KHÓ THỞ Ở TRẺ EM

Là triệu chứng thường gặp 3 nhóm nguyên nhân chính: tắc nghẽn

đường thở, bệnh tim phổi và bệnh lý ngoài tim phổi.

Cần phát hiện kịp thời

Đại cương

1. Toàn trạng bệnh nhân AVPU ( tỉnh-đáp ứng với lời nói-chỉ đáp ứng với đau-không

đáp ứng) Sốt => gợi ý đến nhiễm khuẩn Ban trên da, mụn mủ => dị ứng, nhiễm khuẩn ở da

ĐÁNH GIÁ BỆNH NHÂN KHÓ THỞ

Nếu trẻ nói được, khóc được rõ thì đường thở thông thoáng

Lồng ngực di động kém, không có không khí lưu thông chứng tỏ đường thở tắc nghẽn hoặc suy hô hấp nặng

Nếu có tiếng rít thanh quản ( stridor) nghĩ đến tắc đường hô hấp trên

2.Đường thở

Thở gắng sức: ◦ Sự co rút: rút lõm trên ức, rút lõm khoang liên sườn, rút lõm

lồng ngực◦ Tần số thở: tăng khi có khó thở nhưng khi tần số giảm xuống

rồi chậm lại là dấu hiệu nặng lên◦ Tiếng thở rít thì thở vào ( stridor) => tắc nghẽn đường hô hấp

trên, khò khè => tắc nghẽn đường hô hấp dưới ( hen, viêm phế quản)

◦ Thở rên thường gặp trong khó thở ở trẻ sơ sinh◦ Sử dụng cơ hô hấp phụ◦ Cánh mũi phập phồng◦ Tư thế trẻ

Khi bệnh nhân có biểu hiên kiệt sức ( giảm gắng sức, nhịp thở giảm, giảm thông khí) báo hiệu bệnh nguy kịch

3. Thở

Từ 50 nhịp/phútTừ 50 nhịp/phút Từ 40 nhịp/phútTừ 40 nhịp/phút

Trẻ 1 – 5 tuổiTrẻ 2 – 12 tháng

Từ 60 nhịp/phútTừ 60 nhịp/phút

Trẻ 0 – 2 tháng

Thế nào là thở nhanh?

Hiệu quả của thở◦ Nghe phổi: đánh giá lại sự thông khí và đường thở◦ Giãn nở nồng ngực và di động của bụng◦ Độ bão hòa oxy trong máu

Ảnh hưởng của thở đến cơ quan khác◦ Tần số tim nhanh◦ Da tím tái◦ Tình trạng thần kinh: kích thích vật vã, li bì, hôn

mê

Tần số tim, nhịp tim, tiếng tim Huyết áp Dấu hiệu suy tim phải: tĩnh mạch cổ nổi,

gan to Bệnh nhân tím mà thở oxy lưu lượng cao

không cải thiện gợi ý bệnh tim bẩm sinh shunt phải-trái

4. Tim mạch

Thở không đều và cơn ngừng thở:Dấu hiệu này hay gặp ở trẻ sơ sinh và

trẻ nhỏ nhất là trẻ đẻ non tháng do trung tâm hô hấp chưa hoàn chỉnh .Ngoài ra còn do các nguyên nhân do rỗi loạn trung tâm hô hấp như viêm não ,xuất huyết não ,ngộ độc thần kinh cũng nằm trong nhóm này

Một số rối loạn nhịp thở

Thở chậm ,ngưng thở Đây là dấu hiệu thường xẩy ra muộn trong

các trường hợp suy hô hấp ,suy tuần hoàn

Kiểu thở cheyne-stokes xen kẽ giữa chu kì tăng và giảm thể tích lưu thông là cơn ngừng thở hay gặp trong u não,viêm màng.

Kiểu thở chu kì

Kiểu thở Biot gồm những chu kỳ hô hấp không đều ở thế tích khí lưu thông khác nhau xen kẽ cơn ngừng thở,dấu hiệu xấu ở bệnh nhi tổn thương não nặng.

Kiểu thở chu kì (tiếp)

Kiểu thở kussmall : Kiểu thở có 4 thì: Hít vào – Nghỉ – Thở ra – Nghỉ. Do vậy kiểu thở này còn được gọi là kiểu thở hình vuông. Kiểu thở này hay gặp do toan máu.

Kiểu thở chu kì (tiếp)

Là phần dưới của lồng ngực lõm vào khi trẻ hít vào. Bình thường khi trẻ hít vào toàn bộ lồng ngực và bụng của trẻ di động ra ngoài.

Dấu hiệu rút lõm lồng ngực

Video rút lõm lồng ngực

Là hiện tượng đầu trẻ gật ngủ theo nhịp thở do sự tăng cường của các cơ hô hấp phụ như cơ ức đòn chũm …

Dấu hiệu đầu gật gù theo nhịp thở và rút lõm hõm trên ức

Video rút lõm xương ức

Xuất hiện khi thì hít vào ngắn bất thường. Nó làm nở rộng mũi trước và giảm sức cản đường thở trên giúp ổn định đường thở bằng cách ngăn cản áp lực cực âm trong vùng hầu khi hít vào

Phập phồng cánh mũi

Tiếng thở rítLà tiếng thở thô ráp khi trẻ hít vào, thường xảy ra khi bị viêm thanh quản, nắp thanh quản phù nề => co thắt, hẹp lại, cản trở sự thông khí vào phổi Tiếng thở khò khèLà tiếng thở nghe êm dịu hơn tiếng thở rít, phát hiện khi trẻ thở raDo co thắt và tắc nghẽn các phế quản nhỏ làm cho không khí khó đi ra Trẻ cố gắng thở để đẩy không khí ra ngoài => thì thở ra dài hơn bình thường

www.themegallery.comCompany Logo

Đặc điểm của khó thở

Description of the contents

Khó thở kịch phát cấp tínhKhó thở dai dẳng mạn tính

Khó thở thì hít vàoKhó thở thì thở raKhó thở 2 thì

Khi nghỉ hay sau gắng sứcSau nhiễm khuẩn, chấn thươngKhi thay đổi thời tiết, tiếp xúc nghề nghiệpXuất hiện đột ngột hay từ từ

Kiểu xuất hiện

Nhịp điệu Hoàn cảnh xuất

hiện

1. Khó thở do tắc nghẽn ( khó thở chậm)◦ KT thanh quản: khó thở vào+stridor◦ KT phế quản: khó thở ra + khò khè◦ KT khí quản: khó thở 2 thì◦ KT mà ó hội chứng xâm nhập thì nghĩ đến dị vật

đường thở

NGUYÊN NHÂN GÂY KHÓ THỞ

2. khó thở tim-phổi1. Có suy tim: các bệnh tim bẩm sinh2. Không có suy tim

Viêm phổi Viêm tiểu phê quản Tràn dịch tràn khí màng phổi Dị dạng lồng ngực

NGUYÊN NHÂN GÂY KHÓ THỞ(tiếp)

3. Khó thở ngoài tim phổi1. Tăng thông khí

Thiếu máu NK nặng

2. giảm thông khí Chấn thương sọ não Tổn thương TKTW Ngộ độc

NGUYÊN NHÂN GÂY KHÓ THỞ(tiếp)