Амьтны аймгийн Амьтны аймгийн ангилалангилал

М.ЭнхболдМ.Энхболд

Амьд организмуудыг ангилах Амьд организмуудыг ангилах нь:нь:

2 үндсэн бүлэгт хуваана2 үндсэн бүлэгт хуваана::

Амьтад Амьтад

Ургамал Ургамал

Амьтад Амьтад

2 үндсэн хүрээ болгоно2 үндсэн хүрээ болгоно::

Нугалмайтаны Нугалмайтаны

Нугалмайгүйтэн Нугалмайгүйтэн

Сээр нуруутанСээр нуруутан

Биеийн хөвчтэйБиеийн хөвчтэй..5 ангитай5 ангитай::

загасзагас2 нутагтан2 нутагтанМөлхөгчид Мөлхөгчид Шувуу Шувуу СүүгээрСүүгээрбойжигчбойжигч

2 нутагтан2 нутагтан

Чийглэг арьстайЧийглэг арьстай Хүйтэн цустайХүйтэн цустай Түрсээ усанд гарганаТүрсээ усанд гаргана Хуурай газар ба Хуурай газар ба

усанд амьдарна.усанд амьдарна.

Шувуу Шувуу өдтэйөдтэйХатуу хальстай Хатуу хальстай

өндөг гаргана.өндөг гаргана.Бүлээн цустай Бүлээн цустай

42˚С42˚С

Загас Загас

ХайрстайХайрстайХүйтэн цустай Хүйтэн цустай Түрсээ усанд Түрсээ усанд

шахнашахнаУсанд амьдарнаУсанд амьдарна

Сүүгээр бойжигчСүүгээр бойжигч

Үсэн бүрхүүл, Үсэн бүрхүүл, сүүний булчирхайсүүний булчирхай

Амьд зулзага Амьд зулзага төрүүлнэтөрүүлнэ

Бүлээн цустайБүлээн цустай

Мөлхөгчид Мөлхөгчид

Хуурай хайрсХуурай хайрсӨндөг гарганаӨндөг гарганаХүйтэн цустайХүйтэн цустай

Нэгтгэн харвал:Нэгтгэн харвал:

СэдэвСэдэв

Амьд бие хүрээлэн Амьд бие хүрээлэн буй орчиндоо дасан буй орчиндоо дасан зохицохзохицох

ЗорилгоЗорилго

Цэцэгт ургамлын ангилал учир Цэцэгт ургамлын ангилал учир шалтгааныг таниж мэдэхшалтгааныг таниж мэдэх

Үет хөлтөн, хавтгай хорхой, Үет хөлтөн, хавтгай хорхой, дугариг хорхой, зөөлөн дугариг хорхой, зөөлөн биетний ангилал, учир биетний ангилал, учир шалтгааныг таниж мэдэхшалтгааныг таниж мэдэх

Цэцэгт ургамлын хүрээЦэцэгт ургамлын хүрээ

Үндэс, иш, навч, цэцэгтэйҮндэс, иш, навч, цэцэгтэйҮрээр болон вегетативаар Үрээр болон вегетативаар

үржинэүржинэЖимс нь цэцгийн үр боловсрох Жимс нь цэцгийн үр боловсрох

орон дотор үүссэн үрийг орон дотор үүссэн үрийг тохиромжгүй нөхцлөөс тохиромжгүй нөхцлөөс хамгаалж, тараах үүрэгтэйхамгаалж, тараах үүрэгтэй

Цэцэгт ургамлын үүсэлЦэцэгт ургамлын үүсэл

Ургамлын аймаг хөгжих явцад эхлээд Ургамлын аймаг хөгжих явцад эхлээд далай тэнгисийн ногоон замаг далай тэнгисийн ногоон замаг үүссэний дараа спорт дээд ургамал үүссэний дараа спорт дээд ургамал хөгжин, эцэст нь цэцэгт ургамал бий хөгжин, эцэст нь цэцэгт ургамал бий болжээ гэсэн үзлийг ихэнх эрдэмтэд болжээ гэсэн үзлийг ихэнх эрдэмтэд зөвшөөрдөг. Палеонтологийн зөвшөөрдөг. Палеонтологийн олдворууд дээр үндэслэн, цэцэгт олдворууд дээр үндэслэн, цэцэгт ургамлууд нь ойролцоогоор 230-250 ургамлууд нь ойролцоогоор 230-250 сая жилийн настай гэж сая жилийн настай гэж тодорхойлжээ.тодорхойлжээ.

Хос талт үрт ургамал \200000 Хос талт үрт ургамал \200000 зүйл\зүйл\

Үр нь дотроо хоёр талтай ба тэдгээрийн Үр нь дотроо хоёр талтай ба тэдгээрийн хооронд хөврөлийн нахианууд оршинохооронд хөврөлийн нахианууд оршино

Янз бүрийн хэлбэртэй, энгийн ба нийлмэл Янз бүрийн хэлбэртэй, энгийн ба нийлмэл навч нь торолсон судалтайнавч нь торолсон судалтай

Иш нь золомтой учраас бүдүүрдэгИш нь золомтой учраас бүдүүрдэг Цэцэг нь 5-лсан бүтэцтэй. Дэлбээ, Цэцэг нь 5-лсан бүтэцтэй. Дэлбээ,

цомирлог сайн ялгарнацомирлог сайн ялгарна Бодисын солилцооны дүнд идээлэг Бодисын солилцооны дүнд идээлэг

бодисууд, каучук давирхай, витамин, бодисууд, каучук давирхай, витамин, алколойд, глюкозидийг үүсгэнэ.Мөн алколойд, глюкозидийг үүсгэнэ.Мөн үрэнд нь тос, амтат бодис агуулагддагүрэнд нь тос, амтат бодис агуулагддаг

Сэрүүн хүйтэнСэрүүн хүйтэн

Нэг талт үрт ургамлын анги \64000 орчим зүйл\Нэг талт үрт ургамлын анги \64000 орчим зүйл\

Үр нь дотроо нэг талтай бөгөөд хөврөлийн Үр нь дотроо нэг талтай бөгөөд хөврөлийн нахианууд хажуугийн байрлалтайнахианууд хажуугийн байрлалтай

Зэрэгцээ ба нуман судал бүхий бүтэн Зэрэгцээ ба нуман судал бүхий бүтэн захтай энгийн навчтайзахтай энгийн навчтай

Иш нь золомгүй учраас бүдүүрдэггүйИш нь золомгүй учраас бүдүүрдэггүй Цэцэг нь гуравчилсан бүтэцтэй.Дэлбэ Цэцэг нь гуравчилсан бүтэцтэй.Дэлбэ

цомирлог ихэвчлэн адилхан байнацомирлог ихэвчлэн адилхан байна Бодисын солилцооны бүтээгдэхүүн ба Бодисын солилцооны бүтээгдэхүүн ба

нөөц бодис нь \эфирийн тос, идээлэг нөөц бодис нь \эфирийн тос, идээлэг бодис, алколойд, гликозид\ бодис, алколойд, гликозид\

Ихэнх нь чийглэг газарИхэнх нь чийглэг газар

Амьтны аймагАмьтны аймаг

Сээр нуруугүйтэнСээр нуруугүйтэн

Биеийн хөвчгүй амьтадБиеийн хөвчгүй амьтад 8 хүрээтэй8 хүрээтэй

Зөөлөн биетний хүрээЗөөлөн биетний хүрээ Хавтгай хорхойХавтгай хорхой Цагираг хорхойЦагираг хорхой Дугариг хорхойДугариг хорхой Хөвөн биетэнХөвөн биетэн Өргөс арьстанӨргөс арьстан Хөндий биетэнХөндий биетэн Үе хөлтөнҮе хөлтөн

Хорхойн бүлэг\114000 зүйл\Хорхойн бүлэг\114000 зүйл\

Гархит хорхойн хүрээ 9000 Гархит хорхойн хүрээ 9000 гаруй зүйлгаруй зүйл

Зөөлөн биетний хүрээЗөөлөн биетний хүрээ

Үет хөлтний хүрээ 1,2 сая Үет хөлтний хүрээ 1,2 сая гаруй зүйлгаруй зүйл

Зөөлөн биетэнЗөөлөн биетэн

Булчинлаг Булчинлаг хөлөөрөө хөлөөрөө мөлхдөгмөлхдөг..

Дунгийн Дунгийн бүрхүүлтэйбүрхүүлтэй

Хоол боловсруулах систем: Хоол боловсруулах систем: багалзуурын угт хэл гэдэг багалзуурын угт хэл гэдэг булчинлаг ховилтойбулчинлаг ховилтой

Багалзуурлуу хос шүлсний Багалзуурлуу хос шүлсний булчирхай нээгдэнэ.булчирхай нээгдэнэ.

Улаан хоолойд цардуул задлагч Улаан хоолойд цардуул задлагч шүүрэл ялгаруулдаг булчирхай.шүүрэл ялгаруулдаг булчирхай.

Дунд гэдэс, ходоодДунд гэдэс, ходоодЗаламгайгаар амьсгална.Заламгайгаар амьсгална.

Хавтгай хорхойХавтгай хорхой

Хөвөрлийн Хөвөрлийн давхрага анх давхрага анх хөгжсөнхөгжсөн

Тэгш хэмтэйТэгш хэмтэй

Цагираг хорхойн хүрээЦагираг хорхойн хүрээБие цагираг Бие цагираг

хэлбэртэйхэлбэртэйОлон үелэлтэйОлон үелэлтэй

Дугариг хорхойДугариг хорхойУрт нарийн хатуу Урт нарийн хатуу

бүрхүүлтэйбүрхүүлтэйБие үечлэлгүйБие үечлэлгүй

Хөвөн биетэнХөвөн биетэн

Сийрэг Сийрэг холбогдсон холбогдсон эстэйэстэй

Өргөс арьстанӨргөс арьстан

Бие 5 хэсэгт Бие 5 хэсэгт хуваагдсанхуваагдсан

Өргөслөг Өргөслөг гадаргуутайгадаргуутай

Хөндий биетэнХөндий биетэн

Хөндийт Хөндийт биетэйбиетэй

Хуурамч хөлтэйХуурамч хөлтэй

Үе хөлтөнҮе хөлтөн

Олон хөл, үечилсэн хөлтэйОлон хөл, үечилсэн хөлтэй..Үе хөлтний 4 анги бийҮе хөлтний 4 анги бий

Аалзны ангиАалзны ангиCentipedes & MillipedesCentipedes & MillipedesХавч хэлбэртний ангиХавч хэлбэртний ангиШавьжийн ангиШавьжийн анги

Хоол боловсруулах систем:өмнөт, Хоол боловсруулах систем:өмнөт, дунд, хойт гэдэс гэсэн 3 хэсэгт дунд, хойт гэдэс гэсэн 3 хэсэгт хуваана. Дунд гэдсэнд шимэгдэл хуваана. Дунд гэдсэнд шимэгдэл явагдана. явагдана.

Үе хөлтөнҮе хөлтөн – Arachnid – Arachnid /аалз/ /аалз/

4 хос хөл4 хос хөл..толгой, хэвлий толгой, хэвлий

гэсэн 2 хэсэгтэйгэсэн 2 хэсэгтэй

Үе хөлтөнҮе хөлтөн – Centipedes – Centipedes & Millipedes& Millipedes

Урт нарийн Урт нарийн биетэй үе бүрээс биетэй үе бүрээс гарсан хөлтэй.гарсан хөлтэй.

Үе хөлтөнҮе хөлтөн – – хавч хавч хэлбэртэнхэлбэртэн

5 хос хөлтэй5 хос хөлтэй Толгой-цээж, Толгой-цээж,

хэвлий гэсэн 2 хэвлий гэсэн 2 хэсэгтэйхэсэгтэй

Эхний нь хавчих Эхний нь хавчих үүрэгтэйүүрэгтэй

Хитин бүрхүүлээр Хитин бүрхүүлээр хучигдсанхучигдсан

Үе хөлтөнҮе хөлтөн - - шавьжшавьж3 хос хөлтэй3 хос хөлтэйтолгой, цээж, толгой, цээж,

хэвлий гэсэн 3 хэвлий гэсэн 3 хэсэгтэйхэсэгтэй

далавчтайдалавчтай