Їзэх зїйлÍèéãìèéí òýãø áóñ áàéäàë

Íèéãìèéí äàâõðààæèëò

Íèéãìèéí õÿíàëò

Òýãø áóñ áàéäàë – Íýð õ¿íä , çàñàãëàë , ìºí㺠ãýõ ìýò íèéãìèéí áàÿëãààñ õ¿ì¿¿ñ õàðèëöàí àäèëã¿é õ¿ðòýæ áóé íºõöºë þì. Åð íü íèéãìèéí òýãø áóñ áàéäàë íü íèéãìèéí áàÿëãààñ õàðèëöàí àäèëã¿é õ¿ðòýæ áàéãààãààñ áîëæýý. Ñòðàò÷ëàë (¿åëýë)íü òýãø áóñ áàéäàë íýã ¿åýñ õîé÷ ¿åäýý øèëæèõ àðãààð òîäîðõîéëîãäîõ áºãººä èíãýñíýýð ÿçãóóð áóþó íèéãìèéí äàâõðàà ¿¿ñäýã .

Нийгмийн давхраажилт

Íèéãìèéí äàâõðààæèëò íü ñîöèîëîãèéí ãîë ñýäýâ þì.

Îð÷èí ¿åèéí íèéãì¿¿äýä òýãø áóñ áàéäàë õ¿÷òýé áàéãàà áºãººä ýíý íü õ¿ì¿¿ñèéí îðëîãî , áîëîâñðîëûí ò¿âøèí çýðãýýð íü ÿëãàí õóâààæ áàéäàã

Ýõëýýä êàñòóóä äàðàà íü äàâõðàãóóä õîæèì íü àíãèóä ¿¿ññýí .

Íèéãìèéí øèëæèõ õºäºë㺺í (Ìîáèëü ) íü òóõàéí íèéãýì íýýëòòýé õààëòòàé ýñýõèéã ãýð÷èëæ

áàéäàã.

Давхраажлын шатаар дээшээ, доошоо юмуу эсвэл хэвтээ чиглэлээр шилжих хөдөлгөөнийг нийгмийн шилжих хөдөлгөөн гэнэ .

Äàâõðààæèëòûí íýìýãäýõ¿¿í¿¿äÄàâõðààæèëòûí íýìýãäýõ¿¿í¿¿ä “Äàâõðààæèëò” ãýäýã íýð òîìú¸î íü ãýçðûí ãýäýã íýð òîìú¸î íü ãýçðûí

äàâõàðãóóäûí áàéðëàëûã òýìäýãëýæ áàéñàí ØÓ-äàâõàðãóóäûí áàéðëàëûã òýìäýãëýæ áàéñàí ØÓ-ààñ îðæ èðñýí . Ñîöèîëîãè íü íèéãìèéí áàéãóóëëûã ààñ îðæ èðñýí . Ñîöèîëîãè íü íèéãìèéí áàéãóóëëûã ãàçðûí á¿òýöòýé èæèëñ¿¿ëæ íèéãìèéí äàâõðààã ãàçðûí á¿òýöòýé èæèëñ¿¿ëæ íèéãìèéí äàâõðààã áîñîî áàéðëàëààð áàéãóóëäàã. ¯¿íèé ¿íäýñëýë íü áîñîî áàéðëàëààð áàéãóóëäàã. ¯¿íèé ¿íäýñëýë íü îðëîãûí øàò áîëäîã.îðëîãûí øàò áîëäîã.

ßäóó÷óóä äîîä øàòàíä áàéðëàäàã áîë ÷èíýýëýãä¿¿ õ¿í àìûí õýñýã íü äóíä ,õàðèí áàÿ÷óóä íü äýýä äàâõàðãàä áàéðëàäàã.

Íèéãìèéí óäèðäàã÷ õààä , âàíãóóä,åðºíõèéëºã÷èä,óëñ òºðèéí ëèäåð¿¿ä,òîìîîõîí áèçíåñìýí¿¿ä ,óðëàã ñïîðòûí àëäàðòàíãóóä íü íèéãìèéí ýëèòèéã á¿ðä¿¿ëíý.

Äóíä àíãèéã á¿ðä¿¿ëýã÷ ÷èíýýëýãä¿¿ äàâõàðãàä îð÷èí ¿åä ýì÷ ,õóóëü÷, áàãø íàð, ìýðãýæëèéí àëáàí õààã÷èä ,äýíä áîëîí æèæèã õºðºíãòí¿¿äèéã îðóóëäàã.

Äîîä äàâõàðãàä ìýðãýæèëã¿é àæèë÷èä, àæèëã¿é÷¿¿ä,ÿäóó÷óóä îðíî.

1.1. ÎðëîãîÎðëîãî2.2. ÁàÿëàãÁàÿëàã

3.3. Ýðõ ìýäýëÝðõ ìýäýë

4.4. Íýð õ¿íäÍýð õ¿íä

5.5. БоловсролБоловсрол

Áèåõ¿í áà ãýð á¿ë Áèåõ¿í áà ãýð á¿ë äýõ äýõ òîäîðõîéõóãàöààíû òîäîðõîéõóãàöààíû ìºíãºí îðëîãûí ìºíãºí îðëîãûí õýìæýýõýìæýý

1.1. ÎðëîãîÎðëîãî

2.2. ÁàÿëàãÁàÿëàã3.3. Ýðõ ìýäýëÝðõ ìýäýë

4.4. Íýð õ¿íäÍýð õ¿íä

5.5. БоловсролБоловсрол

îðëîãûí õóðèìòëàë îðëîãûí õóðèìòëàë ººðººð õýëáýë ººðººð õýëáýë áýëýí ìºí㺠áîëîí áýëýí ìºí㺠áîëîí ãàð äýýðõ áîäèò ãàð äýýðõ áîäèò õºðºíãèéã õýëíýõºðºíãèéã õýëíý

1.1. ÎðëîãîÎðëîãî

2.2. ÁàÿëàãÁàÿëàã

3.3. Ýðõ ìýäýëÝðõ ìýäýë4.4. Íýð õ¿íäÍýð õ¿íä

5.5. БоловсролБоловсрол

ººðèéí õ¿ñýë ººðèéí õ¿ñýë çîðèãèéã áóñàä çîðèãèéã áóñàä õ¿ì¿¿ñèéí õ¿ñýë õ¿ì¿¿ñèéí õ¿ñýë çîðèãîîñ ãàäãíà , çîðèãîîñ ãàäãíà , õàìààðàëã¿éãýýð õàìààðàëã¿éãýýð òóëãàí õ¿ëýýëãýõ òóëãàí õ¿ëýýëãýõ ÷àäâàð÷àäâàð

1.1. ÎðëîãîÎðëîãî

2.2. ÁàÿëàãÁàÿëàã

3.3. Ýðõ ìýäýëÝðõ ìýäýë

4.4. Íýð õ¿íäÍýð õ¿íä5.5. БоловсролБоловсрол

ßìàð íýã ìýðãýæèë ßìàð íýã ìýðãýæèë àëáàí òóøààë, àëáàí òóøààë, àæëûí òºðºë àæëûí òºðºë õýëáýð íü íèéãìèéí õýëáýð íü íèéãìèéí ç¿ãýýñ ÿìàðõóó ç¿ãýýñ ÿìàðõóó ñàíàà áîäëûã ñàíàà áîäëûã õ¿ëýýæ áàéãààã õ¿ëýýæ áàéãààã èëýðõèéëñýí èëýðõèéëñýí õ¿íäëýë ºðãºìæëºë õ¿íäëýë ºðãºìæëºë þì.þì.

Äàâõðààæèëòûí ò¿¿õýí õýëáýð¿¿äÄàâõðààæèëòûí ò¿¿õýí õýëáýð¿¿ä

Îðëîãî Îðëîãî ЭЭðõ ìýäýëðõ ìýäýëННýð õ¿íä ýð õ¿íä ББîëîâñðîëûí òýãø áóñ áàéäàë áóþó îëîâñðîëûí òýãø áóñ áàéäàë áóþó

äàâõðààæèëò íü õ¿íèé íèéãìèéí ¿¿ñýëòýé íýãýí äàâõðààæèëò íü õ¿íèé íèéãìèéí ¿¿ñýëòýé íýãýí çýðýã ¿¿ññýí.çýðýã ¿¿ññýí.

Ýðòíèé òºðò óëñóóäûí ¿åä äàâõðààæèëò íü Ýðòíèé òºðò óëñóóäûí ¿åä äàâõðààæèëò íü õàòóó òîãòîîãäñîí áàéñàí áîë åâðîï äàõèíû õàòóó òîãòîîãäñîí áàéñàí áîë åâðîï äàõèíû íèéãìèéí õºãæëèéí ÿâöàä ýíý íü íèéãìèéí õºãæëèéí ÿâöàä ýíý íü èë¿¿ ëèáåðàë÷ëàãäàæ 纺ëºðñºí þì. èë¿¿ ëèáåðàë÷ëàãäàæ 纺ëºðñºí þì.

Їечлэл Давхраажилт

1920 оноос өмнө 1. Ноѐдын /эхэс дээдэс, ноѐд түшмэд / 2. Лам хуврага / хутагт хувилгаад, дунд, доод лам нар / 3. Ардууд / суман ард, хамжлага ард, шавь ард /

1920-1990 он 1. Ажилчин анги 2. Хоршоолсон ард 3. Сэхээтний давхрага 4. Номинклатурчдын анги / дарга /

1990 оноос хойш 1. Дээд анги / тансаг амьдралтай хүмүүс -3% / 2. Дунд анги - Дээд / боломжийн амьдралтай - 8-15%/

- Дунд / Өдөр тутмын хэрэгцээгээ хангаж байгаа хүмүүс -30-35%/ 2. Доод анги - / Өдөр тутмын хэрэгцээгээ дөнгөж хангаж байгаа хүмүүс эсвйэл бүр хангаж чадахгүй байгаа иргэд 50-60%/

Монголын давхраажилт

Боолчлолын хэв маяг Áîîë÷ëîë íü íèéãìèéí äàâõðààæèëòûí àíõíû ò¿¿õýí

ñèñòåì þì.

Áîîë÷ëîë õ¿íèéã õ¿íèéã ýðõ ìýäëýýð íü á¿ðýí ýðõ ìýäëýýð íü á¿ðýí õÿçãààðëàñàí õ¿íèéã õÿçãààðëàñàí õ¿íèéã ìºëæèõ , íèéãýì ýäèéí ìºëæèõ , íèéãýì ýäèéí çàñàã , õóóëü ç¿éí çàñàã , õóóëü ç¿éí õýëáýð þì. õýëáýð þì. Боолчлолын анхны Боолчлолын анхны хэлбэр эртний грек, хэлбэр эртний грек, ром, египет, хятад, ром, египет, хятад, вавилонд үүссэн вавилонд үүссэн бөгөөд бүр сүүлд 19р бөгөөд бүр сүүлд 19р зуун хүртэл АНУ-д зуун хүртэл АНУ-д оршин байсан байна.оршин байсан байна.

Уламжлалтсонгодог

Боол эзнийхээ гэрт амьдарч, гэр бүлийн нэг гишүүний эрх эдэлж, чөлөөтэй нийгмийн амьдралд оролцон гэр бүл болж мөн эзнийхээ өмчийг өвлөн авах эрхтэй байдаг байдаг ба боолыг алахыг хориглодог.

Уламжлалт Сонгодог

Боол нь ямар ч эрх чөлөөгүй, гэр бүл болох эрхгүй, юу ч өмчлөхгүй ба тусгай оромжинд амьдрана. Мөн боолыг алж болдог байсан байна.

Кастын хэв маягКастын хэв маяг

Áîîë÷ëîëûí íýãýí àäèë êàñòèéí áàéãóóëàìæ íü õààëòòàé íèéãýì áîëîí õàòóó áýõëýãäñýí äàâõðààæèëòûã èëýðõèéëæ áàéäàã þì. Êàñò- - õ¿í òºðºëõººñ ãèø¿¿í áîëîõ ¸ñòîé íèéãìèéí íýã á¿ëýã äàâõðààã õýëäýã.

Кастын сонгодог жишээ бол Энэтхэг улс юм.

Ýíýòõýãийн 4-í үндсэн êàñò

1.1. Áðàõìàíóóä(ëàì Áðàõìàíóóä(ëàì íàð)íàð)

2.2. Êøàòðèé (äàé÷èä)Êøàòðèé (äàé÷èä)3.3. Âàéøèé(õóäàëäàà÷èäÂàéøèé(õóäàëäàà÷èä

))4.4. Øóäðû (àæèë÷èä , Øóäðû (àæèë÷èä ,

òàðèà÷èä).òàðèà÷èä).

Арийчүүдийн үндсэн бурхан “Пурушу” бурхны амнаас гарсан тул тэдний гол үүрэг нь ариун ном судрыг судлах, номлох ёстой ариун дээд санваартнууд байв.

Ýíýòõýãийн 4-í үндсэн êàñò

1.1. Áðàõìàíóóä(ëàì íàð)Áðàõìàíóóä(ëàì íàð)2.2. Êøàòðèé (äàé÷èä)Êøàòðèé (äàé÷èä)3.3. Âàéøèé(õóäàëäàà÷èäÂàéøèé(õóäàëäàà÷èä

))4.4. Øóäðû (àæèë÷èä , Øóäðû (àæèë÷èä ,

òàðèà÷èäòàðèà÷èä).).

“Пурушу” бурхны гараас гарсан тул “эр зориг, хүч чадлын бэлгэдэл” тулалдах, удирдах үүрэгтэй, гол нь цэргийн жанжнууд байсан байна.

Ýíýòõýãийн 4-í үндсэн êàñò

1.1. Áðàõìàíóóä(ëàì íàðÁðàõìàíóóä(ëàì íàð))2.2. Êøàòðèé (äàé÷èä)Êøàòðèé (äàé÷èä)3.3. Âàéøèé(õóäàëäàà÷Âàéøèé(õóäàëäàà÷

èä)èä)4.4. Øóäðû (àæèë÷èä , Øóäðû (àæèë÷èä ,

òàðèà÷èä).òàðèà÷èä).

“Пурушу” бурхны гуянаас гарсан “баялаг бий болгогчид” газар тариалан, хөдөө аж ахуй,гар урлал, худалдаа эрхлэгчид багтана.

Ýíýòõýãийн 4-í үндсэн êàñò

1.1. Áðàõìàíóóä(ëàì íàð)Áðàõìàíóóä(ëàì íàð)2.2. Êøàòðèé (äàé÷èä)Êøàòðèé (äàé÷èä)3.3. Âàéøèé(õóäàëäàà÷èäÂàéøèé(õóäàëäàà÷èä

))4.4. Øóäðû (àæèë÷èä , Øóäðû (àæèë÷èä ,

òàðèà÷èä).òàðèà÷èä).

“Пурушу” бурхны хөлнөөс гарсан гэсэн домогтой учраас дээрх 3 кастад үйлчлэх ёстой дорд гаралтай жирийн хүмүүс юм.

Кастын байр суурь уламжлагдан дамждаг учраас нэг бүлгээс нөгөө бүлэгрүү шилжих хөдөлгөөн нь харьцангуй хязгаарлагдмал байдаг. Мөн тодорхой нэг кастууд өөр хоорондоо л гэрлэхийг зөвшөөрдөг ба өөр кастын хүмүүстэй гэрлэвэл нүгэлтэн хэмээн үзэж нийгмийн хамгийн доод язгуур болгодог байв.

Язгуур угсааны хэв маяг

Àíãèéí ºìíºõ Àíãèéí ºìíºõ äàâõðààæèëòûí äàâõðààæèëòûí õýëáýð íü ÿçãóóð õýëáýð íü ÿçãóóð óãñààòíû íèéãýì þì.óãñààòíû íèéãýì þì.

ßçãóóð óãñààßçãóóð óãñàà ãýäýã ãýäýã íü õóóëü ç¿é áà çàí íü õóóëü ç¿é áà çàí çàíøèëààð òîãòîîãäñîí , çàíøèëààð òîãòîîãäñîí , ýðõ ¿¿ðãýý ºâ ýðõ ¿¿ðãýý ºâ çàëãàìæëàí óëàìæëàõçàëãàìæëàí óëàìæëàõ íèéãìèéí á¿ëýã þì.íèéãìèéí á¿ëýã þì.

Язгуур

1-р язгуур 2-р язгуур 3-р язгуур

Хаад, тайж нар, цэргийн язгууртнууд

Шашны дээд мяндагтан нараас сүм хийдийн доод зиндааны ажилтан нар

Чөлөөт төриачид, хамжлага ажилтан, худалдаачид, гар урчууд

Язгуур угсаа нь касттай ижил тал нь өв уламжлагдан дамжигддаг бөгөөд ингэхдээ тухайн системийн хаалттай байдал харьцангуй байдаг байна.

Харин кастын тогтолцооноос ялгагдах зүйл нь угсаа хоорондын гэрлэлт, бие хүний шилжих хөдөлгөөн харьцангуй чөлөөтэй байдаг байна.

Àíãèóä ¿¿ññýí íüÀíãèóä ¿¿ññýí íü

18-19-ð çóóíû àæ ¿éëäâýðèéí õóâüñãàë íü çóóíû àæ ¿éëäâýðèéí õóâüñãàë íü ôåîäàë ÿçãóóðòíû ñèñòåìèéã óíàãàæ àíãèò ôåîäàë ÿçãóóðòíû ñèñòåìèéã óíàãàæ àíãèò òîãòîëöîîã áèé áîëãîõîä õ¿ðãýñýí þì. Àíãè íü òîãòîëöîîã áèé áîëãîõîä õ¿ðãýñýí þì. Àíãè íü êàïèòàëèñò íèéãìèéí äàâõðààæèëòûí ãîë êàïèòàëèñò íèéãìèéí äàâõðààæèëòûí ãîë ýëåìåíò áîëîõ áºãººä ýëåìåíò áîëîõ áºãººä “àíãè ”ãýäýã îéëãîëò 18-ãýäýã îéëãîëò 18-ð çóóíä ¿¿ññýí.ð çóóíä ¿¿ññýí.

Ýäèéí çàñãèéí ¿íäýñ íü êàïèòàëèçì áîëîõ ñî¸ë Ýäèéí çàñãèéí ¿íäýñ íü êàïèòàëèçì áîëîõ ñî¸ë èðãýíøñýí íèéãýì áèé áîëñîí .¿¿íä òîõèðîõ èðãýíøñýí íèéãýì áèé áîëñîí .¿¿íä òîõèðîõ äàâõðààæèëòûí øèíý àíãèò ñèñòåì òîãòñîí äàâõðààæèëòûí øèíý àíãèò ñèñòåì òîãòñîí áºãººä ýíý íü íýýëòòýé íèéãìèéí õýëáýðèéã áºãººä ýíý íü íýýëòòýé íèéãìèéí õýëáýðèéã èëýðõèéëäýã.èëýðõèéëäýã.

Äóíä àíãèéí íèéãýìÄóíä àíãèéí íèéãýì Èéì íèéãýìòýé óëñ ãýæ Àìåðèêèéã íýðëýæ Èéì íèéãýìòýé óëñ ãýæ Àìåðèêèéã íýðëýæ

áîëíî . Àìåðèêèéí õ¿í àìûí 60 îð÷èì õóâèéã áîëíî . Àìåðèêèéí õ¿í àìûí 60 îð÷èì õóâèéã äóíä àíãèéí íèéãýì ýçýëäýã .¯¿íýýñ ¿¿äýí äóíä äóíä àíãèéí íèéãýì ýçýëäýã .¯¿íýýñ ¿¿äýí äóíä àíãè íü íèéãýìä îíöãîé ðîëèéã ã¿éöýòãýõ àíãè íü íèéãýìä îíöãîé ðîëèéã ã¿éöýòãýõ áîëñîí . áîëñîí . Äóíä àíãè ãýäýã îéëãîëò íü 17-ð îéëãîëò íü 17-ð çóóíä Àíãëèä ¿¿ñ÷ õýðýãëýãäýæ áàéñàí çóóíä Àíãëèä ¿¿ñ÷ õýðýãëýãäýæ áàéñàí áºãººä ýíý íü õóâèéí ºì÷òºí àæ ¿éëäâýð áºãººä ýíý íü õóâèéí ºì÷òºí àæ ¿éëäâýð ýðõëýã÷èäèéí îíöãîé á¿ëã¿¿äèéã íýðëýæ ýðõëýã÷èäèéí îíöãîé á¿ëã¿¿äèéã íýðëýæ áàéñàí áà òîìîîõîí ãàçàð ºì÷ëºã÷èéí áàéñàí áà òîìîîõîí ãàçàð ºì÷ëºã÷èéí äîîð ,õºäºº àæ àõóéòàí õîòûí ÿäóó÷óóäûí äîîð ,õºäºº àæ àõóéòàí õîòûí ÿäóó÷óóäûí äýýð áàéðëàæ áàéñàí þìäýýð áàéðëàæ áàéñàí þì..

Нийгмийн давхраажилтÁ¿õ õºãæèíã¿é îðíóóä ÷èíýýëýã àìüäðàëûí òºâøèí㺺𺺠íýã õýìæýýíä áàéäàã õýäèé ÷ òýäíèé äóíä ò¿¿õýí, óëàìæëàë ,ñî¸ë , õ¿í àìûí àìüäðàëûí õýâ ìàÿã áà äàäàë çóðøèëààñ ¿¿äýí íèéãìèéí äàâõðààæèëòàä íü çààâàë îëîí ÿëãàà ãàðäàã .

Õîëèìîã õýëáýðèéí äàâõðààæèëò ¿¿ñýõ áîëñîí øàëòãààí íü õààíò òºð õàäãàëàãäàí ¿ëäñýíòýé õîëáîîòîé þì.

Нийгмийн хяналтÍèéãýìä õ¿íèé çàí ¿éë íèéãìèéí õàðèëöààã çîõèöóóëàí òîõèðóóëæ áàéäàã îëîí òîîíû ìåõàíèçì á¿õèé òîãòîëöîî áàéäàã. Ýíý çîõèöóóëàëòûí ìåõàíèçìûí íýã íü íèéãìèéí õÿíàëò þì. Õÿíàëò òàâèõ æóðàìààð íèéãìèéí õàðèëöààã çîõèöóóëäàã.

Íèéãìèéí ãèø¿¿í á¿ðèéí èíäâèäóàëü ÷àíàð , õóâèéí àøèã ñîíèðõîë ,¿éë àæèëëàãàà çîðèëãî ÷èãëýë çýðýã îëîí õ¿÷èí ç¿éëýýñ øàëòãààëæ õ¿ì¿¿ñèéí õàðèëöààíä ¿ë îéëãîëöîë ñààä áýðõøýýë àëèâàà çºð÷èë人íèéã áèé áîëãîäîã. Õ¿íèé íèéãìèéí õºãæëèéí ÿâöàä äýýðõ àñóóäëûã øèéäâýðëýõ, çîõèöóóëàõ íýãòãýí çîõèîí áàéãóóëàõûí òóëä ÿíç á¿ðèéí çîõèöóóëàëò ãàð÷ èðñýí. Ýäãýýðèéí îíîâ÷òîé ò¿ãýýìýë õýëáýð íü íèéãìèéí õÿíàëò þì.

Нийгмийн хяналтын їїрэг

Íèéãìèéí õÿíàëò íü íèéãìèéí õàðèëöààã Íèéãìèéí õÿíàëò íü íèéãìèéí õàðèëöààã çîõèöóóëàõ áîëîí õàìãààëàõ õýâèéí íºõöºëèéã íü çîõèöóóëàõ áîëîí õàìãààëàõ õýâèéí íºõöºëèéã íü õàíãàõ ¿¿ðýãòýé.õàíãàõ ¿¿ðýãòýé.

¯¿íýýñ ãàäíà ¯¿íýýñ ãàäíà ñòàòèê áîëîí áîëîí äèíàìèê ¿¿ðãèéã ¿¿ðãèéã ã¿éöýòãýíý.ã¿éöýòãýíý.

Íèéãìèéí õÿíàëòûí ñòàòèê ¿¿ðýã íü íèéãýìä òîãòñîí Íèéãìèéí õÿíàëòûí ñòàòèê ¿¿ðýã íü íèéãýìä òîãòñîí ýåðýã õàðèëöààã áàòàòãàõûã õýëíý.ýåðýã õàðèëöààã áàòàòãàõûã õýëíý.

äèíàìèê íü íèéãýìä àøèãòàé õàðèëöààã ¿¿ñãýí äèíàìèê íü íèéãýìä àøèãòàé õàðèëöààã ¿¿ñãýí áèé áîëãîõûã òºëºâø¿¿ëäýã. áèé áîëãîõûã òºëºâø¿¿ëäýã.

Íèéãìèéí õÿíàëò

Õýì õýìæýý

Ñàíêöè

Íèéãìèéí õÿíàëò íü ¿íäñýí õî¸ð ãîë ýëåìåíòèéã ººðòºº áàãòààäàã

Íèéãýìä õ¿í ººðèé㺺 çºâ àâ÷ ÿâàõ òóõàé óðüä÷èëàí òîãòîîãäñîí ä¿ðýì æóõàì þì. Õ¿ì¿¿ñèéã íýã á¿õýë õýñýãò íýãòãýæ õàìò îëîí íèéòëýãèéã õîëáîæ áàéäàã.

Õ¿ì¿¿ñèéí ñîöèîë õýì õýìæýýã ìºðä¿¿ëýõýä ÷èãëýãäñýí óðàìøóóëàë áà öýýðëýë øèéòãýëèéí íèéëáýð öîãö þì. Ñàíêöè áîë õýì õýìæýýã õàìãààëàã÷ ìºí

1.Õóóëü ýðõèéí ýåðýã ñàíêöè-Àëáàí ¸ñíû áàéãóóëëàãûí ç¿ãýýñ îíîîñîí îëîí íèéòèéí ºìíº ñàéøààõ óðàìøóóëàõ ÿâäàë þì. ¯¿íä øàãíàëóóä , íýð õ¿íä õàðèóöëàãà íîîãäóóëàõ çýðýã îðíî .

2.Õóóëü áóñ ýåðýã ñàíêöè-Àëáàí ¸ñíû áàéãóóëëàãûí ç¿ãýýñ îíîãäóóëààã¿é îëîí íèéòèéí ñàéøààë, óðàìøóóëàë ãýõ ìýò

3.Õóóëü ýðõèéí ñºðºã ñàíêöè-Õóóëü ýðõò çàñãèéí ãàçðûí òîãòîîë áàéãóóëëàãûí ä¿ðýì æóðàì,òóøààë çàðëèã çýðýã óðüä÷èëàí áàòàëãààæèæ ç¿éë÷ëýãäñýí øèéòãýë þì.

4.Õóóëü áóñ ñºðºã ñàíêöè-Àëáàí ¸ñíû áàéãóóëëàãóóäààð óðüä÷èëàí áàòàëãààæèæ òîãòîîãäîîã¿é øèéòãýë¿¿ä þì.

Íèéãìèéí õÿíàëòûí ñóóðèëæ áóé õ¿÷èí ç¿éë ýõ ñóðâàëæ íèéãýìä ¿éë÷èëæ áóé îíöëîã ìºí õýðýãæ¿¿ëýã÷ ìåõàíèçì çýðãèéã íü õàðãàëçàí ¿çýýä õÿíàëòûã àëáàí áà àëáàí áóñ ãýæ àíãèëäàã.

Íèéãìèéí õàðèëöààã çîõèöóóëàõûí òóëä ýðõ á¿õèé áàéãóóëëàãûí òîãòîîñîí õóóëü ç¿éí çàñàãëàëààð õýðýãæèëò íü õàíãàãäàæ áàéäàã, çàéëøã¿é äàãàæ ìºðäºãäºõ íèéòëýã øèíæòýé ýðõ ç¿éí õóâüä õýëáýðæñýí çàí ¿éëèéí ä¿ðýì ãîðèìóóäûí ñèñòåì þì.

Íèéãìèéí àëáàí áóñ õÿíàëò ãýäýã íü íèéãìèéí õàðèëöààã çîõèöóóëäàã , íèéãìèéí àìüäðàëûí ÿâöàä óëàìæëàãäàæ áèé áîëñîí çàí ¿éëèéí òîãòâîðòîé õýì õýìæýý á¿õèé ¸ñ ñóðòàõóóí çàí çàíøëûí õàíäëàãûã õýëíý.

Энэ хоёр ойлголт нь ялгаатай ойлголт юм.

Сөрөг үзэгдэл гэдэг нь нийгмийн хэм хэмжээг алдагдуулсан үзэгдлийг хэлнэ.

Íèéãìèéí õ¿÷èí ç¿éëýýñ õàìààðàëòàé ,õ¿ì¿¿ñò ººðñäºä íü íºëººëäºã, íèéãýìä ºðíºæ áóé ¿éë ÿâöûã íèéãìèéí ¿çýãäýë ãýíý.

Ñ¿¿ëèéí ¿åä ñîöèîëîãè, ýðõ ç¿é, ñýòãýë ñóäëàëûí øèíæëýõ óõààíä øèíýýð îðæ áóé îéëãîëò óõàãäàõóóíû íýã íü íèéãìèéí ãàæ ¿çýãäýë þì.

Ñîöèîëîãèéí øèíæëýõ óõààíä íèéãìèéí ãàæ ¿çýãäëèéã äåâèàíò ¿çýãäýë ãýæ íýðëýäýã.

. Íèéãýìä áàéäàã äåâèàíò ¿çýãäëèéã àðèëãàõûí òóëä íèéãìèéí õÿíàëò ¿éë÷èëäýã.

Ãàæ ¿çýãäýë ãýäýã áîë õ¿íèé ¸ñíîîñ ãàæóóä ç¿éë þì. Ýíý íü íèéãìèéí äýã æóðàì, ýìõ çàìáàðàà, çîõèîí áàéãóóëàëòûã àëäàãäóóëäàã.

The End