A X G A | I N % M < A K O U J A | I N : U F A S A R A K A K A N < A B A J A J : R J

LX& TARI JIU 2005 :RKOU<ABJI% 19 FOKT:MB:R 2015

• VOL. XXXVI, NO 2005 • LUNDI, 19 OCTOBRE 2015 • MONDAY, OCTOBER 19, 2015

1915-2015

FA|OZ

Z:{ASPANOUJ:AN

100-RD TAR:DAR}

KE |I<:M :U KE PAFAN+:M

Սահմանադրութեան փոփոխութիւններուհանրաքուէն տեղի կ’ունենայ Դեկտեմբեր 6-ին

Նախագահ Սերժ Սարգսեան հրամանա-գիր ստորագրած է Հայաստանի Հանրա-պետութեան Սահմանադրութեան փոփո-խ ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր ո ւ հ ա ն ր ա ք ո ւ է ն 2 0 1 5 թ ո ւ ա -կանի Դեկտեմբեր 6 -ին նշանակելու մասին:

Ի ն չ պ է ս կ ը տ ե ղ ե կ ա ց ն է Հ ա յ ա ս տ ա ն իՀ ա ն ր ա պ ե տ ո ւ թ ե ա ն ն ա խ ա գ ա հ ի ա շ խ ա -տակազմի հասարակայնութեան եւ տեղե-կատուութեան միջոցներու հետ կապերուվարչութիւնը, հրամանագրին մէջ նշուած է.«Ղեկավարուելով Հայաստանի Հանրապե-տութեան Սահմանադրութեան 111- րդ յօդ-ւածի 2 -րդ եւ 5- րդ մասերով, հիմք ընդու-նելով «Հանրաքուէի մասին» ՀայաստանիՀանրապետութեան օրէնքի 7- րդ յօդուածի6- րդ մասը եւ Հայաստանի Հանրապետութեան Սահմանադրութեան փոփոխութիւններունախագիծը հանրաքուէի դնե լու վերաբերեալ Հայաստանի Հանրապետութեան նա-խագահի նախաձեռնութեան Հայաստանի Հանրապետութեան Ազգային ժողովի կողմէտրուած համաձայնութիւնը ` կ ’որոշէ . Հայաստանի Հանրապետութեան Սահմանադ-րութեան փոփոխութիւններու հանրաքուէն նշանակել 2015 թուականի Դեկտեմբեր 6- ին:

Սոյն հրամանագիրը ուժի մէջ կը մտնէ պաշտօնական հրապարակման յաջորդ օրուընէ»:

Մայր Թերեզա կրած էԱգնեսա Պոյաջեան անունը

«Մայր Թերեզա… քիչերուն յայտնի է, որմ ա ր դ կ ո ւ թ ե ա ն ա յ ս հ ա զ ո ւ ա գ ի ւ տ ծ ա ղ ի -կ ը կ ր ա ծ է Ա գ ն ե ս ա Պ ո յ ա ջ ե ա ն ա ն ո ւ ն ը ,այսինքն` եղած է հայուհի (այդ մասին 88-իերկրաշարժէն ետք գալով Հայաստան` ինքըՎազգէն Ա.ին պատմած է, ես այս մասինլսած եմ Արցախի թեմի առաջնորդ Պարգեւարքեպիսկոպոս Մարտիրոսեանէն) : Հրա-չ ո ւ հ ի Փ ա լ ա ն դ ո ւ զ ե ա ն ի ա յ ս գ ր ա ռ ո ւ մ ըտարածուած էր համացանցի մէջ:

«Հայերն այսօր»-ը այս լուրին իսկութիւնըճ շ դ ա ծ է Պ ա ր գ ե ւ Ս ր բ ա զ ա ն է ն : Ա ր ց ա խ իթ ե մ ի ա ռ ա ջ ն ո ր դ ը հ ա ս տ ա տ ա ծ է լ ո ւ ր իճշմարտացիութիւնը եւ ըսած, որ ՎազգէնԱռաջինը ատիկա յայտնած է Մայր Թերե-զայի հետ հանդիպումէն ետք. «1988 թուա-կանի Սպիտակի երկրաշարժէն յետոյ, երբՄայր Թերեզան ժամանած էր Հայաստան,հանդիպեցաւ նաեւ Վազգէն Առաջինի հետ:Հ ա ն դ ի պ ո ւ մ ի ը ն թ ա ց ք ի ն Մ ա յ ր Թ ե ր ե զ ա նկաթողիկոսին պատմած է իր հայկականծ ա գ մ ա ն մ ա ս ի ն : Ա ն ո ր ի ս կ ա կ ա ն ա զ գ ա -նունը Պոյաջեան է, հայրը Արեւմտեան Հա-յաստանէն գաղթած է Ալպանիա, մայրն ալա լ պ ա ն ո ւ հ ի ք ր ի ս տ ո ն ե ա յ է : Ի ս կ հ ա ն դ ի -պումէն անմիջապէս ետք, երբ 20-25 միա-բաններով հաւաքուած էինք, Վազգէն Առա-ջինը, որուն լուրը ոչ միայն ուրախացուցածէ ր , ա յ լ ն ա ե ւ զ ա ր մ ա ց ո ւ ց ա ծ , ա յ դ մ ա ս ի նպատմեց մեզի»:

Աւելցնենք, որ Մայր Թերեզա Կալկաթա-ցիի իսկական անունը Ագնէս Գոնջա Պո-յ ա ջ ի ո ւ է , ա լ պ ա ն ե ր է ն ` A g n e z e G o n x h eBojaxhiu: 1931 թուականին իր կամքով կու-սակրօնութեան ուխտ ընդունելով` 21 տա-ր ե կ ա ն ի ն ս տ ա ց ա ծ է Թ ե ր ե զ ա ա ն ո ւ ն ը ` իպատիւ 1927 թուականին սուրբերու շարքըդասուած ֆրանսացի միանձնուհի Թերե-զայի (Թերեզա Լիզյեցի), որ յայտնի էր իրբարութեամբ եւ գթասրտութեամբ:

Մայր Թերեզան Խաղաղութեան Նոպէլ-եան մրցանակի դափնեկիր է (1979): Կա-թ ո լ ի կ ե կ ե ղ ե ց ի ն դ ա ս ա ծ է զ ա յ ն ե ր ա ն ե -լ ի ն ե ր ո ւ շ ա ր ք ը : Մ ա հ ա ց ա ծ է Կ ա լ կ ա թ ա ,1 9 9 7 - ի Ս ե պ տ ե մ բ ե ր 5 - ի ն , 8 7 տ ա ր ե կ ա -նին:

Արցախ այցելող զբօսաշրջիկներուն թիւը բարձրացած էԼեռնային Ղարաբաղի Հանրապետութիւն այցելող զբօսաշրջիկներուն թիւը այս տարի

աւելցած է մօտ 2 հազարով:Այս մասին յայտնած է ԼՂՀ ԱԳՆ մամուլի քարտուղար Անի Սարգսեանը ըսելով, որ այս

տարուան Յունուար-Սեպտեմբեր ամիսներուն Արցախ այցելած է 14 492 զբօսաշրջիկ`նախորդ տարուան նոյն ժամանակահատուածի 12 649-ի փոխարէն:

Զբօսաշրջիկները Արցախ այցելած են հիմնականօրէն Ռուսիայէն, ԱՄՆ-էն, Ֆրան-սայէն, Գանատայէն, Լիբանանէն:

ՌԴ-ն ու ՀՀ-ն միջուկայինանվտանգութեան մասինտեղեկութիւններ պիտի փոխանակեն

Ռուսիա եւ Հայաստան միջուկային անվտանգութեանշուրջ  տեղեկութիւններ պիտի փոխանակեն: Համապա-տասխան կարգը հաստատուած է Հոկտեմբեր 7-ին Երե-ւանի մէջ ՀՀ ուժանիւթի նախարար Երուանդ Զախարեանիեւ «Ռոսատոմ» ռուսական պետական ընկերութեան ղե-կավար Սերկէյ Քիրիենքոյի միջեւ կնքած համաձայնագի-րով:

«Միջուկային վթարի պարագային գործնական ծանուց-ման եւ միջուկային ու ճառագայթային անվտանգութեանոլորտին մէջ տեղեկութիւններու փոխանակման մասին»համաձայնագիրը կը բխի 1986-ի ԱԷՄԳ պահանջներէն:

Կողմերը տեղեկութիւններ պիտի փոխանակեն ոչ միայնարտակարգ իրավիճակներու, այլ նաեւ խաղաղ հիւլէականկայաններու ընթացիկ վիճակին մասին:

Հայկական ԱԷԿ-ի շահագործման ժամկէտներու երկա-ր ա ձ գ մ ա ն ծ ր ա գ ի ր ո վ 2 լ ր ա ց ո ւ ց ի չ փ ա ս տ ա թ ո ւ ղ թ ս տ ո -րագրուած է:

Յիշեցնենք, որ ռուսական կողմը անոր ֆինանսաւորմանհամար 30 միլիոն տոլար դրամաշնորհ եւ մինչեւ 270 միլիոնտոլար վարկային գիծ տրամադրած էր, որուն մասին հա-մաձայնագիրը ստորագրուած էր 2014-ի Դեկտեմբերին:

:rouand Xa.ar;an ;u S;rk;\ Qiri;nq

Երկու զօրաւոր պայթումներ ցնցեցինթուրքիոյ մայրաքաղաք Անգարան

Թուրքիոյ Ներքին Գործոց Նախարարութեան տուեալնե-րով, Շաբաթ՝ 10 Հոկտեմբեր 2015-ին, առաւօտեան Անգա-րայի մէջ երկու պայթումներ տեղի ունեցան դէպի Կայարանտանող կամուրջի մը տակ‚ ուր նոյն օրը նախատեսուած էրձախակողմեան սենտիքաներու ցոյց մը։ Պայթումին հետե-ւանքով արձանագրուեցաւ շուրջ 97 զոհ եւ 365 վիրաւոր:

Թուրքիոյ կառավարութիւնը պայթումը նկատեց «ահա-բեկչական յարձակում» մը։ Ըստ ականատեսներու, երկուպայթումները տեղի ունեցած են անձնասպանական գոր-ծողութեան հետեւանքով: Նշենք, թէ ՔԱԿ-ի եւ թրքականբանակին միջեւ բախումներուն դէմ բողոքի ցոյցի մասնա-կիցներուն մեծամասնութիւնը քրտամէտ Ժողովուրդներուժողովրդավարական Կուսակցութեան համակիրներ էին։

<abajaj;rj

Hebdomadaire ArménienArmenian Weekly ISSN 0382-9251

Publié par /Published by

Le Centre de Publication Tékéyan825 rue Manoogian, Saint-Laurent,

Québec H4N 1Z5

Tél: (514) 747-6680 • FAX: (514) 747-6162e-mail: abaka@bellnet.cawww.tekeyanmontreal.ca

PM40015549R10945

TPS/GST – R119209294 • TVQ/PST #1006268699

2 • ABAKA • LUNDI 19 OCTOBRE 2015 - MONDAY OCTOBER 19, 2015

Canada2nd Class $80 (QC & ON)

1ère classe/first class $90

U.S.A. 1st class (US)$90

Autres pays/Other countries: 1st class (US)$120

Per issue $1.75

Dépôt légal: Bibliothèque du Québec

ABAKA

Patas.anatou .mbagir^

AU:TIS PAGGAL:AN

’anouzoumn;rou%

nouiratououjiunn;rou ;u

gras;n;aki patas.anatou^

SALBI MARKOS:AN

Joronjo\i patas.anatou^

MATAJ B& MAMOUR:AN

“We acknowledge the financial

support of the Government of

Canada through the Canada

Periodical Fund (CPF) for our

publishing activities.”

ԸՇԻՏ-ի կողմէառեւանգուածհայերը ազատարձակուեցան ուՀայաստան անցան

Հ ա յ ա ս տ ա ն ի « Ա ր ե ւ ե լ ք » թ ե ր թ ըհ ա ղ ո ր դ ե ց թ է 1 9 Ս ե պ տ ե մ բ ե ր ի նՀ ա լ է պ - Պ է յ ր ո ւ թ մ ա յ ր ո ւ ղ ի ի ն վ ր ա յԸՇԻՏ-ի կողմէ առեւանգուած հայրու զաւակ Գէորգ ու Ճորճ-ՍարգիսՉ ա փ ա ր ե ա ն ն ե ր ը Ը Շ Ի Տ - ի կ ո ղ մ էազատ արձակուեցան ու կրցան Հա-յաստան անցնիլ:

Չ ա փ ա ր ե ա ն ն ե ր ը Հ ա լ է պ է ն կ ըհեռանային Պէյրութի ճամբով Հա-յ ա ս տ ա ն ա ն ց ն ե լ ո ւ ն պ ա տ ա կ ո վ ,բայց ճամբուն վրայ առեւանգուե-ցան: ԸՇԻՏ զանազան ազդու ան-ձերու ու հաստատութիւններու մի-ջամտութեան վրայ որոշեց ազատա ր ձ ա կ ե լ ե ր կ ո ւ հ ա յ ե ր ը ո ւ ա ռ ե -ւանգեալները 2 Հոկտեմբերին կրցանԵրեւան հասնիլ:

Այս առիթով դիտել կը տրուի որՍուրիոյ ներքին պատերազմի սկսե-լ է ն ա ռ ա ջ Հ ա լ է պ ի ո ւ Ա լ Հ ա ս է ք է իշրջաններուն մէջ հարիւր հազարհայեր կ’ապրէին:

Պ ա տ ե ր ա զ մ ի ն ս կ ս ե լ է ն ա ս դ ի նանոնցմէ 10 հազարը հեռացաւ Սու-րիայէն:

Թուրքիոյ Սուրիոյ քաղաքականութիւնընոր հարցեր կը ստեղծէ

Ռուսաստանի հետ ալ յարաբերութիւնները լարուեցանՍուրիոյ ներքին պատերազմին,

մ ա ս ն ա ւ ո ր ա բ ա ր Ս ո ւ ր ի ո յ Ն ա խ ա -գահ Պէշար Էսատին դէմ Թուրքիոյմասնաւորաբար Նախագահ Թայ-յիպ Էրտողանի կողմէ ընդգրկուածխիստ քաղաքականութիւնը քանիմը օրէ ի վեր նոր գլխացաւեր ստեղ-ծած է Թուրքիոյ համար: Հայրն այնէ որ Ռուսաստան կը պաշտպանէՊէշար Էսատը ու հիմա ռուսականռ ա զ մ ա ս ա ւ ա ռ ն ա կ ն ե ր ս կ ս ա ծ ե նռմբակոծե լ Էսատի հակառակորդուժերուն ու ԸՇԻՏ-ի կեդրոնները:Ռ ո ւ ս ա կ ա ն ս ա ւ ա ռ ն ա կ ն ե ր ո ւ ա յ սմիջամտութիւնը անհանգստութիւն-ներ ստեղծեց Ամերիկայի ու Ռու -սաստանի միջեւ ալ , Ամերիկա կըպ ա հ ա ն ջ է ո ր Ռ ո ւ ս ա ս տ ա ն վ ե ր ջտայ «չափաւոր ընդդիմադիր»ներըռմբակոծե լէ , իսկ Ռուսաստան կըհարցնէ թէ ի՞նչ կը նշանակէ զանա-

զանութիւն ընել չափաւոր ընդդի-մադիրի ու ծայրայեղ ընդդիմադիրիմիջեւ:

Ա մ է ն պ ա ր ա գ ա յ ի Ռ ո ւ ս ա ս տ ա նայս անգամ վճռական է ու Փութինիմարդիկը յայտնեցին թէ յարձակում-ն ե ր ը պ ի տ ի շ ա ր ո ւ ն ա կ ո ւ ի ն : Ռ ո ւ -ս ա ս տ ա ն ի կ ո ղ մ է Պ է շ ա ր Է ս ա տ իպաշտպանութեան համար կատար-ւած ռմբակոծումները արդէն զայ-րոյթ պատճառած էին Թուրքիոյ իշ-խանութիւններուն , որոնք ՊէշարԷսատը տապալելու համար աշխա-տանք կը տանին:

Ա յ ս զ ա յ ր ո յ թ ի ն վ ր ա յ ա ւ ե լ ց ա ւն ա ե ւ ռ ո ւ ս ա կ ա ն ռ ա զ մ ա ս ա ւ ա ռ -նակներու կողմէ Թուրքիոյ օդայինս ա հ մ ա ն ն ե ր է ն ն ե ր ս կ ա տ ա ր ո ւ ա ծթ ա փ ա ն ց ո ւ մ ի մ ը ա ն հ ա ն գ ս տ ո ւ -թիւնը: Ռուսական ռազմասաւառ-նակներ 3 Հոկտեմբերին խախտե-

ցին Թուրքիոյ օդային տարածքը, ուհինգ վայրկեանի չափ հետապնդե-ցին թրքական ռազմասաւառնակ-ները, անհանգստացուցին զանոնք:Այս խախտումը կրկնուեցաւ յաջորդօ ր ն ա լ : Թ է ե ւ ռ ո ւ ս ե ր ը յ ա յ տ ա ր ա -րեցին թէ խախտումը պատահած էրսխալմամբ բայց թրքական կողմըհարցը տարաւ ՆԱԹՕ-ի, քանի որԹ ո ւ ր ք ի ո յ օ դ ա յ ի ն տ ա ր ա ծ ք ը կ ըգտնուի ՆԱԹՕ-ի եւս պատասխա-նատուութեան գօտիին մէջ: Թուր-ք ի ա Ն Ա Թ Օ - ն ժ ո ղ ո վ ի հ ր ա ւ ի ր ե ցՊ ր ի ւ ք ս է լ ի մ է ջ ո ւ Ն Ա Թ Օ - ի պ ա -տասխանատուները յայտարարեցինո ր Ռ ո ւ ս ա ս տ ա ն վ տ ա ն գ ա ւ ո ր ը ն -թացքի մը մէջ է : ՆԱԹՕ-ի Ընդհա-նուր Քարտուղար Ճէնս Սթոլթէն-պէրկ ըսաւ որ ռուսական ռազմա-սաւառնակներու օդային խախտու-մը անընդունելի արարք է:

Պաքուն՝ Անքարայի «Կատաղած Ձին»|AKOB AU:TIQ:AN

Վերջին քառորդ դարեայ պատմութեան ամենակա-րեւոր զարգացումներից մէկին ենք ականատես լինումայս օրերին: Միջազգային ռազմաքաղաքական բեմՌ ո ւ ս ա ս տ ա ն ի տ պ ա ւ ո ր ի չ վ ե ր ա դ ա ր ձ ն է մ ե ր ա չ ք իա ռ ա ջ ծ ա ւ ա լ ւ ո ւ մ , ո ր ը խ ո ս տ ա ն ո ւ մ է ո ւ ժ ե ր ի ն ո րհաւասարակշռութիւն բերել տարածաշրջան եւ վերջտալ ամերիկեան քաոսի տեսութեան նոր դրսեւորում-ներին, որոնք այդպէս էլ ոչ մի լաւ բան չբերեցին շրջա-նի ժողովուրդներին, Պուշ աւագի «նոր աշխարհակար-գի» հետ կապուած յոյսերն էլ թաղելով լիպիական եւիրաքեան աւազների ու սիրիական Պալմիրայի աւե-րակների տակ...

Փութինեան Ռուսաստանն իր լաւ հաշուարկուած ուծրագրուած վերադարձի համար ընտրեց-գտաւ լաւա-գոյն պահը- միլիոնաւոր փախստականների ներխուժու-մը Եւրոպական մայրցամաք եւ դրան հետեւած հա-մաեւրոպական հասարակական դժգոհութեան ալիքըիրենց իշխանութիւնների դէմ: Ռուսական ռազմաօդա-յ ի ն ո ւ ժ ե ր ի ե ւ մ ի ւ ս ս պ ա ռ ա զ ի ն ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր ի մ ո ւ տ ք ըՍիրիա՝ վերադարձ էր ոչ միայն այդ աւերակուող եւհիւծուող երկիր, այ լ ամբողջ տարածաշրջան՝ փաս-տօրէն ցուցահանելով Մոսկուայի վճռականութիւնըայլեւս չհանդուրժելու այս աշխարհամասում մոլեգնողքաոսին եւ ժողովրդավարացման անուան տակ տար-ւող քանդիչ քաղաքականութեանը:

Ա յ դ ք ա ղ ա ք ա կ ա ն ո ւ թ ի ւ ն ի ց տ ա ր ա ծ ա շ ր ջ ա ն ո ւ մգ լ խ ա ւ ո ր օ գ տ ո ւ ո ղ ը , ե ս կ ա ս է ի ՝ ջ ի գ ի թ խ ա ղ ա ց ո ղ ըԹուրքիան էր, որի ղեկավարի կայսերակա՜ն յաւակնու-թիւնները մի կողմից օսմանիզմ, միւս կողմից համա-

թուրանականութիւն էին հոտում, վերջինի շրջանակ-ներում ընդգրկելով Ատրպէյճանը: Պաքուն կամովին,մեծ յօժարութեամբ դարձել էր եւ այժմ էլ մնում է Ան-քարայի «կատաղած ձին» որին վերապահուած էր եւ էիրականացնել յանգուցեալ նախագահ Թուրկութ Օզալիբնորոշած «անիծեալ սեպը»՝ Հայաստանը չեզոքաց-նելու պարտականութիւնը:

Վերջին շրջանում հայ-ատրպէյճանական սահմանա-գծերի երկայնքով ու երբեմն է լ խորութեամբ սաստ-կացած ռազմական ու տիւերսիոն գործողութիւնների«տրամաբանութիւնը»- մէկ կողմից անհանգստացնելՌուսաստանին վերջինիս հետնաբակում պայթուցիկիրավիճակ ստեղծելով, իսկ միւս կողմից՝ ծունկի բերելՀայաստանին եւ ընկճել նրա քաղաքական կամքը, դրադիմաց պահել-պահպանելով Ալիեւի խոցելի իշխանու-թեանը՝ սկուտեղի վրայ Արցախը նրան նուիրաբերելուխայծով: Նաեւ՝ կաշկանդելով Մոսկուայի շարժումներըողջ տարածաշրջանում: (Ահա թէ ինչու, Փութին-Սար-գըսեան վերջին հանդիպմանը Մոսկուայում, ըստ ոչպաշտօնական տեղեկութիւնների, Ռուսաստանի նա-խագահն իր հայ գործընկերոջը առաջարկել է զիջել«գրաւեալ տարածքներից» հինգը, կա’մ փորձելու հա-մար հայկական ընկոյզի ամրութիւնը (ինչը եղել է շա’տամուր) , կա’մ է լ ձերբազատուելու իր հետնաբակումհնարաւոր ռազմական բախման սպառնալիքից):

Մոսկուայի սիրիական քայլից եւ դրան հետեւելիքհնարաւոր կարգաւորումների հեռանկարից առաջինդժգոհողը ոչ Մ. Նահանգներն է եւ ոչ էլ նրա դաշնակիցԵւրոպան, ա’յլ Թուրքիա’ն, որին սպասում է կծկուել եւի ն ք ն ա կ լ ա ն ո ւ ե լ ն ե ր ք ի ն ՝ գ լ խ ա ւ ո ր ա բ ա ր ք ր դ ա կ ա նապստամբութիւնը ճնշելու դժուարին գործի մէջ:

Հրանդ Տինքի սպանութեան հարցով որդեգրուած է9 ոստիկան ձերբակալելու որոշում

Թ ր ք ա կ ա ն « Ա ն ա տ ո լ ո ւ » լ ր ա տ ո ւ գ ո ր ծ ա կ ա լ ո ւ թ ի ւ ն ը կ ըհաղորդէ, որ Հրանդ Տինքի սպանութեան հարցով ընթացողհետաքննութեան ծիրին մէջ 9 ոստիկան ձերբակալելու որոշումտրուած է: Անոնց շարքին են Պոլսոյ հետախուզական բաժան-մունքի նախկին տնօրէն Ահմեթ Իլհան Կիւլեր եւ Անվտանգու-թեան գլխաւոր վարչութեան հետախուզական բաժանմունքիթեքնիք հարցերով ենթաբաժինի նախկին ղեկավար ԵունուսԵազար:

Տինքի սպանութեան գործը քննող Պոլսոյ հանրապետականդատախազութեան ահաբեկչութեան եւ կազմակերպուած յան-ցագործութիւններու դէմ բաժանմունքի դատախազ ԿէօքալփՔէօքչուն 9 ոստիկանները ձերբակալե լու որոշում տուած է«կանխամտածուած յանցագործութեան աջակցելու, պաշտօնա-կան թղթաբանութեան մէջ զեղծարարութեան, պաշտօնականփաստաթուղթ պահելու եւ վերացնելու» հիմնաւորումներով:

LUNDI 19 OCTOBRE 2015 - MONDAY OCTOBER 19, 2015 • ABAKA • 3

Վալերի Պուայէ.«Ցեղասպանութենէն փրկուածհայերու ժառանգները ստիպուածէին հանդուրժելու թուրքազգայնականներուժամանումին»

Ֆրանսայի Ազգային ժողովիպատգամաւոր  Վալերի Պուա-յ է   Հ ո կ տ ե մ բ ե ր 7 - ի ն գ ր ա ւ ո րհարցում մը ուղղած է Արտա-ք ի ն գ ո ր ծ ո ց ն ա խ ա ր ա ր Լ ո -րան Ֆապիուսին` դժգոհութիւնե ւ տ ա ր ա կ ո ւ ս ա ն ք յ ա յ տ ն ե լ ո վԹ ո ւ ր ք ի ո յ ն ա խ ա գ ա հ   Ռ ե ճ ե փԷրտողանի` Սթրազպուրկի մէջո ւ ն ե ց ա ծ ա զ գ ա յ ն ա կ ա ն հ ա -ւաքի առիթով: Հարցումին բնա-գիրը Պուայէն հրապարակած էՖէյսպուքի իր էջին մէջ:

Մ ա ս ն ա ւ ո ր ա պ է ս , բ ն ա գ ր ի նմէջ կ՛ըսուի, որ Հոկտեմբեր 4-ի ն է ր տ ո ղ ա ն ի ն ա ռ ա ջ ա ր կ ա ծեն, Պուայէի ձեւակերպումով` «մարդու իրաւունքներու մայրաքաղաքՍթրազպուրկի» մէջ եւրոպաբնակ թուրքերուն հետ էթնիկ-կրօնականշարժառիթներով ունենալ հանդիպում մը, որուն ներկայ եղած է մօտ15 հազար համակիր:

«Միլիոնաւոր միացեալ ձայներ` ընդդէմ ահաբեկչութեան» խորա-գիրով հանդիպումին, ըստ կազմակերպիչներուն, մասնակցած ենՖրանսայէն, Գերմանիայէն, ինչպէս նաեւ` Պելճիքայէն ու Զուիցե-րիայէն ժամանած քաղաքացիներ:

«Հանդիպման առիթով, որու ընթացքին կանայք եւ տղամարդիկառանձին նստած են դահլիճին մէջ, էրտողան Եւրոպայի երկիրներունմէջ ապրող թուրքերուն կոչ ըրած է պահպանել իրենց մշակոյթը` այդ-պիսով դիմակայե լով ձու լման: Գրեթէ երկու ժամ Էրտողան իս լա-մական-ազգայնական բնոյթի ելոյթ ունեցած է` անդրադառնալով նաեւահաբեկչութեան թեմային` միեւնոյն ժամանակ չյիշատակելով «Իսլա-մական պետութիւն»-ը,- նշած է Պուայէ:

«1915 թուականի փախստականներու ժառանգները, որոնք ներ-կայիս կը բնակին ֆրանսական հողի վրայ, ստիպուած  հանդուրժածեն ամբողջ Եւրոպայէն թուրք ազգայնականներու ժամանումը` հա-մընդհանուր անտարբերութեան հիմքի վրայ:

Հայոց Ցեղասպանութեան 100-րդ տարելիցին Թուրքիան տակաւինչէ ճանչցած Ցեղասպանութիւնը: Կը ցանկայի իմանալ, թէ ինչպէ՞ս կա-րող էր այդպիսի հանդիպում իրականացուիլ մեր երկրին մէջ: Կը ցան-կայի իմանալ Կառավարութեան դիրքորոշումը ֆրանս-թրքական յա-րաբերութիւններու շուրջ»,- ըսուած է յայտարարութեան մէջ:

Վալերի Պուայէ

Նախագահ Սարգսեան ներկայգտնուած է ՀՀ քննչական կոմիտէինոր մասնաշէնքի բացումին

Նախագահ Սերժ Սարգսեան ներ-կ ա յ գ տ ն ո ւ ա ծ է մ ա յ ր ա ք ա ղ ա ք իԱրաբկիր համայնքին մէջ ՀՀ քննչա-կ ա ն կ ո մ ի տ է ի ն ո ր մ ա ս ն ա շ է ն ք իբացման արարողութեան:

Ինչպէս կը յայտնէ ՀՀ Նախագա-հի աշխատակազմի հասարակայնու-թեան և տեղեկատուութեան  միջոց-ներու հետ կապերու վարչութիւնը՝Հ ա ն ր ա պ ե տ ո ւ թ ե ա ն ն ա խ ա գ ա հ ըշ ր ջ ա յ ց կ ա տ ա ր ա ծ է շ է ն ք ի ն մ է ջ ,այցելած է կոմիտէի տարբեր ստո-րաբաժանումներու աշխատասեն-

ե ա կ ն ե ր , զ ր ո ւ ց ա ծ է ա շ խ ա տ ա -կ ի ց ն ե ր ո ւ հ ե տ , ծ ա ն օ թ ա ց ա ծ էՔ ն ն չ ա կ ա ն կ ո մ ի տ է ի գ ո ր ծ ո ւ ն է ո ւ -թեան համար ստեղծուած պայման-ներուն, ինչպէս` քննիչներու աշխա-տանքի արդիւնաւէտութիւնը բարձ-ր ա ց ն ե լ ո ւ ն պ ա տ ա կ ո վ ժ ա մ ա ն ա -կակից տեղեկատուական արհես-տ ա գ ի տ ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր ո ւ կ ի ր ա ռ մ ա մ բմշակուած ծրագիրներուն` քրէականգործերու թուայնացման, «ե լեկտ-րոնային նախաքննութիւն» համա-կարգին:

Եւրոպական Խորհուրդը կը դադրեցնէմարդու իրաւունքներու հարցերովհամագործակցութիւնը Ատրպէյճանի հետ

Եւրոպական խորհուրդի ընդհանուր քար-տուղար Թորպիոռն Եակլանտ Չորեքշաբթի՝7 Հ ո կ տ ե մ բ ե ր 2 0 1 5 - ի ն , ն ա խ ա ր ա ր ն ե ր ո ւկոմիտէին տեղեկացուցած է Ատրպէյճանիմէջ մարդու իրաւունքներու հարցերով միաց-եալ աշխատանքային խումբին մէջ  Եւրոպա-կան խորհուրդի մասնակցութիւնը կասեց-նելու` իր որոշումին  մասին:

Եւրոպական խորհուրդի ընդհանուր քար-տուղարի մամլո յ գրասենեակը այս մասինհաղորդագրութիւն տարածած է:

Շար. էջ 14Jorpio®n :aklant

Թ.Մ.Միութեան պտոյտը Մոն ԹրամպլանԱշնանային գեղեցիկ օր մըն էր Շաբաթ 3 Հոկտեմբերը: Առաւօտուն,

Թէքէեան Մշակութային Միութեան անդամներ, համակիր բարեկամներժպտերէս կը մտնէին հաստատութիւնէն ներս, միասնաբար ըմբոշխնելուԳանատայի բնութիւնը հասնելու համար դէպի Մոն Թրամպլան:

Օթոպիւսը որոշեալ ժամուն ճամբայ ելաւ, ընկերային ձեռնարկներուպատասխանատու եւ այս պտոյտի գաղափարը յղացող Օրդ. ԳայիանէՊոտրումեանի եւ վեթերան վարչական անդամ Պրն. Պերճ Քիւփէլեանիբ ա ր ի գ ա լ ո ւ ս տ ի ջ ե ր մ խ օ ս ք ե ր ո վ : Զ ո ւ ա ր թ մ թ ն ո լ ո ր տ ը ա կ ն ե ր ե ւ է ր :Թ.Մ.Միութեան անխոնջ ատենապետ Պրն. Արթօ Մանուկեան իր հաճելիա ն ե ք թ ո տ ն ե ր ո վ ա ւ ե լ ի ե ւ ս բ ա ր ձ ր ա ց ո ւ ց ն ե ր կ ա ն ե ր ո ւ տ ր ա մ ա դ ր ո ւ -թիւնները:

Հանգստաւէտ պայմաններու մէջ հասանք Գազինօ, ուր կէսօրուան ժա-մէն ետք, փափաքող անձեր, իջան իրենց բախտը փորձելու եւ մեծա-մասնութիւնը վայելեց քաղաքի գեղեցկութիւնը:

Երեկոյեան ընթրիքը դարձեալ հաճելի անցաւ Սէն Ժովիթ, Սէնթ Հիւպէրճաշարանին մէջ:

Վ ե ր ա դ ա ր ձ ի ն վ ա յ ե լ ե ց ի ն ք յ ա յ տ ն ի ա ր ո ւ ե ս տ ա գ է տ Պ ր ն . Վ ա ր դ ա նԻսկէնեանի թովիչ երգերը, որ մեզ տարաւ հին օրերու քաղցր յիշատակին:

Ամբողջ պտոյտի ընթացքին տիրապետեց երգն ու խնդումը, կանո-նաւորութիւն, յարգանք եւ բարձր տրամադրութիւն:

Վարձքերնիտ կատար:ՆԵՐԿԱՅ ՄԸ

4 • ABAKA • LUNDI 19 OCTOBRE 2015 - MONDAY OCTOBER 19, 2015

Նախագահ Սարգսեան մասնակցած է Էջմիածինի2700-ամեակի տօնակատարութիւններուն

Ն ա խ ա գ ա հ Ս ե ր ժ Ս ա ր գ ս ե ա ն 8Հ ո կ տ ե մ բ ե ր 2 0 1 5 - ի ն , Է ջ մ ի ա ծ ի նք ա ղ ա ք ի ն մ է ջ ք ա ղ ա ք ի տ օ ն ի ն `Էջմիածինի 2700-ամեակին առթիւկազմակերպուած ձեռնարկներուն.Հ ա ն ր ա պ ե տ ո ւ թ ե ա ն ն ա խ ա գ ա հ ըայցելած է Ս. Հռիփսիմէ եկեղեցւոյհարեւանութեամբ գտնուող ՎազգէնՍարգսեանի անուան հրապարակ,ո ւ ր ն ե ր կ ա յ   գ տ ն ո ւ ա ծ է Վ . Ս ա ր -գըսեանի յուշարձանի բացման արա-ր ո ղ ո ւ թ ե ա ն , ծ ա ղ կ ե փ ո ւ ն ջ դ ր ա ծՍ պ ա ր ա պ ե տ ի յ ո ւ շ ա ր ձ ա ն ի ն : Ա յ սմասին կը տեղեկացնեն ՀՀ Նախա-գահի մամլոյ ծառայութենէն:

Նախագահը այնուհետեւ այցե-լած է քաղաքի մարզական համա-լիրի շինարարական հրապարակ,մասնակցած համալիրի հիմնարկէ-քի արարողութեան, որմէ ետք ծա-ն օ թ ա ց ա ծ է մ ա ր զ ա կ ա ն դ պ ր ո ց իկ ա ռ ո ւ ց մ ա ն ե ւ տ ա ր ա ծ ք ի բ ա ր ե -կարգման նախագիծերուն:

Էջմիածինի 2700-ամեակին նուիր-ւ ա ծ ձ ե ռ ն ա ր կ ն ե ր ո ւ ծ ի ր է ն ն ե ր սՍերժ Սարգսեան այցելած է նաեւք ա ղ ա ք ի ն ո ր վ ե ր ա ն ո ր ո գ ո ւ ա ծ Է .Թ ա դ է ւ ո ս ե ա ն ի ա ն ո ւ ա ն գ ե ղ ա ր -

ւեստի դպրոց: Նախագահը ծանօ-թացած է իրականացուած աշխա-տանքներուն եւ ատոր արդիւնքովուսումնական հաստատութեան մէջ300 աշակերտի համար ստեղծուածպ ա յ մ ա ն ն ե ր ո ւ ն : Հ ա ն ր ա պ ե տ ո ւ -

թեան նախագահը այնուհետեւ յար-գ ա ն ք ի տ ո ւ ր ք   մ ա տ ո ւ ց ա ծ է Ա ր -ց ա խ ե ա ն ա զ ա տ ա մ ա ր տ ի հ ե ր ո ս -ներու յիշատակին, ծաղիկներ դրածհերոսներու յիշատակը յաւերժաց-նող յուշարձանին:

Նախագահ Սերժ Սարգսեան քա-

ղաքապետարանի նիստերու դահ-լիճին մէջ քաղաքի բնակիչներուն,բազմաթիւ հիւրերու , Էջմիածինիպ ա տ ո ւ ա ւ ո ր ք ա ղ ա ք ա ց ի ն ե ր ո ւ նհ ե տ մ ի ա ս ի ն մ ա ս ն ա կ ց ա ծ է Է ջ -մ ի ա ծ ի ն ի 2 7 0 0 - ա մ ե ա կ ի ն ն ո ւ ի ր -ւած հանդիսաւոր նիստին:

Հայաստանի զբօսաշրջային եւարշաւային ուղիները պիտիքարտէսագրուին բջիջայինյաւելուածի համար

«ONEArmenia» շահոյթ չհե-տապնդող կազմակերպութիւնըսկսած է «HIKEArmenia» ար-շ ա ւ ը , ո ր ո վ ճ ա ն ա պ ա ր հ ո ր դ -ներուն համար հասանելի կըդ ա ր ձ ն է Հ ա յ ա ս տ ա ն ի բ ն ա շ -խարհը` բջիջային յաւելուածիմ ի ջ ո ց ո վ : Ի ն չ պ է ս ՝ ը ս տ « Ա ր -մէնփրէս»- ի ՝ կը տեղեկացնենկազմակերպութենէն, 2015- իգարնան «ONEArmenia» (1A)կ ա զ մ ա կ ե ր պ ո ւ թ ի ւ ն ը ս տ ե ղ -ծած էր Ins ide Yerevan ուղե-ցոյցը, որ կ՛օգնէ հազարաւոր մարդոց, ինչպէս զբօսաշրջիկներուն, այն-պ է ս ա լ տ ե ղ ա ց ի ն ե ր ո ւ ն ` ճ ա ն չ ն ա լ ո ւ Ե ր ե ւ ա ն ը ն ե ր ս է ն : Ա յ ս ա ր շ ա ւ ո վ«ONEArmenia»-ն կ՛ընդլայնէ սահմանները` դուրս գալով մայրաքաղաքէնդէպի Հայաստանի բնաշխարհը եւ արդիւնաբերական մայրաքաղաքէնդուրս գտնուող համայնքներ:

«HIKEArmenia»-ն նախաձեռնութիւն մըն է, որ արդէն քանի մը տարիէկազմակերպութեան նպատակներու ցանկին վրայ է: 1A- ի համահիմնադիրեւ թուային մարքեթինկի մասնագէտ Պատրիկ Սարգսեանի խօսքով` իրենքպ ի տ ի հ ա մ ա գ ո ր ծ ա կ ց ի ն շ ա ր ք մ ը ո լ ո ր տ ն ե ր ո ւ մ ա ս ն ա գ է տ ն ե ր ո ւ հ ե տ `արշաւներու (hiking) ոլորտը հիմնովին զարգացնելու նպատակով:

«Գաղափարը առաջացել է այն պատճառով, որ չնայած Հայաստանումկան հազարաւոր արշաւային ուղիներ, միեւնոյն է, դրանցից միայն մի քա-նիսն են քարտէզագրուած: Եւ նոյնիսկ այդ դէպքում Հայաստանում ուղ-ղակի չկայ արշաւի որեւէ ստանդարտ ընթացակարգ եւ դա երկրի ամե-նագեղեցիկ շրջանները դարձնում է անհասանելի Հայաստան այցելողի հա-մար: Հայաստանի շրջաններն արտաքին աշխարհից մեկուսացուած են:Արտաքին կապերի բացակայութեան հետեւանքները եւս դարձել են սոցիա-լական եւ տնտեսական խնդիրների պատճառ գիւղերում»,- ըսած է ան :

Ատոր  համար ալ «HIKEArmenia»- ի առաջին քայլը պիտի ըլլայ տեղականարշաւներու մասնագէտներու հետ միանալ ու Հայաստանի մէջ քանի մըարշաւային ուղիներ գծել ` տեղացի արշաւականներու կողմէ ընդունածմիջազգային չափանիշներուն համապատասխան:

Նախագիծի երկրորդ հատուածին մէջ պիտի ստեղծուի բջիջային յաւել-ւ ա ծ ի տ ե ս ք ո վ հ ա ր թ ա կ , ո ւ ր պ ի տ ի ը լ լ ա ն Հ ա յ ա ս տ ա ն ի գ լ խ ա ւ ո ր ա ր -շաւային ուղիներու գործնական քարտէզ` ներառեալ կարեւոր տուեալները,տեղանքի պատմական նշանակութիւնը, ինչպէս նաեւ տեղեկութիւններարշաւի մասին (բարձրութիւն, երկարութիւն, բարդութեան մակարդակ):Անիկա հնարաւորութիւն պիտի տայ հետեւելու եւ վերբեռնելու արշաւները(գրաւոր կամ պատկերային) եւ տեսնել տեղական արշաւային զբօսա-վայրեր, ճաշարաններ, գիշերելու վայրեր, հետաքրքրական գիւղեր եւ Հա-յաստանի հեռաւոր շրջաններու մէջ իւրօրինակ գործունէութեամբ զբաղ-ւող համայնական կազմակերպութիւններու առաջարկներ:

Արմաւիրի մէջ աղբիվերամշակման գործարանպիտի կառուցուի 33 միլիոնԵւրօ ներդրումային ծրագիրով

Ա ր մ ա ւ ի ր ի մ ա ր զ ի ն մ է ջ ա ղ բ իվ ե ր ա մ շ ա կ մ ա ն գ ո ր ծ ա ր ա ն ի կ ա -ռուցման եւ ջերմոցային տնտեսու-թիւն հիմնելու ներդրումային ծրա-գիրը հաւանութեան արժանացաւՀՀ կառավարութեան կողմէ: Գոր-ծադիրի նիստի ժամանակ ՀՀ տա-ր ա ծ ք ա յ ի ն կ ա ռ ա վ ա ր մ ա ն ե ւ ա ր -տակարգ իրավիճակներու նախա-րարի տեղակալ Վաչէ Տէրտէրեաններկայացուց ծրագրի մանրամաս-նութիւնները:

«Արմէնփրէս»- ի փոխանցմամբ`համաձայն ներդրումային ծրագրի`հայ- չեխական «Կրինէքօ» սահմա-նափակ պատասխանատուութեամբը ն կ ե ր ո ւ թ ի ւ ն ը կ ը պ ա տ ր ա ս տ ո ւ իԱրմաւիր քաղաքի վարչական տա-րածքի հիւսիսային մասէն` գործողաղբավայրի յարակից տարածքինվրայ աղբի վերամշակման գործա-րան կառուցելու եւ ջերմատնայինտնտեսութիւն հիմնելու:

«Ծրագիրը շուրջ 33 միլիոն եւրօարժողութիւն ունի, որից 21 միլիոնե ւ ր օ ն ն ա խ ա տ ե ս ո ւ ա ծ է ա ղ բ իվ ե ր ա մ շ ա կ մ ա ն գ ո ր ծ ա ր ա ն ի , 1 1միլիոն եուրօն` ջերմոցային տնտե-ս ո ւ թ ե ա ն հ ա մ ա ր : Ի ս կ 1 մ ի լ ի ո նեւրօն էլ այլ ծախսերի համար: Ծրա-

գիրն ամբողջութեամբ մասնաւորգ ո ր ծ ա կ ց ո ւ թ ե ա ն ա ր դ ի ւ ն ք է » , -ըսած է Վաչէ Տէրտէրեան:

Վ ա ր չ ա պ ե տ ի ն հ ա ր ց ո ւ մ ի ն , թ էկան արդեօք ժամկէտներ, փոխ նա-խարարը նշած է, որ ընկերութեանկողմէ ներկայացուած է 7 տարուանժամկէտը, բայց ատիկա պարզ պի-տի դառնայ ներդրումային ծրագիրըհաստատելէն ետք:

Մ է կ ա յ լ ո ր ո շ մ ա ն ն ա խ ա գ ի ծ ո վՎաչէ Տէրտէրեան առաջարկեց կա-ռավարութեան հաւանութեան ար-ժ ա ն ա ց ն ե լ Ա ր մ ա ւ ի ր ի մ ա ր զ ի Ա ր -մաւիրի քաղաքային համայնքին մէջաղբի վերամշակման գործարան եւջերմոցային տնտեսութիւն հիմնելուն պ ա տ ա կ ո վ հ ո ղ ա մ ա ս ը ո ւ ղ ղ ա կ իվաճառքի ձեւով օտարելու համա-ձայնութիւն տալու մասին որոշումը:

Դեռ 2014-ին Հայաստանի Հան-րապետութեան Արմաւիրի մարզպե-տ ի գ լ խ ա ւ ո ր ա ծ պ ա տ ո ւ ի ր ա կ ո ւ -թեան Չեխիայի Հանրապետութիւնաշխատանքային այցով գտնուելուը ն թ ա ց ք ի ն պ ա յ մ ա ն ա ւ ո ր ո ւ ա ծ ո ւ -թիւն ձեռք բերուած էր ՀՀ Արմաւիրիմարզին մէջ աղբի վերամշակմամբզ բ ա ղ ո ւ ո ղ ը ն կ ե ր ո ւ թ ի ւ ն հ ի մ ն ե լ ո ւուղղութեամբ:

LUNDI 19 OCTOBRE 2015 - MONDAY OCTOBER 19, 2015 • ABAKA • 5

Շաբաթ 26 Սեպտեմբեր երեկոյ-եան Լոնտոնի Ս. Եղիշէ Եկեղեցւոյսրահին մէջ տեղի ունեցաւ Հայաս-տանի Հանրապետութեան Անկա-խ ո ւ թ ե ա ն 2 4 ա մ ե ա կ ի տ օ ն ա կ ա -տարութիւնը կազմակերպութեամբԲրիտանահայ համայնքի խորհուր-դին կողմէ։

Անգլիական ու Հայկական զո յգքայլերգներէն ետք, օրուան հանդի-սավար Պրն․ Ռաֆֆի Սարգիսեանն ե ր կ ա յ ա ց ո ւ ց օ ր ո ւ ա ն խ ո ր ո ւ ն կնշանակութիւնն ու կարեւորութիւնըՀայ ժողովուրդին համար։ Ապա բեմհրաւիրեց օրուան գլխաւոր բանա-խ օ ս ը ՝ Տ օ ք թ ․ Հ ր ա չ Գ ո յ ո ւ մ ճ ե ա ն ը ,ատենապետը Լոնտոնի ՌամկավարԱզատական Կուսակցութեան, որըսէ իր խօսքը։

Տօքթ. Հրաչ Գու յումճեանի Հա-յ ա ս տ ա ն ի Ա ն կ ա խ ո ւ թ ե ա ն տ ա ր ե -դարձին առիթով տուած պատգամըհայրենասիրական էր առանց ազ-գայնամոլութեան, քննադատականէր Հայաստանի Հանրապետութեանռեժիմի ձախողութիւններուն, օրի-ն ա կ ի հ ա մ ա ր ՝ ա ր տ ա գ ա ղ թ , ա ն -գ ո ր ծ ո ւ թ ի ւ ն , կ ա շ ա ռ ա կ ե ր ո ւ թ ի ւ ն ,առանց կրքոտ ու անտեղի արտա-յայտութիւններու եւ ամբաստանու-թիւններու, հաւասարակշռուած էրհոն ուր գովասանքն անհրաժեշտ էրեւ էական, եւ առանց ազգայնամոլշողոքորթութեամբ։

Յ ո ւ շ ա հ ա ն դ է ս ն ո ւ ն է ր ճ ո խ գ ե -ղ ա ր ո ւ ե ս տ ա կ ա ն բ ա ժ ի ն , յ ա ն ձ ի նմասնաւորաբար Հայաստանէն հրա-ւ ի ր ո ւ ա ծ պ ա ս Բ ա ր ս է ղ Թ ո ւ մ ա ն -եանի, որ դաշնամուրի վրայ ընկե-րակցութեամբ ծանօթ արուեստա-գիտուհի Քրիսթինա Առաքէլեանիներկաներուն հրամցուց փունջ մըեւրոպական եւ հայկական դասա-կ ա ն ե ր գ ե ր է ս կ ս ե լ ո վ Հ է յ ն տ ը լ է ն ,Վերտիէն ու Ռախմանինովէն մինչեւՏիգրանեան, Չուխաճեան եւ Կոմի-տաս։ Ան խանդավառեց ու հմայեցներկաները իր զմայլելի ձայնովն ութ է ք ն ի ք ո վ ը ա ր ժ ա ն ա ն ա լ ո վ մ ե ծգնահատանքներու։

Ապա բեմ բարձրացաւ Համայն-ք ա յ ի ն Խ ո ր հ ո ւ ր դ ի ա տ ե ն ա պ ե տ ՝Պ ր ն . Ա ր ա Բ ա լ ա մ ո ւ տ ե ա ն , ո ր ի րհակիրճ ու իմաստալից խօսքին մէջշնորհաւորեց Հայրենիքի 24 ամեայտարեդարձը, մաղթելով խաղաղու-թիւն եւ բարգաւաճում։ Իր խօսքէնետք կարդացուեցաւ Հայաստանիդեսպան Պրն. Արմէն Սարգիսեանիխօսքը դեսպանական կցորդ Պրն.Տիգրան Գալստեանի կողմէ, քանիոր Պրն. Դեսպանը Հայաստան կըգտնուէր միւռոնօրհնէքի համար։

Հանդէսը վերջ գտաւ պահպանի-չով, որմէ ետք տեղի ունեցաւ հիւ-րասիրութիւն:

Թղթակից

Tøqj& Frac Gou\oumy;an

ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ԵՒ ԱՐՑԱԽԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹԵԱՆՑ ԱՆԿԱԽՈՒԹԵԱՆ24-ՐԴ ԱՄԵԱԿԻ ՏՕՆԱԿԱՏԱՐՈՒԹԻՒՆ ԹՈՐՈՆԹՈՅԻ ՄԷՋ

Ն ա խ ա ձ ե ռ ն ո ւ թ ե ա մ բ հ ա յ ա զ գ ա յ ի ն ե ր ե քկուսակցութիւններուն եւ հովանաւո րու թեամբԳանատայի մօտ Հայաստանի Հանրապետու-թեան Արտակարգ եւ Լիազօր Դես պան Պրն. Ար-մէն Եգանեանի, Ուր բաթ, 18 Սեպտեմբեր 2015-իերեկոյեան ժամը 8:00-ին, Թորոնթոյի Հայ Երի-տասարդական Կեդրոնի «Համազգային» թատե-րա սրա հին մէջ տեղի ունեցաւ Հայաստանի եւԱրցախի Հանրապետութեանց անկախութեան24-րդ ամեակի տօնակատարութիւնը: Ներկայէ ի ն հ ո գ ե ւ ո ր հ ա յ ր ե ր , թ ո ր ո ն թ ո հ ա յ կ ո ւ ս ա կ -ցութիւններու, միութիւններու ներկայացուցիչ-ներ եւ հոծ թիւով հայրենակիցներ:

Պ ե տ ա կ ա ն դ ր օ շ ն ե ր ո ւ մ ո ւ տ ք է ն ե ւ օ ր հ ն ե ր -գերու կատարումէն ետք, հանդիսավար Պրն.Ժան Պալճեան կատարեց հանդիսութեան հա-կիրճ բացման խօսքը: Գեղարուես տական յայ-տագրին իրենց մասնակցութիւնը բերին ՀՕՄ-իամենօրեայ վարժարանի երգչախումբը՝ փունջմը ազգային երգերով, ղեկավարութեամբ Տիկ.Սոնա Յովսէփ եա նի եւ դաշնակի ընկերակցու-թեամբ Տիկ. Թալին Գըլը պօզ եա նի, Պրն. ՍարգիսԵա գուպ եան` մեներգներով, դաշնակի ընկերակ-

ց ո ւ թ ե ա մ բ Տ ի կ . Ա ն ա հ ի տ Կ ո ւ տ ս ո ւ զ ե ա ն ի , Ս .Երրորդութիւն Հայց. Առաք. Եկեղեցւոյ «Սասուն»պարախումբը, պարուսոյց Պրն. Սեւակ Ա ւագ -եանի ղեկավարութեամբ:

Հանդիսավարը ապա հրաւիրեց Գանատայիմօտ ՀՀ-ի Արտակարգ եւ Լիազօր Դես պան Պրն.Արմէն Եգանեանը իր խօսքը փոխանցելու: Ան իրուրախութիւնը յայտ նեց կրկին անգամ ըլ լալութորոնթո հայութեան հետ` միասնաբար տօնա-խ մ բ ե լ ո ւ Հ ա յ ա ս տ ա ն ի ե ւ Ա ր ց ա խ ի ա ն կ ա խ ո ւ -թեանց տօները: Իր բարեմաղթական խօսքերուաւար տին, յարգելի դեսպանը «Մխիթար Գոշ»-իանուան ՀՀ-ի պետական մետալով պարգեւատ-ր ե ց հ ա յ ժ ո ղ ո վ ո ւ ր դ ի բ ա ր ե կ ա մ , Գ ա ն ա տ ա յ իխորհրդարանի նախկին եւ ներ կայիս Թորոնթոյիք ա ղ ա ք ա պ ե տ ա կ ա ն խ ո ր հ ո ւ ր դ ի ա ն դ ա մ Ճ ի մՔարիճիանիսը: Յի շենք, թէ ան եղած է Գանա -տ ա յ ի Ա զ ա տ ա կ ա ն Կ ո ւ ս ա կ ց ո ւ թ ե ա ն խ ո ր հ ը ր -դարանա կան 1988-էն 2014, եւ Հայոց Ցեղաս-պանութեան ճանաչման գծով կարեւոր աշխա-տ ա ն ք տ ա ր ա ծ ո ւ մ ե ծ ն ե ր դ ր ո ւ մ ո ւ ն ե ց ա ծ է2004-ին Գանատայի խորհրդարանի Հայոց Ցե -ղասպանութեան ճանաչման կապակցութեամբ

թիւ M-380 բանաձեւի որ դեգրման յաջո ղութեանմէջ: Պրն. Քարիճիանիս շնորհակալութիւն յայտ-նեց պարգեւատրումին համար եւ ըսաւ թէ Ցե-ղասպանութեան ճանաչման ուղղութեամբ մին-չեւ կեանքին վերջը պիտի պայքարի, ինչ պէսը ր ա ծ է ր Մ ա յ ի ս 6 , 2 0 1 5 - ի ն , Թ ո ր ո ն թ ո յ ի ք ա -ղաքապե տա կան խորհուրդի նիստին ներկայա-ցուցած Հայոց Ցեղասպանութիւնը ճանչցող թիւMM 6.7 բանաձեւով, որ վաւերացուեցաւ խոր-հուրդին կողմէ:

Ապա հանդիսավարը կենսագրական հակիրճգիծերը տալով ներկայացուց օրուայ բանախօսը՝« Հ ո ր ի զ ո ն » շ ա բ ա թ ա թ ե ր թ ի խ մ բ ա գ ի ր Պ ր ն .Վահագն Գարագաշեանը: Յար գելի բանախօսըս ա հ ո ւ ն ե ւ հ ա ղ ո ր դ ա կ ա ն ո ճ ո վ ն ե ր կ ա յ ա ց ո ւ ցօրուան խորհուրդը, որ գնահատուեցաւ ներկա-ներու ծափող ջոյն ներով:

Հանդիսութեան փակումը կատարուեցաւ Ս.Գրիգոր Լուսաւորիչ Հայ Կաթողիկէ Եկեղեցւոյհոգեւոր հովիւ Հայր Եղիա Ծ. Վրդ. Գիրէճեանի«Պահպանիչ»-ով։

Մատաթ Բ. ՄաՄուրեան

Հայաստանի Անկախութեան 24-րդՏարեդարձի ՏօնակատարութիւնԼոնտոնի մէջ

«Արուեստ եւ Յիշողութիւն»Գանատահայ ԱրուեստագէտներուԳեղանկարներու ՑուցահանդէսՄատաթ Բ. ՄաՄուրեան

Հայոց Ցեղասպանութեան հարիւ-րամեակին նուիրուած եւ յաջողու-թեամբ պսակուած ձեռնարկներունառաջին հանգրուանը, կազմակեր-պութեամբ Օնթարիոյի մարմնի, Մա-յիս 2015-ի վերջաւորութեան իր գա-գաթնակէտին հասաւ, հարիւրամ-եակի յանձնախումբը կը հաւատայ,ո ր յ ա ռ ա ջ ի կ ա յ ձ ե ռ ն ա ր կ ն ե ր ն ա լն ո յ ն ք ա ն յ ա ջ ո ղ ո ւ թ ե ա մ բ պ ի տ իպ ս ա կ ո ւ ի ն , ո ր ո ւ ն ա ռ ա ջ ի ն ն է ր«Արուեստ եւ Յիշողութիւն» (Art &Memory) Գանատահայ Արուեստա-գ է տ ն ե ր ո ւ ( Թ ո ր ո ն թ օ , Մ ո ն թ ր է ա լ )Գեղանկարներու եւ քանդակներուցուցահանդէսի պաշտօնական բացման հանդիսութիւնը, որ տեղի ունեցաւՀինգշաբթի Սեպտեմբեր 24, 2015-ին «Արթա» ցուցասրահին մէջ երե-կոյեան ժամը 7-ին, ի ներկայութեան հրաւիրեալ, հոգեւոր հայրերու, Թո-րոնթոյի Քաղաքապետական Խորհուրդի անդամներու եւ կազմակեր-պութիւններու ներկայացուցիչներու:

Ն ե ր կ ա յ ա ր ո ւ ե ս տ ա ս է ր ե ր կ ո ւ հ ա ր ի ւ ր ի մ օ տ , հ ա ս ա ր ա կ ո ւ թ ի ւ ն ըհիւրասիրուեցաւ գինիով եւ ուտեստեղէններով, որմէ վերջ հարիւրամեակիԹ ո ր ո ն թ ո յ ի կ ա զ մ ա կ ե ր պ ի չ յ ա ն ձ ն ա խ ո ւ մ բ ի Ա տ ե ն ա պ ե տ Պ ր ն . Գ ր ի գ ո րՇիթիլեան կատարեց բացման խօսքը: Բարի գալուստ մաղթելէ ետք ըսաւթէ «. -այսօր եւ յատկապէս այս ձեռնարկը յատուկ նշանակութիւն ունիՕնթարիոյի հայ գաղութներուն համար: Այս ցուցադրութեամբ կ’ուզենյ ա ւ ե ր ժ ա ց ն ե լ յ ի շ ա տ ա կ ը մ ե ր ա ն հ ա մ ա ր Ա ր ո ւ ե ս տ ա գ է տ ն ե ր ո ւ , ո ր ո ն քՑ ե ղ ա ս պ ա ն ո ւ թ ե ա ն զ ո հ գ ա ց ի ն հ ա ր ի ւ ր տ ա ր ի ա ռ ա ջ » , Պ ր ն . Գ ր ի գ ո րՇիթիլեան իր խօսքը փակեց ըսելով «.- յանձնախումբի անունով կ’ուզեմ

Շար. էջ 14

6 • ABAKA • LUNDI 19 OCTOBRE 2015 - MONDAY OCTOBER 19, 2015

«ԻՍԼԱՄԱԿԱՆ ՊԵՏՈՒԹԵՆԷՆ» ՁԵՐԲԱԶԱՏԵԼՈՒ ՀԱՄԱՐ,ԹՈՒՐՔԵՐԸ ՆԱԽ ՊԷՏՔ Է ԷՐՏՈՂԱՆԷՆ ԱԶԱՏԻՆ

Յարութ ՍաՍունեան

Թուրք ի ան ոչ միայն հրա ժա րած է մի ա նա լէՆԱ ԹՕ-ի իր դաշ նա կից նե րուն «Իս լա մա կան պե-տու թեան» դէմ պայ քա րին, այլ ` վե րա պատ րաս -տած, զի նած եւ աջակ ցած է հա զա րա ւոր ահաբե -կիչ նե րու ներ թա փանց ման Սուր իա եւ Իրաք:

Բրի տա նա կան «Կարտի ըն» պար բե րա կա նըյայտ նեց, որ Մա յի սին, երբ Մի աց եալ Նահանգ-ներու յա տուկ ու ժե րը Արե ւե լ եան Սուր իոյ մէջշր ջա պատե ցին եւ սպան նե ցին Իսլամական պե -տու թեան ղե կա վար Ապու Սայ ի ա ֆը, յար ձակմանժա մա նակ գրաւ ուած փաստաթուղ թե րը բա ցա -յայ տե ցին Ան գա րա յի սերտ հա մա գոր ծակցու -թիւնը «Իս լա մա կան պետութեան» հետ:

Հա րիւ րա ւոր յօդ ուած ներ հրա պա րակ ուե ցանամ բողջ աշ խար հի մէջ` նկա րագ րե լով «Իս լա մա -կ ա ն պ ե տ ո ւ թ ե ա ն » ց ո ւ ց ա բ ե ր ա ծ թ ր ք ա կ ա նաջակ ցու թեան ման րա մաս նու թիւն նե րը: Տանի էլՓայփս, «Ուա շինկ թըն Թայմզ»ի մէջ հրա պա րակ -ւ ա ծ « Թ ո ւ ր ք ի ո յ ա ջ ա կ ց ո ւ թ ի ւ ն ը « Ի ս լ ա մ ա կ ա նպետու թեան»» խո րա գի րով իր յօդ ուա ծին մէջ կըտե ղե կաց նէ, որ «Թուր քե րը աւե լի շատ բա ներտրա մադ րած են, քան պար զա պէս սահմա նի հա -տու մը. անոնք ապա հո ված են «Իս լա մա կան պե-տութ եան» եկա մու տի, մա տա կա րա րում նե րու,վե րա պատ րաստ ման եւ զէն քի առիւ ծի բաժինը»:Փայփս նա եւ բա ցա յայ տած է, որ «Իս լա մա կանպե տու թեան» վի րա ւոր զին եալ նե րը բուժուած ենթր քա կան հիւան դա նոց նե րու մէջ, եւ Թուրք ի ան« Ի ս լ ա մ ա կ ա ն պ ե տ ո ւ թ ե ա ն » վ ճ ա ր ա ծ է 8 0 0միլի ոն տո լար` քա րիւ ղի ապօ րի նի առաք ման հա-մար:

Փոխ նա խա գահ Ճօ Պայ տըն անց եալ տար ուանՀոկ տեմ բե րին, «Հար վըրտ» հա մալ սա րա նին մէջո ւ ն ե ց ա ծ ի ր ե լ ո յ թ ի ն ը ն թ ա ց ք ի ն , հ ա ս տ ա տ ե ցԹուրք իոյ կոր ծա նա րար դե րը իս լա միստ ահաբե-կիչնե րու աջակ ցու թեան գոր ծին մէջ. Թուրք ի ան,Սէ ու տա կան Արաբ ի ան եւ Արա բա կան Էմի րու -թիւն նե րը «հա րիւր միլի ո նա ւոր տո լար ներ եւ հա -զա րա ւոր թոն զէնք նուի րած են բո լոր անոնց,որոնք կը պայ քա րին Ասա տի դէմ: Այդ օժան դա -կու թիւն նե րը ստա ցող նե րը «Նուս րա», «Քաի տա»խմ բա ւո րում նե րէն էին եւ աշ խար հի տար բեր մա -սե րէ եկած ճի հա տա կան ծայրայեղական տար -րեր էին»: Փոխ նա խա գա հը նա եւ բա ցա յայտեց,որ Թուրք իոյ նա խա գահ Ռէճէպ Թայ յիպ Էր տո -ղան մաս նա ւոր զրոյ ցի մը ըն թաց քին իրեն ըսածէ. «Դուք ճիշդ էիք: Մենք շատ շա տե րուն թոյ լ

տուինք անց նիլ»: Պայ տըն հե տա գա յին նե րո ղու -թիւն խնդ րեց իր հրապարակա յին ելոյ թին հա-մար, որ պէս զի մեղ մաց նէ Էր տո ղա նի զայ րոյ թը:

Մ ի չ ը լ Փ ր ո թ ե ր օ M c C l a t c h y D C . c o m կ ա յ ք է ն ,Օգոս տոս 24-ին ապ շե ցու ցիչ բա ցա յայ տու մովտեղեկա ցուց, որ թր քա կան հե տա խու զու թիւնըահա զան գած էր իս լա միստ ահա բե կիչ նե րուն, որամե րիկ եան վե րա պատ րաս տում ստա ցած խումբմը զին եալ ներ կը պատ րաստ ուին Թուրք իա յէնանց նիլ Սուր իա: 500 միլի ոն տո լար ար ժող ամե -րիկ եան վե րա պատ րաստ ման ծրա գի րի 54 շրջա-նա ւարտ նե րէն շա տե րը ժա մա նել նէն ան մի ջա պէսետք «Քա ի տա»ի Նուս րա ճա կա տին կող մէ կանգ -նեց ուե ցան եւ առե ւանգ ուե ցան:

Անց եալ ամիս, երբ Թուրք ի ան վեր ջա պէս հա -մա ձայ նե ցաւ մի ա նալ ահա բեկ չու թեան դէմ պա-տե րազ մին եւ «թոյլ տուաւ» Մի աց եալ Նա հանգ -նե րուն Ին ճիր լի քի ռազ մա կա յա նէն հրթիռակոծել«Իս լա մա կան պե տութ եան» թի րախ նե րը, ամե րի-կ ա ց ի պ ա շ տ օ ն ե ա ն ե ր ո ւ ն ա խ ն ա կ ա ն ց ը ն ծ ո ւ -թիւնը վե րած ուե ցաւ սոս կու մի, երբ անոնք հասկ -ցան, որ թր քա կան ռազ մա կան առաջ նա հեր թու -թիւնը Իրա քի եւ Սուր իոյ մէջ քիւր տե րը, այլ ոչ թէ« Ի ս լ ա մ ա կ ա ն պ ե տ ո ւ թ ի ւ ն » ը հ ա ր ո ւ ա ծ ե լ ն է ր :Թուրք ի ան, հար ուա ծե լով քիւրտ գրո հա յին նե րը,ը ս տ է ո ւ թ ե ա ն , կ ՛ օ գ ն է ր « Ի ս լ ա մ ա կ ա ն պ ե տ ո ւ -թեան», քա նի որ քիւր տե րը Ա.Մ.Ն.-ի մի ակ վս տա -հե լի ռազ մա կան գործընկեր ներն էին այդ տա -րած քին մէջ:

Ու զե լով խո չըն դո տել ան կախ Քիւր տիս տանստեղ ծե լու քիւր տե րու վա ղե մի երա զան քը, քիւր-տե րու դէմ Իրա քի, Սուր իոյ եւ Թուրք իոյ մէջ լայ -նա ծա ւալ արիւ նա լի յար ձա կում ներ սանձազեր -ծե լով , Էր տո ղան յո յս ու նի , որ Նո յեմ բեր 1-ինթուրք ընտրող նե րը պի տի օգ նեն իրեն վերա -կանգ նե լու իր կու սակ ցու թեան այս տար ուանՅ ո ւ ն ի ս ի ը ն տ ր ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր ո ւ ն կ ո ր ս ն ց ո ւ ց ա ծխորհր դա րա նա կան մե ծա մաս նու թիւնը: Ի դժ -բախ տու թիւն Էր տո ղա նի` քիւր տե րու դէմ յարձա-կում նե րը բա ցա սա կան ար ձա գանգ գտան շատմը թուրք քա ղա քա ցի նե րու մօտ, որոնք կորսն -ցու ցած էին բա նա կին մէջ ծա ռա յող իրենց սի րե -լի նե րը` պար զա պէս նա խա գա հի քաղաքականվար կա նի շը բարձ րաց նե լու հա մար:

Յու սա հա տու թեան մէջ յայտնուած Էր տո ղանյա ռա ջի կայ շա բաթ նե րուն ըն թաց քին կր նայ դի-մել եւս մէկ հնար քի: Տես նե լով, որ քիւր տե րուռմ բա կո ծու մը չի ստեղ ծեր ակն կա լուող հան րա -յին աջակ ցու թիւն` յա ռա ջի կայ ընտ րու թիւն նե -րուն ան կր նայ հրա մա յել զանգ ուա ծա յին յարձա-

կումներ ձեռ նար կել քիւր տե րու դէմ ամ բողջ Արե -ւել եան Թուրք իոյ մէջ: Իսկ ապա իբ րեւ պատըր -ւակ օգ տա գոր ծե լով քա ղա քաց ի ա կան պա տե -րազ մը` ար տա կարգ դրու թիւն հաս տա տել, կա-սեց նել խորհր դա րա նը եւ կա ռա վա րել կղե րա պե -տա կան օս ման եան սուլ թա նի եր կա թէ բռունց-քով:

Մի աց եալ Նա հանգ նե րը եւ ՆԱ ԹՕ-ի իր դաշ նա -կից նե րը պար տա ւոր են հնա րա ւոր ամէն ինչ ընելկանգ նեց նե լու իրենց իսկ ստեղ ծած հրէ շը, մինչան պի տի ոչն չաց նէ ամէն ինչ իր ճանապարհին:Էր տո ղան լուրջ սպառ նա լիք է իր սե փա կան քա -ղա քա ցի նե րուն` թուր քե րուն, քիւր տե րուն եւ այ -լոց հա մար, ինչ պէս նա եւ ապա կա յու նաց նող ուժէ ամ բողջ տա րա ծաշր ջա նին հա մար: Արե ւել եանԹուրք իոյ մէջ քիւրտ բնակ չու թեան վրայ վայ րագյար ձա կում նե րը լա ւա գոյն փաստն են, թէ ին չո՛ւքիւր տե րը ար ժա նի են ան կախ պե տու թեան եւչեն կր նար այ լեւս հան դուր ժել թր քա կան դա ժանվար չա կար գը:

Օպա մա յի վար չա կազ մը պէտք է հե տե ւի Թուր-ք իոյ մէջ Մի աց եալ Նա հանգ նե րու նախ կին դես-պան եւ 2005-2009 թուա կան նե րուն պաշտ պա -նու թեան փոխ նա խա րար Էրիէ Էտըլ մը նի իմաս-տուն խոր հուր դին: «Նիւ Եորք Թայմզ» թեր թինմէջ Օգոս տոս 27-ին հրա պա րակ ուած իր յօդուա -ծին մէջ Էտըլ մըն կ՛առա ջար կէ, որ Մի աց եալ Նա -հանգ ներ «Սահ մա նա փա կէ Թուրք իոյ մաս նակ -ցու թիւնը բարձր մա կար դա կի հան դի պում նե -րուն, կր ճա տէ հե տա խու զա կան համագործակ -ցու թիւնը եւ մեր ժէ ամե րիկ եան աջակ ցու թիւնըԹուրք իոյ մի ջազ գա յին նիւ թա կան հաս տա տու -թիւն նե րու մէջ»: Այս եւ շատ այլ քայ լեր պէտք էձեռ նարկո ւին յա ռա ջի կայ քա նի մը շաբաթ նե-րուն ըն թաց քին, մին չեւ Նո յեմ բե րին կա յա նա լիքխորհր դա րա նա կան ընտ րու թիւն նե րը:

«Նիւ Եորք Թայմզ»ի խմ բագ րա կան խոր հուր դըՕգոս տոս 31-ի խմ բագ րա կա նին մէջ Էր տո ղա նիքա ղա քա կան հնարք նե րը բնու թագ րեց իբ րեւփորձ` «փր կե լու իր յա ւակ նու թիւն նե րը` մենատի-րա կան կա ռա վա րու մը եւ մե ծա պէս ընդ լայնուածլի ա զօ րու թիւն նե րը շա րու նա կե լու համար»:

Սուր իոյ եւ Իրա քի մէջ ահա բեկ չու թեան հիմ -նախն դի րը սահ մա նա փա կե լու, այդ եր կիր նե րունմէջ կա յու նու թիւնը վե րա կանգ նե լու եւ Թուրք իոյմէջ աճող արիւ նա հե ղու թիւնը դադ րեց նե լու հա-մար, թուրք ժո ղո վուր դը պէտք չէ ար տօ նէ, որ Էր -տո ղա նի կու սակ ցու թիւնը վե րա կանգ նէ իր կոր-սըն ցու ցած խորհր դա րա նա կան մե ծա մաս նու -թիւնը:

Շահան Արք Սարգիսեան. «Միջին Արեւելքի հայութեան հեռացումըվտանգաւոր է նաեւ Հայաստանի համար»

«Միջին Արեւելքի մէջ հայութեանն ե ր կ ա յ ո ւ թ ի ւ ն ը մ ե ր Դ ա տ ի ն , մ ե րի ր ա ւ ո ւ ն ք ն ե ր ո ւ ն , մ ե ր գ ո յ ո ւ թ ե ա նհամար անհրաժեշտութիւն մըն է»,«Արեւելք»-ին յայտնեց Բերիոյ թեմիառաջնորդ Շահան արք. Սարգիս-եան, որ նաեւ նկատել տուաւ , թէՍուրիոյ պատերազմին զարգացում-ները տարբեր ուղղութիւններով կըզարգանան, եւ այդ առումով պա-տ ա ս խ ա ն ա տ ո ւ մ ա ր մ ի ն ն ե ր ը կ ո չ -ւ ա ծ ե ն ա մ է ն գ ն ո վ ի ր ե ն ց ա շ խ ա -տանքի ծիրին մէջ գլխաւոր մտահո-գ ո ւ թ ի ւ ն դ ա ր ձ ն ե լ ո ւ հ ա մ ա յ ն ք իա պ ա հ ո վ մ ա ն խ ն դ ի ր ը : Ս ր բ ա զ ա -ն ը խ օ ս ե լ ո վ Ս ո ւ ր ի ո յ մ է ջ ա ր ձ ա -նագրուող պատերազմական գոր-ծ ո ղ ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր ո ւ ն մ ա ս ի ն ՝ ը ս ա ւ .« Ռ ա զ մ ա կ ա ն գ ո ր ծ ո ղ ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր ըե ր բ ե մ ն կ ը զ ա ր գ ա ն ա ն , ա ճ կ ’ ա ր -ձ ա ն ա գ ր ե ն , կ ը դ ա ռ ն ա ն տ ե ղ ա -տըուութիւն եւ մակընթացութիւն, եւայս առումով կարելի չէ խօսիլ յաղ-թանակներու եւ պարտութիւններում ա ս ի ն , կ ա ր ե լ ի չ է խ օ ս ի լ գ ա լ ի քժամանակներուն տեղի ունենալիքփոփոխութիւններուն կամ գործըն-թացներուն մասին, որովհետեւ եթէ

պարզապէս միայն Հալէպը նկատիո ւ ն ե ն ա ն ք ե ւ ա ն ո ր ա ղ ե ր ս ո ւ ո ղ ՝ՄԱԿ-ին կողմէ ուղարկուած պատ-ւիրակութեան երեք յաջորդականանձերու փոփոխութիւնը, ապա այսմէկը ցուցանիշ է բարդութեան այնկ ա ց ո ւ թ ե ա ն , ո ր ո ւ ն մ է ջ կ ’ ա պ ր իՍուրիան այս տագնապալի եւ պա-տերազմական գործողութեանց ըն-թացքին»:

Ս ր բ ա զ ա ն հ ա յ ր ը ն շ ե ց , ո ր ս ո ւ -

րիահայութեան խնդիրին վերաբեր-ե ա լ հ ա մ ա հ ա յ կ ա կ ա ն ը ն դ հ ա ն ո ւ րծ ր ա գ ի ր մ ը չ կ ա ր , բ ա յ ց ե ղ ա ծ ե նտարբեր պատկերացումներ, որոնքբոլորն ալ ունին մէկ խորք, որն է ՝պահպանել սուրիահայութեան եւհ ա լ է պ ա հ ա յ ո ւ թ ե ա ն ա պ ա հ ո վ ո ւ -թիւնը:

Սրբազանը նշեց, որ սուրիահա-յութիւնը այս տագնապին մէջ ամէնի մ ա ս տ ո վ վ ն ա ս ն ե ր կ ր ե ց ե ւ կ ըշ ա ր ո ւ ն ա կ է կ ր ե լ ։ Ի ր կ ա ր ծ ի ք ո վ ՝Հ ա լ է պ ը , ո ր պ է ս ք ա ղ ա ք , Հ ա մ ա շ -խարհային Բ. պատերազմէն ի վերամէնէն աւելի աւերուած քաղաքն էայսօր: Սրբազան հայրը ապա խօ-սելով Հալէպը դատարկելու վերա-բ ե ր ե ա լ հ ն չ ա ծ կ ո չ ե ր ո ւ ն մ ա ս ի ն ՝դիտել տուաւ, որ այդպիսի ծրագիրմը գոյութիւն չունի, բայց եւ այնպէսՀ ա լ է պ ի պ ա տ ա ս խ ա ն ա տ ո ւ մ ա ր -մ ի ն ն ե ր ո ւ ն հ ա մ ա ր հ ա մ ա յ ն ք ի նա պ ա հ ո վ ո ւ թ ե ա ն հ ի մ ն ա խ ն դ ի ր ըմշտական քննարկման առարկայ է,թէ՛ Հայաստանի պատկան մարմին-ներուն եւ թէ Կիլիկիոյ կաթողիկո-սութեան բարձրագոյն մարմիննե-րուն հետ համատեղ: Այս առումով,

սրբազանը շեշտեց, որ Միջին Արե-ւե լքի մէջ հայութեան գո յութիւնըկարեւոր է ոչ միայն Սփիւռքին եւՀ ա յ Դ ա տ ի ն հ ա մ ա ր , ա յ լ ն ո յ ն պ է սՀ ա յ ա ս տ ա ն ի Հ ա ն ր ա պ ե տ ո ւ թ ե ա նհամար՝ նշե լով . «Միջին Արեւե լքըհայութենէ պարպելու քաղաքակա-ն ո ւ թ ի ւ ն ը հ ա յ ո ց ա ր դ ա ր Դ ա տ ի ն ,Ց ե ղ ա ս պ ա ն ո ւ թ ե ա ն ճ ա ն ա չ մ ա ն ,հատուցման, անոր հետեւանքներուվերացման պայմաններուն եւ Հա-յաստանի անկախ ու ազատ հան-րապետութեան համար շատ լուրջխնդիր կրնայ ըլլալ»:

Խօսելով անցած օրերուն Երեւանգտնուած ընթացքին հալէպահայե-րու հետ իր ունեցած շփումներունմասին՝ սրբազանը ըսաւ, թէ անոնցմօտ նկատած է Հալէպ վերադառ-նալու ընդհանուր փափաք մը եւ այդմէկը պէտք է ընկալել իբրեւ Հալէպիե ւ Ս ո ւ ր ի ո յ հ ա ն դ է պ ը ն դ հ ա ն ո ւ րկ ա պ ո ւ ա ծ ո ւ թ ե ա ն ա ր տ ա յ ա յ տ ո ւ -թ ի ւ ն : « Մ ե ն ք կ ա ռ չ ա ծ կ ը մ ն ա ն քՀ ա լ է պ ի ն » , ե զ ր ա կ ա ց ո ւ ց Շ ա հ ա նարք. Սարգիսեան:

Editorial écrit en anglais

par Edmond Y. Azadian et

publié dans The Armenian

Mirror-Spectator en date

du 1er octobre 2015

Généralement, morale et politiques’excluent mutuellement; bien que lesdeux traitent de problèmes sociaux, lapolitique a une plus forte emprise quela moralité abstraite et ses impactssur la conscience sont plus subjectifs.La visite de François aux États-Unis aréuni les deux approches des pro-blèmes sociaux et a démontré la puis-sance de la parole et de l’impact de lamorale sur la politique et les questionspolitiques.

En tant que chef spirituel, le papene pouvait politiser sa mission, maispuisque les questions sociales compor-taient également un volet politique, il adû adapter son message en conséquen-ce. À la fin de son allocution lors de lasession conjointe du Congrès améri-cain, il a déclaré : « Un bon leadeurpolitique est celui qui, dans l’intérêt detous, saisit l’instant avec un espritd’ouverture et de pragmatisme. »

Avant d’atterrir sur le continentnord-américain, le quatrième pape,François, à se rendre aux Etats-Unis, afait un premier arrêt sur l’île de Cuba,où il a reçu, tant du peuple cubain quedu gouvernement, un accueil digned’un chef d’Etat. Tous étaient recon-naissants pour le rôle joué par lePontife dans le rétablissement desrelations entre les Etats-Unis et Cuba.Le président Obama était égalementreconnaissant. Plus tard, il a remerciéle pape pour son aide afin d’avoir rafis-tolé les liens effilochés, ajoutant :« Vous réveillez notre conscience col-lective, vous nous appelez à nousréjouir des bonnes nouvelles, et vousnous donnez la confiance de nous ras-sembler, en toute humilité, et de pour-suivre dans un monde plus aimant,plus juste et plus libre.

A Cuba, le pape a ramené Dieu dansune société athée, et son message arestauré la foi chrétienne de la popula-tion, tout en abordant prudemment lesquestions politiques. Il a évité d’évo-quer les prisonniers politiques, et deprovoquer le régime.

La visite du pape aux États-Unis aété plus tumultueuse et mouvementée.Tout au long de sa visite, les médiasont fourni une couverture suffisante etattiré l’attention et la vénération nonseulement des catholiques, mais aussides non-catholiques, car son messagetranscendait les fractures raciale, reli-gieuse et philosophique.

Il a été le premier pape à s’adresserau Congrès, recevant 30 ovationsdebout, contre 29 pour BenyaminNetanyahu, qui avait livré un messagepolitique plus conflictuel.

Bien que le pape ait porté un messa-ge de paix, il n’a pas hésité à aborderles questions brûlantes de la journée.Certes, les dirigeants du Congrès telsque John Boehner (qui a ensuiteannoncé sa démission en tant que

Président de la Chambre) et MitchMcConnell ne s’attendaient pas à lateneur du message du Pape quand ilsl’ont invité à prendre la parole. Lepape a appelé à la protection desdroits des immigrants et des réfugiés,et l’abolition de la peine de mort ainsique le caractère sacré de la vie « à cha-cune de ses étapes, » une référenceindirecte à l’avortement.

Puis il s’est questionné sur « l’indus-trie de la mort », « pourquoi vendredes armes mortelles à ceux qui ontl’intention d’infliger des souffrancesindicibles à des individus et des socié-tés, » il a ensuite répondu à sa proprequestion, « nous connaissons malheu-reusement tous la réponse, c’est toutsimplement l’argent. L’argent trempédans le sang souvent innocent. » Puisil a appelé à l’action afin « d’affronterle problème et arrêter le commercedes armes. »

Son auditoire au Congrès a associéla référence aux 60 milliards de dollarsd’armements vendus récemment parles Etats-Unis à l’Arabie saoudite, desarmes qui font des ravages en Syrie etau Yémen, ainsi que la nouvelle aidemilitaire de 45 milliards de dollars pro-mis à Israël.

Toutes les questions que le Pape aabordées sont vigoureusement débat-tues au cours de la campagne prési-dentielle.

Le pape a livré des messages simi-laires tant à la Maison Blanche qu’àl’Assemblée générale des NationsUnies. Il a rappelé à son auditoire unerègle d’or : « Faites aux autres ce quevous voudriez qu’ils fassent pourvous. » (Matthieu 7;12)

La visite du pape a profondémenttouché la conscience de son auditoire.La population des États-Unis a été tou-chée par son humilité et la simplicitéde son message. Il reste à évaluerl’impact de ce message en tempsvoulu.

« Les gouvernements et leurs diri-geants ne sont pas facilement influen-çables par les appels à la morale,même provenant du pape, mais ilsrépondent à leur opinion publique, » adéclaré Louise Fréchette, anciennesecrétaire générale adjointe desNations Unies. Elle a ajouté quel’accent mis par le pape sur des ques-tions telles que « le changement clima-tique et les réfugiés pourraient mettrede la pression sur les gouvernementspour qu’ils agissent. »

La visite du pape aux Etats-Unisaura une influence durable sur laconscience des gens et les calculs despoliticiens. L’« effet François » est uneffet puissant. La seule questiondemeurée en suspens dans l’esprit desgens est le rôle des femmes dans l’égli-se. Bien qu’il ait préconisé une « théo-logie profonde sur la place desfemmes dans l’église, et un rôle accrudes femmes dans la prise de déci-sion, » son dernier mot sur la questiona été « l’église a parlé et la porte estfermée » aux femmes.

Suite à la page 8

LUNDI 19 OCTOBRE 2015 - MONDAY OCTOBER 19, 2015 • ABAKA • 7

S E C T I O N F R A N Ç A I S E

LUNDI 19 OCTOBRE 2015

Succès de la visite papaleaux Etats-Unis, mais lesArméniens n’ont fait preuved’aucune gratitude

Serge Sargissian : « Tant que durerala mémoire, la vérité vivra aussi. »

Le président arménien, SergeSargissian, a pris part, le 30 septembre2015, à une réception organisée par laFondation internationale RaoulWallenberg au Congrès des États-Unis.La réception a été suivie par plusieursmembres du Congrès. Entre autres, lesénateur Ted Markey et les représen-tants Ed Royce, Adam Schiff, BradSherman, Jackie Speier, Robert Dold,Jim Costa, Dave Trott, David Valadao,Judy Chu, Grace Napolitano, Kathe-rine Clark et David Cicillilne.

Professeur Taner Akçam (Univer-sité Clark) ; John Evans, ancien am-bassadeur américain en Arménie ; Ro-bert P. Morgenthau et Sarah Morgen-thau, le fils et la nièce de Robert Mor-genthau, ont également assisté à lacérémonie.

Le président Sargissian a remis laMédaille de la Fondation RaoulWallenberg dédiée à HenryMorgenthau, ancien ambassadeuraméricain dans l’Empire ottoman. Lamédaille a été reçue par son petit-fils,Robert Morgenthau. De 1975 jusqu’à saretraite en 2009, M. Morgenthau a étéle procureur du quartier de Manhattandans le comté de New York. Il est ledeuxième procureur le plus ancien del’histoire des États-Unis.

La Fondation Raoul Wallenberg estune ONG spécialisée dans l’éducationet la recherche. Elle est présidée parEduardo Eurnekian, et a été créée parBaruch Tenembaum. Jorge Bergoglio,devenu le Pape François, est l’un deses membres fondateurs.

Le Conseil de l’Europe et APCE peuventapporter une contribution unique de règlementdu conflit selon Armine Aleksanian

Aleksanian, a déclaré dans uneentrevue à Radio Free Europe que« le but du Conseil de l’Europe est deconstruire une Europe fondée sur lesprincipes de la démocratie, les droitshumains et la primauté du droit. Noussommes convaincus que c’est à tra-vers la promotion de ces valeurs quele Conseil de l’Europe (CoE) et del’APCE (Assemblée parlementaire du Conseil de l’Europe) seront en mesured’apporter leur contribution unique au processus de règlement du conflitAzerbaïdjan-Karabagh.

Elle a ajouté : « L’escalade de la violence dans le Haut-Karabagh, et contre lesjournalistes et les militants des droits de la personne en Azerbaïdjan reflète laposition d’une seule partie au conflit, à savoir l’Azerbaïdjan, la position officiellede Bakou dans le processus de négociation devient de plus en plus intransigean-te, sa rhétorique plus agressive, et l’étendue et la nature des violations du cessez-le par la partie azerbaïdjanaise plus menaçants. »« Dans la situation actuelle, la position inactive de l’APCE face au rejet parl’Azerbaïdjan des valeurs démocratiques est déroutant. Il n’est pas surprenantque l’Azerbaïdjan développe un faux sentiment de permissivité, qui se reflètedans la déclaration du chef de la délégation azerbaïdjanaise à l’APCE « le Conseilde l’Europe appartient à l’Azerbaïdjan ».

« Il faut noter que cette phrase a été dite après que Robert Walter ait rejetél’adoption du rapport du député M. Strasser sur les prisonniers politiques en

Suite à la page 8

Le Conseil de l’Europe et...Suite de la page 7

Azerbaïdjan lors de la session d’hiver de l’APCE en 2013, faisant valoir que leRapporteur n’avait pu se rendre en Azerbaïdjan. »Et commentant la récente déclaration de la Présidente de l’APCE Anne Brasseurselon laquelle « le Karabagh doit être une préoccupation réelle pour nous tous,car il s’applique aux ressortissants des 47 pays de la famille européenne. Et laseule façon dont la solution peut être trouvée est, bien sûr, par le dialogue. Laviolence ne peut jamais être une réponse. » La sous-ministre a noté : « Nous par-tageons les positions de Mme Brasseur et du secrétaire général du Conseil del’Europe, Thorbjørn Jagland, pour qui tous les citoyens de l’espace européen,indépendamment du lieu où ils vivent, puissent profiter des normes du Conseilde l’Europe.« Pour sa part, le Karabagh prend des mesures cohérentes dans ce sens et a déjàunilatéralement adhéré à un certain nombre de conventions du Conseil del’Europe, y compris la Convention culturelle européenne, la Convention sur laprotection des droits de la personne et des libertés fondamentales, la Conventionsur la protection du patrimoine architectural de l’Europe, et la Convention euro-péenne sur la protection du patrimoine archéologique. »

Succès de la visite...Suite de la page 7

Il est blâmé pour avoir une « visionaveugle » en ce qui concerne lesfemmes.

La plupart des médias ont traité lavisite papale de manière positive, àl’exception de quelques personnagespuissants, dont l’une dans le New YorkTimes, Maureen Dowd, qui a utilisé lepape pour servir ses vues conserva-trices concernant la place des femmesdans l’église. Dans son éditorial dudimanche 27 septembre, elle a écrit :« Sa personnalité magnétique etmagnanime rend l’église, si souilléepar l’ignoble scandale des abussexuels, plus attrayante, même si leVatican se cramponne obstinément àsa pratique archaïque de traitementdes femmes comme une casteinférieure. »

D’autres analystes suggèrent que,bien que le pape ait souscrit à une phi-losophie conservatrice, à travers lesquestions qu’il a soulevées, a donné à

la « gauche un nouveau bail sur la viereligieuse. »

En effet, au cours de la dernièredécennie, la plupart des discourspublics quant à l’Église catholiquedans les médias étaient négatifs ; leflot ininterrompu de victimes d’abussexuels du clergé, si longtemps étouf-fé, a finalement réussi à trouver unevoix. Dans ce processus l’église,jusqu’à récemment, n’a pas réussi àréaffirmer sa supériorité morale.Maintenant, avec François est à labarre, l’église semble être prête àaffronter sa conduite passée et seconcentrer à nouveau sur le retour desfidèles.

Comme Arméniens, nous avonsnotre propre ordre du jour concernantle pape et sa mission. Ce que Françoisa fait pour les Arméniens, aucun autrehomme d’Etat n’aurait pu faire.

Grâce à sa Divine Liturgie de lacathédrale Saint-Pierre au Vatican, le12 avril dernier, il a donné une réso-nance mondiale à la question du géno-cide. Nous lui étions tous reconnais-sants à l’époque, mais lors de sa visite

aux États-Unis, nous n’avons pas su luiexprimer notre reconnaissance appro-priée d’une grande manière. Nousconnaissions depuis longtemps lesdates de sa visite, et de son emploi dutemps aux États-Unis. Si nous avionsmobilisé notre communauté pour unaccueil visible, peut-être la question dugénocide aurait pu trouver un échodans le message qu’il a prononcédevant le Congrès, à la MaisonBlanche, ou au cours du forum desNations Unies. Nous ne pouvons pasdire avec certitude quel aurait été lerésultat si nous avions été en mesurede déplacer les masses à cette occa-sion. Bien sûr, il y avait un signe àPhiladelphie remerciant le pape poursa position courageuse. Il y avait aussiun message du diocèse catholique del’Est, à New York. Il est possible quecertains messages n’atteignent pasleurs objectifs, mais nous n’avons cer-tainement pas réussi à démontrernotre gratitude collective. Celatémoigne de notre léthargie commeforce politique de ce pays.

Peut-être le seul point positif a-t-il

été la rencontre du président SergeSargissian avec le Cardinal LeonardoSandri, Préfet du Vatican de laCongrégation pour les Eglises orien-tales, qui par hasard était en visite àErévan tandis que le pape était entournée aux États-Unis. Au cours decette réunion, à laquelle assistait éga-lement le Patriarche de l’Eglise catho-lique arménienne Grigor Petros 1er

Gabroyan, le Président Sargissian asouligné le rôle du Vatican non seule-ment à unir le monde chrétien, maisaussi à défendre les droits humains, latolérance, la compréhension et la paix.Il a conclu ses remarques en déclarantque « le fait de la reconnaissance dugénocide arménien par le Vatican enest la preuve vivante. »

Pour les personnes vivant auxÉtats-Unis, la visite du pape a signifiéla renaissance de la foi et la célébra-tion de son message de paix, maispour la communauté arménienne,cette visite demeure une opportunitépolitique cruellement perdue.

Traduction N.P.

8 • ABAKA • LUNDI 19 OCTOBRE 2015 - MONDAY OCTOBER 19, 2015

Le Ministre de la Défense d’Arménierencontre le Secrétaire général de l’OTSC

Le Ministre de la Défense d’ArménieSeyran Ohanian a rencontré le secré-taire général de l’OTSC (Organisationdu traité de sécurité collective) NikolaïBordiouja.

Des questions à l’ordre du jour del’OTSC, ainsi que les travaux prévusdans le cadre de la représentation del’Arménie dans l’organisation ont étédiscutés lors de la réunion.

À la demande de NikolayBordyuzha, le ministre a présenté la

situation sur la frontière arméno-azer-baïdjanaise, et le long de la ligne decontact entre les forces armées duKarabagh et l’Azerbaïdjan.

Dans le cadre de sa visite, le secré-taire général de l’OTSC tiendra uneréunion avec de hauts responsables del’Arménie, et prendra également part àla phase active de la « Fraternité indes-tructible 2015 » des exercices mili-taires tenus en Arménie.

Les villageois arméniens sous le feuazéri gardent les pieds sur terreLes résidents des villages d’Arménie situés à la frontière avec l’Azerbaïdjanne perdent pas courage et se remontent le moral, a déclaré EdouardSharmazanov, porte-parole du Parti Républicain d’Arménie, et vice-prési-dent du parlement.« J’ai visité Tavoush, province d’Arménie, il y a 2 jours, et j’ai eu uneréunion avec nos concitoyens dans le village de Berdavan. Je dois dire quej’admire leur persévérance. Ils ont tous gardé les pieds sur terre et sontdéterminés à défendre le pays. Je suis venu pour les soutenir, mais ils m’ontremonté le moral, » a déclaré le vice-président.Les autorités arméniennes feront de leur mieux pour répondre aux ques-tions des habitants de chaque village de la frontière, a ajoutéSharmazanov.

Une bête sur la lune : récit d’espoirAmour, nostalgie, résilience et compas-

sion font d’Une bête sur la lune l’œuvred’art qui adoucit les cœurs et captive lesspectateurs. Pièce de théâtre écrite en1995par Richard Kalinoski, elle raconte lavie d’un jeune couple arménien, Aram etSeta, nouvellement installé dans uneAmérique du début du 20e siècle. Tous lesdeux orphelins d’un génocide, mariésavant de se connaître, ils tenteront de sebâtir une nouvelle vie dans leur paysd’accueil. Obsédé par une vieille photo defamille, Aram veut à tout prix avoir desenfants, et ainsi combler les trous laissésdans son cœur. Mais c’est sans compterl’infertilité de sa nouvelle épouse, qui vien-

dra secouer son monde avec naïveté et optimisme. Des années plus tard, leur viesera encore une fois secouée par l’apparition d’un orphelin italien, un petit gar-çon à la recherche de repères.

Présentée pour la première fois en arménien en 2013 par la troupe de théâtreamateur Hay Pem de l’Association Culturelle Tékéyan, cette pièce a connu ungrand succès dans la communauté montréalaise. Avec sobriété et précision, lamise en scène de Nancy Issa a su dévoiler ces misères humaines, ces critiquesde la société et ce besoin d’amour de façon magistrale. Cette année, la trouperedouble la mise et présente une version revampée en français avec surtitrage enanglais, faisant partie de la programmation officielle de la Ville de Saint-Laurent,dont la première se déroulera dans la Salle Émile-Legault le samedi 17 octobre2015. Pour des billets ou plus d’informations, Centre des loisirs 514 855-6110 ouadmission.com.

Deux autres présentations auront lieu à la salle Le gesù (metro Place Des arts)le 24 et 25 octobre, billetterie 514 861-4278 ou admission.com.

Julieta Torosian

BY EDMOND Y. AZADIAN

We are more than a year away fromthe presidential election in the US, butthe campaign is already in full blast.

On the Democratic side, HillaryClinton began her campaign when sheleft Foggy Bottom as secretary ofstate. Some pundits even believe thatshe never quit campaigning after sheceded the Democratic nominationgrudgingly to Barack Obama. Perhapsthat was also the reason that her earlycampaign hit some turbulence; her useof a private server for her officialemails continues to haunt her to thisday. Her mishandling of the Libya fias-co and her support of the Iraq warhave dented her popularity and haveundermined her trustworthiness.

As far as her hawkish stand regard-ing foreign policy is concerned, shecan hardly be distinguished from Sen.John McCain. She seems to be com-pletely beholden to the military indus-trial complex. Even more worrisome isthat she seems beholden to the pollsrather than genuine ideals.

Should she win her bid for theWhite House, the Middle East will notenjoy any peace and the two-statesolution for Israel and Palestine,which President Obama is trying toseal before his term is up, will suffer asetback for another four or even eightyears.

That is why now she is trying todivert attention to other talking pointsin her campaign, including financereform or women’s issues or raceissues (“Black Lives Matter”).

In the Democratic camp, most ofthe declared candidates — LincolnChafee, Lawrence Lessing, MartinO’Malley and Jim Webb — are nomatch for Mrs. Clinton in terms offundraising. Vice President Joe Bidenis still testing the terrain but as soonas he gets his feet wet, he will realizethat this year’s campaign is for thesharks and not a gentle figure like him.

As far as the Clinton campaign isconcerned, her only serious challengerseems to be Sen. Bernie Sanders ofVermont who holds a steady lead overher in New Hampshire polls. Mr.Sanders is after big banks, trade deals,tax breaks for the rich and “superPACs” like the ones pouring moneyinto Mrs. Clinton’s campaign. WhenSanders declared his candidacy sever-al months ago, he seemed like a long-shot. After all, Sanders does not dosound bites, he is an intellectual and apolicy wonk trying to fix the incrediblylop-sided economy of the US.

The irony is that he is not from therank and files of the Democratic party;he is a registered socialist and an out-sider to the party’s mainstream, much

like Donald Trump — his very oppo-site in every way — is in theRepublican camp.

During the first Republican debate,Trump was still toying with the idea ofrunning as an independent candidate,sending shivers down the spines of theGOP bigwigs. Ross Perot and RalphNader before him had played as spoil-ers. But after his pledge of allegianceto the Republican party, his popularityis soaring and he seems to be withinthe shooting distance for the party’snomination, to the chagrin of the GOPestablishment.

The huge roster of Republican can-didates offers few morsels for non-par-tisans. After all, they are competingwith each other to proclaim their faithin God, aversion to abortion, oblivionregarding climate change and evolu-tion and ignorance of other nations.

During the recent September 16Republican candidates’ debate at theRonald Reagan Presidential Library,hosted by CNN and moderated by thenetwork’s Jake Tapper, the candidatesshowed just what the party can offerthe masses.

Behind the candidates, a replica ofAir Force One dominated the stageand certainly each candidate musthave imagined himself or herself flyingaboard it to reach the White House.

The debate was more entertainingthan substantive. The candidates werecompeting with each other to spit outtheir prepared sound bites for maxi-mum effect. Of course, the focus wason businessman and reality TV starDonald Trump, who is known forcracking jokes, sometimes creatingawkward situations. This time around,he was relatively subdued. Whenasked about his derogatory commentsregarding candidate Carly Fiorina’sappearance, instead of apologizing, hejumped the gun and said, “She is abeautiful woman.” But that soundedmore sarcastic than apologetic. Andagain, he missed the point of treatingFiorina like any other candidate ratherthan an objectified woman, on whoseappearance he is entitled to comment,whether favorably or not.

Similarly, there was an awkward sit-uation when he was asked to commenton his statement that Jeb Bush hasbeen influenced by his Mexican-bornwife to be soft on the immigrationissue. Trump did not respond toBush’s invitation to apologize to hiswife.

One area which distinguished Mr.Trump from his Republican rivals —who were ready to tear up the Irannuclear deal and bomb the world —was that he said while he was for astrong militaristic America, he wouldgive a chance to diplomacy first (like

Cont’d on page 10

LUNDI 19 OCTOBRE 2015 - MONDAY OCTOBER 19, 2015 • ABAKA • 9

E N G L I S H S E C T I O N

MONDAY OCTOBER 19, 2015

Presidential Election Campaigns:Substance or Entertainment?

Armenia MFA: Each conflictrequires targeted approach

The peacekeeping matters were neveras urgent as now, since the Second WorldWar and the victory over fascism duringthis war.

The Minister of Foreign Affairs ofArmenia, Edward Nalbandian, noted theabovementioned at Monday’s internation-al peacekeeping forum being held in capi-tal city Yerevan.

Nalbandian stressed that Armeniaattaches great importance to taking partin peacekeeping activities and making a significant respective contribution.

As per the FM, bilateral cooperation is developing simultaneously, and consid-ering the fact that the Armenian units carry out peacekeeping missions as part ofthe contingents from the US, Germany, and Greece.

He also noted that problematic matters should be resolved by means of poli-tics, not force.

The Armenian FM recalled that the Nagorno-Karabakh peace talks are con-ducted with the OSCE Minsk Group format, and therefore all efforts by the inter-national community need to be coordinated within this format.

He also noted the mediators’ initiative to create a mechanism for investigatingthe incidents along the Armenian-Azerbaijani border and the Line of Contact.

In addition, Edward Nalbandian underscored the activities, at the Nagorno-Karabakh conflict zone, by the team of the personal representative of the OSCEChairperson-in-Office.

In closing, the Armenian FM highlighted that each conflict requires a targetedapproach.

Armenian delegation: PACE MonitoringCommittee welcomes constitutionalreforms

PACE Monitoring Committee gave positive assessment of Armenia’s con-stitutional reforms, head of Armenian delegation Hermine Naghdalyan toldreporters on Tuesday.

Earlier the constitutional reforms were approved by PACE rapporteurson Armenia Axel Fischer and Alan Mill .

“The Committee adopted relevant statement on September 29, and Ithink it has become a final assessment of the positive dynamics that wewere working for,” Naghdalyan said. “We said that the fate of amendmentswill depend on results of referendum only.”

The committee noted that some issues in the proposed reform are politi-cally contentious and hotly debated in Armenian society. The choice ofpolitical system is for Armenian citizens, and only for them, to decide in theforthcoming referendum. The committee therefore called on all politicalstakeholders to ensure that the referendum is conducted according to thehighest democratic standards,” the statement reads.

On Monday Armenian parliament approved draft constitutional reformsuggesting transition to parliamentary form of governance. The referendumwill be held in December.

Ambassador: Armenia welcomespeace initiative in Syria

Armenia welcomes any initiativeto achieve peace, national solidarity,and general stability in Syria.

Armenia’s Ambassador to Syria,Arshak Poladian, noted the afore-mentioned at the official receptionorganized by the Embassy ofArmenia in Damascus, and on theoccasion of the 24th anniversary ofArmenia’s independence, informedthe press service of the Ministry ofForeign Affairs of Armenia.

Poladian, in his remarks at theevent, especially reflected onArmenia’s achievements in recentyears, Armenian-Syrian relations, Armenian Genocide Centennial commemora-tions, and the domestic political situation in Syria.

In addition, the ambassador presented to renowned Syrian social and culturalfigure, writer Nabil Tohme, the Medal of Gratitude awarded to him by the decreeof President of Armenia Serzh Sargsyan, and in recognition of Tohme’s contribu-tion to the development of Armenian-Syrian cultural relations.

Ambassador Arshak Poladian withwriter Nabil Tohme

Armenian Cube TechnologiesCompany is developing a mobile appli-cation, which will recognize plants bytheir leaves, the founder and directorof the start-up Vache Kirakosyan toldArmenian News – NEWS.am.

“Similar programs exist in the world,but they do not yet ensure high accura-cy. We’re going to re-solve this issue.And there’s a lot of work to do. Firstly, wide database is needed. Secondly, it’snecessary to understand which algorithm is to be used for the plant recognition–the form of the leaf or also its veins and internal structure. Here we have pro-blems for both mathematicians and botanists to solve,” Kirakosyan said.

According to him, the new application will be useful in agriculture, as well asamong allotment gardeners who would like to find out what plants grow in theirorchards. “A specialist will be able to not only identify, but also diagnose. This isa kind of distance phytopathology,” Kirakosyan said.

Beta version of the program will be ready in spring, and the commercial ver-sion will come out in summer 2016.

The development of the program is carried out by Gyumri Technology Center,with the support of the Enterprise Incubator Foundation (EIF) grant, received atthe Matching Grants program for technology start-ups in May 2015.

Presidential...Cont’d from page 9

Rand Paul). However, his moderation did not

help to avoid a scathing characteriza-tion by the New York Times columnistDavid Brooks, who wrote, “His egomay be galaxy-sized, but this policyignorance is a void that overspills theknown universe. He is the Wizard ofOz. When the bluster curtain fallsdown, what’s left is pathetic.”

Mr. Brooks is equally unmercifultowards the one segment of theRepublican party whose commentsboil down to a few negative policystatements, which is summed up in thefollowing statement: “One group wantsto rip up the political process and dis-rupt everything. Renounce the Irandeal on Day 1, no matter what ourallies say. Ignore the Supreme Courtand effectively disallow gay marriage.Shut down the government to defundPlanned Parenthood. Magically deportthe 11 million illegal immigrants. …

“The others, like Lindsey Graham,John Kasich and Jeb Bush, live withinthe confines of reality.”

This, of course, is as far as domesticpolicy is concerned. On foreign policy,they mostly agreed on a hawkish phi-losophy, to boost American militarypower and talk to the rest of the worldwith the butt of the gun. Rand Paulstood alone in opposing that trigger-happy philosophy.

Senators Marco Rubio andTed Cruz, both descendants of Cubanimmigrants, tried to out-Americantheir non-Hispanic rivals. Fiorina, whomay have won a few points on her dra-matic presentation on abortion, statedthat the first day in the White House,she would call Benyamin Netanyahu ofIsrael, assure him of America’s sup-port and then threaten the mullahs ofIran. This kind of servility does notsurprise the public any more, when acandidate puts a foreign nation’s inter-ests — no matter how friendly —above the US. There were other candi-dates tripping over themselves toaddress the Israeli lobby rather thanthe listeners, including Cruz and MikeHuckabee, the former governor ofArkansas. The latter sounded morelike George Bush, who held the Bibleand created mayhem in Iraq, with onemillion civilian casualties and 4,500 USmilitary deaths, not to mention the twotrillion dollars of wasted money.

Ted Cruz did not miss the opportu-

nity to send a message to the gunlobby.

Another child of immigrants, Piyush“Bobby” Jindal, a Rhodes Scholar whostudied at Oxford (declining accep-tances to Harvard Medical School andYale Law School), would rather cut thebudget for Louisiana schools andbreak teachers’ unions.

Jeb Bush had a complacent attitudewith body language which indicatedthat he already has a lock on the nomi-nation through dynastic entitlement.(Interestingly, he shares that posturewith Democrat rival Clinton.) But hewas startled when the moderatorasked him why he says he wants to behis own man, yet he has assembled hisbrother’s advisors, the neocon cabal ofWolfowitz, Douglas Feith and others,who ignited all the devastating wars.

Mr. Bush was not able to answerdirectly, as he was caught off guard.

Almost all candidates tried to enu-merate their achievements and theirplans to rebuild America. They alsohad disparaging remarks aboutPresident Obama, despite the improve-ment in the economy, the passage ofthe Affordable Care Act which hasgiven millions healthcare and his for-eign policy victories in Cuba and Iranthrough negotiations rather thanweaponry.

As entertaining as the debate was,the thought that one of those on thestage might actually become presidentand have the fate of the people of thiscountry and even the world in thepalm of his or her hand was chilling.

The majority of immigrantArmenians used to vote solidlyDemocratic. As their economic statusimproved, the majority has switchedto the Republican camp. Of course, asany other citizens, Armenians have tovote with their consciences and theirpocketbooks. But it helps to have ourhands in both parties, in an organizedway.

Many US citizens — including thosewho are naturalized — do not see norcare what their elected officials do inplanning America’s foreign policy. ButArmenians, like the Jews, need to bevigilant. When we vote for warmon-gers, they spread devastation inregions where Armenians live and thecommunity’s safety is in jeopardy.Beware also those candidates whoplan to send the specter of war to theregions Armenia is located.

We will be witnessing more enter-taining debates. But let us think sober-ly when we are ready to vote.

10 • ABAKA • LUNDI 19 OCTOBRE 2015 - MONDAY OCTOBER 19, 2015

Ambassador: Japan is readyfor defense cooperationwith Armenia

YEREVAN. – The Japanese sidestands ready to collaborate withArmenia in the defense sector.

Japanese Ambassador Eiji Taguchistated the aforementioned at his talkwith Seyran Ohanyan, the Minister ofDefense of Armenia.

Ohanyan on Tuesday receivedAmbassador Taguchi as well asJapan’s Military Attaché, ColonelKazuya Ono—whose diplomatic resi-dence is in Moscow—, on his accredi-tation to Armenia.

Seyran Ohanyan congratulated

Colonel Ono on his accreditation. Theminister also wished him productivework, and expressed the hope thatnew prospects will be opened for thedevelopment of Armenian-Japanesedefense cooperation.

Eiji Taguchi, in turn, noted thatJapan is ready to collaborate, andexpressed the hope that respectiveprogress will be achieved in the nearfuture.

The interlocutors also conferred onregional security issues.

Dollar and euro rates down in Armenia

The American dollar (USD)exchange rate against the Armeniandram (AMD) comprised AMD 473.45$1in Armenia on Tuesday, a 0.36 pointfall as compared with the previousday.

The exchange rate for one euro wasAMD 530.83 (down by AMD 3.58), thatof one British pound was AMD 718.13(down by AMD 2.63 ), and the rate ofone Russian ruble was AMD 7.28 (upby AMD 0.01), informed the Central Bank of Armenia press service.

One gram of silver, gold and platinum amounted to AMD 232.13, AMD17349.01 and AMD 13,927.92 respectively.

Armenian Mobile Application toRecognize Plants by Their Leaves

Armenia sees 7.1 percent growth inclothing manufacturing

Between the months of January and August of this year, textile manufacturingin Armenia went down by 15.8 percent and made up AMD 298 million (approxi-mately USD 629 thousand) compared to the same period in 2014. The indicatorsfor clothing manufacturing went up by 7.1 percent and made up AMD 5 billion371.4 million.

According to the National Statistical Service of Armenia, Armenia produced 6tons of cotton textile in the first eight months of this year (compared to the sameperiod last year, the indicator has gone down by 41.2 percent), 31.5 tons of rugsand rug items (5.4 percent growth), 4 million 604.3 thousand pairs of stockings(54.7 percent growth) and 2 million 595 knitted items. This indicator has grownby 68.4 percent.

LUNDI 19 OCTOBRE 2015 - MONDAY OCTOBER 19, 2015 • ABAKA • 11

Հայ Եկեղեցականներ Նահատակ Ցեղասպանութեան

DOKT& XAUHN A& QFN|&

ARXOUMAN:AN

Արդէն սրբացած են անոնք,հ ա զ ա ր ա ւ ո ր հ ա յ ե կ ե ղ ե ց ա -կաններ, որոնք աստուածա-հ ա ճ ո յ ի ր ե ն ց գ ո ր ծ ի ն վ ր ա յ ,օ ր ը ց ե ր ե կ ո վ խ ա բ ե պ ա տ ի րձերբակալուեցան ու անխնայ

սպաննուեցան: Ցեղասպանութիւնը եթէ միլիոնմը եւ աւելի հայորդիներ գաղթի եւ աքսորի մատ-նեց եւ սպաննեց, բոլորն ի մի հոգեւորականնե-րու պսակը իրենց գ լուխներուն վերեւ , այսօրս ր բ ա ց ա ն Հ ա ր ի ւ ր ա մ ե ա կ ի ն ե ր կ ա յ տ ա ր ւ ո յ սԱ պ ր ի լ ի 2 3 - ի ն Մ ա յ ր Ա թ ո ռ Ս . Է ջ մ ի ա ծ ն ի մ է ջ :Մ ե զ ի ա մ ե ն ա մ օ տ ի կ Ս ո ւ ր բ ե ր ն ե ղ ա ն Խ ո ս ր ո վե պ ի ս կ ո պ ո ս Կ ե ս ա ր ի ո յ , Ս մ բ ա տ ե պ ի ս կ ո պ ո սԿարնոյ, Կոմիտաս Վարդապետ Մայր Աթոռոյ, եւայլ երանաշնորհ հոգեւորականներ, եպիսկոպոս-ներ, վարդապետներ եւ քահանաներ, որոնց այսերեկոյեան յուշահանդէսը կարեւորագոյն մասըթ ո ղ կ ա զ մ է Հ ա ր ի ւ ր ա մ ե ա կ ի լ ր ո ւ մ ի ն : Պ ի տ իյիշեցնէի նաեւ որ երեկոյ մըն ալ Հայ վանքերու եւՀայերէն ձեռագիր Մատեաններու եղեռնը եւսանմոռաց պէտք չէ մնայ Հարիւրամեակի ծիրէններս:

Երբ նահատակ հոգեւորականներու մասին կըխ օ ս ի ն ք , խ օ ս ա ծ կ ’ ը լ լ ա ն ք ն ա ե ւ ա յ ն հ ո գ ե ւ ո րկեդրոններուն մասին, վանք եւ դպրեվանք, ուրա ն ո ն ք ս ն ա ն ե ւ թ ր ծ ո ւ ե ց ա ն հ ո գ ե ւ ո ր ե ւ մ շ ա -կութային ծառայութեան ճամբուն վրայ : Կոր-ծանեցաւ առաջին հերթին Կ. Պոլսոյ ԱՐՄԱՇՈՒԴՊՐԵՎԱՆՔԸ որ միայն 25 տարի կեանք ունե-ցաւ (1889-1915), ու Ցեղասպանութեան տարինհիմնայատակ եղաւ եւ վերջին դասարանի ուսա-նողները բռնի աքսորուեցան: ԿԻԼԻԿԻՈՅ ՍԻՍԻԿաթողիկոսարանի Դպրեվանքը եւս դադրեցաւշ ն չ ե լ է : Ե ր ո ւ ս ա ղ է մ ի Ժ Ա Ռ Ա Ն Գ Ա Ւ Ո Ր Ա Ց Ն ո ւԸՆԾԱՅԱՐԱՆԸ մնացին Ա. Աշխարհաւեր Պատե-րազմի արհաւիքրին ներքեւ մինչեւ 1921, երբԵղիշէ Դուրեան, Արմաշի շունչն ու հոգին եղողուսումնապետը, Երուսաղէմի Պատրիարք ըն-տ ը ր ո ւ ե լ ո վ Ա ր մ ա շ ը հ ո ն « փ ո խ ա դ ր ե ց » ո ր պ է ս«սրբազան վրէժխնդրութիւն», ինչպէս ինք ըսածէր այն ատեն:

Ականատես Զաւէն Պատրիարք Տ. Եղիայեանեւ ժամնակակից պատմագրող Թէոդիկ հաստա-տած են թէ առ նուազն 4,000 հայ հոգեւորական-ներ, մի’այն Հայ Առաքելական Եկեղեցիէն, զոհգ ա ց ի ն Ց ե ղ ա ս պ ա ն ո ւ թ ե ա ն : Հ ա ր ի ւ ր ա ւ ո ր Հ ա յԿաթոլիկ եւ Բողոքական Եկեղեցականներ եւսդ ա ս ո ւ ե ց ա ն ն ա հ ա տ ա կ հ ո գ ե ւ ո ր ա կ ա ն ն ե ր ո ւշարքին: Առաջին հաւաստի լուրը կը լսուի Պատ-րիարքէն որ չարաղէտ 1915 Յուլիս 13 թուակիրնամակով Պուլկարիոյ առաջնորդ Ղեւոնդ եպս.Դուրեանին կը հաղորդէր որ հայ եկեղեցիներն ուվանքերը կողոպտուած էին, եւ թէ Պրուսայի Ար-մաշական Պարգեւ Վրդ. Դանիէլեան, ՏրապիզոնիԳ է ո ր գ Վ ր դ . Թ ո ւ ր ե ա ն , Կ ե ս ա ր ի ո յ ա ռ ա ջ ն ո ր դԽոսրով եպս. Պեհրիկեան, Շապին ԳարահիսարիՎաղինակ Վրդ. Թորիկեան, Չարսանճաքի ԳէորգՎրդ. Նալպանտեան առաջնորդները, բոլորն ալԱրմաշի Դպրեվանքի ընտիր սերունդներէն, բան-տարկուած էին եւ պատերազմական ատեան-ներու յանձնուած:

Նոյն նամակէն կը հաստատուի որ Տիգրանա-կ ե ր տ ի տ ե ղ ա պ ա հ Մ կ ր տ ի չ Վ ր դ . Ջ լ ղ ա տ ե ա նբանտի մէջ ծեծի տակ եւ ապա կրակներու բո-ցերուն մէջ նահատակուած է: Զաւէն Պատրիար-քի Օգոստոս 15 թ. նամակէն՝ Բաբերդի առաջ-նորդ Անանիա Ծ. Վրդ. Հազարապետեան կախա-ղան հանուած է, եւ Խարբերդի առաջնորդ ՊսակՎրդ. Տէր Խորէնեան Մայիսի սկիզբը ճամբայհանած են եւ անգթօրէն սպաննած:

Պատրիարքի յաջորդ նամակէն կը տեղեկա-նանք որ Սեպտեմբերին սոսկալի ջարդ մը տեղիունեցած է Էնկիւրիի մէջ, ուր նախ այր մարդիկ,թիւով 500, ջարդուած են իրենց առաջնորդին՝Թէոդորոս վարդապետին, քահանաներուն, եւՀայ Կաթոլիկ տասը քահանաներու հետ միասին:Պատրիարքը նմանապէս կը տեղեկացնէ, եւ այսբոլորը իր հետագային գրած ՊԱՏՐԻԱՐՔԱԿԱՆՅՈՒՇԵՐՍ հատորին մէջ ամփոփելով, թէ Բաղեշիերիտասարդ Արմաշական Սուրէն Ծ. Վրդ. Գալէմ-եան 1400 տուն հայերու հետ միասին նահա-

տակուած է : Նահատակուած են նաեւ Մուշէն6500 տուն հայեր, եւ Ս. Կարապետ վանքի վա-նահայր՝ Վարդան Ծ. Վրդ. Յակոբեանը՝ իր 400աշակերտներով:

Մուշի Առաքելոց վանքի վանահայր Յովհան-նէս Վարդապետ իր 40 միաբաններով եւ 200աշակերտներով նահատակուած են: Նաեւ ՄշոյՀայ կաթոլիկներու գերապայծառ Թօփալեանառաջնորդը: Նոյն նամակով Զաւէն Պատրիարքկը հաղորդէ Կարնոյ կացութիւնը, ուրկէ կ’ըսէհինգերորդ կարաւանը ճամբայ հանուած է 1915Յուլիս 18-ին վեցէն եօթը հարիւր հոգիներով,իրենց առաջնորդ՝ Արմաշի առաջին սերունդէնՍմբատ Եպս. Սաատէթեանի գլխաւորութեամբ,Կարին-Էրզրումէն դուրս կը քշուին, եւ իբր թէՍրբազանը Պոլիս պիտի ղրկուէր՝ ձեռքն ալ ճամ-բ ո ր դ ո ւ թ ե ա ն ա ր տ օ ն ա գ ի ր մ ը տ ա լ ո վ : Ս մ բ ա տե պ ի ս կ ո պ ո ս բ ա ց ա տ ր ո ւ թ ի ւ ն պ ա հ ա ն ջ ա ծ էա ն ա կ ն կ ա լ ե ւ մ տ ա հ ո գ ի չ տ ե ղ ա հ ա ն ո ւ թ ե ա նմասին, եւ Էրզրումի կուսակալ Թահսին կեղծա-ւորաբար ըսած է թէ ՝ «հայերը պիտի ղրկուինայնպիսի ապահով տեղ մը, ուր ժողովուրդը չիկրնար գէշութիւն ընել հայերուն»: Սմբատ եպիս-կոպոսն ու հետեւորդներ անվերադարձ կը մեկ-նին:

Զաւէն Պատրիարք իր բոլոր թղթակցութիւն-ները եւ պատրիարքարանի լրիւ դիւանը իր օրովՄ ա ր ս ի լ ի ո յ ճ ա մ բ ո վ , մ ի ք ա ն ի ս ն տ ո ւ կ ն ե ր ո վ ,ծովու ճամբով ուղարկած էր Երուսաղէմի ՀայոցՎ ա ն ք ը ո ր պ է ս ա պ ա հ ո վ ո ւ թ ի ւ ն : Հ ո ն կ ը մ ն ա նմ ի ն չ ե ւ ա յ ս օ ր , ե ւ ե ր բ Զ ա ւ է ն Պ ա տ ր ի ա ր ք ի րկեանքին վերջին շրջանին գրի առաւ իր ՅՈՒ-ՇԵՐԸ, անձամբ Երուսաղէմ երթալով պրպտեց իրուղարկած նամակներն ու հաստատագիրները եւհրատարակեց զանոնք Գահիրէի մէջ: Ասկէ տաստարիներ առաջ գիրքը անգլերէնի թարգմանուե-ցաւ որպէս մնայուն վաւերագրութիւն: ԶաւէնՊատրիարքէն աւելի մանրամասն ու լրիւ գրիա ռ ա ւ Թ է ո դ ի կ ե ր բ հ ր ա տ ա ր ա կ ե ց ի ր Հ Ա ՅԵԿԵՂԵՑԱԿԱՆՈՒԹԵԱՆ ԳՈՂԳՈԹԱՆ նշանաւորգ ի ր ք ը ՝ ա ն ո ւ ն ն ե ր ո վ ա ր ձ ա ն ա գ ր ե լ ո վ 4 0 0 0 - էաւելի նահատակ հայ հոգեւորականներու եւ մա-նաւանդ Թուրքիոյ տարածքին պաշտօնի վրայեղող ԲՈԼՈՐ քահանաներուն սպանդը, կենսագ-րական մանրամասնութիւններով իւրաքանչիւրիմասին:

Զաւէն Պատրիարքի եւ Թէոդիկի զոյգ ժամա-նակակից աղբիւրներէն քաղելով կու տամ նա-հատակ եպիսկոպոսներու եւ վարդապետներուշատ ամփոփ կենսագրականը, զանց առնելով թէի՞նչ խժդուժ եւ անմարդկային կերպով նահատա-կ ա ծ ե ն մ ե ր օ ր ե ա յ Ս ո ւ ր բ Հ ո գ ե ւ ո ր ա կ ա ն ն ե ր ը :Գազանային այդ արարքները արձանագրուածկը մնան: Զանոնք արտայայտել կարելի չէ, սիրտեւ լեզու պէտք է:

Նահատակ վեց եպիսկոպոսՆերԽոսրով եպս. պեհրիկեան, 46 տարեկան: Ար-

մաշական առաջին սերունդէն, Առաջնորդ Կե-սարիոյ թեմին, եւ 1914 թուին եպիսկոպոս ձեռ-նադրուած, եւ Ս. Էջմիածնէն դարձին ամբաս-տանուած որպէս թշնամի երկրէն գրգռութիւն բե-րած ըլլալու յանցանքով:

Բանտարկուած եւ դէպի Տիարպէքիր ճամբունվրայ նահատակուած թուրք ոստիկաններու ձեռ-քով:

սմբատ եպս. սաատէթեան , 44 տարեկան:Արմաշական՝ օծակից Խոսրովի : Եպիսկոպոսձեռնադրուած 1910-ին որպէս Կարին-ԷրզրումիԱռաջնորդ: 1915 Յուլիս 15-ին Կարինի կառա-վարիչէն կանչուած է անորոշ պատճառով, եւամբաստանուած իբրեւ թէ Երզնկայի հայոց թե-մ ի ն զ է ն ք փ ո ւ թ ա ց ն ե լ ա ռ ա ջ ա ր կ ա ծ ը լ լ ա լ ո վ :Բացայայտ այդ սուտէն ետք, Երզնկայ տարուածէ, իր հետ նաեւ վեց քահանայ հայրեր անուն-ներով յայտնի: Բոլորն ալ նահատակուած:

Ներսէս եպս . Դանիէ լեան , 4 7 տ ա ր ե կ ա ն :Սիսի Կիլիկեան Աթոռի միաբան: ԲանտարկուածՀալէպի եւ Դամասկոսի մէջ, եւ Մաղաքիա Օր-մանեան Պատրիարքի երաշխաւորութեամբ Կ.Պ ո լ ի ս տ ա ր ո ւ ա ծ : 1 9 1 1 - ի ն ե պ ի ս կ ո պ ո ս ձ ե ռ -նադրուած որպէս թեմակալ Ատանայի Թեմին:1914-ին Առաջնորդ կարգուած Եոզղաթի Թեմին:Յայտնի գրական հոգեւորական մըն էր Ներսէսեպիսկոպոս՝ «Սսական Վարդապետ» ծածկանու-նով: 1919-ին կը ձերբակալուէր 500 մտաւորա-

կաններու եւ առեւտրականներու հետ միասին,եւ բոլորը կը նահատակուէին Սեբաստիոյ մօտԹաշլըտերէ կոչուած տեղը:

Խորէն եպս . Դիմաքսեան , 5 0 տ ա ր ե կ ա ն :Միաբան Սիսի Աթոռին, եւ եպիսկոպոս ձեռնադ-րըուած 1911-ին՝ Եոզղաթի թեմին վրայ, եւ յա-ջորդ տարին՝ միանգամայն Առաջնորդ Կիւրինի,ուր կը նահատակուէր Վեր. Պետրոս Մուղալեանիհետ:

Յակոբ-աշոտ եպս. Փափազեան , 67 տարե-կան: Վարած է Եգիպտոսի Թեմին առաջնորդու-թիւնը, եւ 1915-ին տառապանքի տակ վախճա-նած Իզմիրի զինուորական բանտին մէջ ՝ Կի-լիկիոյ 1909 թուականի աղէտի մասին մատու-ցած իր տեղեկագրին մէկ պատճէնը իր թուղ-թերուն մէջ գտնուած ըլլալուն համար:

եզնիկ եպս. Գալփաքճեան , 55 տարեկան,ձեռնադրուած Արմաշ, եւ եպիսկոպոս՝ 1912-ինորպէս Առաջնորդ Բալուի Թեմին, ուր եւ կը նա-հատակուէր:

Նահատակ 12 արմաշակաՆ վարԴապետՆերկոմիտաս վրդ. սողոմոնեան , երաժշտագէտ

Մեծն Կոմիտաս , Մայր Աթոռի միաբան, եւ ապափոխադրուած Կ. Պոլիս: Թէեւ բռնամահ չեղաւ,եւ սակայն աքսորուեցաւ 1915 Ապրիլ 24-ին, եւաքսորէն վերադարձին մնաց հիւանդանոց մտքիե ւ հ ո գ ե կ ա ն մ ե ծ ց ն ց ո ւ մ ն ե ր ո ւ հ ե տ ե ւ ա ն ք ո վ :Վախճանեցաւ 1935-ին:

մկրտիչ վրդ. Ջլղատեան Առաջնորդ Տիար-պէքիրի

սահակ վրդ. Օտպաշեան Առաջնորդ Երզըն-կայի

արտաւազդ վրդ. Գալենտէրեան ԱռաջնորդԵդեսիոյ

պարգեւ Ծ. վրդ. Դանիէլեան , 27 տարեկանԱռաջնորդ Նիկոմիդիոյ եւ Պրուսայի

պսակ Ծ . վրդ . Խորէնեան , 3 3 տ ա ր ե կ ա նԱռաջնորդ Խարբերդի

շաւարշ վրդ. սահակեան , Ա ռ ա ջ ն ո ր դ Ս ե -բաստիոյ եւ Եդովկիայի

սուրէն Ծ. վրդ. Գալէմեան , 29 տարեկանԱռաջնորդ Բաղեշի

Գ ե ղ ա մ վ ր դ . Թ է վ է ք է լ ե ա ն , 2 8 տ ա ր ե կ ա նԱռաջնորդ Քղիի

համազասպ վրդ. եղիսէեան , 51 տարեկանԱռաջնորդ Սամոսոնի եւ Ճանիկի

Գ է ո ր գ Ծ . վ ր դ . Թ ո ւ ր ե ա ն , 4 3 տ ա ր ե կ ա նԱռաջնորդական Տեղապահ Տրապիզոնի

վարդան Ծ. վրդ. Յակոբեան , 69 տարեկանՎանահայր Մշոյ Ս. Կարապետ Վանքին

անանիա Ծ. վրդ. հազարապետեան, 54 տա-րեկան Առաջնորդ Եդեսիոյ եւ Բաբերդի:

վերապրող հոԳեւորակաՆՆերՄ ի ւ ս կ ո ղ մ է ն ի ր ե ն ց գ ե ր ա գ ո յ ն ճ ի գ ը ը ր ի ն

հերոս այն բարձրաստիճան հոգեւորականներըորոնք մի կերպ վերապրեցան թուրքի եաթա-ղանէն: Նոյն նահատակներուն Արմաշի Դպրե-վանքի հարազատ դասակիցներն ու վերապրողհ ո գ ե ւ ո ր ե ղ բ ա յ ր ն ե ր ը , ո ր ո ն ք Ե ր ո ւ ս ա ղ է մ ի ե ւԿ ի լ ի կ ի ո յ Կ ա թ ո ղ ի կ ո ս ո ւ թ ե ա ն ն ո ր ա հ ա ս տ ա տկայքին՝ Անթիլիասի մէջ վերակերտեցին ընկ-ճըուած Հայ Եկեղեցին՝ բացառիկ նուիրումով եւգիտակցութեամբ:

Պատիւով կը յիշեմ զանոնք մէկ առ մէկ: Բո-լորին գլուխն ու ամենէն տարեցը՝ ՍԱՀԱԿ ԽԱ-ՊԱՅԵԱՆ ԿԱԹՈՂԻԿՈՍ ՄԵԾԻ ՏԱՆՆ ԿԻԼԻԿԻՈՅ:ՄԱՂԱՔԻԱ ՕՐՄԱՆԵԱՆ, հիմնադիր վերատեսուչԱ ր մ ա շ ի , ե ւ Պ ա տ ր ի ա ր ք Կ . Պ ո լ ս ո յ : Ե Ղ Ի Շ ԷԴՈՒՐԵԱՆ, եպիսկոպոս, ուսուցչապետ Արմաշի,եւ Պատրիարք Երուսաղէմի: ԲԱԲԳԷՆ ԿԻՒԼԷ-ՍԷՐԵԱՆ, եպիսկոպոս, դաստիարակ եւ Կաթո-ղիկոս Տանն Կիլիկիոյ : ԹՈՐԳՈՄ ԳՈՒՇԱԿԵԱՆ,եպիսկոպոս, Առաջնորդ, եւ Պատրիարք Երու-սաղէմի: ԶԱՒԷՆ Տ. ԵՂԻԱՅԵԱՆ, Պատրիարք Կ.Պոլսոյ: ՍՏԵՓԱՆՈՍ ՅՈՎԱԿԻՄԵԱՆ, Առաջնորդ:ԳԱՐԵԳԻՆ ԽԱՉԱՏՈՒՐԵԱՆ, Առաջնորդ եւ Պատ-րիարք Կ. Պոլսոյ: ՄԵՍՐՈՊ ՆԱՐՈՅԵԱՆ, Պատ-րիարք Կ. Պոլսոյ: ՓԱՌԷՆ ՄԵԼՔՈՆԵԱՆ, Առաջ-նորդ: ԳՆԷԼ ԳԱԼԵՄՔԵԱՐԵԱՆ, Առաջնորդ: ՇԱՀԷԳԱՍՊԱՐԵԱՆ, Առաջնորդ եւ Վերատեսուչ Դպրե-վ ա ն ք ի : Մ Ա Մ Բ Ր Է Ս Ի Ր Ո Ւ Ն Ե Ա Ն , Ա ռ ա ջ ն ո ր դ :ԵՐՈՒԱՆԴ ՓԵՐՏԱՀՃԵԱՆ, Առաջնորդ: ՊԵՏՐՈՍՍԱՐԱՃԵԱՆ, Առաջնորդ եւ Կաթողիկոս Տանն

շար. էջ 14

12 • ABAKA • LUNDI 19 OCTOBRE 2015 - MONDAY OCTOBER 19, 2015

Շնորհաւոր Տարեդարձդ, ՌԱկՍուրէն Թ. ՍարգՍեան,Պատմաբան, ՌԱԿՀանրապետական վարչութեանատենադպիր

1921 Թ. Հոկտեմբերի 1-ին հիմ-նադրուեց Հայ անդրանիկ Արմենա-կան կազմակերպութեան լաւագոյնաւանդոյթների կրող ու ժառանգորդՌամկավար Ազատական կուսակ-ցութիւնը: ՌԱկ-ի ծնունդը արդիւնքէր երկարատեւ եւ յամառ ջանքերի:

1885 թ. Վանում հիմնադրուած եւզգալի յաջողութիւններ արձանագ-րած Արմենական կուսակցութիւննիր պանծալի առաջնորդ՝ ՄկրտիչԱւետիսեանի առաջնորդութեամբփայլուն իրականացնելով 1896 թ.հ ե ր ո ս ա կ ա ն ի ն ք ն ա պ ա շ տ պ ա ն ո ւ -թ ի ւ ն ը ՝ հ ե տ ա գ ա յ ո ւ մ զ ո հ գ ն ա ցթուրքական խարդաւանքներին եւխ ի ս տ թ ո ւ լ ա ց ա ւ : Վ ե ր ա կ ա զ մ ա -կերպուելու եւ ուժերը համախմբե-լու գործունէութիւն ծաւալած ար-մ ե ն ա կ ա ն ն ե ր ը ք ա ղ ա ք ա կ ա ն ն ո րի ր ա վ ի ճ ա կ ո ւ մ մ ի ա ւ ո ր ո ւ ե լ ո վ ա յ լուժերի, 1908 թ. Հոկտեմբերի 31-ինստեղծեցին Հայ Սահմանադրական-Ռամկավար կուսակցութիւնը:

Տուրք տալով ազատութեան մա-սին երիտթուրքերի հռչակած կեղծյ ա յ տ ա ր ա ր ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր ի ն ՝ Հ Ս Ռ կ - նհրաժարուեց արմենականութեանռազմավարութիւնից ու մարտավա-րութիւնից եւ իր նպատակը համա-րեց երիտթուրքերի հռչակած սահ-մ ա ն ա դ ր ո ւ թ ե ա ն ա ւ ե լ ի դ ե մ ո կ ր ա -

տացումը: Սակայն շատ շուտ յայտ-նի դարձան 1908 թ. «յեղափոխու-թ ե ա ն » խ ա բ կ ա ն ք ը ե ւ ե ր ի տ թ ո ւ ր -քերի իրական՝ հայերի բնաջնջելուեւ հայրենազրկելու նպատակները,որը սթափեցրեց ՀՍՌկ-ին եւ ստիպ-ւ ա ծ ա յ ն շ ո ւ տ ո վ հ ր ա ժ ա ր ո ւ ե ց«Սահմանադրական» եզրից: Միա-ժամանակ յստակ դարձաւ, որ բա-րեշրջումների միջոցով հայութեանազատութեան հասնելու նրա ծրա-գիրն այ լեւս ժամանակավրէպ էր :Հասունանում էր նաեւ նոր կուսակ-ցութիւն ստեղծելու գաղափարը:

կ ո ւ ս ա կ ց ո ւ թ ե ա ն Հ ա յ ա ս տ ա ն իշրջանակը 1919 թ . իր համագու -մարում ընդունեց Հայ Ռամկավարկուսակցութիւն անուանումը, իսկԱմերիկայի շրջանակը նոյն 1919 թ.՝հիմնեց Ազգային Ռամկավարականկուսակցութիւնը:

Զ ո ւ գ ա հ ե ռ ա բ ա ր ն մ ա ն ա տ ի պգործընթաց էր տեղի ունենում նաեւՎերակազմեալ Հնչակեան կուսակ-ցութեան ներսում: կուսակցութեանԱմերիկայի հատուածը 1918 թ. կոչ-ւ ե ց Հ ա յ Ա զ ա տ ա կ ա ն կ ո ւ ս ա կ ց ո ւ -թիւն: Ակնյայտ էր, որ նոր անուա-ն ո ւ մ ն ե ր ի ո ր ո ն ո ւ մ ն ե ր ն ա ր դ է նվկայում էին արմատական փոփո-խ ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր ի մ ա ս ի ն , ք ա ն ի ո րստեղծուել էին նոր պայմաններ եւնրանց հիմնական առաքելութիւնըԵղեռնից հրաշքով փրկուած ժողո-վըրդին սատարելն էր, այլ խօսքով՝հայապահպանութիւնը: Նպատակ,ո ր ը ի ր ա ր ի ց ա ն կ ա խ տ ե ղ գ տ ա ւերկու կուսակցութիւնների ծրագրե-

ր ո ւ մ է լ : կ ե ա ն ք ի կ ո չ ո ւ ե ց ք ա ղ ա -քական մի հաւատամք, որը դարձաւա պ ա գ ա յ Ռ Ա կ - ի գ ա ղ ա փ ա ր ա խ օ -սութեան եւ գործունէութեան հիմ-ն ա ք ա ր ը ՝ Հ ա յ ա ս տ ա ն ե ւ Հ ա յ ժ ո -ղովուրդ: Այսինքն՝ հայութեան գո-յապահպանութիւն հայրենիքում եւսփիւռքում:

Ազատականների եւ ռամկավար-ների ծրագրերի համահունչ լինելըթելադրում էր նրանց մէկ կուսակ-ցութեան մէջ միաւորելու անհրա-ժեշտութիւնը: Մի խումբ նշանաւորկուսակցութիւնների 1919 թ. Փարի-զում տեղի ունեցած խորհրդակցու-թեան արդիւնքում կազմւում է «ՀայԱ զ գ ա յ ի ն Ա զ ա տ ա կ ա ն մ ի ո ւ թ ի ւ ն »ա ն ո ւ ն ո վ Գ ո ր ծ ա դ ի ր մ ա ր մ ի ն ը ե ւՀՍՌկ-ի ու վերակազմեալ Հնչակ-ե ա ն ն ե ր ի կ ո ղ մ ի ց ն շ ա ն ա կ ւ ո ւ մ ե նե ր ե ք ա կ ա ն լ ի ա զ օ ր ն ե ր կ ա յ ա ց ո ւ -ց ի չ ն ե ր ս կ ս ո ւ ա ծ մ ի ա ւ ո ր մ ա ն բ ա -նակցութիւնները տրամաբանականաւարտին հասցնելու համար:

Ի վերջոյ 1921 թ. կ. Պոլսում գու-մարուած կուսակցութեան անդրա-ն ի կ հ ա մ ա գ ո ւ մ ա ր ը հ ռ չ ա կ ո ւ մ էՌամկավար Ազատական կուսակ-ցութիւնը : Ընդունւում է ծրագիր,որը թիւ մէկ խնդիր էր համարումհ ա յ ա պ ա հ պ ա ն ո ւ թ ի ւ ն ն ո ւ հ ա յ ո ւ -թեան հզօրացումը, «ՌԱկ-ը պիտիջանայ մասնաւորապէս, որ ազգայ-նական գաղափարը զօրանայ, մեծ-նայ եւ տարածուի հայ ժողովուրդինսիրտին մէջ»:

Շ ո ւ ր ջ մ է կ դ ա ր Ռ Ա կ - ը ա մ է նջանք գործադրեց իր պատուաւոր

ա ռ ա ք ե լ ո ւ թ ի ւ ն ը կ ե ա ն ք ի կ ո չ ե լ ո ւհամար: Արեց ամէն ինչ, որ հայու-թեան աշխարհասփիւռ հատուած-ները համագործակցեն, սատարենմիմեանց ու հայրենիքին : Որ Հա-յաստանը վերածուի կենտրոնաձիգմագնիսական ուժի ամբողջ հայու-թեան համար: Նոյնիսկ Սառը պա-տերազմի դժուար տարիներին, երբհ ա յ ո ւ թ ե ա ն ե ր կ ո ւ հ ա տ ո ւ ա ծ ն ե ր ըերկաթեայ վարագոյրով պատնէշ-ւած էին միմեանցից, ՌԱկ-ը մշա-կութային, եկեղեցական, սպորտա-յ ի ն ե ւ ա յ լ խ ո ղ ո վ ա կ ն ե ր ո վ պ ա հ -պ ա ն ե ց կ ա պ ը հ ա յ ր ե ն ի ք ի հ ե տ ՝սփիւռքում մշտապէս սերմանելով,որ վարչաձեւերն անցողիկ են, իսկՀայաստանը հայութեան միակ հայ-րենիքն է:

Շ ն ո ր հ ա ւ ո ր ե լ ո վ բ ո լ ո ր ռ ա մ կ ա -վարներին յոբելեանի առթիւ, ցան-կանում եմ այսուհետ աւելի հզօր,համախմբուած ու միակամ տեսնելկուսակցութիւնս: Մաղթել, որ ներ-կ ա յ ո ր ո շ տ ա ր ա ձ ա յ ն ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր նա ռ յ ա ւ է տ վ ե ր ա ն ա ն ե ւ հ պ ա ր տ ,արմենականութեան հերոսական ուզ ո ւ լ ա լ ա կ ո ւ ն ք ն ե ր ի ն , Թ է ք է ե ա ն -ն ե ր ի , Տ ա մ ա տ ե ա ն ն ե ր ի , չ ո պ ա ն -եանների, Ահարոնեանների եւ միւսմեծերի պատգամներին ու աւան-դ ո յ թ ն ե ր ի ն վ ա յ ե լ պ ա հ ո ւ ա ծ ք ո վ ,հզօր ու լաւատես շարունակել մերանխախտ յառաջընթացը եւ արձա-ն ա գ ր ե լ յ ա ջ ո ղ ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր ք ա ղ ա -քականութեան մէջ:

«Նոր Կեանք-Արօր»թիւ 1, 22.10.1921

State of Denial կամ Ուրացմանստուերին դէմ փայլող փարոսը

Հինգշաբթի 8 հոկտեմբերին, Մոնթրէալի ‘Segal Centre for Perfor-ming arts’ արուեստից կեդրոնին մէջ, սկիզբ կ’առնէ Ռահուլ Վարմայիհեղինակած ‘State of Denial’ թատրերկի ներկայացումներու շարքը,Teesri Duniya թատերախումբի կատարողութեամբ: Մինչեւ Հոկտեմ-բերի 25-ը, տեղի պիտի ունենան 20 ներկայացումներ, ամէն օր երեկոյ-եան ժամը 8-ին (բացի Ուրբաթ օրերէն) եւ ցերեկոյթներ՝ ամէն չորեք-շաբթի եւ կիրակի օրերը՝ յետմիջօրէի ժամը 1-ին: Մանրամասնու-թիւնները կարելի է առնել հետեւեալ կայքէջէն՝

http://www.segalcentre.org/state-of-denial/

Վարմայի գործին երկրորդ արտադրութիւնն է այս, 2012 թուի անդ-րանիկ ներկայացումներէն ետք: Հայկական Ցեղասպանութեան Հա-րիւրամեակի Գանատայի Մարմնի առաջարկով, Teesri Duniya թա-տերախումբը կրկին անգամ բեմ կը բարձրանայ այս ուժեղ թատե-րախաղով:

‘State of Denial’-ի մէջ անցեալն ու ներկան անքակտելիօրէն միա-հիւսուած են իրար: Թատրերկի հերոսուհին, Օտէթ, որ Ռուանտածնած գանատացի ֆիլմի բեմադրիչ մըն է , կը ճամբորդէ Թուրքիահետազօտելու Հայկական Ցեղասպանութեան եւ անոր հետեւանքովթաքնուած ինքնութեանց մասին լսած իր պատմութիւնները: Հոն կըհանդիպի ծերունազարդ կնոջ մը, Սահանային, որ իր կեանքը նուիրածէ հայ վերապրողներու օգնութեան հասնելու գործին: Սահանա իրմահուան սնարին վրայ սահմռկեցուցիչ գաղտնիք մը կը խոստովանիՕ տ է թ ի ն , ո ր կ ը մ ե ր կ ա ց ն է ո ւ ր ա ց մ ա ն ա յ ն ի ր ա վ ի ճ ա կ ը ո ր ո ւ մ է ջկ’ապրի ներկայի թուրք հասարակութիւնը: Այս գաղտնիքը ունենալովի բ ր ե ւ ա ռ ա ն ց ք , թ ա տ ր ե ր կ ի հ ա ն գ ո յ ց ն ե ր ը կ ը ս կ ս ի ն մ է կ ա ռ մ է կքակուիլ, ժամանակին մէջ ետ ու առաջ ուղեւորութիւններով:

‘State of Denial ’ -ը ցնցող թատերական կտոր մըն է, որ միեւնոյնատեն կուռ հաստատում մըն է ընդդէմ ճշմարտութեան խեղաթիւրման:Ուրացման մեքենայութիւններու ստուերին դէմ փարոսի պէս կանգ-նած այս ներկայացումները արժէ ո’չ միայն տեսնել, այլեւ անոնց հրա-ւ ի ր ե լ ձ ե ր օ տ ա ր բ ա ր ե կ ա մ ն ե ր ն ո ւ ծ ա ն օ թ ն ե ր ն ա լ : Ի ս կ ա պ է ս ո րտպաւորութիւնները պիտի մնան անջնջելի’:

Թատրերկի մասին դիտել հոս՝https://vimeo.com/140615119

Էսքիշեհիրի հայկական եկեղեցւոյնորոգութեան աշխատանքներըկը շարունակուին

Թուրքիոյ Էսքիշեհիրի Սիվրիհի-սար շրջանին մէջ գտնուող հայկա-կան Սուրբ Երրորդութիւն եկեղեցւոյմէջ կը կատարուին բարեկարգմանաշխատանքներ, որոնք կ’աւարտին2-3 ամիսէն:

Այժմ կը կատարուին  ջրամատա-կարարման, լուսաւորման աշխա-տանքները, եկեղեցւոյ տարածքինպիտի տեղադրուին քանդակագործՄեթին Եուրտանուրի ստեղծագոր-ծութիւնները:

Ս ի վ ր ի հ ի ս ա ր շ ր ջ ա ն ի կ ե դ ր ո ն իաշխատակիցները «Ակօս» շաբա-թաթերթին յայտնել են, որ կը ցան-կ ա ն ա ն , ո ր Պ ո լ ս ո յ Հ ա յ ո ց պ ա տ -րիարքութեան մասնակցութեամբ

բացման արարողութիւն կատար-ւ ի : Ա ն ո ն ք յ ա յ տ ն ա ծ ե ն , ո ր   շ ր ջ ա -կ ա յ ք ը դ ր ա կ ա ն կ ը վ ե ր ա բ ե ր ո ւ իեկեղեցին պաշտամունքային արա-րողութիւններու համար բանալուն,սակայն ատոր որոշումը քաղաքա-կան կամք կը պահանջէ:

Եկեղեցին կառուցուած է 1650թուականին 1876 թուականին  հրդե-հ է ն վ ն ա ս ո ւ ա ծ ե կ ե ղ ե ց ի ն վ ե ր ա -բացուած է 1881 թուականին: Եկե-ղեցւո յ վերակառուցումը սկսած է2 0 1 0 թ ո ւ ա կ ա ն ի ն , ե ր բ Ս ի վ ր ի հ ի -ս ա ր ի ս ե փ ա կ ա ն ո ւ թ ի ւ ն ը հ ա մ ա ր -ւ ո ղ ե կ ե ղ ե ց ի ն յ ա ն ձ ն ո ւ ա ծ է Մ շ ա -կոյթի նախարարութեան:

Յակոբ ՄիքաՅէլեան

Երե ւա նի Օփե րա յէն, մին չեւՀ ա ն ր ա պ ե տ ո ւ թ ե ա ն հ ր ա պ ա -րակ եր կա րող Հիւ սի սա յին պո -ղո տան, մայ րա քա ղա քի սիրտնէ: Ամ րան երե կո նե րուն, պո ղո -տան լրիւ տար բեր կշ ռոյ թով կը

բ ա բ ա խ է , տ ա ր բ ե ր գ ո ւ ն ա ւ ո ր ո ւ մ կ ը ս տ ա ն ա յ ,տար բեր համ ու հոտ:

Գտն ուած եմ զա նա զան մայ րա քա ղաք նե րուհ ր ա պ ա ր ա կ ն ե ր ը , շ ա տ բ ա ն ե ր ո ւ ա կ ա ն ա տ ե սեղած եմ, սա կայն Երե ւա նի նման բան չեմ տե-սած. թե րեւս հայ կա կան է, իմ հա րա զատս է ըսե -լո՞վ... չեմ կար ծեր, որով հե տեւ օտար այ ցե լու ներալ մի եւ նոյն տպա ւո րու թիւնը կ՛ու նե նան:

Քա ղա քի ամե նան շա նա ւոր վա ճա ռա տու նե րըայս տեղ են, ամէն քայ լա փո խի սր ճա րան մը կայ,կամ ճա շա րան մը, իսկ այս բո լո րէն կա րե ւո րը ճե -մող նե րուն հոծ թիւն է ու բա ցօ թ եայ «ար ուես տա -նոց նե րը»: Նկար չա կան դպ րոց նե րու աշա կերտ -ներ, կամ շր ջանա ւարտ ներ եռո տա նի նե րու վրայիրենց գծան կա րած դէմ քե րը կը ցու ցադ րեն ումար դոց կը հրա ւի րեն որ նս տին ու իրենց դի ման-կա րը ու նե նան, փո խան փոքր գու մա րի մը:

Երա ժիշտ-կա տա րող նե րու թիւը մեծ է . կանան հատ ներ, որոնք սրին գով, քլա րի նէ թով, կամձեռ նա դաշ նա կով կը նուա գեն ու իրենց դի մացդր ուած տու փի կին մէջ ան ցորդ նե րէն ման րուք -

ներ կը ստա նան: Կան խում բեր, եր բեմն օտար,ա ւ ե լ ի կ ա զ մ ա կ ե ր պ ո ւ ա ծ գ ո ր ծ ի ք ա ւ ո ր ո ւ մ ո վիրենց երաժշ տու թիւնը կը սփ ռեն ու կը հրա ւի րենան ցորդ նե րը, որ պէս զի կե նան եւ ունկնդ րեն: Այլտեղ մը, հայ կա կան զուռ նա յի պա րե ղա նակ նե -րուն տակ, ան ցորդ նե րը իրար շղ թայ ուած, աշ -խոյժ շուրջ պա րով մեծ թիւով հե տաքր քիր նե րուօղակին մէջ գե տի նը կը թն դաց նեն: Անոնք այն -քան ու րախ եւ աշ խու ժօ րէն կը պա րեն, որ ան կա -րե լի է քեզ ալ չքա շեն շուրջ պա րին մէջ: Այս տես -նո ղին պի տի թուի , որ հա յաս տան ցի նե րը աշ -խար հի ամե նաու րախ մար դիկն են:

Քիչ ան դին, կեան քին մէջ ձա խո ղած երգ չու հիմը, իր խզ ուած ձայ նը ձգած, օփե րա յին ար ի ա ներկ՛եր գէ ու կը ստի պէ որ շատ մը յար կա բա ժին նե -րու պա տու հան ներ փակ ուին... եւ այս բո լո րը մի -

ա խ ա ռ ն ո ւ ա ծ , տ ա ր ա տ ե ս ա կ ո ւ խ ա յ տ ա բ ղ է տ ,երաժշ տա կան քոք թէյլ մը կը կազ մեն:

Ան ցորդ նե րուն ձեռ քե րուն սո վո րա բար պաղ -պա ղա կի կո ներ կան, իսկ դէմ քե րուն` ժպիտ: Այսպո ղո տա յին մէջ տխ րու թիւնը տեղ չու նի, կեան քըկ՛եռայ եւ դուն չես կր նար լու սանց քի վրայ մնալ,դուն ալ մաս պի տի կազ մես ընդ հա նուր բարձրտրա մադ րու թեան: Միակ անտ րա մա դիր դէմք ու -նե ցող նե րը մու րաց կան ներն են, որոնց կր նասհան դի պիլ ամէն վայրկ եան. անոնք ալ իրե՛նց դե -րին մէջ են. ան շուշտ եթէ չըլ լա յին, աւե լի լաւ պի -տ ի ը լ լ ա ր , ս ա կ ա յ ն գ ո ր ծ է , պ ի տ ի ա շ խ ա տ ի ն :Դժ ուար է զա նա զա նել իրա ւը սու տէն, իս կա կանաղ քա տը, ար հես տա վարժ մու րա ցի կէն: Քա նիցսգրե ցինք, որ լու ծում մը տր ուի այս տգեղ երե ւոյ -թին, սա կայն ապար դիւն:

Ու րիշ տեղ մը հիւանդ երե խա յի մը նկա րը ցու -ցադր ուած է եւ դրա մա կան օգ նու թիւն կը խընդ-ր ըուի, պզ տի կին վի րա հատ ման հա մար անհը րա -ժեշտ գու մա րը ապա հո վե լու: Ու՞ր է պե տու թիւնը:

Ամե նա հե տաքրք րա կանն այն է, որ այս պո ղո -տա յէն ան ցած ատենդ, ան պայ ման ծա նօ թի մըկը հան դի պիս. Սուր իա յէն եկած ներ, այստեղ զի -րար կը տես նեն ու կ՛ող ջա գուր ուին. «Ե՞րբ եկար,շա տո՞նց... գործ գտա՞ր, ու՞ր կ՛ապ րիս, վարձ քըշա՞տ է... պի տի մնա՞ս... բո լորս ալ նոյն վի ճա կիմէջ ենք... Աստ ուած մեծ է...»

«Բա ցա ռիկ» հա յե րէն իմա ցող տի կին մը կըհարց նէ «Յի սուս եան» պո ղո տան ու՞ր է . ««Յի -սուս եան» չէ տի կին, Հիւ սի սա յին է»...:

LUNDI 19 OCTOBRE 2015 - MONDAY OCTOBER 19, 2015 • ABAKA • 13

ՀԻՒՍԻՍԱՅԻՆ ՊՈՂՈՏԱՆ

Պոլսոյ քաղաքապետութիւնը37.5 միլիոն տոլար պէտք է վճարէՀայ Կաթողիկէ Համայնքին

«Մարմարա» կը հաղորդէ, որ թրքական «Սապահ» թերթը 5 հոկտեմ-բերին հաղորդած է, թէ հայ կաթողիկէ համայնքի Ս. Յակոբ հիւանդանոցինհոգաբարձութիւնը դատական յաղթանակ մը տարած է Պոլսոյ քաղա-քապետութեան դէմ` Շիշլիի ամէնէն բանուկ հրապարակին վրայ 45 տարիառաջ գրաւուած 4474 մեթր քառակուսի հողամասին գծով: Այս հողամասըկը գտնուէր գերեզմանատան շրջանակին մէջ: Դատարանը վերջապէսվ ճ ռ ա ծ է ի ն պ ա ս տ հ ա յ կ ա թ ո ղ ի կ է հ ա մ ա յ ն ք ի ն ե ւ ո ր ո շ ա ծ , թ է ք ա ղ ա -քապետութիւնը հայ կաթողիկէ համայնքին պէտք է վճարէ 111.850.000թրքական լիրա (մօտաւորապէս 37,5 միլիոն տոլար), ինչպէս նաեւ` այդգումարին երկու տարուան տոկոսը:

Այս հարցին պատմութիւնը կ՛երթայ մինչեւ 1971: Այդ թուականին քա-ղ ա ք ա պ ե տ ո ւ թ ի ւ ն ը գ ր ա ւ ա ծ է ր ն շ ե ա լ հ ո ղ ա մ ա ս ը , ո ւ ր ա ւ ե լ ի ո ւ շ կ ա -ռուցուեցան առեւտրական կեդրոններ եւ ստորերկրեայ ճամբաներ: Քա-ղաքապետութիւնը այս հողամասը գրաւելով հանդերձ անոր փոխարժէքըչէր վճարած: Հոգաբարձութիւնը դատ բացած էր այս բռնագրաւման դէմ:Դատարանը երկու տարի առաջ որոշեց, որ բռնագրաւուած հողամասըթափուին մէջ պիտի արձանագրուի Ս. Յակոբ հիւանդանոցին անունով:Բայց քանի որ հոն կառուցուած շինութիւններուն պատճառով կարելիպիտի չըլլար հողամասը վերադարձնել, հոգաբարձութիւնը պահանջած էրհողամասին փոխարժէքը հատուցել:

Որոշումը այժմ պիտի հասնի վճռաբեկ ատեան, եւ եթէ անկէ եւս վա-ւերացուի, ապա հայ կաթողիկէ համայնքը պէտք է ստանայ այս պատ-կառելի գումարը:

ՏԱՀԵՇ Ականահարած Է ՓալմիրիՅաղթանակի Կամարը

«Արապիա» կը հաղորդէ, որ Սու-րիոյ հնագիտական յուշարձաններուպահպանման պետական գործակա-լութեան ղեկավար Մաամուն Ապ-տուլքարիմ յայտնած է, որ ՏԱՀԵՇիզինեալները կը շարունակեն սու -ր ի ա կ ա ն հ ն ա գ ի տ ա կ ա ն Փ ա լ մ ի րքաղաքի աւերումը:

Իսլամականները այժմ պայթեցու-ց ա ծ ե ն հ ն ա գ ի տ ա կ ա ն բ ա ց ա ռ ի կարժէք ներկայացնող քաղաքի Յաղ-թանակի կամարը:

Ը ս տ Ա պ տ ո ւ լ ք ա ր ի մ ի , ա հ ա բ ե -կ ի չ ն ե ր ը ք ա ն ի մ ը ա մ ի ս ա ռ ա ջականներով պատած էին կամարը:Ա պ տ ո ւ լ ք ա ր ի մ ա ւ ե լ ց ո ւ ց ա ծ է , ո ր

զինեալներուն յաջորդ նպատակըՓ ա լ մ ի ր ի ա մ փ ի թ ա տ ր ո ն ի ե ւ ս ի ւ -նաշարի ոչնչացումն է:

Ա ղ բ ի ւ ր ը կ ը մ ա ն ր ա մ ա ս ն է , ո րծայրայեղ իսլամականները ընթա-ց ի կ տ ա ր ո ւ ա ն մ ա յ ի ս ի ն Փ ա լ մ ի ր ըգ ր ա ւ ե լ է ե տ ք ո չ ն չ ա ց ո ւ ց ա ծ ե նա տ ո ր լ ա ւ ա գ ո յ ն հ ա տ ո ւ ա ծ ն ե ր ը `երկու հազար տարուան պատմու-թիւն ունեցող Պել եւ Պաալ Շամինտաճարները:

Ապտուլքարիմ նշեց, որ այս ըն-թ ա ց ք ո վ Փ ա լ մ ի ր հ ն ա գ ի տ ա կ ա նք ա ղ ա ք ը կ ր ն ա յ 3 կ ա մ 4 ա մ ի ս է նգոյութիւն ունենալէ դադրիլ:

ՎՐԻՊԱԿՄեր անցեալ շաբթուայ թիւին մէջ «Ապագայ»ի քառասնամեայ

պատմութեան գրութեան մէջ ցաւալի վրիպում մը կատարուած է ,մոռացումով նոր խմբագրին՝ Աւետիս Պագգալեանի անունը: Պրն.Պագգալեան «Ապագայ»ի պատասխանատու խմբագրի պաշտօնինկոչուեցաւ երեք տարի առաջ ու կը շարունակէ իր նուիրեալ ծա-ռայութիւնը: Նոյն գրութեան մէջ նախկին քարտուղարուհի՝ ՏիկինՆուարդ Բարաղամեանի պաշտօնավարութեան շրջանը պէտք է ըլլայ27 տարի փոխանակ 17 տարուայ: Կը ճշդենք այս զոյգ ցաւալի վրի-պումները:

Եւրոպական Խորհուրդը...Շար. էջ 4-էն

«Հոկտեմբեր 2014-էն սկսեալ, Եւրոպական խորհուրդի ներկայացու-ցիչները կը մասնակցէին Պաքուի մէջ տեղի ունեցող հանդիպումներուն,որոնց նպատակը Ատրպէյճանի իշխանութիւններուն  եւ հասարակութեանմիջեւ երկխօսութեան վերականգնումն էր:

Անկախ այդ նախաձեռնութենէն, մարդու իրաւունքներու վիճակը, ընդ-հանուր առմամբ, այդ երկրին մէջ էապէս վատթարացած է: Աճած է բան-տարկուած իրաւապաշտպաններու թիւը: Եւրոպական խորհուրդը տագ-նապեցնող տեղեկութիւններ ստացած է ազատազրկման վայրերու մէջ զա-նոնք պահելու պայմաններուն վերաբերեալ»:

«Եւրոպական խորհուրդի ընդհանուր քարտուղարը իր այդ որոշումինմասին տեղեկացուցած է Ատրպէյճանի նախագահ Իլհամ Ալիեւին», նշուածէ Եւրոպական խորհուրդի ընդհանուր քարտուղարի մամլոյ գրասենեակիհաղորդագրութեան մէջ:

14 • ABAKA • LUNDI 19 OCTOBRE 2015 - MONDAY OCTOBER 19, 2015

Հայ Եկեղեցականներ...Շար. էջ 11-էն

Կ ի լ ի կ ի ո յ : Ե Ղ Ի Շ Է Կ Ա Ր Ո Յ Ե Ա Ն ,Ա ռ ա ջ ն ո ր դ : Խ Ա Դ Ա Ջ Ա Պ Ա Հ Ե Ա Ն ,Ա ռ ա ջ ն ո ր դ ե ւ Տ ե ղ ա պ ա հ Տ ա ն նԿիլիկիոյ: ԱՐՏԱՒԱԶԴ ՍԻՒՐՄԷԵԱՆ,Ա ռ ա ջ ն ո ր դ : Ե Փ Ր Ե Մ Տ Ո Հ Մ Ո Ւ Ն Ի ,Առաջնորդ: ՄԿՐՏԻՉ ԱՂԱՒՆՈՒՆԻ,Առաջնորդ: Ահա հոյլ մը վերապրողբարձրաստիճան հոգեւորականներորոնք «Սրբազան վրէժը լուծեցին»Եղիշէ Պատրիարք Դուրեանի բա-ռերով:

Ի բ ր թ է պ ա տ ո ւ ա ւ ո ր կ ե ր պ ո վ ,Տանն Կիլիկիոյ ծերունազարդ Սա-հ ա կ Խ ա պ ա յ ե ա ն Կ ա թ ո ղ ի կ ո ս ըՍիսի իր Կաթողիկոսարանէն աք-սորուեցաւ եւ հալածուեցաւ, որ իրԱթոռը վերակերտեց նախ Հալէպի

եւ ապա Անթիլիասի մէջ: ԲաբգէնԿ ի ւ լ է ս է ր ե ա ն , 1 9 1 4 թ ո ւ ի ն ե ր բառաջնորդն էր Անկիւրիոյ թեմին,առողջական պատճառներով, երի-կամներէն մին պէտք է հեռացնէին,ո ւ թ ե լ ա դ ր ա ծ Ա մ ե ր ի կ ա ե ր թ ա լ ե ւբ ո ւ ժ ո ւ ի լ : Ա զ ա տ ե ց ա ւ վ ե ր ա հ ա սսպանդէն: Թորգոմ Գուշակեան նոյնտարին հրաժարած ըլլալով Սեբաս-տ ի ո յ թ ե մ ի ա ռ ա ջ ն ո ր դ ո ւ թ ե ն է ն ,Եգիպտոսի Առաջնորդ ընտրուած էրեւ Գահիրէ մեկնած: Նոյնպէս վերեւյիշեալ հոգեւորականները պաշտօն-ներու բերումով Օսմանեան Թուր-քիոյ սահմաններէն դուրս մեկնածը լ լ ա լ ո վ ՝ ա զ ա տ ե ց ա ն : Բ ո լ ո ր ն ա լա զ ա տ ե լ ո վ ձ ե ռ ն թ ա փ չ ե ղ ա ն ս ա -կայն: Երբե’ք: Ընդհակառակը մեկ-ն ե ց ա ն Ե ր ո ւ ս ա ղ է մ , ե ւ ա պ ա Ա ն -թիլիաս ուր վերակերտեցին Աթոռ-ներն ու Ընծայարանները:

Արուետ եւ Յիշողութիւն...Շար. էջ 5-էն

շնորհակալութիւն յայտնել պատւոյ հիւրերուն, շնորհաւորել մեր գաղութիղեկավար մարմինները, Եկեղեցիներն ու Միութիւնները իրենց անսակարկաջակցութեան համար, բոլոր յանձնախումբերու անդամները, ինչպէս նաեւժիւրիի անդամներուն եւ մեր սիրելի արուեստագէտներուն, որոնց ջան-քերուն շնորհիւ կարելի եղաւ մեր անհամար արուեստի ստեղծագործներըվերակենդանացնել եւ վերապրել...»:

Շնորհակալական եւ շնորհաւորական խօսքերով հանդէս եկաւ Մշա-կութային ենթայանձնախումբի Ատենապետուհի՝ Տիկ. Հուրի Նաճարեան,որ իր խօսքերուն մէջ ըսաւ. «...Սրտի անհուն հրճուանքով կ’ողջունենք Հա-յոց Ցեղասպանութեան 100-ամեակին ձօնուած «Արուեստ եւ Յիշողութիւն»ցուցահանդէսը, որը շուրջ մէկուկէս տարի առաջ նախաձեռնուած տեսլա-

կան այս ծրագիրը արդէն իրականութիւն է... մեր աչքի առջեւ կը պարզուին32 Գանատահայ Արուեստագէտներու շուրջ 50 կտորներ, որոնք մտայղա-ցումն են 2-րդ – 3-րդ վերապրողներու սերունդի յիշողութեան շղթային որըփոխանցուած է, գրաւոր, բանաւոր նոյնիսկ լռութեամբ...

Կորսնցուցինք այն յօրինող միտքը, տարրը որ պիտի ստեղծագործէր,գալիք սերունդը պիտի դաստիարակէր. այս պարագային՝ արուեստի բոլորբնագաւառներէն ներս, գեղանկարչութիւն, քանդակագործութիւն, ճարտա-րագիտութիւն, գրականութիւն, թատերգութիւն եւ երաժշտութիւն...» խօս-քերը վերջացուց ըսելով. «մեր յատուկ շնորհակալութիւնը եւ գնահատանքըկ’ուղղենք բոլոր մասնակցող Գանատահայ արուեստագէտներուն, որոնցգործերը պիտի ըմբոշխնենք այսօր, թող որ ըլլան՝ խունկ ու մոմ մեր անմեղզոհերու յիշատակին, որոնք այսօր սուրբեր են արդէն.. . Ազգերու մեծու-թիւնը քաղաքակիրթ աշխարհի մէջ, իրենց թիւով կամ ուժով չէ որ կը գնա-հատուի, այլ բարձր արուեստով:

Հայ Ազգն ալ այդ ազգերէն մէկն է, թէեւ քիչ է թիւով, սակայն հարուստ էիր մշակութային ժառանգութեամբ. թող որ յարատեւօրէն բարգաւաճի եւզարգանայ Հայ Մշակոյթն ու Արուեստը...»:

Անգլերէն լեզուով բարի գալստեան եւ շնորհակալական խօսքերով ելոյթունեցաւ, ցուցահանդէսի կազմակերպիչ յանձնախումբի Ատենապետ Պրն.Վաչէ Իսքէճեան, ան շնորհակալութիւն յայտնեց կազմակերպիչ մարմնիանդամ-անդամուհիներուն, արուեստագէտներուն, ժիւրիի անդամներուն,Քէն Գարբէնթըրի, Պարպարա Միչըլի եւ Գաթրին Փայքի որոնք բծախնդրօ-րէն կատարած էին նկարչական զտումները: Այս առթիւ հրատարակուածէր գեղատիպ գրքոյկ մը ուր ամփոփուած էին, արուեստագէտներու գոր-ծերն ու կենսագրական գիծերը:

Մեր շնորհակալութիւնը կը յայտնենք կազմակերպող յանձնախումբիանդամներուն, որոնք ճիգ չխնայեցին լաւագոյնս ծրագրելու եւ արուեստիայս փունջը հայ եւ օտար արուեստասէր հասարակութեան հրամցնելու,վարձքը կատար բոլոր նուիրատուներուն եւ այս ծրագիրը սատարող-ներուն.

Ցուցահանդէսը հանրութեան բաց էր Սեպտեմբեր 25-էն մինչեւ Հոկ-տեմբեր 1, 2015:

Որոտավանքը կը վերականգնուի

Ո ր ո տ ա ն ի կ ի ր ճ ի ե զ ր ի ն , ձ ա խ ա կ ո ղ մ ե ա ն բ ա ր ձ ո ւ ն ք ի վ ր ա յ վ ե ր կ ըխոյանայ միջնադարեայ Վաղատուն վանքը կամ Որոտնավանքը, որուվերականգնողական աշխատանքները պիտի աւարտին 2016 թուականին:Մշակոյթի Նախարար Յասմիկ Պօղոսեան յայտնեց որ Որոտնավանքը2015ին ընդգրկուած է յուշարձանները վերականգնելու ծրագրի մէջ ուպետական պիւտճէէն 60 միլիոն դրամ յատկացուած է վերականգնումիհամար:

Ճարտարապետ Արմէն Յովսէփեան տեղեկացուց որ մշակուած էր յա-տուկ ծրագիր մը տանիքին գոյացած բուսականութիւնն ու շինարարականաղբը հեռացնելու նպատակով: Վանական համալիրէն ներս Ս. Կարապետեկեղեցւոյ հիւսիսային խորանի վրայ կայ որմնանկար մը, որ եւս կը վերա-կանգնուի:

1000 թուականին Սիւնեաց թագուհի Շահանդուխտի կողմէ է որ կա-ռուցուած է Որոտնավանքը:

Վ ա ն ա կ ա ն հ ա մ ա լ ի ր ը լ ր ջ օ ր է ն վ ն ա ս ո ւ ա ծ է ր 1 9 3 1 ի ե ր կ ր ա շ ա ր ժ իհետեւանքով. քանդուած էին Ս. Կարապետ եկեղեցւոյ գմբէթն ու ծածքերը,յ ո ւ շ ա ս ի ւ ն ը , ս ի ւ ն ա ս ր ա հ ն ե ր ը , վ ա ն ք ի տ ն տ ե ս ա կ ա ն շ ի ն ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր ը ,պարիսպը: Համալիրը վերականգնե լու աշխատանքներ կը տարուէինտակաւին 1980-ականներուն, բայց աշխատանքները ընդհատուած էին1992ին:

Ըստ Ստեփանոս Օրբէլեանի, վանքը դեռ վաղուց ուխտավայր եղած է,որովհետեւ հոն կար եկեղեցի մը՝ Ս. Գրիգոր Լուսաւորչի անունով, որ վե-րաշինուած էր Ստեփանոսի կողմէ: Մարդիկ կը հաւատային որ եկեղեցինկը դարմանէր այն մարդիկը, որոնք թունաւոր օձէ խայթուած էին: Այդպատճառով ալ Շահանդուխտը կոփածոյ քարերով եկեղեցի կառուցանեցՍ. Ստեփանոս Նախավկայի անունով: Վաղատնի վանքի Ս. Ստեփանոսեկեղեցւոյ արեւելեան պատուհանի պսակի քարի վրայ պահպանուած էՇահանդուխտ Ա. Թագուհիի շինարարական արձանագրութիւնը.

«Շինեցաւ հրամանով թագաւորին Սմբատայ ի ձեռն Շահանդխտոյ բա-րեպաշտ թագուհւոյ»:

Երեւանի դպրոցներուն մէջ կ’ուսանին462 սուրիահայ աշակերտներ

Ընթացիկ տարուայ դպրոցական ծրագիրներու արձանագրուածարդիւնքները ներկայացուցած է հանրակրթութեան վարչութեան պետԳայանէ Սողոմոնեան, որ յայտնած է թէ Երեւանի քաղաքապետու-թեան ենթակայ դպրոցներու 84 հատին մէջ կ’ուսանին 462 սուրիահայաշակերտներ, որոնց 103-ը՝ մանկապարտէզի մէջ:

«Սուրիահայ երախաները Երեւանի կրթօճախները կ’ընդունուինարտահերթ կերպով եւ վճարովի ծառայութիւններէն ալ կ’օգտուինանվճար կերպով» յայտնած է Սողոմոնեան:

Ան նաեւ տեղեկացուցած է թէ Երեւանի 12 վարչական շրջաննե-րէն 9-ին մէջ կը գործեն շախմատի դպրոցներ եւ թէ յառաջիկայիներեք վարչական շրջաններու մէջ եւս կը բացուին շախմատի դպրոց-ներ:

Հայ Տուն Ընտանիքի ԾառայութեանԱռաքելութիւնը տեղեկատուական նիստ մը

կազմակերպած է Սուրիահայերըհովանաւորելու ծրագիրի նոր դիմումներու

պահանջքներու կապակցութեամբՍոյն նիստի ընթացքին, Հայ Տունի ներկայացուցիչները պիտի բա-

ցատրեն՝ որպէս հովանաւորող ընտրուե լու չափանիշները, երաշ-խաւորի պարտաւորութիւնները եւ դիմումներ ներկայացնելու նորձեւը:

Բոլոր անոնք որոնք հետաքրքրուած են նոր դիմումներ ներկա-յացնելու, յառաջիկայ Նոյեմբեր 2015-ին, թող հաճին նկատի ունենալստորեւ նշուած երկու թուականները, որպէսզի մանրամասնօրէնքաջատեղեակ ըլլան այդ բոլոր նորութիւններու մասին:

Նոյն հանդիպում ժողովը տեղի պիտի ունենայ երկու տարբեր թուա-կաններով, ըստ ձեր յարմարութեան:

Շաբաթ՝ 24 Հոկտեմբեր, 2015Կ. ե. ժամը 3:00-ին, Պոլսահայ կեդրոն2855 Victor Doré, Montreal, QC H3M 1T1

Եւ

Կիրակի՝ 25 Հոկտեմբեր, 2015Կ. ե. ժամը 3:00-ին , Հ.Բ.Ը.Մ-ի կեդրոն805 Manoogian, Saint-Laurent, Qc, H4N 1Z5

Յաւելեալ մանրամասնութիւններու համար կարելի է հեռաձայնելՀայ Տուն-ի գրասենեակ (514) 276-9479 ext.4.

LUNDI 19 OCTOBRE 2015 - MONDAY OCTOBER 19, 2015 • ABAKA • 15

Patouo\ Fiur^

Aãnoua˜a\l Tikin Mari A[axar;an

<abaë 31 Fokt;mb;r

;u Kiraki 1 No\;mb;r 2015

vamè 10!00-çn

†;Èa©in a,ôatan˘n;r

Anou,;[çnnârou ;u ômor;[çnn;rou wayaÈ˘

:rkou ˚r;roun^ ya,i spasarkouëiun

|au;l;al manramasnouë;an famar f;Èa]a\n;l

:k;[;Ûuo\ gras;n;ak^ (514) 279-3066 ëiuin

S& Grigor Lousauoric AÈaÁnordanist :k;[;Ûi

Cathédrale Arménienne St-Grégoire l’IlluminateurSt. Gregory the Illuminator Armenian Cathedral

T A R : K A N

Kaãmak;rpouë;amb^

TIKNANZ |AN†NA>OUMBI

Իզապելլա Եայլեան`Եւրոպայի 20 տարեկանէն վարծանրաբարձութեան ախոյեան

Քլայպետայի մէջ (Լիթուանիա) կը շարունակուին Եւրոպայի երիտա-սարդներու (20 տարեկան) եւ 23 տարեկանէն վար ախոյեանութեանմրցումները:

20 տարեկանէն վար աղջկանց 58 քկ դասակարգին մէջ Եւրոպայիա խ ո յ ե ա ն ի կ ո չ ո ւ մ ը ն ո ւ ա ճ ե ց Հ ա յ ա ս տ ա ն ը ն ե ր կ ա յ ա ց ն ո ղ Ի զ ա պ ե լ լ աԵայլեան, կը յայտնէ ArmSport.am:

Հայ մարզիկուհին երկամարտի 194 քկ (88+106) արդիւնքով ոսկի մե-տալին տիրացաւ` 1 քկ-ով գերազանցելով ուքրանացի Վերոնիքա Իվա-սիուքը:

Պրոնզ մետալին տիրացաւ ռուս Իրինա Փայմուլքինա (186 քկ):

ABAKA News, onlineՀամացանցային եռալեզու ամէնօրեայլրատուական ճոխ հրատարակութիւնը

www.abakanews.org

Հանրայայտ ֆութպոլիստ ԵուրիԺորկայէֆ Հայաստան գնաց

Ֆութպոլի աշխարհի եւ Եւրոպայի ախոյեան Եուրի Ժորկայէֆ Հայաս-տան գնաց, մասնակցելու համար Երեւանեան առաջին կիսամարաթոնին:Հայաստանի մէջ առաջին անգամ ըլլալով 3 Հոկտեմբերին պիտի կայանայվազքի միջազգային կիսամարաթոն մը, որ նպատակ ունի խթանել թեթեւաթլէթիզմի տարածումը, քարոզել առողջ ապրելակերպ եւ զարգացնելմարզական զբօսաշրջութիւնը: Կիսամարաթոնին պիտի մասնակցի նաեւԵուրի Ժորկայէֆ:

Հանրայայտ մարզիկը զուարթնոց օդակայանին մէջ 30 Սեպտեմբեր2015-ին, դիմաւորուեցաւ Աթլէթիզմի ֆէտէրասիոնի նախագահ ՌոպերթԷմմիեանի կողմէ:

Գանատահայ Նորայր Քասպէր կը մասնակցի Ֆօթօ-Իսթանպուլփառատօնին

Գանատահայ լուսանկարիչ-տեսողական արուեստագէտ՝ Նորայր Քաս-պէր կը մասնակցի Ֆօթօ-Իսթանպուլ փառատօնին, որուն բացումը պիտիկատարուի 9 Հոկտեմբերին: Հայազգի լուսանկարիչը «ժամանակի մասինպիտի խօսիմ ձեզի» խորագրով լուսանկարներու ընտրանի մը պիտիցուցադրէ լուսանկարչական արուեստի սիրահարներուն:

Ընդարձակ եւ ծածանող մետաքսեայ կտորներով զարդարուած է ցու-ցասրահը ու լուսանկարները զետեղուած են տեսողական արուեստի այդհամադրութեան մէջ:

Նորայր Քասպէր հայազգի ծագումով գանատացի արուեստագէտ է:Հասակ առած է Վենետիկի մէջ ներկայիս կը բնակի Թորոնթօ: Քասպէրիզգացականութիւնը ծնունդ կ’առնէ բազմամշակոյթ դաստիարակութիւնտեսած ըլլալէն եւ հասած է զանազան կարգապահութիւններով հարուստգեղարուեստական ձեւաւորումի մը: Վկայուած է Վենետիկի համալսա-րանէն, ուր ուսանած է լուսանկարչութիւն ու ճարտարապետութիւն, յետոյուսումը շարունակած է Գանատայի մէջ, ուր Մոնթրէալի Գոնգորտիա հա-մալսարանին մէջ հետեւած է շարժանկարային արուեստի ճիւղի դասըն-թացքներու:

Ան Գանատայի Շարժանկարի Միութեան անդամ է: Գանատայի մէջ նշա-նաւոր է տեսողական արուեստի լուսանկարներով եւ գեղարուեստականժապաւէններով, որպէս արտադրիչ:

16 • ABAKA • LUNDI 19 OCTOBRE 2015 - MONDAY OCTOBER 19, 2015

Նալպանդեան.«ՊատերազմիպարագայինՀայաստանը կրնայճանչնալ Արցախիանկախութիւնը»

Ե թ է ղ ա ր ա բ ա ղ ե ա նհ ա կ ա մ ա ր տ ո ւ թ ե ա նշուրջ բանակցութիւն-ն ե ր ը ա յ լ ե ւ ս չ շ ա ր ո ւ -ն ա կ ո ւ ի ն , ե ւ խ օ ս ո ւ իպ ա տ ե ր ա զ մ ա կ ա նգ ո ր ծ ո ղ ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր ո ւմասին, Հայաստանը կըձ ե ռ ն ա ր կ է հ ա մ ա պ ա -տ ա ս խ ա ն ք ա յ լ ե ր , ն ե -ր ա ռ ե ա լ ` Լ Ղ Հ ա ն կ ա -խ ո ւ թ ե ա ն ճ ա ն ա չ ո ւ մ նո ւ Լ Ղ ա ն վ տ ա ն գ ո ւ -թեան երաշխիք ըլլալուհ ա մ ա ր ա ն հ ր ա ժ ե շ տմիւս քայլերը:

Այդ մասին՝ ըստ PanARMENIAN.Net-ի՝ Ազգա-յին ժողովի եւ կառավարութեան միջեւ հերթա-կան հարց ու պատասխանի ժամանակ յայտարա-րած է ՀՀ արտաքին գործոց նախարար ԷդուարդՆալպանդեան, պատասխանելով «Ժառանգու-թիւն» խմբակցութեան պատգամաւոր ԶարուհիՓոստանջեանի հարցումին:

Արտաքին գործոց նախարարը նշած է նաեւ,որ Մինսքի խումբի համանախագահները արդէնուղղորդուած ու հասցէագրուած յայտարարու-թիւններ կ՛ընեն այն մասին, թէ ով է այդ հրադա-դ ա ր ի խ ա խ տ մ ա ն պ ա տ ճ ա ռ ը ո ւ կ ը ն շ ե ն , ո րպ է տ ք է ա ն պ ա յ մ ա ն ս տ ե ղ ծ ո ւ ի հ ր ա դ ա դ ա ր իխախտման հետաքննութեան մեխանիզմ: «Ընդորում, նրանք յայտարարում են, որ Հայաստանըհամաձայնւում է այդ մեխանիզմի ստեղծմանը,ի ս կ Ա տ ր պ է յ ճ ա ն ը ` հ ր ա ժ ա ր ւ ո ւ մ : Ա յ ս ի ն ք ն ,դրանով ասում են, որ հրադադարի խախտման եւմիջադէպերի ամբողջ պատասխանատուութիւնըընկնում է Ատրպէյճանի վրայ», – շեշտած է Նալ-պանդեան:

Ան յիշեցուցած է, որ նախօրէին նաեւ Քոնկ-րէսի Արտաքին յարաբերութիւններու յանձնա-ժողովի նախագահ Ռոյսը եւ քոնկրէսական Էն-կըլը նամակ գրած են Ճէմյս Ուորլիքին, կոչ ընելովյ ա ւ ե լ ե ա լ ջ ա ն ք ե ր գ ո ր ծ ա դ ր ե լ ո ւ հ ր ա դ ա դ ա ր իամրապնդման իմաստով: Ըստ Նալպանդեանի,խօսքը կ ՛երթայ նաեւ հրադադարի խախտմանվերահսկողութեան մեխանիզմի ստեղծման մա-սին:

« Ե ռ ա ն ա խ ա գ ա հ ն ե ր ի ն ա խ ա ձ ե ռ ն ո ւ թ ե ա ն ըաջակցել են ոչ միայն միջազգային կառոյցները,այլեւ տարբեր խորհրդարաններ, այդ թւում` ամե-րիկեան Քոնկրէսը, որը բաց նամակ է գրում այդհարցի շուրջ: Այսօր Ուորլիքն արձագանգել է `նշելով, որ ինքը միանգամայն ողջունում է այդնախաձեռնութիւնը», – ըսած է Նալպանդեան,ընդգծելով, որ Երեւանը նոյնպէս կ՛ողջունէ այդառաջարկը:

Ետմ-ին Ատրպէյճանի անդամակցութեան հա-ւանականութիւնը մեկնաբանելով, Նալպանդեա-նը նշեց, որ խօսակցութիւններն ընդամէնը են-թադրուող իրավիճակի մասին են, կառոյցն այսօրայդպիսի հարց չի քննարկում: «այդպիսի որո-շումները պէտք է ընդունուեն կ’ոնսենսուսովէ,-»շեշտել է նա:

Ֆրանսան բոլոր շահագրգիռկողմերուն կոչ կ’ընէ հետեւելու,որպէսզի հայ-ատրպէյճանկանս ա հ մ ա ն ի ն ո ր ե ւ է մ ի ջ ա դ է պայլեւս չըլ լայ : Այս մասին ՄԱԿԳլխաւոր ասամբլէայի մէջ ելոյ-թէն ետք տուած մամուլի ասու-լիսի ժամանակ ըսած է Ֆրան-ս ա յ ի ն ա խ ա գ ա հ Ֆ ր ա ն ս ո ւ աՕլանտ:

Ի ն չ պ է ս կ ը տ ե ղ ե կ ա ց ն էNews.am-ը` յղում կատարելովԷլիզէեան պալատի պաշտօնա-կան կայքին, Օլանտ, պատաս-խ ա ն ե լ ո վ Հ ա յ ա ս տ ա ն ի ս ա հ -մաններուն Ատրպէյճանի իրա-կանացուցած յարձակողականվերջին դէպքերուն, նշած է, որ

Փարիզը պատասխանատուու-թիւն կը զգայ, քանի որ Ֆրան-ս ա ն ա յ ն կ ա ռ ո յ ց ի հ ա մ ա ն ա -խ ա գ ա հ ն ե ր է ն է , ո ր ո ւ ն ն պ ա -տակը այդ հակամարտութեանըլուծում գտնելն է : “Այդ պատ-ճառով մենք կը խնդրենք բոլորշահագրգիռ կողմերէն հետեւիլ,ո ր պ է ս զ ի ս ա հ մ ա ն ի ն ա յ լ ե ւ սմ ի ջ ա դ է պ ե ր չ ’ ը լ լ ա ն : Ե ւ մ ե ն քջ ա ն ք ե ր կ ը գ ո ր ծ ա դ ր ե ն ք մ ե րմիջնորդութիւնը շարունակելուհամար: Դուք գիտէք, որ վեր-ջերս ես այցելեցի Հայաստանեւ Ատրպէյճան, որպէսզի ըսեմայս նոյն բանը, որպէսզի մենքկ ա ր ե ն ա ն ք կ ա յ ո ւ ն լ ո ւ ծ ո ւ մգտնել այս հակամարտութեան”,-

ըսած է Ֆրանսայի նախագա-հը:

Ֆրանսուա Օլանտ հայ-ատրպէյճանականսահմանին միջադէպեր թոյլ չտալու կոչ կ՛ընէ

~ransoua Ølant

Hdouard Nalpant;an