[Phần 1] 10 Bí quyết chinh phục phương pháp giải toán chủ chốt môn Hóa học - Megabook.vn

htpp://megabook.vn 1

BÍ QUYẾT 1: PHƯƠNG PHÁP QUY ĐỔI

I. c¬ së lý thuyÕt

1) Khi quy ®æi hçn hîp nhiÒu chÊt (VÝ dô: hçn hîp X gåm: Fe, FeO, Fe2O3 và Fe3O4 ...)

(tõ 3 chÊt trë lªn) thµnh hçn hîp hai chÊt ( nh: Fe, FeO hoÆc Fe, Fe2O3 hoÆc….) mét chÊt ( nh:

FexOy hoÆc…) ta ph¶i b¶o toµn sè mol nguyªn tè vµ b¶o toµn khèi lîng hçn hîp.

2) Cã thÓ quy ®æi hçn hîp X vÒ bÊt kú cÆp chÊt nµo, thËm chÝ quy ®æi vÒ mét chÊt. Tuy

nhiªn ta nªn chän cÆp chÊt nµo ®¬n gi¶n cã Ýt ph¶n øng oxi ho¸ khö nhÊt, ®Ó ®¬n gi¶n trong viÖc

tÝnh to¸n.

3) Trong qu¸ tr×nh tÝnh to¸n theo ph¬ng ph¸p quy ®æi ®«i khi ta gÆp sè ©m ( nh sè mol

©m, khèi lîng ©m) ®ã lµ do sù bï trõ khèi lîng cña çc chÊt trong hçn hîp, trong trêng hîp

nµy ta vÉn tÝnh to¸n b×nh thêng vµ kÕt qu¶ cuèi cïng vÉn tho¶ m·n.

4) Khi quy ®æi hçn hîp X vÒ mét chÊt lµ FexOy th× Oxit FexOy t×m ®îc chØ lµ oxit gi¶

®Þnh kh«ng cã thùc( vÝ dô nh: Fe15O16 , Fe7O8…)

5) Khi quy ®æi hçn hîp çc chÊt vÒ nguyªn tö th× tu©n theo çc bíc nh sau:

Bíc 1: quy ®æi hçn hîp çc chÊt vÒ cac nguyªn tè t¹o thµnh hçn hîp ®ã

Bíc 2: ®Æt Èn sè thÝch hîp cho sè mol nguyªn tö çc nguyªn tè trong hçn hîp.

Bíc 3: LËp çc ph¬ng tr×nh dùa vµo çc ®Þnh luËt b¶o toµn khèi lîng, b¶o toµn nguyªn

tè, b¶o toµn electron…

Bíc 4: lËp çc ph¬ng tr×nh dùa vµo çc gi¶ thiÕt cña bµi to¸n nÕu cã.

Bíc 5: gi¶i çc ph¬ng tr×nh vµ tÝnh to¸n ®Ó t×m ra ®¸p ¸n.

6. Mét sè bµi to¸n ho häc cã thÓ gi¶i nhanh b»ng ph¬ng ph¸p b¶o toµn khèi lîng, b¶o

toµn nguyªn tè, b¶o toµn e… song ph¬ng ph¸p quy ®æi còng t×m ra ®¸p ¸n rÊt nhanh, chÝnh x¸c

vµ ®ã lµ ph¬ng ph¸p t¬ng ®èi u viÖt, kÕt qu¶ ®¸ng tin cËy, cã thÓ vËn dông vµo çc bµi tËp tr¾c

nghiÖm ®Ó ph©n lo¹i häc sinh (nh ®Ò tuyÓn sinh §H-C§ - 2007 - 2008 mµ Bé gi¸o dôc vµ ®µo

t¹o ®· ra).

7. C«ng thøc gi¶i nhanh.

Khi gÆp bµi to¸n d¹ng s¾t vµ hçn hîp s¾t ta ¸p dông c«ng thøc tÝnh nhanh sau: Khi ¸p

dông c«ng thøc nµy th× chóng ta cÇn chøng minh ®Ó nhí vµ vËn dông linh ho¹t trong qu¸ ttr×nh

lµm çc bµi to¸n tr¾c nghiÖm (c«ng thøc ®îc chøng minh ë ph¬ng ph¸p b¶o toµn e).

a. Trêng hîp 1: tÝnh khèi lîng s¾t ban ®Çu tríc khi bÞ «xi hãa thµnh m gam hçn hîp X

gåm: Fe, FeO, Fe2O3 và Fe3O4 .

hh eFe

7.m 56.nm (1)

10

,

b. Trêng hîp 2: tÝnh khèi lîng m gam hçn hîp X gåm: Fe, FeO, Fe2O3 và Fe3O4 .

Fe e

hh

10.m 56.nm (2)

7

c. Trêng hîp 3: tÝnh khèi lîng muèi t¹o thµnh khi cho m gam hçn hîp X gåm: Fe,

FeO, Fe2O3 và Fe3O4 vµo dung dÞch HNO3 nãng d.

3 3 3 3

FeFe(NO ) Fe , Fe(NO )

mn n ymol m 242.y gam(3)

56


d. Trêng hîp 4: tÝnh khèi lîng muèi t¹o thµnh khi cho m gam hçn hîp X gåm: Fe,

FeO, Fe2O3 và Fe3O4 vµo dung dÞch H2SO4 ®Æc, nãng d.

2 4 3 2 4 3

FeFe (SO ) Fe , Fe (SO )

m1n .n x mol m 400.x gam(4)

2 112

Ii. Bµi to¸n ¸p dông:

Bµi to¸n 1: (TrÝch ®Ò thi tuyÓn sinh §H C§ Khèi B- 2007) Nung m gam bét s¾t trong oxi thu

®ù¬c 3 gam hçn hîp chÊt r¾n X. Hoµ tan hÕt hçn hîp X trong dung dÞch HNO3 d tho t ra 0.56

lÝt NO (®ktc) lµ s¶n phÈm khö duy nhÊt. Gi¸ trÞ m lµ:

A. 2.52 gam B. 1.96 gam. C. 3.36 gam. D. 2.10 gam.

Bµi gi¶i:

Çch 1: Quy hçn hîp chÊt r¾n X vÒ hai chÊt Fe, Fe2O3

Fe + 4HNO3 Fe(NO3)3 + NO + 2H2O

0,025mol 0,025mol

NO

0,56n 0,025mol

22, 4

2 3Fe Om = 3 - 0,025 .56 = 1,6gam

2 3Fe(trongFe O )

1,6n 2. 0,02mol

160

mFe = 56(0,025 + 0,02) = 2,52 gam A ®óng

Chó ý: NÕu 2 3Fe(trongFe O )

1,6n 0,01mol

160 mFe = 56.(0,035) = 1,96g B sai

Çch 2: Quy hçn hîp chÊt r¾n X vÒ hai chÊt FeO, Fe2O3

3FeO + 10HNO3 3Fe(NO3)3 + NO + 5H2O

3.0,025 0,025

mFeO = 3.0,025 . 72 = 5,4g Fe(FeO)

5, 4n 0,075mol

72

2 3Fe Om = 3 - 5,4 = -2,4g

2 3Fe(Fe O )

2.( 2, 4) 4,8n 0,03mol

160 160

mFe = 56 .(0,075 + (-0,03)) = 2,52 gam A ®óng

Chó ý: + KÕt qu¶ ©m ta vÉn tÝnh b×nh thêng v× ®©y lµ ph¬ng ph¸p quy ®æi

+ NÕu 2 3Fe(Fe O )n 0,015mol mFe = 56.0,06 = 3,36g C sai

Çch 3: Quy hçn hîp chÊt r¾n X vÒ mÆt chÊt lµ Fex Oy

3FexOy + (12x - 2y)HNO3 2Fe(NO3)3 +(3x-2y)NO + (6x -y)H2O

3.0,025

3x 2y 0,025mol

x yFe O

3 3.0,025n

56x 16y 3x 2y

3 2Fe O

x 3m 200

y 2


Fe(oxit)

3.56.3m 2,52g

200 A ®óng

Chó ý: NÕu 2 3Fe O Fe

3.2.56m 160 m 2,1g160

D sai

Çch 4: ¸p dông c«ng thøc gi¶i nhanh.

hh eFe

7.m 56.n 7.3 56.0,025.3m 2,52gam

10 10

=> A ®óng

Bµi to¸n 2: ( TrÝch ®Ò thi tuyÓn sinh §H C§- Khèi A- 2008). Cho 11.36 gam hçn hîp gåm Fe,

FeO, Fe2O3 và Fe3O4 ph¶n øng hÕt víi dung dÞch HNO3 lo·ng d thu ®îc 1.344 lÝt khÝ NO

(s¶n phÈm khö duy nhÊt ë đktc) vµ dung dịch X. C« c¹n dung dÞch X sau ph¶n øng ®îc m gam

muèi khan. Gi¸ trÞ m lµ:

A. 34.36 gam. B. 35.50 gam. C. 49.09 gam D. 38.72 gam.

Bµi gi¶i.

Çch 1: Quy ®æi hçn hîp vÒ hai chÊt: Fe, Fe2O3

Hoµ tan hçn hîp víi HNO3 lo·ng d 1,344 lÝt NO

Fe + 4HNO3 Fe(NO3)3 + NO + 2H2O (1)

0,06mol 0,6mol 0,06mol

Fe2O3 2Fe(NO3)3 (2)

0,05 0,1mol

NO

1,344n 0,06mol;

22, 4

Tõ (1) mFe = 56 . 0,06 = 3,36 g 2 3Fe Om 11,36 3,36 8g

2 3Fe O

8n 0,05mol

160 mX = 242 (0,06 + 0,1) = 38,72g D ®óng

Çch 2: Quy hçn hîp vÒ hai chÊt: FeO, Fe2O3

3FeO + 10HNO3 3Fe(NO3)3 + NO + 5H2O

0,18 0,18mol 0,06

Fe2O3 2Fe(NO3)3

-0,01 -0,02

mFeO = 12,96g; 2 3Fe Om 1,6g

3Fe(NO )3m 242(0,18 0,02) 38,72g D ®óng

Çch 3: Quy hçn hîp vÒ mét chÊt FexOy

3FexOy + (12x - 2y)HNO3 3xFe(NO3)3 + (3x - 2y)NO + (6x-y)H2O

3.0,06

3x 2y

3.x.0,06

3x 2y 0,06

x yFe O

11,36 0,06.3n

56x 16y 3x 2y

150x = 160y

x 16

y 15


3 3Fe(NO )

3.16.0,06m .242 38,72g

3.16 2.15

D ®óng

Çch 4. ¸p dông ph¬ng ph¸p quy ®æi nguyªn tö

Ta xem 11.36 gam hçn hîp gåm Fe, FeO, Fe2O3 và Fe3O4 lµ hçn hîp cña x mol Fe vµ

y mol O. Ta cã: mHH =56x+16y =11,36 (1).

MÆt kh¸c qu¸ tr×nh cho vµ nhËn electron nh sau

0 3

Fe 3e Fe

x 3x

0 2

O 2e O

y 2y

5 2

N 3e N

...0,18 0,06

¸p dông §LBT E ta ®îc:

en 2y 0,18 3x, 3x 2y 0,18 (2)

Gi¶i hÖ (1) vµ (2) => x=0,16 mol, y=0,15 mol.

3 3 3 3Fe(NO ) Fe , Fe(NO )n n x 0,16mol m 0,16.242 38,72gam , D ®óng


3 3 3 3

hh eFe

Fe(NO ) Fe , Fe(NO )

7.m 56.n 7.11,36 56.0,06.3m 8,96gam

10 10

8,96n n 0,16mol m 0,16.242 38,72gam

56

=> D ®óng

Çch 6. LÊy çc ®¸p ¸n ®em chia cho khèi lîng mol cña muèi lµ 242 th× çc sè ®Òu lÏ nhng chØ

cã ®¸p ¸n D lµ sè kh«ng lÏ lµ 0,16

Bµi to¸n 3: Nung 8.4 gam Fe trong kh«ng khÝ, sau ph¶n øng thu ®îc m gam X gåm Fe, FeO,

Fe2O3 và Fe3O4 . Hoµ tan m gam hçn hîp X b»ng HNO3 d, thu ®îc 2.24 lÝt khÝ NO2 (®ktc) lµ

s¶n phÈm khö duy nhÊt. Gi¸ trÞ m lµ:


Bµi gi¶i.

- Çch 1: + Sö dông ph¬ng ph¸p quy ®æi,

Quy ®æi hçn hîp X vÒ hai chÊt Fe vµ Fe2O3 hoµ tan hçn hîp X vµo dung dÞch HNO3 d ta

cã:

Fe + 6HNO3 Fe(NO3)3 + 3NO2 + 3H2O: 2NOn 0,1mol

0,1/3 0,1

Sè mol cña nguyªn tö Fe t¹o oxit Fe2O3 lµ:

Fe

8,4 0,1 0,35n (mol)

56 3 3

2 3Fe O Fe

1 0,35n n

2 2.3

VËy 2 3X Fe Fe O

0,1 0,35 33,6m m m .56 .160 11,2g

3 6 3 A ®óng

Chó ý:

+ NÕu 2 3Fe O Fe X

0,35 0,35n n m (56 160) 25,2g

3 3 B sai


+ NÕu 2 3Fe O Fe X

0,35 0,35n 2n 2. m (56 320) 43,87g

3 3 C sai

+ NÕu kh«ng c©n b»ng pt : 2Fe NO Fe

8,4n n 0,1mol n 0,1 0,05mol

56

mX = 0,05 (56 + 80) = 6,8 D sai

TÊt nhiªn mX > 8,4 do vËy D lµ ®¸p ¸n v« lý)

- Çch 2: Quy ®æi hæn hîp X vÒ hai chÊt FeO vµ Fe2O3

FeO + 4HNO3 Fe(NO3)3 + NO2 + 2H2O

0,1 0,1

Fe

8,4n 0,15mol

56 Ta cã: 22Fe O 2FeO

0,15mol0,1 0,1mol

2

2 2 3

h X

4Fe 3O 2Fe Om 0,1.72 0,025.160 11,2g

0,05 0,025mol

A ®óng

Chó ý: VÉn cã thÓ quy ®æi hçn hîp X vÒ hai chÊt (FeO vµ Fe3O4) hoÆc (Fe vµ FeO) hoÆc (Fe vµ

Fe3O4) nhng viÖc gi¶i trë nªn phøc t¹p h¬n, cô thÓ lµ ta ph¶i ®Æt Èn sè mol mçi chÊt, lËp hÖ ph¬ng

tr×nh, gi¶i hÖ ph¬ng tr×nh hai Èn sè).

Çch 3: Quy hçn hîp X vÒ mét chÊt FexOy:

FexOy + (6x - 2y) HNO3 xFe(NO3)3 + (3x - 2y) NO2 + (3x -y) H2O

0,1

3x 2ymol 0,1mol

¸p dông ®Þnh luËt b¶o toµn nguyªn tè s¾t: Fe

8,4 0,1.x x 6n

56 3x 2y y 7

VËy c«ng thøc quy ®æi lµ: Fe6O7 (M = 448) vµ 6 7Fe O

0,1n 0,025mol

3.6 2.7

mX = 0,025 . 448 = 11,2g A ®óng

NhËn xÐt: Quy ®æi hçn hîp gåm Fe, FeO, Fe3O4, Fe2O3 vÒ hçn hîp hai chÊt FeO, Fe2O3 lµ ®¬n

gi¶n nhÊt.


hh e Fe eFe hh

7.m 56.n 10.m 56.nm m

10 7

trong ®ã mFe lµ khèi lîng s¾t, mhh lµ khèi

lîng cña hçn hîp çc chÊt r¾n s¾t vµ «xit s¾t, ne lµ sè mol e trao ®æi. C«ng thøc nµy ®îc chøng

minh trong çc ph¬ng ph¸p b¶o toµn e..

Ta cã; Fe ehh

10.m 56.n 10.8,4 56.0,1.m 11,2gam

7 7

=>A ®óng

Bµi to¸n 4: Nung m gam Fe trong kh«ng khÝ, sau mét thêi gian ta thu ®îc 11,2 gam hçn hîp

chÊt r¾n X gåm Fe, Fe2O3, Fe3O4, FeO. Hoµ tan hÕt 11,2g hçn hîp chÊt r¾n X vµo dung dÞch

HNO3 d thu ®îc 2,24 lÝt khÝ NO2 (®ktc) lµ s¶n phÈm khö duy nhÊt. Gi¸ trÞ m lµ:

A: 7,28gam B: 5,6gam C: 8,40gam D: 7,40gam

Bµi gi¶i:

Çch 1: T¬ng tù nh vÝ dô 1, ®èi víi çch 1

- Quy vÒ hçn hîp X vÒ hai chÊt Fe vµ Fe2O3:


3 3 3 2 2Fe 6HNO Fe(NO ) 3NO 3H O

0,1 0,13

Sè mol cña nguyªn tö Fe t¹o oxit Fe2O3 lµ:

2 3Fe Fe O

m 0,1 1 m 0,1n mol n

56 3 2 56 3

VËy mX = mFe + 2 3Fe Om

0,1 1 m 0,111,2 56. .160

3 2 56 3

m = 8,4 C ®óng

Çch 2: T¬ng tù çch 2 quy ®æi hçn hîp X vÒ FeO vµ Fe2O3 m = 8,4 g

Çch 3: T¬ng tù çch 3 quy ®æi hçn hîp X vÒ FexOy m = 8,4 g


hh eFe

7.m 56.n 7.11,2 56.0,1m 8,4gam

10 10

=> C ®óng

Bµi to¸n 5: Hoµ tan hÕt m gam hçn hîp X gåm Fe, Fe2O3, Fe3O4 trong dung dÞch HNO3 ®Æc

nãng thu ®îc 4,48 lÝt khÝ mµu n©u duy nhÊt (®ktc). C« c¹n dung dÞch sau ph¶n øng thu ®îc

145,2gam muèi khan, gi¸ trÞ m lµ:

A: 78,4g B: 139,2g C: 46,4g D: 46,256g

Bµi gi¶i:

¸p dông ph¬ng ph¸p quy ®æi: Quy hçn hîp X vÒ hçn hîp hai chÊt

Çch 1: Quy hçn hîp X vÒ 2 chÊt Fe vµ Fe2O3:

Hoµ tan hçn hîp X vµo dung dÞch HNO3 ®Æc nãng d.

Ta cã: Fe + 6HNO3 Fe(NO3)3 + 3NO2 + 3H2O (1)

0,2/3 0,2/3 0,2

Fe2O3 + 6HNO3 2Fe(NO3)3 + 3H2O (2)

Ta cã: 2NO

4,48n 0,2mol

22,4 ;

3 3Fe(NO )

145,2n n 0,6mol

242 muèi khan

Tõ pt (2): 2 3 3 3Fe O Fe(NO )

1 1 0,2 0,8n n 0,6 (mol)

2 2 3 3

2

2 3Fe Fe Oh X

0,2 0,8m m n .56 .160 46,4g

3 3 C ®óng

NÕu 22 3Fe Fe Oh X

m m n 0,66.56 0,266.160 46,256g D sai

Çch 2: Quy hçn hîp X vÒ hçn hîp 2 chÊt FeO vµ Fe2O3 ta cã:

3 3 3 2 2

2 3 3 3 3 2

FeO + 4HNO Fe(NO ) + NO + 2H O (3)

0,2 0,2 0,2

Fe O + 6HNO 2Fe(NO ) +3H O (4)

0,2mol 0,4mol

3 3Fe(NO )

145, 2n 0,6mol

242 , mX = 0,2 (72 + 160) = 46,4gam C ®óng

Chó ý: + NÕu tõ (4) kh«ng c©n b»ng 2 3Fe On 0,4mol


mX = 0,2 (72 + 2 . 160) = 78,4 gam A sai

Çch 3: Quy hçn hîp X vÒ mét chÊt lµ FexOy:

FexOy + (6x -2y) HNO3 xFe(NO3)3 + (3x - 2y)NO2 + (3x - y) H2O

0, 23x 2y

0,6 0,2

¸p dông ®Þnh luËt b¶o toµn nguyªn tè Fe: 0, 2 0,6

3x 2y x

6y= 8x

x 3

y 4 Fe3O4 2h

0, 2m .232 46, 4g

3.3 4.2

C ®óng

Chó ý: + NÕu mhh = 0,6 232 = 139,2 g B sai


3 3Fe Fe(NO )

145,2n n 0,6mol

242 => mFe = 0,6.56=33,6 gam

Fe ehh

10.m 56.n 10.33,6 56.0,2m 46,4gam

7 7

=> C ®óng

Bµi to¸n 6: Hoµ tan hoµn toµn 49.6 gam hh X gåm Fe, FeO, Fe2O3 và Fe3O4 b»ng H2SO4 ®Æc,

nãng thu ®îc dung dÞch Y vµ 8.96 lÝt khÝ SO2(®ktc). Thµnh phÇn phÇn tr¨m vÒ khèi lîng cña

oxi trong hçn hîp X vµ khèi lîng muèi trong dung dÞch Y lÇn lît lµ:

A. 20.97% vµ 140 gam. B. 37.50% vµ 140 gam.

C. 20.97% vµ 180 gam D.37.50% vµ 120 gam.

Bµi gi¶i:

Çch 1: + Quy hçn hîp X vÒ hai chÊt FeO vµ Fe2O3 ta cã:

49,6gam

2 4 2 4 3 2 2

2 3 2 4 2 4 3 2

2FeO 4H SO Fe (SO ) SO 4H O

0,8 0, 4 0, 4mol

Fe O 3H SO Fe (SO ) 3H O

0,05 0,05

2 3

2 3

Fe O

Fe O

m 49,6 0,8.72 8g

8n 0,05mol

160

noxi (X) = 0,8 + 3.(-0,05) = 0,65mol

O

0,65.16.100%m 20,97%

49,6 A vµ C

2 4 3Fe (SO )m [0,4 ( 0,05)).400 140gam A ®óng

Chó ý: + NÕu 2 4 3Fe (SO )m (0,4 0,05).400 180g C sai

+ T¬ng tù quy ®æi vÒ hai chÊt kh¸c…

Çch 2. ¸p dông ph¬ng ph¸p quy ®æi nguyªn tö

Ta xem 49,6 gam hçn hîp gåm Fe, FeO, Fe2O3 và Fe3O4 lµ hçn hîp cña x mol Fe vµ y

mol O. Ta cã: mHH =56x+16y =49,6 (1).



0 3

Fe 3e Fe

x 3x

0 2

O 2e O

y 2y

6 4

S 2e S

...0,8 0,4


en 2y 0,18 3x, 3x 2y 0,8 (2)

Gi¶i hÖ (1) vµ (2) => x=0,7 mol, y=0,65 mol.

2 4 3

2 4 3

Fe (SO ) Fe

Fe (SO )

0,65.16 1%O 100% 20,97%,n n 0,35mol

249,6 2

m 0,35.400 140gam A dung


hh eFe

7.m 56.n 7.49,6 56.0,4.2m 39,2gam

10 10

49,6 39,2

%O .100 20,97%49,6

2 4 3 2 4 3Fe (SO ) Fe Fe (SO )

1 39,2n n 0,35mol,m 0,35.400 140gam

2 56.2 => A ®óng

Bµi to¸n 7: §Ó khö hoà n toà n 3,04 gam hçn hîp X gåm FeO, Fe3O4, Fe2O3, cÇn 0,05 mol H2.

MÆt kh¸c hoà tan hoà n toà n 3,04 gam hçn hîp X trong dung dÞch H2SO4 ®Æc nãng th× thu

®îc thÓ tÝch V ml SO2 (®ktc). Gi¸ trÞ V(ml) là :

A.112 ml B. 224 ml C. 336 ml D. 448 ml.

Bµi gi¶i:

Çch 1:

Quy ®æi hçn hîp X vÒ hçn hîp hai chÊt FeO vµ Fe2O3 víi sè mol lµ x, y

Ta cã: 0t

2 2FeO H Fe H O (1)

x x x

Fe2O3 + 3H2 2Fe + 3H2O (2)

y 3y 2y

Tõ (1) vµ (2) ta cã: x 3y 0,05 x 0,02mol

72x 160y 3,04 y 0,01mol

2FeO + 4 H2SO4 Fe2(SO4)3 + SO2 + 4H2O (3)

0,02mol 0,01mol

VËy 2SOV 0,01 22,4 = 0,224 lÝt hay 224ml B ®óng

Chó ý: NÕu (3) kh«ng c©n b»ng: 2SOV = 0,02 22,4 = 0,448 lÝt = 448ml D sai


O H2 On n 0,05mol,m 0,05.16 0,8gam mFe = m«xit – mO =2,24 gam =>

e 2

10.22,4 7.3,04n 0,01mol,Vso 0,01.22,4 0,224lit 224ml

56.2

B ®óng


Bµi to¸n 8: Hỗn hợp X gåm Fe, FeO, Fe2O3 và Fe3O4 víi sè mol mçi chÊt lµ 0.1 mol hoµ tan

hÕt vµo dung dÞch Y gåm ( HCl, H2SO4 lo·ng) d thu ®îc dung dÞch Z. Nhá tõ tõ dung dÞch

Cu(NO3)2 1M vµo dd Z cho tíi khi ngõng tho t khÝ NO. ThÓ tÝch dung dÞch Cu(NO3)2 cÇn dïng

vµ thÓ tÝch khÝ tho t ra ë ®ktc thuéc ph¬ng ¸n nµo:

A. 50 ml vµ 6.72 lÝt B. 100 ml vµ 2.24 lÝt.

C. 50 ml vµ 2.24 lÝt D. 100 ml vµ 6.72 lÝt.

Bµi gi¶i:

Quy hçn hîp 0,1 mol Fe2O3 vµ 0,1 mol FeO thµnh 0,1 mol Fe3O4

Hçn hîp X gåm: Fe3O4 mol: Fe(0,2mol) + dung dÞch Y

Fe3O4 + 8H+ Fe2+ + 2Fe3+ + 4H2O (1)

0,2mol 0,2 0,4mol

Fe + 2H+ Fe2+ + H2 (2)

0,1 0,1

D2 Z (Fe2+: 0,3mol; Fe3+: 0,4mol) + Cu(NO3)2 (3)

2 3

3 23Fe NO 4H 3Fe NO 2H O (4)

0,3 0,1 0,1

VNO = 0,1 22,4 = 2,24 lÝt; 3 2 3

Cu(NO ) NO

1n n 0,05mol

2

23 2d Cu(NO )

0,05n 0,05

1 lÝt (hay 50ml) C ®óng

Chó ý: + NÕu 3 2 3 23

Cu(NO ) Cu(NO )NOn n 0,1mol V 100ml B sai

+ Tõ (4) nÕu kh«ng cÇn b»ng: VNO = 0,3 22,4 = 6,72 lÝt A sai

Bµi to¸n 9: Nung x mol Fe vµ 0,15 mol Cu trong kh«ng khÝ mét thêi gian thu ®îc 63,2 gam hçn

hîp chÊt r¾n. Hoµ tan hoµn toµn hçn hîp chÊt r¾n trªn b»ng H2SO4 ®Æc, nãng, d thu ®îc dung

dÞch Y vµ 6,72 lÝt khÝ SO2(®ktc). Gi¸ trÞ cña x mol lµ:

A. 0,7 mol B. 0,3 mol C. 0,45 mol D. 0,8 mol

Bµi gi¶i.

Xem hçn hîp chÊt r¾n lµ hçn hîp cña x mol Fe , 0,15 mol Cu vµ y mol O.

Ta cã: mHH=56x + 64.0,15 +16y=63,2

56x+16y=53,6 (1)


0 3 0 2

Fe 3e Fe Cu 2e Cu

x 3x 0,15 0,3

0 2

O 2e O

y 2y

6 4

S 2e S

...0,6 0,3


en 3x 0,3 0,6 2y, 3x 2y 0,3 (2)

Gi¶i hÖ (1) vµ (2) => x=0,7 mol, y=0,9 mol. A ®óng


Bµi to¸n 10. Hoµ tan hÕt m gam hçn hîp X gåm Fe, FeS , FeS2, vµ S b»ng HNO3 nãng d thu

®îc 9,072 lÝt khÝ mµu n©u duy nhÊt (đktc, s¶n phÈm kh duy nhÊt ) vµ dung dÞch Y. Chia dung

dÞch Y thµnh 2 phÇn b»ng nhau.

PhÇn 1 cho t¸c dông víi dung dÞch BaCl2 d thu ®îc 5,825 gam kÕt tña tr¾ng.

PhÇn 2 tan trong dung dÞch NaOH d thu ®îc kÕt tña Z, nung Z trong kh«ng khÝ ®Õn

khèi lîng kh«ng ®æi ®îc a gam chÊt r¾n.

Gi¸ trÞ cña m vµ a lÇn lît lµ:

A. 5,52 gam vµ 2,8 gam. B. 3,56 gam vµ 1,4 gam.

C. 2,32 gam vµ 1,4 gam D. 3,56 gam vµ 2,8 gam.

Bµi gi¶i.

Xem hçn hîp chÊt r¾n X lµ hçn hîp cña x mol Fe u vµ y mol S.

Qu¸ tr×nh cho vµ nhËn electron nh sau 0 3

Fe 3e Fe

x 3x x

0 6

S 6e S

y 6y y

5 4

N 1e N

...0,405 0,405mol


2e NO

9,072n 3x 6y n 0,405mol, 3x 6y 0,405 (1)

22,4

MÆt kh¸c trong 1/2 dung dÞch Y:

0

2

4

33OH t

23 3

6Ba2

4 4

BaSO

Fe Fe(OH) (Z) Fe O

x xmol ................................ mol

2 4

S(SO ) BaSO

y ymol..................... mol

2 2

y 5,825n 0,025mol y 0,05mol

2 233

Thay vµo (1) ta ®îc x=0,035 mol

m = mX=56x+32y=56.0,035+32.0,05=3,56 gam

2 3Fe O

x 0,035a m .160 .160 1,4gam

4 4 => B ®óng.

iii. bµi tËp tù gi¶i

Bµi 1: Hoµ tan hÕt m gam hçn hîp X gåm FeO, Fe2O3 và Fe3O4 b»ng HNO3 thu ®îc 2.24 lÝt

khÝ mµu n©u duy nhÊt (đktc). C« c¹n dung dÞch sau ph¶n øng ®îc 96.8 gam muèi khan. Gi¸ trÞ

m lµ:


Bµi 2: Hoµ tan 52.2 gam hh X gåm FeO, Fe2O3 và Fe3O4 b»ng HNO3 ®Æc, nãng thu ®îc 3.36

lÝt khÝ NO2 (đktc). C« c¹n dd sau ph¶n øng ®îc m gam muèi khan. Gi¸ trÞ m lµ:



Bµi 3: Vµo thÕ kû XVII çc nhµ khoa häc ®· lÊy ®îc mét mÈu s¾t nguyªn chÊt tõ çc m¶nh vì

cña thiªn th¹ch. Sau khi ®em vÒ phßng thÝ nghiÖm do b¶o qu¶n kh«ng tèt nªn nã bÞ oxi hãa thµnh

m gam chÊt r¾n X gåm Fe vµ çc «xit cña nã. §Ó x¸c ®Þnh khèi lîng cña mÈu s¾t th× çc nhµ

khoa häc ®· cho m gam chÊt r¾n X trªn vµo vµo dung dÞch HNO3 lo·ng thu ®îc khÝ NO duy nhÊt

vµ dung dÞch muèi Y, c« c¹n dung dÞch muèi Y c©n nÆng 48,4 gam chÊt r¾n khan. MÈu thiªn

th¹ch b»ng s¾t nguyªn chÊt ®ã cã khèi lîng lµ:

A. 11,2gam. B. 5,6 gam C. 16,8 gam D. 8,4 gam

Bµi 4: Vµo thÕ kû XIX çc nhµ khoa häc ®· lÊy ®îc mét mÈu s¾t nguyªn chÊt tõ çc m¶nh vì

cña thiªn th¹ch. Sau khi ®em vÒ phßng thÝ nghiÖm çc nhµ khoa häc ®· lÊy 2,8 gam Fe ®Ó trong

èng thÝ nghiÖm kh«ng ®Ëy n¾p kÝn nã bÞ «xi hãa thµnh m gam chÊt r¾n X gåm Fe vµ çc «xit cña

nã. Cho m1 gam chÊt r¾n X trªn vµo vµo dung dÞch HNO3 lo·ng thu ®îc 896 ml khÝ NO duy nhÊt

(®ktc) vµ dung dÞch muèi Y, c« c¹n dung dÞch muèi Y c©n nÆng m2 gam chÊt r¾n khan.

1. gi¸ trÞ cña m2 lµ:

A. 72,6 gam B. 12,1 gam. C. 16,8 gam D. 72,6 gam


A. 6,2gam. B. 3,04 gam. C. 6,68 gam D. 8,04 gam

Bµi 5: mét chiÕc kim b»ng s¾t l©u ngµy bÞ oxi hãa, sau ®ã ngêi ta c©n ®îc 8,2 gam s¾t vµ çc

«xit s¾t cho toµn bé vµo dung dÞch HNO3 ®Æc nãng thu ®îc 4,48 lÝt khÝ mµu n©u duy nhÊt

(®ktc) vµ dung dÞch muèi Y, c« c¹n dung dÞch muèi Y thu ®îc m gam muèi khan.

1. khèi lîng chiÕc kim b»ng s¾t lµ:

A. 6,86 gam. B. 3,43 gam. C. 2,42 gam D. 6.26 gam

2. gi¸ trÞ cña m gam muèi lµ:

A. 29,645 gam. B. 29,5724 gam. C. 31,46 gam D. 29,04 gam

Bµi 6: Çc nhµ khoa häc ®· lÊy m1 gam mét m¶nh vì thiªn thach b»ng s¾t nguyªn chÊt do b¶o

qu¶n kh«ng tèt nªn nã bÞ oxi hãa thµnh m2 gam chÊt r¾n X gåm Fe vµ çc «xit cña nã. §Ó x¸c

®Þnh khèi lîng cña mÈu s¾t th× çc nhµ khoa häc ®· cho m2 gam chÊt r¾n X trªn vµo vµo dung

dÞch HNO3 lo·ng d thu ®îc 6,72 lÝt khÝ NO duy nhÊt(®ktc) vµ dung dÞch muèi Y, c« c¹n dung

dÞch muèi Y c©n nÆng 121 gam chÊt r¾n khan.

1. gi¸ trÞ cña lµ: m1

A. 28 gam B. 56 gam. C. 84 gam D. 16,8 gam



Bµi 7: çc nhµ th¸m hiÓm ®· t×m thÊy mét chÊt r¾n bÞ gÜ s¾t díi ®¹i d¬ng, sau khi ®a mÈu gØ

s¾t ®Ó x¸c ®Þnh khèi lîng s¾t tríc khi bÞ oxi hãa th× ngêi ta cho 16 gam gÜ s¾t ®ã vµo vµo dung

dÞch HNO3 ®Æc nãng d thu ®îc 3,684 lÝt khÝ NO2 duy nhÊt(®ktc) vµ dung dÞch muèi X, c« c¹n

dung dÞch muèi X c©n nÆng m gam chÊt r¾n khan.

1. khèi lîng s¾t ban ®Çu lµ:


2. gi¸ trÞ cña m lµ:


Bµi 8: cho 12,096 gam Fe nung trong kh«ng khÝ thu ®îc m1 gam chÊt r¾n X gåm Fe vµ çc «xit

cña nã. Cho m1 gam chÊt r¾n X trªn vµo vµo dung dÞch H2SO4 ®Æc nãng thu ®îc 1,792 lÝt khÝ SO2

duy nhÊt (®ktc) vµ dung dÞch muèi Y, c« c¹n dung dÞch muèi Y c©n nÆng m2 gam chÊt r¾n khan.






Bµi 9: Sau khi khai th¸c quÆng b«xit nh«m cã lÉn çc t¹p chÊt: SiO2, Fe, çc oxit cña Fe. §Ó lo¹i

bá t¹p chÊt ngêi ta cho quÆng vµo dung dÞch NaOH ®Æc nãng d thu ®îc dung dÞch X vµ m

gam chÊt r¾n kh«ng tan Y. ®Ó x¸c ®Þnh m gam chÊt r¾n kh«ng tan chiÕm bao nhiªu phÇn trÈmtng

quÆng ta cho m gam chÊt r¾n ®ã vµo dung dÞch HNO3 lo·ng d thu ®îc 6,72 lÝt khÝ NO duy

nhÊt(®ktc) vµ dung dÞch muèi Y, c« c¹n dung dÞch muèi Y c©n nÆng 121 gam chÊt r¾n khan. Gi¸

trÞ cña lµ m1


Bµi 10: Hßa tan hoµn toµn mét «xit s¾t FexOy b»ng dung dÞch H2SO4 ®Æc nãng thu ®îc 2,24 lÝt

khÝ SO2 duy nhÊt (®ktc) vµ dung dÞch muèi Y, c« c¹n dung dÞch muèi Y c©n nÆng 120 gam chÊt

r¾n khan. C«ng thøc ph©n tö cña «xit s¾t lµ:

A. FeO B. Fe2O3 C. Fe3O4 D. Kh«ng x¸c ®Þnh ®îc

Bµi 11: Nung y mol Fe trong kh«ng khÝ mét thêi gian thu ®îc 16,08 gam hçn hîp A gåm 4 chÊt

r¾n gåm Fe vµ çc «xit s¾t. hßa tan hÕt lîng hçn hîp A trªn b»ng dung dÞch HNO3 lo·ng d thu

®îc 672 ml khÝ NO duy nhÊt(®ktc) vµ dung dÞch muèi. Gi¸ trÞ cña lµ y:

A. 0.21 mol B. 0,232 mol. C. 0,426 mol D. 36,8 mol

Bµi 12: Hßa tan m gam hçn hîp X bèn chÊt r¾n gåm Fe vµ çc «xit s¾t b»ng dung dÞch HNO3 d

thu ®îc 4,48 lit khÝ NO2 duy nhÊt(®ktc) vµ 145,2 gam muèi khan. Gi¸ trÞ cña lµ m gam:

A. 44 gam B. 46,4 gam. C. 58 gam D. 22 gam

Bµi 13. §èt ch¸y hoµn toµn 6,48 gam hçn hîp X gåm: FeS , FeS2, S, Cu, CuS, FeCu2S2 th× cÇn

2,52 lÝt «xi vµ thÊy tho¸t ra 1,568 lÝt(®ktc) SO2, mÆt kh¸c cho 6,48 gam X t¸c dông dung dÞch

HNO3 nãng d thu ®îc V lÝt khÝ mµu n©u duy nhÊt (®ktc, s¶n phÈm kh duy nhÊt ) vµ dung

dÞch Y. Cho dung dÞch Y t¸c dông víi dung dÞch Ba(OH)2 d thu ®îc m gam kÕt tña tr¾ng.

Gi¸ trÞ cña V vµ m lÇn lît lµ:

A. 13,44 lÝt vµ 23,44 gam. B. 8,96 lÝt vµ 15,60 gam.

C. 16,80 lÝt vµ 18,64 gam. D. 13,216 lÝt vµ 23,44 gam.


BÍ QUYẾT 2: PH¦¥NG PH¸P §å THÞ


Chóng ta thêng gÆp çc d¹ng bµi to¸n khi cho oxit axit CO2, SO2 t¸c dông víi dung dÞch

NaOH, KOH, Ca(OH)2 hay Ba(OH)2 thu ®îc muèi, kÕt tña, …®ã còng lµ nh÷ng d¹ng bµi to¸n

khã vµ cã nhiÒu trêng hîp x·y ra trong bµi to¸n. §Ó gi¶i nhanh ®èi víi nh÷ng d¹ng bµi to¸n nµy

t«i xin tr×nh bµy ph¬ng ph¸p vµ c«ng thøc gi¶i nhanh d¹ng bµi to¸n “cho oxit axit CO2 hoÆc SO2

t¸c dông víi dung dÞch Ca(OH)2 hoÆc Ba(OH)2 thu ®îc kÕt tña”.

1. D¹ng bµi to¸n “cho oxit axit CO2, SO2 t¸c dông víi dung dÞch Ca(OH)2, Ba(OH)2 thu

®îc kÕt tña”.

a. §iÒu kiÖn bµi to¸n:

TÝnh sè mol hay thÓ tÝch Oxit axit CO2 khi biÕt 2Ca(OH)n vµ

3CaCOn , tuy nhiªn tïy

thuéc vµo bµi to¸n mµ cã thÓ vËn dông khi ®· biÕt 2 th«ng sè vµ t×m th«ng sè cßn l¹i. Nh cho

biÕt sè mol 2COn vµ sè mol

2Ca(OH)n . TÝnh khèi lîng kÕt tña 3CaCOm . Ta cã çc ph¶n

øng hãa häc cã thÓ x·y ra nh sau:

CO2 + Ca(OH)2 CaCO3 + H2O (1)

CaCO3 + CO2 + H2O Ca(HCO3)2 (2)

2CO2 + Ca(OH)2 Ca(HCO3)2 (3)

b. Ph¬ng ph¸p vÏ ®å thÞ:

D¹ng bµi to¸n nµy ngoµi gi¶i ph¬ng ph¸p th«ng thêng t«i xin giíi thiÖu ph¬ng ph¸p ®å

thÞ sau ®ã rót ra b¶n chÊt cña bµi to¸n b»ng c«ng thøc gi¶i nhanh.

Giíi thiÖu vÒ çch vÏ ®å thÞ nh sau:

Gi¶ sö cho biÕt sè mol 2Ca(OH)n a mol . Tõ trôc tung (Oy) cña täa ®é ( h×nh vÏ )

chän mét ®iÓm cã gi¸ trÞ lµ a. Tõ trôc hoµnh (Ox) cña täa ®é ( h×nh vÏ ) chän hai ®iÓm cã gi¸ trÞ a

vµ 2a. Sau ®ã t¹i ®iÓm cã gi¸ trÞ a cña trôc Ox vµ t¹i ®iÓm cã gi¸ trÞ a cña trôc Oy kÎ vu«ng gãc

vµ chóng giao nhau t¹i ®iÓm A. Tõ ®iÓm giao nhau cña A(a,a) ta nèi víi to¹ ®é O(0,0) vµ ®iÓm

(2a,0) ta ®îc 1 tam gi¸c vu«ng c©n ®Ønh lµ A. Gi¶ sö cho biÕt sè mol kÕt tña

3CaCOn b mol .Trong ®ã 0< b <a . LÊy mét ®iÓm cã gi¸ trÞ lµ b ( h×nh vÏ) trªn trôc tung Oy.

KÎ mét ®êng th¼ng song song víi trôc hoµnh c¾t trôc tung t¹i ®iÓm cã gi¸ trÞ lµ a. ®êng th¼ng

song song nµy sÏ c¾t tam gi¸c vu«ng c©n ( h×nh vÏ) t¹i hai ®iÓm. Tõ hai ®iÓm h¹ vu«ng gãc víi

trôc hoµnh Ox th× ta sÏ ®îc 2 ®iÓm trªn trôc hoµnh Ox cã gi trÞ lµ n1 vµ n2 ®ã còng chÝnh lµ sè

mol CO2 chóng ta cÇn t×m. Nh vËy sè mol CO2 tham gia ph¶n øng cã thÓ x·y ra 2 trêng hîp:

gi¸ trÞ nhá nhÊt vµ gi¸ trÞ lín nhÊt t¬ng øng lµ:

+ Trêng hîp 1: 2min COn n = n1 mol.

+ Trêng hîp 2: 2max COn n = n2 mol.

A

b

CaCO3 y

CO2

a

n1 a n2 2a


CO2(min)2

3

Ca(OH)

CaCO

n mol bmoln a mol

n b mol mol 2a bmol

2(max)

1

CO 2

= n

n = n

Tõ ph¬ng ph¸p trªn th× b¶n chÊt cña dang bµi to¸n nµy chÝnh lµ c«ng thøc gi¶i nhanh sau

rÊt phï hîp víi ph¬ng ph¸p tr¾c nghiÖm nh hiÖn nay:

2(min) CO2(min)

2(max)

CO

CO

V n 22,4 (lit)

V (2a b).22,4 (lit)

2(max)CO

.22,4 = b.

= n .22,4

Trong ®ã b lµ sè mol kÕt tña CaCO3, a lµ sè mol Ca(OH)2.

3. bµi to¸n ¸p dông

Bµi to¸n 1: ( TrÝch c©u 5 trang 119. tiÕt 39- 40 bµi 26: kim lo¹i kiÒm thæ vµ hîp chÊt cña kim

lo¹i kiÒm thæ. SGK ban c¬ b¶n).

Cho 2,8 gam CaO t¸c dông víi mét lîng níc d thu ®îc ®ung dÞch A. Sôc 1,68 lÝt khÝ

CO2 (®ktc) vµo dung dÞch A:

a. TÝnh khèi lîng kÕt tña thu ®îc.

b. Khi ®un nãng dung dÞch A th× khèi lîng kÕt tña thu ®îc lµ bao nhiªu?

Bài giải

22

CaO 2 2

COCa

2,8n 0,05mol,CaO H O Ca(OH)

56

1,68n 0,05mol,n 0,075mol

22,4

Khi sôc khÝ CO2 vµo dung dÞch níc v«i trong Ca(OH)2 ta cã çc ph¬ng tr×nh

ph¶n øng x·y ra:


2CO2 + Ca(OH)2 Ca(HCO3)2 (2)

Khi ®un nãng dung dÞch ta cã ph¬ng tr×nh ph¶n øng x·y ra:

Ca(HCO3)2 CaCO3 + CO2 + H2O (3)

¸p dông ph¬ng phÊp ®å thÞ ta cã:

a. Khèi lîng kÕt tña thu ®îc lµ:

Dùa vµo ®å thÞ ta cã : 3CaCOn 0,025 mol

=> 3CaCOm 0,025.100 2,5 gam

3CaCOn

2COn

0,05

0,025

0,1 0,075 0,05 0.025


b. Çch 1: NÕu khi ®un nãng th× x·y ra ph¬ng tr×nh (3).

Tõ (1) ta cã: 2 3CO CaCOn n 0,025 mol

Tõ(2) => 2(pt 2) 2 2(pt1)

3 2 2

CO CO CO

Ca(HCO ) CO

n n n 0,075 0,025 0,05 mol,

1n n 0,025 mol

2

Tõ(3) : 3 3 2 3CaCO Ca(HCO ) CaCOn n 0,025 mol m 100.0,025 2,5 gam

Nh vËy khi ®un nãng khèi lîng kÕt tña thu ®îc tèi ®a lµ:

m=2,5 + 2,5 = 5 gam.

Çch 2: ¸p dông c«ng thøc tinh nhanh 2COn x 2y

Sè mol khÝ CO2 vµ sè mol kÕt tña x ®· biÕt, vÊn ®Ò b©y giê lµ t×m gi¸ trÞ y mol. Thay gi¸ trÞ vµo ta

cã 2

2

CO

CO

n x 0,075 0,025n x 2y y 0,025mol

2 2

nh vËy tæng sè mol kÕt tña

3 CaCO3CaCOn x y 0,025 0,025 0,05mol, m 0,05.100 5 gam

Bµi to¸n 2: ( TrÝch c©u 2 trang 132. tiÕt 43 bµi 28: LuyÖn tËp: TÝnh chÊt cña kim lo¹i kiÒm, kim

lo¹i kiÒm thæ vµ hîp chÊt cña chóng. SGK ban c¬ b¶n).

Sôc 6,72 lÝt khÝ CO2 (®ktc) vµo dung dÞch cã chøa 0,25 mol Ca(OH)2 . Khèi lîng gam

kÕt tña thu ®îc lµ:

A. 10 gam B. 15 gam. C. 20 gam. D. 25 gam.

Bài giải

+ Çch 1: gi¶i th«ng thêng:

2 2

2

OHCO Ca(OH)

CO

n6,72 0,5n 0,3mol ,n 0,25mol,1 2

22,4 n 0,3

x·y ra 2 ph¬ng tr×nh:


2CO2 + Ca(OH)2 Ca(HCO3)2 (2)

Gäi x, y lÇn lît lµ sè mol CO2 cña ph¬ng tr×nh (1) vµ (2). Ta cã hÖ ph¬ng tr×nh:

x y 0,3

yx 0,25

2

Gi¶i hÖ ph¬ng tr×nh ta ®îc: x=0,2 mol, y= 0,1 mol.

3CaCOm 0,2.100 20 gam , ®¸p ¸n ®óng lµ C.

Çch 2: ¸p dông ph¬ng ph¸p ®å thÞ:

2COn

0,25

0,25 0,3 0,5

3CaCOn

0,2


3CaCOm 0,2.100 20 gam , ®¸p ¸n ®óng lµ C.

NhËn xÐt:

- NÕu ¸p dông çch th«ng thêng th× häc sinh ph¶i x¸c ®Þnh ®îc t¹o ra 1 hay 2 muèi.

- NÕu

2

OH

CO

n1 2

n

th× kÕt luËn t¹o 2 muèi.

- NÕu häc sinh véi vµng lµm bµi mµ kh«ng t duy th× tõ ph¬ng tr×nh (1)

=>3 2 3CaCO Ca(OH) CaCOn n 0,25 mol m 100.0,25 25 gam

Nh vËy kÕt qu¶ ®¸p ¸n D lµ sai.

- Do vËy häc sinh ¸p dông gi¶i çch 2 rÊt phï hîp víi ph¬ng ph¸p tr¾c nghiÖm, ®¸p ¸n

chÝnh x¸c, thêi gian ng¾n h¬n.

Çch 3: Ta cã:


0.25mol 0,25mol 0,25mol

CaCO3 + CO2 + H2O Ca(HCO3)2 (2)

0,05mol0,05 mol

=> 3 3CaCO CaCOn 0,25 0,05 0,2mol m 100.0,2 20gam ®¸p ¸n ®óng lµ C.

Çch 4: ¸p dông c«ng thøc gi¶i nhanh:

3CaCO(2a b) 2. n 2(max) 2CO Ca(OH)n n

=>3 3CaCO CaCOn 2.0,25 0,3 0,2 mol m 100.0,2 20 gam

®¸p ¸n ®óng lµ C.

Bµi to¸n 3: ( TrÝch c©u 6 trang 132. tiÕt 43 bµi 28: LuyÖn tËp: TÝnh chÊt cña kim lo¹i kiÒm, kim

lo¹i kiÒm thæ vµ hîp chÊt cña chóng. SGK ban c¬ b¶n).

Sôc a mol CO2 vµo dung dÞch Ca(OH)2 thu dîc 3 gam kÕt tña, läc t¸ch kÕt tña dung dÞch

cßn l¹i mang ®un nãng thu ®îc 2 gam kÕt tña n÷a. Gi¸ trÞ a mol lµ:

A: 0,05 mol B: 0,06 mol C: 0,07 mol D: 0,08 mol

Bài giải

+ Çch 1: ph¬ng tr×nh ph¶n øng cã thÓ x·y ra:


2CO2 + Ca(OH)2 Ca(HCO3)2 (2)

Ca(HCO3)2 CaCO3 + CO2 + H2O (3)

Tõ (1) => 3 2 3CaCO CO CaCOn 0,03mol n n 0,03mol

Tõ (3) khi ®un nãng 3 3 2 3CaCO Ca(HCO ) CaCOn 0,02mol n n 0,02mol

Tõ (2) => 2 3 2 2CO Ca(HCO ) COn 2n 0,02.2 0,04mol, n 0,04 0,03 0,07mol




Gi¶ sö 2Ca(OH)n x mol

2COn 0,03mol , khi ®un nãng

2 3 2CO CaCO COn 2n 0,04mol, n 0,04 0,03 0,07mol ®¸p ¸n ®óng lµ C.


NÕu chóng ta gÆp mét bµi to¸n khi cho oxit axit CO2 t¸c dông víi dung dÞch Ca(OH)2 hay

Ba(OH)2 thu ®îc x mol kÕt tña vµ sau ®ã ®un nãng thu ®îc y mol kÕt tña n÷a th× ¸p dông

c«ng thøc tÝnh nhanh sau, 2COn x 2y thay gi¸ trÞ vµo ta ®îc

2COn x 2y 0,03 2.0,02 0,07 mol => ®¸p ¸n ®óng lµ C.

Bµi to¸n 4: ( TrÝch c©u 9 trang 168. bµi 31: mét sè hîp chÊt quan trong cña kim lo¹i kiÒm thæ ,

SGK ban n©ng cao).

Cho 10 lÝt (®ktc) hçn hîp khÝ gåm CO2 vµ N2 t¸c dông víi 2 lÝt dung dÞch Ca(OH)2 nång

®é 0,02M thu ®îc 1 gam chÊt kÕt tña. H·y x¸c ®Þnh thµnh phÇn % theo thÓ tÝch cña mçi khÝ

trong hçn hîp ®Çu.

Bài giải

+ Çch 1: Ph¬ng ph¸p th«ng thêng.

Khi sôc hçn hîp khÝ chØ cã CO2 tham gia ph¶n øng, ph¬ng tr×nh ph¶n øng x·y ra:


2CO2 + Ca(OH)2 Ca(HCO3)2 (2)

2Ca(OH)n 2.0,02 0,04 mol

Tõ (1) 2 3 2CO CaCO CO

1n n 0,01 mol V 0,01.22,4 0,224 lit

100

Cã hai trêng hîp x·y ra:

+ Trêng hîp 1: ChØ x·y ra ph¬ng tr×nh (1)


2CO

0,224%V .100% 2,24%

10

+ Trêng hîp 2: T¹o 2 muèi


3CaCOn

2COn

xmol

0,03

2x m

ol

x mol 0,03


2CO2 + Ca(OH)2 Ca(HCO3)2 (2)

Tõ (1) vµ (2)

2 2 2CO Ca(OH) COtu(2) n 2n 2.0,03 0,06mol, n 0,06 0,01 0,07mol

2CO

0,07.22,4%V .100 15,68 %

10

KÕt luËn: - NÕu %CO2=2,24 % => %N2=97,76 %

- NÕu %CO2=15,68 % => %N2=84,32 %


Tõ ®å thÞ ®Ó thu ®îc sè mol CO2 cã 2 gi¸ trÞ:

2 2

2 2

CO CO

CO CO

0,01.22,4n 0,01 mol %V .100 2,24 %

10

0,07.22,4n 0,07 mol %V .100 15,68 %

10

KÕt luËn: - NÕu %CO2=2,24 % => %N2=97,76 %

- NÕu %CO2=15,68 % => %N2=84,32 %

NhËn xÐt: - Qua 2 çch gi¶i ta thÊy ph¬ng ph¸p th«ng thêng gi¶i phøc t¹p h¬n nhiÒu, mÊt

nhiÒu thêi gian, nÕu kh«ng cÈn thËn sÏ thiÕu trêng hîp , dÉn tíi kÕt qu¶ sai lµ kh«ng thÓ tr¸nh

khái.

- Ph¬ng ph¸p ®å thÞ gi¶i nhanh vµ gon, kh«ng ph¶i viÕt ph¬ng tr×nh ph¶n øng, chØ vÏ ®å

thÞ ta thÊy cã 2 trêng hîp x·y ra, nã rÊt phï hîp víi ph¬ng ph¸p tr¾c nghiÖm nh hiÖn nay.

Bµi to¸n 5: ( TrÝch ®Ò thi tèt nghiÖp THPT n¨m 2007). HÊp thô hoµn toµn 4,48 lÝt SO2 (ë ®ktc)

vµo dung dÞch chøa 16 gam NaOH thu ®îc dung dÞch X. Khèi lîng muèi tan thu ®îc trong

dung dÞch X lµ:

A: 18,9 gam B: 25,2 gam C: 23 gam D: 20,8 gam

Bài giải

+ Çch 1: Th«ng thêng:

2

NaOH

SO

n2

n t¹o muèi Na2SO3

0,01

3CaCOn

2COn

0,04

0,01

0,08 0,07 O 0,04


SO2 + 2NaOH Na2SO3 + H2O

0,2 0,4 0,2

2 3Na SOm 0,2.126 25,2 gam B lµ ®¸p ¸n ®óng

+ Çch 2: ¸p dông ph¬ng ph¸p ®å thÞ

0,2

Tõ ®å thÞ: sè mol cña muèi Na2SO3 = 0,2 mol. Nªn ta cã

2 3Na SOm 0,2.126 25,2 gam B lµ ®¸p ¸n ®óng

Bµi to¸n 6: (TrÝch ®Ò thi tuyÓn sinh Cao ®¼ng -§¹i häc Khèi A n¨m 2007).

HÊp thô hoµn toµn 2,688 lÝt CO2 (®ktc) vµo 2,5 lÝt dung dÞch Ba(OH)2 nång ®é a mol/l thu ®îc

15,76 gam kÕt tña. Gi¸ trÞ cña a lµ:

A: 0,032 mol/l B: 0,06 mol/l C: 0,04 mol/l D: 0,048 mol/l

Bài giải

+ Çch 1: Gi¶i b»ng ph¬ng ph¸p th«ng thêng:

2 3CO BaCO

2,688 15,76n 0,12 mol; n 0,08 mol

22,4 197

CO2 + Ba(OH)2 CaCO3+ H2O (1)

0,08 0,08 0,08 mol

2CO2 + Ba(OH)2 Ba(HCO3)2 (2)

0,04 0,02 mol

Tõ (1) vµ (2) 2Ba(OH)n 0,08 0,02 0,1mol

Ba (OH)2M

0,1C 0,04 M

2,5 C lµ ®¸p ¸n ®óng

Na2SO3

2SOn

0,4

0,2 0,4 0,8


+ Çch 2: ¸p dông ph¬ng ph¸p ®å thÞ ta cã:

2 3CO BaCO

2,688 15,76n 0,12 mol,n 0,08 mol

22,4 197

2Ba(OH)

0,1n 2,5a mol 0,1mol a 0,04 mol / lit

2,5 C lµ ®óng


3BaCO(2a b) 2. n 2(max) 2CO Ba(OH)n n

2 Ba (OH)2Ba(OH) M

0,12 0,08 0,1n 0,1 mol C 0,04M

2 2,5


Bµi to¸n 7: (TrÝch ®Ò thi tuyÓn sinh Cao ®¼ng -§¹i häc Khèi A n¨m 2008). HÊp thô hoµn toµn

4,48 lÝt khÝ CO2 (ë ®ktc) vµo 500 ml dung dÞch hçn hîp gåm NaOH 0,1M vµ Ba(OH)2 0,2M, sinh

ra m gam kÕt tña. Gi¸ trÞ cña m gam lµ:

A: 11,82 gam B: 9,85 gam C: 17,73 gam D: 19,70 gam

Bài giải

+ Çch 1: Ph¬ng ph¸p th«ng thêng

2 2CO NaOH Ba(OH)n 0,2mol; n 0,5.0,1 0,05mol; n 0,5.0,2 0,1mol

2

OH

OHCO

nn 0,05 0,1.2 0,25mol; 1 1,25 2

n

t¹o 2 muèi

2 3

2

2 3 2

CO OH HCO (1)

x x x

CO 2OH CO H O (2)

y 2y y

x y 0,2

x 2y 0,25

3

2

3

x 0,15(HCO )

y 0,05(CO )

Ph¬ng tr×nh t¹o kÕt tña lµ:

3

2 2

3 3 BaCOBa CO BaCO m 0,05.197 9,85 gam

0,05 0,05

B lµ ®óng

3BaCOn

2COn

2,5 a

0,08

0,08

5a

0.12 O 2,5a


+Çch2: ¸p dông ph¬ng ph¸p ®å thÞ:

2 2CO NaOH Ba(OH)n 0,2 mol,n 0,5.0,1 0,05 mol.n 0,5.0,2 0,1 mol

Ta cã: CO2 + 2NaOH Na2CO3 + H2O

0,025 0,05 0,025mol

Nh vËy: 2 2 3 2CO Na CO Ba(OH)n 0,175mol; n 0,025mol; n 0,1mol d

3BaCOn 0,025 0,025 0,05 mol

3BaCOm 0,05.197 9,85 gam

B lµ ®¸p ¸n ®óng

Bµi to¸n 8: Cho V lÝt CO2 (®ktc) hÊp thô hÕt vµo 200ml dung dÞch Ca(OH)2 2M, kÕt thóc ph¶n

øng thu ®îc 20 gam kÕt tña. Gi¸ trÞ V lÝt lµ:

A: 4,48 lÝt B: 13,44 lÝt

C: 2,24 lÝt hoÆc 6,72 lÝt D: 4,48 lÝt hoÆc 13,44 lÝt

Bài giải


Ta cã: 2 3Ca(OH) CaCO

20n 0,4 mol; n 0,2 mol

100

- Trêng hîp 1: ChØ t¹o muèi CaCO3:

CO2 + Ca(OH)2 CaCO3 + H2O (1) 2COV 0,2.22,4 4,48lit

0,2 0,2 0,2

- Trêng hîp 2: T¹o hai muèi: CaCO3 vµ Ca(HCO3)2:

2CO2 + Ca(OH)2 Ca(HCO3)2 (2)

0,4 0,2

2 2CO COn 0,6 mol V 0,6.22,4 13,44 lit D lµ ®¸p ¸n ®óng


3BaCOn

2COn

0,1

0,025

0,2 0,175 O 0,1

3CaCOn

2COn

0,4

0,2

0,8 0,6 0,4 0,2


Tõ ®å thÞ ta thÊy sè mol khÝ CO2 cã 2 trêng hîp:

2

2

CO

CO

n 0,2 mol

n 0,6 mol

=> 2

2

CO

CO

V 0,2.22,4 4,48 lit

V 0,6.22,4 13,44 lit

D lµ ®¸p ¸n ®óng


2(min) CO2(min)

2(max)

CO

CO

V n 22,4 0,2 22,4 4,48(lit)

V (2a b).22,4 (2.0,4 0,2).22,4 13,44 (lit)

2(max)CO

.22,4 = b. .

= n .22,4

D lµ ®¸p ¸n ®óng.

Bµi to¸n 9: Cho V lÝt khÝ CO2 (®ktc) hÊp thô hÕt vµo 100ml dung dÞch Ca(OH)2 0,7 M. KÕt thóc

ph¶n øng thu ®îc 4gam kÕt tña. Gi¸ trÞ V lÝt lµ:

A: 4,48 lÝt B: 13,44 lÝt


Bài giải


- Trêng hîp 1: ChØ t¹o muèi CaCO3 nªn xÉy ra ph¶n øng:

CO2 + Ca(OH)2 CaCO3+ H2O

2 3 2CO CaCO COn n 0,04 mol; V 0,04.22,4 0,896 lÝt

+ Trêng hîp 2: T¹o hai muèi CaCO3 vµ Ca(HCO3)2 nªn xÉy ra ph¶n øng:


0,04 0,04 0,04mol

2CO2 + Ca(OH)2 Ca(HCO3)2 (2)

2.0,03 0,03 0,03mol

2 2CO COn 0,04 2.0,03 0,1 mol V 0,1.22,4 2,24 lÝt C lµ ®¸p ¸n ®óng

+ Çch2: ¸p dông ph¬ng ph¸p ®å thÞ

2

2

CO

CO

V 0,04.22,4 0,896 lit

V 0,1.22,4 2,24 lit

C lµ ®¸p ¸n ®óng

3CaCOn

2COn

0,07

0,1 0,07 0,04 0,14



2(min) CO2(min)

2(max)

CO

CO

V n 22,4 0,04 22,4 0,896(lit)

V (2a b).22,4 (2.0,07 0,04).22,4 2,24 (lit)

2(max)CO

.22,4 = b. .

= n .22,4


Bµi to¸n 10: Sôc V lÝt khÝ CO2 (®ktc)vµo 150 ml dung dÞch Ba(OH)2 1M. Sau ph¶n øng thu

®îc 19,7 gam kÕt tña. Gi¸ trÞ V lÝt lµ:

A: 3,36 lÝt hoÆc 4,48 lÝt B: 2,24 lÝt hoÆc 3,36 lÝt


Bài giải

2 3Ba(OH) BaCO

19,7n 0,15 mol; n 0,1 mol

197

¸p dông ph¬ng ph¸p ®å thÞ ta cã:

Tõ ®å thÞ ®Ó thu ®îc 3CaCOn 0,1mol th× sè mol CO2 sÏ cã hai gi¸ trÞ

2COn 0,1mol

hoÆc 2COn 0,2mol

2

2

CO

CO

V 0,1.22,4 2,24 lit

V 0,2.22,4 4,48 lit



2(min) CO2(min)

2(max)

CO

CO

V n 22,4 0,1 22,4 2,24(lit)

V (2a b).22,4 (2.0,15 0,1).22,4 4,48 (lit)

2(max)CO

.22,4 = b. .

= n .22,4


Chó ý:

+ NÕu 2COn 0,1 hoÆc 0,5 mol

2COV = 2,24 lÝt hoÆc 3,36 lÝt B sai


2COV = 3,36 lÝt hoÆc 6,72 lÝt D sai


2COV = 3,36 lÝt hoÆc 4,48 lÝt A sai

2COn

0,15

0,1 0,15 0,2 0,3

3BaCOn

0,1


Bµi to¸n 11: HÊp thô hoµn toµn V lÝt khÝ CO2 (®ktc) vµo 2 lÝt dung dÞch Ca(OH)2 0,01M th× ®îc

1gam kÕt tña. Gi¸ trÞ cña V lÝt lµ:

A. 0,224 lÝt hoÆc 0,448 lÝt B. 0,448 lÝt hoÆc 0,672 lÝt

C. 0,448 lÝt hoÆc 1,792 lÝt D. 0,224 lÝt hoÆc 0,672 lÝt

Bài giải

2 3Ca(OH) CaCO

1n 2.0,01 0,02 mol; n 0,01 mol

100

¸p dông ph¬ng ph¸p ®å thÞ ta cã:

Tõ ®å thÞ ®Ó thu ®îc 3CaCOn 0,01 mol th× sè mol CO2 sÏ cã hai gi¸ trÞ

2COn 0,01 mol hoÆc 2COn 0,03 mol

2

2

CO

CO

V 0,01.22,4 0,224 lit

V 0,03.22,4 0,672 lit

D lµ ®¸p ¸n ®óng

Chó ý:

+ NÕu 2COn 0,01 hoÆc 0,02 mol V = 0,224 hoÆc 0,448 lÝt A sai

+ NÕu 2COn 0,02 hoÆc 0,03 mol V = 0,448 hoÆc 0,672 lÝt B sai

+ NÕu 2COn 0,02 hoÆc 0,04 mol V = 0,448 hoÆc 1,792 lÝt C sai

Bµi to¸n 12: §èt ch¸y hoµn toµn 1,6 gam bét lu huúnh råi cho s¶n phÈm ch¸y sôc hoµn toµn

vµo 200ml dung dÞch Ba(OH)2 0,5M. Khèi lîng gam kÕt tña thu ®îc lµ:

A: 21,70 gam B: 43,40 gam

C: 10,85 gam D: 32,55 gam

Bài giải

¸p dông ph¬ng ph¸p ®å thÞ: S + O2 = SO2

2 2SO S Ba(OH)

1,6n n 0,05 mol; n 0,2.0,5 0,1 mol

32

2COn

0,02

3CaCOn

0,01

0,01 0,02 0,03 0,04


Tõ ®å thÞ sè mol SO2 = 0,05 mol

3BaSOn 0,05 mol

3BaSOm 0,05.217 10,85 gam C lµ ®¸p ¸n ®óng.

Bµi to¸n 13: Sôc 4,48 lÝt khÝ (®ktc) gåm CO2 vµ N2 vµo b×nh chøa 0,08 mol níc v«i trong thu

®îc 6 gam kÕt tña. PhÇn tr¨m thÓ tÝch khÝ CO2 trong hçn hîp ®Çu cã thÓ lµ:

A: 30% hoÆc 40% B: 30% hoÆc 50%

C: 40% hoÆc 50% D: 20% hoÆc 60%

Bài giải

22 3Ca(OH) CaCO h

6 4,48n 0,08 mol.n 0,06 mol,n 0,2 mol

100 22,4

khÝ

+ Çch 1: ¸p dông ph¬ng ph¸p ®å thÞ:

Tõ ®å thÞ ®Ó thu ®îc 0,06 mol kÕt tña th× sè mol CO2 cã 2 gi¸ trÞ:

2

2

CO 2

CO 2

0,06n 0,06 mol %VCO .100 30 %

0,2

0,1n 0,1 mol %VCO .100 50 %

0,2

B lµ ®¸p ¸n ®óng

2SOn

0,1

3BaSOn

0,05

O 0,05 0,1 0,15 0,2

2COn

0,08

0,06 0,08 0,1 0,16

3CaCOn

0,06



Do 3 2CaCO Ca(OH)n 0,06 mol n 0,08 mol nªn cã hai trêng hîp

- Trêng hîp 1: Ca(OH)2 d:

CO2 + Ca(OH)2 CaCO3 + H2O

2 3 2CO CaCO CO

0,06n n 0,06 mol %V .100% 30 %

0,2

- Trêng hîp 2: T¹o 2 muèi


0,06 0,06 0,06

2CO2 + Ca(OH)2 Ca(HCO3)2 (2)

0,04 0,02

Tõ (1) vµ (2) 2COn 0,06 0,04 0,1 mol

2CO

0,1%V .100 50 %

0,2 B lµ ®¸p ¸n ®óng

Chó ý:


2CO%V 30% hoÆc 40 % A sai


2CO%V 40% hoÆc 50 % C sai


2CO%V 20% hoÆc 60 % D sai

4. D¹ng bµi to¸n khi cho muèi Al3+ t¸c dông víi dung dÞch kiÒm thu ®îc kÕt tña:

+ §iÒu kiÖn: TÝnh OH

n biÕt 3Aln vµ

3Al(OH)n :

Al3+ + 3OH- Al(OH)3 (1)

Al(OH)3 + OH- AlO2- + 2H2O (2)

3

2 2Al 4OH AlO 2H O (3)

+ Çch vÏ ®å thÞ:

Tõ trôc x chän hai ®iÓm 3a vµ 4a, tõ trôc y chän mét ®iÓm a t¹i ®iÓm 3a cña trôc x vµ a

cña trôc y kÎ vu«ng gãc vµ chóng giao nhau t¹i ®iÓm A. Tõ A nèi víi to¹ ®é O vµ 4a ta ®îc tam

gi¸c: Víi sè mol kÕt tña tõ trôc y c¾t tam gi¸c ë mét hoÆc hai ®iÓm. T¹i ®ã kÎ vu«ng gãc víi trôc

x ta ®îc sè mol OH-

3

3

Al(OH)

Al

1 2OH

n b mol

n a mol

n x ,x

x1

Al(OH)3

OH-

a

3a x2

b

4a

A


+. C«ng thøc gi¶i nhanh ®îc rót ra tõ ®å thÞ trªn:

NÕu bµi to¸n yªu cÇu tÝnh sè mol hay thÓ tÝch cña dung dÞch kiÒm OH- nÕu biÕt sè mol kÕt

tña3Al(OH)

n bmol vµ sè mol cña 3Al

n a mol hoÆc ngîc l¹i th× ta ¸p dông c«ng thøc

gi¶i nhanh sau:

OH (min)

OH (max)

n

n .

= 3.b mol

= (4.a - b)mol

5. D¹ng bµi to¸n khi cho muèi 2AlO t¸c dông víi dung dÞch axit thu ®îc kÕt tña:

+ §iÒu kiÖn: TÝnh H

n biÕt 2AlO

n vµ 3Al(OH)n :

2 2 3AlO H H O Al(OH) (1)

3

3 2Al(OH) 3H Al 3H O (2)

3

2 2AlO 4H Al 3H O (3)

+ Çch vÏ ®å thÞ:

Tõ trôc x chän hai ®iÓm a vµ 4a, tõ trôc y chän mét ®iÓm a. T¹i ®iÓm a cña trôc x vµ a cña

trôc y kÎ vu«ng gãc vµ chóng giao nhau t¹i ®iÓm A. Tõ A nèi víi to¹ ®é O vµ 4a ta ®îc tam

gi¸c. Víi sè mol kÕt tña tõ trôc y c¾t tam gi¸c ë mét hoÆc hai ®iÓm t¹i ®ã kÎ vu«ng gãc víi trôc x

ta ®îc sè mol H+

3

2

Al(OH)

AlO

1 2H

n bmol

n a mol

n x ,x (mol)

+. C«ng thøc gi¶i nhanh ®îc rót ra tõ ®å thÞ trªn:

NÕu bµi to¸n yªu cÇu tÝnh sè mol hay thÓ tÝch cña dung dÞch axit H+ nÕu biÕt sè mol kÕt

tña3Al(OH)

n bmol vµ sè mol cña

2AlOn a mol hoÆc ngîc l¹i th× ta ¸p dông c«ng thøc

gi¶i nhanh sau:

H (min)

H (max)

n

n .

= b mol

= (4.a - 3.b)mol

+ KÕt luËn: Sö dông c«ng thøc gi¶i nhanh sÏ gióp gi¶i çc bµi to¸n tr¾c nghiÖm nhanh h¬n vµ

kh«ng mÊt nhiÒu thêi gian trong viÖc gi¶i çc d¹ng bµi to¸n nµy.

Al(OH)3

H+

a

x1 x2

A

b

4a


Bµi to¸n 14: (TrÝch ®Ò thi tuyÓn sinh §H- C§ - KB - 2007). Cho 200ml dung dÞch AlCl3 1,5M

t¸c dông víi V lÝt dung dÞch NaOH 0,5M, lîng kÕt tña thu ®îc lµ 15,6 gam, gi¸ trÞ lín nhÊt cña

V lÝt lµ:

A: 1,2 B: 1,8 C: 2 D: 2,4

Bài giải

+ Çch 1: ¸p dông ph¬ng ph¸p ®å thÞ ta cã:

33AlCl Al

n n 0,2.1,5 0,3mol , 3Al(OH)

15,6n 0,2mol

78

NaOH

NaOH

0,6n 0,6mol V 1,2lit

0,5

1n 1mol V 2lit

0,5

gi¸ trÞ lín nhÊt lµ 2 lÝt C ®óng.

+ Çch 2: Gi¶i b»ng ph¬ng ph¸p th«ng thêng.

+ Çch 3: ¸p dông c«ng thøc gi¶i nhanh sau:

OH (max)NaOH(max)

1n (4.0,3 0,2) 1 V 2lit

0,5 = (4.a - b) mol . C ®óng

Bµi to¸n 15: (TrÝch ®Ò thi tuyÓn sinh §H-C§ - KA – 2008). Cho V lÝt dung dÞch NaOH 2M vµo

dung dÞch chøa 0,1mol Al2(SO4)3 vµ 0,1mol H2SO4 ®Õn khi ph¶n øng hoµn toµn, thu ®îc 7,8 gam

kÕt tña. Gi¸ trÞ lín nhÊt cña V ®Ó thu ®îc lîng kÕt tña trªn lµ:

A: 0,05 B: 0,25 C: 0,35 D: 0,45

Bµi gi¶i:


32 4 2 4 3 3H SO Al (SO ) Al(OH)Al

7,8n 0,1mol; n 2n 0,2mol; n 0,1mol

78

Trªn ®å thÞ OH

n 0,7mol mÆt kh¸c trung hoµ 0,1mol H2SO4 th× cÇn 0,2mol OH-

NaOH NaOHOH

0,9n n 0,2 0,7 0,9mol V 0,45

2 lÝt D ®óng

3Al(OH)n

-OHn

0,3

0,3 1

0,2

1,2

Al3+

0,6 0,9


+ Çch 2: Ph¬ng ph¸p th«ng thêng. Tacã:

3OH H Aln 2V(mol); n 0,2mol; n 0,2mol

Thø tù ph¶n øng xÈy ra trung hoµ trao ®æi

H+ + OH- H2O (1)

0,2 0,2 0,2

3OH- + Al3+ Al(OH)3 (2)

0,6 0,2 0,2

- -

3 2 2OH + Al(OH) AlO +2H O (3)

0,1 0,1 0,1

Tõ (1), (2), (3) OH

n 0,2 0,6 0,1 0,9 2V = 0,9 V = 0,45 lÝt

+ Çch 3: ¸p dông c«ng thøc gi¶i nhanh sau:

2 4OH (max)H SO NaOH(max)

0,9n 2.n (4.0,2 0,1) 0,2 0,9 V 0,45lit

2 = (4.a - b) mol .

C ®óng.

Bµi to¸n 16: Cho 3,42 gam Al2(SO4)3 vµo 50ml dung dÞch NaOH, thu ®îc 1,56 gam kÕt tña vµ

dung dÞch X. Nång ®é M cña dung dÞch NaOH lµ:

A: 0,6 B: 1,2 C: 2,4 D: 3,6

Bµi gi¶i:


2 4 3Al (SO )

3,42n 0,01mol;

342

3Al(OH)

1,56n 0,02mol

78

OHn 0,06mol

M.NaOH

0,06C 1,2M

0,05 B ®óng

Al(OH)3

OHn

0,2

0,3 0,6

A

0,8

0,1

O 0,7

3Al(OH)n

-OHn

0,02

0,06 0,08


+ Çch 2: - TH1: OH- thiÕu nªn xÉy ra ph¶n øng: Al3+ + 3OH- Al(OH)3

3 3Al(OH) NaOH Al(OH)OH

1,56n 0,02mol; n n 3n 0,06mol

78

NaOHM

0,06C 1,2M

0,05 B ®óng

- TH2: OH- d hoµ tan mét phÇn kÕt tña nªn xÉy ra ph¶n øng:

Al3+ + 3OH- Al(OH)3 (1)

0,02 0,06 0,02

Al(OH)3 + OH- AlO-2 + 2H2O (2)

32 4 3Al (SO )Al

n 2n 0,02mol

3Al(OH)n bÞ hoµ tan = 0,02 - 0,02 = 0 lo¹i trêng hîp nµy

Bµi to¸n 17: Cho 200ml dung dÞch KOH vµo 200ml dung dÞch AlCl3 1M thu ®îc 7,8 gam kÕt

tña keo. Nång ®é M cña dung dÞch KOH lµ:

A: 1,5 vµ 3,5 B: 1,5 vµ 2,5 C: 2,5 vµ 3,5 D: 2,5 vµ 4,5

Bµi gi¶i:


3 3AlCl Al(OH)

7,8n 0,2mol; n 0,1mol

78

KOH

KOH

KOH M

KOH M

0,3n 0,3mol C 1,5M

0,2

0,7n 0,7mol C 3,5M

0,2

Chän A ®óng

Bµi to¸n 18: Cho 200ml dung dÞch HCl vµo 200ml dung dÞch NaAlO2 2M thu ®îc 15,6 gam

kÕt tña keo. Nång ®é M cña dung dÞch HCl lµ:

A: 1 hoÆc 2 B: 2 hoÆc 5 C: 1 hoÆc 5 D: 2 hoÆc 4

Bµi gi¶i:

3Al(OH)

15,6n 0,2mol

78

HCl

HCl

MH

MH

0,2n 0,2mol C 1M

0,2

1n 1mol C 5M

0,2

C ®óng

3Al(OH)n

-OHn

0,2

0,

6

0,3 0,7 0,8


Çch 2: ¸p dông c«ng thøc gi¶i nhanh sau:

HCl(min)H (min)

H (max)HCl max

M

M

0,2C 1Mn

0,2

n 1 . 1C 5M

0,2

= b = 0,2mol

= (4.a - 3.b) = (4.0,4 - 3.0,2) = mol C ®óng

Bµi to¸n 19: Cho 200ml dung dÞch H2SO4 vµo 400ml dung dÞch NaAlO2 1M thu ®îc 7,8 gam

kÕt tña. Nång ®é M cña dung dÞch H2SO4 lµ:

A: 0,125 vµ 1,625 B: 0,5 vµ 6,5 C: 0,25 vµ 0,5 D: 0,25 vµ 3,25

Bµi gi¶i:

¸p dông ph¬ng ph¸p ®å thÞ: 2 3NaAlO Al(OH)

7,8n 0,4mol;n 0,1mol

78

2 4

2 4

H SO M

H SO M

1 0,1 0,05n H 0,05mol C 0,25M

2 2 0,2

1 1,3 0,65n H 0,65mol C 3,25M

2 2 0,2

D ®óng

Çch 2: ¸p dông c«ng thøc gi¶i nhanh sau:

H2SO4(min)H (min)

H (max)H2SO4 max

M

M

0,1C 0,25Mn

0,2.2

n 1,3 . 1,3C 3,25M

0,2.2

= b = 0,1mol

= (4.a - 3.b) = (4.0,4 - 3.0,1) = mol

D ®óng.

+Hn

0,4

0,1 1,3 1,6 0,4

Al(OH)3

+Hn

0,4

0,2 1 1,6 0,4

Al(OH)3

0,2


II. bµi to¸n tù gi¶i

Bµi 1: HÊp thô hoµn toµn 2,688 lÝt CO2 (®ktc) vµo V lÝt dung dÞch Ba(OH)2 nång ®é 0,4 M thu

®îc 15,76 gam kÕt tña tr¾ng. Gi¸ trÞ cña V lÝt lµ:

A: 250 ml B: 200 ml C: 300 ml D: 180 ml

Bµi 2: HÊp thô hoµn toµn 1,344 lÝt CO2 (®ktc) vµo 5 lÝt dung dÞch Ba(OH)2 nång ®é a M thu ®îc

7,88 gam kÕt tña tr¾ng. Gi¸ trÞ cña a mol/lÝt lµ:

A: 0,01 mol/l B: 0,02 mol/l C: 0,03 mol/l D: 0,04 mol/l.

Bµi 3: HÊp thô hoµn toµn V lÝt CO2 (®ktc) vµo 250 ml dung dÞch Ba(OH)2 0,4 M thu ®îc 15,76

gam kÕt tña tr¾ng. Gi¸ trÞ nhá nhÊt cña V lÝt lµ:

A: 2,688 lÝt B: 1,792 lÝt C: 1,344 lÝt D: 2,24 lÝt

Bµi 4 : HÊp thô hoµn toµn 0,2 mol CO2 (®ktc) vµo 0,25 lÝt dung dÞch hçn hîp gåm NaOH 0,2 M

vµ Ba(OH)2 0,4 M thu ®îc m gam kÕt tña tr¾ng. Gi¸ trÞ cña m gam lµ:

A. 4,925 gam B. 1,97 gam C. 19,7 gam D. 9,85 gam

Bµi 5: Cho 2,24 lÝt CO2 (®ktc) vµo 350 ml dung dÞch Ca(OH)2 0,2 M, kÕt thóc ph¶n øng thu ®îc

a gam kÕt tña tr¾ng. Gi¸ trÞ cña a gam lµ:

A. 2 gam B. 4 gam C. 6 gam D. 8 gam

Bµi 6: Sôc 4,48 lÝt khÝ (®ktc) gåm CO vµ CO2 vµo b×nh chøa 400ml dung dÞch Ca(OH)2 0,2 M thu

®îc 6 gam kÕt tña. PhÇn tr¨m thÓ tÝch khÝ CO trong hçn hîp ®Çu cã thÓ lµ:

A: 30% hoÆc 40% B: 70% hoÆc 50% C: 40% hoÆc 50% D: 70% hoÆc 30%.

Bµi 7 : Cho 200ml dung dÞch KOH vµo 200ml dung dÞch AlCl3 1M thu ®îc 7,8gam kÕt tña keo.

Nång ®é mol/lÝt cña dung dÞch KOH lµ:

A: 1,5 mol/lÝt vµ 3,5 mol/lÝt B: 1,5 mol/lÝt vµ 2,5 mol/lÝt

C: 2,5 mol/lÝt vµ 3,5 mol/lÝt D: 2,5 mol/lÝt vµ 4,5 mol/lÝt

Bµi 8 :Trộn 150ml dd Na2CO3 1M và K2CO3 0,5M với 250ml dd HCl 2M thì thể tích khí CO2

sinh ra ở đktc là:

A. 2,52 lít B. 5,04 lít C. 3,36 lít D. 5,60 lít

Bµi 9: Thổi V lít (đktc) khí CO2 vào 300 ml dung dịch Ca(OH)2 0,02M thì thu được 0,2 gam kết

tủa. Giá trị của V là:

A. 44,8 ml hoặc 89,6 ml B. 224 ml

C. 44,8 ml hoặc 224 ml D. 44,8 ml

Bµi 10: Dẫn V lít (đktc) khí CO2 qua 100 ml dung dịch Ca(OH)2 1M thu được 6 gam kết tủa. Lọc

bỏ kết tủa, lấy dung dịch nước lọc đun nóng lại thu được kết tủa nữa. V lít bằng :

A. 3.136 lít B.3.36 lít hoặc 1.12 lít

C. 1.344 lít hoặc 3.136 lít B. 1.344 lít

Bµi 11: Sục 2,24 lít CO2 (đktc) vào 100 ml dd Ca(OH)2 0,5M và KOH 2M. Khối lượng kết tủa

thu được sau khi phản ứng xảy ra hoàn toàn là :


Bµi 12: Cho 8,05 gam kim loại Na vào 500 ml dung dịch Al2(SO4)3 0,1M, sau khi các phản ứng

xảy ra hoàn toàn ta thu được chất kết tủa B có khối lượng là

A. 7,8 gam. B. 5,4 gam. C. 3,9 gam. D. 7,7 gam.

Bµi 13: Cho 10,5 gam hỗn hợp 2 kim loại gồm Al và một kim loại kiềm M vào trong nước. Sau

phản ứng thu được dung dịch B và 5,6 lít khí (ở đktc). Cho từ từ dung dịch HCl vào dung dịch B

để thu được một lượng kết tủa lớn nhất. Lọc và cân kết tủa được 7,8 gam. Kim loại kiềm là:

A. Li B. Na C. K D. Rb.


Bµi 14: Trộn 100 ml dung dịch Al2(SO4)3 1M với 700 ml dung dịch NaOH 1M thu được dung

dịch X và kết tủa Y. nung Y đến khối lượng không đổi thì khối lượng chất rắn thu được


Bµi 15: Hòa tan hoàn toàn 13,275 g hỗn hợp BaO và Al vào nước được dung dịch X .Sục CO 2

dư vào X thu được 7,410 g kết tủa .(Ba = 137, Al = 27 , O=16 , H=1).Phần trăm khối lượng BaO

trong hỗn hợp là

A. 70,688 %. B. 78,806% C. 80,678% D. 80,876 %.

Bµi 16: HÊp thô hoµn toµn 2.24 lÝt khÝ CO2 (§ktc) vµo dung dÞch chøa 8 gam NaOH thu ®îc

dung dÞch X. Khèi lîng muèi tan cã trong dung dÞch X lµ:

A. 5.3 gam B. 10.6 gam C. 21.2 gam D. 15.9 gam

Bµi 17: Cho 3,42 gam Al2(SO4)3 vµo 50ml dung dÞch NaOH, thu ®îc 1,56 gam kÕt tña vµ dung

dÞch X. Nång ®é mol/lÝt cña dung dÞch NaOH lµ:

A: 0,6 mol/lÝt B: 1,2 mol/lÝt C: 2,4 mol/lÝt D: 3,6 mol/lÝt

Bµi 18: Trén dd chøa x mol AlCl3 víi dd chøa y mol NaOH. §Ó thu ®îc kÕt tña cÇn cã tû lÖ

A. x:y=1:4 B. x:y<1:4 C. x:y=1:5 D. x:y>1:4

Bµi 19: (§H - KA - 2008) HÊp thô hoµn toµn 4,48 lÝt khÝ CO2 (ë ®ktc) vµo 500ml dung dÞch hçn

hîp gåm NaOH 0,1M vµ Ba(OH)2 0,2M, sinh ra m gam kÕt tña, gi¸ trÞ cña m gam lµ:


Bµi 20: Cho 350 ml dd NaOH 1M vµo 100 ml dd AlCl3 1M. Khi ph¶n øng kÕt thóc thu ®îc sè

gam kÕt tña.


Bµi 21: Mét dd chøa a mol NaAlO2 t¸c dông víi mét dd chøa b mol HCl. ®iÒu kiÖn ®Ó thu ®îc

kÕt tña sau ph¶n øng lµ:

A. a = b B. a = 2b C. b<4a D. b< 5a

Bµi 22: Haáp thuï hoaøn toaøn 5,6 lit CO2 (ñktc), vaøo dung dòch chöùa 0,2 mol Ca(OH)2 seõ thu

ñöôïc löôïng keát tuûa laø:


Bµi 23: (§H - KA - 2008) Cho V lÝt dung dÞch NaOH 2M vµo dung dÞch chøa 0,1M Al2(SO4)3 vµ

0,1 mol H2SO4 ®Õn khi ph¶n øng hoµn toµn thu ®îc 7,8 gam kÕt tña. Gi¸ trÞ lín nhÊt cña V ®Ó thu

®îc khèi lîng kÕt tña trªn lµ:


Bµi 24: Cho V lÝt dung dÞch NaOH 0,5 M t¸c dông víi 300 ml dung dÞch AlCl3 1 M, lîng kÕt

tña thu ®îc lµ 15,6 gam, gi¸ trÞ bÐ nhÊt cña V lÝt lµ:

A: 1,2 lÝt B: 1,8 lÝt C: 2 lÝt D: 2,24. lÝt

Bµi 25: Cho V lÝt dung dÞch KOH 0,1 M t¸c dông víi 150 ml dung dÞch Al(NO3)3 0,2 M, lîng

kÕt tña tr¾ng keo thu ®îc lµ 1,56 gam, gi¸ trÞ bÐ nhÊt cña V lÝt lµ:

A: 200 ml B: 120 ml C: 240 ml D: 180 ml.

Bµi 26: Cho V lÝt dung dÞch NaOH 1M vµo dung dÞch chøa 0,1 mol Al2(SO4)3 vµ 0,1 mol H2SO4

®Õn khi ph¶n øng hoµn toµn, thu ®îc 7,8 gam kÕt tña. Gi¸ trÞ lín nhÊt cña V ®Ó thu ®îc lîng

kÕt tña trªn lµ:

A: 0, 5 lÝt B: 0,7 lÝt C: 0,9 lÝt D: 1,2 lÝt

Bµi 27: Cho 500 ml dung dÞch NaOH 0,12 M vµo 3,42 gam Al2(SO4)3 thu ®îc m gam kÕt tña vµ

dung dÞch X. Gi¸ trÞ cña m lµ:

A: 0,78 gam B: 1,56 gam C: 2,34 gam D: 1,17 gam.


Bµi 28: Cho V lÝt dung dÞch NaOH 0,35 M t¸c dông víi 2 lÝt dung dÞch AlCl3 0,1 M, lîng kÕt

tña thu ®îc lµ 7,8 gam, gi¸ trÞ V lÝt lín nhÊt lµ:

A: 2,0 lÝt B: 1,0 lÝt C: 1,5 lÝt D: 3,0 lÝt.

Bµi 29: Cho V lÝt dung dÞch HCl 0,5 M vµo 2lÝt dung dÞch KAlO2 0,2 M thu ®îc 15,6 gam kÕt

tña keo. gi¸ trÞ V lÝt lín nhÊt lµ:


Bµi 30: Cho 200ml dung dÞch H2SO4 0,25 M vµo 4lÝt dung dÞch KAlO2 0,1 M thu ®îc a gam

kÕt tña. Gi¸ trÞ cña a gam lµ:

A: 7,8 gam B: 1,56 gam C: 2,34 gam D: 1,17 gam.


BÍ QUYÉT 3: ph¬ng ph¸p gi¶i to¸n vÒ oxit

axit (CO2, SO2) ph¶n øng víi dung dÞch baz¬

I. Néi dung ph¬ng ph¸p:

1. D¹ng bµi to¸n khi cho oxit axit (SO2, CO2) t¸c dông víi dung dÞch kiÒm (NaOH, KOH):

Ph¬ng tr×nh ph¶n øng cã thÓ xÉy ra:

- -2 3CO + OH HCO (1)

- 2-2 3 2CO + 2OH CO H O (2)

hoÆc - -

2 3SO + OH HSO (3)

- 2-

2 3 2SO + 2OH SO H O (4)

Trêng hîp 1: NÕu biÕt sè mol oxit axit (CO2, SO2) vµ sè mol dung dÞch kiÒm

(NaOH, KOH)

Ta ®Æt tØ sè:

2 2

OH OH

CO SO

n nX. X

n n

+ NÕu X 1 th× xÉy ra (1)

+ NÕu X 2 th× xÉy ra (2)

+ NÕu 1 < X < 2 th× xÉy ra ®ång thêi (1) vµ (2)

Trêng hîp 2: NÕu gi¶ thiÕt bµi to¸n cho biÕt sè mol oxit axit (CO2, SO2) hoÆc sè mol cña dung

dÞch kiÒm (NaOH, KOH) vµ biÕt khèi lîng muèi t¹o thµnh th× ta ph¶i biÖn luËn nh sau.

Gi¶ sö muèi t¹o thµnh lµ muèi axit hoÆc muèi trung hoµ. NÕu hai gi¶ thiÕt ®ã kh«ng tho¶

m·n th× kÕt luËn cã hai muèi t¹o thµnh (cã nghÜa lµ xÉy ra (1) vµ (2)).

2. D¹ng bµi to¸n khi cho oxit axit (SO2, CO2) t¸c dông víi dung Ca(OH)2, Ba(OH)2 thu

®îc kÕt tña, hoÆc sau ®ã ®un nãng thu ®îc kÕt tña n÷a


2CO2 + Ca(OH)2 Ca(HCO3)2 (6)

hoÆc CO2 + Ba(OH)2 BaCO3 + H2O (7)

2CO2 + Ba(OH)2 Ba(HCO3)2 (8)

+ NÕu cho biÕt sè mol baz¬ (Ca(OH)2, Ba(OH)2) vµ sè mol kÕt tña (CaCO3 , BaCO3) th× ta

so s¸nh nbaz¬ vµ nkÕt tña.

+ NÕu nbaz¬ = nkÕt tña th× chØ xÉy ra ph¶n øng (5) hoÆc (7) tõ ®ã ta tÝnh ®îc sè mol oxit axit

(CO2,SO2).

+ NÕu nbaz¬ nkÕt tña th× cã hai trêng hîp:

TH1: ChØ xÉy ra ph¶n øng (5), (7) th× baz¬ d sè mol oxit axit (CO2, SO2) tÝnh theo sè

mol kÕt tña (CaCO3 , BaCO3).

TH2: XÉy ra 2 ph¶n øng (5, 6) hoÆc (7, 8) t¹o hai muèi axit vµ muèi trung hoµ ta ®Æt hai

Èn x, y lµ sè mol 2 muèi, tõ ®ã dùa vµo sè mol baz¬ vµ sè mol kÕt tña ®Ó t×m ®îc tæng sè mol

oxit axit (SO2, CO2).

3. D¹ng bµi to¸n khi cho oxit axit (SO2, CO2) t¸c dông ®ång thêi dung dÞch kiÒm (NaOH,

KOH) vµ baz¬ (Ca(OH)2, Ba(OH)2).

B1. X¸c ®Þnh sè mol oxit axit (SO2, CO2) vµ sè mol OH-

B2. So s¸nh sè mol oxit axit (SO2, CO2) vµ sè mol OH- ®Ó biÕt muèi t¹o ra muèi g×?


2

2 3 2CO 2OH CO H O

2 3CO OH HCO

B3. So s¸nh sè mol 23CO

víi sè mol ion Ca2+ hoÆc Ba2+ ®Ó biÕt khèi lîng kÕt tña tÝnh

theo chÊt nµo.

4. ¸p dông c«ng thøc gi¶i nhanh

NÕu chóng ta gÆp mét bµi to¸n khi cho oxit axit CO2 t¸c dông víi dung dÞch Ca(OH)2 hay

Ba(OH)2 thu ®îc x mol kÕt tña vµ sau ®ã ®un nãng thu ®îc y mol kÕt tña n÷a th× ¸p dông c«ng

thøc tÝnh nhanh sau, 2COn x 2y

II. Bµi to¸n ¸p dông:

Bµi to¸n 1: (TrÝch ®Ò thi tèt nghiÖp THPT - 2007). HÊp thô hoµn toµn 4,48 lÝt khÝ SO2 (ë ®ktc) vµo

dung dÞch chøa 16 gam NaOH thu ®îc dung dÞch X. Khèi lîng muèi tan thu ®îc trong dung dÞch X

lµ:


Bµi gi¶i:

2SO NaOH

4,48 16n 0,2mol; n 0,4mol

22,4 40

2

NaOH

SO

n 0,4 20,2n

t¹o muèi Na2SO3

SO2 + 2NaOH Na2SO3 + H2O

0,2 0,4 0,2mol

m2 3 2 2 3Na SO SO Na SOn = n = 0,2mol = 0,2.126 = 25,2(g) B ®óng

Bµi to¸n 2: (TrÝch ®Ò thi tuyÓn sinh §H - KA - 2007). HÊp thô hoµn toµn 2,688 lÝt khÝ CO2 (®ktc)

vµo 2,5 lÝt dung dÞch Ba(OH)2 nång ®é a mol/l thu ®îc 15,76 gam kÕt tña gi¸ trÞ cña a lµ:

A: 0,032 mol/l B: 0,06 mol/l C: 0,04 mol/l D: 0,048 mol/l

Bµi gi¶i:

2 3CO BaCO

2,688 15,76n 0,12(mol); n 0,08(mol)

22,4 197

Sè mol CO2 kh¸c sè mol BaCO3 nªn t¹o hai muèi:

CO2 + Ba(OH)2 BaCO3 + H2O (1)

0,08 0,08 0,08 mol

2CO2 + Ba(OH)2 Ba(HCO3)2 (2)

0,04 0,02

tõ (1) vµ (2) 2Ba(OH)n 0,08 0,02 0,1mol

M 2

0,1a C Ba(OH) 0,04M

2,5 C ®óng


Chó ý: + NÕu 2Ba(OH)

0,08n 0,08mol a 0,032M

2,5 A sai

+ NÕu 2 2Ba(OH) CO

0,12n n 0,12mol a 0,048M

2,5 D sai

+ NÕu 2Ba(OH)

0,15n 0,15mol a 0,06M

2,5 B sai

Bµi to¸n 3: (TrÝch ®Ò thi tuyÓn sinh §H - KA - 2008). Cho V lÝt dung dÞch NaOH 2 M vµo dung

dÞch chøa 0,1 mol Al2(SO4)3 vµ 0,1 mol H2SO4 ®Õn khi ph¶n øng hoµn toµn thu ®îc 7,8 gam kÕt

tña. Gi¸ trÞ lín nhÊt cña V lÝt ®Ó thu ®îc khèi lîng kÕt tña trªn lµ:


Bµi gi¶i:

32 4 2 4 3H SO Al (SO )H Al

n 2.n 2.0,1 0.2mol; n 2.n 0,2mol

Thø tù çc ph¬ng tr×nh x¶y ra: 3Al(OH)

7,8n 0,1mol

78

H+ + OH- H2O (1)

0,2 0,2mol

Al3+ + 3OH- Al(OH)3 (2)

0,2 0,6mol

- -3 2 2Al(OH) + OH AlO 2H O

0,1 0,1mol

(3)

Tõ (1), (2), (3): OH

n 0,2 0,6 0,1 0,9mol

NaOH

0,9n 0,45

2 lÝt D ®óng

Chó ý: + NÕu OH

0,1n 0,1mol V 0,05

2 lÝt A sai

+ NÕu OH

0,5n 0,5mol V 0,25

2 lÝt B sai

+ NÕu OH

0,7n 0,7mol V 0,35

2 lÝt C sai

Bµi to¸n 4: (TrÝch ®Ò thi tuyÓn sinh §H - KA - 2008). HÊp thô hoµn toµn 4,48 lÝt khÝ CO2 (ë

®ktc) vµo 500 ml dung dÞch hçn hîp gåm NaOH 0,1M vµ Ba(OH)2 0,2 M, sinh ra m gan kÕt tña.

Gi¸ trÞ cña m gam lµ:


Bµi gi¶i:

2 2CO NaOH Ba(OH)n 0,2mol; n 0,05mol; n 0,1mol


2CO

OH

OH

n 0,2n 0,05 2.0,1 0,25mol; 0,8

n 0,25

t¹o hai muèi

2 3CO OH HCO

x x x

(1)

2

2 3 2CO 2OH CO H O

y 2y y

(2)

Tõ (1) vµ (2) x y 0,2 x 0,15mol

x 2y 0,25 y 0,05mol

3

2 2

3 3

BaCO

Ba CO BaCO

0,05 0,05 0,05mol m 0,05 197 9,85gam

B ®óng

Chó ý: + NÕu 23BaCOBa

n 0,1 m 0,1 197 19,7(g) D sai

+ NÕu 3 3BaCO BaCOn 0,06mol m 0,06 197 11,82(g) A sai

+ NÕu 3 3BaCO BaCOn 0,09mol m 0,09 197 17,73(g) C sai

Bµi to¸n 5: Sôc V lÝt khi CO2 ë (®ktc) vµo 150 ml dung dÞch Ba(OH)2 1M, sau ph¶n øng thu

®îc 19,7 gam kÕt tña, gi¸ trÞ V lÝt lµ:

A: 1,12 lÝt hoÆc 2,24 lÝt B: 1,12 lÝt hoÆc 3,36 lÝt


Bµi gi¶i:

3 2BaCO Ba(OH)n 0,1mol; n 0,15mol , so s¸nh thÊy

3 2BaCO Ba(OH)n n

nªn cã hai trêng hîp vµ ph¬ng tr×nh ph¶n øng cã thÓ xÉy ra:

CO2 + Ba(OH)2 BaCO3 + H2O (1)

2CO2 + Ba(OH)2 Ba(HCO3)2 (2)

+ TH1: XÉy ra ph¶n øng (1) t¹o muèi kÕt tña BaCO3 cßn Ba(OH)2 d, lóc ®ã

2 3 2CO BaCO COn n 0,1mol V 0,1.22,4 2,24 lÝt.

+ TH2: XÉy ra (1) vµ (2)Theo (1): 2 2 3CO Ba(OH) BaCOn n n 0,1mol (p) (p)

Theo (2): 2 2Ba(OH) COn 0,15 0,1 0,05mol n 2.0,05 0,1mol

Tõ (1) vµ (2) 2COn 0,1 0,1 0,2mol ,

2COV 0,2.22,4 4,48 lÝt C ®óng

Bµi to¸n 6: HÊp thô hoµn toµn Vml khÝ CO2 (®ktc) vµo 1 lÝt dung dÞch Ca(OH)2 0,02 M th× ®îc

1 gam kÕt tña. Gi¸ trÞ V ml lµ:

A: 224 ml hoÆc 448 ml B: 448 ml hoÆc 672 ml

C: 448 ml hoÆc 1,792 ml D: 224 ml hoÆc 672 ml

Bµi gi¶i:

2 3Ca(OH) CaCOn 0,02mol; n 0,01mol , Do

2 3Ca(OH) CaCOn n cã 2 trêng hîp:

+ TH1: ChØ xÉy ra 1 ph¶n øng do 2 2CO Ca(OH)n n


CO2 + Ca(OH)2 CaCO3 + H2O (*)

2 2 3CO Ca(OH) CaCOn n n 0,01mol (p)

2COV 0,01.22,4 0,224lit 224ml

+ TH2: 2 2Ca(OH)2 CO Ca(OH)n n 2n

Ph¶n øng xÉy ra:

2 2 3 2CO Ca(OH) CaCO H O

0,02 0,02 0,02

(1)

2 3 2 3 2CO CaCO H O Ca(HCO )

0,01 0,01

(2)

Tõ (1) vµ (2) 2COn 0,02 0,01 0,03mol

2COV 0,03.22,4 0,672lit 672ml D ®óng

Bµi to¸n 7: Cho 0,112 lÝt khÝ CO2 (ë ®ktc) hÊp thô hoµn toµn bëi 0,4 lÝt dung dÞch níc v«i trong

thu ®îc 0,1 gam kÕt tña. Nång ®é mol/lÝt cña dung dÞch níc v«i trong lµ:

A: 0,005M B: 0,0075M C: 0,0125M D: 0,01M

Bµi gi¶i:

2 3CO CaCO

0,112 0,1n 0,005mol; n 0,001mol

22,4 100

Theo ph¶n øng:

2 2

3 3Ca CO CaCO

0,001 0,001 0,001mol

Nh vËy chØ cã 0,001 mol CO2 bÞ kÕt tña ë d¹ng CaCO3 trong ®ã 0,001mol Ca2+ cßn l¹i lµ:

0,005 - 0,001 = 0,004 mol CO2 ph¶i bÞ hÊp thô ë d¹ng muèi tan Ca(HCO3)2. Ta cã: 2mol CO2 bÞ

gi÷ trong 1mol Ca(HCO3)2.

0,004 mol CO2 bÞ gi÷ trong 3 2

0,0040,002molCa(HCO )

2

2Can 0,002mol tæng sè mol Ca2+ lµ: 0,001 + 0,002 = 0,003 mol Ca2+

2

2

0,003Ca Ca(OH) 0,0075M

0,4

B ®óng

Cã thÓ gi¶i bµi nµy b»ng nhiÒu çch kh¸c nhau.

Bµi to¸n 8: HÊp thô hoµn toµn V lÝt CO2 (®ktc) vµo dung dÞch Ca(OH)2 thu ®îc 10 gam kÕt tña.

Lo¹i bá kÕt tña råi nung nãng phÇn dung dÞch cßn l¹i thu ®îc 5 gam kÕt tña n÷a. Gi¸ trÞ V lÝt lµ:


Bµi gi¶i:

Çch 1: Tõ gi¶ thiÕt cña bµi to¸n chøng tá t¹o ra hai muèi: CaCO3 vµ Ca(HCO3)2


2 2 3 2

2 2 3 2

CO Ca(OH) CaCO H O (1)

x x x

2CO Ca(OH) Ca(HCO ) (2)

2y y y

x 0,1mol

y 0,05mol

2COn x 2y 0,1 0,05.2 0,2(mol)

2COV 0,2.22,4 4,48 lÝt A ®óng

Chó ý: + NÕu 2 2CO COn 0,1 V 2,24 lÝt B sai

+ NÕu 2 2CO COn 0,05 v 1,12 lÝt C sai

+ NÕu 2 2CO COn 0,1 0,05 0,15mol V 3,36 lÝt D sai

Çch 2: ¸p dông c«ng thøc tÝnh nhanh sau,

2COn x 2y 0,1 0,05.2 0,2(mol)

2COV 0,2.22,4 4,48 lÝt A ®óng

Bµi to¸n 9: §èt ch¸y hoµn toµn 1,6 gam lu huúnh råi cho s¶n phÈm ch¸y hÊp thô hoµn toµn vµo

200 ml dung dÞch Ba(OH)2 0,5 M. Khèi lîng gam kÕt tña thu ®îc lµ:


Bµi gi¶i:

S + O2 SO2

2SO S

1,6n n 0,05mol

32

2Ba(OH)n 0,5.0,2 0,1mol lín h¬n 2SOn

t¹o BaSO3 vµ Ba(OH)2 cßn d:

SO2 + Ba(OH)2 BaSO3 + H2O

0,05 0,05 0,05mol

3BaSOm 0,05.217 10,85gam C ®óng

Bµi to¸n 10: HÊp thô hoµn toµn 2,24 lÝt khÝ CO2 (®ktc) vµo 400 ml dung dÞch X gåm NaOH 1 M

vµ Ca(OH)2 0,01 M thu ®îc m gam kÕt tña. Gi¸ trÞ m gam lµ:


Bµi gi¶i:

2 2CO NaOH Ca(OH)

2,24n 0,1mol; n 0,4mol; n 0,4.0,01 0,004mol

22,4

2OH Can 0,4 2.0,004 0,408mol; n 0,004mol

TØ lÖ: 2NaOH CO

0,408n : n 4,08

0,1 CO2 ph¶n øng hÕt


2 2 22 33

3

2

2 3 2

2 2

3 3

CO CaCOCO Ca Ca

CaCO

CO 2OH CO H O

0,1 0,2mol 0,1mol

CO Ca CaCO

n n 0,1 n 0,004 n n 0,004mol

m 0,004.100 0,4gam

A ®óng

KÕt luËn:- Ph¬ng ph¸p ®å thÞ u viÖt h¬n nhiÒu, phï hîp víi thêi gian lµm nh÷ng bµi

to¸n tr¾c nghiÖm.

- chóng ta nªn lµm nhiÒu bµi tËp ®Ó cã kû n¨ng gi¶i nhanh bµi to¸n, tõ ®ã t×m ®¸p ¸n b¾ng

çc c«ng thøc tÝnh nhanh

III. Bµi to¸n tù gi¶i

Bµi 1: Sục 3,36 lít CO2 (dktc) vào 400 ml dung dịch NaOH 1M, thì dung dịch thu được chứa chất

tan:

A. NaHCO3 B. Na2CO3 C. NaHCO3và Na2CO3 D. Na2CO3 và NaOH

Bµi 2: Cho a mol CO2 hấp thụ hoàn toàn vào dung dịch chứa 2a mol NaOH. dung dÞch thu được

có giá trị pH:

A. pH=a B. pH > 7 C. pH < 7 D. pH = 7

Bµi 3: HÊp thô hoµn toµn 4,48 lÝt khÝ SO2 (ë ®ktc) vµo dung dÞch chøa 16 gam NaOH thu ®îc dung

dÞch X. khèi lîng muèi tan thu ®îc trong dung dÞch X lµ:


Bµi 4: HÊp thô hoµn toµn 2,24 lÝt khÝ CO2 (®ktc) vµo 400ml dung dÞch X gåm NaOH 1M vµ

Ca(OH)2 0,01M thu ®îc m gam kÕt tña. Gi¸ trÞ m gam lµ:

A: 10 gam B: 0,4 gam C: 40 gam D: 40,8 gam

Bµi 5: Trộn 150ml dd Na2CO3 1M và K2CO3 0,5M với 250ml dd HCl 2M thì thể tích khí CO2



Bµi 6: Khi cho NaOH t¸c dông víi CO2 cho biÕt tû lÖ sè mol 1<nNaOH:nCO2< 2 ta thu ®îc s¶n

phÈm muèi lµ:

A. NaHCO3 B. Na2CO3 C. NaHCO3, Na2CO3 D. NaOH, Na2CO3.

Bµi 7: Cho 2,24 lÝt khÝ CO2 (®ktc) hÊp thô hÕt vµo dd chøa 0,1 mol NaOH sÏ thu ®öîc dd dÞch

chøa

A. 0,05 mol NaHCO3 . B. 0,1 mol NaHCO3.

C. 0,1 mol Na2CO3 . D. 0,05 mol Na2CO3 vµ 0,05 mol NaHCO3.

Bµi 8: HÊp thô hoµn toµn 2,688 lÝt CO2 (®ktc) vµo V lÝt dung dÞch Ba(OH)2 nång ®é 0,4 M thu

®îc 15,76 gam kÕt tña tr¾ng. Gi¸ trÞ cña V lÝt lµ:

A: 250 ml B: 200 ml C: 300 ml D: 180 ml

Bµi 9: HÊp thô hoµn toµn 1,344 lÝt CO2 (®ktc) vµo 5 lÝt dung dÞch Ba(OH)2 nång ®é a M thu ®îc

7,88 gam kÕt tña tr¾ng. Gi¸ trÞ cña a mol/lÝt lµ:

A: 0,01 mol/l B: 0,02 mol/l C: 0,03 mol/l D: 0,04 mol/l.

Bµi 10: HÊp thô hoµn toµn V lÝt CO2 (®ktc) vµo 250 ml dung dÞch Ba(OH)2 0,4 M thu ®îc 15,76

gam kÕt tña tr¾ng. Gi¸ trÞ nhá nhÊt cña V lÝt lµ:



Bµi 11 : HÊp thô hoµn toµn 0,2 mol CO2 (®ktc) vµo 0,25 lÝt dung dÞch hçn hîp gåm NaOH 0,2 M

vµ Ba(OH)2 0,4 M thu ®îc m gam kÕt tña tr¾ng. Gi¸ trÞ cña m gam lµ:


Bµi 12: Cho 2,24 lÝt CO2 (®ktc) vµo 350 ml dung dÞch Ca(OH)2 0,2 M, kÕt thóc ph¶n øng thu ®îc

a gam kÕt tña tr¾ng. Gi¸ trÞ cña a gam lµ:

A. 2 B. 4 C. 6 D. 8

Bµi 13: Sôc 4,48 lÝt khÝ (®ktc) gåm CO vµ CO2 vµo b×nh chøa 400ml dung dÞch Ca(OH)2 0,2 M

thu ®îc 6 gam kÕt tña. PhÇn tr¨m thÓ tÝch khÝ CO trong hçn hîp ®Çu cã thÓ lµ:

A: 30% hoÆc 40% B: 70% hoÆc 50%

C: 40% hoÆc 50% D: 70% hoÆc 30%.

Bµi 14 :Trộn 150ml dd Na2CO3 1M và K2CO3 0,5M với 250ml dd HCl 2M thì thể tích khí CO2



Bµi 15: Thổi V lít (đktc) khí CO2 vào 300 ml dung dịch Ca(OH)2 0,02M thì thu được 0,2 gam

kết tủa. Giá trị của V là:

A. 44,8 ml hoặc 89,6 ml B. 224 ml

C. 44,8 ml hoặc 224 ml D. 44,8 ml

Bµi 16: Dẫn V lít (đktc) khí CO2 qua 100 ml dung dịch Ca(OH)2 1M thu được 6 gam kết tủa. Lọc

bỏ kết tủa, lấy dung dịch nước lọc đun nóng lại thu được kết tủa nữa. V lit bằng :

A. 3.136 lÝt B.3.36 lÝt, hoặc 1.120 lÝt

C. 1.344 lÝt hoặc 3.136 lÝt B. 1.344 lÝt

Bµi 17: Sục 2,24 lít CO2 (đktc) vào 100 ml dd Ca(OH)2 0,5M và KOH 2M. Khối lượng kết tủa

thu được sau khi phản ứng xảy ra hoàn toàn là :


Bµi 18: HÊp thô hoµn toµn 2.24 lÝt khÝ CO2 (§ktc) vµo dung dÞch chøa 8 gam NaOH thu ®îc

dung dÞch X. Khèi lîng muèi tan cã trong dung dÞch X lµ:


Bµi 19: HÊp thô hoµn toµn 4,48 lÝt khÝ CO2 (ë ®ktc) vµo 500ml dung dÞch hçn hîp gåm NaOH

0,1M vµ Ba(OH)2 0,2M, sinh ra m gam kÕt tña. Gi¸ trÞ cña m gam lµ:


Bµi 20: Haáp thuï hoaøn toaøn 5,6 lit CO2 (ñktc), vaøo dung dòch chöùa 0,2 mol Ca(OH)2 seõ thu

ñöôïc löôïng keát tuûa laø:



BÍ QUYẾT 4: ph¬ng ph¸p b¶o toµn electron


- Trong mét hÖ oxi ho¸ khö: “tæng sè e do chÊt khö nhêng bºng tæng sè e m¯ chÊt oxi

ho¸ nhËn”. Hay “tæng sè mol e chÊt khö nhêng bºng tæng sè mol e chÊt oxi ho¸ nhËn”.

VÝ dô:

Cr - 3e Cr3+

x 3x x

Cu - 2e Cu2+

y 2y y

Fe - 3e Fe3+

z 3z z

N5+ + 3e N2+

t 3t t

¸p dông ph¬ng ph¸p b¶o toµn e th×: 3x + 2y + 3z = 3t

- Quan träng nhÊt lµ khi ¸p dông ph¬ng ph¸p nµy ®ã lµ viÖc ph¶i nhËn ®Þnh ®óng tr¹ng

th¸i ®Çu vµ tr¹ng th¸i cuèi cña hÖ oxi ho khö, ta kh«ng cÇn quan t©m ®Õn viÖc c©n b»ng ph¶n

øng oxi ho¸ khö x¶y ra.

- Khi ¸p dông ph¬ng ph¸p b¶o toµn electron ta ph¶i lµm çc bíc sau:

+ B1: Tõ d÷ kiÖn cña bµi to¸n ®æi ra sè mol

+ B2: ViÕt qu¸ tr×nh oxi ho¸, qu¸ tr×nh khö, ®ång thêi thiÕt lËp çc ®¹i lîng theo sè mol.

+ B3: ¸p dông ®Þnh luËt b¶o toµn e cho hai qu¸ tr×nh trªn: “Tæng sè mol e chÊt nhêng bºng tæng

sè mol e chÊt nhËn”. Tõ ®ã thiÕt lËp ph¬ng tr×nh ®¹i sè (nÕu cÇn), kÕt hîp víi gi° thiÕt cña b i

to¸n ®Ó t×m ra kÐt qu¶ nhanh nhÊt vµ chÝnh x¸c nhÊt.

II. Ph¹m vi sö dông:

GÆp nhiÒu chÊt trong bµi to¸n mµ khi xÐt ph¬ng tr×nh ph¶n øng lµ ph¶n øng oxi hãa khö

(cã sù thay ®æi sè e) hoÆc ph¶n øng x¶y ra phøc t¹p, nhiÒu ®o¹n, nhiÒu qu¸ tr×nh th× ta ¸p dông

ph¬ng ph¸p b¶o toµn e.

- CÇn kÕt hîp çc ph¬ng ph¸p nh b¶o toµn khèi lîng, b¶o toµn nguyªn tè ®Ó gi¶i bµi

to¸n.

- CÇn cã nhiÒu chÊt oxi ho¸ vµ nhiÒu chÊt khö cïng tham gia trong bµi to¸n ta cÇn t×m

tæng sè mol e nhËn vµ tæng sè mol e nhêng råi míi c©n b»ng.

III. Bµi to¸n ¸p dông

Bµi to¸n 1: (TrÝch ®Ò thi tuyÓn sinh §H C§- Khèi A-2008). Cho 3.2 gam bét Cu t¸c dông víi

100 ml dung dÞch hçn hîp HNO3 0.8 M vµ H2SO4 0.2 M. Sau khi çc ph¶n øng xÉy ra hoµn toµn

sinh ra V lÝt khÝ NO (®ktc) s¶n phÈm khö duy nhÊt. Gi¸ trÞ V lÝt lµ:

A. 0.746 lÝt. B. 0.448 lÝt. C. 1.792 lÝt. D. 0.672 lÝt.

Bµi gi¶i:

¸p dông ph¶n øng oxi ho¸ khö:


3 2NO 4H 3e NO 2H O

0,12 0,03

Ta cã: 3

2 4

H (HNO )

H2 4H (H SO )

n 0,08moln 0,12mol

n 2.H SO 2.0,2.0,1 0,04

VNO = 0,03 x 22,4 = 0,672lÝt D ®óng

Ph©n tÝch bµi to¸n:

+ Häc sinh A lµm: Cu - 2e Cu2+

0,05 0,1 0,05

5 2N 3e N (NO)

x 3x x

2NO

0,1 0,1x V .22,4

3 3 =>sai

+ Häc sinh B lµm:

2+

5 2

Cu - 2e Cu

x 2x x2x 0,24 x 0,12

N 3e N (NO)

0,05 0,24 0,08

(kh«ng tho¶ m·n) v× nCu = 0,05mol

+ Häc sinh C lµm:

2+

3 2

Cu - 2e Cu

0,05 0,1 0,1 0,1x (sai)

3NO 4H 3e NO 2H O

x 4x 3x x

+ Häc sinh D lµm:

+3

2 4

H (HNO )

NOH

H (H SO )

n 0,08mol1

n 0,1mol V .0,1.22,4 0,56(Sai)n 0,02mol 4

+ Häc sinh E nhËn xÐt: Cã thÓ Cu d hoÆc Cu ph¶n øng hÕt nªn lµm nh A ®óng.

Bµi to¸n 2: (TrÝch ®Ò thi tuyÓn sinh §H C§- Khèi A-2008). Nung nãng m gam hçn hîp Al vµ

Fe2O3 (trong m«i trêng kh«ng cã kh«ng khÝ) ®Õn ph¶n øng xÉy ra hoµn toµn thu ®îc hçn hîp

r¾n Y, chia Y thµnh hai phÇn b»ng nhÇn b»ng nhau:

- PhÇn 1 t¸c dông víi H2SO4 lo·ng d sinh ra 3.08 lÝt khÝ hi®r« (®ktc).

- PhÇn 2 t¸c dông NaOH d sinh ra 0.84 lÝt khÝ hi®r« (®ktc). Gi¸ trÞ m gam lµ:

A. 22.75 B. 21.40 C. 29.40 D. 29.43 .

Bµi gi¶i:

Ph©n tÝch bµi to¸n: Tõ P2 + NaOH d nªn Al d cßn Fe2O3 hÕt:

Nh vËy hçn hîp Y: Fe, Al2O3 vµ Al d


Gäi x, y, z lÇn lît lµ sè mol Al2O3, Fe vµ Al d trong mçi phÇn:

P1:

3

2

2

Al 3e Al

z 3z z

Fe 2e Fe

y 2y y

2H 2e H

0,275 0,1375

¸p dông §LBT e: 3z + 2y = 0,275 (1)

P2:

3

2

Al 3e Al

z 3z z

2H 2e H

0,075 0,0375

¸p dông §LBT e: 3z = 0,075 z= 0,025M

Thay vµo (1) y = 0,1mol: Fe2O3 + 2Al Al2O3 + 2Fe (3)

Tõ (3) 2 3Al O Fe

1x n n 0,05mol

2

m = 2.(0,05 . 102 + 56. 0,1 + 27 . 0,025)= 22,75 A ®óng

Bµi to¸n 3: (TrÝch ®Ò thi tuyÓn sinh §H C§- Khèi B-2007). Nung m gam bét Fe trong «xi thu

®îc 3 gam hçn hîp chÊt r¾n X. Hoµ tan hÕt hçn hîp X b»ng HNO3 d, thu ®îc 0.56 lÝt khÝ NO

(đktc) lµ s¶n phÈm khö duy nhÊt. Gi¸ trÞ m gam lµ:

A. 2.62 B. 2.32 C. 2.22 D. 2.52

Bµi gi¶i.

Fe - 3e Fe3+

x 3x

N+5 + 3e N+2 (NO)

0,075 0,025

¸p dông §LBT e: 3x = 0,075 + 4y (1)

MÆt kh¸c: mX = mFe + 2Om

56x+ 32y=3 (2)

O2 + 4e 2O-2

y 4y

Tõ (1) vµ (2) x 0,045

y 0,015

m = 56 0,045 = 2,52g D ®óng

Bµi to¸n 4: (TrÝch ®Ò thi tuyÓn sinh §H C§- Khèi A-2007). Hoµ tan 5.6 gam Fe b»ng dung dịch

H2SO4 lo·ng thu ®îc dung dịch X. Dung dịch X ph¶n øng võa ®ñ víi V ml dung dịch KMnO4

0.5 M. Gi¸ trÞ V ml lµ:

A. 20 B. 40 C. 60 D. 80.


Bµi gi¶i

Fe

5,6n 0,1mol

56 ; Fe - 2e Fe2+

0,1 0,2 0,1

Fe2+ - 1e Fe3+

0,1 0,1 0,1

Mn+7 + 5e Mn2+

x 5x

¸p dông §LBT e: 5x = 0,1 x = 0,1

0,025

4KMnO

0,02V 0,04lit 40ml

0,5 B ®óng

Ph©n tÝch bµi to¸n: NÕu Fe + H2SO4 t¹o V1 lÝt H2 th×:

3

2

7 2

Fe 3e Fe

a 3a a

2H 2e H3a 2b 5c

2b b

M 5e Mn

c 5c c

Bµi to¸n 5 (TrÝch ®Ò thi tuyÓn sinh §H C§- Khèi A-2007). Hoµ tan hoµn toµn 12 gam hçn hîp

Fe vµ Cu ( tØ lÖ mol 1:1) b»ng HNO3 thu ®îc V lÝt hçn hîp khÝ X gåm NO vµ NO2 (®ktc) vµ

dung dịch Y ( chØ chøa 2 muèi vµ axit d ). TØ khèi cña X so víi H2 b»ng 19. Gi¸ trÞ V lÝt lµ:

A. 2.24 B. 3.36. C. 4.48 D. 5.60.

Bµi gi¶i:

X¸c ®Þnh %V cña NO vµ NO2 trong X:

2X NO NO

30x 46(1 x)M 19.2 x 0,5hay50% n n xmol

1

Çc ph¬ng tr×nh oxi ho¸ khö: nFe = a nCu = a;

56a + 64a = 12 a = 0,1mlol

5 23

5 422

N 3e N (NO)Fe 3e Fe

3x x0,1 0,3

N 1e N (NO )Cu 2e Cu

0,1 0,2 x x

¸p dông ®Þnh luËt b¶o toµn e ta cã: 0,3 + 0,2 = 3x + x x = 0,125

VËy nX = 0,125 . 2 = 0,25mol VX = 0,25 . 22,4 = 5,6 lÝt D ®óng


Bµi to¸n 6: ( TN TH PT 2007). Hoµ tan 5.4 gam Al b»ng mét lîng dung dÞch H2SO4 lo·ng ®.

Sau ph¶n øng thu ®îc dung dÞch X vµ V lÝt khÝ H2 ®ktc. Gi¸ trÞ cña V lÝt:

A. 2.24 B. 3.36. C. 4.48 D. 6.72

Bµi gi¶i:

2

3

Al H

2

Al 3e Al

0,2 0,6 5,4n 0,2 n 0,3

272H 2e H

0,6 0,3

øng víi 6,72 lÝt D ®óng

Bµi to¸n 7: (§Ò thi thö §H Vinh). Hoµ tan hÕt hçn hîp bét gåm m gam Cu vµ 4.64 gam Fe3O4

vµo dung dịch H2SO4 lo·ng d, sau ph¶n øng hoµn toµn thu ®îc dung dịch X. Dung dịch X lµm

mÊt mµu võa ®ñ 100 ml dung dịch KMnO4 0.1 M. Gi¸ trÞ cña m gam lµ:

A. 1.92 B. 0.96 C. 0.48 D. 1.44

Bµi gi¶i:

Fe3O4 + 4 H2SO4 FeSO4 + Fe2(SO4)3 + 4H2O

0,02 0,02 0,02

Cu + Fe2(SO4)3 CuSO4 + 2FeSO4

0,02 0,04

Dung dÞch X lµ H2SO4 d FeSO4, CuSO4

10FeSO4 + 2KMnO4 + 8 H2SO4 5Fe2(SO4)3 + 2K2SO4 + 2MnSO4 + 8H2O

0,05 0,01

2 4 3Fe (SO )n cßn d Cu

0,03m 64. 0,96g

2 B ®óng

Bµi to¸n 8: Cho m gam Al tan hoµn toµn dung dÞch HNO3 nãng d thu ®îc 11.2 lÝt (®ktc) hh

khÝ A gåm: N2 , NO, N2O cã tØ lÖ vÒ sè mol t¬ng øng lµ 2:1:2. Gi¸ trÞ m gam lµ:

A. 35.1 B. 18.9 C. 27.9 D. 26.1

Bµi gi¶i:

2 2A N NO N O

11,2n 0,5mol n 0,2mol;n 0,1mol; n 0,2mol

22,4


+ Qu¸ tr×nh oxi ho :

Al - 3e Al3+ (1)

a 3a a

+ Qu¸ tr×nh khö:

2N+5 + 10e N2 (2)

0,4 2 0,2

N+5 + 3e N+2 (NO) (3)

0,3 0,1

2N+5 + 8e N+1(N2O) (4)

1,6 0,2

¸p dông §LBT e:

3a = 2 + 0,3 + 1,6 = 3,9 a = 1,3

mAl = 27 . 1,3 = 35,1g A ®óng

Ph©n tÝch bµi to¸n:

+ NÕu (2, 3, 4) kh«ng c©n b»ng 3a = 1 + 0,3 + 0,8 a = 0,7 mAl = 18,9g B sai

+ NÕu (2, 3) c©n b»ng cßn (4) kh«ng: 3a = 2 + 0,3 + 0,8 3,1

a3

mAl = 27,9 C sai

+ NÕu (2) kh«ng c©n b»ng, (3,4) c©n b»ng 3a = 1 + 0,3 + 1,6 2,9

a3

mAl = 26,1 D sai

Bµi to¸n 10: §Ó m gam bét s¾t ngoµi kh«ng khÝ 1 thêi gian thu ®îc 11,8 gam hçn hîp çc chÊt

r¾n FeO, Fe2O3, Fe, Fe3O4 . Hoµ tan hoµn toµn hçn hîp ®ã b»ng dung dÞch HNO3 lo·ng thu ®îc

2,24 lÝt khÝ NO duy nhÊt (®ktc). Gi¸ trÞ m gam lµ:


Bµi gi¶i:

2Fe O NO(gp)

m 11,8 mn ; n ; n 0,1mol

56 32

(p)

ChÊt khö lµ Fe; ChÊt oxi ho¸ gåm O2 vµ HNO3

FeO - 3e Fe3+

m56

3m56

2-

2

.411, 8 m 11, 8 m

32 8.4

O + 4e 2O

N+5 + 3e N+2 (NO)

0,3 0,1

ne nhêng = ne chÊt oxi ho¸ nhËn (O2 , 3NO)

3m 11,8 m0,3

56 8

m = 9,94 gam B ®óng

Bµi to¸n 11: Hoµ tan hoµn toµn 17.4 gam hçn hîp 3 kim lo¹i Al, Fe, Mg trong dung dÞch HCl

thÊy tho¸t ra 13.44 lÝt khÝ, nÕu cho 34.8 gam hçn hîp trªn t¸c dông víi dung dÞch CuSO4 d, läc

lÊy toµn bé chÊt r¾n thu ®îc sau ph¶n øng t¸c dông víi dung dÞch HNO3 nãng d, thu ®îc V lÝt

khÝ NO2 ®ktc. Gi¸ trÞ V lµ:

A. 11.2 lit B. 22.4 lÝt C. 53.76 lÝt D. 26.88 lÝt.


Bµi gi¶i:

Al, Fe, Mg nhêng e, sè mol e nµy chÝnh b»ng sè mol e Cu nhêng khi tham gia ph¶n

øng víi HNO3 sè mol e mµ H+ nhËn còng chÝnh lµ sè mol e mµ HNO3 nhËn.

2H+ + 2e H2

1,2mol 13,440,6mol

22,4

17,4 gam hçn hîp H+ nhËn 1,2mol e.

VËy 34,8gam sè mol mµ H+ nhËn lµ: 2,4 mol

17,4g hçn hîp H

n 1,2

34,8g hçn hîp H

n 2,4mol

N+5 + 1e NO2

2,4 2,4mol 2NOV 2,4.22,4 53,76 lÝt C ®óng

Chó ý: NÕu H

n 1,2 2NOV 1,2.22,4 26,88 lÝt D sai

Bµi to¸n 12: Hoµ tan hoµn toµn 43.2 gam kim lo¹i Cu vµo dung dÞch HNO3 lo·ng d, tÊt c¶ khÝ

NO thu ®îc ®em «xi ho¸ thµnh NO2 råi sôc vµo níc cã dßng oxi ®Ó chuyÓn hÕt thµnh dung

dÞch HNO3 . V lÝt khÝ O2 ®ktc tham gia vµo qu¸ tr×nh trªn lµ:

A. 15.12 lÝt B. 7.56 lÝt C. 6.72 lÝt D. 8.96 lÝt

Bµi gi¶i:

Ta nhËn thÊy Cu nhêng e cho HNO3 t¹o thµnh NO2 , sau ®ã NO2 l¹i nhêng cho O2. VËy

trong bµi toµn nµy, Cu lµ chÊt nhêng víi O2 lµ chÊt nhËn e.

Cu - 2e Cu2+

0,675 1,35

O2 + 4e 2O2-

X 4x 4x = 1,35 x = 0,3375

2OV 0,3375.22,4 7,56 lÝt B ®óng

Ph©n tÝch: NÕu O2 + 2e 2O2- 2O

1,35x V 15,12

2 lÝt A sai

Bµi to¸n 13: Chia m gam hçn hîp 2 kim lo¹i A, B cã ho¸ trÞ kh«ng ®æi thµnh 2 phÇn b»ng nhau.

– PhÇn 1 tan hÕt trong dung dÞch HCl t¹o ra 1.792 lÝt H2 ®ktc.

- PhÇn 2 nung trong oxi thu ®îc 2.84 gam hçn hîp oxit. Gi¸ trÞ cña m lµ


Bµi gi¶i:

A, B lµ chÊt khö H+ (ë, P1) vµ O2 (ë P2) lµ chÊt oxi ho¸ eH

n nhËn =2eOn nhËn


2H+ - 2.1e H2

0,16 0,08

O2 + 4e 2O2-

0,04 0,16

2KLP oxit oxim m m 2,84 0,04.32 1,56g

m = 1,56 x2 = 3,12g C ®óng

Ph©n tÝch: NÕu 2KLPm 2,84 0,04x16 2,2g m = 4,4g B sai

Bµi to¸n 14: : Chia 44 gam hçn hîp gåm Fe vµ kim lo¹i M cã ho¸ trÞ kh«ng ®æi thµnh 2 phÇn

b»ng nhau.

- P1 tan hÕt trong 2 lÝt dung dich HCl t¹o ra 14.56 lÝt H2 ®ktc.

- P2 tan hoµn toµn trong dung dich HNO3 lo·ng nãng thÊy tho t ra 11.2 lÝt khÝ NO duy nhÊt ë

®ktc.

1. Nång ®é mol cña dung dich HCl lµ:

A. 0.45 M B. 0.25 M C. 0.55 M D. 0.65 M.

2. Khèi lîng hçn hîp muèi clorua khan thu ®îc khi c« c¹n dung dịch sau p ë P1 lµ:

A. 65.54 gam B. 68.15 gam C. 55.64 gam D. 54.65 gam.

3. PhÇn tr¨m khèi lîng cña Fe trong hçn hîp ban ®Çu lµ:

A. 49.01 % B. 47.97 % C. 52.03 % D. 50.91 %.

4. Kim lo¹i M lµ:

A. Mg B. Zn C. Al D. Cu.

Bµi gi¶i:

a) 2 2H HCl Hn 0,65mol n 2n 2.0,65 1,3mol

M

1,3C 0,65M

2 §¸p ¸n D ®óng

b) KL Clm m m muèi . Trong ®ã: HClCl

n n 1,3mol

mmuãi = 22 + 1,3 . 35,5 = 68,15g §¸p ¸n B

c) ¸p dông ®Þnh luËt b¶o toµn e:

P1: Fe: Fe - 2e Fe2+

x 2x

M - ae Ma+

y ay

2H+ + 2e H2

1,3 0,65


3

x 3xFe 3e Fe

M - ae Ma+

N+5 + 3e N+2 (NO)

1,5 0,5

2x ay 1,3 x 0,2

3x ay 1,5 ay 0,9

nFe = 0,2 Fe

0,2.56%m .100% 50,91%

22 D ®óng

d) mM = 22 - 0,2 . 56 = 10,8g, M

0,9 m 10,8.an y ; M 12a

a n 0,9

VËy a = 2; M = 24(Mg) lµ phï hîp

Bµi to¸n 14: Cho tan hoµn toµn 3.6 gam hçn hîp gåm Fe vµ Mg trong dung dÞch HNO3 2M

lo·ng nãng thu ®îc dung dÞch D, 0.04 mol khÝ NO vµ 0.01 mol N2O . Cho dung dÞch D t¸c

dông víi NaOH lÊy d, läc vµ nung kÕt tña ®Õn khèi lîng kh«ng ®æi thu ®îc m gam chÊt r¾n.

1. Gi¸ trÞ m lµ

A. 2.6 gam B. 3.6 gam C. 5.2 gam D. 7.8 gam.

2. ThÓ tÝch HNO3 ®· ph¶n øng lµ:

A. 0.5 lÝt B. 0.24 lÝt C. 0.26 lÝt D. 0.13 lÝt.

Bµi gi¶i:

a) HNO3 lµ chÊt oxi ho¸: N+5 + 3e NO

0,12 0,04 mol

2N+5 + 8e 2N+1 (N2O)

0,08 0,02 0,01mol

ne nhËn = 0,12 + 0,08 = 0,2mol .

- Mg vµ Fe lµ chÊt khö. Gäi x, y lµ sè mol Mg vµ Fe trong hçn hîp

Mg - 2e Mg3+

x 2x mol

Fe - 3e Fe3+

y 3y mol

ne nhêng = 2x + 3y

Ta cã hÖ ph¬ng tr×nh:

2 3

x 0,01molMg 0,01molMgO24x 56y 3,6

y 0,06molFe 0,03molFe O2x 3y 0,2

2 3MgO Fe Om m m 0,01.40 0,03.160 5,2g


Ta cã thÓ tÝnh theo çch sau: Ta cã s¬ ®å: Mg MgO; Fe Fe2O3. Trong ®ã Mg vµ Fe lµ chÊt

khö, oxi lµ chÊt oxi ho¸, sè mol e nh©n vÉn lµ 0,2mol:

O + 2e O2-

0,1 0,2 m = mMg, Fe + mO = 3,6 + 16. 0,1 = 5,2gam C ®óng

b) Theo ®Þnh luËt b¶o toµn nguyªn tè N ta cã:

3 3 2N(HNO ) N(NO ) N(NO) N(N O)n n n n

Hay 3 3 2 3 3 2HNO Mg(NO ) Fe(NO ) NO N On 2n 3n n 2n

2.0,01 3.0,06 0,04 2.0,01 0,26

3HNO

0,26V 0,13

2 lÝt D ®óng

Bµi to¸n 15: Cho luång khÝ CO qua m gam bét Fe2O3 nung nãng thu ®îc 14 gam hçn hîp X

gåm 4 chÊt r¾n . Cho hçn hîp X hßa tan hoµn toµn b»ng HNO3 d, thu ®îc 2.24 lÝt khÝ NO

(đktc) lµ s¶n phÈm khö duy nhÊt. Gi¸ trÞ m lµ:


Bµi gi¶i:

CO lµ chÊt khö (ta coi Fe2O3 kh«ng tham gia vµo ph¶n øng oxi ho¸ khö)

moxi(trong oxit) = m - 14g. nCO = nO(oxit) = m 14

16

C+2 + 2e C+4

m 14

16

m 14

8

- HNO3 lµ chÊt oxi ho : N+5 + 3e N+2

0,3 0,1mol

Ta cã: m 14

0,3 m 16,4g8

A ®óng

Bµi to¸n 16: Cho tan hoµn toµn 58 gam hçn hîp A gåm Fe, Cu, Ag trong dung dÞch HNO3 2M

lo·ng nãng thu ®îc dung dich B vµ 0.15 mol khÝ NO vµ 0.05 mol N2O . C« c¹n dung dich B

khèi lîng muèi khan thu ®îc lµ:

A. 120.4 gam B. 89.8 gam C. 116.9 gam D. 110,7 gam

Bµi gi¶i:

NÕu chØ dïng ph¬ng ph¸p b¶o toµn e th«ng thêng, ta còng chØ lËp ®îc 2 ph¬ng tr×nh

3 Èn sè vµ sÏ gÆp khã kh¨n trong viÖc gi¶i. §Ó tÝnh khèi lîng muèi 3NO trong bµi to¸n trªn ta

cã c«ng thøc 3NO

n (trong muèi) = a. nX.


Trong ®ã a lµ sè e mµ N+5 nhËn ®Ó t¹o thµnh Y

Nh vËy: mmuèi khan = mFe, Cu, Ag + 3NO

m

23NO N ONO

n 3.n 8n 3.0,15 8.0,05 0,85mol

mmuèi khan = 58 + 0,95 . 62 = 110,7 gam D ®óng

Bµi to¸n 17: Cho luång khÝ CO qua m gam bét Fe2O3 nung nãng thu ®îc X gåm 4 chÊt r¾n.

chia X thµnh 2 phÇn b»ng nhau.

- PhÇn 1 hoµ tan b»ng HNO3 d, thu ®îc 0.02 mol khÝ NO vµ 0.03 mol N2O.

- PhÇn 2 hoµ tan hoµn toµn trong dung dÞch H2SO4 ®Æc nãng thu ®îc V lÝt SO2 (®ktc). Gi¸ trÞ V

lµ:

A. 2.24 lÝt B. 3.36 lÝt C. 4.48 lÝt D. 6.72 lÝt.

Bµi gi¶i:

HNO3 lµ chÊt «xi hãa:

N+5 + 3e N+2

0,06 0,02mol

2N+5 + 8e 2N+1 (N2O)

0,24 0,06 0,03

ne nhËn = 0,06 + 0,24 = 0,3mol

- ChÊt khö ë hai phÇn lµ nh nhau, do ®ã sè mol eletron H2SO4 nhËn b»ng sè mol eletron

HNO3 nhËn. Ta cã

2

6 42

SO

S 2e S (SO )V 0,15.22,4 3,36

0,3 0,15

lÝt B ®óng

Bµi to¸n 18: Chia hçn hîp X gåm Al vµ Al2O3 thµnh 2 phÇn b»ng nhau.

- PhÇn 1 t¸c dông NaOH d thu ®îc 0.3 mol khÝ.

- PhÇn 2 tan hoµn toµn trong dung dÞch HNO3 thu ®îc 0.075 mol khÝ Y duy nhÊt. Y lµ:

A. NO2 B. NO C. N2O D. N2

Bµi gi¶i:

Trong X chØ cã Al cã tÝnh khö: 2H2O + 2e H2 + 2OH-

0,6 0,3

Khi t¸c dông víi HNO3, chÊt oxi ho¸ lµ HNO3

N+5 + ne Y

0,075n….0,075mol ta cã: 0,075n = 0,6

Víi n lµ sè e mµ N+5 nhËn ®Ó t¹o thµnh Y n = 8. VËy Y lµ N2O C ®óng


Bµi to¸n 19: Cho tan hoµn toµn 7.2 gam FexOy trong HNO3 thu ®îc 0.1 mol NO2 . C«ng thøc

ph©n tö cña «xit lµ:

A. FeO, B. Fe2O3 C. Fe3O4 D. kÕt qu¶ kh¸c.

Bµi gi¶i:

N+5 + 1e N+4 …..(NO2) , FexOy lµ chÊt khö

0,1 0,1 0,1

2y

3x2y 7,2

x.Fe x. 3 e x.Fe (3x 2y) 0,1x 56x 16y

7,2 7,2(3x 2y) 16x 16y x y

56x 16y 56x 16y

FeO A ®óng

Bµi to¸n 20: Hoµ tan hoµn toµn 19.2 gam kim lo¹i M trong dung dÞch HNO3 d thu ®îc 8.96 lÝt

(®ktc) hçn hîp khÝ NO2 vµ NO cã tØ lÖ vÒ thÓ tÝch 3:1.

1. Kim lo¹i M lµ:

A. Al B. Cu. C. Mg D. Fe.

2. Khèi lîng HNO3 ®· tham gia ph¶n øng lµ.

A. 44.1 gam B. 25.2 gam C. 63 gam D. kÕt qu¶ kh¸c.

Bµi gi¶i:

2h

8,96n 0,4mol

22,4

khÝ v× 2 2NO NO

NO NO

V n3 3

V 1 n 1

2NO

3n .0,4 0,3mol

4 nNO = 0,1mol

ChÊt khö M: M - ne Mn+ (1)

19,2

M

19,2

M

.n

ChÊt oxi ho¸:

3 2 2

3 2

NO 1e 2H NO H O (2)

0,3 0,3 0,6 0,3

NO 3e 4H NO 2H O (3)

0,1 0,3 0,4 0,1 0,2

¸p dông ®Þnh luËt b¶o toµn e: ne nhËn = ne nhêng 19,2

.n 0,6M


a) 19,2

M .n 32n M 64(n 2)0,6

Cu B ®óng

b) 3HNO H

n n 0,6 0,4 1 3HNOm 1.63 63mol C ®óng

Chó ý: + NÕu (2) vµ (3) c©n b»ng ph¬ng tr×nh b¸n oxi ho¸ khö: 3HNO H

n n 0,4mol

3HNOm 63.0,4 25,2gam B sai

+ NÕu (2) c©n b»ng vµ (3) kh«ng c©n b»ng ph¬ng tr×nh b¸n oxi ho¸ khö:

3HNO Hn n 0,7mol

3HNOm 63.0,7 44,1mol A sai

+ NÕu (3) c©n b»ng mµ (2) kh«ng c©n b»ng: 3HNO H

n n 0,7mol A sai

Bµi to¸n 21: Hoµ tan hoµn toµn 11,2g Fe trong dung dÞch HNO3 d, thu ®îc A vµ 6,72 lÝt hçn

hîp khÝ X gåm NO vµ mét khÝ X víi tØ lÖ thÓ tÝch lµ 1: 1. KhÝ X cã c«ng thøc lµ:

A: NO2 B: N2 C: N2O D: N2O3

Bµi gi¶i:

2 Feh

6,72 11,2n 0,3mol n 0,2mol

22,4 56

khÝ

- Qu¸ tr×nh oxi ho¸: Fe - 3e Fe3+ (1)

0,2 0,6 0,2

- Qu¸ tr×nh khö: 3 2NO 3e 4H H O NO

0,15 0,45 0,6 0,15

2 (2)

3 x y

5x 2y0,15 .0,15

x

xNO (5x 2y)e N O

(3)

¸p dông ®Þnh luËt b¶o toµn e: 5x 2y

0,6 0,45 .0,15x

2

x 1NO

y 2 A ®óng

Bµi to¸n 22: Mét hçn hîp 3 kim lo¹i gåm Al , Fe, Mg cã khèi lîng 26.1 gam ®îc chia lµm 3

phÇn b»ng nhau.

- PhÇn 1 cho tan hÕt trong dung dÞch HCl thÊy tho t ra 13.44 lÝt khÝ.

- PhÇn 2 cho t¸c dông víi dung dÞch NaOH d thu ®îc 3.36 lÝt khÝ

- PhÇn 3 cho t¸c dung dÞch CuSO4 d , läc lÊy toµn bé chÊt r¾n thu ®îc sau ph¶n øng ®em hoµ

tan trong dung dÞch HNO3 d th× thu ®îc V lÝt khÝ NO2 ( çc khÝ ®Òu ®o ®ktc). Gi¸ trÞ V lÝt thu

®îc lµ:

A. 26.88. B. 53.70. C. 13.44 D. 44.8.


Bµi gi¶i:

2Al + 6HCl AlCl3 + 3H2

Mg + 2HCl MgCl2 + H2

Fe + 2HCl FeCl2 + H2

Khèi lîng mçi phÇn 26,1

m 8,7g3

Gäi x, y, z lµ sè mol Al, Mg, Fe trong 8,7 gam hçn hîp

27x 24y 56z 8,7 x 0,1

1,5x y z 0,6 y 0,075

1,5 0,15 x 0,075

trong 34,7 g hçn hîp nAl = 0,4; nMg = 0,3; nFe = 0,3

2Al + 3CuSO4 Al2(SO4)3 + 3Cu

Mg + CuSO4 MgSO4 + Cu

Fe + CuSO4 FeSO4 + Cu

Cu + 4HNO3 Cu(NO3)2 + 2NO2 + 2H2O

- ë P3 khi çc kim lo¹i t¸c dông víi dung dÞch CuSO4 t¹o thµnh Cu, lîng Cu nµy t¸c

dông víi HNO3 t¹o ra Cu2+. Do ®ã: Al, Mg, Fe lµ chÊt khö, nhêng e.

ne nhêng = 3. 0,1 + 2. 0,075 + 2. 0,075 = 0,6mol

- HNO3 lµ chÊt oxi ho¸, nhËn e: N+5 + 1e N+4 (NO2) a = 0,6

a a

2 2NO NOn 0,6mol V 0,6.22,4 13,44l it C ®óng

Bµi to¸n 23: Chia hçn hîp X gåm Al, Al2O3, ZnO thµnh 2 phÇn b»ng nhau.

– PhÇn 1 cho t¸c dông dung dịch NaOH d thu ®îc 0.3 mol khÝ.

– PhÇn 2 tan hoµn toµn trong dung dịch HNO3 thu ®îc 0.075 mol khÝ Y duy nhÊt. KhÝ Y lµ:

A. NO2 B. NO C. N2O C. N2 .

Bµi gi¶i:

Trong X chØ cã Al cã tÝnh khö níc bÞ nh«m khö theo ph¬ng tr×nh

2H2O + 2e H 2 + 2OH-

0,6 0,3mol

Khi t¸c dông víi HNO3, chÊt oxi ho¸ lµ

HNO3

N+5 + ne Y

0,075n 0,075

0,075n = 0,6, n lµ sè e mµ N+5 nhËn ®Ó

t¹o thµnh Y. n = 8.

VËy Y lµ N2 O

C ®óng


Bµi to¸n 24: Cho tan hoµn toµn 3.76 gam hçn hîp X ë d¹ng bét gåm: S, FeS vµ FeS2 trong dung dịch

HNO3 thu ®îc 0.48 mol NO2 vµ dung dịch dung dịch D. Cho dung dịch D t¸c dông dung dịch Ba(OH)2

d, läc vµ nung kÕt tña ®Õn khèi lîng kh«ng ®æi ®îc m gam chÊt hçn hîp r¾n. Gi¸ trÞ m gam lµ:

A. 11.650 B. 12.815 C. 17,545 D. 19.945.

2 1

2Fe S t¬ng ®¬ng víi Fe2+. S-2. S0, V× vËy cã thÓ coi hçn hîp X gåm hai chÊt S vµ FeS cã sè

mol a vµ b ta cã: Sè gam: X = 32a + 88b = 3,76 (I)

ChÊt khö: S0 - 6e S+6

a 6a

FeS-2 - 9e Fe3+ + S+6

b 9b

ChÊt oxi ho¸:

N+5 + 1e N+4 (NO2)

0,48 0,48

Ta cã: 6a + 9b = 0,4 8 (II) Tõ (I) vµ (II): a = 0,035 mol S b = 0,03 mol FeS

24 4

BaSO S FeSSOn n n n 0,035 0,03 0,065mol

4BaSOm 0,065.233 15,145g

,

chÊt r¾n cßn cã Fe2O3. ta cã

2Fe O3m 0,015.160 2,4gam==> m= 15,145+ 2,4=17,545gam (C dung)

IV. bµi tËp t gi¶i

Bµi 1: §Ó 9,94 gam bét s¾t ngoµi kh«ng khÝ mét thêi gian thu ®îc a gam hçn hîp çc chÊt r¾n

FeO, Fe2O3, Fe, Fe3O4 . Hoµ tan hoµn toµn hçn hîp ®ã b»ng dung dÞch HNO3 lo·ng thu ®îc 2,24

lÝt khÝ NO duy nhÊt (®ktc). Gi¸ trÞ a gam lµ:


Bµi 2: Hoµ tan hoµn toµn 1,74 gam hçn hîp 3 kim lo¹i Al, Fe, Mg trong dung dÞch HCl thÊy

tho¸t ra 1,344 lÝt khÝ, nÕu cho mét lîng gÊp ®«i hçn hîp trªn t¸c dông víi dung dÞch CuSO4 d,

läc lÊy toµn bé chÊt r¾n thu ®îc sau ph¶n øng t¸c dông víi dung dÞch HNO3 nãng d, thu ®îc

V lÝt khÝ NO2 ®ktc. Gi¸ trÞ V lµ:

A. 16,128 lit B. 26,88 lÝt C. 5,376 lÝt D. 8,046 lÝt.

Bµi 3: Hoµ tan hoµn toµn m gam kim lo¹i Cu vµo dung dÞch HNO3 lo·ng d, tÊt c¶ khÝ NO thu

®îc ®em «xi ho¸ thµnh NO2 råi sôc vµo níc cã dßng 7,56 lÝt oxi ®Ó chuyÓn hÕt thµnh dung dÞch

HNO3 . Gi¸ trÞ m lµ:

A. 42,624 B: 43,2 gam C: 38,72 gam D: 38,4 gam

Bµi 4: Cho luång khÝ CO qua 16,4 gam bét Fe2O3 nung nãng thu ®îc m gam hçn hîp X gåm 4

chÊt r¾n gåm FeO, Fe2O3, Fe, Fe3O4 . Cho hçn hîp X hßa tan hoµn toµn b»ng HNO3 d, thu ®îc

2.24 lÝt khÝ NO (đktc) lµ s¶n phÈm khö duy nhÊt. Gi¸ trÞ m lµ:

A. 3,04 gam. B. 8,0 gam. C. 14,0 gam D. 16,0 gam.

Bµi 5: Cho tan hoµn toµn m gam hçn hîp X gåm Fe, Cu, Ag trong dung dÞch HNO3 lo·ng nãng

thu ®îc dung dich Y vµ hçn hîp khÝ gåm: 3,36 lÝt khÝ NO vµ 1,12 lÝt khÝ NO2 (®ktc). C« c¹n

dung dich Y khèi lîng muèi khan thu ®îc lµ 116 gam. Gi¸ trÞ m gam lµ:

A. 48,3 gam B. 58,9 gam C. 78,3 gam D. 23,2 gam.

Bµi 6: Cho luång khÝ H2 qua m gam bét Fe2O3 nung nãng thu ®îc X gåm 4 chÊt r¾n gåm FeO,

Fe2O3, Fe, Fe3O4. chia X thµnh 2 phÇn b»ng nhau.

- PhÇn 1 hoµ tan b»ng HNO3 d, thu ®îc 0.15 mol khÝ NO vµ 0.05 mol N2O.


- PhÇn 2 hoµ tan hoµn toµn trong dung dÞch H2SO4 ®Æc nãng thu ®îc V lÝt SO2 (®ktc). Gi¸ trÞ V

lµ:

A. 4,48 lÝt B. 10,64 lÝt C. 14,56 lÝt D. 12,32 lÝt.

Bµi 7: Nung Al trong oxi thu ®îc chÊt r¾n X. Chia hçn hîp X thµnh 2 phÇn b»ng nhau.

- PhÇn 1 t¸c dông NaOH d thu ®îc 6,72 lÝt khÝ kh«ng mµu (®ktc).

- PhÇn 2 tan hoµn toµn trong dung dÞch HNO3 thu ®îc V lÝt khÝ N2O duy nhÊt. Vµ dng dÞch

muèi. Gi¸ trÞ V lµ:


Bµi 8: Chia hçn hîp m gam gåm Al vµ Al2O3 thµnh 2 phÇn b»ng nhau.

- PhÇn 1 t¸c dông HNO3 d thu ®îc 1,68 lÝt khÝ N2O duy nhÊt (®ktc).

- PhÇn 2 tan hoµn toµn trong dung dÞch NaOH thu ®îc V lÝt khÝ H2 duy nhÊt (®ktc). Gi¸ trÞ cña V

lµ:


Bµi 9: Cho 3,6 gam mét «xit s¾t tan hoµn toµn trong HNO3 thu ®îc 1,12 lÝt khÝ mµu n©u duy

nhÊt (®ktc) . C«ng thøc ph©n tö cña «xit s¾t lµ:

A. FeO, B. Fe2O3 C. Fe3O4 D. kh«ng x¸c. ®Þnh ®îc.

Bµi 10: Hoµ tan hoµn toµn 1,92 gam kim lo¹i M trong dung dÞch HNO3 d thu ®îc 896 ml

(®ktc) hçn hîp khÝ NO vµ NO2 cã tØ lÖ vÒ thÓ tÝch 1:3, vµ dung dÞch muèi, c« c¹n dung dÞch muèi

thu ®îc khèi lîng lµ:

A. 3,76 gam B. 9,4 gam C. 7,52 gam D. 5,64 gam.

Bµi 11: Hoµ tan hoµn toµn m gam Fe trong dung dÞch HNO3 d, thu ®îc 6,72 lÝt hçn hîp khÝ

X(®ktc) gåm NO vµ NO2 víi tØ lÖ mol lµ 1: 1. Gi¸ trÞ m gam lµ:

A: 5,6 g¹m B. 11,2 gam C. 16,8 gam D: 19,6 gam.

Bµi 12: Cho 6,4 gam bét Cu t¸c dông víi 400 ml dung dÞch hçn hîp HNO3 0.2 M vµ H2SO4 0.05

M. Sau khi çc ph¶n øng xÉy ra hoµn toµn sinh ra V lÝt khÝ NO (®ktc) s¶n phÈm khö duy nhÊt.

Gi¸ trÞ V lÝt lµ:

A. 1,12 lÝt B. 1,344 lÝt. C. 9,68 lÝt D. 0,672 lÝt.

Bµi 13: Hoµ tan 11,2 gam Fe b»ng dung dịch H2SO4 lo·ng thu ®îc dung dịch X. Dung dịch X

ph¶n øng võa ®ñ víi V lÝt dung dịch KMnO4 0,05 M.

Gi¸ trÞ V lÝt lµ:


Bµi 14. Hoµ tan hoµn toµn m gam hçn hîp Fe vµ Cu ( tØ lÖ mol 1:1) b»ng HNO3 thu ®îc 5,6 lÝt

hçn hîp khÝ X gåm NO vµ NO2 (®ktc) vµ dung dịch Y ( chØ chøa 2 muèi vµ axit d ). TØ khèi

cña X so víi H2 b»ng 19. Gi¸ trÞ m gam lµ:

A. 12 gam B. 16 gam C. 18 gam D. 22 gam.

Bµi 15: Hoµ tan hÕt m gam hçn hîp X gåm FeO, Fe2O3 và Fe3O4 b»ng HNO3 thu ®îc 2.24 lÝt

khÝ mµu n©u duy nhÊt (đktc). C« c¹n dung dÞch sau ph¶n øng ®îc 96.8 gam muèi khan. Gi¸ trÞ

m lµ:


Bµi 16: Hoµ tan 52.2 gam hh X gåm FeO, Fe2O3 và Fe3O4 b»ng HNO3 ®Æc, nãng thu ®îc 3.36

lÝt khÝ NO2 (đktc). C« c¹n dd sau ph¶n øng ®îc m gam muèi khan. Gi¸ trÞ m lµ:


Bµi 17: Vµo thÕ kû XVII çc nhµ khoa häc ®· lÊy ®îc mét mÈu s¾t nguyªn chÊt tõ çc m¶nh vì

cña thiªn th¹ch. Sau khi ®em vÒ phßng thÝ nghiÖm do b¶o qu¶n kh«ng tèt nªn nã bÞ oxi hãa thµnh

m gam chÊt r¾n X gåm Fe vµ çc «xit cña nã. §Ó x¸c ®Þnh khèi lîng cña mÈu s¾t th× çc nhµ


khoa häc ®· cho m gam chÊt r¾n X trªn vµo vµo dung dÞch HNO3 lo·ng thu ®îc khÝ NO duy nhÊt

vµ dung dÞch muèi Y, c« c¹n dung dÞch muèi Y c©n nÆng 48,4 gam chÊt r¾n khan. MÈu thiªn

th¹ch b»ng s¾t nguyªn chÊt ®ã cã khèi lîng lµ:

A. 11,2gam. B. 5,6 gam C. 16,8 gam D. 8,4 gam

Bµi 18: Vµo thÕ kû XIX çc nhµ khoa häc ®· lÊy ®îc mét mÈu s¾t nguyªn chÊt tõ çc m¶nh vì

cña thiªn th¹ch. Sau khi ®em vÒ phßng thÝ nghiÖm çc nhµ khoa häc ®· lÊy 2,8 gam Fe ®Ó trong

èng thÝ nghiÖm kh«ng ®Ëy n¾p kÝn nã bÞ «xi hãa thµnh m gam chÊt r¾n X gåm Fe vµ çc «xit cña

nã. Cho m1 gam chÊt r¾n X trªn vµo vµo dung dÞch HNO3 lo·ng thu ®îc 896 ml khÝ NO duy nhÊt

(®ktc) vµ dung dÞch muèi Y, c« c¹n dung dÞch muèi Y c©n nÆng m2 gam chÊt r¾n khan.




A. 6,2gam. B. 3,04 gam. C. 6,68 gam D. 8,04 gam

Bµi 19: mét chiÕc kim b»ng s¾t l©u ngµy bÞ oxi hãa, sau ®ã ngêi ta c©n ®îc 8,2 gam s¾t vµ çc

«xit s¾t cho toµn bé vµo dung dÞch HNO3 ®Æc nãng thu ®îc 4,48 lÝt khÝ mµu n©u duy nhÊt

(®ktc) vµ dung dÞch muèi Y, c« c¹n dung dÞch muèi Y thu ®îc m gam muèi khan.

1. khèi lîng chiÕc kim b»ng s¾t lµ:

A. 6,86 gam. B. 3,43 gam. C. 2,42 gam D. 6.26 gam

2. gi¸ trÞ cña m gam muèi lµ:


Bµi 20: Çc nhµ khoa häc ®· lÊy m1 gam mét m¶nh vì thiªn thach b»ng s¾t nguyªn chÊt do b¶o

qu¶n kh«ng tèt nªn nã bÞ oxi hãa thµnh m2 gam chÊt r¾n X gåm Fe vµ çc «xit cña nã. §Ó x¸c

®Þnh khèi lîng cña mÈu s¾t th× çc nhµ khoa häc ®· cho m2 gam chÊt r¾n X trªn vµo vµo dung

dÞch HNO3 lo·ng d thu ®îc 6,72 lÝt khÝ NO duy nhÊt(®ktc) vµ dung dÞch muèi Y, c« c¹n dung

dÞch muèi Y c©n nÆng 121 gam chÊt r¾n khan.

1. gi¸ trÞ cña lµ: m1




Bµi 21: çc nhµ th¸m hiÓm ®· t×m thÊy mét chÊt r¾n bÞ gÜ s¾t díi ®¹i d¬ng, sau khi ®a mÈu gØ

s¾t ®Ó x¸c ®Þnh khèi lîng s¾t tríc khi bÞ oxi hãa th× ngêi ta cho 16 gam gÜ s¾t ®ã vµo vµo dung

dÞch HNO3 ®Æc nãng d thu ®îc 3,684 lÝt khÝ NO2 duy nhÊt(®ktc) vµ dung dÞch muèi X, c« c¹n

dung dÞch muèi X c©n nÆng m gam chÊt r¾n khan.

1. khèi lîng s¾t ban ®Çu lµ:




Bµi 22: cho 12,096 gam Fe nung trong kh«ng khÝ thu ®îc m1 gam chÊt r¾n X gåm Fe vµ çc

«xit cña nã. Cho m1 gam chÊt r¾n X trªn vµo vµo dung dÞch H2SO4 ®Æc nãng thu ®îc 1,792 lÝt khÝ

SO2 duy nhÊt (®ktc) vµ dung dÞch muèi Y, c« c¹n dung dÞch muèi Y c©n nÆng m2 gam chÊt r¾n

khan.





Bµi 23: Sau khi khai th¸c quÆng b«xit nh«m cã lÉn çc t¹p chÊt: SiO2, Fe, çc oxit cña Fe. §Ó

lo¹i bá t¹p chÊt ngêi ta cho quÆng vµo dung dÞch NaOH ®Æc nãng d thu ®îc dung dÞch X vµ m


gam chÊt r¾n kh«ng tan Y. ®Ó x¸c ®Þnh m gam chÊt r¾n kh«ng tan chiÕm bao nhiªu phÇn tr¨m

quÆng ta cho m gam chÊt r¾n ®ã vµo dung dÞch HNO3 lo·ng d thu ®îc 6,72 lÝt khÝ NO duy

nhÊt(®ktc) vµ dung dÞch muèi Y, c« c¹n dung dÞch muèi Y c©n nÆng 121 gam chÊt r¾n khan. Gi¸

trÞ cña lµ m1


Bµi 24: Hßa tan hoµn toµn mét «xit s¾t FexOy b»ng dung dÞch H2SO4 ®Æc nãng thu ®îc 2,24 lÝt

khÝ SO2 duy nhÊt (®ktc) vµ dung dÞch muèi Y, c« c¹n dung dÞch muèi Y c©n nÆng 120 gam chÊt

r¾n khan. C«ng thøc ph©n tö cña «xit s¾t lµ:

A. FeO B. Fe2O3 C. Fe3O4 D.Kh«ng x¸c ®Þnh ®îc

Bµi 25: Nung y mol Fe trong kh«ng khÝ mét thêi gian thu ®îc 16,08 gam hçn hîp A gåm 4 chÊt

r¾n gåm Fe vµ çc «xit s¾t. hßa tan hÕt lîng hçn hîp A trªn b»ng dung dÞch HNO3 lo·ng d thu

®îc 672 ml khÝ NO duy nhÊt(®ktc) vµ dung dÞch muèi. Gi¸ trÞ cña lµ y:

A. 0.21 mol B. 0,232 mol. C. 0,426 mol D. 36,8 mol

Bµi 26: Hßa tan m gam hçn hîp A 4 chÊt r¾n gåm Fe vµ çc «xit s¾t b»ng dung dÞch HNO3 d

thu ®îc 4,48 lit khÝ NO2 duy nhÊt(®ktc) vµ 145,2 gam muèi khan. Gi¸ trÞ cña lµ m gam:

A. 44 gam B. 46,4 gam. C. 58 gam D. 22 gam

Bµi 27:. Chia m gam hçn hîp 2 kim lo¹i A, B cã hãa trÞ kh«ng ®æi thµnh 2 phÇn b»ng nhau :

- PhÇn 1 tan hÕt trong dung dÞch HCl, t¹o ra 1,792 lÝt H2 (®ktc).

- PhÇn 2 nung trong oxi thu ®− îc 2,84 g hçn hîp oxit.

Gi¸ trÞ cña m lµ


Bµi 28: Mét hçn hîp gåm 3 kim lo¹i Al, Fe, Mg cã khèi l− îng 26,1 gam ®− îc chia lµm 3 phÇn

®Òu nhau.

- PhÇn 1, cho tan hÕt trong dung dÞch HCl thÊy tho t ra 13,44 lÝt khÝ.

- PhÇn 2, cho t¸c dông víi dung dÞch NaOH d− thu ®− îc 3,36 lÝt khÝ.

- PhÇn 3, cho t¸c dông víi dung dÞch CuSO4 d− , läc lÊy toµn bé chÊt r¾n thu ®− îc sau ph¶n

øng ®em hoµ tan trong dung dÞch HNO3 nãng d− th× thu ®− îc V lÝt khÝ NO2. Çc khÝ ®Òu ®− îc

®o ë ®iÒu kiÖn tiªu chuÈn. ThÓ tÝch khÝ NO2 thu ®− îc lµ:

A. 26,88 lÝt B. 53,70 lÝt C. 13,44 lÝt D. 44,8 lÝt

Bµi 29: Cho tan hoµn toµn 3,76 gam hçn hîp X ë d¹ng bét gåm S, FeS vµ FeS2 trong dung dÞch

HNO3 thu ®− îc 0,48 mol NO2 vµ dung dÞch D. Cho dung dÞch D t¸c dông víi dung dÞch

Ba(OH)2 d− , läc vµ nung kÕt tña ®Õn khèi l− îng kh«ng ®æi, ®− îc m gam hçn hîp r¾n. Gi¸ trÞ

cña m lµ:


Bµi 30: Hßa tan m gam Al vµo l¬ng d dung dÞch hçn hîp NaOH vµ NaNO3 thÊy xuÊt hiÖn 6,72

lÝt (®ktc) hçn hîp khÝ NH3 vµ H2 víi sè mol b»ng nhau. Gi¸ trÞ cña m gam lµ:



BÍ QUYẾT 5: ph¬ng ph¸p b¶o toµn nguyªn tè


Dùa vµo ®Þnh luËt b¶o toµn nguyªn tè (BTNT) "Trong çc ph¶n øng ho¸ häc th«ng thêng

th× çc nguyªn tè lu«n ®îc b¶o toµn".

NghÜa lµ: "Tæng sè mol nguyªn tö cña mét nguyªn tè M bÊt kú nµo ®ã th× tríc vµ sau

ph¶n øng lu«n b»ng nhau".

Thêng sö dông cho viÖc tÝnh to¸n mét kim lo¹i, mét phi kim, mét chÊt,… trong nhiÒu

chÊt, cÇn ph¶i viÕt ph¬ng tr×nh ph¶n øng nhiÒu … th× ph¶i nghÜ ®Õn ®Þnh luËt b¶o toµn nguyªn tè.

II. Bµi to¸n ¸p dông:

Bµi to¸n 1: (TrÝch ®Ò tuyÓn sinh §H- C§ Khèi A 2008). Cho hçn hîp 2,7 gam nh«m vµ 5,6

gam s¾t vµo 550 ml dung dÞch AgNO3 1M. Sau khi ph¶n øng xÉy ra hoµn toµn th× ®îc m gam

chÊt r¾n( biÕt Fe3+/Fe2+ ®øng tríc Ag+/Ag). Gi¸ trÞ m gam lµ:


Bµi gi¶i:

Ph¶n øng x¶y ra hoµn toµn, nªn: AgNO3 Ag + NO3-

¸p dông §LBT nguyªn tè b¹c: 0,55 0,55mol

3Ag AgNO AgAgn n n 0,55mol; m 0,55.108 59,4g A ®óng

Chó ý: - NÕu ph¶n øng kh«ng hoµn toµn hoÆc AgNO3 ph¶n øng ®ang cßn d th× kh«ng ¸p dông

®îc §LBT nguyªn tè

- NÕu Al FeAgn 3n 2n 0,5mol

mAg = 0,5 . 108 = 54,0g D sai

Bµi to¸n 2: (TrÝch ®Ò tuyÓn sinh §H- C§ Khèi B 2008). Nung mét hçn hîp r¾n gåm a mol

FeCO3 vµ b mol FeS2 trong b×nh kÝn chøa kh«ng khÝ d, sau khi çc ph¶n øng xÉy ra hoµn toµn,

®a b×nh vÒ nhiÖt ®é ban ®Çu th× ®îc chÊt r¾n duy nhÊt lµ Fe2O3 vµ hçn hîp khÝ. BiÕt ¸p suÊt

tríc vµ sau ph¶n øng ®Òu b»ng nhau. Mèi liªn hÖ gi÷a vµ b lµ: ( biÕt sau çc ph¶n øng lu huúnh

cã sè «xi hãa +4, thÓ tÝch çc chÊt r¾n kh«ng ®¸ng kÓ)

A. a=0,05b B. a=b C. a=4b D. a=2b

Bµi gi¶i:

3 2 3a a / 2

2 2 3b b / 2

2FeCO Fe O

2FeS Fe O

¸p dông §LBT nguyªn tè s¾t a b

2 2

a = b B ®óng

Chó ý: + NÕu ¸p dông §LBT e :

2 3

1 4

Fe Fe 1e

(a b) (a b)

S S 5e

b 5b

a +b =5b a = 4b C sai (do cha biÕt sè mol (oxi)

Bµi to¸n 3: Hỗn hợp chất rắn A gồm 16 gam Fe2O3 và 23.2 gam Fe3O4. Hoà tan hoà n toà n A

bằng dung dịch HCl d thu ®îc dd B. Cho NaOH dư và o B, thu được kết tủa C. Lọc lấy kết


tủa, rữa sạch rồi đem nung trong kh«ng khÝ đến khối lượng kh«ng đổi thu được m gam chất rắn

D. Gi¸ trÞ m lµ:

A. 80 gam. B. 32.8 gam. C. 40 gam D. 16 gam.

Bµi gi¶i:

2 3 3 2

3 4 2 3 2

2

2 2

3 3

2 2 2 3

3 2 3 2

Fe O 6HCl 2FeCl 3H O

Fe O 8HCl FeCl 2FeCl 4H O

HCl NaOH NaCl H O

FeCl 2NaOH Fe(OH) 2NaCl

FeCl 3NaOH Fe(OH) 3NaCl

4Fe(OH) 2H O O 4Fe(OH)

2Fe(OH) Fe O 3H O

2 3

3 4

Fe O

Fe O

16n 0,1mol

160

23,2n 0,1mol

232

¸p dông ®Þnh luËt b¶o toµn nguyªn tè ®èi víi s¾t ta cã:

nFe (trong D) = 0,1 . 2 + 0,1 . 3 = 0,5 mol D

0,5n 0,25mol

2

mD = 0,25 x 160 = 40 gam C ®óng

Chó ý: + NÕu mD = 0,5 . 160 = 80 gam A sai

+ NÕu mD = 0,1 . 112 + 0,1 . 168 + 0,1 . 48 = 32,8 gam B sai

+ NÕu mD = 0,1 . 160 = 16 gam D sai

Bµi to¸n 4: Sôc khÝ clo vµo dung dÞch NaBr vµ NaI ®Õn ph¶n øng hoµn toµn ta thu ®îc 1,17 gam

NaCl. X¸c ®Þnh sè mol hçn hîp NaBr vµ NaI cã trong dung dÞch ban ®Çu.

A. 0.01 mol. B. 0.02 mol C. 0.04 mol D. 0.03 mol.

Bµi gi¶i:

- Ph¬ng tr×nh ph¶n øng: Cl2 + 2NaBr 2NaCl + Br2

Cl2 + 2NaI 2NaCl + I2

- ¸p dông ®Þnh luËt b¶o toµn nguyªn tè ta cã:

NaBr NaI NaCl

1,17n n n 0,02mol

58,5 C©u B ®óng

Chó ý: - NÕu NaBr NaI NaCl

1,17n n 2n 2. 0,04mol

58,5 C sai

- NÕu NaClNaBr NaI

n 1 1,17n n . 0,01mol

2 2 58,5 A sai

Bµi to¸n 5: Hoµ tan hÕt m gam hçn hîp gåm FeO, Fe2O3 và Fe3O4 b»ng HNO3 ®Æc, nãng thu

®îc 4.48 lÝt khÝ NO2 (đktc). C« c¹n dung dÞch sau ph¶n øng ®îc 145.2 gam muèi khan. Gi¸ trÞ

m lµ:


Bµi gi¶i:

§Æt a, b, c lµ sè mol cña FeO, Fe2O3, Fe3O4


5 4

2 3 2N 1e N (NO )Fe 1e Fe

4,480,2 0,2mola c (a c)mol

22,4

a + c = 0,2 mol: muèi Fe(NO3)3 cã sè mol lµ:

3 3 2 3Fe(NO ) FeO Fe O 3 4n n 2n 3Fe O a 2b 3c (a c) 2(b c)

+ Theo ®Þnh luËt b¶o toµn nguyªn tè s¾t: 3 3Fe(NO )

145,2n 0,6mol

242

(a + c) + 2 (b + c) = 0,6 0,6 0,2

b c 0,2mol2

3 4FeO Fe O FeOm m m m 72a 160b 232c

= 72(a + c) + 160 (b + c) = 72.0,2 + 160 . 0,2 = 46,4g B ®óng

Bµi to¸n 6: . Hòa tan hoàn toàn hỗn hợp gồm 6 gam FeS2 và x gam Cu2S và o HNO3 vừa đủ

thu được dung dịch Y (Y chỉ chứa muối sunfat) và khÝ duy nhất NO2. Gi¸ trÞ x lµ.

A.`8 gam B. 2 gam C. Kh«ng x¸c ®Þnh ®îc D. 4 gam

Bµi gi¶i:

Do Y chØ chøa muèi sunph¸t nªn ta cã s¬ ®å:

2 4

2 2 4 3

Cu S 2CuSO (1)

x 2x160 160

2FeS Fe (SO ) (2)

0,05mol 0,025mol

2

2

Cu S

FeS

xn mol

160

6n 0,05mol

120

¸p dông ®Þnh luËt b¶o toµn nguyªn tè ®èi víi lu huúnh ta cã:

x 2.x0,05.2 3.0.025

160 160 x = 0,025 .160 = 4 gam D ®óng

Chó ý: - NÕu (2) 2 2 4 3

x 2xFeS Fe (SO ) 0,05.2 3.0,05

160 160

0,05 0,05

kh«ng x¸c ®Þnh ®îc C sai

- Ta cã thÓ thay çc gi¸ trÞ x gam vµ 6g FeS2 b»ng mét gi¸ trÞ bÊt kú kh¸c (cã thÓ sè mol , g,…)

- KhÝ tho t ra kh«ng nhÊt thiÕt lµ NO2, cã thÓ NO, N2O, N2… vµ cã thÓ hçn hîp khÝ cña Nit¬ mµ

kh«ng lµm ¶nh hëng ®Õn kÕt qu¶ cña bµi to¸n.

Bµi to¸n 7: ĐÓ khử hoà n toà n 3,04 gam hỗn hợp X gồm FeO, Fe3O4, Fe2O3, cần 0,05 mol H2.

MÆt kh¸c hoà tan hoà n toà n 3,04 gam X trong dung dÞch H2SO4 đặc thu được V ml SO2

(đktc). Gi¸ trị V là :

A.112 ml B. 224 ml C. 336 ml D. 448 ml.

Bµi gi¶i:

Gäi x, y z lµ sè mol cña FeO, Fe3O4 , Fe2O3 :

B¶n chÊt cña qu¸ tr×nh khö trªn lµ H2 sÏ lÊy O trong oxÝt ®Ó t¹o thµnh níc theo s¬ ®å:


O (trong oxÝt) + H2 H2O

0,05 0,05 0,05

¸p dông ®Þnh luËt b¶o toµn nguyªn tè ®èi víi oxi ta cã:

x + 4y + 3z = 0,05 (1)

¸p dông ®Þnh luËt b¶o toµn nguyªn tè ®èi víi s¾t ta cã:

3,04 16.0,05

x 3y 2z 0,04mol56

(2)

LÊy (1) - (2) ta cã: y + z = 0,01, Tõ ®ã ta thÕ vµo (1) hoÆc (2) x + y = 0,02

Trong çc oxit s¾t th× chØ cã FeO, Fe3O4 ph¶n øng víi H2SO4 ®Æc SO2

2FeO + 4 H2SO4 Fe2(SO4)3 + SO2 + 4 H2O (3)

x x/2

2Fe3O4 + 10 H2SO4 3Fe2(SO4)3 + SO2 + 10 H2O (4)

y y/2

Tõ (3) vµ (4) ta suy ra: 2SO

x y 0,02n 0,01mol

2 2

2SOV 0,01.22,4 0,224l 224ml B ®óng

Chó ý: NÕu kh«ng c©n b»ng (3) vµ (4) 2SOn x y 0,02 V = 448ml D sai

Bµi to¸n 8 : Cho 7.68 gam hỗn hợp X gồm FeO, Fe3O4, Fe2O3 vµo 260 ml dung dÞch HCl 1M võ

®ñ ta thu ®îc dung dịch Y. Cho dung dÞch NaOH d vµo dung dịch Y thu ®îc kÕt tña Z. §em

nung Z trong khång khÝ ®Õn khèi lîng kh«ng ®æi th× thu ®îc m gam chÊt r¾n G. Gi¸ trÞ m lµ.

A. 18 gam B. 8 gam. C. 32 gam D. kÕt qu¶ kh¸c.

Bµi gi¶i:

Khi cho hçn hîp gåm FeO, Fe2O3, Fe3O4 t¸c dông víi HCl th× b¶n chÊt

2H+ + O2- H2O

0,26 0,13 0,13

mO = 0,13 . 16 = 2,08 gam ,mFe (trong oxÝt) = 7,68 - 16. 0,13 = 5,6 gam Fe

5,6n 0,1mol

56

S¶n phÈm cuèi cïng cña qu¸ tr×nh trªn lµ: Fe2O3

2 3 2 2 3 2 3

3 4 3 3

FeO

Fe O FeCl Fe(OH) Fe(OH) Fe O

Fe O FeCl Fe(OH)

2 3 2 3Fe O Fe O

0,1n 0,05mol m 0,05.160 8gam

2 B ®óng

Chó ý: - NÕu 2 3 2 3Fe O Fe On 0,1mol m 16gam A sai

- NÕu 2 3 2 3Fe O Fe On 0,2mol m 32gam C sai


- NÕu mO = 0,13 . 32 = 4,16 Fe

7,68 32.0,13n 0,06

56

… lÏ , kÕt qu¶ kh¸c

Bµi to¸n 9: Cho 4,16 gam Cu t¸c dụng với 120 ml HNO3 a M thu được 2,464 lÝt khÝ hỗn hợp 2

khÝ NO và NO2. Gi¸ trÞ nồng độ mol a M là : (BiÕt çc khÝ ®o ë ®ktc).

A.1.46 M B. 1.8765 M C. 2 M D. 3 M.

Bµi gi¶i:

- ¸p dông ®Þnh luËt b¶o toµn nguyªn tè ®èi víi nit¬ ta cã:

3 23N(HNO ) N(NO NO)N(NO )

n n n

23Cu N(NO NO)N(NO )

4,16 2,464n 2n 2. 0,13mol,n 0,11mol

64 22,4

3 23N(HNO ) (NO NO)N(NO )

n n n 0,13 0,11 0,24mol

Nång ®é HNO3: 3M(HNO )

0,24a C 2M

0,12 C ®óng

Chó ý: + NÕu 3

CuN(NO )n n 0,065mol

3N(HNO )

0,175n 0,065 0,11 0,175mol a 1,46

0,12 A sai

+ NÕu 3

CuN(NO )

1 0,065n n 0,0325mol a 1,1875 Bsai

2 2

+ NÕu cho biÕt hçn hîp trªn (NO vµ NO2) cã tØ khèi so víi mét chÊt nµo ®ã th× ta cã thÓ

¸p dông gi¶i bµi nµy b»ng ph¬ng ph¸p b¶o toµn e.

Bµi to¸n 10: Hoà tan hoà n toà n hỗn hợp gåm 11.2 gam Fe vµ 16 gam Fe2O3 và o HNO3 lo¶ng

dư th× thu được dung dịch A. Cho A t¸c dụng với NaOH rồi lọc kết tủa nung trong kh«ng khÝ

đến khối lượng kh«ng đổi th× thu được m gam chất rắn. Gi¸ trị m là :

A. 16 gam B. 32 gam C. 64g D. kÕt qu¶ kh¸c.

Bµi gi¶i:

¸p dông ®Þnh luËt b¶o toµn nguyªn tè Fe ta cã: nFe = 0,2 + 0,1 .2 = 0,4mol

2 3 2 3Fe O Fe Fe O

1 0,4n n 0,2mol m 0,2.160 32gam

2 2 B ®óng

Bµi to¸n 11: Đốt ch¸y hoà n toà n 0,1 mol mỗi chất FeS2 và CuS trong kh«ng khÝ rồi cho s¶n

phẩn ch¸y t¸c dụng vừa đủ V ml dung dịch KMnO4 1M.

Gi¸ trị V (ml) là :

A. 120 ml B.160 ml C. 80 ml D. 300 ml.

Bµi gi¶i:

¸p dông ®Þnh luËt b¶o toµn nguyªn tè S ta cã:

2 2SO FeS CuSn 2n n 0,1.2 0,1 0,3mol


Ta cã ph¬ng tr×nh lµm mÊt mµu thuèc tÝm:

5SO2 + 2 KMnO4 + 2H2O 2MnSO4 + K2SO4 + 2 H2SO4

0,3 0,12mol

0,12V 0,12 120ml

1 A ®óng

Chó ý: + NÕu 2 2SO FeS CuSn n n 0,2mol V = 0,08lÝt = 80ml C sai

+ NÕu kh«ng c©n b»ng: 4 2KMnO SOn n 0,3mol 300ml D sai

Bµi to¸n 12: Hoà tan 11.2 gam hỗn hợp X gåm Al và Fe trong HCl dư th× thu được hçn hîp

dung dịch muèi Y1 vµ khÝ Y2 . Cho dung dịch Y1 t¸c dụng với NaOH dư, lọc kết tủa rồi nung

trong kh«ng khÝ đến khối lượng kh«ng đổi th× thu được 8 gam chất rắn Z. Thµnh phÇn % Fe

trong hỗn hợp đầu là :

A. 58,03 % B. 26.75 % C. 75.25 % D. 50.00 %.

Bµi gi¶i:

S¶n phÈm cña qu¸ tr×nh nung lµ:

33 2 3

FeCl Fe(OH)HCl NaOHFe 2 2Al AlCl Al(OH)

3tanFe(OH) Fe O

2 3Fe O

8n 0,05mol

160 . ¸p dông ®Þnh luËt b¶o toµn nguyªn tè Fe ta cã:

2 3Fe Fe On 2n 0,05.2 0,1mol mFe = 0,1.56 = 5,6gam, %Fe =50,00% D ®óng

Bµi to¸n 13: Thæi từ từ rất chậm 2,24 lÝt hỗn hợp khÝ X gồm H2 và CO qua ống sứ đựng 24gam

hỗn hợp gồm (Al2O3, CuO, Fe2O3, Fe3O4) ở nhiệt độ cao th× thu được m gam 2 kim lo¹i vµ mét

oxit duy nhÊt trong ống sứ. Gi¸ trÞ m lµ:

A. 22.40g B. 20.80g C. 17.60g D. 24.20g.

Bµi gi¶i:

B¶n chÊt cña qu¸ tr×nh trªn lµ: H2 vµ CO lÊy oxi trong oxÝt

(oxit) 2

2 (oxit) 2

CO O CO (1)

H O H O (2)

Theo (1) vµ (2) nO (oxit) = 0,1mol Khèi lîng oxi ph¶n øng lµ:

mO = 0,1 . 16 = 1,6g ChÊt r¾n b»ng: 24 - 1,6 = 22,4 gam A ®óng

Chó ý: + NÕu nO = 0,2mol chÊt r¾n: 24 - 0,2 . 1,6 =20,8 gam B sai

+ NÕu nO = 0,2mol chÊt r¾n: 24 - 0,2 . 32 = 17,6 gam C sai

OxÝt Al2O3 rÊt bÒn nªn C, H2, CO kh«ng khö Al2O3 Al

Bµi to¸n 14: Cho 4.04 gam hh X gåm 3 kim lo¹i Fe, Cu, Al ë d¹ng bét t¸c dông hoµn toµn víi

oxi thu ®îc hçn hîp Y gåm çc oxit cã khèi lîng 5.96 gam. ThÓ tÝch dung dÞch HCl 2 M võa

®ñ ®Ó ph¶n øng hÕt víi hçn hîp Y lµ:

A. 60 ml B. 120 ml C. 224 ml D. 30 ml.

Bµi gi¶i:


¸p dông ®Þnh luËt b¶o toµn khèi lîng: mO (oxit) = 5,96 - 4,04 = 1,92 gam

2

2O

2H O H O1,92n 0,12mol :

16 0,24 0,12

VHCl = 0,24

= 0,12 2

lÝt = 120ml B ®óng

Chó ý: - NÕu 2O

1,92n 0,06mol

32 VHCl = 60ml A sai

- NÕu 2O

1,92n 0,06mol

32 2HCl H O

n n n V = 30ml D sai

- NÕu thÊy m1 gam hçn hîp çc KL + O2 m2 oxit KL nO = ?

Th× ph¶i nghÜ ngay ®Õn ®Þnh luËt b¶o toµn nguyªn tè.

III. bµi to¸n tù gi¶i.

Bµi 1: Cho m1 gam hçn hîp X gåm 3 kim lo¹i A(ho¸ tri2), B( ho¸ trÞ 3), C(ho¸ trÞ n) ®Òu ë

d¹ng bét t¸c dông hoµn toµn víi oxi thu ®îc hçn hîp Y gåm çc oxit cã khèi lîng m 2 gam.

ThÓ tÝch V(lÝl) dung dÞch HCl a M võa ®ñ ®Ó ph¶n øng hÕt víi dung dÞch Y lµ: Gi¸ trÞ V(lÝt) lµ: (

biÕt m2 > m1).

A. (m2 - m1) : 32 a B. (m2 - m1) : a

C. (m2 - m1) : 16 a D. (m2 - m1) : 8 a.

Bµi 2: Hoà tan hoà n toà n hỗn hợp x gam FeS2 và 4 gam Cu2S và o HNO3 vừa đủ thu được

dd Y (Y chỉ chứa muối sunfat) và hỗn hợp khÝ NO2 vµ NO víi tØ lÖ 1:3. Gi¸ trÞ x lµ.

A. 0.4 gam B. 6 gam C. 8.0 gam D. kÕt qu¶ kh¸c

Bµi 3: Hoà tan hoà n toà n hỗn hợp gồm y mol FeS2 và x gam Cu2S và o HNO3 vừa đủ thu

được dung dịch X (X chỉ chứa 2 muối sunfat) và khÝ Y duy nhất. BiÓu thøc liªn hÖ gi÷a ®ai

lîng x vµ y lµ: ( BiÕt khÝ Y kh«ng mµu, kh«ng mïi, kh«ng vÞ, kh«ng ch¸y díi 10000 C).

A.x:y=1:2 B. x:y = 2:1 C. x:y =2:3 D. kÕt qu¶ kh¸c.

Bµi 4: Hoµ tan hoà n toà n m gam hỗn hợp X gồm FeO, Fe3O4, Fe2O3, trong axit sunfuric ®Æc

nãng thu ®îc 0.224 lÝt khÝ kh«ng mµu, mïi xèc. MÆt kh¸c cho 1.12 lÝt khÝ H2 th× khö hªt m gam

hh X trªn. Çc khÝ ®o đktc. Gi¸ trị m là :

A.2.34 gam B. 3.34 gam C. 3.04 gam D. kÕt qu¶ kh¸c.

Bµi 5: ĐÓ khử hoà n toà n 3,04 gam hỗn hợp X gồm FeO, Fe3O4, Fe2O3, cần 1.4 gam CO. MÆt

kh¸c hoà tan hoà n toà n 3,04 gam X trong dd H2SO4 đặc thu được V lÝt khÝ kh«ng mµu, mïi

xèc (đktc). Gi¸ trị V (lÝt) là :

A.3.36 lÝt B. 0.224 lÝt C. 0.448 lÝt D. kÕt qu¶ kh¸c.

Bµi 6: Cho m gam hỗn hợp X gồm FeO, Fe3O4, Fe2O3 th× cÇn 100 ml dung dÞch HCl 0.3 M võ

®ñ ta thu ®îc dung dÞch Y gåm 2 muèi. Cho dung dÞch KOH d vµo dung dÞch Y thu ®îc kÕt

tña Z. §em nung Z trong khång khÝ ®Õn khèi lîng kh«ng ®æi th× thu ®îc 1.6 gam chÊt r¾n G.

Gi¸ trÞ m lµ.

A. 0.64 gam B. 0.56 gam. C. 3.04 gam D. kÕt qu¶ kh¸c.

Bµi 7: (§Ò §H- C§ Khèi A 2008). Cho 2.13 gam hçn hîp X gåm 3 kim lo¹i Mg, Cu, Al ë d¹ng

bét t¸c dông hoµn toµn víi oxi thu ®îc hçn hîp Y gåm çc oxit cã khèi lîng 3.33 gam. ThÓ

tÝch dung dÞch HCl 2 M võa ®ñ ®Ó ph¶n øng hÕt víi dung dÞch Y lµ:

A. 90 ml B. 57 ml C. 75 ml D. 50 ml.


Bµi 8: . Hoà tan hoà n toà n hỗn hợp gåm 0.2 mol Fe vµ x mol Fe2O3 và o HCl dư th× thu được

dung dịch X vµ khÝ Y. Cho X t¸c dụng với NaOH rồi lọc kết tủa nung trong kh«ng khÝ đến khối

lượng kh«ng đổi th× thu được 32 gam chất rắn. Gi¸ trị x là :

A. 0.35 mol B. 0.15 mol C. 0.10 mol D. 0.02 mol.

Bµi 9: Cho 8.32 gam Cu t¸c dụng với V ml HNO3 1 M thu được 4.928 lÝt khÝ hỗn hợp 2 khÝ NO

và NO2. Gi¸ trÞ V ml là : (BiÕt çc khÝ ®o ë ®ktc).

A.120 ml B. 240 ml C.360 ml D. 480 ml

Bµi 10: Đốt ch¸y hoà n toà n 45.76 gam FeS và 58.2 ZnS trong kh«ng khÝ ta thu ®îc khÝ Y

kh«ng mµu mïi xèc duy nhÊt vµ chÊt r¾n X. Cho khÝ Y t¸c dông võa ®ñ víi V lÝt dung dÞch níc

br«m ( ®o ë ®ktc). Gi¸ trÞ V lµ:

A. 12,228 lÝt B. 22,244 lÝt C. 18,654 lÝt D. 25,088lÝt

Bµi 11: §Ó m gam bét s¾t ngoµi kh«ng khÝ mét thêi gian thu ®− îc11,8 gam hçn hîp çc chÊt r¾n

FeO, Fe3O4, Fe2 O3, Fe. Hßa tan hoµn toµn hçn hîp ®ã b»ng dung dÞch HNO3 lo·ng thu ®− îc

2,24 lÝt khÝ NO duy nhÊt (®ktc). Gi¸ trÞ cña m lµ:


Bµi 12: Hßa tan hoµn toµn 17,4 gam hçn hîp 3 kim lo¹i Al, Fe, Mg trong dung

dÞch HCl thÊy tho t ra 13,44 lÝt khÝ. NÕu cho 34,8 gam hçn hîp trªn t¸c dông víi dung dÞch

CuSO4 d− , läc lÊy toµn bé chÊt r¾n thu ®− îc sau ph¶n øng t¸c dông víi dung dÞch HNO3 nãng

d− th× thu ®− îc V lÝt khÝ NO2 (®ktc). Gi¸ trÞ V lµ:


Bµi 13: Hßa tan hoµn toµn 43,2 gam kim lo¹i Cu vµo dung dÞch HNO3 lo·ng, tÊt c¶ khÝ NO thu

®− îc ®em oxi hãa thµnh NO2 råi sôc vµo n− íc cã dßng oxi ®Ó chuyÓn hÕt thµnh HNO3. ThÓ tÝch

khÝ oxi ë ®ktc ®· tham gia vµo qu¸ tr×nh trªn lµ;


Bµi 14: Chia m gam hçn hîp 2 kim lo¹i A, B cã hãa trÞ kh«ng ®æi thµnh 2 phÇn b»ng nhau :

- PhÇn 1 tan hÕt trong dung dÞch HCl, t¹o ra 1,792 lÝt H2 (®ktc).

- PhÇn 2 nung trong oxi thu ®− îc 2,84 g hçn hîp oxit. Gi¸ trÞ cña m lµ


Bµi 15: Chia 44 gam hçn hîp gåm Fe vµ kim lo¹i M cã hãa trÞ duy nhÊt thµnh 2 phÇn b»ng nhau:

- PhÇn 1: Tan võa ®ñ trong 2 lÝt dung dÞch HCl thÊy tho¸t ra 14,56 lÝt H2 (®ktc).

- PhÇn 2: Tan hoµn toµn trong dung dÞch HNO3 lo·ng nãng thÊy tho¸t ra 11,2 lÝt khÝ NO duy

nhÊt (®ktc)

1. Nång ®é mol cña dung dÞch HCl lµ:

A. 0,45 M B. 0,25 M C. 0,55 M D. 0,65 M

2. Khèi l− îng hçn hîp muèi clorua khan thu ®− îc khi c« c¹n dung dÞch sau ph¶n øng ë phÇn 1

lµ:


3. % khèi l− îng cña Fe trong hçn hîp ban ®Çu lµ

A. 49,01 % B. 47,97 % C. 52,03 % D. 50,91 %

4. Kim lo¹i M lµ:

A . Cu B. Zn C. Al D. Mg

Bµi 16: Mét hçn hîp gåm 3 kim lo¹i Al, Fe, Mg cã khèi l− îng 26,1 gam ®− îc chia lµm 3 phÇn

®Òu nhau.

- PhÇn 1, cho tan hÕt trong dung dÞch HCl thÊy tho t ra 13,44 lÝt khÝ.

- PhÇn 2, cho t¸c dông víi dung dÞch NaOH d− thu ®− îc 3,36 lÝt khÝ.

- PhÇn 3, cho t¸c dông víi dung dÞch CuSO4 d− , läc lÊy toµn bé chÊt r¾n thu


®− îc sau ph¶n øng ®em hoµ tan trong dung dÞch HNO3 nãng d− th× thu ®− îc V lÝt khÝ NO2. Çc

khÝ ®Òu ®− îc ®o ë ®iÒu kiÖn tiªu chuÈn.

ThÓ tÝch khÝ NO2 thu ®− îc lµ


Bµi 17: Cho tan hoµn toµn 3,6 gam hçn hîp gåm Mg vµ Fe trong dung dÞch HNO3 2M, thu ®− îc

dung dÞch D, 0,04 mol khÝ NO vµ 0,01 mol N2O. Cho dung dÞch D t¸c dông víi dung dÞch NaOH

lÊy d− , läc vµ nung kÕt tña ®Õn khèi l− îng thu ®− îc m gam chÊt r¾n.

1. Gi¸ trÞ cña m lµ:


2. ThÓ tÝch HNO3 ®· ph¶n øng lµ:


Bµi 18: Cho mét luång khÝ CO qua m gam bét Fe2O3 nung nãng, thu ®− îc 14 gam hçn hîp X

gåm 4 chÊt r¾n. Cho hçn hîp X tan hoµn toµn trong dung dÞch HNO3 thu ®− îc 2,24 lit khÝ NO

(®ktc). Gi¸ trÞ cña m lµ


Bµi 19: Cho tan hoµn toµn 58 gam hçn hîp A gåm Fe, Cu, Ag trong dung dÞch HNO3 2M thu

®− îc 0,15 mol NO, 0,05 mol N2O vµ dung dÞch D. C« c¹n dung dÞch D, khèi l− îng muèi khan

thu ®− îc lµ:

A. 120,4 gam B. 89,8 gam C. 116,9 gam D. kÕt qu¶ kh¸c

Bµi 20: Khö Fe2O3 b»ng CO ë nhiÖt ®é cao, ®− îc hçn hîp X gåm 4 chÊt r¾n.

Chia X thµnh 2 phÇn b»ng nhau. PhÇn mét t¸c dông víi dung dÞch HNO3 d− , thu ®− îc 0,02 mol

NO vµ 0,03 mol N2O. PhÇn hai cho tan hoµn toµn trong dung dÞch H2SO4 ®Æc nãng, thu ®− îc V

lÝt (®ktc) SO2. Gi¸ trÞ cña V lµ

A. 2,24 B. 3,36 C. 4,48 D. 6,72

Bµi 21: Chia hçn hîp X gåm Al, Al2O3, ZnO thµnh hai phÇn b»ng nhau. PhÇn mét cho t¸c dông

víi dung dÞch NaOH d− , thu ®− îc 0,3 mol khÝ. PhÇn hai tan hoµn toµn trong dung dÞch HNO3

thu ®− îc 0,075 mol khÝ Y duy nhÊt. Y lµ :

A. NO2 B. NO C. N2O D. N2

Bµi 22: Cho tan hoµn toµn 3,76 gam hçn hîp X ë d¹ng bét gåm S, FeS vµ FeS2 trong dung dÞch

HNO3 thu ®− îc 0,48 mol NO2 vµ dung dÞch D. Cho dung dÞch D t¸c dông víi dung dÞch

Ba(OH)2 d− , läc vµ nung kÕt tña ®Õn khèi l− îng kh«ng ®æi, ®− îc m gam hçn hîp r¾n. Gi¸ trÞ

cña m lµ:


Bµi 23:. Cho tan hoµn toµn 7,2 gam FexOy trong dung dÞch HNO3 thu ®− îc 0,1 mol NO2. C«ng

thøc ph©n tö cña oxit lµ:

A. FeO B. Fe3O4 C. Fe2O3 D. c¶ FeO vµ Fe3O4 ®Òu ®óng

Education

[Phần 1] 10 Bí quyết chinh phục phương pháp giải toán chủ chốt môn Hóa học - Megabook.vn