Embed Size (px)
DESCRIPTION
گاه شماري ايراني
Citation preview
مای ی ١٣٩١ سالسا ا ا )خورشيدي جريهمبدأ (
گاهشماري ايرانيگيري مبدأ اندازه3737
هجري قمري1434-1433 ميالدي2013-2012
رضا مرادي غياث آبادي
:ها تبديل تقويمافزار نرمwww.ghiasabadi.com/calendar
همراه با
مای زمان تان ن ار ان با ی ا می : كتابباره بنگريد بهاين براي آگاهي بيشتر در
هاي ملي ايران باستان و گردهماييها جشن 1386از همين نگارنده، چاپ دوم،
1390 مرداد 4: تاريخ انتشار سالنما در وب
*
ارمغان باد سالی خوش و خرم به همة
ن ی رز ا ی ا اوستا، تشتر يشت
* ل ه یو ا و ا سال
ثانيه16قيقه و د30 و 08ساعت 1391ماه يكم فروردين ،شنبه سهروز هجري قمري و1433 الثاني ربيع26برابر با
ميالدي2012 مارس 20 بر مبناي طول سال اعتدالي گاهشماري ايراني
)ن سالنمابنگريد به پيوست پايا(
كشور، لحظه تحويل سالدولتيدر تقويم بر مبناي طول سال متغير
ثانيه27 دقيقه و 44 و 08ساعت . اعالم شده است1391 ماه يكم فروردين، شنبه سهروز
امـسال يدولتـ ميتقـو در آن بـر يمبتن يها مناسبت و يقمر ميتقو : يادآوري
هـاي قمـري متوسـط و ناخته از مـاه با تركيبي ناش )همچون چند سال گذشته ( و برخـي تهـران افـق در شـوال و رمـضان ماه هالل تيرؤ بر ديتأك با (يهالل
هشـد شـناخته يارهـا يمع و قواعـد با وهيش نيا. اند شده ميتنظ) مالحظات ديگر ـ ا با. ندارد مطابقت است، شده گرفته بكار زين سالنما نيا در كه ينگار ميتقو ني بـه و اسـت يدولت ميتقو با مطابق ناچار به سالنما نيا در يرسم التيتعط حالـ و ليـ تعط يروزهـا بـه كه يا اندازه تا (موجود اختالف چند يهـا مـاه آغـاز اي
.است شده اشاره خود يجا در ،)شوند يم مربوط محرم و رمضان
ن March 2012 1433 الثاني ربيع 1391 ورد
.
Tuesday 20 26 1 شنبه سه
جشن نوروز، جشن سال نو تـعـطـيـل نوروز
Wednesday 21 27 2 چهارشنبه
تـعـطـيـل سالشنبهجشن نخستين چار نوروز
Thursday 22 28 3 نبهش جپن
تـعـطـيـل روز جهاني آب/نوروز
Friday 23 29 4 آدينه
روز جهاني هواشناسي
ن March 2012 1433 االول جمادي 1391 ورد
Saturday 24 1 5 شنبه جشن نخستين شنبه سال
. Sunday 25 2 6 شنبه يك
نويسي روز شادباش/ روز اميد.
Monday 26 3 7 دوشنبه
.
Tuesday 27 4 8 شنبه سه
.
Wednesday 28 5 9 چهارشنبه
.
Thursday 29 6 10 شنبه پنج
جشن آبانگاه.
Friday 30 7 11 آدينه
.
ن March 2012 1433 ولاال جمادي 1391 ورد
Saturday 30 8 12 شنبه
تـعـطـيـل جمهوري اسالمي ايرانروز
April Sunday 9 13 شنبه يك بدر تـعـطـيـل جشن سيزده
طبيعتروز
Monday 2 10 14 دوشنبه
.
Tuesday 3 11 15 شنبه سه
.
Wednesday 4 12 16 چهارشنبه
.
Thursday 5 13 17 شنبه پنج
روز، جشن سروشگان روشس.
Friday 6 14 18 آدينه
.
ن April 2012 1433 االول جمادي 1391 ورد
Saturday 7 15 19 شنبه
روز، جشن فروردينگان فروردين.
Sunday 8 16 20 شنبه يك
.
Monday 9 17 21 دوشنبه
.
Tuesday 10 18 22 شنبه سه
.
Wednesday 11 19 23 چهارشنبه
.
Thursday 12 20 24 شنبه پنج
.
Friday 13 21 25 آدينه
.
ن April 2012 1433 االول جمادي 1391 ورد
Saturday 14 22 26 شنبه
.
Sunday 15 23 27 شنبه يك
.
Monday 16 24 28 دوشنبه
.
Tuesday 17 25 29 شنبه سه
.
Wednesday 18 26 30 چهارشنبه
.
Thursday 19 27 31 شنبه پنج
.
Friday 20 28 ارد آدينه
.
April 2012 1433 االول جمادي 1391 ارد
Saturday 21 29 2 شنبه
آوري جشن گياه روز جهاني زمين پاك
Sunday 22 30 3 شنبه يك روز، جشن ارديبهشتگان ارديبهشت
.
Monday 23 الثاني جمادي 4 دوشنبه
.
Tuesday 24 2 5 شنبه سه
.
Wednesday 25 3 6 چهارشنبه
تـعـطـيـل شهادت حضرت فاطمه زهرا
Thursday 26 4 7 شنبه پنج
.
Friday 27 5 8 آدينه
April 2012 1433 الثاني جمادي 1391 ارد
Saturday 28 6 9 شنبه
.
Sunday 29 7 10 شنبه يك نوروزجشن چهلم
روز ملي خليج فارس
Monday 30 8 11 دوشنبه
.
May Tuesday 9 12 شنبه سه
روز جهاني كار و كارگر
Wednesday 2 10 13 چهارشنبه
.
Thursday 3 11 14 شنبه پنج
.
Friday 4 12 15 آدينه
آوري زرتشت روز پيام/ گاهنبار ميديوزرِم، جشن ميانه بهار، جشن بهاربد.
May 2012 1433 الثاني جمادي 1391 ارد
Saturday 5 13 16 شنبه
روز جهاني ماما
Sunday 6 14 17 شنبه يك
.
Monday 7 15 18 دوشنبه
.
Tuesday 8 16 19 شنبه سه
روز جهاني صليب سرخ و هالل احمر
Wednesday 9 17 20 چهارشنبه
.
Thursday 10 18 21 شنبه پنج
.
Friday 11 19 22 آدينه
.
May 2012 1433 الثاني جمادي 1391 ارد
Saturday 12 20 23 شنبه
.
Sunday 13 21 24 شنبه يك
.
Monday 14 22 25 دوشنبه
.
Tuesday 15 23 26 شنبه سه
.
Wednesday 16 24 27 چهارشنبه
.
Thursday 17 25 28 شنبه پنج
.
Friday 18 26 29 آدينه
روز جهاني موزه
May 2012 1433 الثاني جمادي 1391 ارد
Saturday 19 27 30 شنبه
.
Sunday 20 28 31 شنبه يك
.
د دوشنبه Monday 21 29 اد
ارغاسوان، جشن گرما.
Tuesday 22 رجب 2 شنبه سه
.
Wednesday 23 2 3 چهارشنبه
.
Thursday 24 3 4 شنبه پنج
.
Friday 25 4 5 آدينه
.
د May 2012 1433 رجب 1391 اد
Saturday 26 5 6 شنبه
گانخردادروز، جشن خرداد.
Sunday 27 6 7 شنبه يك
.
Monday 28 7 8 دوشنبه
.
Tuesday 29 8 9 شنبه سه
.
Wednesday 30 9 10 چهارشنبه
.
Thursday 31 10 11 شنبه پنج
روز جهاني بدون دخانيات
June Friday 11 12 آدينه
.
د June 2012 1433 رجب 1391 اد
Saturday 2 12 13 شنبه
.
Sunday 3 13 14 شنبه يك تـعـطـيـل
اله خميني درگذشت آيت /يزادروز امام عل
Monday 4 14 15 دوشنبه
تـعـطـيـل خرداد15قيام / رجب در تقويم دولتي13زادروز امام علي،
Tuesday 5 15 16 شنبه سه
روز جهاني محيط زيست
Wednesday 6 16 17 چهارشنبه
.
Thursday 7 17 18 شنبه پنج
.
Friday 8 18 19 آدينه
.
د June 2012 1433 رجب 1391 اد
Saturday 9 19 20 شنبه
.
Sunday 10 20 21 شنبه يك
روز جهاني صنايع دستي
Monday 11 21 22 دوشنبه
.
Tuesday 12 22 23 شنبه سه
.
Wednesday 13 23 24 چهارشنبه
.
Thursday 14 24 25 شنبه پنج
.
Friday 15 25 26 آدينه
.
د June 2011 1433 رجب 1391 اد
Saturday 16 26 27 شنبه
.
Sunday 17 27 28 شنبه يك
زدايي روز جهاني بيابان /بعثث پيامبر اسالم
Monday 18 28 29 دوشنبه
تـعـطـيـل رجب در تقويم دولتي27بعثت پيامبر اسالم،
Tuesday 19 29 30 شنبه سه
.
Wednesday 20 30 31 چهارشنبه
.
Thursday 21 شعبان ر شنبه پنج
سال نو در گاهشماري گاهنباري/ پاشونك، جشن آغاز تابستان جشن آب.
Friday 22 2 2 آدينه
..
June 2012 1433 شعبان 1391 ر
Saturday 23 3 3 شنبه
.
Sunday 24 4 4 شنبه يك
.
Monday 25 5 5 دوشنبه
.
Tuesday 26 6 6 شنبه سه
جشن نيلوفر.
Wednesday 27 7 7 چهارشنبه
.
Thursday 28 8 8 شنبه پنج
.
Friday 29 9 9 آدينه
.
June 2012 1433 شعبان 1391 ر
Saturday 30 10 10 شنبه
.
July Sunday 11 11 شنبه يك
.
Monday 2 12 12 دوشنبه
.
Tuesday 3 13 13 شنبه سه
تيرروز، جشن تيرگان.
Wednesday 4 14 14 چهارشنبه
.
Thursday 5 15 15 شنبه پنج
تـعـطـيـلي خوار جشن خام زادروز امام قائم
Friday 6 16 16 آدينه
.
July 2012 1433 شعبان 1391 ر
Saturday 7 17 17 شنبه
.
Sunday 8 18 18 شنبه يك
.
Monday 9 19 19 دوشنبه
.
Tuesday 10 20 20 شنبه سه
.
Wednesday 11 21 21 چهارشنبه
.
Thursday 12 22 22 شنبه پنج
.
Friday 13 23 23 آدينه
.
July 2012 1433 شعبان 1391 ر
Saturday 14 24 24 شنبه
.
Sunday 15 25 25 شنبه يك
.
Monday 16 26 26 دوشنبه
.
Tuesday 17 27 27 شنبه سه
.
Wednesday 18 28 28 چهارشنبه
.
Thursday 19 29 29 شنبه پنج
.
Friday 20 رمضان 30 آدينه
.
July 2012 1433 نرمضا 1391 ر
Saturday 21 2 31 شنبه
.
د شنبه يك Sunday 22 3 اد
.
Monday 23 4 2 دوشنبه
.
Tuesday 24 5 3 شنبه سه
.
Wednesday 25 6 4 چهارشنبه
.
Thursday 26 7 5 شنبه پنج
.
Friday 27 8 6 آدينه
.
د July 2012 1433 انرمض 1391 اد
Saturday 28 9 7 شنبه مردادروز، جشن مردادگان
.
Sunday 29 10 8 شنبه يك
Monday 30 11 9 دوشنبه
.
Tuesday 31 12 10 شنبه سه
جشن چله تابستان.
August Wednesday 13 11 چهارشنبه
روز جهاني شير مادر
Thursday 2 14 12 شنبه پنج
.
Friday 3 15 13 آدينه
.
د August 2012 1433 نرمضا 1391 اد
Saturday 4 16 14 شنبه
فرمان مشروطيت
Sunday 5 17 15 شنبه يك گاهنبار ميديوشم، جشن ميانه تابستان
Monday 6 18 16 دوشنبه
.
Tuesday 7 19 17 شنبه سه
.
Wednesday 8 20 18 چهارشنبه
خواره جشن مي.
Thursday 9 21 19 شنبه پنج
.
Friday 10 22 20 آدينه
تـعـطـيـل عليشهادت امام
د August 2012 1433 نرمضا 1391 اد
Saturday 11 23 21 شنبه
.
Sunday 12 24 22 شنبه يك
.
Monday 13 25 23 دوشنبه
.
Tuesday 14 26 24 شنبه سه
.
Wednesday 15 27 25 چهارشنبه
.
Thursday 16 28 26 شنبه پنج
.
Friday 17 29 27 آدينه
د August 2012 1433 نرمضا 1391 اد
Saturday 18 30 28 شنبه
عليه دولت دكتر محمد مصدق1332 مرداد 28كودتاي Sunday 19 شوال 29 شنبه يك
تـعـطـيـل
عيد فطر
Monday 20 2 30 دوشنبه
.
Tuesday 21 3 31 شنبه سه
.
Wednesday 22 4 ور چهارشنبه
فغديه، جشن خنكي هوا.
Thursday 23 5 2 شنبه پنج
.
Friday 24 6 3 آدينه جشن كشمين
.
August 2012 1433 شوال 1391 ور
Saturday 25 7 4 شنبه عروج ماني)/ كورش(زادروز داراب / شهريورروز، جشن شهريورگان
. Sunday 26 8 5 شنبه يك
Monday 27 9 6 دوشنبه
.
Tuesday 28 10 7 شنبه سه
.
Wednesday 29 11 8 چهارشنبه
جشن خزان.
Thursday 30 12 9 شنبه پنج
.
Friday 31 13 10 آدينه
.
September 2012 1433 شوال 1391 ور
Saturday 1 14 11 شنبه
.
Sunday 2 15 12 شنبه يك
Monday 3 16 13 دوشنبه
.
Tuesday 4 17 14 شنبه سه
.
Wednesday 5 18 15 چهارشنبه
بازارجشن.
Thursday 6 19 16 شنبه پنج
.
Friday 7 20 17 آدينه
.
September 2012 1433 والش 1391 ور
Saturday 8 21 18 شنبه
.
Sunday 9 22 19 شنبه يك
Monday 10 23 20 دوشنبه
.
Tuesday 11 24 21 شنبه سه
.
Wednesday 12 25 22 چهارشنبه
تـعـطـيـل شهادت امام جعفر صادق
Thursday 13 26 23 شنبه پنج
.
Friday 14 27 24 آدينه
.
September 2012 1433 شوال 1391 ور
Saturday 15 28 25 شنبه
.
Sunday 16 29 26 شنبه يك
.
Monday 17 ذيقعده 27 دوشنبه
.
Tuesday 18 2 28 شنبه سه
.
Wednesday 19 3 29 چهارشنبه
.
Thursday 20 4 30 شنبه پنج
.
Friday 21 5 31 آدينه شَهيم، جشن پايان تابستان گاهنبار پتيه
.
September 2012 1433 ذيقعده 1391
Saturday 22 6 شنبه
سال نو هخامنشي/ جشن ميتراكانا.
Sunday 23 7 2 شنبه يك
.
Monday 24 8 3 دوشنبه
.
Tuesday 25 9 4 شنبه سه
.
Wednesday 26 10 5 چهارشنبه
.
Thursday 27 11 6 شنبه پنج
روز جهاني جهانگردي
Friday 28 12 7 آدينه
.
September 2012 1433 ذيقعده 1391
Saturday 29 13 8 شنبه
.
Sunday 30 14 9 شنبه يك
روز جهاني دريانوردي/ روز جهاني ناشنوايان
October Monday 15 10 دوشنبه
روز جهاني سالمندان
Tuesday 2 16 11 شنبه سه
.
Wednesday 3 17 12 چهارشنبه
.
Thursday 4 18 13 شنبه پنج
شن تيرروزيتيرروز، ج.
Friday 5 19 14 آدينه
اردهال، بازماندي از تيرگانآيين قاليشويان.
October 2012 1433 ذيقعده 1391
Saturday 6 20 15 شنبه
.
Sunday 7 21 16 شنبه يك مهرروز، جشن مهرگان
.
Monday 8 22 17 دوشنبه
روز جهاني كودك
Tuesday 9 23 18 شنبه سه
روز جهاني پست
Wednesday 10 24 19 شنبهچهار
.
Thursday 11 25 20 شنبه پنج
.
Friday 12 26 21 آدينه
جشن پيروزي كاوه و فريدون/ روزي روز، جشن رام رام.
October 2012 1433 ذيقعده 1391
Saturday 13 27 22 شنبه
.
Sunday 14 28 23 شنبه يك
روز جهاني استاندارد
Monday 15 29 24 دوشنبه
)روز عصاي سفيد(روز جهاني نابينايان
Tuesday 16 30 25 شنبه سه
روز جهاني غذا
Wednesday 17 ذيحجه 26 چهارشنبه
.
Thursday 18 2 27 شنبه پنج
.
Friday 19 3 28 آدينه
.
October 2012 1433 ذيحجه 1391
Saturday 20 4 29 شنبه
.
Sunday 21 5 30 شنبه يك
.
Monday 22 6 آبان دوشنبه
.
Tuesday 23 7 2 شنبه سه
.
Wednesday 24 8 3 چهارشنبه
.
Thursday 25 9 4 شنبه پنج
.
Friday 26 10 5 آدينه
تـعـطـيـل عيد قربان
October 2011 1433 هحجذي 1391 آبان
Saturday 27 11 6 شنبه
.
Sunday 28 12 7 شنبه يك
Monday 29 13 8 دوشنبه
.
Tuesday 30 14 9 شنبه سه
.
Wednesday 31 15 10 چهارشنبه
روز، جشن آبانگان آبان.
November Thursday 16 11 شنبه پنج
.
Friday 2 17 12 آدينه
.
November 2012 1433 هحجذي 1391 آبان
Saturday 3 18 13 شنبه
تـعـطـيـل عيد غدير
Sunday 4 19 14 شنبه يك
.
Monday 5 20 15 دوشنبه
گاهنبار اَياثرَم، جشن ميانه پاييز.
Tuesday 6 21 16 شنبه سه
.
Wednesday 7 22 17 چهارشنبه
.
Thursday 8 23 18 شنبه پنج
.
Friday 9 24 19 آدينه
.
November 2012 1433 ذيحجه 1391 آبان
Saturday 10 25 20 شنبه
.
Sunday 11 26 21 شنبه يك
Monday 12 27 22 دوشنبه
.
Tuesday 13 28 23 شنبه سه
.
Wednesday 14 29 24 چهارشنبه
.
Thursday 15 1434محرم 25 شنبه پنج
قمري1434اول محرم و آغاز سال
Friday 16 2 26 آدينه
قمري در تقويم دولتي1434اول محرم و آغاز سال
November 2012 1434 محرم 1391 بانآ
Saturday 17 3 27 شنبه
.
Sunday 18 4 28 شنبه يك
Monday 19 5 29 دوشنبه
.
Tuesday 20 6 30 شنبه سه
.
Wednesday 21 7 آ چهارشنبه
آذرجشن.
Thursday 22 8 2 شنبه نجپ
.
Friday 23 9 3 آدينه
تاسوعا
November 2012 1434 محرم 1391 آ
Saturday 24 10 4 شنبه
تـعـطـيـل تاسوعانهم محرم در تقويم دولتي، /عاشورا
Sunday 25 11 5 شنبه يك تـعـطـيـل
اعاشوردهم محرم در تقويم دولتي،
Monday 26 12 6 دوشنبه
.
Tuesday 27 13 7 شنبه سه
.
Wednesday 28 14 8 چهارشنبه
.
Thursday 29 15 9 شنبه پنج
آذرروز، جشن آذرگان.
Friday 30 16 10 آدينه
.
December 2012 1434 محرم 1391 آ
Saturday 1 17 11 شنبه
روز جهاني مبارزه با ايدز
Sunday 2 18 12 شنبه يك
.
Monday 3 19 13 دوشنبه
. روز جهاني معلوالن
Tuesday 4 20 14 شنبه سه
.
Wednesday 5 21 15 چهارشنبه
.
Thursday 6 22 16 شنبه پنج
.
Friday 7 23 17 آدينه
.
December 2012 1434 محرم 1391 آ
Saturday 8 24 18 شنبه
.
Sunday 9 25 19 شنبه يك
Monday 10 26 20 دوشنبه
روز جهاني حقوق بشر
Tuesday 11 27 21 شنبه سه
.
Wednesday 12 28 22 چهارشنبه
.
Thursday 13 29 23 نبهش پنج
.
Friday 14 30 24 آدينه
.
December 2012 1434 صفر 1391 آ
Saturday 15 1 25 شنبه
.
Sunday 16 2 26 شنبه يك
Monday 17 3 27 دوشنبه
.
Tuesday 18 4 28 شنبه سه
.
Wednesday 19 5 29 چهارشنبه
.
Thursday 20 6 30 شنبه پنج
گاهنبار ميديارِم، جشن ميانه سال و پايان پاييز)/ چله(جشن شب يلدا .
Friday 21 7 دی آدينه
جشن ديگاننخستين/ روز روز ميالد خورشيد، جشن خرم.
December 2012 1434 صفر 1391 دی
Saturday 22 8 2 شنبه
.
Sunday 23 9 3 شنبه يك
.
Monday 24 10 4 دوشنبه
.
Tuesday 25 11 5 شنبه سه
بازار جشن.
Wednesday 26 12 6 چهارشنبه
.
Thursday 27 13 7 شنبه پنج
.
Friday 28 14 8 هآدين آذرروز، دومين جشن ديگان به دي
.
December 2012 1434 صفر 1391 دی
Saturday 29 15 9 شنبه
.
Sunday 30 16 10 شنبه يك
.
Monday 31 17 11 دوشنبه
.
January 2013 Tuesday 18 12 شنبه سه
ميالدي2013آغاز سال
Wednesday 2 19 13 چهارشنبه
.
Thursday 3 20 14 شنبه پنج
تـعـطـيـل خواري سيرسور، جشن گياه اربعين
Friday 4 21 15 آدينه
مهرروز، سومين جشن ديگان به دي/ جشن پيكرتراشي.
January 2013 1434 صفر 1391 دی
Saturday 5 22 16 شنبه
ها جشن درامزينان، جشن درفش.
Sunday 6 23 17 شنبه يك
Monday 7 24 18 دوشنبه
.
Tuesday 8 25 19 شنبه سه
.
Wednesday 9 26 20 چهارشنبه
خان اميركبير شهادت ميرزا تقي
Thursday 10 27 21 شنبه پنج
.
Friday 11 28 22 آدينه تـعـطـيـل
درگذشت پيامبر اسالم و شهادت امام حسن مجتبي
January 2013 1434 صفر 1391 دی
Saturday 12 29 23 شنبه
تـعـطـيـل نروز، چهارمين جشن ديگا دين به دي شهادت امام رضا
Sunday 13 االول ربيع 24 شنبه يك
.
Monday 14 2 25 دوشنبه
.
Tuesday 15 3 26 شنبه سه
.
Wednesday 16 4 27 چهارشنبه
.
Thursday 17 5 28 شنبه پنج
.
Friday 18 6 29 آدينه
.
January 2013 1434 االول ربيع 1391 دی
Saturday 19 7 30 شنبه
.
ن شنبه يك Sunday 20 8 ھ زادروز فردوسي
.
Monday 21 9 2 دوشنبه
روز، جشن بهمنگان بهمن.
Tuesday 22 10 3 شنبه سه
.
Wednesday 23 11 4 چهارشنبه
)كورش(شهريورروز، آغاز پادشاهي داراب .
Thursday 24 12 5 شنبه پنج
جشن نوسره.
Friday 25 13 6 آدينه
.
ن January 2013 1434 االول ربيع 1391 ھ
Saturday 26 14 7 شنبه
.
Sunday 27 15 8 شنبه يك
.
Monday 28 16 9 دوشنبه
.
Tuesday 29 17 10 شنبه سه
طيـلـتع همگاني بازي نمايش/ ها افروزي بر بام روز، جشن سده، آتش آبان زادروز امام جعفر صادق/ زادروز پيامبر اسالم
Wednesday 30 18 11 رشنبهچها
.
Thursday 31 19 12 شنبه پنج
.
February Friday 20 13 آدينه
.
ن February 2013 1434 االول ربيع 1391 ھ
Saturday 2 21 14 شنبه
. Sunday 3 22 15 شنبه يك
جشن ميانه زمستان.
Monday 4 23 16 دوشنبه
.
Tuesday 5 24 17 شنبه سه
.
Wednesday 6 25 18 چهارشنبه
.
Thursday 7 26 19 شنبه پنج
.
Friday 8 27 20 آدينه
.
ن February 2013 1434 االول ربيع 1391 ھ
Saturday 9 28 21 شنبه
Sunday 10 29 22 شنبه يك
تـعـطـيـلبادروز، جشن بادروزي پيروزي انقالب اسالمي
Monday 11 30 23 نبهدوش
.
Tuesday 12 الثاني ربيع 24 شنبه سه
.
Wednesday 13 2 25 چهارشنبه
.
Thursday 14 3 26 شنبه پنج
.
Friday 15 4 27 آدينه
.
ن February 2013 1434 الثاني ربيع 1391 ھ
Saturday 16 5 28 شنبه
.
Sunday 17 6 29 شنبه يك
Monday 18 7 30 دوشنبه
.
ند شنبه سه Tuesday 19 8 ا
همگاني بازي نمايش/ جشن آبساالن، بهارجشن/ جشن اسفندي.
Wednesday 20 9 2 چهارشنبه
.
Thursday 21 10 3 شنبه پنج
.
Friday 22 11 4 آدينه
.
ند February 2013 1434 الثاني ربيع 1391 ا
Saturday 23 12 5 شنبه جشن برزگران/ اسفندروز، جشن اسفندگان،گراميداشت زمين و بانوان
. Sunday 24 13 6 شنبه يك
Monday 25 14 7 دوشنبه
.
Tuesday 26 15 8 شنبه سه
.
Wednesday 27 16 9 چهارشنبه
.
Thursday 28 17 10 شنبه پنج
جشن وخشنكام.
March Friday 18 11 آدينه
.
ند March 2013 1434 الثاني ربيع 1391 ا
Saturday 2 19 12 شنبه
.
Sunday 3 20 13 شنبه يك
Monday 4 21 14 دوشنبه
..
Tuesday 5 22 15 شنبه سه
.
Wednesday 6 23 16 چهارشنبه
.
Thursday 7 24 17 شنبه پنج
.
Friday 8 25 18 آدينه
روز جهاني زن
ند March 2013 1434 الثاني ربيع 1391 ا
Saturday 9 26 19 شنبه
جشن نوروز رودها.
Sunday 10 27 20 شنبه يك جشن گلدان
Monday 11 28 21 دوشنبه
.
Tuesday 12 29 22 شنبه سه
.
Wednesday 13 االول جمادي 23 چهارشنبه
.
Thursday 14 2 24 شنبه پنج
.
Friday 15 3 25 آدينه
پايان سرايش شاهنامه فردوسي.
ند March 2013 1434 االول جمادي 1391 ا
Saturday 16 4 26 شنبه فروردگان
. Sunday 17 5 27 شنبه يك
.
Sunday 18 6 28 دوشنبه
.
Sunday 19 7 29 شنبه سه تـعـطـيـل آخر شنبه چارسوري، جشن شب شنبهچار
ملي شدن صنعت نفت ايران Sunday 20 8 30 چهارشنبه
/ زادروز زرتشت / گاهنبار همسپتمدم، جشن پايان زمستان / آخر شنبه چار/ در درياچه هـامون و كـوه خواجـه ) بخش ايراني نجات(جشن اوشيدر
ها در استقبال از نوروز بامافروزي بر آتش
اي در باره چكيده
گاهشماري جاللي
رضا مرادي غياث آبادي
و » سـلطاني «، »شاهي ملك«هاي گاهشماري جاللي كه به نام شود، يك نظام گاهشماري خورشيديِ نيز ناميده مي » محدث«
شـاه الـدين ملـك اعتدالي اسـت كـه در زمـان سـلطان جـالل آغاز بـه تنظـيم شـده و ) هجري قمري 465 تا 485(سلجوقي
شـاه برگرفتـه هاي ملـك هاي گوناگون آن نيز از نام و لقب نام . شده است
هـاي ديـرين ساختار بنيادين اين گاهشماري بر مبناي سنت هاي ايراني و با تأكيد خاص بر انطباق نوروز يـا روز گاهشماري
. نخست سال با نقطه اعتدال بهاري بوده استتـوان نتيجـه و محـصول نهـايي ماري جاللي را مـي گاهش ايرانيان براي دستيابي بـه هاي بسيار ديرينه و پرسابقه كوشش
تقويمي اعتدالي كه حداكثر دقت و انطباق با تقـويم طبيعـي را و اصـالح اين گاهشماري، شـكل نهـايي . داشته باشد، دانست
و » خراجـي «، »فارسـيه «، »معتـضدي «هـاي شده گاهشماري
هاي سوم تا پـنجم هجـري هايي است كه در سده يگر سامانه دانـد و فاقـد رفتـه براي تثبيت نوروز در اعتدال بهاري به كار مي
هاي دقت كافي، و يا بدون قابليت محاسباتي نظري براي سال ) يعني در اواخر سده پنجم (در آن زمان . اند پيشين و پسين بوده
هاي يـك مـاه گيري بيسهتقويم يزدگردي نيز به دليل فقدان ك در هر صد و بيست سال، عمالً از قاعده محاسباتي خود خـارج شده؛ در حاليكه در نظام اصلي خود نيز بدون دقت كافي بوده و
. شـده اسـت تا يك ماه بـا تقـويم طبيعـي دچـار اخـتالف مـي گاهشماري هجري خورشيدي فعلـي ايـران نيـز ادامـه همـان
تر از آن در جهـان بـه دقيق گاهشماري جاللي است و تاكنون .وجود نيامده است
و زيج پيوسـته بـه آن كـه فرايند تنظيم گاهشماري جاللي شـاه شده اسـت، در زمـان ملـك ناميده مي » شاهي زيج ملك «
الملك در سلجوقي و به احتمال تحت تأثير وزيرش خواجه نظام شناسان و با شركت گروهي از تقويم) يا شهر ري(شهر اصفهان
ابوعبـاس «، »ابـومظفر اسـفزاري «ور آن زمـان همچـون مشهميمـون بـن نجيـب «، »محمد بن احمـد معمـوري «، »لوكريعمـر «به سرپرسـتي » ابن كوشك بيهقي مباهي «و » واسطي
خــدمتكار (ن خــازني اآغــاز شــد؛ در حاليكــه عبــدالرحم» امخيـ اي بـه كه بنا به عاليـق شخـصي و غيـر حرفـه ) دار مرو خزانه
پرداخت، بطـور مـستقل در شـهر مـرو بـه يم مي مطالعه در تقو محاسباتي جداگانه پرداخت و نتيجه پـژوهش خـود و از جملـه
مـشهور اسـت . شيوه سنجش نوروز را براي گروه خيام فرستاد كه بخشي از محاسبات خازني از سوي اين گروه پذيرفته شـده
.و به رسميت شناخته شد
هجـري 471ل مبدأ تأسيس تقويم جاللي برابر است با سـا . مـيالدي ژولـي 1079 خراجـي و 468 يزدگردي، 448قمري،
التاريخين مبدأ تقويم جاللي با مبدأ هجـري قمـري فاصله بين روز، بـا مبـدأ 163173 روز، با مبدأ تقويم يزدگـردي 166797ــدأ گاهــشماري مــيالدي ژ 170933خراجــي ــا مب ــي روز، ب ول . روز است507497) سلوكي(اسكندري روز و با مبدأ393813
نـوروز / نـوروز جاللـي «تطبيق روز نخست ايـن تقـويم يـا با نقطه اعتدال بهاري بر اساس تعريفي مـشخص از » سلطاني
طول سال متوسط اعتدالي، اصل ثابت و نهادين در گاهشماري بنـا بـه . جاللي و يكي از اهـداف بنيـادگزاران آن بـوده اسـت
شـرح سـي «گزارش عبدالعلي محمد بن حـسن بيرجنـدي در ، خواجه نصير طوسـي در » شرح زيج جديد سلطاني «و » فصل
و » المنجمــين ربيــع« ناشــناس در ، نويــسنده»زيــج ايلخــاني«، در اين گاهشماري نـه تنهـا طـول »بيك زيج الغ «بيك در الغ
سال با تقويم طبيعي برابري دارد، بلكه طول هر فصل نيـز بـه خورشيدي با مـدت دليل كوشش براي انطباق روزهاي هر ماه
هــاي همزمــان آن، بــا طــول زمــان توقــف خورشــيد در بــرجهاي طبيعي برابـري داشـته و نقـاط اعتـدال و انقالبـين فصل
در . شـوند درست در ابتداي هر فصل تقويم جاللـي واقـع مـي هـاي نخـست و دوم مـاه نتيجه مجموع روزهاي هر يك از سه
ماهه ع روزهاي سه روز، مجمو 93برابر با ) بهار و تابستان (سال ) زمـستان (ماهه سوم روز و مجموع روزهاي سه90) پاييز(سوم
روز است كه كامالً بـا تقـويم طبيعـي برابـري دارد و ايـن 89نظير تقويم جاللي اسـت كـه در ديگـر ويژگي بسيار مهم و بي
. شود ها ديده نمي تقويم
بـه توان بنـا در تعريف نوروز جاللي يا مبدأ آغاز سال نو مي بيك و مال مظفر تعريف كامل و كوتاه خواجه نصير طوسي، الغ
گنابادي گفت كه نوروز جاللـي يـا سـلطاني، روزي اسـت كـه النهـار محـل بـه نقطـه اعتـدال خورشيد تا زمان عبور از نصف
. بهاري رسيده باشد 19(گروه خيام، روز اعتدال بهاريِ شش ماه پيش از هجرت
را بــه عنـوان نقطــه آغــاز ) مـيالدي ژولــي 622مـارس ســال هاي ايراني براي نامگذاري برابرهاي سالشماري برگزيد و از نام
. ماهي دوازده برج ساليانه بهره بردگيـري در گاهـشماري جاللـي بـراي در زمينه نظام كبيـسه
روزه، منابع موجـود 366هاي افزودن كسر سال و گزينش سال گيـري و قاعده كبيسه هاي گوناگوني از تعريف طول سال شيوه
هاي پيشنهادي يـا گزارشـي خواجـه شيوه. دهند را به دست مي نصير طوسي، عبدالرحمان خازني، حسن بن حـسين شاهنـشاه
الدين شيرازي تا سمناني، عبدالعلي بيرجندي، ميرم چلبي وقطب امـا همگـي آنهـا بـر وجـود . اي با يكديگر تفاوت دارنـد اندازههـاي ديگـر از مهمتـرين ويژگـي هاي خماسي كه يكي كبيسه
به گمان اين نگارنده و با . گاهشماري جاللي است، تأكيد دارند هاي بنيادين ايـن گاهـشماري در تطبيـق در نظر داشتن فرض
هـا بـا تقـويم طبيعـي و دارا بـودن قابليـت طول سال و فصل گذشـته و آينـده، هر سـال مفـروض در محاسبات نظري براي
كبيسه در يـك 683( و احمد بيرشك شيوه يكسان ذبيح بهروز ـ ) ساله 2820دوره اي انتقادهـا، بهتـرين و رغـم وجـود پـاره هب
هاي جاللي و هجري خورشـيدي كاراترين شيوه اجراي كبيسه .است
:دو يادداشت ديگر بنياد محاسـباتي در هـر نظـام گاهـشماري خورشـيدي، -
عـداد هاي برجي كه همه ت سال (x)عبارت است از يافتن تعداد ضـريب . گيـرد را با دقتي معين در بر مـي (y)روزهاي متوسط
روز 242199/0مفــروض ايــن مقــدار، در گاهــشماري ايرانــي . دانسته شده است
همانگونه كه . طول سال، مانند طول شبانروز متغير است -اسـتفاده ) ساعت كامل 24(در تقسيم شبانروز، از زمان متوسط
ي نيـز طـول سـال متوسـط بكـار شود، در محاسبات تقويم ميهر نظام گاهشماري خورشيدي، تعريفي خاص . گرفته مي شود
ــسه ــه در از طــول متوســط ســال و قاعــده كبي ــري دارد ك گي 48 سـاعت و 5 روز و 365: گاهشماري ايراني عبارت اسـت از
آنگونه كه در تقويم رسمي (طول متغير سال . ثانيه 46دقيقه و هاي جهان تعريف چيك از گاهشماري در هي ) رود ايران بكار مي
نشده و اصوالً تقويم، محصول تعريف يك نظام گاهـشماري از طـول متغيـر، . گيري آن است طول متوسط سال و شيوه كبيسه
ــي در ــشماري ايران ــدارد و ارزش گاه ــويم ن ــاربردي در تق ك .شده آن است گيري دقيق طول سال متوسط تعريف اندازه
:گريد بهبراي آگاهي بيشتر بنــاه ــي، گــ ــي، موســ ــر اكرمــ ــي، تهــ ــماري ايرانــ ــر شــ ان، دفتــ
.1380هاي فرهنگي، پژوهش .1331بهروز، ذبيح، تقويم و تاريخ در ايران، تهران،
بيرشك، احمد، گاهشماري ايراني، تهران، بنياد دانـشنامه .1379، فارسي
، نگـاهي نـو بـه گاهـشماري ايرانـي حيدري ماليري، محمـد، در يشان براي انجام چندين گفتگـو از ا ( شخصي وبگاه
گيـري گاهـشماري م كبيـسه نظرها در نظـا زمينه اختالف .)اسگزارمايراني سپ
يم، تهـــران، زاده، حـــسن، گاهـــشماري در ايـــران قـــد تقـــي .1316كتابخانه طهران،
چـاپ دوم، تهـران، عبدالهي، رضا، تاريخِ تاريخ در ايران، .1375اميركبير، ــاآبـــادي، مـــرادي غيـــاث ــا و راهنمـــاي زمـــان جـــشن، رضـ هـ
.1384هاي ملي ايران باستان، ماييه گردــاث ــرادي غي ــادي، م ــه رضــا،آب ــار پ - نوروزنام در نجــاه گفت
.1386هاي ايراني، زمينه پژوهشنبئـــي، ابوالفـــضل، گاهـــشماري در تـــاريخ، تهـــران، ســـمت،
1381.
Richards, E. G., Mapping Time- the Calendar and its History, Oxford, 1998.
Youschkevitch, A. P. & Rosenfeld, B. A., al- Khayyami, Dictionary of Scientific Biography, VIII, 1973.
