493
คณะท 4การตรวจราชการแบบบรณา
การรวมกบสำานกนายกรฐมนตร
4.1 การปองกนและลดอบตเหตทางถนน
494
การตรวจราชการแบบบรณาการรวมกบสำานกนายกรฐมนตร
ตวชวดตรวจราชการ 4.1 การปองกนและลดอบตเหตทางถนน ผรบผดชอบ นางสกญญา สารฤทธคาม ตำาแหนง นกวชาการสาธารณสขชำานาญการ
๑. การวเคราะหขอมลสถานการณ/สภาพปญหาของจงหวดมหาสารคาม
การบาดเจบเปนปญหาทสำาคญททำาใหเกดการเจบปวย เสยชวต พการและกอความสญเสยทางเศรษฐกจและสงคมทวทกแหงในโลก โดยเฉพาะการบาดเจบจากอบตเหตทางถนน องคการอนามยโลกประมาณการวาในแตละวนจะมผเสยชวตจากอบตเหตทางถนนมากกวา 3,000 คน คาดการณวาระหวาง พ.ศ. 2543-2563 ประเทศทมรายไดสงจะมการเสยชวตจากการจราจรลดลงประมาณรอยละ 30 แตจะมผเสยชวตจากอบตเหตทางถนเพมขนอยางมากในประเทศทมรายไดตำาและปานกลางถาปราศจากการดำาเนนการแกไขปญหาทเหมาะสม สำาหรบประเทศไทย องคการอนามยโลกรายงานความปลอดภยทางถนนของโลก (Global Status Report on Road Safety, 2015) รายงานขอมลอบตเหตทางถนนของโลก พ.ศ. 2556 จากการสำารวจ 180 ประเทศทวโลก พบวา ในภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใตอบตเหตทางถนนทเกดขน คดเปนอตรา 17.3 ตอแสนประชากร โดยประเทศไทยเปนประเทศทมอตราตายเปน
495
อนดบหนงในภมภาคน และจากรายงานดงกลาว ไดประมาณการวาประเทศไทยเปนประเทศทมอตราการเสยชวตเปนอนดบ 2 ของโลก อตราตาย 36.2 รายตอแสนประชากร (ประมาณ 24,237 คน) และประเทศไทยยงเปนอนดบ 1 ของเอเชยและอาเซยน ทมอตราการเสยชวตจากอบตเหตทางถนนสงทสด
จงหวดมหาสารคาม ขอมลทสำานกงานสาธารณสขจงหวดมหาสารคาม ไดรวบรวมสถตอตราการเสยชวตจากอบตเหตทางถนนตอแสนประชากร จากสถานบรการสาธารณสข ป 2557-2560 ไดแก 22.66, 18.61 18.96 และ 23.61 ตามลำาดบ และมการบรณาการขอมล 3 ฐาน (ตำารวจ สาธารณสข และบรษทกลางฯ) จากป 2557-2560 อตราการเสยชวตจากอบตเหตทางถนนตอแสนประชากร ดงน 31.08, 24.53 28.34 และ 28.43 ตามลำาดบ ซงนาจะเปนขอมลทใกลเคยงความเปนจรงมากทสด
1.1 ขอมลสถานการณระดบจงหวดเปรยบเทยบรายป
ตารางท 152ผลการดำาเนนงานตวชวด/เรอง อตราตายจากอบตเหตทางถนน ไมเกน 16
ตอแสนประชากร ภาพรวมของจงหวดมหาสารคาม ป ๒๕ 59-๒๕ 61
เรอง/ตวชวด/กจกรรมดำาเนนการ
เกณฑ ผลการดำาเนนงาน๒๕๕ 9 ๒๕ 60 ๒๕ 61
จำานวน
อตรา
จำานวน
อตรา
จำานวน
อตรา
1. อตราตายจากอบตเหตทางถนน
ไมเกน 16ตอแสนประชากร
183 18.98
229 23.61
146 15.15
ทมา : รายงานการบาดเจบจากโรงพยาบาลทกแหง (IS)
496
1.2 ขอมลสถานการณแยกรายอำาเภอ ปงบประมาณ ๒๕๕ 9-๒๕ 61
ตารางท 153 ผลการดำาเนนงานตามตวชวด/เรอง อตราตายจากอบตเหตทางถนน ไมเกน 16 ตอแสน
ประชากร แยกรายอำาเภอของจงหวดมหาสารคาม (ต.ค.-พ.ค.) เปรยบเทยบป ๒๕๕๙-๒๕ 6 ๑
ท อำาเภอ๒๕๕๙ ๒๕๖๐ ๒๕ 6 ๑
จำานวน อตรา จำานวน อตรา จำานวน อตรา๑ เมอง 44 27.55 28 17.48 34 21.23๒ แกดำา 3 10.06 2 6.70 2 6.70๓ โกสมพสย 11 9.13 20 16.64 26 21.64๔ กนทรวชย 14 16.22 18 21.19 10 11.77๕ เชยงยน 18 29.29 8 13.02 6 9.76๖ บรบอ 9 8.26 21 19.26 22 20.18๗ นาเชอก 5 8.18 9 14.73 3 4.91๘ พยคฆภม
พสย6 6.83 22 25.08 11 12.54
๙ วาปปทม 3 2.62 11 9.62 18 15.74๑๐ นาดน 6 16.08 9 24.05 6 16.03
497
๑๑ ยางสสราช
1 2.82 1 2.82 1 2.82
๑๒ กดรง 1 2.69 5 13.44 5 13.44๑๓ ชนชม 1 3.99 0 0 2 8.01รวมจงหวด 126 13.3
7154 15.9
8146 15.1
5ทมา : รายงานการบาดเจบจากโรงพยาบาลทกแหง (IS)
อตราการตายจากอบตเหตทางถนนของจงหวดมหาสารคามทไดจากขอมลการบาดเจบของโรงพยาบาลทกแหง คดเปนอตรา 15.15 ตอแสนประชากร ซงลดลงจากป 2560 เลกนอย อำาเภอทมอตราตายสงสดไดแก อำาเภอโกสมพสย รองลงมาไดแก อำาเภอเมองมหาสารคาม อำาเภอวาปปทมตามลำาดบ
2. วเคราะหเชงระบบ (Systemic Approach)2.1 ในการปองกนและลดอบตเหตทางถนนในระดบพนท
จงหวดมหาสารคามโดยใช PIRAPP : Partner ชกชวนพนธมตรทกภาคสวน ทกระดบ ใหเหน
ความสำาคญและรวมกนทำางานปองกนและลดอบตเหตทางถนนโดยใชโครงสรางภาคเครอขาย ๕ เสาหลกในการขบเคลอนผานเวทศนยถนนจงหวด/อำาเภอ
I : Invest กระตนใหเกดการเกดลงทนเพอความปลอดภยทางถนน โดยเฉพาะภาคทองถนตองเขามามสวนรวมจดสรรงบประมาณเพอใชในการดำาเนนกจกรรมปองกนและลดอบตเหตทางถนน
R : Regulate and Legislate การใชมาตรการการออกกฎหมาย ขอบงคบ ธรรมนญชมชนเพอคมครองประชาชนจากความเสยงตออบตเหตทางถนน
A : Advocate การนำาขอสรปจากการประชมศนยถนนจงหวดประชาสมพนธไปยงหนวยงานทเกยวของ เพอสนบสนนการจดกจกรรมปองกนและลดอบตเหตทางถนน
498
B : Build Capacity พฒนาศกยภาพบคลากรทกภาคสวนทเกยวของในระบบใหการชวยเหลอผบาดเจบจากอบตเหตทางถนน EMS /ER /In-hos คณภาพ /Referral System
2.2 แผนงาน กระบวนงาน เครองมอทใชในการดำาเนนงานป 2561 เพอใหเกดผลผลตและผลลพธทตองการ
๒.๒.๑ ใชกลไกการขบเคลอนงานดงน- ระดบจงหวด ขบเคลอนโดยคณะกรรมการศนยถนน
จงหวด/คณะกรรมการความมนคงฯ โดยคณะกรรมการศนยถนนจงหวดมการประชมทกเดอน และนำาเสนอผลการดำาเนนงานในการประชมคณะกรรมการรกษาความมนคงและความสงบเรยบรอยจงหวดมหาสารคาม
- ระดบอำาเภอโดยศนยถนนอำาเภอและคณะกรรมการพฒนาคณภาพชวตระดบอำาเภอ (พชอ.) มการดำาเนนงานโดยมการประชมชแจงผรบผดชอบงานในระดบอำาเภอ และใชแนวทางการดำาเนนงานปองกนการบาดเจบทางถนนระดบอำาเภอ (D-RTI) ของกรมควบคมโรค ซงมอำาเภอทสงผลงานเพอรบการประเมนในระดบตางๆ ดงน
๑) ทมระดบอำาเภอ (D-RTI) จำานวน 11 ทม - ระดบดเยยม (Advanced) ไดแก อ.บรบอ/อ.โกสมพสย/อ.กดรง/อ.แกดำา/อ.เชยงยน/อ.ยางสสราช/อ.เมองมหาสารคาม/อ.พยคฆภมพสย
499
- ระดบดมาก (Excellent) ไดแก อ.วาปปทม/อ.ชนชม/อ.นาดน
๒) ทมระดบตำาบล (RTI team) จำานวน ๔๓ ทม ไดแก อ.บรบอ 17 ทม/อ.โกสมพสย 12 ทม/อ.กดรง ๗ ทม/อ.เมองมหาสารคาม 7 ทม
๒.๒.๒ บรณาการขอมลและใชประโยชนจากขอมลเพอใหเกดผลลพธทพงประสงค (ขอมล 3 ฐาน/IS Online/PHER Accident/ขอมล ๔๓ แฟม (แฟม Accident)) มการประชมผรบผดชอบงานอบตเหตทางถนนระดบอำาเภอและผรบผดชอบงานเทคโนโลยสารสนเทศของทกอำาเภอเพอชแจงระบบการรายงานและการเชอมโยงขอมล โดยจงหวดมหาสารคามมชองทางการรายงานขอมลดงน
- ใชระบบรายงาน IS Online ไดแก รพ.มหาสารคาม/รพ.บรบอ/รพ.วาปปทม/รพ.กดรง/รพ.แกดำา/รพ.เชยงยน/รพ.ชนชม/รพ.ยางสสราช
- ใชระบบขอมลสารสนเทศเพอการจดการขอมลผบาดเจบและเสยชวต (PHER Accident) ไดแก รพ.กนทรวชย/รพ.พยคฆภมพสย
- ระบบรายงาน ๔๓ แฟม (แฟม Accident) ไดแก รพ.โกสมพสย
500
2.3 มการจดโครงสรางการบรหารโครงการ (Project manager/Project Team) อยางไร
๒.๓.๑ บรณาการรวม กบงาน Service Plan สาขา อบตเหตฉกเฉน
๒.๓.๒ บรณาการงบประมาณรวมกบงานการแพทยฉกเฉน เพอบรหารงบประมาณใหเกดประโยชนสงสด
๒.๓.๓ โครงสรางการดำาเนนงานในพนท (เฉพาะสวนสาธารณสข) เปนการทำางานรวมกนระหวางสำานกงานสาธารณสขอำาเภอและโรงพยาบาลชมชน/โรงพยาบาลจงหวด
2.4 มปจจยความสำาเรจ (Key success factors) ในปทผานมาและปงบประมาณ ๒๕ 61 คออะไร
๒.๔.๑ ผบรหาร ผนำาในทกระดบตระหนก และใหความสำาคญเกยวกบปญหาความปลอดภยทางถนน และมความมงมนในการแกไขปญหา
๒.๔.๒ หนวยงานภาคเครอขายดานการปองกนและลดอบตเหตทางถนนมการบรณาการการทำางานในการขบเคลอนการแกไขปญหาอบตเหตทางถนนใหครอบคลมทกมต ทงดานการบรหารจดการ คน รถ ถนน สงแวดลอม และการบงคบใชกฎหมาย
501
3. สรปประเดนสำาคญทเปนความเสยงตอการทำาใหการขบเคลอนนโยบายหรอการดำาเนนงานไมประสบความสำาเรจ (Key Risk Area/Key Risk Factor)
จงหวดมหาสารคาม ไดนำานโยบายประชารฐมารวมแกไขปญหาการบาดเจบและเสยชวตจากการจราจร ไดมขอสงการเชงนโยบายไปยงพนททกระดบ แตกระบวนการขบเคลอนการดำาเนนงานยงไมถกบรณาการในระดบพนทจงเปนจดออนในการทำางานของหนวยงานภาคเครอขาย โดยเฉพาะมาตรการองคกรและดานชมชน บคลากรภาครฐจากหลายหนวยงานยงขาดความร ความเขาใจกลวธการดำาเนนงาน
4. การแกไขปญหาอปสรรคจากการตรวจราชการรอบท ๑/๒๕๖๑
ตารางท 154การแกไขปญหาและอปสรรคของจงหวดมหาสารคามตามทสวนกลางไดใหขอเสนอแนะ
502
ของตวชวด/เรอง อตราตายจากอบตเหตทางถนน ป ๒๕๖๑ จากการตรวจราชการและ
นเทศงานกรณปกต รอบท ๑/๑๕๖๑
ขอเสนอแนะจากทมตรวจราชการรอบท ๑/๒๕๖๑
การดำาเนนการแกไขปญหาและอปสรรค
ของจงหวดมหาสารคาม- ใหสวนกลาง Update ขอมลเปน Real time เพอนำามาวางแผนปองกนอบตเหต- ใหมการขบเคลอนผาน พชอ. ในทกอำาเภอ เพอใหทกเครอขายมสวนรวม เนนการใชมาตรการชมชน การกำาหนดธรรมนญหมบาน/ชมชน และการบงคบใช พรบ.แอลกอฮอลในชมชน เพอปองกนการเกดอบตเหต- ใหมการเนนเรองการสงประเมน D-RTI/RTI Team เพอใหเกดกระบวนการขบเคลอนในพนท
- ประชมชแจงผรบผดชอบงาน เพอใหทราบแนวทางการขบเคลอน เนองจากมการเปลยนตวผรบผดชอบงาน RTI ในระดบอำาเภอหลายอำาเภอ
5. ขอเสนอแนะตอนโยบาย/ตอสวนกลาง/ตอผบรหาร/ตอระเบยบ กฎหมาย
- การปองกนการบาดเจบจากอบตเหตทางถนนเปนเรองสวนบคคล ควรมมาตรการใหบคคลมจตสำานก รกตวเอง รกชวต ซงควรปลกฝงจตสำานกตงแตวยเดก
- ควรมมาตรการกำาจดปจจยเสรมททำาใหเกดอบตเหต ไดแก เครองดมแอลกอฮอล ฯลฯ
503