Embed Size (px)
Citation preview
Nªu mèi quan hÖ gi÷a gen vµ tÝnh tr¹ng ?
T¹i sao ®Æc ®iÓm loµi l¹i ® îc duy tr× æn
®Þnh qua nhiÒu thÕ hÖ ?
KiÓm tra bµi cò
?
?
Mèi quan hÖ gi÷a gen vµ tÝnh tr¹ng
ADN mARN Protein TÝnh tr¹ng
ADN mARN Protein TÝnh tr¹ng
Bµi 21: §ét biÕn gen
1. Kh¸i niÖm ®ét biÕn gen
? ®ét biÕn gen lµ g× ?
GX
TA
G X
TA
G X
TA
TA
G X
TA
G X
TA
TA
G X
T A
TA
G X
TA
G X
TA
G X
TA
TA
G X
TA
G X
TA
TA
G X
TA
G X
TA
G X
TA
G X
TA
TA
G X
TA
G X
TA
TA
G X
TA
G X
GX TAG X
TA
G X
TA TA
G X
T A
TA
G X
®ét biÕn
§ét biÕn gen lµ g× ??
Bµi 21: §ét biÕn gen1/ Kh¸i niÖm vÒ ®ét biÕn gen
a. Kh¸i niÖm
Lµ nh÷ng biÕn ®æi trong cÊu tróc cña gen
Liªn quan tíi mét hoÆc mét vµi cÆp nucleotit
X¶y ra ë mét ®iÓm nµo ®ã trªn gen
Cã mÊy lo¹i ®ét biÕn gen ? Lµ nh÷ng lo¹i nµo ?
TA
G X
TA
G X
TA
TA
G X
TA
G X
TA
TA
G X
TA
G X
GX TAG X
TA
G X
TA TA
G X
T A
TA
G X
®ét biÕn
§ét biÕn mÊt 1 cÆp nucleotit
§ét biÕn thªm 1 cÆp nucleotit §ét biÕn thay thÕ 1 cÆp
nucleotit §ét biÕn ®¶o vÞ trÝ 1 cÆp
nucleotit
Bµi 21: §ét biÕn gen1/ Kh¸i niÖm vÒ ®ét biÕn gena. Kh¸i niÖm
b. Ph©n lo¹i
2/ Nguyªn nh©n vµ c¬ chÕ ph¸t sinh cña ®ét biÕn gen
§äc SGK cho biÕt, nguyªn nh©n nµo dÉn tíi ®ét biÕn gen ?
?
2/ Nguyªn nh©n vµ c¬ chÕ ph¸t sinh cña ®ét biÕn gen
Nguyªn nh©n ®ét biÕn gen
Bªn trong Do sù rèi lo¹n c¸c qu¸ tr×nh sinh lÝ, sinh ho¸ trong tÕ bµo
Do ¶nh h ëng cña c¸c t¸c nh©n lÝ – ho¸ : tia phãng x¹, tia tö ngo¹i, sù thay ®æi nhiÖt ®é ®ét ngét, c¸c lo¹i ho¸ chÊt ( consixin, naptalen….)
Bªn ngoµi
§ét biÕn gen ph¸t sinh nh thÕ nµo ?
(C¬ chÕ ph¸t sinh ®ét biÕn gen lµ g×? )
?
C¬ chÕ ph¸t sinh ®ét biÕn gen
Do rèi lo¹n trong qu¸ tr×nh tù sao cña AND
Bµi 21: §ét biÕn gen1/ Kh¸i niÖm vÒ ®ét biÕn gena. Kh¸i niÖm
b. Ph©n lo¹i 2/ Nguyªn nh©n vµ c¬ chÕ ph¸t sinh cña ®ét biÕn gen a. Nguyªn nh©n
b. C¬ chÕ ph¸t sinh
3/ TÝnh chÊt biÓu hiÖn vµ hËu qu¶ cña ®ét biÕn gen
? §ét biÕn gen ¶nh h ëng nh thÕ nµo tíi c¬ thÓ sinh vËt ?ADN mARN Protein
TÝnh tr¹ng BiÕn ®æi cÊu tróc gen cã thÓ dÉn tíi biÕn ®æi ë kiÓu h×nh
TÝnh chÊt biÓu hiÖn vµ hËu qu¶ cña ®ét biÕn gen
§ét biÕn gen g©y bÖnh hång cÇu h×nh l ìi liÒm ë ng êi, lµm gi¶m kh¶ n¨ng vËn chuyÓn oxi cña m¸u. Hång cÇu gißn, dÔ vì t¹o thµnh c¸c m¶nh vôn lµm t¾c m¹ch m¸u dÉn tíi hiÖn t îng nhåi m¸u ë c¸c c¬ quan néi t¹ng ® a tíi tö vong.
Gièng
lóa
®ét
biÕn
§ét biÕn
G
E
N
? Gi¶i thÝch t¹i sao ®ét biÕn gen th êng lµ cã h¹i cho c¬ thÕ sinh vËt?
§ét biÕn gen biÓu hiÖn ra kiÓu h×nh cã thÓ cã lîi, cã h¹i hay trung tÝnh . §a sè lµ cã h¹i cho c¬ thÓ sinh vËt.
TÝnh chÊt biÓu hiÖn vµ hËu qu¶ cña ®ét biÕn gen
G©y rèi lo¹n trong qu¸ tr×nh tæng hîp protein
Ph¸ vì sù thèng nhÊt hoµ hoµ trong kiÓu gen ®· ® îc chän qua chän läc tù nhiªn vµ duy tr× l©u dµi trong ®iÒu kiÖn tù nhiªn
TÝnh chÊt biÓu hiÖn vµ hËu qu¶ cña ®ét biÕn gen
Th êng ®ét biÕn gen lµ c¸c ®ét biÕn lÆn, chØ biÓu hiÖn ra kiÓu h×nh khi ë thÓ ®ång hîp.
ThÓ ®ét biÕn
§ét biÕn
Nh÷ng c¸ thÓ mang
®ét biÕn ®· biÓu hiÖn ë kiÓu h×nh
Nh÷ng biÕn ®æi trong vËt chÊt di
truyÒn _Gen. ffgf
§ét biÕn gen th êng lµ ®ét biÕn lÆn, khi nµo th× lo¹i ®ét biÕn nµy ® îc biÓu hiÖn ra kiÓu h×nh ?
?
TÝnh chÊt biÓu hiÖn vµ hËu qu¶ cña ®ét biÕn gen
ThÓ ®ét biÕn cã thÓ thay ®æi gi¸ trÞ thÝch nghi cña nã trong ®iÒu kiÖn m«i tr êng thay ®æi.
Qua nh÷ng kiÕn thøc em ®· häc vµ ®äc trªn s¸ch b¸o: - H·y lÊy mét vÝ dô vÒ sù thay ®æi gi¸ trÞ thÝch nghi cña mét thÓ ®ét biÕn mµ em biÕt ?
?
BiÕn ®æi cÊu tróc gen dÉn tíi biÕn ®æi cÊu tróc protein t
¬ng øng, cã thÓ lµm biÕn ®æi kiÓu h×nh cña c¬ thÓ.
§ét biÕn biÓu hiÖn ra kiÓu h×nh cã thÓ cã lîi, cã h¹i hay trung tÝnh, ®a sè lµ cã h¹i cho c¬ thÓ sinh vËt.
Th êng ®ét biÕn gen lµ c¸c ®ét biÕn lÆn, chØ biÓu hiÖn ra kiÓu h×nh khi ë thÓ ®ång hîp
ThÓ ®ét biÕn cã thÓ thay ®æi gi¸ trÞ thÝch nghi cña nã trong ®iÒu kiÖn m«i tr êng thay ®æi.
Bµi 21: §ét biÕn gen1/ Kh¸i niÖm vÒ ®ét biÕn gena. Kh¸i niÖm
b. Ph©n lo¹i 2/ Nguyªn nh©n vµ c¬ chÕ ph¸t sinh cña ®ét biÕn gen a. Nguyªn nh©n
b. C¬ chÕ ph¸t sinh
4/ Vai trß cña ®ét biÕn gen
3/ TÝnh chÊt biÓu hiÖn vµ vai trß cña ®ét biÕn gen
Vai trß cña ®ét biÕn gen
§èi víi tiÕn hãa:
T¹o nguån nguyªn liÖu chñ yÕu cho qu¸ tr×nh tiÕn ho¸
§èi víi chän gièng:
• T¹o nguån nguyªn liÖu cho chän gièng c©y trång vµ vi sinh vËt
• X©y dùng c¸c ph ¬ng ph¸p g©y ®ét biÕn nh©n t¹o b»ng c¸c t¸c nh©n vËt lÝ, ho¸ häc ®Ó t¹o nªn c¸c ®ét biÕn cã gi¸ trÞ cao trong s¶n xuÊt.
Tr¶ lêi c¸c c©u hái trong SGK
§äc tr íc bµi 22: §ét biÕn cÊu tróc nhiÔm s¾c thÓ
a/ Kh¸i niÖm
- Lµ nh÷ng biÕn ®æi trong cÊu tróc gen- Liªn quan tíi mét hoÆc mét vµi cÆp nucleotit- x¶y ra ë mét ®iÓm nµo ®ã trªn gen
Bµi 21: §ét biÕn gen
1. Kh¸i niÖm ®ét biÕn gen
GX
G X
T A
GX
TA
G X
TA
TA
G X
A
GX
TA
G X
TA
G X
A
TA
TA
G X
T A
GX
TA
G X
T
TA
G X
T A
GX
TA
G X
TA
TA
G X
T A
GX
TA
G X
T
A
G
A
G
A
G
A
G
G
A
G
T
X
T
X
T
X
T
X
X
T
X
A
G
A
G
A
G
A
G
G
A
G
T
X
T
X
T
X
T
X
X
T
X
T
X
T
X
T
X
T
X
X
T
A
G
A
G
A
G
A
G
G
A
G X
A
G
A
G
A
G
A
G
G
A
G
T
X
T
X
T
X
T
X
X
T
X
Bµi 21: §ét biÕn gen
1/ Kh¸i niÖm vÒ ®ét biÕn gen
a. Kh¸i niÖm
b. Ph©n lo¹i
2/ Nguyªn nh©n vµ c¬ chÕ ph¸t sinh cña ®ét biÕn gen
a. Nguyªn nh©n
b. C¬ chÕ
3/ Vai trß cña ®ét biÕn gen
TAT
A
G X
TA
G X
TA
G X
TA
G
T A
G
X
X
TA
G X
A
GX
TA
G X
T A
GX
TA
G X
TA
TA
G X
T A
GX
TA
G X
TA
TA
G X
T A
GX
TA
G X
T
A
G
A
G
A
G
A
G
G
A
G
T
X
T
X
T
X
T
X
X
T
X
TA
G X
TA
G X
TA
G X
TA
G X
G X
TA
G X
T A
GX
T A
GX
T A
GX
T A
GX
GX
T A
GX
T
X
T
X
T
X
T
X
X
T
X
