ELEKTRON MİKROSKOBU2015-2016 Öğretim YılıTrakya Üniversitesi Gıda

Mühendisliği BölümüGıda Analiz Teknikleri 1 DersiYrd.Doç.Dr. Abdullah AKGÜN

Hazırlayan: Eray EMREM

Nesnelerin büyüklük değerleri Mikroskop nedir? Elektron mikroskobu nedir? Kullanım Alanları Tarihçesi Elektron mikroskobu çeşitleri SEM-TEM karşılaştırması, parçaları, görevleri , görüntüleri Vakumun Önemi Elektron tabancaları Detektörler Elektron numune etkileşimi EDS ve WDS ile X-Işını analizi yöntemi ve karşılaştırması Çeşitli görüntüler

SUNUM İÇERİĞİ

Çıplak gözIşık mikroskobu Elektron mikroskobu

Mikroskop, çıplak gözle görülemeyecek kadar küçük cisimlerin ışık ve birkaç çeşit  mercek yardımıyla büyütülerek görüntüsünün incelenmesini sağlayan bir alettir

MİKROSKOP NEDİR?

ELEKTRON MİKROSKOBU NEDİR ?

Bir cismin büyük görüntüsünü elde etmek için elektron kullanılan mikroskop. Bir cismi yaklaşık bir milyon defa büyütüp, bunu bir ekranda göstermek ve buradan fotoğrafını almak mümkündür.

Optik mikroskoplarda görüntünün elde edilmesinde ışık kullanılırken, elektron mikroskoplarında, ışık yerine elektron kullanılır. Elektronun dalga boyu, ışığa göre birkaç bin defa daha küçük olduğu için, bu mikroskopla daha ayrıntılı görüntüler elde etmek mümkündür. Bazı elektron mikroskoplar, 0,2 nanometre (nm)lik cismi net gösterebilmekteyken, en iyi optik mikroskoplar 250 nm’lik bir güce sahiptir.

En önemli kullanış yerleri tıp ve bilimsel araştırmalardır; metallerdeki atom dizilerindeki çarpılmalar, virüs ve bakterilerin yapıları ve her türlü yüzeylerin incelenmesi olarak sayılabilir

Kimyasal analiz, bileşim Sıvı özellik taşımayan

her türlü malzeme incelenebilir.

KULLANIM ALANLARI

Kanser hücresi

1878 Abbe Işık şiddet sınırını buldu 1923 de Broglie elektronların dalga

davranışına sahip olduğunu gösterdi 1926 Busch elektronların manyetik

alanda saptığını gösterdi 1932 Von Borris ve Ruska TEM i icat

etti 1935 Max Knoll İlk SEM’i üretti 1938 Siemens ilk ticari TEM uretti 1965 İlk ticari SEM üretildi

TARİHÇESİ

ELEKTRON MİROSKOBU ÇEŞİTLERİ

TEM -Transmission Electron Microscope -Geçirimli Elektron Mikroskobu

SEM-Scanning Electron Microscope- Taramalı Elektron mikroskobu

TEM-SEM KARŞILAŞTIRMASI

SEM’de görüntü, yansıyan elektron ışınlarından faydalanılarak elde edilirken, TEM’de cisimden geçen ışınlar görüntüyü meydana getirir.

SEM ile yüzey morfolojisi incelenirken, TEM’de örnek derinlemesine incelenmektedir.

SEM’in örnek şekli hacimli ve büyükken, TEM’inki ince film tarzındadır.(3mm çapa ve 80um’den daha küçük kalınlığa)

TEM 1000kx büyütme sağlarken, SEM 100kx büyütme sağlar. SEM ile sadece iletken malzemeleri incelerken, TEM de iletken

veya yalıtkan olabilir. TEM maliyetli ve uzmanlık gerektirirken(250000-750000 TL),

SEM daha basit ve fiyatı daha uygundur ( 5000-300000 TL).

TEM-SEM KARŞILAŞTIRMASI

SEM-TEM GÖRÜNTÜLERİ

SEM-TEM GÖRÜNTÜLERİ

Compound microscope image TEM image

Budding yeast cell

E. coli bacteria

Compound microscope image TEM image SEM image

SEM image

Elektron yayan yüzeylerin koroze olmaması için

Elektronların ortamda bulunan moleküllerle az etkileşmesi için

VAKUM NİÇİN ÖNEMLİDİR ?

ELEKTRON TABANCALARI

DEDEKTÖRLER

ELEKTRON-NUMUNE ETKİLEŞİMİ

ELEKTRON-NUMUNE ETKİLEŞİMİ

EDS- X-Işını Analizi

EDS- X-Işını Analizi

EDS- X-Işını Analizi

WDS- X-Işını Analizi

EDS-WDS KARŞILAŞTIRMASI

EDS-WDS KARŞILAŞTIRMASI

Amip avını yakalarken

Saç Teli

Ev Sineği