با نام خدا

جزوه آموزشي : اصول گزارش نویسی در

روابط عمومیمركز كشوري مديريت سالمت

(N.P.M.C)

-روزنامه نگاری نوین1خالصه ای از کتاب: مولف: دکتر نعیم بدیعی- حسین قندی

- جزوه گزارش نویسی برای روابط عمومی2 تهیه شده در : مرکز مطالعات و توسعه رسانه های وزارت فرهنگ و

ارشاد اسالمیPHDعلوم ارتباطات اجتماعی

تدوين و تنظيم: فردین صحراییMDعلوم ارتباطات اجتماعی

09144068779Fardin_52000@yahoo.com

1391تابستان

1اصول گزارش نویسی در روابط عمومی-

عنوان جزوه آموزشي :اصول گزارش نویسی در روابط عمومی

2اصول گزارش نویسی در روابط عمومی-

:گروه هدف

کارکنان و دست اندکاران روابط عمومی شاغل در بخشهای مختلفشبکه های بهداشت و درمان

معاونت ها دانشکده ها

و مراکز آموزشی و پزوهشی دانشگاه علوم پزشکی تبریز با مدارک تحصیلی دیپلم به باال

اهداف آموزشی

تعری55ف گ55زارش,آشنایی کارکنان و دست اندکاران رواب55ط عم55ومی با انواع گزارش , سبک گزارش نویس55ی, ان55واع نوش55ته ه55ا ,م55وارد م55ورد

رعایت در یک نوشته خوب

روش و اجرای آموزش

روش آموزش به صورت غیر حضوری است و جزوه تدوین شده در اختیار مشارکت کنندگان در دوره قرارگرفته که بعد فرصت زمانی

اعالم شده مطالعه و به صورت سواالت تستی ارزشیابی خواهند شد

سرفصل ها :صفحهعنوان

6- مقدمه6-8- روابط عمومي نوشتاري

3اصول گزارش نویسی در روابط عمومی-

8-9-اصول و كليات نگارش در روابط عمومي10- مستند سازي

- ويژگي ها و شرايط يك نوشته خوب - مراحل نوشتن

- نگارش در روابط عمومی

11-1012-1113-12

- كاركردها و موارد استفاده متون درروابط عمومي

14-13

14-15- نكاتي درباره ساختار متون18-اهميت و جايگاه گزارش

18-19- كاربرد گزارش18- هدف از گزارش نويسي

- ویژگی های گزارش- الزام های یک گزارش خوب

- هدف از گزارش نویسی

23-1924-2324

25-26-انواع گزارش27-32- مراحل عملي تهيه گزارش

32-33- ليدنويسي درگزارش33-37-سبك هاي گزارش نويسي

- نكاتي پيرامون برخي گزارش هايكاربردي

38

38- انواع گزارش هاي اقتصادي و فني توصيه كليدي گزارش نويسي اقتصادي10-

و فني41-39

42-43- انواع گزارش هاي مطبوعاتي42- گزارش نويسي اداري42-44- تعريف گزارش اداري

4اصول گزارش نویسی در روابط عمومی-

44-45- فايده و مراحل گزارش اداري -انواع گزارش از نظر نحوه ارائه)كتبي و

شفاهي(47-45

-انواع گزارش از نظر نوع و شكلكلي)رسمي بلند وكوتاه(

- سواالت

48-47 50-49

51- منابع

مقدمه :

امروزه ارتباطات نقش بسيار مهمي در پيشبرد اهداف يك سازمان ايفاء مي كند و بهبودكيفي و كمي فعاليتهاي سازمان و افزايش بهره وري از امكانات و نيروي انساني

در سايه انعكاس هر چه بهتر فعاليتها و مصوبات سازمان به جامعه و بهره گيري ازامكانات و قابليتهاي اجتماع و مشاركت عمومي افراد آن مي باشد .

در اين راستا روابط عمومي كه حلقه ارتباط سازمانها با جامعه هستند مي توانند نقشي بسيار اساسي را پذيرا شوند و بطور كلي هر چه اين ارتباط با مردم و جامعه گسترده تر و مفيد تر صورت پذيرد به همان اندازه سازمان يا مؤسسه در رسيدن به

اهداف و آرمانهاي خود موفق تر خواهد بود .

در دنياي امروز كه مردم در كليه صحنه هاي جامعه حضور فعال دارند و افكار عمومي در تصميم گيريهاي دست اندركاران نقش اساسي دارد و هيچ برنامه و فعاليتي

بدون مشاركت و حضور مردم به خوبي اجرا نمي گردد بدين جهت شناخت افكارعمومي و ارزيابي آن يكي از نيازهاي اساسي تمام دولتها و سازمانهاست .

روابط عمومي نوشتاري

روابط عمومي نوشتاري بخشي از يك فرايند است كه نيازمند تجهيزات نوشتاري ، به كارگيري مرجع ها و منابع ضروري، جمع آوري اطالعات و آگاهي از ساختارهاي اوليه

زبان مي باشد.5اصول گزارش نویسی در روابط عمومی-

از اين نظر، يك روزنامه نگار و يك نويسنده روابط عمومي ديدگاهي يكسان درنويسندگي دارند.

از نگاه آنان، نويسندگي كاري است بس مشكل، كه به آثاري كه ناشي از بي دقتي و بي نظمي نويسنده است فرصت خودنمايي نمي دهد. پيش از شروع به نوشتن بايد

اطالعات جمع آوري شده و درستي و نادرستي آن ها مشخص شود. هنر نويسندگي به خودي خود، روندي واقعي از كشمكش ميان واژه ها، جمالت و گسترش موضوعي

است. روزنامه نگار به منظور گردآوري، گسترش و نشر خبر در يك سازمان خبري استخدام

مي شود و هدف اوليه او به دست آوردن اطالعات مورد نياز مخاطبان و خوانندگان براي سازمان مي باشد. هدف خبرنگاري تخصصي نمايش اطالعات به گونه اي هدفمند

است.

ميل شخصي خبرنگار مي تواند رابطه مستقيم با انتخاب نوع واژه ها و چگونگي نشر خبر داشته باشد اما در مجموع او سعي دارد به گونه اي بي طرف، نظرات خود را بيان

 كند.

در مقابل، نويسنده روابط عمومي در سازمان استخدام مي شود كه هدفش ايجاد ارتباط با عده كثيري از خوانندگان از طريق رسانه هاي خبري و يا كانال هاي ارتباطي

ديگر مي باشد.

اين سازمان ها عبارتند از : شركت ها، سازمان هاي دولتي، گروه هاي محلي، اتحاديه هاي كارگري، انجمن هاي تجاري و شركت هاي روابط عمومي كار اين سازمان ها گردآوري

اطالعات براي مشتريان و مخاطبان مي باشد. هدف نويسنده روابط عمومي طرفداري است نه بي طرفي. مقصد او عالوه بر آگاه 

سازي، ترغيب و متقاعد ساختن شنونده است .

ادوارد ام استانتون رئيس پيشين سازمان روابط عمومي سلوج ولي در »فصلنامه(، روابط عمومي را اين گونه تعريف مي كند:1991 )بهار  روابط عمومي«

و ارسال پيام ها براي خوانندگاني  » همكاري با مشتري ، به كارگيري شيوه ها و پيام هامعين به منظور ترغيب آن ها بر انجام كاري كه به سود مشتري است. «

 ً هرولد بارسون ، پيشرو در امر روابط عمومي، حرفه روابط عمومي خصوصانويسندگي را اين گونه معرفي مي كند،

6اصول گزارش نویسی در روابط عمومی-

اطالعاتي پيشرفته در قالبي اجتماعي كه به منظور ارتباط با آراي عمومي به كار""مي رود اگر بخواهيم خبرهايي نافذ و معتبر داشته باشيم بايد واقعيات را بنويسيم

بارسون در ادامه سخنانش مي گويد:»ما طرفدار مردم هستيم و بايد به ياد داشته ديدگاه مشتريان و كارفرما. «–باشيم كه ما ديدگاه مشخصي را دنبال مي كنيم

او مي گويد: وقتي عالقه عموم مردم را فهميديم مي توانيم بيشتر نظر مشتريان را به خود جلب كنيم و آن وقت ديگر يك روزنامه نگار نيستيم. روزنامه نگاري حرفه ما

 (1990نيست« . ) گزارش سرويس روابط عمومي اديوير، نوامبر پروفسور رابرت هيس، مؤلف كتاب » نگرش هاي منتقدانه و بديع در روابط عمومي« مي گويد: نقش حامي ، نقشي است كه تاريخ آن را محترم شمرده است. اين امر به

سال پيش باز مي گردد. زماني كه ارسطو كلمه » بديع« را معني كرد: قدرت200تشخيص آن چه بايد گفت و چگونه بايد گفت تا به نتيجه الزم رسيد.

هيس مي گويد: » لفاظي توانايي نمايش و قايع گفت و گوها به خوانندگان است، به گونه اي كه بتواند ديدگاه و انديشه اي را مانند يك مساله مهم جلوه دهد.«

از اين رو تمامي نوشته هاي روابط عمومي با اين پرسش آغاز مي شود، چگونهمي توان به سازمان رسيدن به اهدافش كمك كرد؟

به طور مثال، آيا آگهي تبليغ يك محصول تمامي فوايد محصول جديد را نشان مي دهدو اگر نشان مي دهد چه سودي براي مشتريان احتمالي دارد؟

سردبير مقاالت خبري يك شركت بايد قبل از تصميم گيري درباره مقاله هاي مختلف به اهداف كارفرماي شركت نيز توجه كنيد. اگر شركتي بخواهد فعاليت كاركنانش را

گسترش دهد بايد سردبير آن درباره تعدادي از كاركنان برجسته و خصوصيات آن هامقاله بنويسد.

اصول و کليات نگارش در روابط عمومي

روابط عمومي ها با برخورداري از دانش تخصصي و پايبندي به اصول حرفه اي و اخالقي ضمن شناخت مسئوليتها و جايگاه خويش ، نيازها و منافع متقابلي را با

مخاطبان مطمح نظر قرار داده و با استفاده از راهکارهاي مناسب ارتباطي و پرهيز از انتظارات نامعقول و غير منطقي سعي در ارائه اطالعات و اخبار شفاف و درست

از سازمان به منظور فراهم سازي شرايط توسعه يافتگي و رشد يکديگردارند.

7اصول گزارش نویسی در روابط عمومی-

روابط عمومي بدليل بهره گيري و استفاده از هنرهايي چون نويسندگي ،موسيقي ، طراحي ، خطاطي ، نقاشي و ... همواره به عنوان يک فن ، هنر و دانش تخصصي

شناخته شده است .

هنر نويسندگي در اين ميان از بيشترين کاربرد و کارايي در روابط عمومي برخوردار است و دائماً در تهيه گزارش، خبر، مقاله، بيانيه، آگهي، مصاحبه، سخنراني، تنظيم

بروشور، کاتالوگ و ... مورد استفاده قرار مي گيرد.

نويسندگي در بياني ساده عبارت است از بيان افکار و احساسات در قالب الفاظ و کلمات درست و دلنشين بطوريکه خواننده بتواند بدون زحمت و به سهولت آنرا درک

نموده و مقصود نويسنده را بخوبي بفهمد.

بنيان روابط عمومي بر ارتباطات استوار است و ارتباط با رسانه از جمله محوريترين حوزه هاي تخصصي روابط عمومي بشمار مي رود .

نگارش و نويسندگي پيش نياز برقراري ارتباط هم سنگ و موثر و متقابل بينمخاطبان و روابط عمومي ها تلقي مي گردد .

رسانه ها مناسبترين فرصتها را براي ارتباط بين روابط عمومي با افکار عمومي فراهم مي سازند هر چند که روابط عمومي ها بايد از ساير امکانات براي انتقال

اطالعات ، اخبار و برنامه ها براي ارتباطات ميان فردي و گروهي نيز بهره ببرند اما اثر گذاري و کارايي رسانه هاي جمعي و بخصوص مطبوعات بيشتر از ساير تکنيکها و

وسايل ارتباط جمعي است

چرا می نویسیم؟–

آنچه که از فکر و گفتار به روي چیزي منعکس گردد مکتوب یا نوشته نامیده می شود*.

.می نویسیم تا پیامی را به مخاطب منتقل کنیم*

نوشته به عنوان وسیله برقراري ارتباط –

:تعریف ارتباط * فن انتقال اطالعات ، افکار ، احساسات و رفتارهاي انسانی از یک شخص به/هنر

.افراد دیگر از طریق به کاربردن پیامهایی که معنایش براي آنها یکسان باشد

: ارکان ارتباط – 8اصول گزارش نویسی در روابط عمومی-

پیام دهنده• پیام گیرنده• اصل پیام• وسیله ارتباط•

اثر یا بازخورد • پارازیت • آثار و نقش نگارش در انجام امور– اثرات مالی• اثرات حقوقی• راهنماي آیندگان• تاریخ و قضاوتها•

مستندسازي•

مستند چیست و مستندسازي کدام است ؟می باشد.Documentation مستندات سازي معادل کلمه

نگارش ومکتوب نمودن دستورات مربوط به انجام کاري در پرونده معینی را. مستندسازي می گویند

:در تعریفی دیگر .روش انجام کار و نگهداري صحیح آن را مستندسازي می گویند

چون کلمه مستند از سند گرفته شده ، بنابراین آن نوشته اي حکم سند دارد که بتواند.موردقبول مسئولین واقع گردد

ویژگیها و شرایط یک نوشته خوب

نگارش خوب چیست و نویسنده خوب کیست–

نویسندگی یعنی هنر نگارش پیام •

براي خوب نوشتن به تفکر ، توانائی، موضوع و ابزار نیاز داریم•

براي اینکه خوب بنویسیم باید بخوانیم ، بنویسیم و روانشناس خوبی باشیم•

نویسندگی چشم باز و بیان ساده می خواهد•

یک نویسنده خوب انگیزه ، هدف و احاطه کافی بر موضوع و نکات دستوري دارد•

:نویسندگی برسه پایه استواراست•

)به ویژه خوب دیدن و خوب شنیدن)هنرخوب حس کردن –

هنرخوب اندیشیدن–

هنرخوب نوشتن–

9اصول گزارش نویسی در روابط عمومی-

:مقایسه کنیم • • نویسندگی یعنی اینکه انسان مطالبی را از خودش به قلم آورد و یا مطالبی را از*

این و آن جمع آوري کند و به گونه اي کنار هم بگذارد که خواننده سرانجام آن رابفهمد و فکر نکند که وقتش تلف شده است.

شاید بتوان گفت. در نویسندگی، مهارت در پروراندن مطلب، بسیار مهم است* .نویسندگی همان هنر پرورندان مطالب است

همین هنر است که فرق پدید می آورد میان آن که می داند و می نویسد وآن که می مهم آن است که نویسنده بتواند مقصود خود را به روشنی و. داند و نمی تواند بنویسد

در تدریس نیز چگونه درس دادن. این همان مشکل آموزگاران است. زیبایی بیان کند.ار چه درس دادن، اگر مهم تر نباشد، کم اهمیت تر نیست

:مشخصات یک نوشته خوب

خوانا و خوش خط بودن 1-مختصر و کامل بودن 2-عدم استفاده از واژه هاي نامانوس و بیگانه 3-پردازش موضوع تا حصول نتیجه مورد نظر 4-به کار بردن امالء صحیح کلمات 5-رعایت نکات دستور زبان 6-رعایت قواعد نشانه گذاري 7-نظم و ترتیب و رعایت نظافت 8-

)پیش، حین و پس از نگارش(مراحل نوشتن

در باره آنچه که می خواهید بنویسید فکر کنید - فکر را تبدیل به کلمات کنید-

از ترکیب کلمات جمله بسازید - جمالت را گرد هم آورید تا به متن تبدیل شود-

متن هاي فراهم آمده که حاصل اندیشه شما است می تواند به نامه، گزارش، رساله،مقاله و.کتاب تبدیل شود حتی

اهداف•

اطالع یابی، اطالع رسانی و اطالع پژوهی– تبلیغ و ترغیب– جلب مشارکت و همگرایی– مستند سازي رخدادها–

:کلیات

10اصول گزارش نویسی در روابط عمومی-

همچون دیگر رسانه ها باید ازتاثیر شناختی و روابط عمومی خود یک رسانه است* .عاطفی پیام خود برروي مخاطبان اطالع کافی داشته باشد

.در روابط عمومی نوشتن حرف اول را می زند* یک کارشناس یا مدیر روابط عمومی عالوه بر تسلط به فنون نگارش خبر، گزارش،*

.باید با مفاهیم مخاطب، رسانه، اقناع، ترغیب آشنایی کامل داشته باشد مقاله

نگارش در روابط عمومی– بخش دوم

ارایه اطالعات )یکی از اصول نویسندگی در روابط عمومی”سالمت قلم است”* شفاف، صحیح و بدون

(غرض براي آگاهی بخشیدن به مخاطبان خوب نوشتن در روابط عمومی مستلزم هنر ارتباط با مردم ، تاثیر گذاري در*

.مخاطبان و مجاب کردن مشتري است گاهی یک نوشته خوب چنان تاثیري در مخاطب ایجاد میکند که با صدها تبلیغ، برپایی*

.نمی توان همان تاثیر گذاري و آگاهی بخشی را انتظار داشت... همایش وسمینار و

اطالع یابی، اطالع رسانی و اطالع پژوهی*

جستجو، گردآوري، طبقه بندي و تجزیه و تحلیل اخبار، اطالعات، دیدگاه ها و نظرها- از محیط درون و برون سازمان و ارایه این اطالعات به مدیریت سازمان، همراه با

.نتیجه گیري و تدوین پیشنهادهاي کارشناسانه به مدیریت سازمان گردآوري اخبار، اطالعات، عملکردها، برنامه ها و دیدگاه هاي سازمان و مدیریت آن-

و انتقال آنها با ابزارهاي ارتباطات جمعی، گروهی و فردي به مردم و بویژه مخاطبان.سازمان

تبلیغ و ترغیب* تبلیغ( – Propaganda or Advertising)و ترغیب ( Persuading)مجموعه اي از

. فعالیتها شامل تشویق، مجاب سازي، متقاعد سازي و انگیزه دهی است در این روش با بهره گیري از یافته ها و مهارت هاي علوم رفتاري و اجتماعی، اهداف سازمان، برنامه ها،کاال ها و خدمات را تبلیغ می کنند و تا حد اقناع، یعنی ایجاد باور و

.یقین در اندیشه وذهن پیش می روند

جلب مشارکت و همگرایی*

کوتاه کردن فاصله میان مدیران سازمان و مخاطبان درون و برون سازمانی یا برقراري ارتباط با دیگران سازمان ها و نهادها؛ جلب و جذب حمایتهاي آنها به مثابه

پشتوانه اي براي سازمان و به منظور ایجاد فضاي مشارکت، روح همکاري ، تعامل و.سرانجام ، تحقق اهداف سازمانی ، از وظایف مهم روابط عمومی به شمار می رود

روابط عمومی باید از رهگذر فعالیتهاي پژوهشی و افکار سنجی، پیوسته خواستها، عالیق، نیازها و گرایشهاي مخاطبان سازمان و افکار عمومی را در زمینه کار خود

.بسنجد و آن را به اطالع مدیریت برساند بدین ترتیب، امکان تصمیم گیري درست براي مدیران و مسئوالن فراهم میآید و این

روند به بهینه سازي سیاستها، روشها و رویه ها می انجامد.

کارکردها و موارد استفاده متون در روابط عمومی •

اطالع رسانی و ترویجی 1-

11اصول گزارش نویسی در روابط عمومی-

میزان اطالعات و آگاهی مردم را در مسائل گوناگون افزایش می دهد• ترویج و تحکیم مبانی و اهداف فرهنگ عمومی را به همراه دارد• در تعلیم و تربیت و رشد و بالندگی اهل جامعه موثر است• می تواند الگوهاي تولید یا مصرف را تغییر دهد• به تهییج عواطف و احساسات عمومی می انجامد•

- کارکرد تجاري2

امکان موفقیت و رسیدن به شهرت و ثروت را براي موسسات بازرگانی فراهم می• کندبه جلب سرمایه انسانی یا اقتصادي می انجامد• در افزایش فروش و در نتیجه، رسیدن به سود بیشتر موثر است•

کارکرد سیاسی 3-در شکست یا پیروزي گرایشهاي سیاسی موثر است• به همگرایی و واگرایی گروه هاي فکري و سیاسی می انجامد• امکان پیروزي در انتخابات را براي نامزدها فراهم می کند•

زمینه ساز برتري بر ح55زاب و گروهه55اي رقیب در مب55ارزات سیاس55ی و جن55احی می•55 شود

- کارکرد عاطفی4موجب استحکام دوستیها و تداوم مودت ها می شود• شادي، آرامش و تسالي خاطر به همراه می آورد• در ایجاد عالقه، عشق و امید یا تقویت آن موثر است• کدورت ها و کینه هارا از بین می برد•

نکاتی درباره ساختار متون• :از نظر محتوایی 1-

فارسی نویسی– پرهیز از بکار بردن جمالت و عبارات غیر فارسی تا حد امکان

ساده نویسی– .یک نوشته خوب باید براي همه مخاطبان فهم پذیر باشد* پیامی در ذهن و اندیشه مردم می ماند که کوتاه، ساده، روان و به آسانی قابل فهم و

پذیرش باشد در عین استفاده از معنا و مفاهیم آثار گذشتگان، از شیوه و سبک نوشتاري آنان تقلید*

.بی جا نکرده باشد.ساده نویسی به معناي عامیانه یا محاوره اي نویسی نیست* بهتر است در نوشته هایمان از به کارگیري صنایع ادبی به شیوه اي که در سده هاي*

گذشته کاربرد داشت و نیز از آوردن الفاظ مهجور و متروك و تعارفات و تشبیهاترویا گونه پرهیز کنیم

جاذبه–

12اصول گزارش نویسی در روابط عمومی-

نوشته اي که مخاطب خود را در اندك زمانی دلزده و بی حوصله کند یک نوشته• خوب نیست

خالقیت– یک نویسنده خالق داراي ویژگی ها ي ذاتی و اکتسابی زیر است

قوه ادراك نیرومند و احساسات لطیف و رقیق- دقت در خوب دیدن، خوب شنیدن و خوب فهمیدن- تسلط بر موضوع– قوه تخیل قوي - شناخت منابع و مراجع- مخاطب شناسی - به کار بردن درست قواعد نوشتاري- رسالت و تعهد - زمان شناسی- انتقاد پذیري - شوق نویسندگی-

:- از نظر شکلی2)مقدمه، بدنه، مقصود اصلی(بخش بندي متن –

متن ها ي کوتاه گذشته از بخشها ي فرعی، نظیر نام و عنوان مخاطب؛ نام، عنوان وتاریخ، امضاي فرستنده؛ شماره،

مکان و زمان نگارش که معموالَ مشخص و معین است از سه بخش اصلی:تشکیل می شوند

مقدمه متن:– بخش اول *

در این بخش نویسنده می کوشد تا رویداد یا ویژگی اي را که به خاطر آن متن تهیه و زیبایی و دلنشینی این قسمت بسیار اهمیت دارد. . ارسال می شود به تایید برساند

به همین دلیل اغلب نویسنده همه توان خود را براي آفرینش آن با بهره گیري از صنایع.ادبی و یا آیات قرآن، احادیث، ابیات یا جمالت مشهور به کار می بندد

: بدنه اصلی متن – بخش دوم *

نویسنده یا مخاطب در آن این بخش به گسترده کردن موضوع در حیطه محیطی که.قرار دارند اختصاص می یابد

: نتیجه یا مقصود اصلی – بخش سوم *

نویسنده در این بخش ضمن پرداختن دقیق به موضوع و مخاطب، هدف اصلی را از نگارش متن به وضوح بیان کرده و معموالَ این قسمت را با جمله اي حاکی از سپاس،

.قدردانی، تبریک، دعوت، تسلیت و مانند آنها به پایان می برد

13اصول گزارش نویسی در روابط عمومی-

گزارش نویسی در روابط عمومی– بخش سوم

اهمیت گزارش

گزارش در هر نوع آن با هر حجم و در ه55ر رش55ته از کاره55ای رس55انه ای بیش و پیش از هر ویژگی دیگر روایت یک قصه یا ماجراست ، مثل قصه و داستان کوتاه با این تف55اوت ب55زرگ که عناص55ر، ح55وادث ، ربط ه55ا و اش55خاص آن، همه از زن55دگی ب55یرونی و واقعی

برآمده اند،اما واقعیت و عینیت داشتن تنها ویژگی گزارش رسانه ای نیست .

گزارش باید یا آگاهی رسان باشد )مخاطب دریابد اگر از آن بی خبر بمان55د، چ55یزی را از دست می دهد(یا غیرعادی و غیرمنتظره باشد )که مخاطب از کشف آن احس55اس بیش دانستن کند( یا سرگرم کننده باشد )که مخاطب را بدون آن که بداند تا پایان بکشد( یا حتی حسی ، عاطفه ای ، نکته ای و جلوه ای انس55انی را در مخ55اطب برانگ55یزد که م55وجب

.پیدایش دید یا احساسی در او شود

گزارشگر می داند یا باید بداند که جامعه او )عرصه فعالیت رس55انه ای ( چه ویژگی ه55ایی دارد و مخاطب او که برای او گزارش تهیه می کند، دارای چه ذائقه ای است .این رابطه

.اساس فعالیت های رسانه ای و از جمله گزارشگری است

مخاطب با روزنامه نگار ق55راردادی نانوش55ته دارد. مض55مون این ق55رارداد فرض55ی چ55نین :است

من )مخ55اطب (، به ت55و )گزارش55گر( اعتم55اد دارم 555 به این دلیل که مخ55اطب رس55انه ت55و از ج55انب من ، در ج55امعه ای که متعلق به همه ماس55ت جس55ت وجو کن و ب55ا  هس55تم 555

.صداقت ، امانت ، سرعت و دقت ، پدیده ها را برای من روشن کن

بر اساس چنین قراردادی ، روزنامه نگار از س55وی مخ55اطب س55مت نماین55دگی دارد ت55ا از جانب او با نگاه او و به نمایندگی او در جامعه جس55ت وجو کن55د و ج55الب ترین نکته ه55ا را برای او فراهم آورد. این یعنی برخورداری از اعتمادی گسترده که فقط بار مس55وولیت روزنامه نگ55ار و گزارش55گر را س55نگین می کن55د و ت55داوم این اعتم55اد بس55تگی به ک55ارکرد

گزارشگر دارد.

14اصول گزارش نویسی در روابط عمومی-

در گزارش از آنجا که نسبت به خبر امکان و فرص55ت بیش55تری ب55رای توض55یح و تش55ریح اطالعات ، تحول ها، آمار، نقل ها و وصف ها وجود دارد، ارتباط میان مخاطب و روزن55امه

نگار صمیمی تر، عاطفی تر و نزدیکتر شکل می گیرد.

به همین سبب برای روزنامه نگار و رسانه از این مسیر امکان گس55ترده ترین ارتب55اط ب55ا مخاطب وجود دارد. تعمیق و معنی دادن به این ارتباط از کارکردهای گزارش به ش55مار

.می آید

وقتی این زمینه ارتباط و اعتماد مهیا باشد،رسانه می تواند و باید مف55اهیم و آموزه ه55ای سازنده را به مخاطبان ابالغ کند. گزارش55گر در ج55امعه ای که نی55از به ک55ار دارد، نی55از به گس55ترش تولی55د دارد، نی55از به مب55ارزه ب55ا مفاس55د دارد، نی55از به ت55امین زی55ر س55اخت های اساسی سیاسی دارد. نیاز به تامین سالمت محیط زیست دارد و غیره ، از ط55ریق تهیه و انتشار گزارش های اندیشیده شده می تواند در تامین این نیازه55ا ت55اثیر بگ55ذارد. همین جا باید افزود که رسانه ها هرگز به خودی خود، تنها و بدون عزم جمعی و ملی به جایی

.نخواهد رسید

اهمیت گزارش چنانکه آمد به دلیل لحن و شکلی که دارد، پدید آوردن محیط ارتب55اطی و ب55ویژه اعتم55اد می55ان مخ55اطب و رس55انه اس55ت . چ55نین اعتم55ادی ) اگ55ر پدی55د آی55د ( ب55ا

. ارزش ترین دارایی گزارشگر و رسانه در زندگی حرفه ای است

.در یک جامعه پیشرو این فرآیند مشکل گشا و بسیار سازنده است

تص55ور ک55نیم که در ج55امعه ای روزنامه نگ55اران چ55ون سلس55له اعص55اب حس55اس همه کاس555تی ها، موفقیت ه555ا، نقص ه555ا، کج روی ه555ا، ص555داقت ها، کوش555ش ها، تنبلی ه555ا و وظیفه شناسی های اط55راف را زی55ر نظ55ر بگیرن55د و پرت55ویی از همه این ه55ا را به رس55انه

بتابانند.

از آن س55و س55اخت اج55رایی کش55ور چن55ان به افک55ار عم55ومی اهمیت ده55د که خ55ود را پاسخگوی آن بشناسد، دیگر چه کسی جرات کم کاری ، سوءاستفاده ، تکروی و س55تم به

خود خواهد داد؟

در ج55وامعی که ام55ور اج55رایی و اداری اص55وال به اص55الت گ55زینش ی55ا حق رای اتک55ا دارد،مردم با دقت مراقب برگزیدگان خود هستند و اگر از آنان کاستی ببینن55د، دیگ55ر به آن55ان رای نخواهن55د داد. در این ج55وامع ارزش و اهمیت گ55زارش رس55انه ای بیش55تر و

. محسوس است

در ج55وامع رو به توس55عه ، نقش و وظیفه روزنامه نگ55ار در ب55رآورد نیازه55ا، عالقه ه55ا، سلیقه ها و انتظارهای مخاطب حس55اس تر و عمل به آن دش55وارتر اس55ت . مخاطب55ان در

.این جوامع مطالبات وسیع تر و بیشتری از رسانه ها طلب دارند

15اصول گزارش نویسی در روابط عمومی-

گزارشگر بویژه وقتی روزنامه نگاری و توسعه مطرح باشد، کارکرد ویژه ای می یاب55د در این عرصه گزارشگر باید به جای پرداختن به احساسات و تاکی55د ب55ر نکته ه55ای س55رگرم کننده و عاطفی به جنبه ه55ای ج55دی تر اخالق اجتم55اعی چ55ون ک55ار، تولی55د، ص55رفه جویی ،

.قانون گرایی ، آموزش ، بهداشت و غیره بپردازد

گزارشگر پدیده ها، زمینه ها و موضوع های تازه را هر روز به مخاطب عرض55ه می کن55د و با هر مورد، دری ر ا فراروی جامعه می گش55اید. این رون55د به معن55ای غ55نی کردن ف55رهنگ اطالع رس55انی اس55ت، ض5من آن که به هم5راه مف5اهیم ت5ازه ، زب5ان و ف55رهنگ ن5وتری به

.جامعه عرضه می شود

دیوید رن55دال ،روزنامه نگ55ار انگلیس55ی می گوی55د: ))فهرس55ت برداری و ت55وجه به مجم55وعه گزارش های رسانه ای در یک ج55امعه به روش55نی جهت گ55یری فک55ری و دل مش55غولی ی55ک

جامعه را نشان می دهد. ((

در مورد خبر نمی توان چنین ادعایی کرد، چون معموال خبر به محیط وارد می ش55ود،ام55ا گزارش را گزارشگر و رسانه تهیه می کنند. در کشور م55ا ب55ا این ک55ه دش55واری های ک55ار گزارش و کوچکب55ودن س55ازمان های خ55بری م55انعی ب55ر س5ر راه توس55عه گزارش نویس55ی

بخصوص انواع جدی تر آن است .

در حرفه گزارشگری شگردها و شیوه های ن55و وارد حیطه ه5ای خ55بر، یادداش5ت و ح55تی نقد مقاله شده است ، زیرا معیارهای گزارش نویسی به تجربه روان ترین ش5یوه ارتب55اط

.رسانه ای شناخته می شود

جايگاه گزارش:

  نگاه دولت به مقوله گزارش -1

    نگاه مردم به مقوله گزارش  -2

نگاه كارشناسان و صاحبان مدارك روابط عمومي-3

نگاه دولت به مقوله گزارش :

 اعتقاد به اصل پاسخگويي ) پاسخگويي تام و كامل ، پاسخگويي گزينشي-1         بطوريكه جلب اعتماد و اكثريت مطلق مورد نظر باشد

اعتقاد به مردم ساالري-216اصول گزارش نویسی در روابط عمومی-

نگاه مردم به مقوله گزارش :

  اعتماد و اطمينان به گزارش -1

مردمي بودن و غير دولتي بودن گزارشگر -2

كارشناسان و صاحبان مدارك روابط عمومي : نگاه

    داشتن اطالعات جامع و كامل و تبيين آن از ديد علمي ) بروز شدن(-1

اعتقاد به اصل پاسخگويي -2

كاربرد گزارش :

الف: در اجتماع

- استفاده از آن در امر برنامه ريزي اجتماعي، اقتصادي و بنيادي 1

- شناخت تنگناها، نارسايي ها و كمبودهاي اجتماعي 2

- شناخت نيازهاي جامعه و ويژگي هاي آن از ديدگاههاي مختلف3

- شناسايي انتظارات مردم از دستگاه و حكومت4

- شناخت انتظارات مردم از سازمان5

ب: در سازمان 

- اطالع از نقاط ضعف و قوت دستگاه1

- اطالع مدير از اجراي صحيح دستورات)حسن اجراي فرامين ،اطمينان از ابالغ2مصوبات و... (

- آگاهي از نحوه كار كاركنان تحت سرپرستي3

- آگاهي از روشهاي انجام كار، پيشرفت فعاليتها ومراحل عمليات گردش كار4

- اطالع از وقوع مشكالت احتمالي5

- ارزيابي كاركنان)تعهدات ، توانمنديها ، مهارتها (6

- وسيله ايجاد ارتباط و همچنين اطالع رساني در سيستم مديريت) انتقال اطالعات7به آيندگان (

17اصول گزارش نویسی در روابط عمومی-

ويژگي هاي گزارش: 

ي55ك گ55زارش ج55امع و اث55ربخش، نيازمن55د برخ55ورداري از س55اختار مناس55ب، زب55ان گوي55ا،اطالعات و محتواي غني و مخاطب شناسي است.

و اصولي به ساختار گزارش تشكيل شده از مقدمه، متن و نتيجه گيري كه بايد منطقي آن پرداخته شود. محتواي گزارش بايد اطالعات مستند داشته باشد. محت55واي گ55زارش بايد پاسخگوي عناصر چگونگي و چرايي خ55بر باش55د. حجم مط55الب باي55د كم باش55د ولي

غني باشد.

گ55زارش نویس55ی از جمله کاره55ای ب55ا اهمیت و ج55ذاب در ک55ار روزنامه نگ55اری اس55ت . گزارش و مصاحبه از آن جا که از زندگی مردم ، شخصیت ها، پدی55ده ها، روی55دادها و... و در واقع به نماین55دگی از س55وی مخاطب55ان تهی55ه می ش55ود از زن55ده ترین و خوان55دنی ترین

مطالب یک روزنامه است .

با توجه به تعریفی که از گزارش ارایه شد، رسانه موضوع های مصاحبه و گزارش را از روی تجربه و تحقیق و از میان موضوع های مورد توجه مخاطب و با ارزش ه55ای خ55بری مورد نظ55ر او برمی گزین55د،گ55ویی از ط55ریق مص55احبه و گ55زارش ب55ا مخ55اطب گفت وگ55و

.می کند

با چنین مالحظه ای گزارشگر در تمامی جریان تدارک مصاحبه و گ55زارش بای55د به ط55ور دائم حضور مخاطب خود را در کنار یا مقابل خود احساس کند. روشن اس55ت که م55ا از روی عادت ، لحن و شیوه سخن گفتن یا نامه نگ55اری خ55ود را ب55ا زمینه ه55ای مش55ترک ب55ا

طرف مکالمه یا مکاتبه مطابقت می دهیم .

بخشی از این مطابقت مربوط به سطح نوش55تار، بخش55ی موض55وع های م55ورد عالقه دو طرف ، بخشی نیازها و عالقه های مش55ترک و بخش55ی، اش55اره های پیش55تر تع55ریف ش55ده است ، به همین سبب م55ا ممکن اس55ت به گفت وگ55وی دو نف5ر گ55وش بس55پاریم ی55ا ن55امه کسی به کسی را بخوانیم ، اما نکته ها و موردهایی را نتوانیم درک ک55نیم .ب55ا ت55وجه به آن چه ذکر شد برای آن که گزارش با هدف های ارتباط و انتقال نزدیکتر باشد، بای55د نک55ات

:زیر در آن رعایت شده باشد

توجه به ارزش های خبری در گزارش*

در نظر داشته باشیم که ارزش های خ55بری مخص55وص خ55بر نیس55ت ، بلکه در مص55احبه وگزارش نیز باید مورد توجه قرار گیرد.

از آن جا که به طور کلی رعایت ارزش های خبری در نوشتارهای مطبوعاتی با توجه به خواست های مخاطبان تعیین شده است ،این توجه معنا می یابد.

18اصول گزارش نویسی در روابط عمومی-

ارزش شهرت مثال به مش55هور ب55ودن چه55ره ای در می55ان مخاطب55ان نظ55ر دارد ی55ا ارزش . فراگیری مربوط به گروه های گسترده انسانی از میان مخاطبان می شود

چنین است که ما در انتخاب موضوع گزارش ، نخست بای55د به ارزش ه55ای خ55بری پنه55ان در موض55وع بیندیش55یم . فرض55ا، م55ردی که ه55ر روز همه روزنامه ه55ای منتش55ر ش55ده را می خرد، رویهم رفته پدیده قابل توجهی است ، اما برای س55اکنان ی55ک ک55وچه و اعض55ای

یک خاندان .

سال پیش تم55ام نس55خه های مطبوع55ات را ب55ا دقت و وس55واس 25حال اگر این مرد از جمع آوری ک55رده و همه را در اطاق ه55ا و فض55اهای م55نزل چی55ده باش55د، این م55رد ارزش بیشتری برای توجه خواهد یافت . در مرحله بعد، اطالعاتی چ55ون طالق همس55ر و ف55رار فرزندان از خانه ای که از همه فضاهای آن ، تنها راه رهایی باریک مانده اس55ت و این که این مرد می تواند با یک شرح مختصر که هر کسی بدهد، نسخه روزن55امه م55ورد نظ55ر و مقاله و مطلب و خبر دلخواه را بیاب55د، این که این م55رد ت55اکنون ب55ا بهره گ55یری از همین روزنامه ها، چهار جلد مجموعه مقاله ی55ا گ5زارش به چ55اپ داده اس55ت و س55رانجام آتش گرفتن این خانه بر اثر جرقه ناشی از اتصال سیم برق ، می تواند موض5وع ی5ک گ5زارش خواندنی باشد.توجه کنید که نکته های گفته ش55ده در ه55ر م55رحله ب55ر ارزش ه55ای خ55بری

.موضوع می افزاید

پرداخت مطلوب *

بهترین و جذاب ترین موضوع ها با پرداخت نامطلوب و نارسا به گزارشی کسل کننده وغیرجذاب بدل می شود.عکس این اصل ، همیشه صادق نیست .

پرداخت گزارش را نباید با عناصری چون اطالعات و آمار، زبان نگارشی یا نظم تنظیم گزارش اشتباه گرفت . پرداخت در واقع زاویه نگاه به موضوع و چگونگی ارایه عناص55ر

. گزارش است

اگ55ر چه گزارش55گر چگ55ونگی پ55رداخت گ55زارش را به س55لیقه خ55ود برمی گزین55د،ام55ا این انتخاب چندان وابس55ته به س55لیقه نیس55ت ،بلکه ح55تی در پ55رداخت می ت55وان و بای55د دامنه

. همان ارزش های خبری را در نظر گرفت

مثال در گزارش مربوط س55ن ازدواج ،تع55داد عناص55ر و پدی55ده در مق55ابل گزارش55گر ق55رار دارد. هزینه های باالی ازدواج ، تجمل گرایی ، میل جوان55ان به اس55تقالل ، ت55رس از تزل55زل خانواده و آداب و سنن دست و پاگیر و ... از جمله این عناص55ر اس55ت . ح55ال گزارش55گر

باید اول و بیشتر کدام یک را مورد توجه قرار دهد؟

وحدت موضوع *

اهمیت دارد که گزارش در پیرامون یک موضوع خاص باشد و گزارشگر به آن موض55وع از اول تا به آخر گزارش وفادار بماند. این اصل به معنای الزام در انتخاب موض55وع های

19اصول گزارش نویسی در روابط عمومی-

جزیی یا کم دامنه نیست ، بلکه به این معناست که در روند ک55ار گزارش55گر،موض55وع های مورد بررسی محدود باشد.

این موضوع البته اکنون در گزارش ها بیشتر مورد لحاظ قرار گرفته است که گ55زارش هر مح55دودتر باش55د، گزارش55گر در پ55رداخت موض55وع و بررس55ی ابع55اد مختلف گ55زارش موفق تر خواهد بود. ضمن آن که در روزگار ما کم تر خواننده ای ی55ا ش55نونده و بینن55ده ای در رسانه های شنیداری و دیداری حوصله و وقت ب55رای گزارش ه55ای مفص55ل و ط55والنی

.دارد. گزارش های با موضوع های کم دامنه باید امروز بیشتر مورد توجه قرار گیرد

نزدیکی به ذهن مخاطب *

در بند توجه به ارزش های خبری ، لزوم جهت گیری گزارش به سوی ارزش ه55ای خ55بری _خواست مخاطبان _ توضیح داده ش55د. غ55یر از اص55ل ی55اد ش55ده ، این ن55یز از ارک55ان ی55ک گزارش مطلوب است که موضوع آن ، نزدیک به ذهن و در مسیر ام55ور روزم55ره و دل مشغولی های هر مخاطب باشد. گزارش ه55ای مناس55بتی از جمله این توجه ه55ا به ش55مار

. می روند

گزارش از سفر در زمان تعطیل ها، گزارش از نام نویسی مدارس در هنگام نام نویسی ، گزارش از کنکور در حوالی روزهای برگزاری ، گزارش از رزمندگان در هفته جنگ و ...

.به همین انگیزه نگاشته می شوند

درمقابل گزارش از مشکالت جکوزی خانگی ، ن55ورپردازی س55الن های پ55ذیرایی ، مش55کل آموزش زبان یونانی و... اگرچه ممکن است گزارش های خوب و ج55البی هم از ک55ار در آین55د،ام55ا از آن ج55ا که ت55وجه و عالقه قش55رهای پ55ر تع55داد مخاطب55ان را برنمی انگیزن55د،

خواننده چندانی ندارند.

مگر این که همین گزارش را با دید وی5ژه تهیه کنن55د. مثل مقایس5ه ک5اربرد جک55وزی در خانه با معضل کمبود آب در کشور یا مشکل آموزش زبان یونانی وقتی تعداد ک55ارگران

.یا جهانگردان ایرانی در یونان به رقم قابل توجهی برسد

ارزش های ملی و اجتماعی *

روزنامه نگ55ار به س55بب داش55تن مخ55اطب ع55ام و گس55ترده و به دلیل نقش55ی که از نظ55ر تاثیرهای فرهنگی در جامعه دارد، ناچار باید پاسدار و رعایت کنن55ده ارزش ه55ا و اص55ول

اجتماعی باشد.

گزارشگر می تواند با تهیه گزارش های خوش ساخت و گیرا خوانندگان را به انزواجویی ترغیب کند. می توان55د ث55ابت کن55د که تولی55د داخلی نس55بت به مش55ابه خ55ارجی ، ن55امرغوب است . می تواند از شکوه و آسایش اتومبیل های بزرگ گزارش تهیه کند. می تواند مردم را به مصرف هر چه بیشتر رهنمون شود، اما آیا این همه به مصلحت ملی و اجتم55اعی

ما نزدیک است ؟20اصول گزارش نویسی در روابط عمومی-

در مقابل رسالت و وظیفه روزنامه نگار در شرایط خاص جامعه حکم می کند که م55ردم را به س55وی فع55الیت و ت55وجه به سرنوش55ت و چگ55ونگی زن55دگی جمعی ه55دایت کن55د ، به عالوه روزنامه نگ55اران را به سلس55له اعص55اب ج55امعه تش55بیه کرده ان55د. این دس55تگاه ب55ا گیرنده ای قوی باید کم کاری ها، نیازها و کمبوده55ا را تنه55ا ب55ا ه55دف بهب55ود و رفع بیاب55د و نش55ان ده55د، نه آن که به کمبوده55ا و نقص ه55ا دامن زن55د. از جمله ق55انون مطبوع55ات و قانون اساس5ی م5ا ت55رویج مص5رف گرایی را منع ک5رده اس5ت . روزنامه نگ5ار ب5ا پ5ذیرش

.مفیدبودن این اصل باید صرفه جویی و کار بیشتر را تشویق کند

دامنه جذابیت *

برای این که ما با درجه ای میانه از عالقه مطلبی را از رادیو گ55وش ک55نیم ، ص55حنه ای را در تلویزیون ببینیم ، موضوعی را در روزنامه بخوانیم ، فیلمی را تماشا کنیم و... مغز ما

درجه ای از پذیرش دامنه جذب دارد.

حدود این دامنه ، در هر انسان بسته به ع55ادت ، ت55ربیت ، تحص55یل ، محیط و... ب55ا انس55ان دیگر متفاوت است . همچنین در انسان های مختلف ، وسیله ای _ کتاب ، رادیو، تلویزی55ون ، مجله ، نوار موسیقی و..._ که باعث جذب بیشتر می شود، متنوع است . در نتیجه م55ا در پیرامون خود کسانی را می بینیم که می توانند ساعت ها به موسیقی گوش کنند ی55ا فیلم ببینند یا کتاب بخوانند و... و ما همواره با خود فکر کرده ایم : چه حوصله ای دارد! با این که درجه عالقه و دامنه جذب و جذابیت برای انسان های مختلف و نس55بت به وس55یله ای متفاوت گوناگون است ، کارشناسان وس55ایل ارتب55اط جمعی پس از بررس55ی های بس55یار برای متوسط مردم نسبت به وس55ایل مختلف این دامنه را ت55ا ح55دودی تع5یین کرده ان55د. مثل این که می گوین55د گ55وش و اعص55اب تفکیککنن55ده اص55وات ، مراک55ز ض55بط پیام ه55ا و

دقیقه به 5ارتباط دهنده هر پیام با انب55وه دانس55ته های پیش55ین ، تنه55ا می توانن55د به م55دت ص55ورت م55وثر فع55ال باش55ند. از آن پس گ55وش می ش55نود،ام5ا مغ55ز ق55ادر نیس55ت آن چه

22 دقیقه ، ب55رای مطبوع55ات 12می گ55یرد، طبقه بن55دی کن55د. این دامنه ب55رای تلویزی55ون دقیقه است . پس از آن ذهن به سبب خستگی ، ت55وجه را از17سطر و برای موسیقی

دست می دهد و مغز به سوی نکته های جذاب تر دیگر سیر می کن55د. چ55نین اس55ت که در مق55ابل رادی55و، کت55اب ، تلویزی55ون ی55ا دس55تگاه پخش ص55وت نشس55ته ایم ، می ش55نویم ، می خوانیم ، می بینیم و گوش می کنیم ، اما ذهن ج55ای دیگ55ری س55یر می کن55د. مثل آن که اصال نشنیده ، ندیده ، نخوانده و گوش نکرده ایم . در مقابل این پدیده چه باید ک55رد؟ بای55د قطعه های کوچک شنیدنی و دیدنی و تماشاکردنی ساخت . کارشناسان بخص55وص ب55رای زندگی امروزی در جوامع ، کوتاه گرایی را پیشنهاد می کنند،اما اگر پیام ، نوشته ، قطعه و فیلم پیامی مفصل و طوالنی داشته باشد، توصیه می کنند که آن قطعه ، نوشته ی55ا فیلم

را به اجزای کوچکتر تقسیم کنیم و برای هر یک، یک دامنه جذابیت بیندیشیم .

در سینما آنچه به ضرب آهنگ )ریتم ( معروف شده ، در کتاب آن چه بخش55ی از س55اختار )فرم ( را تشکیل می دهد، در موس5یقی مل5ودی ی55ا ن5وا و... در مطبوع5ات پ5اراگراف ی55ا بن55دهای پی درپی ام55ا دارای ت55ازگی ، به همین س55بب اکن55ون م55ورد بحث اس55ت . در مطبوعات ،دامنه جذابیت حدی از توجه ، حوصله و دریافت خواننده از مطلب یا گزارش

21اصول گزارش نویسی در روابط عمومی-

است . از ویژگی های مهم یک نوشتار مطبوعاتی از جمله گزارش ، رع55ایت این دامنه به نفع خواننده است .

تقسیم هوشمندانه عناصر )فاکت ها( در کل ی55ک گ55زارش ، جلب ت55وجه دایم خوانن55ده به گزارش از طریق طرح موضوع های نو، واردک55ردن ض55ربه های احساس55ی )دراماتی55ک( و

.کاربرد واژه ها و عبارت های توجه برانگیز، از آن جمله است

گزارش خوب گزارشی است که خواننده آن را با همه طوالنی بودن بخوان55د، نکته ه55ای آن را دریابد و بر او تاثیر الزم و منتظر را بگذارد. این ه55نر ب55ا تم55رین بس55یار و نگ55ارش

گزارش های فراوان به دست می آید.

نگارش گزارش های طوالنی با نثر یکنواخت و پیام های طوالنی ، کاری بی فایده و بی اث55ر .است که حاصلی جز هدر دادن کاغذ و به هرز رفتن استعداد و توان گزارشگر ندارد

الزام های یک گزارش خوب

در م55وارد ف55وق از خالل نکته ه55ای مرب55وط به گ55زارش و گزارش55گر، معیاره55ایی ب55رای گ55زارش مطل55وب و ق55ابل چ55اپ توض55یح داده ش55د. اکن55ون به منظ55ور جمع بن55دی و

.نتیجه گیری ، ویژگی های اساسی یک گزارش مطلوب و خواندنی را توضیح می دهم

پیش از هر چیز، گزارش باید خواندنی باشد. باید خواندنی بودن چون مورد توجه و_5 1 عالقه بودن موضوع ، اهمیت داشتن موضوع و جذابیت آن توجه داشت . اص55ول مرب55وط

.به ارزش های خبری در این تعریف باید مورد توجه گزارشگر قرار بگیرد

گ555زارش بای555د نگارش555ی زیب555ا و دلچس555ب داش555ته باش555د. رع555ایت ش555یوایی در_555 2 گزارش نویسی ، از عمده ترین ویژگی ه55ای ک55ار اس55ت . می ت55وان موض55وعی را که دارای ارزش خبری چندانی نباشد، با نگارش زیبا و شیوا به گزارشی خواندنی مبدل ک55رد،ام55ا باید توجه داشت که مجموع دو عنصر خواندنی بودن و نگارش زیبا، گزارش را کامل تر

.خواهد ساخت

باید روان و یک دست باشد. در این بخش بیشتر عناصر فنی و س55اختاری گ55زارش _55 3 بای5د م5ورد نظ5ر گزارش5گر باش5د. لی5د ی55ا مق5دمه ک5امل ، تی5تر ج55ذاب ، پخش مناس5ب . نکته های گزارش در سراسر آن ، حسن آغاز و انج55ام ، گنجانی55دن مص55احبه های مرب55وط ، مش55اهده ق55وی ، دادن اطالع55ات الزم و همه این ع55وامل در س55اختی هم55اهنگ و ی55ک

دست در مطلوبیت گزارش تاثیرگذار خواهد بود.

گزارشی که در سراسر آن یک نظم منطقی رعایت شده باش55د، مطل5وب تر اس5ت ،ام5ا گزارشی که با ضربه و هیجان آغاز شود و به یکب55اره در می55انه راه افت کن55د، ن55اقص به

نظر خواهد آمد

22اصول گزارش نویسی در روابط عمومی-

حجم مطلوب داشته باشد. در ادبیات قدیم ما اطناب ممل )طوالنی نویسی بیهوده (_ 4 و ایجاز مخل )کوتاه نویسی نارسا( هر دو م55ذموم ش55ناخته ش55ده اند. به این معن55ا که در انتقال پیام یا معنی ، نه باید در کوتاه نویسی )در نتیجه نارسا و ن55اگفته مان55دن موض55وع (

اغراق کرد و نه در شرح و بسط خسته کننده و ماللت آور.

در گزارش نویسی گاه می توان به دلیل کم اهمیت بودن ، تکراری ب55ودن ، ایج55اد مش55کل کردن یا خارج از موضوع بودن ، مطلبی را کوتاه نوش55ت . )در اص55طالح روزنامه نگ55اران درز گرفت یا جمع کرد( همچنین گاه یک مطلب چنان تازه و بدیع است که در م5ورد آن می توان ش55رح و بس55ط ف55راوان داد.)ب55از در هم55ان اص55طالح ، آب بس55تن ی55ا پروران55دن ( تشخیص این اطناب یا ایجاز با خود گزارشگر است و البته با تجربه بدس55ت می آی55د. در روزنامه های ما رسم شده است که صفحه یا فضایی ث55ابت به گ5زارش اختص5اص یاب55د، بی آنکه توجه شود که چنین فضای ثابتی ، آیا برای همه گزارش ها تناس55ب دارد ی55ا خ55یر. ب55رعکس بس55یار اتف55اق افت55اده اس55ت که خوانن55ده گزارش55ی را درب55اره موض55وعی می خواند،ام5ا به س5بب اص5رار در کوتاه نویس5ی ، نمی توان5د ابع5اد مختلف آن را دریاب5د.

.گویی از گزارشگر توقع داشته است تا توضیح بیشتری به او ارایه کند

مالحظه های قانونی در آن رع55ایت ش55ود. بس55یار اتف55اق می افت55د که از روی ظ55اهر_55 5 گزارشی دارای تمامی این ویژگی های مطلوب هست ، اما چاپ و انتشار آن با قانون ها

ومقررات کشور برخورد پیدا می کند.

از جمله قانون تعزیرات و ق55انون مطبوع55ات ، انتش55ار مط55الب افتراآم55یز، تحریک55آمیز، توهین کننده ، برخالف شوون اعتقادی مردم ، نفاق انگیز، فسادانگیز و صور ق55بیحه را در مطبوعات منع کرده اند،در نتیجه گزارش55گر بای55د ب55ا کس55ب اطالع از این ممنوعیت ه55ای

.گزارش خود را آماده کند

سلیقه ، خواست ، عالقه و نیازهای مخاطب در گزارش لحاظ شود. پرداختن به _ 6 انگیزه های شخصی ، محفلی یا گروهی )چنان که گفته شد( در گزارش زشت ترین

کاری است که از گزارشگر ممکن است سربزند.

توجه کنیم که رسانه ها از جمله مطبوعات چون خطاب عام دارند، باید مال عمومی تلقی شوند، اگرچه ظاهرا و قانونا در مالکیت شخص یا اشخاص بخصوصی باشند.

مخاطب یک رسانه اگر از آن برداشت بی طرفی نداشته باشد، به آن اعتماد نخواهد کرد. تقوی و منش حرفه ای اقتضا دارد که ما رسانه را محل تسویه حساب ها و رعایت حب و بغض های شخصی و گروهی قرار ندهیم . پیش تر بحث شد که بی طرفی مطلق در خبر و گزارش به دلیل این که خبر و گزارش از صافی و ظرف انسانی )خبرنگار و

گزارشگر( می گذرد ممتنع است ،اما در این حرفه پای بر احساسات شخصی گذاشتن و منافع و مصالح خواننده و مخاطب را برعقیده و عالقه و سلیقه خود مقدم فرض کردن

یک الزام حرفه ای به شمارمی رود

هدف از گزارش نويسي : 

23اصول گزارش نویسی در روابط عمومی-

طرح منظم و مرتب افكار، اطالعات و اخبار بر مبناي نقشه و برنامه از پيش تعيين شده در جهت تحقق هدفي ويژه كه در ساده ترين شكل خود، پاسخگوي نيازها و يا

انتظارات گيرنده باشد.

* دريافت اطالعات جامع از محيط هاي مورد بازرسي براساس طرح تحقيق.

* دسترسي به نقاط ابهام، مشكالت و موانع عملي اعم از رفتاري و ساختاري و يابي آنها بهمراه پيشنهادهاي اجرايي در بازرس هاي محيطي و موضوعي. ريشه

* اصالح امور در بر گيرنده موضوع گزارش.

انواع گزارش -1 گزارش را می توان کامل ترین کار روزنامه نگاري دانست، چرا که مجموعه عناصر

در گزارش، خبر هست، مصاحبه هست، هنر مقاله. روزنامه نگاري را در خود دارد نویسی به نوعی هست، دید و شم خبري ودانش و اطالعات اجتماعی نویسنده، شرط

است، روش تحقیق که یکی از دروس مهم رشته روزنامه نگاري است در آن کاربرد پیدا می کند و دست آخر توانایی نویسنده در نوشتن و تنظیم مطلب، تسلط او بر نثر

ونگارش فارسی، ساده نویسی، پرهیز از آشفتگی و نیز داشتن نظم فکري اهمیت پیدا.می کند

اگر یک عنصر روزنامه نگاري و یک یاز مهمترین عناصر آن خبر است، مصاحبه، بعد.ابعاد دیگر آن، گزارش مجموعه اي از همه این ها را در خود دارد...دیگر آن، مقاله و

گزارشگر در مرحله اول بایدخبرنگار خوبی باشد، مصاحبه گر و محقق خوبی باشد، در تحقیق نه در حد تحقیقات علمچون ماهیت تحقیقات علمی متفاوت است عین حال

گیري هاي آماري آشنا باشد و تحقیق در روزنامه در حدي است که گزارشگر با نمونه.موارد تعمیم نمونه گیريها را بداند و بتواند از چیزي که به دست آورده نتیجه گیري کند چرا که در عین حال که یک گزارشگر باید یک ضبط صوت و دوربین عکاسی باشد باید

مفسر و تحلیل گر خوبی هم باشد باید بتواند از مجموعه اطالعات به دست آمده نتیجهگیري کند.

تحقیق در روزنامه در حدي است که گزارشگر با نمونه گیري هاي آماري آشنا باشد و موارد تعمیم نمونه گیري ها را بداند و بتواند از چیزي که به دست آورده نتیجه گیري

.کند اگر آماري دارد از آن به صورت خام استفاده نکند، چرا که آمار خام" مثال

چیزي عاید خواننده نمی کنداین آمار وقتی ارزش پیدا می کند که روي آن کار"معموال.شود و نتیجه گیري به عمل آید

در عین حال آمار در گزارش نباید آن قدر زیاد باشد که به جاي کمک به تفهیم مطلب، مبناي استفاده ازوآمار باید خواننده را گیج و سرگردان کند و باعث ابهام گزارش شود

.مبناي درستی باشد و در عین حال، آمار باید امکان مقایسه را به خواننده بدهد در مورد درست بودن مبناي آماري در گزارش، مثالی قابل ذکر است اگر آماري دارد

چیزي عاید خواننده نمی"از آن به صورت خام استفاده نکند، چرا که آمار خام معموال.این آمار وقتی ارزش پیدا می کند که روي آن کار شود و نتیجه گیري به عمل آید کند

24اصول گزارش نویسی در روابط عمومی-

برخی از آنها براي نشریه هاي. گزارش را می توان به انواع مختلف تقسیم کرد ادواري مناسب ترند و پاره اي نیز در مطبوعات روزانه بیشتر کاربرد دارند اما در عین حال هیچ محدودیتی براي استفاده از انواع گزارش در نشریه هاي مختلف وجود ندارد

و هر نشریه می تواند به فراخور وضعیت، جایگاه و اهداف اجتماعی خود، اقدام به.تهیه گزارش در زمینه هاي مختلف بنماید

در ذیل به ذکر انواع گزارش می پردازیم و با توضیح کوتاهی درباره هر یک از ویژگیهاي آنها:مسأله را روشن تر می کنیم

:گزارش خبري(الف گزارش از رویداد و حادثه، سخنرانیها، کنفرانسها، مجامع و مراسم مختلف،گزارش

دربارة خبري که اتفاق افتاده یا در شرف وقوع است یا در آینده اتفاق خواهد افتاد و...

:گزارش تحقیقی یا اجتماعی( ب اجتماعی و انتخاب این نوع گزارش در مورد مسائل، مشکالت و واقعیتهاي مختلف

موضوعات مناسب با شرایط خاص زمان و مکان و نیازهاي عمومی تهیه می شود و.گزارش است موثرترین و کارآمدترین انواع از

:گزارش از محل( ج این نوع گزارش به مناسبت بازدید از یک محل خاص می تواند براي بخشی

ازمخاطبان جاذبه داشته باشد، مثال دَر زمان دیدار از یک شهر، منطقه، یا بازدید از تهیه می شود و در جاي خود از اهمیت... موزه ها، آثار باستانی،میراث فرهنگی و

.ویژه اي برخوردار است:گزارش سفر( ه

.این نوع گزارشها همین امروز هم در مطبوعات ما جاي ویژه خود را دارند بسیاري از خبرنگاران و گزارشگران در جریان سفرهاي حرفه اي یا غیر حرفه اي

خود به یافته ها و دست آوردها و نکات قابل ذکري دست می یابند که بیان هنرمندانه و البته تهیۀ£ گزارش سفر با. عالمانه آنها می تواند براي مخاطبان جالب و خواندنی باشد

.سفرنامه نویسی تفاوتهایی هر چند جزیی دارد

: خاطره نویسی(و خاطره نویسی در واقع نوشتن گزارش مشاهدات و تجربیات روزمره نویسنده است که به ویژه به وسیله شخصیتها و افراد ذي نفوذ و مؤثر و کسانی که در برهه اي از

تاریخ مصدر مشاغل حساس بوده اند یا در بطن رویدادها، تحوالت و جریان هاي مهم همیشه، جاذبه هاي خاص خود را و سرنوشت ساز قرار داشته اند، صورت می گیرد و

.دارد زیرا بسیاري از واقعیات تاریخی، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی فقط و فقط از این

.طریق قابل انتشار و در نتیجه قابل دسترسی براي عموم مردم است

: گزارش علمی تخصصی( ز گزارشی است که براي تشریح یک رویداد یا موضوع علمی در یک زمینۀ£ تخصصی

خاص، یا براي انعکاس عملکردها، فعالیتها، موفقیتها یا شکستهاي یک مرکز یا مؤسسۀ£.علمی، تحقیقاتی تهیه می شود

25اصول گزارش نویسی در روابط عمومی-

تهیه گزارش درباره انجام یک عمل جراحی بی سابقه، کشف علمی، طراحی و تولید از جمله... ماشین آالت تازه، ارائه تئوري هاي جدید در زمینه هاي مختلف علمی، و

.موارد قابل ذکر است

: گزارش مصور) ح صورتمی( عکس)گزارشی است که در آن ارائه اطالعات و واقعیتها از طریق تصویر

صحنه هاي مختلف جنگها و درگیري ها، کمک: گیرد و به ویژه در مورد حوادثی از قبیل رسانی ها، زلزله، مراسم اهداي جوایز و موارد دیگري که جنبه تصویري موضوع قوي

.و برجسته است کاربرد داردمراحل عملی تهیه گزارش*

"مراحل زیر طی می شود تا کاري نسبتا" براي تهیه یک گزارش مطبوعاتی معموال.کامل و بی عیب و نقص از آن درآید

البته ممکن است در برخی گزارشها یک یا چند مرحله از کار به دلیل اقتضاي سوژه انجام نشود اما آنچه گفته می شود مراحل کلی است که در اکثر گزارشها می تواند

:مورد عمل قرار گیرد

:انتخاب یا تعیین موضوع 1) به وسیله مسئول سرویس یا گروه تهیه کننده"موضوع یا سوژه گزارش معموال

گزارش و گاه نیز به پیشنهاد گزارشگران یا سایر همکاران درصورت تأیید مسئول فراگیري و" باشد، ثانیا بهتر است موضوع روز. .قسمت انتخاب و تعیین می شود

.پوشش هر چه وسیع تر داشته باشد مورد نشریات اداراي بسته به تخصص و زمینه اي که بر بستر آن حرکت می کنند در

سوژه هاي متناسب انتخاب در روزنامه دست براي انتخاب سوژه بازتر است، زیرا روزنامه عام تر"غالبا. می شود

مخاطبان خاصی دارد که عالقمند به مطالب بخصوصی هستند"است ولی مجله معموال دست اندرکاران مجله شناخت بیشتري از سلیقه و خواست"و در عین حال معموال

.مخاطبان خود دارند و می توانند متناسب با نیازهاي آنها به مسائل مختلفی بپردازند

:(مطالعه ابتدایی روي موضوع2 سوژه گزارش که تعیین شد، گزارشگر یک مطالعه ابتدایی، را روي آن شروع می کند

براي این کار منابع مختلفی در اختیار. تا آشنایی اولیه با کم و کیف مسأله پیدا کند گزارشگر هست که عمده ترینش آرشیو اداره و یا روزنامه ها، مجالت ، رادیو و

تلویزیون و نیز کتابخانه و همچنین منابع و مأخذ و نشریه هاي آماري و غیر آماري.است

اگر گزارشگر بدون زمینه و مطالعه قبلی به دنبال تهیه گزارش برود در تمام مراحل با.مشکل و سر درگمی روبرو می شود

.اطالع گزارشگر از کم و کیف موضوع سبب می شود وي حالت انفعالی نداشته باشد در غیر این صورت ناگزیر خواهد بود که آنچه به عنوان اطالعات و مواد خام به او داده

می شود دربست بپذیرد بدون آن که بتواند روي موارد نادرستش انگشت بگذارد در اطالعات نادرستی نیز به خواننده خواهد داد."نتیجه نهایتا

:گفتگو با مردم 3) یکپاي ثابت اکثر گزارشهاي اجتماعی مردم و در ادارات ، کارکنان آن اداره هستند مگر

موارد نادري که یا مردم در آن زمینه اطالعاتی ندارند و یا موضوع به طور خاص به.مسئوالن مربوط می شود

26اصول گزارش نویسی در روابط عمومی-

در این مرحله، گزارشگر با اطالعات اولیه اي که درباره موضوع دارد به میان مردم می رود و دست به مصاحبه و نمونه گیري هاي اتفاقی در اکثر موارد و در صورت

.لزوم نمونه گیري هاي انتخاب می زند گزارشگر می کوشد که با همه گروه ها گفتگو کند و حتی االمکان نمونه هاي خود را

در نقاط" می کند، چرا که دیدگاه ها و نظریه ها معموال از مناطق مختلف انتخابمختلف و حتی در مناطق جغرافیایی گوناگون، متفاوت است

اینجاست که آگاهی از روشهاي تحقیق ضرورت پیدا می کند تا نمونه هایی که به دست می آید قابل تعمیم و استناد باشد و بتوان از آنها نتایج نزدیک به واقعیت،

استخراج کرد. پاره اي اوقات ممکن است افراد مورد مصاحبه اطالعات چندانی راجع به موضوعی

د.خاص نداشته باشن گزارشگر در این جا وظیفه دادن اطالعات درستو بی طرفانه را به طرف مصاحبه

.اشبدهد و بعد از او خواستار اظهار نظر می شود:نظرخواهی از کارشناسان 4 )

در این مرحله گزارشگر به سراغ کارشناسان و صاحبنظران می رود و در زمینه رعایت بی" سواالتی می کند، چرا که کارشناسان معموال مسائل مورد نظر از آنها

طرفی را نموده و بدون مالحظات اداري می توانند نظرات صائب تري درباره موضوع.بدهند

کارشناسان با توجه به نوع کار انتخاب می شوند و دیدگاه علمی و کارشناسی قضیه با آنها مطرح می شود تا نظرات شان تکمیل کننده گزارش باشد و در عین حال در این

بخش است که می توان هم با دید انتقادي به مسائل نگاه کرد و هم راه حل معقول و.منطقی و علمی ارائه کرد

:مشاهدات و دریافتهاي شخصی( 5 اگر گزارش خبري باشد، در فضایی که موضوع جریان داشته یا محلی که اتفاق

.افتاده، مشاهدات شخصی اهمیت بیشتري پیدا می کند عنوان یکی از منابع گزارش، یادداشت برداري این مشاهدات و دریافتها را نیز به

مورد استفاده قرار می میکند و در جاي خود و به خصوص هنگام گفتگو با مسئوالن.دهد

گزارشگر می تواند در برخی موارد و گزارشها، برداشت و تلقی خاصی نسبت به موضوع گزارش داشته باشد اما این برداشت و نظر خود را باید طوري در گزارش

مشخص باشد نظر خود اوست و خواننده دچار شبهه و تردید" مطرح کند که کامال.نشود

واقعیتها و قانونمندي ولی در هر حال اصل بی طرفی گزارش و گزارشگر که معیار آن هاي عینی اجتماعی است نباید فراموش شود چرا که عدم رعایت اصل بی طرفی، انعطاف الزم را براي شناخت واقعیتها از گزارشگر می گیرد و حقوق انسانی بخش

.پایمال می سازد عظیمی از خوانندگان را

:گفتگو با مسئوالن( 6 یا مجموعه اطالعات و نتایجی که گزارشگر تا اینجا از مطالعات اولیه، گفتگو با مردم کارکنان، گفتگو با کارشناسان و مشاهدات شخصی و عینی خود به دست آورده با

گذاشته می شود تا سؤاالت، ابهام ها و مشکالت از سوي آنها پاسخ مسئوالن در میان.توضیحی روشنگرانه وجود دارد مطرح شود داده شود و اگر طرح، برنامه، نظر یا

27اصول گزارش نویسی در روابط عمومی-

گزارشگر مطرح میکنند بسیاري از سواالت و مشکالتی که مردم در جریان گفتگو با چه در این جا می تواند پاسخ هاي الزم را بیابد و در این مرحله است که ارتباط هر

. بیشتر بین مردم و مسئوالن برقرار می شود

خود می یابد و از جانب دیگر از یکسو مردم، کانالی براي طرح نظرات و دیدگاه هاي الزم را در مسئوالن فرصت پیدا می کنند که با مشکالت مردم آشنا شوند و توضیحات

.اختیار آنها بگذارند در گزارش حتی االمکان باید سعی شود که در کنار طرح مسائل و مشکالت و*

بازکردن و شکافتن آنها راه حل ها و پاسخ سواالت از قول اشخاص و منابع مختلفی که گزارشگر با آنها تماس

.می گیرد نیز مطرح شود گزارش بخصوص در مطبوعات جهان سوم باید مسئوالنی را که می خواهند با آگاهی

از مسائل و مشکالت مردم براي آنها چاره اندیشی کنند، یاري دهد و در صورت امکان طرح و برنامه اي

.پیشنهاد کند

: تنظیم گزارش(7 درصد کار به اتمام رسیده 50" وقتی همه این کارها انجام شد می توان گفتکه تقریبا

.و گزارشگر باید از این جا به بعد به کار تنظیم و نوشتن گزارش بپردازد زیرا در واقع باید کاالیی را که تهیه کار گزارشگر است این شاید حساس ترین بخش

کرده بتواند به بهترین وجه عرضه کند و براي آن مشتریان پر و پا قرصی دست و پا .کند

:مراحلی که باید در این مرحله طی شوند عبارتند از

: انتخاب سبک و تکنیک گزارش-1

در هر مورد همه" براي نوشتن هر گزارش، باید سبک مناسبی را پیدا کند و طبعا.تکنیکها نمیتواند به یک میزان جاذبه، گیرایی و در عین حال رسایی به گزارش بدهد

انجاست که حسن انتخاب، تسلط و مهارت نویسنده و تواناییهاي او در پرداخت و نگارش و نه نویسندگی صرف می

حتی انتخاب کلمات، ترکیب تواند یک گزارش را در میان گزارشهاي مشابه ممتاز کندجمله ها و زاویه نگاهی که به موضوع می شود اینجا اهمیت ویژه اي پیدا می کند

پی ریخته می شود باید زیبا، روان، ساده، در یک جمله، قالبی که براي بیان گزارش

همه جا مراعات محکم و منسجم و رسا باشد و زبان گزارش که زبان خاصی است.شود

:تیتر )عنوان( در گزارش -2 در خبرنویسی مشخصه های تیتر خبری توضیح داده شده است . تیتر خبر باید گویای متن آن باشد، خواننده را به خواندن متن راغب سازد و در عین حال دارای ضربه ،

جاذبه و زیبایی در شكل و آهنگ هم باشد. همچنین گفته شد كه تیتر خبر باید كوتاه و بدون تكرار در كلمه ها آورده شود و از

كاربرد واژه های غیرمانوس در آن ، خودداری شود.

28اصول گزارش نویسی در روابط عمومی-

تیتر گزارش كمابیش همین ویژگی ها را باید داشته باشد، اما از آن جا كه از نظر ماهیت پیام ، خبر با گزارش تفاوت هایی دارد، ناچار تیتر گزارش نیز باید با مالحظه هایی

نوشته شود. از جمله:

اما در مورد گزارش ،كوتاهی و فشردگی خاصیت اجتناب ناپذیر تیتر است _ 1 نسبت به خبر این فشردگی را باید با عامل جذابیت كه آن نیز در تیتر گزارش غیرقابل اجتناب است، درهم آمیخت . در نتیجه معموال تیتر گزارش امكان طوالنی شدن می یابد،

اما این مفصل شدن كلمه ها به هر حال نباید ایجاز در تیترنویسی را مخدوش سازد.

تیتر گزارش باید دارای جاذبه و زیبایی باشد. حتی بسیاری اززیبایی:_ 2 روزنامه نگاران در نگارش تیتر به موزون بودن ، قافیه داشتن و حركت داشتن تیتر توجه كرده اند. نكته مهم این كه به هر صورت تیتر باید با حال و هوا، موضوع ، سبک نگارش

و نوع گزارش متناسب باشد، بنابر این صرف توجه به زیبایی كافی نیست . تیتر گزارش باید موضوع آن را برساند. ناممكن است كه در كلمه های :_ رسایی3

محدود تیتر، بتوان تصویری از تمامیت گزارش به دست داد، اما غیرممكن نیست كه پیام و محتوای غالب گزارش را در تیتر ارایه كرد. تیتر به هر حال باید نمایانگر موضوع

گزارش باشد.

تیتر باید خواننده را درگیر گزارش كند. به همین سبب باید واژه ها:موثر باشد-_ 4 و تركیب های اثرگذار را برگزید. آوردن واژه ها و عبارت ها بدیع و نو و خوش ساخت ،

تیتر را تامین كند. به یاد داشته باشیم كه تیتر باید از این  می تواند این شرط از شرایط چهار شرط 5 بسته به مورد و موضوع 5 تاثیر بگیرد،اما شرط مهم این است كه

نگذاریم اصل موضوع و پیام گزارش قربانی این شرایط شود، یعنی اغراق در كوتاهی ، زیبایی ، رسایی و تاثیر ما را در موقعیتی قرار ندهد كه در تیتر، شكلی غیرواقعی و به دور از اصل گزارش ارایه شود، یعنی در تیتر، پیام و جمله ای را )هر چند زیبا و رسا و

موثر( بیاوریم كه نشان و نمودی از اصل گزارش نداشته باشد.

-در عین حال دستورهای دیگر مربوط به تیتر در خبر، در مورد گزارش هم صدق 5 می كند. از جمله تیتر بی محتوا، پرسشی و منفی نبودن و... ، اما گاهی این اصول را می توان نادیده گرفت . نكته مهمی كه تكرار آن الزم است این كه تیتر یا عنوان چون

چشم انداز و دعوت كننده برای گزارش به حساب می آید و كاربرد نامطلوب آن می تواند بهترین گزارش ها را از چشم بیندازد.

در زیر چند مورد از تیترهای گزارش را برای نمونه می آوریم و برای هر یک توضیحی می دهیم:

انسان ریخت های كشته مرده مد مرده - ابراهیم افشار(73گزارش از جوانانی كه پوشش های ناجور دارند- كیهان سال

هیچ یک از شرایط تیتر را ندارد،حتی آن را نمی شود بدون تامل و دست انداز خواند.تركیب های انسان ریخت و مد مرده دور از ذهن و نارسا است .

تولید سیمان در ایران،اوضاع داغ تر می شود گزارش از وضعیت سیمان كشور- گزارش ویژه - ماهنامه پیام امروز-

(75فروردین این تیتر از نظر فشردگی خوب است ، اما زیبا نیست . همچنین به كاربرد واژه داغ تر

برای صنعت سیمان توجه كنید. اگر به جای سیمان بحث بر سر نفت یا شوفاژ یا حتی برق بود، این تیتر در جای خود نشسته بود.

29اصول گزارش نویسی در روابط عمومی-

بندهای وابستگی به خارج می شكند 9 5 8گزارشی در مورد سومین نمایشگاه صنعت برق ایران 5 روزنامه همشهری 5 ص

(1375تیرماه مثل تیتر پیش ، این تیتر دچار لغزش در معناست . بند معموال گسستنی یا

بازشدنی است ، نه شكستنی.

آواره در میان آرواره های فقر از نخستین روز 3گزارشی از محله عودالجان تهران و كار كودكان - روزنامه كار و كارگر- ص

(75 تیرماه 20چهارشنبه این تیتر امتیازهای كوتاهی ، فشردگی ، زیبایی _بخصوص به آرواره و آواره توجه كنید_

را دارد. از نظر معنا آوارگی در میان آرواره های فقر، اندكی سست است .

سر پل تجریش دود ایستاده 17 - دوشنبه 4گزارش از پایانه ترمینال( ( پل تجریش - روزنامه اخبار- صفحه

).75اردیبهشت این تیتر با توجه به سرودی عامیانه )به جای سرپل خواجو(، تهیه شده است ، اما كمتر

كسی میان صورت عامیانه )وایساده ( با صورت كتابی )ایستاده ( ارتباط برقرارمی سازد.

كنگره خلیج فارس در فرهنگ و ادب پارسی در كیش برگزارصبح دیروز: شد

- سه شنبه 3 صفحه گزارش از برگزاری كنگره ای در جزیره كیش - روزنامه رسالت -(1375اول خرداد

كلمه با احتساب رو تیتر( این جمله را می شد با14صرف نظر از طوالنی بودن تیتر ) گذاشتن گیومه خواناتر كرد: كنگره )خلیج فارس در فرهنگ و ادب پارسی ( در كیش

برگزار شد. این تیتر را می شد به شكل های مختلف به منظور گریز از طوالنی شدن ،تكرار كلمه ها و خوش آهنگی تدوین كرد.

دزفول ؛ هواپیما بمب می ریخت و دخترک گل های باغچه شان را آب می داد اسفندماه 6)گزارش از بمباران دشمن علیه شهرنشینان بدون دفاع - روزنامه كیهان -

1365.( این تیتر از نظر تقابل سبعیت و معصومیت ، خشونت و لطافت و فنآوری و طبیعت ، نمونه ای بسیار خوب است ،اما كاربرد قابل انتقاد نقطه ویرگول، استفاده از ضمیر

متصل )شان ( كه به روانی تیتر لطمه می زند و كلمه های اضافی ، از زیبایی و رسایی تیتر كاسته است .

می شد تیتر را این طور نوشت :  یاهواپیما بمب می ریخت و دخترک گل ها را آب می داد... دزفول ـ هواپیما بمب می ریخت و دخترک باغچه ها را آب می داددزفول ـ

پزشكی مان هم دست كمی از معماری مان ندارد 4 گزارشی از وضعیت دارو و پزشكی _ دكتر علی سجادیه _ ماهنامه گزارش _ شماره

(75_ خرداد نمونه ای از كم لطفی به خواننده : دو ضمیر متصل »مان«: كاربرد سهو انگارانه »هم « و ظاهر و طرز تلفظ با دست انداز از ایرادهای تیتر است . می شد نوشت : پزشكی ما

30اصول گزارش نویسی در روابط عمومی-

دست كمی از معماری ندارد یا )چنان كه در متن آمده است : پزشكان از بیمارتهی دست می گریزند.(

قصه خاكستری دالالن و محتكران 55)گزارشی از بازار مصرف و احتكار _ كار مریم خورسند_ روزنامه ایران 5 صفحه

)75هفدهم مرداد تیتر از نظر رسایی اشكال دارد. چگونه باید مواد غذایی را به قصه ، آن هم به رنگ

خاكستری آن )كنایه از غم انگیزبودن ؟( ربط داد؟ كاربرد واژه قصه از جدی بودن پدیده ای با عنوان احتكار نمی كاهد؟ استعاره خاكستری ، برای همه خوانندگان تعریف

شده است ؟

دست نگهدارید! این ظرف سرطان زاست  تیرماه 14)گزارش در مورد سرطان زابودن مواد پی .وی .سی _ روزنامه كیهان _

(5_ صفحه 1355 این تیتر در كنار عكسی از یک مرد كه ظرف پالستیكی ماست را حمل می كرد، كار شد. تیتر باتوجه به پیامی كه داشت و عكس مطلب ، موثر افتاد. این مورد از جمله

تیترهای جنجالی است.

: لیدنویسی در گزارش 3-

همان انواع لید در گزارش، با تفاوت هاي جزیی که در جاي خود اشاره خواهد شد، به طور کلی این لیدها را می توان. گفته میشود...است که در مورد خبر، مصاحبه و

تقسیم کرد که عبارت است از: نوع عمده 4به

تاریخی (1 لیدخیری (2 لیدنقلی (3 لیدتوصیفی (4 لید نوع می توان نوع پنجمی را بخصوص در مورد گزارش افزود که لید تلفیقی 4به این *

نوشتن این گونه لیدها، پرداخت" است، یعنی تلفیقی از دو یا چند نوع لید که طبعا زیباترین لیدها را با همین تلفیق هاي استادانه می" خبري بیشتر می خواهد، اما معموال

توان نوشت

: لید تاریخیالف( لیدي است که به ترتیب زمان روي دادن حادثه یا اتفاق یا به طور کلی یک پدیده به

.بیان مطلب می پردازد که به همان ترتیب که اتفاق افتاده پیش می رود

: لید خبري ب( لید خبري بخصوص در گزارشهایی که سوژه آنها، به مناسب اعالم یک خبر مهم

انتخاب شده یا گزارشگر در جریان تهیه گزارش خبرهاي بکر و دست اول رسیده و خود خبر، جاذبه و گیرایی و اهمیت بیشتري از بقیه مطالب براي خواننده دارد می

.تواند به کار گرفته شود به این ترتیب با دادن یک خبر خوب در لید گزارشی، خواننده را عالقمند می کنیم که

.گزارش را بخواند تا از جزییات بیشتري اطالع پیدا کند

31اصول گزارش نویسی در روابط عمومی-

: لید نقلی ج- این نوع لید همچنان که از عنوانش پیدا است با نقل قول از کسی شکل می گیرد و

این نوع لید. شخصی که مطلب از قول او بیان می شود، محور لید است گفته هاي نماینده کلیتی از موضوع" قول مورد نظر اوال وقتی به کار برده میشود که نقل

.قوي و موثر و مهم باشد" گزارش باشد و ثانیا گزارشی درباره اعتیاد، نقل قول هاي یک یا چند معتاد می تواند عمق در نوشتن" مثال

و بسیاري از مسائل را که گفتنش از قول فاجعه اعتیاد و ابعاد آن را نشان دهد نویسنده، چنگی به دل نمی زند از زبان یک معتاد یا مثال مسئوالن مبارزه با اعتیاد

.آورد این نوع لیدها چون گاهی اوقات حالت قصه و سرگذشت هم پیدا می کند

.گیرایی هاي خاص خود را دارد"معموال

: لید توصیفید- لیدي است که با تصویر پردازي و توصیفی که بخش یا بخشهایی از سوژه نوشته می

.شود مقداري اغراق و مبالغه هست ولی این باید تا آنجا" البته در این قبیل لیدها معموال

باشد که مطلب را ازجدي بودن و طبیعی بودن خارج نکند و در عین حال کمک به.تفهیم مطلب بنماید

: نویسی سبک های گزارش

روزنامه نگاران و گزارشگران باتجربه و کارآزموده به طور کلی چند سبک را براي گزارش نویسی ذکر می کنند که می توان گفت بخشی از آنها حاصل تجربه و تمرین

آن هاست و بخشی نیز به صورت قانونمندي هاي علمی در عرصه روزنامه نگاري.وجود دارد

: سبک ترتیبی- الف گزارش گفته شد به" لید"که در این چهارچوب، حوادث و وقایع همچنان که در مورد

ترتیب زمان وقوع یا به ترتیبی که گزارشگر در جریان آن قرار گرفته، نوشته می شود در این گزارشها مطلب از نقطه کوچکی شروع میشود و به تدریج باز و باز تر می

.شود وقوع حوادث، ممکن است گاه مهمترین قسمت بنابراین به دلیل رعایت ترتیب زمانیگزارش در پایان مطلب آورده شود.

اشاره شد بیشتر در مورد حوادث وقایعی که خواننده عالقه دارد این سبک همچنان که هاي تحقیقی به کار می رود و در نتیجه در جریان جزییات آنها قرار گیرد یا گزارش

گزارشگر پیش می رود و خواننده مرحله به مرحله همراه گزارش و گزارشگر.مخاطب خود را در مشاهدات خود شریک و سهیم می سازد

: سبک تشریحی _ب این سبک را می توان براي گزارشهاي تحقیقی یا خبري و نیز انواع دیگر گزارش بر

. حسب اقتضاي موضوع به کار برد در این سبک، شروع گزارش حاوي عناصر مهم خبري منتها با روش توصیفی است

بدین معنی که ابتدا خبر مهمی که گزارش درباره آن تهیه شده همراه با خالصه اي از سپس توضیحات تکمیلی و اطالعات کسب شده که مکمل آن است آورده می شود و

.تشریح بخشهاي مختلف گزارش درج می شود32اصول گزارش نویسی در روابط عمومی-

: سبک هرم وارونه _ج ابتدا خالصه اي ازمهم ترین.در مورد گزارش هاي خبري و تحقیقی کاربرد دارد" عمدتا

نتایج حاصل از گزارش و فشرده اي از پیوند خبر اولیه و اخبار جدید را می آوریم کوتاه و هنرمندانه اي درباره چگونگی و سپس تشریح و توصیف عناصر سپس توضیح

.مختلف گزارش می آید

اگر نتایج تحقیق متفاوت است می توان گزارش را به صورت چند هرم وارونه به هم .پیوسته نوشت

د-سبک تاريخي يكي از قديمي ترين انواع رواب55ط عم55ومي، رواب55ط عم55ومي نويس55ي ب55ه س55بك ت55اريخي است، اين ش55يوه رواب55ط عم55ومي نويس5ي اگرچ55ه ام5روز، كم55تر م5ورد اس5تفاده ق55رار مي گيرد وي داراي كاركردهاي خاص خود نيز مي باشد و هر چندگاهي روابط عمومي ها

از يك سبك گزارش نويسي بهره مي گيرند.

در اين شيوه، تهيه گزارش از يك روال و منطق خاص و مشخص زماني پيروي مي كن55د به نحوي كه تمامي جزئيات موضوع گزارش از زمان وق55وع ت55ا انته55ا در گ55زارش آورده مي شود و گزارش ب55ا گذش55ت زم55ان تهي55ه و ب55ه پيش مي رود ب55راي مث55ال تهي55ه رواب55ط

عمومي سفر و ماموريت در قالب اين نوع و سبك گزارش نويسي قرار مي گيرد .

به اين ترتيب كه براي تهيه و به پيش مي رود براي مثال تهيه گزارش سفر و م55اموريت در قالب اين نوع و سبك روابط عمومي نويسي قرار مي گيرد به اين ت55رتيب ك55ه ب55راي تهيه روابط عمومي سفر هر آنچه از ابتداي آغاز سفر اتفاق مي افتد در روابط عمومي آورده مي شود و اين روال تا زمان خاتمه سفر و مأموريت بدون هيچ كم و كاس55تي ب55ه رشته تحرير در مي آيد در سبك روابط عمومي نويسي به شيوه ت55اريخي مس55ئله زم55ان

در تهيه گزارش تعيين كننده است و گزارش با زمان به پيش رفته و نگارش مي شود.

اين شيوه گزارش نويسي اطالعات نسبتآ كاملي به مخاطب منتقل مي كن55د و مخ55اطب را در جريان روند موضوع و تهيه گزارش از ابتدا تا انتها قرار مي ده5د. ط55والني ش55دن،

حاشيه روي و اطالعات زائد از جمله معايب اين نوع گزارش نويسي است.

و- سبک تلفيقي شايد بتوان يكي از جالب ترين و تكنيكي ترين سبك هاي گ55زارش نويس55ي را اس55تفاده از

شيوه تلفيقي در گزارش نويسي عنوان كرد. گزارش نويسي به شيوه تلفيقي نيازمند گزارشگري با تخص5ص و ظ55رافت و دقت نظ55ر بسيار است كه بتواند از انواع سبك هاي گزارش نويسي به نحو مناس55ب به55ره گرفت55ه و

گزارش جامع و كامل و تاثير گذار تهيه كند. 33اصول گزارش نویسی در روابط عمومی-

اين شيوه گزارش نويسي همانطور كه از معناي آن مشخص است گزارش55ي اس55ت ك55ه از انواع سبك هاي گزارش نويسي استفاده كرده تا بتواند به اهداف م55ورد نظ55ر از تهي55ه

گزارش دست يابد. در اين شيوه گزارشگر با هيچگونه مح55دوديت و قيدوبن55دي ب55راي تهي55ه گ5زارش مواج55ه نيست و با اختيار عمل بيشتري مي تواند از انواع تكنيك هاي گزارش نويس55ي ب55راي تهي55ه

گزارش مورد نظرش بهره ببرد.

به ه55ر ح55ال هم55انطور ك55ه اش55اره ش55د تهي55ه اين ن55وع گ55زارش مس55تلزم آن اس55ت ك55ه گزارشگر از تخصص و مهارت و سلطه زيادي نسبت به ساير سبك هاي گزارش نويسي برخوردار باشد تا توان55ايي گ55زارش نويس55ي ب55ه اين ش55يوه را داش55ته باش55د در غ55ير اين

صورت گزارش تهيه شده بي محتوي و از هم گسيخته خواهد بود. آنچه مسلم است بهترين و كامل ترين گزارش آن است كه بتوان ب5ه نح5و هنرمن5دانه اي

از تلفيق سبك هاي مختلف گزارش نويسي تهيه كرد.

در واقع گزارشي كه به شيوه اي هنرمندانه اي از تلفيق سبك هاي تحقيقي و تش55ريحي و توص55يفي تهي55ه ش55ود ب55ه م55راتب از ج55ذابيت و گ55يرايي و تاثيرگ55ذاري بيش55تري ب55ر روي مخاطب نسبت به ساير گزارش ها برخوردار خواه5د ب55ود و مي توان5د به ط55ور ك5امل تري اهداف مورد نظر از تهيه يك گزارش را محقق سازد. زيرا در آن از تم55امي تكنيك ه55اي

گزارش نويسي بهره گرفته شده است.

به عنوان مثال براي تهيه يك گزارش آماري و تحليلي مناسب فع55اليت س55ازمان تلفي55ق سبك هاي گزارش نويس55ي تحقيقي و تحليلي و ه55رم وارون55ه و خ55بري مي توان55د گ55زارش تهيه شده را علمي، مستدل و منطقي و مناسب براي قب55ول و پ55ذيرش جهت اس55تفاده از طرف رسانه هاي جمعي سازد. همچنين جذب سريع تر و تاثيرگ55ذاري آن ب55ه واس55طه

بهره گيري از سبك هرم وارونه بر روي مخاطب با موفقيت بيشتري همراه باشد.

سبک ساعت شنی ی-Hourglass structure

سبک ساعت شنی را باید سبک خبرنویسی مدرن نامگذاری کرد، سبکی که به خوبی قادر است، سلیقه های گوناگون مخاطبان خبر را انعکاس دهد

34اصول گزارش نویسی در روابط عمومی-

این سبک، مدل گسترش یافته سبک تلفیقی است، در این سبک، لید کمی مشروح تر، ۲۵و کامل تر آورده می شود. در سبک تلفیقی ما پذیرفته ایم که قوانین کلمه شماری )

کلمه( را رعایت کنیم.۳۵تا

کلمه یا حتی بیشتر هم باشد، ممکن۶۰ اما در سبک ساعت شنی ممکن است لید ما است یک لید از سه یا چهار پاراگراف تشکیل شود.

تفاوت دیگر، این که سبک ساعت شنی یک پازل سه تکه است. ابتدا درقسمت باال، یک لید چند پاراگرافی خواهیم داشت که به سبک هرم وارونه تنظیم شده است. در پایین

یک هرم که داستان واقعه را به ترتیب تاریخی گزارش می کند، و در وسط یک جمله یا عبارت که هرم وارونه را به سبک هرم )ترتیبی( متصل می کند.به این جمله یا عبارت،

جمله چرخشی می گویند. بعد از۱۹۸۳گفته می شود که سبک ساعت شنی ابتدا به وسیله ” روی پیتر کالرک در

اینکه او شروع به نوشتن چیزهای نو در روزنامه صبح خود کرد, نام گذاری شد. آن خبر نبود ؛ آن یک سبک خبری خالقانه بود. به نظر می رسید گزارشگران در

خبرهایشان از تلفیق دو فرم هرم وارونه و داستان سرایی بهره می برند. کالرک را می توان مبدع این سبک دانست. او که پژوهشگر و محقق ادبی بود احتماال

با استفاده از مهارت ها و تجربیاتش در اتاق خبر باساختار شکنی به این فرم رسید. “در مقاله ای که در “واشینگتن جورنالیزم ریوو “)امریکن جورنالیزم رویوو فعلی(

چاپ کرد به توصیف این سبک خبری پرداخت و نام آن را سبک ساعت شنی گذاشتو آن را به عنوان یک جایگزین مطرح کرد.”

ساختار ساعت شنی می تواند مانند هرم وارونه، مهمترین اطالعات داستان را به شکل اخبار سخت در ابتدای مطلب جای دهد. سپس با یک عبارت چرخشی شما را

وارد اصل داستان به شکل ترتیبی کند.

جک هارت معتقد است، برای ارائه یک روایت داستانی به ترتیب زمانی، اغلب می توان از انتساب های اجمالی و مختصری مانند، ” پلیس حدس می زند” یا ” شهود ، ماجرا را

35اصول گزارش نویسی در روابط عمومی-

این گونه تعریف کردند” یا همسایه ها ماجرا را این گونه توصیف می کنند” استفادهکرد.

گرچه این نوع انتساب ها تنها باید در چند پاراگراف و به منظور فراموش نکردن گوینده مطلب از سوی خواننده ارائه شوند. ضمن آن که تمام نقل قول ها نیز به انتساب ) ذکر

نام گوینده مطلب( نیاز دارند. چنانچه گوینده عوض می شود، منبع جدید اظهار نظرباید ذکر شود.

امتیاز این ساختار، افزودن بار دراماتیک به داستان به دلیل شکل داستان گویی روایی و حفظ ترتیب زمانی است. اما عیب آن در اینجا است که در ترتیب زمانی، ممکن است

بعضی اطالعات کلیدی بخش آغازین داستان تکرار شوند و داستان را از هرم وارونهطوالنی تر کنند.

“در عین حال “کالرک در توجیه سبک خود معتقد است، ساعت شنی ضمن آنکه به ارزش های سنتی خبرنویسی پایبند است به نیازهای خوانندگان نیز به این دلیل که به

توجه می کند.–قصه گویی می پردازد

این سبک به خبرنگاران کمک می کند تا خودشان را به سطح جدیدی از گزارشگریبرسانند.”

ساعت شنی می تواندبرای همه خبرها قابل استفاده باشد؛ اخبار “او معتقد است،جنایت، تجارت، دولت و حتی گزارش مراسم ها، این شیوه مناسب ترین است.”

“هر چند برای اخبار نمایشی می توان از سبک ترتیبی)هرم( استفاده کرد.گزارش هایدنباله دار در هرالد میامی از این دست است.

ساعت شنی یک فرم هنرمندانه است که نظم هوشمندانه ای به خبر می دهد .

نظمی که از هرم وارونه و خواص داستان سرایی داستان های کالسیک بهره میگیرد.”

نکاتی پیرامون برخی گزارش هاي کاربردي: *

عناصر یک گزارش اقتصادي و فنی خوب

36اصول گزارش نویسی در روابط عمومی-

بعضی از گزارش هاي اقتصادي نه تنها توجه ما را جلب نمی کنند که حوصله مان را اما بعضی از نیز سر می برند و وادارمان می کنند به سرعت صفحه را ورق بزنیم

.گزارش هاي دیگر ذهن ما را تا انتها معطوف خود می کنند آنها گزارش هاي اقتصادي خوب و جالب به طور جادویی درست نمی شوند.

.خصوصیت هاي خاصی دارند .اینها اسراري هستند که هر روزنامه نگاري میتواند یاد بگیرد و بکار برد

:بعضی از عناصر کلیدي یک گزارش خوب از این قرارند*

موضوعی انتخاب شود که براي مخاطبین عمومی مهم باشد؛ یا خبري باشد یا– گرایش و روندي را نشان دهد

ارقام روشن و صحیح داشته باشد–

اهمیت موضوع و اعداد توضیح داده شود–

حاوي منابع متعدد باشد تا زمینه گزارش و توازن الزم مهیا شود–

نقل قول از افراد داشته باشد–

واقعیات را نشان دهد بدون آنکه مغرضانه و یا حاوي دیدگاه هاي فردي باشد–

:گزارشهاي اقتصادي و فنی بر سه نوعند*

خبري 1- شامل اطالعات جدیدي درباره موضوعی هستند که براي بخش وسیعی از مردم

.جذابیت دارد و قبال هم گزارش نشده استگزارشهاي ویژه 2-

.به عمق خبر می رود تا زوایاي دیگر و ابعاد پنهان آن را بررسی کندتحلیلی 3-

این نوع گزارشها اهمیت وقایع و روند ها را بطور عمیق تري تشریح می کنند و ممکن.است شامل پیش بینی ها و تفاسیري توسط کارشناسان باشند

:توصیه هایی براي گزارش نویسی اقتصادي و فنی *

تمامی مخاطبان رسانه از تحوالت اقتصادي و بازرگانی اطالعات کاملی ندارند و گزارشگران باید این رخدادها را به گونه اي گزارش کنند که براي همه خوانندگان یعنی

. طیف وسیعی از مردم قابل درك باشد

توصیه براي ارتقاي کیفیت گزارش نویسی اقتصادي و بازرگانی ارائه 10در این بخش سعی کنید حداقل سه تا چهار مورد از توصیه هاي یاد شده را در هر شده است

این توصیه ها کمک می کند گزارش هاي شما براي گزارش اقتصادي به کار برید.مخاطبان عام جذاب تر، خالی از اصطالحات پیچیده و از اعتبار الزم برخوردار باشد

37اصول گزارش نویسی در روابط عمومی-

: توصیه اول از به کارگیري واژه هاي پیچیده اقتصادي و فنی

خودداري کنید

اصطالحات فنی واژه هایی هستند که ممکن است براي متخصصان معنا داشته باشنداما افراد معمولی از آنها

.سر در نمی آورند حتی خوانندگان تحصیلکرده و هوشمند هم توضیح بیشتر بهتر از توضیح کمتر است

تازه شود. نیاز دارند که حافظه شان در زمینه مفاهیم اقتصادي و فنی از نو کار شما این نیست که با بکارگیري زبان یپیچیده مخاطب خود را تحت تاثیر قرار دهید

مراقب این است که به آنها اطالعاتی بدهید که بتوانند درك و استفاده کنند کار شما آنها اغلب مملو از اصطالحات پیچیده بیانیه هاي مطبوعاتی و گزارشهاي دولتی باشید

.بوروکراتیک هستند

: توصیه دوم واژه هاي اقتصادي و فنی را تعریف کنید

بیشتر اصطالحات اقتصادي و فنی باید براي درك بهتر خوانندگان توضیح داده شوندواضح بودن مطلب از

یا هیدروStart up یا GDPهمه خوانندگان نمی دانند که رعایت اختصار مهم تر استحتی گاهی کربورچیست

.، تولید ناخالص داخلی استGDPاین کافی نیست که گفته شود

: توصیه سوم ا ز ارقام به طور محدود استفاده کنید

کار شما این است که مهمترین آمار را انتخاب کنید ارقام زیاد خواننده را گیج می کند در صورت لزوم می توان و به گونه اي عرضه کنید که براي مخاطب قابل فهم باشد

براي اطالع رسانی کامل، همه ارقام گزارش به صورت این کار هم گزارش را قابل فهم تر می کند و هم ارقام نمودار ساده اي نشان داد

بهتر در به یاد مخاطبان.می ماند

دقت در نگارش گزارشهاي اقتصادي مهم است اما در عین حال ارقام باید هوشیارانه .ساده اي عرضه شوند تا براي مخاطب گیج کننده نباشند انتخاب شوند و به نحو

: توصیه چهارم آمار را مقایسه کنید

در مقایسه با چه؟ خواننده می خواهد بداند آمار به خودي خود معناي چندانی ندارد براي نمونه گاهی اوقات اعداد می توانند با دوره زمانی مشابهی مقایسه شوند

.مقایسه سود خالص یک شرکت با زمان مشابه در سال گذشته و یا سه ماهه گذشته}درصدي از کل}گاهی اوقات ارقام را می توان بر اساس ارزش نسبی نشان داد

: توصیه پنجم آمار را به گزارش تبدیل کنید

38اصول گزارش نویسی در روابط عمومی-

بارها دیده اید که بعضی گزارشهاي اقتصادي، صرفا آمار و ارقام را ارائه می کنند و هر وقت آماري را در گزارش توجهی به توضیح معنی این داده ها نشان نمی دهند

خود می آورید، از خود بپرسید چه چیز مهم است و چرا؟. این سوال به نگارش گزارش کامل تر و معنی دارتر گزارش کمک می کند شما همه براي نمونه تصور کنید که دولت اعالم کرده واردات خودرو باال رفته است

ارقام را دارید اما اینچه معنای یدارد؟

چرا مصرف کنندگان داخلی ماشین هاي وارداتی بیشتري می خرند؟ آیا این ارتباطی باتعرفه هاي گمرکی، تاثیرات تورم و یا مشکالت تولیدکنندگان داخلی دارد؟

هر آماري از بیکاري تا هزینه مسکن و میزان تولید می تواند نقطه شروع یک گزارش.جالب باشد

: توصیه ششم به جنبه هاي دیگر گزارشهاي اقتصادي و فنی هم توجه

کنید استفاده از تنها یک منبع اطالعاتی مانند مصاحبه، بیانیه مطبوعاتی به ندرت می تواند

براي تهیه گزارشهاي منصفانه و بی طرف و ارائه همه ابعاد یک موضوع را روشن کند. کامل اطالعات از منابع مختلفی استفاده کنید

هیچ شرکتی در خالء فعالیت نمی کند و با عرضه کنندگان کاالئو خدمات، نیروي کار، در گزارشهاي مربوط به عملکرد شرکت.رقبا و حتی مقررات دولتی در تعامل است

.ها، در بعضی موارد آنها فشار می آورند که تنها دیدگاه خود را منعکس کنند استفاده از منابع مختلف به اما این بیشتر شبیه تبلیغات است تا روزنامه نگاري

.خوانندگان اطمینان می دهد که گزارش کامل و بی طرفانه است: توصیه هفتم

توجه به جنبه انسانی گزارشهاي اقتصادي و فنی خبرنگاران گاهی براي به دست آوردن اطالعات الزم براي تهیه گزارشهاي خود به دام

همین قضیه شامل گزارشهاي سخنگوهاي رسمی و بیانیه هاي مطبوعاتی می افتند.مربوط به آمارهاي دولتی هم می شود

شما می توانید در تهیه این گزارشها، به جنبه انسانی این موضوع ها هم توجه کنید ودرباره مردمی که با این

به بیان دیگر آمار تورم به خودي خود معنایی صرفا رخدادها ارتباط دارند بنویسید بیشتري براي کاال و خدمات می انتزاعی دارد، اما صحبت کردن با مردمی که بهاي

.پردازند به گزارش معنی بیشتري می دهد

: توصیه هشتم اهمیت خبر براي مخاطبان را به آنها نشان دهید

:این جمله آغازین مقاله اي در صفحه نخست روزنامه است 22مدیر عامل نشنال ارویز دیروز اعالم کرد این شرکت هوایی در حال حاضر ساالنه

.میلیون دالر ضرر می دهد ارقام به خودي خود معنایی این سوال کلیدي گزارشگران است"خوب، که چی؟"

.ندارند چرا این خبر مهم است؟ چرا مخاطب باید به این موضوع اهمیت: سوال این است

بدهد؟ ضرري که شرکت هوایی ملی متحمل می شود آیا آینده این شرکت را تهدید می کند؟ آیا این به بیکاري عده اي منجر می شود؟ آیا این ماجرا بر طرح دولت براي

خصوصی کردن شرکت هوایی یاد شده تاثیري می گذارد؟ آیا این شرکت هوایی ممکن

39اصول گزارش نویسی در روابط عمومی-

است هزینه ها را افزایش دهد تا ضرر خود را کاهش دهد؟ این اقدام چه تاثیري برخریداران بلیت هواپیما دارد؟

: توصیه نهم در تهیه گزارش به استفاده از بیانیه هاي مطبوعاتی اکتفا

نکنید درباره اهمیت استفاده از منابع متعدد در گزارش هاي اقتصادي و فنی صحبت کرده

یکی از موارد اهمیت توجه به این موضوع هنگام تهیه خبر بر اساس محتواي بیانیه ایم با رقبا، نمایندگان کارگران،تحلیلگران مستقل، مشاوران هاي مطبوعاتی است

اصطالحاتی که شرکتها و یا موسسه ها بازرگانی و متخصصان دانشگاهی صحبت کنیددر

نترسید و بیانیه هاي مطبوعاتی خود به کار می برند را تعریف و تبیین کنیداین یعنی چه؟” "بپرسید

این به یاد داشته باشید بیانیه هاي مطبوعاتی معموال یکطرف ماجرا را نشان می دهد توازن بیشتري به موضوع دهد و بر عهده گزارشگر است که منابع بیشتري پیدا کند تا

.تصویري کامل ترسیم کند

: توصیه دهم ایده هاي غیرمعمول و جدید براي گزارشهاي اقتصادي و

فنی داشته باشید براي استفاده از موضوع هاي اقتصادي و فنی غیرمعمول در نگارش گزارشهاي خود،

این توصیه ها و نمونه ها را:در نظر داشته باشید

هنگام بررسی موضوعات خبري به دنبال زاویه اقتصادي و فنی آن باشید• به دنبال موضوعات غیرقابل انتظار باشید• به دنبال روندهاي اقتصادي و فنی و همچنین گرایش هاي اصلی این روندها باشید• زاویه انسانی موضوع را پیدا کنید• مواردي را پیدا کنید که روندها و گرایشها را ترسیم کند•

انواع گزارش های مطبوعاتی تقسیم بندی گزارش ها به انواع مختلف جهت سهولت کار نویسندگی و نیز تفکیک

کارکردهای مختلف گزارش صورت گرفته است. این تقسیم بندی برای انواع مطبوعات از قبیل روزنامه ها، ماهنامه ها، فصلنامه ها، مجالت و نشریات تخصصی و ... کاربرد

دارد و اگر شما با نحوه نگارش هر یک از انواع گزارش آشنا شوید می توانید درعرصه های مختلف مطبوعاتی حضوری فعال داشته باشید.

- گزارش خبری: 1

گزارش خبری در حقیقت شکل بسط یافته خبر است که طی آن گزارشگر می کوشد جزییات یک رویداد و حادثه خبری از قبیل کنفرانس های مطبوعاتی، برگزاری مراسم،

سخنرانی ها، تظاهرات و ... را به مخاطبان خود بگوید.- گزارش اجتماعی: 2

این نوع گزارش که درباره جامعه و مسایل و مشکالت مردم است دارای آمار و ارقام قابل نتیجه گیری و اطالعات حاصل از تحقیقات گزارشگر به منظور بیان و افشای

40اصول گزارش نویسی در روابط عمومی-

حقایق تازه برای مخاطبان می باشد.- گزارش از محل: 3

همانطور که از نام آن برمی آید، موضوع اصلی این گزارش معرفی محل یا منطقهخاص با ویژگی های اقلیمی یا جغرافیایی، فرهنگ و رسوم آن می باشد.

- گزارش از شخص: 4

همانند گزارش از محل، موضوع و مناسبت این گزارش درباره شناخت بیشتر شخصی سرشناس و مورد توجه عموم است. البته گاهی اوقات برخی از افراد گمنام که دارای

خصوصیت برجسته ای هستند می توانند موضوع این نوع گزارش باشند.- گزارش سفر: 5

انتقال یافته ها و اطالعات دریافتی و جذاب خبرنگار در سفرهای مختلف سیاسی، زیارتی و یا حتی توریستی به مخاطبان موضوع اصلی این نوع گزارش است که از

دیرباز در ادبیات کهن این مرز و بوم حضور داشته است.- خاطره نویسی: 6

شباهت هایی میان این نوع گزارش و گزارش از سفر وجود دارد اما در واقعخاطره نویسی نوشتن مشاهدات و تجربیات روزمره نویسنده است.

به عبارت دیگر می توان گفت خاطره نویسی از جهاتی شبیه گزارش و از جهاتی شبیه مقاله است.از آنجا که در خاطره نویسی نویسنده معموالً به بیان تمایالت و عقاید

شخصی خود می پردازد می توان گفت خاطره نویسی به مقاله نزدیک است اما اغلب اوقات در خاطره نویسی نویسنده به بیان رویدادهای اطراف خود و نیز واقعیت های

اجتماعی حال یا گذشته می پردازد و از این جهت می توان این نوع نگارش را جزوسبک های گزارش قرار داد.

به هر حال حتماً شما با این نوع گزارش نویسی آشنا هستید چرا که دفترچه یادداشت های اغلب نوجوانان پر از اینگونه خاطره نویسی هاست که البته اغلب به نقل

خاطرات فاقد ارزش های خبری می پردازند. در حقیقت اگر شما در دفترچه یادداشت های خود به نقل رویدادهایی فراتر از حوزه خانوادگی یعنی بیان آنچه در

اجتماع و محیط اطرافتان می افتد بپردازید گامی بلند به سوی گزارش نویسی برداشته اید نمونه های خوب و مناسب اینگونه گزارش ها، دست نوشته های نویسندگان

سفرنامه نویس از جمله، جالل آل احمد است.

تخصصی– -گزارش های علمی 7

در این نوع گزارش خبرنگار به تشریح یک رویداد علمی در زمینه ای خاص می پردازد تا به این وسیله فعالیت ها و موفقیت های یک محقق یا مؤسسه علمی را نشان دهد. البته

گاهی اوقات این گزارش ها با زبانی ساده تر برای نشریات عمومی نیز تهیه می شود،به شکلی که مخاطبان عادی هم تا حدود زیادی بتوانند موضوع گزارش را درک کنند.

خبرنگاری که اینگونه گزارش را تهیه می کند بایستی خود متخصص باشد طوری که بتواند مفاهیم و اصطالحات را بفهمد و آنها را برای مخاطب قابل فهم کند.هنر

41اصول گزارش نویسی در روابط عمومی-

گزارشگر در این قبیل موارد این است که طوری وارد بحث شود تا موضوع برایخواننده نیز قابل لمس و حتی حساس باشد.

- گزارش مصور8

همانطور که از نام این نوع گزارش برمی آید در این نوع گزارش اطالعات و واقعیت هااز طریق تصاویر به مخاطبان انتقال داده می شود.

نکته اساسی برای اینگونه گزارش ها این است که خبرنگار باید بداند اصوالً تمام رویدادها قابلیت تبدیل شدن به تصویر و گزارش مصور را ندارند. برای مثال گزارش

یک جلسه کارشناسی، قابلیت به تصویر کشیده شدن را ندارد اما رویدادهایی مثلزلزله، سیل، راه پیمایی، مراسم استقبال، و ... این قابلیت را دارند.

نکته بعدی آن است که عکاس باید دارای دید روزنامه نگاری و گزارش گری باشد طوری که بتواند همان کاری را که گزارشگر با قلم خود انجام می دهد با لنز و دوربین

انجام دهد.

نوشتن شرح عکس در گزارش های مصور یکی از الزامات کار روزنامه نگاری است به این ترتیب خواننده یا بیننده عکس در جریان کامل محتوا و مضمون گزارش قرار

عمق فاجعه را متوجه شده و– در حوادث طبیعی مثل سیل و زلزله –می گیرد و بعضاً با تصاویر ارتباط برقرار می کند.

- گزارش نویسی اداري 2

:تعریف گزارش اداري گزارش نویسی عبارت است از به تحریر در آوردن اخبار، اطالعات، حقایق، علل

مسائل و رویدادهاي اداري و تجزیه و تحلیل منطقی و متوالی آنها، براي رسیدن به راه حل هاي صحیح، که همراه با اختصار و روشنی تدوین شده و بر دو اصل استوار

" ساده نویسی"و " سالم نویسی"باشد در واقع گزارش نویسی، فنی است که با آگاهی از آن فن، مطالب هر موضوعی را

می توان، طوري طبقه بندي کرد و نظم بخشید که هدف مورد نظر را در کوتاه ترین.زمان و با سادهترین کالم به دست آورد

:فایدة نگارش گزارش اداري• فایده و هدف از نوشتِن گزارش، رساندن پیام به خواننده با سرعت و صحت و روشنی

و مهم این است که نویسندة گزارش، قادر باشد تصویري روشن از فکر و. است.هدف خود را در ذهن خواننده ترسیم نماید

مراحل چهارگانۀ� گزارش نویسی•

42اصول گزارش نویسی در روابط عمومی-

به منظور اجتناب از نارسایی گزارش، و انتقال صحیح افکار و اطالعات به خواننده، در:گزارش یباید چهار مرحله زیر را رعایت کرد تهیه و تدوین هر گونه

مرحلۀ£ تهیه و تدارك– مرحلۀ£ طرح ربط منطقی مطالب– مرحلۀ£ نگارش– مرحلۀ£ تجدیدنظر و اصالح– مرحلۀ£ تجدیدنظر و اصالح گزارش-

پس از نوشتن گزارش، الزم است در آن تجدید نظر شود و با مرور دقیق نوشته، آنچه نوشتن فراموش شده، یادداشت و در جاي خود درج گردد و یا به ذهن نیامده یا هنگام

اگر تجدید نظر با دقّت و حوصله انجام شود،.آنچه زاید بر اصل است، حذف شود.تمام اشتباهات و نقایص برطرف خواهد شد

:علماي فن، انجام دادِن سه کار را در مرحلۀ£ تجدید نظر توصیه می کنند گزارش را به یکی از همکاران بدهیم تا او بخواند و از زاویۀ£ دید خود مفهوم آن را-

بازگو کند و چنانچه در انتقال فکر، مانعی یا نقصی مشاهده شد، بتوانیم آن را جبران.کنیم

گزارش را بلند بخوانیم، تا از راه گوش و چشم، معایب و کمبودها مشخص و سپس-.برطرف گردد

گزارش را پس از یک استراحت کامل از نو بخوانیم تا کاستیها و مطالب اضافی،-.بیشتر خود را نشان دهد و بهتر بتوانیم گزارش خود را اصالح کنیم

بند یا پاراگراف و نحوة استفاده از آن•

:تعریف بند یا پاراگراف عبارت است از جمله یا مجموعۀ£ جمله هایی که فکر واحدي را بیان

هر یکاز این تقسیم می شود _بخشهایی_هر نوشته به بند یا بندهایی.کند یا مجموعۀ£ جمله هایی است که بین آنها ارتباط و همبستگی جمله _بخشها_بندها

دارد و روي هم مطلب یا مفهوم کامل و مستقلی را لفظی و معنایی بیشتري وجود گفتار، بند یا پاراگراف گویند" ایده"را گنجانید به هر یک از آن بخشها در یک می سازد

تمام بندهاي یک نوشته کامل زیر عنوان اصلی آن که در در هر بند تنها می توان یک. با خطی درشت تر از متن نوشته شده است، قرار وسط صفحه و معموالً در باالي آن

.دارد که در کنار یا وسط صفحه می آید می گیردگاهی نوشته، عنوانهاي فرعی نیز

:هر پاراگراف سه وظیفه اصلی به عهده دارد * جلب توجه خواننده به موضوع و فکر اصلی نوشته- الف

پرورش فکر اصلی نوشته به کمک بندها براي جلوگیري از انحراف فکر خواننده و- بقطع عالقۀ£ او

اعالم نتیجه- ج براي اینکه این سه نکته خوب انجام شود، باید ابتدا موضوع را به اجزاي فرعی تقسیم

معموالً در گزارشهاي توضیحی. کرد، ممکن است هر جزء، چند پاراگراف داشته باشد.یا نوشته هاي تحلیلی و پژوهشی، مقدمه و احیاناً خالصه نیز می آید

اقسام گزارش• 43اصول گزارش نویسی در روابط عمومی-

.به طور کلی گزارشها از نظر ارائه به دو نوع متفاوت تقسیم می شودگزارش کتبی - الف

چنانچه ارائه اطالعات، بررسی ها و پژوهشها به صورت کتبی باشد، آن را گزارشای تصویری ھ شامل گزارشکتبی می نامند

گزارش شفاهی - ب بحث و–هر گاه اطالعات، بررسی ها و پژوهشها به صورت سخنرانی و مشاوره

ارائه شود، آن را گزارش شفاهی گویند گاهی فوریت مطالب و عدم نیاز به– گفتگو نگهداري آن در پرونده جهت مراجعه هاي بعدي، ایجاب می کند که گزارش ها به

.صورت شفاهی عنوان شود

مزایا و مشکالت گزارش هاي کتبی و شفاهی

هر یک از این دو نوع گزارش داراي مزایا و مشکالتی استکه آگاهی از جزئیات این مزایا و مشکالت، فرد را قادر خواهد ساخت که با توجه به سایر جوانب، به روشنی

تصمیم بگیرد و یکی از این دو نوع گزارش را براي انجام مقاصد و تحقق اهداف.خویش برگزیند

در سازمان هاي اداري غالباً دیده شده که کارکنان، گزارشهاي خود را شفاهاً به سرپرستان مستقیم خود ارائه می دهند و حتی در مواردي که گزارش هاي کتبی نیز به

وسیلۀ£ آنها تهیه و ارائه گردیده است، در عین حال همان گزارشها را از نو به صورت.شفاهی بیان می کنند

بدیهی است هر گاه فاصله میان کارکنان و رؤساي آنها زیاد نباشد و گزارشها نیز از مرز کارهاي عادي و روزمره نگذرد، می توان در مواردي آنها را شفاها اًرائه کرد، ولی

. می گردد غالباً گزارشهاي اداري به صورت کتبی تنظیم و ارائه

مزایاي گزارشهاي شفاهی

کم و زیاد کردن و متناسب ساختن مطالب بر حسب شرایط زمان و مکان و نوع-شنوندگان

امکان طرح فوري گزارش و بیان آن، از نظر صرفه جویی در وقت- امکان استفاده از نظرات شنوندگان از راه پرسش و پاسخ جهت حل و فصل-

مشکالت موجود فیلم، اسالید، تابلو با چهارپایه، نحوي که: استفاده از وسایل سمعی و بصري از قبیل-

متحرك باشدآگاهی فوري گزارشگر از نتایج گزارش خود در بسیاري از موارد-مقرون به صرفه بودن آن در اکثر اوقات- تأثیري که می تواند از راه بکار بردن اشارات دست، خطوط چهره و پیشانی، حاالت-

روحی، زیر و بم ساختن آهنگ کلمات، حرکات چشم، سکوت در موقعیتهاي گوناگون واستفاده از تعابیر، اصطالحات برشنوندگان بگذارد

.امکان حذف بخشی از گزارشها بر حسب، موقعیت و تکمیل آنها بر حسب ضرورت -

:مشکالت گزارشهاي شفاهی

44اصول گزارش نویسی در روابط عمومی-

- نامناسب بودن محل گزارش و نداشتن نور و شرایط الزم و کافینبودن وسایل مورد نیاز-نبودن فرصت کافی براي دعوت از افراد ذیربط-استنباط هاي گوناگون افراد از مطالب طرح شده-فراهم نبودن امکانات جهت ضبط و ثبت بیانات افراد در پاره اي از موارد-محدودیت وقت براي بیان مطالب که ممکن است نیاز به وقت بیشتري داشته باشد-محدود بودن امکانات پخش مطالب براي آگاهی عموم در صورت لزوم- ضعف بیان و عدم احاطه گزارشگر بر موضوع سخن و همچنین عدم توجه به وضع-

ظاهر که خود ازتأثیر کالم خواهد کاس

عدم امکان تطبیق مطالب طرح شده با منابع، مآخذ یا مراجع و همچنین استانداردها-و موازین .

:مزایاي گزارشهاي کتبی

امکان استفاده از وقت و زمان به اندازه کافی-امکان استفاده عمومی از گزارشها از طریق تکثیر و انتشار آنها-امکان ضبط و بایگانی براي سالها و بلکه قرنها-مستند ساختن آن با اسناد، مدارك، آمار، تابلو رنگی و تصاویر و سایر امکانات- گویا ساختن آن از راه استفاده از حروف نازك، سیاه، خطوط رنگی و سایر تزئینات-

چاپی امکان فصل بندي و طبقه بندي می توان تهیه و تنظیم بخش یا فصولی از گزارش را-

برعهده افراد کاردان گذاشتفراهم آمدن اعتماد و اطمینان بیشتر-

استفادة از آن براي معرفی و تبلیغ در موارد الزم-

:مشکالت گزارشهاي کتبی

احتیاج به صرف وقت زیاد در بسیاري از موارد- صرف هزینه زیاد براي تهیه کاغذ، وقت ماشین نویس و تأمین نیروي انسانی-

.متخصص براي انجام این کار به همین دلیل بعضی از مؤسسات بزرگ کار تهیه و تنظیم گزارشها را بر عهدة

-مؤسسات دیگر می گذارند، که آن هم معموالً بدون اشکال نخواهد بوددشواري استفاده از تمام اصول گزارش نویسی و مبادله اطالعات- عدم استقبال عمومی افراد از تهیۀ£ گزارشبه دلیل سختی کار و ترس از توانایی هاي-

خود

عدم امکان دریافت فوري نتایج گزارش هاي کتبی در بیشتر موارد-

طبقه بندي گزارش ها•

45اصول گزارش نویسی در روابط عمومی-

گزارش ها بر حسب نوع و شکل کلی، به دو دسته یا:طبقه تقسیم می شوند

گزارش هاي رسمی کوتاه– دسته اول

گزارش هاي رسمی بلند– دسته دوم

گزارش هاي رسمی کوتاه _ الف

گزارش رسمی کوتاه به گزارشی گفته می شود که معموالً تا سه صفحه مرسوم اداري تهیه می شود و ازسادگی برخوردار است و موضوع آن مسائل ساده اداري و

.روزمرهّ است :در مورد این نوع گزارشها توجه به نکات زیر ضروري است

به نحوي که گویاي محتواي متن باشد _ موضوع_انتخاب عنوان 1- براي بدست آوردن سابقه و- حداقل دو سطر-آوردن مقدمه هاي متناسب با متن 2-

آماده ساختن ذهن خوانندهاستفاده از پاراگراف یا عناوین اصلی و فرعی به منظور طبقه بندي گزارش 3-آوردن پیشنهاد یا نتیجه در پایان 4-

ارائه یک درخواست و راه حل 5-

گزارشهاي رسمی بلند- ب

گزارش رسمی بلند به گزارشی گفته می شود که معموالً بیش از سه صفحه بوده و این نوع گزارشها بیشتر به در بعضی از موارد تا دهها صفحه ادامه می یابد

موضوعاتی علمی، پژوهشی، فرهنگی، اجتماعی، فنی و موارد مشابه مربوط می شود که اغلب از نظر زمان تهیه نیز طوالنی است و در بعضی از موارد تهیه کنندگان

.گاهی یک گروه می باشند آن بیش از یکنفر و یادمان باشد گزارش عملکرد امروز براي آینده گان، فرهنگ و تاریخ محسوب میشود“

”و چه نیکو است تا مایه مباهات اعالم گردد

46اصول گزارش نویسی در روابط عمومی-

سواالت دوره آموزشی غیر حضوری اصول گزارش نویسی در روابطعمومی

-كدام هنر فردي در روابط عمومي بيشترين كاربرد را دارد؟1د- نويسندگيج-طراحيب-ارتباطيالف-خطاطي

كدام مورد در جواب » چرا مي نويسم « صحيح است؟– 2 الف-براي

دلمان ج-پيامي را به مخاطبب- براي ديگران

منتقل كنيم د-هيچكدام

كدام مورد جزو اركان ارتباط نمي باشد؟– 3د-وسيله ارتباط ج-پيام گيرندهب-ارتباط گسترالف- پيام دهنده

- كدام مورد جزو كاركردها متون در روابط عمومي نيست؟4 الف-كاركرد

فرهنگي ب-كاركرداطالع رساني

تدريجي ج-كاركرد

تجاريد-

كاركردسياسي

از نظر محتوايي ساختار متون در روابط بايد چگونه باشد؟-5 الف- ساده

نويسي ج-مخاطبب- خالقيت

شناسيد- همه موارد

از نظر كارشناسان روابط عمومي كدام مورد جزو جايگاه گزارش نويسي نمي-6باشد؟

ب- اعتقاد بهالف-بروز شدنپاسخگويي

ج- مردميبودن

د-هيچكدام

كدام مورد جزو كاربردهاي گزارش نويسي در سازمان نمي باشد؟-7 الف- اطالع از

نقاط ضعفسازمان

ب-شناختانتظارات مردم

ج- اطالع از وقوع مشكالت

احتمالي

د- ارزيابي كاركنان

كدام مورد از اهداف گزارش نويسي است؟-8 الف- دريافت

اطالعات جامع ازمحيط

ب- ارزيابيكاركنان

ج- شناساييانتظارات مردم

د- شناساييتنگناها

گزارش در مورد مسائل ، مشكالت متناسب با شرايط خاص زمان و مكان جزو-9كدام نوع گزارش ها مي باشد؟

الف- گزارشخبري

ب- گزارش تحقيق يااجتماعي

ج- گزارش ازمحل

د- گزارش سفر

47اصول گزارش نویسی در روابط عمومی-

تشريح يك رويداد علمي در زمينه تخصصي خاص جزو كدام نوع گزارش هعا-10مي باشد؟

الف- گزارشاجتماعي

ب-گزارشخبري

ج-گزارش علميتحقيقي

كدام مورد جزو مراحل علمي تهيه يك گزارش است؟-11 الف- انتخاب

موضوع ب- مطالعه ابتدايي

موضوعد-همه مواردج-گفتگو با ديگران

- در تنظيم يك گزارش چه مواردي را بايد رعايت كرد؟12 الف- انتخاب سبك

مناسب گزارش ب-انتخاب ليد

مناسب ج-انتخاب تكنيك

مناسب د-همه موارد

در انتخاب تيتر براي يك گزارش كدام مورد درست نمي باشد؟-12 الف- ساده و كوتاه

باشد ب- زيبا و رسا

باشد ج- فريبنده

باشدد-موثرباشد

- ليدي به ترتيب زمان رويداد به بيان مطلب بپردازد چه نوع ليدي است؟14د-هيچكدامج- ليدتوصيفيب-ليدتاريخيالف-ليدنقلي

- در كدام نوع ليد نقل قول محور ارائه گزارش است؟15د- ليدتاريخيليد جزيي–ج ب- ليد توصيفيالف- ليد نقلي

- تكنيكي ترين سبك گزارش نويسي كدام است؟16

الف-سبك هرموارونه

ج- سبك ساعتب-سبك تلفيقيشني

د-سبك تشريحي

- كدام نوع سبك گزارش نويسي سبك مدرن مي باشد؟17 الف-سبك هرم

وارونه ج- سبك ساعتب-سبك تلفيقي

شنيد-سبك تشريحي

- كدام مورد زير جزو انواع گزارش هاي فني و اقتصادي نمي باشد؟18د- نقليج- تحليليب- ويژهالف- جزيي

- كدام مورد جزوانواع گزارش هاي اداري از نظر ارائه نمي باشد؟19 الف- گزاش

تلفيقي ب- گزارش

كتبي ج- گزارش

شفاهي د- موارد ب وج صحيح

است.- كدام مورد جزو انواع گزارش هاي اداري از نظر نوع و شكل كلي نمي باشد؟20

الف- گزاش رسميكوتاه

ج- گزارشب-گزارش كتبيرسمي بلند

د- موارد الف و جصحيح است

عمناب

روزنامه نگاری نوین-دکتر نعیم بدیعی و حسین قندی-1

48اصول گزارش نویسی در روابط عمومی-

-جامعه شناسی وسایل ارتباط جمعی- ژان کازنو. ترجمه دکتر باقر ساروخانی، دکتر2منوچهر محسنی

-وسایل ارتباط جمعی )جلد یکم(.دکتر کاظم معتمدنژاد3-مقاله نویسی در مطبوعات- حسین قندی4 -سبک های خبری- یونس شکر خواه5-شیوه نگارش فارسی در مطبوعات- حسین عماد افشار6 میرسعید میرقاضی–-تئوری و عمل در روابط عمومی 7-خبرنویسی پیشرفته به زبان ساده- احمد توکلی8

گزارش نویسی برای روابط عمومی- مرکز مطالعات و توسعه رسانه های وزارت-9فرهنگ و ارشاد اسالمی

49اصول گزارش نویسی در روابط عمومی-