Management of endometriosis and endometrioma

14.02.2015

1

Adolesanlarda ve fertilite isteği olmayan kadınlarda endometriozis

ve endometrioma tedavisi

Dr Tevfik Yoldemir

Marmara Üniversitesi

Kadın Hastalıkları ve Doğum A.D.

[email protected]

Doğal seyir – ikinci bakış LS

Endometriozisi olan adolesanlarda semptomlarDismenore değerlendirmesinde

skorlama sistemi

Dismenore önerileri

• İlk basamak- NSAIDs (2B) – ibuprofen, naproksen

• İkinci basamak – KOK (2C)

• KOK + NSAIDs (2C)

Dismenorenin medikal tedavisi

14.02.2015

2

Adolesanlarda öneriler

• Adolesanlarda siklik ve siklik olmayan ağrı

• Barsak, mesane semptomları sık,

• SUL ve OMA seyrek

• Öykü, fizik muayene, ağrı günlüğü, US

• Akut değilse medikal tedavi (2C düzeyi kanıt)

• İlk basamak tedavi- NSAIDs ve siklik HT (2C düzeyi kanıt)

• 3 ay içinde tedaviye cevap yoksa LS

• KPA olan adolesanların %50-70inde endo

• ≤ 16 yaş , ilk basamak – kontinü EP, P (2C düzeyi kanıt)

• > 16 yaş, ilk basamak – kontinü KOK veya GnRH-analogu + addback (2C düzeyi kanıt), 6-9 ay GnRH sonrasında kontinü KOK

Östrojen eşik hipotezi

Adolesanlarda KOK kontraendikasyonları

Contraception 2006;73:134–144

Adolesanlarda KOK kontraendikasyonları

Contraception 2006;73:134–144

Adolesanlarda KOK nasıl

başlanmalı ?

J Clin Endocrinol Metab 97: 9–15, 2012

14.02.2015

3

DM/ KPA adolesanlarda LS ile tanı konulan endometriozis prevalansı



Fertil Steril 2002;78:961–72

Üreme çağında KPA yaklaşım





14.02.2015

4

Endometrioma - DIEAğrı semptomlarının şiddeti ile eşlik eden DIE varlığı

OMA(+)DIE vs OMA(-)DIE , her ağrı semptomu için belirgin farklıdır

Endometrioma - DIE

Ağrı semptomlarının şiddetini belirleyenler

ESHRE kılavuz rehberi• KOK (B düzeyi kanıt) , progestajenler (A düzeyi kanıt), anti-progestajenler (A düzeyi kanıt), veya GnRHagonistleri (A düzeyi kanıt) endometriozis- bağlı ağrıyı azaltır (Vercellini et al.,1993; Brown et al., 2010, 2012).

• KOK, endometriozis-bağlı disparoni, dismenore ve menstruasyon dışı ağrıyı azaltır (Vercellini et al., 1993).

• Sürekli KOK, endometriozis- bağlı dismenoreyi azaltır(Vercellini et al., 2003).

• Vaginal kontraseptif halka veya transdermal (E/P) patch,endometriozis-bağlı dismenore, disparoni ve KPA azaltır (Vercellini et al., 2010a,b).93; Brown et al., 2010, 2012).

A-B

B

C

C

Human Reproduction, Vol.29, No.3 pp. 400–412, 2014

ESHRE kılavuz rehberi• Progestajenler [MPA (oral veya depo), dienogest, CPA, NETA veya danazol] veya anti-progestajenler (gestrinone), endometriozis-bağlı ağrıyı azaltmak (Brown et al., 2012).

• Levonorgestrel-salgılayan intrauterin sistem (LNG-IUS) reduce endometriozis-bağlı ağrıyı azaltmak (Petta et al., 2005; Gomes et al., 2007; Ferreira et al., 2010).

• Laparoskopide tanı konursa , endometriozis-bağlı ağrıyı azaltmak için cerrahi olarak tedavi edilmelidir, (Jacobson et al., 2009).

• Laparoskopik uterosakral sinir ablazyonu (LUNA) endometriozis-bağlı ağrıyı azaltmak için konservatif cerrahi yanında yapılmamalıdır, (Proctor et al., 2005).

A

B

A

A


ESHRE kılavuz rehberi• Ovaryen endometrioma cerrahisinde drenaj ve koagulasyona nazaran kistektomi yapılmalıdır, kistektomiendometriozis-bağlı ağrıyı azaltır (Hart et al., 2008).

• Kistektomiyi CO2 lazer vaporizasyona göre öncelikli düşünülmeli, endometrioma reküransı düşüktür (Carmona et al., 2011).

• Derin endometriozisi cerrahi olarak çıkartmak düşünülmeli, endometriozis-bağlı ağrıyı azaltır ve yaşam kalitesini iyileştirir (DeCicco et al., 2011; Meuleman et al., 2011 ).

• Cerrahi sonrası endometriozis-bağlı ağrıyı azaltmak içinadjuvan hormon tedavisi verilmemeli, ağrı için yapılan cerrahinin sonucunu değiştirmez. (Furness et al., 2004).

A

B

B

A


ESHRE kılavuz rehberi• Endometrioma (≥3 cm) nedeniyle ameliyat yapıldığında drenaj ve elektrokoagulasyon yerine kistektomiyapılmalıdır, endometriozis-bağlı dismenore, disparoni ve non-menstruel pelvik ağrının sekonder önlenmesi için (Hart et al., 2008).

• Kistektomi sonrası erken dönemde çocuk istemeyenlere endometriomanın sekonder önlenmesi için KOK önerilmelidir. (Vercellini et al., 2010).

• Post-operative LNG-IUS veya KOK en az 18–24 ay, endometriozis-bağlı dismenorenin sekonder önlenmesi için, ancak disparoni ve non-menstruel pelvik ağrı için değil (Abou-Setta et al., 2006; Seracchioli et al., 2009).

A

A

A


14.02.2015

5

ESHRE kılavuz rehberi

• Cerrahi sırasında rastlantısal olarak asemptomatikendometriozis bulgusu olanlarda eksizyon veya ablazyonyapılmamalıdır, hastalığın doğal seyri bilimemektedir.

• Rastlantısal endometriozis bulguları hakkında hastaya bilgi verilmelidir.

• Endometriozisin kansere yol açtığına dair kanıt yoktur,

• Endometriozis olan kadınlarda artmış kanser riski yoktur,

• Bazı kanserler (yumurtalık kanseri ve non-Hodgkin’s lenfoma) endometriozis olanlarda bir miktar fazla görülür.

GPP

GPP

GPP


World Endometriosis Society Montpellier Consortium








Dikkatiniz için teşekkür ederim.

www.slideshare.net/dryoldemir

[email protected]

Health & Medicine

Management of endometriosis and endometrioma