Kiều ở lầu ngưng bích

TIẾT 31,32

GV thực hiện :Lê Thị Bạch Tuyết

Tiết 31,32: KIỀU Ở LẦU NGƯNG BÍCH

(Trích “Truyện Kiều”-Nguyễn Du)

I. Tìm hiểu chung

Sau khi bị Mã Giám Sinh lừa, làm nhục, Kiều cự tuyệt cuộc sống lầu xanh.Tú Bà sợ mất cả vốn lẫn lời, vờ đưa Kiều ra sống riêng ở lầu Ngưng Bích, thực chất là giam lỏng nàng.

1 Vị trí đoạn trích:nằm ở phần hai của truyện Kiều



2. Đại ý :Đoạn trích miêu tả tâm trạng Thúy Kiều trong cảnh bị giam lỏng ở lầu Ngưng Bích.

I. Tìm hiểu chung



Đoạn 1: Sáu câu đầu.

Đoạn 2: Tám câu tiếp.

Đoạn 3: Tám câu cuối.

Trước lầu Ngưng Bích khóa xuân

Vẻ non xa, tấm trăng gần ở chung

Bốn bề bát ngát xa trông,

Cát vàng cồn nọ bụi hồng dặm kia.

Bẽ bàng mây sớm đèn khuya,

Nửa tình ,nửa cảnh như chia tấm lòng.

Tưởng người dưới nguyệt chén đồng

Tin sương luống những rày trông mai chờ

Bên trời góc bể bơ vơ

Tấm son gột rửa bao giờ cho phai

Xót người tựa cửa hôm mai

Quạt nồng ấp lạnh những ai đó giờ?

Sân Lai cách mấy nắng mưa,

Có khi gốc tử đã vừa người ôm .

Hoàn cảnh cô đơn, tội nghiệp của Kiều.

Nỗi thương nhớ Kim Trọng và thương nhớ cha mẹ của nàng.

Tâm trạng đau buồn, âu lo của Kiều thể hiện qua cách nhìn cảnh vật

Buồn trông cửa bể chiều hôm,

Thuyền ai thấp thoáng cánh buồm xa xa?

Buồn trông ngọn nước mới sa

Hoa trôi man mác biết là về đâu ?

Buồn trông nội cỏ rầu rầu

Chân mây mặt đất môt màu xanh xanh.

Buồn trông gió cuốn mặt duềnh

Ầm ầm tiếng sóng kêu quanh ghế ngồi.

3. Bố cục :



Trước lầu Ngưng Bích khóa xuân

Vẻ non xa tấm trăng gần ở chung.

Bốn bề bát ngát xa trông,

Cát vàng cồn nọ bụi hồng dặm kia.



Không gian:Không gian:



Thời gian qua cảm nhận của Thúy Kiều ntn?

Thời gian

Mây sớm

Đèn khuya

Thời gian ấy có ý nghĩa gì và gợi lên điều gì ở Kiều?

Thời gian tuần hoàn, khép kín

Sự thui thủi, bẽ bàng

Trong cảnh ngộ của mình, nàng đã nhớ tới ai trước, ai sau?a Nỗi nhớ Kim Trọng

Tại sao Kiều nhớ Kim Trọng trước? Như thế có hợp lý không?Nỗi nhớ Kim Trọng được thể hiện rõ nhất ở từ ngữ nào?Tưởng người

“Tưởng” là như thế nào? Tại sao “tưởng người dưới nguyệt chén đồng”?

+Nhớ da diết +Hồi tưởng về kỷ niệm

Em hiểu ntn về câu thơ “Tin sương…mai chờ”?Lúc đối diện với chính mình Kiều có những suy nghĩ ntn khi nhớ đến Kim Trọng? (chú ý câu thơ “bên trời…cho phai”)

Đối diện với chính mình



•Thấm thía tình cảnh bơ vơ

•Nuối tiếc tình đầu trong trắng và ý thức sâu sắc tình cảm của mình đối với Kim Trọng

+Kim Trọng đau đáu chờ tin

Ng Du đã diễn tả nỗi nhớ cha mẹ của Kiều ntn?( Tác giả đã dùng những từ ngữ nào để diễn tả)

b Nỗi nhớ cha mẹ ThươngXót

* Thương: cha mẹ ngày ngày ngóng tin, trông mong con.* Xót xa: cha mẹ tuổi già sức yếu mà không được chăm sóc

Dựa vào chú thích SGK, nêu cách hiểu của em về điển cố “sân Lai, gốc tử”?Nêu cách hiểu của em về thành ngữ “quạt nồng ấp lạnh”, “cách mấy nắng mưa”?

Em có nhận xét gì về tấm lòng của Kiều qua nỗi nhớ thương Kim Trọng và cha mẹ của nàng?Kiều là người tình thủy chung, người con

hiếu thảo và có tấm lòng vị tha.



Thúy Kiều thương cha mẹ điều gì? (chú ý câu thơ “xót người…đó giờ”)

Cảnh được miêu tả trong tám câu thơ cuối là cảnh thực hay hư?

Cảnh được nhìn qua tâm trạng của ai? Ứng với từng cảnh ấy, tâm trạng nhân vật thể hiện ntn?

+ Chiều+Cửa bể+Thuyền +Cánh buồm

Nhớ quê nhà

+Ngọn nước sa+Hoa trôi man mác Lênh đênh, vô định



-Bốn bức tranh tâm trạng:

BT1

BT2



BT3+Nội cỏ rầu rầu+Chân mây+Mặt đất

Mù xa, tít tắp, vô vọng

BT4+Gió cuốn+Ầm ầm tiếng sóng

Hãi hùng, lo sợ

Bức tranh tâm trạng ngổn ngang được khắc họa qua nghệ thuật tả cảnh ngụ tình

*Cảnh được nhìn từ xa gần; màu sắc từ đậm nhạt; âm thanh từ tĩnh động; nỗi buồn từ man mác, mông lung lo âu kinh sợ .Dự cảm giông bão sẽ nổi lên hãi hùng xô đẩy vùi dập cuộc đời Kiều.

Em có nhận xét gì về cách dùng điệp ngữ “buồn trông”? Điệp ngữ ấy góp phần diễn tả tâm trạng ntn?

- Điệp ngữ “buồn trông” lặp lại bốn lần: nhằm nhấn mạnh, khắc sâu nỗi buồn nhớ, cô đơn của Kiều trước

LNB. Đó là nỗi buồn:

*Bao phủ tất cả mọi cảnh vật

*Thấm đẫm mọi chiều không gian, thời gian

*Tràn ngập lòng người

Ngoài nghệ thuật điệp ngữ, tác giả còn sử dụng những biện pháp tu từ nào khác? Tác dụng của chúng?

Vậy em có đồng ý với ý kiến: tám câu thơ cuối là những câu thơ đặc sắc về bút pháp tả cảnh ngụ tình của Ng Du không?

Em cảm nhận được nỗi đau nào trong tâm hồn và số phận của Kiều? (Thảo luận trong bàn)

Tâm hồn bị hành hạ, số phận bơ vơ lạc lỏng, bị đe dọa



Em cảm nhận được vẻ đẹp nào trong tâm hồn Thúy Kiều?

- Vị tha, thủy chung, hiếu thảo, khát vọng yêu

Nghệ thuật trong đoạn trích có gì độc đáo?- Tả cảnh ngụ tình

Từ đó, em hiểu thêm điều đáng quý nào ở tấm lòng nhà thơ?+Hiểu lòng người.+Đồng cảm với nỗi buồn khổ và khát vọng hạnh phúc của con người.





CÂU HỎI CỦNG CỐ

Theo em, nghệ thuật bậc thầy của Ng Du thể hiện trong đoạn trích “ Kiều ở lầu Ngưng Bích” là ở chỗ nào?

HƯỚNG DẪN VỀ NHÀHƯỚNG DẪN HỌC Ở NHÀ BÀI HỌC: Kiều ở lầu Ngưng Bích

Học thuộc lòng đoạn trích.

Hoàn thành bài tập luyện tập vào vở.

- Phân tích diễn biến nội tâm của Thuý Kiều khi ở lầu Ngưng Bích.-Viết đoạn văn nêu cảm nhận của em về bút pháp “ tả cảnh ngụ tình “ của tác giả qua 8 câu cuối của đoạn trích.

BÀI HỌC: Kiều ở lầu Ngưng Bích

Học thuộc lòng đoạn trích.

Hoàn thành bài tập luyện tập vào vở.

- Phân tích diễn biến nội tâm của Thuý Kiều khi ở lầu Ngưng Bích.-Viết đoạn văn nêu cảm nhận của em về bút pháp “ tả cảnh ngụ tình “ của tác giả qua 8 câu cuối của đoạn trích. BÀI MỚI: Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga

-Đọc đoạn trích.

-Trả lời các câu hỏi hướng dẫn chuẩn bị bài

BÀI MỚI: Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga

-Đọc đoạn trích.

-Trả lời các câu hỏi hướng dẫn chuẩn bị bài

Education

Kiều ở lầu ngưng bích