رفتار و عقلت ي نماينده ، تو گفتارتوست . معرفت از حاكي تو

علي حضرت

) ع)

ICD - DAINTERNATIONAL CLASSIFICATION OF

DESEASES TO DENTISTRY AND STOMATOLOGY

مقدمه :-ICDکتاب طبقه بندی بین المللی بیماریهای دهان و دندان )

DA برای جبران نارساییهای )ICD در زمینه دندانپزشکی ایجاد شد. زیرا بیماریها و حاالت مهم در دندانپزشکی و بیماریهای

ICD به طور ناکامل وجود دارد و در تمام سطح ICDدهان در را برای ICDپراکنده هستند که این مسائل استفاده از

دندانپزشکان و متخصصان بیماری دهان با مشکل مواجهه می تعدادی از مشاوران 1964ساخت.از این رو در سال

گرد ICDبیماریهای دهان و دندان که برای هشتمین ویرایش هم آمده بودند پیشنهاد کردند که کتاب مستقلی بر اساس

ICD . برای دندانپزشکان و بیماریهای دهان منتشر شود

تاریخچه :در انگلستان وبه دنبال 1969 در سال ICD-DAاولبن نسخه

در اسپانیامنتشر شد.اولین ویرایش بین 1970آن در سال منتشر شدWHOتوسط 1973 در سالICD-DAالمللی

در مورد دندانپزشکی و ICD-8کمبود نقایص 1976در سال بیماریهای دهانی مشخص شده و با انجام ویرایش نهم

ICD دومین ویرایش 1978در سال ICD-DA که شاملفصل به همراه خالصه ای از مورفولوژی است نیز 17

طوری ICD-DAمنتشر شد.سیستم شماره گذاری و کد ICD-DAسازماندهی شده که ارتباط بین یک کد از

ICD.که از مشتق شده فورا مشخص می گردد

ICD – DA - 3ICD-DA-3 یا سومین ویرایش این مجموعه بر

در سال WHO توسط ICD-10اساس منتشر شده که این ویرایش 1995

را شامل نمی شود.و این 7،8،16،21فصولویرایش سعی دارد تا جزئیات بیشتری در رابطه

با استفاده از کاراکتر پنجم بیان نماید.با بهره گیری از کاراکتر پنجم بر بهداشت فردی دهان توجه بیشتری شده و همچنین قابلیت تشخیص

کاملتری برای هر بیماری فراهم می آید. و اجازه ثبت استاندارد همه تشخیصها و مقایسه

آسان داده ها در سطح بین المللی را ممکن می کند.

ICD-DA کتابی تک جلدی است یعنی فهرست شماره ای والفبایی آن در یک جلد واقع است و در این کتاب مکان

-ICD(می باشد.LEAD TERMآناتومیکی جز واژه راهنما)DA جدول نئوپالسم ندارد بلکه تحت واژه نئوپالسم رفتارهای

مختلف به ترتیب الفبایی آمده اند و جهت کددهی به نئوپالسم ها به واژه نئوپالسم مراجعه می کنیم که در زیر آن رفتار

نئوپالسم و در مرتبه بعد، مکان آناتومیکی آمده است.ضمائم این کتاب که قبل از فهرست الفبایی قرار دارند دو دسته اند :

انواع هیستولوژی تومورها با منشأ دندانی-1

انواع هیستولوژی تومورهای غدد -2 بزاقی

ادامه.... COMPRACTIVEبرای تشخیص های غیر قاطع)

OR CONTRASTIVE در)ICD-10 تشخیصهر دو ICD-DAابتدایی را کد می دهیم ولی در

تشخیص را به صورت نامعین کد می دهیم

فصل می ICD-DA 17فصول در تعداد کل باشد.که عبارتند از :

بیماریهای عفونی و انگلی خاص نئوپالسمها

بیماریهای خون و اندامهای خونساز بیماریهای غدد درون ریز ٰتغذیه ای و

متابولیکی اختالالت روانی و رفتاری بیماریهای دستگاه عصبی

بیماریهای دستگاه گردش خون بیماریهای دستگاه تنفسی

بیماریهای دستگاه گوارشیبیماریهای پوست و بافت زیر پوست

بیماریهای دستگاه عضالنی – اسکلتی بیماریهای دستگاه ادراری – تناسلی

حاملگی ٰ زایمان و دوران نفاسیاختالالت و ناهنجاریهای مادرزادی و

اختالالت کروموزومینشانه هاٰ عالئم ویافته های بالینی

صدمات ٰمسمومیت ها و سایر پیامدهای خاص عوامل خارجی

علل خارجی مرگ و میر و بیماری

ICD-DAساختار کاراکتر اول 4یا3این گونه است که ICD-DAساختار کد در

ICD-DAو کاراکتر پنجم منحصر به ICDهر کد بر اساس کاراکتری 3جهت نظارت دهانی می باشد.�اگر کد

ICD رقم چهارمی جهت زیر گروه ها نداشت از کاراکتر، استفاده می ICD-DAبه عنوان کاراکتر چهارم Xپرکننده

کاربردی ICD-DA در ICDکنیم و اگر کاراکتر چهارم استفاده می کنیم در مواردی Vنداشت از کاراکتر چهارم

را بدون زیر تقسیمات ICD یک رده کامل ICD-DAکه استفاده می کنیم Xبیشتر معرفی کند از کاراکتر پرکننده

استفاده می کنیم.9-0در غیر اینصورت از کاراکتر

اغلب شامل یک ICD-DAرقم پنجم زیر تقسیمات oralرده )(می باشد که تظاهرات دهانی )

manifestation رده سه یا چهار رقمی )ICD را نشان می دهد.هدف از این سیستم شماره دهی

این است که قادر باشیم ارتباط بین رده های ICD-DA و رده های مادر در ICD را با توجه به کد

مشخص کنیم. بنابراین مقایسه بین آمارهای و آمارهای ICD-DAگردآوری شده بر اساس

امکان پذیر می باشد .ICDگردآوری بر اساس

بخش نئوپالسمبخش نئوپالسم اعم از بدخیم و خوش خیم،در حد

بر اساس مکان نئوپالسم ICD-DAامکان در بوده و به عنوان دسته بندی اولیه در نظر گرفته

شده است. سعی شده در حد امکان رده بندی های خوش خیم به موازات هم باشند.و همچنین تفاوتی بین نئوپالسم ها و هایپرپالزی هایی که

(و یا التهابی reactionمجددا فعال شده )(inflammatory. هستند، قائل شده است )

در زمینه طبقه بندی WHOهمچنین از سری انتشارات internationalبین ال�مللی بافت شناسی تومورها)

histological classification of tumours ن�یز استفاده)می شود.رده بندی خاص مورد توجه دندان پزشکان و

متخصصین بیماریهای دهان،تومورهای مرتبط با دهان و oral and oropharyngealدهانی حلقی)

tumours تومورهای با منشا)(، jaw cysts(کیستهای فکی)odontogenicدندانی)

(و تومورهای غدد allied lesionsضایعات مربوطه )(بوده استsalivary gland tumoursبزاقی)

ICD-DAاهداف برای تمامی بیماریها و -ایجاد سیستم ثبت استاندارد1

وضعیت های مربوط به دهان

-تمرکز توجه متخصصین به تشخیص های جزئی هر 2بیماری با استفاده از یک طبقه بندی تخصصی پایدار و

جامع از بیماریهای دهان و دیگر عالئم مربوط به بیماریهای دهان

-امکان پذیر ساختن گردآوری اطالعات اپیدمیولوژی و 3مقایسه شیوع بیماریهای دهانی در سطح بین المللی و نیز گردآوری اطالعات اپیدمیولوژی در مورد بیماریهای

دهانی کمیاب

و unspecified)که معادلNOSاختصارunqualified می باشد (بر خالف ICD-10 که

فقط در فهرست شماره ای آمده است در ICD-DAفهرست شماره ای و فهرست الفبایی

-ICD جهت وارد کردن کدهای WHOوجود دارد DA فرم خاصی را در کتاب ایجاد کرده است که

مکان جهت وارد کردن اطالعات بیمار 16شامل مثل تشخیص،سن،جنس،نژاد،مذهب و...به صورت کد می باشد.هر فرم حهت یک بار

مراجعه یک نفر طراحی شده است .

در لیست جداول توجه خاص به کاربرد واژه هایincludes که()که نقش آن در Excludesدر بردارنده واژه های معمول( و

مواردی است که احتم�ال دارد یک وضعیت اشتباها در جایی به� رده های مربوطه Excludesطبقه� بندی شود و با واژه

ارجاع داده می شود (،شده است .. به ترتیب مفهوم 9 و .8ارقام اعشار Other و

Unspecified. را می رسانند Spell. بکار رفته نیز انگلیسی می باشد در فهرست الفبایی برخی ارجاعات دو جانبه نظیرSeeوSee

also. بکار رفته است

از استفاده کلی ICD-DAقوانین همه تشخیصها باید در سطح مناسبی مثال

کدهای سه ٰچهار یا پنج رقمی استفاده شود برای کدگذاری تشخیص های نا معین درICD-DA

طبقات ” نامشخص ” در نظر گرفته شده است .برای مثال اگر قطعی نباشد که ضایعه کیست

ریشه دار است یا توموری از جوانه های گوشتی )بیماریهای دیگر و نامشخص بافتهای K04.9کد

اطراف ریشه و مغز دندان ( داده می شود چون ماهیت دقیق ضایعه مشخص نیست و استفاده از

)کیست ریشه ای ( و K04.80دو کد K04.5 توموری از جوانه های گوشتی ( اشتباه(

است

در مواردی که تشخیص قطعی نیست کداستفاده شده باید تا حد امکان بر ماهیت ٰ

نوع یا مکان ضایعه داللت کند . ٰ در مواردی که اختالف نظر وجود دارد

مترادف ها در داخل پرانتز ترجیح داده می شوند .

استفاده کننده باید ارائه بازخورد به را مهم تلقی WHOواحد بهداشت دهان

کند و هنگام برخورد با مشکالت در حین آنها را گزارش کند تا ICD-DAاستفاده از

در توسعه طبقه بندی و اصالح آن از این موارد استفاده شود .

تا زمانی که استفاده کننده با طبقه بندیآشنا شود باید پیش از ثبت یک تشخیص به فهرست ٰ عناوین اصلی و واِژه های

مشمول و استثنا مراجعه کند .

در کشورهای ICD-DAپذیرش مختلف� :

ICD-DA در پرتغال استفاده شده است 1996در سال.در مرکز سائوپائولو مطالعه ای جهت ارزشیابی

-ICDمزایای احتمالی استفاده از سومین ویرایش DA درصدی از پرونده های 10ٰ در یک نمونه

38دندانپزشکی انجام شد . نتایج نشان داد در باعث بهبودی ICD-DAدرصد موارد استفاده از کد

درصد 24اختصاصی شدن کدها شده بود . اما در -21ICDاز موارد نیاز به استفاده از کدهای فصل

وجود نداردICD-DA بود که در 10

ادامه ............. همچنین مرکز کشورهای اروپایی� در

نشستی� اعالم کردند که نسخه های در ICD-10در کنار ICD-DAفنالندی

بیمارستانها استفاده شده است . ترجمه کامل شده اما کدگذاری با ICD-DAسوئدی

ICD-10آن منوط به تناسب بهتر سیستم با -ICDمی باشد . به عالوه ویرایش فرانسوی

DA منتشر شد .1997 در آگوست

ICD - 10 ICD - DAتک جلدی است :

فهرست شماره دهی و الفبایی آن در یک جلد قرار داده شده است .

سه جلدی است :جلد اول –فهرست شماره دهی

جلد دوم –راهنمایی و دستورالعمل کدگذاری

جلد سوم –فهرست الفبایی

LEAD TERMمکان آناتومیکی جز QUALIFIERمکان آناتومیکی جز

در فهرست شماره ای و NOSاختصارفهرست الفبایی قرار دارد .

فقط در فهرست شماره NOSاختصار ای)جلد اول(قرار دارد .

برای تشخیص های غیر قاطع ، هر دو تشخیص را به صورت نامشخص

کد می دهیم .

برای تشخیص های غیر قاطع، تشخیص ابتدایی را کد می دهیم

باس

پا

س