แผนยทธศาสตรการพฒนาบคลากรกรมชลประทาน พ.ศ. 2560 - 2564 หนา 1

บทท 1 บทน ำ

1.1 หลกกำรและเหตผล

กรมชลประทานมการจดท าแผนยทธศาสตรกรมชลประทาน พ.ศ. 2560-2564 ซงมการปรบปรงการก าหนดวสยทศน พนธกจ ยทธศาสตรและแผนงานโครงการใหม เพอใหมทศทางการด าเนนงาน ทสามารถรองรบภารกจของกรมชลประทานทงในปจจบนและในอนาคต ใหสอดคลองกบการเปลยนแปลง ประเดนทาทายในการพฒนาบคลากรของกรมชลประทาน คอการปรบเปลยนสการเปนองคกรอจฉรยะตามวสยทศน พนธกจ และประเดนยทธศาสตร ซงก าหนดกลยทธการพฒนาบคลากรใหเปนผทมความร ทกษะ กรอบแนวคดและความสามารถ (knowledge worker) โดยจะตองพฒนาบคลากรทกระดบชนใหมการเรยนรอยางตอเนอง มความสามารถรเรมสรางสรรค ตอยอดความร และเสรมสรางคณคาในการท างานดวยฐานการจดการความรทเปนระบบ ท างานเชงรก และสามารถประยกตใชความรจากงานวจยไปสการปฏบต และการน านวตกรรมใหม ๆ มาใชงานใหบรรลเปาประสงคขององคการ โดยเนนการพฒนาขดความสามารถหลกขององคการ และการบรหารจดการตาง ๆ การพฒนาบคลากรของกรมชลประทานใหมขดความสามารถตามความตองการขององคการ เพอตอบสนองเปาหมายขององคการตามแผนยทธศาสตรกรมชลประทานดงกลาวนน จ าเปนตองจดท าแผนยทธศาสตรการพฒนาบคลากรกรมชลประทาน พ.ศ. 2560-2564 เพอเปนกรอบและทศทางการพฒนาบคลากรของกรมชลประทานใหสอดคลองตอเนองกบแผนยทธศาสตรกรมชลประทาน รวมทงสอดคลองกบแนวนโยบาย ทศทางการพฒนาบคลากรภาครฐทเกยวของ ไดแก แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 12 พ.ศ. 2560-2564 ทก าหนดใหพฒนาบคลากรภาครฐในทกระดบใหไดรบความร ความสามารถใหสอดคลอง กบการปฏบตงานในยคเศรษฐกจดจทล การสรางภาวะผน า และการปรบปรงหลกสตร การพฒนา มการประเมนความคมคาและประสทธภาพในการพฒนาขาราชการในมตตาง ๆ รวมทงนโยบายรฐบาล (พลเอกประยทธ จนทรโอชา) เนนการพฒนาใหเรยนรตลอดชวต ปลกฝงคานยมและจตส านกทด สรางนวตกรรมและมการบรณาการ และนโยบายผบรหารกระทรวงเกษตรและสหกรณทใหความส าคญกบการพฒนาศกยภาพของขาราชการ การก าหนดหลกสตรทเหมาะสมตามชวงเวลา เพอใหทนตอสถานการณ เทคโนโลย เศรษฐกจและสงคมในยคตาง ๆ

1.2 วตถประสงค 1. เพอจดท าแผนยทธศาสตรการพฒนาบคลากรของกรมชลประทาน รองรบภารกจในระยะ

5 ป (พ.ศ. 2560–2564) ใหสอดคลองกบภารกจของกรมชลประทาน และเตรยมความพรอมใหบคลากรไดรบการพฒนาใหสามารถปฏบตงานในอนาคตไดอยางเปนระบบ

2. เพอเพมพนความร ทกษะ ทศนคต และพฒนาสมรรถนะดานตาง ๆ ในการปฏบตงานของบคลากรกรมชลประทานใหมประสทธภาพและประสทธผลเพมมากขน

3. เพอใหยทธศาสตรการพฒนาบคลากรของกรมชลประทานสามารถขบเคลอนและสนบสนนภารกจหลกของกรมชลประทานไดอยางชดเจน

แผนยทธศาสตรการพฒนาบคลากรกรมชลประทาน พ.ศ. 2560 - 2564 หนา 2

1.3 ผลทคำดวำจะไดรบ 1. กรมชลประทานมยทธศาสตรการพฒนาบคลากรทมความชดเจน เปนรปธรรม โดยสอดคลอง

กบแผนยทธศาสตรกรมชลประทาน พ.ศ. 2560-2564 นโยบายรฐบาลและเหมาะสมกบสภาวการณ สามารถรองรบการเปลยนแปลงในอนาคต

2. บคลากรของกรมชลประทานมขดความสามารถในการปฏบตงานไดอยางเพยงพอและมประสทธผล 1.4 นยำมศพทเฉพำะ

องคกรอจฉรยะ หมายถง องคกรทสามารถใชทรพยากรทมอยอยางชาญฉลาด พรอมทงสามารถปรบตวเพอสรางความสามารถทมเอกลกษณในการแขงขนในการสรางคณคาเพอตอบสนองพนธกจไดอยางแทจรง โดยมกระบวนการเรยนรและประสานอยางตอเนอง ตลอดจนมการปรบปรงพฒนาในทกดานอยางมประสทธภาพ เพมพนทกษะและตอยอด สามารถตอบสนองนโยบายการบรหารน ามาสแนวปฏบต ไดอยางแทจรง

บคลำกรทด หมายถง ขาราชการ พนกงานราชการ ลกจางประจ า ทปฏบตตนรกษาจรรยาขาราชการตามทสวนราชการก าหนดไว โดยมงประสงคใหเปนขาราชการทด มเกยรตและศกดศรความเปนขาราชการ โดยเฉพาะในเรอง (1) การยดมนและยนหลดท าในสงทถกตอง (2) ความซอสตยส จรตและความรบผดชอบ (3) การปฏบตหนาทดวยความโปรงใสละสามารถตรวจสอบได (4) การปฏบตหนาทโดยไมเลอกปฏบตอยางไมเปนธรรม (5) การมงผลสมฤทธของงาน

ควำมมนคงทำงน ำ (WATER SECURITY) หมายถง การบรหารจดการน าดวยความยงยน โดยประชาชน สามารถทจะเขาถงการใชน าได ตลอดจนสามารถรบมอและบรหารจดการเมอเกดสภาวะวกฤตดานน า

ผมศกยภำพสง หมายถง ขาราชการทไดผานกลไกการเรยนร การปฏบตจรง การสอนงาน การสบเปลยนหมนเวยน การผานการฝกอบรม โดยขาราชการไดรบการพฒนาอยางเ ปนระบบและ เตมศกยภาพ สงผลใหสามารถเตบโตเปนขาราชการในระดบทสงขนอยางมคณภาพในระยะเวลาทเหมาะสม

กำรวำงแผนอำชพ (Career Planning) หมายถง กระบวนการทตอเนองในตวบคคลในการก าหนดเปาหมายอาชพและแยกแยะปจจยทจะบรรลเปาหมาย การวางแผนอาชพ ไดแก ทางเดนอาชพทคาดหวงในการน าบคลากรจากต าแหนงระดบผปฏบตงานใหเตบโตไปสต าแหนงผบรหาร โดยจดมงหมายส าคญของการวางแผนอาชพควรจะสอดคลองกบเปาหมายสวนบคคลและเปาหมายขององคกรใหสอดคลองกบสภาวการณตาง ๆ

กำรบรหำรก ำลงคนคณภำพ (Talent Management) หมายถง การบรหารจดการก าลงคนคณภาพดวยการคดเลอกเพอใหไดมาซงบคลากรทเปนผมความสามารถสง การธ ารงรกษา การพฒนา การจงใจ และการมอบหมายงาน เพอใหบคลากรกลมก าลงคนคณภาพนไดรบการพฒนาขดความสามารถใหสงสดในแนวทางทเหมาะสม อนจะสงผลใหหนวยงาน สามารถมบคลากรทมผลสมฤทธสงอยกบหนวยงานเพอท าหนาทเปนผขบเคลอนใหภารกจตาง ๆ ประสบความส าเรจ

แผนยทธศาสตรการพฒนาบคลากรกรมชลประทาน พ.ศ. 2560 - 2564 หนา 3

กำรจดท ำแผนกำรสบทอดต ำแหนง (Succession Planning) หมายถง กระบวนการวางแผนเพอใหงานในต าแหนงงานหลกของหนวยงานมความตอเนอง โดยเนนการพฒนาบคลากรใหมภาวะผน าและความพรอมทจะด ารงต าแหนงดงกลาว” โดยในการบรหารการสบทอดต าแหนงขององคกรนน จ าเปนตองมวตถประสงคทชดเจนเพอเปนแนวทางในการระบหาเจาหนาท ซงมความรความสามารถสง และสงเสรมการพฒนาบคลากรในหนวยงานโดยก าหนดเปนสวนหนงของแผนกลยทธดานการบรหารทรพยากรบคคล

พฒนำบคลำกรใหมควำมร ทกษะ กรอบแนวคดและควำมสำมำรถ (Knowledge Worker) หมายถง พฒนาการเรยนรอยางตอเนองดวยระบบและการวางแผนพฒนาบคลากรในทกระดบชน มความสามารถรเรมสรางสรรคตอยอดความรเสรมสรางคณคาในการท างาน (Value Creation Culture) ดวยฐานการจดการองคความรทเปนระบบ พฒนาบคลากรใหมการท างานเชงรกและไมยดตดกบความส าเรจในอดต (Paradigm Shift Proactive Thinking) การประยกตใชความรจากการวจยไปสการปฏบตใหบรรลเปาประสงคขององคกรในลกษณะ High Performance Organization

พฒนำกำรท ำงำนโดยระบบดจตอล หมายถง การพฒนารปแบบการท างานและสรางวฒนธรรมการท างานโดยใชระบบดจตอล (Digital Platform) พฒนาระบบขอมลสารสนเทศเพอการตดสนใจ (MIS , GIS, Big Data) ปรบปรงการสอสารการเผยแพรการใหขอมลกบประชาชนในรปแบบดจตอล อนเตอรเนท โซเชยลมเดย

Training Road map หมายถง การก าหนดเสนทางการพฒนาและฝกอบรมของบคลากร แตละต าแหนงวาจะตองไดรบการพฒนาและฝกอบรมเรองอะไรบาง ควรจะอบรมเมอไหร อบรมอะไรกอน อะไรหลง ซงเปนการก าหนดกรอบในการด าเนนงานฝกอบรม

กำรเรยนรดวยระบบ E - learning หมายถง การเรยนรโดยใชเทคโนโลยผานสออเลกทรอนกส เปนเครองมอในการเรยนร โดยมการพฒนาตลอดเวลา ตามความกาวหนาของเทคโนโลย โดยเฉพาะอนเทอรเนตเขามาสงเสรมการเรยน การสอน ใหเกดประสทธผล

ตวแบบกำรพฒนำ FOCUS /SELECTIVE และ TAILOR-MADE แบบตอเนอง หมายถง การพฒนาบคลากรตองมการจ าแนกกลมเปาหมาย และก าหนดกลมเปาหมายการพฒนาทชดเจน (FOCUS/SELECTIVE) และจดหลกสตรการฝกอบรมใหตอบสนองความตองการในการพฒนาของแตละกลม (TAILOR-MADE) เนองจากการจดหลกสตรการฝกอบรมตอบสนองความตองการรายบคคลทกคนไมได

แผนยทธศาสตรการพฒนาบคลากรกรมชลประทาน พ.ศ. 2560 - 2564 หนา 4

ทบทวนสถำนภำพกำรพฒนำทรพยำกร

บคคล กรมชลประทำน ก ำหนดกรอบ

ในกำรวเครำะหสภำพแวดลอมภำยใน

และภำยนอก กำรพฒนำบคลำกร

วำงแผนก ำหนด แหลงและประเภทของ

ขอมลทใชในกำรวเครำะห

ด ำเนนกำรออกแบบเครองมอเกบขอมล

ภำพรวม ประมวล และสรปผลขอมล

ก ำหนดประเดนยทธศำสตร

เปำประสงค ตวช วด

ก ำหนดแผนงำน/โครงกำร

(Initiate project)

จดท ำแผนปฏบตกำร (Action Plan)

ประเมนผลกำรพฒนำตำมแผน

บทท 2 กระบวนกำรในกำรจดท ำแผนยทธศำสตรกำรพฒนำบคลำกรกรมชลประทำน

พ.ศ. 2560-2564

การจดท ายทธศาสตรการพฒนาบคลากรกรมชลประทาน มวตถประสงคเพอใหองคกร มจดมงหมาย ทศทางในการกาวไปขางหนาในเชงการพฒนาบคลากร เพอไปตอบสนองตอยทธศาสตร ของ กรมชลประทาน มวธการและเครองมอในการผลกดนสความส าเรจ อกทงเปนการสรางความตอเนองในการก าหนดทศทางในการพฒนาบคลากรขององคกร ซงมผลครอบคลมอยในชวงระยะเวลา 5 ป ในการจดท าแผนดกลาว มขนตอนในการด าเนนการ ดงน

ข นตอนกำรด ำเนนกำรจดท ำแผนยทธศำสตร

เพอใหการจดท าแผนยทธศาสตรการพฒนาบคลากรของกรมชลประทาน มความสอดคลองและสมพนธกบยทธศาสตรของกรมชลประทาน พ.ศ. 2560-2564 รวมทงยทธศาสตรการพฒนาบคลากรของหนวยงานทเกยวของ จงไดก าหนดขนตอนในการจดท าแผนยทธศาสตรการพฒนาบคลากร ดงแสดงตามภาพท 1 ดงน

ภาพท 1 ขนตอนการจดท าแผนยทธศาสตรการพฒนาบคลากรกรมชลประทาน พ.ศ. 2560 – 2564

แผนยทธศาสตรการพฒนาบคลากรกรมชลประทาน พ.ศ. 2560 - 2564 หนา 5

โดยมรายละเอยดในแตละขนตอน ดงน

ข นตอนท 1 ทบทวนสถำนภำพกำรพฒนำทรพยำกรบคคล กรมชลประทำน

เปนการรวบรวมขอมลทเกยวของกบการพฒนาบคลากรของกรมชลประทาน ทบทวนและวเคราะหสถานภาพการพฒนาทรพยากรบคคล เพอใชเปนขอมลในการวางแผนการพฒนาบคลากรของ กรมชลประทาน ซงประกอบดวย ขอมลทวไปของกรมชลประทาน อ านาจหนาทตามกฎหมาย วสยทศน วฒนธรรมและคานยมองคกร พนธกจ โครงสรางสวนราชการ บทบาทสวนราชการและกรอบอตราก าลง ขอมลทเกยวของกบอตราก าลงการวเคราะหขอมลส าคญดานทรพยากรบคคล ขอมลทเกยวของกบงบประมาณการพฒนาบคลากร ขอมลทเกยวของกบการพฒนาบคลากร โครงสรางขาราชการจ าแนกแตละชวงอาย ขอมลการเกษยณอายของขาราชการ อตราการเกษยณอายของขาราชการและลกจางประจ า สดสวนขาราชการ ชาย - หญง จ านวนบคลากรทไดรบการพฒนา รอยละของบคลากรทไดรบการพฒนาเปรยบเทยบกบบคลากรทงหมด การพฒนาภาษาองกฤษเพอรองรบผมศกยภาพสงของกรมชลประทาน

ข นตอนท 2 ก ำหนดกรอบในกำรวเครำะหสภำพแวดลอมภำยในและภำยนอกของกำรพฒนำทรพยำกรบคคล

การจดท าแผนยทธศาสตรการพฒนาทรพยากรบคคลจ าเปนตองท าการวเคราะหปจจยตาง ๆ ทงปจจยภายในและปจจยภายนอกทางดานการบรหารและการพฒนาทรพยากรบคคลทเกยวของเพอคนหาประเดนส าคญ (Strategic Issues) อนจะน าไปสการก าหนดประเดนยทธศาสตรของแผน (Human Resource Strategy) ใหสอดคลองกบปจจยภายในและภายนอกดงกลาว กรอบการวเคราะหปจจยดงกลาวขางตนมอยหลายแนวทาง เชน Five force Analysis, Core Competence , และ SWOT Analysis เปนตน ซงแตละกรอบการวเคราะหจะครอบคลมตวแปรทใชในการวเคราะหแตกตางกน การวเคราะหในครงนจะใชกรอบการวเคราะห SWOT Analysis ของ อลเบรด ฮมฟร (Albert Humphrey) ไดแก

1. จดแขง (Strength) ในการพฒนาทรพยากรบคคลของกรมชลประทาน 2. จดออน (Weakness) ในการพฒนาทรพยากรบคคลของกรมชลประทาน 3. โอกาส (Opportunity) ซงหมายถงสถานการณหรอเหตการณทเกดขนภายนอกการการ

พฒนาทรพยากรบคคลของกรมชลประทานทจะชวยท าใหการพฒนาทรพยากรบคคลของกรมชลประทานบรรลภารกจหรอเปาหมายทก าหนด

4. อปสรรค (Threat) ซงหมายถงปรากฏการณหรอสถานการณทเกดขนภายนอกการพฒนาทรพยากรบคคลของกรมชลประทานทจะเปนอปสรรคตอการพฒนาทรพยากรบคคลของกรมชลประทานใหบรรลภารกจหรอเปาหมายหลกทก าหนด

ดงแสดงตามภาพท 2 ดงน

แผนยทธศาสตรการพฒนาบคลากรกรมชลประทาน พ.ศ. 2560 - 2564 หนา 6

ภาพท 2 กรอบการวเคราะห SWOT Analysis

ข นตอนท 3 วำงแผนก ำหนดแหลงและประเภทของขอมลทจะใชในกำรวเครำะหตำมกรอบกำรวเครำะห

หลงจากก าหนดกรอบการวเคราะหแบบ SWOT Analysis แลว กรมชลประทานไดก าหนดแหลงและวธการรวบรวมขอมลทเกยวของตามกรอบในการวเคราะหดงตารางแสดงแหลงและวธการรวบรวมขอมลดานทรพยากรบคคล ดงแสดงตามตารางท 1 ดงน

ตารางท 1 แหลงและวธการรวบรวมขอมลดานทรพยากรบคคล

แหลงขอมล วธกำร/เครองมอกำรรวบรวมขอมล

1. แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 12 พ.ศ. 2560 - 2564

วเคราะหประเดนทเกยวของ/สรปเปนขอมล

2. ยทธศาสตรประเทศไทย พ.ศ. 2556 - 2561 วเคราะหประเดนทเกยวของ/สรปเปนขอมล

3. เอกสารยทธศาสตรการพฒนาระบบราชการไทย 2556 - 2561 (กพร.)

วเคราะหประเดนทเกยวของ/สรปเปนขอมล

4. เอกสารมาตรการบรหารและพฒนาก าลงคนภาครฐ 2557 - 2561 (กพ.)

วเคราะหประเดนทเกยวของ/สรปเปนขอมล

5. แนวทางยกระดบขดสมรรถนะบคลากรภาครฐ พ.ศ. 2557 - 2561 (ส านกงาน ก.พ.)

วเคราะหประเดนทเกยวของ/สรปเปนขอมล

6. นโยบายรฐบาล (พลเอกประยทธ จนทรโอชา) วเคราะหประเดนทเกยวของ/สรปเปนขอมล

7. แผนการพฒนาการเกษตรและสหกรณ พ.ศ. 2560 - 2564

วเคราะหประเดนทเกยวของ/สรปเปนขอมล

8. นโยบายผบรหารกระทรวงเกษตรและสหกรณ

วเคราะหประเดนทเกยวของ/สรปเปนขอมล

แผนยทธศาสตรการพฒนาบคลากรกรมชลประทาน พ.ศ. 2560 - 2564 หนา 7

แหลงขอมล วธกำร/เครองมอกำรรวบรวมขอมล

9. เอกสารยทธศาสตรการพฒนาทรพยากรบคคลของกระทรวงเกษตรและสหกรณ

วเคราะหประเดนทเกยวของ/สรปเปนขอมล

10. เอกสารรางแผนยทธศาสตรกรมชลประทาน 2560 - 2564

วเคราะหประเดนทเกยวของ/สรปเปนขอมล

11. ผบรหารระดบสงของกรมชลประทาน สมภาษณผบรหารระดบสงรายบคคล

12. คณะกรรมการพฒนาระบบการบรหารทรพยากรบคคล ตวแทนส านก/กองและผปฏบตงานดานทรพยากรบคคลของส านก/กอง

แจกแบบประเมนสถานภาพดานการบรหารทรพยากรบคคลตามระบบของส านกงาน ก.พ. (HR Scorecard) ใหกบแหลงขอมลเพอท าการประเมนรายบคคล

จดประชมเชงปฏบตการแกกลมแหลงขอมลเพอใหรวมกนวเคราะหปจจยภายในและภายนอกการบรหารและการพฒนาทรพยากรบคคลโดยใชตวแบบ SWOT Analysis

ข นตอนท 4 ด ำเนนกำรออกแบบเครองมอน ำไปเกบขอมล รวบรวมผล ประมวลผล และสรปผลขอมลทใชในกำรวเครำะหตำมแผนทก ำหนด

กรมชลประทานไดด าเนนการออกแบบเครองมอรวบรวม ประมวลผลและสรปผลขอมลทไดจากเครองมอการรวบรวมขอมลแตละเครองมอ ดงน

1. การวเคราะหเอกสาร ขอมลทเกยวของ 2. การสมภาษณผบรหารระดบสงรายบคคล 3. แบบประเมนสถานภาพดานการบรหารทรพยากรบคคลตามระบบของส านกงาน ก.พ.

(HR Scorecard) 4. การประชมเชงปฏบตการในการวเคราะหปจจยภายในและภายนอกในการบรหารและ

การพฒนาทรพยากรบคคลโดยใชตวแบบ SWOT Analysis

ข นตอนท 5 ก ำหนดประเดนยทธศำสตร เปำประสงค และตวช วด

หลงจากทมการประเมนสภาพแวดลอมโดยการวเคราะหใหเหนถงจดแขง จดออน โอกาส และอปสรรคแลวกรมชลประทานไดคดเลอกขอมลทเกยวของกบการพฒนาบคลากรมาวเคราะหเพอก าหนดประเดนยทธศาสตรดานการพฒนาบคลากรโดยใชตาราง TOWS MATRIX เพอก าหนดประเดนยทธศาสตร พรอมทงก าหนดเปาประสงค ตวชวดในแตละประเดน

ข นตอนท 6 ก ำหนดแผนงำน/โครงกำรเพอรองรบประเดนยทธศำสตร

เมอก าหนดประเดนยทธศาสตร เปาประสงค ตวชวด แลวหลงจากนนกตองก าหนดแผนงาน/โครงการ (initiate project) เพอรองรบในแตละประเดนยทธศาสตร ทจะชวยผลกดนใหยทธศาสตรการพฒนาบคลากรประสบผลส าเรจ

แผนยทธศาสตรการพฒนาบคลากรกรมชลประทาน พ.ศ. 2560 - 2564 หนา 8

ข นตอนท 7 จดท ำแผนปฏบตงำน (Action Plan)

เปนขนตอนในการแปลงยทธศาสตรมาสการปฏบต มวตถประสงคเพอใหการด าเนนงานตามยทธศาสตรนนไดเกดขนจรง มกระบวนการ ผรบผดชอบ และขอบเขตเวลาการด าเนนการ และเปนการมอบหมายความรบผดชอบใหผทเกยวของน าไปก าหนดเปนแผนปฏบตงานของตนซงน าไปสการประเมนผลงานทมความชดเจนยงขน

ข นตอนท 8 ประเมนและตดตำมผล

เปนขนตอนในการตดตามความกาวหนาและความส าเรจของการด าเนนงานตามแผน ทงนเพอน ามาปรบปรงแผนปฏบตงานใหสามารถปฏบตไดตามเปาหมายทก าหนด

ทงน รายละเอยดทงหมดไดน าเสนอในบทท 3 การวเคราะหสถานภาพและแนวโนมการพฒนาบคลากรของกรมชลประทาน

แผนยทธศาสตรการพฒนาบคลากรกรมชลประทาน พ.ศ. 2560 - 2564 หนา 9

บทท 3 กำรวเครำะหสถำนภำพและแนวโนมกำรพฒนำบคลำกรของกรมชลประทำน

การจดท าแผนยทธศาสตรการพฒนาบคลากร ไดมการน าขอมลในหลาย ๆ ดานมาสรปผลและวเคราะหเพอประกอบการจดท ายทธศาสตร ทงน เพอใหยทธศาสตรทจดท าขนนนสามารถใชเปนกรอบแนวทางในการพฒนาบคลากรใหเปนไปในทศทางเดยวกน ซงมวธการวเคราะหขอมลใน 2 ลกษณะผสมผสานกน ประกอบดวย การศกษาขอมลจากเอกสาร ไดแก การศกษาขอมลทเกยวของกบการพฒนาทรพยากรบคคล และอกลกษณะหนงไดแกการศกษาขอมลจากการสมภาษณผบรหารระดบสง การประชมสมมนาเพอรวบรวมขอมลประกอบการวเคราะหเพมเตมจากสวนทขอมลสบคนจากเอกสารไมเพยงพอและมาครบถวนสมบรณมาใชในการวางกรอบการยกรางยทธศาสตรตอไป โดยมรายละเอยดตาง ๆ ดงน

3.1 ขอมลนโยบำยและแผนยทธศำสตรตำง ๆ ทเกยวของกบกำรพฒนำบคลำกรของกรมชลประทำน

ขอมลนโยบายและแผนงานทเกยวของ ประกอบดวย แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 12 พ.ศ. 2560 - 2564 ยทธศาสตรประเทศไทย พ.ศ. 2556 - 2561 ยทธศาสตรการพฒนาระบบราชการไทย พ.ศ. 2556 - 2561 (ส านกงาน ก.พ.ร.) มาตรการบรหารและพฒนาก าลงคนภาครฐ พ.ศ. 2557 - 2561 (ส านกงาน ก.พ.) แนวทางยกระดบขดสมรรถนะบคลากรภาครฐ พ.ศ. 2557 - 2561 (ส านกงาน ก.พ.) นโยบายรฐบาล (พลเอกประยทธ จนทรโอชา) แผนการพฒนาการเกษตรและสหกรณ พ.ศ. 2560 - 2564 นโยบายผบรหารกระทรวงเกษตรและสหกรณ ยทธศาสตรการพฒนาทรพยากรบคคล กระทรวงเกษตรและสหกรณ พ.ศ. 2560 - 2564 และแผนยทธศาสตรกรมชลประทาน พ.ศ. 2560 - 2564 รายละเอยด ดงแสดงตามตารางท 2 ดงน

ตารางท 2 ขอมลนโยบายและแผนงานทเกยวของ

นโยบำย/แผน ยทธศำสตร/กลยทธ รำยละเอยด

1. แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 12

- กรอบแนวคดและหลกกำร พฒนาบคลากรและปฏรประบบบรหารจดการ

ก าลงคนภาครฐใหมประสทธภาพ แนวทำงกำรพฒนำ

พฒนาบคลากรภาครฐในทกระดบใหไดรบความร ความสามารถใหสอดคลอง กบการปฏบตงานในยคเศรษฐกจดจทล โดยเฉพาะการสรางภาวะผน า และการปรบปรงหลกสตรการพฒนา นกบรหารระดบสงของราชการใหเกดประโยชนและคมคาตอการบรหารราชการอยางแทจรง รวมทงใหมการ ประเมนความคมคาและประสทธภาพในการพฒนาขาราชการในมตตางๆ

แผนยทธศาสตรการพฒนาบคลากรกรมชลประทาน พ.ศ. 2560 - 2564 หนา 10

ตารางท 2 ขอมลนโยบายและแผนงานทเกยวของ

นโยบำย/แผน ยทธศำสตร/กลยทธ รำยละเอยด

2. ยทธศาสตรประเทศไทย พ.ศ. ๒๕๕๖ – ๒๕๖๑

ยทธศำสตรท 4 การสรางความสมดลและปรบระบบบรหารจดการภาครฐ (Internal Process)

กำรพฒนำก ำลงคนภำครฐ 1. บรหารก าลงคนใหสอดคลองกบบทบาทภารกจทมในปจจบนและเตรยมพรอมส าหรบอนาคต 2. พฒนาทกษะและศกยภาพของกาลงคนภาครฐและเตรยมความพรอมบคลากรภาครฐสประชาคมอาเซยน

3. ยทธศาสตรการพฒนาระบบราชการไทย พ.ศ. 2556 - 2561 (กพร.)

ยทธศำสตรท 2 พฒนาองคการใหมขดสมรรถนะสงและทนสมย บคลากรมความเปนมออาชพ กลยทธท 2 พฒนาระบบบรหารจดการก าลงคนและพฒนาบคลากรเพอเพมประสทธภาพระบบราชการ

1. สงเสรมใหมการวางระบบเตรยมความพรอมเพอทดแทนบคลากร 2. เรงสรรหาบคลากรรนใหมและพฒนาบคลากรผมความสามารถสงเขาสระบบราชการไทยโดยมงเนนใหเปนผน าการเปลยนแปลงรนใหมในระบบราชการ 3. มงเนนการพฒนาบคลากรภาครฐใหมขดสมรรถนะและมงมนในการปฏบตราชการมความคดเชงยทธศาสตรปรบเปลยนกระบวนทศนวฒนธรรมและคานยมของขาราชการในการปฏบตงานทยดประชาชนเปนศนยกลางสงเสรมใหมการพฒนาคณธรรมและจรยธรรมใหแกขาราชการทกระดบอยางจรงจง รวมทงจดใหมการฝกอบรมและพฒนาบคลากรในสายงานประเภทบรหารและสายงานประเภทวชาการใหมความรความเขาใจในงานของอกสายงานดวย 4. มงเนนสงเสรมพฒนาคณภาพชวตและความสมดลของชวตและการท างานของบคลากรภาครฐ (Quality of Work Life) 5. พฒนารปแบบการเรยนรซงผเรยนสามารถเรยนรไดทกททกเวลาตามบรบทหรอสภาพแวดลอมในการเรยน ทแทจรงสมพนธกบการด าเนนชวตและวธการเรยนทหลากหลายสงผลใหเกดการเรยนรแบบไรพรมแดน (u-Learning) ผานเทคโนโลยเครอขายทงแบบใชสายและไรสาย

ยทธศำสตรท 7 การสรางความพรอมของระบบราชการไทยเพอเขาสการเปนประชาคมอาเซยน

สงเสรมใหสวนราชการและหนวยงานของรฐเตรยมความพรอมขาราชการและเจาหนาทของรฐเพอรบการเขาสประชาคมอาเซยนโดยการใหความรความเขาใจคนหาแนวทางการเสรมสรางความพรอมในการพฒนาขาราชการอยางมระบบเนนความส าคญของความรวมมอในการพฒนาทรพยากรบคคลเพอเพมขดความสามารถของขาราชการและสวนราชการใหมความพรอมรบการเปลยนแปลงรวมทงพฒนาทรพยากรบคคลใหมคณภาพในระดบมาตรฐานสากล

แผนยทธศาสตรการพฒนาบคลากรกรมชลประทาน พ.ศ. 2560 - 2564 หนา 11

ตารางท 2 ขอมลนโยบายและแผนงานทเกยวของ

นโยบำย/แผน ยทธศำสตร/กลยทธ รำยละเอยด

4. มาตรการบรหารและพฒนาก าลงคนภาครฐ 2557 - 2561 (กพ.)

ยทธศำสตรท 2 กำรพฒนำก ำลงคนและสรำงควำมพรอมเชงกลยทธ กลยทธท 1 : พฒนาขดความสามารถของบคลากรเพอรองรบการเปลยนแปลง กลยทธท 2 : เตรยมก าลงคนเพอรองรบการสญเสยจากการเปลยนแปลงโครงสรางอายและความหลากหลาย กลยทธท 3 : พฒนาก าลงคนคณภาพเพอใหเพยงพอส าหรบการเปลยนแปลง กลยทธท 4 : พฒนาทางกาวหนาในสายอาชพ กลยทธท 5 : พฒนาความเปนมออาชพในการบรหารทรพยากรบคคล

- พฒนาทกษะและขดความสามารถดานภาษาองกฤษ ภาษาเพอนบาน และเทคโนโลยสารสนเทศใหพรอมรบ AEC และเวทโลก - พฒนาขดความสามารถของผบรหารในการบรหาร

ทามกลางการเปลยนแปลงและภาวะวกฤต - พฒนาเจาหนาทรฐใหตระหนกถงการบรหารและการ

ปฏบตงานในสถานการณทมความเสยง - ปรบเปลยนทกษะ และสมรรถนะให เหมาะสมกบภารกจ นโยบายและทศทางการพฒนาประเทศ - วางแผนสรางความตอเนองในการด ารงต าแหนงทมความส าคญเชงกลยทธ - วางระบบการจดการความร (KM) ใหพรอมส าหรบการปฏบตงานอยางตอเนอง ไมขาดชวง - วางระบบการขยาย/ปรบเปลยนอายเกษยณและพฒนารปแบบการจางงานหลงเกษยณอายราชการ (ในต าแหนง/สายงานทจ าเปนหรอขาดแคลน) - เพมขดความสามารถของผบรหารในการบรหารกลมคน

ตางชวงอาย และมความหลากหลายเพอใหเกดความ ราบรนและพลงรวม - ปรบปรงระบบหลกเกณฑและวธการสรรหา พฒนา รกษาและ จงใจก าลงคนคณภาพภาครฐ - บรณาการวธการบรหารก าลงคนคณภาพในภาครฐ - พฒนาระบบการเคลอนยายก าลงคนคณภาพภายในภาครฐ และระหวางภาครฐ กบภาคสวนอน - ตดตามประเมนประสทธผลและความคมคาในการ

พฒนาก าลงคนคณภาพ - สงเสรมการจดท าเสนทางและการวางแผนพฒนาความกาวหนาใหกบบคลากรภาครฐ - สงเสรมการจดท าแผนพฒนารายบคคล - วางระบบตดตามและประเมนประสทธผลและความคมคาของการลงทนในการพฒนาบคลากรภาครฐ - พฒนาสมรรถนะในการบรหารคนและผบรหาร - เรงรดการจดท ามาตรฐานวชาชพดานการบรหารบคคล

แผนยทธศาสตรการพฒนาบคลากรกรมชลประทาน พ.ศ. 2560 - 2564 หนา 12

ตารางท 2 ขอมลนโยบายและแผนงานทเกยวของ

นโยบำย/แผน ยทธศำสตร/กลยทธ รำยละเอยด

5. แนวทางยกระดบขดสมรรถนะบคลากรภาครฐ 2557 - 2561 (กพ.)

- ใหทกหนวยงานวางระบบและกลไกการสนบสนนการเตรยมความพรอมของบคลากรในสงกดในการเขาสประชาคมอาเซยน โดยก าหนดผรบผดชอบ จดท าแผนเตรยมความพรอมบคลากร และเปนหนาทของหนวยงานทตองพฒนาบคลากรใหมความพรอม จดต งศนยประสานงานกลางการเรยนรเรองการเขาสประชาคมอาเซยนในทกหนวยงานโดยใหเชอมตอฐานขอมลของ กพ. ก าหนดเรองการตระหนกรในการเขาสประชาคมอาเซยนเปนตวชวดหนงในการประเมนทกระดบ และจดท ารายงานผลการเตรยมความพรอมของบคลากร สง กพ.ทก 6 เดอน - ใหทกหนวยงานถอเปนหนาทในการเตรยมความพรอมของบคลากรในสงกดในการเขาสประชาคมอาเซยน โดยใหผบงคบบญชาถอวาการเตรยมความพรอมบคลากรเขาสอาเซยนเปนหนาท สรางการตระหนกรรวมถงพฒนาทกษะภาษาองกฤษและภาษาเพอนบาน

6. นโยบายรฐบาลพลเอกประยทธ จนทรโอชา

- ค าแถลงนโยบายรฐบาล ขอ 4.1 การสรางคณภาพของคน ขอ 4.4 พฒนาคนทกชวงวย ขอ 4.9 สนบสนนการเรยนรภาษาตางประเทศ วฒนธรรมเพอบานและสากล ขอ 4.10 ปลกฝงคานยมและจตส านกทด ขอ 1.0 การสงเสรมการบรหารราชการแผนดนทมธรรมาภบาลและการปองกนปราบปรามการทจรตและประพฤตมชอบในภาครฐ - รายการคนความสขใหคนในชาต (วนศกรท 21 พฤศจกายน 2557)

- พฒนาคนให เรยนรตลอดชวต มศกยภาพในการประกอบอาชพ สงเสรมคณธรรมจรยธรรม - น าเทคโนโลยมาใชในระบบราชการ - เพมศกยภาพในการแขงขนกบนานาชาตและเตรยมเขาส AEC - ยกระดบสมรรถนะของหนวยงานของรฐ พฒนาใหเปนองคการแหงการเรยนร - สรางนวตกรรม เนนประสทธภาพและมการบรณาการ - ใหความรเรองกฎหมาย กฎระเบยบแกเจาหนาทรฐ

แผนยทธศาสตรการพฒนาบคลากรกรมชลประทาน พ.ศ. 2560 - 2564 หนา 13

ตารางท 2 ขอมลนโยบายและแผนงานทเกยวของ

นโยบำย/แผน ยทธศำสตร/กลยทธ รำยละเอยด

7. แผนการพฒนาการเกษตรและสหกรณ พ.ศ. 2560 - 2564

- ยทธศาสตรท 1 สรางความเขมแขงใหกบเกษตรกรและสถาบนเกษตรกร ยทธศาสตรท 2 เพมประสทธภาพการบรหารจดการสนคาเกษตรตลอดหวงโซอปทาน ยทธศาสตรท 3 เพมความสามารถในการแขงขนภาคการเกษตรดวยเทคโนโลยและนวตกรรม ยทธศาสตรท 4 บรหารจดการทรพยากรการเกษตรและสงแวดลอมอยางสมดลและยงยน

8. นโยบายผบรหารกระทรวงเกษตรและสหกรณ

- - รฐมนตรวาการกระทรวงเกษตรและสหกรณ (พลเอกฉตรชย สารกลปยะ) มอบนโยบาย “งานเพอความยงยน” เมอเขารบต าแหนง โดยในสวนของการพฒนาบคลากร มงท าใหขาราชการมความเขมแขง มศกดศร และท างานโดยค านงถงประโยชนของสวนรวม - รฐมนตรวาการกระทรวงเกษตรและสหกรณ ตรวจเยยมและมอบนโยบายเกยวกบการพฒนาทรพยากรบคคลวา “การพฒนาระบบราชการ ใหความส าคญกบการพฒนาศกยภาพของขาราชการ ตองมการวางแผนใหความรแกขาราชการ จดท าโครงการโดยก าหนดหลกสตรทเหมาะสมตามชวงเวลา เพอใหทนตอสถานการณ เทคโนโลย เศรษฐกจและสงคมในยคตาง ๆ”

9. ยทธศาสตรการพฒนาทรพยากรบคคล กระทรวงเกษตรและสหกรณ พ.ศ. 2560 - 2564

ยทธศาสตรท 1 พฒนาและสงเสรมบคลากรใหมความเปนมออาชพเพอพฒนาและแกปญหาการเกษตรและสหกรณ ยทธศาสตรท 2 สรางและพฒนาบคลากรในการเปนผน าการเปลยนแปลง ยทธศาสตรท 3 สรางและพฒนาเครอขายดานวชาการและความเปนเลศในดานการเกษตรตางประเทศ

- การพฒนาความร ทกษะ และสมรรถนะทวไป ตามภารกจโดยเฉพาะการสรางทกษะการคด กฎหมาย และการใชเทคโนโลยเพอตอยอดในการปฏบตงาน - การพฒนาความร ทกษะและสมรรถนะเฉพาะทาง เชน ชลประทาน เพอประสทธภาพสงสดของการพฒนาและแกปญหาเกษตร - ผน าการเปลยนแปลง ซงเนนกลมนกบรหาร เพอสรางคนกลมนใหเปนผน าองคกรและผน าการเปลยนแปลงทด - ภาวะผน า ซงเนนบคลากรทกกลม ทมศกยภาพในการเปนผน าขององคการ เพอเสรมสรางแนวคดและทกษะดาน “ภาวะผน า” ใหเกดขนในองคกร - การเตรยมพรอมเปนผน า จะเนนบคลากรในกลมผมศกยภาพ เพอเตรยมคนกลมนขนสการเปนผน า - สรางเครอขายความรวมมอทางวชาการกบทงในและตางประเทศ

แผนยทธศาสตรการพฒนาบคลากรกรมชลประทาน พ.ศ. 2560 - 2564 หนา 14

ตารางท 2 ขอมลนโยบายและแผนงานทเกยวของ

นโยบำย/แผน ยทธศำสตร/กลยทธ รำยละเอยด

ยทธศาสตรท 4 เพมประสทธภาพระบบการบรหารทรพยากรบคคลใหเชอมโยงกบการพฒนาบคลากร ยทธศาสตรท 5 สงเสรมและพฒนาบคลากรใหมคณธรรม จรยธรรม และมคณภาพชวต ทด

- พฒนาความรทเกยวของกบดานการเกษตรตางประเทศ - การก าหนดมาตรฐานคณสมบตตางๆของผเขาอบรม เปนตน - สรางวฒนธรรมองคกรและความผกพนตอองคกรและการพฒนาคณภาพชวตขาราชการเพอเพอเปนขวญและก าลงใจในการปฏบตงาน

10. แผนยทธศาสตร กรมชลประทาน พ.ศ. 2560-2564

1. การพฒนาแหลงน าและเพมพนทชลประทานตามศกยภาพลมน า 2. การเพมประสทธภาพการบรหารจดการน าอยางบรณาการตามวตถประสงคการใชน า 3. การปองกนความเสยหายและสนบสนนการบรรเทาภยอนเกดจากน า 4. การเสรมอ านาจประชาชนในระดบพนทการสรางเครอขาย และการมสวนรวมของทกภาคสวนในงานบรหารจดการน าชลประทาน 5. การปรบเปลยนสองคกรอจฉรยะ

ประเดนยทธศาสตร “การปรบเปลยนสองคกรอจฉรยะ (Intelligence Organization)” ซงในบรบทของประเดนยทธศาสตรนหมายถงการสนธพลงขององคกร คน องคความร และวธการท างานบนฐานดจตอลโดยใชประโยชนจากเทคโนโลยสารสนเทศ ซงในประเดนยทธศาสตรดงกลาวไดก าหนดกลยทธทเกยวของกบการบรหารและการพฒนาทรพยากรบคคล ไดแก 1. พฒนาบคลากรใหมความร ทกษะ กรอบแนวคดและความสามารถ (Knowledge Worker) ซงตามความหมายของกลยทธนหมายถง พฒนาการเรยนรอยางตอเนองดวยระบบและการวางแผนพฒนาบคลากรในทกระดบชน มความสามารถรเรมสรางสรรคตอยอดความรเสรมสรางคณคาในการท างาน (Value Creation Culture) ดวยฐานการจดการองคความรทเปนระบบ พฒนาบคลากรใหมการท างานเชงรกและไมยดตดกบความส าเรจในอดต (Paradigm Shift Proactive Thinking) การประยกตใชความรจากการวจยไปสการปฏบตใหบรรลเปาประสงคขององคกรในลกษณะ High Performance Organization 2. ขบเคลอนใหเปนองคกรอตโนมตโดยการใชเทคโนโลยททนสมยในการควบคมระยะไกลในการบรหารจดการน าตลอดจนการพฒนาแหลงน า เพมการกกเกบน าและระบบการสงน าทมประสทธภาพลดการสญเสย การใชเครองจกรสมองกลเพอเพมประสทธภาพในการปฏบตงาน

แผนยทธศาสตรการพฒนาบคลากรกรมชลประทาน พ.ศ. 2560 - 2564 หนา 15

ตารางท 2 ขอมลนโยบายและแผนงานทเกยวของ

นโยบำย/แผน ยทธศำสตร/กลยทธ รำยละเอยด

3. พฒนาการท างานโดยระบบดจตอล ไดแก การพฒนารปแบบการท างานและสรางวฒนธรรมการท างานโดยใชระบบดจตอล (Digital Platform) พฒนาระบบขอมลสารสนเทศเพอการตดสนใจ (MIS , GIS, Big Data) ปรบปรงการสอสารการเผยแพรการใหขอมลกบประชาชนในรปแบบดจตอล อนเตอรเนท โซเชยลมเดย ในประเดนยทธศาสตรดงกลาวไดมขอเสนอโครงการ (Flagship Project) ทตองด าเนนการในป 2561-2564 ไดแก การพฒนาคนเกง (Talent Management) การวางแผนผสบทอดต าแหนง (Succession Planning) การพฒนาการจดการองคความรบนฐานดจตอล การศกษาตอยอดงานวจยตามความตองการอยางเปนระบบ เปนตน

จากการศกษาและประมวลปญหาดงกลาวขางตน จะพบวา แนวทางตามแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 12 พ.ศ. 2560-2564 ทมงเนนการพฒนาบคลากรภาครฐในทกระดบใหไดรบความร ความสามารถใหสอดคลอง กบการปฏบตงานในยคเศรษฐกจดจทล ยทธศาสตรประเทศไทย พ.ศ. 2556–2561 ยทธศาสตรท 4 การสรางความสมดลและปรบระบบบรหารจดการภาครฐ ยทธศาสตรการพฒนาระบบราชการไทย พ.ศ. 2556-2561 (ส านกงาน ก.พ.ร.) ยทธศาสตรท 2 พฒนาองคการใหมขดสมรรถนะสงและทนสมย บคลากรมความเปนมออาชพ มาตรการบรหารและพฒนาก าลงคนภาครฐ พ.ศ. 2557-2561 (ส านกงาน ก.พ.) แนวทางยกระดบขดสมรรถนะบคลากรภาครฐ พ.ศ. 2557-2561 (ส านกงาน ก.พ.) นโยบายรฐบาล (พลเอกประยทธ จนทรโอชา) แผนการพฒนาการเกษตรและสหกรณ พ.ศ. 2560–2564 นโยบายผบรหารกระทรวงเกษตรและสหกรณ ยทธศาสตรการพฒนาทรพยากรบคคล กระทรวงเกษตรและสหกรณ พ.ศ. 2560–2564 แผนยทธศาสตรกรมชลประทาน พ.ศ. 2560–2564 นโยบายผบรหาร กรมชลประทาน รวมทงแผนกลยทธการบรหารทรพยากรบคคล (HR Scorecard) กรมชลประทาน มแนวทางในการแกปญหาการพฒนาบคลากรของกรมชลประทานไดอยางแทจรง ดงนน ยทธศาสตรการพฒนาบคคลากรของกรมชลประทาน พ.ศ 2560-2564 จงน าแนวนโยบายของทกหนวยงาน ทครอบคลมทกมตมาเชอมโยง เพอตอบสนองการพฒนาบคลากรของกรมชลประทาน ใหมประสทธผลสามารถปฏบตงานไดอยางมประสทธภาพ ดงแสดงตามภาพท 3 ดงน

แผนยทธศาสตรการพฒนาบคลากรกรมชลประทาน พ.ศ. 2560 - 2564 หนา 16

ภาพท 3 กรอบการพจารณาในการจดท าแผนยทธศาสตรการพฒนาบคลากรของกรมชลประทาน

แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต

ฉบบท 12 พ.ศ. 2560 - 2564

แนวทางยกระดบขดสมรรถนะบคลากร

ภาครฐ พ.ศ. 2557 - 2561

(ส านกงาน ก.พ.)

ยทธศาสตร ประเทศไทย

พ.ศ. 2556 - 2561

แผนการพฒนาการเกษตรและสหกรณ พ.ศ. 2560 - 2564

แผนยทธศาสตร กรมชลประทาน

พ.ศ. 2560 - 2564

ยทธศาสตรการพฒนาระบบราชการไทย

พ.ศ. 2556 - 2561 (ส านกงาน ก.พ.ร.)

นโยบายผบรหารกระทรวงเกษตร

และสหกรณ

มาตรการบรหารและพฒนาก าลงคนภาครฐ พ.ศ. 2557 - 2561

(ส านกงาน ก.พ.)

ยทธศาสตรการพฒนาทรพยากรบคคล

กระทรวงเกษตรและสหกรณ

พ.ศ. 2560 - 2564

แผนกลยทธ การบรหาร

ทรพยากรบคคล (HR Scorecard)

นโยบายรฐบาล (พลเอกประยทธ จนทรโอชา)

นโยบายผบรหาร กรมชลประทาน

แผนยทธศำสตร กำรพฒนำบคลำกร กรมชลประทำน

พ.ศ. 2560 - 2564

แผนยทธศาสตรการพฒนาบคลากรกรมชลประทาน พ.ศ. 2560 - 2564 หนา 17

3.2 ขอมลทวไปของกรมชลประทำน

3.2.๑ อ ำนำจหนำทตำมกฎหมำย

กฎกระทรวงแบงสวนราชการกรมชลประทาน กระทรวงเกษตรและสหกรณ พ.ศ. 2557 ไดก าหนดใหกรมชลประทาน มภารกจเกยวกบการพฒนาแหลงน าตามศกยภาพของลมน าใหเพยงพอ และจดสรรน าใหกบผใชน าทกประเภท เพอใหผใชน าไดรบน าอยางทวถงและเปนธรรม ตลอดจนปองกนความเสยหายอนเกดจากน า โดยมอ านาจหนาทดงตอไปน

1. ด าเนนการจดใหไดมาซงน า หรอกก เกบ รกษา ควบคม สง ระบาย หรอจดสรรน าเพอการเกษตร การพลงงาน การสาธารณปโภค หรอการอตสาหกรรมตามกฎหมายวาดวยการชลประทาน กฎหมายวาดวยคนและคน า และกฎหมายอนทเกยวของ

2. ด าเนนการเกยวกบการปองกนความเสยหายอนเกดจากน า ความปลอดภยของเขอน และอาคารประกอบ และการคมนาคมทางน าทอยในเขตชลประทาน ตลอดจนด าเนนการเกยวกบกจกรรมพเศษตางๆ ทไมไดเปนแผนงานประจ าปของกรม

3. ด าเนนการจดรปทดนเพอเกษตรกรรมตามกฎหมายวาดวยการจดรปทดนเพอเกษตรกรรม

4. ปฏบตการอนใดตามทกฎหมายก าหนดใหเปนอ านาจหนาทของกรมหรอตามทรฐมนตรหรอคณะรฐมนตรมอบหมาย

3.2.2 วสยทศน วฒนธรรมและคำนยมองคกร

1) วสยทศน

“กรมชลประทานเปน องคกรอจฉรยะ ทมงสรางความมนคงดานน า (Water Security) เพอเพมคณคาการบรการ ภายใน ป 2579”

2) วฒนธรรมกรมชลประทาน (Corporate Culture)

“เชยวชาญเรองน า ท างานมมาตรฐาน บรณาการเพอประชาชน”

3) คานยมกรมชลประทาน (Core Values) : Water for all - เกงงาน เกงคด (Work Smart) - รบผดชอบงาน (Accountability) - รวมมอ รวมประสาน (Teamwork & Networking) - เชยวชาญงานทท า (Expertise) - น าประโยชนสประชาชน (Responsiveness)

3.2.๓ พนธกจ 1. พฒนาแหลงน าและเพมพนทชลประทานตามศกยภาพของลมน าใหเกดความสมดล 2. บรหารจดการน าอยางบรณาการใหเพยงพอ ทวถง และเปนธรรม 3. ด าเนนการปองกนและบรรเทาภยอนเกดจากน าตามภารกจอยางเหมาะสม 4. เสรมสรางการมสวนรวมในกระบวนการพฒนาแหลงน า และการบรหารจดการน า

แผนยทธศาสตรการพฒนาบคลากรกรมชลประทาน พ.ศ. 2560 - 2564 หนา 18

3.2.4 ประเดนยทธศำสตร 1. การพฒนาแหลงน าและเพมพนทชลประทานตามศกยภาพลกษณะลมน า (Basin-based

Approach) 2. การเพมประสทธภาพการบรหารจดการน าอยางบรณาการ ตามวตถประสงคการใชน า 3. การปองกนความเสยหายและสนบสนนการบรรเทาภยอนเกดจากน า 4. การเสรมอ านาจประชาชนในระดบพนท (Empowering) การสรางเครอขาย และการม

สวนรวมของทกภาคสวนในงานบรหารงานจดการน าชลประทาน (Networking Collaboration Participation) 5. การปรบเปลยนสองคกรอจฉรยะ (Turnaround to Intelligent Organization)

3.2.5 โครงสรำงสวนรำชกำร/บทบำทสวนรำชกำร และกรอบอตรำก ำลงปจจบน

1) โครงสรางกรมชลประทาน กรมชลประทาน แบงโครงสรางออกเปน 28 ส านก 4 กอง 3 กลม และ 1 ศนย

ประกอบดวย 4 สายงาน ไดแก (1) สายงานดานการกอสรางไดแก ส านกงานจดรปทดนกลาง ส านกพฒนาแหลงน าขนาด

ใหญ และกองพฒนาแหลงน าขนาดกลาง (2) สายงานดานวชาการ ไดแก ส านกบรหารโครงการ ส านกวจยและพฒนา ส านก

ส ารวจดานวศวกรรมและธรณวทยา ส านกออกแบบวศวกรรมและสถาปตยกรรม และศนยเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร

(3) สายงานดานบ ารงรกษา ไดแก ส านกบรหารจดการน าและอทกวทยา และส านกงานชลประทานท 1 - 17

(4) สายงานดานบรหาร ไดแก ส านกงานเลขานการกรม กองการเงนและบญช ส านกกฎหมายและทดน กองพสด ส านกเครองจกรกล ส านกบรหารทรพยากรบคคล และกองสงเสรมการมสวนรวมของประชาชน (หนวยงานภายใน)

2) แผนผงโครงสรางองคกร ดงแสดงตามภาพท 4 ดงน

แผนยทธศาสตรการพฒนาบคลากรกรมชลประทาน พ.ศ. 2560 - 2564 หนา 19

ภาพท 4 แผนผงโครงสรางองคกร

3) บทบาทตามมตการแบงสวนราชการของกรมชลประทาน กรมชลประทานมการแบงสวนราชการตามกฎกระทรวงแบงสวนราชการกรมชลประทาน

กระทรวงเกษตรและสหกรณ พ.ศ. ๒๕๕๗ มส านก/กอง/กลม/ศนย และอ านาจหนาทโดยสรป ดงน (1) กลมตรวจสอบภำยใน ท าหนาทหลกในการตรวจสอบการด าเนนงาน และ

สนบสนนการปฏบตงานของกรม มอ านาจหนาทเกยวกบการตรวจสอบดานการบรหาร การเงน และการบญชของกรม

(2) กลมพฒนำระบบบรหำร ท าหนาทหลกในการพฒนาการบรหารของกรมใหเกดผลสมฤทธ มประสทธภาพและคมคา มอ านาจหนาทเสนอแนะ และใหค าปรกษาแกอธบดเกยวกบยทธศาสตร ตดตาม ประเมนผล ประสานและด าเนนการ รวมทงจดท ารายงานเกยวกบการพฒนาระบบราชการภายในกรม

(3) ส ำนกงำนเลขำนกำรกรม มอ านาจหนาทด าเนนการเกยวกบงานบรหารทวไปและปฏบตงานสารบรรณ และอาคารสถานทของกรม รวมทงด าเนนการเกยวกบงานชวยอ านวยการและงานเลขานการของกรม

(4) กองกำรเงนและบญช มอ านาจหนาทด าเนนการเกยวกบการเงน การบญช และการบรหารงบประมาณของกรม

แผนยทธศาสตรการพฒนาบคลากรกรมชลประทาน พ.ศ. 2560 - 2564 หนา 20

(5) กองแผนงำน มอ านาจหนาทจดท าและประสานแผนปฏบตงานของกรมใหสอดคลองกบนโยบายและแผนแมบทของกระทรวง รวมทงเรงรด ตดตาม และประเมนผลการปฏบตงานของหนวยงานในสงกดรวมทงจดท าค าของบประมาณรายจายประจ าป และจดสรรงบประมาณ รายจายประจ าปของกรม

(6) กองพฒนำแหลงน ำขนำดกลำง มอ านาจหนาทศกษา วเคราะห และจดท าแผนยทธศาสตรดานการพฒนาแหลงน าขนาดกลาง การปองกนและบรรเทาภยจากน า และการเพมประสทธภาพโครงการชลประทานใหสอดคลองกบยทธศาสตรของกรมรวมทงควบคมและด าเนนการโครงการพฒนาแหลงน าขนาดกลาง โครงการปองกนและบรรเทาภยจากน า การเพมประสทธภาพการชลประทาน โครงการอนเนองมาจากพระราชด าร และโครงการอนตามทกรมมอบหมาย

(7) กองพสด มอ านาจหนาทด าเนนการเกยวกบการพสดของกรม (8) ศนยเทคโนโลยสำรสนเทศและกำรสอสำร มอ านาจหนาทจดท าแผนแมบทและ

แผนปฏบตการเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารของกรมรวมทงการตดตามและประเมนผลการปฏบตงานตามแผนด าเนนการเกยวกบระบบเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร ระบบงานคอมพวเตอร และเปนศนยกลางเครอขายขอมลสารสนเทศของกรม

(9) ส ำนกกฎหมำยและทดน มอ านาจหนาทด าเนนการเกยวกบงานดานกฎหมายวาดวยการชลประทาน กฎหมายวาดวยคนและคน ากฎหมายวาดวยการจดรปทดนเพอเกษตรกรรมและกฎหมายอนทเกยวของรวมทงด าเนนการเกยวกบงานนตกรรมและสญญา งานเกยวกบความรบผดทางแพงและอาญา งานคดปกครอง และงานคดอนทอยในอ านาจหนาทของกรม รวมทงการใหค าปรกษาและแนะน าเกยวกบการด าเนนงานดานกฎหมายทอยในความรบผดชอบ

(10) ส ำนกเครองจกรกล มอ านาจหนาทวางแผน ควบคม บ ารงรกษา และซอมแซมเครองจกรกลและระบบไฟฟา เครองจกรกล ระบบไฟฟา ส าหรบด าเนนการกอสราง รวมทงออกแบบ จดท ามาตรฐาน ก าหนดรายละเอยดคณลกษณะเฉพาะ และใหค าปรกษาดานเครองจกรกล เครองกลและระบบไฟฟา เครองกวาน บานระบาย อปกรณบงคบน า อะไหล เครองจกรกล เครองทนแรง และอปกรณอน ๆ

(11) ส ำนกงำนจดรปทดนกลำง มอ านาจหนาทด าเนนการจดรปทดนตามกฎหมายวาดวยการจดรปทดนเพอเกษตรกรรมด าเนนการกอสรางคนและคน าตามกฎหมายวาดวยคนและคน าด าเนนการพฒนาระบบชลประทานในไรนาในรปแบบอน ๆ

(12) ส ำนกงำนชลประทำนท ๑ – ๑๗ มอ านาจหนาทด าเนนการบรหารจดการน าจดท ารายงานเบองตน ส ารวจและออกแบบเพอเกษตรกรรม การสาธารณป โภค การอตสาหกรรม การคมนาคมทางน า การพลงงาน และการรกษาระบบนเวศควบคมและด าเนนการโครงการพฒนาแหลงน าขนาดเลก โครงการอนเนองมาจากพระราชด าร และโครงการอนตามพนทลมน าทกรมมอบหมายรวมทงวางแผน ควบคม และประเมนผลการบรหารจดการน า ดแล บ ารงรกษา ซอมแซม และปรบปรงโครงสรางพนฐานทเกยวกบงานชลประทาน และด าเนนการเกยวกบความปลอดภยของเขอนและอาคารประกอบ สงเสรมการมสวนรวมของเกษตรกรและพฒนาเสรมสรางองคกรผใชน าชลประทานใหมความเขมแขง

(13) ส ำนกบรหำรโครงกำร มอ านาจหนาทศกษา วเคราะห และวางแผนการพฒนาแหลงน าและการชลประทานในระดบลมน าใหสอดคลองกบนโยบายและยทธศาสตรของกรม ศกษาและจดท ารายงานความเหมาะสม ผลกระทบตอสงแวดลอมดานตาง ๆ ทงในระดบลมน า โครงการชลประทานและโครงการอนของกรม

แผนยทธศาสตรการพฒนาบคลากรกรมชลประทาน พ.ศ. 2560 - 2564 หนา 21

(14) ส ำนกบรหำรจดกำรน ำและอทกวทยำ มอ านาจหนาทศกษา วเคราะห เสนอแนะนโยบาย และจดท าแผนยทธศาสตรเกยวกบการบรหารจดการน าเพอเกษตรกรรม การสาธารณปโภค การอตสาหกรรม การคมนาคมทางน า การพลงงาน และการรกษาระบบนเวศ ตลอดจนการปองกนและบรรเทาภยอนเกดจากน า รวมทงก าหนดแผน มาตรการมาตรฐานและหลกเกณฑทางวชาการเกยวกบอทกวทยา การปรบปรงบ ารงรกษาอาคารชลประทานและความปลอดภยของเขอนและอาคารประกอบ พฒนาเทคโนโลยเกยวกบอทกวทยา การบรหารจดการน า การปรบปรงบ ารงรกษาอาคารชลประทาน เกษตรชลประทาน และวศวกรรมเพอใหไดนวตกรรม

(15) ส ำนกบรหำรทรพยำกรบคคล มอ านาจหนาทจดระบบงานและการบรหารทรพยากรบคคลของกรม ด าเนนการเกยวกบการฝกอบรมและพฒนาบคลากรของกรม และบคคลภายนอกทเกยวของกบงานของกรมศกษา วเคราะห และพฒนาระบบการจดการความรของกรม ด าเนนการเกยวกบการเสรมสรางวนย พฒนาระบบคณธรรมและคณภาพชวตของบคลากรของกรม

(16) ส ำนกพฒนำแหลงน ำขนำดใหญ มอ านาจหนาทศกษา วเคราะห และจดท าแผนยทธศาสตรดานการพฒนาแหลงน าขนาดใหญใหสอดคลองกบยทธศาสตรของกรมควบคมและด าเนนการโครงการพฒนาแหลงน าขนาดใหญ โครงการอนเนองมาจากพระราชด าร และโครงการอนตามทกรมมอบหมายตดตามและประเมนผลการด าเนนงานโครงการพฒนาแหลงน าขนาดใหญในขนตอนการเตรยมความพรอมของโครงการและขนตอนการกอสรางโครงการใหเปนไปตามแผน

(17) ส ำนกวจยและพฒนำ มอ านาจหนาทศกษา คนควา วจย พฒนา และเผยแพรงาน ดานวศวกรรมศาสตรและวทยาศาสตรของกรมด าเนนการเกยวกบงานทดสอบ และตรวจสอบคณภาพวสดและอปกรณทเกยวของกบงานของกรมใหเปนไปตามหลกวชาการ ถายทอดและประยกตใชเทคโนโลยสมยใหม รวมทงผลงานวจยดานการชลประทานเพอพฒนาบคลากรของกรมและบคคลภายนอกทเกยวของกบงานของกรม

(18) ส ำนกส ำรวจดำนวศวกรรมและธรณวทยำ มอ านาจหนาทส ารวจและจดท าแผนท ภมประเทศ แผนทภาพถาย และแผนทภาพดาวเทยม ส ารวจกนเขตชลประทานและประสานงานรงวดเพอจดหาทดน ออกหนงสอส าคญส าหรบทหลวง และการระวงชแนวเขตชลประทาน ส ารวจธรณวทยา ธรณฟสกส และปฐพกลศาสตร เพอวเคราะห ประเมนสภาพธรณวทยาฐานราก ส าหรบใชเปนขอมลในการพจารณาความเหมาะสมและออกแบบ พจารณาปรบปรงฐานรากและแกไขปญหาอนเนองมาจากสภาพธรณวทยา ส ารวจแหลงและปรมาณส ารองวสดกอสรางศกษาและประเมนผลกระทบจากแผนดนไหวและรอยเลอน รวมทงส ารวจและพฒนาแหลงน าใตดน เพอการพฒนาแหลงน าและการบรหารจดการน าชลประทาน

(19) ส ำนกออกแบบวศวกรรมและสถำปตยกรรม มอ านาจหนาทด าเนนการเกยวกบการออกแบบและค านวณงานดานวศวกรรมและสถาปตยกรรมเพอการพฒนาแหลงน า เขอนเกบกกน า เขอนทดน า ระบบชลประทาน ระบบระบายน า และงานดานโยธาอน ๆ ด าเนนการเกยวกบการใหค าปรกษา ก ากบดแล และก าหนดมาตรฐานงานออกแบบ การจดท าเอกสารประกอบการจางงานกอสราง งานจางส ารวจ ออกแบบค านวณปรมาณและราคางานกอสราง และก าหนดรายละเอยดวสดและครภณฑ

แผนยทธศาสตรการพฒนาบคลากรกรมชลประทาน พ.ศ. 2560 - 2564 หนา 22

4) กรอบอตราก าลงแยกตามส านก/กอง ดงแสดงตามตารางท 3 ดงน

ตารางท 3 กรอบอตราก าลงแยกตามส านก

สงกด ขำรำชกำร

พนกงำนรำชกำร

ลกจำง ประจ ำ

รวม อตรำก ำลง ปฏบตงำน จรง

ต ำแหนง วำง

กรมชลประทาน 22 19 3 - - 22

กลมตรวจสอบภายใน 23 21 2 3 - 26

กลมพฒนาระบบบรหาร 5 5 - 2 2 9

กองการเงนและบญช 129 110 19 26 30 185

กองแผนงาน 78 73 5 19 11 108

กองพฒนาแหลงน าขนาดกลาง 353 305 48 213 372 983

กองพสด 89 83 6 2 24 115

ศนยเทคโนโลยสารสนเทศ และการสอสาร

57 54 3 13 36 106

ส านกกฎหมายและทดน 159 148 11 103 32 294

ส านกเครองจกรกล 306 269 37 1,000 1,543 2,849

ส านกงานจดรปทดนกลาง 283 250 33 113 127 523

ส านกงานชลประทานท 1 181 168 13 384 352 917

ส านกงานชลประทานท 2 181 165 16 222 435 838

ส านกงานชลประทานท 3 204 192 12 165 694 1,063

ส านกงานชลประทานท 4 176 160 16 179 545 900

ส านกงานชลประทานท 5 232 214 18 351 402 985

ส านกงานชลประทานท 6 256 246 10 445 640 1,341

ส านกงานชลประทานท 7 195 179 16 346 277 818

ส านกงานชลประทานท 8 267 252 15 376 574 1,217

ส านกงานชลประทานท 9 252 239 13 300 590 1,142

ส านกงานชลประทานท 10 234 215 19 275 877 1,386

ส านกงานชลประทานท 11 235 219 16 152 616 1,003

ส านกงานชลประทานท 12 290 264 26 278 1,108 1,676

ส านกงานชลประทานท 13 229 215 14 168 891 1,288

ส านกงานชลประทานท 14 154 137 17 155 323 632

ส านกงานชลประทานท 15 209 190 19 186 287 682

ส านกงานชลประทานท 16 162 152 10 109 320 591

แผนยทธศาสตรการพฒนาบคลากรกรมชลประทาน พ.ศ. 2560 - 2564 หนา 23

สงกด ขำรำชกำร

พนกงำนรำชกำร

ลกจำง ประจ ำ

รวม อตรำก ำลง ปฏบตงำน จรง

ต ำแหนง วำง

ส านกงานชลประทานท 17 134 119 15 144 277 555

ส านกงานเลขานการกรม 56 52 4 19 199 274

ส านกบรหารโครงการ 143 125 18 3 14 160

ส านกบรหารจดการน าและอทกวทยา 245 205 40 121 392 758

ส านกบรหารทรพยากรบคคล 145 133 12 16 13 174

ส านกพฒนาแหลงน าขนาดใหญ 312 268 44 169 233 714

ส านกวจยและพฒนา 104 94 10 16 60 180

ส านกส ารวจดานวศวกรรมและธรณวทยา

252 219 33 85 93 430

ส านกออกแบบวศวกรรมและสถาปตยกรรม

207 174 33 7 32 246

กองประสานงานโครงการอนเนองมาจากพระราชด าร

- - - 4 - 4

กองสงเสรมการมสวนรวมของประชาชน

- - - 14 - 14

รวม 6,559 5,933 626 6,183 12,421 25,163

หมายเหต : แหลงขอมลจากฝายทะเบยนประวตและและบ าเหนจบ านาญ ส านกบรหารทรพยากรบคคล (ณ วนท 25 กรกฎาคม 2559)

แผนยทธศาสตรการพฒนาบคลากรกรมชลประทาน พ.ศ. 2560 - 2564 หนา 24

5) จ านวนขาราชการกลมตาง ๆ จ านวน 6,559 คน (ปฏบตงานจรง จ านวน 5,933 คน) และต าแหนงวาง 626 คน โดยแบงตามต าแหนงประเภทตาง ๆ ดงแสดงตามตารางท 4 ดงน

ตารางท 4 กรอบอตราก าลงขาราชการในปจจบน

ประเภทต ำแหนง ระดบ จ ำนวนทม

ผด ำรงต ำแหนง จ ำนวน

ต ำแหนงวำง 1.บรหาร

บรหาร สง 1 - บรหาร ตน 4 - รวม 5 -

2.อ านวยการ

อ านวยการสง 30 2 อ านวยการตน 198 - รวม 228 2

3.วชาการ

ทรงคณวฒ 2 - เชยวชาญ 44 9 ช านาญการพเศษ 361 15 ช านาญการ 1,067 - ปฏบตการ 957 189 รวม 2,431 213

4.ทวไป

อาวโส 651 6 ช านาญงาน 2,119 - ปฏบตงาน 499 406 รวม 3,269 412

รวมท งส น 5,933 626

ขอมลการพฒนาบคลากรแบบเปนทางการทใชระยะเวลานาน และงบประมาณสง และมผลกระทบกบภารกจหลกของกรมชลประทาน (ขอมลจากส านกบรหารทรพยากรบคคล ณ วนท 25 กรกฎาคม 2559)

(1) จ านวนนกเรยนทน ก.พ. (ทนศกษา) 8 คน (2) ผเขารวมโครงการระบบขาราชการผมผลสมฤทธสง 9 คน (3) ผเขารวมโครงการพฒนาผน าคลนลกใหมในราชการไทย 8 คน (4) ผน าการบรหารการเปลยนแปลง - คน (5) ก าลงคนคณภาพอน ๆ (นกเรยนทนรฐบาลเพอดงดดผมศกยภาพสงทก าลงศกษาอยใน

สถาบนการศกษาในประเทศ (ทน UIS) จ านวน 4 คน จากขอมลอตราก าลงของกรมชลประทานทงหมด เปรยบเทยบกบอตราก าลงบคลากรทไดรบ

การพฒนาแบบเปนทางการทมผลกระทบกบภารกจหลกของกรมชลประทาน พบวาบคลากรทไดรบการพฒนาแบบเปนทางการทมผลกระทบกบภารกจหลกของกรมชลประทาน มเพยงรอยละ 0.46 ของจ านวนขาราชการทงหมดของกรมชลประทาน

แผนยทธศาสตรการพฒนาบคลากรกรมชลประทาน พ.ศ. 2560 - 2564 หนา 25

3.3 ขอมลส ำคญดำนทรพยำรกบคคลของกรมชลประทำน

3.3.1 ขอมลทเกยวของกบอตรำก ำลง

1) โครงสรางขาราชการจ าแนกแตละชวงอาย ดงแสดงตามภาพท 5 ดงน

ภาพท 5 แผนภมแสดงชวงอายของขาราชการในปงบประมาณ พ.ศ. 2559

ขอมล ณ วนท 13 พฤษภาคม 2559

2) ขอมลการเกษยณอายของขาราชการป พ.ศ. 2559 - 2564 ดงแสดงตามตารางท 5 ดงน

ตารางท 5 ขอมลการเกษยณอายของขาราชการป พ.ศ. 2559 - 2564

ระดบ ขอมลกำรเกษยณอำย

รวม 2559 2560 2561 2562 2563 2564

ปฏบตงาน - - - - - - - ช านาญงาน 124 145 118 115 120 134 756 อาวโส 63 68 49 43 33 36 292 ปฏบตการ - 1 - - 2 - 3 ช านาญการ 28 34 42 36 35 42 217 ช านาญการพเศษ 22 15 22 31 24 27 141 เชยวชาญ 4 7 4 3 4 2 24 ทรงคณวฒ - 1 - - - - 1 อ านวยการตน 1 16 16 22 25 19 99 อ านวยการสง 20 4 2 5 6 2 39 บรหารตน - 2 - - - 1 3 บรหารสง 1 - - - - - 1

รวม 263 293 253 255 249 263 1,576 ขอมล ณ วนท 13 พฤษภาคม 2559

23

385

553 724 767

853

1,137

1,479

0

200

400

600

800

1000

1200

1400

1600

20-24 25-29 30-34 35-39 40-44 45-49 50-54 55-60

แผนภมแสดงชวงอำยของขำรำชกำรในปงบประมำณ พ.ศ. 2559

จ านวน (คน)

แผนยทธศาสตรการพฒนาบคลากรกรมชลประทาน พ.ศ. 2560 - 2564 หนา 26

3) อตราการเกษยณอายของขาราชการและลกจางประจ า ตงแตปงบประมาณ พ.ศ. 2559 - 2567 ดงแสดงภาพท 6 ดงน

ภาพท 6 อตราการเกษยณอายของขาราชการและลกจางประจ า ตงแตปงบประมาณ พ.ศ. 2559 - 2567

4) สดสวนขาราชการ ชาย-หญง ดงแสดงตามตารางท 6 ดงน

ตารางท 6 สดสวนขาราชการ ชาย-หญง (ขอมล ณ วนท 12 พฤษภาคม 2559)

ระดบ เพศ

ชำย หญง ปฏบตงาน 318 170 ช านาญงาน 1,386 736 อาวโส 648 7 ปฏบตการ 634 315 ช านาญการ 715 363 ช านาญการพเศษ 267 85 เชยวชาญ 42 2 ทรงคณวฒ 1 - อ านวยการตน 198 - อ านวยการสง 29 1 บรหารตน 4 - บรหารสง 1 - รวม 4,243 1,679 รวมท งหมด 5,922

ขอมลโครงสรางอายขาราชการ จะพบวา ขาราชการรอยละ 22.54 จะเกษยณอายภายใน 5 ป และรอยละ 39.88 จะเกษยณอายภายใน 10 ป ซงเปนจ านวน 1 ใน 3 ของขาราชการทงหมดของกรม โดยเฉพาะอยางยงการเกษยณอายของผด ารงต าแหนงทส าคญ ทจะสญเสยไปมากกวารอยละ 50 ภายใน 10 ปขางหนา

279 318 264 259 255 268 259 239 229

1,056 1,003 1,031 1,104 1,058

981 920

828 793

0

200

400

600

800

1000

1200

2559 2560 2561 2562 2563 2564 2565 2566 2567

ขาราชการ

ลกจางประจ า

แผนยทธศาสตรการพฒนาบคลากรกรมชลประทาน พ.ศ. 2560 - 2564 หนา 27

3.3.2 ขอมลทเกยวของกบงบประมำณกำรพฒนำบคลำกร

1) งบประมาณในการพฒนาบคลากรตองบบคลากร ดงแสดงตามตารางท 7 ดงน

ตารางท 7 งบประมาณในการพฒนาบคลากรตองบบคลากร

ปงบประมำณ งบบคลำกร (บำท) งบพฒนำบคลำกร (บำท) รอยละของงบพฒนำ

บคลำกรตองบบคลำกร 2555 6,438,000,000 12,682,902 0.20% 2556 670,800,000 19,194,809 0.29% 2557 6,832,000,000 19,768,331 0.29% 2558 6,537,000,000 12,924,567 0.20%

2) คาใชจายในการพฒนาบคลากรแบบเปนทางการ ดงแสดงตามภาพท 7 ดงน

ภาพท 7 คาใชจายในการพฒนาบคลากรแบบเปนทางการ

ขอมลคาใชจายในการพฒนาบคลากรแบบเปนทางการของกรมชลประทาน จะพบวา การใช

งบประมาณเพอการพฒนาศกยภาพของบคลากรในแตละปนอยกวารอยละ 0.3 ของงบบคลากรทงหมด รวมทงจากการค านวณคาใชจายตอคน/ชวโมง จะพบวา มคาใชจายในการพฒนาในแตละปไมเกน 125 บาท/คน/ชวโมง

104.52

123.72

110.19

122.72

90

100

110

120

130

2555 2556 2557 2558

คำใชจำยในกำรฝกอบรมตอบคลำกร 1 คนตอชวโมง

แผนยทธศาสตรการพฒนาบคลากรกรมชลประทาน พ.ศ. 2560 - 2564 หนา 28

3.4 ขอมลทเกยวของกบกำรพฒนำบคลำกร

1) จ านวนบคลากรทไดรบการพฒนา (รวมขาราชการ ลกจางประจ า และพนกงานราชการ) ดงแสดงตามภาพท 8 ดงน

ภาพท 8 จ านวนบคลากรทไดรบการพฒนา (รวมขาราชการ ลกจางประจ า และพนกงานราชการ)

2) รอยละของบคลากรทไดรบการพฒนาเปรยบเทยบกบบคลากรทงหมด ดงแสดงตามภาพท 9 ดงน

ภาพท 9 รอยละของบคลากรทไดรบการพฒนาเปรยบเทยบกบบคลากรทงหมด

หวขอ ปงบประมำณ 2555 ปงบประมำณ 2556 ปงบประมำณ 2557 ปงบประมำณ 2558 ขำรำชกำร ลกจำง ขำรำชกำร ลกจำง ขำรำชกำร ลกจำง ขำรำชกำร ลกจำง

จ านวนทไดรบการพฒนา

2,239 34 1,597 576 1,929 288 733 399

จ านวนทงหมด 6,153 18,794 6,127 15,875 6,149 14,776 6,026 12,456 รอยละ 36.389 0.181 26.065 3.628 31.371 1.949 12.164 3.203

ขอมลการรวบรวมผลการพฒนาบคลากร พบวา แตละปงบประมาณมการพฒนาบคลากรแบบเปนทางการ ในรปแบบการฝกอบรม/สมมนา/ประชม เพอเสรมสรางความร ความเขาใจในการปฏบตงานมากกวารอยละ 20 ของบคลากรทงหมด

6,587 7,647 11,323

5,027

0

5000

10000

15000

2555 2556 2557 2558

จ ำนวนบคลำกรทผำนกำรฝกอบรม ในปงบประมำณ พ.ศ. 2555-2559

2,23

9

34

1,59

7

576

1,92

9

288

733

399

6,15

3 18,7

94

6,12

7 15,8

75

6,14

9

14,7

76

6,02

6 12,4

56

02000400060008000

100001200014000160001800020000

ขาราชการ ลกจาง ขาราชการ ลกจาง ขาราชการ ลกจาง ขาราชการ ลกจาง

ปงบประมาณ 2555 ปงบประมาณ 2556 ปงบประมาณ 2557 ปงบประมาณ 2558

จ านวนทงหมด

จ านวนทไดรบการพฒนา

แผนยทธศาสตรการพฒนาบคลากรกรมชลประทาน พ.ศ. 2560 - 2564 หนา 29

3) การพฒนาภาษาองกฤษเพอรองรบผมศกยภาพสงของกรมชลประทานปงบประมาณ พ.ศ. 2558 การพฒนาภาษาองกฤษส าหรบขาราชการเพอรองรบผมศกยภาพสงของกรมชลประทาน

ปงบประมาณ พ.ศ. 2558 ด าเนนการ 3 ขนตอน ไดแก 1) การสรรหา (Sourcing) 2) การจดกลม (Classify) 3) การพฒนา (Develop)

จากขนตอนการการสรรหาและการจดกลม สามารถจ าแนกขาราชการในการพฒนาไดดงน กลมท 1 มผลคะแนนการทดสอบจากสถาบนเทวะวงศวโรปการ หรอ CU-TEP หรอ TOEFL

หรอ IELTS ไมต ากวาทก าหนด กลมท 2 มผลการทดสอบภาษาองกฤษเขารบการทดสอบความรพนฐานภาษาองกฤษ

(Placement test) สงกวา 40 คะแนนมจ านวนทงสน 15 คนพฒนาโดยใชหลกสตรภาษาองกฤษทจดขนโดยสถาบนภาษาภายนอกทมความสะดวกในการปฏบตงานและเปนสถาบนทมงเนนการสอบ TOEFL/IELTS เพอขอรบทนในประเภทตาง ๆ โดยจดเปนการพฒนาโดยการฝกอบรมภายนอกใชงบประมาณทงสน 734 ,650 บาท (เจดแสนสามหมนสพนหกรอยหาสบบาทถวน)

กลมท 3 มผลการทดสอบภาษาองกฤษเขารบการทดสอบความรพนฐานภาษาองกฤษ (Placement test) ต ากวาหรอเทากบ 40 คะแนน มจ านวนทงสน 68 คน พฒนาโดยใชหลกสตรภาษาองกฤษทจดขนโดยสวนพฒนาทรพยากรบคคล ในระดบ Basic English Grammar มงสการพฒนาในหลกสตรตอไปเขารวมการพฒนาจ านวน 40 คน ใชงบประมาณทงสน 502 ,674 บาท (หาแสนสองพนหกรอยเจดสบสบาทถวน)

การศกษาขอมลภาษาองกฤษปงบประมาณ พ.ศ. 2559 ด าเนนการส ารวจจ านวนขาราชการทมคณสมบตเปนผมศกยภาพสงของกรมชลประทานตามคณสมบต ดงน

1) เปนขาราชการด ารงต าแหนงระดบปฏบตการและช านาญการทบรรจไมนอยกวา 1 ป 2) อายไมเกน 45 ป 3) มผลการประเมนการปฏบตราชการในปงบประมาณ พ.ศ. 2558 อยในระดบดมากขนไป

(รอบท 1 เดอนตลาคม 2557 – มนาคม 2558 และ รอบท 2 เดอนเมษายน - กนยายน 2558) โดยผมคณสมบตตามทระบดงกลาว มจ ำนวนท งส น 811 คน และมผใหขอมลจำกกำรส ำรวจจ ำนวน 423 คน ซงมจ านวนผทมผลการทดสอบจากสถาบนตาง ๆ ดงแสดงตามภาพท 10 ดงน

ภาพท 10 จ านวนบคลากรทมผลการทดสอบจากสถาบนตาง ๆ

1

18

4 1 1 1 3

14

3 3

10 7

3 1 05

101520

จ ำนวนบคลำกรทมผลกำรทดสอบจำกสถำบนตำงๆ

แผนยทธศาสตรการพฒนาบคลากรกรมชลประทาน พ.ศ. 2560 - 2564 หนา 30

การพฒนาภาษาองกฤษของกรมชลประทาน จะเหนไดวามการคดเลอกกลมเปาหมายในการพฒนาอยางเปนระบบ เนองจากความคาดหวงของการพฒนาทตองการใหบคลากรสามารถใชทกษะทางภาษา สอสารไดอยางเปนรปธรรม และตอบสนองการขบเคลอนการขยายตวของประชาคมอาเซยน จงมการพฒนาโดยจดล าดบความส าคญ รวมทงมการทดสอบทกษะภาษาทเปนมาตรฐานเพอใชรองรบการพฒนาทเปนสากล 4) การศกษาความพงพอใจการพฒนาบคลากรของกรมชลประทาน

การศกษาความพงพอใจการพฒนาบคลากร เปนการศกษาความร สกและทศนคตทดของบคคลทมตอการพฒนาในรปแบบตาง ๆ โดยใชการประยกตทฤษฎการจงใจของ Herzberg 5 ดาน ไดแก 1) ดานนโยบาย 2) ทศทางการพฒนา 3) การสนบสนนการพฒนาบคลากร 4) ความส าเรจในการท างาน 5) การยอมรบนบถอ และใชการประยกตการสรางความพงพอใจในการใหบรการ John D Millet ผด าเนนการศกษาความพงพอใจของผรบบรการทมตอบรการของผใหบรการทเปนหนวยงานของรฐ โดยเสนอใหพจารณาความพงพอใจ 5 ประการ ไดแก ๑) การใหบรการอยางเสมอภาค ๒) การใหบรการทตรงเวลา ๓) การใหบรการอยางเพยงพอ ๔) การใหบรการอยางตอเนอง ๕) การใหบรการอยางกาวหนา ซงจากการศกษาความพงพอใจการพฒนาบคลากร มผลการศกษาคดเปนรอยละความพงพอใจ ดงแสดงตามภาพท 11 ดงน

ภาพท 11 รอยละความพงพอใจการพฒนาบคลากรของกรมชลประทาน

การศกษาความพงพอใจการพฒนาบคลากรของกรมชลประทาน มการศกษาขอมลเพอใชเปน

ขอมลในการปรบปรงประสทธภาพการใหบรการ และแนวทางการพฒนาบคลากรทสอดคลองกบความตองการของบคลากรอยางแทจรง โดยมการด าเนนการศกษาความพงพอใจในทก ๆ ป ซงผลการศกษา พบวา ความพงพอใจการพฒนาบคลากรแตละปสงกวารอยละ 60 ของความพงพอใจทงหมด

t76.35 65.4

t76.35 72.2

t79.08

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

ป 2554 ป 2555 ป 2556 ป 2557 ป 2558

รอยละความพงพอใจการพฒนาบคลากรของกรมชลประทาน

แผนยทธศาสตรการพฒนาบคลากรกรมชลประทาน พ.ศ. 2560 - 2564 หนา 31

3.5 ขอมลกำรประเมนสถำนภำพดำนกำรบรหำรทรพยำกรบคคลกรมชลประทำน แบบประเมนสถานภาพดานการบรหารทรพยากรบคคลไดใชกรอบระบบ HR Scorecardของ

ส านกงาน ก.พ.ซงประกอบไปดวยขอค าถามจ านวน 45 ขอโดยแบงค าตอบเปน 4 ตวเลอกพรอมทงก าหนด ตวแบบคะแนนในแตละขอค าถามตงแต 0 จนถง 3 คะแนน ซงขอค าถามทงหมดจะแบงออกเปน 5 มต

1) มตดานความสอดคลองเชงยทธศาสตร 2) มตดานประสทธภาพของการบรหารทรพยากรบคคล 3) มตดานประสทธผลของการบรหารทรพยากรบคคล 4) มตดานความพรอมรบผดดานการบรหารทรพยากรบคคล 5) มตดานคณภาพชวตและความสมดลระหวางชวตและการท างาน

หลงจากรวบรวมแบบสอบถามจากกลมเปาหมายทเปนแหลงขอมลจ านวน 71 คน เรยบรอยแลว กรมชลประทานไดท าการประมวลผลคะแนนซงในการประมวลผลไดแบงคะแนนออกเปน 5 ระดบดงน

0-0.6 เทากบ นอยมาก 0.61-1.20 เทากบ นอย 1.21-1.80 เทากบ ปานกลาง 1.81-2.40 เทากบ คอนขางมาก 2.41-3.00 เทากบ มาก

ผลการประมวลสรปอยในตารางสรปผลการประเมนสถานภาพดานการบรหารทรพยากรบคคล กรมชลประทาน ดงแสดงตามภาพท 12 ดงน

ภาพท 12 ตารางสรปผลการประเมนสถานภาพดานการบรหารทรพยากรบคคลกรมชลประทาน

1.49

1.85

1.34

1.48

1.55

0 0.5 1 1.5 2

5. มตดานคณภาพชวตและความสมดลระหวางชวตกบการท างาน

4. มตความพรอมรบผดดานการบรหารทรพยากรบคคล

3. มตดานประสทธผลของการบรหารทรพยากรบคคล

2. มตดานประสทธภาพของการบรหารทรพยากรบคคล

1. มตความสอดคลองเชงยทธศาสตร

ระดบคะแนน

ระดบคะแนน

แผนยทธศาสตรการพฒนาบคลากรกรมชลประทาน พ.ศ. 2560 - 2564 หนา 32

จากตารางสรปผลการประเมนสถานภาพดานการบรหารทรพยากรบคคลกรมชลประทานจะเหนไดวามตดานความสอดคลองเชงยทธศาสตร มตดานประสทธภาพของการบรหารทรพยากรบคคล มต ดานประสทธผลของการบรหารทรพยากรบคคลและมตดานคณภาพชวตและความสมดลระหวางชวตและการท างานมระดบคะแนนปานกลางคอระหวาง 1.21 - 1.80 คะแนนในขณะทมตดานความพรอมรบผดดานการบรหารทรพยากรบคคลมคะแนน 1.85 ซงอยในระดบคอนขางมาก

อยางไรกตามถาท าการพจารณารายขอค าถามจะเหนไดวาขอค าถามในเรองการสรางกลไกในการขบเคลอนใหบคลากรไดมแผนความกาวหนาในอาชพและมการน าแผนไปปฏบตจรง (ขอ 20) การมระบบในการน าแผนพฒนาบคลากรรายบคคลไปปฏบต (ขอ 23) การมระบบในการตรวจสอบประสทธภาพในการบรหารและการปฏบตงานดานทรพยากรบคคล (ขอ 29) ระบบการรกษาบคลากรทจ าเป นตอการบรรลเปาหมาย ภารกจ และยทธศาสตรของสวนราชการ (ขอ 34) และระบบการขบเคลอนใหผบงคบบญชา ทกระดบแสดงบทบาทหนาท ความรบผดชอบในการบรหารทรพยากรบคคลในฐานะผบงคบบญชาใหถกตองครบถวน (ขอ 37) จะมคะแนนอยในระดบนอย (0.61 - 1.20)

จากการวเคราะหขอมลทประมวลผลดงกลาวขางตนสามารถตความไดดงนคอ 1) ระบบงานทางดานการบรหารและการพฒนาทรพยากรบคคลในแตละมตทง 5 มตนาจะ

ไดมการด าเนนการไปแลวระดบหนงแตยงมชองวางทควรจะท าใหระบบดงกลาวมความสมบรณแบบจนไดระดบคะแนนในการประเมนใหอยในระดบมาก (2.41 - 3) ซงระบบดงกลาวไดแกระบบการสรรหาคดเลอก ระบบการบรรจแตงตง ระบบการเลอนขนเลอนต าแหนง ระบบการประเมนผลการปฏบตงาน ระบบการพฒนาบคลากร ระบบเสนทางความกาวหนาในอาชพ ระบบการวางแผนก าลงคน ระบบการวางแผนทดแทนต าแหนงส าคญ ระบบการบรหารคนเกง (Talent Management) เปนตน

2) จดออนของการบรหารและการพฒนาทรพยากรบคคลทเหนไดชดเจนจากขอมลในการประมวลผลไดแกระบบความกาวหนาในอาชพ ระบบแผนพฒนารายบคคล ระบบการตรวจสอบประสทธภาพงานดานทรพยากรบคคล ระบบการรกษาบคลากรทมความส าคญตอการบรรลเปาหมาย พนธกจและยทธศาสตรของกรม การแสดงบทบาทหนาทความรบผดชอบในการบรหารทรพยากรบคคลของผบงคบบญชา

แผนยทธศาสตรการพฒนาบคลากรกรมชลประทาน พ.ศ. 2560 - 2564 หนา 33

3.6 ขอมลจำกกำรสมภำษณผบรหำรระดบสง

คณะท างาน ไดเขาสมภาษณผบรหารระดบสง ซงประกอบดวย อธบด รองอธบด และผทรงคณวฒของกรมชลประทาน เพอสอบถามแนวคด วสยทศน มมมองดานการบรหารทรพยากรบคคลและการพฒนาบคลากรกรมชลประทาน รวมทงแนวทางในการพฒนาทรพยากรบคคล ของกรมชลประทาน ระหวางวนท 28 - 29 มถนายน 2559 ตามก าหนดการ ดงน

ตารางท 8 ก าหนดการสมภาษณผบรหารระดบสง

ล ำดบ ชอ – สกล ต ำแหนง วน เดอน ป ทสมภำษณ

1 นายสเทพ นอยไพโรจน อธบดกรมชลประทาน 29 มถนายน 2559

2. วาท ร.ต.ไพเจน มากสวรรณ รองอธบดฝายบรหาร 29 มถนายน 2559

3 นายสมเกยรต ประจ าวงษ รองอธบดฝายวชาการ 29 มถนายน 2559

4 นายณรงค ลนานนท รองอธบดฝายกอสราง 29 มถนายน 2559

5 นายทองเปลว กองจนทร รองอธบดฝายบ ารงรกษา 28 มถนายน 2559

6 นายสรรชย เกตวรชย ผทรงคณวฒดานวศวกรรมโยธา (ดานวางแผนและโครงการ)

28 มถนายน 2559

7 นายโสภณ ธรรมรกษา ผทรงคณวฒดานวศวกรรมโยธา (ดานควบคมการกอสราง)

28 มถนายน 2559

8 นายสาธต มณผาย

ผทรงคณวฒดานวศวกรรมโยธา (ดานส ารวจและหรอออกแบบ)

28 มถนายน 2559

9 นายสชาต หาญชนะชยกล ทรงคณวฒดานวศวกรรมชลประทาน (ดานบ ารงรกษา)

28 มถนายน 2559

โดยใชขอค าถามในการสมภาษณดงน - ภาระงานทรพยากรบคคลทควรด าเนนการแตยงไมไดมการด าเนนการหรอด าเนนการ

แลวแตยงไมบรรลผลหรอยงไมมประสทธภาพ - ระบบงานทรพยากรบคคลทควรปรบปรงประสทธภาพ - ความตองการหรอความคาดหวงตองานการบรหารทรพยากรบคคล - งานของหนวยงานทรพยากรบคคลทสามารถขบเคลอนความส าเรจของพนธกจหลกหรอ

ยทธศาสตรหลกของกรมชลประทาน

แผนยทธศาสตรการพฒนาบคลากรกรมชลประทาน พ.ศ. 2560 - 2564 หนา 34

ผลสรปจากการสมภาษณ ทเกยวของกบการพฒนาบคคลกรของกรมชลประทาน มดงน 1. งำนทควรด ำเนนกำรแตยงไมไดมกำรด ำเนนกำร หรอด ำเนนกำรแลวแตยงไมบรรลผล

หรอยงไมมประสทธภำพ ดำนกำรจดกำรควำมร ระบบ KM ของกรมท ามาครบถวนสมบรณแลวแตยงมปญหาบางประการ เชน การน า

ความรทอยในระบบมาใชนอย ซงเปนเพราะการเขาสระบบนนยงมความยงยากซบซอนอย รวมทงความเคยชนของบคลากรทชอบใชวธการและความรเดมๆ ทตนเองมอย ปญหาอกประการหนงกคอระบบการ จดท าองคความรทอยในระบบไมวาจะเปนความรประเภท Explicit Knowledge และ Tacit Knowledge กตามยงมนอยมาก โดยสรปกคอดเสมอนวากรมกไดท าระบบ KM ครบถวนตามเงอนไขทถกก าหนดแตในทางปฏบตนนการหยบมาใชประโยชน และการท าใหมความเปนปจจบนยงไม มประสทธผลเทาทควร ควรตองมการด าเนนการอยางตอเนองเพราะโดยหลกการแลวระบบ KM ตองมการด าเนนการอยางตอเนองในลกษณะทตองท าใหทกหนวยงานเกดความรสกวา KM เปนสวนหนงของการปฏบตงานไมไดเปนภารกจทอยนอกเหนองานทรบผดชอบ มฉะนนแลวทกหนวยงานเมอไดปฏบตกจกรรม KM ครบตามทก าหนดกจะหยดนง นอกจากนนควรเอาบคคลภายนอกมาวจารณขอดขอเสย และควรจะมการเปรยบเทยบกบหนวยงานทจะยอมรบวามระบบ KM ทด (Best Practice)

ดำนกำรพฒนำบคลำกร การพฒนาหรอเตรยมการบคลากรเพอขนทดแทนผด ารงต าแหนงทจะเกษยณไปยงไมม

ความชดเจนควรด าเนนการใหมความชดเจน และควรเนนการพฒนาเชงรกตอบสนองความตองการอยางแทจรงโดยตองวเคราะหความสามารถของบคลากร

การฝกอบรมทางดานเทคนคควรเนนขน Advance ซงตองมความสามารถในแหลงเทคโนโลยดงกลาว แหลงทนทตองใชในการพฒนาแตทผานมามกจะเปนการฝกอบรมหรอพฒนาเทคโนโลยในระดบพนฐานตองตดขดปญหาตาง ๆ กลาวคอการแสวงหาแหลงขอมลและทนการศกษาดานเทคโนโลยในขน Advance นนผแสวงหาตองมความรภาษาองกฤษซงบคลากรทงของหนวยงานทรพยากรบคคลและหนวยงานหลกผซงจะเปนผแสวงหายงมทกษะภาษาองกฤษไมเพยงพอ สงทเกดขนจรงกคอการพฒนาและฝกอบรมดานเทคโนโลยมกจะเปนเชงรบโดยจะใชขอมลเทาทแหลงเทคโนโลยสงมาเปนสวนใหญ

บคลากรในสายสงน ายงขาดความรทจ าเปนตอการปฏบตงานในความรบผดชอบ โดยปกตแลวการปฏบตงานในดานนจะตองมความรทงในเชงเทคนคเกยวกบการสงน าและมความรดานชมชนสมพนธเพราะเปนต าแหนงทอยหนาดาน ปจจบนการรบบคลากรเขามาด ารงต าแหนงงานดงกลาวมกจะรบมาจากสถาบนการศกษาทวไปในระดบวชาชพหรอวชาชพชนสงซงเปรยบเทยบกบในอดตบคลากรเหลานกรมเปนผผลตเอง ดงนนจงท าใหบคลากรทรบเขามาใหมเหลานในปจจบนยงขาดองคความรทตรงตอความตองการในการปฏบตงาน ทางกรมจงแกปญหาดวยการจดฝกอบรมผทเขามาใหมโดยใชเวลาประมาณ 5 วนเพอใหสามารถปฏบตงานในต าแหนงงานไดซงไม เพยงพอ นอกจากนนการขาดความรยงมสาเหตมาจากสภาพแวดลอมทางกายภาพมการเปลยนแปลงท าใหจ าเปนตองมองคความรใหมๆ ทสอดรบตอความเปลยนแปลงเหลานนและในบางกรณยงมแขกจากตางประเทศมาดงานซงมความจ าเปนทจะตองใชภาษาองกฤษในการสอสาร บคลากรของสายสงน าจ าเปนทจะตองมความรทางดานภาษาองกฤษเพมเตมในระดบทสามารถสอสารเบองตนได

แผนยทธศาสตรการพฒนาบคลากรกรมชลประทาน พ.ศ. 2560 - 2564 หนา 35

นกบรหารของกรมยงขาดวสยทศนทจะปฏบตงานในบรบทของสภาพแวดลอมมตตางๆ ปจจบนทมการเปลยนแปลง นอกจากนน นกบรหารจ านวนหนงยงขาดทกษะการบรหารบคลากรยงมการใชระบบอปถมภและดวยธรรมชาตของวชาชพจงหลอหลอมใหนกบรหารมลกษณะทมอตตาสง เชนไมเปนผฟงทด

ดำนกำรใหทนกำรศกษำ ระบบการใหทนในการศกษาตอจะตองมการปรบปรงทงระบบเพราะเนองจากเงอนไข

ตางๆ ยงขาดความชดเจน นอกจากนน เงอนไขในการใหทนยงไมตอบสนองความตองการคณสมบตของบคลากรของหนวยงานโดยเฉพาะหนวยงานหลก อยางไรกตาม ถงแมวาจะมทนการศกษาทตรงตอความตองการเชงคณสมบตของบคลากรของหนวยงานแตบคลากรทจะไปสอบแขงขนเพอใหไดทนกยงขาดความสามารถในการสอบแขงขนรวมทงมคณสมบตทไมตรงกบเงอนไขในการรบทกขโดยเฉพาะทส านกงาน กพ. ก าหนด

2. ระบบงำนทควรปรบปรงประสทธภำพ กระบวนการพฒนาบคลากรใหเตบโตตามเสนทางความกาวหนาในอาชพกยงไมเปนไป

ตามก าหนด ซงสงเหลานจ าเปนตองแกไขปรบปรงใหมประสทธภาพ การพฒนาบคลากรในปจจบนหลกสตรยงไมนาสนใจ ควรปรบปรงรปแบบใหนาสนใจ

มากกวาน เชน ออกไปดสถานทจรงหรอฝกในสถานทจรง รวมทงฝกอบรมองคความรจากภายนอกใหมากขน เชน หลกสตรการเปลยนวธการท างาน การซอมเครองระบบโทรมาตร การวเคราะหขอมลและเทคโนโลยใหม ๆ มฉะนนแลวผเขาอบรมทมาเขารบการอบรมจะมความรสกเหมอนถกบงคบใหมา

การก าหนดบคลากรทจะใหไดรบทนการศกษาควรมการวางแผนอยางเปนระบบเพอท าใหเกดประโยชนสงสดแกกรม เชน มการวางแผนในภาพรวมลวงหนาวาใครจะหนวยงานใดควรมการศกษาดานใดในชวงเวลาใดทจะสามารถท าใหกรมไมขาดแคลนบคลากรทมความรดานใดดานหน ง ซงในชวงทผานมาจนถงปจจบนผไดรบทนมกจะอยในกลมทจ ากดหรอบางหนวยงานเทานนท าใหบางหนวยงานขาดแคลนบคลากรทมความรทหนวยงานตองการหรอจ าเปนตองใช สาเหตกคอบคลากรของกรมขาดความรทกษะทางดานภาษาองกฤษจงเขาสอบนอยมากจะเขาสอบเฉพาะผทมความรทกษะภาษาองกฤษเพยงพอทมจ านวนนอย

ควรมการประเมนผลการฝกอบรมใหมประสทธภาพมากกวาน เชน ควรประเมนผลลพธและพฤตกรรมหลงจากผานการฝกอบรมโดยตองวดใหจรงจงอยาวดแตเพยงจ านวนผเขาอบรมวาเขาอบรมครบหรอไม ควรตามไปประเมนวาผเขาอบรมทเขาอบรมแลวมอะไรดขนใหม

งานตาง ๆ ของหนวยงานทรพยากรบคคลมการปฏบตครบทกดานแตอาจจะยงไมสมบรณ กระบวนการท างานในหนวยงานทรพยากรบคคลจะเพมประสทธภาพไดตองท าใหบคลากรของหนวยงานทรพยากรบคคลมความร ความสามารถทแทจรง

3. ควำมตองกำรหรอควำมคำดหวงตองำนทรพยำกรบคคล ดำนกำรพฒนำบคลำกร การจดการดานทรพยากรบคคลตองมงเนนในการท าใหบคลากรของกรมมความร ทกษะ

ในดานภาษาองกฤษเพราะประเทศไทยเขาสการเปนประชาคมเศรษฐกจอาเซยน รวมทงใหมการแลกเปลยนเรยนรระหวางประเทศ นอกจากนนการตดตามพฒนาการทางดานเทคโนโลยทเกยวของตามสอตางๆ จ าเปนตองอาศยความร ทกษะทางดานภาษาองกฤษ

ต าแหนงระดบผอ านวยการส านกซงผด ารงต าแหนงจะเปนผบรหารตอไปในอนาคตยงมวสยทศนไมเพยงพอ ซงจะตองหาทางพฒนาใหมวสยทศนเพยงพอ

แผนยทธศาสตรการพฒนาบคลากรกรมชลประทาน พ.ศ. 2560 - 2564 หนา 36

ปญหาสดสวนระหวางบคลากรผมความรดานเทคนคกบบคลากรทมความรดานสงคมศาสตร กลาวคอโดยปกตแลวความรทจ าเปนส าหรบภารกจหลกของกรมแบงออกเปน 2 ประเภท ไดแก ความรดานเทคนคและความรดานการบรหารจดการน า ในสวนของความรดานบรหารจดการน านนประกอบดวยความรยอย 2 ดาน ไดแก ความรดานการมสวนรวมและดานการบรหารจดการ ความรทง 2 ดานนถอวาอยในมตความรดานสงคมศาสตร ซงบคลากรของกรมมความรดานนนอยเมอเทยบกบความรดานเทคนค ในขณะทการปฏบตภารกจของกรมจะตองประสานหรอมปฏสมพนธกบผมสวนไดสวนเสย เชน ชาวบาน เอนจโอ เปนตน ซงจ าเปนตองใชความรดานสงคมศาสตรมาก ซงการถายทอดความรจากบคลากรทอยมานานกบบคลากรรนใหมใหมความตอเนอง สวนใหญยงใชวธการฝกอบรมในชนเรยนซงไมเพยงพอ ทจรงแลวควรไปปฏบตงานในสนามจรงเพอการเรยนรและเพมประสบการณ ดงนน จงคาดหวงใหหนวยงานดานทรพยากรบคคลแกปญหาน

การพฒนาและฝกอบรมหนวยงานทางดานเทคนคทมกจะเปนหนวยงานหลกของกรมควรใหความส าคญทงเนอหาทางดานเทคนควชาชพและทางดานการบรหารจดการในลกษณะสหวชาหรอกลาวอก นยหนงกคอบรณาการความรดานการจดการกบดานวชาชพเฉพาะ เชน ในกรณของชางเทคนคทตองใชความรไมใชเฉพาะดานเทคนควชาชพเฉพาะของชางเทานนแตยงตองใชความร ทกษะทางดานการสอสารดวย เพราะฉะนนชางชอบสอสารดวยภาษาชางเทานนซงจะท าใหผทไมใชชางไมเขาใจ

ระบบการพฒนาบคลากรควรมการจดท าแผนพฒนาระยะยาวเพอใหเกดความตอเนองและควรส ารวจความจ าเปนในการพฒนาและฝกอบรมทางดานเทคโนโลยทจ าเปนของหนวยงานหลกตาง ๆ ของกรมอยางชดเจน และควรเพมจ านวนเวลาในการแจงขาวการฝกอบรมลวงหนาแกหนวยงานในกรณทจะใหสงบคลากรของหนวยงานเขาฝกอบรมเพอหนวยงานจะไดมการเตรยมตวลวงหนาไดทน

หนวยงานทรพยากรบคคลควรขนทะเบยนผทเขารบการฝกอบรมหรอผทไดรบทนไวอยางเปนระบบเพอทจะท าใหกรมใชประโยชนสงสดจากบคลากรเหลาน กลาวคอสามารถเลอกบคลากรเหลานมาปฏบตภารกจไดเหมาะสมกบความรทกษะทมอย

การพฒนาบคลากรควรน าปจจยดานการยบเลกอตราก าลงมาเปนขอมลในการก าหนดความจ าเปนในการพฒนากลาวคอปจจบนมการยกเลกอตราก าลงในระดบหนงท าใหเกดภาระงานมากกวาจ านวนบคลากร ดงนนจ าเปนตองพฒนาบคลากรทเหลอใหมความร ความสามารถทหลากหลาย (Multi Skills) เพอรองรบงาน ซงกรมยงไมสามารถด าเนนการไดนอกจากนนควรพฒนาบคลากรใหมความรดานการมสวนรวมการตดตามขอมลขาวสาร การสอสาร และการประชาสมพนธใหมากขน

การพฒนาบคลากรควรเนนการพฒนาบคลากรใหมความเปนมออาชพ ทผานมาการพฒนาบคลากรไมคอยตรงตามความตองการของภารกจกรมแตเปนไปตามความตองการของบคคลมากกวา ควรพฒนาดานภาษาองกฤษใหกบบคลากรเพราะเปนสงจ าเปนเพราะตองอานต าราภาษาองกฤษ ตองเขาประชมกบชาวตางชาต และองคการความรวมมอระหวางประเทศ

บคลากรสายงานกอสรางมความรดานการกอสรางในระดบหนงในปจจบนและมแนวโนมลดลงเนองจากปจจบนมการใช Outsource มากท าใหไมตองใชความรดานนมากนก ท าใหการสงสมความเชยวชาญลดนอยลง นอกจากนนบคลากรรนเกาซงเปนผมความร ความเชยวชาญเรมเกษยณอายอยางตอเนองเปนจ านวนมาก ในขณะทบคลากรรนใหมเรมเขามาทดแทนแตขาดการเรยนการสอนงานแตขาดการสอนงานจากบคลากรรนเกาอยางเพยงพอ ดงนน หนวยงานทรพยากรบคคลตองด าเนนการแกไขปญหาเหลาน

แผนยทธศาสตรการพฒนาบคลากรกรมชลประทาน พ.ศ. 2560 - 2564 หนา 37

บคลากรต าแหนงหลกจะเกษยณภายใน 10 ปนบจากนประมาณรอยละ 50 ดงนนตองวางยทธศาสตรในการจดการอยางเปนระบบไมเชนนนจะขาดการถายทอดองคความร ควรท าเปนตวแบบ (Model) ความตองการก าลงคนแตละสายงานใหชดเจน เชน สายงานบ ารงรกษา สายงานกอสราง สายงานสนบสนน เปนตน

คาดหวงใหหนวยงานทรพยากรบคคลมความทนสมย เชน มแผนททนสมยใชยทธศาสตร ในการปฏบตงานและจะตองมการปรบปรงเปลยนแปลงอยางตอเนอง การตงงบประมาณทไปประชมนานาชาตมหลายหนวยงานตางคนตางเสนอควรผานการกลนกรองจากหนวยงานทรพยากรบคคล ควรแสวงหาแหลงเทคโนโลยจากสถาบนการศกษาในระดบกาวหนา (Advance) และด าเนนการปรบคณสมบตคณะกรรมการหลกสตรและควรพจารณาแผนพฒนาบคลากรเพมมากขน

4. งำนของหนวยงำนทรพยำกรบคคลทสำมำรถขบเคลอนควำมส ำเรจของพนธกจหลกหรอยทธศำสตรของกรมชลประทำน

กรมชลประทานมวฒนธรรมขององคกรทชดเจนคอความรสกเปนพนอง อยแบบครอบครวเนองจากแตเดมกรมผลตบคลากรสายหลกเองอยางตอเนอง แตถงแมวาจะอยแบบพนองถามการเลอนต าแหนงบคลากรเหลานกยอมรบคนเกงทไดเลอนต าแหนง ซงวฒนธรรมเหลานสามารถขบเคลอนพนธกจของกรมไดทงน ควรมการปรบปรงวฒนธรรมเรองการมาท างานสายและใชการบอกกลาวแทนลายลกษณอกษร

3.7 สรปกำรทบทวนสถำนภำพดำนกำรพฒนำทรพยำกรบคคล

จากการศกษา ทบทวนขอมลทผานมา รวมกบขอมลทเกยวของกบการด าเนนงานดานการพฒนาทรพยากรบคคล พบวาปญหาดานการพฒนาทรพยากรบคคลของกรมชลประทาน มดงน

1. อตราก าลงของกรมชลประทานทงหมด เปรยบเทยบกบอตราก าลงบคลากรทไดรบการพฒนาแบบเปนทางการทมผลกระทบกบภารกจหลกของกรมชลประทาน พบวาบคลากรทไดรบการพฒนาแบบเปนทางการทมผลกระทบกบภารกจหลกของกรมชลประทาน มเพยงรอยละ 0.46 ของจ านวนขาราชการทงหมดของกรมชลประทาน ซงมความจ าเปนตองด าเนนการแสวงหาแนวทางในการพฒนาบคลากรแบบเปนทางการ เพอพฒนาบคลากรในภาพรวมของกรมชลประทาน ใหมความร ความเขาใจในการปฏบตงานและสามารถขบเคลอนภารกจไดอยางมประสทธภาพอยางทวถงและตอเนอง

2. โครงสรางอายขาราชการ จะพบวา ขาราชการรอยละ 22.54 จะเกษยณอายภายใน 5 ป และรอยละ 39.88 จะเกษยณอายภายใน 10 ป ซงเปนจ านวน 1 ใน 3 ของขาราชการทงหมดของกรม โดยเฉพาะอยางยงการเกษยณอายของผด ารงต าแหนงทส าคญอยในภาวะวกฤต จงมความจ าเปนในการก าหนดกลยทธและแผนปฏบตการเพอรองรบการเปลยนแปลงโครงสรางอายดงกลาวไดอยางมประสทธภาพและเกดความตอเนอง

3. ผลการพฒนาบคลากร พบวา แตละปงบประมาณมการพฒนาบคลากรแบบเปนทางการ ในรปแบบการฝกอบรม/สมมนา/ประชม เพอเสรมสรางความร ความเขาใจในการปฏบตงานมากกวารอยละ 20 ของบคลากรทงหมด ซงเปนผลมาจากการวางแผนการพฒนาบคลากรอยางเปนระบบ และค านงถงการพฒนาอยางตอเนอง แตอยางไรกตามการพฒนาบคลากรยงไมสามารถตอบสนองกบการพฒนาบคลากรในภาพรวมของกรมได

4. การพฒนาภาษาองกฤษของกรมชลประทาน มการคดเลอกกลมเปาหมายในการพฒนาอยางเปนระบบ เนองจากความคาดหวงของการพฒนาทตองการใหบคลากรสามารถใชทกษะทางภาษา สอสารไดอยางเปนรปธรรม และตอบสนองการขบเคลอนการขยายตวของประชาคมอาเซยน จงตองการใหมการ

แผนยทธศาสตรการพฒนาบคลากรกรมชลประทาน พ.ศ. 2560 - 2564 หนา 38

พฒนาโดยจดล าดบความส าคญ รวมทงตองการพฒนาอยางตอเนอง มการใชงบประมาณกบการพฒนาเปนมลคาสง เพอใหบรรลผลการพฒนาทมประสทธภาพ รวมทงยงมการแสวงหาแนวทางในการทดสอบทกษะภาษาทเปนมาตรฐานเพอใชรองรบการพฒนาทเปนสากล จากขอมลจะพบวา การพฒนายงไมสามารถครอบคลมกลมบคลากรในภาพรวมได อกทงการทดสอบทกษะทางภาษายงไมมสถาบนทใชในการทดสอบอยางชดเจน

5. การศกษาความพงพอใจการพฒนาบคลากรของกรมชลประทาน มการศกษาขอมลเพอใชเปนขอมลในการปรบปรงประสทธภาพการใหบรการ และแนวทางการพฒนาบคลากรทสอดคลองกบความตองการของบคลากรอยางแทจรง โดยมการด าเนนการศกษาความพงพอใจในทก ๆ ป ซงผลการศกษา พบวา ความพงพอใจการพฒนาบคลากรแตละปสงกวารอยละ 60 ของความพงพอใจทงหมด แตความพงพอใจไมมแนวโนมไปในทศทางทสงขนทศทางเดยว แสดงวา การพฒนาบคลากรทจะสงผลตอความพงพอใจของบคลากรมปจจยเกอหนนหลายปจจย โดยปจจยหนงทมความสมพนธตามกบความพพอใจ ไดแก ปจจยดานคาใชจายในการพฒนาบคลากรแบบเปนทางการของกรมชลประทาน ทพบวา การใชงบประมาณเพอการพฒนาศกยภาพของบคลากรในแตละปนอยกวารอยละ 0.3 ของงบบคลากรทงหมด รวมทงจากการค านวณคาใชจายตอคน/ชวโมง จะพบวา มคาใชจายในการพฒนาในแตละปไมเกน 125 บาท/คน/ชวโมง ซงจากขอมลจะเหนไดวา ปงบประมาณทมคาใชจายในการพฒนาบคลากรทสง ผลความพงพอใจจะสง แตหากปทมคาใชจายในการพฒนาบคลากรทต า ผลความพงพอใจจะต าลงไป

ทศทำงและแนวโนมในกำรพฒนำทรพยำกรบคคลเพอลดผลกระทบกำรสญเสยบคลำกรทมศกยภำพเนองจำกกำรเกษยณอำยรำชกำรและปญหำกำรขำดชวงอำยของขำรำชกำร

จากขอมลแนวโนมการเปลยนแปลงโครงสรางอายของก าลงคนกรมชลประทานบงชวา กรมชลประทานมขาราชการสงอายมากขน และมแนวโนมการเกษยณอายเพมขนตามไปดวย เขาสสงคมผสงอาย (Aging Society) รวมทงมการขาดชวงอาย ซงมผลตอการถายทอดประสบการณและการเรยนรจากรนสรน และการเตรยมก าลงคนใหมขดความสามารถพรอมทจะรองรบการแตงตงใหด ารงต าแหนงตาง ๆ โดยเฉพาะต าแหนงในสายงานหลกทมความความส าคญ หากไมมการบรหารจดการหรอมมาตรการรองรบอยางเปนระบบอาจสงผลใหกรมชลประทานขาดก าลงคนทมความรความสามารถ และประสบการณทเพยงพอและเหมาะสมตอการขบเคลอนองคกรใหบรรลเปาหมายในอนาคตอนใกลน

เพอเตรยมความพรอมดานการพฒนาทรพยากรบคลากรในอนาคต กรมชลประทานจะตองก าหนดแนวทางการพฒนาทรพยากรบคคลอยางเปนระบบดวยการใชกลยทธ เพอใหองคกรมคนดคนเกง ทมงมนท างานอยางเตมศกยภาพ ในจานวนและสมรรถนะทเหมาะสมกบการปฏบ ตภารกจใหบรรลเปาหมายตามความตองการทสอดคลองกนขององคกรและบคลากร ดวยความสมดลของคณภาพชวตกบการท า งาน โดยจะตองใหความส าคญกบเรอง ดงตอไปน 1. กำรวำงแผนอำชพ (Career Planning) โดยการก าหนดเสนทางความกาวหนาในสายอาชพตาง ๆ ใหชดเจนซงไมใชมแต Career Path ทมงเนนการเตบโตในสายอาชพตามทก าหนดไวในมาตรฐานการก าหนดต าแหนงเทานนแตตองก าหนดความร ทกษะทส าคญ รวมทงกรอบการสงสมประสบการณ หรอการสรางผลงานของต าแหนงตางๆ ทอยในเสนทางความกาวหนาใหชดเจน เพอใชเปนแนวทางในการจดทาแผนพฒนาอาชพ (Career Development) ใหสอดคลองกบเสนทางความกาวหนาในสายอาชพดวย

แผนยทธศาสตรการพฒนาบคลากรกรมชลประทาน พ.ศ. 2560 - 2564 หนา 39

2. กำรบรหำรก ำลงคนคณภำพ (Talent Management) คอการคนหาคนเกงในองคการ การดงและพฒนาศกยภาพคนเกง และการรกษาคนเกงใหอย ในองคการ เชน ระบบ HiPPS นกเรยนทน UIS ของส านกงาน ก.พ. ทกรมน ามาใช 3. กำรจดท ำแผนกำรสบทอดต ำแหนง (Succession Planning) ของก ำลงคน ซงหมายถงแผนเตรยมก าลงคนทมความสามารถโดดเดนเปนทประจกษ ใหมความพรอมสาหรบการด า รงต าแหนง ในระดบสง/ระดบผน าองคกรอยางตอเนอง (Leadership Continuity) ทงนเพอทดแทนในต าแหนงเดมและรองรบต าแหนงทจะตองก าหนดขนใหมเพอใหสอดคลองกบทศทางขององคกรในอนาคต 4. กำรวำงแผนพฒนำทรพยำกรบคคลอยำงเปนระบบและตอเนอง ใหมความร ทกษะ และสมรรถนะทเหมาะสมกบการปฏบตภารกจ ทสอดคลองกบทศทางขององคกร ให เปน Knowledge Worker ใหเกดประโยชนสงสด ทงการฝกอบรมและการพฒนาในรปแบบอนเชน การสบ เปลยนหมนเวยนเปลยนงาน (Rotation) ใหบคลากรมทกษะการท างานทหลากหลาย (Knowledge Worker) ผานการเรยนรจากประสบการณการท างานจรง (On the job training) การสอนงาน (Coaching) การสนบสนนใหเกดการเรยนรดวยตนเอง (Self learning) โดยใหความส าคญกบการพฒนากลมเปาหมายทเปนผทศกยภาพ หรอผสบทอดต าแหนง (Successor) ใหมขดความสามารถพรอมทจะแตงตงใหด ารงต าแหนงทดแทนบคลากรทจะสญเสยไปจากการเกษยณอายราชการฯลฯ 5. กำรสงเสรมและสนบสนนกำรจดกำรควำมร ในองคกำร เพอพฒนาองคการใหเปนองคการแหงการเรยนรมการรวบรวม กลนกรอง และจดเกบ องคความรทส าคญใหเปนระบบ โดยเฉพาะอยางยงองคความรประเภท Tacit Knowledge หรอความรทอยในตวคนทก าลงจะสญเสยไปพรอมกบการเกษยณอายราชการ สงเสรมการถายทอดแลกเปลยนการเรยนร กนใหทวถงทงองคกร เพอใหบคลากรสามารถเขาถงองคความรไดสะดวก รวดเรว และสามารถน าความร ไปใชประโยชนในการปฏบตงานเพอใหเกดตอยอดองคความรตางๆ อนจะสงผลตอประสทธภาพและประสทธผลการปฏบตงาน

6. กำรจดท ำโครงกำรคลงสมอง เพอบรหารก าลงคนผสงอายทยงคงรบราชการอยใหเกดประโยชนสงสดตอราชการ โดยจะมการมอบหมายงานทเหมาะสมกบความรความสามารถของผเปนคลงสมอง เชน มอบหมายใหเขยนต ารา เปนทปรกษา ใหค าแนะน า เปนผสอนงาน เปนตน

ทงน จากการวเคราะหสภาพแวดลอมและทบทวนสถานภาพทเกยวของกบการพฒนาทรพยากรบคคลของกรมชลประทาน ท าใหทราบขอมลเบองตนทจะน าไปวเคราะหสภาพแวดลอม จดแขง จดออน โอกาส และขอจ ากด (SWOT Analysis) เพอก าหนดประเดนยทธศาสตรในการพฒนาบคลากรตอไปในบทท 4

แผนยทธศาสตรการพฒนาบคลากรกรมชลประทาน พ.ศ. 2560 - 2564 หนา 40

บทท 4 กำรวเครำะหสภำพแวดลอมกำรพฒนำบคลำกรเพอก ำหนดประเดนยทธศำสตร

กำรพฒนำบคลำกร 4.1 สรปกำรวเครำะหสภำพแวดลอมองคกร (SWOT Analysis) ดำนกำรพฒนำทรพยำกรบคคล

การวเคราะหสภาพแวดลอมองคกร ไดก าหนดขนจากการสมมนาเชงปฏบตการ จ านวน 2 ครง ไดแก ครงท 1 การทบทวนและประเมนสภาพปจจบนของการบรหารและการพฒนาทรพยากรบคคลของกรมชลประทาน ระหวางวนท 7 - 9 กรกฎาคม 2559 ณ โรงแรมสดา รสอรท อ าเภอเมอง จงหวดนครนายกโดยผเขารวมการสมมนาเปนผอ านวยการส านก/กอง และผทเกยวของ จ านวน 88 คน และ ครงท 2 การจดท าแผนยทธศาสตรการพฒนาบคลากรกรมชลประทาน พ.ศ. 2560 - 2564 และการจดท าแผนปฏบตการประจ าป ระหวางวนท 4 – 6 สงหาคม 2559 ณ โรงแรมเมธาวลย อ าเภอชะอ า จงหวดเพชรบร โดยผเขารวมสมมนาเปนบคลากรของส านกบรหารทรพยากรบคคล จ านวน 41 คน ซงผเขารวมการสมมนาไดท าการวเคราะหปจจยภายในและภายนอกการพฒนาทรพยากรบคคล ในการวเคราะหปจจยดงกลาวผเขารวมท าการวเคราะหไดใชขอมลจากแหลงขอมลตาง ๆ ไดแก ผลสรปการสมภาษณผบรหารระดบสงของกรมชลประทาน สรปผลการวเคราะหประเดนยทธศาสตรของรางแผนยทธศาสตรกรมชลประทาน พ.ศ. 2560 - 2564 ผลการวเคราะหยทธศาสตรการพฒนาระบบการบรหารราชการไทย พ.ศ. 2556 - 2561 (ก.พ.ร.) ทเกยวของกบการพฒนาทรพยากรบคคล ผลการวเคราะหยทธศาสตรการพฒนาทรพยากรบคคลของกระทรวงเกษตรและสหกรณ ผลการวเคราะหมาตรการบรหารและพฒนาก าลงคนภาครฐ 2557 - 2561 (ส านกงาน ก.พ.) และผลการวเคราะหการประเมนสถานภาพดานการบรหารทรพยากรบคคลตามระบบของส านกงาน ก.พ. เพอน ามาสรปเปนจดออน จดแขง โอกาส และอปสรรคสมมตฐานในการวเคราะหขอมลโดยใชกรอบ SWOT Analysisและก าหนดใหขอมลการวเคราะหแผนยทธศาสตรกรมชลประทาน ยทธศาสตรการพฒนาระบบราชการไทย มาตรการบรหารและพฒนาก าลงคนภาครฐ ยทธศาสตรการพฒนาทรพยากรบคคลของกระทรวงเกษตรและสหกรณเปนปจจยภายนอกทถอเปน “โอกาส”(Opportunities) ของการพฒนาทรพยากรบคคล ทงนเนองจากขอมลของปจจยทกลาวมาทงหมดนนใชเปนแนวทางตอการพฒนาทรพยากรบคคลของกรมชลประทาน ทจะท าใหการพฒนาทรพยากรบคคลของกรมชลประทานเพมโอกาสในความส าเรจของภารกจ เนองจากมทศทางในการบรหารและการพฒนาจากปจจยตามทกลาวอยางชดเจน โดยมรายละเอยดการวเคราะหสภาพแวดลอมขององคกร (SWOT Analysis) ในแตละประเดน ดงน

โอกำส (O - Opportunities) O1 การกระจายอ านาจการบรหารทรพยากรบคคลของส านกงาน ก.พ.ใหกรม O2 ความกาวหนาทางเทคโนโลยและตนแบบการบรหารจดการน าทดขนในปจจบนสามารถเรยนร

เพอน ามาใชได O3 มศนยศกษาและการพฒนาอนเนองมาจากพระราชด ารทสามารถพฒนาบคลากรและเปน

ตนแบบในการถายทอดเทคโนโลยแบบบรณาการ O4 เรมมการพฒนางานการมสวนรวมฝงไวในทกสวนงาน O5 การพฒนาบคลากรในเรองเปนผน าการเปลยนแปลงส าหรบบคลากรผมความสามารถสง การ

คดเชงกลยทธการปรบเปลยนกระบวนทศน วฒนธรรม และคานยมโดยยดประชาชนเปนศนยกลาง คณธรรมจรยธรรม การมความรขามสายงาน ความพรอมเขาสประชาชมอาเซยน

แผนยทธศาสตรการพฒนาบคลากรกรมชลประทาน พ.ศ. 2560 - 2564 หนา 41

O6 การพฒนาบคลากรในดานภาษา IT การบรหารการเปลยนแปลง ความเสยง มทกษะ สมรรถนะรองรบภารกจการบรหารกลมคนตามชวงอาย ความเปนมออาชพ

O7 ยทธศาสตรการพฒนาระบบราชการไทย (2556-2561) ของส านกงาน ก.พ.ร. “ใหสวนราชการวางแผนก าลงคนเชงยทธศาสตรใหมความเหมาะสมและไมเปนภาระตองบประมาณของประเทศใหมการวางระบบเตรยมความพรอมเพอทดแทนบคลากรเชน แผนการสบทอดต าแหนง (Succession Plan)

O8 การก าหนดมาตรการบรหารและพฒนาก าลงคนภาครฐ 2557-2561 ของส านกงาน ก.พ. ระบใหสวนราชการ “วางแผนสรางความตอเนองในการด ารงต าแหนงทมความส าคญเชงกลยทธ”

O9 การก าหนดมาตรการบรหารและพฒนาก าลงคนภาครฐ 2557-2561 ของส านกงาน ก.พ. ในกลยทธท 2 ไดมงเนนใหสวนราชการ “วางระบบการจดการความร (KM) ใหพรอมส าหรบการปฏบตงานอยางตอเนองไมขาดชวง” และในกลยทธท 4 ไดมงเนนใหสวนราชการ “ปรบปรงระบบหลกเกณฑและวธการสรรหา พฒนา และจงใจก าลงคนคณภาพภาครฐ” “บรณาการวธการบรหารก าลงคนคณภาพภาครฐ” “พฒนาระบบการเคลอนยายก าลงคนคณภาพภายในภาครฐและระหวางภาครฐกบภาคสวนอน” “สงเสรมการจดท าเสนทางและการวางแผนความกาวหนาใหกบบคลากร”

ภยคกคำม (T-Threats) T1 นโยบายการลดอตราก าลงคนภาครฐ T2 แทรกแซงทางการเมอง T3 คานยมของคนไทยในวยท างานรนใหมมงการเปนนายตวเอง T4 การเขาสประชาคมเศรษฐกจอาเซยนของประเทศไทย T5 การปรบตวของส านกงาน ก.พ. ไมทนตอสถานการณการเปลยนแปลง T6 นโยบายการจางพนกงานราชการทดแทนขาราชการและลกจางประจ าไมเออตอการบรหารงาน

บคคลส าหรบงานตอเนอง

จดแขง (S-Strength) S1 มบคลากรทมความรความเชยวชาญและประสบการณดานการชลประทาน S2 มระบบการบรหารทรพยากรบคคล (HR Practice) คอนขางครบถวน S3 มระบบเทคโนโลยสารสนเทศในการบรหารทรพยากรบคคลทด S4 สถานภาพหนวยงานทรพยากรบคคลของกรมคอนขางสงเมอเทยบกบสวนราชการอนๆ S5 มเครอขายความรวมมอกบตางประเทศเกยวกบการพฒนาระบบชลประทานและการพฒนา

บคลากร S6 มแหลงองคความรทจ าเปนของสายงานหลกหลายแหลง เชนบคลากรผเชยวชาญของกรมและ

องคกรภาคเครอขาย เปนตนซงสามารถน ามาใชในการพฒนาหลกสตรใหตรงตอความตองการได

แผนยทธศาสตรการพฒนาบคลากรกรมชลประทาน พ.ศ. 2560 - 2564 หนา 42

จดออน (W) W1 ระบบการวางแผนทดแทนต าแหนงส าคญ (Succession Plan) ยงอยในขนเรมตน W2 การปรบปรงโครงสรางองคกรใหสอดคลองกบยทธศาสตรมความลาชา W3 โครงสรางกรอบอตราก าลงยงไมสามารถรองรบตอการเปนกลไกในการขบเคลอน (Key

Driver) การน าแผนยทธศาสตรกรมไปปฏบตอยางแทจรง W4 การวเคราะหหาความจ าเปนในการพฒนาบคลากรและการวางแผนพฒนาบคลากรยงไมเปน

ระบบทมประสทธภาพ - การฝกอบรมทางดานเทคนคยงไปไมถงระดบ Advance - ระดบความร / ทกษะ ภาษาองกฤษของบคลากรโดยเฉลยยงนอย - กระบวนการจดท าแผนพฒนาบคลากรและการน าแผนไปปฏบตยงไมมประสทธภาพและ

ประสทธผลเทาทควร - ศกยภาพบคลากรสายงานหลกลดลงจากงานท Outsource ไดท าใหไมใสใจเรยนรซง

สงผลตอการลดลงของคณภาพงาน - บคลากรในต าแหนงส าคญและบคลากรทมองคความรส าคญเกษยณอยางตอเนอง - สดสวนของบคลากรในสายงานหลกทมความร / ทกษะภาษาองกฤษมจ านวนนอย - บคลากรสายงานเทคนคซงเปนหนวยงานหลกยงขาดความร ทกษะ ดานสงคมศาสตร

ตางๆ ทเกยวของรวมทงดานบรหารจดการ - วธการและเทคนคในการพฒนายงไมหลากหลาย - ระบบทนการศกษายงไมสงผลประโยชนสงสดตอกรม - ระบบการประเมนและตดตามผลการพฒนาและฝกอบรมยงไมสมบรณ - บคลากรในงานหลกไดแกสายงานสงน ายงขาดความรทจ าเปนตอการปฏบตงานในยค

ปจจบนเชน เทคนคเกยวกบการสงน า ชมชนสมพนธ ภาษาองกฤษ W5 การใชระบบการจดการความร (KM) ยงไมสมบรณ (ความคดเหนผบรหาร) W6 ระบบเสนทางความกาวหนาในอาชพยงไมครบทกสายงาน(ความคดเหนผบรหาร) W7 การน าระบบการบรหารผลการปฏบตราชการ (PM) มาด าเนนการยงไมสามารถบรรล

วตถประสงคของระบบไดอยางชดเจน (ความคดเหนผบรหาร) W8 กระบวนการแตงตงบคลากรทดแทนผทเกษยณหรอโยกยายคอนขางลาชาและยงไมมการ

ด าเนนการใหมความชดเจน(ความคดเหนผบรหาร) W9 การด าเนนการทางวนยยงมความลาชา W10 ยงไมมสงอ านวยความสะดวกทเพยงพอทเกยวของกบการฝกอบรม W11 นกบรหารยงขาดวสยทศนทจะปฏบตงานในบรบทสงคมปจจบนและทกษะการบรหาร

บคลากร (ความคดเหนของผบรหาร)

แผนยทธศาสตรการพฒนาบคลากรกรมชลประทาน พ.ศ. 2560 - 2564 หนา 43

จำก SWOT ขำงตนไดด ำเนนกำรจดล ำดบควำมส ำคญ 5 ล ำดบ ในแตละดำน ดงน โอกำส (O)

1. O1 การกระจายอ านาจการบรหารทรพยากรบคคลของส านกงาน ก.พ.ใหกรม 2. O2 ความกาวหนาทางเทคโนโลยและตนแบบการบรหารจดการน าทดขนในปจจบนสามารถเรยนร

เพอน ามาใชได 3. O3 มศนยศกษาและการพฒนาอนเนองมาจากพระราชด ารทสามารถพฒนาบคลากรและเปน

ตนแบบในการถายทอดเทคโนโลยแบบบรณาการ 4. O4 เรมมการพฒนางานการมสวนรวมฝงไวในทกสวนงาน 5. O5 การพฒนาบคลากรในเรองเปนผน าการเปลยนแปลงส าหรบบคลากรผมความสามารถสง การ

คดเชงกลยทธการปรบเปลยนกระบวนทศน วฒนธรรม และคานยมโดยยดประชาชนเปนศนยกลาง คณธรรมจรยธรรม การมความรขามสายงาน ความพรอมเขาสประชาชมอาเซยน

ภยคกคำม (T) 1. T1 นโยบายการลดอตราก าลงคนภาครฐ 2. T2 แทรกแซงทางการเมอง 3. T3 คานยมของคนไทยในวยท างานรนใหมมงการเปนนายตวเอง 4. T4 การเขาสประชาคมเศรษฐกจอาเซยนของประเทศไทย 5. T5 การปรบตวของส านกงาน ก.พ. ไมทนตอสถานการณการเปลยนแปลง

จดแขง (S) 1. S1 มบคลากรทมความรความเชยวชาญและประสบการณดานการชลประทาน 2. S2 มระบบการบรหารทรพยากรบคคล (HR Practice) คอนขางครบถวน 3. S3 มระบบเทคโนโลยสารสนเทศในการบรหารทรพยากรบคคลทด 4. S4 สถานภาพหนวยงานทรพยากรบคคลของกรมคอนขางสงเมอเทยบกบสวนราชการอนๆ 5. S5 มเครอขายความรวมมอกบตางประเทศเกยวกบการพฒนาระบบชลประทานและการพฒนา

บคลากร จดออน (W)

1. W1 ระบบการวางแผนทดแทนต าแหนงส าคญ (Succession Plan) ยงอยในขนเรมตน 2.

W2 การปรบปรงโครงสรางองคกรใหสอดคลองกบยทธศาสตรมความลาชา

3. W3 โครงสรางกรอบอตราก าลงยงไมสามารถรองรบตอการเปนกลไกในการขบเคลอน (Key Driver) การน าแผนยทธศาสตรกรมไปปฏบตอยางแทจรง

4. W4 การวเคราะหหาความจ าเปนในการพฒนาบคลากรและการวางแผนพฒนาบคลากรยงไมเปนระบบทมประสทธภาพ - การฝกอบรมทางดานเทคนคยงไปไมถงระดบ Advance - ระดบความร / ทกษะ ภาษาองกฤษของบคลากรโดยเฉลยยงนอย - กระบวนการจดท าแผนพฒนาบคลากรและการน าแผนไปปฏบตยงไมมประสทธภาพ

และประสทธผลเทาทควร - ศกยภาพบคลากรสายงานหลกลดลงจากงานท Outsource ไดท าใหไมใสใจเรยนรซง

สงผลตอการลดลงของคณภาพงาน

แผนยทธศาสตรการพฒนาบคลากรกรมชลประทาน พ.ศ. 2560 - 2564 หนา 44

- บคลากรในต าแหนงส าคญและบคลากรทมองคความรส าคญเกษยณอยางตอเนอง - สดสวนของบคลากรในสายงานหลกทมความร / ทกษะภาษาองกฤษมจ านวนนอย - บคลากรสายงานเทคนคซงเปนหนวยงานหลกยงขาดความร ทกษะ ดานสงคมศาสตร

ตาง ๆ ทเกยวของรวมทงดานบรหารจดการ - วธการและเทคนคในการพฒนายงไมหลากหลาย - ระบบทนการศกษายงไมสงผลประโยชนสงสดตอกรม - ระบบการประเมนและตดตามผลการพฒนาและฝกอบรมยงไมสมบรณ - บคลากรในงานหลกไดแกสายงานสงน ายงขาดความรทจ าเปนตอการปฏบตงานในยค

ปจจบนเชน เทคนคเกยวกบการสงน า ชมชนสมพนธ ภาษาองกฤษ 5. W5 การใชระบบการจดการความร (KM) ยงไมสมบรณ (ความคดเหนผบรหาร)

4.2 สรปผล TOWS MATRIX

หลงจากทมการประเมนสภาพแวดลอมโดยการวเคราะหใหเหนถงจดแขง จดออน โอกาส และอปสรรคแลว กรมชลประทานไดคดเลอกขอมลทเกยวของกบการพฒนาบคลากรมาวเคราะหเพอก าหนดประเดนยทธศาสตรดานการพฒนาบคลากรโดยใชตาราง TOWS MATRIX เพอก าหนดประเดนยทธศาสตร

ในการน าเทคนค TOWS MATRIX มาใชในการวเคราะหท าใหไดผลการวเคราะหความสมพนธของขอมลเปนค ไดแก โอกาสกบจดแขง โอกาสกบจดออน อปสรรคกบจดแขง อปสรรคกบจดออน จากความสมพนธของขอมลแตละคตามทกลาว สามารถน ามาก าหนดประเดนยทธศาสตรได 4 ประเภทคอ

1) ประเดนยทธศาสตรเชงรก (SO) เกดจากการน าขอมลการประเมนจดแขงและโอกาสมาพจารณารวมกน

2) ประเดนยทธศาสตรเชงปองกน (ST) เกดจากการน าขอมลการประเมนจดแขงและอปสรรคมาพจารณารวมกน

3) ประเดนยทธศาสตรเชงแกไข (WO) เกดจากการน าขอมลการประเมนสภาพแวดลอมทเปนจดออนและโอกาสมาพจารณารวมกน

4) ประเดนยทธศาสตรเชงรบ (WT) เกดจากการน าขอมลการประเมนสภาพแวดลอมทเปนจดออนและอปสรรคมาพจารณารวมกน

ซงสามารถก าหนดประเดนยทธศาสตรดานการพฒนาบคลากรตามตารางการวเคราะหประเดนยทธศาสตรดานการพฒนาบคลากร ดงแสดงตามภาพท 13 ดงน

แผนยทธศาสตรการพฒนาบคลากรกรมชลประทาน พ.ศ. 2560 - 2564 หนา 45

ภาพท 13 ตารางการวเคราะหประเดนยทธศาสตรดานการพฒนาบคลากร

ประเดนยทธศาสตรดาน HRD

Strengths Weaknesses

Oppo

rtuni

ties

ประเดนยทธศำสตรเชงรก (SO)

S1,S2,S6,+O2,O6

“การพฒนาบคลากรใหมความร ทกษะ กรอบแนวคดและความสามารถ (knowledge worker)”

S5,S6,+O5,O9

“การสรางและพฒนาผน าการเปลยนแปลงทกระดบ”

ประเดนยทธศำสตรเชงแกไข (WO)

W5+O9

“การเพมประสทธภาพระบบการจดการความร (KM.)”

W4+O9

“การพฒนาประสทธภาพระบบและกระบวนการพฒนาทรพยากรบคคล”

Thre

ats

ประเดนยทธศำสตรเชงปองกน (ST)

S5,S6+T4

“การพฒนาทกษะความเปนสากลใหกบบคลากร”

ประเดนยทธศำสตรเชงรบ (WT)

W9+T1 -T6

“การเสรมสรางคณธรรม จรยธรรม คานยมและวฒนธรรมองคกร และมคณภาพชวตทด”

จากตารางการวเคราะหประเดนยทธศาสตรดานการพฒนาทรพยากรบคคล สามารถสรปประเดนยทธศาสตรการพฒนาบคลากรของกรมชลประทาน ดงน

ประเดนยทธศำสตรเชงรก (SO)

1. ยทธศาสตร “การพฒนาบคลากรใหมความร ทกษะ กรอบแนวคดและความสามารถ (knowledge worker)”

(S1,S2,S6,+O2,O6)

คอการพฒนาบคลากรในทกสายงานใหมความรและทกษะทหลากหลายเพอทจะสามารถปฏบตงานไดหลากหลายหรอขามสายงานภายใตขอจ ากดหรอศกยภาพของบคลากรแตละคนโดยมการวางแผนก าหนดเปาหมายในการด าเนนการอยางเปนระบบ เพอรองรบตอภาวะกรอบอตราก าลงของกรมชลประทาน มแนวโนมลดลงอยางตอเนอง ดวยวธการตาง ๆ ไมวาจะเปนการฝกอบรม การโยกยายงาน (Job Rotation) การดงาน ใหบคลากรมความร ความสามารถตรงตอความตองการของประเดนยทธศาสตรกรมชลประทาน

แผนยทธศาสตรการพฒนาบคลากรกรมชลประทาน พ.ศ. 2560 - 2564 หนา 46

และยทธศาสตรการพฒนาระบบราชการไทยของ กพร. มาตรการบรหารและพฒนาก าลงคนภาครฐของส านกงาน ก.พ. และยทธศาสตรการพฒนาบคลากรของกระทรวงเกษตรและสหกรณ

แนวทางการพฒนาบคลากรของกรมชลประทานทส าคญคอการพฒนาบคลากรใหมความร ความสามารถในทศทางทสอดคลองกบยทธศาสตรการพฒนาระบบราชการไทย พ.ศ. 2556 - 2561 ไดแกการพฒนาบคลากรใหมความคดเชงยทธศาสตร มกระบวนทศน วฒนธรรม และคานยมทยดประชาชนเปนศนยกลาง มคณธรรม จรยธรรม มความร ความเขาใจงานของสายงานอน มรปแบบการเรยนรทสามารถเรยนรไดทกททกเวลาตามบรบทสภาพแวดลอมและมวธการเรยนทหลากหลายใหมความพรอมเขาสประชาคมอาเซยน นอกจากนนตองพฒนาบคลากรของกรมใหสอดคลองกบมาตรการบรหารและพฒนาก าลงคนภาครฐ พ.ศ. 2556 - 2561 ทไดเนนการเตรยมก าลงคนใหรองรบการสญเสยจากการเปลยนแปลงโครงสร างอาย ยทธศาสตรการพฒนาทรพยากรบคคลของกระทรวงเกษตรและสหกรณ ทไดเนนใหมการพฒนาบคลากรใหเปนมออาชพโดยใช 2 แนวทางไดแกพฒนาความรทกษะและสมรรถนะทวไปตามภารกจและความร ทกษะ สมรรถนะเฉพาะทาง พฒนาใหเปนผน าการเปลยนแปลงทงในระดบกลมผบรหาร กลมบคลากรผมศกยภาพ พฒนาบคลากรใหมคณธรรม จรยธรรม

ประเดนยทธศาสตรกรมชลประทาน 2560 - 2564 การเสรมอ านาจประชาชนในพนท Empowering การสรางเครอขาย การมสวนรวมของทกภาคสวนในงานบรหารและจดการน ากรมชลประทาน (Networking Collaboration Participation) และ การปรบเปลยนสองคกรอจฉรยะ ไดมงเนนพฒนาบคลากร ใหมลกษณะเปน Knowledge Worker และใหมความร ความสามารถในการบรหารการมสวนรวมและประชาสมพนธ

ปจจยทกลาวทงหมดขางตนถอเปนโอกาสเพราะปจจยเหลานจะเปนตวก าหนดแนวทาง ในการพฒนาซงจะท าใหการพฒนาบคลากรไมหลงทาง และมทศทางทใชยดถอและกลาวอางไดอยางมเหตมผล นอกจากนนปจจยดงกลาวยงใชเปนเหตผลในการจดท าค าของบประมาณในการพฒนาไดอยางมน าหนก ในการทกรมชลประทานจะหยบฉวยโอกาสตามทกลาวขางตนนน กรมชลประทานมจดแขงทสามารถใชเปนเครองมอในการหยบฉวยโอกาสในเชงรกกลาวคอกรมชลประทาน มบคลากรทมความรความเชยวชาญดานชลประทาน มเครอขายการรวมมอจากตางประเทศเกยวกบการพฒนาบคลากรดานชลประทาน มแหลงองคความรทจ าเปนของสายงานหลกหลายแหลง เชน บคลากรผเชยวชาญของกรมและองคกรภาคเครอขายเปนตน ซงจดแขงเหลาน กรมชลประทานสามารถน ามาชวยในการพฒนาหลกสตรใหสอดคลองกบความตองการของปจจย ดานโอกาสทกลาวมาขางตนรวมทงสามารถใชบคลากรและเทคโนโลยตางๆ จากจดแขงเหลานมาเปนเครองมอในการพฒนาการเรยนการสอน และทายทสดกรมชลประทานมสงอ านวยความสะดวกในการฝกอบรมทด (Training Facilities) ซงเปรยบเสมอนปจจยขบเคลอนใหกรมหยบฉวยโอกาสขางตนไดอยางมประสทธภาพ ประสทธผล

2. ยทธศาสตร “การสรางและพฒนาผน าการเปลยนแปลงทกระดบ”

(S5,S6,+O5,O9)

คอมงเนนการสรางและพฒนาบคลากรเพอรองรบการเปลยนแปลง ในทกะดบ ไดแก ผบรหาร ทเปนผน าการเปลยนแปลง เพอสรางใหเปนผน าองคกรและผน าการเปลยนแปลงทด บคลากรทกกลมทมศกยภาพในการเปนผน าขององคกร เพอเสรมสรางแนวคดและทกษะดาน ภาวะผน า ใหเกดขนในองคกร และบคลากรกลมผมศกยภาพ จะเนนในเรองของการเตรยมพรอมขนสการเปนผน า

แผนยทธศาสตรการพฒนาบคลากรกรมชลประทาน พ.ศ. 2560 - 2564 หนา 47

กรมชลประทานมจดแขงในเรองการมเครอขายความรวมมอกบตางประเทศเกยวกบการพฒนาระบบชลประทานและการพฒนาบคลากร และมแหลงองคความรทจ าเปนของสายงานหลกหลายแหลง เชนบคลากรผเชยวชาญของกรมและองคกรภาคเครอขาย เปนตน ซงสามารถน ามาใชในการพฒนาหลกสตรใหตรงตอความตองการได ประกอบกบมโอกาสในการพฒนาบคลากรในเรองเปนผน าการเปลยนแปลงส าหรบบคลากรผมความสามารถสง การคดเชงกลยทธ การปรบเปลยนกระบวนทศน วฒนธรรม และคานยมโดยยดประชาชนเปนศนยกลาง คณธรรมจรยธรรม การมความรขามสายงาน ความพรอมเขาสประชาชมอาเซยน ในทศทางทสอดคลองกบยทธศาสตรการพฒนาระบบราชการไทย พ.ศ. 2556 - 2561 และเพอใหสอดคลองกบมาตรการบรหารและพฒนาก าลงคนภาครฐ พ.ศ. 2556 – 2561 ทเนนการเตรยมก าลงคนใหรองรบการสญเสยจากการเปลยนแปลงโครงสรางอาย ยทธศาสตรการพฒนาทรพยากรบคคลของกระทรวงเกษตรและสหกรณ ทไดเนนใหมการพฒนาบคลากรใหเปนมออาชพโดยใช 2 แนวทางไดแกพฒนาความรทกษะและสมรรถนะทวไปตามภารกจและความร ทกษะ สมรรถนะเฉพาะทาง พฒนาใหเปนผน าการเปลยนแปลงทงในระดบกลมผบรหาร กลมบคลากรผมศกยภาพ พฒนาบคลากรใหมคณธรรม จรยธรรม

ประเดนยทธศำสตรเชงแกไข (WO)

3. ยทธศาสตร “การพฒนาประสทธภาพระบบและกระบวนการพฒนาทรพยากรบคคล” (W4+O9)

คอการปรบปรงหรอเพมเตมระบบตาง ๆ ทเกยวของกบการพฒนาทรพยากรบคคลตงแตตนทางจนถงปลายทางใหมประสทธภาพเพยงพอตอการพฒนาบคลากรใหมความรความสามารถรองรบตอยทธศาสตรของกรมชลประทานและยทธศาสตรของการพฒนาทรพยากรบคคลขององคกรก ากบดแล

ระบบและกระบวนการพฒนาทรพยากรบคคลของกรมชลประทานยงมชองวางทจะตองท าการปรบปรงไดแก กระบวนการและระบบในการวเคราะหความจ าเปนในการพฒนาและฝกอบรมยงไมสามารถน าไปสการไดขอมลในการพฒนาและฝกอบรมอยางเปนระบบ ถกตอง ครบถวน กลาวคอในการก าหนดปจจยน าเขาส าหรบใชในการวเคราะหและก าหนดความจ าเปนในการพฒนายงไมมการก าหนดใหเปนมาตรฐานอยางเปนระบบ เชน ปจจยน าเขาดานความตองการของแผนยทธศาสตร นโยบายของผบรหาร ความตองการและความคดเหนของผบงคบบญชา ภารกจงานของต าแหนงงานในแตละระดบต าแหนงและแตละสายงาน ผลลพธจากการประเมนผลการปฏบตงาน ปญหาในการปฏบตงาน ระดบความร ความสามารถ ทกษะ และสมรรถนะของผปฏบตงาน แผนทในการพฒนาบคลากร (Training Road Map) ตลอดจนสภาพแวดลอมในการปฏบตงานซงปจจยน าเขาเหลานโดยทวไปแลวจะเปนปจจยทใชน ามาวเคราะหความจ าเปนในการพฒนาและฝกอบรมบคลากร ทตองท าการคดเลอกจดระบบและสรางเปนตวแบบการวเคราะหความจ าเปนในการพฒนาและฝกอบรม (Training Needs Model) กลาวโดยสรปคอจะเลอกใชปจจยใดบาง ใชอยางไร ใชเมอใด บรณาการกนอยางไร ตองมความชดเจนซงกรมชลประทานยงไมไดท าใหมความชดเจน

กระบวนการจดท าแผนพฒนาบคลากรและการน าแผนไปปฏบตยงไมมประสทธภาพและประสทธผลเทาทควร กลาวคอ โดยสวนใหญแลวจะเปนการจดท าแผนพฒนาและฝกอบรมบคลากรเปนรายโครงการซงมประเดนทควรปรบปรงไดแก วตถประสงคในหลกสตรของแผนยงไมมลกษณะเปนวตถประสงคเชงพฤตกรรมทจะน าไปสการวดผลในระดบสงไดทง ระดบการเรยนร (Learning) ระดบการเปลยนแปลงพฤตกรรม (Behavior) และระดบผลลพธทได (Result) อยางชดเจน โดยจะมการประเมนผลในระดบปฏกรยา

แผนยทธศาสตรการพฒนาบคลากรกรมชลประทาน พ.ศ. 2560 - 2564 หนา 48

(Reaction) คอการแจกแบบประเมนผลความรสกของผเขารบการอบรมเมอสนสดการอบรมเปนสวนใหญ การก าหนดจ านวนและเวลาในการจดฝกอบรมสวนใหญยงเปนแบบ Mass Training กลาวคอในหนงชนเรยนจะมผเรยนเปนจ านวนมากซงท าใหไมสอดคลองกบวตถประสงคในการฝกอบรมรวมทงท าใหการเรยนการสอนไมมประสทธผลเทาทควร การคดเลอกผเขารบการอบรมในแตละโครงการไมไดวางพนฐานอยบนการใชเกณฑแผนพฒนาบคลากรทเฉพาะเจาะจงของผเขารบการฝกอบรมซงท าใหการพฒนาและฝกอบรมไมมความตอเนอง ซงจากการสมภาษณผบรหารมความเหนวา แนวทางและวธการฝกอบรมในแผนการพฒนาและฝกอบรมยงไมมความหลากหลายเพยงพอซงจะท าใหผเขาเรยนเกดความเบอหนาย นอกจากนนในกระบวนการจดท าหลกสตรในการพฒนาและฝกอบรมทางดานเทคนคสวนใหญเปนระดบพนฐานยงขาดระดบ Advance ทจะชวยท าใหบคลากรของกรมสามารถน ามาใชในการบรหารจดการน าททนสมยได

การจดท าแผนทในการพฒนาบคลากร (Training Road Map) ถงแมวากรมชลประทานจะไดมการจดท าแผนทในการพฒนาบคลากรไปบางแลวในรปแบบของ Standard Training Program ในสายวชาชพเฉพาะแตยงไมครอบคลมทกสายวชาชพ รวมทงยงไมไดมการจดท าแผนทในการพฒนาทางดานบรหารจดการทวไป (Inter Personal Skills and general Management) ทจะใชกบทกสายวชาชพ อยางไรกตามประเดนทจะตองท าการปรบปรงแกไขทส าคญไดแก ท าใหครบทกสายวชาชพ ท าแผนทการพฒนาในเรองการบรหารจดการทวไปทใชส าหรบทกสายวชาชพ ตองมระบบในการก าหนดหวขอการพฒนาทสามารถอธบายไดอยางชดเจนวาสอดคลองกบความตองการในการพฒนาบคลากรเพอสนบสนนแผนยทธศาสตรของกรมฉบบลาสด ระบรายละเอยดในแผนทการพฒนาใหครบถวน เชน จ านวนเวลาทตองใชในการพฒนาแตละหวขอ วตถประสงคเชงพฤตกรรมในการพฒนา วธในการประเมนสมฤทธผล เปนตน

ระบบการบรหารจดการพฒนาและฝกอบรมยงเปนระบบรวมศนย (Centralization) กลาวคอบทบาทในการบรหารจดการการพฒนาและฝกอบรมสวนใหญยงอยทบคลากรของหนวยงานพฒนาและฝกอบรมเมอเทยบกบผบงคบบญชาในสายงาน (Head of Line Function) ในขณะทจ านวนบคลากรของหนวยงานฝกอบรมมนอยเมอเทยบกบบคลากรของกรม ดงนนกรมชลประทานตองปรบระบบการบรหารจดการการพฒนาและฝกอบรมเปนระบบกระจายอ านาจ (Decentralization) โดยรกษาขอบเขตการปฏบตงานตามหลกการของหนวยงานทรพยากรบคคลทจะท าหนาทเปนผชวยเหลอ (Assistance) และผแนะน า (Advisor) มากกวาทจะเปนผเลน (Player) ซงสงทท าไดคอหนวยงานพฒนาและฝกอบรมจดท าแผนทการพฒนาและฝกอบรมใหครบทกสายงานและทกดานทเชอมโยงกบยทธศาสตรของกรมและองคกรตางๆ ทกรมชลประทานตองปฏบตตาม พรอมทงสรางความร ความเขาใจแกหวหนาสายงานหลกถงบทบาทหนาท ทจะตองท า เชน หนาทวางแผนพฒนาผใตบงคบบญชาตามแผนทการพฒนา (Training Road map) ทหนวยงานพฒนาบคลากรไดจดท าขน และใหเปนไปตามกรอบเวลาและเงอนไขทก าหนด

ระบบการประเมนและตดตามผลการฝกอบรมยงไมสมบรณแบบ ทงนเนองจากในการเขยนหลกสตรการพฒนาและฝกอบรมยงมการก าหนดวตถประสงคเชงพฤตกรรมไมชดเจนและมการก าหนดการประเมนและตดตามผลทชดเจน ท าใหไมมความตอเนอง กลาวคอไมมการน าระบบการประเมนผลการพฒนาและฝกอบรมบคลากรแตละคนไปใชในการเปนปจจยน าเขาส าหรบการก าหนดความจ าเปนในการพฒนาและฝกอบรม การประเมนสวนใหญเปนการประเมนในระดบปฏกรยา (Reaction) ถงแมจะเปนการประเมนระดบเรยนรบาง แตทตองมการปรบปรงอยางมากคอการประเมนพฤตกรรม (Behavior) ทเปลยนแปลงและการประเมนในระดบผลลพธ (Result)

แผนยทธศาสตรการพฒนาบคลากรกรมชลประทาน พ.ศ. 2560 - 2564 หนา 49

กรมชลประทานตองท าการพฒนาประสทธภาพของระบบและกระบวนการพฒนาตามทกลาวมาขางตนใหมประสทธภาพเพยงพอตอการพฒนาบคลากรใหมความร ความสามารถทจะขบเคลอนยทธศาสตรของกรมใหประสบความส าเรจและสอดคลองกบนโยบายขององคกรใหก ากบดแล

4. ยทธศาสตร “การเพมประสทธภาพระบบการจดการความร (KM)”

(W5+O9)

คอการพฒนาระบบการจดการความร (Knowledge Management) บนฐานดจตอลใหรองรบตอการเปลยนแปลงสองคกรอจฉรยะของกรมชลประทาน

ในปจจบนระบบการจดการความรของกรมชลประทานไดมการด าเนนการมาบางแลวในชวงเวลาหนงแตยงขาดความสมบรณกลาวคอไดมการน าองคความรทง Explicit Knowledge และ Tacit Knowledge เขาสระบบในระดบหนงรวมทงไดมการแลกเปลยนเรยนรในระดบหนงเชนกน แตเมอเทยบกบวตถประสงคของระบบแลวถอวายงนอยเกนไป ซงหลกการของระบบนนถอวายงอยในขนเรมตน ตองมการพฒนาในขนตอไปสระดบอจฉรยะ ( Intelligent System) และเปาหมายสงสดคอระดบปญญาประดษฐ (Expert System หรอ Artificial Intelligent)ซงหมายถงความฉลาดเทยมทสรางขนในระบบการจดการความรซงถอเปนองคประกอบส าคญของระบบการจดการความรทมประสทธผล

ในขณะเดยวกนประเดนยทธศาสตรของกรม “การปรบเปลยนสองคกรอจฉรยะ” แสดงนยยะถงการสนธพลงขององคกร คน องคความร และวธการท างานบนฐานดจตอลโดยใชประโยชนจากเทคโนโลยสารสนเทศซงตองการใหคณลกษณะบคลากรของกรมเปนบคลากรผซงมความร ทกษะ กรอบแนวคดและความสามารถแบบ Knowledge Worker ซงโดยหลกการแลวคณลกษณะดงกลาวของบคลากรไดแก การเปนผทพฒนาการเรยนรอยางตอเนอง มความสามารถในการสรางองคความร ตอยอดองคความร เสรมสรางคณคาในการท างานดวยฐานการจดการองคความรทเปนระบบ เปนผท างานเชงรกประยกตความรจากการวจยไปสการปฏบต ซงประเดนยทธศาสตรของกรมไดระบในขอเสนอโครงการ (Flagship Projects) ทตองด าเนนการในป 2561 - 2564 คอการพฒนาการจดการองคความรบนฐานดจตอลประเดนยทธศาสตรนจงสามารถใชเปนโอกาสทจะพฒนาระบบการจดการความรของกรมชลประทานในปจจบนทยงขาดความสมบรณใหมประสทธภาพแบบเตมรปแบบ

ประเดนยทธศำสตรเชงปองกน (ST)

5. ยทธศาสตร “การพฒนาทกษะความเปนสากลใหกบบคลากร”

(S1,S3,S5,S6 + T3,T4)

คอการพฒนาบคลากรในทกสายงานใหมความรและทกษะดานภาษาและความเปนสากลของผปฏบตงานทเกยวของใหมความร ความสามารถ มมาตรฐานตามสากลโดยสนบสนนใหไดรบการพฒนาทกษะดานภาษาตางประเทศ เพอสงเสรมบทบาทองกรมและของประเทศตอประชาคมอาเซยน

เมอมองจดแขงของกรมชลประทานจะพบวากรมชลประทานมบคลากรทมความร ความเชยวชาญดานการชลประทาน มระบบเทคโนโลยสารสนเทศดานทรพยากรบคคลทด มเครอขายความรวมมอกบตางประเทศเกยวกบการพฒนาชลประทานและการพฒนาบคลากร มแหลงองคความรทจ าเปนของ สายงานหลกหลายแหลง ประกอบกบ บคลากรในสายงานหลกเชนสายสงน ายงขาดความรทจ าเปนตอการ

แผนยทธศาสตรการพฒนาบคลากรกรมชลประทาน พ.ศ. 2560 - 2564 หนา 50

ปฏบตงาน เชน เทคนคเกยวกบการสงน า ภาษาองกฤษ นอกจากนนระดบความร ทกษะ ภาษาองกฤษของบคลากรโดยเฉพาะในต าแหนงส าคญโดยเฉลยคอนขางนอยทงทกรมชลประทานมการพฒนาความรภาษาองกฤษของบคลากรมาเปนเวลานานกยงไมประสบความส าเรจเทาทควร และระดบศกยภาพและคณภาพของบคลากรทสรรหาเขามาใหมมแนวโนมลดลงโดยเฉพาะความร ความสามารถในเรองเกยวกบ การชลประทานและภาษาองกฤษ

ในขณะทประเทศไทยเขาสประชาคมเศรษฐกจอาเซยนซงการทจะด ารงบทน าและประสานงานกบประชาคมอาเซยนไดนน หวใจส าคญคอบคลากรตองมความร ทกษะภาษาองกฤษในระดบด จงจะสามารถแสดงบทบาทไดอยางมประสทธภาพและประสทธผล นอกจากนน คานยมคนไทยในวยท างาน รนใหมมงการเปนนายตวเองกลาวคอไมนยมเปนลกจางขององคกรท าใหคนทมศกยภาพไมคอยเขาสระบบการท างานขององคกรโดยเฉพาะภาครฐ ซงจะสงผลกระทบตอการสรรหาคดเลอกบคลากรของกรมชลประทาน

ประเดนยทธศำสตรเชงรบ (WT) 6. ยทธศาสตร“การเสรมสรางคณธรรม จรยธรรม คานยมและวฒนธรรมองคกร และมคณภาพชวตทด”

(W9 + T1 - T6)

คอการพฒนาดานจตใจของบคลากรเปนส าคญ ทงดานคณธรรม จรยธรรม การปลกฝงใหบคลากรปฏบตตามพฤตกรรมทพงประสงคตามคานยมของกรมชลประทาน และความผกพนตอองคกร รวมทงการพฒนาคณภาพชวตขาราชการเพอเปนขวญและก าลงใจในการปฏบตงาน

การบรหารทรพยากรบคคลของกรมชลประทานมจดออนในเรองของการด าเนนการทางวนยยงมความลาชา ซงลวนเปนผลมาจากหลายสาเหต ไมวาจะเกดจากตวของขาราชการเอง หรอจากผทปฏบตงาน ดงนนการเสรมสรางคณธรรม จรยธรรม คานยมและวฒนธรรมองคกร และมคณภาพชวตทด จงเปนสงส าคญและจ าเปนล าดบแรก ทจะใหบคลากรของกรมชลประทานไดตระหนกและพฒนา ปรบปรงดวยตนเอง

ทงน เมอก าหนดประเดนยทธศาสตรการพฒนาบคลากรกรมชลประทานไดแลว ในขนตอนตอไปเปนการก าหนดเปาประสงค ตวชวด และโครงการในแตละประเดนยทธศาสตรดงกลาว และทบทวนวสยทศน พนธกจ ใหม โดยไดน าเสนอในบทท 5 ตอไป

แผนยทธศาสตรการพฒนาบคลากรกรมชลประทาน พ.ศ. 2560 - 2564 หนา 51

บทท 5 แผนยทธศำสตรกำรพฒนำบคคลำกรของกรมชลประทำน

พ.ศ. 2560–2564

ผลจากการวเคราะหขอมลจากเอกสาร และขอมลจากการสมภาษณผบรหารระดบสง การประชมสมมนาเพอรวบรวมขอมลประกอบการวเคราะหเพมเตม ไดถกน ามาสรปเพอจดท าแผนยทธศาสตร การพฒนาบคลากรกรมชลประทาน พ.ศ. 2560-2564 อกทงไดมการปรบปรงการก าหนดวสยทศน และพนธกจ การพฒนาบคลากรกรมชลประทาน พ.ศ. 2560-2564 ใหม และจดท าเปนแผนทยทธศาสตร เพอใหเปนกรอบกลยทธในการพฒาทรพยากรบคคล และเพอสอสารใหบคลากรในองคกรได มความเขาใจในทศทาง เหนความชดเจนของการพฒนาบคลากรรวมกน โดยมรายละเอยด ดงน วสยทศน บคลากรของกรมชลประทาน เปนผทมความร ทกษะ กรอบแนวคดและความสามารถ(knowledge worker) ทสามารถขบเคลอนกรมชลประทานใหเปนองคกรอจฉรยะ พนธกจ

1. พฒนาบคลากรใหเปน knowledge worker น าการเปลยนแปลง สความเปนสากล 2. พฒนาระบบและกระบวนการพฒนาทรพยากรบคคล 3. สงเสรมและพฒนาคณภาพชวตและการเปนบคลากรทด

แผนทยทธศำสตรกำรพฒนำบคลำกร

ภาพท 14 แผนทยทธศาสตรการพฒนาบคลากรกรมชลประทาน

แผนยทธศาสตรการพฒนาบคลากรกรมชลประทาน พ.ศ. 2560 - 2564 หนา 52

ยทธศำสตรกำรพฒนำบคลำกรกรมชลประทำน พ.ศ. 2560 – 2564 ประกอบดวย 6 ยทธศำสตร ดงน

ยทธศำสตรท 1 การพฒนาบคลากรใหมความร ทกษะ กรอบแนวคดและความสามารถ (knowledge worker)

ยทธศำสตรท 2 สรางและพฒนาผน าการเปลยนแปลงทกระดบ ยทธศำสตรท 3 เพมประสทธภาพระบบการจดการความร (KM) ยทธศำสตรท 4 พฒนาทกษะความเปนสากลใหกบบคลากร ยทธศำสตรท 5 พฒนาประสทธภาพระบบและกระบวนการพฒนาทรพยากรบคคล ยทธศำสตรท 6 เสรมสรางคณธรรม จรยธรรม คานยมและวฒนธรรมองคกร และมคณภาพชวตทด

ทงน ในแตละยทธศาสตรจะมรายละเอยดค าอธบายเปาประสงค และตวชวด ดงแสดงตามตารางท 9 ดงน

ตารางท 9 ค าอธบาย เปาประสงค ตวชวดของยทธศาสตร

ยทธศำสตร ค ำอธบำย เปำประสงค ตวช วด

ยทธศำสตรท 1 การพฒนาบคลากรใหมความร ทกษะ กรอบแนวคดและความสามารถ (knowledge worker)

การพฒนาบคลากรในทกสายงานใหมความรและทกษะทหลากหลายเพอทจะสามารถปฏบตงานไดหลากหลายหรอขามสายงานภายใตขอจ ากดหรอศกยภาพของบคลากรแตละคนโดยมการวางแผนก าหนดเปาหมายในการด าเนนการอยางเปนระบบ เพอรองรบตอภาวะกรอบอตราก าลงของ กรมชลประทานมแนวโนมลดลงอยางตอเนอง ดวยวธการตาง ๆ

บคลากรมความร ความสามารถในการปฏบตงานทหลากหลาย

รอยละของบคลากรทไดรบการพฒนาใหมความร ความสามารถและทกษะทหลากหลาย

แผนยทธศาสตรการพฒนาบคลากรกรมชลประทาน พ.ศ. 2560 - 2564 หนา 53

ตารางท 9 ค าอธบาย เปาประสงค ตวชวดของยทธศาสตร

ยทธศำสตร ค ำอธบำย เปำประสงค ตวช วด

ยทธศำสตรท 2 การสรางและพฒนาผน าการเปลยนแปลงทกระดบ

มงเนนการสรางและพฒนาบคลากรเพอรองรบการเปลยนแปลง ในทกะดบ ไดแก ผบรหาร ทเปนผน าการเปลยนแปลง เพอสรางใหเปนผน าองคกรและผน าการเปลยนแปลงทด บคลากรทกกลมทมศกยภาพในการเปนผน าขององคกร เพอเสรมสรางแนวคดและทกษะดาน ภาวะผน า ใหเกดขนในองคกร และบคลากรกลมผมศกยภาพ จะเนนในเรองของการเตรยมพรอมขนสการเปนผน า

บคลากรไดรบการเตรยมความพรอมและพฒนาใหเปนผบรหารทพรอมรบการเปลยนแปลง

1. รอยละของบคลากรทเปนผบงคบบญชาทกระดบไดรบการพฒนาสมรรถนะดานบรหาร

2 รอยละของบคลากรทอยในคลงขอมลผมศกยภาพ (Talent Inventory) ทไดรบการพฒนาตามแผนพฒนาผมศกยภาพสง

ยทธศำสตรท 3 การเพมประสทธภาพระบบการจดการความร (KM)

การพฒนาระบบการจดการความร (Knowledge Management) โดยใชเทคโนโลยสารสนเทศเพอรองรบตอการเปลยนแปลง สองคกรอจฉรยะของกรมชลประทาน

มการจดการความรทเปนระบบเพอสนบสนนการปฏบตงานใหบรรลตามประเดนยทธศาสตร กรมชลประทาน

1. ระดบความส าเรจการด าเนนงานตามแผนการจดการความร (KM)

2. ระดบความส าเรจของการตรวจประเมนการจดการความร กรมชลประทาน (KMA)

แผนยทธศาสตรการพฒนาบคลากรกรมชลประทาน พ.ศ. 2560 - 2564 หนา 54

ตารางท 9 ค าอธบาย เปาประสงค ตวชวดของยทธศาสตร

ยทธศำสตร ค ำอธบำย เปำประสงค ตวช วด

ยทธศำสตรท 4 การพฒนาทกษะความเปนสากลใหกบบคลากร

การพฒนาบคลากรในทกสายงานใหมความรและทกษะดานภาษาและความเปนสากลของผปฏบตงานทเกยวของใหมความร ความสามารถ มมาตรฐานตามสากล โดยสนบสนนใหไดรบการพฒนาทกษะดานภาษา ตางประเทศ เพอสงเสรมบทบาทองกรมและของประเทศตอประชาคมอาเซยน

บคลากรมความรภาษาตางประเทศทสนบสนนการปฏบตงานตามประเดนยทธศาสตร

จ านวนบคลากรทผานการทดสอบทกษะทางดานภาษาตางประเทศตามเกณฑทก าหนด

ยทธศำสตรท 5 การพฒนาระสทธภาพระบบและระบวนการพฒนาทรพยากรบคคล

การปรบปรงหรอเพมเตมระบบตาง ๆ ทเกยวของกบการพฒนาทรพยากรบคคลตงแตตนทางจนถงปลายทางใหมประสทธภาพเพยงพอตอการพฒนาบคลากรใหมความรความสามารถรองรบตอยทธศาสตรของกรมชลประทานและยทธศาสตรของการพฒนาทรพยากรบคคลขององคกรก ากบดแล

1. มระบบและกระบวนการพฒนาทรพยากรบคคลททนสมย

2. บคลากรมความพงพอใจตอระบบและกระบวนการพฒนาบคลากร

1. ระดบความส าเรจของการพฒนาระบบและระบวนการพฒนาทรพยากรบคคลททนสมย

2. รอยละความพงพอใจของบคลากรทมตอระบบและกระบวนการพฒนาบคลากร

แผนยทธศาสตรการพฒนาบคลากรกรมชลประทาน พ.ศ. 2560 - 2564 หนา 55

ตารางท 9 ค าอธบาย เปาประสงค ตวชวดของยทธศาสตร

ยทธศำสตร ค ำอธบำย เปำประสงค ตวช วด

ยทธศำสตรท 6 การเสรมสรางคณธรรม จรยธรรม คานยมและวฒนธรรมองคกร และมคณภาพชวตทด

มงเนนการพฒนาดานจตใจของบคลากรเปนส าคญ ทงดานคณธรรม จรยธรรม การปลกฝงใหบคลากรปฏบตตามพฤตกรรมทพงประสงคตามคานยมของ กรมชลประทาน และความผกพนตอองคกร รวมทงการพฒนาคณภาพชวตขาราชการเพอเปนขวญและก าลงใจในการปฏบตงาน

1. บคลากรมคณธรรมและจรยธรรมในการท างาน

2. บคลากรมการประพฤตปฏบตตนตามคานยมและวฒนธรรมกรมชลประทาน

3. บคลากรมความร ความเขาใจในการสรางความสมดลระหวางชวตกบการท างาน

1. รอยละ ของบคลากรทไดรบการพฒนาเพอเสรมสรางคณธรรม จรยธรรม

2. รอยละของบคลากรทมพฤตกรรมพงประสงคตามนยม และวฒนธรรม กรมชลประทาน

3. รอยละของบคลากรทไดรบการพฒนาตามโครงการสงเสรมคณภาพชวต

โครงกำรพฒนำบคลำกรตำมยทธศำสตรกำรพฒนำบคลำกรกรมชลประทำน พ.ศ. 2560 – 2564

เพอใหการด าเนนงานเปนไปตามแผนยทธศาสตรการพฒนาบคลากรกรมชลประทาน (พ.ศ. 2560 - 2564) จงไดมการก าหนดแผนงานโครงการ (initiate project) ในแตละประเดนยทธศาสตร ดงน

ยทธศำสตรท 1 กำรพฒนำบคลำกรใหมควำมร ทกษะ กรอบแนวคดและควำมสำมำรถ (knowledge worker) โดยก าหนดแผนงานโครงการ พ.ศ. 2560 - 2564 ดงน 1. โครงการพฒนาบคลากรใหมความร ทกษะ กรอบแนวคดและความสามารถ (Knowledge

Worker) 2. โครงการสนบสนนการเรยนรดวยระบบ E-learning เพอสนบสนนการเรยนรทหลากหลาย 3. โครงการจดท า Training Road Map ทสอดคลองกบความจ าเปนแตละสายงานและ

เสนทางความกาวหนา 4. โครงการพฒนาวทยากรภายในทเชยวชาญในแตละดาน 5. โครงการพฒนาบคลากรดานดจทลเพอเพมประสทธภาพในการปฏบตงาน 6. โครงการพฒนาบคลากรโดยการสงเขารบการฝกอบรมกบหนวยงานภายนอก

แผนยทธศาสตรการพฒนาบคลากรกรมชลประทาน พ.ศ. 2560 - 2564 หนา 56

ยทธศำสตรท 2 กำรสรำงและพฒนำผน ำกำรเปลยนแปลงทกระดบ โดยก าหนดแผนงานโครงการ พ.ศ. 2560 - 2564 ดงน 1. โครงการบรหารก าลงคนคณภาพ talent management เชน HiPPs UIS, New Wave,

นกบรหารการเปลยนแปลง 2. โครงการพฒนาสมรรถนะทางการบรหาร ของผบงคบบญชาทกระดบ 3. โครงการพฒนาบคลากรตามแผนสรางความตอเนองในการบรหารงาน (Succession Plan) 4. โครงการพฒนาและเตรยมความพรอมใหกลมก าลงคนคณภาพและผด ารงต าแหนงส าคญ 5. โครงการน าตวแบบการพฒนา Focus / Selective และ Tailor-made แบบตอเนองมา

พฒนาทกษะทจ าเปนของบคลากร 6. โครงการพฒนาระบบทนการศกษา 7. โครงการพฒนาบคลากรโดยสงเขารบการฝกอบรมกบหนวยงานภายนอก

ยทธศำสตรท 3 กำรเพมประสทธภำพระบบกำรจดกำรควำมร (KM) โดยก าหนดแผนงานโครงการ พ.ศ. 2560 - 2564 ดงน 1. โครงการจดท าแผนการจดการความรเพอสนบสนนประเดนยทธศาสตรกรมชลประทาน 2. โครงการพฒนาบคลากรดานการใชเครองมอในการจดการความร (KM Tools) 3. โครงการฝกอบรมเรองการจดท าคมอการปฏบตงาน 4. โครงการพฒนาศกยภาพผตรวจประเมนการจดการความรกรมชลประทาน

(KM Assessors Programmer) 5. โครงการพฒนาศนยความรกลาง (Rid Knowledge Center) โดยใชเทคโนโลยสารสนเทศ 6. โครงการเสรมสรางแรงจงใจในการตอยอดและประยกตใชองคความรในการปฏบตงาน 7. โครงการตรวจประเมนการจดการความร กรมชลประทาน (KMA)

ยทธศำสตรท 4 กำรพฒนำทกษะควำมเปนสำกลใหกบบคลำกร โดยก าหนดแผนงานโครงการ พ.ศ. 2560 - 2564 ดงน 1. โครงการจดตงศนยเรยนรภาษาตางประเทศ ภายในกรมชลประทาน 2. โครงการพฒนาภาษาองกฤษใหกบบคลากรทกระดบชน 3. โครงการพฒนาภาษาทใชในประชาคมอาเซยน 4. โครงการจดท าฐานขอมลผมทกษะทางดานภาษา 5. โครงการพฒนาบคลากรโดยสงเขารบการฝกอบรมกบหนวยงานภายนอก

ยทธศำสตรท 5 กำรพฒนำประสทธภำพระบบและกระบวนกำรพฒนำทรพยำกรบคคล โดยก าหนดแผนงานโครงการ พ.ศ. 2560 - 2564 ดงน 1. โครงการพฒนาตวแบบมาตรฐานการวเคราะหและก าหนดความจ าเปนในการพฒนา

(Standard Training and Development Needs Analysis Model) 2. โครงการพฒนาระบบประเมนสมฤทธผลการพฒนาและฝกอบรมใหมมาตรฐาน 3. โครงการพฒนาตวแบบการจดท าแผนพฒนารายบคคล (Individual Development Plan

Model) ใหบรณาการกบปจจยหรอระบบงานทเกยวของ 4. โครงการปรบปรงการจดท าแผนพฒนาทรพยากรบคคล

แผนยทธศาสตรการพฒนาบคลากรกรมชลประทาน พ.ศ. 2560 - 2564 หนา 57

5. โครงการเสรมสรางวธการพฒนาทรพยากรบคคลทหลากหลาย 6. โครงการปรบปรงหลกเกณฑและคมอการพฒนาทรพยากรบคคล 7. โครงการส ารวจความพงพอใจตอระบบและกระบวนการพฒนาบคลากร

ยทธศำสตรท 6 กำรเสรมสรำงคณธรรม จรยธรรม คำนยมและวฒนธรรมองคกร และมคณภำพชวตทด โดยก าหนดแผนงานโครงการ พ.ศ. 2560 - 2564 ดงน 1. โครงการฝกอบรมหลกสตรการด าเนนการทางวนยและเสรมสรางคณธรรม 2. โครงการสงเสรมคณธรรม และจรยธรรมของขาราชการและเจาหนาทกรมชลประทาน 3. โครงการปลกฝงคานยมและวฒนธรรมกรมชลประทาน 4. โครงการสงเสรมคณภาพชวตในการท างานของบคลากรกรมชลประทาน 5. โครงการส ารวจพฤตกรรมของบคลากรตามคานยมและวฒนธรรมกรมชลประทาน

ทงน ในแตละประเดนยทธศาสตรทไดก าหนดแผนงาน/โครงการไวแลวนน ในขนตอนตอไปจะเปนการจดท าแผนปฏบตการ (Action plan) เพอก าหนดระยะเวลาในการด าเนนการแตละแผนงาน/โครงการดงกลาว ดงแสดงตามตารางท 10 ดงน

ตารางท 10 แผนปฏบตงาน (Action plan) ตามแผนยทธศาสตรการพฒนาบคลากรกรมชลประทาน พ.ศ. 2560 - 2564

ประเดนยทธศำสตร เปำประสงค ตวช วด แผนงำน/โครงกำร ระยะเวลำด ำเนนกำร

ผรบผดชอบ 60 61 62 63 64

1. การพฒนาบคลากรใหมความร ทกษะ กรอบแนวคดและความสามารถ (knowledge worker)

บคลากรมความร ความสามารถในการปฏบตงานทหลากหลาย

รอยละของบคลากรทไดรบการพฒนาใหมความร ความสามารถและทกษะทหลากหลาย

1. โครงการพฒนาบคลากรใหมความร ทกษะ กรอบแนวคดและความสามารถ (Knowledge Worker)

2. โครงการสนบสนนการเรยนรดวยระบบ E-learning เพอสนบสนนการเรยนรทหลากหลาย

3. โครงการจดท า Training Road Map ทสอดคลองกบความจ าเปนแตละสายงานและเสนทางความกาวหนา

4. โครงการพฒนาวทยากรภายในทเชยวชาญในแตละดาน

5. โครงการพฒนาบคลากรดานดจทลเพอเพมประสทธภาพในการปฏบตงาน

6. โครงการพฒนาบคลากรโดยการสงเขารบการฝกอบรมกบหนวยงานภายนอก

แผนยทธศาสตรการพฒนาบคลากรกรมชลประทาน พ.ศ. 2560 - 2564

หนา 58

ตารางท 10 แผนปฏบตงาน (Action plan) ตามแผนยทธศาสตรการพฒนาบคลากรกรมชลประทาน พ.ศ. 2560 - 2564

ประเดนยทธศำสตร เปำประสงค ตวช วด แผนงำน/โครงกำร ระยะเวลำด ำเนนกำร

ผรบผดชอบ 60 61 62 63 64

2. การสรางและพฒนาผน าการเปลยนแปลงทกระดบ

บคลากรไดรบการเตรยมความพรอมและพฒนาใหเปนผบรหารทพรอมรบการเปลยนแปลง

1. รอยละของบคลากรทเปนผบงคบบญชาทกระดบไดรบการพฒนาสมรรถนะดานบรหาร

2 รอยละของบคลากรทอยในคลงขอมลผมศกยภาพ (Talent Inventory) ทไดรบการพฒนาตามแผนพฒนาผมศกยภาพสง

1. โครงการบรหารก าลงคนคณภาพ talent management เชน HiPPs UIS, New Wave, นกบรหารการเปลยนแปลง

2. โครงการพฒนาสมรรถนะทางการบรหารของผบงคบบญชาทกระดบ

3. โครงการพฒนาบคลากรตามแผนสรางความตอเนองในการบรหารงาน (Succession Plan)

4. โครงการพฒนาและเตรยมความพรอมใหกลมก าลงคนคณภาพและผด ารงต าแหนงส าคญ

5. โครงการน าตวแบบการพฒนา Focus / Selective และ Tailor-made แบบตอเนองมาพฒนาทกษะทจ าเปนของบคลากร

6. โครงการพฒนาระบบทนการศกษา

7. โครงการพฒนาบคลากรโดยสงเขารบการฝกอบรมกบหนวยงานภายนอก

แผนยทธศาสตรการพฒนาบคลากรกรมชลประทาน พ.ศ. 2560 - 2564

หนา 59

ตารางท 10 แผนปฏบตงาน (Action plan) ตามแผนยทธศาสตรการพฒนาบคลากรกรมชลประทาน พ.ศ. 2560 - 2564

ประเดนยทธศำสตร เปำประสงค ตวช วด แผนงำน/โครงกำร ระยะเวลำด ำเนนกำร

ผรบผดชอบ 60 61 62 63 64

3. การเพมประสทธภาพระบบการจดการความร (KM)

มการจดการความรทเปนระบบเพอสนบสนนการปฏบตงานใหบรรลตามประเดนยทธศาสตร กรมชลประทาน

1. ระดบความส าเรจการด าเนนงานตามแผนการจดการความร (KM)

2. ระดบความส าเรจของการตรวจประเมนการจดการความร กรมชลประทาน (KMA)

1. โครงการจดท าแผนการจดการความรเพอสนบสนนประเดนยทธศาสตรกรมชลประทาน

2. โครงการพฒนาบคลากรดานการใชเครองมอในการจดการความร (KM Tools)

3. โครงการฝกอบรมเรองการจดท าคมอการปฏบตงาน

4. โครงการพฒนาศกยภาพผตรวจประเมนการจดการความรกรมชลประทาน (KM Assessors Programmer)

5. โครงการพฒนาศนยความรกลาง (Rid Knowledge Center) โดยใชเทคโนโลยสารสนเทศ

6. โครงการเสรมสรางแรงจงใจในการตอยอดและประยกตใชองคความรในการปฏบตงาน

7. โครงการตรวจประเมนการจดการความร กรมชลประทาน (KMA)

แผนยทธศาสตรการพฒนาบคลากรกรมชลประทาน พ.ศ. 2560 - 2564

หนา 60

ตารางท 10 แผนปฏบตงาน (Action plan) ตามแผนยทธศาสตรการพฒนาบคลากรกรมชลประทาน พ.ศ. 2560 - 2564

ประเดนยทธศำสตร เปำประสงค ตวช วด แผนงำน/โครงกำร ระยะเวลำด ำเนนกำร

ผรบผดชอบ 60 61 62 63 64

4. การพฒนาทกษะความเปนสากลใหกบบคลากร

บคลากรมความรภาษาตางประเทศทสนบสนนการปฏบตงานตามประเดนยทธศาสตร

จ านวนบคลากรทผานการทดสอบทกษะทางดานภาษาตางประเทศตามเกณฑทก าหนด

1. โครงการจดตงศนยเรยนรภาษาตางประเทศ ภายใน กรมชลประทาน

2. โครงการพฒนาภาษาองกฤษใหกบบคลากรทกระดบชน

3. โครงการพฒนาภาษาทใชในประชาคมอาเซยน

4. โครงการจดท าฐานขอมลผมทกษะทางดานภาษา

5. โครงการพฒนาบคลากรโดยสงเขารบการฝกอบรมกบหนวยงานภายนอก

แผนยทธศาสตรการพฒนาบคลากรกรมชลประทาน พ.ศ. 2560 - 2564

หนา 61

ตารางท 10 แผนปฏบตงาน (Action plan) ตามแผนยทธศาสตรการพฒนาบคลากรกรมชลประทาน พ.ศ. 2560 - 2564

ประเดนยทธศำสตร เปำประสงค ตวช วด แผนงำน/โครงกำร ระยะเวลำด ำเนนกำร

ผรบผดชอบ 60 61 62 63 64

5. การพฒนาประสทธภาพระบบและกระบวนการ พฒนาทรพยากรบคคล

1. มระบบและกระบวนการพฒนาทรพยากรบคคลททนสมย

2.บคลากรมความพงพอใจตอระบบและกระบวนการพฒนาบคลากร

1. ระดบความส าเรจของการพฒนาระบบและระบวนการพฒนาทรพยากรบคคลททนสมย

2. รอยละความพงพอใจของบคลากรทมตอระบบและกระบวนการพฒนาบคลากร

1. โครงการพฒนาตวแบบมาตรฐานการวเคราะหและก าหนดความจ าเปนในการพฒนา (Standard Training and Development Needs Analysis Model)

2. โครงการพฒนาระบบประเมนสมฤทธผลการพฒนาและฝกอบรมใหมมาตรฐาน

3. โครงการพฒนาตวแบบการจดท าแผนพฒนารายบคคล (Individual Development Plan Model) ใหบรณาการกบปจจยหรอระบบงานทเกยวของ

4. โครงการปรบปรงการจดท าแผนพฒนาทรพยากรบคคล

5. โครงการเสรมสรางวธการพฒนาทรพยากรบคคลทหลากหลาย

6. โครงการปรบปรงหลกเกณฑและคมอการพฒนาทรพยากรบคคล

7. โครงการส ารวจความพงพอใจตอระบบและกระบวนการพฒนาบคลากร

แผนยทธศาสตรการพฒนาบคลากรกรมชลประทาน พ.ศ. 2560 - 2564

หนา 62

ตารางท 10 แผนปฏบตงาน (Action plan) ตามแผนยทธศาสตรการพฒนาบคลากรกรมชลประทาน พ.ศ. 2560 - 2564

ประเดนยทธศำสตร เปำประสงค ตวช วด แผนงำน/โครงกำร ระยะเวลำด ำเนนกำร

ผรบผดชอบ 60 61 62 63 64

6. การเสรมสรางคณธรรม จรยธรรม คานยมและวฒนธรรมองคกร และมคณภาพชวต ทด

1. บคลากรมคณธรรมและจรยธรรมในการท างาน

2. บคลากรมการประพฤตปฏบตตนตามคานยมและวฒนธรรมกรมชลประทาน

3. บคลากรมความร ความเขาใจในการสรางความสมดลระหวางชวตกบการท างาน

1. รอยละ ของบคลากรทไดรบการพฒนาเพอเสรมสรางคณธรรม จรยธรรม

2. รอยละของบคลากรทมพฤตกรรมพงประสงคตามนยม และวฒนธรรม กรมชลประทาน

3. รอยละของบคลากรทไดรบการพฒนาตามโครงการสงเสรมคณภาพชวต

1. โครงการฝกอบรมหลกสตรการด าเนนการทางวนยและเสรมสรางคณธรรม

2. โครงการสงเสรมคณธรรม และจรยธรรมของขาราชการและเจาหนาทกรมชลประทาน

3. โครงการปลกฝงคานยมและวฒนธรรมกรมชลประทาน

4. โครงการสงเสรมคณภาพชวตในการท างานของบคลากรกรมชลประทาน

5 โครงการส ารวจพฤตกรรมของบคลากรตามคานยมและวฒนธรรมกรมชลประทาน

แผนยทธศาสตรการพฒนาบคลากรกรมชลประทาน พ.ศ. 2560 - 2564

หนา 63

ภำคผนวก

- บนทกขออนมตจดโครงการสมมนา เพอทบทวนและจดท าแผนกลยทธการบรหารทรพยากรบคคล และแผนยทธศาสตรการพฒนาบคลากรกรมชลประทาน พ.ศ. 2560 – 2564

- รายละเอยดโครงการสมมนา เพอทบทวนและจดท าแผนกลยทธการบรหารทรพยากรบคคล และแผนยทธศาสตรการพฒนาบคลากรกรมชลประทาน พ.ศ. 2560 – 2564

- รายชอผเขารวมการสมมนา เพอทบทวนและจดท าแผนกลยทธการบรหารทรพยากรบคคล และแผนยทธศาสตรการพฒนาบคลากรกรมชลประทาน พ.ศ. 2560 – 2564

- ประวตวทยากรทปรกษา