Embed Size (px)
Citation preview
ΠΛHPΩMENOTEΛOΣ
Tαχ. Γραφείο
Aριθµός Άδειας
ΚΕΜΠ ΚΡΥΟΝΕΡΙΟΥX+7
PRE S S POST
PRE S S P OST
ΤΡΙΜΗΝΙΑΙΑ ΕΚΔΟΣΗ«ΕΝΩΣΕΩΣ ΣΜΥΡΝΑΙΩΝ»
ΕΤΟΣ 56ο - ΑΡΙΘ. ΦΥΛ. 425ΑΠΡΙΛΙΟΣ - ΜΑΪΟΣ - ΙΟΥΝΙΟΣ 2014
ΓΡΑΦΕΙΑ: ΣKOYΦA 71A & MAΣΣAΛIAΣ
106 80 ΑΘΗΝΑ
ΤΗΛ.: 210 3633618 - FAX: 210 3634636
ENTYΠO KΛEIΣTO AP. AΔEIAΣ 1067/96 – KΩΔIKOΣ 01-2966
ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΤΗΣ ΟΠΣΕ
100 Χρόνια από τους διωγμούς της Φώκαιας (1914 - 2014)
Ο῍κ. Γεώργιος Αρχοντάκης είναι ο νέοςπρόεδρος της Ενώσεως Σμυρναίων, αντι-
καθιστώντας το στρατηγό Ευάγγελο Τσίρκα,που παραιτήθηκε από τη θέση του προέδρου,μετά εξαετή ευδόκιμη θητεία.
Ο κ. Αρχοντάκης, μέχρι τώρα μέλος της δι-
οίκησης του σωματείου, εξελέγη παμψηφείπρόεδρος της Ενώσεως Σμυρναίων, από το Δ.Σ.όπως προβλέπει το Καταστατικό της, και, αμέ-σως μετά την ανακοίνωση του αποτελέσματοςτης εκλογής, ανέλαβε τα καθήκοντά του.
Από την επίσημη σελίδατης ΟΠΣΕ στο Facebook
η ανακοίνωση που ακολουθεί:Φέτος συμπληρώνονται 100
χρόνια από την έναρξη τωνδιωγμών που διοργάνωσε, με-θόδευσε και έθεσε σε εφαρμο-γή το νεοτουρκικό καθεστώςκατά των χριστιανικών πληθυ-σμών των μικρασιατικών πα-ραλίων. Ειδικά όμως αυτές τιςμέρες αναβιώνει στη μνήμημας ο άγριος διωγμός που υπέ-στησαν οι κάτοικοι της Φώκαι-ας και των γύρω περιοχών,στις αρχές Ιουνίου του 1914.Εκείνα τα αποτρόπαια γεγο-νότα εκτίθενται αναλυτικά σεεκθέσεις και επίσημα κείμενα
που συντάχθηκαν αμέσως με-τά, καθώς και από τις μαρτυ-ρίες του αυτόπτη Γάλλου αρ-χαιολόγου Felix Sartiaux καιτων συνεργατών του, που διε-
νεργούσαν αρχαιολογικές ανα-σκαφές την εποχή εκείνη, γιαλογαριασμό της γαλλικής αρ-χαιολογικής σχολής.
(Συνέχεια στη σελ. 9)
Περισσότερα στη σελ. 3
ΑΦΙΕΡΩΜΑΣΤΟΝΕΛΛΗΝΙΚΟΤΥΠΟ ΤΗΣΣΜΥΡΝΗΣ
Από την εφημερίδαΕLLNEWS
MΕ ένα δισέλιδο αφιέρωμαστον ελληνικό Τύπο της Σμύρ-νης κυκλοφόρησε, στις αρ-χές Ιουνίου, το πρώτο φύλλοτης νέας μηνιαίας free pressεφημερίδας Ellnews. Το αφιέ-ρωμα, το οποίο υπογράφει οδημοσιογράφος ΑλέξανδροςΚαλαφάτης, περιλαμβάνειένα πλούσιο φωτορεπορτάζ,που εστιάζει στις εφημερίδεςτης Σμύρνης και στο πώς αυ-τές άνοιξαν το δρόμο τηςελευθεροτυπίας και της πο-λυφωνίας. Η Ellnews θα κυ-κλοφορεί στην Ελλάδα, στηνΚύπρο, στην Αμερική και στηνΑγγλία. Το πρώτο φύλλο τηςνέας εφημερίδας, με το αφιέ-ρωμα στον ελληνικό Τύπο τηςΣμύρνης, διανέμεται δωρεάναπό τα γραφεία της ΕνώσεωςΣμυρναίων από Δευτέρα -Παρασκευή (10:00 - 13:00).
Βλ. σελ. 8 - 9
Aλλαγή φρουράςστην Ένωση Σμυρναίων
Η Μικρασιατική Ηχώ δεν θα πάει διακοπές και έτσι το επό-μενο φύλλο της θα κυκλοφορήσει κανονικά μέσα στον προσε-χή Σεπτέμβριο.
Τα γραφεία της Ενώσεως Σμυρναίων, λόγω της ετήσιας άδει-ας του προσωπικού τους, θα παραμείνουν κλειστά από 1 έως31 Αυγούστου 2014.
Για την αλληλογραφία θα λειτουργεί το fax 210 - 3634636σε 24ωρη βάση. Μηνύματα μπορείτε να μας στέλνετε στην ηλε-κτρονική διεύθυνση: [email protected] ή στον αυτόματο τη-λεφωνητή 210 -3633618 και θα σας απαντήσουμε το συντομό-τερο δυνατό.
ΔΙΑΚΟΠΕΣ 2014
Οι Έλληνεςκάτοικοι της
Φώκαιας και τωνγύρω περιοχών
επιβιβάζονται σεπλοιάριο και
αναχωρούν γιατη Θεσσαλονίκη,τον Πειραιά ή τη
Μυτιλήνη,Σάββατο 13
Ιουνίου 1914.
«Στην υγειά σας, κ. υπουργέ,και καλώς ήλθατε στο φτωχικόμας. Όπως βλέπετε και εσείς τοσπίτι μας είναι ημιτελές και εντε-λώς ακατάλληλο για επίσημα τρα-πέζια. Πάντως, σας ευχαριστούμεπου δεχθήκατε την πρόσκλησήμας». Με αυτά τα λόγια ο πατέ-ρας μου Σπύρος Ευθυμιάδης κα-λωσόρισε τον υπουργό Κοινωνι-κής Πρόνοιας Χρήστο Σολομωνί-δη στο σπίτι μας στη Ν. Ιωνία,αφηγείται η κόρη του κ. ΜαίρηΕυθυμιάδου-Ζωγράφου.
Με την κ. Ευθυμιάδου μεγα-λώσαμε στην ίδια γειτονιά, απότότε δηλαδή που, γύρω στο 1958 -1960, ήλθαμε στη Ν. Ιωνία ως δι-καιούχοι ανταλλάξιμης περιου-σίας.
Και συνεχίζει την αφήγησή τηςη κ. Μαίρη Ευθυμιάδου-Ζωγρά-φου:
«Όταν πρωτοήλθαμε σ' αυτήτην περιοχή της Ν. Ιωνίας, της εί-χε ήδη δοθεί το όνομα Νεάπολη,αλλά οι κάτοικοι δεν το γνώριζανκαι την έλεγαν Περισσό, ο τόποςήταν στο ξεκίνημά του. Δεν υπήρ-χαν δρόμοι, ηλεκτρικό ρεύμα,αποχέτευση. Το βυτιοφόρο τουΔήμου περνούσε μία φορά τηνημέρα για διανομή νερού. Η τη-λεφωνική επικοινωνία ανύπαρ-κτη.
Για όλα αυτά τα προβλήματαπου υπήρχαν ο πατέρας μου δενέμεινε αδιάφορος, δραστηριοποι-ήθηκε και, παρακινώντας και άλ-
λους συμπατριώτες μας, κατάφε-ρε να δημιουργήσει το «ΣύλλογοΑυτοστεγαζομένων ΠαλαιώνΠροσφύγων Περισσού», με σκο-πό να βοηθήσει στην επίλυσή τωνπροβλημάτων. Πρόεδρος του Δι-οικητικού Συμβουλίου ήταν ο πα-τέρας μου, αντιπρόεδρος ο ΤάσοςΔαμηλάτης, γενικός γραμματέαςο Στέφ. Τσερκέζης, ενώ συμμε-τείχαν και άλλοι, των οποίων δεθυμάμαι τα ονόματα.
Λόγω μη υπάρξεως άλλου χώ-ρου, οι συναντήσεις των μελώντου Συλλόγου γίνονταν στο σπίτιμας. Μοίραζαν επίσης και είδηπρώτης ανάγκης (τρόφιμα, ρούχακτλ.) στους έχοντες ανάγκη συ-μπατριώτες μας.
Να σημειωθεί πως ήμασταν τομοναδικό σπίτι της περιοχής που
είχαμε τηλεφωνική γραμμή καιαυτό διευκόλυνε το Σύλλογο στηνεπικοινωνία του με τις διάφορεςυπηρεσίες. Θυμάμαι τα τηλεφω-νήματα που έκανε στο Υπουργείοο πατέρας μου, όταν τον έστελναναπό τον ένα «αρμόδιο» στον άλ-λο. Τον άκουγα που φώναζε στοτηλέφωνο και νευρίαζε που τονενέπαιζαν. Καταλαβαίνεις πώςήταν και το Δημόσιο την εποχήεκείνη; Ο κόσμος εδώ ζούσε σεπρωτόγονες συνθήκες διαβίωσηςκαι οι καρεκλοκένταυροι μας κο-ρόιδευαν.
Δεν άντεξε άλλο ο πατέραςμου αυτή την κατάσταση και πήγεο ίδιος στο Υπουργείο, αποφασι-σμένος αυτή τη φορά να δει τονίδιο τον υπουργό.
Με τα πολλά και αφού οιγραμματείς του δεν μπόρεσαν άλ-λο να τον εμποδίσουν, τον δέχθη-κε ο υπουργός Χρ. Σολομωνίδηςστο γραφείο του.
«Ηρεμείστε κ. Ευθυμιάδη»,του λέει, «και περάστε στο γρα-φείο μου». Απ' όσα μου είπε ο πα-τέρας μου, αφού ενημέρωσε σχε-τικά τον υπουργό και γνωρίστηκανκαλύτερα μεταξύ τους, βρήκανκοινούς γνωστούς, γιατί είχαν τε-λειώσει την ίδια σχολή στη Σμύρ-νη, αν και ο πατέρας μου καταγό-ταν από τα Θυάτειρα (Αξάρι).
Πρέπει να επισκέφθηκε μία ήδύο φορές ακόμη τον υπουργό γιαθέματα του Συλλόγου. Τις επόμε-νες φορές βέβαια με άλλον «αέ-ρα» αφού ήταν και συμπατριώτες.
«Κύριε υπουργέ, σας παρακα-λώ, διαθέσατε λίγες ώρες από τακαθήκοντά σας και ελάτε να δεί-τε σε τι συνθήκες ζουν οι συμπα-τριώτες μας. Πόσο άλλο να κά-νουν υπομονή!!».
Πράγματι ορίστηκε μία ημέρακαι ήλθε ο υπουργός με την ακο-λουθία του στη γειτονιά μας. Τονυποδεχθήκαμε οι εδώ κάτοικοι μεεπικεφαλής τον πρόεδρο και πα-τέρα μου και μερικά από τα μέλητου Δ.Σ.
Ο υπουργός αφού επισκέφθη-κε ορισμένα σπίτια και διαπίστω-σε ο ίδιος ότι είχε δίκιο ο πατέραςμου, στη συνέχεια ήλθε σπίτι μαςκαι φάγαμε όλοι μαζί.
Θυμάμαι η μητέρα μου είχε
μαγειρέψει κατσικάκι στο φούρ-νο με πατάτες και είχε κάνει καιμπουρεκάκια. Είχαμε ένα παμπά-λαιο τραπέζι με φθαρμένα πόδιαπου το ισορροπήσαμε με πετρα-δάκια και ξύλινα στηρίγματα.Στρώσαμε όμως ένα κατάλευκοκεντητό τραπεζομάντιλο από τηνπροίκα της μητέρας μου. Το δά-πεδο ήταν ακόμη μπετόν και οιτοίχοι πριν λίγες μέρες είχαν σο-βατιστεί.
Στο τραπέζι κάθισε ο υπουρ-γός, ο πατέρας μου με την οικογέ-νειά του και μερικά από τα μέλητου Συλλόγου. Στα μάτια μου ουπουργός φάνταζε ένας αριστο-κρατικός άνθρωπος, ωραία ντυ-μένος και πολύ ευγενής. Θυμάμαιεπίσης που με χάιδεψε, με ρώτη-σε πώς με λένε, τι τάξη πάω στοσχολείο και τα σχετικά που ρωτά-νε τα παιδιά.
Η μητέρα μου εκείνη την ημέ-ρα έδωσε τον καλύτερο εαυτό της,προκειμένου να ευχαριστήσει τονυπουργό. Τόλμησα για μια στιγμήνα της μιλήσω, κάτι να της ζητή-σω, την ώρα που εκείνη μαγεί-ρευε και μου απαντά: «Καλά παι-δί μου, δεν έχεις καταλάβει ότισήμερα έχουμε τραπέζι τονυπουργό !!».
Κική Ζευγώλη
2 MIKPAΣIATIKH HXΩ, ΑΠΡΙΛΙΟΣ - ΜΑΪΟΣ - ΙΟΥΝΙΟΣ 2014
Τριμηνιαία έκδοση της«ΕΝΩΣΕΩΣ ΣΜΥΡΝΑΙΩΝ»
Γραφεία:Σκουφά 71A & Mασσαλίας
106 80 ΑθήναΤηλ.: 210 3633618 Fax: 210 3634636
E-mail: [email protected]
EKΔOTHΣ:Γεώργιος Αρχοντάκης
ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ:Νίκος Βικέτος
ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ-ΔΙΕΚΠΕΡΑΙΩΣΗ:Κορίνα Σπηλιώτη
ΠAPAΓΩΓH:ΓΡΑΦΟΠΡΙΝΤ Α.Β.Ε.Ε.
Θηβών 347 - ΑιγάλεωTηλ.: 210 5225479 - 210 5144160
Ενυπόγραφα κείμενα εκφράζουν απόψειςτων συγγραφέων και δεν απηχούν κατ’ανάγκη θέσεις της εφημερίδας ή της
Ενώσεως Σμυρναίων.
ΑΝΑΜΝΗΣΕΙΣ ΑΠΟ ΤΙΣ ΓΕΙΤΟΝΙΕΣ ΤΩΝ ΠΡΟΣΦΥΓΩΝ
Η επίσκεψη του υπουργού
Σπύρος Ευθυμιάδης,πρόεδρος του ΣυλλόγουΑυτοστεγαζομένων ΠαλαιώνΠροσφύγων Περισσού.
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΑΤΡΙΔΑ
Η οικογένεια του Σταμάτη Ροδάκη από την Κρήνη (Τσεσμέ)της Μ. Ασίας με φίλους τους στα κτήματα της στο Κουμούδι,κατά την περίοδο του τρύγου. (Φωτογραφία από το αρχείο τηςκ. Αικατερίνης Μπαρμπάτση).
Οκ. Γεώργιος Αρχο-ντάκης είναι ο νέ-ος πρόεδρος της
Ενώσεως Σμυρναίων, σεαντικατάσταση του Στρα-τηγού Ευάγγελου Τσίρ-κα, που παραιτήθηκε απότη θέση του προέδρουμετά εξαετή ευδόκιμη θη-τεία, θεωρώντας ότι ολο-κλήρωσε τον κύκλο τωνπροσφορών του προς τοσωματείο. Με την επιστο-λή της παραίτησής του, ηοποία αναγνώσθηκε στησυνεδρίαση του Δ.Σ. στις2 Μαΐου 2014, ο κ. Τσίρ-κας ευχαρίστησε τα μέλητης Ενώσεως, τους πολυ-πληθείς φίλους της καιτους συνεργάτες του στοΔ.Σ. και δήλωσε ότι θαβρίσκεται δίπλα στον νέοπρόεδρο, όποιος και ανείναι αυτός, αλλά και «κο-ντά στο Διοικητικό Συμ-βούλιο για όσο χρόνο αυ-τό θα με ανέχεται και δενθα του αποτελώ "βαρίδι"στις ενέργειες και αποφά-σεις του».
Η αλλαγή του νέου προ-έδρου έγινε στην ίδια συ-νεδρία με μυστική ψηφο-φορία. Ο κ. Αρχοντάκης,μέχρι τώρα μέλος της διοί-κησης του σωματείου, εξε-λέγη παμψηφεί από το Δ.Σ.πρόεδρος της ΕνώσεωςΣμυρναίων, όπως προβλέ-πει το Καταστατικό της, καιαμέσως μετά την ανακοί-νωση του αποτελέσματοςτης εκλογής ανέλαβε τακαθήκοντά του.
Πλην του κ. Αρχοντάκηστο Δ.Σ. συμμετέχουν ωςμέλη του προεδρείου οιΕλένη Μπίστικα - Κατρα-μοπούλου (αντιπρόε-δρος), Νίκος Βικέτος (γεν.
γραμματέας), Νίκος Ιση-γόνης (ταμίας) και οι σύμ-βουλοι οι Μαρία Βαϊάννη,Μαρία Βεϊνόγλου, Σταύ-ρος Μελιδώνης, Αικατερί-νη Μπαρμπάτση, και Ευ-άγγελος Τσίρκας.
Ο νέος πρόεδρος Ο κ. Γεώργιος Αρχο-
ντάκης γεννήθηκε στη Νί-καια του Πειραιά, στις 28Οκτωβρίου 1947, από γο-νείς που κατάγονται απότην περιφέρεια της Σμύρ-νης (από το Σιβρισάρι οπατέρας του, από τα ταΘείρα η μητέρα του).
Σπούδασε αρχικά στοΦιλολογικό Τμήμα της Φι-λοσοφικής Σχολής τουΠανεπιστημίου Αθηνώνκαι στη συνέχεια στο Ιστο-ρικό τμήμα της ίδιας Σχο-λής. Τη διετία 1990 - 1992παρακολούθησε στο ίδιοτμήμα μεταπτυχιακέςσπουδές με θέμα την Παι-δεία στα χρόνια του Ιω.Καποδίστρια και στις αρ-χές της βασιλείας τουΌθωνα. Από το ΓαλλικόΙνστιτούτο Αθηνών απέ-κτησε το δίπλωμα τουSupérieur II (αντίστοιχο μετο σημερινό Sorbonne II).
Υπηρέτησε ως καθηγη-τής φιλόλογος επί τρία (3)χρόνια στο Λύκειο Δομο-κού Φθιώτιδας και επί τριά-ντα δύο (32) χρόνια στηνΙωνίδειο Πρότυπο ΣχολήΠειραιά, στην οποία τα τε-λευταία χρόνια της θητεί-ας του διετέλεσε Υποδιευ-θυντής και Διευθυντής.
Έχει συγγράψει το δί-τομο έργο «ΗροδότουΙστορίες», σχολικό βοήθη-μα για τους μαθητές τηςΒ’ τάξης του Γυμνασίου(εκδόσεις Ελ. Ρώσση,2001-2003) και έχει δημο-σιεύσει «Λαογραφική Συλ-λογή εκ της πόλεως Σι-βρισαρίου Μ. Ασίας».
Είναι παντρεμένος μετη φιλόλογο Άννα Αντω-νιάδου, που κατάγεταιαπό τον Πόντο, και έχειδύο κόρες, την Αθανασία,καθηγήτρια της ΑγγλικήςΦιλολογίας στο Πειραμα-τικό Γυμνάσιο της Ιωνιδεί-ου Σχολής Πειραιά, με με-ταπτυχιακές σπουδές στοΝιούκαστλ της Αγγλίαςγια παιδιά με ειδικές ανά-γκες, και την Αναστασία,φαρμακοποιό.
Μέλος του Δ.Σ. τηςΕνώσεως Σμυρναίων εξε-λέγη για πρώτη φορά το2013.
MIKPAΣIATIKH HXΩ, ΑΠΡΙΛΙΟΣ - ΜΑΪΟΣ - ΙΟΥΝΙΟΣ 2014 3
Aλλαγή φρουράς στην Ένωση ΣμυρναίωνNέος πρόεδρος του Δ.Σ. ο κ. Γεώργιος Αρχοντάκης
Προς τα Μέλη και τους Φίλους της Ενώσεως Σμυρναίων
Eφόσον επιθυμείτε να ενημερώνεστε ηλεκτρονικά για τις δραστηριότητες της Ενώσεως Σμυρναίων, να μας γνωρίσετε την ηλεκτρονική σας διεύθυνση στο
Mας βοηθάτε έτσι να επικοινωνούμε γρήγορα μαζί σας και, το σημαντικότερο, να αποφεύγουμε την αλόγιστη χρήση χαρτιού και την επιβάρυνση
της αλληλογραφίας με ταχυδρομικά τέλη.
Επάξια διαδοχή, αριστερά, ο νέος πρόεδρος της ΕνώσεωςΣμυρναίων κ. Γεώργιος Αρχοντάκης, δεξιά, ο απελθών πρόεδροςκ. Ευάγγελος Τσίρκας.
Στην πολυφίλητη και αλησμόνητη Σμύρνης έγινε για πρώ-
τη φορά μετά την Μικρασιατική Kαταστροφή περιφορά
του Επιταφίου στους δρόμους της πόλης (φωτογραφία).
Η Ακολουθία του Επιταφίου τελέστηκε με τη συμμετοχή
πολλού κόσμου στον Ρωμαιοκαθολικό Ναό του Αγίου Ιωάν-
νου, που παραχωρήθηκε ειδικά για τη Μ. Παρασκευή στους
Ορθοδόξους. Την Ακολουθία του Επιταφίου τέλεσε ο εφη-
μέριος του ναού της Αγίας Φωτεινής Σμύρνης , αρχιμανδρί-
της του Οικουμενικού Θρόνου Κύριλλος Συκής. Η περιφορά
του Επιταφίου στους δρόμους της Σμύρνης σκόρπισε σε όλους
ρίγη συγκινήσεως. Η πομπή κατέληξε στο ναΰδριο της Αγίας
Φωτεινής.
Φωτογραφίες: Χρυσοβαλάντης Σταμέλος
4 MIKPAΣIATIKH HXΩ, ΑΠΡΙΛΙΟΣ - ΜΑΪΟΣ - ΙΟΥΝΙΟΣ 2014
Περιφορά του Επιταφίουστην Σμύρνη για πρώτηφορά μετά το 1922
Φωτογραφικάστιγμιότυπα από τηνπεριφορά του Επιταφίουστη Σμύρνη για πρώτηφορά μετά το τραγικό1922.
ΕΝΩΣΙΣ ΣΜΥΡΝΑΙΩΝ
Ο Ι Κ Ο Ν Ο Μ Ι Κ Ο Σ Α Π Ο Λ Ο Γ Ι Σ Μ Ο Σ 1 . 1 - 3 1 . 1 2 . 2 0 1 3
Αθήνα 5 Μαρτίου 2014Ο Πρόεδρος Ο Γεν. Γραμματέας Ο Ταμίας
Ευάγ. Τσίρκας Νίκος Βικέτος Νίκος Δ. Ισηγόνης
ΕΣΟΔΑ € € ΕΞΟΔΑ € € €
ΔΙΑΘΕΣΙΜΑ ΤΗΝ 31.12.2012 ΠΛΗΡΩΜΕΣ - ΔΑΠΑΝΕΣ
Καταθέσεις στην ΑΛΦΑ 1.419,55 Γενικά έξοδα 8.292,76
Καταθέσεις στην ΕΘΝΙΚΗ 25.208,55 Ενοίκιο αποθήκης 745,92
Καταθέσεις στη ΓΕΝΙΚΗ 55.000,00 Κοινόχρηστα 1.843,40
Μετρητά στο ταμείο 534,14 82.162,24 Παροχή υπηρεσιών 2.640,00
ΕΙΣΠΡΑΞΕΙΣ - ΠΡΟΣΟΔΟΙ Μισθοδοσία 16.900,00
Συνδρομές 8.065,00 ΙΚΑ Εργοδοτ. Εισφορά 4.653,95 21.553,95
Εγγραφή νέων μελών 450,00 Εκδηλώσεις 7.260,17
Δωρεές - Ενισχύσεις 6.780,00 Δαπάνες ακινήτων 3.708,09
Έσοδα εκδηλώσεων 14.592,50 Δαπάνες εφημερίδος 4.993,45
Μισθώματα 21.210,00 Εκδόσεις 1.709,70
Φιλική συνδρομή στη ΜΙΚΡΑΣ. ΗΧΩ 994,10 Φόροι - Απόδοση Φ.Π.Α. - κ.λπ. 9.976,62 62.724,06
Πώληση βιβλίων 1.998.03 54.089,63 ΔΙΑΘΕΣΙΜΑ ΤΗΝ 31.12.2013
ΤΟΚΟΙ Καταθέσεις στην ΑΛΦΑ 20,84
Καταθέσεις στην ΑΛΦΑ 1,29 Καταθέσεις στην ΕΘΝΙΚΗ 25.218,41
Καταθέσεις στην ΕΘΝΙΚΗ 21,96 Καταθέσεις στη ΓΕΝΙΚΗ 50.000,00
Καταθέσεις στη ΓΕΝΙΚΗ 2.805,00 2.828,25 Μετρητά στο ταμείο 1.116,81 76.356,06
ΣΥΝΟΛΟ 139.080,12 ΣΥΝΟΛΟ 139.080,12
Από τις εκδόσεις της Ενώ-σεως Σμυρναίων κυκλοφόρησεπρόσφατα ο B’ τόμος του έργουτης Μαρίας Βαϊάννη Μικρα-
σιατικός Ελληνισμός και Φιλεκ-
παιδευτική Εταιρεία, 1900 -1930.
Πρόκειται για τη συνέχισηκαι ολοκλήρωση της έρευναςμε βάση κυρίως το υλικό τουΙστορικού Αρχείου των Σχολεί-ων της Φιλεκπαιδευτικής Εται-ρείας (Αρσάκεια - ΤοσίτσειαΣχολεία). Η εν λόγω έρευναστον Α’ τόμο καλύπτει το χρο-νικό διάστημα 1836 - 1900 καιστο Β’ το χρονικό διάστημα 1900- 1930 και αναδεικνύει τον αμ-φίδρομο χαρακτήρα των σχέσε-ων των δύο πλευρών: τη συμβο-λή των Μικρασιατών στο έργοτης Φιλεκπαιδευτικής Εταιρείας(εταίροι, μέλη, εκπαιδευτικοίμικρασιατικής καταγωγής) αφε-νός και τη συμβολή της Φιλεκ-παιδευτικής Εταιρείας στα εκ-παιδευτικά πράγματα του Μι-κρασιατικού Ελληνισμού (Αρ-σακειάδες δασκάλες στη Μ.Ασία, μαθήτριες μικρασιατικήςκαταγωγής) αφετέρου.
Το βιβλίο κλείνει με επίμετρο
αναφερόμενο στις παιδαγωγικούχαρακτήρα και μικρασιατικούπεριεχομένου σύγχρονες εκδη-λώσεις των Αρσακείων - Τοσι-τσείων Σχολείων.
H επίσημη παρουσίαση τουνέου τόμου έγινε στις 8 Μαΐου2014, ώρα 19:00, στις αίθουσεςΛόγου & Τέχνης του Αρσακεί-ου Μεγάρου (Στοά του Βιβλίου).Για το βιβλίο μίλησαν ο κ. ΧάρηςΜπαμπούνης, καθηγητής τηςΝεότερης Ελληνικής Ιστορίαςστο Πανεπιστήμιο Αθηνών, ηκ. Μαριάνθη Μάστορα - Πα-παϊωάννου, δρ ΠανεπιστημίουΑθηνών και η συγγραφέας τουέργου. Προλόγισε και συντόνι-σε ο κ. Ευάγγελος Τσίρκας, τ.πρόεδρος της Ενώσεως Σμυρ-ναίων - αντιστράτηγος ε.α. Χαι-ρετισμό απηύθυνε ο νέος πρόε-δρος της Ενώσεως Σμυρναίων, κ.Γεώργιος Αρχοντάκης.
Η κ. Μαρία Βαϊάννη γεννή-θηκε στην Αθήνα και είναι μι-κρασιατικής (καππαδοκικής) κα-ταγωγής. Πτυχιούχος Φιλολο-γίας και Ιστορίας - Αρχαιολογίαςτης Φιλοσοφικής Σχολής Αθη-νών, δίδαξε στα Τοσίτσεια - Αρ-
σάκεια Σχολεία Εκάλης της Φι-λεκπαιδευτικής Εταιρείας τηςοποίας είναι και εταίρος.
Είναι μέλος του Δ.Σ. τηςΕνώσεως Σμυρναίων και τηςΣυντακτικής Επιτροπής του επι-στημονικού περιοδικού Μικρα-
σιατικά Χρονικά. Το 2000 κυκλοφόρησε το βι-
βλίο της Στη Σινασό της Καπ-
παδοκίας (έκδ. Φ.Σ. «Η Νέα Σι-
νασός»), και το 2003 το βιβλίοΜικρασιατικός Ελληνισμός και
Φιλεκπαιδευτική Εταιρεία. Αμ-
φίδρομοι δεσμοί παιδείας, τόμοςΑ’ (έκδ. Ενώσεως Σμυρναίων).
Και οι δύο τόμοι του έργουδιατίθενται από τα γραφεία τηςΕνώσεως Σμυρναίων, Σκουφά71Α και Μασσαλίας, τηλέφ. 210-3633618. Τιμή εκάστου τόμου: 10ευρώ.
MIKPAΣIATIKH HXΩ, ΑΠΡΙΛΙΟΣ - ΜΑΪΟΣ - ΙΟΥΝΙΟΣ 2014 5
Παρουσίαση της νέας έκδοσης της Ενώσεως Σμυρναίων
«MΙΚΡΑΣΙΑΤΙΚΟΣ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΣΚΑΙ ΦΙΛΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ»
Το πάνελ της εκδήλωσης για την παρουσίαση του βιβλίουΜικρασιατικός Ελληνισμός και Φιλεκπαιδευτική Εταιρεία, στιςΑίθουσες Λόγου και Τέχνης του Αρσακείου Μεγάρου. Από αριστερά:Η συγγραφέας κ. Μαρία Βαϊάννη, η δρ Μαριάνθη Μάστορα -Παπαϊωάννου, ο τ. πρόεδρος της Ενώσεως Σμυρναίων, στρατηγόςΕυάγγελος Τσίρκας και ο καθηγητής κ. Χάρης Μπαμπούνης.
ΕΝΩΣΙΣ ΣΜΥΡΝΑΙΩΝ
Π Ρ Ο Ϋ Π Ο Λ Ο Γ Ι Σ Μ Ο Σ Ε Σ Ο Δ Ω Ν - Ε Ξ Ο Δ Ω Ν 2 0 1 4
ΕΣΟΔΑ € ΕΞΟΔΑ €
Συνδρομές - Εγγραφή νέων μελών 9.000,00 Μισθοδοσία - Ι.Κ.Α. 17.000,00
Δωρεές - Φιλική συνδρομή στη Μικρασ. Ηχώ 8.000,00 Δαπάνες εφημερίδος 5.000,00
Μισθώματα 23.500,00 Δαπάνες ακινήτων (πυρασφάλ., επισκευές) 2.000,00
Πώληση βιβλίων 5.500,00 Εκδηλώσεις 4.000,00
Λοιπά έσοδα (εκδηλώσεις - διαφημίσεις) 15.000,00 Φόροι (Φ. Εισοδ., Φ.Α.Π., «χαράτσι») 10.000,00
Έκτακτα (τόκοι, κ.λπ.) 1.000,00 Γενικά έξοδα (κοινόχρ., ενοίκιο κ.λπ.) 11.000,00
Αποζημίωση υπαλλήλου 13.000,00
ΣΥΝΟΛΟ 62.000,00 ΣΥΝΟΛΟ 62.000,00
Αθήνα 5 Μαρτίου 2014Ο Πρόεδρος Ο Γεν. Γραμματέας Ο Ταμίας
Ευάγ. Τσίρκας Νίκος Βικέτος Νίκος Δ. Ισηγόνης
«Ημέρα Αναστάσεως». Αυ-τός ήταν ο τίτλος της εφη-μερίδας Θάρρος στις 2Μαΐου 1919 για την άφιξητων ελληνικών στρατευμά-των στη Σμύρνη. Το Θάρροςήταν η μία από τις 80 εφημε-ρίδες της Σμύρνης που απότο 1831 έως το 1922 αποτε-λούσαν τον «καθρέφτη» τουμικρασιάτικου πολιτισμού.
Τον «καθρέφτη» μιας πα-τρώας γης, πρότυπο εμπορί-ου και δημιουργικότητας.Εκεί, λοιπόν, για πρώτη φοράη ανάγνωση των εφημερίδωνέγινε η πρωινή προσευχή τουμοντέρνου ανθρώπου.
Εκδότες, δημοσιογράφοι,διανοούμενοι της εποχήςίδρυσαν πολιτικές, φιλολο-γικές, σατιρικές, οικονομικέςεφημερίδες, όπως και 55 δια-φορετικά περιοδικά ποικίληςύλης.
Η ανάγκη για ενημέρωσηαδήριτη. Όσο το ξερίζωματου 22’ πλησίαζε οι δημο-σιογράφοι προειδοποιούσανμε την πένα τους για τηναδιαφορία των συμμάχων,ενώ όταν τελικά η σφαγή ξε-κίνησε ήταν οι τελευταίοι πουμπήκαν στα καράβια της φυ-γής. Ένας από αυτούς δε, οΝ. Τσουρουκτσόγλου τηςΗμερησίας μαρτύρησε δίπλαστον Άγιο ΜητροπολίτηΣμύρνης Χρυσόστομο.
Ήταν οι εργάτες των γραμ-μάτων που επί χρόνια φρό-ντιζαν να δημοσιεύουν αντα-ποκρίσεις από την Αθήνα, ναενημερώνουν τους Σμυρνι-ούς για τις αποφάσεις τηςεθνοσυνέλευσης, να γράφουνγια τα θέατρα της εποχής καιόλα τα καλλιτεχνικά δρώμενα.
Οι συνθήκες για αυτούςήταν αντίξοες (φυλακίσεις,απελάσεις) και η λογοκρισίααμείλικτη και χοντροκομμένη.Αυτός είναι και ο λόγος πουκυκλοφορούσαν εφημερίδεςπου στο πρωτοσέλιδό τουςστη θέση του άρθρου του εκ-δότη υπήρχε κενό και από τα
ρεπορτάζ έλειπαν λέξεις πουείχαν αφαιρεθεί την τελευ-ταία στιγμή.
Ένα ανεκτίμητης αξίαςαρχείο από το σύνολο τωνεντύπων της Σμύρνης διαθέ-τει η Ένωση Σμυρναίων, πουπρόσφατα πραγματοποίησεέκθεση με θέμα «ο ΕλληνικόςΤύπος στη Σμύρνη» στο Εθνι-κό και Ιστορικό Μουσείο (κτί-ριο παλιάς Βουλής).
Ανάμεσα στα φύλλα τηςέκθεσης ξεχώριζε, μεταξύάλλων, το δισέλιδο αφιέρωματης εφημερίδας Θάρρος γιατους αγωνιστές του 1821.Στη λεζάντα της φωτογρα-φίας του Νικηταρά έχει αφαι-ρεθεί από τους λογοκριτές ηλέξη τουρκοφάγος, ενώ στηναντίστοιχη λεζάντα για τονΚανάρη έχει αφαιρεθεί η ανα-φορά στην τουρκική ναυαρ-χίδα που πυρπολήθηκε στολιμάνι της Χίου.
«Οι λογοκριτές δεν ήτανεγγράμματοι άνθρωποι. Γιααυτό οι εκδότες και οι δημο-σιογράφοι τους θεωρούσαν
"χασάπηδες". Έκοβαν λέξειςχωρίς να τους νοιάζει αν ηπρόταση βγάζει νόημα. Και ηλογοκρισία φανταστείτε ότιήταν το λιγότερο. Υπήρξε εκ-δότης τον οποίο οι Τούρκοιτον έσερναν για χιλιόμετραστην πόλη δεμένο από ένακάρο», λέει στην Ellnews o Νί-κος Βικέτος, γενικός γραμ-ματέας της Ένωσης Σμυρ-ναίων και διευθυντής τηςεφημερίδας «ΜικρασιατικήΗχώ».
Η φωτιά του '22 που ακο-λούθησε μπορεί να κατέκαψεσχεδόν τα πάντα αλλά όχι τιςαλήθειες τους, που πρόλα-βαν να τυπωθούν στο χαρτί.Οι τίτλοι των εφημερίδωντους ζουν μέχρι σήμερα μέσααπό τα φύλλα που κυκλοφο-ρούν στα περίπτερα: Εστία,Βήμα, Ημερησία, Αγγελιο-φόρος, Πατρίς.
Η «αρχαιοτέρα των ελλη-νικών εφημερίδων», όπωςέγραφε και το εξώφυλλό της,ήταν η «Αμάλθεια». Κυκλο-φορούσε αδιαλείπτως για 85
χρόνια από το 1838 έως1922. Είχε δικό της τυπο-γραφείο, όπως και τα περισ-σότερα έντυπα της εποχής,καθώς οι εκδότες πίστευαναπό τότε ότι για να επιβιώ-σουν τα φύλλα τους χρειά-ζονται αυτονομία στην εκτύ-πωση.
Εμβληματικές φιγούρεςγια τον Τύπο της Σμύρνηςήταν οι εκδότες Χρ. Σολο-μωνίδης, Γ. Υπερίδης, Δ. Λι-γνάδης και ο Π. Καψής (παπ-πούς του σημερινού υπουρ-γού Παντελή Καψή).
ΠροσφορέςΟι Σμυρνιοί εφημεριδά-
δες ήταν οι πρώτοι που σκέ-φτηκαν να συνοδεύσουν ταέντυπά τους με κουπόνια, έν-θετα και προσφορές, τιςοποίες συναντάμε μέχρι σή-μερα στις κυριακάτικες εκ-δόσεις των εφημερίδων.
Η «εφημερίδα της Σμύρ-νης» από τον 19ο αιώνα δε-λέαζε τις αναγνώστριες προ-σφέροντας «ζωγραφιά παρι-σινή των γυναικείων ενδυμα-σιών και εν ασμάτιον νεο-σύνθετον μετά μουσικής».Άλλα φύλλα έδιναν κουπόνιαγια τον κινηματογράφο καιένθετα ιστορικού ή σατιρικούπεριεχομένου.
6 MIKPAΣIATIKH HXΩ, ΑΠΡΙΛΙΟΣ - ΜΑΪΟΣ - ΙΟΥΝΙΟΣ 2014
H Ελλάδα της ΣμύρνηςΤου ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΚΑΛΑΦΑΤΗ
Το εξώφυλλο του πρώτου φύλλου της εφημερίδας Εllnews με το δισέλιδο (σελ. 16 και 17) αφιέρωμα -φωτορεπορτάζ του Αλέξανδρου Καλαφάτη για τον ελληνικό τύπο της Σμύρνης.
Όσο το ξερίζωμα του ’22 πλησίαζε, οι δημοσιογράφοι
προειδοποιούσαν με την πένα τους για την αδιαφορία
των συμμάχων, ενώ όταν τελικά η σφαγή ξεκίνησε,
ήταν οι τελευταίοι που μπήκαν στα καράβια της φυγής
MIKPAΣIATIKH HXΩ, ΑΠΡΙΛΙΟΣ - ΜΑΪΟΣ - ΙΟΥΝΙΟΣ 2014 7
Σήμερα θα μιλήσουμε γιατις «Μικρές Πατρίδες»,
εκεί που φωλιάζει η μνήμη καιη αγάπη για τη μικρασιατικήρίζα ... Εκεί που πολλοί απόμας γεννηθήκαμε στο σπίτι καιστην οικογένεια που έφτια-ξαν, με εργασία και προκοπήοι γονείς μας, οι παππούδες καιγιαγιάδες για τους νεότερους,οι πρόσφυγες πρώτης γενιάς, οιδικοί μας άνθρωποι ... Αυτοίπου έφυγαν διωγμένοι από τηφωτιά από την ελληνική Σμύρ-νη, το Αϊδίνι, το Αϊβαλί, την Ατ-τάλεια, την Έφεσσο, την Πέρ-γαμο, τα Βουρλά, τον Τσεσμέκαι τον Πόντο και την Ανατο-λική Θράκη ...
ΑΦΗΣΑΝ πίσω τους σπί-τια, περιουσίες, εκκλησιές,ήρθαν με τα ρούχα που φο-ρούσαν, με τα χαρτιά της βά-φτισης, τα ενδεικτικά και ταδιπλώματα στην τσέπη, γιανα δείξουν στη νέα πατρίδα -Ελλάδα ποιοι ήταν, από πούήλθαν ... «Τι σε μέλλει εσέ-νανε, από πού είμ εγώ ... Εί-μαι από τη Σμύρνη, απ' τοΚορδελιό», που λέει το τρα-γούδι. Έφεραν μαζί τουςβγαίνοντας από τα καράβιατης προσφυγιάς, την περηφά-νια τους και την απόφαση νασταθούν στα πόδια τους, αρ-χίζοντας από το μηδέν, νααποδείξουν ότι τι αίμα που κυ-λάει στις φλέβες των ΕλλήνωνΜικρασιατών ΚΑΜΙΑ ΦΩ-ΤΙΑ δεν μπορεί να το αγγίξει,να το κάνει να βράσει, ΝΑΙ,μπορεί! Και το πείσμα είναιαπό τα πρώτα θεμέλια που οιπικραμένοι και οι αδικημένοι«χτίζουν» τη νέα τους ζωή ...
ΠΟΙΕΣ είναι αυτές οι «Μι-κρές Πατρίδες»; Είναι η ζεστήαγκαλιά των συμπατριωτώνμας που, στις παράγκες καιστα παραπήγματα που τους
στέγασε η φτωχή Ελλάδα μετάτην Καταστροφή του 1922 καιτου οράματος της ΜεγάληςΕλλάδας του Ελευθερίου Βε-νιζέλου, έβαλαν λουλούδιαστους γκαζοντενεκέδες, κουρ-τινάκια κεντητά στα παράθυρα,το με σκληρή εργασία κερδι-σμένο ψωμί στο τραπέζι κιολόγυρα η οικογένεια κι έστη-σαν μετά τραγούδι - όπως τότεπου η ακμή των Ελλήνων τηςΣμύρνης είχε δημιουργήσει«την πρώτη Ευρώπη», εκείστην ακτή της Ανατολής ...
ΝΙΚΑΙΑ, Ποδαράδες, Πο-δονίφτης, Καισαριανή, ΝέαΣμύρνη, Νέα Ερυθραία, ΝέαΦώκαια. Τα πρώτα ονόματατων προσφυγικών συνοικισμώνπου, με τα χρόνια, έγιναν συ-νοικίες - Νέα Ιωνία, Νέα Χαλ-κηδόνα, Νέα Φιλαδέλφεια, καιστη συνέχεια ... Φιλαδέλφεια,Φώκαια. Πάει το «νέα», στηΝέα Σμύρνη μένει, αλλά οιπερισσότεροι κάτοικοι που μέ-νουν στις πολυκατοικίες τήςαντιπαροχής δεν είναι Μικρα-σιάτες.
ΣΤΟ θέμα μας, τώρα:Αφορμή για τον πρόλογο αυτόείναι το Βιβλίο - Αντίδωρο,όπως το λέει ο συγγραφέας τουκ. Μάνος Εμμανουήλ Μάρκο-γλου Η Μικρά Ασία στο Ελ-ληνικό - τίτλος που μου άνοιξετα μάτια, για την πικρή μου επι-καιρότητα ... «Αγαπώ πολύ τοΕλληνικό», λέει στον πρόλογοτου βιβλίου – αφιέρωμα στις 80οικογένειες Μικρασιατών πουπρωτοκατοίκησαν στην περιο-χή του Ελληνικού. «Όλο σκοί-να και θάμνους αλλά και αη-δόνια που κελαηδούσαν».Ήσαν μεγαλονοικοκυραίοιπου δημιούργησαν την πράσι-νη Κηπούπολη με τις μονοκα-τοικίες του Ελληνικού που θυ-μόμαστε – γιατί «φύτρωσαν»
αργότερα και πολυκατοικίες.«Μείναμε λίγοι, πολύ λίγοι», οαναστεναγμός του Μάρκογλουμας αγγίζει. «Tα παιδιά μεγά-λωσαν, σπούδασαν, έφυγανέξω, Λονδίνο, Παρίσι, ΝέαΥόρκη ...». Θα μας τα πει αυτάη Εμμανουέλα - Έμμυ Μάρ-κογλου, που ήρθε από τηνWASHINGTON DC και ηφωνή της νέας γενιάς έχει ιδι-αίτερη αξία ...
ΑΛΗΘΕΙΑ, πόσο θα επη-ρεάσει την περιοχή του κα-τοικημένου Ελληνικού η με-γάλη επένδυση στο ΑνατολικόΑεροδρόμιο! Είναι μια κιν-δυνε ερώτηση, που προβάλλειμέσα από τις σελίδες του βι-βλίου, έστω και αν ο συγγρα-φέας δεν τη θέτει ευθέως ...Και τι θα γίνουν τα κτίριατου ιστορικού συγκροτήματοςPIERCE COLLEGE, πουανήκουν στην Πολεμική Αε-ροπορία; Θα περιληφθούν στη«νέα πόλη, με πάρκο και έξο-δο στη θάλασσα, αλλά καιαλλά και πανύψηλα κτίρια γιατους νέους κατοίκους» ... Σκέ-ψεις που είναι φυσικό να γεν-νώνται, όταν εκεί, σε λίγο θαείναι ένα απέραντο εργοτάξιο,με βαριά μηχανήματα, οικο-δομικό οργασμό, θόρυβο, κυ-κλοφοριακό, «προσοχήΈργα», τα γνωστά ...
ΕΙΝΑΙ και μια άλλη φράσηπου με προβλημάτισε. Εκείπου ο Σμυρνιός συγγραφέαςλέει ότι οι Ελληνικιώτες από τηΜικρά Ασία «κατά κάποιοτρόπο δεν θέλησαν ή δεν μπό-ρεσαν να ενσωματωθούν στηναθηναϊκή κοινωνία» ... Τότεγεννήθηκε η υπόνοια «μήπωςκινδυνεύουν» οι μικρές πατρί-δες, οι γειτονιές και οι συνοι-κίες με μικρασιατικό χρώμα,από αυτή την αφομοίωση πουσε μερικούς συμφέρει. Η Και-
σαριανή γέμισε πολυτελείς«μαιζονέτες», στο Βύρωνα πο-λυκατοικίες εκεί που ήταν σπί-τια με κήπο. Μόνιμα στο στό-χαστρο οι προσφυγικές πολυ-κατοικίες της Λεωφόρου Αλε-ξάνδρας, παρόλο που έχουνκηρυχθεί διατηρητέες στο σύ-νολό τους από το Συμβούλιοτης Επικρατείας, δόθηκαν στοΤΑΙΠΕΔ προς πώλησιν. «Ανά-πλαση» στα «Κουντουριώτι-κα» και στη γύρω περιοχή.Όλο και κάτι βγαίνει για τιςγειτονιές τις προσφυγικές, σανη Πολιτεία να ξεχνά τη στοργήπου έδειξε στη δεκαετία του'30. Να 'ναι ο λόγος αυτής τηςαλλαγής η αφομοίωση για ναμη λειτουργεί η Μνήμη; Οι μι-κρασιατικοί σύλλογοι και πρώ-τη η Ένωση Σμυρναίων αγρυ-πνούν! Γύρω απ' αυτούς τουςσυλλόγους και τα σωματείασυσπειρώνονται οι πρόσφυγεςδεύτερης, τρίτης, τέταρτης, πέ-μπτη γενιάς. Οι θρησκευτικέςεορτές, οι επέτειοι, οι ομιλίες,οι παρουσιάσεις βιβλίων μεθέμα ανάλογο – όχι τα «μυθι-στορήματα» με ανατολίτικοχρώμα – βοηθούν. Είναι έναςδυνατός μοχλός για να μεί-νουμε ενωμένοι και σε εγρή-γορση. Ιδίως τα παιδιά, τα εγ-γόνια, τα δισέγγονα που παίρ-νουν τη σκυτάλη για τη Μνήμη.Συγκεντρώσεις όπως η αποψι-νή είναι ο καθρέπτης της Μνή-μης αλλά και της οφειλής μας,στους πρόσφυγες της πρώτηςγενιάς. Χάρις σ' αυτούς μιλά-με με περηφάνια για τις πα-τρίδες μας – μικρές ή μεγάλες– από ένα τέτοιο ιστορικόΒήμα, όπως είναι η ΠαλαιάΒουλή. Αυτό να χειροκροτή-σουμε!
* Ομιλία που εκφωνήθηκε κατά τηνπαρουσίαση του βιβλίου του καθηγητήκ. Εμμανούλ Μ. Μάρκογλου στην Πα-λαιά Βουλή, στις 10. 4. 2014
Οι «Μικρές Πατρίδες»*
Της ΕΛΕΝΗΣ ΜΠΙΣΤΙΚΑ-ΚΑΤΡΑΜΟΠΟΥΛΟΥΑντιπροέδρου Ενώσεως Σμυρναίων - Δημοσιογράφου
Σ το Φασουλά, τη σπουδαίαελληνική συνοικία της
Σμύρνης, ονομαστός ήταν οναός της Γεννήσεως της Θεο-τόκου, ο οποίος είχε συσταθείαπό πελοποννήσιους μονα-χούς που είχαν καταφύγει στηΣμύρνη μετά τα Ορλωφικάτου 1770 και είχαν εγκατα-σταθεί σε κτήματα της οικο-γένειας Καραοσμάνογλου.Πριν από την Επανάσταση του1821, ο ναός μαζί με τα περίαυτόν κτίσματα περιήλθανστην κατοχή της Μονής Βουλ-κάνου στην Ιθώμη της Μεσ-σηνίας ως Μετόχι αυτής.
Για το Μετόχι του Φασου-λά, όπως το ονόμαζαν μέχριτην Καταστροφή του 1922 οιΣμυρναίοι, την ίδρυσή του, τηλειτουργία του και την εφέστιαεικόνα της Θεοτόκου, που έφε-ρε την επιγραφή «Η ΚΥΡΙΑΤΩΝ ΑΓΓΕΛΩΝ, Η ΒΟΥΛΚΑ-ΝΙΩΤΙΣΣΑ», μας δίνει σπου-δαίες πληροφορίες ο λόγιοςαρχιμανδρίτης π. ΘεόκλητοςΛαμπρινάκος, πρωτοσύγκελοςτης Ι. Μητροπόλεως Μεσση-νίας, στο (υπό έκδοση) πόνη-μά του με τον τίτλο Τo ιερό Με-τόχιο του «Φασουλά» της ενΜεσσηνία Ιεράς Μονής Βουλ-κάνου, στη Σμύρνη της ΜικράςΑσίας, αντίγραφο του οποίουμας παρεχώρησε για ανάγνω-ση.
Από το προαναφερόμενομελέτημα θα επικεντρώσουμετην προσοχή μας στα όσαενδιαφέροντα γράφει ο αρχι-μανδρίτης Θεόκλητος για τοτέλος του Μετοχίου. Σύμφω-να με το συγγραφέα, ο ναόςέπαυσε να υφίσταται ως Με-τόχι της Μονής Βουλκάνουπολύ πριν από τη μικρασιατι-κή Καταστροφή του 1922,όταν περιήλθε στη δικαιοδο-σία της εκκλησιαστικής κοι-νότητας Σμύρνης, επί αρχιε-ρατείας του μητροπολίτη
Σμύρνης Βασιλείου (1885 -1910) του από Αγχιάλου.
«Ήλος κατακάρδιος»
Ο συγγραφέας, αντικρού-οντας γνωστούς ερευνητές –που υποστηρίζουν πως χάρηστις επίμονες προσπάθειεςτου μητροπολίτη Βασιλείου τοΜετόχι δωρήθηκε στην κοι-νότητα Σμύρνης από τους πα-τέρες της Μονής – κάνει λόγογια αρπαγή του Μετοχίου απότις εκκλησιαστικές αρχές καιτην ελληνική κοινότητα τηςΣμύρνης και προσθέτει με έμ-φαση: «Τούτο το γεγονός απε-τέλεσε “ήλον κατακάρδιον” γιατη Μονή Βουλκάνου».
Όπως φαίνεται από τηναλληλογραφία των εμπλεκο-μένων προσώπων και αρχώντων ετών 1884 - 1892, η σχε-διαζόμενη κατάληψη του Με-τοχίου είχε γνωστοποιηθείστο Υπουργείο Εκκλησιαστι-κών της Αθήνας το Δεκέμ-βριο του 1887 από τον ηγού-μενο της Μονής και είχε ζη-τηθεί η παρέμβαση τουυπουργού προκειμένου να μηθιγούν τα δικαιώματά της.
Ιδού το έγγραφο:
Αριθ. 136Καλάμαι τη
17 Δεκεμβρίου 1887Προς
Το ΥπουργείονΕκκλησιαστικών. ΑθήναςΜετόχιον εν Σμύρνη ανήκον
τη ημετέρα Μονή προ αμνη-μονεύτων χρόνων πρόκειταιήδη να καταληφθή αυθαιρέτωςκαι άνευ τινος δικαιώματοςπαρά της Ελληνικής Κοινότητοςτης οικούσης πέριξ του Μετο-χίου, όπως τούτο χρησιμεύσηως Ναός ενοριακός της ειρη-μένης Κοινότητος.
Ως γράφει ημίν αυτόθι αντι-πρόσωπός μας, η κατάληψιςγενήσεται εντός 15 ημερών,αν μη ληφθώσι μέτρα λυσιτελήπρος αποτροπήν μελετωμένηςκαταλήψεως Μετοχίου.
Ευαρεστηθήτω κύριοςΥπουργός όπως λάβη ταχείανκαι έντονον μέριμναν προς δια-τήρησιν των δικαιωμάτων τηςημετέρας Μονής Βουλκάνου.Άλλως αυθαίρετα ειρημένη Κοι-νότης αποτελέση χείριστον πα-ράδειγμα δι´ ου επαπειλήται πε-ριουσία Μονών.
Προτεσταντικός
Δάκτυλος
Πίσω από την προσπάθειααρπαγής του Μετοχίου, οιΒουλκανιώτες πατέρες διέ-βλεπαν προτεσταντικό δάκτυ-λο, ο οποίος κινούσε τις άτο-πες ενέργειες της ελληνικήςκοινότητας στη Σμύρνη. Υπό-θεση καθόλου αστήρικτη, ανληφθεί υπόψη ότι η προπα-γανδιστική κίνηση των μισσιο-ναρίων στην Ανατολή κατά τονΙΘ’ αιώνα είχε δημιουργήσειπολλά προβλήματα στο ποί-μνιο της Ανατολικής Εκκλη-σίας. Την άποψη φαίνεται ναασπάζεται και ο αρχιμανδρίτηςΘεόκλητος, ο οποίος επί τουπροκειμένου επισημαίνει: «Δενείναι τυχαίο, άλλωστε, ότι στηνπροοδευμένη Σμύρνη, κατά τηνεποχή εκείνη, δεν υπήρχαν Μο-νές εν λειτουργία, παρά μόνοδύο Μετόχια». Επρόκειτο γιατο Μετόχι της Μονής Βουλκά-νου και το Μετόχιο της ΜονήςΚύκκου.
Σε άλλο έγγραφο, πουαπευθύνεται «Προς το Σεβα-στόν επί των ΕκκλησιαστικώνΥπουργείον, Διά του Σ. Αρχιε-πισκόπου Μεσσηνίας», τοΗγουμενοσυμβούλιο της Μο-νής, αφού κάνει μνεία για τα δι-καιώματα της Μονής Βουλκά-νου επί του Μετοχίου, κατα-κλείει γράφοντας:
Ικετεύομεν Υμάς να ενεργή-σετε τα δέοντα προς διάσωσιντης εν λόγω περιουσίας της Ιε-ράς Μονής Βουλκάνου ήτιςκατ´ ουδένα τρόπον συμφέρεινα υποχωρήση εις τας κατα-κτητικάς τάσεις εκείνων, οίτινες,τω προσχήματι ότι η καταπά-τησις του λεχθέντος Μετοχίουεν Σμύρνη εξυπηρετεί συμφέ-ροντα Κοινότητος, επιδιώκουσιτουναντίον συμφέροντα επι-βλαβή εις τε τον Ελληνισμόν καιτην Αγίαν Εκκλησίαν.
8 MIKPAΣIATIKH HXΩ, ΑΠΡΙΛΙΟΣ - ΜΑΪΟΣ - ΙΟΥΝΙΟΣ 2014
ΤΟ ΜΕΤΟΧΙ ΤΗΣ ΜΟΝΗΣ ΒΟΥΛΚΑΝΟΥ
ΣΤΟ ΦΑΣΟΥΛΑ ΤΗΣ ΣΜΥΡΝΗΣ
Πώς περιήλθε στη δικαιοδοσία της ελληνικής κοινότηταςΕπί τη βάσει νέων στοιχείων του αρχιμ. π. Θεόκλητου Λαμπρινάκου
Το ιστορικό μοναστήρι του Βουλκάνου στο όρος Ιθώμη τηςΜεσσηνίας, το οποίο διατηρούσε μετόχι στη συνοικία τουΦασουλά της Σμύρνης.
Μεθ’ όλα ταύτα, παρακαλούμεν το Σε-
βαστόν Υπουργείον όπως ενεργήση περί
της υποθέσεως όσον ένεστι τάχιον, ίνα
μη η Μονή απωλέση την περιουσίαν, ευ-
αρεστηθή δε ο Σ. Υπουργός και ειδο-
ποιηθή το εν Σμύρνη Γενικόν Προξενείον
και παρέξει πάσαν συνδρομών και προ-
στασίαν προς τον αντιπρόσωπόν μας.
Χρειάστηκαν συνεχείς, πιεστικές και
επίμονες διαβουλεύσεις, υποστηρίζει ο
αρχιμανδρίτης Θεόκλητος, για να πα-
ραχωρηθεί το Μετόχι ως δωρεά της Μο-
νής στην ελληνική κοινότητα Σμύρνης.
Η πίεση προς τη Μονή για την πα-
ράδοση του Μετοχίου, ήταν ιδιαιτέρως
φορτική, τόσο από τη Σμύρνη και το μη-
τροπολίτη Βασίλειο όσο και από την ελ-
ληνική κυβέρνηση, που είχε ορίσει ως
μεσολαβητή μεταξύ αυτής και της Μο-
νής, το βουλευτή Μεσσηνίας Σπυρίδω-
να Κουμουνδούρο (1858-1924). Ο τε-
λευταίος, με την επιμονή και την αδιαλ-
λαξία του, τελικώς κατάφερε να παρα-
χωρηθεί το Μετόχι στην ελληνική κοι-
νότητα Σμύρνης, παρά τις απέλπιδες
προσπάθειες και ικεσίες του Ηγουμε-
νοσυμβουλίου της Μονής Βουλκάνου.
Το προδιαγεγραμμένο τέλος
Η τύχη του Μετοχίου είχε προδια-
γραφεί από πολύ ενωρίς. Διαβάζουμε
στην εφημερίδα Νέα Σμύρνη (2.9.1885):
«Απεφασίσθη η ίδρυσις δημοτικού σχο-
λείου εις Φασουλάν, χάριν του οποίου το
εκεί μετόχιον Βουλκάνου μεταβληθήσε-
ται, κατόπιν της δεούσης επιδιορθώσε-
ως, εις ενοριακόν ναόν».
Τελικά το 1892, κατόπιν απειλής των
σμυρναίων προυχόντων «περί αυθαι-
ρέτου καταλήψεώς του», παραδόθηκε τό
Μετόχι του Φασουλά στην κοινότητα της
Σμύρνης για τη δημιουργία σχολείου,
ενώ ο ναός του μεταβλήθηκε σε ενο-
ριακό, ο οποίος λειτουργούσε, σύμφω-
να με τον κανονισμό «Περί του Ιερού
Κλήρου» της Μητροπόλεως Σμύρνης, με
τρεις ιερείς και ένα ιεροδιάκονο. Εφη-
μέριοι του ναού κατά το 1922 ήταν οι ιε-
ρείς Ιωακείμ, Κωνσταντίνος, Ανδρόνικος
και ο διάκονος Γρηγόριος. Επρόκειτο
περί του πρώην αρχιδιακόνου του μη-
τροπολίτη Σμύρνης Χρυσοστόμου, Γρη-
γορίου Ορφανίδη, λογίου κληρικού, ο
οποίος υπήρξε ιεροκήρυκας της Θρη-
σκευτικής Αδελφότητας «Ευσέβεια» και
καθηγητής των Θρησκευτικών μαθη-
μάτων στη Σμύρνη. Το 1922 ο Γρηγό-
ριος Ορφανίδης βρήκε μαρτυρικό θά-
νατο από τους Τούρκους.
Νίκος Χ. Βικέτος
MIKPAΣIATIKH HXΩ, ΑΠΡΙΛΙΟΣ - ΜΑΪΟΣ - ΙΟΥΝΙΟΣ 2014 9
Στις 23 Μαΐου (1914), με το παλαιό ημε-
ρολόγιο, ημέρα Τετάρτη, πολυάριθμη ομάδα
αποτελούμενη από άτομα της τουρκικής δι-
οίκησης, οπαδούς του Νεοτουρκικού Κομι-
τάτου καθώς και από άλλα στοιχεία με προ-
εξέχοντες μουσουλμάνους πρόσφυγες από
τα Βαλκάνια και την Κρήτη, συναθροίστηκαν
στη Φώκαια με σκοπό την οργάνωση του διωγ-
μού. Οι χριστιανοί ανήσυχοι ζήτησαν τη βοή-
θεια των αρχών καθώς και του μητροπολίτη
Εφέσου Ιωακείμ Ευθυβούλη. Οι φόβοι τους
επιβεβαιώθηκαν την επομένη, όταν από το
απομεσήμερο άρχισαν να φτάνουν ειδήσεις για
λεηλασίες και έκτροπα που ήδη είχαν λάβει
χώρα στα γειτονικά χωριά Γκερένκιοϊ και Βα-
γαράς. Έφθασαν στην πόλη και ομάδες από
περίτρομα θύματα, που διηγούνταν τα βα-
σανιστήρια και τους φόνους που διέπραξε σε
βάρος τους η συμμορία του Τζαφέρ αγά, γνω-
στού κακοποιού που δρούσε κατ’ εντολήν του
Κομιτάτου.
Η ίδια συμμορία βρισκόταν όμως ήδη έξω
από την πόλη τους περιμένοντας την κα-
τάλληλη στιγμή για να δράσει. Λίγο πριν αρ-
χίσουν οι σφαγές, οι βιασμοί και η λεηλασία
των περιουσιών τους, πολλοί κάτοικοι κα-
τόρθωσαν να βρουν καταφύγιο στα τέσσερα
σπίτια της γαλλικής αρχαιολογικής απο-
στολής, όπου είχε υψωθεί η γαλλική σημαία.
Παρά τις δοθείσες υποσχέσεις περί προ-
στασίας των αμάχων, οι τοπικοί παράγοντες
επέτρεψαν και συνήργησαν στη σφαγή και δή-
ωση της Φώκαιας, σε συνεννόηση με το ληστή
Τζαφέρ.
Οι ανηλεείς σφαγές και η διαρπαγή περι-
ουσιών των θυμάτων, τα εγκλήματα που πα-
ρουσιάζουν εντυπωσιακή ευρηματικότητα
σε ωμότητες, σε συνδυασμό και με την ικα-
νοποίηση ταπεινών ενστίκτων, τα ονόματα των
θυμάτων, αλλά και εκείνα των θυτών που δεν
υπήρξαν μόνον ανώνυμοι, καταγράφονται διε-
ξοδικά στην επίσημη έκθεση που συνοδεύει το
συγκεκριμένο γεγονός. Μολονότι πολλοί προ-
σπαθούν να βρουν προστασία στην πόλη της
Σμύρνης, στα θύματα των διωγμών απαγο-
ρεύεται γενικά να καταφεύγουν στο εσωτε-
ρικό, ενώ ενθαρρύνεται η εγκατάλειψη της
οθωμανικής επικράτειας.
Οι διωγμοί στη Φώκαια, όπως και στις πε-
ρισσότερες περιοχές όπου συνέβησαν παρό-
μοια γεγονότα, αποκαλύπτουν ότι πέρα του
φανατισμού και της πολιτικής σκοπιμότητας
για εθνοκάθαρση, σημαντικό κίνητρο των
αυτουργών, ιδίως των μουσουλμάνων προ-
σφύγων των Βαλκανικών Πολέμων, ήταν η
διαρπαγή των περιουσιών των χριστιανών. Και
πράγματι, από τις επόμενες μέρες των γεγο-
νότων της Φώκαιας, στο Φραγκομαχαλά και
στο Μαντάμας Χάνι της Σμύρνης, Εβραίοι και
Τουρκοκρήτες άρχισαν, με την απόλυτη ανο-
χή της τουρκικής διοίκησης, να πωλούν ελεύ-
θερα όσα τιμαλφή και κινητά στοιχεία είχαν
κλαπεί. Εννοείται ότι οι πλούσιες αγροτικές
περιουσίες και οι κατοικίες των χριστιανών εί-
χαν ήδη καταληφθεί.
Με τα επεισόδια αυτά ξεκίνησε ο μεγάλος
διωγμός των χριστιανών των μικρασιατικών
παραλίων, που διήρκεσε μέχρι το πέρας του
Α’ Παγκοσμίου Πολέμου, προκαλώντας το
πρώτο κύμα προς την Ελλάδα από 270.000
πρόσφυγες και που έλαβε τη μορφή μιας πραγ-
ματικής γενοκτονίας.
Μαρία Βεϊνόγλου* Αθήνα, 12.6.2014
Επιλεγμένη βιβλιογραφία: 1. «Οι διωγμοί των Ελλήνων εν Θράκη και Μι-κρασία», Αυθεντικαί Εκθέσεις και επίσημα κεί-μενα. Εν Αθήναις, τύποις Πανελληνίου Κρά-τους, 1915.2. Φωκαϊκά Βλέμματα του Regards Phoceens deFelix Sartiaux. Ed. Kallimages, Paris 2012.
* H Μαρία Βεϊνόγλου είναι υπεύθυνη Τύπου καιΔημοσίων Σχέσεων της ΟΠΣΕ
ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΤΗΣ ΟΠΣΕ
100 χρόνια από τους διωγμούς της Φώκαιας(Συνέχεια από τη σελ. 1)
Η ελληνική επιτροπή που στάλθηκε από τομητροπολίτη Σμύρνης Χρυσόστομο για ναεξετάσει την κατάσταση στην Παλαιά Φώκαια,Παρασκευή 12 Ιουνίου 1913. Ο κληρικός δεξιάείναι ο βοηθός επίσκοπος ΞανθουπόλεωςΑμβρόσιος Πλειανθίδης, ο μετέπειταμητροπολίτης Μοσχονησίων, ο οποίος βρήκεμαρτυρικό θάνατο το 1922.
Οι φωτογραφίες που εικονογραφούν την ανα-κοίνωση της ΟΠΣΕ είναι από το βιβλίο Φώκαια1913 - 1920. Η μαρτυρία του Φελίξ Σαρτιώ. Επιμ.:Χάρης Γιακουμής, εκδόσεις Kallimages - Ριζά-ρειο Ίδρυμα 2008, σσ. 211 και 195.
10 MIKPAΣIATIKH HXΩ, ΑΠΡΙΛΙΟΣ - ΜΑΪΟΣ - ΙΟΥΝΙΟΣ 2014
Σμύρνη: πόλις «παλαιόθεν ελληνίς»
Ξεφυλλίζοντας στην Παπαχαραλάμπειο Βιβλιοθήκη τηςΝαυπάκτου αθηναϊκές εφημερίδες του 19ου αιώνα, αλί-ευσα και «ειδήσεις» αναφερόμενες στην ελληνική δια-
σπορά, από τις οποίες αναδεικνύεται σ’ αντίθεση με τους «άσω-τους καιρούς» της θλιβερής και μίζερης μεταπολίτευσης – έναςσφριγηλός και ακμαίος ελληνισμός, εξωστρεφής και με πίστη στιςαστείρευτες δυνάμεις του Γένους, δημιουργικός και αξιοθαύ-μαστος.
Έτσι, με μια ελαφρά παράφραση ενός ποιήματος του μεγά-λου Αλεξανδρινού, θα μπορούσαμε να πούμε για τη Σμύρνη:
Μα πιο πολύ ασυγκρίτως
απ’ όλα, η Σμύρνη καυχιέται
που είναι πόλις παλαιόθεν ελληνίς.
Αλλά, φρονώ, ότι ο μεγαλύτερος έπαινος που ταιριάζειστους γιους και τις θυγατέρες των παιδιών τής ιωνικής γης είναιοι στίχοι που έγραψε ο ίδιος ο ποιητής του ελληνισμού της δια-ποράς, για όλους εσάς που συντηρείτε στη μνήμη αυτή την αιώ-νια αγάπη για τις πατρίδες της Ανατολής:
Ω γη της Ιωνίας, σένα αγαπούν ακόμη,
σένα οι ψυχές των ενθυμούνται ακόμη,
Ας παραθέσουμε επί λέξει τις «ειδήσεις» των αθηναϊκών εφη-μερίδων του 19ου αιώνα, με τη σημείωση ότι στο φύλλο της Αθη-νάς της 23.12.1844 δημοσιεύεται επιστολή του εν Σμύρνη κατοι-κούντος Μιχαήλ Πετροπούλου, ο οποίος ευχαριστεί ενθέρμως τονιατρό της Σμύρνης Χαράλαμπο Βενάρδο, διά την ίασι την οποίαέτυχε παρ’ αυτού. Παρατίθεται μέρος της επιστολής του θερα-πευθέντος.
ΑΘΗΝΑ, 23.12.1844.Εκ Σμύρνης, την 28 9βρίου 1844. Η πόλις αύτη, διά την γεω-
γραφικήν και
τοπογραφικήν αυτής θέσιν οφθαλμός της Ασίας επονομασθείσα,
έστιν ου μόνον τερπνοτάτη, αλλά και καλλίστη και ευδαιμο-
νεστάτη, έχουσα πολλούς και πλουσίους του εμπορίου πόρους,
και σύρρρουσα απανταχόθεν της οικουμένης πλήθος εμπο-
ρευομένων ή εργαζομένων ανθρώπων, οίτινες διά την ποικί-
λην αυτών ενδυμασίαν καθιστώσιν αυτήν περίεργον και ευά-
ρεστον∙ οι κάτοικοι αυτής είναι ευτυχείς δι’ όσα απολαύουσιν
αγαθά, ευτυχέστεροι όμως διάτο θαυμάσιον γέννημα του κλί-
ματος, τον ιατρόν κ. Χαράλαμπον Βενάρδον. [...]
ΣΤΟΑ, 7.7.1880.Κατά την επίσημον απογραφήν οι κάτοικοι της πόλεως Σμύρ-
νης ανέρχονται εις 196.000 εξ ων 106.000 εισίν έλληνες, 35.000
μωαμεθανοί, 22.000 εβραίοι, 6.000 αρμένιοι, οι δε λοιποί ευ-
ρωπαίοι κοινότερον Λεβαντίνοι επιλεγόμενοι.
ΩΡΑ, 3.8.1878. Ο κ. Μιλτιάδης Δ. Σεϊζάνης συντάκτης της πρότινος εν Σμύρ-
νη εκδιδομένης Ιωνίας και δεκανεύς του ιππικού αγγέλει την
προσεχή έκδοσιν ιστορικής πραγματείας υπό τον τίτλον «Η
Ηπειροθεσσαλική Επανάστασις του 1878». [...]
ΩΡΑ, 4.11.1881. Ο εν Σμύρνη ομογενής Βασίλειος Διογένης αφιέρωσε το με-
γαλοπρεπές αυτού κατάστημα μετά των εν αυτώ επίπλων, αξίας
300.000 φράγκων, υπέρ της Ευαγγελικής Σχολής μετά τον θά-
νατον εαυτού και της γυναίκας του.
ΩΡΑ, 2.12.1884.Ο εν Σμύρνη ιατρός κ. Λάτρης εδωρήσατο διά του κ. Φιλήμο-
νος εις την Βουλήν εικόνα του διασήμου ζωγράφου Αϊβαζόβ-
κη παριστώσαν το ιστορικόν «Αρκάδιον» αποβιβάζον εθελο-
ντάς εις Κρήτην.
ΩΡΑ, 13.2.1885.Εν τη Ελληνική Λέσχη της Σμύρνης δοθέντος χορού υπέρ του
Κεντρικού Παρθεναγωγείου της πόλεως ταύτης εισεπράχθη-
σαν τετρακόσιαι περίπου λίραι.
ΩΡΑ, 9.7.1886.Ο εν Σμύρνη πάρεδρος δικαστής κ. Διγενής ηρραβωνίσθη την
δεσπονίδα Βικτωρία Ζαλοκώστα, θυγατέρα του μακαρίτου ποι-
ητού Γεωργίου Ζαλοκώστα.
ΩΡΑ, 8.5.1889.Καθ’ όλον τον παρελθόντα μήνα Απρίλιον απεβίωσαν εν
Σμύρνη εκ της Ελληνικής κοινότητος 93 άτομα, εξ ων 57 άρ-
ρενα και 36 θήλεα.
ΩΡΑ, 10.12.1888. Απενεμήθη ο αργυρούς σταυρός του Σωτήρος εις τον κ. Σω-
κράτην Σολομωνίδην, διευθυντήν της εν Σμύρνη εκδιδομένης
εφημερίδος Αμάλθεια διά τας καλάς αυτού υπηρεσίας.
ΩΡΑ, 15.6.1889.Εκ Μάκρης γράφουσιν εις την σμυρναϊκήν Αρμονία, ότι κύνες
λυσσώντες έδηξαν διαφόρους πολίτας υπέρ τους 10, μεταξύ-
των οποίων και τον ατυχή έλληνα πράκτορα κ. Λουκάκην, όστις
μετ’ ολίγας ημέρας απεβίωσεν. Εις των υπηρετών του κ. Χ. Παυ-
λίδου απεβίωσεν επίσης μετά πάροδον 7½ μηνών από της δή-
ξεως. Επίσης τους 6 Ιουδαίοι διατρέχουσιν κίνδυνον, δηχθέντες
και ούτοι, η πόλις δε ευρίσκεται εν αναστατώσει ένεκα του συμ-
βάντος τούτου, απέναντι του οποίου ο αυτόθι ιατρός κ. Β. Κ.
Σαράφης μάτην αντιτάσσει πάσαν δυνατήν θεραπείαν.
(Συνεχίζεται)
Για την αντιγραφήΑντώνης Ν. Βενέτης,
Μοναστηράκι Δωρίδος
* Ο κόπος της μεταφοράς των ειδήσεων στις σελίδες της «Μ. Ηχ.»αφιερώνεται στη «μεγάλη κυρία της ελληνικής δημοσιογραφίας,κυρία Ελένη Μπίστικα - Κατραμοπούλου, η οποία με τη γραφί-δα ης διατηρεί άσβεστη τη φλόγα της μνήμης της ελληνικής Σμύρ-νης». Α. Ν. Β.
MIKPAΣIATIKH HXΩ, ΑΠΡΙΛΙΟΣ - ΜΑΪΟΣ - ΙΟΥΝΙΟΣ 2014 11
Με τη δέουσα μεγαλο-
πρέπεια και τον ανά-
λογο σεβασμό, η γεραρά
Ένωσις Σπάρτης Μ. Ασίας
(ιδρυθ. 1923) –το αρχαιό-
τερο μικρασιατικό σωμα-
τείο-σύλλογος στη χώρα
μας (Βραβείο Ακαδημίας
Αθηνών, 1993῍)– τέλεσε το
καθιερωμένο, ετήσιο μνη-
μόσυνο υπέρ αναπαύσεως
των ψυχών των αοιδίμων
ιδρυτών, κτιτόρων, δωρη-
τών, ευεργετών και μελών
της, την Κυριακή (4 Μαΐου)
των Μυροφόρων 2014, στον
ιστορικό Καθεδρικό Ναό
Αγ. Αναργύρων Ν. Ιωνίας.
῍Το φετινό μνημόσυνο
είχε μία ιδιαιτερότητα, η
οποία πρέπει να εξαρθεί.
Της θείας λειτουργίας και
του μνημοσύνου προέστη ο
σεβ. μητροπολίτης Πισιδίας
κ. κ. Σωτήριος, ενώ στο
ιερό βήμα συμπροσεύχετο
ο επιχώριος επίσκοπος, μη-
τροπολίτης Νέας Ιωνίας και
Νέας Φιλαδελφείας κ. κ.
Κωνσταντίνος.
Ο σεβ. κ. Σωτήριος (Τρά-
μπας), είναι ευφήμως γνω-
στός για το ιεραποστολικό
του έργο στη Νότιο Κορέα
και την Άπω Ανατολή, πριν η
Μ.Χ.Ε. τον καταστήσει ποι-
μενάρχη της Ι. Μητροπόλε-
ως Πισιδίας (27.5. 2008).
Ως μητροπολίτης Πισι-
δίας ο κ. Σωτήριος ανέδει-
ξε με το συγγραφικό του
έργο τους αγίους των πε-
ριοχών Πισιδίας και Παμ-
φυλίας, προέβαλε την πόλη
της Ατταλείας, ανέκτησε
και ανίδρυσε τον Ι. Ναό του
Αγ. Αλυπίου στην Αττάλεια,
όπου εγκατέστησε ιερέα
και λειτουργεί μόνιμη ενο-
ρία, λειτουργεί στον Ιερό
Ναό Αγ. Γεωργίου του Βου-
νού Αλάιας (Alanya) και εξα-
σφάλισε οικόπεδο σε πλη-
σιόχωρη στην Αλάια
(Alanya) περιοχή για την
ανέγερση του Ι. Ναού Πα-
ναγίας της Πισιδιωτίσσης.
Υλικά και πνευματικά ευ-
ρίσκεται δίπλα στον σεβ. Πι-
σιδίας ο ο μικρασιατικός κό-
σμος. Αψευδές δείγμα απο-
τελεί το γεγονός ότι κατά τη
θεία λειτουργία και το μνη-
μόσυνο συνέρρευσε πλή-
θος κόσμου και, φυσικά,
σύσσωμο το Δ. Σ. της Ενώ-
σεως Σπάρτης Μ. Ασίας, με
τον πάντα δραστήριο πρόε-
δρο Χάρη Σαπουντζάκη.
Σημειώνεται ότι ο σεβ.
Πισιδίας χοροστάτησε κατά
τον εσπερινό των Μυροφό-
ρων στον Ιερό Ναό της Κοι-
μήσεως Θεοτόκου Ταύρου,
όπου ευλαβώς φυλάσσεται
η θαυματουργή εικόνα της
Παναγίας (Τσικοπαναγιάς),
πιστό αντίγραφο της εικό-
νας της Παναγίας της Μο-
νής Κύκκου στην Κύπρο,
προστάτιδας των Ατταλεια-
τών, η οποία εικόνα μέχρι
της ανταλλαγής των πλη-
θυσμών εφυλάσσετο στον Ι.
Ναό Αγ. Νικολάου Ατταλεί-
ας. Πράγματι, οι εξ Αττα-
λείας καταγόμενοι τιμού-
σαν και συνεχίζουν να τι-
μούν την ιερά εικόνα ανή-
μερα των Μυροφόρων, τι-
μώντας το θαύμα θεραπεί-
ας ασθενούς (παραλύτου),
και συνεχίζοντας μία παρά-
δοση εκατοντάδων ετών.
Η Σπάρτη της Πισιδίας
και η Αττάλεια της Παμφυ-
λίας αποτελούν τις δύο
έδρες της Ιεράς Μητροπό-
λεως. Τώρα λαμβάνουν δύο
εορτασμοί, την ίδια ημέρα,
σε δύο διαφορετικές ενο-
ρίες. Φρονούμε ότι καθήκον
των Μικρασιατών της Σπάρ-
της και της Ατταλείας είναι
να ενώσουν τις δυνάμεις
τους γύρω από τον επίσκο-
πο, ο οποίος, σύμφωνα με
τον Άγιο Ιγνάτιο, τον Θεο-
φόρο είναι ο εγγυητής της
εκκλησιαστικής ενότητος.
Ας μας επιτραπεί να προ-
τείνουμε την Κυριακή των
Μυροφόρων να τιμούν οι
Ατταλειάτες τη θαυματουρ-
γή εικόνα τους, συνεχιστές
της παραδόσεώς τους, και
την Κυριακή του Θωμά
(όπως αναγράφεται και στο
Καταστατικό της Ενώσεως
Σπάρτης Πισιδίας ή ανεφέ-
ρετο και όπως ήταν και η
παράδοση στην Σπάρτη Πι-
σιδίας) ή την Κυριακή του
Παραλύτου, να τιμούν οι
Σπαρταλήδες. Νομίζω, ότι
αυτό θα ωφελήσει όλους1.
Τέλος, πρέπει να υπομνη-
ματισθεί ότι ειναι καιρός
πλέον να δραστηριοποιη-
θεί γύρω από τον Επίσκοπο
η Ένωσις των Ατταλειωτών,
ένας σύλλογος με επώνυμα
μέλη και μακρά ιστορία.
ΧΡΗΣΤΟΣ Π. ΜΠΑΛΟΓΛΟΥ
1 Ευχαριστώ θερμώς το συνά-
δελφο Κύριο Στέφανο Τσερπά-
νη για τις εμβριθείς παρατηρή-
σεις του στην βελτίωση του κει-
μένου. Οποιαδήποτε τυχόν
σφάλματα βαρύνουν τον γρά-
φοντα.
Ο ΚΟΙΝΟΣ ΕΟΡΤΑΣΜΟΣ ΤΩΝ ΟΡΘΟΔΟΞΩΝ
ΤΗΣ ΙΕΡΑΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΕΩΣ ΠΙΣΙΔΙΑΣ
ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΩΝ ΜΥΡΟΦΟΡΩΝ
ΩΣ ΣΥΜΒΟΛΟ ΕΝΟΤΗΤΟΣ
Ο σεβ. μητροπολίτης Πισιδίας,έξαρχος Σίδης και Αττάλειαςκ. Σωτήριος Τράμπας,ο από Κορέας, προσφωνώνταςτον Οικουμενικό Πατριάρχη κ.Βαρθολομαίο, κατάτην επίσκεψή του στον Ι. Ναότου Αγίου Γεωργίου Αλάιας,στις 4 Δεκεμβρίου 2013. (Φωτογραφία από τηνιστοσελίδαΦως Φαναρίου).
Το Σιβρισάρι βρίσκεταιστην ανατολική Ερυ-
θραία, στην νότια ακτή της,στο μέσο περίπου της από-στασης από τα Βουρλά (15χλμ. βόρεια) και της Υψη-λής (12,5 χλμ. νότια).
Ο χάρτης της Χαρτογρα-φικής Υπηρεσίας Στρατούτης περιοχής Σμύρνης- Ερυ-θραίας (δεν σώζεται ο τίτλος,αλλά αναφέρεται ως ‘Σμύρ-νη’) της συλλογής μου (επί-σης και στη συλλογή τουΕ.Λ.Ι.Α.) ανήκει σε μία μεγά-λη συλλογή χαρτών τηςΧ.Υ.Σ. (η πρώτη μορφή τηςΓεωγραφικής ΥπηρεσίαςΣτρατού) που δημιουργήθη-καν την περίοδο 1919- 22. Οχάρτης της Σμύρνης- Ερυ-θραίας κλίμακας 1:250.000βόρεια ενωνόταν με το χάρ-τη Κυδωνίαι, ανατολικά με τοχάρτη ‘Φιλαδέλφεια’ και νό-τια με το χάρτη ‘Αλικαρνασ-σός’. Συνολικά έχω στη συλ-λογή μου 20 χάρτες τηςΧ.Υ.Σ. σε διάφορες κλίμακες(1:250.000, 1: 200.000,1:100.000) και ποιότητες (τυ-πωμένοι σε χαρτί ή επικολ-λημένοι σε ύφασμα). Αντί-γραφο του χάρτη συμμετέχειστην έκθεση της ΈνωσηςΣμυρναίων «Η Σμύρνη τωνΕλλήνων» (Αθήνα, Μεσολ-λόγγι, κ.λπ.).
Θέλοντας να εξερευνήσωτην περιοχή της Ερυθραίαςμε βάση αυτό το χάρτη ξεκί-νησα από την περιοχή του Σι-βρισαρίου. Με κέντρο το Σι-βρί Χισάρ ξεκινούσαν ακτι-νωτά έξι δρόμοι: Προς δυτι-κά- προς το Σιγατζίκ/ Sigacik,βόρεια- προς το Χερεκί/Hereke (Duzce koyu), βορει-οδυτικά- προς το Τσιφλίκ(αρχ. Γερχαΐδαι- Γεραΐστι-κος Λιμήν), ανατολικά- προςτο Γκουρντεντζέ/ Godence(ενωνόταν με δρόμο- προς ταδυτικά με το Ολαμίς/ Ulamis)και το Μοναστήρι, νότια προς
την Υψηλή (Hypsili- Kiepert,10), όπου ο λόφος Σιβρί-τεπέ. Άλλα χωριά που ση-μειώνονται στο χάρτη ήταντο Τεπετζίκ/ Tepecik (Ν.), τοΜπεϊλάρ Καγιουστάκ/ Beyler(Αν.), το Καβακλί Ντερέ1
(Kavakly Dere- Kiepert, 10,Kavakdere σήμερα (Ν., μεχείμαρρο που περνούσεμέσα από αυτό), το Παγιαμ-λί (Payamly- Kiepert, 10/Payamli σήμερα) και το Ορ-τεμές (Ortemes- Kiepert, 10Urkmez, σήμερα(Ν.).
Ξεκινώντας από τον Σιγα-τζίκ και με κατεύθυνση νότιακαι νοτιοανατολικά ακολου-θούμε τις ακτές: ΤσελίνΜπουρούν (Tchelin Burunστο χάρτη 10 του Kiepert,Chelik burun σήμερα ), Χαδ-ζί Φούτι (Χατζηφώτη),Ασπρονήσι, όρμος Μαλκά-τζας, Ακρ. Μαλκάτζα/Malkaya, Παλαμούτι (Palama-Kiepert, 10), Μυών Νήσος(Οβριόκαστρο), ακρ. Υψηλή,νησίδα Ασπίς- Ακρόνησος-Υψηλή (Makria akra,Polemonisi- Makra- Kiepert,10), Κερθέμι, Λίτζα Σου, Ξόν-γκι (νότια της αρχ. Λεβέδου).
Στο χάρτη αναφέρονταιτέλος τρεις θέρμες: νότιατου Σιβρί Χισάρ, δύο στιςόχθες του Λίτζα Σου και στο
Οβριδόκαστρο. Ταυτίζονταιμε τα ιαματικά λουτρά στηνΚαρακότσα 2, τόπο παραθε-ρισμού των κατοίκων. Ανα-φέρονται ήδη από τον 18ο αι-ώνα ότι βρίσκονταν στην κοί-τη του «Elijah» (Chandler,Travels, σελ. 116) ενώ το1835 δημοσιεύθηκε άρθροτου Άγγλου ιερέα της Σμύρ-νης Arundell και αναλυτικήπεριγραφή της περιήγησηςτου. Σε χάρτη της ίδιας πε-ριόδου σημειώνεται γέφυραστο «Elijah» (μεταξύ Υψηλήςκαι Λεβέδου, Arrowsmith,1819).
Ενδιαφέρον είναι τέλοςτο λάθος των χαρτογράφωντης Χαρτογραφικής Υπηρε-σίας Στρατού να μην σημει-ώσουν στο χάρτη την Τέω,νότια του Σιγατζίκ.
Στη συνέχεια συγκρίνω τοχάρτη της Χ.Υ.Σ. με αντί-στοιχους του Philippson,Kiepert και παραθέτω τα το-πωνύμια, όπως τα ήξεραν οιΈλληνες κάτοικοι της περιο-χής και όπως είναι γνωστάσήμερα. Στις υποσημειώσειςαναφέρω τα χωριά όπου σώ-ζονταν σπόλια (λιθολογημέ-να μάρμαρα και επιγραφές)από την αρχαία Τέω και Λέ-βεδο, αλλά και άλλες γνω-στές ονομασίες και γραφές.
Βιβλιογραφία:Θ. Κοντάρας, Μ. Κορομηλά
«Ερυθραία, ένας ευλογημένοςμικρόκοσμος στην καρδιά τηςΙωνίας» (εκδ. Πανόραμα, Αθήνα1997)
Γ. Κουβάς «Το χωριό μας τοΣιβρισάρι», 1989, 2000 (Εντός)
Nilgun Nurhan Kara ‘Sal-namelere gore Seferihisar’ Per-spectives on Ottoman Studies:Papers from Th 18th Sympo-sium, Comité international d’é-tudes pré-ottomanes et ot-tomanes. Symposium, Ekrem῍au῍evi῍, Nenad Moa῍anin - 2010
Σημειώσεις:1. Στις πλαγιές του Καβα-
ντζίκ Νταγασί, όπου και το τουρ-κικό χωριό Καβαντσίκι (Kavacik).
2. Karacochia (Arundell,Amulet, 1835, σελ. 72)
3. Αναφέρονται και τα χωριάTurgud, Kuyucak, Ihsaniye,Kavacik.
4. Αναφέρονται στον καζάκαι τα χωριά Γιατζιλάρ, Κουϊ-τζάκι, Ντουργούκιοϊ (Turgud),Εφέντσικουρι, Ματζούρικα, Τέ-μεσες (Ντεμίσι) και Δεμερτζιλί(ως Demirdjili σε χάρτη που συ-νοδεύει άρθρο Γερμανού αρ-χαιολόγου- Mitteilungen desKaiserlich Deutchen Archaolo-gischen Instituts 29, 1904)
5. Καταγράφηκαν επιγρα-φές από την Τέω: στα σπίτια τωνΝικόλαου Κωστάκη, ΣταματίουΚουλούνγκα, Χαράλαμπου Τσα-
12 MIKPAΣIATIKH HXΩ, ΑΠΡΙΛΙΟΣ - ΜΑΪΟΣ - ΙΟΥΝΙΟΣ 2014
Το Σιβρισάρι και η γύρω περιοχή σε χάρτητης Χαρτογραφικής Υπηρεσίας Στρατού
(Συλλογή Πέτρου Μεχτίδη)
Αριστερά: Χάρτης της Σμύρνης - Ερυθραίας (συλλογή Πέτρου Μεχτίδη). Γραμμοσκιασμένο τοτμήμα του χάρτη όπου αναφέρεται το άρθρο. Δεξιά: Η περιοχή του Σιβρισαρίου. (Λεπτομέρεια από τοχάρτη της Χαρτογραφικής Υπηρεσίας Στρατού).
γκάρη, Χρήστου Μπαλαντάνη, ΠαναγιώτηΨευδή και σε άλλα σημεία.
6. Είναι γνωστοί τρεις χάρτες του κόλ-που: 1. Chart of the Bay of Sighajik... by Fran-cis Beaufort F.R.S... 1811 & 1812, 2. Sigha-jik Bay to the gulf of Scala Nova, Lieut. T.Graves, Royal Navy, 1837 & 3. Sighajik har-bor, with views, Lieut. T. Graves, RoyalNavy, 1836 (Ο Thomas Graves αναφέρεταιως ο συντάκτης του χάρτη Sighajik inTurkey. Ο χάρτης είναι ανώνυμος αλλάέγινε στο πλοίο "Beacon" υπό τις διαταγέςτου).
7. Καταγράφηκαν επιγραφές από τηνΤέω του 469/459 π.Χ., 170/ 140 π.Χ., του 200π.Χ., του 117-138 μ.Χ. κ.α. (BCH 1880, 182,no. 45 (l. 1)., MDAI(A) 1891, 297, no. 21.)
8. Gerraidai, Geraesticus Portus (Keil,1912, 61). Χάρτης στο G. Weber, ZurTopographie der Ionischen Kuste, Athenis-chen Abteilungen, xxix, 1904.
9. Εκ παραδρομής αναφέρεται ως Καμίσι(σελ. 31).
10. Αναφέρεται ως Olamysch καιLamisch. Καταγράφηκαν επιγραφές από την
Τέω του 285/305 μ.Χ. και του 306/311 μ.Χ.(B.C.H. 1922, 331-2, no. 13). Επίσης επι-γραφή αναφέρεται στη θέση ‘Τρία Πηγάδια’,μεταξύ Σιβρισαρίου και Βουρλών.
11. Με εκκλησία του Αγ. Γεωργίου. 12. Καταγράφηκαν επιγραφές από την
Τέω.13. Τα σπίτια είχαν χτιστεί από τα ερεί-
πια της Λεβέδου(G. Bean, Aegean Turkey,Lebedos)
14. Αναφέρεται και ως Eurtemez (B.C.H.1922, 354).
15. Chelik Bournoo (New sailing direc-tions [&c.]. - John William Norie - 1841 – σελ.249), Tscelik (G. Hirschfeld, χάρτης σελ. 24,Archaologische Zeitung, 1876
16. Hadji Futi (G. Hirschfeld, χάρτηςσελ. 24, Archaologische Zeitung, 1876)
17. Malkedjic (Arundell, Amulet, 1835,σελ. 70).
18. Palamo islet (Mediterranean pilot - Τό-μος 4 - Σελίδα 206, Great Britain. Hydro-graphic Dept – 1908, σελ. 206: «Palamo islet,βρίσκεται 1 μίλι νότια του ακρωτηρίουMalkiar, κοντά στην ακτή και έχει κάποια
ερείπια.». Δεν πρέπει να συγχέεται με τη νη-σίδα Bolemo/ Kormen adasi (δεν αναφέρε-ται στο χάρτη της Χ.Υ.Σ.) νότια της Μυο-νήσσου- άλλο από τη νησίδα Ασπίς.)
19. Στα τουρκικά η βαλανιδιά. Οι Σιβρι-σιρανοί χρησιμοποιούσαν αλεσμένα βαλα-νίδια στα βυρσοδεψεία.
20. «Ύψος 190 πόδια, 57,9 μέτρα, ενώ-νεται με τη ξηρά με έναν ισθμό» (Mediter-ranean Pilot: From Cape Matapan (Greece)eastward, the Mediterranean archipelago,and the southern shore of the Mediter-ranean sea, eastward of Ras Ashdir (Libia)1925, σελ. 385).
21. Psili- bouroun σε χάρτη του D’Anville, Hypsile σε χάρτη του Choisseul-Gouffier (1782, σελ. 187), Ipsili Hisar κατά τονW. Ramsay (Historical Geography, 1890,σελ. 165)
22. Αρχ. Αρκόνησος (Chandler, 1817,σελ. 114)
23. Χάρτης στο G. Weber, Zur Topographieder Ionischen Kuste, Athenischen Abteilungen,xxix, 1904 και στο Mitteilungen, ο.π.
24. Quinet ‘Turquie d’ Asie, III, σελ. 420
MIKPAΣIATIKH HXΩ, ΑΠΡΙΛΙΟΣ - ΜΑΪΟΣ - ΙΟΥΝΙΟΣ 2014 13
Χαρτογραφικήυπηρεσία
Philippson Kiepert, 10, 1890Καζάς Σιβρισαρίου,
Σαλναμές 1891,1908 3
Γ. Κουβάς, 1989 4 Ερυθραία, 1997 Σήμερα
1 Σιβρί Χισάρ Seferihisar Sivrihissar Seferihisar Σιβρισάρι Σιβρισάρι 5 Seferihisar
2 Σιγαδζίκ 6 Sigadjik Sighadjik Σιγατζίκι Σιγατζίκι Sigacik
3 Χερεκί Hereke Χάρακας Χάρακας 7 Hereke(Duzce koyu)
4 Τσιφλίκ
5αρχ. Γερχαΐδαι-
Γεραΐστικος Λιμήν 8Gerhaidai Γερραΐδαι
6 Γκουρντεντζέ Gurdenje Godence
7 Ολαμίς Ulamis Λαμίσι 9 Λαμίσι 10 Ulamis
8 Μοναστήρι Manastir Manastir Μοναστηράκι Μοναστήρι
9 Υψηλή Hypsili Epsili Υψηλή 11 Ψηλή- Αψηλή Doganbey
10 Τεπετζίκ Tepedjik Tepecik Tepecik
11Μπεϊλάρ
ΚαγιουστάκBeyler
Μπεϊνέρι ήΜπεϊνέρεσες
Μπεϊνέρι 12 Beyler
12 Καβακλί Ντερέ Kavakly Dere Kavakly Dere Kavakdere Καβάντερες Καβάντερες Kavakdere
13 Παγιαμλί Payamly Payamly Payamlu Παγιαμλί Παγιαμλί Payamli
14 Ορτεμές 13 Ortemes Ortemes Urkmez Αρτεμίζι Αρτεμίζι 14 Urkmez
15 Τσελίν Μπουρούν 15 Tschelin Burun Tchelin Burun
16Χαδζί Φούτι 16,
νησίHadji Futi
Χατζηφούτη,νησί του Ξεγονίδη
Χατζηφώτη Esek
17 Ασπρονήσι Aspronisi Ασπρονήσι Kanli ada
18 όρμος Μαλκάτζας 17 Malkjar Malkaya
19 Ακρ. Μαλκάτζα Malkjar Μπαλκατζά
20 Παλαμούτι 18 Palamut 19 Palama Bahadir (Palamut)
21Μυών Νήσος
(Οβριόκαστρο 20)Ovriokastro
Ovriokastro,Myonnesos
22 ακρ. Υψηλή 21 Hypsili Makria akra Dogan bey burun
23νησίδα Ασπίς-
Ακρόνησος- Υψηλή 22 Hypsili Polemonisi , MakraDogan bey ada
Kanli
24 Κερθέμι Kerthemi
25 Λίτζα Σου Lidjasu Λίτσα/ Καρακότσα
26 Ξόνγκι 23 Xingi Kisik
26 τοπωνύμια στο χάρτη της Χ.Υ.Σ., 16 στο χάρτη 10 του Kiepert, 14 χωριά στον καζά Σιβρισαρίου 24
14 MIKPAΣIATIKH HXΩ, ΑΠΡΙΛΙΟΣ - ΜΑΪΟΣ - ΙΟΥΝΙΟΣ 2014
BIBΛΙΟγραφικά
ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΚΕΦΑΛΑΣΓλυκό κυδώνι
Η Κατίνα, η Δήμητρα κι οΒάγγος είναι τα παιδιά της εύ-πορης οικογένειας Δαδιώτη.Μεγαλώνουν ξέγνοιαστα στηόμορφη πόλη των Κυδωνιών,απέναντι από τις ακτές της Μυ-τιλήνης, στα παράλια της αρ-χαίας Αιολίδας, στην αυγή του20ού αιώνα. Η ζωή τους ακο-λουθεί την ήρεμη ρότα μιας γλυ-κιάς καθημερινότητας. Ώσπουόλα αλλάζουν. Οι Βαλκανικοίπόλεμοι και ο Α’ Παγκόσμιος θακλυδωνίσουν την όμορφη πολι-τεία και μαζί τη ζωή τους. Οι ελ-πίδες της απελευθέρωσης και οξεριζωμός θα χαραχθούν βα-θιά μέσα στις παιδικές τουςκαρδιές και το παράπονο τωνχαμένων πατρίδων θα τους ακο-λουθεί μέχρι τα βαθιά γεράμα-τα. Ένα οικογενειακό, ιστορικόμυθιστόρημα που μας σεργιανί-ζει στα σοκάκια του Αϊβαλιούμέσα από την οπτική μιας οικο-γένειας που παρασύρθηκε απότη δίνη των γεγονότων που οδή-γησαν στην αιματηρή Μικρα-σιατική καταστροφή. Ένα ταξί-δι στις Κυδωνίες, την Πόλη καιτη Μυτιλήνη των αρχών του20ού αιώνα, στα ήθη και τα έθι-μα μιας όχι και τόσο μακρινήςεποχής.
Εκδόσεις «Τσουκάτου»ISBN: 978-960-7922-72-4Τιμή (χωρίς ΦΠΑ): 13 €Σελίδες: 342Διαστάσεις: 14 Χ 21
■ Η Μνήμη του Συλλόγου Μι-κρασιατών Νομού Καβάλας
Κυκλοφόρησε το 15ο φύλλο(τχ. Μαΐου 2014) της Μνήμης,περιοδικής έκδοσης του Συλ-λόγου Μικρασιατών Νομού Κα-βάλας Μνήμη Μ. Ασίας. Το πρω-τοσέλιδο άρθρο του ΚυριάκουΛυκουρίνου, με τον τίτλο «Πριν100 χρόνια... Μια αγνοημένηεπέτειος» και το κείμενο τουΔημήτρη Θωμαδάκη «Οι σφαγέςτης Φώκαιας και ο Félix Sarti-aux», σηματοδοτούν το αφιέ-ρωμα του έγκριτου περιοδικούγια το μεγάλο Διωγμό του 1914- 1918.
Στο ίδιο τεύχος ο αναγνώ-στης θα βρει και κείμενα ποικί-λης θεματολογίας: • Το τζαμίτου Ιμπράημ πασά της Καβάλαςκαι η μετατροπή του σε χριστια-νική εκκλησία του Αγίου Νικολά-ου • Ο θάσιος πρακτικός θερα-πευτής Γυμνάσιος Λαυριώτηςκαι η φαρμακευτική χρήση τωνβοτάνων • Κωνσταντινούπολη1964, οι Απελάσεις των Ελλήνωνυπηκόων • Σχέσεις Γηγενών καιΠροσφύγων: Η δύσκολη συνύ-παρξη στο Παλιοχώρι του Παγ-γαίου • Οι πόλεις της Μικρα-σίας: Σμύρνη (1ο) • Κέντρο Μι-κρασιατικών Σπουδών: Κιβωτόςπροσφυγικής Μνήμης • Το Προ-σκύνημα στους Αγίους Τόπους –Χατζής και Χατζηλίκι • Οι προ-σφυγικές μας κοινότητες. Ακρο-πόταμος του Παγγαίου • Καβα-
λιώτικες μουσικές φαμίλιες. ΟιΚουλαξίζηδες • Τα μάρμαρατης Παναγιάς στο Μοσχονήσι •Τα ορφανά της ΑμερικανικήςNear East Relief και η οδύσσειατου 8χρονου Θεοδόση: από τηΒιθυνία στη Χρυσούπολη • Προ-σφυγικά Πόντου – Μαρτυρίεςπροσφυγιάς • Επίσης βιβλιο-κρισίες, μικρά κείμενα και ση-μειώματα για επίκαιρα και επε-τειακά θέματα, για το «ΜουσείοΠροσφυγικού Ελληνισμού» (δω-ρεές κειμηλίων και αρχειακούυλικού, επισκέψεις, εκπαιδευτι-κά παιχνίδια κ.ά.), για τις εκδη-λώσεις και δραστηριότητες τουΣυλλόγου και των επιμέρουςτμημάτων του κ.ά.
Για επικοινωνία: Σύλλογος Μι-κρασιατών Ν. Καβάλας, Πολιτι-στικό κέντρο «Πυθαγόρας», 7ηςΜεραρχίας 1, 654 03 Καβάλα,Τηλ.: 2510 243508, e-mail:[email protected]. Υπεύ-θυνος έκδοσης: Μανώλης Ζα-
χαρόπουλος. Υπεύθυνος ύλης -σύνταξης: Κυριάκος Λυκουρί-νος. Η ετήσια συνδρομή στηΜνήμη είναι δέκα (10) ευρώ.
■ Τα Νέα μας του ΣυλλόγουΜικρασιατών Σκάλας ΛουτρώνΛέσβου
Κυκλοφόρησε το 20ό τεύχοςτου περιοδικού Τα Νέα μαςπου εκδίδει ο Σύλλογος Μι-κρασιατών Σκάλας ΛουτρώνΛέσβου «Το Δελφίνι».
Στις 16 σελίδες του θα βρεί-τε κείμενα για τα τραγικά γε-γονότα που συνέβησαν το 1914στη Φώκαια, από το βιβλίο Ερυ-θραία. Ένας ευλογημένος μι-κρόκοσμος στην καρδιά τηςΙωνίας της Μαριάννας Κορο-μηλά και του Θοδωρή Κοντάρα,καθώς και από το βιβλίο - λεύ-κωμα με τον τίτλο FHOCEE1913 - 1920. Le temoignagede Felix Sartiaux. Την τελευταίασελίδα του περιοδικού κοσμείμεγάλη φωτογραφία του αγάλ-ματος της Μικρασιάτισσας Μά-νας στoν προσφυγικό συνοικι-σμό της Επάνω Σκάλας στηΜυτιλήνη.
Το περιοδικό εκδίδεται τοΔεκέμβριο κάθε χρόνου, στέλ-νετε στα μέλη του Συλλόγουδωρεάν. Φέτος κατ’ εξαίρεση,εκδόθηκε και η τρέχουσα επε-τειακή έκδοση λόγω της συ-μπληρώσεως 100 ετών από τοΔιωγμό του 1914.
Αφιέρωμα στον Α’ Διωγμό (1914 - 1918)
ΠΕΡΙΟΔΙΚΕΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ
ΒΙΒΛΙΑ ΠΟΥ ΛΑΒΑΜΕ• Κώστας Γ. Μίσσιος, Και άλλοι
Μυτιληνιοί λόγιοι και λογοτέ-
χνες. Συμβολή στην ιστορίατης λεσβιακής γραμματείας,τομ. ΙΓ’, εκδ. «Πιττακός», Αθή-να 2008.
• Κώστας Γ. Μίσσιος, Ο Λε-
σβιακός Τύπος και οι δημι-
ουργοί του (24 Αυγούστου 1864
- 31 Μαρτίου 2008). Συμβολήστην ιστορία της λεσβιακήςγραμματείας, τομ. ΙΕ’, εκδ.«Πιττακός», Αθήνα 2009.
• Κώστας Γ. Μίσσιος, Λεσβιακό
Τρίπτυχο. Συμβολή στην ιστο-
ρία της λεσβιακής γραμματεί-ας, τομ. ΙΣΤ’, εκδ. «Πιττακός»,Αθήνα 2011.
• Βίκτωρ Νέτας, Ο νοσταλγός
της Πόλης Παύλος Παλαιολό-
γος. Μια ζωή με παστρικά χέ-
ρια, εκδ. «Τσουκάτου», 2013. • Ιωάννα Ψαροπούλου - Δόκου,
Ζάππειον Παρθεναγωγείον
Κωνσταντινουπόλεως 1875 -
2004, εκδ. «Τσουκάτου», 2014.• Γρηγόρη Κριμπά, Μανώλης
Ναυπλιώτης. Οι αγώνες ... και
η αγωνία του ..., Καλαμάτα2011.
• Ιωάννης Χρ. Ιακωβίδης, Κων-
σταντινουπολίτες - Αιγυπτιώτες
- Μικρασιάτες και Πόντιοι στην
Ελλάδα. Πριν και μετά την
άφιξη. Ταυτότητα - ένταξη,εκδ. εφημ. «Τα Νέα» 2013.
• Ιωάννης Ν. Καλιοντζής, Περί
φύσεως. Ιώνων διδασκαλία.
(Δεύτερη έκδοση), Αθήνα 2014. • Στάθη Ηλ. Παρασκευόπουλου,
Το χρονικό παρουσίασης του
βιβλίου «Η Παιδαγωγική Ακα-
δημία Ρόδου» (1947-1991),
(Του Ιωάννη Καλιοντζή), Αθή-να 2014.
ΤΗΝ Κυριακή, 15 Ιου-νίου 2014, η Ένωση Σμυρ-ναίων πραγματοποίησεημερήσια εκδρομή στοΝαύπλιο, την όμορφηπόλη της Αργολίδας μετην πανάρχαια ιστορία καιτις άπειρες προκλήσεις.
Ο πρώτος σταθμός τηςπορείας μας όμως ήταν ηΝέα Κίος, όπου ο φιλόξε-νος Μορφωτικός Σύλλο-γος, διά του παραστατι-κότατου Επίτιμου Προέ-δρου του κ. Γιώργου Μα-νινή, μας ξενάγησε στογεμάτο αναμνήσεις από
την Κίο της Μ.Ασίας Λαο-γραφικό Μουσείο της Πό-λης και στην εκκλησία τηςΘεομάνας, όπου προσκυ-νήσαμε τη μοναδική εικό-να της Παναγίας- Θεομά-νας και τις τρεις ακόμη ει-κόνες που έφεραν μαζίτους οι πρόσφυγες, ότανξεριζώθηκαν από τα χώ-ματα της γης της Βιθυ-νίας.
Γεμάτοι συγκίνηση απότο ταξίδι της μνήμης καιτης φαντασίας στα ιεράμικρασιατικά παράλια,φθάσαμε στο Ναύπλιο,
όπου επισκεφθήκαμε άλ-λοι την έκθεση της Πινα-κοθήκης με τις εντυπω-σιακές θαλασσογραφίες,άλλοι το ΛαογραφικόΜουσείο, κάποιοι το Πο-λεμικό Μουσείο (την πρώ-τη Σχολή Ευελπίδων τηςνεότερης Ελλάδας). Όλοιπάντως τιμήσαμε τα φα-γητά και τις λιχουδιές τηςπόλης και, όταν το βράδυεπιστρέψαμε στην έδραμας, είχαμε κάθε λόγο νανιώθουμε ευχαριστημένοιαπό τη γλυκιά ταλαιπωρίαμας.
MIKPAΣIATIKH HXΩ, ΑΠΡΙΛΙΟΣ - ΜΑΪΟΣ - ΙΟΥΝΙΟΣ 2014 15
Με αφορμή τις φήμες που κυκλοφόρησαν για τη μετα-
τροπή της Αγίας Σοφίας της Πόλης σε μουσουλμανι-
κό τέμενος από την Οικουμενική Ομοσπονδία Κωνσταντι-
νουπολιτών (Οι.Ομ.Κω.) εκδόθηκε η ακόλουθη ανακοίνωση:
Το Δ.Σ. της Οι.Ομ.Κω., έχοντας υπόψη τις δημοσιογρα-
φικές πληροφορίες και ενέργειες κυβερνητικών βουλευτών
της Τουρκίας για την εκ νέου μετατροπή του Ναού της του
Θεού Σοφίας Κωνσταντινουπόλεως σε τέμενος, αισθάνεται
την ανάγκη να εκφράσει για ακόμη μια φορά, όπως το έχει
κάνει ενώπιον των Αρχών της Τουρκίας και των Διεθνών Ορ-
γανισμών τα τελευταία χρόνια, ότι αποτελεί πράξη ύψιστης
παραβίασης των θρησκευτικών ελευθεριών και μη σεβασμού
άλλων θρησκειών και πολιτισμών η μετατροπή εκκλησιών που
κατά την Οθωμανική περίοδο είχαν μετατραπεί σε τεμένη και
ενώ λειτουργούν σήμερα ως μουσεία, επιτρέποντας να τα επι-
σκέπτονται όλοι. Καλούμε την Κυβέρνηση της Τουρκίας να
αναλογιστεί τις ευθύνες της που φέρει προς όλη την αν-
θρωπότητα και να απορρίψει τις προτάσεις που στερούνται
λογικής και είναι άκρως αντίθετες στην αλληλοκατανόηση των
θρησκειών, που είναι το μείζον ζητούμενο σήμερα από όλη
την ανθρωπότητα. Συνθηματικές ενέργειες, από οποιαδήποτε
κατεύθυνση κι αν έρχονται για την εκμετάλλευση της Αγίας
Σοφίας για αλλότριους σκοπούς αλλά και επίκληση του δι-
καιώματος που πηγάζει από την κατάκτηση είναι αναχρονι-
στικές και απαράδεκτες. Τεκμηριωμένοι δε επιστημονικοί λό-
γοι συνηγορούν υπέρ της διατήρησης των μνημείων αυτών,
που όντως αποτελούν παγκόσμια πολιτισμική κληρονομιά της
ανθρωπότητας, ως μουσεία. Επίσης, ως Δ.Σ. δηλώνουμε ότι
συμφωνούμε απόλυτα με τα δηλωθέντα από την Α.Θ.Π. τον
Οικουμενικό μας Πατριάρχη ότι πρέπει η Αγία Σοφία να πα-
ραμείνει μουσείο και, σε περίπτωση που τεθεί θέμα της λει-
τουργίας της ως λατρευτικού χώρου, να λειτουργήσει ως εκ-
κλησία που είχε αναγερθεί τον 6ο αιώνα μ.Χ.
Η ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΗ ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΙΤΩΝ
Για τη μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε μουσουλμανικό τέμενος
ΜΕ ΤΗΝ ΕΝΩΣΗ ΣΜΥΡΝΑΙΩΝ
Εκδρομή στη Ν. Κίο και το Ναύπλιο
Ειδήσεις από την Ένωση ΑϊδινιωτώνΓΙΑ πρώτη φορά, ύστερα από 95
χρόνια από τη Μικρασιατική Καταστρο-φή, η Ένωση Αϊδινιωτών Μ. Ασίας είναιγεγονός! Με απόφαση του Ειρηνοδι-κείου Καλλιθέας αναγνωρίσθηκε επί-σημα η σύσταση του σωματείου και,μέσα στα χρονικά όρια τα οποία προ-βλέπονται από τη νομοθεσία, θα συ-νέλθει η Γεν. Συνέλευση των μελών τουπροκειμένου να προκύψει το πρώτο αι-ρετό Διοικητικό Συμβούλιο του νεοσύ-στατου φορέα των Αϊδινιωτών.
Το γεγονός της σύστασης του νέου
συλλόγου γιορτάστηκε πανηγυρικά,στις αρχές Ιουνίου, με συνεστίαση για ταιδρυτικά μέλη της Ένωσης, η οποίαπραγματοποιήθηκε στο παραλιακό κέ-ντρο «Ζέρβας» της Γλυφάδας.
Πρόσφατα, εξάλλου, με πρωτοβου-λία της προσωρινής Διοικούσας Επι-τροπής της Ένωσης Αϊδινιωτών τελέ-στηκε, στον ιστορικό Ι. Ναό της Ζωο-δόχου Πηγής της οδού Ακαδημίας, επι-μνημόσυνη δέηση για τα θύματα της με-γάλης σφαγής των Ελλήνων του Αϊδινί-ου το 1919.
NEEΣ ΔΙΟΙΚΗΣΕΙΣ Μετά από εκλογές που πραγματοποιήθηκαν στις 5
Μαρτίου 2014 στο σωματείο Ένωση Κάτω Πανα-γιάς Μ. Ασίας, το νέο Διοικητικό Συμβούλιο απο-τελoύν οι: Άγγελος Κλειδάς (πρόεδρος), ΣτράτοςΠαραδιάς (αντιπρόεδρος), Δημήτρης Παντέλας(γεν. γραμματέας), Δημήτριος Κωστιδάκης (τα-μίας) και οι Νίκος Τόμπρος, Διονυσία Μιχαηλίδου,Γεώργιος Πουλημένος, Μαρία Παπάζογλου - Ξυ-νού, Χριστόφορος Δημητρίου (μέλη). Η «Ένωση των απανταχού εκ Κάτω Παναγιάς Μι-κράς Ασίας», όπως είναι η πλήρης επωνυμία τουσυλλόγου, εδρεύει στην Αθήνα (οδός Βερανζέρου5, 5ος όροφος, ΤΚ 106 77). Τηλέφ. επικοινωνίας:6977288493 και 6987123073. Η ηλεκτρονική διεύ-θυνση είναι: [email protected]
Το νέο Διοικητικό Συμβούλιο της ΠανελλήνιαςΟμοσπονδίας Μικρασιατικών Σωματείων(Π.Ο.Μ.Σ.), που προέκυψε από τις αρχαιρεσίεςτης 29ης Μαρτίους ε.έ., συγκροτήθηκε σε σώμαμε την ακόλουθη σύνθεση:Πρόεδρος: Ευθύμιος Ν. Αρζόγλου.Αντιπρόεδρος:Θεοδόσιος Καδόγλου. Γεν. Γραμματέας: Ζωή Βα-λασάκη. Ταμίας: Αντώνιος Ρήγας. Ειδ. Γραμματέας:Γεώργιος Καζάνας. Αναπλ. Ταμίας: Νικολέτα Καλί-τσου. Υπευθ. Δημοσίων Σχέσεων: ΚωνσταντίνοςΙσαακίδης.
ΔΩΡΕΕΣ• Εις μνήμην των γονέων της ΛΑΜΠΡΟΥ και ΜΕΛ-
ΠΟΜΕΝΗΣ ΑΘΗΝΑΚΗ, το γένος Αχιλλέα Καρα-γιαννίδη, η κ. Χρυσάνθη Αθηνάκη κατέθεσε 100 ευ-ρώ υπέρ των σκοπών της Ενώσεως Σμυρναίων.
• Εις μνήμην ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ και ΑΝΝΑΣ ΚΙΛΙΣΜΑΝΗ,το γένος Ορφανίδου, η κ. Χρυσάνθη Αθηνάκη κα-τέθεσε 100 ευρώ υπέρ των σκοπών της ΕνώσεωςΣμυρναίων.
• Εις μνήμην ΕΛΙΣΑΒΕΤ ΠΑΥΛΙΔΟΥ, η κ. Μαρία Βαϊ-άννη κατέθεσε 100 ευρώ υπέρ των σκοπών τηςΕνώσεως Σμυρναίων.
16 MIKPAΣIATIKH HXΩ, ΑΠΡΙΛΙΟΣ - ΜΑΪΟΣ - ΙΟΥΝΙΟΣ 2014
Σ τις 5 Απριλίου 2014 πραγμα-τοποιήθηκε στην αίθουσα εκ-
δηλώσεων της Ενώσεως Σμυρναί-ων, στην οδό Καρύτση 3, η τακτι-κή Γενική Συνέλευση των μελώντου σωματείου με θέματα Η.Δ. τηνέκθεση πεπραγμένων του Διοικη-τικού Συμβουλίου, τον οικονομικόαπολογισμό για το έτος 2013 καιτην έγκριση του προϋπολογισμούγια το έτος 2014.
Τις εργασίες της Συνελεύσεωςδιηύθυνε ο πρόεδρος του Δ.Σ. κ.Ευάγγελος Τσίρκας. Τις άλλες θέ-σεις του προεδρείου της Συνελεύ-
σεως κατείχαν ο κ. Νίκος Βικέτος,ως αντιπρόεδρος, και ο κ. ΒασίληςΑθανασόπουλος, ως γραμματέας.
Μετά την ανάγνωση της έκθε-σης των πεπραγμένων από τον κ.Τσίρκα, που εγκρίθηκαν ομόφω-να, ο ταμίας κ. Νίκος Ισηγόνηςπαρουσίασε τον οικονομικό απο-λογισμό του 1913 και τον προϋπο-λογισμό του 2014 και ο ΔημήτρηςΜαργαρίτης διάβασε την έκθεσητων ελεγκτών για την οικονομικήδιαχείριση.
Ακολούθησε η υποβολή προ-τάσεων εκ μέρους των παρισταμέ-
νων για διοικητικά και οικονομι-κά θέματα του σωματείου. Στο τέ-λος της Συνεδρίασης ο κ. Ευάγγ.Τσίρκας έλαβε τον λόγο και ενη-μέρωσε τη Γενική Συνέλευση ότιπροτίθεται να υποβάλει την πα-ραίτησή του από τη θέση του προ-έδρου του Δ.Σ. της Ενώσεως καινα παραμείνει στη θέση του μέ-λους με προοπτική να βοηθήσει τονέο Δ.Σ.
Λόγω πληθώρας ύλης, η έκθε-ση των πεπραγμένων του Δ.Σ. θαδημοσιευτεί στο προσεχές φύλλοτηςεφημερίδας μας.
H Γεν. Συνέλευση της Ενώσεως Σμυρναίων
ΚΑΘΕ χρόνο και καλύτερα γιατους Μικρασιάτες της Καισαρια-νής και την αναβίωση του παρα-δοσιακού εθίμου του Κλήδονα. ΤηΔευτέρα το απόγευμα, κατά τοπρώτο μέρος του εθίμου, σχημα-τίστηκε πομπή που ακολούθησε ταντυμένα κορίτσια του Συλλόγου μεπαραδοσιακές ενδυμασίες. Σύμ-φωνα με το έθιμο τα ανύπαντρα
κορίτσια γέμισαν με «αμίλητο»νερό το κιούπι από πηγάδι πουβρίσκεται στην περιοχή του Σκο-πευτηρίου. Τα μέλη του Μικρα-σιατικού Συλλόγου χόρεψαν πα-ραδοσιακούς χορούς και απήγ-γειλαν τα γνωστά δίστιχα πουσχετίζονται με το έθιμο.Τα νεαρά κορίτσια έπειτα, συνέ-λεξαν στο πήλινο δοχείο «ριζικά-
ρια» από τους παρευρισκόμενουςκαι έτσι το δοχείο σκεπάστηκε μεκόκκινο ύφασμα και τοποθετήθη-κε στο χώρο, μέχρι την επόμενημέρα Τρίτη οπότε πραγματοποιή-θηκε η κεντρική εκδήλωση και τοάναμμα της φωτιάς στον προαύλιοχώρο του Μουσείου Εθνικής Αντί-στασης στο Σκοπευτήριο.
(ΠΗΓΗ: Mikrasiatis.gr)
O Κλήδονας της Καισαριανής είναι πάντα ξεχωριστός
ΕΥΘ. Ν. ΤΣΙΓΚΑΣ
Δημοτικός
Σύμβουλος
στο Μαρούσι
O δικηγόρος και μέλοςτης Ενώσεως Σμυρναίωνκ. Ευθύμιος Νικ. Τσίγκας,ο οποίος συμμετείχε γιαπρώτη φορά στις πρό-σφατες ΑυτοδιοικητικέςΕκλογές, ως υποψήφιοςΔημοτικός ΣύμβουλοςΑμαρουσίου με το συν-δυασμό «Μαρούσι - Αν-θρώπινη Πόλη» του δη-μάρχου Γιώργου Πατού-λη, πέτυχε να εκλεγεί,μετά τη νίκη που σημείω-σε ο συνδυασμός τού κ.Πατούλη.
O κ. Ευθύμιος Ν. Τσί-γκας γεννήθηκε στην Αθή-να το 1978.Η μητέρα του,Αλεξάνδρα Τσίγκα, έλκειτην καταγωγή της απότην Προύσα της Μ. Ασίαςκαι από το Σκούταρι τηςΚωνσταντινούπολης.
Ο κ. Τσίγκας είναι πτυ-χιούχος της Νομικής Σχο-λής Αθηνών με Μ.Δ.Ε.(master) στην Πολιτική Δι-κονομία. Ασκεί μάχιμη δι-κηγορία και διατηρεί δι-κηγορικό γραφείο στοΜαρούσι. Από νωρίς είχεαναπτύξει συνδικαλιστι-κή, κοινωνική και πολιτικήδράση.
Είναι παντρεμένος μετην Άννα Λύγουρη και κα-τοικεί στον Άγιο ΝικόλαοΑμαρουσίου.
Eίναι γεγονός ότι η προσπάθειαανάδειξης των ψηφίδων από
το πλούσιο ψηφιδωτό των Ελλή-νων και των Ελληνίδων που ζού-σαν στο οθωμανικό κράτος –τοοποίο άρχισε να καταρρέει στιςαρχές του 20ού αιώνα και τουοποίου η καταστροφή ολοκληρώ-θηκε το 1922-1923– βρίσκει συ-μπαραστάτες πολλούς κυρίως απότη νέα γενιά.
Νέοι προσφυγικής καταγω-γής 3ης και 4ης γενιάς, οι οποί-οι δεν έχουν περιοριστεί σταγνωστά. Δε μένουν μόνο στιςδιαπιστώσεις και, κυρίως, δενέχουν περιοριστεί σε μία στατι-κή αντιμετώπιση του προσφυγι-κού ζητήματος, δηλαδή φολκλόρκαι τέλος. Η καταγωγή για αυ-τούς είναι πολιτισμός, θέατρο,μουσική, αρχιτεκτονική, γα-στρονομία, είναι ιστορία του αρ-χαίου ελληνικού, του βυζαντι-νού και του νεοελληνικού πνεύ-
ματος, είναι παιδεία, είναι τομεγάλο ζήτημα της Γενοκτονίας.
Η ανάδειξη, διεθνώς, της υπό-θεσης της Γενοκτονίας είναι έναδείγμα της προσπάθειας ανάκτη-σης της ιστορικής και πολιτισμικήςταυτότητας των Ελλήνων και Ελ-ληνίδων προσφυγικής και μη κα-ταγωγής, αλλά και αγωνιστών γιατα ανθρώπινα δικαιώματα απόόλο τον κόσμο.
Γι’ αυτό, εκτός από τα ιστορικάγεγονότα που αφορούν τη Γενο-κτονία – για τα οποία τελευταίααναπτύσσεται μια συζήτηση αμφι-σβήτησής τους ακόμη και άρνησήςτους – το βιβλίο προτάσσει τα βα-σικά επιχειρήματα που αποδει-κνύουν την τέλεση της Γενοκτονίαςσε βάρος των Ελλήνων που ζούσανστο οθωμανικό κράτος.
Το βιβλίο του Φάνη Μαλκίδη,δρ κοινωνικών επιστημών και μέ-λους της Διεθνούς Ένωσης Ακα-δημαϊκών για τη μελέτη των Γενο-
κτονιών, με τον τίτλο Η Γενοκτονία
των Ελλήνων (Θράκη - Μ. Ασία -
Πόντος) σε μετάφραση ΤεχμινέΜαρτογιάν, Αρμενικό ΚρατικόΜουσείο - Ινστιτούτο για τη Γενο-κτονία, Ερεβάν - Αρμενία 2014, τοπρώτο για το ζήτημα αυτό στην αρ-μενική γλώσσα, αποτελεί συμβολήστην προσπάθεια ενίσχυσης καιανάδειξης του μαζικού εγκλήματοςτης Γενοκτονίας εναντίον των Ελ-λήνων από τους Νεότουρκους καιτους Κεμαλικούς.
Είναι μία ουσιαστική συνει-σφορά για την αναγνώριση της Γε-νοκτονίας των Ελλήνων, στη γλώσ-σα εκατομμυρίων θυμάτων που,όπως και οι Έλληνες, δολοφονή-θηκαν από τον ίδιο θύτη. Αυτή ηκοινή πορεία θανάτου Ελλήνωνκαι Αρμενίων στις αρχές του 20ούαιώνα γίνεται σήμερα, με τον κοι-νό αγώνα διεκδίκησης και ανα-γνώρισης, πορεία δικαίωσης καιανάστασης.
H Γενοκτονία των Ελλήνωνστην αρμενική γλώσσα
