กรรมฐาน BUDDHIST

MEDITATION

โดย พระราชสิ�ทธิ�ม�น�

บทท�� ๓

การเจร�ญวิ�ปั�สิสินากรรมฐานตามแนวิสิต�ปั�ฏฐาน ๔

“ภิ�กษุ�ท#$งหลายทางน�$ทางเด�ยวิ เพ(�อควิามบร�สิ�ทธิ�+ของสิ#ตวิ-ท#$งหลาย เพ(�อระง#บควิามโศกและควิามคร/�าครวิญ เพ(�อด#บท�กข- และโทมน#สิ เพ(�อบรรล�ญายะ เพ(�อเห0นแจ1งพระน�พพาน ทางน�$ค(อ สิต�ปั�ฏฐาน ๔”

ควิามหมายของสิต�ปั�ฏฐาน ค/าวิ2า สิต�ปั�ฏฐาน มาจาก สิต� ค(อ การ

ระล3กร41 ปั�ฏฐาน ค(อ เข1าไปัต#$งไวิ1 ด#งน#$น สิต�ปั�ฏฐาน หมายถึ3ง การระล3กร41ท��เข1าไปัต#$งไวิ1ในกองร4ปั เวิทนา จ�ต และสิภิาวิธิรรม

ธิรรมท��ปัระกอบร2วิมก#บสิต� ผู้41เจร�ญวิ�ปั�สิสินากรรมฐานจะต1องปัระกอบด1วิยองค-ค�ณ

๔ ปัระการค(อ

อาตาปั:

สิต�มา

สิม;ปัชาโน

อภิ�ช;ฌา โทมนสิ;สิ/

อาตาปั:

ค/าวิ2า อาตาปั: แปัลวิ2า ม�ควิามเพ�ยรเผู้าก�เลสิ ค(อ ม�ควิามเพ�ยรชอบ ท��เร�ยกวิ2า สิ#มม#ปัปัธิาน ๔ ค(อ เพ�ยรเพ(�อละอก�ศลเก2า เพ�ยรเพ(�อไม2ท/าอก�ศลใหม2 เพ�ยรเพ(�อท/าก�ศลใหม2 และเพ�ยรเพ(�อเพ��มพ4นก�ศลเก2า

สิต�มา

ค/าวิ2า สิต�มา แปัลวิ2า ม�สิต� ค(อ น3กได1ก2อนท/า ก2อนพ4ด ก2อนค�ด ได1แก2 ร41ก2อนท��เท1าจะก1าวิไปั ก2อนท��ท1องจะพองข3$น ก2อนท��ท1องจะย�บลง เปั=นต1น

อย2าล(มต#$งสิต�ให1ด�นะคร#บ ^^

สิม;ปัชาโน

สิ#มปัชาโน แปัลวิ2า ม�สิ#มปัช#ญญะ ค(อ ร41ต#วิอย42เสิมอ ได1แก2ร41ต#$งแต2เร��มยกเท1าเคล(�อนท��ไปั เท1าลงถึ3งพ($น ร41ต#$งแต2เร��มพอง กลางพอง สิ�ดพอง เร��มย�บ กลางย�บ สิ�ดย�บ เปั=นต1น

อภิ�ช;ฌา โทมนสิ;สิ/

อภิ�ช;ฌา โทมนสิ;สิ/ ต1องละเสิ�ยได1ซึ่3�งโลภิ โกรธิ หลง

สิต�ปั�ฏฐาน ๔ธิรรมท��เปั=นอารมณ- เปั=นท��ต#$งแห2งสิต� ค(อ

กายน�ปั�สิสินา สิต�ปั�ฏฐาน การต#$งสิต�ตามร41กาย

เวิทนาน�ปั�สิสินา สิต�ปั�ฏฐาน การต#$งสิต�ตามร41เวิทนา

จ�ตตาน�ปั�สิสินา สิต�ปั�ฏฐาน การต#$งสิต�ตามร41จ�ต

ธิ#มมาน�ปั�สิสินา สิต�ปั�ฏฐาน การต#$งสิต�ตามร41สิภิาวิธิรรม

กายาน�ปั�สิสินาสิต�ปั�ฏฐาน กายาน�ปั�สิสินาสิต�ปั�ฏฐาน การต#$งสิต�ตามร41

กายจ/าแนกออกเปั=น ๖ หมวิด ค(อ ๑) หมวิดอานาปัานะ การตามร41ลมหายใจเข1าออก ๒) หมวิดอ�ร�ยาบถึ การตามร41อ�ร�ยาบถึ

ใหญ2ท#$ง ๔ ๓) หมวิดสิ#มปัช#ญญะ การตามร41อ�ร�ยาบถึย2อย ๔) หมวิดปัฏ�ก4ลมนสิ�การ การตามร41อาการ ๓๒ ๕) หมวิดธิาต�มนสิ�การการตามร41ธิาต� ท#$ง ๔ ๖) หมวิดนวิสิ�วิถึ�กา การตามร41ซึ่ากศพ

หมวิดอานาปัานะ การตามร41ลมหายใจเข1าออก “ด4ก2อนภิ�กษุ�ท#$งหลาย ภิ�กษุ�ในพระศาสินาน�$ ไปั

อย42ปัCาก0ด� โคนต1นไม1ก0ด� ในเร(อนวิ2างก0ด� น#�งค41บ#ลล#งก-ต#$งกายตรง ต#$งสิต�ไวิ1เฉพาะหน1า ม�สิต�หายใจเข1า ม�สิต�หายใจออก เม(�อหายใจเข1ายากก0ก/าหนดร41วิ2า ข1าพเจ1า“หายใจเข1ายาวิ เม(�อหายใจออกยาวิก0ก/าหนดร41วิ2า ข1า” “พเจ1าหายใจออกยาวิ......”

หมวิดอ�ร�ยาบถึ การตามร41อ�ร�ยาบถึใหญ2ท#$ง ๔ “ ด4ก2อนภิ�กษุ�ท#$งหลาย วิ�ธิ�ปัฏ�บ#ต�อ�กน#ยหน3�ง ค(อ

ภิ�กษุ�ก/าหนดร41วิ2า เด�นอย42ในขณะเด�น ก/าหนดร41วิ2าย(นอย42ในขณะย(น ก/าหนดร41วิ2าน#�งอย42ในขณะน#�ง หร(อก/าหนดร41วิ2านอนอย42ในขณะนอน อ�กน#ยหน3�ง กายของภิ�กษุ�น#$น ด/ารงอย42โดย อาการใดๆ ก0ก/าหนดร41กายน#$นๆ โดยอาการน#$น ๆ ”

การย(นก/าหนด ก. หล#กการปัฏ�บ#ต� ฐ�โต วิา ฐ�โตมห�ต� ปัะชานาต�.

ย(นอย42 ก0ก/าหนดร41วิ2า ข1าพเจ1าย(นอย42 ข. วิ�ธิ�การปัฏ�บ#ต� ๑. ย(นต#วิต#$งตรง คอตรง ม(อไขวิ1ก#นไวิ1ข1างหล#ง ๒. ล(มตาเพ�ยงคร3�งเด�ยวิ ทอดสิายตาไปัไกล

ปัระมาณ ๒-๓ เมตร ๓. สิต�ระล3กร41อาการย(น ค(อร2างกายท��ต#$งตรง

ก/าหนดวิ2า "ย(นหนอ" ๓ คร#$ง

๔. ขณะท��บร�กรรมในใจวิ2า "ย(นหนอ" ต1องร41สิ3กต#วิวิ2า ตนเองย(นอย42จร�งๆ

๕.จ�ตแนบแน2นก#บควิามร41สิ3กถึ3งอาการต#$งตรงของร2างกาย ควิบค42ก#บค/าบร�กรรม

การเด�นจงกรม ก. หล#กการปัฏ�บ#ต� ค#จฉ#นโต วิา ค#จฉาม�ต� ปัะชานาต�.

เด�นอย42ก0ก/าหนดร41วิ2า ข1าพเจ1าเด�นอย42 ข. วิ�ธิ�ปัฏ�บ#ต� ๑. สิายตาเตร�ยมไวิ1มองไกลปัระมาณ ๒ - ๓ เมตร ๒. จ�ตจดจ2ออย42ท��อาการเคล(�อนไหวิของเท1าสิต�ก/าหนดร41 ๓. ค/าบร�กรรมในใจก#บอาการเคล(�อนไหวิต1องไปัพร1อมก#น ๔. ขณะท��เด�นอย42 ถึ1าม�สิภิาวิธิรรมอย2างอ(�นท��ช#ดเจนมากกวิ2า

แทรกเข1ามา ควิรหย�ดก/าหนดอาการเด�นช#�วิคราวิ จากน#$นต#$งใจก/าหนดอารมณ-ท��แทรกเข1ามาน#$น จนกระท#�งด#บไปั เสิ(�อมไปั หร(อไม2ช#ดเจนแล1วิจ3งค2อยกล#บมาก/าหนดอาการเด�น ต2อไปั

๕. เด�นช1า ๆ แต2อย2าบ#งค#บมาก จ�ตใจจดจ2อ ม�สิต�ก/าหนดร41อย2างต2อเน(�อง

การเด�นจงกรม ๖ ระยะ

• ขวาย่�างหนอ-ซ้�าย่ย่�างหนอ

ระย่ะที่��๑

• ย่กหนอ ย่�างหนอ เหย่�ย่บหนอ

ระย่ะที่��๓

• ย่กหนอ เหย่�ย่บหนอ ระย่ะที่��๒

• ย่กส้�นหนอ ย่กหนอ ย่�างหนอเหย่�ย่บหนอ

ระย่ะที่��๔

• ย่กส้�นหนอ ย่กหนอ ย่�างหนอ ลง หนอ ถู�กหนอ

ระย่ะที่�� ๕• ย่กส้�นหนอ ย่กหนอ ย่�างหนอ ลงหนอ

ถู�กหนอ กดหนอ ระย่ะที่�� ๖

การน#�งก/าหนด ก. หล#กการปัฏ�บ#ต� น�สิ�ทะต� ปั�ลล#งก#ง อาภิ�ช�ตวิา อ�ช�ง กาย#ง ปัะณ�ธิายะ, ปัะร�ม�ข#ง

สิะต�ง อ�ปั�ฏฐะเปัตวิา. น#�งค41บ#ลล#งก- ต#$งกายตรง ต#$งสิต�เข1าสิ42อารมณ- (กรรมฐาน)

เฉพาะหน1า ข. วิ�ธิ�ปัฏ�บ#ต� ๑. น#�งข#ดสิมาธิ� ต#$งกายให1ตรง คอตรง ๒. ต1องม�สิต�ระล3กร41อาการ เคล(�อนไหวิของท1องพอง-ย�บ ๓. จ�ตใจจดจ2อและแนบช�ดท��อาการข3$นๆ ลงๆ ของท1องพอง-

ย�บ ๔. วิางจ�ตก/าหนดท��ตรงสิะด(อขณะท��ก/าหนดควิรหล#บตา ๕. ใช1จ�ตเพ�ยรด4อาการเคล(�อนไหวิบร�เวิณท1อง ๖. ขณะท��ท1องพองข3$นก/าหนด บร�กรรมในใจ วิ2า พองหนอ“ ” ๗. ขณะท��ท1องแฟบลงก/าหนด บร�กรรมในใจ วิ2า ย�บหนอ“ ” ๘. จ�ตท��ร41อาการพอง-ย�บ ก#บค/าบร�กรรม และสิต�ท��ระล3กร41

ควิรให1พร1อมก#น

การนอนก/าหนด ก. หล#กการปัฏ�บ#ต� สิะยาโน วิา สิะยาโนมห�ต� ปัะชานาต�. นอนอย42ก0ก/าหนดร41วิ2า ข1าพเจ1านอนอย42 ข. วิ�ธิ�การปัฏ�บ#ต� ๑.ม�สิต�สิ#มปัช#ญญะก/าหนดร41ในอาการเคล(�อนไหวิของร2างกาย ๒. ขณะเอนกายลง เพ(�อจะนอนพ3งก/าหนดวิ2า เอนหนอ ๆ ๆ“ ” ๓. ขณะท��ข1อศอก ตะโพก แผู้2นหล#ง ศ�รษุะหร(อสิ2วินใดสิ2วินหน3�ง

ของร2างกายสิ#มผู้#สิพ($น พ3งก/าหนดท#นท�วิ2า ถึ4กหนอๆ ๆ“ ” ๔. ขณะท��นอนแบบตะแคงขวิาหร(อหงายขนานราบก#บพ($นพ3ง

ก/าหนดไวิ1ในใจวิ2า นอนหนอๆ“ ” ๕. เม(�อนอนลงไปัเร�ยบร1อยแล1วิ เอาจ�ตไปัจดจ2อท��ท1องก/าหนด

วิ2า พองหนอ“ -ย�บหนอ ”

หมวิดสิ#มปัช#ญญะ การตามร41อ�ร�ยาบถึย2อย “ภิ�กษุ�เปั=นผู้41ท/าควิามร41ต#วิอย42เสิมอในการก1าวิไปั

ข1างหน1า ในการก1าวิกล#บหล#ง เปั=นผู้41ท/าควิามร41ต#วิอย42เสิมอในการแลด4ในการเหล�ยวิด4 เปั=นผู้41ท/าควิามร41ต#วิเสิมอ ในการค41เข1า ในการเหย�ยดออก เปั=นผู้41ท/าควิามร41ต#วิอย42เสิมอในการทรงผู้1าสิ#งฆาฏ� บาตร และจ�วิร ในการก�นในการด(�ม ในการเค�$ยวิ ในการล�$ม ในการถึ2ายอ�จจาระ ปั�สิสิาวิะ ในการเด�น ในการย(น ในการน#�ง ในการนอน ในการหล#บ ในการต(�นนอน ในการพ4ด ในการฟ�ง”

สิ#มปัช#ญญะ ๔ปัระการ ๑. สิาตถึกสิ#มปัช#ญญะร41สิ��งท��เปั=นปัระโยชน- ๒. สิ#มปัายสิ#มปัช#ญญะ ร41สิ��งท��เหมาะสิม ๓. โคจรสิ#มปัช#ญญะ ตามร41อารมณ-ของสิต�ปั�ฏ

ฐาน ๔. อสิ#มโมหสิ#มปัช#ญญะ ร41แจ1งโดยไม2สิงสิ#ย

ปัฏ�ก4ลในสิ�การ การตามร41อาการ ๓๒ ให1พ�จารณาร2างกายให1เปั=นของน2าเกล�ยด

โดยพ�จารณาร2างกายต#$งแต2ปัลายเท1าจรดศ�รษุะ ซึ่3�งม�หน#งห�1มโดยรอบ เต0มไปัด1วิยของไม2สิะอาดนานาชน�ด ค(อ ผู้ม ขน เล0บ ฟ�น หน#ง เน($อ เอ0น กระด4ก เย(�อในกระด4ก ม1าม ห#วิใจ ต#บ พ#งพ(ด ไต ปัอด ไสิ1ใหญ2 ไสิ1น1อย อาหารใหม2 อาหารเก2า ด� เสิลด หนอง เล(อด เหง(�อ ม#นข1น น/$าตา ม#นเหลวิ น/$าลาย น/$าม4ก ไขข1อ ม4ตร(ปั�สิสิาวิะ)

ธิาต�ปั�พพะมนสิ�การ การร41ธิาต�ท#$ง ๔ หมวิดวิ2าด1วิยการพ�จารณาโดย ควิามเปั=นธิาต� หมายถึ3ง

ให1พ�จารณาเห0นร2างกายวิ2าม�ธิาต�ต2าง ๆ โดยม�วิ�ธิ�สิอนค(อ ให1พ�จารณาแยกวิ2าร2างกายน�$ม�ท#$งปัฐวิ� อาโปั เตโช วิาโย

ผู้ลการปัฏ�บ#ต� จนกระท#�งเห0นช#ดวิ2า ม�แต2กายอย42ในควิามเห0นน#$น ไม2ปัระกอบด1วิยต#ณหาและท�ฏฐ� ปัราศจากควิามย3ดม#�น

หมวิดนวิสิ�วิถึ�กา การตามร41ซึ่ากศพ (ปัCาช1า ๙) “ภิ�กษุ�พ3งเห0นซึ่ากศพท��เขาท�$งไวิ1ในปัCาช1าท��ตาย

ได1 ๑-๒-๓ วิ#น เปั=นศพข3$นอ(ดเข�ยวิปัKL อท2อนกระด4กท��ม�สิ�ขาวิเหม(อนสิ#งข- พ3งเอากายน�$เปัร�ยบเท�ยบก#บกายของตนวิ2าม�อย2างน�$เปั=นธิรรมดา ไม2ล2วิงพ1นจากน�$ไปัได1...”

เวิทนาน�ปั�สิสินาสิต�ปั�ฏฐาน เวิทนา หมายถึ3ง ควิามร41สิ3กหร(อควิามเสิวิย

อารมณ-ท��ปัรากฏในขณะปัฏ�บ#ต�ท#$งทางกายและจ�ตใจ เช2น ควิามร41สิ3กสิ�ขสิบายหร(อท�กข-ท��ปัรากฏข3$นในทางร2างกาย ควิามร41สิ3กเปั=นสิ�ขใจ ด�ใจ ปัลาบปัล($มฯ หร(อท�กข-ทางใจ อ3ดอ#ด ข#ดเค(อง ไม2พอใจ ไม2สิบายใจ เปั=นต1น เวิทนาน�$เม(�อจ/าแนกออกไปัแล1วิม� ๓ ปัระเภิท ค(อ

๑) สิ�ขเวิทนา ๒) ท�กข-เวิทนา ๓) อ�เบกขาเวิทนา

ในมหาสิต�ปั�ฏฐานสิ4ตรบาล� พระสิ#มมาสิ#มพ�ทธิเจ1าตร#สิวิ2า

สิ�ข/ วิา เวิทน/ เวิทยมาโน สิ�ข/ เวิทน/ เวิทยาม�ต� ปัชานาต�.ภิ�กษุ�ก/าหนดร41เวิทนาท��เปั=นสิ�ขอย42 ในขณะท��ตนก/าล#งเสิวิยเวิทนาท��

เปั=นสิ�ข

ท�ก;ข/ วิา เวิทน/ เวิทยมาโน ท�ก;ข/ เวิทน/ เวิทยาม�ต� ปัชานาต�.ภิ�กษุ�ก/าหนดร41เวิทนาท��เปั=นท�กข-อย42 ในขณะท��ตนก/าล#งเสิวิยเวิทนาท��

เปั=นท�กข-

อท�ก;ขม สิ�ข/ เวิทน/ เวิทยมาโน อท�ก;ขมสิ�ข/ เวิทน/ เวิทยาม�ต� ปัชานาต�.ภิ�กษุ�ก/าหนดร41เวิทนาท��วิางเฉยอย42 ในขณะท��ตนก/าล#งเสิวิยเวิทนาท��วิาง

เฉย่

จ�ตตาน�ปั�สิสินาสิต�ปั�ฏฐาน จ�ตเปั=นสิภิาวิธิรรมท��ร#บร41อารมณ-ทางทวิาร

หก เห0นร4ปั ได1ย�นเสิ�ยง ร41กล��น ล�$มรสิ ร41สิ#มผู้#สิน3กค�ดอารมณ-ต2างๆ จ�ตเปั=นธิรรมชาต�ท��ร#บร41อารมณ- แต2จ�ตก0เปั=นอารมณ-ของสิต�ปั�ฏฐาน เช2น จ�ตท��ปัระกอบด1วิยควิามโลภิ ควิามโกรธิ ควิามฟ�Nงซึ่2าน เปั=นต1น

วิ�ธิ�ตามร41จ�ต

ขณะค�ด ก/าหนดวิ2า ค�ดหนอๆ เน1นย/$า ช1า หน#กแน2น ท�$งจ#งหวิะ เล0กน1อย เพ(�อผู้2อนคลาย

ขณะค�ดถึ3ง ก/าหนดวิ2า ค�ดถึ3งหนอๆ ขณะน3ก ก/าหนดวิ2า น3กหนอๆๆ

ขณะฟ� Nงซึ่2าน ก/าหนดวิ2า ฟ� Nงซึ่2านหนอๆ ขณะหง�ดหง�ด ก/าหนด วิ2า หง�ดหง�ดหนอๆ

ขณะร/าคาญ ก/าหนดวิ2า ร/าคาญหนอๆ ขณะซึ่3ม ก/าหนดวิ2า ซึ่3มหนอๆ

ขณะวิ2าง ก/าหนดวิ2า วิ2างหนอๆ ขณะสิงบ ก/าหนดวิ2า สิงบหนอๆ

ขณะน��ง ก/าหนดวิ2า น��งหนอๆ ฯลฯ

ธิ#มมาน�ปั�สิสินาสิต�ปั�ฏฐาน ธิ#มมาน�ปั�สิสินา การด/ารงสิต�ตามร41สิภิาวิ

ธิรรม ได1แก2 อาการท��เก�ดข3$นท#$งทางกายและทางจ�ต ม� ๔ ปัระการ ค(อ

๑) หมวิดน�วิรณ- การตามร41น�วิรณ- ๕ ๒) หมวิดข#นธิ- การตามร41ข#นธิ- ๕ ๓) หมวิดอายตนะ การตามร41อายตนะ ๑๒ ๔) หมวิดโพชฌงค- การตามร41โพชฌงค- ๗ ๕) หมวิดอร�ยสิ#จการตามร41อร�ยสิ#จ ๔

อาน�สิงสิ-ของการปัฏ�บ#ต�วิ�ปั�สิสินากรรมฐาน

ปัระโยชน-ของการน#�ง ก/าหนด ( สิมาธิ� ) ๑. จ�ตต#$งม#�น และเปั=นสิมาธิ�ได1ง2าย ๒. สิภิาวิธิรรมปัรากฏค2อนข1างช#ดเจน ๓. อน�จจ#ง ท�กข#ง อน#ตตา ช#ดเจน ๔. เปั=นอ�ร�ยาบถึท��อ($อต2อการบรรล� มรรค ผู้ล

น�พพาน ได1มากกวิ2าอ�ร�ยาบถึอ(�น ๆ

๕. เปั=นอ�ร�ยาบถึท��รวิมควิามพร1อม เพ(�อการบรรล�ธิรรมในข#$นต2าง ๆ กระท#�งสิ4งสิ�ด

ปัระโยชน-ของการย(นก/าหนด

๑. ท/าให1การก/าหนดเก�ดควิามต2อเน(�องก#น ๒. จ�ตเปั=นสิมาธิ�ได1ค2อนข1างง2าย ๓. ท�กขเวิทนาม�น1อย ใช1พ($นท��น1อยในการก/าหนด ๔. ท/าลายบ#ญญ#ต�ของร4ปัย(น เปั=นสิภิาพร41อาการ ๕. ท/าให1เข1าใจสิภิาพของเหต�ปั�จจ#ย อ#นอ�งอาศ#ย

ก#นและก#น เก�ดข3$น ต#$งอย42 ด#บไปั

ปัระโยชน-ของการเด�นจงกรม ๕ ปัระการ ๑. อดทนต2อการเด�นทางไกล ๒. อดทนต2อการกระท/าควิามเพ�ยร ๓. ช2วิยย2อยอาหาร ๔. ช2วิยข#บลมออกจากตน ๕. ท/าสิมาธิ�ให1ด�ย��งข3$น

ปัระโยชน-ของการก/าหนดอ�ร�ยาบถึย2อย ๑. ปัOดช2องวิ2างการก/าหนด ในอ�ร�ยาบถึอ(�น ๆ ๒. ท/าให1การก/าหนดม�ควิามต2อเน(�องไม2ขาดสิาย ๓. วิ�ร�ยะ สิต� สิมาธิ� ปั�ญญา เก($อก4ลก#นค2อนข1าง

มาก ๔. สิ2งเสิร�มให1อ�นทร�ย- ๕ เท2าก#น

( สิ#ทธิา วิ�ร�ยะ สิต� สิมาธิ� และปั�ญญา ) ๕. ม�ควิามรอบคอบ ไม2หลงล(ม ช2วิยเพ��ม

ปัระสิ�ทธิ�ภิาพในการท/างานในด1านอ(�น ๆ ด1วิย

ปัระโยชน-ของการนอนก/าหนด ๑. ช2วิยให1หล#บง2าย เพราะไม2ก#งวิล ๒. จ�ตเปั=นสิมาธิ�ได1ง2าย ๓. เปั=นการพ#กผู้2อน และเปั=นการเช(�อมโยง

อ�ร�ยาบถึอ(�น ๆ ให1สิม/�าเสิมอ

ข1อท��ควิรระวิ#ง - ถึ�นม�ทธิะ ควิามง2วิงเหงา หาวินอน เซึ่(�องซึ่3ม เก�ดข3$นได1ง2าย - ไม2ควิรนอนมากเก�นไปัสิ/าหร#บผู้41ม�2งปัฏ�บ#ต�จร�ง ๆ อย2างมาก

ไม2ควิรเก�น ๖ ช#�วิโมง - ควิามเก�ยจคร1านเก�ดข3$นได1ง2าย อย2าเห0นแก2นอนเก�นไปั - น#กปัฏ�บ#ต�ท��ม�2งควิามสิ�ขสิงบในช�วิ�ตต1องการหล#บพ#กผู้2อน ไม2

ต1องต#$งใจก/าหนดมาก

สิวิ#สิด�...

ต�ดตามผู้ลงานอ(�นๆ ของเราได1ท��

www.padvee.comEducation for all.