Гэмтлийн үеийн суурь тусламж

Зорилго Хүнд хэлбэрийн гэмтэлтэй өвчтөний амин үйлийг

түргэн үнэлэх, цаг алдалгүй тусламж үзүүлэх аргачлал

Гэмтлийн нас баралтын хугацаа

Хэдхэн хоромын дотор /50%/- тархи, нугас, зүрх, том судасны гэмтэл

1-2 цагийн дотор/35%/- толгой, цээж, хэвлийн гэмтэл, их хэмжээний цус алдалттай хугарал

1хон-1долоо хоног/15%/- үжил, олон эрхтний дутагдал

Суурь үнэлгээ

Түргэн дараалалттай харж шинжлэх-2мин

Амин эрхтний алдагдлыг богино хугацаанд эмчлэх

Биеийн байдал дахин муудвал үндсэн үнэлгээг давтан хийх

A .airway- Амьсгалын зам

B .breathing- Амьсгал

C .circulation- Цусны эргэлт

D .disability- ТМТ-ны үйл ажиллагааны алдагдал

E .exposure- орчны нөлөөг илрүүлэх

Суурь үнэлгээ

А .airway- амьсгалын зам ба хүзүүний нугалам хамгаалах /А+С/

• Ажиглах,чагнах, мэдрэх• Ярьж чадаж байна уу• АЗ-ын бөглөрлийн шинж байгаа эсэх

Шинжих арга

Хүзүүний нугаламыг хөдөлгөөнгүй

бэхлэх

Амны хөндийг цэвэрлэх

• бөглөрөлт• Нүүр хүзүүний гэмтэл• Хүзүүний нугалмын гэмтэл

Анхаарах

B. Breathing- амьсгал

• Арьсны өнгийг ажиглах• Амьсгалын тоо ба хөдөлөөнийг ажиглах• Амьсгалах чимээг чагнах

Ажиглах, чагнах,мэдрэх

• Чинэрэлтэт пневмоторакс• Их хэмжээний гемоторакс• Цээжний нээлттэй гэмтэл, цээж няцрах

Анхаарах

• Хүчилтөрөгч • Гар амьсгалуураар амьсгалуулах• Пневмотораксын шахсан хийг гаргах• Цээжинд гуурс тавих

Авах арга хэмжээ

C.Circulation – цусны эргэлт

• Ил цус алдалт• Шокын шинж тэмдэг-судасны лугшилт

түргэсэх, АД буурах, капиллчрын эргэн дүүрэлт муудах

Үнэлэх

• Цус алдалт-шок-15%• Шалтгааныг хайх-цээж,хэвлий, аарцаг,

том яснууд, ил далдАнхаарах

• Ил цус алдалттай болдаралттай боолт• 2 том судсанд гуурс хийж шингэн сэлбэх• Цусны шинжилгээ авах• Судсаар шингэн хурдан сэлбэх

Авах арга хэмжээ

D. Disability – Ухаан санааны байдал

Хүүхэн хараа

• A.Awake -ухаантай• V.Respond to voice- дуудахад

хариулна.• P.Respond to pain- өвдөлтөнд

хариулна.• U. Unresponsive- хариу байхгүй

Ухаан санаан

ы түвшин

хөнгөн

Маш хүнд

E. Exposure – орчны нөлөөг илрүүлэх

• Хувцсыг тайлж гэмтлийг хайна.

• Толгойн оройноос хөлийн ул хүртэл үзлэг хийнэ.

• Гипотерми болохоос урьдчилан сэргийлэх

Гэмтлийг

илрүүлэх

Биеийн байдал тогтворжихгүй дахин муудвал ABCDE-г дахин үнэлнэ.