} }6 N İ S A N 2 0 1 2
SAYFA 11
EKO-MAGAZİN
HAFTALIK İsmailŞen
KARİKATÜRLERDEKİ TARİH 6 Nisan 1909 yılında
bugün, ilk failimeçhul gazeteci
cinayeti GalataKöprüsü’nde işlendi. İttihat veTerakki karşıtı yazılarıyla meşhurserbestî yazarı Hasan Fehmi’yiöldüren katil, köprüdeki poliskarakolu ve iki tarafındakinöbetçilere rağmen yakalanamadı.
1973 yılında bugün, emekliamiral Fahri KorutürkCumhurbaşkanı seçildi. 7 yıl sonraaynı gün Çankaya’dan ayrılanKorutürk yerine TBMM bircumhurbaşkanı seçemeyecek vebu durum 12 Eylül darbesininnedenlerinden biri olacaktı.
7 Nisan 1827 yılında
bugün, pratikbir biçimde ateşyakılmasınısağlayan kibritİngiltere’de piyasaya sunuldu.Kibritin mucidi kimyager JohnWalker’di…
1933 yılında bugün, işadamıSakıp Sabancı doğdu. Sabancı2004 yılı nisanında aramızdaayrıldı.
8 Nisan 1918 yılında
bugün, bir yıl öncesavaşa giren veekonomisizorlanmaya
başlayan ABD’nin savaştahvilleri, ünlü sanatçı CharlieChaplin tarafından New York’tasatıldı.
9 Nisan1936
yılındabugün,İstanbulTelefonŞirketi devletleştirildi.
1945 yılında bugün, ilk yerliampul üretimi başladı.
1957 yılında bugün, 88 yılönce açılan Süveyş Kanalı,yıllarca zemininde birikenbatıklardan temizlenerekyeniden gemi trafiğine açıldı.
10 Nisan 1926 yılında bugün,
Türkiye’deki tüm şirket vekurumlarda işlem ve kayıtlarıntamamının Türkçe tutulmasınınzorunluluğuna ilişkindüzenleme benimsendi.
11 Nisan 1919
yılındabugün,BirinciDünya Savaşı sonrası imzalananVersay Barış Anlaşması gereğiUluslararası Çalışma Örgütü (ILO)kuruldu. Kuruluş İkinci DünyaSavaşı sonrası da BirleşmişMilletler’in uzmanlık kuruluşuolacaktı.
1995 yılında bugün, GüneydoğuAnadolu Projesi bağlamında HarranOvası’na ilk su verildi.
12 Nisan1903 yılında
bugün,ekonometrininkurucularındanve az gelişmişülkelerde planlama konularındayaptığı çalışmalarla tanınanNobel Ekonomi Ödülü sahibiJan Tinbergen doğdu. 1994’teölen Tinbergen, 1960’lı yıllardaTürkiye’de Devlet PlanlamaTeşkilatı’na da danışmanlıkyapmıştı.
1993 yılında bugün,Türkiye’de internet bağlantısıgerçekleşti.
Kendi omzunatırman. Başka nasılyükselebilirsin ki!
‘‘
”
1844 – 1900 yılları arasındayaşamış, Jean-Paul Sartre’ı
da Adolf Hitler’i deetkileyecek kadar karmaşıkve benzersiz bir kişiliği olandelilik ve dahilik arasındakiçizginin en bulanık olduğu
zihinlerden biri… Filozof, yazar…
Başbakan tarafından açıklanan yeniyatırım teşvikleri, tarihimizin en kapsamlıve büyük teşvik paketinin göstergeleri.Yatırımı teşvik eden bu anlayışıntemelinde, yatırımcının da takdir edilmesivar.
Tarihi köklerimizin ticaretle hiçbirsorunu olmamasına rağmen, ticaretin vetüccarın pek de makbul olmadığı birkültürümüz var.
“Amman sigortalı bir işin olsun.”“Devlete sırtını dayayacaksın arkadaş.” Bu ve benzeri sözleri, ortalama bir Türk
insanı, yetişkin oluncaya kadar kaç kezduyuyor acaba? Ana babasından,öğretmeninden, hatta kendi çapındagirişimci sayılan bakkal amcadan.
★★★
“Azıcık aşım, ağrısız başım.” “Çok laf yalansız, çok para haramsız
olmaz.”“Büyük başın derdi büyük olur.”Ya, bunlar gibi kaç deyim ve atasözü
tarihimiz boyunca zihinlerimize başarıyıengelleyen barikatlar kurmuştur?
Para kazanmanın, başarılı olmanın,zengin olmanın neredeyse suç sayıldığı birgarip kültür… “Rızkın onda dokuzuticarettedir” şeklindeki hadisi şeriferağmen…
★★★
1980’lerde, Başbakanlık makamındabir “tabu kırıcı” gibi oturan Turgut Özal,“Ben zenginliği severim” dediğinde yer
yerinden oynamıştı. Cumhurbaşkanlığıdöneminde popülist hükümetlerin afakizam taleplerini reddettiğinde bu konuhatırlanarak, “Çankaya’nın şişmanı işçidüşmanı” sloganları atılmıştı. Aldıklarıoyların diyetini para basıp maaş verereködeyen hükümetler tarihimizin enbüyük ekonomik krizine adım adımsürüklemişlerdi ülkeyi…
★★★
Son yıllarda girişimci daha bir itibarlı.Özal dönemindeki gibi “köşe dönmeci”olarak adlandırılmıyor.
Girişimci itibar kazanıyor, yatırımortamı iyileşiyor, ülke zenginleşiyor.
Türkiye’nin girişimcileri sınırlarıçoktan aştı; dünyanın dört bir yanında,ellerinde akıllı telefonları, yeni pazararıyorlar, mal satıyorlar, hizmetveriyorlar.
Artık Türkiye’nin de sınırlarınıaşması, yabancı yatırımcıya da gerçekanlamda kucak açması gerekiyordu. Buteşvik paketiyle bu değişimin ilkadımlarının atıldığına inanıyorum.
Hükümet, yatırımı ve yatırımcıyıalenen takdir ve teşvik ediyor.
Bu eski Türkiye için en azından birkabahat. Ama yeni Türkiye için güzel birgeleceğin habercisi…
FriedrichWilhelmNietzsche
Yüreğe indiren etiketler…
19 T
eşrin
-i S
ani 1
339
– 19
Kas
ım 1
923
Akb
aba
Der
gis
i
BULMACAHaz›rlayan
Nalan M. ALAKENTile ti sim@so rus hop.com
SOLDAN SAĞA: 1-1912 yılında İstanbul’dakurulan, dünya ilaçüreticileri sıralamasındailk 100’e giren ilk ve tekTürk şirketi olan, 100.kuruluş yıldönümünedeniyle, Hollandalıressam Vincent vanGogh’un eserlerini dijitalsanat sergisi ile sunan,ülkemizin önde gelen ilaçfirması… 2- Çalışmagücünün azalması gibisebeplerle ortaya çıkanekonomik durum…Avrupa EkonomikTopluluğu anlamındakullanılan kısaltma… KoçGrubu’nun sütmarkalarından biri… 3-Para birimi Bolivianoolan Güney Amerikaülkesi… 4- “İnsanKaynakları” anlamındakullanılan kısaltma… İleridüzeydeki toplumsal vesiyasi gelişmeleribenimsemiş olan kimse…5- Moldova veRomanya’nın para birimi…Pedallı ve akülü çocukotoları üreten bir oyuncakfirması… 6- Bir bankanınelinde bulundurduğu,vadesi gelmemiş senetleribir başka bankaya iskontoettirmesi… 7- Ayrıntı… Ölçüaletleri, saat vegöstergelerde sayı veyaişaret göstermeye yarayanhareketli iğne… 8-Gelecek… İplik… Bir borcakarşılık, hesabı daha sonragörülmek üzere yapılankısmi ödeme… 9- Mimarieserler ve resim içinçizimlerle yapılan önçalışma, taslak… Kırmızı…10- Sekiz notanın kalınsesten inceye veya incedenkalına gitmek üzeresıralanmış dizisi…Bankalararası Kart Merkezianlamındaki kısaltma…Kelime anlamı “kraliçe” olan
ajanda markası… 11-Yüksek bir makamasunulan mektup veyadilekçe… Brezilya, Rusya,Hindistan ve Çin’inekonomilerini kastetmekiçin kullanılan terim… 12-Filipinler’in başkenti…(Tersi) Yalıtılmış.
YUKARIDANAŞAĞIYA: 1- Akıllı Biletolarak adlandırılan veİstanbul genelinde ulaşımücretlendirmesindekullanılan cihaz… Bir unmarkası… 2- Müşteri ileborsa acenteleri arasındamenkul değerlerin alımsatımına aracılık edengerçek veya tüzel kişi…Mesafe… 3- Lisan…Birden çok kişi arasındahukuki durumu çekişmeliolan bir malın, çekişmesonuçlanıncaya kadaremanet olarak bırakıldığıkimse… 4- Bir kimseyeçalıştığı yerce verilen tatil…Estonya’nın internetkodu… (Tersi) Bir şeyindokunmasıyla geride kalanbelirti… 5- Boydak
Holding bünyesindeüretilen mobilyamarkalarından biri… 6-Belirli maddeleri satma izniolan kimse, dükkân veyakuruluş… Rublenin yüzdebiri değerindeki para… 7-Gıda maddelerinin yanısıra ev eşyaları veelektronik aletlerin satışınıda yapan Almanyamerkezli bir perakendemarketler zinciri… Rey…Ziraat MühendisleriOdası’nı belirtmek içinkullanılan harfler… 8-Satrançta bir taş… 9- Kıyısağlık idaresi tarafındangemilere verilen giriş çıkışizni… “Bölük” anlamındakikısaltma… 10- Dumanlekesi… Vilayet… Adını birİspanyol dansından alançikolatalı bisküvi markası…11- Başvurulacak yer veyamakam… Radonelementinin simgesi…Çocuk dilinde ateş… 12-Bir fabrikayı veya gelirgetiren bir kuruluşuyöneten kimse.
BULMACANIN ÇÖZÜMÜ 9. SAYFADA
Kadın – Kendisine şu camekandaki mantoyu bana almasınısöyledim, düştü bayıldı.
Polis – Anlaşıldı, yüreğine inmiş!...Camekandaki etikette: “200 Lira”
O BİR İŞADAMI
Asansörü güvenliyapan mucitElisha Otis
Tam adı Elisha Graves Otis’tir. 1811Ağustos’unda Vermant Halifax’ta doğdu.Henüz 20 yaşına bile gelmeden evindenayrıldı ve New York’a taşındı. NewYork’taki ilk beş yılında vatman olarakçalıştı. 1834 yılında evlendi. Otis ve Susançiftinin Charles ve Norton adlı ikiçocukları oldu.
Bazı sağlık sorunları nedeniyle işindenayrıldı ve farklı yerlerde çalışmayı denedi.Sonra, vagon üretimi yapmak üzere kendiişini kurdu. İlk eşinin ölümünden sonra, 34yaşında yeni bir başlangıç umuduylaBrittany M. İle evlendi ve Albany’ye taşındı.Burada bir oyuncak bebek üreticisi içinçalışmaya başladı. Üretim esnasında işlerikolaylaştıran ve verimliliği artıran çözümlerinedeniyle patronu tarafından ödüllendirildi.Küçük bir servet sayılabilecek 500 dolarlıkbir teşvik aldı. Bu parayı sermaye yapıptekrar kendi işini kurdu. Yeni işinde trenlerinemniyet frenleri ve otomatik ekmek pişirmemakineleri konusunda çalıştı.
Bir kaldırma platformu konusundaçalışırken güvenli bir asansör tasarlamak içindüşünmeye başladı. Ürettiği çözümmükemmel çalışan bir asansör emniyetmekanizmasının doğuşunu sağlayacaktı.Hemen bir asansör firması kurdu ve siparişalmaya başladı. Ancak asıl büyümesi 1854New York Dünya Fuarı’nda ürününü büyükbir gösterişle tanıtması sonrası gerçekleşti.New York Crystal Palace’ta kurduğuasansörün halatını bir balta ile kestiriyor vehalat koptuktan hemen sonra sadece birkaçsantim düşen asansör duruyordu.
Fuar sonrası her yıl katlanarak siparişleraldı ve şirketini sürekli büyüttü. Boşzamanlarında otomatik fırın ve buharlıpulluk gibi çeşitli icatlar yaptı. İcatları çeşitlifirmalar tarafından alınarak kullanıldı. Otis,bir işadamı için verimli bir çağda, henüz 49yaşındayken dizanteriden öldü. Ardındabıraktığı güvenle kullanılması mümkünasansörler sayesinde gökdelenlerin inşasımümkün olacaktı.
Yat›r›m› alenen takdir ve teflvik…
DÖNEMİNİN ençılgın tasarıları arasındayer alan, birbirindendeğerli Osmanlı projelerigün yüzüne çıkarıldı. İlkkez yayınlanangörsellerle birliktebelgelerin de yer aldığı çalışma, tariharaştırmacısı Turan Şahin imzasıyla ve“Osmanlı’nın Çılgın Projeleri” adıylaraflardaki yerini aldı. Yitik HazineYayınları tarafından hazırlanankitapta Boğaz’da yapılacak tüpgeçitten Haliç ve Boğaz’a inşa edilecekköprülere, Marmara’yı Karadeniz’ebağlayacak kanaldan çeşitli zaferlerinanısını yaşatacak abidelere kadar pekçok eser, Osmanlı belgelerinedayanılarak ve görsel bir zenginlikeşliğinde sunuluyor. Kitapta, çoğu ilkkez yayınlanan 41 proje yer alıyor. İşte
bunlardan bazıları: ■ İstanbul Boğazı’naalternatif olarak düşünülenve yeni bir boğaz açmayıhedefleyen “Haliç-Karadeniz Kanal Projesi”■Kızıldeniz ile Akdeniz’i
birleştirmeyi amaçlayan ve SüveyşKanalı’na alternatif olarakdüşünülen “Ölü Deniz (Lut Gölü)–Akdeniz Kanal Projesi”
■O dönemde Osmanlı egemenliğindebulunan Ortadoğu ülkelerinintemiz su ihtiyacını gidermeyihedefleyen “Deniz Suyundanİçilebilir Su Elde Etme Projesi”
■New York’taki ÖzgürlükHeykeli’nden önce düşünülen“Asya’dan Doğan Işık” ya da“Özgürlük Heykeli projesi”
■Ünlü Fransız mimar Bouvard’ın
“Galata Köprüsü Projesi”■Asya ile Avrupa’yı Boğaz altından
birleştirmeyi hedefleyenPrerault’nun “Tüp Geçit Projesi”
■Karadeniz’i Avrupa’nın ortalarınakadar gemilerle bağlamayıhedefleyen “Tuna–KaradenizAziziye Kanal Projesi”
■ İstanbul’da ulaşımı kolaylaştırmayı amaçlayan “Metro Projeleri”
■Karadeniz ile Hazar Denizi’ni birbirine bağlamayıamaçlayan “Don-Volga Kanal Projesi”
■Mustafapaşalı Osman Nuri’nin3.500 beygir gücündeki makinetasarımı
■Arnodin’in Boğaz’ın iki yakasınıbirleştirmeyi hedefleyen“Hamidiye Boğaz Köprüsü”…
İŞ dünyası için rehber niteliğinde olan“İşveren ve Çalışanın Başucu Kitabı” çıktı. SGKBaşmüfettişi, İş ve Sosyal Güvenlik Uzmanı İsaKarakaş tarafından kaleme alınan kitabın enönemli özelliğinin, tamamının örnekli,açıklamalı, herkesin kolay anlayabileceği veuygulayabileceği şekilde dizayn edilmesiolduğu belirtiliyor. Kitapta işverenlerin SGKişlemlerini nasıl yapacakları, idari para cezaları,tazminat, gecikme zammı ve faiz gibi ihtilaflaranasıl itiraz edileceği, çalışanların işe
alınmasından işten çıkışına kadar tüm işlemlerele alınıyor. Ayrıca çalışanların sosyalgüvenlikten doğan tüm hak ve yükümlülüklerien basit şekilde açıklanıyor. Kitapta, çalışanlarınsosyal güvenlikle ilgili en etkili hak aramayollarına emsal yargı kararlarıyla yer veriliyor.
Kitap, tüm işveren-işveren vekili, çalışanlar,SMMM-bilirkişi, hukukçu, akademisyen veöğrenciler için uygulamalı bir başucu eserniteliğinde. Bilgi: www.muhasebesgk.com
www.isakarakas.com
Osmanl›’n›n en ç›lg›n projeleri gün yüzüne ç›kt›
İşveren ve çalışan
için başucukitabı
TARİHTE BU HAFTA
Sayfa11_Sayfa 10.qxd 05.04.2012 23:03 Page 1
Recommended
