2
รักษาโรคของต่อมไทรอยด์ได้อย่างไร ? เมื่อเป็นภาวะไทรอยด์ทางานเกิน การรักษาคือ การกินยาลดการทางานของต่อม ไทรอยด์ การผ่าตัดต่อมไทรอยด์หรือการกินน้าแร่ เมื่อเป็นโรคภาวะขาดไทรอยด์ฮอร์โมน การรักษาคือ การกินยาไทรอยด์ฮอร์โมน และการรักษา ประคับประคองตามอาการเช่น กินยาขับน้าลดบวม เมื่อเป็นโรคคอพอก การรักษาคือ รักษาตามสาเหตุของคอพอกเช่น รักษาภาวะขาดไทรอยด์ฮอร์โมน เมื่อเป็นโรคปุ่มเนื้อต่อมไทรอยด์ การรักษาคือ การรักษาตามสาเหตุเช่น รักษาภาวะ ไทรอยด์ทางานเกิน เมื่อเป็นเนื้องอกต่อมไทรอยด์ การรักษาคือ กินยาไทรอยด์ฮอร์โมน แต่เมื่อก้อนโตขึ้น หรือ ก้อนไม่ยุบหลังกินยา การรักษาคือ การผ่าตัดก้อน เนื้อหรือการผ่าตัดต่อมไทรอยด์ เมื่อเป็นโรคมะเร็งต่อมไทรอยด์ การรักษาคือ การผ่าตัดต่อมไทรอยด์ และอาจร่วมกับ การกินยาน้าแร่รังสีไอโอดีนการฉายรังสีรักษาหรือยาเคมี บาบัด โรคของต่อมไทรอยด์รุนแรงไหม ? โดยทั่วไปโรคของต่อมไทรอยด์เป็นโรคไม่รุนแรง รักษาได้เสมอ ซึ่งรวมทั้งโรคมะเร็งต่อมไทรอยด์ ยกเว้น โรคมะเร็งชนิดมีการแบ่งตัวของเซลล์มะเร็งสูงมาก ( Anaplastic หรือ Undifferentiated) เท่านั้น ดูแลตนเองอย่างไร? ควรพบแพทย์เมื่อไร ? เมื่อมีอาการผิดปกติดังกล่าวหรือสังเกตเห็นมีก้อน เนื้อผิดปกติในบริเวณต่อมไทรอยด์ หรือลาคอ ควรรีบพบ แพทย์เสมอภายใน 1 - 2 สัปดาห์เพื่อการวินิจฉัยและ การรักษาแต่เนิ่นๆ ซึ่งจะช่วยให้การรักษาได้ผลดีกว่า ใช้เวลารักษาและเสียค่าใช้จ่ายในการรักษาน้อยกว่าการ รักษาในระยะที่เป็นโรคเรื้อรังหรือเป็นโรคมะเร็งในระยะ ลุกลาม ป้องกันโรคของต่อมไทรอยด์ได้อย่างไร ? โดยทั่วไปโรคของต่อมไทรอยด์มักไม่ทราบสาเหตุทีชัดเจน ยกเว้นโรคคอพอกจากขาดไอโอดีนและโรคต่อม ไทรอยด์อักเสบจากการติดเชื้อ ดังนั้นการป้องกันคือ การกินอาหารที่มีไอ โอดีนอย่างเพียงพอเช่น อาหาร ทะเล น้าปลาจากปลาทะเล เกลือทะเล แต่ไม่ควรกิน อาหารเค็มจัดเพราะจะเป็นปัจจัยเสี่ยงต่อโรคความดัน โลหิตสูงและโรคไตเรื้อรัง นอกจากนั้นคือ การรักษา สุขอนามัยพื้นฐาน (สุขบัญญัติแห่งชาติ ) เพื่อให้สุขภาพ ร่างกายแข็งแรงและเพื่อลดโอกาสติดเชื้อต่างๆ ดังนั้นจึงควรกินอาหารที่มีไอโอดีนแต่พอดี ไม่กินอาหารที่ขาดไอโอดีนหรืออา หารที่มีไอโอดีนสูง อย่างต่อเนื่อง รวมทั้งการกินไอโอดีนเสริมอาหารในรูป ของวิตามินควรปรึกษาแพทย์พยาบาลหรือเภสัชกร ก่อนเสมอ ต่อมไทรอยด์ จัดทาโดย นาย ปวริศร์ อุปันโน เลขที1 น.ส. พรกนก ปาสาลี เลขที2 น.ส. ปานธิดา คามาลัย เลขที8 น.ส. ณัฐกานต์ แพทย์สุวรรณ เลขที15 น.ส. สิราวรรณ จันทร์หอม เลขที27 นาย ธีรศานต์ สนใจ เลขที35 นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีท6/14 เสนอ คุณครู นันทิตา รัตนธรรม ภาคเรียนที2 ปีการศึกษา 2558 โรงเรียนยุพราชวิทยาลัย (Thyroid gland)

แผ่นพับต่อมไทรอยด์

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: แผ่นพับต่อมไทรอยด์

รกษาโรคของตอมไทรอยดไดอยางไร ? เมอเปนภาวะไทรอยดท างานเกน

การรกษาคอ การกนยาลดการท างานของตอมไทรอยด การผาตดตอมไทรอยดหรอการกนน าแร

เมอเปนโรคภาวะขาดไทรอยดฮอรโมน การรกษาคอ การกนยาไทรอยดฮอรโมน และการรกษาประคบประคองตามอาการเชน กนยาขบน าลดบวม

เมอเปนโรคคอพอก การรกษาคอ รกษาตามสาเหตของคอพอกเชน รกษาภาวะขาดไทรอยดฮอรโมน

เมอเปนโรคปมเนอตอมไทรอยด การรกษาคอ การรกษาตามสาเหตเชน รกษาภาวะไทรอยดท างานเกน

เมอเปนเนองอกตอมไทรอยด การรกษาคอ กนยาไทรอยดฮอรโมน แตเมอกอนโตขนหรอ กอนไมยบหลงกนยา การรกษาคอ การผาตดกอนเนอหรอการผาตดตอมไทรอยด เมอเปนโรคมะเรงตอมไทรอยด การรกษาคอ การผาตดตอมไทรอยด และอาจรวมกบการกนยาน าแรรงสไอโอดนการฉายรงสรกษาหรอยาเคมบ าบด โรคของตอมไทรอยดรนแรงไหม ? โดยทวไปโรคของตอมไทรอยดเปนโรคไมรนแรง รกษาไดเสมอ ซงรวมทงโรคมะเรงตอมไทรอยด ยกเวนโรคมะเรงชนดมการแบงตวของเซลลมะเรงสงมาก ( Anaplastic หรอ Undifferentiated) เทานน

ดแลตนเองอยางไร? ควรพบแพทยเมอไร ? เมอมอาการผดปกตดงกลาวหรอสงเกตเหนมกอนเนอผดปกตในบรเวณตอมไทรอยด หรอล าคอ ควรรบพบแพทยเสมอภายใน 1 - 2 สปดาหเพอการวนจฉยและการรกษาแตเนนๆ ซงจะชวยใหการรกษาไดผลดกวา ใชเวลารกษาและเสยคาใชจายในการรกษานอยกวาการรกษาในระยะทเปนโรคเรอรงหรอเปนโรคมะเรงในระยะลกลาม ปองกนโรคของตอมไทรอยดไดอยางไร ? โดยทวไปโรคของตอมไทรอยดมกไมทราบสาเหตทชดเจน ยกเวนโรคคอพอกจากขาดไอโอดนและโรคตอมไทรอยดอกเสบจากการตดเชอ ดงนนการปองกนคอ การกนอาหารทมไอ โอดนอยางเพยงพอเชน อาหารทะเล น าปลาจากปลาทะเล เกลอทะเล แตไมควรกนอาหารเคมจดเพราะจะเปนปจจยเสยงตอโรคความดนโลหตสงและโรคไตเรอรง นอกจากนนคอ การรกษาสขอนามยพนฐาน (สขบญญตแหงชาต) เพอใหสขภาพรางกายแขงแรงและเพอลดโอกาสตดเชอตางๆ ดงนนจงควรกนอาหารทมไอโอดนแตพอด ไมกนอาหารทขาดไอโอดนหรออา หารทมไอโอดนสงอยางตอเนอง รวมทงการกนไอโอดนเสรมอาหารในรปของวตามนควรปรกษาแพทยพยาบาลหรอเภสชกร กอนเสมอ

ตอมไทรอยด

จดท าโดย นาย ปวรศร อปนโน เลขท 1 น.ส. พรกนก ป าส าล เลขท 2 น.ส. ปานธดา ค ามาลย เลขท 8 น.ส. ณฐกานต แพทยสวรรณ เลขท 15 น.ส. สราวรรณ จนทรหอม เลขท 27 นาย ธรศานต สนใจ เลขท 35 นกเรยนชนมธยมศกษาปท 6/14

เสนอ คณคร นนทตา รตนธรรม

ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2558

โรงเรยนยพราชวทยาลย

(Thyroid gland)

Page 2: แผ่นพับต่อมไทรอยด์

ตอมไทรอยดเปนตอมไรทอซงอยบรเวณล าคอ

อยดานหนาของกลองเสยง ตดกบฐานของคอหอย เปนตอมไรทอทมขนาดใหญทสด ในคนปกตมน าหนกประมาณ 25 กรม แบงออกเปน 2 พและเชอมกนตรงกลาง ดวยสวนทเรยกวาคอคอดหรออสมส (isthmus) ตอมไทรอยด สรางฮอรโมน ทสามารถดงไอโอดนจากกระแสเลอดเขาสเซลลได ตอมไทรอยด จะประกอบดวยถงหมทเปนเนอเยอเกยวพน เรยกวา ไทรอยดฟอลลเคล (thyroid follicle) ซงเปนทสรางและหลงฮอรโมน ไทรอกซน ( thyroxine ) ซงมไอโอดนเปนสวนประกอบ แลวเกบไวในของเหลว ทอยตรงกลางเรยกวา คอลลอยด (colloid cell)

นอกจากนนในตอมไทรอยด ยงพบกลมเซลลทเรยกวา เซลลซ (C-cell) หรอ เซลลพาราฟอลลคลาร ( parafollicular cell ) เปนเซลลทแทรกอย ในระหวางไทรอยดฟอลลเคลของตอมไทรอยดซงสราง ฮอรโมนแคลซโทนน ( calcitonin )

ต าแหนงของตอม ไทรอยด ทบรเวณล าคอแบงออกเปน 2 พ ซายและขวาเชอมตอกนดวย อสมท

Thyroid disease หนาทของตอมไทรอยด ตอมไทรอยดเปนตอมขนาดเลกทมรปรางเหมอนผเสออยทคอใตลกกระเดอกมขนาดยาว4 ซม.กวาง 1-2 ซม. ท าหนาทสรางฮอรโมน ซงท าหนาทควบคมการเผาผลาญพลงงานของรางกาย อณหภมของรางกาย ความแขงแรงของกลามเนอ ระดบไขมนในเลอด รวมทงอารมณและความรสก

ปกตตอมไทรอยดจะหลงฮอรโมนออกมาในปรมาณทเหมาะสม ฮอรโมนทส าคญคอ Tetraiodothyronine ( thyroxin หรอ T4) และ Triiodothyronine (T3) โดยฮอรโมนนจะมธาตไอโอดนเปนสวนประกอบทส าคญ ถาฮอรโมนหลงนอยไปเรยก Hypothyroid รางกายจะเผาผลาญนอยลง แตถาฮอรโมนหลงมากรางกายจะเผาผลาญมากท าใหน าหนกลดเรยก Hyperthyroid

ตอมไทรอยดอกเสบ อาจแบงเปนหลายชนด ซงมสาเหต และอาการทแตก ตางกน ทพบไดบอย เชน 1. ตอมไทรอยดอกเสบจากไวรส เกดจากการตดเชอไวรส ซงมอยหลายชนด (รวมทงเชอไวรสคางทม) มกพบในคนอาย 20-40 ปและพบในผหญงมากกวาผชาย 2. ตอมไทรอยดอกเสบเรอรงจากออโตอมมน (Autoimmune thyroiditis/Hashimoto's thyroiditis) เกดจากปฏกรยาภมแพตอตวเองพบมากในผหญงทกวย อาจมประวตวามพอแมพนองเปนโรคนดวย 3. ตอมไทรอยดอกแสบชนดไมทราบสาเหต ซงพบไดนอยมากมกพบในผหญงวยกลางคน