ETAPY ROZWOJU CZŁOWIEKA

opracowała: Paula Pilarska

Psychologia rozwoju człowieka w ciągu życia

ZMIANA

ROZWÓJ

Trzy rodzaje zmian wyróżnionych przez Helen Bee (1994):

• UNIWERSALNE – zegar biologiczny i kulturowy, np.. Pojawienie się pytania „kim jestem?” pomiędzy dzieciństwem a dorosłością,

• WSPÓLNE – dla grupy (kultura, grupa społeczna, pokoleniowa, rodzina – ten sam czas historyczny, to samo środowisko fizyczne, ale inne środowisko psychologiczne),

• INDYWIDUALNE – zdarzenia traumatyczne, niepowtarzalne doświadczenie.

Jakie cechy musi posiadać zmiana, aby można ją było nazwać przejawem rozwoju?

• nie może być nagła krótkotrwała i jednorazowa, ale musi to być zmiana względnie trwała,

• nie może to być zmiana pojedyncza, ale musi pewien ciąg,

• nie jest to ciąg stale powtarzającego się cyklu, ale ciąg stale rosnący lub malejący,

• zmiana dotyczy przeobrażeń jakościowych,• zmiany są względnie nieodwracalne,• zmiany są spontaniczne, a więc wewnętrzne.

Nie można zobaczyć zmian rozwojowych,

można jedynie o nich wnioskować na podstawie zmian zachowania

w różnych sytuacjach.

Czy rozwój głównie wyznaczony jest przez

NATURĘ czy przez ŚRODOWISKO?

• Enwironmentaliści • Natywiści• Interakcjoniści

Rozwój NORMATYWNY badania dotyczące prawidłowości rozwoju wszystkich dzieci

Rozwój IDIOGRAFICZNY badania dotyczące różnic indywidualnych

STRATEGIE BADAŃ:• POPRZECZNE (przekrojowe) – badanie grup ludzi

w różnym wieku i porównanie uzyskanych wyników; każda osoba badana jest tylko jeden raz

(np.: w 2009 roku badanie grupy dzieci urodzonych w 2001, 2002 i 2003 roku),

• PODŁUŻNE – badanie tej samej grupy ludzi w kolejnych odstępach czasu

(np.: badanie tych samych dzieci gdy mają 6, 7 i 8 lat), • SEKWENCYJNE – zbieranie danych od co najmniej

dwóch grup pokoleniowych badanych nie mniej niż w dwóch odcinkach czasu

(np.: badanie 6 – latków w 2001, 2006 i 2011 roku).

Rozwój w różnych koncepcjach psychologicznych:

Koncepcje psychologiczne dotyczą kilku kwestii:• kim jest człowiek,• jaki jest,• jakie są podstawowe mechanizmy jego działania,• jakie są podstawowe mechanizmy jego

zachowania,• jakie są podstawowe mechanizmy jego rozwoju.

Koncepcje psychologiczne:

• psychoanalityczna,• behawiorystyczna,• humanistyczna,• poznawcza,• socjobiologiczna,• potoczne koncepcje człowieka.

DZIĘKUJĘ