222 ปีที่ 8 ฉบับที่ 1 มกราคม · 11 (พ.ศ.2555-2559) และแผนพัฒนาเศรษฐกิจ และสังคมแห่งชาติ

222 http://e-jodil.stou.ac.th

ปท 8 ฉบบท 1 มกราคม – มถนายน 2561

Electronic Journal of Open and Distance Innovative Learning (e-JODIL)

เรองเลาความส าเรจการจดการแหลงทองเทยวเชงเกษตรดวยกระบวนทศนการใชแนวคดเศรษฐกจพอเพยง สวนลงนล อ าเภอทงตะโก จงหวดชมพร

Narrative of Success on Agro-Tourism Management in Sufficiency Economy Paradigm at Suan Lung Nin, Tungtako District, Chumphon

Province.

อธป จนทรสรย 1

[email protected] พทกษ ศรวงศ 2

[email protected]

บทคดยอ การวจยครงนมวตถประสงค คอ เพอศกษาความส าเรจการจดการแหลงทองเทยวเชงเกษตร

ดวยกระบวนทศนการใชแนวคดเศรษฐกจพอเพยง สวนลงนล อ าเภอทงตะโก จงหวดชมพร ผใหขอมลหลก คอ นายสมบรณ ศรสบต ใชวธการวจยเชงคณภาพ ดวยวธวทยาการศกษาประวตชวตและเรองเลา โดยการสมภาษณแบบอตชวประวต (Autobiography) รวมกบแบบสมภาษณแบบกงโครงสราง

จากการวจยพบวา เรมจากชวตการท างานทหลากหลายของลงนล พบทงปญหา อปสรรค จนท าใหประสบความส าเรจ และไมประสบความส าเรจ รวมถงปญหาหนสน ดวยพระราชด ารสของพระบาทสมเดจพระเจาอยหว เรองหลกเศรษฐกจพอเพยง และการท าเกษตรกรรมทฤษฎใหม ท าใหลงนลเรมสนใจศกษาเรยนรแนวคดเศรษฐกจพอเพยง เรมลงมอดวยการปลกพชแบบผสมผสาน ไมใชสารเคม เปลยนมาเปนท าการเกษตรแบบอนทรย และใช EM หรอน าจลนทรยทเปนประโยชนตอพชแทน ใชวธปลกพชหมดนตามแนวคดเศรษฐกจพอเพยง ลงนลมงมน ตงใจ ดวยการเดนรอยตามพอ ท าการเกษตรดวยความพอเพยง หลงจากนน 7 ป ลงนลสามารถปลดหนสนไดหมด หลงจากทลงนลนอมน าแนวคดเศรษฐกจพอเพยงมาใชในการท าการเกษตรและการด าเนนชวตจนประสบความส าเรจ ท าใหลงนลไดจดตงศนยเรยนรเศรษฐกจพอเพยงชมชน ต าบลชองไมแกว อ าเภอทงตะโก จงหวดชมพร โดยม

1 อาจารยประจ าสาขาวชาการจดการอตสาหกรรมบรการและการทองเทยว มหาวทยาลยเกษมบณฑต 2 รองศาสตราจารยประจ าคณะวทยาการจดการ มหาวทยาลยศลปากร

http://e-jodil.stou.ac.th


223

วารสารอเลกทรอนกสการเรยนรทางไกลเชงนวตกรรม

เจตนารมยทจะเผยแผ แบงปน และขยายผลแนวคดเศรษฐกจพอเพยงไปสเพอนบาน ชมชน เกษตรกรในพนท และผทสนใจ ลงนลเรมมแนวคดสนใจดานการทองเทยวมากขน จงสรางกจกรรมการเรยนรเศรษฐกจพอเพยงขนในรปแบบฐานการเรยนร ดวยการเกษตร การด ารงชวตดวยแนวคดเศรษฐกจพอเพยง 3 หวง 2 เงอนไข และการจดการดานการทองเทยว ท าใหลงนลไดรบรางวลอตสาหกรรมการทองเทยวไทย ป 2553 ประเภทแหลงทองเทยวเชงเกษตรดเดน ค าส าคญ: ความส าเรจ การจดการแหลงทองเทยวเชงเกษตร กระบวนทศน แนวคดเศรษฐกจ พอเพยง




Abstract The objective of the research is to investigate the Narrative of Success on Agro-

Tourism Management in Sufficiency Economy Paradigm at Suan Lung Nin, Tungtako District, Chumphon Province. The main source of information is from Somboon Srisubat. The Autobiography and semi-structure interview were applied in this qualitative research. The research found that starting from Lung Nin various experiences encountered with problems and setbacks and failure and success including debt problems. With the King’s saying about sufficiency economy and new theory agriculture, he started to study the philosophy and to plant chemical free polyculture and transformed to organic agriculture as well as cover crops. Lung Nin is confident and has an intention to follow father’s footsteps with sufficiency economy philosophy. Then 7 years later, he could write off his debt. He has applied the philosophy to his agricultural activities and his daily life. His success story inspired him to establish Sufficiency Economy Learning Center at Chong Mai Kaew, Tungtako, Chumphon province. He intended to disseminate, share and expand the Sufficiency Economy Philosophy to his neighborhood communities, farmers and those who are interested. Lung Nin then started to be interested in tourism and created sufficiency economy learning activities in the form of based learning. Then the Tourism Authority of Thailand has visited him and proposed him to participate in Tourism Industry in 2010 with two circles and three conditions of the sufficiency economy philosophy as well as tourism management. He obtained the tourism industry award of outstanding Agro-tourism in that year. Keywords: success, Agro-tourism management, paradigm, sufficiency economy theory

ความเปนมาและความส าคญของปญหา แผนพฒน า เศ รษฐก จ และ ส ง ค ม

แหงชาตฉบบท 11 (พ.ศ. 2555-2559) ประเทศไทยจะตองเผชญกบกระแสการเปลยนแปลงท

ส าคญท งภายนอกและภาย ในประ เทศทปรบเปลยนเรวและซบซอนมากยงขน เปนทงโอกาสและความเสยงตอการพฒนาประเทศ โดยเฉพาะขอผกพนทจะเปนประชาคมอาเซยน



225


ในป พ.ศ.2558 จงจ าเปนตองน าภมคมกนทมอยพรอมทงเรงสรางภมคมกนในประเทศใหเขมแขงขนมาใชในการเตรยมความพรอมใหแกคน สงคม และระบบเศรษฐกจของประเทศใหสามารถปรบตวรองรบผลกระทบจากการเปลยนแปลงไดอยางเหมาะสม สามารถพฒนาประเทศใหกาวหนาตอไปเพอประโยชนสขทย งยนของส งคมไทยตามแนวคด เศรษฐก จพอเพยง (ส านกงานคณะกรรมการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต, ออนไลน, 2559)

จากสถานะของประเทศและบรบทการเปลยนแปลงตาง ๆ ทประเทศก าลงประสบอย ท าใหการก าหนดวสยทศนแผนพฒนาฯ ฉบบท 12 ยงคงมความตอเนองจากวสยทศนแผนพฒนาฯ ฉบบท 11 และกรอบหลกการของการวางแผนทนอมน าและประยกต ใชหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง ยดคนเปนศนยกลางของการพฒนาอยางมสวนรวม การพฒนาทยดหลกสมดล ยงยน โดยวสยทศนของการพฒนาในแผนพฒนาฯ ฉบบท 12 ตองใหความส าคญกบการก าหนดทศทางการพฒนาทมงสการเปลยนผานประเทศไทยจากประเทศทมรายไดปานกลางไปสประเทศทมรายไดสง มความมนคง และยงยน สงคมอยรวมกนอยางมความสข และนาไปสการบรรลวสยทศนระยะยาว “มนคง มงค ง ย ง ย น ” ข อ ง ป ร ะ เ ท ศ ( ส า น ก ง า นคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต, 2559) ทงนแนวคดเศรษฐกจพอเพยง ทนอมน ามาเปนแนวทางในการปฏบต ของ

แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 11 (พ.ศ.2555-2559) และแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 12 (พ.ศ.2560-2564) แลว แนวคดเศรษฐกจพอเพยงยงไดนอมน ามาเปนแนวทางในการจดท าแผนพฒนาการทองเทยวแหงชาต พ.ศ.2555-2559 เพอสรางความยงยนใหกบการทองเทยวของประเทศ โดยมงสรางภมคมกนรอบดานในทกมตทเกยวของกบการทองเทยว เพอมงสรางรายไดเพมควบคกบการกระจายรายไดสสงคมอยางเปนธรรมพรอมทงสรางกลไกการท างานโดยการมสวนรวมของท กภาคส วน เพ อ เปนพล งขบ เคล อนแผนพฒนาการทองเทยวแหงชาตไปสการปฏบตใหเกดผลชดเจนทงในระดบประเทศและพนท

ในป 2558 หลายประเทศมกจะใหความส าคญตอการสงเสรมภาคการทองเทยวเพอกระตนเศรษฐกจของตนเอง ซงท าใหระดบการแขงขนดานการทองเทยวในเวทโลกมความรนแรงเพมขน ซงประเทศไทยถอไดวาเปนประ เทศท ม ร าย ได จ ากภาค อตสาหกรรมทองเทยวเปนจ านวนมาก และเปนประเทศทจ าเปนตองมการแขงขนกบนานาประเทศเปนอยางมาก ส าหรบสถานการณทองเทยวในประเทศ คาดวาตลอดทงป 2557 ทผานมา มชาวไทยเดนทางทองเทยวในประเทศประมาณ 136 ลานคน-ครง และกอใหเกดรายได 0.68 ลานลานบาท ขยายตวประมาณรอยละ 3 จากปทผานมา โดยเปนผลมาทงจากการเพมขนของจ านวนนกท อ ง เท ย วและการ ใช จ า ยของ




นกทองเทยว (กระทรวงการทองเทยวและกฬา, 2557 ) ซ ง การท อง เท ย วนอกจากจะเปนแหลงทมาของรายไดในรปเงนตราแล ว ยงมความส าคญในการชวยกระตนการผลต และน าทรพยากรมาใชใหเกดประโยชน ทงนกอใหเกดการจางงาน และกระจายรายไดกอใหเกดการเปลยนแปลงโครงสรางเศรษฐกจของทองถนและกอใหเกดการกระตนทางเศรษฐกจ ส าหรบความส าคญของการทองเทยวตอสงคมของประเทศ คอ การยกมาตรฐานการครองชพของคน ชวยสรางความเจรญใหกบทองถนอกทงยงเป นการช วยอน ร กษฟ นฟ วฒนธรรมและสงแวดลอม (การทองเทยวแหงประเทศไทย , 2551) ซงรปแบบการทองเทยวหนงทสามารถชวยอนรกษฟนฟวฒนธรรมและสงแวดลอม นนกคอ การทองเทยวเชงเกษตร

ปจจบนการทองเทยวเชงเกษตรเปนยทธศาสตรหนงในการอนรกษทรพยากรเกษตร เชน การสงเสรมใหเกษตรกรทาเกษตรอนทรยห ร อ เ ก ษ ต ร ธ ร ร ม ช า ต ม ก จ ะ ไ ม ป ร ะสบความส าเรจเนองจากเปนการผลตทมรายไดไมมากพอทสามารถจงใจเกษตรกรได จงมการส ง เสร ม ใ หการ เกษตรด งกล า ว เปนแหล งทองเทยวเชงเกษตรทสามารถตอบสนองทงรายไดจากธรกจการทองเทยวและการอนรกษทรพยากรเกษตร (เทพกร ณ สงขลา, 2554) โดยทการทองเทยวเชงเกษตรเปนกจกรรมหนงในกระบวนการพฒนาชนบท เปนการเชอมโยงระหวางการเกษตรและการทองเทยว ทสงผลตอ

การฟนฟทรพยากรธรรมชาตและการจดสรรผลประโยชนทางดานเศรษฐกจและสงคม ( Jan & Karel, 2 0 0 4 ) ซ ง ก า ร จ ด ก า รก า รทองเทยวเชงเกษตรทประสบความส าเรจโดยใชแนวคดเศรษฐกจพอเพยง คอ สวนลงนล อ าเภอทงตะโก จงหวดชมพร

สวนลงนล หรอ นายสมบรณ ศรสบต ผไดรบรางวล Tourism Awards ป 2553 ประเภทแหลงทองเทยวเชงเกษตร เกษตรกรซงนอมน าปรชญาเศรษฐกจพอเพยงเขามาประยกตใชในการท าการเกษตรจนสามารถปลดหนไดหมด มการแบงปนความรใหเกษตรกรรายอน ๆ ดวยการเปด ศนยกสกรรมธรรมชาตพชคอนโด 9 ชน โดยใชพนทเพยง 17 ไร ซงสวนลงนล พรอมเปดการทองเทยวเชงเกษตรในลกษณะโฮมสเตยในพนท ทงนสวนลงนลไดรบการจดตงเปนศนยเรยนรเศรษฐกจพอเพยงชมชน ต าบลชองไมแกว อ าเภอทงตะโก จงหวดชมพร มเจตนารมณทจะเผอแผ แบงปนและขยายผลปรชญาเศรษฐกจพอเพยงไปสเพอนบาน ชมชน เกษตรกรในพนทและอ าเภอใกลเคยง รวมทงผสนใจทวไปดวย ซงขณะนคนในชมชน ไดเขามาเรยนรและปรบตวเขาสระบบเศรษฐกจพอเพยง

จากการประสบความส าเรจในการนอมน าแนวคดเศรษฐกจพอเพยงมาใชในการบรหารจดการดานการเกษตรและการจดการการทองเทยวสวนลงนล จนไดรบรางวล Tourism Awards ป 2553 ประเภทแหลงทองเทยวเชงเกษตร จงมความส าคญในการศกษาเรอง เรอง



227


เลาความส าเรจการจดการแหลงทองเทยวเชงเกษตรดวยกระบวนทศนการใชแนวคดเศรษฐกจพอเพยง สวนลงนล อ าเภอทงตะโก จงหวดชมพร ทงนเพอเปนการศกษากระบวนทศนการใชแนวคดเศรษฐกจพอเพยงในการจดการการทองเทยวเชงเกษตรทประสบความส าเรจ โดยอาศยการถอดบทเรยนความส าเรจ จากการเผชญปญหา การนอมน าแนวคดเศรษฐกจพอเพยง การขยายสการทองเทยวเชงเกษตรน าเสนอตามองคประกอบการทองเทยวเชงเกษตรอนสามารถเปนแหลงทองเทยวเชงเกษตรและศนยเรยนรเศรษฐกจพอเพยงทสามารถเปนแบบอยางใหกบแหลงทองเทยวเทยวเชงเกษตรในพนท อน อนจะน าไปสการแกไขปญหาของเกษตรกรดานผลผลตทมราคาต า หรอการลดปญหาหน ส นของเกษตรกรโดยใชแนวคดเศรษฐกจพอเพยงและการทองเทยว

วตถประสงค

เพอศกษาความส าเรจของการจดการแหลงทองเทยวเชงเกษตรดวยกระบวนทศนการใชแนวคดเศรษฐกจพอเพยง สวนลงนล อ าเภอทงตะโก จงหวดชมพร ประโยชนทไดรบจากการวจย

ความส าเรจของสวนลงนล อ าเภอทงตะโก จงหวดชมพร ทน าแนวคดเศรษฐกจพอเพยงมาใชใน การบรหารจดการดานการทองเทยวเชงเกษตร สามารถน ามาปรบใชกบ

ธรกจทเกยวของได ทงนยงสามารถเปนตนแบบใหกบการจดการทองเทยวอน ๆ ตอไปได วธการวจย

การวจยใชแนวทางการวจยเชงคณภาพ (Qualitative Research) ดวยวธวทยาการศกษาประวตชวตและ เรองเลา (Life History and Narrative Approach)

ผใหขอมลหลก ผใหขอมลหลก คอ นายสมบรณ ศร

สบต เจาของสวนลงนล อ าเภอทงตะโก จงหวดชมพร

แหลงขอมลทใชในการศกษา ในการวจยครงนผวจยใชการศกษา

เอกสาร และการสมภาษณเชงลกโดยมขนตอน ดงน 1 . ข น ต อ น ก า ร ศ ก ษ า เ อ ก ส า ร (documentary research) โดยเกบขอมลทตยภม (Secondary Data) จากการศกษาหนงสอ ต ารา เอกสาร บทความ งานวจย บทสมภาษณ และวดทศนทเกยวของกบสวนลงนล อ าเภอทงตะโก จงหวดชมพร 2. ขนตอนการสมภาษณ โดยเกบขอมลปฐมภม (primary data) จากการสมภาษณ นายสมบรณ ศรสบต เจาของสวนลงนล อ าเภอทงตะโก จงหวดชมพร โดยใชวธการสมภาษณจากแบบส มภ าษณ แบบก ง โ ค ร ง ส ร า ง ( semi structured interview) เปนแบบสมภาษณทมก า ร ว า ง แผนและก า หนดแนวค า ถ าม ไ ว




พอประมาณแบบหลวม ( loosely structure) สามารถปรบเปลยนไดตามความเหมาะสม

เครองมอทใชในการศกษา แบบสมภาษณแบบกงโครงสราง (Semi

structured interview) ทก าหนดแนวค าถามเพอเชอมโยงกบประเดนหรอวตถประสงคทตองการศกษาไวพอประมาณ ตามกรอบแนวคดทตองการศกษา โดยผศกษายดหลกคณธรรมและจรยธรรมในการเกบขอมลจากผใหขอมล

ผศกษาไดตรวจสอบความเชอมนของเคร อ งม อ โ ดยน า แบบส มภาษณ แบบก งโครงสรางไปตรวจสอบกบอาจารยทปรกษากอน เพ อ ใ ห ไดข อมลท น า เช อถ อสอดคล องกบวตถประสงคของการศกษา

การเกบรวบรวมขอมล การศกษาเอกสาร (documentary

research) เปนขนตอนแรกในการศกษาผลงานทเกยวของอยางละเอยด เพอน ามาประกอบการศกษาการศกษาเอกสารจากหนงสอ ต ารา เอกสาร บทความ งานวจย บทสมภาษณ และวดทศนทเกยวของกบสวนลงนล อ าเภอทงตะโก จงหวดชมพร จะชวยในการก าหนดประเดน เนนการวเคราะหเนอหา (content analysis) โดยค าน งถ งบรบทของข อม ล เอกสารท น า มาวเคราะหประกอบวามความเปลยนแปลงไปอยางไร

ผวจยเกบขอมลภาคสนามดวยตนเอง โดยใชว ธการสมภาษณแบบอตชวประวต

(Autobiography) การสงเกตแบบไมมสวนรวม ( Non-participant Observation) แ ล ะ ก า รบนทกขอมลดวยการเขยน บนทกเสยง ภาพถาย โดยแบบสมภาษณทใชเปนแบบสมภาษณแบบกงโครงสราง (semi structured interview) ทมแนวค าถามทสอดคลองกบประเดนในการศกษา แตสามารถมการปรบเปลยนหรอเพมเตมไดตามความเหมาะสม

การวเคราะหขอมล การศกษาน ในการวเคราะหผลขอมลผ ว จ ย ใ ช ห ล ก ก า ร อ ป ม า น ( Inductive Approach) โดยอาศยการว เคราะหและการสงเคราะหอยางเปนระบบเพออธบายผลทเกดขนโดยการวเคราะห ท าการแยกแยะจดขอมลเขาหมวดหม ชใหเหนความสมพนธ และจดเดนหรอจดทส าคญของขอมล สวนการสงเคราะห ผวจยท าการรวบรวมขอมลสองสงขนไปมาท าการตความ (Interpretation) และแปรผลเพ อ ใ ห ไดองคความร ใหม ทราบความหลากหลายของขอมล ความสอดคลอง และเชอมโยงกบแนวคดหรอทฤษฎ

ผวจยน าเสนอขอมลทไดมาจากการวเคราะห ดวยรปแบบวธวเคราะหเชงพรรณนา (Descriptive Analysis) และการวเคราะหเพอสรางเรองเลา (Narrative Analysis) โดยการตรวจสอบความสมบรณของขอมล แยกแยะเปนหมวดหม ตความ และน าเสนอดวยการบรรยายแบบเล า เร อง โดยน า เสนอขอมลในแตละประเดนทท าการศกษา บรรยายเปนเรองราว



229


พรอมภาพประกอบ เพ อ ใ หสอดคลองกบวตถประสงคของการศกษา

การตรวจสอบคณภาพของเครองมอ ผ ว จ ยตองท าการตรวจสอบความ

ถกตองและความนาเชอถอของขอมลในการวจยเชงคณภาพการตรวจสอบความถกตองของขอมลผวจยใชวธตรวจสอบความนาเชอถอของข อม ล โ ดยใช ว ธ ต รวจสอบขอม ลสาม เส า (Investigator Triangulation) ดงน การตรวจสอบสามเสาดานขอมล (Data Triangulation) คอ ไดใชวธการจดบนทก การบนทกเสยง การถายภาพ และการถายวดโอ เพอใหไดขอมลทมความถกตองและตรงกน ผลการวจยและอภปรายผล ผลการวจย

จากการวจยพบวา ความส าเรจการจดการแหลงทองเทยวเชงเกษตรดวยกระบวนทศนการใชแนวคดเศรษฐกจพอเพยง สวนลงนล อ าเภอทงตะโก จงหวดชมพร เรมจากชวตการท างานทหลากหลายของลงนล พบทงปญหา อปสรรค จนท าใหประสบความส าเรจ และไมประสบความส าเรจบาง แตแมการตดสนใจของลงนลทตองเซงรานอาหารทง 9 ราน และน าเงนจ านวน 2 ลานบาท มาลงทนท าสวนทเรยนทงหมด จนท าใหลงนลตองพบกบปญหาหนสน จนคดคาตวตาย แมการตดสนใจทอาจผดพลาดในครงนน แตมนกลบเปนโอกาสทยงใหญส าหรบล ง น ล ใ น ว น น จ า ก พ ร ะ ร า ช ด า ร ส ข อ ง

พระบาทสมเดจพระเจ าอย ห ว เร องหล กเศรษฐกจพอเพยง และการท าเกษตรกรรมทฤษฎใหม ซงพระราชด ารสของพระบาทสมเดจพระเจาอยหวเหมอนกบการจดประกายความคดท าใหลงนลคดกลบมาส และมก าลงใจอกครง และท าใหลงนลเรมสนใจศกษาเรยนรแนวคดเศรษฐกจพอเพยง โดยเขารบการอบรมทชมพรคาบานา รสอรท และไดพบกบอาจารยววฒน ศลยก าธร ลงนลจงเรมลงมอดวยการ ปลกพชแบบผสมผสาน ไมใชสารเคม เปลยนมาเปนท าการเกษตรแบบอนทรย และใช EM หรอน าจลนทรยท เปนประโยชนตอพชแทน ท าใหประหยดคาใชจายในการซอปย พรอมทงหนมาใชวธปลกพชหมดนตามแนวทางเศรษฐกจพอเพยง ลงนลมงมน ตงใจ ดวยการเดนรอยตามพอ ท าการเกษตรดวยความพอเพยง หลงจากนน 7 ป ลงนลสามารถปลดหนสน จ านวน 3 ลานกวาบาท ไดหมดจนวนนท าใหลงนลหมดปญหาเรองหนสน มเงนเกบออมสามารถเลยงครอบครว และเปนแบบอยางใหกบเพอนบานในชมชนได หล งจากท ล งนลนอมน าแนวคดเศรษฐกจพอเพยงมาใชในการท าการเกษตรและการด าเนนชวตจนประสบความส าเรจ ท าใหลงนลไดจดตงศนยเรยนรเศรษฐกจพอเพยงชมชน ต าบลชองไมแกว อ าเภอทงตะโก จงหวดชมพร โดยมเจตนารมยทจะเผยแผ แบงปน และขยายผลแนวคดเศรษฐกจพอเพยงไปสเพอนบาน ชมชน เกษตรกรในพนท และผทสนใจ




จากความส าเรจในการนอมน าหลกปรชญาเศรษฐกจมาใชในการด าเนนชวต และเรมมนกทองเทยวเดนทางเขามาเยยมชมสวนลงนลมากขน ดวยความโดดเดนในการท าเกษตรพชคอนโด 9 ชน จนท าใหลงนลเรมเปนทรจก จากประสบการณทไดมสวนรวมและการศกษากา รจ ด ก า รด า นกา รท อ ง เท ย ว ข อ ง ผ ท มประสบการณ ท าใหลงนลเรมมแนวคดสนใจดานการทองเทยวมากขน จงสรางกจกรรมการเรยนรเศรษฐกจพอเพยงขนในรปแบบฐานการเรยนร หลงจากนนการทองเทยวแหงประเทศไทยมาเยยมชมสวนลงนล และไดน าเสนอลงนลเขาชงรางวลอตสาหกรรมการทองเทยวไทย ป 2553 และท าใหลงนลไดรบรางวลอตสาหกรรมการ

ทองเทยวไทย ป 2553 ประเภทแหลงทองเทยวเชงเกษตรดเดน หลงจากไดรบรางวลท าใหมรายการโทรทศนเขามาถายท าความส าเรจของลงนลมากขน ท าใหมนกทองเทยวเดนทางไปเยยมชม ศกษาเรยนรอย างตอเน อง ล งนลย งมความคดตอยอดดานการทองเทยว โดยจดท าเสนทางการทองเทยวในจงหวดชมพร “ตามรอยกนร” ซงจดเปนเสนทางทองเทยวในแหลงทองเทยว จงหวดชมพร ทไดรบรางวลกนร การใชแนวคดเศรษฐกจพอเพยงสวนลงนล อ าเภอทงตะโก จงหวดชมพร จนไดรบความส าเรจ การจดการแหลงทองเทยวเชงเกษตร โดยอาศยกระบวนทศนดงตอไปน

แนวคดเศรษฐกจพอเพยง

ทฤษฎ 3 หวง 2 เงอนไข การจดการสวนลงนล อ าเภอทงตะโก จงหวดชมพร

3 หวง

ความพอประมาณ ลงนลไดตระหนกถงวถการด าเนนชวตดวยความพอประมาณ โดยมบทเรยนจากการ

ประกอบธรกจรานอาหาร และการท าสวนทเรยน ประกอบกบการศกษาแนวคด

เศรษฐกจพอเพยง ท าใหลงนลเรมท าการเกษตรดวยความพอประมาณ เชน การปลกพช

แบบผสมผสาน ไมใชสารเคม เปลยนมาเปนท าการเกษตรแบบอนทรย ส ารวจคาใชจาย

ในการท าการเกษตร หนมาใช EM หรอน าจลนทรยทเปนประโยชนตอพชแทน ท าให

ประหยดคาใชจายในการซอปย พรอมทงหนมาใชวธปลกพชหมดนตามแนวทาง

เศรษฐกจพอเพยง ยดหลกลดรายจาย เพมรายได ขยายโอกาส

การมเหตผล ลงนลมการก าหนดแนวทางปฏบตตามแนวคดเศรษฐกจพอเพยง มการวางแผน การ

จดกจกรรม และสรางขอตกลงรวมกนของกลมแนวคดเศรษฐกจพอเพยงคนในชมชน

โดยมการคดเลอกตวแทนในการเปนผน ากลม ซงอาศยเหตผลในการตดสนใจ ใชปญหา

เปนบทเรยนในการเรยนร



231


แนวคดเศรษฐกจพอเพยง

ทฤษฎ 3 หวง 2 เงอนไข การจดการสวนลงนล อ าเภอทงตะโก จงหวดชมพร

การมภมคมกนทด การรวมกลมจดตงศนยเรยนรเศรษฐกจพอเพยงชมชน ต าบลชองไมแกว อ าเภอทง

ตะโก จงหวดชมพร เพอเผยแผ แบงปน และขยายผลแนวคดเศรษฐกจพอเพยงไปสเพอน

บาน ชมชน เกษตรกรในพนท และผทสนใจ และการเขารวมโครงการจากภผาสมหานท

เปนสวนชวยสรางความเขมแขงใหกบชมชน เพอใหชมชนเตรยมพรอมกบผละกระทบ

และการเปลยนแปลงตาง ๆทอาจเกดขน

2 เงอนไข

ความร ลงนลไดจดตงศนยเรยนรเศรษฐกจพอเพยงชมชน ต าบลชองไมแกว อ าเภอทงตะโก

จงหวดชมพร เพอเผยแผ แบงปน และขยายผลแนวคดเศรษฐกจพอเพยงไปสเพอนบาน

ชมชน เกษตรกร ในพนท และผทสนใจ รวมทงการสมภาษณทางรายการวทย โทรทศน

ท าใหความรดานการจดการแนวคดเศรษฐกจพอเพยงเปนทรจกเพมมากขน และสามารถ

เปนแบบอยางใหกบธรกจอนสามารถน าไปประยกตใชได

คณธรรม การด าเนนชวต การสรางกจกรรมการทองเทยว และการรวมกลมของลงนล แสดงให

เหนถงความมน าใจ เหนถงประโยชนสวนรวม และตองการทจะพฒนาชมชนบานเกดของ

ตนเองรวมทงการเผยแผความร และประสบการณของตนเอง เพอเปนแนวทางในการ

ปฏบตผานรายการโทรทศน และรายการวทย รวมทงความซอสตยทลงนลปลกพชผก

ปลอดสารพษ ท าใหผบรโภคไดรบประทานอาหารทปลอดภย สะอาด และมประโยชน

จากความส า เรจการจดการแหล งทองเทยวเชงเกษตรดวยกระบวนทศน การใชแนวคดเศรษฐกจพอเพยง สวนลงนล อ าเภอทง

ตะโก จงหวดชมพร ตามองคประกอบการทองเทยวเชงเกษตร นออน ศรสมยง (2545) สามารถน าเสนอในรปแบบแผนภาพได ดงน




ภาพท 1 ความส าเรจการจดการแหลงทองเทยวเชงเกษตรดวยกระบวนทศนการใชแนวคดเศรษฐกจพอเพยง สวนลงนล อ าเภอทงตะโก จงหวดชมพร ทมา : อธป จนทรสรย

องคประกอบ

การทองเทยวเชงเกษตร

ความส าเรจการจดการแหลงทองเทยวเชงเกษตรดวยกระบวนทศน

การใชแนวคดเศรษฐกจพอเพยง

ทรพยากรการทองเทยว

การเกษตร

ลงนลจงเรมดวยการปลกพชแบบผสมผสาน ไมใชสารเคม ท าการเกษตรแบบอนทรย

และใช EM หรอน าจลนทรยทเปนประโยชนตอพชแทน ท าใหประหยดคาใชจายในการซอปย

พรอมทงหนมาใชวธปลกพชหมดนตามแนวทางเศรษฐกจพอเพยง ซงเปนตนทนทรพยากร

การทองเทยวการเกษตรทส าคญ

ตลาดการทองเทยว กลมนกทองเทยวทเดนทางเขามาทองเทยว ไดแก นกเรยน นกศกษา หนวยงานภาครฐ

ภาคเอกชน และผทสนใจเรองแนวคดเศรษฐกจพอเพยง และ เมอลงนลไดรบรางวล

อตสาหกรรมการทองเทยวไทย ป พ.ศ. 2553 ประเภทแหลงทองเทยวเชงเกษตรดเดน ท าให

มรายการโทรทศนเขามาถายท าความส าเรจของลงนลมากขน ท าใหมนกทองเทยวเดนทางไป

เยยมชม ศกษาเรยนรเพมมากขนอยางตอเนอง

บรการการทองเทยว การจดตงศนยเรยนรเศรษฐกจพอเพยงชมชน ต าบลชองไมแกว อ าเภอทงตะโก จงหวด

ชมพร โดยมเจตนารมยทเผยแผ แบงปน และขยายผลแนวคดเศรษฐกจพอเพยงไปสเพอน

บาน ชมชน เกษตรกรในพนท และผทสนใจ โดยแบงเปนฐานการเรยนรทงหมด 10 ฐาน ทงน

ลงนลไดจดรปแบบการเรยนร 3 รปแบบ คอ รปแบบท 1 โฮมสเตยส าหรบผทมาเยยมชม 2

วน 1 คน อาหาร 3 มอ เขาคอรสเรยนรลงฐาน รปแบบท 2 ดงาน อาหาร 1 มอ พรอมอาหาร

วาง รปแบบท 3 ฟงบรรยาย ชมสอ พรอมอาหารวาง ซงอาหารและเครองดมทใหบรการกบ

นกทองเทยว เปนผลผลตทไดจากการปลกพชแบบอนทรยตามแนวคดเศรษฐกจพอเพยง



233


ภาพท 2 การด าเนนชวตของลงนลจากการเผชญปญหาสความส าเรจ

สวนลงนล อ าเภอทงตะโก จงหวดชมพร

ทมา : อธป จนทรสรย




อภปรายผล จากผลการวจยพบวา ดานทรพยากร

การทองเทยวเชงเกษตร ลงนลปลกพชแบบผสมผสาน ไมใชสารเคม ท าการเกษตรแบบอนทรย และใช EM หรอน าจลนทรยท เปนประโยชนตอพชแทน ใชวธปลกพชหมดนตามแนวทางเศรษฐกจพอเพยง ซ ง เปนตนทนทรพยากรการทองเทยวการเกษตรทส าคญได โดยมบทเรยนจากการประกอบธรกจรานอาหาร และการท าสวนทเรยน ประกอบกบการศกษาแนวคดเศรษฐกจพอเพยง ท าใหลงนลเรมท าการเกษตรดวยความพอประมาณ จนประสบความส าเรจ สอดคลองกบสรชย ภทรบรรเจด (2551) กลาววา การเอาประสบการณในอดตมาเปนบทเร ยน (Learning from Experience) เปนคณลกษณะส าคญทควรจะปฏบตส าหรบผประกอบการ เปนการมองผลงานในอดตทเคยท าผดพลาด น ามาเปนบทเรยนสะทอนไมใหเกดเหตการณเชนนนอก หรอน าไปประยกตใชในการท างานหรอน าไปปรบปรงเปลยนแปลงการท างาน ใหมงไปสการท างานทดกวาเดม

ดานตลาดการทองเทยวผานการสรางกจกรรมการทองเทยว และการรวมกลมของลงนล แสดงใหเหนถงความมน าใจ เหนถงประโยชนสวนรวม และตองการทจะพฒนาชมชนบานเกดของตนเอง รวมท งการเผยแผความร และประสบการณของตนเอง เพอเปนแนวทางในการปฏบตผานรายการโทรทศน และรายการวทย สอดคลอง ทพยสดา พฒจร (2556) ไดศกษา

เรอง การวจยเชงปฏบตการแบบมสวนรวมในการจดการทองเทยวโดยชมชนเพอการพฒนาชมชนอยางยงยน กรณศกษาชมชนสลกคอก จงหวดตราด ผลการวจยพบวา การแบงปนความร และสงทเปนประโยชนตอชมชน การรเทาทนการเปลยนแปลงจากการพฒนา และผเขามาแสวงหาประโยชนจากชมชน สรางนกอนรกษ มจตสาธารณะ และมสวนรวมฟนฟทรพยากรธรรมชาตของชมชน การคงอยวถชวต วฒนธรรมและอาชพด ง เดมของชมชน มสวสดการพนฐานแกคนในชมชน ชมชนพงตนเอง มเครอขายการเรยนรและความรวมมอกบองคกรภาคสวนตาง ๆ การเกดความสามคคของคนในชมชนจากความรวมมอท างานรวมกนและเยาวชนเรมเขามามสวนรวมอนรกษวฒนธรรมของชมชน

ดานบรการการทองเทยว มการจดตงศนยเรยนรเศรษฐกจพอเพยงชมชน ต าบลชองไมแกว อ า เภอท งตะโก จ งหวดชมพร โดยมเจตนารมยท เผยแผ แบงปน และขยายผลแนวคดเศรษฐกจพอเพยงไปสเพอนบาน ชมชน เกษตรกรในพนท และนกทองเทยว โดยแบงเปนฐานการเรยนรทงหมด 10 ฐาน โดยไดจดรปแบบการเรยนร 3 รปแบบสอดคลองกบ อธป จนทรสรย (2558) ไดศกษาเรองความส าเรจบนฐานหลกปรชญาเศรษฐกจพอเพยงสการสงเสรมการทองเทยวเชงเกษตร กรณศกษาจงหวดชมพร ผลการวจยพบวา ชมพรคาบานา รสอรท ธรกจบรการทนอมน าปรชญาเศรษฐกจพอเพยงมา



235


ประยกตใชในธรกจบรการ ไดเปนผด าเนนการใหเกดกระบวนการเรยนรรวมกนระหวางสมาชกในชมชน ใหเกดการชวยเหลอเกอกลท งด านเศรษฐกจและสงคม สามารถรกษาหรอปรบปรงสภาพแวดลอมใหเหมาะสมกบระบบนเวศ โดยใชทรพยากรการผลตอยางประหยด และมประสทธภาพไมกอใหเกดผลเสยทงในระยะสนและระยะยาวจนถงคนรนตอไป และสอดคลองกบ นภสนนท วนจวรกจกล (2557) ไดศกษาเรอง การจดการทองเทยวชมชนตามแนวคดเศรษฐกจพอเพยง : กรณศกษาชมชนบานสาแพะ อ าเภอแจหม จงหวดล าปาง พบวา ดานความพอประมาณ ชาวบานไดตระหนกถงวถการดาเนนชวต คอ มความเรยบงาย มความสมพนธอนดระหวางคนในชมชน สามคค ชวยเหลอเกอกลกน เลยงสตว ปลกผกใชปยธรรมชาต ไวบรโภคในครวเรอน และใชบรการนกทองเทยว ชาวบานมการรวมกลมเพอทากจกรรมการทองเทยว สรางรายไดเสรมใหกบคนในชมชน และมการอนรกษธรรมชาต ฟนฟวฒนธรรมทดในวถชมชนของ บานสาแพะ ขอเสนอแนะ

ขอเสนอแนะจากการวจย จากการวจย พบวา ดานทรพยากรการ

ทองเทยวเชงเกษตร คอ ความโดดเดนในการท าเ กษตรพ ช คอน โ ด 9 ช น ขอ งล ง น ล จ า กประสบการณทไดมสวนรวมและการศกษาการจดการดานการทองเทยวของผทมประสบการณ

ในจงหวดชมพร ลงนลอาจน าความโดดเดนในการท าเกษตรพชคอนโด 9 ชน มาใชเปนจดขายด านการทอง เท ยว หรอสร า งรปแบบการทองเทยวทเปนเอกลกษณของตนเอง

ดานตลาดการทองเทยว ลงนลอาจเพมการประชาสมพนธ ผานทางสออนเตอรเนต หรอแอพพลเคชนการเรยนรการทองเทยวเชงเกษตรของตนเอง เพอเปนชองทางการเขาถงขอมลของนกทองเทยวไดอยางทวถง และสรางการเรยนรใหแกนกทองเทยว

ดานบรการการทองเทยว อาจมการจดท าเสนทางการทองเทยวในจงหวดชมพร “ตามรอยกนร” ซงจดเปนเสนทางทองเทยวในแหลงทองเทยว จงหวดชมพร ทไดรบรางวลกนร ดงนนหนวยงานภาครฐ ภาคเอกชน ผมสวนเกยวของ และชมชน ควรรวมการวางแผน ด าเนนการเพอใหโครงการตาง ๆทเกดขนแลวไดประสานความรวมมอกบแหลงทองเทยวในอ าเภออน ๆ หรอจงหวดใกล เคยง รวมท งโครงการท ก า ล ง จะ เก ดข นท ท กภาคส วนโดยเฉพาะสวนงานตาง ๆ ของจงหวดชมพร ควรใหการสนบสนน อนจะสามารถเปนโครงการตนแบบทน าไปประยกตใชของผทสนใจได

ขอเสนอแนะในการวจยครงตอไป จ า ก ก า ร ว จ ย ใ น ค ร ง น น อก จ า ก

ผลการวจยทไดรบแลวนน ผวจยไดพบประเดนอน ๆ ทนาสนใจทคาดวาจะเปนประโยชนตอผทสนใจน าผลการวจยในครงนไปขยายเพอเปนประเดนศกษาตอไป ดงน




1. ควรมการศกษาศกยภาพของชมชน รวมกบหนวยงานทเกยวของ เจาของพนท และผมสวนไดสวนเสยในการจดกจกรรมการทองเทยวเชง เกษตร เพอใหเกดความย งยนดานการทองเทยวเชงเกษตร และมการจดกจกรรมอยางตอเนองตอไป

2. ควรมการศกษา การจดเสนทางการทองเทยวเชงเกษตร หรอเสนทางการทองเทยวแหลงทองเทยวแนวคดเศรษฐกจพอเพยง จงหวดชมพร เพอสรางความเชอมโยงดานการทองเทยว และสรางสงดงดดใจใน การเดนทางทองเทยว โดยใชเสนทางทองเทยว

บรรณานกรม

คณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต. (2559). ทศทางของแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตฉบบท 12.

ไชยรตน ปราณและคณะ.(2551). โครงการวจยเอกสาร ชมชนตนแบบทน าแนวพระราชด าร เรอง เศรษฐกจพอเพยง ไปใชในการแกไขปญหาความยากจนอยางยงยน . มหาวทยาลยราชภฏนครสวรรค.

เดชา โตงสงเนน. (2543). การบรหารจดการทองเทยวเกษตร กรณศกษา บานมวงคา ต าบลโปงแยง อ าเภอแมรม จงหวดเชยงใหม . (การคนควาแบบอสระศกษาศาสตรบณฑต ไมตพมพ), มหาวทยาลยเชยงใหม.

ส านกงานคณะกรรมการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต. (2559). แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 11 พ.ศ. 2555-2559. จาก : www.nesdb.go.th.

ทพยสดา พฒจรง. (2556). การวจยเชงปฏบตการแบบมสวนรวมในการจดการทองเทยวโดยชมชนเพอการพฒนาชมชนอยางยงยน กรณศกษาชมชนสลกคอก จงหวดตราด. วารสารศลปศาสตร มหาวทยาลยสงขลานครนทร, 5(2).

เทพกร ณ สงขลา. (2554). ความสมพนธระหวางรปแบบกจกรรมการทองเทยวเชงเกษตรและการใชทรพยากรเกษตรของชมชนชน: กรณศกษาทองเทยวเชง เกษตรชางกลาง จงหวดนครศรธรรมราช. วารสารวทยาการจดการและสารสนเทศศาสตร, 6(2).

นภสนนท วนจวรกจกล. (2557). การจดการทองเทยวชมชนตามแนวคดเศรษฐกจพอเพยง: กรณศกษาชมชนบานสาแพะ อ าเภอแจหม จงหวดล าปาง. การประชมวชาการประจ าป 2557. คณะการจดการการทองเทยวสถาบนบณฑตพฒนาบรหารศาสตร.



237


นออน ศรสมยง. (2545). การจดการทรพยากรการทองเทยวในชนบทและทรพยากรการทองเทยวเชงเกษตร. นนทบร: มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช.

สเมธ ตนตเวชกล. (2542). การด าเนนชวตในระบบเศรษฐกจตามแนวพระราชด ารในวงพฒนา. กรงเทพฯ: กรมการพฒนาชมชน.

สถาบนวจยวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงประเทศไทย. (2543). การศกษาเพอก าหนดแนวทางการพฒนาและการจดการทองเทยวเชงเกษตร (Agro tourism). กรงเทพฯ: ศนยบรการวชาการ สถาบนวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงประเทศไทย.

ส รช ย ภ ท รบรร เจ ด . ( 2551 ) . ความส า เ ร จ . ส บค น เม อ 15 พฤษภาคม 2559 , จ ากhttp://www.manager.co.th/iBizchannel/ViewNews.aspx?NewsID=9520000011977

ส านกงานจงหวดชมพร กลมงานยทธศาสตรการพฒนาจงหวดชมพร. (2559). แผนพฒนาจงหวดชมพร พ.ศ.2557-2560 ฉบบทบทวน. สบคนเมอ 1 กมภาพนธ 2559, จากhttp://www.chumphon.go.th /2013/page/general_info.

อธป จนทรสรย. (2558). ความส าเรจบนฐานหลกปรชญาเศรษฐกจพอเพยงสการสงเสรมการ ทองเทยวเชงเกษตร กรณศกษาจงหวดชมพร. งานประชมวชาการระดบชาต ครงท 4 มหาวทยาลยธรรมศาสตร. กรงเทพฯ: มหาวทยาลยธรรมศาสตร. Jan, H. and S. Karel. (2 0 0 4 ) . Agrotourism in the context with the rural development. Czech University of life Sciences Praque. Retrieved July 3 0 , 2 0 0 9 , from www.czu.cz. Lamb R. (2 0 0 8 ) . How Agritourism Works.accessed. Retrieved 6 , July, 2009, from http://adventure.howstuffworks.com/agritourism.htm/printable. Paresh V. Joshi and Milind B. Bhujbal. (2012). Agro-Tourism A Specialized Rural Tourism: Innovative Product of Rural Market. International Journal of Business and Management Tomorrow, 1-12.

Documents

222 ปีที่ 8 ฉบับที่ 1 มกราคม · 11 (พ.ศ.2555-2559) และแผนพัฒนาเศรษฐกิจ และสังคมแห่งชาติ