ข้�อมู�ลจากการประชุ�มู ข้�อมู�ลจากการประชุ�มู Value Stream Mapping : รศรศ . . นพนพ . . ก�ตต� ก�ตต� ล��มูอภิ�ชุาต�ล��มูอภิ�ชุาต� Lean Concept : Application & Simulation In Healthcare 3 – 4 ต�ลาคมู 2554

คณะกรรมูการ LEAN โรงพยาบาลสงข้ลานคร�นทร�

ค�ณส�ภิาณ นาควิ�เชุ ยรค�ณส�ภิาณ นาควิ�เชุ ยร

Ref : Lean Hospital ; Mark Graban

แพทย�หญิ�ง พ&ชุร�จ�รา เจ ยรณ�ชุาน&นท�แพทย�หญิ�ง พ&ชุร�จ�รา เจ ยรณ�ชุาน&นท�

Value Stream MappingValue Stream Mapping• Womack & Jones Value Stream : สายธารคุ�ณคุา = ชุ�ดก�จกรรมูเจาะจงท&(งหมูดท �จ)าเป*นในการน)า

ผล�ตภิ&ณฑ์� หร.อบร�การหน/�งๆ ผ1านหน�าท �การ จ&ดการท �ส)าค&ญิท&(ง 3 ส1วินข้องธุ�รก�จใดๆก3ตามู ได�แก1 - งานการแก�ป6ญิหา - งานการจ&ดการข้�อมู�ล - งานแปลงสภิาพทางกายภิาพ

Value Stream MappingValue Stream Mapping• Value Stream Mapping : VSM = เคร.�องมู.อท �จะชุ1วิยให�ผ��น)าองค�กรเห3นภิาพรวิมูข้�ามู

ข้อบเข้ตข้องแผนก/หน1วิยงานย1อย - คล�ายแผนผ&งกระบวินการท �ใชุ�ในการจ&ดการค�ณภิาพ

โดยรวิมู (Total Quality Management: TQM) และแนวิทางข้อง Six Sigma

- บ&นท/กข้&(นตอนต1างๆในกระบวินการ ก�จกรรมูท �เก�ดข้/(น + เวิลาท �ใชุ�ในแต1ละข้&(นตอน + เวิลารอคอยระหวิ1างข้&(นตอน

(เวิลาท �มูากท �ส�ดในระบบจากมู�มูมูองข้องล�กค�า)

ควิามูส�ญิเปล1าควิามูส�ญิเปล1า

Value Stream MappingValue Stream Mapping• กระบวินการด&งกล1าวิจะได�มูาจาก * การได�เด�นลงไปด� หร.อต�ดตามูกระบวินการจร�งท �

เก�ดข้/(น ไมู1ใชุ1การน&�งเข้ ยนในห�องประชุ�มู เพราะจะ เป*นการ ท � “เราคุ�ดว่า ” กระบวินการเป*นอย1างไร

* ต�องเป*นการเก3บข้�อมู�ลจร�ง ส&งเกตกระบวินการจร�ง

ไมู1ใชุ1ข้องจร�งไมู1ใชุ1ข้องจร�ง

ให�แน1ใจวิ1าได�ผ&งสถานะป6จจ�บ&นท �สะท�อนการท)างานข้องส��งต1างๆ ในป6จจ�บ&น

ให�แน1ใจวิ1าได�ผ&งสถานะป6จจ�บ&นท �สะท�อนการท)างานข้องส��งต1างๆ ในป6จจ�บ&น

Value Stream Mapping VSM

1 . เข้ ยนข้&(นตอนท&(งหมูดตามูล)าด&บ จากเร��มูต�น จน เสร3จส�(น

2 ในแต1ละข้&(นตอนร1วิมูก&นวิ�เคราะห�วิ1าข้&(นตอนใดเป*น waste, value

added หร.อ necessary non value-added

3 . วิ�เคราะห�สาเหต�ข้อง waste โดยใชุ� 5Why ผ&งก�างปลา (Fish Bone

Diagram) , Root cause cause analysis

4. ค�นหาแนวิทางหร.อวิ�ธุ แก�ไข้เพ.�อลดหร.อก)าจ&ด waste

5. สร�างข้&(นตอนข้/(นมูาใหมู1 โดยลดควิามูส�ญิเปล1า เพ��มูค�ณค1า

6 . ด)าเน�นการตามูวิ�ธุ ใหมู1 แล�วิเก3บข้�อมู�ล/ผลท �เก�ดข้/(น ท)าการวิ�เคราะห�

7 . กล&บไปเร��มูข้&(นตอนแรกใหมู1 เพ.�อพ&ฒนาปร&บปร�งให�ด ย��งข้/(นไปอ ก PDCA-

Plane Do Check Act

ข้&(นตอนท � 1 การเข้ ยนข้&(นตอนป6จจ�บ&นCurrent Value Stream

หร�อ Current State Map หร�อ As-Is State

แยกแยะแยกแยะ แต่ละขั้��นต่อน แล�ว่เขั้�ยนต่อเน��องเขั้�ยนต่อเน��องก�น ให�คุรบถ้�ว่น

จ�ดเร��มูต�น งานเสร3จส1งให�ล�กค�า / ผ��ร &บบร�การ

เห"นคุว่ามเป็%นจร�งขั้องการด'าเน�นงานในป็(จจ�บ�น ซึ่*�งหลาย ๆ กรณ�จะเห"นได�ทั�นทั�ว่าไมเป็%นไป็ต่ามทั��คุว่รจะเป็%น ทั'าไมถ้*งทั'าแบบน�� ?

พบว่าขั้��นต่อนใดทั��ต่�องรอนาน หร�อเป็%นคุอขั้ว่ด (Bottle neck)

ขั้��นต่อนใดทั��ต่�องร�บป็ร�บป็ร�ง

ขั้��นต่อนใดทั��ซึ่'�าซึ่�อน ย�งยากโดยไมจ'าเป็%น

ขั้��นต่อนใดทั��ไมม�ป็ระส�ทัธ�ภาพ

ประโยชุน�ข้องการเข้ ยนสภิาพป6จจ�บ&น

ข้&(นตอนท � 2 ระบ� (จ&บเวิลา วิ&ดระยะทาง ) ท �ใชุ�ในแต1ละข้&(นตอน รวิมูท&(งชุ1วิงท �ต�องรอ อย1างครบ

ถ�วิน (ในชุ1วิงแรกอาจจะประมูาณเวิลาท �ใชุ�ก1อน)

จ�ดเร��มูต�น

เวิลา ......................................................... นาท ระยะทาง....................................................เมูตรรวิมูเวิลาท �ต�องใชุ�ท&(งหมูด รวิมูเวิลา หร.อระยะทาง รวิมูท&(งการรอ Waiting

ในกรณ�ทั��ต่�องการลดระยะทัาง ลดคุาใช้�จาย ลดว่�สด� ก" ว่�ดหร�อระบ�ส��งทั��ลดต่ามต่�องการ

ข้&(นตอนท � 3 ร1วิมูก&นพ�จารณาวิ1า ข้&(นตอนใดเป*น waste หร.อ non value แต1จ)าเป*นหร.อข้&(นตอนใดสร�างค�ณค1า Value

จ�ดเร��มูต�น งานเสร3จส1งให�ล�กค�า

= value = waste = necessary non value

เป*นควิามูส�ญิเปล1า แก�ไข้ได�ง1ายส�ด

แก�ไข้ได�ยากกวิ1า

แก�ไข้ได�ยากท �ส�ด

ข้&(นตอนท � 4 ค)านวิณหาประส�ทธุ�ภิาพข้องกระบวินการท&(งหมูดในโครงการน ( รวิมูเป*น value ท&(งหมูด หารด�วิย เวิลาท&(งหมูดข้องกระบวินการต&(งแต1เร��มู

ต�นจนเสร3จส�(น ค.อ value + waste + non value แต1จ)าเป*น

ประส�ทธุ�ภิาพ = Value / เวิลาท&(งหมูด (cycle time)

ข้&(นตอนท � 5Future (Lean) State Map To-Be state

หล&งวิ�เคราะห� หาสาเหต� และลดหร.อรวิมูข้&(นตอน

เสนอแนว่การด)าเน�นการแบบใหมู1

ด)าเน�นการ เก3บข้�อมู�ลจร�ง ตามูวิ�ธุ การใหมู1 เพ.�อด�ผลล&พธุ�ท �เก�ดข้/(นจร�ง

ค)านวิณประส�ทธุ�ภิาพใหมู1

ต�องเก3บข้�อมู�ลอย1างละเอ ยดท�ก ๆ ข้&(นตอนหร.อไมู1 เก3บก �ราย หร.อ ก �รอบ

? ขั้�อม2ลพ��นฐานกอนทั'าโคุรงการ (Pre lean , As is state) ไมู1

จ)าเป*นต�องเก3บอย1างละเอ ยดหร.อข้�อมู�ลจ)านวินมูาก ไมู1ควิรเส ยเวิลา

หล�งทั'าโคุรงการ Lean ควิรเก3บข้�อมู�ล ให�ละเอ ยดและถ�กต�องมูากข้/(น เพ.�อการต�ดตามูควิามูก�าวิหน�าและประส�ทธุ�ภิาพข้อง

กระบวินการให�ถ�กต�อง โดยเฉพาะในการท)าคร&(งต1อ ๆ ไป (Continuous improvement – Kaizen)

Value Stream Mapping

End to End Patient Flow

Register OPD/ER Admit

Discharge

1. OPD Ward

2. Ward OR Ward

3. OPD Lab Lab Report Doctor

Value Stream Mapping

1.Service Flow2.Material Flow

3.Information Flow

การรายงานเปร ยบเท ยบ Pre-Post Lean

ก�จกรรม Pre-LeanPost-Lean

ผลทั��ได�

ข้&(นตอน 12 ข้&(น

ตอน 7 ข้&(นตอน

5 ข้&(นตอน

(4 1 .7 %)

ระยะเวิลา 72 นาท

- (6 6 8 5

นาท )

52 นาท - (4 9 5 4

นาท )

20

นาท

(2 7 .7 %

)

% ประส�ทธุ�ภิาพ 611 % 86.5% 25.4%

Future Stateหมูายถ/ง การก)าหนดเป:าหมูาย ร�ปแบบ หร.อข้&(นตอนการ

บร�การท �ด ท �ส�ดในอนาคตตามูควิามูฝั6น หร.อในอ�ดมูคต� เชุ1น

การร&บรองบ�คคลและเร.�องราวิต1างๆใชุ�เวิลาไมู1เก�น 30 นาท

การแจ�งเก�ด แจ�งตาย ใชุ�เวิลาไมู1เก�น 15 นาท

ท�าทายให�มู�1งส�1เป:าหมูาย ค�นหาชุ1องวิ1าง (Gap analysis)

เพ.�อหาวิ�ธุ การปร&บปร�งให�ด เร.�อย ๆ ตลอดเวิลา จนได�ผลตามูต�องการ

การข้ออน�ญิาตปล�กสร�าง ร.(อถอนอาคาร ไมู1เก�น 2 ชุ&�วิโมูง การออกแบบ ประมูาณราคาในการก1อสร�างข้องหน1วิยงานกทมู . ไมู1เก�น 30 วิ&น

การประเมู�นผลงานทางวิ�ชุาการใชุ�เวิลาในการด)าเน�นการ ไมู1เก�น 2 เด.อน

Future Stateหมูายถ/ง การก)าหนดเป:าหมูาย ร�ปแบบ หร.อข้&(นตอนการบร�การ

ท �ด ท �ส�ดในอนาคตตามูควิามูฝั6น หร.อในอ�ดมูคต� เชุ1น

ผ��ป<วิยท �มูาตามูก)าหนดเวิลาน&ด จะได�พบแพทย�ท&นท หร.อไมู1เก�น 15 นาท

ควิามูผ�ดพลาดต1าง ๆ เชุ1น อ&ตราแผลกดท&บ อ&ตราการต�ดเชุ.(อหล&งใส1สายสวินต1าง ๆ อ&ตราการให�ยาผ�ดหร.อจ1ายยาผ�ดเป*น 0

ท�าทายให�มู�1งส�1เป:าหมูาย ค�นหาชุ1องวิ1าง (Gap analysis)

เพ.�อหาวิ�ธุ การปร&บปร�งให�ด เร.�อย ๆ ตลอดเวิลา จนได�ผลตามูต�องการ

งานพ&สด� คล&งพ&สด� จะไมู1มู ข้องข้าดเลย จะรอเปลไมู1เก�น – 5 นาท ในกรณ ท �ข้อด1วิน

Current Value Stream

Ideal Value Stream

นอกจากลดเวิลารอคอย ลด Waste

หร.อลด Cycle time หร.อระยะทางการเด�น

ลดพ��นทั��ทั'างาน / เพ��มพ��นทั��ใช้�สอย

ลดคุาใช้�จาย

ลดอ�ป็กรณ5 ลดเคุร��องม�อ

ลดคุนทั'างาน

ลดคุว่ามผ�ดพลาด เพ��มคุว่ามป็ลอดภ�ยขั้องผ2�ป็6ว่ย

ย�งอาจหมายถ้*ง :

ผลท �เก�ดจาก Lean P Q C D S M E E

P roductivity เพ��มป็ระส�ทัธ�ผล ป็ร�มาณงานQ uality เพ��มคุ�ณภาพC ost ลดคุาใช้�จาย

D elivery สงมอบได�รว่ดเร"ว่S afety ป็ลอดภ�ยมากขั้*�น ไมเพ��มคุว่ามเส��ยงM orale ขั้ว่�ญก'าล�งใจขั้องบ�คุลากรเพ��มขั้*�น

E nvironment สภาพแว่ดล�อมในการทั'างานด�ขั้*�น สะอาด เป็%นไป็ต่ามหล�กการศาสต่ร5 (Ergonomic) ลดการใช้�ไฟฟ:า น'�า ลดภาว่ะโลกร�อน (Global Warming)E thics ม�คุ�ณธรรม จรรยาบรรณเพ��มขั้*�น