раиси бонк маро ќабул накард

Нома ба рўзнома

с. 12

№ 39 (1030) 26.09.13 (Оѓози нашр: марти 1992)

њуљум ба хоНаи алимардоНов

президеНт мењмоНи мирзохуља ањмадовэълоНи айби Нав ба зайд саид

с. 2

с. 2

с. 10

сиёњу сафед:«Њастанд кишварњои бузург ва хурд, сар-ватманд ва камбизо-ат, дорои анъанањои ќадими демократї ва нав ба демократия рў оварда. Ва онњо албат-та сиёсатњои гуно-

гунро пиёда месозанд. Мо гуногун њастем, аммо ваќте ки мо ба Худо ниёиш мекунем, набояд фаромўш кунем, ки Худо моро баробар офари-дааст».

Владимир Путин, президенти Русия

«Номзади аграрињо, демократњо ва сотсиа-листњо дар ин интихобо-ти президентї чандон бо мушкили љиддї рў ба рў нахоњанд омад. Ин њизбњо дар њолатњои вазнин барои њукумат хидмат мекунанд. Барои ин њиз-

бњо мушкилоте ба монанди љамъ кардани имзо пеш нахоњад омад. Барои мисол, маќомоти мањаллї ин корро ба љойи аг-рарињо анљом медињанд. Барои номзади ЊДТ њам баъзе имконият вуљуд дорад. Мушкилоти љиддї барои номзадии хонум Бобоназарова эљод хоњад шуд».

Парвиз Муллољонов, сиёсатшинос

«Њафтанома ва ё маљал-лае, ки мехоњад дар бораи шахсият иттилоъ бидињад, бояд ќабл аз њама ќонуни кишварро дар бораи расонањои хабарї, ё њифзи шаъну шарафро риоя кунад. Азбаски, дар

мо ин гуна меъёрњо риоя намешавад, дар матбуоти ба ном њукуматї матолибе мунташир мешаванд, ки шаъну шара-фи ин ё он шахсро паст мезанад. Чунин хабарњо кам нестанд, ки дар онњо ќонун риоя намешавад. Баъзе аз матолиб аз љињати ахлоќї ва наќзи њуќуќи инсон њам ба талабот љавобгў нест».

Мухтор Боќизода, роњбари хазинаи гиромидошт ва дифоъ аз

њуќуќи рўзноманигорон

Духтари писаршуДашањрванди русия шуданд

боз номзад ба президентї шуд

21% тољикон

исмоил талбаков

дар ин шумора:

с. 2

Душанбе бояд метаркид?

террор

с. 3

чї тавр Коммунистї Бохтар шуд?

магар беќурб мешавад?

с. 11

мактаби мо ду аттестат медињад

ашўров:

достиев:

ќарори президент

с. 4

с. 2

с. 12

Фотимабибї 120 сола шуд

дењаи дањана

с. 21

давои он чист?

панкреатит

с. 22

Номус маро маљбур кард, ки ин корро кунам

даъвоњо беасос, бемантиќ ва аз њаќиќат дуранд

дар боздошти љинояткор ман сањм надорам

Сартароши «писар» Юсуф Додов Падари «писар» Мирзо Каримов Раиси љамоат Саидљаъфар Гурезов

№ 39 (1030) 26 сентябри соли 2013ТољикисТон

Дирўз Президенти мам-лакат Эмомалї Рањмон бо маќсади шиносої бо ва-зъи зиндагии мардум ва ба истифода супоридани як ќатор иншоот бо сафа-ри корї ба ноњияи Рашт та-шриф овард.

Президент нахуст дар љамо-ати шањраки Навободи ноњияи Рашт бинои нави Хобгоњи мак-таб-интернати љумњуриявии кудакони ятимро бо буридани лентаи рамзї расман ба исти-фода супурд. Бинои хобгоњ ба-рои 200 нафар пешбинї шуда он бо харљи зиёда аз як мил-лион сомонї аз љониби ЉСК “Тољиксодиротбонк” бунёд карда шудааст. Сарвари дав-лат зимни шиносої ба шаро-ити хобгоњи мактаб -интернат бањои баланд дода, барои боз њам фароњам сохтани шарои-ти арзанда ба масъулин дасту-ру њидоят дод. Иттилоъ дода шуд, ки дар мактаб-интернати мазкур зиёда аз 250 нафар ба

таълиму тарбия фаро гирифта шуда, аз ин шумора 145 нафар падар ё модар надоранд ва 6 нафар ятими кул мебошад.

Президенти мамлатакат ба сарпарасти ин мактаб – ин-тернат супориш дод, ки то моњи ноябри соли равон њамаи тарбиятгирандагони ин муас-сисаи таълимро бо либосњои гарми зимистона таъмин на-моянд. Њамчунин дастур дода шуд, ки ба 6 нафар ятими кул дар бонк суратњисоб кушоянд. Сарвари давлат муррабиёну омўзгоронро њидоят намуд, ки бо тарбиятгирандагон ми-сли фарзанди хеш муносибат намуда, дар таълиму тарбияи онњо диќќати махсус зоњир намоянд. Президенти мамла-кат ба масъулин дастур дод, ки роњи мањалии шањраки На-вободро мумфарш намоянд.Баъдан Президент аз хољагии дењќонии Мирзохўља Ањмадов дидан карда, ба ў супориш дод, ки ба мактаб-интернати ноњия ду тонна картошка фиристад.

Президент ба Мирзохўча Ањмадов супориш дод

2

њафтае, ки гузашт

WWW.Pressa.tj

илолов МањмадшоПрезиденти АУ Тољикистон

Мењмон БахтїРаиси Итињодияи нависандагон

Ќаюмов НуриддинАкадемик

темурзулфиќоровНависанда

Ѓаффоров усмонљон Таърихшинос

Масъуди МиршоњїРаиси анљумани «Рўдакї»

ПировМањмадсаидМутахассиси синамо

Маъруф ХољиевРоњбари ожонсииёрии њуќуќимуњољирон дар Русия

шарифњамдамовРаиси шўрои муассисон ва мушовара

абдумудассир ањмадзодаМуњаррир

Муассис: Њайати кормандони њафтанома

Њафтанома дар Вазорати фарњанги Љумњурии Тољикис-тон тањти №0054/РЗ ба ќайд гирифта шуда, дар матбааи «Мега-print» ба чоп расидааст.

Дар њафтанома матолибе низ ба нашр мерасанд, ки ба мавќеи идораи он мувофиќат намекунанд.

Дар шумора аксњо аз шабакаи Интернет истифода шудаанд.

Матолиби хусусияти та-блиѓотидошта танњо бо пар-дохт нашр мешаванд. Масъ-улияти маводњои хусусияти таблиѓотидоштаро идора ба дўш надорад.

Барои дар дигар нашрияњо чоп намудани матолиб ва иќти-босњо аз «Тољикистон» иљо-зати хаттии идора ва нишон додани сарчашма њатмист.

Њуќуќи муаллифии њамаи ма-толиби шумора ба идораи њафтаномаи «Тољикистон» тааллуќ дошта, тибќи ќонун-гузории љории ЉТ ва байналми-лалї њифз карда мешаванд.

РоБИТА:телефони идора: 238-54-51Почтаи электронї:tojikiston-1992@mail.rutojikiston@pressa.tjшўъбаи эълону реклама: 238-78-78, 601-35-95Почтаи электронї: tayron@oila.tjДафтари хабаргузорї дар вилояти Суѓд:Суроѓа: к. К.Хуљандї 114 х. 156-75-23,92- 730-06-50

шўъбаи фурўш:93-445-26-12, 221-41-11

њайатимушовара:

Муродалї Алимардон, муовини аввали сарвазири Тољикистон

Суди олии Тољикистон имрўз, 26 сентябр, њукми шахсони њамла ба манзи-ли Муродалї Алимардонов, муовини сарвазир ва собиќ раиси Бонки миллии Тољи-кистонро эълон хоњад кард.

Як манбаъ дар ин нињод гуфтааст, ки маќомоти таф-тишотї афроди ѓоратгарро дар оѓози соли равон боздошт карданд ва мурофиаи судии онњо ду моњ ќабл оѓоз шудаа-аст. Њодисаи њамла ба хонаи Муродалї Алимардонов шаби 29 ба 30-юми июни соли 2005 дар љамоати дењоти Мирзо Ри-зо, дењаи Нољии болои ноњияи Њисор, 25 километрии ѓарби Душанбе рух дода будааст.

Маќомот мегўянд, ки ду ѓо-ратгар бо таппончаи «Макаров» ва яки дигар бо пулемёти «Ка-лашников» мусаллањ буданд ва як нафарро њам аз манзили муо-вини сарвазири Тољикистон га-

равгон гирифтаанд. Дар њодисаи мазкур аз хонаи собиќ раиси Бонки Миллї 9 њазор доллари наќд ва тилловорї ба маблаѓи 4 њазор долларро рабуда, посбо-ни манзил Бозор Саидовро бо таппончаи тамѓаи «Макаров» ба ќатл расондаанд.

Маќомоти тафтишотї се на-фарро ба ќатл ва дуздиву гара-вгонгирї дар манзили шахсии Муродалї Алимардон гунањгор медонанд. Ин се нафар - Умед Насриддинов, Зайниддин Са-мадов ва Дилшод Мирзоев ба дуздї ва ќатли посбони хонаи собиќ раиси Бонки миллии Тољикистон ва њоло муовини сарвазир Муродалї Алимар-дон муттањам шудаанд.Бино ба иттилои маќомот нафари чањорум - Ќобил Улуѓов, ки гўё мањз ў ба ќатли посбон даст дорад, боздошт нашудааст.

Суди олии Тољикистон ин хабарро ба «Тољикистон» ба воситаи телефон тасдиќ намуд.

Њамла ба манзили АлимардоновЊукми љинояткорї имрўз мебарояд

Њизби коммунисти Тољи-кистон (ЊКТ) дар анљумани рўзи 23-юми сентябри соли љорї худ бидуни алтерна-тивї муовини аввали раиси њизб, вакили палатаи поё-нии парлумон Исмоил Тал-баковро номзад ба мансаби президентї пешбарї намуд.

Зимни сухаронї дар анљуман раиси ЊКТ Шодї Шабдолов зикр кард, ки дар маъракаи ин-тихоботи президенти мамлакат ЊКТ барнома ва платформаи худро пешнињод хоњад кард, ки пеш аз њама ба њимоят аз манфи-атњои мардум, њифзи иљтимоии он, таъмини ањолї бо љойњои корї, дастрасї ба маълумот ва хизматгузорињои хушсифати тиббї, таъмин бо манзили зист равона шудаанд. Њизби комму-нисти Тољикистон дар сафњои худ имрўз расман беш аз 45

њазор нафар шањрвандони ки-шварро муттањид сохта, ду на-фар аз њизб вакилони палатаи поёнии парлумон мебошанд.

То имрўз шаш њизби сиёсї ва Иттифоќи љавонони Тољикис-тон номзадњои худ ба мансаби президентиро пешбарї наму-данд. Аз ЊКТ Исмоил Талбаков, аз Иттифоќи љавонони Тољи-кистон президенти амалкунан-да Эмомалї Рањмон, аз Њизби ислоњоти иќтисодї раиси њизб олимљон Бобоев, аз Њизби со-тсиалистї раиси он Абдуњалим Ѓаффоров, аз Њизби аграрї академик Толиббек Бухори-ев, аз Њизби демократ раиси он Саидљаъфар Исмонов ва аз Иттињоди нерўњои ислоњотхоњи Тољикистон дар њайати ЊНИТ ва ЊСДТ ойнињол Бобоназа-рова номзад ба мансаби прези-дентї дар интихоботи ќарибул-вуќуъ пешбарї шуданд.

Исмоил Талбаков номзад ба президент шуд

Дар зарфи 8 моњи соли ра-вон дар вилояти Красноярски Русия њудуди 400 нафар тољи-кистониён ба шањрвандии ин кишвар пазируфта шуданд.

Бино ба иттилои Раёсати Ха-дамоти федералии муњољирати Русия дар вилояти Красно-ярск, дар ин давра 1884 нафар шањрвандони хориљї ва афроди бидуни шањрвандї ба маќоми шањрванди Русия дар ин вило-ят соњиб шудаанд. Дар њамин давраи соли гузашта шумори чунин нафарон 1363 нафар шањрвандони хориљиро ташкил дода буд. Ба иттилои манбаъ, шу-мори ќабулшудагон ба шањрван-

дии Русия миёни шањрвандони Тољикистон – 21%, Ќирѓизи-стон – 18%, Ќазоќистон – 16% ва Арманистон – 12%-ро таш-кил медињад. Бинобар сабаби пешнињоди њуљљатњои ќалбакї ва маълумоти бардурўѓ дар бораи худ аризаи 51 нафар оид ба ќабу-ли шањрвандии Русия рад карда шудааст. Зикр мегардад, ки аз оѓози сол миёни афроде, ки ба шањрвандии Русия дар вилоя-ти Красноярск ќабул шудаанд, 793 нафарашон иштирокчиёни Барномаи давлатии мусоидат ба ихтиёран кўчонидани њам-ватанони муќимии кишварњои хориљї ва оилањои онњо ба Русия мебошанд.

21%-и тољикон шањрванди Русия шуданд

23-юми сентябр дар пайи садамаи наќлётї дар ноњи-яи Данѓара як нафар њалок ва дигаре љароњати вазнини љисмонї бардоштааст.

Ба иттилои Вазорати корњои дохилии Тољикистон ронандаи автомашинаи тамѓаи «опел-Астра», Мањмадиев Субњон На-биевич, соли таваллудаш 1959, истиќоматкунандаи ноњияи Восеъ, њангоми њаракат дар километри 122-юми роњи Кў-лоб-Душанбе, дар њудуди дењаи Дурахшони ноњияи Данѓара,

ќоидањои њаракати роњро риоя накарда, ба самти муќобили роњ баромада, автомашинаро чаппа намудааст: “Дар натиља, мусо-фири автомашина Муродалиев Субњон, соли таваллудаш 1952, сокини ноњияи Данѓара, љароња-ти вазнини љисмонї бардошта, дар љойи њодиса ба њалокат расидааст ва мусофири дигари автомашина Мењрољиддини Мањмадрањим, соли таваллу-даш 1992, зодаи ноњияи Восеъ, љароњатњои гуногуни љисмонї бардошта, дар беморхона би-старї гардидааст.”

Садамаи наќлиётї дар Данѓара

№ 39 (1030) 26 сентябри соли 2013 ТољикисТоношкоро 3

...Пойга идома дорад. Ам-мо ин пойга алњол танњо ба-рои љамъоварии имзо аст, яъне нафаре, ки дилаш ба-рои курсии президентї ме-тапад, бояд 210 њазор имзо љамъ намояд.

Барои муќоиса танњо њамин-ро мегўем, ки тамоми артиши ба хоки Афѓонистон дохилшу-да дар як ваќт њамагї андаке бештар аз сад њазор нафар буд ва муњољирони имрўзаи моро аз 900 њазор нафар (расмї) то 1,5 миллион (Р.Зоиров) мегўянд. Агар КМИР ба муњољирон иљозати љамъоварии имзоњо-ро медод, онњо метавонистанд њар кадоме як маротиба имзои худро гузошта (њол он, ки њар як интихобкунанда њаќ дорад барои пешбарии як нафар ё як чанд нафар, ќатъи назар аз он, ки ў баъдан ба ин номзад овоз медињад ё не, имзо гузорад) , аз 5 то 10 нафарро барои номзад ба президентї пешнињод намо-янд. Вале муњољирон аз чунин њуќуќ мањруманд. Аммо онњо боз њам ором наменишинанд ва аз вилояти Свердловски Русия ба КМИР мактуб навишта даъво кардаанд, ки ќитъањои интихо-ботї барои онњо дар ин вилоят кам аст ва миќдорашро бояд зиёд кунанд. Ин талаби онњо иљро мешавад ё не, КМИР му-айян хоњад кард. Акнун биравем сари номзадњо. Њафтаи охир ба ин «отряд» боз як нафари дигар-Исмоил Талбаков аз Њизби Ком-мунист шомил гардид ва тавре, ки њозирини ин љаласа мегўянд, ў ваъда додаст, ки љонибдоро-нашро «подводит» намекунад. Алњол, тавре, ки гуфтем номза-дњои пешбаришуда аз пайи ља-мъоварии имзо њастанд ва дар ин маърака аз њизбњои мухолиф ба мисли ЊНИТ ва сотсиал демо-кратњо дида, њизбњои хурду реза, ба мисли сотсиалистњои А. Ѓаф-форов ва аграрињои А. Ќароку-лову Њизби ислоњоти иќтисодии О.Бобоев пешсафанд ва дар ља-

мъоварии имзо мушкилоте на-доранд. Аммо љонибдорони Ой-нињол Бобоназарова њамарўза аз тариќи ВАО даъво доранд, ки дар мањалњо барои љамъоварии имзо ба онњо ба љойи кўмак рас-онидан роњбарони мањаллї ха-лал мерасонанд ва бо њар бањона онњоро пушти дар мегузоранд. Чї кунем, ки ин роњбарон агра-рию сотсиалистї ва иќтисодиро аз исломию сотсиал демократї дида зиёдтар дўст медоранд. Вале баъд аз суњбати телефо-нии Раиси КМИР бо Ойнињол Бобоназарова аз рўйи гуфтањо, дар ин кор каме пешравї дида шудааст. Њарчанд Њизби Халќї Демократии Тољикистон ханўз ба таври расмї дар анљумани њизбї номзади худро пешбарї накардааст, аммо бо итминони комил гуфта метавон, ки барои ин њизб љамъоварии имзо ягон хел мушкилот пеш намеорад. Анљумани хизб рўзи 4 –уми ок-тябр ба наќша гирифта шудааст ва аллакай чанд созмон аз ќаби-ли Иттифоќи Љавонон роњбари њизби мазкурро ба њайси номзад ба маснади президентї пешбарї намудаанд. Бо гумони ѓолиб, ин њизб аз њама охир номзадашро муайян мекунад ва ба гуфти кор-шиносон љойи аз њама аввалро мегирад.

Аммо интихобот интихобот аст ва мардум дар њафт сол бояд як маротиба ба назди ќуттињои раъйдињї омада, президенти ояндаи худро муайян кунанд. Ин президент кї хоњад буд, ба ќавли Раиси КМИР Шермуњам-мади Шоњиён интихобкунанда муайян мекунад, на њизбњои сиёсї. Њарчанд њизби сиёсї ба хотири он созмон дода меша-вад, ки мардумро «ба роњи ду-руст» рањнамої кунад. Кадоме аз онњо роњи дурусту кадомаш роњи ѓалатро нишон медињад, на мо медонему на шумо. Аммо боз њам интихоб аз мост ва агар ба гуфтаи Талбаков «подводит» шавем њам мо мешавем, на каси дигар…

Оѓози пойгаба фоидаи кист?

Тавре маълум, бинан-даи тољик ба ТВ-њои ки-швари худ бинобар он, ки барномањояшон ба завќи онњо љавобгў набуд, камтар таваљљуњ дошт . Аммо дар чанд рўзи охир кормандони сохторњои ќудратї тавони-станд имиљи онњоро хеле боло баранд.

Бале, на телевизион, балки ин сохторњо! Онњо бо дастгир намудани гурўњи террористон дар дили кишвари мо-Душанбе ва боз намудани чанд парван-даи пурсарусадо, ки њуќуќи «шаби аввал»-и нишон дода-ни онро ба ТВ –њо доданд, дар атрофи ин ќуттї њазорон на-фарро љамъ оварданд. Мардум баъд аз дурўза рекламаи филми кўтоњи «Ањримансириштњо» нињоят донист, ки онњо кї бу-даанд. Воќеан, кистанд онњое, ки дар бораашон ин ќадар пур-воњима сухан мекунанд ва аз дасти онњо чї коре меояд?

Тавре, ки роњбари ин гурўњ Алимурод Маханов мегўяд, ў њанўз соли 2011 узви Њарака-ти исломии Ўзбекистон (њоло Њаракати исломии Туркистон, шарњи редаксия) шуда буд ва дар атрофи худ он нафароне-ро љамъ овард, ки мехостанд муќобили њукумати дуня-вии имрўзаи Тољикистон бо истифода аз силоњ мубориза баранд. Ба ќавли Алимурод

(устод Муродуллоњ) њоло дар Вазиристони Покистон баро-дари худи ў ва боз чанд нафар шањрвандони кишварњои њам-соя ва Тољикистон дар назди инструкторњои кори тарконан-дагї ва ташкили террор таъ-лим мегирифтаанд. Маќсади ин гурўњ пеш аз интихоботи президентї дар Тољикистон ба амал овардани фазои тар-су њарос будааст. Онњо дар оѓоз мехостаанд чор дарвози шањрро тарконанд ва баъдан маводи таркандаро дар дохили мошинњои обкаш љой намуда, ин мошинњоро дар назди би-ноњои КДАМ (Кумитаи амни-яти миллї) ва ВКД (Вазорати корњои дохилї) тарконанд. Дар ваќти кофтукови хонањое, ки ин нафарон дар кўчањои Фучик ва Неъмат Ќарабоев ба иљора гирифта, дар он силоњу муњиммоти худро нигоњ медо-штанд инчунин «камарбанди шањид» (пояс смертника) њам ёфт шудааст, ки онро терро-ристони худкуш одатан дар байни издињоми одамон ме-тарконанд. Аз ин хонањо боз ду таппончаи Макаров, тир ва асбобњое, ки барои ташкил намудани таркишњо заруранд, ёфт шудаанд. Аз суњбати ин гумонбарон маълум мешавад, ки онњо медонистанд, ки ба чї кор иќдом намуда истодаанд. Худи «устод» гўё дар ташкили чанд таркиши рухдода ширкат

доштааст. Аммо ин кадом тар-кишњо буданд, маълум нест.

Тавре, ки тамошобинони ин барнома эњсос намуданд, ба љуз узви ин гурўњ аз Кўлоб-Амиралї Давлатов, дигарон бо шевае њарф мезаданд, ки хоси мардуми турктабор аст. Дар бораи миллати боздоштшуда-гон иттилое дода нашуд. Ин-чинин аз ин намоиш маълум нагардид, ки Маханов онњое-ро, ки ба доми худ андохтааст, бо кадом роњ ба хориља ме-фиристод ва манбаи моли ин њама ташкилињои ў аз куљост ва маблаѓро аз куљо дастрас менамуд. Албатта, дар ин бо-ра сохторњои масъул маълумот доранд ва агар ин маълумотњо-ро низ манзури умум мегардо-ниданд, таъсири барнома боз њам бештар мегардид ва онњо-еро, ки дар сар њавои кашон-дани амалњои террористї ба кишварро доранд, андаке ба худ меовард.

Тавре, ки дар Вазорати корњои дохилї тасдиќ мена-моянд, дар давоми сол 69 љи-нояти террористӣ аз тарафи кормандони ин нињод ошкор шуда, 35 террорист боздошт шудаанд. Агар онњо дастгир намешуданд чї? Албатта фа-локате сар мезад ва ин барои миллате, ки дар сулњу сафо зиндагї дорад, фољеа мебуд.

А.АЊМАДЗОДА

ТеррорДушанбе пас аз як моњ бояд метаркид

№ 39 (1030) 26 сентябри соли 2013ТољикисТон љашнвора4

Мактаби мо ду аттестат медињад Њикматулло Ашўров:

-Њикматулло Зуњурович, Мактаб-интернати миёнаи махсуси санъати љумхури-явї 50 сола мешавад. Таъри-хи бунёд ва рушди онро дар фарњанги љумњурї чї гуна арзёбї мекунед?

-Мактаб-интернати миё-наи махсуси санъати љумњу-риявї ба номи Миратулло Атоев соли 1963 таъсис ёфта, ќаблан он ба номи Малика Собирова буд. Аз замони таъсисёбї то имрўз мактаб 11 сола боќї мондаст. Мак-таби мазкур аз ду бахш ибо-рат буда, хонандагон аз рўйи ду бахш: фанњои мусиќї ва фанњои умумї дарс мехо-нанд. Бояд ќайд намоям, ки хонандагон дар мактаб му-сиќии касбї меомўзанд. Би-нобар ин, вазифаи аввалине, ки аз оѓози таъсиси мактаб дар назди мо меистод, ин омода намудани кадрњои кас-бии соњаи санъат буд. Њоло он вазифањое, ки аз љониби Њукумати љумњурї, Вазорати маориф, Вазорати фарњанг дар назди мактаб гузошта шудааст, бомуваффаќият аз уњдааш баромада истодаем. Давоми 50 сол хонандагони мактаб ба натиљањои назар-рас ноил гардида, тамоми он дастовардњо дар пештоќи даромадгоњи мактаб насб гар-дидааанд. Хонандагони мо пайваста дар олимпиадањои љумњуриявию байналмилалї ва чорабинињои фарњангї ширкат намуда, обрўву нуфу-зи ин мактаби моро баланд мебардоранд. Аллакай 3 сол мешавад, ки хонандагони

мактаб дар озмуни «Музыка без границ», ки дар шањри Санк-Петербург ва Белорус-сия доир мегардад, фаъолона иштирок менамоянд. Маса-лан, хонандаи мактаб Саидов дар ин озмун ширкат намуда, соњиби шоњљоизаи Гран-при гарида буд.

-Мактаби мусиќиро дањњо нафар шахсиятњои номдор хатм кардаанд…

Давоми 50 соли фаъолият мактабро чењрањои шинохта-ву бомаърифат, ки дар гўшаву канори љумњурї кору фаъо-лият доранд, хатм намуда-анд. Ба мисли Саидќул Би-лолов, Ќурбоналї Абдуллоев, Саъдї Ќаландаров, шодравон

Соњибќирон Нозимов, Ша-риф Бедаков, Фароѓат Азизї, муовини вазири фарњан-ги ЉТ, Комила Маљидовна, корманди Дастгоњи иљрои-яи Президенти мамлакат, аз санъаткорони љавон Нозия ва Муњаммадрафии Карома-тулло, Суруш Холов ва ѓайра мебошанд.

-Мегуфтед, ки фарќ байни Мактаб-интернати миёнаи махсуси санъати љумхуриявї аз дигар мактабњои мусиќї дар чист?

- Аслан, мактаби мо ба-рои хонандагони болаёќату боистеъдод ташкил шуда, хо-нандагон дар асоси озмун ба синфи 1 ќабул карда меша-ванд. Пеш аз ќабул ба синфи 1- ум, муаллимони касбие дар мактаб њастанд, ки хонанда-гонро муддати 1 моњ омода мекунанд. Яъне, ин љо низ мисли макотиби олї хонан-дагон аз имтињон мегузаранд ва баъдан дохил мешаванд. Он нафароне, ки аз дењот ба мактаби мо меоянд, соњи-бимтиёзанд. Соли љорї бали гузариш барои хонандагони дењот 17 ва хонандагони пойтахт 20 балро ташкил ме-дод. Дар мактаб хонандагон 3 маротиба бо хўроки гарм ва барои фарзандони дењот бо хобгоњ таъмин њастанд. Баъди хатми мактаб хонандагони мо соњиби ду аттестат меша-ванд. Аттестати аввал барои фанњои мусиќї ва аттестати дуюм барои фанњои умумї. Яъне, хатмкунандагони мак-таб дар оянда метавонанд, ки

бо аттестати мусиќии гириф-таи худ низ дар мактбањои миёна, боѓчањои бачагона њамчун муаллими суруд шуда кору фаъолият намоянд.

Бояд ёдрас намоям, ки њоло дар мактаб аз рўйи 8 шуъба: фортепианои махсус, фортепианои њатмї, форте-пианои умумї, созњои миллї, сексияи анъанавї ва маќом, шуъбаи нафасї (бо истифо-да аз асбобњои аврупої) ва шуъбаи классикї хонандагон дарс меомўзанд. Ба ѓайр аз ин, соли љорї як шуъбаи ди-гар бо номи шуъбаи рассомї, ки дар дохили он кандакорї, њайкалтарошї, дизайн, дўза-ндагї, рассомї дохил меша-вад, кушода шуд.

-шумо дар боло чењрањои шинохтаи санъати тољикро номбар кардед, магар њамаи онњое, ки ин мактабро хатм кардаанд, машњур мешаванд?

-Албата, ин тавр нест, вале касе, ки зањмат мекашад, ба маќсади худ мерасад .Аввал, соати дарсии мактаби мо зиёд аст. Дуюм, баъд аз тамом шу-дани дарсњо, хонандагон дар мактаб истода, дар шакли ху-домўзї мустаќилона ба тайёр кардани дарсњо машѓул ме-шаванд, ки ин зањмати зиёдро талаб мекунад.

- Чаро мактаб таѓйири ном кард?

-Ваќте ки соли 1963 мак-таб таъсис ёфт, аввал макта-би хорреграфї буд. То љое, ки маълумот дорам, чор со-ли аввали баъди таъсисёбї хонандагон санъати балет меомўхтанд. Азбаски, бо му-рури замон ин намуди санъат оњиста-оњиста аз мардум дур шуд, таваљљуњи падару мода-рон низ аз он кам шуда, фа-рзандонашонро камтар дохил мекарданд. Он замон мисли мактаби мо дар 15 кишвари собиќ шўравї њамагї чорто буд: Дар Маскав, Киев, Тош-канд ва Душанбе. Њаминро бояд гўям, ки бинобар иваз шудани равияи дарсњо ва илова шудани фанњои махсу-си иловагї мактаб таѓйири шакл ва ном кард. Аз соли 1963 то соли 2007 мактаб но-ми Малика Собироваро дошт. Аз соли 2007 ин љониб Мак-таб-интернати миёнаи мах-суси санъати љумхуриявї ба номи Миратулло Атоев аст. Шодравон Атоев, ки яке аз бастакорони варзида дар ки-швар буд.

-Дар мактаб кадом шакли тањсил љорист: шартномавї ё буљавї? Зимнан, чї ќадар хонанда дар ин мактаб фаро гирифта шудааст?

-Аз оѓози таъсиси мактаб то имрўз хонандагон ќисман

аз њисоби буљети давлат ва ќисми дигар аз њисоби пар-дохти мабалаѓи волидайн тањ-сил доранд. Маблаѓи моњона ба њар сари хонанда муво-фиќи ќурби асъори миллї 100 сомонї аст. Дар 10 -11 моњи соли хониш бошад, он њамагї 1000-1100 сомониро ташкил медињад. Ба ин маблаѓ хўрду хўрок, тамошои намоишњои театрї дохил мешаванд.

Як маълумотро бояд хотир-расон намоям, ки дар асоси Оинномаи ќабулшудаи мак-таб хатмкунандагони мо њатман бояд ба Донишкадаи санъат ва Консерваторияи миллии Тољикистон дохил шаванд. Ба дигар дониш-гоњњо њаќќи ќабул шуданро надоранд. Чунки мактаби мо соњавї буда, Вазорати фарњанг ва Вазорати маориф маблаѓгузорї мекунад. Он хонандагоне, ки хоњиши да-вом додани тањсил ба дониш-гоњњои мусиќии номбурдаро надоранд ва мехоњанд, ки ба дигар донишгоњњои олї дохил шаванд, 11 соли тањсил дар мактабро љуброн мекунанд.

Вале мо имтиёз њам дорем. Нафароне, ки аз ду бахш: фанњои умумї ва мусиќиро дар нимсолаи аввал бо бањои 5 љамъбаст мекунанд, аз пар-дохти маблаѓ дар њаљми 50 фоиз озоданд.

-Баъд аз хатм чї? оё дар

ваќти ќабул ба донишгоњњои олии санъат аз имтиёзњо бар-хурдор мешаванд?

-Не, баъд аз хатм хо-нандагони мактаби мо дар ваќти дохил ба макотиби олии санъати Тољикистон имтиёз надоранд. Аммо дар имтињонњои хатми мактаб намояндагони Консервато-рияи миллї ва Донишкадаи санъати Тољикистон ширкат мекунанд. Хатмкунандае, ки имтињонрцо бо бањои 4 ва 5 месупорад, лаёќат ва хоњиши давом додани тањсили соњаи мусиќї дорад, барои идомаи тањсил ба Консерваторияи миллї тавсия мегардад. Ња-минро бояд гўям, ки бешта-ри хатмкунандагони мо ба донишгоњњои олии санъати кишвар бо дониши худашон ба гурўњњои буљавї дохил ме-шаванд.

- 50 сол муњлати кам нест. оё ба ин муносибат ягон чора-бинии махсус ба наќша гириф-та шудааст?

- Ба муносибати 50 сола-гии мактаб мо дар шаќша гирифтем, ки бо иштироки хонандагони имрўза ва собиќ хатмкунандагони мактаб як барномаи консерти идонаро доир намоем. Ин дар толори консертии худи мактаб доир мегардад.

Суњбати Усмон Рањимзода

Мактаб-интернати миёнаи махсуси санъати љум-хуриявї ба номи Миратулло Атоев 50 сола мешавад. Он дар кадом шароит бунёд ёфт? Замоне ин мактабро чењрањои шинохтаи санъату фарњанги миллат хатм намуда, имрўз дар бахшњои гунонуни фарњангї кору фаъолият доранд. Оё нуфуз ва обрўе, ки ќаблан ин мактаб дошт, имрўз низ њаст? Дар гузашта мак-таб номи Малика Собироваро дошт. Чаро мактаб таѓйири ном кард? Ба ин ва чандин саволњои дигар Њикматулло Ашўров, директори Мактаб-интернати миёнаи махсуси санъати љумхуриявї ба номи Мира-тулло Атоев љавоб гуфт.

№ 39 (1030) 26 сентябри соли 2013 ТољикисТоншањрдорї 5

Бале, ба интихоботи шаффоф боварї дорам

Не, интихобот шаффоф намегузарадНамедонам

Пурсишномаи њафтаномаи «Тољикистон»

ва сомонаи «pressa.tj» оё ба шаффоф гузаштани интихоботи президентї

дар Тољикистон боварї доред?

Эзоњ: Хонандагони азиз, назари худро оид ба пурсишномаи

пешнињодшуда тавассути сомонаи www.pressa.tj баён намоед.

a)

б)

в)

№ 38 № 39оё Тоҷикистон ниёз ба бисёрҳизби дорад?

Абдушукур соли 1989 ДМТ-ро хатм намуда, аз Ду-шанбе ба зодгоњаш баргашт ва минбаъд њаводиси рўзгор чунин шакл гирифтанд, ки дигар ба шањре, ки дар он љо тањсил карда буду панљ соли умраш гузаштааст, омада натавонист. Ин имконият танњо моњи августи соли ра-вон ба ў даст дод. Баъд аз 23 сол ў дигар Душанберо нашинохт. Марказ комилан таѓйир ёфта буд.

Дигар на њайкали Ленин вуљуд дошту на боѓи он. На бозори Путовский (баъд-тар «Баракат») буду на «Дом офитсеров». Боз дањњо маѓозаю биноњои истиќоматии солњои 30-40 аз кўчаи марказї бардо-шта шуда буданд. Ба љойи ња-маи ин биноњои баландошёнаи замонавї аз ќабили «Душан-бе-плаза», биноњои Осорхонаи миллї, Китобхонаи миллї, Ќасри миллат, бинои Вазорати корњои хориљї, нишон ва бай-раќи миллии баландтарин дар љањон ва боз чандин биноњои дигар симои маркази пой-тахтро барояш ношинос вале дилкашу зебо карда буд. Ў бо њайрат байни Ќасри Миллат ва Боѓи Рўдакї ќадам задаистода, мегуфт: «Аљаб корњое, њамаи ин дар муддати каме бештар аз бист сол…» Аммо Абдушукур хато мекунад. Њамаи ин танњо дар муддати 10 соли охир пай-до шуд. То оѓози ќарни нав, баъд аз љанги шањрвандї яке аз «манзарањои» пойтахт-ин кранњои зангзадаи бинокории аз замони Шўравї меросмонда буданд, ки дар онњо ягон ало-мати њаракат солњо дида наме-шуд ва ба назар ягон сохтмони нав ќариб, ки наменамуд. Ам-мо шањрдорї ва њукумат тас-мим гирифтанд, ки пойтахти тољикон бояд симои замонавї дошта бошад ва баъд сар шуд…Инро дар маљмўъ «таркиши сохтмонї» (строителний бум)

мегўянд. Дар як ваќт дар чанд гўшаи шањр сохтмонњои би-ноњои маъмурию марказњои савдо ва аз њама муњимаш, сохтмони биноњои истиќо-матии замонавї ва боѓњои истироњатию фарњангї оѓоз гардиданд. Дар пеши назари сокинон дар як муддати кўтоњ дањњо биноњо ќомат афрохтанд. Дар як ваќт азнавсозии роњњо ва сохтмони пулу роњњо идома дошт. Гўё Душанбеи имрўза ба як майдони бузурги сохтмонї табдил ёфт ва ин њолат имрўз

њам давом дорад. Албатта дар чунин шакл гирифтани мар-кази маъмурии кишвар сањми шањрдорї ва роњбари он кам нест. Фаъолияти Раиси шањрро дар ин самт нодида гирифтан аз рўйи инсофу адолат намебо-шад. Мањз бо ташаббуси ў аз кўчањои шањр дар оѓози ќарни нав силоњбадастон аз шањр бе-рун карда шуданд ва бо силоњ дар пойтахт гаштан мамнўъ эълон шуд. Сокинон нафаси сабук кашиданд. Баъдан ў аз замонавї кардани истгоњњо оѓоз намуд (њарчанд баъзе нокасон ба ќадри ин ѓамхорї нарасида, шишањои онро мешикананд) ва супориш дод, ки Душанбе бояд гулшањр бошад ва њамин тавр њам шуд. Њоло дар њар кунљу канори пойтахт ќариб тамоми сол гулгаштњои зеборо мебинед. Дар мавриди ободињои солњои охир чанд сањифа нависед њам кам аст. Аммо маро њам-чун рўзноманигор чизи дигар ба њайрат овард. Сокинон (ба њама маълум, ки ќисми зиёди сокинони пойтахт баъд аз љан-ги шањрвандї аксаран аз дењот омада муќимї шуданд ва мала-каи зиндагї дар шањрро камтар доро њастанд) низ дар баробари

пойтахт ин бозсозињоро дида тарбия меёфтанд. Дирўз субњ, ваќте ки ба кор меомадам, на-тиљаи ин тарбияро дидам. Ња-марўза ман аз канори мавзеи партовпартої дар кўчаи Акбар Махсумов (собиќ Будёний,ин њам ташаббуси раиси шањр аст, ки кўчањо ба худ номи тољикї мегиранд) мегузарам ва дар як ваќт медидам, ки зане њар сањар партовњои хонаашро дар халтае андохта меовард ва гоњ ба тўдаи партовњои љамъшуда мепартофту гоње дар канори роњ, лаби љўйбор гузошта ме-рафт, ки баъзан дар тўли њафта тўдаи калоне мешуд. Ба назди-кї дар ин љо ќуттињои партов-партої гузоштанд, ки аз кано-ри дигари роњ буд. Ин зан бо халтаи доимии худ пайдо шуд ва ба чор тараф назар андохта, мехост мисли њамешагї халта-ашро дар канори љўй гузорад. Аммо аз тарафи дигари роњ ќуттињои нави ахлотпартоиро дида, «њавсала» карду ба он тарафи роњ гузашта, борашро ба дохили он партофт. Ба ў гуфтам:

-Акнун љояшро ёфтї?Ў, ки ба мазмуни саволи ман

аввал сарфањм нарафт, њайрон шуда истоду баъди дарки он худсафедкунон гуфт:

-Охир љойи партофтан на-буд…

-Љой буду ба назарат намена-муд.Ана акнун аниќ шуд.

Чунин буд як роњи тарбияи шањрнишинони нав ва шањрдор њам ба маќсади худ расид.

…Абдушукур дар назди фав-вораи Боѓи Рўдакї нишасту бо кайфияти аљиб аз шеъри ма-шњур мисрае хонд:

«Аљаб шањри дилорої, Ду-шанбе» ва баъд ба ман нигариста пурсид:

-Баъд аз дањ сол чї тавр ме-шуда бошад?

Дар љавоб гуфтам:-Боз меоию мисли имрўза

намешиносї…А. ЊОЉЇ

Як халта партовРаиси шањр љойи онро нишон дод

Ин зан бо халтаи доимии худ пайдо шуд ва ба чор тараф назар андохта, мехост мисли њамешагї халтаашро дар канори љўй гузорад...

www.pressa.tj

“Пойбанди нафрат”

ё ќиссаи як куштор дар ноњияи рашт

Шабакаи аввали теле-визиони Тољикистон шоми 20-уми сентябр филми ви-жаи “Пойбанди нафрат”-ро намоиш дод, ки дар бораи куштори Ќиёмиддин Абду-саломови 8-сола аз сўйи Сомон Муњаббатови 20-со-ла наќл мекард. Ин њодиса моњи июли соли љорї дар ноњияи Тољикободи мин-таќаи Рашт иттифоќ афто-да, гумонбар ин навраси 8-соларо баъд аз задани 8 корд ба ќафаси синааш, ба номуси ў дастдарозї ме-кунад.

Дар ин филм асосан Сомон Муњаббатов дар бораи чї гуна ба ќатл расондани Абдусалом ќисса мекард. Вай дар ин на-вори видеої худро донишљўйи курси сеюми факултаи за-бонњои Осиё ва Аврупои До-нишгоњи миллии Тољикистон ва узви Хизби нањзати исломї муаррифї намуда, бархе аз аъ-зои ин њизб ва мударрисонро дар таълими «љангљўйї» мут-тањам намуд.

Ў гуфт, то ин ки ба дониш-гоњ биёяд, дар солњои 2006-2008 бо машварати падараш ба мадрасаи Шайх Ёрибек дар дењаи Зафарободи ноњи-яи Тољикобод рафта, дар онљо таълими динї гирифтааст.

Ба гуфтаи Муњаббатов, дар ин мадраса онњо асосан “Таљ-вид” ва “Мухтасар”, меомўх-таанд. Вале, ба гуфтаи ў, дар баробари ин баъзе аз устодо-нашон дар бораи љињод суњбат мекардаанд.

Дар њоле ки Муњаббатов дар навори телевизионї суњбат мекард, бархе аз устодонашро низ дар таљовуз ба номуси худ ва бархе аз њамсабаќонаш муттањам донист. Ў дар ин замина аз 4 нафар ном бурд, ки ба гуфтаи ў бархеи онњо имоматии баъзе аз масољиди панљваќтаро бар дӯш дошта, баъзеашон њам бекор будаанд.

Дар филми “Пойбанди на-фрат” аз Мањмадрўзї Искан-даров, собиќ раиси Њизби демократи Тољикистон, ки њоло дар зиндон аст, низ ном гирифта шуд, ки гўё дар гуза-шта мадрасаи Шайх Ёрибекро сармоягузорї мекардааст.

(Тафсилоти ин њодисаро дар яке

аз шуморањои навбатии «Тољикистон»

мутолиа намоед)

№ 39 (1030) 26 сентябри соли 2013ТољикисТон6 нигоњи дигар

Масъули сањифа Барнои Нозирдухт. Мо интизори мавод ва пешнињодоти шумоем! E-mail: barno@pressa.tj • Шўъбаи реклама: saodat@pressa.tj • Тел: (44) 601-35-95

МаълуМотноМаиМаълуМотноМаи

Мухаммед VI Султони

МарокашМуњаммад VI бен ал

Њасан аз соли 1999 под-шоњи Марокаш ба шумор меравад. Муњаммад пи-сари калонї ва дуюмин фарзанди шоњ Њасани II ва њамсари ў Лалли Латифи Њаму, ки аз оилаи намоён аст, мебошад. То соли 1999 Муњаммад шоњзо-да буда, аз 23 июли соли 1999 баъд аз чанд соати марги падар шоњи ин ки-швар гардид.

Муњаммад 23-юмин њоки-ми мутлаќ (подшоњ) –и су-лолаи Алауитњо, ки аз соли 1666 дар Марокаш њукмронї мекунад, ба њисоб меравад.

Њамсари Муњаммад Лала Салма(Lalla Salma) аз оилаи сулолаи пурэътибори Беннан мебошад. Писари Муњаммад Мулай Њасан, ки моњи майи соли 2003 ба дунё омадааст, вориси тахти мароко ба шу-мор меравад. 1 марти соли 2007 дар оилаи шоњ духтар-шоњзода Лала Хадича тавал-луд ёфт.

Дар соли 2009 Муњаммад VI дањсолагии њукмронии ху-дро љашн гирифт. Мувофиќи назари коршиносон дар ин солњо Марокаш хеле пеш рафта, аз замони њукмронии Њасан фарќи калон пайдо кард.

Њуќуќњои шањрвандон, ба-хусус занњо васеъ карда шуд. Аммо масъалаи ришвахорї, бенавої, ислоњот вобаста ба њуќуќи инсон ва дигар муш-килотњо бањсбарангез боќї мемонад.

Љойгоњи Эрон муайян аст

рўзномаи «The WashingTon PosT», амрико

Мавзўи муњимми рўзнома чунин аст: «Эрон љонибдори њамкорињои созанда». Њасан Рўњонї, президенти Эрон пеш аз он ки ба Ню-Йорк ба 68-умин Маљмааи умумии СММ сафар кунад, дар рўзно-маи The Washington Post изњор намуд, ки кишвари ў омода аст бо љомеаи љањонї њамкорињои созандаро ба роњ монад.

«Љањон таѓйир ёфт», -мена-висад Рўњонї. Сиёсати бай-налмилалї дигар бозї нест, балки майдони калоне њаст, ки дар он њамкориву раќобат даст ба даст мераванд. Замони љанги хунин дар гузашта монд. Аз роњбарони љахонї интизор меравад, ки онњо хатаррро ба имконият табдил дода, њукм меронанд.

«Равиши созанда ба дипло-матия маънои даст кашидан аз њуќуќњоро надорад, -давом ме-дињад президенти Эрон. – Ин маънои равобит бо њамкорон дар асоси баробарї ва њамкорї барои њалли мушкилоти дуљо-ниба ва ба њадаф расидани љо-нибњоро дорад».

«Беш аз дањ сол аз њодисаи 11 сентябр сипарї мегардад. Дар ин миён ду љанг ба вуќуъ пайваст, аммо «Ал-Ќоида» ва дигар низомиёни шўроишгар ба вайронкорї машѓуланд, таасуф мекунад Рўњонї. - Су-рия, марвриди тамадддун, ба майдони набард табдил ёфта-аст. Дар Ироќ њамарўза дањњо нафар ба њалокат мерасанд. Ин њолат Афѓонистонро ази-ят медињад».

Рўзнома менависад, Рўњонї бовар дорад, ки љанги вањшиё-наи Ироќ, Афѓонистон ва Су-рия аз бањсњои њувиятии ин кишварњо ва наќши онњо дар минтаќа ва љањон вобаста аст.

« Б а р н о м а и њ а с т а и и сулњомез»-и Эрон- ин њам ба гуфтаи Рўњонї ба њувият алоќа дорад. «Аз худ кардани чар-хаи сўхти њастаї ва истењсо-ли энергияи њастаї барои мо баёни њувияти миллї, талаби эњтиром ба шаъни эронињо ва ќабули љойгоњи мо дар љањон аст»-гуфта мешавад дар рўз-нома.

Бо Силай аз њама чиз мањрум шуд

рўзномаи «коммерсант», россия

Мавзўи муњимми рўзнома: «Бо Силай ба њабси як умра гирифтор шуд».

Рўзнома менависад, ки Бо Силай, яке аз маъруфтарин

сиёсатмадор ва аъзои пеши-ни ҳизби коммунистии Чин, ки бо иттиҳоми фасоди молӣ муттаҳам дониста мешуд, ба ҳабси абад маҳкум шуд.

22 сентябр, Додгоҳи шаҳри Чунтсин Бо Силайро ба њабси як умра мањкум намуда, ўро аз њуќуќњои сиёсї барои тамоми умр мањрум сохт.

Б о С и л а й б а р о и ғайриқонунӣ аз худ карда-ни маблағҳои зиёди буљаи ҳукумати Чин ва сўйистифода аз мақоми давлатӣ айбдор ме-шавад. Бо Силай ба гирифтани 25, 44 млн юан (4,1 млн доллар) гунањгор шудааст.

Рўзнома менависад, ки Бо Силайи 64-сола ин ќарори додгоњро ба таъхир нагузошт, њарчанд дар рафти мурофеа ба гуноњи худ икрор намешуд.

Аз 26 август суд изњор до-шт, ки «Гуноњи љинояткор хеле калон аст. Ў ба гуноњаш иќрор нашуд. Дар ин њолат муњлати љазо кам карда намешавад, баръакс, мувофиќи ќонун ба љавобгарї кашида мешавад».

Рўзнома ёдовар мешавад, ки ба ѓайр аз њабси якумра Бо Силайро њукми ќатл интизор буд. Ҳизби коммунист, ки раҳбарии Љумҳурии Халқии Чинро аз соли 1949 ба таври мутлақ дар ихтиёр дорад, тайи солҳои гузашта бо интиқодҳои зиёди дохили кишвараш барои мубориза бо фасоди молӣ рў ба рӯ аст.

Як сол пеш раиси полиси шаҳри Чунтсин Ван Литсзюн изҳор намуд, ки Гю Кайлай, зани Бо Силай, дар кушто-ри тољири бритониёвӣ Нил Ҳайвуд даст дорад. Гю Кай-лай ва Ван Литсзюн боздошт шуданд. Зани Бо Силай бо иттиҳоми куштор барои ду сол ва раиси собиқи полис ба-рои хиёнат ба 15 соли зиндон маҳкум шуданд.

Њукмрони нави Аврупо

рўзномаи «The WashingTon PosT», амрико

Мавзўи муњимми рўзнома чунин аст. «Меркел сипањсо-лори Аврупо».

Рўзнома менависад, ки ба-

рои сиёсатмадорони навкор шояд Ангела Меркел намунаи ибрат набошад. Ў бо ВАО му-носибати дуруст надорад, ба симои зоњириаш ањаммият намедињад. Њамчунин Мер-кел ќавї ба назар намерасад, ў муборизоти интихоботии ња-стакунанда дошта, зиндагии шахсиаш боз бештар хастатар ба назар мерасад.

Дар њар сурат Меркел барои дафъаи сеюм садри аъзами Ол-мон интихоб шуд, яъне роњба-ри тамоми Аврупо ё сипањсо-лори Аврупо, зеро Меркел на роњбар, балки хукмронї меку-над, менависад рўзнома. Мер-кел фармон намедињад, талаб намекунад, танњо баъзе чањор-чубњоро ба вуљуд меорад ва ба дигарон имконият медињад, ки худ интихоб намоянд.

Рўзнома менависад, ки њан-гоми буњрони молии Юнон Меркел боре самти иќтисодии ин кишварро дар назди умум баррасї накардааст. Меркел он чизеро амалї мекунад, ки ба немисњо писанд аст: роњба-ри бе драма. Ў њасад, тањлука ва тарсро ба вуљуд намеорад, на дар Олмон ва на дар миёни њамсояњо. Ба туфайли Мер-кел Олмон метавонад, ноаён ба њама дар Аврупо њукмронї кунад.

Љанги шањрвандї дар Амрико?

рўзномаи «The guardian», Британия

Мавзўи муњимми рўзнома: «Амрико назорат аз истифода-барии силоњро аз даст додаст, оё ваќти он нарасидааст, ки љомеаи љањонї дахолат кунад?»

Рўзнома менависад, ки шу-мораи зарардидагон дар на-тиљаи истифодабарии силоњи оташфишон дар ИМА аз он шањодат медињад, ки Амри-коро љанги шањрвандї фаро гирифтааст.

Њамасола дар Амрико дар натиљаи истифодабарии си-лоњи оташфишон 32 њазор нафар ба њалокат мерасанд ва ин шумора рўз то рўз зиёд мегардад, новобаста аз он ки шумораи љинояткорон камтар шудааст (имрўз аз соли 1980

инљониб 40 дарсад поён раф-тааст). Агар идомаи ин кушо-кушї сабаби дахолати СММ ва дигар созмонњои ѓайридавлатї нагардад, пас сабаб бояд боз чї гуна бошад? Барои арзёбии мизони фољеа, шояд шумораи њалокшудани тамоми чангњои Амрикоро дар тули таърих, аз чанг барои истиќлолият оѓоз намуда, то истифодаи силоњи оташфишон хисоб кард.

Тибќи маълумоти Хадамоти тањќиќотии Конгресс ва сомо-наи icasualties.org, дар мубори-зањои Амрико, аз муњорибаи Лексингтон то амалиёти Афѓо-нистон 1171177 нафар ба њалок расидаанд. Шумораи онњое, ки дар натиљаи тирпарронї аз со-ли 1963 ба њалокат расидаанд, ба ѓайр аз худкушї, 1384171 нафарро ташкил медињад.

Рўзнома менависад, пас дар давоми 45 сол аз истифодаи силоњи оташфишон 212994 нафар амрикої аз онњое, ки дар љангњо иштирок намуда-анд, зиёдтар љон бохтаанд.

Дар давоми 50 сол њукумат кушишњои зиёди барои беха-тари роњњо ба харљ дод ва ин кушишњо максаднок анљом ёфтанд. Акнун шумораи онњое, ки аз садамаи наклиётї њалок шудаанд камтар аз онњое мебо-шад, ки аз тирпарронї кушта шудаанд (32036 ва 32929).

Рўзнома менависад, аз за-мони террори 11 сентябр дар сарзамини ИМА дар натиљаи амалиёти террористон беш аз 20 нафар ба њалокат расиданд, дар њоле ки дар натиљаи исти-фодабарии силоњи оташфи-шон 364 нафар њалок гардид. Агар ягон кишвари аврупої ин ракамро нишон медод ва дар баробари ин бо терроризм мубориза мебурду аз исти-фодаи яроќи оташфишон ху-дро нодида мегирифт, Вазо-рати корњои хориљї хатман шањрвандонашро огоњ мекард, ки ба ин кишвар сафар наку-нанд ё дар сафар худро њимоя намоянд.

Рўзнома менависад, то њол вазъият дар истифодаи силоњи оташфишон дар Ам-рико бетаѓйир боќї мемонад ва акнун дар гумон аст, ки ин њолат ба эътидол дарояд. Ин њолатро Обама президенти Амрико низ эњсос мекунад. Ў наметавонад вазъиятро муътадил гардонад ва ин бо-ри дигар нишонаи он аст, ки Амрико дар њолати ногувор карор дорад ва дахолати љо-меаи љањонї метавонад яке аз роњњои боздоштани љанги ху-нин бошад. Вазъияти Амрико аллакай танњо мушкилоти як кишвар нест. Љањон акнун на-метавонад одї ба ин вазъият назар дузад.

Рўњонї аќибнишинї мекунад?

№ 39 (1030) 26 сентябри соли 2013 ТољикисТон

Масъули сањифа Усмон Ниёзов. Мо интизори мавод ва пешнињодоти шумоем! E-mail: rahimzoda@pressa.tj • Шўъбаи реклама: saodat@pressa.tj • Тел: (44) 601-35-95

7иќтисодСарватмандтарин

љуфтњои сайёра

Бейёнсе Ноулз ва шавња-раш Jay Z дар рўйхати рей-тинги сарватмандтарин љуфтњои шинохта љой ги-рифтаанд.

Ин фењристро маљаллаи Forbes тањия намуда, бино ба маълумоти он аз моњи июни соли 2012 то июни соли 2013 Бейонсе ва Jay Z наздики 95 миллион доллар кор кардаанд. Гуфта мешавад, ки барои пур кардани буљаи оилавї силсила-сафарњои њунарии Бейонсе ва фуруши бомуваффаќи албоми Jay Z кўмак кардаанд. Аммо ин љуфт танњо ба тиљорати му-сиќї мањдуд намешавад. Бей-онсе хатти шахсии худро оид ба фурўши либос ва атриёт соз-мон дода, Jay Z бошад, агентии варзиширо таъсис додааст, ки аллакай як гурўњ варзишгарони маъруф аъзои онанд. Маќоми дуюмро модел Жизел Бундхен ва бозингари футболи амри-кої Том Брэди соњиб шудаанд. Онњо давоми як сол њудуди 80 миллион доллар кор карда-анд. Аммо даромади Бундхен чор миллион доллар бештар аз шавњараш будааст. Дар љойи сеюм њунармандони Њоливуд - Брэд Питт ва Анљелина Љоли ќарор доранд, ки ба навиштаи Forbes даромади солонаи онњо ба 50 миллион доллар наздик аст.

«Чормаѓзак» ба истифода дода

мешавадМаросими расмии мав-

риди истифода ќарор до-дани наќби «Чормаѓзак», ки ќаблан аввали моњи сентябр ба наќша гирифта шуда буд, як моњ дертар доир мегар-дад.

Тавре ки аз Вазорати наќ-лиёти љумњурї хабар додаанд, корњои сохтмонї дар наќб пур-ра ба анљом расида, айни замон барои ба истифода додани он њељ мушкилие љой надорад.Дар маросими расмии маври-ди бањрабрадорї ќарор додани наќби «Чормаѓзак» эњтимоли иштироки президенти мамла-кат Эмомалї Рањмон дар на-зар аст. Ќобили зикр аст, ки сохтмони наќби «Чормаѓзак» бањори соли 2010 оѓоз гардид. Лоиња аз љониби ширкати чи-нии «Чайна Роуд» аз њисоби во-ситањои ќарзии њукумати Чин амалї гардид. Арзиши умумии лоиња њудуди 300 млн. сомонї (таќрибан 70 млн. $)-ро таш-кил дод. Тибќи њисобу китоби коршиносон, пас аз мавриди истифода ќарор гирифтани наќб, масофаи роњи мошингар-ди Душанбе-Вањдат-Кўлоб дар муќоиса бо масофаи роњи Ду-шанбе-Ќўрѓонтеппа-Кўлоб 100 километр наздиктар мешавад. Масофаи умумии наќб 4 њазору 430 метрро ташкил медињад.

Афзоиши босуръати ањо-лии љањон ва зиёдшавии талабот ба озуќаворию сў-зишворї боиси коњиши за-хирањои энергетикї гар-дидааст. Истифодабарї аз сўзишворињои карбондор, ба мисли ангиштсанг, нефт ва газ њавои сайёраро иф-лос намуда, сабабгори таѓй-ирёбии иќлим мегардад. Аз ин рў, дар бисёр кишварњо ба хулосае омаданд, ки аз сўзишворињо тадриљан даст кашида, ба манбаъњои барќароршавандаи энергия рў оранд.

ЕХРО-2017 ба кишварњо чї

медињад?Тибќи пешгўйии Ољонсии

байналмилалии энергетика (IЕА) тайи 25 соли оянда ба љањон ду хатари глобалї тањ-дид мекунад. Яке норасоии за-хирањои энергетикї ва дигаре фољиањои экологї. Бинобар ин, институтњои молиявии љањон кишварњои рў бо тараќќиро барои гузаштан ба технологи-яи «сабз» њавасманд месозанд. Коршиносони Фонди уму-миљањонии табиати ёбої (WWF) пешгўйї мекунанд, ки соли 2050 энергетикаи љањонї пурра ба манбаъњои барќароршавандаи энергия (офтоб, шамол, об, би-огаз, биодизел…) мегузарад.

Имрўз њатто кишварњои за-хираи калони нефту газдошта низ ба манбаъњои барќарор-шавандаи энергия (МБЭ) рўй оварда истодаанд. Масалан, соли гузашта њукуматдорони Дубайи Аморати Муттањидаи Араб барои сохтмони нерўгоњи бузурги офтобї 3 миллиарду 270 миллион доллар људо намуданд. Нерўгоњ масоњати 48 километри мукаабро дар бар гирифта, та-вононии он 1000 мегават хоњад буд. Њукуматдорони АМА бо амалї кардани ин лоиња маќсад доранд, ки партоби гази карбо-натро ба фазо кам кунанд. Зеро нерўгоњњои ин кишвар њароратї (ТЭС) буда, сабабгори ифлос-

шавии њаво мегар-данд. Ин нахустин маљмааи бузурги офтобї дар ки-шварњои халиљи Форс буда, њуку-

матдорони АМА маќсад доранд, ки то соли 2030 теъдоди чунин нерўгоњњоро зиёд кунанд.

Миёни кишварњои Осиёи Марказї Ќазоќистон ба МБЭ таваљљуњи калон дорад. Ин ки-швар мизбони намоишгоњи бай-налмилалии ЕХРО-2017 хоњад гашт. Мавзўи ин чорабинии бу-зург «Энергияи оянда» аст. Дар Ќазоќистон «Ќонун дар бораи дастгирии манбаъњои барќарор-шавандаи энергия» ќабул шуда-аст. Њукумати Ќазоќистон барои корхонаю муассисањое, ки энер-гияи «сабз» истењсол мекунанд, субсидия (кўмаки молиявї) људо месозад.

Соли 2012 дар ин кишвар МБЭ 450,34 миллион кВт. соат нерўи барќ истењсол карданд. Ин нисбат ба соли 2011 27 мил-лион кВт. соат њисоб кардаанд. Соли љорї Ќазоќистон ба Оин-номаи Ољонсии байналмила-лии энергияи барќароршаванда (IRENA) њамроњ гардид. Узвият ба ин ољонсии бонуфуз кафили бобарор гузаштани намоишгоњи ЕХРО-2017 ва дарёфти имконот барои љалби сармоя ба бахши мазкур мегардад.

Дар ИМА на танњо ширкатњо, балки шањрвандони алоњида истифода аз МБЭ-ро зиёд карда истодаанд. Аз рўйи маълумоти Ассотсиатсияи энергетикаи ша-моли Амрико њамасола дар ин мамлакат фурўши нерўгоњњои шамолї 15 фоиз меафзояд. Дар наздикии шањри Сан-Франсис-ко бузургтарин дар љањон нерў-гоњи шамолї сохта шудааст, ки аз 4000 турбинањои бодї иборат аст. Имрўз дар ин кишвар ќариб 5 фоизи нерўи барќ тавассути нерўгоњњои шамолї истењсол мешавад, ки миллиардњо ки-ловат соатро ташкил медињад. Њамчунин дар ИМА лоињаи « 1 000 000 боми офтобї» самаранок амалї гардид. Алњол теъдоди бо-мњои офтобї дар ин кишвари бузург аз 2 миллион адад гузашт.

Тољикистон аз нерўи барќи офтоб

истифода мебарад?Имрўз иќтидори нерўгоњи

шамолї дар Эфиопия барин кишвари африќої ба 760 мега-ват мерасад. Гана бошад то соли 2020 ќариб 20 фоизи энергияи худро тавассути МБЭ истењсол хоњад кард.

Донишгоњи илм ва техникаи ба номи шоњ Абдуллоњи Ара-бистони Саудї бо дастгирии молиявии њукумати ин кишвар омўзишу љориќкунии техноло-гияи истифодабарии манбаъњои алтернативии энергияро ба роњ мондааст. Вазири саноати нефт ва маъдани Арабистони Саудї Алї Аннаимї эълон дошт, ки кишвараш тўли 5-10 соли оянда

офтобро манбаи асосии тавлиди энергия ќарор хоњад дод.

Ќатар низ барои омўзиши истифодабарии МБЭ дар Бри-танияи Кабир 220 миллион дол-лар људо намуд. Дар шоњигарии Ўрдун бошад мутахассисони итолиёї ба маблаѓи 400 миллион доллар нерўгоњи бузурги офтобї сохта истодаанд.

Дар шањри Сан-Франсис-ко боми 1100 истгоњ бо панели офтобї пўшонда шудааст, ки барќ тавлид мекунад. Барќи тавлидшуда ба шабакаи умуми-шањрї фиристода мешавад. Дар боми муассисањои тандурустии иёлоти Калифорния низ нерў-гоњњои офтобї насб шудааст. Ин харољоти солонаи муассисањоро кам карда, боиси сарфакунии маблаѓ мешавад.

Ду сол боз дар Беморхонаи љумњуриявии ба номи Дяков (Ќарияи Боло) ва таваллудхонаи №1-и шањри Душанбе нерўгоњи офтобї барќ тавлид мекунад. Ин нерўгоњњо бо кўмаки љониби Япония насб шудаанд.

Бо ташаббуси Вазоарти энер-гетика ва саноати љумњурї со-ли 2010 дар ноњияи Мурѓоб 196 нерўгоњи офтобї насб шуд. Як ќатор нерўгоњњои офтобию ша-молї бо мусоидати Академияи илмњои љумњурї дар ноњияњои Ховалингу Шўрообод ва Муъ-минобод ба кор шуруъ кардаанд.

Ба воситаи нерўи офтоб ин-чунин метавон манзилро бо оби гарм ва гармї (дар мавсими сармо) таъмин кард. Њоло дар Исроил ва Кипр 90 фоизи ањолї бо коллекторњои офтобї таъми-нанд. Дар кишварњои аврупої тасмим гирифтаанд, ки то соли 2020-ум фаъолияти 70 фоизи шабакањои гармдињиро бо ёрии манбаъњои барќароршавандаи энергия ба роњ монанд.

Њар сол дар Њиндустон аз сўхтани њезуму саргин ба њи-соби миёна 68 миллион тонна гази карбонат ба фазо партоб мешавад. Дар ин кишвар њо-ло вазорати махсуси энергияи барќароршаванда амал мекунад. Мутахассисони њиндустонї дар бобати истифодаи энергияи ша-мол, офтоб, биогаз, биодизел хе-ле пеш рафтаанд. Дар вилоятњои Гуљарату Раљастњан ширкатњое, ки аз МБЭ нерўи барќ тавлид мекунанд, 5 сол аз супурдани бољи гумрукї ва андоз озод мешаванд. Ба гуфтаи Вазири манбаъњои барќароршавандаи энергияи Њиндустон Фаррух Аб-дуллоњ имрўз шумораи панелњои офтобии Њиндустон аз 2 милли-он адад гузаштааст. То соли 2020 тавоноии нерўгоњњои офтобии Њиндустон ба 3000 МВт мерасад, ки ин баробари тавоноии НБО-и «Норак» аст.

Шањрдории Барселонаи Испания ќароре ќабул наму-

дааст, ки тибќи он ширкатњои сохтмонї уњдадор шуданд, то дар боми иморатњои навбунёд таљњизоти офтобї насб намоянд, ки 60 фоизи талабот бо оби гарм таъмин мегардад. Барои насб накардани таљњизоти офтобї 30 миллион евро љарима муайян шудааст. Таљрибаи шањрдории Барселонаро 35 шањри Испа-ния, аз љумла Мадрид ва дигар кишварњои аврупої ќабул кар-даанд.

Президент: Нерўи офтоб энергияи дастрастар аст

Президенти мамлакат Эмо-малї Рањмон зимни маърўзаи хеш ба муносибати 60-солагии таъсисёбии Академияи илмњои љумњурї ба мавзўи рушд дода-ни энергияи алтернативї дахл карда, чунин гуфта буд:-Яке аз дастрастарин манбаъњои энергия нерўи офтоб мебошад. Таљрибаи кишварњои мута-раќќї нишон медињад, ки та-вассути истифодаи энергияи офтоб арзиши гармкунии об ва манзилро то 70 фоиз кам кар-дан мумкин аст. Аз ин рў имрўз дар хонањои шахсї, иморатњои баландошёна, мактабу беморхо-на ва корхонањои саноатии ки-шварњои пешрафтаи дунё барои гармкунии об аз коллекторњои офтобї истифода мебаранд.

Сардори давлат таъкид наму-данд, ки дар љумњурї татбиќи «Барномаи комплексии маќ-садноки истифодаи васеи ман-баъњои барќароршавандаи энер-гия, амсоли энергияи дарёњои хурд, офтоб, шамол, биомасса барои солњои 2007-2015» суст љараён дорад. Мутаассифона, ќишри сарватманди љомеа ба ин амали ояндадор даст назада-анд. Њол он ки дар кишварњои пешрафта пеш аз њама сарват-мандон ба МБЭ рў меоранд.

Тољикистон ќариб 300 рўзи офтобї дорад. Агар њамагї 0,1 фоизи њудуди љумњуриро ба ка-налњои офтобї пўшонем, энер-гияе, ки аз онњо тавлид мешавад, соле 300 миллиард кВт. соатро ташкил хоњад дод. Энергияи офтобро ба гармї (дар зими-стон) њуќуќї (яхдон, кондисио-нер), нерўи њаракатдињанда (ге-лиомобил, њавопаймо) табдил додан мумкин аст.

Њанўз соли 2011 КВД «Садаф» дар љумњурї панелњои офтобї тавлид мекард. Имрўз муасси-саи «Тољикспецавтоматика» низ панелњои офтобї истењсол менамояд. Агар истењсоли па-нелу коллекторњои офтобї дар љумњурї вусъат гирад истифодаи нерўи офтоб низ равнаќ меёбад.

Шамс Назаров, доктори илмњои химия

Офтобу шамолу обОяндаи энергетикаи љањон?

№ 39 (1030) 26 сентябри соли 2013ТољикисТон номањо8

Мо, гурўњи волидон ва омўзгорони макотиби тањ-силоти умумии №33,67-и дењаи Навобод ва мтму №69-и дењаи Ќумоки ноњи-яи Панљакент пас аз муто-леаи маќолаи коромўзи “Тољикистон” Одили Нозир “Либоси мактабї ё бозии навбатї бо волидон” (Тољи-кистон №35 29.08.2013) тасмим гирифтем,ки ќалам ба даст гирифта, анде-шањои хешро перомуни масъалаи гузошташуда иброз намоем.

Муаллифи маќола таш-кили либоси ягонаи мако-тиби моро “бозї бо маблаѓи волидон”мењисобад. Лозим ба ёдоварист,ки натиљаи ин” бо-зї” мањз ба фоидаи волидону фарзандони эшон анљом ёфт. Мепурсед,ки чаро?Матоъе ки муаллиф ва чанд нафар ќањрамонони беному наса-би ў “полону хурљин” ном мебаранд,њам аз лињози нарх ва њам аз лињози сифат чавобгўйи талаботи мардум аст ва айби мардум нест, агар ин матоъ пи-санди табъи нозуки коромўзи муњтарам нагашта бошад...Му-аллиф иддао дорад,ки дузанда-гони дењањои мо корро аз дўза-ндаи дигаре омўхтаанд,дуруст аст, аммо набояд фаромўш кард,ки “косаи чинї ки садо мекунад, худ сифати хеш адо мекунад” ва бањоро ба хунар-

манд аз рўйи дипломаш не, аз рўйи сифати кораш бояд дод! Бигзор муаллиф осуда бошад, зеро мо мардумони дењот метавонем сиёњро аз сафед фарќ намоем ва касе њам моро маљбур ба дари дўзандае на-бурдааст! Љоиз ба зикр аст ,ки куртаву пешдоманњои дўхтаи дузандагони дења хеле зебову шинам буда, аз камоли хунари эшон дарак медињад ва мо “оби дари хонаро”ќадр мекунем.Суханони муаллиф дар бораи шикастани сўзанњои дўзанда-гон бофтаи хаёлоти ўст, агар чунин нест,пас чаро ў ба љойи “яке”-ву “дигаре”ному насаби ашхоси воќеиро намеоварад??? Ба тавсияњову дигаргунињои Вазорати маориф масъулон чавобгўанд, аммо дар масъа-лаи мазкур муаллиф комилан њак нест.Дар мавриди холати мактабравии хонандагони ма-котиби мо муаллиф метавонад комилан беташвиш бошад, мо хонандагону волидон ва омўз-горон аз гигиенаи шахсї ва тарзи њаёти солим хуб огоњем.Хулласи калом он аст, ки мо бо тавсияи Вазорати маориф оиди ташкили либоси ягонаи макта-бї комилан њамрайем,зеро он љавобгўйи талаботи мову ки-саи мост.

Саидов РаСул,Нарзиев улмаС,

Неъматов умРиддиН, аз дењоти Навободу

Ќумоки ноњияи Панљакент

Ба редаксия омада пас аз хон-дани ин љавбия-раддия ба њай-рат омадам. Ва ба худ мегуфтам барои чї? Охир дар маводи бан-да, ки дар шумораи №35 (1026) 29 августи соли 2013 тањти ун-вони «Либоси мактабї ё бозии навбатї бо волидон», чоп шуда буд, њељ сухане набуд, ки ба из-зати нафси ягон шахс расад ва ягон муассисаро ба ташвиш биёварад. Хосса, муаллимон бояд ба муњтавои он сарфањм мерафтанд.

Ман дастпарварї яке аз он мактабњое њастам, ки мањз аз њамон мактаб љавоб омадааст. Пас, чї гуна метавонам нисба-ти устодон ва њамдењагони худ, ки бо онњо як љо ба воя расидам ноњаќ гўям, охир дар он дења то њол волидони ман зиндагї мекунанду модарам дар яке аз он мактабњо муаллима аст. Дар асл устодони муњтарам Саидов Расулбердї, Нарзиев Улмас ва Неъматов шумо моњияти на-виштањои маро сарфањм на-рафтаед, ки ин маро дар њайрат меорад. Ин гунна устодони хуб чї гуна натавонистаанд моњи-яти љумлањои навќаламонаи бандаро фањманд? Маќсад аз навиштани ин мавод суол ба Вазорати маориф буд, ки чаро њар рўз як амру фармони нав мебарораду онро рўзи дигар инкор мекунанд. Дар бораи мактабњои Шумо дар он ма-вод танњо як љумла буду халос ва он барои банда њамчун оѓо-

зи маќола хизмат мекард. Дар мавриди ягонакунии сару ли-боси мактабњо бошад, ман зид нестам баръакс бо љону дил та-рафдорї мекунам, аммо на ба он тарзе ки дар дењањои шумо шуд. Барои ягонакунии сару либоси мактабї мувофиќи на-зари мутахассисон чанд зинаро бояд омўхт ва баъд ин кор му-ваффаќона анљом меёбад.

1. Вазъи иќтисодии мардуми минтаќа- Шумо бояд донед, ки мардуми минтаќа дар чї гуна шароит зиндагї доранд ва ва-зъияти иќтисодии онњо чї гуна асту ба кадом тарзи либоспўшї маблаѓашон мерасад.

2. Он матоъе, ки шумо ния-ти харидан доред, ба талабо-ти замон љавобгў аст ё на ва он аз санљиши «Тољикстандарт» гузаштаасту ба саломатии кўдакон зараровар надорад ва аз њама муњим, кўдаки асри ХХ1 худро дар дохили он озод њис ме-кунад ё на?

3. Духти либосоњи дўзандагї ё он дўзандае ки ин либосњоро медўзад аз талаботи замон, аз тарзи дўхт ва мўди замони нав огањї дорад ё не? Ман дар маќо-лаам ёдовар шуда будам ки «… ќисми зиёди он дўзандањо (90%)-и онњо, ки ин корро дар назди дўзандаи дигар омўхтаанд, аз куљо шиму костюм дўхта ме-тавонанд? » вадар ин фикри худ устувор мемонам, зеро он сад дар сад дуруст аст.

Дуруст аст, ки њунари дў-

зандаро аз дипломаш бањо намедињанду аз сифати ко-раш бањо медињанд, ман њам ба њунармандии он дўзандањо шубњае надорам. Онњо мета-вонанд барои занон бењтарин куртањои тољикиро омода ку-нанд аммо ин љо масъалаи ди-гар аст. Либоси мактабї либси расмї бояд бошад, ва он бояд тарзе дўхта шуда бошад ки ба талаботи байналмиллалї ва умуман арзишњои миллї ља-вобгў бошад. Бењуда ин корро мактабњои Душанбе танњо ба дўзандагони Комбинати бо-фандагї бовар намекунанд.

«… аз ин матоъ куртаи да-роз барои духтарон дўхтанду аз болояш як суфра (фартук) кашиданд ва он шуд либоси мактабї… » бар муќобили ин љумлаи ман шумо навиштаед ки « он куртањо хело шинам њастанд» духтари тољикро њељ гуна либоси асрии миё-нагии ќонеъ намекунад.Ча-ро давоми љумлаи маро ми-сол наовардед, ки «…Аљиб акнун писарбачањо чи кор мекунанд?...» Боз аќидаи ман дуруст аст, ки «… онњо шиму костюм дўхта наметавонанд.» Шумо фаромўш накунед, ки њоло асри ХХ1 аст ва талабо-ти мардум наврасону љавонон дигар аст, онњо мехоњанд ли-босњое ба бар кунанд ки аз мў-ди замон дур набошад.

Одили НОзиР

Уштура гуфтем ѓамза кун…

Сухан санљида гў…

Баъд аз хондани маќо-лаи «Сатрдорони майхора» («Тољикистон» №37 аз 12 сентябр) ѓайриихтиёр ба кўчаи андешањо ворид шу-дам. Воќеан њам муаллифи ин маќола ба мавзўи муњим даст задаст.Њоло дар љо-меаи мо одате пайдо шу-дааст, ки агар касе ба коре сар кунад, аксарият аз оќи-бати неку бади он андеша накарда, ба он пайравї ме-кунанд.

Хосса ин чиз дар тарзи ли-боспўшї, бештар либоспўшии занон ба чашм мерасад. Агар имрўз ба кўчањои Истарав-шан бароед, ба занњои зиёде дучор мегардед, ки кўшиши пайравї аз тарзи либоспўшии кишварњое, ки солњои зиёд низоми исломї доранд, ме-бинед. Мутаассифона, акса-ри онњо ба кадом хотир тарки либоси миллї кардан ва рў

оварданашонро ба «мўди нав» шарњ дода наметавонанд ва ё мегўянд: «њамсояаамон (хеша-мон, дугонаамон) њамин хел либос мепўшанд, ман њам ба онњо пайравї кардам. Аслан, сатр гирифтан ягон љойи ай-бу эрод надорад, вале ваќте, ки сатрпўшон ба дигарон бо як назари интиќодї менига-ранд, маљбур мешавї ба худи онњо низ аз чунин зовия нигоњ кунї. Онњо гумон мекунанд ва ин андешаи худро ошкоро баён мекунанд, ки њамаи онњое , ки бесатр мегарданд ва ё либоси миллї пўшидаанд, аз Худою Пайѓамбари ў бехабаранд. Сахт хато мекунанд эшон. Зе-ро аслан худошиносию парњез аз гуноњ кардан ин танњо ко-ри онњое нест, ки сатр ба сар кардаанду гумон доранд, ки бо њамин мусулмонии худро ни-шон медињанд. Далелњои зиёде њастанд, ки мањз бо истифода аз сатр љиноят содир шуда-

аст ва ё кори ѓайришаръиеро ба анљом расонидаанд. Пас, сатр њанўз меъёри мусулмо-нию парњезгорї буда намета-вонад. Пайѓамбарамон (с.а.) мегўянд: «Умматони ман агар дар кадом мањаллу маскан бу-дед, саљљодаю тасбењ, дастору ќаборо ба мадди таваљљуњи ом нагузоред ва набояд ин ку-нед, Амалњои накўи шуморо мардум баъди мушоњидакорї банди суол созанд, шумо магар мусулмонед?» Ман чунин му-сулмонзанро дар Истаравшан дар симои Њољї Раиса Кочитї, њамсари њољї Носир мебинам. Ин зани ќафќозитабор, ки ба марди тољик ба шавњар баро-мада, 5 фарзандро бо фарњангу русуми тољикї ба камол рас-онидааст ва агар дар хонааш ду нон дошта бошад, якеашро ба ниёзмандон медињад, ба сатрпўшї меарзад. Месазад, ки сатрпўшии ўро лоиќ ба ху-дашу рафтору кирдораш гўем.

Ин љо боз як њодисаи ибра-томўзи дигарро бояд ёдовар шавам. Муњаммад ибни Ѓай-рат ном чавони 18 сола, со-кини Истаравшан, ки баъд маълум гардид номи аслиаш Азиз будаасу дар бозори ша-карфурушї кор мекардааст, бо ман тариќи «Одноклассники» дар иртибот шуда мегуфт, ки шумо њамчун хонуми зиёї бояд ташвикот баред, ки њама сатри аврат кунанд ва ин кор аз шумо оѓоз шавад. Ба Азизљон гуфтам, ки то замоне, ки иф-лосигарињо аз шањру атрофии он нест нашаванд, ман ин кор-ро намекунам. Магар шањри моро аврупоињою русњо омада ин тавр ифлос карданд?

«Бедил имрўз бар мусулмонон,

Њама чиз хаст лек имон нест»

мегўяд алломаи Њинд.Маѓзи Имон чист, ханўз

на сатрпушони мўдпараст ва

на «Муњаммад ибни Ѓайрат» намедонанд. Имон тозагию озодагист на он, ки љўйи обаш софро бо ифлосињо пур кунї. Агар танњо такя ба сатр ку-нем, ба љое мерасем? Сари ин мавзўъ бањси мо тул кашид ва Азиз ба тањќир гузашт. Маљбур шудам бо кўмаки маќомот ба љойи кораш рафта ўро ёбам ва ваќте, ки телефони дастиашро гирифта боз намуданд…сахт ба њайрат афтодам.Телефон пур аз аксњои духтарони зебои бес-атр буд. Яъне гуфтаи муллоро куну кардаашро не? Ва њамин љавон мехост таблиѓи сатр ку-наду маро њам сатр пўшонад. Сатр пўшидан ё напўшидан кори њар фард аст, аммо ба да-раљаи ифрот расонидани он, ба назарам на савоб дораду на фоида…

Раънои зОиРдухт, шоира, узви иттифоќи

нависандагони тољикистон

Сатри сар не, сатри ќалб кунед!Вокуниш ба маќолаи

«Сатрдорони майхора номи исломро бад мекунанд»

№ 39 (1030) 26 сентябри соли 2013 ТољикисТонњуќуќ 9

Алифамоњ њангоми хоб буданаш худ бо худ баъзе суханони нофањмо мезанад, ки ин онњоро сахт нигарон намудааст

www.pressa.tj

Масъули сањифа Иззатбек Идиев. Мо интизори мавод ва пешнињодоти шумоем! E-mail: izzatbek@pressa.tj • Шўъбаи реклама: saodat@pressa.tj • Тел: (44) 601-35-95Масъули сањифа Иззатбек Идиев. Мо интизори мавод ва пешнињодоти шумоем! E-mail: izzatbek@pressa.tj • Шўъбаи реклама: saodat@pressa.tj • Тел: (44) 601-35-95

Њафтаи гузашта дар ноњи-яи Панљи вилояти Хатлон овозае пањн гардид, ки му-вофиќи он гўё духтари 19- солае ба писар табдил ёфта-аст. Ин духтар барои амалї гардидани орзуяш «Шаби Ќадр»-и моњи Рамазонро бо тоату ибодат гузаронидааст, ки дар натиља Худованд ӯро ба ин «орзу»-и деринтизораш расонидааст.

Овозаи мазкур рӯз то рӯз байни сокинони ин ноҳия до-ман паҳн намуда, қисми зиёди аҳолии на танҳо ноҳияи Панҷ, балки вилояти Хатлону љумҳурї ва хатто муҳоҷирони меҳнатии дар Федератсияи Русия буда, ба воқеї будани он бовар намуданд. Мувофиқи баъзе иттилооти ба дасти мо расида, дар ноҳияи Панҷ кор то дараҷае расида буд, ки баъзе аз рӯҳониёни ноҳия дар масҷидҳо барои нуқтагузорї ба ин овозаи беасос корҳои фаҳмондадиҳиро ба роҳ монда, вуҷуд доштани чунин ҳодисаро беасос мехонданд. Мутаассифо-на, на ҳамаи мардум ба суханони рӯҳониён гўш додан мехостанд. Зимни сафари хизматї барои дарёфти иттилои бештару даќиќ аз ҳодисаи мазкур Нуралӣ Раши-дов -сардори Шуъбаи Вазорати корҳои дохилӣ дар ноҳия буда, тасдиқ намуд, ки ин овоза ягон асоси воқеї надорад. Мувофиқи гуфтаи вай овозаи мазкур пас аз моҳи Рамазон дар ноҳия паҳн гардида буд, аммо қариб касе ба он эътибор надод. Дар ниҳояти кор ҳафтаи гузашта ин овоза барқвор тамоми кишварро фа-ро гирифт, ки боиси ба таҳлука афтодани қисме аз мардум га-шт. Вақте кормандони мо ин духтарро барои суҳбат ба шуъба даъват менамоянд. Дар натиҷа маълум мегардад, ки ин духтар мўйи сари худро кӯтоҳ карда, онро ба пеши бараш бо картон бастааст, то пистонҳояш нана-моянд. Вай ҳамчунин миёни пойҳояш чӯби кӯтоҳеро баста, либосњои писарона пўшида, миёни мардум чунин овозаро паҳн намудааст, -изҳор дошт дар идомаи суханрониаш Нуралӣ Рашидов. Ба гуфти ӯ, аз ҷониби кормандони миллитсия тамоми маводҳои зарури оиди ин қазия ҷамоварї карда шуда, онҳо ба-рои моҳиятан дида баромадан ба прокуратураи ноҳия пешниҳод гардидаанд. Дар пурокуратураи ноҳияи Панҷ Ихтиёр Азимов- ёрдамчии калони прокурори ноҳия ин иттилоъро тасдиқ на-муда, изҳор дошт, ки айни замон

маводҳои аз ҷониби Шуъбаи вазорати корҳои дохилӣ дар ноҳияи Панҷбуда мавриди санҷиш қарор доранд. Ва

мувофиқи қонун дар мудати 10 шабонарӯз аз ҷониби прокурату-раи ноҳия қарор оиди боз шудан ё нашудани парванда нисбати ин ҳолат қабул хоҳад шуд. Мо он сартарошеро пайдо намудем, ки маротибаи охирон мўйи сари ин «писар»-ро кӯтоҳ намудаст, вале худ аз духтар будани ў пай набур-дааст. Ин мард Юсуф Додов бу-да, дар дохили бозори марказии ноҳияи Панҷ дар як дукони хур-де ба сартарошї машғул мебо-шад ва ӯ мегӯяд, ки субҳи 16- уми сентябр ин «писар» ҳамроҳи па-дараш барои кутоҳ кардани мўйи сар ба дӯкони ӯ омада будаанд. «Ин нафар ҳамроҳи падараш ба дӯкони ман омада буд, ки аз писар ягон фарқияте надошт. Падараш ба ман гуфт, ки ин писари Худододам мебошад ва дар нақша дорем, ки фардо номашро иваз намоем», мегӯяд Юсуф Додов. Ин ҳамсуҳбати мо ҳамчунин изҳор дошт, ки ин «писар» бо либоси писаро-на ва мўйи кӯтоҳ кардашуда ба дӯконаш омада будааст ва ӯ каме мўйи сарашро ба тартиб даро-вардаасту халос. Иттилое, ки ба дасти мо расид рӯзи 17- уми сен-тябр бо супориши раиси ноҳияи Панҷ як гурӯҳи корї иборат аз духтурону рӯҳониён ва дигар мутахассисон ташкил карда шудааст ва ин гурӯҳ барои дақиқ намудани воқеияти ҳол ба хонаи ин духтар омада будаанд. Итти-лои мазкурро Сайҷалол Хоҷаев- директории маркази саломатии ноҳияи Панҷ зимни суҳбат бо мо тасдиқ намуда изҳор дошт, ки гурӯҳи корї тахминан аз 10 нафар мутахасиссону масъулин ва рӯҳониён иборат будаанд ва маҳз онҳо саҳнабозиҳои ин духтарро ошкор ва ба мақомот хабар додаанд. Ба гуфти ӯ раф-ти санҷишҳои мутахассон му-айян намудааст, ки духтар ба бемории сабуки руҳї гирифтор мебошад ва ин амалашро дар ҳолати хуруҷи маризиаш анҷом додааст. Пас аз пурсуҷӯйиҳои зиёд ба мо муйясар гардид, ки шахсият ва нишонии ин дух-тарро муайян намоем. Ин дух-тар Каримова Алифмоҳ, зода ва истиқоматкунандаи деҳаи «Қирғиз»-и ҷамоати деҳоти ба номи Сайфиддинов Кабу-дови ноҳияи Панҷ мебошад. Суҳбатҳои сарироҳие, ки бо якчанд нафар ҳангоми ба деҳаи «Қирғиз» рафтанамон намудем, ҳамагон аз Алифмоҳ Каримова бемории руҳї доштани ўро ин-кор намуда, аз ӯ як духтари зи-раку ҳушёр ва меҳнатдӯст ном гирифтанд. Мувофиқи гуфтаи ҳамсуҳбатонам ин духтар мак-таби тањсилоти миёнаи умумии рақами 10-ро бо баҳои хубу аъло хатм намудааст. Ба гуфти Раъ-но ном як зан аз деҳаи «Қирғиз» Алифмоҳ Каримова аз хурдсо-

лиаш ба мисли писарон шиму курта пўшида мегашт, бар замми ин пайваста орзу мекардааст, ки кош ӯ писар ба дунё меомад. Ў ба духтарии худ нигоҳ накарда, ҳамроҳи падараш тамоми корҳои писаронаро мекардааст. Аммо бар хилофи гуфтаҳои сокино-ни деҳаи «Қирғиз» Саидҷаъфар Гурезов- раиси ҷамоати деҳоти ба номи Сайфиддин Кабудов мегӯяд, ки рафти тафтиши шах-сони салоҳиятдор маълум кард, ки вазъи саломатии Алифмоҳ Каримова дар ҳолати начандон хуб қарор дорад.

«То он ҷое, ки ман медонам ин духтар бисёр хоҳиш дошта-аст, ки ба Федератсияи Русия равад, аммо ба ин падараш зид-дият нишон медодааст. Барои амали гаштани хоҳишаш ӯ ин-ро фикр карда баромадааст», мегӯяд Саидҷаъфар Гурезов. Алифмоҳ Каримова як бародар ва 6 хоҳар дошта, бародараш 4-5 сол боз дар Федератсияи Русия аст ва дар ин мудат боре ба хона-ашон маблағ нафиристодааст.

Мирзо Каримов, падари Алифмоҳ гуфтаҳои Саидҷаъфар Гурезовро тасдиқ намуда изҳор дошт, ки вақтҳои охир эҳсос мекардааст, ки вазъи салома-тии духтараш бад шудаистода-аст. Ба гуфти ӯ тайи чанд моҳи охир Алифмоҳ ҳангоми хоб бу-данаш худ бо худ баъзе суханони нофаҳмо мезанад, ки ин онҳоро сахт нигарон намудааст. «Рӯзи 16-уми сентябр ҳамсарам Зеби-нисо омада ба ман гуфт, ки дар «Шаби Қадр» ба писар табдил ёфтааст ва ҳатто боз нақл кард, ки гӯё Алифмоҳ дар шаби хобаш як мўйсафеди нурониеро дида-аст ва он мўйсафед ба ӯ тавсия додаст, ки мўйи сарашро кӯтоҳ намуда бо либоси писарона гардад. Рости гап, ман ҳам ин суханонро бовар карда духта-рамро бурда мўйи сарашро дар сартарошхона кӯтоҳ намуда ба ӯ аз бозор либосҳои писарона харидорї намудам, то он мўй-сафед ба духтарам зиён нарасо-над», мегӯяд Мирзо Каримов.Мувофиқи гуфтаи вай Алифмоҳ Каримова аз хурдиаш хислати

писарона дошта, тамоми корҳои мардонаи хонаро худаш анҷом медодааст ва пайваста аз он таа-суф мехурдааст, ки чаро ӯ писар нею духтар ба дунё омадааст. Пас аз хоҳишҳои зиёди мо худи Алифмоҳ Каримова ба шарти набардоштани аксаш розї шуд, то бо мо суҳбат намояд. Ӯ, ки дар бистари беморї қарор до-шт, беасос будани ин овозаҳоро тасдиқ намуда гуфт, ки ҳеҷ ин-тизор надоштааст, кор то ба ин андоза калон мешавад. «Рости гап чанд сол боз бародарам дар Федератсияи Русия мебошад ва ӯ моро фаромўш кардааст. Ман ин беномусии бародарамро дида пеши худ мақсад гузоштам, то ба Русия рафта кор кунаму бо ин васила вазъи зиндагии ои-лаамонро каме боло бардорам. Чандин маротиба аз падарам хоҳиш намудам, то ӯ маро иҷозат диҳад, ки ба Русия равам, аммо ў ҳар дафъа зид мебаромад. Дар охир ин ҳиларо фикр карда ба-ромадам, то шояд падарам бовар кунаду ба ман иҷозати ба Русия рафтанро диҳад, аммо ҳеҷ гумон надоштам, ки кор аз миллитсия то ба прокуратура мерасаду дар тамоми љо овоза мешавад», изњор дошт Алифмоњ Каримова.

Ў тасдиќ намуд, ки дар мудда-ти ду рўз теъдоди зиёди одамон ба зиёраташ омада будаанд, ам-мо ў аз тарси оне, ки сираш фош мешавад ба пеши онњо набаро-мадааст, агарчи зиёд исрор ва-рзида бошанд њам. Пас аз дидану шунидани ин њама љаласаи тан-танавии Дружиначиёни ихтиёрї ва кормандони ѓайриштатии миллитсия дар вилояти Хатлон, ки рўзи 19- уми сентябр баргузор гардид ба хотирам омад, ки онљо Анвар Таѓоймуродов- сардори Раёсати Вазорати корњои дохилї дар вилояти Хатлон аз њодисаи мазкур ёдоварї намуда, бо та-ассуф аз содагї ва зудбоварии мардум, аз Дружиначиёни их-тиёрї, кормандони ѓайриштатї ва миллитсионерон даъват ба амал оварда буд, ки барои њарчи зудтар пешгирї намудани чунин ќаллобињо дар ингуна масъа-лањои њасос њушёрию зиракиро аз даст надињанд. Ба он хотир инро ёдовар гардидам, ки соли гузашта мањз дар њамин шабу рўз се рўз пайи њам дар осомони ноњияњои Ќумсангиру Панљ, ки бо Афѓонистон њаммарз мебо-шанд, пайдо шудани рўшноии тайёра техникањои низомии нерўњои ИМА ва НАТО, ки дар Љумњурии Исломии Афѓонистон бар зидди терористон мубориза мебаранд, мардуми ин мин-таќаро сахт нигарон карда, бои-си пайдо шудани овозањо гашта буд. Дар њамон шабу рўз ќисме аз сокинон шакли љирми номаълу-ми осмониро ба одам монанд карданд, гурўњи дигар, онро ба

моњї шабоњат дода буданд. Пас аз мушоњидаи ин љирм аксари мардум аз тарси он, ки дунё ба охир мерасад ба тоату ибодат ва намозу рўзадорї рўй овардаанд. Дар баробари ин 3-4 сол ќабл дар љумњурї овозае пањн гардид, ки мувофиќи он гўё замин 7-8 бал мељунбад ва ин овозаро ќариб њама бовар намуда, як шаби да-рози зимистонро дар берун паси сар намуда буданд. Тавре ба њамагон маълум аст, дар њу-куматњои тамоми шањру ноњияњо шуъбањои маънавиёт ё худ шуъ-бањои робита бо љомеа амал ме-намоянд. Бењтар мебуд, то масъ-улини ин шуъбањо вазифањои худро, ки аз бурдани корњои таблиѓотию ташвиќотї миёни мардум иборат мебошанд, иљро менамуданд, на ин ки аз субњ то шом дар роњаткурсињои утоќњои барњаво ваќташонро кур намуда хеста хона раванд ва бо ин ва-сила аз њисоби андози супори-даи мардум соњиби моњонаи бе дарди миён гарданд. Дар охири ин сафари кориам хостам, то назари Абдуљон Тавакалов раи-си ноњияи Панљро оиди зуд-зуд пањн гаштани ин гуна овозаю њангомањои беасос аз ин ноњия бифањмам, ба ин хотир ба ў та-мос гирифтам. Раиси муњтарам ваъда дод, ки соати 18 бандаро ќабул мекунад, вале сад афсус, ки наздик ба 4 соати ваќтам дар назди бинои њукумат барабас рафт. Расо соати 18- 20 даќиќа як корманди шуъбаи маънавиёти њукумати ноњияи Панљ наздам омада гуфт, ки ба ў роњбари даст-гоњи раиси ноњия занг зада супо-риш додаст, то ў мењмонро ќабул ва гусел намояд. Њангоми суњбат бо ин љаноб маълумам гардид, ки муњтарам Абдуљон Тавакалов ба роњбари дастгоњ ин супоришро дода будааст. Роњбари дастгоњ бошад, супориши раисашро ба мудири шуъбаи маънавиёт ва ња-мин тавр мудири шуъбаи маъна-виёт ба зердасти худ. Наздам ин мутахассиси шуъбаи маънавиёт таасуф аз он хурд, ки ваколати дар ин мавзўъ суњбат карданро надорад ва пешнињод намуд, ки то фардо мудирашро мунтазир шавам, муовини аввали раиси ноњия бошад, бо бањонаи он, ки ин мавзўъ танњо ба ваколати мудири шуъбаи маънавиёт меда-рояд бо мо суњбат кардан нахост. Пас аз дидани чунин муносибату бархуд аз зењнам гузашт, ки ин аст масъулияти њукуматдоро-ни ноњияи Панљ ва бо хурдани таасуфи он 4 соат ваќти бењуда сарфнамудаам андеша намудам, ки дар оянда низ аз чунин ноњия овозањои аз ин бадтару воњима-ангезтарро интизор шудан мум-кин.

Рустам САФАРОВ, Ќўрѓонтеппа-Панљ-Душанбе,

«Тољикистон»

Духтари писаршудаНомус маро маљбур кард, ки ин корро кунам

№ 39 (1030) 26 сентябри соли 2013ТољикисТон овоза ва њаќиќат10Эълони боз як айб ба

Зайд Саидов Агентии мубориза бо кор-

рупсия алайњи Зайд Саидов, соњибкор ва рањбари боздо-штшудаи “Тољикистони нав”, боз як парвандаи љиної боз карда, ўро дар таљовуз ба но-муси духтари 12-сола айб-дор донист.

Дар ин бора вакили мудофеъ Шўњрат Ќудратов хабар дода, гуфт, ки ин айбнома бегоњи 24-уми сентябр дар бинои агентї бо њузури худи Зайд Саидов эъ-лон шудааст. Вай гуфт, “гурўњи тафтишотї ба рањбарии Зуњал Рањимов Зайд Саидовро аз бо-здоштгоњ ба бинои Агентии мубориза бо коррупсия оварда, аз ифтитоњи боз як парвандаи љиної алайњи ў хабар доданд. Ин парванда њанўз 14-уми сентябр ифтитоњ шудааст. Онњо гуфтанд, нисбат ба нафари тањти њимо-яти мо аз рўйи моддаи 131 ва 138, ќисми 3, айб эълон шуда, ки аввал мањрум кардан аз озо-дї ва дувумї таљовуз ба номуси ноболиѓ аст.”

Ба ќавли Ќудратов, бино ба гуфтаи гурўњи тафтишотї гўё Саидов ду сол пеш ба номуси як духтари дувоздањсола даст-дарозї кардааст. Ин вакили мудофеъ гуфт, ки рўзи 24-уми сентябр Зайд Саидовро дар би-нои агентї бо нафари љабрди-да њам рў ба рў кардаанд, вале ў гуфтааст, ин духтарро бори аввал мебинад ва намешино-сад. “Зайд Саидов ин иттињо-ми агентиро рад кард ва онро бофтаву сохта номид”,-гуфт Шўњрат Ќудратов.

Сиддиќов кўдаконро «накўкор»

карданистКумитаи телевизион ва

радиои љумњурї сабаби пахши филми «Пойбанди нафрат» тариќи телевизи-они кўдакону наврасони «Бањористон»-ро шарњ дод.

Саидалї Сиддиќов, муови-ни аввали раиси Кумитаи теле-виизон ва радиои Тољикистон дар ин робита изњор намуд, ки «баъзан метавон чунин барно-мањоро дар шабакањои телеви-зионии кўдакон пахш намуд, то ки кўдакони мо шахсони хубу накўкор ба воя расанд». Ба андешаи ў, кўдакон бояд ба-хубї ба бадиву некї сарфањм раванд. «Онњо бояд аз рўйдо-дњои атрофашон огоњ бошанд ва бояд тасаввур намоянд, ки љое, ки некї њаст, бадї њам он љо вуљуд дорад. Баъзан некиро аз бадї фарќ кардан душвор аст ва мо бояд ба тафовут дар он сарфањм рафта, ба кўдакона-мон њам биомўзонем», - иброз дошт ў.

Сиддиќов њодисаи чанде ќабл бедаракшавии кўдакон дар пой-тахтро ёдовар шуда, таъкид до-шт, ки мо ба кўдакон ба назди автомашинаи ношинос нараф-тан ва њељ гоњ ба онњо наниша-станро омўзонидем.

Бемории тоун (чума) бемории нињоят хатарно-ки сироятї буда, њанўз дар соли 1894 аз тарафи оли-мони франсуз ва япон бо-ри аввал ташхис гардида, ќаламчамикробаш кашф карда шудааст. Манбаи беморї њайвонњои хоянда-анд. Ин беморї инчунин бо роњњои ќатрагї – њавої ме-гузарад. Оризањои бемори чунинанд: дар дањ дарса-ди беморон пусиши кафи пой, ангуштон ва ё пуст ба вуљуд меояд. Ќаламчами-кроби тоун дар њарорати муќарарї ба муддати то як даќиќа љўшонидан нобуд мешаванд. Дар мурдаи њай-вонњои бемор бошад, он то 60 рўз боќї мемонад.

Ба ќайд гирифтани бемории тоун дар шањри Вањдат то куљо њаќиќат дорад? Ин ва бо чанд суоли дигарамонро ба сардух-тури давлатии санитарї- эпи-демиологї ЉТ ва њамзамон муовини вазири тандурустии Љумњурии Тољикистон Мирзо-ев Аъзамљон мурољиат кардем.

-аввалан, бигўед, ки овозаи дар вањдат пайдо шудани бе-мории тоун то кадом андоза њаќиќат дорад?

Ин сад дар сад хато аст. Ин гапи кампирњо аст. Хоњиш мекардам, ки ба њархел гапу овозањо бовар накунанд. Ман ки сардухтури беморињои си-роятии љумњурї мебошам, дар ягон гўшаи канори кишвара-мон бемори тоун ба ќайд ги-рифта нашудааст. Ин дуруѓи мањз аст.

- тибќи манбаъњои хабарї дар аввалњои моњи сентябр дар ќирѓизистон як нафар гирифто-ри бемории тоун ба ќайд гириф-та шудааст. аз он ки мо ба ин кишвар њамсарњадем, оё хавфи пањншавии беморї дар кишвари мо вуљуд надорад?

- Ин беморї дар тамо-ми кураи замин ќариб ки аз байн рафта истода буд. Њола-тњои алоњидаи онњо дар баъ-зе нуќтањои кураи замин ба ќайд гирифта мешуданд. Дар Љумњури Тољикистон таи 15 - 20 соли охир ба ќайд гирифта нашуда бошад њам, вале му-таасифона хавфи пайдоиши ин беморї то њол аз байн на-рафтааст. Зеро як манбаъи табиии сар задании ин бе-морї дар табиат вуљуд дорад. Дар кишвари мо минтаќахое низ хастанд, ки дар он љойњо чубчамикробњои ин бемори-ро пайдо мекунанд, ки барои ањолї хавф дорад. Якеаш дар ноњияи Айнї яке дигараш дар ноњияи Љиргатол аст, ки њама сола дар ин минтаќањо корњои зидди бемории сироятии тоун мебаранд. Дар худи Вазорати тандурустї як маркази алоњида

низ фаъолият мекунад. Марка-зи мубориза ба зидди бемории тоун чанд мутахассиси махсу-си худро доранд, ки онњо танњо нисбати њамин беморї сарукор мегиранд ва онњо њарсол дар ин мавзеъњо корњои илмї ме-гузаронанд. Асосан тањлилњои худро дар њайвонњои хоянда муш, калламуш, суѓур ки ман-баи табиии беморињо ба шу-мор мераванд ,онњоро дарёфта микробњоро кашф мекунанд, меомўзанд.

Пас аз ин хабари пањншу-да дар Ќирѓизистон мо ба сарњадњо шахсони мутасадиро сафарбар кардем то бодиќќат бошанд. Бо боварии том гуф-та метавонем, ки хатар вуљуд надорад.

-њайвонњое шумо номбар кардед (муш, калламуш, суѓур) хеле зиёд вомехуранд. Чї гуна муайян карда мешавад, ки ка-домеи онњо дорои микробњои ин беморианд ва кадоме аз онњо солиманд?

- Дар организмњои онњо чубчамикроби бемории тоун вуљуд доранд, ки онњо мумкин бемор нашаванд. Ба воситаи кайку канае, ки дар бадани онњо њаст, ин њашарот моро газида њамин тавр беморї ба вуљуд меояд. Сабаби дар Ќи-рѓизистон пайдо шудани бемо-ри тоун дар он аст, ки як гурўњ писарбачањо суѓурро дошта мекушанду аз гушташ шашлик пухта истеъмол мекунанд. Дар натиља мубталлои ин беморї мегарданд.

- Нишнањои аввалини беморї кадом аст ва давраи нињоиаш чанд рўзро дар бар мегирад?

-Давраи нињоии ин беморї аз 2 то 5 рўзро дарбар мегирад, баъзан аз якчанд соат то 12 рўз идома меёбад. Шикоятњои ав-вали шахси беморшуда хунук-хурї, якбора њарорати баланди

бадан то 39 дараља , набз суст ва фишори шараён паст, дарди сар, бемадорї, дарди мушакњо, дилбењузурї пайдо мешавад. Дар бемор табларза, њарзагўйї, бењушї ва вайроншавии му-тобиќати њаракат (роњгардї, сухангўйї) дида мешавад.

-то љое мо итилоъ дорем, як чанд намуди бемории тоун мављуд аст. Мегуфтед ки кадом намуди он хатари бештар до-рад?

- Бемории тоун чор намуд дорад, ки якум намуди пустї – дар пусти инсон ќаламча-микроб меафтад ва љойи он илтињоб мегирад.

Намуди хиёрак (бубо-ная форма) дар ин марњила ѓадудњои лимфагї варам меку-над. Дар љойи њамин беморї, мариз дарди сахтро эњсос ме-кунад. Оњиста- оњиста он ба омоси калон мубадал мешавад. Пуст дар аввал ранги муќаррарї дорад, баъдан ваќти ламс кардан гармиро њис карда, рангаш сур-хии паст ва баъдан кабудчатоб шуда варам мекунад. Намуди септикиаш бошад ќаламчами-кроби беморї дар хун меафтад. Нињоят намуди шушї мешавад, ки аз њама намуди хатарнокта-рини беморї ба шумор мера-вад ва дар муддати хеле кўтоњ пањн мешавад. Роњњои гузари-шаш хеле сода аст. Њангоми газидани шабушк ва истифо-даи гўште, ки дар таркиби он каламчамикроби беморї вуљуд дорад. Њангоми алоќа бо сагњо, яъне нафаре ки сагро мекушад, пўст мекунад. Дар таги пуст љой гирифтани ин ќаламчами-кроб мумкин аст. Роњи аз њама асосї ва нињоят хатарнок- ин роњи ќатрагї-њавої мебошад, ки дар як муддати хеле кўтоњ чандин нафар метавонад ба ин беморї гирифтор шавад. Роњи њавої гуфта, нафаскашї, атса

ва сулфазанї, суњбат кардан бо шахсї бемор, хамаи ин ба роњи њавої дохил мешавад.

-Гирифторони ин бемориро чї гуна нигоњубинї кардан мум-кин аст то ба атрофиён ва худи онњо бехавф бошанд?

-Ваќте ки шубња пайдо ме-шавад, нисбати гирифтори бемории тоун, пеш аз њама шахси беморро зуд аз атро-фиён људо карда, ба бемор-хона овардан лозим аст. Дар ин ваќт духтурон ва шахсони мутасадї аз кастуму айнакњои махсуси зиддитоунї истифода мебаранд. Ба нафароне, ки дар гирду атрофи бемор хаёт ба сар мебаранд, ваксинањои махсуси зинда гузаронида мешавад. Бо бемор то шифо ёбиаш нињоят боэњтиёт кор мебаранд.

- Чуноне ки аз суњбат пай бурдем, тоун бемории хеле зуд пањншаванда аст. оё, гирифто-рони ин беморї шифо меёбанд?

-Бале, њамаи беморон на-мефавтанд. Намудњои бемо-рии пўстї, хиёрак ва септикї шифо меёбанд ва хатари камар доранд. Вале намуди шушиаш хеле хатари љиддї дорад ва дар муддати хеле кўтоњ анге-зандањояш пањн мешаванд ва мутаасифона, инсонро тез аз байн мебаранд.

Ваќте ки шахси бемор ме-фавтад ў алакай бехавф аст, зеро нафас намекашад ва ќаламчамикроб хориљ наме-кунад. Як чизро ќайд кардан ба маврид аст, ки маитро кор-мандони маркази зиддитоунї мешўянду кафан мекунанд ва дар хок мемонанд. Баъди дар хок мондан хокаи хлорро дар даруни ќабр берун аз он ва гирду атрофаш мепошанд то ки барои мардум бехатар боќї монад.

Суњбаторо Мањина Давлатова

Тоун дар Вањдат,мутахассисон чї мегўянд?

Аъзамљон Мирзоев, муовини вазири тандурустии љт

№ 39 (1030) 26 сентябри соли 2013 ТољикисТон 11сањифаи таърих

Коммунист+Бохтар шудАфлотун дўсти ман аст, ам-

мо њаќиќат болост. Арасту

Ба Толибљон Саидов, ки љурми бесоводии манро, мар-донавор ба гардани худ гириф-та, нисбати банда хело њам су-ханњои хуб мегўяд ва ба њамаи ононе, ки дар иваз кардани номи ноњия (дар он замон ин кори осон набуд) сањм дош-танд, миннатдории хешро баён мекунам. Бисёрињо аз воќеият огањї надоранд. Ва инак ваќти он расидааст, ки парда аз рўйи њаќиќат бардорам.

Соли 1989, аввалин бор дар даврони Шўравї гурўње аз њамватанони мо тавофи Каъ-ба кардан, яъне њаљ рафтанд. Агар 18 нафар хушбахтони дар китоби «Дар он дунё» тасвир-кардаи шодравон Фазлиддин Муњаммадиевро њам ба назар гирем, ин маротибаи дуюм буд. Зиёрати ќаъба орзўе буд, ки њар шањрванди мусалмони тољик дар дил мепарварид. Мутаа-сифона арзиши ин сафар хеле гарон буд ва табиист, ки на ња-маи хоњишмандон имконияти додани маблаѓи онро доштанд.

Дар ќатори њољиёни тољик як гурўњ аз водии Вахш, аз љум-ла, сокинони ноњияи Комму-нистии вилояти Қўрѓонтеппа низ буданд. Ин мардум аслан дењотиёне буданд, ки бо пар-вариши лимўву сабзавот дар њотањои худ шабу рўз мењнати њалол доштанд, мањсули зањ-мати хешро ба бозорњои Русия ва Ўзбекистон бароварда ме-фурўхтанд ва даромади хуб ба даст меоварданд. Яъне, дар ин сафар ба Маккаи мукаррама аз ноњия онњое мерафтанд, ки нисбатан доротар буданд. Ба андешаи ман, ана њамин мар-дум, ки бо мењнати њалол ва бо обилаи кафи даст маблаѓ љамъ карда, њаљ рафта буданд, та-лаботи воќеии зиёрати Хонаи Худовандро ба љо овардаанд. Албатта хулосаи ман мањсули зењни ман аст ва даъвои онро надорам, ки њаќам.

Баъди зиёрат ва ба Ватан баргаштан чанд тан аз њољиёни ноњияи мо наздам омаданд. Он ваќт Раиси Комиљроияи ноњи-яи Коммунистї будам. Онњо бо одоби хуб, эњтироми тољикона дохили утоќи кориам шуданд ва бароям туњфањои арзанда , љой-намозу оби Замзам, тасбењу соати кисагї таќдим намуда, хоњиш карданд, ки дењаашонро «Њољиобод», ё «Њољињо» ном гузорам. Ба ростї, пешнињо-ди љолиб буд. Зеро дар водии Вахш номи аксари рустоњо, ми-сли «Сахалин», «Бангладеш», «Андрей», «Калбаса», «Оќи падаро» ва гўшхарош ва барои мардум бемаънї менамуданд. Яке аз дењањое, ки сокинони он бештар ба њаљ рафта буданд, номи дар он замон машњур – Кировро дошта, бо мафњуми «њољї» умумияте надошт. На-

зди худ маќсад гузоштам, ки бо мардуми ин дења машварат карда, номи дењаашонро иваз мекунам. Ин корро ба касе бо-вар накарда, худам шахсан ба он машѓул шудам. Мувофиќи маълумоти гирифта фањмидам; ба ѓайр аз њољињоямон, ки акса-ран ёру бародарони ќадрдони худам буданд, дигар њама зидди иваз кардани номи Киров, яъ-не мањалли зисташон њастанд. Баъди ин гўш ба ќимор хомў-широ ихтиёр намудам.

Бояд гуфт, ки мардуми во-дии Вахш, новобаста ба он ки аз кадом мањал омада бу-данду ба кадом ќавм тааллуќ доштанд, бо њам ёру бародар буданд. Мутаассифона, имрўз њамин ёру бародарї ќариб аст, ки аз миён равад.

Дур намеравем. Саргузашти банда худ баёнгарї ин гуф-тањост. Ба шарофати истиќ-лолияти давлатамон, дар ва-зифањои баланди давлатї, ки аксарият орзўяш доранд, фаъолият карда, садри раёсати љамъомаду анљуманњои бошу-куњи умумимиллї будам. Бо бисёре аз шахсиятњои аввалу баландпояи кишварњову соз-монњои љањониву минтаќавї вохўрдаву суњбатњо доштаму дорам. Дар матбуоту телевизи-он соатњо баромад мекардаму дар њама љо чењраи шинохтаву бологузар будам. Њаводорони зиёде доштам. Онњо хоњиш ме-карданд, ки рўйи коѓаз ва кито-бњо барояшон соядаст гузорам. Вале, афсус, ки онњо танњо њаводорони рўякї буданду самимияту муњаббати инсонї барояшон бегона будааст. Су-ханони онњо боди забон буду муњаббаташон хаси рўйи об…

Он солњо мардуми водї бо њам ёру бародар, дўстони як-дил буданд. Дар ин сарзамини пурсаховат падидаи миллатхўр - мањалчигї аслан ному нишон надошт, инро ба мо, баъдтар «туњфа» оварданд. Аниќтараш, баъди таъсис ёфтани вилоя-ти Ќўрѓонтеппа (апрели соли 1977).

Баъди таъсиси вилоят роњ-барони омада њатто котибаву ронанда, ёвару мудири хоља-гиашонро бо худ оварданд, ки аз хўю хислати сокинони водї бехабар буданд. Яъне бо «борљома»-и пур аз мањалчи-гии дар мањалњои пешина ва бахусус, дар пойтахт пургашта омаданд ва дере нагузашта, ибораи «Ту аз куљої? Фалонї кисту куљоист?» пайдо шуду оњиста-оњиста ќувват гирифт. Дар яке аз навиштањоям, дар солњои навадум, зикр карда бу-дам, ки «нафарони олимаќоми марказбуда дар заминаи водии мо вилоят ташкил карда, ба ин љо нафарони ба љони худ рас-идаро, ба «повышение» фири-стода, мардуми моро ба бало гирифтор карданд». Ин дар омади гап ва барои њамин њам дар боло, мардуми дењаеро ёру

бародарони худам гуфта будам, ки аз ягон бародари хунї камї надоштанд.

Бармегардем ба масъалаи ивази номи дењањо. Бояд гуфт, ки ин раванд дар бисёре аз ру-стоњои њатто 1 ё 2 њољї дошта низ оѓоз гардида буд ва баъ-ди омўзиши афкори умумии сокинони ин дењањо маълум мегардид, ки аксарият зидди иваз кардани номи рустои ху-данд. Боз њам такрор мекунам, ки њарчанд ин рустоњо номњои «Киров», «Стахан», «Круп-ская», «Уртабуз», «Галуќи-шлоќ», «Сахалин», «Вертикал», «Годовшин» ё «Партсезд» дош-танд. Мо наметавонистем бо таклифи чанд тан ва ё ќарори худ номи онро иваз карда, бои-си ранљиши аксари сокинонаш гардем, яъне барои њама демо-крат бояд буд.

Барои њамин њам, ман дар мавриди ивази номи рустоњо хомўширо авлотар донистам. Баъди ин, аввал чанд нафар ва каме баъдтар мардуми зиёде бо нишони эътироз назди Ко-миљроия омаданду талаби на танњо номи дења, балки номи ноњияи Коммунистиро ба «Ис-ломобод», «Њољиобод», ё «Њаљ» карданд. Бадии кор дар ин буд, ки онњо чун назди маќомоти болої мерафтанд, мешуни-данд, ки «боке нест, вале ин корро бояд Достиев кунад, зеро ин тасмим «уровни» Ко-миљроияи ноњия аст» ва њамон замон боз њамин болонишинњо маро даъват карда мегуфтанд, ки «Ин корро накун, ки Коми-тети Марказї (ЃК) хонаи мову туро месўзад!».

Дар омади гап, чунин рафто-ри носавоби «болоињо» дар таќ-сим кардани колхози «Комму-низм»- и ноњия чанде пештар рух дода буд. Айнан њамон бозї мерафту дар охир ба мардум мегуфтанд, ки «Ин корро бо-яд Достиев кунад», аммо маро таъкид мекарданд, ки ин корро накун. Xудоихоњон мегуфтанд, ки колхоз бояд ду таќсим ша-вад, аммо баъди кашолкориву бозињои ифлоси «њукумат» дар «ду фронт», колхоз ба се таќсим шуд. Дар он солњо, ки раван-ди таќсимшавии хољагињо чун раванди воќеї нопухта буд, ин маънои аз њам људо шуда-ни мардум аз рўйи мањалро мемонду як мусибат дониста мешуд. Њол он ки бубинед, дар љомеаи имрўз њамаи хољагињо пора – пора шуда, ному нишо-нашон намондааст ва касе онро мусибат намешуморад, инро як чизи муќаррарї медонанд. Њар замон арзишњои худро дорад ва он бояд дар маѓзњо њамзамонон пухта расад, на дар кабинет, ё масљиде.

Дуруст аст, ки номгузорї ё ивази номи кўчаву, корхо-на, мактаб ва иншоот аз рўйи ќонунњои амалкунандаи за-мон ваколати комиљроињо, ё сессияњои ноњияву шањрњо

буд, вале он њам зери назора-ти ќатъии ташкилотњои њизбї ќарор дошт. Аммо номгузо-рии шањру дењ ва ноњия вако-лати хоси Шўрои Олии РСС Тољикистон буд, на ноњияву шањр.

Дар таќвияти ин гуфтањоям танњо як мисол меорам.

Дар ќишлоќи «Будиёний» - и колхози «Коммунизм» - и ноњия, дењќони одї ва марди фозилу китобдор доштем, ки акаи Мањмадраљаб, ном до-шт. Мутаасифона писарашон дар љанги Афѓонистон њалок шуд ва љасадашро аз ин ки-швар оварданд. Ў дар он љанг соњиби чандин ордену ме-далњо гардидааст. Ба хотири каме ѓами акаи Мањмадраља-бро таскин бахшидан ва номи арзанди фарзанди диёрамон-ро љовидон гардондани номи вай мактаби №7 –и хатмна-мудаашро ба номаш гузош-танї шудем. Њуљљатњоро ба вилоят пешнињод кардем, аз Обком љавоби рад омад. Ба он љо рафтам, њангоми вохўрї за-не, ки масъули корњои идео-логї буд, бо ситез ба ман гуфт: «Достиев, дигар кор надорї, ки мактаби њозиразамони советиро Мавизов ном кар-дании? Рав, аз пушти корат шав, Мавизов – павизов нест, магар дигар ном набуд»?

Гуфтам: «Муаллима, охир Мавизов корнамої нишон додаст на каси дигар ва дар Москва институт бо номи Ангуров (Виноградов) њаст, на ин ки мавиз аз ангур арзиш-мандтар набошад? Дар бораи

чандин шањру дењ, мактабу институт, кўчаву хиёбон, бе-морхонаю муассисањо дошта-ни номњои Хирсову (Медведев) Гургов (Волков), Хукивањши-еву (Кабанов) Аспов (Конев), Говин (Коровин), Ѓозову (Гу-сев) Зоѓов (Воронов), Бузову (Козлов) Гусфандов (Баранов), Љайраев (Ежов) ва дигар љон-варњоро намегўям».

Ў гапамро бурида гуфт: «Ба дањонат нигоњ карда гап зан! Боз, зери таъсири «антисовет-чик - пантисаветчик» намонда бошиву шамоли миллатпара-стї ёрат шуда бошад»?

Хулоса, њамаи ин бозињои духўра ба дилам заду ба ќароре омадам, ки (њарчї бодо бод!) аз паси ивази номи ноњия ме-шавам.

Дар яке аз намоишњои (ми-тинги) эътирозї оид ба иваз кардани номи ноњия, ки дар назди бинои Комиљроияи шўрои вакилони халќи ноњия мегузашт, баромад карда гуф-там: «Бародарон, тўли њукмро-нии давлати Шўравї барои њаљ роњи сафар баста буд, ба истис-нои «18 мурдаву як шањид»- и дар китоби «Дар он дунё»-и шодравон Фазлиддин Муњам-мадиев, дигар касе њаљ накарда буд, ё агар буд, мо намедони-стем.

(Дар ин љо, феълан дар Мо-сква, ки китоби мазкур рўйи дастам нест ва агар дар хаёлам гуфтањои «18 мурдаву ман як шањид» нодуруст омада бошад, аз арвоњи Фазлиддин Муњам-мадиеви бузургамон узр ме-пурсам).

Абдумаљид Достиев, сафири Тољикистон дар Русия

№ 39 (1030) 26 сентябри соли 2013ТољикисТон ба мо менависанд12

Баъзан ба нафъи мар-дум обод намудани ягон гўшаи диёр низ ба зарари ободкор анљом меёфтааст . Агар њатто он бо хоњишу иљозати Сардори Давлат бошад њам. Ман соли 1996 ваќте, ки ќарори Прези-денти муњтарамамон Эмо-малї Рањмон оид ба кабу-дизоркунии партовгоњњо баромад, ба обод кардани партовгоњи назди њавлиам оѓоз намудам.

Соњиби 9 нафар фарзанд ња-стам ва шавњарам иштирокчии љанги Афѓонистон буду онњо хоњиши маро дар мавриди ка-будизоркунии ин ќитъаи замин дастгирї карданд. Баъдан дар асоси њамин ќарор аз њукумати ноњия барои анљоми ин кор бо ариза иљозатнома гирифтам ва то соли 2004 андози ин заминро њам месупоридам. Минбаъд дар кумитаи андоз ба ман гуфтанд, ки аз сабаби он, ки шавњарам иштирокчии љанг аст, аз андози замин озод њастам. Дар ин мав-зеъ дарахтони зиёди мевадињан-да шинондам ва њосилашро боре њам ба бозор набурдаам. Ман мевањои ширини ин боѓро ња-меша ба наврасони гирифтори беморињои рўњї, ки макони зисташон дар наздикии ком-бинати гўшт ќарор дорад, бурда месупорам. Яъне то њадди им-кон меваи ин боѓро бо дигарон медодам. Ду сол пеш шавњарам аз олам гузаштанд ва ба хотири неки он кас ин корамро идо-ма медодам. Мутаассифона, як њафта пеш ваќте ки ман аз дорухона бармегаштам, (анда-ке бемор шуда будам), ба ман њамсояам хабар дод, ки дево-ри боѓатонро вайрон карданду дарахтњоятонро шикастанд. Ба

он љо омада фиѓонам баромад. Дарахтони чандсолаи маро ба болояш девори њамсояро чаппа карда шикаста буданд. Он де-вореро, ки худамон бардошта будем, бо булдозер њамвор карда буданд.Бояд гўям, ки ин корро ман баъд аз он, ки њамсояњоя-мон карданд, ба љо овардам ва маќсадам њимояи боѓ аз дуздон ва авбошон буд, ки дар он љо ба корњои ѓайриинсонї даст меза-данд. Аммо дар бораи он, ки ин кори ман ѓайриќонунист, касе маро огоњ накарда буд. Ман он деворро ба хотири ин карда бу-дам, ки фањшу бадахлоќиеро, ки дар ин минтаќа њаст, пешгирї кунам. Гап дар сари он, ки дар ин мавзеъ њар бегоњ духтарони љавонро оварда, корњои фањш мекунанд. Ман худам боре як духтарро аз дасти се нафар ав-бош халос кардам. Агар дар ин бора ба нозири минтаќавї занг зани њам намеояд. Баъд аз баро-штани девор ман дар он љо ягон сохтмон накардаам ва бо сесад сомонї нафаќа магар сохтмон карда мешавад? Дар пањлуи ман одамони дигар ин корро карданд, вале касе намепурсад. Барои он, ки асли масъаларо

фањмам, ба назди прокурори ноњияияи Фирдавсї рафтам. Аммо он кас беэътиної карданд ва ба арзи ман нарасиданд. Ба љойи он ки дар масъалаи аз байн бурдани ин рафторњои ѓайриќо-нунї ва гирифтани пеши љино-ят он кас ба ман кўмак кунанд, Њакимљон ном корманд гуфт, ки барои дарахтони шикастаа-тон ба суд мурољиат кунед, агар њаќ бошед, пулашро мегиред. Бояд арз намоям, ки пеши њав-лии ман акнун кушода аст ва ман дар њавлиам духтарони ќад-рас ва келинњои љавон дорам ва намехоњам онњо њамаи он фисќу фуљуреро, ки дар ин љо рўй ме-дињад, бинанд. Ба ѓайр аз ин, магар њавлии бедевор мавриди дуздї ва ѓорат ќарор намегирад? Дар як шаб чанд љўя картошка-амро дуздида бурданд, ки барои мани камбизоат зарараи калон аст. Кор ба љое расидааст, ки акнун дар даруни боѓи бедевор њам ба корњои ѓайришаръї ма-шѓул мешаванд. Мегўянд, ки ќароре, ки ман аз раиси ваќти ноњия гирифтаам, дигар ќурб надорад.Барои равшанї ан-дохтан ба ин мољаро рўзи шан-беи њафтаи равон ба ќабули Прокурори генералї рафтам. Мутаассифона, дар ин љо низ маро ќабул накарда гуфтанд, ки аввал бояд ба прокурори шањр мурољиат кунам. Он љо низ ќабул накарданд ва ин низ дар рўзи ќабули шањрван-дон, ки он дар асоси фармо-ни Президенти кишвар бояд амалї шавад. Магар ќарори Президент тавре, ки дар про-куратура мегўянд, воќеан њам беќурб мешавад?.

Сунбулова Оиша, Сокини кўчаи Ќањњоров,

ш. Душанбе

Аљаб замоне. Баъзењо на аз ќонуну Президент ме-тарсанду на аз Худо. Барои гуфтани ин суханон асоси кофї дорам . Ман рўзи 21 сентябри соли 2013, соати њашти пагоњї барои њалли як масъала ба ќабули Раиси «Агроинвестбонк» А.Њ. Со-лиев рафтам. Ин рўз барои ќабули шањрвандон муќар-рар шудааст. Ваќте ки рељаи кориро хондам, раису му-овинњояшон-С.А.Бобоев, З.Б.Фаттидинова, М.С. Ва-фоев ва Б.С.Раљабов кораф-тодагонро бояд ќабул ме-кардаанд.

Рўзи шанбе аз соати 10 то 12 ќабули мизољону шањрвандон-ро А.Њ.Солиев дар уњда дошта-анду аммо дар амал одамонро

ќабул намекардаанд. Исботаш њамин, ки он рўз аз 17 нафар корафтодагон фаќат як касро ќабул карданду халос. Он 16 нафар пирони маъюбу занони кўдакдорро ќабул накарданд. Баъзеи онњо аз раисро ѓоибона дуои бад карда бо дашном ин

маконро тарк намуданд. Ман ва ду нафари дигар корафтода ќариб 6 соат дар ќабулгоњ ни-шастем…

Шояд раиси муњтарам маќо-ли «Некї бимонад љовидон»-ро њаргиз нашунида буданд.

Шоира Зебуниссо бењуда

дар мавриди ин гуна шахсон нагуфтааст:

Эй булбули хушилњом махрўљу дар фурў бар,

Табъи латифи султон тоби сухан надорад.

Президенти муњтарами мо боре нисбати ин гуна сарварон гуфта буданд, ки ба ќабули он кас даромадан осонтар аст, ни-сбат ба мушарраф гардидан ба дидори чунин раисон.Тавре дар боло гуфтам, он рўз А.Њ.Солиев фаќат як касро ќабул карданду халос ва он њам аз рўйи гуфти корафтодагон танњо ба хотири он, ки гўё шахси корафтода бо падари эшон тавассути телефон дар тамос шуда, ин хоњишро кардааст. Такрор шавад њам, ман дар зимистони ќањратун чор маротиба бо азобу машаќќат ба ќабули Вазири кишоварзї

муњтарам Ќосимов омадаму маро ќабул накарданд. То зинда њастам, ман ин бењурматии он касро фаромўш нахоњам кард. Агар онњо имрўз роњбар бо-шанду нисбати корафтодагон ин хел рафтор кунанд, аз ман не, аз худашон хафа шаванд. Ман фаќат њаќиќатро гуфтам. Мехоњам, ки бо корафтодагон мењрубону ѓамхор бошанд. Халќ шуморо иззату эњтиром кунад. Дар ин дунёи фонї ња-маамон мењмонем. Њалол мењ-нат кунед, рањмат мешунаведу њаром мењнат кунед, лаънат! Ман кўдак нестам, ки љанобон бо ман масхарабозию бењур-матї кунанд. Оё онњо ба синни 84 солаи ман мерасанд ё не?

Сафо Њалимї,нафаќахўр

Тоби сухан надоранд…дар ќабулгоњи раиси «Агроинвестбонк» 6 соати умри 84 солаам гузашт

Магар ќарори Президенти кишвар њам беќурб мешавад?

Хабари даргузашти нобањан-гоми донишманди нодиру маъруфи тољик, инсони дардош-ною некзамир, узви вобастаи Академияи илмњои Љумњурии Тољикистон, доктори илмњои физикаю математика, собиќ ди-ректори Институти астрофизи-ка (1977-1992), роњбари Гурўњи Сохтор ва динамикаи системаи ситорањо, Музаффар Нусратул-лоевич Махсумов тамоми њам-корон, дўстон, онњоеро, ки ўро аз наздик мешинохтанду бо ў риштаи дўсти доштанд, сахт ан-дўњгин намуд. Махсумов М. Н. 18 маи соли 1937 дар оилаи яке аз шахсиятњои маъруфи Тољи-кистон - Нусратулло Махсум (замоне, ки аллакай бузургворро ба љурми туњмату нотавонбини душманон ба мањкама кашида буданд), чашм ба олами њастї кушод. Давраи кўдакии ном-бурда басо вазнину душвор буд. Аммо мушкилоту туњмати ноњаќ нисбати падари бузургвораш, руњияи Музаффари хурдсолро шикаста натавонист. Баръакс ў пайваста кўшиш ба харљ дод то ин, ки ба хотири болида дошта-ни рўњи ќиблагоњи бузургаш, ки њатто рўйи гармашро надида буд, пайваста зањмат ба харљ дињад. Ин буд, ки мактаби миёнаро бо бањои аълою рафтори наму-навї хатм намуда, баъди хатми мактаби миёна солњои 1954-57 донишандўзиро дар факульте-ти физикаи Донишгоњи давла-тии Тољикистон оғоз ва баъдан идомаи тањсилро солњои 1957-1961 дар Донишгоњи давлатии Москва давом дода, сазовори дипломи сурх гардид. Фаъоли-яти мењнатии М.Н. Максумов аз коргузорї дар Шуъбаи фи-

зикаю математикаи Институти физикаю техникии Академияи илмњои Тољикистон (аз соли 1964) оғоз гардид. Аммо дере на-гузашта ў ба ќарори ќатъие омад, ки њайёти минбаъдаи худро ба тањќиќї кайњон дар Институти астрофизикаи АИ ЉТ (аз соли 1966) роњандозї намояд. Ва ба ин ќарори худ ў то лањзањои охи-ри њаёташ содиќ монд. Солњои 1977-1992 номбурда вазифаи директори Институти астрофи-закаро ба уњда дошта, дар давраи роњбариаш расадхонаи Байнал-милалии астраномии Санглохро бунёд намуд, ки он бомуваф-фаќиятона ба кор шуруъ намуд.

Музаффар Нусратуллоевич марди бовиљдон, ростќавл, поктинату нињояд хоксор буд. Вуљуди ў аз кибру ғурур, њаго-маљўйиву каљнињодї ораста бу-да, тамаллуќкорон, маддоњон ва нафарони аз мансаб сўйистифо-дакунандаро намепазируфт. Ў тамоми њастии худро ба илм бах-шида, худ тавре одиёнаю хоксо-рона зиндагї намуд, ки аксарият ба хонадони маъруфи кишвар мансуб буданашро њис наме-карданд. Ном ва хотираи неки устод њамеша дар ёди њамкорону дўстон бо некї боќї хоњад монд.

мирњусен Нарзиев, Ходими калони илмии

институти астрофизика

Писари Нусратулло Махсум

аз олам гузашт

№ 39 (1030) 26 сентябри соли 2013 ТољикисТонмавлуднома 13

26 сентябр

- Илњом назрИев (1963), журналист.

- Сергей олденбург (1863-1934), шарќши¬носи рус, академик.

27 сентябр

- равшани махСумзод (1963), нависанда.

28 сентябр- дилбар абдИева (1953), олимаи соњаи тиб.

- мададбек ТољИбеков (1948), доктори ил¬ми геология.

29 сентябр- зулфия ТуйчИева (1953), актрисаи театр, Њу-

нарпешаи халќии Тољикистон.

- михаил Скобелев (1843-1882), шарќши¬носи рус, генерал.

30 сентябр

- амирќул азИмов (1948), генерал-лей¬те¬нант.

- мавлоно љалолиддини румї, мавлуди -шоир ва мутафак¬кири форсу тољик.

1 октябр-озод амИнзода (1933-2009), шоира,

Кор¬манди шоистаи маданияти Тољикистон.

- виктор ушаковСкИй (1943-1995), олими соњаи педагогика.

- Рўзи омўзгор (муаллим).

- Рўзи байналмилалии кўњансолон.

- Рўзи љањонии мусиќї.

2 октябр -шарофат Ёрова (1938), њунарманди театр.

3 октябр

зебо амИнзода (1948), раќќоса, Артисти халќии СССР, дорандаи Љоизаи давлатии ба но-ми Рўдакї.

- шакарљон анварова (1943), доктори ил¬ми тиб, профессор, Арбоби илм ва техникаи Тољики-стон.

- Рўзи байналмилалии иттифоќњои касаба.

Таквими

Масъули гўша Ёрмуњаммади Сучонї. • E-mail: rahimzoda@pressa.tj

(Аввалаш дар шумораи гузашта)

5 7. Д а в л а т ќ а д а м о в Хушќадам (1924-1996), ар-боби њизбию давлатї.

58. Њољиев Рифъат (1925-1999), арбоби њизбию дав-латї.

59. Бобоев Мирзо ( 1926), арбоби њизбию давлатї ( 1973-1983 котиби КМ ПК Тољикистон, 1983-1987 љо-нишини Раиси Совети Ва-зирони Тољикистон).

60. Назаршоев Моёншо (1929-1994), арбоби њизбию давлатї (1992-1994 љони-шини Сарвазири Тољики-стон).

61. Паллаев Ѓоибназар ( 1929-2001) арбоби давлатї ( 1984-1990 Раиси Прези-думи Совети Олии Тољи-кистон).

62. Эргашев Султон ( 1929-1973), арбоби њ из-бї (1966-1973 котиби КМ ПК Тољикистон).

6 3 . Њ а с а н о в Ус м о н (1930), арбоби да в лат ї (1975-1984 Раиси Совети Олии Тољикистон).

6 4. Н а биев Ра њ мон (1930-1993), арбоби њизбию давлатї ( 1973-1982 Раиси Совети Вазирони Тољи-кистон 1982-1985 котиби якуми КМ ПК Тољикис-тон, 1991-1992 Президенти Тољикистон).

65. Додобоев Абдурањ-мон (1931), арбоби њиз-бию давлатї (1978-1985 котиби КМ ПК Тољики-стон).

6 6 . Б о б о с о д и ќ о в а Гулљањон ( 1937), арбобза-ни њизбї ( 1978-1985 коти-би КМ ПК Тољикистон).

67. На заров Та лбак ( 1938), а р б о би д а в л а т ї (1985-1990 љонишини ав-вали Раиси Совети Вазиро-ни Тољикистон, 1994-2006 вазири корњои хори љии Тољикистон).

68. Насриддинов Њик-матул ло ( 1938), арбоби њизбї, ( 1983-1986 котиби КМ ПК Тољикистон).

69. Додхудоева Бозгул ( 1939), арбобзани давлатї (1994 -1999 љон и ш и н и Сарвазири Тољикистон).

70. М и рзоев А к бар ( 1939), а р б о би д а в л а т ї ( 1992-1993 С арв а зи ри Тољикистон).

71. Мирхоликов Темур-бой (1938-2001), арбоби њизбї ( 1980-1985 котиби КМ ПК Тољикистон).

72. Назриев Мунаввар-шо ( 1939- 1995), арбоби давлатї ( 1992-1995 љони-шини Сарвазири Тољики-стон).

73. Воњ и дов Ва њ њо б (1940), арбоби давлатї ( 1985-1990 љонишини авва-

ли Раиси Совети Вазирони Тољикистон).

74. Ѓиёсов Ќадриддин (1940-2009), арбоби дав-латї (1992-1997 љонишини Сарвазири Тољикистон).

75. Усмонов Усмон (1940), арбоби давлатї (1984-1989 љонишини Раиси Совети Ва зи рон и Тољ и к ист он, 1989-1990 љо-нишини Раиси Президиу-ми Совети Олии Тољики-стон).

76. Кенљаев Сафара лї (1942-1999), арбоби давлатї (1991-1992 Раиси Шўрои Олии Тољикистон).

77. Рањимова Бихољал ( 1942), арбобзани давлатї ( 1990-1991 љонишини Раиси Совети Вазирони СССР).

78. Шабдолов Шод ї ( 1943), арбоби њ избї ( 1986-1991 котиби КМ ПК Тољикистон).

79. Оќилов Оќил ( 1944), арбоби давлатї ( 1999-2013 Сарвазири Тољикистон).

80. Тўраев Сайфиддин (1945), арбоби да в лат ї (1991-1992 љонишини Ра-иси Шўрои Олии Тољики-стон.

81. Достиев Абдулмаљид ( 1946), арбоби давлатї ( 1992-2006 љонишини авва-ли Раиси парлумони Тољи-кистон).

82. Миралиев Амиршоњ ( 1946), арбоби давлатї ( аз соли 2009 љонишини авва-ли Раиси Маљлиси Намо-яндагони Тољикистон).

83. Хайруллоев Сайдул-ло ( 1946), арбоби давлатї ( 1999-2008 Раиси Маљлиси Намояндагони Тољикис-тон).

84. Азимов Яњё (1947), арбоби давлатї (1996-1999 Сарвазири Тољикистон).

85. Аслонов Ќадриддин (1947-1992), арбоби њизбию давлатї (1986-1989 котиби КМ ПК Тољикистон, 1990-1992 Раиси Шўрои Олии Тољикистон).

86. Савриддинова Гула-фзо (1947), арбобзани дав-латї (1994-1999 љонишини Раиси Маљлиси Намоянда-гони Тољикистон).

87. Сафаров Сафар ( 1947), арбоби давлатї ( 2006-2009 љонишини ав-вали Раиси Маљлиси На-мояндагони Тољикистон).

88. Ќоимдодов Ќозидав-лат (1949), арбоби давлатї (1992-1997 љонишини Раи-си Шўрои олии Тољикис-тон, 1997- 2003 љонишини Сарвазири Тољикистон).

89. Самадов Абуљалил ( 1949-2005), арбоби дав-латї (1990-1993 љониши-ни Сарвазири љу мњу рї, 1 9 9 3 -1 9 9 5 С а р в а з и р и Тољикистон).

90. Азимов Абдурањмон

(1950), арбоби да в лат ї (19 9 6 -19 9 9 љ о н и ш и н и Сарвазири Тољикистон).

91. Давлатов Матлубхон ( 1950), арбоби давлатї ( аз соли 2010 љонишини ав-вали Сарвазири Тољики-стон).

92. Зуњуров Саидамир ( 1951), арбоби давлатї (19 9 9 -2 0 0 5 љ о н и ш и н и Сарвазири Тољикистон).

93. Искандаров Акбар-шо ( 1951), арбоби давлатї (1992 Раиси Шўрои Олии Тољикистон, иљрокунан-даи вазифаи Президенти Тољикистон).

94. Мансуров Љамолид-дин (1951), арбоби давлатї (1995-1999 љонишини Раи-си Маљлиси Намояндагони Тољикистон).

95. Рањ мон Эмома лї ( 1952), арбоби давлатї ( аз соли 1992 Президенти Тољикистон).

96. Убайдуллоев Мањ-мадсаид ( 1952), арбоби давлатї ( аз соли 1999 Раи-си Маљлиси Миллии Тољи-кистон).

97. Ѓуломов Асадулло (1954-2010), арбоби дав-латї (1995- 2010 љонишини аввали Сарвазири Тољики-стон).

98. Зуњуров Шукурљон ( 1954), арбоби давалатї ( аз соли 2009 Раиси Маљлиси Намояндагони Тољикис-тон).

99. Раљабов Сафара лї (1955-2011), арбоби давлатї (1995-1999 Раиси Мачлиси Намояндагони Тољикис-тон).

100. Алимардонов Муро-далї ( 1960), арбоби дав-латї ( аз 2006 муовини Сарвазири Тољикистон).

P.S. Њ ам ч у нин Ну-сратулло Абулњаќов, Ало-ви д д и н Бобоев, Мирзо Бекматов, Давлат Гадоев, Муњиддин Зоиров, Наим Ёќубов, Инъом Икромов, Ањмадљон Исмоилов, Ша-рифљон Ќаландаров, Аб-дукарим Ќосимов, Лаќай Ќармишев, Адолат Ќоси-мова, Худойназар Ма њ-м а д-н а з а р ов, Р а м а з он Мирзоев, Султон Мирзо-шоев, Мењрубон Назаров, Мањмуд¬бек Назрибеков, Сайфулло Пулодов, А до-лат Рањмонова, Масти¬бек Раљаббеков, Абуњаким Ња-лимов ва дигарон чун сиё-сат-мадори варзида миёни мардум мањбубият доранд.

Мураттибон: Ёр Муњаммад,

Љамил Валиев – кормандони

Китобхонаи миллии Тољикистон

2. Сад арбоби маъруфи давлатию сиёсии тољик

№ 39 (1030) 26 сентябри соли 2013 ТољикисТон 15олами пурасрор

Он рўз Дилшод аз њар-рўза дида серкор буд. Шаб хобаш набурд. Њанўз чаш-ми рўз накафида аз љойгоњ хеста аз пайи шустушўйї шуд. Дилашро як њиссиёти хурсандиовар, дурустараш њаяљон фаро гирифта буд. Охир ў имрўз бори аввал баъд аз бистсоли људої бо бародари њамтану њамхуни худ вомехўрад.

«Аљиб ўро мешинохта бо-шам?», -аз худ мепурсид Дил-шод. Охир, њангоме, ки онњо аз якдигар људо шуданд, ду-нимсола буд. Аз байн чї ќадар ваќт гузашт. Солњои зиёде паси сар шуданд. Ў љавонмард аст. Оиладору соњиби фарзанд. Бародараш чї? Оиладор бо-шад ё не? Афташ чї хел шуда бошад, ба модарам монанд ё ба падарам?-ба худ савол зиёд медод Дилшод.

Солњои 80-ум Исњоќу Зул-фия, ки њарду њам дар соњаи матбуоти тољик кор мекар-данд, бо якдигар дил дода бо ишќу муњаббат хонадор шу-

данд. Љавонон зиндагии хубу осоишта ва њатто намунавї доштанд.

Дар натиљаи зиндагии якљо-яи дилдодањо ду писар - Дил-шодљон ва Додољон ба дунё омаданд. Аз таваллуди писарон хурсандии ањли оиларо њадду канор набуд. Исњоќ дар пой-тахт вазифаи сармуњарририи як рўзномаи бонуфузро ба душ дошту Зулфия бошад ба тар-бияи фарзандони хурдсолаш машѓул буд.

Фарзандонашон яке се со-лаву дигаре ду сол буд, ки ба зиндагии хубу осоиштаи ин ду љавон чашм расид. Љангу љанљолњо оњиста-оњиста ба вайроншавии оила бурда рас-онид.

Як оилаи љавон вайрон шуд. Љавонон ба мушкилоти зинда-гї тоб наоварданд. Ду гулписар дар байни људоии падару модар њайрону сарсон монданд. Зану шавњар ба хулосае омаданд, ки як нафарї фарзандонро таќ-сим мекунанд. Азбаски Дил-шодљон аз Додољон калонтар буд, ўро падар гирифту фарза-

нди хурдиро модар.Падар бо фармони Њукумат

барои кор ба вилояти Суѓд кў-чида рафт. Модар бо писари хурдї дар Душанбе монд.

Баъди чанд сол падар дар он љо аз нав хонадор шуд. Зулфия хело љавони зебо буд, ў њам ба як љавони афѓон хонадор шуд. Азбаски тамоми хешу таборњои љавон дар Олмон зиндагї ме-карданд, љавон Зулфияро низ бо худ ба он љо бурд. Вале падару модари Зулфия холаи Раљабмоњу амаки Файзулло на-бераашон Додољонро ба модар надода, ўро ба тарбияи худ ги-рифтанд.

Д а р и н б а й н љ а н г и шањрвандї оѓоз шуду оилаи амаки Файзулло бо даъвати духтарашон Зулфия ба Ол-мон рафтанд. Онњо дар чанд рўзи дар Олмон будан ба та-мошои Австрия рафтанду ба ин кишвари афсонавї дил баста, онљо монданд. Пас аз чанд соли мусофират онњо шањрванди Австрия шуда, њар кадом соњиби хонаву љойи кори мувофиќи касби худ шу-

данд. Додољон он љо тањсилро давом дода соњиби касби хуб шуд. Ў акнун модарро як-як медиду аз дидори падараш мањрум буд. Баъдтар фањмид, ки дар Тољикистон бародари њамхуну љонї дорад. Вале ўро боре њам надида буд. Ваќте, ки ба воя расид, орзуи дидо-ри бародар мекард. Њамин орзуњои ширини Додољонро падари маънавияш яъне бо-бояшу бибияш љомаи амал пўшониданї шуданд. Бо кў-шиши онњо Додољон ба акояш Дилшод ки дар вилояти Суѓд кору зиндагї мекард мактуб навишт. Баъдтар аълоќаи те-лефонї барпо карданд. Ба-родарон ба ќароре омаданд, ки бо њам вохўранд. Бо даъ-вати Дилшод Додољон ози-ми Тољикистон шуд. Он рўз ањли оила, хешону наздикон њамроњи Дилшод ба пешвози бародари роњдур Додољон ба фурўдгоњи шањри Душанбе баромаданд. Дили Дилшод беќаророна, бо њаяљон мезаду њаяљони пешвозгирандагон аз ў камї надоштанд.

Оќибат тайёра ба замини аљдодии Дилшоду Додољон фуруд омад. Њаяљони хешон дар он буд, ки ин ду бародаре ки ягон бор якдигарро надида-анд, оё њамдигарро мешинохта бошанд?

Њангоме, ки мусофирони тайёра як-як аз фурўдгоњ ме-баромаданд, Дилшод бо шаст рў ба рўйи мусофирон баро-мада, давиду бародари азизи худ Додољонро ба оѓўш кашид. Бародарон мисли як себи дука-фон буданд ва њамдигарро аз оѓўш рањо намекарданд. Њарду якдигарро мебусиданду ашки шодиву људої мерехтанд. Ин манзараи вохўрии ду баро-дар баъд аз бист сол на танњо диќќати хешу табор ва назди-кони онњо, њатто бегонањоро низ ба худ кашида буду њама-гон ин сањнаро бо ваљд тамошо мекарданд.

Њоло Додољони Шарифиён дар шањри Вена кору зиндагї мекунад ва бародараш Дилшод дар Русия.

Бародарон аз њам дур бо-шанд њам, ба дил наздиканд.

Дидор баъд аз 20 сол

Чандест, ки табиби номї Муллоањмад бемори би-старї асту аз дари хонааш хабарингорон канда не-станд. Бисёрињо чунин аќи-да доранд, ки ўро «шамоли мурда» задааст, бемориаш духтурї не.

Ва шояд дар гуфтањои мардум њаќиќате љой дошта бошад. Зеро дорую дармон заррае кўмакаш накард. Бемор танњо баъди ду-охонињои зиёд каме ба худ ома-да, ин ќиссаи дањшатнокро наќл кард.

…Мўйсафеди Обидро дар дења њама мешинохтанд. Аммо на чун пири нуронию фозил, балки њамчун як марди даѓали љангараю гапхунук. Агар ўро дар роњ аз дур бинанд, аксари њам-дењагонаш дарњол роњашонро дигар мекарданд. Дар маъракањо низ кўшиш мекарданд, ки аз ў дуртар нишинанд. Хулоса, аз суњбати чунин шахс хурду ка-лон мегурехтанд. Бо њамсояњои наздикаш љангї шуда ќањрї ме-шуд. Касе барои ў инсони хуб набуд. Доим аз њама норизову малул буду аз одамон камбудї мељуст. Ягон маротиба нади-даанд, ки Обид касеро таъриф карда бошад.

Дар оила низ муомилааш бо зану фарзандонаш тунд буд. Зани бечорааш њуќуќи ба рўйи шавњараш нигоњ карданро на-дошт. Њарчанд медонист, ки ў њаќ нест, вале аз тарсу њарос њамеша муњри хомўшї бар лаб мезад. Дигар чї њам мекард, фа-рзандонаш калон шуда, хона-

дору наберадор шудаанд. Умри худашон ба љое расидааст. Ши-коят аз мўйсафеду зиндагї ди-гар барояш айб аст. Хубу ганда панљоњ сол бо њам, зери як бом зиндагї кардаанд.

Як сањар холаи Гулљањон аз хоб бедор шуда, шавњарашро сахт бемор дид. Кампири бе-чора аз саросемагї намедонист чї кор кунад. Писаронашро љеѓ зада, барои овардани таби-би њамсояашон-Муллоањмад фиристод.

Муллоањмад духтури ќалб бу-да, љавони бисёр дилёбу дидада-рост. Дасташ ба њама мерасид.

Барои хушгапиву хушфеъ-лияш њама хурду калони дења дўсташ медоранду эњтиромаш мекунанд.

Муллоањмади духтур бароба-ри шунидани бемории мўйса-

феди Обид ба хонаи ў рафт.Ваќте ки Муллоањмад да-

сти беморро дошта, набзи ўро чен мекард, мўйсафед нолиши бадарде карда, канда-канда бо овози паст аз Муллоањмад хоњиш кард: «Писарам, илти-мос, маро ба гўр худат мон!» Да-сти мўйсафед дар дасти табиб якбора сарду бељон гашт.

Њамдењагон худи њамон рўз мўйсафеди Обидро дар масљиди калони дења љаноза карда, ба хок супориданд.

Муллоањмади духтур васияти мўйсафеди њамсояашро пурра ба љо овард.

Њангоме ки аз сари гўр бар-мегаштанд, ба гўши Муллоањ-мад гуфтугўйи ду зани њамдења-ашон расид:

-Эй дугонае, дар ин дунё одами хуб њам мемираду ода-

ми ганда њам, њељ кас доимї намемонад,-гуфт яке аз занњо.

-Њо дугона, рост мегўйї. Фаќат аз хуб хубию аз ганда гандагињояш мемонад!…-Тас-диќ кард дигарї.

Муллоањмад суханронињои занонро шунида, ба кї тааллуќ доштани ишораро фањмида бо-шад њам, чизе нагуфта, хомўшо-на сўйи хонааш рафт.

Ў бо нияти сару рўяшро шу-стан ба њамом даромад. Пеш аз либосашро кашидан хост соа-ташро аз дасташ гирад. Даст ба соат бурду якбора «вой» гуфта монд. Соат дар дасташ набуд.

Чанд сол пеш соатро падараш дар зодрўзаш туњфа карда буд. Соат ќимат буду туњфаи падаре, ки њоло дар ќайди њаёт нест, боз њам ќиматтар.

Ба ёдаш расид, ки њангоми ба гўр даромадан соат ба ў халал расонду онро аз дасташ гириф-та, дар гўшае ба замин гузошт.

Хост баъди маитро ба лањад мондан онро бигирад, аммо чї шуду соат аз хотираш баромада монд. Ў аз њаммом баромада, сўйи масљиди дења, барои ди-дани домуллои калон шитофт. Буду шуди гапро ба домулло наќл карда гуфт, ки бояд туњ-фаи ќиматбањои падарро њатман дастрас намояд. Домулло Мул-лоањмадро бодиќќат гўш кар-да, ваъда дод, ки бо наздикони мўйсафед дар ин хусус маслињат карда, ўро огоњ месозад. Агар барои гўрро кушодан розигї дињанд, њељ гап не!

-Сањарии барваќт њамроњ ба онљо рафта, гўрро мекушоем.

Зарур бошад раво бошад,-гўён домулло табибро гусел кард.

Ваќте ки домулло дар ин ху-сус бо фарзандони мўйсафед гуфтугўй намуд, онњо ночор ба кушодани ќабр розї шуданд.

Сањарии барваќт домуллои дењаву Муллоањмад ва фарза-ндони мўйсафед ба ќабристон рафтанд. Сари гўри маит ња-макаса нишаста, дуову фо-тења хонданд. Сипас, ба касе овоза накарда, ба кандани гўр сар карданд. Ваќте гўрро ку-шоданд, Муллоањмад оњиста вориди лањад шуд. Соаташ њамон тавре ки гузошта буд, дар гўшае меистод. Ў соатро гирифта, берун шудан хост, вале ногоњ чашмаш ба маит афтоду аз тарс дар љояш шах шуда монд. Забонаш лол гашт, маљоли љунбидан надошт.

Муллоањмад бо чашмони худ дид, ки чї тавр мори азимљус-сае забони маитро аз дањонаш кашида гирифта истодааст. Ў бо рангу рўйи парида, бо як азоб аз гур берун шуд. Њушаш тамоман парешон буд. Ишора кард, ки гўрро мањкам кунанд. Дигар ба касе чизе нагуфт. Маљоли роњгардї њам надошт. Муллоањмадро аз бозувонаш дошта ба хонааш оварданд. Аз њамон рўз ў бемори бистарї шуд. Бењушу беёд мехобид.

Баъди чил рўзи табобат ба худ омада, воќеаи бо ў рўйдо-даро ба наздиконаш наќл карду гуфтугўйи њамон ду занро ёдрас намуд.

Тољинисои Азиз

Вохурї дар дўзах

№ 39 (1030) 26 сентябри соли 2013ТољикисТон16 таблиѓ

Эътибор надорад

Омўзиш

Шумо метавонед эълонњои

худро тавассути смс бо раќами 7777 ба мо фиристед.

телефон барои маълумот 238-78-78

Барњам мехўрад

Њавлї бўстонсаро

• Хонаи хиштини 2 ошёна, тањ-хона, н. Авул, атрофаш мањкам-шуда, 8,5 сотих замин. Нархаш 145 000 в.ш. Тел: 918-23-07-87

• Хонаи 2 ошёна, 5 њуљра, 4 со-тих замин, таъмири аврупої, бо њамаи шароитњояш, ќубури об-парто, рў ба рўи бозори Султони Кабир. Тел:988-00-92-92

• Асбобу анљом барои вулка-низатсия. Тел: 905-50-60-69

• Насби антеннаи моњворавї- Андрей. Тел: 918-76-74-08

• Омўзиши забони англисї аз рўи методи Зилберман (дар даво-ми 3 моњ). Тел: 90-748-55-55

• Академияи хурди илмњои Љумњурии Тољикистон хонанда-гони синфњои болої (синфњои 8-10)-и мактабњои тањсилоти уму-миро бо «Рўзи дарњои кушод», ки 29 сентябри соли 2013, соати 10:00 дар толори Раёсати Академияи илмњои Љумњурии Тољикистон бо нишонии хиёбони Рўдакї 33, баргузор мегардад, даъват мена-мояд. Тел: 918-88-58-19

• Маркази тибби халќии “Кимиёи саодат”: њамаи наму-ди паразитњо, кирмњо ва гиљањо “шлакњо”, дисбактериоз, сангњои рўда, (лямбля, остритса, аскарида ва ѓ.) суроѓа: н.Рўдакї, љамоати Зайнабобод, дењаи Сароб (Ком-мунизми пештара), тел: 901-500-760, 919-01-71-73, 917-33-33-55, 918-12-52-12

• Холу озахњоро бе љарроњї рафъ менамоем. Тел: 95-152-79-77

• Билети донишљўии гумшуда тањти раќами № Ф2-199/2012 ба номи Хайруллоев Хайрулло Абду-сатторович, ки соли 2012 аз Дониш-гоњи технологии Тољикистон дода шудааст, бе эътибор дониста шавад.

• Ордери гумшуда ва шинос-номаи техникї, вараќаи баќай-дигирии № 60323 хона бо суроѓаи Маяковский 32, њуљ. 35 ба номи Козырева Зоя Н., бе эътибор до-ниста шавад.

• Аттестати гумшудаи № 0092240, ба номи Рањимов Музаф-фар Сулаймонович, ки соли 2007, аз мактаби тањсилоти миёнаи уму-мии №9 ш. Норак дода шудааст, бе эътибор дониста шавад.

• Аттестати гумшудаи № 002648 ба номи Азимуратов М., ки соли 1992 дода шудааст, бе эъ-тибор дониста шавад.

• Дафтарчаи имтињонии ба но-ми Саидалиев Акмал Музаффаро-

вич, ки соли 2012 аз Донишкадаи исломии Тољикистон дода шуда-аст, бе эътибор дониста шавад.

• Дипломи гумшуда № 044269 ба номи Миров Наљмиддин Гуло-вич, ки соли 1987 дода шудааст, бе эътибор дониста шавад.

• Дипломи гумшуда № 0003546 ба номи Љумаев Илњомиддин Нуруллоевич, ки дар таърихи 4.07.2003 аз Донишгоњи давлатии миллии Тољикистон дода шудааст, бе эътибор дониста шавад

• Аттестати гумшуда оид ба хат-ми Гимназияи ДДТТ, синфи 11, ба номи Соњибназарова Садоќат Мањ-мадмуродовна, ки соли 2005 дода шудааст, бе эътибор дониста шавад.

• Шањодатномаи соњибко-ри инфиродї ба номи Иброно-ва Ширинхон Њамидовна, РМА 037066970 бинобар сабаби гум шу-данаш бе эътибор дониста шавад.

• Билети донишљўии гумшуда № 7-1319/2010 ба номи Наљмид-динов Манучењр Анварљонович, ки соли 2010 аз Донишгоњи техно-логии Тољикистон дода шудааст, бе эътибор дониста шавад.

• Шартномаи хариду-фурўши гумшуда №8Д-4898 ба номи Пи-ров Мирзорањмат, бо суроѓаи: мањ. 103, кўч. Гиссарская 26/1, њуљ 23, бе эътибор дониста шавад.

• Дафтарчаи њавлии гумшуда ба номи Ѓуломов Ирон, бо су-роѓаи: кўч. Айнї 279, њуљ. 30 бе эътибор дониста шавад.

• Аттестати гумшудаи № АБ 138242 ба номи Расулова Мавзуна Муќимовна, ки соли 2001 аз мак-таби миёнаи №3 ш. Норак дода шудааст, бе эътибор дониста шавад.

• Аттестати № 0555902, ки со-ли 1984 мактаби миёнаи №75 н. Сино, ба Баротов Холмурод санаи таваллудаш 26.02.1968 додааст бо сабаби гум шуданаш аз эътибор соќит дониста шавад

• Њуљљатњои гумшуда: дафтар-чаи њавлї, шиносномаи техникї, ордер № 001180, шартномаи ха-риду –фурўш ба номи Шарипов Мир, бо суроѓаи: кўч. Федина, х.9, њуљ.58 бе эътибор дониста шавад.

• Аттестати гумшудаи № А 161247 ба номи Семикина Елена Генадьевна, ки соли 1991 аз мак-таби миёнаи № 74 (Гимназияи №74) ш. Душанбе, дода шудааст, бе эътибор дониста шавад.

• Шартномаи туњфаи гумшу-даи 6Д-2490, ки дар таърихи 29.12.2004 дар идораи нотариалии н.Фирдавсии ш. Душанбе оиди су-роѓаи 3 гузаргоњи Н. Ќарабоев, х. 7/2, њуљ 17 ба номи Гадоева Гули-нор Бураковна ба расмият даро-варда шуда буд, аз эътибор соќит дониста шавад.

• Шиносномаи техникии гумшуда бо суроѓаи кўч.Борбад 1 ба номи Додохонов Минавар Имомхонович ва шартномаи хариду-фурўш, ки дар таърихи

09.04.2007 № РЗДШ-103 ба ќайд гирифта шудааст, бе эътибор до-ниста шавад.

• Њуљљатњои гумшудаи хона: шиносномаи техникї, дафтарчаи њавлї, иљозатнома барои сохтмон ба номи Зоитов Тољидин Зайниди-нович бо суроѓаи: Сари-Осиё №93, ки дар таърихи 31.12.2012 дода шу-дааст, бе эътибор дониста шавад.

• Аттестати гумшудаи маълумо-ти миёнаи нопурра ба номи Хочи-ева Зарина Хайруллоевна, ки соли 2001 аз мактаби миёнаи №57 дода шудааст, бе эътибор дониста шавад.

• Билети донишљўии гумшуда №760/07, ба номи Табаров Мир-зотабар Тоњирљонович, ки соли 2007 аз Донишгоњи технологии Тољикистон дода шудааст бе эъ-тибор дониста шавад.

• Билети донишљўии гумшу-даи № 9/526, ба номи Чойлобов Комилљон Асфандиёрович, ки со-ли 2012-13 аз Донишгоњи техноло-гии Тољикистон дода шудааст, бе эътибор дониста шавад.

• Билети донишљўии гумшуда ба номи Шерзоди Умедљони Ак-бар, ки соли 2009 аз Донишгоњи технологии Тољикистон дода шу-дааст, бе эътибор дониста шавад.

• Шиносномаи техникии гумшудаи аз таърихи 19.01.2010 ба номи Садуллоев Сафарбек Абул-лоевич бо суроѓаи: ш. Душанбе, кўч Айнї, х.307, бе эътибор до-ниста шавад.

• Шиносномаи техникии гумшуда ва шартномаи хариду –фурўш бо №8Д-4850, ба номи Шарипов Љура Мањмудович, бо суроѓаи: кўч. Муњамадиев, х.6, њуљ.89, ки дар таърихи 16.08.2002 дода шудааст, бе эътибор дониста шавад.

• Шањодатномаи гумшудаи афсари летинанти калон Љумаев Садулло Очилович, ки дар таъри-хи 4.09.2013 дар минтаќаи бозори Саховат гум шудааст, аз эътибор

соќит дониста шавад. • Патенти соњибкорї, ки

маќомоти андози н.Фирдавсї ба Турсунов Исрофил додааст, би-нобар гум шуданаш бе эътибор дониста шавад.

• Билети донишљўии ба номи Доруев Њикматулло Исмоилович, ки соли 2012 аз Донишгоњи тех-никии Тољикистон ба номи ака-демик М.Осимї дода шудааст, бе эътибор дониста шавад.

• Патенти гумшудаи № 0122184, РЯМ 0430052838, ба но-ми Ќурбонов Самараддин Мир-зоевич, ки аз нозироти андози н.Сино дар таърихи 14.07.2010 дода шудааст, бе эътибор дони-ста шавад.

• Билети донишљўии гумшуда ба номи Джаваков Ањтам Пир-мањмадович, ки соли 2010 аз До-нишгоњи технологии Тољикистон дода шудааст, бе эътибор дониста шавад.

• Дафтарчаи имтињонии гумшуда ба номи Саидљони Љума-бой, ки соли 2009 аз Донишкадаи давлатии санъати Тољикистон ба номи М. Турсунзода дода шуда-аст, бе эътибор дониста шавад.

• Дода шуд ба Сабзов Шаро-фиддин Рањмонович дар ин хусус, ки вай соли 2013-ум дар гуруњи №19 силсилаи ронандагии «Д» тањсил намуда, баъди хатми мак-таби ронандагї соњиби шањодат-номаи № 060732 дараљаи «Д» га-штааст, бе эътибор дониста шавад.

• Шањодатномаи гумшудаи њуќуќ ба мерос аз рўи ќонун, ки дар таърихи 27.03.2002 аз тариќи идораи нотариалии ноњияи И. Со-монї ш. Душанбе оиди суроѓаи кўч.Тењрон, х. 26, њуљ. 16 ба номи Малышева Зинаида Григоревна тањти фењристи 10Н-33 кори ме-росии № 20 дода шудааст, бе эъ-тибор дониста шавад.

• Шањодатномаи гумшудаи давлатии ба ќайдгирифташудаи

ООО «Саноеъи Абрешими Шарќ» № 0229902, РЯМ 0310010947, РМА 030021619, ки дар таърихи 14 марти 2012 дода шудааст, бе эътибор дониста шавад.

• Шиносномаи гумшудаи шањрванди Афѓонистон ба номи Хашматулло Хамиди фарзанди Исматулло, серияи ОА 1025726 бе эътибор дониста шавад.

• Шиносномаи гумшудаи шањрванди Афѓонистон ба но-ми Муњаммад Юсуф Юсуфи фа-рзанди Ѓуломрасул, серияи ОА 1812250 бе эътибор дониста шавад.

• Шиносномаи гумшудаи техникии хона ба номи Жаву-нов Абдусалом Норбоевич, бо суроѓаи: н. Рўдакї, љамоати Зай-набобод, дењаи Ленин (Шафаќ), х.132 бе эътибор дониста шавад.

• Дафтарчаи њавлї ба номи Рањ-матуллоев Шариф Манонович, бо суроѓаи: кўч. Борбад, х.72/7, њуљ. 70 бе эътибор дониста шавад.

• Шиносномаи гумшудаи шањрванди Афѓонистон ба номи Зафар Муњаммаданвар, серияи ОR 1829642 бе эътибор дониста шавад.

• Шартномаи хариду-фурўш №8Д-7098 ба номи Таришкова Екатерина, бо суроѓаи: кўч. Ља-бор Расул 61/1, њуљ 37 бе эътибор дониста шавад.

• Шартномаи хариду-фурўши гумшуда №1Ш-499 ба номи На-заров Иззатулло Саймањмадович, бо суроѓаи: н. Шоњмансур, кўч. Айнї 34/4, њуљ. 52, ки дар таърихи 03.04.2003 дода шудааст, бе эъти-бор дониста шавад.

• Шиносномаи гумшудаи шањрванди Афѓонистон ба номи Њабибулло Муњаммадзикриё бе эътибор дониста шавад.

• Шањодатномаи нафаќа № 003079 аз 20.11.2003 аз тарафи РМИ ВКД ЉТ ба номи Назаров Раљаб Холиќович бе эътибор до-ниста шавад.

• Соњибкори инфиродї Мух-торова Таманно Њусейновна, № 0006959, РЯМ 0430138931 фаъо-лияташро ќатъ менамояд.

• Соњибкори инфиродї Го-ниева Раљабмо Холимовна, № 0001617, РЯМ 0430129325, РМА 045445890 фаъолияташро ќатъ менамояд.

Саломатї

Хизматрасонї

Гуногун

Мефурўшам

№ 39 (1030) 26 сентябри соли 2013 ТољикисТон 17фароѓат

Аввали њафта гузаштаро ба ёд оварда, ќарзњои кўњнаро баргардонеду робитањои гумшударо барќарор созед. Ба саросемагї роњ надода, бо андеша бошед. Давраи наќшофа-риву амалњои худро ба тарозу кашиданатон аст. Эњтимол даромади ѓайричашмдоште ба даст ояд, вале дигаргунињои љиддиро нигарон нашавед.

Назар ба њафтањои пешин ин њафта коратон бобарор хоњад буд. Эњтимол дар масъалањои мубрам муваффаќ гардед. Дар љойи кор низ натиљањои хубро интизор шавед. Вазъи молиявиатон таѓйир намеёбад, вале вазъи мусоиди фаъолияти тиљоратї имкон медињад, ки минбаъд даромади хуб ба даст оред. Охири њафта ба аёдати волидон рафтанро фаромўш накунед.

Дар ин њафта бештар ба дину фалсафа рў меоред. Фикрњое, ки дар тахаюли шумо пайдо мешавад, эњтимол шуморо гумроњ созанд, аз ин рў аз хурофотпарстон дўрї љўед. Нимаи дуюми њафта муносибатњо бо дўстон хуб хоњанд шуд. Дар вазъи корї ягон дигаргуние ба вуќуъ намепайвандад. Охири њафта хабари хуш шуморо пару бол мебахшад.

Њафтаи нав пур аз њодисањои гуногун меояд. Аз дўстони нонї дурї љустанатон лозим меояд. Инчунин ин давраи барои амалисозии наќшањои пештара ваќти хуб аст. Эњтимоли дар муњаббат дилсардї пайдо шуданаш мављуд аст, аз ин сабаб ба саросемагї роњ надињед. Хариди калонњаљмро ба наќша нагиред.

Дар нимаи аввали њафта маќсаду мароми худро аз нав мавриди тањќиќ ќарор дињед ва ин корро дар асоси таљри-бањои худ ба анљом расонед. Нимаи дувуми њафта барои амалиётњои бебокона ваќти хуб аст, агар онро пешакї наќшабандї намоед. Дўстони наздику робитањои мављуда шуморо танњо намегузоранд.

Аввали њафта ба шумо донишу маълумоте, ки дар гузашта ба даст оварда будед, зарур хоњад гашт. Вакти он аст, маводњои куњнаро ёбед ё иттилои пештар гирифтаатонро ба ёд оред. Дар муносибат бо њамкорон аќлу фаросати худро ба кор баред.Нимаи дуюми њафта дар њаёти шахсї ва корњоятон пешравињо дида мешавад.

Аввали њафта барои њалли мушкилоти вобаста ба ќарз ва мерос ваќти муносиб аст. Масъалае, ки муддати дароз кашол ёфта буд, њал мегардад. Эхтимоли соњиби мансаби баланд шудану пешнињоди ногањонии њамкорї мављуд аст. Наздико-натонро аз мадди назар дур насозед, ранљишњои пештараро фаромўш кунед.

Амалиётњои вобаста ба даст овардани манзил ё мерос дар нимаи дуюми њафта бомуваффаќият анљом хоњад ёфт. Дар ин давра дар њаёти шахсї низ ба муваффаќият ноил хоњед гашт. Эњтимол ба шумо лозим ояд, ки дар љамъомадњои зиёд иштирок намоед, вале њудуди байни муносибатњои шахсї ва кориро аз ёд набароред. Аќрабњое, ки бо тиљорат машѓуланд, бењтараш бо лоињањои воќеї машѓул шаванд.

Њафтаи нав хуб мебуд, ки бо њал намудани мушкилоти кўњна ва мубрам машѓул шавед. Фаъол буданатон дар соњаи тахассусї ба шумо имкон медињад, ки вазъи молиявиатонро бењтар созед. Оромиро наљўед, дар ин њафта бояд фаъолу корчаллон бошед. Нимаи дуюми њафта бо љуфти њаётиатон бештар мењрубон бошеду баъзе масъалањои муњимро бо ў муњокима намоед.

Њафтаи нав дар соњаи молиявї дигаргуниеро интизор нашавед, бењтараш даромаду харољоти имрўзаи худро зери назорат гиред. Дар њаёти шахси мавриде фаро расидааст, ки робитањои љиддиро ба роњ монда, ба робитањои пештара тањким бахшед. Нимаи дуюми њафта агар каме боисрору даќиќкор бошед, корњоятон барор ёфта, мансаби дастмуздаш баландро ба даст меоред.

Нимаи аввали њафтаро бо њалли мушкилоти оилавї мегузаро-нед. Нимаи дуюми њафта барои хариди лавозимоти зарурї мавриди хуб аст. Ќобилияти эљодии далвњо дар ин давра меафзояд. Дар љойи кор серкор мегардед. Агар баъди чунин серкорї ба рухсатї бароед, бурд мекунед. Охири њафта аз хешовандонатон туњфаи ногањонии маќбул мегиред.

Њафтаи нав бо ошноњои собиќи худ вохўрда аз онњо иттилои муњим ё маслињате мегиред, ки ба вазъи њозираи шумо таъсир мерасонад. Баъди корњои самаровар эњтимол барои истироња-ти деринтизор ваќт људо карда тавонед. Барои нафароне, ки аз хона набаромаданро авлотар медонанд, хуб аст, ки бо таъмири манзил машѓул шаванд.

• ЊАМАл (21 МАрт- 20 Апрел)

• САВр (21 Апрел - 20 МАй)

• љАВзО (23 МАй- 21 Апрел)

• САрАтОН (22 ИюН- 22 Июл)

• СуНБулА (24 АВгуСт- 23 СеНтяБр)

• • АСАД (23 Июл- 23 АВгуСт)

• МИзОН (24 СеНтяБр- 23 ОктяБр)

• АЌрАБ (24 ОктяБр - 22 НОяБр

• ЌАВС (23 НОяБр- 21 ДекАБр)

• љАДДИ (22 ДекАБр- 20 яНВАр)

• ДАВл (20 яНВАр- 21 ФеВрАл)

• Њут (21 ФеВрАл - 20 МАрт)

(Аввалаш дар сањ.24)

Инсон, ки бой шуд, аз худ ме-равад. Худситоию беандешагї, ќаллобию љинояткорї барояш чизи пуч аст.

-Шумо киро дар назар доред?-пурсид марде, ки пинак мерафт.

-писари љалоли гањвора-фурўш-Сабури гўшкалонро,-гуфт мўйсафед тасбењашро ба киса андохта.-Сабур пеш, ваќте ки як кулўла чой бисту чор тин буд, барои дуздию ѓоратгарї се бор њабс шуда, њатто нонї хўр-данї надошту имрўз мудири ширкати «зевар» аст. Аз карру

фарраш замину замон меларзад. Аз тарси он, ки бе нон намо-нанд, њама ба лаб муњри хомўшї задаанд. Сабури гўшкалон ду зани ќонунию панљ маъшуќаи гулпарї доштааст. О, баъзењо як занро хўрондаю пўшонида на-метавонанду ў барои нигоњуби-ни њафт нафар паризодњо пулро аз куљо меёбад? Албатта, дуздї мекунад! Оё бо Сабур барин бадахлоќњо, дуздон, поймол-кунандањои њуќуќи муќаддаси занон љамъияти орому осуда сохтан мумкин? Њаргиз не! Охир аз дузд дуздбача мерўяд-ку. Њай-ронам, ќї бароч чї милисањоя хобашон бурдагї. Ё онњо њам бо

дуздон шарик-мї?- Б о б о , б е њ у д а а с а б ї

нашавед,-гуфт љавоне, ки суњба-ти мўйсафедонро гўш мекард.-Ман гуфтанњоятонро ба дикта-фон навиштам. Аз радио баланд карда ба мардум мешунавонем. Ба Сабури гўшкалону Содиќи порахўр барин зотњои нопок милиса чизе нагўяд, одамони гапашонро натарсида мегуфта-гї ёфт мешаванд. Мўйсафедон аз њайрат гиребонашонро дош-танду гуфтанд:

-Ин корро накун, писарам. Ин гап байни худамон буд ку…

Сафо Њалимї

Ѓайбат не њаќиќат, вале…

Барњам мехўрад

• Соњибкори инфиродї Муќимова Нигора Эркинљо-новна, № 0001919, ряМ 0430001147, рМА 045112080 фаъолияташро ќатъ менамо-яд.

• С о њ и б к о р и и н ф и р о д ї Наљмиддинов рустам Мир-мањмудович, № 0122924, ряМ 0130029809, рМА 015214275 фаъолияташро ќатъ менамояд.

• Соњибкори инфиродї Эр-гашева кундузхон яќубовна, № 0045569, ряМ 0430016135, рМА 045294512 фаъолияташро ќатъ менамояд.

• С о њ и б к о р и и н ф и р о д ї рањимов Шамсулло зукурович, № 0004272, ряМ 0130078245, рМА 155029938 фаъолияташро ќатъ менамояд.

• С о њ и б к о р и и н ф и р о д ї Исмоилов Нурулло Исроило-вич, «0001752, ряМ 0430133651, рМА046100719 фаъолияташро ќатъ менамояд.

• С о њ и б к о р и и н ф и р о д ї Мирзоев Шералї рањматович, № 0021351, ряМ 1230085955, рМА 125341910 фаъолияташро ќатъ менамояд.

• Соњибкори инфиродї Аб-

дурасулов Абдумумин Бобо-калонович, № 0008965, ряМ 0230041543, рМА 025050445 фаъолияташро ќатъ менамояд.

• Соњибкори инфиродї Ањ-мадалиев расулљон Адњамович, № 0000997, ряМ 0430128995, рМА 125479064 фаъолияташро ќатъ менамояд.

• Соњибкори инфиродї Ќур-бонов рањматулло Саидович, № 0000990, ряМ 0430128967, рМА 045113015 фаъолияташро ќатъ менамояд.

• Соњибкори инфиродї тутї Абдукаримова, № 0094366, ряМ 0430044487, рМА 045120538 фаъолияташро ќатъ менамояд.

• љДММ «Аминљон В» № 0274136, ряМ 1210007260, рМА 120037044 фаъолияташро ќатъ менамояд. Њамаи арзу шико-ятњо муддати 1 моњ ќабул карда мешавад.

• С о њ и б к о р и и н ф и р о д ї Муњидинов Салоњидин Ма-л а е в и ч , № 0 0 5 9 6 1 2 , р я М 1230022659, рМА 125154665 фаъолияташро ќатъ менамояд.

• Соњибкори инфиродї Аб-дуалимов Исломиддин Шо-дихољаевич № 0145750, ряМ 0930045976 бо сабаби гум шу-данаш фаъолияташро ќатъ ме-

намояд. • Соњибкори инфиродї Хи-

матов Сино Мирзоалиевич, № 0072837, ряМ 0430148868, рМА 046089104 фаъолияташро ќатъ менамояд.

• љДММ «компания Ин-теграл», № 0022217, ряМ 0110003062, рМА 010013875, фаъолияташро ќатъ менамояд. Њамаи арзу шикоятњо муддати 1 моњ ќабул карда мешавад.

• С о њ и б к о р и и н ф и р о д ї Мањмадуллоев Њадиятулло рањ-матуллоевич, № 0200722, ряМ 0330157979, рМА 037320397 фаъолияташро ќатъ менамояд.

• љДММ «корпоратсияи чинї оид ба сохтмони роњи оњан ва наќбњо», № 0264505, ряМ 0210018683, рМА 020041717 фаъолияташро ќатъ менамояд. Њамаи арзу шикоятњо муддати 15 рўз ќабул карда мешавад.

• Соњибкори инфиродї Са-идов Фарњот Намонович, № 0231776, ряМ 0330177357, рМА 025395860 фаъолияташро ќатъ менамояд.

• С о њ и б к о р и и н ф и р о д ї Норова Фариза Олимовна, № 0001607, ряМ 0430129031, рМА 045767184 фаъолияташро ќатъ менамояд.

№ 39 (1030) 26 сентябри соли 2013ТољикисТон20 таблиѓ

№ 39 (1030) 26 сентябри соли 2013 ТољикисТон 21ин аљиб аст

Ифтихори дењаи Дањана Фотимабибии 120 сола

Дарозумрї ва дарозумрон, оиди ин масъалаву мавзўъ бисёр маќолаву бањсњо дарљ гардидаанд. Њар як халќу мил-лат бо чунин шахсони худ, ки зиёда аз як аср умр басар бур-даанд, ифтихор дорад. Чанде ќабл дар яке аз телевизионњои маркази љумњуриамон, наворе оиди дар мамлакати Япония фавтидани зани 115 сола пахш шуда буд. Дар он гуфта мешуд, ки сокинони ин давлат назар ба дигар мамлакатњо дарозумр-таранд ва ин боиси ифтихорї онњост. Вале нањамагон воќиф њастанд, ки дар сарзамини мо низ чунин шахсон њастанд.

Чанде пеш, дар яке аз дењањои наонќадар дурдасти љумњуриамон, пиразане 120 солагии зодрўзи худро ќайд намуд. Ња, ња, њайрон наша-вед дар њаќ – 120 солагї. Ин пиразан Фотима Мирзоќуло-ва ном дошта, сокини дењаи Дањанаи ноњияи Ашт мебо-шад. Ваќти суњбат бо ин зан ва шиносои бо шиносномаи ў воќиф гардидем, ки ў зодаи ин макон буда 15-уми марти соли 1893 таваллуд шудааст.

Чи хеле ки зимни суњбат ин пиразани нуронї иброз до-шт, соњиби 8 фарзанд- 3 писару 5 духтар буда, то тавонист бо мењнати њалолаш ба онњо тар-бияи хуб дињад ва имрўз њамаи фарзандон соњиби маълумот ва касбу кори хуб њастанд.

- «Фотима-бибии мо, дар њаќиќат 120 сола шуд. Мо би-бикалони худро бисёр њам дўст медорем. Вай бисёр њам шахси хоксору матинирода буда, на танњо маслињатгару дастгирї

мо, балки дар тарбияи фарза-ндонамон низ наќши муњим дорад», - иброз намуд яке аз наберагони ин пиразани ну-ронї, Бибитой Ќобилова.

Фотима Мирзоќулова аз саломатиаш шикоят надорад ва то њол ба синну соли худ нигоњ накарда бекор намени-шинад. Њамроњи фарзандону пайвандонаш дар майдончаи наздињавлигии худ бо шуѓли дўстдошташ – боѓдорї, ма-шѓул аст. Ѓайри ин ў ба ке-линњову аберакелинњояш но-зукии дўхтани куртаи миллиро

меомўзонад. Сирри дарозумрии худро

ў дар мењнати њалолу бурдани зиндагии тарзи солим, покди-ливу эњтироми хосаро нисбати атрофиён мебинад.

Фотима Мирзоќулова то си-ни 75 солагї дар колхози ба но-ми Сино-и ноњия кор кардааст. Инчунин ў иштирокчии сохт-мони канали Фарѓона ва корњои истихрољи кони намаки ноњия мебошад. Дар тўли фаъолияти мењнатии худ бо медалу ифти-хорномањо ќадр карда шудааст. Фотима Мирзоќулова аз тинљи-ву ороимии кишвар, аз сарвари ѓамхору дурбини давлатамон

Эмомалї Рањмон, аз халќи мењ-натдўсту матиниродаамон ме-фахраду шукргузорї мекунад, ки дар мамлакатамон доимо осмони софу беѓубор бошад ва худ низ инчунин доимо дуогўйи њамагон аст.

Набераи дигари ў, Лочиной Ќобилова чунин мегўяд,- «Би-бикалони мо дунёдидаву одам-дида аст ва њаряк маслињату роњнишондињии ў ин дарсест аз дарси њаёти ўст. Аз наќлњои зиндагиномаи ў мо аз бисёр чизњо бархурдор мешавем. Ў њама ваќт ба мо маслињат ме-дињад- бояд ањлу тифоќ бошем ва мушкилоти ба миён омадаро

якљоя њал намоем». Агар солњои пешин зинда-

гии сокинони ин дења асосан бо боѓдориву обчакорї вобаста бошад, пас айни њол яке аз во-ситањои даромад ва пешбурди зиндагии сокинони он, ин муњољирати мењнатї шудааст.

Насиба Абдурасулова, со-кини њамин дења мегўяд, -« мо хурсанд ва шодем, ки дар њамсоягии чунин пиразани хушсухану хоксор ва мењнат-дўст истиќомат дорем. Аксаран барои њалли ин ё он масъала ё муаммои дар пеш омада аз ма-слињатњову насињатњои оќило-наи бибии Фотима бархурдор мешавем. Инчунин њар шахсе, ки аз дењаи мо ба муњољирати мењнатї меравад њатман пеш аз рафтан аз Бибии 120 сола дуои хайр мегирад».

Дар њаќиќат аќли бошанда-гони дења бо ин пиразани ну-ронї ва дарозумри худ – Би-бии-Фотима фахр мекунанд. Нисбати ў эњтироми зиёд до-ранд. Ва анъана њам шудаст, ки

њар хонаводаи дења пеш аз бар-понамудани ин ё он маъракаи худ аввалан ба назди ин пири солдида барои гирифтани дуои хайр меоянд.

Айни њол Бибии-Фотима 53 набера, 80 абера ва 215 фарза-ндабера дорад.

Дар њаќиќат ба чунин синну сол расидан ин њам бахти бу-зургу њам давлати калон мебо-шад, зеро дар давраи пирї дар њалкаи чунин шумораи зиёди пайвандон умр ба сар бурдан на ба њар шахс муяссар мегар-дад.

Абдуањад ДАДобоев, вилояти Суѓд

№ 39 (1030) 26 сентябри соли 2013ТољикисТон22 канзи шифо

Масъули сањифа Нодира Раљабова. Мо интизори мавод ва пешнињодоти шумоем! E-mail: nodira@pressa.tj • Шўъбаи реклама: saodat@pressa.tj • Тел: (44) 601-35-95

Панкреатит аз асабоният аст?

Чанд сол аст аз бемории панкретит азият мекашам. Табобат кардам, вале њолам бењтар нашуд. Наздиконам мегўянд, ки бемории ман аз асабонияти зиёд аст. Магар панкреатит аз асабоният ме-шавад? Њангоми панкреатит аз кадом хўрокњо парњез бояд кард?

Лутфия, н. Истаравшан

Асосан панкреатит дар на-тиљаи шамолхўрии ѓадуди зери меъда пайдо мешавад. Њолати ѓадуди зери меъда дар натиљаи шамолхўрї, зуком, кўррўда, ил-тињоби меъда, аллергия ва истеъ-моли якљояи хўрокњои равѓанин ва ширин бад мегардад. Асабо-ният ва хастагии зиёд низ сабаби гирифторшавї ба панкреатит ме-гардад. Аз хўрдани хўроки зиёд худдорї карда, бо шиками сер бо кори љисмонї машѓул нашавед. Дарди болои шикам ва атрофи он, дилбењузуршавию ќайкунї, боди шикам, камќувватї нишо-нањои њамин беморї њастанд.

Панкреатит яку якбора пай-дошуда баъди риояи тавсияи духтурон тез гум мешавад, аммо аз ин бепарво набошед, онро дар ваќташ табобат намоед.

Баъди пайдо шудани панкре-атит, њамчунин њангоми зуком, шамолкашї ва дигар беморињои сироятї илтињоби меъда тезу тунд гашта, аллергия аз хўрокњо ба амал меояд. Дар ин маврид парњез кардан аз хўрокњои ваз-нинњазм фаъолияти ѓадуди зери меъдаро бењтар мегардонад. Аз шўрбои серравѓан, хўрокњои тунду турш, консервањо, икра ва моњии серравѓан , њасиб, њаси-бњои дуддодашуда, карами на-макхўрда, кала-поча даст кашед. Истеъмоли чормаѓз, замбурўѓ, нони сиёњи гандумї, торт, ќан-нодињои навакак пухташуда, ќанд, яхмос, квас, ќањва, какао, шоколад, мевањои ситрусї, нў-шокињои газнок ва саќич хоидан њам манъ аст.1-2 банан ё себи ширини пухтаи бепўстро хўрдан мумкин, вале себи туршро на-

хўред. Нўшокињои меваи ќоќкардашу-даро нўшидан ќатъ-иян манъ аст. Хўро-катон бояд ё дар об ё дар буѓ пухта бошад.

Имрўз шумораи нафарони гирифтори фишорбаландї хеле зиёд шудааст. Таби-бон сабаби асосии фишор-баландиро дар ѓафсшавии хун мебинанд. Хун чї тавр ѓафс мешавад ба мо шарњ медодед. Умуман сабабњои фишорбаландї кадомњоянд?

Носир, н.Вањдат

Њар лањза дар организми мо миллионњо реаксияњои биоки-миёвї рух медињад. Агар он ду-руст љараён гирад, инсон солим аст, агар не бемор мешавем.

Дуруст љараён гирифтани ре-аксияњои биокимиёвї аз чї во-баста аст? Ќабл аз њама аз хўро-ку нўшокии истеъмол мекардаи мо. Агар инсон ба љойи оби тоза нўшокињои дигарро менўшида бошад, ин амал ба беобшавии организм оварда мерасонад. Беобшавии организм чї хатар дорад? Дарди сар, хастагии зиёд, фишори баланди хун, дарди буѓуму дигар иллатњо мањз бар асари камобшавии љисм пайдо мешавад. Оби тозаи нўшокї му-бодилаи моддањоро ба эътидол оварда, ба љисм ќувват мебах-шад. Об ифлосињои љисмро тоза

мекунад. Тасаввур кунед, ки шу-мо фарши хонаатонро дигар то-за накунед. Ё фаршро бо ќањва, чой, меваоб ё дигар нўшокињо мешўед. Хандаовар аст? Ваќте ба љисм оби тозаи нўшокї на-мерасад, халалёбии мубодилаи моддањо ба амал меояд.

Ѓафсшавии хун низ бар асари камшавии оби организм рух ме-дињад. Агар инсон солњои сол ба љойи оби тоза нўшокињои дигар-ро нўшад, мунтазам об аз боф-тањои гуногуни љисм, хусусан аз таркиби хун мераваду хун ѓафс мешавад. Акнун асбоберо тасав-вур намоед, ки аз ќубур ва насос иборат асту аз он ба љойи об гел љорї мегардад. Ба фикри шумо ин асбоб дуруст кор мекунад?

Мањз њамин њолатро дар ор-ганизми мо дидан мумкин аст: ќубур-ин рагњо ва насос-дил аст. Ваќте хун ѓафс мешавад, ба дил вазнинї меафтад, чунки хуни ѓафсро равон карда наметаво-над. Дили мо аз чор камера ибо-рат аст (ду дањлез ва ду меъдача) ва ба ду ќисм људо шудааст, як ќисмати он хунро ба гардиш медарораду ќисмати дигар дар ин ваќт суст мешавад. Фишори манфї пайдо шуда, хун тавассу-ти сустшавии мушакњо гардиш

мекунад ва баъдан баръакс. Ваќ-те хун ѓафс мешавад, ба дил ваз-нинї меафтаду бо ќувваи зиёд хурд шудан мегирад, то ки хуни ѓафсшударо равон созад. Дар натиља дар нафарони фишори хунашон баланд меъдачаи чапи дил калон мешавад (барои зиёд шудани ќувватнокї). Тавассу-ти рагњои пањн хун хеле оњиста равон мегардад, аз ин лињоз ба организм барои бењтар шудани гардиши хун лозим меояд, ра-гњоро танг намояд. Дил ба маѓзи сар хабар мефиристонад, майѓзи сар ба гурдањо, гурдањо ба рагњо, рагњо танг мешаванду фишори хун баланд мешавад. Табиб дар чунин њолат дорвуорињоеро тав-сия менамояд, ки рагњоро васеъ менамоянд. Рагњо васеъ меша-ванду узвњои марказї миќдори даркории моддањои ѓизоиро ќа-бул намекунанд, боз сохти муњо-физатии љисм ба њаракат меда-рояд ва рагњо танг шуда фишори хун баланд мешавад. Бемор боз назди табиб мераваду табиб вояи доруро зиёд мекунад. Боз мубо-ризаи љисм бо соњибаш барои зинда мондан шуруъ меёбад. Боз љисм аз њисоби рагњо ќувват мегираду баъди ду-се моњ даври дуюми бемории гипертония та-

крор меёбад. Табиб ба бемораш мегўяд: «Акнун шуморо лозим меояд то охири умр доруворињои ба эътидолорандаи фишори хун-ро истеъмол намоед».

Сабаби дигар зиёдшавии хо-лестерин дар хун аст. Тасаввур кунед, ки дар таркиби хун мо-лекулањои калони холестерин вуљуд доранд. Барои љорї сох-тани чунин хун дилро лозим ме-ояд, ки боз зиёдтар хурд шаваду рагњояшро танг кунонад.

Сабаби дигар сафеда дар тар-киби хун аст, ки хунро часпак мекунонад. Сафеда – ин боќи-мондањои њазмношудаи хўроки мост, он њам хунро ѓафс мекуно-над. Ин иллат бар асари коркар-ди нокифоя ва фаъол набудани ферментњо пайдо мешавад. Хуни ѓафсро дил бо душворї љорї ме-созад. Сабаби дигар баланд шу-дани сатњи адреналин аст. Агар инсон мунтазам асабї шаваду дар баробари ин, миќдори ко-фии обро, ки дараљаи ѓилзати адреналинро дар хун паст месо-зад, нанўшад, боиси афзудани сарборї ба кори дил мешавад. Азбаски адреналин рагњоро танг мекунад, дилро лозим меояд зиёдтар кор кунад, то ки хун ба рагњои танг равон шавад.

Чаро хун ѓафс мешавад?

№ 39 (1030) 26 сентябри соли 2013 ТољикисТон 23варзиш

Масъули сањифа Шўњрат Давлатшоев. Мо интизори мавод ва пешнињодоти шумоем! E-mail: shuhrat@pressa.tj • Шўъбаи реклама: saodat@pressa.tj • Тел: (44) 601-35-95

Наврасони Тољикистон дар чемпионати Осиё (U-16) ба дарвозаи њамсолони худ аз Бутан 12 гол заданд.

Ин бозии дуюми дастаи мунтахаби наврасони Тољи-кистон буд, ки баъди он даста соњиби 4 хол шуд ва дар љав-дали мусобиќа ба љойи аввал баромад. Дар ин вохўрї Собир Гулаков, ки дар ќисми дуюм ба майдон баромад покер кард, Рустам Толибов хет-трик ни-шон дод ва Муњаммади Њасан муаллифи дубл шуд. Њоким Њасанов, Худойдод Узоќов ва Њиматулло Муллодўстов як-голї заданд. Њарифон натаво-нистанд, ки ба дарвозаи дастаи Тољикистон гол зананд.

Бутан - Тољикистон - 0:12Голњо: Хоким Њасанов, 13

(0:1). Муњаммади Њасан, 19 (0:2). Рустам Толибов, 20 (0:3). Муњаммади Њасан, 27 (0:4). Рустам Толибов, 49 (0:5). Ху-дойдод Узоќов, 60 (0:6). Рустам Толибов, 61 (0:7). Собир Гула-ков, 66 (0:8). Собир Гулаков, 67 (0:9). Собир Гулаков, 69 (0:10). Њиматулло Муллодў-стов, 76 (0:11). Собир Гулаков, 89 (0:12).

Њайати дастаи мунтахаби наврасони Тољикистон:

Бењрўз Хайриев, Алишер Сафаров (капитан), Абубакр Азимов, Фирўз Ризомов, Си-рољиддин Гулмуродов, Ка-роматулло Саидов, Худойдод Узоќов (Љамшед Махсумов, 63), Сўњроб Муъминов, Њо-ким Њасанов, Муњаммади Ња-сан (Њиматулло Муллодўстов, 68), Рустам Толибов (Собир

Гулаков, 63).Лубнон - Кувайт - 1:5Голњо: Холид, 5 (0:1). Њик-

мат Зайн, 6 (1:1). Холид, 16 (1:2). Салом, 43 (1:3). Абдула-зиз, 66 (1:4). Абдулазиз, 90+1 (1:5).

Шогирдони Чикашї Су-зукї бозии якуми худро дар чемпионати Осиё бо даастаи мунтахаби Њиндустон бо њисо-би 1:1 анљом дода буданд. Дар љадвали мусобиќаи Тољики-стон бо 4 хол дар љойи аввал мебошад. Дастањои Кувейт ва Лубнон бо 3-имтиёзї мутано-сибан дар љойњои дуюму сеюм ќарор доранд.

Дастаи мунтахаби Тољики-стон (U-16) вохўрињои оян-даашро бо дастањои Кувейт (27-уми сентябр) ва Лубнон (29-уми сентябр) мегузаронад.

Таќвими бозињои даврњои минбаъда:

Даври 3-юм25 сентябр (чоршанбе)18.50 – Кувейт – Бутан22.50 – Њиндустон- ЛубнонДаври 4-ум27 сентябр (љумъа)18.50 – Њиндустон – Бутан20.50 – Тољикистон – Ку-

вейтДаври 5-ум29 сентябр (якшанбе)18.50 – Лубнон – Тољикистон20.50 – Кувейт – Њиндустон

Федератсияњои футболи Тољикистон ва Ќирѓизистон ба мувофиќаи расмї рас-иданд, ки байни дастањои мунтахаби њарду кишвар вохўрии санљишии рафиќо-на гузаронида шавад.

Ин бозї дар рўзи таъинкар-даи FIFA – 15 октябр баргу-зор мешавад. Барои Мўњсин Муњаммадиев ин вохўрии ду-юм дар вазифаи сармураббии дастаи мунтахаби Тољикистон ба њисоб меравад. Вохўрии якуми худро дастаи мунтахаб зери роњбарии ин мутахас-сис 14-уми август дар шањри Хуљанд бо дастаи мунтахаби Њиндустон гузаронида буд. Дар ин бозї дастаи мунтахаби Тољикистон ба дарвозаи њин-дуњо 3 голи бељавоб зада буд.

Дастањои мунтахаби Тољи-кистон ва Ќирѓизистон пеш аз ин дар вохўрињои расмї нуњ маротиба бо њам вохўрї гузаронидаанд. Омор нишон медињад, ки бартарї ба љони-би футболбозони тољик аст: 6 ѓалаба, 1 якранг ва 2 шикаст, таносуби голњо 12 ба 7 ба љо-

ниби Тољикистон. Дастањо маротибаи аввал

байни худ соли 1993 бозї кар-даанд. Ин вохўрї дар доираи мусобиќаи байналхалќї дар Тењрон баргузор шуда буд, ки бо њисоби 1:1 ба охир расид. Голро дар њайати Тољикистон Тоњир Муъминов зад. Бори охир ин дастањо байни њам 21-уми марти њамин сол бозї кар-данд, ки дар доираи вохўрињои интихобии Љоми даъвати AFC дар Бишкек буд. Дастаи Тољи-кистон бо њисоби камтарини 0:1 маѓлуб шуд ва ба даври фи-налии мусобиќа роњ наёфт.

Дастаи мунтахаби Тољики-стон дар рейтинги FIFA дар зинаи 117 ќарор гирифтааст, дастаи мунтахаби Ќирѓизистон дар зинаи 144-ум аст.

Натиљањои вохўрињои байни дастањои Тољикистону Ќирѓи-зистон:

08.06.1993 – Мусобиќаи бай-налхалќї. Тењрон. Тољикистон – Ќирѓизистон – 1:1 (Тоњир Муъминов, 85).

15.04.1994 – Мусобиќаи бай-налхалќї. Тошканд. Тољикистон – Ќирѓизистон – 1:0 (Констан-

тин Ерофеев, 67).05.08.1999 – Љоми Осиё-2000.

Даври интихобї. Душанбе. Тољикистон – Ќирѓизистон – 3:2 (Тоњир Муъминов, 6, 11, аз пеналтї, Ораз Назаров, 57).

18.02.2004 – МЉ-2006. Даври интихобї. Бишкек. Ќирѓизи-стон – Тољикистон – 1:2 (Пир-мурод Бурњонов, 31, 54).

13.10.2004 – МЉ-2006. Даври интихобї. Душанбе. Тољикис-тон – Ќирѓизистон – 2:1 (Юсуф Рабиев, 19, Мансур Њакимов, 37).

06.04.2006 – Љоми даъвати AFC-2006. Дакка, Бангладеш. Тољикистон – Ќирѓизистон – 0:1.

13.04.2006 – Љоми даъвати AFC-2006. Дакка, Бангладеш. Тољикистон – Ќирѓизистон – 2:0 (Юсуф Рабиев, 51, 90).

21.03.2011 – Љоми даъвати AFC-2012. Даври интихобї. Мале, Малдив. Тољикистон – Ќирѓизистон – 1:0 (Руслан Сид-диков, 88, ба дарвозаи худ).

21.03.2013 – Љоми даъвати AFC. Даври интихобї. Бишкек. Ќирѓизистон – Тољикистон – 1:0

Тољикистону Ќирѓизистон бозї мекунанд

Љ Дастањо В Ѓ М Б Гол Хол

1 Тољикистон 2 1 1 0 13-1 4

2 Кувейт 1 1 0 0 5-1 3

3 Лубнон 2 1 0 1 5-7 3

4 Њиндустон 1 0 1 0 1-1 1

Мавќеи дастањо дар љадвал:

Дастаи мунтахаби Тољи-кистон оид ба футзал дар даври интихобии чем-пионати Осиё-2014 дар минтаќаи Осиёи Марказї ширкат хоњад кард. Шо-гирдони Дамир Камолид-динов аз 5 то 7-уми ноябр дар Тошканд дар гурўњи А бо дастањои Ќирѓизистон, Туркманистон ва Ўзбекис-тон барои соњиб шудан ба роњхати даври финалии чемпионати Осиё мубори-за хоњанд бурд.

Вохўрињо дар маљмааи варзи-шии «Ўбекис-тон» баргузор мегарданд. Фут-залчињои тољик

вохўрии якуми худро рўзи 5-уми ноябр ба муќобили дастаи Ќирѓизистон мегуза-ронанд 6-уми ноябр њарифи Ўзбекистон хоњанд шуд ва 7-ум бо Туркманистон мусо-биќаро љамъбаст мекунанд. Се дастаи ин гурўњ соњиби роњхат ба даври финалї мешаванд.

Хотиррасон мешавем, ки чемпионати охирини Осиё оид ба футзал соли гузашта дар Аморати Муттањидаи Араб

баргузор шуда буд, ки дастаи мунтахаби Љопон чемпион шуд.

Таќвими вохўрињо:Даври 15 ноябр (сешанбе)16:00 – Ќирѓизистон – Тољи-

кистон19:00 – Ўзбекистон – Тур-

кманистонДаври 26 ноябр (чоршанбе)16:00 – Туркманистон н –

Ќирѓизистон19:00 – Тољикистон – Ўзбе-

кистонДаври 37 ноябр (панљшанбе)16:00 – Тољикистон – Тур-

кманистон19:00 – Ўзбекистон - Ќирѓи-

зистон.

Футзалчињо дар чемпионати Осиё

Голборони наврасон ба

дарвозаи Бутан

«Равшан» њанўз њам дар пеш аст

Дар Лигаи олии футбо-ли Тољикистон пешсафњо дастањои баъдиро маѓлуб намуда, холњоро ба њисоби худ зам менамоянд.

Дастаи «Равшан»-и Кўлоб, ки њанўз дар ягон вохўрї ши-каст нахўрдааст, дар Ќурѓон-теппа бо дастаи «Вахш» вохўрд ва бо њисоби одатии 1:0 дастболо шуд. Голи яго-наро дар ќисми якум муњофи-затгари дастаи мунтахаб Ња-сан Рустамов зад. «Равшан» бо 33 хол њоло њам дар пеш аст.

Дастаи «Истиќлол» дар Хуљанд дастаи њамноми ин шањрро бо њисоби 4:1 ши-каст дод. Ду голи душанбе-гињоро Александр Кудряшов, дуи дигарро Дилшод Восиев бо Сиёвуш Асроров заданд.

Голи хуљандињоро легионер Валерий Андроник ба њадаф расонд.

Дастаи «Парвоз» дар Ду-шанбе бо дастаи «Энергитик» ќувва санљид. Бояд гуфт, ки пеш аз ин бозї сармураббии «Энергетик» Тоњир Муъми-нов аз вазифааш сабукдўш шуда буд.

Њисобро дар бозї Феликс Бафоев кушод, аммо мењмо-нон бо кўшиши Саид Эргашев дар даќиќањои иловагї таво-нистанд, ки бозиро якранг кунанд. Барќчиён бозиро бо 9 нафар ба анљом расониданд, зеро Павел Калугин (даќ. 39) ва Габриэл Донто (69) корти сурх гирифтанд. «Хайр» дар майдони худ бо КМВА «По-мир» 1:1 кард. Голњоро Эби-неза Асоне ва Бањодур Ша-риф заданд.

№ 39 (1030) 26 сентябри соли 2013ТољикисТон24 хандеду наранљед!

Бихандеду забон омўзед!Як латифа бо се забон

Чойхона љойи мўйсафе-дон. Онњо кони гап. Суњбат мекунанд. Арзанда бошад, таъриф карда, ба осмони њафтум мебардоранд. Аз кўчаи одамгарї нагуза-шта бошад, бо маломат ба ќаъри замин мезананд.

-Дур рафтан чї даркор?-гуфт марди пасту паканае, ки тез-тез миља мезад.-Писари рањматї Аброри Анварзод Салимљонро гирем. Маълу-моташ олї, дар мактаб ба талабањо аз забону адабиёт дарс медињад. Либоспўшї, рафтору кирдорашро бинед, бомаданият мегўед. Дар асл бошад, сураташ одаму аз кў-чаи одамгарї тамоман нагу-заштааст. Агар ягон илтимос кунед, аз њавобаландию худ-писандї фукаш осмонро ме-харошад.

Вай оњ мекашад. -Кори ду соат пеш шуда-

гї. Аз бозор харид кардаму то истгоњи автобус омадам. Одам бисёр, мўру малах ба-рин. На ба автобус савор шуда метавонистаму на ба трол-лейбус. Салимљон дар назди

мошинаш меистод. Борам, ки вазнин буду азобам зўр, хоњиш кардам, ки маро ња-мроњ барад.

«Саратон дардро набинад, хокро гиред, зар шавад» гуфта дуо њам кардам.

-Мошин вайрон, ду соат боз аз љояш љунбонда намета-вонам. Њайронам, ки чї кор кунам?…

Сад бањона пеш овард ў. Аммо як арўсак шиштан ња-мон мошин гўё парвоз кард. Гузаштагон «Ба даст овар-дани дунё њунар нест. Якеро гар тавонї, дил ба даст ор» гуфтаанд. Агар Салимљон ба ман барин калонсол некї на-кунад, бо кадом виљдон номи муаллимро бардошта мегар-дад? О, вай њамсояам-а…

-Гапатон, акаи Одилбой дуруст, китобї,-гуфт мўй-сафеди нуроние, ки чой мерехт.-Инхелањо садќаи дуо шаванд… Гиред, нўшеду њалќа тар кунед,-вай пиёлаи чойро дароз кард.

-Ман њам дилмонда шу-дагї. Хусусан Содиќ ба ёдам ояд, вуљудам месўзад.Вай по-рахўр. Се бар бо пора ба даст

афтоду њатто пинакаш дигар нашуд. Агар ба љойи ў каси дигар мебуд, аз ѓаму ѓусса да-рун-дарун месўхту шамъ ба-рин об мешуд. Содиќ бошад, ба лаб кулўх молида гаштааст. Мегўянд, ки бародаронаш дар мансабњои баланд њастанд.

Ана, барои чї ўро бало њам намезанад.

-Содиќ дар куљо кор мекунад?-пурсид мўйсафеди ќоќинае, ки беист чилим дуд мекард.

-Содиќи худобехабар,-суханашро идома дод мўй-сафеди нуронї,-устоди До-нишгоњи тиббї аст.-Агар њаќиќат мебуд, Содиќи по-рахўр «Пушти ману табари ќассоб» гуфта, давру даврон намеронд. Њайронам, ки ин њаромхўр бо кадом рўй ба шо-гирдонаш нигоњ мекунаду ба онњо чї хел њалолкорию по-квиљдониро таълим медињад?

-Ѓайбат накунам гўям, за-бонам хорида истодааст, ба гап њамроњ шуд мўйсафеде, ки беист тасбењ мегардонд.-Бењуда «Фарбењиро гўсфанд мебардорад» нагуфтаанд.

(Давомаш дар сањ.17)

Ѓайбат не њаќиќат, вале… Дузд донад, ки …

Афандї дар хобаш њамеша гап мезад. Нињоят тоќати занаш тоќ шуду пурсид:

— Мардак, барои чї њамеша дар хобатон гап мезанед?! Афандї гуфт:

— Дузд гумон кунад, ки мо бедорем!

Let thieves think…

Afandi would always talk in his sleep. Finally his wife lost pa- tience and flared,

«Why do you always talk in your sleep?»«Let thieves think that we are always awake», replied Afandi.

Рўй надорад

— Барои чї фарзандонатро хуб тарбия намекунї? – пурси- данд аз дузде.

— Ваќт надорам! - гуфт ў.— Наход ин ќадар серкор бошї? Афандї, ки он љо буд, бо

пичинг гуфт:— Ваќт дорад, аммо барои насињат рўй надорад!

Nothing to tell

Once people asked a thief, «Why don’t you bring up your chil- dren properly?»

«I have no time», he answered.«Are you so busy?»Afandi, who was there, remarked with a smile, «He has time but

he has nothing to tell his children».

Њокими харњо

Харбоне аз Афандї пурсид:— Таќсир, нуќра хоб бинед, таъбираш чист?— Нуќраро кї хоб дид? – ба суол суол кард Афандї.— Ман.— Ту? Ту бошї, њоким мешавї!— Чї хел њоким? Ё њазл мекунед? – хурсанд шуд ў. Афандї

бо ришханд посух дод:— Не, рост. Њокими харњо.

Lord of the donkeys

A donkey man asked Afandi, «If one sees silver in his dream, what will happen?»

«And who dreamed it, you or your wife?» asked Afandi.«I did».«Your dream will come true. You will be Lord».«Lord?! You are not joking, are you?»«No, I’m not. You’ll be Lord of the donkeys».

пш

Сентябр

+12°..+29° +10°..+26° +11°..+28° +13°..+31° +12°..+30°+10°..+26° +13°..+29°Сентябр Сентябр Сентябр Сентябр Сентябр Сентябр

љм шб яш дш Сш чш

Боду

њаво 26 27 28 29 30 1 2