2 48. Vojdan Makedonski teatarski festival … · 2013-06-10 · 2 48. Makedonski teatarski festival "Vojdan ^ernodrinski" - Prilep Gi "pre`iveavme" prvite festivalski denovi. Po

bilten br.2bilten br.2

07-14 juni 201307-14 juni 2013

Makedonski teatarski festival

"Vojdan êrnodrinski" - Prilep


"Vojdan êrnodrinski" - Prilep48.

2

48. Makedonski teatarski festival "Vojdan êrnodrinski" - Prilep48. Makedonski teatarski festival "Vojdan êrnodrinski" - Prilep

Gi "preìveavme" prvite festivalski denovi. Po otvoraweto, imavme na raspolagawe dnevna doza

od po tri, a edna{ i ~etiri kompletno oblikuvani scenski dela. Vsu{nost, i ne n& e prv pat, pa

"naviknavme".

Publikata navikna i taka o~ekuva da gleda: razli~ni reìserski, scenski, akterski kreacii, da se

dopira klasi~noto (ako ima tipi~no takvo) i sovremenoto gledawe na dramskoto delo. Da sporeduva, da

komentira, da go izvle~e ona {to i se dopa|a ( i ona {to ne i go dopira senzibilitetot) i vo seto toa da

uìva, da bidat preokupirani setilata. I bez razlika dali Evripid se vra}a na Balkanot, dali nevestata

e zmejova, ili svadbata malogra|anska, dali ima ènidba ili go po~uvastvuval duhot na slobodata. No i

podednakvo da doznae dali Balkanot e mrtov ili e uspe{na potragata po Danil Harms. Vsu{nost Pipi

dolgiot ~orap, podednakvo ja pregrnuva ne samo mladata publika, tuku i onaa koja nekoga{ be{e mlada.

Publikata kako postojanost. Toa e konstanta za respekt. I nema da re~e tuku-taka "mi se dopa|a,

interesno e, vidov nov koncept" Vedna{ }e obrazloì. Na scenskite tvorci }e im podari aplauzi, ako e

premnogu zamorno - }e dade na znaewe. No, pak }e ostane za da ja napravi distinkcijata.

Na akterite im treba razmena na energijata, na iskustvoto. U{te pove}e na podmladenite

ansambli. Ne samo da se odigra pretstavata. Kako {to publikata go razmenuva iskustvoto od

"gledanoto". I ne samo da se ostavi Festivalot da gi najde prostorot i vremeto ({to i treba da e - moèbi

na "polno}nite nokturna"...) no, i samite da gi odigraat glavnite roqi vo toa.

Kako {to publikata ja odrùva postojanosta.

za MTF Vojdan êrnodrinski48za MTF Vojdan êrnodrinski48

48. Makedonski teatarski festival "Vojdan êrnodrinski" - Prilep

PUBLIKATA DA GLEDA, TEATARITE DA KOMUNICIRAAT

: Teatarot - mitska matrica na Makedonija

ISTORIJATA NA ANTI^KIOT TEATAR - ISTORIJA NA MAKEDONIJA

3

48. Makedonski teatarski festival "Vojdan êrnodrinski" - Prilep

za MTF Vojdan êrnodrinski48


moderator: akademik Katica ]ulavkovau~esnici: D-r Ana Stojanoska, D-r Nikos âusidis, D-rSowa Zdravkova - Xeparovska i Jordan Plevne{

Teatarot vr{el silno vlijanie i porano kako i segavo sovremenite civilizacii, zatoa {to postoi pred da seizgradi scenata ili teatarot kako eden objekt, koj prerasnalvo kultno mesto na sekoja kultura i na site istoriski epohi.Postoel u{te od najranite vremiwa vo Makedonija. I nesamo {to postoel vo tie oblici na primitiven teatar, naritualen, naroden, liturgiski teatar, tuku i vo nekoioblici na toj naroden teatar, na edna kultura.

Postojat serija artefakti i svidetelstva zapostoeweto na tetarot na ovie prostori, od mestata koi bileritualni i drugi svetili{ta, a niz Makedonija postojat iarheolo{ki nao|ali{ta od anti~kite formi na teatar, a odkoi se so~uvani ostatoci upotreblivi vo dene{no vreme.Istorijata na anti~kiot teatar vo Makedonija moème da jasublimirame vo istorijata na Makedonija, bidej}iistorijata na teatarot nekoga{ e ~itana kako istorija nacivilizaciskiot razvoj.

Zboruvaj}i za teatarot nie zboruvame za site oblicina umetnosta, po~nuvaj}i od dramata ili nejzinite oblici,od etikata, pa zavr{uvaj}i so ovie oblici na scenskaumetnost, kako scenografijata...

Teatarot go posmatrame kako razvojna vizura, pojavnioblici, stilski i drugi, kako stil za postoeweto na ednarazviena civilizaciska kulturna svest na podra~jeto naMakedonija so vekovi nanazad.

Bitna e mitskatata istorija na teatarot, videna nizkonkretni istoriski prostori, zatoa {to istorijata namakedonskiot narod ne e samo imaginativna ili pra{awe namitska vizija, tuku e konkretna prepoznatliva,faktografska, opisliva istorija.

Vo Makedonija, vo Ohrid, Stobi i Herakleja seso~uvani brojni amfiteatari od Antikata, odpredhristijanskiot period, koga teatarot bil delo iproekcija na edna druga, mnogubo`na predistoriska

Katica ]ulavkova

Tribina na MTF: Teatarot - mitska matrica na Makedonija: Teatarot - mitska matrica na Makedonija

ISTORIJATA NA ANTI^KIOT TEATAR - ISTORIJA NA MAKEDONIJA

4

48. Makedonski teatarski festival "Vojdan êrnodrinski" - Prilep48. Makedonski teatarski festival "Vojdan êrnodrinski" - Prilep 48. Makedonski teatarski festival "Vojdan êrnodrinski" - Prilep

kultura, koga i tematski i stilski, teatorot bil dijalog somitskata misla, svest, koga bil distanciran na nekoj na~in,od toga{nata aktuelna stvarnost i postojano se navra}al nasimboli~noto.

Denes ritualot na odewe i gledawe teatar,pretstavite i scenskite izvedbi, e del od makedonskatakolektivna svest i memorija, {to e posvedo~eno so brojnimaterijalni nao|ali{ta, koi delumno se dobro so~uvani.Anti~kiot prostor na teatarot vo Makedonija, poglednat oddene{en aspekt ne e mit. Toj e istorija, ~ija tekstura evtisnata vo sovremeniot kulturen ìvot, zatoa {to ovojscenski prostor se koristi za brojni teatarski izvedbi irituali. Menada e eden, isto taka, od simbolite zanekoga{nata bogata teatarska kultura. Ako zememe dekakako rodona~alnik na teatarot se tancot i ritualite, voMakedonija, se nao|ale nadvor od urbanite jadra, zatoa {toanti~kiot i rimskiot teatar se ve}e nova epoha od razvojotna teatarot. Tie pokaùvaat deka teatarot bil del odsekojdnevniot kulturen i op{testven ìvot, deka teatarotovde bil klu~na alka, riznica na edna kultura posvetena nateatarskata umetnost, sfatena kako scenska umetnost, kakoritualot, tancot, pantomimata, likovnata kultura,auditoriumot i sl.

Sekoj onoj {to se zanimava so teatar, znae dekateatarot ne se samo zgradite, od onie anti~kite {to gi imamnogu na ova tlo ili onie sovremenite, kakonovootvoreniot MNT vo Skopje, tuku deka teatarot e skrieni vo ritualite, obredite i obi~aite. Za zatskrieniot

teatar, {to yirka od ovie neteatarski formi, zboruvamedenes za teatarot navlezen vo na{ata kolektivna memorija.Makodonskata tradicija so~uvala mnogu etnoteatarskielementi. Sekoj od niv operira so tenka teatarska izvedba.Korenite na teatarot se vo ritualot. Sekoj se zasnova naminatite lica, prstor tekst, izveduva~ i u~esnici.Posledovatelno na toa, i teatarot se potpira na istiteparametri, akteri i izvaduva~i, prostor, tekst i publika.Etnoteatarskata tradicija se drì do golemite promeni, sosolarnite ciklusi i lunarnite promeni, promenata nagodi{nite vremiwa, za da se prikaè vakviot na~in namislewe. Ako se soglasime deka ritualot e sve~ena igra,prakticirana od edna zaednica, toga{ obredot i obi~ajot }egi smestime na slednite podnivoa, prvoto {to gokoordiniraat lica, po odreden funkcija, naj~esto toa e kum,starosvat i sl., taka i vo teatarot se prepoznava podelbatana ulogite, na~inot na prezentacija preku poznatiot inau~en tekst. Obredite i obi~aite go dokaùvaat ne samopostoeweto na teatarot na makedonskata po~va. Zatoateatarot e iskoristen kako medium za nivno odrùvawe. Vogenot na sekoj od nas e vkoreneta potrebata da se igra i da seprikaùva, a toa go znaat akterite najdobro.

]e se zdràm na nekolku sekvenci, karakteristi~niza Teatarot - kako mitska matrica na Makedonija. Prvatasekvenca e od pred sedum iljadi godini. Stanuva zbor zapredmeti, konkretno za takanare~enata Golema majka. Jaznaeme kako suvenir i drugo ne znaeme. Pred dve godininapravime istraùvawe vo depoto na Muzejot na Skopje,

Ana StojanoskaNikos âusidis

5

48. Makedonski teatarski festival "Vojdan êrnodrinski" - Prilep 48. Makedonski teatarski festival "Vojdan êrnodrinski" - Prilep48. Makedonski teatarski festival "Vojdan êrnodrinski" - Prilep

kade vo depototo na Milo{ Bildija, koj rabote{e voGovrlevo, i ja smenivme realnosta, najdovme fragmeni od 165takvi predmeti samo vo Govrlevo. Toa zna~i deka sekojagodina, vo sekoja ku}a se pravele po 5-6 takvi predmeti.Denes eden Balkanec moè toa da go razbere, zna~i toa e edankuklen teatar, vo koj ima scena - kutija, so televizor~e,ekran~e. E toa e toj prostor, koe vsu{nost e i samata ku}a vokoja se stavale odredeni predmeti ili se nalevalo mleko ilise kapnuvalo maslinovo kandilce. êsto se stavale figurkiod glina, testo ìto ili lep~e. Ona {to go znaeme denes eona {to go pravat babite, odnosno, tie mesat leb i napoga~ata gore stavaat top~iwa i drugi formi i velat: "Ovani se ov~i~ki, i ajde de~iwa okolu ognot". So toa pravat ednaimitacija so toa {to se polni poga~ata, koja vo nekoitradicii ja simbolizira ku}ata ili gumnoto, plevnata. Ovase slu~uvalo i vo neolitot samo {to ne bila poga~a, tukukerami~ki model na na{ata ku}a. So ova davam na znaewekolku e teatri~ki toj objekt. I celata seansa, pri kojadecata kle~at na podot, i seto toa se izveduva vo napnataatmosfera, e ritualno... Toa prakti~no e protomodel odkuklen teatar.

Ako se vratime milioni godini nanazad, }e vidimedeka prviot medium komunikaciski bilo mimikata,gestikata, dvièweto. Se dodeka na scenata ne stapnuvastrukturirana jazi~na leksika, koja nosi konkretniprecizni zna~ewa i go potisnuva prvoto vo vtor plan,davaj}i mu zna~ewe na ritualite. Samoto zna~ewe na tancotse menuvalo od period vo period i od podraje do podra~je. Toa

rezultiralo so pojava na spektar od religiski teatarskigestovi, a vo nekoi od niv tancot ima dominantna uloga.Paradoksalno e kako tancot se prisposobuva sprema noviteritualni obredi, koi mimikri~ki se prisposobuvaat spremanovata religija i starite kultovi gi povrzale so novite. Votie rituali tancot ima centralno mesto i povtorno imakomunikaciska funkcija, pri {to tancot naj~esto sekoristi za transritualna meditacija, za preminuvawe vonekoja nova sfera.

Ovaa tribina e mnogu atipi~na i ne nalikuva nasimpoziumite ekskadera, tuku se proiznesuvaat nekoividuvawa, koi se identifukuvaat kako rabotilnica nana{eto sekojdnevie. Roden sum vo tutunski kraj isemejstvoto be{e tutunarsko. Na na{ite nivi kaderabotevme kako tutunari, edna grupa arheolozi otkripostoewe na amfiteatar vo takanare~enata krai{ka tumba.Zatoa se ~uvstvuvam amfitetaralen egzilant, bidej}i votutunskite poliwa prethodno se igrale dramite na EvripidSofokle. Toa e mal prilog kon mitskata matrica naMakedonija. Vo ranata mladost se zanimavav so ovaa tema i janapi{av "Besovskiot Dionis", koja predizvika mnogureakcii na akaedmskite krugovi, zo{to tokmu besovskiot, asakav da dadam samo slika i kontinuitet na teatarot naBalkanot, bidej}i toa e prostorot kade rodena e Evropa,kako i tancot za koj prethodno zboruvavme. Duri inavedenite artefakti, i tuka e objasnet toj od, s# {to nanekoj na~in repetitivno vo kulturnata tradicija, moè dabide teatar.

Sowa Zdravkova Xeparovska

Jordan Plevne{

6


GLEDA VM E . . .Teatar "Vojdan êrnodrinski" - Prilep

spored Dimitar G. Molerovreìja: Nela Vito{evi}igraat: Marija Spirkoska Ilijeska, Zoran Ivanoski, Igor Trp~e, Daniela Ivanoska,Dimitar \or|ievski, Nata{a Naumoska, Katerina âkmakoska, Jasmina MicovskaStankoska, Aleksandar Stepanuleski, Angela Naumoska, Vladimir \or|ijoski,Nikola Nastoski, Dimitar Crcoroski iAleksandar Todeski

Mladata akterska ekipa vo originalnite kostimi na Roza Traj~eska i muzikata naOgnen Anastasovski "letaa" na scenata na Konstatin Trpenoski vo igrata vopretstavata "Zmejovata nevesta". Fluidot sozdaden od kreaciite ja obzede salata. Seprenese kako fantasti~no koloritno doìvuvawe i kaj publikata. Prikaznata za Jana izmejot vo izvajana duhovna slast ednovremeno ja predizvika publikata da se soìvee so naracijata posakuvaj}i da bide i dete ivozrasen. Metafori~noto raskaùvawe niz dijalozite vo strasnata igra na akterite silno gi naostri site setila na gleda~ite.I koga se napadanati setilata so polna akterska sila, so muzi~ki ekstravagantna koncepcija, zaedno so bojata na scenata iosvetluvaweto, od utrobata izleguva teatarskata vozbuda. Dali e jave ili son, be{e pra{aweto {to si go postavuva{e sekojposetitel. Javeto be{e ramno na nesonuvan son, na eksplozija na estetski efekti, harmonizirani so dejstvieto. Zatoa padnaaegzaltira~ki aplauzi koga se zapalija svetlata vo salata.

Ilija Stojanoski - Vo tetarot otidov da se osveàm od sekojdnevieto. No, pretstavava ne samo {to me odmori, tuku mi otvorividici. Bez napregawe bev eden od onie koi uìvaa vo naletoto na igrata, na scenskite efekti... Pokraj igrata na glavniteli~nosti, ne vidov nekoja razlika i vo ostanatiot del od ekipata. Kako da nema{e periferni ulogi. Odvreme navreme sumposetitel na tetarot, no ovaa pretstava me privlekuva i da stanam po~est posetitel. Mi predizvika ~uvstvo za ubavina, za{tomi sozdade prijatno iznenaduvawe.

Liljana Ilioska - Zakon se mladive akteri. Ja gledav i premierata. Ovojpat mislam deka se nadminaa sebe si. Odigara kako da sepolovina vek na scenata. Alal da im e. Se raduvam {to Prilep ima mlada akterska sila, pred koja pretstojat novi teatarskislavi. Pora~uvam da im se dade {ansa i na drugite talentirani akademci da ni prireduvaat voshituvawa kako ve~erva.

"Zmejovata nevesta"

p r e t s ta vata . . .

p u bl i kata . . .

7


GLEDA VM E . . .NUCK "Grigor Prli~ev" - Naroden teatar - Ohrid

od Bertolt Brehtreìja: Dejan Projkovskiigraat: Petar Mir~evski, Goran Stojanovski, Jasmina Bilalovi},Jilijana Stefanova, Adrijana Bilalovi}, Ivica Conev, BiljanaBilalovi}, Strezo Stamatovski i Nikola Todoroski

Malogra|an{tinata kako edna ve~na i seprisutna tema, ne samona ovie balkanski prostori, tuku i mnogu po{iroko, a osobeno koga taateoretski e “razrabotena” brehtovski, vo nikoj slu~aj ne moè da bide“utnata” tema za edna teatarska pretstava. “@ivotot” {to na ovaa tema i go vdahnal reìserot, a koj akterite kvalitetno go“iznosija” niz toj ~as i polovina teatarska pretstava, dosta plasti~no ja dolivija poentata za ona {to vsu{nost sme nie ina{eto malogra|ansko odnesuvawe, polno so predrasudi, osobeno koga se raboti za zna~ajnite ìvotni nastani, kako {to sesvadbite, ven~avkite, ~eizite, kr{tevkite, umira~kite. Pretstavata se prikaùva pred strogo ograni~en broj na publika i estavena vo svojstvo na “gosti-svadvari”.

akterImaj}i predvid deka ovoj Teatar oficijalno postoi ve}e dve godini, so ovaa pretstava mislam deka dokaàvme deka se

vbrojuva vo vrvot na tetarite vo Makedonija, pokraj akterskata ekipa i serioznosta na avtorite. Sekoga{ se dobredojdeniokolnostite za da te pottiknat za da napravi{ ne{to ubavo.

akterPretstavata “Malogra|anska svadba” ja podgotvuvavme vo septemvri, a premierata be{e vo oktomvri. Dosega sme imale 19

izvedbi i pretstavta pobudi golem interes kaj publikata, sekoga{ se bara vleznica pove}e. Mislam deka na publikata i sedopa|a toa {to e nekonvencionala pretstava, toa {to akterite i publikata sedat na ista masa, pa se ~uvstvuvaat kako gosti nasvadba.

Stefan Jovanoski: Kako publika bevme po~esteni so pala~inka i vino, mi ostavi mnogu silen vpe~atok. Se ~uvstvuvav kakovistinski svat na svadba.Slavica Mihajloska: [teta {to pretstavata e kamerna i ja gledaat malku lu|e, samo 24. No, ako bidat pove}e, sigurno bi senaru{il i konceptot, a navistina e dobra, i vredi da se gleda.

"Malogra|anska svadba"

Goran Stojanoski,

Jasmina Bilalovi},


p u bl i kata . . .

8


GLEDA VM E . . .NUKC " Trajko Prokopiev" - Teatar Kumanovo

od Goran Stefanovskireìja: Luka Kortinargraat: Keti Don~evska Ili}, Goran Ili}, Jasmina Vasileva, Dimitar Doksevski,Stefanija Zisovska, Mirjana Popovska Ristov, Miroslav Petkovi}, AleksandraPe{evska, Dragi{a Dimitrijevski

Navidum publikata ostanuva zbuneta od prepletot na likovite i dejstvoto. "Duhot naslobodata" dinami~no od po~etokot do krajot go drì vnimanieto na gleda~ot za{to ireìserot i akterite gi vnesuvaat likovite vo paralelni situacii, kompiliraj}i givremenskite periodi, minati, sega{ni i se so edinstvena cel - poimaweto na duhot naslobodata, ili samata sloboda, prioritetite na ~ovekot na ovie prostori, pomalku ironiziraj}i i so poimot heroj, so razli~noto ~uvstvoda se osvoi slobodata. Pretstava so "duhot" na taa tolku posakuvana sloboda, realna i za dene{niot mig na ìveewe.

akter"Duhot na slobodata" e edno~inka na Vojdan êrnodrinski, a Goran Stefanovski se potrudil da napi{e u{te dva ~ina. Celiot

process na rabota be{e mnogu predizvikuva~ki. Onie koi ja gledaa imaa ~uvstvo deka nie "se ìvo i divo" izme{avme vnatre. Pominavme, bise reklo, eden labaratoriski, eksperimentalen proces. Se obiduvavme, so po~it na deloto na dvajcata avtori, da se "poigrame" so likovite,vremiwata na dejstvoto preku edna univerzalna tema. Pretstavata e malku naporna za gleda~ite, treba pove}e koncentracija da se sledi. Zanas predizvikot i zadovolstvoto bea golemi. Luka donese sveà reìserska ideja koja nie akterite so voodoo{evuvawe ja prifativme.

akterSre}na sum {to kako akter imav sloboda da gi biram akterskite alatki, imav sloboda da go izrazam seto ona {to kako ~ovek

op{testveno me potisnuva.akter

Pred festivalskata publika se ~uvstvuvav mnogu dobro za{to bevme dobro podgotveni. Pretstavata se igra podolgo, publikata mi emnogu poznata i prijatno se ~uvstvuvav na scenata.

akterLuka Kortina za prv pat go vidov kako reìra vo Kumanovo. Ne sum gledal drugi negovi pretstavi. No koga dojde vo teatarot, pri

prvoto ~itawe, imav vpe~atok kako da go znam so godini. Toj toa i mi go kaà. Mnogu lesno se razbiravme iako doa|a od druga sredina, odItalija. Kako das me rastele zaedno, bidej}i toj teatar {to toj go pravi e onoj vo koj nie se ,,dvièvme,, na pomladi godini.

- Mi se dopadna igrata na akterite na kumanovskiot teatar. Mi se dopadna pristapot na reìserot, poznat mi e i zatoa gi sfa}amnegovite metodi na rabota.

- Zadovolna sum od pretstavata. Ne be{e lesna za razbirawe. Go primamuva gleda~ot da se koncentrira do krajot.

"Duhot na slobodata"

Keti Don~evska Ili},

Jasmina Vasileva,

Stefanija Zisovska,

Goran Ili},


p u bl i kata . . .

9


Teatar Komedija - Skopjeod N. V. Gogoq

reìja: Dejan Projkovskiigraat: Atanas Atanasovski, Valentin Kostadinovski, Zorica Stojanova, Nina Dean,Kristina Lasovska, Edmond Sotir, Robert Ristov, Igor Georgiev, Teoman Maksut,Ankica Benonova

"@enidba" e pretstava so niza spletki, raspleti, otvoreni pra{awa, pretstavakoja konstantno zasmejuva, no vo isto vreme i razvedruva. Ete zo{to TeatarotKomedija go postavil tekstot na Gogoq na scenata, a pak reìserot Projkovski,sfa}aj}i go ovoj bezvremen tekst go reìral. Ovaa postavka na noviot teatar e vedra, polna so duh, vo koja publikata uìva{e. Mladiteakteri odAnsamblot na Teatarot se na visina na svojata zadadena zada~a. So lesnotija ja odigraa, za na krajot da bidat nagradena so aplauz.

akterPrilepskata publika e fantasti~na, odli~no n# prifati. Mojot lik, bidej}i gi nemam dovolno godinite, spored tekstot be{e

predizvik da se igra. No, so reìserot lesno go srabotivme i ne ja po~uvstuvav teìnata. Mnogu n& zna~i u~estvoto na Festivalot. Sre}nisme {to prvpat sme tuka. Za nas be{e golem podarok apaluzot od publikata .

akterCel tim odli~no odigravme. Polna pretstava, precizna igra. Zadovolni sme od reakcijata na publikata. Prilepskata publika e naj.

Za nas kako ansambl {to postoi dve godini, da se natprevaruvame so site, zna~i mnogu, da se pokaème vo dobro svetlo. Te{ko e da se èni{.Ete vidovte si otidov i nevestata ja ostaviv. Nikako èna~ka... Se dogovorivme na 100 pretstava da se vratam so muzika i da ja zemamTihonovna.

akterMnogu sum ispolneta i sre}na. Publikata odli~no n# prifati. Na po~etokot bevme malku pod stres, nova scena, no potoa kako doma

se ~uvstuvav. Prvoto u~estvo na festivalot e od golemo zna~ewe, oti e ova najgolem festival. Te{ko e da te ostavat na scena. Sekoj pat meostava i me laè deka }e me zeme. O~ekuvame nagrada.

- Vesela pretstava koja me raspoloì. Odli~ni bea mladite akteri. Na Teatarot mu posakuvam dolg vek.- Super be{e pretstavata, a akterite mnogu dobro odigraa.- Uìvav dodeka igraa akterite, ama slu{aj}i go i tekstot na Gogoq. Vistinski pogodok za teatarot Komedija

"@enidba"

Zorica Stojanoska,

AtanasAtanasoski,

Nina Dean,

GLEDA VM E . . .

p u bl i kata . . .


10


P R IDRU @ NA PR OG RA M A . . .

БАЛКАНОТ НЕ Е МРТОВ

,

,

" ".

,

.

,

.

,

IV

Овој секогаш актуелен текст на

Дуковски беше одличен начин на

студентите по предметот Актерска игра

да им се предаде методската единица

Актерот во современиот театар

Текстот е напишан на јазик кој им е

навистина близок со структура која е

отворена за најразлични читања и

експерименти во поставувањето Со оглед

на тоа што студентите со овој материјал ја

завршуваат третата година од студиите

сцените не се од етиден карактер

А к ц е н т о т о вд е б е ш е с т а в е н н а

поставување и развој на интегралниот

текст во формат на целовечерна претстава

па така и на развојот на ликовите во

в а к в ат а с т р у к т у р а - v e l i Z o j aBuzalkovska.

Teatarot za deca i mladinci odSkopje ja izvede pretstavata "Pipidolgiot ~orap" od Astrid Lindgren voreìja na Dragana Milo{evskiPopova, pretstava koja be{e del odpridru`nata festivalska programa.

Vo Centarot za kultura "MarkoCepenkov" pretesna be{e salata da giprimi site de~iwa. Pretstavata javoodu{evi najmladata publika, sekakoi nivnite roditeli, kako i ostanatitevqubenici na teatarot.

Pipi e fenomenalna, taa esuper. Taa moè s#. A ako saka{ danapravi{ pala~inki, potrebna equbov! Likot na Pipi, nejziniiotkarakter i odnesuvawe ja zanemeanajmladata publika.

U{te edna polno}na pretstava

na studentite od Fakultetot za

dramski umetnosti od Skopje. Ovoj pat

na studentite od godina vo klasata

na profesorot Vladimir Mil~in,

v o n r e d n i o t p r o f e s o r S u z a n a

Kiranxiska i asistentot Kristina

Lelovac. Poletnata igra na mladite

akteri ja voodu{evi prete`no mladata

publika koja e redovniot posetitel na

ovie pretstavi.

U@IVAWE SO PIPI…

VO POTRAGAPO DANILHARMS

11


Luka Kortina e od Italija, od Firenca koj do{ol vo Makedonija da studuira reìjavo klasata na profesor Slobodan Unkovski. Zavr{il studii i vedna{ po~nal dasorabotuva so Aleksandar Popovski kako negov asistent. Toj celoto svoe teatarskoobrazovanie go zavr{il vo Makedonija. Diplomiral vo 2012 g. a so predavawata zavr{ilvo 2009 g. Vo Makedonija e ve}e osum godini, a prv pat na godine{noto izdanie naFestivalot se pretsavuva so svoja reìja.

- Koga rabotev teatar vo mojot grad vo Italija, vo Prato, dodeka Paolo Maxelibe{e direktor, ja gledav pretstavata "Dantonovata smrt" vo reìja na AleksandarPopovski koja toj ja reìral vo Italija. Po taa pretstava, re{iv da bidam reìser.Potoa se naredija rabotite, Paolo mi pomogna da studiram kade {to studiral i Aco, kajprofesorot Unkovski. Dojdov tuka i se u{te sum tuka!

- Makedonskoto akterstvo e izvonredno. Toa e so poseben stil, humor! Ova ne gokaùvam jas, tuku toa be{e svetski poznato tolku godini. Imiwata od makedonskiotteatar, kako reìserskite na Aleksandar Popovski i Unkovski se vistinski nositeli,obele`ja na makedonsktata kultura. So Popovski bev niz cel Balkan, Ju`na Amerika,polovina od svetot. Otkako lani diplomirav, rabotam samostojno. Poslednava godina imav 4 premieri: vo Tetovo, Saraevo,Kumanovo, na Brioni, kako asistent naAleksandar.

- Lani bev so pretstavata "@ivotot na Molier" kako asistent, a pred dve godini so "Gospo|ica Julija" na Turskiotteatar. No prv pat godinava sum so celosno moja reìja. Festivalot ima svoja tradicija i mi se ~ini u{te se bori da go odrìsvoeto ime.APrilep e mnogu interesna teatarska scena. Najinteresnite raboti tuka se slu~uvaat.

- Sorabotkata te~e{e besprekorno bidej}i se najdovme vo zaedni~kata potreba da istraùvame eden poinakov na~in na~in narazbirawe na teatarot. Ne se raboti za dramska pretstva, polna e so prekini, fragmenti, so struktura na scena kako poentana dramaturgijata na prikaznata.

- Sega soAlbanskiot teatar rabotam na pretstava za “Ohridsko leto”. Vo pregovori sum dogodina za Maribor, no toa nese znae nikoga{zatoa {to vo posledno vreme e mnogu te{ko osobeno za kulturata, umetnosta.

- Zo{to, koga studentite od Makedonija te`neat za diploma od evropskite zemji,kako od Bugarija ili Italija, Vie dojdovte tuka kaj nas da se steknete so profesionalnatanaobrazba i univerzitetska diploma?

- Kakov e potencijalot na makedonskite akteri za da ja realizirate svojatazamisla?

- Na festivalot "Vojdan êrnodrinski" doa|ate po tret pat, no prv pat samostojno reìrate?

- Vo oficijalnata programa na MTF se pretstavivte so “Duhot na slobodata” od Goran Stefanovski. Kakva be{esorabotkata?

-Iden anga`man ?

Luka Kortina, reìser od Italija

PRILEP E INTERESNA TEATARSKA SCENA

12


Petar Mir~evski, akter: So ogled na toa {to na ovoj Festival jas sum u~esnik u{te od dale~nata1975 godina, mnogu mi e drago {to ovaa godina nagradata za ìvotno delo mu e dodelana na mojot dragprofesor Qubi{a Georgievski, koj, nas akterite n# nau~i deka ako sakame da blesnme na scenata,morame prvo da "izgorime". Od nego nau~ivme mnogu i mislam deka toj e mojot duhoven tatko. Inaku,mnogu e dobro {to teatrite a i Festivalot se podmladuvaat, ima novi akteri i se dava edenadrenalin na tetarskata umetnost kaj nas. Za mene nema alternativen i klasi~en teatar, za meneima samo lo{a i dobra teatarska pretstava, seedno dali e taa klasi~na, moderna, sovremena ilialternativna. Makedonskiot teatar ne moè da ostane nadvor od svetskite zbidnuvawa, pra{awe esamo kolku nie umeeme kvalitetno da gi primenuvame tie zbidnuvawa i da gi prisposobime nana{ive uslovi i poimawa za tetarskata umetnost.

Jelena @ugi}, direktor na Teatar Komedija - Skopje- Sre}ni sme i zadovolni od prviot nastap na MTF "Vojdan êrnodrinski". Teatarot Komedija raboti dve godini. So

pretstavata "@enidba" vo reìja na Dejan Projkovski, za prvpat nastapi na MTF "Vojdan êrnodrinski". MTF enajrelevantniot makedonski festival na koj teatrite od Makedonija si gi "merat" silite. Golema n&be{e vozbudata. Del od akterite od ansamblot prvpat zastanaa na prilepskata scena. Zadovolna sum{to odigraa najdobro.

Vo Teatarot zasega rabotat 15 lica, od koi 12 se akteri, a se koristat resursite na Dramskiotteatar.

- Idejata be{e {tom Teatar Centar }e se prefrli vo noviot objekt, Teatarot Komedija da odivo stariot. No, se u{te sme vo Dramski, oti najprvo treba da se zavr{at formalnostite. Odli~na ni esimbiozata so Dramskiot teatar od kogo imame golema pomo{, za{to realno ni se potrebni pove}elu|e. Koristime kadri i resursi od Dramskiot teatar i odli~no funkcionirame.

Teatarot Komedija dosega imal ~etiri premieri, a pettata }e bide na Ohridsko leto.- Za Ohridsko leto, na{iot prestièn internacionalen festival }e ja rabotime "Hamlet vo

pikanten sos" po tekst od avtorot na "Umri ma{ki"Aldo Nikolaj, vo reìja na Kardalevski, vo koja zaprvpat }e igram i jas so mojot ansambl. Ete se najde uloga vo koja }e bidam zaedno so mladite kolegi.

Za Fes t i va lo t . . .

13


Reìserkata Nela Vito{evi}, koja so mladite akteri na prilepskiot teatar se pretstavi na MTF godinava so

"Zmejovata nevesta" veli deka akterite "gorele" pred festivalskata publika.

- Napravenata celina na bajkovitata pretstava so muzikata na Ognen Anastasov izgleda{e sovr{eno.

Istrùva~koto se ka~i na visoko ramni{te. Zadovolstvo mi be{e {to sorabotuvava so mladiot poleten tim bez

generaciska golema ralika. Tie "nosea" s# pred sebe, spored moite instrukcii. Gi prenesuvaa site elementi na idejata.

So vakva ekipa pak bi rabotela. Ova e zaklu~okot po moeto prvo iskustvo vo

Makedonija. Sekoja povtorna pokana }e ja prifatam, bez razmisluvawe so {iroko

otvoreno srce, zatoa {to prilepskiot, verojatano i makedonskiot teatar

raspolagaat so nadareno glumi{te, so univerzalni sposobnosti za kreacii. Tuka

nema razlika so evropskite akteri na scenata - dodava Vito{evi}.

Pred zaminuvawe, taa izrazi sre}a {to bila del od festivalskata

atmosfera, nedoìveana na drugi prezentacii na dramatur{kite, akterskite,

odnosno na teatarskite ostvaruvawa. Vo Prilep se ~uvstvuvala dobredojdena,

sakana.

- ûden soj se prilep~ani. Kako da imaat gen na toplina i bliskost. Site me

pre~ekuvaa kako svoj ~ovek, kako svoe ~edo. ûvstvuvav deka ne mi pravat metanii

od nekakvo licemerie, tuku qubeznosta im e vrodena, im izvira od du{ata.

Spontani se i prirodni. Dobiv vpe~atok deka toa im e tradicija, stil na ìvot.

Ednostavno, vroden kod da bidat dobri, mili, gostoqubivi na sekoj ~ekor. Uìvav

vo teatarskata i festivalska klima - veli Vito{evi}.

Nela Vito{evi}, reìser

Zadovolstvo e da se raboti so mladite

14


A T M O S F E R A . . .Polno}ni nokturna, muzika,

raspoloènie, dobar muabet. . .

Taka e ovie ve~eri vo Festival-

skoto bife. Veruvajte, ne nedosta-

suva publika

Velime deka teatrite se pod-

mladeni. A na mladite nekoj treba

da im go prenese iskustvoto.

Iskusnite akteri se podgot-

veni da gi prenesat nekoi od tajni-

te na zanaetot. Drugoto ostanuva da

se nau~i na scenata.

15


Ponedelnik 10 juni

Vtornik 11 juni Sreda 12 juni

19.30~. - Scena NUCK "Marko Cepenkov"

od Ivo Bre{an

reìja: Sulejman Ru{iti

NU Tetovski teatar - Tetovo

(oficijalna programa)

21.00~. - Crkva "Sv. Nikola" - Varo{

reìja: Tihomir Stojanovski

Kulturen Centar "Skrb i uteha - Tiha"

22.00 - Teatar "Vojdan êrnodrinski"

od Mitko Bojaxiski

reìja: Sini{a Evtimov

NUCK "Anton Panov" - Naroden teatar - Strumica


12.00~. - Scena 105 NUCK "Marko Cepenkov"

Promocija na monografijata za

KIRIL RISTOSKI

Promotor D-r Jelena Luìna

19.30~. - Teatar "Vojdan êrnodrinski"

od Miro Gavran

reìja: Qup~o \eor|ievski

NUCK " Aco [opov" - Teatar [tip


22.00~. - Scena NUCK "Marko Cepenkov"

od Dejan Dukovski

reìja: Slobodan Unkovski

NU Makedonski naroden teatar - Skopje


24.00~. - Teatar "Vojdan êrnodrinski"

Ispit na studentite po akterska igra od godina

vo klasata na doc. M-r Robert Veqanovski

ESRA - Skopje

12.00~. - Scena 105 NUCK "Marko Cepenkov"

Promocija na teatarska literatura

"Gnida"

"Poslanija"

"Ne ~ukaj blisku do srceto"

"Parovi"

"Izgubeni germanci"

"Sceni od [ekspir"

II

] E G L E D A M E . . .

16


Pokroviteli:

Sobranie na MTF:

Izvr{en odbor na MTF:

Umetni~ki direktor:

@iri komisija:

Sekretar na MTF:

Tehni~ki sekretar:

Za izdava~ot:Urednici na Biltenot:

Fotografii:

“VOJDAN ÊRNODRINSKI” - PRILEP

Ministerstvo za kultura na Republika MakedonijaSobranie na Op{tina Prilep

Valmir Aziri - Tetovski teatar - Tetovo

Jelena @ugi} - Teatar "Komedija" - Skopje

Zoran Qutkov - Dramski teatar - Skopje

Jordan Vitanov - ~lenAtila Klin~e - ~len

Valentin Svetozarev - ~lenToni âtleski - ~len

Senko Velinov - Makedonski naroden teatar - SkopjeJordan Vitanov - Teatar Veles

Adem Karaga - Albanski teatar - SkopjeTraj~e Kacarov - Teatar [tip

Atila Klin~e - Turski teatar - Skopje

Dragan Maxirov - Teatar StrumicaMaja Micevska - FDU - Skopje

Robert Pavlevski - Teatar KumanovoValentin Svetozarev - Naroden teatar - Bitola

Goran Stojanovski - Teatar OhridToni âtleski - Teatar Prilep

Senko Velinov - pretsedatel

Petar Temelkovski

Jani BojaxiMustafa Ja{ar

Vase Man~ev

Stojan Dam~eski

Qup~o Todorovski

Bilten na 48. MTF“VOJDAN ÊRNODRINSKI” - Prilep

Petar TemelkoskiElizabeta Mitreska, Karolina

Micevska, Svetlana Risteska, Karolina Durlo iQup~o Murgoski

Elizabeta Mitreska, Svetlana Risteska iKarolina Micevska, Sa{o Trenkoski, "Fan" produkcija.


NU Centar za kultura “Marko Cepenkov”7500 Prilep

tel.: 048/401-630 ili 425-520faks: 048/401-631

E-mail: [email protected], [email protected]

www.mtf.com.mk

ogledalo na festivalot

48. Makedonski teatarski festival


48. Makedonski teatarski festival


Documents

2 48. Vojdan Makedonski teatarski festival … · 2013-06-10 · 2 48. Makedonski teatarski festival "Vojdan ^ernodrinski" - Prilep Gi "pre`iveavme" prvite festivalski denovi. Po