Tênbàihọc

• Các tật về mắt

Tómtắt

bàidạy

• Qua bài học, học sinh sẽ biết được đặc điểm cũng nhưnguyên nhân hình thành các tật về mắt. Từ đó biết đượcmột số cách để phòng tránh các tật trên.

Lĩnhvực

bài dạy

• Quang học, lớp 11

Thờigian

• 2 tuần chuẩn bị; 2 tiết trình bày

Tình huốngMô tả dự án: Hiện nay tỉ lệ người mắc các tật vềmắt ngày càng tăng, đang là mối quan tâm của xãhội. Để giảm thiểu tỉ lệ người mắc các tật về mắtnhân ngày Thị giác thế giới (ngày thứ Năm tuần thứ2 của tháng 10), bệnh viện Mắt trung ương thànhphố Hồ Chí Minh có cử đoàn bác sĩ đến khám mắtcho người dân. Đoàn bác sĩ được chia làm ba nhómđể khám mắt:• Nhóm bác sĩ khám tật cận thị• Nhóm bác sĩ khám tật viễn thị• Nhóm bác sĩ khám tật lão thịLà các bác sĩ và các bệnh nhân, bệnh nhân hãy chobác sĩ biết đặc điểm về tật của mắt mình, để bác sĩtư vấn nguyên nhân cũng như cách phòng tránh cáctật đó tại buổi đàm thoại tư vấn sức khỏe về mắt.

G

R

A

S

P

CH

UẨ

N K

IẾN

THỨ

CNêu được đặc điểm 3 tật cơ bản của mắt (cận thị, viễnthị, lão thị) và cách khắc phục, nhờ đó giúp học sinh có

ý thức giữ vệ sinh mắt

Hiểu được các khái niệm: điểm cực cận, điểm cựcviễn, khoảng nhìn rõ

vận dụng : Biết cách phân tích, nhận dạng ra mắt cậnhay mắt lão và nguyên tắc đeo kính để sửa các tật này

Biết cách tính độ tụ của kính đeo trong các trường hợp ngắm chừng đối với người mắt cận và mắt lão

KIẾN THỨC

Hiểu được đặc điểm, nguyên nhân hình thành và khắc phục các tật cận thị, viễn

thị, lão thị

Vận dụng: biết cách phân tích, nhận dạngcác tật của mắt và nguyên tắc đeo kính

để chữa các tật này

Biết cách tính độ tụ của kính đeo trong các trường hợp ngắm chừng đối với

người mắt cận và mắt lão

MỤC TIÊU HỌC TẬP

MỤC TIÊU HỌC TẬP

KỸ NĂNG

Qua bài học học sinh sẽ rèn luyện được kỹ năng tư duy độc lập, giải quyết vấn đề

Có khả năng tự chủ, quản lí, phân chia công việc hợp lí cho các thành viên trong nhóm

Rèn luyện kỹ năng nói trước đám đông

THÁI ĐỘQua bài học học sinh sẽ biết được vai trò to lớn của mắt. Từ đó có ý thức giữ gìn, chăm

sóc đôi mắt của mình hơn

Bộ câu hỏi định hướng

• + nhờ vào đâu mà con người có thể cảm nhận được thếgiới

• + tại sao mắt được gọi là “cửa sổ tâm hồn”?

CÂU HỎI KHÁI QUÁT

• + so sánh sự giống nhau và khác nhau của mắt và các loại thấu kính mỏng khác?

• + người mắc các tật về mắt có khó khăn gì so với người mắt bình thường?

• + tại sao khi đọc sách, người bị cận thì thường kéo sách lại gần mặt còn người bị lão thị thường đưa sách ra xa mặt

• + tỉ lệ mắc các tật về mắt trong học đường khoảng bao nhiêu phần trăm?

CÂU HỎI BÀI

HỌC

• + thế nào là điểm cực cận, cực viễn, khoảng nhìn rõ?

• + đặc điểm của mắt cận là gì? Làm thế thế nào để khắc phục?

• + đặc điểm của mắt viễn là gì? Làm thế thế nào để khắc phục?

• + đặc điểm của mắt lão là gì? Làm thế thế nào để khắc phục?

CÂU HỎI NộI

DUNG

• Bảng K-W-L để ghi lại những điều học sinh đã biết (know), muốn biết (want), và học được những gì từ dự án (learn). Học sinh dùng bảng này trong từng giai đoạn của quá trình làm dự án. Trước khi tiến hành dự án, giáo viên sẽdùng bảng tìm hiểu nhu cầu học sinh để biết được sựquan tâm của các em dành cho dự án của mình, đồng thời biết được những sở trường, sở đoản của học sinh. Dùng bộ câu hỏi định hướng để dẫn dắt các em vào dự án.

• Khi học sinh bước vào làm dự án, giáo viên thường xuyên theo dõi sự tiến bộ của học sinh thông qua các kỹ thuật đánh giá sau đây.

• Sau khi dự án hoàn tất, học sinh viết lại bảng thu hoạch và trình bày trước lớp, giáo viên sẽ nhận xét cuối cùng

TIẾN TRÌNH ĐÁNH GIÁ

Trước khi thực hiện dự án

Trong khi thực hiện dự án

Sau khi thực hiện dự án

Bảng K- W – LBảng tìm hiểu nhu cầu học sinhDùng bộ câu hỏi định hướng

Bảng báo cáo hàng tuần của các nhóm trưởng vềtiến độ thực hiện dự ánĐánh giá của giáoviênBảng tiêu chí đánhgiáSổ tay ghi chépPhiếu phản hồicủa học sinh

Bảng K – W – LPhiếu tự đánh giáBài viết thu hoạch

PHÁC THẢO LỊCH TRÌNH ĐÁNH GIÁ

Trước khi bắt đầu dự án• Ôn tập lại các kiến thức về thấu kính mỏng, sự tạo ảnh qua thấu

kính mỏng, cấu tạo của mắt

Khởi động•Đọc một bài báo về tình trạng tăng nhanh các tật về mắt phổ biến hiện

nay cho học sinh nghe. Đặt ra câu hỏi “liệu mắt có tầm quan trọng nhưthế nào với cuộc sống mỗi con người”. Các em sẽ phát biểu ý kiến. Đươngnhiên mỗi học sinh sẽ có cho mình một ý kiến riêng. Thông báo cho họcsinh về ngày thứ năm tuần thứ 2 của tháng 10 (ngày Thị giác thế giới). Trong ngày này, bệnh viện Mắt trung ương thành phố Hồ Chí Minh có cửđoàn bác sĩ đến khám mắt cho người dân . Đoàn bác sĩ được chia làm banhóm để khám mắt:

•Nhóm bác sĩ khám tật cận thị

•Nhóm bác sĩ khám tật viễn thị

•Nhóm bác sĩ khám tật lão thị

•Là các bác sĩ và các bệnh nhân, bệnh nhân hãy cho bác sĩ biết đặc điểm vềtật của mắt mình, để bác sĩ tư vấn nguyên nhân cũng như cách phòngtránh các tật đó tại buổi đàm thoại tư vấn sức khỏe về mắt.

TIẾN TRÌNH BÀI DẠY

Tìm hiểu nhu cầu học sinh

• Tim hiểu về sở thích, sở trường, cũng như mức độ qua tâmcủa học sinh đối với dự án của mình để có những điều chỉnhthích hợp trong quá trình cho học sinh thực hiện dự án

Tìm hiểu về mắt

• Học sinh sẽ tìm kiếm tài liệu qua sách vở, internet, hoặc cácnguồn thông tin khác để trả lời các câu hỏi sau:

• Mắt được cấu tạo như thế nào

• Những bộ phận nào của mắt giữ vai trò như thế nào trong việc thu nhận hình ảnh từ thế giới bên ngoài

• Những đặc điểm cơ bản của mắt bình thường (điểm cựccận, cực viễn, sự tạo ảnh của vật nhưng thê nào…)

TIẾN TRÌNH BÀI DẠY

Bắt đầu dự án

• Theo sự phân công đã đề ra, mỗi nhóm học sinh sẽ đi tìm hiểu về các tậtvề mắt phổ biến hiện nay. Giáo viên sẽ thường xuyên theo dõi quá trìnhthực hiện dự án của học sinh. Hằng ngày, các nhóm phải nộp phiếu phảnhồi về kết quả những gì làm được trong ngày. Cuối tuần, tổ chức buổitổng kết để các nhóm tổng kết lại các thông tin thu thập được, đồngthời thảo luận góp ý nhận xét qua lại giữa các nhóm. Cho các em tựđánh giá quá trình thực hiện dự án của mình thông qua phiếu đánh giásản phẩm học sinh

Làm bảng tổng kết và chuẩn bị cho buổi tư vấn

• Các nhóm tổng hợp thông tin về tật của mắt của nhóm mình để chuẩn bịcho buổi tư vấn. Trong bảng tổng kết cần có các thông tin chính sau:

• Cấu tạo của các mắt bị tật có gì khác so với mắt bình thường

• Sự tạo ảnh của các mắt bị tật như thế nào

• Người bị các tật về mắt sẽ gặp những khó khăn gì trong việc nhìn một vật

• Những biểu hiện của bệnh

• Các cách khắc phục tật

• Giáo viên sẽ tổ chức một buổi tư vấn để các nhóm trao đổi thảo luận vớinhau

TIẾN TRÌNH BÀI DẠY

Trình bày dự án

• Đúng theo lịch trình đã định, học sinh sẽvào vai đã phân công, tham gia vào mộtbuổi tư vấn giữa các bác sĩ với bệnh nhâncủa mình, từ đó đề ra những biện pháphữu hiệu nhất để bảo vệ đôi mắt củachính mình

Tổng kết

• Phân tích kết quả dự án, từ đó rút ra nhận xétvà kết luận

TIẾN TRÌNH BÀI DẠY

Học sinh trung bình

Học sinh khá Học sinh giỏi

• Tạo điều kiện cho các

em được ôn tập, củng

cố kiến thức

• Tạo điều kiện cho học

sinh tham gia hoạt

động nhóm, học hỏi

kinh nghiệm từ các

bạn khá giỏi hơn

• Hỗ trợ hoàn thành sản

phẩm

• Giao những nhiệm vụ

vừa sức với các em,

quy định thời gian

hoàn thành

• Tìm kiếm thu thập

thông tin từ sách báo,

internet…

• Hệ thống lại những nội

dung đã tìm kiếm được

• Thiết kế bài trình chiếu

• Khuyến khích tính sáng

tạo trong sản phẩm học

sinh

• Đưa thêm vài nguồn tài

liệu để các học sinh

này nghiên cứu nhằm

nâng cao chất luơng

sản phẩm

• Đặt ra những định

hướng cho dự án của

mình

• Chắt lọc thông tin thu

thập được

• Phân tích so sánh các

đặc điểm, cách khắc

phục, phòng tránh của

các tật về mắt

• Thu thập thông tin từ

thực tế (hỏi ý kiến

chuyên gia, bác sĩ..)

BẢNG ĐIỀU CHỈNH PHÙ HỢP ĐỐI TƯỢNG

Tài liệu in

Nguyễn Thế Khôi , Nguyễn Phúc Thuần ,

Nguyễn Ngọc Hưng, VũThanh Khiết, Phạm

Xuân Quế, Phạm ĐìnhThiết và Nguyễn Trần

Trác, 2007. Các tật củamắt và cách khắc phục

Tài liệuđiện tử

Bệnh viện mắt quốc tế. Làm thế nào đểbảo vệ thị giác.

http://www.matquocte.vn/dtkx3.html

Bệnh viện mắt quốc tế. Tổng quan vềTật khúc xạ.

http://www.matquocte.vn/dtkx1.html

Bệnh viện mắt Việt Nga. Một số điềucần biết về tật khúc xạ.

http://matvietnga.com/kien-thuc-nhan-khoa/cham-soc-bao-ve-mat/mot-so-dieu-can-biet-ve-tat-khuc-xa/

TÀI LIỆU THAM KHẢO