16

winamdebare gamocemaSi warmodgenili politikis dokumentebi … · 2016. 11. 18. · 90-iani wlebis bolodan 2003-2004 wlebamde ineqciurad yvelaze xSirad mox-marebuli narkotiki iyo heroini

  • Upload
    others

  • View
    0

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

  • saqarTvelos sajaro moxeleTa profesiuli SesaZleblobebis zrda gadawyvetilebis miRebasa da molaparakebebis warmarTvis teqnikaSi

    CAPACITY-BUILDING OF THE GEORGIAN LEADERSHIP COMMUNITY FOR IMPROVED DECISION-MAKING AND NEGOTIATION SKILLS

    winamdebare gamocemaSi warmodgenili politikis dokumentebi Seiqmna

    proeqtis _ `saqarTvelos sajaro moxeleTa profesiuli

    SesaZleblobebis zrda gadawyvetilebis miRebasa da molaparakebebis

    warmarTvis teqnikaSi~ _ farglebSi

    The Public Policy Paper Series includes policy documents developed within the Capacity-Building of the Georgian Leadership Community (CBGL) project

    proeqti xorcieldeba SvedeTis saerTaSoriso ganviTarebisa da TanamSromlobis saagentos finansuri mxardaWeriT

    The Project is funded by the Swedish International Development Cooperation Agency

  • samecniero xelmZRvanelebi: vladimer papavaaleqsandre rondelikaxa gogolaSvilimerab kakulia

    Mentors: Vladimer PapavaAlexander RondeliKakha GogolashviliMerab Kakulia

    redaqtori: rusudan margiSvili

    Editor: Rusudan Margishvili

    teqnikuri redaqtori: artem meliq-nubarovi

    Technical Editor: Artem Melik-Nubarov

    saavtoro uflebebi daculia da ekuTvnis saqarTvelos strategiisa da saerTaSoriso urTierTobebis kvlevis fonds. werilobiTi nebarTvis gareSe wignis arc erTi nawili ar SeiZleba gadaibeWdos nebismieri,

    maT Soris, eleqtronuli an meqanikuri formiT.

    © saqarTvelos strategiisa da saerTaSoriso urTierTobaTa kvlevis fondi 2015 weli

    All rights reserved and belong to Georgian Foundation for Strategic and International Studies. No part of this publication may be reproduced in any form, including electronic and mechanical, without the prior written permission of the publisher

    Copyright © 2015 Georgian Foundation for Strategic and International Studies

  • proeqtis Sesaxeb

    programa `saqarTvelos sajaro moxeleTa profesiuli SesaZleblobebis zrda gadawyvetilebis miRebasa da molaparakebebis warmarTvis teqnikaSi~ miznad isaxavs daexmaros saqarTvelos mTavrobas marTvis sferoSi arsebuli proble-mebis daZlevaSi. proeqti iTvaliswinebs saSualo rgolis sajaro moxeleTa da samoqalaqo sazogadoebis warmomadgenelTa CarTvas politikis SemuSavebisa da molaparakebis warmarTvis teqnikis dasaxvew praqtikul mecadineobebSi. es meca-dineobebi moicavs ara marto Tanamedrove midgomebis danergvas qarTul sajaro administraciasa da sajaro politikaSi, aramed saxelmwifoebrivi mniSvnelobis sakiTxebze sajaro politikis dokumentebis SemuSavebas. proeqti aseve xels Seuw-yobs qarTvel sajaro moxeleTaTvis marTvis Tanamedrove midgomebis Sesaxeb cod-nis, praqtikisa da unarebis gacnobas.

    programas afinansebs SvedeTis saerTaSoriso ganviTarebisa da TanamSrom-lobis saagento (SIDA) da axorcielebs saqarTvelos strategiisa da saerTaSoriso urTierTobebis kvlevis fondi (GFSIS). am proeqtis farglebSi GFSIS-is ZiriTadi partniorebi arian SvedeTis sajaro administraciis instituti (SIPU International) da estoneTis diplomatiis skola (ESD).

    programa xels uwyobs sajaro mmarTvelobis iseTi kulturis Camoyalibe-bas, romelic iqneba angariSvaldebuli da gaiTvaliswinebs qarTuli sazogadoebis saWiroebebs. garda amisa, programa miznad isaxavs gadawyvetilebis miRebis sfer-oSi qarTuli mmarTvelobis SesaZleblobebis gaZlierebas, rom gadawyvetilebis miRebis procesi gaxdes ufro gamWvirvale da iyos moqnili garemoebaTa cvli-lebis Sesabamisad. programa aseve moicavs saqarTvelos saxelmwifo seqtorebsa da organizaciebs Soris TanamSromlobis gaumjobesebas da saxelmwifo moxeleTa SesaZleblobebis gazrdas, raTa saqarTvelo ukeT warmoCndes saerTaSoriso don-eze sxva saxelmwifoebTan Tu saerTaSoriso organizaciebTan urTierTobisas.

    programa xorcieldeba eqvsi wlis manZilze (2009-2015 ww.).

    ABOUT THE PROJECT

    “Capacity-building of the Georgian Leadership Community for Improved Decision-making and Negotiation Skills” is designed to assist the Georgian government in addressing its governance challenges. This multi-component initiative aims to introduce and reinforce modern management skill sets, proficiency and practice among Georgian public officials. The project engages directly with middle level public servants and civil-society representatives through practical in-service training in policy development and negotiation techniques. Apart modernization of the Georgian public admin-istration and public policymaking, the project activities seek to deliver actionable policy documents on the issues of national importance. The project activities and the policy initiatives will be consist-ent with and supportive of principles of gender and diversity equality.

    The program is funded by the Swedish International Development Cooperation Agency (SIDA). The Georgian Foundation for Strategic and International Studies (GFSIS), along with its prin-cipal partners - the Swedish Institute for Public Administration (SIPU International) and the Estonian School of Diplomacy (ESD), is the main implementer of the program.

    The program will promote a likeminded leadership culture that is accountable and oriented to meeting the needs of the Georgian society. Furthermore, the program aims at strengthening the Georgian government capacity in decision-making, as well as increasing its transparency and flex-ibility in responding to the changing circumstances. In addition, this initiative intends to improve organizational cooperation among the Georgian public sectors and the country’s interaction with other states and international organizations.

    The program is implemented during six years (2009 – 2015).

  • 21

    narkomoxmarebis prevenciis politikis prioritetebi saqarTveloSi

    eTer buziaSvili

    reziume

    saqarTveloSi narkotikuli danaSaulis winaaRmdeg brZola ZiriTadad

    gamoxatulia narkogamsaRebelTa mimarT sanqciebis gamkacrebasa da narkotikebis

    momxmarebelTa mimarT fuladi jarimebis gazrdaSi, ganmeorebis SemTxvevaSi ki

    _ sisxlis samarTlebrivi pasuxismgeblobis dakisrebaSi. qveyanaSi aqcenti ufro

    metad narkotikuli nivTierebebis aralegalur brunvasTan dakavSirebuli dana-

    Saulis gamovlenasa da aRkveTaze keTdeba, vidre narkotikebis moxmarebis preven-

    ciaze.

    winamdebare naSromSi aRwerilia narkotikebis moxmarebisa da misi preven-

    ciis mxriv qveyanaSi dRes arsebuli problemebi, mimoxilulia problemis gadaWris

    alternativebi da mocemulia saukeTeso alternativis ganxorcielebisTvis reko-

    mendaciebi.

    Sesavali

    narkotikuli saSualebebis ukanono moxmarebiT miRebuli ziani iseve, ro-

    gorc wamaldamokidebuleba, erTob uaryofiTad moqmedebs sazogadoebis yvela

    fenaze. narkomaniis problema gascda erTi qveynis farglebs da zogadsakacobrio

    safrTxed iqca. masTan brZola prioritetulia Tanamedrove msoflios yvela civi-

    lizebul saxelmwifoSi.

    gaeros narkotikebisa da danaSaulis winaaRmdeg brZolis biuros 2014 wlis

    angariSis Tanaxmad, globaluri masStabiT gasuli wlis ganmavlobaSi aralega-

    luri narkotikuli saSualebebi erTxel mainc moixmara 15-dan 64 wlamde asakis

    adamianTa 3,5-7 procentma, anu daaxloebiT 162-324 milionamde adamianma.

    bolo wlebSi bevr qveyanaSi SeiniSneba samedicino daniSnulebis narkotikuli sa-

    Sualebebis aramiznobrivi moxmareba. es xorcieldeba yalbi receptis gacemiT,

    afTiaqebis aralegaluri vaWrobiT, pacientidan pacientze miyidviT, internetiT

    gamoweriT da a.S.

    narkomania zemoqmedebas axdens sazogadoebis mwarmoeblurobaze, janmrTe-

    lo baze. narkotikebis ukanono moxmareba mWidrod ukavSirdeba danaSaulis Cade-

    nas.

    zemoaRniSnulidan gamomdinare, aralegaluri narkotikuli saSualebebis

    moxmarebiTa da brunviT gamowveuli zianis Semcireba (individualur, erovnul,

  • 22

    saerTaSoriso doneze) dReisaTvis msoflio dRis wesrigis erT-erTi yvelaze

    mniSvnelovani sakiTxia.

    saqarTveloSi sxvadasxva narkotikuli saSualebis moxmarebis mxriv Semdegi

    dinamika aRiniSneba:

    90-iani wlebis bolodan 2003-2004 wlebamde ineqciurad yvelaze xSirad mox-

    marebuli narkotiki iyo heroini. 2003 wels garkveuli periodiT wamyvani adgili

    daikava sakonditro daniSnulebis yayaCos Teslidan damzadebuli kustaruli opi-

    oidis gamoyenebam. 2004-2008 wlebSi farTod gavrcelda evropis sxvadasxva qveyni-

    dan aralegalurad importirebuli `subuteqsis~ abebidan damzadebuli saineq-

    cio narkotikebi. narkologiuri klinikebis 2007 wlis monacemebiT, im periodSi

    namkurnaleb narkotikebis ineqciur momxmarebelTa daaxloebiT erTma mesamedma

    klinikebs samkurnalod swored `subuteqsze~ damokidebulebis gamo mimarTa.

    2008 wlis bolodan `subuteqsis~ moxmarebam nel-nela kleba iwyo. igi ufro

    advilad xelmisawvdomma saineqcio saSualebebma Secvala. kerZod, gavrceleba

    daiw yo TviTnakeTma stimulatorebma, romlebsac amzadebdnen afTiaqebSi receptis

    gareSe gasayidi fsevdoefedrinis Semcvleli xvelebisa da anTebis sawinaaRmdego

    preparatebidan. damzadebis saboloo produqtebia `vinti~ da `jefi~, romelTagan

    pirveli xangrZlivi, xolo meore xanmokle moqmedebis stimulatoria.

    2010-2012 wlebSi Sav bazarze ̀ tradiciuli~ opioidebis mkveTrad Semcirebis

    fonze, narkotikebis ineqciurma momxmareblebma aseve gadainacvles afTiaqebsa

    da sayofacxovrebo maRaziebSi advilad xelmisawvdomi prekursorebidan kusta-

    rulad damzadebul kodeinis Semcvel opioidze, romelsac rusul saxelwode-

    bas `krakadils~ (qarTulad `niangi~) uwodeben. samkurnalo da zianis Semcirebis

    dawesebulebebis Tanaxmad, `niangis~ moxmarebiT gamowveuli zedozirebis riski

    sakmaod maRalia.

    bolo wlebSi qveyanaSi mniSvnelovnad Semcirda heroinisa da `subuteqsis~

    fizikuri da finansuri xelmisawvdomoba. zianis Semcirebis programebis infor-

    maciis mixedviT, 2012 wels TbilisSi, Sav bazarze, opiumis erTi `Ceki~ 150 aSS

    dolari Rirda, heroinic imave Rirebulebis iyo, mxolod SedarebiT naklebad

    xelmisawvdomi, xolo `subuteqsis~ erTi abi _ 350 aSS dolari. amasTan SedarebiT,

    sagrZnoblad dabalia kustarulad damzadebuli stimulatorebisa da opioidebis

    fasebi: magaliTad, erTi doza `niangis~ fasi 10-dan 25 laramde meryeobda imis

    mixedviT, Tu romeli preparatisgan iqneboda damzadebuli. erTi doza `jefis~ an

    `vintis~ Rirebulebac 20 lars ar aRemateba.

    saqarTveloSi narkotikebis moxmareba eqimis daniSnulebis gareSe warmoad-

    gens dasjad qmedebas, romelic rogorc administraciuli, ise sisxlis samarT-

    lis kanonmdeblobiT isjeba. pirvel jerze narkotikuli saSualebebis ukanono

    moxmareba eqimis daniSnulebis gareSe isjeba administraciuli wesiT da sanqciis

  • 23

    saxiT iTvaliswinebs jarimas 500 laris odenobiT, xolo igive qmedeba, Cadenili

    ganmeorebiT, erTi wlis ganmavlobaSi, eqvemdebareba sisxlis samarTlis pasuxis-

    mgeblobas da isjeba 1 wlamde Tavisuflebis aRkveTiT an/da jarimiT.

    saqarTveloSi narkomaniis winaaRmdeg brZolis strategiisa da samoqmedo

    gegmis Seqmnisa da ganxorcielebis, uwyebaTSorisi saqmianobis koordinaciis,

    agreTve Sesabamisi winadadebebisa da daskvnebis SemuSavebis mizniT Seqmnilia nar-

    komaniis winaaRmdeg brZolis uwyebaTSorisi sakoordinacio sabWo. sabWom SeimuSa-

    va narkomaniasTan brZolis strategia da narkomaniis winaaRmdeg brZolis 2013-

    2015 wlebis samoqmedo gegma, sadac gawerilia ama Tu im RonisZiebis aRsrulebis

    vadebi. miuxedavad imisa, rom saqarTveloSi xorcieldeba calkeuli prevenciuli

    RonisZiebebi, narkomoxmarebis prevenciis mkafiod Camoyalibebuli politika ar

    arsebobs.

    winamdebare naSromis mizania qveyanaSi arsebuli mdgomareobisa da resursebis

    gaTvaliswinebiT ganvsazRvroT narkotikebis moxmarebis prevenciis SesaZleblo-

    bebi da gamovavlinoT maTi ganxorcielebis alternatiuli mimarTulebebi. kvle-

    vis amocanas warmoadgens am alternativebidan saukeTesos SerCeva da misi reali-

    zaciis rekomendaciebis SemuSaveba.

    politikur dokumentze muSaobis procesSi gamoyenebuli iqneba kvlevis ro-

    gorc raodenobrivi, ise Tvisebrivi meTodebi. saukeTeso saerTaSoriso praqtikis

    gaziarebis mizniT SeviswavliT narkotikebis moxmarebis prevenciis sferoSi sxva-

    dasxva qveynis strategiebs, samarTlebriv bazebsa da sxva oficialur Tu arao-

    ficialur dokumentebs, ganvixilavT narkotikebis winaaRmdeg brZolis saerTa-

    Soriso da ucxouri organizaciebis kvlevebsa da angariSebs, ris Semdegac moxdeba

    saqarTveloSi narkomoxmarebis prevenciis xelSemwyobi meqanizmebis Camoyalibeba.

    problemis aRwera

    saqarTveloSi narkotikuli danaSaulis winaaRmdeg brZola ZiriTadad

    gamoxatulia narkogamsaRebelTa mimarT sanqciebis gamkacrebasa da narkotikebis

    momxmarebelTa mimarT fuladi jarimebis gazrdaSi, ganmeorebis SemTxvevaSi ki _

    sisxlis samarTlebrivi pasuxismgeblobis dakisrebaSi.

    bolo wlebSi, saxelmwifos mkacri midgomis Sedegad, Semcirda narkotrafi-

    kis gziT Semosuli opioiduri narkotikuli saSualebebis (opiumi, heroini, `subu-

    teqsi~) Sav bazarze brunva. amasTan, gazrdilia iseTi narkotikuli da fsiqoaqti-

    uri saSualebebis ukanono moxmareba, romelTa xelmisawvdomoba ar aris damokide-

    buli narkotrafikze (marixuana, kodeinis Semcveli preparatebi, amfetaminis da

    metamfetaminis Semcveli wamlebi, fsiqoaqtiuri nivTierebebi).

    aSS-is saxelmwifo departamentis saerTaSoriso narkotikebis kontrolis

    strategiis 2014 wlis angariSSi saqarTveloSi `jefisa~ da `vintis~ gazrdili mox-

  • 24

    marebis gamo SeSfoTebaa gamoTqmuli. angariSis avtorebi miuTiTeben, rom kusta-

    rulad `krakadilis~ damzadeba medikamentebTan kodeinis SereviT xdeba, romelic

    receptiT aris xelmisawvdomi, Tumca farmacevtebi mas receptis gareSe, `daxls

    qvevidan~ yidian. angariSSi aRniSnulia, rom saqarTveloSi saxlSi damzadebuli

    stimulatorebisa da opioidebis stabilurad mzardi gamoyenebis winaaRmdeg brZo-

    lis yovlismomcveli meqanizmi jer ar aris SemuSavebuli. eqspertebi varaudoben,

    rom saqarTveloSi intravenur narkotikebs daaxloebiT 45.000 adamiani moixmars.

    xolo sasamarTlo eqspertizis erovnuli biuros monacemebis mixedviT, registri-

    rebul wamaldamokidebulTa raodenoba 60.000-s aRwevs. intravenuri narkotikebis

    gamoyenebis maCvenebeli qalebsa da axalgazrdebSi dabalia.

    zemoaRniSnul problemebze reagirebisTvis qveyanaSi SemuSavebulia narkom-

    aniasTan brZolis strategia, magram ar arsebobs narkomoxmarebis prevenciis mka-

    fiod Camoyalibebuli politika.

    prevencia narkotikebis avadmoxmarebisa da misgan gamowveuli zianis Tavidan

    acilebas gulisxmobs. misi samizne jgufi bavSvebi/mozardebi, axalgazrdoba da

    zogadad mosaxleobaa, romlebic ar moixmaren narkotikul saSualebebs.

    dReisaTvis saqarTveloSi xorcieldeba calkeuli prevenciuli RonisZie-

    bebi, magram ar arsebobs pirveladi prevenciis instituciuri meqanizmebi, anu

    socialur, saganmanaTleblo da samedicino-fsiqologiur RonisZiebaTa komple-

    qsi, romelic xels uwyobs narkotikuli saSualebebis/fsiqotropuli nivTiere-

    bebis moxmarebis dawyebis Tavidan acilebas. qveyanaSi sistemuri narkoprevenciis

    zomebis naklebobaa.

    narkotikebis moxmarebasTan dakavSirebuli ziani Tavs iCens individis, oja-

    xis, sazogadoebis, saxelmwifo doneze da saWiroebs kompleqsur, dabalansebul

    midgomas. aqedan gamomdinare, saxelmwifom unda uzrunvelyos prevenciis mizniT

    Sesabamis uwyebaTa (ganaTlebisa da mecnierebis saministro; sportis da axalgazr-

    dobis saqmeTa saministro; kulturis da ZeglTa dacvis saministro; Sromis, janmr-

    Telobisa da socialuri dacvis saministro; iusticiis saministro; Sinagan saqmeTa

    saministro) da samoqalaqo sazogadoebis koordinirebuli, urTierTSeTanxmebu-

    li, Tanmimdevruli moqmedeba, risi ganxorcielebac narkomoxmarebis prevenciis

    politikis arsebobis Sedegad iqneba SesaZlebeli.

    problemis gadaWris gzebi(alternativebi)

    wamoWrili problemidan gamomdinare, narkomoxmarebis prevenciisTvis opti-

    ma luri modelis gansazRvrisTvis mizanSewonilia Semdegi alternativebis gan-

    xilva:

  • 25

    alternativa # 1 – narkotikuli nivTierebis piradi moxmarebis dekriminal-

    izacia

    narkotikebis piradi moxmarebis kriminalizacias iTvaliswinebs adminis-

    traciuli da sisxlis samarTlis kodeqsebi. administraciul samarTaldarRvevaTa

    kodeqsis 45-e muxlis Tanaxmad, narkotikuli saSualebis mcire odenobiT ukanonod

    SeZena an Senaxva gasaRebis miznis gareSe anda narkotikuli saSualebis moxmareba

    eqimis daniSnulebis gareSe isjeba jarimiT 500 laris odenobiT an, saqmis garemoe-

    bebis gaTvaliswinebiT, administraciuli patimrobiT 30 dRemde vadiT. aRniSnuli

    qmedebis erTi wlis ganmavlobaSi ganmeorebis SemTxvevaSi, igi sisxlis samarTlis

    danaSauli xdeba, rasac aregulirebs sisxlis samarTlis kodeqsis 273-e muxli. am

    muxlis Tanaxmad, sisxlis samarTlis danaSauls warmoadgens amgvari qmedebisTvis

    administraciul saxdelSefardebuli an am danaSaulisTvis nasamarTlevi piris

    mier piradi moxmarebisTvis narkotikuli saSualebis, misi analogis an prekurso-

    ris mcire odenobiT ukanonod damzadeba, SeZena, Senaxva anda eqimis daniSnulebis

    gareSe ukanonod moxmareba. sssk-is 260-e muxliT ki narkotikuli saSualebis, misi

    analogis an prekursoris ukanono damzadeba, warmoeba, SeZena, Senaxva, gadazidva,

    gadagzavna an gasaReba isjeba Tavisuflebis aRkveTiT TerTmet wlamde vadiT.

    narkotikuli nivTierebis piradi moxmarebis dekriminalizacia gulisxmobs,

    rom narkotikebis piradi moxmareba ar unda iyos sisxlis samarTlis danaSauli da

    unda gauqmdes narkotikuli danaSaulisTvis sasjelis saxiT Tavisuflebis aRkve-

    Ta. sisxlis samarTlis pasuxismgebloba xels uSlis narkodamokidebulis reso-

    cializacias, vinaidan cixidan gamosul adamians aqvs nasamarTleoba da es mas

    kidev ufro urTulebs cxovrebas, magaliTad, samsaxuris dawyebas. Sesabamisad,

    igi sazogadoebisTvis ufro met saSiSroebas warmoadgens, vidre im SemTxvevaSi,

    Tuki is sazogadoebriv cxovrebaSi CaerTveboda.

    evropis bevr qveyanaSi, rodesac narkotikebis piradi moxmareba ar aris dakav-

    Sirebuli mis gayidvasTan an sxva raime damamZimebel garemoebasTan, sasamarTlo

    xelisufleba Tavs aridebs narkotikebis momxmareblebisTvis patimrobis sasjelis

    gamoyenebas da nacvlad amisa upiratesoba eniWeba administraciul, samedicino da

    sazogadoebrivi xasiaTis RonisZiebebs. espaneTsa da luqsemburgSi narkotikebis

    piradi moxmareba akrZalulia sazogadoebriv adgilebSi da isjeba mxolod ad-

    ministraciuli sasjeliT. irlandiasa da did britaneTSi kanoni oficialurad

    krZalavs opiumis preparatebis gamoyenebas, magram narkotikebis gamoyeneba `per

    se~1 ar aris dasjadi.

    am mxriv sainteresoa portugaliis gamocdileba, romelmac mis winaSe mdga-

    ri gamowvevebis sapasuxod axleburi narkopolitika SeimuSava. portugaliaSi 90-

    1 iuridiuli cneba, romelic gansazRvravs piris mier narkotikuli saSualebis gamoyenebas piradi mox-marebis mizniT da ganasxvavebs mas sxva kanonsawinaaRmdego qmedebebisgan, rogoricaa, magaliTad, Senaxva, warmoeba, gadazidva an gaiydva.

  • 26

    iani wlebis dasawyisSi uprecedentod maRali iyo narkotikebis momxmarebelTa

    ricxvi. eqspertebi miiCnevdnen, rom cixe axdenda narkomanTa izolacias da metad

    arTulebda maTi socialuri reintegraciis process, amasTan, ar amcirebda nar-

    kotikuli danaSaulis maCvenebels.

    dekriminalizaciis Semdeg portugaliaSi piris narkotikuli zemoqmedebis

    qveS yofnis an narkotikebis mcire raodenobiT (arasarealizeacio mizniT) aR-

    moCenis SemTxvevaSi, es piri waredgineba specialurad Seqmnil e.w. gadarwmunebis

    komitets, narkotiks ki CamoarTmeven. komitetis wevrebi esaubrebian mas. komite-

    ti, romelsac garkveuli msubuqi sanqciebis gamoyenebis uflebamosileba aqvs, da-

    kompleqtebulia socialuri muSakiT, iuristiTa da fsiqiatriT, romlebic pirTan

    individualuri midgomis safuZvelze iReben gadawyvetilebas samarTaldamrRve-

    vis mimarT sanqciis gamoyenebis Sesaxeb: jarima 25-dan 150 evromde, Tanamdebobisa

    da saqmianobis uflebis CamorTmeva, garkveul adgilebSi (gasarTobi centrebi da

    a.S.) Sesvlis akrZalva, ucxoeTSi gamgzavrebis SezRudva.

    narkotikebze damokidebuli adamiani SeiZleba CarTon sareabilitacio prog-

    ramaSi an daekisros sazogadoebisaTvis sasargeblo Sroma. komitets ar SeuZlia

    pirs dauniSnos iZulebiTi mkurnaloba an daakisros sazogadoebisaTvis sasargeb-

    lo Sroma, misi gadawyvetilebebi sarekomendacio xasiaTisaa da nebayoflobiT

    sruldeba. nebayoflobiT mkurnalobis SemTxvevaSi sanqciebi Cerdeba.

    dekriminalizaciis Sedegebi dadebiTi aRmoCnda: narkotikuli danaSau-

    lis mimarT midgomis Secvlam met-naklebad Seamcira rogorc daavadebebi, aseve

    narkomanTa raodenoba. 2009 wels kvleviTma centrma `Cato Institute”-is monace-

    mebi gamoaqveyna, romlis mixedviTac, kanonis miRebidan 5 wlis manZilze mniSv-

    nelovnad Semcirda narkodanaSauli mozardebSi; Tavisuflebis aRkveTis saxiT

    gaTvaliswinebuli sasjeli Terapiam Caanacvla; cixeebSi gacilebiT Semcirda

    narkodamokidebulTa ricxvi; warmatebuli aRmoCnda narkodamokidebulebisagan

    gaTavisuflebis organo, e.w. gadarwmunebis komiteti, romelic ara iusticiis sa-

    ministros, aramed jandacvis saministros daqvemdebarebaSia da sadac mosamarTle

    da policia ar aris CarTuli. mis winaSe yovelwliurad saSualod 7500 adamiani

    warsdgeba.

    saqarTvelos SemTxvevaSi saWiroa SemuSavdes narkotikebis piradi moxmarebis

    dekriminalizaciis Sesaxeb kanonproeqti. narkomomxmareblebs gankurnebisa da

    sazogadoebaSi integraciis ufro meti Sansi miecemaT, vidre amas sapatimrodan

    gamosulebi moaxerxeben. didi albaTobiT, dekriminalizaciis Semdeg SesaZlebeli

    gaxdeba e.w. farul narkomomxmareblebis wvdoma, romelTac ar aqvT kontaqti jan-

    dacvis sferosTan. faruli narkomomxmareblebi safrTxeSi arian ara mxolod imi-

    tom, rom Tavad SeiZleba daavaddnen SidsiT an С-hepatitiT, aramed aseve safrTxes

    uqmnian mTel sazogadoebasac.

  • 27

    dekriminalizaciis paralelurad aucilebelia pirveladi prevenciis

    zomebis miReba – skolis asakidan mozardebTan da Semdegom umaRles saswavleb-

    lebSi studentebTan narkotikebis Temaze aqtiuri muSaoba unda ganxorcieldes,

    raTa penitencialuri sistemis mimarT SiSi narkotikebis moxmarebis erTaderTi

    Semakavebeli faqtori ar iyos. prevenciuli saganmanaTleblo aqtivobebi farTo

    da yovlismomcveli unda iyos. saswavlo dawesebulebebSi moswavleebisa da stu-

    dentebisTvis permanentulad unda Catardes Sexvedrebi, sadac miwodebuli in-

    formacia unda iyos amomwuravi da ara mxolod negatiuri Sedegebis Cvenebaze

    orientirebuli. antinarkotikuli saswavlo programa ganaTlebis principebs unda

    emyarebodes, ris Sedegadac axalgazrdebi gadawyvetilebis miRebas informaciis

    safuZvelze SesZleben.

    alternativa # 2 – narkotikuli nivTierebis piradi moxmarebis liberal-

    izacia

    narkologiuri daxmarebis Sesaxeb saqarTvelos kanoni moicavs ukanono mflo-

    belobidan an brunvidan amoRebuli narkotikuli saSualebebisa da fsiqotropuli

    nivTierebebis mcire, didi da gansakuTrebiT didi odenobebis nusxas. Sesabamis-

    ad, nusxaSi nivTierebebs aqvT miniWebuli sakuTari mcire, didi da gansakuTrebT

    didi odenoba. magaliTad, opiumis nayenis mcire odenoba aris 0.3 gr., didi _

    3 gr., gansakuTrebiT didi _ 30 gr.; piri, 0.3 gr. heroinis aRmoCenis SemTxvevaSi,

    pirvel jerze pasuxisgebaSi miecema administraciuli kodeqsis 45-e muxlis mixed-

    viT, xolo ganmeorebiT aRmoCenis SemTxvevaSi _ sisxlis samarTlis kodeqsis 273-e

    muxliT.

    narkotikuli nivTierebis piradi moxmarebis liberalizaciaSi vgulisxmobT

    ukanono mflobelobidan an brunvidan amoRebuli narkotikuli saSualebebisa da

    fsiqotropuli nivTierebebis mcire odenobis gazrdas da masze sasjelis vadis

    Semcirebas.

    aqedan gamomdinare, meore alternativis ganxorcielebisaTvis saWiroa

    cvli lebebi Sevides `narkotikuli saSualebebis, fsiqotropuli nivTierebebis,

    prekursorebisa da narkologiuri daxmarebis Sesaxeb~ kanonSi. kerZod, 1) gaiz-

    ardos zogierTi nivTierebis mcire odenoba. 2) moqmedi kanonmdeblobiT ar aris

    gansazRvruli mravali narkotikuli saSualebis (magaliTad, eqstazis (MDMA))

    mcire odenoba da, Sesabamisad, am narkotikebis nebismieri odenoba, romelic

    SeiZleba aRmoaCndes adamians, kvalificirdeba, rogorc didi odenoba, rac sisx-

    lis samarTlis kodeqsis 260-e muxliT isjeba da Tavisuflebis aRkveTas vadiT 11

    wlamde iTvaliswinebs.

    narkotikuli nivTierebis piradi moxmarebis liberalizaciis paralelu-

    rad aucilebelia pirvel alternativaSi aRniSnuli aqtiuri saganmanaTleblo

    RonisZiebebis ganxorcieleba.

  • 28

    alternativa # 3 – `status-kvo~

    e.w. nulovani alternativa gulisxmobs arsebuli mdgomareobis ucvlelad

    SenarCunebas. arsebuli mdgomareoba ki Semdegia: qveyanaSi aqcenti ufro metad

    narkotikuli nivTierebis aralegalur brunvasTan dakavSirebuli danaSaulis

    gamovlenasa da aRkveTaze keTdeba, vidre narkotikebis moxmarebis prevenciaze.

    xorcieldeba narkomaniis winaaRmdeg brZolis 2013-2015 wlebis samoqmedo gegmiT

    gaTvaliswinebuli aqtivobebi:

    • axali fsiqoaqtiuri nivTierebebis miwodebis Semcirebis mizniT SemuSavda axal

    fsiqoaqtiur nivTierebebTan dakavSirebuli sakanonmdeblo cvlilebebis pake-

    ti, romlis mixedviTac moxda qimiur naerTTa klasebis kriminalizacia;

    • `saafTiaqo narkomaniis~ dasaZlevad saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministrom

    da saqarTvelos Sromis, janmrTelobisa da socialuri dacvis saministrom Sei-

    muSaves sakanonmdeblo cvlilebebi, romlis mixedviTac kriminalizebul iqna

    kodeinis, efedrinis, norefedrinisa da fsevdoefedrinis Semcveli kombinire-

    buli samkurnalo saSualebebis aralegaluri brunva;

    • Tbilisis saerTaSoriso aeroportSi daiwyo kinologiuri proeqti, romlis

    mizania narkotikebis aralegaluri brunvis aRkveTa. proeqtis farglebSi Sina-

    gan saqmeTa da finansTa saministros warmomadgenlebisgan Seqmnilia opera-

    tiuli danayofi, romelic aeroportSi narkotikuli saSualebebis aRmoCenis

    sakiTxebze samomsaxureo ZaRlebTan erTad muSaobs;

    • narkotikul danaSaulTan brZolis efeqturobis gazrdisTvis mimdinareobs Sss-

    is TanamSromelTa kvalifikaciis amaRleba. am mizniT isini sxvadasxva treningSi

    iReben monawileobas.

    narkomoxmarebis prevenciis calkeul aqts warmoadgens Sss-is mier Catare-

    buli antinarkotikuli sainformacio kampaniebi. 2014 wlis martidan, sazogadoe-

    baSi narkotikebis da fsiqotropuli nivTierebebis avadmoxmarebis sakiTxze cno-

    bierebis gazrdisa da mosaxleobaSi jansaRi wesis popularizaciis mizniT, Sss-m

    daiwyo antinarkotikuli kampania ̀ ara _ bionarkotiks~. antinarkotikuli kampaniis

    farglebSi Sss ministri da saministros sxva warmomadgenlebi, jandacvis sferos

    warmomadgenlebTan erTad, skolebsa da universitetebSi xvdebian axalgazrdebs.

    isini maT acnoben rogorc narkotikebis aralegalur brunvasTan dakavSirebul

    samarTlebriv Sedegebs, aseve narkotikebis moxmarebis negatiur gavlenas adamia-

    nis sicocxlesa da janmrTelobaze.

    upiratesi alternativis SesarCevad ganvixiloT warmodgenili alterna-

    tivebis mosalodneli Sedegebis matrica, multifaqtoruli analizi e.w. `gesTime-

    iTis~ meTodiT (ix. cxrili # 1).

  • 29

    cxrili # 1

    alternativebis mosalodneli Sedegebis matrica, multifaqtoruli analizi e. w.

    ,,gesTimeiTis~ meTodiT (skala 1-5-mde)kr

    iter

    iume

    bi

    narko

    momx

    mareb

    elTa

    rao

    den

    obi

    s Se

    mcir

    eba

    narko

    tik

    ebis

    moxm

    areb

    is d

    awye

    bis

    maCv

    eneb

    lis

    Sem

    cir

    eba

    narko

    tik

    ebis

    moxm

    areb

    iT s

    azoga

    -doeb

    isTvi

    s m

    iyen

    ebul

    i zia

    nis

    Semc

    ireb

    a

    narko

    momx

    mareb

    elTa

    res

    ocia

    l-

    izac

    iis

    maCv

    eneb

    lis

    zrda

    ganx

    orcie

    leb

    is v

    adeb

    i

    sul

    ranJireba (%) 20 30 25 20 5

    alternativa 1 6 12 10 10 2 40

    alternativa 2 4 12 5 6 1,5 28,5

    alternativa 3 4 9 2,5 4 1 20,5

    rogorc matricidan Cans, narkomoxmarebis prevenciisTvis pirvel alterna-

    tivas aqvs Sedegianobis yvelaze maRali maCvenebeli.

    rekomendaciebi

    winamdebare naSromSi analizis safuZvelze sami alternatiuli modelidan

    upiratesad SevarCieT pirveli – narkotikebis piradi moxmarebis dekriminali-

    zacia. SerCeuli alternativis gansaxorcieleblad rekomendebulia gadaidgas

    Semdegi nabijebi:

    • Seiqmnas eqspertebiT da Sesabamisi uwyebebis warmomadgenlebiT dakompleqte-

    buli jgufi, romelic detalurad Seiswavlis narkotikebis piradi moxmarebis

    dekriminalizaciis evropul gamocdilebas.

    • evropul gamocdilebaze dayrdnobiT SemuSavdes kanonproeqti, romlis mixed-

    viTac moxdeba narkotikebis piradi moxmarebis dekriminalizacia.

    • narkotikuli nivTierebebis moxmarebisa da narkotikuli danaSaulis prevenci-

    is mizniT saswavlo dawesebulebebSi gaaqtiurdes da metad intensiuri gaxdes

    saganmanaTleblo aqtivobebi.

    • jandacvis saministros Sesabamisma struqturebma gazardon samkurnalo, ro-

    gorc fsiqosocialuri, ise farmakologiuri tipis programebis raodenoba.

  • 30

    narkodamokidebuli pirebis mkurnalobaSi unda moiazrebodes iseTi servisi,

    romelic narkodamokidebulebis Semcirebasa da pirTa sazogadoebaSi reinte-

    gracias emsaxureba.

    • narkotikul danaSaulebebTan brZolisaTvis moxdes samarTaldamcav organoTa

    institucionaluri gaZliereba da TanamSromelTa kvalifikaciis amaRleba.

    • sazogadoebrivi cnobierebis amaRlebis kuTxiT mediasaSualebebma gaagrZelon

    zemoaRniSnul Tematikaze videorgolebis gaSveba da gadacemebis momzadeba.

    • gaRrmavdes TanamSromloba iusticiis, Sinagan saqmeTa, jandacvis, ganaTlebis

    da mecnierebis, sportisa da axalgazrdobis saministroebsa da aseve nar-

    kotikebis Tematikaze momuSave arasamTavrobo organizaciebs Soris.

    daskvna

    narkomaniis efeqtiani saxelmwifo da sazogadoebrivi kontroli SesaZle-

    beli gaxdeba mxolod kompleqsuri, Tanmimdevruli da dabalansebuli antinar-

    kotikuli politikiT, romlis umTavresi Semadgeneli nawilic iqneba prevencia.

    iqidan gamomdinare, rom prevenciuli saqmianoba narkotikebis avadmoxmarebisa da

    misgan gamowveuli zianis Tavidan acilebas gulisxmobs, man bavSvs/axalgazrdas/

    moqalaqes unda misces jansaRi cxovrebis wesis sasargeblod arCevanis gakeTebis

    saTanado codna. prevenciuli midgoma unda efuZnebodes ara akrZalvebsa da das-

    jis SiSs, aramed arCevanis gakeTebis SesaZleblobis Seqmnas. Sesabamisad, skolebSi

    Camo yalibebuli prevenciis erovnuli programebi da narkotikebis piradi mox-

    marebis dekriminalizacia saukeTeso gza iqneba saqarTveloSi narkomoxmarebis

    pirveladi da meoradi prevenciisa da narkomoxmarebaze moTxovnis Semcirebis-

    Tvis.

    narkotikebze moTxovnis Semcireba gamoiwvevs: narkotikebis moxmarebis daw-

    yebis Semcirebas; narkotikebis avadmoxmarebis Semcirebas; narkomaniiT daavade-

    bul pirTa ricxvis Semcirebas; narkotikebis moxmarebiT gamowveuli sikvdiliano-

    bis Semcirebas; narkotikebis moxmarebiT gamowveuli garTulebebis Semcirebas;

    narkotikebTan dakavSirebuli problemebis gadawyvetaze finansuri da socialuri

    danaxarjebis Semcirebas; narkotikebis moxmarebiT sazogadoebisTvis miyenebuli

    zianis Semcirebas.

  • 31

    bibliografia

    1. saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministros 2014 wlis ganviTarebis strategia

    2. narkomaniis winaaRmdeg brZolis saxelmwifo strategia, 2014

    3. narkotikebis moxmareba saqarTveloSi, zianis Semcirebis saqarTvelos qseli, 2012

    4. saqarTvelos narkopolitikis samoqmedo gegma mkurnalobisa da riskis minimizaciis sferoSi 2007-2009 wlebisTvis, jozef radimecki, daviT oTiaSvili, vano cercvaZe

    5. narkotikuli saSualebebis kontroli saqarTveloSi: narkotestireba da narkotikebis moxmarebis Semcireba? daviT oTiaSvili, peter saroSi, gabor l. samogia

    6. narkoviTareba saqarTveloSi 2012, wliuri angariSi, `alternative jorjia~

    7. World Drug Report, United Nations Office on Drugs and Crime, 2014

    8. Country Report: Georgia, 2014 International Narcotics Control Strategy Report (INCSR), Bureau of Inter-national Narcotics and Law Enforcement Affairs, U.S. Departments of State

    9. Drug policy profiles, Country overview: Georgia, European Monitoring Centre for Drugs and Drug Addiction

    10. Taking Control: Pathways to Drugs That Work, Global Commission on Drug Policy, 2014

    11. The Negative Impact of the War on Drugs on Public Health: The Hidden Hepatitis C Epidemic, Report of the Global Commission on Drug Policy, 2013

    12. The War on Drugs and HIV/AIDS: How the Criminalization of Drug Use Fuels the Global Pandemic, Report of the Global Commission on Drug Policy, 2012

    13. www.economist.com/node/14309861

    14. www.content.time.com/time/health/article/0,8599,1893946,00.html#ixzz2MYxin5VT

    15. www.beckleyfoundation.org/bib/doc/bf/2007_Caitlin_211672_1.pdf

    16. www.drugscope.org.uk/resources/faqs/faqpages/does-drug-education-stop-drug-use

    17. www.altgeorgia.ge/2012/myfiles/EU%20legislation%20and%20practice%20on%20drug%20use[1].%20Ge.pdf

  • 84

    Eter Buziashvili

    Senior Inspector Division of Monitoring and Analysis of the Occupied Territories

    Analytical Main Division, Information-Analytical DepartmentMinistry of Internal Affairs of Georgia

    Priorities of Drug Abuse Prevention Policies in Georgia

    S U M M A R Y

    The fight against drug crime in Georgia is mainly manifested in toughening the sanctions against drug dealers, increasing the penalties for drug users and, in the cases of repeated use, instituting criminal proceedings against them. The main focus is on exposing and eliminating the crime related to illegal trade in narcotic substances rather than on preventing drug use. The public policy paper describes the problems existing in the country in regard to the use of drugs as well as their prevention, it overviews alternative solutions and provides recommendations for the implementation of best alternatives.

    as_GoBackas_GoBackas_GoBack