TAM ZAMANINDA ÜRETİM

JUST IN TIME MANUFACTURING

(JIT)

TAM ZAMANINDA ÜRETİM

İstenilen zamanda

İstenilen miktarda

Her türlü kaynak israfını önleyecek şekildeyapılan üretim

TZÜ Sistemi

Tam Zamanında Üretim, Monden'e göre, gerekli ürünleri gerekli miktarlarda üretme yaklaşımıdır.

Tam Zamanında Üretim, Crawford ve Cox’a göre, bir üretim işletmesinde verimsizliklerin sürekli olarak giderilmesiyle mükemmelliğe ulaşma yaklaşımıdır.

Tam Zamanında Üretim, firma dışı müşterilerin istedikleri mal ve hizmetleri istedikleri zamanda, istedikleri yerde ve miktarda teslim edilebilmesidir.

TZÜ Sistemi

Tam Zamanında kavramına diğer bir bakış ise, stok kontrolu bakış açısıdır.

Süreç içi stokları ve ilgili taşıma maliyetlerini azaltarak yatırım dönüş oranının iyileştirilmesi için uygulanan bir stok kontrol stratejisidir.

TZÜ sistemi ilk olarak Ford Motor Şirketinde kullanılmaya başlanmıştır.

TZÜ, daha sonra Toyota Motor Şirketinde uyarlanmış ve yaygınlaştırılmıştır.

Üretimde istenmeyen sonuçların ortaya çıkması, yatırım geri dönüş oranının zayıflığı anlamındadır.

TZÜ ilk defa Toyota baş mühendisi Taiichi Ohno tarafından geliştirilerek uygulamaya konulmuştur.

Maliyet varsayımlarını incelemiş ve başka bir yol olabileceğini belirlemiştir.

Japonya’da bir üretim sistemi olarak kabul edilen TZÜ, batıda bir stok kontrolu olarak benimsenmiştir.

Türkiye'deki ilk 500 büyük sanayi firması üzerinde yapılan bir araştırmaya göre; TZÜ sistemi en çok [% 31,3] metal sektöründe uygulanmaktadır.

TZÜ Tarihi ve Gelişimi

1970’lerin başlarında kullanılmaya başlanan Japon

Üretim Felsefesi

TOYOTA & TZÜ

TZÜ’in babası: Taichi Ohno

Japon Çalışma Ahlakı

• Çalışanlar motive edilmeli

• Şirketler grup çalışmasına odaklanmalı

• Çalışma zamanları boşta kalma zamanların üzerinde olmalı

• Çalışanlar geriye kalan kariyerlerini tek bir firmada devam ettirmek ister

• Eşitlik ve grup bilinci

TAM ZAMANINDA ÜRETİMİN DOĞUŞU

1. tam zamanında üretimin doğuşu Japon şirketleri, 1973 petrol krizi sonrasında girdikleri darboğazdan kurtulmak ve düşen kârlılık düzeyini yükseltmek amacıyla, yeni yönetim arayışlarına gitmişlerdir. Bu çabalar sonucunda Toyota firmasının geliştirdiği tam zamanında üretim (just in time) doğdu.

Bu sistem çeşitli tüketici istekleri ve sürekli artan rekabet koşullarında olgunlaştırıldı. Bu görüş, şu anda General Motors, Apple Computer ve IBM dahil olmak üzere, dünya üzerinde birçok kuruluş tarafından benimsenmiştir. Toyota, jit sistemini 20 yıldan beri kullanmaktadır ve bu kavramı ilk ortaya atanın Henry Ford’dan başkası olmadığı bilinmektedir.

Tam Zamanında Üretim Sistemi Nedir?

TZÜ Sistemi

Sıfır envanter Stoksuz Üretim

Japon Üretimi Toyota Üretim Sistemi

Ohno Sistemi Kanban Sistemi

TZÜ, bir üretim hattında her bir parçanın bu üretim hattını izleyen safha tarafından ihtiyaç duyulan kadar derhal üretildiği sistemdir.

TZÜ Sisteminin Amaçları

Ürün kalitesini yükseltmek,

Ürün maliyetini azaltmak,

Ürünün dağıtım olanaklarını yükseltmek.

TZÜ sisteminin odaklandığı nihai amaç; firmanın ürün dağıtım imkanlarını yükseltmektir (istenilen ürünlerin istenilen sürede müşteriye teslim edilebilmesi)

TZÜ TEKNİKLERİ

KANBAN JIDOKA SMED POKA-YOKE 5S TPM KAİZEN

Kanban

Üretimin tam zamanında gerçekleştirilmesi için, tüm süreçlere ne zaman ve ne miktarda üretim yapacaklarını zamanında bildiren bir bilgi sistemi kurulmalıdır.

Bu sistemde hangi parçadan ne miktarda üretileceği kanban adı verilen kartlarla belirtilir.

İTME - ÇEKME SİSTEMLERİ

Her iki üretim sistemi de, üretimi tam zamanında gerçekleştirebilmek için, üretim ortamında gerekli malzemelerin ya da iş parçalarının gerektiği yer ve zamanda istenilen miktar ve kalitede bulunmasını amaçlamaktadır. İtme sistemi sipariş veya stok için çalışılan ve kesikli parti tipi üretim yapan atölye sistemleri için uygunken, çekme uygulamaları ise çoğunlukla tekrarlı üretim yapan işletmeler için uygundur. Ancak itme-çekme karma ortamının benimsenmesiyle hem kesikli hem de tekrarlı işlemler aynı çatı altında bulunabilir.

TAM ZAMANINDA ÜRETİM SİSTEMİNİN AŞAMALARI

Tam zamanında üretim (jit) sisteminde hammadde girişinden, ürün oluşumu ve çıkışına kadar geçen süre beş aşamadan meydana gelmektedir.

1. işleme süresi: ürünün üzerinde çalışıldığı süre.

2. kontrol süresi: ürünün istenilen kalitede bulunması, eğer bu seviyede değilse istenilen kaliteye gelinceye kadar yapılan çalışmalar için harcanan süre.

3. taşıma süresi: ürünün bir yerden diğer yere taşınması için geçen süre.

4. bekleme süresi: ürünün, işlem görme, taşıma, kontrol gibi unsurları için beklediği süredir.

5. depolama süresi: yarı mamul ve mamullerin işlem görme ve/veya sevk edilme için stok kapsamına alınıp bekletildiği süredir.

Bu aşamalardan sadece işlem süresi ürünün değerini arttıran ve bununla ilgili çalışmaları kapsayan basamaktır. Diğer dördü maliyeti arttırır. Bu nedenle jit’in hedefi, işleme süresi dışındaki süreleri kaldırarak, maliyeti düşürmektir. Bu nedenle sıfır stok, sıfır makine ayarlama zamanı, sıfır temin zamanı ve sıfır malzeme taşıma üzerinde durulur.

İsrafı Ortadan Kaldırmak

Üretimde meydana gelen 7 israf:Aşırı üretim (Over production)

Bekleme zamanı (Waiting time)

Taşıma (Transportation)

İşlem (Process)

Stoklar (Stocks)

Hareket (Motion)

Hatalı ürünler (defective goods)

Tam Zamanında Üretim Sonrası

SÜREKLİ GELİŞİM :

Sürekli gelişme sistemlerinde, birbiriyle yakın ilişki içinde olan ekipler, karşılıklı etkileşim içindeki işletme fonksiyonları arasındaki köprüleri oluştururlar.

SİPARİŞE GÖRE SERİ ÜRETİM:

Siparişe göre seri üretim, otonom işletme birimlerinin dinamik bir ağ (network) oluşturacak şekilde bir araya gelmeleridir.

Sürekli Gelişme:

güçlendirilmiş, çapraz fonksiyonlu ekipler

Takım kaptanları gibi ekipler arası iletişimi güçlendirir ve iyileştirme çabalarının sürekliliğini sağlayan yöneticiler

SONUÇ: Düşük maliyetli, yüksek kaliteli, standart ürün ve hizmetler.

Siparişe Göre Seri Üretim:

esneklik ve hızlı uyum bağımsız ve yetkin birimleri koordine eden

yönetciler sistemin belkemiğini oluşturan etkin bir link

sistemi

SONUÇ: Düşük maliyetli, yüksek kaliteli, ısmarlama ürün ve hizmetler

TZÜ Uygulamaları ve Sonuçları

Uygulamalardan Sağlanan Kazançlar

Tedarikçi sayısında azalma Ürün kalitesi ve güvenilirliğinin artması Verimliliğin artması İşgücü esnekliğinin artması İmalat sistemlerinin esnekliğinin artması Güvenlik stoğunun azalması Malzeme taşımada gelişmeler Hazırlık zamanlarının azalması Grup teknolojisinin kullanımı ile çevrim

sürelerinin azalması

TZÜ’nün yararları

Hazırlık sürelerinin azaltılması, Malların depolardan raflara taşınma süreleri

iyileştirilir, Farklı becerileri veya bilgileri olan elemanlar

kullanılır. Çizelgelemede ve çalışma saatlerinde daha

kararlı duruma ulaşılır, Tedarikçi ilişkileri önem kazanır. Sürekli malzeme akışı çalışanları üretken ve

işletmeleri yatırım dönüş oranına odaklanmaları sağlanır.

ØTZÜ;

Günümüzün artan rekabet koşullarında ayakta kalmayı amaçlayan şirketlere, maliyetleri düşürücü, kaliteyi ve üretkenliği arttırıcı felsefesi ile stratejik fırsatlar yaratmaktadır.

SORULAR

Tam zamanında üretimin amaçlarını sayınız.

Üretimde meydana gelen israflar nelerdir?

TZÜ sisteminin aşamaları nelerdir?

Tam zamanında üretimin faydaları nelerdir?

Tam zamanında üretimim teknikleri nelerdir?

ÇİSEM DOĞAN120308

027

CEVŞEN KUŞGÖ

Z120308

040

YELDEM DOĞRU120308

020