หลั�กสู�ตรการศึ�กษาปฐมวั�ย พุ�ทธศึ�กราช 2546 หลั�กสู�ตรการศึ�กษาปฐมวั�ย พุ�ทธศึ�กราช 2546

1. แนวัคิ�ดการจั�ดการศึ�กษาปฐมวั�ย หลั�กสู�ตรการศึ�กษาปฐมวั�ย พุ�ทธศึ�กราช 2546 พุ�ฒนาขึ้��นมาโดยอาศึ�ยแนวัคิ!ดต"อไปน$� (กระทรวังศึ�กษาธ!การ. 2548 : 3-4)

1.1 แนวัคิ!ดเก$(ยวัก�บการพุ�ฒนาเด*ก พุ�ฒนาการขึ้องมน�ษย+เป,นการเปลั$(ยนแปลังท$(เก!ดขึ้��นในต�วัมน�ษย+ เร!(มต��งแต"ปฏิ!สูนธ!ต"อเน/(องไปจนตลัอดช$วั!ต ซึ่�(งคิรอบคิลั�มการเปลั$(ยนแปลังในเช!งปร!มาณแลัะเช!งคิ�ณภาพุ โดยท$(พุ�ฒนาการด4านร"ากาย อารมณ+ จ!ตใจ สู�งคิม แลัะสูต!ป5ญญา จะม$คิวัามสู�มพุ�นธ+แลัะพุ�ฒนาอย"างต"อเน/(องเป,นลั7าด�บขึ้��นตอนไปพุร4อมท�กด4านตามวั�ยแลัะวั�ฒ!ภาวัะ เม/(อกลั"าวัถึ�งพุ�ฒนาการเด*กปฐมวั�ยจะบ"งบอกถึ�งการเปลั$(ยนแปลังท$(เก!ดขึ้��นในต�วัเด*กอย"างต"อเน/(องในแต"ลัะวั�ย เร!(มต��งแต"ปฏิ!สูนธ!จนถึ�งอาย�ต7(ากวั"า 6 ป9

พุ�ฒนาการแต"ลัะด4านม$ทฤษฏิ$เฉพุาะอธ!บายไวั4แลัะสูามารถึน7ามาใช4ในการพุ�ฒนาเด*ก อาท! ทฤษฏิ$พุ�ฒนาการด4านร"างกายท$(อธ!บายการเจร!ญเต!บโตแลัะพุ�ฒนาขึ้องเด*กวั"าลั�กษณะต"อเน/(อง เป,นลั7าด�บขึ้��น เด*กจะพุ�ฒนาถึ�งขึ้��นใดจะต4องเก!ดวั�ฒ!ภาวัะขึ้องคิวัามสูามารถึขึ้��นน��นก"อน หร/อทฤษฏิ$พุ�ฒนาการด4านสูต!ป5ญญาท$(อธ!บายวั"าเด*กเก!ดมาพุร4อมคิวัามสูามารถึในการเร$ยนร� 4ซึ่�(งจะพุ�ฒนาขึ้��นตามอาย� ประสูบการณ+ คิ"าน!ยมทางสู�งคิม แลัะสู!(งแวัดลั4อม หร/อทฤษฏิ$พุ�ฒนาการทางบ�คิลั!กภาพุท$(อธ!บายวั"า เด*กจะพุ�ฒนาได4ด$ถึ4าในแต"ลัะช"วังอาย�เด*กได4ร�บการตอบสูนองในสู!(งท$(ตนพุอใจ ได4ร�บคิวัามร�ก คิวัามอบอ�"นอย"างเพุ$ยงพุอจากผู้�4ใกลั4ช!ด ม$โอกาสูช"วัยตนเอง ท7าก!จกรรมท$(เหมาะสูมก�บวั�ยแลัะม$อ!สูระท$(จะเร$ยนร� 4ในสู!(งท$(ตนอยากร� 4รอบๆตนเอง ด�งน��น แนวัคิ!ดเก$(ยวัก�บการพุ�ฒนาการเด*กจ�งเสูม/อนหน�(งแนวัทางให4พุ"อแม"หร/อผู้�4เลั$�ยงด�เด*กได4เขึ้4าใจธรรมชาต!หร/อคิวัามสูามารถึขึ้องเด*ก สูามารถึอบรมเลั$�ยงด�แลัะจ�ดประสูบการณ+ท$(เหมาะสูมก�บวั�ยแลัะคิวัามแตกต"างขึ้องแต"ลัะบ�คิคิลัในอ�นท$(จะสู"งเสูร!มให4เด*กพุ�ฒนาได4ตาม

ศึ�กยภาพุจนบรรลั�ผู้ลัตามเป>าหมายท$(ต4องการได4ช�ดเจนขึ้��น การจ�ดท7าหลั�กสู�ตรจ�งย�ดแนวัคิ!ดในการให4คิวัามสู7าคิ�ญก�บคิวัามสูามารถึตามวั�ยแลัะคิวัามแตกต"างระหวั"างบ�คิคิลัขึ้องเด*ก โดยย�ดเด*กเป,นศึ�นย+กลัางขึ้องการจ�ดการศึ�กษา (Child Center)

1.2 แนวัคิ!ดเก$(ยวัก�บการเร$ยนร� 4 การเร$ยนร� 4ขึ้องมน�ษย+ม$ผู้ลัสู/บเน/(องมาจากประสูบการณ+ต"างๆท$(ได4ร�บในช$วั!ตประจ7าวั�นการเปลั$(ยนแปลังพุฤต!กรรมเด*กขึ้��นจากกระบวันการท$(ผู้�4เร$ยนม$ปฏิ!สู�มพุ�นธ+ก�บบ�คิคิลัแลัะสู!(งแวัดลั4อมรอบต�วัโดยผู้�4เร$ยนจะต4องเป,นผู้�4กระท7าให4เก!ดขึ้��นด4วัยตนเอง ม$โอกาสูคิ!ดร!เร!(มตามคิวัามต4องการแลัะคิวัามสูนใจขึ้องตนเอง รวัมท��งอย�"ในบรรยากาศึท$(เป,นอ!สูระ อบอ�"น ปลัอดภ�ย ด�งน��น การจ�ดสูภาพุแวัดลั4อมท$(เอ/�อต"อการเร$ยนร� 4 จ�งเป,นสู!(งท$(สู7าคิ�ญท$(จะช"วัยสู"งเสูร!มโอกาสูการเร$ยนร� 4ขึ้องเด*กให4เป,นไปตามศึ�กยภาพุท$(ม$อย�"นอกจากน$�การเร$ยนร� 4ย�งเป,นพุ/�นฐานขึ้องพุ�ฒนาการในระด�บท$(สู�งขึ้��น โดยท$(คินเราเร$ยนร� 4มาต��งแต"เก!ดตามธรรมชาต!ก"อนท$(จะเขึ้4ามาสูถึานพุ�ฒนาเด*กปฐมวั�ย การจ�ดท7าหลั�กสู�ตรจ�งย�ดแนวัคิ!ดท$(สูน�บสูน�นให4เด*กเร$ยนร� 4จากประสูบการณ+จร!งด4วัยต�วัเด*กเอง ในสูภาพุแวัดลั4อมท$(เป,นอ!สูระ เอ/�อต"อการเร$ยนร� 4 แลัะม$การจ�ดก!จกรรมให4เหมาะก�บระด�บพุ�ฒนาการขึ้องเด*กแต"ลัะคิน

1.3 แนวัคิ!ดเก$(ยวัก�บการเลั"นขึ้องเด*ก การเลั"นถึ/อเป,นก!จกรรม$ท$(สู7าคิ�ญในช$วั!ตขึ้องเด*กท�กคิน เด*กจะร� 4สู�กม$คิวัามสู�ขึ้ สูน�กสูนาน เพุลั!ดเพุลั!น ได4สู�งเกต สู7ารวัจสู!(งต"างๆรอบต�วัม$โอกาสูท7าการทดลัอง สูร4างสูรรคิ+ คิ!ดแก4ป5ญหาแลัะคิ4นพุบคิวัามเป,นจร!งขึ้องโลักภายนอกด4วัยตนเอง การเลั"นจะม$อ!ทธ!ผู้ลัแลัะม$ผู้ลัด$ต"อการเจร!ญเต!บโต ช"วัยพุ�ฒนาร"างกาย อารมณ+ จ!ตใจ สู�งคิมแลัะสูต!ป5ญญา ขึ้ณะเลั"นเด*กม$โอกาสูเคิลั/(อนไหวัสู"วันต"างๆขึ้องร"างกาย ได4ใช4ประสูาทสู�มผู้�สูแลัะการร�บร� 4 ผู้"อนคิลัายอารมณ+ต�งเคิร$ยด แสูดงออกถึ�งคิวัามเป,นตนเองแลัะเร$ยนร� 4คิวัามร� 4สู�กขึ้องผู้�4อ/(น การเลั"นจ�งเป,นเสูม/อนสู/(อกลัางให4เด*กสูร4างประสูบการณ+เร$ยนร� 4สู!(งแวัดลั4อมรอบต�วั เร$ยนร� 4คิวัามเป,นอย�"ขึ้องผู้�4อ/(น สูร4างคิวัามสู�มพุ�นธ+อย�"ร "วัมก�บผู้�4อ/(นแลัะก�บธรรมชาต!รอบต�วั ด�งน��นการจ�ดท7าหลั�กสู�ตร

จ�งถึ/อวั"า การเลั"น อย"างม$จ�ดม�"งหมายเพุ/(อการเร$ยนร� 4เป,นห�วัใจสู7าคิ�ญขึ้อง“ ”

การจ�ดการประสูบการณ+ให4ก�บเด*กอาย�ต7(ากวั"า 3 ป91.4 แนวัคิ!ดเก$(ยวัก�บวั�ฒนธรรมแลัะสู�งคิม บร!บททางสู�งคิมแลัะ

วั�ฒนธรรมท$(เด*กอาศึ�ยอย�"หร/อแวัดลั4อมต�วัเด*ก ท7าให4เด*กแต"ลัะคินเต!บโตขึ้��นมาม$คิ�ณลั�กษณะท$(แตกต"างก�นไป หลั�กสู�ตรการศึ�กษาปฐมวั�ยฉบ�บน$�ถึ/อวั"าพุ"อแม"หร/อผู้�4เลั$�ยงด�เด*กจ7าเป,นต4องเขึ้4าใจแลัะยอมร�บวั"าวั�ฒนธรรมแลัะสู�งคิมท$(แวัดลั4อมต�วัเด*กม$อ!ทธ!พุลัต"อการเร$ยนร� 4 การพุ�ฒนาศึ�กยภาพุ แลัะการพุ�ฒนาการขึ้องเด*กแต"ลัะคิน ผู้�4เลั$�ยงด�เด*กจ7าเป,นต4องให4คิวัามสู7าคิ�ญแลัะเร$ยนร� 4วั!ธ$การด7าเน!นช$วั!ต คิรอบคิร�วั แลัะช�มชน ตามบร!บททางสู�งคิมแลัะวั�ฒนธรรมขึ้องเด*กท$(ตนร�บผู้!ดชอบ เพุ/(อช"วัยให4เด*กได4ร�บการพุ�ฒนาอย"างเหมาะสูม เก!ดการเร$ยนร� 4แลัะม$คิวัามภ�ม!ใจในสู�งคิม-

วั�ฒนธรรมท$(เด*ดอาศึ�ยอย�"แลัะสูามารถึยอมร�บผู้�4อ/(นท$(มาจากพุ/�นฐานเหม/อนหร/อต"างจากตนได4อย"างราบร/(น ม$คิวัามสู�ขึ้

2. ปร�ชญาการศึ�กษาปฐมวั�ย การศึ�กษาปฐมวั�ยเป,นการพุ�ฒนาเด*กต��งแต"แรกเก!ดถึ�ง 5 ป9 บนพุ/�น

ฐาน การอบรมเลั$�ยงด� แลัะการสู"งเสูร!มกระบวันการเร$ยนร� 4ท$(สูนองต"อธรรมชาต! แลัะพุ�ฒนาการขึ้องเด*กแต"ลัะคินตามศึ�กยภาพุ ภายใต4บร!บทขึ้องสู�งคิม วั�ฒนธรรม ด4วัยคิวัามร�ก คิวัามเอ/�ออาทร แลัะคิวัามเขึ้4าใจขึ้องท�กคิน เพุ/(อสูร4างรากฐานคิ�ณภาพุช$วั!ตให4เด*กพุ�ฒนาไปสู�"คิวัามเป,นมน�ษย+ท$(สูมบ�รณ+ เก!ดคิ�ณคิ"าต"อตนเองแลัะสู�งคิม (กระทรวังศึ�กษาธ!การ. 2548 : 5)

3. หลั�กการของหลั�กสู�ตรการศึ�กษาปฐมวั�ย พุ�ทธศึ�กราช 2546

หลั�กการขึ้องหลั�กสู�ตรการศึ�กษาปฐมวั�ย พุ�ทธศึ�กราช 2546 ม$สูาระสู7าคิ�ญด�งน$� (กระทรวังศึ�กษาธ!การ. 2548 : 6-8)

เด*กท�กคินม$สู!ทธ!?ท$(จะได4ร�บการอบรมเลั$�ยงด� แลัะสู"งเสูร!มพุ�ฒนาการ ตลัอดจนการเร$ยนร� 4อย"างเหมาะสูม ด4วัยปฏิ!สู�มพุ�นธ+ท$(ด$ระหวั"างเด*กก�บพุ"อแม" ผู้�4เลั$�ยงด�หร/อบ�คิคิลัท$(ม$คิวัามร� 4 คิวัามสูามารถึในการอบรมเลั$�ยงด�แลัะให4การศึ�กษา เพุ/(อให4เด*กม$โอกาสูพุ�ฒนาตนเองตามลั7าด�บขึ้��นขึ้องพุ�ฒนาการท�กด4านอย"างสูมด�ลั เต*มศึ�กยภาพุ บรรลั�ตามปร�ชญาการศึ�กษาปฐมวั�ย โดยม$หลั�กการ ด�งน$�

3.1 สู"งเสูร!มกระบวันการเร$ยนร� 4 แลัะพุ�ฒนาการท$(คิรอบคิลั�มเด*กปฐมวั�ย ท�กประเภท

3.2 ย�ดหลั�กการอบรมเลั$�ยงด� แลัะให4การศึ�กษาท$(เน4นเด*กเป,นสู7าคิ�ญ โดย

คิ7าน�งถึ�งคิวัามแตกต"างระหวั"างบ�คิคิลั วั!ถึ$ช$วั!ตขึ้องเด*กตามบร!บทช�มชน

สู�งคิม วั�ฒนธรรมไทย 3.3 พุ�ฒนาเด*กโดยองคิ+รวัม ผู้"านการเลั"นก!จกรรม แลัะก!จกรรม

บ�รณาการ สูาระการเร$ยนร� 4ท$(เหมาะสูมก�บวั�ย 3.4 จ�ดประสูบการณ+การเร$ยนร� 4 ให4สูามารถึด7ารงช$วั!ตประจ7าวั�นได4

อย"างม$คิ�ณ ภาพุ แลัะม$คิวัามสู�ขึ้ 3.5 ประสูานคิวัามร"วัมม/อก�นระหวั"างคิรอบคิร�วั ช�มชน แลัะสูถึาน

ศึ�กษาใน การพุ�ฒนาเด*ก

4. จั�ดหมายของการศึ�กษาปฐมวั�ยจ�ดหมายขึ้องการศึ�กษาปฐมวั�ยม�"งให4เด*กม$พุ�ฒนาการท$(เหมาะสูมก�บ

วั�ย คิวัามสูามารถึ แลัะคิวัามแตกต"างระหวั"างบ�คิคิลัท��งทาง ด4านร"างกาย อารมณ+ จ!ตใจ สู�งคิม แลัะสูต!ป5ญญา เม/(อเด*กจบการศึ�กษาปฐมวั�ย เด*กจะบรรลั�มาตรฐานคิ�ณลั�กษณะอ�นพุ�งประสูงคิ+ท$(ก7าหนดไวั4ในจ�ดหมาย 12

ขึ้อ แลัะแต"ลัะช"วังวั�ยต4องคิ7าน�งถึ�งคิ�ณลั�กษณะตามวั�ยขึ้องเด*กด4วัย ซึ่�(งจะคิรอบคิลั�มพุ�ฒนาการท��ง 4 ด4าน ด�งน$�

4.1 ร"างกายเจร!ญเต!บโตตามวั�ย แลัะม$สู�ขึ้น!สู�ยท$(ด$ 4.2 กลั4ามเน/�อใหญ"แลัะกลั4ามเน/�อเลั*กแขึ้*งแรง ใช4ได4อย"าง

คิลั"องแคิลั"วัแลัะประสูานสู�มพุ�นธ+ก�น 4.3 ม$สู�ขึ้ภาพุจ!ตด$ แลัะม$คิวัามสู�ขึ้ 4.4 ม$คิ�ณธรรม จร!ยธรรม แลัะม$จ!ตใจท$(ด$งาม 4.5 ช/(นชมแลัะแสูดงออกทางศึ!ลัปะ ดนตร$ การเคิลั/(อนไหวั

แลัะร�กการออกก7าลั�งกาย 4.6 ช"วัยเหลั/อตนเองได4เหมาะสูมก�บวั�ย 4.7 ร�กธรรมชาต! สู!(งแวัดลั4อม วั�ฒนธรรม แลัะคิวัามเป,นไทย 4.8 อย�"ร "วัมก�บผู้�4อ/(นได4อย"างม$คิวัามสู�ขึ้แลัะปฏิ!บ�ต!ตนเป,น

สูมาช!กท$(ด$ขึ้องสู�งคิมในระบอบประชาธ!ปไตยอ�นม$พุระมหากษ�ตร!ย+ทรงเป,นประม�ขึ้

4.9 ใช4ภาษาสู/(อสูารได4เหมาะสูมก�บวั�ย 4.10 ม$คิวัามสูามารถึในการคิ!ดแลัะการแก4ป5ญหาได4เหมาะสูม

ก�บวั�ย 4.11 ม$จ!นตนาการแลัะคิวัามคิ!ดสูร4างสูรรคิ+ 4.12 ม$เจตคิต!ท$(ด$ต"อการเร$ยนร� 4 แลัะม$ท�กษะในการแสูวังหา

คิวัามร� 4

5. คิ�ณลั�กษณะตามวั�ยคิ�ณลั�กษณะตามวั�ยเป,นคิวัามสูามารถึตามวั�ยหร/อพุ�ฒนาการตาม

ธรรมชาต!เม/(อเด*กม$อาย�ถึ�งวั�ยน��นๆ ผู้�4สูอนจ7าเป,นต4องท7าคิวัามเขึ้4าใจคิ�ณลั�กษณะตามวั�ยขึ้องเด*กอาย� 3 – 5 ป9 เพุ/(อน7าไปพุ!จารณาจ�ดประสูบการณ+ให4เด*กแต"ลัะวั�ยได4อย"างถึ�กต4องเหมาะสูม ขึ้ณะเด$ยวัก�นจะต4องสู�งเกตเด*กแต"ลัะคินซึ่�(งม$คิวัามแตกต"างระหวั"างบ�คิคิลั เพุ/(อน7าขึ้4อม�ลัไปช"วัย

ในการพุ�ฒนาเด*กให4เต*มตามคิวัามสูามารถึแลัะศึ�กยภาพุ พุ�ฒนาการเด*กในแต"ลัะช"วังอาย�อาจเร*วัหร/อช4ากวั"าเกณฑ์+ท$(ก7าหนดไวั4แลัะการพุ�ฒนาจะเป,นไปอย"างต"อเน/(อง ถึ4าสู�งเกตพุบวั"าเด*กไม"ม$คิวัามก4าวัหน4าอย"างช�ดเจนต4องพุาเด*กไปปร�กษาผู้�4เช$(ยวัชาญหร/อแพุทย+เพุ/(อช"วัยเหลั/อแลัะแก4ไขึ้ได4ท�นท"วังท$ คิ�ณลั�กษณะตามวั�ยท$(สู7าคิ�ญขึ้องเด*กอาย� 3 – 5 ป9

6. โคิรงสูร%างของหลั�กสู�ตรการศึ&กษาปฐมวั�ย พุ�ทธศึ�กราช 2546

การจ�ดท7าหลั�กสู�ตรสูถึานศึ�กษาปฐมวั�ย ได4ก7าหนดโคิรงสูร4างขึ้องหลั�กสู�ตร ด�งแสูดง ด�งตาราง 1

ตาราง 1 โคิรงสูร%างของหลั�กสู�ตรการศึ&กษาปฐมวั�ย พุ�ทธศึ�กราช 2546

โคิรงสูร4างขึ้องหลั�กสู�ตรการศึ$กษาปฐมวั�ย พุ�ทธศึ�กราช 2546 ชวังอาย อาย� 3-5 ป9

โคิรงสูร%างของหลั�กสู�ตร

ในการจ�ดหลั�กสู�ตรสูถึานศึ�กษาปฐมวั�ยได4ก7าหนดโคิรงสูร4างขึ้องหลั�กสู�ตรไวั4ด�งน$�

โคิรงสูร%างหลั�กสู�ตรสูถานศึ�กษาปฐมวั�ย

ช"วังอาย� อาย� 3 - 5 ป9  

 

สูาระการเร$ยนร� 4

ประสูบการณ+สู7าคิ�ญ สูาระท$(คิวัรเร$ยนร� 4

ด4านร"างกาย ด4านอารมณ+แลัะ

จ!ตใจ ด4านสู�งคิม ด4านสูต!ป5ญญา

เร/(องราวัเก$(ยวัก�บต�วัเด*ก

เร/(องราวัเก$(ยวัก�บบ�คิคิลัแลัะสูถึานท$(แวัดลั4อมเด*ก

ธรรมชาต!รอบต�วั

สู!(งต"างๆรอบต�วัเด*ก

ระยะเวัลัาเร$ยน 3 ป9

หลั�กสู�ตรการศึ�กษาปฐมวั�ยพุ�ทธศึ�กราช ๒๕๔๖

คิ,า น,า 

กระทรวังศึ�กษาธ!การม$นโยบายให4พุ�ฒนาการศึ�กษาระด�บปฐมวั�ยอย"างจร!งจ�ง เม/(อป9 พุ.ศึ. ๒๕๓๖ ซึ่�(งขึ้ณะน��นเร$ยกตามแผู้นการศึ�กษาแห"งชาต! พุ�ทธศึ�กราช ๒๕๓๕ วั"าการศึ�กษา ระด�บก"อนประถึมศึ�กษา เพุ/(อให4การศึ�กษาในระด�บน$�ม$มาตรฐานเด$ยวัก�น กระทรวังศึ�กษาธ!การจ�งได4มอบหมายให4กรมวั!ชาการ จ�ดท7าแนวัการจ�ดประสูบการณ+แลัะพุ�ฒนาเป,นหลั�กสู�ตร ก"อนประถึมศึ�กษา พุ�ทธศึ�กราช ๒๕๔๐ แลัะประกาศึให4โรงเร$ยนแลัะศึ�นย+พุ�ฒนาเด*กระด�บ ก"อนประถึมศึ�กษาท�(วัประเทศึใช4ต��งแต"ป9การศึ�กษา ๒๕๔๑ เป,นต4นไป

ต"อมาในป9 พุ.ศึ. ๒๕๔๔ กระทรวังศึ�กษาธ!การได4แต"งต��งคิณะกรรมการพุ�ฒนาหลั�กสู�ตรระด�บก"อนประถึมศึ�กษาขึ้��น เพุ/(อพุ�ฒนาหลั�กสู�ตรให4สูอดคิลั4องก�บสูภาพุการเปลั$(ยนแปลังขึ้องสู�งคิม พุระราชบ�ญญ�ต!การศึ�กษาแห"งชาต! พุ.ศึ. ๒๕๔๒ แลัะหลั�กสู�ตรการศึ�กษาขึ้��นพุ/�นฐาน พุ�ทธศึ�กราช ๒๕๔๔ คิณะกรรมการช�ดด�งกลั"าวัได4ประช�มพุ!จารณาปร�บปร�งหลั�กสู�ตร ก"อนประถึมศึ�กษา พุ�ทธศึ�กราช ๒๕๔๐ ได4ร"างหลั�กสู�ตรก"อนประถึมศึ�กษาฉบ�บปร�บปร�งแลัะ น7าเสูนอเขึ้4าท$(ประช�มร�บฟั5งคิวัามคิ!ดเห*น ซึ่�(งผู้�4เขึ้4าประช�มม$ท��งภาคิร�ฐแลัะภาคิเอกชน ประชาชนท�(วัไป ตลัอดจนพุ"อแม"แลัะผู้�4ปกคิรอง มต!ท$(ประช�มให4เปลั$(ยนช/(อหลั�กสู�ตรก"อนประถึมศึ�กษาเป,น หลั�กสู�ตรการศึ�กษา

ปฐมวั�ย เพุ/(อให4สูอดคิลั4องก�บพุระราชบ�ญญ�ต!การศึ�กษาแห"งชาต! พุ.ศึ.

๒๕๔๒หลั�กสู�ตรการศึ�กษาปฐมวั�ยได4ม$การประช�มพุ!จารณาปร�บปร�งอย"างต"อ

เน/(องเพุ/(อให4หลั�กสู�ตรม$คิวัามสูมบ�รณ+ท$(สู�ด ท��งน$�ด4วัยคิวัามร"วัมม/อจากคิณะกรรมการพุ�ฒนาหลั�กสู�ตรระด�บก"อนประถึมศึ�กษาแลัะคิณะกรรมการพุ�ฒนาหลั�กสู�ตรการศึ�กษาปฐมวั�ย ซึ่�(งประกอบด4วัย ผู้�4ทรงคิ�ณวั�ฒ! ผู้�4เช$(ยวัชาญ ผู้�4บร!หาร น�กวั!ชาการศึ�กษา ศึ�กษาน!เทศึก+ คิร�แลัะผู้�4เก$(ยวัขึ้4องจากหน"วัยงานต"างๆ จนได4หลั�กสู�ตรการศึ�กษาปฐมวั�ย พุ�ทธศึ�กราช ๒๕๔๖

หลั�กสู�ตรการศึ�กษาปฐมวั�ยฉบ�บน$� จ�ดท7าขึ้��นเพุ/(อให4พุ"อแม" ผู้�4ปกคิรอง ผู้�4เลั$�ยงด�เด*ก แลัะผู้�4สูอนใช4เป,นแนวัทางในการอบรมเลั$�ยงด�เด*กแลัะเพุ/(อให4สูถึานศึ�กษาแลัะสูถึานพุ�ฒนา เด*กปฐมวั�ยท�กหน"วัยงานท�กสู�งก�ดท$(เก$(ยวัขึ้4อง ได4ใช4เป,นแนวัทางในการจ�ดการศึ�กษาให4ม$ประสู!ทธ!ภาพุ แลัะเป,นมาตรฐานเด$ยวัก�นแลัะเพุ/(อสูร4างเสูร!มให4เด*กปฐมวั�ยได4เต!บโตม$พุ�ฒนาการ ท�กด4านอย"างสูมด�ลั เหมาะสูมก�บวั�ย เป,นคินด$ คินเก"ง ม$คิวัามสู�ขึ้แลัะเต!บโตเป,นพุลัเม/องท$(ด$ ม$คิ�ณภาพุต"อไป กระทรวังศึ�กษาธ!การหวั�งวั"าหลั�กสู�ตรฉบ�บน$�จะเป,นแนวัทางในการอบรมเลั$�ยงด� แลัะจ�ดการศึ�กษาระด�บปฐมวั�ยให4แก"ผู้�4เก$(ยวัขึ้4องได4เป,นอย"างด$ แลัะสูามารถึน7าไปใช4จ�ดประสูบการณ+ ให4แก"เด*กได4อย"างถึ�กต4องตามหลั�กวั!ชาการปฐมวั�ยศึ�กษา สูอดคิลั4องเหมาะสูมก�บสูภาพุท4องถึ!(น ท$(แวัดลั4อมเด*กแลัะบรรลั�ผู้ลัตามจ�ดหมายท$(ก7าหนดไวั4ในหลั�กสู�ตร ขึ้อขึ้อบคิ�ณคิณะกรรมการ แลัะหน"วัยงานต"างๆ ท$(ให4คิวัามร"วัมม/อเป,นอย"างด$ย!(งมา ณ โอกาสูน$�  

(นางกษมา วัรวัรรณ ณ อย�ธยา)ปลั�ดกระทรวังศึ�กษาธ!การ

สูารบั�ญ  

หน4า คิ7าน7าคิ7าสู�(งกระทรวังศึ�กษาธ!การท$( วัก ๓๕๓/๒๕๔๖ ลังวั�นท$( ๒ เมษายน ๒๕๔๖เร/(องให4ใช4หลั�กสู�ตรการศึ�กษาปฐมวั�ย พุ�ทธศึ�กราช ๒๕๔๖คิวัามน7า ๑ปร�ชญาการศึ�กษาปฐมวั�ย ๓หลั�กการ ๕หลั�กสู�ตรการศึ�กษาปฐมวั�ย สู7าหร�บเด*กอาย�ต7(ากวั"า ๓ ป9

- จ�ดหมาย ๙- คิ�ณลั�กษณะตามวั�ย ๙- สูาระการเร$ยนร� 4 ๑๖- การจ�ดประสูบการณ+ ๒๐- การประเม!นพุ�ฒนาการ ๒๒- การใช4หลั�กสู�ตร ๒๓- การจ�ดการศึ�กษาปฐมวั�ย (เด*กอาย�ต7(ากวั"า ๓ ป9)

สู7าหร�บกลั�"มเป>าหมายเฉพุาะ ๒๕- การเช/(อมต"อขึ้องการศึ�กษาปฐมวั�ย (เด*กอาย�ต7(ากวั"า ๓ ป9)

ก�บการเร$ยนร� 4ในสูถึานพุ�ฒนาเด*กปฐมวั�ย ๒๕ หลั�กสู�ตรการศึ�กษาปฐมวั�ย สู7าหร�บเด*กอาย� ๓ - ๕ ป9

- จ�ดหมาย ๓๑- คิ�ณลั�กษณะตามวั�ย ๓๒- ระยะเวัลัาเร$ยน ๓๕- สูาระการเร$ยนร� 4 ๓๕

   

- การจ�ดประสูบการณ+ ๓๙

- การประเม!นพุ�ฒนาการ ๔๓- การจ�ดหลั�กสู�ตรสูถึานศึ�กษา ๔๓- การจ�ดการศึ�กษาปฐมวั�ย (เด*กอาย� ๓ - ๕ ป9)

สู7าหร�บกลั�"มเป>าหมายเฉพุาะ ๔๔- การเช/(อมต"อขึ้องการศึ�กษาระด�บปฐมวั�ย

ก�บระด�บประถึมศึ�กษาป9ท$( ๑ ๔๔- การก7าก�บ ต!ดตาม ประเม!นแลัะรายงาน ๔๗

ภาคิผู้นวัก ๔๙

คิวัามน,า  

สูภาพุวั!กฤต!ทางเศึรษฐก!จแลัะสู�งคิมท$(เก!ดขึ้��นอย"างรวัดเร*วัแลัะร�นแรงได4สูร4างคิวัามกดด�นให4เก!ดคิวัามจ7าเป,นอย"างย!(งในการปร�บปร�งเปลั$(ยนแปลังการจ�ดการศึ�กษาขึ้องไทย ให4สูามารถึผู้ลั!ตผู้�4ท$(ม$คิวัามเป,นมน�ษย+ท$(สูมบ�รณ+ ม$คิ�ณธรรมแลัะจร!ยธรรม อ$กท��งร� 4เท"าท�นการเปลั$(ยนแปลังสูามารถึปร�บต�วัอย�"ในสู�งคิมท$(เปลั$(ยนแปลังอย"างม$คิ�ณภาพุ จากผู้ลังานวั!จ�ยทางการแพุทย+* พุบวั"าเด*กปฐมวั�ยไทยจ7านวันมากถึ�ง ๑ ใน ๖ ม$พุ�ฒนาการลั"าช4าไม"สูมวั�ย โดยม$อ�ตราสู"วันเพุ!(มขึ้��นตามอาย� แสูดงวั"าเด*กเหลั"าน$�ขึ้าดโอกาสูเร$ยนร� 4แลัะขึ้าดการอบรมเลั$�ยงด�ท$(เหมาะสูม รวัมท��งจ7านวันเด*กท$(ม$คิวัามต4องการทางการศึ�กษาพุ!เศึษม$เพุ!(มขึ้��น ด4วัยเหต�น$� ผู้�4เก$(ยวัขึ้4องท�กฝ่Mาย จ�งจ7าเป,นต4องตระหน�กถึ�งป5ญหา ม$การเฝ่>าระวั�งแลัะด7าเน!นการให4คิวัาม ช"วัยเหลั/อเด*กอาย�ต7(ากวั"า ๖ ป9ท�กกลั�"มต��งแต"แรกเก!ดตลัอดจนม�"งเน4นการพุ�ฒนาคิ�ณภาพุ การจ�ดการเร$ยนร� 4ท$(สูอดคิลั4องก�บพุ�ฒนาการแลัะศึ�กยภาพุขึ้องเด*ก

ป5ญหาขึ้องสู�งคิมประการหน�(งท$(ม$ผู้ลักระทบอย"างย!(งต"อเด*กปฐมวั�ยไทย คิ/อ คิวัามอ"อนแอขึ้องสูถึาบ�นคิรอบคิร�วัในการท7าหน4าท$(อบรมเลั$�ยงด�เด*ก เด*กปฐมวั�ยจ7านวันหน�(ง อาจได4ร�บการเลั$�ยงด�ท$(ไม"เหมาะสูมอ�นสู"งผู้ลัต"อคิ�ณภาพุช$วั!ตขึ้องเด*กท��งในป5จจ�บ�นแลัะอนาคิต

นอกจากน$�ป5ญหาสู!(งแวัดลั4อมต"างๆ สู"งผู้ลัโดยตรงแลัะโดยอ4อมต"อสู�ขึ้ภาพุอนาม�ยแลัะพุ�ฒนาการ ตลัอดจนการเร$ยนร� 4ขึ้องเด*กปฐมวั�ย รวัมท��งการหลั�(งไหลัเขึ้4ามาขึ้องวั�ฒนธรรมต"างๆ จากภายนอก สู"งผู้ลักระทบต"อการด7าเน!นช$วั!ต ท7าให4จ7าเป,นต4องตระหน�กถึ�งคิวัามสู7าคิ�ญขึ้องการด7ารงเอกลั�กษณ+ ขึ้องวั�ฒนธรรมในสู�งคิมตนเอง การพุ�ฒนาเด*กท$(สูอดคิลั4องก�บบร!บททางวั�ฒนธรรมแลัะ วั!ถึ$ช$วั!ตทางสู�งคิมขึ้องเด*กซึ่�(งม$ลั�กษณะเฉพุาะแลัะแตกต"างก�นไปจ�งม$คิวัามสู7าคิ�ญ

ในโลักท$(คิวัามร� 4แลัะเทคิโนโลัย$เก!ดขึ้��นมากแลัะเป,นไปอย"างรวัดเร*วั มน�ษย+ไม"สูามารถึจดจ7าท�กอย"าง อ$กท��งคิวัามร� 4ไม"ได4อย�"น!(งหร/อเก!ดขึ้��นอย"างช4าพุอท$(จะเร$ยนร� 4ผู้"านผู้�4ร� 4คินใดคินหน�(งอ$กต"อไป มน�ษย+จ7าต4องได4ร�บการพุ�ฒนาให4สูามารถึเต!บโตแลัะเร$ยนร� 4ได4ตลัอดช$วั!ตแลัะต4องเร!(มต��งแต"แรกเก!ด โดยการปลั�กฝ่5งให4เด*กม$เจตคิต!ท$(ด$ต"อการร�บร� 4 เร$ยนร� 4 แลัะม$คิวัามสูามารถึ ในการแสูวังหาคิวัามร� 4 กลั�(นกรองขึ้4อม�ลั เลั/อกใช4แลัะน7ามาใช4ในสูถึานการณ+ท$(ตนต4องการได4อย"างเหมาะสูม นอกจากน$�มน�ษย+ย�งจ7าเป,นต4องม$คิวัามสูามารถึในการเร$ยนร� 4จากผู้�4อ/(นแลัะ ม$ลั�กษณะท$(ท7าให4ผู้�4อ/(นย!นด$ท$(จะแบ"งป5นคิวัามร� 4 ประสูบการณ+ ตลัอดจนหย!บย/(นโอกาสูในการ เร$ยนร� 4ให4 คิ�ณสูมบ�ต!ท$(เอ/�อต"อการเจร!ญงอกงามตลัอดช$วั!ตด�งกลั"าวัจ7าเป,นต4องปลั�กฝ่5งต��งแต" ปฐมวั�ยแลัะต4องพุ�ฒนาอย"างต"อเน/(อง

จากกระแสูคิวัามเปลั$(ยนแปลังในสู�งคิมท$(ผู้"านมา พุ"อแม" ผู้�4ปกคิรอง แลัะช�มชน เห*นคิ�ณคิ"าขึ้องการศึ�กษาแลัะตระหน�กถึ�งสู!ทธ!ขึ้องบ�ตรหลัานท$(จะต4องได4ร�บการศึ�กษาท$(ม$คิ�ณภาพุ ท7าให4พุ"อแม" ผู้�4ปกคิรอง แลัะผู้�4คินในช�มชนจ7านวันมากเร!(มม$คิวัามกระต/อร/อร4นท$(จะเขึ้4ามาม$สู"วันร"วัมร�บร� 4แลัะสูน�บสูน�นการจ�ดการศึ�กษาให4แก"บ�ตรหลัานขึ้องตน รวัมท��งตรวัจสูอบคิ�ณภาพุการจ�ดการศึ�กษาขึ้องสูถึานศึ�กษา คิวัามเปลั$(ยนแปลังทางคิวัามคิ!ดด�งกลั"าวัก"อให4เก!ดคิวัามคิาดหวั�งแลัะผู้ลั�กด�นให4เก!ดพุระราชบ�ญญ�ต!การศึ�กษาแห"งชาต! พุ.ศึ. ๒๕๔๒ ซึ่�(งก7าหนดให4ม$การประก�นคิ�ณภาพุการศึ�กษาท�กระด�บ เพุ/(อให4การศึ�กษาท$(จ�ดโดยสูถึานศึ�กษา ท�กแห"งม$มาตรฐานท�ดเท$ยมก�น

สูถึานพุ�ฒนาเด*กปฐมวั�ยท$(ม$คิ�ณภาพุแลัะมาตรฐานน��นจ7าเป,นจะต4องม$การน7าหลั�กสู�ตรลังสู�"การปฏิ!บ�ต!เพุ/(อให4เด*กปฐมวั�ยได4อย�"ในสู!(งแวัดลั4อมขึ้องการเร$ยนร� 4ท$(เหมาะสูม ด�งน��นจ�งได4 ม$การก7าหนดหลั�กสู�ตรการศึ�กษาปฐมวั�ย พุ�ทธศึ�กราช ๒๕๔๖ ขึ้��นเพุ/(อเป,นแนวัทางในการจ�ดประสูบการณ+การเร$ยนร� 4 ให4ผู้�4เก$(ยวัขึ้4องสูามารถึน7าหลั�กสู�ตรฉบ�บน$�ไปพุ�ฒนาเด*กได4ถึ�กต4องเหมาะสูมม$ประสู!ทธ!ภาพุแลัะมาตรฐานเด$ยวัก�น สูอดคิลั4องก�บพุระราชบ�ญญ�ต!การศึ�กษา แห"งชาต! พุ.ศึ. ๒๕๔๒ แลัะหลั�กสู�ตรการศึ�กษาขึ้��นพุ/�นฐาน พุ�ทธศึ�กราช ๒๕๔๔

ปร�ชญาการศึ�กษาปฐมวั�ย  

การศึ�กษาปฐมวั�ยเป,นการพุ�ฒนาเด*ก ต��งแต"แรกเก!ดถึ�ง ๕ ป9* บนพุ/�นฐาน การอบรมเลั$�ยงด�แลัะการสู"งเสูร!มกระบวันการเร$ยนร� 4 ท$(สูนองต"อธรรมชาต! แลัะพุ�ฒนาการขึ้องเด*กแต"ลัะคิน ตาม ศึ�กยภาพุ ภายใต4บร!บทสู�งคิม-วั�ฒนธรรม ท$(เด*กอาศึ�ยอย�" ด4วัยคิวัามร�ก คิวัามเอ/�ออาทร แลัะคิวัามเขึ้4าใจขึ้องท�กคิน เพุ/(อสูร4างรากฐานคิ�ณภาพุช$วั!ตให4เด*กพุ�ฒนาไปสู�"คิวัามเป,นมน�ษย+ท$(สูมบ�รณ+ เก!ดคิ�ณคิ"าต"อตนเองแลัะสู�งคิม  หลั�กการ  

เด*กท�กคินม$สู!ทธ!ท$(จะได4ร�บการอบรมเลั$�ยงด�แลัะสู"งเสูร!มพุ�ฒนาการ ตลัอดจน การเร$ยนร� 4อย"างเหมาะสูม ด4วัยปฏิ!สู�มพุ�นธ+ท$(ด$ระหวั"างเด*กก�บพุ"อแม" เด*กก�บผู้�4เลั$�ยงด� หร/อบ�คิลัากรท$(ม$คิวัามร� 4คิวัามสูามารถึในการอบรมเลั$�ยงด�แลัะให4การศึ�กษาเด*กปฐมวั�ย เพุ/(อให4เด*กม$โอกาสูพุ�ฒนาตนเองตามลั7าด�บขึ้��นขึ้องพุ�ฒนาการท�กด4าน อย"างสูมด�ลั แลัะเต*มตามศึ�กยภาพุ โดยก7าหนดหลั�กการ ด�งน$�

๑. สู"งเสูร!มกระบวันการเร$ยนร� 4แลัะพุ�ฒนาการท$(คิรอบคิลั�มเด*กปฐมวั�ย ท�กประเภท

๒. ย�ดหลั�กการอบรมเลั$�ยงด�แลัะให4การศึ�กษาท$(เน4นเด*กเป,นสู7าคิ�ญ โดยคิ7าน�งถึ�งคิวัามแตกต"างระหวั"างบ�คิคิลั แลัะวั!ถึ$ช$วั!ตขึ้องเด*กตามบร!บทขึ้องช�มชน สู�งคิม แลัะวั�ฒนธรรมไทย

๓. พุ�ฒนาเด*กโดยองคิ+รวัมผู้"านการเลั"นแลัะก!จกรรมท$(เหมาะสูมก�บวั�ย

๔. จ�ดประสูบการณ+การเร$ยนร� 4ให4สูามารถึด7ารงช$วั!ตประจ7าวั�นได4อย"างม$คิ�ณภาพุแลัะม$คิวัามสู�ขึ้

๕. ประสูานคิวัามร"วัมม/อระหวั"างคิรอบคิร�วั ช�มชน แลัะสูถึานศึ�กษาในการพุ�ฒนาเด*กหลั�กสู�ตรการศึ�กษาปฐมวั�ยสู7าหร�บเด*กอาย�ต7(ากวั"า ๓ ป9 หลั�กสู�ตรการศึ�กษาปฐมวั�ยสู7าหร�บเด*กอาย�ต7(ากวั"า ๓ ป9 

หลั�กสู�ตรการศึ�กษาปฐมวั�ยสู7าหร�บเด*กอาย�ต7(ากวั"า ๓ ป9 จ�ดขึ้��นสู7าหร�บพุ"อแม" ผู้�4เลั$�ยงด�หร/อผู้�4ท$(เก$(ยวัขึ้4องก�บการอบรมเลั$�ยงด�แลัะพุ�ฒนาเด*ก เพุ/(อใช4เป,นแนวัทางในการอบรมเลั$�ยงด�แลัะจ�ดประสูบการณ+การเร$ยนร� 4อย"างเหมาะสูมก�บเด*กเป,นรายบ�คิคิลั จ�ดหมาย

การพุ�ฒนาเด*กอาย�ต7(ากวั"า ๓ ป9 ม�"งสู"งเสูร!มให4เด*กม$พุ�ฒนาการด4านร"างกาย อารมณ+ จ!ตใจ สู�งคิม แลัะสูต!ป5ญญาท$(เหมาะสูมก�บวั�ย คิวัามสูามารถึ คิวัามสูนใจ แลัะคิวัามแตกต"างระหวั"างบ�คิคิลั เพุ/(อให4เด*กม$คิ�ณลั�กษณะท$(พุ�งประสูงคิ+ ด�งน$�

๑. ร"างกายเจร!ญเต!บโตตามวั�ยแลัะม$สู�ขึ้ภาพุด$๒. ใช4อวั�ยวัะขึ้องร"างกายได4คิลั"องแคิลั"วัประสูานสู�มพุ�นธ+ก�น๓. ม$คิวัามสู�ขึ้แลัะแสูดงออกทางอารมณ+ได4เหมาะสูมก�บวั�ย๔. ร�บร� 4แลัะสูร4างปฏิ!สู�มพุ�นธ+ก�บบ�คิคิลัแลัะสู!(งแวัดลั4อมรอบต�วั

๕. ช"วัยเหลั/อตนเองได4เหมาะสูมก�บวั�ย๖. สู/(อคิวัามหมายแลัะใช4ภาษาได4เหมาะสูมก�บวั�ย๗. สูนใจเร$ยนร� 4สู!(งต"างๆ รอบต�วั

 คิ�ณลั�กษณะตามวั�ย

ช"วัง ๓ ป9แรกขึ้องช$วั!ตวั�ยเด*กเป,นช"วังระยะท$(สู7าคิ�ญท$(สู�ด เน/(องจากสูมองขึ้องเด*ก ม$การเจร!ญเต!บโต แลัะพุ�ฒนาอย"างรวัดเร*วั พุ"อแม"หร/อผู้�4เลั$�ยงด�จ�งคิวัรตระหน�กถึ�งคิวัามสู7าคิ�ญขึ้องพุ�ฒนาการหร/อการเปลั$(ยนแปลังต"างๆท$(เก!ดขึ้��นท��งด4านร"างกาย อารมณ+ จ!ตใจ สู�งคิม แลัะสูต!ป5ญญา โดยท$(พุ�ฒนาการขึ้องเด*กในแต"ลัะช"วังอาย�อาจเร*วัหร/อช4ากวั"าเกณฑ์+ท$(ก7าหนดตามวั�ฒ!ภาวัะหร/อคิวัามพุร4อมขึ้องเด*กแลัะม$การพุ�ฒนาเป,นลั7าด�บขึ้��นอย"างต"อเน/(องตามวั�ย ถึ4าสู�งเกตพุบวั"าเด*กไม"ม$คิวัามก4าวัหน4าอย"างช�ดเจนในช"วังระยะเวัลัาหน�(ง พุ"อแม"หร/อผู้�4เลั$�ยงด� จ7าเป,นต4องพุาเด*กไปปร�กษาผู้�4เช$(ยวัชาญหร/อแพุทย+ท�นท$ คิ�ณลั�กษณะตามวั�ยท$(สู7าคิ�ญขึ้องเด*กอาย�ต7(ากวั"า ๓ ป9 ม$ด�งน$�เด*กแรกเก!ด - ๒ เด/อนพุ�ฒนาการด4านร"างกาย

l ผู้งกห�วัห�นซึ่4ายขึ้วัาในท"าคิวั7(าได4l พุลั!กต�วัตะแคิงขึ้4างได4เม/(อนอนหงายl จ4องมองได4 มองเห*นในระยะห"าง ๘ - ๑๒ น!�วัl จ�บถึ/อขึ้องได4นาน ๒ - ๓ นาท$

พุ�ฒนาการด4านอารมณ+แลัะจ!ตใจl ตกใจง"ายเม/(อได4ย!นเสู$ยงด�งl ท7าเสู$ยงในคิอเบาๆ เม/(อร� 4สู�กพุอใจ

พุ�ฒนาการด4านสู�งคิมl สูบตา จ4องหน4าแม"l ย!�มได4l หย�ดร4องไห4เม/(อม$คินอ�4มl ชอบให4ม$คินเลั"นด4วัย

พุ�ฒนาการด4านสูต!ป5ญญาl หย�ดฟั5งห�นหาเสู$ยงl ท7าเสู$ยงอ4อแอ4l ใช4เสู$ยงร4องท$(ต"างก�นเม/(อห!วัหร/อเจ*บl สูนใจมองใบหน4าคินมากกวั"าสู!(งขึ้อง

 เด*กอาย� ๒ - ๔ เด/อนพุ�ฒนาการด4านร"างกาย

l ช�นคิอในท"าคิวั7(าได4 l เหย$ยดขึ้าย�นพุ/�นได4เม/(อจ�บย/น l เร!(มคิวั4าจ�บสู!(งขึ้องl มองตามสู!(งท$(เคิลั/(อนไหวัซึ่4าย/ขึ้วัา บน/ลั"าง ได4

พุ�ฒนาการด4านอารมณ+แลัะจ!ตใจl ย!�มง"าย ห�วัเราะเสู$ยงด�งเม/(อพุอใจl แสูดงอารมณ+ คิวัามร� 4สู�กทางสู$หน4า

พุ�ฒนาการด4านสู�งคิมl ร4องไห4เพุ/(อบอกคิวัามต4องการ เง$ยบเสู$ยงเม/(อเห*นหน4าคินl สู"งเสู$ยงโต4ตอบเสู$ยงพุ�ดแลัะรอยย!�มขึ้องแม"l สูนใจมองแลัะย!�มให4ก�บตนเองในกระจก

พุ�ฒนาการด4านสูต!ป5ญญาl จ7าหน4าแม"แลัะคินในคิรอบคิร�วัได4l สู"งเสู$ยงอ4อแอ4 พุยายามท7าเสู$ยงต"างๆ ในคิอl หย�ดฟั5งเสู$ยง ห�นตามเสู$ยงเคิาะl สูนใจจ4องมองสู!(งท$(เคิลั/(อนไหวัหร/อม$เสู$ยง

 เด*กอาย� ๔ - ๖ เด/อนพุ�ฒนาการด4านร"างกาย

l นอนคิวั7(า ยกศึ$รษะ ย�นหน4าอกได4สู�งl น�(งได4โดยพุ"อแม"ต4องประคิอง

l คิ/บ พุลั!กคิวั7(าพุลั!กหงายl มองตามสู!(งท$(ผู้"านไปเร*วัได4l ไขึ้วั"คิวั4า ใช4ม/อคิวั4าหย!บขึ้องได4มากขึ้��น

พุ�ฒนาการด4านอารมณ+แลัะจ!ตใจl สู"งเสู$ยงแสูดงอารมณ+ต"างๆl ร� 4จ�กแสูดงปฏิ!ก!ร!ยาต"อต4านเม/(อไม"พุอใจ

พุ�ฒนาการด4านสู�งคิมl ห�นหาเสู$ยงเร$ยกช/(อl ย!�มให4คินอ/(น

พุ�ฒนาการด4านสูต!ป5ญญาl จ7าหน4าแม"แลัะคินคิ�4นเคิยได4l สู"งเสู$ยงตามเม/(อได4ย!นเสู$ยงพุ�ดหร/อม$ใคิรมาพุ�ดด4วัยl เขึ้4าใจคิ7าเร$ยกช/(อคินหร/อสู!(งขึ้องง"ายๆl ชอบมองสู7ารวัจสู!(งขึ้อง สูนใจรายลัะเอ$ยดต"างๆ

 เด*กอาย� ๖ - ๘ เด/อนพุ�ฒนาการด4านร"างกาย

l ห�นหน4าแลัะเอ$�ยวัต�วัไปมาได4ด$l น�(งทรงต�วัได4เองl ลั�กขึ้��นน�(งเองได4l ยกต�วัในท"าคิลัานl คิลัานได4l เอ/�อมม/อหย!บขึ้องด4วัยม/อขึ้4างเด$ยวัl เปลั$(ยนม/อถึ/อขึ้องได4

พุ�ฒนาการด4านอารมณ+แลัะจ!ตใจl ผู้�กพุ�นก�บพุ"อแม" หร/อผู้�4เลั$�ยงด�ใกลั4ช!ดl เร!(มกลั�วัคินแปลักหน4าl แสูดงอารมณ+เปOดเผู้ยตามคิวัามร� 4สู�กl ร� 4จ�กแสูดงท"าทางด$ใจ ห�วัเราะ อาย

พุ�ฒนาการด4านสู�งคิมl เลั$ยนแบบก!ร!ยาท"าทางขึ้องคินl แสูดงออกถึ�งการร�บร� 4อารมณ+แลัะคิวัามร� 4สู�กขึ้องผู้�4อ/(น

พุ�ฒนาการด4านสูต!ป5ญญาl พุยายามเลั$ยนแบบเสู$ยงต"างๆ ท$(ได4ย!นl พุ�ดคิ�ยคินเด$ยวัl ท7าเสู$ยงซึ่7�าๆ เช"น มามา หม7(าหม7(า l ชอบสู7ารวัจสู!(งต"างๆ รอบต�วัโดยเอาเขึ้4าปากl สูนใจรายลัะเอ$ยดเลั*กๆ น4อยๆ ขึ้องสู!(งขึ้อง

 เด*กอาย� ๘ - ๑๒ เด/อนพุ�ฒนาการด4านร"างกาย

l คิลัานได4คิลั"อง คิลัานขึ้��นบ�นไดได4 l น�(งต�วัตรงได4l เกาะย/นได4ช"วังสู��นๆ l เกาะเด!นได4l ย/นได4ช�(วัคิร� " แลัะน�(งลังจากท"าย/นได4l หย!บขึ้องใสู"ถึ4วัยแลัะหย!บออกได4l หย!บขึ้องช!�นเลั*กด4วัยน!�วัห�วัแม"ม/อแลัะน!�วัช$�ได4l ตบม/อ โบกม/อได4l ใช4ม/อท��งสูองขึ้4างท7างานคินลัะอย"างได4l มองตามขึ้องตก

พุ�ฒนาการด4านอารมณ+แลัะจ!ตใจl เร!(มร� 4จ�กท7าตามใจตนเองl ผู้�กพุ�นก�บผู้�4เลั$�ยงด�ใกลั4ช!ด

พุ�ฒนาการด4านสู�งคิมl ต!ดแม" กลั�วัการแยกจากl เขึ้4าใจท"าทางแลัะสู$หน4าคินอ/(นl กลั�วัคินแปลักหน4าแลัะสูถึานท$(ใหม"ๆ

l เลั$ยนแบบสู$หน4า ท"าทางแลัะเสู$ยงl ช$�บอกคิวัามต4องการได4l ให4คิวัามร"วัมม/อเม/(อแต"งต�วัl แยกต�วัเองแลัะเงาในกระจกได4

พุ�ฒนาการด4านสูต!ป5ญญาl ร� 4จ�กเช/(อมโยงคิ7าพุ�ดก�บการกระท7า เช"น �ไม" � จะสู�(นห�วั �บPาย บาย �

จะโบกม/อl ชอบฟั5งคิ7าซึ่7�าๆ เสู$ยงสู�งๆ ต7(าๆ l ร� 4วั"าคิ7าต"างๆ เป,นสู�ญลั�กษณ+ขึ้องวั�ตถึ�น��นๆ เช"น ถึ4าพุ�ดวั"านกจะช$�

ไปท$(ท4องฟั>า l เร!(มพุ�ดเป,นคิ7าๆ ได4บ4าง เช"น พุ"อ แม"l เร$ยนร� 4คิ7าใหม"เพุ!(มขึ้��นl คิ4นหาขึ้องท$(ปOดซึ่"อนจากสูายตาได4

 เด*กอาย� ๑๒ - ๑๘ เด/อนพุ�ฒนาการด4านร"างกาย

l ลั�กขึ้��นย/นเองได4l เด!นได4เองl ขึ้��นบ�นไดโดยม$คินจ�งl เร!(มวั!(งได4 l เลั"นกลั!�งลั�กบอลัเบาๆ ได4l ถึอดเสู/�อผู้4าง"ายๆ เองได4 เช"น กางเกงเอวัร�ด ถึ�งเท4าl ก4มลังหย!บขึ้องท$(พุ/�นได4โดยไม"หกลั4ม

พุ�ฒนาการด4านอารมณ+แลัะจ!ตใจl พุยายามท7าสู!(งต"างๆ ด4วัยตนเอง ขึ้�ดใจจะโกรธl แสูดงท"าทางพุอใจเม/(อได4ย!นเสู$ยงเพุลัง เช"น โยกต�วัไปตาม

จ�งหวัะเพุลังl อารมณ+เปลั$(ยนแปลังง"าย ชอบขึ้วั4างขึ้องเวัลัาโกรธ

พุ�ฒนาการด4านสู�งคิม

l เขึ้4าใจท"าทางแลัะสู$หน4าคินอ/(นl สูนใจการกระท7าขึ้องผู้�4ใหญ"l เร!(มช"วัยเหลั/อตนเองได4l ชอบเลั"นคินเด$ยวั แต"ม$ผู้�4ใหญ"ในสูายตาl หวังขึ้อง

พุ�ฒนาการด4านสูต!ป5ญญาl ร� 4จ�กช/(อตนเองl แสูดงคิวัามคิ!ดแลัะจ!นตนาการl เร!(มเปลั"งเสู$ยงหร/อกลั"าวัคิ7าพุ�ดเก$(ยวัก�บการกระท7าท$(ท7าอย�"l เขึ้4าใจคิ7าพุ�ดง"ายๆ ได4l พุ�ดเป,นคิ7าๆ ได4มากขึ้��นl ท�กทายโดยการใช4เสู$ยงพุร4อมท"าทางอย"างเหมาะสูมl สูนใจสู7ารวัจสู!(งรอบต�วัl ลัองผู้!ดลัองถึ�กเพุ/(อแก4ป5ญหาl ขึ้$ดเขึ้$ยนเสู4นย�"งๆ ได4

 เด*กอาย� ๑๘ - ๒๔ เด/อนพุ�ฒนาการด4านร"างกาย

l เด!นไปขึ้4างหน4าหร/อด4านขึ้4างl เด!นถึอยหลั�งl กระโดดสูองขึ้าอย�"ก�บท$(ได4l เด!นขึ้��นบ�นได โดยจ�บราวัl ด�งหร/อผู้ลั�กสู!(งขึ้องขึ้ณะเด!นl ใช4ขึ้4อม/อได4มากขึ้��น เช"น หม�นม/อ หม�นสู!(งขึ้อง ฯลัฯ

พุ�ฒนาการด4านอารมณ+แลัะจ!ตใจl กลั�วัคิวัามม/ด กลั�วัเสู$ยงด�ง กลั�วัการถึ�กท!�งให4อย�"คินเด$ยวัl ใช4คิ7าพุ�ดแสูดงอารมณ+ เช"น ไม"เอา ออกไปl ต4องการคิวัามเป,นต�วัขึ้องต�วัเอง ต"อต4านคิ7าสู�(ง

พุ�ฒนาการด4านสู�งคิม

l ใช4ช4อนต�กอาหารเองได4 แต"หกเลัอะเทอะบ4างl ด/(มน7�าจากแก4วัได4เองl ชอบม$สู"วันร"วัมในงานบ4านl บอกสู!(งท$(ต4องการด4วัยคิ7าพุ�ดง"ายๆ ได4l ร� 4จ�กการขึ้อ

พุ�ฒนาการด4านสูต!ป5ญญาl พุ�ดคิ7าต"อก�น เช"น ไปเท$(ยวั ก!นขึ้4าวั ฯลัฯl เลั$ยนแบบคิ7าพุ�ดท$(ผู้�4ใหญ"พุ�ดl ชอบฟั5งน!ทานเร/(องสู��นๆ l พุยายามท7าตามคิ7าสู�(ง l ม$คิวัามเขึ้4าใจเร/(องเวัลัาจ7าก�ดมาก ร� 4แต"เพุ$ยงเด$Rยวัน$� เด$Rยวัก"อนl เร$ยกหร/อช$�สู"วันต"างๆ ขึ้องร"างกายได4l เร!(มจ7าช/(อวั�ตถึ�สู!(งขึ้องท$(พุบเห*นบ"อยๆ ได4l ขึ้$ดเขึ้$ยนเสู4นต"างๆ แต"ย�งไม"ช�ดเจนl วัางขึ้องซึ่4อนก�นได4 ๓ ช��น

 เด*กอาย� ๒๔ - ๓๖ เด/อนพุ�ฒนาการด4านร"างกาย

l วั!(งคิลั"องขึ้��นแต"ไม"สูามารถึหย�ดได4ท�นท$l เด!นถึอยหลั�งได4l เด!นขึ้��นลังบ�นไดได4เองโดยวัางเท4าท��ง ๒ ขึ้4างบนบ�นไดขึ้��นเด$ยวัl สูลั�บเท4าขึ้��นบ�นไดได4เม/(ออาย�ย"าง ๓ ป9l หย!บขึ้องช!�นเลั*กๆ ได4 แต"หลั�ดม/อง"ายl จ�บด!นสูอแท"งใหญ"ๆ ได4ด4วัยน!�วัช$�แลัะน!�วัห�วัแม"ม/อ

พุ�ฒนาการด4านอารมณ+แลัะจ!ตใจl แสูดงอารมณ+คิวัามร� 4สู�กต"างๆ ด4วัยคิ7าพุ�ดl ม$คิวัามร� 4สู�กท$(ด$ต"อตนเอง เม/(อได4ร�บการยอมร�บหร/อชมเชยl ม$คิวัามเป,นต�วัขึ้องต�วัเอง

พุ�ฒนาการด4านสู�งคิม

l เลั"นรวัมก�บคินอ/(น แต"ต"างคินต"างเลั"นl เร!(มร� 4จ�กเลั"นเป,นกลั�"มก�บเด*กอ/(นl พุยายามช"วัยต�วัเองในเร/(องการแต"งต�วัl ร� 4จ�กขึ้อแลัะเร!(มร� 4จ�กให4l เร!(มร� 4จ�กรอคิอย

พุ�ฒนาการด4านสูต!ป5ญญาl ม$ช"วังคิวัามสูนใจก�บขึ้องบางอย"างได4นาน ๓-๕ นาท$ l ชอบด�หน�งสู/อภาพุ l ชอบฟั5งบทกลัอน น!ทาน คิ7าคิลั4องจองl สูนใจคิ4นคิวั4า สู7ารวัจสู!(งต"างๆ l เร!(มประโยคิคิ7าถึาม �อะไร�l สูนใจอยากร� 4อยากเห*นสู!(งรอบต�วั l ขึ้$ดเขึ้$ยนเสู4นตรงเป,นแนวัด!(งได4l วัางขึ้องซึ่4อนก�นได4 ๔ - ๖ ช��น

 สูาระการเร$ยนร� 4

เด*กอาย�ต7(ากวั"า ๓ ป9สูามารถึร�บร� 4แลัะเร$ยนร� 4สู!(งต"างๆรอบต�วัได4ต��งแต"เก!ด พุ"อแม"หร/อ ผู้�4เลั$�ยงด�ถึ/อเป,นบ�คิคิลัสู7าคิ�ญท$(สู�ดในการช"วัยสู"งเสูร!มแลัะสูน�บสูน�นให4เด*กได4พุ�ฒนาศึ�กยภาพุขึ้องตนอย"างเต*มท$( โดยวัางรากฐานการเร$ยนร� 4จากประสูบการณ+ตรง ให4เด*กม$ปฏิ!สู�มพุ�นธ+ก�บ บ�คิคิลัต"างๆ ท$(อย�"ใกลั4ต�วัแลัะก�บสู!(งแวัดลั4อมรอบต�วัในช$วั!ตประจ7าวั�น ซึ่�(งเด*กจะร�บร� 4แลัะเร$ยนร� 4ผู้"านประสูาทสู�มผู้�สูท��ง ๕ แลัะการเคิลั/(อนไหวั จากเร/(องท$(ง"ายไปสู�"เร/(องท$(ซึ่�บซึ่4อนมากขึ้��น ตามคิวัามสูามารถึขึ้องวั�ย การอบรมเลั$�ยงด�แลัะพุ�ฒนาเด*กให4เหมาะสูมก�บคิวัามต4องการ คิวัามสูนใจ พุ�ฒนาการ แลัะคิวัามสูามารถึขึ้องเด*กจ�งจ7าเป,นต4องคิ7าน�งถึ�งประสูบการณ+สู7าคิ�ญ แลัะสูาระท$(เด*กในวั�ยน$�คิวัรเร$ยนร� 4 ตลัอดจนสู"งเสูร!มคิ�ณธรรม จร!ยธรรม เพุ/(อเป,นพุ/�นฐาน การเร$ยนร� 4ท$(จะเช/(อมโยงคิวัามคิ!ดในระด�บท$(สู�งขึ้��นต"อไป

สูาระการเร$ยนร� 4ก7าหนดเป,น ๒ สู"วัน ด�งน$�

๑. ประสูบการณ+สู7าคิ�ญประสูบการณ+สู7าคิ�ญเป,นสู!(งจ7าเป,นอย"างย!(งท$(จะต4องเก!ดขึ้��นในต�วัเด*ก

เพุ/(อพุ�ฒนาเด*กท��งทางด4านร"างกาย อารมณ+ จ!ตใจ สู�งคิม แลัะสูต!ป5ญญา โดยเฉพุาะในระยะแรกเร!(มช$วั!ตหร/อช"วังระยะปฐมวั�ยม$คิวัามสู7าคิ�ญเป,นพุ!เศึษ เน/(องจากเป,นรากฐานขึ้องพุ�ฒนาการก4าวัต"อไปขึ้องช$วั!ตบ�คิคิลัแต"ลัะคิน ตลัอดจนเป,นป5จจ�ยสู7าคิ�ญท$(ก7าหนดคิวัามสูามารถึ แรงจ�งใจ ใฝ่Mเร$ยนร� 4 ใฝ่Mด$ แลัะคิวัามกระต/อร/อร4นในการพุ�ฒนาตนเองขึ้องเด*ก ท$(จะสู"งผู้ลัต"อเน/(องจากช"วังวั�ยเด*ก ไปสู�"วั�ยร� "นแลัะวั�ยผู้�4ใหญ" ประสูบการณ+สู7าคิ�ญจะเก$(ยวัขึ้4องก�บการจ�ดสูภาพุแวัดลั4อมท�กด4านท$(กระต�4นให4เด*กเก!ดการเร$ยนร� 4แลัะม$คิวัามสูามารถึในการสูร4างคิวัามสู�มพุ�นธ+ก�บสู!(งต"างๆ รอบต�วั ในวั!ถึ$ช$วั!ตขึ้องเด*กแลัะในสู�งคิมภายนอก อ�นจะสู�(งสูมเป,นท�กษะพุ/�นฐานท$(จ7าเป,นต"อการเร$ยนร� 4 แลัะสูามารถึพุ�ฒนาต"อเน/(องไปสู�"ระด�บท$(สู�งขึ้��น

ประสูบการณ+สู7าคิ�ญท$(สู"งเสูร!มพุ�ฒนาการทางร"างกาย อารมณ+ จ!ตใจ สู�งคิม แลัะ สูต!ป5ญญา ประกอบด4วัยการอบรมเลั$�ยงด�ขึ้องพุ"อแม"หร/อผู้�4เลั$�ยงด�ในการสูน�บสูน�นให4เด*ก ได4ม$ประสูบการณ+ด4วัยการใช4ประสูาทสู�มผู้�สูท��ง ๕ การเคิลั/(อนไหวัสู"วันต"างๆ ขึ้องร"างกาย การสูร4างคิวัามร�กคิวัามผู้�กพุ�นก�บคินใกลั4ช!ด การปฏิ!สู�มพุ�นธ+ก�บผู้�4คินแลัะสู!(งต"างๆ รอบต�วั แลัะการร� 4จ�กใช4ภาษาสู/(อคิวัามหมาย ด�งน��น การฝ่Sกท�กษะต"างๆ ผู้"านการปฏิ!บ�ต!ก!จวั�ตรประจ7าวั�น แลัะการเลั"นเพุ/(อให4เด*กเก!ดการเร$ยนร� 4จากการเลั$ยนแบบ ลัองผู้!ดลัองถึ�ก สู7ารวัจ ทดลัอง แลัะ ลังม/อกระท7าจร!ง การปฏิ!สู�มพุ�นธ+ก�บวั�ตถึ�สู!(งขึ้อง บ�คิคิลั แลัะธรรมชาต!รอบต�วัเด*กตามบร!บทขึ้องสูภาพุแวัดลั4อม จ7าเป,นต4องม$การจ�ดประสูบการณ+สู7าคิ�ญแบบองคิ+รวัมท$(ย�ดเด*กเป,นศึ�นย+กลัาง ด�งต"อไปน$�

๑.๑ ประสูบการณ+สู7าคิ�ญท$(สู"งเสูร!มพุ�ฒนาการด4านร"างกาย เป,นการสูน�บสูน�นให4เด*กได4ม$โอกาสูพุ�ฒนาการใช4กลั4ามเน/�อใหญ" (กลั4ามเน/�อแขึ้น-ขึ้า-ลั7าต�วั) กลั4ามเน/�อเลั*ก(กลั4ามเน/�อม/อ-น!�วัม/อ) แลัะการประสูานสู�มพุ�นธ+ระหวั"างกลั4ามเน/�อแลัะระบบประสูาท (กลั4ามเน/�อม/อ-ประสูาทตา) ในการท7าก!จวั�ตรประจ7าวั�นหร/อท7าก!จกรรมต"างๆ เช"น การเคิลั/(อนไหวัสู"วัน

ต"างๆขึ้องร"างกายตามจ�งหวัะดนตร$ การเลั"นเคิร/(องเลั"นสู�มผู้�สู การเลั"นออกก7าลั�งกลัางแจ4ง เป,นต4น

ประสูบการณ+สู7าคิ�ญท$(คิวัรสู"งเสูร!ม ประกอบด4วัย การเคิลั/(อนไหวัแลัะการทรงต�วั การประสูานสู�มพุ�นธ+ขึ้องกลั4ามเน/�อแลัะระบบประสูาท เด*กคิวัรม$โอกาสูเร$ยนร� 4ผู้"านก!จกรรมแลัะการเลั"นในสูภาพุแวัดลั4อมใกลั4ต�วั ได4ร�บประสูบการณ+การใช4กลั4ามเน/�อใหญ" กลั4ามเน/�อเลั*ก แลัะฝ่Sกการประสูานสู�มพุ�นธ+ระหวั"างแขึ้นก�บขึ้า ม/อก�บปาก ม/อก�บตาไปด4วัยก�น

๑.๒ ประสูบการณ+สู7าคิ�ญท$(สู"งเสูร!มพุ�ฒนาการด4านอารมณ+ จ!ตใจ เป,นการ สูน�บสูน�นให4เด*กได4แสูดงออกทางอารมณ+แลัะคิวัามร� 4สู�กท$(เหมาะสูมก�บวั�ย ม$คิวัามสู�ขึ้ ร"าเร!ง แจ"มใสู ได4พุ�ฒนาคิวัามร� 4สู�กท$(ด$ต"อตนเอง แลัะคิวัามเช/(อม�(นในตนเอง จากการปฏิ!บ�ต!ก!จกรรมต"างๆ ในช$วั!ตประจ7าวั�น เช"น เลั"น ฟั5งน!ทาน ท"องคิ7าคิลั4องจอง ร4องเพุลัง เป,นต4น

ประสูบการณ+สู7าคิ�ญท$(คิวัรสู"งเสูร!ม ประกอบด4วัย การร�บร� 4อารมณ+หร/อคิวัามร� 4สู�กขึ้องตนเอง การแสูดงอารมณ+ท$(เป,นสู�ขึ้ การคิวับคิ�มอารมณ+แลัะการแสูดงออก พุ"อแม"หร/อ ผู้�4เลั$�ยงด�เป,นบ�คิคิลัท$(ม$สู"วันสู7าคิ�ญอย"างย!(งในการท7าให4เด*กร� 4สู�กเป,นท$(ร �ก อบอ�"น ม�(นคิง เก!ดคิวัามร� 4สู�กปลัอดภ�ย ไวั4วัางใจ ซึ่�(งจะสู"งผู้ลัให4เด*กสูร4างคิวัามร� 4สู�กท$(ด$ต"อตนเองแลัะเร$ยนร� 4ท$(จะสูร4างคิวัามสู�มพุ�นธ+ท$(ด$ก�บผู้�4อ/(น

๑.๓ ประสูบการณ+สู7าคิ�ญท$(สู"งเสูร!มพุ�ฒนาการด4านสู�งคิม เป,นการสูน�บสูน�นให4เด*กได4ม$โอกาสูปฏิ!สู�มพุ�นธ+ก�บบ�คิคิลัแลัะสู!(งแวัดลั4อมต"างๆรอบต�วัในช$วั!ตประจ7าวั�น ได4ปฏิ!บ�ต!ก!จกรรมต"างๆ เช"น เลั"นอย"างอ!สูระ เลั"นรวัมกลั�"มก�บผู้�4อ/(น แบ"งป5นหร/อให4 ร� 4จ�กรอคิอย ใช4ภาษาบอกคิวัามต4องการ ช"วัยเหลั/อตนเองในก!จวั�ตรประจ7าวั�นได4

ประสูบการณ+สู7าคิ�ญท$(คิวัรสู"งเสูร!ม ประกอบด4วัย การช"วัยเหลั/อตนเอง การปร�บต�วั อย�"ในสู�งคิม เด*กคิวัรม$โอกาสูได4เลั"นรวัมกลั�"มหร/อท7าก!จกรรมร"วัมก�บผู้�4อ/(นไม"วั"าจะเป,นเด*ก วั�ยเด$ยวัก�นหร/อต"างวั�ย เพุศึเด$ยวัก�นหร/อต"างเพุศึหร/อผู้�4ใหญ"อย"างสูม7(าเสูมอ ตลัอดจนฝ่Sกให4 ช"วัยเหลั/อตนเองในก!จวั�ตรประจ7าวั�นตามวั�ยท$(เด*กสูามารถึท7าได4

๑.๔ ประสูบการณ+สู7าคิ�ญท$(สู"งเสูร!มพุ�ฒนาการด4านสูต!ป5ญญา เป,นการสูน�บสูน�นให4เด*กได4ร�บร� 4แลัะเร$ยนร� 4สู!(งต"างๆ รอบต�วัในช$วั!ตประจ7าวั�นผู้"านประสูาทสู�มผู้�สูท��ง ๕ แลัะการเคิลั/(อนไหวั ได4พุ�ฒนาการใช4ภาษาสู/(อคิวัามหมายแลัะคิวัามคิ!ด ร� 4จ�กสู�งเกตคิ�ณลั�กษณะต"างๆ ไม"วั"าจะเป,นสู$ ขึ้นาด ร�ปร"าง ร�ปทรง ผู้!วัสู�มผู้�สู จดจ7าช/(อเร$ยกสู!(งต"างๆ รอบต�วั ม$การฝ่Sกการใช4อวั�ยวัะร�บสู�มผู้�สูต"างๆ ได4แก" ตา ห� จม�ก ลั!�น แลัะผู้!วัหน�งในการแยกแยะสู!(งท$(ร �บร� 4แลัะเร$ยนร� 4เก$(ยวัก�บคิวัามเหม/อน คิวัามแตกต"าง แลัะม!ต!สู�มพุ�นธ+

ประสูบการณ+สู7าคิ�ญท$(คิวัรสู"งเสูร!ม ประกอบด4วัย การสู�งเกต การฟั5ง การคิ!ด การแก4ป5ญหา แลัะภาษา เด*กคิวัรได4ร�บการช$�แนะให4ร� 4จ�กคิ�ณลั�กษณะหร/อคิ�ณสูมบ�ต!ขึ้อง สู!(งต"างๆรอบต�วั สู�งเกตวั�ตถึ�หร/อสู!(งขึ้องท$(ม$สู$สู�นแลัะร�ปทรงท$(แตกต"างก�น เด*กคิวัรได4ฝ่Sก การฟั5งเสู$ยงต"างๆ รอบต�วั โดยเฉพุาะเสู$ยงพุ�ดหยอกลั4อโต4ตอบขึ้องพุ"อแม"หร/อผู้�4เลั$�ยงด� เพุ/(อ กระต�4นให4เด*กออกเสู$ยงแลัะเลั$ยนเสู$ยงจนพุ�ฒนาเป,นคิ7าพุ�ดท$(สู/(อคิวัามหมายได4มากขึ้��น เด*กคิวัรม$โอกาสูสู7ารวัจ คิ4นคิวั4า ทดสูอบ ทดลัองวั�ตถึ�สู!(งขึ้องท$(เป,นขึ้องจร!ง สู!(งขึ้องท$(เลั$ยนแบบขึ้องจร!ง แลัะสู!(งขึ้องท$(ไม"ม$ร�ปแบบช�ดเจน ตลัอดจนฝ่Sกให4เด*กได4คิ!ดวัางแผู้น คิ!ดต�ดสู!นใจหร/อ คิ!ดแก4ป5ญหาในเร/(องท$(ง"ายๆ ด4วัยตนเอง แลัะให4เด*กได4แสูดงออกถึ�งจ!นตนาการ คิวัามคิ!ดสูร4างสูรรคิ+ ต"างๆ ออกมาเป,นภาพุวัาดหร/อบอกเลั"าเร/(องราวัต"างๆ ตามคิวัามสูามารถึขึ้องวั�ย

๒. สูาระท$(คิวัรเร$ยนร� 4สูาระท$(จะให4เด*กอาย�ต7(ากวั"า ๓ ป9 เร$ยนร� 4คิวัรเป,นเร/(องท$(อย�"ใกลั4ต�วั

เด*กเป,นลั7าด�บแรก แลั4วัจ�งขึ้ยายไปถึ�งเร/(องท$(อย�"ไกลัต�วัเด*ก ซึ่�(งขึ้4อม�ลัท$(เด*กเร!(มต4นเร$ยนร� 4มาจากการพุ�ดคิ�ยโต4ตอบ ช$�ชวันให4ด� สูอน หร/อพุ�ดบอก โดยพุ"อแม"หร/อผู้�4เลั$�ยงด� ให4เด*กร� 4จ�กช/(อเร$ยกแลัะคิ�ณสูมบ�ต!ขึ้องสู!(งต"างๆ ใกลั4ต�วัเด*ก สูาระท$(คิวัรเร$ยนร� 4ม$ด�งน$�

๒.๑ เร/(องราวัเก$(ยวัก�บต�วัเด*ก เด*กคิวัรจะได4ร� 4จ�กช/(อขึ้องตนเอง เร!(มต4นจาก ช/(อเลั"น ได4ร� 4จ�กร�ปร"าง หน4าตาแลัะช/(อเร$ยกสู"วันต"างๆ

ขึ้องร"างกาย ตลัอดจนได4สู7ารวัจ คิวัามสูามารถึขึ้องตนเองในการท7าสู!(งต"างๆ ได4 เช"น คิลัานได4 หย!บขึ้องได4 เป,นต4น

๒.๒ เร/(องราวัเก$(ยวัก�บบ�คิคิลัแลัะสูถึานท$(แวัดลั4อมเด*ก เด*กคิวัรจะม$โอกาสูร� 4จ�กช/(อขึ้องพุ"อแม" พุ$(น4องแลัะบ�คิคิลัต"างๆ ในคิรอบคิร�วั ตลัอดจนม$โอกาสูได4พุบปะ พุ�ดคิ�ย ท7าคิวัามร� 4จ�กก�บช/(อเร$ยกหร/อสูรรพุนามแทนต�วัขึ้องญาต!หร/อผู้�4เลั$�ยงด� รวัมท��งม$ปฏิ!สู�มพุ�นธ+ก�บผู้�4คินในคิรอบคิร�วั ช�มชนแลัะสู�งคิม-วั�ฒนธรรมท$(อย�"ใกลั4ต�วัในช$วั!ตประจ7าวั�น เช"น เลั"นก�บ พุ$(น4องในบ4าน ไปตลัาดก�บแม" เป,นต4น

๒.๓ ธรรมชาต!รอบต�วั เด*กคิวัรจะได4ร� 4จ�กช/(อสู!(งม$ช$วั!ตแลัะสู!(งไม"ม$ช$วั!ตรอบต�วั รวัมท��งม$การเช/(อมโยงลั�กษณะหร/อคิ�ณสูมบ�ต!อย"างง"ายๆขึ้องสู!(งต"างๆ ในธรรมชาต!ท$(พุบเห*นในช$วั!ตประจ7าวั�นจากการช$�แนะหร/อสู7ารวัจ

๒.๔ สู!(งต"างๆ รอบต�วัเด*ก เด*กคิวัรจะได4ร� 4จ�กช/(อขึ้องวั�ตถึ�สู!(งขึ้อง เคิร/(องใช4หร/อขึ้องเลั"นท$(อย�"รอบต�วั รวัมท��งม$การเช/(อมโยงลั�กษณะหร/อคิ�ณสูมบ�ต!อย"างง"ายๆ ขึ้องสู!(งต"างๆ ท$(อย�"ใกลั4ต�วัเด*ก เช"น สู$ ร�ปร"าง ร�ปทรง ขึ้นาด ผู้!วัสู�มผู้�สู เป,นต4น การจ�ดประสูบการณ+

การจ�ดประสูบการณ+สู7าหร�บเด*กอาย�ต7(ากวั"า ๓ ป9 เพุ/(อให4เด*กได4เร$ยนร� 4จาก ประสูบการณ+ตรง เก!ดคิวัามร� 4 ท�กษะ คิ�ณธรรม จร!ยธรรม ได4พุ�ฒนาท��งด4านร"างกาย อารมณ+ จ!ตใจ สู�งคิม แลัะสูต!ป5ญญา ซึ่�(งสูามารถึจ�ดในร�ปขึ้องก!จกรรมบ�รณาการผู้"านการเลั"น ด�งน$�

๑. หลั�กการจ�ดประสูบการณ+ คิวัรคิ7าน�งถึ�งสู!(งสู7าคิ�ญต"อไปน$�๑.๑ เลั$�ยงด�เด*กให4ม$สู�ขึ้ภาพุท$(ด$แลัะปลัอดภ�ย๑.๒ ม$ปฏิ!สู�มพุ�นธ+ท$(ด$ก�บเด*กด4วัยวัาจาแลัะท"าท$ท$(อบอ�"นเป,น

ม!ตร๑.๓ จ�ดประสูบการณ+การเร$ยนร� 4ให4สูอดคิลั4องก�บธรรมชาต!

คิวัามต4องการแลัะพุ�ฒนาการขึ้องเด*ก

๑.๔ จ�ดสูภาพุแวัดลั4อมท$(ปลัอดภ�ย เอ/�อต"อการเร$ยนร� 4ตามวั�ยขึ้องเด*ก

๑.๕ ประเม!นการเจร!ญเต!บโตแลัะพุ�ฒนาการเด*กอย"างต"อเน/(องสูม7(าเสูมอ

๑.๖ ประสูานคิวัามร"วัมม/อระหวั"างคิรอบคิร�วั ช�มชน แลัะสูถึานศึ�กษาในการพุ�ฒนาเด*ก

๒. แนวัการจ�ดประสูบการณ+ ๒.๑ ด�แลัสู�ขึ้ภาพุอนาม�ยแลัะตอบสูนองคิวัามต4องการพุ/�นฐาน

ทางร"างกายแลัะจ!ตใจขึ้องเด*ก๒.๒ สูร4างบรรยากาศึขึ้องคิวัามร�ก คิวัามอบอ�"น คิวัามไวั4วัางใจ

แลัะคิวัามม�(นคิงทางอารมณ+๒.๓ จ�ดประสูบการณ+ตรง ให4เด*กได4เลั/อก ลังม/อกระท7าแลัะ

เร$ยนร� 4จาก ประสูาทสู�มผู้�สูท��ง ๕ แลัะการเคิลั/(อนไหวัผู้"านการเลั"น

๒.๔ เปOดโอกาสูให4เด*กม$ปฏิ!สู�มพุ�นธ+ก�บบ�คิคิลัท$(แวัดลั4อมแลัะสู!(งต"างๆ รอบต�วัเด*ก อย"างหลัากหลัาย

๒.๕ จ�ดสูถึานท$( วั�สูด�อ�ปกรณ+ เคิร/(องใช4แลัะขึ้องเลั"นท$(สูะอาด ปลัอดภ�ย เหมาะสูมก�บเด*ก

๒.๖ ใช4การสู�งเกตแลัะต!ดตามการเจร!ญเต!บโตแลัะพุ�ฒนาการอย"างต"อเน/(องสูม7(าเสูมอ

๒.๗ ให4คิรอบคิร�วั ช�มชน แลัะสูถึานศึ�กษาม$สู"วันร"วัมในการจ�ดประสูบการณ+การเร$ยนร� 4ให4ก�บเด*ก

๓. การจ�ดก!จกรรมประจ7าวั�นก!จกรรมสู7าหร�บเด*กอาย�ต7(ากวั"า ๓ ป9 ม$คิวัามสู7าคิ�ญอย"างย!(งต"อ

การวัางรากฐานการเร$ยนร� 4แลัะการพุ�ฒนาท�กษะพุ/�นฐานขึ้องเด*กท��งทางร"างกาย อารมณ+ จ!ตใจ สู�งคิม แลัะ สูต!ป5ญญา การจ�ดก!จกรรมคิวัรจ�ดให4สูอดคิลั4องก�บคิวัามต4องการ คิวัามสูนใจ แลัะ คิวัามสูามารถึขึ้องเด*กตามวั�ย โดยบ�รณาการก!จกรรมการเร$ยนร� 4ผู้"านการอบรม

เลั$�ยงด�ตาม วั!ถึ$ช$วั!ตประจ7าวั�นแลัะการเลั"นขึ้องเด*กตามธรรมชาต!ท$(เหมาะสูมก�บวั�ย ด�งน$�

๓.๑ การฝ่Sกสู�ขึ้น!สู�ยแลัะลั�กษณะน!สู�ยท$(ด$ เป,นก!จกรรมท$(สูร4างเสูร!มสู�ขึ้น!สู�ย ท$(ด$ในเร/(องการร�บประทานอาหาร การนอน การท7าคิวัามสูะอาดร"างกาย การขึ้�บถึ"าย ตลัอดจนปลั�กฝ่5งลั�กษณะน!สู�ยท$(ด$ในการด�แลัสู�ขึ้ภาพุอนาม�ยแลัะการแสูดงมารยาทท$(สู�ภาพุ น�"มนวัลั แบบไทย

๓.๒ การใช4ประสูาทสู�มผู้�สูท��ง ๕ เป,นก!จกรรมท$(ช"วัยกระต�4นการร�บร� 4ผู้"าน ประสูาทสู�มผู้�สูท��ง ๕ ในการมองเห*น การได4ย!นเสู$ยง การลั!�มรสู การได4กลั!(น แลัะการสู�มผู้�สู จ�บต4องสู!(งต"างๆ ท$(แตกต"างก�นในด4านขึ้นาด ร�ปร"าง คิวัามยาวั สู$ น7�าหน�ก แลัะผู้!วัสู�มผู้�สู เช"น การเลั"นมองตนเองก�บกระจกเงา การเลั"นขึ้องเลั"นท$(ม$พุ/�นผู้!วัแตกต"างก�น เป,นต4น

๓.๓ การฝ่Sกการประสูานสู�มพุ�นธ+ระหวั"างม/อ-ตา เป,นก!จกรรมท$(ฝ่Sกคิวัาม แขึ้*งแรงขึ้องกลั4ามเน/�อม/อ น!�วัม/อให4พุร4อมท$(จะหย!บจ�บ ฝ่Sกการท7างานอย"างสู�มพุ�นธ+ก�นระหวั"างม/อแลัะตา รวัมท��งฝ่Sกให4เด*กร� 4จ�กคิาดคิะเน หร/อกะระยะทางขึ้องสู!(งต"างๆ ท$(อย�"รอบต�วัเท$ยบก�บต�วัเองในลั�กษณะใกลั4ก�บไกลั เช"น มองโมบายสู+ท$(ม$สู$แลัะเสู$ยง ร4อยลั�กป5ด เลั"นพุลัาสูต!กสูร4างสูรรคิ+ เลั"นหยอดบลั*อกร�ปทรงลังกลั"อง ตอกหม�ด โยนร�บลั�กบอลั ต�กน7�าหร/อทราย ใสู"ภาชนะ เป,นต4น ๓.๔ การเคิลั/(อนไหวัแลัะการทรงต�วั เป,นก!จกรรมท$(สู"งเสูร!มการใช4กลั4ามเน/�อแขึ้นก�บขึ้า ม/อก�บน!�วัม/อ แลัะสู"วันต"างๆ ขึ้องร"างกายในการเคิลั/(อนไหวัหร/อออกก7าลั�งกาย ท�กสู"วัน โดยการจ�ดให4เด*กเคิลั/(อนไหวักลั4ามเน/�อใหญ"-เลั*ก ตามคิวัามสูามารถึขึ้องวั�ย เช"น คิวั7(า คิลัาน ย/น เด!น เลั"นน!�วัม/อ เคิลั/(อนไหวัสู"วันต"างๆ ขึ้องร"างกายตามเสู$ยงดนตร$ วั!(งไลั"จ�บ ป9นปMายเคิร/(องเลั"นสูนาม เลั"นช!งช4า ม4าโยก ลัากจ�งขึ้องเลั"นม$ลั4อ ขึ้$(จ�กรยานสูามลั4อ เป,นต4น

๓.๕ การสู"งเสูร!มด4านอารมณ+แลัะจ!ตใจ เป,นก!จกรรมท$(สู"งเสูร!มการเลั$�ยงด� ในการตอบสูนองคิวัามต4องการขึ้องเด*กด4านจ!ตใจ

โดยการจ�ดสูภาพุแวัดลั4อมท$(สู"งเสูร!มให4เด*กเก!ดคิวัามร� 4สู�กอบอ�"นแลัะม$คิวัามสู�ขึ้ เช"น อ�4ม โอบกอด ตอบสูนองต"อคิวัามร� 4สู�กท$(เด*กแสูดงออก เป,นต4น

๓.๖ การสู"งเสูร!มท�กษะทางสู�งคิม เป,นก!จกรรมท$(สู"งเสูร!มการสูร4างคิวัามสู�มพุ�นธ+ก�บพุ"อแม" ผู้�4เลั$�ยงด� แลัะบ�คิคิลัใกลั4ช!ด โดยการพุ�ดคิ�ยหยอกลั4อหร/อเลั"นก�บเด*กหร/อ พุาเด*กไปเด!นเลั"นนอกบ4าน พุบปะเด*กอ/(นหร/อผู้�4ใหญ" เช"น เลั"นจPะเอT พุาไปบ4านญาต! เป,นต4น

๓.๗ การสู"งเสูร!มท�กษะทางภาษา เป,นก!จกรรมท$(ฝ่Sกให4เด*กได4เปลั"งเสู$ยง เลั$ยนเสู$ยงพุ�ดขึ้องผู้�4คิน เสู$ยงสู�ตวั+ต"างๆ ร� 4จ�กช/(อเร$ยกขึ้องตนเอง ช/(อพุ"อแม"หร/อผู้�4คินใกลั4ช!ดแลัะ ช/(อสู!(งต"างๆ รอบต�วั ตลัอดจนร� 4จ�กสู/(อคิวัามหมายด4วัยคิ7าพุ�ดแลัะท"าทาง เช"น ช$�ชวันแลัะสูอนให4ร� 4จ�กช/(อเร$ยกสู!(งต"างๆ จากขึ้องจร!ง เลั"าน!ทานหร/อร4องเพุลังง"ายๆ ให4ฟั5ง เป,นต4น

๓.๘ การสู"งเสูร!มจ!นตนาการแลัะคิวัามคิ!ดสูร4างสูรรคิ+ เป,นก!จกรรมท$(ฝ่Sกให4เด*กได4แสูดงออกทางคิวัามคิ!ดตามจ!นตนาการขึ้องตนเอง เช"น ขึ้$ดเขึ้$ยนวัาดร�ป เลั"นสูมมต! ท7าก!จกรรมศึ!ลัปะ เลั"นขึ้องเลั"นสูร4างสูรรคิ+ เป,นต4น การประเม!นพุ�ฒนาการ

การประเม!นพุ�ฒนาการเด*กอาย�ต7(ากวั"า ๓ ป9 คิวัรประเม!นท�กช"วังอาย� เพุราะเด*กเลั*กม$การเปลั$(ยนแปลังทางร"างกายแลัะสูมองอย"างรวัดเร*วัโดยเฉพุาะในช"วังขึ้วับป9แรกแลัะม$คิวัามเสู$(ยงต"อสูภาพุคิวัามผู้!ดปกต!ต"างๆ จ�งจ7าเป,นต4องเฝ่>าระวั�งแลัะต!ดตามด�แลัอย"างใกลั4ช!ด พุ"อแม" ผู้�4เลั$�ยงด� หร/อผู้�4ท$(เก$(ยวัขึ้4องก�บการอบรมเลั$�ยงด�แลัะพุ�ฒนาเด*ก คิวัรสู�งเกตพุ�ฒนาการเด*กจากคิ�ณลั�กษณะตามวั�ย โดยคิ7าน�งถึ�งคิวัามแตกต"างระหวั"างบ�คิคิลัขึ้องเด*กแต"ลัะคิน หากพุบคิวัามผู้!ดปกต! ต4องร$บพุาไปพุบแพุทย+หร/อผู้�4ท$(ม$คิวัามร� 4 คิวัามเช$(ยวัชาญเก$(ยวัก�บพุ�ฒนาการเด*ก เพุ/(อหาทางแก4ไขึ้หร/อบ7าบ�ด ฟัU� นฟั�โดยเร*วัท$(สู�ด โดยม$หลั�กในการประเม!นพุ�ฒนาการ ด�งน$�

๑. ประเม!นพุ�ฒนาการขึ้องเด*กคิรบท�กด4าน๒. ประเม!นเป,นรายบ�คิคิลัอย"างสูม7(าเสูมอต"อเน/(อง

๓. ประเม!นด4วัยวั!ธ$การท$(หลัากหลัาย คิรอบคิลั�มการสู�งเกตพุฤต!กรรมขึ้องเด*กในก!จกรรมต"างๆ แลัะก!จวั�ตรประจ7าวั�นหร/อสู�มภาษณ+ผู้�4ใกลั4ช!ดก�บเด*ก

๔. บ�นท�กพุ�ฒนาการลังในสูม�ดบ�นท�กสู�ขึ้ภาพุแม"แลัะเด*กขึ้องกรมอนาม�ย กระทรวังสูาธารณสู�ขึ้ หร/อขึ้องหน"วัยงานอ/(น

๕. น7าผู้ลัท$(ได4จากการประเม!นพุ�ฒนาการไปพุ!จารณาจ�ดก!จกรรม เพุ/(อเปOดโอกาสูให4เด*กเร$ยนร� 4แลัะม$พุ�ฒนาการเหมาะสูมตามวั�ย การใช4หลั�กสู�ตร

สูถึานพุ�ฒนาเด*กปฐมวั�ย พุ"อแม" ผู้�4เลั$�ยงด�หร/อผู้�4ท$(เก$(ยวัขึ้4องก�บการอบรมเลั$�ยงด�แลัะพุ�ฒนาเด*ก จะน7าหลั�กสู�ตรการศึ�กษาปฐมวั�ยไปใช4อย"างม$ประสู!ทธ!ภาพุ ตรงตามเจตนารมณ+ขึ้องหลั�กสู�ตร ท$(ม�"งเน4นการอบรมเลั$�ยงด�แลัะสู"งเสูร!มการเร$ยนร� 4 คิวัรด7าเน!นการด�งน$�  ๑. การใช4หลั�กสู�ตรการศึ�กษาปฐมวั�ยสู7าหร�บสูถึานพุ�ฒนาเด*กปฐมวั�ย

เด*กต��งแต"แรกเก!ดจนถึ�ง ๓ ป9คิวัรได4ร�บการอบรมเลั$�ยงด�จากพุ"อแม"หร/อบ�คิคิลัในคิรอบคิร�วั แต"เน/(องจากสูภาพุเศึรษฐก!จแลัะสู�งคิมท$(เปลั$(ยนแปลังไป ท7าให4ต4องออกไปท7างานนอกบ4าน ประกอบก�บคิรอบคิร�วัสู"วันใหญ"ม�กจะเป,นคิรอบคิร�วัเด$(ยวั พุ"อแม"ต4องน7าเด*ก ไปร�บการเลั$�ยงด�ในสูถึานพุ�ฒนาเด*กปฐมวั�ยซึ่�(งเปร$ยบเสูม/อนบ4านท$(สูองขึ้องเด*ก ด�งน��น ผู้�4บร!หารสูถึานพุ�ฒนาเด*กปฐมวั�ย แลัะผู้�4เก$(ยวัขึ้4องในการเลั$�ยงด�เด*ก คิวัรด7าเน!นการใช4หลั�กสู�ตรการศึ�กษาปฐมวั�ยอย"างม$ประสู!ทธ!ภาพุ ตรงตามปร�ชญาแลัะหลั�กการขึ้องหลั�กสู�ตรการศึ�กษาปฐมวั�ยท$(ม�"งเน4นการอบรมเลั$�ยงด�แลัะสู"งเสูร!มพุ�ฒนาการท�กด4าน รวัมท��งการประสูานคิวัาม ร"วัมม/อระหวั"างคิรอบคิร�วั ช�มชน แลัะท4องถึ!(นให4เขึ้4ามาม$สู"วันร"วัมในการพุ�ฒนาเด*ก ด�งน��นสูถึานพุ�ฒนาเด*กปฐมวั�ยคิวัรจ�ดให4ม$การด7าเน!นการใช4หลั�กสู�ตรการศึ�กษาปฐมวั�ย ด�งน$�

๑.๑ การเตร$ยมการใช4หลั�กสู�ตร

๑.๑.๑ ศึ�กษารวับรวัมขึ้4อม�ลัด4านต"างๆ เช"น วั!ธ$การอบรมเลั$�ยงด�แลัะคิวัามต4องการขึ้องพุ"อแม" ผู้�4ปกคิรอง วั�ฒนธรรมแลัะคิวัามเช/(อขึ้องท4องถึ!(น คิวัามพุร4อมขึ้อง สูถึานพุ�ฒนาเด*กปฐมวั�ย รวัมท��งหลั�กสู�ตรการศึ�กษาปฐมวั�ย ฯลัฯ น7าขึ้4อม�ลัมาวั!เคิราะห+เพุ/(อก7าหนดเป>าหมายการจ�ดก!จกรรมสู"งเสูร!มพุ�ฒนาการเด*กแต"ลัะช"วังอาย� ๑.๑.๒ จ�ดหาผู้�4เลั$�ยงด�เด*กหร/อผู้�4สูอนท$(ม$คิวัามร� 4 คิวัามสูามารถึแลัะประสูบการณ+ ตลัอดจนม$เจตคิต!ท$(ด$ต"อการพุ�ฒนาเด*ก แลัะจ�ดให4ม$เอกสูารหลั�กสู�ตรแลัะคิ�"ม/อต"างๆ อย"างเพุ$ยงพุอท$(จะใช4เป,นแนวัทางด7าเน!นงาน ตลัอดจนพุ�ฒนาบ�คิลัากรท$(เก$(ยวัขึ้4องท�กฝ่Mายให4ม$คิวัามร� 4คิวัามเขึ้4าใจเก$(ยวัก�บหลั�กสู�ตรการศึ�กษาปฐมวั�ย แลัะม$คิวัามเขึ้4าใจในเป>าหมายขึ้องการพุ�ฒนาเด*กปฐมวั�ยอย"างช�ดเจน

๑.๒ การด7าเน!นการใช4หลั�กสู�ตรการน7าหลั�กสู�ตรการศึ�กษาปฐมวั�ยไปสู�"การปฏิ!บ�ต!เพุ/(อให4บรรลั�

ตามปร�ชญา หลั�กการ แลัะจ�ดหมาย ม$แนวัทางด7าเน!นงาน ด�งน$�๑.๒.๑ การจ�ดท7าสูาระขึ้องหลั�กสู�ตร คิวัรด7าเน!นการด�งต"อ

ไปน$�l ศึ�กษาจ�ดหมายหร/อคิ�ณลั�กษณะท$(พุ�งประสูงคิ+ตามท$(

หลั�กสู�ตรระบ�ถึ�งคิวัามสูามารถึหร/อพุฤต!กรรมการเร$ยนร� 4ท$(ต4องเก!ดขึ้��นหลั�งจากเด*กได4ร�บประสูบการณ+ท$( เหมาะสูมในแต"ลัะช"วังอาย�

l ก7าหนดสูาระท$(คิวัรเร$ยนร� 4ในแต"ลัะช"วังอาย�อย"างกวั4างๆ ให4คิรอบคิลั�มพุ�ฒนาการท��ง ๔ ด4าน โดยผู้"านประสูบการณ+สู7าคิ�ญแลัะม$ลั7าด�บขึ้��นตอนขึ้อง การเร$ยนร� 4จากง"ายไปหายาก หร/อจากสู!(งใกลั4ต�วัไปไกลัต�วั

l จ�ดท7าแผู้นการจ�ดประสูบการณ+พุร4อมสู/(อการเร$ยนร� 4 โดยคิ7าน�งถึ�งคิวัามยากง"ายต"อการร�บร� 4แลัะเร$ยนร� 4ตามคิวัามสูามารถึขึ้องเด*กแต"ลัะวั�ยแลัะคิวัามแตกต"างทางสู�งคิม-วั�ฒนธรรมโดยอาจประย�กต+ใช4สู/(อท$(ท7าขึ้��นเองได4

๑.๒.๒ การจ�ดประสูบการณ+สู7าหร�บเด*กต4องม�"งเน4นการจ�ดประสูบการณ+ท$(ย�ดเด*กเป,นสู7าคิ�ญ โดยคิ7าน�งถึ�งการพุ�ฒนาเด*กโดยองคิ+รวัม การจ�ดก!จกรรมต"างๆ ตามก!จวั�ตรประจ7าวั�นแลัะการบ�รณาการผู้"านการเลั"น

๑.๒.๓ การสูร4างบรรยากาศึการเร$ยนร� 4 สูถึานพุ�ฒนาเด*กปฐมวั�ยต4องจ�ดบรรยากาศึท$(อบอ�"นคิลั4ายบ4านหร/อคิรอบคิร�วั ตลัอดจนด�แลัคิวัามปลัอดภ�ยขึ้องสู!(งแวัดลั4อมท��งภายในแลัะภายนอก รวัมท��งจ�ดให4ม$สู/(อแลัะอ�ปกรณ+ต"างๆ ท$(หลัากหลัายเหมาะสูมก�บเด*ก เพุ/(อสูน�บสูน�นให4เด*กได4ร�บการพุ�ฒนาอย"างเต*มศึ�กยภาพุแลัะเร$ยนร� 4อย"างม$คิวัามสู�ขึ้ ๒. การใช4หลั�กสู�ตรการศึ�กษาปฐมวั�ยสู7าหร�บพุ"อแม"หร/อผู้�4เลั$�ยงด�

พุ"อแม"ท�กคินม$วั!ธ$การแลัะคิวัามเช/(อในการอบรมเลั$�ยงด�ลั�กแตกต"างก�นไปตาม แนวัคิวัามคิ!ดแลัะสูภาพุแวัดลั4อมขึ้องท4องถึ!(นท$(ตนเองอย�"อาศึ�ย หลั�กสู�ตรการศึ�กษาปฐมวั�ย ฉบ�บน$�จะเป,นแนวัทางให4พุ"อแม"หร/อผู้�4เลั$�ยงด�ในสูถึานพุ�ฒนาเด*กปฐมวั�ย ใช4ในการจ�ดก!จกรรมหร/อประสูบการณ+เพุ/(อสู"งเสูร!มพุ�ฒนาการท�กด4านขึ้องเด*กให4เจร!ญเต!บโตแลัะพุ�ฒนาเหมาะสูมก�บวั�ย ซึ่�(งม$ขึ้4อแนะน7าในการใช4 ด�งน$�

๒.๑ ศึ�กษาปร�ชญา หลั�กการ แลัะจ�ดหมายขึ้องหลั�กสู�ตร เพุ/(อท7าคิวัามเขึ้4าใจก�บแนวัทางการพุ�ฒนาเด*กอย"างม$คิ�ณภาพุโดยย�ดเด*กเป,นสู7าคิ�ญ

๒.๒ ศึ�กษาคิ�ณลั�กษณะท$(พุ�งประสูงคิ+เพุ/(อใช4เป,นแนวัทางการพุ�ฒนาคิ�ณภาพุ การอบรมเลั$�ยงด�แลัะพุ�ฒนาเด*กปฐมวั�ยให4สูอดคิลั4องก�บพุ�ฒนาการตามวั�ยแลัะการเร$ยนร� 4อย"างม$คิวัามสู�ขึ้

๒.๓ อบรมเลั$�ยงด�แลัะจ�ดก!จกรรมท$(สู"งเสูร!มพุ�ฒนาการเด*กอย"างเหมาะสูมก�บวั�ย โดยด�จากสูาระการเร$ยนร� 4แลัะการจ�ดประสูบการณ+

๒.๔ ต!ดตามประเม!นพุ�ฒนาการท�กด4านขึ้องเด*ก โดยการสู�งเกตแลัะบ�นท�ก การเจร!ญเต!บโตแลัะพุ�ฒนาการตามช"วังอาย�ท$(ก7าหนด รวัมถึ�งการเฝ่>าระวั�งป5ญหาพุ�ฒนาการ ท$(ลั"าช4าหร/อคิวัามผู้!ดปกต!ท$(อาจเก!ดขึ้��นก�บเด*ก ถึ4าพุบวั"าเด*กม$พุ�ฒนาการช4ากวั"าปกต! คิวัรปร�กษาแพุทย+หร/อเจ4าหน4าท$(สูาธารณสู�ขึ้เพุ/(อช"วัยเหลั/อเด*กต"อไป

๒.๕ ยอมร�บคิวัามแตกต"างระหวั"างบ�คิคิลัขึ้องเด*ก เด*กแต"ลัะคินม$พุ�ฒนาการ เร*วั ช4าต"างก�น พุ"อแม"หร/อผู้�4เลั$�ยงด�ไม"คิวัรเปร$ยบเท$ยบก�บเด*กอ/(น หร/อเลั/อกปฏิ!บ�ต!ต"อเด*กเฉพุาะคิน แต"คิวัรจ�ดก!จกรรมเพุ/(อสู"งเสูร!มพุ�ฒนาการด4านท$(บกพุร"องหร/อด4านท$(เด*กขึ้าดโอกาสูใน การเร$ยนร� 4 การจ�ดการศึ�กษาปฐมวั�ย (เด*กอาย�ต7(ากวั"า ๓ ป9) สู7าหร�บกลั�"มเป>าหมายเฉพุาะ

การจ�ดการศึ�กษาปฐมวั�ยสู7าหร�บเด*กพุ!การ เด*กด4อยโอกาสู เด*กท$(ม$คิวัามสูามารถึพุ!เศึษ สูามารถึปร�บคิ�ณลั�กษณะท$(พุ�งประสูงคิ+ให4เหมาะสูมก�บศึ�กยภาพุขึ้องเด*กแต"ลัะประเภท โดยเฉพุาะเด*กเลั*กอาย�ต7(ากวั"า ๓ ป9 ม$คิวัามเสู$(ยงต"อสูภาพุคิวัามผู้!ดปกต! พุ"อแม"หร/อผู้�4เลั$�ยงด�ต4องเฝ่>าระวั�งอย"างใกลั4ช!ด หากพุบคิวัามผู้!ดปกต!ต4องช"วัยเหลั/อบ7าบ�ด ฟัU� นฟั�โดยเร*วัท$(สู�ด การเช/(อมต"อขึ้องการศึ�กษาปฐมวั�ย (เด*กอาย�ต7(ากวั"า ๓ ป9) ก�บ การเร$ยนร� 4ในสูถึานพุ�ฒนาเด*กปฐมวั�ย

ก"อนท$(เด*กอาย�ต7(ากวั"า ๓ ป9จะเขึ้4าสู�"สูถึานพุ�ฒนาเด*กปฐมวั�ย คิวัรม$การเตร$ยมต�วั พุ"อแม" ผู้�4เลั$�ยงด� หร/อผู้�4ท$(เก$(ยวัขึ้4องก�บการอบรมเลั$�ยงด�แลัะพุ�ฒนาเด*กในการสูร4างรอยต"อ การเร$ยนร� 4ขึ้องเด*กท$(ได4ประสูบการณ+จากบ4านสู�"สูถึานพุ�ฒนาเด*กปฐมวั�ย เพุราะเด*กจะต4อง ปร�บต�วัในการสูร4างคิวัามสู�มพุ�นธ+ก�บบ�คิคิลั สูถึานท$( แลัะสู!(งแวัดลั4อมท$(แตกต"างไปจากบ4าน การเช/(อมต"อซึ่�(งจะม$ผู้ลัให4เด*กได4ร�บการอบรมเลั$�ยงด�แลัะการเร$ยนร� 4อย"างม$คิ�ณภาพุ คิรอบคิร�วัแลัะสูถึานพุ�ฒนาเด*กปฐมวั�ย คิวัรปฏิ!บ�ต!ด�งน$�

๑. คิรอบคิร�วั ๑.๑ รวับรวัมขึ้4อม�ลัเก$(ยวัก�บต�วัเด*ก เป,นสู!(งสู7าคิ�ญมากในการ

สู"งต"อการอบรมเลั$�ยงด�แลัะพุ�ฒนาเด*ก ขึ้4อม�ลัเก$(ยวัก�บต�วัเด*กได4แก" ๑.๑.๑ ขึ้4อม�ลัด4านการเจร!ญเต!บโตทางร"างกาย

ได4แก" ขึ้นาด คิวัามยาวัเสู4นรอบศึ$รษะ น7�าหน�ก สู"วันสู�งคิวัรอย�"ในเกณฑ์+ปกต!

หากพุบวั"าม$คิวัามผู้!ดปกต! เช"น น7�าหน�กน4อยอย�"ในเกณฑ์+อ�นตราย ต4องร$บแก4ป5ญหาโดยปร�กษาแพุทย+หร/อเจ4าหน4าท$(สูาธารณสู�ขึ้

๑.๑.๒ ขึ้4อม�ลัด4านพุ�ฒนาการขึ้องเด*ก ได4แก" คิวัามสูามารถึด4านร"างกาย อารมณ+ จ!ตใจ สู�งคิม แลัะสูต!ป5ญญา

๑.๑.๓ ขึ้4อม�ลัด4านสู�ขึ้ภาพุแลัะประวั�ต!การเจ*บปMวัย ได4แก" ภาวัะโภชนาการ ประวั�ต!การได4ร�บภ�ม!คิ�4มก�นโรคิ บ�นท�กการเจ*บปMวัยในแต"ลัะช"วังวั�ย

๑.๒ บทบาทพุ"อแม" ผู้�4เลั$�ยงด� หร/อผู้�4ท$(เก$(ยวัขึ้4องก�บการอบรมเลั$�ยงด�แลัะพุ�ฒนาเด*ก ม$ด�งน$�

๑.๒.๑ ต4องม$คิวัามพุร4อมในการให4ขึ้4อม�ลัพุ/�นฐานขึ้องเด*ก โดยให4 รายลัะเอ$ยดตามผู้ลัการบ�นท�กในสูม�ดบ�นท�กสู�ขึ้ภาพุแม"แลัะเด*กขึ้องกรมอนาม�ย กระทรวังสูาธารณสู�ขึ้หร/อขึ้องหน"วัยงานอ/(น

๑.๒.๒ เป,นแบบอย"างท$(ด$ขึ้องเด*กในการใช4ช$วั!ตคิรอบคิร�วัอย"างอบอ�"นม�(นคิง ม$การสู/(อสูารทางบวักระหวั"างสูมาช!กในคิรอบคิร�วั ม$การปฏิ!บ�ต!ต"อก�นด4วัยคิวัามร�ก คิวัามเอ/�ออาทร แลัะการช"วัยเหลั/อซึ่�(งก�นแลัะก�น ม$การใช4เหต�ผู้ลัในการแก4ป5ญหาต"างๆ แลัะม$คิ�ณธรรมแลัะจร!ยธรรมในการด7าเน!นช$วั!ต

๑.๒.๓ ต4องพุ!จารณาเลั/อกสูถึานพุ�ฒนาเด*กปฐมวั�ยท$(ผู้"านเกณฑ์+มาตรฐานตามมาตรฐานการเลั$�ยงด�เด*กอาย�ต7(ากวั"า ๓ ป9

๑.๒.๔ ตระหน�กถึ�งคิวัามสู7าคิ�ญท$(จะร"วัมม/อก�บสูถึานพุ�ฒนาเด*กปฐมวั�ยในการสู"งเสูร!มพุ�ฒนาการแลัะการเร$ยนร� 4ขึ้องเด*กตามวั�ย

๑.๒.๕ ให4คิวัามร"วัมม/อ ปฏิ!บ�ต!ตามคิ7าแนะน7าขึ้องสูถึานพุ�ฒนาเด*กปฐมวั�ย เลั$�ยงด�เด*กด4วัยการให4คิวัามร�ก คิวัามอบอ�"น คิวัามเอ/�ออาทร คิวัามปลัอดภ�ย แลัะ สู"งเสูร!มให4เด*กม$อ!สูระในการท7าสู!(งต"างๆ ด4วัยตนเอง ตลัอดจนสู"งเสูร!มให4เด*กม$จ!นตนาการแลัะคิวัามคิ!ดร!เร!(มสูร4างสูรรคิ+

๑.๒.๖ ประสูานคิวัามร"วัมม/อระหวั"างบ4านแลัะสูถึานพุ�ฒนาเด*กปฐมวั�ยในการพุ�ฒนาเด*กไปในท!ศึทางเด$ยวัก�น

๑.๒.๗ สูร4างคิวัามคิ�4นเคิยระหวั"างเด*กก�บสูถึานพุ�ฒนาเด*กปฐมวั�ย ก"อนท$(จะให4เด*กเขึ้4าร�บการอบรมเลั$�ยงด�ในสูถึานพุ�ฒนาเด*กปฐมวั�ย

๒. สูถึานพุ�ฒนาเด*กปฐมวั�ย ๒.๑ บ�คิลัากรในสูถึานพุ�ฒนาเด*กปฐมวั�ย

๒.๑.๑ บ�คิลัากรท�กคินในสูถึานพุ�ฒนาเด*กปฐมวั�ยต4องตระหน�กถึ�งการสูร4างบรรยากาศึขึ้องคิวัามร�ก คิวัามอบอ�"น ม$คิวัามเป,นม!ตร ม$คิวัามเมตตาต"อเด*กแลัะ ช"วัยสู"งเสูร!มให4เด*กเก!ดคิวัามไวั4วัางใจผู้�4อ/(น อ�นเป,นพุ/�นฐานสู7าคิ�ญขึ้องการปร�บต�วัเขึ้4าก�บ สูภาพุแวัดลั4อมใหม"

๒.๑.๒ บ�คิลัากรท�กคินในสูถึานพุ�ฒนาเด*กปฐมวั�ย คิวัรเป,นแบบอย"าง ท$(ด$ให4ก�บเด*ก เช"น ม$คิวัามเมตตา ม$การใช4ภาษาท$(สูร4างสูรรคิ+ ม$ก!ร!ยามารยาทสู�ภาพุ ใช4เหต�ผู้ลัมากกวั"าอารมณ+ ฯลัฯ

๒.๒ การจ�ดก!จกรรม๒.๒.๑ จ�ดก!จกรรมท$(สู"งเสูร!มให4เด*กเก!ดคิวัามคิ�4นเคิย

ก�บสู!(งแวัดลั4อมใหม" ท��งในด4านบ�คิคิลั ได4แก" คิร� เด*ก แลัะบ�คิลัากรอ/(น ด4านสูถึานท$( วั�สูด�อ�ปกรณ+ต"างๆ รวัมท��งสู"งเสูร!มการเร$ยนร� 4ให4โอกาสูเด*กได4ท7าก!จกรรมด4วัยตนเอง จ�ดเตร$ยมขึ้องเลั"นแลัะ สู/(อเพุ/(อการเลั"น ให4เด*กได4สู7ารวัจ คิ4นคิวั4า ทดลัองสู!(งใหม"ๆ ตามลั7าพุ�งแลัะเป,นกลั�"มในสูถึานท$(ปลัอดภ�ย แต"ไม"คิวัรลัะท!�งให4เด*กอย�"ตามลั7าพุ�ง

๒.๒.๒ ให4คิ7าชมเม/(อเด*กท7าถึ�กต4อง แต"ไม"ลังโทษหร/อด�วั"าอย"างร�นแรงเม/(อท7าไม"ถึ�กแลัะคิวัรอธ!บายให4เด*กเขึ้4าใจ

๒.๒.๓ จ�ดก!จกรรมท$(สู"งเสูร!มพุ�ฒนาการท�กด4าน แลัะสู"งเสูร!มให4เด*กร� 4จ�กช"วัยเหลั/อตนเองตามโอกาสู

๒.๒.๔ จ�ดก!จกรรมท$(สูร4างสู�มพุ�นธภาพุระหวั"างบ4านก�บสูถึานพุ�ฒนาเด*กปฐมวั�ยอย"างสูม7(าเสูมอจนเก!ดคิวัามใกลั4ช!ดระหวั"างบ4านก�บสูถึานพุ�ฒนาเด*กปฐมวั�ย               หลั�กสู�ตรการศึ�กษาปฐมวั�ยสู7าหร�บเด*กอาย� ๓ - ๕ ป9 

หลั�กสู�ตรการศึ�กษาปฐมวั�ยสู7าหร�บเด*กอาย� ๓ - ๕ ป9เป,นการจ�ดการศึ�กษา ในลั�กษณะขึ้องการอบรมเลั$�ยงด�แลัะให4การศึ�กษา เด*กจะได4ร�บการพุ�ฒนาท��งด4านร"างกาย อารมณ+ จ!ตใจ สู�งคิม แลัะสูต!ป5ญญา ตามวั�ยแลัะคิวัามสูามารถึขึ้องแต"ลัะบ�คิคิลั จ�ดหมาย

หลั�กสู�ตรการศึ�กษาปฐมวั�ยสู7าหร�บเด*กอาย� ๓ - ๕ ป9 ม�"งให4เด*กม$พุ�ฒนาการด4านร"างกาย อารมณ+ จ!ตใจ สู�งคิม แลัะสูต!ป5ญญา ท$(เหมาะสูมก�บวั�ย คิวัามสูามารถึแลัะคิวัามแตกต"างระหวั"างบ�คิคิลั จ�งก7าหนดจ�ดหมายซึ่�(งถึ/อเป,นมาตรฐานคิ�ณลั�กษณะท$(พุ�งประสูงคิ+ ด�งน$�

๑. ร"างกายเจร!ญเต!บโตตามวั�ย แลัะม$สู�ขึ้น!สู�ยท$(ด$

๒. กลั4ามเน/�อใหญ"แลัะกลั4ามเน/�อเลั*กแขึ้*งแรง ใช4ได4อย"างคิลั"องแคิลั"วัแลัะประสูานสู�มพุ�นธ+ก�น

๓. ม$สู�ขึ้ภาพุจ!ตด$ แลัะม$คิวัามสู�ขึ้๔. ม$คิ�ณธรรม จร!ยธรรม แลัะม$จ!ตใจท$(ด$งาม๕. ช/(นชมแลัะแสูดงออกทางศึ!ลัปะ ดนตร$ การเคิลั/(อนไหวั แลัะร�ก

การออกก7าลั�งกาย๖. ช"วัยเหลั/อตนเองได4เหมาะสูมก�บวั�ย๗. ร�กธรรมชาต! สู!(งแวัดลั4อม วั�ฒนธรรม แลัะคิวัามเป,นไทย๘. อย�"ร "วัมก�บผู้�4อ/(นได4อย"างม$คิวัามสู�ขึ้แลัะปฏิ!บ�ต!ตนเป,นสูมาช!กท$(ด$

ขึ้องสู�งคิมในระบอบประชาธ!ปไตยอ�นม$พุระมหากษ�ตร!ย+ทรงเป,นประม�ขึ้๙. ใช4ภาษาสู/(อสูารได4เหมาะสูมก�บวั�ย๑๐. ม$คิวัามสูามารถึในการคิ!ดแลัะการแก4ป5ญหาได4เหมาะสูมก�บวั�ย๑๑. ม$จ!นตนาการแลัะคิวัามคิ!ดสูร4างสูรรคิ+๑๒. ม$เจตคิต!ท$(ด$ต"อการเร$ยนร� 4 แลัะม$ท�กษะในการแสูวังหาคิวัามร� 4

 คิ�ณลั�กษณะตามวั�ย

คิ�ณลั�กษณะตามวั�ยเป,นคิวัามสูามารถึตามวั�ยหร/อพุ�ฒนาการตามธรรมชาต!เม/(อเด*กม$อาย�ถึ�งวั�ยน��นๆ ผู้�4สูอนจ7าเป,นต4องท7าคิวัามเขึ้4าใจคิ�ณลั�กษณะตามวั�ยขึ้องเด*กอาย� ๓-๕ ป9 เพุ/(อน7าไปพุ!จารณาจ�ดประสูบการณ+ให4เด*กแต"ลัะวั�ยได4อย"างถึ�กต4องเหมาะสูม ขึ้ณะเด$ยวัก�นจะต4องสู�งเกตเด*กแต"ลัะคินซึ่�(งม$คิวัามแตกต"างระหวั"างบ�คิคิลั เพุ/(อน7าขึ้4อม�ลัไปช"วัยในการพุ�ฒนาเด*กให4เต*มตามคิวัามสูามารถึแลัะศึ�กยภาพุ พุ�ฒนาการเด*กในแต"ลัะช"วังอาย�อาจเร*วัหร/อช4ากวั"าเกณฑ์+ท$(ก7าหนดไวั4แลัะการพุ�ฒนาจะเป,นไปอย"างต"อเน/(อง ถึ4าสู�งเกตพุบวั"าเด*กไม"ม$คิวัามก4าวัหน4าอย"างช�ดเจนต4องพุาเด*กไปปร�กษาผู้�4เช$(ยวัชาญหร/อแพุทย+เพุ/(อช"วัยเหลั/อแลัะแก4ไขึ้ได4ท�นท"วังท$ คิ�ณลั�กษณะตามวั�ยท$(สู7าคิ�ญขึ้องเด*กอาย� ๓ - ๕ ป9 ม$ด�งน$� เด*กอาย� ๓ ป9พุ�ฒนาการด4านร"างกาย

l กระโดดขึ้��นลังอย�"ก�บท$(ได4l ร�บลั�กบอลัด4วัยม/อแลัะลั7าต�วัl เด!นขึ้��นบ�นไดสูลั�บเท4าได4l เขึ้$ยนร�ปวังกลัมตามแบบได4l ใช4กรรไกรม/อเด$ยวัได4

พุ�ฒนาการด4านอารมณ+แลัะจ!ตใจl แสูดงอารมณ+ตามคิวัามร� 4สู�กl ชอบท$(จะท7าให4ผู้�4ใหญ"พุอใจแลัะได4คิ7าชมl กลั�วัการพุลั�ดพุรากจากผู้�4เลั$�ยงด�ใกลั4ช!ดน4อยลัง

พุ�ฒนาการด4านสู�งคิม l ร�บประทานอาหารได4ด4วัยตนเองl ชอบเลั"นแบบคิ�"ขึ้นาน (เลั"นขึ้องเลั"นชน!ดเด$ยวัก�นแต"ต"างคินต"าง

เลั"น)

l เลั"นสูมมต!ได4l ร� 4จ�กรอคิอย

พุ�ฒนาการด4านสูต!ป5ญญาl สู7ารวัจสู!(งต"างๆ ท$(เหม/อนก�นแลัะต"างก�นได4l บอกช/(อขึ้องตนเองได4l ขึ้อคิวัามช"วัยเหลั/อเม/(อม$ป5ญหาl สูนทนาโต4ตอบ/เลั"าเร/(องด4วัยประโยคิสู��นๆ ได4l สูนใจน!ทานแลัะเร/(องราวัต"างๆ l ร4องเพุลัง ท"องคิ7ากลัอน คิ7าคิลั4องจองง"ายๆ แลัะแสูดงท"าทาง

เลั$ยนแบบได4l ร� 4จ�กใช4คิ7าถึาม �อะไร�l สูร4างผู้ลังานตามคิวัามคิ!ดขึ้องตนเองอย"างง"ายๆ l อยากร� 4อยากเห*นท�กอย"างรอบต�วั

 เด*กอาย� ๔ ป9พุ�ฒนาการด4านร"างกาย

l กระโดดขึ้าเด$ยวัอย�"ก�บท$(ได4l ร�บลั�กบอลัได4ด4วัยม/อท��งสูองl เด!นขึ้��น ลังบ�นไดสูลั�บเท4าได4l เขึ้$ยนร�ปสู$(เหลั$(ยมตามแบบได4l ต�ดกระดาษเป,นเสู4นตรงได4l กระฉ�บกระเฉงไม"ชอบอย�"เฉย

พุ�ฒนาการด4านอารมณ+แลัะจ!ตใจl แสูดงออกทางอารมณ+ได4เหมาะสูมก�บบางสูถึานการณ+l เร!(มร� 4จ�กช/(นชมคิวัามสูามารถึ แลัะผู้ลังานขึ้องตนเองแลัะผู้�4อ/(นl ชอบท4าทายผู้�4ใหญ"l ต4องการให4ม$คินฟั5ง คินสูนใจ

พุ�ฒนาการด4านสู�งคิม l แต"งต�วัได4ด4วัยตนเอง ไปห4องสู4วัมได4เองl เลั"นร"วัมก�บคินอ/(นได4 l รอคิอยตามลั7าด�บก"อน-หลั�งl แบ"งขึ้องให4คินอ/(นl เก*บขึ้องเลั"นเขึ้4าท$(ได4

พุ�ฒนาการด4านสูต!ป5ญญาl จ7าแนกสู!(งต"างๆ ด4วัยประสูาทสู�มผู้�สูท��ง ๕ ได4l บอกช/(อแลัะนามสูก�ลัขึ้องตนเองได4l พุยายามแก4ป5ญหาด4วัยตนเองหลั�งจากได4ร�บคิ7าช$�แนะl สูนทนาโต4ตอบ / เลั"าเร/(องเป,นประโยคิอย"างต"อเน/(องl สูร4างผู้ลังานตามคิวัามคิ!ดขึ้องตนเอง โดยม$รายลัะเอ$ยดเพุ!(ม

ขึ้��นl ร� 4จ�กใช4คิ7าถึาม �ท7าไม �

เด*กอาย� ๕ ป9พุ�ฒนาการด4านร"างกาย

l กระโดดขึ้าเด$ยวัไปขึ้4างหน4าอย"างต"อเน/(องได4

l ร�บลั�กบอลัท$(กระดอนขึ้��นจากพุ/�นได4ด4วัยม/อท��งสูองl เด!นขึ้��น ลังบ�นไดสูลั�บเท4าได4อย"างคิลั"องแคิลั"วัl เขึ้$ยนร�ปสูามเหลั$(ยมตามแบบได4l ต�ดกระดาษตามแนวัเสู4นโคิ4งท$(ก7าหนดl ใช4กลั4ามเน/�อเลั*กได4ด$ เช"น ต!ดกระด�ม ผู้�กเช/อกรองเท4า ฯลัฯl ย/ดต�วั คิลั"องแคิลั"วั

พุ�ฒนาการด4านอารมณ+แลัะจ!ตใจl แสูดงอารมณ+ได4สูอดคิลั4องก�บสูถึานการณ+อย"างเหมาะสูมl ช/(นชมคิวัามสูามารถึแลัะผู้ลังานขึ้องตนเองแลัะผู้�4อ/(นl ย�ดตนเองเป,นศึ�นย+กลัางน4อยลัง

พุ�ฒนาการด4านสู�งคิม l ปฏิ!บ�ต!ก!จวั�ตรประจ7าวั�นได4ด4วัยตนเองl เลั"นหร/อท7างานโดยม$จ�ดม�"งหมายร"วัมก�บผู้�4อ/(นได4 l พุบผู้�4ใหญ" ร� 4จ�กไหวั4 ท7าคิวัามเคิารพุl ร� 4จ�กขึ้อบคิ�ณ เม/(อร�บขึ้องจากผู้�4ใหญ"l ร�บผู้!ดชอบงานท$(ได4ร�บมอบหมาย

พุ�ฒนาการด4านสูต!ป5ญญาl บอกคิวัามแตกต"างขึ้องกลั!(น สู$ เสู$ยง รสู ร�ปร"าง จ7าแนก แลัะ

จ�ดหมวัดหม�"สู!(งขึ้องได4l บอกช/(อ นามสูก�ลั แลัะอาย�ขึ้องตนเองได4l พุยายามหาวั!ธ$แก4ป5ญหาด4วัยตนเองl สูนทนาโต4ตอบ / เลั"าเป,นเร/(องราวัได4l สูร4างผู้ลังานตามคิวัามคิ!ดขึ้องตนเอง โดยม$รายลัะเอ$ยดเพุ!(ม

ขึ้��นแลัะแปลักใหม"l ร� 4จ�กใช4คิ7าถึาม �ท7าไม � �อย"างไร �l เร!(มเขึ้4าใจสู!(งท$(เป,นนามธรรมl น�บปากเปลั"าได4ถึ�ง ๒๐

 ระยะเวัลัาเร$ยน

ใช4เวัลัาในการจ�ดประสูบการณ+ให4ก�บเด*ก ๑ - ๓ ป9การศึ�กษาโดยประมาณ ท��งน$�ขึ้��นอย�"ก�บอาย�ขึ้องเด*กท$(เร!(มเขึ้4าสูถึานศึ�กษาหร/อสูถึานพุ�ฒนาเด*กปฐมวั�ย สูาระการเร$ยนร� 4

สูาระการเร$ยนร� 4ใช4เป,นสู/(อกลัางในการจ�ดก!จกรรมให4ก�บเด*ก เพุ/(อสู"งเสูร!มพุ�ฒนาการท�กด4าน ท��งด4านร"างกาย อารมณ+ จ!ตใจ สู�งคิม แลัะสูต!ป5ญญา ซึ่�(งจ7าเป,นต"อการพุ�ฒนาเด*กให4เป,นมน�ษย+ท$(สูมบ�รณ+ ท��งน$�สูาระการเร$ยนร� 4ประกอบด4วัย องคิ+คิวัามร� 4 ท�กษะหร/อกระบวันการ แลัะคิ�ณลั�กษณะหร/อคิ"าน!ยม คิ�ณธรรม จร!ยธรรม คิวัามร� 4สู7าหร�บเด*กอาย� ๓-๕ ป9จะเป,น เร/(องราวัท$(เก$(ยวัขึ้4องก�บต�วัเด*ก บ�คิคิลัแลัะสูถึานท$(ท$(แวัดลั4อมเด*ก ธรรมชาต!รอบต�วั แลัะสู!(งต"างๆ รอบต�วัเด*กท$(เด*กม$โอกาสูใกลั4ช!ดหร/อม$ปฏิ!สู�มพุ�นธ+ในช$วั!ตประจ7าวั�นแลัะเป,นสู!(งท$(เด*กสูนใจ จะไม"เน4นเน/�อหา การท"องจ7า ในสู"วันท$(เก$(ยวัขึ้4องก�บท�กษะหร/อกระบวันการจ7าเป,นต4องบ�รณาการท�กษะท$(สู7าคิ�ญแลัะจ7าเป,นสู7าหร�บเด*ก เช"น ท�กษะการเคิลั/(อนไหวั ท�กษะทางสู�งคิม ท�กษะ การคิ!ด ท�กษะการใช4ภาษา คิณ!ตศึาสูตร+แลัะวั!ทยาศึาสูตร+ เป,นต4น ขึ้ณะเด$ยวัก�นคิวัรปลั�กฝ่5งให4เด*กเก!ดเจตคิต!ท$(ด$ ม$คิ"าน!ยมท$(พุ�งประสูงคิ+ เช"น คิวัามร� 4สู�กท$(ด$ต"อตนเองแลัะผู้�4อ/(น ร�กการเร$ยนร� 4 ร�กธรรมชาต! สู!(งแวัดลั4อม แลัะม$คิ�ณธรรม จร!ยธรรมท$(เหมาะสูมก�บวั�ย เป,นต4น

ผู้�4สูอนหร/อผู้�4จ�ดการศึ�กษา อาจน7าสูาระการเร$ยนร� 4มาจ�ดในลั�กษณะหน"วัยการสูอนแบบบ�รณาการหร/อเลั/อกใช4วั!ธ$การท$(สูอดคิลั4องก�บปร�ชญาแลัะหลั�กการจ�ดการศึ�กษาปฐมวั�ย สูาระการเร$ยนร� 4ก7าหนดเป,น ๒ สู"วัน ด�งน$�

๑. ประสูบการณ+สู7าคิ�ญประสูบการณ+สู7าคิ�ญเป,นสู!(งจ7าเป,นอย"างย!(งสู7าหร�บการพุ�ฒนาเด*กทาง

ด4านร"างกาย อารมณ+ จ!ตใจ สู�งคิม แลัะ สูต!ป5ญญาช"วัยให4เด*กเก!ดท�กษะท$(สู7าคิ�ญสู7าหร�บการสูร4างองคิ+คิวัามร� 4 โดยให4เด*กได4ม$ปฏิ!สู�มพุ�นธ+ก�บวั�ตถึ� สู!(งขึ้อง บ�คิคิลัต"างๆ ท$(อย�"รอบต�วั รวัมท��งปลั�กฝ่5ง คิ�ณธรรม จร!ยธรรมไปพุร4อมก�นด4วัย ประสูบการณ+สู7าคิ�ญม$ด�งน$�

๑.๑ ประสูบการณ+สู7าคิ�ญท$(สู"งเสูร!มพุ�ฒนาการด4านร"างกาย ได4แก"

๑.๑.๑ การทรงต�วัแลัะการประสูานสู�มพุ�นธ+ขึ้องกลั4ามเน/�อใหญ"

l การเคิลั/(อนไหวัอย�"ก�บท$(แลัะการเคิลั/(อนไหวัเคิลั/(อนท$(l การเคิลั/(อนไหวัพุร4อมวั�สูด�อ�ปกรณ+l การเลั"นเคิร/(องเลั"นสูนาม

๑.๑.๒ การประสูานสู�มพุ�นธ+ขึ้องกลั4ามเน/�อเลั*กl การเลั"นเคิร/(องเลั"นสู�มผู้�สูl การเขึ้$ยนภาพุแลัะการเลั"นก�บสู$l การป5� นแลัะประด!ษฐ+สู!(งต"างๆด4วัยด!นเหน$ยวั ด!น

น7�าม�น แท"งไม4 เศึษวั�สูด� ฯลัฯ l การต"อขึ้อง บรรจ� เท แลัะแยกช!�นสู"วัน

๑.๑.๓ การร�กษาสู�ขึ้ภาพุl การปฏิ!บ�ต!ตนตามสู�ขึ้อนาม�ย

๑.๑.๔ การร�กษาคิวัามปลัอดภ�ยl การร�กษาคิวัามปลัอดภ�ยขึ้องตนเองแลัะผู้�4อ/(นใน

ก!จวั�ตรประจ7าวั�น๑.๒ ประสูบการณ+สู7าคิ�ญท$(สู"งเสูร!มพุ�ฒนาการด4านอารมณ+แลัะจ!ตใจ

ได4แก"๑.๒.๑ ดนตร$

l การแสูดงปฏิ!กร!ยาโต4ตอบเสู$ยงดนตร$l การเลั"นเคิร/(องดนตร$ง"ายๆ เช"น เคิร/(องดนตร$

ประเภทเคิาะ ประเภทต$ ฯลัฯl การร4องเพุลัง

๑.๒.๒ สู�นทร$ยภาพุl การช/(นชมแลัะสูร4างสูรรคิ+สู!(งสูวัยงามl การแสูดงออกอย"างสูน�กสูนานก�บเร/(องตลัก ขึ้7าขึ้�น

แลัะเร/(องราวั/ เหต�การณ+ท$(สูน�กสูนานต"างๆ๑.๒.๓ การเลั"น

l การเลั"นอ!สูระl การเลั"นรายบ�คิคิลั การเลั"นเป,นกลั�"มl การเลั"นในห4องเร$ยนแลัะนอกห4องเร$ยน

๑.๒.๔ คิ�ณธรรม จร!ยธรรมl การปฏิ!บ�ต!ตนตามหลั�กศึาสูนาท$(น�บถึ/อ

๑.๓ ประสูบการณ+สู7าคิ�ญท$(สู"งเสูร!มพุ�ฒนาการด4านสู�งคิม ได4แก"การเร$ยนร� 4ทางสู�งคิมl การปฏิ!บ�ต!ก!จวั�ตรประจ7าวั�นขึ้องตนเองl การเลั"นแลัะการท7างานร"วัมก�บผู้�4อ/(นl การวัางแผู้น ต�ดสู!นใจเลั/อก แลัะลังม/อปฏิ!บ�ต!l การม$โอกาสูได4ร�บร� 4คิวัามร� 4สู�ก คิวัามสูนใจ แลัะคิวัาม

ต4องการขึ้องตนเองแลัะผู้�4อ/(นl การแลักเปลั$(ยนคิวัามคิ!ดเห*นแลัะเคิารพุคิวัามคิ!ดเห*นขึ้อง

ผู้�4อ/(นl การแก4ป5ญหาในการเลั"นl การปฏิ!บ�ต!ตามวั�ฒนธรรมท4องถึ!(นท$(อาศึ�ยอย�"แลัะคิวัาม

เป,นไทย๑.๔ ประสูบการณ+สู7าคิ�ญท$(สู"งเสูร!มพุ�ฒนาการด4านสูต!ป5ญญา ได4แก"

๑.๔.๑ การคิ!ด l &nb

เด/ก พุ�ฒนาการ พุ�ฒนาการของเด/กวั�ยแรกเก�ด - 5 ป1

พุ�ฒนาการของเด/กวั�ยแรกเก�ด- 1 ป1เด*กวั�ยแรกเก!ด- 1 ป9 จะเร$ยนร� 4จากการมองเห*น การได4ย!นแลัะการสู�มผู้�สู สูนใจวั�ตถึ�ท$(ย/(นเขึ้4ามาใกลั4 วั�ตถึ�ท$(เคิลั/(อนไหวั วั�ตถึ�สู$สูดใสู ม$การเคิลั/(อนไหวัร"างกายในท"าต"าง ๆ เร$ยนร� 4 ในการทรงต�วั ท"าน�(ง ท"าย/น

พุ�ฒนาการเด*กวั�ยน$�ในแต"ลัะด4าน เป,นด�งน$�

- พุ�ฒนาการด%านการเคิลัอ23นไหวัอาย�แรกเก!ด- 3 เด/อน เร!(มช�นคิอได4 แลัะเม/(ออย�"ในท"านอนคิวั7(าเด*กจะยกศึ$รษะแลัะหน4าอก

อาย�3-6 เด/อน เร!(มพุลั!กตะแคิงต�วัคิวั7(าได4 เอ/�อมม/อหย!บขึ้องเลั"นเร!(มคิ/บไปขึ้4างหน4าอาย�6-9 เด/อน น�(งตามลั7าพุ�งได4เป,นพุ�ก ๆ เม/(อจ�บย/นจะกระโดดยกต�วัด4วัยคิวัามพุอใจ น�(งได4เอง คิลัานได4เอง เร!(มเกาะย/น เกาะเด!นไปด4านขึ้4าง ๆ ได44 - 5 ก4าวัอาย�9 - 12 เด/อน เร!(มเกาะเด!นไปขึ้4าง ๆ ตามขึ้4างฝ่า เด!นไปขึ้4างหน4าโดยช"วัยจ�งม/อเด*กท��ง 2 ขึ้4าง แลัะเร!(มเด!นได4เอง

- พุ�ฒนาการด%านกลั%ามเนอ25ม�ดเลัก/แลัะสูตป6 7ญญาอาย�แรกเก!ด- 3 เด/อน เร!(มมองวั�ตถึ�สู$สู�นสูดใสู ขึ้ณะนอนหงายจะน7าม/อท��ง 2 ขึ้4างเขึ้4าหาก�น ม/อจะอย�"ในท"าก7าอาย�3 - 6 เด/อน จะมองวั�ตถึ�จากวั�ตถึ�ช!�นหน�(งไปย�งวั�ตถึ�อ$กช!�นหน�(ง เร!(มกางน!�วัออกหย!บวั�ตถึ�สู!(งขึ้อง ปลั"อยคิลัายวั�ตถึ�ออก แลัะเปลั$(ยนถึ"ายวั�ตถึ�จากม/อหน�(งไปย�งอ$กม/อหน�(งได4อาย�6 - 9 เด/อน เร!(มใช4น!�วัห�วัแม"ม/อแลัะน!�วัอ/(น ๆ หย!บวั�ตถึ�ขึ้��นจากพุ/�น เร!(มใช4น!�วัม/อจ!�มชอนไชตามซึ่อกร�ต"าง ๆอาย�9 - 12 เด/อน จ$บน!�วัหย!บจ�บสู!(งขึ้องได4 ใสู"วั�ตถึ�ลังในถึ4วัยได4

- พุ�ฒนาการด%านคิวัามเขา%ใจัภาษา

อาย�แรกเก!ด- 3 เด/อน ตอบสูนองหร/อเคิลั/(อนไหวัร"างกายเม/(อได4ย!นเสู$ยงอาย�3 - 6 เด/อน ห�นตามเสู$ยงเร$ยกอาย�6 - 9 เด/อน สูนใจคินพุ�ด เปลั$(ยนสู$หน4าตอบสูนองต"อเสู$ยงท$(อ"อนโยน หร/อเสู$ยงเกร$�ยวักราด เร!(มท7าตามคิ7าสู�(งง"าย ๆ เม/(อใช4ท"าทางประกอบอาย�9 - 12 เด/อน ห�นตามเสู$ยงเร$ยกช/(อ ตอบสูนองต"อคิ7าสู�(งท$(หน�กแน"นโดยหย�ดกระท7าร� 4จ�กสูมาช!กในบ4านเม/(อเอ"ยช/(อ

- พุ�ฒนาการด%านการใช%ภาษาอาย�แรกเก!ด- 3 เด/อน เปลั"งเสู$ยงในลั7าคิอ สู"งเสู$ยงอ4อแอ4เม/(อม$คินคิ�ยด4วัยอาย�3 - 6 เด/อน เร!(มเปลั"งเสู$ยงสูระ เลั"นเสู$ยงร!มฝ่9ปาก เลั"นเสู$ยงพุ"นน7�าลัาย ม$การเลั$ยนแบบการออกเสู$ยงพุย�ญชนะแลัะสูระง"าย ๆอาย�6 - 9 เด/อน ออกเสู$ยงซึ่7�า ๆ สู"งเสู$ยงเร$ยกร4องคิวัามสูนใจเลั$ยนแบบการกระท7าอาย�9 - 12 เด/อน เลั$ยนแบบการกระท7าคิ�"ก�บเสู$ยง เลั$ยนแบบการกระท7าโดยใช4สู"วันขึ้องใบหน4า เช"น กระพุร!บตา จ�Tปาก แลับลั!�น ย!�มหวัาน - พุ�ฒนาการด%านการช:วัยเหลั2อตนเองแลัะสู�งคิมอาย�แรกเก!ด- 3 เด/อน ย!�มหร/อสู"งเสู$ยงตอบเม/(อม$ผู้�4พุ�ดคิ�ยแลัะแตะต4องต�วัอาย�3 - 6 เด/อน ย!�มเอง ย/(นแขึ้นให4อ�4ม พุยายามคิวั4าจ�บขึ้องเลั"นอาย�6 - 9 เด/อน กลั�วัคินแปลักหน4า เลั"นขึ้องเลั"นได4ตามลั7าพุ�งด/(มน7�าจากถึ4วัยแก4วัเม/(อม$การช"วัยเหลั/อ เคิ$�ยวัแลัะกลั/นอาหารท$(บดหยาบได4 ใช4น!�วัม/อหย!บอาหารอาย�9 - 12 เด/อน ร"วัมเลั"นจPะเอT ถึ/อช4อนแลัะพุยายามเอาอาหารเขึ้4าปากแลัะเคิ$�ยวักลั/นได4- พุ�ฒนาการด%านการแสูดงออกทางอารมณ;

เด*กอาย�แรกเก!ด- 1 ป9 จะร4องไห4เสู$ยใจเม/(อหวั!;ไม"สูบาย ถึ�กแยกจากพุ"อแม" จะย!�มด$ใจเม/(อม$ปฏิ!สู�มพุ�นธ+ก�บผู้�4อ/(น จะโกรธเม/(อถึ�กแยกจากคินท$(ร �กหร/อ ไม"ได4ร�บการตอบสูนองในสู!(ง ท$(ท7าให4ตนพุอใจ แลัะจะร�กคินท$(ตนเองพุอใจแลัะตอบสูนองคิวัามต4องการขึ้องตนเองได4  

พุ�ฒนาการของเด/กวั�ย 1 - 2 ป1เด*กวั�ย 1 - 2 ป9 จะเป,นวั�ยท$(ม$คิวัามต4องการเป,นต�วัขึ้องต�วัเอง ชอบเลั"นเช!งสู7ารวัจ แลัะชอบการเลั$ยนแบบ พุฒ�นาการเดก* ในวั�ยน$�ในแต"ลัะด4าน เป,นด�งน$�

-          พุ�ฒนาการด%านการเคิลั23อนไหวัเด!นได4เอง เดน! ขึ้น��/ ลังบน� ได พุ�กเท4าแต"ลัะขึ้��น ม/อจ�บราวับ�นได

-          พุ�ฒนาการด%านการใช%กลั%ามเน25อม�ดเลั/กแลัะสูต�ป7ญญาสูามารถึขึ้$ด เขึ้$ยนเสู4นท$(ไม"ม$คิวัามหมาย เป,นระเบย$บลังบนกระดาษได4 ใช4นวั!�ม/อไดคิ4ลัอ"งขึ้��น จ�บคิ�"วั�ตถึ�ท$(เหม/อนก�น ต"อก4อนไม4 สู$(เหลั$(ยมลั�กบาศึก+เป,นหอสู�งได4 แลัะวัางร�ป ในช"องกระดานร�ปแบบได4

- พุ�ฒนาการด%านคิวัามเข%าใจัภาษาเลั/อกวั�ตถึ�แลัะร�ปภาพุท$(คิ�4นเคิยได4ตามสู�(ง ช$�อวั�ยวัะขึ้องร"างกายได47 สู"วัน ท7าตามคิ7าสู�(งง"าย ๆ ได4 3 อย"าง ม$คิวัามต��งใจฟั5งน!ทานเร/(องสู��นจนจบ

-  พุ�ฒนาการด%านการใช%ภาษาเลั$ยนแบบการพุ�ด แลัะพุ�ดเป,นคิ7า ๆให4ผู้�4ใหญ"เขึ้4าใจได4

- พุ�ฒนาการด%านการช:วัยเหลั2อตนเองแลัะสู�งคิมด/(มน7�าร�บประทานอาหารได4เองโดยไม"หก ถึอดกางเกงเอวัยางย/ดได4 เร!(มถึ"ายอ�จจาระเป,นเวัลัา เร!(มกลั��นป5สูสูาวัะได4ในช"วังเวัลัากลัางวั�น สูามารถึเขึ้4าไปเลั"นก�บเด*กคินอ/(นแบบต"างคินต"างเลั"น แลัะปกป>องสู!(งขึ้องเม/(อถึ�กแย"ง

- พุ�ฒนาการด%านการแสูดงออกทางอารมณ;เม/(อ โกรธจะแสูดงออกทางร"างกายอย"างร�นแรง พุ�งพุอใจเม/(อได4ร�บคิ7าตอบจากเร/(องท$(อยากร� 4 กลั�วัสู!(งท$(เก!ดจากจ!นตนาการ ร�กแลัะเร$ยนร� 4ท$(จะสูร4าง คิวัามผู้�กพุ�นก�บคินใกลั4ช!ด

พุ�ฒนาการของเด/กวั�ย 2 - 3 ป1เด*กวั�ย 2 - 3 ป9 จะเป,นเด*กช"างสูงสู�ย เต*มไปด4วัยคิ7าถึาม การเฝ่>าด�การสู�งเกตแลัะการเลั$ยนแบบเช!งสู7ารวัจ ม$คิวัามสูนใจในการฝ่Sกท�กษะอย"างมากชอบท7าก!จกรรมซึ่7�า ๆ วั�ยน$�จ�งเป,นช"วังสู7าคิ�ญท$(จะท7าให4เด*กเขึ้4าใจถึ�งการเปลั$(ยนแปลังแลัะคิวัามต"อเน/(องท$(เก!ดขึ้��นในเวัลัาต"อมา ชอบขึ้$ดเขึ้$ยนเป,นเสู4นยาวัวังกลัม แลัะต��งช/(อเสู4นท$(ขึ้$ดเขึ้$ยนได4 พุ�ฒนาการเด*กวั�ยน$�ในแต"ลัะด4าน เป,นด�งน$�

- พุ�ฒนาการด%านการเคิลั23อนไหวัถึ$บจ�กรยานสูามลั4อได4 ย/นด4วัยขึ้าขึ้4างเด$ยวัได4 กระโดดอย�"ก�บท$(ได4 เด!นขึ้��นลังบ�นไดสูลั�บเท4าได4 เลั"นกระดานลั/(นได4

เอง ขึ้วั4างลั�กบอลั วั!(งไปเตะลั�กบอลัได4

- พุ�ฒนาการด%านกลั%ามเน25อม�ดเลั/กประกอบร�ปจ!Vกซึ่อวั+3 - 6 ช!�นได4จ�บคิ�"ร�ปภาพุ ร�ปเรขึ้าคิณ!ต จ�บคิ�"สู$ได4 ร� 4จ�กแม"สู$หร/อสู$พุ/�น ๆ วัาดร�ปง"าย ๆวัาดร�ปคินได4 ป5� นด!นน7�าม�นเป,นก4อนกลัม ๆ เป,นแท"งหร/อบ!ดเป,นเกลั$ยวัร4อยลั�กป5ดขึ้นาดเลั*กได4 ด�หน�งสู/อได4ด4วัยตนเอง

- พุ�ฒนาการด%านคิวัามเข%าใจัภาษาท7าตามคิ7าสู�(งท$(เก/(ยวัขึ้4องก�บการกระท7าได42 - 3 อย"าง ต"อวั�ตถึ� 2 - 3 ชน!ด ในประโยคิเด$ยวัก�น ช$�อวั�ยวัะขึ้องร"างกายได4 10 สู"วัน เลั/อกร�ปภาพุตามสู�(งได4 วัางวั�ตถึ�ไวั4ขึ้4างบน ขึ้4างใต4 แลัะขึ้4างในได4 สูนใจฟั5งน!ทานได4นาน 10 นาท$ เลั/อกจ�ดกลั�"มวั�ตถึ�ตามประเภทได4

 

- พุ�ฒนาการด%านการใช%ภาษาพุ�ดเป,นประโยคิสูมบ�รณ+โดยใช4คิ7า 3 - 5 คิ7า เลั"าน!ทานจากร�ป หร/อหน�งสู/อง"าย ๆ ได4 พุ�ดตอบโต4คิ7าถึามต"าง ๆ  3 คิ7าถึาม ในเร/(องเด$ยวัก�น พุ�ดถึ�งเหต�การณ+ท$(ผู้"านไปใหม" ๆ ได4

- พุ�ฒนาการด%านการช:วัยเหลั2อตนเองแลัะสู�งคิมเร!(มเลั"นสูมมต!ร� 4จ�กรอคิอย ไม"ร4องไห4เม/(อแยกจากแม" ใช4หลัอดด�ดขึ้องเหลัวัได4 ใช4สู4อมจ!�ม อาหาร

ร�บประทานได4 ใสู"- ถึอดเสู/�อ / กางเกงได4 บอกเม/(อจะขึ้�บถึ"าย แปรงฟั5นได4โดยผู้�4ใหญ"ช"วัย ลั4างม/อแลัะเช*ดม/อได4

- พุ�ฒนาการด%านการแสูดงออกทางอารมณ;เม/(อร� 4สู�กโกรธจะแสูดงออกโดยท"าทางร"วัมก�บภาษากลั�วัสู!(งท$(เก!ดจากจ!นตนาการมากขึ้��นร�กแลัะเร$ยนร� 4ท$(จะสูร4างคิวัามผู้�กพุ�นก�บคินนอกบ4าน 

พุ�ฒนาการของเด/กวั�ย 3-4 ป1เร!(มเป,นต�วัขึ้องต�วัเองโดยไม"ต4องให4ผู้�4ใหญ"เฝ่>าในการเลั"น ใช4พุลั�งงานไปก�บการเลั"น จะร� 4สู�กด$ท$(ได4แสูดงออกในสู!(งท$(ตนต4องการ เต*มใจลัองขึ้องใหม"แลัะสู!(งแปลักใหม" พุ�ฒนาการเด*กวั�ยน$�ในแต"ลัะด4าน เป,นด�งน$�

- พุฒ�นาการด%านการเคิลัอ23นไหวัเด*กสูามารถึเด!นด4วัยปลัายเท4าเด!นบนเสู4นตรงกวั4าง 5 ซึ่ม. ในขึ้ณะท$(วั!(งแลั4วัหย�ดวั!(ง เลั$�ยวัหร/อหลับสู!(งก$ดขึ้วัางได4เด!นขึ้��นลังบ�นไดสูลั�บเท4าได4 ป9นตาขึ้"ายเช/อกได4 ขึ้วั4างแลัะร�บลั�กบอลัขึ้นาดเลั*กได4วั!(งไปเตะลั�กบอลัได4โดยไม"ต4องหย�ดเลั*ง กระโดดสูองเท4าได4ไกลั 30

ซึ่ม. หร/อกระโดดลังจากบ�นไดขึ้��นสู�ดท4ายได4 ถึ$บจ�กรยาน 3 ลั4อได4

- พุ�ฒนาการด%านการใช%กลั%ามเน25อม�ดเลั/กแลัะสูต�ป7ญญาประกอบช!�นสู"วันขึ้องร�ปภาพุได4 วัางเร$ยง ก4อนไม4ท$(ม$ขึ้นาดต"างก�น เร$ยงตามลั7าด�บได4 จ�บคิ�"แลัะแยกร�ปภาพุ สู$ วั�ตถึ� ต�วัอ�กษรได4 เลั$ยนแบบการเขึ้$ยนเคิร/(องหมายบวัก(+) ต�วัวั$ (V) วัาดร�ปคินท$(ม$สู"วันขึ้องร"างกายอย"างน4อย 3 สู"วัน ร4อยลั�กป5ดขึ้นาดเลั*ก ใช4กรรไกรต�ดกระดาษได4สู� �น ๆ

- พุ�ฒนาการด%านคิวัามเข%าใจัภาษาช$�อวั�ยวัะขึ้องร"างกายได4มากขึ้��นเลั/อกร�ปภาพุชายหญ!งได4 ร� 4จ�ก ผู้!วัสู�มผู้�สูแขึ้*งแลัะน!(ม ร� 4จ�กคิ7าวั"าปOดเปOด เลั/อก

ร�ปภาพุท$(แสูดงสู$หน4า สู�ขึ้ เศึร4า โกรธ ร� 4ขึ้นาดใหญ"แลัะเลั*ก ร� 4ต7าแหน"ง เช"น ขึ้4างหน4า ขึ้4างหลั�ง ขึ้4าง ๆ ห"าง ๆ ตอบคิ7าถึามง"าย ๆ ได4 โดยการพุ�ดหร/อช$�ในขึ้ณะฟั5งน!ทาน

พุ�ฒนาการด%านการใช%ภาษาพุ�ดกระซึ่!บหร/อตะโกน ร4องเพุลังง"าย ๆ ได4 พุ�ดโต4ตอบสูนทนา บอกหน4าท$(อวั�ยวัะขึ้องร"างกายได4 แลัะบอกประโยชน+ขึ้องสู!(งต"าง ๆ ได4 เช"น ห4องน7�า เตาไฟั สูามารถึเลั"าเหต�การณ+ท$(เพุ!(งผู้"านไปได4 บอกช/(อจร!ง นามสูก�ลัเต*มขึ้องตนเองได4 พุ�ดคิ7าท$(ม$คิวัามหมายตรงขึ้4ามได4พุ�ดเป,นประโยคิได4

- พุ�ฒนาการด%านการช:วัยเหลั2อตนเองแลัะสู�งคิมเลั"นก�บเด*กอ/(น โดย วั!ธ$การผู้ลั�ดก�นเลั"น บอกเพุศึขึ้องตนเองได4 ช"วัยงานง"าย ๆ ได4 สูามารถึหลั$กเลั$(ยงสู!(งท$(เป,นอ�นตรายได4 ใช4ช4อนสู4อม ร�บประทานอาหารได4 เทน7�าจากเหย/อกได4โดยไม"หก ถึอดกระด�มเม*ดใหญ"ได4 ถึอดเสู/�อผู้4าได4 ไม"ป5สูสูาวัะรดท$(นอนในเวัลัากลัางคิ/น ลั4างม/อลั4างหน4าได4เอง

- พุ�ฒนาการด%านการแสูดงออกทางอารมณ;เม/(อร� 4สู�กโกรธจะแสูดงออกโดยการร4องไห4 กระท/บเท4า กลั�วัแสูดงออกโดยการหลับซึ่"อน วั!(งหน$ร�กแลัะเร$ยนร� 4ท$(จะสูร4างคิวัามผู้�กพุ�นก�บเพุ/(อน ม$การอ!จฉาร!ษยา อยากร� 4 อยากเห*น  มากขึ้��นเด*กอาย�3 - 5 ป9 เป,นวั�ยท$(ม$การพุ�ฒนาท�กษะในการร�บร� 4ทางคิวัามคิ!ด สูต!ป5ญญา แลัะคิวัามอยากร� 4อยากเห*นมากขึ้��น เด*กจะเร!(มคิ!ด เร!(มท7าสู!(งใหม" ๆ แลัะชอบถึามคิ7าถึามบ"อยๆ เช"น น�(นอะไร ท7าไม เป,นต4น ซึ่�(งพุ"อแม"/ผู้�4ด�แลัเด*กบางคินไม"เขึ้4าใจ อาจจะด�เด*กได4จนเด*กบางคินขึ้ยาดหวัาดกลั�วัวั"า จะท7าผู้!ด เพุราะถึ�ก ผู้�4ใหญ"วั"ากลั"าวัมาแต"เลั*ก คิวัามร� 4สู�กน$�มาปOดก�นคิวัามคิด! ขึ้องเดก*

แลัะจะต!ดต�วัจนถึ�งวั�ยผู้�4ใหญ" ฉะน�5นพุ:อแม:/ ผู้�%ด�แลัเด/กจั�งไม:คิวัรด�วั:าเด/กเม23อเด/กถามคิ,าถามคิวัรตอบัสู�5นๆง:ายๆให%เด/กเข%าใจัท�กคิร�5งแลัะอาจัต�5งคิ,าถามเพุ23อถามเด/กตามคิวัามสูนใจัของเด/กโดยใช%คิ,าถามปลัายเป6ดช:วัยขยายคิวัามคิ,าตอบัของเด/กชมเชยเม23อเด/กตอบัได%ด&ช:วัยเหลั2อเท:าท&3เด/กต%องการในบัรรยากาศึท&3สูนก�สูนานร:วัมก�นเป?นการฝึAกน�สู�ยช:างซั�กช:างถามให%ก�บัเด/กการอ"านหน�งสู/อ เลั"าน!ทาน จะเป,นการกระต�4นการซึ่�กถึามขึ้องเด*กได4ด$ นอกจากน$�เด*กในวั�ยน$�เป,นวั�ยท$(เด*กอยากให4เพุ/(อนร�ก อยากให4เพุ/(อนชอบ เด*กต4องการท$(จะเอาใจเพุ/(อน อยากเป,น เหม/อนเพุ/(อน เด*กจะยอมท7ากฎเกณฑ์+ต"าง ๆ ท$(เขึ้าชอบ เด*ก ม�กชอบร4องเพุลังชอบเต4นระบ7า อยากเป,นต�วัขึ้องต�วัเอง อยากจะออกไปหาเพุ/(อนขึ้4างบ4าน อยากจะไปเลั"นก�บเพุ/(อน ๆ คิร�/พุ$(เลั$�ยงคิวัรสูน�บสูน�นให4เด*กเลั"นก�บเพุ/(อนเป,นกลั�"ม ในวั�ยน$�เด*กอาจจะด/�อเพุราะม$คิวัามเป,นต�วัขึ้องต�วัเอง ท$(สู7าคิ�ญผู้�4ด�แลัต4องใจเย*น ไม"หง�ดหง!ด อารมณ+เย*น คิวัรอธ!บายให4เด*กฟั5ง ถึ4าผู้�4ด�แลัโกรธ ด� หร/อใช4วั!ธ$ลังโทษท$(ไม"เหมาะสูม เด*กจะย!(งม$พุฤต!กรรมท$(ไม"ด$เด*กในช"วังน$�ก7าลั�งเร$ยนร� 4สู!(งท$(ถึ�กท$(ผู้!ด ไม"เขึ้4าใจรายลัะเอ$ยดขึ้องจร!ยธรรมขึ้องคิวัามด$ เช"น ถึ4าเด*กท7าขึ้องแตก เด*กจะคิ!ดวั"าไม"ด$ ผู้�4ด�แลัต4องอธ!บายถึ�งคิวัามแตกต"างระหวั"างอ�บ�ต!เหต�ท$(เก!ดขึ้��น แลัะคิวัามต��งใจท7าให4ขึ้องเสู$ยแลัะจะต4องแยกต�วัเด*กออกจากพุฤต!กรรมขึ้องเขึ้า เช"น จะต4องบอกวั"า คิร�ร�กหน� แต"คิร�ไม"ชอบในสู!(งท$(หน�ท7า หน�ท7าแจก�นแตกเป,นสู!(งท$(ไม"“

ด$ ม�นท7าให4เก!ดอ�นตราย แต"ถึ4าม�นเป,นอ�บ�ต!เหต�ก*ต4องอธ!บายให4ฟั5งวั"า ไม"”

เป,นไรม�นเป,นเพุ$ยงอ�บ�ต!เหต� คิราวัหน4าหน�คิวัรท7าอย"างน$� แลัะท$(สู7าคิ�ญคิร�คิวัรต4องระวั�ง ป>องก�นอ�บ�ต!เหต�ท$(อาจเก!ดขึ้��นโดยการคิ7าน�งถึ�งสู!(งแวัดลั4อมขึ้องเด*ก คิวัรให4เด*กคิ!ดถึ�งสู!(งท$(เขึ้าคิวัรท7าได4 สู7าหร�บวั�ยน$�แลัะจะต4องชมเชยเม/(อเด*กท7าได4 ซึ่�(งจะเป,นการเสูร!มสูร4างการเห*นคิ�ณคิ"าในตนเอง รวัมท��งเร/(องคิวัามคิ!ด การต�ดสู!นใจ การ

สูร4างท�ศึนคิต!ท$(ด$ ท7าให4เด*กร� 4สู�กวั"าตนเองม$คิ�ณคิ"าแลัะม$คิวัามสูามารถึท$(จะท7าได4 

สู�3งท&3เด/กสูามารถเร&ยนร�%ได%แลันเดร*ธ(Landreth) กลั"าวัวั"า ในการเร$ยนร� 4ขึ้องเด*กน��น เด*กในวั�ยน$�คิวัรได4ร�บการฝ่Sกฝ่นให4พุ�ฒนาท�กษะทางด4านต"างๆ ด�งต"อไปน$�1. ท�กษะเก$(ยวัก�บประสูาทสู�มผู้�สูแลัะการเคิลั/(อนไหวัพุ/�นฐาน2. กระบวันการคิ!ดแลัะต�ดสู!นใจ3. การเก!ดคิวัามคิ!ดรวับยอด4. การฝ่Sกร�ปแบบในการพุ�ด                              ท��งน$� เพุ/(อ ให4เด*ก เก!ด คิวัามเขึ้4าใจแลัะเก!ดการเร$ยนร� 4 สู!(งต"างๆ รอบต�วัจากการใช4ประสูาทสู�มผู้�สูท��งห4าในการเร$ยนร� 4ขึ้องเด*ก คิร�/พุ$(เลั$�ยงคิวัรม$คิวัามเขึ้4าใจแต"ลัะช"วังขึ้องพุ�ฒนาการวั"าเด*กสูามารถึเร$ยนร� 4 อะไรได4โดยวั!ธ$ใด ท��งน$�เพุ/(อช"วัยสู"งเสูร!มให4เด*กพุ�ฒนาการเร$ยนร� 4ได4ด$ย!(งขึ้��นร�ปแบบการเร$ยนขึ้องเด*ก เป,นกระบวันการท$( ก4าวัหน4าจากจ�ดหน�(งไปย�งอ$กจ�ด“

หน�(ง ซึ่�(งประกอบด4วัยกระบวันการในการเร$ยนร� 4 ท$(ม$คิวัามสู�มพุ�นธ+ก�น” 17

ประการด�งน&5

1. เด*กจะเร$ยนร� 4การใช4ประสูาทสู�มผู้�สูเพุ/(อน7าไปสู�"การแยกประเภทแลัะการเร$ยนร� 4สู�ญลั�กษณ+2. เด*กจะเร$ยนร� 4สู!(งท$(เป,นไปโดยธรรมชาต! เพุ$(อน7าไปสู�"การคิวับคิ�มการสูร4างคิวัามสู�มพุ�นธ+ การหาแนวัทางขึ้องตน แลัะการเลั$ยนแบบในการเคิลั/(อนไหวัสู"วันต"างๆ ขึ้องร"างกาย3. เด*กจะพุ�ฒนาการออกเสู$ยงอ4อแอ4 เพุ/(อน7าไปสู�"การเร$ยนร� 4ภาษา

4. เด*กจะเร$ยนร� 4การอ"านภาพุท$(เป,นสู�ญลั�กษณ+ เพุ/(อน7าไปสู�"การอ"านหน�งสู/อ5. เด*กจะเร$ยนร� 4การขึ้$ดเขึ้$ยน เพุ/(อน7าไปสู�"การเขึ้$ยนหน�งสู/อ6. เด*กจะเร$ยนร� 4จากการได4ร�บประสูบการณ+ เพุ/(อน7าไปสู�"การศึ�กษาขึ้4อม�ลั7. เด*กจะเร$ยนร� 4 สู!(งท$(ประหลัาดมห�ศึจรรย+ เพุ/(อจะเขึ้4าใจสู!(งท$(เป,นปรากฏิการณ+ธรรมชาต!8.  เด*กจะเร$ยนร� 4เก$(ยวัก�บสูต�วัแลัะพุ/ชเพุ/(อน7าไปสู�"การเร$ยนร� 4 ระบบขึ้องร"างกายแลัะระบบน!เวัศึวั!ทยา9. เด*กจะเร$ยนร� 4 จากการลัากเสู4น การแต4มสู$แลัะการลัะเลังสู$เพุ$(อน7าไปสู�"การวัาดภาพุ10. เด*กจะเร$ยนร� 4จากการท7าสู!(งขึ้องต"างๆ เพุ/(อน7าไปสู�"การใช4เคิร/(องม/อง"ายๆ แลัะการพุ�ฒนาท�กษะในการสูร4างงานฝ่9ม/อ11. เด*กจะเร$ยนร� 4จากการเขึ้ย"าแลัะโยกต�วัไปสู�"การเต4นร7า12. เด*กจะเร$ยนร� 4จากการฮั�มเพุลังไปสู�"การร4องเพุลัง13. เด*กจะเร$ยนร� 4การได4ย!นเน/�อเพุลัง เพุ/(อน7าไปสู�"การฟั5งเพุลัง14. เด*กจะเร$ยนร� 4ท$(จะตระหน�กถึ�งคิวัามต4องการขึ้องผู้�4อ/(น เพุ/(อน7าไปสู�"การอย�"ร "วัมก�บผู้�4อ/(น15. เด*กจะเร$ยนร� 4จากการได4ร�บการด�แลัจากผู้�4อ/(นเพุ/(อน7าไปสู�"การด�แลัต�วัเอง16. เด*กจะเร$ยนร� 4ท$(จะเป,นสูมาช!กขึ้องบ4านหร/อศึน�ย+ฯ เพุ/(อน7าไปสู� การเป,นสูมาช!กขึ้องช�มชน17. เด*กจะเร$ยนร� 4สู!(งท$(เป,น ขึ้องฉ�น เพุ/(อน7าไปสู�"การร� 4สู�กวั"า ฉ�นเป,นใคิร“ ” “ ”

                เด/กวั�ยแรกเก�ด- 5 ป1 เป?นช:วังวั�ยท&3สู,าคิ�ญย�3งในการพุ�ฒนาไอคิ�วัแลัะอ&คิ�วั ด�งน�5น ผู้�% ท&3ม&หน%าท&3ด�แลัเด/กจั�งคิวัรม&คิวัามร�% คิวัามเข%าใจัในพุ�ฒนาการของเด/กแต:ลัะด%าน แลัะลั�กษณะการเร&ยนร�%ของเด/กปฐมวั�ย

เพุ23อท&3จัะได%ด�แลัจั�ดการเร&ยนการสูอนให%เด/กเร&ยนร�%ได%เต/มตามศึ�กยภาพุ

A B C. - เพุลังเสูร!มพุ�ฒนาการสู7าหร�บเด*ก

ขึ้อขึ้อบคิ�ณขึ้4อม�ลัจาก คิ�ณศึร$วั!ไลั  ย!(งร�ตนสู�ขึ้