ความหลากหลายทางชวีภาพ หมายถงึ การมชีนดิพนัธุข์องสิง่มชีวีติ

หลากหลายชนดิมาอยูร่ว่มกนั ณ สถานทีห่นึง่หรอืระบบนเิวศใดระบบนเิวศหนึง่

ความหลากหลายทางชวีภาพม ี3 ระดบั

1 ความหลากหลายในระดบัพนัธกุรรม 2 ความหลากหลายในระดบัชนดิของ

สิง่มชีวีติ 3 ความหลากหลายในระดบัของระบบนเิวศ

ความหลากหลายทางพนัธกุรรม ในระบบนเิวศหนึง่ๆ จะประกอบดว้ยกลุม่

สิง่มชีวีติหลากหลายชนดิ แมใ้นสิง่มชีวีติเดยีวกนัก็ยงัมคีวามหลากหลายทางพันธกุรรมทีทํ่าใหเ้กดิสายพันธุต์า่งๆ อนัเป็นรากฐานสําคญัทีเ่อือ้อํานวยใหส้ิง่มชีวีติสามารถดํารงชวีติใหส้อดคลอ้งกบัสภาพการเปลีย่นแปลงของสิง่แวดลอ้มรอบๆตวัไดอ้ยา่งมปีระสทิธภิาพ และสามารถดํารงเผา่พันธุไ์ด ้สบืไป

รปูภาพแสดงความหลากหลายสายพนัธุ ์

รปูภาพแสดงความหลากหลายสายพันธุ ์

รปูภาพแสดงความหลากหลายสายพนัธุ ์

รปูภาพแสดงความหลากหลายสายพันธุ ์

ความหลากหลายทางพนัธกุรรมมสีาเหตดุงันี ้

1. การผา่เหลา่ (Mutation) ลกูทีเ่กดิมาแตกตา่งจากพอ่แม ่

2. การปรับปรงุพันธุ ์เพือ่ใหไ้ดพั้นธุใ์หมท่ีด่กีวา่เดมิ 3. การสบืพันธุแ์บบอาศยัเพศ พอ่และแมม่ลีักษณะ

เดน่และดอ้ยตา่งกนั 4. การใชเ้ทคโนโลยชีวีภาพสมัยใหม ่เชน่ การ

เพาะเลีย้งเนือ้เยือ่ การผสมเทยีม การโคลน การตดัตอ่ยนี

ความหลากหลายในระดบัชนดิของสิง่มชีวีติ โลกของเรามสี ิง่มชีวีติหลากหลายชนดิกวา่ 1.5 ลา้น

ชนดิ เพือ่ความสะดวกในการศกึษาจงึมกีารจัดแบง่ออกเป็นกลุม่ๆ โดยในแตล่ะกลุม่ทีม่กีารจัดกลุม่ยอ่ยที่เล็กลงไปตามลําดบัจนถงึกลุม่ยอ่ยพืน้ฐานทีส่ดุในระบบจําแนกสิง่มชีวีติเรยีกวา่ สปีชสี ์( species )

สปีชสี ์คอื กลุม่สิง่มชีวีติทีเ่ป็นประชากรเดยีวกนัผสมพันธุก์นัแลว้ไดล้กูหลานสบืทอดตอ่ไป

ตวัอยา่ง : คนทกุชาตใินโลกสปีชสีเ์ดยีวกนั คอื Homo sapiens

ความแตกตา่งของจํานวนสิง่มชีวีติและจํานวนประชากร

1. การววิฒันาการแบบทลีะเล็กละนอ้ย จนกระทัง้สามารถปรับตวัได ้เชน่ ววิฒันาการของยรีาฟตามแนวคดิของชาลส ์ดารว์นิ

ความแตกตา่งของจํานวนสิง่มชีวีติและจํานวนประชากร

2. การคดัเลอืกพันธุต์ามธรรมชาต ิจะคดัเลอืกสายพันธุท์ีด่ ีเหมาะสม กบัการดํารงชวีติเอาไว ้เชน่ ลกัษณะปากของนกฟินซท์ีเ่หมาะสมกบัการ กนิอาหาร

ความหลากหลายของระบบนเิวศ

ระบบนเิวศแตล่ะระบบเป็นแหลง่ทีอ่ยูอ่าศยัของสิง่มชีวีติมากมาย หลายชนดิ โดยมสีภาวะที่เหมาะสมกบัสิง่มชีวีติแตล่ะชนดิ โดยทีร่ะบบนเิวศจะมคีวามหลากหลายทีส่ามารถแยกออกได ้4 ลกัษณะ คอื

1. ระบบนเิวศแหลง่น้ําจดื 2. ระบบนเิวศในทะเล 3. ระบบนเิวศป่าชายเลน 4. ระบบนเิวศป่าไม ้

ระบบนเิวศแหลง่นํา้จดื

ระบบนเิวศในทะเล

ระบบนเิวศป่าชายเลน

ระบบนเิวศป่าไม ้

ผลของความหลากหลายทางชวีภาพ

1. ผลทีม่ตีอ่มนุษย ์ทําใหม้นุษยส์ามารถคดัเลอืกสาย พันธุพ์ชืและสตัวม์าใชป้ระโยชนต์ามตอ้งการได ้ 2. ผลทีม่ตีอ่สตัวแ์ละพชื ทําใหส้ตัวแ์ละพชือยูร่ว่มกนั ในธรรมชาตอิยา่งสมดลุ เชน่ แบบองิอาศยั หรอื ภาวะปรสติ 3. ผลทีม่ตีอ่สิง่แวดลอ้ม ความหลากหลายทาง

ชวีภาพ ทําให ้สิง่แวดลอ้มมคีวามสมดลุทัง้ทางอากาศ ดนิ และน้ํา

การสญูเสยีความหลากหลายทางชวีภาพ 1. การเปลีย่นแปลงรปูแบบการผลติและบรโิภค ที่

ทําการเกษตรแบบมุง่เนน้การคา้ มกีารใชส้ารเคมีมากขึน้ในการเกษตร เชน่ ยาฆา่แมลงและยาปราบศตัรพูชื เกดิสารพษิตกคา้งในดนิและแหลง่น้ํา กระทบตอ่สิง่มชีวีติขนาดเล็กในดนิ และสตัวน้ํ์า 2. การเตบิโตของประชากรและการกระจายตวัของประชากร ทําใหเ้กดิการรกุล้ําเขา้ไปในพืน้ทีท่ีม่ีความหลากหลายทางชวีภาพสงู ซึง่กระทบตอ่ความสมดลุของระบบนเิวศ

การสญูเสยีความหลากหลายทางชวีภาพ

3. การทําลายถิน่ทีอ่ยูอ่าศยัตามธรรมชาตขิองสตัว์นานาพันธุ ์ เชน่ การทําลายป่า การลา่สตัว ์

4. มกีารนําทรัพยากรธรรมชาตไิปใชป้ระโยชนม์ากเกนิไป

5. การตกัตวงผลประโยชนจ์ากชนดิพันธุข์องพชืและสตัวป่์า เพือ่ผลประโยชนท์างการคา้ โดยการคา้ขายสตัวแ์ละพชืป่าแบบผดิกฎหมาย

6. การนําเขา้ชนดิพันธุต์า่งถิน่ ซึง่มผีลกระทบตอ่การทําลายสายพันธุท์อ้งถิน่ 7. การสรา้งมลพษิตอ่สิง่แวดลอ้ม เชน่ มลพษิทางน้ํา มลพษิทางอากาศ และขยะ เป็นตน้

การสญูเสยีความหลากหลายทางชวีภาพ

8. การเปลีย่นแปลงภาวะเศรษฐกจิ และการเปลีย่นแปลงของสภาพแวดลอ้มของโลก เชน่ อณุหภมูโิลกสงูขึน้ การเพิม่ขึน้ของน้ําทะเล ภยัแลง้ทําใหเ้กดิปัญหาการขาดแคลนน้ํา การเกดิไฟป่า

9. ความกา้วหนา้ของเทคโนโลยชีวีภาพ (biotechnology)ดา้นการตดัตอ่หน่วยพันธกุรรมหรอื จเีอ็มโอ (GMO; Genetically Modified Organisms) หรอืพันธวุศิวกรรมศาสตร ์(genetic

ภาพแสดงถงึการสญูเสยีความหลากหลายทางชวีภาพ

ความหลากหลายทางชวีภาพในประเทศไทย ในประเทศไทยมคีวามสมบรูณ์ทางดา้น พรรณไมป้ระมาณ 13,200 ชนดิ พันธุส์ตัวป์ระมาณ 12,000 ชนดิ ป่าไม ้