3 M-CARE: İletişim Becerileri

Engelli ve Yaşlılara Evde ve Sağlık Kuruluşlarında Kişisel Bakım Verenler için

Mobil Eğitim

539913-LLP-1-2013-1-TR-LEONARDO-LMP

Modül: İletişim Becerileri


Ünite 1

• Giriş ve genel prensipler

– Kişisel Bakım Veren’in Rolü

• Eyleme geçer, konuşur ve sorulduğunda tepki verir.

• Sorulduğunda fikrini belirtir.

• Toplantılara katılır.

• Iletişim

• Etkileşim yolları

• Tutum


Kişisel Bakım Veren (KBV) izinsiz araya giren birisi olmamalıdır; yalnızca sorulduğunda tepki vermeli, konuşmalı ya da hareket etmelidir.

Photo by:http://seniorcarepartners.wordpress.com/our-caregivers/

http://seniorcarepartners.wordpress.com/our-caregivers/




• KBV’nin rolü, eğer ona özellikle sorulmadıysa, kendi fikrini belirtmeden bir yorumcu/çevirmen gibi hareket etmektir.






• KBV’nin hizmet verdiği kişi bir toplantıda yer alıyorsa, KBV toplantıya katılamaz ya da bu toplantıyı bölemez.






• Engelli bir bireyle iletişim kurmak zorlu ve zahmetli bir durum oluşturabilir.

Photo owned by: Interprojects


• Ancak eğer bazı temel prensipleri bilirseniz KBV olarak bu zorlukları kolaylıkla aşabilirsiniz.



Unutmayın!

• Etkili iletişim, hizmetin doğru şekilde aktarılması ve anlaşılmasında faydalı olduğu gibi düzgün bir özgüven gelişimine de katkıda bulunur.

Photo by Stuart Miles,

http://www.freedigitalphotos.net/


• Hem KBV hem de hizmet alan birey tarafından iletişim ile ilgili geribildirim sağlanabilir.






• Eğer bireyler deneyimlerini olumlu yönde geliştirmek istiyorlarsa birbirleriyle etkileşim kurdukları ve birbirlerini etkiledikleri yöntemleri gözden geçirmeli ve değiştirmelidirler.



• KBV olarak hizmet verilen engelli bireylere karşı anlayışlı, şefkatli ve yardımcı bir tavır sergilemelisiniz.



Ünite 2

• Empati

– Nedir?

– Ne Gerektirir?



• Empati; bir başkasının bakış açısından dünyayı görebilmek ve başka birisinin perspektifini anlayabilmektir.






• Empati bir başkası için bir şey yapmak demek değil; o kişiyle birlikte olmak demektir.

• Empati diğer bir bireyin başına gelenlerle ilgili anlayış ve sorumluluk gerektirir.



Ünite 3

• Engelli Etiketi

– Nedir?

– Her birey eşsizdir

– Düzenlemeler

– Farklılıklar

– Kabul edilebilir kelimeler

– Sakınılması gereken kelimeler



• Her birey eşsizdir.

• Bir birey başka bir bireyle aynı engele sahip olsa bile bu iki kişinin birebir aynı zorlukları yaşadıkları anlamına gelmez.



• Bir birey için yapılan düzenlemeler başka bir birey için uygun olmayabilir.






• Bu nedenle KBV, yapılması gereken düzenlemeler ve değişiklikler hakkında her zaman hizmet verdiği kişiye danışmalıdır.






• Herkesin farklı bir düşünce tarzı ve iletişim yolu vardır.



• Bazı bireyler hareket edebilme konusunda zorlukları yaşamaktadır ve bu sebeple tekerlekli sandalye ya da koltuk değnekleri kullanıyor olabilirler fakat bu araçları kullanmanın okuma ve iletişim kurma becerisi üzerinde hiçbir olumsuz etkisi yoktur.






• Bazı bireyler hareket etme konusunda hiçbir sıkıntı yaşamazken okumakta zorluk çekebilirler.






Bunlar gibi terimler kullanın • Engelli bireyler

• Görme engelli

• Kısmı görüşe sahip birey

• Sağır ya da duyma zorluğu çeken

• Zihinsel (öğrenme) zorluklar

• Akıl sağlığı problemleri

• Tekerlekli sandalye kullanıcıları

• Yalnızca günlük konuşmalarda değil, aynı zamanda resmi belgelerde, bireysel planlarda ve insanlara hitap ederken doğru terimleri kullanmaya dikkat edin.

Photo by Stuart Miles, http://www.freedigitalphotos.net/


Bu terimleri kullanmaktan kaçının • Özürlü bireyler

• Bireyin kimliğine dair bir imada bulunan sıfatlar kullanmaktan çekinin “epileptik” gibi

• …’nın kurbanı /….’dan acı çeken

• spastik

• Deforme olmuş ya da geçersiz

• Yavaş ya da aptal

• Sakat ya da tekerlekli sandalyeye mecbur kişi



Ünite 4

• Saygı

– Hizmet alan birey ile iletişim

– Doğrudan konuşmak

– Tutum



• Hizmet verdiğiniz birey ile iletişiminiz her zaman karşılıklı saygı, güven ve tolerans çerçevesinde olmalıdır. Bu iletişimi daha kolay hale getirir ve çatışmaları engeller.

Photo by: http://www.co.rock.wi.us/Dept/Aging/CaregiverBooks.htm

http://www.co.rock.wi.us/Dept/Aging/CaregiverBooks.htm


• Engelli bir bireyle konuşurken yanındaki kişi ya da

ailesi/arkadaşı aracılığıyla değil doğrudan kendisine yönelik hitap ediniz.




Ünite 5

• Bireysel ihtiyaçlar ve istekleri anlamak adına iletişim kurunuz

– Eşsiz kişilik

– Engelli ve yaşlıyı gözlemlemek

– Düşünülmesi gerekenler

– Hizmet verdiğiniz bireyler ile konuşun

– Sorular sorun

– Hizmetin merkezine müşterinizi koyun

– İstikrarlı bir bakıcı – hizmetten yararlanan ilişkisi kurun


• Engelli ve yaşlıların eşsiz karakter özellikleri olduğunu ve ömür boyu bu özelliklerle yaşayacağını unutmayın.

Photo owned by Interprojects


• Hizmet verdiğiniz bireyleri anlamanın bir yolu onları uyurken, yemek yerken ya da sizinle veya başkalarıyla iletişim kurarken gözlemlemektir.




• En çok hangi aktiviteleri sevmektedir?

• Değişimlere ayak uydurmak onun için kolay mıdır?

Photo by stockimages, http://www.freedigitalphotos.net/


• Değişimlere ayak uydurmak için zamana ihtiyacı var mıdır?

• Engelini günlük aktivitelerden uzak durmak için bir bahane olarak kullanıyor mu?

Photo by stockimages, http://www.freedigitalphotos.net/


• Hizmet verdiğiniz kişiyle onu anlamak ve onun hakkında bilgi edinmek amacıyla mümkün olduğu kadar çok iletişim kurunuz.

• Ona sizinle duygu ve düşüncelerini paylaşmasına izin verecek sorular sorun.

• Unutmayın ki süreçten ziyade hizmet verdiğiniz kişi hizmetin odağındadır.

• Açık bir iletişim iki tarafa da güven ve dürüstlük üzerine kurulu, istikrarlı bir ilişki getirecektir. Iletişim kurmanın en basit yolu doğruyu söylemektir.

• Iyi iletişim kurmak KBV için hizmet verdiği kişiyi daha iyi tanımak ve onun ihtiyaçlarına daha iyi destek olmak için kaçınılmaz bir beceridir.



Ünite 6 • İletişim ipuçları

– El sıkışmak – Kendinizi tanıtmak – Grup içinde konuşmak – Açıklamaları dinlemek – Yetişkinlere yetişkin gibi davranmak – Dikkatlice dinlemek – Sabırlı olmak – Kısa sorular sormak – Tekrarlamak – Göz hizasında olmak – Doğrudan bakarak konuşmak – Dudak okumak – Ortak ifadeler



• Engelli bir birey ile tanışırken el sıkışmayı teklif etmek uygundur.

– Sınırlı el hareketine sahip ya da yapay eli/kolu olan bireyler genellikle el sıkışma becerisine sahiptir.

– Sol el ile el sıkışmak genelde kabul edilen bir sosyal jesttir.




• Eğer görme engelli bir birey ile tanışıyorsanız her zaman kendinizi ve yanınızdakileri tanıtın (doktor, hemşire, eğitmen).




• Eğer bir grup içinde konuşuyorsanız hitap ettiğiniz kişiyi belirtmeyi unutmayın ki görme engelli bir birey bu gruptaysa kime konuşulduğunu anlayabilsin




• Eğer destek ya da yardım önerisinde bulunursanız kabul edilene kadar bekleyin. Kabul edildikten sonra da bireyin engeli ile ilgili ilave bilgi isteyin.



• Yetişkinlere yetişkin gibi davranın.

– Eğer bir grup içinde konuşurken herkese “sen” diye hitap etmiyorsanız engelli bireye de “sen” diye hitap etmeyin.



• Konuşma zorluğu çeken bir birey ile çalışıyorsanız her zaman çok dikkatlice ve sabırla dinleyin.



• Bireyi düzeltmek ve onun yerine konuşmaktansa onun cümlesini bitirmesini sabırlı şekilde bekleyin.

Photo by: http://www.caregivingcafe.com/top-20-websites-for-caregivers/

http://www.caregivingcafe.com/top-20-websites-for-caregivers/











• Eğer gerekiyorsa kısa cevaplarla (evet/hayır, baş sallama) karşılık verilebilecek kısa sorular sorun.













• Eğer zorluk çekiyorsanız asla anlıyor gibi yapmayın. Bunun yerine anladığınız kısmı tekrar edin ve daha fazla anlamadığınız bir yer var mı sorun.













• Hareket zorluğu çeken bir birey ile çalışıyorsanız, iletişimi kolaylaştırmak için onunla her zaman göz hizasında konuşun.













• Duyma bozukluğu olan bir birey ile konuşurken:

– Iletişimi başlatırken bir işaret yapın.

– Her duyma engelli birey dudak okuyamaz.

• Karşınızdak bireyin dudağınızı okuyabilmesini sağlamak için doğrudan bireye bakarak yavaş, açık ve etkileyici bir şekilde konuşun.

• Konuşurken ellerinizi ağzınızdan uzak tutun .



• Eğer yanlışlıkla “Sonra görüşürüz!” ya da “Olanları duydun mu?” gibi bireyin engeline vurgu yapan ifadeleri kullanırsanız utanmayın. Bunlar çok yaygın ve sıkça kullanılan ifadelerdir.













Ünite 7

• Aktif dinleme

– Nedir?

– Nasıl?


• Unutmayın! Dikkatlice dinlemek bakım sunduğunuz bireyin ihtiyaçlarını anlamak için en kısa yoldur.

• KBV konuşmaktan çok dinlemelidir.



• Aktif dinleme, KBV’nin karşısındaki konuşurken ona konsantre olmasını ve odaklanmasını gerektirir.

• Iyi dinleyici olmak, önemsediğimiz bireylere gösterdiğimiz saygının bir işaretidir.


Ünite 8 • Duyma bozukluğu olan bireylerle iletişim

– Kim? • Duymaya yardımcı araçlarla ya da onlar olmadan konuşmak • Dudak okuma • İşaret dili • Yazılı iletişim

– Hafif duyma bozuklukları – Duymaya yardımcı araçlar – Video aramaları – İşitme engellilerin kullandığı yalnızca klavyesi ve ekranı olan telefon – Facebook, Instagram, Whatsapp, Viber – Dokunmanın “güvenli” olduğu bölgeler

• Müşterinin omzu • Bileği • Eli


İşitme engelli ya da duyma zorluğu yaşayan bireyler aşağıdaki iletişim yöntemlerini kullanır:

• Duymaya yardımcı cihaz ile konuşma

• Dudak okuma

• İşaret dili

• Yazılı iletişim



Hafif duyma bozukluğu durumunda bazen yüz yüze konuşmak yeterli olacaktır.













Hafif ya da orta seviyede duyma zorluğu yaşayan bireylerin büyük bir çoğunluğu sadece konuşmakla kalmayıp, aynı zamanda dudak okuma ve yazılı iletişim gibi yöntemleri de kullanacaklardır.













• Görsel yardımların bolca kullanılması iletişimin erişilebilirliğini güçlendirebilir.

• Telefon hoparlörleri gelen aramanın sesini iki ya da dört kata kadar arttırabilir.













Video aramaları • Video aramaları duyma zorluğu çeken bireyler

ile iletişim kurmak için kullanışlı bir alternatiftir.













• Telefonda sözel iletişim kuramayan bireyler yazılı iletişimi tercih edebilir.

• Yazılı mesajlar bilgisayardan telefona, bilgisayardan bilgisayara ve telefondan telefona gönderilebilir.













• Duyma bozukluğu yaşayan bireyler aynı zamanda Facebook, Instagram gibi sosyal medya araçlarını da kullanmaktadır.

• Bu araçları bir görüşme ayarlamak ya da iletişim kurmak için kullanmaktan çekinmeyiniz.













• Müşterinin tercihine göre diğer iletişim araçları da Skype, Viber, WhatsApp, Tango vb. olabilir.

• Bu araçların bazıları duyma ve/veya görme bozukluğu olan bireyler için de kullanışlı olabilir.













Dokunmak için “güvenli” bölgeler?

• Omzuna dokunmak













Bir uyarı vermek istediğinizde dokunmak için “güvenli” bölgeler?

• Bileğe dokunmak













Bir uyarı vermek istediğinizde dokunmak için “güvenli” bölgeler?

• Ele dokunmak













Ünite 9 • Sosyal-temas işaretleri

– Nedir?

– Temas işaretleri

– Engeller













Sosyal-temas işaretleri

• Bireylerin dokunma hissi ile iletişim kurdukları ve etkileşim sağladıkları yöntemlere denir.














• Hizmet verdiğiniz bireyle iletişim kurmak için yapacağınız sosyal-temas işaretlerini birlikte seçebilirsiniz.














• Ayrıca, hizmet verdiğiniz bireyi yürüyüş yolu üzerindeki engeller veya merdivenler gibi engeller hakkında uyarmak için de işaretleri kullanabilirsiniz.













Ünite 10

• Konuşma bozukluğu olan bireylerle iletişim

– Yardımcı araç gerektirmeyen iletişim yöntemleri

– Yazılı iletişim

– İletişim araçları

– Azalmış el becerisi


Ciddi düzeyde konuşma bozuklukları olan bireyler beden dili, işaret dili ve el/mimik stratejileri gibi yöntemleri iletişim kurmak için kullanabilirler.













Ayrıca yazılı iletişimi de bir alternatif olarak kullanabilirler.













• Konuşma bozukluğu olan bazı bireyler nesneleri, fotoğrafları ya da tablolarda/kitaplarda ve VOCA’larda bulunan sembolleri iletişime yardımcı araçlar olarak kullanabilirler. – VOCA’lar yazıları ve/veya sembolleri kullanarak dijital ses

kayıtları ya da sentezlenmiş bir ses üreten, iletişim yazılımı yüklü bilgisayar, tablet veya laptop gibi donanımlardır.













• Konuşma bozukluğu olan bir bireyin konuşmaları anlamakta genel olarak bir zorluk yaşamaması gerekmektedir.

• Eğer konuşma bozukluğu serebral palsiye ya da beyinde bir zedelenmeye bağlıysa, bu gibi bireylerde el becerisi azalmış olabilir ve bu da yazılı cevap vermeyi oldukça zorlaştırabilir.


Ünite 11

• Görme zorluğu yaşayan bireylerle iletişim

– Yazılı iletişim

– Telefon görüşmeleri


• Görme engelli ya da kısmi görüşü olan bireylerin büyük çoğunluğu iletişim için konuşmaya güvenirler.

• Eğer destekleyici teknik ve araçlarla yapılmadıysa yazılı iletişim onlar için çok zor ya da imkansızdır.

The photo is owned by http://www.nfcacares.org/who_are_family_caregivers/

http://www.nfcacares.org/who_are_family_caregivers/


• Görme engelli ya da kısmı görüşe sahip bireylerle iletişim kurmak için telefon görüşmeleri yapmak oldukça uygundur.




Ünite 12

• El becerisi azalmış bireylerle iletişim

– Konuşma ve yazılı anlamlar

– Yazı hızı ve okunaklığı

– Yazmaya yardımcı araçlar

– Klavyeler


• Azalmış el becerisi olan bireyler eğer konuşma zorluğu (afazi) , sözcükleri söylemede güçlük (dizartri) ya da görüş bozukluğu gibi ek bozukluklar taşımıyorlarsa konuşarak ve yazılı araçları kullanarak iletişim kurabilirler.




• El becerisindeki azalmalar, bazı hareketin kontrol edilmesinde sorunlar ortaya çıkarır ve bu durum yazı yazma hızını ve okunurluğunu etkiler.




• Bazı bireyler kalem tutacağı ya da bilek desteği gibi yardımcı araçlar kullanabilirler.

• Azalmış el becerisi olan bazı bireyler ise klavye kullanarak yazmayı el yazısına göre daha kolay bulabilirler.

Photos by: Colorgear


• Klavyeler parmakla kullanmayı daha kolay hale getirecek şekilde tasarlanabilir ya da vücudun bir başka kısmı (ör: başa bağlı araçlar) ile kullanılacak şekle uyarlanabilirler.

The photos are owned by http://www.nfcacares.org/who_are_family_caregivers/



Ünite 13

• Öğrenme bozuklukları olan bireylerle iletişim

– Destek aşamaları

– Anlaşılması için doğrudan ve açık iletişim

– Kârışık cümlelerin anlaşılması

– Tekrarlamak

– Ciddi ve derin öğrenme bozuklukları


• Öğrenme bozukluğu olan bireyler

– İletişimde problem yaşayabilir ve bu konuda desteğe ihtiyaç duyabilir.

– Ek duyusal ya da fiziksel bozuklukları olabilir.

Photo owned by PhoenixKM


• Bilginin net şekilde ve doğrudan bireye sunulması gerekmektedir ki rahatça anlaşılsın (ör: kısa cümleler, karşılaştırma ve mecazlardan kaçınarak açık, belirgin ve net kelimeler kullanmak).

• Orta düzeyde öğrenme engelleri ya da bozuklukları olan bireylerle iletişim kurmak için konuşmak uygun bir iletişim yöntemidir.


• Bazı bireyler karışık cümleleri anlamakta zorluk yaşayabilir ve bir defada çok fazla bilgiyi almakta zorlanabilirler.




• Tekrar, bireylerin söylenilen şeyleri hatırlamasına yardımcı olduğu için önemli olabilir.




• Konuşmak, ciddi ve derin öğrenme bozuklukları olan bireyler ile iletişim kurmak için genellikle yeterli bir araç olmayacaktır.




• Uzun cümleler kullanmayın.

• Tek bir esas mesaj verin ve bir cümlede 1-2 adet cümlecik kullanın.

• Pasif dil yerine aktif dil kullanın.

• Soyut kavramlardan kaçının.

• Üstünlük taslayıcı görünmeden

basit kelimeler kullanın.

Öğrenme bozukluğu olan bireylerle iletişim kurmak için genel prensipler



• Zor ya da alışılmamış kelimeleri tekrarlayın.

• Günlük jargon kullanmayın.

• Kısaltmalardan ve akronimlerden kaçının.

• Üçüncü kişi dilini kullanmaktan kaçının.

• Eğer bir talimat veriyorsanız onu basit aşamalara ayırın.

• Onlara çocuk ya da daha az kapasitesi olan bireyler gibi davranmamayı unutmayın.


Ünite 14 • Öneriler ”Müşterinizle iletişim kurarken oluşabilecek gerginlikler nasıl engellenir?”

– Müşteriniz rahatsız edici şekilde iletişim kurduğunda ve gerginliğin arttığı durumlar için ipuçları

– Cümlelerinizi yeniden ifade edin – Öneriler – Ses tonunuzun yüksekliği – Konuyu değiştirmek – Konuşmanızın hızı – Müşterinizin duygusal durumu – Bireysel konular ve güvenilirlik – Bireysel sorunlar – Parayla ilgili meseleler – Uyarlamalar – Zorluklar – Kamu alanları ve faaliyetleri – Açıklamalar – Sosyal birleşme ve sağlık hizmetleri


Eğer hizmet verdiğiniz birey rahatsız edici şekilde iletişim kuruyorsa ve gerginlik artıyorsa bu durumu değiştirmek için bazı önlemler alabilirsiniz

• Tartışma konusu olan konuyu hizmet alan bireyin daha sakin olacağı başka bir zamanda konuşmayı önerin.




• Cümlelerinizi aşağıdaki kelimeleri kullanmadan yeniden kurun

– “asla”, “imkansız”, “kesinlikle hayır”, “bunu unut”, “ihtiyacın yok”.

Photo by Stuart Miles,

http://www.freedigitalphotos.net/


Bunların yerine:

“Ne yapabileceğime bakacağım”, “Belki başka bir yol vardır”, “Diğer olasılıklara da bakalım”, “Belki deneriz”, “Biraz düşünelim” vb.


• Ses tonunuzun yüksekliğine her zaman dikkat ediniz. Bazen bireyler yüksek sesle konuşuyor olabilirler ama bu bağırdıkalrı anlamına gelmez.




• Eğer konuşmanın odağındaki konu hizmet verdiğiniz bireyi geriyorsa, onu daha mutlu eden başka bir konuya geçebilirsiniz.




• Konuşmanızın hızına dikkat ediniz.

• Aşırı yavaş ya da çok hızlı konuşmalar genelde gerginlik yaratır.




• Eğer hizmet verdiğiniz bireyi yoran konulardan bahsedecekseniz, zamana ve onun duygusal durumuna dikkar edin.




• Diğer insanların önünde hizmet verdiğiniz bireyi ilgilendiren bireysel konuları konuşmayın.

• Mahremiyete her zaman saygı duyun.


• Bireysel sorunları paylaşmaktan kaçının; çünkü bu genellikle olumsuz duygulara ve daha fazla gerginliğe yol açmaktadır.

Photo by: http://seniorcarepartners.wordpress.com/our-caregivers






• Hizmet verdiğiniz bireyin maddi durumunu tartışmaktan uzak durunuz çünkü bu durum istenmeyen gerginliklere yol açabilir.







• Hizmet verdiğiniz birey ile görüşmeden yapılacak düzenlemeleri kendiniz belirlemeyiniz.







• Eğer bakım hizmeti alan birey özel durumu nedeniyle kendisini zorlayacak bir aktivite yapmak istiyorsa, öncelikle onunla konuşmayı denemeli ve ne yapılacağına bu görüşmeden sonra karar vermelisiniz.







• Eğer birlikte konser, düğün, cami, cenaze, hastane, banka gibi kamusal alanlara gidiyorsanız hem kendinizin hem de müşterinizin ortama uyumlu ve düzgün giyindiğinden emin olunuz.



• KBV, hizmet verdikleri bireyin engelleri hakkında toplum içinde bilgi vermeleri gereken konular varsa bu durumu ellerinden gelen en iyi şekilde desteklemelidirler.







• Sosyal birleşme, rehabilitasyon ve sağlık hizmetleri konularında hizmet verdiğiniz bireyin kendisine tanınan haklardan (maddi ya da maddi olmayan) haberdar olduğuna mutlaka emin olunuz.







Ünite 15

• “Yaşlı bireylerin yanında nasıl davranmalı?” önerileri

– Neleri göz önünde bulundurmalı?

– İfade şekilleri

– Günlük aktiviteler hakkında notlar

– Gerginliğin azaltılması


• Yeni duydukları şeyleri eski bilgileriyle kıyaslarlar ve genel olarak yenilikler ve değişimler hakkında çok heyecanlı olmayabilirler.







• Yaşlı bireyler her zaman daha genç insanların onlara yardımcı olabileceği kavramını desteklemeyebilirler; bu nedenle KBV olarak ifade şeklinizi çok dikkatli seçmelisiniz.







• Yardımcıları olarak, günlük aktiviteleri hakkında not almaları gerektiğini belirtmelisiniz (ilaçlarını almak, ev eşyalarının kullanılması vb.)







• Bazen yaşlı bireyler KBV’nin fikirlerine saygı duymayabilirler.

• Böyle bir durumda gerginliği azaltmaya, daha açıklayıcı ve olumlu örnekler vermeye çalışın .







Yazarlar:

Bize ulaşın:

• INTERPROJECTS Ltd.

• [email protected]

Bizi burada bulabilirsiniz:

• www.mcare-project.eu

• twitter.com/Mcareproject

• www.facebook.com/MCareproj

mailto:[email protected]


Kaynakça:

• Aging families and caregiving / Sarah Honn Qualls; Steven H Zarit 2009, English Book xiii, 338 p. : ill. ; 25 cm. Hoboken, N.J. : John Wiley & Sons, ; ISBN: 9780470008553

• The real truth about aging : a survival guide for older adults and caregivers / Neil Shulman; Michael A Silverman; Adam G Golden2009 ,English Book p. cm. Amherst, N.Y. : Prometheus Books, ; ISBN: 9781591027195

• Aging Families and Caregiving by Sara Honn Quall, Steven H. Zant, Eds. 2009, English Book , (338 p.) Wiley: (January 27, 2009) ISBN: 10: 0470008555

• Photos are owned by Interprojects’ team and provided without copyrights by:

• http://www.nfcacares.org/who_are_family_caregivers/

• http://www.nfcacares.org/pdfs/AARPSurveyFinal.pdf

• http://www.womenshealth.gov/faq/caregiver-stress.cfm#a

• http://aspe.hhs.gov/daltcp/reports/ltcwork.htm

• http://www.healthcalculators.org/calculators/caregiver.asp

• http://www.co.rock.wi.us/Dept/Aging/CaregiverBooks.htm

• http://seniorliving.about.com/od/lifetransitionsaging/a/agingwellbooks.htm

• http://www.caregivingcafe.com/blog/wp-content/uploads

• http://seniorcarepartners.wordpress.com/our-caregivers/



http://www.nfcacares.org/pdfs/AARPSurveyFinal.pdf

http://www.nfcacares.org/pdfs/AARPSurveyFinal.pdf

http://www.womenshealth.gov/faq/caregiver-stress.cfm





http://aspe.hhs.gov/daltcp/reports/ltcwork.htm

http://aspe.hhs.gov/daltcp/reports/ltcwork.htm

http://www.healthcalculators.org/calculators/caregiver.asp





http://seniorliving.about.com/od/lifetransitionsaging/a/agingwellbooks.htm

http://seniorliving.about.com/od/lifetransitionsaging/a/agingwellbooks.htm

http://www.caregivingcafe.com/blog/wp-content/uploads








Education

3 M-CARE: İletişim Becerileri