แผนการจัดการเรียนรูที่ 12

หนวยการเรียนรูที่ 4 ปโตรเคมีภัณฑ ชั้นมัธยมศึกษาปที่ 4 - 6

เรื่อง สารประกอบของคารบอน เวลา 3 ชั่วโมง

1. สาระสําคัญ/ความคิดรวบยอด

สารประกอบของคารบอน คือ สารประกอบที่มีคารบอนเปนองคประกอบ ยกเวน ออกไซดของ

คารบอน คารบอเนต หรือไฮโดรเจนคารบอเนต สารประกอบของคารบอนที่สําคัญ ไดแก สารประกอบ

ไฮโดรคารบอน แอลกอฮอล กรดอินทรีย และเอสเทอร

2. ตัวช้ีวัด

ว 3.2 ม.4-6/3 สืบคนขอมูล และอธิบายการเกิดปโตรเลียม กระบวนการแยกแกสธรรมชาติ

และการกลั่นลําดับสวนน้ํามันดิบ

ม.4-6/4 สืบคนขอมูล และอภิปรายการนําผลิตภัณฑที่ไดจากการแยกแกสธรรมชาติ

และการกลั่นลําดับสวนน้ํามันดิบไปใชประโยชน รวมทั้งผลของผลิตภัณฑตอสิ่งมีชีวิต

และสิ่งแวดลอม

ว 8.1 ม.4-6/1 - ม.4-6/12

3. ผลการเรียนรูอาเซียน

3.1 อาเซียนสนับสนุนประเทศสมาชิกคนหาแหลงพลังงานที่พ่ึงพาได

4. จุดประสงคการเรียนรู

4.1 ดานความรู (K)

1) บอกความหมายของสารประกอบไฮโดรคารบอนได

2) บอกประโยชนของสารประกอบไฮโดรคารบอนได

4.2 ดานทักษะ/กระบวนการ (P)

1) เรียกชื่อสารประกอบไฮโดรคารบอนแตละชนิดได

4.3 คุณลักษณะ (A)

1) มีความใฝเรียนรู

2) มีความมุงมั่นในการทํางาน 3) มีจิตสาธารณะและทํางานรวมกับผูอื่นไดอยางสรางสรรค 5. สาระการเรียนรู

5.1 สารประกอบของคารบอน

6. สมรรถนะสําคัญ

6.1 ความสามารถในการสื่อสาร

6.2 ความสามารถในการคดิ

- ทักษะการคิดวิเคราะห

- ทักษะการคิดสรางสรรค

6.3 ความสามารถในการแกปญหา

6.4 ความสามารถในการใชทักษะชีวิต

- กระบวนการทํางานกลุม

7. คุณลักษณะอันพึงประสงค

7.1 มีวินัย

7.2 ใฝเรียนรู

7.3 มุงมั่นในการทํางาน

7.4 มีจิตสาธารณะ

8. คานิยม 12 ประการ

8.1 ใฝหาความรู

8.2 มีระเบียบ วินัย เคารพกฎระเบียบ

8.3 มีสติ รูคิด รูทํา

8.4 รูจักดํารงตนอยูโดยใชหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง

8.5 มีความเขมแข็งทั้งรางกายและจิตใจ

8.6 คํานึงถึงผลประโยชนสวนรวมมากกวาสวนตน

9. ภาระงาน/ชิ้นงาน

9.1 ใบงานที่ 1.1 เรื่อง สารประกอบของคารบอน

10. กิจกรรมการเรียนรู

ช่ัวโมงท่ี 1-2 (วิธีสอนโดยการจัดการเรียนรูแบบรวมมือ : เทคนิคการเลาเรื่องรอบวง , เทคนิคคูคิด)

1) ครูใหนักเรียนดูภาพการเกิดปฏิกิริยาตางๆ ในชีวิตประจําวัน แลวใหนักเรียนแสดงความคิดเห็น

เก่ียวกับปฏิกิริยาแตละภาพวามีความแตกตางกันอยางไร มีพลังงานเก่ียวของอยางไร และสามารถ

แสดงสมการการเกิดปฏิกิริยาเคมีไดอยางไร

2) ครูแบงนักเรียนออกเปนกลุม กลุมละ 4 คน คละกันตามความสามารถ โดยแตละคนมีหมายเลข

ประจําตัว ตั้งแตหมายเลข 1 – 4 (คานิยม 12 ประการ , ความใฝรู ใฝเรียน , ความมีสติ รูคิด รูทํา

, ความมีระเบียบวินัย เคารพกฎระเบียบ ,รูจักดํารงตนอยูโดยใชหลักปรัชญาของเศรษฐกิจ

พอเพียง ,มีความเขมแข็งทั้งรางกายและจิตใจ ,เห็นแกประโยชนสวนรวมมากกวาประโยชนสวน

ตน )

3) ครูใหนักเรียนแตละกลุมศึกษาสูตรโครงสรางสารประกอบของคารบอนแตละประเภท เชน - CH3CH2CH2CH2OH - CH3CH2COOCH3 - CH3CH2CH2CH2CH3 - CH3CH2CH2CH2COOH

4) ครูใหนักเรียนแตละคนในกลุมเลารายละเอียดของสูตรโครงสรางของสารประกอบที่ไดศึกษาไปแลว

โดยแตละคนใชเวลาในการเลาเทาๆ กัน

5) ครูใหนักเรียนแตละกลุมรวมกันสรุปเรื่องที่สมาชิกในกลุมเลามา

11. ครูใหนักเรียนแตละกลุมรวมกันศกึษาเก่ียวแหลงพลังงานในกลุมประเทศสมาชิกอาเซียน และชวยกัน

เสนอความคิดเก่ียวกับวิธีการปองกันและแกไขปญหาการขาดแคลนพลังงาน จากนั้นนําเสนอและอภิปราย

ใหเพ่ือนกลุมอื่นฟง (ผลการเรียนรูอาเซียน , อาเซียนสนับสนุนประเทศสมาชิกคนหาแหลงพลังงานท่ี

พึ่งพาได )

6) ครูใหนักเรียนแตละกลุมศึกษาความรูเพิ่มเติมจากหนังสือเรียน แลวประมวลลักษณะเฉพาะ

ประโยชน ตลอดจนการอานชื่อสารประกอบแตละประเภท เขียนลงในใบงานที่ 1.1 เรื่อง

สารประกอบของคารบอน ซึ่งควรไดคําตอบดังนี้ (คานิยม 12 ประการ , ความใฝรู ใฝเรียน ,

ความมีสติ รูคิด รูทํา , ความมีระเบียบวินัย เคารพกฎระเบียบ ,รูจักดํารงตนอยูโดยใชหลัก

ปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง ,มีความเขมแข็งท้ังรางกายและจิตใจ ,เห็นแกประโยชนสวนรวม

มากกวาประโยชนสวนตน )

สารประกอบไฮโดรคารบอน

142

1. เปนสารประกอบที่มีเฉพาะธาตุคารบอนและไฮโดรเจน

เปนองคประกอบ เกิดจากอะตอมของคารบอนกับไฮโดรเจน

และคารบอนกับคารบอนเกิดพันธะตอกันแบบโซตรง หรือ

โซก่ิงก็ได

2. ในธรรมชาติพบในรูปของ ยางไม ถานหิน ปโตรเลียม

3. ประโยชน ใชเปนเชื้อเพลิง ใชทําพลาสติก ยารักษาโรค

CH3CH2CH2CH2CH3

แอลกอฮอล

กรดอินทรีย

เอสเทอร

1. เปนสารประกอบที่มีหมูไฮดรอกซิล( -OH) เปนหมูฟงกชัน

ตอกับโครงสรางไฮโดรคารบอนที่เรียกวา หมูแอลคิล เชน

2. การเรียกชื่อ ทําไดโดยระบุจํานวนอะตอมของคารบอน

และลงทายเสียงเปน _านอล เชน

อานวา เอทานอล

อานวา โพรพานอล

อานวา บิวทานอล

3. ประโยชน ใชเปนเครื่องดื่มในรูปของไวน เบียร และเหลา

CH3CH2CH2CH2OH CH3CH2OH CH3CH2CH2OH CH3CH2CH2CH2OH

CH3CH2CH2CH2COOH

1. เปนสารประกอบที่มีหมูคารบอกซิล ( -COOH) เปนหมูฟงกชัน

ตอกับโครงสรางไฮโดรคารบอนที่เรียกวา หมูแอลคิล

2. การเรียกชื่อ ทําไดโดยระบุจํานวนอะตอมของคารบอน

และลงทายเสียงเปน _าโนอิก เชน

อานวา เอทาโนอิก

อานวา โพรพาโนอิก

อานวา บิวทาโนอิก

3. ประโยชน ใชในอุตสาหกรรมการทํายาง อุตสาหกรรม

CH3CH2 - CH3CH2 CH2 - CH3CH2CH2CH2 -

CH3COOH CH3CH2COOH CH3CH2CH2COOH

CH3CH2COOCH3 1. เปนสารประกอบที่เกิดจากการทําปฏิกิริยาระหวางแอลกอฮอล

กับกรดอินทรีย เปนสารที่มกีลิ่นหอม

2. การเรียกชื่อ ทําไดโดยเรียกหมูแอลคลิที่มาจากแอลกอฮอลกอน

แลวตามดวยชื่อของกรดอินทรีย โดยเปลี่ยนคําลงทายเปนเ_ต

เชน เมทานอล ทําปฏิกิริยากับกรดโพรพาโนอิก ไดเอสเทอรที่

เรียกวา เมทิลโพรพาโนเอต

3. ประโยชน ใชเปนสวนผสมในน้ํายาลางเล็บ ใชเปนยาบรรเทา

อาการปวดเมื่อยกลามเนื้อ ใชในอุตสาหกรรมเสนใยสังเคราะห

7) ครูใหนักเรียนจับคูกัน แลวสรุปสาระสําคัญเรื่อง สารประกอบของคารบอนแตละชนิด เมื่อไดขอสรุป

รวมกันแลว ใหนําขอมูลไปแลกเปลี่ยนความรูกับเพ่ือนในกลุม (คานิยม 12 ประการ , ความใฝรู ใฝ

เรียน , ความมีสติ รูคิด รูทํา , ความมีระเบียบวินัย เคารพกฎระเบียบ ,รูจักดํารงตนอยูโดยใชหลัก

ปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง ,มีความเขมแข็งทั้งรางกายและจิตใจ ,เห็นแกประโยชนสวนรวม

มากกวาประโยชนสวนตน ) 8) ครูใหนักเรียนจับคูกันทําใบงานที่ 1.1 ใหเสร็จสมบูรณ

9) ครูชมเชยนักเรียนที่ตอบไดถูกตอง และทําใบงานไดดี แลวชวยแกไขชิ้นงาน ใหกําลังใจแกนักเรียนที่

ทําใบงานไมถูกตอง

12. สื่อการเรียนรู/แหลงเรียนรู

12.1 หนังสือเรียน เคม ีพื้นฐาน ชั้นมัธยมศึกษาปที่ 4-6

13. การวัดและประเมินผล

วิธีการวัด เครื่องมือที่ใชวัด เกณฑการผาน

12.1 สังเกตพฤติกรรม - แบบสังเกตพฤติกรรมดานคุณลักษณะ

ระดับคุณภาพพอใช - แบบประเมินสมรรถนะผูเรียน

12.2 ตรวจผลงานของกลุม - แบบบันทึกการตรวจผลงานของกลุม

12.3 นักเรียนทําใบงานที่ 1.1 - ใบงานที่ 1.1 ผานเกณฑรอยละ 60

14. การใชหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงสูการจัดการเรียนรู

14.1 ผูสอนใชหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงในการจัดกิจกรรมการเรียนรู

ประเด็น พอประมาณ มีเหตุผลที่ดี ภูมิคุมกันในตัวที่ดี

กิจกรรม

การเรียนรู

- มีการกําหนดเนื้อหาสาระ

ตามตัวชี้วัดและครอบคลุม

- จัดกิจกรรมการเรียนรูโดย

กระบวนการกลุมเพ่ือให

เหมาะสมกับวัยของผูเรียน

- จัดกิจกรรมการเรียนรูโดย

การสืบคน การอภิปราย

และการนําเสนอ เพ่ือ

เชื่อมโยงความคิดให

เหมาะสมกับผูเรียน

- จัดการเรียนรูเพ่ือเสริมสราง

คุณลักษณะอยูอยางพอเพียง

ใหกับผูเรียน

- จัดการเรียนรูเพ่ือพัฒนาการ

คิดวิเคราะหของผูเรียน

- กอนการจัดกิจกรรมการ

เรียนรู ผูสอนวางแผนการ

จัดกิจกรรมการเรียนรู

ชัดเจนและเปนลําดับ

ขั้นตอน

- มีการตรวจสอบและ

ทบทวนเนื้อหาและ

กิจกรรมการเรียนรูกอน

การจัดกิจกรรม

ประเด็น พอประมาณ มีเหตุผลที่ดี ภูมิคุมกันในตัวที่ดี

เวลา

- ออกแบบกิจกรรมการเรียนรู

โดยใชกระบวนการกลุม

เพ่ือใหนักเรียนสามารถทํา

กิจกรรมบรรลุวัตถุประสงค

ไดทันตามเวลา

- เพ่ือใหกิจกรรมการเรียนการ

สอนบรรลุตัวชี้วัดไดตามเวลา

ที่กําหนด

- มีการเผื่อเวลาในการทํา

กิจกรรมแตละขั้น เพื่อให

นักเรียนที่มีความสามารถ

ตางกันสามารถทํางานได

เสร็จทันตามเวลา

สื่อ - จัดเตรียมและใชสื่อในการจัด

กิจกรรมการเรียนการสอน

เหมาะสมกับจํานวนกลุม

นักเรียน

- เพ่ือใชเปนเครื่องมือในการจัด

กิจกรรมการเรียนรูใหบรรลุ

ตามตัวชี้วัดที่กําหนดไว

- มีสื่อการสอนเพียงพอและ

มีสํารองในกรณีที่

จําเปนตองใชเพิ่ม

- ใชสื่อที่มีอยางมีคุมคา

แหลงเรียนรู - กําหนดเนื้อหาสาระและ

กิจกรรมการเรียนรูเหมาะสม

กับแหลงเรียนรูในทองถิ่น

- เลือกใชแหลงเรียนรูใน

ทองถิ่นเหมาะสมกับผูเรียน

- มีการสํารวจทองถิ่นกอน

ที่จะนํามาจัดกิจกรรมการ

เรียนรู

เงื่อนไข

ความรู

- เทคนิคการสอน รูปแบบการจัดกิจกรรมการเรียนรู

- สาระการเรียนรูตามตัวชี้วัดที่กําหนดไวในมาตรฐาน ว 3.1 ม.4-6/6

- การวัดผลประเมินผลตามสภาพจริง

- หลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงและการบูรณาการหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงกับ

การจัดการเรียนรู

เงื่อนไข

คุณธรรม

- มีความรับผิดชอบในการปฏิบัติหนาที่สอน เขาสอนตรงเวลา ปฏิบัติหนาที่สอนเต็มเวลา

เตรียมการสอน และใบความรู/ใบงานประกอบการสอนลวงหนา

- มีความเมตตา ใหความเสมอภาค และยุติธรรมกับนักเรียนทุกคน

- มีความอดทน เสียสละ ใฝรู

14.2 ผูเรียนมีคุณลักษณะ “อยูอยางพอเพียง”

พอประมาณ มีเหตุผลที่ดี มีภูมิคุมกันในตัวท่ีดี

- นักเรียนแตละกลุมแบงหนาที่ใน

กลุมเหมาะสมกับจํานวนสมาชิก

- นักเรียนสามารถบริหารจัดการ

เวลาในการทํากิจกรรมไดสําเร็จ

ลุลวงตามวัตถุประสงค

- นักเรียนสามารถการเกิด

ปโตรเลียมได

- นักเรียนบอกประโยชนได

- นักเรียนมีการวางแผนการทํางาน

อยางรอบคอบดวยความสามัคคี

จนทําใหงานสําเร็จ

เงื่อนไขความรู

- ความรู ความเขาใจเก่ียวกับความหมายของสารประกอบไฮโดรคารบอน

- ความรู ความเขาใจเก่ียวกับการเรียกชื่อสารประกอบไฮโดรคารบอน

เงือนไขคุณธรรม

- มีความรับผิดชอบในหนาที่ไดรับมอบหมาย ทําชิ้นงานดวยความเรียบรอย ถูกตอง และเสร็จตามเวลา

- มีความสามัคคใีนหมูคณะ มีวินัยเปนผูนําและผูตามที่ดีขณะปฏิบัติงานรวมกัน

- รวมกิจกรรมการเรียนรู ดวยตามกระตือรือรน สนใจ ตั้งใจ และใฝเรียนรู

14.3 ผลลัพธ KPA 4 มิติ ที่เก่ียวของกับการอยูอยางพอเพียง พรอมตอการเปลี่ยนแปลงในดานตาง ๆ

ผลลัพธ สมดุลพรอมตอการเปลี่ยนแปลงในดานตาง ๆ

ดานวัตถ ุ ดานสังคม ดานสิ่งแวดลอม ดานวฒันธรรม

ดาน

ความรู

- นักเรียนมีความรู

ความเขาใจเกี่ยวกับ

สารประกอบ

ไฮโดรคารบอน

- นักเรียนมีความรู

เก่ียวกับการทํางาน

ระบบกลุม

- นักเรียนมีความรู

เก่ียวกับการวาง

แผนการทํางาน

รวมกับผูอ่ืน

- นักเรียนมีความรู

เก่ียวกับภูมิปญญา

ทองถิ่นเพ่ือ

แกปญหาและดูแล

สิ่งแวดลอม

ดานทักษะ - นักเรียนสามารถ

เรียกชื่อสารประกอบ

ไฮโดรคารบอน

- นักเรียนสามารถ

ทํางานรวมกับผูอ่ืน

ในรูปแบบ

กระบวนการกลุม

- นักเรียนเลือก

แนวทางในการใช

ทรัพยากรธรรมชาติ

เหมาะสม คุมคา

บันทึกผลหลังการจัดกิจกรรมการเรียนรู

ผลการจัดการเรียนรู

1) ความรู (K)…………………………………………………………………………………………….…………………..……

……………………………………………………………………………………………………………………..….……….……

…………………………………………………………………………………………………………………………….…...……

2) ทักษะ/กระบวนการ (P)…………………………………………………………………………………………………...

.………………………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………….………………………

3) คานิยม/คุณลักษณะ (A)…………………………………………………….…………………………….…………………

………..………………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………..…………………………………

ปญหา/อุปสรรค

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………..……

ขอเสนอแนะ

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………...………………………………..………….

ความเห็นของหัวหนาสถานศึกษาหรือผูที่ไดรับมอบหมาย

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………….……………………

ลงชื่อ…………………......................................

(………………………………………………….)