หนวยท 6 ฐานขอมลและระบบสารสนเทศ

แนวคด

ฐานขอมลเปนการจดเกบขอมลอยางเปนระบบ ท าใหผใชสามารถใชขอมลทเกยวของในระบบงานตางๆ รวมกนได โดยทจะไมเกดความซ าซอนของขอมล และยงสามารถหลกเลยงความขดแยงของขอมลดวย อกท งขอมลในระบบกจะถกตองเชอถอได และเปนมาตรฐานเดยวกน โดยจะมการก าหนดระบบความปลอดภยของขอมลข นนบไดวาปจจบนเปนยคของสารสนเทศ เปนทยอมรบกนวา สารสนเทศเปนขอมลทผานการกลนกรองอยางเหมาะสม สามารถน ามาใชประโยชนอยางมากมาย ไมวาจะเปนการน ามาใชงานดานธรกจ การบรหาร และกจการอนๆ องคกรทมขอมลปรมาณมากๆ จะพบความยงยากล าบากในการจดเกบขอมล ตลอดจนการน าขอมลทตองการออกมาใชใหทนตอเหตการณ ดงน นคอมพวเตอรจงถกน ามาใชเปนเครองมอชวยในการจดเกบขอมล การประมวลผลขอมล ซงท าใหระบบการจดเกบขอมลเปนไปไดสะดวก ท งน โปรแกรมแตละโปรแกรมจะตองสรางวธควบคมและจดการกบขอมลข นเอง ฐานขอมลจงเขามามบทบาทส าคญอยางมาก โดยเฉพาะระบบงานตางๆ ทใชคอมพวเตอร การออกแบบและพฒนาระบบฐานขอมล จงตองค านงถงการควบคมและการจดการความถกตองตลอดจนประสทธภาพในการเรยกใชขอมลดวย

วตถประสงคการเรยนร

1. เพอใหนกศกษาเรยนรแนวคด โครงสราง และแบบจ าลองพ นฐานของระบบฐานขอมลได 2. เพอใหนกศกษาสามารถจ าแนกประเภทการใชงานฐานขอมลและสามารถน าฐานขอมลไปใชใน

ชวตประจ าวนได 3. เพอใหนกศกษาเรยนรแนวคด หลกการ และจ าแนกประเภทของระบบสารสนเทศได 4. เพอใหนกศกษาเรยนรและประยกตใชระบบสารสนเทศเพอการจดการทางธรกจได 5. เพอใหนกศกษาสามารถประยกตใชระบบสารสนเทศทางธรกจไดอยางนอย 1 ระบบ 6. เพอใหนกศกษามความรบผดชอบและตรงตอเวลา

วธการเรยน

1. ช แจงผลลพธการเรยนและความส าคญของผลลพธการเรยน 2. ผสอนสรป หลกการ แนวคด และกระบวนการของระบบฐานขอมลและการจดการเทคโนโลย

สารสนเทศ 3. นกศกษาวเคราะหและออกแบบระบบฐานขอมลและระบบสารสนเทศตามรปแบบทก าหนด 4. ท าแบบทดสอบกระตน 5. การแสดงความคดเหนและมสวนรวมบนระบบเครอขายสงคม/บรรยาย สไลด คมอ ต ารา เวบไซต

การสาธต

หนวยท 6 ฐานขอมลและระบบสารสนเทศ

บ

1. 1.1 (Data)

ท 1.2 (Database) น ามาเกบรวบ รวม

1. 2.

1.

2.

3. 4.

1.ม

2.

150 | G E S 1 1 0 1 เ ท ค โ น โ ล ย ส า ร ส น เ ท ศ เ พ อ ก า ร ส อ ส า ร แ ล ะ ก า ร เ ร ย น ร

3.

4.ม

5.

1. (Attribute)

G E S 1 1 0 1 เ ท ค โ น โ ล ย ส า ร ส น เ ท ศ เ พ อ ก า ร ส อ ส า ร แ ล ะ ก า ร เ ร ย น ร | 151

ภาพ 6.1

3. ะ

3.1 3.1.1

3.1.2ง (Workgroup database) (Enterprise database)

3.2 ว p3x

152 | G E S 1 1 0 1 เ ท ค โ น โ ล ย ส า ร ส น เ ท ศ เ พ อ ก า ร ส อ ส า ร แ ล ะ ก า ร เ ร ย น ร

3.3

3.3.1

3.3.2

3.4

3.4.1ย

3.4.2บ

3.4.3บ

4. (Relational Database)

Model) DB2 MySql

G E S 1 1 0 1 เ ท ค โ น โ ล ย ส า ร ส น เ ท ศ เ พ อ ก า ร ส อ ส า ร แ ล ะ ก า ร เ ร ย น ร | 153

(Column)

ภาพ 6.2

DatapStore)l p(DatapQuery)p o าว p(DatabasepManagementSystemp:jDBMS)

5.

onnolly and Begg (2010, p.5)

154 | G E S 1 1 0 1 เ ท ค โ น โ ล ย ส า ร ส น เ ท ศ เ พ อ ก า ร ส อ ส า ร แ ล ะ ก า ร เ ร ย น ร

5.1

5.2

5.3

5.4 (Web Server)

G E S 1 1 0 1 เ ท ค โ น โ ล ย ส า ร ส น เ ท ศ เ พ อ ก า ร ส อ ส า ร แ ล ะ ก า ร เ ร ย น ร | 155

(ISBN: International Standard BooklNumber)

5.5

ระบบสารสนเทศ (Information System : IS) 1. ความหมายระบบสารสนเทศ

1.1 สารสนเทศ (Information) หมายถง ขอมลทผานการประมวลผลและถกจดใหอยในรปแบบทเปนประโยชนและตรงกบความตองการของผใช สารสนเทศอาจแสดงในรปของขอความ ตาราง แผนภม หรอรปภาพ เชน เกรดเฉลยของนกศกษา ยอดขายประจ าเดอน สนคาทขายดทสดในบรษท เปนตน

1.2 ระบบสารสนเทศ (Information System) หมายถง กระบวนการรวบรวม บนทก ประมวลผล ขอมลใหเปนสารสนเทศ โดยอาศยบคคลและเทคโนโลยสารสนเทศในการด าเนนการ เพอใหไดสารสนเทศทเหมาะสมกบงานหรอเพอใชในการวางแผนควบคมจดการและสนบสนนการตดสนใจ

Laudon & Laudon (2001) อธบายวาในมตทางธรกจ ระบบสารสนเทศเปนระบบทชวยแกปญหาการจดการขององคกรทถกทาทายจากสงแวดลอม ดงน นการใชระบบสารสนเทศอยางมประสทธภาพ จ าเปนตองเขาใจองคกร (Organzation) การจดการ (Management) และเทคโนโลย (Technology)

2. กระบวนการท างานของระบบสารสนเทศ ระบบสารสนเทศประกอบดวยกระบวนการท างานหลก ๆ ดงตอไปน 2.1 สวนทน าเขา (Inputs) เปนการน าขอมลดบ (Data) ทไดจากการเกบรวบรวมเขาสระบบ

เพอน าไปประมวลผลใหเปนสารสนเทศ เชน การเกบรวบรวมขอมลทเปนคะแนนสอบของนกศกษา เพอค านวณออกเปนเกรด เปนตน

2.2 การประมวลผล (Processing) เปนการเปลยนแปลงหรอแปรสภาพขอมลจะน าเขาสระบบ (Input) เพอใหไดผลลพธ (Output) ทสามารถใชในการตดสนใจได โดยการเปลยนแปลงหรอแปรสภาพน นอาจจะเปนการค านวณ การเปรยบเทยบหรอวธการอน ๆ กได โดยการประมวลผลสามารถท าไดดวยตนเอง

156 | G E S 1 1 0 1 เ ท ค โ น โ ล ย ส า ร ส น เ ท ศ เ พ อ ก า ร ส อ ส า ร แ ล ะ ก า ร เ ร ย น ร

หรอสามารถใชคอมพวเตอรเขามาชวยกได เชน คะแนนสอบของนกศกษาเมอน าขอมลเขาสระบบแลวท าการแปรสภาพคะแนนโดยการค านวณเปนเกรด และจดเกบไวเพอใชในการรายงานผลการเรยนของนกศกษาตอไป เปนตน

2.3 สวนทแสดงผล (Outputs) คอ ผลลพธทไดจากการประมวลผลขอมลหรอสารสนเทศ แสดงอยในรปแบบของรายงาน (Report) หรอแบบฟอรมตาง ๆ เพอน าไปใชในการด าเนนงานทางธรกจตอไป เชน รายงานผลการเรยนของนกศกษาซงไดจากการค านวณเกรดจากคะแนนสอบท งหมดของนกศกษา เปนตน

2.4 การจดเกบขอมล (Storage) เปนการจดเกบขอมลดบหรอสารสนเทศท งหมดทเกยวของกบระบบสารสนเทศ เนองจากการน าขอมลดบเขาสระบบจะมการจดเกบจนถงระยะเวลาหนงแลวจงน าไปประมวลผล หรอสารสนเทศทไดจากการประมวลผลกตองจดเกบเพอน าไปเปรยบเทยบกบสารสนเทศทจะเกดข นในอนาคต วตถประสงคหลกของการจดเกบคอการน ากลบมาใชใหมในอนาคต

ภาพท 6.3 กระบวนการท างานของระบบสารสนเทศ

3. คณลกษณะของระบบสารสนเทศทด สารสนเทศทไดจากระบบสารสนเทศมหลายรปแบบ ดงน นระบบสารสนเทศทดตองพจารณาถงสง

ตอไปน 3.1 ถกตองแมนย า (Accurate) สารสนเทศทมความถกตองจะตองปราศจากขอผดพลาด เพราะเมอน าไปประมวลผลแลวจะท าใหไดสารสนเทศทผดพลาดตามไปดวย ลกษณะเชนน เรยกวา G – G u G G 3.2 สมบรณครบถวน (Complete) สารสนเทศทมความสมบรณจะตองประกอบดวยขอเทจจรงทส าคญอยางครบถวน โดยพจารณาทางดานคณภาพของสารสนเทศมากกวาดานปรมาณ 3.3 เขาใจงาย (Simple) สารสนเทศทมคณภาพตองเขาใจงาย ไมซ าซอนตอการท าความเขาใจ เพราะความซบซอนจะมรายละเอยดปลกยอยมากเกนไป ท าใหไมทราบความส าคญทแทจรงของสารสนเทศทใชในการตดสนใจ 3.4 ทนตอเวลา (Timely) สารสนเทศทดนอกจากจะมความถกตองแลว ขอมลตองทนสมย มความรวดเรวในการประมวลผล เพอใหผใชไดรบสารสนเทศทนเวลา

Process Output

Storage

Input

Storage

G E S 1 1 0 1 เ ท ค โ น โ ล ย ส า ร ส น เ ท ศ เ พ อ ก า ร ส อ ส า ร แ ล ะ ก า ร เ ร ย น ร | 157

3.5 เชอถอได (Reliable) สารสนเทศทเชอไดข นอยกบความนาเชอถอของวธการเกบรวบรวมขอมลจากแหลงทมาทเชอถอได 3.6 คมราคา (Economical) สารสนเทศทผลตควรจะตองมความประหยด เหมาะสมคมคากบราคา 3.7 ตรวจสอบได (Verifiable) สารสนเทศทดจะตองตรวจสอบความถกตองได โดยอาจตรวจสอบจากแหลงทมาของสารสนเทศ 3.8 ยดหยน (Flexible) สารสนเทศทมคณภาพจะตองสามารถน าไปใชไดในวตถประสงคทแตกตางกนหลาย ๆ ดานหรอบคคลหลายกลม 3.9 สอดคลองกบความตองการ (Relevant) สารสนเทศทดจะตองมความสอดคลองตามวตถประสงคและสนองความตองการของผใช 3.10 สะดวกในการเขาถง (Accessible) สารสนเทศจะตองงายและสะดวกตอการเขาถงขอมลตามระดบสทธของผใช 3.11 ปลอดภย (Secure) สารสนเทศจะตองมระบบรกษาความปลอดภยเพอปองกนการเขาถงขอมลโดยไมไดรบอนญาต

4. ระดบของผใชระบบสารสนเทศ

ระบบสารสนเทศทน ามาใชในองคกร เกยวของกบกลมผใชองคกรหลายระดบดวยกน โดยสามารถแบงระดบของผใชระบบสารสนเทศตามลกษณะการบรหารจดการได 3 ระดบ ดงน 4.1 ระดบสง (Top Level Management) กลมของผใชระดบน จะเกยวของกบผบรหารระดบสง เชน ประธานบรษท กรรมการผจดการ กรรมการผบรหารหรอผจดการโดยทวไป มหนาทก าหนดและวางแผนกลยทธขององคกรเพอน าไปสเปาหมายทตองการ แหลงสารสนเทศทน ามาใชมท งสารสนเทศภายในและสารสนเทศภายนอกองคกรเพอวเคราะหแนวโนมและสถานการณโดยรวม ระบบสารสนเทศในระดบน ตองออกแบบใหงายและสะดวกตอการใชงาน ตอบสนองไดรวดเรว ไมมความซบซอนหรอยงยาก และแสดงผลเปนกราฟก 4.2 ระดบกลาง (Middle Level Management) ผใชกลมน เกยวของกบการบรหารและจดการองคกร เชน ผจดการฝายขาย ผจดการฝายบญช ผจดการฝายผลต ซงมหนาทรบนโยบายจากผบรหารระดบสง น ามาสานตอใหบรรลตามเปาหมายทก าหนดไว ดวยการใชหลกการบรหารและจดการอยางมประสทธภาพ ระบบสารสนเทศทใชน ามาจากแหลงขอมลภายในองคกร 4.3 ระดบปฏบตการ (Operation Level Management)

ผใชกลมน จะเกยวของกบการผลตหรอการปฏบตงานหลกขององคกร เชน การผลต การประกอบสนคา การจดหาวตถดบ หรองานทวไปทไมจ าเปนตองใชการวางแผนหรอระดบการตดสนใจมากนก ขอมลหรอสารสนเทศในระดบน จะถกน าไปประมวลผลในระดบกลางและระดบสงตอไป

158 | G E S 1 1 0 1 เ ท ค โ น โ ล ย ส า ร ส น เ ท ศ เ พ อ ก า ร ส อ ส า ร แ ล ะ ก า ร เ ร ย น ร

ภาพท 3.2 ระดบของผใชระบบสารสนเทศ

5. ประเภทของระบบสารสนเทศ

การจ าแนกประเภทของระบบสารสนเทศตามการสนบสนนระดบการท างานในองคกร สามารถแบงระบบสารสนเทศไดเปน 5 ประเภท ดงน

5.1 ระบบประมวลผลรายการประจ าวน (Transaction Processing Systems : TPS) บางคร งเรยกวา ระบบประมวลผลขอมล (Data Processing Systems : DP) เปนระบบ

สารสนเทศทเกยวของกบการบนทกและประมวลผลขอมลทางธรกจทเกดข นเปนประจ าหรองานข นพ นฐานขององคกร เชน การบนทกยอดขายประจ าวน การออกใบแจงหน เปนการบนทกรายการตาง ๆ ทเกดข นในแตละวน ซงปฏบตงานในลกษณะซ า ๆ ทกวนมากกวาจะใชเพอการบรหารหรอการจดการ เพราะรายงานประจ าวนน น ไมระบสารสนเทศทผบรหารตองการทราบ เชน ผบรหารตองการทราบวา ลกคาประเภทไหนชอบสนคาชนดใด สนคาใดจะมแนวโนมทจะขายดมากข นหรอลดลง สนคาประเภทใดทเปนทนยมในภาคไหน

ปจจบนการประมวลผลของ TPS สามารถเชอมโยงและท ารายการไดอยางรวดเรวมากข น โดยการประมวลผลแบบออนไลน (On-line Processing) นนคอขอมลตาง ๆ จะถกประมวลผลทนททเขาสระบบ TPS จะท าการประมวลผลขอมลกบงานเฉพาะสวนขององคกรเทาน น เชน ฝายขาย ฝายการตลาด ฝายผลต ฝายบญช เปนตน โดยแตละฝายจะมการรบขอมล จดเกบขอมลไวในรปของแฟมขอมลและท าการประมวลผลแยกกน ผใชระบบ TPS ไดแก เจาหนาทบนทกขอมล พนกงานลงบญช พนกงานรบสงจอง เปนตน

TPS เปนระบบสารสนเทศพ นฐานขององคกร แลวสงไปยงระบบสารสนเทศอน ๆ ตอไป ถาระบบน ท างานไดไมดหรอมขอผดพลาดเกดข น จะท าใหขอมลขาดประสทธภาพ สงผลใหงานทไดเกดความเสยหายตอองคกรเพราะท าใหขาดความตอเนองของงานหรอไดรบขอมลไมตรงกบความ เปนจรง งานในระดบอน ๆ กผดพลาดตามไปดวย จงถอไดวาระบบประมวลผลรายการประจ าวนมความส าคญสงสดส าหรบองคกร

G E S 1 1 0 1 เ ท ค โ น โ ล ย ส า ร ส น เ ท ศ เ พ อ ก า ร ส อ ส า ร แ ล ะ ก า ร เ ร ย น ร | 159

5.2 ระบบส านกงานอตโนมต (Office Automation Systems : OAS) บางคร งเรยกวา ระบบสารสนเทศเพอส านกงาน (Office Information Systems: OIS) เปนระบบ

ทสนบสนนงานในส านกงานหรองานธรการของหนวยงานทเกดข นในแตละวน รวมท งชวยประสานการท างานของบคลากรกบบคคลภายนอกหรอหนวยงานอน เปนระบบการจดการสารสนเทศในส านกงานโดยใชอปกรณตาง ๆ ในส านกงาน เชน เครองคอมพวเตอร เครองถายเอกสารโทรสาร หรอใชเทคโนโลยเครอขายสอสาร เชน การสอสารผานดาวเทยม การประชมทางไกล เพอใหรวดเรวและทนตอความตองการ

ระบบส านกงานอตโนมตชวยใหการท างานในส านกงานคลองตวข น เชน ในอดตลกคาจะสงสนคาตองกรอกบนทกความตองการลงบนกระดาษ แลวพนกงานขายจะถอกระดาษน นไปยงฝายการตลาด เพอน าสนคาออกมา แตในปจจบนลกคาสามารถสงซ อสนคาจากเครองคอมพวเตอรทบานหรอจากทใดของโลกไดโดยผานระบบ OAS 5.3 ระบบสารสนเทศเพอการจดการ (Management Information Systems : MIS) เปนระบบทน าสารสนเทศมาชวยในการเตรยมจดท ารายงานหรอสรปสารสนเทศเพอใหผบรหารใชในการวางแผน การบรหารจดการ การตดสนใจและควบคมการด าเนนงานทางธรกจ เชน ใชในการวเคราะหความผดพลาด ความกาวหนา หรอขอบกพรองในการท างาน MIS เปนระบบสารสนเทศส าหรบผปฏบตงานระดบกลาง โดยระบบจะเชอมโยงขอมลทมอยในระบบประมวลผลรายการประจ าวน เปนงานทไดรบการสงตอจากงาน TPS คอ เปนการใชคอมพวเตอรประมวลผลเพอกลนกรองขอมล ทมอยในระบบใหสามารถใชประโยชนได เพอเสนอตอผบรหารในระดบตอไป ตวอยางเชน จะมการพมพรายงานสรปวาสนคาอะไรบางทขายชาหรอขายเรวและสวนของคลงสนคากจะรวา ตองสงสนคาอะไรเพมเขามาใหม ผลลพธของระบบน มกอยในรปของรายงานสรป (Summary Report) รายงานจะเนนใหผบรหารสามารถมองเหนแนวโนมและภาพรวมขององคกรในปจจบน รวมท งสามารถควบคมและตรวจสอบงานของระดบปฏบตการดวย 5.4 ระบบสนบสนนการตดสนใจ (Decision Support Systems : DSS) เปนระบบทตองอาศยสารสนเทศจาก TPS และ MIS แบบสรปมาใชประกอบการตดสนใจ หลกการของระบบสรางข นจากแนวคดของการใชคอมพวเตอรชวยการตดสนใจ โดยใหผใช โตตอบโดยตรงกบระบบ ท าใหสามารถวเคราะห ปรบเปลยนเงอนไขและกระบวนการพจารณาได โดยอาศยประสบการณและความสามารถของผบรหารเอง ผบรหารอาจก าหนดเงอนไขและท าการเปลยนแปลงเงอนไขตาง ๆ ไปจนกระทงพบสถานการณทเหมาะสมทสด แลวใชเปนสารสนเทศทชวยตดสนใจ

เปนระบบสารสนเทศทน ามาใชส าหรบการชวยตดสนใจในผบรหารระดบกลางและระดบสง ซงชวยใหผบรหารสามารถตดสนใจไดงายยงข น ระบบการชวยตดสนใจดงกลาวจะใชตวแบบ (Model) ดานสถต คณตศาสตร เศรษฐศาสตร ฯลฯ วเคราะหขอมลและการจ าลองสถานการณเปรยบเทยบทางเลอกตาง ๆ หรอมการจดอนดบใหทางเลอกตาง ๆ ตามทผตดสนใจก าหนด เพอการตดสนใจเลอกทางเลอกทดทสดและเหมาะสมทสดในสถานการณน น DSS แตกตางจากระบบอน ๆ คอ เปนระบบทมความยดหยนตอการตดสนใจและมการตอบสนองอยางรวดเรวตอสถานการณตาง ๆ เปนระบบทสนบสนนความตองการเฉพาะของผบรหารแตละคน (Made by order) รปแบบของผลลพธอาจจะอยในรปของรายงานเฉพาะกจ รายงานการวเคราะหเพอตดสนใจ การท านายหรอพยากรณเหตการณ

160 | G E S 1 1 0 1 เ ท ค โ น โ ล ย ส า ร ส น เ ท ศ เ พ อ ก า ร ส อ ส า ร แ ล ะ ก า ร เ ร ย น ร

5.5 ระบบสารสนเทศส าหรบผบรหาร (Executive Information Systems : EIS) หรอบางคร งอาจเรยกวา ระบบสารสนเทศสนบสนนผบรหารระดบสง (Executive Support Systems : ESS) ออกแบบเพอใหสารสนเทศทมความส าคญล าดบสงตอองคกร เพอน าไปสการตดสนใจการแกไขปญหาและการวางแผนระยะยาว โดยจะใชขอมลท งจากภายในและภายนอกองคกร โดยน ามาสรปอยในรปแบบทสามารถตรวจสอบและใชในการตดสนใจโดยผบรหารไดงาย นอกจากน ยงชวยใหผบรหารดในรายละเอยดทตองการในจดตาง ๆ ไดอกดวย

เปนระบบทสรางข นเพอสนบสนนสารสนเทศและการตดสนใจส าหรบผบรหารระดบสงโดยเฉพาะ หรอกลาวไดวาระบบน คอสวนหนงของ DSS ทแยกออกมา เพอเนนการใหสารสนเทศทส าคญตอการบรหารแกผบรหารระดบสง โดยจดอยในรปแบบของขอสรปทอานและดขอมลไดงาย มการใชงานทไมซบซอนมากนก มกใชส าหรบการตรวจสอบ ควบคมหรอดทศทาง แนวโนมขององคกรโดยภาพรวม ท าใหผบรหารทราบถงแนวโนมไดในเวลาทรวดเรว เพอใหปรบกลยทธตาง ๆ ไดอยางทนทวงท

ผลลพธของระบบน มกอยในรปของการพยากรณหรอการคาดการณ ตวอยางของระบบ EIS เชน รายงานเกยวกบการเงนและสถานการณทางธรกจของบรษท รวมท งอตราส วนสนทรพยตอหน สนหรอจ านวนลกคาเฉลยตอนาททใชบรการสนบสนนหลงการขายทางโทรศพท เปนตน

6. การประยกตใชระบบสารสนเทศทางธรกจ ระบบสารสนเทศทางธรกจ (Business Information System) เปนระบบสารสนเทศท ถกพฒนาข น เพอสนบสนนใหการด าเนนงานของธรกจใหด าเนนการอยางเปนระบบ โดยถกออกแบบและพฒนาใหปฏบตงานตามหนาททางธรกจ ชวยสงเสรมใหท งองคกรสามารถประสานงานและใชขอมลรวมกนไดอยางมประสทธภาพ โดยสามารถจ าแนกระบบสารสนเทศตามหนาททางธรกจ ตามหนาทดงตอไปน

6.1 ระบบสารสนเทศดานการบญช (Accounting Information System : AIS) เปนระบบทรวบรวม จดระบบและน าเสนอสารสนเทศทางการบญชทชวยในการตดสนใจแกผใชสารสนเทศท งภายในและภายนอกองคกร ระบบสารสนเทศทางดานการบญชจะประกอบดวย 2 สวนคอ

6.1.1 ระบบบญชทางการเงน (Financial Accounting System) เปนการบนทกรายการคาทเกดข นในรปตวเงน จดหมวดหมรายการตาง ๆ สรปผลและตความหมายในงบการเงน ไดแก งบก าไรขาดทน งบดล และงบกระแสเงนสด มวตถประสงคหลกเพอน าเสนอสารสนเทศแกผใชและผทสนใจขอมลทางการเงนขององคกร เชน นกลงทน เจาหน

6.1.2 ระบบบญชผบรหาร (Managerial Accounting System) เปนการน าเสนอขอมลทางการเงนแกผบรหาร เพอใชในการตดสนใจทางธรกจ ระบบบญชจะประกอบดวยบญชตนทน การงบประมาณ และการศกษาระบบ

6.2 ระบบสารสนเทศดานการเงน (Financial Information System) ท าหนาทหลกทางการเงน (Finance) จะเกยวกบสภาพคลอง (Liquidity) ในการด าเนนงานจดการเงนสดหมนเวยน ถาธรกจขาดเงนทนอาจกอใหเกดปญหาข นท งโดยตรงและออม โดยทการจดการทางการเงนจะมหนาทส าคญ 3 ประการ ดงน 6.2.1 การพยากรณ (Forecast) คอการศกษาวเคราะห การคาดการณ การก าหนดทางเลอกและการวางแผนทางดานการเงนของธรกจ เพอใชทรพยากรทางการเงนใหเกดประโยชนสงสด โดยนกการเงนสามารถใชหลกการทางสถตและแบบจ าลองทางคณตศาสตรมาประยกต การพยากรณทางการเงนจะอาศยขอมลท งภายในและภายนอกองคกร ตลอดจนประสบการณของผบรหารในการตดสนใจ

G E S 1 1 0 1 เ ท ค โ น โ ล ย ส า ร ส น เ ท ศ เ พ อ ก า ร ส อ ส า ร แ ล ะ ก า ร เ ร ย น ร | 161

6.2.2 การจดการดานการเงน (Financial Management) คอการบรหารเงนใหเกดประโยชนสงสด เชน รายรบและรายจาย การหาแหลงเงนทนจากภายนอก เพอทจะเพมทนขององคกรโดยวธทางการเงน เชน การกยม การออกหน หรอตราสารทางการเงน

6.2.3 การควบคมทางการเงน (Financial Control) เปนการตดตามผล ตรวจสอบและประเมนความเหมาะสมในการด าเนนงานวาเปนไปตามแผนทก าหนดหรอไม ตลอดจนวางแนวทางแกไขหรอปรบปรงใหการด าเนนงานทางการเงนของธรกจมประสทธภาพ

6.3 ระบบสารสนเทศดานการตลาด (Marketing Information System) แบงตามหนาทรบผดชอบ ดงน

6.3.1 ระบบสารสนเทศส าหรบการขาย ประกอบดวย 6.3.1.1 ระบบสารสนเทศส าหรบสนบสนนการขาย จะรวบรวมขอมลตาง ๆ เพอ

สนบสนนการด าเนนงานของฝายขาย เพอใหการขายเปนไปอยางมประสทธภาพ ขอมลทระบบตองการอาจะเกยวกบผลตภณฑทจะท าการขาย รปแบบ ราคา และการโฆษณาตาง ๆ

6.3.1.2 ระบบสารสนเทศส าหรบวเคราะหการขาย จะรวบรวมสารสนเทศในเรองของก าไรหรอขาดทนของผลตภณฑ ความสามารถของพนกงานขาย ยอดขายของแตละเขตการขาย รวมท งแนวโนมการเตบโตของสนคา

6.3.1.3 ระบบสารสนเทศส าหรบการวเคราะหลกคา จะชวยในการวเคราะหลกคาเพอใหทราบถงรปแบบของการซ อและประโยชนทลกคาจะไดรบ เพอธรกจจะสามารถใหบรการลกคาไดอยางเหมาะสมและมประสทธภาพ

6.3.2 ระบบสารสนเทศส าหรบการวจยตลาด ประกอบดวย 6.3.2.1 ระบบสารสนเทศส าหรบการวจยลกคา การวจยลกคาจะตางกบการ

วเคราะหลกคาตรงทวาการวจยลกคาจะมขอบเขตของการใชสารสนเทสกวางกวาการวเคราะหลกคา โดยการวจยลกคาจะตองทราบสารสนเทศทเกยวกบลกคาในดานสถานะทางการเงน การด าเนนธรกจ ความพอใจ รสนยมและพฤตกรรมการบรโภค

6.3.2.2 ระบบสารสนเทศส าหรบการวจยตลาด การวจยตลาดจะใหความส าคญกบการหาขนาดของตลาดของแตละผลตภณฑทจะน าออกจ าหนวย ซงอาจจะครอบคลมท งในระยะส นและระยะยาว สารสนเทศทจ าเปนทตองการของการวจยตลาดคอ สภาวะและแนวโนมทางเศรษฐกจ ยอดขายในอดตของอตสาหกรรมหรอผลตภณฑชนดเดยวกนในตลาด รวมท งสภาวะการแขงขนของผลตภณฑ

6.3.3 ระบบสารสนเทศส าหรบการสงเสรมการขาย เปนระบบทใหความส าคญกบแผนงานทางดานการโฆษณาและสงเสรมการขาย โดยมวตถประสงคเพอสงเสรมการขาย เพมยอดขายสนคาและเพมสวนแบงตลาดใหสงข น สารสนเทศทตองการคอ ยอดขายของสนคาทกชนดในบรษท เพอใหรวาสนคาตวใดตองท าการวางแผนการสงเสรมการขายอยางไร

6.3.4 ระบบสารสนเทศส าหรบการพฒนาผลตภณฑและการบรการ เปนระบบทวเคราะหถงความเปนไปไดของผลตภณฑใหม ๆ ลกษณะและความตองการของลกคาทมตอผลตภณฑใหม หรอผลตภณฑทเปนทตองการของลกคาแตยงไมมตลาด สารสนเทศทตองการคอ ยอดขายของผลตภณฑประเภทเดยวกนในอดต

6.3.5 ระบบสารสนเทศส าหรบการพยากรณการขาย เปนระบบทใชในการวางแผนการขาย แผนการก าไรจากสนคาหรอบรการในชวงเวลาใดเวลาหนงของบรษท ซงจะสงผลไปถงการวางแผนการผลต

162 | G E S 1 1 0 1 เ ท ค โ น โ ล ย ส า ร ส น เ ท ศ เ พ อ ก า ร ส อ ส า ร แ ล ะ ก า ร เ ร ย น ร

การวางก าลงคนและงบประมารทจะใชเกยวกบการขาย โดยสารสนเทศทตองการคอ ยอดขายในอดต สถานะของคแขงขน สภาวะการของตลาดและแผนการโฆษณา

6.3.6 ระบบสารสนเทศส าหรบการวางแผนก าไร เปนระบบทใหความส าคญกบการวางแผนก าไรท งในระยะส นและระยะยาวของธรกจ โดยสารสนเทศทตองการคอ สารสนเทศจากการวจยตลาด ยอดขายในอดต สารสนเทศของคแขงขน การพยากรณการขายและการโฆษณา

6.3.7 ระบบสารสนเทศส าหรบการก าหนดราคา การก าหนดราคาทางการตลาดจะตองค านงถงความตองการของลกคา คแขงขน ก าลงซ อของลกคา โดยปกตแลวราคาสนคาจะต งราคาจากตนทนรวมกบรอยละของก าไรทตองการ สารสนเทศทตองการคอ ตวเลขก าไรของผลตภณฑในอดต เพอท าการปรบปรงใหไดสดสวนของก าไรทตองการ

6.3.8 ระบบสารสนเทศส าหรบการควบคมคาใชจาย การควบคมคาใชจายสามารถควบคมไดโดยดจากรายงานของผลการท าก าไรกบคาใชจายทเกดข นจรงหรอสาเหตของการคลาดเคลอนของคาใชจาย คาใชจายทเกยวกบการขายรวมถงคาใชจายตาง ๆ เชน เงนเดอน คาโฆษณา คาสวนแบงการขาย

6.4 ระบบสารสนเทศดานการผลตและการด าเนนงาน (Production and Operations Information System) มวตถประสงคเพอใหผผลตสามารถพยากรณปรมาณของผลตภณฑทเหมาะสมกบความตองการของลกคา โดยไมใหมจ านวนมากหรอนอยจนเกนไป ตลอดจนควบคมคณภาพของผลตภณฑเปนทตองการของลกคา โดยมตนทนการผลตทเหมาะสม 6.5 ระบบสารสนเทศดานทรพยากรมนษย (Human Resource Information System : HRIS)

หรอระบบสารสนเทศส าหรบบรหารงานบคคล (Personnel Information System : PIS) เปนระบบสารสนเทศทถกพฒนาใหสนบสนนการด าเนนงานดานทรพยากรบคคล ต งแตการวางแผนการจางงาน การคดเลอก การพฒนาและการฝกอบรม คาจางเงนเดอน สวสดการ การด าเนนงานการทางวนย ชวยใหการบรหารทรพยากรบคคลเกดประสทธภาพ สรป ปจจบนโลกเขาสยคของขอมลขาวสาร (Information Era) องคกรตาง ๆ ไดน าระบบสารสนเทศเขามาชวยแกปญหาหรอสนบสนนการด าเนนงานขององคกร และการตดสนใจของผบรหารใหมประสทธภาพ ในยคปจจบนจะตองอาศยความรวดเรว แมนย าถกตอง การตดสนใจทลาชาอาจกอใหเกดความเสยหายและเสยโอกาสมากมาย องคกรจงตองพฒนาระบบสารสนเทศทสนบสนนการท างานทางธรกจใหสามารถรองรบกบปญหา สถานการณและสภาพแวดลอมทเปลยนแปลงไปไดอยางมประสทธภาพ

G E S 1 1 0 1 เ ท ค โ น โ ล ย ส า ร ส น เ ท ศ เ พ อ ก า ร ส อ ส า ร แ ล ะ ก า ร เ ร ย น ร | 163

1. 2. 3. 4. 5. 6. 7

164 | G E S 1 1 0 1 เ ท ค โ น โ ล ย ส า ร ส น เ ท ศ เ พ อ ก า ร ส อ ส า ร แ ล ะ ก า ร เ ร ย น ร

ศนยสอสงพมพและภาพถาย.

2554. : Laudon, K.C. & Laudon, J.P.(2012). Management Information System (12th ed.). Upper Saddle River, NJ: Prentice Hall. Connolly,T.M., & Begg, C.E. (2010). Database systems (5th ed.). London: Pearson Education. (ออนไลน). (2554). http://blog.eduzones.com/jipatar/85904 https://sites.google.com/site/thaidatabase2/1.8