ค ำน ำ¹€ล่ม1.pdf · ดนตร สากล 1 น จะเป นประโยชน สาหร บน กเร ยนหร อผท สนใจ เพ

หนวยท 1 การบนทกสญลกษณแทนเสยงดนตร

ค ำน ำ

แบบฝกเสรมทกษะ วชา ปฏบตการดนตรสากล 1 ศ31231 กลมสาระ การเรยนรศลปะ (ดนตร) ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 น ผจดท าไดสราง เปนสอการเรยนการสอนชนดหนงทมงหวงใหผเรยน หรอผทสนใจในเรองดนตรสากลไดศกษาระบบการบนทกโนตสากลเบองตน เครองหมาย และค าศพททใชในการบนทก บทเพลง จงหวะ และการแยกประเภทของจงหวะตางๆ บนไดเสยงเมเจอร ไมเนอร และโครมาตก ขนคเสยงรวมถงการพลกกลบของขนคเสยง แบบฝกทกษะนไดจดใหนกเรยนไดศกษาทฤษฎดนตรสากล โดยมใบความร ใหนกเรยน ไดศกษาเนอหาใบงานใหฝกคดและสงเกต และเฉลยค าตอบทพรอม ใหนกเรยนไดตรวจสอบความถกตอง ซงเปนการประเมนตนเองไดในทนท แบบฝกเสรมทกษะ วชา ปฏบตการดนตรสากล 1 น ผจดท าไดล าดบเนอหาออกเปน 6 เลม ดงน คอ เลมท 1 การบนทกสญลกษณแทนเสยงดนตร เลมท 2 เครองหมายก าหนดจงหวะ เลมท 3 เครองหมายแปลงเสยงและศพทสงคต เลมท 4 บนไดเสยง เลมท 5 ขนคเสยง เลมท 6 การเปลยนบนไดเสยง ผจดท าขอขอบคณ ทานผอ านวยการโรงเรยนครประชาสรรค ทเปนสวนหนง ในการท างานมา ณ โอกาสน และหวงเปนอยางยงวา แบบฝกเสรมทกษะ วชาปฏบตการดนตรสากล 1 น จะเปนประโยชนส าหรบนกเรยนหรอผทสนใจ เพอใชเปนพนฐาน ทจะสามารถไปศกษาในระดบสงตอไป และสามารถประยกตใชความรไปใช ในการเรยนวชาปฏบตดนตรแบบตาง ๆ ไดเปนอยางด สรพงษ ปนแกว


ค ำชแจง

แบบฝกเสรมทกษะ วชาปฏบตการดนตรสากล 1 น เปนสอการเรยนการสอน ซงประกอบดวยสาระส าคญ คอ 1. จดเปนรปเลมโดยแบงเนอหาของแบบฝกเสรมทกษะ ออกเปน 6 เลม เพอสะดวกในการจดกจกรรมการเรยนการสอน 2. จดกจกรรมการเรยนการสอนใหสอดคลองกบเนอหา 3. แบบฝกเสรมทกษะ แตละเลมใชเวลาเรยน 2 ชวโมง 4. เนอหาและใบงาน ในแตละเลมจะจดใหสอดคลองกบจดประสงคการเรยนร ทไดระบไว 5. เฉลยของแตละใบงานจะอยในหนาถดไป หวงเปนอยางยงวาแบบฝกเสรมทกษะ วชาปฏบตการดนตรสากล 1 น จะชวยอ านวยความสะดวกในการจดกจกรรมการเรยนการสอนของอาจารยและ ชวยนกเรยนใหไดเรยนรเนอหา ทฤษฎเพอน าไปสวธการปฏบตเครองดนตร ให มความเขาใจและสามารถทจะน าไปประยกตใชใหเปนประโยชนมากยงขน


สำรบญ

เรอง หนำ ค าแนะน าในการใชแบบฝกเสรมทกษะ 1 แบบทดสอบกอนเรยน 2 กระดาษค าตอบแบบทดสอบกอนเรยน 5 เฉลยแบบทดสอบกอนเรยน 6 เลมท 1 เรองการบนทกสญลกษณแทนเสยงดนตร 7 สาระส าคญ 8 จดประสงคการเรยนร 9 ใบความรท 1 10 ใบงานท 1 28 เฉลยใบงานท 1 29 ใบความรท 2 30 ใบงานท 2 44 เฉลยใบงานท 2 45 แบบทดสอบหลงเรยน ประจ าเลมท 1 46 กระดาษค าตอบแบบทดสอบหลงเรยน 49 เฉลยแบบทดสอบหลงเรยน 50 บรรณานกรม 51

หนา 1


ค าแนะน าในการใชแบบฝกเสรมทกษะ

เรอง การบนทกสญลกษณแทนเสยง

1. ท าขอสอบกอนเรยนจ านวน 10 ขอ

2. ท ากจกรรมตามค าสงและอานใบความร เรอง การบนทกสญลกษณแทน

เสยงดนตร และอานค าถามในใบงานแลวตอบค าถามลงในกระดาษค าตอบ จากนนตรวจค าตอบ เพอทราบผลไดในทนท

3. ศกษาสรปบทเรยนใหเขาใจ

4. หมนฝกฝนและปฏบตจนช านาญ

5. ไมเขาใจกลบไปศกษาจากใบความรใหมจนเขาใจ

6. ท าแบบทดสอบหลงเรยนประจ าเลมและตรวจค าตอบจากเฉลย แลวบนทกคะแนนทไดไว เพอทราบผลการเรยนและการพฒนา

หนา 2


แบบทดสอบกอนเรยน

ประจ าเลมท 1 การบนทกสญลกษณแทนเสยงดนตร ค าสง ใหนกเรยนท าเครองหมายกากบาท (X) ในกระดาษค าตอบ หนาขอทนกเรยนเหนวาถกทสดเพยงขอเดยว 1. เสนทอยเหนอหรอใตบนบรรทด 5 เสนเรยกวาเสนอะไร ? ก.เสนเลก

ข.เสนนอย ค.เสนใหญ

ง.เสนเสยง

2. จากรป คอ โนตตวใด ? ก. ตวเขบต 1 ชน ข. ตวด า ค.ตวขาว ง. ตวกลม

3. ขอใดลกษณะตวหยดของ “ตวหยดตวด า” ?

ก. ข. ค. ง.

หนา 3


4. “โนตตวกลม” มคาเทากบโนตในขอใด ?

ก. x + h ข. e + h

ค. q + h ง. h + h

5. สญลกษณในขอใด แทนการเคาะจงหวะของ ? ก. ข. ค. ง.

6. โนตตวขาวประจด ( h . ) มคาเทากบโนตในขอใด ?

ก. h + x ข. h + e

ค. h + q ง. h + h

หนา 4


7. บรรทด 5 เสน เรมนบเสนท 1 จากเสนใด ? ก. เรมนบจากเสนใดกได ข. เสนทอยตรงกลาง ค. เสนทอยดานบนสด ง. เสนทอยดานลางสด

8. กญแจประจ าหลก มกชนด ? ก. 2 ชนด ข. 3 ชนด ค. 4 ชนด ง. 5 ชนด

9. จากรป เปนสญลกษณของกญแจประจ าหลกใด ? ก. กญแจซอล ข. กญแจฟา ค. กญแจโดอลโต ง. กญแจโดเทเนอร

10. โนตเสยงซอล ( G ) คาบเสนทเทาใดของบรรทด 5 เสนทใชกญแจ ประจ าหลกซอล ? ก. บรรทดเสนท 1 ข. บรรทดเสนท 2 ค. บรรทดเสนท 3 ง. บรรทดเสนท 4

หนา 5


กระดาษค าตอบ เรอง การบนทกสญลกษณแทนเสยงดนตร

ชอ – สกล......................................................................ชน................เลขท..........

ขอ ก ข ค ง 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

หนา 6


เฉลยแบบทดสอบกอนเรยน

ประจ าเลมท 1 เรองการบนทกสญลกษณแทนเสยงดนตร

1. ข

2. ข

3. ค

4. ง

5. ข

6. ค

7. ง

8. ค

9. ก

10. ข

หนา 7


เลมท 1

เรองการบนทกสญลกษณ

แทนเสยงดนตร

หนา 8


สาระส าคญ

1. ตวโนตทใชในปจจบนสวนมาก คอ โนตตวกลม โนตตวขาว โนตตวด า

โนตเขบต 1 ชน และตวเขบต 2 ชน สวนโนตตวอน ๆ จะนยมใชนอยกวา

2. กญแจประจ าหลกทใชสวนมาก คอ กญแจประจ าหลกซอลและกญแจฟา

3. โดยทวไปแลวการเขยนบนทกตวโนตและตวหยด ตองเขยนบนทกให นบจงหวะไดชดเจนและอานงายทสด

4. การบนทกตวโนตทมหาง จะถอหลกเกณฑโดยใชเสนท 3 ของ

บรรทด 5 เสนเปนหลก กลาวคอ เมอหวตวโนตอยต ากวาเสนท 3 ใหลากหางขนขางบน หากตว โนตทอยสงกวาเสนท 3 ใหมหาง

ชลงดานลางเปนเสนตรง และความยาวของหางตวโนตจะตองยาว

พอประมาณเทากบระยะขนค 8 ของโนตตวนน

หนา 9


จดประสงคการเรยนร วชานมงหวงใหนกเรยนมความร ความเขาใจหลกวชาปฏบตการดนตรสากล 1 เพอใหนกเรยนมความสามารถ ดงน 1. นกเรยนบอกชอ ลกษณะตวโนตและตวหยดไดถกตอง 2. นกเรยนบอกคาและความแตกตางของตวโนตและตวหยดไดถกตอง 3. นกเรยนบอกคาตวโนตทประจดและโยงเสยงไดถกตอง 4. นกเรยนบอกลกษณะและการนบเสนบนบรรทด 5 เสนไดถกตอง 5. นกเรยนบอกลกษณะเสนนอย การเตมเสนนอยและการนบจ านวน เสนนอยไดถกตอง 6. นกเรยนสามารถใชกญแจประจ าหลกเพอบนทกตวโนตไดถกตอง 7. นกเรยนสามารถบนทกตวโนตลงบนบรรทด 5 เสนไดถกตอง

หนา 10


ใบความรท 1

เรอง ทฤษฎโนตสากล

ดนตร คอ การจดเสยงอยางมระบบ เปนการจดเสยงในกรอบของ ระยะเวลาและมความสมพนธกน เสยงทใชในดนตรจะขนอยกบขอตกลง หรอความนยมในวฒนธรรมหนง ๆ ทมความพยายามทจะใชสญลกษณกบ ระดบเสยงตาง ๆ นานมาแลว เชน ญปน จน เกาหล อนเดย ทใชตวเลขหรอ อกษรแทนเสยง แตทางดานตะวนตกแรก ๆ จะใชตวอกษร ตอมากเปลยนมา ใชตวโนตสเหลยมแทนคาของเสยง ใชเสนแสดงจ านวนสายของเครองสาย และต าแหนงนวกดดวยตวเลขหรอสญลกษณอน และไดมการเพมสญลกษณ ตาง ๆ พฒนาเรอยมา จนกระทงครสตศตวรรษท 17 จงกลายเปนสญลกษณ ตวโนตทใชในปจจบน

หนา 11


โนตสากล มองคประกอบหลกดงน

1. ตวโนต

2. ตวหยด

3. บรรทด 5 เสน 4. กญแจประจ าหลก

5. เครองหมายก าหนดจงหวะ

6. เครองหมายแปลงเสยง

7. ศพทสงคต

หนา 12


ตวโนต ( NOTE )

“ตวโนต” ( NOTE ) เปนสญลกษณทางดนตรทบนทกแทน ความสน – ยาว ของเสยงดนตร สญลกษณทางดนตรทเรยกวา “ตวโนต” ทเราจะศกษาในทน ม 5 ชนด คอ

ลกษณะตวโนต ชอเรยกภาษาไทย องกฤษ อเมรกน

w ตวกลม SEMIBREVE WHOLE NOTE

h หรอ H ตวขาว MINIM HALF NOTE

q หรอ Q ตวด า CROTCHET QUARTER NOTE

e หรอ E ตวเขบตหนงชน QUAVER EIGHT NOTE

x หรอ X ตวเขบตสองชน SEMI QUAVER SIXTEENTH NOTE

ขอสงเกต ลกษณะโนต h q e x ถาหวโนตอยขางลางของบรรทด

เสนท 3 หางของตวโนตจะเปนเสนตรงจะอยทางขวามอและชขน

ถาหวโนตจะอยขางบน ของบรรทดเสนท 3 หางของตวโนตจะเปน

เสนตรงจะอยทางซายมอและชลง

หนา 13


การเทยบคาความยาวของเสยงตวโนต

นกเรยนลองสงเกตจาก ตารางดงตอไปน

ตาราง 1 การเปรยบเทยบคาความยาวของเสยงตวโนต

ลกษณะตวโนต คาเปรยบเทยบ เสนสมมตความยาวของ

เสยงตวโนต

w มความยาวเปน 4 เทาของตวด า

h มความยาวเปน 2 เทาของตวด า

q หนงในสของตวกลม

e หนงในแปดของวกลม

x หนงในสบหกของตวกลม

หนา 14


แผนภมการกระจายตวโนตออกเปนตวโนตตาง ๆ

โดยยดโนตตวกลมเปนหลก

( มคาอตราจงหวะสมมตของโนตตวกลมเทากบ 4 จงหวะ ) ตวกลม 1 ตว เทากบ 4 จงหวะ

ตวขาว 1 ตว เทากบ 2 จงหวะ

ตวด า 1 ตว เทากบ 1 จงหวะ

ตวเขบต 1 ชน 1 ตว เทากบ 1/2 จงหวะ

ตวเขบต 2 ชน 1 ตว เทากบ 1/4 จงหวะ

ภาพท 1 การกระจายตวออกเปนตวโนตตางๆ

ทมา (สภทรชย กระสนหอม,2554)

สรป นกเรยนจะสงเกตไดวา จากแผนภมกระจายตวโนตออกเปนตวโนตตาง ๆ โดย ยดโนตตวกลมเปนหลก ( มคาอตราจงหวะสมมตของโนตตวกลมเทากบ 4 จงหวะ )

หนา 15


วธการเคาะจงหวะ

จงหวะ 1 จงหวะประกอบดวย ขาลง และ ขาขน เพราะฉะนนการนบ 1 จงหวะ จะมคาเทากบ

โนตตวกลมหนงตว มความยาวเทากบ 4 จงหวะ ดงรปภาพการเคาะจงหวะดานลาง

w =

จงหวะท 0 1 2 3 4

โนตตวขาวหนงตว มความยาวเทากบ 2 จงหวะ ดงรปภาพการเคาะจงหวะดานลาง

h =

จงหวะท 0 1 2

หนา 16


โนตตวด าหนงตว มความยาวเทากบ 1 จงหวะ ดงรปภาพการเคาะจงหวะดานลาง

Q =

จงหวะท 0 1

โนตตวเขบตหนงชนหนงตว มความยาวเทากบ 1/2 จงหวะ ดงรปภาพการเคาะจงหวะดานลาง

e =

จงหวะ 1/2

โนตตวเขบตหนงชนหนงตว มความยาวเทากบ 1/2 จงหวะ ดงรปภาพการเคาะจงหวะดานลาง

x =

จงหวะ 1/4

หนา 17


คาของตวโนต ดคาของตวโนตดงแผนภาพทปรากฏ

โนตตวกลม 1 ตว เทากบ โนตตวขาว 2 ตว

w = h h

โนตตวกลม 1 ตว เทากบ โนตตวด า 4 ตว

w = q q q q

โนตตวกลม 1 ตว เทากบ โนตตวเขบต 1 ชน 8 ตว

w = e e e e e e e e

โนตตวกลม 1 ตว เทากบ โนตตวเขบต 2 ชน 16 ตว

w = x x x x x x x x x x x x x x x x x

โนตตวขาว 1 ตว เทากบ โนตตวด า 2 ตว

h = q q

หนา 18


โนตตวขาว 1 ตว เทากบ โนตตวเขบต 1 ชน 4 ตว

h = e e e e

โนตตวขาว 1 ตว เทากบ โนตตวเขบต 2 ชน 8 ตว

h = x x x x x x x x

โนตตวด า 1 ตว เทากบ โนตตวเขบต 1 ชน 2 ตว

Q = e e

โนตตวด า 1 ตว เทากบ โนตตวเขบต 2 ชน 4 ตว

Q = x x x x

หนา 19


ตวหยดของตวโนต ( Rest )

“ตวหยด” ( REST ) เปนสญลกษณทางดนตรทบนทกแทน ความสน – ยาว ของความเงยบ สญลกษณทางดนตรทเรยกวา “ตวหยด” ทเราจะศกษาในทน ม 5 ชนด คอ

ลกษณะตวหยด ชอเรยกภาษาไทย องกฤษ อเมรกน

ตวหยดตวกลม SEMEIBREVE REST WHOLE NOTE REST

ตวหยดตวขาว MINIM REST HALF NOTE REST

ตวหยดตวด า CROTCHET REST QUARTER NOTE REST

ตวหยดตวเขบตหนงชน QUAVER REST EIGHT NOTE REST

ตวหยดตวเขบตสองชน SEMI QUAVER REST SIXTEENTH NOTE REST

ใหนกเรยนสงเกตลกษณะตวหยด

หนา 20


คาเปรยบเทยบระหวาง ตวโนต กบ ตวหยด

ตวโนต ตวหยด

w

h หรอ H

q หรอ Q

e หรอ E

x หรอ X

หนา 21


คาของตวโนต

ดคาของตวหยดดงแผนภาพทปรากฏ

ตวหยดตวกลม 1 ตว เทากบ ตวหยดตวขาว 2 ตว

=

ตวหยดตวกลม 1 ตว เทากบ ตวหยดตวด า 4 ตว

=

ตวหยดตวกลม 1 ตว เทากบ ตวหยดตวเขบต 1 ชน 8 ตว

=

หนา 22


ตวหยดตวกลม 1 ตว เทากบ ตวหยดตวเขบต 2 ชน 16 ตว

=

ตวหยดตวขาว 1 ตว เทากบ ตวหยดตวด า 2 ตว

=

ตวหยดตวขาว 1 ตว เทากบ ตวหยดตวเขบต 1 ชน 4 ตว

=

ตวหยดตวขาว 1 ตว เทากบ ตวหยดตวเขบต 2 ชน 8 ตว

=

ตวหยดตวด า 1 ตว เทากบ ตวหยดตวเขบต 1 ชน 2 ตว

=

ตวหยดตวด า 1 ตว เทากบ ตวหยดตวเขบต 2 ชน 4 ตว

=

หนา 23


การเพมคาตวโนต การเพมคาตวโนต สามารถกระท าได 2 วธ

คอ 1. การโยงเสยงตวโนต เมอใชเครองหมายโยงเสยงโยงโนตสองตวเขา ดวยกน คาความยาวของเสยงตวโนตนนจะเพมขนเทากบโนตสอง ตวรวมกน ซงจะอยในหองเพลงเดยวกนหรอคนละหองเพลงท ตดกนกได ในกรณ โยงเสยงตวโนตทเปนระดบเสยงเดยวกน เรยกวา “โยงเสยง” (Tie) โดยมสญลกษณ หรอ เปนสญลกษณของเครองหมาย

โยงเสยง เชน

โนตตวขาว 2 ตว และมเครองหมายโยงเสยง มคาเทากบ โนตตวกลม 1 ตว ดงรปภาพดานลาง

เทากบ โนตตวด า 2 ตว และมเครองหมายโยงเสยง มคาเทากบ โนตตวขาว 1 ตว

ดงรปภาพดานลาง

เทากบ

โนตตวเขบต 1 ชน 2 ตว และมเครองหมายโยงเสยง มคาเทากบ โนตตวด า 1 ตว ดงรปภาพดานลาง

เทากบ

หนา 24


2.การประจดตวโนต

การประจดตวโนต ตวโนต ตวใดกตามทประจดดานหลงของตวโนตนน จดจะมคาเพมขนเปนครงหนงของตวโนตทอยดานหนาจดนน เชน

โนตตวกลมประจด 1 จด จดจะมคาเพมขนเปนครงหนงของโนตตวกลม กคอ โนตตวขาว และการปฏบตตองปฏบตเสยงรวมกนทงคาของตวโนต

และคาของจดโดยไมหยด ดงรปภาพดานลาง

(สมมตวาก าหนดคาใหโนตตวกลมมคาเทากบ 4 จงหวะ)

w . = w + h = 4 + 2 = 6 จงหวะ

โนตตวขาวประจด 1 จด จดจะมคาเพมขนเปนครงหนงของโนตตวขาว กคอ โนตตวด า และการปฏบตตองปฏบตเสยงรวมกนทงคาของตวโนต

และคาของจดโดยไมหยด ดงรปภาพดานลาง


h . = h + q = 2 + 1 = 3 จงหวะ

หนา 25


โนตตวด าประจด 1 จด จดจะมคาเพมขนเปนครงหนงของโนตตวด า กคอ โนตตวเขบต 1 ชน และการปฏบตตองปฏบตเสยงรวมกนทงคา ของตวโนตและคา ของจดโดยไมหยด ดงรปภาพดานลาง


q . = q + e = 1 + ½ = 1 ½ จงหวะ

โนตตวเขบต 1 ชนประจด 1 จด จดจะมคาเพมขนเปนครงหนงของ

โนตตวเขบต 1 ชน กคอ โนตตวเขบต 2 ชน และการปฏบตตองปฏบต เสยงรวมกนทงคาของตวโนตและคาของจดโดยไมหยด ดงรปภาพดานลาง


e . = e + x = 1/2 + 1/4 = 3/4 จงหวะ

หนา 26


การประจดตวหยด

การประจดของตวหยด ตวหยดตวใดกตามทประจดดานหลงของ ตวหยดนน จดจะมคาหยดเสยงเพมขนเปนครงหนงของตวหยดทอย ดานหนาจดนน เชน

ตวหยดโนตตวกลมประจด 1 จด จดจะมคาเพมขนเปนครงหนงของ ตวหยดโนตตวกลม กคอ ตวหยดโนตตวขาว และการปฏบตตองหยดปฏบต เสยงรวมกน ทงคาของตวหยดและคาของจด ดงรปภาพดานลาง


= + = 4 + 2 = 6 จงหวะ

ตวหยดโนตตวขาวประจด 1 จด จดจะมคาเพมขนเปนครงหนงของตว

หยดโนตตวขาว กคอ ตวหยดโนตตวด า และการปฏบตตองหยดปฏบตเสยงรวมกน ทงคาของตวหยดและคาของจด ดงรปภาพดานลาง


= + = 2 + 1 = 3 จงหวะ

หนา 27


ตวหยดโนตตวด าประจด 1 จด จดจะมคาเพมขนเปนครงหนงของตวหยด

โนตตวด า กคอ ตวหยดโนตตวเขบต 1 ชน และการปฏบตตองหยดปฏบตเสยง รวมกนทงคาของตวหยดและคาของจด ดงรปภาพดานลาง


= + = 1 + 1/2 = 1 1/2จงหวะ

ตวหยดโนตตวเขบต 1 ชนประจด 1 จด จดจะมคาเพมขนเปนครงหนง

ของตวหยดโนตตวเขบต 1 ชน กคอ ตวหยดโนตตวเขบต 2 ชน และการปฏบตตองหยดปฏบตเสยงรวมกนทงคาของตวหยดและคาของจด ดงรปภาพดานลาง


= + = 1/2 + 1/4 = 3/4 จงหวะ

หนา 28


ใบงานท 1

ใหนกเรยนตอบค าถามตอไปนใหถกตอง

1. “ตวโนต” ในความเขาใจของนกเรยนมความหมายวาอยางไร ?

2. “WHOLE NOTE” หมายถง ตวโนตตวใด ?

3. “QUARTER NOTE”หมายถง ตวโนตตวใด ?

4. โนตตวกลม 1 ตว จะมคาเทากบโนตตวขาวกตว ?

5. จากรป แสดงการเคาะจงหวะกจงหวะ

6. “ตวหยด” ในความเขาใจของนกเรยนมความหมายวาอยางไร ?

7. จากรป เปนตวหยดของโนตตวใด ? 8. ค าวา “WHOLE NOTE REST” คอ ตวหยดโนตตวใด ?

9. การเพมคาของตวโนต สามารถกระท าไดกวธ และมวธอะไรบาง ?

10. จดทท าหนาทประจดหลงตวโนตตาง ๆ จะมคาเปนอยางไร ?

หนา 29


เฉลยใบงานท 1

1. ตอบ “ตวโนต” ( NOTE ) เปนสญลกษณทางดนตรทบนทกแทน ความสน – ยาว ของเสยงดนตร 2. ตอบ โนตตวกลม

3. ตอบ

โนตตวด า

4. ตอบ

2 ตว

5. ตอบ 4 จงหวะ

6. ตอบ

“ตวหยด” ( REST ) เปนสญลกษณทางดนตรทบนทกแทน ความสน – ยาว ของความเงยบ

7. ตอบ

โนตตวขาว

8. ตอบ

ตวหยดโนตตวกลม

9. ตอบ

2 วธ คอ วธท 1 คอ การโยงเสยง และวธท 2 คอ การประจดตวโนต

10.ตอบ

มคาเปนครงหนงของตวโนตทอยดานหนาจดนน

หนา 30


ใบความรท 2

เรอง บรรทด 5 เสน

หนา 31


บรรทด 5 เสน

บรรทด 5 เสน คอ เสนตรง (Line) 5 เสน ทขนานกนในแนวนอน วธการนบบรรทด 5 เสน จะนบจากดานลางขนไปหาดานบน นอกจากน บรรทด 5 เสน ยงมชอง (Space) อก 4 ชอง และใชวธการนบจากดานลาง ขนไปหาดานบน เชนเดยวกบบรรทด 5 เสน เสนท 5 ชองท 4 เสนท 4 ชองท 3 เสนท 3 ชองท 2 เสนท 2 ชองท 1 เสนท 1

การบนทกตวโนต

การบนทกตวโนตสามารถบนทกตวโนตทง โนตคาบเสน โนตในชอง โนตทอยใตและโนตทอยเหนอ บรรทด 5 เสน

หวตวโนตวางบนตวเสน

หนา 32


หวตวโนตวางในชอง

กญแจประจ าหลก ( CLEF ) กญแจประจ าหลกม 4 ชนด คอ 1. กญแจซอล 2. กญแจฟา

3. กญแจโดอลโต

4. กญแจโดเทเนอร กญแจประจ าหลกทจะศกษาในระดบน ม 2 ชนด คอ 1. กญแจซอล

2. กญแจฟา

หนา 33


1. กญแจซอล

กญแจซอล เรยกเตมยศวา เครองหมายกญแจประจ าหลกซอล องกฤษเรยกจเคลฟ เนองจากเกดจากการเขยนอกษรจ ( จ ตวใหญ ) เพอบอกใหรวาโนตบนเสนทสองมชอตวโนตวา G เรมเขยนระยะแรกเปน

นอกจากเรยก “จเคลฟ” ( G CLEF ) แลว เรายงเรยก เทรบเบลเคลฟ ( TREBLE CLEF ) ดวย

ตอมาเขยนใหสวยงามขนจนเปนรปสญลกษณ

(ใหนกเรยนสงเกตวา หวกญแจซอลนนอยจะบนเสนท 2 ของบรรทด 5 เสน)

หนา 34


ระดบเสยงตวโนตเมอเขยนลงในบรรทด 5 เสน พรอมกญแจซอล จะมระดบเสยงดงน

โนตทอยบนบรรทด 5 เสน เมอมเครองหมายกญแจประจ าหลกซอล

E G B D F ม ซอล ท เร ฟา

โนตทอยในชองของบรรทด 5 เสน เมอมเครองหมายกญแจประจ าหลกซอล

F A C E ฟา ลา โด ม

หนา 35


หลกเพอใหจ างายขน

ใหนกเรยนน ามอขางใดขางหนงกางนวออก ดงรปภาพ

ภาพท 2 แสดงการจ าดวยมอ

ทมา (ธนวรรณ กาญจนกรณยกล,2549)

หนา 36


2. กญแจฟา

กญแจฟา เรยกยอ จากเครองหมายกญแจประจ าหลกฟา องกฤษเรยกเอฟเคลฟ เนองจากแตเดมเขยน อกษรเอฟเคลฟ เนองจากแตเดมเขยนอกษรเอฟ ( F ตวใหญ ) เพอบอกใหรวา โนตบนเสนท 4 มชอตวโนตวา F ดงน

ตอมาเขยนใหมลวดลายเพมขนจนปจจบนนยมเขยน

( นกเรยนตองสงเกตวาตองมจด 2 จดทชองท 3 และ 4 เสมอ )

นอกจากเรยกเอฟเคลฟแลวเรายงเรยก เบสเคลฟ (BASS CLEF ) ดวย และหวกญแจฟา จะคาบเสนท 4 ของบรรทด 5 เสน

หนา 37


ระดบเสยงตวโนตเมอเขยนลงในบรรทด 5 เสน พรอมกญแจฟา จะมระดบเสยงดงน

เสยงตวโนตเมอเขยนลงในบรรทด 5 เสน พรอมกญแจฟา จะมระดบเสยงดงน โนตทอยบนบรรทด 5 เสน เมอมเครองหมายกญแจประจ าหลกฟา

G B D F A ซอล ท เร ฟา ลา

โนตทอยในชองของบรรทด 5 เสน เมอมเครองหมายกญแจประจ าหลกฟา

A C E G ลา โด ม ซอล

หนา 38


หลกเพอใหจ างายขน

ใหนกเรยนน ามอขางใดขางหนงกางนวออก ดงรปภาพ

ภาพท 3 แสดงการจ าดวยมอ

ทมา (ธนวรรณ กาญจนกรณยกล,2549)

หนา 39


เสนนอย ( LEGER LINE )

เสนนอย หมายถง เสนตรงสน ( ) มไวบนทกโนตทมระดบเสยงสง หรอต าเกนทจะบนทกลงในบรรทด 5 เสนได การเขยนเสนนอย ตองรกษา ระดบของเสนใหตรงกนและมระยะหางเทากบบรรทด 5 เสน วธการนบเสนนอย ใหนบเสนท 1 โดยเรมจากเสนท ใกลบรรทด 5 เสนเปนหลก ไมวาจะเรมจากดานบนหรอดานลางของบรรทด 5 เสน กใหเรมนบจาก เสนท 1 เหมอนกน

ตวอยางการบนทกตวโนตลงบนเสนนอย ทงดานลางและดานบน

หนา 40


ระดบเสยงของตวโนตเมอเขยนลงในบรรทด 5 เสน และเสนนอยของกญแจซอล ( TREBLE CLEF )

B C D E F G A B C D E F G A B C ท โด เร ม ฟา ซอล ลา ท โด เร ม ฟา ซอล ลา ท โด

ระดบเสยงของตวโนตเมอเขยนลงในบรรทด 5 เสน

และเสนนอยของกญแจฟา ( F CLEF )

D E F G A B C D E F G A B C D E เร ม ฟา ซอล ลา ท โด เร ม ฟา ซอล ลา ท โด เร ม

ตวโนตตรงทหวลกศรทง 2 ลกศรชนน มชอโนตและระดบซ C (โด) กลางตรงกน

หนา 41


ต าแหนงและลกษณะการบนทกตวโนตและตวหยด

ส าหรบโนตประเภททมเสนตรงตงฉาก ซงหมายถง โนตตวขาว ตวด า ตวเขบต 1 ชน หรอ

ตวเขบต 2 ชน รวมทงการบนทกต าแหนงตวหยดลงบน บรรทด 5 เสน ไมวาจะอยในกญแจซอล

หรอกญแจฟาหรอกญแจใดกตาม (แตตองเปนลกษณะโนตตวทเปนท านองเดยว

คอโนตและตวหยดแนวเดยว ไมใชรปแบบประสานเสยง หรอหลายท านองบนบรรทดเดยวกน)

เราใชวธการบนทก ดงน การลากหางของตวโนตไมวาจะเปนโนตตวขาว

ตวด า ตวเขบต 1 ชน หรอตวเขบต 2 ชน ใหยดบรรทด เสนท 3 ของบรรทด 5 เสน เปนหลก

หนา 42


ตวอยาง

ถาตวโนตคาบเสนท 3 ของบรรทด 5 เสน นกเรยนจะลากหางขน หรอลงกได แลวแตความเหมาะสม ซงดจากตวโนตทอยถดไปหรอกลม ของตวโนต

เสนท 3

นกเรยนจะสงเกตไดวากลมตวโนตทปรากฏน สวนใหญอย ใตบรรทดเสนท 3 ลงมา เราจงลากหางขนทางดานขวาของตวโนต เสนท 3 นกเรยนจะสงเกตไดวากลมตวโนตทปรากฏน สวนใหญอยเหนอ บรรทดเสนท 3 ขนไป เราจงลากหางลงทางดานซายของตวโนต

หนา 43


ตวอยาง

การบนทกตวหยดลงบนบรรทด 5 เสน

ตวหยด เมอน ามาบนทกลงบนบรรทด 5 เสน ใหนกเรยนค านงถง ลกษณะเดนตาง ๆ ของตวหยด เชน หวหรอหางของตวหยด เปนตน วาอย ในบรรทดทเทาใด ของบรรทด 5 เสน

ดงรปตวอยาง ทแสดงความสมพนธระหวางตวโนตและตวหยด

ทบนทกลงบนบรรทด 5 เสน

w h q e x

ขอควรระวง 1. ในการบนทกตวหยดของโนตตวกลมจะเปนแทงสเหลยมอย ใตเสนท 4 มความหนาประมาณครงชองของชองท 3 เทานน

2. ในการบนทกตวหยดของโนตตวขาวจะเปนแทงสเหลยมวางอย บนเสนท 3 มความหนาประมาณครงชองของชองท 3 เทานน

หนา 44


ใบงานท 2

ใหนกเรยนตอบค าถามตอไปนใหถกตอง

1. การนบบรรทด 5 เสน มวธการนบอยางไร ?

2. กญแจประจ าหลก มกชนดอะไรบาง ?

3. ค าวา “G CLEF” หมายถง หวกญแจอะไร ? 4. หวกญแจฟา คาบเสนทเทาใดของบรรทด 5 เสน ? 5. การบนทกตวโนตทมหาง เราจะตองค านงถงโนตทอยบนเสนทเทาใดของ บรรทด 5 เสนเปนหลกในการเขยนหางของตวโนต ?

ใหนกเรยนระดบเสยงของตวโนตเปนภาษาองกฤษทบนทกไวใหครบทกตว

6.

ชอ ..... ..... ..... ...... ..... ...... ...... ...... 7.

ชอ ..... ..... ..... ...... ..... ...... ...... ......

หนา 45


เฉลยใบงานท 2

1. ตอบ

บรรทดท 1 เรมนบจากเสนทอยดานลางสดขนไปหาดานบน

2. ตอบ

ม 4 ชนด คอ 1. กญแจซอล 2. กญแจฟา 3. กญแจโดอลโต 4. กญแจโดเทเนอร

3. ตอบ

กญแจซอล

4. ตอบ

คาบเสนท 4 ของบรรทด 5 เสน

5. ตอบ

ตองค านงถงโนตทอยบนเสนท 3 ของบรรทด 5 เสน

6. ชอ C F B G D E A F 7. ตอบ

ชอ E A D B F G C A

หนา 46


แบบทดสอบหลงเรยน

ประจ าเลมท 1 การบนทกสญลกษณแทนเสยงดนตร ค าสง ใหนกเรยนท าเครองหมายกากบาท (X) ในกระดาษค าตอบ หนาขอทนกเรยนเหนวาถกทสดเพยงขอเดยว 1. จากรป คอ โนตตวใด ? ก. ตวเขบต 1 ชน ข. ตวด า ค.ตวขาว ง. ตวกลม 2. เสนทอยเหนอหรอใตบนบรรทด 5 เสนเรยกวาเสนอะไร ? ก.เสนเลก

ข.เสนนอย ค.เสนใหญ

ง.เสนเสยง

3. ขอใดลกษณะตวหยดของ “โนตตวด า” ?

ก. ข. ค. ง.

หนา 47


4. สญลกษณในขอใด แทนการเคาะจงหวะของ ? ก. ข. ค. ง. 5. “โนตตวกลม” มคาเทากบโนตในขอใด ?

ก. x + h ข. e + h

ค. q + h ง. h + h

6. โนตตวขาวประจด ( h . ) มคาเทากบโนตในขอใด ?

ก. h + x ข. h + e

ค. h + q ง. h + h

หนา 48


7. กญแจประจ าหลก มกชนด ? ก. 2 ชนด ข. 3 ชนด ค. 4 ชนด ง. 5 ชนด

8. บรรทด 5 เสน เรมนบเสนท 1 จากเสนใด ? ก. เรมนบจากเสนใดกได ข. เสนทอยตรงกลาง ค. เสนทอยดานบนสด ง. เสนทอยดานลางสด

9. โนตเสยงซอล ( G ) อยในบรรทดทเทาใดของบรรทด 5 เสนทใชกญแจ ประจ าหลกซอล ? ก. บรรทดเสนท 1 ข. บรรทดเสนท 2 ค. บรรทดเสนท 3 ง. บรรทดเสนท 4

10. จากรป เปนสญลกษณของกญแจประจ าหลกใด ?

ก. กญแจซอล ข. กญแจฟา ค. กญแจโดอลโต ง. กญแจโดเทเนอร

หนา 49


กระดาษค าตอบ เรอง การบนทกสญลกษณแทนเสยงดนตร

ชอ – สกล......................................................................ชน................เลขท..........

ขอ ก ข ค ง 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

หนา 50


เฉลยแบบทดสอบหลงเรยน

ประจ าเลมท 1 เรอง การบนทกสญลกษณแทนเสยงดนตร

1. ข

2. ข

3. ค

4. ข

5. ง

6. ค

7. ค

8. ง

9. ข

10. ก

หนา 51


บรรณานกรม

เจนดรยางค.พระ. (2497). แบบเรยนดรยางคศาสตรสากล. กรงเทพมหานคร : โรงพมพกรมแผนททหารพระนคร. ธนวรรณ กาญจนกรณยกล. (2550). การใชงานมอขวา. [ออนไลน]. จากเวบไซต : http://www.thaigoodview.com. (20 ตลาคม 2559) พชย ปรชญานสรณ. (ม.ป.ป.). ทฤษฎดนตร 1. กรงเทพมหานคร : โรงพมพ

หจก. หนงเจดการพมพ. ศราวธ เสยงแจม. (2526). ทฤษฎโนตสากลเบองตน. ลพบร : วทยาลยคร

เทพสตร. ศราวธ เสยงแจม. (2538). ทฤษฎดนตรสากล 1. ลพบร : สถาบนราชภฏ

เทพสตร. สมนก อนแกว. (2549). ทฤษฎดนตรแนวปฏบต. กรงเทพมหานคร :

ส.เอเซยเพรส (1989). สภทรชย กระสนหอม. (2554). คาตวโนต. [ออนไลน]. จากเวบไซต: http://musictheory-krooboy.wattaopoon.ac.th/sara-kar- reiyn-ru/khataw-not. (20 ตลาคม 2559)

Documents

ค ำน ำ¹€ล่ม1.pdf · ดนตร สากล 1 น จะเป นประโยชน สาหร บน กเร ยนหร อผท สนใจ เพ