شركت مشاورين كيفيت پرداز

شركت مشاورين كيفيت پرداز

[email protected] JITتوليد بهنگام JITتوليد بهنگام

1



2

شركت مشاورين كيفيت شركت مشاورين كيفيت پردازپرداز

نظام تولید بهنگامنظام تولید بهنگامJust in timeJust in time

مدرس : دكتر بهنام مدرس : دكتر بهنام شهائيشهائي



3

فهرست مطالبمروری بر نظامهای تولید

تولید دستی•تولید انبوه•تولید بهنگام یا ناب•

پیدایش نظام بهنگامفلسفه نظام بهنگاماهداف نظام بهنگاممزایای نظام بهنگام

محدودیتهای نظام بهنگامارکان و بلوکهای نظام بهنگام



4

روشها و اقدامات نظام بهنگامموجودیضایعات

سیستم کششیچیدمان کارخانه

ارتباط با تأمین کنندگانمدیریت کیفیت جامع

نگهداری بهره ور جامعمحدودیتهای نظام بهنگام

اجرای نظام بهنگام در صنایع کوچک و متوسط

فهرست مطالب



5

مشخصه های توليد دستی

توليد محصول طبق سفارش مشتریانعطاف زياد کارگران بسيار ماهرابزار و ماشين آالت ساده اما چند کاره حجم پايين توليدقيمت باالی محصولتقسيم ناچيز در فعاليت ها تناسب یابی



6

مشخصه های توليد انبوهتعويض پذيری کارگرتعويض پذيری کارگروجود نيروی غير مستقيم فراوانوجود نيروی غير مستقيم فراوان ب8ا مقابل8ه ب8رای ب8افر( ( مح8افظين ب8ا وج8ود مقابل8ه ب8رای ب8افر( ( مح8افظين وج8ود

اختاللاختالل

- کارگر اضافی - کارگر اضافی

- موجودی اضافی - موجودی اضافی

- فضای اضافی - فضای اضافیانعطاف کمانعطاف کمماشين االت وتجهيزات تک منظورهماشين االت وتجهيزات تک منظورهمشارکت ناچيز کارگر در بهبود فرآيندهامشارکت ناچيز کارگر در بهبود فرآيندها



7

مشخصه های توليد انبوه)ادامه(

) قيمت پ8ايين محص8ول ) نس8بت ب8ه تولي8د دستی (قيمت پ8ايين محص8ول ) نس8بت ب8ه تولي8د دستی

تقسيم کار شديد در مهندسی تقسيم کار شديد در مهندسی

- ارتباط کم بين آنها - ارتباط کم بين آنها

- ارتب8اط کم ب8ا بخش تولي8د و - ارتب8اط کم ب8ا بخش تولي8د و

کارگاهکارگاه

صرفه جویی به مقیاسصرفه جویی به مقیاس

زمان آموزش کوتاهزمان آموزش کوتاه

نی8از آتی بی8نی نی8از آتی زمانبن8دی تولی8د براس8اس پیش بی8نی زمانبن8دی تولی8د براس8اس پیش

مشتریمشتری



8

نظام سنتی تولید- در یک نظام سنتی تولید- در یک نگاهنگاه

در سیس8تم ه8ای س8نتی تولی8د ، موج8ودی ه8ایی در سیس8تم ه8ای س8نتی تولی8د ، موج8ودی ه8ایی

از م8واد خ8ام و قطع8ات ، کااله8ای نیم8ه س8اخته و از م8واد خ8ام و قطع8ات ، کااله8ای نیم8ه س8اخته و

کااله8ای آم8اده ف8روش نگه8داری می ش8ود ت8ا در کااله8ای آم8اده ف8روش نگه8داری می ش8ود ت8ا در

م8ورد اقالم نب8ودن دس8ترس در امک8ان م8ورد مقاب8ل اقالم نب8ودن دس8ترس در امک8ان مقاب8ل

در ام8ا باش8د. داش8ته وج8ود ایم8نی الزم ، در نی8از ام8ا باش8د. داش8ته وج8ود ایم8نی الزم ، نی8از

پی ص8نعتی واح8دهای م8دیران اخ8یر پی س8الهای ص8نعتی واح8دهای م8دیران اخ8یر س8الهای

هزین8ه ایم8نی موجودیه8ای نگه8داری ان8د هزین8ه ب8رده ایم8نی موجودیه8ای نگه8داری ان8د ب8رده

نگه8داری زی8را ب8ردارد در را ت8وجهی نگه8داری قاب8ل زی8را ب8ردارد در را ت8وجهی قاب8ل

موجودیه8ا م8وجب مص8رف من8ابع ارزش8مند ش8ده موجودیه8ا م8وجب مص8رف من8ابع ارزش8مند ش8ده

و هزینه های مخفی ایجاد می کنند.و هزینه های مخفی ایجاد می کنند.



9

ظهور توليد نابظهور توليد ناب

خودرو در شرکت تويوتا تا سال 2685توليد فقط •1950

1950ديدار تويودا از کارخانه فورد در بهار •نتيجه گيری تويودا :•

عدم امکان نسخه برداری از توليد انبوه بدليل : کوچک بودن بازار داخلی – 1 نياز به انواع وسيله نقليه– 2 عدم امکان خريد گسترده آخرين – 3

تکنولوژی غرب وجود توليدکنندگان بزرگ خودرو در جهان– 4



10

سيستم هاي مختلف توليدسيستم هاي مختلف توليديد

ول ت

مج

ح

Low

Low High

High

پروژه هاپروژه ها

توليد توليد اياي دستهدسته

توليد انبوهتوليد انبوه

توليد توليد پيوستهپيوسته

Standardization

توليد توليد نابناب



11

معرفی نظام بهنگام



12

پیدایش نظام بهنگام

جنگ جهانی اول: فورد و تولید انبوهجنگ جهانی اول: فورد و تولید انبوه

جنگ جهانی دومجنگ جهانی دوم

ژاپن در تالش ب8رای بازس8ازی خ8ود پس از جن8گ، ب8ا ژاپن در تالش ب8رای بازس8ازی خ8ود پس از جن8گ، ب8ا

منابع طبیعی اندکمنابع طبیعی اندک

ژاپن خودروس8ازی ص8نعت ب8ازار س8هم ژاپن کاهش خودروس8ازی ص8نعت ب8ازار س8هم کاهش

)تویوتا()تویوتا(

19731973بحران نفتی سال بحران نفتی سال

تایچی اوهنو، پدر نظام بهنگامتایچی اوهنو، پدر نظام بهنگام

و کن8ترل زمین8ه در تولی8دی، روش بعن8وان و ابت8دا- کن8ترل زمین8ه در تولی8دی، روش بعن8وان ابت8دا-

کاهش موجودی انبارهاکاهش موجودی انبارها

بعدها- به مثابه فلسفه مدیریتی و تولیدی بعدها- به مثابه فلسفه مدیریتی و تولیدی



13

ا وت

وی ت

هان

خار

که ب

یهگا

نا

وتوی

تهان

خار

که ب

یهگا

نه

ه د

دره

ه د

در5

05

0

پایین بودن کیفیت محصوالت پایین بودن کیفیت محصوالت •

نداشتن مزیت رقابتینداشتن مزیت رقابتی•

محدودیت جا و مکان برای تولید بیشترمحدودیت جا و مکان برای تولید بیشتر•

تولید بدون هدف تولید بدون هدف •

باال بودن قیمت تمام شده محصوالتباال بودن قیمت تمام شده محصوالت•

مسائل پیش روی ژاپن از بعد سیاسی مسائل پیش روی ژاپن از بعد سیاسی •

و اقتصادیو اقتصادی

ورشکستگی تویوتا در تولید کامیونورشکستگی تویوتا در تولید کامیون•

اخراج نیروی انسانیاخراج نیروی انسانی•



14

تعریف نظام بهنگام

و مک8ان و مک8ان زم8ان زم8ان برحس8ب کمیت، کیفیت،برحس8ب کمیت، کیفیت،اقالم اقالم تولی8د تولی8د.. و درست و درستموردنيازموردنياز

هزین8ه و اتالف ح8ذف برمبن8ای س8اخت هزین8ه فلس8فه و اتالف ح8ذف برمبن8ای س8اخت فلس8فه ش8امل ک8ه وری به8ره مت8والی بهب8ود و ش8امل انب8ارداری ک8ه وری به8ره مت8والی بهب8ود و انب8ارداری اق8دامهای م8وفقی از فعالیته8ای س8اخت و س8از م8ورد اق8دامهای م8وفقی از فعالیته8ای س8اخت و س8از م8ورد نی8از محص8ول نه8ایی می ش8ود، از ط8راحی مهندس8ی نی8از محص8ول نه8ایی می ش8ود، از ط8راحی مهندس8ی

تا تحویل به مشتری.تا تحویل به مشتری.

فق8ط ب8ه هنگ8ام« ی8ا »فق8ط ب8ه موق8ع«؛ پیش8وند »فق8ط ب8ه هنگ8ام« ی8ا »فق8ط ب8ه موق8ع«؛ پیش8وند«

»فق8ط« ب8رای تأکی8د اس8ت؛ یع8نی ن8ه دیرت8ر، ن8ه زودت8ر، »فق8ط« ب8رای تأکی8د اس8ت؛ یع8نی ن8ه دیرت8ر، ن8ه زودت8ر،

بلکه فقط به هنگام یا به موقع. بلکه فقط به هنگام یا به موقع.



15

فلسفه مدیریتی•سیستم کششی•

WHAT IT IS

مشارکت کارکنان•مهندسی صنعتی•بهبود مستمر•کنترل کیفیت جامع•اندازه دسته کوچک•

WHAT IT REQUIRES

حمله به ضایعات•یافتن مسائل و گلوگاهها•نیل به تولید هموار•

WHAT IT DOES

محیط پایا•

WHAT IT ASSUMES

نظام بهنگام در یک نگاهنظام بهنگام در یک نگاه



16

فلسفه نظام بهنگام

رقابتی مبتنی بر زمانرقابتی مبتنی بر زمان

.بر کیفیت و هزینه اتکا داشت vبر کیفیت و هزینه اتکا داشت. نباید صرفا vنباید صرفا

ب8ه خ8دمات و محص8والت رس8اندن در بای8د ب8ه بلک8ه، خ8دمات و محص8والت رس8اندن در بای8د بلک8ه،

باشید. باشید. 11مشتریان، مشتریان،

کاهش چرخه زمانی ساخت و تحویل سفارشاتکاهش چرخه زمانی ساخت و تحویل سفارشات

جری8ان آرام و س8الم دس8ته ه8ای کوچ8ک محص8والت جری8ان آرام و س8الم دس8ته ه8ای کوچ8ک محص8والت

در فرایند تولیددر فرایند تولید



17

تولید براساس نیاز بازارتولید براساس نیاز بازار•تولید براساس اطالعات مشتریتولید براساس اطالعات مشتری•تولید اقالم ضروری در زمان و مقدار مورد نیازتولید اقالم ضروری در زمان و مقدار مورد نیاز•سیستم کششیسیستم کششی•اقالم مورد نیاز فرآیند بعدی توسط سیستم اقالم مورد نیاز فرآیند بعدی توسط سیستم •

کانبان مشخص میشود.کانبان مشخص میشود.موجودی انبار حذف شودموجودی انبار حذف شود•تغییرات محیطی را در نظر بگیرتغییرات محیطی را در نظر بگیر•تولید مازاد را به حداقل برسانتولید مازاد را به حداقل برسان•محصوالت معیوب تولید نکنمحصوالت معیوب تولید نکن•از نقطه نظرات تک تک واحدها استفاده کناز نقطه نظرات تک تک واحدها استفاده کن•محصول خوب، ایده خوب، کارکنان خوب و تولید محصول خوب، ایده خوب، کارکنان خوب و تولید •

خوبخوبایجاد سیستم مدیریت مشارکتی، هر کارمند ایجاد سیستم مدیریت مشارکتی، هر کارمند •

ساالنه ده پیشنهاد بدهدساالنه ده پیشنهاد بدهداستفاده از عالئم و نشانگرها برای اطالع رسانی استفاده از عالئم و نشانگرها برای اطالع رسانی •

در کارخانهدر کارخانهمشارکت داوطلبانه در تیم های بهبود تولید مشارکت داوطلبانه در تیم های بهبود تولید •

ژگیهای نظام وی

بهنگام



18

اصول نظام بهنگام

. . - سرعت یکنواخت و هموار تولید- سرعت یکنواخت و هموار تولید11

- حذف نقاط بحرانی.- حذف نقاط بحرانی.22

- خرید یا تولید به مقدار نسبتاv کم. - خرید یا تولید به مقدار نسبتاv کم. 33

- راه اندازی سریع و کم هزینه ی ماشین آالت. - راه اندازی سریع و کم هزینه ی ماشین آالت. 44

س8اخته 55 کااله8ای و اولی8ه م8واد ب8رای ب8اال کیفیت س8اخته - کااله8ای و اولی8ه م8واد ب8رای ب8اال کیفیت -شده. شده.

- سیستم اثر بخش نگهداری تجهیزات. - سیستم اثر بخش نگهداری تجهیزات. 66

. . - بهبود سیستم تولید از طریق کار گروهی- بهبود سیستم تولید از طریق کار گروهی77

- تنوع مهارت های کارکنان و انعطاف تجهیزات. - تنوع مهارت های کارکنان و انعطاف تجهیزات. 88

- توسعه ی نیروی کار با قابلیت های انعطاف. - توسعه ی نیروی کار با قابلیت های انعطاف. 99

- معامله با عرضه کنندگان محدود. - معامله با عرضه کنندگان محدود. 1010



19

مقایسه نظام بهنگام و نظام مقایسه نظام بهنگام و نظام سنتیسنتی

FactorTraditionalJIT

Inventory برای جبران کردنخطاهای پیش بینی

نیاز است

نیازی بدان احساس نمی شود

Deliveriesزیاد- کمچندتا-زیاد

Lot sizesکوچکبزرگ

Setup; runsزیاد-کوتاه مدتچندتا-بلندمدت

Vendors روابط بلند مدتمرسوم نیست

شرکا

Workersداراییالزمه انجام کاری



20

از ثبت سفارش تا تحویل از ثبت سفارش تا تحویل سفارشسفارش

ت تمش88تری، ده88د. را ب88را ب88 قاض88اقاض88امش88تری، می ف88روش واح88د ده88د. ه می ف88روش واح88د ،،واح88د ف88روشواح88د ف88روشه

ده88د.8 اين ده88د.8 اين 8)مونت88ا8ژ( مي 8)مونت88ا8ژ( مي33د8رخو8اس88ت تو8لي88د ر8ا ب88ه ا8يس88ت8گاه ك88اري8 د8رخو8اس88ت تو8لي88د ر8ا ب88ه ا8يس88ت8گاه ك88اري8

)ت8راش8كا8ر8ي( در8خ8واس8ت ارس8ا8ل )ت8راش8كا8ر8ي( در8خ8واس8ت ارس8ا8ل 22ايس8تگ8اه ن8يز از8 ايس8تگا8ه ش8ماره ايس8تگ8اه ن8يز از8 ايس8تگا8ه ش8ماره

هم8ين8 ت8رت8ي8ب ايس8تگا8ه ك8ا8ري ش8ماره8 هم8ين8 ت8رت8ي8ب ايس8تگا8ه ك8ا8ري ش8ماره8 ب8ه ب8هک8رد8ه، وک8رد8ه، وقطع8ا8ت8 م8ورد ن8ي8از ر8ا قطع8ا8ت8 م8ورد ن8ي8از ر8ا

كن8د. كن8د. ميمي 8 8 8اعالم 8 8اعالم 118 ن8يز س8ر8ي8عاv 8ني8از8 خ8ود8 را 8ب8ه ايس8ت8گاه 8ش8ماره ن8يز س8ر8ي8عاv 8ني8از8 خ8ود8 را 8ب8ه ايس8ت8گاه 8ش8ماره 22

ع از 8برنام8ه ت8ولي8د8 8و ب8ا 8ت8وج8ه 8ب8ه 11ا8ي8س8تگ8اه ش8ما8ره8 ا8ي8س8تگ8اه ش8ما8ره8 ع از 8برنام8ه ت8ولي8د8 8و ب8ا 8ت8وج8ه 8ب8ه )8ب8رش8( پس 8ا8ز اطال8 )8ب8رش8( پس 8ا8ز اطال8

كن8د8. كن8د8. م8ق8دار 8ني8ا8ز، م8و8اد الزم ب8ر8اي تولي8د م8حص8ول8 را 8درخ8وا8س8ت 8ميم8ق8دار 8ني8ا8ز، م8و8اد الزم ب8ر8اي تولي8د م8حص8ول8 را 8درخ8وا8س8ت 8مي

،8 م8واد8 8الز8م8 را 8درس8ت8 ب8موق8ع 8ب8ه ،8 م8واد8 8الز8م8 را 8درس8ت8 ب8موق8ع 8ب8ه ههف8روش8ن8ده م8واد8 ط8ب8ق 8ق8رار8دا8د م8ن8عق8دف8روش8ن8ده م8واد8 ط8ب8ق 8ق8رار8دا8د م8ن8عق8د

ش8و8د.8 ش8و8د.8 تو8ل8ي8د فع8ا8ل8 م8ي8تو8ل8ي8د فع8ا8ل8 م8ي8 خ8طخ8طد8ا8ده 8و8 8د8ا8ده 8و8 8 ت8ح8وي8ل8 ت8ح8وي8ل8 11ا8يس8تگا8ه ك8اري8 ش8م8ا8ر8ه ا8يس8تگا8ه ك8اري8 ش8م8ا8ر8ه

ن8ت8ولي8د ع8ب8ور8 8ت8ولي8د ع8ب8ور8 8 8 8ق8ط8ع8ا8ت تو8ل8ي8د 8ش8د8ه 8ا8ز8 خ8طق8ط8ع8ا8ت تو8ل8ي8د 8ش8د8ه 8ا8ز8 خ8ط ن8ک8رده 8و8 ، ، 33ها8ي8ت8اv 8اي8س8تگا8ه ها8ي8ت8اv 8اي8س8تگا8ه ک8رده 8و8

ي8 س8اخ8ته8 ي8 س8اخ8ته8ك8اال8 ف8ر8و8ش ب8ر8اي8 مش8ت8ري ب8س8ته8ف8ر8و8ش ب8ر8اي8 مش8ت8ري ب8س8ته8و8اح8د 8و8اح8د 8ش8د8ه ر8ا ا8ز 8طري8ق8 ش8د8ه ر8ا ا8ز 8طري8ق8 ك8اال8

كند.كند. بندي، بارگيري و ارسال ميبندي، بارگيري و ارسال مي



21

اهداف نظام بهنگام

تولید هر آنچه )مشخصاتی( که مشتری می تولید هر آنچه )مشخصاتی( که مشتری می خواهدخواهد

تولید محصوالتی صرفاv به تعدادی که مشتری تولید محصوالتی صرفاv به تعدادی که مشتری می خواهدمی خواهد

تولید با کیفیت کاملتولید با کیفیت کامل

تولید با حداقل زمان انتظارتولید با حداقل زمان انتظار

تولید بدون اتالف مواد، نیروی انسانی، یا تولید بدون اتالف مواد، نیروی انسانی، یا تجهیزاتتجهیزات

حذف حرکات زائد و اضافیحذف حرکات زائد و اضافی

توسعه و پیشرفت کارکنان بواسطه روشهاتوسعه و پیشرفت کارکنان بواسطه روشها



22

مزایای نظام بهنگاممزایای نظام بهنگام

،س8اخت جری8ان در ک8االی )م8واد، ص8فر موج8ودی س8اخت، جری8ان در ک8االی )م8واد، ص8فر موج8ودی

کاالی ساخته شده(کاالی ساخته شده(

)انبار vانبار( کاهش فضای فیزیکی )مثال vکاهش فضای فیزیکی )مثال

زم8ان انتظ8ار ص8فر )تحوی8ل ک8اال، ت8ردد محص8ول بین زم8ان انتظ8ار ص8فر )تحوی8ل ک8اال، ت8ردد محص8ول بین

ایستگاهها(ایستگاهها(

،دورری8ز عیب، )نقص، ص8فر اتالف8ات و ض8ایعات دورری8ز، عیب، )نقص، ص8فر اتالف8ات و ض8ایعات

دوباره کاری(دوباره کاری(

ش8اخص زم8انی اس8تفاده از اف8زايش به8ره ورياف8زايش به8ره وري vش8اخص زم8انی اس8تفاده از )مثال vمثال(

، ، ماشین آالت(ماشین آالت(

داش8تن داش8تن كنن8دگان به8تر و كنن8دگان به8تر و ت8أمین ت8أمین ب8ا ب8ا حس8نه حس8نه رواب8ط رواب8ط

موفقموفق

انگيزه، راضي و با نشاط انگيزه، راضي و با نشاطبابانيروي كار نيروي كار

افزایش كیفیت تولید افزایش كیفیت تولید

،انب8اردار( مس8تقیم غ8یر ك8ارگر ب8ه نی8از ك8اهش )انب8اردار، مس8تقیم غ8یر ك8ارگر ب8ه نی8از ك8اهش

بازرس مواد و غیره(. بازرس مواد و غیره(.



23

ادامه- مزایای نظام ادامه- مزایای نظام بهنگامبهنگام

کاهش هزینه های تولید کاهش هزینه های تولید

افزایش انعطاف پذیری افزایش انعطاف پذیری

ظرفیت بهتر ظرفیت بهتر

فعالیتهای برنامه ریزی و کنترل شده تر فعالیتهای برنامه ریزی و کنترل شده تر

تنوع محصول تنوع محصول

استفاده بهتر از تجهیزات استفاده بهتر از تجهیزات

هموار سازی عملیات و فرایندها هموار سازی عملیات و فرایندها

.حذف فعالیتهای فاقد ارزش افزوده. حذف فعالیتهای فاقد ارزش افزوده



24

مزایای نظام بهنگام از نگاه مزایای نظام بهنگام از نگاه دیگردیگرImprovement

Aggregatepercentage

(3-5 years)Annual percentageManufacturing cycle time reduction80-90% 30-40%

Inventory reductions :Raw materials 35-70 10-30

Work-in-process 70-90 30-50Finished goods 60-90 25-60

Labor cost reductions:Direct 10-50 3-20

Indirect 20-60 3-20Space requirements reduction 40-80 25-50

Quality cost reduction 25-60 10-30Material cost reduction 5-25 2-10



25

بلوکهای سازنده تولید بلوکهای سازنده تولید بهنگامبهنگام

طراحی محصولطراحی محصول•

طراحی فرایندطراحی فرایند•

عناصر انسانی/ سازمانیعناصر انسانی/ سازمانی•

کن88ترل • و ری88زی کن88ترل برنام88ه و ری88زی برنام88ه تولیدتولید



2626

- طراحی 1محصول

لیست یا سیاهه مواد کمترلیست یا سیاهه مواد کمتر

امکان ساخت و ساز در امکان ساخت و ساز در سلوهای تولیدیسلوهای تولیدی

کیفیت قابل حصولکیفیت قابل حصول

کیفیت مناسبکیفیت مناسب

پارتهای استانداردپارتهای استاندارد

طراحی ماجولیطراحی ماجولی



27

- طراحی فرایند2

ان8دازه و ان8دازی راه ان8دازه کاهش و ان8دازی راه کاهش دسته هادسته ها

بهبود کیفیتبهبود کیفیتسلولهای ساخت و سازسلولهای ساخت و ساز س88اخت جری88ان در س88اخت کاالی جری88ان در کاالی

محدودمحدودپنهای باند تولیدپنهای باند تولیدعدم داش8تن فض8ای انبارشعدم داش8تن فض8ای انبارشباالبردن خدماتباالبردن خدمات



28

هدف غایی: هموارسازی هدف غایی: هموارسازی تولیدتولید

حرکت الک پشتی، نه حرکت خرگوشیحرکت الک پشتی، نه حرکت خرگوشی

هم8وار س8ازی تولی8د س8عی دارد ت8ا تقاض8ای ب8ازار را ب8ه هم8وار س8ازی تولی8د س8عی دارد ت8ا تقاض8ای ب8ازار را ب8ه

ص8ورتی ش8کل ده8د ک8ه ب8ا ق8ابلیت ه8ای فراین8د تولی8د قاب8ل ص8ورتی ش8کل ده8د ک8ه ب8ا ق8ابلیت ه8ای فراین8د تولی8د قاب8ل

در نگ8رش بهنگ8ام، ابت8دا در نگ8رش بهنگ8ام، ابت8دا . هموارس8ازی تولی8د . هموارس8ازی تولی8د ش8ودش8ودانطب8اق انطب8اق

ب8ه ایج8اد تط8ابق ماهان8ه در ط8ول اف8ق برنام8ه ری8زی تولی8د ب8ه ایج8اد تط8ابق ماهان8ه در ط8ول اف8ق برنام8ه ری8زی تولی8د

می دس8تگاهها ظ8رفیت طب8ق خ8ط ماهیان8ه تولی8د می و دس8تگاهها ظ8رفیت طب8ق خ8ط ماهیان8ه تولی8د و

پردازد. پردازد.

سپس، ی8ک برنام8ه تط8ابق روزان8ه س8اخته می ش8ود ک8ه سپس، ی8ک برنام8ه تط8ابق روزان8ه س8اخته می ش8ود ک8ه

م8یزان تولی8د ه8ر دس8تگاه ب8رای ایج8اد محص8ول نه8ایی طی م8یزان تولی8د ه8ر دس8تگاه ب8رای ایج8اد محص8ول نه8ایی طی

روز ی8ا ش8یفت ک8اری را ب8ا توج8ه ب8ه نوس8انات هم8وار ش8دۀ� روز ی8ا ش8یفت ک8اری را ب8ا توج8ه ب8ه نوس8انات هم8وار ش8دۀ�

تقاضا بدست می دهد.تقاضا بدست می دهد.

ك8ه تقاض8ا كم8تر اس8ت، انتق8ال یافت8هك8ه تقاض8ا كم8تر اس8ت، انتق8ال یافت8هتقاض8ا، ب8ه زمانه8ايي تقاض8ا، ب8ه زمانه8ايي

ب8ه هم8واري و يكنواخ8تي، توزي8ع ب8ه هم8واري و يكنواخ8تي، توزي8ع ت8ا جاييك8ه ممکن باش8د، ت8ا جاييك8ه ممکن باش8د، و و

..شودشود ميمي



29

- عناصر ساختاری/ 3انسانی

تمامیت انسانگردش ش8غلی و آم8وزش متنوعنیروی کار منعطفبهبود مستمر غیرمس8تقیم و مس8تقیم تفکی8ک

محدودحس8ابداری هزین8ه/ س8نجش عملکردتغی8یرات سیس8تمهای اطالعاتیرهبری/ مدیریت پروژه



3030

- برنامه ریزی و کنترل 4ساخت و ساز

سیستمهای کششیدوره های گردش سریعاندازه های ظروف کوچکنظام های بی کاغذسیستمهای دیداریبارگذاری سطحی اتصال بهMRP

روابط نزدیک با فروشندگاننرم افزار بهنگام /کاهش گزارشگیری تولید

پردازش مبادالت موجودی کاهش هزینه های پنهان

کارخانه



31

روشها و اقدامات کلیدی نظام بهنگام

مدیریت و کنترل موجودیمدیریت و کنترل موجودیحذف ضایعات و اتالفهاحذف ضایعات و اتالفهاسیستم تولید کششیسیستم تولید کششیچیدمان کارخانهچیدمان کارخانهتأمین کنندگانتأمین کنندگانمدیریت کیفیت جامعمدیریت کیفیت جامعنگهداری و تعمیرات فراگیرنگهداری و تعمیرات فراگیر



32

- مدیریت و کنترل موجودی1



33

موجودی در نظام سنتی

در سیس8تم تولی8د س8نتی، س8ه ن8وع موج8ودی )م8واد، ک8ار در جری8ان و ک8االی س8اخته ش8ده( نگه8داری می ش8ود. این موجودیه8ا، بس8ان س8پر حف8اظتی در براب8ر ت8داوم تض8مین عام8ل و تقاض8ا و نوس8انات عرض8ه

تولیدی هستند. نتیجه عبارت است از:

و انب8ارگردانی، ض8ایعات، انب8ارداری، هزین8ه ه8ای نیز هزینه فرصت

.افزایش بهای تمام شده محصوالت



34

موجودی در نظام بهنگامموجودی در نظام بهنگام

فعالیته8ای • ح8ذف ی8ا بهب8ود و شناس8ایی فلس8فه: فاقد ارزش افزوده.

زم8ان مواد فق8ط • فروش8ندگان دري8افت ني8از ازدر شود.

ميزان اق8دام ب8ه تولي8د بنح8وي انتخ8اب ش8ود ك8ه از • كار در جريان ساخت جلوگيري كنندپیدایش

هرگ8ز موج8ودي ك8االي ، تقاض8اي مش8تريطب8قتولي8د •دارد.ساخته شده ن

و هزینه های اضافیحذف موجوديها•



35

موجودی، مشکالت حاضر در فرایند را موجودی، مشکالت حاضر در فرایند را پنهان می سازد.پنهان می سازد.

سطح آب= موجودیسطح آب= موجودی

صخره ها= مشکالت موجود در سیستمصخره ها= مشکالت موجود در سیستم

قایق= عملیات شرکتقایق= عملیات شرکت



36

The role of inventory in traditional and JIT systems: The water and the rocks metaphor

Material quality problems

Long setups

Poor training Break

downs

Material handling

Water = Inventory



37


Long setups

Poor training Break

downs

Material handling

Traditional systems use inventory )water( to buffer the process from problems )rocks( that cause disruption.



38


Long setups

Poor training Break

downs

Material handling

JIT systems view inventory as waste and work to lower inventory levels to expose and correct the problems )rocks( that cause disruption.



39


Long setups

Poor training Break

downs

Material handling

Lowering the level of inventory is relatively easy to do. However, the problems that arise must be corrected quickly … Otherwise, without decoupling inventory, the process will flounder.



40

، پنهان ساز يموجودمشکالت



41

کم، آشکارساز يموجودمشکالت



42

- ضایعات و اتالفها در تولید بهنگام2



43

تعریف ضایعات و اتالفات

تجه8يزات، ض8روري از ح8د بيش ه8ر چ8يزي : اتالف ف8زودن در فرآين8د ام8واد، قطع8ات، فض8ا و زم8ان ك8ه

.روند به كار ميارزش محصوالت،



44

انواع ضایعات و اتالفها

- توليد اضافی )پيش از دريافت تقاضا( - توليد اضافی )پيش از دريافت تقاضا(11

- انتظار )برای گام بعدی فرآيند يا خرابی ماشين ( - انتظار )برای گام بعدی فرآيند يا خرابی ماشين (22

- حمل و نقل )غيرضروری مواد( - حمل و نقل )غيرضروری مواد(33

- تولید بيش از حد قطعات به خاطر طراحی ضعيف ابزار - تولید بيش از حد قطعات به خاطر طراحی ضعيف ابزار 44

يا قطعهيا قطعه

مواد اوليه، نيمه ساخته، محصول، در راه(مواد اوليه، نيمه ساخته، محصول، در راه((( - موجودی ها - موجودی ها 55

- حرکات غيرضروری کارکنان )برای ابزار يا قطعه يا ...( - حرکات غيرضروری کارکنان )برای ابزار يا قطعه يا ...(66

- توليد قطعات معيوب - توليد قطعات معيوب 77



4545

11شكل شكل



46

علل پیدایش ضایعات

چیدمان فاصله دارچیدمان فاصله دار•

زمان راه اندازی زمان راه اندازی •

طوالنیطوالنی

فرایندهای ابترفرایندهای ابتر•

نت ضعیفنت ضعیف•

روشهای کاری ضعیفروشهای کاری ضعیف•

فقدان آموزشفقدان آموزش•

شاخصهای عملکردی شاخصهای عملکردی •

ناسازگارناسازگار

برنامه ریزی ناموثر برنامه ریزی ناموثر •

تولیدتولید

فقدان تشکیالت کاریفقدان تشکیالت کاری•

کیفیت ضعیف یا عدم کیفیت ضعیف یا عدم •

اطمینان به تأمین کنندهاطمینان به تأمین کننده



47

- سیستم کششی در تولید بهنگام3



48

سیستم تولیدی فشاری و کششی

سیستم فشاریسیستم فشاری

زمانبنrدی تولیrد و پیش بیrنی تقاضrا ، مشrخص می کنrد کrه چrه زمانبنrدی تولیrد و پیش بیrنی تقاضrا ، مشrخص می کنrد کrه چrه

چrیزی تولیrد شrود. هrر زمrان کrاری بrه اتمrام رسrید، هtrل داده چrیزی تولیrد شrود. هrر زمrان کrاری بrه اتمrام رسrید، هtrل داده

شده= موجودیشده= موجودی

((MRPMRPبکار رفته در نظام برنامه ریزی مواد موردنیاز )بکار رفته در نظام برنامه ریزی مواد موردنیاز )

سیستم کششیسیستم کششی

در اين سيسrتم، فقrط مقrدار مrورد نيrاز در حrد ضrرورت توليrد در اين سيسrتم، فقrط مقrدار مrورد نيrاز در حrد ضrرورت توليrد

اي كrrه توليrrد مقrrدار اي كrrه توليrrد مقrrدار شrrود و اين مقrrدار، توسrrط برنrrامهشrrود و اين مقrrدار، توسrrط برنrrامه ميمي

شrود، بلكrه بrا وقrايع شrود، بلكrه بrا وقrايع كنrد، تعريrف نميكنrد، تعريrف نمي معيrني را الrزامي ميمعيrني را الrزامي مي

شود.شود. نشده و تحوالت در عملكرد تكميل مينشده و تحوالت در عملكرد تكميل مي بينيبيني پيشپيش



49

ویژگیهای سیستم کششی در تولید بهنگام

، چق8در و در چ8ه زم8انی تولی8د کن8د، ، چق8در و در چ8ه زم8انی تولی8د کن8د، 11اینک8ه ایس8تگاه ک8اری اینک8ه ایس8تگاه ک8اری

مش8خص می ش8ود. ب8ه عب8ارت دیگ8ر، مش8خص می ش8ود. ب8ه عب8ارت دیگ8ر، 22توس8ط ایس8تگاه ک8اری توس8ط ایس8تگاه ک8اری

ب8رای تولی8د بای8د ب8ه مرحل8ه و ایس8تگاه ک8اری پس از خ8ود نگ8اه ب8رای تولی8د بای8د ب8ه مرحل8ه و ایس8تگاه ک8اری پس از خ8ود نگ8اه

کرده و آنگاه تصمیم به تولید بگیریم. کرده و آنگاه تصمیم به تولید بگیریم.

ك8ه در آن، ي8ك ك8ه در آن، ي8ك خالف سيس8تم فش8اريخالف سيس8تم فش8اريدر سيس8تم كشش8ي ب8ر در سيس8تم كشش8ي ب8ر

هاي هاي ش8ده ب8راي ي8ك س8ري از ايس8تگاهش8ده ب8راي ي8ك س8ري از ايس8تگاه برنام8ه از پيش تعيينبرنام8ه از پيش تعيين

ك8اري ارائ8ه ش8ده و ه8ر واح8د ي8ا ايس8تگاه ك8اري، محص8ول ك8اري ارائ8ه ش8ده و ه8ر واح8د ي8ا ايس8تگاه ك8اري، محص8ول

كاركن8ان كاركن8ان ،،ده8دده8د مي مي""ه8له8ل""ش8ده خ8ود را ب8ه ايس8تگاه بع8دي ش8ده خ8ود را ب8ه ايس8تگاه بع8دي توليدتوليد

ها ي88ا قطع88ات و ي88ا ها ي88ا قطع88ات و ي88ا هاي قبلي، تنه88ا آن قس88متهاي قبلي، تنه88ا آن قس88مت از ايس88تگاهاز ايس88تگاه

م88وادي را ك88ه ني88از دارن88د، گرفت88ه و بالفاص88له اس88تفاده م88وادي را ك88ه ني88از دارن88د، گرفت88ه و بالفاص88له اس88تفاده

كنند.كنند. ميمي

هر ايستگاه، مشتری ايستگاه قبلی است.هر ايستگاه، مشتری ايستگاه قبلی است.



50

- چیدمان کارخانه4



51

چیدمان کارخانه در نظام بهنگام

،جري8ان محص8والت جري8ان محص8والت طب8قطب8قماش8ين آالت ماش8ين آالت در نظ8ام بهنگ8ام، در نظ8ام بهنگ8ام

..می شوندمی شوندتنظيم تنظيم

كاهش زمان و فضاكاهش زمان و فضا..

چی8دمان چی8دمان محص8ول ماش8ين آالت و تجه8يزاتماش8ين آالت و تجه8يزات ب8ر مبت8نی محص8ول ب8ر مبت8نی

است. است.

تولید سلولی تولید سلولی

ب8ه ش8کل vمعم8وال ب8ه ش8کل vمعم8وال UU ف8رد ه8ر ت8ا اس8ت ف8رد ه8ر ت8ا اس8ت ماش8ين ماش8ين چن8د چن8د ههب8ب8

دسترسي داشته باشد.دسترسي داشته باشد.

ییاتوم8اتيكاتوم8اتيكعم8ل، عم8ل، س8وئيچ در ماش8ينها ت8ا پس از ه8ر س8وئيچ در ماش8ينها ت8ا پس از ه8ر نص8ب نص8ب

خاموش شوند.خاموش شوند.

عملیاتعملیاتلوازم و تجهيزات اضافي در محل لوازم و تجهيزات اضافي در محل قراردادن قراردادن

ح8ذف ک8ردن اتالف8اتی چ8ون حرکته8ا بین ماش8ینها، آم8اده ح8ذف ک8ردن اتالف8اتی چ8ون حرکته8ا بین ماش8ینها، آم8اده

..سازی زمانبر، و معطل شدنسازی زمانبر، و معطل شدن



52

سلول ساخت نمونه

ورود

Worker 1

Worker 2Worker 3

خروج

سير ممحصول

مسير كارگر

Machines



53

ابزار تكنولوژي گروهي: تولید سلولي

بج8ای رویک8رد س8نتی ک8ه فراین8دهای تولی8د را در ق8الب فراین8د

و کا8ر8گ8اه جا8نم8ایی می 8کن8د، در 8ن8ظ8ام به8نگ8ام تأ8کی8د8 ب8ر ا8ی8ج8اد

خ8انو8اد8ه8 ه8ا8ی 8محص8و8ل 8و اس8تف8اده از8 8تکنول8و8ژی گ8روهی8 است.

در اینج8ا، قطع8ات براس8اس ش8باهت در ب8رخی ویژگیه8ا مانن8د

س8اخت و8 ط8را8حی و8یژگیه8ای پ8رد8ازش 8م8واد، ن8و8ع ش8کل،8

ق8طع8ات تل8رانس8ها و 8فراین8دهای 8تولی8دی م8و8رد ن8ی8از گ8ر8وه بن8دی

می شوند.



54

- تأمین کنندگان در تولید بهنگام5



55

تأمین کنندگان در نظام بهنگامتأمین کنندگان در نظام بهنگام

ت8أمین بف8رد منحص8ر و بلندم8دت انتخ8اب بهنگ8ام ت8أمین نظ8ام بف8رد منحص8ر و بلندم8دت انتخ8اب بهنگ8ام نظ8ام

کنندگان است.کنندگان است.

ه88اي ه88اي در كارخانه در كارخانهJITJITكنن88دگان و كنن88دگان و تأمينتأمينه ه ه88اي وي88ژه88اي وي88ژ انبانانبانکک

ههكنن8دگان، ب8ه منظ8ور حص8ول اه8داف م8ورد نظ8ر درب8اركنن8دگان، ب8ه منظ8ور حص8ول اه8داف م8ورد نظ8ر درب8ار تأمينتأمين

گ88888يرد. گ88888يرد. كنندگان م88888ورد اس88888تفاده ق88888رار ميكنندگان م88888ورد اس88888تفاده ق88888رار مي عرض88888هعرض88888ه

ك8ه اس8تانداردهاي دقي8ق كيفيت را رع8ايت ك8ه اس8تانداردهاي دقي8ق كيفيت را رع8ايت ي ي كنن8دگانكنن8دگان تأمينتأمين

توانن88د از بازرس88ي كاالهايش88ان بگذرن88د. اين توانن88د از بازرس88ي كاالهايش88ان بگذرن88د. اين كنن88د، ميكنن88د، مي ميمي

توانن8د درس8ت ب8ه خ8ط مونت8اژ توانن8د درس8ت ب8ه خ8ط مونت8اژ ب8دين مع8ني اس8ت ك8ه كااله8ا ميب8دين مع8ني اس8ت ك8ه كااله8ا مي

ب8دون اين ب8دون اين ،،ي8ا ب8ه نقط8ه ديگ8ر ك8ه الزم هس8تند تحوي8ل گردن8دي8ا ب8ه نقط8ه ديگ8ر ك8ه الزم هس8تند تحوي8ل گردن8د

ك888ه معط888ل ش888مارش، بازرس888ي، برچس888ب خ888وردن ي888ا ك888ه معط888ل ش888مارش، بازرس888ي، برچس888ب خ888وردن ي888ا

سازي باشند.سازي باشند. ذخيرهذخيره



56

مالکهای انتخاب تأمین کنندگان در مالکهای انتخاب تأمین کنندگان در نظام بهنگامنظام بهنگام

برای کاهش اتالف و ضایعاتبرای کاهش اتالف و ضایعات- نزديكي با مشتري: - نزديكي با مشتري: 11

ه888اي ه888اي ه888اي پ888ر و ارس888ال محمولهه888اي پ888ر و ارس888ال محموله - اس888تفاده از كاميون- اس888تفاده از كاميون22

تركيبيتركيبي

س8ازي س8ازي - ايج8اد انباره8اي كوچ8ك نزدي8ك مش8تري ي8ا يكپارچه- ايج8اد انباره8اي كوچ8ك نزدي8ك مش8تري ي8ا يكپارچه33

كنندگان ديگركنندگان ديگر انبارها با تأمينانبارها با تأمين

طب8ق طب8ق ه8اي اس8تاندارد و تحوي8ل كااله8ا ه8اي اس8تاندارد و تحوي8ل كااله8ا كانتينركانتينر- اس8تفاده از - اس8تفاده از 44

برنامه دقيقبرنامه دقيق

ه8ا در ه8ا در كنن8ده خ8وب: ب8ا پرداختكنن8ده خ8وب: ب8ا پرداخت - تب8ديل ش8دن ب8ه ي8ك تأمين- تب8ديل ش8دن ب8ه ي8ك تأمين55

ج8اي پ8رداخت ب8ه محض تحوي8ل م8وافقت ج8اي پ8رداخت ب8ه محض تحوي8ل م8وافقت ه ه فواص8ل منظم ب8فواص8ل منظم ب8

كنيد. كنيد.



5715-57

شبکه سنتی تأمین کنندگانشبکه سنتی تأمین کنندگان

BuyerBuyer

SupplierSupplierSupplierSupplier SupplierSupplier SupplierSupplier

SupplierSupplier

SupplierSupplier

SupplierSupplier



58

شبکه الیه ای تأمین کنندگان شبکه الیه ای تأمین کنندگان بهنگامبهنگام

SupplierSupplier

SupplierSupplier

SupplierSupplier

SupplierSupplierSupplierSupplier SupplierSupplier

BuyerBuyer

SupplierSupplierFirst Tier SupplierFirst Tier Supplier

Second Tier SupplierSecond Tier Supplier

Third Tier SupplierThird Tier Supplier



59

- مدیریت کیفیت جامع6



60

کیفیت در تولید بهنگامتأکید فراوان بر کیفیت باالی کاالها و خدمات تأکید فراوان بر کیفیت باالی کاالها و خدمات

هدف: نقص صفر هدف: نقص صفر

نوعی اتالف است، نوعی اتالف است كيفيت كيفيتکمکموليد محصول وليد محصول ت ت ،

بازرس8ی ص8د درص8د کیفیت توس8ط فرس8تنده و گیرن8ده بازرس8ی ص8د درص8د کیفیت توس8ط فرس8تنده و گیرن8ده

قطعاتقطعات

شناسايي و رفع مسائل كيفيتي در سرچشمه آنهاشناسايي و رفع مسائل كيفيتي در سرچشمه آنها

هيچ كاالي معيوبي نبايد به مرحله بعدي منتقل شود هيچ كاالي معيوبي نبايد به مرحله بعدي منتقل شود

است است كار خويش كار خويش مسئول كيفيت مسئول كيفيت هركسي هركسي

:مس8تمر بهب8ود ی8ا ک8ایزن مس8تمر: بهب8ود ی8ا ک8ایزن در در مش8اركت تم8ام كاركن8ان مش8اركت تم8ام كاركن8ان

از تولي8د در مواق8ع ل8زوم، از تولي8د در مواق8ع ل8زوم، كنن8ده كنن8ده مس8ائل ممانعتمس8ائل ممانعترس8یدگی ب8ه رس8یدگی ب8ه

ارائ8ه نظ8رات ب8راي بهب8ود، تحلي8ل فرآين8دها و تنظيم جري8ان ارائ8ه نظ8رات ب8راي بهب8ود، تحلي8ل فرآين8دها و تنظيم جري8ان

..كاري خودكاري خود



61

تعریف و انواع کانبان ب8رای کن8ترلی اب8زار ب8رای کن8ترلی اب8زار موف8قاج8راياج8راي موف8ق سيس8تم كشش8ي سيس8تم كشش8ي

)تحویل به موقع()تحویل به موقع(

ک8ه ک8ه ييززييش از آن چ8ش از آن چ8ييس8ت بس8ت بيي مج8از ن مج8از نييس8تگاهس8تگاهييچ اچ ايي ه8دف: ه ه8دف: ه

د.= جلوگ8یری از انباش8ت د.= جلوگ8یری از انباش8ت ي8ي8د نماد نماي8ي8 اس8ت تول اس8ت تولييس8تگاه بع8دس8تگاه بع8ديياز ااز اي8ي8نن

موجودیموجودی

انض8باط نگهدارن8ده ک8اری= ایس8تگاه آخ8رین از انض8باط کش8ش نگهدارن8ده ک8اری= ایس8تگاه آخ8رین از کش8ش

کششیکششی

:به معنای کارت: به معنای کارت

کارتهای تولید )دستور تولید کاال(- در یک ایستگاه کاریکارتهای تولید )دستور تولید کاال(- در یک ایستگاه کاری•

کارتهای برداشت یا انتقال- در چند ایستگاه کاریکارتهای برداشت یا انتقال- در چند ایستگاه کاری•

عالمت دیداری در کف کارگاههای کاری عالمت دیداری در کف کارگاههای کاری

ح8اوي اطالع8اتح8اوي اطالع8ات( ( قطع8ه، ش8رح مختص8ر، ن8وع قطع8ه، ش8رح مختص8ر، ن8وع ههش8مارش8مار

كميت ه8ر پ8الت، ايس8تگاه قبلي و كميت ه8ر پ8الت، ايس8تگاه قبلي و ی8ا ی8ا پ8الت، ظ8رفيت واح8د پ8الت، ظ8رفيت واح8د

((بعديبعدي



62

تعریف و انواع کانبان )ادامه(

مجوز تولید قطعاتمجوز تولید قطعات

استفاده در فرایندهای تولید تکراریاستفاده در فرایندهای تولید تکراری

ثبتهای دیداری، جایگزین اسناد کاغذیثبتهای دیداری، جایگزین اسناد کاغذی

هم8ان هم8ان ) )تولي8دتولي8دفراین8د فراین8د اطالع8ات كانب8ان در ط8ول اطالع8ات كانب8ان در ط8ول عدم تغی8یر عدم تغی8یر

توان88د ب88ه جل88و و عقب ح88ركت كن88د و بين دو توان88د ب88ه جل88و و عقب ح88ركت كن88د و بين دو مي ميرترتك88اك88ا

..((ايستگاه كاري رفت و آمد نمايدايستگاه كاري رفت و آمد نمايد

پیش8گیری از تحوی8ل محص8ول معی8وب از طری8ق بک8ارگیری پیش8گیری از تحوی8ل محص8ول معی8وب از طری8ق بک8ارگیری

اتوماسیون.اتوماسیون.

ابزار انتقال اطالعات تولید و جریان موادابزار انتقال اطالعات تولید و جریان مواد



6363

1414شكل شكل



64

محل

شماره محصول

شماره تحویل

نام محصول

شماره رنگ

Unitاستاندارد

Okada KogyoNo.

اطالعات تحویل محصول

مقصد



65



66



67

انواع کانبان

ييچارگوشه کانبانچارگوشه کانبان

اقالم اقالميي نگهدار نگهداريي شده برا شده براييه نشانگذاره نشانگذارييناحناح •

کانبان مثلثیکانبان مثلثی

ييس8تگاه ک8ارس8تگاه ک8ارييد در اد در اي8ي8 عالمت دادن ش8روع تول عالمت دادن ش8روع توليي ب8را ب8را•

ننييششييپپ

کانبان موادکانبان مواد

نييبرابرا• م8ورد م8واد س8فارش ن م8ورد م8واد س8فارش پي8ي8 پاز انج8ام يياز از انج8ام ش از ش

ند.ند.ييفرآفرآ

ن کنندهن کنندهييکانبان تامکانبان تام

ن کننده.ن کننده.ييان کارخانه و تامان کارخانه و تاميي گردش در م گردش در م•



68

کیفیت در تولید بهنگام )ادامه(

ی8ا خودکارس8ازی )اختی8ار ف8رد ب8رای ی8ا خودکارس8ازی )اختی8ار ف8رد ب8رای جی8دوکا توق8ف خ8ط توق8ف خ8ط جی8دوکا

ل( ب8ا سیس8تم روش8نایی هش8دار مح8ل ل( ب8ا سیس8تم روش8نایی هش8دار مح8ل مش8كمش8كهنگ8ام ب8روز هنگ8ام ب8روز تولي8د تولي8د

و نوع بروز مشکل )اندون(و نوع بروز مشکل )اندون(

ه8888ا، دس8888تورالعمل ه8888ا، دس8888تورالعمل كانبانكانبان: : اياي كن8888ترل مش8888اهدهكن8888ترل مش8888اهدهابزارابزار ردردُُ، و ب، و بآندونآندونعمليات،عمليات،

تعبی8ه تعبی8ه ش8يفتزم8انيزم8اني پای8ان در ش8يفت پای8ان در و رف8ع و رف8ع ب8راي بررس8ي ب8راي بررس8ي ..مسائلمسائل

:پوكا-يوك88ه پوكا-يوك88ه: عمله88ره88ر عمل ي ك88ه از ب88روز نقص جلوگ88يري ي ك88ه از ب88روز نقص جلوگ88يري كند. كند. ميمي

ط8راحي و س8اخت ماش8ين آالتي ك8ه تولي8د ك8االي معي8وب ط8راحي و س8اخت ماش8ين آالتي ك8ه تولي8د ك8االي معي8وب را اعالم كنند را اعالم كنند



69

جیدوکاک8ار انی نکنن8د، را متوق8ف ک8ارگران هیچگ8اه خ8ط مونت8اژ ک8ار نگ8رش س8نتی: انی نکنن8د، را متوق8ف ک8ارگران هیچگ8اه خ8ط مونت8اژ نگ8رش س8نتی:

مدیران است. مدیران است.

جیدوکا: زمانی خط را متوقف نکنید، که مشکلی وجود ندارد.جیدوکا: زمانی خط را متوقف نکنید، که مشکلی وجود ندارد.

خودکارس8ازی تجه8یزات ی8ا تجه8یزاتی ک8ه متص8ل ب8ه ه8وش انس8انی هس8تند. خودکارس8ازی تجه8یزات ی8ا تجه8یزاتی ک8ه متص8ل ب8ه ه8وش انس8انی هس8تند.

هزین8ه بازرس8ی و رف8ع مش8کالت در زم8ان تولی8د، کم8تر از پای8ان تولی8د است.هزین8ه بازرس8ی و رف8ع مش8کالت در زم8ان تولی8د، کم8تر از پای8ان تولی8د است.

ش8ود)فرهن8گ متوق8ف کیفی8تی مش8کل دلی8ل ب8ه تولی8د خ8ط ک8ه ش8ود)فرهن8گ وق8تی متوق8ف کیفی8تی مش8کل دلی8ل ب8ه تولی8د خ8ط ک8ه وق8تی

ج8ی8د8وکا(،8 آ8نگ8ا8ه م8وزی8ک ی8ا ن8وری8 8پخش8 می8 8ش8ود ک8ه حک8ای8ت 8از8 ن8ی8از ب8ه8 کم8ک ج8ی8د8وکا(،8 آ8نگ8ا8ه م8وزی8ک ی8ا ن8وری8 8پخش8 می8 8ش8ود ک8ه حک8ای8ت 8از8 ن8ی8از ب8ه8 کم8ک

در8 حل مسأله8 دار8د. ب8ه این 8نوع 8عالمت دادن،8 نظام آ8ندون گویند.در8 حل مسأله8 دار8د. ب8ه این 8نوع 8عالمت دادن،8 نظام آ8ندون گویند.

در اینج8ا ک8ل خ8ط متوق8ف نمی ش8ود، بلک8ه ه8ر ایس8تگتاه ک8ه ب8ا مش8کل مواج8ه در اینج8ا ک8ل خ8ط متوق8ف نمی ش8ود، بلک8ه ه8ر ایس8تگتاه ک8ه ب8ا مش8کل مواج8ه

ب8ه8 چ8یز8ی اس8ت8، نش8د8ه ب8رط8رف کیف8ی8تی ک8ه8 8مش8کل8 ب8ه8 ش8د8، 8ت8ا 8زم8ان8ی8 چ8یز8ی اس8ت8، نش8د8ه ب8رط8رف کیف8ی8تی ک8ه8 8مش8کل8 ش8د8، 8ت8ا 8زم8ان8ی8

ایستگاههای بعدی نمی فرستد. ایستگاههای بعدی نمی فرستد.



70

پوکایوکه یا خطاناپذیری

ابداع مهندس ژاپنی به نام شینگو ابداع مهندس ژاپنی به نام شینگو

ابزاری برای کنترل کیفیت ابزاری برای کنترل کیفیت

ب8ه معن8ای پره8یز از خطاه8ای غیرعم8د= جلوگ8یری از اش8تباهات سهوی ب8ه معن8ای پره8یز از خطاه8ای غیرعم8د= جلوگ8یری از اش8تباهات سهوی

گرفت88ه ي ك88ه در روي آن طيفه88اي رنگي ي ك88ه در روي آن طيفه88اي رنگي ججص88فحه م88درص88فحه م88در گرفت88ه ق88رار و و ق88رار

رس88د، ماش88ين8 را متوق88ف رس88د، ماش88ين8 را متوق88ف 8آن ب88ه 8درج88ه م8عي88ني 8مي 8آن ب88ه 8درج88ه م8عي88ني 8ميهههنگا8ميك88ه عقرب88هنگا8ميك88ه عقرب88

..سازدسازد ييمم

اجتن8اب از ه8در رفت ان8رژي، زم8ان و من8ابع قب8ل از ب8روز خط8ا در آينده اجتن8اب از ه8در رفت ان8رژي، زم8ان و من8ابع قب8ل از ب8روز خط8ا در آينده

حذف كارهاي تكراري و فعاليتهايي ذهنی و حافظه ای حذف كارهاي تكراري و فعاليتهايي ذهنی و حافظه ای

آزادس8ازی وقت و فك8ر ك8ارگران ب8رای پ8رداختن ب8ه فعالیته8ای ازرش آزادس8ازی وقت و فك8ر ك8ارگران ب8رای پ8رداختن ب8ه فعالیته8ای ازرش

زا.زا.

.نبايد حتي تعداد كمي كاالي معيوب توليد شود. نبايد حتي تعداد كمي كاالي معيوب توليد شود



7171

1010شكل شكل



72

انواع ابزارهای پوکایوکه آگ8اهي دادن و جلوگ8يري از ب8روز خط8ا در اش8کالی چ8ون چ8راغ آگ8اهي دادن و جلوگ8يري از ب8روز خط8ا در اش8کالی چ8ون چ8راغ

ع8ا8دي، 8ب8وي غ8ير ص8د8اي خط8ا، پ8يغ8ام اخب8ار، زن8گ ع8ا8دي، 8ب8وي خ8ط8ر، غ8ير ص8د8اي خط8ا، پ8يغ8ام اخب8ار، زن8گ خ8ط8ر،

warnwarnنامطبوع= نامطبوع=

مانند بوق باال رفتن از سرعت مجاز در خودروهامانند بوق باال رفتن از سرعت مجاز در خودروها•

،مش8خص ش8دن خط8ا و كن8ترل آن از طری8ق چراغه8ای )س8بز، مش8خص ش8دن خط8ا و كن8ترل آن از طری8ق چراغه8ای )س8بز

controlcontrolقرمز، زرد( دستگاه آندون =قرمز، زرد( دستگاه آندون =

=توقف كامل فرايند و حذف خطرات فرآيند=توقف كامل فرايند و حذف خطرات فرآيند shutdownshutdown

چشمی ها چشمی ها

بس8ته ش8دن درب کارگ8اه مونت8اژ قطع8ات خ8ودرو، قط8ع خودک8ار بس8ته ش8دن درب کارگ8اه مونت8اژ قطع8ات خ8ودرو، قط8ع خودک8ار •

شیر 8آب، 8خاموشی خودکا8ر سشوا8ر دست8 پس از8 مصرف.شیر 8آب، 8خاموشی خودکا8ر سشوا8ر دست8 پس از8 مصرف.

.جلوگ8یری از خط8ا و ح8تی راهنم8ایی: فالپی، س8وکت سیمی.جلوگ8یری از خط8ا و ح8تی راهنم8ایی: فالپی، س8وکت سیمی



73

اقالمی که بدان نیازی نیست نباید در محیط کارخانه انبار شوند.

・・ Seiri Seiri محیط کار را منظم محیط کار را منظم

کنیدکنید・・ SeitonSeitonمحیط کار سازماندهی محیط کار سازماندهی

شده باشدشده باشد・・ Seiso Seiso

محیط کار را نظافت محیط کار را نظافت کنیدکنید

・・ SeiketsuSeiketsuمحیط کار را تمیز نگه محیط کار را تمیز نگه

داریددارید・・ ShitsukeShitsukeبرای کارکنان آموزش برای کارکنان آموزش دهید تا تمیز کارکننددهید تا تمیز کارکنند

ارکان خانه داری صنعتی

روزی به کار آیدآن چیز که خار آید



74

خانه داری صنعتی در نظام بهنگام

چیزها و مواد را برحسب مفید بودن آنها طبقه چیزها و مواد را برحسب مفید بودن آنها طبقهبندی کنید.بندی کنید.

مواد داری ارزش افزوده را در دسترس قرار مواد داری ارزش افزوده را در دسترس قراردهید.دهید.

.مواد فاقد ارزش افزوده را از بین ببرید. مواد فاقد ارزش افزوده را از بین ببرید

.شکل و سیمای کارخانه را جذاب و زیبا نگهدارید.شکل و سیمای کارخانه را جذاب و زیبا نگهدارید

اجازه دهید کارکنان عادات خوبی داشته و از اجازه دهید کارکنان عادات خوبی داشته و ازقواعد اطاعت کنند. قواعد اطاعت کنند.



75

- نگهداری و تعمیرات در تولید 7

بهنگام



76

نگهداری و تعمیرات در نظام بهنگام

ه8ا ه8ا آالت موج8ود، آنآالت موج8ود، آن ط8راحي محص8والتي ك8ه بت8وان ب8ا ماش8ين ط8راحي محص8والتي ك8ه بت8وان ب8ا ماش8ين

..راحتي توليد نمودراحتي توليد نموده ه را برا ب

ك88ه مناس88ب عملي88ات، تعم88يرات و ك88ه مناس88ب عملي88ات، تعم88يرات و هاییهایی ط88راحي ماش88ين ط88راحي ماش88ين

..نگهداري آسان باشدنگهداري آسان باشد

آالت و حف8ظ شايس8ته آالت و حف8ظ شايس8ته آم8وزش كاركن8ان جهت ك8ار ب8ا ماش8ين آم8وزش كاركن8ان جهت ك8ار ب8ا ماش8ين

..هاها آنآن

ري را م8اكزيمم ري را م8اكزيمم وو ههآالتي ك8ه ق8ابليت به8رآالتي ك8ه ق8ابليت به8ر خري8داري ماش8ين خري8داري ماش8ين

..نمايندنمايند

8نگه8داري پيش8گيرانه ك8ه ط8ول عم8ر ه8ر نگه8داري پيش8گيرانه ك8ه ط8ول عم8ر ه8ر ههطراحي ي8ك برنام8طراحي ي8ك برنام

ماشين را گسترش دهد.ماشين را گسترش دهد.

خرابي و توقف صفر خرابي و توقف صفر:: هدف هدف



77

تغییرات الزم برای تولید بهنگام

پایدارساختن زمانبندی تولید پایدارساختن زمانبندی تولید

متمرکز کردن کارخانه ها متمرکز کردن کارخانه ها

باال بردن ظرفیت مرکز کاری باال بردن ظرفیت مرکز کاری

بهبود کیفیت محصول بهبود کیفیت محصول

کارگران چندمهارته کارگران چندمهارته

کاهش توقف و خرابی تجهیزات کاهش توقف و خرابی تجهیزات

ت8أمین ب8ا م8دت بلن8د رواب8ط توس8عه ت8أمین ب8ا م8دت بلن8د رواب8ط توس8عه

کنندگانکنندگان



78

محدودیتهای نظام بهنگام

حذف ذخيره هاي احتياطيحذف ذخيره هاي احتياطي

نیاز به مشارکت باالی کارکناننیاز به مشارکت باالی کارکنان

كاهش استقالل افرادكاهش استقالل افراد

روی ب8ر اس8ترس و روانی فش8ار روی اف8زایش ب8ر اس8ترس و روانی فش8ار اف8زایش

کارکنانکارکنان

زمین8ه تغی8یرات براب8ر در کارکن8ان زمین8ه مقاومته8ای تغی8یرات براب8ر در کارکن8ان مقاومته8ای

ایای

مالحظات و دغدغه های فرهنگیمالحظات و دغدغه های فرهنگی

و ...و ...



79

روش شناسی اجرایی نظام بهنگام

و ب8زرگ در ش8رکتهای بهنگ8ام نظ8ام اج8رای و فراین8د ب8زرگ در ش8رکتهای بهنگ8ام نظ8ام اج8رای فراین8د شرکتهای کوچکشرکتهای کوچک

ضرورتهای نی8از ب8ه نظ8ام بهنگ8ام در ش8رکتهای کوچ8ک ضرورتهای نی8از ب8ه نظ8ام بهنگ8ام در ش8رکتهای کوچ8کو متوسطو متوسط

و کوچ8ک در ش8رکتهای بهنگ8ام نظ8ام اج8رای و موان8ع کوچ8ک در ش8رکتهای بهنگ8ام نظ8ام اج8رای موان8ع متوسطمتوسط

در ش8رکتهای بهنگ8ام نظ8ام اج8رای مثبت در ش8رکتهای محرکه8ای بهنگ8ام نظ8ام اج8رای مثبت محرکه8ای کوچک و متوسطکوچک و متوسط

اجرا خواهد شد یا خیر؟ اجرا خواهد شد یا خیر؟



80

رزومه یكار

ليسانس مديريت تحصيالت:صنعتي

و دكترا فوق ليسانس مديريت دولتي

بهنام نام و نام خانوادگي:شهائي

سوابق سوابق كاري :كاري :

كارشناس خدمات مشاوره مديريت و بازاريابي•پژوهشكده مطالعات مديريت و بهره وري ايران•مدرس دانشگاه پيام نور- واحد باقرشهر•مدرس شركت كيفيت پرداز تهران•

شركت احياء فوالد سپاهانمشاور شركت ايميديور- سازمان معادن و منابع معدني ايرانمشاور شركت توانير ايران مشاور شركت آب و فاضالب كشورمشاور

شركت پتروشيمي عسلويه مشاور شركت گاز بيد بلند مشاور شركت ها و سازمان مشاورهاي توليدي/ خدماتي

:تدريس در دانشگاه و سازمانها در زمينه ها ي ذيل مديريت رفتار سازماني- مباني روش تحقيق- روابط صنعتي و كار- مباني مديريت صنعتي- توليد بهنگام- زبان

تخصصي مديريت- مديريت منابع انساني برگزاري سمينارهايي در زمينه روش تحقیق، مدیریت منابع انسانی، تاریخ و فلسفه علم، تئوری پردازی در

علوم اجتماعی، تئوریهای سازمان، اصول مدیریت، انگیزش کارکنان، رفتار شهروندی سازمانی، هوش هیجانی، چابكي سازماني، سازمان يادگيرنده، نگرشهای شغلی کارکنان، و مديريت سرمايه هاي فكري.

بررسی تأثیر انگیزش کارکنان بر رضایت مشتریان در سازمان تأمین اجتماعی

تاليفات/ تحقيقات تاليفات/ تحقيقات تدوين و بهنگام سازي استانداردهاي مديريت پروژه در صنعت پتروشيميكاربردي:كاربردي:

تاليف كتاب سازمان يادگيرندهتاليف كتاب مقدمه اي بر چابكي سازماني و توليد چابك

تاليف كتاب هوش هيجاني در سازمان و مديريتطراحي نظام مديريت مشاركتي و نظام پيشنهادات در سازمان زمين شناسي كشور

طراحي و اجراي مدل نياز سنجي آموزشي براي صنايع كوچك و متوسط كشورتدوين استراتژي پژوهشگاه ملي مهندسي ژنتيك و زيست فناوري

مشاوره و مشاوره و سوابق سوابق : :آموزشآموزش

Documents

شركت مشاورين كيفيت پرداز