Gagnadrifin Ákvarðanataka

GAGNADRIFIN ÁKVARÐANATAKAHjálmar Gíslason / [email protected]

Hjálmar Gíslason, stofnandi DataMarket

FIND DATA, GET INFORMATION

HÁSKÓLINN Í REYKJAVÍK - 24. SEPT, 2009

Gagnadrifin ákvarðanataka

mailto:[email protected]


Hjálmar Gíslason / [email protected] ÁKVARÐANATAKA




YfirlitFINNDU GÖGN, FÁÐU UPPLÝSINGAR

Hver er munurinn og hvað brúar bilið?

OPIN GÖGN OG GAGNSÆI

Opin gögn og opinber gögn. Hver á að safna gögnum, hvernig á að koma þeim á framfæri.

Hvað eru opin gögn? Hvað er gagnsæi?

Hvaða tækifæri felast í opnum gögnum og auknu gagnsæi?

GAGNATORG UM ÍSLENSKAN EFNAHAG

NOKKUR ÁHUGAVERÐ DÆMI




Um rökræðu og ákvarðanatöku

RÖKRÆÐA EINKENNIST AF ÞRENNU:

1. Nauðsynlegar staðreyndir þurfa að liggja fyrir

2. Greina þarf fyrirliggjandi gögn

3. Niðurstöður eða dómar eru byggðir á undangenginni greiningu

“Ef vel á að vera þurfa þátttakendur rökræðunnar að leggja sömu staðreyndir til grundvallar og vitanlega er ekki óeðlilegt að deilur geti staðið um þær í fyrstu.

Jafnframt er fullkomlega eðlilegt að staðreyndir séu greindar á fleiri en einn veg. Ólíkir einstaklingar leggja ólíka lífssýn og aðferðarfræði til grundvallar og

niðurstöður verða óumflýjanlega oft ólíkar. Vönduð umræða leiðir hins vegar í ljós þá kosti sem fyrir hendi eru, kristallar ágreining og auðveldar þar með

ákvarðanatöku.”




Gögn eða upplýsingar?




Gögn hvað?

TÖFLUGÖGN OG TÖLULEGAR UPPLÝSINGAR

Gögn sem eðlilegt er að sett séu fram á töfluformi

“Structured data” - mætti etv. kalla “formföst gögn”

AF NÓGU AÐ TAKA

Veðurupplýsingar, hagtölur, orðabókarupplýsingar, aflatölur, umferðarupplýsingar, bókaskrár, rannsóknarniðurstöður, hagspár, vísitölur, landupplýsingar, jarðatal, skipaskrá, flugumferð, sjónvarpsdagskrár, íþróttaúrslit, skoðanakannanir, kosningaúrslit, lýsigögn um bækur, kvikmyndir, sjónvarpsþætti, tónlistarmenn, lög, o.s.frv., o.s.frv.




http://hagstofa.is/?PageID=622&src=/temp/Dialog/varval.asp?ma=MAN00101%2526ti=Mannfj%25F6ldi+eftir+kyni+og+aldri+1841%252D2008+++++%2526path=../Database/mannfjoldi/Yfirlit/%2526lang=3%2526units=Fj%25F6ldi




218 dálkarx

168 línur=

16.624 reitir









http://apps.datamarket.net/agepyramid/

http://apps.datamarket.net/agepyramid/




http://hamar.stjr.is/

http://hamar.stjr.is/




http://apps.datamarket.net/fjarlog/

http://apps.datamarket.net/fjarlog/


GÖGN= TÖLUR OG TÁKN

UPPLÝSINGAR= GÖGN, UNNIN TIL AÐ AUKA SKILNING




Gagnadrifin blaðamennska“DATA JOURNALISM”

Nokkuð að ryðja sér til rúms



http://query.nytimes.com/search/sitesearch?query=interactive+graphic&srchst=cse




http://www.guardian.co.uk/news/datablog



http://mbl.datamarket.net/icesave/

http://mbl.datamarket.net/icesave/









Opin gögn




Opinber gögnSUMAR STOFNANIR HAFA HREINLEGA ÞAÐ MEGINHLUTVERK AÐ SAFNA OG MIÐLA GÖGNUM

Hagstofan, Veðurstofan, Landmælingar

MJÖG MARGAR SEM HLUTA AF STARFSEMI SINNI:

Hafrannsóknastofnun, Vegagerðin, Seðlabankinn

FLESTAR AÐRAR SEM AFLEIÐING AF ANNARRI STARFSEMI:

112, Árnastofnun, Almannavarnir, Alþingi, Byggðastofnun, Bændasamtök Íslands, Fasteignamat ríkisins, Ferðamálastofa, Fiskistofa, Fjármálaeftirlitið, Flugmálastjórn, Fornleifavernd ríkisins, Fyrirtækjaskrá, Hagþjónusta landbúnaðarins, Háskóli Íslands, Hæstiréttur Íslands, Héraðsdómstólar, Héraðsskógar, Húsafriðunarnefnd, Íbúðalánasjóður, Íslandspóstur, Landbúnaðarháskóli Íslands, Landbúnaðarstofnun, Landgræðsla ríkisins, Landhelgisgæsla Íslands, Landlæknir, Landspítali Íslands, Landsvirkjun, Lögbirtingablaðið, Lögreglan, Lýðheilsustöð, Matís, Neytendastofa, Norðurlandsskógar, Námsmatsstofnun, Nýsköpunarmiðstöð Íslands, Náttúrufræðistofnun, Ofanflóðasjóður, Orkustofnun, Orkuveita Reykjavíkur, ...




Staða opinberra gagnaOFT Á TÍÐUM ÓAÐGENGILEG

Ekki til á stafrænu formi

Leyfismál óljós

Erfitt að nálgast þau og finna

“Ormar á gulli”

Gjaldtaka og “sértekjuskylda”

OPIN GÖGN - SKILGREINING

Tekur á gjaldtöku, tæknilegum hindrunum, nýtingar- og birtingarrétti, rekjanleika og fleiru. Sjá opingogn.net



http://apps.datamarket.net/fjarlog/?lidur=14-310

http://apps.datamarket.net/fjarlog/?lidur=14-310

http://opingogn.net/wiki/Main/SkilgreiningOpinnaGagna

http://opingogn.net/wiki/Main/SkilgreiningOpinnaGagna


Opinber gögn

ALMENNA REGLAN

Gögn í eigu opinberra eiga að vera opin, nema aðrir ríkari hagsmunir - t.d. persónuverndarsjónarmið - bendi til annars

ÞRJÁR MEGINÁSTÆÐUR:

Við (skattgreiðendur) höfum þegar keypt vöruna og viljum fá hana afhenta

Veitir innsýn og aðhald í starfsemi ríkis og einstakra stofnanna

Stuðlar að nýsköpun og uppgötvunum og er sannanlega þjóðhagslega hagkvæmt




Gögn sem jarðvegur nýsköpunarNÝSKÖPUN ER Í EÐLI SÍNU ÁHÆTTUSÖM

Allar hindranir draga úr nýsköpun, líka hjá stórum fyrirtækjum

NÝSKÖPUN FER OFT FRAM AF ÁHUGA FREKAR EN ÚTREIKNAÐRI HAGNAÐARVON

Rannsóknastofnanir, skólar og hugmyndaríkir einstaklingar

10 þús króna gjald getur komið í veg fyrir milljóna verðmæti

GÖGNIN ERU TIL - NOTUM ÞAU!




Þjóðhagslegur ávinningurBRETLAND: ÚTTEKT “OFFICE OF PUBLIC SECTOR INFORMATION”

1 milljarður punda á ári í glötuðum þjóðartekjum

Samsvarar 1.020 m.kr. á ári á Íslandi

M.v. gengi 10. sept :-)












http://mbl.is/mm/vidskipti/frettir/2006/02/01/islenskir_bankar_a_bradnandi_is/

http://mbl.is/mm/vidskipti/frettir/2006/02/01/islenskir_bankar_a_bradnandi_is/




http://mbl.is/mm/frettir/innlent/2006/03/22/danske_bank_dregur_upp_dokka_mynd/

http://mbl.is/mm/frettir/innlent/2006/03/22/danske_bank_dregur_upp_dokka_mynd/




http://mbl.is/mm/vidskipti/frettir/2006/03/23/vantar_upp_a_thekkingu_skyrsluhofunda_danske_bank/

http://mbl.is/mm/vidskipti/frettir/2006/03/23/vantar_upp_a_thekkingu_skyrsluhofunda_danske_bank/








opnar í Bretlandi






http://mbl.is/mm/vidskipti/frettir/2008/03/30/bretar_taka_ut_af_reikningum/

http://mbl.is/mm/vidskipti/frettir/2008/03/30/bretar_taka_ut_af_reikningum/




http://mbl.is/mm/vidskipti/frettir/2008/03/31/ekki_borid_a_uttektum_i_bretlandi/

http://mbl.is/mm/vidskipti/frettir/2008/03/31/ekki_borid_a_uttektum_i_bretlandi/




http://mbl.is/mm/vidskipti/frettir/2008/03/31/frett_um_island_fjarlaegd/

http://mbl.is/mm/vidskipti/frettir/2008/03/31/frett_um_island_fjarlaegd/


opnar í Hollandi




opnar í Hollandi

?

?




Mikil vakning




Barack Obama

Vivek Kundra

Mikil vakning



http://www.data.gov/



http://www.wired.com/politics/onlinerights/magazine/17-07/mf_cio



Barack Obama

Vivek Kundra

Tim Berners-Lee

Mikil vakning









http://www.guardian.co.uk/technology/2009/jun/10/berners-lee-downing-street-web-open



Barack Obama

Vivek Kundra

Tim Berners-Lee

Hans Rosling

Mikil vakning












http://www.ted.com/talks/hans_rosling_shows_the_best_stats_you_ve_ever_seen.html

http://www.ted.com/talks/hans_rosling_shows_the_best_stats_you_ve_ever_seen.html


opingogn.net



http://opingogn.net/





Opin gögn vs. gagnsæiOPIN GÖGN

Aðgangur að gögnum sem þegar liggja fyrir

GAGNSÆI

Opin gögn + gögn sem eru framleidd sérstaklega til að veita aukna innsýn í starfsemi fyrirtækis eða stofnunar

“Default open”

GAGNSÆI ER LEIÐ TIL AÐ BYGGJA UPP TRAUST

Heilmikið tækifæri fyrir bæði stjórnvöld og fyrirtæki

“VÆGÐARLAUST GAGNSÆI”



http://hjalli.com/2009/09/20/opin-gogn-og-gagnsaei/

http://hjalli.com/2009/09/20/opin-gogn-og-gagnsaei/


Gagnsæi og regla Kants

“Opinberar athafnir sem ekki þola dagsljós og opinbera umræðu eiga ekki að eiga sér stað, opinberar ákvarðanir sem eru teknar í skjóli nætur og þarf að hylja sjónum almennings á ekki að taka.”




Önnur gögn




Má skipta í tvenntGÖGN SEM “VILJA LÁTA DREIFA SÉR”

...en eru ekki og ættu (líklega) ekki að vera opin.

Commercial: Markaðsrannsóknir, Kauphallargögn, sérhæfð gagnasöfn

Opinber: Þjóðskrá, Bifreiðaskrá,

GÖGN SEM EKKI VILJA DREIFINGU

Innri gögn fyrirtækja: Fjárhagsgögn, upplýsingar um áskrifendur, sjúkraskrár, tjónaupplýsingar, tilboð, o.s.frv.

ÞRIÐJA TÝPAN ER TIL

Gögn sem vita ekki að þau vilja láta dreifa sér ;)

Meira um það seinna




Gagnatorg um íslenskan efnahag






http://tolur.datamarket.net/

http://tolur.datamarket.net/




http://dmt.datamarket.net/timeseries/

http://dmt.datamarket.net/timeseries/


Skráning

datamarket.net/island




Áhugaverð dæmi




Borgarskipulag í Toronto




Ipod-vísitalan




Dash og Starbucks




“Verkefni”ÞRJÁR VÍSITÖLUR

Vísitala neysluverðs, húsnæðisverð og atvinnuleysi

TJÓNAUPPLÝSINGAR

Hjálpið tryggingafélaginu að finna tækifæri útfrá fyrirliggjandi gögnum

Verðlagning, áhættumat, forvarnastarf

NÝSKÖPUNARTÆKIFÆRI

Hvar liggja tækifærin í kreppunni?




UpprifjunFINNDU GÖGN, FÁÐU UPPLÝSINGAR

Hver er munurinn og hvað brúar bilið?

OPIN GÖGN OG GAGNSÆI

Opin gögn og opinber gögn. Hver á að safna gögnum, hvernig á að koma þeim á framfæri.

Hvað eru opin gögn? Hvað er gagnsæi?

Hvaða tækifæri felast í opnum gögnum og auknu gagnsæi?

GAGNATORG UM ÍSLENSKAN EFNAHAG

NOKKUR ÁHUGAVERÐ DÆMI




Hjálmar Gíslason, stofnandi DataMarket

24. SEPT, 2009




[email protected]

Twitter: @datamarketFacebook: facebook.com/datamarket


HÁSKÓLINN Í REYKJAVÍK - 24. SEPT, 2009




http://twitter.com/datamarket

http://twitter.com/datamarket

http://facebook.com/datamarket/

http://facebook.com/datamarket/

Education

Gagnadrifin Ákvarðanataka