หนวยท 1ระบบความปลอดภยในงานไฟฟา

และอเลกทรอนกส

วาทรอยตร ไชยา สายณหแผนกวชาชางไฟฟากำาลง วทยาลยเทคนค

ปราจนบร

งานไฟฟาและอเลกทรอนกสเบองตน(3100-0003)

ไฟฟานนมประโยชนมากมายกจรงแตในเวลาเดยวกนกมอนตรายอยในตวของมนเอง ถาใชผดวธกอาจมอนตรายถงแกชวตได เพราะความประมาทหรอเพกเฉยตอสงทเกดขนเพยงเลกนอยอาจนำามาซงความหายนะและความสญเสยตางๆแมกระทงชวตของผใชไฟฟาเอง ผใชไฟฟาจงมความจำาเปนตองเรยนรวธการใชไฟฟาอยางปลอดภยควบคไปดวยองคประกอบทจะทำาใหเกดอนตรายจากการใชไฟฟานน มอยสองสวน คอสวนของ การตดตงทางไฟฟากบสวนของเครองใชไฟฟา

การใชไฟฟาอยางปลอดภย

2

สาขาวชาวศวกรรมไฟฟา ภาควชาวศวกรรมไฟฟา บณฑตวทยาลย สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาพระนครเหนอ, 2550.

มอก.เครองใชไฟฟา

3

พจนานกรมฉบบราชบณฑตยสถาน พ.ศ. 2542 ใหคำานยามคำา มาตรฐาน วา “ ”

มาตรฐานของเครองใชไฟฟา

มาตรฐาน คอ สงทถอเอาเปนเกณฑสำาหรบเทยบกำาหนด ทงในดานปรมาณและคณภาพ เชน มาตรฐานอตสาหกรรม

สาขาวชาวศวกรรมไฟฟา ภาควชาวศวกรรมไฟฟา บณฑตวทยาลย สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาพระนครเหนอ, 2550.

มอก.เครองใชไฟฟา

4

พระราชบญญตมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรม พ.ศ. 2511 ไดกำาหนดคำาวา มาตรฐาน ไววา “ ” มาตรฐาน คอ ขอกำาหนดรายการอยางใดอยางหนง“ ”หรอหลายอยางเกยวกบ

1) จำาพวก แบบ รปราง มต การทำา เครองประกอบ คณภาพ ชน สวนประกอบ ความสามารถ ความทนทาน และความปลอดภยของผลตภณฑอตสาหกรรม2) วธทำา วธออกแบบ วธเขยนรป วธใช วตถทจะนำามาทำาผลตภณฑอตสาหกรรม และความปลอดภยอนเกยวกบการทำาผลตภณฑอตสาหกรรม3) จำาพวก แบบ รปราง มตของหบหอหรอสงบรรจชนดอน รวมตลอดถงการทำา หบหอหรอสงบรรจชนดอน วธวเคราะห วธเปรยบเทยบ วธตรวจ วธทดสอบและ วธชง ตวง วด อนเกยวกบผลตภณฑอตสาหกรรม

สาขาวชาวศวกรรมไฟฟา ภาควชาวศวกรรมไฟฟา บณฑตวทยาลย สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาพระนครเหนอ, 2550.

มอก.เครองใชไฟฟา

5

4) วธทดลอง วธวเคราะห วธเปรยบเทยบ วธตรวจ วธทดสอบ และวธชง ตวงวด อนเกยวกบผลตภณฑอตสาหกรรม5) คำาเฉพาะ คำายอ สญลกษณ เครองหมาย ส เลขหมาย และหนวยทใชในทางวชาการ อนเกยวกบผลตภณฑอตสาหกรรม6) ขอกำาหนดรายการอยางอนอนเกยวกบผลตภณฑอตสาหกรรม ตามทรฐมนตรประกาศหรอตามพระราชกฤษฎกา

พระราชบญญตมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรม พ.ศ. 2511 ไดกำาหนดคำาวา มาตรฐาน ไววา “ ” มาตรฐาน คอ ขอกำาหนดรายการอยางใดอยางหนง“ ”หรอหลายอยางเกยวกบ

สาขาวชาวศวกรรมไฟฟา ภาควชาวศวกรรมไฟฟา บณฑตวทยาลย สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาพระนครเหนอ, 2550.

มอก.เครองใชไฟฟา

6

คอ เครองใชไฟฟาทตองผานกรรมวธในการกำาหนดหนวยมลฐานหรอคาคงททางกายภาพ รวมถงตองผานการทดสอบและเปรยบเทยบทางกายภาพตามขอกำาหนดและกฎเกณฑตาง ๆ จากองคกรซงเปนทเชอถอ ไดแก สำานกงานมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรม (สมอ.) เปนตน

เครองใชไฟฟาทมมาตรฐาน

สาขาวชาวศวกรรมไฟฟา ภาควชาวศวกรรมไฟฟา บณฑตวทยาลย สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาพระนครเหนอ, 2550.

เครองหมายท สมอ.ใหการรบรอง

7

ตงแตป 2549 เปนตนมา สมอ. ไดใหการรบรองโดยการอนญาตใหแสดงเครองหมาย มอก. เพยง 2 เครองหมาย คอ

เครองหมายมาตรฐานทวไป

เครองหมายมาตรฐานบงคบ

เครองหมายมาตรฐานท สมอ. ใหการรบรอง

สาขาวชาวศวกรรมไฟฟา ภาควชาวศวกรรมไฟฟา บณฑตวทยาลย สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาพระนครเหนอ, 2550.

มาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรม

8

สำานกงานมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรม (สมอ.) ไดกำาหนดมาตรฐานผลตภณฑ

อตสาหกรรมทเกยวกบความปลอดภยของเครองใชไฟฟาสำาหรบใชในทอยอาศยและทมจดประสงคในการใชงานท

คลายกน โดยเครองใชไฟฟานน มแรงดนไฟฟาไมเกน250 โวลต ตองผานการทดสอบตามขอกำาหนดของ

มาตรฐานผลตภณฑ ตามชนดของเครองใชไฟฟา ดงน

มาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรมของเครอง ใชไฟฟาชนดตาง ๆ

สาขาวชาวศวกรรมไฟฟา ภาควชาวศวกรรมไฟฟา บณฑตวทยาลย สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาพระนครเหนอ, 2550.

มาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรม

9

มาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรมของเครองใชไฟฟาชนดตาง ๆ

เลขทมาตรฐาน

รายการ รายละเอยด

มอก. 1375-2547

ความปลอดภยของเครองใชไฟฟาสำาหรบใชในทอยอาศยและเครองใชไฟฟาอนทคลายกน

เปนขอกำาหนดทวไป ใชอางองเพมเตมกบเครองใชไฟฟาอน ๆ มอก. 934-

2533พดลมไฟฟากระแสสลบ ดานความปลอดภย

มอก. 1039-2547

หมอหงขาวไฟฟา

มอก. 366-2547

เตารดไฟฟา

มอก. 1509-2547

กระทะไฟฟา

มอก. 2062-2543

กระตกนำารอนไฟฟา

มอก. 1773-2548

เตาไมโครเวฟ

มอก. 1985-2549

เครองใชไฟฟาสำาหรบดแลผวหรอผม (เครองเปาผม, เครองมวนผม, เครองอบผวหนา, เครองอบผม)

สาขาวชาวศวกรรมไฟฟา ภาควชาวศวกรรมไฟฟา บณฑตวทยาลย สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาพระนครเหนอ, 2550.

มาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรม

10

มาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรมนเกยวกบ ความปลอดภยของเครองใชไฟฟาสำาหรบใชในทอยอาศย และทมจดประสงคการใชงานคลายกน โดยมแรงดนไฟฟาทกำาหนดไมเกน 250 โวลต สำาหรบเครองใชไฟฟาเฟสเดยว และ 480 โวลต สำาหรบเครองใชไฟฟาอน ๆ เครองใชไฟฟาทมไดมจดประสงคสำาหรบใชในทอยอาศยตามปกต เชน บรภณฑสำาหรบการเตรยมอาหาร เครองใชไฟฟาสำาหรบการทำาความสะอาด ใชในงานอตสาหกรรมและงานเชงพาณชย และเครองใชไฟฟาสำาหรบชางทำาผม

ขอกำาหนดทวไปดานความปลอดภยของเครองใชไฟฟา (มอก. 1375-2547)

สาขาวชาวศวกรรมไฟฟา ภาควชาวศวกรรมไฟฟา บณฑตวทยาลย สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาพระนครเหนอ, 2550.

ผลกระทบทมตอรางกาย เมอถกกระแสไฟฟาดด

11

สาขาวชาวศวกรรมไฟฟา ภาควชาวศวกรรมไฟฟา บณฑตวทยาลย สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาพระนครเหนอ, 2550.

ผลกระทบทมตอรางกาย เมอถกกระแสไฟฟาดด

12

สาขาวชาวศวกรรมไฟฟา ภาควชาวศวกรรมไฟฟา บณฑตวทยาลย สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาพระนครเหนอ, 2550.

คาความตานทานของรางกายมนษย

13

สาขาวชาวศวกรรมไฟฟา ภาควชาวศวกรรมไฟฟา บณฑตวทยาลย สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาพระนครเหนอ, 2550.

อนตรายจากไฟฟา-อเลกทรอนกส

14

สาขาวชาวศวกรรมไฟฟา ภาควชาวศวกรรมไฟฟา บณฑตวทยาลย สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาพระนครเหนอ, 2550.

อนตรายจากไฟฟา-อเลกทรอนกส

15

สาขาวชาวศวกรรมไฟฟา ภาควชาวศวกรรมไฟฟา บณฑตวทยาลย สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาพระนครเหนอ, 2550.

อนตรายจากไฟฟา-อเลกทรอนกส

16

สาขาวชาวศวกรรมไฟฟา ภาควชาวศวกรรมไฟฟา บณฑตวทยาลย สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาพระนครเหนอ, 2550.

ขอควรปฏบตในการทำางาน เพอปองกนอนตรายจากไฟฟา

17

สาขาวชาวศวกรรมไฟฟา ภาควชาวศวกรรมไฟฟา บณฑตวทยาลย สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาพระนครเหนอ, 2550.

18

ขอควรปฏบตในการทำางาน เพอปองกนอนตรายจากไฟฟา

สาขาวชาวศวกรรมไฟฟา ภาควชาวศวกรรมไฟฟา บณฑตวทยาลย สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาพระนครเหนอ, 2550.

19

ขอควรปฏบตในการทำางาน เพอปองกนอนตรายจากไฟฟา

สาขาวชาวศวกรรมไฟฟา ภาควชาวศวกรรมไฟฟา บณฑตวทยาลย สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาพระนครเหนอ, 2550.

20

ขอควรปฏบตในการทำางาน เพอปองกนอนตรายจากไฟฟา

สาขาวชาวศวกรรมไฟฟา ภาควชาวศวกรรมไฟฟา บณฑตวทยาลย สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาพระนครเหนอ, 2550.

21

ขอควรปฏบตในการทำางาน เพอปองกนอนตรายจากไฟฟา

สาขาวชาวศวกรรมไฟฟา ภาควชาวศวกรรมไฟฟา บณฑตวทยาลย สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาพระนครเหนอ, 2550.

การปฐมพยาบาลเบองตน

22

การชวยเหลอผถกไฟฟาดดทหยดหายใจทำา ไดหลายวธ1. การผายปอดดวยวธปากตอปาก เปนวธทมประสทธภาพ และไดผลดทสดในการชวยผทหยดหายใจใหสามารถกลบมาหายใจไดดวยตวเองขนตอนการผายปอดดวยวธปากตอปาก

ตรวจสงกดขวางทางเดนหายใจเอยงศรษะผเคราะหรายไปดานหลงปดจมกพรอมเปดปากเพอเปาลมเขาสงเกตการพองและยบตวบรเวณหนาอกปฏบตในขนตอนท 4 และ 5 ซำาอก

สาขาวชาวศวกรรมไฟฟา ภาควชาวศวกรรมไฟฟา บณฑตวทยาลย สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาพระนครเหนอ, 2550.

การปฐมพยาบาลเบองตน

23

1. การนวดหวใจ เปนวธการกระตนหวใจทหยดทำา งานใหกลบมาทำา งานไดอก โดยมขนตอนดงนขนตอนการนวดหวใจ

นำาผเคราะหรายนอนราบกบพน ใหศรษะแหงนขนลำาคอยดตรงตรวจบรเวณชองปากถงลำา คอ เพอไมใหกดขวางทางเดนหายใจคกเขาขางผเคราะหราย วางสนมอทงสองขางซอนทบกนบนหนาอก (บรเวณหวใจ) และกดใหทรวงอกผปวยยบลงประมาณ 1 นว เปนจงหวะประมาณ 60 ครง/นาทนวดหวใจตอไปเรอย ๆ จนกวา

การเตนของหวใจจะกลบมาเปนปกต หรอไดรบการชวยเหลอจากแพทย