دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانیتبریز

جلسه توجیهی چهارمین المپیادعلمی دانشجویان علوم

پزشکی کشور

1391فروردین 23

حیطه مدیریت سالمت

عنوان حیطه مدیریت سالمت

سطح بندی خدمات در بیماریهای غیر واگیر

Integrated care

Well-planned and well-organized set of services and care processes, targeted at the multidimensional needs of an individual client, or a category of persons with similar needs … built up by elements of acute health care, long-term care, social care, housing and services such as transport and meals.

Integrated Delivery System

Is a network of organizations (e.g., ambulatory care clinics, physician groups, diagnostic centers, hospitals, nursing homes, home health care agencies) which provides, or arranges to provide, a coordinated continuum of services to a defined population and is willing to be held clinically and fiscally responsible for the health status of that population. These systems often own, or are closely aligned with, an insurance service.”

Types of Facilities/Agencies• Home health care agencies• Ambulatory care clinics• physician groups diagnostic centers• Small Health Care Facility - Type 1,2.3• Intermediate Care Facility/Nursing

Facility• Skilled Nursing Facility• Hospitals• Hospice

مدل و چارچوب جامع سطح بندی

Self care/Personal care مدیریت در

سطح فردی

Family care/Home care مدیریت در

خانواده سطح

NGO (همکاریهای بین بخشی )مدیریت در سطح جامعه

Community care

Health system Health system - سطح اول ارائه خدمات - خانه بهداشت و مرکز بهداشتی درمانی 1

)PHC( خدمات

- کلنیک های تخصصی و بیمارستان شهرستان - سطح دوم ارائه خدمات 2

- سطح سوم ارائه خدمات – کلینیک های فوق تخصصی و بیمارستان 3

استان

-سطح توانبخشی و پیگیری 4

مدل جامع سطح بندی خدمات

Family

care

Community care Community care

Self care

Health System Health System

PHC

Home care Home care

Hospice Hospice

Palliative care

Palliative care

State Hospit

al

District Hospital

زمان بندی اجرایی

برگزاری آزمون مرحله اول (آزمون غربالگری)توسط

1391دانشگاهها :نیمه دوم خرداد ماه

اعالم نفرات :آخر تیرماه

شهریور31برگزاری المپیاد از

نحوه برگزاری آزمون

انفرادی

گروهی

سطوح يادگيري در حيطه شناختي

دانشدانشدركدرك

دانش

كاربردكاربرددرك درك دركدانش دانش دانش

كاربرد كاربردوتحليل وتحليل تجزيه وتحليل تجزيه تجزيه

تركيبتركيبارزشيابي

دانشدرك

كاربردوتحليل تجزيه

تركيب

ارزشيابي

Adopted from: Dr.A. Amini

از هbدفهاي آن دسbته حيطbه شbناختي و يbادآوري مسbتلزbم كbه اسbت آbموزشbي كbbه bbاز هاسbbت آموختbbه bيbbزشناسbباوبbه مbي شbود سbاbده شbروع bنيهايbتbدانس

b.سدbمي ر bيچيده ترbطوح پbس

كbه عامbل فهميbدن در اينهbا دخbالت كمbتري b ايbه هbوختbامل آمbرد و شbدارداbي پايbحفظ

اسbت. كbه bخbود نbيbز ممbكن bاسbت bسbاده يbا مشbكل باbشbد.b مثbل bدانسbتن معbنbي يbك لغت

ياb دانستbن يك bتئورbي يا جرbيان حوادث.Adopted from: Dr.A. Amini

هbي كbاي آموزشbته از فعاليتهbآن دساز bتريbبيش دbرك سbطحيبbه bاهيbآگ

اbحتيbاج داbرنbد در bاين طبقbه قbراbر مي گيرند.

ادگيريbود يbبب مي شbدن سbفهمي و بخش رضbbbbbbbbايت

معني دارشود. رbود ديرتbبب مي شbالب سbفهم مط

فراموش شود.Adopted from: Dr.A. Amini

آموختbه هbا در اين حيطbه عمbق نسbبت بbه حيطbه قبلي

پيدا مي كند.بيشتري

Adopted from: Dr.A. Amini

كيلbزاي تشbه اجbيم مطلب بbايي تقسbتوانرو اين از آن توانbد دهنbده فراگbیرمي

ساخت تركيبي كل مطلب را شناخت. التbيزان دخbدن مbه فهميbدر اين حيط

از طبقbه قبلي اسbت مثbل تجزيbه و زيbادترتحليل يك مشکل مدیریتی

Adopted from: Dr.A. Amini

هbب اجbزا، آميختن هم در توانbايي شامل نحbوي كbهb سbاخbت كلbي جbديbدي تشbكيل مي

شود.

ايbه رفتارهbادگيري بbايج يbه نتbدر اين حيطكbردن اbيbراد مثbل مي شbود. مbنتهي خالق

نطbق، اbرbائه bيكb طرحb بهbداشbتbي

Adopted from: Dr.A. Amini

كلbاملترين شbه كbا بbه هbر آموختbاگ در داوريخbود برسbد توانbايي و قbدرت

خbود bپديbد مbي آيbد وb مي توانbد دbر مbورد b به bپديده ها bضايا وbوتقbپردازد.قضاbب

اbادي يbه انتقbك مقالbتن يbل نوشbمث تbفسbير bیbک مbوضbوع b،ارائbه رbاحbل بbرای

یک مشکل

Adopted from: Dr.A. Amini

سطوح يادگيري در حيطه شناختي

دانشدانشدركدرك

دانش

كاربردكاربرد

درك درك دركدانش دانش دانش

كاربرد كاربرد

تجزيه وتحليلتجزيه وتحليلتجزيه وتحليل

تركيبتركيبارزشيابي

دانشدرك

كاربرد

تجزيه وتحليل

تركيب

ارزشيابي

Adopted from: Dr.A. Amini

آزمون

آزمون یا امتحان ابزاری جهت ارزشیابی است- انواع آزمونها ) آزمونها ی ذهنیSubjective : ( دراین آزمون ها اعمال نظر

آزمون گیرنده بسیار زیاد است .

) آزمون های عینیObjective : ( دراین آزمون ها اعمال نظرشخصی آزمون گیرنده بسیار کم است.

نظر بر اینکه آزمون فرایندی جدی است حتیالمقدور بهتر است از عینیت باالیی بر خوردار

باشد

:محاسن آزمون عینی

عد م دخالت قضاوت شخص مصحح -1سهولت در تصحیح اوراق -2

سنجیدن حجم وسیعی از اطالعات مرتبط -3با اهداف آموزشی

سنجش سطوح وسیعی از حیطه شناختی -4: نظیر

دانش- درک و فهم – به کارگیری – ارزشیابی

: معایب آزمون عینی

محدود کردن فعالیت ذهن امتحان دهنده -1در یافتن پاسخ

عدم امکان سنجش عمق حیطه ها با توجه -2به محدودیت گزینه ها

- مشکل داشتن در اندازه گیری فعالیت 3های پیچیده رفتاری مثل:سازماندهی –

آفرینندگی و ترکیب

انواع آزمون ها

)ESSAY- آزمون تشریحی (ذهنی) (1

- آزمون شفاهی (ذهنی)2) Oral(

- آزمون دارای ساختار نوشتاری (عینی)3) Structured written(

گسترده پاسخ

محدوده پاسخکامل کردنی

پاسخ کوتاه

- آزمون های گزیده پاسخ 4(عینی)

) Selected response( examinations

- مشاهده مستقیم (عینی ) 5 ) Checklist(

ای - گزینه Multiple choice Questionsچند

(MCQ)

نشده - راهنمایی ای گزینه چند

Uncued MCQ

- ) ساده ) غلط و Simple True andصحیحFalse

(T/F)

متعدد - غلط و صحیحMultiple

کردنی - جورMatching

پیشترفته - کردنی T/F جور)cluster(

از چه قسمتی از مطالب مطرح شده باید امتحان گرفت؟

Must learn

Useful to learn

Nice to learn

سطوح ارزشیابی دانشجو در حیطه شناختی

) Taxonomy (یا رده بندی

Tax 1 : یاد آوری مطالبدانش

Tax2 : قدرت ترکیب داده ها درک مطلب

تفسیرمطلب آنالیز مطالب

تشخیص

توکسونومی یک ( محفوظات )

توکسونومی دو ( تشخیص و (تفسیر

Tax 3 : ارزشیابی قضاوت )بالینی (

حل مساله قدرت و توان پیش

بینی قدرت تصمیم گیری

در تنظیم برنامه درمانیقدرت در ارایه راه

حلهای عملی

سطوح ارزشیابی دانشجو در حیطه شناختی

) Taxonomy ( ادامهیا رده بندی

(تصمیم گیری )3توکسونومی

حیطه مدیریت سالمت در انواع سوواالتالمپیادهای قبلی

سواالت چندگزینه ای

Matching

امتیاز دهی

اولویت بندی

سناریو

تحلیل

پخش فيلم و نقد و تفسير آن

نکات قابل توجه در طراحی سئواالت چند گزینه ای

- سئوالهای خودرا فقط از منابع ذکر شده برای امتحان انتخاب 1کنيد

) نکته بسیار مهم (- هر سئوال را طوری طراحی کنيد که یک موضوع مهم و کار 2

بردی را مورد سنجش قرار دهد.- متن سئوال و گزینه ها را طوری بنویسید که تنها دارای یک 3

پاسخ درست )یا بهترین پاسخ( باشد و متخصصان در مورد صحت آن توافق دارند

- متن سئوال باید تا آنجا که ممکن است در نهایت سادگی و ایجاز 4و با رعایت کامل قواعد دستوری بیان شود. ) اشکال رایج (.

- متن سئوال را طوری تنظیم کنید که تا حد امکان خالی از ابهام 5باشد

) اشکال رایج (.

نکات قابل توجه در طراحی سئواالت چند گزینه ای

6 متن کbه باشbد ای گونbه بbه بایbد - طbراحی سbئوال عرضbه را bئوالbس مbقصbود وضbوح بbه bئوالbس اصbلی

کند. 7 هbتوری بbاظ دسbد از لحbئوال بایbر سbای هbه هbگزین .

نحو صحیح مکمل قسمت متن سئوال باشند.8 هbوند کbرح شbه ای طbه گونbا بbئوال هbد سbعی کنیbس .

بbتواننbد عbالوه بbر سbنجشb محفوظbات b، قbدرتb درک و تجربه و تحbلیل اطالعات افرbاد راb هم ارزیابی کنند.

9 ندbوع باشbئوال متنbورد سbوعهای مbعی کنیدموضbس .عbات آbزمbونb شbونbدگان را bلفی از اطالbمختb ایbه bهbنبbو ج

بسنجد.10 ه واژه از رویbه را واژه بbا گزینbئوال و یbارت سbعب -

متن کتاب منبع امتحانی ننویسید.

نکات قابل توجه در طراحی سئواالت چند گزینه ای

11.ودداری کنیدbا خbه هbالب در گزینbرار مطbاز تک -12.سئواالت را مستقل از یکدیگر بنویسید -13 وندbاب شbوری انتخbد طbت بایbای نادرسbه هbگزین .

کbه بbراbی عbده ایb از امتحbان شbوbندگاbن جbالب باشند.14 فbئوالهای مختلbدر س را گزینbه جbواب - طbول

تواننbد مbوجب گزینbه هbای طویbل می تغیbیر دهیbد فbریب یbا تbرغیب آزمbون گیرنbده بbه انتخbاب این نbوع

گزینه گردد.15 ئوال ادواتbمت متن سbان در قسbد امکbا حbت -

نفی بکbار نبریbد و هbر گbز !!عبbارت منفی کننbده را در متbن سbئواbل و گbزینbه هbای bپاسbخ تbوامbا  bاسbتفاده

نکنید.

نکات قابل توجه در طراحی سئواالت چند گزینه ای

16 تا حد امکان از کار برد عبارتهای مانند ”همه موارد .فوق“به عنوان گزینه سئوال خودداری کنید.

17 تا حد امکان از بکار بردن عباراتی نظیر ”هیچیک .از موارد فوق“ به عنوان گزینه سئوال اجتناب کنید.

18 از بکار بردن اشارات نامناسب دستوری خوداری .کنید . از بکار بردن عباراتی مانند ”هرگز همیشه و

فقط و...“ در گزینه ها )که تا حدود زیادی اشاره به نادرست بودن آنها دارند ( تا حد امکان خودداری کنید.

19 توجه داشته باشید که هیچیک از سئواالت -راهنمایی یا توضیحی برای سئوال دیگر فراهم نکند.

نکات قابل توجه در طراحی سئواالت چند گزینه ای

20از ایجاد تداعی های ظاهری بپرهیزید -..21 در طراحی گزینه اصلح بین چند گزینه صحیح باید -

تفاوت اشکار و شاخصی بین گزینه اصلح با سایر گزینه ها وجود داشته باشد تا امتحان شونده قادر به تشخیص این وجه تمایز زیاد بین گزینه اصلح با سایر گزینه ها گردد !!!

22 حتی االامکان از طرح مسائل اضافه ای که نقشی .در کیفیت و سالمت سئوال ندارند بپرهیزید.

23 هر گز دو واژه متضاد را که یکی از آنها پاسخ -درست میباشد ، به عنوان گزینه های پیشنهادی بکار

نبرید.24 محل گزینه های جواب در بین سا یر گزینه ها باید -

بطور تصادفی معین شده باشد.

قواعد تهيه سوالهاي تشريحي.سوالها مستقيما به هدفهاي آموزشي مربوط باشد-1سوالهاي تشريحي را تنها به اندازه گيري هدفهايي محدود -2

.كنيد كه با ساير آزمونها به خوبي قابل انداره گيري نيستند.صورت سوال را با عبارات و كلمات روشن و واضح بنويسيد-3.از كاربرد كلمات چه كسي،چه وقت ،كجا و..بپرهيزيد-4.تا حد امكان از سواالت تازه و موقعيتهاي جديد استفاده كنيد-5به آزمون شونده حق انتخاب چند سوال از ميان تعدادي -6

.را ندهيد ()سئواالت اختیاری سوالسواالت بحث برانگيز طوري طراحي شوند كه آزمون شونده -7 

.شواهد الزم براي مستند كردن عقيده انتخابي را بيان كندزمان كافي براي پاسخ در نظر بگيريد ودر صورت دادن دو -8

نمونه سئوال ،  زمان سواالت عيني و تشريحي را به تفكيك .مشخص نمائيد

عواملي را كه در آزمون تشريحي دخالت خواهيد داد تعيين -9كرده و به اطالع آزمون شونده برسانيد

نحوه تصحيح سواالت تشريحي

پاسخ سوال را تنها بر اساس هدفي كه در سوال گنجانده شده -1.تصحيح نمائيد

با نو شتن يك پاسخ نمونه براي هر سوال از دخالت عوامل نا مربوط -2.جلو گيري نمائيد

را سوال به سوال تصحيح كنيد نه ورقه به جویان دانش پاسخ -3ورقه.در این نمونه تصحیح اختالفات فردی مشخص و دانش آموزان

. به نمره واقعی خود دست پیدامیکنند.هنگام تصحيح ورقه ها از شناسايي نام صاحبان آنها خودداري كنيد-4تمام پاسخ آزمون شوندگان به يك سوال رادريك نشست و بدون -5

.وقفه زمان تصحيح كنيدرابرروي برگه آزمون تصحيح كرده و اظهار جویان اشتباهات دانش-6

.نظر خود را بنويسيدتا در آزمون های دیگر آن را تکرار نکننددر صورت امكان از يكي دو نفر از همكارانتان بخواهيد تا سوالهايي -7

.كه شما تصحيح كرده ايد ،  باز نگري نمايند

قواعد سوالهاي جور كردني

-   پرسشهاو پاسخهارا متجانس يا همگون انتخاب كنيد.1

-  طول فهرست هاي پرسش و پاسخ را كوتاه انتخاب 2

كنيد و مطالب كمتري را درهريك از پاسخها قرار دهيد.

- درراهنماي سوال،اطالعات الزم را دربارهء نحوه 3

جویان مقايسه وجور كردن پرسشها در اختيار دانش

قرار دهيد.

-  همه پرسشها و پاسخهاي يك سوال رادريك صفحه 4

قرار دهيد.

ادامه قواعد سوالهاي جور كردنيهbا را بbه طbور منطقي -    درصbورت امكbان فهرسbت پاسbخ5

مرتب كنيد.

ازكbاربرد ،هbاي جbوركردني هbاي سbوال -درفهرسbت پرسbش6

.bام خودداري كنيدbمالت نيمه تمbج

مشخص كنيد.حروفهbا رابbا و پاسbخشbمارههbا رابا - پرسbش7

پرسشbهاي يbك سbوال درسbت تمbام هابايbد بbراي ازپاسbخ -هريbك8

كند جلوه

-    ازنوشbbتن سbbوالهايي كbbه پرسشbbها و پاسbbخهاي آنهbbا 9

باهم bجور مي شوbند، بbپرهيزيدb. كامbال

مثال

سطح دوم ارجاع در نظام مراقبتهای بهداشتی اولیه ایرانکدام است .

– درمانی بهداشتی مرکز الف -شهرستان ،بیمارستان شهرستان بهداشت مرکز ب -استان بیمارستان ج -بهداشت خانه د

مثال م�دیر مرک�ز تحقیق�ات دی�ابت و گ�وارش یکی از � اخ�یرا

ت�وج�ه قا�ب�ل خ�ص�وص �اف�زا�ی�ش اس�تان�های �کش�ور �در تع�د�اد بی�م�ارا�ن بس�تری� ش�ده ب�ه� علت �ع�وار�ض دی�ابت (�زخم پ�ا �،مش�کالت بی�ن�ایی �،مش�کالت کلی�وی و... ) در بیم�ارس�تان� �ه�ای �اس�تا�ن� هش�دار� داده اس�ت .�ب�ه نظ�ر� خ�د�مت � ک�دام �س�طح �ا�را�ئ�ه ک�ارکر�د ن�قص �در ش�م�ا م�نج�ر� ب�ه� �ت�ش�د�ی�د� مش�ک�ل ف�و�ق� �ش�د�ه� اس�ت� �؟ ت�ح�لی�ل�

کنید . چه راه حلی را ب�رای ح�ل مش�کل ف�وق پیش�نهاد می

کنید .

مثال از پیش��گیری جهت خ��دمات موثرترین

از جلوگ�یری و واگ�یر غ�یر ه�ای بیم�اری خ�دمات،� ار�ائ�ه س�طح� ک�دام در آن� ش�یوع را خ�ود انتخ�اب دالی�ل ش�ود؟ می ارائ�ه

بنویسید.سطح اول -سطح دوم -سطح سوم -

توانایی آزمون دهنده را در ساختن فرضیه می سنجیمفرضیه می تواند تشخیصی یا تدبیری باشدتعدادی عالمت و نشانه (کلی) به داوطلب داده می شود از وی خواسته می شود بر اساس عالئم داده شد

سناریوی بیماری نوشته شود می بایست حداکثر تعداد عالئم و نشانه ها در این سناریو

گنجانده شودتشخیص نهایی سناریو باید نوشته شود

باید در نوشتن سناریو به) انسجام coherency ( استفاده بجا از اطالعات زمینه ایی )Contextual

information مثل سن ، جنس ، شغل ، رژیم (غذایی ...

) صحتAccuracy(مبنای نمره دهی

استفاده از اطالعات زمینه اییانسجام در نوشتن

References: 1 -،سالمت اوليه هاي مراقبت ارتقاء سياست مقيمي سند داود دكتر و نائلي جالل ارتقاء , دكتر و شبكه توسعه مركز ارشد كارشناس

.سالمت 

2- Islamic Republic of Iran )Health Sector Review(,Volume I: Main Report,. The World Bank Group Human Development Sector. June 2007.

  3-Appropriate level of care: a patient flow, system integration

and capacity solution, Report by the expert panel on alternate level of care, December 2006.

  4- Maternity referral systems in developing countries: Current

knowledge and future research needs. Susan F. Murraya, , Stephen C. Pearsonb aKing’s College London, London, UK bUniversity of Leeds, UK.Available online 5 December 2005.

  5 “The foundation for Health and Wellbeing”, Primary Health

Care in the Islamic, Republic of Iran, Presented by: Professor Hossein Malekafzali.

  6- Alma-Ata: Rebirth and Revision )Improving the prevention

and management of chronic(Disease in low-income and middle-income countries: A priority for primary health care, Robert Beaglehole and et al-Vol 372 September 13, 2008.

 

References: 7-Prevention and control of non communicable diseases:

implementation of the global strategy. Report by the Secretariat,WHO,16 January 2008,

  8-Interventions to improve outpatient referrals from primary

care to secondary care )Review( .prepared and maintained by The Cochrane Collaboration and published in The Cochrane Library.2009, Issue 4.

  9- Gaining health )The European Strategy for the Prevention

And Control of No communicable Diseases(- World Health Organization 2006.

  10- A Provincial Framework for End-of-Life Care -Ministry of

Health May 2006. 11- Better palliative care for older people- who 2004-Edited

by Elizabeth Davies and lrene j Higginson. 12-The story of self-care and self –medication, 40 years of

progress, 1970-2010.

انتظارات از دانشگاهها برگزاری کارگاه های توانمند سازی همه شرکت

کنندگان قبل از آزمون غربالگری

آزمون غربالگری (سواالت آزمون مشابه سواالت

المپیاد باشد).

ارسال سواالت به دبیرخانه المپیاد

آماده سازی افراد منتخب

به افکار بزرگ فکر ،کن

اما از شادی های کوچک

لذت ببر اچ. جکسون براون

Ali Janati با تشکر از حسن توجه شما

خانواده پزشکان کارکرد و تعریف سالمت نظام عملکرد و ساختار بیماری مورد مدیریت اصول جامعه در بیماریها مدیریت اصول مندی بهره و مصرف مدیریت اصول سالمت خطرزای عوامل مدیریت اصول . رودی پیله سیروس ،دکتر درمان و بهداشت شبکه

Science and Practice: Toward a System for EnablingCommunities to Adopt Best Practices for Chronic DiseasePrevention. HEALTH PROMOTION PRACTICE / January 2001Roy Cameron, PhD ,Mari Alice Jolin, BA ,Rosemary Walker,

MSc , Nicky McDermott, MSc ,Myrna Gough, BA, RNLinkingHow can chronic disease management programmesoperate across care settings and providers? Debbie

Singh, World Health Organization 2008 and World HealthOrganization, on behalf of the European Observatoryon Health Systems and Policies 2008

Chronic Disease Management, Jim Nuovo, MD , 2007 Springer Science+Business Media, LLC