Upload
others
View
1
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
กระทอม กญชา คอพชยาไมควรเปนยาเสพตด NON-SEDATING ANTIHISTAMINE 1
References:
1. Telfast® 180 mg and Telfast® 60 mg Thailand Prescribling Information
Telfast® 180 mg and Telfast® 60 mg Abbreviated Prescribing Information Eachtablet contains fexofenadine hydrochloride 180 mg and 60 mg, respectively. Both are indicated for the relief of symptoms associated with allergic rhinitis in adults and in children ≥ 12 years of age, and including in children ≥ 6 years for Telfast 60. Telfast 60 is also indicated for the relief of symptoms associated with chronic idiopathic urticaria in adults and children ≥ 6 years. Once daily dose of Telfast 180 is recommended. For Telfast 60, the dose is twice daily for adults and children ≥ 12 years, and is 30 mg twice daily for Children ≥ 6 years. Known hypersensitivity to fexofenadine hydrochloride or any of its ingredients is the contraindication. They should not be used during pregnancy or breast-feeding unless clearly necessary. Most common adverse events were headache, drowsiness, nausea, dizziness and fatigue. Antihistamine ATC code: R06AX26. Always refer to the full PI before prescribing.
Fexofenadine HCl
RELIEF YOUR PATIENTS FROM ALLERGIC SYMPTOMS1
Dosage for Adults & Children 12 years and older:
ดมเ 1 ะลนว( DO gm 0811)
ดมเ 2 ะลนว( DIB gm 061)
ารนาอดรปโ ายบกำกราสกอเะลแณรบมสบบฉงองาอราสกอเนใมตเมพเดยอเะลย
.ศฆ ทขลเาณษฆโตาญนอบใ 1455 /2559 TH.FEX.16.10(01)
พแกแาย 180 mg1
ยาตานฮสตามนทไมทำใหงวง1
www.wongkarnpat.com
9 10 12
ปท 17 ฉบบท 223 ประจำเดอนกมภาพนธ พ.ศ. 2560
รอบรเรองยา ÇѤ«Õ¹ä¢ŒàÅ×Í´ÍÍ¡·Ò§àÅ×Í¡ãËÁ‹ã¹¡Òû‡Í§¡Ñ¹âä
ทนกระแส ¨Ó¡Ñ´ÍÒËÒê‹ÇÂãËŒÍÒÂØÂ×¹?
ทศทางยา á¹Ç·Ò§àǪ»¯ÔºÑµÔãËÁ‹ÊÓËÃѺ¡ÒÃÃÑ¡ÉÒÍÒ¡ÒûǴËÅѧ
CONTINUING PHARMACEUTICAL EDUCATION
1
CreditCredit
ผนำนตยสารทางดานยาทมผอานมากทสด
ART pok.indd 1 3/1/2560 BE 16:10
วงการยา พลส 223
ขอมลอางองจาก(1) Jaisamrarn U, Reinproyoon D, Virutamasen P. Clinical study of a Monophasic Pill Containing 20 microgram Ethinylestradiol and 150 microgram desogestrel in Thai Women. J Med Assoc Thai 2001;84(Suppl 1):S377-S383.“การศกษานมวตถประสงคเพอประเมนประสทธภาพในการปองกนการตงครรภ และผลทางคลนกของยาเมดคมกาเนดชนดฮอรโมนรวมทประกอบดวย เอธนลเอสตราดออล 20 ไมโครกรม และดโซเจสตรล 150 ไมโครกรม (เมอซลอน) ในสตรไทยเปนระยะเวลา 12 รอบเดอน ไดทาการศกษาในคลนกวางแผนครอบครวโรงพยาบาลจฬาลงกรณ กรงเทพมหานคร สตรในวยเจรญพนธทมสขภาพแขงแรงจานวน 146 คน ไดเขารวมการวจย”
*การวจยครงนไดรบการสนบสนนจาก N.V. Organon, Oss ประเทศเนเธอรแลนด
“ปญหาเลอดออกกะปรดกะปรอยจะพบการมเลอดออกผดปกตสงทสดในรอบเดอนแรก (27.5%)
ลดลงจนตากวารอยละ 4 หลงไดรบยาเมอซลอน เกน 3 รอบเดอน(1)”
MSD (Thailand) Ltd. The offices at Central World 37th floor, 999/9 Rama 1 Rd. Pathumwan Bangkok 10330Tel. (66) 2255 5090 Fax (66) 2255 5095
เมอซลอน ยาเมดคมกาเนดแบบผสม ชนดรบประทานฮอรโมนตาขอมลความปลอดภยของเมอซลอน 21 เมอซลอน 21 ประกอบดวย ดโซเจสตรล 0.15 มก. และ เอธนลเอสตราดออล 0.02 มก.ขอบงใช เมอซลอน ใชเพอปองกนการตงครรภขนาดและการบรหารยาเมอซลอน 21 รบประทานยาวนละเมดตดตอกนตามแนวลกศรบนแผงยาจนครบ 21 เมด จากนนหยดรบประทานยา 7 วน และเรมรบประทานยาแผงตอไปในวนท 8 หลงหยดยา แมวาเลอดประจาเดอนจะยงไมหยดขอหามใช ไมควรใช เมอซลอน หากมความผดปกตอยางใดอยางหนงตอไปน มความผดปกตทเกยวของกบการเกดลมเลอด (Thrombosis) / ความผดปกตของหลอดเลอดสมอง (Stroke) / ความผดปกตซงเปนอาการเรมแรกของโรคกลามเนอหวใจขาดเลอด (เชน angina pectoris หรอเจบหนาอก) หรอ Stroke (เชน การเกดอาการสมองขาดเลอดชวคราวทเกดเลกนอยและเกดชวคราว) / ปวดศรษะไมเกรนทมอาการแสดงนามากอนรวมดวย / โรคเบาหวานและมหลอดเลอดบางสวนถกทาลาย / ตบออนอกเสบสมพนธกบการมไขมนในเลอดสง / โรคดซาน (ผวหนงมสเหลอง) หรอเปนโรคตบอยางรนแรง / มะเรงทอาจไดรบการกระตนใหลกลามโดยฮอรโมนเพศ (เชน มะเรงเตานมหรอมะเรงอวยวะสบพนธ ) / เนองอกตบ / เลอดออกทางชองคลอดโดยไมรสาเหต / ตงครรภหรอคดวาอาจตงครรภ / แพตอดโซเจสตรล และเอธนลเอสตราดออล หรอสวนประกอบอน ๆ ในเมดยา
ขอควรระวง ควรระวงในผปวยทมความผดปกตท เกยวของกบการเกดลมเลอด ผปวยโรคอวน ผปวยโรคเบาหวาน ความดนโลหตสง เมอใชยาเมดคมกาเนดชนดรบประทาน ควรหยดสบบหรโดยเฉพาะอยางยงหากทานมอายเกน 35 ปปฏกรยาระหวางยา ยาบางชนดอาจขดขวางประสทธภาพของยาเมดคมกาเนดชนดรบประทาน เชน ยาทใชรกษาโรคลมชก (เชน primidone, phenytoins, barbiturates, carbamazepine, oxcarbazepine, topiramate, felbamate), ยาตานวณโรค (เชน rifampicin) ยารกษา HIV (เชน ritonavir) และยาตานจลชพ (เชน ampicillin, tetracyclines, griseofulvin) ยาสมนไพร St John’s wort (Hypericum Perforatum ทใชรกษาอารมณซมเศรา)ยาเมดคมกาเนดชนดรบประทานอาจมผลรบกวนการทางานของยาอน ๆสตรมครรภและระหวางการใหนมบตร หามใช เมอซลอน ในสตรมครรภหรอผทคาดวาอาจตงครรภ และในระหวางใหนมบตรอาการขางเคยง อาการขางเคยงทพบปกต (พบมากกวา 1 ใน 100 ราย) อารมณซมเศรา อารมณเปลยนแปลง • ปวดศรษะ • คลนไส ปวดทอง • เตานมเจบ ตง • นาหนกตวเพมพบนอย (พบมากกวา 1 ใน 1,000 ราย แตไมมากกวา 1 ใน 100 ราย) • มการคงของนาในรางกาย • ความตองการทางเพศลดลง • ปวดไมเกรน • อาเจยน ทองเสย • ผน ลมพษ • เตานมขยายขนาดสภาวะการเกบรกษา หามใชยาหลงวนสนอายทแจงบนภาชนะบรรจ เกบยาทอณหภมตากวา 30 องศาเซลเซยสในบรรจภณฑเดม หามแชแขงในทแหงและปองกนแสง หามใชเมดยาททานสงเกตเหนความผดปกต เชน เมดยาเปลยนส เมดยาแตกรวน หรอมลกษณะใด ๆ ทมองเหนวายาเสอมสภาพ
โปรดอานรายละเอยดเพมเตมในเอกสารอางองฉบบสมบรณและเอกสารกากบยา
ถาทานตองการขอมลเกยวกบผลตภณฑเพมเตม หรอตองการรายงานอาการไมพงประสงคจากการใชยา หรอตองการรองเรยนเกยวกบ
คณภาพของสนคา โปรดตดตอบรษท เอมเอสด จากด ตามทอยทปรากฏอยบนเอกสาร หรอสงอเมลมาท [email protected]
WOMN-1152486-0000ฆศ. 1111/2558
AD Mercilon.indd 1 2/1/2560 BE 11:40
วงการยา พลส 223
1ǧ¡ÒÃÂÒ
º·ºÃóҸԡÒÃ
¤³Ð·Õè»ÃÖ¡ÉÒ¡ÔµµÔÁÈÑ¡´Ôì ศ.นพ.มนตร ตจนดา ศ.ภชาน นพ.พนจ กลละวณชย
ศ.กตตคณ นพ.ศภวฒน ชตวงศ ศ.พญ.ชนกา ตจนดา
นพ.พงษศกด วฒนา รศ.นพ.สมเกยรต วฒนศรชยกล
ศ.นพ.นพนธ พวงวรนทร ผศ.นพ.วรวฒ จรรยาวนชย
รศ.พญ.พรทพย ภวบณฑตสน ศ.พญ.ฉววรรณ บนนาค
รศ.นพ.ปวน สทธพนจธรรม ศ.พญ.ศศประภา บญญพสฐ
พล.อ.ต.นพ.บรรหาร กออนนตกล
ภก.ศ.เกยรตคณ ดร.สมพล ประคองพนธ
ภก.วสทธ สรยาภวฒน ภก.ธระ ฉกาจนโรดม
ภญ.ทศนย เขยวขจ ภก.วาท ร.ต.วศษฎ ประวณวงศวฒ
นพ.สนต สลยรตน ผศ.ดร.ภก.ปรชา มนทกานตกล
ภก.ปรฬห รจนธารงค
ºÃóҸԡÒ÷Õè»ÃÖ¡ÉÒ ภก.ธนรตน สรวลเสนห
¡ÃÃÁ¡ÒúÃÔËÒà วาณ วชตกล
¡ÃÃÁ¡Òüٌ¨Ñ´¡ÒÃสรพร แสงเทยนฉาย
¡Í§ºÃóҸԡÒà ปยาภรณ เกตมาหทยทพย โพธราช
ÍÒÃ�µä´àáàµÍÃ�สกญญา หรญยะวะสต
´Õä«à¹ÍÃ�อาทตย ศานตพรยะ
¾ÔÊÙ¨¹�ÍÑ¡ÉÃสกญญา นธพานชเจรญ
§Ò¹â¦É³Òภญญาพชร ธนากลจราทพยพชรนทร กายหอม ปยะวรรณ หาปญนะกนกอร ขจรศกด
ª‹Ò§ÀÒ¾คชพล ไชยทงฉน
ºÃóҸԡÒüٌ¾ÔÁ¾�¼ÙŒâ¦É³Ò สรพร แสงเทยนฉายâ·ÃÈѾ·�µÔ´µ‹Í ËÃ×ÍÊÁѤÃÊÁÒªÔ¡ä´Œ·Õèâ·Ã. 0-2435-8111, 0-2435-8444 ตอ 101
á¿¡«� 0-2423-2286
਌Ңͧ บรษท วงการแพทย พลส มเดย จากด
71/16 ถ.บรมราชชนน แขวงอรณอมรนทร
เขตบางกอกนอย กทม. 10700
»ÃШíÒà´×͹¡ØÁÀҾѹ¸� 2560
กาวยางเขาสเดอนแหงความรกกนแลวครบทานผอาน เดอนหนง
ผานไปไวเหลอเกน ดงนน หากใครอยากทาอะไร ควรลงมอทาไดแลวนะครบ
อยารอ เดยวจะไมไดทาเอานะ กลบมาดเนอหาวชาการในฉบบนกนดกวา
มหลากเรองหลายสาระมากเลย เรมจากการกาลงเขามาของวคซนไขเลอดออก
ซงนาจะสามารถชวยลดอบตการณการเกดโรคไขเลอดออกของประเทศไทย
ลงไดมากเลยทเดยว อกเรองหนงทยงคงเปนประเดนถกเถยงกนอยคอ
การสนบสนนใหมการเปลยนประเภทของกระทอมและกญชา ซงเปนพชสมนไพร
ทมประโยชนทางการแพทยมาก แตกคงตองประเมนความเสยงตาง ๆ ทอาจ
เกดขนตอสงคมโดยรวมในอนาคตรวมดวย รวมถงตองมมาตรการควบคมไมให
มการนาไปใชในทางทผดตอไปดวย ทงนผเกยวของทกฝายคงตองทางานกน
อยางหนกเลยทเดยวครบ
อกประเดนหนงทมการกลาวถงกนมากในรอบเดอนทผ านมา
คงเปนการตรวจพบยาโคลสตนตกคางในเนอสตว ซงมผลกระทบตอการใช
ยาปฏชวนะในการรกษาโรคตดเชอในมนษยอยางมากเลยทเดยว เพราะอาจสงผล
ทาใหเกดการดอยาโคลสตนเกดขนได หลายฝายกาลงวางกลไกในการควบคม
และปองกนกนอย ซงแนนอนวาคงตองมผลกระทบตอพวกเราทเปนบคลากร
ทางสาธารณสขอยางหลกเลยงไมไดดวย คงตองเตรยมตวใหพรอมละครบ
ข าวดสาหรบฉบบนทสาคญคอ กรมวทยาศาสตร การแพทย
ไดจดทาตารามาตรฐานยาสมนไพร หรอ Thai Herbal Pharmacopoeia 2016
ฉบบใหมลาสดทไดเพมเตมยาสมนไพรลงไปอกหลายชนด ทงนเพอจะไดทาให
การผลตยาสมนไพรของประเทศไทยเราไดมาตรฐาน และเมอถกนาไปใชกจะ
ไดผลการรกษาทด รวมถงมความปลอดภยรวมดวย
ทายสดน มขอมลการสารวจทนาสนใจของกรมสนบสนนบรการ
สขภาพมาเผยแพรใหทานผอานทราบ เปนการสารวจพฤตกรรมการบรโภค
ผลตภณฑเสรมอาหาร ซงผลการสารวจพบวาผบรโภคสวนใหญเหนวาผลตภณฑ
เสรมอาหารเปนสงจาเปนในการดแลสขภาพ หมายความวามคนจานวนมาก
นยมใชผลตภณฑเสรมอาหารกน ซงกเปนงานหนกอกอยางหนงทตองใหความร
โดยเฉพาะในผสงอาย หรอผทมโรคประจาตว หรอรบประทานยาชนดใด ๆ
อยางสมาเสมอ ซงควรมการเฝาระวงอาการไมพงประสงคทอาจเกดขนจาก
การใชผลตภณฑดงกลาว เหนไหมครบวา การศกษาตอเนองฯ มความจาเปน
กบพวกเรามาก (เขามาเรองนไดอยางไรเนย) อยาลมทาการศกษาตอเนองฯ เพอ
คอยเพมพนองคความรใหม ๆ ทมมากขนใหแกตวเองอยางสมาเสมอดวยนะครบ
ขอใหทกทานมความสขในเดอนนครบ
ภก.ธนรตน สรวลเสนห
Editor 223.indd 1 3/2/2560 BE 15:17
วงการยา พลส 223
2 ǧ¡ÒÃÂÒ »ÃШíÒà´×͹¡ØÁÀҾѹ¸� 2560
ÊÒúÑÞ
ContentsTHE MEDICINE JOURNAL
©ºÑº·Õ 223 »ÃÐ¨Ó à´×͹¡ØÁÀҾѹ¸� 2560
The Med ic ine Journa l
s©ºÑº·Õ 223 »ÃÐ¨Ó à´×͹¡ØÁÀҾѹ¸� 2560
The Med ic ine Journa lÊÒúÑÞ
C3 âÅ¡¡ÇŒÒ§·Ò§ÂÒ - FDA สหรฐอเมรกา ประกาศอนมตการใชยา Budesonide/Formoterol ในเดก - วสดเยบแผลชนดเคลอบยาปฏชวนะชวยลดการตดเชอ - Bictegravir ยาตานไวรสชนดใหมเพอผตดเชอ HIV
6 Hot News - กรมวทยฯ จดอบรมเจาหนาทตรวจเชอดอยา ทวประเทศ แกปญหาการดอยาแบบบรณาการ - กรมควบคมโรค เดนหนา 5 มาตรการลดปญหาวณโรค ดอยา - สบส.ฟนธง อนาคตคนวยทางานเสยงโรคเรอรงคกคาม
9 ·Ñ¹¡ÃÐáÊ จากดอาหารชวยใหอายยน?
10 ÃͺÃÙŒàÃ×ͧÂÒ วคซนไขเลอดออก ทางเลอกใหมในการปองกนโรค
12 ·ÔÈ·Ò§ÂÒ แนวทางเวชปฏบตใหมสาหรบการรกษาอาการปวดหลง
13 ¡®ËÁÒÂàÀÊѪ ความคบหนาการจดการยาโคลสตน (Colistin)
16 á¡Ð¡Å‹Í§ FDA ยาทไดรบการขนทะเบยนใหม
CPE PLUS ประโยชนของวคซนปองกนไขหวดใหญ ในผปวยโรคกลามเนอหวใจขาดเลอด
17 à¡ÒеԴʶҹ¡Òó� กระทอม กญชา คอพชยา ไมควรเปนยาเสพตด
21 ÍҤѹµØ¡Ð ภญ.พลโทหญง สภททา เตมบญเกยรต การใหคอสงทยงใหญ เอาใจเขามาใสใจเรา ถาเราเปนเขา เรากจะเหนใจเขา
25 ÃÒ§ҹ¾ÔàÈÉ ควบคมแบคทเรยไมด ไมใหกอความเดอดรอนวนวาย
30 ÃÒ§ҹ¾ÔàÈÉ ทาเคดา จด Takeda Annual Certifi cation 2016 ตดอาวธผแทนฝายขายและการตลาด สอบวดระดบความร สรางมออาชพ
32 »¡Ô³¡Ð¢‹ÒÇ สบส.เรงหนนมาตรฐานโรงพยาบาลทกแหง ทกสงกด ตอบโจทยผบรโภค เชอมนปลอดภย ไรขอครหา
33 »¡Ô³¡Ð¢‹ÒÇ สธ.เชญน กคด นกพฒนาซอฟตแวร รวมสงผลงานเขาประกวดชงเงนรางวล
34 à¡ÒеԴ§Ò¹»ÃЪØÁ คณะเภสชศาสตร มหาวทยาลยสยาม จดการประชมวชาการ “Rational Drug Use: Opportunities and Strength of Clinical Pharmacists in 2017”
36 »¡Ô³¡Ð¢‹ÒÇ สาธารณสข-เกษตรฯ รวมกนแกไขปญหาการดอยาตานจลชพ ภายใตวาระความมนคงสขภาพโลก
37 »¡Ô³¡Ð¢‹ÒÇ สบส.เผยคนไทยรอยละ 70 คดวาผลตภณฑเสรมอาหารเปนสงจาเปน ตองรบประทานเปนประจา
38 ÃÙŒ·Ñ¹âä “โรคผนแพตอมไขมน” ไมอนตราย ไมตดตอ แตเปนเรอรงใหราคาญใจ
40 ÊÁعä¾Ã-á¾·Â�·Ò§àÅ×Í¡ กรมวทยฯ จดทาตารามาตรฐานยาสมนไพร เพมความเชอมนคณภาพสมนไพรไทย
42 ËÅÒ¡ÊÕÊѹ พระเจาอชาตศตร
44 ࡺÁÒ½Ò¡ วดความดนโลหตเปนประจา ชวยใหรทนและปองกนอนตรายตอหลอดเลอด
46 «Í¡á«¡ 47 ¢‹ÒǺÃÔ¡ÒÃ
2Content223.indd 2 3/2/2560 BE 3:52 PM
วงการยา พลส 223
3ǧ¡ÒÃÂÒ»ÃШíÒà´×͹¡ØÁÀҾѹ¸� 2560
âÅ¡¡ÇŒÒ§·Ò§ÂÒÍ.¹¾.ÊѹµÔ ÊÔÅÑÂÃѵ¹�
¤³Ðá¾·ÂÈÒʵÃ�ǪÔþÂÒºÒÅ ÁËÒÇÔ·ÂÒÅѹÇÁÔ¹·ÃÒ¸ÔÃÒªThe Med ic ine Journa l
Medscape Medical News: บรษท
AstraZeneca ไดออกแถลงขาวการไดรบอนมต
การใชยาจาก FDA ประเทศสหรฐอเมรกา ให
สามารถใชยา budesonide/formoterol ขนาด 80/4.5
ไมโครกรม สาหรบการรกษาโรคหดในเดกทมอาย
ระหวาง 6-12 ปทยงควบคมอาการของโรคหด
ยงไมได โดยขอมลทนาไปสการอนมตการใชยา
โดย FDA น มาจากการศกษาวจยชอ ChildHood
ASthma Safety and Efficacy (CHASE) clinical trial
program โดยในการศกษานมการใชยา budesonide/
formoterol 80/4.5 ไมโครกรม ผานอปกรณสดพน
ยาชนด pressurized metered-dose inhaler (pMDI)
Medscape Medical News: รายงาน
การศกษาลาสดโดย Vanessa W Steven และคณะจาก
สถาบน the Veterans Affairs Salt Lake City Health
Care System เกยวกบการรกษาโรคตดเชอ C. difficile
ชวา การรกษาดวยยา vancomycin สามารถรกษา
อาการตดเชอและลดอตราการเสยชวตภายใน
30 วนของผปวยไดดกวาการใชยา metronidazole
ในปจจบนแนวทางเวชปฏบตเกยวกบ
การรกษาการตดเชอ C. difficile นนแนะนาใหใช
ยา metronidazole เปนยาชนดแรกโดยเฉพาะ
ในกลมผปวยทมการตดเชอรนแรงเลกนอยหรอ
ปานกลาง สวนการตดเชอทรนแรงนน แนะนาใหใช
ยา vancomycin เปนยาชนดแรกในการรกษา
อยางไรกตาม ในทางปฏบตแพทยผใหการรกษา
สวนใหญยงมการใชยา vancomycin เพอการรกษา
การตดเชอชนดนคอนขางนอย การศกษาลาสด
เทยบกบการใชยา budesonide เดยว ๆ ผานอปกรณชนดเดยวกน และพบวา
สามารถชวยทาใหคาสมรรถภาพปอดและอาการตาง ๆ ของโรคหดนนดขน
อยางมนยสาคญ และในแงของความปลอดภยกพบวายานมขอมลความปลอดภย
ทไมแตกตางไปจากขอมลทพบในกลมเดกทมอายตงแต 12 ปขนไป
ในปจจบนยา budesonide/formoterol 80/4.5 ไมโครกรม และ 160/4.5
ไมโครกรม เปนยาทไดรบการอนมตจาก FDA ใหใชในการรกษาโรคหดสาหรบ
ผปวยเดกทมอายตงแต 12 ปขนไป และยาในขนาด 160/4.5 ไมโครกรม
กไดรบการอนมตใหสามารถใชในการรกษาโรคหดในกลมผใหญเชนเดยวกน
อยางไรกตาม ในปจจบนยงคงจากดใหใชไดเฉพาะเพอการรกษาอยางตอเนอง
(maintenance treatment) เทานน โดยไมแนะนาใหนาไปใชเพอการบรรเทา
อาการของโรคหดท เกดจากหลอดลมหดเกรงอยางเฉยบพลน (acute
bronchospasm)
FDA ÊËÃÑ°ÍàÁÃÔ¡Ò »ÃСÒÈ͹ØÁѵԡÒÃ㪌ÂÒ Budesonide/Formoterol ã¹à´¡
ÂÒ Vancomycin ÁÕ»ÃÐÊÔ·¸ÔÀÒ¾Ê٧㹡ÒÃÃÑ¡ÉÒâäµÔ´àª×Í C. difficile
ซงเปนการศกษายอนหลงทรวบรวมขอมลจากผปวยทตดเชอ C. difficile
ในระดบรนแรงกวา 10,000 คน เปรยบเทยบอตราการเสยชวตและอตรา
การตอบสนองตอการรกษาในผปวยทไดรบยา vancomycin กบยา metronidazole
เปนชนดแรกในการรกษา พบวาผปวยทไดรบการรกษาดวยยา vancomycin นน
มอตราการเสยชวตจากสาเหตใด ๆ ภายใน 30 วน (all-cause 30-day mortality)
คดเปนรอยละ 8.6 เมอเทยบกบกลมทไดรบยา metronidazole ซงมอตรา
การเสยชวตคดเปนรอยละ 10.6 หรอมการลดลงของอตราการเสยชวตคดเปน
รอยละ 20 และมนยสาคญทางสถต สวนอตราการเสยชวตโดยตรงจาก
การตดเชอ กลมผปวยทไดรบยา vancomycin กยงมอตราการเสยชวตทนอยกวา
กลมทไดรบยา metronidazole อยางชดเจนคอ รอยละ 15.3 และ 19.8
ตามลาดบ (p = 0.01) สาหรบในกรณทเปนการตดเชอไมรนแรง การใชยา
vancomycin และ metronidazole ใหผลในการรกษาไมแตกตางกน ทางผวจย
กลาววา แมขอมลจากการศกษานจะไมไดมาจากการวจยแบบ randomized
แตขอมลทปรากฏนกชวยสนบสนนแนวคดทจะทาใหแพทยผรกษามความมนใจ
ในการเลอกใชยามากขนโดยเฉพาะในกลมผปวยทตดเชอรนแรง
3-5 world223.indd 3 3/2/2560 BE 3:52 PM
วงการยา พลส 223
4 ǧ¡ÒÃÂÒ »ÃШíÒà´×͹¡ØÁÀҾѹ¸� 2560
âÅ¡¡ÇŒÒ§·Ò§ÂÒ The Med ic ine Journa l
Medscape Medical News: ผตดเชอ
HIV ทมโรคร วมอาจไดรบการรกษาทสะดวก
มประสทธภาพสง และมความปลอดภยมากขนกบ
ยาใหม bictegravir ยาในกลม integrase strand
transfer inhibitor ทมาพรอมกบยา emtricitabine
และ tenofovir alafenamide ในเมดเดยวกน
การศกษาลาสดโดย Paul Sax และ
คณะผวจยจาก Brigham and Women’s Hospital
ประเทศสหรฐอเมรกา ซงทาการศกษาเปรยบเทยบ
ประสทธภาพของยาตานไวรส 2 ชนดคอ bictegravir
และ dolutegravir สาหรบการรกษาในผตดเชอ HIV
เมอใชรวมกบยา emtricitabine และ abacavir
Reuters Health: รายงานการศกษาแบบ
meta-analysis ลาสดโดย Dr.M A Boermeester
และคณะจากสถาบน Academic Medical Center
ประเทศเนเธอรแลนด และ Dr.David L Leaper
และคณะจาก University of Huddersfield ประเทศ
องกฤษ พบวาวสดเยบแผลชนดเคลอบยาปฏชวนะ
เชน triclosan สามารถปองกนการตดเชอและ
ปองกนการกอตวของเชอโรคทบรเวณไหมเยบแผล
และทแผลผาตด (surgical site infection: SSI)
ไดอยางชดเจนและชวยลดคาใชจายในการรกษาไดด
ข อมลจากการศกษาดงกลาวมาจาก
การรวบรวมและว เคราะห ผลการว จยแบบ
randomized controlled trials จานวน 21 และ 34
การศกษา ตามลาดบ สาหรบในการศกษาแรก
ÇÑÊ´Øàºá¼Åª¹Ô´à¤Å×ͺÂÒ»¯ÔªÕǹЪ‹ÇÂÅ´¡ÒõԴàª×éÍ
โดย Dr.Boermeester พบวาการใชวสดเยบแผลทเคลอบดวยยาปฏชวนะ
triclosan (triclosan-coated sutures: TCS) สามารถลดความเสยงของ SSI
ไดถง 28% (p < 0.001) โดยเหนผลชดเจนมากในกรณทวสดเยบแผลเปนชนด
polyglactin 910 และเปนการผาตดทเปนแผลสะอาด สวนการศกษาของ
Dr.Leaper พบวาการใช TCS สามารถลดความเสยงของการเกด SSI ได 39%
และยงชวยทาใหสามารถลดคาใชจายเฉลยตอการผาตด 1 ราย ไดถง 56.59
ปอนด (ประมาณ 2,470 บาท) สาหรบแผลผาตดสะอาด และ 248.23 ปอนด
(ประมาณ 10,833 บาท) สาหรบแผลทปนเปอนเชอเลยทเดยว
จากทง 2 การศกษานชใหเหนวาการเลอกใชวสดในการเยบแผลผาตด
แมจะถอวาเปนจดเลก ๆ ในกระบวนการรกษา แตกสามารถทจะสราง
ผลกระทบทชดเจนในผปวยได โดยเฉพาะในแงของการตดเชอหลงการผาตด
ทเปนภาวะแทรกซอนทสาคญ และในแงของการลดคาใชจายในการรกษาท
เพมขนในกรณทเกดการตดเชอทบรเวณแผลผาตด
Bictegravir ÂÒµŒÒ¹äÇÃÑʪ¹Ô´ãËÁ‹à¾×ͼٌµÔ´àª×Í HIVเปนเวลา 48 สปดาห พบวาในกลมอาสาสมครทไดรบยา bictegravir สามารถ
ลดจานวนเชอไวรสในเลอดใหนอยกวา 50 copies/mL ไดดใกลเคยงกนกบ
ยา dolutegravir แตมอาการขางเคยงไมพงประสงคในแงของการทางานของไต
ทลดลงนอยกวากลมทไดรบยา dolutegravir อยางชดเจน
Dr.Joseph Eron ผเชยวชาญจาก University of North Carolina
ใหความเหนเกยวกบผลการศกษาวจยดงกลาวนวา ขอมลทพบในการศกษาน
ถอเปนขาวดและมประโยชนมากหากผลการศกษาในขนตอ ๆ ไปใหผลการ
ศกษาออกมาในลกษณะเดยวกน ทงนเนองจากยาในกลมนสวนใหญยงม
ขอจากดอยบางประการ เชน อาจเปนพษตอไตซงทาใหการทางานของไตแยลง
และจาเปนตองมการตดตามดการทางานของไตอยางใกลชดหากมการใชยา
อาจมการแพยาดงเชนกรณของยา abacavir ซงทาใหมอาการแพทรนแรงได
ในรายผปวยทมสารพนธกรรม HLA-B*5701 allele รวมไปถงอาจมการดอยาได
การคนพบยาใหม bictegravir ซงยงไมเคยมการนามาใชจะลดปญหาในแง
ของการดอตอยา และมขอมลวามความเปนพษตอไตนอยกวาซงจะชวยทาให
ใชยานในผปวยไดงายขนโดยเฉพาะในรายทมความผดปกตของไตอยกอน และ
เนองจากยานไมมปฏกรยากบสารพนธกรรมดงกลาวจงไมทาใหเกดอาการแพ
ทรนแรง จงนาจะเปนทางเลอกใหมของการใชยาเพอการรกษาการตดเชอ HIV
ทดในอนาคตได
3-5 world223.indd 4 3/2/2560 BE 3:52 PM
วงการยา พลส 223
5ǧ¡ÒÃÂÒ»ÃШíÒà´×͹¡ØÁÀҾѹ¸� 2560
âÅ¡¡ÇŒÒ§·Ò§ÂÒThe Med ic ine Journa l
Medscape Medical News: ขอมล
การศกษาใหมเกยวกบอาการสมองเสอม (dementia)
ในผปวย Alzheimer’s disease โดย Dr.Hussein N
Yassine จาก University of Southern California
พบวาสาหรบผปวยบางกลม การรบประทานอาหารเสรม
docosahexaenoic acid (DHA) อาจชวยชะลอ
การดาเนนโรคได
DHA เป นกรดไขมนชนด omega-3
polyunsaturated fatty acid ทสาคญตอรางกาย
ตามธรรมชาตจะพบมากในสตวจาพวกปลา สวน
ในมนษยนน DHA เปนสวนประกอบทสาคญ
ในเนอเยอสมอง โดยมบทบาทในแงการเสรมสราง
การเชอมตอของเซลลประสาท (synapses) และ
เปนสวนหนงของกลไกในการยบยงการสะสมและ
เรงการกาจดสาร amyloid ซงเปนสารทมความเปนพษ
Reuters Health Information: ปรมาณ
กลามเนอในรางกายมบทบาทสาคญตอสขภาพ
โดยรวมอยางมาก แมแตในผสงอาย หากมมวล
กลามเนอทแขงแรงและมากพอจะมสวนชวยทาให
มสขภาพดและชวยชะลอวยไดอยางชดเจน และ
การรบประทานอาหารจาพวกโปรตนจากอาหาร
แหลงตาง ๆ ไมวาจะเปนจากพชหรอสตว สามารถ
เพมมวลกลามเนอและความแขงแรงของกลามเนอ
ไดเปนอยางด และยงสามารถรกษาความหนาแนน
ของกระดกไดดอกดวย
โดยทวไปแลวคนปกตควรรบประทาน
อาหารประเภทโปรตนอยางเพยงพอ สาหรบ
ºÓ Ãا¡ÅŒÒÁà¹×Íãˌᢧáç´ŒÇÂâ»ÃµÕ¹ÁÕ»ÃÐ⪹�ÊíÒËÃѺ¼ÙŒÊÙ§ÍÒÂØ
ในผใหญควรไดรบโปรตนอยางนอย 0.8 กรมตอนาหนกตว 1 กโลกรมตอวน
โดยอาจเลอกรบประทานอาหารจาพวกเนอ ปลา ไก ไข นม หรอถวกได
เนองจากในปจจบนยงไมมขอมลทแสดงใหเหนความแตกตางวาโปรตนในอาหาร
จากแหลงใดจะสามารถเสรมสรางกลามเนอไดดทสด (แตมการตงขอสงเกตวา
ในผ ทรบประทานโปรตนทมาจากพชอาจจะมความหนาแนนของกระดก
ทมากกวา) และหากเพมปรมาณของโปรตนทรบประทานในแตละวนใหมาก
ขนอก กจะยงเหนผลอยางชดเจนมากขนไปอก
ร อยางนแลวคนรนใหมทใสใจสขภาพจงควรจะตองหาโปรตนมา
รบประทานเพอเสรมกลามเนอใหมมวลกลามเนอทใหญและแขงแรงกนตงแต
เนน ๆ เพอชวยทาใหสขภาพโดยรวมแขงแรง และยงคงความหนมสาวตอไปได
อกนาน
ÃѺ»Ãзҹ DHA ໚¹»ÃШíÒª‹ÇªÐÅÍ¡ÒÃà¡Ô´âä Alzheimer’s
ตอสมองได การศกษาในหนทดลองพบวาการไดรบสาร DHA สมาเสมอ
อยางนอย 1 ใน 10 ของชวงชวตจะไมพบลกษณะของ Alzheimer’s disease
ปรากฏขนในสมอง และสาหรบในมนษยเองกมรายงานเกยวกบผลดของ
การเสรม DHA ทสามารถชวยลดความเสยงของการเกด Alzheimer’s disease ได
โดยจากการศกษาเปรยบเทยบระหวางกลมผทรบประทานปลาอยางนอย 1 ครง
ตอสปดาหนน สามารถลดความเสยงของการเกดอาการสมองเสอมไดอยางม
นยสาคญทางสถต (relative risk 0.93; 95% confidence interval 0.90-0.95;
p = 0.003) แตเปนทนาแปลกใจวาการรบประทานปลามากขนกวานกลบใหผล
ทไมไดมความแตกตางไปจากการรบประทานสปดาหละครงมากนก และในกรณ
ทเกดโรคขนแลว การรบประทานเนอปลาหรอเสรมอาหารดวยนามนปลา
ไมไดชวยทาใหอาการของโรคกลบดขนได ซงแสดงวาการใช DHA ใหไดประโยชน
จงตองใชเพอการปองกนการเกดโรคจงจะไดรบประโยชนสงสด
3-5 world223.indd 5 3/2/2560 BE 3:52 PM
วงการยา พลส 223
6 ǧ¡ÒÃÂÒ »ÃШíÒà´×͹¡ØÁÀҾѹ¸� 2560
Hot News¡Í§ºÃóҸԡÒà The Med ic ine Journa l
กรมสขภาพ¨ต ªวนครอบครวแลÐสงคมไทย สรางภมคมกนãหเดกไทยยคออนไลน
กนบอย ๆ เปนเรองทสะใจ มคนเชยร มคนกดไลค พฤตกรรมการเลยนแบบและแกไขปญหาดวยความรนแรงโดยไมรตวจงเกดขนตามมาได
ส�าหรบแนวทางลดความรนแรงตาง ๆ ในสงคม ครอบครวมสวนส�าคญมากทสด เพราะพนฐานพฤตกรรมของเดกมาจากครอบครว ซงครอบครวอาจกระท�าความรนแรงกบเดกโดยทไมรวาสงทท�านนคอความรนแรงทจะสงผลกระทบตอเดกในระยะยาว ไดแก ความรนแรงดานรางกาย ความรนแรงดานวาจา และความรนแรงทางอารมณ ครอบครวปจจบนมการละเลยเดกโดยไมรตว มองภายนอกเหมอนเปนครอบครวทอบอน แตภายในจรง ๆ ขาดการพดคย ตางคนตางอย ตางคนตางท�างาน ตางคนตางเรยน ตางคนตางแกไขปญหาของตวเอง ตางคนตางอยกบมอถอและโลกโซเชยลของตวเอง ท�าใหขาดความผกพนในครอบครวโดยไมรตว เปนสาเหตของพฤตกรรมรนแรงเมอโตขนได อยางไรกตาม หากรสกวาตวเองหรอคนรอบขางชอบโพสตหรอชอบดคลปความรนแรงแลวเครยด ไมรจะท�าอยางไร แนะน�าใหโทรศพทสายดวนสขภาพจต 1323 โทรศพทฟรตลอด 24 ชวโมง
น.ต.นพ.บญเรอง ไตรเรองวรวฒน อธบดกรมสขภาพจต กลาววา จากการหลงไหลของขอมลขาวสารททกคนสามารถเขาถงและเผยแพรออกไปไดอยางรวดเรวผานโลกโซเชยล มทงขอดและขอเสยทอาจกอใหเกดความเขาใจผด สรางความขดแยง ความรนแรง ความหวาดระแวง และความตนตระหนกใหแกสงคม ตลอดจนสรางบาดแผลทางจตใจใหเกดขนได อาท การโพสตคลปความรนแรงรปแบบตาง ๆ บนโลกโซเชยลทการควบคมก�ากบการเขาถงสอท�าไดยาก เดกและเยาวชนจงเขาถงคลปความรนแรงไดงาย ผลกระทบทตามมาจงมากตามไปดวย
ปจจบนพฤตกรรมของเดกและเยาวชนในหลายพฤตกรรมสะทอนใหเหนถงการปรบเปลยนไปตามสอ เมอเหนความรนแรง ทะเลาะววาท ตบต ชกตอย
นพ.สขม กาญจนพมาย อธบดกรมวทยาศาสตรการแพทย กลาววา ในแตละปมผเสยชวตจากเชอดอยาประมาณ 38,000 คน คดเปนการสญเสยทางเศรษฐกจโดยรวมสงถง 4.2 หมนลานบาท และถาเชอแบคทเรยดอยาครบทกขนานจะไมมยาใดสามารถรกษาโรคตดเชอได ประกอบกบการใชยาตานแบคทเรยทมากเกนความจ�าเปน เรงใหการกลายพนธเกดเรวขน ดงนน การชะลอปญหาเชอดอยาจงตองเรมตนทหองปฏบตการกอน โดยการตรวจจะตองไดผลถกตองแมนย�า รวดเรว และตองคอยตดตามปรบปรงวธตรวจใหทนกบเชออยเสมอ นอกจากนการเฝาระวงทางหองปฏบตการเปนอกหนงประเดนส�าคญ เพราะจะท�าใหทราบขนาดและแนวโนมของปญหาเชอดอยา รวมทงตรวจจบเชอดอยาอบตใหม กรมวทยาศาสตรการแพทยไดด�าเนนการระบบเฝาระวงเชอดอยาตานจลชพแหงชาตตงแตป พ.ศ. 2541 เพอรายงานอบตการณของเชอทเปนสาเหตของโรคและแนวโนมการดอยา แตยงขาดระบบเฝาระวงผปวยเพอระบทมาและกลมของปญหา ในฐานะของสมาชกองคการอนามยโลก ประเทศไทยจงรบหลกการตาม Global Action Plan for Antimicrobial Resistance Containment ทจะเขารวมด�าเนนการระบบเฝาระวงเชอดอยาระดบโลก (Global Antimicrobial Resistance Surveillance System: GLASS) เพอใหทราบขนาดของปญหาการดอยาในแตละพนททวโลก ซงเปนแนวทางในการก�าหนดมาตรการควบคม ปองกน และประเมนกระบวนการจดการโรคตดเชอในโรงพยาบาล ซงสอดคลองกบแผนยทธศาสตรการจดการปญหาเชอดอยาตานจลชพแหงชาต พ.ศ. 2560-2564 พรอมกนนยงไดจดการอบรมเจาหนาทหองปฏบตการโรงพยาบาลเครอขายเฝาระวงเชอแบคทเรยดอยาตานจลชพ เพอใหไดรบทราบขอมลและความรใหม ๆ ทนตอสถานการณ ทงยงเปนการสรางความรวมมอระหวางหองปฏบตการเครอขายและกรมวทยาศาสตรการแพทยในการขยายขอบขายการเฝาระวงและควบคมเชอแบคทเรยดอยาตานจลชพใหตอบสนองการใชงานทกระดบ
กรมวทยฯ ¨ดอบรมเ¨าหนาทตรว¨เªอดอยาทวปรÐเทÈ แกปญหาการดอยาแบบบรณาการ
กรมสขภาพ¨ต ªวนครอบครวแลÐสงคมไทย
กนบอย ๆ เปนเรองทสะใจ มคนเชยร มคนกดไลค พฤตกรรมการเลยนแบบและแกไข
Hot 223.indd 6 3/2/2560 BE 15:18
วงการยา พลส 223
7วงการยาประจ�ำเดอนกมภาพนธ 2560
Hot News The Med ic ine Journa l
กรมควบคมโรค เดนหนา 5 มาตรการลดปญหาวณโรคดอยา
นพ.เจษฎา โชคด�ารงสข อธบดกรมควบคมโรค กล าวว า วณโรคยงคงเป นป ญหาสาธารณสขทส�าคญและเปนภยคกคามตอความมนคงทางดานสขภาพของประชาชน ประเทศไทยยงเปนหนงในประเทศทมปญหาวณโรคสง ทงวณโรคในผ ตดเชอเอชไอว และวณโรคดอยาหลายขนาน โดยคาดการณวาจะมผปวยวณโรครายใหมทกประเภท 117,000 รายตอป ในจ�านวนนเปนผปวยวณโรคดอยาหลายขนานประมาณ 4,500 ราย ซงคาใชจายเฉพาะยาและเวชภณฑของผปวยวณโรคจะอยทประมาณ 2,500-5,000 บาทตอราย แตหากมการดอยา คาใชจ ายจะสงขนหลายเทา ประมาณ 120,000-200,000 บาทตอราย
ส�าหรบวณโรคทก�าลงเปนปญหามากในขณะนคอ วณโรคดอยาหลายขนาน ซงกลมประชากรทมโอกาสปวยเปนวณโรคดอยาสงคอ กลมผปวยทเคลอนยายทอยบอยจงท�าใหขาดการตดตามการรกษาอยางตอเนอง ผปวยไดรบยาไมครบหรอไมไดรบการรกษาจนหายขาด ประกอบกบผปวยวณโรคสวนมากจะมฐานะทางครอบครวทยากจน ท�าใหผปวยรสกวาตนเองดอยโอกาส ถกกดกนรงเกยจจากบคคลทวไป จงเปนอปสรรคตอการเขาถงการรกษาและดแลจนหาย กรมควบคมโรคไดด�าเนนการตามแผนยทธศาสตร 5 ป พ.ศ. 2560-2564 โดยมงเปาหมายเพอลดการปวย การตาย การขาดยา และปองกนการดอยา ซงเนนหนก 3 เรอง คอ คนใหพบ จบดวยหาย พฒนาระบบและเครอขายการปองกนดแลรกษา ทงนไดก�าหนดมาตรการในการด�าเนนงานควบคมปองกนวณโรคดอยา 5 มาตรการ ดงน 1. คดกรอง คนหาผปวยวณโรคดอยาและรบรกษา 2. พฒนาเครอขายหองปฏบตการชนสตรวณโรค เพอใหมศกยภาพในการวนจฉยวณโรคและวณโรคดอยา 3. สนบสนนจดหาเวชภณฑรกษาวณโรคดอยาเพอใหผปวยทกรายเขาถงบรการ 4. พฒนาสตรยารกษาวณโรคดอยาใหมระยะเวลาในการรกษาสนลง 5. กระทรวงสาธารณสขรวมกบกระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย และองคกรปกครองสวนทองถนบางแหงจดใหมเงนสงเคราะหผปวยวณโรค เพอชวยเหลอทางดานเศรษฐกจและสงคม
สบส.เรงขบเคลอน 3 รปแบบมาตรฐานบรการผสงอายไทย
หนนลองสเตย รบมอผสงวยตางแดน
ประเทศตาง ๆ ทวโลกขณะนลวนก�าลงเขาส สงคมผสงอายเชนกน แตตนทนการดแลของตางชาตสงมาก และเชอวาในอนาคตโลกอาจไมมพรมแดน จะมการเคลอนยายบรการผ สงอายไปในประเทศทมตนทนทต�ากวา จงตองเรงออกแบบบรการเพอรองรบซงไดเชญผ ประกอบการทเกยวของทงภาครฐและเอกชนมารวมหารอแลว
นพ.วศษฎ ตงนภากร อธบดกรมสนบสนนบรการสขภาพ (สบส.) กลาววา ขณะนกรมสนบสนนบรการสขภาพไดเรงขบเคลอนการพฒนามาตรฐานระบบบรการผสงอายใหเหมาะสมสอดคลองกบความเปนจรงทสด รปแบบการดแลผสงอายจะแบงตามสภาวะเงอนไขทางสขภาพแตกตางกน คอ 1. ประเภทตดบาน ไดแก ผสงอายทมปญหาสขภาพ เชน เดนยากล�าบาก แตยงชวยเหลอตนเองในชวตประจ�าวนได 2. ประเภทตดเตยง เปนผสงอายทปวยและตองพงพงคนอนชวยดแลกจวตรประจ�าวน และ 3. ประเภทตดสงคม เปนผสงอายทยงชวยเหลอตนเองไดด ซงยงมจ�านวนมากเพอสรางความสขใหผสงอายทเคยท�าคณประโยชนตอสงคมมาอยางเนนนาน ทง 3 ประเภทนจะตองใหมคณภาพมาตรฐาน ปลอดภย และมจ�านวนทเพยงพอ ผลส�ารวจของส�านกงานสถตแหงชาต พ.ศ. 2557 ประเทศไทยมผสงอาย 10 ลานกวาคน คดเปนรอยละ 15 ของประชากรทงประเทศ เพมขนประมาณ 2 เทาตวในรอบ 20 ป
ในการขบเคลอนมาตรฐานของการจดบรการผสงอายนน กรมสนบสนนบรการสขภาพจะสงเสรมตอยอดใหมธรกจบรการสขภาพส�าหรบผสงอายเพอสรางรายไดเขาประเทศในรปแบบการพ�านกระยะยาวหรอลองสเตย (Long stay) บรการผสงอายทงคนไทยและตางชาตทตองการมาใชชวตบนปลายในประเทศไทย เนองจาก
Hot 223.indd 7 3/2/2560 BE 15:18
วงการยา พลส 223
8 วงการยา ประจ�ำเดอนกมภาพนธ 2560
Hot News The Med ic ine Journa l
นพ.สขม กาญจนพมาย อธบดกรม
วทยาศาสตรการแพทย กลาววา กรมวทยาศาสตร
การแพทย โดยสถาบนชววตถ เปนหนวยงานควบคม
ก�ากบภาครฐดานวคซนและชววตถ มหนาทรบรอง
รนการผลตและการวเคราะหตรวจสอบผลตภณฑวคซน
และยาชววตถในหองปฏบตการ โดยเฉพาะวคซนจะตอง
มการควบคมรนการผลตทกครงกอนจ�าหนาย และในการ
ขนทะเบยนวคซนทวไป สถาบนชววตถจะท�าหนาท
ผเชยวชาญใหแกส�านกงานคณะกรรมการอาหารและยา
โดยตรวจสอบเอกสารต�ารบดานคณภาพ ตงแตการผลต
จนถงผลตภณฑส�าเรจรป พรอมตรวจวเคราะหตวอยาง
วคซนทางดานเคม-ฟสกส ความปลอดภย ความเปน
เอกลกษณ ความแรง และความคงตว เพอใหมนใจวา
วคซนมคณภาพและความปลอดภยตามมาตรฐานสากล
กรมวทยฯ ควบคมคณภาพวคซนปองกนโรคไขเลอดออก
ส�าหรบวคซนไขเลอดออกชนดแรกของโลกทผลตโดย บรษท ซาโนฟ ปาสเตอร
จ�ากด ประเทศฝรงเศส ไดผานการขนทะเบยนในประเทศไทยเมอวนท 30 กนยายน
พ.ศ. 2559 โดยสถาบนชววตถไดประเมนเอกสารต�ารบดานคณภาพและการวเคราะห
ทางหองปฏบตการ ซงไดรบการรบรองใหอนญาตจ�าหนายจากสถาบนชววตถ
กรมวทยาศาสตรการแพทย เมอวนท 15 ธนวาคม พ.ศ. 2559 เปนวคซนเชอเปนลกผสม
ทใชเทคนคการตดตอยนของไวรสเดงก 4 สายพนธ คอ สายพนธ 1, 2, 3 และ 4
เขากบยนของไวรสไขเหลอง พฒนาเปนไวรสลกผสมสายพนธวคซน 4 สายพนธทสามารถ
เพาะเลยงไดในเซลลวโรทใชผลตวคซน เปนวคซนผงแหง มอาย 3 ป เกบไวทอณหภม
2-8 องศาเซลเซยส ใชในคนอาย 9-45 ป ส�าหรบฉดใตชนผวหนง โดยใหวคซน 3 เขม
ฉดหางกนเขมละ 6 เดอน สามารถกระตนภมคมกนเพอปองกนโรคไดครอบคลมไวรส
ไขเลอดออก ไดผลดทสดส�าหรบสายพนธ 3 และ 4 คอ 73.6% และ 83.2% ไดผล
ปานกลางส�าหรบไวรสเดงกสายพนธ 1 คอ 58.4% ไดผลนอยส�าหรบไวรสเดงก
สายพนธ 2 เพยง 47.1% ประสทธภาพวคซนโดยรวมเทากบ 65.6% และสามารถ
ลดการนอนรกษาตวในโรงพยาบาลไดมากกวา 60%
นพ.วศษฎ ตงนภากร อธบดกรมสนบสนนบรการสขภาพ (สบส.)
กลาววา กองสขศกษา กรมสนบสนนบรการสขภาพ ไดท�าการประเมนระดบ
ความรอบรดานสขภาพและพฤตกรรมสขภาพ ตามหลก 3 อ. 2 ส. ของประชาชน
กลมวยท�างานชวงอาย 15-59 ป ในป พ.ศ. 2559 จ�านวน 15,278 คนทอยในหมบาน
ในต�าบลจดการสขภาพครอบคลมทง 76 จงหวด ทด�าเนนงานเสรมสรางการ
ปรบเปลยนพฤตกรรมสขภาพ ตามหลก 3 อ. 2 ส. ซงเปนวธการสรางสขภาพด
ลดความเสยงการเกดโรควถชวต 5 โรค ไดแก เบาหวาน ความดนโลหตสง โรคหวใจ
โรคหลอดเลอดสมอง และโรคมะเรง ประกอบดวย การรบประทานอาหาร
การออกก�าลงกาย อารมณ การงดสบบหร และงดดมสรา ผลพบวาวยท�างาน
มความรอบรดานสขภาพตามหลก 3 อ. 2 ส. สวนใหญอยในระดบไมดรอยละ 49
โดยเฉพาะประเดนการสอสารสขภาพ การเขาถงขอมลและตดสนใจเลอกปฏบต
ทถกตอง พบวาอยในระดบดมากเพยงรอยละ 5.5 เทานน สวนพฤตกรรมตามหลก
3 อ. 2 ส. ของวยท�างานพบวาสวนใหญอยในระดบไมดถงรอยละ 56.7 โดยอยใน
ระดบดมากหรอถกตองเพยงรอยละ 5.2 จากขอมลนชใหเหนวาประชาชน
วยแรงงานสวนใหญยงมความเสยงตอการปวยเปนโรคเรอรงอยางมาก
นอกจากนยงพบวาวยท�างานทอาศยอยใน 43 จงหวดมความรอบรดาน
สขภาพอยในระดบไมด เพศหญงมความรอบรดานสขภาพดกวาเพศชาย และกลม
อาย 36-59 ปทมระดบการศกษาชนมธยมศกษา/อาชวศกษา และกลมอาชพ
ทท�างานใชแรงงาน มระดบความรอบรดานสขภาพดกวากลมอน สวนพฤตกรรม
สขภาพพบวาม 50 จงหวดทวยท�างานมพฤตกรรมไมถกตอง เพศหญงมพฤตกรรม
สบส.ฟนธง อนาคตคนวยท�างานเสยงโรคเรอรงคกคามสขภาพดกวาเพศชาย และกลมอาย 36-59 ปทม
ระดบการศกษาชนมธยมศกษา/อาชวศกษา และ
กลมอาชพทท�างานใชแรงงาน มระดบพฤตกรรม
ดกวากลมอน ในปงบประมาณ 2560 กรมสนบสนน
บรการสขภาพจงม งเนนสรางความรวมมอกบ
หนวยงาน องคกรทงภาครฐ ภาคเอกชน และเครอขาย
สงคม ในการบรณาการยทธศาสตรการด�าเนนงาน
เสรมสรางความรอบรดานสขภาพและปรบเปลยน
พฤตกรรมสขภาพ ใหเกดพลงในการขบเคลอนไปส
การปฏบตอยางเปนรปธรรมและตอเนอง
Hot 223.indd 8 3/2/2560 BE 15:18
วงการยา พลส 223
9ǧ¡ÒÃÂÒ»ÃШíÒà´×͹¡ØÁÀҾѹ¸� 2560
·Ñ¹¡ÃÐáʼÈ.´Ã.¹¾.»ÃСͺ ¼ÙŒÇÔºÙÅÂ�ÊØ¢The Med ic ine Journa l
¨Ò¡Ñ´ÍÒËÒê‹ÇÂãËŒÍÒÂØÂ×¹?โดยมหาวทยาลยวสคอนซน สหรฐอเมรกา การวจยนทามา 20 กวาปแลว ลงบางสวนตายจากไปแลว ยงเหลอบางตวทยงมชวตอย ผลสรปจงยงไมอาจพดไดเตมปาก อยางไรกตาม รายงานเบองตนจากมหาวทยาลยกลาววา ลงในกลมทลดอาหารมอายทยนยาวกวา สวนในอกหนงโครงการทดาเนนการโดยสถาบนโรคชราภาพแหงชาตของสหรฐอเมรกา (NIA) นน ผลของลงทง 2 กลมไมมความแตกตางกน การวจยของ NIA ประสบปญหาหลายประการ ยกตวอยางเชน ลงกลมทดลองของโครงการนบางตวกนอาหารนอยกวาทตองการใหควบคมลงไปอก บางตวกเขาโครงการในชวงอายวยรนซงมกสงผลใหอายสนกวาทควรจะเปน สวนในลงตวทมาเขาโครงการตอนเปนลงผใหญแลว ขณะนมอายเกนกวา 40 ป ซงนบวาสงกวาอายเฉลยของลง macaques ทวไปในธรรมชาต ผลการวจยเบองตนจากมหาวทยาลยวสคอนซนใหเหตผลวา ลงตวผทจากดแคลอรในอาหารนนอายยนขนเฉลย 2 ป สวนลงตวเมยทจากดอาหารเชนกนมอายทยนขนประมาณ 6 ป แตอยางไรกตาม คณจล กลาววา ผลตรงนยงไมสามารถนาไปกลาวอางเทยบเคยงเปนผลทวไปได ลงทลดอาหารในการทดลองนน นกวจยพบวามอตราของการเปนโรคหวใจและโรคมะเรงตากวาลงอกกลมหนงอยางเหนไดชด ทง 2 โรคนเปนปจจยหลกใหคนเราเสยชวตในปจจบนน ตรงนสรางความหวงใหแกผคนทวไป รวมถงคณลยจ ฟอนตานา นกวจยแหงมหาวทยาลยเบรสเซย ประเทศอตาล
สวนประธานสมาคมจากดแคลอรของอตาล (Calorie Restriction Society) คณไบรอน เดลาน เหนดวยกบวธนแมวาผลการวจยขางตนจะยงไมเหนพลงของการลดอาหารมากนก คณไบรอนเองกยงคงจากดอาหารอย ทานจากดแคลอรมาตลอด 24 ปแลว แรก ๆ กลาบากสกหนอย แตขณะนชนแลว แมจะมผลขางเคยงบาง เชน หนาวงาย และความตองการทางเพศลดลง
โอว...อนหลงนอาจทาใหหลายทานหนหนาไปทางอนนะครบเนย
ตอไปนหากอยากจะอายยนเหนทพวกเราตองจากดอาหารแลว ถาผลการวจยในลงเปนจรงในคน เรองนเปนเรองทผคนใหความสนใจกนมาพกหนงแลว กอนหนานไมนานกมการวจยในลง macaques ทนกวจยพบวาการใหลงจากดอาหารชวยใหพวกมนอายยนขน 3 ป ซงเทยบไดกบ 9 ปสาหรบคนเรา คณจล แมตตสน แหงสถาบนโรคชราภาพแหงชาตของสหรฐอเมรกา (National Institute on Aging: NIA) กลาววา การอดอาหารเพอชวยใหอายยนนนอาจไมเหมาะสมกบทกคน แตการศกษาเพอเขาใจกลไกในการทางานของมนจะชวยใหเรามกลยทธใหม ๆ จนกระทงการฟนฟสขภาพชวตมนษยเราใหดขน อนทจรงมการวจยมากมายมหาศาลในหองทดลองททาตงแตพวกสงมชวตเซลลเดยว พวกยสตไปจนหนอน แมลง หรอหน ทสงผลไปในทานองเดยวกน คอชวยยดอายไดจงจดกระแสใหผคนหลายพนคนกาลงทดลองทจะลดแคลอรลงเหลอวนละไมเกน 1,500-1,800 kcal เพอดวาจะชวยใหอายยนจรงหรอไม เรองนแมจะยงไมนานพอแตสงทเหนแลวคอ คนเหลานมระดบไขมนคอเลสเตอรอลและระดบนาตาลในเลอดทดขน ถามาดการวจยในลง 2 โครงการทกาลงอยในการเฝาตดตามผล โครงการหนงทดาเนนการ
¨Ò¡Ñ´ÍÒËÒê‹ÇÂãËŒÍÒÂØÂ×¹?¨Ò¡Ñ´ÍÒËÒê‹ÇÂãËŒÍÒÂØÂ×¹?
A.indd 9 3/2/2560 BE 15:47
วงการยา พลส 223
10 วงการยา ประจ�ำเดอนกมภาพนธ 2560
รอบรเรองยาอ.ภก.สกขวฒน นกรองคณะเภสชศาสตร มหาวทยาลยรงสต
The Med ic ine Journa l
วคซนไขเลอดออกทางเลอกใหมในการปองกนโรค
โดยปกตโรคไขเลอดออกเดงกจดเปนโรคทเปนปญหา
ดานการแพทยและสาธารณสขทสาคญซงปกตแลวประเทศไทย
ไดดาเนนการเพอปองกนควบคมโรคโดยใชมาตรการตอ
ยงและคนและใหชมชนมสวนรวมแตในปจจบนเปนทยอมรบกน
โดยทวกนวาการกาจดยงลายใหหมดไปนนเปนเรองททา
ไดยากมาก ดงนน กลยทธในการควบคมโรคจงอยทการ
ควบคมใหมแหลงเพาะพนธยงใหนอยทสด ในประเทศไทย
การควบคมยงพาหะไดผลในระดบหนงเทานนการแพรระบาด
ของโรคยงคงมอยอยางตอเนองและมการระบาดใหญในบางป
การพฒนาวคซนทมประสทธภาพในการปองกนโรคจงเปน
สงทคาดหวงทสาคญในการควบคมการระบาดของโรค
ไขเลอดออกเดงก(1)
หลกการทาวคซนไขเลอดออกเดงกในปจจบนไดพฒนา
โดยใชเทคนคหรอวธทหลากหลายดงรปท2มรายละเอยด
และตวอยางคอ
1. Empirically attenuate เปนวธดงเดม (classic
method)ทาใหไวรสออนฤทธดวยการถายเชอไวรสเขาสเซลล
(passage) หลายครงจนทาใหไวรสออนแอ เนองจากเกด
การกลายพนธแบบสมทบางตาแหนงของยนจากนนจงนาไวรส
ทไดไปพฒนาเปนวคซนตอไป
2.Engineerspecificattenuationเปนวธกลายพนธ
โดยการตดนวคลโอไทดทตาแหนงจาเพาะออกไปมผลทาให
ไวรสกลายพนธและเปนไวรสทออนแอตวอยางเชนการตด
นวคลโอไทดจานวน 30 นวคลโอไทดทตาแหนงจาเพาะ
ตรงดานปลาย3’non-translatedregionเพอทาใหไวรสกอโรค
มความรนแรงลดลง
จากขาวการจดโปรโมชนการฉดวคซนทมาใหมใน
ชวงตนปพ.ศ.2560นของโรงพยาบาลตางๆ อนเปนทสนใจ
ของประชาชนเปนอยางมากเพราะเปนวคซนปองกนโรคทม
มานานในประเทศไทยและประเทศเพอนบาน วคซนนคอ
วคซนปองกนไขเลอดออกหรอไขเลอดออกเดงก
โรคไขเลอดออกเดงก(Denguehemorrhagicfever:
DHF)เกดจากเชอไวรสเดงก(Dengueviruses)ซงเปนRNA
virusในFamilyFlaviviridae,GenusFlavivirusม4serotypes
ไดแกDengue1,2,3และ4ตดตอสคนโดยมยงลาย(Aedes
spp.) เปนพาหะนาโรคการตดเชอไวรสเดงกมอาการสาคญ
คอไขสงรวมกบอาการปวดตามรางกายมผนแดงอาจมเลอดออก
สวนใหญไมรนแรงถงขนเสยชวต แตหากเปนชนดรนแรง
จะมการรวของพลาสมาและระบบการแขงตวของเลอด
ผดปกตเสนเลอดเปราะแตกงายมจดเลอดทผวหนงอาจม
อาการอาเจยนเปนเลอดตบโตกดเจบและอาจเกดภาวะชอก
(Dengueshocksyndrome:DSS)นาไปสการเสยชวตได(1)
รปท 1ยงพาหะของไขเลอดออก(2)
10-11 know 223.indd 10 3/2/2560 BE 15:48
วงการยา พลส 223
11วงการยาประจ�ำเดอนกมภาพนธ 2560
รอบรเรองยาThe Med ic ine Journa l
จนในปจจบนวคซนทขนทะเบยนทเปนผลตภณฑ
วคซนไขเลอดออกทไดรบการขนทะเบยนมาแลวใน13ประเทศ
ทวโลก รวมถงประเทศไทยดวยทไดรบการขนทะเบยนเมอ
วนท 30 กนยายนพ.ศ. 2559 โดยสามารถฉดในกลมอาย
9-45ปไดผลดสวนกลมอนๆ ประสทธภาพอาจจะมากนอย
แตกตางกนไป(3) วคซนนผลตขนมาจากไวรสทมชวตและ
ถกทาใหออนฤทธลงเมอฉดเขาไปในรางกายแลวจะกระตน
ใหรางกายสรางภมคมกนตามธรรมชาตตอโรคไขเลอดออก
ซงไดมการทดสอบกบอาสาสมครกวา3หมนกวารายใน2ทวป
มาแลวและผลลพธทออกมาเปนทนาพอใจเรยกวาเปนวคซน
ทสามารถปองกนไขเลอดออกไดถง4สายพนธจากผลการศกษา
พบวาวคซนปองกนไขเลอดออกทขนทะเบยนนมประสทธภาพ
โดยสามารถลดความรนแรงของโรคได 93.2% ลดอตรา
การนอนโรงพยาบาล80.8%และความสามารถในการปองกน
โรคไขเลอดออกทง4สายพนธไดอยท65.6%ซงประสทธภาพ
ในการปองกนโรคไขเลอดออกของวคซนในแตละสายพนธนน
จะแตกตางกนออกไป ซงพบวาสายพนธท 4 จะตอบสนอง
ตอวคซนตวนไดดทสด สวนสายพนธท 2 จะตอบสนองตอ
วคซนนไดนอยทสด และปจจยทสงผลตอประสทธภาพของ
วคซนนกมอยหลายอยางดวยกนทงเรองของอายโดยวคซนน
จะไดผลดในกลมเดกอายตงแต9ขวบไปถงผใหญอาย45ป
รวมถงประวตของการไดรบเชอของผปวย ซงจากการศกษา
พบวาผทเคยมประวตเปนไขเลอดออกมากอนจะตอบสนอง
ตอวคซนตวนไดดกวาผทไมเคยเปน หรอไมเคยไดรบเชอ
ไขเลอดออกมากอนและอกปจจยทสาคญคอชนดของสายพนธ
ไขเลอดออกซงจะใหผลปองกนไมเทากน(4)
จากขอความทกลาวมาขางตน วคซนชนดนเปน
ทางเลอกหนงในการปองกนไขเลอดออกซงการพจารณา
ในการใชนนขนอยกบความเหมาะสมในดานตางๆ ซงควรปรกษา
แพทยหรอเภสชกรประกอบการตดสนใจ เพราะในปจจบน
ยงมราคาสงอย
เอกสารอางอง
1.วรวรรณกลนสภา.การวจยพฒนาวคซนในประเทศไทย:วคซนไขหวดใหญวคซนไขเลอดออกเดงกและวคซนเอดส.https://mail.google.com/mail/u/0/#inbox/159
ef2df33c5f040?projector=1
2.http://resource.nationtv.tv/photo_news/2014/07/24/640_8iibbbd6iab85gg7hi88g.jpg
3.นกวจยเผย‘วคซนไขเลอดออก’การนตควรฉด-คมคาเงน??.http://www.mamaexpert.com/posts/content-2534
4.ครงแรกของเมองไทยกบวคซนปองกนไขเลอดออกทสมตเวช.https://www.samitivejhospitals.com/th/วคซนไขเลอดออก/
3.Engineerchimericเปนการแทนทยนบางตาแหนง
ระหวางไวรส2ชนดตวอยางในทนใชเชอไวรสไขเหลองเปน
ไวรสทใชแลกเปลยนชนสวนของยนกบเชอไวรสเดงกไวรสทง
2ชนดเปนเชอไวรสทอยในกลมเดยวกนจงมความใกลชดทาง
สายพนธกรรมพอสมควรวธการของchimericคอนายนท
สาคญของเชอไวรสเดงกเชนenvelopgene,pre-membrane
geneมาแทนทยนบนจโนมของเชอไวรสไขเหลอง
4. Inactivate เปนการใชเชอไวรสเดงกทถกทาให
หมดฤทธและไมสามารถเพมจานวนได การพฒนาวคซน
ไขเลอดออกเดงกดวยวธนยงอยระหวางการทดสอบทางคลนก
ระยะท1
5.Subunitเปนการใชชนสวนจากเชอไวรสเดงกทาได
ดวยวธทาง biological system เพอสรางชนสวนทเปน
องคประกอบของเชอไวรสเดงกเชนโปรตนEหรอสวนทเปน
EdomainIIIเปนตน
6.DNAvaccineเปนการใชยนบางสวนในจโนมของ
เชอไวรสเดงกตดตอเขาไปในพลาสมดแลวนาเขาสเซลลของ
รางกายเพอใหมการผลตโปรตนของชนสวนยนดงกลาว
แลวไปกระตนใหเกดการตอบสนองทางภมคมกน
ทมา:SwaminathanS,KhannaN.CurrentScience2010;98:369-78.
รปท 2 เทคนคทใชในการพฒนาวคซนไขเลอดออกเดงก(3)
10-11 know 223.indd 11 3/2/2560 BE 15:48
วงการยา พลส 223
12 ǧ¡ÒÃÂÒ »ÃШíÒà´×͹¡ØÁÀҾѹ¸� 2560
·ÔÈ·Ò§ÂÒÍ.¹¾.ÊѹµÔ ÊÔÅÑÂÃѵ ¹�¤³Ðá¾·ÂÈÒʵÃ�ǪÔþÂÒºÒÅ ÁËÒÇÔ·ÂÒÅѹÇÁÔ¹·ÃÒ¸ÔÃÒª
The Med ic ine Journa l
á¹Ç·Ò§àǪ»¯ÔºÑµÔãËÁ‹ ÊÒËÃѺ¡ÒÃÃÑ¡ÉÒÍÒ¡ÒûǴËÅѧ
การออกกาลงกายแบบใชเครองชวย การรกษาดวยวธ
electromyographic biofeedback การรกษาดวย
เลเซอรระดบตา และการบาบดทางพฤตกรรมและ
ความคด เปนตน
3. สาหรบผปวยทมอาการปวดหลงเรอรงและไมตอบสนอง
ตอการรกษาแบบไมใชยา อาจพจารณาเลอกใชยา
ในกลม NSAIDs เปนชนดแรก และเลอกยา tramadol
หรอ duloxetine เปนอนดบตอไปหากยงไมไดผล
สวนยาในกลม opioids ควรพจารณาเลอกใชหาก
การรกษาทง 2 ขนแรกไมไดผลเปนทนาพอใจ
โดยควรพจารณาและพดคยใหคาปรกษาแกผปวย
ในแงความปลอดภยและความเสยงของการรกษา
อยางละเอยด
สาหรบการรกษาดวยยาหรอวธการอน ๆ เชน การใชยา
บรรเทาอาการเฉพาะท การฉดยาเขาทบรเวณ epidural space
และการใชยาในกลม cyclo-oxygenase (COX-2) NSAIDs นนไมได
มการกลาวรายละเอยดเอาไวในแนวทางเวชปฏบตฉบบใหมน
Steven J Atlas ผเชยว ชาญจาก Massachusetts General
Hospital กลาวใหความเหนเกยวกบแนวทางเวชปฏบตใหมนวา
อาจทาใหเกดการเปลยนแปลงวธการในการรกษาในแงของ
การไมใชยาทมากขน โดยเฉพาะกบกล มแพทยเวชปฏบต
ระดบปฐมภม เนองจากมขอมลทมากขนเรอย ๆ วายาหลายชนด
ทถกนามาใชในปจจบนไมปรากฏหลกฐานวาไดประโยชนชดเจน
แตในทางปฏบตจรงยงอาจมขอจากดอยบางเนองจากในปจจบน
ในแงของการเบกจายคารกษาพยาบาลสาหรบการรกษาแบบ
ไมใชยานนยงคงมปญหาอย
อาการปวดหลงสวนลางเรอรงเปนปญหาทพบไดบอยมาก
ในเวชปฏบต และเปนสาเหตททาใหผปวยตองมารบการรกษา
และทาใหเสยโอกาสในการทางานและการดารงชวต รวมถงทาให
เสยคาใชจายในการดแลรกษาอยางมาก โดยทวไปแลวอาการ
ปวดหลงในผปวยจะถอวาเปนอาการปวดอยางเรอรงเมอผปวย
มอาการตอเนองกนนานกวา 12 สปดาห ในขณะทผปวยทม
อาการปวดมานานนอยวา 4 สปดาห และ 4-12 สปดาห จะจดวา
เปนอาการปวดหลงเฉยบพลน (acute) และกงเฉยบพลน
(subacute) ตามลาดบ สาหรบในกลมผปวยทปวดหลงเรอรง
ประมาณ 1 ใน 3 จะมอาการเรอรงยาวนานกวา 1 ป ซงทาใหเกด
ผลกระทบตอการใชชวตประจาวนคอนขางมาก
วทยาลยอายรแพทยแห งประเทศสหรฐอเมรกา
(American College of Physicians: ACP) ไดเผยแพรแนวทาง
เวชปฏบตฉบบปรบปรงใหมสาหรบรกษาผปวยทมอาการปวดหลง
สวนลางเรอรงทไมมอาการปวดราวไปเสนประสาทรวมดวย (non-
radicular chronic low back pain) ลงในวารสาร Annals of Internal
Medicine โดยไดขอมลจากการรวบรวมผลการศกษาวจยแบบ
randomized controlled trials และ systematic reviews ในระหวาง
ป ค.ศ. 2008-2016 ซงสามารถสรปไดดงนคอ
1. สาหรบผปวยทมอาการปวดหลงอยางเฉยบพลนและ
กงเฉยบพลน โดยมากอาการเหลานมกจะคอย ๆ
หายไปไดเองไมวาจะไดรบการรกษาหรอไม ดงนน ผปวย
ในกลมนจงอาจจะไมจาเปนตองใหการรกษาดวยยา
แตควรพจารณาใหการรกษาแบบไมใชยา เชน
การประคบรอน การนวด การฝงเขม ดงกระดกหลง
(spinal manipulation) เปนตน สวนการรกษาดวยยา
กลม Non-steroidal anti-inflammatory drugs (NSAIDs)
และยาคลายกลามเนอนนอาจพจารณาใชไดหาก
การรกษาเบองตนไมไดผล
2. สาหรบผปวยทมอาการปวดหลงเรอรง ควรเลอก
การรกษาแบบไมใชยากอนเปนอนดบแรก ไดแก การฝก
ออกกาลงกาย การทากายภาพบาบดแบบสหสาขา
(multidisciplinary rehabil itation) การฝงเขม
Tid.indd 12 3/2/2560 BE 15:48
วงการยา พลส 223
13ǧ¡ÒÃÂÒ»ÃШíÒà´×͹¡ØÁÀҾѹ¸� 2560
¡®ËÁÒÂàÀÊѪ Àก.ปรØÌห� รب¹¸Ó ร§¤�The Med ic ine Journa l
à¡ÒеԴÊÁѪªาÊØ¢Àา¾แห‹§ªาµÔ¤รѧ·Õ 9¤ÇาÁ¤×ºห¹าการ¨Ñ การÂาâ¤ÅÔʵԹ (Colistin)
ʶา¹Ð¢Í§Âาâ¤ÅÔʵԹã¹ป¨¨ØºÑ¹ ยาโคลสตนเปนยาอนตราย ตามพระราชบญญตยา
พ.ศ. 2510 (อยระหวางการพจารณาปรบสถานะใหเปน
ยาควบคมพเศษ)
ภก.ประพนธ อางตระกล รองเลขาธการ
คณะกรรมการอาหารและยา (อย.) ใหขอมลวา ขณะน
ยาโคลสตนส�าหรบสตวมขนทะเบยนทงหมด 146 ต�ารบหรอ
ยหอ แบงเปน 2 ประเภท คอ ยาส�าหรบฉด 11 ต�ารบ และ
ยาทใชผสมเปนอาหาร 135 ต�ารบ3 ตวอยางขอบงใชกรณ
ผสมอาหารสตว เชน เพอปองกนหรอรกษาโรคทองรวง
ปรÐà´¹¤ÇาÁกѧÇÅ จากขาวทปรากฏตามสอมวลชนนน พบวาม
ประ เดนความก งวลท เ ก ดข น เน อ งจากการใช ยา
โคลสตน คอ เรองการตกคางในเนอสตว ประเดนน
จากกรณททมนกขาวหนงสอพมพคม ชด ลก ได
ลงส�ารวจพนทฟารมเลยงหมในจงหวดนครปฐมและจงหวด
สพรรณบร ซงไดพบวามการใชยาหลายชนดในการเลยงหม
หนงในยาเหลานนเปนยาโคลสตน (Colistin) โดยยานเปน
ยาทแพทยเกบไวใชในกรณจ�าเปน ใชเปนยาชนดสดทาย
ส�าหรบผปวยวกฤตซงยาชนดอนใชไมไดผล หลงจากนน
ไดมการลงขาวในหนงสอพมพคม ชด ลก เมอวนท 23
มกราคม พ.ศ. 2560 ทผานมา1 เปนกระแสทท�าใหเกด
การตนตว กอใหเกดการวพากษวจารณทงในวงการสาธารณสข
และวงการปศสตวตอขาวทเกดขนอนเนองมาจากการใชยา
ดงกลาว แมแต พล.อ.ประยทธ จนทรโอชา นายกรฐมนตร
และหวหนา คสช. กไดกลาวถงเรองดงกลาวนวา “หนวยงาน
ทเกยวของก�าลงไลบตรวจสอบ บางเรองท�ากนมานานแลว
รฐบาลพยายามกวดขนกนมาตลอด เมอตรวจพบหนวยงาน
ตองจดการ”2
law223.indd 13 3/2/2560 BE 15:43
วงการยา พลส 223
14 วงการยา ประจ�ำเดอนกมภาพนธ 2560
กฎหมายเภสช The Med ic ine Journa l
ศ.คลนก เกยรตคณ นพ.ปยะสกล สกลสตยาทร รฐมนตร
วาการกระทรวงสาธารณสข ไดเคยกลาวไววา ยาโคลสตน
ไมไดตกคางในเนอหมในปรมาณทจะเปนอนตรายตอ
ผบรโภค แตกงวลวาจะท�าใหเชอแบคทเรยดอยา4 และเรอง
การท�าใหเกดยนดอยาโคลสตน เอมซอาร-วน (Colistin
MCR-1) ประเดนนกรมปศสตวไดใหขอมลเบองตนจากการ
เฝาระวงและสมตวอยางประมาณ 6,000 ตวอยางตอป และ
ในป พ.ศ. 2559 ผลสรปเบองตนพบวายงไมพบปญหา
การดอยาทถายทอดจากสตวสคนแตอยางใด5
ทางดานคณะสตวแพทยศาสตร จฬาลงกรณ
มหาวทยาลย กไดจดแถลงขาว “เชอดอยากบการใช
ยาปฏชวนะในปศสตว” เมอวนท 26 มกราคม พ.ศ. 2560
ซงกลาวถงความจ�าเปนทตองมการใชยาในสกร ตลอดจน
มข อคดเหนและขอเสนอแนะตอข าวทเกดขน โดย
รศ.สพญ.ร งทพย ชวนชน ผ อ�านวยการศนยตดตาม
การดอยาของโรคอาหารเปนพษ คณะสตวแพทยศาสตร
จฬาลงกรณมหาวทยาลย กลาววา “การเลกใชยาปฏชวนะ
บางชนดไมใชการแกไขปญหาทถกตองเสมอไป เชน การลด
การใชยาโคลสตนกยงมยาปฏชวนะอน ๆ ทท�าใหเกด
การคดเลอกรวมหรอดอขามได การปองกนปญหาจงตอง
ควบคมใหมการใชยาอยางสมเหตสมผล ใชยาปฏชวนะ
เทาทจ�าเปน และมวธใชทใหประสทธภาพสงสด ส�าหรบ
ขอสงสยวาสามารถรบประทานเนอหมไดหรอไม ขอยนยน
วาได เพราะโดยปกตสกรทเขาสกระบวนการฆานนเปนสกร
ทมสขภาพด ผานกระบวนการฆาทไดมาตรฐานและน�ามา
ปรงใหสกกอนบรโภค”6
การแกปญหา จากกรณทพบการใชยาโคลสตนในการเลยงหม
หลายหนวยงานกเรงชแจงขอมลการวางมาตรการแกไข
ปญหาทเกดขน หรอไดด�าเนนการแกไขปญหาในเบองตน
เชน
1. ความรวมมอของผประกอบการ
นสพ.ด�าเนน จตรวธวงศ รองกรรมการผจดการ
อาวโส สายธรกจสกร CPF ใหขอมลวา “ผ บรหารได
ก�าหนดนโยบายยกเลกการใชยาโคลสตนทผสมในอาหารสตว
มาตงแตกลางป พ.ศ. 2559 และยกเลกการใชยาโคลสตน
ในรปแบบยาฉดและยาละลายน�าเพอรกษาอาการทองเสย
ตงแตตนเดอนมกราคม พ.ศ. 2560 โดยยกเลกการสงซอ
ยาโคลสตนในระบบการสงซอ”7
เมอวนท 1 กมภาพนธ พ.ศ. 2560 ส�านกงาน
ปศสตวจงหวดนครราชสมา รวมกบผ ประกอบกจการ
ในจงหวดนครราชสมา ไดแก CPF เบทาโกร สหฟารม เซนทาโก
แหลมทองโพลทร บางกอกแรนซ และสมาคมผเลยงสกร
นครราชสมา รวมท�าบนทกขอตกลงการใชยาในฟารม
ปศสตว ปลอดภยไร สารตกคางในเนอสตว เพอม ง
กระบวนการผลต การยกระดบฟารมมาตรฐาน การควบคม
และตดตามการใชยาในฟารม บทบาทสตวแพทยควบคมฟารม
การหยดยากอนสงโรงฆา การตรวจตดตามและปราบปราม
การใชสารเรงเนอแดงและยาสตวทไมไดขนทะเบยน
เปนตน ซงเปนการสรางความเชอมนของผบรโภคทงในและ
ตางประเทศ8 เนองจากจงหวดนครราชสมาเปนแหลงทม
ฟารมเลยงสตวและปรมาณการผลตรวมของสกรและสตวปก
มากทสด รวมทงสงออกเพมมากขน9
2. ความรวมมอกบสมาคมสตวแพทยควบคม
ฟารมสกรไทย
วนท 8 กมภาพนธ พ.ศ. 2560 นายอภย สทธสงข
อธบดกรมปศสตว ไดมหนงสอถงนายกสมาคมสตวแพทย
ควบคมฟารมสกรไทย เพอใหด�าเนนการ 5 ขอ ไดแก10
1. หามสตวแพทยผ ควบคมฟารมสงหรอใชยา
โคลสตนผสมอาหารหรอละลายน�าใหสตวกนเพอเปน
การปองกนโรคอยางเดดขาด
2. หากสตวมอาการปวยใหสตวแพทยผควบคมฟารม
ใชหลกวชาการทางสตวแพทยในการรกษา หากจ�าเปน
ตองใชยาปฏชวนะใหใช ยาปฏชวนะทไม ใช โคลสตน
เปนล�าดบแรก สวนยาโคลสตนจะใชได ต อเมอไมม
ยาปฏชวนะชนดใดใชแลวไดผล
3. ใหสตวแพทยผควบคมฟารมรายงานการใชยา
โคลสตนแกส�านกงานปศสตวจงหวดในพนทเมอมการใชยา
ดงกลาว
4. ใหสตวแพทยผ ควบคมฟารมคดกรองและ
ตรวจสอบอาหารสตวส�าเรจรปทใชเลยงสตวจะตองไมม
law223.indd 14 3/2/2560 BE 15:43
วงการยา พลส 223
15วงการยาประจ�ำเดอนกมภาพนธ 2560
กฎหมายเภสช The Med ic ine Journa l
ยาโคลสตนผสมอย โดยใหมการเกบตวอยางอาหารสตว
สงตรวจเพอพสจนทางหองปฏบตการเปนระยะ
5. กรมปศสตวจะจดเจาหนาทสมเขาฟารมเลยงสตว
เพอตรวจสอบการใชยาโคลสตนหากพบวามการใชท
นอกเหนอจากขอ 2 จะพจารณาสถานะของสตวแพทย
ผควบคมฟารมนน
3. การบงคบใชกฎหมาย
นสพ.สรวศ ธานโต รองอธบดกรมปศสตว ไดให
ขอมลวา “กรมปศสตวบงคบใชกฎหมายอยางเขมงวดกบ
ผน�าเขา ผผลต ผขาย หรอผใชยาสตวและอาหารสตว
ทผสมยาหรอสารตองหามทไมถกตองตามกฎหมายอยาง
เขมงวด โดยในป พ.ศ. 2559 มการจบกมด�าเนนคดมากกวา
100 ราย โดยมการยดยาโคลสตนเถอนทเปนเภสชเคมภณฑ
ดวย ซงปจจบนในการเลยงสกรยงมการใชยาปฏชวนะ
ในลกสกรเพอปองกนหรอควบคมไมใหเกดโรค”11 กรณท
เปนยาเถอนทางส�านกงานคณะกรรมการอาหารและยา
อยระหวางประสานงานกบกรมศลกากรเพอตรวจสอบขอมล
การน�าเขาตอไป
4. การยกระดบการควบคมยาโคลสตน
ดาน ภก.ประพนธ อางตระกล รองเลขาธการ
คณะกรรมการอาหารและยา (อย.) กลาววา เตรยมทจะ
ยกระดบยาโคลสตนจากยาอนตรายมาเปนยาควบคมพเศษ
ทตองซอไดในรานขายยาภายใตใบสงยาของสตวแพทย
เทานน หากพบวารานขายยาใดไมปฏบตตามนโยบาย
จะด�าเนนการสงเรองใหสภาเภสชกรรมพจารณายด
ใบอนญาตเภสชกรและสงพกใชใบอนญาตรานขายยา
อยางนอย 90-120 วน คาดวาภายในเดอนมนาคม
พ.ศ. 256012
กรณยาโคลสตนทใชในมนษย ทาง อย.ไดม
มาตรการควบคมยาและปรบประเภทยาตานจลชพส�าหรบ
มนษย ตามมตคณะอนกรรมการเฉพาะกจศกษาการปรบ
ประเภทยาตานจลชพ โดยจะเพกถอนทะเบยนต�ารบยา
รปแบบยารบประทานเหลอเพยงรปแบบยาฉดเทานน13
เอกสารอางอง1. คม ชด ลก. สยองสตรอาหาร ผสม “โคลสตน” ยาเถอนฟารมหม
โลกผวาตวแพรยนดอยาสายพนธใหม. ฉบบวนท 23 มกราคม พ.ศ. 2560 หนา 1, 11.
2. เดลนวส. อย.ยกระดบ ‘โคลสตน’ ยาใชในสตวใหแพทยสง. ฉบบวนท 25 มกราคม พ.ศ. 2560 หนา 1, 8.
3. คม ชด ลก. ตะลงหาซองาย-ราคาถกกวาของนอก 5 เทา โคลสตนเถอนทะลก องพบสารหวเชอคาบาน ชคนเลยงหมเสยงดอยา. ฉบบวนท 26 มกราคม พ.ศ. 2560 หนา 1, 5.
4. คม ชด ลก. แพทยเตอนสาร ‘โคลสตน’ ตกคางในเนอหมพษอนตราย คนกนเสยงไตวาย แฉนายทนจางเลยงบงคบฟารมใหใชยา ‘ปศสตว’ ไลเชกบล จฬาฯ ชงคม-เลกใช. ฉบบวนท 24 มกราคม พ.ศ. 2560 หนา 1, 2.
5. มตชน. กรมปศสตวเฝาระวงการดอยาตานจลชพอยางใกลชดและตอเนอง. ฉบบวนท 27 มกราคม พ.ศ. 2560 หนา 7.
6. จฬาลงกรณมหาวทยาลย. สตวแพทย จฬาฯ ไขขอของใจเรอง “เชอดอยากบการใชยาปฏชวนะในปศสตว”. ขาวสอสารองคกร 26 มกราคม พ.ศ. 2560. สบคนจาก http://www.chula.ac.th/th/archive/56156 (สบคนเมอวนท 13 กมภาพนธ พ.ศ. 2560)
7. บรษท เจรญโภคภณฑอาหาร จ�ากด (มหาชน). สรางความมนใจ ไมมการใชโคลสตนและยาเถอนในอตสาหกรรมการเลยงสตวของ CPF. ขาวสารองคกร วนท 24 มกราคม พ.ศ. 2560. สบคนจาก
http://www.cpfworldwide.com/th/media-center/news/view/828 (สบคนเมอวนท 13 กมภาพนธ พ.ศ. 2560)
8. ส�านกงานปศสตวจงหวดนครราชสมา. ปศสตวโคราชจดแถลงขาวสรางความเชอมนใหผบรโภค. สบคนจาก http://pvlo-nak.dld.go.th/news60/std010260/std010260.html (สบคนเมอวนท 13 กมภาพนธ พ.ศ. 2560)
9. คมเขมสารตกคางในเนอไก-หม. ขาวสด (กรอบบาย) ฉบบวนท 10 กมภาพนธ พ.ศ. 2560 หนา 6.
10. คม ชด ลก. ปศสตวรอน จ.ม.สตวแพทยหามผสมโคลสตนใหหมกน หวน ‘ยนดอยาสายพนธใหม’ ข สงเจาหนาทส มตรวจฟารม. ฉบบวนท 11 กมภาพนธ พ.ศ. 2560 หนา 1, 2.
11. กองควบคมอาหารและยาสตว กรมปศสตว. ปศสตวย�าคมเขมการใชยาปฏชวนะในสตว. ขาวท 65/2560. สบคนจาก http://secretary.dld.go.th/index.php/informationdld/newsdld/2431-65-2560 (สบคนเมอวนท 13 กมภาพนธ พ.ศ. 2560)
12. เดลนวส. อย.ยกระดบ ‘โคลสตน’ ยาใชในสตวใหแพทยสง. ฉบบวนท 25 มกราคม พ.ศ. 2560 หนา 1, 8.
13. หนงสอส�านกงานคณะกรรมการอาหารและยา ดวนทสดท สธ.1009.6/ว17397 ลงวนท 23 ธนวาคม พ.ศ. 2558 เรอง รบฟงความคดเหนตอมาตรการควบคมยาและปรบประเภทยาตานจลชพส�าหรบมนษย.
law223.indd 15 3/2/2560 BE 15:43
วงการยา พลส 223
16 ǧ¡ÒÃÂÒ »ÃШíÒà´×͹¡ØÁÀҾѹ¸� 2560
á¡Ð¡Å‹Í§ FDA¡Í§ºÃóҸԡÒà The Med ic ine Journa l
ÂÒ·Õä´ŒÃѺ¡Òâֹ·ÐàºÕ¹ãËÁ‹
ทมา www.drugs.com
ª×Í¡ÒäŒÒÂÒ Eucrisa
บรษท Pfizer Inc.
คณสมบตทวไป ยารกษาโรคผวหนงในกลมทไมใชสเตยรอยด
ตวยาออกฤทธ crisaborole
กลไกการออกฤทธ ยงไมทราบแนชด แตยานมผลยบยง
เอนไซม phosphodiesterase-4 (PDE-4)
ขอบงใช รกษาโรคผวหนงภมแพ อาการขนเลกนอยถง
ขนปานกลาง สามารถใชไดกบเดกอาย 2 ปขนไป
ผลขางเคยง บรเวณทายาอาจมผนแดง คน บวม แสบรอน
รปแบบยาและขนาดยา ยาทาผวหนงในรปแบบขผง ointment
สถานทและวนทรบรอง ประเทศสหรฐอเมรกา วนท 14
ธนวาคม พ.ศ. 2559
ª×Í¡ÒäŒÒÂÒ Rubraca
บรษท Clovis Oncology, Inc.
คณสมบตทวไป ยารกษามะเรง
ตวยาออกฤทธ rucaparib
กลไกการออกฤทธ ยบยงเอนไซม poly (ADP-ribose)
polymerase (PARP) จะปกปองยน BRCA ของคน ซงให
ผลตอเนองในการยบยงการเจรญของเซลลมะเรง
ขอบงใช รกษามะเรงรงไขชนดทผปวยมยน BRCA ผดปกต
และเปนมะเรงระยะทแพรกระจาย ผปวยเคยไดรบการรกษา
ดวยเคมบาบด 1-2 ครงแลว ทงนควรมการตรวจกอนวาผปวย
มยน BRCA กลายพนธดวยชดตรวจยนทผานการรบรองแลว
ผลขางเคยง ผวหนงแพแสง คลนไส ออนเพลย อาเจยน
ปรมาณเมดเลอดแดงลดลง ปวดทอง การรบรสผดปกต ทองผก
เบออาหาร หายใจหอบ
รปแบบยาและขนาดยา ยาเมดรบประทาน
ขอมลอน ขอมลจากสถาบนมะเรงแหงชาตของสหรฐอเมรกา
พบวา ผปวยมะเรงมดลกมสาเหตจากการกลายพนธของยน
App BRCA รอยละ 15-20
สถานทและวนทรบรอง ประเทศสหรฐอเมรกา วนท 19
ธนวาคม พ.ศ. 2559
ª×Í¡ÒäŒÒÂÒ Rhofade
บรษท Allergan, Inc.
คณสมบตทวไป ยารกษาโรคผวหนง
ตวยาออกฤทธ oxymetazoline hydrochloride
กลไกการออกฤทธ Rhofade เปนยาชนดแรกและชนดเดยว
ทออกฤทธ เสรมฤทธ alpha1A
adrenoceptor มผลให
หลอดเลอดหดตว
ขอบงใช รกษาโรคสวหนาแดง ใชสาหรบผใหญ
ผลขางเคยง บรเวณททาแดงมากขน คน เปนตม เจบ
รปแบบยาและขนาดยา ยาทาภายนอกรปแบบครมมตวยา
1% ทาวนละ 1 ครง
สถานทและวนทรบรอง ประเทศสหรฐอเมรกา วนท 18
มกราคม พ.ศ. 2560
ª×Í¡ÒäŒÒÂÒ Trulance
บรษท Synergy Pharmaceuticals Inc.
คณสมบตทวไป ยาแกทองผก
ตวยาออกฤทธ plecanatide
กลไกการออกฤทธ เสรมฤทธเอนไซม guanylate cyclase-C
ออกฤทธเฉพาะทททางเดนอาหารสวนบน กระตนการหลง
intestinal fluid ทาใหใยกากอาหารออนตว
ขอบงใช รกษาอาการทองผกเรอรงทไมทราบสาเหต สาหรบ
ใชในผใหญ
ขอหามใช หามใช Trulance ในผปวยทมลาไสอดตน
ขอควรระวง หลกเลยงการใชยานในผปวยอายตากวา 18 ป
ผลขางเคยง ทองเสย
รปแบบยาและขนาดยา ยาเมดรบประทาน วนละ 1 ครง
สถานทและวนทรบรอง ประเทศสหรฐอเมรกา วนท 19
มกราคม พ.ศ. 2560
Box.indd 16 3/2/2560 BE 15:16
วงการยา พลส 223
1วงการยาประจ�ำเดอนกมภาพนธ 2560
หนวยกตการศกษาตอเนองสาหรบผประกอบวชาชพ
เภสชกรรม
วตถประสงค
1. ทราบถงผลกระทบทเกดขนจากการตดเชอไวรสไขหวดใหญในผปวยโรคกลามเนอหวใจขาดเลอด
2. ทราบถงความส�าคญและแนวทางการใชวคซนปองกนไขหวดใหญในผปวยโรคกลามเนอหวใจขาดเลอด
3. ทราบถงความแตกตางระหวางวคซนไขหวดใหญชนดtrivalentและquadrivalent
บทน�ำ โรคกลามเนอหวใจขาดเลอด(ischemicheartdisease)
หรอโรคหวใจโคโรนาร (coronaryarterydisease:CAD) เปน
โรคเรอรงทเปนสาเหตการเสยชวตอนดบตนๆ ในประเทศไทย1
เกดจากหลอดเลอดแดงทเลยงกลามเนอหวใจตบตน สงผลให
ขาดเลอดไปเลยงกลามเนอหวใจ อาการแสดงทพบบอยจาก
โรคกลามเนอหวใจขาดเลอดไดแกอาการเจบเคนหนาอกใจสน
เหงอออก เหนอยขณะออกแรง ในรายทมอาการรนแรง
อาจท�าใหหวใจหยดเตนเฉยบพลนและเสยชวตได2-3โรคกลามเนอ
หวใจขาดเลอดแบงเปน2ประเภทตามกลมอาการทางคลนก
คอ
1. ภาวะเจบเคนหนาอกคงท(stableangina)2-3ผปวย
มกมอาการเจบเคนอกแบบเปนๆ หายๆ สวนใหญ
มกไม มอาการขณะพก แต มกมอาการช วง
ออกแรงมาก ๆ หรอมภาวะเครยดทางอารมณ
อาการมกบรรเทาไดเองหลงพกหรอหยดกจกรรม
ทท�าใหเกดอาการ
2. ภาวะหลอดเลอดหวใจตบตนเฉยบพลน (acute
coronary syndrome: ACS)3 เปนภาวะทม
การขาดเลอดไปเลยงกลามเนอหวใจอยางเฉยบพลน
ท�าใหผปวยมกมอาการเจบปวดหนาอกเปนอาการ
ส�าคญสามารถแบงผปวยตามลกษณะคลนไฟฟา
หวใจทตรวจพบไดเปน 2 กลม คอ 1. non-ST
elevationACSแบงเปนผปวยunstableangina
(UA)หรอnon-STelevationmyocardialinfarction
(NSTEMI)ตามcardiacmarkerทตรวจพบและ
2.STelevationmyocardialinfarction(STEMI)
จากหลกฐานทางวชาการพบวาการปองกนหรอรกษา
ภาวะทเปนปจจยเสยงตอการเกดโรคกลามเนอหวใจขาดเลอด
ไดแก โรคเบาหวาน โรคความดนโลหตสง โรคไขมนในเลอด
ผดปกต โรคอวน การสบบหร และผทมการเคลอนไหวหรอ
ออกก�าลงกายนอยสามารถลดอบตการณการเกดโรคกลามเนอ
หวใจขาดเลอดได2-3 อยางไรกตามนอกเหนอจากปจจยเสยงท
กลาวมาพบวาการตดเชอโดยเฉพาะการตดเชอไวรสไขหวดใหญ
มความสมพนธตอการเกดโรคกลามเนอหวใจขาดเลอดและยง
สมพนธกบความเจบปวยและการเสยชวตจากโรคกลามเนอ
หวใจขาดเลอดอกดวย4ดงนนการปองกนการเกดโรคไขหวดใหญ
จงมความส�าคญในผปวยโรคกลามเนอหวใจขาดเลอด
ประโยชนของวคซนปองกนไขหวดใหญ
ในผปวยโรคกลามเนอหวใจขาดเลอดรหส 0001-1-000-001-02-2560
จานวน 1 หนวยกตการศกษาตอเนอง
วนทรบรอง 1 กมภาพนธ 2560
วนทหมดอาย 31 มกราคม 2561
โดย ภก.ถนอมพงษ เสถยรลคนา
คณะเภสชศาสตร มหาวทยาลยสยาม
PLUSPLUSCONTIN
UIN
G P
HARM
ACEUTIC
AL E
DUCATIO
N
วงการยา พลส 223
PLUS
PLUS
CONTI
NUIN
G P
HARM
ACEUTI
CAL
EDUCATI
ON
2 วงการยา ประจ�ำเดอนกมภาพนธ 2560
ทเรยกวา flu season ในทวปอเมรกาเหนอ) รวมถงอตรา
การเสยชวตในผปวยโรคกลามเนอหวใจขาดเลอดกพบมากทสด
ในฤดหนาวเชนกน สวนการศกษาของShethTและคณะ8 เปน
การศกษาถงอตราการเสยชวตจากภาวะหลอดเลอดหวใจตบตน
เฉยบพลน และอตราการเสยชวตจากโรคหลอดเลอดสมอง
(stroke) ในผปวยแตละชวงอายวามความสมพนธกบฤดกาล
หรอไม โดยเกบขอมลผปวยทเสยชวตจากภาวะหลอดเลอด
หวใจตบตนเฉยบพลนหรอโรคหลอดเลอดสมองในประเทศ
แคนาดาในชวงปค.ศ.1980-1982และอก10ปใหหลงคอ
ในชวงปค.ศ.1990-1992ผลการศกษาพบผปวยทเสยชวตจาก
ภาวะหลอดเลอดหวใจตบตนเฉยบพลนและโรคหลอดเลอดสมอง
ทงหมด 159,884 และ 136,157 คน ตามล�าดบ โดยพบวา
ในชวงฤดหนาวมผเสยชวตจากภาวะหลอดเลอดหวใจตบตน
เฉยบพลนและโรคหลอดเลอดสมองเพมขนรอยละ18.6และ
19.9เมอเทยบกบชวงฤดรอนและระดบความแตกตางระหวาง
การเสยชวตในฤดหนาวและฤดรอนเหนไดชดเจนขนในกลม
ผสงอายโดยเฉพาะผทมอายมากกวา85ปขนไป
กลไกของควำมสมพนธ ระหว ำงโรคไข หวดใหญตอกำรด�ำเนนของโรคกลำมเนอหวใจขำดเลอด พยาธสรรวทยาทส�าคญของโรคกลามเนอหวใจขาดเลอด
เรมจากการอกเสบของหลอดเลอดแดง ซงอาจเกดจาก
ปจจยเสยงตาง ๆ ของโรคกลามเนอหวใจขาดเลอด เชน
โรคเบาหวาน โรคความดนโลหตสง โรคไขมนในเลอดผดปกต
สงผลใหเกดการบาดเจบหรอสญเสยการท�างานของเซลลบ
หลอดเลอด(endothelialcell)และเกดภาวะหลอดเลอดแดงแขง
(atherosclerosis) ซงกระบวนการทเกดขนจะมการกระตน
การหลงสารกออกเสบ (inflammatory mediators) หลายชนด
และสารจ�าพวก growth factor ซงมผลกระตนการแบงตว
(proliferation) ของกลามเนอเรยบทหลอดเลอดหวใจใหเกด
การหนาตวเกดเปนatheroscleroticplaqueท�าใหหลอดเลอดหวใจ
ตบแคบลง ซงเชอวาภายใน atherosclerotic plaque ม
กระบวนการอกเสบเกดขนอยางตอเนอง ดงนน ในสภาวะ
ทรางกายเกดปฏกรยาตอบสนองตอภาวะตางๆ เกดการอกเสบ
ขนทวรางกาย เชน เกดการตดเชอ หากปฏกรยาการอกเสบ
เกดขนทหลอดเลอดแดงทเลยงกลามเนอหวใจกจะสงผลตอ
การด�าเนนไปของatheroscleroticplaqueไดและเมอมการฉกขาด
เชอไขหวดใหญ โรคไขหวดใหญ (flu) เกดจากเชอไวรสไขหวดใหญ
(influenzavirus)ซงอยในน�ามกน�าลายหรอเสมหะของผปวย
สามารถตดตอกนไดจากการไอจามและการสมผสอยางใกลชด
มกมอาการแสดงเกดขนหลงได รบเชอไวรสไข หวดใหญ
ประมาณ1-3วนการรกษาหลกคอรกษาตามอาการเชนใหยา
ลดไข พกผอนใหเพยงพอ โดยทวไปผปวยทมสขภาพดหรอ
มอาการไมรนแรงอาการจะดขนภายใน5วนและหายเปนปกต
ภายใน7-10วน5อยางไรกตามผปวยบางกลมไดแกผปวย
สงอายเดกเลกหญงตงครรภผปวยโรคเรอรงเชนโรคหอบหด
โรคหวใจและหลอดเลอด โรคเบาหวาน โรคทมความผดปกต
ของปอดเรอรงโรคตบบกพรองและโรคไตมความเสยงสงทจะ
เกดภาวะแทรกซอนจากโรคไขหวดใหญ เชน ปอดอกเสบ
หลอดลมอกเสบ ในผปวยบางรายอาจมอาการรนแรงถงขน
เสยชวตได6ดงนนการปองกนการเกดโรคไขหวดใหญจงมความ
ส�าคญอยางยง โดยเฉพาะในผปวยกลมทมความเสยงสงตอ
การเกดภาวะแทรกซอนจากโรคไขหวดใหญ
ควำมสมพนธระหวำงโรคกลำมเนอหวใจขำดเลอดและกำรตดเชอไวรสไขหวดใหญ ปจจบนมหลกฐานทางวชาการจ�านวนมากทแสดงถง
ความสมพนธระหวางโรคกลามเนอหวใจขาดเลอดและการตดเชอ
ไวรสไขหวดใหญ เนองจากพบวาการเกดโรคกลามเนอหวใจ
ขาดเลอดโดยเฉพาะภาวะหลอดเลอดหวใจตบตนเฉยบพลนพบ
มากในฤดหนาวซงเปนชวงทมการระบาดของไวรสไขหวดใหญ
และยงพบวาอตราการเขารบการรกษาตวในโรงพยาบาลและ
อตราการเสยชวตในผปวยโรคกลามเนอหวใจขาดเลอดกเพมขน
ในชวงทมการระบาดของเชอไวรสไขหวดใหญเชนกน4,7,8
ตวอยางการศกษาทางคลนกทส�าคญ ไดแก การศกษาของ
Spencer FA และคณะ7 ไดท�าการศกษาแบบภาคตดขวาง
(cross-sectionalstudy)ในชวงปค.ศ.1994-1996เพอศกษา
ถงอตราการเขารบการรกษาตวในโรงพยาบาลเนองจากภาวะ
หลอดเลอดหวใจตบตนเฉยบพลน และอตราการเสยชวตใน
ผปวยโรคกลามเนอหวใจขาดเลอดวามความสมพนธกบฤดกาล
หรอไมผลการศกษาพบวามผปวยทเกดภาวะหลอดเลอดหวใจ
ตบตนเฉยบพลนทงหมด 259,891 คน ซงมอตราการเกด
มากทสดในฤดหนาว(ซงเปนชวงทไวรสไขหวดใหญระบาดหรอ
วงการยา พลส 223
PLUSPLUSCONTIN
UIN
G P
HARM
ACEUTIC
AL E
DUCATIO
N
3วงการยาประจ�ำเดอนกมภาพนธ 2560
หรอปรแตกของ plaque (plaque rupture) จะสงผลกระตน
การเกาะกลมของเกลดเลอดและกระบวนการแขงตวของเลอด
ท�าใหหลอดเลอดอดตน น�าไปสการเกดภาวะหวใจขาดเลอด
เฉยบพลน2-3
การตดเชอไวรสไขหวดใหญพบวามความสมพนธกบ
การเกดภาวะหลอดเลอดแดงแขงกระตนการด�าเนนไปของตวโรค
และยงเหนยวน�าใหเกดการฉกขาดของatheroscleroticplaque
รวมถงยงเกยวของกบกระบวนการ thrombosis ทท�าให
หลอดเลอดอดตนอกดวยผานกลไกตางๆดงน9-10
• กระตนการหลงสารกออกเสบหลายชนด สงผล
ท�าใหสญเสยการท�างานของเยอบหลอดเลอด
เพมการสรางreactiveoxygenspecies(ROS)สงผล
เพมระดบอนมลอสระ และยงกระตนการท�างาน
ของเอนไซม matrix metalloproteinase ซงเปน
เอนไซม ท เหนยวน�าให เกดการฉกขาดของ
atherosclerotic plaque ได รวมถงสารกออกเสบ
บางชนด เชน tumor necrosis factor-alpha
(TNF-alpha) เปนสารทกระต นการท�างานและ
การแบงตวของmacrophageในatherosclerotic
plaque ท�าให plaque มความคงตวลดลง และ
ฉกขาดไดงาย
• กระตนกระบวนการแขงตวของเลอด ท�าใหเพม
ความเสยงตอการอดตนทหลอดเลอดไดจาก
ปฏกรยาการตอบสนองของเยอบหลอดเลอดแดง
เมอมการตดเชอ ส งผลเพมการท�างานของ
thrombinและเพมการหลง tissue factor รวมถง
ลดการท�างานของthrombomodulin
• ลดฤทธต านการอกเสบของ h igh-dens i ty
lipoprotein (HDL) จากการลดการท�างานของ
เอนไซม paraoxonase และ platelet-activating
factoracetylhydrolase
กำรใชวคซนไขหวดใหญในผปวยโรคกลำมเนอหวใจขำดเลอด ในป จจ บนจากหลกฐานทางวชาการทแสดงถง
ผลกระทบของการตดเชอไวรสไขหวดใหญในผปวยโรคกลามเนอ
หวใจขาดเลอด ทงการเพมความเสยงในการด�าเนนไปของโรค
และอตราการเสยชวตจากโรคหวใจและหลอดเลอด อกทงยง
เพมความเสยงตอการเกดภาวะแทรกซอนจากการตดเชอไวรส
ไขหวดใหญเชนปอดอกเสบและหลอดลมอกเสบในปค.ศ.2006
สมาคมโรคหวใจประเทศสหรฐอเมรกา (American Heart
Association/American College of Cardiology: AHA/ACC)
ได รวบรวมหลกฐานทางวชาการถงประสทธภาพและ
ความปลอดภยของการใชวคซนไขหวดใหญในผ ป วยโรค
กลามเนอหวใจขาดเลอด และออกค�าแนะน�าใหใชวคซน
ไขหวดใหญตอเนองทกปในผปวยโรคกลามเนอหวใจขาดเลอด
และโรคหลอดเลอดตางๆ ทเกยวของกบภาวะหลอดเลอดแดงแขง
(atherosclerotic vascular disease) เพอปองกนการเกด
โรคไขหวดใหญ และปองกนการกลบเปนซ�าของโรคหวใจและ
หลอดเลอด(ClassI,LevelofevidenceB)10ซงหลกฐานทาง
วชาการทส�าคญมาจากการศกษาของGurfinkelEPและคณะ
(FLUVACSstudy)ในปค.ศ.200211ซงถอเปนการศกษาแรก
ทเปนแบบสมและมกลมควบคม (randomized control trial)
ในผปวยโรคกลามเนอหวใจขาดเลอดทงหมด301รายแบงเปน
ผปวยทมภาวะกลามเนอหวใจตายเฉยบพลน(acutemyocardial
infarction: AMI) 200 ราย และผปวยโรคกลามเนอหวใจ
ขาดเลอดทวางแผนจะท�าหตถการรกษาโรคหลอดเลอดโคโรนาร
ผานสายสวน (percutaneous coronary intervention: PCI)
จ�านวน101รายโดยแบงผปวยเปน2กลมคอกลมทไดรบ
วคซนไขหวดใหญและกลมควบคมซงไมไดรบวคซนผลการศกษา
ท6เดอนพบวากลมทไดรบวคซนสามารถลดอตราการเสยชวต
จากโรคหวใจและหลอดเลอดไดมากกวากล มควบคมถง
รอยละ75อยางมนยส�าคญทางสถต(p=0.01)และชวยลด
อตราการเสยชวตการกลบเปนซ�าและการเขารบการรกษาตว
ในโรงพยาบาลเนองจากภาวะหวใจขาดเลอดไดมากกวา
กลมควบคมรอยละ50อยางมนยส�าคญทางสถต(p=0.009)
หลงจากนนในปค.ศ.2011ไดมการศกษาของอรนทยา
พรหมนธกลและคณะ12ซงเปนการศกษาแบบสมมกลมควบคม
เพอเปรยบเทยบประสทธภาพในการลดการเกดภาวะของโรค
หวใจและหลอดเลอด(majoradversecardiovascularevents:
MACE)ระหวางกลมทไดรบวคซนไขหวดใหญและกลมควบคม
ซงไมไดรบวคซนในผปวยทเขารบการรกษาตวในโรงพยาบาล
ดวยภาวะหลอดเลอดหวใจตบตนเฉยบพลนจ�านวน 439 ราย
เปนการศกษาแบบเปดแตมการปกปดผลลพธ(PROBEstudy)
วงการยา พลส 223
PLUS
PLUS
CONTI
NUIN
G P
HARM
ACEUTI
CAL
EDUCATI
ON
4 วงการยา ประจ�ำเดอนกมภาพนธ 2560
ผลการศกษาพบวากลมทไดรบวคซนไขหวดใหญสามารถลด
MACEไดมากกวากลมควบคมถงรอยละ30อยางมนยส�าคญ
ทางสถต(p=0.004)และในปค.ศ.2013ไดมการศกษาของ
Udell JA และคณะ13 ซงเปนการศกษาแบบอภวเคราะห
(meta-analysis) โดยรวบรวมการศกษาทงหมดทเปนแบบสม
ทศกษาถงประสทธภาพหรอความปลอดภยของการใชวคซน
ไขหวดใหญในผปวยโรคหวใจและหลอดเลอดทมความเสยงสง
มการศกษาทเขาเกณฑทงหมด6การศกษาผปวยรวม6,735
ราย ผลการศกษาพบวาผปวยโรคหวใจและหลอดเลอดท
ไดรบวคซนไขหวดใหญชวยลดอตราการเสยชวตจากโรคหวใจ
และหลอดเลอด อตราการเสยชวตจากทกสาเหต และภาวะ
หวใจและหลอดเลอดแตละชนด ไดมากกวากลมควบคมถง
รอยละ36อยางมนยส�าคญทางสถต(p=0.003)
ดานความปลอดภยของการใชวคซนไขหวดใหญ
อาจพบอาการไขปวดเมอยตามตวหรอปวดบวมบรเวณทม
การฉดแตอาการสวนใหญจะไมรนแรงและสามารถหายเปน
ปกตไดภายใน1-2วน (ปองกนไดโดยประคบผาเยนบรเวณ
ทฉดและรบประทานยาลดไขพาราเซตามอลกรณมไข)5
จากการศกษาทางคลนกดงกลาว11-13แสดงใหเหนถง
ประสทธภาพของวคซนไขหวดใหญในการลดภาวะแทรกซอน
จากโรคหวใจและหลอดเลอด ทงการลดการกลบเปนซ�า
เนองจากภาวะหวใจขาดเลอดเฉยบพลน การลดอตรา
การเสยชวตจากโรคหวใจและหลอดเลอด และการลดอตรา
การเสยชวตจากทกสาเหต รวมถงการใชวคซนไขหวดใหญ
ถอวามความปลอดภยอาการไมพงประสงคมกเกดจากปฏกรยา
ตอบสนองทพบทวไปจากการใหวคซนดงนนผปวยโรคกลามเนอ
หวใจขาดเลอดทกรายควรไดรบวคซนไขหวดใหญ หากไมม
ขอหามใชบคคลทมขอหามในการฉดวคซนไขหวดใหญไดแก
เดกทมอายนอยกวา6เดอนผทมประวตแพไขไกแบบรนแรง
เนองจากวคซนไขหวดใหญผลตจากไขไกฟกผทมไขสงหรอม
อาการเจบปวยแบบเฉยบพลนควรรอใหอาการไขลดลงกอน
แลวจงเขารบการฉดวคซน5
ชนดของวคซนไขหวดใหญ เชอไวรสไขหวดใหญมอย3สายพนธคอสายพนธ
A,BและCโดยพบวาสายพนธAและBเปนสาเหตส�าคญ
ของการเกดโรคทางเดนหายใจเฉยบพลนซงสายพนธAและ
Bยงแบงเปนสายพนธยอย(subtype)14ดงน
• ไวรสไขหวดใหญสายพนธA/H1N1
• ไวรสไขหวดใหญสายพนธA/H3N2
• ไวรสไขหวดใหญสายพนธBตระกลVictoria
• ไวรสไขหวดใหญสายพนธBตระกลYamagata
ขอมลระบาดวทยาของไวรสไขหวดใหญในอดตพบวา
เกดจากเชอไวรสไขหวดใหญสายพนธA(H1N1,H3N2)เปนหลก
แตในปจจบนพบวาสายพนธ B เปนสาเหตทพบไดบอยขน
จงไดมการผลตวคซนไขหวดใหญชนด trivalent (trivalent
influenzavaccines)ซงเปนวคซนเชอตายทครอบคลมเชอไวรส
ไขหวดใหญสายพนธAทง2สายพนธยอย(H1N1และH3N2)
และสายพนธ Bอก 1 สายพนธยอยอยางไรกตามพบวา
เชอไวรสสายพนธ B มการระบาดทพบบอยทง 2 ตระกล
(Victoria และ Yamagata) และไมสามารถคาดเดาไดวา
ในแตละปจะมเชอไวรสสายพนธBตระกลใดทระบาดเปนหลก14
ดงนน การใชวคซนไขหวดใหญชนด trivalent หากเชอไวรส
สายพนธ B ทมในวคซนไมตรงกบสายพนธทระบาดจะม
โอกาสเสยงตอการระบาดของโรคไขหวดใหญสายพนธ B ท
ไมมอยในวคซน ซงอาจสงผลเพมความเสยงทจะตองเขารบ
การรกษาตวในโรงพยาบาลและเสยชวตได และจากขอมล
การใชวคซนชนดtrivalentในประเทศสหรฐอเมรกาและในยโรป
ชวง10ปทผานมา(ตงแตปค.ศ.2001-2002ถง2010-2011)
พบวามถง 5 ใน10ปทพบการระบาดของไวรสไขหวดใหญ
สายพนธBในตระกลทไมตรงกบวคซนทใชในปนนๆ14(รปท1)
จากปญหาเรองการครอบคลมเชอไวรสสายพนธ B
ของวคซนไขหวดใหญชนดtrivalentในปค.ศ.2012องคการ
อนามยโลกจงแนะน�าใหใชวคซนไขหวดใหญชนดquadrivalent
เชนFluquadri®ซงครอบคลมเชอไวรสสายพนธAทงH1N1
และH3N2และสายพนธBทง2ตระกลคอVictoriaและ
Yamagata จดประสงคหลกเพอลดความเสยงในการระบาด
ของเชอไวรสสายพนธ B ชนดทไมมอยในวคซนไขหวดใหญ
ชนด trivalent และจากขอมลการใชวคซนไขหวดใหญชนด
quadrivalentในประเทศสหรฐอเมรกาในชวงปค.ศ.2001-2008
พบวาชวยลดอตราการเกดโรคไขหวดใหญ อตราการเขารบ
การรกษาตวในโรงพยาบาลและอตราการเสยชวตได14ในดาน
ความปลอดภยของการใชวคซนไขหวดใหญชนดquadrivalent
พบวาไมมความแตกตางจากวคซนไขหวดใหญชนด trivalent
วงการยา พลส 223
PLUSPLUSCONTIN
UIN
G P
HARM
ACEUTIC
AL E
DUCATIO
N
5วงการยาประจ�ำเดอนกมภาพนธ 2560
รปท 1เชอไวรสสายพนธBตระกลทพบการระบาดในรอบ10ปกบความครอบคลมเชอของวคซนทใช14
วงการยา พลส 223
PLUS
PLUS
CONTI
NUIN
G P
HARM
ACEUTI
CAL
EDUCATI
ON
6 วงการยา ประจ�ำเดอนกมภาพนธ 2560
เอกสารอางอง
1. วชย เอกพลากร (บรรณาธการ). รายงานการส�ารวจสขภาพประชาชนไทยโดย
การตรวจรางกายครงท4พ.ศ.2551-2552.ส�านกงานส�ารวจสขภาพประชาชนไทย
สถาบนวจยระบบสาธารณสข,2552.
2. Talbert RL. Ischemic heart disease. In: Dipiro JT, Talbert RL, YeeGC,
etal.Pharmacotherapy:apathophysiologicapproach.9thed.NewYork:
McGraw-Hill.2014:141-74.
3. SpinlerSA,DenusS.Acutecoronarysyndromes.In:DipiroJT,TalbertRL,
YeeGC,etal.Pharmacotherapy:apathophysiologicapproach.9thed.New
York:McGraw-Hill.2014:175-206.
4. Warren-GashC,SmeethL,HaywardAC.Influenzaasatriggerforacute
myocardial infarctionordeathfromcardiovasculardisease:asystematic
review.LancetInfectDis.2009;9:601-10.
5. ส�านกโรคตดตออบตใหมกรมควบคมโรคกระทรวงสาธารณสข–โรคไขหวดใหญ.
Available from http://beid.ddc.moph.go.th/beid_2014/th/diseases/253.
Accessedon1September,2016.
6. MertzD,KimTH,JohnstoneJ,LamPP,ScienceM,KusterSP,etal.
Populationsatriskforsevereorcomplicatedinfluenzaillness:systematic
reviewandmeta-analysis.BMJ.2013;347:f5061.
7. SpencerFA,GoldbergRJ,BeckerRC,GoreJM.Seasonaldistributionof
acutemyocardialinfarctioninthesecondNationalRegistryofmyocardial
infarction.JAmCollCardiol.1998;31:1226-33.
8. ShethT,NairC,MullerJ,YusufS.Increasedwintermortalityfromacute
myocardial infarction and stroke: the effect of age. J AmColl Cardiol.
1999;33:1916-9.
9. MadjidM,AwanI,AliM,FrazierL,CasscellsW.Influanzaandatherosclerosis:
vaccinationforcardiovasculardiseaseprevention.ExpertOpinBiolTher.
2005;59(1):91-6.
10.DavisMM,TaubertK,BeninAL,BrownDW,MensahGA,BaddourLM.etal.
Influenzavaccinationassecondarypreventionforcardiovasculardisease.
Circulation.2006;114:1549-53.
11. GurfinkelEP,LeondelaFuenteR,MendizO,MautnerB.Influenzavaccine
pilotstudyinacutecoronarysyndromesandplannedpercutaneouscoronary
interventions: the flu vaccination acute coronary syndromes (FLUVACS)
study.Circulation.2002;105:2143-7.
12. PhrommintikulA,KuanprasertS,WongcharoenW,KanjanavanitR,ChaiwarithR,
Sukonthasarn A. Influenza vaccination reduces cardiovascular events in
patientswithacutecoronarysyndrome.EurHeartJ.2011;32:1730-5.
13. UdellJA,ZawiR,BhattDL,Keshtkar-JahromiM,GaughranF,PhrommintikulA,
et al. Association between influenza vaccination and cardiovascular
outcomesinhigh-riskpatients:ameta-analysis.JAMA.2013;310(16):1711-20.
14. AmbroseCS,LevinMJ.Therationaleforquadrivalentinfluenzavaccines.
HumVaccinImmunother.2012;8:81-8.
15.GreenbergDP,RobertsonCA,LandolfiVA,BhaumikA,SendersSD,Decker
MD.Safety and immunogenicity of an inactivatedquadrivalent influenza
vaccineinchildren6monthsthrough8yearsofage.PediatrInfectDisJ.
2014;33:630-6.
ตวอยางเชนการศกษาของGreenbergDPและคณะ15 เปน
การศกษาแบบสมเปรยบเทยบความปลอดภยระหวางการใชวคซน
ไขหวดใหญชนดquadrivalentและtrivalentในเดกอาย6เดอน
ถง9ปจ�านวนทงหมด4,363คนโดยแบงผปวยเปน3กลม
คอกลมทไดรบวคซนไขหวดใหญชนดquadrivalentวคซนชนด
trivalentทครอบคลมสายพนธBตระกลVictoriaและวคซน
ชนด trivalent ทครอบคลมสายพนธ B ตระกล Yamagata
ผลการศกษาพบวาทง 3 กลมไมพบความแตกตางดานอาการ
ไมพงประสงคทเกดขนทงอาการทวไปเชนปวดบวมบรเวณทฉด
อาการตามระบบตางๆ ของรางกายและอาการไมพงประสงค
ทรนแรง
บทสรป โรคกลามเนอหวใจขาดเลอดเปนโรคเรอรงทเสยงตอ
การเกดภาวะแทรกซอนทรนแรง และเปนสาเหตการเสยชวต
อนดบตนๆในประเทศไทยนอกจากการใหยาตามมาตรฐาน
เพอรกษาโรคกลามเนอหวใจขาดเลอดโดยตรงแลวการปองกน
และรกษาปจจยเสยงตางๆทเกยวของกบผปวยโรคกลามเนอ
หวใจขาดเลอดกมความส�าคญอยางมากในปจจบนการตดเชอ
ไวรสไขหวดใหญถอเปนอกหนงปจจยทมความส�าคญ และ
สงผลกระทบตอโรคกลามเนอหวใจขาดเลอด สงผลเพม
ความเสยงตอการกลบเปนซ�าและการเสยชวตจากภาวะกลามเนอ
หวใจขาดเลอด การใชวคซนไขหวดใหญจงมความส�าคญ
ในผปวยโรคกลามเนอหวใจขาดเลอด และจากหลกฐานทาง
วชาการพบวา การใชวคซนไขหวดใหญในผปวยโรคกลามเนอ
หวใจขาดเลอดชวยลดภาวะแทรกซอนจากโรคหวใจและ
หลอดเลอด ทงการลดการกลบเปนซ�าเนองจากภาวะหวใจ
ขาดเลอดเฉยบพลนการลดอตราการเสยชวตจากโรคหวใจและ
หลอดเลอด และการลดอตราการเสยชวตจากทกสาเหต จงม
ค�าแนะน�าใหผปวยโรคกลามเนอหวใจขาดเลอดทกรายควร
ไดรบวคซนไขหวดใหญหากไมมขอหามใช โดยชนดของวคซน
ไขหวดใหญทแนะน�าในปจจบนคอการใชวคซนไขหวดใหญชนด
quadrivalent ซงสามารถครอบคลมเชอไวรสไขหวดใหญไดทง
สายพนธA(H1N1และH3N2)และสายพนธB(Victoriaและ
Yamagata) จงเพมความสามารถในการครอบคลมเชอไวรส
ไขหวดใหญทมการระบาด และเปนตวกอโรคทเพมความเสยง
ตอการเจบปวยและเสยชวต
วงการยา พลส 223
PLUSPLUSCONTIN
UIN
G P
HARM
ACEUTIC
AL E
DUCATIO
N
7วงการยาประจ�ำเดอนกมภาพนธ 2560
6. ขอใดไมใชกลไกของเชอไวรสไขหวดใหญทท�าใหโรคกลามเนอ
หวใจขาดเลอดมสภาวะทแยลง
A. กระตนการสรางสารกออกเสบมาท�าลายเยอบหลอดเลอด
B. กระตนกระบวนการเกดatheroscleroticplaque
C. เพมplaquestabilizeจากการเพมmatrixmetalloproteinase
D. กระตนกระบวนการแขงตวของเลอด
E. เพมการท�างานของplquemacrophage
7. ขอใดไมใชสายพนธหลกของเชอไวรสไขหวดใหญทมการระบาด
และกอโรคในปจจบน
A. สายพนธA/H1N1
B. สายพนธA/H3N2
C. สายพนธBตระกลVictoria
D. สายพนธBตระกลYamagata
E. สายพนธC
8. เชอไวรสไขหวดใหญสายพนธใดทวคซนไขหวดใหญชนด quadrivalent
ไมสามารถครอบคลมได
A. สายพนธA/H1N1
B. สายพนธA/H3N2
C. สายพนธA/H5N1
D. สายพนธBตระกลVictoria
E. สายพนธBตระกลYamagata
9. ขอจ�ากดของวคซนไขหวดใหญชนด trivalent คอขอใด
A. เพมความเสยงตอการเสยชวตจากการแพวคซน
B. เปนพษตอตบ
C. เพมความเสยงตอการเกดไตวายเฉยบพลน
D. ไมสามารถครอบคลมเชอไวรสสายพนธAทมการระบาด
ไดอยางครบถวน
E. ไมสามารถครอบคลมเชอไวรสสายพนธBทมการระบาด
ไดอยางครบถวน
10. ขอใดคอความแตกตางระหวางวคซนไขหวดใหญชนด trivalent
และ quadrivalent
A. วคซนไขหวดใหญชนด quadrivalent มความปลอดภย
มากกวา
B. วคซนไขหวดใหญชนดquadrivalentมโอกาสแพไดนอยกวา
C. วคซนไขหวดใหญชนด quadrivalent ครอบคลมไวรส
ไขหวดใหญสายพนธAไดมากกวา
D. วคซนไขหวดใหญชนด quadrivalent ครอบคลมไวรส
ไขหวดใหญสายพนธBไดมากกวา
E. วคซนไขหวดใหญชนด trivalent มประสทธภาพมากกวา
ชนดquadrivalent
1. ปจจยใดมความสมพนธกบการด�าเนนไปของโรคกลามเนอหวใจ
ขาดเลอดต�าทสด
A. โรคความดนโลหตสง
B. โรคเบาหวาน
C. โรคไขมนในเลอดสงผดปกต
D. โรคไขหวดใหญ
E. โรคขอเสอม
2. ผปวยโรคกลามเนอหวใจตายทเกดโรคไขหวดใหญจะสงผลเสยอยางไร
A. ลดประสทธภาพของยาตานเกลดเลอด
B. ลดประสทธภาพของยาทใชปองกนภาวะกลามเนอหวใจ
ขาดเลอด
C. เพมความเสยงตอการเสยชวต
D. ไมตอบสนองตอการใชวคซนปองกนไขหวดใหญ
E. ตองใชวคซนปองกนไขหวดใหญในขนาดสงกวาคนปกต
3. ขอใดไมใชกลมเสยงในการเกดภาวะแทรกซอนทรนแรงจาก
การตดเชอไวรสไขหวดใหญ
A. เดกเลก B.ผปวยสงอาย
C. วยกลางคน D.ผปวยโรคเบาหวาน
E. ผปวยโรคหวใจและหลอดเลอด
4. ค�าแนะน�าในการปองกนการเกดโรคไขหวดใหญในผปวยโรค
กลามเนอหวใจขาดเลอดคอขอใด
A. ฉดวคซนไขหวดใหญทก5ป
B. ฉดวคซนไขหวดใหญทก3ป
C. ฉดวคซนไขหวดใหญทก1ป
D. ฉดวคซนเฉพาะในผ ปวยโรคกลามเนอหวใจขาดเลอด
ทมอายตงแต80ป
E. ฉดวคซนเฉพาะผปวยโรคกลามเนอหวใจขาดเลอดทม
โรคเบาหวานรวมดวย
5. จากหลกฐานทางวชาการ ขอใดไมใชประโยชนของการใชวคซน
ไขหวดใหญในผปวยโรคกลามเนอหวใจขาดเลอด
A. ลดอตราการเขาโรงพยาบาลเนองจากภาวะกลามเนอหวใจ
ขาดเลอดเฉยบพลน
B. ลดอตราการเสยชวตจากโรคหวใจและหลอดเลอด
C. ลดอตราการเสยชวตจากทกสาเหต
D. ชวยกระตนการฉกขาดของatherosclerotic plaque เพอ
ลดการอดตนหลอดเลอด
E.ชวยปองกนการเกดโรคไขหวดใหญ
วงการยา พลส 223
PLUS
PLUS
CONTI
NUIN
G P
HARM
ACEUTI
CAL
EDUCATI
ON
8 วงการยา ประจ�ำเดอนกมภาพนธ 2560
เรอง ..............................................................................
..............................................................................
..............................................................................
..............................................................................
..............................................................................
รหส ..............................................................................
ใหขดเครองหมาย หรอ หนาขอทถกตองทสดเพยงคำตอบเดยว✓ ✗
ชอ.....................................................................................นามสกล..................................................................................อาย....................ป
ร.พ.รฐบาล ร.พ.เอกชน รานขายยา อนๆ.............................................................เลขทสมาชก..............................................
ทอยเลขท...............................หม.............ซอย...................................................ถนน....................................................................................
อาคาร...................................................................ชนท......................แขวง/ตำบล.........................................................................................
เขต/อำเภอ................................................................................จงหวด.........................................................รหสไปรษณย............................
โทรศพท..............................................มอถอ.........................................................E-mail..............................................................................
เลขทใบประกอบวชาชพ
ภก. ภญ.
¡ Ã Ð ´ Ò É ¤ Ó µ Í º
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
ขอเสนอแนะในการจดทำ CPE PLUS ......................................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................................................................................
บรษท วงการแพทย พลส มเดย จำกด 71/16 ถ.บรมราชชนน แขวงอรณอมรนทร เขตบางกอกนอย กทม. 10700 โทร. 0-2435-8111, 0-2435-8444 E-mail: [email protected] หรอแฟกซ: 0-2423-2286
โปรด!! สงกระดาษคำตอบของทานมาท
หมายเหต1. ขอสงวนสทธในการตรวจนบและใหคะแนน CPE PLUS เฉพาะกระดาษคำตอบของผเปนสมาชกเทานน2. บทความนมอาย 1 ป นบจากฉบบทลงตพมพ 3. ผทเคยรวมตอบคำถามกบแบบทดสอบนแลว ไมตองสงซำ4. สามารถตรวจสอบคะแนนหลงจากไดรบกระดาษคำตอบ 60 วน
1 หนวยกตการศกษาตอเนอง
ฉบบประจำ�เดอนกมภ�พนธ 2560
ประโยชนของวคซนปองกนไขหวดใหญ
ในผปวยโรคกลามเนอหวใจขาดเลอด
✄
0001-1-000-001-02-2560
วงการยา พลส 223
17ǧ¡ÒÃÂÒ»ÃШíÒà´×͹¡ØÁÀҾѹ¸� 2560
à¡ÒеԴʶҹ¡Òó�¡Í§ºÃóҸԡÒÃThe Med ic ine Journa l
พชกระทอมและกญชาถกจดใหเปนยาเสพตดใหโทษประเภท 5
ตามพระราชบญญตยาเสพตดใหโทษ พ.ศ. 2522 แตกอนหนานน
การใชใบกระทอมและกญชาเปนวถชวตแบบดงเดมของคนไทย
เปนทงอาหารและยาในการบ�าบดโรคและดแลรกษาคนเจบไขดวย
ภมปญญาไทยและการแพทยแผนไทย ซงฝงรากลกลงในขนบธรรมเนยม
ประเพณ วฒนธรรม การใชแรงงานเพอท�าเกษตรกรรมและการประมง
ขอมลส�ารวจครวเรอนทวประเทศในป พ.ศ. 25541 พบวา มกลมผใชหรอ
ผเคยใชกระทอมมากถง 1.23 ลานคนทวประเทศ เพมขนจากป พ.ศ. 2550
ทมจ�านวนราว 1.07 ลานคน ผใชหรอผเคยใชมอยทกภมภาค สวนใหญ
เปนผอยในภาคใต รวมทงมการใชใบกระทอมเปนสวนผสมในเครองดม
4x100 ในกลมวยรนบางกลม เจาหนาทรฐบางสวนมความเชอวา เครองดม
ดงกลาวกอใหเกดปญหาอาชญากรรม และปญหาสงคม
รายงานขอมลการด�าเนนคดยาเสพตดของศาลยตธรรม ประจ�าป
พ.ศ. 25582 มสาระส�าคญเกยวกบปรมาณคดเกยวกบยาเสพตดทเขาส
การพจารณาพพากษาของศาลชนตนทวราชอาณาจกรคอ เมทแอมเฟตามน
มการกระท�าความผดมากทสด รวมทงสนจ�านวน 192,953 คด รองลงมา
คอ คดยาเสพตดประเภทพชกระทอม มจ�านวนทงสน 55,004 คด และถดมา
คอ คดยาเสพตดประเภทกญชา มจ�านวนทงสน 20,709 คด เมอจ�าแนก
คดยาเสพตดตามลกษณะของการกระท�าความผด สวนใหญจะเปนความผด
¡Ãз‹ÍÁ ¡ÑÞªÒ ¤×Í ¾×ªÂÒäÁ‹¤ÇÃ໚¹ÂÒàʾµÔ´
ภมปญญาไทยและการแพทยแผนไทย ซงฝงรากลกลงในขนบธรรมเนยม
Koa223.indd 17 3/2/2560 BE 15:26
วงการยา พลส 223
18 วงการยา ประจ�ำเดอนกมภาพนธ 2560
เกาะตดสถานการณ The Med ic ine Journa l
เรยกรองใหประเทศสมาชกพจารณาทบทวนหรอปฏรปกฎหมายยาเสพตด
โดยใหความส�าคญตอการน�าหลกการใหมมาใชแทน เชน หลกการลดทอน
ฐานความผดอาญา (Decriminalisation) หรอการลดความรนแรงของ
บทลงโทษ (Depenalisation) การลงโทษทไดสดสวนกบความรายแรงของ
การกระท�าผด หรอการใชมาตรการลงโทษอนแทนโทษอาญา
พชเสพตดโดยเฉพาะพชกระทอมและกญชาเปนพชทวงการ
สขภาพยงใหความสนใจในการศกษาวจยทางการแพทยเพอการรกษาผปวย
ทงจากภมปญญาดานแพทยแผนไทยและการวจยทางวทยาศาสตร เพราะม
คณประโยชนหลายประการ แตมขอขดของทางกฎหมายเปนอยางมาก
จากเหตผลดงกลาว ดวยเหตนงานวชาการ กองทนศาสตราจารย
เกยรตคณ นายแพทยวฑรย องประพนธ คณะนตศาสตร มหาวทยาลย
ธรรมศาสตร จดสมมนาวชาการเรอง “กระทอม กญชา คอพชยา ไมควรเปน
ยาเสพตด” โดยม ศ.นพ.วจารณ พานช, ผศ.ดร.ภญ.นยดา เกยรตยงองศล
ผ จดการแผนงานศนยวชาการเฝาระวงและพฒนาระบบยา (กพย.)
จฬาลงกรณมหาวทยาลย, ดร.ภญ.นยนา พชรไพศาล ผ เชยวชาญ
ดานระบาดวทยาของวตถเสพตด ส�านกงานคณะกรรมการอาหารและยา,
ดร.ภก.ยงศกด ตนตปฎก คณะกรรมการสภาการแพทยแผนไทย, ดร.ภญ.
อญชล จฑะพทธ ผชวยอธบดกรมพฒนาการแพทยแผนไทยและการแพทย
ทางเลอก, รศ.สมสมร ชตตระการ ภาควชาเภสชวทยา คณะวทยาศาสตร
มหาวทยาลยสงขลานครนทร, นายพภพ ช�านวกยพงศ รองเลขาธการ
ส�านกงานคณะกรรมการปองกนและปราบปรามยาเสพตด และนายไพศาล
ลมสถตย ศนยกฎหมายสขภาพและจรยศาสตร โดยม ผศ.ภญ.ส�าล ใจด
ประธานมลนธสาธารณสขกบการพฒนา (มสพ.) และ ศ.แสวง บญเฉลมวภาส
ผอ�านวยการศนยกฎหมายสขภาพและจรยศาสตร เปนผด�าเนนรายการ
ทงนจากการประชม ทประชมสวนใหญมความเหนวา รฐบาลไทย
ควรสงเสรมใหมมาตรการจดการพชกระทอมและกญชา ตาม 1. ราง
รฐธรรมนญ (ฉบบผานประชามต วนท 7 สงหาคม พ.ศ. 2559) มาตรา 55
วรรคแรก ซงบญญตวา “รฐตองด�าเนนการใหประชาชนไดรบบรการ
สาธารณสขทมประสทธภาพอยางทวถง เสรมสรางใหประชาชนมความร
มยาเสพตดไวในครอบครอง จ�านวน 92,680 คด
รองลงมาคอ ความผดมยาเสพตดไวเพอเสพ
จ�านวน 87,471 คด และถดมาคอ ความผด
มยาเสพตดไวครอบครองเพอจ�าหนายจ�านวน
54,877 คด ความผดฐานเปนผ ผลตจ�านวน
11,399 คด ตามล�าดบ ขอมลสถตผตองราชทณฑคด
พระราชบญญตยาเสพตดทวประเทศ (ขอมล
ณ วนท 1 สงหาคม พ.ศ. 2559)3 มจ�านวน
227,668 คน หรอคดเปนรอยละ 70.14 ของ
ผตองขงทงหมดจนเกดปญหาผตองขงลนคก
ซงสวนหนงมสาเหตจากนโยบายและกฎหมาย
ยาเสพตดทมความรนแรงเกนจ�าเปน
ปจจบนองคการสหประชาชาตและ
หลายประเทศตระหนกดวา นโยบายยาเสพตด
ทมงเนนมาตรการปราบปรามยาเสพตด นโยบาย
สงครามยาเสพตด (Drug War Policy) ประสบ
ความลมเหลวในการแกปญหายาเสพตด ดงเชน
กรณประเทศไทยทยาเสพตดเปนปญหาส�าคญ
ของประเทศ ผลการประชมสมชชาสหประชาชาต
สมยพเศษวาดวยปญหายาเสพตดโลก ค.ศ. 2016
United Nation General Assembly Special
Session on Drug (UNGASS 2016) เมอวนท
19-21 เมษายน พ.ศ. 2559 ทผานมานน เนน
เปาหมายการสราง “สงคมทปลอดจากการใช
สารเสพตดในทางทผด (A society free of drug
abuse)” ให ความส�าคญกบการดแลความ
ปลอดภยในดานสขภาพ การคมครองสทธมนษยชน
รวมถงการพจารณาเรองการน�าพชเสพตดมาใช
ประโยชนตามภมปญญาทองถน วฒนธรรม
และการรกษาสงแวดลอม องคการสหประชาชาต
Koa223.indd 18 3/2/2560 BE 15:26
วงการยา พลส 223
19วงการยาประจ�ำเดอนกมภาพนธ 2560
เกาะตดสถานการณThe Med ic ine Journa l
พนฐานเกยวกบการสงเสรมสขภาพและการปองกนโรค และสงเสรม
และสนบสนนใหมการพฒนาภมปญญาดานการแพทยแผนไทยใหเกด
ประโยชนสงสด” 2. ธรรมนญวาดวยระบบสขภาพแหงชาต ฉบบท 2
พ.ศ. 2559 (มตคณะรฐมนตร วนท 9 สงหาคม พ.ศ. 2559) หมวด 4.5
“การสงเสรม สนบสนน การใชและการพฒนาภมปญญาทองถนดานสขภาพ
การแพทยแผนไทย การแพทยพนบาน และการแพทยทางเลอกอน” และ
3. แผนแมบทแหงชาต วาดวยการพฒนาสมนไพรไทย ฉบบท 1 พ.ศ.
2560-2564 (มตคณะรฐมนตร วนท 4 ตลาคม พ.ศ. 2559) บญญตใน
“ยทธศาสตรท 3 สงเสรมการใชสมนไพรเพอการรกษาโรคและการสรางเสรม
สขภาพ” เพอเพมการใชสมนไพรในระบบสขภาพในการรกษาโรคและ
เสรมสรางสขภาพ และเสรมสรางพนฐานการพฒนาการแพทยแผนไทย
และสมนไพรไทยใหเปนสวนหนงของระบบสขภาพของประเทศในระยะยาว
ทงนเพอการพงตนเองดานยาและสขภาพ
นอกจากนรางประมวลกฎหมายยาเสพตดซงคณะรฐมนตรมมต
เหนชอบเมอวนท 12 เมษายน พ.ศ. 2559 มเนอหาปรบปรงกฎหมาย
ยาเสพตดปจจบนในประเดนส�าคญบางเรอง แตเนอหาของรางประมวล
กฎหมายยาเสพตดยงขาดความสมบรณและมไดเปลยนแปลงสาระส�าคญ
ทเกยวกบการจดการพชเสพตด โดยเฉพาะพชกระทอมและกญชา กลาวคอ
การน�าพชกระทอมมาใชประโยชนในทางการแพทยยงท�าไดยาก รวมถง
ยงมบทบญญตทก�าหนดความผดอาญาทลาสมย เชน การก�าหนดบทลงโทษ
ทไมไดสดสวนกบความรายแรงของการกระท�าความผด ละเลยวฒนธรรม
ของคนในทองถน
ขอส�าคญคอ รางประมวลกฎหมายยาเสพตดยงคงไมอนญาต
ใหบคคลเสพ หรอใชใบกระทอมในเกอบทกกรณ ยกเวนเฉพาะการใช
เพอรกษาโรคตามค�าสงแพทยหรอผประกอบการวชาชพทนตกรรม จงเปน
รางกฎหมายทไมสงเสรมการใชภมปญญาการแพทยแผนไทย หรอการน�า
ใบกระทอมมาเคยวเพอใหท�างานไดนานขนหรอมประสทธภาพดกวาเดม
บทบญญตในรางประมวลกฎหมายยาเสพตดยงคงเปนอปสรรค
ในการศกษาวจยและการใชประโยชนในทางการแพทย อาจท�าให
ประเทศไทยเสยโอกาสในการศกษาวจยเพอตอยอดความรหรอภมปญญา
การแพทยแผนไทยในการพฒนาอตสาหกรรมยาจากพชสมนไพร เพราะ
การควบคมอยางเขมงวดไมสอดคลองกบการสงเสรมและสนบสนน
การศกษาวจย เชน มาตรา 6 การก�าหนดพนทเพาะปลกพชเสพตด การผลต
ทดสอบ หรอทดลองวจยเกยวกบยาเสพตดโดยมงเนนบรบทในเชงพนท
หรอการก�าหนดอายใบอนญาตไมเกน 1 ป ไมสอดคลองกบแนวปฏบต
ของนานาประเทศทจะเนนใหมระบบการออกใบอนญาตทมงก�ากบดแล
มากกวาการควบคม
การจดท�าหลกเกณฑต าง ๆ เปน
พระราชกฤษฎกาเปนแนวคดทลาสมย ไมควรน�ามา
ใชกบพชเสพตดโดยเฉพาะพชกระทอม อกทง
กระบวนการเสนอหรอแกไขพระราชกฤษฎกา
มขนตอนและใชเวลามาก ไมทนตอสถานการณ
ควรจดท�าหลกเกณฑการศกษาวจยหรอทดลอง
เพาะปลกพชกระท อมเป นประกาศคณะ
กรรมการจะเหมาะกวา ซงในอนาคตควรม
การพจารณาขอเสนอทางเลอกอนในเรอง
พชกระทอม คอการเสนอรางพระราชบญญต
เกยวกบพชกระทอม กญชา เนองจากเปนกรณท
ตองมระบบการควบคม หรอจดการรปแบบใหม
การจดท�ารางประมวลกฎหมายยาเสพตดอาจใช
ระยะเวลานานหลายป อกทงยงควรพจารณา
ปฏรปโครงสรางหนวยงานควบคมยาเสพตด
ของไทยทใชมานานกวา 40 ป เพราะไมสามารถ
ปองกนหรอแกปญหายาเสพตดอยางไดผล
เทาทควร มผกระท�าผดเพมสงขนจนลนเรอนจ�า
ตองใชงบประมาณมหาศาลแทนทจะน�าไปใช
พฒนาประเทศในดานอน ๆ
Koa223.indd 19 3/2/2560 BE 15:26
วงการยา พลส 223
20 ǧ¡ÒÃÂÒ »ÃШíÒà´×͹¡ØÁÀҾѹ¸� 2560
à¡ÒеԴʶҹ¡Òó� The Med ic ine Journa l
เอกสารอางอง
1. “สถานการณพชกระทอมป 2556” จดท�าโดย ส�านกยทธศาสตร ส�านกงาน ป.ป.ส. (กนยายน พ.ศ. 2556).
2. รายงานสรปผลการด�าเนนงานดานคดของศาลยตธรรมทวราชอาณาจกร ประจ�าป พ.ศ. 2558 (ส�านกงานศาลยตธรรม)
3. สถตผตองราชทณฑคด พ.ร.บ.ยาเสพตดทวประเทศ ส�ารวจ ณ วนท 1 สงหาคม พ.ศ. 2559. ศนยเทคโนโลยสารสนเทศ
กองแผนงาน กรมราชทณฑ. เวบไซตกรมราชทณฑ http://www.correct.go.th/stat102/display/drug_result.
php?date=2016-08-01&Submit=%B5%A1%C5%A7
ทงนปจจบนส�านกงานคณะกรรมการอาหารและยายงไมม
การเสนอใหมการถอดกญชาจากบญชยาเสพตดใหโทษในประเภท 5 และ
ยงไมมการรบรองใหใชกญชาหรอรบขนทะเบยนยาจากกญชาแตอยางใด
เนองจากยงไมมงานวจยทางวชาการในคนเพยงพอทจะยนยนวาสามารถ
รกษาโรคมะเรงได แมวาในตางประเทศจะมการใชยาทไดจากสารสกดของ
กญชาและทเปนสารสงเคราะห โดยมขอบงใชของยา ไดแก เพอบรรเทา
อาการคลนไส อาเจยน ทเกดจากการใชเคมบ�าบดในผปวยมะเรง เพม
ความอยากอาหารในผปวยโรคเอดส รกษาภาวะปวดเกรงในผปวยโรค
ปลอกประสาทเสอมแขง รกษาอาการปวดในผปวยโรคมะเรง เปนตน แตขอมล
การศกษาวจยเกยวกบการน�ากญชามาใชในการรกษาโรค ขณะนยงอยใน
ระหวางการศกษาวจย เชน การศกษาวจยในการรกษาผปวยมะเรงชนด
ตาง ๆ เปนตน และในตางประเทศ เชน สหรฐอเมรกา กยงไมมการรบรอง
ใหมการน�าพชกญชามาใชในการรกษาโรคมะเรง เนองจากยงไมมขอมล
การศกษาวจยทางคลนกในคนเพยงพอทจะยนยนประสทธผลและ
ความปลอดภย ซงอนทจรงแลวการควบคมพชกระทอมในประเทศตาง ๆ
ปจจบนองคการสหประชาชาตยงมไดมการประกาศควบคมพชกระทอม
ตามอนสญญาฯ ระหวางประเทศ แตไดขอใหประเทศสมาชกเฝาระวงและ
ตดตามสถานการณการใชพชกระทอมดวย จากการสบคนพบวา ประเทศ
ตาง ๆ เชน เดนมารก ลตเวย ลทวเนย โปแลนด โรมาเนย สวเดน มการ
ควบคมพชกระทอม และสารไมทราไจนน (Mitragynine) และเซเวน
ไฮดรอกซไมทราไจนน (7-Hydroxymitragynine) ส�าหรบประเทศออสเตรเลย
พมาและมาเลเซย กมการควบคมพชกระทอมเชนกน
อยางไรกตาม ส�าหรบผ ทตองการท�าการศกษาวจยเกยวกบ
กระทอมและกญชา ทางส�านกงานคณะกรรมการอาหารและยาได
ออกมายนยนวา ทาง อย.ยงคงมงมนสงเสรมใหเกดการพฒนายาทด
มประสทธภาพในการรกษา และกฎหมายฉบบนไมเคยปดกนความกาวหนา
ทางวชาการแตอยางใด เนองจากกฎหมายไดเปดโอกาสใหแกผทจะศกษาวจย
สามารถสงโครงการศกษาวจย (Proposal) มายงกองควบคมวตถเสพตด
ส�านกงานคณะกรรมการอาหารและยา เพอน�าเสนอตอคณะกรรมการ
1. “สถานการณพชกระทอมป 2556” จดท�าโดย ส�านกยทธศาสตร ส�านกงาน ป.ป.ส. (กนยายน พ.ศ. 2556).
2. รายงานสรปผลการด�าเนนงานดานคดของศาลยตธรรมทวราชอาณาจกร ประจ�าป พ.ศ. 2558 (ส�านกงานศาลยตธรรม)
1. “สถานการณพชกระทอมป 2556” จดท�าโดย ส�านกยทธศาสตร ส�านกงาน ป.ป.ส. (กนยายน พ.ศ. 2556).
2. รายงานสรปผลการด�าเนนงานดานคดของศาลยตธรรมทวราชอาณาจกร ประจ�าป พ.ศ. 2558 (ส�านกงานศาลยตธรรม)
ควบคมยาเสพตดให โทษพจารณา หาก
คณะกรรมการเหนชอบโครงการศกษาวจยดงกลาว
จะน�าเสนอเรองใหรฐมนตรวาการกระทรวง
สาธารณสขพจารณาอนญาตเหนชอบเปนราย ๆ ไป
เพอใหผวจยสามารถด�าเนนการวจยเรองกญชา
ไดตอไป ดงนน หากหนวยงานหรอผวจยใด
มความประสงคในการศกษาวจย โดยใชกญชา
เพอประโยชนทางการแพทยกสามารถใชชองทาง
ดงกลาวได นอกจากนการทจะเปดใหสามารถน�า
พชกระทอมมาใชประโยชนทางการแพทยไดนน
อย.ไดมการเสนอใหแกไขกฎหมายในประมวล
กฎหมายยาเสพตดใหโทษ โดยแกไขเปนหาม
มใหผใดเสพพชกระทอม เวนแตรฐมนตรวาการ
กระทรวงสาธารณสขจะประกาศก�าหนดต�ารบยา
ท ให เสพเพอการรกษาโรคตามค�าส งของ
ผประกอบวชาชพเวชกรรม ผประกอบวชาชพ
การแพทยแผนไทยสาขาเวชกรรมไทยหรอ
ผประกอบวชาชพการแพทยแผนไทยประยกต
ซงผลจากการแกไขกฎหมายดงกลาว เมอราง
ประมวลกฎหมายฯ มผลบงคบใช พชกระทอม
กสามารถน�ามาใชประโยชนทางการแพทยได
หรอน�าไปใชประโยชนเพอการศกษาวจยใน
มนษยกสามารถท�าไดตามกฎหมาย แตเนองจาก
การทใบกระทอมมปญหาการแพรระบาดในกลม
วยรนและนกเรยน การถอนพชกระทอมออกจาก
ยาเสพตดใหโทษควรค�านงถงผลกระทบทาง
ดานสาธารณสขและสงคมรวมดวย
Koa223.indd 20 3/2/2560 BE 15:26
วงการยา พลส 223
21วงการยาประจ�ำเดอนกมภาพนธ 2560
อาคนตกะกองบรรณาธการThe Med ic ine Journa l
แมวา “ยา”จะถอเปนหนงในปจจยสทมความ
ส�าคญกบผปวยเปนอยางมากแตในทางกลบกนยากอาจ
จะกลายเปนมหนตภยรายทคราชวตหรอท�าลายสขภาพ
ใหย�าแยลง ดวยเหตนความร ความเขาใจเกยวกบ
การรบประทานยาทถกตองจงเปนสงส�าคญและม
ความจ�าเปนทงนการทผปวยหรอญาตรวมถงทกคนท
เกยวของควรจะมความรความเขาใจเกยวกบการใชยา
ทถกต องได นอกจากจะต องอาศยบคลากรผ ม
ประสบการณความรความช�านาญเกยวกบเรองยาแลว
ทกษะในการสอสารตลอดจนความเขาใจในตวผปวย
ลวนเปนสงส�าคญในการแนะน�าใหผ ปวยและญาต
เพอใหใชยาไดอยางถกตองปลอดภยและเกดประโยชน
สงสด เหมอนดงเชนท ภญ.พลโทหญง สภททา
เตมบญเกยรต หรอพตอ เภสชกรดเดนประจ�าป
พ.ศ. 2558 สาขาเภสชกรสเหลา จากเภสชกรรมสมาคม
แหงประเทศไทยในพระบรมราชปถมภ ท�ามาตลอด
ระยะเวลาของการเปนอาจารย และเภสชกรประจ�า
โรงพยาบาลพระมงกฎเกลา
ภญ.พลโทหญง สภททา เตมบญเกยรต
ส�าเรจการศกษาเภสชศาสตรบณฑต จากจฬาลงกรณ
มหาวทยาลยเมอปพ.ศ.2521จากนนจงมาท�างานท
โรงพยาบาลพระมงกฎเกลาเรมจากท�างานแผนกบรการ
ผปวยใน และแผนกอน ๆ ทอยในความรบผดชอบ
ของกองเภสชกรรมท�างานอยประมาณ4ปจงท�าเรอง
ขอไปศกษาตอระดบปรญญาโทดานเภสชวทยาท
คณะแพทยศาสตรศรราชพยาบาลและกลบมาท�างานท
แผนกผปวยนอกโรงพยาบาลพระมงกฎเกลาในต�าแหนง
หวหนาแผนกตอมาไดปรบยายไปท�างานดานจดหายา
และเวชภณฑทแผนกสงก�าลงสายแพทยจนกระทงด�ารง
ต�าแหนงผอ�านวยการกองเภสชกรรมเมอป พ.ศ. 2544
และในป พ.ศ. 2547 ไดปรบเปนนายทหารปฏบตการ
พเศษประจ�ากรมแพทยทหารบก จงขอยายมาท�างาน
ภญ.พลโทหญง สภททา เตมบญเกยรตการใหคอสงทยงใหญ เอาใจเขามาใสใจเรา ถาเราเปนเขา เรากจะเหนใจเขา
Rkun 223.indd 21 3/2/2560 BE 15:32
วงการยา พลส 223
22 ǧ¡ÒÃÂÒ »ÃШíÒà´×͹¡ØÁÀҾѹ¸� 2560
อาคนตกะ The Med ic ine Journa l
ทภาควชาเภสชวทยา วทยาลยแพทยศาสตร
พระมงกฎเกลาสอนวชาเภสชวทยาแกนกเรยน
แพทยทหาร โดยกลบมาชวยงานทหองยาและ
งานจดหาในบางครง ซงต�าแหนงสดท าย
กอนเกษยณอายราชการคอ ผ ทรงคณวฒ
กองทพบก อตราพลตร ปจจบนถงแมวาพตอ
จะเกษยณอายราชการแลวแตพตอกยงมาเปน
อาจารยพเศษใหแกนกเรยนแพทยทหารท
วทยาลยแพทยศาสตรพระมงกฎเกลาและชวย
งานนองๆเภสชกรทหองยาอยเสมอนอกจากน
ทกวนจนทรจะไปชวยงานทคลนกศนยแพทย
พฒนา จากการชกชวนของอดตผอ�านวยการ
กองเภสชกรรมคอภก.พลตรทรงเกยรตสงเจรญ
อดตหวหนาฝายเภสชกรรม คลนกศนยแพทย
พฒนา
ส�าหรบสาเหตทพตอสนใจศกษาตอ
ทางดานเภสชวทยาพตอใหเหตผลวาเนองจาก
เราเปนเภสชกรจงตองร เกยวกบเภสชวทยา
ของยาทงหลาย ท�าใหสนใจเกยวกบเรองน
เพราะในการเรยนรเรองยา เราตองรถงกลไก
การออกฤทธและอาการไมพงประสงคทส�าคญ
ของยาแตละกลม โดยเฉพาะยาใหมทเขามา
ในชวงแรกๆ ขอมลเกยวกบอาการไมพงประสงค
จะมนอยมาก ทงนเพราะอาการไมพงประสงค
จะพบมากขนเมอมผปวยจ�านวนมากใชยาไปได
สกระยะหนงดงนนความรทางดานเภสชวทยา
จงเปนเรองทเกยวของกบวชาชพโดยตรง
นอกจากนพตอยงเลาถงประสบการณ
ในการท�างานใหฟงวาพตอเปนคนทรกงานและ
ชอบชวยเหลอนองๆ รวมถงผปวยแมกระทง
สมยทด�ารงต�าแหนงผ อ�านวยการกอง
เภสชกรรมชวงเวลาทมผปวยมากทสดคอ
11.30 น. ดงนน ในชวงเวลานพตอและ
ผชวยอก 2 ทาน คอ พกอย และพตง
จะมาทหองยาใหญเพอชวยนองๆเชก
และจายยา ซงกวาจะไดรบประทาน
อาหารกลางวนกประมาณบายสองโมงทกวนสงนท�าใหเราไดใจของนองๆ
เพราะนองๆไดรวาขนาดเราเปนหวหนายงลงมาชวยไมเคยทงนองพตอ
ยนดชวยนองทกคนเสมอ โดยเฉพาะเวลาทนอง ๆ พบ
ปญหา ยกตวอยางเชน มปญหาในการสอสารกบผปวย
บางครงผปวยอารมณเสยนองๆ รสกรบไมไหวพตอกจะ
เขาไปชวยแกปญหาพดคยอธบายกบผปวยใหเขาใจแทน
นอง ๆ เนองจากเราทราบถงความรสกของผปวย
ทตองรอเปนระยะเวลานานในการทจะไดพบแพทย
และรอรบยานอกจากนเคยมกรณทนองจายยาผด
ใหแกผปวย พตอและพกอยตองขบรถไปถงบาน
ของผปวยเพอเยยมไขพรอมกบขอโทษและน�ายา
ไปเปลยนใหซงในสวนของนองทท�าผดพลาดพตอ
ถอคตวา ตองใหอภยคนเวลาทท�าอะไรผดพลาด
¡ØÁÀҾѹ¸� 2560
จะพบมากขนเมอมผปวยจ�านวนมากใชยาไปได
สกระยะหนงดงนนความรทางดานเภสชวทยา
จงเปนเรองทเกยวของกบวชาชพโดยตรง
นอกจากนพตอยงเลาถงประสบการณ
ในการท�างานใหฟงวาพตอเปนคนทรกงานและ
ชอบชวยเหลอนองๆ รวมถงผปวยแมกระทง
สมยทด�ารงต�าแหนงผ อ�านวยการกอง
เภสชกรรมชวงเวลาทมผปวยมากทสดคอ
11.30 น. ดงนน ในชวงเวลานพตอและ
ผชวยอก 2 ทาน คอ พกอย และพตง
จะมาทหองยาใหญเพอชวยนองๆเชก
และจายยา ซงกวาจะไดรบประทาน
เพราะนองๆไดรวาขนาดเราเปนหวหนายงลงมาชวยไมเคยทงนองพตอ
ยนดชวยนองทกคนเสมอ โดยเฉพาะเวลาทนอง ๆ พบ
ปญหา ยกตวอยางเชน มปญหาในการสอสารกบผปวย
บางครงผปวยอารมณเสยนองๆ รสกรบไมไหวพตอกจะ
เขาไปชวยแกปญหาพดคยอธบายกบผปวยใหเขาใจแทน
นอง ๆ เนองจากเราทราบถงความรสกของผปวย
ทตองรอเปนระยะเวลานานในการทจะไดพบแพทย
และรอรบยานอกจากนเคยมกรณทนองจายยาผด
ใหแกผปวย พตอและพกอยตองขบรถไปถงบาน
ของผปวยเพอเยยมไขพรอมกบขอโทษและน�ายา
ไปเปลยนใหซงในสวนของนองทท�าผดพลาดพตอ
ถอคตวา ตองใหอภยคนเวลาทท�าอะไรผดพลาด
Rkun 223.indd 22 3/2/2560 BE 15:32
วงการยา พลส 223
23วงการยาประจ�ำเดอนกมภาพนธ 2560
อาคนตกะThe Med ic ine Journa l
พรอมทงใหค�าแนะน�าแกนองทจายยาผดวาไมเปนไรคนเราผดพลาดกนได
แตคราวหนาจะตองระวงใหมากกวาน
ในการท�างานพตอไมเคยดวาใคร เวลาทนอง ๆ ท�าไมถกตอง
จะเรยกมาพดคยใหค�าแนะน�า โดยยดหลกการจดสรรแบงงานตามความ
เหมาะสมวางานชนใดควรท�ากอนหรอหลงซงในการจดสรรงานเราจะม
หวหนาในแตละแผนกจะมอบหมายใหหวหนาแผนกดแลเพอกระจายให
ทกคนไดมสวนรวมในการบรหาร โดยเราจะมประชมกองกนเดอนละครง
ทกเดอน เพอมอบหมายนโยบาย พดคยแลกเปลยน สอบถามปญหา
ซงกนและกนนอกจากนในเรองของการดแลลกนองเราตองใหความส�าคญ
เปนอนดบหนงโดยเฉพาะในเวลาทเขามปญหายอมสงผลกระทบตอเรองงาน
ดงนน เวลาทลกนองมปญหาอะไร ถาพตอสามารถชวยได พตอยนดท
จะใหค�าปรกษาและชวยเหลอเสมอโดยยดหลกวา“เอาใจเขามาใสใจเรา”
ถาเกดเขาตองการอะไร และเราเปนเขา เรากจะเหนใจเขา อะไรทเราพอ
ชวยเหลอไดกจะชวยไมวาจะเปนเรองอะไรกตาม
อยางไรกตามในการท�างานยอมพบกบ
ป ญหาและอปสรรคในบางครง ตวพต อก
เชนกน เวลาทพบกบปญหา ตวพตอจะใชหลก
อานาปานสสตเพราะเปนสงทท�าแลวจะมสต
สบายใจ ท งนพต อให เหตผลว า การท�า
อานาปานสสตจะท�าใหใจสงบสตมาปญญาเกด
คดวาสงอะไรทดทสดทเราควรท�ากท�าสงนนและ
ถาจะถามวาพตอเคยทอกบปญหาหรอไมค�าตอบ
คอ ไมเคยทอเลย ทกปญหาเราแกได ทส�าคญ
พตอมทมงานทดนองๆ ทกคนนารกมากทกคน
ยนดทจะชวยเหลอกน แมวาเราจะเกษยณแลว
แตพตอกบอกกบนองๆ ทกคนวาไมตองเปนหวง
พจะกลบมาชวยถามปญหาอะไรสามารถสอบถาม
ไดเสมอ นอกจากนพตอยงชอบออกก�าลงกาย
เลนเทนนส โดยเลนมาตลอดตงแตสมยเรยน
เพราะจะชวยท�าใหคลายเครยดจากงานไดทก
สปดาห รวมถงการเลนโยคะซงชวยสงผลดทง
ทางรางกายและจตใจ
“พตอมความสขจากการท�างานทกอยาง
โดยสงทท�าให พต อมความสขมากทสดคอ
เวลาทมญาตผ ปวยโทรศพทกลบมาถามหรอ
ปรกษาเราตามทเราใหเบอรโทรศพทไวเนองจาก
เรารสกวาไดท�าประโยชนใหแกผปวยโดยทเขา
ไมตองเสยเวลามาทโรงพยาบาลเพราะเรองยา
เปนสงส�าคญทเราอยากใหผปวยรและเขาใจใชยา
อยางถกตอง งานทกงานจงเปนสงทพตอรก
รวมถงงานทางดานการสอน เพราะเวลาทสอน
เปนการใหความรซงพตอคดวาการใหเปนอะไร
ทยงใหญมาก ไมวาจะเปนการใหในรปแบบใด
กตาม ทงนพตอยงเปนอนกรรมการพจารณา
โครงการวจยของกรมแพทยทหารบก ซงท�า
หนาทพจารณาจรยธรรมการวจยโดยจะม
การประชมทกเดอนเปนงานทพชอบมากเชนกน
เพราะท�าใหเราไดมความรใหมๆ ไดใชสมองและ
มปฏสมพนธกบอนกรรมการรนนองๆ ในวชาชพ
สายแพทยของกรมแพทยทหารบก”
Rkun 223.indd 23 3/2/2560 BE 15:32
วงการยา พลส 223
24 วงการยา ประจ�ำเดอนกมภาพนธ 2560
อาคนตกะ The Med ic ine Journa l
พต อยงกลาวถงความภาคภมใจใน
วชาชพเภสชกรรมวา เปนสงทเภสชกรทกคน
ตองมอยแลว เพราะไมเชนนนคงไมเลอกเรยน
วชาชพน อกทงวชาชพนเปนวชาชพททกคน
รวมถงแพทยกใหเกยรตแตทงนทงนนกตองขนอย
กบการวางตวของเราดวย การทวชาชพของเรา
สามารถชวยเหลอคนอน ๆ ได ถอเปนความ
ภาคภมใจทเราสามารถชวยทกคน ทกวชาชพ
ในโรงพยาบาลถามปญหาเกยวกบเรองยาเราชวย
ไดหมดเปนสงทเราภาคภมใจมากทไดท�าวชาชพ
เภสชกรรม โดยเฉพาะเภสชกรทเขามาท�างาน
เปนทหารอยภายใตกรอบวนยกฎระเบยบและ
ขอบงคบโดยพตอจะสอนนองทเปนเภสชกรของ
ทหารวาเราไมไดเปนเภสชกรอยางเดยวแตเรา
เปนทหารดวยดงนน เมอเราเปนทหารตองอย
ภายใตกฎระเบยบและขอบงคบและเมอหวหนา
มอบหมายหรอสงอะไรมาเรากตองท�าซงนองๆ
ทท�างานกบพตอจะมจตใจของการเปนทหาร
ทกคน
ส�าหรบมมมองต อบทบาทวชาชพ
เภสชกรรมในยคปจจบนพตอกลาววาในสวนของ
เภสชกรโรงพยาบาลมการเปลยนแปลงไปมาก
สมยนเภสชกรมบทบาทหนาททตองรบผดชอบ
เพมขน รวมทงตองท�างานทางดานคณภาพ
นอกเหนอจากงานใหบรการทมากขนในฐานะพ
เราเหนใจนองๆทกคนทงนนองๆตองรจก
แบงเวลาในการท�างานเพอเรยนรงานทกงานท
เภสชกรโรงพยาบาลจะตองทราบ นอกจากน
งานทางดานวชาการกเปนสงทเราทงไมไดเชนกน
เมอมแพทยหรอผปวยโทรศพทมาสอบถามเราในฐานะเภสชกรตองตอบใหได
หรอถาเปนความรทใหมมาก เรากจะตองคนควาหาค�าตอบใหแกพวกเขา
ซงเราตองรจกทกษะวธการพดเนองจากปจจบนการสอสารถอเปนเรองท
ส�าคญมาก
สดทายนพตอไดใหค�าแนะน�าถงนองๆ เภสชกรรนใหม ๆ วา
อนดบแรกคอเราตองมความรในวชาชพทเราท�าไมวาจะเปนสายวชาชพใด
ทงเภสชกรโรงงาน เภสชกรทเปนผแทนยา หรอตามรานขายยา เราตอง
มความรอยางดในวชาชพทเราท�าเพราะวาเราจะไดใชความรนนอยางถกตอง
และเปนประโยชน อนดบทสองตองมมนษยสมพนธทด ยมแยมแจมใส
ไมวาเราจะท�าอะไรกตามถาเรารจกยมแยมแจมใสไวกอนเรากจะไดเปรยบ
ไปกวาครง การทเรามปฏสมพนธกบผคนถอเปนสงส�าคญ ทงนการทเรา
ไดชวยเหลอคนอน และคนอนไดรจกเราจะท�าใหเราภาคภมใจในตวเอง
และภมใจในวชาชพ รวมถงพตอยงอยากใหนอง ๆ ทกคนเรยนรทจะ
ปฏบตธรรม เนองจากสงทไดจากการปฏบตธรรมโดยการท�าอานาปานสสต
เสมอๆจะท�าใหเราเปนคนทใจเยนมสตท�าใหเราคดไดวาเราควรจะท�า
อะไรเปนสงทดทเปนประโยชนตอผอนสงเหลานจะท�าใหเราสบายใจและ
จะกลบมาท�าใหเรามความสข
Rkun 223.indd 24 3/2/2560 BE 15:32
วงการยา พลส 223
25ǧ¡ÒÃÂÒ»ÃШíÒà´×͹¡ØÁÀҾѹ¸� 2560
ÃÒ§ҹ¾ÔàÈÉÀ¡.ÇÔÊØ·¸Ô ÊØÃÔÂÒÀÔÇѲ¹�The Med ic ine Journa l
จกรวาลนนประกอบดวยวตถและสรรพสงทงหลายอาศยอยรวมกน พงพงเกอกลกน
ตลอดเวลา รางกายของมนษยเราเปรยบเสมอนจกรวาลนอย เปนบานหลงใหญใหจลนทรย
นานาชนดไดอาศย จลนทรยทงหลายเหลานมบทบาทหนาทแตกตางกน แตกอาศยพงพากน
มากบางนอยบาง บางชนดเปนประโยชนตอรางกาย บางชนดกเปนตวรายทใหโทษแกรางกาย
และบางตวเปลยนจากใหประโยชนไปเปนกอโทษรายได แตไมวาจะเปนเชนไร ทกอยางกหลอมรวม
เปนจกรวาลนอยของรางกาย อนเปรยบเสมอนโลกใบใหญใหจลนทรยไดอาศยรวมกน
ในตวของมนษยเราทกคนมาจวบจนถงวนน
ไมใชเพยงแตรางกายของมนษยทมจลนทรยมากมาย จลนทรยมอยทกหนแหงในโลก
ใบน หากโลกของเราปราศจากจลนทรยกจะไมมโลกอยางทกวนน จลนทรยมบทบาทสาคญ
ในการสนบสนนทกชวตบนโลกโดยทาหนาทเปนผยอยและสลายทาใหเกดการหมนเวยน
สารอาหารในสงแวดลอม ชวยพชสงเคราะหแสง ชวยปองกนพชและสตว รวมถงมนษยดวย
รางกายมนษยเราประกอบดวยเซลลจานวนมากมาย แตเจาเชอจลนทรยทมอยทง
ภายในและภายนอกรางกายมนษยเรานมมากกวาจานวนเซลลเปนสบเทา เปรยบไดเสมอนวา
รางกายคนเราคอโลกใบใหญของจลนทรยโดยแท โลกใบใหญในตวเรานมทงประชากรแบคทเรย
รา ยสต และโปรโตซว สงมชวตทเลกจนมองดวยตาเปลาไมเหนเหลานครอบครองพนทเกอบ
ทกอณในอวยวะสวนตาง ๆ ของรางกาย ทงภายนอกและภายในรางกาย
¤Çº¤ØÁẤ·ÕàÃÕÂäÁ‹´Õ äÁ‹ãËŒ¡‹Í¤ÇÒÁà´×ʹÌ͹ÇØ‹ ¹ÇÒÂ
BAC 223.indd 25 3/2/2560 BE 15:11
วงการยา พลส 223
26 ǧ¡ÒÃÂÒ »ÃШíÒà´×͹¡ØÁÀҾѹ¸� 2560
ÃÒ§ҹ¾ÔàÈÉ The Med ic ine Journa l
¨ØÅÔ¹·ÃÕÂ�·Õ໚¹»ÃÐ⪹�µ‹ÍËҧ¡Ò Probiotic หรอ โพรไบโอตก หมายถง
แบคทเรยทอาศยอยในลาไสใหญของมนษย
ซงเปนแบคทเรยทมประโยชนตอรางกาย ไดแก
แบคทเรยทสรางกรดแลคตก (lactic acid bacteria:
LAB) เชน Lactobacillus และ Bifidobacterium
แบคทเรยกล มนพบในผลตภณฑอาหารหมก
(fermentation) เชน นมเปรยว แหนม กมจ
จะชวยยบยงการเจรญของแบคทเรยกอโรค
(pathogen) ชวยยอยอาหารทมนษยยอยไมได
หรอยอยไดไมหมด ชวยการดดซมของสารอาหาร
คอเลสเตอรอล และสรางวตามนทเปนประโยชน
ตอรางกาย แบคทเรยทงชนด Lactobacillus และ
ชนด Bifidobacterium ยงแบงเปนอกหลาย
สายพนธยอย ๆ แตมเพยงบางสายพนธยอย
เทานนทมคณสมบตเปนโพรไบโอตก
โพรไบโอตก โดยทวไปเปนแบคทเรย
ประจาถน (normal flora) ในลาไสใหญของทกคน
ซงในกระเพาะอาหาร ลาไสเลก และลาไสใหญ
ของทกคนจะมแบคทเรยประจาถนหลากหลายชนด
รวมกนอยเปนหลาย ๆ ลานตว คดเปนสดสวน
มสงกวาเซลลตาง ๆ ในรางกายถง 10 เทา โดยม
อยนอยกวามากในกระเพาะอาหาร และลาไสเลก
แตมอยมากมายในลาไสใหญ ซงการมสขภาพ
ทดขนกบสมดลของแบคทเรยเหลานกบเซลล
เยอบลาไส และกบระบบภมค มกนตานทาน
โรคของรางกาย (ซงสวนหนงเกดจากการสราง
ในบรเวณลาไสสวนตาง ๆ โดยเฉพาะลาไสใหญ)
แบคท เร ยจ าพวก Lac tobac i l l u s และ
Bifidobacterium จะผลตสารทมประโยชนตอ
รางกายมนษย คอ
- สราง lactic acid ทจะยบยงการเจรญของแบคทเรยททาใหเกด
โรค (pathogen) เชน Clostridium perfringens, Salmonella เปนตน
- ชวยลดระดบ cholesterol, phospholipid และ triglyceride
ในเลอด โดย Lactobacillus acidophilus ซงเปนจลนทรยกลม Bifidobacteria
ทอยในลาไสจะชวยยอยสลายและยบยงการดดซมคอเลสเตอรอลผาน
ผนงลาไส
- ชวยกระตนการบบตวของลาไส ทาใหลดอาการทองผกได โดย
Bifidobacteria จะใหความชนแกกากอจจาระ ทาใหสามารถขบถายได
สะดวกมากขน
- ชวยเพมการดดซมแคลเซยมในระบบยอยอาหาร
- สามารถผลตวตามนตาง ๆ เชน vitamin B1, vitamin B2, vitamin
B6, vitamin B12, biotin (vitamin H) nicotinic acid และ folic acid ได
(ขอมลจาก: probiotic โดย: ผศ.ดร.พมพเพญ พรเฉลมพงศ, ศ.เกยรตคณ
ดร.นธยา รตนาปนนท)
สวนโทษของโพรไบโอตกมกเกดจากการไดรบโพรไบโอตกจานวน
มากเกนไป หรอไดรบโพรไบโอตกในขณะมภมคมกนตานทานโรคตา เชน
ในขณะไดยาเคมบาบด หรอขณะมเมดเลอดขาวตา โพรไบโอตกเหลาน
จงอาจกอใหเกดการตดเชอได และมรายงานเปนการตดเชอถงขนเสยชวตได
ดงนน ผปวยทกโรค รวมทงในผปวยโรคมะเรงทไดรบยาเคมบาบด และ/
หรอมเมดเลอดขาวตา แพทยมกแนะนาใหงดการบรโภคโยเกรตและ
นมเปรยวเสมอ นอกจากนนเมอบรโภคในปรมาณสงยงอาจเกดโรคอวน
จากการบรโภคอาหารไขมนปรมาณสง
¨ØÅÔ¹·ÃÕÂ�»ÃШҶԹ (Normal flora) Normal flora หรอ normal microbiota (จลนทรยประจาถน) หมายถง
จลนทรยทอาศยอยตามผวหนง ตา ห ชองปาก ทางเดนหายใจ ทางเดนอาหาร
ทางเดนระบบปสสาวะและระบบสบพนธ ซงสวนใหญไมทาใหเกดโรค
BAC 223.indd 26 3/2/2560 BE 15:12
วงการยา พลส 223
27ǧ¡ÒÃÂÒ»ÃШíÒà´×͹¡ØÁÀҾѹ¸� 2560
ÃÒ§ҹ¾ÔàÈÉThe Med ic ine Journa l
จลนทรยอาศยรางกายของเรามาตงแตเราเกดจนถงตาย ทารกทอยใน
ครรภนนอยในสภาพปลอดเชอโดยสนเชง ทารกเรมไดรบเชอจลนทรย
ขณะทคลอดผานชองคลอด เรมตนสมผสกบสงแวดลอมภายนอก และ
เรมรบเอาจลนทรยตาง ๆ เขาสรางกาย ทงโดยการสมผส การกนอาหาร
การหายใจ จากนนคอย ๆ มการเปลยนแปลง จนกระทงจะมจลนทรย
จานวนหนงอยกบเราไปจนตลอดชวต เรยกวา จลนทรยประจาถน (normal
flora) เราจะพบจลนทรยประจาถนไดในทกท ไมวาจะเปนผวหนง ทางเดน
หายใจ ทางเดนปสสาวะ ระบบยอยอาหาร สวนอวยวะทไมพบจลนทรย
อาศยกคอ สมอง ระบบเลอด ระบบนาเหลอง และปอด
จงเหนไดวา การสรางสภาวะความสมดล
ใหแกความสมพนธระหวาง normal flora และ
รางกายนนมความสาคญมากตอสขอนามยของ
รางกายเปนอยางยง
ยกตวอยางเชน ในปากของเรามทง
เศษอาหาร เศษเซลลทตายแลว และสารตาง ๆ
ทหลงออกมา ปากจงเปนแหลงอาศยชนดของ
normal flora ประมาณ 500-600 ชนด เชน
กล ม Streptococci, กล ม Lactobaci l l i ,
กลม Staphylococci, กลม Corynebacterium
และแบคทเรยชนดไมใชออกซเจน normal flora
หรอแบคทเรยในชองปากนนไดประโยชนจาก
ชองปาก โดยไดทงอาหารและทพกอาศย แตมน
กตอบแทนเจ าบ านดวยการปองกนไมให
แบคทเรยรายแรงชนดอน (pathogens) รกราน
เขามา นอกจากนยงมสวนชวยในการสงเคราะห
วตามนใหเจาบาน ชวยกระตนภมคมกนของ
รางกาย หลงแอนตบอดมาตอตานเชอโรค และ
ยงหลงสารมาตอตานแบคทเรยแปลกปลอม
สวนทางเดนหายใจชวงปลาย ไดแก
ทอลม หลอดลม และเนอเยอปอดนน มกจะ
ไมม normal flora มาอาศย ทงนเนองจาก
ประสทธภาพในการทาความสะอาดโดยขนออน
ทเยอบทางเดนหายใจ และถ าหากมเชอ
แบคทเรยทลงไปจนถงระบบทางเดนหายใจ
สวนลางจะมเมอกจบไวและกวาดขนดานบน
รางกายจะมกระบวนการของอาการไอ จาม
หรอกลนลงทองไปได แต ถ าระบบกาจด
สงแปลกปลอมบรเวณนเสยหาย รางกายกม
โอกาสตดเชอโรคไดเชนกน
อวยวะส วนของลาไส มแบคทเรย
กลมตาง ๆ อาศยอย ไดแก Enterobacteriaceae,
Streptococcus, Lactobacillus, Bacillus,
Bifidobacterium, Eubacterium และ Clostridium
ในบรเวณลาไสเลก แบคทเรยในอาหารทผาน
กระเพาะอาหารมาจะไหลเขาส ลาไสอยาง
รวดเรว ทาใหจลนทรยลงเกาะผนงลาไสเลก
ไดยาก เนองจากมกถกพดพาไปกบอาหารทผาน
เมอรางกายของเราคอโลกใบใหญสาหรบจลนทรย พวกมนได
พงพาอาศยอยในตวเรา ซงการอยอาศยในรางกายของเรานนมรปแบบ
ความสมพนธระหวางเจาบาน คอตวเรา และผ อาศย คอจลนทรย
อย 3 แบบหลก ๆ คอ
1. แบบพงพากน (mutualism) ทงฝายเจาบานและผอาศย ตางได
ประโยชนทง 2 ฝาย
2. แบบองอาศย (commensalism) เจาบานไมไดและไมเสย
ประโยชน แตผอาศยไดรบประโยชน
3. แบบปรสต (parasitism) เจาบานเปนฝายเสยประโยชน ในขณะท
ผอาศยไดประโยชนอยฝายเดยว
ความสมพนธระหวางเจาบานกบจลนทรยประจาถนผอาศย
(normal flora) จะเปนประโยชนหรอเกดโทษตอรางกายมนษยนน ขนกบ
หลายปจจย รางกายของเจาบานใหอาหารและทพกแก normal flora สวน
normal flora ทยดครองพนทสวนตาง ๆ ของรางกายจะเปนเจาถนปองกน
ไมใหจลนทรยภายนอกอนเขาสรางกาย นอกจากน normal flora ยงม
สวนชวยรางกายเจาบานทาหนาทตาง ๆ เชน การยอยอาหาร หรอสงเคราะห
สารอาหารทเปนประโยชนทงตอตว normal flora และเจาบานดวย
แตหากสภาวะความสมพนธเสยสมดลไป เจา normal flora อาจถกรกราน
โดยเชอจลนทรยกอโรคจากภายนอกรางกาย หรอตวของ normal flora เอง
กลายรางเปนผกอโรคกได ผลของการเสยสมดลนเปนเหตใหรางกายของ
เจาบานเจบไขไมสบาย จลนทรยประจาถนบางชนดทฉวยโอกาสทาใหเกด
โรคเมอความตานทานของรางกายลดลง เรยกวา “opportunistic pathogens”
BAC 223.indd 27 3/2/2560 BE 15:12
วงการยา พลส 223
28 ǧ¡ÒÃÂÒ »ÃШíÒà´×͹¡ØÁÀҾѹ¸� 2560
ÃÒ§ҹ¾ÔàÈÉ The Med ic ine Journa l
เขามา ดงนน ปรมาณแบคทเรยทอาศยอยท
ลาไสเลกจงมไมมากนก (เพยงแค 106 ตวตอ
มลลลตรเทานน)
สวนทลาไสใหญจะมการเคลอนทชาลง
ทาใหแบคทเรยมการเจรญและเพมจานวนขนมา
ทระดบ 1,012-1,013 ตวตอมลลลตร ปรมาณ
จลนทรยจะอยทบรเวณลเมน (lumen) คดเปน
สดสวน 35-50% ของลาไสใหญ และคดเปน
นาหนกประมาณ 0.9 กโลกรมในผใหญ ลาไสใหญ
ถอเปนถงพกใหแบคทเรยเขามามสวนเกยวของ
ในขนตอนสดทายของกระบวนการยอยอาหาร
กระเพาะอาหารจะยอยอาหารจนถงขนเปน
Polysaccharides ทนายอยไมสามารถยอยตอไป
ไดอกแลว เมอเขาส ลาไสใหญ ลาไสใหญ
สวนตนจะทาหนาทยอย Polysaccharides ตอไป
สาร Polysaccharides เหลานมาจากอาหาร
ทเปนพชผก ผลจากการยอยจะทาใหเกด
ผลตภณฑเปนกรดแลคตกและกรดไขมนสายสน
เชน สารจาพวกอะซเตต บวไทเรต และโพรพโอเนต
เป นตน สารเหลานใช เป นแหลงพลงงาน
และแหลงคาร บอนสาหรบเซลลเยอเมอก
(mucosal cell) ของลาไสใหญ ดงนน อาจกลาว
ไดวา ลาไสใหญเปนอวยวะแหงการยอยซงม
แบคทเรยในลาไสทาหนาทสาคญในการยอยสลาย
และสรางสารตาง ๆ ท เป นประโยชนต อ
รางกายดวย (แตกอาจมบางกรณ แบคทเรย
ทลาไสใหญพวก Bacteroides กอาจสรางสาร
กอมะเรงทกอใหเกดความเสยงในการเปนมะเรง
ลาไสไดเชนกน)
บรเวณจดซอนเรน หลงจากคลอด
ออกมาจากทองแมไมนาน บรเวณชองคลอด
กจะมจลนทรย ประเภท Corynebacteria,
Staphylococcus, Streptococcus, E. coli และ
แบคท เรยกรดแลคตกมาอาศยในช วงวย
เจรญพนธจนถงวยหมดประจาเดอน เยอบผว
ชองคลอดจะมไกลโคเจนอนเนองมาจากการท
ร างกายมฮอร โมนเอสโตรเจน แบคทเรย
กรดแลคตกทชอ Lactobacillus acidophilus
กจะยอยสลายไกลโคเจนใหกลายเปนกรดแลคตก และสารอน ๆ ซงมผล
ในการยบยงการเจรญของจลนทรย (จากภายนอกรางกาย) และยสตท
กอใหเกดโรค เชน Candida albicans ใหไมสามารถเจรญได เปนอก
ตวอยางหนงทเหนไดวา normal flora หรอแบคทเรยประจาถนผอาศยนน
ทาประโยชนใหแกรางกายผซงเปนเจาบาน
ดงกลาวมาตามขางตนเปนตวอยางของ normal flora หรอ
จลนทรยประจาถน ซงกคอแบคทเรยทอยในรางกายของเราวามบทบาท
ทางสรรวทยา สรางสารอาหาร และการปองกนรางกายของเรา ซงการจะ
ทาใหทกอยางดาเนนไปตามปกตนน จาเปนตองมการรกษาธารงใหสภาพ
รางกายเกดสภาวะสมดล (equilibrium) ให normal flora สามารถดารงอย
ในรางกายไดอยางเปนมตร และถาหาก normal flora เหลานถกรบกวน
เสยสมดลไปดวยปจจยตาง ๆ เชน การใชยาปฏชวนะอยางไมสมเหต
สมผล (เปนสาเหตใหญท mormal flora ถกทาลาย ทาใหแบคทเรยจาพวก
pathogens เขาสรางกายไดโดยงาย แลวกอใหเกดโรคตดเชอ และกาลง
เปนปญหาใหญของโลกในปจจบนทเชอโรค pathogens ดอตอยาปฏชวนะ
เกอบทกชนดแลว) การทเนอเยอถกทาลาย ผลกระทบจากการรกษา
ทางการแพทย แมแตการเปลยนแปลงอาหารการกน หรอการตดเชอโรค
อน ๆ กสงผลให normal flora เปลยนแปลงไป
͹ҤµÊ´ãÊ´ŒÇ¡ÒÃÃÑ¡ÉÒ “ÊÁ´ØÅáË‹§¸ÃÃÁªÒµÔ (Causality)” วทยาศาสตรเขาใจถงกลไกความสมพนธของจลนทรยกบมนษย
ไดมากพอสมควร แตยงคงมคาถามอกมากมายทวทยาศาสตรยงตองศกษา
คนควาตอไป จะอยางไรกด ตองยอมรบวาจกรวาลน รวมทงโลกทมนษย
อาศยอยดวยเปนทอยของสงมชวตและไมมชวตทกชนดอยรวมกนอยาง
แยกขาดจากกนไมได ตององอาศยกนไมทางใดกทางหนง มนษยเปนสง
มชวตหนงของโลกเทานน จงตองยอมรบกฎแหงวถธรรมชาต ซงทางพทธ
เรยกวา กฎอทปปจจยตา : หวใจปฏจจสมปบาท [Specific
Conditionality : the Essence of Dependent Origination (Causality)]
BAC 223.indd 28 3/2/2560 BE 15:12
วงการยา พลส 223
29ǧ¡ÒÃÂÒ»ÃШíÒà´×͹¡ØÁÀҾѹ¸� 2560
ÃÒ§ҹ¾ÔàÈÉThe Med ic ine Journa l
กลาวคอ เมอสงนม - สงนยอมม, เพราะความเกดขนแหงสงน - สงน
จงเกดขน, เมอสงนไมม - สงนยอมไมม, เพราะความดบไปแหงสงน -
สงนจงดบไป เปนหลกทอธบายถงการเกดขนของสงทงหลายเพราะอาศยกน
การทสงทงหลายอาศยกนจงเกดมขน ในอนาคตขางหนาเมอเรา
มขอมลเกยวกบจลนทรยในรางกายมากพอจนทาใหเราเขาใจถงความ
สมพนธระหวางเรา ผเปนเจาบานกบจลนทรยซงเปนผอาศย เพอทจะสรางเสรม
ใหจลนทรยชนดดเตบโต แขงแกรง ครอบครองพนทในรางกายอยาง
เฟองฟ และปองกนไมใหจลนทรยชนดไมดไมใหมอานาจ ไมใหกอความ
เดอดรอนวนวายแกรางกายมนษยเรา รวมถงควบคมจลนทรยฉวยโอกาส
ใหหมดโอกาสทจะแผลงฤทธ เพอทกชวตจะไดอยรวมกนอยางสงบสข
โลกใบใหญคอรางกายของเรานกจะไดอยดมสขดวยเชนกน
(เรยบเรยงจากขอมล: นตยสาร Update; จลนทรยในรางกายโลกใบใหญ
ในตวเรา โดย นสากร ปานประสงค; http://update.se-ed.com/)
ขอยกอกตวอยางหนงทเกดขนบนโลกใบน นนคอ กลมประเทศ
ตะวนออกกลางชาตอาหรบทงหลายทเคยอยอยางปกตสขตามวถชวตของ
ชาวอาหรบดวยกน ครนเมอชาตตะวนตก โดยเฉพาะประเทศสหรฐอเมรกา
ทหวงเขาไปฉกฉวยทรพยากรของดนแดนอาหรบ ไดใชเลหเพทบายบกรก
ชาตอาหรบตลอดมา และทเลวรายทสดคอ การไปทาลายความสมดล
คานอานาจของชาตอาหรบ นนคอ ไปกาจดผนาอนเขมแขงเดดเดยวของ
ประเทศอรก ทถอไดวาเปนหวหนาใหญของ normal flora ของชาตอาหรบ
ทาใหฝงผงแตกรงขาดการควบคม ผลกคอ เกดผกอการรายขนทวโลก และ
นบวนแตจะรนแรงมากขน จากขอเทจจรงนเหนไดวา ความคดของชาต
ตะวนตกทนยมการใชวธแกปญหาดวยความรนแรง และมกใชศกยภาพ
ทเหนอกวาดวย “การกาจด” ศตรทกอยางทขวางหนา (termination) อยาง
วธการใชยา antibiotics ในการกาจดเชอจลนทรยทกชนด (ทง pathogens
และ normal flora) ผลทตามมากคอ การเสยความสมดลของสภาวะ
ธรรมชาต จนทายทสดเกดเปนภยทยากจะคาดเดา
ไดตอโลกใบน
ในชวงเวลาแหงความอาลยของคนไทย
ทงชาตตอการสวรรคตของพระบาทสมเดจ
พระปรมนทรมหาภมพลอดลยเดช ประชาชนทก
หม เหลาตางนอมนาเอาคาสอนของพอมา
ปฏบตในชวตประจาวนเพอเดนตามทางทพอ
ไดสอนไว หนงในคาสอนอนประเสรฐมากมาย
ทพอทงไวใหลกหลานชาวไทยทสามารถนามา
ประยกตใชเกยวกบเรองของสขภาพตามทเขยน
ในบทความน และนาจะเปนสงททกคนควร
นอมนามาปฏบตเพอใหคนไทยมสขภาพแขงแรง
พรอมทจะสรางชาตไทยใหเขมแขงเจรญกาวหนา
ตอไปกคอ แนวคดใน “การควบคม” แบคทเรย
ทไมด (ไมใชแนวคด “การกาจด” ตามแนวทาง
ของชาตตะวนตก) ไมใหกอความเดอดรอน
วนวาย ดงคาพอสอนทวา...
“....ในบานเมองนน มทงคนดและคนไมด ไมมใครจะทาใหคนทกคนเปนคนด
ไดทงหมด การทาใหบานเมองมความปกตสขเรยบรอย จงมใชการทาใหทกคนเปนคนด
หากแตอย ทการสงเสรมคนด ใหคนดไดปกครองบานเมอง และควบคมคนไมด
ไมใหมอานาจ ไมใหกอความเดอดรอนวนวายได...”
(พระบรมราโชวาทในพธเปดงานชมนมลกเสอแหงชาต ครงท 6 ณ คายลกเสอวชราวธ
อ.ศรราชา จ.ชลบร เมอวนท 11 ธนวาคม พ.ศ. 2512)
BAC 223.indd 29 3/2/2560 BE 15:13
วงการยา พลส 223
30 ǧ¡ÒÃÂÒ »ÃШíÒà´×͹¡ØÁÀҾѹ¸� 2560
ÃÒ§ҹ¾ÔàÈɡͧºÃóҸԡÒà The Med ic ine Journa l
บรษท ทาเคดา (ประเทศไทย) จากด มนโยบายมงเนน
ใหผแทนฝายขายและการตลาดมมาตรฐานสง ทงทางดานความร
ทางวชาการ ทกษะ และจรยธรรมในการทางาน จงไดจดใหมการ
สอบวดระดบความรผแทนฝายขายและการตลาดตอเนองเปนประจา
ทกป โดยจะทาการวดผลทงการสอบขอเขยน และ Role Play
ครอบคลมเรองโรค ความร ผลตภณฑ และทกษะการขาย เพอให
ไดผแทนฝายขายและการตลาดทมคณภาพและจรยธรรมในการ
นาเสนอ และใหบรการทางดานขอมลนวตกรรมยาแกแพทยและ
บคลากรทางการแพทย
สาหรบการสอบวดระดบความร ผ แทนฝายขายและ
การตลาด Takeda Annual Certification 2016 จดขนเมอวนท 29
พฤศจกายนทผานมา ณ โรงแรมแลนดมารค กรงเทพฯ โดยไดรบเกยรต
จาก ดร.ภก.นลสวรรณ ลลารศม นายกสภาเภสชกรรม
กรรมการบรหาร และหวหนาแผนกวจยและพฒนา บรษท
ถวยทองโอสถ จากด เปนประธานกลาวเปดงานในครงน
ดร.ภก.นลสวรรณ กลาววา ร สกประทบใจทบรษท
ทาเคดา (ประเทศไทย) จากด เลงเหนความสาคญของการประเมน
ความรความสามารถของบคลากร โดยจดการสอบวดระดบความร
ผ แทนฝายขายและการตลาดอยางตอเนองเปนประจาทกป ซง
ถอเปนเรองทดมาก เพราะการสอบนอกจากจะเปนการวดผลความร
แลว ยงเปนการบอกใหรวาบคลากรของบรษทมคณภาพมากนอย
แคไหน เพอทจะมนใจไดวาสามารถจะทาหนาทในฐานะผแทนฝายขาย
และการตลาดไดอยางเปนมออาชพมากทสด นนหมายความวา
จะตองมความรความสามารถทางดานวชาการ ทกษะ คณธรรมและ
จรยธรรม รวมถงเรองโรค ความรในผลตภณฑ และทกษะการขาย
·Òà¤´Ò ¨Ñ´ Takeda Annual Certification 2016 µÔ´ÍÒÇظ¼ÙŒá·¹½†Ò¢ÒÂáÅСÒõÅÒ´ÊͺÇÑ´ÃдѺ¤ÇÒÁÃÙŒ ÊÌҧÁ×ÍÍÒªÕ¾
ไดอยางครอบคลม รวมถงใหขอมลเกยวกบผลตภณฑ โดยนาเสนอ
หรออธบายใหแกแพทยและบคลากรทางการแพทยไดอยางนาเชอถอ
ถกตอง และแมนยา เนองจากวชาชพนตองสอดวยวาจา เอกสาร
ขอมลเปนสวนสนบสนน หากสอดวยวาจาไดอยางถกตองแลว แพทย
บคลากรทางการแพทย หรอผทรบฟงกไมตองไปดเอกสารขอมล
เพมเตม เพราะไดประโยชนทครบถวนสมบรณแบบแลว ซงการจะ
มาถงจดนไดนน ตองสรางคนในวชาชพใหมความเปนมออาชพ
โดยวดจากการสอบและประเมนผลในทกดาน
“การจดสอบวดระดบความรผแทนฝายขายและการตลาดนน
มการเรมตนจดกนมานานแลว และมใหเหนในบรษทเอกชนอน ๆ
ทเลงเหนถงความสาคญ แตถามองถงความเขมงวดนนยงไมเดนชด
เทากบการสอบของทาเคดา ทถอเปนตวอยางอนดทบรษทอน
จะดาเนนตาม เพอพฒนาบคลากรทงในดานความรความสามารถ
การบรการ บคลกภาพ การพดจา หรอแมแตกรยามารยาท โดย
ผลการสอบคะแนนสง-ตาทไดลวนมผลตอการปฏบตงาน เงนเดอน
และตาแหนง โดยการประเมนทกดานจะเปนคะแนนทงสน”
ดร.ภก.นลสวรรณ กลาว
ทงนผแทนฝายขายและการตลาดทดควรจะตองเตรยมตว
ใหพรอมกอนออกสสนามลงพนทปฏบตงาน ดงนน ตองตดอาวธ
ใหครบมอ และทาหนาทใหถกตองตามหลกของจรยธรรมในการให
ขอมลความกาวหนาตาง ๆ ในภาพรวม ซงอาจจะเปนเรองทแพทย
และบคลากรทางการแพทยรอยแลว หรอถาเปนเรองทไมรกเปน
โอกาสอนดทจะไดเกดการแลกเปลยนความรระหวางกน และนาไปส
การคนควาตอไป
30-31 PR Takeda 223.indd 30 3/2/2560 BE 3:51 PM
วงการยา พลส 223
31ǧ¡ÒÃÂÒ»ÃШíÒà´×͹¡ØÁÀҾѹ¸� 2560
ÃÒ§ҹ¾ÔàÈÉThe Med ic ine Journa l
ดร.ภก.นลสวรรณ กลาวตออกวา ทกวชาชพไมควร
หยดนงในการคนควาหาความรใสตว เพราะโลกเปลยนไปทกวน
ถาหยดกจะตามไมทน เพราะฉะนน จะมงแตการขายอยางเดยวไมได
ตองสนใจสงรอบตวทพฒนาและเปลยนแปลงไปในแตละวนดวย
โดยเฉพาะการรกษาโรคทมความกาวหนาอยตลอดเวลา ยามผลตอ
ชวตของมนษย เพราะฉะนน ตองรลก รจรง ทงประสทธภาพและ
ผลขางเคยง เพอแสดงถงความรบผดชอบ ถาไมรตองไปคนควา
หาคาตอบ หากมงแตการขายอยางเดยวกไมตางกบการขายสนคา
ทว ๆ ไป ซงถาการวดผลออกมาวาคะแนนทกษะการขายด แต
คะแนนความรไมด กตองมการจด อบรมใหความร ออนทางดานไหน
กเสรม ปรบปรงทางดานนน และตดตามประเมนผลอยางตอเนอง
อยางไรกตาม การจะขายใหประสบความสาเรจ ยอม
ขนอยกบเทคนค ซงอาจจะเปนเทคนคทผานการอบรมจากบรษท
ซงทกบรษทคงมรปแบบทไมแตกตางกนมากนก รวมทงยงตองอาศย
เทคนคเฉพาะตวทบรษทไมไดสอน ตองเรยนรและหาวธดวยตวเอง
โดยหลกสาคญคอ ความจรงใจ ยมแยม และยนด จะสรางความรสก
เปนกนเองมากกวาการทาหนาทตามรปแบบททกบรษทปลกฝง
แกพนกงาน แตหลกสาคญกวานน หรอจะเรยกวาสาคญทสดคอ
จะตองมความรในการนาเสนอและสามารถถายทอดขอมลตาง ๆ
ใหเขาใจไดงายอยางถกตองและครบถวน
ดาน คณอสรย จนทรฉายฉตร ผอานวยการฝายขาย
บรษท ทาเคดา (ประเทศไทย) จากด กลาววา Takeda Annual
Certification 2016 เปนการสอบวดระดบความรผแทนฝายขายและ
การตลาด โดยครงนจดขนเปนปท 4 ซงผแทนฝายขายและการตลาด
ทกคนจะตองเตรยมความพรอมมาเพอการสอบ ซงนอกจาก
จะเปนการพฒนาศกยภาพของตวเองและเพมประสทธภาพของ
การทางานแลว ขณะเดยวกนยงเปนการสรางชอเสยงใหทาเคดา
โดยบคลากรทมความเปนมออาชพซงลวนแลวแตไดรบการคดสรร
มาเปนอยางดแลวทงสน ซงไมวาการแขงขนภายนอกจะรนแรง
ขนาดไหน แตถาเดนไปอยางมออาชพกไมมอะไรทจะตองกลว และ
สดทายแลวการปดการขายกเปนไปไมยาก ดงนน สงสาคญทสดคอ
อยากฝากใหรกษาคณภาพของตวเองในฐานะผแทนฝายขายและ
การตลาดทสนคาทขายนนไมใชสนคาทวไป แตเปนการขายยาทม
ผลตอชวต
“ในแงของประสทธภาพการทางานของผแทนฝายขายและ
การตลาดของทาเคดาในขณะน ไมเปนทกงขาและเปนหนงไมเปน
รองใคร จากผลการสอบสามารถประเมนไดวาทกคนมการพฒนา
เพมขนในทก ๆ ป จานวนคนทสอบผานมากกวา 90% ซงเปนสงท
พสจนไดถงคณภาพและความเปนมออาชพของผแทนฝายขายและ
การตลาดของเรา” คณอสรย กลาว
“ทกวชาชพไมควรหยดนงในการคนควาหาความรใสตว เพราะโลกเปลยนไปทกวน ถาหยดกจะตามไมทน เพราะฉะนน จะมงแตการขายอยางเดยวไมได
ตองสนใจสงรอบตวทพฒนาและเปลยนแปลงไปในแตละวนดวย โดยเฉพาะการรกษาโรคทมความกาวหนาอยตลอดเวลา”
30-31 PR Takeda 223.indd 31 3/2/2560 BE 3:51 PM
วงการยา พลส 223
32 วงการยา ประจ�ำเดอนกมภาพนธ 2560
ปกณกะขาวกองบรรณาธการ The Med ic ine Journa l
สบส.เรงหนนมาตรฐานโรงพยาบาลทกแหง ทกสงกดตอบโจทยผบรโภค เชอมนปลอดภย ไรขอครหา
กรมสนบสนนบรการสขภาพ (สบส.) เรง
ส งเสรมสนบสนนใหโรงพยาบาลทกสงกดทว
ประเทศทงภาครฐมลนธรฐวสาหกจทองถนและ
ภาคเอกชนทวประเทศรวมกวา1,000แหงผานเกณฑ
มาตรฐานตามทกฎหมายสถานพยาบาลพ.ศ.2541
แกไขเพมเตมฉบบท 4 ก�าหนด สรางความมนใจ
คมครองความปลอดภยแกประชาชนชโรงพยาบาล
ภาครฐดแลคนไทยเปนหลกสวนโรงพยาบาลเอกชน
ชจดแขงเปนธรกจบรการสขภาพคการทองเทยว
สรางรายไดเขาประเทศมากขน
นพ .ว ศ ษฎ ต งนภากร
อธบดกรมสนบสนนบรการสขภาพ
กระทรวงสาธารณสข กล าวว า
กรมสนบสนนบรการสขภาพได
ปรบบทบาทภารกจของกรมในการ
คมครองผบรโภคในระบบบรการสขภาพ
ตงแตปงบประมาณ 2560 เปนตนไป เพอให
สอดคลองกบกระแสสงคมซงเรยกรองเรองมาตรฐาน
สถานพยาบาลของภาครฐและเอกชนใหมความ
ใกลเคยงกนและสอดคลองยทธศาสตรไทยแลนด 4.0
ทสามารถใชบรการดานสขภาพสรางเศรษฐกจรายได
เขาประเทศดวย ซงตามกฎหมายสถานพยาบาลท
อยในก�ากบดแลของกรมสนบสนนบรการสขภาพคอ
พระราชบญญตสถานพยาบาล พ.ศ. 2541 แกไขเพมเตม
ฉบบท 4 ซงมผลบงคบใชตงแตวนท 21 ธนวาคม
พ.ศ. 2559 เปนตนมานน มผลบงคบใชกบสถานพยาบาล
เอกชนและยงเพมบทบญญตใหสถานพยาบาลทกแหง
ทงสงกดกระทรวงสาธารณสข ทบวงมหาวทยาลย
กระทรวงกลาโหม ส�านกงานต�ารวจแหงชาต มลนธ
รฐวสาหกจ องคกรปกครองสวนทองถน สภากาชาดไทย
ซงโรงพยาบาลทกลาวมาไมต องขออนญาตเปด
โรงพยาบาลตามกฎหมาย แตจะตองไดเกณฑมาตรฐาน
ตามประกาศของรฐมนตรวาการกระทรวงสาธารณสข
โดยค�าแนะน�าของคณะกรรมการสถานพยาบาลดวย
ซงจะสงผลใหสถานพยาบาลทกแหงของไทยมคณภาพ
มาตรฐานเดยวกนทวประเทศ ซงกรมสนบสนนบรการ
สขภาพไดจดประชมชแจงโรงพยาบาลทวประเทศ
ไปแลว
“กรมสนบสนนบรการสขภาพจะท�าหนาทเปนตวแทน
ของผ บรโภคทงไทยและตางชาต ท�าการตรวจสอบคณภาพ
มาตรฐานบรการของโรงพยาบาลทกแหงทกสงกดทวประเทศ และ
เปนพเลยงในการพฒนาเพอใหเกดความเชอมนและไววางใจของผใช
บรการทกระดบ โดยโรงพยาบาลภาครฐทงหมด รฐวสาหกจ สภากาชาดไทย
องคกรปกครองสวนทองถนทมกวา 1,000 แหง จะสงเสรมใหผานเกณฑมาตรฐาน
ตาง ๆ เพอดแลสขภาพของประชาชนไทยเปนหลก สวนโรงพยาบาลเอกชนทม
345 แหง จะสงเสรมสนบสนนจดแขงใหเปนธรกจบรการสขภาพชาวตางชาตผกตด
กบการทองเทยว เชน บรการตรวจสขภาพ การรกษาพยาบาล สรางรายไดเขาประเทศ
เพมขน” นพ.วศษฎ กลาว
ส�าหรบมาตรฐานของสถานพยาบาลทกรมสนบสนนบรการสขภาพ
จะใหการรบรองสงเสรมม 3 เรอง ไดแก 1. ดานเครองมอแพทย ซงมความส�าคญ
อยางมากในการตรวจวนจฉยและใชรกษาอาการเจบปวย รกษาชวตในภาวะวกฤต
ฉกเฉน เชน เครองชวยหายใจ เครองกระตนหวใจ เปนตน จะตองมระบบตรวจสอบ
ประสทธภาพมาตรฐานอยางตอเนอง ซงกรมสนบสนนบรการสขภาพไดมอบหมาย
ใหกองวศวกรรมการแพทยดแลมาตรฐานน 2. มาตรฐานอาคารสถานท สงแวดลอม
ของโรงพยาบาล เชน หองแยกโรคดแลผปวยทตดเชออนตราย หองเอกซเรยซงตอง
มการออกแบบพเศษเพอความปลอดภยของผปวย ผปฏบตงานอยในความดแล
ของกองแบบแผน และ 3. มาตรฐานดานสขศกษา มอบใหกองสขศกษาดแล เพอ
รบรองระบบการใหความรเรองโรคใหผปวยและญาตมความเขาใจและปรบเปลยน
พฤตกรรม สามารถดแลสขภาพตวเองหลงจากหายปวยไดอยางถกตอง ไมเกดปญหา
แทรกซอน หรอไมปวยซ�าอก โดยมาตรฐานทง 3 เรองนไดรวมมอบรณาการกบสถาบน
รบรองคณภาพสถานพยาบาล หรอ สรพ. ซงสงเสรมคณภาพความปลอดภยการบรการ
การลดความเสยงอนตรายแกผปวย สงเสรมพฒนาโรงพยาบาลทกแหงทกสงกด
ใหผานมาตรฐานเปนทยอมรบในระดบสากล เชน เอชเอ (HA) หรอเจซไอ (JCI)
SBS 223.indd 32 3/2/2560 BE 15:37
วงการยา พลส 223
33วงการยาประจ�ำเดอนกมภาพนธ 2560
ปกณกะขาวกองบรรณาธการThe Med ic ine Journa l
สธ.เชญนกคด นกพฒนาซอฟตแวรรวมสงผลงานเขาประกวดชงเงนรางวล
กระทรวงสาธารณสข พฒนาซอฟตแวร
ดานสขภาพชวนนกคดนกพฒนารวมสงผลงาน
เข าประกวดนวตกรรมซอฟตแวร กระทรวง
สาธารณสข เขาถงงาย รขอมลสขภาพรวดเรว
ชงเงนรางวลรวมมลคา570,000บาทสงผลงานท
http://ict.moph.go.th ตงแตวนนถงวนท 25
เมษายนพ.ศ.2560
สามารถน�าเสนอในรปแบบของโปรแกรม หรอ Mobile Application หรอนวตกรรม
อน ๆ ผสนใจสามารถสมครเขารวมโครงการทงรายบคคลและทม โดยแบงออกเปน
3 ประเภท ไดแก 1. ประเภทประชาชนทวไป 2. ประเภทนสต/นกศกษา 3. ประเภท
บคลากรกระทรวงสาธารณสข หากเปนทมเสนอไดทมละ 1 โครงการ
ส�าหรบหลกเกณฑในการพจารณาตดสนผลงานจะตองสอดคลองกบ
วตถประสงคของการจดงานและสอดคลองกบยทธศาสตรของกระทรวงสาธารณสข
โดยจะยดท 6 ดาน ไดแก มประโยชนตอสขภาพประชาชนหรอเพมประสทธภาพ
ในการรบและใหบรการดานสาธารณสข ความสะดวกในการใชงาน เปนนวตกรรมใหม
ตอการใชงานของศนยขอมลดานสขภาพ การออกแบบระบบ ความสมบรณ
และความเปนไปไดในการขยายผล โดยมผทรงคณวฒจากภาครฐและเอกชน
เปนคณะกรรมการตดสน รางวลมทงหมด 15 รางวล มลคารวม 570,000 บาท
ดาน นพ.พลวรรธน วทรกลชต ผ อ�านวยการศนยเทคโนโลย
สารสนเทศและการสอสาร กลาววา ผสมครสามารถสงใบสมครและแนวคดผลงาน
เบองตนทางไปรษณยไปยง ศนยเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร อาคาร 2
ชน 1 ส�านกงานปลดกระทรวงสาธารณสข ต.ตลาดขวญ อ.เมอง จ.นนทบร
11000 หรอท [email protected] ภายในวนท 25 เมษายน พ.ศ. 2560
โดยในรอบแรก คณะกรรมการจะคดเลอกผประกวดรอบท 1 ประกาศผลวนท 9
พฤษภาคม พ.ศ. 2560 จากนนผประกวดจะตองจดท�าเอกสารแนะน�าการใชงาน
(user guide) และน�าเสนอผลงานในวนท 29 พฤษภาคม-2 มถนายน พ.ศ. 2560
และวนท 7 มถนายน พ.ศ. 2560 ประกาศผลรอบท 2 สวนการประกาศผลตดสน
และการน�าเสนอผลงานเขาส รอบชงชนะเลศจะจดขนในวนท 27 มถนายน
พ.ศ. 2560 ณ โรงแรมอมารดอนเมอง แอรพอรต กรงเทพฯ สอบถามรายละเอยด
เพมเตมท http://ict.moph.go.th โทรศพท 0-2590-1204, 0-2590-1207-8 ในวน
และเวลาราชการ
นพ.สวรรณชย วฒนาย ง เจรญชย
รองปลดกระทรวงสาธารณสข กลาววา การประกวด
นวตกรรมซอฟตแวรดานสขภาพนบเปนจดเรมตนทได
น�าความรจากการศกษาและการท�างานจรงมาใช และ
เปนกาวแรกทจะน�าไปสการสรางธรกจเทคโนโลย
ดจตอล (Digital Technology startup) ตามแผนพฒนา
ดจตอลเพอเศรษฐกจและสงคมในป พ.ศ. 2560 เพอ
ใหซอฟตแวรดานสขภาพมความนาสนใจ กระทรวง
สาธารณสขจงเชญชวนนกคด นกพฒนา รวมสงผลงาน
เขาประกวด “โครงการประกวดนวตกรรมซอฟตแวร
กระทรวงสาธารณสข ประจ�าป พ.ศ. 2560” ภายใต
หวขอ “ICT Innovations for eHealth & mHealth”
ในหวขอดงน 1. หมวดโปรแกรมวเคราะหขอมล
สขภาพ เชน ซอฟตแวรทใหผลลพธเปนกระบวนการ
การวเคราะหขอมลเพอใหเกดความรใหม 2. หมวด
สขภาพประชาชน เปนซอฟตแวรทใหผลลพธเปน
การท�าใหประชาชนมสขภาพดขนโดยตรง เชน การสงเสรม
ใหขอมลความร ปองกน ดแลและรกษาสขภาพ
เปนตน 3. หมวดการใหบรการสขภาพ เปนซอฟตแวร
ทใหผลลพธเปนการใหบรการสขภาพทมประสทธภาพ
มากขน เชน การเพมประสทธภาพการท�างานของ
ระบบสาธารณสข ใหเจาหนาทและประชาชนเขาถง
และใชบรการไดสะดวก รวดเรว ปลอดภย ลดคาใชจาย
หรอสราง Platform ใหม เปนตน ทง 3 ประเภท
Think.indd 33 3/2/2560 BE 15:40
วงการยา พลส 223
34 วงการยา ประจ�ำเดอนกมภาพนธ 2560
เกาะตดงานประชมกองบรรณาธการ The Med ic ine Journa l
คณะเภสชศาสตร มหาวทยาลยสยาม จดการประชมวชาการเรอง
“Rational Drug Use: Opportunities and Strength of Clinical Pharmacists
in 2017” ระหวางวนท 27-28 เมษายน พ.ศ. 2560 ณ หองกงเพชร
โรงแรมเอเชย กรงเทพฯ โดยมวตถประสงคเพอสรางความเขาใจแก
เภสชกร บคลากรทางการแพทย และผทมความสนใจเกยวกบหลกการและ
แนวทางในการใชยาอยางสมเหตผล ใหสามารถน�าไปใชในการดแลผปวย
แตละรายอยางเหมาะสม และมแนวทางในการพฒนาระบบและ
กลไกของการใชยาอยางสมเหตผลได
อ.ดร.ภก.สวภาพ เตชะมหามณรตน รองคณบด
คณะเภสชศาสตร มหาวทยาลยสยาม กลาววา คณะเภสชศาสตร
มหาวทยาลยสยาม ไดด�าเนนการเรยนการสอนยางเขาสปท 11
เปนมหาวทยาลยเอกชนซงจดการเรยนการสอนในสาขาการบรบาลทาง
เภสชกรรมเพยงสาขาเดยว มงเนนการผลตเภสชกรดแลผปวยทางดานการใชยา
ในโรงพยาบาลและรานยา นอกเหนอจากการเรยนการสอน การเผยแพร
ความรทางวชาการแกสงคมทงในโรงพยาบาล รานยา และชมชนใกลเคยงกบ
มหาวทยาลย กเปนอกหนงหนาททส�าคญซงทางคณะเภสชศาสตร มหาวทยาลยสยาม
มการด�าเนนการในรปแบบตาง ๆ ทงในรปแบบของการปฏบตงานของอาจารย
การจดกจกรรมในชมชน การเผยแพรบทความส�าหรบการศกษาตอเนองของ
เภสชกร และในปนไดเพมเตมการจดงานประชมวชาการส�าหรบเภสชกรในหวขอ
ของการใชยาอยางสมเหตผล (Rational Drug Use)
เพอใหบรรลเปาหมายของการบรการวชาการ
ส�าหรบเภสชกรในวงกวางมากขน
ส�าหรบการใช ยาอย างสมเหตผลคอ
การทผปวยไดรบยาทเหมาะสมกบปญหาสขภาพ
ในขนาด ความถและระยะเวลาในการรกษาทถกตอง
ตามหลกเภสชวทยาคลนก โดยตองมความเหมาะสม
ในผ ป วยแต ละราย คอเป นยาทมข อบ งใช
มประสทธผลทางคลนกจากหลกฐานสนบสนน
การใชทนาเชอถอ ไมเปนการใชยาซ�าซอน เนองจาก
มคาใชจายเหมาะสมคมคาตามหลกเศรษฐศาสตร
สาธารณสข ในปจจบนมการศกษาทพบวายงมการใชยา
อยางไมสมเหตผลในอตราทสง น�าไปส ปญหา
ทงตอบคคล คอตวผปวย และเปนปญหาสาธารณสข
ยกตวอยางของกรณการใชยาฆาเชอ การเกดปญหา
เชอโรคดอยา (antimicrobial resistance) มากขน
จากการใชยาปฏชวนะทไมเปนไปตามขอบงใช
ซงน�าไปสความสญเสยทางเศรษฐกจจากความจ�าเปน
ทจะตองใชยาทมราคาสงขน และเพมอตรา
ของการนอนในโรงพยาบาลเพมมากขน
รวมถง (ราง) นโยบายแหงชาตดานยา
พ.ศ. 2560-2564 ไดมการบรรจใหการ
พฒนาระบบและกลไกเพอใหเกดการใชยา
อยางสมเหตผลเปนยทธศาสตรดานท 3
ดวยเหตน คณะเภสชศาสตร มหาวทยาลยสยาม
จงมความตระหนกและเลงเหนถงความส�าคญ
ในการใชยาอยางสมเหตผล เหนสมควรจดใหม
การประชมวชาการเรอง “Rational Drug Use:
Opportunities and Strength of Clinical Pharmacists
in 2017” ระหวางวนท 27-28 เมษายน พ.ศ. 2560
ณ หองกงเพชร โรงแรมเอเชย กรงเทพฯ
คณะเภสชศาสตร มหาวทยาลยสยามจดการประชมวชาการ
“Rational Drug Use: Opportunities and Strength of Clinical Pharmacists in 2017”
meet-223.indd 34 3/2/2560 BE 15:30
วงการยา พลส 223
35วงการยาประจ�ำเดอนกมภาพนธ 2560
เกาะตดงานประชมThe Med ic ine Journa l
เพอสรางความเขาใจแกเภสชกร บคลากรทาง
การแพทย และผทมความสนใจเกยวกบหลกการ
และแนวทางในการใชยาอยางสมเหตผล ใหสามารถ
น�าไปใชในการดแลผปวยแตละรายอยางเหมาะสม
และมแนวทางในการพฒนาระบบและกลไกของ
การใชยาอยางสมเหตผลได
โดยการประชมวชาการครงนเปนรปแบบ
การบรรยาย ประกอบดวยเนอหา 2 สวนหลก
สวนแรก แนวคดของการใชยาอยาง
สมเหตผลตามนโยบายแหงชาตดานยา เรมท
แนวคดทส� าคญส�าหรบเภสชกรทท� างาน
เกยวของกบการดแลผปวย บรรยายโดย รศ.ดร.
ภญ.เฉลมศร ภมมางกร คณบดคณะเภสชศาสตร
มหาวทยาลยสยาม การพฒนาระบบยาใหม
ความปลอดภยตอผ ปวย ซงไดรบเกยรตจาก
วทยากร 2 ทาน คอ พญ.ปยวรรณ ลมปญญาเลศ
รองผ อ� านวยการสถาบนรบรองคณภาพ
สถานพยาบาล (องคการมหาชน) บรรยายรวมกบ
ภญ.วมล อนนตสกลวฒน รองหวหนาฝาย
เภสชกรรมดานวชาการ และหวหนางานวชาการ
เภสชกรรม ฝายเภสชกรรม โรงพยาบาลศรราช
และการประเมนผลทางดานเศรษฐศาสตร
ส�าหรบการใชยาอยางสมเหตผล บรรยายโดย
ดร.ภญ.ศตาพร ยงคง อาจารยประจ�าจาก
คณะเภสชศาสตร มหาวทยาลยมหดล
สวนท 2 การใชยาอยางสมเหตผลจากกลมยา หรอโรคระบบตาง ๆ
เชน การใชยาตานการแขงตวของเกลดเลอดชนดรบประทาน การใชยา
ในผปวยโรคไต ยาปฏชวนะส�าหรบโรคตดเชอระบบตาง ๆ เปนตน ซงไดรบ
เกยรตจากวทยากรผ ทรงคณวฒทมความร และประสบการณทเชยวชาญ
ในการท�างานกบผปวยในโรงพยาบาล จากคณาจารยประจ�าคณะเภสชศาสตร
มหาวทยาลยสยาม มหาวทยาลยศลปากร และมหาวทยาลยมหดล
อ.ดร.ภก.สวภาพ กลาวอกวา จดส�าคญของการประชมในครงน
คอ การใชยาปฏชวนะอยางสมเหตผลในโรคทพบไดบอยในโรงพยาบาลและ
รานยา ประกอบดวย การตดเชอในระบบทางเดนหายใจสวนบน การตดเชอ
ในทางเดนปสสาวะ และทองเสยจากการตดเชอ ซงปจจบนพบวาเกดปญหาของ
เชอดอยาในโรงพยาบาลเพมขนอยางตอเนอง
ทงนคาดหวงเปนอยางยงวากลมเปาหมายของการจดการประชม
วชาการในครงน ไดแก เภสชกรในโรงพยาบาล รานยา กลมงานคมครองผบรโภค
และคณาจารย คณะเภสชศาสตร จ�านวน 150 คน จะสามารถน�าความรของ
การใชยาอยางสมเหตผลตามแนวทางการรกษาทเปนปจจบนไปประยกตใช
ในการดแลผปวยแตละรายใหไดรบประสทธภาพรวมถงความปลอดภยจาก
การใชยาปฏชวนะสงทสด และสามารถพฒนาแนวทางการจดการเชอดอยาอยาง
เปนระบบในโรงพยาบาล
ผทสนใจสามารถดขอมลเพมเตมไดทางเวบไซต https://goo.gl/
CS99ou ซงสามารถเชอมตอเขาส การลงทะเบยนออนไลนได หรอ
ลงทะเบยนออนไลนผานทาง QR code หรอสอบถามรายละเอยดเพมเตม
ไดท อ.ภก.กฤษฎาดนเดช วงศเวชววฒน คณะเภสชศาสตร มหาวทยาลยสยาม
โทรศพท 0-2867-8000 ตอ 5401
meet-223.indd 35 3/2/2560 BE 15:30
วงการยา พลส 223
36 ǧ¡ÒÃÂÒ »ÃШíÒà´×͹¡ØÁÀҾѹ¸� 2560
»¡Ô³¡Ð¢‹ÒǡͧºÃóҸԡÒà The Med ic ine Journa l
ÊÒ¸ÒóÊØ¢-à¡ÉµÃÏ Ã‹ÇÁ¡Ñ¹á¡Œä¢»˜ÞËÒ¡Òô×ÍÂÒµŒÒ¹¨ØÅ ªÕ¾ÀÒÂ㵌ÇÒÃФÇÒÁÁѹ¤§ÊØ¢ÀÒ¾âÅ¡
สาธารณสข กรมวทยาศาสตรการแพทย และสถาบนสขภาพสตวแหงชาต กรมปศสตว ซงทประชมจะมการหารอเรอง การเสรมสรางการประสานงาน และความรวมมอระหวางหองปฏบตการสขภาพคนและหองปฏบตการสขภาพสตว เพอเตรยมความพรอมและการรบมอของหองปฏบตการในอนาคต รวมทงการแลกเปลยนประสบการณในเรองดงกลาวของประเทศทเคยไดรบผลกระทบจากโรคระบาดรายแรงมาแลว เชน โรคทางเดนหายใจตะวนออกกลาง หรอ MERS โรคอโบลา ไวรสนปาห และไขหวดนก โดยผเขารวมประชมประกอบดวย ผแทนจากหองปฏบตการสขภาพคน และหองปฏบตการสขภาพสตวจากกลมประเทศผนา ไดแก สหรฐอเมรกา ไทย และแอฟรกาใต กลมประเทศผสนบสนน ไดแก จน ญปน และมาเลเซย กลมประเทศสมาชก ASEAN ไดแก บรไน กมพชา ลาว มาเลเซย เมยนมาร ฟลปปนส สงคโปร ไทย และเวยดนาม กลมประเทศสมาชก SAARC ไดแก อฟกานสถาน บงคลาเทศ ภฏาน อนเดย มลดฟส ปากสถาน ศรลงกา เนปาล และตมอร-เลสเต รวมทงผแทนจากองคการระหวางประเทศตาง ๆ ไดแก FAO, OIE, WHO, USAID, TUC, JICA, AFRIM, DTRA และ GPP Canada “วาระความมนคงสขภาพโลกเปนการสรางความรวมมอดานการควบคมปองกนโรค และภยสขภาพรนแรงในประเทศและในภมภาคเอเชยแปซฟก ผลกดนใหแตละประเทศเพมศกยภาพการปองกนควบคมโรคใหมความเขมแขง และมแผนความรวมมอระหวางประเทศและภมภาค ซงเปนเครองมอทชวยเรงการพฒนาสมรรถนะดานสาธารณสขของกฎอนามยระหวางประเทศ สาหรบการประชมครงนเปนความรวมมอกนดาเนนกจกรรมภายใตชดกจกรรมเฝาระวงท 1: ระบบหองปฏบตการแหงชาต เรงสรางความเขมแขงของหองปฏบตการใหมขดความสามารถในการตรวจเฝาระวงโรคตดเชอททนสมยในทนททเกดโรค โดยมวตถประสงคเพอกระตนความคบหนาในการดาเนนการดานความปลอดภยและความมนคงจากภยคกคามโรคตดเชอ สงเสรมความมนคงดานสขภาพใหเปนวาระระหวางประเทศทมความสาคญ และเสรมสรางความเขมแขงตามแผนททางเดนยทธศาสตรระดบประเทศดานหองปฏบตการ” ศ.คลนก เกยรตคณ นพ.ปยะสกล กลาวทงทาย
กรมวทยาศาสตรการแพทย กระทรวงสาธารณสข และกรมปศสตว กระทรวงเกษตรและสหกรณ รวมกนจดประชมมงเสรมสรางความรวมมอแกไขปญหาการดอยาตานจลชพบนพนฐานของแนวทางสขภาพหนงเดยว ประสานความรวมมอระหวางหองปฏบตการสขภาพคน และหองปฏบตการสขภาพสตว ศ .คลนก เกยรตคณ นพ.ป ยะสกล สกลสตยาทร รฐมนตรวาการกระทรวงสาธารณสข กลาววา จากถอยแถลงของ พล.อ.ประยทธ จนทรโอชา นายกรฐมนตร ในทประชมระดบสงกลม G77 เรองการดอยาตานจลชพ (High-Level Meeting on Anti-Microbial Res istance: AMR) ทสานกงานใหญองค การสหประชาชาต นครนวยอรก สหรฐอเมรกา เมอวนท 21 กนยายน พ.ศ. 2559 ไดเรยกรองใหประเทศตาง ๆ สนบสนนการแกไขปญหาการดอยาตานจลชพ ดงนน หนวยงานทเกยวของ 2 กระทรวง คอ กระทรวงสาธารณสข โดยกรมวทยาศาสตรการแพทย และกระทรวงเกษตรและสหกรณ โดยกรมปศสตว จงไดร วมกนจดการประชมวาระความมนคงสขภาพโลก ชดกจกรรมเฝาระวงท 1 ในหวขอ “Enhancing Joint Collaborative Efforts for Lab Preparedness” ระหวางวนท 8-10 กมภาพนธ พ.ศ. 2560 ทผานมา ณ โรงแรมรชมอนด จ.นนทบร ประเดนของการประชมตลอดทง 3 วน เปนเรองการดอยาตานจลชพในสวนทเกยวของกบหองปฏบตการ โดยมการนาเสนอของผเชยวชาญ และการเยยมชมหองปฏบตการทงทสถาบนวจยวทยาศาสตร
World-223.indd 36 3/2/2560 BE 15:41
วงการยา พลส 223
37ǧ¡ÒÃÂÒ»ÃШíÒà´×͹¡ØÁÀҾѹ¸� 2560
»¡Ô³¡Ð¢‹ÒǡͧºÃóҸԡÒÃThe Med ic ine Journa l
ʺÊ.à¼Â¤¹ä·ÂÃŒÍÂÅÐ 70¤Ô´Ç‹Ò¼ÅÔµÀѳ±�àÊÃÔÁÍÒËÒÃ໚¹ÊÔ§¨Ò໚¹
µŒÍ§ÃѺ»Ãзҹ໚¹»ÃШÒ
พบในกลมอาย 21-30 ป มากทสด รอยละ 74 รองลงมาคอ กลมอาย 31-40 ป รอยละ 72เมอแยกตามระดบการศกษาพบวา กล มผ ทมการศกษาสงกวาปรญญาตรมความคดเหนเรองนสงทสดคดเปนรอยละ 77 แยกรายภาค สงสดในภาคใต รอยละ 88 รองลงมาคอ กรงเทพฯ/ปรมณฑล รอยละ 68 เมอแยกรายอาชพพบในกลมพอบาน/แมบาน มากทสด รอยละ 77 รองลงมาคอ กลมธรกจสวนตว รอยละ 74 “ความคดเหนตอเรองดงกลาวนสะทอนถงความเขาใจ ความเชอทอาจสงผลตอพฤตกรรมการดแลสขภาพของประชาชนได อาจจะลดการบรโภคอาหารมอหลกลง หรอรบประทานอาหารไมครบ 5 หม ซงจะสงผลเสยตอรางกายตามมาได เชน อาจทาใหขาดสารอาหาร โดยเฉพาะเดกในวยเรยนซงจะตองไดรบสารอาหารทครบถวนเพอนาไปพฒนาสมองและรางกายใหเจรญเตบโต หากเปนวยทางานกอาจจะควบคมนาหนกตวผดวธ โดยพงผลตภณฑเสรมอาหารแทนทอาจนาอนตรายมาสชวตได ดงนน ในการสรางสขภาพด ประชาชนทกคนควรตองหนมาสนใจเรองการบรโภค และการใชพฤตกรรมสขภาพทถกตอง แทนการพงผลตภณฑเสรมอาหาร ซงจะเปนพนฐานของการมสขภาพดอยางยงยน” นพ.ประภาส กลาว นพ.ประภาส กลาวตออกวา กรมสนบสนนบรการสขภาพจะเรงใหขอมลความรทถกตองแกประชาชนทกกลมวยใหเกดปญญาทางสขภาพ สามารถดแลสขภาพรางกายใหแขงแรงดวยการปรบพฤตกรรมตนเองใน 3 เรองหลก ไดแก 1. การรบประทานอาหารอยางสมดลใหครบทง 5 หม รบประทานผกสดและผลไมอยางนอยวนละ 400 กรมขนไป จะทาใหรางกายไดรบสารอาหารครบถวนตามหลกของธงโภชนาการ หลกเลยงการรบประทานอาหารหวาน เคม มน และงดเครองดมแอลกอฮอลทกชนด จะชวยลดความเสยงการเกดโรคมะเรงไดรอยละ 20-30 ชะลอความแก และเพมระบบภมคมกนโรค 2. ออกกาลงกายอยางนอยวนละ 30 นาท สปดาหละ 5 วน จะชวยลดความเสยงและการเสยชวตจากโรคเรอรง และชวยผอนคลายความเครยด 3. นอนหลบอยางนอยวนละ 6-8 ชวโมง เพอใหรางกายไดพกผอนอยางเตมท ซอมแซมเซลลหรออวยวะทสกหรอ และปรบสมดลฮอรโมนของรางกาย
กรม สนบสนนบรการสขภาพ (สบส.) เผยผลสารวจความคดเหนเรองพฤตกรรมการดแลสขภาพของประชาชนอาย 15 ปขนไปทวประเทศ พบวากลมตวอยางรอยละ 70 คดเหนวาผลตภณฑเสรมอาหารเปนสงจาเปนตองรบประทานประจา ชความคดเชนนอาจสงผลกระทบตอการสรางสขภาพด โดยเฉพาะการบรโภคอาหารมอหลก การควบคมนาหนกตว แนะกญแจสาคญสการมสขภาพดอยทการรบประทานอาหารใหครบ 5 หม ออกกาลงกายตอเนอง พกผอนใหเพยงพอ
นพ.ประภาส จตตาศรนวตร รองอธบดกรมสนบสนนบรการสขภาพ กระทรวงสาธารณสข กลาววา ปจจบนตลาดวตามนและผลตภณฑเสรมอาหารกาลงขยายตวอยางตอเนอง ขอมลจากสถาบนอาหาร กระทรวงอตสาหกรรม รายงานในป พ.ศ. 2558 มมลคากวา 49,000 ลานบาท คาดการณวาในป พ.ศ. 2559 มมลคาเพมขนถง 53,000 ลานบาท ทาใหผ ผลตมการแขงขนการโฆษณาผลตภณฑโดยเนนคณประโยชนการบารงสมอง บารงสขภาพ กระตนภมคมกน จนกอใหเกดความเขาใจผดวาผลตภณฑเสรมอาหารเหลานเปนสงจาเปนในการสรางสขภาพ กรมสนบสนนบรการสขภาพไดสารวจความคดเหนในเรองพฤตกรรมการดแลสขภาพของประชาชนอาย 15 ปขนไป 4 ภาค รวมทงกรงเทพฯ และปรมณฑล จานวน 512 คน ในเดอนตลาคม พ.ศ. 2559 พบวากลมตวอยางยงมความเขาใจในเรองการรบประทานอาหารทไมถกตอง โดยรอยละ 70 คดเหนวาผลตภณฑเสรมอาหารเปนสงจาเปน ตองรบประทานเปนประจา
Serm.indd 37 3/2/2560 BE 15:37
วงการยา พลส 223
38 ǧ¡ÒÃÂÒ »ÃШíÒà´×͹¡ØÁÀҾѹ¸� 2560
ÃÙŒ·Ñ¹âä¡Í§ºÃóҸԡÒà The Med ic ine Journa l
“âä¼×¹á¾Œµ‹ÍÁä¢Áѹ”äÁ‹ÍѹµÃÒ äÁ‹µÔ´µ‹Í ᵋ໚¹àÃ×ÍÃѧãËŒÃÒ¤ÒÞã¨
โรคผนแพตอมไขมน (seborrheic dermatitis) หรอ “เซบเดม” เปนโรคผวหนงทพบไดบอย
1-5% ในประชากรทวไป ซงเปนโรคเรอรง เปน ๆ หาย ๆ แตไมตดตอจากการสมผส แตเปนโรคท
มผลตอทางดานจตใจ ความมนใจ และบคลกภาพของผปวยเปนอยางมาก โดยลกษณะของโรค
จะเกดบรเวณผวหนงทมตอมไขมนเปนจานวนมาก เชน หนงศรษะ ไรผม ขางจมก คว (บรเวณ
T-Zone) บนใบหนา หนาอก เปนตน บรเวณดงกลาวจะมลกษณะเปนขยสเหลอง มนวาว รวมกบ
มผนแดงรวมดวย
นพ.ณรงค อภกลวณช รองอธบดกรมการแพทย และโฆษกกรมการแพทย
เปดเผยถงลกษณะของโรคผนแพตอมไขมนวา ลกษณะของโรคผนแพ
ตอมไขมนสวนใหญเปนกบผปวยทมอาย 18 ปขนไป สาหรบเดกทารก
แรกคลอดสามารถพบโรคนในชวง 3 เดอนแรกหลงคลอด ซงสามารถหายไดเอง
โดยสามารถพบสะเกดหนาสเหลอง เปนมนตดแนนเปนแผน เชอวาการท
เกดโรคนในทารกเกดจากฮอรโมนจากแมทถายทอดไปยงลก
ฮอรโมนตวนจะกระตนตอมไขมนในผวหนงทหนงศรษะ ทาให
หนงศรษะและเสนผมเปนมนเยม แตหลงจากนนอทธพลของ
ฮอรโมนจะเรมหมดไป ผนจงดขนไดเอง แตในชวงวยรนจะเกด
การทเรมมการผลตฮอรโมนเพศทไปกระตนตอมไขมนใหม
ขนาดโตขนและหลงไขมนออกมามากขน ซงเปนสาเหตหนงของ
การเกดโรค โดยอาการทเปนจะเปน ๆ หาย ๆ ในผใหญ แตจะหาย
เองไดในเดกทารก มกจะสมพนธกบสภาพอากาศทเปลยนแปลง
Rue.indd 38 3/2/2560 BE 15:32
วงการยา พลส 223
39ǧ¡ÒÃÂÒ»ÃШíÒà´×͹¡ØÁÀҾѹ¸� 2560
ÃÙŒ·Ñ¹âäThe Med ic ine Journa l
เชน หนาหนาว อากาศแหง ผนจะกาเรบได
บอยกวา และอาจดขนในหนารอน อาการผปวย
บางรายจะสมพนธกบโรคทางระบบประสาท
บางชนด เชน Parkinson’s, Alzheimer disease
หรอผปวยทตดเชอเอชไอว (HIV) จะทาใหโรคน
เปนรนแรงมากขน
sulfur, salicylic acid, ketoconazole เปนตน เพอลดรงแค ขยทหนงศรษะ
ในผปวยทผนหนาอกเสบมากอาจทายาสเตยรอยดรวมดวยได
ผนแพตอมไขมนทใบหนา ขางจมก คว แนะนาใหใชยาทมฤทธลด
การอกเสบของผวหนง หรอลดจานวนเชอรา เชน ยาทาคอรตโคสเตยรอยด
และยาทาลดเชอ ยสต สาหรบยาทาคอรตโคสเตยรอยด ถาใชตอเนองกน
เปนระยะเวลานาน ๆ จะทาใหเปนสว ผวบาง เสนเลอดขยาย และตดยา
สเตยรอยดได
ดงนน โรคนแมเปนโรคไมตดตอแตกควรไดรบการตรวจวนจฉย
และรกษาอยางถกตองภายใตการดแลของแพทยเฉพาะทางดานผวหนง
เพอการควบคมโรคและการรกษาทตรงจด ปองกนและลดขอแทรกซอน
จากยา สงทสาคญทสดคอ การดแลตวเองเพอลดการเหอ หรอกาเรบ
ของโรค คาแนะนาในการดแลคอ หลกเลยงตวกระตนททาใหเกดโรค เชน
ความเครยด ดมเหลา สบบหร แสงแดด พกผอนไมเพยงพอ เปนตน รวมทง
ควรลางหนาดวยสบทไมระคายเคองตอผว หมนทาครมบารงผว ดแลผว
ใหช มชน ใชเครองสาอางชนดทเหมาะสาหรบผวแพงาย เพยงแคน
โรคผนแพตอมไขมนอกเสบกจะไมมากวนใจอก
สาหรบสาเหตของโรค ไมทราบสาเหต
ทแนชดแตแพทยเชอวาปจจยตาง ๆ มผลตอ
การเกดโรคผนแพตอมไขมน คอ ภาวะใด ๆ ท
กระตนใหตอมไขมนทางานผดปกต เชน ฮอรโมน
การตดเชอราบางชนด เชน เชอ Malassezia species
ยาบางอยาง เชน griseofulvin, cimetidine,
lithium, methyldopa หรอมการถายทอดทาง
พนธกรรม อกทงรบประทานอาหารทไมครบถวน
ทาใหเกดภาวะขาดสารอาหาร วตามน และ
แรธาต ซงอาจจะเปนสาเหตของโรคได การรกษา
ในเดกทารกสวนมากหายไดเอง แตในรายทเปน
รนแรงหรอมการอกเสบเรอรงอาจทาสเตยรอยด
ออน ๆ ทบรเวณผน 2-3 วน รวมกบการทาครม
บารงผว
ในสวนของผ ใหญ ผนจะเปนเรอรง
เปน ๆ หาย ๆ การรกษาจะเนนทการควบคมโรค
มากกวาทจะรกษาใหหายขาด ผนแพตอมไขมน
ทศรษะแนะนาใหใชยาสระผมทมสวนประกอบของ
tar (นามนดน), zinc pyrithione, selenium sulfide,
Rue.indd 39 3/2/2560 BE 15:32
วงการยา พลส 223
40 ǧ¡ÒÃÂÒ »ÃШíÒà´×͹¡ØÁÀҾѹ¸� 2560
สมนไพร-แพทยทางเล×Í¡¡Íงºรร³า¸¡าร The Med ic ine Journa l
¡รมวทยÏ จ´ทาµารามาµร°านยาสมนไพรเพมความเช×Íมนค³Àาพสมนไพรไทย กรมวทยาศาสตรการแพทยกระทรวงสาธารณสขจดทาตารามาตรฐาน
ยาสมนไพรฉบบปพ.ศ.2559เพอสนองพระมหากรณาธคณอนหาทสด
มไดของพระบาทสมเดจพระปรมนทรมหาภมพลอดลยเดช เพอใชเปน
ตารายาอางองทางกฎหมายสาหรบผประกอบการในการขนทะเบยนตารบยา
และการควบคมคณภาพยาสมนไพรใหไดมาตรฐานสากลทงการผลตยา
เพอใชในประเทศและเพมมลคาการสงออก
Thai Herbal Pharmacopoeia 2016 เปนต�ารามาตรฐานยาสมนไพรไทย
มจ�านวน 659 หนา จดพมพในป พ.ศ. 2559 ซงประกอบดวยขอก�าหนด
มาตรฐานของยาสมนไพรจ�านวน 62 โมโนกราฟ (monograph) และภาคผนวก
ทเกยวของพรอมภาพตนไม ภาพตดขวาง TLC โครมาโตแกรม โดยต�ารายาน
เปนฉบบรวมเลมโดยรวมโมโนกราฟทมใน THP volume I, II, III, IV และ
Supplements จ�านวน 49 โมโนกราฟ และเพมเตมโมโนกราฟใหมจ�านวน
13 โมโนกราฟ ไดแก โกฐเชยง โกฐสอ ขง เนอในฝกคน หมอน เถาวลยเปรยง
สารสกดแหงเถาวลยเปรยง พรกขหน ยาเจลพรก หอม กระเจยบแดง มะระขนก
และ Capsicum ole oresin รวม 62 โมโนกราฟ ทงน THP 2016 ไดจดท�าขน
เนองในโอกาสพเศษเพอถวายความอาลยแดพระบาทสมเดจพระปรมนทร
มหาภมพลอดลยเดช พระผเสดจสสวรรคาลย และนอมร�าลกในพระมหากรณาธคณ
อนหาทสดมได
ผสนใจในกรณทเปนหนวยงานรฐใหทา
หนงสอถงผอานวยการสานกยาและวตถเสพตด
กรมวทยาศาสตร การแพทย โดยให แจ ง
วตถประสงคในการนาไปใช
ถามขอสงสยโปรดตดตอกล มจดทา
ตารายาของประเทศไทยโทรศพท0-2951-0000
ตอ99120หรอตดตอทQRcodeน
นพ.สขม กาญจนพมาย อธบดกรม
วทยาศาสตรการแพทย กลาววา ปจจบนมการน�า
ระบบการแพทยทางเลอกมาผสมผสานเพอเปน
ทางเลอกในการบ�าบดโรคส�าหรบคนไทย ท�าให
แนวโนมการใชยาสมนไพรตามภมปญญาไทยเพมขน
อยางรวดเรว คดเปนมลคาราวปละ 14,000 ลานบาท
Herb 223.indd 40 3/2/2560 BE 15:17
วงการยา พลส 223
41วงการยาประจ�ำเดอนกมภาพนธ 2560
สมนไพร-แพทยทางเลอกThe Med ic ine Journa l
ขมนชนยาแคปซลสมนไพร
เถาวลยเปรยง
นพ.สขม กลาวเพมเตมว า เพอเปนการแสดงความร�าลกถง
พระมหากรณาธคณอนหาทสดมได และแสดงความอาลยแดพระบาทสมเดจ
พระปรมนทรมหาภมพลอดลยเดช กรมวทยาศาสตรการแพทยจงท�าการจดพมพ
Thai Herbal Pharmacopoeia 2016 ซงเปนฉบบรวมเลม โดยไดรวมต�ารา
มาตรฐานยาสมนไพรไทย (Thai Herbal Pharmacopoeia/THP) ทไดจดพมพ
ตงแตฉบบท 1-4 และฉบบเพมเตม 2 เลม รวม 49 ต�ารายา (monograph)
ตลอดจนมาตรฐานยาสมนไพรทจดท�าขนใหมเพมอก 13 ต�ารายา รวมทงสน
62 ต�ารายา ทงหมดเปนยาสมนไพรทใชมากในประเทศไทย เชน ขมนชนและ
ยาแคปซลขมนชน ฟาทะลายโจรและยาแคปซลฟาทะลายโจร เถาวลยเปรยง
และสารสกดเถาวลยเปรยงแหง ชาชงชมเหดเทศ เปนตน
“ต�ารายานจะเปนต�ารายาอางองทางกฎหมายส�าหรบผประกอบการ
ในการขนทะเบยนต�ารบยา การควบคมคณภาพยาสมนไพรใหไดมาตรฐานสากล
ทงการผลตยาเพอใชในประเทศและเพมมลคาการสงออก อกทงจะเปนเครองมอ
ส�าคญส�าหรบหนวยงานรฐทเกยวของในการควบคมคณภาพยาสมนไพร
ในประเทศใหไดมาตรฐานสากล ปองกนการปลอมปนยาสมนไพรทพบมาก
ในปจจบนซงจะท�าใหเกดความเชอมนแกบคลากรทางการแพทยและประชาชน
ผบรโภคใหไดรบความปลอดภยจากการใชยาดงกลาว รวมทงเปนการลดการน�าเขา
ยาแผนปจจบนจากตางประเทศ และเพมการพงพาตนเอง ซงเปนไปตาม
นโยบายของรฐบาลปจจบน อกทงเปนการด�าเนนตามรอยเบองพระยคลบาท
ในเรองหลกเศรษฐกจพอเพยง” นพ.สขม กลาวทงทาย
แตบคลากรทางการแพทยและประชาชนสวนใหญ
ยงขาดความมนใจในคณภาพและความปลอดภย
ของยาสมนไพรทมจ�าหนายในทองตลาด หรอ
ผลตในโรงพยาบาล เนองจากยาสมนไพรสวนใหญ
น�าวตถดบจากธรรมชาตมาผลตจงมโอกาสทจะม
สงปนเปอน โดยเฉพาะโลหะหนก เชน สารหน ตะกว
และแคดเมยม สารเคมก�าจดศตรพช รวมถง
ความชนทท�าใหเกดเชอรา และสารอะฟลาทอกซน
ซงเปนสารกอมะเรงได นอกจากนต�ารายาตางประเทศ
สวนใหญยงไมมการก�าหนดมาตรฐานสมนไพรทม
การปลกเฉพาะในประเทศไทย
กรมวทยาศาสตรการแพทย ไดรเรมพฒนา
และจดท�าต�ารามาตรฐานยาสมนไพร (Thai Herbal
Pharmacopoeia/THP) ตงแตป พ.ศ. 2532 โดย
ต�ารายาดงกลาวประกอบดวยขอก�าหนดมาตรฐาน
ทงทางดานเภสชพฤกษศาสตร เภสชเวท และ
ทางดานเคม-ฟสกส อกทงขอมลดานความปลอดภย
ขนาดการใชยาเบองตน และการเกบรกษาของ
ยาสมนไพรทพบในประเทศ
ฟาทะลายโจร
Herb 223.indd 41 3/2/2560 BE 15:17
วงการยา พลส 223
42 วงการยา ประจ�ำเดอนกมภาพนธ 2560
หลากสสนผศ.พญ.รพพร โรจนแสงเรอง แพทยเวชศาสตรฉกเฉน โรงพยาบาลนครธน
The Med ic ine Journa l
พระเจาอชาตศตรซรสเรอง “พระพทธเจามหาศาสดาโลก” ทเวรคพอยททวดจตอลของไทยซอลขสทธมาออกอากาศ
เปนเรองราวพทธประวตของพระพทธเจาทสรางขนจากแรงศรทธาในพระพทธศาสนาของ ดร.บ.เค.โมด ซงเปน
มหาเศรษฐชาวอนเดย เมอทานอาย 24 ป ไดทมเงนกวาพนลานบาทภายในระยะเวลานานถง 30 ป เพอ
สรางทมทบทวนศกษาธรรมะและเขยนบทจนกระทงสรางหนงซรสเรองนส�าเรจลงได
ซรสนในตอนท 51 ซงพระพทธเจาไดทรงแสดงธรรมแกพระเจาอชาตศตร เรองการปกปองบานเมอง
เนอเรองมอยวา พระเจาอชาตศตรเกดศรทธาในพระธรรมค�าสอนของพระพทธเจา จงใหการสนบสนน
เผยแพรพระธรรมค�าสอนกนอยางแพรหลาย จนกระทงเกดขอสงสยจากทมราชครของพระราชวงวา
ภกษมอทธพลกบทหาร และพร�าสอนศาสนาใหแกพวกเขา จนพวกทหารตางพากนวางอาวธ
แลวใครจะปกปองคนบรสทธและบานเมอง
พระพทธเจาจงตรสวา “เราไมไดตงใจใหทหารเอาค�าสอนเรองละความรนแรงไปใช และละทงหนาท
ของตน ละทงบานเมอง ละทงชาวบาน ละทงราชาของเขา แบบนนมนไมถกตอง งนจากนตอไป ขาจะประกาศ
กฎเกณฑในการเทศนเสยใหมวา หามภกษทงหลายพร�าสอนศาสนาใหแกทหาร”
พระเจาอชาตศตรยงคงมความสงสย จงทรงตรสถามวา “หนาทของราชา แมทพ และทหาร คอ
ท�าสงครามกบอรราชศตร ท�าใหชาวเมองอยในกฎและระเบยบ ทานพดถงความนอบนอม ไมใชความรนแรง
พดถงการชวยคนตกทกขไดยาก และทานจะยอมใหขาลงโทษคนผดหรอ การท�าสงครามเพอปกปองบานเมอง
และปกปองครอบครว มนถกตองหรอเปลา”
พระพทธเจาจงตรสเลาเรองงพษตวหนงใหฟง
มงพษตวหนงในหมบานหนง เจางตวนนมนกดชาวบานหลายคนจนลมตายไป ชาวบานตางพากน
หวาดกลว เดก ๆ ไมกลาออกไปเลนนอกบาน ตรงใกลตนไมทงขดอย
ตอมามภกษรปหนงผานไปทางนน นงลงพกใตรมเงาไมทตนไมตนนน งออกมาฉกเขา พองเหนภกษ
ไมทรนทรายอะไร งจงประหลาดใจ
ภกษบอกงวา ตอนทเจากดคน ตอนทเจาท�ารายคนเหลานน พวกเขาตองเจบปวดมาก และบางคน
กตองเสยชวต
���������.indd 42 3/2/2560 BE 15:48
วงการยา พลส 223
43วงการยาประจ�ำเดอนกมภาพนธ 2560
หลากสสนThe Med ic ine Journa l
งซงบ�าเพญตบะมาตลอด มนตดสนใจทจะไมท�ารายใคร และไมกดใครอก
เมอเหนงท�าเชนนน ชาวบานจงคอย ๆ ลดความกลว พวกเขาพากนหยอกลอมน เดก ๆ เลนกบมน
เหยยบหางมนบาง…..ราวกบมนเปนเชอกเสนหนง
แตมนกไมเคยท�ารายใคร…..มนเรมหวและออนแอลงเพราะความเจบปวด
ตอนกลางคนมนตองกลนกนกอนกรวด ตอนกลางวนมนตองโดนผคนท�าราย งตวนนมบาดแผล
บาดเจบมากมาย
วนหนงภกษรปเดมเดนทางผานมาอก พอเหนสภาพของงตวนนแลว เขากเสยใจมาก ระหวางท
รกษาง เขากถามมนวา ท�าไมเจาถงไดเปนแบบน
งตอบเขาวา เพราะขาไดตระหนกร และหยดฉกกดผคน
ภกษหวเราะและไดพดวา ขาหามเจากดคนกจรง แตท�าไมเจาถงตองเปลยนธรรมชาตของตวเองดวย
ท�าไมเจาถงหยดขฟอละ
….อะไรทมากไป
ถงไมใชความรนแรง
มนกกลายเปนความรนแรงได....
พระพทธเจาตรสสอนแกพระเจาอชาตศตรวา “คนเลวควรจะกลวทาน ควรถกลงโทษจากความผด
ทกอ แตจ�าไววา ศาลไมควรลงโทษดวยความคดเกลยดชงสวนตว และคนผดควรทจะถกลงโทษ เพราะความผด
ทเขากอไวเทานน”
“เอาชนะความชวดวยความด หากความชวอยเหนอความดเมอไหร มนษยชาตกตองสนสด
หากทานตองท�าสงครามเพอทจะก�าจดความชว ทานนนกจงท�าเถด แตอยาท�าสงครามเพยงเพราะตวทานเอง
หากวาทานตองท�า ใหท�าเทาทจ�าเปนเทานน”
เรองนสอนใหรวา อะไรทมากไป เชน งทออนนอมมากจนไมยอมขฟอเพอปกปองตนเองและ
อดทนยอมถกท�าราย กอาจเกดอนตรายจนตนเองเสยชวตได
พระเจาอชาตศตร ทหาร และศาล จ�าเปนตองก�าจดความชวเพอพทกษความดและคนด กท�าไปตาม
เหตจ�าเปนแตไมใชท�ารายคนชวเพราะความเกลยดชงและตองการกลนแกลงเขา
ในการกระท�าทกอยางจงตองรกษาสมดล…ไมมากหรอนอยเกนไป ดงค�าคมตอไปน
….พดความจรงแตท�าลายน�าใจผอน
ยอมไมเรยกวาเปนคนพดตรง….
….ไรกาลเทศะโดยไมสนใจใคร
ยอมไมเรยกวาเปนตวของตวเอง….
…..ชวตมคาแตไมใชใหมคา
ยอมไมเรยกวาชวตมคา…..
���������.indd 43 3/2/2560 BE 15:48
วงการยา พลส 223
44 วงการยา ประจ�ำเดอนกมภาพนธ 2560
เกบมาฝากกองบรรณาธการ The Med ic ine Journa l
วดความดนโลหตเปนประจ�า ชวยใหรทนและปองกนอนตรายตอหลอดเลอด เมอมเหตทตองไปพบแพทยทโรงพยาบาล
ไมวาดวยสาเหตความเจบปวยหรอตรวจสขภาพ
สงแรกทตองไดรบการตรวจวดเปนประจ�ากอน
เขาพบแพทยคอการวดระดบความดนโลหตซง
เปนเครองบงชส�าคญของหลอดเลอดทวรางกาย
แตนอยคนนกทจะมความรและเขาใจทถกตอง
เกยวกบตวเลขระดบความดน ซงมทงความดน
ตวบน ความดนตวลาง และระดบความดนท
เทาไรจงจะบอกไดวาอยในภาวะความดนโลหตสง
หรอความดนโลหตปกต และตวเลขเทาไรท
จะตองพงระวงวาก�าลงถกคกคามจากภาวะ
ความดนโลหตสงทตองการการดแลจากแพทย
แมภาวะความดนโลหตสงเปนสงทไมได
คราชวตผปวยโดยตรงแตกอใหเกดโรคแทรกซอน
ตางๆ ทน�าไปสการเสยชวตในทสดขอมลลาสด
จากองคการอนามยโลก(WHO)เผยวาความดน
โลหตสงเปนสาเหตหลกอนดบ1ของอตราการ
เสยชวตทวโลก โดยภาวะความดนโลหตสงเปน
ปจจยเสยงส�าคญทกอใหเกดโรคทางหลอดเลอด
ตางๆ โดยเฉพาะโรคหลอดเลอดหวใจและสมอง
ซงคราชวตคนทวโลกมากกวา 6-7 ลานราย
ทกป1 นอกจากนความดนโลหตสง
ถอเปนหนงในความเจบปวยทคกคาม
คนไทยเปนอนดบตนๆ ของประเทศ
โดยขอมลจากกระทรวงสาธารณสข
คาดวาปจจบนมคนไทยปวยเปน
ความดนโลหตสงกวา10ลานคนแต
รอยละ70ของคนกลมนไมทราบวา
ตนเองมภาวะดงกลาว2เนองจากความดนโลหตสง
มกไมแสดงอาการใดๆ แตเมอปวยเปนเวลานาน
จงจะเรมมอาการปวด มน หรอวงเวยนศรษะ
รสกเหนอยงายใจสนมอเทาชาหรออาจมอาการ
อนๆ อนเปนผลขางเคยงจากภาวะแทรกซอนเชนโรคทางหลอดเลอดหรอ
โรคอนทพบรวมกนเชนโรคเบาหวานและโรคอวน
ทงนผทเปนกลมเสยงควรหาโอกาสตรวจวดความดนโลหตอยาง
สม�าเสมอตงแตวนนเพอใหรทนทกสญญาณอนตรายและภยรายทมาจาก
ภาวะความดนโลหตสงอกทงในปจจบนเรามเทคโนโลยตางๆ เพอชวยให
การดแลสขภาพเปนเรองงายยงขน การวดความดนโลหตไดถกพฒนาให
ตอบสนองการใชชวตสมยใหมมากยงขน เชน ผาพนแขนทบบรดนอยลง
ความรวดเรวในการวด แอพพลเคชนส�าหรบบนทกคาความดนโลหต
หรอขอมลสขภาพผานทางโทรศพทสมารทโฟน
ผศ.นพ.สรพนธ สทธสข ใหขอมลวา “ความดนโลหตหมายถง
แรงดนของเลอดทกระทบตอผนงหลอดเลอดซงเกดจากการท
หวใจบบตวเพอสงเลอดไปเลยงสวนตาง ๆ ของรางกาย โดย
ค�านงถงแรงตานจากการหดตวของหลอดเลอดสวนปลายรวมดวย
ภาวะความดนโลหตสงเปนปจจยเสยงทพบรวมกบโรคอน
ไดบอย ไดแก โรคเบาหวาน โรคอวน นอกจากนปจจยทาง
พนธกรรมรวมถงพฤตกรรมการใชชวตตางๆ เชนการสบบหร
การตดอาหารรสเคมจด ความเครยด และการขาดการ
ออกก�าลงกายลวนเปนสาเหตใหเกดภาวะความดนโลหตสงไดมากขนซง
ปจจบนพบผมภาวะความดนโลหตสงมากถงรอยละ50ของผสงวยทมอาย
60ปขนไป3หากไมไดรบการรกษาหรอขาดการควบคมความดนโลหตอยาง
ถกตองเมอปลอยไวนานหลอดเลอดจะเสอมสภาพเลอดจงไหลเวยนไป
Keep223.indd 44 3/2/2560 BE 15:21
วงการยา พลส 223
45ǧ¡ÒÃÂÒ»ÃШíÒà´×͹¡ØÁÀҾѹ¸� 2560
เกºมา½ากThe Med ic ine Journa l
หลอเลยงอวยวะไมพอ กอใหเกดโรคแทรกซอนมากมายทสงผลตอการ
ด�าเนนชวตไมวาจะเปนอมพฤกษอมพาตโรคจอประสาทตาเสอมตลอดจน
โรคหลอดเลอดหวใจตบ โรคหลอดเลอดสมองตบ โรคไตวาย ซงอาจ
เฉยบพลนและรายแรงถงขนเสยชวตไดดงนนผมความเสยงทจะเกดภาวะ
ความดนโลหตสงจงควรหนมาใหความส�าคญกบการวดระดบความดนโลหต
เพอหาทางปองกนความเสอมของอวยวะตาง ๆ และภาวะการเจบปวย
ฉกเฉน”
แมภาวะความดนโลหตสงไมอาจรกษาใหหายขาดได แตผปวย
สามารถควบคมระดบความดนโลหตใหอยในเกณฑทเหมาะสม โดย
การรบประทานยาตามทแพทยแนะน�าควบคกบการปรบเปลยนพฤตกรรม
ไดแกการลดการรบประทานอาหารรสเคมการลดน�าหนกการรบประทาน
พชผกและผลไมทอดมไปดวยไฟเบอรเกลอแรและวตามนการออกก�าลงกาย
เพอประสทธภาพความสมบรณของรางกาย การเลกบหรและสรา รวมถง
การหมนระวงอารมณและความเครยดซงสงผลโดยตรงตอระดบความดน
โลหต
เอกสารอางอง1.http://www.who.int/mediacentre/factsheets/fs317/en2.http://thaincd.com/document/file/download/paper-manual/Annual-report-2015.pdf3.http://www.hed.go.th/news/6875
“ทส�าคญอยางยง ผมความเสยงทจะ
มภาวะความดนโลหตสงควรหาโอกาสตรวจวด
ความดนโลหตเปนระยะ ๆ และไมควรรอให
มอาการกอนจงเขารบการวนจฉยและรกษา
ทโรงพยาบาล หลงจากแพทยวนจฉยวาเปน
ความดนโลหตสงและเรมใหยารกษาแลวการวด
ระดบความดนโลหตดวยตนเองทบานอาจจะ
ชวยกระต นใหผ ป วยใส ใจและคอยตดตาม
การรกษามากขน ขณะเดยวกนยงสามารถลด
ภาวะแทรกซอนและคาใชจ ายในการใชยา
โดยไมจ�าเปนอกดวยทงนผปวยควรมความเขาใจ
ประกอบดวยวา ความดนโลหตของแตละคน
ในแตละชวงเวลาของวนนนไมเทากนจงแนะน�า
ใหวดความดนโลหตวนละ2ครงตอนเชาและ
ตอนเยนเพอการวนจฉย ตดตามการรกษา
หรอเมอสงสยมอาการไมพงประสงคจากการรกษา
โดยระดบความดนโลหตทถกจดวามความดนโลหตสง
ในผใหญคอ คาความดนโลหตตวบนมคาตงแต
140มลลเมตรปรอทและ/หรอคาความดนโลหต
ตวลางมคาตงแต 90 มลลเมตรปรอทขนไป
ในกรณทวดความดนโลหตดวยเครองวดแบบ
ปรอท หรอคาความดนโลหตตวบนมคาตงแต
135มลลเมตรปรอทและ/หรอคาความดนโลหต
ตวลางมคาตงแต 85 มลลเมตรปรอทขนไป
ในกรณวดดวยเครองดจตอล”ผศ.นพ.สรพนธ
กลาวเสรม
Keep223.indd 45 3/2/2560 BE 15:21
วงการยา พลส 223
46 วงการยา ประจ�ำเดอนกมภาพนธ 2560
ซอกแซกกองบรรณาธการ The Med ic ine Journa l
เภสชฯ จฬาฯ จบมอ เมกา ไลฟไซแอนซฯ จดการประชมวชาการเรองการใชผลตภณฑเสรมอาหารเพอสงเสรมสขภาพในรานยา คณะเภสชศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย น�ำโดย ผศ.ภญ.ดร.สญาณ
พงษธนานกร หวหนาภาควชาอาหารและเภสชเคม รวมกบบรษทเมกาไลฟไซแอนซ
พทวายจ�ากด(มหาชน) ผน�ำดำนเวชภณฑคณภำพสงและผลตภณฑเพอสขภำพของไทย
น�ำโดย ภญ.ดวงนภาตงศร กรรมการผจดการ จดกำรประชมวชำกำรในหวขอ “กำรใช
ผลตภณฑเสรมอำหำรเพอสงเสรมสขภำพในรำนยำ - สำรตำนอนมลอสระ” โดยไดรบเกยรต
จำก นพ.บญชย อศราพสษฐ ประธานกรรมการ บรษทในเครอเวลเนสซตกรป
เปนวทยำกรรบเชญ ณ โรงแรมแอมบำสเดอร สขมวท กรงเทพฯ เมอไมนำนมำน
“Practical Approaches to Advance Insulin Management” ภาควชาอายรศาสตรคณะแพทยศาสตรศรราชพยาบาลและบรษทโนโว
นอรดสค ฟารมา (ประเทศไทย) จ�ากด ไดจดกจกรรมบรรยำยวชำกำรในหวขอเรอง
“Practical Approaches to Advance Insulin Management” เพอใหผเขำฟงกำรบรรยำย
ไดอพเดทควำมรเกยวกบกำรรกษำโรคเบำหวำนดวยอนซลนพนฐำนชนดใหม (New Basal
Insulin) เพอใหผปวยควบคมระดบน�ำตำลไดดขน เนองในโอกำสครบรอบ 100 ป ภำควชำ
อำยรศำสตร คณะแพทยศำสตรศรรำชพยำบำล โดยม รศ.นพ.ณฐเชษฐเปลงวทยา รวมกบ
รศ.พญ.นนทกรทองแตง และ นพ.ทวศกดวรรณชาล แพทยผเชยวชาญสาขาวชา
ตอมไรทอและเมตะบอลสมคณะแพทยศาสตรศรราชพยาบาล รวมกนบรรยำยวชำกำร
ในครงน ณ หองประชมรำชปนดดำสรนธร อำคำรศรสวรนทรำ โรงพยำบำลศรรำช
เมอไมนำนมำน
อภ.มอบยามลคา 1 ลานบาท สนบสนนโครงการ“สงเสรมสาวไทยแกมแดง มลกเพอชาตดวยวตามนแสนวเศษ” ศ.คลนกเกยรตคณนพ.ปยะสกลสกลสตยาทรรฐมนตรวาการกระทรวง
สาธารณสข รบมอบยำทมสวนผสมของวตำมน ธำตเหลก กรดโฟลก และไอโอดน จ�ำนวน
3 รำยกำร มลคำจ�ำนวน 1 ลำนบำท จำก นพ.นพพรชนกลนผอ�านวยการองคการ
เภสชกรรม สนบสนนโครงกำร “สงเสรมสำวไทยแกมแดง มลกเพอชำตดวยวตำมน
แสนวเศษ” เพอกระตนใหหญงวยเจรญพนธและพฒนำกำรของเดกไดมำกขน ณ กระทรวง
สำธำรณสข เมอไมนำนมำน
“Enhancing Joint Collaborative Efforts for Lab Preparedness” ศ.คลนกเกยรตคณนพ.ปยะสกลสกลสตยาทรรฐมนตรวาการกระทรวง
สาธารณสข เปดกำรประชมเชงปฏบตกำรระดบภมภำค ครงท 2 “2nd GHSA Detect 1
Workshop” หวขอ “Enhancing Joint Collaborative Efforts for Lab Preparedness”
โดยมผทเขำรวมประชมจำกประเทศตำง ๆ กวำ 100 คน และผเชยวชำญจำก 30 ประเทศ
ในกำรท�ำเวรคชอปควำมรวมมอทำงดำนแลป (Lap) เพอพฒนำหองปฏบตกำรดำน
กำรชนสตรและยนยนโรคตดเชอชนดตำง ๆ เพอกำรควบคมปองกนและดแลสขภำพของ
ประชำชนในระดบนำนำชำต ณ โรงแรมรชมอนด จ.นนทบร เมอไมนำนมำน
soksak-223.indd 46 3/2/2560 BE 15:40
วงการยา พลส 223
47วงการยาประจ�ำเดอนกมภาพนธ 2560
ขาวบรการกองบรรณาธการThe Med ic ine Journa l
ตองการประชาสมพนธขาวสาร ตดตอกองบรรณาธการ โทร. 0-2435-8111, 0-2435-8444 # 107 แฟกซ 0-2423-2286 E-mail: [email protected] บรษท วงการแพทย พลส มเดย จำากด 71/16 ถ.บรมราชชนน แขวงอรณอมรนทร เขตบางกอกนอย กรงเทพฯ 10700
วนท หนวยงาน รายละเอยด ตดตอสอบถาม22-24 มนาคม 2560 คณะเภสชศาสตร
มหาวทยาลยขอนแกนการประชมเชงปฏบตการเภสชกรรม ครงท 19/2560 เรอง “การคดเชงระบบในการจดการเภสชกรรม (Systems Thinking in Pharmacy Management)” ณ โรงแรมอวาน ขอนแกน โฮเทล แอนด คอนเวนชน เซนเตอร
โทรศพท 0-4320-2378 ตอ 48311, 48321, 48329E-mail: [email protected]://pharmoffice.kku.ac.th/iss/meetingcontrol
23-24 มนาคม 2560 คณะเภสชศาสตร มหาวทยาลยขอนแกน
การประชมวชาการ Oncology Pharmacy Board Review ครงท 2 เรอง “Advancing in Oncology Pharmacy” โรงแรมดเอมเพรส จ.เชยงใหม
โทรศพท 0-4320-2378 ตอ 48321, 48329E-mail: [email protected]://pharmoffice.kku.ac.th/iss/meetingcontrol
25-26 มนาคม 2560
คณะเภสชศาสตร มหาวทยาลยศลปากร
การประชมวชาการการพฒนาเวบไซตส�าหรบงานบรการเภสชกรรมและสขภาพดวยเครองมออยางงาย “Bootstrap” (Website Development for Pharmacy and Health Service by Easy Tool “Bootstrap”) Using Bootstrap for Development of Pharmacy and Health Service Website (รนท 2) ณ หองคอมพวเตอร อาคารส�านกงาน ชน 1 คณะเภสชศาสตร มหาวทยาลยศลปากร จ.นครปฐม
โทรศพท 08-9918-3921โทรสาร 0-3425-0941, 0-3424-4463E-mail: [email protected]://www.pharm.su.ac.th/pharmsu/New/Th/Service/newsConf2.php
26 มนาคม 2560 คณะเภสชศาสตร มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ
การประชมวชาการเรอง “การใชสมนไพรและผลตภณฑเสรมอาหารอยางมประสทธภาพและปลอดภยในรานยา” ณ หองประชม ชน 2 อาคารวจยและการศกษาตอเนองสมเดจพระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรมราชกมาร มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ประสานมตร
โทรศพท 0-3739-5094-5 ตอ 21523 โทรสาร 0-3739-5096 E-mail: [email protected]://pharmacy.swu.ac.th
29-31 มนาคม 2560 ชมรมเภสชกรจตเวชและกลมงานเภสชกรรม สถาบนกลยาณราชนครนทร กรมสขภาพจต
การประชมวชาการเรอง “การบรบาลเภสชกรรมผปวยจตเวช” ประจ�าป พ.ศ. 2560 ณ โรงแรมเจาพระยาปารค ถ.รชดาภเษก กรงเทพฯ
โทรศพท 08-1835-7115โทรสาร 0-2693-9869 E-mail: [email protected]
5 เมษายน 2560 ศนยการแพทยกาญจนาภเษก มหาวทยาลยมหดล
การประชมวชาการประจ�าป ศนยการแพทยกาญจนาภเษก พ.ศ. 2560 เรอง “การบรณาการสขภาพผสงอายในยค Thailand 4.0” ณ อาคารสงแวดลอมพฒนดล ชน 2 คณะสงแวดลอมและทรพยากรศาสตร มหาวทยาลยมหดล ศาลายา
โทรศพท/โทรสาร 0-2849-6600 ตอ 4241http://www.gj.mahidol.ac.th/th/?p=5881
27-28 เมษายน 2560 คณะเภสชศาสตร มหาวทยาลยสยาม
การประชมวชาการเรอง Rational Drug Use: Opportunities and Strength of Clinical Pharmacists in 2017 ณ หองกงเพชร โรงแรมเอเชย กรงเทพฯ
โทรศพท 0-2867-8000 ตอ 5401E-mail: [email protected]/index.php/26-cpe/86-rational-drug-use-opportunities-and-strength-of-clinical-pharmacists-in-2017
17-19 พฤษภาคม 2560 คณะเภสชศาสตร มหาวทยาลยมหดล
การประชมวชาการเชงปฏบตการ กาวทนเครองส�าอาง 2: All About Sunscreen ณ โรงแรมแอมบาสเดอร กรงเทพฯ (ภาคบรรยาย) และคณะเภสชศาสตร มหาวทยาลยมหดล (เชงปฏบตการ)
โทรศพท/โทรสาร 0-2644-8694 E-mail: [email protected], [email protected] www.pharmacy.mahidol.ac.th/th/service-conference-yearplan.php
News.indd 47 3/2/2560 BE 15:34
วงการยา พลส 223
C
M
Y
CM
MY
CY
CMY
K
Subscrib-A4 8.5bwcre.pdf 1 1/19/2560 BE 3:39 PM
วงการยา พลส 223
2560
ºÃÔÉÑ· ǧ¡ÒÃá¾·Â� ¾ÅÑÊ ÁÕà´Õ ¨íÒ¡Ñ´ 71/16 ¶.ºÃÁÃÒªª¹¹Õ á¢Ç§ÍÃسÍÁÃÔ¹·Ã� ࢵºÒ§¡Í¡¹ŒÍ ¡·Á.10700 â·Ã. 0-2435-8111, 0-2435-8444 á¿¡«� 0-2423-2286
2560
A4 2.indd 1 2/1/2560 BE 11:54
วงการยา พลส 223
Call Center 1648
ผลงานพฒนาวคซนปองกนไขหวดนกชนดเชอเปนของ อภ. และผลงานวจยสารสกดขมนชนแคปซ ล ทรวมกบ ม.ขอนแกน
ควารางวลสภาวจยแหงชาต ในงานวนนกประดษฐ ประจาป พ.ศ. 2560
ผลงานวจยขององคการเภสชกรรม
เรอง “งานพฒนาวคซนปองกนไขหวดนกชนด
เชอเปนเพอใชในกรณเกดการระบาดใหญ”
ไดรบรางวลระดบดมาก และผลงานวจยท
รวมมอกบมหาวทยาลยขอนแกน จากการวจย
สารสกดขมนชนเรอง “ผลของเคอรคมนและ
เทตราไฮโดรเคอรคมนตอภาวะหลอดเลอด
ทางานผดปกต และกลไกทเกยวของในภาวะ
ความดนเลอดสงจากสภาวะเครยดออกซเดชน”
ไดรบรางวลระดบด ซงเปนรางวลผลงานวจย
ประจาป พ.ศ. 2559 จากสานกงานคณะ
กรรมการวจยแหงชาต โดยรบรางวลจาก
พล.อ.อ.ประจน จนตอง รองนายกรฐมนตร
ในงานวนนกประดษฐ ประจาป พ.ศ. 2560
เมอวนท 2 กมภาพนธ พ.ศ. 2560
นพ.นพพร ชนกลน ผอานวยการ
องคการเภสชกรรม (อภ.) เปดเผยวา องคการ
เภสชกรรมไดสงผลงานวจยเรอง “งานพฒนา
วคซนปองกนไขหวดนกชนดเชอเปนเพอใชใน
กรณเกดการระบาดใหญ” (Development of Live
Attenuated Avian Influenza Vaccine for Pandemic
Situation) และรวมกบคณะแพทยศาสตร
มหาวทยาลยขอนแกน สงผลงานวจยจากสารสกด
ขมนชนทผลตโดยองคการเภสชกรรมเรอง
“ผลของเคอรคมนและเทตราไฮโดรเคอรคมนตอ
ภาวะหลอดเลอดทางานผดปกต และกลไกท
เกยวของในภาวะความดนเลอดสงจากสภาวะ
เครยดออกซเดชน” (Effects of Curcumin and
Tetrahydrocurcumin on Vascular Dysfunction
and Mechanisms Involved in Oxidant Stress
– Induced Hypertension) เพอขอรบรางวล
สภาวจยแหงชาต : รางวลผลงานวจย ประจาป พ.ศ.
2559 ในสาขาวทยาศาสตรการแพทย ทจดขน
โดยสานกงานคณะกรรมการวจยแหงชาต หรอ วช.
ปรากฏวาไดรบรางวลทง 2 ผลงาน คอ
ไดรบรางวลระดบดมากจากผลงานวจยเรอง
“งานพฒนาวคซนปองกนไขหวดนกชนดเชอเปน
เพอใชในกรณเกดการระบาดใหญ” และรางวล
ระดบดจากผลงานวจยเรอง “ผลของเคอรคมน
และเทตราไฮโดรเคอรคมนตอภาวะหลอดเลอด
ทางานผดปกต และกลไกทเกยวของในภาวะ
ความดนเลอดสงจากสภาวะเครยดออกซเดชน”
ผอานวยการองคการเภสชกรรม
กลาวตอไปวา สาหรบรางวลระดบดมากนนเปน
ผลงานการพฒนาวคซนปองกนไขหวดนกชนด
เชอเปนเพอใชในกรณเกดการระบาดใหญ
สายพนธ H5N2 (หรอชอการคา “Fluvac H5”)
ซงเปน “นวตกรรมระดบโลก” โดยองคการเภสชกรรม
ไดพฒนากระบวนการผลตวคซนปองกนไขหวดนก
ชนดเชอเปนออนฤทธโดยใชเทคโนโลยไขไกฟก
ซงผลตภณฑวคซนปองกนไขหวดนกสายพนธ
H5N2 ทผลตไดผานมาตรฐานขอกาหนด
ขององคการอนามยโลก ทงดานคณภาพ ความ
ปลอดภย และประสทธผล จากผลการศกษา
พรคลนกและคลนก โดยวคซนทพฒนาขนนไดรบ
ใบอนญาตผลตเพอใชในกรณมการระบาด จาก
สานกงานคณะกรรมการอาหารและยา เมอวนท
11 มถนายน พ.ศ. 2558 จงนบไดวาองคการ
เภสชกรรมเปนผผลตลาดบแรก ๆ ของโลกทได
ทาการศกษาวจยวคซนปองกนไขหวดนกชนด
เชอเปนในมนษย และวคซนทผลตไดนเปนวคซน
ชนดเชอเปนรายการแรกของโลกทไดรบอนญาต
ใหใชในกรณระบาดของโรคไขหวดนกดวย วคซนน
องคการเภสชกรรมไดพฒนาขนโดยการสนบสนน
เทคโนโลยการผลตจากองคการอนามยโลก
โดยไดรบเชอไวรสตงตนจากสถาบน The Institute
of Experimental Medicine (IEM) ประเทศรสเซย
ผอานวยการองคการเภสชกรรม
กลาวตอไปวา วคซนปองกนไขหวดใหญ/ไขหวดนก
ชนดเชอเปนออนฤทธ มขอดในดานรปแบบ
การใชวคซนโดยการพนจมก ทสะดวก รวดเรว
ไมกอใหเกดความเจบปวดจากการฉดยา และ
ทสาคญคอ สามารถกระตนภมคมกนไดด และ
ทาใหเกดภมคมกนตอไขหวดนกสายพนธอน
ไดดกวาวคซนสายพนธเดยวกนในรปแบบเชอตาย
นอกจากนยงเปนวคซนทใหผลผลตสง ผลตได
ในระยะเวลาอนสน จงเปนเทคโนโลยทเหมาะกบ
การเตรยมความพรอมรองรบการระบาดใหญ
ทางดาน รศ.ดร.ยพา คคงวรยพนธ
ภาควชาสรรวทยา คณะแพทยศาสตร
มหาวทยาลยขอนแกน หวหนาโครงการวจย
สารสกดขมนชน กลาววา สาหรบผลงานวจยท
ไดรบรางวลนนไดรวมมอกบองคการเภสชกรรม
โดยนาสารสกดขมนชนทองคการเภสชกรรม
ผลตขนมาทาการวจย ซงเปนสารสกดทมปรมาณ
เคอรคมนสง เคอรคมนเปนสารสาคญใน “ขมนชน”
เมอรบประทานสวนหนงจะถกรางกายเปลยนเปน
เทตราไฮโดรเคอรคมน งานวจยคนพบวาทงเคอรคมน
และเทตราไฮโดรเคอรคมนสามารถปองกนและ
รกษาโรคความดนเลอดสง และเพมประสทธภาพ
การทางานของระบบหวใจและหลอดเลอดของ
หนทดลองความดนเลอดสงโดยผานกลไกตาง ๆ
ไดแก ขยายหลอดเลอด ลดความตานทาน
การไหลเวยนเลอด ปรบโครงสรางผนงหลอดเลอด
ใหดขน เพมความยดหยนของหลอดเลอด
ลดการอกเสบและบาดเจบของหลอดเลอด และ
ลดสภาวะเครยดออกซเดชน เปนตน งานวจยไดรบ
การตพมพในวารสารระดบนานาชาตจานวนมาก
องคความรทไดนถกนาไปใชอางองอยางแพรหลาย
และสนบสนนการวจยขนคลนกในการใชแคปซล
สารสกดขมนชนในการปองกนโรคความดนเลอดสง
และโรคหวใจและหลอดเลอด ซงเปนปญหาดาน
สาธารณสขทสาคญของประเทศเพอนาไปสสขภาพ
ทดของประชาชน
ผอานวยการองคการเภสชกรรม
ไดกลาวในตอนทายวา สาหรบสารสกดจากขมนชน
องคการเภสชกรรมไดผลตเปนแคปซลสารสกด
ขมนชน กอนหนานไดมการศกษาทดลองทางคลนก
ในผปวยโรคธาลสซเมย โรคเบาหวาน โรคขอเขาเสอม
ผปวยโรคหวใจทไดรบการผาตดเสนเลอดหวใจ
(Bypass) และลาสดจากผลงานทไดศกษาเกยวกบ
ภาวะหลอดเลอดทางานผดปกต และภาวะ
ความดนเลอดสงจากสภาวะเครยดออกซเดชนน
องคการเภสชกรรมจะไดนาองคความรไปประยกตใช
ในคนทเปนโรคความดนเลอดสง นอกจากน
ยงนาไปสการพฒนาอตสาหกรรมยาและนวตกรรม
ตอยอดทางยาสอตสาหกรรมเชงพาณชย เพอเพม
มลคาสมนไพรไทยและเพมขดความสามารถ
ในการแขงขนกบนานาประเทศ พรอมทงพฒนา
คณภาพชวตของประชาชน อนจะนาพาประเทศ
สความมนคง มงคง และยงยน ถอเปนความสาเรจ
ทจะสามารถสรางประโยชนใหแกประชาชน สงคม
และประเทศชาตไดตอไป
GPO.indd 3 2/20/2560 BE 17:22
วงการยา พลส 223