1 Hyrje ne Biznes Nderkombetar

Prof. dr. Besim BEQAJ 1

Biznesi ndërkombëtar

Prof. Dr. Besim BEQAJ

Prof. dr. Besim BEQAJ 2

Domosdoshmëria e Biznesit Ndërkombëtar:

Objektivat e të mësuarit

• Të kuptojmë historinë dhe rëndësinë e biznesit global.

• Të mësojmë definicionin e biznesit ndërkombëtar.

• Të njohim (mësojmë) rritjen e lidhjeve globale të sotshme.

• T’i vlerësojmë mundësitë dhe sfidat e ofruara nga biznesi ndërkomëtar.

Prof. dr. Besim BEQAJ 3

Sferat e biznesit ndërkombëtar

Prof. dr. Besim BEQAJ 4

Definimi i Biznesit ndërkombëtar

Biznesi ndërkombëtar paraqet të gjitha transakcionet komerciale (private dhe qeveritare) në mes të dy apo më shumë vendeve.

Biznesi ndërkombëtar përbëhet prej transaksioneve të cilat lindin, kryhen dhe zhvillohen përtej kufijve të vendit me qëllim të plotësimit të objektivave të individëve dhe organizatave.

Qëllimi i biznesit privat është rritja ose stabilizimi i profitit i cili parcijalisht mvaret nga: Shitjet e jashtme dhe Resurset e jashtme

Prof. dr. Besim BEQAJ 5

Arsyet e bërjës së BN

Zgjerimi i shitjes Kërkimi i resurseve Divesifikimi i burimeve të shitjes dhe

furnizimit Minimizimi i rrezikut konkurues

Prof. dr. Besim BEQAJ 6

Format e BN

Exporti i mallrave dhe shërbimeve Importi i mallrave dhe shërbimeve Investimet e huaja të drejtëpërdrejta Investimet portofol Kontratat menaxheriale Aleancat strategjike

Joint veture Veprimet tjera

Prof. dr. Besim BEQAJ 7

Globalizimi Transportimi është më i shpejtë Komunikimi mundëson kotroll të aktiviteteve nga

largësitë Shpenzimet e transportit dhe komunikimit nuk janë të

larta për biznesin ndërkombëtar

Barrierat e ulëta qeveritare ndaj levizjës së mallrave, sherbimeve dhe resurseve iu mundëson ndërmarrjeve shfrytëzimin e përparësive të biznesit ndërkombëtar

Prof. dr. Besim BEQAJ 8

Funksionimi i BN Kur funksionohet jashtë, ndërmarrjet

duhet të përshtasin metodat e tyre të zakonshme biznesore. Kjo ndodh për shkak se kushtet e jashtme shpesh diktojnë përdorimin e metodave të përshtatëshme dhe sepse menyra e funksionimit të biznesit ndërkombëtar dallon nga metodat dhe menyrat e funksionimit të biznesit vendor.

Prof. dr. Besim BEQAJ 9

Pyetjet kyçe para se të lëvizet drejt tregjeve ndërkombëtare:

• Si do të përshtatet ideja, produkti, ose shërbimi jonë në tregun ndërkombëtar?

• A do të ishte më mirë të kyçemi në një treg përmes tregtisë apo përmes investimeve?

• Cilat janë ndryshimet e nevojshme në produkt në mënyrë që produkti t’i përshtatet kushteve të tregut të jashtëm?

• Çfarë kërcënimesh mund të na paraqiten nga konkurrenca (e brendshme/globale)?

• Si mund të neutralizohen këto kërcënime?

Prof. dr. Besim BEQAJ 10

Vlera e lidhjeve globale

• Sot, lidhjet globale e ndërlidhin tregtinë, tregjet financiare, teknologjinë, dhe standardet jetësore së bashku në një mënyrë të paparë!

• Investimet globale i shtyejnë kompanitë të rishikojnë dhe të luajnë me rregulla të reja në:• praktikat biznesore • kërkesat ligjore • etikë

Prof. dr. Besim BEQAJ 11

Tregtia

• Një ngricë në Brazil dhe efektet e saj në prodhimin e kafës do të kenë pasoja negative të cilat do të manifestohen me pamjaftueshmëri të këtij produkti dhe si pasojë e kësaj çmimet do të rriten.

Prof. dr. Besim BEQAJ 12

Tregjet financiare

• Një rrënie e vlerës se Pezos Meksikane u manifestua me ndryshime negative në tregjet financiare të të gjitha ekonomive ne rritje dhe kishte efekte të mëdha në Poloni, Hungari dhe Republikën Çeke.

Prof. dr. Besim BEQAJ 13

Teknologjia krijon lidhje të fuqishme individuale

• Teknologjia kompjuterike, komunikimet satelitore, dhe telekomunikacioni u mundëson qasje në kohë reale të njerëzit dhe informatat në nivel global.

Prof. dr. Besim BEQAJ 14

Njerëzit...

• Dëgjimi i muzikës botërore • Përcjellja e programeve ndërkombëtare të trensmetuara nga CNN etj.• Veshja e xhinseve të kaltërta dhe vallëzimi i valleve të njëjta• Ushqimet si hamburger, tacos, dhe pica• Rezultati është që investimi ndërkombëtar është në shkallën më të lartë të paparë deri me tani.

Prof. dr. Besim BEQAJ 15

Ndikimet makroekonomike të Biznesit Ndërkombëtar

• Tregjet globale e rrisin numrin e konsumatorëve potencial.

• Ndërmarrjet mund të rrisin aftesine e mesimit më shpejt dhe të prodhojnë produkte me shpenzime më të ulëta shumë më shpejt.

• Ndërmarrjet mund të përmirësojnë aftësitë e tyre konkurruese.

Prof. dr. Besim BEQAJ 16

Biznesi Ndërkombëtar krijon ndryshime ndërkombëtare

• Çmimet e produkteve të teknologjisë së lartë bien si pasojë e konkurencës globale

• VCR’s nuk prodhohen më në SHBA • Vetëm një përqindje e vogël e motoçikletave

prodhohen në SHBA• Industria e këpucëve në SHBA është duke u

shuar.

Prof. dr. Besim BEQAJ 17

Përparësitë e mundshme për një ndërmarrje ndërkombëtare:

• Qasje në teknologjinë e avancuar • Aftësia për të kapitalizuar zhvillimin e

produktit • Fuqia superiore financiare • Thellësia dhe gjerësia e talentit për të

menaxhuar • Rreziku politik i reduktuar

Prof. dr. Besim BEQAJ 18

Ndikimet e jashtme në BN Veprimi i ndërmarrjes në rrethinë kërkon jo

vetëm njohuri menaxheriale për funksionimin e biznesit, por gjithashtu kërkohet njohuri bazë për shkencat shoqërore: shkencat politike, ligjshmerinë, antropologjinë, sociologjinë, psikologjinë, makroekonominë, dhe gjeografinë.

Prof. dr. Besim BEQAJ 19

Evoluimi i strategjive në procesin e ndërkombtarizimit

Qasja pasive në aktive në drejtim të mundësive të reja Veprimet ndërkombëtare krahas atyre vendore në biznes Drejt qasjeve të palimituara në menyrat e veprimit Lokacionet pakta të jashtme drejt atyre të shumta dhe të

palimituara Ngjajshmëritë drejt jongjajshmërive në ambient

Prof. dr. Besim BEQAJ 20

Forcat kundërthenëse Standardizimi global vs. Praktikave nacionale

Praktikat e standardizimit global tentojnë të zvogëlojnë shpenzimet. Praktikat nacionale iu mundësojnë ndërmarrjeve të adaptohen në kushtet unike lokale.

Konkurenca e vendeve vs. Konkurencës së ndërmarrjeve Vendet moderojnë plotësimin e kushteve globale të efikasitetit dhe

qëllimeve biznesore sepse ka rivalitet me vendet tjera. Sovraniteti vs. Raportet ndër nacionale

Vendet janë të gatëshme të lejojnë prekje të sovranitetit me qëllim: Arritjes së reciprocitetit Qasja e përbashkët ndaj problemeve Ballafaqimi me shqetësimet extrateritoriale

Prof. dr. Besim BEQAJ 21

Përmbledhje:

• Biznesi ndërkombëtar ka ekzistuar që nga formimi i kufijve nacional

• Biznesi ndërkombëtar i ka dhënë formë historisë botërore

• Lidhjet globale janë çelës i mundësive dhe sukseseve të biznesit ndërkombëtar

Prof. dr. Besim BEQAJ 22

Pyetje për të diskutuar:

- Krahasoni dhe ballafaqoni biznesin vendor dhe atë ndërkombëtar.