L/O/G/O

การปฐมพยาบาลเบองตน

อ.ประกรณ ตยศร

1

โดย นางสาวสรารตน ขวญใจ 540610091ภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2557 มหาวทยาลยเชยงใหม

Happy Lifein camping

เสนอ

057132

หมายถง

2

หลกการปฐมพยาบาล

การใหความชวยเหลอตอผบาดเจบหรอผบาดเจบ ณ.สถานทเกดเหต โดยใชอปกรณเทาทหาไดในขณะนน

3

วตถประสงค

1. เพอชวยชวต

2. เพอลดความรนแรง ภาวะทไมพงประสงค เพอปองกนความพการ

3. เพอบรรเทาความเจบปวดทรมาน กอนทผไดรบบาดเจบจะไดรบการดแลจากแพทย

อปกรณปฐมพยาบาล4กรรไกรขนาดกลาง

5. พลาสเตอร

1.ส าลผากอสแผนชนดฆาเชอ

2. ยา

8. ผากอซพนแผลขนาดตางๆ4

3. ผายดพนแกเคลดขดยอก ( Elsatic bandage)

6. แกวลางตา

7. คบบงเสยน

5

หลกทวไปในการปฐมพยาบาล

1.เมอพบผบาดเจบตองรบชวยเหลอทนท

2.ชวยเหลอผบาดเจบในกรณทจะมอนตรายตอชวตโดยรบดวนกอน

3. เพอบรรเทาความเจบปวดทรมาน กอนทผไดรบบาดเจบจะไดรบการดแลจากแพทย

3.อยาใหมคนมง ทงนเพอใหมอากาศปลอดโปรง

4.จดใหผบาดเจบอยในทาทเหมาะสมในการปฐมพยาบาล

5. อยาเคลอนยายผบาดเจบเกนความจ าเปนยในทาทเหมาะสมในการปฐมพยาบาล

6.บนทกรายละเอยดเกยวกบเหตการณ เกยวกบอาการของผบาดเจบ

1.ประเมนสถานการณอยางรวดเรว และปลอดภยขอความชวยเหลอทเหมาะสม

2.ประเมนการบาดเจบ หรอการเจบปวยอยางละเอยดทสด

3.ใหการรกษาเบองตนอยางเหมาะสมและเพยงพอ

4.น าสงโรงพยาบาล

5.ดแลผปวยจนถงมอผทใหการรกษาทเหมาะสมได

6.ท ารายงานสงทไดปฏบตไปแลวสงใหผทเกยวของ

6

ความรบผดชอบของผปฐมพยาบาล

1.ประเมนสถานการณ-ประเมนดวาเกดอะไรขนอยางรวดเรว และไมตกใจ-ดวามอนตรายตอตวคณเอง หรอผบาดเจบอก หรอไม

7

2.ท าใหเกดความปลอดภย-ปองกนผบาดเจบไมใหไดรบอนตรายเพมขนอก-อยาท าอะไรเกนความสามารถของตนเอง

3.ขอความชวยเหลอ

ชวยดวย.. !!!

การปฏบตการในภาวะฉกเฉน

8

9

การปฐมพยาบาลผทเปนลม ( Syncope)

เปนลม หมายถง การหมดสตชวขณะ(ประมาณ 2-3 นาท)เนองจากเลอดไปเลยงสมองลดลงและจะรสกตวเปนปกตไดอยางรวดเรว

ลมธรรมดา ลมแดด

การหมดความรสกในชวงสนๆเนองจากเลอดไปเลยงสมองลดลง

ออนเพลย วงเวยนศรษะ หนาซด ตวเยน ชพจรเบา

กระวนกระวาย,กระสบกระสาย,ปวดหว,วงเวยน,ผวหนงแดง+รอนจดไมมเหงอ,หมดความรสกชววบ

อาการ

สงแปลกปลอมเขาตา10

11

- ใหนอนศรษะต ากวาล าตวเลกนอย ยกขาสงเลกนอยแตในรายทเปนลมแดด ควรจดใหศรษะสงกวาล าตวเลกนอย- ถามเหงอมากใหเชดใหแหง กรณเปนลมแดด ควรเชดตวดวยน าเยน วางกระเปาน าแขงบนศรษะเพอชวยลดอณหภม- คลายสงรดตวออกใหหลวมสบาย-ใหดมเครองดมเยนๆ ในรายทสญเสยเหงอมาก ควรผสมเกลอแกงประมาณ ¼ - ½ ชอนกาแฟ ตอน า1แกวแตถามอาการคลนไส อาเจยนอย ควรงดไวกอน

กรณทยงไมหมดสต

การปฐมพยาบาล

12

การปฐมพยาบาล

กรณทหมดสต

-ปฐมพยาบาลเหมอนกบผทเปนลมแตยงไมหมดสตในขอ1-4-ตรวจสอบการหายใจวาม หรอไม มการอดกนทางเดนหายใจ หรอไม-ตรวจการไหลเวยนของเลอด และคล าชพจร-ถาอาการตางๆ ไมดขน ใหน าสงโรงพยาบาล

Shock

อาการทหวใจไมสามารถสบฉดโลหตไปเลยงสวนตางๆของรางกายไดเพยงพอ

13

1.เสยเลอด เสยน าจากรางกายมาก

1.1 เสยเลอด มทงเสยเลอดออกนอกรางกาย และเสยเลอดในรางกาย 1.2 เสยน า เชน อาเจยน อจจาระรวง ปสสาวะมาก

1.3 เสยน าเหลอง เชนบาดแผลจากไฟไหม น ารอนลวก

2.ขาดออกซเจน เชน2.1 ทางเดนหายใจอดตน2.2 การหายใจเขาออกล าบาก ทมปอด ท าใหเกดน าในชองปอดมาก

2.3 กลามเนอหวใจลมเหลว ไมสามารถสบฉดเลอดไปสวนตางๆของรางกายไดเพยงพอ

3.จากพษของแบคทเรย หรอเชอโรค

4.จากอารมณกลว ตนเตน ตกใจมากๆ หรอเจบปวดมากๆ

5.จากการแพ เชน แพยา พษ

สาเหต

14

การปฐมพยาบาล

ถาหยดหายใจ หรอหายใจไมสะดวก ใหเปดทางเดน

หายใจใหโลง กรณหวใจหยดเตน ตองกระตนหวใจจากภายนอก

ถามบาดแผล ตองหามเลอดตามเทคนควธทถกตอง

จดใหบรเวณทมบาดแผลใหอยนงๆ

รกษาตามอาการ ปวดมากกใหยาแกปวด โรงพยาบาล

จดใหนอนราบไมหนนหมอน

15

การปฐมพยาบาลผปวยเปนลมหมดสต ชก และชอค

เทคนคการปฐมพยาบาล

เปนการปฐมพยาบาลผประสบภยตางๆแลวเกดอาการเฉพาะขน เชน

อาการหยดหายใจ หวใจหยดเตน

16

เทคนคการปฐมพยาบาล

ในกรณทประสบเหตการณ และพบผบาดเจบหมดสต จะตอง

จดพลกตะแครงตวผบาดเจบใหนอนหงายเพอทจะไดประเมนภาวะหยดหายใจและ

หวใจหยดเตนไดสะดวก

17

1.จดแขนผบาดเจบดานตรงขามกบผเขาชวยเหลอ ใหแขนแนบชดกบล าตวแขนดานทผชวยเหลอนงใหเหยยดตรงเหนอศรษะผบาดเจบ โดยแขนขนานกบล าตว

2. ผชวยเหลอจบผบาดเจบตะแครงตวพลกขนมา

18

12

4.จดผบาดเจบนอนหงาย และจดแขนทง 2 ขางผบาดเจบแนบล าตวผบาดเจบทง 2 ขาง

19

34

3.ผชวยเหลอจดใบหนาผบาดเจบใหตรงและแหงนขน

4.จดผบาดเจบนอนหงาย และจดแขนทง 2 ขางผบาดเจบแนบล าตวผบาดเจบทง 2 ขาง

20

34

3.ผชวยเหลอจดใบหนาผบาดเจบใหตรงและแหงนขน

การหามเลอด มวธการตางๆ ดงน

21

การยกอวยวะทมบาดแผลใหสงกวาระดบหวใจ

ในการยกอวยวะทมบาดแผลใหสงกวาระดบหวใจ เปนการหามเลอดโดยการลดแรงการไหลของเลอดใหชาลง ลดปรมาณการเสยเลอดของบาดแผล อยางไรกตามเทคนคนควรใชควบคไปกบเทคนคอนๆ เชน การใชแรงกด

การยกอวยวะทมบาดแผลใหสงขนเพอหามเลอดน ไมควรท าในกรณทกระดกแขน ขา หรอกระดกสนหลงหก เพราะจะเพมอาการปวดมากขน

การหามเลอด มวธการตางๆ ดงน

22

การกดบนบาดแผลโดยตรง

เปนวธทนยมกนแพรหลาย เนองจากสามารถระงบการไหลของเลอดออกจากบาดแผลไดอยางไดผล ท าใหเกดกอนเลอดอดตนการไหลของเลอดไดในการหามเลอดวธนใชนวมอกดลงโดยตรง หรอใชผาสะอาดปดปากแผลแนนๆ

การใชแรงกดบนเสนเลอดแดงใหญ

ในกรณทหามเลอดโดยการใชแรงกดบนบาดแผลโดยตรง และยกอวยวะใหสงแลวไมไดผล อาจใชแรงกดบนเสนเลอดแดงใหญ ในต าแหนงระหวางบาดแผลกบหวใจการกดจะใชแรงจากนวมอกดลงบนเสนเลอดแดงกบกระดก

23

การปฐมพยาบาลการหามเลอด มวธการตางๆ ดงน

ไฟไหม น ารอนลวก

24

เมอพบผถกไฟไหม น ารอนลวก ควรปฏบต ดงน

1.ในกรณทถกไฟไหม ใหรบดบไฟทนท โดยใชผาหนาๆ หรอผาชบน าสะอาดคลมตวผบาดเจบไว2.ใชน าเยนราดบรเวณทไดรบบาดเจบ หรออาจใชผาชบน าเยนหรอใชวนของวานหางจระเขวางประคบบรเวณนนไว3.รบถอดเสอผาเครองประดบตางๆ ออกกอนทแผลจะบวม

ไฟไหม น ารอนลวก

25

เมอพบผถกไฟไหม น ารอนลวก ควรปฏบต ดงน

4.ถามอาการ ชอคตองรบแกไขดวน5.ถาหยดหายใจตองชวยผายปอด หรอถาหวใจหยดเตนตองชวยนวดหวใจ

6.ถาเกดแผลบรเวณหนา ควรลางตาใหสะอาดดวยน าเยน แลวใชผาสะอาดปดตาไว เพอปองกนฝ นละอองเขาตา

7.ขณะน าสงรพ.ควรใชผาสะอาดคลมรางกายไว

26

การปฐมพยาบาลการแผลน ารอนลวก

การปฐมพยาบาลผทมบาดแผล

27

ชนดของบาดแผล

บาดแผลแบงเปน 2 ชนดใหญๆ คอ- บาดแผลปด- บาดแผลเปด

เปนบาดแผลทไมมรอยแยกของผวหนงปรากฏใหเหนเกดจากแรงกระแทกของของแขงทไมมคม แตอาจมการฉกขาดของเนอเยอและเสนเลอดฝอยใตผวหนง จงท าใหมเลอดออกคงเปนกอนใตผวหนง เรยกวา แผลช า

เปนบาดแผลทท าใหเกดรอยแยกของผวหนงแบงออกเปน 5 ชนด

บาดแผลถลอกเปนแผลตนมผวหนงถลอก และมเลอดออกเลกนอย

แผลฉกขาดเปนแผลทเกดจากวสดทไมมคมแตมแรงพอทจะท าใหผวหนงและเนอเยอใตผวหนงฉกขาดได ขอบแผลมกขาดรงรง

บาดแผลตดเปนแผลทเกดอาวธหรอเครองมอทมคมเรยบตด เชน มดขวาน ปากแผลมกแคบ เรยบ

บาดแผลถกแทง เปนแผลทเกดจากวตถปลายแหลมแทงเขาไป เชน มดปลายแหลม

การปฐมพยาบาลบาดแผลชนดตางๆ

28

ชนดของแผล การปฐมพยาบาล

แผลช าประคบดวยความเยนภายใน24 ชวโมงแรก เพอไมใหเลอดออกอก และชวยระงบความเจบปวดหลง 24 ชวโมง ควรประคบดวยความรอนในบรเวณทเกดรอยฟกช า

การปฐมพยาบาลบาดแผลชนดตางๆ

29

ชนดของแผล การปฐมพยาบาล

แผลถลอก ชะลางแผลและท าความสะอาดรอบแผล ถาแผลสกปรกมากควรลางแผลดวยน าสบใหสะอาด ใชผาสะอาดซบแผล อาจใชแอลกอฮอลเชดรอบแผล ทาแผลดวยยาฆาเชอออนเชน ยาโพวดน

การปฐมพยาบาลบาดแผลชนดตางๆ

30

ท าความสะอาดแผลดวยน าและสบ เพอชะลางสงแปลกปลอมในแผล ถาฉกขาดไมมากอาจตดเองภายหลง เพยงใชผาปดแผลและพนผาใหขอบแผลตดกน

ชนดของแผล การปฐมพยาบาล

แผลฉกขาด

การปฐมพยาบาลบาดแผลชนดตางๆ

31

ชนดของแผล การปฐมพยาบาล

แผลตดอวยวะขาด ตองหามเลอดกอน ถาเปนการขาดบรเวณแขน ตนขา ขา จะมเลอดออกมา ตองใชผาสะอาดหรอผา กอซจ านวนมากๆปดแผลกดใหแนนเพอหามเลอด

การปฐมพยาบาลบาดแผลชนดตางๆ

32

ชนดของแผล การปฐมพยาบาล

แผลถกแทง ถามสงหกคาหามดงออก เพราะเลอดจะไหลมากขน ใหผบาดเจบนอนนงๆใชเปลหามสงรพ.โดยเรวถาไมมสงหกคาและแผลเลก ใหชะลางแผลธรรมดา ไมควรลางเขาไปในแผลควรหามเลอดกอนสงรพ.

การปฐมพยาบาลเมอมแมลงและสตวมพษกดตอย

33

1. แมลงแมลงหลายชนดมเหลกใน เชน ผง ตอ แตน เมอตอยแลวมกจะทงเหลกในไวภายใน

เหลกในจะมพษของแมลงพวกนมกมฤทธทเปนกรด บรเวณทถกตอยจะบวมแดง คนและปวด อาการปวดจะมากหรอนอยขนอยกบบรเวณทตอยและสภาพรางกายของแตละบคคล

วธปฐมพยาบาล

1. พยายามเอาเหลกในออกใหหมด โดยใชวตถทมร เชน ลกกญแจ กดลงไปตรงรอยทถกตอย เหลกในจะโผลขนมาใหคบออกได

2. ใชผาชบน ายาทฤทธดางออน เชน น าแอมโมเนย น าโซดาไบคาบอรเนต น าปนใส ทาบรเวณแผลใหทวเพอฆาฤทธกรดทคางอยในแผล

3. อาจมน าแขงประคบบรเวณทถกตอยถาแผลบวมมาก4. ถามอาการปวดใหรบประทานยาแกปวด ถาคนหรอผวหนงมผนขนใหรบประทานยาแกแพ5. ถาอาการไมทเลาลง ควรไปพบแพทย

การปฐมพยาบาลเมอมแมลงและสตวมพษกดตอย

34

วธปฐมพยาบาล1. ใชสายรดหรอขนชเนาะเหนอบรเวณเหนอบาดแผล เพอปองกนไมใหพษแพรกระจาย

ออกไป2. พยายามท าใหเลอดไหลออกจากบาดแผลใหมากทสด อาจท าไดหลายวธ เชน เอามอ

บบ เอาวตถทมรกดใหแผลอยตรงกลางรพอด เลอดจะไดพาเอาพษออกมาดวย3. ใชแอมโมเนยหอมหรอทงเจอรไอโอด 2.5% ทาบรเวณแผลใหทว4. ถามอาการบวม อกเสบและปวดมาก ใชกอนน าแขงประคบบรเวณแผล เพอชวยบรรเทา

ความเจบปวดดวย5. ถาอาการยงไมทเลาลง ตองรบน าสงแพทย

2. แมงปองหรอตะขาบผทถกแมงปองตอยหรอตะขาบกด จะมอาการเจบปวดมากกวาแมลงชนดอน เพราะแมงปอง

และตะขาบมพษมากกวา บางคนทแพสตวประเภทนอาจมอาการปวดและบวมมาก มไขสง คลนไส บางคนมอาการเกรงของกลามเนอและมอาการชกดวย

การปฐมพยาบาลเมอมแมลงและสตวมพษกดตอย

35

วธการปฐมพยาบาล

1. ใชผาเชดตวหรอทรายขดถบรเวณทถกพษแมงกะพรนไฟ เพอเอาพษทคางอยออกหรอใชผกบงทะเลซงหางายและมอยบรเวณชายทะเล โดยน ามาลางใหสะอาด ต าปดบรเวณแผลไว

2. ใชน ายาทมฤทธเปนดาง เชน แอมโมเนยหรอน าปนใส ชบส าลปดบรเวณผวหนงสวนนนนานๆ เพอฆาฤทธกรดจากพษของแมงกะพรน

3. ใหรบประทานยาแกปวด4. ถาอาการยงไมทเลาลง ใหรบน าสงแพทยโดยเรว

3. แมงกะพรนไฟแมงกะพรนไฟเปนสตวทะเลชนดหนง ซงมสารพษอยทหนวดของมน แมงกะพรนไฟมส

น าตาล เมอคนไปสมผสตวมนจะปลอยพษออกมาถกผวหนง ท าใหปวดแสบปวดรอนมาก ผวหนงจะเปนผนไหม บวมพองและแตกออก แผลจะหายชา ถาถกพษมากๆ จะมอาการรนแรงถงกบเปนลมหมดสตและอาจถงตายได

การปฐมพยาบาลเมอมแมลงและสตวมพษกดตอย

36

วธปฐมพยาบาล1. ใชเชอก สายยาง สายรด หรอผาผนเลกๆ รดเหนอแผลประมาณ 5-10 เซนตเมตร โดยใหบรเวณทถก

รดอยระหวางแผลกบหวใจ รดใหแนนพอสมควร พอใหนวกอยสอดเขาได ปองกนไมใหพษงเขาสหวใจโดยรวดเรว และควรคลายสายทรดไว ควรใชสายรดอกเสนหนงรดเหนออวยวะทถกงกดขนไปอกเปลาะหนง เหนอรอยรดเดมเลกนอยจงคอยคลายผาทรดไวเดมออก ท าเชนนไปจนกวาจะไดฉดยาเซรม

2. ลางบาดแผลดวยน าดางทบทมแกๆ หลายๆ ครง และใชน าแขงหรอถงน าแขงประคบหรอวางไวบนบาดแผล พษงจะกระจายเขาสรางกายไดชาลง

3. ใหผปวยนอนอยในทาทบาดแผลงพษกดอยต ากวาระดบหวใจ นอนอยนงๆ เคลอนไหวรางกายใหนอย

4. ไมควรใหผปวยเสพของมนเมา เพราะจะท าใหหวใจเตนแรง อาจท าใหพษงกระจายไปทวรางกายเรวขน5. รบน าผปวยสงโรงพยาบาลทใกลทสด

4. งประเทศไทยมงหลายชนด มทงงพษและงไมมพษ งพษรายแรงมอย 7 ชนด คอ งเหา ง

จงอาง งแมวเซา งกะปะ งสามเหลยม งเขยวหางไหม และงทะเล พษของงมลกษณะเปนสารพษ งแตละชนดมลกษณะของสารไมเหมอนกน เมอสารพษนเขาไปสรางกายแลวสามารถซมผานเขาไปในกระแสเลอดทไปเลยงตามสวนตางๆ เกดขนในรางกายไมเหมอนกน

ขอเคลด

ฟกช า หวโน หอเลอด

ใใหบรเวณขอนน ๆ อยนง ๆ และยกสงไว

ประคบน าแขงทนท เพอลดอาการบวม ,ปวด

ถาภายหลงมอาการบวมใหประคบดวยน ารอน/นวดดวยยาหมอง

ถาปวดมาก บวมมากใหรบปรกษาแพทย

ใหประคบดวยความเยนใหเรวทสด

ถาเกดอาการนานเกน 24 ชวโมง

ใชประคบและคลงดวยผาชบน ารอนวนละ 2-3 ครง

หรอ/ใชมะนาวผสมดนสอพองพอก

37

การปฐมพยาบาล

38

การพนผาและการใชผาพนแผล

39

การปฐมพยาบาลการพนผาทขอมอ

40

การปฐมพยาบาลการพนผาทขอศอก

41

ในกรณทมกระดกตนแขนหก หรอกระดกปลายแขนหก เมอตกแตงบาดแผลและเขาเฝอกชวคราวแลวจะท าการคลองดวยผาคลองแขนตามล าดบ ดงน

การพนผาคลองแขน

42

1.วางผาสามเหลยมใหมมยอดของสามเหลยมอยใตขอศอกขางทบาดเจบใหชายผาดานบนพาดพาดไปทไหลอกขางหนง

การพนผาคลองแขน

2.จบชายผาดานลางตลบกลบขนมาดานบน ใหชายผาพาดไปทไหลขางเดยวกบแขนทเจบ

43

3.ผกชายผาทงสองใหเปนเงอนพรอดใหปมอยตรงรองเหนอกระดกไหปลารา

การพนผาคลองแขน

4.เกบมมสามเหลยมโดยใชเขมกลดกลดตดใหเรยบรอย

44

การเคลอนยายผบาดเจบ

เปนการน าผบาดเจบออกจากสถานทมอนตรายไปสทปลอดภย

45

การเคลอนยายผปวย

การใชคนเพยงคนเดยว

การเคลอนยายผบาดเจบดวยวธลาก การลากโดยใชผาหม

46

การเคลอนยายผปวย

การใชคนเพยงคนเดยว

การเคลอนยายโดยการอม การพยงเดนดวยคนเพยงคนเดยว

47

การเคลอนยายผปวย

การใชคน 2 คน

การเคลอนยายดวยการนงเกาอ การเคลอนยายดวยอมและยก

48

การเคลอนยายผปวย

การใชคน 2 คน ใชมอท าเปล

การเคลอนยายผบาดเจบโดยนงบนเปลมอประสานกน

49

การเคลอนยายผปวย

การใชคน 3 คน การเคลอนยายผบาดเจบดวยคน 3 คนขางเดยวกน

50

การเคลอนยายผปวย

L/O/G/O

Thank You!

51