คมอการกอสราง บทท 1 โครงการชลประทานขนาดกลาง

1-1

บทท 1 การวางโครงการและการศกษาผลกระทบสงแวดลอม

1.1 การวางโครงการ

1.1.1 โครงการ (Projects) คออะไร 1) กจกรรมหรองานทเกยวของกบการใชทรพยากร 2) เปนกจกรรมททาขนเพอหวงผลประโยชนตอบแทนทงทางตรงและทางออม 3) เปนกจกรรมทสามารถจะวเคราะห – วางแผน และนาไปปฏบตได

4) เปนกจกรรมทสามารถดาเนนการบรหารไดโดยอสระ 5) เปนกจกรรมทมการกาหนดจดเรมตนและจดสนสดไว

6) เปนกจกรรมททาขนเพอใหบรรลถงวตถประสงคและเปาหมายทไดกาหนดไว

1.1.2 ประเภทโครงการ โครงการตาง ๆ โดยทวไปอาจจาแนกออกเปนประเภทใหญ ๆ ได 2 ประเภท คอ.-

1) โครงการประเภทหวงผลกาไร (Profit making projects) สวนใหญเปนโครงการในภาคเอกชน (Private Sector) ซงโดยเปาหมายของการดาเนนงานมงแสวงหาผลกาไรจากการลงทน ตวอยางเชน การสรางโรงงานผลตปนซเมนต โรงงานนาตาล โรงงานทอผา โรงงานผงซกฟอก โรงงานสปปะรดกระปอง โรงงานอตสาหกรรมอน ๆ ทงขนาดใหญและเลก ฯลฯ

2) โครงการประเภทไมหวงผลกาไร (Non – profit making project) สวนใหญเปนโครงการในภาครฐบาล (Government Sector) ซงโดยเปาหมายของการดาเนนงานไมไดมงหวงผลกาไร ตวอยางเชน โครงการพนฐานทางเศรษฐกจ (infrastructures) ตางๆ เชน ไฟฟา ประปา ถนน ชลประทาน ฯลฯ หรอโครงการพนฐานทางสงคม เชน การศกษา สาธารณสข สวสดการสงคม ฯลฯ หรอโครงการเพมผลผลตทาง การเกษตรอน ๆ ฯลฯ

1.1.3 ลกษณะการวางโครงการ

การวางโครงการคอการวางแผนการใชทรพยากรธรรมชาตทมอยอยางจากดดวยความระมดระวง หรอการใชทรพยากรธรรมชาตทมอยโดยจะจดสรรใหอยางมระบบเพอใหการใชทรพยากร

คมอการกอสราง บทท 1 โครงการชลประทานขนาดกลาง

1-2

เกดประโยชนสงสดตรงตามวตถประสงคของโครงการทตงไว หรอเพอใหเกดการใชทรพยากรนอยทสดและเกดผลกระทบตอสภาพแวดลอมนอยทสด

การวางโครงการถอไดวาเปนการวางแผนในรายละเอยดมงจะทดสอบความเหมาะสมของโครงการทงในดานทรพยากรธรรมชาตทมอย วศวกรรมของโครงการ การพฒนาการทางเกษตรเศรษฐกจและการลงทน สภาพสงคมและการปกครอง สภาวะแวดลอมตลอดจนความสอดคลองกบแผนพฒนาและจดการทไดมาจากการศกษาลมนา (Basin Study) ซงการศกษาลมนาดงกลาวเปนการวางแผนเพอใชทรพยากรและแหลงนาของลมนาในวงกวาง ในลกษณะประสานประโยชนระหวางความตองการในแตละดานของพนทในสวนตาง ๆ ของลมนาใหบงเกดผลสงสดเทาทศกยภาพของทรพยากรและแหลงนาจะมใหได ผลการศกษาวางโครงการจะเปนขอมลสาหรบพจารณาในขบวนการตดสนใจ (decision making process)วาสมควรทจะลงทนกอสรางพฒนาโครงการหรอไม หากสมควรกจะใหดาเนนการออกแบบรายละเอยดและทาการกอสรางตอไป หากไมสมควรอาจตองมการปรบและแกไขลกษณะโครงการ หรอปรบแผนพฒนาและจดการลมนาใหม นอกจากนผลการศกษาวางโครงการยงควรประกอบดวยขอ กาหนดและเกณฑการออกแบบและแผนงานการกอสรางและกฎเกณฑ/แผนการใชงานโครงการทงนเพอ ใหเกดความมนใจวาโครงการทพฒนาขนมานนจะสนองประโยชนการใชงานไดใกลเคยงตามทประเมนไวในระหวางการศกษาวางโครงการ

โดยหลกการแลวการศกษาวางโครงการแตละโครงการ จะมหลกการและแนวทางดาเนนการทเหมอนกน โดยไมเลอกวาจะเปนโครงการขนาดเลก ขนาดกลาง หรอขนาดใหญ วตถประสงคของการศกษาวางโครงการจะคลายคลงกนคอตองการทราบลกษณะโครงการทเหมาะสม ความเหมาะสมของโครงการ เกณฑการออกแบบ / แผนงานกอสราง และแผนการใชงานโครงการ อยางไรกตามการดาเนนงานศกษาวางแผนโครงการแตละโครงการ จะมปรมาณงานศกษาตลอดจนความลกซงทางวชาการ (depth of study) ทแตกตางกนไปตามขนาดและพนทอทธพลของโครงการ โครงการขนาดเลกเปนโครงการทสงผลกระทบตอสภาวะแวดลอมและชมชนบางในระดบหนง ดงนนภาระงานศกษาวางโครงการขนาดกลางจงมความสลบซบซอนและตองการความเชยวชาญในสาขาตาง ๆ มากกวาโครงการขนาดเลก แตกไมมากเทากบโครงการขนาดใหญ โครงการขนาดใหญมกจะเปนการพฒนาในระดบภมภาค (regional development) และมแนวโนมทจะเปนโครงการเชงซอน (multipurpose) สวนโครงการขนาดกลางมกจะเปนการพฒนาระดบทองถน (local development) และเปนโครงการเอนกประสงค (single purpose)

โครงการขนาดกลางสวนใหญสามารถเกดขนได 2 ลกษณะ ไดแก แบบ Top Down และแบบ Bottom Up แบบ Top Down เปนการกาหนดแผนพฒนาประเทศอยางบรณาการ ซงเปนภาระหนาท

คมอการกอสราง บทท 1 โครงการชลประทานขนาดกลาง

1-3

ของรฐทจะตองพฒนาแหลงนารองรบแผนการใชประโยชนจากพนทในอนาคต สาหรบโครงการใหมอกลกษณะหนง คอ แบบ Bottom Up ซงเกดจากการรองขอของประชาชนทไดรบความเดอดรอนเนองจากปญหาทางดานแหลงนาอยางไรกตามดวยขอจากดดานเวลาทมในการศกษา บคลากรทมอย และงบประมาณสาหรบการศกษากอปรกบมโครงการขนาดกลางทจะตองทาการวางโครงการเปนจานวนมากตอป จงไดทาการศกษาวางแผนในระดบการศกษาเบองตน (Reconnaissance Study) และการศกษาวางโครงการ (Prefeasibility Study) การศกษาความเหมาะสม (Feasibility study) และจะมบางโครงการทจะตองจางบรษทวศวกรทปรกษาไทยศกษาความเหมาะสมของโครงการ

1.1.4 ระดบการศกษา

กอนทจะดาเนนการกอสรางและพฒนาโครงการใหเปนจรง จะตองทาการศกษาวางโครง การและศกษาความเหมาะสมของโครงการทก ๆ ดาน แมวาจะพฒนาเปนโครงการขนาดกลาง ซงมการลงทนทสงนบรอยลานบาทมทงผลดและผลเสย ดงนนการศกษาความเหมาะสมของโครงการกอนทจะทาการกอสรางเปนสงจาเปนมาก จงไดแบงระดบการศกษาวางโครงการขนาดกลางออกเปน 3 ระดบ ทตอเนองกนได คอ.-

1) การศกษาเบองตน (Reconnaissance Study) 2) การศกษาวางโครงการ (Prefeasibility Study) 3) การศกษาความเหมาะสม (Feasibility Study)

1.1.5 การศกษาโครงการเบองตน (Reconnaissance Study)

เปนการศกษาระดบเบองตน มวตถประสงคเพอพจารณาตรวจสอบความเปนไปไดเบองตนทางวศวกรรมของโครงการและจดลาดบความสาคญของโครงการและแนวทางในการดาเนนงานขนตอไป โดยใชขอมลและรายงานศกษาทมอยและสามารถรวบรวมไดโดยงาย หากโครงการมความเปนไปไดกจะดาเนนการสารวจภมประเทศและจดทาแผนทสารวจสภาพปฐพและธรณวทยา เพอใชเปนขอมลในการศกษาขนวางโครงการตอไป แตถาโครงการไมสามารถเปนไปไดกอาจจะเสนอใหระงบโครงการ กลาวคอเปนการศกษากลนกรองเฉพาะโครงการทมความเปนไปได ทาใหประหยดงบประมาณทอาจจะสญเสยไปโดยไมจาเปนตงแตระยะแรก

คมอการกอสราง บทท 1 โครงการชลประทานขนาดกลาง

1-4

1.1.6 การศกษาวางโครงการ (Prefeasibility Study)

การศกษาวางโครงการจะมความละเอยดถกตองมากกวาระดบรายงานเบองตน ขอมลสาคญทนามาใชในการศกษา และจะตองไดรบการตรวจสอบโดยละเอยด ไดแก สถตขอมลนาฝน นาทา สภาพภมอากาศฯ ตลอดจนแผนทสารวจภมประเทศบรเวณหวงาน บรเวณอางเกบนา รปตดลานา และบรเวณพนทโครงการ เปนตน เพอนามาศกษากาหนดขนาดหวงาน อาคารประกอบ พนทชลประทาน วางระบบสงนาและระบายนา ราคาคากอสรางโครงการ รวมทงวเคราะหผลทางดานเศรษฐกจวามความเหมาะสมทจะเปดโครงการหรอไม มความคมคาในการลงทนเพยงใด ผลทไดจากการศกษาในขนนสามารถนาไปใชดาเนนการตอไดใน 3 ลกษณะ คอ ลกษณะท 1 หากเปนโครงการขนาดกลางสามารถดาเนนการตอในขนตอนออกแบบรายละเอยดและกอสราง ลกษณะท 2 หากเปนโครงการขนาดใหญไดดาเนนการศกษาระดบ Feasibility Study แลวจงจะดาเนนการออกแบบรายละเอยดและกอสราง ลกษณะท 3 ใชเปนขอมลเพมเตมสาหรบการศกษาแผนพฒนาลมนา

1.1.7 การศกษาความเหมาะสม (Feasibility Study)

เปนการศกษาเพอวางแผนพฒนาโครงการอยางเตมรปแบบ ทงดานเศรษฐกจ สงคม วศวกรรม สงแวดลอม และเศรษฐศาสตร ผลการศกษาหากโครงการมความเหมาะสมจะนาไปสการออกแบบรายละเอยดและกอสรางโครงการตอไป สาหรบในกรณทมการศกษาความเหมาะสมอยแลวแตไดรบขอมลทสาคญเพมเตมหรอโครงการไดศกษาความเหมาะสมเปนเวลายาวนานและยงไมไดดาเนน การในขนตอนตอไป หากจะตองพจารณาตดสนใจในการดาเนนการโครงการ ควรมการปรบปรงขอมลและการศกษาใหทนสมยขนกอนทจะดาเนนการกบโครงการในขนตอนตอไป

1.1.8 การมสวนรวมของประชาชน (Public Participation)

ในแตละขนตอนของกระบวนการวางโครงการ และในแตละระดบของการศกษาจาเปน ตองพจารณาการมสวนรวมของประชาชน ซงในประเทศทพฒนาแลวประชาชนจะมสวนรวมในการวางโครงการมากกวาประเทศทไมพฒนา และในประเทศทกาลงพฒนาการมสวนรวมของประชาชนอาจมอยในวงจากด

วตถประสงคหลกของการมสวนรวมในการวางโครงการ คอ เพอระบแผนเผอเลอกและระบผลกระทบตอสภาพแวดลอมและสงคม การกาหนดวตถประสงคของโครงการการมสวนรวมของประชาชนจะทาใหเกดความแนใจวา รฐบาลหนวยงานของรฐในพนทโครงการ อบจ. อบต. ประชาชนในพนทและประชาชนผไดรบผลกระทบไดรและเกยวของในขบวนการตดสนใจ ขบวนการศกษา การม

คมอการกอสราง บทท 1 โครงการชลประทานขนาดกลาง

1-5

สวนรวมของประชาชนจะตองใหราษฎรผทไดรบผลกระทบทราบและเขาใจขบวนการศกษาในทกขน ตอนซงจะนาไปสการขบวนการตดสนใจทมผลทงทางตรงและทางออม การมสวนรวมของประชาชนวตถประสงคดงน

- เพอแจงใหประชาชนรสภาพและขบวนการศกษาผลกระทบ และเรองทเกยวของในการ ศกษาโครงการ

- เพอใหไดรบขอมลความคดเหนของประชาชน ปญหาทเกยวของและความตองการของชมชน

- เพอใชขอมลจากประชาชนในการศกษาวางโครงการ และเพอใหแนใจวาแผนการพฒนา ทงหมดไดรบการพจารณา

การใหประชาชนมสวนรวมในการศกษาวางโครงการโดยเฉพาะในกรณทมความขดแยงในความตองการของประชาชน การรสถานการณตงแตเรมศกษาโครงการจะทาใหมเวลาทจะจดรปแบบการวางแผนการศกษา การรบฟงความคดเหนของประชาชนใหมประสทธภาพยงขน และทาใหการศกษาอาจมแนวโนมจะประสบความสาเรจในการจดการกบปญหาความขดแยงได ความระมดระวงหลกเลยงการรวมกลมของประชาชนทมจดมงหมายรวมแตขาดจดมงหมายทแทจรง โครงการทมความขดแยงควรมการประชมใหมากขนและควรเชญผทไดรบผลกระทบทแทจรงมารวมรบฟง การประเมนขอคดเหนในการพฒนาโครงการควรประเมนจากกลมผทไดรบผลกระทบและผลการประเมนของการศกษาโครงการตองไดรบการเหนดวยจากประชาชนทไดรบผลกระทบทกคน

การมสวนรวมของประชาชนในกระบวนงานกอสราง ตามระเบยบสานกนายกรฐมนตรวาดวยการรบฟงความคดเหนของประชาชน พ.ศ.2548

ขอ 5 กาหนดใหหนวยงานของรฐจะตองเผยแพรขอมลโครงการทจะดาเนนงานใหประชาชนทราบและถาเปนโครงการทมผลกระทบอยางรนแรงตอประชาชนเปนสวนรวมตองจดใหมการรบฟงความคดเหนของประชาชนกอนเรมดาเนนการ

1) ขนตอนการดาเนนงาน 1. ผทไดรบมอบหมายจะตองศกษารายละเอยดของโครงการผลกระทบและมาตรการ

ปองกนผลกระทบใหเขาใจลกซง 2. จะตองดาเนนการจดทาสอเผยแพรและการนาเสนอขอมล

คมอการกอสราง บทท 1 โครงการชลประทานขนาดกลาง

1-6

3. ประสานงานองคการปกครองสวนทองถนและสวนราชการทเกยวของ เพอดาเนนการเผยแพรและรบฟงความคดเหน พรอมลงประกาศขอมลในระบบเครอขายสารสนเทศทสานกงานปลดสานกนายกรฐมนตร

4. ตดประกาศเชญชวนแจงใหประชาชนผมสวนไดเสยทราบขอมลและรบฟงความคดเหนปดประกาศไวท อบต. อาเภอ วด ททาการหมบาน ผใหญบาน ททาการโครงการและจงหวด พรอมประกาศลงในระบบเครอขายของสานกงานปลดสานกนายกรฐมนตร

5. ดาเนนการชแจงและรบฟงความคดเหน 6. สรปประเมนผล ความเขาใจ และการรบฟงความคดเหน พรอมรบขอเสนอมา

ปรบปรงแกไข 7. รายงานสรปผลการชแจงและรบฟงความคดเหนของประชาชน พรอมปดประกาศ

ในสถานทขอ 4 ใหประชาชนทราบภายใน 15 วน หลงจากดาเนนการตามขอ 5 แลวเสรจ 8. การประกาศเรมโครงการ

2) ขนตอนการดาเนนการสารวจ ปกหลกเขตรงวดแบงแยก/จดแปลงกรรมสทธ ตรวจสอบทรพยสน การขออนญาตใชพนท การเวนคน

- การดาเนนการสารวจปกหลกเขตจะตองใหราษฎรเขามามสวนรวม

3) การกาหนดราคาคาทดแทนและการจายเงน ประสานงานกบสวนราชการทเกยวของและองคกรปกครองสวนทองถน เพอดาเนนการ

ประชมชแจงขนตอนการดาเนนงาน ตรวจสอบทรพยสน การกาหนดราคาการจายเงนใหแกผมสวนไดเสยทราบ

4) การกอสราง ประชมชแจงแผน/ผลการดาเนนงานกอสรางใหประชาชนรบทราบและมการประชม

ตดตามผลปฏบตงานรวม (เจาของโครงการ+ราษฎร-ทองถน)

1.2 การศกษาผลกระทบสงแวดลอม

คงไมมใครปฏเสธวาการจดใหมแหลงนาและแหลงอาหารมากขนเปนสงจาเปนขนพนฐานตอการดารงชวตและการยกระดบคณภาพของชวตใหดขน แตประสบการณจากหลายอาณาบรเวณของโลกทงอดตและปจจบนชใหเหนวางานพฒนาโดยการกอสรางโครงสรางเพอเกบและหรอสงนาเพยงอยางเดยวจะไมอาจตอบสนองความตองการดงกลาวในลกษณะยงยนได

คมอการกอสราง บทท 1 โครงการชลประทานขนาดกลาง

1-7

การกอสรางเขอนหรออางเกบนาและการชลประทาน เปนการดดแปลงธรรมชาตอยางสาคญสง ผลกระทบตอทรพยากรหลายสวนทงในระยะสนและระยะยาว อาทการอพยพตงถนฐานใหม การแพร กระจายของโรคทางนา และการเสอมสภาพของพนทเพาะปลก เปนตน การพฒนาโครงการจากผลการศกษาดานเศรษฐกจ-วศวกรรมในรปของความเหมาะสมโครงการแตเพยงอยางเดยวเชนทผานมา ไมเปนการเพยงพอทจะใชประโยชนสงสดจากทรพยากร โดยหลกเลยงและผลกระทบตอสงแวดลอมซงเกดจากโครงการพฒนาไดและปจจบนจดทตงโครงการกอสรางทจะพฒนาแหลงนาทเหมาะสมยอมมแนว โนมทจะตองใชพนทในเขตอนรกษและหรอปาตนนาลาธารอนจะเปนเหตใหมขอโตแยงหรอคดคานกนมากยงขน

รฐจงถอเปนนโยบายวาในการสรางเขอนและอางเกบนานน นอกจากจะตองรวมเอาโครงการอนรกษดานตาง ๆ เขาไวดวยเสมอนหนงเปนโครงการรวม (Package Project) แลว หนวยงานเจาของโครงการยงตองจดใหมการศกษาจดทารายงานผลกระทบสงแวดลอม (Enviromnental Impact Assessment) ตงแตในระยะเตรยมงานเชนเดยวกบการศกษาดานเศรษฐกจและวศวกรรมของโครงการ (มตคณะรฐมนตร 18 เมษายน 2521)

ความจาเปนทตองจดใหมการศกษาจดทารายงานผลกระทบสงแวดลอมปรากฏเปนรปธรรมขนภายใตกฎ/ระเบยบตาง ๆ ในระยะตอมาดงน คอ .-

- ประกาศกระทรวงวทยาศาสตรฯ เรองการกาหนดประเภทและขนาดโครงการ (พ.ศ.2524 และ 2535)

- คาสงคณะกรรมการสงแวดลอมแหงชาต เรอง แตงตงกรรมการผชานาญการพจารณารายงานฯ - มตคณะรฐมนตรเรองการจาแนกเขตการใชประโยชนทรพยากรและทดนปาไม (มนาคม

2535) - มตคณะรฐมนตรตามขอเสนอของคณะกรรมการพฒนาอตสาหกรรมชายฝงทะเลตะวนออก

(เมษายน 2524) - การกาหนดชนคณภาพลมนา (พ.ศ.2528-2534) - พรบ.สงเสรมและรกษาคณภาพสงแวดลอมแหงชาต พ.ศ.2535 - มต ครม. เรอง ทะเบยนรายนามพนทชมนาทมความสาคญ ระดบนายาชาต ระดบชาต และมาตรการอนรกษ เมอวนท 1 สงหาคม 2543

- มต ครม. เรอง กรณจาเปนทตองผอนผนการใชพนทลมนาชนท 1s เมอวนท 23 ธนวาคม 2546

- มต ครม. เกยวกบปาอนรกษเพมเตมวนท 13 กนยายน 2537

คมอการกอสราง บทท 1 โครงการชลประทานขนาดกลาง

1-8

1.2.1 ความหมายทเกยวของกบการศกษาดานสงแวดลอม

การวเคราะหผลกระทบสงแวดลอม (Environmental Impact Assessment ; EIA) หมายถง การใชหลกวชาการในการทานายหรอคาดการณผลกระทบทงในทางบวกและทางลบของการดาเนนโครง การพฒนาทจะมตอสงแวดลอมในทก ๆ ดาน ทงทางทรพยากรธรรมชาตและทางเศรษฐกจสงคม เพอจะไดหาทางปองกนผลกระทบสงแวดลอมในทางลบทอาจเกดขนใหเกดขนนอยทสด

การวเคราะหผลกระทบสงแวดลอมเบองตน (Initial Environmental Examination; IEE) เปนการประเมนผลกระทบเบองตน โดยอาศยขอมลพนฐานระดบทตยภม แผนทภมประเทศ ทตงโครงการ ความเขาใจในลกษณะโครงการ และการออกภาคสนามสารวจพนท

1.2.2 วตถประสงค

การวเคราะหผลกระทบสงแวดลอม (Environmental Impact Assessment : EIA) หมายถง การใชหลกวชาการในการทานายหรอคาดการณผลกระทบสงแวดลอมทงทางบวกและทางลบของการดาเนนโครงการพฒนาทจะมตอสงแวดลอมในทก ๆ ดานทงทางทรพยากรธรรมชาต และทางเศรษฐกจและสงคม เพอจะไดหาทางปองกนผลกระทบในทางลบทอาจเกดขนใหเกดนอยทสด ในขณะเดยวกนกมการใชทรพยากรธรรมชาต ซงสวนใหญไมสามารถฟนคนกลบมาไดอยางมประโยชน มประสทธภาพสงสด และคมคาทสด นอกจากนรายงานการวเคราะหผลกระทบสงแวดลอมยงใชเปนขอมลประกอบการตดสน ใจของรฐบาล หรอผบรหารทเกยวของวาสมควรดาเนนการหรอไม การวเคราะหผลกระทบสงแวดลอม มประโยชนดงตอไปน.-

1) ชวยวางแผนการใชประโยชนทรพยากรเพอพฒนาอยางมประสทธภาพนอกเหนอจากการมองผลประโยชนทางดานเศรษฐกจอยางเดยว

2) ชวยพจารณาวาโครงการทจะเกดขนจะเกดผลกระทบสงแวดลอมในระดบใด เพอใหผประกอบการจะไดมมาตรการในการปองกนและแกไขผลกระทบอยางเหมาะสม

3) เพอคาดการณประเดนปญหาสาคญทอาจเกดขนอยางถกหลกวชาการ ซงจะไดเตรยมปองกนและแกไขไวตงแตขนเตรยมโครงการ

4) ชวยในการเลอกมาตรการทมประสทธผล มคาใชจายนอย และเปนไปไดในทางปฏบต 5) เปนขอมลประกอบการตดสนใจในการลงทนหรอพฒนาโครงการ การเตรยมแผนงาน

และการเงนในการจดการสงแวดลอม

คมอการกอสราง บทท 1 โครงการชลประทานขนาดกลาง

1-9

6) เปนแนวทางในการกาหนดแผนการตดตามตรวจสอบผลกระทบตาง ๆ ทงทเกดขนหลงจากไดมการกอสรางและดาเนนการ

1.2.3 ขอบเขตการศกษาและหลกเกณฑในการดาเนนงานดานสงแวดลอม

ตามหลกการสากลการจดทารายงานการวเคราะหผลกระทบสงแวดลอม จะจดทาในขนตอนของการศกษาความเปนไปไดของโครงการ หรอขนทเรยกวา Feasibility Study : FS โดยการศกษาความเปนไปได ดานวศวกรรมศาสตรและเศรษฐศาสตรโดยพจารณาถงความเหมาะสม การออกแบบ ตนทน-กาไร-จดคมทนของโครงการ เปนตน และผลทไดจากการศกษาความเปนไปได เชน ทางเลอกของโครงการ ซงจะตองนาขอมลนมาใชเปนแนวทางในการประเมนผลกระทบสงแวดลอม ทงนพ.ร.บ.สงเสรมและรกษาคณภาพสงแวดลอมแหงชาต พ.ศ.2535 กาหนดใหโครงการของสวนราชการหรอรฐวสาหกจ ซงเปนผรบผดชอบโครงการทเขาขายตองจดทารายงานการวเคราะหผลกระทบสงแวดลอมตองจดทารายงานการวเคราะหผลกระทบสงแวดลอม ตงแตในระยะทาการศกษาความเหมาะสมของโครงการเสนอตอคณะกรรมการสงแวดลอมชาตแหงชาต เพอเสนอความเหนประกอบการพจารณาของคณะ รฐมนตร

การจดทารายงานการวเคราะหผลกระทบสงแวดลอมเปนการศกษาผลกระทบของกจกรรมทจะเกดขนอนอาจสงผลกระทบตอสภาพสงแวดลอมและทรพยากรบรเวณพนทโครงการพฒนา และรอบโครงการทงในลกษณะของผลกระทบทเกดขนตอสงมชวต ไมมชวต ในธรรมชาตและรอบตวมนษยทงในระยะสนและระยะยาว ดงนนการจดทารายงานการวเคราะหผลกระทบสงแวดลอมจงตองศกษาขอมลหลายดาน เชน พช สตว ดน นา อากาศ สขภาพอนามยของมนษย การจางงานและอน ๆ การศกษาจะตองมประเดนและระดบความละเอยดของการศกษาแตกตางกนไป ขนอยกบลกษณะและทตงของโครงการเปนสาคญ การจดทารายงานการวเคราะหผลกระทบสงแวดลอมนบเปนงานทางเทคนค ซงอยบนพนฐานของการคาดการณถงความเปลยนแปลงทอาจจะเกดขนตามหลกวชาการคอ จะตองชใหเหนถงผลกระทบทจะเกดขนตอสงแวดลอมและทรพยากรตางๆ อยางชดเจน และตองเสนอมาตรการปองกนและแกไขผลกระทบสงแวดลอม รวมทงมาตรการตดตามตรวจสอบผลกระทบสงแวดลอมไวอยางเหมาะสม

หลกเกณฑในการพจารณาโดยทวไปจะพจารณาผลกระทบทจะเกดกบสภาพแวดลอม 4 ดานคอ

1) ทรพยากรสงแวดลอมทางกายภาพ (Physical Resources) 2) ทรพยากรสงแวดลอมทางชวภาพ (Biological Resources)

คมอการกอสราง บทท 1 โครงการชลประทานขนาดกลาง

1-10

3) คณคาการใชประโยชนของมนษย (Human Use Value) 4) คณคาตอคณภาพชวต (Quality of Life Value)

1.2.4 โครงการของกรมชลประทานทจะตองทาการวเคราะหผลกระทบสงแวดลอม

ตามพระราชบญญตสงเสรมและรกษาคณภาพสงแวดลอม พ.ศ.2535 เมอวนท 29 มนาคม 2535 โดยประกาศกระทรวงวทยาศาสตร เทคโนโลยและสงแวดลอม ไดกาหนดประเภทและขนาดของโครงการพฒนาของกรมชลประทานทจะตองจดทารายงานการวเคราะหผลกระทบสงแวดลอม เมอวนท 24 สงหาคม 2535 นอกจากนไดมมตคณะรฐมนตรเรองการจาแนกเขตการใชประโยชนทรพยากรและทดนปาไมในพนทปาสงวนแหงชาต เมอวนท 10 และ 17 มนาคม 2535 ไดกาหนดรายละเอยดของระดบการศกษาโครงการเขอนหรออางเกบนากบระดบคาลงทนของโครงการเปนการเพมเตมจากรายละเอยดทกาหนดไวใน พ.ร.บ.2535 เดม รวมทงมตคณะรฐมนตรเกยวกบปาอนรกษเพมเตมเรองการขออนมตในหลกการเกยวกบการขออนญาตใหเขาทาประโยชนหรออาศยภายในเขตปาสงวนแหงชาต เมอวนท 24 พฤษภาคม 2536 สรปไดดงน.-

ประเภทท1 โครงการทตองเสนอรายงานการวเคราะหผาลกระทบสงแวดลอม (Environment Impact Assessment ; EIA) มดงน.-

1) โครงการเขอนหรออางเกบนา ทมปรมาตรเกบกกนาตงแต 100 ลาน ลบ.ม.ขนไป หรอมพนทเกบกกนาตงแต 15 ตร.กม.ขนไป (กาหนดตามประกาศกระทรวงวทยาศาสตร เทคโนโลยและสงแวดลอม เมอวนท 24 สงหาคม 2535)

2) โครงการชลประทานทมพนทการชลประทานตงแต 80,000 ไรขนไป (กาหนดตามประกาศกระทรวงวทยาศาสตร เทคโนโลยและสงแวดลอม เมอวนท 24 สงหาคม 2535)

3) โครงการทกประเภททอยในพนททคณะรฐมนตรไดมมตเหนชอบกาหนดใหเปนพนทลมนาชน 1B (กาหนดตามมตคณะรฐมนตร เรอง หลกเกณฑและวธการในการกาหนดชนคณภาพลมนาและขอเสนอแนะมาตรการใชทดนในเขตลมนา)

4) โครงการในเขตพนทปาอนรกษเพมเตม ซงเปนโครงการทมระยะเวลาการกอสรางเกนกวา 1 ป และมคากอสรางเกนกวา 200 ลานบาท (กาหนดตามมตคณะรฐมนตร เรอง การจาแนกเขตการใชประโยชนทรพยากรและทดนปาไมในพนทปาสงวนแหงชาต เมอวนท 10 และ 17 มนาคม 2535)

5) โครงการไฟฟาพลงนาขนาดเลกประเภทเขอนเกบกกนามอางเกบนา และประเภทฝายนาลนไมมอางเกบนา ทมวงเงนคากอสรางเกนกวา 200 ลานบาท (ไมรวมคากอสรางโรงไฟฟา)

คมอการกอสราง บทท 1 โครงการชลประทานขนาดกลาง

1-11

6) โครงการในเขตพนทชมนาทมความสาคญระดบชาต 48 แหง และระดบนานาชาต 61 แหง (กาหนดตามมตคณะรฐมนตร เรองทะเบยนรายนามพนทชมนาทมความสาคญระดบนานาชาต ระดบชาต และมาตรการอนรกษ เมอวนท 1 สงหาคม 2543)

7) โครงการพฒนาแหลงนาทอยในพนทลมนาชนท 1A (กาหนดตามมตคณะรฐมนตร เรอง กรณจาเปนทตองขอผอนผนการใชพนทลมนาชนท 1A ตอคณะรฐมนตร เมอวนท 23 ธนวาคม 2546)

ประเภทท 2 โครงการทตองเสนอรายงานการศกษาผลกระทบสงแวดลอมเบองตน (Initial Environmental Examination ; IEE) ตามมตคณะรฐมนตรเกยวกบปาอนรกษเพมเตม เมอวนท 13 กนยายน 2537 มดงน.-

1) โครงการเขอนเกบกกนา หรออางเกบนา หรอการชลประทาน ทมวงเงนคากอสรางเกนกวา 50 ลานบาท แตไมเกน 200 ลานบาท หรอมระยะเวลาการกอสรางเกนกวา 1 ป

2) โครงการกอสรางทอลาเลยงตาง ๆ ทผานปาอนรกษเกนกวา 5 กโลเมตร 3) โครงการไฟฟาพลงนาขนาดเลกประเภทเขอนเกบกกนามอางเกบนา และประเภทฝาย

นาลนไมมอางเกบนา ทมวงเงนคากอสรางเกนกวา 50 ลานบาท แตไมเกน 200 ลานบาท (ไมรวมคากอสรางโรงไฟฟา)

4) โครงการฝายนาลนเพอการเกษตร(ในพนทปาอนรกษเพมเตม)

ประเภทท 3 โครงการทตองจดทารายการขอมลทางดานสงแวดลอม (Environmental Checklist ; EC) โดยจดทาตามแบบฟอรมทกาหนด ตามมตคณะรฐมนตรเกยวกบปาอนรกษเพมเตมเมอวนท 13 กนยายน 2537 มดงน.-

1) โครงการเขอนเกบกกนา หรออางเกบนา หรอการชลประทาน ทมวงเงนคากอสรางไมเกนกวา 50 ลานบาท หรอมระยะเวลาการกอสรางไมเกน 1 ป

2) โครงการกอสรางทอลาเลยงตาง ๆ ทผานปาอนรกษไมเกนกวา 5 กโลเมตร 3) โครงการไฟฟาขนาดเลกขนาดเลกประเภทเขอนเกบกกนามอางเกบนา และประเภท

ฝายนาลนไมมอางเกบนา ทมวงเงนคากอสรางไมเกน 50 ลานบาท (ไมรวมคากอสรางโรงไฟฟา) 4) งานศกษาสารวจโครงการสายสงไฟฟาแรงสง โครงการงานไฟฟาพลงนา โครงการ

แหลงนาทกขนาด โครงการโรงไฟฟาพลงความรอน และโครงการเหมองแรลกไนต

1.2.5 ระยะเวลาในการดาเนนการศกษาผลกระทบสงแวดลอม 1. รายงานการวเคราะหผลกระทบสงแวดลอม (EIA) ระยะเวลาการศกษาประมาณ 15 เดอน 2. รายงานการศกษาผลกระทบสงแวดลอมเบองตน(IEE) ระยะเวลาการศกษาประมาณ 8 เดอน

คมอการกอสราง บทท 1 โครงการชลประทานขนาดกลาง

1-12

3. รายการขอมลทางดานสงแวดลอม (EC) ระยะเวลาการศกษาประมาณ 4 เดอน

1.2.6 หนวยงานและขนตอนในการพจารณาอนมตรายงาน หนวยงานในการพจารณาใหความเหนชอบตอรายงานการวเคราะหผลกระทบสงแวดลอม

มดงน.- ประเภทท1 ใหคณะกรรมการผชานาญการพจารณารายงานการวเคราะหผลกระทบ

สงแวดลอม (คชก.) ภายใตคณะกรรมการสงแวดลอมแหงชาต (กก.วล.) เปนผพจารณา ประเภทท 2 ใหสานกงานนโยบายและแผนทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม (สผ.)

เปนผพจารณา ประเภทท 3 ใหกรมปาไม/กรมอทยานแหงชาต สตวปา และพนธพช เปนผพจารณา

ขนตอนการเสนอและผรบผดชอบในการพจารณารายงานการวเคราะหผลกระทบสงแวดลอมในการขอใชพนทปาเพอการอนรกษเพมเตม นน สผ.ไดกาหนดไว ดงน.-

1) โครงการประเภทท 1 (EIA) ตาม พรบ.สงเสรมและรกษาคณภาพสงแวดลอม พ.ศ.2535 ใหสวนราชการเจาของโครงการเสนอรายงานฯ ให สผ. ตรวจสอบความถกตองเบองตนของรายงานฯ กอน เพอนาเขาสการพจารณาจาก คชก. สวนโครงการตามมต ครม. เกยวกบปาอนรกษเพมเตม ใหผานกรมปาไม/กรมอทยานแหงชาต สตวปา และพนธพช ซงเปนหนวยงานผอนญาต และสงให สผ. เปนผพจารณาและเมอผลการพจารณาเปนประการใด สผ.จะแจงใหสวนราชการเจาของโครงการทราบโดยผานกรมปาไม/กรมอทยานแหงชาต สตวปา และพนธพช เชนเดยวกน

2) โครงการประเภทท 2 (IEE) ใหสวนราชการเจาของโครงการเสนอรายงานฯ ผานกรมปาไม/กรมอทยานแหงชาต สตวปา และพนธพช ซงเปนหนวยงานผอนญาต และสงให สผ. เปนผพจารณา และเมอผลการพจารณาเปนประการใด สผ. จะแจงใหสวนราชการเจาของโครงการทราบโดยผานกรมปาไม/กรมอทยานแหงชาต สควปา และพนธพช เชนเดยวกน

3) โครงการประเภทท 3 (EC) ใหสวนราชการเจาของโครงการเสนอรายงานฯ ใหกรมปาไม/กรมอทยานแหงชาต สตวปา และพนธพช พจารณาใหความเหนชอบในขนตอนการขออนญาตใชพนท และเมอผลการพจารณาเปนประการใด กรมปาไม/กรมอทยานแหงชาต สตวปา และพนธพช จะแจงใหสวนราชการเจาของโครงการทราบไดโดยตรง

คมอการกอสราง บทท 1 โครงการชลประทานขนาดกลาง

1-13

1.2.7 การประเมนสงแวดลอมเชงกลยทธ (Strategic Environmental Assessment ; SEA)

เปนระบบและกระบวนการทใชสาหรบการประเมนผลกระทบทางสงแวดลอมของนโยบาย แผนงานหรอโปรแกรม รวมทงขอเสนอทางเลอกโดยจดทาเปนรายงานเสนอผบรหารเพอประกอบการตดสนใจโดยเปดโอกาสใหสาธารณชนไดมสวนรวมในการตดสนใจ

ตารางสรปประเภทการพฒนาทตองจดทารายงาน SEA*

ลาดบท ประเภทการพฒนา ขนตอนการเสนอรายงาน

1 แผนการจดการการแกไขปญหาเฉพาะเรอง ไดแก ปญหาภยแลง ปญหานาทวม หรอ ปญหาขยะอตสาหกรรมและของเสยอนตราย

กอนนาเสนอนโยบาย แผน แผนงาน ตอ คณะรฐมนตร

2 สาขาการพฒนาแหลงนาผวดนหรอแหลงนาบาดาล ไดแก แผนการพฒนาโครงการขนาดใหญดานนาผวดนและนาบาดาล แผนบรหารจดการลมนา 25 ลมนา

กอนนาเสนอแผน แผนงาน หรอโครงการขนาดใหญตอคณะรฐมนตร

3 ประเภทการพฒนาอน ๆ ทคณะกรรมการสงแวดลอมแหงชาต สงใหดาเนนการ

กอนนาเสนอนโยบาย แผน แผนงาน หรอ โครงการขนาดใหญตอคณะรฐมนตร

หมายเหต โครงการขนาดใหญ คอ โครงการลงทนทมวงเงนตงแต 1,000 ลานบาทขนไป ในพนทเดยวกนหรอตอเนองกน และสงผลกระทบตอสงแวดลอมและสงคมสง *อยในระหวางการจดทารางแนวทางSEA

1.2.8 โครงการของกรมชลประทานทจะตองทาการวเคราะหผลกระทบสงแวดลอมทางสงคม

ในกรณทโครงการมผลกระทบทางสงคมทงทางตรงและทางออมอยางมนยสาคญ เชน มการโยกยายถนฐาน การเวนคนทดน การจายคาชดเชย และ/หรอเกยวของกนชมชนดงเดม หรอมขอเรยกรองจากชมชนทองถน องคกรเอกชน หรอเอกชน จะตองทาการวเคราะหผลกระทบสงแวดลอมทางสงคมเบองตนควบคไปกบการวเคราะหผลกระทบสงแวดลอมในชวงของการเตรยมโครงการ เพอดถงผลกระทบทางสงคมทอาจเกดขน หากแตขอบเขตและรปแบบของการวเคราะหประเมนจะมความแตกตางกนตามขนาด ประเภท ทตงโครงการ ตลอดจนสภาพเศรษฐกจและสงคม และความเขาใจของชมชน

คมอการกอสราง บทท 1 โครงการชลประทานขนาดกลาง

1-14

ทองถนตอโครงการ โดยในการศกษาฯจะตองใหผเชยวชาญดานสงคมและการมสวนรวมเปนผวางกรอบการศกษาและทาการศกษา สาหรบโครงการใหญทมความสลบซบซอนและคาดวาจะมผลกระทบสงแวดลอมทางสงคมตอชมชนทวไปในระดบทรนแรงตอเนองจะตองทาการประเมนอยางเตมรปแบบตงแตระยะเตรยมการของโครงการ

1.2.9 การประเมนผลกระทบสงแวดลอมทางสงคม (Social Impact Assessment ; SIA)

เปนการศกษาและคาดการณผลกระทบทางสงคมของโครงการทจะเกดขนกบคน ชมชน และวถชวตของคนในชมชน ซงรวมถงวฒนธรรม ประเพณ ความเชอของคนในชมชนนน ๆ พรอมทงนาเสนอมาตรการลดผลกระทบทอาจเกดขน

1.2.10 การประเมนผลกระทบทางสขภาพ (Health Impact Assessment ; HIA) เปนการศกษาประเดนทางดานสขภาพทอาจเกดขนจากการมโครงการ โดยในการศกษาฯ

ควรจะตองรวมประเดนทสาคญในการความเหนของสาธารณชนและของผเชยวชาญไว และการประเมนจะตองแสดงใหเหนความเชอมโยงทงผลกระทบสงแวดลอมทางกายภาพ ชวภาพ สงคม ทจะสงผลกระทบทางสขภาพดวย

1.2.11 การพฒนาแหลงนากบปญหาดานสงแวดลอม

โครงการพฒนาแหลงนาเปนโครงการทกอใหเกดประโยชนหลายดานเชนการชลประทาน การบรรเทาอทกภย การประมง เปนตน แตในขณะเดยวกนกกอใหเกดผลกระทบตอปญหาทรพยากร ธรรม ชาตและสงแวดลอมอยางหลกเลยงไมได ปญหาทางดานสงแวดลอมกบการพฒนาแหลงนาทเกดขนอาจเนองจากเหตผลตาง ๆ ดงน.-

1) ทรพยากรตาง ๆ ในแตละลมนาถกใชไปมาก เนองจากการเพมขนของประชากรและการพฒนาประเทศดานตาง ๆ ของประเทศ ทาใหทรพยากรทเหลออยมนอยลง และเกดความรสกหวงแหนทรพยากรสงแวดลอมมากขนในความรสกของสาธารณชน

2) สภาพสงแวดลอมของประเทศไดเสอมโทรมลงไปมาก เนองจากการพฒนาในอดต มกมงเนนการไดผลตอบแทนทางเศรษฐศาสตรมากกวาการอนรกษสงแวดลอม ทาใหสาธารณชนเกดความไมไววางใจในการพฒนาตอไปในอนาคต

3) สถานทตงโครงการ ไดแก เขอน หรออางเกบนา หรอฝาย และพนทชลประทานจะเปดใหม มกหาทดนทมขนาดใหญและสภาพภมประเทศมความเหมาะสมไดยากมาก ปาสงวนตาง ๆ ทมอย

คมอการกอสราง บทท 1 โครงการชลประทานขนาดกลาง

1-15

กมนอยลง อกทงมกฎหมายหรอมตคณะรฐมนตรออกมาในระยะหลง ทาใหการขอใชทดนปาอนรกษทาไดยากยงขน รวมทงการโยกยายอพยพราษฎรออกจากทอยเดมมกจะถกคดคานจากผอยอาศย เปนตน

4) หนวยงานดานการอนรกษทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม และองคกรภาค เอกชนมกออกมาในทางหวงแหนทรพยากรทเหลออยและมความพยายามทจะอนรกษสงแวดลอมใหมากทสดเทาทจะทาได ทาใหโครงการพฒนาแหลงนาจงมกไดรบการคดคานมากยงขน

5) การศกษาวเคราะหผลกระทบสงแวดลอมทมความละเอยดตองการงบประมาณทสงและใชระยะเวลามาก แตหากมความจาเปนตองพฒนาโครงการแหลงนา อาจทาใหเกดความขดแยงและ ความไมสอดคลองกบความตองการทจะพฒนาโครงการใหรวดเรวมากยงขน

6) ปญหาความขดแยงของกลมผลประโยชนตางๆ สวนใหญเกดขนเนองจากความแตก ตางของการประกอบอาชพของคนกลมตางๆทไมเหมอนกน โครงการทเสนออาจสนบสนนตอกลมอาชพบางประเภท แตในขณะเดยวกนกอาจเกดผลเสยตออาชพประเภทอน ๆ นอกจากนในบางโครงการอาจเกดความขดแยงทางดานวฒนธรรม ขนบธรรมเนยมประเพณ และศาสนา ความขดแยงระหวางผนาชมชน และความขดแยงในดานแนวความคดเกยวกบรปแบบของการพฒนาโครงการ เปนตน

7) ปญหาการขาดความเขาใจในโครงการของประชาชนในพนทโครงการ กลมผล ประโยชนตางๆ และองคกรภาคเอกชน อาจทาใหเกดความรสกทไมเหนดวยหรอคดคานโครงการไดเนองจากผทเกยวของมกจะมความเปนหวงกงวลวาตนเองจะไมไดรบผลประโยชน หรอในทางตรงขามเกรงวาตนเองอาจเสยผลประโยชนและไดรบผลประทบจากการดาเนนโครงการกได

คมอการกอสราง บทท 2

โครงการชลประทานขนาดกลาง

2-1

บทท 2 การศกษาขอมลเพอการออกแบบและการขออนมตเปดโครงการ

2.1 การศกษาขอมลเพอการออกแบบ

การพฒนาการชลประทานขนอยกบพนทเปาหมายและปญหาความตองการนาในพนทเปนหลก บางพนทเปนพนทเลกมประชาชนอยเพยงเลกนอย การพฒนาโครงการชลประทานและขนาดการเกบกกนากไมตองใหญมากแตบางพนทมความตองการนาเปนอยางมากและการเกบกกนาสามารถชวยเหลอพนทไดเปนวงกวาง ดงนน จงมความตองการการพฒนาการชลประทานทสมบรณจงตองทาการเกบกกนาใหมปรมาณมากมการกอสรางเขอนเกบกกนา เพอเปนนาตนทนสารองสงนาใหพนทเพาะปลกเมอมนาไมเพยงพอ การพจารณาการสรางเขอนเกบกกนาจะตองพจารณาความเหมาะสมของสภาพภมประเทศดนฟาอากาศและปรมาณ และคณภาพของวสดทจะใชในการกอสราง ดงนน ผควบคมงานทจะกอสรางเขอนจะตองมความรความเขาใจและจะตองศกษาขอมลตาง ๆ อาท เชน.-

1. ความรทางดานอทกวทยา ตองศกษาเกยวกบปรมาณทเพมขนหลงจากเรมเกบกกและการไหลของนาในลานาเดม เพอพจารณาเกยวกบการผนนาในระหวางการกอสราง 2. ความรทางดานอตนยมวทยา ในบรเวณพนทกอสรางควรทรายวามปรมาณฝนเฉลยแตละเดอนมากนอยเทาใด มการระเหยเทาใด 3. ความรทางดานแบบแปลนและวศวกรรม ตองศกษาถงหนาทของอาคารตาง ๆ ในแบบแปลนใหละเอยด เพอทจะสามารถคดคานวณปรมาณและราคางานได 4. ความรทางดานงานบรหาร ตองศกษางานดานธรการ พสด และการเงน เพอทจะสามารถดาเนนงานดาน Office ไดโดยไมตองขดและถกตองตามระเบยบของทางราชการ

5. ความรทางดานขนบธรรมเนยมประเพณตาง ๆ เพอแกไขปญหาตาง ๆ ในระหวางการกอสราง เชน การจางแรงงานทองถน การควบคมเกยวกบการรกษาความปลอดภย ตองคานงถงประเพณพนบาน บรเวณกอสรางจะไดไมมขอขดแยงกบชาวบาน

และงานกอสรางโครงการชลประทานขนาดกลาง โดยสวนใหญจะเปนงานกอสรางเขอนและอาคารประกอบ ซงการออกแบบเขอนและอาคารประกอบ ผออกแบบจะตองทราบขอมลทถกตองและ

คมอการกอสราง บทท 2

โครงการชลประทานขนาดกลาง

2-2

เปนจรงในดานตางๆ เกยวกบโครงการอางเกบนาทกาลงจะดาเนนการ จะทาใหสามารถคานวณออกแบบอาคารตางๆ ทจาเปนไดอยางถกตอง การจดการขอมลทดและมประสทธภาพ จะทาใหไดขอมลทถกตองมความนาเชอถอ ซงจะทาใหผนาขอมลนน ๆ ไปใชงาน มความมนใจในการคานวณออกแบบมากยงขน การจดการขอมลประกอบไปดวย การหาและรวบรวมขอมลทมอยเดม การวเคราะหขอมลการจดหาและวเคราะหขอมลเพมเตม และการสรปขอมลเพอนาไปใชงาน เปนตน

ผควบคมงานกอสรางจะตองมความรความเขาใจในขนตอนการออกแบบเขอน ซงเปนขอมลทสาคญและจาเปนทตองนามาใชในการพจารณาประกอบการออกแบบเขอนและอาคารประกอบมหลายประเภทเชน ขอมลการวางโครงการ ขอมลดานพนทปาไมและสงแวดลอม ขอมลสภาพภมประเทศ ขอมลลกษณะทางอทกวทยา ขอมลดานสารวจฟสกส ขอมลสารวจธรณฐานรากและธรณวทยาบรเวณอางเกบนา ขอมลสารวจแหลงบอยมดน ขอมลสารวจแหลงวสดกอสราง ขอมลการวเคราะหและทดสอบคณสมบตดนดานวศวกรรมและวทยาศาสตร ขอมลการวเคราะหและทดสอบคณสมบตแหลงวสดกอสราง และขอมลเสนทางเขาโครงการ

ดงนน ผรบผดชอบการกอสรางจะตองชวยผออกแบบในการตดตามขอมลตาง ๆ วาปญหาอปสรรคของขอมลมอะไรตรงไหนบาง เพอเพมความสะดวกและทาใหการออกแบบเสรจทนตามแผนทไดวางไว ซงขอมลทใชในการออกแบบ มดงน.-

2.2.1 ขอมลวางโครงการ ขอมลวางโครงการจะจดทาใหอยในรปแบบของรายงานในระดบความละเอยดตางๆ ไดดงน.- 1. รายงานเบองตน (RR ; Reconnaissance Report) เปนรายงานทใหขอมลลกษณะ

โครงการอางเกบนาเบองตน เชน ความเปนมาและทตงโครงการ ขนาดอางเกบนา ลกษณะเขอนและอาคารประกอบ ขอบเขตพนทชลประทาน เปนตน

2. รายงานวางโครงการ (PR ; Pre-Feasibility Report) เปนรายงานทใหขอมลทเปนประโยชนสามารถนาไปใชในการออกแบบรายละเอยดได เปนรายงานทประกอบดวย ลกษณะทางวศวกรรมของโครงการ ขนาดและขอบเขตของโครงการ มการวเคราะหปรมาณนาไหลผานอาคาร ระบายนาลน ตลอดจนพจารณาดานเศรษฐศาสตรการลงทนของโครงการ และมขอมลการสารวจธรณวทยาฐานรากของตวเขอน การสารวจแหลงดนและและชนดดนของโครงการในเบองตนดวย

คมอการกอสราง บทท 2

โครงการชลประทานขนาดกลาง

2-3

3. รายงานการศกษาความเหมาะสม (FS-Feasibility Study) เปนรายงานทมการศกษาความเหมาะสมและความเปนไปไดของโครงการในขนรายละเอยด และมการพจารณาการศกษาประเมน ผลในเรองผลกระทบสงแวดลอมและสงคม (EIA ; Environmental Impact Assesment)

2.2.2 ขอมลพนทปาไมและสงแวดลอม โครงการอางเกบนาหลายโครงการอาจมขอบเขตพนทอางเกบนา หรอทตงหวงานบาง สวน

รกลาเขาไปในเขตปาไม เชน ปาสงวนแหงชาต อทยานแหงชาต เปนตน ซงจะมประเดนการตดไมทาลายปา ดงนนการออกแบบจะตองระมดระวงและพจารณาดวยความรอบคอบอยางยงและตองสรปขอบเขตการรกลาเขาไปในเขตพนทปา และวางแนวทางการแกไขหรอกาหนดแนวทางทเหมาะสมทสดตอไป

2.2.3 ขอมลสารวจสภาพภมประเทศ

เปนขอมลแสดงแผนทภมประเทศทเปนเสนชนความสง แสดงระดบดนธรรมชาตททาการสารวจในมาตราสวนตางๆ ไดแก แผนทโครงการและขอบเขตอางเกบนา มาตราสวน 1:10,000 แผนทอางเกบนามาตราสวน 1:4,000 แผนทหวงานเขอน มาตราสวน 1:2,000 หรอ 1:1,000 แผนทรปตดความยาวเขอน แผนทรปตดลานา และรปตดตามขวางลานาบรเวณทตงเขอน เปนตน แผนทเหลานมประโยชนในการพจารณาลงตาแหนงทตงหวงานโครงการและหากผออกแบบพจารณาและมความจาเปน ตองทาการสารวจสภาพภมประเทศเพมเตมในสวนใด จะตองบนทกใหสานกสารวจฯเปนผดาเนนการเพมเตมตอไป

2.2.4 ขอมลลกษณะทางอทกวทยา เปนขอมลทดาเนนการโดยสานกอทกวทยาฯ ลกษณะขอมลเปนสรปรายงานขอมลทาง

อทกวทยาของโครงการและอางเกบนา เชน ปรมาณฝน พนทรบนา ปรมาณความจอางเกบนา ปรมาณนาทระบายผานอาคารระบายนาลนรายปตาง ๆ เปนตน เปนขอมลทจะนามาใชในการออกแบบขนาดตวเขอนและอาคารประกอบตาง ๆ

2.2.5 ขอมลสารวจธรณฟสกส เปนขอมลทแสดงรายละเอยดเกยวกบสภาพฐานรากตามแนวศนยกลางเขอนและอาคาร

ประกอบทถกกาหนดแนวอาคารโดยผออกแบบ สภาพฐานรากทแสดงไวจะประกอบไปดวย ระดบดนตามแนวศนยกลางอาคาร ระดบผวหนาชนดน ความลกของชนดน ความแขงแกรงของชนหน เปนตน จะพจารณาไดจากจานวนความเรวของคลนทสงสญญาณออกไปและตรวจรบไดโดยเครอง Geo phone ท

คมอการกอสราง บทท 2

โครงการชลประทานขนาดกลาง

2-4

ตดตงไวตามตาแหนงทกาหนดบนผวดน ซงวธการสารวจจะเปนแบบธรณฟสกส ชนดคลนหกเห (Seismic Refraction Survey) โดยถาความเรวของคลนสง แสดงวาเปนหนทมลกษณะดและแขงแกรงมาก ขอมลเหลานนาไปใชประโยชนในการพจารณาสภาพฐานรากในเบองตนได และสามารถสงเกตเหนความผดปกตในชนฐานราก เชน การเกดรอยเลอน (Fault) ได

2.2.6 ขอมลสารวจธรณวทยาฐานราก

ลกษณะขอมลจะแสดงรายละเอยดสภาพธรณวทยาฐานรากตามแนวศนยกลางเขอนและอาคารประกอบ ในรปแบบของหลมเจาะ (Drilled Hole) ตามตาแหนงและความลกทกาหนดโดยผออกแบบเขอน ซงในเลมรายงานจะแสดงลกษณะโครงการและทตงโดยสรป วธการสารวจ ผลการสารวจ ขอเสนอแนะและความคดเหน เปนตน

ขอมลในสวนนจะแสดงใหเหนรายละเอยดสภาพธรณวทยาฐานรากทชดเจนสามารถนาไปใชประกอบ การพจารณาออกแบบปรบปรงฐานรากเขอนไดเปนอยางด โดยทขอมลจะแสดงระดบผวดน ความหนาชนดน ชนดของดน ความแนนของชนดน คา N (โดยการตอกทดลองดวยวธ Standard Penetration Test) ระดบชนหน ชนดของชนหน การแตกราวในชนหน และการรวซมของนา (Permeability) ทงในชนดนและชนหน รวมทงระดบความลกนาใตดนในขณะททาการสารวจ เปนตน

หากโครงการใดทไดพจารณาแลวและเหนวายงขาดขอมลทจาเปนและสาคญในสวนนผออกแบบจะตองพจารณากาหนดตาแหนงหลมเจาะและความลกรวมทงจานวนหลมเจาะ ลงในแผนทแสดงแนวศนยกลางอาคารและตาแหนงหลมเจาะ แลวจดทาบนทกสงเรองไปยงหนวยงานดาเนนการสารวจรายละเอยดให ทงน ในการกาหนดรายละเอยดหลมเจาะ ควรพจารณาขอมลาจากการสารวจธรณฟสกสชนดคลนหกเหรวมดวย จะทาใหสามารถกาหนดรายละเอยดไดชดเจนมากยงขน

2.2.7 ขอมลสารวจธรณวทยาบรเวณอางเกบนา เปนขอมลทดาเนนการและจดทาเปนแผนทสภาพธรณวทยาสณฐานครอบคลมพนททว

ประเทศไทยในมาตราสวน 1:1,000,000 โดยกรมทรพยากรธรณ กระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม และดาเนนการตรวจสอบเพมเตมของแตละโครงการโดยสานกสารวจดานวศวกรรมและธรณวทยาซงจะแสดงราย ละเอยดไวในรายงานการสารวจธรณวทยาฐานราก โดยจะทาใหทราบลกษณะการเกดและชนดของชนดนและหนในยคตางๆ ทปรากฏในบรเวณอางเกบนาและบรเวณใกลเคยง ซงจะเปนประโยชนในการพจารณาการรวซมของนาออกจากอางเกบนา การพจารณาแหลงดนและแหลงวสดสาหรบการกอสรางเขอน

คมอการกอสราง บทท 2

โครงการชลประทานขนาดกลาง

2-5

2.2.8 ขอมลสารวจแหลงยมดน (Borrow Areas) แหลงยมดนเปนขอมลทสาคญอกอยางหนงทจะใชในการพจารณาประกอบการออกแบบ

เขอน เนองจากจะใหขอมลในเรองทตงปรมาณและชนดของแหลงดนทจะใชกอสรางตวเขอน (กรณทเปนเขอนดนถม (Earthfill Dam) จะทาใหสามารถกาหนดชนดของเขอนดนไดวาควรจะเปนชนดใด เชน Homogeneous หรอ Zoned Type เปนตน แหลงดนมกถกกาหนดใหอยในบรเวณอางเกบนากอนเปนอนดบแรก ทงนเนองจากเปนบรเวณทจะถกนาทวม ซงจะทาใหเสยคาใชจายในการดาเนนการขดและขนสงนอยกวาแหลงยมดนทอยภายนอกอางเกบนาทจะตองเสยคาใชจายในการจดซอและการขนสงเพมมากขน นอกจากนนแหลงดนในบรเวณอางเกบนาสวนใหญจะมระยะทางในการขนสงไปยงทตงหวงานเขอนไมไกล ทาใหไมตองเสยคาใชจายในสวนนมากนก

หนวยงานทรบผดชอบเปนผดาเนนการสารวจและจดทารายงานคอฝายปถพกลศาสตรสวนธรณวทยา สานกสารวจดานวศวกรรมและธรณวทยา การขอใหทาการสารวจในสวนน จะตองจดสงแผนทอางเกบนา ปรมาณดนทตองการ และระดบนาสงสดไปใหหนวยงานดงกลาวทราบดวย เพอทหนวยงานนนจะไดพจารณาจดทารายละเอยดในการสารวจไดตอไป

2.2.9 ขอมลสารวจแหลงวสดกอสราง วสดกอสรางในทนหมายถง วสดกอสรางอยางอนทนอกเหนอจากดน เชน หนใหญ หน

ยอย ทราย ปนซเมนต และเหลกเสรมคอนกรต เปนตน ซงจะตองทาการสารวจหาแหลงและปรมาณของวสดใหละเอยดครบถวนวามอยทใดบาง หางไกลจากทตงหวงานเขอนมากนอยเพยงไร ทงน เพอจะไดนาไปคดราคาคากอสรางไดถกตองและชดเจน ซงจะทาใหสามารถกาหนดการวางแผนงานและแผนการใชจายเงนไดถกตองและเหมาะสม

2.2.10 ขอมลการวเคราะหและทดสอบคณสมบตดน คณสมบตดนทจาเปนตองใชในการพจารณาประกอบการออกแบบเขอนทสาคญม

2 ประเภท คอ คณสมบตดานวศวกรรมและคณสมบตดานวทยาศาสตร ซงจะขออธบายรายละเอยดเพอใหเกดความเขาใจและเปนแนวทางในการพจารณาเบองตนโดยสงเขป ดงน.-

1. คณสมบตดนดานวศวกรรม เปนคณสมบตโดยทวไปและคณสมบตเฉพาะ ทจะนาคา Parameter ตาง ๆ ไปคานวณเพอกาหนดความมนคงแขงแรงทางโครงสรางและตรวจสอบความมนคงปลอดภยของตวเขอนดนรวมทงทาใหสามารถกาหนดแนวทางและขนตอนในการกอสรางไดอกดวย คณสมบตดนดานวศวกรรมประกอบดวย การจาแนกชนดดนดวยตา (Visual Classification) การ

คมอการกอสราง บทท 2

โครงการชลประทานขนาดกลาง

2-6

จาแนกชนดดนในหองทดลองดวยวธ Unified Soil Classification, Seive Analysis, Atterberg’s Limit, Hydrometer Analysis, การหาคา Moisture Content, Unit Weight, Standard Proctor Compaction Test, Consolidation, Permeability, Shear Strength ดวยวธ Direct Shear Test และ Triaxial Test เปนตน คณสมบตดนดงกลาวขางตนจะใหคา Parameter ทสาคญ เพอนาไปคานวณหาคาความมเสถยรภาพของลาดเขอน (Slope Stability) ความทรดตวของเขอนและฐานราก การรวซมของนาผานตวเขอน การเคลอนตวของตวเขอนและฐานราก (Dam Deformation and Movement) รวมทงคาแรงดนนา (Pore pressure) ทจะเกดขนในตวเขอนระหวางการกอสรางและการใชงาน เปนตน ผออกแบบจะตองพจารณาตรวจสอบรายงานการวเคราะหและทดสอบคณสมบตในสวนนใหละเอยดรอบคอบอยางดยง เพอใหไดขอมลทถกตอง และมความนาเชอถอใหมากทสด

2. คณสมบตดนดานวทยาศาสตร เปนคณสมบตทแสดงถงการมปรมาณเกลอโซเดยม (Na+) มากหรอนอยในดน ซงจะทาใหดนเกดการกระจายตว (Dispersive Soil) เมอถกนา การทราบคณสมบตของดนในสวนนจะทาใหสามารถปองกนการพงทลายเสยหาย หรอการวบตของตวเขอนไดเปนอยางด การวเคราะหและทดสอบมการกระทาไดหลายวธ เชน Pin hole, Emersion Crum Test, Dilution Turbidity Ratio และ Dispersion Ratio Test เปนตน ดงนน หากทราบวาในแหลงยมดนมดนกระจายตวอยางรนแรง ควรหลกเลยงการใชแหลงดนนน แลวหาแหลงดนใหม แตหากหลกเลยงไมไดกสามารถใชวธการปรบปรงดนใหมคณภาพดขนได โดยผสมดนกระจายตวดงกลาวเขากบปนขาวตามอตราสวนทกาหนด แลวนาไปปกปดผวหนาบรเวณลาดเขอนทตองสมผสกบนาโดยตรง

2.2 การขออนมตหลกการในการเปดโครงการ

การพฒนาแหลงนาสาหรบโครงการชลประทานขนาดใหญ การขออนมตเปดโครงการจะตองไดรบการอนมตจากคณะรฐมนตร สวนโครงการชลประทานขนาดกลาง จะตองขออนมตหลกการเปดโครงการจากกรมฯ เพอเตรยมความพรอมในการเสนอขอตงงบประมาณดานตางๆทจะดาเนนการ

ในปจจบนการขอตงงบประมาณเพอการดาเนนการกอสราง งบประมาณสาหรบการเตรยมความพรอมโครงการ สานกชลประทานฯและหนวยงานทเกยวของจะตองมแผนการเสนอขอตงงบประมาณรายจายลวงหนาระยะปานกลาง (แผน MTEF) เพอกาหนดโครงการและงานทจะดาเนนการ แตบางโครงการงบประมาณเตรยมความพรอมไมสอดคลองกบงานกอสราง กลาวคอ สานกชลประทานฯ มแผนการกอสรางโครงการในอกสองปขางหนา แตยงไมไดแจงแผนดงกลาวใหหนวยงานทเกยวของตง

คมอการกอสราง บทท 2

โครงการชลประทานขนาดกลาง

2-7

แผนงบประมาณเพอรองรบการดาเนนการ และสาหรบขนตอนการพจารณางบประมาณกอสรางนน สานกงบประมาณจะสอบถามถงความกาวหนาและความพรอมดานการจดหาทดนและการขออนญาตใชพนท ซงสวนใหญจะตดปญหาการเตรยมความพรอมของโครงการ ดงนน เพอความสอดคลองของหนวยงานทเกยวของในการเตรยมความพรอมงานกอสราง สานกชลประทานฯ จะตองดาเนนการขออนมตหลกการในการเปดโครงการ เพอเปนการจดแผนงบประมาณการเตรยมความพรอมของโครงการของหนวยงานทเกยวของ ใหบรรลวตถประสงคของการกอสรางโดยขออนมตหลกการจากกรมฯ เพอเตรยมความพรอมและเปดโครงการตอไป

2.2.1 วตถประสงค

1) เพอเปนแนวทางในการเตรยมความพรอมกอนการกอสราง เปนการใหสานกและกองฯ ทเกยว ของสามารถเสนอขอตงงบประมาณ เพอดาเนนการเตรยมความพรอมกอนการกอสรางโครงการ

2) เพอใหสานกสารวจดานวศวกรรมและธรณจดเขาแผนและเสนอขอตงงบประมาณ เพอดาเนนการจดทาภาพถายดาวเทยม การสารวจปกหลกเขตชลประทาน และการรงวดเพอการชลประทาน เปนตน

3) เพอใหกองกฎหมายและทดนจดเขาแผนและเสนอขอตงงบประมาณ 4) เพอจดเขาแผนเสนอขอตงงบประมาณการกอสรางโครงการ

ดงนน การขออนมตหลกการในการเปดโครงการ เปนขนตอนกอนการประกาศวนเรมดาเนนการกอสรางโครงการ การขออนมตหลกการในการเปดโครงการเปนขบวนการในการจดทาแผนการเตรยมความพรอมกอนการกอสราง ในเรองของกรอบงบประมาณและกรอบระยะเวลาในการกอสรางโครงการ และเปนการแจงใหหนวยงานทเกยวของเตรยมความพรอมในดานตางๆ อาทเชน การสารวจปกหลกเขตชลประทาน การจดทาภาพถายผานดาวเทยม การรงวดทดนเพอการชลประทาน การจดหาทดน และการขออนญาตใชพนทปาตางๆ เปนตน วตถประสงคเพอใหหนวยงานทเกยวของสามารถเสนอตงงบประมาณเพอดาเนนการเตรยมความพรอมของโครงการกอสรางได และเปนขบวนการทจะตองดาเนนการกอนการกอสรางซงจะตองบรรจเขาไวในแผน MTEF (ตามตวอยางทแนบในภาคผนวก)

คมอการกอสราง บทท 3

โครงการชลประทานขนาดกลาง 3-1

บทท 3 การขออนญาตใชพนทและการจดหาทดนเพอการชลประทาน

การจดหาทดนเพอการชลประทาน คอการไดมาซงทดนเพอการชลประทานโดยวธเจรจาตกลง ซอ

ขายทดน การเวนคนทดน การรบใหทดน ( เจาของทดนอทศทดนให) และการขอใชทดนจากหนวยงาน ราชการทครอบครองดแลทดนของรฐ เชน ทดนปาสงวนแหงชาต ทดนอทยานแหงชาต ทดนราชพสด ทดนสาธารณ ประโยชน ทดน ส.ป.ก. ฯลฯ ดงนนการขอเขาใชทดน จงเปนสวนหนงของการจดหาทดน

การจดหาทดนเพอการชลประทาน เปนกระบวนการทตองบรณาการหนวยงานปฏบตรวมกนเรมตงแตสารวจกนเขตทดน รงวดทดน และจดหาทดน เพอใหไดมาซงทดนเพอกจการชลประทานปจจบนไดมพระราชกฤษฎกาวาดวยหลกเกณฑและวธบรหารกจการบานเมองทด พ.ศ. 2546 ใหหนวยงาน ราชการกาหนดขนตอน และเงอนเวลาการดาเนนงานใหชดเจนตามหลกธรรมาภบาล

3.1 การสารวจปกหลกเขตชลประทาน

3.1.1 ความหมาย การสารวจปกหลกเขตชลประทาน หมายถง การสารวจเพอปกหลกเขตชลประทานให

เปนไปตามแบบหรอความตองการใชงานสาหรบใชในการรงวดและจดหาทดนเพอการชลประทาน โดยปกหลกคอนกรตเสรมเหลกตามแบบมาตรฐานของกรมชลประทาน รวมทงใชในการดแลและระวงรกษาแนวเขตชลประทาน

3.1.2 กฎหมาย ระเบยบ และคาสงทเกยวของ 3.1.2.1 หลกเกณฑการปกหลกเขต และการหมายสขอบอางเกบนาชลประทาน คาสงกรม

ชลประทานท 357 / 2531 ลงวนท 24 มถนายน 2531 3.1.2.2 บนทกขอตกลงระหวางกรมทดนกบกรมชลประทาน พ.ศ.2542 เรอง การรงวด

ทดนทถกเขตชลประทานและออกหนงสอสาคญสาหรบทหลวง หนงสอกรมทดนท มท.0718/13474 ลงวนท 28 เมษายน 2542

3.1.2.3 การปฏบตในเรองการระวงชแนวเขตทดนชลประทาน คาสงกรมชลประทานท 352 / 2541 ลงวนท 17 สงหาคม 2541

3.1.2.4 กาหนดวนเรมดาเนนการโครงการกอสราง คาสงกรมชลประทานท 457/2537

คมอการกอสราง บทท 3

โครงการชลประทานขนาดกลาง 3-2

ลงวนท 30 มถนายน 2537 3.1.2.5 การจดทาแผนทภาพถายหรอแผนทภาพจากดาวเทยม คาสงกรมชลประทานท 615

/ 2546 ลงวนท 26 ธนวาคม 2546

3.1.3 ขนตอนการปฏบตงาน (ดภาพท 3 – 1 ประกอบ) 3.1.3.1 ประมาณเดอนกมภาพนธ สานกสารวจดานวศวกรรมและธรณวทยา จะแจงให

ผส.ชป.1–17, ผส.คญ. และผอ.มด. จดทารายละเอยดแผนงานปกหลกเขตชลประทาน ซอมเขตชลประทาน งานรงวดทดนเพอการชลประทาน และงานรงวดทดนเพอออกหนงสอสาคญสาหรบทหลวง และแจงใหสานกสารวจฯทราบประมาณเดอนเมษายน พรอมเอกสารประกอบ จานวน 3 ชด เพอรวบรวมแผนงานของบประมาณดาเนนการในปถดไป

แผนงานสารวจปกหลกเขตชลประทานและจดทาภาพถายดาวเทยมเปนการรวบรวม แผนงานสารวจปกหลกเขตชลประทาน ซอมเขตชลประทาน งานรงวดเพอการชลประทานและงานรงวดเพอออกหนงสอสาคญสาหรบทหลวง จดสงใหกองแผนงาน กองกฎหมายและทดน กรมทดน

3.1.3.2 สวนสารวจกนเขตและประสานงานรงวด ตรวจสอบรายละเอยดแผนงานทโครงการตาง ๆ แจงมา เชน ตรวจสอบแผน MTEF และแบบกอสราง ตรวจสอบรายละเอยดโคง แบบแสดงแปลนและรปตดตามยาว หรอแบบแสดงตาแหนงขอบเขตชลประทานทกรม ฯ ไดอนมตแลว โดยใชเวลาประมาณ 5 วน

3.1.3.3 จดทารายละเอยดประมาณการและขออนมตงบประมาณ โดยสวนสารวจกนเขต ฯ ดาเนนการของบประมาณแบงเปน 2 ครง ตอปงบประมาณคอ ประมาณเดอนกนยายน และเดอนมกราคม

3.1.3.4 จดทารายละเอยดแผนงาน – เงน โครงการทไดรบอนมตงบประมาณแลวเพอปฏบต งานสนามและแจงโครงการกอสรางฯ เพอแจงใหผปกครองทองท และหนวยงานทเกยวของทราบ พรอมทงกาหนดวนเรมงานสารวจปกหลกเขตชลประทาน

3.1.3.5 ดาเนนการสารวจปกหลกเขตชลประทานตามรายละเอยดของแผนงาน เชน บรเวณอางฯ บรเวณหวงาน คลองสงนา ทอสงนา ถนนและคลองระบายนา โดยใชเวลาปฏบตงานไมเกน 90 วน

3.1.3.6 ผลตแผนทแสดงแนวเขตชลประทานโดยใชกระดาษโพลเอสเตอร กาหนดตารางกรดขนาด10x10 ซม. มาตราสวน1:4,000 หรอตามทเหมาะสมใชเวลาประมาณ 30 วน กาหนดการลงนามแผนท ดงน

3.1.3.6.1 ผควบคมการสารวจและผปฏบตงาน 3.1.3.6.2 หวหนางานสารวจกนเขต 3.1.3.6.3 หวหนาโครงการหรอผแทนลงนามรบรองแนวเขตในกรณทไมมแบบ 3.1.3.6.4 ผอานวยการสวนสารวจกนเขตฯ (ทงนใหระบ วน เดอน ป ทลงนาม)

คมอการกอสราง บทท 3

โครงการชลประทานขนาดกลาง 3-3

3.1.3.7 สงแผนทแสดงแนวเขตชลประทานใหกองกฎหมายและทดน และกรมทดนเพอรงวดทดน

ภาพท 3 -1 แสดงขนตอนการสารวจปกหลกเขตชลประทาน

ขออนมตเปดโครงการกอสราง

ตรวจสอบ (15 วน) - แผน MTEF.

- ความพรอมแบบกอสราง

สานกชลประทานท 1 – 17

หรอสานกโครงการขนาดใหญ แจง สรธ. เดอน เมษายน

แผนงานสารวจปกหลกเขตชลประทาน

และจดทาภาพถายดาวเทยม

ตงประมาณการและขออนมตงบประมาณ

(งวดท 1 กนยายน งวดท 2 มกราคม)

จดทาแผนปฏบตงาน

กาหนดวนเรมงาน ประมาณ 7 วน

ผลตแผนท (ประมาณ 1 เดอน)

ดาเนนการสารวจปกหลกเขต

(ประมาณ 1 – 3 เดอน)

สวนสงเสรมการรงวด กรมทดน

(สงแผนทใหกรมทดน เขารงวดทาแผนท รว. 43 ก.)

คมอการกอสราง บทท 3

โครงการชลประทานขนาดกลาง 3-4

3.1.4 ปญหาและขอเสนอแนะ

3.1.4.1 งานสารวจปกหลกเขต พจารณาตามมาตรา 10 แหง พ.ร.บ. ชลประทานหลวง “ เจาพนกงานมอานาจทจะเขาไปในทดนของบคคลใด ๆ เพอทางานสารวจตรวจสอบ อนเกยวกบการชลประทานได ” ในการพจารณาคาวา งานสารวจตรวจสอบ เมอไมมคานยามในพ.ร.บ. ชลประทานหลวงเพอใหมความหมายเฉพาะ จงตองแปลความหมายตามพจนานกรม คอสารวจแปลวาตรวจสอบ ตรวจสอบแปลวาสารวจ มวตถทประสงคคอใหทราบขอมล เชน สารวจเดนระดบ การทกรมชลประทานทาการสารวจปกหลกเขต และประกาศวนเรมดาเนนการกอสรางโครงการชลประทาน โดยมขอความจะไมจายเงนคาทดแทนแกผทปลกสรางตนไม หรอทรพยสนในทดนภายหลงวนเรมสารวจปกหลกเขต และประกาศนนไมมเงอนเวลาสนสด จงกระทบกรรมสทธทดนของราษฎร ไมอาจมสทธสมบรณในทดนเปนทโตแยงของราษฎรเจาของทดนวา ทดนทถกเขตเสอมมลคาลง และไมอาจทากนไดเปนปกต ในขอเทจ จรงโครงการทไดปกหลกเขตไวแลวโดยทเจาของทดนมไดคดคานโตแยง กพงอนมานไดวาเจาของทดนใหความยนยอมโดยปรยาย สวนโครงการซงเจาของทดนไมยนยอมใหเขาสารวจปกหลกเขต จะตองตรา พ.ร.ฎ. กาหนดเขตทดนในบรเวณททจะเวนคนอสงหารมทรพย เพอใหอานาจเจาหนาทเขาไปดาเนนการในทดนนนได

3.1.4.2 ประกาศวนเรมดาเนนการกอสรางโครงการชลประทาน โดยถอเอาวนเรมสารวจปกหลกเขต เปนวนเรมดาเนนการกอสรางโครงการชลประทาน มขอถกเถยงในการพสจนขอเทจจรงวาวนเรมปกหลกเขตในทองทตนทาง จะถอวาทองทปลายทางทยงมไดทาการปกหลกเขต ไดทราบขอบเขตทชดเจนแลวมได เมอพจารณาอานาจในการปกหลกเขตตามขอ 3.1.4.1 กอปรกบประกาศวนเรม ฯ ไมมกฎหมายใดมารองรบในการรอนสทธทดนของราษฎร เปนเพยงแตแนวทางถอปฏบต ซงเจาหนาทไมอาจจายเงนคาทดแทน ใหกบผทปลกสรางทรพยสนขนมาภายหลงวนเรม ฯ หากเจาของทดนไมยนยอมกไมอาจบงคบใด ๆ ได จงตองนาไปสการตรา พ.ร.ฎ. กาหนดเขตทดนในบรเวณททจะเวนคนอสงหารมทรพย และดาเนนการตามขนตอนนย พ.ร.บ. วาดวยการเวนคนอสงหารมทรพย พ.ศ. 2532

3.1.5 แนวทางแกไขปญหา 3.1.5.1 งานสารวจปกหลกเขต กรณราษฎรยนยอมใหทาการปกหลกเขตกเปนไปตามเจตนาของ

ราษฎรเจาของทดนนน หากไมยนยอมกไมอาจบงคบเขาปกหลกเขตได มแนวทางแกไขปญหาซงกรม ฯ กาลงพจารณาแกไขปรบปรง พ.ร.บ. ชลประทานหลวง จงเหนสมควรแกไขเพมเตมบทบญญตใหมความ

คมอการกอสราง บทท 3

โครงการชลประทานขนาดกลาง 3-5

ชดเจนยงขน แตทงนขนอยกบดลยพนจของสมาชกสภานตบญญต ทจะพจารณาตามหลกเกณฑแหงรฐธรรมนญ ฯ พ.ศ. 2550 เพราะเปนกรณทกระทบกรรมสทธทดน

3.1.5.2 กรณราษฎรยนยอมใหปกหลกเขต จะครบองคประกอบตาม พ.ร.บ. ชลประทานหลวง มาตรา 4 “เขตงาน หมายความวา เขตทดนทใชในการสรางและการบารงรกษาการชลประทาน ตามทเจาพนกงานไดแสดงแนวเขตไว ” ในการจดทาประกาศ สมควรจดทาเปนหนงสอประชาสมพนธเพอแจงใหทราบเขตงานทวกน โดยมขอความในลกษณะ อางองหลกเกณฑการจายเงนคาทดแทนทรพยสน ตามนย พ.ร.บ. วาดวยการเวนคน ฯ โดยอนโลม หรอตามนยมต ค.ร.ม. 11 ก.ค. 2532

3.1.6 ตวอยางและแบบฟอรม (ในภาคผนวก)

3.2 การขออนญาตใชทดนสาธารณสมบตของแผนดน

3.2.1 ความหมาย 3.2.1.1 สาธารณสมบตของแผนดน ตามมาตรา 1304 ประมวลกฎหมายแพงและพาณชย

หมายถง ทรพยสนทกชนดของแผนดนซงใชเพอสาธารณประโยชน หรอสงวนไวเพอประโยชนรวมกน เชน (1) ทดนรกรางวางเปลา และทดนทมผเวนคนทอดทง หรอกลบมาเปนของแผนดนโดย

ประการอน ตามกฎหมายอน (2) ทรพยสนสาหรบพลเมองใชรวมกน เปนตนวา ทชายตลง ทางนา ทางหลวง ทะเลสาบ (3) ทรพยสนใชเพอประโยชนของแผนดนโดยเฉพาะ เปนตนวา ปอมและโรงทหาร สานก

ราชการบานเมอง เรอรบ อาวธยทธภณฑ 3.2.1.2 สาธารณสมบตของแผนดน ตามระเบยบกระทรวงมหาดไทย วาดวยวธปฏบต

เกยวกบ การถอนสภาพ การจดขนทะเบยน และการจดหาผลประโยชน ในทดนของรฐตามประมวลกฎหมายทดน พ.ศ.2550

“ การถอนสภาพ” หมายความวา การดาเนนการตามบทบญญตในมาตรา 8 วรรคสอง (1) หรอ (2) แหงประมวลกฎหมายทดน ทมผลทาใหทดนสาหรบพลเมองใชรวมกน หรอทดนทไดมการหวงหาม หรอสงวนไวตามความตองการของทบวงการเมองซงมไดตกเปนทราชพสด เปลยนสถานะหรอพนสภาพจากการทเปนทดนนน ๆ เพอนาไปใชประโยชนอยางอน

3.2.2 กฎหมาย และระเบยบทเกยวของ (1) ประมวลกฎหมายแพงและพาณชย

คมอการกอสราง บทท 3

โครงการชลประทานขนาดกลาง 3-6

(2) ประมวลกฎหมายทดน (3) ระเบยบกระทรวงมหาดไทย วาดวยวธปฏบตเกยวกบการถอนสภาพ การจดขนทะเบยน

และการจดหาผลประโยชน ในทดนของรฐตามประมวลกฎหมายทดน พ.ศ.2550 นามาใชโดยอนโลม

3.2.3 ขนตอนการขอถอนสภาพทดนสาธารณประโยชน (ดภาพท 3 - 2 ประกอบ) 3.2.3.1 กรมชลประทานโดย ผส.ชป. 1-17 หรอ ผส.คญ. ยนหนงสอแสดงความประสงค

ขอถอนสภาพทดน (ไมมแบบฟอรม) ตออธบดกรมทดน ในกรณททดนอยในเขตจงหวด กรงเทพมหานคร หากทดนอยในจงหวดอน ใหยนตอผวาราชการจงหวด พรอมแนบเอกสารจานวน 3 ชดดงน

การขอใชทดนสาธารณประโยชนระเบยบกระทรวงมหาดไทย วาดวยวธปฏบตเกยวกบการถอนสภาพการจดขนทะเบยนและ

การจดหาผลประโยชนในทดนของรฐ ตามประมวลกฎหมายทดน พ.ศ.2550

กรมชลประทานผขอ

จงหวด- ตรวจสอบเอกสารและพจารณาตามระเบยบ

กระทรวงมหาดไทยกรมทดนพจารณายกรางพรบ .หรอพรฎ.ถอนสภาพ

กระทรวงมหาดไทยนารางพรบ.หรอพรฎ.

ครม.เหนชอบ

กรมทดนหรอจงหวดกรมชลประทาน

กระทรวงมหาดไทยตราพรบ ./ พรฎ

กรมธนารกษ

ภาพท 3 - 2 แสดงขนตอนการขอถอนสภาพทดนสาธารณประโยชน

คมอการกอสราง บทท 3

โครงการชลประทานขนาดกลาง 3-7

(1) หนงสอมอบอานาจใหดาเนนการแทนอธบด คาสงกรมชลประทานท ข.539/2550 เรอง มอบอานาจดาเนนการขอใชทดนของรฐทกประเภท ลงวนท 27 มถนายน 2550 และสาเนาทะเบยนบาน สาเนาบตรประจาตวประชาชน ของผรบมอบอานาจ

(2) แผนงาน / โครงการ โดยแสดงเหตผลความจาเปน กาหนดวตถประสงค วธดาเนนการ งบประมาณดาเนนการ ตลอดถงรายละเอยดของกจการตาง ๆ

(3) แผนทสงเขปแสดงทตงของทดนทขอ สถานทสาคญ เสนทางคมนาคม บรเวณใกลเคยงโดยรอบ พรอมภาพถายรอบแปลงทดน

(4) สาเนาแผนทภมประเทศ มาตราสวน 1:50,000 ลาดบชด L7017 ของกรมแผนททหาร หมายสแสดงตาแหนงทตงของทดน

3.2.3.2 จงหวดพจารณาตรวจสอบวา ทดนดงกลาวไดถกถอนสภาพตามกฎหมายอนแลวหรอไม หากยงมไดถกถอนสภาพใหดาเนนการ

(1) ใหอาเภอสอบสวนประวตความเปนมาของทดน และใหความเหนประกอบการพจารณา วาควรถกถอนสภาพหรอไมอยางไร

(2) ใหผขอจดทาแผนททายพระราชบญญตหรอพระราชกฤษฎกาถอนสภาพ และจดทาแผนผงการใชทดน

(3) ใหผขอประสานองคกรปกครองทองถน ขอความเหนจากทประชมสภาองคกร ปกครองทองถน และจดใหราษฎรผเคยใชประโยชนแสดงความคดเหน

3.2.3.3. กรมทดนพจารณายกรางพระราชบญญต หรอพระราชกฤษฎกาถอนสภาพ เสนอกระทรวงมหาดไทยเพอขอความเหนชอบจากคณะรฐมนตร แลวดาเนนการตราพระราชบญญต หรอ พระราชกฤษฎกาถอนสภาพทดน

3.2.3.4 กรมชลประทานแจงกรมธนารกษทราบ

3.2.4 ตวอยางและแบบฟอรม (ในภาคผนวก)

3.3 การขออนญาตใชทดนราชพสด

3.3.1 ความหมาย ทราชพสด ตามมาตรา 4 พระราชบญญตทราชพสด พ.ศ. 2518 หมายความวาอสงหารมทรพย

อนเปนทรพยสนของแผนดนทกชนด เวนแตสาธารณสมบตของแผนดน ดงตอไปน

คมอการกอสราง บทท 3

โครงการชลประทานขนาดกลาง 3-8

(1) ทดนรกรางวางเปลา และทดนซงมผเวนคน หรอทอดทงหรอกลบมาเปนของแผนดนโดยประการอนตามกฎหมายทดน

(2) อสงหารมทรพยสาหรบพลเมองใช หรอสงวนไวเพอประโยชนของพลเมองใชรวมกนเปนตนวา ทชายตลง ทางนา ทางหลวง ทะเลสาบ

สวนอสงหารมทรพยของรฐวสาหกจทเปนนตบคคล และขององคการปกครองทองถน ไมถอวาเปนทราชพสด

3.3.2. กฎหมายและระเบยบทเกยวของ 3.3.2.1 พระราชบญญตทราชพสด พ.ศ. 2518 3.3.2.2 กฎกระทรวงวาดวยหลกเกณฑและวธการปกครอง ดแลและบารงรกษา ใช และจดหา

ประโยชนเกยวกบทราชพสด พ.ศ. 2545 แกไขเพมเตมฉบบท 2 (พ.ศ. 2549) และฉบบท 3 (พ.ศ. 2549)

3.3.3. ขนตอนการขออนญาต (ดภาพท 3 - 3 ประกอบ) 3.3.3.1 กรมชลประทานโดย ผส.ชป. 1 - 17 หรอ ผส.คญ. ยนคาขอตามแบบ ทบ. 4 พรอม

เอกสารดงน (1) แนบหนงสอมอบอานาจใหดาเนนการแทนอธบดคาสงกรมชลประทาน

ท ข.539 / 2550 เรอง มอบอานาจดาเนนการขอใชทดนของรฐทกประเภท ลงวนท 27 มถนายน 2550 และสาเนาทะเบยนบาน สาเนาบตรประชาชนของผมอบอานาจ / ผรบมอบอานาจ

(2) แนบรายละเอยดเกยวกบโครงการใชประโยชนในทราชพสดทขอใช (3) แนบคาขอตงงบประมาณหรอเอกสารแสดงการไดรบอนมตงบประมาณ (4) แนบแผนผงแสดงการใชประโยชนทราชพสด แปลงทมการขอใชทงแปลง และ

แสดงการใชประโยชนบรเวณใกลเคยง โดยจงหวดจะพจารณาแผนผงดงกลาว ใหเหมาะสมกบสภาพทาเลและสอดคลองกบแผนพฒนาของจงหวดและผงเมอง

(5) แนบแผนผงแสดงการใชประโยชนในทดน เฉพาะบรเวณทขอใชตามความเหมาะสมและจาเปน โดยขอใหมมาตราสวนถกตองตามหลกวชาการ และมผทรงคณวฒรบรองผง

(6) แนบแผนทสงเขปแสดงทตงทราชพสด และระยะหางจากสถานทสาคญของจงหวด เชนศาลากลางจงหวด ทวาการอาเภอ สถานตารวจ เปนตน

(7) แนบหนงสอยนยอมการใหใชทราชพสด ของสวนราชการทครอบครองใชประโยชนอยกอน

คมอการกอสราง บทท 3

โครงการชลประทานขนาดกลาง 3-9

3.3.3.2 ทดนอยในเขตกรงเทพมหานคร ใหยนคาขอกบกรมธนารกษ เพอพจารณาอนญาต ทดนในจงหวดอน ยนคาขอกบธนารกษพนท โดยตองไดรบความยนยอมจากผวาราชการจงหวด แลวสงใหกรมธนารกษเพอพจารณาอนญาต

ขอยกเวน (1) ขอใชชวคราวกรณทมความจาเปนเรงดวน ในการปองกนและบรรเทาสาธารณภย (2) ขอใชเพอกอสรางททาการ หรอบานพกหรอกจกรรมสาธารณปโภค ตามหลก เกณฑท

กรมธนารกษกาหนด ผวาราชการจงหวดพจารณาอนญาต และรายงานใหธนารกษพนท และกรมธนารกษทราบ 3.3.3.3 กรมธนารกษพจารณาและแจงใหผขอใชหรอธนารกษพนท ภายใน 30 วน นบแตไดรบคาขอ ขยายไดอกไมเกน 60 วน (ขอ 163.ว)

ภาพท 3 – 3 แสดงขนตอนการขออนญาตใชทดนราชพสด

คมอการกอสราง บทท 3

โครงการชลประทานขนาดกลาง 3-10

3.4 การขออนญาตใชทดนเพอกจการสาธารณปโภค และกจการอน ๆ ในเขตปฏรปทดน

3.4.1 ความหมาย เขตปฏรปทดน หมายถง เขตทดนทพระราชกฤษฎกากาหนดเปนเขตปฏรปทดนเพอเกษตรกรรม

3.4.2 กฎหมายและระเบยบทเกยวของ 3.4.2.1 ระเบยบคณะกรรมการปฏรปทดนเพอเกษตรกรรม วาดวยการมอบหมายใหเลขาธการ

สานกงานการปฏรปทดนเพอเกษตรกรรมพจารณาอนญาต การใชทดนเพอกจการสาธารณปโภคและกจการ อน ๆ ในเขตปฏรปทดน พ.ศ.2536

3.4.2.2 คาสงสานกงานการปฏรปทดนเพอเกษตรกรรม ท 50/2549 เรอง การกาหนดแบบและขนตอนแนวทางปฏบต ในการพจารณาคาขออนญาตใชทดนเพอกจการสาธารณปโภค และกจการอน ๆ ในเขตปฏรปทดน

3.4.2.3 ขนตอนแนวทางปฏบตในการพจารณาคาขออนญาตใชทดน เพอกจการสาธารณปโภคและกจกรรมอน ๆ ในเขตปฏรปทดน แนบทายคาสงสานกงานการปฏรปทดนเพอเกษตรกรรม ท 50 / 2549

3.4.3 ขนตอนการขออนญาต (ดภาพท 3 - 4 ประกอบ) 3.4.3.1 กรมชลประทานโดย ผส.ชป.1-17 หรอ ผส.คญ.ดาเนนการขออนญาต โดยยนคาขอ

อนญาตใชทดนทสานกงานการปฏรปทดนจงหวด (ส.ป.ก.จงหวด) ททดนนนตงอยพรอมเอกสารประกอบคาขอดงน

(1) คาขออนญาตใชทดนเพอกจการสาธารณปโภค และกจการอน ๆ ในเขตปฏรปทดน (ส.ป.ก. 4 - 29 ก.) จานวน 1 ฉบบ

(2) บนทกรบรองการปฏบตตามเงอนไขการไดรบอนญาตใหใชทดน (ส.ป.ก.4-30 ก.) จานวน 3 ฉบบ

(3) แผนทภมประเทศแสดงจดทตงทดนแปลงทยนคาขออนญาต ฯ (1:50,000) (4) แผนผงแสดงบรเวณและสงกอสรางในทดน ซงผขออนญาตลงชอกากบขนาดเอ 3

หรอ เอ 4 จานวน 3 ฉบบ

(5) บญชรายชอผทสละสทธหรอยนยอม พรอมคาขอสละสทธทดนของบคคลทไดรบสทธ โดยการปฏรปทดนเพอเกษตรกรรม (ส.ป.ก.4-52 ก) กรณมการจดทดนแลว หรอหนงสอยนยอมของผครอบครองทดนกรณยงไมไดจดทดน

คมอการกอสราง บทท 3

โครงการชลประทานขนาดกลาง 3-11

(6) หนงสอมอบอานาจใหดาเนนการแทนอธบด คาสงกรมชลประทานท ข.539/2550 เรอง มอบอานาจดาเนนการขอใชทดนของรฐทกประเภท ลงวนท 27 มถนายน 2552 และสาเนาทะเบยนบาน,สาเนาบตรประชาชน ของผรบมอบอานาจ

3.4.3.2 ส.ป.ก. จงหวดทาหนาทตรวจสอบหลกฐานคาขออนญาตใชทดน กรณการขออนญาตทวไป ตองมความเหนของผปกครองทองท แตหากเปนกจการทเหนวาอาจมผลกระทบตอสงแวดลอม ตองผานความเหนชอบจากชมชนทองถน วาไมมผลกระทบตอสงแวดลอม ทงนกจการใดหากมกฎหมายระบวา ตองผานการพจารณาของหนวยงานอนจะตองมความเหนของหนวยงานนน ๆ ดวย

3.4.3.3 ส.ป.ก. จงหวดนาเรองการขออนญาตใชทดน ฯ เสนอคณะกรรมการปฏรปทดนจงหวด (คปจ.) เพอขอความเหนชอบและสงเรองให ส.ป.ก. พจารณาอนญาต

3.4.3.4 สานกงานการปฏรปทดนเพอเกษตรกรรมอนญาตใหใชทดน พรอมออกหนงสออนญาตใหใชทดน เพอกจการสาธารณปโภคและกจการอน ๆ ในเขตปฏรปทดน (ส.ป.ก.4-31 ก.) สงให ส.ป.ก. จงหวดเพอมอบแกผไดรบอนญาต

คมอการกอสราง บทท 3

โครงการชลประทานขนาดกลาง 3-12

ภาพท 3 - 4 แสดงขนตอนการขออนญาตใชทดนเพอกจการสาธารณปโภค และกจการอน ๆ ในเขตปฏรปทดน

3.4.4 ปญหาและขอเสนอแนะ 3.4.4.1 แนวทางการแกไขปญหา ผถอครองทดนในเขต ส.ป.ก. ทถกเขตชลประทานซงไม

สามารถตดตามตว หรอกระทาผดเงอนไข กรณเกษตรกรผไดรบหนงสออนญาตใหเขาทาประโยชน ในเขตปฏรปทดน (ส.ป.ก.4 - 01)

ไปแลว ตอมามเหตจาเปนจะตองเพกถอนสทธการอนญาตใหเขาทาประโยชน เชน ไมเขาทาประโยชนในทดน ขาย ใหเชา เปนตน กอนจะทาการเพกถอนสทธ ส.ป.ก. จงหวด จะตองทาการตรวจสอบขอเทจจรงใหไดความชดเจน หากความปรากฏชดเจนวาไมเขาทาประโยชนในทดน โดยไมมเหตผลสมควร หรอขาย ใหเชา ส.ป.ก. จงหวด จะมหนงสอตกเตอนใหเขาทาประโยชน ใหละเวนการกระทา หรอปฏบตให

คมอการกอสราง บทท 3

โครงการชลประทานขนาดกลาง 3-13

ถกตอง ภายในระยะเวลาทกาหนดอนสมควรและเหมาะสม หากเกษตรกรรายนนยงคงฝาฝนไมปฏบตตามคาเตอน ส.ป.ก. จงหวด จะทาการรวบรวมขอเทจจรง หลกฐาน รายละเอยด นาเสนอคณะกรรมการปฏรปทดนพจารณาใหสนสทธการเขาทาประโยชน ทงนการดาเนนการตองอยภายใตระเบยบคณะกรรมการปฏรปทดนเพอเกษตรกรรมวา ควรใหเกษตรกร และสถาบนเกษตรกรผไดรบทดนจากการปฏรปทดนเพอเกษตรกรรมปฏบตเกยวกบการทาประโยชนในทดน พ.ศ. 2535 และฉบบท (2) พ.ศ. 2540

3.4.4.2 กรณผครอบครองทดนในเขตปฏรปทดนทยงไมไดรบหนงสออนญาตใหเขาทาประโยชนในเขตปฏรปทดน (ส.ป.ก.4-01) สามารถขอรบคาชดเชยจากกรมชลประทาน ตามมต ครม. เมอวนท 11 กรกฎาคม 2532 ไดหรอไม

กรมชลประทานสามารถดาเนนการจายเงนคาชดเชยตามมต ครม. เมอวนท 11 กรกฎาคม 2532 ได

3.4.5 ตวอยางและแบบฟอรม (ในภาคผนวก)

3.5 การขออนญาตเขาทาประโยชนในพนทเขตปาสงวนแหงชาต

3.5.1 ความหมาย ปา ตามมาตรา 4 พระราชบญญตปาสงวนแหงชาต พ.ศ. 2507 หมายถง ทดนรวมตลอดถง

ภเขา หวย หนอง คลอง บง บาง ลานา ทะเลสาบ เกาะ และทชายทะเล ทยงมไดมบคคลไดมาตามกฎหมาย ปาสงวนแหงชาต หมายความวา ปาทไดกาหนดใหเปนปาสงวนแหงชาตตามพระราชบญญตน

3.5.2 กฎหมาย และระเบยบทเกยวของ 3.5.2.1 พระราชบญญตปาสงวนแหงชาต พ.ศ. 2507 3.5.2.2 ระเบยบกรมปาไม ตามหนงสอท กษ.0705(3)/ว 13659 ลงวนท 20 พ.ค. 2530

เรอง การขอเขาทาประโยชนในเขตปาไม 3.5.2.3 ระเบยบกรมปาไม วาดวยการกาหนดหลกเกณฑ วธการและเงอนไขการใชพนท

เปนสถานทปฏบตงาน หรอเพอประโยชนอยางอนของสวนราชการหรอองคการของรฐ ภายในเขตปาสงวนแหงชาต พ.ศ. 2548

3.5.3 ขนตอนการขออนญาตเขาทาประโยชนภายในพนทปาสงวนแหงชาต (ดภาพท 3 - 5 ประกอบ) 3.5.3.1 กรมชลประทานโดย ผส.ชป.1-17 หรอ ผส.คญ. ยนคาขออนญาตตอทรพยากรธรรมชาต

และสงแวดลอมจงหวดนน ๆ ในทองททปาสงวนแหงชาตตงอยพรอมคาขอตามแบบ ป.ส.17 และเอกสารประกอบ จานวน 5 ชด ดงน

คมอการกอสราง บทท 3

โครงการชลประทานขนาดกลาง 3-14

(1) รายละเอยดโครงการและแผนผงแสดงบรเวณทขอใชพนทตามแผนทมาตราสวน 1: 50,000 (2) หนงสอทแสดงวาไดรบความเหนชอบจากสภาตาบล หรอ อบต.ทองททปานน ตงอย เพอแสดงใหเหนวาไมมปญหากบราษฎรในพนทและบรเวณใกลเคยง (3) กรณปาโซน (C) จะตองแนบรายงานการศกษาผลกระทบสงแวดลอม โดยแบงตามงบประมาณ ดงน - CHECK LIST วงเงนตากวา 50 ลานบาท

- IEE วงเงนตงแต 50 – 200 ลานบาท - EIA วงเงนมากกวา 200 ลานบาท

(4) ในกรณสวนราชการขอเขาทาประโยชนในเขตพนทปาไม เพอวตถประสงคตาง ๆ ทจาเปนตองใชพนทมากกกวา 20 ไร ซงถอวาเปนการขอใชพนทผนใหญ ใหจดสงรายงานเหตผลและความจาเปนในการขอเขาทาประโยชนในเขตพนทปาไม ซงไดรบความเหนชอบจากเจาสงกดระดบกระทรวงแลว ประกอบเรองราวคาขออนญาต

(5) แนบหนงสอมอบอานาจใหดาเนนการแทนอธบด คาสงกรมฯ ท ข 539/2550 เรอง มอบ อานาจดาเนนการขอใชทดนของรฐทกประเภท ลงวนท 27 มถนายน 2550 และสาเนาทะเบยนบาน,สาเนาบตรประชาชนของผรบมอบอานาจ

3.5.3.2 ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมจงหวด เมอไดรบคาขอใชพนทใหเสนอคาขอดงกลาว พรอมทงใหความเหนตอผวาราชการจงหวด และสานกจดการทรพยากรปาไมภายใน 7 วน

3.5.3.3 ผวาราชการจงหวด และสานกจดการทรพยากรปาไมสงพนกงานเจาหนาทตงแตระดบ 5 ขนไป ออกทาการตรวจสภาพปาภายใน 15 วน และพนกงานเจาหนาทรายงานผลการตรวจสภาพปา พรอมทงใหความเหนประกอบการตรวจสภาพปานนตอจงหวดตามแบบ ป.ส.18 ภายใน 30 วน นบจากวนทตรวจสภาพปาเสรจ

เมอไดรบรายงานแบบ ป.ส.18 แลวใหผวาราชการจงหวดตรวจสอบพจารณา และทาความเหนโดยตรงไปยงกรมปาไมภายใน 15 วน นบจากวนทไดรบรายงานแบบ ป.ส.18 นน

3.5.3.4 กรมปาไมพจารณารายงานการศกษาผลกระทบสงแวดลอม และนาเสนอผมอานาจอนมต ตามประเภทของรายงาน ดงน

(1) CHECK LIST กรมปาไมเปนผพจารณา (2) IEE กรมปาไมนาเสนอ สผ. พจารณาโดยสานกวเคราะหผลกระทบสงแวดลอม

คมอการกอสราง บทท 3

โครงการชลประทานขนาดกลาง 3-15

(3) EIA กรมปาไมนาเสนอ สผ.พจารณาโดยคณะกรรมการผชานาญการ (คชก.) 3.5.3.5 เมอรายงานการศกษาผลกระทบสงแวดลอมผายการพจารณาของผมอานาจอนมตแลว กรมปาไมประมวลเรองราวพรอมความเหนเสนอกระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมพจารณา

3.5.3.6 กระทรวงทรพยากรธรรมชาตสงแวดลอมพจารณาอนมต และแจงใหกรมปาไมออกประกาศ

3.5.3.7 กรมปาไมออกประกาศกรมปาไมตามแบบ ป.ส.19 พรอมแจงผขอเขาทาประโยชน

3.5.4 ปญหาและขอเสนอแนะ 3.5.4.1 การขอความเหนชอบจากสภาตาบล หรอ องคการบรหารสวนตาบลทองททปานนตงอยตามระเบยบกรมปาไม พ.ศ. 2548 มวตถประสงคเพอใหเกดกระบวนการมสวนรวมในพนท และแสดงใหเหนวาไมมปญหากบราษฎรในพนทและบรเวณใกลเคยง กรณโครงการกอสรางเกบนามกประสบปญหาไมไดรบความเหนชอบจากสภาตาบล เนองจากพนททไดรบผลกระทบเปนพนทขนาดใหญ ผไดรบผลกระทบไดรบผลประโยชนจากโครงการนอยเปนปญหาการเมองในพนท

3.5.5 แนวทางการแกไขปญหา การสรางกระบวนการมสวนรวมทถกตอง จะชวยลดความขดแยงและสรางความรสกเปนเจาของโครงการรวมกน กระบวนงานกอสรางโครงการชลประทานมหลายขนตอนตงแตการศกษารายงานความเหมาะสมโครงการ การศกษารายงานผลกระทบสงแวดลอม การสารวจภาคพนดน การสารวจทางธรณวทยา จนถงขนตอนการเตรยมความพรอมเพอเปดงานกอสราง ทาใหมบคลากรหลายกลมเขาไปปฏบตงานในพนท ซงแตละกลมอาจมความรหรอใหขอมลทผดพลาดกบผไดรบผลกระทบ ดงนนกรมชลประทาน จงสมควรแตงตงผรบผดชอบในการประสานงานอยางตอเนองเพอสรางกระบวนการมสวนรวมและรบฟงความคดเหนของผเกยวของมาเพอกาหนดวตถประสงคของโครงการรวมกน การกาหนดราคาคาทดแทนทรพยสน ควรแตงตงผไดรบผลกระทบเขามารวมดวยเพอใหเกดความชดเจนและเปนธรรม

3.5.6 ตวอยางและแบบฟอรม (ในภาคผนวก)

คมอการกอสราง บทท 3

โครงการชลประทานขนาดกลาง 3-16

ภาพท 3 - 5 แสดงขนตอนการขออนญาตใชพนทเขตปาสงวนแหงชาต

สานกชลประทานท 1-17 หรอสานกโครงการขนาดใหญ

จงหวด ( ผวาราชการจงหวด...................... ) 1. สงพนกงานเจาหนาทออกตรวจ 15 วน

2. รายงานผลตามแบบ ปส.18 30 วน

3. ตรวจสอบพจารณาและทาความเหน 15 วน

1. สงพนกงานเจาหนาทออกตรวจ 15 วน 2. รายงานผลตามแบบ ปส.18 30 วน

3. ตรวจสอบพจารณาและทาความเหน 15 วน

กรมปาไม พจารณารายงานผลกระทบสงแวดลอม

ปาโซน C ปาโซน E

CHECK LIST กรมปาไม พจารณา

EIA

สผ. พจารณา โดย คชก.

IEE

สผ. พจารณา โดย สวผ.

กรมปาไม พจารณาประมวลเรองราวเสนอ

กระทรวงทรพยากรยากรธรรมชาต ฯ (อนมต )

กรมชลประทาน

กรมปาไม ออกประกาศกรมปาไมตาม แบบ ป.ส. 19

(ทสจ.) / ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม

จงหวด.............เสนอคาขอพรอมทงความเหน ( 7 วน )

สานกจดการทรพยากรปาไมท..............

คมอการกอสราง บทท 3

โครงการชลประทานขนาดกลาง 3-17

3.6 การขออนญาตใชพนทอทยานแหงชาต

3.6.1 ความหมาย ทดน ตามมาตรา 4 (1) และ (2) พระราชบญญตอทยานแหงชาต พ.ศ. 2504 หมายถง พนท ดน

ทวไป และใหหมายความรวมถง ภเขา หวย หนอง คลอง บง บาง ลานา ทะเลสาบ เกาะ และทชายทะเล อทยานแหงชาต หมายความวา ทดนทไดกาหนดใหเปนอทยานแหงชาตตามพระราชบญญตน

3.6.2 กฎหมาย และระเบยบทเกยวของ 3.6.2.1 พระราชบญญตอทยานแหงชาต พ.ศ. 2504 3.6.2.2 ระเบยบกรมปาไมตามหนงสอท กษ.0705(3)/ว.13659 ลงวนท 20 พฤษภาคม 2530

เรอง การขอเขาทาประโยชนในเขตปาไม (โดยอนโลม)

3.6.3 ขนตอนการปฏบตงาน (ดภาพท 3 - 6 ประกอบ) 3.6.3.1 สวนราชการหรอรฐวสาหกจ ขออนญาตเขาสารวจ คนควา หรอศกษาวจยใน

พนทอทยานแหงชาตทขออนญาตใชประโยชน เพอศกษาความเหมาะสมของพนท 3.6.3.2 กรมชลประทาน โดย ผส.ชป.1-17 หรอ ผส.คญ. ยนคาขออนญาตใชพนทตอ

หวหนาอทยานทองทโดยใชแบบฟอรม ป.ส.17 (โดยอนโลม) และเอกสารประกอบจานวน 5 ชดดงน (1) รายละเอยดโครงการและแผนผง แสดงบรเวณทขอใชพนทตามแผนท

มาตราสวน 1: 50,000 (2) หนงสอทแสดงวาไดรบความเหนชอบจากสภาตาบลหรองคการบรหาร

สวนตาบลทองททอทยานนนตงอย เพอแสดงใหเหนวาไมมปญหากบราษฎรในพนทและบรเวณใกลเคยง

(3) รายงานการวเคราะหผลกระทบสงแวดลอมตามมต ครม. เกยวกบปาอนรกษเพมเตม (13 กนยายน 2537)

(4) ในกรณสวนราชการขอเขาทาประโยชนในเขตพนทป าไม เพอวตถประสงคตาง ๆ ทจาเปนตองใชพนทมากกวา 20 ไร ซงถอวาเปนการขอใชพนทผนใหญใหจดสงรายงานเหตผลและความจาเปนในการขอเขาทาประโยชน ในเขตพนทปาไม ซงไดรบความเหนชอบจากระดบกระทรวงแลว ประกอบเรองราวคาขออนญาต

คมอการกอสราง บทท 3

โครงการชลประทานขนาดกลาง 3-18

(5) แบบหนงสอมอบอานาจใหดา เนนการแทนอธบดคาส งกรมฯ ท ข.539/2550 เรอง มอบอานาจดาเนนการขอใชทดนของรบทกประเภท ลงวนท 27 มถนายน 2550 และสาเนาทะเบยนบาน สาเนาบตรประชาชนของผรบมอบอานาจ

3.6.3.3 หวหนาอทยานทองทตรวจสอบและพจารณาความเหมาะสมเบองตนแลวรายงานสานกบรหารพนทอนรกษ

3.6.3.4 สานกบรหารพนทอนรกษสงพนกงานเจาหนาทตงแตระดบ 5 ขนไป ออกทาการตรวจสภาพอทยานภายใน 15 วน และพนกงานเจาหนาทรายงานผลการตรวจสอบสภาพอทยาน พรอมทงใหความเหนประกอบการตรวจ ตอสานกบรหารพนทอนรกษโดยใชแบบ ปส.18 เปนแนวทาง ภายใน 30 วน นบจากวนทตรวจสภาพเสรจ

3.6.3.5 สานกบรหารพนทอนรกษในพนทตรวจสอบและพจารณาความจาเปนเบองตนแลวรายงานกรมฯ อทยานแหงชาตสตวปาและพนธพชพรอมความเหน 3.6.3.6 เมอกรมอทยานแหงชาต สตวปา และพนธพช พจารณาแลวเหนวาเปนโครงการทมความสาคญเปนพเศษทไมอาจหลกเลยงได ตองดาเนนการกนพนทออกจากเขตอทยานแหงชาต สตวปา และพนธพช โดยขอความเหนชอบจากอธบดกรมอทยานแหงชาต สตวปา และพนธพช นาเรองเสนอคณะกรรมการอทยานแหงชาต ใหความเหนชอบในการเพกถอนพนท ออกจากเขตอทยานแหงชาตฯ

3.6.3.7 คณะกรรมการอทยานแหงชาต ใหความเหนชอบแลว กรมอทยานแหงชาต สตวปา และพนธพช นาเรองเสนอรฐมนตรวาการกระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม เพอใหความเหนชอบ ของคณะกรรมการอทยานแหงชาต 3.6.3.8 กระทรวงเจาสงกดของสวนราชการนน ๆ ทขออนญาตเขาใชประโยชนภายในพนทเขตอทยานแหงชาต สตวปาและพนธพช เปนผนาเรองพรอมความเหน ของกรมอทยานแหงชาต สตวปา และพนธพช และคณะกรรมการอทยานแหงชาต ซงรฐมนตรวาการกระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม ใหความเหนชอบแลว เสนอตอคณะรฐมนตร เพอพจารณาใหความเหนชอบ ในหลกการ อนญาตใหใชประโยชนภายในพนทเขตอทยานแหงชาต (มตคณะรฐมนตรเมอวนท 22 สงหาคม 2532) 3.6.3.9 กระทรวงเจาสงกดของสวนราชการนน ๆ แจงมตคณะรฐมนตรใหกรมอทยานแหงชาต สตวปา และพนธพชทราบ 3.6.3.10 กรมอทยานแหงชาต สตวปา และพนธพช จดทาแผนททายรางพระราชกฤษฎกาเพก ถอนพนทอทยานแหงชาต และสงใหหวหนาอทยานแหงชาตพนท ตรวจสอบ ยนยนพนททเพกถอนและ

คมอการกอสราง บทท 3

โครงการชลประทานขนาดกลาง 3-19

และแนวเขตปกครอง 3.6.3.11 กรมอทยานแหงชาต สตวปา และพนธพชจดทารางพระราชกฤษฎกา ฯ แผนททายราง พระราชกฤษฎกาฯพรอมหลกการและเหตผล จานวน 140 ชด เสนอคณะรฐมนตร เพอใหความเหนชอบอนมตหลกการรางพระราชกฤษฎกา ฯ ( เขา ค.ร.ม. ครงท 1 )

ภาพท 3-6 แสดงขนตอนการขออนญาตใชพนทอทยานแหงชาต

คมอการกอสราง บทท 3

โครงการชลประทานขนาดกลาง 3-20

3.6.3.12 สานกเลขาธการคณะรฐมนตร สงเรองใหสานกงานคณะกรรมการกฤษฎกา เพอพจารณาตรวจสอบความถกตอง และสานกงานคณะกรรมการกฤษฎกา เชญหนวยงานทเกยวของประชมชแจงรายละเอยด 3.6.3.13 อธบดกรมอทยานแหงชาต สตวปา และพนธพช ยนยนความถกตองของแผนททายพระราชกฤษฎกา 3.6.3.14 เลขาธการคณะรฐมนตร ใหพมพแผนททายพระราชกฤษฎกา จานวน 5,250 ชด 3.6.3.15 เสนอคณะรฐมนตร เพอใหความเหนชอบพระราชกฤษฎกา ฯ ( เขา ค.ร.ม. ครงท 2 ) 3.6.3.16 เลขาธการคณะรฐมนตร นาทลเกลา ฯ เพอลงพระปรมาภไธยและประกาศในราชกจจานเบกษาบงคบใชเปนกฎหมายตอไป 3.6.3.17 เมอพระราชกฤษฎกามผลบงคบเปนกฎหมายแลว พนทเขตอทยานแหงชาตกลายสภาพเปนพนทปาสงวนแหงชาต สวนราชการผขออนญาตดาเนนการขออนญาตตามขนตอนของการขออนญาตเขาทาประโยชนในพนทปาสงวนแหงชาตตอกรมปาไมตอไป

3.6.4 ปญหาและขอเสนอแนะ 3.6.4.1 รายงานการวเคราะหผลกระทบสงแวดลอม อยในความรบผดชอบของสานก

บรหารโครงการ สวนใหญดาเนนการโดยการวาจางบรษททปรกษา ซงเมอดาเนนการเสรจเรยบรอยแลว และมปญหาอปสรรคอยางอนเขามาทาใหไมสามารถเปดโครงการกอสรางได รายงานจงไมเปนปจจบน ไมเปนทยอมรบของหนวยงานทตรวจสอบมแนวทางในการแกไขปญหาดงน

(1) การจดทาแผน MTEF ของกรม ฯ ควรพจารณาปญหาอปสรรคตาง ๆ ใหครบถวน เพอใหแผน MTEF เปนแผนทใชประกอบการพจารณาดาเนนการของหนวยงานทเกยวของ ไดอยางแทจรง

(2) การแตงตงคณะกรรมการกากบเพอพจารณารายงานของบรษททปรกษา ควรเรยนเชญหนวยงานผชานาญการทเกยวของเขารวมดวย และกาหนดขอบเขตของการจางใหครอบคลมถง การจดทารายงานเพมเตมตามความเหนของหนวยงานผตรวจสอบ และกาหนดระยะเวลาในการตอบขอซกถามใหชดเจน

(3) หนวยงานกอสรางควรเปนผประสานงาน ระหวางหนวยงานผตรวจสอบ และบรษททปรกษาเพอจดใหมการประชมชแจง และตอบขอซกถามใหแลวเสรจภายในคราวเดยวกน

3.6.4.2 การขออนญาตเขาทาประโยชนในพนทมขนตอนมาก และไมไดกาหนดระยะเวลาแลวเสรจไวในกระบวนงานตามนย พ.ร.ก. วาดวยหลกเกณฑและวธบรหารกจการบานเมองทด พ.ศ. 2548

คมอการกอสราง บทท 3

โครงการชลประทานขนาดกลาง 3-21

ตามพระราชกฤษฎการวาดวยหลกเกณฑและวธบรหารกจการบานเมองทด พ.ศ. 2546 มาตรา 24 ในการปฏบตภารกจใด หากสวนราชการจาเปนตองไดรบอนญาต อนมต หรอความเหนชอบจากสวนราชการอนตามทกฎหมาย กฎ ระเบยบ ขอบงคบ ประกาศ หรอมตคณะรบมนตรกาหนดใหสวนราชการทมอานาจอนญาต อนมต หรอใหความเหนชอบดงกลาว แจงผลการพจารณาใหสวนราชการทยนคาขอทราบภายในสบหาวนนบแตวนทไดรบคาขอ ในกรณทเรองใดมกฎหมาย กฎ ระเบยบ ขอบงคบ ประกาศ หรอมตคระรฐมนตรกาหนดขนตอนการปฏบตไว และขนตอนการปฏบตตองใชระยะเวลาเกนสบหาวน ใหสวนราชการทมอานาจอนญาต อนมต หรอใหความเหนชอบประกาศกาหนดระยะเวลาการพจารณาไวใหสวนราชการอนทราบ

สวนราชการใดทมอานาจอนญาต อนมต หรอใหความเหนชอบมไดดาเนนการใหแลวเสรจตามวรรคหนง หรอวรรคสอง หากเกดความเสยหายใดขน ใหถอวาขาราชการซงมหนาทเกยวของและหวหนาสวนราชการนนประมาทเลนเลออยางรายแรง เวนแตพสจนไดวาความลาชานนมไดเกดขนจากความผดของตน

3.6.4.3 มาตรา 37 ในการปฏบตราชการทเกยวของกบการบรการประชาชน หรอตดตอประสานงานระหวางสวนราชการดวยกน ใหสวนราชการกาหนดระยะเวลาแลวเสรจของงานแตละงาน และประกาศใหประชาชนและขาราชการทราบเปนการทวไป สวนราชการใดมไดกาหนดระยะเวลาแลวเสรจของงานใด และ ก.พ.ร. พจารณาเหนวางานนนมลกษณะทสามารถกาหนดระยะเวลาแลวเสรจได หรอสวนราชการไดกาหนดระยะเวลาแลวเสรจไวแต ก.พ.ร. เหนวาเปนระยะเวลาทลาชาเกนสมควร จะกาหนดเวลาแลวเสรจใหสวนราชการนนตองปฏบตกได

ใหเปนหนาทของผบงคบบญชาทจะตองตรวจสอบ ใหขาราชการปฏบตงานใหแลวเสรจตามกาหนดเวลาตามวรรคหนง

กรณนเปนเรองนโยบายในระดบกรม ฯ ในการประสานงานเพอทาเปนขอตกลงระหวางกรม ฯ เชนเดยวกบขอตกลงระหวางกรมชลประทาน และกรมทดนหากไมสามารถแกไขปญหาได สมควรเรงรด เรองขออนญาตโดยอางพระราชกฤษฎกา วาดวยหลกเกณฑและวธบรหารกจการบานเมองทด พ.ศ. 2546 ประกอบ และเมอระยะเวลาผานไปพอสมควรแลว ยงไมไดรบอนญาต กรมฯ ควรพจารณาเสนอ ครม.เปนผตดสน เนองจากมต ครม. มศกดสงกวาความเหนของของคณะกรรมการอทยานแหงชาต

3.6.4.4 ตามรายงานการประชม เรอง การคนพนทอทยานแหงชาตเมอกอสรางอางเกบ นาแลวเสรจ เมอวนท 9 ตลาคม 2550 ณ ตกวศวกรรมชลประทาน ประกอบดวยผแทนกรมอทยานแหงชาตสตวปาและพนธพช กบผแทนกบกรมชลประทาน มตทประชมใหกรมชลประทานสงคนพนท

คมอการกอสราง บทท 3

โครงการชลประทานขนาดกลาง 3-22

อทยานแหงชาตทงหมดทไดกอสรางอางเกบนาแลวเสรจใหกรมอทยานฯ เพอประโยชนในการดแลรกษาปาและเรองงบประมาณในการดแลรกษาปานน

ในเรองนมประเดนทจะตองพจารณาวา มระเบยบหรอกฎหมายเปดชองใหกรมชลประทาน คนพนทดงกลาวไดหรอไมอยางไร ดงตอไปน (1) การทกรมชลประทานจะเขาทาประโยชนในพนทอทยานแหงชาตได จะตองตราพระราชกฤษฎกาเพกถอนพนทอทยานฯ นนเสยกอน (2) เมอเพกถอนพนทอทยานฯ แลว บรเวณดงกลาวจงมใชพนทอทยานอกตอไป อาจกลบไปเปนเขตปาไมหรอเขตปาสงวนแหงชาตเชนเดม ตามทเปนอยกอนตราพระราชกฤษฎกาพนทอทยานฯ นน ดงจะเหนไดวาเมอเพกถอนพนทอทยานแลว กรมชลประทานตองยนคาขอเขาทาประโยชนในพนทปาไม ซงอธบดกรมปาไมอนญาต โดยอนมตของรฐมนตรวาการกระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม กรมชลประทานเปนเพยงผไดรบอนญาตใหเขาทาประโยชนในพนทปาไมเทานน จงไมมอานาจคนพนทดงกลาวใหกบกรมอทยานฯ (3) เมอรฐบาลเหนวาพนทดงกลาวสมควรเปนพนทอทยานแหงชาต กมอานาจในการประกาศพระราชกฤษฎกากาหนดใหเปนพนทอทยานแหงชาตได เมอประกาศเปนพนทอทยานฯ แลวจงจะอยในอานาจหนาทของกรมอทยานฯ ทจะดแลรกษาตามนย พระราชบญญตอทยานแหงชาต พ.ศ. 2504 ขอสงเกต มาตรา 6 แหงพระราชบญญตอทยานแหงชาต พ.ศ. 2504 บญญตไววา “เมอรฐบาลเหนสมควรกาหนดบรเวณทดนแหงใดทมสภาพธรรมชาตเปนทนาสนใจ ใหคงอยในสภาพธรรมชาตเดมเพอสงวนไวใหเปนประโยชนแกการศกษาและรนรมยของประชาชน กใหมอานาจกระทาไดโดยประกาศพระราชกฤษฎกา และใหมแผนทแสดงแนวเขตแหงบรเวณทกาหนดนนแนบทายพระราชกฤษฎกาดวย บรเวณทกาหนดนเรยกวา อทยานแหงชาต” เมอพจารราบทบญญตดงกลาวพนททกอสรางเปนอางเกบนาและอาคารชลประทานแลวเสรจ จงมใชสภาพธรรมชาตเปนทนาสนใจใหคงอยในสภาพธรรมชาตเดมตอไปอก ไมนาทอยในหลกเกณฑทจะประกาศเปนพนทอทยานฯ ได อยางไรกตามเปนดลยพนจของรฐบาล (คณะรฐมนตร) ทจะพจารณาตามความเหมาะสมตอไป

3.6.5 ตวอยางและแบบฟอรม (ในภาคผนวก)

คมอการกอสราง บทท 3

โครงการชลประทานขนาดกลาง 3-23

3.7 การขออนญาตใชพนทเขตสงวนรกษาพนธสตวปา

3.7.1 ความหมาย สตวปา ตามมาตรา 4 พระราชบญญตสงวนและคมครองสตวปา พ.ศ. 2535 หมายถง

สตวทกชนดไมวาสตวบก สตวนา สตวปก แมลง หรอแมง ซงโดยสภาพธรรมชาตยอมเกด และดารงชวตอยในปา หรอในนา และใหหมายความรวมถงไขของสตวปาเหลานนทกชนดดวย แตไม

หมายความรวมถง สตวพาหนะทไดจดทะเบยนทาตวรปพรรณ ตามกฎหมายวาดวยสตวพาหนะแลวและสตวพาหนะทไดจากการสบพนธของสตวพาหนะดงกลาว

สตวปาสงวน หมายความวา สตวปาทหายากตามบญชทายพระราชบญญตน และตามทจะกาหนดโดยตราเปนพระราชกฤษฎกา

สตวปาคมครอง หมายความวา สตวปาตามทกฎกระทรวงกาหนด ใหเปนสตวปาคมครอง

3.7.2 กฎหมายและระเบยบทเกยวของ 3.7.2.1 พระราชบญญตสงวนและคมครองสตวปา 3.7.2.2 ระเบยบกรมปาไมตามหนงสอท กษ.0705(3)/ว.13659 ลงวนท 20 พฤษภาคม 2530 เรองการขอเขาทาประโยชนในเขตปาไม (โดยอนโลม) 3.7.2.3 ระเบยบกรมปาไมวาดวยหลกเกณฑ วธการและเงอนไขในกรณใชพนทปฏบตงาน หรอเพอประโยชนอยางอนของสวนราชการหรอองคการของรฐ ภายในเขตปาสงวนแหงชาต พ.ศ.2548 (โดยอนโลม)

3.7.3 ขนตอนการขออนญาตเขาทาประโยชนภายในพนทเขตสงวนและรกษาพนธสตวปา (ดภาพท 3-7 ประกอบ) เนองจากเขตสงวนและรกษาพนธสตวปาเปนหนวยงานสงกดกรมอทยานแหงชาตสตวปาและพนธพช ดงนนการดาเนนการขออนญาตใชขนตอนเดยวกบการขออนญาตเขาทาประโยชนในพนทอทยานแหงชาต (โดยอนโลม) โดยเปลยนการยนหนงสออนญาตตอหวหนาเขตสงวนและรกษาพนธสตวปา และคณะกรรมการอทยานแหงชาตเปลยนเปนคณะกรรมการสงวนและคมครองสตวปา

3.7.4 ตวอยางและแบบฟอรม (ในภาคผนวก)

คมอการกอสราง บทท 3

โครงการชลประทานขนาดกลาง 3-24

ภาพท 3 - 7 แสดงขนตอนการขออนญาตใชพนทเขตรกษาพนธสตวปา

เขตสงวนและรกษาพนธสตวปา

ขนตอนการอนญาตใชพนทเขตสงวนและรกษาพนธสตวปา

คมอการกอสราง บทท 3

โครงการชลประทานขนาดกลาง 3-25

3.8 การจดหาทดนโดยการบงคบใชตามพระราชบญญตวาดวยการเวนคนอสงหารมทรพย พ.ศ.2530

3.8.1 ความหมาย การเวนคนอสงหารมทรพยจะกระทามได เวนแตโดยอาศยอานาจตามบทบญญตแหง

กฎหมายเฉพาะกจการของรฐเพอการอนเปนสาธารณปโภค การอนจาเปนในการปองกนประเทศ การไดมาซงทรพยากรธรรมชาต การผงเมอง การสงเสรมและรกษาคณภาพสงแวดลอม การพฒนาการเกษตรหรอการอตสาหกรรม การปฏรปทดน การอนรกษโบราณสถาน และแหลงทางประวตศาสตร หรอเพอประโยชนสาธารณะอยางอน และตองชดใชคาทดแทนทเปนธรรม ภายในเวลาอนควรแกเจาของตลอดจนผทรงสทธบรรดาทไดรบความเสยหายจากการเวนคนนน ทงน ตามทกฎหมายบญญต

ดงนน เมอรฐมความจาเปนจะตองใหไดมาซงอสงหารมทรพยเพอการดงกลาวรฐกจะดาเนนการ โดยอาศยอานาจตามพระราชบญญตวาดวยการเวนคนอสงหารมทรพย พ.ศ. 2530 โดยการตราพระราชกฤษฎกากาหนดเขตทดนในบรเวณททจะเวนคน ทงน เพอใหเจาหนาทหรอผซงไดรบมอบหมายจากเจาหนาท มสทธเขาไปในอสงหารมทรพยของเจาของหรอผครอบครอง โดยชอบดวยกฎหมายเพอทาการสารวจขอเทจจรงเกยวกบอสงหารมทรพยทจะตองเวนคนทแนนอน

3.8.2 กฎหมาย และระเบยบทเกยวของ 3.8.2.1 พระราชบญญตวาดวยการเวนคนอสงหารมทรพย พ.ศ. 2530

3.8.2.2 พระราชบญญตการชลประทานหลวง พทธศกราช 2485 ซงแกไขเพมเตม โดยพระราชบญบตการชลประทานหลวง (ฉบบท 5) พ.ศ. 2530

3.8.2.3 มตคณะรฐมนตร เมอวนท 10 ตลาคม 2500 เรอง การเวนคนทดนของทางราชการ 3.8.2.4 มตคณะรฐมนตร เมอวนท 12 กรกฎาคม 2537 เรอง การเวนคนอสงหารมทรพย

3.8.3 ขนตอนการปฏบตงาน (ดภาพท 3 – 8 และ 3 - 9 ประกอบ) 3.8.3.1 กรมชลประทาน โดย ผส.ชป. 1 -17 หรอ ผส.คญ. เสนอเรองการขอตราพระราช

กฤษฎกากาหนดเขตทดนในบรเวณททจะเวนคน พรอมแนบเอกสารดงน (1) บนทกการมสวนรวมของประชาชน (2) รายละเอยดหลกฐาน ในการเขาไปเจรจาปรองดอง กบราษฎรเจาของทดนใน

การจดซอทดนทงน ตามมตคณะรฐมนตร ท นว.155/2500 ลงวนท 10 ตลาคม 2500 (3) สรปรายละเอยดการกอสรางงานตาง ๆ ทอยในเขตทดนทจะเวนคน เชน ชอ

โครงการ ชองานตาง ๆ ขนาด งบประมาณการกอสราง ระยะเวลาในการดาเนนการกอสราง ผลประโยชนทจะไดรบจากการกอสราง และรายงานความเหมาะสมของโครงการ

คมอการกอสราง บทท 3

โครงการชลประทานขนาดกลาง 3-26

(4) รายละเอยดทรพยสนตาง ๆ ทจะเวนคน เชน จานวนทดนประมาณกไร สภาพทดน (5) ระบเขตทองททจะขอออกพระราชกฤษฎกา เชน ตาบล อาเภอ และจงหวด ท

อยในเขตทดนทจะเวนคน โดยใหพจารณากาหนดแนวเขตเวนคนไวเทาทจาเปน เพอประโยชนในการดาเนนงานเทานน ทงนตามมตคณะรฐมนตร เมอวนท 12 กรกฎาคม 2537

(6) การกาหนดแนวเขตทดนทจะเวนคน หากพนททบซอนกบพนทของสวนราชการอนใหแนบเอกสารหลกฐานการขอใชพนทมาดวย

(7) โครงการจดทาแผนททายพระราชกฤษฎกา (กระดาษแกวใส) โดยใหถอปฏบตตามหนงสอสานกเลขาธการคณะรฐมนตร ท นร 0503/ว(ท) 679 ลงวนท 1 กมภาพนธ 2551

3.8.3.2 กองกฎหมายและทดน ดาเนนการเสนอกรมฯ ขออนมตหลกการและลงนามในแผนท 3.8.3.3 กรม ฯ เสนอกระทรวงเกษตรและสหกรณ

- อธช. ลงนามหนงสอถงปลดกระทรวงเกษตรและสหกรณ - ปลดกระทรวงเกษตรและสหกรณ นาเรยนรฐมนตรวาการกระทรวงเกษตรฯ

3.8.3.4 กระทรวงเกษตรและสหกรณ เสนอสานกเลขาธการคณะรฐมนตร - รฐมนตรวาการกระทรวงเกษตรฯ ลงนามหนงสอถง เลขาธการคณะรฐมนตร - เลขาธการคณะรฐมนตร นาเสนอรองนายกรฐมนตรเพอขออนมตในหลกการ - เลขาธการคณะรฐมนตรนาเรองเขาสการประชมของครม. วาระเพอทราบ โดยถอเปนมตครม.

3.8.3.5 สานกเลขาธการคณะรฐมนตรเสนอสานกงานคณะกรรมการกฤษฎกา - เพอตรวจพจารณารางพระราชกฤษฎกา โดยเชญผแทนกรม ฯ เขารวมประชม

ชแจงรายละเอยดรางพระราชกฤษฎกา - สานกงานคณะกรรมการกฤษฎกามหนงสอถงกรม ฯ เพอขอความเหนชอบใน

รางพระราชกฤษฎกาทตรวจพจารณาเสรจแลว - กรม ฯ ใหความเหนชอบรางพระราชกฤษฎกาดงกลาว

3.8.3.6 สานกงานคณะกรรมการกฤษฎกา สงเรองกลบสานกเลขาธการคณะรฐมนตร - สานกเลขาธการครม.มหนงสอขอใหกรมฯ จดพมพแผนทเพอเตรยมประกาศในราชกจจานเบกษา - กรมฯ ดาเนนการวาจางสานกพมพคณะรฐมนตร และราชกจจานเบกษา 3.8.3.7 สานกเลขาธการคณะรฐมนตรเสนอสานกราชเลขาธการเพอนาขนทลเกลา 3.8.3.8 ประกาศในราชกจจานเบกษา

คมอการกอสราง บทท 3

โครงการชลประทานขนาดกลาง 3-27

สานกชลประทานท 1 – 17 หรอสานกโครงการขนาดใหญ

เสนอกองกฎหมายและทดน (ดรายละเอยดเอกสารประกอบทแนบ)

กองกฎหมายและทดนพจารณาตรวจสอบเอกสารขอมลตาง ๆ

กองกฎหมายเสนอกรมฯ อนมตหลกการและลงนามในแผนท

กรมลงนามหนงสอถงปลดกระทรวงเกษตรฯ เพอนาเรยน รมว.กษ.

รมว.กษ. ลงนามหนงสอถง เลขา ครม.

เลขา ครม. เสนอรองนายกฯ

นาเขาสการพจารณาของ ครม.

สานกเลขา ครม. สงราง พ.ร.ฎ. ใหสานกงานคณะกรรมการกฤษฎกาตรวจพจารณา

สานกงานคณะกรรมการกฤษฎกาเชญผแทนกรมฯ ชแจงรายละเอยดราง พ.ร.ฎ.

สานกงานคณะกรรมการกฤษฎกามหนงสอถงกรมฯ ขอความเหนชอบในรางทตรวจเสรจแลวนน

กรมฯ ใหความเหนชอบราง พ.ร.ฎ.

สานกงานคณะกรรมการกฤษฎกาสงเรองกลบสานกเลขา ครม.

สานกเลขา ครม. ขอใหจดพมพแผนทเพอประกาศในราชกจจานเบกษา

สานกเลขา ครม. เสนอราง พ.ร.ฎ. ถงสานกราชเลขาธการเพอนาขนทลเกลา ฯ

ภาพท 3 - 8 แสดงขนตอนการเสนอรางพระราชกฤษฎกากาหนดเขตทดนในบรเวณททจะเวนคน

กรมฯ ดาเนนการ

จดพมพแผนท

5 วน

7 วน

3 วน

30 วน

15 วน

15 วน

15 วน

30 วน

15 วน

15 วน

30 วน

45 วน

ประกาศในราชกจจนเบกษา

คมอการกอสราง บทท 3

โครงการชลประทานขนาดกลาง 3-28

ภาพท 3-9 แสดงขนตอนการออก พรบ.เวนคน

คมอการกอสราง บทท 3

โครงการชลประทานขนาดกลาง 3-29

3.8.4 ปญหาและขอเสนอแนะ การเสนอออกพระราชบญญตวาดวยการเวนคนอสงหารมทรพย ตามรฐธรรมนญแหง

ราชอาณาจกรไทย พ.ศ. 2550 มาตรา 57 วรรคสองกาหนดใหสรางกระบวนการมสวนรวมในพนทกอน มฉะนน คณะรฐมนตรจะไมพจารณาเหนชอบ

การสรางกระบวนการมสวนรวมของโครงการกอสราง มหลายระยะตงแตการจดทารายงานการวเคราะหผลกระทบสงแวดลอม จนถงการเตรยมความพรอมเพอเปดงานกอสราง ดงนน สานกงานกอสราง ทรบผดชอบจะตองรวบรวม รายงานการดาเนนการการมสวนรวมในทกระยะ และทกระดบเพอประกอบการขออกพระราชบญญต ซงไดรบคาแนะนาจากเจาหนาทสานกยตธรรม สานกเลขาธการคณะรฐมนตร ระบวาการสรางกระบวนการมสวนรวมควรมการสอสาร 2 ทาง คอ มคาถาม คาตอบ หรอถาจะใหดทสดควรประชาสมพนธผานเวบไซด เพอใหผเกยวของสามารถเขามาตงปญหา สอบถามได

3.8.5 ตวอยางและแบบฟอรม (ในภาคผนวก)

3.9 การจดหาทดนโดยการเจรจาตกลงซอขาย (ตามคาสงกระทรวงเกษตร ฯ ท 397/2532 ลงวนท 17 สงหาคม 2532 และการจายเงนคาทดแทนทรพยสน

เพอการชลประทาน ตามมตคณะรฐมนตรเมอวนท 11 กรกฎาคม 2532)

3.9.1 ความหมาย ทดนมเอกสารสทธ หมายความวา ทดนมเอกสารสทธตามประมวลกฎหมายทดน เชน

แบบหมายเลข 3 / นส. 3 / นส.3 ก. / โฉนดแผนท / โฉนดตราจอง / ตราจองทตราวา“ไดทาประโยชนแลว” / โฉนดทดน

ทดนไมมเอกสารสทธ หมายความวา ทดนสงวนหวงหามของทางราชการตามกฎหมายนน ๆ และทดนไมมเอกสารสทธซงไมสามารถขอออกเอกสารสทธตามประมวลกฎหมายทดนได (เชน ทดนปาสงวนแหงชาต ทดนอทยานแหงชาต ทดนสาธารณประโยชนฯลฯ) ตลอดจนทดนทมเอกสารสทธตามกฎหมายอนๆแตหามโอน ( เชน ส.ป.ก.4-01 น.ค. 3 ฯลฯ )

การเจรจาตกลงซอขายทดน หมายถง การเจรจาตกลงซอขายทดนกอนออกพระราชกฤษฎกา กาหนดเขตทดนในบรเวณททจะเวนคนอสงหารมทรพย โดยจดทะเบยนสทธ และนตกรรมซอขายทดนตามประมวลกฎหมายแพงและพาณชย มาตรา 456 “ การซอขายอสงหารมทรพยถามไดทาเปนหนงสอและจดทะเบยนตอพนกงานเจาหนาทไซรทานวาเปนโมฆะ.”

คมอการกอสราง บทท 3

โครงการชลประทานขนาดกลาง 3-30

การจายเงนคาทดแทนทรพยสนตามมตคณะรฐมนตร เมอวนท 11 กรกฎาคม 2532 หมายถง การดาเนนการตามขนตอนในการจายเงนคาทดแทนทรพยสน ในทดนไมมเอกสารสทธตามนยมตคณะรฐมนตร เมอวนท 11 กรกฎาคม 2532

3.9.2 กฎหมาย และระเบยบทเกยวของ 3.9.2.1 ประมวลกฎหมายทดน 3.9.2.2 ประมวลกฎหมายแพงและพาณชย 3.9.2.3 พระราชกฤษฎกาวาดวยหลกเกณฑและวธบรหารกจการบานเมองทด พ.ศ. 2546 3.9.2.4 มตคณะรฐมนตรตามนยหนงสอกรมสารบรรณ คณะรฐมนตรฝายบรหารท นว

155/2500 ลงวนท 10 ตลาคม 2500 3.9.2.5 มตคณะรฐมนตรเมอวนท 11 กรกฎาคม 2532 3.9.2.6 คาสงกรมชลประทานท 457/2537 ลงวนท 30 มถนายน 2537 3.9.2.7 บนทกขอตกลงระหวางกรมทดนกบกรมชลประทาน พ.ศ. 2542

3.9.3 ขนตอนดาเนนการ (ดภาพท 3 – 10 ประกอบ)

เรมตงแตศกษาวางโครงการ ออกแบบกอสราง ในสวนของขนตอนทเกยวของกบการจดหาทดน นบแตประกาศวนเรมดาเนนการกอสรางโครงการชลประทาน เสรจสนเมอจดทะเบยนสทธและนตกรรมและขนทะเบยนทราชพสด ดงน

3.9.3.1 ประกาศวนเรมดาเนนการกอสรางโดยโครงการกอสราง และสานกสารวจดานวศวกรรมและธรณวทยา รวมกนพจารณากาหนดวนเรมสารวจปกหลกเขตโครงการ โดยแจง กองกฎหมายและทดนจดทาประกาศวนเรมดาเนนการกอสรางโครงการชลประทาน พรอมแผนทแนบทายโดยทาหนงสอนาเสนออธบดกรมชลประทานลงนาม แจงผวาราชการจงหวดเพอปดประกาศ ณ ศาลากลางจงหวด ทวาการอาเภอ ททาการตาบล และททาการผใหญบาน แหงทองททพนทโครงการตงอย

3.9.3.2 โครงการกอสรางรวมกบฝายจดหาทดนจดใหมการชแจงราษฎรทเกยวของ 3.9.3.3 นาเจาของทดน ยนคาขอรงวดทดนตอสานกงานทดนทองท หรอประสานเจา

พนกงาน ทดนจงหวดมอบอานาจใหเจาหนาทจดหาทดนรบคาขอรงวดทดน 3.9.3.4 ผทไดรบแตงตงจากกรมชลประทาน (เจาหนาทจดหาทดนหรอนายชาง

ชลประทาน)รวมในการรงวดทดน โดยนาชเขตทดนและเปนพยานในการรงวดพรอมทงลงนามไวเปนหลกฐาน และรบแผนทและบญชรายชอเจาของทดนทถกเขตชลประทาน ( ร.ว. 43 ก. )

คมอการกอสราง บทท 3

โครงการชลประทานขนาดกลาง 3-31

3.9.3.5 หวหนาฝายจดหาทดนในฐานะกรรมการและเลขานการ ขอความเหนชอบ ผวาราชการจงหวด (กรณทดนไมมเอกสารสทธ) หรอนายอาเภอ (กรณทดนมเอกสารสทธ) กาหนดวนประชมคณะกรรมการพจารณากาหนดคาทดแทนทรพยสน และแตงตงคณะอนกรรมการตรวจสอบทรพยสนและ คณะอนกรรมการจายเงนคาทดแทนทรพยสน

3.9.3.6 กรณทดนมเอกสารสทธ คณะอนกรรมการ ฯ ทาการสอบสวนสทธ และทรพยสน พจารณาแกไขปญหา จดทานตกรรมทางปกครองและบญชคาทดแทนทรพยสน นาเสนอกรมชลประทานพจารณาอนมต

ขนตอนการจดหาทดนศกษาวางโครงการ

ออกแบบกอสราง

ประกาศวนเรมดาเนนการกอสรางโครงการชลประทาน( สารวจปกหลกเขต )

ชแจงราษฎรทไดรบผลกระทบ

รงวดทดน

คณะกรรมการกาหนดคาทดแทนทรพยสนเพอการชลประทานตามคาสงกระทรวงเกษตรและสหกรณท 397/2532( ทดนมเอกสารสทธ ตามประมวลกฎหมายทดน )

คณะกรรมการกาหนดคาทดแทนทรพยสนเพอการชลประทานตามมต ครม. เมอวนท 11 ก.ค. 2532

( ทดนไมมเอกสารสทธ หรอมเอกสารสทธแตหามโอนตามกฎหมาย )

คณะอนกรรมการตรวจสอบทรพยสน

สอบสวนสทธและทรพยสนทถกเขต ชป.

พสจนสอบสวนสทธและทรพยสนทถกเขต ชป.

จดทาบญชคาทดน / คารอยาย( กรม ฯ อนมต )

ประกาศรายชอผมสทธทจะไดรบเงนคาทดแทนใหผมสวนไดเสยคดคานภายใน 30 วน

พจารณาแกไขปญหา

คณะอนกรรมการตรวจสอบทรพยสน

พจารณาแกไขปญหา

จดทาบญชคาขนยาย / คารอยาย( คณะกรรมการ ฯ อนมต )

ของบประมาณ

จายเงนคาทดแทนจดทะเบยนสทธและนตกรรม

ออกหนงสอสาคญสาหรบทหลวง

ขนทะเบยนทราชพสด( เฉพาะทดนทมเอกสารสทธ )

คณะอนกรรมการจายเงน (เช ค)

นาเงนเข าบญช (Direct Payment)

ภาพท 3 - 10 แสดงขนตอนการจดหาทดนโดยการเจรจาตกลงซอขาย ตามคาสงกระทรวงเกษตร ฯ

ท 397/2532 และจายเงนคาทดแทนทรพยตามมต ค.ร.ม. 11 ก.ค.2532

คมอการกอสราง บทท 3

โครงการชลประทานขนาดกลาง 3-32

3.9.3.7 กรณทดนไมมเอกสารสทธ คณะอนกรรมการ ฯ ทาการพสจนสอบสวนสทธและ

ทรพยสน ประกาศรายชอผมสทธทจะไดรบเงนคาทดแทนใหผมสวนไดเสยมโอกาสคดคานภายใน 30 วน พจารณาแกไขปญหา จดทานตกรรมทางปกครองและบญชคาทดแทนทรพยสนนาเสนอคณะกรรมการ ฯ พจารณาอนมต

3.9.3.8 ขออนมตงบประมาณ โดยนาเขาทประชมคณะกรรมการแผนงานโครงการ เพอการจายเงนคาทดแทนทรพยสนพจารณานาเสนอกรม ฯ อนมตเงนงบประมาณ

3.9.3.9 จายเงนคาทดแทนและจดทะเบยนสทธและนตกรรม (ทดนไมมเอกสารสทธไมตองจดทะเบยนสทธและนตกรรม)

3.9.3.10 ออกหนงสอสาคญสาหรบทหลวง (กรณตองการออก) 3.9.3.11 นาขนทะเบยนทราชพสด (เฉพาะทดนมเอกสารสทธ )

3.9.4 ตวอยางและแบบฟอรม (ในภาคผนวก)

3.10 การขออนญาตดาเนนการใด ๆ ในเขตทางหลวง

3.10.1 ความหมาย ทางหลวง ตามมาตรา 3 พระราชบญญตทางหลวง ฉบบท 2 พ.ศ.2549 หมายถง ทางหรอ

ถนนซงจดไวเพอประโยชนในการจราจรสาธารณะทางบก ไมวาในระดบพนดน ใตหรอเหนอพนดน หรอใตหรอเหนออสงหารมทรพยอยางอน นอกจากทางรถไฟ และหมายรวมถงทดน พช พนธไมทกชนด สะพาน ทอหรอรางระบายนา อโมงค รองนา กาแพงกนดน เขอน รว หลกสารวจ หลกเขต หลกระยะปายจราจร เครองหมายจราจร เครองหมายสญญาณ เครองสญญาณไฟฟา เครองแสดงสญญาณทจอดรถ ทพกคนโดยสาร ทพกรมทาง เรอหรอพาหนะสาหรบขนสงขามฝาก ทาเรอสาหรบขนหรอลงเรอ และอาคารหรอสงอนอนเปนอปกรณงานทางบรรดาทมอย หรอทไดจดไวในเขตทางหลวงเพอประโยชนแกงานทางหรอผใชทางหลวงนนดวย

3.10.2 กฎหมาย และระเบยบทเกยวของ 3.10.2.1 พระราชบญญตทางหลวง พ.ศ.2535 มาตรา 37 หามมใหผใดสรางทาง ถนน หรอ

สงอนใดในเขตทางหลวง เพอเปนทางเขาออกทางหลวง เวนแตไดรบอนญาตเปนหนงสอจากผอานวยการ ทางหลวงหรอผซงไดรบมอบหมายจากผอานวยการทางหลวง ในการอนญาต ผอานวยการทางหลวง

คมอการกอสราง บทท 3

โครงการชลประทานขนาดกลาง 3-33

หรอผซงไดรบมอบหมายจากผอานวยการ ทางหลวงจะกาหนดเงอนไขอยางใดกได รวมทงมอานาจกาหนดมาตรการในการจดการเพอรกษาสง แวดลอม การปองกนอบตภย และการตดขดของการจราจร

การอนญาตตามวรรคหนง เมอมความจาเปนแกงานทาง หรอเมอปรากฏวาผไดรบอนญาตได กระทาการผดเงอนไข ทกาหนดในการอนญาต ผอานวยการทางหลวงหรอผซงไดรบมอบหมายจาก ผอานวยการทางหลวงจะเพกถอนเสยกได

ทาง ถนน หรอสงอนใดทสรางขนโดยไมไดรบอนญาต หรอไมปฏบตตามเงอนไขทกาหนด ใหผอานวยการทางหลวง หรอผซงไดรบมอบหมายจากผอานวยการทางหลวง มอานาจสงใหผกระทาการดงกลาวรอถอนหรอทาลายภายในกาหนดเวลาอนสมควร ถาไมปฏบตตามใหผอานวยการทางหลวง หรอผซงไดรบมอบหมายจากผอานวยการทางหลวงรอถอนหรอทาลาย โดยผนนจะเรยกรองคาเสยหายไมได และตองเปนผเสยคาใชจายในการนน

3.10.2.2 พระราชบญญตทางหลวง พ.ศ.2535 มาตรา 55 หามมใหผใดสรางทาง ถนน หรอสงอนใดในเขตทางหลวงพเศษเพอเปนทาง เขาออกทางหลวงพเศษ ในกรณททางหลวงพเศษมทางขนาน ผใดจะสรางทาง ถนน หรอสงอนใดในเขตทางหลวงพเศษเพอเปนทางเขาออก ทางขนาน ตองไดรบอนญาตเปนหนงสอจาก ผอานวยการทางหลวงพเศษหรอผซงไดรบมอบหมายจาก ผอานวยการทางหลวงพเศษ

การอนญาตตามวรรคสอง เมอมความจาเปนแกงานทาง ผอานวยการทางหลวงพเศษหรอ ผซงไดรบมอบหมายจากผอานวยการทางหลวงพเศษจะเพกถอนเสยกได

ทาง ถนน หรอสงอนใดทสรางขนโดยฝาฝนวรรคหนง หรอโดยไมไดรบอนญาตตามวรรคสอง ใหนามาตรา 37 วรรคสาม มาใชบงคบโดยอนโลม

3.10.2.3 พระราชบญญตทางหลวง พ.ศ.2549 มาตรา 48 ผใดมความจาเปนตองปกเสา พาดสาย วางทอ หรอกระทาการใด ๆ ในเขตทางหลวง จะตองไดรบอนญาตเปนหนงสอจาก ผอานวยการทางหลวง หรอผซงไดรบมอบหมายจากผอานวยการทางหลวงเสยกอน

ในการอนญาตตามวรรคหนง ผ อานวยการทางหลวง หรอผ ซงไดรบมอบหมาย จากผอานวยการ ทางหลวงจะกาหนดเงอนไขอยางใดกได และผไดรบอนญาตตองชาระคาใชเขตทางหลวง ตามอตราทกาหนดในกฎกระทรวง

ในกรณทการกระทาตามวรรคหนง ไดกระทาโดยไมไดรบอนญาต หรอกระทาผดเงอนไขใหนามาตรา 37 วรรคสาม มาใชบงคบโดยอนโลม

3.10.2.4 พระราชบญญตทางหลวง พ.ศ.2549 มาตรา 56 หามมใหผใดสรางอาคารหรอสงอนใดในเขตทางหลวงพเศษ หรอลกลาเขาไปในเขตทางหลวงพเศษ

คมอการกอสราง บทท 3

โครงการชลประทานขนาดกลาง 3-34

ผใดมความจาเปนตองสรางหรอกระทาการใด ๆ ผานเขาไปในเขตทางหลวงพเศษ จะตองไดรบอนญาตเปนหนงสอ จากผอานวยการทางหลวงพเศษหรอผซงไดรบมอบหมาย จากผอานวยการทางหลวงพเศษ ทงน จะตองเปนกจการอนเปนประโยชนสาธารณะ และเปนการผานเขตทางหลวงพเศษเทาทจาเปน รวมทงตองไมเปนอนตรายหรอกอใหเกดความไมสะดวกในการใชทางหลวงพเศษ

ในการอนญาตตามวรรคสอง ผอานวยการทางหลวงพเศษ หรอผซงไดรบมอบหมายจากผอานวยการทางหลวงพเศษจะกาหนดตาแหนง และระดบทจะสราง หรอกระทาการนน รวมทงกาหนดเงอนไขอยางใดกได และใหนามาตรา 48 วรรคสอง มาใชบงคบโดยอนโลม

การอนญาตตามวรรคสอง เมอมความจาเปนแกงานทาง ผอานวยการทางหลวงพเศษหรอผซงไดรบมอบหมาย จากผอานวยการทางหลวงพเศษจะเพกถอนเสยกได

ในกรณทผไดรบอนญาตตามวรรคสอง ไดกระทาการผดเงอนไขทกาหนดในการอนญาตใหการอนญาตนนสนสดลง

อาคารหรอสงอนใดทสรางขน โดยฝาฝนตามวรรคหนง หรอโดยไมไดรบอนญาตตามวรรคสองหรอผดเงอนไขทกาหนดในการอนญาตตามวรรคสาม ใหนามาตรา 37 วรรคสาม มาใชบงคบโดยอนโลม

3.10.3 ขนตอนการปฏบตงาน (ดภาพท 3 – 11 ประกอบ) 3.10.3.1 กรมชลประทานโดย ผส.ชป.1-17 หรอ ผส.คญ.ยนหนงสอคาขออนญาต

ดาเนนการใด ๆ ในเขตทางหลวง ตอผอานวยการสานกทางหลวง ผานนายชางแขวงการทางทรบผดชอบทางหลวง นน ๆ (ตามแบบฟอรมในมาตรา 48 และ 56 ) พรอมแนบเอกสารจานวน 5-7 ชด ดงน

(1) หนงสอมอบอานาจใหดาเนนการแทนอธบดคาสงกรมชลประทาน ท ข.539 / 2550 เรอง มอบอานาจดาเนนการขอใชทดนของรฐทกประเภท ลงวนท 27 มถนายน 2550 และสาเนาทะเบยนบาน , สาเนาบตรประชาชนของผรบมอบอานาจ

(2) แนบรายละเอยดเกยวกบโครงการใชประโยชนในเขตทางหลวง (3) แบบกอสรางแสดงแปลน หรอผง รปตด รายละเอยดของสงกอสราง และ

ตาแหนงทจะกอสราง ทสามารถอางองหลกฐานของทางหลวง เชน หลกกโลเมตร หลกเขตทาง ขอบผวทาง หรอขอบไหลทาง สะพาน ทอลอด ปายจราจร ฯ ล ฯ รวมทงรปตดของทางหลวงจากเขตทางดานหนง ถงเขตทางอกดานหนง

3.10.3.2 แขวงการทางรบคาขอและตรวจสอบเอกสาร นายชางแขวงการทางพจารณาลงนามเสนอผอานวยการสานกทางหลวง

คมอการกอสราง บทท 3

โครงการชลประทานขนาดกลาง 3-35

3.10.3.3 เจาหนาท / รองผอานวยการสานกทางหลวงตรวจสอบเสนอผอานวยการสานกทางหลวง

3.10.3.4 ผอานวยการสานกทางหลวงพจารณาอนญาต หรอนาเสนอตามลาดบขน 3.10.3.5 ผไดรบมอบหมายพจารณาอนญาตและสงเรองคนตามลาดบ 3.10.3.6 นายชางแขวงการทางพนทแจงผขอรบอนญาตทราบ กระบวนงานทงหมดใช

ระยะเวลา 13-43 วน

3.10.4 ตวอยางและแบบฟอรม (ในภาคผนวก)

ภาพท 3 - 11 แสดงขนตอนการขออนญาตดาเนนการใด ๆ ในเขตทางหลวง

คมอการกอสราง บทท 3

โครงการชลประทานขนาดกลาง 3-36

3.11 การขออนญาตกระทาการใด ๆ ในเขตทางของกรมทางหลวงชนบท

3.11.1 ความหมาย ทางหลวงชนบท ตามมาตรา 9 พระราชบญญตทางหลวง ฉบบท 2 พ.ศ.2549 หมายถง ทาง

หลวงทกรมทางหลวงชนบทเปนผดาเนนการกอสราง ขยาย บรณะและบารงรกษา และไดลงทะเบยนไวเปนทางหลวงชนบท ตามระเบยบกระทรวงมหาดไทย วาดวยการลงทะเบยนเปนทางหลวงชนบท ทางหลวงเทศบาล และทางหลวงสขาภบาล พ.ศ.2537

3.11.2 กฎหมาย และระเบยบทเกยวของ 3.11.2.1 พระราชบญญตทางหลวง พ.ศ.2535 มาตรา 37 หามมใหผใดสรางทาง ถนน หรอ

สงอนใดในเขตทางหลวงเพอเปนทางเขาออก ทางหลวง เวนแตไดรบอนญาตเปนหนงสอจากผอานวยการ ทางหลวงหรอผซงไดรบมอบหมายจาก ผอานวยการทางหลวง ในการอนญาต ผอานวยการทางหลวงหรอผซงไดรบมอบหมายจากผอานวยการ ทางหลวงจะกาหนดเงอนไขอยางใดกได รวมทงมอานาจกาหนดมาตรการในการจดการเพอรกษาสงแวดลอม การปองกนอบตภย และการตดขดของการจราจร

การอนญาตตามวรรคหนง เมอมความจาเปนแกงานทางหรอเมอปรากฏวาผไดรบอนญาตไดกระทาการผดเงอนไขทกาหนดในการอนญาต ผอานวยการทางหลวงหรอผซงไดรบมอบหมายจาก ผอานวยการทางหลวงจะเพกถอนเสยกได

ทาง ถนน หรอสงอนใดทสรางขนโดยไมไดรบอนญาต หรอไมปฏบตตามเงอนไขทกาหนด ใหผอานวยการทางหลวง หรอผซงไดรบมอบหมายจากผอานวยการทางหลวงมอานาจสงใหผกระทา การดงกลาวรอถอนหรอทาลายภายในกาหนดเวลาอนสมควร ถาไมปฏบตตามใหผอานวยการทางหลวง หรอผซงไดรบมอบหมายจากผอานวยการทางรอถอนหรอทาลาย โดยผนนจะเรยกรองคาเสยหายไมได และตองเปนผเสยคาใชจายในการนน

3.11.2.2 พระราชบญญตทางหลวง พ.ศ.2535 มาตรา 43 หามมใหผใดขด ขน ทาลายหรอทาใหเสยหายแกทางหลวง หรอวตถสาหรบใช งานทาง เวนแตไดรบอนญาตเปนหนงสอจากผอานวยการทางหลวง หรอผซงไดรบมอบหมายจาก ผอานวยการทางหลวง

3.11.2.3 พระราชบญญตทางหลวง พ.ศ.2549 มาตรา 47 หามมใหผใดสรางอาคารหรอสงอนใดในเขตทางหลวง หรอรกลาเขาไปในเขตทางหลวง เวนแตไดรบอนญาตเปนหนงสอ จากผอานวยการทางหลวงหรอผซงไดรบมอบหมายจากผอานวยการทางหลวง ในการอนญาต ผอานวยการทางหลวงหรอผซงไดรบมอบหมายจากผอานวยการทางหลวงจะกาหนดเงอนไขอยางใดกได รวมทง ม

คมอการกอสราง บทท 3

โครงการชลประทานขนาดกลาง 3-37

อานาจกาหนดมาตรการในการจดการเพอรกษาสงแวดลอม การปองกนอบตภย และการตดขดของการจราจรดวยผไดรบอนญาตตามวรรคหนงตองชาระคาใชเขตทางหลวง ตามอตราทกาหนดในกฎกระทรวง

การอนญาตตามวรรคหนง เมอมความจาเปนแกงานทาง หรอเมอปรากฏวาผไดรบอนญาตไดกระทาผดเงอนไขทกาหนดในการอนญาต ผอานวยการทางหลวงหรอผซงไดรบมอบหมายจากผอานวย การทางหลวงจะเพกถอนเสยกได

อาคารหรอสงอนใดทสรางขนโดยไมไดรบอนญาต หรอไมปฏบตตามเงอนไขทกาหนดใหนามาตรา ๓๗ วรรคสาม มาใชบงคบโดยอนโลม

3.11.2.4 พระราชบญญตทางหลวง พ.ศ.2549 มาตรา 48 ผใดมความจาเปนตองปกเสา พาดสาย วางทอ หรอกระทาการใด ๆ ในเขตทางหลวง จะตองไดรบอนญาตเปนหนงสอจากผอานวยการทางหลวง หรอผซงไดรบมอบหมายจากผอานวยการทางหลวงเสยกอน

ในการอนญาตตามวรรคหนง ผอานวยการทางหลวง หรอผซงไดรบมอบหมายจาก ผอานวยการ ทางหลวงจะกาหนดเงอนไขอยางใดกได และผไดรบอนญาตตองชาระคาใชเขตทางหลวง ตามอตราทกาหนดในกฎกระทรวง ในกรณทการกระทาตามวรรคหนง ไดกระทาโดยไมไดรบอนญาต หรอกระทาผดเงอนไขใหนามาตรา 37 วรรคสาม มาใชบงคบโดยอนโลม

3.11.3 ขนตอนการขออนญาตกระทาการใด ๆ ในเขตทางของกรมทางหลวงชนบท (ดภาพท 3 – 12 ประกอบ)

3.11.3.1 กรมชลประทานโดย ผส.ชป.1-17 หรอ ผส.คญ. ยนหนงสอขออนญาต กระทาการใด ๆ ในเขตทางหลวงชนบท (แบบฟอรมคาขออนญาตกระทาการใด ๆ ในเขตทางของกรมทางหลวงชนบท) ตอผวาราชการจงหวด พรอมแนบเอกสาร จานวน 5 ชดดงน

(1) แนบหนงสอมอบอานาจใหดาเนนการแทนอธบดคาสงกรมชลประทาน พรอมสาเนาทะเบยนบาน , สาเนาบตรประชาชนของผรบมอบอานาจ

(2) คาสงกรมทางหลวงชนบท ท 134/2548 เรอง มอบหมายใหราชการปฏบตการตามพระราชบญญตทางหลวง พ.ศ.2535

(3) แบบขออนญาตกระทาการใด ๆ ในเขตทางหลวง โดยแสดงรายละเอยดผงบรเวณ ตาแหนง และวธการ ขนตอนการดาเนนการ

(4) แบบแปลน และแผนผงบรเวณทแนบเพอประกอบการขออนญาต

คมอการกอสราง บทท 3

โครงการชลประทานขนาดกลาง 3-38

4.11.3.2 สานกงานทางหลวงชนบทประจาจงหวดรบเรอง เจาหนาทจะตรวจสอบหลกฐานและตรวจสอบสถานททขออนญาตกระทาการใด ๆ โดยนดหมายกบผขออนญาต พจารณารายละเอยด ตาง ๆ และจดทารายงานและหนงสอเสนอตอผวาราชการจงหวด

4.11.3.3 ผวาราชการพจารณาอนญาต 4.11.3.4 สานกงานทางหลวงชนบทจงหวด แจงผขอรบอนญาตทราบ ระยะเวลาการขออนญาตรวม 21 วน

3.11.4 ตวอยางและแบบฟอรม (ในภาคผนวก)

คมอการกอสราง บทท 3

โครงการชลประทานขนาดกลาง 3-39

ภาพท 3 - 12 ขนตอนการขออนญาตกระทาการใด ๆ ในเขตทางหลวงชนบท

คมอการกอสราง บทท 3

โครงการชลประทานขนาดกลาง 3-40

3.12 การรองขอทาสงลวงลาลานา กรมขนสงทางนาและพานชยนาว

3.12.1 ความหมาย การลวงลาลาแมนา ตามกฎกระทรวงคมนาคม ฉบบท 63(พ.ศ. 2537) หมายถง ลวงลาเขา

ไปเหนอนา ในนา และใตนาของแมนาลาคลอง บง อางเกบนา ทะเลสาบ อนเปนทางสญจรของประชาชนหรอทประชาชนใชประโยชนรวมกน หรอทะเลภายในนานนาไทย หรอบนชายหาดของทะเลดงกลาว

3.12.2 กฎหมาย และระเบยบทเกยวของ 3.12.2.1 พระราชบญญตการเดนเรอในนานนาไทย พ.ศ.2456 มาตรา 117 หามมใหผใด

ปลกสรางอาคารหรอสงอนใดลวงลา เขาไปเหนอนา ในนา และใตนา ของแมนา ลาคลอง บง อางเกบนา ทะเลสาบอนเปนทางสญจรของประชาชน หรอทประชาชนใชประโยชนรวมกน หรอทะเลภายในนานนาไทยหรอบนชายหาดของทะเลดงกลาว เวนแตจะได รบอนญาตจากเจาทา

หลกเกณฑและวธการในการอนญาตใหเปนไปตามทกาหนดในกฎกระทรวงโดยกฎกระทรวง ดงกลาวจะตองระบลกษณะของอาคาร และการลวงลาทพงอนญาตไดไวใหชดแจง พรอมทงระยะเวลาทจะตองพจารณาอนญาตใหแลวเสรจดวย และเมอผขออนญาตยนคาขอถกตองตามหลกเกณฑวธการ และลกษณะทกาหนดไวในกฎกระทรวงตามวรรคสองแลวเจาทาตองอนญาตภายในระยะเวลาทกาหนดในกฎกระทรวงดงกลาว

3.12.2.2 กฎกระทรวงคมนาคม ฉบบท 63 (พ.ศ.2537) ออกตามความในพระราชบญญตการเดนเรอในนานนาไทย พระพทธศกราช 2456

3.12.3 ขนตอนการขออนญาตปลกสรางสงลวงลาลานา (ดภาพท 3 – 13 ประกอบ) 3.12.3.1 กรมชลประทานโดย ผส.ชป. 1-17 หรอ ผส.คญ. ยนหนงสอขออนญาตปลกสรางสง

ลวงลาลานา (แบบฟอรม ข.1) หรอคารองขอทาการขดลอกรองนาทางเดนเรอ และหรอคารองขอทาสงลวงลาลานาตอ กรมการขนสงทางนาฯพรอมแนบเอกสารดงน

(1) หนงสอมอบอานาจใหดาเนนการแทนอธบด คาสงท 0539/2550 เรอง มอบอานาจดาเนนการขอใชทดนของรฐทกประเภท ลงวนท 27 มย. 2550 และสาเนาทะเบยนบาน สาเนาบตรประชาชนของผรบมอบอานาจ

(2) แผนผงแสดงบรเวณทขออนญาตและบรเวณใกลเคยงโดยสงเขป แสดงรายละเอยด ความกวางยาวลกของลานา หรอของหนาทดนดานตดกบขอบฝง ขนาดของสงทขออนญาต โดยประมาณ ระยะหางจากขอบฝงของสงทอนญาต สถานทสาคญทอยใกลเคยง และระยะหางโดยประมาณ

(3) แบบแปลนรปรายละเอยดของอาคารหรอสงอนใด ทขออนญาตปลกสรางลวงลาลานาท ขอปลกสรางลวงลาลานา พรอมใบประกอบวชาชพวศวกรรมควบคมสาขาวศวกรรมโยธา ตามกฎหมายวาดวยวชาชพวศวกรรมเปนผรบรอง

คมอการกอสราง บทท 3

โครงการชลประทานขนาดกลาง 3-41

ภาพท 3 - 13 ขนตอนการขออนญาตปลกสรางสงลวงลาลานา

คมอการกอสราง บทท 3

โครงการชลประทานขนาดกลาง 3-42

(4) หนงสอของจงหวดทอาคารหรอสงอนใดทขออนญาตลวงลาลาแมนาทตงอย รบรองวาไมเปนอปสรรคตอแผนพฒนาจงหวด ผงเมอง และการรกษาสภาพแวดลอมของจงหวด

(5) รายงานการวเคราะหผลกระทบสงแวดลอม ซงตองปฏบตตามกฎหมายวาดวยการสงเสรม และรกษาคณภาพสงแวดลอมแหงชาต

(6) รายละเอยดบรเวณททงวสดทขดลอกได พรอมหนงสอยนยอมใหกองวสดทขดลอกไดจากเจาของทดน (ถาม)

3.12.3.2 สานกงานการขนสงทางนาสาขาประจาจงหวดพจารณาตรวจสอบ ความสมบรณของเอกสาร หากเอกสารครบถวนใหดาเนนการดงน

(1) บนทกหลกฐานรบเรอง และใหผขออนญาตเสยคาธรรมเนยมการตรวจ และนดวนเวลาตรวจสถานทกบเจาพนกงานตรวจทา

(2) ตรวจสถานทกอสราง และทารายงานการตรวจ 3.12.3.3 สงเรองใหคณะกรรมการกลนกรองสงลวงลาลานาพจารณา 3.12.3.4 ใหนาเรองเสนอคณะกรรมการนโยบายสงลวงลาลานา กระทรวงคมนาคมพจารณา 3.12.3.5 กรมเจาทาออกใบอนญาตพรอมกาหนดเงอนไขทายใบอนญาต 3.12.3.6 สานกงานการขนสงทางนาสาขาประจาจงหวด แจงผขอรบอนญาตทราบ

3.12.4 ตวอยางและแบบฟอรม (ในภาคผนวก)

คมอการกอสราง บทท 4 โครงการชลประทานขนาดกลาง

4-1

บทท 4 การคดคานวณราคางานกอสราง

4.1 งานดาเนนการเอง

การจดทาประมาณการงานดาเนนการเองในปจจบน กรมชลประทานไดใชอตราราคางานทกาหนดโดยสานกงบประมาณ ซงสานกงบประมาณไดมการปรบอตราราคางานและทาการเผยแพรบญชอตราราคางานตอหนวยของงานตาง ๆ ทางเวบไซด http://www.bb.go.th สาหรบอตราราคางานอนๆ ทสานกงบประมาณไมไดกาหนดไว ใหทาการคานวณอตราราคางานตามจรง โดยมขอแนะนาดงน

1) คาวสดกอสรางใหใชราคารวมภาษมลคาเพม

2) วสดประเภท ปนซเมนต เหลกเสรมคอนกรต ลวดผกเหลก ไมแบบ ใหใชราคาจากสานกดชนเศรษฐกจการคา กระทรวงพานชย หรอสานกงานพานชยจงหวด โดยใหคานวณคาขนสงจากอาเภอเมอง ของจงหวดททาการกอสราง ถงสถานทกอสราง

3) วสดประเภท กรวด ทราย หนใหญ หนยอย หนคลก หรอ วสดอน ๆ

- ใชราคาจากสานกดชนเศรษฐกจการคา กระทรวงพานชย หรอสานกงานพานชยจงหวด ในกรณทสานกดชนเศรษฐกจการคา กระทรวงพานชย หรอสานกงานพานชยจงหวดระบแหลงวสดไวอยางชดเจน สามารถทาการคานวณราคาคาขนสงจากแหลงถงสถานทกอสรางได

- ใชการสบราคาจากแหลงทอยใกลสถานทกอสราง จากผประกอบการ หรอรานคา โดยคาขนสงใหคดจากแหลงถงสถานทกอสราง

4) คาขนสงวสดกอสรางทใชอตราราคางานคอนกรตและหนตาง ๆ ใหใชคาขนสงวสดกอสรางทสานกงบประมาณกาหนด

5) คาขนสงวสดกอสรางอน ๆ ทดาเนนการโดยใชเครองจกรเครองมอของกรมชลประทาน ใหใชอตราราคางานตามทสานกงบประมาณกาหนด

คมอการกอสราง บทท 4 โครงการชลประทานขนาดกลาง

4-2

6) การจดซอวสดกอสราง ทตองใหผประกอบการทาการขนสงถงสถานทกอสราง ใหใชคาขนสงตามตารางคาขนสงวสดกอสราง โดยรถบรรทก 6 ลอ หรอรถบรรทก 10 ลอ หรอ รถบรรทก 10 และลากพวง ตามดลพนจของผรบผดชอบโครงการ โดยใชอตราราคานามนเชอเพลงโซลาตามปจจบนขณะนน

4.1.1 ความเปนมาของอตราราคางานกอสรางและงานปรบปรงบารงรกษา

งานกอสรางดาเนนการเองในสวนทเกยวของกบงานดน กรมชลประทานไดใชอตราราคางานจากตารางอตราราคางานตอหนวย (Unit Cost) งานกอสรางและปรบปรงบารงรกษา ซงถกกาหนดขนโดยสวนพฒนามาตรฐานตนทนงบประมาณ สานกงบประมาณ ประกอบดวยรายการงานตาง ๆ จานวนทงสน 13 รายการ ซงประกอบดวยงานดงตอไปน

1) งานขดลอกคลองธรรมชาต (หนวย ลกบาศกเมตร) เปนงานขดดนเลน โคลน ตะกอนดน ทตนเขนในคลองใหไดระดบทตองการ โดยเปนคาขดลอกขนมากองและปรบแตงคนคลอง หรอเปนคาขดลอกขนรถบรรทกเพอเตรยมขนยาย ซงอตราราคางานดงกลาวยงไมรวมคาขนยายดน และคาใชจายอน ๆ

2) งานดนขดธรรมดาดวยรถขด (หนวย ลกบาศกเมตร) เปนคาขดดน ทราย ดนเลน หรอวสดอนๆ ทสามารถขดไดโดยใชเครองจกรสาหรบงานดนขดแบบธรรมดา โดยเปนการขดดนขนมากองแลวปรบเกลยในรศมทเครองจกรสามารถทางานได หรอเปนการขดดนขนรถบรรทกเตรยมขนยาย ซงอตราราคางานดงกลาวยงไมรวมคาขนยายดน และคาใชจายอน ๆ

3) งานดนขดธรรมดาดวยเรอขด (หนวย ลกบาศกเมตร) เปนงานขดดน ทราย ดนเลน หรอวสดอนๆ โดยใชเรอขด เนองจากไมสามารถใชเครองจกรชนดอนได โดยเปนคาขดหรอดดดน ซงอตราราคางานดงกลาวยงไมรวมคาขนยายดน และคาใชจายอน ๆ

4) งานดนขดยากดวยรถขด (หนวย ลกบาศกเมตร) เปนงานขดดนหรอวสดทไมสามารถขดไดโดยใชเครองจกรเครองมอแบบธรรมดา จาเปนตองใชรถแทรกเตอรตนตะขาบ ขนาด 230 แรงมา ตดเขยวงด (Ripper) จานวน 1 ถง 3 อน จงจะทาใหหลวมหรอเคลอนยายออกไปได หรอเปนงานขดชนวสดทมคา Blow Count มากกวา 30 (N>30) โดยเปนคาขดดนยากใหมสภาพหลวมสามารถเคลอนยายได ซงอตราราคางานดงกลาวยงไมรวมคาขนยายดน และคาใชจายอน ๆ

คมอการกอสราง บทท 4 โครงการชลประทานขนาดกลาง

4-3

5)งานขดเปดหนาดนดวย Bulldozer (หนวย ลกบาศกเมตร) เปนงานขดเปดหนาดนออนบรเวณทจะกอสรางอาคาร หรอบรเวณทจะตองถมดนถมอดแนน โดยเปนคาขดแลวดนหนาดนทงในรศมทเครองจกรสามารถทางานได หรอเปนการขดดนขนรถบรรทกเตรยมขนยาย ซงอตราราคางานดงกลาวยงไมรวมคาขนยายดน และคาใชจายอน ๆ

6)งานดนถมบดอดแนน 95 % (หนวย ลกบาศกเมตร)เปนงานถมดนทมปรมาณมาก มขอบเขตงานกวาง โดยใชเครองจกรบดทบใหไดความแนน ความชน และรปรางตามทแบบกาหนด โดยเปนคาบดทบแนน 95 % ซงอตราราคางานดงกลาวยงไมรวมคาขนยายดน และคาใชจายอน ๆ

7) งานดนถมบดอดแนน 85 % (หนวย ลกบาศกเมตร) เปนงานถมดนทมปรมาณมาก มขอบเขตงานกวาง โดยใชเครองจกรบดทบใหไดความแนน ความชน และรปรางตามทแบบกาหนด โดยเปนคาบดทบแนน 85 % ซงอตราราคางานดงกลาวยงไมรวมคาขนยายดน และคาใชจายอน ๆ

8) งานเกรดบดอดลกรง (หนวย ลกบาศกเมตร) เปนงานถมดนลกรงทมปรมาณมาก มขอบเขตงานกวาง โดยใชเครองจกรบดทบใหไดความแนน ความชน และรปรางตามทแบบกาหนด โดยเปนคาบดทบแนน 95 % ซงอตราราคางานดงกลาวยงไมรวมคาขนยายดน และคาใชจายอน ๆ

9) งานกาจดวชพชดวยเรอ (หนวยเปน ตน) เปนงานเกบวชพชลอยนา โดยเปนคาเกบและขนยายมากองบนคนคลองหรอคนดน รศมการขนยายไมเกน 50 เมตร ซงอตราราคางานดงกลาวยงไมรวมคาขนยายวชพชไปทง และคาใชจายอน ๆ

10) งานถางปาโปรง (หนวยเปน ไร) ปาโปรงเปนปามความหนาแนนของตนไม 160 ถง 240 ตน/ ไร และตนไมมขนาดเสนผาศนยกลางนอยกวา 30 เซนตเมตร โดยคางานถางปาโปรงเปนงานขด ดน ไถ หรอตดไมพม ตอไม รากไม หญา เศษหญา และสงไมพงประสงคใหหมดไปจากพนทกอสราง ซงอตราราคางานดงกลาว ยงไมรวมคาขนยาย ไมพม ตอไม รากไม หญา เศษหญา และสงไมพงประสงค ไปทง

11) งานถางปาทบ (หนวยเปน ไร) ปาทบเปนปามความหนาแนนของตนไมมากกวา 240 ตน/ ไร และตนไมมขนาดเสนผาศนยกลางมากกวา 30 เซนตเมตร โดยคางานถางปาโปรงเปนงานขด ดน ไถ หรอตดไมพม ตอไม รากไม หญา เศษหญา และสงไมพงประสงคใหหมดไปจากพนทกอสราง ซงอตราราคางานดงกลาวยงไมรวมคาขนยาย ไมพม ตอไม รากไม หญา เศษหญา และสงไมพงประสงค ไปทง

12) งานขนยายดน ระยะทาง 1 กโลเมตร (หนวยเปน ลกบาศกเมตร หลวม) เปนคาขนยายดน ดนลกรง ทราย หรอวสดอน ๆ ทสามารถวดปรมาตรได โดยเปนคาขนยายระยะทางไมเกน 1 กโลเมตร

คมอการกอสราง บทท 4 โครงการชลประทานขนาดกลาง

4-4

13)งานขนยายดน ระยะทางมากกวา 1 กโลเมตร (หนวยเปน ลกบาศกเมตร หลวม) เปนคาขนยายดน ดนลกรง ทราย หรอวสดอน ๆ ทสามารถวดปรมาตรได โดยเปนคาขนยายระยะทางเกนกวา 1 กโลเมตรขนไป

4.1.2 ความเปนมาของอตราราคางานคอนกรตและหนตาง ๆ

การคานวณอตราราคางานตอหนวยของงานคอนกรตและหนตาง ๆ สานกงบประมาณไดกาหนดตารางอตราราคางานคอนกรตและหนตาง ๆ ของงานกอสรางดาเนนการเองในแตละจงหวด เปนอตราราคางานแบบเหมารวมตอลกบาศกเมตร สาหรบใชกบโครงการกอสรางในรศม 10 กโลเมตร จากอาเภอเมอง ของจงหวดททาการกอสราง โดยโครงการทมระยะทางขนสงเกนกวา 10 กโลเมตร ใหเพมคาขนสงโดยใชอตราคาขนสงในสวนทเกน 10 กโลเมตร จากตารางคาขนสงวสดทสานกงบประมาณกาหนด

ตารางคาขนสงวสด เปนตารางคาขนสงงานคอนกรตและหนตาง ๆ โดยกาหนดเปนคาขนสงแบบเหมารวมตอลกบาศกเมตร ซงตารางคาขนสงจะเรมตงแตกโลเมตรท 11 เปนตนไป (คาขนสง 10 กโลเมตรแรก สานกงบประมาณไดหกออกจากตารางคาขนสงแลว) ดงนนการคานวณราคาคาขนสงวสดจากอาเภอเมองถงสถานทกอสราง ใหทาการคานวณโดยเปดตารางคาขนสงวสดแตละชนดตามระยะทางจรงจากอาเภอเมองถงสถานทกอสราง

4.1.3 หลกเกณฑการคานวณราคางานตนทนตอหนวย

1.งานถางปา

1) คาถางปา = …………….. บาท/ ไร 2) คาขนสง = …………….. บาท / ตน

คาอธบาย

1) คาถางปา เปนงานขด ดน ไถ หรอตด ไมพม ตอไม รากไม หญา เศษหญา หรอเศษวสดทไมตองการใหหมดไปจากพนทกอสราง โดยใชอตราราคางานถางปาจากตารางอตราราคางานตอหนวย (Unit Cost) งานกอสรางและปรบปรงบารงรกษา

1.1) งานถางปาโปรง คอ ปาทมความหนาแนนของตนไม 160-240 ตน/ไร (ตนไมมขนาดเสนผาศนยกลางนอยกวา 30 ซม.)

คมอการกอสราง บทท 4 โครงการชลประทานขนาดกลาง

4-5

1.2) งานถางปาทบ คอ ปาทมความหนาแนนของตนไมมากกวา 240 ตน/ไร (ตนไมมขนาดเสนผาศนยกลางมากกวา 30 ซม.)

2) คาขนสง เปนงานขนยายวสดทไมตองการไปทงหรอทาลายในบรเวณทจดเตรยมไว (ขาดอตราราคางานทาเอง)

2.งานขดเปดหนาดน

1) คาขดเปดหนาดน = ……(1)……. บาท/ลบ.ม.

คาอธบาย 1) งานขดเปดหนาดน เปนงานขดเปดหนาดนออนบรเวณทจะกอสรางอาคาร บรเวณทจะตอง

ถมดนบดอดแนน บรเวณบอยมดน หรอบรเวณอน ๆ ใหมความลกไมนอยกวาทกาหนดในแบบ โดยใชอตราราคางานเปดหนาดนดวย Bulldozer จากตารางอตราราคางานตอหนวย (Unit Cost) งานกอสรางและปรบปรงบารงรกษา

2) คาขดเปดหนาดน เปนคาขดแลวดนหนาดนทงพรอมเกลยปรบแตงในรศมไมเกน 50 เมตรจากแนวศนยกลาง หรอเปนงานขดขนรถบรรทกเตรยมขนยายไปทง

3) กรณตองขนยายดนใหคดคาขนสง เปนคางานขนยายดนไปทงในบรเวณทจดเตรยมไว โดยใชอตราราคางานขนยายดนหลวมจากตารางอตราราคางานตอหนวย (Unit Cost) งานกอสรางและปรบปรงบารงรกษา

คมอการกอสราง บทท 4 โครงการชลประทานขนาดกลาง

4-6

3.งานดนขด

3.1.งานดนขดดวยแรงคน

= 1/2 x อตราคาจางแรงงานขนตา = …………….. บาท/ลบ.ม.

คาอธบาย

1) งานดนขดดวยแรงคน เปนงานขดดนในบรเวณทเครองจกรไมสามารถเขาไปทาการขดดนได เชน บรเวณทแคบ ๆ หรอเปนงานขดแตงดนภายหลงจากขดดวยเครองจกร หรอเปนงานขดดนในปรมาณนอยไมคมคาในการเคลอนยายเครองจกรเขาไปทางาน โดยขอบเขตงานเปนการขดดนขนมากอง หรอขดดนแลวปรบเกลยในบรเวณใกลเคยง

2) งานดนขดดวยแรงคน กาหนดให 1 คน ขดดนได 2 ลกบาศกเมตรตอวน โดยใชอตราคาจางแรงงานขนตาตามประกาศกระทรวงแรงงานฯ ในจงหวดทสถานทกอสรางตงอย

3.2งานดนขดดวยเครองจกร

1) คาขดดน = ……(1)……. บาท/ลบ.ม. 2) คาขนสง ระยะทาง … n … กม.

- คาขนสง ระยะทาง 1 กม. = …… (a).…... บาท/ลบ.ม. (หลวม) - คาขนสง ระยะทางมากกวา 1 กม. = …… (b)….... บาท/ลบ.ม. (หลวม)

= (n - 1) x อตราราคางานขนยายระยะทางมากกวา 1 กม. - รวมสวนขยายตว = (a + b) x 1.25 = ……(2).….. บาท/ลบ.ม.

รวมทงสน (1) + (2) = …….…….. บาท/ลบ.ม.

คาอธบาย

1) งานดนขดดวยเครองจกร เปนงานขดดน ขดทราย หรอขดวสดอน ๆ ทมปรมาณมาก ตองการความรวดเรว และสามารถใชเครองจกรสาหรบงานขดแบบธรรมดาได โดยเปนงานขดขนมากองแลวเกลยปรบแตงในรศมไมเกนชวงความยาวของแขนรถขด หรอเปนงานขดขนรถบรรทกเตรยมขนยาย โดยใชอตราราคางานดนขดธรรมดาดวยรถขดจากตารางอตราราคางานตอหนวย (Unit Cost) งานกอสรางและปรบปรงบารงรกษา

คมอการกอสราง บทท 4 โครงการชลประทานขนาดกลาง

4-7

2) คาขนสง เปนคางานขนยายไปทงหรอนาไปกองบรเวณจดรวมกอง (Stock Pile) ทจดเตรยมไว โดยใชอตราราคางานขนยายดนหลวมจากตารางอตราราคางานตอหนวย (Unit Cost) งานกอสรางและปรบปรงบารงรกษา

3.3งานดนขดยากดวยเครองจกร

1) คาดนขดยาก = ……(1)……. บาท/ลบ.ม. 2) คาดนและตก = …… (a)…… บาท/ลบ.ม.(หลวม)

คาดนและตกรวมสวนขยายตว = ( a ) x 1.60= ……(2)..….. บาท/ลบ.ม. 3) คาขนสง ระยะทาง … n … กม.

- คาขนสง ระยะทาง 1 กม. = …… (b).…... บาท/ลบ.ม. (หลวม) - คาขนสง ระยะทางมากกวา 1 กม. = …… (c) ….... บาท/ลบ.ม. (หลวม)

= (n - 1) x อตราราคางานขนยายระยะทางมากกวา 1 กม. - คาขนสงรวมสวนขยายตว = (b + c) x 1.60= ……(3).….. บาท/ลบ.ม.

รวมทงสน (1) + (2) + (3) = …….…….. บาท/ลบ.ม.

คาอธบาย

1) งานดนขดยากดวยเครองจกร เปนงานขดดนดาน ดนลกรง หนผ หนกอน หรอวสดอน ๆ ซงไมสามารถขดไดโดยใชเครองจกรสาหรบงานขดแบบธรรมดาได ตองทาการขดโดยใชรถแทรกเตอรตนตะขาบ ขนาด 230 แรงมา ตดเขยวงด (Ripper) จานวน 1 ถง 3 อน เพอทาใหหลวมและสามารถเคลอนยายได

2) ขอบเขตคางานดนขดยาก เปนคางานขดดนแนนใหมสภาพหลวม เพอสามารถดนรวมกองได โดยใชอตราราคางานดนขดยากดวยรถขดจากตารางอตราราคางานตอหนวย (Unit Cost) งานกอสรางและปรบปรงบารงรกษา

3) คาดนและตกดน เปนคางานดนดนรวมกองแลวตกขนรถบรรทก เพอเตรยมขนยาย (ขาดอตราราคางานทาเอง)

4) คาขนสง เปนคางานขนยายไปทงหรอนาไปกองบรเวณจดรวมกอง (Stock Pile) ทจดเตรยมไว โดยใชอตราราคางานขนยายดนหลวมจากตารางอตราราคางานตอหนวย (Unit Cost) งานกอสรางและปรบปรงบารงรกษา ดงน

คมอการกอสราง บทท 4 โครงการชลประทานขนาดกลาง

4-8

4.งานขดลอก

4.1งานขดลอกดวยรถขด

1) คาขดลอกดวยรถขด = ……(1)……. บาท/ลบ.ม. 2) คาขนสง ระยะทาง … n … กม.

- คาขนสง ระยะทาง 1 กม. = ……(a) .…... บาท/ลบ.ม.(หลวม) - คาขนสง ระยะทางมากกวา 1 กม. = …… (b) …... บาท/ลบ.ม. (หลวม)

= (n - 1) x อตราราคางานขนยายระยะทางมากกวา 1 กม. - รวมสวนขยายตว = (a + b) x 1.00 = ……(2).….. บาท/ลบ.ม.

รวมทงสน (1) + (2) = …….…….. บาท/ลบ.ม.

คาอธบาย

1) งานขดลอกดวยรถขด เปนงานขดดนเลน โคลน ตะกอนทราย ทตนเขนในคลองสงนา หรอบรเวณอน ๆ ใหไดระดบทตองการโดยใชรถขดแบบธรรมดา และรถขดสามารถเดนบนคนคลอง หรอเดนบนดนทสามารถรบนาหนกรถไดในขณะทาการขด

2) ขอบเขตคาขดลอกดวยรถขด เปนคางานขดขนมากองแลวเกลยปรบแตงในรศมไมเกนชวงความยาวของแขนรถขด หรอเปนงานขดขนรถบรรทกเตรยมขนยายไปทง โดยใชอตราราคางานขดลอกคลองธรรมชาตจากตารางอตราราคางานตอหนวย (Unit Cost) งานกอสรางและปรบปรงบารงรกษา

3) คาขนสง เปนคางานขนยายดนเลน โคลน ไปทงในบรเวณทจดเตรยมไว โดยใชอตราราคางานขนยายดนหลวมจากตารางอตราราคางานตอหนวย (Unit Cost) งานกอสรางและปรบปรงบารงรกษา ซงปรมาณดนเลน โคลน ทขดลอก ถอวาไมมสวนขยายตว

4.2งานขดลอกดวยเรอขด

1) คาดนขดธรรมดาดวยเรอขด = ……(1)……. บาท/ลบ.ม. 2) คาลาเลยง = ……(2)……. บาท/ลบ.ม. 3) คาตกขนรถ = ……(3)……. บาท/ลบ.ม. 4) คาขนสง ระยะทาง … n … กม.

คมอการกอสราง บทท 4 โครงการชลประทานขนาดกลาง

4-9

- คาขนสง ระยะทาง 1 กม. = ……(a).…... บาท/ลบ.ม. - คาขนสง ระยะทางมากกวา 1 กม. = ……(b)….... บาท/ลบ.ม.

= (n - 1) x อตราราคางานขนยายระยะทางมากกวา 1 กม. รวมทงสน (1) + (2) + (3) + (a) + (b) = …….…….. บาท/ลบ.ม.

คาอธบาย

1) งานขดลอกดวยเรอขด เปนงานขดดนเลน โคลน ตะกอนทราย ทตนเขนในอางเกบนา หรอบรเวณอน ๆ ใหไดระดบทตองการ โดยใชเรอขด

2) ขอบเขตคาดนขดธรรมดาดวยเรอขด เปนคางานขดวสดขนเรอ หรอแพ เพอลาเลยงขนฝง โดยใชอตราราคางานดนขดธรรมดาดวยเรอขดจากตารางอตราราคางานตอหนวย (Unit Cost) งานกอสรางและปรบปรงบารงรกษา

3) คาลาเลยง เปนคางานลาเลยงวสดดวยเรอหรอแพ ขนฝง เพอทาการขนยายไปทงตอไป (ขาดอตราราคางานทาเอง)

4) คาตกขนรถ เปนคางานตกวสดจากเรอหรอแพขนรถบรรทก เตรยมขนยาย (ขาดอตราราคางานทาเอง)

5) คาขนสง เปนคางานขนยายวสดไปทงในบรเวณทจดเตรยมไว โดยใชอตราราคางานขนยายดนหลวมจากตารางอตราราคางานตอหนวย (Unit Cost) งานกอสรางและปรบปรงบารงรกษา ซงปรมาณดนเลน โคลน ทขดลอก ถอวาไมมสวนขยายตว

5.งานกาจดวชพชดวยเรอ

1) คากาจดวชพชดวยเรอ = ……(1)…... บาท/ตน 2) คาลาเลยง = ……(2)…... บาท/ตน 3) คาตกขนรถ = ……(3)…... บาท/ตน 4) คาขนสง ระยะทาง … n … กม. = ……(4)…... บาท/ตน

รวมทงสน (1) + (2) + (3) + (4) = …….…….. บาท/ตน

คาอธบาย

1) งานกาจดวชพชดวยเรอ เปนงานเกบวชพชลอยนา ทมความหนาแนนตงแต 50 กก.ตอ ตร.ม. (80 ตนตอไร) ขนไป และมความกวาง 6 ถง 20 เมตร

คมอการกอสราง บทท 4 โครงการชลประทานขนาดกลาง

4-10

2) ขอบเขตคางานกาจดวชพชดวยเรอ เปนคางานเกบวชพชทลอยนา ขนเรอ หรอแพ เพอลาเลยงขนฝง โดยใชอตราราคางานกาจดวชพชดวยเรอ จากตารางอตราราคางานตอหนวย (Unit Cost) งานกอสรางและปรบปรงบารงรกษา

3) คาลาเลยง เปนคางานลาเลยงวสดดวยเรอหรอแพ ขนฝง เพอทาการขนยายไปทงตอไป (ขาดอตราราคางานทาเอง)

4) คาตกขนรถ เปนคางานตกวสดจากเรอหรอแพขนรถบรรทก เตรยมขนยาย (ขาดอตราราคางานทาเอง)

5) คาขนสง เปนคางานขนยายวสดไปทงในบรเวณทจดเตรยมไว (ขาดอตราราคางานทาเอง)

6.งานระเบดหน

1) คาระเบดหน = ……(1)……. บาท/ลบ.ม. 2) คาดนและตกหน = ……(a).…… บาท/ลบ.ม.(หลวม)

คาดนและตกรวมสวนขยายตว = ( a ) x 1.70 = ……(2)..….. บาท/ลบ.ม. 3) คาขนสง ระยะทาง … n … กม.

- คาขนสง ระยะทาง 1 กม. = ……(b).…... บาท/ลบ.ม. (หลวม) - คาขนสง ระยะทางมากกวา 1 กม. = ……(c)….... บาท/ลบ.ม. (หลวม)

= (n - 1) x อตราราคางานขนยายระยะทางมากกวา 1 กม. - คาขนสงรวมสวนขยายตว = (b + c) x 1.70= ……(3).….. บาท/ลบ.ม.

รวมทงสน (1) + (2) + (3) = …….…….. บาท/ลบ.ม.

คาอธบาย

1) คาระเบดหน เปนงานระเบดชนหนแขง (Sound Rock) ทไมสามารถเคลอนยายหรอทาใหมสภาพหลวมดวยรถแทรกเตอรตนตะขาบขนาด 230 แรงมา ตดเขยวงด (Ripper) จานวน 1 ถง 3 อนได หรอเปนงานระเบดหนกอนทมขนาดตงแต 1 ลกบาศกเมตรขนไป

2) ขอบเขตคางานระเบดหน เปนคางานระเบดใหไดรปราง ความลาดชน และระดบ ตามทตองการ โดยใชอตราราคางานระเบดหนจากอตราราคางานปรบปรงฐานรากและงานระเบดหนของสานกงบประมาณ

คมอการกอสราง บทท 4 โครงการชลประทานขนาดกลาง

4-11

3) คาดนและตกหน เปนงานดนหนรวมกองแลวตกขนรถบรรทก เพอเตรยมขนยาย (ขาดอตราราคางานทาเอง)

4) คาขนสง เปนคางานขนยายไปทงหรอนาไปกองบรเวณจดรวมกอง (Stock Pile) ทจดเตรยมไว โดยใชอตราราคางานขนยายดนหลวมจากตารางอตราราคางานตอหนวย (Unit Cost) งานกอสรางและปรบปรงบารงรกษา ดงน

7.งานดนถมบดอดแนน

7.1งานดนถมบดอดแนนดวยแรงคน

1) คาจดหาดน = ……(a)…….. บาท/ลบ.ม.(หลวม) คาจดหาดนรวมสวนยบตว = (a) x คายบตว= ……(1)…….. บาท/ลบ.ม.

2) คาดนถมบดอดแนนดวยแรงคน = ……(2)…….. บาท/ลบ.ม. = อตราคาจางแรงงานขนตา

รวม (1) + (2) = …………….. บาท/ลบ.ม.

คาอธบาย

1) งานดนถมบดอดแนนดวยแรงคน เปนงานถมดนในบรเวณทเครองจกรไมสามารถเขาไปทางานได เชน บรเวณทแคบ ๆ หรอในบรเวณทใชเครองจกรขนาดใหญบดอดแลวอาจจะทาใหอาคารเกดความเสยหาย หรอเปนงานดนถมทมปรมาณนอยไมคมคาในการเคลอนยายเครองจกรเขาไปทางาน จาเปนตองถมบดอดแนนดวยแรงคน หรอดวยเครองจกรเบา

2) คาจดหาดน เปนคางานจดหาดนพรอมขนยายมาใชในการถมบดอดแนน โดยในการถมบดอดใหไดดนแนน 1 ลกบาศกเมตร ดนหลวมทนามาใชในการบดอดจะถกทาใหยบตวลง ซงคายบตวของดนจะขนอยกบชนดของดนและคาความแนนของดนทตองการ ดงน

- ดนถมบดอดแนน 85% คายบตว = 1.40 - ดนถมบดอดแนน 95% คายบตว = 1.50 - ดนถมบดอดแนน 98% คายบตว = 1.65

คมอการกอสราง บทท 4 โครงการชลประทานขนาดกลาง

4-12

3) งานดนถมบดอดแนนดวยแรงคน กาหนดให 1 คน ถมบดอดแนนได 1 ลกบาศกเมตรตอวน โดยใชอตราคาจางแรงงานขนตาตามประกาศกระทรวงแรงงานฯ ในจงหวดทสถานทกอสรางตงอย

7.2 งานดนถมบดอดแนนดวยเครองจกร

1) คาจดหาดน = ……(a)…….. บาท/ลบ.ม.(หลวม) คาจดหาดนรวมสวนยบตว = (a) x คายบตว = ……(1)…….. บาท/ลบ.ม.

2) คาดนถมบดอดแนน …. % ดวยเครองจกร = ……(2)…….. บาท/ลบ.ม. รวม (1) + (2) = …………….. บาท/ลบ.ม.

คาอธบาย

1) งานดนถมบดอดแนนดวยเครองจกร เปนงานดนถมทมปรมาณมาก มขอบเขตงานกวาง ตองการความรวดเรวในการทางาน โดยใชเครองจกรบดทบใหไดความแนนและความชนตามทกาหนด

2) คาจดหาดน เปนคางานจดหาดนพรอมขนยายมาใชในการถมบดอดแนน โดยในการถมบดอดใหไดดนแนน 1 ลกบาศกเมตร ดนหลวมทนามาใชในการบดอดจะถกทาใหยบตวลง ซงคายบตวของดนจะขนอยกบชนดของดนและคาความแนนของดนทตองการ ดงน

- ดนถมบดอดแนน 85% คายบตว = 1.40 - ดนถมบดอดแนน 95% คายบตว = 1.50 - ดนถมบดอดแนน 98% คายบตว = 1.65

3) คาดนถมบดอดแนนดวยเครองจกร เปนคางานถมดนและบดทบดนใหใดความชนและความแนนตามทกาหนด โดยใชอตราราคางานดนถมบดอดแนนดวยเครองจกรจากตารางอตราราคางานตอหนวย (Unit Cost) งานกอสรางและปรบปรงบารงรกษา

คมอการกอสราง บทท 4 โครงการชลประทานขนาดกลาง

4-13

8.งานลกรงบดอดแนน

1) คาจดหาดน = ……(a)…….. บาท/ลบ.ม.(หลวม) คาจดหาดนรวมสวนยบตว = (a) x 1.60 = ……(1)…….. บาท/ลบ.ม.

2) คาเกรดบดอดแนนดนลกรง = ……(2)…….. บาท/ลบ.ม. รวม (1) + (2) = …………….. บาท/ลบ.ม.

คาอธบาย

1) งานลกรงบดอดแนน เปนงานถมบดอดแนนดนลกรงทมปรมาณมาก มขอบเขตงานกวาง ตองการความรวดเรวในการทางาน โดยใชเครองจกรบดทบใหไดความแนนและความชนตามทกาหนด หากเปนการถมในบรเวณทเครองจกรไมสามารถเขาไปทางานได เชน บรเวณทแคบ ๆ หรอในบรเวณทใชเครองจกรขนาดใหญบดอดแลวอาจจะทาใหอาคารเกดความเสยหาย หรอเปนการถมทมปรมาณนอยไมคมคาในการเคลอนยายเครองจกรเขาไปทางาน กใหทาการถมบดอดแนนดวยแรงคนได

2) คาจดหาดน เปนคางานจดหาดนลกรงพรอมขนยายมาใชในการถมบดอดแนน โดยในการถมบดอดใหไดดนลกรงแนน 1 ลกบาศกเมตร ดนลกรงหลวมทนามาใชในการบดอดจะถกทาใหยบตวลง ซงคายบตวของดนลกรงมคาเทากบ 1.60

3) คาดนถมบดอดแนนดวยเครองจกร เปนคางานถมดนและบดทบดนใหใดความชนและความแนนตามทกาหนด โดยใชอตราราคางานดนถมบดอดแนนดวยเครองจกรจากตารางอตราราคางานตอหนวย (Unit Cost) งานกอสรางและปรบปรงบารงรกษา

คาจดหาดน และดนลกรง

กรณท 1 ; การใชดนจากจดรวมกอง (Stock Pile)

1) คาตกดน = ……(1)……. บาท/ลบ.ม.(หลวม) 2) คาขนสง ระยะทาง … n … กม. - คาขนสง ระยะทาง 1 กม. = ……(a).…... บาท/ลบ.ม. (หลวม) - คาขนสง ระยะทางมากกวา 1 กม. = ……(b)….... บาท/ลบ.ม. (หลวม) = (n - 1) x อตราราคางานขนยายระยะทางมากกวา 1 กม.

รวมทงสน (1) + (a) + (b) = …….…….. บาท/ลบ.ม.(หลวม)

คมอการกอสราง บทท 4 โครงการชลประทานขนาดกลาง

4-14

คาอธบาย

1) คาจดหาดน เปนคาใชจายในการตกและขนยายดนจากจดรวมกอง (Stock Pile) มาใชในการถมบดอดแนน

2) คาตกดน เปนคางานตกดนจากจดรวมกอง (Stock Pile) ขนรถบรรทก เพอเตรยมขนยายไปถมบดอดแนน (ขาดอตราราคางานทาเอง)

3) คาขนสง เปนคางานขนยายดนจากจดรวมกอง (Stock Pile) ไปใชในการถมบดอดแนน โดยใชอตราราคางานขนยายดนหลวมจากตารางอตราราคางานตอหนวย (Unit Cost) งานกอสรางและปรบปรงบารงรกษา

กรณท 2 ; การใชดนจากบอยมดน

1) คาขดเปดหนาบอยมดน = ……(1)……. บาท/ลบ.ม.(หลวม) = (ความลกหนาดนทขดเปด x คาขดเปดหนาดน) / (ความลกของดนขด x 1.25)

2) คาขดดนดวยเครองจกร = ……(2)……. บาท/ลบ.ม.(หลวม) = คาดนขดดวยเครองจกร x คาขยายตว

3) คาขนสง ระยะทาง … n … กม. - คาขนสง ระยะทาง 1 กม. = ……(a).…... บาท/ลบ.ม. (หลวม) - คาขนสง ระยะทางมากกวา 1 กม. = ……(b)….... บาท/ลบ.ม. (หลวม) = (n - 1) x อตราราคางานขนยายระยะทางมากกวา 1 กม.

รวมทงสน (1) + (2) + (a) + (b) = …….…….. บาท/ลบ.ม.(หลวม)

คาอธบาย

1) คาจดหาดน เปนคาใชจายในการขดดนจากบอยมดนทเตรยมไว โดยการขดเปดหนาบอยมดน ขดดน และทาการขนยายดน โดยใชเครองจกรเครองมอของกรมชลประทาน

2) คาขดเปดหนาบอยมดน เปนคาใชจายในการขดเปดหนาดนทไมตองการออกไปจากบอดน โดยการดนหรอเกลยปรบแตงในบรเวณใกลเคยง โดยความลกหนาดนทขดเปด โดยทวไปลกประมาณ 0.30 เมตร แตทงนขนอยกบลกษณะของบอดนและการพจารณาของผรบผดชอบ

คมอการกอสราง บทท 4 โครงการชลประทานขนาดกลาง

4-15

3) คาขดดนดวยเครองจกร เปนคาใชจายในการขดดนจากบอยมดนขนรถบรรทก เพอเตรยมขนยายไปถมบดอดแนน โดยความลกของการขดบอยมดน โดยทวไปจะทาการขดดนลกประมาณ 3.00 เมตร แตทงนขนอยกบลกษณะของบอดนและการพจารณาของผรบผดชอบ ซงเมอทาการขดดน ดนจะมคาขยายตวเทากบ 1.25 เทาจากดนแนน

4) คาขดดนดวยเครองจกร งานดนขด เปนงานขดดนจากบอยมดนขนรถบรรทกเตรยมขนยาย โดยใชอตราราคางานดนขดธรรมดาดวยรถขดจากตารางอตราราคางานตอหนวย (Unit Cost) งานกอสรางและปรบปรงบารงรกษา

5) คาขนสง เปนคางานขนยายดนจากจดรวมกอง (Stock Pile) ไปใชในการถมบดอดแนน โดยใชอตราราคางานขนยายดนหลวมจากตารางอตราราคางานตอหนวย (Unit Cost) งานกอสรางและปรบปรงบารงรกษา

กรณท 3 ; การซอดนจากผประกอบการ

คาดนทแหลงรวมคาขนสงถงสถานทกอสราง = …………….. บาท/ลบ.ม.(หลวม)

คาอธบาย

1) คาดนทแหลงรวมคาขนสงถงสถานทกอสราง เปนคาใชจายในการซอดนจากผประกอบการโดยผประกอบการจะเปนผรบผดชอบในการจดหา ขด และขนยายดนทมคณสมบตตามทตองสงถงสถานทกอสราง ซงอาจจะกองดนไวทจดรวมกอง (Stock Pile) หรอบรเวณอน ๆ ตามทผควบคมงานกอสรางกาหนด

2) คาดนรวมคาขนสงดงกลาว ใหผรบผดชอบทาการสบราคาจากผประกอบการ 9.งานคอนกรตและหนตาง ๆ

การคานวณอตราราคางานคอนกรตและหนตาง ๆ และการคานวณราคาคาขนสงวสด จะใชอตราราคาตามทสานกงบประมาณกาหนด โดยสานกงบประมาณไดแยกอตราราคางานคอนกรตและหนตาง ๆ เปนรายจงหวด สวนอตราคาขนสงวสดแยกเปนภาคตาง ๆ

ในการคานวณอตราราคางานตอหนวยของงานคอนกรตและหนตาง ๆ จะเปนการคานวณอตราราคารวมคาขนสงโดยมการพจารณาถงลกษณะภมประเทศ และสภาพผวทางจราจร ประกอบการคานวณราคาดวย ซงจะมการคานวณตวแปรคาขนสงสาหรบใชประกอบการคานวณราคาคาขนสงดงน

คมอการกอสราง บทท 4 โครงการชลประทานขนาดกลาง

4-16

การคานวณอตราราคางานคอนกรตและหนตาง ๆ รวมคาขนสง

คมอการกอสราง บทท 4 โครงการชลประทานขนาดกลาง

4-17

คาอธบายประกอบการคานวณอตราราคางานคอนกรตและหนตาง ๆ รวมคาขนสง

ชองท (1) คาอตราราคางานคอนกรตและหนตาง ๆ ตามทสานกงบประมาณกาหนด ของแตละจงหวดททาการกอสราง

ชองท (2) ระยะทางขนสง (L) เปนระยะทางจากอาเภอเมอง ถงสถานทกอสราง โดยเปนระยะทางทวดไดจรง ไมคานงถงตวแปรตามสภาพผวทางและลกษณะภมประเทศ

ชองท (3) คาขนสงเปดจากตารางคาขนสงวสด ทสานกงบประมาณกาหนดไว โดยในชองระยะทางใหเลอกระยะทางตามชองท (2) แลวอานคาอตราคาขนสงวสดตามประเภทของงานคอนกรตและหนตาง ๆ

ชองท (4) ตวแปรคาขนสง (F) สาหรบระยะทางขนสงทมสภาพผวทางลาดยาง ผวทางลกรง และเปนทราบ ลกเนน หรอ ทางภเขา จะตองทาการคานวณหาตวแปรคาขนสง เพอนาคาทไดมาคณกบคาขนสงในชองท (3)

ชองท (5) ราคาคาขนสงทคานวณได ขอเปนราคาจานวนเตม ชองท (6) อตราราคางาน เปนการรวมอตราราคางานตามทสานกงบประมาณกาหนด และ

อตราราคาคาขนสงวสด

คมอการกอสราง บทท 4 โครงการชลประทานขนาดกลาง

4-18

9 งานคอนกรตผสมเสรจ (Ready Mixing Plant)

สาหรบงานกอสรางบางโครงการทมความตองการใชคอนกรตผสมเสรจจากแหลงผลต (Ready Mixing Plant) กใหทาการคานวณปรมาณงานคอนกรต งานเหลกเสรมคอนกรต และงานอน ๆ ตามปรมาณงานทตองใชจรง ดงน

1) งานคอนกรตโครงสราง ใหคานวณแยกตามกาลงอดของคอนกรตทตองการใชงาน โดยทาการสบราคาจากผประกอบการซงเปนราคารวมภาษและคาขนสงถงสถานทกอสราง

2) งานเหลกเสรมคอนกรต และลวดผกเหลก ใหคานวณปรมาณงานตามทตองใชจรง

3) คาบมคอนกรต และคาแรงดดผกเหลก ใหใชราคาจากตารางงานคอนกรตและหนตาง ๆ

4) คาเทคอนกรตใหคดคานวณอตราราคางานดงน

1.1) คาแรงงาน = 10 x อตราคาจางแรงงานขนตา

2.2) คาเครองจกรเครองมอ และคาเชา Concrete Pump ใหสบราคาจากผประกอบการ

10 งานไมแบบ

1) คาแรงตอและรอแบบ

= คาดาเนนการ (ตามทสานกงบประมาณกาหนด) = ………….. บาท/ตร.ม.

2) คาไมแบบ

2.1) คาไมแบบ

- ไมยางแปรรป ขนาด 1.5" x 3" x 3.5-4 ม. = ….. (a) ….. บาท/ลบ.ฟ.

- ไมกระบาก ขนาด 1" x 6"-8" x 4 ม. = ….. (b) ….. บาท/ลบ.ฟ.

- เฉลยราคาไมแบบ = (a + b) / 2 = ….. (c) ….. บาท/ลบ.ฟ.

- ราคาไม = c x 35.313 = ….. (2.1) …. บาท/ลบ.ม.

คมอการกอสราง บทท 4 โครงการชลประทานขนาดกลาง

4-19

2.2) คาขนสงไมแบบ

2.2.1) คาขนสง ทระยะทาง (L) = … (n) … กม. = ….. (d) ….. บาท/ลบ.ม.

- ตวแปรคาขนสง (F) = …. (Fn) ….

- คาขนสง x ตวแปรคาขนสง (F) = d x (Fn) = …(2.2.1)…. บาท/ลบ.ม.

2.2.2) คาขนสง ทระยะทาง (L) = 10 กม. = ….. (e) ….. บาท/ลบ.ม.

- ตวแปรคาขนสง (F) = …. (F10) ….

- คาขนสง x ตวแปรคาขนสง (F) = d x (F10) = …(2.2.2)…. บาท/ลบ.ม.

คาขนสงไมแบบ = (2.2.2) – (2.2.1) = …. (2.2) …. บาท/ลบ.ม. (หกคาขนสงทระยะทาง 10 กม.แรกจากอาเภอเมอง) รวมราคาขอ (2.1) + (2.2) = …………… บาท/ลบ.ม.

คาอธบาย

1) การคานวณคาแรงตอและรอแบบ ใหคานวณจากปรมาณพนทผวไมแบบตามทตองตงแบบจรง ๆ ของงานกอสราง

2) การคานวณปรมาตรไมแบบ = พนทผวไมแบบ x 0.06 / อายของการใชไมแบบ

5.1) อายของการใชไมแบบของงานคอนกรตอาคารตาง ๆ = 2 ครง 5.2) อายของการใชไมแบบของงานคอนกรตดาดคลอง = 4 ครง 5.3) อายของการใชไมแบบของงานอน ๆ ใหปรบใชตามความเหมาะสม

3) คาแรงตอและรอแบบ เปนคาแรงรวมคาตะปในการตอและรอไมแบบ โดยใชอตราราคาตามทสานกงบประมาณกาหนด

4) คาไมแบบใชราคาไมแบบจากสานกดชนเศรษฐกจการคา สานกงานปลดกระทรวงพานชย (ใชราคารวมภาษมลคาเพม) โดยใชราคาเฉลยของ ไมยางแปรรป ขนาด 1.5" x 3" x 3.5-4 ม. และ ไมกระบาก ขนาด 1" x 6"-8" x 4 ม. รวมคาขนสง

5) คาขนสงไมแบบ เปนคาใชจายในการขนยายไมแบบ ดงน

คมอการกอสราง บทท 4 โครงการชลประทานขนาดกลาง

4-20

5.1) คาขนสงใหคานวณจากอาเภอเมอง ถงสถานทกอสราง โดยหกระยะทาง 10 กโลเมตรแรกจากอาเภอเมอง

5.2) การคานวณตวแปรคาขนสง ใหคานวณโดยวธการคานวณทกาหนดให โดยใชราคาคาขนสง จากตารางคาขนสงวสดกอสราง รถบรรทก 6 ลอ รถบรรทก 10 หรอ รถบรรทก 10 และ รถลากพวง ตามความเหมาะสม

11 งานอน ๆ

งานกอสรางรายการอน ๆ นอกเหนอจากทสานกงบประมาณกาหนดไว ใหคานวณราคาตามทกอสรางจรง โดยอนโลมใหยดถอตามหลกเกณฑวธการคานวณราคากลางงานกอสรางชลประทาน (ใชหลกเกณฑตามคมอหลกเกณฑการคานวณราคากลางงานกอสรางชลประทาน และใชอตราราคางานตามทสานกงบประมาณกาหนด หากสานกงบประมาณไมไดกาหนดไว ใหใชการสบ หรอจดทาอนประมาณการแสดงรายละเอยดประกอบอตราราคางาน)

12 การคานวณตวแปรคาขนสง

ตวแปรคาขนสง คอตวเลขทใชสาหรบแปลงระยะทางขนสงทมสภาพผวทางและสภาพภมประเทศแบบตาง ๆ ใหอยในรปแบบระยะทางขนสงในสภาพเสนทางขนสงปกต โดยแบงเปนตวแปรของรถบรรทก 6 ลอ รถบรรทก 10 รถบรรทก 10 ลอ และลากพวง ดงตารางท 4.1 (อางองจากหลกเกณฑการคดคาขนสงวสดกอสราง ตามคมอแนวทางวธปฏบตและรายละเอยดประกอบการคานวณราคากลางงานกอสรางของสานกพฒนามาตรฐานระบบพสดภาครฐ กรมบญชกลาง กระทรวงการคลง, กมภาพนธ 2550)

ตารางแสดงคาตวแปรตามสภาพผวทาง ผวลกรง ภมประเทศ ลกเนนและภเขา

ลาดบ

ท ทราบ ลกเนน ภเขา ทราบ ลกเนน ภเขา1 รถบรรทก 6 ลอ 1.00 2.12 2.56 1.24 2.36 2.80

2 รถบรรทก 10 ลอ 1.00 1.95 2.52 1.23 2.18 2.70

3 รถบรรทก 10 ลอ และ รถลากพวง 1.00 2.13 - 1.20 2.33 -หมายเหต

1) ทางลกเนน มความลาดชน 4 - 8 %

2) ทางภเขา มความลาดชนมากกวา 8 %3) การหาคาขนสงวสด ใหเอาตวแปรคณกบระยะทาง

รายการผวทางลาดยาง ผวทางลาดยาง

คมอการกอสราง บทท 4 โครงการชลประทานขนาดกลาง

4-21

9.1 ขอแนะนาการเลอกใชประเภทรถบรรทก

การเลอกใชประเภทรถบรรทกในการขนสงวสดกอสรางจากภายนอกมาใชในการกอสรางของงานดาเนนการเอง ใหขนอยกบดลพนจของผทรบผดชอบโครงการ ในการเลอกใชรถบรรทกใหเหมาะสมกบสภาพภมประเทศ ผรบจางในทองถนลกษณะงาน ตลอดจนการสญเสยโอกาสและระยะเวลาในการดาเนนการ โดยมขอแนะนาในการเลอกดงน

1) รถบรรทก 10 ลอ และ รถลากพวง ใชในกรณ เปนการขนสงวสดจานวนมาก สามารถทาการขนสงวสดถงสถานทกอสรางไดโดยไมมขอจากดในการขนสง หรอหากมขอจากดในการขนสงทาใหไมสามารถขนสงวสดถงสถานทกอสรางได ใหทา Stock Pile (รวมกอง) ไว เพอขนสงไปสถานทกอสรางโดยรถบรรทก 6 ลอ หรอ รถบรรทก 10 ลอ อกทอดหนง

2) รถบรรทก 10 ลอ ใชในกรณ o ลกษณะภมประเทศเปนทราบและทางภเขา ไมสามารถขนสงโดยรถบรรทก 10

ลอ และรถลากพวงได o ปรมาณการจราจรปกต ถงหนาแนน o การขนสงวสดไมจาเปนตอง Stock Pile (รวมกอง) เนองจากสามารถขนไปสง

บรเวณทกอสรางไดโดยรถบรรทก 10 ลอ 3) รถบรรทก 6 ลอ ใชในกรณ

o ขนสงวสดบนทางภเขา และทางลาดชนมาก ไมสามารถขนสงโดยรถบรรทก 10 ลอ หรอ รถบรรทก 10 ลอ และรถลากพวงได

o การขนสงในเขตชมชนทมการจราจรหนาแนน o เปนงานกอสรางเลก ๆ หรอมระยะเวลาทางานสน o พนทบรเวณกอสรางคบแคบ เนองจากสภาพผวทางจราจรแคบ หรอมสงกด

ขวางทาใหการขนสงดวยรถประเภทอน ๆ เปนไปดวยความลาบาก o สภาพเสนทางขนสงไมมนคงแขงแรง ไมสามารถรบนาหนกรถบรรทกขนาด

ใหญได

คมอการกอสราง บทท 4 โครงการชลประทานขนาดกลาง

4-22

การคดตวแปรคาขนสง F (รถบรรทก 6 ลอ)

การขนสงวสดกอสราง …………………………………..

ระยะทาง L ตวแปร ระยะทาง D

(กม.) ระยะทาง (กม.)

ทางผวลาดยาง / ทางผวคอนกรต

ระยะทางราบ … (1) … กม. x 1.00 = ………. กม.

ระยะทางลกเนน … (2) … กม. x 2.12 = ………. กม.

ระยะทางภเขา … (3) … กม. x 2.56 = ………. กม.ทางผวลกรง กม.

ระยะทางราบ … (4) … กม. x 1.24 = ………. กม.

ระยะทางลกเนน … (5) … กม. x 2.36 = ………. กม.

ระยะทางภเขา … (6) … กม. x 2.80 = ………. กม.รวมระยะทาง L กม. D กม.

ตวแปรคาขนสง F = D / L

คาขนสง = F x คาขนสงจากตารางของระยะทางขนสงกโลเมตรท L

สภาพผวทาง

9.2 ขนตอนการคานวณตวแปรคาขนสง (F) และ ราคาคาขนสง

การคานวณตวแปรคาขนสง ใหใชคาตวแปรตามประเภทรถบรรทกทใชในการขนสงวสดกอสราง โดยแบงระยะทางขนสงตามลกษณะสภาพผวทาง และสภาพภมประเทศ 1) ระยะทาง L เปนระยะขนสงวสดกอสรางจรง วดจากแหลงวสดถงกงกลางหนางาน หาก

เปนวสดทกาหนดใหใชราคาจากพานชยจงหวด ใหวดระยะทางจาก อาเภอเมองแทนการวดจากแหลงวสดกอสราง

2) ระยะทาง D เปนระยะทางทไดจากการคณระยะทาง L กบตวแปรระยะทาง 3) ตวแปรคาขนสง F มคาเทากบ ผลรวมระยะทาง D หารดวย ผลรวมระยะทาง L

(กาหนดใหใชตวเลขทศนยม 4 ตาแหนง)

คมอการกอสราง บทท 4 โครงการชลประทานขนาดกลาง

4-23

การคดตวแปรคาขนสง F (รถบรรทก 10 ลอ)

การขนสงวสดกอสราง …………………………………..

ระยะทาง L ตวแปร ระยะทาง D

(กม.) ระยะทาง (กม.)

ทางผวลาดยาง / ทางผวคอนกรต

ระยะทางราบ … (1) … กม. x 1.00 = ………. กม.

ระยะทางลกเนน … (2) … กม. x 1.95 = ………. กม.

ระยะทางภเขา … (3) … กม. x 2.52 = ………. กม.ทางผวลกรง กม.

ระยะทางราบ … (4) … กม. x 1.23 = ………. กม.

ระยะทางลกเนน … (5) … กม. x 2.18 = ………. กม.

ระยะทางภเขา … (6) … กม. x 2.75 = ………. กม.รวมระยะทาง L กม. D กม.

ตวแปรคาขนสง F = D / L

คาขนสง = F x คาขนสงจากตารางของระยะทางขนสงกโลเมตรท L

สภาพผวทาง

คมอการกอสราง บทท 4 โครงการชลประทานขนาดกลาง

4-24

การคดตวแปรคาขนสง F (รถบรรทก 10 ลอ และรถลากพวง)

การขนสงวสดกอสราง …………………………………..

ระยะทาง L ตวแปร ระยะทาง D

(กม.) ระยะทาง (กม.)

ทางผวลาดยาง / ทางผวคอนกรต

ระยะทางราบ … (1) … กม. x 1.00 = ………. กม.

ระยะทางลกเนน … (2) … กม. x 2.13 = ………. กม.

ระยะทางภเขา … (3) … กม. x 0.00 = ………. กม.ทางผวลกรง กม.

ระยะทางราบ … (4) … กม. x 1.20 = ………. กม.

ระยะทางลกเนน … (5) … กม. x 2.33 = ………. กม.

ระยะทางภเขา … (6) … กม. x 0.00 = ………. กม.รวมระยะทาง L กม. D กม.

ตวแปรคาขนสง F = D / L

คาขนสง = F x คาขนสงจากตารางของระยะทางขนสงกโลเมตรท L

สภาพผวทาง

คมอการกอสราง บทท 4 โครงการชลประทานขนาดกลาง

4-25

4.1.4 การจดทาประมาณราคางาน

1. ขนตอนทเกยวของกบการประมาณราคา

การจดทาประมาณการหรอการประมาณราคาคากอสรางงานชลประทาน ทเปนงานดาเนนการเอง มขนตอนตาง ๆ ทเกยวของกบราคาคากอสรางโครงการ โดยสามารถแยกเปนขนตอนไดพอสงเขป ดงน

1) การคานวณปรมาณงานกอสราง 2) การจดทาประมาณการ หรอการประมาณราคาคากอสราง

2.1) การคานวณอตราราคางานตนทนตอหนวย (Unit Cost) 2.2) การคานวณตนทนราคาคากอสรางของงานและกจกรรมตาง ๆ 2.3) การรวมตนทนราคาคากอสรางทงโครงการ 2.4) การคานวณคาอานวยการ และคา Factor F

(กรณเปนงานดาเนนการเองและจาง เหมาบางสวน) 2.5) การสรปราคาคากอสรางโครงการ 2.6) การวางแผนงานกอสรางโครงการ

3) การจดทาแผนจดซอจดจาง 4) การจดทาราคากลางเพอจดซอจดหาวสดกอสราง 5) การจดทาราคากลางเพอจางเหมากอสราง (สาหรบงานดาเนนการเองและจางกอสราง

บางสวน) 2. การคานวณปรมาณงานกอสราง

ภารกจการกอสราง ภายหลงจากทไดรบแบบกอสรางงานชลประทานประเภทตาง ๆ แลว ตองทาการถอดแบบและคานวณปรมาณงานกอสราง เพอจะไดทราบกจกรรมและรายการงานกอสรางรายการตาง ๆ รวมทงใชเปนขอมลในการประมาณการราคาคากอสรางตอไป

การคานวณปรมาณงานกอสราง ผทาการคานวณตองทาการคานวณใหถกตองตามหลกเกณฑทกาหนด หรอตามหลกวชาชาง ซงการคานวณปรมาณงานกอสรางสวนใหญจะเปนการคานวณทางดานคณตศาตร และอาจมการใชโปรแกรมชวยในการคานวณปรมาณในบางครง ขนอยกบความซบซอน หรอความยากงายในการคานวณปรมาณงาน โดยรปแบบการคานวณปรมาณงานอาจมความแตกตางกนบาง ขนอยกบวธการคานวณ ความละเอยด เครองมอตาง ๆ ทนามาใช ตลอดจน

คมอการกอสราง บทท 4 โครงการชลประทานขนาดกลาง

4-26

ลกษณะพนทททาการกอสราง และดลยพนจของผทาการคานวณปรมาณงาน แตทงนผทาการคานวณจะตองดาเนนการตามหลกวชาและสามารถอธบายวธการ พรอมทงชแจงเหตผลและขนตอนการคานวณไดเปนอยางด

2.1การคานวณปรมาณงานกอสรางทปรากฏในแบบกอสราง การคานวณปรมาณงานกอสรางตามทปรากฏในแบบกอสราง เปนการคานวณปรมาณงานกอสรางรายการตาง ๆ ทมความจาเปนตองดาเนนการกอสรางเพอใหงานกอสรางมคณภาพ มความมนคงแขงแรง และแลวเสรจสมบรณตามทกาหนดไว ซงประกอบไปดวยงานกอสรางรายการและกจกรรมตาง ๆ ของงานกอสรางทานบดนหวงาน อาคารระบายนาลน อาคารทอสงนา ฝายทดนา ระบบสงนา ฯลฯ

2.2 การคานวณปรมาณงานกอสรางเพมเตมเนองจากไมมรายการปรากฏอยในแบบกอสราง การคานวณปรมาณงานกอสรางเพมเตมเนองจากไมมรายการปรากฏอยในแบบกอสราง เปนการคานวณปรมาณงานรายการอน ๆ ทผทาการกอสรางพจารณาวามความจาเปนตองทาการกอสราง เพอใหมความสะดวกตอการทางาน และเพอปองกนความเสยหายทจะเกดขนกบสงกอสรางหลก โดยการคานวณปรมาณงานดงกลาวในแตละงานและแตละพนทกอสรางอาจมรปแบบงานกอสรางเพมเตมทแตกตางกน ดงนนผทาการคานวณจะตองมการจดทาแบบเพมเตม (Shop Drawing) ประกอบรายการคานวณปรมาณงาน เพอใหทราบวามงานอะไรบางทมความจาเปนตองกอสรางเพมเตม อาทเชน

1) งานกอสรางทางลาเลยงวสดกอสราง

2) งานผนนาระหวางกอสราง

2.1งานทานบดนกนนา

2.2งานรองผนนา 3) งานสบนาระหวางกอสราง

คมอการกอสราง บทท 4 โครงการชลประทานขนาดกลาง

4-27

4.1.5 การจดทาประมาณการงานกอสราง

1. การจดทาประมาณการงานกอสรางโดยทวไป

การจดทาประมาณการ หรอการประมาณราคาคากอสราง (Cost Estimation) หมายถงการประมาณวงเงนทจาเปนตองใชในการดาเนนงานกอสรางของโครงการตาง ๆ ใหแลวเสรจตามแผนงานกอสรางทวางไว โดยการประมาณราคาคากอสรางโดยทวไปในปจจบน สามารถแบงเปน 2 รปแบบ ดงน

1) การประมาณราคาขนตน เปนการประมาณราคาแบบคราว ๆ โดยยงไมมแบบและขอกาหนดทสมบรณเพยงพอ การประมาณราคาอาจประมาณจากแบบราง หรอจากสถตงานกอสรางทผานมา ซงการประมาณราคาในลกษณะดงกลาวน มคาความผดพลาดสง แตมความรวดเรวในการประมาณราคา เหมาะสาหรบใชในการกาหนดวงเงนงบประมาณคากอสรางแบบคราว ๆ เพอนามาวเคราะหความคมทนทางดานเศรษฐศาสตร ในการพจารณาความเหมาะสมของโครงการ หรอสาหรบการจดแผนงานกอสรางในเบองตน

2) การประมาณราคาอยางละเอยด เปนการประมาณราคาคากอสรางเมอมแบบและขอกาหนดของงานกอสรางเรยบรอยสมบรณแลว ซงสามารถทาการคานวณปรมาณงานและราคางานไดอยางละเอยดและถกตองมากกวาการประมาณราคาขนตน แตกยงคงมความคลาดเคลอนได เนองจากการจดทาประมาณการเปนการจดทาโดยการใชขอมลในปจจบนขณะนน แตเมอเวลาผานไปจนถงระยะเวลาชวงทาการกอสราง ขอมลตาง ๆ อาจเปลยนแปลงไป ดงนนจงตองมการปรบอตราราคางานกอสรางหรอปรบประมาณการงานกอสรางในชวงของการกอสรางโครงการนน ๆ อยตลอดเวลา

2. การจดทาประมาณการงานกอสรางชลประทาน

สาหรบการจดทาประมาณการเพอขอตงงบประมาณคากอสรางงานชลประทานทเปนงานดาเนนการเอง ของกรมชลประทานนน แมจะเปนการจดทาประมาณการหรอการประมาณราคาอยางละเอยด แตกอาจจะมความคลาดเคลอนของราคาคากอสรางเนองจากระยะเวลาทแตกตางกนในการจดทาประมาณการและในการกอสรางแลวนน ยงมความคลาดเคลอนเนองจากหลกเกณฑการจดทาประมาณการหรอการคานวณราคาคากอสรางงานดาเนนการเองบางรายการทไมสะทอนความเปนจรงใน

คมอการกอสราง บทท 4 โครงการชลประทานขนาดกลาง

4-28

การจดซอจดหาวสดกอสรางสาหรบนามาใชในงานกอสราง เชนงานคอนกรตและหนตาง ๆ และงานขนสงวสดกอสราง

เนองจากในการจดทาประมาณการงานกอสรางดาเนนการเอง กรมชลประทานไดใชอตราราคางานตอหนวยและคาขนสงงานคอนกรตและหนตาง ๆ ทสานกงบประมาณกาหนดให ซงเปนราคาแบบเหมารวมงานตาง ๆ ตอลกบาศกเมตร แตในการจดซอจดหาเพอนามาใชในการกอสรางตองมการแยกวสดกอสรางจากงานคอนกรตและหนตาง ๆ ออกมาเพอการจดซอจดหาวสดกอสรางตาง ๆ เชน ปนซเมนต เหลกเสรมคอนกรต ทราย หนยอย หนใหญ ซงจะเปนการจดซอจดจางตามราคาทองตลาด ดงนนในการประมาณราคาคากอสรางงานดาเนนการเองของงานกอสรางชลประทาน จง

หมายถงการประมาณราคาเพอประมาณวงเงนโดยรวมทจาเปนตองใชในการดาเนนงานกอสรางของ

โครงการตาง ๆ ใหแลวเสรจตามแผนงานกอสรางทวางไว โดยในการจดซอจดหาวสดกอสรางบาง

รายการใหคานวณปรมาณและราคาตามความเปนจรง ซงอาจแตกตางกบรายละเอยดการคานวณในการ

จดทาประมาณการ

3. ขนตอนการจดทาประมาณการงานกอสรางชลประทาน

ประมาณการงานกอสรางงานกอสรางของงานกอสรางชลประทานจะมขนตอนการจดทาประมาณการคลายคลงกน แตกตางกนเฉพาะการคานวณราคางานกอสราง ซงแบงออกเปน 3 รปแบบ ดงน

3.1) ประมาณการงานดาเนนการเอง 3.2) ประมาณการงานจางกอสราง 3.3) ประมาณการงานดาเนนการเองและจางกอสรางบางสวน

4. เอกสารประกอบเลมประมาณการงานกอสราง

การจดทาเลมประมาณการเพอเสนอขอตงงบประมาณคากอสรางโครงการ นอกจากจะตองมแบบกอสรางพรอมรายการคานวณปรมาณงานแลว ผจดทาประมาณการตองรวบรวมเอกสารทเกยวของกบการประมาณราคาคากอสราง ซงประกอบดวยรายละเอยดและวธการคานวณอตราราคางาน ทมาของอตราราคางาน ๆ รวมทงเสนอแผนงานกอสราง แผนการใชงบประมาณ โดยจดทาเปนรปเลมประมาณการใหครบถวนสมบรณ อยางนอยตองมเอกสารดงตอไปน

1) แบบประมาณการ ชป.325

คมอการกอสราง บทท 4 โครงการชลประทานขนาดกลาง

4-29

2) อนประมาณการแสดงการคานวณอตราราคางานตอหนวย (Unit Cost) ของงานกอสรางรายการตาง ๆ

3) เอกสารทมาของอตราราคางานตาง ๆ ทสานกงบประมาณกาหนด 4) เอกสารทมาของอตราราคางานตาง ๆ ทเกยวของ 5) ใบสบราคาและแหลงวสดกอสราง 6) แผนงานโครงการ 7) แผนงานกอสรางประจาปงบประมาณตาง ๆ 8) รายการสรปแสดงปรมาณงานและจานวนเงนงบประมาณในปงบประมาณตาง ๆ

คมอการกอสราง บทท 4 โครงการชลประทานขนาดกลาง

4-30

คมอการกอสราง บทท 4 โครงการชลประทานขนาดกลาง

4-31

4.2 งานจางเหมา

4.2.1 หลกเกณฑและวธการคานวณราคากลางงานกอสรางชลประทาน งานกอสรางชลประทานจะทาการจางกอสรางแบบสญญาราคาตอหนวย ( Unit Price ) ใน

การประกวดราคาจางกอสราง ผวาจางโดยหนวยงานทรบผดชอบในการจดทาเอกสารประกวดราคาจะเปนผกาหนดรายการและปรมาณงานของกจกรรมกอสรางตางๆ ทจะจางไวในใบแจงปรมาณงานและราคา ( Bill Of Quantities , BOQ ) ของเอกสารประกวดราคา โดยกาหนดและคดคานวณจากแบบกอสรางตามหลกวชาชางตามความเปนจรง การจดทาราคากลางของสวนราชการกเชนเดยวกน จะตองใชรายการและปรมาณงานดงกลาวมาคานวณราคา เพอใชเปนราคากลางตอไป

ในการคานวณราคากลางงานกอสรางชลประทานมหลกเกณฑและวธการคานวณ ดงน 1. กาหนดรายการและปรมาณงานโดยวธการถอดแบบกอสรางตามหลกวชาชาง 2. คาวสดกอสรางใหเปนไปตามหลกเกณฑทกาหนด ในสวนของแนวทางและวธปฎบต

เกยวกบหลกเกณฑการคานวณราคากลางงานกอสราง ในสวนทเกยวของกบราคาและแหลงวสด ซงเปนราคาทไมรวมคาใชจายและภาษมลคาเพม เวนแต คาวสดประเภทหน กรวด ทราย เหลกเสรมคอนกรต ปนซเมนตและไมแบบ ใหเปนไปตามขอกาหนด ตามขอ 3 และขอ 4.

3. วสดประเภทหน กรวด และทราย ใหใชราคาทแหลงวสด ซงสานกดชนเศรษฐกจการคา กระทรวงพาณชยหรอสานกงานพาณชยของจงหวดทมแหลงวสดทอยใกลสถานทกอสรางกาหนด หากสานกดชนเศรษฐกจการคาหรอสานกงานพาณชย ของจงหวดมไดกาหนดราคาวสดทแหลงไว ใหสบราคาจากแหลงโดยตรงและใหคดคาขนสงระยะทางจากแหลงถงสถานทกอสราง ถามแหลงวสดหลายแหลงใหพจารณาราคาวสดเมอรวมคาขนสงแลวใหใชราคาทถกทสด

4. วสดประเภทเหลกเสรมคอนกรต ปนซเมนตและไมแบบ ใหใชราคาในจงหวดจากสานกดชนเศรษฐกจการคา กระทรวงพาณชยหรอสานกงานพาณชยจงหวด และใหคดคาขนสงระยะทางจากจงหวดถงสถานทกอสราง โดยใหพจารณาราคาในจงหวดใกลเคยงรวมคาขนสงมาเปรยบเทยบและใหใชราคาทถกทสด

5. คาขนสงวสดกอสรางใหคดตามหลกเกณฑและวธการทกาหนดในสวนของแนวทาง วธปฎบตและรายละเอยดประกอบการคานวณราคากลางงานกอสราง

คมอการกอสราง บทท 4 โครงการชลประทานขนาดกลาง

4-32

6. การคานวณราคางานตนทนตอหนวยของงานแตละรายการ ใหใชตามหลกเกณฑทจดทาไวในสวนของหลกเกณฑการคานวณราคางานตนทนตอหนวยและอตราราคางาน

7. เมอคานวณราคางานตนทนตอหนวยของงานทกรายการแลวใหคานวณราคางานตนทน ( คางานตนทน ) ของงานแตละรายการ ( ราคางานตนทนตอหนวย x ปรมาณงาน )

8. รวมราคางานตนทน ( คางานตนทน ) ของงานทกรายการ แลวนายอดรวมไปพจารณาหาคา Factor F จากตาราง Factor F งานกอสรางทาง หรอตาราง Factor F งานกอสรางสะพานและทอเหลยม

9. นาคา Factor F แตละประเภทงาน ไปคณราคางานตนทนตอหนวยของงานแตละรายการตามประเภท Factor F จะไดราคาคากอสรางตอหนวยของงานแตละรายการ

10. คานวณราคาคากอสรางของงานแตละรายการ( ราคาคากอสรางตอหนวย x ปรมาณงาน ) 11. รวมราคาคากอสรางของงานทกรายการ จะไดราคากลางของงานกอสรางชลประทาน

ทคานวณราคากลางนน 4.2.2 หลกเกณฑการถอดแบบคานวณปรมาณงาน

ในงานกอสรางชลประทานมวธการกาหนดราคากลางคากอสราง โดยอาศยราคารวมของรายการตางๆทตองดาเนนการในงานนนๆ ซงใชราคางานตนทนตอหนวย และFactor F ทเปนไปตามหลกเกณฑการคานวณราคากลางงานกอสราง ทงนสงสาคญอกประการหนงทผจดทาราคากลางจะตองดาเนนการคอ การถอดแบบคานวณปรมาณงานทถกตอง ดงนน

ราคาคากอสราง = ปรมาณงาน xราคางานตนทนตอหนวย x Factor F ในการถอดแบบคานวณปรมาณงาน ผจดทาราคากลางจะตองทราบขอบเขตของงานแต

ละรายการอยางแนชด โดยตองมแบบกอสรางประกอบและใหถอดแบบคานวณปรมาณงานจากแบบกอสรางนน โดยไมจาเปนตองเผอปรมาณงานอก เนองจากราคางานตนทนตอหนวยของงานกอสรางชลประทานทกาหนดใหใช ไดเผอปรมาณวสดทจะใชไวใหแลว

การถอดแบบคานวณปรมาณงานตางๆ มหลกเกณฑและวธการคานวณ ดงน 1. งานเตรยมพนท ไดแก งานถากถาง งานถากถางและลมตนไม หากไมระบไวเปน

อยางอน ใหคดคานวณปรมาณงานเตมพนทงานกอสรางชลประทานตางๆ ทแสดงไวในแบบ โดยมหนวยเปน ตารางเมตร

คมอการกอสราง บทท 4 โครงการชลประทานขนาดกลาง

4-33

2. งานขดเปดหนาดน ในบรเวณทจะทาการกอสรางเขอน คลองหรออาคารตางๆ จาเปนจะตองขดเปดหนาดนเพอนาดนทไมมคณภาพหรออนทรยวตถออกไปเสยกอน โดยทาการขดเปดหนาดนใหมความลกตามทกาหนดไวในแบบ ซงสามารถคดคานวณปรมาณงานไดดงน

2.1 พจารณาตดแบงงานออกเปนชวงๆ โดยแตละชวงมความกวางทจะขดเปดใกลเคยงกน แลวคานวณหาคาเฉลยตลอดความกวางของแตละชวง คณดวยความยาวของชวงนนๆ จะไดพนททจะขดเปดหนาดนในแตละชวง และผลรวมของพนทเหลานทกชวงจะไดพนทบรเวณขดเปดหนาดนทงหมด มหนวยเปน ตารางเมตร

2.2 สาหรบความลกของดนทตองขดเปดหนาดนใหเปนไปตามทกาหนดไวในแบบ ในกรณทในแบบไมไดกาหนดไว ใหใชความหนาประมาณ 0.30 เมตรสาหรบงานคลองสงนา และประมาณ 0.50 เมตรสาหรบงานเขอน

2.3 ดงนน ปรมาณงานขดเปดหนาดนจะเทากบ พนท ( จากขอ 2.1 ) x ความหนา ( จากขอ 2.2 ) ซงมหนวยเปน ลกบาศกเมตร

3. งานดนขด โดยปกตงานกอสรางคลองสงนา จะมระดบตางๆ และ Side Slope กาหนดไวแนนอน ในแบบ ซงสามารถหาปรมาณงานดนขดโดยใชสตร

V = ( A1+4A2+ A3 ) x L/6 เมอ V = ปรมาตรของดนขดมหนวยเปนลกบาศกเมตร A1 และ A3 = พนทรปตดขวางของคลองทจะขด ตรงปลายทงสองของชวงคลองทตดแบง ม

หนวยเปน ตารางเมตร A2 = พนทรปตดขวาง ตรงกลางของชวงคลอง มหนวยเปน ตารางเมตร L = ความยาวของชวงคลองทตดแบง มหนวยเปน เมตร

อนง สาหรบวธการหาพนทรปตดขวางของคลอง ถารปรางของรปตดขวางซบซอนไมเปนรปรางทางเรขาคณตกอาจใช Planimeter วดพนทไดโดยตรง

สาหรบการคานวณปรมาณงานดนขดบอกอสรางของอาคารชลประทาน โดยทวไปในแบบจะกาหนดเสนขอบเขตของการขดไวให ซงจะม Side Slope ประมาณ 1 : 1 หรอลาด 45 องศา หมายความวา ระยะตามแนวนอน 1 เมตร ตอความตง 1 เมตร และขนาดกนบอจะกวางกวาตวอาคารประมาณ 1 เมตร โดยรอบ

คมอการกอสราง บทท 4 โครงการชลประทานขนาดกลาง

4-34

การขดบอกอสรางของงานอาคารชลประทาน ในกรณทบอกอสรางมความลกมากๆ จะตองขดบอกอสราง โดยม ชานพก ( Waste

Berm ) มความกวางอยางนอย 3 เมตร ทความลกทกๆ 3 เมตร ตามปกตจะทาการถากแตงดนชนลางสดของบอกอสรางดวยแรงคน โดยจะใชเครองจกรขดดนสวนบนออกจนถงระดบประมาณ +0.10 เมตร เหนอระดบฐานรากอาคาร แลวขดแตงดวยแรงคนจนถงระดบทตองการ ดงนน ในการคานวณปรมาณงานจะตองแบงงานดนขดบอกอสราง เปนงานขดดวยเครองจกรและงานขดดวยแรงคนดวย

4. งานถมดนบดอดแนน สาหรบงานกอสรางคลองสงนาใหใชขนตอนและวธการคดคานวณปรมาณงานเชนเดยวกบงานดนขด ซงมหนวยเปน ลกบาศกเมตร แตจะตองใชระดบดนเดมทขดเปดหนาดนออกไปแลว ในการหาพนทรปตดขวางของงานดนถม

สาหรบงานดนถมของงานอาคารและงานทอ ตองแบงเปนงานถมบดอดแนนดวยแรงคนหรอถมบดอดแนนดวยเครองจกรเบาและงานถมบดอดแนนดวยเครองจกร โดยกาหนดใหทาการถมบดอดแนนดวยแรงคนหรอเครองจกรเบาภายในรศมประมาณ 1.00 เมตร จากตวอาคารและเหนอทอแลวจงใชเครองจกรบดอดแนนตอไป

5. งานขดระเบดหน สาหรบการคดคานวณปรมาณงานของงานขดระเบดหน จะตองมผลการสารวจชนดนและนาไปเขยน Profile ของชนหนใหทราบขอบเขตของหนทตองขดระเบดใหแนชด โดยปกตจะคด Side Slope ของงานขดระเบดหนประมาณ 0.5 : 1 นอกจากในแบบหรอ Specification จะกาหนดไวเปนอยางอน โดยมขนตอนและวธการคดคานวณปรมาณงานเชนเดยวกบงานดนขด ซงมหนวยเปน ลกบาศกเมตร

6. งานคอนกรต การคดคานวณปรมาณงานสาหรบงานคอนกรตตางๆนน ใหคดจากแบบโดยตรง มหนวยตามทระบไวในรายละเอยดลกษณะงานและขอบเขตงานกอสรางชลประทาน โดยใหแบงตามประเภทของงานคอนกรต ดงน

6.1 งานคอนกรตลวนปนหนใหญ 6.2 งานคอนกรตโครงสราง 6.3 งานคอนกรตดาด 6.4 งานคอนกรตหยาบ

นอกจากนยงมสวนประกอบอนๆทเกยวเนองกบงานคอนกรต เชน พวกวสดรอยตอชนดตางๆรวมทง Rubber Water Stop ซงสามารถคานวณปรมาณงานไดจากแบบเชนเดยวกน โดยมหนวยตามทระบไวในรายละเอยดลกษณะงานและขอบเขตงานของงานกอสรางชลประทาน

คมอการกอสราง บทท 4 โครงการชลประทานขนาดกลาง

4-35

7. งานเหลกเสรมคอนกรต ใหคดคานวณปรมาณงานตามทแสดงไวในแบบ และเปนไปตามหลกเกณฑทระบไวในมาตรฐานรายละเอยดการเสรมเหลกในอาคารคอนกรตของกรมชลประทานหรอของวศวกรรมสถานแหงประเทศไทยฯ ( ว.ส.ท. ) ซงรวมถงสวนตอทาบ งอปลาย หรอตดคอมา โดยซงมหนวยเปน กโลกรม

8. งานแบบหลอคอนกรต ใหคดคานวณปรมาณงานตามพนทผวคอนกรตของโครงสรางแตละประเภททตองมแบบหลอคอนกรตรองรบในขณะหลอคอนกรต โดยซงมหนวยเปน ตารางเมตร ซงการยด การเจาะร เสยบเหลกและอปกรณอนๆทจาเปนในการทางาน ใหรวมอยในราคางานตนทนตอหนวย

9. งานหนเรยง หนทงและ Filter Materials ใหคดคานวณปรมาณงานตามขอบเขตทแสดงไวในแบบ มหนวยเปน ลกบาศกเมตร โดยทวไปมวธการคดปรมาณงานจากพนทผวคณดวยความหนาของชนหนเรยง หนทงและFilter Materials

4.2.3 หลกเกณฑการคานวณราคางานตนทนตอหนวย

1. งานถางปา 1.1 งานถากถาง

- คาดาเนนการ = .....................................บาท/ตร.ม. คาอธบายการใช (1) เปนการขดดน ไถ หรอตด เอาเศษดนหญา ไมพม รากไมและสงอนไมพงประสงคให

ครอบคลมพนททจะกอสรางทงหมดพรอมขนยายไปทง นอกบรเวณทจะกอสราง หรอฝง เผาทาลาย (2) การใชคาอตราราคางานใหดจากตารางอตราราคางานดนตามราคานามนโซลาท อ.เมอง ของ

จงหวดทกอสราง

1.2 งานถากถางและลมตนไม - คาดาเนนการ = .....................................บาท/ตร.ม.

คาอธบายการใช (1) เปนการขด ดน ไถ หรอตด เอาเศษดนหญา ไมพม รากไม ตอไม ตนไมขนาดใหญหรอเศษ

วสดไมพงประสงคใหครอบคลมพนททจะกอสรางทงหมดพรอมขนยายไปทง นอกบรเวณทจะกอสรางหรอฝง เผาทาลาย

คมอการกอสราง บทท 4 โครงการชลประทานขนาดกลาง

4-36

(2) การใชคาอตราราคางานใหดจากตารางอตราราคางานดนตามราคานามนโซลาท อ.เมอง ของจงหวดทกอสราง

2. งานขดเปดหนาดน - คาขดเปดหนาดน = .....................................บาท/ลบ.ม. คาอธบายการใช (1) เปนการขดลอกหนาดนออนออกใหมความลกไมนอยกวาทกาหนดในแบบ หรอถาไม

กาหนดไวใหขดลกไมนอยกวา 0.30 ม. สาหรบงานกอสรางทวๆ ไป ไมนอยกวา 1.00 ม. สาหรบงานเขอนแลวขนยายไปทง กรณทมงานถางปาขนาดกลางและขนาดหนกแลว ใหหกปรมาณงานขดเปด หนาดนออก 0.15 ม.

(2) การใชคาอตราราคางานใหดจากตารางอตราราคางานดนตามราคานามนโซลาท อ.เมอง ของจงหวดทกอสราง

3. งานดนขด 3.1 งานดนขดดวยแรงคน - คาขดดนดวยแรงคน = 1/2 x อตราคาจางแรงงานขนตา .....................................บาท/ลบ.ม. คาอธบายการใช (1) การขดดนในบรเวณทไมสามารถใชเครองจกรเขาไปดาเนนการขดได เชน บรเวณแคบ ๆ บรเวณขดแตงหลงจากเครองจกรขดแลว หรอการขดดนในปรมาณไมมากนกซงขนยายเครองจกร เขาไปทางานแลวไมคมขนมากองหรอเกลยในบรเวณใกลเคยง (2) อตราคาจางแรงงานขนตา ใหใชตามประกาศกระทรวงแรงงานฯ โดยเลอกใชตามจงหวดทสถานทกอสรางตงอย

3.2 งานดนขดดวยเครองจกร - คาขดดนดวยเครองจกร = ........(1)....... บาท/ลบ.ม. - คาขนสง..........................กม. = ........(2)........ บาท/ลบ.ม. (หลวม) - รวมสวนขยายตว (...(2)...x คาขยายตว) = ........(3)....... บาท/ลบ.ม. รวมทงสน (1) + (3) = ........(4)....... บาท/ลบ.ม.

คมอการกอสราง บทท 4 โครงการชลประทานขนาดกลาง

4-37

คาอธบายการใช (1) เปนการใชเครองจกรสาหรบงานขดแบบธรรมดาทาการขดวสดทมปรมาณมาก ตองการ

ความรวดเรว ซงรวมถงวสดอนๆ เชน ทราย ดนเลน ขนมากองแลวเกลยในรศมทเครองจกรสามารถปฏบตงานได หรอขดขนรถบรรทกเพอขนยาย

(2) การใชอตราราคางานใหใชอตราราคาตามราคานามนโซลาท อ.เมอง ของจงหวดทกอสราง ตามตารางดงน

- คาขดดนดวยเครองจกรใหดจากตารางอตราราคางานดน - คาขนสงใหดจากตารางคาขนสงวสดกอสราง รถบรรทก 10 ลอ - สวนขยายตวใหดจากตารางสวนขยายตวและสวนยบตวและสวนสญเสยเมอบดอด

3.3 งานดนขดยาก

- คาขด = ........(1)....... บาท/ลบ.ม. - คาดนและตก = ........(2)........ บาท/ลบ.ม. (หลวม)

- คาขนสง..........................กม. = ........(3)........ บาท/ลบ.ม. (หลวม)รวม (2) + (3) = ........(4)........ บาท/ลบ.ม. (หลวม)

- รวมสวนขยายตว (...(4)...x คาขยายตว) = ........(5)....... บาท/ลบ.ม. รวมทงสน (1) + (5) = .................... บาท/ลบ.ม.

คาอธบายการใช (1) เปนการขดวสดทอาจเปนหนผ ดนดาน ดนลกรง หนกอน หรอวสดอนซงไมสามารถขดออก

ไดดวยเครองจกรเครองมอธรรมดา จะตองใชรถแทรคเตอรตนตะขาบ ขนาด 230 แรงมาตดเขยวงด (Ripper) จานวน 1 ถง 3 อน จงจะทาใหหลวมหรอเคลอนยายออกไดหรอเปนชนวสดทมคา Blow Countมากกวา 30 (N>30) ขนไป

(2) การใชอตราราคางานใหใชอตราราคาตามราคานามนโซลาท อ.เมอง ของจงหวดทกอสราง ตามตารางดงน - คางานดนขดยากใหดจากตารางอตราราคางานดน - คาขด และคาดนและตก งานดนขดยากใหดจากตารางอตราราคางานดน - คาขนสงใหดจากตารางคาขนสงวสดกอสราง รถบรรทก 10 ลอ

- สวนขยายตวใหดจากตารางสวนขยายตวและสวนยบตวและสวนสญเสยเมอบดอด

คมอการกอสราง บทท 4 โครงการชลประทานขนาดกลาง

4-38

4. งานขดลอก 4.1 งานขดลอกดวยรถขด - คาดาเนนการ = .....................................บาท/ลบ.ม.

คาอธบายการใช (1) เปนการขดดนเลน โคลนทตนเขนของคลองใหไดระดบทตองการ โดยใชรถขดแบบธรรมดาขดขนมากองพรอมทงปรบแตงคนคลองใหเรยบรอย การทางานเดนบนคนคลอง ความกวางของคลอง 25 เมตร ลกไมเกน 4 เมตร (2) การใชอตราราคางานใหใชคาขดลอกดวยรถขดของงานขดลอก ในตารางอตราราคางานดนตามราคานามนโซลาท อ.เมอง ของจงหวดทกอสราง

4.2 งานขดลอกดวยเรอขด - คาดาเนนการ = .....................................บาท/ลบ.ม. คาอธบายการใช (1) เปนการขดดนเลน โคลนทตนเขนของคลองอางเกบนาใหไดระดบทตองการ โดยใชเรอขด

และสงดนไปทงในระยะไมเกน 100 เมตร (2) การใชอตราราคางานใหใชคาขดลอกดวยเรอขดของงานขดลอก ในตารางอตราราคางานดน

ตามราคานามนโซลาท อ.เมอง ของจงหวดทกอสราง

5. งานกาจดวชพชดวยเรอ - คาดาเนนการ = .....................................บาท/ตน คาอธบายการใช (1) เปนการเกบวชพชลอยนาในปรมาณหนาแนนมากตงแต 50 กก. ตอ ตร.ม. (80 ตนตอไร) ขน

ไปและมความกวาง 6-20 ม.และทงบนคนคลอง (2) การใชอตราราคางานใหใชคากาจดวชพชดวยเรอ ในตารางอตราราคางานดนตามราคา

นามนโซลาท อ.เมอง ของจงหวดทกอสราง

6. งานระเบดหน - คาระเบดหน = ........(1)....... บาท/ลบ.ม. - คาดนและตก = ........(2)........ บาท/ลบ.ม. (หลวม)

คมอการกอสราง บทท 4 โครงการชลประทานขนาดกลาง

4-39

- คาขนทง..........................กม. = ........(3)........บาท/ลบ .ม . (หลวม)รวม (2) + (3) = ........(4)........บาท/ลบ.ม. (หลวม)

- รวมสวนขยายตว (...(4)...x คาขยายตว) = ........(5)....... บาท/ลบ.ม. รวมทงสน (1) + (5) = ................... บาท/ลบ.ม. คาอธบายการใช (1) การทาใหชนหนแขง (Sound Rock) ซงมความแขงจนไมสามารถทาใหหลวมตวหรอเคลอนยายดวยเครองจกรกลแทรคเตอรตนตะขาบ ขนาด 230 แรงมาตดเขยวงดจานวน 1 ถง 3 อนได หรอเปนหนกอนซงมขนาดโตตงแต 1 ลบ.ม. ขนไป ดวยการระเบดใหไดรปราง ความลาดตามทกาหนดในแบบ (2) การใชอตราราคางานใหใชคาระเบดหน ในตารางอตราราคางานปรบปรงฐานรากและงานระเบดหนตามราคานามนโซลาท อ.เมอง ของจงหวดทกอสราง - คาดนและตก งานระเบดหนใหดจากตารางอตราราคางานดน - คาขนสงใหดจากตารางคาขนสงวสดกอสราง รถบรรทก 10 ลอ

- สวนขยายตวใหดจากตารางสวนขยายตวและสวนยบตวและสวนสญเสยเมอบดอด

7. งานดนถม 7.1 งานดนถมบดอดแนนดวยแรงคน - คาถมดนบดทบแนนดวยแรงคน = 1 x อตราคาจางแรงงานขนตา .....................................บาท/ลบ.ม. คาอธบายการใช (1) การถมดนในบรเวณทเครองจกรขนาดใหญและเครองจกรเบาเขาไมไดบรเวณแคบๆ การถมในปรมาณไมมาก หรอในบรเวณ ทใชเครองจกรขนาดใหญบดอดแลวจะเกดอนตรายตอตวอาคารหรอการถมดนในปรมาณไมมากนก ซงขนยายเครองจกรเขาไปทางานแลวไมคม (2) อตราคาจางแรงงานขนตา ใหใชตามประกาศกระทรวงแรงงานฯ โดยเลอกใชตามจงหวดทสถานทกอสรางตงอย หมายเหต - คาดนถมบดอดแนนดวยแรงคน ยงมไดรวมคาใชจายในการจดหาดน หากจาเปนตอง จดหาดน เพอใชในการถมบดอดแนนแลว ใหพจารณาคาใชจายในการจดหาดน ตามหลกเกณฑทระบไวในหมายเหตของงานดนถมบดอดแนนดวยเครองจกร 7.2 งานดนถมบดอดแนนดวยเครองจกรเบา

- คาดาเนนการ = .....................................บาท/ลบ.ม.

คมอการกอสราง บทท 4 โครงการชลประทานขนาดกลาง

4-40

ราคานามนเบนซน คาดนถมบดอดแนน ราคานามนเบนซน คาดนถมบดอดแนน

ดวยเครองจกรเบา ดวยเครองจกรเบา

(บาท/ลตร) (บาท/ลบ.ม.แนน) (บาท/ลตร) (บาท/ลบ.ม.แนน)

15.00-15.99 104.35 28.00-28.99 112.34

16.00-16.99 104.96 29.00-29.99 112.96

17.00-17.99 105.58 30.00-30.99 113.57

18.00-18.99 106.19 31.00-31.99 114.19

19.00-19.99 106.81 32.00-32.99 114.8

20.00-20.99 107.42 33.00-33.99 115.42

21.00-21.99 108.04 34.00-34.99 116.03

22.00-22.99 108.65 35.00-35.99 116.65

23.00-23.99 109.27 36.00-36.99 117.26

24.00-24.99 109.88 37.00-37.99 117.88

25.00-25.99 110.50 38.00-38.99 118.49

26.00-26.99 111.11 39.00-39.99 119.11

27.00-27.99 111.73 คาอธบายการใช

(1) การถมดนบดทบเปนชนๆหนาไมเกนชนละ 0.10 ม.ในบรเวณทเครองจกรขนาดใหญ เขาไปไมได เชนบรเวณแคบๆ การถมในปรมาณไมมากหรอในบรเวณทใชเครองจกรขนาดใหญ บดอดแลวจะเกดอนตรายตอตวอาคาร (2) การใชอตราราคางานใหใชคาดนถมบดอดแนนดวยเครองจกรเบา ในตารางทแนบทายรายการงานฯตามราคานามนเบนซนท อ.เมอง ของจงหวดทกอสราง หมายเหต - คาดนถมบดอดแนนดวยเครองจกรเบา ตามทแสดงไวในตารางยงมไดรวมคาใชจาย

ในการจดหาดน หากจาเปนตองจดหาดนเพอใชในการถมบดอดแนนแลวใหพจารณา คาใชจายในการจดหาดนตามหลกเกณฑทระบไวในหมายเหตของงานดนถมบดอดแนน

ดวยเครองจกร

7.3 งานดนถมบดอดแนนเครองจกร

คมอการกอสราง บทท 4 โครงการชลประทานขนาดกลาง

4-41

- คาใชจายในการจดหาดน = ........(1)........ บาท/ลบ.ม. (หลวม) - รวมสวนยบตว (...(1)...x คายบตว) = ........(2)....... บาท/ลบ.ม. - คาบดทบ = ........(3)....... บาท/ลบ.ม. รวมทงสน (2) + (3) = ................... บาท/ลบ.ม.

คาอธบายการใช (1) การถมดนทมปรมาณมากมขอบเขตกวางโดยใชเครองจกรบดทบเปนชนๆ ไมเกนชนละ

0.30 ม. ตามทกาหนดในแบบ และใหไดความแนนความชนรปรางตามทกาหนดในแบบ (2) คาใชจายในการจดหาดนใหดาเนนการตามหมายเหตทระบ หากปรมาณดนขดมเพยงพอ

กไมตองคดราคาการจดหาดนและรวมสวนยบตว (3) คางานดนถมบดอดแนนดวยเครองจกรใหดจากตารางอตราราคางานดน (4) สวนขยายตวใหดจากตารางสวนขยายตวและสวนยบตวและสวนสญเสยเมอบดอด

หมายเหต คาใชจายในการจดหาดน ใหพจารณาเปรยบเทยบและเลอกใชราคาทตาสดจาก 1. ราคาจากสานกดชนเศรษฐกจการคา สานกงานปลดกระทรวง กระทรวงพาณชย นามารวม

คาขนสงจาก อ.เมอง ถงสถานทกอสราง - คาดนทแหลง = ........(1)........ บาท/ลบ.ม. (หลวม) - คาขนสง..........................กม. = ........(2)....... บาท/ลบ.ม. (หลวม) คาใชจายในการจดหาดน รวม (1) + (2) = ........(3)....... บาท/ลบ.ม. (หลวม)

2. สบราคาจากผประกอบการซงเปนราคาทรวมขนสงถงสถานทกอสราง - คาดนทแหลงรวมคาขนสงถงสถานทกอสราง = ........(3)....... บาท/ลบ.ม. (หลวม) 3. บอยมดนคดคานวณโดยมหลกเกณฑ ดงน - คาดนทแหลง = [ *ราคาทดน (บาท/ไร) x (1/2) ]

(1600 x 3) x 1.25 = ........(1)....... บาท/ลบ.ม. (หลวม) - คาขดเปดหนาบอยมดน = (0.30 x คาขดเปดหนาดน)** (3 x 1.25) = ........(2)....... บาท/ลบ.ม. (หลวม) - คาขดดนดวยเครองจกร/คาขยายตว = ........(3)....... บาท/ลบ.ม. (หลวม) - คาขนสง..........................กม. = ........(4)....... บาท/ลบ.ม. (หลวม) คาใชจายในการจดหาดนรวม(1)+(2)+(3)+(4) = ........(5)....... บาท/ลบ.ม. (หลวม)

คมอการกอสราง บทท 4 โครงการชลประทานขนาดกลาง

4-42

* ราคาทดน เปนราคาประเมนในการจดทะเบยนนตกรรม จากกรมทดน ในการคานวณราคาทดนคดเพยงครงหนง ** ในการคานวณคดขดเปดหนาดนความลกเฉลย 0.30 เมตร ความลกในการขดดนเฉลย 3.00 เมตร

8. งานลกรงบดอดแนน - คาวสดจากแหลง = ........(1)........บาท/ลบ.ม. (หลวม) - คาขดเปดหนาบอลกรง = ........(2)........บาท/ลบ.ม. (หลวม) - คาขด = ........(3)........บาท/ลบ.ม. (หลวม) - คาขนสง..........................กม. = ........(4)....... บาท/ลบ.ม. (หลวม) รวม (1) + (2) + (3) + (4) = ........(5)....... บาท/ลบ.ม. (หลวม)

- รวมสวนยบตว (.....(5).....x คายบตว) = ........(6)....... บาท/ลบ.ม. - คาบดทบ = ........(7)....... บาท/ลบ.ม. รวมทงสน (6) + (7) = .................... บาท/ลบ.ม.

คาอธบายการใช (1) การถมลกรงทมปรมาณมากมขอบเขตกวางโดยใชเครองจกรบดทบเปนชนๆไมเกนชนละ

0.30 ม.ใหไดความแนน ความชน รปราง ตามทกาหนดในแบบ (2) คาวสดลกรงสามารถใชราคาสบจากแหลงตามหมายเหต หรอคานวณตามวธการทกาหนด (3) สวนยบตวใหดจากตารางสวนขยายตวและสวนยบตวและสวนสญเสยเมอบดอด (4) คาบดทบใหดจากคาบดอดของงานลกรง ในตารางอตราราคางานดน

หมายเหต ราคาวสดจากแหลงอาจเปนราคาทไดรวมถงคาขดเปดหนาบอลกรง คาขด คาขนสงไวแลว สาหรบคาขดเปดหนาบอลกรงใหคดคานวณโดยมหลกเกณฑ ดงน

- คาขดเปดหนาบอลกรง = (1.00 x คาขดเปดหนาดน) (2.50 x 1.25) = .................... บาท/ลบ.ม. (หลวม)

9. งานคอนกรตเสรมเหลก 9.1 งานคอนกรตโครงสราง

- ราคาคอนกรต = ........(1)........ บาท/ลบ.ม.

คมอการกอสราง บทท 4 โครงการชลประทานขนาดกลาง

4-43

(จากตารางสาหรบคานวณอตราราคางานคอนกรตและหนตาง ๆ ตามเอกสารหมายเลข 3) - คางานไมแบบ * คาแรงตอรอแบบ = (พ.ท.ไมแบบ (ตร.ม.) x อตราราคาคาตอรอแบบ) ........(2)........ บาท ** คาไมแบบ = (พ.ท.ไมแบบ (ตร.ม.) x 0.06 / 2 x ราคาไมแบบตอ ลบ.ม.) = ........(3)........ บาท รวม = [ (2) + (3) ] / ปรมาตรคอนกรตทงหมด = ........(4)........ บาท/ลบ.ม. รวมทงสน = [ (1) + (4) ] = .................... บาท/ลบ.ม.

คาอธบายการใช (1) เปนงานคอนกรตทประกอบไปดวยสวนผสมของปนซเมนต หนยอยหรอกรวดทราย และนา และอาจมสารเคมผสมอยดวย ผสมคลกเคลาใหไดความขนเหลวทเหมาะสมตามตารางสาหรบคานวณอตราราคางานของงานคอนกรตและหนตางๆและเมอแขงตวตองมความแขงแรง (Strength) ไมตากวาทกาหนดในแบบ (2) คาคอนกรต ใหใชอตราราคางานคอนกรตโครงสรางตามคา Strength คอนกรตทแบบกาหนดในตารางสาหรบคานวณอตราราคางานคอนกรตและหนตางๆโดยราคาวสดหน กรวดและทรายใหใชราคาทแหลงวสด จากสานกดชนเศรษฐกจการคาฯรวมคาขนสงถง Site (3) สาหรบกอสรางอาคารชลประทานขนาดใหญ ไดแก เขอนคอนกรต อาคารระบายนาลน อาคารทอสงนาหรอปตร.ขนาดใหญเปนตน ใหสบราคา Concrete Mixing Plant จากแหลงผลต โดยคาบมใหใช ราคาจากตารางสาหรบคานวณอตราราคางานคอนกรตและหนตางๆสวนคาเทใหใชหลกเกณฑตามทแสดงไว * คาแรงตอรอยายไมแบบใหใชราคามาตรฐานตามบญชคาแรงงานทใชประกอบการถอดแบบคานวณราคากลางงานกอสรางอาคารของปลาสด ** คาไมแบบ นงรานรองรบแบบใหคานวณปรมาณพนทผวไมแบบตามทตองตงแบบจรงของการกอสรางแตละแหง ใหใชราคาเฉลยไมยางแปรรปขนาด 1 1/2"x3"x3.5-4 ม. และไมกระบาก ขนาด 1"x6"-8"x4 ม.รวมคาขนสงโดยใชราคาจากสานกดชนเศรษฐกจฯ อายการใชงานของไมแบบเฉลยใชได 2 ครง หมายเหต 1. ในการคานวณคาใชจายสาหรบไมแบบนน ใหคานวณปรมาณพนทผวไมแบบ ตามทตองตงแบบจรง ๆ ของงานกอสรางแตละแหง แลวนาไปคานวณปรมาตรไมแบบ ตามหลกเกณฑ ดงน - อายการใชงานของไมแบบเฉลยใชได 2 ครง - ปรมาตรไมแบบตอพนทผวไมแบบมคาเฉลยเทากบ 0.06 ลบ.ม./ตร.ม.

คมอการกอสราง บทท 4 โครงการชลประทานขนาดกลาง

4-44

- อตราราคาคาตอรอแบบใหใชราคามาตรฐานตามบญชคาแรงงานทใชประกอบการ ถอดแบบคานวณราคากลางงานกอสรางอาคารของปลาสด - ราคาไมแบบใชราคาจากสานกดชนเศรษฐกจการคา สานกงานปลดกระทรวง กระทรวงพาณชย โดยใชราคาเฉลยของไมยางแปรรป (ขนาด 1 1/2" x 3" x 3.5 - 4 ม.) และไมกระบาก (ขนาด 1" x 6" - 8" x 4 ม.) รวมคาขนสง 2. งานคอนกรตสาหรบกอสรางอาคารชลประทานขนาดใหญ ไดแก เขอนคอนกรต อาคารระบายนาลน (Spillway) อาคารทอสงนา (River Outlet หรอ Canal Outlet) อาคารประตระบายนาหวงานโครงการ เปนตน ใหใชและสบราคา Concrete Mixing Plant จากแหลงผลต โดยคาบมคอนกรตใหใชราคาจากตารางสาหรบคานวณอตราราคางาน ของงานคอนกรตและหนตาง ๆ ในสวนคาเทคอนกรตใหคดคานวณจากหลกเกณฑดงตอไปน - คาจางแรงงาน = 10 x อตราคาจางแรงงานขนตา * = ........(1)........ บาท/วน - คาเครองจกรเครองมอ ** = ........(2)........ บาท/วน รวม (1) + (2) = ........(3)........ บาท/วน (3)/ความสามารถในการเทคอนกรต *** = ........(4)........ บาท/ลบ.ม. - คาเชา Concrete Pump = ........(5)........ บาท/ลบ.ม. รวมทงสน (4) + (5) = ..................... บาท/ลบ.ม. * อตราคาจางแรงงานขนตา ใหใชตามประกาศกระทรวงแรงงานฯ โดยเลอกใชตามจงหวดทสถานทกอสรางตงอย ** คาเครองจกรเครองมอ 329.24 บาท/วน *** ความสามารถในการเทคอนกรต 120 ลบ.ม./วน 9.2 งานเหลกเสรมคอนกรต - คาเหลกเสรมคอนกรตรวมคาขนสงถงสถานทกอสราง = ........(1)........ บาท/กก. - คาเผอตดเศษและสญเสย = (คาเหลกเสรมคอนกรต) x 010 = ........(2)........ บาท/กก. - คาแรงดดผกเหลก รวมอปกรณ = ........(3)........ บาท/กก. รวมทงสน (1) + (2) + (3) = ..................... บาท/กก.

คาอธบายการใช

คมอการกอสราง บทท 4 โครงการชลประทานขนาดกลาง

4-45

(1) เปนการจดเตรยมเหลกเสรมทมชนคณภาพ SR24 , SD30 หรอ SD40 หรอชนคณภาพอนๆ และตองมคณภาพตามมาตรฐาน มอก. ทาการตดงอและการตดตงเหลกเสรมรวมถงงานลวดผกเหลกทงหมดตามทกาหนดในแบบ (2) คาวสด(คาเหลก)ใหใชราคาเฉลยของเหลกเสนกลมผวเรยบ SR.24 ขนาด 6,9,12,15และ 19 มม. รวมคาขนสงถงSiteจากสานกดชนเศรษฐกจการคาฯ กระทรวงพาณชย (3) คาแรงดดผกเหลกรวมอปกรณ = 3.55 บาท/กก.

10. งานคอนกรตหยาบ - ราคาคอนกรตหยาบ = ..................... บาท/ลบ.ม. (จากตารางสาหรบคานวณอตราราคางานคอนกรตและหนตาง ๆ ตามเอกสารหมายเลข 3)

คาอธบายการใช (1) งานคอนกรตทใชปรบระดบหรอรองพนอาคารเพอใหการทางานสวนอนๆ สะดวก (2) การใชอตราราคางานใหใชคาคอนกรตหยาบจากตารางอตราราคางานคอนกรตและหนตางๆ

11. งานคอนกรตดาด หนา..........................ซม. - ราคาคอนกรตดาด = ........(1)........ บาท/ลบ.ม. (จากตารางสาหรบคานวณอตราราคางานคอนกรตและหนตาง ๆ ตามเอกสารหมายเลข 3) - คาคอนกรตดาดทใช..(1).. x ความหนา (ม.) = ........(2)........ บาท/ตร.ม. - คาแตงผวหนาคอนกรตดาด = ........(3)........ บาท/ตร.ม. - คางานไมแบบ

* คาแรงตอรอแบบ = (พ.ท.ไมแบบ (ตร.ม.) x อตราราคาคาตอรอแบบ) ........(4)........ บาท ** คาไมแบบ = (พ.ท.ไมแบบ (ตร.ม.) x 0.06 / 4) x (ราคาไมแบบตอ ลบ.ม.) = ........(5)........ บาท รวม = [ (4) + (5) ] / ปรมาณงานคอนกรตดาดทงหมด (ตร.ม.) = ........(6)........ บาท/ตร.ม. รวมทงสน = [ (2) + (3) + (6) ] = .................... บาท/ตร.ม. คาอธบายการใช (1) งานคอนกรตนามาใชในการดาดคลองหรองานอนๆ ทมลกษณะคลายกน

คมอการกอสราง บทท 4 โครงการชลประทานขนาดกลาง

4-46

(2) การใชอตราราคางานใหใชคาคอนกรตดาดจากตารางอตราราคางานคอนกรตและหนตางๆ

(3) คาแตงผวหนาคอนกรตดาดใหใช 8.66 บาท/ตร.ม. * คาแรงตอรอยายไมแบบใหใชราคามาตรฐานตามบญชคาแรงงานทใชประกอบการถอดแบบคานวณราคากลางงานกอสรางอาคารของปลาสด

** คาไมแบบ นงรานรองรบแบบใหคานวณปรมาณพนทผวไมแบบตามทตองตงแบบจรงของการกอสรางแตละแหง ใหใชราคาเฉลยไมยางแปรรปขนาด 1 1/2"x3"x3.5-4 ม. และไมกระบาก ขนาด 1"x6"-8"x4 ม.รวมคาขนสงโดยใชราคาจากสานกดชนเศรษฐกจฯ อายการใชงานของไมแบบเฉลยใชได 4 ครง

12. งานคอนกรตลวนปนหนใหญ - ราคาคอนกรตลวนปนหนใหญ = ........(1)........ บาท/ลบ.ม. (จากตารางสาหรบคานวณอตราราคางานคอนกรตและหนตาง ๆ ตามเอกสารหมายเลข 3) - คางานไมแบบ

* คาแรงตอรอแบบ = (พ.ท.ไมแบบ (ตร.ม.) x อตราราคาคาตอรอแบบ) ........(2)........ บาท ** คาไมแบบ = (พ.ท.ไมแบบ (ตร.ม.) x 0.06 / 2) x (ราคาไมแบบตอ ลบ.ม.) = ........(3)........ บาท รวม = [ (2) + (3) ] / ปรมาตรคอนกรตลวนปนหนใหญทงหมด = ........(4)........ บาท/ลบ.ม. รวมทงสน = [ (1) + (4) ] = .................... บาท/ลบ.ม. คาอธบายการใช (1) งานคอนกรตทใชหนใหญเปนสวนผสมเพอทาใหโครงสรางมนาหนกเพมขนและประหยดปนซเมนตใชสาหรบงานกอสรางฝายนาลน หรองานอนๆทมลกษณะคลายกน (1) การใชอตราราคางานใหใชคาคอนกรตลวนปนหนใหญจากตารางอตราราคางานคอนกรตและหนตางๆ * คาแรงตอรอยายไมแบบใหใชราคามาตรฐานตามบญชคาแรงงานทใชประกอบการถอดแบบคานวณราคากลางงานกอสรางอาคารของปลาสด ** คาไมแบบ นงรานรองรบแบบใหคานวณปรมาณพนทผวไมแบบตามทตองตงแบบจรงของการกอสรางแตละแหง ใหใชราคาเฉลยไมยางแปรรปขนาด 1 1/2"x3"x3.5-4 ม. และไมกระบาก ขนาด 1"x6"-8"x4 ม.รวมคาขนสงโดยใชราคาจากสานกดชนเศรษฐกจฯ อายการใชงานของไมแบบเฉลยใชได 2 ครง หมายเหต - ในการคานวณคาใชจายสาหรบไมแบบนน ใหใชหลกเกณฑตามหมายเหตขอ 1 ในขอ 9.1

คมอการกอสราง บทท 4 โครงการชลประทานขนาดกลาง

4-47

13. งานปองกนการกดเซาะ

13.1 งานหนเรยง หนา.....................ม. - ราคางานหนเรยง = .................... บาท/ลบ.ม. (จากตารางสาหรบคานวณอตราราคางานคอนกรตและหนตาง ๆ ตามเอกสารหมายเลข 3) คาอธบายการใช (1) เปนการจดหาหนใหญทมขนาดคละตามทกาหนดไวในแบบ หรอ Specification แลวนามาจดเรยงกน ใหชดทสด จากขนาดเลกสดดานในลางทตดกบวสดรองพน จนถงขนาดใหญทผวนอกของ Slopeโดยจดเรยงใหผวนอกมความเรยบ และมใหเกดการแยกตวของหนทเรยงเพอปองกนการกดเซาะ

(2) การใชอตราราคางานใหใชคาหนเรยงจากตารางอตราราคางานคอนกรตและหนตางๆ

13.2 งานหนเรยงยาแนว หนา.....................ม. - ราคางานหนเรยงยาแนว = .................... บาท/ลบ.ม. (จากตารางสาหรบคานวณอตราราคางานคอนกรตและหนตาง ๆ ตามเอกสารหมายเลข 3) คาอธบายการใช (1) เปนงานจดหาวสดและดาเนนการตามงานหนเรยงเพอปองกนการกดเซาะเชงลาดและตลงโดยการคดเลอกหนทมขนาดคละกนนามาเรยงใหไดความหนาแนวและความลาดเอยงแลวใชปนทรายยาแนวตามชองวาง ระหวางกอนหนแลวแตงเกลยผวหนาใหเรยบรอย (2) การใชอตราราคางานใหใชคาหนเรยงยาแนวจากตารางอตราราคางานคอนกรตและหนตางๆ

13.3 งานหนกอ - ราคางานหนกอ = .................... บาท/ลบ.ม. (จากตารางสาหรบคานวณอตราราคางานคอนกรตและหนตาง ๆ ตามเอกสารหมายเลข 3) คาอธบายการใช (1) เปนการจดหาหนใหญขนาด 20 - 40 ซม. หรอตามทแบบกาหนดและดาเนนการเรยงชนหนใหญ ใหชดกนมากทสดเปนชนๆ และใชคอนกรตหยาบดาดระหวางชนหน เพอเพมความแขงแรงไมใหเลอนหลดสาหรบปองกนการกดเซาะบรเวณเชงลาดและตลง (2) การใชอตราราคางานใหใชคาหนกอจากตารางอตราราคางานคอนกรตและหนตางๆ 13.4 งานหนทง หนา..................ม. - ราคางานหนทง = .................... บาท/ลบ.ม. (จากตารางสาหรบคานวณอตราราคางานคอนกรตและหนตาง ๆ ตามเอกสารหมายเลข 3) คาอธบายการใช

คมอการกอสราง บทท 4 โครงการชลประทานขนาดกลาง

4-48

(1) เปนการจดหาหนใหญทมขนาดคละตามทแบบหรอรายการรายละเอยดดานวศวกรรมแลวนาไปปทงบนชนวสดรองพนใหมความหนาตามทแบบกาหนดเพอปองกนการกดเซาะและพงทลายของดนบรเวณเชงลาด (2) การใชอตราราคางานใหใชคาหนทงจากตารางอตราราคางานคอนกรตและหนตางๆ

13.5 งาน ROCKFILL TOE - ราคางาน ROCKFILL TOE = .................... บาท/ลบ.ม. (จากตารางสาหรบคานวณอตราราคางานคอนกรตและหนตาง ๆ ตามเอกสารหมายเลข 3 โดยใชราคาเชนเดยวกบงานหนทง)) คาอธบายการใช (1) เปนงานหนทงปองกนการกดเซาะและพงทลายของดนตนเขอนดานทายนาโดยการใชหนใหญคละขนาด (2) การใชอตราราคางานใหใชคาหนทงจากตารางอตราราคางานคอนกรตและหนตางๆ

13.6 งานวสดรองพน หนา.....................ม. - คากรวดหรอหนรวมคาขนสงถงสถานทกอสราง

= ........(1)........ บาท/ลบ.ม. (หลวม) สดสวนวสดทใช...(1)... x …(*)… = ........(2)....... บาท/ลบ.ม.

- คาทรายรวมคาขนสงถงสถานทกอสราง = ........(3)........ บาท/ลบ.ม. (หลวม) สดสวนวสดทใช...(3)... x …(**)… = ........(4)....... บาท/ลบ.ม. - คาผสม = ........(5)....... บาท/ลบ.ม.

- คาตก = ........(6)........บาท/ลบ.ม. (หลวม) - คาขนสง..........................กม. = ........(7)........ บาท/ลบ.ม. (หลวม) รวม (6) + (7) = ........(8)........บาท/ลบ.ม. (หลวม) - รวมสวนยบตว (..(8)...x 1.4 (คายบตว)) = ........(9)....... บาท/ลบ.ม. - คาบดทบ = ........(10)..... บาท/ลบ.ม. รวมทงสน (2) + (4) + (5) + (9) + (10) = .................... บาท/ลบ.ม. คาอธบายการใช (1) เปนการจดหาวสดผสมรองพนโดยใชวตถประเภทกรวดหรอหนยอยและทรายทมสวนผสมคละกนตามทกาหนด

คมอการกอสราง บทท 4 โครงการชลประทานขนาดกลาง

4-49

(2) การใชราคากรวด ทรายใหใชราคาทแหลงวสดทสานกดชนเศรษฐกจการคาฯของจงหวดกาหนดหรอถามไดกาหนดใหสบราคาจากแหลงโดยตรงไมรวม VAT ทงนใหรวมคาขนสงระยะทางจากแหลงถงสถานทกอสราง โดยใชแหลงวสดทมราคาถกทสด หมายเหต - คาผสม ใชอตราราคาคาผสมหนคลก

- คาตก ใชอตราราคาคาตกดน - คาบดทบ ใชอตราราคาคาบดทบงานดนทความแนน 85% สดสวนวสดทใชตอปรมาตร 1 ลบ.ม. ดงตอไปน 1) กรวด + ทราย ขนาดใหญสดของกรวด = 2 นว

ปรมาณกรวด (ลบ.ม.) - ตามผลการทดลอง = 0.884 - เผอสญเสย 15 % = 0.133 รวม = 1.017 ขอใช (*) = 1.02

ปรมาณทราย (ลบ.ม.) - ตามผลการทดลอง = 0.549 - เผอสญหายในสนาม 20 % = 0.110 รวม = 0.659 ขอใช (*) = 0.66

2) กรวด + ทราย ขนาดใหญสดของกรวด = 1 1/2 นว ปรมาณกรวด (ลบ.ม.)

- ตามผลการทดลอง = 0.892 - เผอสญเสย 15 % = 0.134 รวม = 1.026 ขอใช (*) = 1.03

ปรมาณทราย (ลบ.ม.) - ตามผลการทดลอง = 0.547 - เผอสญหายในสนาม 20 % = 0.109 รวม = 0.656 ขอใช (*) = 0.66

3) หน + ทราย ขนาดใหญสดของหน = 1 1/2 นว (หน # 2)

คมอการกอสราง บทท 4 โครงการชลประทานขนาดกลาง

4-50

ปรมาณหน (ลบ.ม.) - ตามผลการทดลอง = 0.667 - เผอสญเสย 15 % = 0.100 รวม = 0.767 ขอใช (*) = 0.77

ปรมาณทราย (ลบ.ม.) - ตามผลการทดลอง = 0.917 - เผอสญหายในสนาม 20 % = 0.183 รวม = 1.100 ขอใช (*) = 1.1013.7

13.7 งานแผนใยสงเคราะห หนา.....................ม. - คาวสด รวมคาขนสงถงสถานทกอสราง = ........(1)....... บาท/ตร.ม. - คาตดตงรวมสวนทาบตอ = (1) x 0.30 = ........(2)....... บาท/ตร.ม. รวมทงสน (1) + (2) = .................... บาท/ตร.ม. คาอธบายการใช (1) เปนการจดหาแผนใยสงเคราะหและปเพอทาหนาทเปนวสดกรองชนดหนง

(2) สบราคาวสดจากแหลงโดยตรงไมรวม VAT ทงนใหรวมคาขนสงระยะทางจากแหลงถงสถานทกอสราง โดยใชแหลงวสดทมราคาถกทสด หมายเหต - คาวสด รวมคาขนสงถงสถานทกอสราง เปนราคาสบจากแหลงผลต หรอแหลงจาหนายทใกลสถานทกอสราง - คาตดตงรวมสวนทาบตอ คด 30 % ของคาวสด

13.8 งาน GABION, งาน MATTRESS - คาวสดพรอมประกอบ รวมคาขนสงถงสถานทกอสราง

= ........(1)....... บาท/กลอง คาวสดทใช...(1)... x ปรมาตรกลอง (ลบ.ม.)

= ........(2)....... บาท/ลบ.ม. - คาหน พรอมบรรจตดตง = ........(3)....... บาท/ลบ.ม. รวมทงสน (2) + (3) = .................... บาท/ลบ.ม. คาอธบายการใช

คมอการกอสราง บทท 4 โครงการชลประทานขนาดกลาง

4-51

(1) เปนงานปองกนการกดเซาะและพงทลายของดนบรเวณเชงลาดและพนโดยใชกลองลวดตาขาย PVC หรอลวดสงกะสบรรจหนจนเตมแลวนาไปวางเรยงบรเวณเชงลาดและพนตามแบบ

(2) สบราคาวสดจากแหลงโดยตรงไมรวม VAT ทงนใหรวมคาขนสงระยะทางจากแหลงถงสถานทกอสราง โดยใชแหลงวสดทมราคาถกทสด หมายเหต - คาวสด รวมคาขนสงถงสถานทกอสราง เปนราคาสบจากแหลงผลต หรอแหลงจาหนายทใกลสถานทกอสราง - คาหน พรอมบรรจตดตง ใชอตราราคางานหนเรยงตามตารางสาหรบคานวณอตราราคา งานคอนกรตและหนตาง ๆ ตามเอกสารหมายเลข 3

14. งานแผนพลาสตก หนา....................มม. - คาวสด รวมคาขนสงถงสถานทกอสราง = ........(1)....... บาท/ตร.ม. - คาตดตงรวมสวนทาบตอ = (1) x 0.30 = ........(2)....... บาท/ตร.ม. รวมทงสน (2) + (3) = .................... บาท/ตร.ม. คาอธบายการใช (1) ใชปบรเวณใตรอยตอของคอนกรตทอยตดกบดน เพอปองกนนาซมขนมาบรเวณรอยตอ เชน

รอยตอของคลองดาดคอนกรต รอยตอของคานคอนกรต (2) สบราคาวสดจากแหลงโดยตรงไมรวม VAT ทงนใหรวมคาขนสงระยะทางจากแหลงถง

สถานทกอสราง โดยใชแหลงวสดทมราคาถกทสด หมายเหต - คาวสด รวมคาขนสงถงสถานทกอสราง เปนราคาสบจากแหลงจาหนาย ทใกลสถานทกอสราง

- คาตดตงรวมสวนทาบตอ คด 30 % ของคาวสด

15. งานทอทวไป 15.1 งานทอคอนกรตเสรมเหลก ขนาด ∅……………ม.

- คาทอ = ........(1)....... บาท/ทอน - คาขนสงถงสถานทกอสราง = ........(2)....... บาท/ทอน

- คาวาง เรยง และยาแนว = ........(3)....... บาท/ทอน รวมทงสน (1) + (2) + (3) = .................... บาท/ทอน หมายเหต - คาทอ เปนราคาสบจากแหลงผลตหรอแหลงจาหนายทใกลสถานทกอสราง - คาขนสงทอ คดจากการขนโดยรถบรรทก 10 ลอ เทยวละ 13 ตน

คมอการกอสราง บทท 4 โครงการชลประทานขนาดกลาง

4-52

- คาขนทอขน-ลง คดเทยวละ 300 บาท - คาขนสง............กม. = ………x 13 + 300 = ........(1)....... บาท/เทยว คาขนสงเฉลย = ...(1)... /จานวนทอทขน 1 เทยว = .................... บาท/ทอน

ขนาดทอ จานวนทอ / เทยว คาวาง เรยง และยาแนว

(ม.) (ทอน) (บาท / ทอน)

φ 0.20 60 64

φ 0.30 48 96

φ 0.40 32 128

φ 0.50 28 158

φ 0.60 24 188

φ 0.80 18 241

φ 1.00 10 290

φ 1.20 8 344

φ 1.50 5 421

15.2 งานทอ PVC , AC , HDPE , PE , งานทอเหลกเหนยว , งานทอเหลกหลอ , งานทอเหลก , งานทอเหลกอาบสงกะส และทออน ๆ - คาทอพรอมอปกรณรวมคาขนสงถงสถานทกอสราง = ........(1)....... บาท - คาแรงงานประกอบตดตงรวมคาทดสอบ = ...(1)…x 0.15 = ........(2)....... บาท รวมทงสน = { (1) + (2) } / ความยาวทอทใชงาน = .................... บาท/เมตร หมายเหต - คาทอพรอมอปกรณรวมคาขนสงถงสถานทกอสราง เปนราคาสบจากแหลงผลต หรอแหลงจาหนายทใกลสถานทกอสราง - คาแรงงานประกอบตดตงรวมคาทดสอบ คด 15 % ของราคาวสด

คมอการกอสราง บทท 4 โครงการชลประทานขนาดกลาง

4-53

16. งานรอยตอคอนกรต (ไดแก งาน Joint Selant Compound , งาน Coated Paper , งานแผนใยสงเคราะหกรองนา , งาน Elastic Joint Filler,งาน Sealing Compound , งานแผน Plastic , งาน Mastic Joint Filler , งาน Celotex w/c Tar , งาน Mastic Joint Sealer , งาน Elastomatic Braeing Pad , งาน Asphalt Paper , งาน Water Stop และงานอน ๆ )

- คาวสด รวมคาขนสงถงสถานทกอสราง = ........(1)....... บาท/หนวย - คาตดตง = ราคาวสด x 0.15 = ........(2)....... บาท/หนวย รวมทงสน (1) + (2) = .................... บาท/หนวย

คาอธบายการใช

(1) งานรอยตอคอนกรตของงานกอสรางชนดตาง ๆ ตามทแบบกาหนด (2) สบราคาวสดจากแหลงโดยตรงไมรวม VAT ทงนใหรวมคาขนสงระยะทางจากแหลงถงสถานทกอสราง โดยใชแหลงวสดทมราคาถกทสด หมายเหต - คาตดตง คด 15 % ของคาวสด - หนวยเปนไปตามตารางรายละเอยดลกษณะงาน และขอบเขตงานของงานชลประทาน

17. งานลดแรงดนนา (การคดราคางานใหคดอตราราคางานตามหลกเกณฑของงานแตละรายการทเกยวของ)

คาอธบายการใช

(1) เปนงานระบายนาและลดแรงดนนาจากดนดานขาง และดานใตของอาคารชลประทาน รวมถงคลองดาดคอนกรต ซงประกอบไปดวยวสดอปกรณตามแบบกาหนด

18. งานเสาเขม (ไดแก งานเสาเขม คสล. , งานเสาเขมคอนกรตอดแรง , งานเสาเขมไม , งานเสาเขมพดเหลก , งานเสาเขมเจาะระบบแหง , งานเสาเขมเจาะระบบเปยก ฯลฯ ) 18.1 งานเสาเขม............................

- คาเสาเขมแตละประเภทรวมคาขนสงถงสถานทกอสราง = ........(1)....... บาท

- คาตอกเสาเขม = ........(2)....... บาท รวมทงสน (1) + (2) / ความยาวเสาเขมทใชงาน (ม.) = .................... บาท/เมตร

คาอธบายการใช

คมอการกอสราง บทท 4 โครงการชลประทานขนาดกลาง

4-54

(1) เปนงานเพมความมนคงแขงแรงของฐานรากอาคารทเปนดนออน ไมสามารถรบนาหนกอาคารได หรอเพอเปนการปองกนพงทลายของดนดานขางอาคาร โดยใชเสาเขมตาง ๆไดแก คอนกรตอดแรงเสาเขม คอนกรตเสรมเหลก เสาเขมเหลก และเสาเขมไม (2) สบราคาวสดพรอมคาแรงตอกและอนๆทเกยวเนองจากผประกอบการในพนทใกลทสดไมรวม VAT ทงนใหรวมคาขนสงระยะทางจากแหลงถงสถานทกอสราง โดยใชแหลงวสดทมราคาถกทสด หมายเหต - คาเสาเขมแตละประเภทรวมคาขนสงถงสถานทกอสราง เปนราคาสบจากแหลงผลต หรอแหลงจาหนายทใกลสถานทกอสราง - คาตอกเสาเขม (เปนราคาสบจากผประกอบการในพนทใกลทสด ตามปรมาณงานทจะตอกทงหมด โดยรวมคานงรานทจาเปนตองใชในการทางานไวดวย แลวคดเปนคาเฉลยตอเมตร)

18.1 งานทดสอบเสาเขม (ไดแก Static Load Test , งาน Dynamic Load Test , งาน Pile Integrity Test (Seismic Test) ฯลฯ ) - คาทดสอบ = ........(1)....... บาท/ตน คาอธบายการใช

(1) งานทดสอบกาลงรบนาหนกบรรทกสงสด หรอทดสอบกาลงรบนาหนกบรรทกปลอดภยหรอตรวจสอบสภาพความสมบรณของเสาเขม

(2) สบคาทดสอบจากผประกอบการในพนทใกลทสดไมรวม VAT ตามปรมาณงานทจะทาการทดสอบทงหมด

19. งานคอนกรตหลอสาเรจปองกนการกดเซาะ - ราคางานคอนกรต = ปรมาณคอนกรต/กอน x อตราราคางานคอนกรต

= ........(1)....... บาท/กอน - คาขนยาย และคาวางเรยง = ราคางานคอนกรต x 0.30 = ........(2)....... บาท/กอน รวมทงสน (1) + (2) = .................... บาท/กอน คาอธบายการใช

(1) เปนหลอคอนกรตเสรมเหลกเปนรปรางตางๆ แลวนามาวางงานปองกนการกดเซาะของนาบรเวณดานเหนอและทายของอาคารชลประทาน โดยหลอคอนกรตเสรมเหลกเปนรปรางตางๆ ตามทกาหนดในแบบ

(2) อตราราคางานคอนกรต ใชหลกเกณฑการคดตามอตราราคางานคอนกรตโครงสราง หมายเหต - คาขนยาย และคาวางเรยง คด 30 % ของราคางานคอนกรต

คมอการกอสราง บทท 4 โครงการชลประทานขนาดกลาง

4-55

20. งานปลกหญา - คาจดหาหญา = ........(1)....... บาท/ตร.ม. - คาขดขนยายดน Top Soil พรอมเกลยปผว หนา 5 เซนตเมตร = ........(2)....... บาท/ตร.ม. หรอ หนา 10 เซนตเมตร = (2) x 2 = ........(3)....... บาท/ตร.ม. หรอ หนา 15 เซนตเมตร = (2) x 3 = ........(4)....... บาท/ตร.ม. - คาแรงปลกหญา = ........(5)....... บาท/ตร.ม. - คาใชจายในการดแลรกษา = ........(6)....... บาท/ตร.ม. รวมทงสน (1) + [ (2) + หรอ (3) + หรอ (4) ] + (5) + (6) = .................... บาท/ตร.ม. คาอธบายการใช (1) เปนงานปองกนการกดเซาะของนาบรเวณดนลาดของคลอง ถนนหรอบรเวณอนๆ เพอ

ปรบปรงภมทศนใหสวยงาม แลวดแลบารงรกษาจนหญาเจรญงอกงาม (2) ใชราคาตามตารางอตราราคางานปลกหญา

หมายเหต - คาขดขนยายดน Top Soil พรอมเกลยปผว ใชความหนาตามทแบบกาหนด โดยคาใชจายตอหนวยทความหนา 5 ซม. ใชคาในตารางอตราคาใชจายตอหนวย ในการปลกหญา ตามเอกสารหมายเลข 3

21. งานราวกนตก - คาวสดรวมคาขนสงถงสถานทกอสราง = ........(1)....... บาท - คาตดตง = (1) x 0.30 = ........(2)....... บาท รวมทงสน (1) + (2) = ........(3)....... บาท - คางานเฉลย = (3) / ความยาวทงหมด = .................... บาท/เมตร

คาอธบายการใช (1) เปนงานปองกนอบตเหตบรเวณรมอาคารชลประทานตาง ๆ (2) คาวสด ใหสบราคาวสดจากแหลงผลตหรอแหลงจาหนายทใกลสถานทกอสรางไมรวม VAT ทงนใหรวมคาขนสงระยะทางจากแหลงถงสถานทกอสราง โดยใชแหลงวสดทมราคาถกทสด หมายเหต - คาตดตง คด 30 % ของคาวสด

- คางานเฉลย คดปรมาณงานทงหมดเฉลยตอเมตร

คมอการกอสราง บทท 4 โครงการชลประทานขนาดกลาง

4-56

22. งานบนไดลง - คาวสดรวมคาขนสงถงสถานทกอสราง = ........(1)....... บาท - คาแรงงานตดตง = (1) x 0.30 = ........(2)....... บาท รวมทงสน (1) + (2) = .................... บาท

คาอธบายการใช (1) เปนงานประกอบของอาคารชลประทานตางๆ เพออานวยความสะดวกในการซอมแซมบารงรกษา (2) คาวสด ใหสบราคาวสดจากแหลงผลตหรอแหลงจาหนายทใกลสถานทกอสรางไมรวม VAT ทงนใหรวมคาขนสงระยะทางจากแหลงถงสถานทกอสราง โดยใชแหลงวสดทมราคาถกทสด หมายเหต - คาแรงงานตดตง คด 30 % ของคาเหลก

23. งานตะแกรงกนสวะ , งานตะแกรงฝาบอ - คาเหลกรวมคาขนสงถงสถานทกอสราง = ........(1)....... บาท/ชด

- คาแรงงานประกอบ ตดตง พรอมทาส = (1) x 0.30 = ........(2)....... บาท/ชด รวมทงสน (1) + (2) = .................... บาท/ชด คาอธบายการใช (1) เปนงานปองกนอนตรายและอบตเหต (2) คาเหลก ใหสบราคาวสดจากแหลงผลตหรอแหลงจาหนายทใกลสถานทกอสรางไมรวม

VAT ทงนใหรวมคาขนสงระยะทางจากแหลงถงสถานทกอสราง โดยใชแหลงวสดทมราคาถกทสด หมายเหต - คาแรงงานประกอบ ตดตง พรอมทาส คด 30 % ของคาเหลก

24. งานเครองกวานและบานระบาย - คาเครองกวานและบานระบาย พรอมอปกรณ

รวมคาขนสงถงสถานทกอสรางพรอมตดตง = .................... บาท/ชด คาอธบายการใช (1) เปนงานประกอบของอาคารชลประทานเพอปด-เปดบงคบนา

(2) คาเครองกวานและบานระบาย พรอมอปกรณ เปนราคาจากตารางสาหรบการคานวณอตราราคางานบานฝาทอและเครองยก ตามเอกสารหมายเลข 3 โดยคดคาขนสงถงสถานทกอสรางพรอมตดตง 25 % ของคาเครองกวานและบานระบาย พรอมอปกรณ

(3) หรอถาไมมกาหนด(นอกเหนอจากตารางสาหรบการคานวณอตราราคางานบานฝาทอ และเครองยกตามเอกสารหมายเลข 3) ไวใหสบราคาวสดจากแหลงผลตหรอแหลงจาหนายทใกลสถานทกอสรางไมรวม VAT ทงนใหรวมคาขนสงระยะทางจากแหลงถงสถานทกอสราง

คมอการกอสราง บทท 4 โครงการชลประทานขนาดกลาง

4-57

25. งานแผนกนนาเพอซอมบาน (STOPPLANT OR STEEL BULKHEAD) (ใชหลกเกณฑการคดราคางานเชนเดยวกนกบงานเครองกวานและบานระบาย)

คาอธบายการใช (1) งานซอมบานระบายโดยใชแผนกนนาททาดวยเหลกหรอวสดอนตามทแบบกาหนดนามาประกอบ เปนแผนใชปดดานเหนอนาและทายนาของประตระบายนา

26. งานคานสะพานคอนกรตอดแรง - คาคานสะพานคอนกรตอดแรง รวมคาขนสงถงสถานทกอสราง พรอมตดตง = .................... บาท/ทอน

คาอธบายการใช (1) งานคานคอนกรตอดแรงทาหนาทเปนพนสะพาน โดยวางพาดระหวางตอมอซงมรปรางเปนแบบกลอง Box Girder หรอแบบตน Plank Girder หรอตามทแบบกาหนด (2) คาคานสะพานคอนกรตอดแรง ใหสบราคาวสดจากแหลงผลตหรอแหลงจาหนายทใกลสถานทกอสรางไมรวม VAT ทงนใหรวมคาขนสงระยะทางจากแหลงถงสถานทกอสราง

27. งานแผนวดระดบนา - คาเสาและแผนระดบนารวมคาขนสงถงสถานทกอสราง = ........(1)....... บาท/ชด - คาตดตงและอปกรณ = (1) x 0.30 = ........(2)....... บาท/ชด รวมทงสน (1) + (2) = .................... บาท/ชด

คาอธบายการใช (1) เปนงานแผนวดระดบนา ในอาคารชลประทานหรอคลองสงนา (2) คาเสาและแผนระดบนา ใหสบราคาวสดจากแหลงผลตหรอแหลงจาหนายทใกลสถานทกอสรางไมรวม VAT ทงนใหรวมคาขนสงระยะทางจากแหลงถงสถานทกอสราง หมายเหต - คาตดตงและอปกรณ คด 30 % ของคาเสาและแผนระดบนา

28. งานผนนาระหวางกอสราง 28.1 งานดนขดดวยเครองจกร = .................... บาท/ลบ.ม. 28.2 งานดนถมบดอดแนนดวยเครองจกร = .................... บาท/ลบ.ม.

คมอการกอสราง บทท 4 โครงการชลประทานขนาดกลาง

4-58

คาอธบายการใช (1) เปนงานเปลยนทศทางการไหลของนาใหไหลไปในทศทางทกาหนดเพอปองกนมใหนาไหล

เขาไปในพนทกอสรางและเพอรกษาระดบนาในลานาทางดานทายนาใหมระดบนาทเหมาะสมกบสภาพฤดกาลตามปกตตลอดระยะเวลาการกอสราง หมายเหต - ขอ 28.1 และ 28.2 ใชหลกเกณฑการคดราคางานเชนเดยวกบงานดนขดดวยเครองจกร

(ขอ 3.2) และงานดนถมบดอดแนนดวยเครองจกร (ขอ 7.3) ตามลาดบ

29. งานสบนาระหวางกอสราง - คาดาเนนการ = .................... บาท/ลบ.ม.

คาอธบายการใช (1) การสบนาออกจากบอกอสรางทงจากนาใตดนและจากนาฝนโดยใชเครองสบนาซงไดรวมคาใชจาย และคาแรงงานเพอไมใหเกดอปสรรคและความเสยหายตองานกอสราง ใชราคาตามตารางอตราราคางานดน งานกอสรางชลประทาน

30. งานวสดกรอง (ใชหลกเกณฑการคดราคางานเชนเดยวกบงานวสดรองพน)

คาอธบายการใช (1) เปนการจดหาวสดมาผสมคละกนใหไดตามทกาหนดเพอกรองวสดเมดดนทรายขนาดเลกไมใหไหลออกไปกบนาโดยใชวตถประเภทกรวดหรอหนยอยและทราย ทมสวนผสมคละกนอยางดตามทแบบกาหนด

31. งานกรวดหรอหนยอยอดแนน - คาวสดจากแหลง = ........(1)........ บาท/ลบ.ม. (หลวม) - คาขนสง..........................กม. = ........(2)........ บาท/ลบ.ม. (หลวม) รวม (1) + (2) = ........(3)........ บาท/ลบ.ม. (หลวม)

- รวมสวนยบตว = ...(3)...x 1.40 x 0.90 = ........(4)....... บาท/ลบ.ม. - คาบดทบ = ........(5)....... บาท/ลบ.ม. รวมทงสน (4) + (5) = .................... บาท/ลบ.ม.

คาอธบายการใช (1) เปนงานอดแนนกรวดหรอหนยอยใหมความแนนตามทกาหนด

คมอการกอสราง บทท 4 โครงการชลประทานขนาดกลาง

4-59

หมายเหต - คายบตวคด 90 % ของคายบตวงานทราย - คาบดทบใชอตราราคาคาบดทบดนทความแนน 85 % - กรณใชแรงคน คาบดทบคด 1 คน ทางานได 2 ลบ.ม. ตอวน

32. งานทรายอดแนน - คาวสดจากแหลง = ........(1)........ บาท/ลบ.ม. (หลวม) - คาขนสง..........................กม. = ........(2)........ บาท/ลบ.ม. (หลวม) รวม (1) + (2) = ........(2)....... บาท/ลบ.ม. (หลวม) - รวมสวนยบตว = .....(3).....x 1.40 = ........(4)....... บาท/ลบ.ม. - คาบดทบ = ........(5)....... บาท/ลบ.ม. รวมทงสน (4) + (5) = .................... บาท/ลบ.ม.

คาอธบายการใช (1) งานบดอดแนนทรายใหไดความแนนตามทแบบกาหนด เพอรองรบฐานรากของอาคาร

ชลประทานชนดตางๆ หรอรองพนคานคอนกรตเสรมเหลก หมายเหต - คาบดทบใชอตราราคาคาบดทบดนทความแนน 85 % - กรณใชแรงคน คาบดทบคด 1 คน ทางานได 2 ลบ.ม. ตอวน

33. งานระบบไฟฟา - คาวสดพรอมอปกรณรวมคาขนสงถงสถานทกอสราง = ........(1)....... บาท - คาตดตง = (1) x 0.30 = ........(2)....... บาท รวมทงสน (1) + (2) = .................... บาท/ลบ.ม.

คาอธบายการใช (1) เปนงานตดตงระบบไฟฟาแสงสวางและระบบไฟฟากาลง (2) คาวสดพรอมอปกรณ ใหสบราคาวสดจากแหลงผลตหรอแหลงจาหนายทใกลสถานทกอสรางไมรวม VAT ทงนใหรวมคาขนสงระยะทางจากแหลงถงสถานทกอสราง หมายเหต - คาตดตงคด 30 % ของคาวสดพรอมอปกรณ

คมอการกอสราง บทท 4 โครงการชลประทานขนาดกลาง

4-60

34. งาน CONTROL HOUSE ตงแตระดบ .................................ขนไป (การคดราคางานใหใชอตราราคางานตามหลกเกณฑของงานแตละรายการทเกยวของ)

คาอธบายการใช (1) งานกอสรางอาคารเพอทาหนาทควบคมการระบายนา 35. งานทอ STEEL LINER พรอมอปกรณ

35.1 ทอเหลกเหนยว - คาทอพรอมอปกรณรวมคาขนสงถงสถานทกอสราง = ........(1)....... บาท - คาแรงงานประกอบตดตง รวมคาทดสอบ = (1) x 0.15 = ........(2)....... บาท รวมทงสน = { (1) + (2) } / ความยาวทอทใชงาน = .................... บาท/เมตร

คาอธบายการใช (1) เปนงานระบายนาใหเขอนโดยใชทอเหลกเหนยวเชอมใหตอเนองกนตลอดความยาว (2) คาทอพรอมอปกรณ ใหสบราคาวสดจากแหลงผลตหรอแหลงจาหนายทใกลสถานทกอสรางไมรวม VAT ทงนใหรวมคาขนสงระยะทางจากแหลงถงสถานทกอสราง หมายเหต - คาแรงงานประกอบตดตงรวมคาทดสอบ คด 15 % ของคาทอ

35.2 ทอเหลกเหนยวลดขนาด - คาทอพรอมอปกรณรวมคาขนสงถงสถานทกอสราง = ........(1)....... บาท/ทอน - คาแรงงานประกอบตดตง รวมคาทดสอบ = (1) x 0.15 = ........(2)....... บาท/ทอน รวมทงสน = (1) + (2) = .................... บาท/ทอน คาอธบายการใช (1) เปนงานลดขนาดทอเพอเชอมตอเขากบประตนาภายในอาคารบงคบนา (2) คาทอพรอมอปกรณ ใหสบราคาวสดจากแหลงผลตหรอแหลงจาหนายทใกลสถานทกอสรางไมรวม VAT ทงนใหรวมคาขนสงระยะทางจากแหลงถงสถานทกอสราง

คมอการกอสราง บทท 4 โครงการชลประทานขนาดกลาง

4-61

หมายเหต - คาแรงงานประกอบตดตงรวมคาทดสอบ คด 15 % ของคาทอ

36. งาน GATE VALE , HIGH PRESUREGATE , BUTTERFLY VALVE พรอมอปกรณ - คาวสดพรอมอปกรณรวมคาขนสงถงสถานทกอสราง พรอมตดตงและทดสอบ

= .................... บาท/ชด คาอธบายการใช (1) เปนงานปด-เปดนา โดยใชประตนาชนด Gate Valve , High Pressure Gate หรอ Butterfly Valve (2) คาวสดพรอมอปกรณ ใหสบราคาวสดจากแหลงผลตหรอแหลงจาหนายทใกลสถานทกอสรางไมรวม VAT ทงนใหรวมคาขนสงระยะทางจากแหลงถงสถานทกอสราง

37. งานรอกโซพรอมอปกรณประกอบ - คาวสดพรอมอปกรณรวมคาขนสงถงสถานทกอสราง = ........(1)....... บาท/ชด - คาตดตง = (1) x 0.30 = ........(2)....... บาท/ชด รวมทงสน (1) + (2) = .................... บาท/ชด คาอธบายการใช (1) เปนงานตดตงรอกโซสาหรบใชยกประตนาภายในอาคารควบคม เพอการซอมแซม

บารงรกษาประตนา (2) คาวสดพรอมอปกรณ ใหสบราคาวสดจากแหลงผลตหรอแหลงจาหนายทใกลสถานท

กอสรางไมรวม VAT ทงนใหรวมคาขนสงระยะทางจากแหลงถงสถานทกอสราง หมายเหต - คาตดตงคด 30 % ของคาวสดพรอมอปกรณ

38. งาน ANCHOR BAR ขนาด φ ................. มม.

- คาหลมเจาะ φ …นว โดยเจาะแบบ กระแทก = ................... ม. = ........(1)....... บาท

- คาเหลก φ ……มม. = ...................ม = ........(2).......บาท - ปนซเมนตผสมทรายและผสมดวย Nonshrink Compound = ................... ลบ.ม.

= ........(3)....... บาท รวม (2) + (3) = ........(4)....... บาท

คมอการกอสราง บทท 4 โครงการชลประทานขนาดกลาง

4-62

- คาแรงตดตงและทดสอบแรงดง 30 % = ...(4).. x 0.30 = ........(5)....... บาท รวมทงสน = ...(1)... + ...(4)... + ...(5)... = .................... บาท คาอธบายการใช

(1) เปนงานตดตงสมอเหลกเพอยดแผนพนทโครงสรางคอนกรต 39. เครองสบนา พรอมอปกรณประกอบ - คาเครองสบนาพรอมอปกรณรวมคาขนสงถงสถานทกอสราง พรอมตดตงและทดสอบ = .................... บาท/ชด คาอธบายการใช (1) เปนงานสบนาเพอเกบกกหรอระบายนา (2) คาเครองสบนาและอปกรณ ใหสบราคาวสดจากแหลงผลตหรอแหลงจาหนายทใกลสถานท

กอสรางไมรวม VAT ทงนใหรวมคาขนสงระยะทางจากแหลงถงสถานทกอสราง

40. งานเหลกรปพรรณ - คาวสด รวมคาขนสงถงสถานทกอสราง = ........(1)....... บาท/กก. - คาตดตง = (1) x 0.30 = ........(2)....... บาท/กก. รวมทงสน (1) + (2) = .................... บาท/กก.

คาอธบายการใช (1) เปนงานโครงสรางเหลกโดยนาเหลกรปพรรณมาประกอบเปนรปราง (2) คาวสดรวมคาขนสงถงสถานทกอสรางใหสบราคาวสดจากแหลงผลตหรอแหลงจาหนายทใกลสถานทกอสรางไมรวม VAT ทงนใหรวมคาขนสงระยะทางจากแหลงถงสถานทกอสราง หมายเหต - คาตดตงคด 30 % ของคาวสด

41. งานเครองมอวดพฤตกรรมเขอน - คาเครองมอวดพฤตกรรมเขอนแตละประเภทพรอมอปกรณรวมคาขนสงถงสถานทกอสราง และตดตง = .................... บาท/หนวย คาอธบายการใช (1) งานวดพฤตกรรมเขอนโดยใชอปกรณตรวจวดประเภทตาง ๆ ตดตงในระหวางกอสราง ใชสาหรบการตดตามแรงดนนาในตวเขอน (2) คาเครองมอวดพฤตกรรมเขอนแตละประเภทพรอมอปกรณ ใหสบราคาวสดจากแหลงผลตหรอแหลงจาหนายทใกลสถานทกอสรางไมรวม VAT ทงนใหรวมคาขนสงระยะทางจากแหลงถงสถานทกอสราง

คมอการกอสราง บทท 4 โครงการชลประทานขนาดกลาง

4-63

42. งานปรบปรงฐานราก (การคดราคางานตนทนตอหนวยแตละรายการ ใหใชอตราราคางานปรบปรงฐานราก

ตามเอกสารหมายเลข 3) 42.1 งานฝงทอกรเพอการเจาะและอดฉดของผสม (Grout Pipe Installation) (หนวยเปนเมตร) คาอธบายการใช (1) จดหาและดาเนนการตามทแบบกาหนด หรอตามขอกาหนดรายละเอยดดานเทคนค (Technical Specification) (2) ใชอตราราคางานตามตารางอตราราคางานปรบปรงฐานรากและงานระเบดหน งานกอสรางชลประทาน งานฝงทอเหลกปองกนการพงของหลมเจาะ

42.2 งานเจาะ Consolidation Grout Hole และ Blanket Grout Hole

- เจาะหนแขงมาก (หนวยเปนเมตร) คาอธบายการใช (1) งานเจาะหลมอดฉดนาปนหรอของผสมเพอเพมความสามารถในการรบนาหนกใหกบฐานรากกรณหนฐานรากจดอยในประเภทหนแขงมาก - เจาะหนแขง (หนวยเปนเมตร) คาอธบายการใช (1) งานเจาะหลมอดฉดนาปนหรอของผสมเพอเพมความสามารถในการรบนาหนกใหกบฐานรากกรณหนฐานรากจดอยในประเภทหนแขง

42.3 งานเจาะ Curtain Grout Hole แบบ Rotary Drilling - เจาะหนแขงมาก ความลก ................... ม. คาอธบายการใช (1) งานเจาะหลมอดฉดนาปนหรอของผสมเพอลดปรมาณการรวซมของนาผานฐานรากกรณหนฐานรากจดอยในประเภทหนแขงมาก - เจาะหนแขง ความลก ................... ม. คาอธบายการใช (1) งานเจาะหลมอดฉดนาปนหรอของผสมเพอลดปรมาณการรวซมของนาผานฐานรากกรณหนฐานรากจดอยในประเภทหนแขง

คมอการกอสราง บทท 4 โครงการชลประทานขนาดกลาง

4-64

42.4 งานเจาะปนซา (Redrilling GroutHole) (หนวยเปนเมตร) คาอธบายการใช (1) งานเจาะผานปนในชวงทไดทาการอดฉดนาปนไวกอนแลว 42.5 งานทดสอบการรวซมของนาแบบลยอง (Lugeon Test)

- ในหลมเจาะมมดง (หนวยเปนครง) - ในหลมเจาะมมเอยง (หนวยเปนครง) คาอธบายการใช (1) งานทดสอบเพอหาคาอตราการรวซมโดยใชเวลา 50 นาท ตอครงตอชวงความลก 3 - 5 เมตร

42.6 งานทดลองอดฉดนากอนการอดฉดของผสม - ในหลมเจาะมมดงและมมเอยง ไมเกน 15 องศา (หนวยเปนครง) - ในหลมเจาะมมดงและมมเอยง เกนกวา 15 องศา (หนวยเปนครง) คาอธบายการใช (1) งานทดสอบเพอหาคาอตราการรวซมโดยใชเวลา 30 นาท ตอครงตอชวงความลก 3 - 5 เมตร

42.7 งานอดฉดของผสม (Pressure Grouting) - อดฉดปนซเมนต (Cement Grouting) (หนวยเปนถง) คาอธบายการใช (1) งานอดฉดของผสมโดยใชความดนในการอดฉดเมอวสดทอดฉดเปนนาปน - อดฉดโคลนผง (Bentonite Grouting) (หนวยเปน กก.) คาอธบายการใช (1) งานอดฉดของผสมโดยใชความดนในการอดฉดเมอวสดทอดฉดเปนนาโคลน (1) อดฉดทรายละเอยด (Silt or Fine Sand Grouting) (หนวยเปนตน) คาอธบายการใช (1) งานอดฉดของผสมโดยใชความดนในการอดฉดเมอวสดทอดฉดเปนทรายละเอยด - อดฉดสารเคม (Chemical Grouting) (หนวยปนลตร) คาอธบายการใช (1) งานอดฉดของผสมโดยใชความดนในการอดฉดเมอวสดทอดฉดเปนสารเคม 42.8 คาวสดสาหรบการฉด (Grouting Material) (หนวยตามประเภทของวสดทใช) คาอธบายการใช (1) ราคาของวสดทกาหนดใหใชเปนวสดสาหรบการอดฉด

คมอการกอสราง บทท 4 โครงการชลประทานขนาดกลาง

4-65

42.9 งานเจาะเกบตวอยางแกนหน (Drilling Check Hole & Pilot Hole) (หนวยปนเมตร) คาอธบายการใช (1) งานเจาะหลมเพอเกบตวอยางแกนหนเพอจดประสงคในการกาหนดแผนการปฏบตงานเจาะ

และอดฉดของผสมและเพอการตรวจสอบผลการปฏบตงาน 43. งานอดฉดของผสมแรงดนสง (Cement Jet Grouting) ขนาด φ 0.80 - 1.00 ม.

- คาดาเนนการ = (ปรมาณงานทงหมด (ลบ.ม.) x คาดาเนนการ (บาท/ลบ.ม.))

= ........(1)....... บาท (คาดาเนนการจากตารางอตราราคางานปรบปรงฐานรากและงานระเบดหนตามเอกสารหมายเลข 3)

- คาปนซเมนต = (ปรมาณปนซเมนตทงหมด (กก.) x คาปนซเมนต (บาท/กก.))

= ........(2)....... บาท - คาตดตงภายใน = (จานวนการตดตงภายใน (ครง) x คาตดตงภายใน (บาท/ครง)) = ........(3)....... บาท

- คา MOBILIZATION = ........(4)....... บาท รวม = [ (1) + (2) + (3) + (4) ] / ปรมาณงานทงหมด (ลบ.ม.) = .................... บาท/ลบ.ม.

คาอธบายการใช (1) เปนการปรบปรงดนใหคณสมบตทางวศวกรรมดขน ตามทกาหนดในแบบโดยการผสม

ปนในดนธรรมชาต หมายเหต 1. ราคาปนซเมนต ใหใชราคาในจงหวดจากสานกดชนเศรษฐกจการคา กรมการคาภายใน ซงการคดคาขนสงใหคดระยะทางจากจงหวดถงสถานทกอสราง สาหรบปรมาณ ปนซเมนตทใชใหเปนไปตามทระบไวในรายการรายละเอยดดานวศวกรรม (Specification) 2. คาตดตงภายใน - จานวนการตดตงภายใน ใหคดคานวณจากการตดตงภายใน 1 ครง สามารถปฏบตงาน ไดระยะ 200 เมตร (รศมการทางาน 100 เมตร) ระยะทเหลอเศษใหปดเปน 1 ครง - คาตดตงภายในตอครง ใหคดคานวณจากการตดตงภายในแตละครงใชระยะเวลา 1 วน โดยมรายละเอยดคาใชจายตอวน ดงน - คาจางแรงงาน = 12 x อตราคาจางแรงงานขนตา * = ........(1)........ บาท/วน - คาเชารถยก 25 ตน ** = ........(2)........ บาท/วน รวม (1) + (2) = ........(3)........ บาท/วน คดเปน = (3) x 1 (วน/ครง) = ........(4)........ บาท/ครง

คมอการกอสราง บทท 4 โครงการชลประทานขนาดกลาง

4-66

- คาอปกรณ (5 %) = (4) x 0.05 = ........(5)........ บาท/ครง รวมทงสน (4) + (5) = .................... บาท/ครง * อตราคาจางแรงงานขนตา ใหใชตามประกาศกระทรวงแรงงานฯ โดยเลอกใชตามจงหวดทสถานทกอสรางตงอย ** คาเชารถยก 25 ตน เปนราคาสบจากผประกอบการในพนท 3. คา MOBILIZATION ใหคดคานวณจากหลกเกณฑดงตอไปน - คาขนสง.........................กม. = ...... x 100 (ตน) = ........(1)........ บาท - คาเชารถยก 25 ตน = คาเชารถยก (บาท/วน) x ระยะเวลา (4 วน) = ........(2)........ บาท รวมทงสน (1) + (2) = ..................... บาท * คาเชารถยก 25 ตน เปนราคาสบจากผประกอบการในพนท - การคดคา MOBILIZATION ใหคดจากการขนยาย นาหนกรวม 100 ตน - คาเชารถยก 25 ตน คดระยะเวลาในการเชา จานวน 4 วน - ระยะทางเปนระยะทางรวมทงไปและกลบ - คาขนสง คดจากการตารางคาขนสงโดยรถบรรทก 10 ลอ 4. ในกรณทพนทการทางานมสภาพเปนดนออน หรอทรายหลวม ซงรบนาหนกได ไมเกน 1 ตน/ตร.ม. ใหคดเพมคาเหลฃกแผนขนาด 4 x 8 หนา 12 มม. จานวน 6 แผน 5. ในกรณทตองปฏบตงานดวยเรอ ใหคดเพมเตมคาเชาเรอทองแบน ขนาด 30 ตน จานวน 1 ลา พรอมเจาหนาทเรอ จานวน 2 คน และเรอลากจงประเภทมระวางบรรทกขนาด 15 ตน จานวน 1 ลา พรอมเจาหนาทเรอ จานวน 3 คน

44. งาน Slush Grouting (การคดราคางานตนทนตอหนวยแตละรายการ ใหใชอตราราคางานปรบปรงฐานราก ตามเอกสารหมายเลข 3) คาอธบายการใช (1) เปนการฉดพนนาปนเพออดรอยแตกบนพนผวชนฐานรากเขอน และเพอประสานและ เพอประสานรอยแตกสวนตนของฐานรากเขอน

45. งาน Dental Concrete (การคดราคางานตนทนตอหนวยแตละรายการ ใหใชอตราราคางานจากตารางสาหรบคานวณอตราราคางานคอนกรตและหนตาง ๆ ตามเอกสารหมายเลข 3)

คมอการกอสราง บทท 4 โครงการชลประทานขนาดกลาง

4-67

คาอธบายการใช (1) เปนการเทคอนกรตหยาบเพออดรอยแตกขนาดใหญหลม หรอโพรงในบรเวณพนผวหนฐานรากเขอน

46-48. งานวสดคดเลอก " ข " , งานวสดคดเลอก " ก " และงานวสดชนรองพนทาง (ใชหลกเกณฑการคดราคาเชนเดยวกบงานลกรงบดอดแนน ในขอ 8) คาอธบายการใช (1) เปนการถมวสดคดเลอกโดยใชเครองจกรบดทบใหไดความแนน ความชน รปราง

ตามแบบกาหนด

49. งานวสดชนพนทาง (หนคลก) - คาวสดจากโรงโมหน (รวมคาตกขนรถ) = ........(1)........ บาท/ลบ.ม. (หลวม) - คาขนสง..........................กม. = ........(2)....... บาท/ลบ.ม. (หลวม) รวม (1) + (2) = ........(3)........ บาท/ลบ.ม. (หลวม) - รวมสวนยบตว ( .....(3).....x คายบตว ) = ........(4)....... บาท/ลบ.ม. - คาผสมคลกเคลา (BLEND) = ........(5)....... บาท/ลบ.ม. - คาบดทบ = ........(6)....... บาท/ลบ.ม. รวมทงสน (4) + (5) + (6) = .................... บาท/ลบ.ม.

คาอธบายการใช (1) เปนการถมวสดชนรองพนทางโดยใชเครองจกรบดทบใหไดความแนน ความชน รปราง ตามแบบกาหนด

50-55. งาน Prime Coat งานผวทางประเภทตาง ๆ และงาน Leveling ผวทางเดม รวมทงงานจดหาและตดตงเครองหมายจราจร และงานทาเสนแบงทศทางจราจรและขอบทาง (ใชหลกเกณฑการคานวณราคากลางงานกอสรางทาง) - งานราดแอสฟลท Prime Coat (หนวยเปน ตร.ม.) คาอธบายการใช (1) เปนการราดแอสฟลทชนดเหลวลงบนพนทางทเตรยมไวและไดตกแตงปรบปรงใหถกตอง

-งานผวทางเซอรเฟสทรตเมนตชนเดยว (Single Surface Treatment) (หนวยเปน ตร.ม.) คาอธบายการใช (1) เปนการราดแอสฟลทและเกลยวสดหนยอยหรอกรวดยอยปดทบเพยงชนเดยวบนพนทางท

ไดทาไวใหถกตองตามแบบ - งานผวทางเซอรเฟสทรตเมนตสองชน (Double Surface Treatment) (หนวยเปน ตร.ม.)

คมอการกอสราง บทท 4 โครงการชลประทานขนาดกลาง

4-68

คาอธบายการใช (1) เปนการราดแอสฟลทและเกลยวสดหนยอยหรอกรวดยอยปดโดยจดทาสองชนบนพนทางท

ได ทาไวใหถกตองตามแบบ

- งานผวทางเคพซล (Cape Seal) (หนวยเปน ตร.ม.) คาอธบายการใช

(1) เปนการกอสรางผวทางดวยการกอสรางผวทางชนแรกแบบเซอรเฟสทรตเมนตชนเดยวบนชนทางใด ๆ แลวฉาบดวยผวแบบสเลอรซลทบลงไป

- งานผวทางแอสฟลทคอนกรต หนา..................ซม. (Asphalt Concrete or Hot-Mix Asphalt) (หนวยเปน ตร.ม.)

คาอธบายการใช (1) เปนการกอสรางชนผวทางดวยวสดผสมทไดจากการผสมรอนระหวางมวลรวมกบแอสฟลท

ซเมนตโดยการปหรอเกลยแตงและบดทบบนชนทางใด ๆ ใหไดแนวและรปรางตามแบบ

- งาน Leveling แอสฟลทคอนกรต (หนวยเปนตน) คาอธบายการใช (1) เปนงานปรบระดบพนผวทางเดมดวยแอสฟลทคอนกรตกอนทาการปพนผวทางใหม

56-59. งาน Guide Post , Guard Post และงาน Guard Rail (ใชหลกเกณฑการคานวณราคากลางงานกอสรางทาง) - งาน Guard Post (หนวยเปนตน) คาอธบายการใช (1) เปนหลกคอนกรตโลหะ หรออโลหะอน ๆ ใชปกตดตง เพอแสดงแนวโคงราบและโคงตง

- งาน Guard Rail หนา....................มม. (หนวยเปนเมตร) คาอธบายการใช (1) เปนการตดตงราวเหลกกนรถในบรเวณทางขนสะพาน โดยใชวสดทมคณสมบต ตามทแบบกาหนด

- งานจดหาและตดตงเครองหมายจราจร (หนวยเปนชด) คาอธบายการใช

คมอการกอสราง บทท 4 โครงการชลประทานขนาดกลาง

4-69

(1) การตดตงปายหยด ปายบงคบ ปายเตอน หรอปายแนะนาตาง ๆ ทมรปราง สขนาดเครองหมาย สญลกษณตวเลข ตวอกษร และตาแหนงการตดตง ตามทระบไวในแบบ

- งานเสนแบงทศทางจราจรและขอบทาง (หนวยเปน ตร.ม.) คาอธบายการใช (1) เปนการตเสนแบงทศทางจราจร ดวยเสน หรอเสนประ เสนขอบทาง เสนหยด ลกศร หรอเครองหมายอนใดบนผวจราจร

60. งานอาคารชลประทานในระบบสงนาและระบบระบายนา (การคดราคางานใหคดอตราราคางานตามหลกเกณฑของงานแตละรายการทเกยวของ) คาอธบายการใช (1) อาคารชลประทานประเภทตาง ๆ เปนแหง ๆ แลวแตความเหมาะสม เพอใหระบบสงนาและระบบระบายนาสามารถใชงานไดตามวตถประสงค กรณงานทไมไดกาหนดหลกเกณฑการคานวณไว ใหดาเนนการดงน

1. ใหคดอตราราคางานตามหลกเกณฑของงานแตละรายการทเกยวของ 2. งานทตองใชเทคนคพเศษเฉพาะดาน เชน งานเจาะอโมงค เปนตน จะตองใหผเชยวชาญเฉพาะ

ดานนน ๆ คดราคาให 3. งานอน ๆ ทวไป ใหสบราคาวสดจากแหลงผลต หรอแหลงจาหนายทใกลสถานทกอสราง รวม

คาขนสงโดยคดคาแรงหรอตดตง 30 % 4. ครภณฑตาง ๆ ตามหลกเกณฑการคานวณราคากลางฉบบนทงหมดเปนครภณฑประเภทตดตงอยกบท (Built-in) สวนการคดครภณฑทไมตดตงอยกบท ใหใชหลกเกณฑการคานวรราคากลางของงานกอสรางอาคาร

4.2.4 ขอเสนอแนะ

1. คาใชจายพเศษ คาใชจายพเศษ คอรายการคาใชจายทกาหนดไวในงานกอสรางชลประทาน ประกอบดวย คาใชจายเกยวกบการจดหายานพาหนะ คอมพวเตอร และอปกรณอนๆสาหรบผควบคมงาน คณะกรรมการตรวจการจางและผวาจาง คาใชจายทเกดขนจากการดาเนนการตามขอกาหนดตามกฎหมาย ระเบยบ ขอบงคบ มตคณะรฐมนตร และหรอตามสญญาจางกอสราง และคางานสนบสนน และคาใชจายอนๆทงานกอสรางชลประทานบางโครงการ/งานกอสรางจาเปนตองม หลกเกณฑการคานวณรายการคาใชจายพเศษ และแบบฟอรมการคานวณ มดงน

คมอการกอสราง บทท 4 โครงการชลประทานขนาดกลาง

4-70

1.1 หลกเกณฑการคานวณ 1.1.1 กาหนดรายการและปรมาณงาน โดยวธการถอดแบบคานวณราคากลาง

1.1.2 คานวณคางานตนทนตอหนวยสาหรบแตละรายการกอสราง ตามหลกเกณฑและวธการคานวณคางานตนทนตอหนวย จากนน ใหคานวณหาคางานตนทนรวมของแตละรายการกอสราง (คางานตนทนตอหนวยxปรมาณงาน) 1.1.3 รวมคางานตนทนรวมของทกรายการกอสราง แลวนาไปเทยบหาคา Factor F จากตาราง Factor F งานกอสรางทาง และตาราง Factor F งานกอสรางสะพานและทอเหลยม จะไดคา Factor F เปน 2 คา คอ คา Factor F กรณงานกอสรางทาง และคา Factor F กรณงานกอสรางสะพานและทอเหลยม 1.1.4 คานวณรวมคาใชจายพเศษตามขอกาหนดและคาใชจายอนๆ ทกรายการ 1.1.5 หาคาเฉลยของคาใชจายพเศษตามขอกาหนดและคาใชจายอนๆ และทาใหอยในรป Factor (Factor F ของคาใชจายพเศษตามขอกาหนดฯ) ดงน = 1+ [(ผลรวมคาใชจายพเศษตามขอกาหนดฯ) / (คางานตนทนรวมทกรายการ ทกาหนดใหใช Factor F งานกอสรางทาง x คา Factor F กรณงานกอสรางทาง) + (คางานตนทนรวมทกรายการทกาหนดใหใช Factor F งานกอสรางสะพานและ ทอเหลยม x คา Factor F กรณงานกอสรางสะพานและทอเหลยม)] 1.1.6 นาคา Factor F ของคาใชจายพเศษตามขอกาหนดฯ ทไดตามขอ 1.1.5 ไปคณคา Factor F กรณงานกอสรางทาง และคา Factor F กรณงานกอสรางสะพานและทอเหลยม จะไดคา Factor F กรณงานกอสรางทาง และคา Factor F กรณงานกอสรางสะพานและทอเหลยม ซงรวมคาใชจายพเศษตามขอกาหนดฯ ไวแลว 1.1.7 นาคา Factor F กรณงานกอสรางทางทรวมคาใชจายพเศษตามขอกาหนดฯ ไวแลว ไปคณคางานตนทนตอหนวยของแตละรายการกอสรางทกาหนดใหใช Factor F งานกอสรางทาง จะไดราคากลางตอหนวยของแตละรายการกอสรางทกาหนดใหใช Factor F งานกอสรางทาง 1.1.8 นาคา Factor F กรณงานกอสรางสะพานและทอเหลยมทรวมคาใชจายพเศษตามขอกาหนดฯ ไวแลว ไปคณคางานตนทนตอหนวยของแตละรายการกอสรางทกาหนดใหใช Factor F งานกอสรางสะพานและทอเหลยม จะไดราคากลางตอหนวยของแตละรายการกอสรางทกาหนดใหใช Factor F งานกอสรางสะพานและทอเหลยม 1.1.9 ในแตละรายการกอสราง ใหนาราคาคากอสรางตอหนวย (ราคากลางตอหนวย) ไปคณปรมาณงาน จะไดราคากอสราง (ราคากลาง) ของแตละรายการกอสราง

คมอการกอสราง บทท 4 โครงการชลประทานขนาดกลาง

4-71

1.1.10 รวมราคากลางของทกรายการกอสราง จะไดราคากลางงานกอสรางชลประทานทงงาน/โครงการ ซงรวมคาใชจายพเศษตามขอกาหนดและคาใชจายอนๆ ไวดวยแลว

1.2 รายการคาใชจายพเศษตามขอกาหนดและคาใชจายอนๆ ททางานกอสรางชลประทาน ควรจะม ประกอบดวย 1.2.1 คาใชจายเกยวกบการจดหายานพาหนะ คอมพวเตอร และอปกรณอนๆ สาหรบผควบคมงาน คณะกรรมการตรวจการจาง และหรอผวาจาง 1.2.2 คาใชจายทเกดขนจากการดาเนนการตามขอกาหนดตามกฎหมาย ระเบยบ ขอบงคบ มตคณะรฐมนตร และหรอตามสญญาจางกอสราง 1.2.3 คางานสนบสนน และคาใชจายอนๆ ทงานกอสรางชลประทานบางโครงการ/งานกอสรางจาเปนตองม

1.3 แบบฟอรมการคานวณ ใหผมหนาทคานวณราคากลางใชแบบฟอรมตามสงทสงมาดวยสาหรบการคานวณคาใชจายพเศษตามขอกาหนดฯ เกยวกบการจดหายานพาหนะ คอมพวเตอร เครอง Scanner กลองถายภาพมลตมเดยโปรเจคเตอร เครองพมพเอกสารแบบ Laser Printer เครองพมพเอกสารแบบ Inkjet Printer อนเตอรเนตความเรวสงพรอมตดตงระบบ LAN เครองถายเอกสาร และอปกรณอนๆ ทไมมคาใชจายวสดสนเปลอง สวนคาใชจายอนๆ ซงไมมแบบฟอรมกาหนดไวและไมสามารถปรบใชแบบฟอรมตามทกาหนดไวไดใหผมหนาทคานวณราคากลางจดทารายละเอยดโดยกาหนดแบบฟอรมคานวณคาใชจายแตละรายการไดตามความเหมาะสมและสอดคลองตามขอเทจจรง โดยไมรวมคาภาษมลคาเพม (VAT) ทงน ใหจดทาหมายเหต หรอคาชแจงเหตผลและความจาเปนทตองมคาใชจายพเศษตามขอกาหนดฯ ดงกลาว แตละรายการ ประกอบไวกบราคากลางเพอเปนรายละเอยดและหลกฐานในการตรวจสอบตอไปดวย

คมอการกอสราง บทท 4 โครงการชลประทานขนาดกลาง

4-72

คมอการกอสราง บทท 4 โครงการชลประทานขนาดกลาง

4-73

คมอการกอสราง บทท 4 โครงการชลประทานขนาดกลาง

4-74

คมอการกอสราง บทท 4 โครงการชลประทานขนาดกลาง

4-75

คมอการกอสราง บทท 4 โครงการชลประทานขนาดกลาง

4-76

คมอการกอสราง บทท 4 โครงการชลประทานขนาดกลาง

4-77

คมอการกอสราง 5-1 บทท 5 โครงการชลประทานขนาดกลาง

บทท 5 ขนตอนการดาเนนการประกวดราคา

5.1 การประกวดราคาดวยวธการทางอเลกทรอนกส วงเงนเกน 10 ลานบาท กรณการจดหาพสดในวงเงนเกน 10 ลานบาท หนวยงานทจดหาพสดจะตองแตงตง

คณะกรรมการรางขอบเขตของงาน (Terms of Reference : TOR) และรางเอกสารประกวดราคา และถอปฏบตตามแนวทางทกรมฯกาหนดไวตามบนทกกองพสด ท ผอ.กพ. 345/2549 ลงวนท 20 มนาคม 2549

เวนแตงานกอสรางในโครงการทมแบบและขอกาหนดในการกอสรางทเปนมาตรฐานไวแลวหนวยงานทจดหาพสดไมตองแตงตงคณะกรรมการรางขอบเขตของงาน (Terms of Reference : TOR) และรางเอกสารประกวดราคา โดยใหหนวยงานวศวกรรมเจาของงานมหนาทเปนผจดทารางขอบเขตของงาน (Terms of Reference :TOR) และรางเอกสารประกวดราคาดงกลาว และใหมสาระสาคญตามแนวทางทกรมฯ กาหนดไวตามบนทกกองพสด ท ผอ.กพ.345/2549 ลงวนท 20 มนาคม 2549 เมอดาเนนการเสรจเรยบรอยแลวใหเสนอผมอานาจใหความเหนชอบ และนาสาระสาคญของรางขอบเขตของงาน (Terms of Reference : TOR) และรางเอกสารประกวดราคาเผยแพรทางเวบไซตของหนวยงาน (www.rid.go.th) และของกรมบญชกลาง (www.gprocurement.go.th) เพอใหสาธารณชนเสนอแนะหรอวจารณ

แนวทางการปฏบตในการจดหาพสดดวยวธการทางอเลกทรอนกส ทจะกลาวตอไปน เปนแนวทางการประกวดราคาดวยวธการทางอเลกทรอนกสตามระเบยบสานกนายกรฐมนตรฯ พ.ศ.2549 ทใชถอปฏบตสาหรบหนวยงานในสงกดกรมชลประทานทงสวนกลางและสวนภมภาค โดยจะเนนดาเนนการตามขนตอนการดาเนนงานตามระเบยบสานกนายกรฐมนตรวาดวยการพสดดวยวธการทางอเลกทรอนกส พ.ศ. 2549 และแนวทางการปฏบตดานการบรหารงานดานพสดของกรมชลประทาน และไดแกไขปรบปรงขนตอนใหสอดคลองกบมตคณะรฐมนตร หนงสอเวยน หนงสอตอบขอหารอกรมบญชกลาง และหนงสอเวยนกรมชลประทานทเกยวของแลว โดยมขนตอนการดาเนนการดงน

5.2 ขนตอนการประกวดราคาดวยวธการทางอเลกทรอนกส

5.2.1 จดทารางขอบเขตของงาน (Terms Of Reference : TOR) และรางเอกสารประกวดราคา 5.2.2. ประกาศเผยแพรราง TOR และรางเอกสารประกวดราคา 5.2.3 จดทารายงานความตองการพสด

คมอการกอสราง 5-2 บทท 5 โครงการชลประทานขนาดกลาง

5.2.4 แตงตงคณะกรรมการประกวดราคา และการคดเลอกผใหบรการตลาดกลางฯ และกาหนดวน เวลา และสถานทเสนอราคา

5.2.5 การจดทารายงานขอซอหรอขอจาง 5.2.6 การเผยแพรเอกสารประกาศเชญชวน 5.2.7 การดาเนนการใหหรอการขายเอกสารประกวดราคา และการรบซองขอเสนอทางดานเทคนค 5.2.8 การคดเลอกเบองตนเพอหาผมสทธเสนอราคา 5.6.9 การแจงผลการคดเลอกเบองตน 5.2.10 การดาเนนการเขาสกระบวนการเสนอราคา 5.2.11 การแจงผลการพจารณาการเสนอราคา 5.2.12 การอทธรณผลการเสนอราคา

5.2.1. จดทารางขอบเขตของงาน (Terms Of Reference : TOR) และรางเอกสารประกวดราคา กอนดาเนนการจดหาพสดตามระเบยบฯ ใหหนวยงานทเปนเจาของงาน/หนวยงานพสด ดาเนนการแตงตงคณะกรรมการกาหนดรางขอบเขตของงาน (TOR) และรางเอกสารประกวดราคาตามระเบยบฯ ขอ 8 (1) สาระสาคญของรางขอบเขตของงาน (TOR) ประเภทงานกอสราง อยางนอยตองมสาระสาคญ ดงน 1) ความเปนมา 2) วตถประสงค 3) คณสมบตผเสนอราคา 4) ขดความสามารถและความพรอมทมอยในวนยนขอเสนอของผเสนอราคา (ถาม) 5) ระบบการจดการความปลอดภยในการทางานกอสราง (ถาม) 6) แบบรปรายการ หรอคณลกษณะเฉพาะ 7) ระยะเวลาดาเนนการ 8) ระยะเวลาสงมอบงาน 9) วงเงนในการจดหา (ราคากลาง) องคประกอบของคณะกรรมการฯ ใหเปนไปตามระเบยบสานกนายกรฐมนตรวาดวยการพสด พ.ศ.2535 และทแกไขเพมเตม ขอ 35 “…ประธานกรรมการ 1 คน และกรรมการอยางนอย 2 คน โดยปกตใหแตงตงจากขาราชการตงแตระดบ 3 หรอเทยบเทาขนไป....” ในกรณจาเปนหรอเพอประโยชนของทางราชการจะแตงตงบคคลทไมใชขาราชการเขารวมเปนกรรมการกได การแตงตงคณะกรรมการกาหนดรางขอบเขตของงาน (TOR) และรางเอกสารประกวดราคา ตามบนทกกองพสด ดวนมาก ท กกพ.1989/2550 ลงวนท 14 พฤศจกายน 2550 กรมฯ ไดกาหนด

คมอการกอสราง 5-3 บทท 5 โครงการชลประทานขนาดกลาง

แนวทางเกยวกบการแตงตงคณะกรรมการกาหนดรางขอบเขตของงาน (TOR) และรางเอกสารประกวดราคา ตามมตคณะรฐมนตรเมอวนท 16 ตลาคม 2550 ดงน

- หนวยงานแตงตงคณะกรรมการรางขอบเขตของงานTORและรางเอกสารประกวดราคา - เวนแตงานกอสรางในโครงการทมแบบและขอกาหนดในการกอสรางทเปนมาตราฐานไว

แลว แตตองประกาศสาระสาคญของราง TOR และรางเอกสารประกวดราคา ผานเวบไซดของหนวยงาน (www.rid.go.th) และกรมบญชกลาง (www.gprocurement)

- เจาหนาทพสดนาราง TOR และรางเอกสารประกวดราคา ผานเวบไซดของหนวยงาน (www.rid.go.th) และกรมบญชกลาง (www.gprocurement)

อานาจแตงตงคณะกรรมการกาหนดรางขอบเขตของงาน (TOR) และรางเอกสารประกวดราคา ตามคาสงมอบอานาจในการสงการและดาเนนการเกยวกบการพสดตามระเบยบสานกนายกรฐมนตรวาดวยการพสด พ.ศ.2535 และทแกไขเพมเตม และระเบยบสานกนายกรฐมนตรวาดวยการพสดดวยวธการทางอเลคทรอนกส พ.ศ.2549 ตามบนทกซกซอมแนวทางปฏบตของกองพสดท กกพ.171/2551 ลงวนท 15 มกราคม 2551

ผทไดรบมอบอานาจ อานาจแตงตงและอนมต รองอธบด ไมจากดวงเงน ผวาราชการจงหวด (สาหรบงานของโครงการในสงกดสานกชลประทาน ศนยปฏบตการเครองกล และสานกงานจดรปทดนจงหวด

วงเงนเกน 35,000,000 บาท แตไมเกน 50,000,000 บาท

ผอานวยการสานก หรอผดารงตาแหนงเทยบเทา ผอานวยการสานกงานจดรปทดนกลาง ผอานวยการสานกงานกอสราง

วงเงนไมเกน 35,000,000 บาท

ผอานวยการกอง หรอผดารงตาแหนงเทยบเทา วงเงนไมเกน 5,000,000 บาท ผอานวยการ/หวหนาโครงการในสงกดสานกชลประทาน ผอานวยการศนยปฏบตการเครองกล ผอานวยการศนยการศกษาอนเนองมาจากพระราชดาร ผอานวยการกองอานวยการโครงการพฒนาลมนาปากพนง อนเนองมาจากพระราชดาร

วงเงนไมเกน 20,000,000 บาท

หวหนาสานกงานจดรปทดนจงหวด วงเงนไมเกน 6,000,000 บาท

คมอการกอสราง 5-4 บทท 5 โครงการชลประทานขนาดกลาง

การอนมตเอกสารประกวดราคา เมอหนวยงานพสดไดนาสาระสาคญของรางขอบเขตของงาน (TOR) และรางเอกสารประกวดราคา เผยแพรทางเวบไซดของหนวยงาน (www.rid.go.th) และกรมบญชกลาง (www.gprocurement) เพอใหสาธารณชนเสนอแนะและวจารณแลว ใหถอวาเอกสารประกวดราคาดงกลาวไดรบอนมตเรยบรอยแลว (บนทกกองพสด ท กกพ.171/2551 ลงวนท 15 มกราคม 2551 ) สาหรบรางขอบเขตของงาน (TOR) และรางเอกสารประกวดราคาของงานกอสรางทมวงเงนเกน 50 ลานบาท จะตองเสนอกรมฯ อนมตผานสานกออกแบบวศวกรรมและสถาปตยกรรมพจารณากอน(บนทกกองพสด ท ผอ.กพ.5400/2549 ลงวนท 22 มนาคม 2550 )

5.2.2. การเผยแพรราง TOR และรางเอกสารประกวดราคา 5.2.2.1 ระยะเวลาทประกาศเผยแพรราง TOR และรางเอกสารประกวดราคา 1) เมอผมอานาจอนมตราง TOR และเอกสารประกวดราคาแลว ใหนาลงเวบไซตของหนวยงาน และเวบไซตของกรมบญชกลาง เปนเวลาตดตอกนไมนอยกวา 3 วน เพอใหสาธารณชนเสนอแนะและวจารณ หรอมความเหนเปนลายลกษณอกษรหรอทางเวบไซดของหนวยงานโดยเปดเผยตว 2) ในกรณทไมมขอเสนอแนะ หรอคาวจารณใดๆ หนวยงานไมตองนาราง TOR และเอกสารประกวดราคา ลงประกาศทางเวบไซดของหนวยงาน และเวบไซดของกรมบญชกลางอก 3) ในกรณทมขอเสนอแนะความคดเหนหรอคาวจารณ กใหคณะกรรมการกาหนดราง TOR และเอกสารประกวด พจารณาวาสมควรปรบปรงราง TOR และเอกสารประกวดราคาตามนนหรอไม

กรณท 1 หากพจารณาเหนสมควรปรบปรง กใหดาเนนการปรบปรงใหแลวเสรจแลวนาเสนอหวหนาหนวยงาน เพอขอความเหนชอบอกครง หรอ กรณท 2 พจารณาแลวไมเหนสมควรปรบปรง กใหดาเนนการนาเสนอหวหนาหนวยงาน เพอขอความเหนชอบอกครงหนงเชนกน

ซงทง 2 กรณ จะตองนาลงประกาศทางเวบไซดของหนวยงาน และเวบไซดของกรมบญชกลางอกครงหนงเปนเวลาไมนอยกวา 3 วน 5.2.3. จดทารายงานความตองการพสด หลงจากไดดาเนนการตามขนตอนท 1 และ 2 แลว ใหหนวยงานเจาของงาน/งานพสดของสานก/กอง/โครงการ จดทารายงานความตองการพสด ตามแบบพมพ พด.01 หรอ พด.02 แลวแตกรณ

คมอการกอสราง 5-5 บทท 5 โครงการชลประทานขนาดกลาง

เสนอหวหนาหนวยงานเปนผพจารณาอนมต ทงน หวหนาหนวยงานของเจาของงาน/โครงการ มอานาจอนมตรายงานความตองการพสดไมจากดวงเงน 5.2.4. การแตงตงคณะกรรมการประกวดราคา และการคดเลอกผใหบรการตลาดกลางอเลคทรอนกส กาหนดวน เวลา และสถานทเสนอราคา 5.2.4.1 องคประกอบของคณะกรรมการประกวดราคา ตามระเบยบสานกนายกรฐมนตรวาดวยการพสดดวยวธการทางอเลคทรอนกส พ.ศ.2549

วงเงนไมเกน 10 ลานบาท วงเงนเกน 10 ลานบาท 1. ประธานกรรมการ บคลากรในหนวยงาน 1. ประธานกรรมการ บคลากรใน

หนวยงาน 2. กรรมการ 2. กรรมการ 3. กรรมการ 3. กรรมการ 4. กรรมการ 4. กรรมการ 5. กรรมการ 5. กรรมการ 6. กรรมการ

อยางนอย 1 คนแตไมเกน 5 คน จะมบคคลภายนอกหรอไมกได 6. กรรมการ

อยางนอย 3 คน แตไมเกน 5 คน และตองมบคคล ภายนอกอยางนอย 1 คน

7. กรรมการและเลขานการ บคลากรในหนวยงาน 7. กรรมการและเลขานการ เจาหนาทพสดหรอ เรยกชออนในหนวยงาน

8. ผชวยเลขานการ จะแตงตงหรอไมกได 8. ผชวยเลขานการ จะแตงตงหรอไมกได

5.2.4.2 คณสมบตของคณะกรรมการประกวดราคา ใหเปนไปตามระเบยบสานกนายกรฐมนตร วาดวยการพสด พ.ศ.2535 และทแกไขเพมเตม ขอ 35 “…โดยปกตใหแตงตงจากขาราชการตงแตระดบ 3 หรอเทยบเทาขนไป.... ”

คมอการกอสราง 5-6 บทท 5 โครงการชลประทานขนาดกลาง

การพจารณาคณะกรรมการประกวดราคาซงมไดเปนขาราชการซงมตาแหนงหรอเงนเดอนประจา จะตองเปนผมคณสมบตและไมมลกษณะตองหาม ดงตอไปน 1) เปนผบรรลนตภาวะและมสญชาตไทย 2) ไมเปนผมสวนไดเสยหรอผลประโยชนใดๆ หรอมผลประโยชนทไดเสยท

เกยวของกบผทประสงคจะเสนอราคาตอหนวยงาน ไมวาทางตรงหรอทางออม

3) ไมเปนผตดยาเสพตด 4) ไมเปนบคคลวกลจรต หรอจตฟนเฟอนไมสมประกอบ 5) ไมเคยถกไลออก ปลดออก หรอใหออกจากราชการ รฐวสาหกจ หนวยงาน

ของรฐ หรอหนวยงานภาคเอกชน 6) ไมเปนผปฏบตงานในหนวยงานทจดหาพสด อนง ในการจดซอจดจางในครงเดยวกน หามแตงตงคณะกรรมการประกวดราคาเปนกรรมการตรวจรบพสด ตามระเบยบสานกนายกรฐมนตร วาดวยการพสด พ.ศ.2535 และทแกไขเพมเตม ขอ 35 วรรค 3 แตเปนคณะกรรมการตรวจการจางได สวนคณะกรรมการกาหนดราคากลาง คณะกรรมการรางขอบเขตของงาน (TOR) และรางเอกสารประกวดราคา สามารถเปนคณะกรรมการประกวดราคาได

5.2.4.3 การเสนอและอานาจอนมตแตงตงคณะกรรมการประกวดราคา การคดเลอกผใหบรการตลาดกลางอเลคทรอนกส กาหนดวน เวลา และสถานทเสนอราคา

คมอการกอสราง 5-7 บทท 5 โครงการชลประทานขนาดกลาง

วธการเสนอแตงตงและกาหนด อานาจแตงตงและกาหนด - เจาหนาทพสดตดตอประสานงานและทาหนงสอ - เปนอานาจของหวหนาหนวยงาน ถงผใหบรการตลาดกลาง และรวมกาหนดวน เวลา ตามทกรมฯ ไดมอบอานาจไว สถานทเสนอราคา และใหผใหบรการตลาดกลาง - วงเงนเกน 50 ลานบาท เปนอานาจ ตอบยนยนการเปนผใหบรการเปนลายลกษณอกษร ของรองอธบดสาหรบงานทอยใน - คดเลอกผใหบรการตลาดกลางและการกาหนด ความรบผดชอบ สถานทเสนอราคาจะตองคดเลอกและกาหนดจาก รายชอทกรมบญชกลางไดประกาศขนทะเบยนไว แลวเทานน - การขออนมตแตงตงคณะกรรมการประกวดราคา คดเลอกผใหบรการตลาดลกลาง กาหนดวน เวลา และสถานทเสนอราคา พรอมกบรายงานขอซอขอจาง - ไมตองจดทาแบบ บก.001-1 แบบ บก.001-2 แบบ บก.002-1 และแบบ บก.002-2

5.2.5. การจดทารายงานขอซอหรอขอจาง หนวยงานพสดจดทารายงานขอซอขอจางตามระเบยบสานกนายกรฐมนตรวาดวยการพสด พ.ศ. 2535 และทแกไขเพมเตม ขอ 27 เสนอหวหนาหนวยงานผไดรบมอบอานาจจากกรมฯ ใหความเหนชอบภายในวงเงนทไดรบมอบ พรอมแนบเอกสารประกวดราคาและประกาศเชญชวนใหผมอานาจลงนามดวย 5.2.6. การเผยแพรเอกสารประกาศเชญชวน เมอผมอานาจลงนามในประกาศเชญชวนแลว ใหเจาหนาทพสดนาสาระสาคญของเอกสารเชญชวน เอกสารประกวดราคา และเอกสารเบองตนอนๆ ทเกยวของ ทสามารถเผยแพรได ปดประกาศและเผยแพร ไมนอยกวา 3 วน โดย 1) ปดประกาศ ณ ททาการของสานก/โครงการฯ/ศาลากลางจงหวด 2) ประกาศผานเวบไซตของหนวยงาน (www.rid.go.th)

คมอการกอสราง 5-8 บทท 5 โครงการชลประทานขนาดกลาง

3) ประกาศผานเวบไซตของกรมบญชกลาง (www.gprocurement.go.th) 4) สงประกาศและเอกสารประกวดราคาใหสานกงานการตรวจเงนแผนดน หรอ

สานกงานการตรวจเงนแผนดนภมภาค แลวแตกรณ 5) สงประกาศและเอกสารประกวดราคาใหกลมตรวจสอบภายใน

5.2.7. การใหหรอขายเอกสารประกวดราคา

5.2.7.1 การใหหรอขายเอกสารประกวดราคาใหกระทา ณ สถานททกาหนดซงสถานทนนจะตองตดตอไดสะดวก และไมเปนเขตหวงหาม และจะตองจดเตรยมเอกสารใหมากพอสาหรบความตองการของผมาขอรบ หรอขอซอ ทมอาชพขายหรอรบจางทางานนน รายละ 1 ชด โดยไมมเงอนไขใดๆ ในการใหหรอจาหนาย การใหหรอขายเอกสารการประกวดราคา ใหจดทาบญชแสดงรายชอผขอรบหรอ ผซอแบบรปและเอกสารการประกวดราคา เพอเปนหลกฐานการใหหรอขายเอกสารประกวดราคาดวย 5.2.7.2 การใหหรอการขายเอกสารการประกวดราคาตองมระยะเวลาไมนอยกวา 3 วนนบตงแตวนทเรมประกาศเชญชวน

5.2.8 การรบซองขอเสนอทางดานเทคนค 5.2.8.1 คณะกรรมการประกวดราคารบซองขอเสนอทางดานเทคนค ณ ททาการของหนวยงานฯ หรอสถานททกาหนดไวในประกาศเชญชวน 5.2.8.2 การกาหนดวนรบซองขอเสนอทางดานเทคนคเพยงวนเดยว และจะตองมชวงเวลาสาหรบการคานวณราคาและจดทาเอกสารขอเสนอทางดานเทคนคของผประสงคจะเสนอราคา ภายหลงวนปดการใหหรอขายเอกสารการประกวดราคาไมนอยกวา 3 วนกอนวนรบซองเอกสารทางเทคนค แตจะตองไมเกน 30 วน นบแตวนสดทายของใหหรอขายเอกสารประกวดราคา 5.2.8.3 เมอดาเนนการรบซองขอเสนอทางดานเทคนคแลว ใหคณะกรรมการประกวดราคาดาเนนการตามระเบยบสานกนายกรฐมนตรวาดวยการพสด พ.ศ.2535 และทแกไขเพมเตม ขอ 49 (1) (2) (3) และ (4) 1) รบซองขอเสนอทางดานเทคนค (ซองประกวดราคา) ลงทะเบยนรบซองไวเปน

หลกฐาน ลงชอกากบซอง 2) ตรวจสอบหลกประกนซองรวมกบเจาหนาทการเงน และใหเจาหนาทการเงน

ออกใบรบใหแกผยนซองไวเปนหลกฐาน หากไมถกตองใหหมายเหตในใบรบและบนทกในรายงานดวย กรณหลกประกนซองเปนหนงสอคาประกน ใหสงสาเนาหนงสอคาประกนใหธนาคาร บรรษทเงนทนอตสาหกรรมแหงประเทศ

คมอการกอสราง 5-9 บทท 5 โครงการชลประทานขนาดกลาง

ไทย บรษทเงนทนหรอบรษทเงนหลกทรพย ผออกหนงสอคาประกนทราบทางไปรษณยลงทะเบยนตอบรบดวย ซงหลกประกนซองตองมผลใชบงคบตงแตวนยนซองเอกสารประกวดราคาจนถงวนสนสดกาหนดยนราคา

กาหนดระยะเวลาหนงสอคาประกนซอง 3) รบเอกสารหลกฐานตางๆ ตามบญชรายการเอกสารของผประสงคจะเสนอราคา

พรอมทงพสด แคตตาลอก หรอแบบรปและรายการละเอยด (ถาม) หากไมถกตองใหบนทกในรายงาน

4) เมอพนกาหนดเวลารบซองแลว หามรบซองประกวดราคา หรอเอกสารหลกฐานตางๆ ตามเงอนไขทกาหนดในเอกสารประกวดราคาอก เวนแตกรณตามระเบยบพสดฯ พ.ศ.2535 ขอ 16 (9)

วนยนซอง

ขอเสนอ

ทางเทคนค

ชวงระยะเวลา พจารณาคดเลอก

ผมสทธเบองตน

แจง

ตลาด

กลาง

(2)

(..?..)

ระยะเวลาทหนงสอคาประกนซองมผลใชบงคบ

อทรณ ( 3+7 )

กาหนดระยะเวลายนราคา

วนเสนอราคา

วนสนสด กาหนดยนราคา

หนงสอคาประกนซองตองมผลใชบงคบตงแตวนยนซองเอกสารประกวดราคา ถง วนสนสดกาหนดยนราคา กาหนดยนราคา ผเสนอราคาจะกาหนดยนราคาไมนอยกวา.......วนนบแตวนยนราคาสดทาย

คมอการกอสราง 5-10 บทท 5 โครงการชลประทานขนาดกลาง

ระยะเวลาเผยแพรประกาศเชญชวน

5.2.9 การคดเลอกเบองตนเพอหาผมสทธเสนอราคา 5.2.9.1 คณะกรรมการประกวดราคา ตรวจสอบหลกฐาน คณสมบต และรายละเอยดตางๆ ของผประสงคจะเสนอราคาตามเงอนไขการประกวดราคา ขอ 2 ขอ 3 และขอ 4 ซงผเสนอราคาจะตองมคณสมบตครบถวน ขอเสนอดานเทคนคมความเหมาะสม และไมเปนผ เสนอราคาทมผลประโยชนรวมกน ตามระเบยบฯ ขอ 9 (2) 1) ตรวจสอบผประสงคจะเสนอราคาทมผลประโยชนรวมกนกบผประสงคจะเสนอราคารายอน และ/หรอตองไมมผลประโยชนรวมกนกบผใหบรการตลาดกลางอเลกทรอนกส ตามแนวทางระเบยบสานกนายกรฐมนตรวาดวยการพสด พ.ศ.2535 แกไขเพมเตม (ฉบบท 4) พ.ศ.2541 ขอ 15 ตร วรรคสอง และ 15 จตวา วรรคสาม 2) ตรวจสอบรายละเอยดคณสมบตของผประสงคจะเสนอราคา เอกสารหลกฐานตาง ๆ แบบรปและรายการละเอยด ขอเสนอดานเทคนค ฯลฯ วาถกตอง ครบถวนตามเงอนไขประกวดราคาทกาหนดหรอไม แลวคดเลอกผประสงคจะเสนอราคาทถกตองตามรายละเอยดและเงอนไขในเอกสารการประกวดราคาใหเปนผมสทธเสนอราคา

ไมนอยกวา 3 วน

ชวงเวลาทประกาศเชญชวน

และใหหรอขายเอกสาร

ประกวดราคา

ตองไมเกน 30 วนนบแต วนสดทายของการใหหรอขายเอกสาร

วนเสนอราคาทางอเลคทรอนกส

ไมนอยกวา 3 วนทาการ

ผประสงคจะเสนอราคา จดทาเอกสารและ

คานวนราคา

วนประกาศเชญชวน

วนยนซองขอเสนอ

ทางเทคนค

คมอการกอสราง 5-11 บทท 5 โครงการชลประทานขนาดกลาง

5.2.10 การแจงผลการคดเลอกเบองตน ใหคณะกรรมการประกวดราคา แจงผลการพจารณาการคดเลอกเบองตนใหผประสงคจะเสนอราคาทกรายทราบผลการพจารณาเฉพาะของตน ทางไปรษณยลงทะเบยนตอบรบ ตามแบบ บก.004-1 โดยไมเปดเผยรายชอตอสาธารณชน หรอไมมการประกาศรายชอผมสทธเสนอราคา การอทธรณผลการพจารณาคดเลอกเบองตน 1) ผประสงคจะเสนอราคาทไมผานการคดเลอกเบองตน สามารถคดคาน โดยอทธรณ

ผลการพจารณาของคณะกรรมการประกวดราคาตอหวหนาหนวยงาน ภายใน 3 วนนบแตวนทไดรบแจง ตาม แบบ บก 004-2 และหวหนาหนวยงาน ตองพจารณาใหแลวเสรจภายใน 7 วน โดยในระหวางการพจารณาจะดาเนนการในขนตอนตอไปมได

2) หวหนาหนวยงาน จะตองแจงผลการพจารณาอทธรณใหผคดคานทราบ และถาไมสามารถแจงภายในระยะเวลาทกาหนด (ภายใน 7 วน) กตองถอวาอทธรณนนฟงขน หรอไดพจารณาแลววาคาอทธรณนนฟงขน กใหหวหนาหนวยงานแจงใหคณะกรรมการประกวดราคาเพมรายชอผคดคานเปนผมสทธเสนอราคา และแจงใหผคดคานทราบผลการพจารณาหรอทราบวาเปนผมสทธเสนอราคา แลวแตกรณ ตามแบบ บก.004-3

5.2.11.การดาเนนการเขาสกระบวนการเสนอราคา 5.2.11.1การแจงนดหมายผมสทธเสนอราคา และสงขอมลเบองตนใหผใหบรการตลาดกลางฯ 1) คณะกรรมการประกวดราคา แจงวน เวลา และสถานทเสนอราคา เพอนดหมาย

การเสนอราคา ตามแบบ บก.005 2) แนบแบบแจงชอผแทนผมสทธเสนอราคาเขาสกระบวนการเสนอราคา (แบบ บก.

006) เพอใหผมสทธเสนอราคามายนในวนเสนอราคา 5.2.11.2 เมอถงกาหนดเวลานดหมาย ผมสทธเสนอราคาตองมาลงทะเบยนตอหนากรรมการประกวดราคา โดยผเสนอราคาตองยนแบบ บก.006 พรอมสาเนาหนงสอรบรองการจดทะเบยนนตบคคล สาเนาบตรประจาตวประชาชนของผแทนผมสทธเสนอราคา พรอมรบรองสาเนาถกตอง (ไมเกน 3 ราย ) และขอรบ Username และ Password และหากมาไมทนเวลาการลงทะเบยน กจะถกยดหลกประกนซอง

คมอการกอสราง 5-12 บทท 5 โครงการชลประทานขนาดกลาง

5.2.11.3 การลงชอในหนงสอแสดงเงอนไขการซอและการจางโดยการประกวดราคาดวยวธการทางอเลกทรอนกส (เงอนไข 3 ฝาย) 1) ผประสงคจะเสนอราคาทกรายตองลงชอในหนงสอแสดงเงอนไขการซอและการ

จางโดยการประกวดราคาดวยวธการทางอเลกทรอนกส และยนมาพรอมซองเอกสารประกวดราคาฯ

2) ผใหบรการตลาดกลางฯ และประธานคณะกรรมการประกวดราคา ลงชอในหนงสอแสดงเงอนไขการซอและการจางโดยการประกวดราคาดวยวธการทางอเลกทรอนกส ในวนทมการเสนอราคา และลงชอกอนจะมการเสนอราคา ของผมสทธเสนอราคาทกรายทไดลงชอและยนมาในวนยนเอกสารทางเทคนค

3) เมอลงชอทกฝายครบถวน ใหผชวยเลขานการคณะกรรมการประกวดราคา แจกจายใหผใหบรการตลาดกลางฯ และผมสทธเสนอราคาตอไป

4) หากผมสทธเสนอราคารายใดไมสงผแทนมาตามวน เวลา และสถานททกาหนด ใหประธานคณะกรรมการประกวดราคาประกาศเปนผหมดสทธเสนอราคา ตามแบบ บก.007 ปดไว ณ สถานททเสนอราคา และเมอการเสนอราคาสนสดลงกใหปลดประกาศนน และใหสงสาเนาประกาศใหผมสทธเสนอราคารายนนทราบตอไป และหากมผมสทธเสนอราคาเพยงรายเดยวมาลงทะเบยน เมอถงเวลาเรมการเสนอราคาแลว กใหยกเลกการเสนอราคา แลวรายงานหวหนาหนวยงาน เพอยกเลกการดาเนนการทงหมด แลวเรมดาเนนการจดหาพสดใหม (ระเบยบฯ ขอ 9(4) )

5) กาหนดระยะเวลาการเสนอราคา 30 – 60 นาท ตองกาหนดใหสอดคลองกบทไดแจงนดหมายตามแบบ บก.005

6) ตองดแลการเสนอราคาทกขนตอนทอยในอานาจหนาทของตนใหเปนไปดวยความเรยบรอย สจรต เปนธรรม หากมเหตทจะทาใหเกดความไมเรยบรอย หรอไมเปนธรรม กเปนดลยพนจของคณะกรรมการประกวดราคาทจะพจารณายกเลก หรอเลอนการเสนอราคาออกไป แลวรายงานหวหนาหนวยงาน

7) หากปรากฏตอคณะกรรมการประกวดราคาวา กระบวนการเสนอราคาดวยวธการทางอเลกทรอนกสประสบขอขดของ จนไมอาจดาเนนการตอไปใหเสรจสนภายในเวลาทกาหนดไว คณะกรรมการประกวดราคาจะสงพกกระบวนการเสนอ

คมอการกอสราง 5-13 บทท 5 โครงการชลประทานขนาดกลาง

ราคา โดยมใหผแทนผมสทธเสนอราคาพบปะหรอตอตอสอสารกบบคคลอน และเมอแกไขขอขดของแลว จะใหดาเนนการกระบวนการเสนอราคาตอไป จากขนตอนทคางอยภายในเวลาการเสนอราคาทยง เหลอหรอกอนจะสงพกกระบวนการเสนอราคา แตตองสนสดกระบวนการเสนอราคาภายในวนเดยวกน เวนแตคณะกรรมการประกวดราคาเหนวากระบวนการเสนอราคาจะไมแลวเสรจไดโดยงาย หรอขดของไมอาจแกไขได ประธานคณะกรรมการประกวดราคาจะสงยกเลกกระบวนการเสนอราคา และกาหนดวน เวลา และสถานท เพอเรมตนกระบวนการเสนอราคาใหม โดยจะแจงใหผมสทธเสนอราคาทกรายทมอยในสถานทนนทราบ

8) เมอการเสนอราคาดวยวธการทางอเลกทรอนกสเสรจสนแลว 8.1) กรณไมมการขยายเวลาการเสนอราคา ใหคณะกรรมการประกวดราคามอบหมายใหกรรมการไปเกบแบบแจงยนยน

ราคาสดทายในการเสนอราคาดวยวธการทางอเลกทรอนกส (แบบ บก.008) ณ หองเสนอราคาของผมสทธเสนอราคา แลวแจงใหผมสทธเสนอราคากลบได

8.2) กรณทมการขยายเวลาการเสนอราคา 8.2.1) ใหคณะกรรมการประกวดราคามอบหมายใหกรรมการไปเกบแบบแจง

ยนยนราคาสดทายในการเสนอราคาดวยวธการทางอเลกทรอนกส (แบบ บก.008) ณ หองเสนอราคาของผมสทธเสนอราคา และมอบแบบเสนอราคา กรณขยายเวลาเสนอราคา (บก.009) เพอใหผมสทธเสนอราคา เสนอราคาโดยคณะกรรมการทมาประจาสถานททกคนจะตองลงชอในแบบ บก.009 กอนการสงมอบใหกบผมสทธเสนอราคา

8.2.2) รอรบแบบ บก.009 ณ หองของคณะกรรมการประกวดราคาทผมสทธเสนอราคามายนให โดยในระหวางน ทหนาจอการแสดงผลการเสนอราคา จะตองไมการแสดงผลใดๆ ทงสน

8.2.3) ใหคณะกรรมการประกวดราคาเปดซอง หากยงมผเสนอราคาราคาตาสดเทากนหลายราย กใหขยายเวลาการเสนอราคาออกไปอก และใหคณะกรรมการประกวดราคามอบหมายใหกรรมการไปมอบแบบ บก.

คมอการกอสราง 5-14 บทท 5 โครงการชลประทานขนาดกลาง

009 เพอใหผมสทธเสนอราคา เสนอราคาแตหากไมมการขยายเวลา หรอไมมผเสนอราคาตาสดเทากนแลว กใหกรรมการทไดรบมอบหมายดงกลาว ไปแจงใหผมสทธเสนอราคากลบได

9) เมอกระบวนการเสนอราคาสนสดลง คณะกรรมการประกวดราคาตองประชมทนท เพอมมตวาสมควรรบการเสนอราคาของผเสนอราคารายใด มตนนตองแสดงเหตผลประกอบการพจารณา และตองรายงานหวหนาหนวยงานพจารณาภายในวนทาการถดไป

10) ผเสนอราคาทคณะกรรมการประกวดราคามมตรบการเสนอราคา จะตองดาเนนการจดทาใบแจงปรมาณงานและราคา (BOQ) หรอใบแจงราคาของพสด/งานแตละรายการ (กรณการซอหรอจางมากกวา 1 รายการ และพจารณาราคารวม) (ตวอยางท 11) เพอใหขอมลครบถวนตามรายการทกาหนด สงใหคณะกรรมการประกวดราคาภายในระยะเวลาทกาหนดไวตามเอกสารประกวดราคาขอ 6.7 ซงราคารวมของใบแจงปรมาณงานและราคา (BOQ) หรอของพสด/งานทซอหรอจางจะตองเทากบราคาตามแบบแจงยนยนราคาสดทายในการเสนอราคาดวยวธการทางอเลกทรอนกส (แบบ บก.008) เวนแตในกรณทคณะกรรมการประกวดราคาไดมการเจรจาตอรองราคากบผเสนอราคารายดงกลาว

5.2.11.4 การปฏบตของเจาหนาทของรฐทไดรบมอบหมายจากคณะกรรมการประกวดราคา ใหไปประจา ณ สถานทเดยวกบผมสทธเสนอราคา 1) นาผมสทธเสนอราคาไปยงสถานททกาหนด 2) เมอประจาอยในสถานท ตองไมใชเครองมอสอสารใดๆ 3) ในระหวางการทดสอบระบบของผมสทธเสนอราคา หากมปญหาของการ

ทดสอบระบบ กใหไปรายงานตอคณะกรรมการประกวดราคา 4) ตองสงเกตการณเสนอราคา และดแลใหการเสนอราคาเปนไปดวยความเรยบรอย

หากผมสทธเสนอราคาแสดงพฤตการณททาใหการเสนอราคาไมเรยบรอย หรอไมเปนธรรม ใหรายงานประธานคณะกรรมการประกวดราคาโดยดวน

6.2.11.5 การกาหนดราคาสงสด ราคาเรมตนในการเสนอราคาดวยวธการทางอเลกทรอนกส ม 2 กรณ 1) กรณงานกอสราง ใหใชราคากลางงานกอสรางเปนราคาเรมตนในการเสนอราคา

คมอการกอสราง 5-15 บทท 5 โครงการชลประทานขนาดกลาง

2) กรณงานจดซอพสดหรองานจางทมใชงานจางกอสราง ใหใชวงเงนงบประมาณทมอยเปนราคาเรมตนในการเสนอราคา

5.2.12.การแจงผลการพจารณาการเสนอราคา 5.2.12.1 คณะกรรมการประกวดราคารายงานผลการประกวดราคาดวยวธการทางอเลกทรอนกส พรอมเหตผลประกอบการพจารณา ตอหวหนาหนวยงานในวนทาการถดไป นบจากวนสนสดการเสนอราคา 5.2.12. 2 หากหวหนาหนวยงานไมเหนชอบกบมตของคณะกรรมการ ใหแจงเหตผลใหคณะกรรมการทราบเพอชแจงภายใน 3 วน และเมอไดรบคาชแจงจากคณะกรรมการประกวดราคาแลว เหนชอบ หรอเมอไดรบรายงานตามขอ 15.1 แลวเหนชอบกใหขอความเหนชอบจากผมอานาจสงซอหรอสงจาง ตามระเบยบสานกนายกรฐมนตรวาดวยการพสด พ.ศ.2535 และทแกไขเพมเตม ขอ 65 และหากผมอานาจสงซอหรอสงจาง เหนชอบ กใหคณะกรรมการประกวดราคาแจงผลการพจารณาใหผมสทธเสนอราคาทกรายทราบ ตามแบบ บก.010-1 แตหากผมอานาจสงซอหรอสงจางไมเหนชอบ คณะกรรมการประกวดราคาตองชแจงผมอานาจสงซอหรอสงจางผานหวหนาหนวยงานตอไป และเมอผมอานาจสงซอหรอสงจาง ไดรบการชแจง และพจารณาเหนชอบกบมตคณะกรรมการ กใหแจงผลการพจารณาใหผมสทธเสนอราคาทกรายทราบ ตามแบบ บก.010-1 ตอไป 5.2.12.3 กรณทหวหนาหนวยงานได รบการชแจงแลว แตยงไม เหนชอบตามมตคณะกรรมการภายใน 3 วน ใหหวหนาหนวยงานสงยกเลกการประกวดราคา และแจงผลการยกเลกใหผมสทธเสนอราคาทกรายทราบ และรายงานให กวพ.อ.ทราบตามแบบ บก.010-2 ดวย และแจงคณะกรรมการประกวดราคาดาเนนการประกาศในเวบไซตของหนวยงาน และของกรมบญชกลาง (www.gprocurement.go.th) ตอไป 5.2.12.4 กรณผมอานาจสงซอหรอสงจางเมอไดรบคาชแจงแลวยงไมเหนชอบ ใหหวหนาหนวยงานสงยกเลกการประกวดราคา และแจงผลการยกเลกใหผมสทธเสนอราคาทกรายทราบ และรายงานให กวพ.อ. ทราบตามแบบ บก.010-2 และแจงคณะกรรมการประกวดราคาดาเนนการประกาศในเวบไซตของหนวยงาน และของกรมบญชกลาง (www.gprocurement.go.th) ตอไป 5.2.12.5 การประกาศและเผยแพรผลการพจารณาการเสนอราคา คณะกรรมการประกวดราคา จดทาประกาศผลการประกวดราคา (ตวอยางท 10) ตามทผมอานาจสงซอหรอสงจางเหนชอบ หรอสงยกเลกประกวดราคา โดยใหประธานคณะกรรมการประกวดราคาลงนามประกาศ และใหเจาหนาทพสด ปดประกาศและเผยแพรผลการพจารณาการเสนอราคา ไมนอยกวา 3 วน ดงน

คมอการกอสราง 5-16 บทท 5 โครงการชลประทานขนาดกลาง

- ปดประกาศ ณ สถานททาการของหนวยงาน - ประกาศผานเวบไซตของหนวยงาน - ประกาศผานเวบไซตกรมบญชกลาง (www.gprocurement.go.th) 5.2.12.6 ภายใน 3 วน นบแตวนแจงผลการเสนอราคา ตามแบบ บก.010-1 ใหผมสทธเสนอราคาทกรายทราบ หากไมมการอทธรณ กใหดาเนนการจดทาขอผกพนตามระเบยบสานกนายกรฐมนตรวาดวยการพสด พ.ศ.2535 และทแกไขเพมเตมตอไป 5.2.13 การอทธรณผลการเสนอราคา 5.2.13.1 การปฏบตของผมสทธเสนอราคา ถาไมเหนดวยกบผลการเสนอราคา หรอมเหตผลอนใดอนควรรองเรยนเพอความเปนธรรม ใหอทธรณหรอรองเรยนตอ กวพ.อ. ภายใน 3 วน นบแตวนทไดรบแจง โดยอทธรณตามแบบ บก.010-3 5.2.13.2 การปฏบตของ กวพ. 1) เมอไดรบอทธรณหรอรองเรยน กใหแจงหนวยงานฯ เพอระงบการดาเนนการใน

ขนตอนตอไป ตามแบบ บก.010-4 2) กวพ. ตองพจารณาคาอทธรณ หรอคารองเรยนใหแลวเสรจภายใน 30 วน 3) ผลการพจารณาคาอทธรณ

3.1) คาอทธรณฟงไมขน ใหแจงผลการพจารณาใหผรองเรยนทราบและแจงให หนวยงานทจดหาพสดดาเนนการตอไป ตามแบบ บก.010-5

3.2) คาอทธรณฟงขน ใหแจงผลการพจารณาใหผรองเรยนทราบ และสงใหหนวยงานดาเนนการเสนอราคาใหม โดยเรมจากขนตอนใดกไดตามทจะสง ตามแบบ บก.010-5

5.2.13.3 การปฏบตของหนวยงานทจะจดหาพสด รอรบแจงจาก กวพ. วาจะใหระดบการดาเนนการในขนตอนตอไป หรอดาเนนการในขนตอนตอไป หรอใหดาเนนการเสนอราคาใหม โดยเรมจากขนตอนตามแตท กวพ. จะสง แลวแตกรณ

5.3 ขอเสนอแนะในการจดทาเลมเอกสารประกวดราคาจางฯ 5.3.1 . หวของานประชาสมพนธควรกาหนดใหเหมาะสมกบโครงการขนาดกลาง เนองจาก

ในขณะนในเลมเอกสารฯไดทาการคดลอกจากงานขนาดใหญเปนสวนมาก

คมอการกอสราง 5-17 บทท 5 โครงการชลประทานขนาดกลาง

5.3.2. หวขอรายการรายละเอยดดานวศวกรรม ขอใหกรมฯจดทาไฟลเอกสารของมาตรฐานวสดกอสราง ซงในขณะนไดใชของเกาและวสดบางชนดไมมเอกสารมาตรฐานของวสดกอสราง โดยแตละสานกฯไดกาหนดขนเอง

5.4 การทาสญญา 5.4.1 ตรวจสอบความสมบรณของเอกสารกอนทาสญญา

5.4.1.1 ตรวจสอบเอกสารประกวดราคา - การประกวดราคาไดดาเนนการถกตองตามขนตอนของระเบยบฯ และเงอนไข - ผลการประกวดราคาไดผานการพจารณาอนมต จากผมอานาจตามระเบยบฯ - ราคาคาจางทไดรบอนมต ถกตองตามขอเสนอของผเสนอราคา - ผลการประกวดราคาผานการพจารณาเหนชอบจากสวนราชการทเกยวของแลว

(สานกงบประมาณ, คณะรฐมนตร ฯลฯ) 5.4.1.2 ตรวจสอบกาหนดวนยนราคา 5.4.1.3 ตรวจสอบเงนงบประมาณคาจาง - ไดรบอนมตเงนประจางวดสาหรบคาจางแลว - งานการเงนและบญชหรองานบญชการเงน ไดสอบประเภทเงนและกนเงนไวเบกจายแลว

5.4.2 รางสญญา

- ใชแบบรางสญญาตามตวอยางทายระเบยบการพสดท กวพ.กาหนด หรอตามแบบตวอยางทสานกงานอยการสงสดไดตรวจสอบแลว ทงนภายใตระเบยบสานกนายกรฐมนตรวาดวยการพสด พ.ศ. 2535 ขอ 132

- เอกสารอนเปนสวนหนงของสญญา ทจะตองแนบทายสญญาเพอใหเปนสวนหนงของสญญาใหระบไวในเงอนไขสญญาขอ 2 ประกอบดวยเอกสารสาคญดงน ผนวก ๑ แบบแปลนทใชทาการกอสรางทงหมด ผนวก ๒ รายการละเอยด, เงอนไขทวไปในการกอสราง, เงอนไขเฉพาะในการกอสราง

, รายการรายละเอยดดานวศวกรรม ผนวก ๓ ใบแจงปรมาณงานและราคา ฉบบทผเสนอราคาปรบลดครงหลงสด หรอฉบบ

ทไดตกลงพจารณาใหรบราคา ผนวก ๔ ใบเสนอราคาและหนงสอยนยนปรบลดราคา (ถาม)

คมอการกอสราง 5-18 บทท 5 โครงการชลประทานขนาดกลาง

ผนวก ๕ ฯลฯ - เงอนไขสญญาขอ 21 กรณพพาทและอนญาโตตลาการ ใหตดออก ไมตองกาหนดเปนเงอนไขสญญา ทงนกรมฯ มนโยบายไมเหนสมควรใหกาหนดเปนเงอนไข ซงตามแบบตวอยางสญญา กวพ. ใหตดออกหรอใสไวตามความเหมาะสม

5.4.3 ออกหนงสอสนองรบราคาและนดทาสญญา มอบใหกบผเสนอราคารายทผมอานาจอนมตใหรบราคาทงนภายในกาหนดวนยนราคา พรอมกาหนดวนนดหมายใหมาลงนามในสญญา และแจงใหนาหนงสอคาประกนสญญามาสงมอบเพอตรวจสอบกอนวนลงนามในสญญา ทงนตามแบบตวอยางหนงสอสนองรบราคาและนดทาสญญาทแนบ

- กรณทผเสนอราคาไมมาทาสญญาตามกาหนดวนนดหมายใหทาหนงสอเรงเตอนและกาหนดวนนดหมายใหมาทาสญญาอกครงหนง พรอมทงแจงสงวนสทธ รบหลกประกนซอง ฯลฯ ตามเงอนไขประกวดราคาและลงโทษเปนผทงงาน ตามระเบยบฯ ขอ 145 ทว หากไมมาทาสญญาตามกาหนดวนนดหมายทเรงเตอน

- หนงสอคาประกน (หลกประกนสญญา) หนงสอสานกนายกรฐมนตร ท นร (กวพ) 1305/ว 3659 ลงวนท 14 พฤษภาคม 2541

ในกรณทผขายหรอผรบจางจะเลอกใชหนงสอคาประกนของธนาคารภายในประเทศตามตวอยางท กวพ. กาหนดมาเปนหลกประกนสญญา ผขายหรอผรบจางยอมจะตองใหธนาคารผออกหนงสอคาประกนจดทาหนงสอคาประกนในวนทาสญญาหรอกอนวนทาสญญา ดงนนโดยหลกการปฏบตทถกตองในการทาสญญา สวนราชการจงควรจะตองพมพรางสญญาใหสมบรณพรอมกบกาหนดวนทาสญญา นดหมายกบผขายหรอผรบจางไดนารางสญญาไปออกหนงสอคาประกนธนาคาร และธนาคารผออกหนงสอคาประกนยอมจะสามารถกรอกขอความในหนงสอคาประกนไดอยางสมบรณครบถวน

- การใชพนธบตรรฐบาลเปนหลกประกน หนงสอกระทรวงการคลง ท กค 0507/48405 ลงวนท 27 กนยายน 2526

ตามทกระทรวงการคลงไดกาหนดใหใชพนธบตรรฐบาลเปนหลกประกนความเสยหายทอาจเกดขนจากการปฏบตตามสญญา โดยสวนราชการจะตองขอใหผประสงคจะขอใชพนธบตรรฐบาลไปจดทะเบยนในการใชเปนหลกประกนทธนาคารแหงประเทศไทยกอน จงจะรบไวเปนหลกฐานประกนไดนน นอกเหนอจากวธดงกลาวแลว การใชพนธบตรรฐบาลเปนหลกประกนสามารถกระทาไดเพมเตมอกวธหนงโดยมหนงสอแจงธนาคารแหงประเทศไทยตามแบบทกาหนดคอ

คมอการกอสราง 5-19 บทท 5 โครงการชลประทานขนาดกลาง

1) ใหผรบพนธบตรไวเปนหลกประกน มหนงสอแจงธนาคารแหงประเทศไทย ทราบวาไดรบพนธบตรเพอคาประกน เพอธนาคารฯ จะไดลงทะเบยนบนทกการรบเปนหลกประกนไว แลวมหนงสอตอบรบการแจงใหทราบ 2) ในการถอนหลกประกน ใหผรบประกนมหนงสอแจงธนาคารแหงประเทศไทยทราบเพอธนาคารฯ จะไดลงทะเบยนบนทกการถอนหลกประกน อนง เมอมการผดสญญา กรรมสทธในพนธบตรยงไมตกเปนของผรบหลกประกนจะตองฟองใหบงคบตามสญญาคาประกนกอน

- การรบหลกประกนซองประกวดราคาและเรยกคาเสยหาย หนงสอกรมอยการ ท มท 1202/5499 ลงวนท 15 เมษายน 2528

ประกาศประกวดราคาจางทาของเปนคาเชญชวนใหบคคลทวไปทาคาเสนอ หนงสอเสนอราคาของหางฯ ผเสนอราคา ตามประกาศเปนคาเสนอตาม ประมวลกฎหมายแพงและพาณชย มาตรา 354 เมอจงหวดพจตรรบคาประกวดราคาของหางฯ แลว กอนจงหวดจะสนองรบและแจงใหหางฯ เขาทาสญญา หางฯ ไดยนหนงสอแจงวา ไมประสงคเขาทาการกอสรางแตมายนประกวดราคาเพอบคคลอน จงหวดพจตรจงสงยกเลกประกาศดงกลาว ถอไดวางจงหวดฯ บอกปดคาเสนอไปยงหางฯ แลวคาเสนอนนเปนอนสนสดความผกพนนบแตวนมคาสงยกเลกประกาศนนตาม ประมวลกฎหมายแพงและพาณชย มาตรา 357 สญญาจงยงไมเกดขน หางฯ จงไมตองชดใชคาเสยหาย

5.4.4 การเตรยมเอกสารกอนทาสญญา

5.4.4.1 สญญาทไดจดพมพเรยบรอยจดทาเปนรปเลม พรอมเอกสารผนวกทงหมดตามเงอนไขสญญาขอ 2 5.4.4.2 สาเนาหนงสอรบรองการจดทะเบยนหนสวนบรษท ฉบบลาสดทมผลการบงคบในปจจบนของคสญญาผรบจาง และรบรองสาเนาถกตองโดยผมอานาจกระทาการแทนนตบคคลพรอมประทบตราสาคญของนตบคคลดวย 5.4.4.3 หนงสอมอบอานาจปดอากรแสตมปตามกฎหมาย ในกรณทผลงนามในสญญาฝายผรบจางเปนผรบมอบอานาจ 5.4.4.4 หลกประกนสญญาอยางใดอยางหนง ตามระเบยบสานกนายกฯ ขอ 141 5.4.4.5 อากรแสตมป

คมอการกอสราง 5-20 บทท 5 โครงการชลประทานขนาดกลาง

- คสญญาฝายผรบจาง จะตองชาระคาอากรพนละ 1 บาท โดยซออากรแสตมปปดตนฉบบสญญาทงหมด หากวงเงนของสญญามมลคา 2 แสนบาทขนไป หรออากรแสตมปทจะตองตดมมลคา 200 บาทขนไป ใหนาเงนไปชาระตอพนกงานเจาหนาทอากรแสตมปและนาตราสารมาแนบแทนการปดอากรแสตมป

- คสญญาฝายผรบจางจะตองปดอากรแสตมปคฉบบสญญาอก 5 บาท 5.4.5 อานาจลงนามในสญญา

- คสญญาฝายผวาจาง เปนอานาจของหวหนาสวนราชการ (ระเบยบฯ ขอ 132 วรรคแรก) หรอผไดรบมอบอานาจจากหวหนาสวนราชการ

- คสญญาฝายผรบจาง เปนอานาจของผมอานาจกระทานตกรรมแทนนตบคคล (กรรมการผจดการ, หนสวนผจดการ, หรอผรบมอบอานาจ)

การลงนามในเอกสารแนบทายสญญา หนงสอสานกนายกรฐมนตรท นร (กวพ) 1204/8176 ลงวนท 25 สงหาคม 2536

การลงนามในเอกสารแนบทายสญญาในกรณทมเอกสารจานวนมาก คสญญาตองลงนามในเอกสารทกแผนหรอไมนน ตามระเบยบฯ มไดกาหนดหลกเกณฑใหคสญญาตองลงนามในเอกสารแนบทายสญญา ดงนนจงเปนเรองวธการในทางปฏบต ซงเปนดลพนจทจะพจารณาไดตามความเหมาะสมและจาเปน ซงหากพจารณาเหนวาเอกสารแนบทายสญญาดงกลาวมสาระสาคญ อาจเกดเปนขอพพาททางคดไดกอยในดลยพนจทจะลงลายมอชอกากบไวในเอกสารแนบทายสญญาดงกลาวทกแผนกได

- การใหผรบจางทางานลวงหนากอนทาสญญา หนงสอสานกนายกรฐมนตร ท สร 1001/ว 13 ลงวนท 27 พฤษภาคม 2525

การอนญาตใหผเสนอราคาไดทางานไปกอนถอวาเปนการสนองรบคาเสนอของผเสนอราคาโดยปรยายจงมผลผกพนตอกนแลว ดงนนการอนญาตใหผเสนอราคาทางานไปกอนทาสญญาหรอขอตกลงจงไมชอบดวยระเบยบฯ นอกจากนแลวในกรณทยงไมไดรบอนมตเงนประจางวด การอนญาตใหทางานไปกอนเปนการขดกบ มาตรา 23 ของพระราชบญญตวธการงบประมาณ พ.ศ. 2502 และทแกไขเพมเตม

- การทาสญญากบบรษทตางๆ โดยมผลผกพนกบกระทรวงการคลงในการตองปฏบตตามเงอนไขสญญามตคณะรฐมนตรแจงโดยสานกเลขาธการคณะรฐมนตร ท นร 0205/ว 143 ลงวนท 9 กนยายน 2542

คมอการกอสราง 5-21 บทท 5 โครงการชลประทานขนาดกลาง

ดวยกระทรวงการคลงแจงวา มสวนราชการหลายแหงทาสญญากบบรษทเอกชน ซงสญญาดงกลาวมลกษณะบดเบอนบทบญญตของกฎหมาย และมผลผกพนกบกระทรวงการคลงหรอสวนราชการนนๆ ในการตองปฏบตตามเงอนไขในสญญา โดยกระทรวงการคลงหรอสวนราชการไมสามารถยกภาระผกพนในสญญาซงอาจจะเปนภาระตอไปในอนาคตขนมากลาวอาง เพอยกเวนหลกการและบทบญญตของกฎหมายได ดงนน เพอมใหสวนราชการทาสญญากบบรษทเอกชนโดยมเงอนไขในสญญาทมลกษณะบดเบอนบทบญญตของกฎหมาย และเพอมใหเปนภาระแกภาครฐดงกลาว จงขอใหนาเสนอคณะรฐมนตรเพอพจารณา

1. กรณทสวนราชการใดไดลงนามในสญญากบบรษทเอกชนทมผลผกพนในการตองปฏบตตามเงอนไขสญญาในลกษณะทเขาขายบดเบอนบทบญญตของกฎหมาย ระเบยบ ขอบงคบ คาสง และมตคณะรฐมนตร โดยกระทรวงการคลงไมไดรวมพจารณากอนมการลงนาม ขอใหรวบรวมนาสงกระทรวงการคลงเพอจะไดพจารณาการแกไขปญหาดงกลาวตอไป

2. อนมตเปนหลกการวากรณทสวนราชการใดๆ จะทาสญญากบบรษทเอกชน โดยมผลผกพนกบกระทรวงการคลงและหรอสวนราชการนนๆ ในการตองปฏบตตามเงอนไขอนเกยวเนองกบผลประโยชนซงเปนเงนรายไดแผนดน ขอใหสงเรองดงกลาวใหกระทรวงการคลงรวมพจารณากอนทจะมการลงนามในสญญา ทงน เพอใหสวนราชการปฏบตใหถกหลกการและบทบญญตของกฎหมาย ซงเปนการรกษาวนยการคลงตอไป

คณะรฐมนตรไดประชมปรกษาเมอวนท 7 กนยายน 2542 ลงมตเหนชอบและอนมตหลกการตามทกระทรวงการคลงเสนอ ทง 2 ขอ และใหสวนราชการรวมทงรฐวสาหกจ ถอปฏบตตอไป

5.4.6 สงสาเนาสญญาใหผเกยวของ - สงสาเนาสญญาใหคณะกรรมการตรวจการจาง - สงสาเนาสญญาใหผควบคมงาน - สญญาทมลคาตงแต 1 ลานบาทขนไป สงสาเนาใหสานกงานการตรวจเงนแผนดน

หรอสานกงานการตรวจเงนแผนดนภมภาค แลวแตกรณ และกรมสรรพากร ภายใน 30 วน นบแตวนทาสญญา (ระเบยบฯ ขอ 135)

- หนงสอกรมสรรพากร ท กค 0814/10587 ลว.12 ตลาคม 2542 เพอเปนการบรรเทาภาระของหนวยงานและเปนการอานวยความสะดวก กรมสรรพากร

จงขอให กระทรวง ทบวง กรม และรฐวสาหกจ แจงรายละเอยดเฉพาะรายการทมวงเงนตงแต 100,000 บาท (หนงแสนบาท) ขนไป ในทะเบยนขอมลสญญาซอขายหรอสญญาจางในกรณทมการทาสญญา

คมอการกอสราง 5-22 บทท 5 โครงการชลประทานขนาดกลาง

และในกรณทมไดจดทาสญญาใหแจงรายละเอยดการสงซอหรอสงจางหรอขอตกลง ตามสงทสงมาดวย ทงนใหจดสงใหกรมสรรพากรภายในวนท 10 ของทกเดอน ถดจากเดอนทมการทาสญญาหรอมการจายเงน ในกรณสงซอสงจางหรอขอตกลง ในการสงทะเบยนขอมลดงกลาวขางตน สวนราชการและรฐวสาหกจในกรงเทพมหานคร ใหสงไปทกรมสรรพากร สวนราชการและรฐวสาหกจในตางจงหวดใหสงไปทสานกงานสรรพากรจงหวดนนๆ สาหรบสาเนาสญญาหรอขอตกลงเปนหนงสอยงไมตองสงจนกวากรมสรรพากรจะมหนงสอขอเปนคราวๆ ไป

สวนท 2 การกอสรางโครงการ

คมอการกอสราง บทท 6

โครงการชลประทานขนาดกลาง 6-1

บทท 6 การบรหารสญญา

6.1 การเตรยมการเบองตนกอนการบรหารสญญา การกอสรางโครงการทตองใชพนทการกอสรางมาก ประชาชนจะไดรบผลกระทบกอนการกอสราง และระหวางการกอสราง ภายใตขอบงคบระเบยบ พรบ. ขาวสารขอมลของทางราชการ พ.ศ. 2540 หลกเกณฑและวธการบรหารกจการบานเมองทด พ.ศ. 2546 มงเนนการบรหารราชการแบบมสวนรวม และระเบยบสานกนายกรฐมนตรวาดวยการรบฟงความคดเหนของประชาชน พ.ศ. 2548 การใหขาวสารขอมลตอประชาชนทไดรบผลกระทบ ฉะนนกอนทดาเนนการกอสราง และสงใหผรบจางเขาทางาน ผควบคมงานสญญา หรอหวหนาโครงการฯจะตองดาเนนการกจกรรมตางๆ ทเกยวของตามระเบยบและกฎหมาย ถอวาเปนสวนหนงในการบรหารสญญา ดงน

6.1.1 การประชาสมพนธ และการมสวนรวมของประชาชน ตามระเบยบสานกนายกรฐมนตรวาดวยการรบฟงความคดเหนของประชาชน พ.ศ. 2548 กอนเรมดาเนนการโครงการของรฐ หนวยงาน ของรฐทเปนผรบผดชอบโครงการ ตองจดใหมการเผยแพรขอมลใหประชาชนทราบ และรบฟงความคดเหนของประชาชน โดยวธใดวธหนงดวยหลายวธกไดขอมลเกยวกบโครงการของรฐทหนวยงานของรฐตองเผยแพรแกประชาชนอยางนอยตองประกอบ ดวยขอมลดงตอไปน

- เหตผลความจาเปน และวตถประสงคโครงการ - สาระสาคญของโครงการ - ผดาเนนการ - สถานททจะดาเนนการ - ขนตอน และระยะเวลาดาเนนการ - ผลผลตและผลลพธของโครงการ - ผลกระทบทอาจเกดขนแกประชาชน ทอยอาศยหรอการประกอบอาชพอยในบรเวณ

โครงการและ พนทใกลเคยง และประชาชนทวไป รวมทงมาตรการปองกนแกไข หรอ เยยวยา ความเดอนรอน หรอ ความเสยหายทอาจเกดขนจากผลกระทบดงกลาว

คมอการกอสราง บทท 6

โครงการชลประทานขนาดกลาง 6-2

- ประมาณการคาใชจายในกรณทหนวยงานของรฐจะเปนผดาเนนการโครงการทางรฐเอง ใหระบทมาของเงนทจะมาใชจายในการดาเนนการโครงการนนดวย

การรบฟงความคดเหน ของประชาชน อาจใชวธการอยางหนงหรอหลายอยาง ดงตอไปน

1) การสารวจความคดเหน ซงอาจจะทาไดดงตอไปน - การสมภาษณรายบคคล - การเปดใหแสดงความคดเหนทางไปรษณย ทางโทรศพท หรอโทรสาร ทาง

ระบบเครอขายสารสนเทศ หรอทางอนใด - การเปดโอกาสใหประชาชนมารบขอมล และแสดงความคดเหน ตอหนวยงาน

ของรฐ ทรบผดชอบโครงการ - การสนทนากลมยอย

2) การประชมหารอ ซงอาจทาใหโดยวธดงตอไปน - การทาประชาพจารณ - การอภปรายสาธารณะ - การแลกเปลยนขอมลขาวสาร - การประชมเชงปฏบตการ - การประชมระดบตวแทนของกลม บคคลทเกยวของ หรอมสวนไดเสย

3) วธอนทปลดสานกนายกรฐมนตรกาหนด ในการรบฟงความคดเหนของประชาชน หนวยงานของรฐตองประกาศ ใหประชาชนทราบถงวธการรบฟงความคดเหนระยะเวลาสถานทตลอดจนรายละเอยดอนทเพยงพอแกการทประชาชนจะเขาใจ และสามารถแสดงความคดเหนได เมอดาเนนการรบฟงความคดเหนของประชาชนแลว ใหหนวยงานของรฐจดทาการสรป ผลการรบฟงความคดเหนประชาชน และประกาศใหประชาชนทราบ ภายใน 15 วน นบแตวนทเสรจสน การรบฟงความคดเหนของประชาชน

6.1.2 ศกษาสภาพภมประเทศ แบบกอสราง รายการรายละเอยดดานวศวกรรม และปรมาณงาน 1.การศกษาสภาพภมประเทศกบแบบกอสราง ผควบคมงานจาเปนตองสารวจตรวจสอบสภาพภมประเทศบรเวณทจะดาเนนการกอสราง

วามการเปลยนแปลงไปจากเดมในชวงดาเนนการสารวจภมประเทศหรอไมอยางไร เพอพจารณาปรบ แกไขแบบกอสรางใหเหมาะสมกบสภาพภมประเทศในปจจบน ซงอาจจะมผลทาใหเกดการเปลยนแปลง

คมอการกอสราง บทท 6

โครงการชลประทานขนาดกลาง 6-3

ปรมาณงานและวงเงนคากอสราง โดยจะตองสรปผลการตรวจสอบ แลวรายงานใหคณะกรรมการตรวจการจางทราบ เพอรายงานผบงคบบญชาตามลาดบชน 2.การตรวจสอบรายการรายละเอยดดานวศวกรรม (Specification) ผควบคมงานจะตองศกษาโดยละเอยดรอบคอบ เพอใชเปนเกณฑในการตรวจสอบคณสมบตของวสด อปกรณฯลฯ ทนามาใชใหถกตองตรงตามขอกาหนด และเพอควบคมขนตอนการปฏบตงานใหเปนไปตามขอกาหนด หากพบวารายการใดไมชดเจนหรอมขอขดแยงกบแบบกอสราง หรอไมเปนไปตามมาตรฐานอตสาหกรรม ควรหารอผเชยวชาญเฉพาะดาน หาขอสรปเพอรายงานผมอานาจพจารณาแกไขใหถกตองชดเจนตอไป 3.การตรวจสอบปรมาณงาน (Bill of Quantity – BOQ) ผควบคมงานควรตรวจสอบ รายการงาน (Item) ตามสญญาวาครบถวนถกตองตรงตามแบบกอสรางหรอไมอยางไร มรายการใดทระบใหเบกจายรวมอยในรายการอนหรอไม อยางไร มรายการใดตองเพมเตม หรอตดออก หรอไม ซงหากตรวจสอบแลวเหนสมควรพจารณาแกไข เปลยนแปลงจะตองจดใหมการประชมรวมกน เพอหาขอสรป และทาบนทกขอตกลงรวมกนทงสองฝาย และรายงานคณะกรรมการตรวจการจาง และผบงคบบญชาตามลาดบชนจนถงผมอานาจอนมต 6.1.3 ตรวจสอบแผนงานกอสราง ตามเงอนไขเฉพาะของงานกอสราง จะกาหนดใหผรบจางตองจดสงแผนงานกอสราง ซงประกอบไปดวย แผนการปฏบตงานกอสราง แผนการใชเครองจกร-เครองมอ แผนการประชาสมพนธ แผนการปฏบตงานดานปลอดภยในการทางาน และรายชอวศวกรผควบคมงาน ใหคณะกรรมการตรวจการจางของผวาจางพจารณา ภายใน 15 วน นบถดจากวนลงนามในสญญา คณะกรรมการตรวจการจางจะตองพจารณาตรวจสอบแผนงานดงกลาวใหเหมาะสม กบลกษณะของงาน สภาพภมประเทศ และสภาพภมอากาศ ตงแตเรมปฏบตงานจนแลวเสรจ แผนการปฏบตงานกอสราง โดยทวไปใชวธแสดงแผนผงการปฏบตงานดวย (Bar Chart) หากเปนงานกอสรางทมกจกรรมยอยมาก และมขนตอนซบซอนสมควรใหใชวธแสดงแผนผงการปฏบตงาน ดวย CPM (Critical Path Method) ดวย แผนการใชเครองจกร-เครองจกร ตองพจารณาความเหมาะสมของชนด,ขนาด และจานวนใหเหมาะสมกบลกษณะของงาน,สภาพภมประเภท และสภาพภมอากาศ ดวย เชนกน

คมอการกอสราง บทท 6

โครงการชลประทานขนาดกลาง 6-4

แผนการประชาสมพนธ ตองพจารณาความเหมาะสมของสภาพสงคมวฒนธรรมในทองทกอสราง ขอบเขตและเปาหมายของการดาเนนการ,วธการ,ชนดของสอ,ระยะเวลา และความถ ใหเปนไปตามระเบยบ หรอกฎหมายทเกยวของเพอใหเกดผลประโยชนสงสด แผนการปฏบตงานดานความปลอดภยในการทางาน ตองพจารณาอยางรอบคอบ เพอใหถกตองครบถวนตามระเบยบ และกฎหมายตางๆ ทเกยวของ และเหมาะสมกบลกษณะของงาน โดยมงเนนใหเกดความปลอดภยกบบคคลากร,ผเกยวของ ผทอยอาศยใกลบรเวณสถานทกอสราง และผสญจรใกลบรเวณกอสราง สาหรบวศวกรผควบคมงานผรบจางนน จะตองตรวจสอบคณสมบตและใบอนญาตประกอบอาชพวศวกรใหถกตองเปนไปตามเงอนไขและขอกาหนด แผนงานกอสรางทผานการเหนชอบจากคณะกรรมการตรวจการจางแลว ถอเปนสวนหนงของสญญา หากมการเปลยนแปลงรายการงานกอสราง และ/ หรอมการเปลยนแปลงปรมาณงาน จะตองดาเนนการปรบแผนงานกอสรางใหเปนไปตามระเบยบปฏบต แตหากผรบจางปฏบตงานลาชาอนเกดจากความรบผดชอบของผรบจางเอง คณะกรรมการตรวจการจางจะพจารณาใหผรบจางจดทาแผนเรงรดการปฏบตงาน เพอใหปรบเขาแผนงานกอสรางเดมภายในระยะเวลาทกาหนดไวตามแผนงานกอสรางเดมได 6.1.4 การขออนญาตสวนราชการอน

กรณสญญาระบใหผรบจางเปนผดาเนนการ ตองใหผรบจางจดตองทาแผนการดาเนนการ กาหนดขนตอนและระยะเวลาดาเนนการ สงใหคณะกรรมการตรวจการจางพจารณาใหความเหนชอบดวย

6.2 การแจงใหผรบจางเขาปฏบตงานตามสญญา 6.2.1 กอนการสงใหผรบจางเขาปฏบตงาน

ผรบจางจะตองนาเสนอแผนการปฏบตงาน แผนการใชเครองจกร- เครองมอ วศวกรผควบคมงานและบคลากรของผรบจาง เสนอตอคณะกรรมการตรวจการจางพจารณาเหนชอบ และรายงานเสนอผวาจางตอไป (ตามขอการเตรยมการกอนการบรหารสญญา)

6.2.2 การพจารณากอนสงเขาปฏบตงาน ตรวจสอบปจจยแวดลอมสภาพพนทบรเวณกอสรางตองไมมอปสรรค เชน การจดหา

ทดน การขออนญาตใชพนทตอสวนราชการอน ฤดกาล เชน ฤดฝน ฤดการสงนา ฤดทานาหรอเกบเกยว หากไมระวงจะเปนขออางใหกบผรบจางขอขยายเวลาได

คมอการกอสราง บทท 6

โครงการชลประทานขนาดกลาง 6-5

6.2.3 การแจงใหผรบจางเขาปฏบตงานตามสญญา ถอเปนการเรมนบเวลาทางาน และจะตองดาเนนการใหแลวเสรจภายขอกาหนดเวลาแลว

เสรจตามสญญา (ใหเรมนบเวลาถดจากวนทผรบจางไดรบหนงสอ) ขอควรพจารณา ในการสงหนงสอแจงใหผรบจางเขาปฏบตงานใหสงทางไปรษณยลงทะเบยนแบบตอบรบ (อายสญญาใหเรมนบเวลาถดจากวนทไปรษณยตอบรบ) หรอการใหผรบจางมารบตนฉบบโดยใหลงนาม “ ไดรบตนฉบบแลว “ ระบวนททไดรบในสาเนาหนงสอการแจงใหผรบจางเขาปฏบตงาน เมอผรบจางไดรบแจงใหเขาปฏบตงานแลว ผรบจางจะตองตอบเปนลายลกษณอกษรตอคณะกรรมการตรวจการจาง พรอมเสนอแผนงานกอสรางใหเหมาะสมสอดคลองกบฤดกาล

กรณทไมสามารถสงเขาปฏบตงานได คณะกรรมการตรวจการจางจะตองรายงานเหตผล ตอผวาจางรบทราบ

กรณผรบจางไมเขาปฏบตงานตามสญญาภายหลง 15 วนนบจากทรบหนงสอสงใหเขาปฏบตงาน ควรมหนงสอเรงเตอน พรอมทงขอสงวนสทธทจะปฏบตตามสญญา

6.3 การประชมชแจงแนวทางดาเนนงานกบผรบจาง กอนทผรบจางเขาปฏบตงานตามสญญา ควรจดใหมการประชมรวมกนเพอกาหนดแนวทางการปฏบตงานใหเปนไปในทศทางเดยวกน ในทกประเดนททงสองฝายจะตองดาเนนการ ตงแตเรมตนจนถงการสงมอบงานทงสญญา รวมถงความรบผดชอบผลงานตามสญญา เพอปองกนปญหาขอขดแยงทอาจเกดขนในภายหลง

6.4 การสงมอบพนทใหแกผรบจางและการตรวจสอบปรมาณงานในสญญา 6.4.1 การตรวจสอบความถกตอง และสงมอบหมดหลกฐาน หมดอางอง

ผควบคมงาน และคณะกรรมการตรวจการจางจะตองสงมอบหมดหลกฐาน ( Bench Mark ) เพอใชอางองพกดและระดบทใชในการกอสรางใหแกผรบจาง โดยจะตองไดรบการตรวจสอบความถกตองรวมกนและลงนามรบทราบ ผรบจางจะตองรกษาหมดหลกฐานจนกวางานจะแลวเสรจ (ตามตวอยางแบบฟอรมทแนบทายบทท 6)

6.4.2 การสงมอบพนทกอสราง ผควบคมงาน และคณะกรรมการตรวจการจางจะตองตรวจสอบสภาพพนทในสนามกอน

การสงมอบ และสงเขาทางาน เชน ตรวจสอบการขออนญาตสวนราชการอนเพอใชพนทในการกอสราง ตรวจสอบผลการจดหาทดน กรณทเปนคลองสงนาทมสายของหลายสายจะตองนาแผนงานกอสรางของ

คมอการกอสราง บทท 6

โครงการชลประทานขนาดกลาง 6-6

ผรบจาง และผลการจดหาทดนมาพจารณาประกอบการเหนชอบแผนงานกอสรางของผรบจาง เพอไมใหเปนการอางเหตในการขอขยายอายสญญา

6.4.3 การตรวจสอบปรมาณงานสนาม และปรมาณงานในสญญา จะตองตรวจสอบรายการตามสญญาวาการเบกจายปรมาณงานเปนประเภท งานเหมาจาย

(Lump Sum ) หรอ ราคาตอหนวย (Unit Cost) แยกเปนลกษณะงาน ดงน - งานดน ผควบคมงาน และคณะกรรมการตรวจการจาง จะตองรวมกบผรบจางทาการ

สารวจตรวจสอบ ระดบคาแนวระดบ (Profile) และรปตดขวาง (Cross Section) กอนการกอสราง และหลงจากการขดลอกหนาดน (Stripping) พรอมเกบรายละเอยด เชน ตนไมใหญ สระนาหรอบอปลา หลงการสารวจตรวจสอบ ผรบจางจะตองทารปตด และรายการคานวณปรมาณงานดนแตละสายคลอง และสรปปรมาณทงสญญา เสนอตอผวาจางตรวจสอบ

- งานอาคาร การเบกจายประเภทเหมาจาย (Lump Sum) หรอตอแหง จะเบกจายเมองานแลวเสรจ

กรณการเบกจายทเปนราคาตอหนวย (Unit Cost) เชน งานคอนกรตแยกการเบกจายเปน คอนกรตลวน หนวยเบกจาย (บาทตอลกบาศกเมตร) งานเหลกเสรมคอนกรต หนวยเบกจายเปนนาหนก (บาทตอกโลกรม) และวสดอนๆ ผรบจาง จะตองทารายการคานวณปรมาณงาน รปแบบ แยกรายละเอยดแตละรายการ นาเสนอตอคณะกรรมการตรวจการจาง

- งานวศวกรรมบรหารสญญา (Office Engineer) และคณะกรรมการตรวจการจาง เมอตรวจสอบแลวบนทกความเหนชอบ และเกบไวเปนหลกฐาน สรปเปรยบเทยบปรมาณงานทงสญญา และใชในการอางองเพอการเบกจายในแตละงวดงาน

6.5 รายการทผรบจางตองดาเนนการตามสญญาปฏบตตามเงอนไขสญญา ซงแบงเปน 2 สวน 6.5.1 เงอนไขทวไป (General Condition)

เปนเงอนไขระบถงขอทจะตองปฏบตในการทางานโดยทวไป เชน 1 คาจากดความ 2 การวางแนว การทาระดบ และการวางผง 3 การใหความรวมมอและประสานงาน 4 ถนนลาลองหรอทางเบยง 5 ททาการและบานพกชวคราว 6 ระบบการระบายนาโสโครกและการสขาภบาล

คมอการกอสราง บทท 6

โครงการชลประทานขนาดกลาง 6-7

7 การปองกนอคคภย 8 ทเกบนามนเชอเพลง 9 การใชวตถระเบด 10 นา 11 พลงงานไฟฟา 12 กฎและระเบยบ 13 เหตสดวสย

6.5.2 เงอนไขเฉพาะงานกอสราง (Special Conditions) 6.5.2.1 เปนเงอนไขพเศษเฉพาะของงานกอสราง เชน รายการสาคญทผรบจางจะตองทา

ตามรายการตางๆ ทแสดงไวในใบแจงปรมาณงานและราคา ใหถกตองตามรปแบบรายละเอยดทกาหนดไวในแบบ และรายการรายละเอยดดานวศวกรรมทแนบทาย

6.5.2.2 รายการสาคญทผรบจางจะตองทาตามเงอนไขเฉพาะของงานกอสราง ทไมปรากฏในรายการตางๆ ทแสดงไวในใบแจงปรมาณงานและราคา แตเปนเงอนไขทระบใหผรบจางตองดาเนนการดวย

6.5.2.3 ทงนแตละสญญาจะมรายการและจานวนไมเหมอนกนขนอยกบความตองการพนฐานและความเหมาะสมของงานแตละโครงการฯ เชน

1. การจดหายานพาหนะสาหรบเจาหนาทของผวาจาง 2. งานจดหาเครองคอมพวเตอรพรอมอปกรณอนๆ 3. งานกอสรางอาคารสานกงานชวคราวเพอควบคมการกอสรางของผวาจาง 4. งานจดหาเครองมอเพอการทดลองและตรวจสอบ 5. งานจดหาอปกรณงานสารวจภมประเทศ 6. งานจดทาแบบเพมเตม (Shop Drawing) และแบบหลกฐาน (As - Built Drawing) 7. งานจดการฝกอบรม (ใชกรณวงเงนคากอสรางเกน 50ลานบาท) 8. งานประชาสมพนธกรมชลประทานและโครงการ 9. รายการสาคญทผรบจางไมตองจดทา 10. หลกเกณฑการจดหาชางฝมอ และวศวกรควบคมงาน 11. บอยมดน 12. การดาเนนงาน

คมอการกอสราง บทท 6

โครงการชลประทานขนาดกลาง 6-8

13. การสงรายงาน 14. การสงมอบงาน 15. การตรวจสอบผลงานและการตรวจรบงาน 16. กาหนดระยะเวลาสงมอบงาน 17. แบบสญญาจาง 18. การจายเงน 19. การจายเงนคาจางลวงหนา 20. ระบบการจดการความปลอดภยในการทางานกอสราง 21. รายละเอยดดานวศวกรรมทไมชดเจน 22. แบบทใชในการกอสราง

ตวอยางรายละเอยด 1 ถง 22 ใชแนวทางตามรายละเอยดตวอยางทแนบทาย ซงรายละเอยดอาจแตกตางกนตามความจาเปนและความเหมาะสมของแตละงาน ทระบในสญญา

1. การจดหายานพาหนะสาหรบเจาหนาทของผวาจาง

ผรบจางจะตองจดหายานพาหนะภายในระยะเวลาทระบในสญญา สาหรบผควบคมงานของผวาจางและคณะกรรมการตรวจการจาง นบถดจากวนทไดรบแจงเปนหนงสอใหเรมทางาน เพอใชในการควบคมงานกอสรางของผควบคมงานของผวาจางตลอดอายสญญาน โดยมรายละเอยดดงตอไปน (1) รถตรวจการขบเคลอน 4 ลอ 4 ประต พรอมเครองปรบอากาศ เครองทนแรงบงคบเลยว ตดฟลมกรองแสงเครองเสยงภายในรถยนตและกระจกไฟฟา เครองยนต.................................ขนาดไมนอยกวา................... ซซ จานวน............ คน (2) รถบรรทกขบเคลอน 2 ลอ 4 ประต ขนาดบรรทก 1 ตน พรอมเครองปรบอากาศ เครองทนแรงบงคบเลยว ตดฟลมกรองแสงและเครองเสยงภายในรถยนตและกระจกไฟฟา เครองยนต.....................................ขนาดไมนอยกวา ....................ซซ จานวน ......... คน (3) รถยนตโดยสาร (ไมเกน 12 ทนง) ชนดหลงคาสง พรอมเครองปรบอากาศ เครองทนแรงบงคบเลยวตดฟลมกรองแสงและเครองเสยงภายในรถยนตและกระจกไฟฟาเครองยนต..................ขนาดไมนอยกวา ....................ซซ จานวน ......... คน (4) รถบรรทกขบเคลอน 4 ลอ (แบบมชองวางดานหลงคนขบ) 2 ประต ขนาดบรรทก 1 ตน พรอมเครองปรบอากาศ เครองทนแรงบงคบเลยว ตดฟลมกรองแสงและเครองเสยงภายในรถยนตและกระจกไฟฟา เครองยนต..............................ขนาดไมนอยกวา ...............ซซ จานวน ......... คน

คมอการกอสราง บทท 6

โครงการชลประทานขนาดกลาง 6-9

(5) รถจกรยานยนต ขนาดเครองยนตไมนอยกวา..................ซซ พรอมหมวกนรภยจานวน ......... คน

ภายใตเงอนไขการจดหา ดงน

- สภาพยานพาหนะทกคนจะตองใหม ไมเคยใชงานจากทอนมากอน และตองเสนอรายละเอยดของยานพาหนะทกคนใหคณะกรรมการตรวจการจางเหนชอบกอนสงมอบ รวมทงตองจดหาพนกงานขบรถยนตประจารถทมใบอนญาตขบขของทางราชการโดยถกตอง

- ผวาจางจะเปนผใชยานพาหนะตลอดระยะเวลากอสรางงานตามสญญาน เพอการควบคมงานและตรวจสอบงานทงในและนอกสถานทกอสรางไดตลอด 24 ชวโมง การใชยานพาหนะเฉลยประมาณ 5,000 กม. ตอเดอนตอคน

- ในกรณทยานพาหนะจะตองเขารบการซอมแซมนานเกนกวา 24 ชวโมง ผรบจางตองจดหายานพาหนะในลกษณะเดยวกนหรอตามทไดรบความเหนชอบจากคณะกรรมการตรวจการจาง มาทดแทนใหแกผวาจางไวใชงาน

- ภายในระยะเวลาระบในสญญา นบถดจากวนทคณะกรรมการตรวจการจางไดตรวจรบงานทงสญญาแลว ยานพาหนะดงกลาวจะสงคนผรบจางในสภาพปจจบนขณะนน - ผรบจางตองจดทาประกนภยชน 1 สาหรบรถยนตและประกนบคคลท 3 พรอมชาระภาษประจาปของยานพาหนะทกคนตลอดอายสญญา

- คาใชจายในการจดหายานพาหนะ คาดแลบารงรกษา คานามนเชอเพลง และพนกงานขบรถยนต และคาใชจายอนๆ ผวาจางจะไมมการแยกจายเงนใหตางหาก แตไดคดเปนคาใชจายพเศษหารเฉลยลงในคา Factor F ของราคากลางแลว ดงนนจงใหผรบจางคดราคาเฉลยรวมไวในรายการตางๆ ทกาหนดไวในใบแจงปรมาณและราคาของสญญาน หากผรบจางไมปฏบตตามทระบในขอการจดหายานพาหนะ ผวาจางมสทธทจะจดยานพาหนะดงกลาวมาใชงานหรอดาเนนการอยางหนงอยางใดเพอใหสามารถใชยานพาหนะควบคมงานได โดยจะหกคาใชจายจากราคางานในสญญาตามคาใชจายจรงทคณะกรรมการตรวจการจางกาหนด 2. งานจดหาเครองคอมพวเตอรพรอมอปกรณอนๆ ดงตอไปน ผรบจางจะตองจดหาเครองคอมพวเตอร พรอมอปกรณอนๆ ทมสภาพใหม ไมเคยใชงานจากทอนใหแกผวาจางไวใชงานภายในระยะเวลาทระบในสญญา นบถดจากวนทไดรบแจงเปน

คมอการกอสราง บทท 6

โครงการชลประทานขนาดกลาง 6-10

หนงสอใหเรมทางาน หากเครองคอมพวเตอรและอปกรณอนๆ ตองซอมแซมนานเกนกวา 24 ชวโมง ผรบจางตองจดหาอปกรณนน ในลกษณะเดยวกนมาทดแทนใหแกผวาจางไวใชงาน โดยมรายละเอยดดงน (1) เครองคอมพวเตอรชนดพกพา (Notebook Computer) พรอมอปกรณครบชด จานวน ........ โดยมรายละเอยดประกอบดงน

- ใชชปประมวลผลสาหรบเครอง Notebook (Mobile) มความเรวสญญาณนาฬกาไม นอยกวา Centrino………..GHz

- RAM ไมนอยกวา …………MB แบบ..................... - Hard Disk ความจไมนอยกวา ……………… GB - หนาจอแสดงผลชนด XGA TFT ขนาดไมนอยกวา...................นว - เครองอานและบนทกขอมล DVD Dual Layer แบบ Built in - Optical Mouse - รองรบการเชอมตอระบบเครอขายแบบไรสาย - พรอมเชอมตอดวย Fire Wire , USB 2.0 , IrDa - โปรแกรมสาหรบการใชงานทมลขสทธถกตอง ตามทผวาจางกาหนด (2) เครองไมโครคอมพวเตอร พรอมอปกรณครบชด จานวน .......ชด โดยมรายละเอยด ประกอบดงน

- ใชชปประมวลผล......... หรอเทยบเทา ความเรวในการประมวลผลไมนอยกวา ….. GHz - RAM ไมนอยกวา .............. MB - Hard Disk ความจไมนอยกวา............GB. ความเรวไมนอยกวา........ rpm ชนด SATA - หนาจอแสดงผล LCD ขนาดไมนอยกวา ............ นว

- เครองอานและบนทกแผนขอมลแบบ DVD ความเรวไมนอยกวา..........เทา -R+R,Dual Layer

- Disket Drive จานวนไมนอยกวา 1 หนวย - พรอมแปนพมพ และ Optical Mouse 1 ชด - การดแสดงผล หนวยความจาไมนอยกวา .........MB แบบ TV-OUT, DVI - การดเครอขาย รองรบการเชอมตอระบบเครอขาย - เครองสารองไฟ (UPS) ขนาด ................ VA.

คมอการกอสราง บทท 6

โครงการชลประทานขนาดกลาง 6-11

- โปรแกรมสาหรบการใชงานทมลขสทธถกตอง ตามทผวาจางกาหนด (3) อปกรณเกบขอมลแบบพกพา (Removable Storage Device) มหนวยความจาไมนอยกวา.........GB (ตามความจาเปนของแตละสญญา) (4) เครอง Scanner คณภาพความคมชดไมนอยกวา ...............bit จานวน ......ชด (5) เครองพมพเอกสาร (Laser Printer) พรอมอปกรณครบชด จานวน.......ชด โดยมรายละเอยดประกอบ ดงน (ตามความจาเปนของแตละสญญา) - ความละเอยดไมนอยกวา.........dpi - ความเรวในการพมพไมนอยกวา..........แผน/นาท - พนทการพมพใหญสด ไมนอยกวาขนาดกระดาษ.......... - หมกพมพอยางนอย..ชด/เดอนหรอตามความจาเปนในการใชงานของผวาจาง (6) เครองพมพเอกสาร (Inkjet Printer) พรอมอปกรณครบชด จานวน.......ชด โดยมรายละเอยดประกอบ ดงน - ความละเอยดไมนอยกวา..........x………...dpi - ความเรวในการพมพดาไมนอยกวา..........แผน/นาท - ความเรวในการพมพสไมนอยกวา..........แผน/นาท - พนทการพมพใหญสด ไมนอยกวาขนาดกระดาษ A3

- หมกพมพดาและสอยางนอย....ชด/เดอน หรอตามความจาเปนในการใชงานของผวาจาง

(7) กลองถายภาพระบบดจตอล ความละเอยดไมนอยกวา............ลานพกเซล สามารถบนทกภาพเคลอนไหวพรอมเสยงได มชองเชอมตอกบเครองคอมพวเตอร พรอมสอบนทกขอมลขนาดไมนอยกวา............. MB และกระเปาบรรจกลอง จานวน ………. ชด (8) เครองถายเอกสารระบบดจตอลพรอมอปกรณ จานวน...........ชด โดยมรายละเอยดประกอบ ดงน - ความเรวไมนอยกวา..........แผน/นาท - สามารถปอนเอกสารและจดเรยงชดสาเนาอตโนมต

- กระดาษ A4 ไมนอยกวา.......รม/เดอน, ขนาด A3 ไมนอยกวา......รม/เดอน หรอใหเพยงพอกบการใชงานของผวาจาง

คมอการกอสราง บทท 6

โครงการชลประทานขนาดกลาง 6-12

(9) เครองมลตมเดยโปรเจคเตอร ระบบ DLP ระดบ XGA ขนาด..........ANSI Lumens ควบคมการทางานโดยมรโมทคอนโทรล พรอมจอรบภาพชนดมอเตอรไฟฟา ขนาดไมนอยกวา.......นว สามารถควบคมการทางานโดยรโมทคอนโทรลและอปกรณประกอบ จานวน...........ชด (10) อนเตอรเนตความเรวสง ความเรวอยางนอย 256/128 kbps. ปรมาณขอมลรบ-สงไมนอยกวา 3,000 MB ตอเดอน พรอมตดตงระบบ LAN เชอมตอคอมพวเตอรไดไมนอยกวา.........เครอง พรอมคาบรการรายเดอน ภายในระยะเวลา 90 วน นบถดจากวนทคณะกรรมการตรวจการจางไดตรวจรบงานทงสญญาแลว เครองคอมพวเตอรและอปกรณอนจะสงคนใหผรบจางในสภาพปจจบนขณะนน คาใชจายในการจดหาเครองคอมพวเตอรพรอมอปกรณอนๆ ดงกลาวขางตน ผวาจางจะไมมการแยกจายเงนใหตางหาก แตไดคดเปนคาใชจายพเศษหารเฉลยลงในคา FACTOR F ของราคากลางแลว ดงนนจงใหผรบจางคดราคาเฉลยรวมไวในรายการงานตางๆ ทกาหนดไวในใบแจงปรมาณงานและราคาของสญญาน หากผรบจางไมปฏบตตามทระบไวในของานจดหาเครองคอมพวเตอรพรอมอปกรณอนๆ ผวาจางมสทธทจะจดหาหรอเชาเครองคอมพวเตอรพรอมอปกรณอนๆ ทมขนาดเทยบเทาขนาดทระบพรอมรายการรายละเอยดทระบโดยจะหกคาใชจายจากราคางานในสญญา ตามคาใชจายจรงทคณะกรรมการตรวจการจางกาหนด 3 งานกอสรางอาคารสานกงานชวคราวเพอควบคมการกอสรางของผวาจาง (กาหนดตามความจาเปนและเหมาะสมของแตละงาน) (1) อาคารสานกงานชวคราวจะตองไดรบการอนมตลวงหนาจากคณะกรรมการตรวจ การจางกอนทาการกอสรางหรอเชาอยางใดอยางหนง ผรบจางจะตองจดหาและบารงรกษาอาคารสานกงาน ชวคราวตลอดเวลาของการกอสรางตามสญญา อาคารและสงอานวยความสะดวกตางๆ จะตองจดใหอยในสภาพพรอมทจะใชงานไดเตมทตลอดระยะเวลา โดยตองดาเนนการใหแลวเสรจภายในระยะเวลาทระบในสญญา นบถดจากวนทไดรบแจงเปนหนงสอใหเรมทางานและจะตองจดใหพรอมทจะใชงานอยเสมอ ระหวางการกอสรางผรบจางจะตองรบผดชอบการรกษาความปลอดภยของอาคาร และทรพยสนภายในอาคารตลอดเวลา (2) ทตงอาคารสานกงานชวคราว จะกาหนดตามคาแนะนาของผควบคมงานกอสรางของผวาจางหรอคณะกรรมการตรวจการจาง ซงควรจะอยใกลเคยงบรเวณกอสรางและจะตองมพนทใชสอยของอาคาร ไมนอยกวา 300 ตร.ม. พรอมเครองปรบอากาศ อปกรณสานกงาน และสงอานวยความสะดวกตามทคณะกรรมการตรวจการจางเหนชอบ โดยมหองทางานตางๆ ดงตอไปน

คมอการกอสราง บทท 6

โครงการชลประทานขนาดกลาง 6-13

- หองททางานของบคลากรของผควบคมงาน รวมหองนา......หอง - หองประชมใหญ รวมหองนา......หอง - หองปฏบตการทดสอบวสด รวมหองนา...... หอง - หองปฏบตการสารวจ รวมหองนา......หอง

(3) ผรบจางจะตองจดหาพนกงานใหดแลดานการบรการและความเรยบรอยของสานกงาน โดยใหทางานในชวงเวลาทกาหนดโดยผวาจาง

- พนกงานทาความสะอาด ...... คน - พนกงานในสานกงาน......คน

(4) ผรบจางตองจดหาอปกรณปองกนภยจานวน......ชด ประกอบดวย หมวกนรภยกบรองเทาบต เสอกนฝน ซงจะเกบรกษาไวทสานกงานเพอใชงานโดยผวาจางและผควบคมงานของ ผวาจาง อปกรณเหลานจะตองเปนสขาวหรอสอนทตางจากสของอปกรณของผรบจาง และคณภาพของอปกรณจะตองไดรบความเหนชอบจากผควบคมงานของผวาจางเสยกอน ภายในระยะเวลาระบในสญญา นบถดจากวนทคณะกรรมการตรวจการจางไดตรวจรบงานทงสญญาแลว อาคารสานกงานชวคราวฯ จะสงคนผรบจางในสภาพปจจบนขณะนน คาใชจายในการน ซงรวมถงคาใชจายในการจดหาวสด อปกรณ แรงงานคากระแสไฟฟา คานาประปา คาบรการโทรศพท และอนๆ ใหผรบจางคดรวมอยในคาดาเนนการของสญญาน หากผรบจางไมปฏบตตามทระบไวในของานกอสรางอาคารสานกงานชวคราวเพอควบคมการกอสรางของผวาจาง ผวาจางมสทธทจะจดหาหรอเชาอาคารสานกงานชวคราวอนทมขนาดเนอทใชสอยเทยบเทาขนาดทระบ พรอมรายการรายละเอยด ทระบ โดยจะหกคาใชจายจากราคางานในสญญาตามคาใชจายจรงทคณะกรรมการตรวจการจางกาหนด 4. งานจดหาเครองมอเพอการทดลองและตรวจสอบ ผรบจางตองจดหาเครองมอในการทดสอบภายในระยะเวลาทระบในสญญา นบถดจากวนทไดรบหนงสอแจงใหเรมทางาน และจะตองจดหาเครองมอใหถกตองครบถวน อยางนอยตามรายการ รายละเอยดทกาหนดและถกตองตามมาตรฐาน พรอมคมอการใชเครองมอแตละชนดใหครบถวนเพอใชทดสอบคณสมบตวสดและคณภาพงานกอสรางตลอดจนการบารงรกษา ซอมแซม และทาความสะอาดเครองมอใหอยในสภาพทใชงานไดด ในกรณทเครองมอใดเกดความเสยหายและไมสามารถซอมแซมได ผรบจางตองหาเครองมอใหมมาทดแทนในเวลาอนสมควร โดยผวาจางเปน ผใชเครองมอน

คมอการกอสราง บทท 6

โครงการชลประทานขนาดกลาง 6-14

ลาดบท

รายการ จานวน

หนวย

คอนกรต

1. เครองผสมคอนกรต เครอง

2. เครองสนคอนกรตในหองทดลองแบบใชไฟฟา เครอง

3. แบบหลอคอนกรตทรงลกบาศกขนาด 6"x 6"x6" อน

4. กรวยหาการยบตวของคอนกรต (Slump test) อน

5. เครองกดคอนกรตขนาด 1,500 กโลนวตน เครอง

6. เครองแบงตวอยางวสด เครอง

7. เครองเขยาตะแกรงมวลรวมรายละเอยด เครอง

8. ตะแกรงเสรม

- No. 4 อน

- No. 10 อน

- No. 12 อน

- No. 16 อน

- No. 40 อน

- No. 60 อน

- No. 200

(ตาม

ความ

จาเปนขอ

งแตล

ะสญญา)

อน

คมอการกอสราง บทท 6

โครงการชลประทานขนาดกลาง 6-15

ลาดบท

รายการ จานวน หนวย

- 3″, 2 1/2″ , 2″ , 1 1/2″ , 1″ , 3/4″ , 1/2″ , 3/8″ อยางละ อน

No.8 , No.30 , No.50 , No.100 , Pan & Cover

9. เครองทดสอบความสกหรอของวสดโดยวธ Los Angeles เครอง

10. Mold หา ถ.พ. ขนาด 5,000 ซม.3 อน

11. ตะแกรงหา Soundness ขนาด ∅ 8 ″

- No. 2 1/2″ , 2 , 1 1/2″ , 1″ , 3/4″ , 5/8 , 1/2″ ,3/8″ , 5/ 16 อยางละ อน

No.4 , No.5 , No. 8 , No.16 , No.30 , No.50 , No.100

12. ตอบไฟฟา ขนาด 220 ลตร ต

13. กรวยหาความชน ชด

14. Mold หา ถ.พ. ทราย (2000 ซม.3) ชด

15. เครองเจาะคอนกรตสาหรบชนงานทดสอบ เครอง

16. เครองชง ขนาด 100 กโลกรม มความละเอยด 20 กรม เครอง

17. เครองสอบเทยบเครองทดสอบกาลงอดคอนกรตขนาด 3,000 kN เครอง

18. เครองเขยาตะแกรงมวลรวมหยาบ ชด

19. เครองชงไฟฟาขนาด 3,000 กโลกรม มความละเอยด 0.5 กโลกรม เครอง

งานดน

1. เครองมอตรวจสอบความแนนของวสดในสนาม ชด

2. Mold calibrate เครองมอตรวจสอบความแนนของวสดในสนาม ชด

3. เครองเจาะเกบตวอยางดน ∅ 4″

(ตาม

ความ

จาเปนขอ

งแตล

ะสญญา)

ชด

คมอการกอสราง บทท 6

โครงการชลประทานขนาดกลาง 6-16

ลาดบท

รายการ จานวน หนวย

4. เครองมอทดสอบ CBR. ชนดมอหมน 1 ชด

5. Mold พรอมอปกรณทดสอบ CBR. ชด

6. เครองมอหาความแนนของดนในหองทดลอง ชด

7. เครองไมโครเวฟ เครอง

8. เครองชงไฟฟาขนาด 15 กโลกรม มความละเอยด 0.5 กรม เครอง

9. เครองดนตวอยางดน เครอง

10. เครองเปาลมรอน เครอง

11. เครองมอทดลอง Atterberg Limits ชด

12. เครองชงไฟฟาขนาด 300 กรม มความละเอยด 0.01 กรม เครอง

13. เครองมอหาคา Permeability ในสนาม ชด

14. เครองทดสอบกาลงของดนโดยการตอก(Standard Penetration test) ชด

15. เครองมอทดสอบ CBR. ในสนาม ชด

16. เครองทดสอบการรบนาหนกของดน (Plate Bearing) ชด

17. เครองทดสอบความหนาแนนสงสดของวสด (Relative Density test)

(ตาม

ความ

จาเปนขอ

งแตล

ะสญญา)

ชด

งานทดสอบใดๆทตองอาศยเครองมอทดสอบพเศษนอกเหนอจากทมอยในสนามตามทกาหนดไวใหเปนภาระของผรบจางทจะตองนาไปทดสอบทสานกวจยและพฒนากรมชลประทาน หรอสถาบนททางราชการรบรอง และเปนทเชอถอได ในการน ผรบจางตองอานวยความสะดวกดานยานพาหนะใหแกเจาหนาทของผวาจาง เพอใชในงานทดสอบ คณสมบตวสดและคณภาพงานกอสรางในสนาม การเตรยมตวอยาง การขนสงตวอยางไปถงหองทดสอบ คาทดสอบ และคาใชจายตาง ๆเปนของผรบจางทงสน

คมอการกอสราง บทท 6

โครงการชลประทานขนาดกลาง 6-17

เครองมอทดสอบและอปกรณหองทดสอบดงกลาว ผรบจางจะรบคนไดเมอผวาจางไดตรวจสอบรบงานทงสญญาตามสภาพปจจบนขณะนน คาใชจายในการน ซงรวมถงคาใชจายในการจดหาวสด อปกรณ บคลากร คากระแสไฟฟา คานาประปา และอนๆ ใหผรบจางคดรวมไวในคาดาเนนการของผรบจาง

หากผ รบจางไมปฏบตตามทระบไวในของานจดหาเครองมอเพอการทดลองและตรวจสอบ ผวาจางมสทธทจะจดหาหรอเชาเครองมอเพอการทดลองและตรวจสอบทมขนาดเทยบเทาขนาดทระบ พรอมรายการรายละเอยด ทระบ โดยจะหกคาใชจายจากราคางานในสญญาตามคาใชจายจรงทคณะกรรมการตรวจการจางกาหนด 5. งานจดหาอปกรณงานสารวจภมประเทศ ผรบจางตองจดหาเครองมอและอปกรณงานสารวจภมประเทศ เพอใชในการสารวจภมประเทศ การตรวจสอบและตรวจวดปรมาณจานวน 2 ชด ภายในระยะเวลาทระบในสญญานบ ตงแตวนเรมนบอายสญญา โดยเครองมอและอปกรณงานสารวจภมประเทศ 1 ชด ประกอบดวย (1) กลองวดมมพรอมเครองวดระยะอเลคทรอนคสและชดเครองมอประกอบ

(2) 1 Level, automatic, complete with tripod, 2 leveling staffs, bubbles and foot plates,

ในการนผรบจางตองอานวยความสะดวกดานยานพาหนะใหแกเจาหนาทของผวาจาง เพอใชในการสารวจภมประเทศ การตรวจสอบและตรวจวดปรมาณงานกอสรางในสนาม ผรบจางตองเกบดแลรกษาเครองมอและอปกรณงานสารวจใหอยในสภาพดและใชงานไดตลอดเวลา หากจาเปนตองมการซอมแซม ผรบจางตองดาเนนการซอมแซมใหใชงานไดดดงเดม เมอ ผรบจางสงมอบงานงวดสดทาย และคณะกรรมการตรวจการจางตรวจรบมอบงานแลว จะสงคน ผรบจางในสภาพปจจบนขณะนน คาใชจายในการจดหาอปกรณและเครองมอเปนของผรบจาง โดยใหคดคาใชจายรวมไวในคาเนนการของผรบจาง หากผรบจางไมปฏบตตามทระบไวในของานจดหาอปกรณงานสารวจภมประเทศ ผวาจางมสทธทจะจดหาหรอเชาอปกรณงานสารวจภมประเทศ ทมขนาดเทยบเทาขนาดทระบ พรอมรายการรายละเอยด ทระบ โดยจะหกคาใชจายจากราคางานในสญญาตามคาใชจายจรงทคณะกรรมการตรวจการจางกาหนด 6. งานจดทาแบบเพมเตม (Shop Drawing) และแบบหลกฐาน (As - Built Drawing)

คมอการกอสราง บทท 6

โครงการชลประทานขนาดกลาง 6-18

ในกรณทมแบบแนบทายสญญาน มรายละเอยดไมเพยงพอทจะนาไปใชกอสรางได ผรบจางตองจดทาแบบเพมเตม (Shop Drawing) ตามทคณะกรรมการตรวจการจางเหนสมควร ผรบจางตองจดทาแบบหลกฐาน (As-built Drawing) ซงแสดงตาแหนง แนว ระดบ รปราง ขนาด และรายละเอยดตางๆ ของงานกอสรางตามทจดสรางและประกอบตดตงไวจรงในสนาม ตามคาแนะนา และไดรบความเหนชอบจากคณะกรรมการตรวจการจาง โดยผรบจางตองจดทาแบบ ตนฉบบ (Sepia) โดยสมบรณ จานวน…… ชด พรอมพมพเขยว จานวน……. ชด และสงมอบใหแกคณะกรรมการตรวจการจางภายในวนสงมอบงานงวดสดทาย คาใชจายในการจดทาแบบเพมเตม (Shop Drawing) และแบบหลกฐาน (As-built Drawing) รวมทงคาใชจายในการสารวจหาขอมลคาใชจายในงานทเกยวเนองกบการจดทาแบบดงกลาว ให ผรบจางคดราคารวมอยในคาดาเนนการของสญญาน ผวาจางขอสงวนสทธทจะเปลยนแปลงแบบและตาแหนงของงานกอสรางได ตามสภาพขอเทจจรงในสนาม ผรบจางจะเรยกรองคาใชจายใด ๆ เพมมได 7. งานจดการฝกอบรม (ใชกรณวงเงนคากอสรางเกน 50 ลานบาท) ผรบจางตองจดใหมการฝกอบรมแกเจาหนาทกรมชลประทานระหวางดาเนนการ โครงการฯ จานวน ........ ครง ๆ ละอยางนอย……..คน โดยผรบจางตองเสนอขอความเหนชอบในการกาหนดสถานทฝกอบรม เนอหาและบคคลากรทจะเปนผถายทอดความร-ความเชยวชาญตอคณะกรรมการตรวจการจางเพอใหความเหนชอบกอนดาเนนการ และใหผรบจางคดราคารวมอยใน คาดาเนนการของสญญา ทงน ผรบจางตองเสนอแผนการจดการฝกอบรมภายในระยะเวลาทระบในสญญา นบถดจากวนลงนามในสญญา หากผรบจางไมปฏบตตามทระบไวในของานจดการฝกอบรม ผวาจางมสทธทจะจดหาหรอจดจางหนวยงานใดๆ เพอจดการฝกอบรมแกเจาหนาท ตามทระบ โดยจะหกคาใชจายจากราคางานในสญญาตามคาใชจายจรงทคณะกรรมการตรวจการจางกาหนด 8. งานประชาสมพนธกรมชลประทานและโครงการ ผรบจางตองเสนอแผนการประชาสมพนธกรมชลประทานและโครงการฯ ใหกบคณะกรรมการตรวจการจาง และฝายประชาสมพนธฯ พจารณาภายในเวลาทระบในสญญานบถดจากวนลงนามในสญญาและเมอไดรบการอนมตแลว 9. รายการสาคญทผรบจางไมตองจดทา สาหรบงานกอสรางรายนมงานทกาหนดไวในแบบแตผรบจางไมตองจดทา ดงน

คมอการกอสราง บทท 6

โครงการชลประทานขนาดกลาง 6-19

(1) งาน............................................................................... (2) งาน............................................................................... ฯลฯ 10. หลกเกณฑการจดหาชางฝมอ และวศวกรควบคมงาน การควบคมงานเพอการกอสรางตามสญญาน ผรบจางจะตองจดหาชางฝมอและวศวกรตามเกณฑตอไปน 10.1 ผรบจางจะตองมและใชชางฝมอผผานการทดสอบมาตรฐานฝมอ จากสถาบนของทางราชการ หรอผมวฒบตรระดบ ปวช. ปวส. และ ปวท. หรอเทยบเทาจากสถาบนการศกษาท กพ. รบรองใหเขารบราชการได ในอตราไมตากวารอยละ 10 ของแตละสาขาชาง แตจะตองมชางจานวนอยางนอย 1 คน ในแตละสาขาชางดงตอไปน (1) ชาง.......................................... (2) ชาง.......................................... (3) ชาง.......................................... ฯลฯ ผรบจางจะตองทาบญชแสดงจานวนชางทงหมด โดยจาแนกแตละสาขาและระดบชางพรอมกบระบรายชอของชางทผานการทดสอบมาตรฐานฝมอ หรอผมวฒบตรดงกลาวในวรรคแรกนามาแสดงพรอมทงหลกฐานตางๆ ตอคณะกรรมการตรวจการจางกอนเรมลงมอทางานและพรอมทจะใหผวาจางหรอเจาหนาทของผวาจางตรวจสอบดไดตลอดเวลาการทางานของสญญาน 10.2 ผรบจางตองมและใชวศวกรตามพระราชบญญตวศวกร พ.ศ.2542 ในการวางแผนปฎบตงาน แผนการใชเครองจกรเครองมอ และควบคมงานกอสรางตามสญญา 11. บอยมดน * กรณทผวาจางไมไดจดหาบอยมดนไวให * “ งานกอสรางรายนผวาจางไมไดจดหาบอยมดนไวให ผรบจางตองเปนผจดหาเอง โดยดนทนาไปใชกอสราง ตองมคณสมบตเหมาะสมกบการกอสราง ตามแบบและรายการละเอยดดานวศวกรรม และตองไดรบความเหนชอบจากคณะกรรมการตรวจการจางแลว สาหรบคาใชจายในการจดหาแหลงดน รวมทง คาขด – ขนยาย เปนของผรบจางทงสน ” * กรณทผวาจางจดหาบอยมดนไวให *

คมอการกอสราง บทท 6

โครงการชลประทานขนาดกลาง 6-20

“ งานกอสรางรายนผวาจางไดจดหาบอยมดนไวใหแลว บรเวณ............................... โดยผรบจางตองขดและคดเลอกดนทมคณสมบตเหมาะสมกบการกอสราง ตามแบบและรายการละเอยดดานวศวกรรม และคณะกรรมการตรวจการจางใหความเหนชอบจากไปใชสาหรบการกอสราง ” 12. การดาเนนการ 12.1 การควบคมงานเพอการกอสรางตามสญญาน ผคมงานของผรบจางตองอยประจา ณ ททาการกอสราง เพอควบคมงานตามสญญา ถาผควบคมงานของผรบจางมเหตจาเปนไมสามารถอยควบคมงาน จะตองแจงใหผควบคมงานของผวาจางหรอคณะกรรมการตรวจการจางทราบลวงหนา พรอมทงแตงตงผปฏบตงานแทนเปนลายลกษณอกษรเสนอคณะกรรมการตรวจการจางอนมตเสยกอน ถาผควบคมงานของผรบจางไมอยควบคมงานโดยไมมเหตผลอนควร ผวาจางหรอคณะกรรมการตรวจการจางหรอผควบคมงานกอสรางของผวาจางมสทธสงหยดงานทงหมดหรอแตบางสวนไดทนท ผรบจางตองรบผดชอบตอความเสยหายใดๆ อนสบเนองจากการนทงสน 12.2 ภายในกาหนด.............วน นบถดจากวนลงนามในสญญา ผรบจางตองเสนอแผนปฏบตงาน แผนการใชเครองจกร-เครองมอ และรายชอวศวกรผควบคมงาน โดยแผนปฏบตงานจะตองแสดงถงขนตอนของการทางานใหถกตองตามสภาพฤดกาลและกาหนดเวลาทตองใชในการทางานหลกตางๆใหแลวเสรจ ใหคณะกรรมการตรวจการจางพจารณาเหนชอบกอนดาเนนการ ผควบคมงานกอสรางของผวาจางและคณะกรรมการตรวจการจางจะคอยตดตามเรงรดงานใหเปนไปตามแผนปฏบตงานทกาหนดไว ทงนเพอใหการกอสรางเปนไปดวยความเรยบรอยและแลวเสรจภายในระยะเวลาทระบไวในสญญา 12.3 ผรบจางจะตองตรวจสอบแบบและรายละเอยดโดยถถวน หากปรากฎวาแบบและรายละเอยดดงกลาวมการ ขดแยง คลาดเคลอนหรอผดพลาด ผรบจางตองรายงานใหผควบคมงานของผวาจางทราบทนท ผควบคมงานของผวาจางและหรอคณะกรรมการตรวจการจางและหรอผวาจางจะเปนผพจารณาและวนจฉย คาวนจฉยของผควบคมงานของผวาจางและหรอคณะกรรมการตรวจการจางและหรอผวาจาง ผรบจางตองปฏบตตามโดยเครงครดและถอเปนอนยต 13. การสงรายงาน ผรบจางตองสงรายงานแสดงความกาวหนาของงาน ใหผควบคมงานของผวาจางทราบเปนระยะทกๆ 30 (สามสบ) วน ตามแบบฟอรมทผวาจางจะเปนผกาหนดให หากปรากฏวาการทางานลาชากวาแผนทไดเสนอไว ผรบจางตองชแจงถงสาเหตทลาชา ทงตองพจารณาเปลยนแปลงแผนปฏบตงานโดยตองเรงรดการทางานใหแลวเสรจตามแผนทกาหนดไวเดม

คมอการกอสราง บทท 6

โครงการชลประทานขนาดกลาง 6-21

14 การสงมอบงาน * กรณเปนสญญาตามแบบราคาเหมารวม *

“ เมอผรบจางประสงคจะสงมอบงานชวงหนงชวงใด ผรบจางตองจดทาใบสงมอบงานทแลวเสรจ ตามสวนของงานตามเกณฑการจายเงนขอ.............ตามแบบฟอรมทผวาจางจะเปนผกาหนดให เสนอตอผควบคมงานของผวาจาง เพอใหทาการตรวจสอบ ”

* กรณเปนสญญาตามแบบราคาตอหนวย * “ เมอผรบจางประสงคจะสงมอบงานชวงหนงชวงใด ผรบจางตองจดทาใบสงมอบงานทแลวเสรจ พรอมทงรายละเอยดและราคาของงานทจะสงมอบ ตามแบบฟอรมทผวาจางจะเปนผกาหนดใหเสนอตอผควบคมงานของผวาจาง เพอใหทาการตรวจสอบ ” สาหรบงานจางเหมาแบบราคาตอหนวย (UNIT PRICE) งานทสงมอบแตละงวดตองไมนอยกวา 30 วน ยกเวนงวดสดทาย และสงมอบงานงวดละ 1 ครง

15 การตรวจสอบผลงานและการตรวจรบงาน (1) การตรวจสอบผลงานเพอการจายเงน ภายหลงทไดรบใบสงมอบงานจากผรบจางแลว ผควบคมงานกอสรางของผวาจางจะตรวจสอบใบสงมอบงานกบงานในสนาม ถาปรากฎวางานทสงมอบนนเสรจเรยบรอยถกตองตามรายการรายละเอยดและแบบ และมปรมาณงานถกตองตามทกาหนดในใบสงมอบแลว จะเสนอตอคณะกรรมการตรวจการจางเพอทาการตรวจผลงานและคณะกรรมการตรวจการจางจะทาการตรวจผลงานทสงมอบใหภายในเวลาทระบไวในสญญา นบแตวนทประธานคณะกรรมการตรวจการจางได รบทราบการสงมอบงานและจะดาเนนการเรองการเบกจายเงนตอไป การตรวจสอบผลงานเชนน มไดทาใหผรบจางหมดความรบผดชอบในความชารดเสยหายของสงกอสรางทผรบจางไดดาเนนการกอสรางมาแลว การสงมอบงานทจะถอวาแลวเสรจถกตองครบถวนตามสญญากตอเมอผวาจางไดรบมอบงานทงหมดจนครบถวนถกตองทกรายการจากผรบจางและสามารถใชงานไดตามเจตนารมณของผวาจางทกประการแลว (2) การตรวจรบงานตามสญญา เมอผรบจางไดจดทางานทงหมดครบถวนตามสญญาแลวและจดทาใบสงมอบงานดงกลาวใหแกผควบคมงานของผวาจางหรอคณะกรรมการตรวจการจางเพอการตรวจรบ คณะกรรมการตรวจการจางจะตรวจผลงานทผรบจางสงมอบภายในเวลาทระบไวในสญญา นบแตวนทประธานคณะกรรมการตรวจการจางไดรบทราบการสงมอบงานและจะทาการตรวจรบใหเสรจสนไปโดยเรวทสด

คมอการกอสราง บทท 6

โครงการชลประทานขนาดกลาง 6-22

ถาปรากฏวางานทสงมอบนนเสรจเรยบรอย ครบถวนถกตองตามรปแบบ รายการรายละเอยดและขอกาหนดในสญญา และสามารถใชงานไดสมตามเจตนารมณของผวาจางทกประการแลว ใหถอวนทไดรบใบสงมอบงานดงกลาวเปนวนสงมอบงาน แตถางานทสงมอบทงหมดหรองวดใดกตามไมเปนไปตามรปแบบ รายการรายละเอยดและขอกาหนดในสญญา คณะกรรมการตรวจการจางมสทธไมตรวจรบงานและสงการใหผรบจางทาการซอมแซมแกไขเพมเตมใหถกตองครบถวนตามรปแบบ รายการรายละเอยดและขอกาหนดในสญญา ซงผรบจางตองปฏบตตาม ในระหวางทยงมการซอมแซมแกไขเพมเตมตามทกลาวขางตน ใหถอวายงไมมการสงมอบงาน หลงจากทไดทาการซอมแซมแกไขเพมเตมเปนทเรยบรอยแลว ผรบจางตองแจงใหผควบคมงานของผว าจ างหรอคณะกรรมการตรวจการจางทราบเพอทาการตรวจผลงานใหม คณะกรรมการตรวจการจางจะตรวจผลงานใหภายในเวลาทระบไวในสญญานบแตวนทประธานคณะกรรมการตรวจการจางไดรบทราบและจะทาการตรวจรบใหเสรจสนโดยเรวทสด ถาผลการตรวจสอบปรากฏวาผรบจางไดทาการซอมแซมแกไขเพมเตมถกตองตามรปแบบ รายการรายละเอยดและขอกาหนดในสญญาแลวจะดาเนนการตามขนตอนตอไปและใหถอวนทไดรบแจงดงกลาวเปนวนสงมอบงาน การสงมอบงานทจะถอวาแลวเสรจถกตองครบถวนตามสญญากตอเมอผวาจางไดรบมอบงานทงหมดครบถวนทกตองทกรายการจากผรบจางและสามารถใชงานไดสมเจตนารมณของผวาจางทกประการแลว 16. กาหนดระยะเวลาสงมอบงาน งานตามสญญานทงหมด ผรบจางตองจดทาใหเสรจเรยบรอยครบถวนถกตองตามสญญาและสงมอบใหผวาจางภายใน…………. (……………..) วน นบถดจากวนทไดรบหนงสอแจงใหเรมทางานจากผวาจาง เปนตนไป 17. แบบสญญาจาง

* กรณเปนสญญาตามแบบราคาเหมารวม * งานรายนจะใชสญญาจางแบบ “ ราคาแบบเหมารวม ” (LUMP SUM PRICE) * กรณเปนสญญาตามแบบราคาตอหนวย * งานรายนจะใชสญญาจางแบบ “ ราคาตอหนวย ” (UNIT PRICE)

คมอการกอสราง บทท 6

โครงการชลประทานขนาดกลาง 6-23

18. การจายเงน * กรณเปนสญญาตามแบบราคาเหมารวม * “ ภายใตเงอนไขแหงสญญาน ผวาจางจะแบงการจายเงน ดงน (1) เมอผรบจางทาการ.............................................................................................

เสรจเรยบรอยแลวตามแบบ และรายการประกอบแบบ จะจายเงนให..................% (2) เมอผรบจางทาการ................................................................ และทางานสวนทเหลอ

เรยบรอยแลวตามแบบ รายการประกอบแบบ ตลอดจนทาความสะอาดสถานทกอสราง จะจายเงนให.............% ของราคางานเหมารวมตามทระบในสญญา ”

* กรณเปนสญญาตามแบบราคาตอหนวย * “ ภายใตเงอนไขแหงสญญาน ผวาจางจะแบงการจายเงน ดงน (1) เมอมการสงมอบงานและรบมอบงานตามลกษณะงานทระบในเงอนไขเฉพาะของ

งานกอสรางวาดวยการสงมอบงานแลว (2) จายใหแตละงวดตามผลงานทตรวจรบไดจรง

(3) เมอมการสงมอบงานและการตรวจรบมอบในครงใด จะจายเงนคาจางใหดงน ก. ถาคาจางในสญญารายการใดเปนราคาตอหนวย การจายเงนคาจางจะ

คานวณตามราคา ตอหนวยของงานทตรวจรบไดจรง ข. ถาคาจางในสญญารายการใดเปนราคาเหมารวม การจายเงนคาจางจะจายให

ในราคาเหมารวม เมองานในรายการนนๆ ไดเสรจเรยบรอยถกตอง และทาการตรวจรบแลว

ค. กรณทมการระบรายละเอยดการจายเงนไวในรายการรายละเอยดดานวศวกรรม จะจายเงนใหตามทกาหนดไวในเงอนไขของรายการรายละเอยดดานวศวกรรม

(4) ถางานจางกอสรางสญญาน ผวาจางไดรบเงนงบประมาณผกพนเปนรายป การจายเงนตามสญญา จะเบกจายใหผรบจางไดไมเกนวงเงนงบประมาณทไดรบในแตละป สาหรบเงนคาจางทคางจาย ผวาจางจะเบกจายใหในปงบประมาณถดไป

(5) หากผวาจางมความจาเปนตองจายเงนคาจางใหแกผรบจางลาชาเกนกวากาหนดเวลาอนสมควร ไมวาเนองจากการอนมตเงนประจางวดลาชาหรอเหตอนใด ผรบจางจะไมเรยกดอกเบยหรอคาเสยหาย ในระหวางทลาชานนจากผวาจาง

คมอการกอสราง บทท 6

โครงการชลประทานขนาดกลาง 6-24

19. การจายเงนคาจางลวงหนา ผวาจางจะจายเงนคาจางลวงหนาใหแกผวาจางตามสญญา ขอ 5 เมอผรบจางรองขอเทานน โดยผรบจางตองรองขอเปนหนงสอกอนการสงมอบงานงวดแรก หากผรบจางมไดรองขอเปนหนงสอกอนการสงมอบงานงวดแรกตามทกาหนดในวรรคแรก ผรบจางไมมสทธจะขอรบเงนคาจางลวงหนาตามสญญาอกตอไป ในการรบเงนคาจางลวงหนา ผรบจางจะตองออกใบเสรจรบเงนคาจางลวงหนาใหแกผวาจาง ใบเสรจรบเงนคาจางลวงหนา ตองมตวเลขไทย หรออารบกและอกษรไทย ถาทาเปนภาษาตางประเทศตองมภาษาไทยกากบและใหปรากฏขอความดงตอไปน (1) เลขประจาตวผเสยภาษอากรของผออกใบรบ (2) ชอหรอยหอ และทอยของผออกใบรบ (3) ชอและทอยของผวาจาง (4) เลขลาดบของเลม และของใบรบ (5) วน เดอน ป ทออกใบรบ (6) จานวนเงนทรบ (7) ชนด ชอ งาน/โครงการ ของคาจางลวงหนา (8) ลายมอชอผมอานาจของผออกใบรบ

(9) ผรบเงน 20. ระบบการจดการความปลอดภยในการทางานกอสราง (ใชกรณงานตามขอกาหนดมาตรฐานปองกนและควบคมอบตเหตในการกอสราง ตามมตคณะรฐมนตร เมอวนท 20 มถนายน 2543) เพอใหเกดความปลอดภยและสขภาพอนามยในการทางานแกผปฏบตงานในโครงการทงของ ผวาจางและผรบจาง จงกาหนดใหผรบจางดาเนนการดงตอไปน (1) ผรบจางจะตองจดทาแผนปฏบตงานความปลอดภยในการทางานอยางละเอยด และชดเจนใหสอดคลองกบระบบการจดการความปลอดภยในการทางานกอสราง แลวยนตอผวาจางหรอคณะกรรมการตรวจการจางกอนการดาเนนการกอสรางภายในเวลาทระบไวในสญญานบตงแตวนเรมทาสญญาวาจางผรบจางตองปฏบตงานตามแผนปฏบตงานดงกลาวอยางเครงครดใหสอดคลองกบสญญาวาจาง พรอมรายงานผลการดาเนนงานตามแผนการปฏบตงานความปลอดภยดงกลาวใหผวาจางทราบอยางนอยเดอนละ 1 ครง

คมอการกอสราง บทท 6

โครงการชลประทานขนาดกลาง 6-25

(2) ผรบจางตองเตรยมรวบรวมขอมลพนฐานทจะตองมากาหนดกระบวนการของการวางแผนใหสอดคลองและครอบคลมหวขอหลก ๆ ของระบบการจดการความปลอดภยฯ ทกาหนดไวหรอตามทคณะกรรมการตรวจการจางเปนผกาหนด (3) ผรบจางตองศกษากฎหมาย และขอกาหนดตาง ๆ รวมทงขนตอนและวธการกอสรางโครงการดงกลาวอยางละเอยด เพอจดทาแผนปฏบตงานความปลอดภยฯ อยางเปนรปธรรมและสามารถปฏบตไดจรง ยนตอผวาจางตามทกาหนดไว (4) ผรบจางตองจดบคลากรทมความรความเขาใจเกยวกบการปองกนอบตเหตอนตรายทอาจจะเกดขนใหเพยงพอและเหมาะสม เพอกาหนดโครงสรางและหนาทบทบาทของผเกยวของดานความปลอดภยฯ ใหชดเจน (5) ผรบจางตองปฏบตตามระเบยบหรอเงอนไขสญญาจางทผวาจางกาหนดไวอยางเครงครด (6) ผรบจางตองปฏบตตามกฎหมายและขอกาหนดทเก ยวกบความปลอดภยและสขภาพอนามยในการทางานอยางเครงครด (7) ผรบจางตองตรวจสอบตดตามวธการทางาน และสภาพการทางานในหนวยงานกอสรางใหเกดความปลอดภยในการทางานตามแผนปฏบตงานความปลอดภยฯ ทกาหนดไวอยางเครงครดพรอมปรบปรงแกไขใหเหมาะสมและสามารถปฏบตไดอยางมประสทธภาพและประสทธผล (8) ผรบจางตองประเมนผลความสาเรจหรอความลมเหลวของกจกรรมทวางแผนไว เพอนามาปรบปรงแกไขในการบรหารการจดการในงานกอสรางใหดขน (9) คาใชจายในการดาเนนการเกยวกบระบบการจดการความปลอดภยในการทางานกอสรางทงหมดใหคดรวมอยในคาดาเนนการของงานกอสรางตามทระบในใบแจงปรมาณงานและราคาของสญญาน 21. รายละเอยดดานวศวกรรมทไมชดเจน รายละเอยดดานวศวกรรม (Technical Specification) อนๆ ทไมไดระบไวในทน ใหปฏบตตามรายละเอยดเฉพาะทระบไวในแบบ (drawing) ตางๆ หรอหากมไดระบใหผควบคมงานของผวาจางหรอคณะกรรมการตรวจการจางใชดลยพนจพจารณาแกไขปญหานนๆ รายละเอยดดานวศวกรรมใดทไมแจงชด หรอไมอาจหาวสดในทองตลาดหรอในสนามไดเพยงพอ ผควบคมงานของผวาจางหรอคณะกรรมการตรวจการจางอาจพจารณาอนโลมใหใชวสดคณภาพเทยบเทาได และตองทารายงานการเปลยนแปลงใดๆ ดงกลาวเปนเอกสารใหถกตองดวย

คมอการกอสราง บทท 6

โครงการชลประทานขนาดกลาง 6-26

22. แบบทใชในการกอสราง การดาเนนการกอสรางงานทงหมดน ผรบจางจะตองจดทาตามรายละเอยดและวธการทกาหนดไวใน “รายละเอยดดานวศวกรรม” และตองมขนาด รปราง ลกษณะตามทแสดงไวในแบบ หมายเลขดงตอไปน

ลาดบท ชอแบบ หมายเลขแบบ 23. งานแผนปายแสดงรายละเอยดเกยวกบงานกอสราง ผรบจางจะตองจดทาแผนปายแสดงรายละเอยดเกยวกบงานกอสรางตามแบบของกรมชลประทาน ตดตงท ณ บรเวณสถานทกอสราง ตามตาแหนงทคณะกรรมการตรวจการจางกาหนดให จานวน...............แหง โดยมรายละเอยดในการประกาศ ดงน

(1) ชอหนวยงานเจาของโครงการ สถานทตดตอและหมายเลขโทรศพท พรอมดวงตรากรมชลประทาน

(2) ประเภทและชนดของสงกอสราง (3) ปรมาณงานกอสราง (4) ชอ ทอย ของผรบจาง พรอมหมายเลขโทรศพท (5) ระยะเวลาเรมตนและระยะเวลาสนสดของโครงการ (6) วงเงนคากอสราง (7) ชอเจาหนาทของสวนราชการผควบคมงานพรอมหมายเลขโทรศพท (8) ชอเจาหนาทของผรบจาง ผควบคมงาน พรอมหมายเลขโทรศพท

(9) ขอความบนแผนปาย จะตองมคาวา “ กาลงกอสรางดวยเงนภาษอากรของประชาชน”

6.6 การควบคมงานกอสราง 6.6.1 หนาทของคณะกรรมการตรวจการจาง หนาทตามระเบยบสานกนายกรฐมนตรวาดวยการพสด พ.ศ. 2535 ขอ 72

คมอการกอสราง บทท 6

โครงการชลประทานขนาดกลาง 6-27

(1) ตรวจสอบรายงานการปฏบตงานของผรบจางและเหตการณแวดลอมทผควบคมงานรายงาน โดยตรวจสอบกบแบบรป รายการละเอยด และขอกาหนดในสญญาทกสปดาห รวมทงรบทราบปญหาหรอพจารณาการสงหยดงานหรอพกงานของผควบคมงานแลวรายงานหวหนาสวนราชการเพอพจารณาสงการตอไป

(2) การดาเนนการตามขอ (1) ในกรณมขอสงสยหรอกรณทเหนวาตามหลกวศวกรรมไมนาจะเปนไปได ใหออกตรวจงานจาง ณ สถานททกาหนดไวในสญญาหรอทตกลงใหทางานจางนนๆ โดยใหมอานาจสงเปลยนแปลงแกไขเพมเตม หรอปรบลดปรมาณงานจางไดตามทเหนสมควร และเปนไปตามหลกวศวกรรมเพอใหเปนไปตามแบบรป รายการละเอยด และขอกาหนดในสญญา

(3) โดยปกตใหดาเนนการตรวจผลงานทผรบจางสงมอบภายใน 3 วนทาการนบตงแตวนทประธานคณะกรรมการไดรบทราบการสงมอบงานและแจงใหทาการตรวจรบใหเสรจสนไปโดยเรวทสด

(4) เมอตรวจผลงานการสงมอบแลวเหนวาเปนการถกตองครบถวนเปนไปตามแบบรป รายการละเอยด และขอกาหนดในสญญาแลว ใหถอวาผรบจางสงมอบงานครบถวนตงแตวนทผรบจางสงงานจางนนและใหทาใบรบรองผลการปฏบตงานทงหมด หรอเฉพาะงวดแลวแตกรณ โดยลงชอไวเปนหลกฐานอยางนอย 2 ฉบบ มอบใหแกผรบจาง 1 ฉบบ และเจาหนาทพสด 1 ฉบบ เพอทาการเบกจายเงนตามระเบยบวาดวยการเบกจายเงนจากคลง และรายงานใหหวหนาสวนราชการทราบ ในกรณทเหนวาผลงานทสงมอบทงหมดหรองวดใดกตามไมเปนไปตามแบบรปรายการละเอยดและขอกาหนดในสญญาใหรายงานหวหนาสวนราชการผานเจาหนาทพสดเพอทราบหรอสงการแลวแตกรณ

(5) ในกรณทกรรมการตรวจการจางบางคนไมยอมรบงาน โดยทาความเหนแยงไวใหเสนอหวหนาสวนราชการเพอพจารณาสงการ ถาหวหนาสวนราชการสงการใหตรวจรบงานจางนนไวจงจะดาเนนการตาม (4)

กาหนดระยะเวลาดาเนนการตรวจสอบผลงานของผควบคมงานของผวาจาง และระยะเวลาในการตรวจการจางของคณะกรรมการตรวจการจาง (มต ครม. ท นร 0205/ว 186 ลงวนท 4 พฤศจกายน 2541 และหนงสอสานกนายกรฐมนตรท นร 1305/ว 5855 ลงวนท 11 กรกฎาคม 2544)

คมอการกอสราง บทท 6

โครงการชลประทานขนาดกลาง 6-28

งานจางกอสรางแบบราคาเหมารวม (LUMP SUM)

ผควบคมงาน คณะกรรมการตรวจการจาง ราคาคางาน

รายงวด ครงสดทาย รายงวด ตรวจรบงาน ทกราคาคางาน

3 วน

3 วน

3 วน

5 วน

งานจางกอสรางแบบราคาตอหนวย (UNIT COST)

ผควบคมงาน คณะกรรมการตรวจการจาง ราคาคางาน

รายงวด ครงสดทาย รายงวด ตรวจรบงาน ไมเกน 30 ลานบาท ไมเกน 60 ลานบาท ไมเกน 100 ลานบาท เกน 100 ลานบาทขนไป

4 วน 8 วน 12 วน 16 วน

8 วน 12 วน 16 วน 20 วน

3 วน 3 วน 3 วน 3 วน

5 วน 5 วน 5 วน 5 วน

ทงน โดยมหลกเกณฑประกอบ ดวยวา 1. ใหถอเปนหลกปฏบตวา ผควบคมงาน และคณะกรรมการตรวจการจางจะตองเรงรดการดาเนนการตรวจการจางใหแลวเสรจโดยเรวทสด และจะตองไมเกนระยะเวลาการตรวจการจางกอสรางตามตารางดงกลาวขางตน สาหรบการนบวนตามระยะเวลาการตรวจรบการจางกอสรางใหนบเปน “วนทาการ” 2. ผรบจางจะตองมหนงสอแจงสงงานมอบใหแกสวนราชการ (สงงานสารบรรณ เจาหนาทพสดหรอ ผควบคมงาน) 3. ผรบหนงสอสงมอบงานจะตองนาหนงสอไปใหงานสารบรรณลงรบในวนนนทนท เวนแตจะไมสามารถดาเนนการไดทน กใหลงรบในวนทาการถดไปและใหสงมอบใหแกผควบคมงานตอไป

คมอการกอสราง บทท 6

โครงการชลประทานขนาดกลาง 6-29

4. การนบวนดาเนนการตรวจรบงานของผควบคมงาน จะเรมนบจากวนถดจากวนทผควบคมงานไดรบมอบหนงสอสงงานตามขอ 3 แลว ในกรณทผควบคมงานไมสามารถดาเนนการใหแลวเสรจภายในกาหนดเวลาไดใหรายงานประธานกรรมการตรวจการจาง พรอมดวยเหตผลความจาเปน 5. การนบวนดาเนนการตรวจรบงานของคณะกรรมการตรวจการจาง จะเรมนบถดจากวนทผควบคมงานไดดาเนนการเสรจและรายงานใหประธานกรรมการตรวจการจางทราบ ในกรณทคณะกรรมการตรวจการจางไมสามารถดาเนนการใหแลวเสรจภายในกาหนดเวลาได (หากมการขยายเวลาใหผควบคมงานไปกอนแลว จะตองนามาคานวณหกออกจากวนดาเนนการของคณะกรรมการตรวจการจางทกาหนดไวดวย) ใหรายงานหวหนาสวนราชการพรอมดวยเหตผลความจาเปน พรอมกบสาเนาแจงใหผรบจางทราบดวย 6.6.2 หนาทของผควบคมงานของผวาจาง งานควบคมการกอสรางตามความหมายของกฎกระทรวง ฉบบท 3 (พ.ศ.2508) ออกตามความในพ.ร.บ. วชาชพวศวกรรม พ.ศ.2505 สาขา 1. วศวกรรมโยธา “งานควบคมการกอสราง” หมายถง การอานวยการควบคมดแลการกอสราง ในสาขาวศวกรรมโยธา ใหเปนไปโดยถกตองตามหลกวชาการ แบบรป และขอกาหนด และกฎกระทรวงฉบบท 4 (พ.ศ.2508) กาหนดใหผประกอบวชาชพวศวกรรมควบคมสาขาวศวกรรมโยธา ประเภทภาควศวกร สามญวศวกร วฒวศวกรเปนผดาเนนงานควบคมการกอสราง ภายในขอกาหนดและเงอนไขของกฎกระทรวง

การดาเนนงานกอสรางของทางราชการไดกาหนดใหมผควบคมงานกอสรางทงฝายผวาจางและฝายผรบจางซงมหนาทดงน (1) หนาทผควบคมงานของผวาจางตามระเบยบสานกนายกรฐมนตรวาดวยการพสด พ.ศ.2535 และฉบบแกไขเพมเตม ขอ 73 1) ตรวจและควบคมงานกอสราง ณ สถานททกาหนดไวในสญญา หรอทตกลงใหทางานจางนนๆทกวน ใหเปนไปตามแบบรป รายการละเอยด และขอกาหนดไวในสญญาทกประการ โดยสงเปลยนแปลง แกไขเพมเตมหรอปรบลดปรมาณงานจางไดตามทเหนสมควรและตามหลกวศวกรรม เพอใหเปนไปตาม แบบรปรายการละเอยด และขอกาหนดในสญญา ถาผรบจางขดขนหรอไมปฏบตตามกสงใหหยดงานนนเฉพาะสวนหนงสวนใดหรอทงหมดแลวแตกรณไวกอน จนกวาผรบจางจะยอมปฏบตใหถกตองตามคาสง และใหรายงานคณะกรรมการตรวจการจางทราบทนท

คมอการกอสราง บทท 6

โครงการชลประทานขนาดกลาง 6-30

2) ในกรณทปรากฏวาแบบรป รายการละเอยดหรอขอกาหนดในสญญามขอความขดกน หรอเปนทคาดหมายไดวาถงแมวางานนนจะไดเปนไปตามแบบรป รายการละเอยดและขอกาหนดในสญญา แตเมองานแลวเสรจจะมความไมมนคงแขงแรง หรอไมเปนไปตามหลกวศวกรรมทด ไมมความปลอดภย ใหสงพกงานนนไวกอน แลวรายงานคณะกรรมการตรวจการจางใหทราบโดยเรว 3) จดบนทกสภาพการปฏบตงานของผรบจางและเหตการณแวดลอมเปนรายวน พรอมทงผลการปฏบตงาน หรอการหยดงานและสาเหตทมการหยดงานอยางนอย 2 ฉบบ เพอรายงานใหคณะกรรมการตรวจการจางทราบทกสปดาห และเกบรกษาไวเพอมอบใหแกเจาหนาทพสด เมอเสรจงานแตละงวดโดยใหถอวาเปนเอกสารสาคญของทางราชการเพอประกอบการตรวจสอบของผมหนาทเกยวของ ในการจดบนทกการปฏบตงานของผรบจางใหระบรายละเอยดขนตอนการปฏบตงานและวสดทใชในรายงานนนไวดวย 4) ในการกาหนดวนลงมอทาการของผรบจางตามสญญาและในวนถงกาหนดสงมอบงานแตละงวดใหรายงานผลการปฏบตงานของผรบจางวาเปนไปตามสญญาหรอไมใหคณะกรรมการตรวจการจางทราบภายใน 3 วนทาการนบแตวนถงกาหนดนนๆ

หนงสอสานกนายกรฐมนตร ท นร (กวพ) 1204/968 ลงวนท 3 กมภาพนธ 2538 กรมบญชกลางหารอเกยวกบหนาทของผควบคมงานกอสรางตามระเบยบสานกนายกรฐมนตรวาดวยการพสด พ.ศ.2535 ขอ 73 เพอเปนขอมลประกอบการพจารณาจายเงนคาตอบแทนใหแกผควบคมงานกอสรางตามหนงสอกระทรวงการคลงท กค 0502/ ว 172 ลงวนท 26 ตลาคม 2535 รวม 2 ประการ คอ

1. ผควบคมงานกอสราง จะตองปฏบตหนาทควบคมงาน ณ สถานทกอสรางนนตลอดทงวนหรอไม

2. กรณอาจารยวทยาลยซงมหนาทสอนหนงสอ ไดรบคาสงใหเปนผควบคมงานกอสรางไดโดยปฏบตหนาทสอนหนงสอในภาคเชา และปฏบตหนาทควบคมงานกอสรางในภาคบาย จะถอวาเปนการปฏบตหนาทตามระเบยบสานกนายกรฐมนตรวาดวยการพสด ขอ 73 หรอไม ดงความละเอยดแจงแลว นน

คมอการกอสราง บทท 6

โครงการชลประทานขนาดกลาง 6-31

คณะกรรมการวาดวยการพสด (กวพ.) พจารณาแลวเหนวา 1. ตามหลกการของระเบยบสานกนายกรฐมนตรวาดวยการพสด พ.ศ.2535 ขอ 73 ผ

ควบคมงานมหนาทจะตองตรวจและควบคมงาน ณ สถานทกอสรางทกาหนดไวในสญญาจางทกวนและมความรบผดชอบตอหนาทควบคมงานตลอดเวลาสวนการทผควบคมงานจะปฏบตหนาท ณ สถานทกอสรางในชวงเวลาใดบางนน เปนความรบผดชอบของผควบคมงานทจะพจารณาจากสภาพการทางานของผรบจาง วาจะตองตรวจและควบคมงาน ณ สถานทกอสรางในลกษณะใดและเมอใด งานจางจงจะถกตองและเปนไปตามสญญา ซงหากเกดความเสยหายขนขณะทผควบคมงานไมอยปฏบตหนาทควบคมงาน ณ สถานทกอสรางในชวงเวลาใดเวลาหนง กไมเปนเหตทผควบคมงานจะยกขนมากลาวอางเพอปฏเสธความรบผดชอบของตนเองได

2. กรณทอาจารยผควบคมงานไดพจารณาเหนวาโดยสภาพการทางานของผรบจางในภาคเชาของแตละวน ไมมความจาเปนจะตองอยตรวจและควบคมงาน ณ สถานทกอสราง และการปฏบตหนาท ควบคมงาน ณ สถานทกอสรางในภาคบาย จะสามารถตรวจและควบคมงานจางใหเปนไปตามแบบรป รายการละเอยดและขอกาหนดในสญญาจางไดโดยตลอดเวลา จะกระทาไดหรอไมนน กวพ. เหนวาจะตองพจารณาตามหลกการทไดวนจฉยไวแลวในขอ 1

- อานาจผควบคมงานของผวาจาง ตามสญญาขอ 13 ผควบคมงานมอานาจเขาไปตรวจการงานในโรงงานและสถานททกาลงกอสรางไดทกเวลา ผรบจางจะตองอานวยความสะดวกและใหความชวยเหลอตามสมควร

- อานาจผควบคมงานของผวาจางตามสญญาขอ 15 ผควบคมงานมอานาจทจะตรวจสอบและควบคมงานเพอใหเปนไปตามเอกสารสญญาและมอานาจทจะสงใหแกไขเปลยนแปลง เพมเตม หรอตดทอนซงงานตามสญญาหากผรบจางขดขนไมปฏบตตามผควบคมงานมอานาจทจะสงใหหยดกจการนนชวคราวได

- หนาทของผควบคมงานของผวาจางตามสญญา (เงอนไขเฉพาะของงานกอสราง) และตามมต ครม. ท นร 0205/ว 186 ลว. 4 พ.ย.2541

(1) ตรวจสอบผลงานเพอการจายเงน (เงอนไขเฉพาะฯ แนบทายสญญา) หรอตรวจการจางรายงวด (มต ครม. ท นร 0205/ว 186 ลว. 4 พ.ย.2541)

ภายหลงทไดรบใบสงมอบงานจากผรบจางแลว ผควบคมงานของผวาจางจะตรวจสอบใบสงมอบงานกบงานในสนาม ถาปรากฏวางานทสงมอบนน เสรจเรยบรอยถกตองตามรายการละเอยดและแบบ และมปรมาณงานตามทกาหนดในใบสงมอบแลว จะเสนอตอคณะกรรมการตรวจการจางเพอ ทา

คมอการกอสราง บทท 6

โครงการชลประทานขนาดกลาง 6-32

การตรวจผลงาน และคณะกรรมการตรวจการจางจะทาการตรวจผลงานทสงมอบภายใน 3 (สาม) วนทาการนบแตวนทประธานกรรมการตรวจการจางไดรบทราบการสงมอบงานและจะดาเนนการเรองการเบกจายเงนตอไป

การตรวจสอบผลงานเชนน มไดทาใหผรบจางหมดความรบผดชอบในความชารดเสยหายของสงกอสรางทผรบจางไดดาเนนการกอสรางมาแลว การสงมอบงานทจะถอวาแลวเสรจถกตองครบถวนตามสญญากตอเมอ ผวาจางไดรบมอบงานทงหมดจนครบถวนถกตองทกรายการจากผรบจาง และสามารถใชงานไดสมเจตนารมณของผวาจางทกประการแลว

(2) ตรวจรบงานตามสญญา(เงอนไขเฉพาะฯแนบทายสญญา) หรอตรวจการจางครงสดทาย (มต ครม.ท นร 0205/ว 186 ลว. 4 พ.ย.2541)

เมอผรบจางไดจดทางานทงหมดครบถวนตามสญญาแลว และจดทาใบสงมอบงานใหแกผควบคมงานของผวาจางหรอคณะกรรมการตรวจการจางเพอทาการตรวจรบ คณะกรรมการตรวจการจางจะตรวจผลงานทผรบจางสงมอบภายใน 3 (สาม) วนทาการ นบแตวนทประธานกรรมการตรวจการจางไดรบทราบการสงมอบงานและจะทาการตรวจรบใหเสรจสนไปโดยเรวทสด ทงนไมเกน 5 (หา) วนทาการ นบถดจากวนทผควบคมงานของผวาจางไดดาเนนการเสรจและรายงานใหประธานกรรมการตรวจการจางทราบ

ถาปรากฏวางานทสงมอบนนเสรจเรยบรอยครบถวนถกตองตามแบบรป รายการละเอยด และขอกาหนดในสญญา และสามารถใชงานไดสมตามเจตนารมณของผวาจางทกประการแลว ใหถอวนทไดรบใบสงมอบงานดงกลาวเปนวนสงมอบงาน แตถางานทสงมอบทงหมดหรองวดใดกตามไมเปนไปตามแบบรป รายการละเอยด และขอกาหนดในสญญา คณะกรรมการตรวจการจางมสทธไมตรวจรบงาน และสงการใหผรบจางทาการซอมแซมแกไขเพมเตมใหถกตองครบถวนตามแบบรป รายการละเอยด และขอกาหนดในสญญา ซงผรบจางตองปฏบตตาม ในระหวางทยงมการซอมแซมแกไขเพมเตมตามทกลาวขางตนใหถอวายงไมมการสงมอบงาน

หลงจากทไดทาการซอมแซมแกไขเพมเตมเปนทเรยบรอยแลว ผรบจางตองแจงใหผควบคมงานของผวาจางหรอคณะกรรมการตรวจการจางทราบ เพอทาการตรวจผลงานใหม คณะกรรมการตรวจการจางจะตรวจผลงานใหภายใน 3 (สาม) วนทาการ นบแตวนทประธานกรรมการตรวจการจางไดรบทราบ และจะทาการตรวจรบใหเสรจสนโดยเรวทสดทงนไมเกน 5 (หา) วนทาการ นบถดจากวนทผควบคมงานของผวาจางไดดาเนนการแลวเสรจ และรายงานใหประธานกรรมการตรวจการจางทราบถาผลการตรวจสอบปรากฏวาผรบจางไดทาการซอมแซมแกไขเพมเตมถกตองตามแบบรป รายการละเอยด และขอกาหนดในสญญาแลวจะดาเนนการตามขนตอนตอไป

คมอการกอสราง บทท 6

โครงการชลประทานขนาดกลาง 6-33

การสงมอบงานทถอวาแลวเสรจถกตองครบถวนตามสญญา กตอเมอผวาจางไดรบมอบงานทงหมดครบถวนถกตองทกรายการจากผรบจางและสามารถใชงานไดสมเจตนารมณของผวาจาง ทกประการ

หนาทของผควบคมงานของผรบจาง ( สญญาขอ 10 ) “ผรบจางจะตองควบคมงานทรบจางอยางเอาใจใสดวยประสทธภาพและความชานาญ และในระหวางทางานทรบจางจะตองจดใหมผแทนซงทางานเปนเวลาเปนผควบคมงาน ผควบคมงานดงกลาวจะตองเปนผแทนไดรบมอบอานาจจากผรบจาง คาสง หรอคาแนะนาตางๆ ทไดแจงแกผแทนผไดรบมอบอานาจนน ใหถอวาเปนคาสงหรอคาแนะนาทไดแจงแกผรบจาง การแตงตงผควบคมงานนนจะตองทาเปนหนงสอและตองไดรบความเหนชอบจากผวาจางการเปลยนตวหรอแตงตงผควบคมงานใหมจะทามไดหากไมไดรบความเหนชอบจากผวาจางกอน ผวาจางมสทธทจะขอใหเปลยนตวแทนไดรบมอบอานาจนนโดยแจงเปนหนงสอไปยงผรบจาง และผรบจางจะตองทาการเปลยนตวโดยพลน โดยไมคดราคาเพมหรออางเปนเหตเพอขยายอายสญญาอนเนองมาจากเหตน”

6.6.3 การควบคมคณภาพงาน การควบคมคณภาพงานเปนประเดนหลกทผควบคมงานจาเปนตองเอาใจใสเปนพเศษ ดงนนผควบคมงานตองเตรยมอปกรณและเครองมอเพอใชในการควบคมงาน รวมทงจดเจาหนาทใหพรอมโดยมลาดบขนตอนและหนาทผควบคมงานตองดาเนนการในสนามมดงน

1) ศกษาสญญา, แบบกอสราง, และ specification. ใหละเอยดทกแงมม 2) ศกษาภมประเทศบรเวณพนทกอสราง ขอมลดานอทกวทยา, ธรณวทยา รวมทง

วฒนธรรมประเพณทองถนโดยละเอยด 3) จดเตรยมแบบฟอรมสาหรบใชควบคมงาน ซงมแยกเปนงานๆ ไป หากงานใดไมม

แบบฟอรมมาตรฐานของกรม กตองรวมกนพจารณากาหนดใหครบถวน 4) นาผลการศกษาขอ 1 & 2 และแบบฟอรม ไปเสนอหวหนาโครงการ เพอเปนขอมลใน

การประชม 3 ฝาย ระหวางผรบจาง เจาของงาน และผควบคมงาน เพอทาความตกลง กฎกตกา มารยาท กอนการปฏบตงาน โดยผควบคมงานตองเปนผประสานงานในการจดการประชมและเปนเลขาของการประชม

5) ตดตามและประสานงานใหผรบจางจดสงแผนปฏบตงาน แผนเครองจกรเครองมอ แผนอตรากาลง และตรวจสอบแผนดงกลาวโดยละเอยดถงความเปนไปได ความเหมาะสม รวมทงปญหา

คมอการกอสราง บทท 6

โครงการชลประทานขนาดกลาง 6-34

อปสรรคทอาจจะเกดขน โดยรายงานเปนขอมลใหประธานคณะกรรมการตรวจการจางพจารณาอนมต หรอสงการตามความเหมาะสม เมอประธานคณะกรรมการตรวจการจางอนมต และรายงานผวาจางแลว แผนการปฏบตงานจะถอเปนสวนหนงของสญญา ซงจะตองใชในการอางอง ตดตามความกาวหนาตลอดสญญา

6) กอนการเรมการกอสรางงานหลกทสาคญ เชน งานดนถมบดอดแนน,งานตอกเสาเขม,งานคอนกรต,งาน Jet Grout ฯลฯ ตองใหผรบจางทาการ Calibrate เครองมอและอปกรณใหถกตอง ทา Trial Testหรอ Mixed Design เพอใหทราบถงวธปฏบตทจะทางานใหไดคณภาพตามทกาหนดใน Spec.

7) กอนเรมการกอสรางงานดนตองใหผรบจางสารวจทารปตดดนเดม ซงผควบคมงานตองตรวจสอบความถกตอง และลงนามรบรองความถกตองทงสองฝาย เพอเปนขอมลอางองในการตรวจวดปรมาณงานในการเบกจายใหผรบจาง (กรณสญญา Unit Cost)

8) การปฏบตงานตามแผนงานของผรบจาง แมวาจะไดรบอนมตแผนปฏบตงานหลกทเสนอแลว กอนทผรบจางจะปฏบตงานในแตละกจกรรมตองเสนอ Request ใหผควบคมงานกอน และเมอผควบคมงานไดรบ Request ของงานแลว ตองเตรยมเจาหนาทและอปกรณใหเหมาะสม กบแผนการปฏบตงานของผรบจางรวมทงตรวจสอบความพรอม และความถกตองของการเตรยมการกอนปฏบตงาน เชน ระดบของงานดน,การตงแบบงานคอนกรต,งานผกเหลก,ขนาดของเหลก ฯลฯ โดยใชแบบฟอรม Checkout Sheet ชวยในการตรวจสอบของแตละงาน เพอชวยใหการตรวจสอบกอนการปฏบตงานครบถวน หนาทของผตรวจสอบในแตละรายการจะปรากฏในแบบฟอรมแลว หากมขอสงสยหรอแบบไมชดเจนใหผรบจางทา Shop Drawingขยายใหชดเจนและใหคณะกรรมการตรวจการจางเหนชอบกอน เพอความถกตองของงานกอสราง เมอการตรวจสอบการเตรยมการกอนการปฏบตงานเสรจสนไมมปญหาตองแกไขจงจะอนมตใหผรบจางทางานตามทขอได

9) การควบคมการปฏบตงานของผรบจางในแตละงานตองเปนไปตามมาตรฐานทางวศวกรรมและตองมการบนทกผลการปฏบตงาน เพอใหทราบวาการปฏบตงานแตละครงถกตองตามหลกหรอไม ถา Specification. กาหนดใหมการทดสอบกใหเตรยมอปกรณ พรอมทงจดเกบตวอยางใหครบถวน โดยเฉพาะงานหลก เชน งานคอนกรต กรมฯ มแบบฟอรมไวแลว

10) การจดทารายงานประจาวนตอง เสนอหวหนาผควบคมงานทกวน รายงานและแบบฟอรม ควรม (1) ตนฉบบ (2) สาเนา ลงนามรบรองความถกตองโดยผควบคมงานทง 2 ฝาย มรปถายประกอบทกขนตอนทสาคญ

คมอการกอสราง บทท 6

โครงการชลประทานขนาดกลาง 6-35

11) จดทาสรปรายงานผลความกาวหนาทกสปดาห เสนอคณะกรรมการตรวจการจางเพอใหตรวจสอบรายงานของผรบจาง เพอรวบรวมและจดทารายงานประจาเดอน เสนอคณะกรรมการตรวจการจาง ลงนามและเสนอผวาจาง รวมทงสรปประเดนปญหาและอปสรรค เพอจดวาระการประชมตดตามความกาวหนาและเพอรวมกนกาหนดแนวทางแกไขปญหาอปสรรค

12) เมอผรบจางขอสงมอบงานในแตละงวดงาน ใหผควบคมงานตรวจสอบปรมาณงานทขอเบกแตละรายการกบผลงานจรงในสนามกอน พรอมทงตรวจสอบเอกสารการควบคมคณภาพตามรายการรายละเอยดดานวศวกรรม (Specification.) ประกอบใหครบถวน เชน รายงานผลทดสอบ,รายงานผลการสารวจ , รายการคานวณปรมาณงาน ฯลฯ หากมขอบกพรองใหแจงผรบจางแกไขกอน และรายงานใหคณะกรรมการตรวจการจางทราบ หากผรบจางไมปฏบตตาม

13) ตรวจสอบปรมาณงานททาจรงแตละรายการถามปรมาณงานเพม-ลด เพอจะไดดาเนนการตามขอ (7.4) ใหแลวเสรจกอนการสงมอบงานงวดสดทายอยางนอย 2 งวด

14) ควรจดใหมการประชมหารอทวภาคเปนประจา ระหวางผควบคมงานของผวาจางและผควบคมงานของผรบจาง เพอหารอในการแกไขปญหาอปสรรคในระหวางการปฏบตงาน

15) กอนผรบจางสงมอบงานทงสญญา ใหทาการตรวจสอบความครบถวนของงานจางตามทระบไวในสญญา ใหผรบจางและเกบรายละเอยดความเรยบรอยของงาน และควรคานงถงความสวยงามของภมทศนดวย โดยใหผรบจางเกบกวาดเศษวสดทใชในการกอสรางชวคราวออกใหหมดพรอม ใหผรบจางจดทา As-built Drawing เสนอดวย

สรปแบบฟอรมทควรนามาใชในการควบคมงาน 1. ใบ Request 2. รายงานประจาวน (Daily Report) 3. ใบแจงตรวจสอบกอนปฏบตงาน (Check Out Sheet)

- งานดน - งานคอนกรต - งาน Prestress Concrete ( - งานตอกเสาเขม - งาน Jet Grout ) - อนๆ

4. บนทกการปฏบตงาน (Work Record)

คมอการกอสราง บทท 6

โครงการชลประทานขนาดกลาง 6-36

- บนทกการปฏบตงานของเครองจกรกลงานดน - บนทกการเทคอนกรต - บนทกการทา Prestress Concrete - บนทกการตอกเสาเขม - บนทกการทา Jet Grout

- อนๆ 5. รายงานผลการทดสอบ - งานดน - งานคอนกรต - งานอนๆ 6. รายงานประจาสปดาห 7. รายงานประจาเดอน (กบ.1) 8. รายงานเครองจกรเครองมอประจาเดอน (กบ.5) 9. แบบฟอรมสงมอบงาน

6.7 การประชมตดตามความกาวหนา และแกไขปญหา อปสรรค ในการกอสราง 6.7.1 ผควบคมงานในฐานะผใกลชดงานมากทสด จะตองรายงานความกาวหนา และรวบรวม

ปญหาอปสรรคเสนอคณะกรรมการตรวจการจาง เพอเปนขอมลในการประชม รวมทงจดวาระการประชม และประสานงานจดการประชมและเปนเลขาในการประชม ควรจดประชมทกเดอน ยกเวนมปญหาสาคญเรงดวน

6.7.2 การตดตามความกาวหนา จะอางองแผนการปฏบตงานทไดรบอนมตเปนหลก หากมงานใดลาชากวาแผนเดมมากตองใหผรบจางจดทาแผนเรงรด ซงเปนแผนเฉพาะสวนเพอใหเปนไปตามแผนทไดรบอนมต

6.7.3 การแกไขปญหา ใหผรบจางเปนผเสนอวธการจดทาเปนเอกสารทางวชาการและนาเสนอในทประชมรวมกบพจารณาความเหมาะสมทางดานเทคนค หากเปน high Technology หรอเปนแงมมของกฎหมายใหเชญผเชยวชาญดานนนรวมปรกษาหารอดวย

6.7.4 ประเดนปญหาแตละวาระ ควรมผลสรปและแนวทางปฏบตทชดเจนเปนสาระสาคญในบนทกการประชม

คมอการกอสราง บทท 6

โครงการชลประทานขนาดกลาง 6-37

6.7.5 การประชมแตละครง ตองมการจดบนทก และมการตรวจรบรองความถกตองจากทกฝาย แยกแฟมจดเกบใหเรยบรอย

6.8 การสงรายงานผลงานกาวหนาและการสงมอบงานของผรบจาง

6.8.1 การรายงานผลงานกาวหนา (รายงานประจางวด) ผรบจางตองสงรายงานแสดงความกาวหนาของงานใหคณะกรรมการตรวจการจางทราบเปน

ระยะทกๆ 30 วน ตามแบบฟอรมทผวาจางเปนผกาหนดให หากปรากฏวาการทางานลาชาแผนงานทไดเสนอไว ผรบจางตองชแจงสาเหตทลาชา ทงตองพจารณาเปลยนแปลงแผนงาน เรงรดการทางานใหแลวเสรจตามแผนงานทกาหนดไวเดม การสงรายงานแสดงความกาวหนาของงานทกระยะ 30 วน หรอรายงานประจางวด ตามสญญาใหสรปผลงานททาไดเฉพาะงวดนนหรอเดอนนน โดยคดเปนเปอรเซนตของงานพรอมกบแจงผลงานตงแตเรมตนสญญาจนถงงวดทรายงาน วา ไดผลงานทงหมดเปนจานวนเปอรเซนต โดยเปรยบเทยบกบแผนการปฏบตงานทไดรบอนมตเปนหลก หากมงานใดลาชากวาแผนเดมมากตองใหผรบจางจดทาแผนเรงรด ซงเปนแผนเฉพาะสวนเพอใหเปนไปตามแผนทไดรบอนมต

ขอพงระวงทตรวจพบจากการตรวจสอบของกลมตรวจสอบภายใน เกยวกบการรายงานความกาวหนาของผรบจาง

1. ผรบจางไมไดจดทารายงานผลการปฏบตงานประจางวด (30 วน) หรอกรณจดทาแตจดสงรายงานลาชา

2. รายงานปรมาณงาน/เครองจกรเครองมอในรายงานประจางวด ไมตรงกบรายงานประจาวนของผควบคมงาน

3. จดทารายงานผลการปฏบตงาน ตามปรมาณงานทมการสงมอบงานแตละงวด โดยไมจดทาตามปรมาณงานทไดปฏบตจรง

6.8.2 การสงมอบงาน เมอผรบจางประสงคจะสงมอบงานชวงหนงชวงใด ผรบจางตองจดทาใบสงมอบงานทแลว

เสรจ โดยแสดงรายละเอยด ปรมาณงาน และราคางานทจะสงมอบตามแบบฟอรมทผวาจางจะเปนผกาหนดใหเสนอตอผวาจาง (สงทงานสารบรรณ เจาหนาทพสด หรอผควบคมงานของผวาจาง) เพอใหผควบคมงานของผวาจางและคณะกรรมการตรวจการจางตรวจสอบ

คมอการกอสราง บทท 6

โครงการชลประทานขนาดกลาง 6-38

ทงนผรบจางจะสงมอบงานใหแกผวาจางเปนงวด แตละงวดตองมระยะเวลาไมนอยกวา 30 วน ยกเวนงวดสดทายและใหสงมอบงานงวดละหนงครง การสงมอบงานแตละงวดเมอรวมกบผลงานตงแตเรมสญญาจนถงสนงวดจะตองมปรมาณไมมากกวาผลงานตงแตเรมสญญาจนถงรายงานครงลาสดตามรายงานแสดงความกาวหนาของงาน งานทจะสงมอบตองเปนไปตามขอกาหนดรายการรายละเอยดดานวศวกรรม

การสงมอบงาน ผรบจางจะตองมหนงสอแจงสงมอบงานทแลวเสรจตามสวนของงานทกาหนด และตามเกณฑการจายเงนโดยสงเอกสารการสงมอบงาน ซงประกอบดวยใบสงมอบงานและใบแจงหนใหกบงานพสดโครงการ หลงจากทพสดโครงการไดรบมอบเอกสาร ตรวจสอบและลงทะเบยนคมเอกสารแลวใหรบสงมอบใหแกผควบคมงานตอไปทนท เมอคณะกรรมการตรวจการจางไดตรวจสอบใบสงมอบงานกบผลงานในสนามทสงมอบแลวเสรจเรยบรอย ถกตองตามรายละเอยดและรปแบบ ใหออกใบรบรองผลการปฏบตงานใหผรบจางตามปรมาณงานทตรวจรบได พรอมกบลงนามในตรายางคณะกรรมการตรวจการจาง ซงประทบไวดานหลงของเอกสารการสงมอบ และใหสงมอบเอกสารทงหมดใหกบงานพสดโครงการดาเนนการประสานงานกบผเกยวของ ตามขนตอนเพอทาการเบกจายเงนตามระเบยบวาดวยการเบกจายเงนจากคลง พรอมกบจดทารายงานการตรวจการจางตามแบบฟอรมทกาหนดเสนอผวาจางทราบตอไป

ดงนน คณะกรรมการตรวจการจางตองคอยตรวจสอบรายงานการปฏบตงานของผรบจาง และเหตการณแวดลอมทผควบคมงานรายงานสรปประจาสปดาห รายเดอน เพอตรวจสอบกบผลงานทผรบจางสงมอบงานงวดนน มปรมาณงานตรงกบทผควบคมงานรายงานไวหรอไม หากเหนวาไมถกตองหรอมขอสงสยใหออกตรวจงานจางนน หรองานทสงมอบไมเปนไปตามแบบรป รายการ รายละเอยดและขอกาหนดในสญญาจะตองสงการใหผรบจางทาการแกไขเพมเตมใหถกตองครบถวน และหลงจากทผรบจางไดทาการแกไขเพมเตมเปนทถกตองเรยบรอยแลว ผรบจางตองแจงใหผควบคมงานและคณะกรรมการตรวจการจางทราบ เพอทาการตรวจใหเสรจภายใน 3 วนทาการ นบแตวนทประธานกรรมการตรวจการจางไดรบทราบ และตองทาการตรวจรบใหเสรจสนโดยเรวทสด และใหถอวนทไดรบแจงดงกลาวเปนวนสงมอบงาน ขอพงระวงของคณะกรรมการตรวจการจาง ปรมาณงานในการสงมอบงานงวดเพอเบกเงนของผรบจางจะมากกวาปรมาณงานในรายงานของผควบคมงานมได ปรมาณงานสวนทเกนจะถอวาผรบจางปฏบตงานโดยไมไดแจงใหผควบคมงานทราบ ผลงานทไดอาจไมเปนไปตามกาหนด

คมอการกอสราง บทท 6

โครงการชลประทานขนาดกลาง 6-39

อนง ใหหวหนาโครงการ เจาของงาน เปนผรบมอบงาน พรอมลงวนเดอนป ในตรายางทประทบไวดานหลงของเอกสารสงมอบงานจากคณะกรรมการตรวจการจาง เมอคณะกรรมการตรวจการจางไดสงมอบงานกอสรางทงสญญาใหหวหนาโครงการแลวถอวาสนสดการปฏบตหนาทของคณะกรรมการตรวจการจาง

ขอพงระวงทตรวจพบจากการตรวจสอบของกลมตรวจสอบภายในเกยวกบการสงมอบงานและการตรวจสอบรายงานตรวจการจาง

1. ปรมาณงานในรายงานประจางวดไมครอบคลมปรมาณงานตามใบสงมอบงาน ทขอเบกเงน

2. มการเบกจายเงนคากอสรางใหผรบจางมากกวาปรมาณงานทปฏบตไดจรงในสนาม 3. การสงมอบงานแตละงวด ไมมรายงานตรวจสอบการเบกจายเงนคา K ประกอบ

6.8.3 การสงมอบงานงวดสดทาย (ครงสดทาย) ผรบจางจะตองทาใบสงมอบงานและใบแจงหนเชนเดยวกบงวดกอน ๆทเคยสงมอบแลว การ

รบมอบงานงวดสดทาย (ครงสดทาย) ซงเปนการรบมอบงานทงหมดตามสญญา ผรบจางจะตองทาใบสงมอบงานทงสญญาแนบมาดวย (ใบสงมอบงานทงสญญาคอใบสงมอบงานทรวมผลงานทงหมดทไดสงมอบและรบเงนไปแลว โดยสรปเปนรายการผลงานตามสญญา ผลงานททาไดมากหรอนอยกวาสญญา จานวนเงนตามสญญา จานวนเงนทขอรบไปสดทายมการสรปยอดทงสญญาดวย) การตรวจรบงานงวดสดทายจะตองตรวจสอบผลงานทไดรบมอบตงแตงวดแรกถงงวดสดทายวาเรยบรอยถกตองครบถวนตามสญญาแลว ถามการชารดบกพรอง ผรบจางตองซอมแซมใหเรยบรอยถกตองตามสญญากอนจงจะทาการตรวจรบงวดสดทายให

งานงวดสดทาย หมายความรวมถงการเกบตกงานตางๆ ทเหลออยตลอดถงการทาความสะอาดสถานทกอสรางใหเรยบรอย การสงมอบงานงวดสดทายเพอการจายเงนสามารถรวมกระทาเปนการสงมอบงานทงหมด เพอการตรวจรบงานตามสญญาได แตทงนใหคณะกรรมการตรวจการจางทาบนทกรายงานตามขนตอนใหละเอยด

ขอพงระวงทตรวจพบจากการตรวจสอบของกลมตรวจสอบภายในเกยวกบการสงมอบงานงวดสดทาย คอ ผรบจางไมจดทาใบสงมอบงานทงสญญาแนบมาพรอมกบใบสงมอบงานครงสดทาย

คมอการกอสราง บทท 6

โครงการชลประทานขนาดกลาง 6-40

6.8.4 การสงมอบงานทงสญญา ผรบจางจะตองทาใบสงมอบงานทงสญญาแนบมากบการสงมอบงานงวดสดทาย ใบสงมอบ

งานทงสญญาคอใบสงมอบงานทรวมผลงานทงหมดทไดสงมอบและรบเงนไปแลว โดยสรปเปนรายการผลงานตามสญญา ผลงานททาไดมากหรอนอยกวาสญญา จานวนเงนตามสญญา จานวนเงนทขอรบไปสดทายมการสรปยอดทงสญญาดวย

6.8.5 การขอเงนเพมคางานกอสรางตามสญญาแบบปรบราคาได (คา K) เปนหนาทของผรบจางทจะตองเรยกรองภายในกาหนด 90 วน นบตงแตวนทผรบจางไดสง

มอบงานงวดสดทาย หากพนกาหนดนไปแลวผรบจางไมมสทธทจะเรยกรองเงนเพมคางานกอสรางจากผวาจางไดอกตอไป

ในกรณทผวาจางจะตองเรยกเงนคนจากผรบจาง ใหผวาจางทเปนคสญญาเรมเรยกเงนคนจากผรบจางโดยเรว หรอใหหกคางานของงวดตอไป หรอใหหกเงนจากหลกประกนสญญา แลวแตกรณ

การตรวจสอบวาผรบจางตองเรยกรองเงนเพมคางานกอสรางตามสญญาแบบปรบราคาได ภายใน 90 วนนบตงแตวนทสงมอบงานงวดสดทายหรอไม

(1) การสงมอบงานงวดสดทาย หมายถง การทผรบจางไดสงมอบงานเปนครงสดทายของสญญาจาง ซงบางครงการสงงานทมใชงวดสดทายตามสญญา แตเปนการสงงานครงสดทายกถอวาเปนการสงมอบงานงวดสดทายตามเจตนารมณของมตคณะรฐมนตรฉบบน

(2) การนบระยะเวลา 90 วน ใหเรมนบถดจากวนทผรบจางมหนงสอสงมอบงานงวดสดทายจนถงวนทผวาจางประทบตรารบหนงสอทผรบจางขอเงนเพมคางานกอสรางตามสญญาแบบปรบราคาได

(3) การนบระยะเวลา 90 วน ใหใชนบเฉพาะกรณสงงานงวดสดทายเทานน กรณการสงมอบงานงวดอนๆ ทมใชงานงวดสดทาย ผรบจางมสทธเรยกรองเงนเพมคางานกอสรางตามสญญาแบบปรบราคาได หากไมเกนระยะเวลา 90 วน ของการสงมอบงานงวดสดทาย ตามขอ (1)

(4) กรณทมการยกเลกสญญาจางเกดขนกอนทผรบจางจะสงมอบงานงวดสดทาย ใหถอวนทยกเลกสญญาจางเปนวนสงมอบงานงวดสดทาย และการนบระยะเวลา 90 วน ใหเรมนบถดจากวนยกเลกสญญาจาง มใชนบวนทผรบจางสงมอบงานครงสดทายกอนยกเลกสญญาจาง

(5) กรณทผรบจางไดยนหนงสอ ขอเงนเพมคางานกอสรางตามสญญาแบบปรบราคาไดตอผวาจางแลว หากผวาจางสงเรองคนใหแกไขหรอผรบจางขอแกไขเพมเตม ใหถอวนทสวนราชการประทบตรารบหนงสอของผรบจางฉบบแรกเปนเกณฑในการนบระยะเวลา 90 วน

คมอการกอสราง บทท 6

โครงการชลประทานขนาดกลาง 6-41

(6) การนบระยะเวลา 90 วน หากวนทครบ 90 วน ตรงกบวนเสาร–อาทตย หรอวนหยดราชการอนๆ ใหหกวนหยดราชการนนออก ตามประมวลกฎหมายแพงและพาณชย

(7) ผรบจางจะสงวนสทธเรยกรองในการขอเงนชดเชยคางานกอสรางตามสญญาแบบปรบราคาได (คา K) เกนกวาระยะเวลา 90 วน นบตงแตวนทสงมอบงานงวดสดทายไมได

การตรวจสอบวาเปนสญญาแบบปรบราคาไดตามเงอนไข และหลกเกณฑของมตคณะรฐมนตรหรอไม

การตรวจสอบกรณการจดจางโดยวธพเศษ (1) กรณการจดจางโดยวธพเศษ โดยเหตผลความจาเปนและเรงดวน จะตองพจารณาวา

ในหนงสอเชญชวนใหผรบจางเสนอราคา ไดกาหนดวาจะใชสญญาแบบปรบราคาได หรอไม (2) กรณการจดจางโดยวธพเศษ เนองจากมการยกเลกการประกวดราคา ใหพจารณาจาก

หลกฐานการประชมของคณะกรรมการจดจางโดยพธพเศษวา เปนเรองตอเนองจากการประกวดราคาแลวไมมผเสนอราคาหรอมผเสนอราคา แตไมเขาเงอนไขและหลกเกณฑตามทกาหนดไวหรอไม หากเปนเรองตอเนองกใหตรวจสอบวาในประกาศประกวดราคาไดกาหนดวาจะใชสญญาแบบปรบราคาได หรอไม

การตรวจสอบกรณทสญญาจางไมไดระบวาเปนสญญาแบบปรบราคาได - ใหพจารณาจากเอกสารแนบทายสญญาจางวา มขอใดบางทแสดงถงเจตนารมณวาจะ

สญญาแบบปรบราคาได เชน กรณเอกสารแนบทายสญญาจางไดแนบใบเสนองาน ซงผรบจางๆ ไดแสดงเจตจานงทจะปฏบตตามเงอนไขและหลกเกณฑของประกาศประกวดราคาหรอหนงสอเชญชวน หากใบประกาศประกวดราคาหรอหนงสอเชญชวนดงกลาว ไดกาหนดเงอนไขและหลกเกณฑวาจะใชสญญาแบบปรบราคาได กถอวาสญญาดงกลาวเปนสญญาแบบปรบราคาได

- กรณทประกาศประกวดราคาหรอหนงสอเชญชวนไดกาหนดวาจะใชสญญาแบบปรบราคาได แตในการทาสญญาไมไดระบวาเปนสญญาแบบปรบราคาได หากผรบจางมความประสงคจะขอแกไขสญญาดงกลาวใหเปนสญญาแบบปรบราคาได กใหอยในดลยพนจของผวาจางทจะพจารณาดาเนนการใหเปนไปตามระเบยบและกฎหมายทเกยวของ

- กรณทประกาศประกวดราคาหรอหนงสอเชญชวนไมไดกาหนดวาจะใชสญญาแบบปรบราคาได ถงแมวาในสญญาไดระบวาเปนสญญาแบบปรบราคาได กไมถอวาสญญาดงกลาวเปนสญญาแบบปรบราคาไดตามเจตนารมณของมตคณะรฐมนตรฉบบน

คมอการกอสราง บทท 6

โครงการชลประทานขนาดกลาง 6-42

การตรวจสอบและคานวณเงนชดเชยคางานกอสรางตามสญญาแบบปรบราคาได (1) การคานวณเงนเพมหรอลด จะตองแยกคานวณตามประเภทของงานใหตรงกบสตร

ทกาหนดไวในสญญาจาง หากงานประเภทใดทมไดกาหนดสตรไว กไมสามารถนามาคานวณเงนเพมหรอลดได

(2) การใชดชนราคาในการคานวณ จะตองใชดชนราคาในเดอนทเปดซองราคาเปรยบเทยบกบดชนในเดอนทผรบจางมหนงสอสงมอบงาน โดยหนงสอสงมอบงานของผรบจางนนอาจเปนหนงสอถงผควบคมงาน ประธานกรรมการตรวจการจาง หรอสวนราชการ/รฐวสาหกจผวาจางกได ซงมการประทบตรารบตามระเบยบฯ

(3) ในงานกอสรางบางประเภททสวนราชการ/รฐวสาหกจ ผวาจางเปนผจดหาวสดในการกอสรางบางชนดใหแกผรบจาง ผรบจางจะนาคาวสดในการกอสรางในสวนทผวาจาง จดหามารวมกบคางานกอสรางในการคานวณคา K ไมได

(4) คางานกอสรางทจะนามาคานวณคา K ใหรวมคาอานวยการ กาไร และภาษ (FACTOR F) ดวย โดยหกคางานทไมอยในขายออกกอนการคานวณ และไมตองหกเงนลวงหนาออกจากคางานกอนการคานวณ

(5) กรณทผรบจางสงงานลาชากวากาหนดในสญญา ใหเปรยบเทยบคา K ในเดอนทครบกาหนดสนสดสญญากบคา K ในเดอนทผรบจางสงงานจรง และใหใชคา K ทนอยกวากรณทตองจายเงนเพมใหกบผรบจาง และใหใชคา K ทมากกวากรณทตองเรยกเงนคนจากผรบจาง

ขนตอนระยะเวลาดาเนนการ เมอหนวยงานของรฐผวาจางไดรบคาขอเบกจายเงนชดเชยคางานกอสรางตามสญญาแบบปรบราคาได (คา K) จากผประกอบการ ใหหนวยงานของรฐผวาจางและหนวยงานทเกยวของดาเนนการตามขนตอนและระยะเวลาทกาหนด ดงน

ขนตอนดาเนนการ ระยะเวลา/วนทาการ

1. หนวยงานของรฐผวาจางดาเนนการกอนสงสานกงบประมาณ ก. กรณหนวยงานของรฐผวาจางตงอยในสวนกลาง 30 ข. กรณหนวยงานของรฐผวาจางตงอยในสวนภมภาค 40 2. สานกงบประมาณพจารณาอนมต 20 3. หนวยงานของรฐผวาจางขออนมตฎกาจากกรมบญชกลาง 10

คมอการกอสราง บทท 6

โครงการชลประทานขนาดกลาง 6-43

ขนตอนดาเนนการ ระยะเวลา/วนทาการ

4. กรมบญชกลางพจาณาอนมตฎกา 3

5. หนวยงานของรฐผวาจางแจงผประกอบการรบเงน 7

รวม ระยะเวลาดาเนนการ - 70 วนทาการ สาหรบหนวยงานของรฐผวาจางตงอยในสวนกลาง - 80 วนทาการ สาหรบหนวยงานของรฐผวาจางตงอยในสวนภมภาค

ทงน ระยะเวลาดงกลาวไมรวมระยะเวลาสาหรบขนตอนทผประกอบการเปนผดาเนนการเอง และขนตอนทหนวยงานของรฐเจาของเรองแจงใหผประกอบการแกไขหรอสงเอกสารหลกฐานเพมเตมหรอดาเนนการใด ๆ ในกรณทคาขอไมถกตอง ครบถวน หรอไมสมบรณตามหลกเกณฑ วธการ หรอเงอนไขทกฎหมาย ระเบยบขอบงคบกาหนด จนถงวนทประกอบการไดดาเนนการถกตอง ครบถวน และสมบรณแลว หากหนวยงานของรฐหนวยใดดาเนนการแลวเสรจกอนระยะเวลาทกาหนดขางตน ใหสงเรองดงกลาวไปตามขนตอนตอไปโดยไมตองรอใหครบกาหนดระยะเวลาทกาหนด ทงน เพอเปนการอานวยความสะดวกใหกบผประกอบการ ปญหาอปสรรคการตรวจสอบคา K

1. การตรวจสอบเงนชดเชยคางานแบบปรบราคาได (คา K) จดทาแบบฟอรมไมตรงกบตวอยางทแนบ และในการตรวจสอบเงนชดเชยคางานแบบปรบราคาได ไมระบวาใหจายเงน ณ คลงจงหวดใด

2. ไมแนบประกาศประกวดราคา สอบราคาทระบใหนาคา K มาใชในการคานวณเงนเพม ซงผตรวจสอบจะตองแนบเอกสารประกวดราคา Spec ทระบการขอเบกเงนคา K ทงฉบบ

3. สงสาเนาคฉบบสญญา ไมครบถวนตามเอกสารภาคผนวก ขอ 2 โดยรวมจานวนหนาและจานวนแผนไมตรงกบรายงาน

4. รบรองสาเนาถกตองเอกสารทเปนสาเนาภาพถายไมครบทกแผนทกหนา 5. แนบใบสงมอบงาน ใบแจงหน รายงานการตรวจการจางไมครบทกงวดทมการสงมอบ

งานและไมระบวาเปนการสงมอบงานงวดสดทาย

คมอการกอสราง บทท 6

โครงการชลประทานขนาดกลาง 6-44

6.9 ประเดนควรรในการบรหารสญญา 6.9.1 การทาขอผกพน การทาขอผกพนสาหรบการซอหรอการจางของกรมฯ ม 3 รปแบบคอ

1. การทาสญญาซอขายหรอสญญาจาง 1.1 ใหทาตามตวอยางทายระเบยบสานกนายกรฐมนตรวาดวยการพสด พ.ศ. 2535 1.2 หากการทาสญญารายการใดถาจาเปนตองมขอความหรอรายการแตกตางไป

จากตวอยางสญญาทายระเบยบ โดยมสาระสาคญตามทกาหนดไวในตวอยาง สญญาและไมทาใหทางราชการเสยเปรยบกใหทาได

1.3 หากเหนวาจะมปญหาในทางเสยเปรยบ หรอไมรดกมพอ กใหสงรางสญญา นนไปใหสานกงานอยการสงสดพจารณากอน

2. การออกใบสงซอหรอใบสงจาง ใหออกในกรณดงตอไปน 2.1 การซอ หรอการจาง หรอการแลกเปลยน โดยวธตกลงราคา หรอจางทปรกษา

โดยวธตกลง ทวงเงนไมเกน 100,000 บาท 2.2 คสญญาสามารถสงมอบพสดไดครบถวนภายใน 5 วนทาการ นบถดจากวนท

ออกใบสง 2.3 การซอ หรอการจางโดยวธพเศษตามระเบยบฯ ขอ 23,24 (1-5) การเชา ซงผเชา ไม

ตองเสยเงนอนใดนอกจากคาเชา (6) 3. การออกหนงสอสนองรบราคาและสงซอหรอสงจาง สวนราชการบางแหงไดรบการยกเวน

ไมตองทาสญญา ดงนน ในการซอหรอการจางตามระเบยบสานกนายกรฐมนตรวาดวยการพสด พ.ศ.2535 ขอ 133 (3) คอการซอหรอการจางโดยวธกรณพเศษ เปนการซอและการจางจากแหลงบงคบ สวนราชการ รฐวสาหกจและองคการ ซงไดรบสทธพเศษตามมต ครม. ไมตองทาสญญา เพยงแตมหลกฐานการสงซอตอกนกถอวาสมบรณ ในทางปฏบตซงกรมฯ ไดวางระเบยบไวใชการออกหนงสอสนองรบราคาและสงซอหรอสงจาง แทนการทาสญญาหรอออกใบสง แตถาเปนตวแทนจาหนายจากแหลงบงคบสวนราชการ รฐวสาหกจและองคการทเปนบรษท หาง เอกชน ตองทาสญญา

กอนทาขอผกพนควรตรวจสอบดงน 3.1 ผมอานาจอนมตไดอนมตใหซอหรอจางและอนมตรบราคาเรยบรอยแลว 3.2 ตรวจสอบประเภทเงนวามเงนและไดมการกนเงนไวจายแลว

3.3 ยงอยในกาหนดยนราคา

คมอการกอสราง บทท 6

โครงการชลประทานขนาดกลาง 6-45

3.4 ถาเปนครภณฑหรองานจางเหมากอสรางตองไดรบอนมตเงนงวดจากสานกงบประมาณกอน

3.5 วงเงนทจะทาสญญาไมถงหาหมนบาท กาหนดสงของตามสญญาตองใหแลวเสรจภายในปงบประมาณของแตละปเนองจากไมสามารถกนเงนไวเบกจายเหลอมปได

3.6 วงเงนทจะทาสญญาตงแตหาหมนบาทขนไป กาหนดการสงมอบสงของหรอสงมอบงานตามสญญาขามปงบประมาณ จะตองขอกนเงนไวเบกจายเหลอมปกบกระทรวงการคลงใหถกตองตามระเบยบการเบกจายเงนจากคลงดวย

3.7 เมอตรวจสอบถกตองเรยบรอยแลว จงจดทาหนงสอสนองรบราคาแจงคสญญา เพอนดหมายวนลงนามในสญญา ซงหนงสอดงกลาวจะตองออกภายในกาหนดยนราคา โดยจดสงทางไปรษณยลงทะเบยน หรอบรษท/ หาง/ราน มารบเองกได

3.8 ตรวจสอบผลงนามในสญญาตองเปนผมอานาจดาเนนการตามหนงสอรบรองการจดทะเบยนฯ หรอกรณมอบอานาจใหบคคลอนมาลงนามแทนตองดาเนนการดงน

3.8.1 จะตองมหนงสอมอบอานาจ 3.8.2 กรณเปนกจการรวมคาหรอ Joint Venture

- กรณจดทะเบยนเปนนตบคคลผแทนของกจการรวมคาทเปนนตบคคลทกาหนดไว ในหนงสอ บรคณหสนธ หรอขอบงคบของนตบคคลนนเปนผลงนาม ผลงนามจะตองปฏบตตามหนงสอบรคณหสนธหรอขอบงคบของนตบคคลดวย เชน ตองลงนาม 2 คน และประทบตราบรษท หากไมปฏบตตามขอบงคบดงกลาวจะไมผกพนบรษท

- กรณไมจดทะเบยนเปนนตบคคล (คณะบคคล) ผแทนของรวมกจการคาตองลงนามใหครบตามจานวนของผรวมกจการคานน หรอ จะใหผแทนรวมกจการคาผใดผหนงลงนามในสญญาเพยงคนเดยว ผรวมกจการคาทงหมดจะตองทาหนงสอมอบอานาจใหบคคลใดบคคลหนงลงนามในสญญาจงจะมผลสมบรณผกพนคณะบคคลนน 3.9 ตรวจสอบหลกประกนสญญาตามแบบฟอรมแนบทายระเบยบฯ และกาหนดวงเงนคาประกนอตรารอยละหา (5%) ของราคาวสด หรอราคาคาจาง

หลกประกนสญญา หลกประกนสญญาตามระเบยบสานกนายกรฐมนตรวาดวยการพสด พ.ศ. 2535 และฉบบแกไขเพมเตม ขอ 141 กาหนดใหใชหลกประกนอยางใดอยางหนงดงตอไปน

(1) เงนสด (2) เชคทธนาคารเซนสงจายซงเปนเชคลงวนททใชเชคนนชาระตอเจาหนาท

คมอการกอสราง บทท 6

โครงการชลประทานขนาดกลาง 6-46

หรอกอนวนนนไมเกน 3 วนทาการ (3) หนงสอคาประกนธนาคารภายในประเทศตามตวอยางท กวพ. กาหนด

(4) หนงสอคาประกนของบรรษทเงนทนอตสาหกรรมแหงประเทศไทย บรษทเงนทนหรอบรษทเงนทนหลกทรพยทไดรบอนญาตใหประกอบกจการเงนทนเพอการพาณชยและประกอบธรกจคาประกนตามประกาศของธนาคารแหงประเทศไทย ตามรายชอบรษทเงนทนทธนาคารแหงประเทศไทยแจงเวยนใหสวนราชการตาง ๆ ทราบแลว โดย อนโลมใหใชตามตวอยางหนงสอคาประกนของธนาคารท กวพ. กาหนด

(5) พนธบตรรฐบาลไทย กรณของกรมฯ สวนใหญใชหนงสอคาประกนของธนาคารหรอเงนสด ทงน กาหนดมลคาเปนจานวนเตมในอตรารอยละหา (5%) ของวงเงนตามสญญา หลกประกนสญญาของกรมฯ สวนใหญเปนหนงสอคาประกน เงนสด หลกประกนดงกลาวควรใหผรบจางนามาวางลวงหนา โดยเฉพาะหลกประกนทเปนหนงสอคาประกนของธนาคาร เพอใหเจาหนาทมเวลาตรวจสอบความถกตองและตรวจสอบผมอานาจลงนามในหนงสอคาประกน ตามหนงสอรบรองการจดทะเบยน

3.10 กรณเปนเงนสดใหผขายหรอผรบจางนาไปชาระทกองการเงนและบญช แลวนา หลกฐานใบเสรจรบเงนมาแสดงตอเจาหนาทเพอระบเขาไวในสญญา

3.11 สญญาจางเมอลงนามสญญาแลว ผรบจางจะตองชาระคาอากร ตนฉบบพนละ หนงบาท คฉบบหาบาท วงเงนตากวา 200,000.- บาท ตดอากร และตงแต 200,000.- บาท ขนไปตดตราสาร

6.9.2 การเบกเงนคาจางลวงหนา ตามระเบยบฯ ขอ 68 การจายเงนคาพสดหรอคาจางลวงหนาใหแกผรบจางจะกระทามได เวน

แต หวหนาสวนราชการเหนวามความจาเปนกตองจาย โดยกาหนดเขาไวในเอกสารประกวดราคาดวย - ผรบจางรองขอ - จะจายไดไมเกน 15 % ของคาจาง - วางหลกประกนเตมจานวน คอ 15% ของคางานตามสญญา - ผรบจางตองปฏบตตามเงอนไขสญญา การเบกเงนคาจางลวงหนา

- ตองตรวจสอบหนงสอคาประกนกบธนาคารฯ สานกงานใหญดวย - ผลงนามหนงสอคาประกนตองมอานาจตามหนงสอรบรองการจดทะเบยนหรอ

คมอการกอสราง บทท 6

โครงการชลประทานขนาดกลาง 6-47

หนงสอมอบอานาจ - หากผรบมอบอานาจจะมอบอานาจชวงใหบคคลอนลงนามแทน ผรบมอบอานาจตอง ไดรบมอบอานาจใหมอบอานาจชวงได

6.9.3 คาจางและการจายเงน กรณเปนสญญาราคาตอหนวย (UNIT PRICE) หรอถอราคาตอหนวยเปนเกณฑตามรายการแตละประเภททกาหนดไวในใบแจงปรมาณงานและราคา กาหนดไวดงน

- กาหนดเปนราคาโดยประมาณ - จะจายคาจางใหผรบจางตามราคาตอหนวยของงานแตละรายการทไดทาเสรจจรง

- จะไมเปลยนแปลงราคาตอหนวย - ไมเรยกคาสนไหมทดแทนตอกน หากจานวนปรมาณงานในแตละรายการแตกตางไป จากทกาหนดไวในสญญา

ยกเวน ขอ 4.1 การจายเงนคางานตามเงอนไขสญญา กาหนดวา “เมอปรมาณงานททาเสรจจรงในสวนทเกนกวารอยละ 125 แตไมเกนรอยละ 150 ของปรมาณงานทกาหนดไวในสญญาหรอใบแจงปรมาณงานและราคา จะจายใหในอตรารอยละ 90 ของราคาตอหนวยตามสญญา” นน หมายถง ปรมาณงานทมกาหนดไวในสญญาหรอใบแจงปรมาณงานและราคาทแนบทายสญญาจาง คดเปนรอยละ 100 เมอปรมาณงานทผรบจางไดทาจรงมปรมาณงานเกนกวาปรมาณงานทกาหนดไวในสญญาเกนกวารอยละ 25 แตไมเกนรอยละ 50 ผวาจางจะตองจายคาจางสวนทเกนจากสญญาหรอใบแจงปรมาณงานใหแกผรบจางในอตรารอยละ 90 ของราคาตอหนวยตามสญญา (หนงสอท นร (กวพ) 1305/1127 ลงวนท 4 กมภาพนธ 2543) ขอ 4.2 เมอปรมาณงานททาเสรจจรงในสวนทเกนกวารอยละ 150 ของปรมาณงานทกาหนดไวในสญญาหรอใบแจงปรมาณงานและราคา จะจายใหในอตรารอยละ 83 ของราคาตอหนวยตามสญญา ขอ 4.3 เมอปรมาณงานททาเสรจจรงนอยวารอยละ 75 (เจดสบหา) ของปรมาณงานทกาหนดไวในสญญาหรอใบแจงปรมาณงานและราคา จะจายใหตามราคาตอหนวยในสญญาและจะจายเพมชดเชยเปนคา OVERHEAD และ MOBILIZATION สาหรบงานรายการนนในอตรารอยละ 17 (สบเจด) ของผลตางระหวางปรมาณงานทงหมด ของรายการนนตามสญญาโดยประมาณกบปรมาณงานททาเสรจจรงคณดวยราคาตอหนวยตามสญญา แตหากเปนกรณทผรบจางไมตองปฏบตงานตามทกาหนดไวในใบแจง

คมอการกอสราง บทท 6

โครงการชลประทานขนาดกลาง 6-48

ปรมาณงานและราคาในรายการนนทงหมด ไมอาจนาเงอนไขการจายเงนชดเชยดงกลาวมาใชบงคบได คอผรบจางไมตองใชวสด แรงงาน ตลอดจนเครองมอเพอปฏบตงานในงานนนเลยทงสญญา ปรมาณงานททาเสรจจรง หมายถง ปรมาณงานของวสดกอสรางในแตละรายการทกาหนดไวในใบแจงปรมาณงาน มไดมงหมายถงปรมาณงานทเปนรายการกอสรางตามแบบรปรายการทกาหนด (หนงสอท นร (กวพ) 1305/2042 ลงวนท 15 มนาคม 2543 เชน งานคนคนาในสญญามหลายสายหากยกเลกสายใดสายหนง และผรบจางยงตองทาสายอนทมลกษณะเชนเดยวกน การจายคาจางจะตองนาปรมาณงานในลกษณะหรอประเภทเดยวกนในใบแจงปรมาณงานและราคาเปรยบเทยบกบปรมาณงานในลกษณะหรอประเภทเดยวกนทผรบจางทาเสรจจรง หากปรมาณงานทผรบจางทาเสรจจรงนอยกวารอยละ 75 แลวยอมพจารณาจายเงนชดเชยตามเงอนไขขอ 4.3 ได วตถประสงคขอ 4.3 จะจายเพมเปนคา OVERHEAD และ MOBILIZATION ใหแกผรบจางไดจะตองเปนกรณทไดมการทางานตามแบบรปรายการทกาหนดไวในสญญาแลว ปรากฏวา ปรมาณงานททาไดจรงนอยกวาปรมาณงานโดยประมาณทกาหนดไวในสญญาหรอใบแจงปรมาณงานและราคาเทานน มไดกาหนดใหมการจายเงนเพมชดเชยเปนคา OVERHEAD และ MOBILIZATION ในกรณมการแกไขแบบโดยการตดลดเนองานลง เนองจากการแกไขแบบตดงาน

6.9.4 เงนประกนผลงาน สญญาจางใหใชตามระเบยบฯ ขอ 93 ซงใชกบสญญาจางทปรกษามาใชบงคบโดยอนโลม ซงในการจายเงนคาจางแตละงวด ผวาจางอาจกาหนดเงอนไขสญญาในการหกเงนจานวน 5-10% (หกไวไดไมเกน 10%) ของเงนคาจางทจะจายในงวดนน ๆ เพอเปนประกนผลงานได เงนประกนผลงานทถกหกไวนนผรบจางจะขอคนไดดงน

1. กรณสญญาราคาตอหนวย ผรบจางจะขอคนไดตอเมอผวาจางไดหกเงนประกนผลงานไวทงสนไมตากวา 6 เดอน ซงผรบจางจะตองวางหนงสอคาประกนของธนาคาร ซงออกโดยธนาคารภายในประเทศ หรอบรษทเงนทนฯ มาวางเปนหลกประกนแทน

2. กรณสญญาจางเหมารวม ผรบจางจะขอคนไดตอเมอผวาจางไดหกเงนประกนผลงานไวครบตามจานวนทกาหนดไวในสญญา ทงน ผวาจางจะคนเงนประกนผลงาน และ/หรอ หนงสอคาประกนของธนาคารใหกบผรบจางพรอมกบการจายเงนงวดสดทาย

คมอการกอสราง บทท 6

โครงการชลประทานขนาดกลาง 6-49

6.9.5. การจางชวง - เงอนไขสญญา ผรบจางจะตองไมนาเอางานทงหมดหรอบางสวนไปจางชวงโดยไมไดรบ

ความยนยอมเปนหนงสอจากผวาจางกอน - เมอผวาจางยนยอมใหจางชวงได ผรบจางยงตองรบผดชอบตามเงอนไขสญญาอยเชนเดม และตองรบผดชอบในความผดและความประมาทของผรบจางชวงหรอตวแทนหรอลกจางของผรบจางชวงนนทกประการดวย หลกเกณฑชวงงาน 1. ตองขออนญาตและไดรบอนมตจากผวาจางกอนจงจะลงมอทางานได 2. อนญาตใหชวงไดไมเกน 50 % ของราคางานตามสญญา คณสมบตของผรบชวงงาน ทกรมฯ เหนชอบไวเมอวนท 24 พฤศจกายน 2540 1. ผขอรบชวงจะตองมผลงานตามสญญานนไมนอยกวา 25% และจะตองมผลงานสญญาเดยว

2. หากไมมผลงานตามสญญาจะตองมผลงานกอสรางชนดอนทมลกษณะใกลเคยงหรอคลายคลงกนสญญาเดยวไมนอยกวา 100% ของราคางานตามสญญาทจะขอรบชวง

3. ในกรณทผผานการคดเลอกขนทะเบยนชนเปนผรบงานกอสรางชลประทานกบกรมฯ สามารถขอรบชวงงานไดภายในวงเงนตามทกรมฯ ไดกาหนดไวแตละชน แตตองไมเกน 50% ของราคางานตามสญญาทจะขอรบชวง ทงน อยทดลพนจของกรมฯ วาจะอนมตหรอไม

6.9.6. การโอนสทธเรยกรองการรบเงน - ตรวจสอบวาในสญญามเงอนไขการโอนสทธเรยกรองหรอไม - ตรวจสอบยอดเงนทผรบจางมสทธโอน โดยผานกองการเงนและบญชหรอการเงนทองถน - แนบสาเนาสญญาการโอนสทธเรยกรองการรบเงนระหวางผรบจาง(ผโอน) กบ ธนาคาร(ผรบ

โอน) - หนงสอบอกกลาวการโอนสทธจะตองเปนไปตามคาสงกรมฯ ท 501/2545 ลงวนท 19

พฤศจกายน 2545 - ผลงนามในฐานะผโอน และผรบโอน จะตองเปนผมอานาจตามหนงสอรบรองการจด

ทะเบยนฯ หรอผทไดรบมอบอานาจเปนหนงสอ - เมอโอนสทธเรยกรองแลวจะยกเลกการโอนสทธเรยกรองไมได ตองโอนสทธเรยกรอง

กลบคนเทานน ซงจะตองดาเนนการเชนเดยวกบการโอนสทธเรยกรอง

คมอการกอสราง บทท 6

โครงการชลประทานขนาดกลาง 6-50

ขอผดพลาดทพบ - แนบเอกสารไมครบถวน ผรบมอบอานาจ (ตวแทนของธนาคารผรบเงน) ไมแนบหนงสอมอบ

อานาจ ตวอยางลายเซนไมเหมอนกบลายเซนจรง - ยอดเงนโอนสทธเรยกรองไมถกตอง - หนงสอบอกกลาวการโอนสทธเรยกรองไมเปนไปตามคาสงกรมฯ 6.9.7. การรายงานผลงานกาวหนาของสญญาจางกอสรางและจางทปรกษาควบคมงานกอสราง ผลงานของผรบจางตองเปนไปตามแผนการปฏบตกอสรางทเสนอไวกบผวาจาง หากผลงาน

ลาชาคณะกรรมการตรวจการจางจะตองรายงานใหชดเจนวาความลาชาเกดจากสาเหตใด และผลงานทรายงานไดกเปอรเซนต หากผลงานลาชากวาแผนงานประมาณ 10 % จะตองทาหนงสอเรงรดการปฏบตงานของผรบจาง โดยเสนอผวาจาง ทราบและลงนามหนงสอเรงรดการปฏบตงานดงกลาว ขอผดพลาดทพบ

- ผรบจางทางานชากวาแผนงานทเสนอไวและคณะกรรมการตรวจการจางชแจงสาเหตลาชาไมชดเจน

รายงานการตรวจการจาง กรณการสงมอบงานเพอเบกจายเงน

ใบสงมอบงานของผรบจางซงแสดงปรมาณงานทดาเนนการแลวกบรายงานผลงานกาวหนาทรายงานไวกอนแลวจะตองตรงกน และคณะกรรมการตรวจการจางไดทาการตรวจรบงานเรยบรอยถกตองตามรายละเอยดและรปแบบแลวเสรจภายใน 3 วนทาการ นบถดจากทประธานรบทราบการสงมอบงาน และออกใบรบรองผลงานการปฏบตงานใหผรบจางตามปรมาณงานทตรวจสอบ พรอมลงนามในแบบตรายางทประทบไวดานหลงเอกสารการสงมอบงานดงกลาว เมอครบถวนถกตองแลว จงดาเนนการในขนตอนเบกจายคางานแลวเสนอผวาจางรบทราบ

กรณสงมอบงานทงสญญา เมอผรบจางสงมอบงานงวดสดทายเรยบรอยแลว ผรบจางจะตองสงมอบงานทงสญญาอก

ครงซงเปนการสงมอบงานทรวมผลงานทดาเนนการแลวเสรจทงหมดทไดสงมอบไวโดยรวมเปนปรมาณงานทงหมดและงานแลวเสรจสามารถใชงานไดตามวตถประสงคของผวาจาง คณะกรรมการตรวจการจางจะตองตรวจสอบภายใน 5 วนทาการนบจากวนทประธานฯ รบทราบการสงมอบงาน

ทงน คณะกรรมการตรวจการจางจะตองดาเนนการใหเปนไปตามระเบยบสานกนายกรฐมนตรวาดวยการพสด พ.ศ. 2535 ขอ 72

คมอการกอสราง บทท 6

โครงการชลประทานขนาดกลาง 6-51

6.9.8 การแกไขสญญา สญญาหรอขอตกลงทลงนามแลวจะแกไขเปลยนแปลงไมได (ตามระเบยบฯ ขอ 136)

เวนแต

- เปนการแกไขเนองจากความจาเปน โดยไมทาใหทางราชการตองเสยประโยชน หรอแกไขเพอประโยชนของราชการ

- หากมความจาเปนตองเพมวงเงน หรอ ลดวงเงน หรอ เพมหรอลดระยะเวลาสงมอบงาน หรอระยะเวลาในการทางาน ใหตกลงพรอมกนไป

- หากเกยวกบความมนคงแขงแรง หรองานเทคนคเฉพาะอยางจะตองไดรบการรบรองจากวศวกร สถาปนกและวศวกร ผชานาญการ หรอผทรงคณวฒ ซงรบผดชอบหรอสามารถรบรองคณลกษณะเฉพาะ แบบและรายการของงานกอสราง หรองานเทคนคเฉพาะ อยางนน แลวแตกรณ

6.9.8.1 การพจารณาดาเนนการแกไขสญญาเนองจาการแกไข เพมเตมแบบ แลวมรายการงานเพมขนนอกเหนอสญญา

1. งานทเพมเตมตองเปนงานตอเนองสมพนธกบงานเดมและอยภายในขอบเขตของ วตถประสงคของสญญาเดม จงจะแกไขสญญาเพมเตมงานตามระเบยบฯ ขอ 136 ได และไมจาเปนตองดาเนนการจดหาใหม 2. ผมอานาจไดอนมตในหลกการใหแกไขแบบโดยผานการตรวจสอบของกองออกแบบฯ และผมอานาจอนมตแบบแกไขเพมเตมเรยบรอยแลว 3. อนมตแตงตงคณะกรรมการกาหนดราคากลาง 4. ราคากลาง 5. อนมตแตงตงคณะกรรมการตกลงราคาสาหรบงานสวนทเพมขน 6. กรณเปนการแกไขแบบตามหมายเลขทกาหนดไวในสญญา จะตองมแบบเดมและแบบ ทแกไขใหมหรอแบบเพมเตมแนบมาดวย 7. กรณวงเงนตามสญญาเพมขนจะตองชแจงดวยวาใชเงนจากสวนใด 8. คณะกรรมการตรวจการจาง เปนผเสนอความเหนเพอประกอบการ พจารณาดวย 9. แนบตารางเปรยบเทยบปรมาณงานและราคา แสดงปรมาณงานและราคาทเพม-ลด 10. ตารางหมายเลขแบบ ทแกไข เพมเตม ยกเลกแบบ 11. ขออนมตรบราคา

คมอการกอสราง บทท 6

โครงการชลประทานขนาดกลาง 6-52

12. ขออนมตแกไขสญญา 13. เอกสารทเกยวของอน ๆ 14. กรณแกไขสญญาแลววงเงนตามสญญาเพมขน

ตวอยาง งานเดมเปนงานกอสรางอาคาร แตขอแกไขสญญาเพมเตมตกแตงภายใน หรอซอครภณฑเครองใชสานกงานเชนนทาไมได

ขอผดพลาดทพบในการแกไขสญญา - แนบเอกสารไมครบถวน - คณะกรรมการตรวจการจางพจารณาชแจงเหตขอแกไขสญญาไมชดเจน หรอไมไดพจารณาใหความเหน

- รายการงานทเปลยนแปลงเพม-ลด ไมถกตอง - หมายเลขแบบทอางองขออนมตแกไขสญญา ไมตรงกบหมายเลขแบบทกองออกแบบฯ พจารณาเสนอผวาจาง อนมตในหลกการและแกไขแบบจรง

- หากตรวจสอบปรมาณงานโดยรวมแลว ปรมาณงานลดลงเหมอนไมทาใหทางราชการเสยประโยชน แตเมอตรวจสอบแตละรายการทแกไขเปลยนแปลงจะมบางรายการทกอใหราชการตองเสยประโยชน

- ผรบจางเขาทางานตามแบบทแกไขใหมกอนแกไขสญญา - ไมทาตารางเปรยบเทยบหมายเลขแบบเดมทยกเลกและแบบทขอแกไขเพมเตม - ไมแนบตารางเปรยบเทยบรายการและปรมาณงานทแกไขเปลยนแปลงหรอเพมเตม 6.9.8.2 . การแกไขสญญาเนองจาก การแกไขแบบแลวมปรมาณงานเปลยนแปลงเพม-ลด

1. ผมอานาจอนมตในหลกการใหแกไขแบบโดยผานการตรวจสอบของกองออกแบบฯ 2. ผมอานาจอนมตแบบแกไขเพมเตมเรยบรอยแลว 3. กรณวงเงนตามสญญาเพมขนจะตองชแจงดวยวาใชเงนจากสวนใด 4. คณะกรรมการตรวจจางเปนผเสนอความเหนเพอประกอบการพจารณาดวย 5. แนบตารารงเปรยบเทยบปรมาณงานและราคา แสดงปรมาณงานและราคาทเพม-ลด 6. ตารางหมายเลขแบบ ทแกไข เพมเตม ยกเลก 7. เอกสารทเกยวของอน ๆ 8. ขออนมตแกไขสญญา

คมอการกอสราง บทท 6

โครงการชลประทานขนาดกลาง 6-53

6.9.8.3. กรณแกไขแบบทาใหมรายการปรมาณงานเพมขนจากสญญา - กรณวงเงนตามสญญาเพมขนไมเกนรอยละ 10 ตองทาความตกลงกบสานกงบประมาณ เพอเพม วงเงนในสญญา - กรณ วงเงนตามสญญาเพมขนเกนรอยละ 10 เมอสานกงบประมาณเหนชอบใหเพม วงเงนในสญญาแลว จะตองดาเนนการจดทาหนงสอเสนอปลดกระทรวงเกษตรและ สหกรณและจดทาหนงสอถงเลขาธการคณะรฐมนตร เพอพจารณานาเสนอ คณะรฐมนตร เพอพจารณาเหนชอบใหเพมวงเงนใน สญญากอน แลวจงจะดาเนนการ ขออนมตแกไขสญญาและดาเนนการทาสญญาแกไขตอไป

6.9.8.4. กรณแกไขสญญาเปลยนแปลงครภณฑ - - ตองผานการพจารณาจากหนวยงานทเกยวของ เชน สานกเครองจกรกล ศนย

สารสนเทศ เปรยบเทยบคณภาพ ประสทธภาพของครภณฑตามสญญากบครภณฑทขอเปลยนแปลง

- ครภณฑทขอเปลยนใหมตองมคณภาพประสทธภาพดกวาครภณฑเดม หรอเทาเดม - ราคาไมสงกวาเดม

6.9.9 การแจงใหผรบจางเขาซอมแซมงานชารดบกพรอง (ในกรณมงานชารดเสยหายภายในระยะเวลาคาประกนสญญา)

ตามเงอนไขสญญากาหนดใหผรบจางจะตองคาประกนความชารดบกพรองงานทสงมอบแลว เปนเวลา 2 ป นบถดจากวนทคณะกรรมการตรวจการจางไดรบมอบงานทงสญญา หากปรากฏวามงานชารดเสยหายจะตองแจงใหผรบจางเขาทาการซอมแซม แตถาหากผรบจางไมยอมเขาซอมแซมงานชารดเสยหายดงกลาว จะตองแจงใหผวาจางทราบและแจงเตอนใหผรบจางเขาซอมแซมงานทชารด โดยกาหนดระยะเวลาวาจะตองเขาซอมแซมภายในกวน พรอมสงวนสทธทจะดาเนนการตามเงอนไขสญญา หากผรบจางไมยอมเขาซอมแซมจะตองทาหนงสอแจงธนาคารผคาประกนใหชาระคาเสยหายตามหลกประกนสญญา และสงเรองใหกองกฎหมายและทดนดาเนนการตามกฎหมายตอไป ผตรวจสอบความชารดบกพรองกอนคนหนงสอคาประกน

- หวหนาหนวยงานผครอบครองพสด หรอ - ผทไดรบมอบหมาย หรอ - หวหนาเจาหนาทพสด หากหนวยงานนนตองการใหคณะกรรมการตรวจการจางและ/หรอ ผควบคมงานตามสญญาเปน

ผตรวจรบงานซอมแซมความชารดบกพรอง กตองแตงตงและมอบอานาจหนาทกนใหม ซงเปนการ

คมอการกอสราง บทท 6

โครงการชลประทานขนาดกลาง 6-54

แตงตงโดยอาศยอานาจทางบรหารพจารณา ไมใชแตงตงตามระเบยบฯ (ตามหนงสอท นร (กวพ.) 1002/ว42 ลงวนท 15 กนยายน 2532) ขอผดพลาดทพบ

- ไมมการตรวจสอบความชารดบกพรองในระหวางคาประกน - โครงการรายงานความชารดบกพรองลาชา - ผรบจางไมยอมเขาซอมแซมงานชารดเสยหาย

6.9.10 การสงใหผรบจางหยดงานในระหวางดาเนนการกอสราง - ผควบคมงานใชอานาจหนาทสงใหผรบจางหยดงานเปนไปตามระเบยบสานกนายกรฐมนตรฯ

ขอ 73 ซงผควบคมงานจะตองใชดลพนจในการวนจฉยขอเทจจรงทเกดขนอยางรอบครอบคานงถงขอขดของและเหตอปสรรคทเกดขน มใชความผดของผรบจางหรอไดพจารณาแลวเหนวา หากไมสงหยดงานโดยทนท จะทาใหเกดความเสยหายตองานหรอบคคลอนๆ แตการสงหยดงานดงกลาวจะตองไดรบความเหนชอบจากคณะกรรมการตรวจการจางกอน

- เมอผควบคมงานสงใหผรบจางหยดงานแลวตองรบรายงานคณะกรรมการตรวจการจางทราบอกครง และรายงานใหผวาจางทราบ และเมอเหตอปสรรคสนสดลงใหสงใหผรบจางเขาปฏบตงานตอไป

การสงหยดงานตามระเบยบฯ ขอ 73 - เปนการสงในกรณอนเนองมาจากแบบรป รายงานละเอยดหรอขอกาหนดในสญญามขอความ

ขดแยงกน - เปนทคาดหมายไดวาแมวางานนนไดทาไปตามแบบรปรายละเอยดและขอกาหนดในสญญา แต

เมอสาเรจลงแลวจะไมมนคงแขงแรง - ใหผควบคมงานขอความเหนชอบคณะกรรมการตรวจการจางเพอสงหยดงานหรอพกงานไว

กอนและรายงานผวาจางทราบ (หนงสอสานกนายกรฐมนตรท นร (กวพ) 1002/7382 ลงวนท 20 ตลาคม 2531) ขอผดพลาดทพบ

- คณะกรรมการตรวจการจางสงใหผรบจางหยดงาน เนองจากเกดอทกภยนาทวม เปนเหตใหผรบจางของงดลดคาปรบหรอ ขยายเวลา ซงเหตดงกลาวคณะกรรมการตรวจการจางไมตองสงใหผรบจางหยดงาน ผรบจางกสามารถของงดลดคาปรบหรอขยายเวลาของสญญาตามระเบยบฯ ขอ 139 ได

คมอการกอสราง บทท 6

โครงการชลประทานขนาดกลาง 6-55

6.9.11. ขออนมตลดหรองดคาปรบ หรอขยายอายสญญา ตองตรวจสอบและพจารณาวาผรบจางมสทธไดรบการลดหรองดคาปรบ หรอขยายระยะเวลา

ตามเหตทเกดขนจรง ซงเปนไปตามระเบยบสานกนายกรฐมนตรวาดวยการพสด พ.ศ. 2535 ขอ 139 ตามแตกรณดงน

(1) จะตองเปนเหตทเกดจากความผดหรอความบกพรองของสวนราชการ เชน ผควบคมงานมหนงสอสงใหผรบจางหยดงานบางสวนหรอทงสญญา สงมอบพนทใหผรบจางไมได (2) เหตสดวสย การจะพจารณาวาการเกดเหตสดวสยทผรบจางไมสามารถทางานไดนน จะตองเปนไปตามประมวลกฎหมายแพงและพาณชย มาตรา 8 มาพจารณารวมดวย เนองจาก ม.8 กาหนดวา “เหตใด ๆ อนจะเกดขนกด จะใหผลพบตกด เปนเหตทไมอาจปองกนไดแมถงบคคลผตองประสบหรอใกลจะตองประสบเหตนน จะไดจดการระมดระวงตามสมควรอนพงคาดหมายไดจากบคคลในภาวะเชนนน”

ดงนน การทผรบจางขอลด งดคาปรบหรอขยายระยะเวลาสญญาโดยอางเหตสดวสย ผรบจางจะตองพสจนใหไดวาเหตนนเปนเหตทเกนความคาดหมายไดปองกน และแกไขจนเตมกาลงความสามารถแลว แตไมสามารถปองกนได รวมทงทเกดตามทกาหนดในเงอนไขสญญา วาจะเกดเหตขนและเมอมเหตเกดขน โดยผานการพจารณายนยนของผควบคมงาน คณะกรรมการตรวจการจาง แตถาหากเกนกาหนดอายสญญาแลวผรบจางทางานยงไมแลวเสรจ เนองจากเปนความผดของผรบจางเองแลวเกดเหตสดวสยขน ผรบจางจะนาเหตทเกดมาขอลด งดคาปรบหรอขยายระยะเวลาสญญาไมได หรอกรณฝนตกนาทวมหรอเหตอทกภย เกดภยพบต เปนเหตใหผรบจางไมสามารถทางานบางสวนได และเมอตรวจสอบแลวปรากฏวาตามแผนการปฏบตงานทเสนอไวกบกรมฯ งานทผรบจางไมสามารถทาไดนน ผรบจางจะตองทาเสรจกอนถงวนเกดเหต แตผรบจางทาไมเสรจตามแผน เมอเกดอทกภยหรอภยพบต ทาใหผรบจางทางานนนไมได ผรบจางจะอางเหตทเกดมาขอลด งดคาปรบไมไดเชนกน เวนแตวาจะพสจนไดวาเหตทเกดขนนนเปนเหตใหผรบจางไมสามารถทางานตามแผน ซงกาหนดวาผรบจางจะตองทาในเวลาทเกดเหตนนขน

(3) เหตเกดจากพฤตการณอนหนงอนใดทคสญญาไมตองรบผดตามกฎหมาย เชนเหตเกดจากปจจยภายนอกทคสญญาไมสามารถควบคมได แตไมใชเหตสดวสย (สานกนายกรฐมนตรท นร (กวพ) 1305/2460 ลงวนท 27 มนาคม 2544)

คมอการกอสราง บทท 6

โครงการชลประทานขนาดกลาง 6-56

ทงนจากเหตตามขอ (2)-(3) ผรบจางจะตองแจงเหตทเกดขนจนไมสามารถทางานไดดงกลาวใหผวาจางทราบภายใน 15 วน นบจากวนทเหตนนสนสดลง ถาหากผรบจางสามารถแจงกอนเหตสนสดกสามารถทาได แตถาหากผรบจางไมแจงภายในกาหนด ผวาจางมสทธทจะไมพจารณาคาขอของผรบจางได ขอผดพลาดทพบ

- แนบเอกสารประกอบการพจารณาไมครบถวน - คณะกรรมการตรวจการจางชแจงเหตผลประกอบการพจารณาไมชดเจน 6.9.12 แจงการปรบ การปรบ และสงวนสทธการปรบ แจงการปรบ

- ผบรหารสญญาตองตรวจสอบวนครบกาหนดอายสญญาและ หากผรบจางยงทางานไมแลวเสรจจะตองทาหนงสอแจงการปรบผรบจาง เปนการแจงใหผรบจางทราบวาครบกาหนดอายสญญาแลว แตผรบจางทางานไมแลวเสรจถอวาผรบจางผดสญญา จะตองถกปรบเปนจานวนเงนตามทกาหนดไวในสญญาพรอมสงวนสทธตามเงอนไขสญญาดวย

การปรบ - การทผรบจางสงมอบงานลาชากวากาหนด ผวาจางมสทธปรบผรบจางตามอตราคาปรบท

กาหนดไวในสญญา แตหากไมไดแจงการปรบไวจะทาใหผรบจางปฏเสธการชาระคาปรบได - การทเจาหนาทละเลยไมสงหนงสอแจงการปรบใหผรบจางจนทาใหผวาจาง ไมมสทธปรบ

ผรบจางจะตองรบผดชอบในทางแพงตอทางราชการดวย - การคานวณคาปรบใหคดเปนรายวนตามทกาหนดไวในสญญา - กรณผวาจางมไดบอกเลกสญญาจาตองปรบผรบจางตงแตวนถดจากวนครบกาหนดอายสญญา

จนถงวนทผรบจางสงมอบงานทงสญญา - กรณผวาจางบอกเลกสญญาใหคดคานวณคาปรบตงแตวนถดจากวนครบกาหนดอายสญญา

จนถงวนทผวาจางบอกเลกสญญา - เมอผวาจางอนมตปรบแลวจะตองทาหนงสอแจงผรบจางมาชาระคาปรบ หรอจะหกกลบลบ

หนกบคางานของผรบจางกได หากคาปรบเกนจากคางานดงกลาว จงจะเรยกใหผรบจางจายสวนทเหลอ - มหนงสอแจงธนาคารผคาประกนสญญาใหทราบวาผรบจางผดสญญาและจะตองชาระคาปรบ

ใหผวาจางตามทธนาคารไดคาประกนไว - กรณผรบจางหรอผคาประกนไมชาระคาปรบตามทไดมหนงสอแจงใหสงกองกฎหมายและ

ทดนดาเนนการทางคดตอไป

คมอการกอสราง บทท 6

โครงการชลประทานขนาดกลาง 6-57

• สงวนสทธการปรบ - เมอผวาจางอนมตปรบเรยบรอยแลว จะตองทาหนงสอแจงผรบจางเพอสงวนสทธการปรบอกครง

6.9.13 การบอกเลกสญญา

• การบอกเลกสญญามแนวทางพจารณาได 3 แนวทางคอ 1. การเลกโดยขอสญญา 2. การเลกโดยบทบญญตของกฎหมาย 3. การยกเลกสญญาโดยคสญญาตกลงยกเลก

• เหตบอกเลกสญญา - หากผรบจางไมยอมเสนอแผนงานกอสรางภายในระยะเวลาทกาหนด ใหคณะกรรมการตรวจ

การจางทาหนงสอเรงเตอน หากผรบจางเพกเฉยไมปฏบตตามคาสงของคณะกรรมการตรวจการจางทใหเสนอแผนงานกอสราง และผวาจางหรอผทไดรบมอบอานาจไดใชดลยพนจพจารณาแลวเหนวาการทผรบจางไมยอมเสนอแผนงานกอสราง หรอเสนอแผนลาชาอาจจะมผลทาใหงานกอสรางไมแลวเสรจตามเวลาทกาหนดในสญญาและทาใหราชการเสยประโยชน กใหดาเนนการบอกเลกสญญาตามเงอนไขสญญา (กาหนดเวลาแลวเสรจและสทธของผวาจางในการบอกเลกสญญา) และสงวนสทธดาเนนการตามเงอนไขสญญาทกประการ

- ผรบจางทาผดสญญาขอใดขอหนง หรอตกเปนผลมละลาย หรอเพกเฉยไมปฏบตตามคาสงของคณะกรรมการตรวจการจาง หรอผควบคมงาน หรอบรษททปรกษา ซงไดรบมอบอานาจจากผวาจาง ใหผวาจางหรอผทไดรบมอบอานาจใชดลยพนจในการบอกเลกสญญาตามเงอนไขสญญา

- ผรบจางไมเขาปฏบตงานทกาหนดตามสญญา คณะกรรมการตรวจการจางจะตองทาหนงสอเรงเตอนใหผรบจางเขาปฏบตงาน โดยระบขอความสงวนสทธใหชดเจนวา หากผรบจางไมเขาปฏบตงานภายใน (15) วน นบถดจากวนไดรบหนงสอ ผวาจางสงวนสทธทจะบอกเลกสญญาตามเงอนไขสญญา และสงวนสทธดาเนนการตามเงอนไขสญญา หากผรบจางยงเพกเฉยไมปฏบตตามหนงสอของคณะกรรมการตรวจการจางทเรงรดใหเขาทางาน ใหผวาจางหรอผทไดรบมอบอานาจใชดลยพนจในการบอกเลกสญญาตามเงอนไขสญญา

- มเหตอนเชอไดวาผรบจางไมสามารถทางานใหแลวเสรจภายในระยะเวลาทกาหนดไว และการจะบอกเลกสญญาตองพจารณาดวยวาเปนประโยชนกบทางราชการเทานน

- ผรบจางไมสามารถปฏบตตามสญญาหรอขอตกลงได และจะตองมการปรบตามสญญาหรอขอตกลงนน หากจานวนเงนคาปรบจะเกนรอยละสบของวงเงนคาพสด หรอคาจางใหผวาจางพจารณา

คมอการกอสราง บทท 6

โครงการชลประทานขนาดกลาง 6-58

ดาเนนการบอกเลกสญญาหรอขอตกลง เวนแตคสญญาจะไดยนยอมเสยคาปรบ โดยไมมเงอนไขใด ๆ ทงสนกสามารถพจารณาผอนปรนการบอกเลกสญญาไดเทาทจาเปน

- กรณผวาจางบอกเลกสญญาใหถอวนทกรมฯ อนมตบอกเลกเปนวนบอกเลก - กรณผรบจางขอบอกเลกใหถอวนทไดรบหนงสอขอบอกเลกของผรบจางของเปนวนบอกเลก - การบอกเลกสญญาจะตองตรวจสอบการใชสทธตามเงอนไขสญญา เปนการเรยกรอง

คาเสยหาย (ถาม) หรอแจงผคาประกนชาระคาเสยหายหรอคาปรบตามแตกรณ ในกรณบอกเลกสญญากบผรบจาง ทาใหผวาจางใชสทธรบหลกประกนสญญา คาปรบ คาของหรอคางานทสงขน หรอเสยหายอนๆ ทพสจนได ซงไดมหนงสอแจงใหผขายหรอผรบจางโดยกาหนดวนชาระ เชน ภายใน 7 วน หรอ 15 วน ถาผขายหรอผรบจางไมนามาชาระ ผบรหารสญญาจะตองรวบรวมหลกฐานตาง ๆ เกยวกบสญญาสงใหกองกฎหมายและทดน ดาเนนการทางศาลตอไป ขอควรระวง ในระหวางรอการชาระหนจากผขายหรอผรบจางนน ตองคอยตรวจสอบลกหนอยตลอดเวลา เพราะลกหนอาจถกศาลสงพทกษทรพยลมละลายได ถาลกหนถกพทกษทรพยเดดขาด จะตองยนขอชาระหนกบกรมบงคบคดภายใน 2 เดอน นบจากวนประกาศในราชกจจานเบกษา (ควรจะตดตอกรมบงคบคดใหสงบญชรายชอผลมละลายเปนประจาเพอจะไดตรวจสอบได) ดงนน เมอมการประกาศพทกษทรพยเดดขาดแลว ใหรบสงเรองบอกเลกสญญาทงหมดใหกองกฎหมายและทดน เพอขอชาระหนกบกรมบงคบคดตอไป ขอผดพลาดทพบ

- คณะกรรมการตรวจการจางไมพจารณาหรอชชดถงปญหาหรอสาเหตการบอกเลก 6.9.14 การคนหลกประกนสญญา - จะตองตรวจสอบวนครบกาหนดคาประกนตามเงอนไขของสญญาทสงมอบทงสญญาเรยบรอย

แลว และกอนครบกาหนดคาประกนดงกลาวจะตองแจงเตอนสานก / กองเจาของงานใหตรวจสอบความชารดบกพรองวามงานชารดบกพรองทผรบจางจะตองเขาซอมแซมหรอไม หากสานก/ กองเจาของงาน แจงไมมงานชารดบกพรองจะตองสรปเรองเสนอผวาจาง อนมตคนหลกประกนใหผรบจางตอไป แตถาหากมงานซอมแซมแตผรบจางไมเขาซอม จะทาหนงสอแจงใหผรบจางรบเขาซอมแซมโดยกาหนดใหเขาซอมแซมภายในกวน แตถาหากผรบจางยงไมเขาซอมแซมจะตองสงเรองใหกองกฎหมายและทดนดาเนนการตามกฎหมายตอไป

คมอการกอสราง บทท 6

โครงการชลประทานขนาดกลาง 6-59

ขอควรระวง หากมประกาศเจาพนกงานพทกษทรพย โดยสานกฟนฟกจการของลกหน กรมบงคบคดแจงสวนราชการตาง ๆ ทราบ วาศาลลมละลายกลางไดมคาสงฟนฟกจการของบรษท และมคาสงเหนชอบดวยแผนฟนฟกจการแลว เมอตรวจสอบแลวพบวาบรษทดงกลาวเปนคสญญากบกรมฯ จะตองดาเนนการตรวจสอบหนงสอหรอเอกสารทบรษทสงใหกรมฯ เนองจากการดาเนนงานทกกรณของบรษท จะเขาสการควบคมกากบดแลโดยศาล ผบรหารของบรษท จะสนสดอานาจลงและศาลจะทาการแตงตงบคคลมาทาการบรหารกจการภายใตกรอบอานาจหนาทใหม (เรยกวาผทาแผน) และเมอผทาแผนไดจดทาแผนเรยบรอยและศาลเหนชอบแผนของบรษทแลว ศาลจะแตงตงผบรหารแผนเปนผดาเนนการในกจการของบรษท ดงนน ผมอานาจลงนามในเอกสาร ตองเปนผทศาลสงตงใหผทาแผน หรอผบรหารแผน หรอบคคลทผทาแผนหรอผบรหารแผนมอบอานาจเปนหนงสอใหดาเนนการแทนเทานน และในกรณทกรมฯ เปนคสญญากบบรษททศาลมคาสงใหฟนฟกจการอยนน หากบรษทคสญญายงไมมการผดเงอนไขสญญาใด ๆ ทเปนเหตใหตองฟองรองเรยกคาเสยหายเกดขน กยงไมถอวาบรษทไดกอหนกบกรมฯ แตประการใด (ซงหนในการฟนฟกจการ หมายถง หนเงน) จงยงไมเกดหนตอกน แตถาหากบรษทดาเนนการตอไประยะหนงแลวเกดผดเงอนไขสญญาในระหวางอายสญญาขน ทาใหกรมฯ ไดรบความเสยหาย และกรมฯ ตองฟองรองเรยกคาเสยหาย กใหดวาในขณะนนบรษท ยงมคาสงศาลใหฟนฟกจการอยหรอไม หากยงมคาสงศาลใหฟนฟกจการอยใหยนขอรบชาระหน ณ สานกฟนฟกจการของลกหน กรมบงคบคด หรอบรษทฟนฟกจการไมสาเรจ และถกศาลสงใหพทกษทรพยเดดขาดกอนครบกาหนดอายสญญากใหยนขอรบชาระหน ณ สานกฟนฟกจการของลกหนเชนกน แตหากศาลมคาสงยกเลกการฟนฟกจการ เนองจากแผนฟนฟกจการประสบความสาเรจแลว อานาจหนาทในการจดการกจการและทรพยสนของบรษทกลบเปนของผบรหารของบรษท และใหผถอหนของบรษทกลบมสทธตามกฎหมายตอไป การดาเนนการตามกฎหมายใหดาเนนการกบบรษทตามปกต

คมอการกอสราง บทท 7โครงการชลประทานขนาดกลาง 7-1

บทท 7 งานดาเนนการเอง

งานดาเนนการเอง สวนมากจะเปนงานตามนโยบายเรงดวน หรอ เปนโครงการพระราชดารและเปนงานทกรมฯ มเครองจกร - เครองมอสนบสนนเพยงพอ มความพรอมดานแบบกอสรางการกอสรางโครงการตองวางแผนการใชเครองจกรเครองมอทเหมาะสมกบสภาพพนท วางแผนจดชางและแรงงานใหเหมาะสมกบงบประมาณคาใชจายทไดรบ วางแผนการใชเงนและเบกจายเงนโดยรอบคอบรดกม มการควบคมคณภาพ และรายงานการกอสรางแตละขนตอนเชนเดยวกนกบงานจางเหมา รวมทงประสานงานกบหนวยงานทเกยวของหรอราษฎรเจาของทดน เพอขอใชพนท รวมทงแกไขผลกระทบทเกดขนจากการกอสราง ฉะนน ผรบผดชอบงานกอสรางโครงการขนาดกลาง(งานดาเนนการเอง) จาเปนตองมความรดานวศวกรรม ความรในการใชเครองจกรกลตางๆ ความรดานบรหารบคคล และเปนผมมนษยสมพนธทด สามารถจดการปญหามวลชนไดเปนอยางด สาหรบขนตอนการดาเนนงานกอสราง โครงการขนาดกลาง (งานดาเนนการเอง) มรายละเอยดดงน

7.1. กอนเรมดาเนนงานกอสราง

7.1.1 ศกษารายงานการศกษาความเหมาะสม และแบบกอสราง เนองจากรายงานการศกษาความเหมาะสมโครงการ จะรวบรวมขอมลทเปนประโยชนและ

จาเปนสาหรบการวางแผนงานและการกอสราง เชน ความเปนมา ลกษณะทางกายภาพของพนท สภาพเศรษฐกจ สงคมและการเกษตร สภาพแหลงนาและการพฒนาในปจจบน การศกษาดานวศวกรรมโครงการ อนไดแก สภาพธรณวทยาฐานราก แหลงวสดกอสราง ปรมาณนาทา อทกวทยานาหลาก ปรมาณตะกอน อตราการรวซมและระเหย เปนตน โดยความรทผควบคมงานจะตองศกษา 7.1.1.1 ความรทางดานอทกวทยา ตองศกษาเกยวกบปรมาณนาทเพมขน หลงจากเรมเกบกกและการไหลของนาในลานาเดม เพอพจารณาเกยวกบการผนนาในระหวางดาเนนการกอสราง

7.1.1.2 ความรทางดานอตนยมวทยา ในบรเวณพนทกอสรางควรทราบวามปรมาณฝนเฉลยแตละเดอนมากนอยเทาใด และมการระเหยเทาใด เพอประโยชนในการวางแผนงานถมดนตวเขอน

คมอการกอสราง บทท 7โครงการชลประทานขนาดกลาง

7-2

7.1.1.3 ความรทางดานวศวกรรมธรณ ตองศกษาเกยวกบลกษณะของชนหนฐานราก วามคณสมบตอยางไร สามารถรบนาหนกของตวเขอนไดหรอไม ตองศกษาถงชนดนและชนหนทเปลยนแปลง เพอจะไดเปนขอมลสาหรบการปรบปรงฐานราก

7.1.1.4 ความรทางดานสารวจภาคพนดน เพอทจะไดวางตวอาคารใหเหมาะสมกบภมประเทศตามทแบบกาหนดไว ตลอดจนการตรวจสอบขนาดของตวอาคารอกดวย 7.1.1.5 ความรทางดานแบบแปลนและวศวกรรม ตองศกษาถงหนาทของอาคารตางๆ ในแบบใหละเอยด เพอทจะสามารถคดคานวณปรมาณและราคางานได รวมทงกาหนดขนตอนและวธการทางาน ขอควรระวงและจดออนของงานอนจะทาใหงานลาชา เพอเตรยมการดาเนนการเสยแตเนนๆ หรอเตรยมการแกไขกอนทปญหาจะเกดขน วสดทจาเปนจะตองสงซอหรอทาการผลตลวงหนาวามการจดเตรยมไวแลวหรอยง

7.1.1.6 ความรทางดาน Soil Mechanics ตองศกษาเกยวกบดนทจะนามาใชในงานกอสราง วาดนชนดใดมความเหมาะสมในการถมสวนไหนของตวเขอน

7.1.1.7 ความรทางดานสถาปตยกรรม ตองศกษาเกยวกบการวาง Layout บรเวณทกอสราง การตบแตงบรเวณและสงกอสรางตางๆ ใหสวยงาม หลงจากไดดาเนนงานกอสรางแลวเสรจ

7.1.1.8 ความรทางดานงานบรหาร ตองศกษางานทางดานธรการ พสดและการเงน เพอทจะสามารถดาเนนงานทางดาน Office ไดโดยไมตดขด และถกตองตามระเบยบของทางราชการ

7.1.1.9 ความรทางดานกฎหมาย ตองศกษาเกยวกบกฎหมายทวไปเชน บรเวณพนททจะทาการกอสราง และบรเวณตวอางทมราษฎรถอสทธครอบครองอย จะตองดาเนนการตามขนตอนของกฎหมายอยางไร จงจะสามารถเขาไปดาเนนการกอสรางได หรอในกรณทพนทกอสรางอยในเขตปาสงวน กจะตองดาเนนการขอใชพนทปาจากกรมปาไมใหถกตองกอนเขาไปดาเนนการกอสราง

7.1.1.10 ความรทางดานขนบธรรมเนยมประเพณตางๆ เพอแกไขปญหาตางๆ ในระหวางงานกอสราง เชน การจางแรงงานทองถน การควบคมเกยวกบการรกษาความปลอดภย ซงตองคานงถงประเพณพนบานวามมาแตดงเดมอยางไร จะไดไมมขอขดแยงกบชาวบาน เชน กรณทมอาคารหรอวตถทชาวบานนบถอวาเปนสงศกดสทธอยในบรเวณทกอสรางจะตองดาเนนการไมใหกระทบกระเทอนจตใจของชาวบานเสมอ

คมอการกอสราง บทท 7โครงการชลประทานขนาดกลาง

7-3

7.1.1.11 ความรทางดานจตวทยา เพอชแจงชกจงใหประชาชนไดทราบถงจดประสงคและผลประโยชนของการกอสราง ตลอดจนการตดตอประสานงานกบหนวยงานอนทเกยวของ เพอทใหงานกอสรางดาเนนงานไปไดโดยสะดวก

7.1.2 ประชาสมพนธโครงการ และประสานงานเบองตน

7.1.2.1 การประชาสมพนธโครงการ การประชาสมพนธ เปนวธการหนงของการบรหารราชการแบบมสวนรวมทเปดโอกาสใหประชาชนเขามามสวนรวมในการบรหารจดการภาครฐ ซงอาจดาเนนการไดหลายมต ตามความเหมาะสมและความตองการของประชาชน ดงนน การประชาสมพนธโครงการจงมวตถประสงคเพอใหประชาชน มสวนรบรในการเรมดาเนนการโครงการกอสราง มความสนใจตดตามความกาวหนาการดาเนนงานกอสรางของโครงการ อนจะนาไปสความรสกทดตอโครงการ ลดปญหาความขดแยงและเพอใหเกดความใกลชดระหวางภาครฐ และประชาชน สรางเสรมระบบการรบทราบขอมล สภาพปญหาในทางลก จนเกดความไววางใจและความจรงใจตอกน กอความเชอมนในแนวทางการพฒนาโครงการ รวมทงสงเสรมความเขมแขงขององคกรสวนทองถน เพอเปนกลไกชวยผลกใหโครงการประสบความสาเรจอยางยงยน รปแบบของการประชาสมพนธ อาจอยในรปการประชาสมพนธทางสออเลกทรอนกส (วทย, โทรทศนและเวบไซต) หนงสอพมพ การจดทาแผนพบ /จดหมายขาว การจดนทรรศการ การเยยมชมโครงการและการฝกอบรม / ดงาน เปนตน 7.1.2.2 การประสานงานเบองตน กอนทจะเขาพนทเพอดาเนนงานกอสราง ควรจะตองทาหนงสอแจงฝายปกครองทองท อาท จงหวด อาเภอและองคการบรหารสวนตาบลในพนท เพอขอความรวมมอและอานวยความสะดวกในการปฏบตงานกอสราง รวมทงประสานงานกบโครงการชลประทาน (จงหวด) ในพนท จดสงเจาหนาทเขามาศกษาและดงานเปนระยะๆ เพอเตรยมพรอมการสงมอบใหโครงการชลประทาน (จงหวด) รบไปดาเนนการดแลบารงรกษา นอกจากน ควรจะตองวางแผนจดการประชมอยางสมาเสมอและตอเนอง เพราะหลงจากเรมการกอสรางจะมปญหาจานวนมากเกดขนระหวางการทางานทงในแงวศวกรรมและปญหาทวไป เพอแกไขสถานการณและใหผลงานกาวหนาเปนไปดวยด จะตองมการประชมรวมระหวางหนวยงานทเขามาปฏบตงาน อาท ศนยปฏบตการรถแทรกเตอร กลมปฐพและธรณวทยา ฝายตรวจสอบและวเคราะหคณภาพ เปนตน เพอแกไขปญหาและใหงานดาเนนไปดวยดทสดเทาทจะทาได การประชมดงกลาวควรจดขนสปดาหละครง

คมอการกอสราง บทท 7โครงการชลประทานขนาดกลาง

7-4

7.1.3 ตรวจสอบสภาพพนทกอสรางและความถกตองหมดหลกฐาน 7.1.3.1 ตรวจสอบสภาพพนทกอสราง การตรวจสอบสภาพพนทกอสรางจะทาใหไดขอมลทเปนจรงนอกเหนอจากขอมลทปรากฏในเอกสารและแบบกอสราง ขอมลทจะได คอ

ขอมลดานสภาพภมประเทศ เชน สภาพปา ความลาดชนของพนท สภาพทางคมนาคม แหลงวสดและการตดตอสอสาร เปนตน

ขอมลทางดานสงคมในทองถน เชน จานวนแรงงานในทองถน ความเปนอยของผคนในบรเวณใกลเคยงรวมถงดานความปลอดภยในการทางาน

7.1.3.2 ตรวจสอบหมดหลกฐาน ตรวจสอบหมดหลกฐาน/หมดอางอง วามอยครบหรอวามความคลาดเคลอนและเสยหายหรอไม คาตางๆมความถกตองหรอขดแยงกบ ตาแหนงหมดหลกฐานตวใดทกดขวางการกอสรางตองทาการยายตาแหนงใหม ใหพนจากเขตบรเวณกอสราง ทใชเครองจกรทางาน การโยงยดหมดอางองใหครอบคลมบรเวณกอสรางจะทาใหการดาเนนงานถกตอง ตามรปแบบของการกอสราง ตลอดจนการวางแนว Center Line ของตวเขอนและอาคารประกอบใหชดเจน

7.1.4 สารวจและคานวณปรมาณงานจากแบบกอสรางโดยละเอยด จานวนและปรมาณงานทจะตองดาเนนการกอสรางจรง จะไดจากการสารวจและคานวณ

ปรมาณงานในแบบกอสรางทถกตองและครบถวน สวนการประเมนราคางานปรบปรงฐานราก ควรจะประสานงานกบกลมปฐพและธรณวทยา ของสานกชลประทานเพอทาการประเมนราคาโดยพจารณาจากอตราราคางานสารวจธรณวทยา สารวจปฐพกลศาสตร และงานปรบปรงฐานราก ซงไดรบการอนมตจากสานกงบประมาณ ดงนน ผททาหนาทสารวจคานวณปรมาณงานจะตองเปนผทมความร ประสบการณและมความละเอยดรอบคอบ ทางานอยางมขนตอนแลวจะตองมการตรวจสอบความถกตองอกครงหนง กอนทจะนาขอมลดงกลาวมาใชงาน

7.1.5 การวางแผนงาน การวางแผนงานกอสรางโครงการขนาดกลาง จาเปนตองใชขอมลดงน ปรมาณงานท

จะตองทา สภาพภมประเทศ สภาพภมอากาศ สภาพฐานรากและธรณวทยา ขอมลทางดานอทกวทยา ขอมลทางดานแหลงวสด ขอมลดานแรงงานทวไป และแรงงานทมทกษะความชานาญการในดานตางๆ ขอมลดานกฎระเบยบประเพณทองถนและเทศบญญตตางๆ ทเกยวของ ขดความสามารถในการจดหาเครองจกรเครองมอทจะนามาใช ขอมลดานเสนทางคมนาคม การตดตอสอสาร วตถประสงคและ

คมอการกอสราง บทท 7โครงการชลประทานขนาดกลาง

7-5

เปาหมายของงานวาเปนงานเรงดวนตามนโยบายของหนวยเหนอหรอเปนงานตามปกต จากขอมลดงกลาวขางตนจะนามาใชจดทาเปนแผนงานตางๆ ดงน

7.1.5.1 แผนงานโครงการ (Master Plan) : เปนแผนงานหลกทสานกงบประมาณใชเปนกรอบการควบคมการใชจายงบประมาณของโครงการ โดยแผนงานโครงการจะแสดงรายละเอยดกจกรรมหลกของงาน งบประมาณรายปของแตละกจกรรม และระยะเวลาตงแตเรมงานกอสราง จนถงปดงานกอสราง ประกอบดวยกจกรรมหลก ดงน

(1) งานกอสรางสวนประกอบอน งานกอสรางโครงการขนาดกลาง เปนงานตอเนอง ใชเวลากอสรางไมตากวา 2 ป ดงนน งานกอสรางสวนประกอบอน ไดแก งานเตรยมงานเบองตน จงมความจาเปนอยางยง โดยทวไปงานกอสรางสวนประกอบอน ประกอบดวยงานดงตอไปน

คาใชจายในการเตรยมงานเบองตนดาเนนการในปแรก ไดแกงานกอสรางอาคารททาการ – บานพก และโรงเรอนชวคราว เสาธง ปายชอโครงการและงานลอมรว ระบบสาธารณปโภค และงานถนนภายในบรเวณ สวนปรมาณจานวนอาคารนน กอนออกแบบผงบรเวณ ตองทาหนงสอสอบถามความตองการ ถงโครงการชลประทานจงหวดกอน สวนงานอนๆ ไดแก งานขยายเขตระบบจาหนายไฟฟาแรงสง – แรงตา ประสานกบการไฟฟาสวนภมภาค งานถนนเขาหวงานโครงการ : โดยในปแรกพจารณาดาเนนการกอสรางตามความเหมาะสมรวมกบงานสารวจและงานออกแบบถงชนระดบรองพนทาง (ชนลกรงบดอดแนน) และราดยางถนนเมองานทานบดน แลวเสรจ

งานถางปาบรเวณอางเกบนา : ดาเนนการตามระเบยบของกรมปาไม โดยใหแลวเสรจกอนการกกเกบนา

(2) งานกอสรางทานบดนหวงานและอาคารประกอบ เปนกจกรรมงานกอสราง ซงตองวางแผนงานตามกจกรรมแตละปกอนจนถงปแลวเสรจ โดยพจารณาจากขนตอนงานกอสรางและงบประมาณทไดรบในแตละป (3) งานปรบปรงสงกอสราง ประกอบดวยงานบรณะสงกอสราง และงานบรณะถนน โดยทวไป เมอเปดงานและดาเนนการกอสรางแลวประมาณ 1 ป จงของบประมาณในสวนของงานปรบปรงสงกอสราง

คมอการกอสราง บทท 7โครงการชลประทานขนาดกลาง

7-6

(4) เผอเหลอเผอขาด เมอมการปรบอตราราคางาน เนองจากราคานามนเชอเพลง หรอราคาวสดมราคาสงขน หรอมงานทเพมเนองจากเกดอปสรรคในระหวางกอสราง เชน เกดจาการพงทลายของลาดดานขางบอกอสราง กสามารถของบประมาณและใชในสวนเผอเหลอเผอขาดได

7.1.5.2 แผนปฏบตงานกอสราง : กอนอนจะตองคานวณปรมาณงานจากแบบกอสรางและจดรายการทจะตองดาเนนการกอสรางตามขนตอน ซงรายการของงานจะเรมตนตงแตงานจดหาทดน งานถนนเขาหวงานในบรเวณหวงานอาคารประกอบตางๆ งานถางปาขดตอ และปรบพนทบรเวณหวงาน งานลอมรวบรเวณหวงาน พรอมดวยปอมประตโครงการ ททาการอาคารและบานพก ระบบไฟฟา – ประปา ระบบสอสาร งานจดทอพยพราษฎรจากเขตนาทวมและงานกอสรางอาคารหวงานพรอมอาคารประกอบ ในการจดทาแผนงานกอสรางน เมอจดรายการของงานทจะตองทา คดปรมาณงานและระยะเวลาในการทางานแลว จะตองทาแผนภม (Bar Chart) แสดงขนตอนของงานททาโดยประมาณ การเรมตนของงานและระยะเวลาทใชในการกอสรางจนงานเสรจ สาหรบงานกอสรางเขอนขนาดกลางและขนาดใหญ รายการของงานอาจจะตองแยกใหละเอยดมากขน สาหรบงานทมชวงระยะเวลาการทางานจากด จะตองมการวางแผนงานเพอควบคมระยะเวลาการทางานอยางรดกม ซงกควรจะวางแผน C.P.M. (Critical Path Method) สาหรบงานนนโดยเฉพาะ เชนงานทอสงนา (Outlet) และงานอาคารระบายนาลน (Spillway) เปนตน

7.1.5.3 แผนงบประมาณกอสราง : เมอไดดาเนนการจดทาแผนปฏบตงานกอสรางหลกของโครงการ (Master Plan) และแผนปฏบตงานกอสรางแสดงปรมาณงานทจะตองทาแตละป จนเสรจโครงการแลว กสามารถทจะประมาณราคาคากอสรางทงหมดและงบประมาณทจะใชในการกอสรางในแตละปได การจดทาแผนงานน จะตองจดรายละเอยดของหวขอตามแผนปฏบตงานกอสรางออกเปนตาราง แสดงยอดเงนงบประมาณของโครงการ (Master Plan) และของแตละรายการ และหากวาโครงการกอสรางใชระยะเวลาในการกอสรางหลายป จะตองพจารณาถงคาปรบราคางาน (Escalation) และคาเผอเหลอเผอขาด (Contingency) ดวย โดยคดเปนเปอรเซนตจากราคาคากอสรางทงหมด

7.1.5.4 แผนอตรากาลง : การจดทาแผนอตรากาลงของงานกอสรางโครงการขนาดกลาง จะตองพจารณาถงขนาดและประเภทของงาน โดยงานดาเนนการเองจะตองใชเจาหนาท เครองจกรเครองมอ และคนงานมากกวางานทดาเนนการจางเหมา ทงนงานจางเหมาอตรากาลงเจาหนาทสวนใหญจะเปนเจาหนาททางานดานการควบคม ตรวจสอบคณภาพและปรมาณงานกอสรางเทานน

คมอการกอสราง บทท 7โครงการชลประทานขนาดกลาง

7-7

7.1.5.5 แผนเครองจกรเครองมอ : ในสวนของงานดาเนนการเอง จะตองพจารณาวางแผนการใชเครองจกรกลรวมกบสายงานทเกยวของ อาท ศนยปฏบตการเครองจกรกล กลมปฐพและธรณวทยาและสวนเครองจกรกล ทงน เพอจดหาเครองจกรเครองมอตางๆ มาใชในงานกอสราง โดยพจารณาถงขนาดของโครงการและงานทจะดาเนนการ รวมทงวธการกอสราง ซงมรายละเอยด ดงน เครองจกรกลงานดน จะตองพจารณาถงปรมาณงานดนทจะทาทงหมด ขดความสามารถของเครองจกรกลกบปรมาณงาน ลกษณะภมประเทศและระยะทางทวงไป –กลบ (Round Trip) และขอสาคญอกอยางหนง คออายการใชงานของเครองจกรกลงานดน ถาเปนเครองเกามชวโมงการทางานมาก กเรมมจดทจะตองซอมแซมอยบอยๆ ทาใหเสยเวลาการทางานจะตองพจารณาเพมจานวนเครองมอใหมากขนตามอายการใชงาน และเนองจากเครองจกรกลงานดนนมราคาแพง คาบารงรกษากสง จงควรควบคมการใชงานใหมประสทธภาพ จดทางวงใหดเพอปองกนอบตเหตและควบคมการใชเครองจกรกลเหลานทางานใหไดผลงานทคมกบคาใชจาย ซงควรจะใชเครองจกรกลใหเหมาะสมกบงานและขดความสามารถตามหลกวชา มฉะนนอาจเกดความเสยหายและอบตเหตขนได

เครองจกรกลทางานกอสราง จะตองพจารณาถงวธการกอสรางและขนาดของงานตองจดเตรยมเครองจกรกลใหอยในสภาพทจะใชงานไดทนท ตองจด Spare Part เตรยมไวใหพรอมสาหรบเครองทตองใชงานหนก อปกรณประกอบตางๆ กตองมไวใหพอเพยงกบการใชงาน เชน สายสบของเครองสบนา ขอตอ ของอตางๆ เครองจกรกลสาหรบงานกอสรางทตองเตรยมไวสาหรบใชงานไดแก เครองสบนา เครองอดลม เครองกาเนดไฟฟา เครองเชอมชนดตางๆ เครองผสมคอนกรต เครองสนคอนกรตและเครองมออนๆ ทจาเปน ยานพาหนะทใชในงานกอสราง ตองพจารณาจดหายานพาหนะชนดตางๆ ใหเหมาะสมกบการใชงานกอสราง โดยแยกเปนรถสาหรบงานบรหาร รถขนสงเจาหนาทและวสดเครองมอตางๆ รถทใชในงานสนาม รถบรการงานซอมเครองจกรกลตางๆ นอกจากนตองจดการใชยานพาหนะใหคมกบคาใชจายและใหพอเพยงกบปรมาณงานทดาเนนการ ควรมระเบยบและขอบงคบเกยวกบการใชยานพาหนะใหรดกม เพราะมกจะมอบตเหตจากยานพาหนะเหลานอยเสมอ เครองจกรเครองมอสาหรบงานวศวกรรม กรณในงานทมการปรบปรงฐานรากของเขอน ซงจะตองประสานงานกบกลมปฐพและธรณวทยาของแตละสานกชลประทาน เพอจดหาเครองมอสาหรบเจาะ เครองอดนาปนและอปกรณประกอบอนๆ เชน หวเจาะและ Casing ใหเพยงพอกบปรมาณงาน

คมอการกอสราง บทท 7โครงการชลประทานขนาดกลาง

7-8

เครองมอสอสาร เพอทจะทาใหการตดตอกนในระหวางเวลาทางานเปนไปไดสะดวกและรวดเรว โดยไมตองเสยเวลา ควรจดวางระบบโทรศพทและวทยใหสะดวกทสด เพอความคลองตวในการทางาน

7.1.5.6 แผนปฏบตงานความปลอดภยในการทางาน : แผนงานใหความในการปฏบตงานควรจะกาหนดไวเปนแผนงานหนง ซงรวมอยในแผนปฏบตการทงหมดของโครงการและแผนงานนจะตองไดรบการสนบสนนอยางเตมท จากการบรหารโครงการ ตงแตผมอานาจบรหารสงสด ตลอดไปถงผรบผดชอบในตาแหนงตางๆ ทจะตองรวมกนรบผดชอบใหมการปฏบตตามแผนความปลอดภยทกาหนดไว เพอความมประสทธภาพของแผนงานรกษาความปลอดภยในการปฏบตงานกอสราง จาเปนตองปรบปรงแตละแผนใหสอดคลองกบการกอสรางแตละประเภท เชนงานเหลกเสรม งานตอกเขม งานเจาะระเบดหน งานตดตงแบบบนทสง งานอโมงคและอนๆ งานประเภทตางๆ เหลาน จะมอนตรายเปนลกษณะเฉพาะตว ดงนน แผนงานใหความปลอดภยจงตองไดรบการพจารณาปรบปรงใหเขากบสภาพอนตราย โดยเฉพาะทจะเกดขนสาหรบงานนนๆ ขอควรคานงในการวางแผนทจะลดอบตเหตในงานกอสรางใหไดผล มดงน

1. ผบรหารสงสดของโครงการจะตองสนบสนนอยางจรงจง 2. กาหนดตวบรหารและดาเนนการใหความปลอดภย มอานาจเขาไปตรวจสอบการทางานทกแหงวามความปลอดภยเพยงพอ 3. โฆษณาหรอประกาศแผนและวธการใหความปลอดภยแกผรวมงานทราบทวกน ชแจงวธการปฏบต อบตเหตเกดขนอยางไร และวธการวางแผนปองกนใหทราบทวกน 4. ปรบปรงแผนงานใหความปลอดภยใหเหมาะสมตออนตรายแตละชนดของงาน 5. จงใจใหเกดการแขงขนในการรกษากฎเกณฑของการใหความปลอดภยแตละหนวยงาน 6. ชแจงอบรมใหความรแกผเขาปฏบตงานใหม 7. จดใหมการปฐมพยาบาลอยางพยงพอ

ขอสงเกตทมกเกดอบตเหต ตวอยางเชน การยกของหนกหรอของทมขนาดใหญ ผรบผดชอบจะตองระมดระวงเปนอยางยง จะตองตรวจสอบอปกรณการยกอยางรอบคอบ นอตหรอโบลทชารดเพยงอยางเดยวอาจนามาซงความสญเสยอยางใหญหลวง นอกจากนการยกวสดขนสงโดยไมคานงถงแรงลมและการควบคมกอาจเกดความเสยหายขนไดเชนกน

คมอการกอสราง บทท 7โครงการชลประทานขนาดกลาง

7-9

7.1.5.7 แผนการจดหาวสด : การวางแผนเพอจดหาวสดน จะตองพจารณาอยางละเอยดรอบคอบ เพราะเกยวของกบงานหลายฝาย ถาวางแผนงานการจดหาวสดไดอยางมประสทธภาพจะทาใหงานกอสรางดาเนนไปไดอยางรวดเรว การวางแผนจดหาวสดควรพจารณาถงวธดาเนนการจดซอ เงนคาใชจายประจางวด ระยะเวลาทใชในการจดซอ ระยะเวลาทจาเปนตองใชวสดวาจะใชเมอใด ระยะเวลาทสามารถเกบวสดไวใชงานไดโดยไมเสยหาย และความจาเปนของงานวาเรงดวนเพยงใด โดยมากการกอสรางเราจะม List of Materials ทจะตองใชในงานตางๆ ไวอยแลววาจะใชวสดชนดไหนเปนจานวนเทาไร จะใชเวลาไหน ตวอยางเชน การเทคอนกรตปรมาณมากนน เราไมสามารถเกบปนซเมนตจานวนมากไวไดเปนเวลานาน ควรวางแผนการจดซอใหถกตองกบปรมาณงาน เพอทจะไดปนซเมนตพอเพยงกบการใชงาน และปนซเมนตไมแขงตวกอนนาไปใช สาหรบวสดเหลก เชน หน ทรายและเหลกเสนทจะตองใชเปนจานวนมาก ควรจะจดซอไวใหพอเพยง เพราะสามารถเกบไวไดนานโดยไมเสยหาย จงควรดาเนนการจดซอไวลวงหนากอนการใชงาน ในการดาเนนการจดซอวสดจานวนมากๆ น มกจะดาเนนการโดยการประกวดราคา ซงจะมขนตอนยงยาก และใชเวลาในการจดสงของตลอดจนการตรวจรบพอสมควร สาหรบวสดอนๆ นนกตองจดหาใหสมพนธกบการใชงานดวยเชนกน

7.1.6 การเตรยมพนทกอสราง 7.1.6.1 การทาผงบรเวณ (Layout) เพอกาหนดตาแหนงททาการยอย เชน โรงเกบวสด บรเวณกองวสด โรงซอมเครองจกรบรเวณจอดเครองจกรกลตางๆ บรเวณกอสรางบานพกคนงาน จาเปนตองพจารณาตาแหนงกอสรางใหถกตองสอดคลองสมพนธกบงานกอสราง หากการกาหนดตาแหนงไมถกตองจะทาใหประสทธภาพของการทางานลดลงและเสยคาใชจายเพมขน เมอทา Layout และตรวจสอบถกตองแลวจงลงมอกอสรางตอไป

7.1.6.2 การกอสรางถนนลาเลยง (Access Road), ถนนเขาโครงการ , การขยายเขตไฟฟา(Power Line) ระบบตดตอสอสาร (Communication) ตลอดจนโครงสรางชวคราวตางๆ เปนสงทจะตองจดทาและดาเนนการโดยผมความรและประสบการณหากดาเนนการไดถกตองเหมาะสมจะเพมประสทธภาพในการกอสรางอยางมาก

7.1.6.3 การผนนา เนองจากงานกอสรางโครงการชลประทาน เชน อางเกบนาหรออาคารชลประทานตางๆ โดยมากตองสรางในลานา หรอตองปดลานา การผนนามความจาเปนและสาคญอยางมาก กอนจะดาเนนการตองรวบรวมขอมลทางดานอทกวทยาและสถตปรมาณนาหลาก เพอคานวณคาระดบของอาคารและขนาดของทางนาอยางรอบคอบ โดยออกแบบขนาดของ Coffer Dam และทางระบายนาฉกเฉนจากการคานวณทางทฤษฎใหถกตอง หากการผนนาผดพลาด จะทาใหเกดความเสยหาย

คมอการกอสราง บทท 7โครงการชลประทานขนาดกลาง

7-10

ตองานกอสรางหลกทาใหเสยเวลาและเสยงบประมาณ ดงนนจงควรใชขอมลจากสถตปรมาณนาหลากในรอบ 100 ป มากาหนดเพอกอสราง Coffer Dam และทางระบายนาฉกเฉน

7.1.7 การจดเตรยมเอกสารแบบฟอรมทใชในการควบคมงานกอสราง แบบฟอรมท จะตองจด เตรยม สวนใหญจะเปนแบบฟอรมท ใชในการรายงานความกาวหนาโครงการ และการตรวจสอบควบคมการกอสรางงานดน – คอนกรต (อางองจากแบบฟอรมทใชในการตรวจสอบงานจางเหมา) ดงน

แบบฟอรมรายงานการควบคมงานประจาวน - แบบรายงานประจาวน - ใบแจงตรวจสอบกอนเทคอนกรต - บนทกการตรวจสอบคอนกรตผสมเสรจ - แบบทดสอบ Field Density Test - แบบทดสอบ Soil Density Test - แบบขอขนชนดนถมบดอดแนน - ใบรายงานผลเครองจกร-เครองมอ ประจาวน - รายงานผลการทดสอบกาลงอดแทงคอนกรต - รายงาน Soil Laboratory Report - บนทกการตรวจสอบคาราคาระดบ

แบบฟอรมรายงานผลงานกอสรางประจาเดอน (รายงาน 7 ส) - แบบสรปผลงานกาวหนาของงานกอสราง (กส.001) - แผนทแสดงทตงโครงการและลกษณะภมประเทศ (กส.002) - ประวตและลกษณะของโครงการ (กส.003) - สรปผลงานกาวหนาของงานกอสราง (กส.004) - อตรากาลง – เจาหนาท (กส.005) - เครองจกรเครองมอ (กส.006) - บนทกโครงการ (กส.007)

คมอการกอสราง บทท 7โครงการชลประทานขนาดกลาง

7-11

7.2. การดาเนนงานกอสราง

โดยทวไปการกอสรางโครงการ ในสวนของงานดาเนนการเอง จะตองมงความสาเรจตามเปาหมายคอ ใหไดงานทมคณภาพด (Quality Control) ใชเงนพอดตามงบประมาณ (Cost Control) และทางานใหทนเวลา (Clock Control) การจะใหงานมคณภาพดนนตองมคนทด มเครองจกรทด กลาวคอคนตองมความรความชานาญ มฝมอตามมาตรฐานทตองการ ปญหาของงานดาเนนการเองกคอ ตองใชคนทวางงานอยไปทางานทตนเองไมมความถนดแลวผลงานกจะออกมาไมด เครองจกรกเชนเดยวกนบางทกจาเปนตองใชเครองจกรทไมเหมาะสม เพราะงานทเหมาะสมไมมและการทดสอบคณภาพของงาน ถาเปนงานทาเองสวนใหญจะละเลยซงไมถกตอง สรปกคอการจะใหงานทกอสรางเองมคณภาพด ตองมคนทางานทมคณภาพ มเครองจกรทเหมาะสม และตองมการทดสอบและวเคราะหผลงานดวย

การจะใชเงนใหพอดกบงบประมาณหรอตามเหตผล จะตองรวางบประมาณตางๆ นน ไดประมาณการมาอยางไร แลวตดตามคาใชจายวาเปนไปตามทประมาณการไวหรอไม ถาไมเปน มสาเหตมาจากอะไร จะไดอธบายเหตผลหรอขอปรบปรงงบประมาณไดอยางถกตอง ปญหาการใชเงนอกอยางหนงกคอ มการสงใชเงนไดหลายคนเปนในแบบตางคนตางใช ไมมผรบผดชอบทแทจรง การแกปญหานควรจะมการมอบหมายใหมผรบผดชอบทแนนอนมฉะนนจะควบคมคาใชจายไมได

การจะใหงานเสรจทนเวลา จะมปญหากบงานกอสรางเองมาก เนองจากมขนตอนตองขออนมตหลายระดบ การจะดาเนนการอะไรตองขออนมตผบงคบบญชาระดบสงอยเกอบจะทกเรองและจะทาใหงานชา การแกปญหาคอตองมการกระจายอานาจใหเหมาะสมและเพยงพอ ถาตองรบผดชอบงานกอสรางแลวไมมอานาจในการดาเนนการเพยงพอ ปญหาเรองงานชาจะเกดขนอยางแนนอน ถารวาระบบการบรหารไมมการกระจายอานาจแลว กควรจะวางแผนกาหนดเวลากอสรางไวใหยาวๆ มฉะนนงานจะไมเสรจตามเปาหมาย สาหรบขนตอนในการกอสรางโครงการ หลงจากไดวางแผนปฏบตงานกอสราง เตรยมงานกอสรางเบองตน และไดดาเนนการกอสรางงานสวนประกอบอนๆ ไปแลว ลาดบตอไปกจะเปนเรองของการกอสราง ซงในทนจะขอกลาวเฉพาะขนตอนการกอสรางทานบดนหวงานและอาคารประกอบ และขนตอนการกอสรางอาคารชลประทาน ดงรายละเอยดตอไปน

คมอการกอสราง บทท 7โครงการชลประทานขนาดกลาง

7-12

7.2.1 งานกอสรางทานบดนหวงานและอาคารประกอบ

7.2.1.1 งานสารวจและวางแนว (Alignment) เมอไดรบแบบรายละเอยดของเขอนและอาคารประกอบทงหมดแลว ผควบคมงานจะตองวางผงบรเวณของตวเขอนและอาคารประกอบตาง ๆ ในสนามใหถกตองตามแบบ พรอมทงกาหนดตาแหนงของงานทงทางราบและทางระดบ โดยปกหมดตาง ๆ ลงบนภมประเทศจรงเพอบอกขนาดระยะของงานเพองานขดหรองานถมบดอดดน รวมทงบนทกขอมลไวเพอคานวณและตรวจสอบปรมาณงานททาได (งานนดาเนนการโดยชางสารวจเพอการกอสรางทมความชานาญและประสบการณในการกอสราง) 7.2.1.2 การขดลอกหนาดนฐานราก กอนเรมงานกอสรางจะตองโคนตนไม พมไม ตอไม และวชพชในบรเวณตวเขอนออกใหหมด แลวจงขดลอกหนาดน โดยตองขดลอกใหกวางกวาบรเวณความกวางของฐานเขอนทางดานเหนอนา และทายนาไมนอยกวา 20 เมตร ทงน เพอความสะดวกในการดาเนนการกอสราง ในการขดลอกหนาดนดงกลาว ผควบคมงานจะตองใชดลพนจวาจดใดของพนทฐานรากเขอนมดนไมดพอทจะเปนฐานรากตวเขอนได กจาเปนทจะตองทาการขดทงใหหมด จนถงชนดนทรบนาหนกไดด และถาฐานรากของตวเขอนเปนชนหนทมชนดนหรอชนทรายปดอยไมหนามาก ฐานรากทางดานเหนอนาควรจะขดลอกเอาดนหรอทรายนนออกใหหมด โดยเรมจากแนวรองแกนไปจนถงแนวขอบฐานเขอนดานเหนอนา การขดลอกหนาดน ควรปรบสภาพพนดนเดมทมสภาพสง ๆ ตา ใหอยในสภาพทพรอมจะถมตวเขอนตอไปได รวมทงจะตองกาหนดพนทกองดนไวไมใหกดขวางทางระบายนา และปองกนการทางานซาซอนทอาจเกดขนได 7.2.1.3 งานผนนา การดาเนนการกอสรางอาคารประกอบทเกยวของกบตวเขอนดน งานทจะตองรบเรงดาเนนการกอสรางใหแลวเสรจโดยเรวทสด คอ งานสรางอาคารผนนาระหวางการกอสราง ซงมลกษณะ และวธการ ดงน ก. Open Channel โดยการขดเปนชองทางใหนาจากลานาเดมไหลผานไปไดโดยสะดวก ซงควรมขนาดกวางพอทจะระบายนาในฤดฝนไดทน แบบเปนงานผนนาชวคราว เมอกอสรางงานผนนาถาวรเสรจแลว จะตองขดลอกและถมดนในสวนทเปนฐานรากเขอน เพอปดกนทางนาใหเปนตวเขอนตอไป ข. Tunnel โดยการเจาะอโมงคผานเขาไปใน Abutment ทเปนหน ซงจะตองปรบปรงหนทเจาะเปน Tunnel ดวยการปองกนไมใหนาซมได โดยการ Lining เพอ Reinforce หนใหแขงแรง ซงอาจจะทาเปนโครงเหลกคายน และมเหลกตะแกรงทยดดวย Bolts ใหตรงแนนกบผนงอโมงค

คมอการกอสราง บทท 7โครงการชลประทานขนาดกลาง

7-13

แลวใช Shotcrete พน ผนงภายในใหเรยบทผนง และ Foundation ของ Tunnel กควรจะอดฉดนาปน (Grouting) เพอใหชนหนมความแขงแรงพอทจะรบแรงดนของนาได หรออาจจะตองทา Post-tensioned Rock Anchors ซงจะตองพจารณาตามสภาพของชนหนสาหรบ Diversion Tunnel โดยมากจะใชเปน River Outlet ไดในภายหลง ค. Cut-and-Cover Conduit เปนทอคอนกรตเสรมเหลก ซงมขนาดใหญพอทจะระบายนาได และสามารถใชเปนทอสาหรบสงนา (Outlet Works) อกดวย โดยสรางผานตวเขอนและวางบนฐานรากทดพอเพอปองกนการทรดตว รอยตอระหวางทอ Outlet และพนหนฐานรากจะตองทา Contact Grouting เพอปองกนการรวซมของนาทรอยตอ ชนหนฐานรากตามแนวทอ Outlet จะตองทา Consolidation Grouting ใหมความมนคงแขงแรงเพอปองกนไมใหเกดการ Settlement ทแนวทอ Outlet วธการผนนาระหวางกอสรางน ทางฝายออกแบบจะเปนผพจารณาตามความเหมาะสมของภมประเทศและสวนประกอบอน ๆ วาควรจะใชวธใด 7.2.1.4 งานทางลาเลยงดน (Moving Earth) เปนงานทเรมจากงานขดดน (Excavation) งานขนดน (Hauling) และงานกองดนหรอเทดน (Placing earth) งานลาเลยงดนเปนงานสาคญของงานกอสรางทานบดน ขดความสามารถในการลาเลยงดนจะสงผลถงปรมาณงานดนถมบดอดแนนททาได และสงผลกบราคางานทกาหนดไว หลกปฏบต ไดแก 1. การจดการและวางแผนการใชเครองจกรกล (Construction Planning, Equipment and Methods) คอ การกาหนดชนด, ขนาด และจานวนเครองจกรกลทจะนามาใชนน จะตองสอดคลองกน เพอใหวงรอบการทางานเกดขนอยางตอเนอง เชน จานวนรถบรรทกดน กบรถตกดนเปน 5:1 ทระยะทางลาเลยงดน 2 กโลเมตร รถบรรทกดนจะไมตองจอดรอการตกดนหรอรถตกดนไมตองรอรถบรรทกดนเปนตน 2. การซอมแซมและบารงรกษาเครองจกรกล นบวามความสาคญ ทมชางซอมจะตองมความชานาญ และพรอมทจะแกปญหาทกขณะ อกทงตองมเครองจกรสารองไว 3. ถนนทใชลาเลยงดน (Haul Road) ถนนตองมขนาดความกวางทเหมาะสมกบขนาดของรถบรรทกดน มผวทางทแขงแรง ตองไมลาดชนและตองบารงรกษาใหอยในสภาพดตลอดการใชงาน มการฉดนาลดฝนละออง เนองจากฝนละอองเปนตวสาคญทาใหเครองจกรกลสกหรออกทงทาใหประสทธภาพการทางานลดลง

คมอการกอสราง บทท 7โครงการชลประทานขนาดกลาง

7-14

รปแสดง เสนทางลาเลยงดนทมความลาดชนสง เนองจากภมประเทศบงคบทาใหการลาเลยงดน

ตองลาชา และเสยคาใชจายมาก

7.2.1.5 การขดรองแกน (Cutoff Trench) การวางแผนขดรองแกนจะขดจาก Abutment ฝงขวาและฝงซายเขามาหาลานาเดม โดยเวนบรเวณลานาเดมไวชวงหนง เพอใหนาไหลผานไปไดจนกวางานกอสรางอาคารผนนาจะแลวเสรจ และจะเกบกกนา จงคอยดาเนนงานในสวนน การขดรองแกนจะขดใหถงชนดนทบนาหรอชนหนแขง โดยใหมขนาดความกวาง และความลาดเอยงดานขางของรองแกนตามทกาหนดในแบบ ซงโดยมากมกจะกาหนดคา Siope ไว 1 : 1 สาหรบความลกของรองแกน ถาหากขดจนถงระดบทกาหนดใหในแบบแลว ยงมชนดนหรอชนหนทไมสามารถรบนาหนกไดปนอยอก กตองขดลงไปจนถงชนดนหรอชนหนทแนนดพอ ถายงไมแนใจกควรจะทาการทดลอง Bearing Test เพอหาคา Bearing Capacity ของชนดนหรอชนหนนนวามคา Bearing Capacity ตามทแบบกาหนดไวหรอไม และในแนวรองแกนถามหนลอย (Boulder) อยกควรขดเอาออกไปใหหมดดวย

สาหรบการทดสอบคา Bearing Capacity ของฐานรากโดยวธหาคา N (Blow Count) ตามวธ Standard Penetration Test เปนวธการตอกกระบอกเกบตวอยางขนาดมาตรฐานขนาดเสนผาศนยกลาง 2" (50 มม.) ตอกลงในพนดนทจะทาการทดสอบ โดยใชตมนาหนก 140 lbs. โดยใชขาหยง 3 ขา ตมนาหนกจะถกยกขนและปลอยลงในระยะความสง 30 นว (0.76 ม.) จานวนครง (N) ทตอกลงจนกระบอกตวอยางนจมลงในดนเปนระยะ 12” (30 ซม.) จะเปนจานวนทตองการ สรปการตอกในกรณตาง ๆ ไดคอ

คมอการกอสราง บทท 7โครงการชลประทานขนาดกลาง

7-15

1. เมอเปนดนแขง ใหเรมนบจานวนครงการตอก และระยะจมลงของกระบอกตวอยางตงแตผวดนบนไดเลย 2. เมอเปนดนออน ใหตอกลงไปประมาณ 15 ซม. กอน แลวจงเรมนบและตอกลงไปอก 30 ซม. และใชคาการนบเฉพาะทกระบอกตวอยางลงไป 30 ซม. ชวงหลงน 3. ถาเปนดนหรอหนทแขง เมอตอก 50 ครง แลวระยะจมลงของกระบอกตวอยางไมถง 30 ซม. กหยดได และวดระยะทจมลงไป แลวบนทกระยะทตอกลงเอาไว และใหสงเกตการจมลงของกระบอกตวอยาง ถาไมลงแลว เมอจานวนครงนอยกวา 50 กตาม กใหหยด เพราะถาตอกตอไปกระบอกตวอยางจะชารดเสยหายได

ในงานขดรองแกนนนมกจะมปญหาเรองนาใตดนทซมเขามาในรองแกนทเราขด จงตองหาวธแกไขเพอใหสามารถทางานไดไมลาชา โดยทวไปมกจะใชวธการ ดงน 1. ใช Well Point ซงใชทอดดหลายทอหยงลงไปในดน มปลายอกดานหนงตอกบทอใหญ ซงตดกบตว Pump well Point นใชไดผลดกบดนทเปนเมดหยาบ และ Silt ละเอยด ๆ ถาใชใน Plastic Clay ไมคอยไดผล เพราะสวนมาก Permeability ไมพอ 2. ใช Deep Well โดยเจาะเปนหลมขนาดเสนผาศนยกลางไมนอยกวา 6" แลวดน Slotted Casing ลงไปจนถงชนกรวดทรายแลวสบนาดวย Deep Well Pump 3. ใช Sump Pumping โดยวางทอหรอรางใน Cutoff Trench หรอ Trench ใหนาไหลมารวมใน Sump แลวสบนาออก สาหรบดนในรองแกนทขดลอก ควรพจารณานาดนทขดออกนนมาใช โดยพจารณาจากคณสมบตของดนนนวาเปนดนชนดไหน และจะใชถมสวนใดของตวเขอนไดบาง

7.2.1.6 งานปรบฐานรากเขอน (Foundation Treatment) ในกรณทฐานรากของเขอนเปนชนหน มความแขงแรงไมดพอหรอมการแตกราวมาก ตองทาการปรบปรงฐานรากเพอปองกนไมใหนาซมผานใตตวเขอนได หรอเปนการเพมระยะทางของการซมผานใหยาวขน โดยการอดฉดนาปนหรอสารเคม (Grouting) ลงไปในชนหนเพออดรอยแตกราวของหน ซงงานปรบปรงฐานรากนทางกลมปฐพและธรณวทยาจะเปนผรบผดชอบ ตงแตการพจารณาวธการ Grouting จานวนแถว และความลกของหลมเจาะ การดาเนนงานตามทกลาวมาแลวน ผควบคมงานจะตองควบคมอยางใกลชด เพอใหงานดงกลาวดาเนนการไปอยางถกตองและมความรวดเรว พรอมทงตองเกบบนทกผลการทดลองความรวซมของนาภายหลงจากการทา Grouting แลววามผลเปนอยางไร สาหรบเปนหลกฐานในการทางาน

คมอการกอสราง บทท 7โครงการชลประทานขนาดกลาง

7-16

การปรบปรงฐานรากเขอนเปนการอดฉดของผสมภายใตแรงดนทเหมาะสมเพอใหของผสมนนแทรกเขาไปในชองวาง, รอยแตก, ถาโพรง ฯลฯ ของชนดนและ/หรอชนหนฐานรากเขอน เพอใหเกดความทบนาและเพมความแขงแรงของสภาพชนดนและ/หรอชนหนฐานรากเขอน แบงออกเปน 3 ชนด คอ 1. ฐานรากทเปนชนหน ปรบปรงโดยวธ Cement Grout 2. ฐานรากทเปนชนกรวด-ทราย ปรบปรงโดยวธ Chemical Grout 3. ฐานรากทเปนชนดน ปรบปรงโดยวธ Jet Grout บางกรณอาจใชวธปรบปรงมากกวา 1 วธ และมรายละเอยดการดาเนนงาน ดงน

7.2.1.6.1 ขนตอนการดาเนนงาน (Stage of Works)

1.) งานวเคราะหขอมลธรณวทยาฐานราก

งานปรบปรงฐานรากเขอน จะตองมการดาเนนการงานวเคราะหขอมลในการกอสรางเขอนและอาคารประกอบ จาเปนอยางยงทจะตองมการวเคราะหสภาพฐานรากอยางละเอยด จากขอมลทางดานตาง ๆ โดยเฉพาะอยางยงขอมลทางดานธรณวทยาฐานราก เพอใหทราบวาฐานรากนนมความหนาแนนทบเพยงพอทจะปองกนไมใหนาไหลลอดผานไปได เพราะนอกจากจะสญเสยนาทจะเกบกกไปโดยเปลาประโยชนแลว ยงอาจจะทาใหเกดอนตรายตอตวเขอนไดอยางมหาศาล การวเคราะหขอมลธรณวทยาฐานรากในงานปรบปรงฐานรากและอาคารประกอบจะตองดาเนนการดงตอไปน

1. การวเคราะหปรมาณนารวผานฐานรากเขอน 2. การกาหนดวธการปรบปรงและออกแบบการปรบปรงฐานรากเขอน 3. การกาหนดคณลกษณะเฉพาะ หรอขอกาหนดรายละเอยดดานเทคนค 4. การประเมนราคา

2.) การวเคราะหปรมาณนารวผานฐานรากเขอน

ตองทาการวเคราะหปรมาณนารวผานฐานรากเขอนโดยวธ Finite Element การวเคราะหปรมาณนาโดยวธ Finite Element เปนการคานวณอตราการไหลของนาผานตวกลางพรน หรอมวลดน ทาใหทราบพฤตกรรมการไหลของนาผานตวกลางไดชดเจนยงขน โดยใชขอมลจากการสารวจธรณวทยาฐานราก มาสรางรปแบบการไหล เพอนาไปวเคราะหในกรณตาง ๆเสรจแลวทาการสรปผลและเสนอความคดเหนในรปแบบของรายงาน

3.) การกาหนดวธการปรบปรงและออกแบบงานปรบปรงฐานรากเขอน

คมอการกอสราง บทท 7โครงการชลประทานขนาดกลาง

7-17

ในบางครงการกอสรางเขอน และอาคารประกอบ จาเปนตองสรางบนฐานรากทไมคอยจะแขงแรงและแนนทบ ตองกาหนดวธการออกแบบงานปรบปรงฐานรากใหมเสถยรภาพและมนคงเพยงพอ วธการปรบปรงฐานรากจะขนอยกบสภาพธรณฐานราก เชน ฐานรากทเปนชนหนใช Cement Grout ฐานรากทเปนชนกรวด-ทราย ใช Chemical Grout หรอ Cutoff Wall สวนในฐานรากทเปนชนดน ใช Jet Grout ซงแตกตางไปตามชนดของฐานรากอนเปนทตงของเขอนและอาคารประกอบ ขอมลทนามาพจารณาในการออกแบบ

(1) ความสงของเขอน เพอพจารณานาหนกทหนฐานรากจะตองรองรบ (2) ความสงของระดบเกบกก เพอพจารณาความลกทจะทาการปรบปรง

(3) ขอมลเกยวกบปรมาณนาเกบกก ปรมาณนาทไหลเขาอางเกบนาตอปเพอพจารณาปรมาณนาทจะยอมใหรวซมผานฐานราก (4) ขอมลดานธรณวทยาฐานราก ซงประกอบไปดวยขอมลทสาคญดงน

คาความรวซม (Permeability) คาความตอเนองของมวลหน (Rock Quality Designation) การผพง (Weathering)

(5) รปแบบเขอนเบองตน เพอพจารณาขอบเขตของงานปรบปรงฐานราก (6) ขอมลจากการทดลองอดฉด (Trial Grout) เพอชวยใหการออกแบบถกตองยงขน และชวยลดขอผดพลาดของการประเมนราคาและแผนการดาเนนงานกอสราง

งานปรบปรงฐานรากทออกแบบไวจะตองแสดง (1) แปลน แสดงขอบเขตของงาน ตาแหนงของหลมเจาะและอดฉดของผสม

(2) รปตดตามยาวและรปตดตามขวาง (3) รปแบบหลมเจาะและอดฉดของผสม (4) หมายเหตประกอบแบบ

4.) การกาหนดคณลกษณะเฉพาะหรอขอกาหนดรายละเอยดดานเทคนค

ตองกาหนดคณลกษณะเฉพาะหรอขอกาหนดรายละเอยดดานเทคนคของงานปรบปรงฐานรากเขอนใหละเอยดครอบคลมการปฏบตงานในหวขอตาง ๆ ทงหมด

คมอการกอสราง บทท 7โครงการชลประทานขนาดกลาง

7-18

การปฏบตงานปรบปรงฐานรากเขอน ประกอบไปดวยขนตอนและวธการทแตกตางกน จงจาเปนตองกาหนดรายละเอยดใหชดเจน เพอเปนแนวทางสาหรบการปฏบตและควบคมงานในสนามสงทตองกาหนดจะตองประกอบไปดวยหวขอตาง ๆ ดงน (1) หลกเกณฑทวไป กาหนดจดประสงคและวธการปรบปรง ตลอดจนการจดหา เครองจกร เครองมอ แผนการทางาน แผนการใชบคลากร ตลอดจนเงอนไขพเศษตาง ๆ

(2) วสด กาหนดวสดทจะนามาใชในการปฏบตงานใหเหมาะสมและเพยงพอ (3) สถานท กาหนดบรเวณทจะทาการปรบปรงฐานราก (4) ลาดบการทางาน (5) การตดตง Grout Pipe ในกรณจะตองปฏบตงานในบรเวณชนหนผหรอชนดน

(6) การเจาะหน กาหนดวธการ ขนาดของหลมเจาะ ตลอดจนการเกบตวอยางแกนหน (7) การเจาะซา

(8) การทดสอบการรวซมของนาแบบลยอง (9) การทดลองอดฉดนากอนการอดฉดของผสม

(10) การอดฉดของผสม (11) รายงาน (12) การวดปรมาณงานและการบรหารงบประมาณ (13) เงอนไขการบรหารงบประมาณ 5. การประเมนราคา

เมอทาการออกแบบ และกาหนดคณลกษณะเฉพาะหรอขอกาหนดรายละเอยดดานเทคนค เสรจสนแลว ตองทาการประเมนราคางานปรบปรงฐานรากเขอนงานปรบปรงฐานรากเขอน สามารถทาการประเมนราคาคาปรบปรงฐานรากของรายการตาง ๆ ไดจากอตราราคางานสารวจธรณวทยาสารวจปถพกลศาสตร และงานปรบปรงฐานราก ซงไดรบการอนมตจากสานกงบประมาณแลว

7.2.1.6.2 การดาเนนการปรบปรงฐานรากเขอน 1). การเจาะ (Drilling) ใหทาการเจาะโดยเครองเจาะมาตรฐาน ชนด ขนาด ลกษณะ หวเจาะ ใหเปนไปตาม

ขอกาหนดการเจาะหนฐานรากประกอบดวย (1) การเจาะ Blanket Grout Holes (2) การเจาะ Consolidation Grout Holes

คมอการกอสราง บทท 7โครงการชลประทานขนาดกลาง

7-19

(3) การเจาะ Curtain Grout Holes (4) การเจาะ Pilot Holes

(5) การเจาะ Check Holes (6) การเจาะ Redrilling Grout Holes (7) การเจาะ Wing Grout Holes

ตาแหนง ความลก หลมเจาะแนวเอยง หลมเจาะแนวดง ใหเปนไปตามขอกาหนดตาแหนงหลมเจาะ กาหนดเปนระยะทาง (Station) ตามแนวรองแกนเขอน และ/หรอตามแนวอาคารองคประกอบความลกของหลมเจาะหลมเจาะแนวเอยง หลมเจาะแนวดง ใชตามทกาหนดในแบบ หรอตามสภาพธรณวทยาฐานราก รปแบบของหลมเจาะ ระยะหางระหวางหลม ระยะหางระหวางแถว จานวนแถว ใหเปนไปตามขอกาหนด หรอตามสภาพธรณวทยาฐานราก รปแบบของหลมเจาะประกอบดวย

- Downstream Blanket or Consolidation Grouting - Upstream Blanket or Consolidation Grouting

- Center Line Curtain Grouting ระยะหางระหวางหลม ระยะหางระหวางแถว จานวนแถว กาหนดจากสภาพธรณวทยา

ฐานราก ความสงของเขอน ความกวางของรองแกน และสภาพการรวซมของชนฐานราก การทาความสะอาดหลมเจาะเมอทาการเจาะไดความลกทตองการแลว ตองทาความสะอาดหลมเจาะกอนทจะดาเนนการขนตอไป และภายหลงจากเจาะถงชวงความลกทตองการแลว ตองทาความสะอาดหลมเจาะทกครง โดยเฉพาะหลมซงเจาะดวยวธ Percussion เพอใหมนใจวา ไมมเศษดน หรอผงฝนหนซงเกดจากการเจาะเหลออยในรอยแตก ชองวาง หรอโพรง ในหลมเจาะ โดยปรมาณนาลางหลมเจาะตอง ไมนอยกวา 20 ลตร/นาท (เมอไหลออกจากหลม)

2.) การทดสอบคาความรวซมของนาดวยแรงดน (Water Pressure Test) การทดสอบหาคาอตราการรวซมของนา ใหใชวธ Critical Test ใชระยะเวลาในการ

ทดสอบ 30 นาท ยกเวนในหลมนา (Pilot Hole) และหลมตรวจสอบ (Check Hole) ใหใชวธ Lugeon Test หรอวธการของ Housby’ s Method ใชระยะเวลาในการทดสอบ 50 นาท

การทดสอบคาความรวซมของนาดวยแรงดนประกอบดวย (1) Critical Test

(2) Lugeon Test

คมอการกอสราง บทท 7โครงการชลประทานขนาดกลาง

7-20

3.) การอดฉดของผสม (Grouting) การปรบปรงฐานรากโดยการอดฉดของผสมในกรณทฐานรากเปนหนแขงจะใชนากบปนเปนสวนผสมหลกในการอดฉดเพอปรบปรงฐานราก (Cement Grout) สวนผวหนาของหนจะทาการปรบปรงดวยวธ Slush Grout และหรอ Dental Grout ขนอยกบสภาพธรณวทยาฐานรากทพบในสนามในกรณทฐานรากเปนกรวด ทราย จะใชสารเคมเปน สวนผสมหลกในการอดเพอปรบปรงฐานราก (Chemical Grout) -ในกรณทฐานรากเปนดนออน จะทาการปรบปรงฐานรากโดยวธ Jet Grout -ในกรณทเปนหนแขง การอดฉดของผสมตองคานงถง ชนด อตราสวนของผสม และแรงดนชนดและอตราสวนของผสมจะขนอยกบสภาพธรณวทยาฐานรากเปนสาคญ ในขณะทอตราสวนเรมตน ขนอยกบคาอตราการรวซมของฐานราก สวนแรงดนตองไดตามทกาหนด

7.2.1.6.3 การจดทาขอมล 1.) แบบบนทกรายงาน

ตองบนทกขอมลเกยวกบการเจาะ การทดสอบคาความรวซมนา และการปฏบตงานอดฉดของผสมเพอปรบปรงฐานราก สงทตองบนทกประกอบดวย (1) การเจาะ

(2) การทดสอบคาความรวซมของนา (3) การปฏบตงานอดฉดของผสม

2.) การตดตามและประเมนผล ตองทา Lugeon Map, Cement Take Map และ/หรอรปตดตามยาว, รปตดตาม

ขวางตาง ๆ ทแสดงถงผลการปฏบตงาน เพอการประเมนผล โดยการทาแผนทธรณวทยารองแกนเขอน จะตองทากอนการบดอดดนรองแกน

การตดตามและประเมนผลประกอบดวย (1) Lugeon Map

(2) Cement Take Map (3) รปตดตามยาว, รปตดตามขวาง แสดงผลการปฏบตงาน (4) แผนทธรณวทยารองแกนเขอน

3). การรายงานผลการปรบปรงฐานราก (Report)

คมอการกอสราง บทท 7โครงการชลประทานขนาดกลาง

7-21

เมอการปรบปรงฐานราก เสรจสนลงแลว ผลการปรบปรงฐานราก และขอมลตาง ๆ ตองรวบรวม และแสดงลงในรายงานเปนรปเลมในรายงานจะตองประกอบดวยขอมลตาง ๆ ดงน (1) ลกษณะภมประเทศ ลกษณะของโครงการ และการคมนาคม (2) สภาพทางธรณวทยา (3) วธการปรบปรงฐานราก

(4) ผลการปรบปรงฐานรากตองแสดงผลคาอตรารวซม ผลการอดฉดนาปนหรอของผสมลงในรปตดตามยาว โดยใชโปรแกรม Surfer for Windows ของบรษท Golden Software (5) การสรปผล ตองสรปผลการปรบปรงฐานราก เพอใหผเกยวของทราบในเรองทสาคญ เชน สภาพการรวซมของนาภายหลงจากปรบปรงฐานราก ผลการอดฉดนาปนหรอของผสม

(6) รายชอผรบผดชอบ

7.2.1.7 การถมดนตวเขอน เมอไดปรบปรงฐานรากเขอนแลว กอนเรมงานถมดน ควรจะมการเตรยมงานเบองตนในสนามใหพรอมเสยกอน ซงการเตรยมงานเบองตนนควรจะควบคมตามขนตอนอยางใกลชด 7.2.1.7.1 การทดสอบคณสมบตของดนในหองทดลองสนาม การทดลองดนในหองทดลองสนามกอนการถมดน ควรเกบตวอยางดนจากบอยมดนทเรากาหนดไวมาทดลองในหองทดลองสนามกอน เพอจาแนกดนทางวศวกรรมวาเปนดนชนดไหนตามระบบของ Unified Soil Classification System เพอทจะสามารถแบงแปลงในเวลาถมดนไดโดยถกตอง เชน Borrow Area A ดนสวนใหญมลกษณะเปน Fine Grain มคณสมบตเปน Impervious Material ใชถมเปน Core Zone ได กกาหนดไวในแผนงานถมดนวา เวลาถมดน Core Zone ตองใชดนจาก Borrow Area A สวน Borrow Area B เปนดนทม Coarse Grain ปนมากกวา เหมาะสาหรบใชถมท Random Zone กกาหนดไวเลยวา เวลาถม Random Zone ตองใชดนจาก Borrow Area B นอกจากนควรนาตวอยางดนจาก Borrow Area ทกาหนดมาทาการทดลองตามวธการของ Standard Proctor Compaction Test เพอหาคา Optimum Mositure Content และคา Maximum Dry Density ไวกอน เพอใชในการควบคมการใหนาทบอดน และในสนาม และถาเปนงานขนาดใหญกควรเกบตวอยางดนสงใหหองทดลองในสวนกลางทาการทาลองหาคาตาง ๆ ดงตอไปนไวดวย 1) Unified Soil Classification 2) Grain Size Analysis 3) Specific Gravity 4) Standard Proctor Compaction Test 5) Direct Shear Test

คมอการกอสราง บทท 7โครงการชลประทานขนาดกลาง

7-22

6) Permeability Test (Falling-head) 7) Triaxial Test-UU 8) Triaxial Test-CU 9) Consolidation Test เพอใชเปนหลกฐานในการทางานวาดนทนามาใชในสนามจรง ๆ นนมคณสมบตทางดานวศวกรรมอยางไรใกลเคยงกบคาทใชในการออกแบบหรอไม นอกจากนยงมดนเหนยวอกชนดหนง ทเรยกวา "Dispersive Clay" ซงจะกระจายและสลายตวเมอถกนา ควรเกบตวอยางดนสงใหหองทดลองในสวนกลางทาการทดลองตรวจสอบคณสมบตทางฟสกสและเคมอกดวย เพราะผลการตรวจสอบดนทาง Soil Mechanics ทว ๆ ไปไมสามารถบอกไดวาดนเปน Dispersive Soil หรอไม ในสนามเราอาจใชการทดลองตามวธ Emersion Crumb Test เพอเปนการทดสอบเบองตนกอน หลงจากนนกควรจะเกบตวอยางดนทสงสยสงไปทดสอบทสวนกลางตอไป เพอใหไดผลการทดลองทแนนอนและเปนหลกฐานในการทางาน สรปไดวาในการทางานกอสรางเขอนดน สมควรมหองทดลองสนามสาหรบงานดน และงานคอนกรต เพอใชในการควบคมคณภาพของงานในสนามใหไดตามมาตรฐานอยเสมอ

สาหรบคณสมบต และลกษณะการใชงานทางดานวศวกรรมของดนประเภทตาง ๆ สามารถแสดงรายละเอยดได ดงตารางตอไปน

คมอการกอสราง บทท 7โครงการชลประทานขนาดกลาง

7-23

ตารางแสดง คณสมบต และความเหมาะสมในการใชงานดานวศวกรรม

คณสมบตทสาคญ

สญลกษณ ของกลมดน

ความซมได เมอบดอดแนนแลว

กาลงตานทานแรงเฉอนเมอบดอดแนนแลว

และดนอมตว

การยบอดตว เมอบดอดแนนแลว และดน

อมตว

การบดอดแนนไดงายเมอใชเปนวสด

กอสราง

GW งาย ดเลศ ไมยบตว ดเลศ

GP งายมาก ด ไมยบตว ด

GM ปานกลาง ถง ยาก ด ไมยบตว ด

GC ยาก ด ถง พอใช นอยมาก ด

SW งาย ดเลศ ไมยบตว ดเลศ

SP งาย ด นอยมาก พอใช

SM ปานกลาง ถง ยาก ด นอย พอใช

SC ยาก ด ถง พอใช นอย ด

ML ปานกลาง ถง ยาก พอใช ปานกลาง พอใช

CL ยาก พอใช ปานกลาง ด ถง พอใช

OL ปานกลาง ถง ยาก เลว ปานกลาง พอใช

MH ปานกลาง ถง ยาก พอใช ถง เลว มาก เลว

CH ยาก เลว มาก เลว

OH ยาก เลว มาก เลว

Pt - - - -

คมอการกอสราง บทท 7โครงการชลประทานขนาดกลาง

7-24

ตารางแสดงคณสมบต และความเหมาะสมในการใชงานดานวศวกรรม (ตอ) ความเหมาะสมในการใชงานตางๆ

เขอนดนถม คลอง ฐานราก ถนน คนดนถม

สญลกษ

ณ ของกลมดน

ชนดเดยวกนทงเขอน

แกนเขอน

หมแกนเขอน

ปองกนการกดเซาะ

คลองดนบดอดแนน

การวซม มความ สาคญ

การรวซมไมมความ สาคญ

ไมมโอกาสเยอกแขง

มโอกาสเยอกแขง

ผวถนน

GW - - 1 1 - - 1 1 1 3

GP - - 2 2 - - 3 3 3 -

GM 2 4 - 4 4 1 4 4 9 5

GC 1 1 - 3 1 2 6 5 5 1

SW - - 3

ปนกรวด

6 - - 2 2 2 4

SP - - 4

ปนกรวด

7

ปนกรวด

- - 5 6 4 -

SM

4

5

-

8

ปนกรวด

5 ระวงการกดเซาะ

3

7

8

10

6

SC 3 2 - 5 2 4 8 7 6

คมอการกอสราง บทท 7โครงการชลประทานขนาดกลาง

7-25

ML 6 6 - - 6 ระวงการ

กดเซาะ

6 9 10 11 7

CL 5 3 - 9 3 5 10 9 7 -

OL 8 8 - - 6 ระวงการกดเซาะ

7 11 11 12 -

MH 9 9 - - - 8 12 12 13 -

CH 7 7 - 10

6

ระวงการกดเซาะ

9 13 13 8 -

OH 10 10 - - - 10 14 14 14 -

Pt - - - - - - - - - -

หมายเหต : หมายเลข 1 หมายถงดทสด

คมอการกอสราง บทท 7โครงการชลประทานขนาดกลาง

7-26

ตารางแสดงคณลกษณะสาหรบงานดนถมและฐานราก

สญลกษณของกลมดน

(1)

การใชในงานเขอน

(2)

สมประสทธของความซมได

K (ซม./วนาท)

(3)

คณลกษณะและเครองจกรในการบด

อด

(4)

GW มนคงมาก ใชถมทานบหรอเขอน ตรงสวนทใหนาซมผานได (Shell)

> 10-2 ด ใชรถแทรคเตอร รถบดลอยาง รถบดลอเหลก

GP มนคง ใชถมทานบหรอเขอน ตรงสวนทใหนาซมผานได

> 10-2 ด ใชรถแทรคเตอร รถบดลอยาง รถบดลอเหลก

GM มนคง ไมเหมาะกบสวนทนาซมได ใชถมแกนเขอนปองกนนาซม หรอ คลมดน (Blanket)

10-3 - 10-6

ด ตองควบคมอยางใกลชด รถบดลอยาง รถบดตนแกะ

GC คอนขางมนคง ใชถมแกนเขอน ปองกนนาซม

10-6 -10-8 พอใช รถบดลอยาง รถบดตนแกะ

SW มนคงมาก ใชถมสวนทใหนาซมผานได แตจะตองปองกนลาดเขอน

> 10-3 ด ใชรถแทรคเตอร

SP มนคง ใชสาหรบเขอนทมความลาด ไมมาก

> 10-3 ด ใชรถแทรคเตอร

SM คอนขางมนคง ไมเหมาะกบสวนทนาซม ได ใชถมแกนเขอนปองกนนาซม

10-3 -10-6 ด ตองควบคมอยางใกลชด รถบดลอยาง รถบดตนแกะ

SC คอนขางมนคง ใชถมแกนเขอน สาหรบเขอนปองกนนาทวม

10-6 -10-8 พอใช รถบดตนแกะ รถบดลอยาง

ML ไมมนคง ใชถมทานบดนซงตอง ควบคมใหเหมาะสม

10-3 -10-6

ดถงเลว การควบคมอยางใกลชด เปนสงสาคญมาก รถบดลอยาง

คมอการกอสราง บทท 7โครงการชลประทานขนาดกลาง

7-27

รถบดตนแกะ

CL มนคง เหมาะสารบถมแกนเขอน ปองกนนาซมและใชคลมดน

10-6 -10-8 พอใชถงด รถบดตนแกะ รถบดลอยาง

OL ไมเหมาะสาหรบใชเปนดนถม 10-4 -10-6 พอใชถงเลว รถบดตนแกะ

MH ไมมนคง ใชถมแกนเขอนโดยวธ ชลศาสตร ไมเหมาะทจะใชรถบดอด

10-4 -10-6 เลวหรอไมเหมาะ รถบดตนแกะ

CH คอนขางมนคงสาหรบความลาด ไมมาก แกนเขอนบางๆ และคลมดน

10-6 -10-8 พอใชถงเลว รถบดตนแกะ

OH ไมเหมาะสาหรบใชเปนดนถม 10-6 -10-8 เลวหรอไมเหมาะ รถบดตนแกะ

Pt ไมใชในงานกอสราง - ไมเหมาะในการบดอด

หมายเหต : 1. คาในชอง (3) และ (5) สาหรบเปนแนวทางเทานน ในการคานวณออกแบบตองอาศยผลจากการทดสอบ

2. ในชอง (4) เครองจกรบดอดดงกลาวจะใหความแนนตามตองการตอเมอสภาพความชนของดน ความหนา

ของชนดนบดอดและจานวนเทยวของการบดอดจะตองควบคมใหเหมาะสมและถกตอง

คมอการกอสราง บทท 7โครงการชลประทานขนาดกลาง

7-28

ตารางแสดงคณลกษณะสาหรบงานดนถมและฐานราก (ตอ)

สญลกษณของกลมดน

(1)

ความ

หนาแนน แหง (pd) (มก./ม.3)

(5)

การใชในงานฐานราก

(6)

ความตองการเพอปองกนนาซม

(7)

GW 2.00 - 2.16 ความสามารถในการรบนาหนกด ทาแกนลดความเรวของนาซม

GP 1.84 – 2.00 ความสามารถในการรบนาหนกด ทาแกนลดความเรวของนาซม

GM 1.92 – 2.16 ความสามารถในการรบนาหนกด ทารองทปลายลาดเขอนดานทายนา บางครงไมจาเปน

GC 1.84 – 2.08 ความสามารถในการรบนาหนกด ไมจาเปน

SW 1.76 – 2.08 ความสามารถในการรบนาหนกด คลมดนปลายเขอนดานเหนอนาและระบายนาปลายลาดเขอนดานทายนา หรอฝงทอสบนา

SP 1.60 – 1.92 ความสามารถในการรบนาหนก ดถงเลว ขนกบความหนาแนน

คลมดนปลายเขอนดานเหนอนาและระบายนาปลายลาดเขอนดานทายนา หรอฝงทอสบนา

SM 1.76 – 2.00 ความสามารถในการรบนาหนก ดถงเลว ขนกบความหนาแนน

คลมดนปลายเขอนดานเหนอนาและระบายนาปลายลาดเขอนดานทายนา หรอฝงทอสบนา

SC 1.68 – 2.00 ความสามารถในการรบนาหนก ดถงเลว

ไมจาเปน

ML 1.52 – 1.92 เลวมาก อาจเกดการเลอนตว ทารองทปลายลาดเขอนดานทายนา บางครงไมจาเปน

CL 1.52 – 1.92 ความสามารถในการรบนาหนก ไมจาเปน

คมอการกอสราง บทท 7โครงการชลประทานขนาดกลาง

7-29

ดถงเลว

OL 1.28 – 1.60 ความสามารถในการรบนาหนก ดถงเลว อาจเกดการทรดตวมาก

ไมจาเปน

MH 1.12 – 1.52 ความสามารถในการรบนาหนกตา ไมจาเปน

CH 1.20 – 1.68 ความสามารถในการรบนาหนก พอใชถงเลว

ไมจาเปน

OH 1.04 – 1.60 ความสามารถในการรบนาหนกตามาก

ไมจาเปน

Pt - ขดออกจากฐานรากและไมนามาใช

7.2.1.7.2 การเตรยมบอยมดน (Borrow Area) ดนทเราจะนามาใชถมตวเขอน ตองเปนดนทไดรบการคดเลอกคณภาพแลววามคณสมบตเหมาะสมตามทกาหนดในแบบ เชน ดนทถมเปน Core Zone ควรเปนดนชนด Fine Grain ซงมคณสมบตเปน Impervious Material สวนดนทใชถม Random Zone ควรจะมสวนทเปน Coarse Grain มากกวาดนทใชเปน Core Zone และควรจะมคา PI (Plasticity Index) ประมาณ 9-15 ซงดนทมคา PI ในชวงนจะเปนดนทใหนา และบดทบใหแนนไดสะดวกกวาดนทมคา PI สง แตถาหากไมสามารถหาดนทมคา PI ตามนได กควรควบคมชนดของดนใหเปนไปตามทกาหนดใน Specifications โดยทวไปเราจะหาแหลงดนจาก Borrow Area ในบรเวณพนทตวอาง ซงควรหางจากตวเขอนไมตากวา 300 เมตร เพอทจะไดไมทาลายตนไมและภมประเทศสวนอน และถาเปนงานเขอนดนขนาดเลกทจนาไดนอยเราอาจนาดนในพนทตวอางมาใชได กจะทาใหจนาไดเพมขนตามปรมาณดนทเรานามาใชงาน Borrow Area ควรจะอยใกล Dam Site ใหมากทสด เพอประหยดเวลาและคาใชจายในการขนดน ถาหากวา Borrow Area อยไกล จะตองพจารณาการใชรถทขนดนใหด เชน Motor Scraper เหมาะสาหรบใชงานท Borrow Area อยไมไกลนก ถาหากวา Borrow Area อยไกล กควรพจารณาใช Dump Truck จะเหมาะสมกวา เมอหาแหลงดนทเหมาะสมไดแลว กอนทจะนาดนมาใชงานจะตองขดลอกหนาดนจนถงชนดนทเรานามาใชถมตวเขอนได แลวทดลองหาความชนของดนตามธรรมชาตท

3. ในชอง (5) เปนคาความหนาแนนแหงสงสดของดนทจดปรมาณความชนทเหมาะสม (Optimum)

ซงไดจากการบดอดดนโดยวธมาตรฐานของ AASHTO หรอ Proctor

คมอการกอสราง บทท 7โครงการชลประทานขนาดกลาง

7-30

Borrow Area วามความชนกเปอรเซนตเมอเทยบกบคา Optimum Moisture Content ของดนชนดนน ถาความชนของดนทบอดนยงมไมพอ หรอดนมลกษณะแหงไปควรเพมความชนในดน โดยการใช Sprinkler ใหนากบดนทบอดนกอน (Pre Wet) โดยการแบงบอดนเปนแปลง แลวใช Bulldozer ลง Ripper ทดนใหเปนรอง เพอนาจะไดซมลงไปถงดนชนลางได เมอดนมความชนใกลเคยงประมาณ ±2% ของจด Optimum Moisture Content แลวกนามาใชงานถมดนตวเขอนตอไป

7.2.1.7.3 การทดสอบการบดอด (Earthfill Test) เพอควบคมการบดอดดนใหเปนไปตามกาหนดในแบบควรทาการบดอดดนในแปลงทดสอบกอน เพอหาขอมลตาง ๆ กอนการถมดน ดงน 1) เพอหาจานวนเทยวของการบดอดทนอยทสด โดยใหคา Density และ Moisture Content ตามทกาหนดในแบบสาหรบดนแตละชนดทนามาใชงานดวยเครองจกรและอปกรณตาง ๆ ทจะใชในงานถมดนและบดอดแนน 2) เพอหาความหนาของดนทเทแตละชนซงบดอดแลวใหคา Density และ Moisture Content ตามทกาหนดในแบบ โดยเครองจกรและอปกรณตาง ๆ ทใชในงานถมและบดอดดนนน ขนาดของแปลงทดสอบ (Fill Test Section) ควรมขนาดความกวางประมาณ 20 เมตร และยาวประมาณ 60 เมตร การหาความแนนและความชนของดนในแปลงทดสอบใหใชวธ Field Density Test แลวเทยบกบคาของ Standard Proctor Compaction Test ททาการทดลองหาคาไวแลว

7.2.1.7.4 การเตรยมงานท Abutment ท Abutment ทง 2 ขางของตวเขอน ควรมการเตรยมงานตาง ๆ ใหเรยบรอยกอนเรมการถมดน ดงน 1) ถา Abutment เปนดนและมความลาดชนมาก ควรใชรถ Bulldozer หรอเครองจกรและอปกรณตาง ๆ แตงใหมความลาดชนลดลง เพอตอนทถมดนจะไดบดทบทรอยตอระหวาง Abutment กบดนถมไดแนนเพราะจดทเปนรอยตอระหวาง Abutment และดนถมนนถามความลาดชนมาก เครองจกร ทใชในการบดทบจะไมสามารถบดอดดนทตรงรอยตอไดแนน เพราะเขาไมถง 2) ถา Abutment มลกษณะเปนหนตองแตง Abutment ใหถงชนหนทแขงแรงและไมมรอยแตกราวมาก โดยมความชนไมเกน 2:1 ถาท Abutment มการเจาะ Adits เขาไปสารวจหรอทาการ Grouting ภายใน Abutment ทมรอยแตกราวของหนมาก สาหรบปองกนนาซมผาน Abutment ดวยแลว ชอง Adits เหลานนตองเทกาแพงคอนกรตปดทบนาปน และสารเคมทตกคางอยตองลางทาความสะอาดออกใหหมด แลวตกแตงปดทบรองรอยตาง ๆ ดวยคอนกรตใหเรยบรอยกอนการถมดนดวยเชนกน

7.2.1.7.5 การเตรยมงานฐานราก กอนถมดนตองเตรยมงานฐานรากใหเรยบรอย และตกแตงใหพรอมกอนทจะถมดนตวเขอน ดงน

คมอการกอสราง บทท 7โครงการชลประทานขนาดกลาง

7-31

1) กรณฐานรากทขดถงชนดนธรรมชาต ควรตรวจสอบดวาดนเดมทกนรองแกนและฐานรากทวไปวามความแนนและความชนตามทกาหนดไวหรอไม โดยการทา Field Density Test ซงความชนในดนเดมกอนการถมดนควรจะมากกวาจด Optimum Moisture Content แตไมควรเกน 2% ถาความแนนและความชนของดนเดมยงไมไดตามกาหนดตองใหนาเพมเตม แลวบดอดดนเดมดวย Sheepsfoot จนไดความแนนไมนอยกวา 95% ของ Standard Proctor Compaction Test 2) กรณฐานรากขดถงชนหน กอนถมดนรองแกนจะตองลางทาความสะอาดผวหนาหนดวยการฉดนาทมแรงดนสง หรอใชกาลงลมพนใหหน กรวด ทราย และ เศษวตถตาง ๆ หมดไปจากบรเวณรองแกน เมอทาความสะอาดหมดแลว แตยงมรายแตกแยกหรอหลมบออยอก ควรทาการตกแตงดวยการอดดวยปน ทรายหรอทา Shot-crete เมอตกแตงผวหนาหนเรยบรอยแลว ตองทาใหผวหนาหนมความชนพอเหมาะ เพอใหรอยตอระหวางดนถมใหมและผวหนาหนแนบสนทดจนปองกนนาซมผานได

7.2.1.7.6 การถมดนบดอดแนน การถมดนตวเขอนนน ดนทจะนามาใชควรมความชน (Moisture Content) ใกลเคยงจด Optimum Moisture Content ประมาณ ±2% แตควรใหดนมความชนมากกวาจด Optimum Moisture Content เพราะวาดนทมความชนทางดานเปยก (Wet) จะสามารถกนนาไหลซมไดดกวาดนทความแนนเดยวกนแตมความชนทางดานแหง (Dry) ซงโครงสรางภายในของดนเหนยวจะมลกษณะการเกาะตวกนอยางไมเปนระเบยบ (Flocculent) โดยดนทมความชนทางดานเปยก (Wet) โครงสรางภายในของดนเหนยวจะมลกษณะการเกาะตวกนอยางเปนระเบยบ (Dispersed) ก. การถมดนในรองแกน หลงจากทเตรยมงานฐานรากเสรจเรยบรอย ใหเรมการถมดนในรองแกน ควรดาเนนการดงน 1) ฐานรากทเปนดน - ควรทาใหผวหนาดนมความขรขระ แลวใหนากอนการเทดนชนแรก เพอใหรอยตอระหวางชนดนเดมถมดนทนามาถมประสานเปนเนอเดยวกน - ดนทนามาถมตองเปนดนทมความชนใกลเคยงกบจด Optimum Moisture Content และเปนดนทคดเลอกแลววาเหมาะสาหรบนามาใชถมอยในรองแกน -นาดนทจะใชบดอดมาเทเกลยใหเปนชนในแนวราบความหนาของดนแตละชนกอนการบดอดไมควรหนาเกนกวา 30 ซม. เมอใชลกกลงตนแกะ (Sheepsfoot) ในการบดอด ดนทบดอดแลวแตละชนตองไมหนามากกวา 15 ซม. ถาใชเครองกระทงความหนาดนแตละชนเมออดแนนแลวตองไมหนากวา 10 ซม.

คมอการกอสราง บทท 7โครงการชลประทานขนาดกลาง

7-32

- ถาดนทนามาทาการบดอดมความชนนอยกวาทกาหนดตองเพมความชนให ไดตามเกณฑ โดยการพนนาเปนฝอยพรมลงบนดนอยางสมาเสมอ ณ ททาการบดอด ถาดนมความชนมากกวากาหนด การบดอดตองหยดรอจนกวาความชนจะลดลงมาอยในเกณฑทกาหนดให จงจะทาการบดอดตอไปได วธการเรงใหดนแหงเรวจนถงระดบความชนทตองการอาจตองทาการไถคราดผวหนาดนหรอทาการขดลอกผวหนาทเปยกมากเกนไปออกเสยกอน - ทกกรณ กอนทจะถมบดอดดนแตละชนตอไป ผวหนาดนชนลางทเปนดนถมหรอดนธรรมชาตกด จะตองทาการคราดผวหนาดนใหมความขรขระเสยกอนทกครง ทงน เพอใหดนชนใหม และชนเกาจบตวประสานเปนเนอเดยวกน - เศษหนหรอกอนดนแขงทโตมากกวา 15 ซม. ตองเกบทงกอนทาการบดอด -บรเวณทไมสามารถใชเครองจกรหรออปกรณขนาดใหญทาการบดอดดนไดเชน บรเวณรอบ ๆ อาคารคอนกรตทอ Outlet หรอบรเวณทมความลาดชนมาก ตองใชเครองกระทงดน (Tamper) ทาการบดอดแทนเพอใหไดความแนนตามกาหนด -การบดอดดนดวยเครองจกรและอปกรณสาหรบแนวการบดทบตองใหเครองจกรวงในทศทางขนานกบแนวศนยกลางของเขอน เพอปองกนเรองการบดอดผดพลาด ซงอาจทาใหนาผาน ชนหรอแนวทไมไดบดอดได 2) ฐานรากทเปนหน - ดนทนามาถมชนแรกตองเปนดนทมความชนมากกวาจด Optimum Moisture Content แตไมควรเกน 5% และเปนดนทไดคดเลอกแลววาเหมาะสมสาหรบนามาใชถมในรองแกน -นาดนทจะใชบดอดมาเทเกลยใหเปนชนในแนวราบความหนาของดนกอนการบดอดไมควรหนาเกนกวา 30 ซม. - การบดอดดนชนแรก ๆ ตองใชรถบดลอยาง (Pneumatic Tired Rollers) ทาการบดอด เพราะถาใช Sheepsfoot บดอดในชนแรก Sheepsfoot จะตะกยดนขนมาทาใหดนทบดอดไมแนบสนทกบพนหนฐานราก ควรจะใช Sheepsfoot บดอดกตอเมอปดนไปจนมความหนาพอท Sheepsfoot จะไมทาใหผวดนถมชนแรกหลดตดตน Sheepsfoot ขนมา -การบดอดดนชนตอไปกดาเนนการเหมอนกบทกลาวไวในหวขอการถมดนรองแกนเมอฐานรากเปนดน ข. การถมดนตวเขอน เมอไดถมดนในรองแกนจนสงขนมาเสมอพนฐานเขอนแลว กทาการถมดนตวเขอนตอไปเลย ซงมวธดาเนนการเหมอนกบการถมดนในรองแกน และมวธการเพมเตมอก ดงน 1) ถาเปนเขอนแบบ Zoned Dam ใหปกหมดแสดงถงแนวทถมเปน Zone ตาง ๆ ใหชดเจน

คมอการกอสราง บทท 7โครงการชลประทานขนาดกลาง

7-33

2) ตองถมดนตวเขอนใหเกนจากขอบเขตของลาดเขอนทงทางดานเหนอนา และ ทายนาไมนอยกวา 50 ซม. เพอใหการบดอดดนแนนไปตลอดจนถงลาดเขอน และดนสวนทถมเกนไวนน ใหถากแตงออกใหเขากบลาดตวเขอนในภายหลง 3) ขนาดของพนททจะถมดนบดอดแนนแตละชนควรมขอบเขตกวางขวางใหมากทสดเทาทจะทาได เพอลดรอยตอใหนอยทสด ระดบพนผวของดนแตละชนควรจะรกษาใหอยในแนวราบเปนอยางนอยหรอมความลาดชนประมาณ 2-4% ในทศทางทสะดวกในการระบายนาฝน 4) ความลาดชนตรงจดรอยตอใน Impervious Zone ไมควรเกน 3.1 ซงผวสมผสตรงรอยตอจะตองขดตดออกใหเปนรอยใหม โดยเอาดนสวนทหลดหลวมออกใหหมด และไถคราดทาผวใหขรขระ การบดอดดนใหแนนตองทาการบดอดเลยลกเขาไปในเขตทบดอดแลวจนตลอดแนวรอยตอเปนระยะไมนอยกวา 1.00 เมตร 5) การบดอดดนในชนหนง ๆ ควรจะใชเครองจกรเครองมอชนดเดยวกนและมนาหนกเทากนโดยตลอด ค. การขดรองแกนและถมดนตวเขอนในบรเวณลานาเดม การกอสรางทานบดนบรเวณลานาเดมนน ผควบคมงานตองทราบปรมาณงานในสวนนวา จะสามารถกอสรางใหแลวเสรจกอนฤดฝนทจะมนาหลากมาหรอไม อาคารทอระบายนาลงลานาเดม River Outlet, และทางผนนา สามารถจะระบายนาไดพอเพยงในฤดนาหลากหรอไม หากไมสามารถดาเนนงานใหแลวเสรจภายในเวลากอนทจะมนาหลาก จะตองวางแผนสรางทางผนนา และเตรยมการปองกนการกดเซาะดนถมบดอดแนนทดาเนนการไปแลว งานถมดนตวเขอนในบรเวณลานาเดม เปนงานทมความสาคญมากทสดสวนหนงของตวเขอน เนองจากเปนสวนทรบแรงมากทสด อกทงบรเวณลานามกจะมตะกอนทรายทบถมกนอยในลาหวยหรอบรเวณอน เนองจากมการเปลยนทศทางการไหลของนา ดงนน การขดลอกหรอขดรองแกน จงตองตรวจสอบอยางรอบคอบ เมอขดหรอขดลอกจนถงระดบ โดยใชเครองจกรกลหนกแลว จะตองใชแรงคนหรอเครองมอขนาดเลกทาความสะอาดหนางานกอน สาหรบการถมดนในชนแรกลงบนชนหนฐานรากนน ตองทารอยตอระหวางหนและดนถม เชน Clay Contact กอนทจะถมดนตวเขอนตามทไดกลาวมาขางตน

คมอการกอสราง บทท 7โครงการชลประทานขนาดกลาง

7-34

งานขดลอกลานาเดมดวยแรงคนงาน

งาน CLAY CONTACT

คมอการกอสราง บทท 7โครงการชลประทานขนาดกลาง

7-35

ทาความสะอาดหนาหนชวงลานาเดม

คมอการกอสราง บทท 7โครงการชลประทานขนาดกลาง

7-36

ขอควรคานงถงในระหวางการบดอดดนกอสรางตวเขอน ในระหวางการบดอดถมตวเขอน พลงงานทเกดจากการบดอด จะทาใหมวลดนแนนขน ทาใหมคณสมบตหลายๆ อยางทางวศวกรรมดขนคอ ความแขงแรงเพมขน ทบนาขน มการยบตวนอยลง แตในขณะททาการบดอดนนมวลดนจะมการเคลอนตวในหลายๆ ทศทาง ซงสวนใหญจะเปนแนวดงในขณะดนแนนตว แตจะเคลอนตวออกดานขางถาเปนการบดอดทใชพลงงานมากเกนไป หรอมวลดนมความชนสงเกนไป ซงเรยกวา “Over Compaction” ในขณะทดนแนนตวขน ความดนของนาและอากาศในระหวางชองวางในมวลดนกเพมขนในบางบรเวณอาจถงจดอมตว (Saturated) ในบางบรเวณ ความดนนาสวนเกน (Excess Pore Pressure) จะสงขน และถาอตราการบดอดทาไดเรวกวาการกระจายลดความดนนาสวนเกน (Pore Pressure Dissipation) แลวกจะเกดการสะสมของความดนนาสงขนเรอยๆ จนถงจดอนตราย เพราะความแขงแรงของดนจะลดลงตามทฤษฎของหนวยแรงประสทธผล คอ ในการออกแบบเขอนดน ผออกแบบมวธการออกแบบโดยประมาณคาความดนนาเปน สดสวนกบหนวยแรงกดแนวดง ซงเรยกวา อตราสวนของความดนนา (Pore Pressure Ratio) หรอ

ซงมกจะใชคาอยระหวาง 0.25 ถง 0.4 แตทแทจรงแลว คานยงมปจจยตางๆ ทมอทธพลอย เชน ชนดของดน ความชนขณะบดอด อตราการบด ระยะทางไปสจดระบาย เปนตน ซงยากตอการทจะประมาณหรอคาดการณเอาไวลวงหนาไดอยางละเอยด ในการบดอดแกนดนเหนยวของเขอนหรอคนดนทมขนาดสง และมดนเหนยวเปนสวนประกอบ จงจาเปนตองมการตดตามการเกดความดนนาในตวคนดนและฐานรากอยางใกลชด โดยพยายามควบคมไมใหเกนคาทกาหนดไวในการออกแบบ ซงอาจจะเกดอนตรายตอความมนคงของตวเขอนหรอคนดนถมได (ขอมลจากเอกสารคมอการวดพฤตกรรมเขอนดน)

φτ tan)6( uc ++=

คมอการกอสราง บทท 7โครงการชลประทานขนาดกลาง

7-37

7.2.1.7.7 การปวสดกรอง (Filter) วสดกรองในทางดง (Vertical Drain) และวสดกรองทางแนวราบ (Horizontal Drainage Blanket) ทใสในตวเขอน เพอเปนทางใหนาไหลไดสะดวกจนไปเชอมกบระบบระบายนาทางดานทายเขอน (Down-Stream Drain) ตองจดหาใหมขนาดสวนคละ (Gradation) ตามทกาหนดไวในแบบ ก. Horizontal Drainage Blanket ตองปลงบนพนดนเดมแทรกอยในตวเขอนทางดานทายนา โดยปตามขนาดกวางและความยาวทกาหนดในแบบ ควรปทละชนใหแตละชนหนาไมเกน 30 ซม. แลวใหนาเพอชวยในการบดทบ ซงอาจใชรถบดลอยางททางานอยหรอเครองมอบดอดแบบ Vibratory- Roller ใหไดความแนน Relative Density ไมตากวา 70% ของการทดลอง Relative Density Cohesionless Soils (ASTM Designation : D 2049) จนไดความหนาทงหมดตามทกาหนดในแบบ ข. Vertical Drain เมอป Horizontal Drainage Blanket จนไดความหนาตามทกาหนดแลว ใหเทดนปดทบแลวบดอดใหแนนจนมระดบสงประมาณ 1.50 ม. จากดานบนของ Horizontal Drainage Blanket แลวจงขดเปนรองใหไดขนาดกวางตามทกาหนดในแบบ โดยใชรถขดแบบ Backhoe หรอรถขดแบบ Dragline ขดดนออกจนถงชนทรายของ Horizontal Drainage Blanket เมอมดนรวงลงไปตองเอาออกใหหมดกอนใส Filter ลงไปในรองเมอใส Filter ลงไปจนเตมรองแลวใหฉดนาแลวใช Vibrator ทบใหแนนหรอใช Vibratory Roller ขนาดเลกบดทบใหไดความแนน Relative Density ไมตากวา 70% ชนตอไปปดนปดแลวบดอดจนไดระดบความสงประมาณ 1.50 ม. จากผว Filter ทใสในรองครงแรก แลวดาเนนการตามทกลาวมาจนถงระดบทกาหนด นาทซมผานมาถงดานทายเขอนจะไหลไปลงท Toe Drain ซงการกอสราง Toe Drain กทาตามทแบบกาหนด

7.2.1.7.8 การสรางลาด (Slope) ตวเขอน ในการกอสรางทานบดน เมอมการถมบดอดดนสงขน จะมแรงทจะพยายามทาใหดนเคลอนท จากจดทสงกวามายงจดทตากวา คอ แรงดงดดของโลกและแรงทเกดจากการไหลซมของนา ทาใหเกดหนวยแรงเฉอนขนในดน สวนในดนกจะมแรงตานทานตอแรงเฉอนของดน ไดแก แรงยดเหนยวของเมดดนและแรงเสยดทานภายในของเมดดน ถาแรงตานทานมมากกวาแรงกระทา ดนกจะไมเกดการเลอนตวและพงทลาย ทานบดนทมลาด (Slope) ไมชนเสถยรภาพกจะมากแรงทพยายามทาใหดนเคลอนตวกเกดขนนอย สวนแรงทเกดจากการไหลซมของนากปองกนดวย Bedding และปองกนการกดเซาะดวยหนทง (Rip Rap) เปนตน

คมอการกอสราง บทท 7โครงการชลประทานขนาดกลาง

7-38

หลกปฏบตงานในภาคสนาม 1. ชางสารวจตองวางแนวและคานวณ Toe Slope ใหถกตอง 2. การถมบดอดดนตองเผอความกวางของ Toe Slope ไมนอยกวา 0.50 เมตร เมอตดลาดแลวขอบนอกจะตองมความแนนและแขงแรง 3. ชางสารวจจะใหระดบชนความหนาของวสด Bedding และ Rip Rap 4. ชวงความสงของงานทจะตองตดลาดตองไมสงเกนกวาขดความสามารถของเครองจกรททางาน

7.2.1.7.9 การสราง Toe Drain เพอใหนาทผานตวเขอนไหลออกไปไดโดยไมทาอนตรายตอตวเขอนโดยมากจะขดรองระบายนาลกประมาณ 1 เมตร กนกวางประมาณ 2-3 ฟต ลาดขางประมาณ 1:1 หรอแลวแตลกษณะของดนและฝงทอแบบ Open Joint หรอเจาะรททอสาหรบใหนาผานเขาในทอไดโดยรอบ ๆ ทอหมดวย Filter Material จากขนาดใหญ (กรวดตดกบทอ) มาหาขนาดเลกเพอปองกนนาพาเมดดนออกไป ซงการกอสราง Toe Drain กใหทาตามแบบทกาหนด สาหรบเขอนบางเขอนทมฐานรากเปน Soft Foundation อาจจะตองฝง Relief Well ในบรเวณดานทาย Toe Drain เพอชวยระบายนาผานฐานรากลงส Toe Drain จะชวยลด Uplift Pressure ในฐานรากลงได

7.2.1.7.10 การป Bedding และหน Riprap ควรจะดาเนนการป Bedding และหน Riprap ในขณะทการถมดนตวเขอนยงไมสงจากระดบพนดนเดมมากนก เมอเราถากตกแตงลาดตวเขอนจนได Slope ตามกาหนดแลว ควรป Bedding และหน Riprap ทนท เพอปองกนลาดตวเขอนจากการกดเซาะของนาฝน ถาปลอยไวนาน นาในอางอาจมระดบสงขนทาใหทางานยากลาบาก หรออาจตองปลอยนาทงไปเพอใหระดบนาลดลง ซงทาใหเสยนาทเราตองการเกบไวโดยเปลาประโยชน งานป Bedding และหน Riprap หากปลอยใหถมดนจนมความสงมากแลวคอยดาเนนการนน จะทาใหสนเปลองแรงงานและวสดมากกวา และการแตงหน Riprap ใหเขากบลาดตวเขอนกทาไดยากลาบากกวาอกดวย

7.2.1.7.11 การปองกนตลงดานทายนา จดประสงคเพอปองกนการกดเซาะจากนาฝน มวธปองกนไดหลายแบบแตทนยมใชกน คอ การปลกหญา กอนปลกหญาควรปพนดวย Top Soil ใหมความหนาประมาณ 20-30 ซม. หญาทปลกควรมรากหยงลก ทนแลง และเจรญเตบโตงาย วธปลกหญาลาดตลงจะประหยดคากอสราง แตตองมการดแลบารงรกษาอยเสมอ อกวธหนง คอ ใชหนทง (Riprap) ทมอตราสวนคละทดขนาดกอนโตสดประมาณ 25 ซม. วธนราคาคากอสรางคอนขางแพง แตประหยดคาบารงรกษา

คมอการกอสราง บทท 7โครงการชลประทานขนาดกลาง

7-39

7.2.1.7.12 การตดตง Instrument Gauge ถาในแบบไดกาหนดใหมการตดตงเครองมอและอปกรณใชสาหรบตรวจสอบความมนคงของตวเขอน เชน Piezometer และ Inclinometer เปนตน ตองรบดาเนนการตดตงเครองมอ และอปกรณตรงจดและระดบทกาหนดทนท และจะตองวางแผนการตดตงเครองมอและอปกรณ โดยไมทาใหงานกอสรางสวนอนตองเสยเวลารอคอยดวย การตดตงตองทาอยางประณตและระมดระวง ตองตรวจสอบดวยวาเครองมอและอปกรณตาง ๆ สามารถใชงานไดตามจดประสงคหรอไม การบนทกขอมลตาง ๆ จะตองกระทาทนทเมอการตดตงแลวเสรจ และกระทาอยางสมาเสมอ เพอใหไดขอมลทตอเนองไมขาดตอน ซงจะทาใหการพจารณาศกษาสภาพความมนคงของตวเขอนไดตรงกบขอเทจจรง ชนดของเครองมอทใชงานโดยทว ๆ ไป มดงน 1. Piezometer สาหรบตรวจสอบคา Uplift ทเกดขนจรงเมอมนารวซมผานเขอนจะตดตงโดยการเจาะเขาไปในตวเขอน หลงจากทถมดนตวเขอนเสรจเรยบรอยแลว 2. Settlement Gauge สาหรบตรวจสอบคาการทรดตวของดน จะตดตงในขณะททาการถมดนตวเขอน 3. Inclinometer สาหรบตรวจสอบการเคลอนตวในแนวราบของเขอนเมอเรมเกบกกนาจนถงเมอทาการเกบกกนาไดเตมท จะตดตงในขณะททาการถมดนตวเขอน 4. Observation Well สาหรบตรวจสอบระดบนาใตดนและสภาพการรวซมของนาทไหลลอดตวเขอนจะตดตงทดานทายเขอน หลงจากทถมดนตวเขอนเสรจเรยบรอยแลว 5. Surface Movement Monument สาหรบตรวจสอบการทรดตวรวมของเขอนและเคลอนตวในแนวราบ จะตดตงทสนเขอนตามลาดเขอนดานเหนอนา และดานทายนา หลงจากทถมดนตวเขอนเสรจเรยบรอยแลว

7.2.1.7.13 การทางานคอนกรต อาคารประกอบตาง ๆ ของงานเขอนดนทมโครงสรางเปนคอนกรตตองควบคมการกอสรางใหเปนไปตามแบบทกาหนด และตองมการตรวจสอบคณภาพของงานขณะทางานอยางสมาเสมอขอบกพรองทสาคญในการทางานคอนกรต คอ การบมคอนกรตหลงจากการเทคอนกรตเสรจแลว สวนมากมกจะละเลยและไมสนใจ ซงจะเปนผลใหกาลงของคอนกรตในสนามตากวาทเราทดลองไดจากตวอยางแทงคอนกรตทเกบ เนองจากตวอยางทเราเกบไปทดลองหาแรงอดจะไดรบการบมอยางด ซงผดกบสภาพความเปนจรงในสนาม ดงนน จงควรระมดระวงเกยวกบการบมคอนกรตในสนามใหด โดยพยายามดาเนนการใหเหมอนกบการบมตวอยางแทงคอนกรตทเราเกบไปทดลองหาแรงอดนนดวย

คมอการกอสราง บทท 7โครงการชลประทานขนาดกลาง

7-40

7.2.1.7.14 การตดตง Staff Gauge โดยใชเสาคอนกรตตดดวยแผนโลหะทม Scale บอกระยะไวโดยเสาจะสง 1.00-2.00 ม. ฝงไวทจดลกทสดทลาดดานเหนอนา เพอใชวดระดบนาในอาง สาหรบคานวณหาปรมาณนาทมอยไดจาก Curve ปรมาณนา ถาเปนเขอนขนาดใหญจะตดตงเครองวดแรงดนของนา โดยทาการตอทอจาก Intake Tower เขาไปใน Control Room แลวตอเขากบ Pressure Gauge เมออานแรงดนของนาไดกนาไปคานวณหาความสงของนา เพอเปรยบเทยบกบการอานจาก Staff Gauge การอานระดบนาทเสาระดบนจะตองอานทกวนในเวลาเดยวกน เพอเกบเปน Record ไวสาหรบเครองมอวดระดบนานไดมผประดษฐเครองมอสาหรบวดเปนความสงของนาไวอกหลายระบบ ซงควรพจารณาตดตงไวเพอการตรวจสอบ ตามความจาเปนและความเหมาะสม

7.2.1.8 เครองจกรและอปกรณสาหรบการถมบดอดแนนดนตวเขอน การถมและบดอดแนนดนตวเขอน โดยมากจะใชเครองจกรและอปกรณ ดงตอไปน 1. ลกกลงตนแกะ (Sheepsfoot Roller or Tamping Roller) ลกกลงตนแกะ 1 ลก จะมขนาดเสนผาศนยกลางประมาณ 1.50 เมตร ความยาวไมนอยกวา 1.20 เมตร จานวนตนแกะมอยางนอยทสด 1 อนตอพนทผวลกกลง 645 ซม.2 ความยาวของตนแกะประมาณ 0.23 เมตร หรอ 9 นว พนทหนาตดของตนแกะมขนาดไมนอยกวา 45 ซม.2 และไมมากกวา 65 ซม.2 ภายในลกกลงจะบรรจดวยทรายหรอนาแลวมนาหนกไมนอยกวา 6,000 กโลกรมตอความยาวของลกกลง 1 เมตร ในการทางานมกนยมใชลกกลงตนแกะแบบ 2 ลก ซงในขณะทางานบดอดดนโดยการลากจงหรอดวยอปกรณในตวเอง จะใชความเรวไมเกน 15 กโลเมตรตอชวโมง ลกกลงตนแกะนเหมาะทสดสาหรบการบดอดดนเหนยว (Cohesive Soils) 2. รถบดลอยาง (Pneumatic-tired Roller) รถบดลอยางชนดลากจงจะประกอบดวยลอยางชนดสบลมไมนอยกวา 4 เสน ลอยางแตละเสนรบนาหนกไดประมาณ 11,400 กโลกรม (25,000 ปอนด) สวนประกอบทงชดของรถบดลอยาง จะตองสามารถเลยวกลบเปนมม 180 องศา ได รถบดลอยางชนดเคลอนทไดดวยตวเอง (Self-Propelled Rubber Tires Roller) อปกรณแบบนจะตองมลอ จานวน 9 หรอ 10 ลอ มขนาดความกวางของหนาบดอด (Rolling Width) ตงแต 1.75-2.15 เมตร ในขณะปฏบตงานตองมนาหนกระหวาง 12,000 ถง 13,600 กโลกรม ในขณะทาการบดอดจะตองใชความเรวไมเกน 15 กโลเมตรตอชวโมง 3. รถบดสนสะเทอน (Vibratory Roller) หลายแบบหลายขนาด สามารถบดอดไดความหนาแนนสง จงนยมใชบดอดพวกทรายหรอกรวดปนทราย ซงตองการความหนาแนนสงมาก ความสามารถในการบดอดของรถ นอกจากจะขนอยกบนาหนกของรถแลว ยงขนอยกบความถและความเรวอกดวย

คมอการกอสราง บทท 7โครงการชลประทานขนาดกลาง

7-41

การบดอดวสดทไมมดนเหนยวปน เชน กรวด และทราย ควรใชรถบดแบบเคลอนทไดดวยตวเอง ซงมความถในการสนสะเทอนสงประมาณ 2,100 – 3,000 รอบตอนาท สวนวสดทมดนเหนยวปนมากควรใชรถบดทมขนาดหนก และมความถตาราว 1,000 – 2,100 รอบตอนาท 4. เครองกระทงดน (Tamper) มทงแบบใชแรงคน และแบบใชเครองยนต ซงทางานภายใตการควบคมดวยมอ (Hand-operated Mechanical Equipment) เพอใชกบงานบดอดดนบรเวณรอบ ๆ หรอชดตดกบอาคารหรอบรเวณทเครองจกรขนาดใหญไมสามารถเขาไปบดอดได สาหรบดนเหนยวเมอใชเครองกระทงบดอด ควรปแตละชนกอนการบดอดไมใหหนามากกวา 20 ซม. 7.2.1.9 การควบคมคณภาพของงาน (Quality Control) การควบคมคณภาพของงานในระหวางการกอสรางเขอนดน แบงออกเปน 1. การควบคมคณภาพงานดน 1) ดนทนามาใชถมตวเขอน ตองมคณสมบตทเหมาะสมตรงตามขอกาหนด ตองบนทกการนาดนจากบอยมดนมาถมวาเปนดนจากบอไหน นามาถมสวนใดของตวเขอน ตรงกบทกาหนดไวในแผนงานหรอไม 2) ดนถมแตละชนตองบดอดใหมความแนนและความชนไมตากวาทกาหนด การถมดนตวเขอนโดยทวไป จะกาหนดคาความแนนของดนไวไมนอยกวา 95% ของคาความแนนสงสดเมอดนแหง จากการบดอดทระดบความชนทใหความแนนสงสด (Maximum Dry Density at Optimum Moisture Content) และความชนไมเกนกวา ±2% โดยการทดสอบตามวธ Standard Proctor Compaction Test สาหรบการหาความแนนของดนในสนาม โดยทวไปจะใชวธ Hift’s Method หรอทเรยกวา Rapid Compaction Control (Sand – cone Method) เปนการหาเปอรเซนตการบดอด โดยไมตองหาความชนของดนในสนาม แตตองหา Wet Density ในสนามเปรยบเทยบกบ Maximum Wet Density ซงไดจาก Converted Wet Density Curve Converted Wet Density Curve ดงกลาว สรางจากคา Converted Wet Density ของดนกบนาทเตมลงไปประมาณ 3 จด วธนไมตองทา Dry Density Moisture Content Curve เพอหาเปอรเซนตการบดอด (รายละเอยดของวธการทดลองดไดจากหนงสอ Earth Manual) 3) ถาผลการทดลองปรากฏวาความแนนหรอความชนไมไดตามกาหนด ตองทาการแกไข แลวทดลองหาความแนนและความชนใหม 4) ถาผลการทดลองตากวาขอกาหนดมากและไมสามารถแกไขได ใหรอดนถมชนนนออกทงชนแลวดาเนนการบดอดใหม

คมอการกอสราง บทท 7โครงการชลประทานขนาดกลาง

7-42

5) การตรวจสอบเพอควบคมความแนนของการบดอดดน ควรจะถอเกณฑตอไปน - ทาการตรวจสอบทกวนทมการบดอดดน - ทาการตรวจสอบความแนนทกชน -ทาการตรวจสอบความแนนทนทในบรเวณทสงสยวาความแนนหรอ ความชนจะตากวากาหนด -ทาการตรวจสอบความแนนในจดทมการถมบดอดพเศษ (Special Compaction) เชน ทบรเวณลาดชนหรองาน Back-fill ของดนขางทอ Outlet 6) บรเวณทควรจะตรวจสอบความแนน - บรเวณทสงสยวาจะปดนหนากวาทกาหนด - บรเวณทสงสยวาความชนของดนไมถกตองตามขอกาหนด - บรเวณทสงสยเกยวกบจานวนเทยวทบดอด - บรเวณทเปนจดเลยวกลบของลกกลง - บรเวณทเปนจดเชอมทบดอดดนดวยลกกลงตนแกะและเครองกระทงดน - บรเวณทมการควบคมการบดอดพเศษ เชน บรเวณทลาดชน บรเวณรอบ ๆ อาคารคอนกรตและบรเวณทเปนจดเชอมระหวาง Abutment กบดนถม เปนตน 7) ตองจดทารายงานผลการตรวจสอบความแนนทกเดอน ซงควรมผลการทดลองดงน - ผลการทดลองการตรวจสอบความแนนของทกจด - ผลการทดลอง Compaction Test ของดนทนามาถม - การจาแนกชนดของดนทนามาถม - ผลการทดลอง Field Permeability Test 8) Filter, Bedding และหน Riprap ทนามาใชงาน ตองมการตรวจสอบคณภาพใหไดตามขอกาหนด - Filter ตองบดอดใหได Relative Density ไมนอยกวา 70 % ของการทดลอง Relative Density of Cohesionless Soils 2. การควบคมคณภาพงานคอนกรต 1) ควบคมวสดทนามาใชงานใหไดคณภาพตามขอกาหนด 2) ควบคมสวนผสมของคอนกรตใหไดตามขอกาหนด 3) ควรทาการทดสอบการยบตว (Slump Test) เพอควบคมจานวนนาในคอนกรต 4) กรณใชสารเคมผสมคอนกรต ตองวดอากาศในคอนกรตโดยเครองมอ Air-Meter

คมอการกอสราง บทท 7โครงการชลประทานขนาดกลาง

7-43

5) ตองเกบตวอยางเพอนาไปทดลองแรงอด โดยการหลอแทงคอนกรต ∅15 ซม. สง 30 ซม. จากคอนกรตทใชในงานกอสรางนนจานวน 6 แทง ซงเกบในเวลาเดยวกนและมความเหลวเทากน โดยเกบวนละ 1 ชด เปนอยางนอย 6) การพจารณากาลงของคอนกรตจะพจารณาทอาย 28 วน 7) ผลการทดลองแรงอดของคอนกรตตองรายงานและเกบไวเปนหลกฐาน

7.2.1.10 การตรวจสอบปรมาณงานและผลงาน ในระหวางการดาเนนงานกอสรางจะตองตรวจสอบปรมาณงานทดาเนนการไปไดของงานกอสรางทกประเภท เพอเปรยบเทยบกบแผนงานกอสรางทเราวางไววาไดผลตามทวางแผนไวหรอไม ถาหากปรมาณงานทไดมความกาวหนานอยกวาทวางแผนไว จะตองหาสาเหตททาใหงานกอสรางนนลาชา แลวรบดาเนนการแกไขทนท เพอใหงานกอสรางแลวเสรจตามแผนงาน การตรวจสอบผลงานแบงออกไดเปนขนตอนดงน 1. การตรวจสอบผลงานประจาวน เชนงานดนจะตองมการบนทกจานวนเทยวดนทขนเพอคานวณปรมาณงานดนถมอดแนนทสามารถทาไดแตละวน โดยหกคาเปอรเซนตการยบตวของดนออก แลวตรวจสอบกบปรมาณงานดนทวางแผนไวในการวางแผนงานถมดนตวเขอน เพอควบคมการทางานดน เชน ถาหากการทางานดนมความกาวหนาของงานมากกวาเปาหมายทวางไว กควรจะตรวจสอบถงผลทตอเนองตอไปดวยวา งานกอสรางงานอนจะตามทนหรอไม และควรตรวจสอบถงคาใชจายทใชดวยวาเพมขนเทาใด เพอควบคมคาใชจายใหไดตามงบประมาณนน 2. การตรวจสอบผลงานประจาเดอน สาหรบงานดนถมจะตองตรวจสอบ Profile และ Cross Section เพอหาปรมาณดนถมทเพมขนจรงเปรยบเทยบกบรายงานผลงานประจาวนเพอตรวจสอบถงผลงานททาได สาหรบงานกอสรางสวนอนกตองมการตรวจสอบถงผลงานประจาเดอนดวยเชนกน เพอใชในการปรบปรงแกไขแผนงานใหเขากบสภาพความเปนจรง การตรวจสอบประจาเดอนน ควรจะรวมถงงานทงหมดทเกยวของกบโครงการกอสราง เชน - จานวนเงนคาใชจายทใชไปในแตละเดอน - จานวนวสดทใชไปและคงเหลออย - จานวนเครองจกรทสามารถทางานได และจานวนเครองจกรทอยในระหวางการซอม - จานวนคนงานทมและอนๆ ทเกยวของ ทกลาวมาทงหมดนเปนวธการ และหลกการทางานเพยงบางสวนของการทางานกอสรางเขอนดนเทานน ไมไดเนนวาเปนงานทาเองหรองานจางเหมา ถาเปนงานจางเหมากมหลกการในการ

คมอการกอสราง บทท 7โครงการชลประทานขนาดกลาง

7-44

ควบคมงานใกลเคยงกบทกลาวมาแลว แตจะมรายละเอยดปลกยอยอยทการวดปรมาณงานททาไดเพอการจายเงน ซงรายละเอยดจะตองดจาก Specification ทกาหนดไวในแตละงานนน

7.2.2. การกอสรางอาคารชลประทาน 7.2.2.1 ขนตอนและวธการกอสราง มขนตอนและวธการปฏบตงานดงน

1. การสารวจวางผง กาหนดตาแหนงของอาคาร งานนผควบคมงานตองตรวจสอบพกด ทงทางราบและทางระดบอยางถถวน 2. งานขดบอกอสราง ซงรวมทงการขดดน การขดระเบดหนและการขนยายหนหรอดนออกจากบอกอสราง ตองกาหนดในแผนงานไวลวงหนาและปฏบตใหไดตามแผนเพอปองกนการทางานซาซอน ในการขดบอกอสรางนมกพบปญหาเกยวกบระดบนาใตดนและนาฝน จะตองระบายนา สบนา รวมทงปองกนนาไหลลงบอกอสราง ตองจดเตรยมเครองมอเครองสบนาใหมประสทธภาพในการแกปญหานนๆ 3. งานกอสรางโครงสรางชวคราวตางๆ เชน นงราน, สะพาน แทน Tower Crane, รางขนสงวสด จะตองมการคานวณและออกแบบมาอยางดและคานงถงสภาพภมประเทศและภมอากาศ โครงสรางชวคราวทมประสทธภาพจะทาใหงานกอสรางทาไดรวดเรวและประหยด 4. งานระบบระบายนา (Side drain , Bottom Drain) เปนงานททาเพอลดแรงดนของนาใตดนและแรงดนดานขางทกระทากบกาแพง หรอดนถมขางกาแพง จะตองไดขนาดและปรมาณรวมทงวสดทใชถกตองตามขนาดทกาหนด เพอใหระบบทางานเตมประสทธภาพ

สวนใหญงานอาคารชลประทาน จะกอสรางดวยคอนกรตและคอนกรตเสรมเหลก เพราะมคณสมบตในดานความแขงแรงทนทานตอสภาพดนฟาอากาศและมความทบนา การปฏบตททามาจะใหไดคอนกรตทมคณภาพดนน ตองทาดงน 1. การคดเลอกวสด เชนหนยอย ทราย ซเมนต นาและเหลกเสน ตองมคณสมบตถกตองตามขอกาหนด (Spec.) 2. การกาหนดอตราสวนผสม ทาไดอยางถกตอง รวมทงวธการผสมคอนกรตตองใหมวลรวมตางๆ เขากนในชวงเวลาทกาหนด 3. วธการเทคอนกรต ตองไมใหเกดการแยกตวของมวลรวมตางๆ และทาใหแนนอยางถกตอง 4. แบบหลอคอนกรตทใชจะตองแขงแรงสามารถรบแรงดนของคอนกรตทเทได แบบจะตองไมมรอยรวซม แบบจะตองตงตามตาแหนงทกาหนด เชน ไมเอนเอยง หรอ บดงอแตไดดงไดฉาก

คมอการกอสราง บทท 7โครงการชลประทานขนาดกลาง

7-45

5. เหลกทใชเสรมในคอนกรตจะตองผกยดในตาแหนงอยางเปนระเบยบ ระยะหมของคอนกรต (Covering) ตองไดระยะตามทกาหนดไว 6. การบมคอนกรต (Curing) โดยเฉพาะการเทคอนกรตในปรมาณมาก (คอนกรตหลา) อณหภมภายในจะเกดขนสงแตกตางจากอณหภมภายนอกหรอบรเวณผวอนจะทาใหเกดการแตกราวภายในชนงานได ผควบคมงานตองปฏบตตามหลกขอกาหนดโดยบมคอนกรตใหถกวธ

อนง งานคอนกรตเสรมเหลก ประกอบไปดวยงานทตองดาเนนการในขนตอนของการกอสราง คอ งานเหลกเสรมคอนกรต งานไมแบบหลอคอนกรตและงานเทคอนกรต ในทนงานไมแบบหลอคอนกรตเปนงานทตองใชแรงงาน เวลา และวสดมาก ดงนน การบรหารงานไมแบบ การใชเทคนคตางๆ รวมถงความชานาญของชางไมแบบเปนปจจยทจะทาใหงานแลวเสรจดวยความรวดเรว ประหยดและผลงานออกมามคณภาพเปนทยอมรบได ขนตอนงานกอสรางอาคารชลประทานทจะกลาวถงในทนจะกลาวเฉพาะงานกอสรางอาคารทอระบายนาลงลานาเดม (River Outlet) และงานกอสรางอาคารระบายนาลน (Service Spillway) เทานน เนองจากเปนงานกอสรางทมขนาดคอนขางใหญและสามารถใชเปนตนแบบการนาไปประยกตใชในงานกอสรางอาคารชลประทานอนๆ ไดเปนอยางด

7.2.2.2 งานกอสรางอาคารทอระบายนาลงลานาเดม (River Outlet) สวนตางๆของอาคารสามารถแยกรายละเอยดไดดงน 1. Approach Channel คอสวนของปากคลองทเชอมกบอาคาร 2. Intake Structure คออาคารรบนาเขาอยทางหนาเขอน 3. Outlet Conduit คอสวนของทออยภายในตวเขอน 4. Control House คออาคารควบคมการปดเปด ทอาจจะสรางไวดานหนาเขอนหรอดานทายเขอน แตปจจบนนยมสรางอยดานทายเขอน 5. Terminal Structure คออาคารดานทายนาหรออาคารสลายพลงนา 6. Discharge Channel คอปากคลองดานทายนา งานดงกลาวขางตนน มงานในสวนของงานทเปนงานโครงสรางเหลก ทจะตองเตรยมการจดหาและประกอบชนสวนตางๆจากโรงงาน เชน ตะแกรงกนสวะ (Trashrack) , ทอSteel liner, Guard Gate , Operating Gate และสวนประกอบตางๆทจาเปน งานดงกลาวตองมการวางแผนผลตและจดหาไวกอนการกอสราง เนองจากตองใชเวลาในการผลต การประกอบและตดตงตองใชชางเชอมโลหะ , ชางเครองกล , ชางไฟฟา ทมความชานาญและตองเตรยมเครองมอตางๆทจาเปน เชน รถ

คมอการกอสราง บทท 7โครงการชลประทานขนาดกลาง

7-46

เครนสาหรบยกอปกรณตางๆทมขนาดใหญและมนาหนกมาก อกทงตองเตรยมเสนทางลาเลยงอปกรณและพนทสาหรบรถเครนดงกลาวไวดวย

หลกปฏบตภาคสนาม 1. สารวจวางผงและขดบอกอสรางใหไดขนาดตามตองการ ระดบทองบอกอสรางตองวางอยบนชนหนหรอชนดนทสามารถรองรบนาหนกของอาคารไดอยางปลอดภยโดยการทดสอบความสามารถในการรบนาหนกของดนหรอหนฐานรากตามมาตรฐานทกาหนด พรอมบนทกเกบเปนหลกฐาน หากมการขดดนหรอหนลงไปตากวาระดบทกาหนดไวตองปรบระดบดวยคอนกรต การขดบอกอสรางนจะตองปองกนไมใหนาไหลเขาบอกอสราง เนองจากในระหวางตดตงทอ Steel Liner และเชอมตอกนโดยทยงไมไดเทคอนกรตหมนน หากปลอยใหนาไหลเขาบอกอสราง อาจทาใหทอ Steel Liner ลอยขน รอยเชอมตอแตกราวและแนวทอโคงงอ 2. งานเทคอนกรตปรบพนบอกอสราง คอนกรตทใชตองเปนคอนกรตทมคณสมบตเชนเดยวกบคอนกรตโครงสราง งานเทคอนกรตตองควบคมการเทและทาใหแนนพรอมทงบมใหด คอนกรตปรบระดบพนบอกอสรางมความสาคญเทากบตวโครงสรางของอาคาร 3. การเชอมตอและตดตงทอ Steel Liner เนองจาก Outlet Conduit ทใชทอ Steel Liner มความยาวโดยรวมเปนระยะใดๆแลวแตการออกแบบ แตทอ Steel Liner ผลตเปนทอนและนามาเชอมตอกนมความยาวคงทเชน 6 เมตร หรอ 9 เมตร และการเทคอนกรตหมทอเปนชวงๆ ชวงละประมาณ 10 เมตร รอยตอเชอมทอ Steel Liner อาจจะตรงกบรอยตอคอนกรตหรอใกลกน ผควบคมงานควรปรบเปลยนระยะเพอไมใหรอยตออยใกลกนหรอตรงกน การตดตงทอ Steel Liner ตองใชเหลกรองรบและเหลกยดใหเพยงพอเพอใหทอ Steel Liner อยในแนวและระดบทตองการ เหลกรองรบและเหลกยดจะตองรบนาหนกทางแนวดงและแนวระดบเพราะมแรงดงทางระดบจากการเชอม การจะใชเหลกขนาดใดจงควรคดและคานวณใหถกตอง หากเลอกเหลกขนาดใหญไปจะสนเปลอง การเชอมตอทอ Steel Liner (Pipeline Welding) เปนงานทสาคญอยางมากกบงานอาคารทอสงนา งานดงกลาวมรายละเอยดทางดานวศวกรรมการเชอมอยางมากจะไมกลาวในทน แตขอแนะนาวาตองใชชางเชอมทมความรและความชานาญ เมอเชอมแลวตองมการตรวจสอบรอยเชอม หากพบขอบกพรองตองแกไข ไมปลอยใหผานไปเดดขาด 4. การตดตงประตนาบานระบาย (Gate) หรอประตนาบานลน (Valves) เปนงานทางดานเครองกลและชนงานตองวางอยกบโครงสรางของอาคารสวนใหญเปนคอนกรตเสรมเหลก

คมอการกอสราง บทท 7โครงการชลประทานขนาดกลาง

7-47

ดงนนในสวนทเปนฐานรองรบและจดยดตางๆ จะตองกอสรางใหไดตาแหนงทถกตองทงระยะทางราบและทงทางดง แนวศนยกลางของอปกรณถกตอง ฐานรองรบชวคราวตางๆ ตองสามารถรบนาหนกไดอยางปลอดภย อนง การตรวจสอบและตรวจรบอปกรณทางดานเครองกล , เครองจกรกลไฟฟาและระบบไฮดรอลค ตางๆนน ตองใชผชานาญเฉพาะทางของแตละงานมาดาเนนงานรวมกบฝายกอสราง 5. งานเคลอบผวชนงาน การเคลอบผวเปนสงสาคญตออายการใชงานของทอเหลกและอปกรณตางๆ เพราะเปนการปองกนสนมและการกดกรอนโดยเฉพาะเมอกอสรางในสถานทมสภาวะอากาศรนแรงและชนงานตองสมผสสารเคมในนาหรอในอากาศ ดงนนการเคลอบผวดวยการทาสจงตองปฏบตตามขนตอนทกาหนดใหถกตองครบถวน 6. งานคอนกรตเสรมเหลกจะกลาวรวมในงานกอสรางอาคารระบายนาลน (Service Spillway) 7. งานถมบดอดดนขางอาคาร งานถมบดอดดนขางอาคารทอสงนาเปนงานทตองดาเนนการอยางระมดระวง เนองจากเปนรอยตอระหวางงานคอนกรตกบงานดน ตองใชเครองมอทมความเหมาะสมดาเนนการดวยแรงคนเพอปองกนความเสยหายจากเครองจกรกลทมขนาดใหญ

7.2.2.3 งานกอสรางอาคารระบายนาลน (Service Spillway) อาคารระบายนาลนเปนอาคารทใชเปนทางระบายนาสวนเกนจากการเกบกกสวนมากใชคอนกรตเสรมเหลกเปนวสดในการกอสราง งานกอสรางอาคารระบายนาลนมงานประกอบหลกทตองทาดงน

1. งาน Bottom Drain และ Side Drain 2. งาน Anchor Bar 3. งานรอยตอตางๆ 4. งานโครงสรางคอนกรตเสรมเหลก 5. งานประตนาบานระบาย

หลกปฏบตภาคสนาม

1. การขดดนและระเบดหนบอกอสราง ใหไดรปรางขนาดทตองการเพอทจะวางอาคารลงในตาแหนงทตองการนน ตองใชเครองจกรเครองมอเฉพาะดาน เชนงานทตองมการขด

คมอการกอสราง บทท 7โครงการชลประทานขนาดกลาง

7-48

ระเบดหนเปนตน วสดทไดจากการขดหรอการระเบด ตองตรวจสอบคณสมบตและวางแผนการขนยาย , การเกบกองหรอการนาไปใชงาน บอกอสรางจะตองไดรบการปองกนไมใหนาไหลลงไปและตองสบนาออกไปไดอยางมประสทธภาพ และหากมการขดดนหรอระเบดหนลกเกนกวาระดบทตองการ ตองปรบระดบดวยคอนกรตทมความแขงแรงเทากบคอนกรตโครงสรางนนๆ 2. งานโครงสรางชวคราว โครงสรางชวคราวเปนโครงสรางทสรางขนเพอเพมประสทธภาพ อานวยความสะดวก ใหกบงานกอสราง เชน นงราน , Tower Crane , เขมเหลกพด (Sheet Pile) ตองมการออกแบบใหสามารถรบนาหนกและใชงานไดด มการบารงรกษาตลอดการใชงาน 3. การจดหาเครองจกรเครองมอตองเหมาะสมกบปรมาณงานและจดหาแรงงานทมคณภาพอยางเพยงพอ เชน ชางไมแบบ ชางเหลกเสรมและชางปน รวมทง ชางกล , ชางเชอม , ชางไฟฟาและแรงงานทวไป (แรงงานมกจะขาดแคลนในชวงฤดเพาะปลก) 4. การจดหาวสด เชนเหลกเสรมคอนกรต , ไมแบบ , คอนกรตและของเบดเตลดทจาเปนตางๆ ตองดาเนนการใหทนกบการใชงาน การเกบกองวสดดงกลาวตองไมทาใหคณภาพเสยหายหรอคณภาพลดลง เชน ตองปองกนไมใหเหลกเกดสนมหรอปนซเมนตไมเสอมคณภาพ เปนตน

สวนใหญตวโครงสรางของ อาคารระบายนาลน จะกอสรางดวยคอนกรตเสรมเหลก ซงมสวนประกอบดงน 1. งานเหลกเสรม

2. งานนงรานและงานไมแบบหลอคอนกรต 3. งานคอนกรต

1.งานเหลกเสรม

1.1 ผควบคมงาน ตองรความตองการของแบบกอสราง เชน ขนาด ชนด ตาแหนงของเหลกเสรม ความหนาของเนอคอนกรตหมผวเหลก (Covering) กาลงของคอนกรต จงตองศกษารายละเอยดในแบบกอสรางใหชดเจน

1.2 เหลกเสรมทใชตองผานการทดสอบคณภาพมาแลวจงจะนามาใชได 1.3 ตดและดดงอ ใหไดขนาดตามจานวนทตองการไวไดลวงหนา 1.4 นาเหลกเขาสตาแหนงใหถกตองและผกยดดวยลวดแทนการเชอม

แตมและหนนเหลกใหความหนาของเนอคอนกรตหมผวเหลกถกตอง

คมอการกอสราง บทท 7โครงการชลประทานขนาดกลาง

7-49

2. งานนงรานและงานไมแบบหลอคอนกรต 2.1 นงราน เปนโครงสรางชวคราวทใชพยงแบบหลอคอนกรตเขาสตาแหนงและเปนทสาหรบใหเจาหนาทตางๆ ขนไปอยปฏบตงาน นงรานจะตองแขงแรงรบนาหนกจากสงตางๆทอาศยระหวางกอสรางไดอยางปลอดภย ผควบคมงานตองตรวจสอบและบารงรกษาอยตลอดการใชงาน นงรานมหลายประเภท เชน นงรานเสาเรยงเดยว , นงรานเสาเรยงสอง , นงรานชนดแขวน นงรานแตละประเภทยอมมความเหมาะสมในการใชงานเฉพาะอยาง ผควบคมงานตองพจารณาและประยกต ใหเขากบงานททา นงรานสามารถทาไดจากวสดหลายอยาง แตทสะดวกและรวดเรวคอนงรานททาจากเหลกททาขนโดยเฉพาะ 2.2 งานไมแบบหลอคอนกรต งานแบบหลอคอนกรตมความสาคญอยางยง “ ไมยงหยอนไปกวาการบรหารการเงน หรอบคคลในโครงการ” ววฒนาการเกยวกบการทาแบบหลอทสะดวก งายและประหยดจะเพมขนมาก ผควบคมงานตองตระหนกเสมอวา ความสะดวก งายและประหยด มกจะเดนสวนทางกบคณภาพและความแขงแรง ผควบคมงานเทานนทรวาดหรอเลว เหมาะหรอไมเหมาะ ขอมลทผควบคมงานตองทราบ 1. นาหนกและแรงดนของคอนกรต แรงดนของคอนกรตในระยะแรกๆนยมคดคานวณในลกษณะเดยวกบความดนนาคอจะแปรตามความลกและความหนาแนนของของเหลว ตวอยางเชน กลมคอนกรตทเหลวมากจะใหแรงดนของคอนกรตใกลเคยงกบ แรงดนของเหลวมาก และความดนสงสดเกอบถง 4,800 กก./ม.2

คมอการกอสราง บทท 7โครงการชลประทานขนาดกลาง

7-50

ความดนของคอนกรตเปรยบเทยบระหวางความดนของของเหลวกบความดนจรง 2. กาลงการรบนาหนกของแบบหลอคอนกรต ผควบคมงานหรอผออกแบบ แบบหลอคอนกรตตองทราบถงคณสมบตทางดานความแขงแรงของวสด ตวอยางเชน กระทงไมแบบหลอคอนกรต (Stud) หากหนหนาไมดานกวาง (h) เขารบนาหนกจะรบนาหนกไดมากกวาหนหนาไมดานหนา (b) เขารบนาหนก ทงนเนองจากมคาความตานทานแรงเฉอยมากกวาดงสมการ A และ B

= = A

= = B

y

y

XXh

b

3Ix 1

12bh

3Iy 112 b h

คมอการกอสราง บทท 7โครงการชลประทานขนาดกลาง

7-51

รปแสดงการตดตงกระทงไมแบบในการรบนาหนกของแบบหลอคอนกรต

3. อปกรณสาหรบแบบหลอคอนกรต อปกรณสาหรบการกอสรางแบบหลอคอนกรต ม

หลายชนด (บางชนด ผควบคมงานสามารถประยกต และทาขนใชเอง เชน เหลกยดรง เปนตน) ไดแก 1. ตะป , ตะปเกลยว 2. สลกเกลยวหรอนอต สลกเกลยวทจาหนายในทองตลาดมกาลงดงแตกตาง

กนตามชนคณสมบต กลาวคอจะมหนวยแรงดงจาก 3,400 -14,000 กก./ซม2 ผควบคมงานจะตองเลอกใชใหเหมาะสมกบงาน

3. เหลกยดรง (Ties) เหลกยดรงเปนชนสวนรบแรงดงเพอยดรงแบบหลอคอนกรตสองดาน ซงรบแรงดนจากคอนกรตใหสมดลกนเองโดยไมตองใชคายนหรอชนสวนอยางอนเพมเตม

4. สมอยด (Anchor) สมอยดแบบหลอคอนกรตมลกษณะคลายๆกบเหลกยด

รง แตฝงไวในเนอคอนกรต เพอยดแบบหลอคอนกรตสาหรบเทชวงถดไป โดยอาศยความแขงแรงของตวโครงสรางคอนกรตทแขงตว

คมอการกอสราง บทท 7โครงการชลประทานขนาดกลาง

7-52

คมอการกอสราง บทท 7โครงการชลประทานขนาดกลาง

7-53

คมอการกอสราง บทท 7โครงการชลประทานขนาดกลาง

7-54

คมอการกอสราง บทท 7โครงการชลประทานขนาดกลาง

7-55

คมอการกอสราง บทท 7โครงการชลประทานขนาดกลาง

7-56

คมอการกอสราง บทท 7โครงการชลประทานขนาดกลาง

7-57

7.3. การแกไขปญหาและอปสรรคตางๆ ในงานดาเนนการเอง

7.3.1 การแกไขปญหาในระหวางการกอสราง

7.3.1.1 งานผนนาในระหวางการกอสราง เพอใหงานฐานรากของตวเขอน สามารถดาเนนงานไดอยางรวดเรวและปลอดภย จะตองพจารณาวางแผนเรองงานผนนาใหดจะตองมสถตเรองนานานพอทจะเชอถอได เพอนามาใชคานวณปรมาณนาทมากทสดทจะตองผนผานทาง Out Let หรอ Tunnel , Cofferdam ทสรางขนมาเพอกนนาไมใหไหลเขาไปในบรเวณฐานรากของตวเขอนกตองแขงแรงและสงพอทจะกนนาไมใหไหลขาม Cofferdam ไปได เพราะถาหากวางแผนงานผนนาผดพลาด นาไหลขาม Cofferdam เขาไปในบรเวณงานกอสราง อาจจะทาใหเกดความเสยหายและเกดอนตรายแกผทปฏบตงานอยในบรเวณฐานรากนนได 7.3.1.2 งานขดรองแกนเขอน ในขณะขดรองแกนนนมกจะเกดปญหาเรองนาใตดนทซมเขามาในรองแกนทเราขดจงตองหาวธการแกไขปญหาเรองนาในรองแกนใหมประสทธภาพ เพอทจะไดสามารถทางานไดโดยไมลาชา ซงวธการแกปญหานขนอยกบปรมาณนา สภาพและลกษณะของฐานราก โดยทวไปมกจะใชวธการดงน 1) Sump Pumping ขดเปนรองหรอวางทอในรองแกนเปนทางใหนาไหลมารวมกนใน Sump แลวสบนาออก

2) Deep Pumped Well เจาะเปนหลมขนาดไมเลกกวา φ 6” แลวฝง Slotted Casing ลงไปลกจนถงชนกรวดทราย แลวสบนาในหลมดวย Deep- Well Pump

3) Well Points เปนทอดดขนาดเลก φ 1 ½.” - φ 2 ½.” ตรงปลายทอดดเปนตะแกรงกนกรวดและทรายละเอยดผานเขาขณะสบนา การกอสราง ใชฉดนาขณะฝงทอดดลงไปในชนดน ทอดดทงหมดเหลานตอกบทอ Main ใหญ (Header) ซงตดตอกบตว Pump 7.3.1.3 งาน Grouting งานปรบปรงฐานรากเขอน มกจะไดรบงบประมาณดาเนนการในชวงเวลาเดยวกนกบงานทานบดน ดงนน การปฏบตงานรวมกน จาเปนจะตองมการประสานแผนงานกนอยางใกลชด เพอใหงานสาเรจลลวงดวยด 7.3.1.4 งานถมดนตวเขอน ปญหาในงานถมดนตวเขอนโดยมากมกเกดจาก 1) ดนท Borrow Area มความชนไมไดตามทกาหนดซงเราจะตองแกไขโดยการใหนาเพมความชนในบรเวณบอดนเลย จะดกวาการใหนาเพอเพมความชนทแปลงถมดน 2) Gradation ของวสดตางๆ เชน Filter หรอหน Riprap มกจะไมตรงตาม Specifications ทกาหนด ตองควบคมและแกไขใหเปนไปตามขอกาหนด

คมอการกอสราง บทท 7โครงการชลประทานขนาดกลาง

7-58

3) งานถมดนบรเวณใกลอาคารชลประทานและบรเวณลาดชน จะตองมการควบคมการบดอดอยางเขมงวดโดยใหมการบดอดพเศษ (Special Compaction) เชน งาน Backfill ดนขางทอ Outlet หรอบรเวณ Abutment ของตวเขอนทเครองจกรสาหรบบดอดเขาไมถง เพอใหไดความแนนตามกาหนด ปญหาทมกจะเกดขนในงานถมดนคอการละเลยไมสนใจการ Scarify ดนใหเปนรอยและใหนากอนถมดนชนตอไป จนทาใหดนทถมเกดเปนชน ๆ ไมเปนเนอเดยวกนตลอด อาจทาใหนาซมผานตามรอยนได 7.3.1.5 งานคอนกรตของอาคารทตวเขอน โดยเฉพาะงานทเกยวกบการผนนา จะตองสรางทอ Conduit หรอ Tunnel ใหเสรจทนตามกาหนด เพอทงานสวนอน ๆ จะไดดาเนนงานไดตามแผนทวางไว สวนงานคอนกรตของอาคารสวนอน ๆ กตองควบคมใหอยในแผนงานดวย 7.3.1.6 การใส Incline Filter ในตวเขอน สวนใหญฝายออกแบบไดออกแบบ Filter ในตวเขอนโดยใหมความลาดเอยง เทาทพบบอย คอ มความลาดเอยง 4 :1 และบางแหงถง 1:1 เชน ทมลบน เพอเหตผลในแงของ Economic นน การกอสรางจะประสบปญหามาก ทงนเนองจากในการใส Filter นน จะตองถมดนขนมากอนจนมระดบสงประมาณ 1.50 เมตร แลวจงใช Backhoe ขดใหเปนรองจนถง Filter ชนลาง โดยขดใหไดขนาดกวางตามทกาหนดในแบบ ทาเชนนไปทกๆชน จนถงระดบทกาหนด จะเหนไดวารอยตอของผวหนาทรายในแตละชนจะไมสมผสกนเตมผวหนา จงเปนเหตใหประสทธภาพในการทางานของ Filter เพอระบายนาทไหลผานตวเขอนลดลง หากเปนไปไดขอใหฝายออกแบบพจารณาออกแบบใหเปน Vertical Filter นอกจากจะหลกเลยงไมได 7.3.1.7 ฐานรากของอาคารระบายนาลนซงวางอยบนหน และมบางสวนบรเวณตว Chute ฐานรากวางอยบนดนถม ทงนอาจเนองมาจากการขดเจาะระเบดหนเพอวางทอสงนาลอดใตอาคารระบายนาลน แลวจงทาการบดอดดนจากหลงทอขนมาจนถงระดบฐานรากของตว Chute การวางตว Chute ลงบนดนดงกลาวน อาจจะเกดการทรดตวขนได เพราะดนถมบดอดแนนโดยทวไปมกจะมการทรดตวเสมอ จงควรไดรบการพจารณาออกแบบฐานรากในบรเวณนเปนพเศษโดยอาจจะใหตว Chute วางอยบนคานและตงอยบนตอมอคอนกรตเสรมเหลก ซงฐานตอมอตงอยบนหนแขง สาหรบฐานของอาคารอนๆ กเชนกน หากผกอสรางไดพบเหนวา สภาพของฐานรากไมเปนไปตามทมการเจาะสารวจและออกแบบไว หากทาการกอสรางไปแลวจะทาใหอาคารวางอยบนฐานรากทไมมนคง อาจเกดการทรดตวลงหรอนารวซมผานไปไดมาก จงควรแจงใหผเกยวของทราบเพอพจารณาหาทางแกไข จะชวยทาใหลดขอบกพรอง ผดพลาดในการสารวจออกแบบ และกอสรางลงไดมาก

คมอการกอสราง บทท 7โครงการชลประทานขนาดกลาง

7-59

7.3.2 การแกไขแบบ ในระหวางทดาเนนงานกอสรางบางครงอาจจะตองมการแกไขแบบ เนองจากรายละเอยดของภมประเทศกบแบบทใชในการกอสรางคลาดเคลอน เพราะการสารวจเพอออกแบบไดดาเนนการไวนานแลว จนทงระยะเวลาไว 5 ป หรอ 10 ป จงไดรบการอนมตใหเปดโครงการกอสราง จงทาใหสภาพตางๆของภมประเทศบางแหงไดรบการพฒนาไปแลว ทาใหตองมการแกไขหรอเปลยนแปลงเพมเตมในแหงทสภาพพนทมการเปลยนแปลง หรอบางครงมการเปลยนแปลงใหสอดคลองกบ สภาพธรณวทยาฐานราก ดงนนผควบคมงานจะตองระมดระวงตรวจสอบแบบกบสถานทกอสราง หากมการแกไขแบบ ผควบคมงานจะตองทาบนทกรายงานปญหาอปสรรคใหผบงคบบญชาทราบตามลาดบชน เพอเชญผออกแบบ หรอผทมความชานาญเฉพาะดานเขามาตรวจสอบและ หาทางแกไขตอไปการแกไขแบบ สวนใหญจะมผลกระทบตอปรมาณงาน รายการงานและวงเงนงบประมาณทกาหนดไว ดงนน หากมการแกไขแบบ (และ/หรอมการปรบอตราราคางาน) แลว ทาใหวงเงนคากอสรางเพมขน กรมชลประทาน ควรจะตองเปลยนแปลงงบประมาณ เพอนามาดาเนนการในสวนของปรมาณงาน รายการงานและอตราราคางานทเพมขนในปนนๆ รวมทงพยายามจดสรรงบประมาณใหเปนไปตามแผนทวางไวในแตละป ทงน เพอมใหเกดผลกระทบตอกรอบระยะเวลาการกอสรางและการใชประโยชนของโครงการ

7.3.3 การโอนเปลยนแปลงงบประมาณ การโอนเปลยนแปลงงบประมาณมวธดาเนนการ 2 กรณ กรณท 1 กรณทไมตองทาความตกลงกบสานกงบประมาณ กรณท 2 กรณทตองทาความตกลงกบสานกงบประมาณ

กรณท 1 ตามขอ 24 การโอนและหรอเปลยนแปลงรายการงบประมาณรายจายทไดรบการจดสรรในงบรายจายใด ๆ ภายใตแผนงบประมาณเดยวกน - การโอนงบประมาณรายจายของผลผลต/โครงการใดไปยงผลผลต/โครงการอนภายในงบรายจายเดยวกนภายใตแผนงบประมาณเดยวกน - การโอนงบประมาณรายจายตางงบรายจายในผลผลต/โครงการเดยวกนภายใตแผนงบประมาณเดยวกน - การเปลยนแปลงรายการและหรอจานวนเงนของรายการทกาหนดไวภายใตงบรายจายของผลผลต/โครงการ ขอยกเวน รายการกอหนผกพนขามปงบประมาณ การกาหนดอตราบคลากรตงใหม

คมอการกอสราง บทท 7โครงการชลประทานขนาดกลาง

7-60

รายการคาทดน คาใชจายในการเดนทางไปราชการตางประเทศทไมกาหนดไวในแผน ครภณฑราคาตอหนวยตงแต 1 ลานบาทขนไป สงกอสราง ราคาตอหนวยตงแต 10 ลานบาทขนไป ตามขอ 25 การโอนหรอเปลยนแปลงรายการงบประมาณรายจายทเหลอจายในแผนงบประมาณเดยวกนไปใชจายเปนรายจายใด จะตอง - ดาเนนการบรรลวตถประสงคและเปาหมายแลว - ดาเนนการจดซอ-จดจางแลว แตตองไมเปน - งบประมาณรายจายคาสาธารณปโภค - งบประมาณทเหลอจายจากการปรบแผนทไมสามารถดาเนนการได แนวทางปฏบตของกรมชลประทานในการโอนเปลยนแปลงงบประมาณเหลอจาย เพอเปนคาใชจาย ตามลาดบดงน 1) ชาระหนคาสาธารณปโภค 2) ชดเชยคางานสงกอสรางตามสญญาแบบปรบราคาได (คา K) 3) โครงการ/รายการทมขอผกพนตามกฎหมายหรอตามสญญา 4) โครงการ/รายการทมความจาเปนเรงดวน 5) คาใชจายทจาเปนตองจายเพอดาเนนการตามอานาจหนาทและพนธกจของกรมฯ

กรณท 2 กรณทตองทาความตกลงกบสานกงบประมาณ - รายการกอหนผกพนงบประมาณ - โอน/เปลยนแปลงขามแผนงบประมาณ

คมอการกอสราง บทท 7โครงการชลประทานขนาดกลาง

7-61

7.3.4 การเปลยนแปลงรายการกอหนผกพนทไดรบอนมตจาก ครม.แลว

Unit Price Contract สญญาแบบจายเงนคาจางตามปรมาณงานททาจรง มปรมาณงานกอสรางสงกวาสญญาตองจายเงนเพมขน 1) ไมเกน 10% ของคางานกอสรางตามสญญา ใหทาความตกลงกบสานกงบประมาณ 2) เกนกวา 10% ของคางานกอสรางตามสญญาเสนอ ครม. กอนทกครง 7.4. การรายงาน 7.4.1 การรายงานความกาวหนาโครงการ โครงการควรจะตองจดทาแบบฟอรมรายงานผลการดาเนนการกอสรางของแตละวน ของแตละหนวยเพอใหผควบคมงานไดบนทกเหตการณเกดขน แตละหนวยอาจมเหตการณของแตละวนไมเหมอนกน ผรายงานจะตองบนทกเหตการณประจาวน ปญหา – อปสรรค และการแกไขใหผควบคมงานไดทราบ เชน งานคอนกรต งานดน งานตอกเขม การตรวจสอบขนสดทายกอนทอนญาตใหเท

เปลยนแปลงรายละเอยดของรายการไมเพมวงเงน

ใหทาความตกลงกบ สงป.

ขยายระยะเวลากอหนผกพนไมเพมวงเงน

เสนอ รมว.กษ.พจารณาอนมต รายงาน สงป.ภายใน 15 วน นบแตวนอนมต

เปลยนแปลงรายการ/เพมวงเงนกอหนผกพน > วงเงนท ครม.

สงผลการจดซอจดจาง และรายละเอยดอนให สงป.

เสนอ ครม.พจารณาอนมต สงป.เสนอความเหน

คมอการกอสราง บทท 7โครงการชลประทานขนาดกลาง

7-62

คอนกรตหรอเทดนชนตอไป งานบนทกตวอยางแทงคอนกรตและผลการทดสอบแตละครง รายงานเหลานจะเปนหลกฐานบนทกวธการทางานและบนทกผลงาน เพอสงใหหนวยงานซงมหนาทตดตามงานและประเมนผลงานตอไป การรายงานความกาวหนาโครงการ จะประกอบดวย รายงานประจาวน : จะดาเนนการเพอตรวจสอบสภาพเพอใหเทดน – คอนกรต ขนตอไป บนทกสภาพการณ เหตการณ เหตขดของ อปสรรคและแกไขประจาวน; บนทกผลการทางานทตอเนองและบนทกผลการทดลอง ประกอบดวย แบบรายงานประจาวน ,แบบขอขนชนดนถมบดอดแนน , ใบแจงตรวจสอบกอนเทคอนกรต , ใบรายงานผลเครองจกร-เครองมอประจาวน , บนทกการตรวจสอบคอนกรตผสมเสรจ , รายงานผลการทดสอบกาลงอดแทงคอนกรต , แบบทดสอบ Field Density Test , รายงาน Soil Laboratory Report , แบบทดสอบ Soil Density Test และบนทกการตรวจสอบคาราคาระดบ ตามแบบฟอรมทกลาวไวในหวขอ 1.7 (อางองจากแบบฟอรมทใชในการตรวจสอบงานจางเหมา) รายงานผลงานกอสรางประจาเดอน (รายงาน 7 ส) : เมอสนเดอนหรอสนงวด จะตองรวบรวมผลงานเพอใชประกอบการรายงานและสรปปญหา – วธการแกไขเสนอผบงคบบญชา ประกอบดวยแบบสรปผลงานกาวหนาของงานกอสราง (กส.001) , แผนทแสดงทตงโครงการและลกษณะภมประเทศ (กส.002) , ประวตและลกษณะของโครงการ (กส.003) , สรปผลงานกาวหนาของงานกอสราง (กส.004) , อตรากาลง-เจาหนาท (กส.005) , เครองจกรเครองมอ (กส.006) และบนทกโครงการ (กส.007) ตามแบบฟอรมทกลาวไวในหวขอ 1.7 รายงานปดงานกอสราง : เมองานดาเนนการเสรจจะตองทารายงานปดการกอสราง แสดงปรมาณงานทไดทาไป แสดงแบบทกอสรางจรง (As – Built Drawings) สรปผลงานทงหมดเพอปดงานกอสราง

7.4.2 การรายงานคณะกรรมการตรวจการปฏบตงานในการจดทาเอง จะตองมการแตงตงผควบคมงาน และคณะกรรมการตรวจการปฏบตงานในการจดทาเองตามระเบยบสานกนายกรฐมนตรวาการดวยการพสด พ.ศ.2535 ขอ 15 ซงมคณสมบตและหนาทเชนเดยวกบคณะกรรมการตรวจการจาง โดยทาบนทกสรปเสนอ กรมฯ เพอขอความเหนชอบในการแตงตงคณะกรรมการตรวจการปฏบตงานและผควบคมงาน ตามตวอยางทแนบในการรายงาน ควรมรายงานผลการปฏบตงาน รวมทงวสดทใชในการปฏบตงานในแตละขนตอน ตลอดจนภาพถายกจกรรมประกอบดวย ภาพกอนการดาเนนงาน ระหวางดาเนนงานและดาเนนงานเสรจสน นาเสนอหวหนาหนวยงานเพอทราบและรวบรวมเปนขอมลในการรายงานของหนวยงานตอไป ทงน การรายงานผลการปฏบตงานในการจดทาเองจะตอง

คมอการกอสราง บทท 7โครงการชลประทานขนาดกลาง

7-63

รายงานใหผอานวยการสานกชลประทานทราบเปนประจาทกๆ เดอน จนกวาการดาเนนงานจะแลวเสรจ เอกสารรายงานควรจะประกอบดวย

- แบบรายงานประจาวน : แสดงถงการปฏบตงานในแตละวน (ตามแบบ ชป.ก. 1) - แบบรายงานการใชเครองจกรเครองมอ : แสดงถงการใชเครองจกรเครองมอ ในแตละวน

(ตามแบบ ชป.ก. 8) - แบบรายงานสรปผลงานกาวหนาประจาสปดาห : โดยผควบคมงานสรปผลงานแตละกจกรรม รวมทงปญหาอปสรรค - แบบสรปรายงานผลงานกาวหนาประจาเดอน : แสดงถงเปอรเซนตผลงานประจาเดอน เปอรเซนตผลงานสะสมทงโครงการ รวมถงสรปผลการเบกจายงบประมาณ - ตารางแสดง แผน – ผล การปฏบตงาน ภาพถายการปฏบตงาน ผลการทดสอบคณภาพงาน ฯลฯ

สวนท 3 หลงการกอสรางโครงการ

คมอการกอสราง บทท 8 โครงการชลประทานขนาดกลาง

8-1

บทท 8 การสงมอบโครงการและการบารงรกษาเขอนดน

8.1 การสงมอบโครงการ การสงมอบโครงการ ถอเปนขนตอนสดทายของการกอสรางโครงการขนาดกลาง ทจะสงมอบใหโครงการชลประทาน (จงหวด) รบไปดาเนนการบรหารจดการนา และการบารงรกษาเพอใหโครงการดงกลาวสามารถใชงานไดตามวตถประสงคทกรมชลประทานกาหนด ขนตอนการสงมอบโครงการ มรายละเอยดและขนตอนดงน 8.1.1 การจดตงกลมผใชนา เปนกจกรรมหนงทจะตองดาเนนการกอนทจะมการสงมอบโครงการ ซงเปนการดาเนนการตามแนวทางการบรหารจดการโครงการพฒนาแหลงนาอนเนองมาจากพระราชดาร รวมทงเพอเปนการประชาสมพนธและสรางความเขาใจใหกบประชาชนผมสวนไดสวนเสยจากโครงการ และเปดโอกาสใหประชาชนไดมสวนรวมแสดงความคดเหนตอโครงการ การจดตงกลมผใชนาระหวางกอสราง มรายละเอยดดงน 1. กอนกอสรางโครงการ - สารวจจานวนราษฎรและความตองการใชนาพรอมกบออกแบบจดจายนาใหสอดคลองกบความตองการ - ประชมชแจงโครงการเบองตน เพอใหราษฎรไดทราบและเขามามสวนรวม - จดตงกลมผใชนา 2. ระหวางการดาเนนการ - ประชมกลมผใชนา โดยเชญสวนราชการทเกยวของมาใหความรในเรอง ๏ ขบวนการจดตงกลมใหเกดผลสาเรจ ๏ การใชประโยชนสงสดจากนา ๏ การพฒนาและสงเสรมอาชพ เมอมนามากขน ๏ กาหนดระเบยบขอบงคบตาง ๆ - ทาความเขาใจกบกลมผใชนาถงแนวทางการบรหารจดการนา

คมอการกอสราง บทท 8 โครงการชลประทานขนาดกลาง

8-2

- ใหกลมผใชนาเขามารวมรบทราบแผนการดาเนนงานโครงการและรวมตดสนใจในการกอสรางจดจายนาตาง ๆ - แนะนาการดแลรกษาและควบคมอาคารชลประทาน 3. ภายหลงการกอสรางเสรจแลว - ประชมกลมผใชนาเพอทบทวนทาความเขาใจกฎระเบยบและการดแลรกษาระบบ - ตดตามผลการดาเนนงานของคณะกรรมการกลมผใชนา ทงน การดาเนนการจดตงกลมผใชนา ควรจะประสานงานกบสวนจดสรรนาและบารงรกษา ; โครงการชลประทาน (จงหวด) ทเกยวของ และองคกรปกครองสวนทองถนในพนท รวมทงจะตองแนบบญชกลมผใชนาไวในเอกสารสงมอบทกครง

8.1.2 ขนตอนการสงมอบโครงการ การสงมอบโครงการขนาดกลาง จะดาเนนการตามระเบยบกรมชลประทานวาดวยการโอนโครงการกอสรางขนาดกลางและโครงการพเศษใหโครงการชลประทาน พ.ศ.2547 ประกาศ ณ วนท 8 มนาคม พ.ศ.2547 และมขนตอนการดาเนนการดงน 1. เมอการดาเนนงานกอสรางโครงการขนาดกลาง ไดยางเขาสชวงปสดทายของโครงการ หวหนากลมงานกอสราง จะตองทาบนทกรายงานเสนอผอานวยการโครงการกอสราง เพอขอแตงตงคณะกรรมการสงมอบ-รบมอบ ตามระเบยบกรมชลประทานวาดวยการโอนโครงการกอสรางขนาดกลางและโครงการพเศษใหโครงการชลประทาน พ.ศ.2547 2. จากนนผ อานวยการโครงการกอสราง จะสรปเรองเสนอผ อานวยการสานกชลประทานผานผอานวยการโครงการชลประทาน (จงหวด) ผอานวยการสวนวศวกรรมบรหาร ผอานวยการสวนจดสรรนาและบารงรกษา และผอานวยการสวนปฏบตการ เพอใหสวนทเกยวของพจารณาเสนอรายชอผแทนเขามารวมเปนคณะกรรมการฯ รวมทงขออนมตแตงตงคณะกรรมการสงมอบ-รบมอบ ตามทกรมฯ ไดออกระเบยบไวขางตน 3. การขออนมตแตงตงคณะกรรมการดงกลาว ควรจะดาเนนการใหแลวเสรจในชวงตนปงบประมาณทขอปดโครงการ เพอใหคณะกรรมการฯ ไดมระยะเวลาในการศกษารายละเอยด จดประชมเพอกาหนดรายละเอยดการสงมอบ การตรวจสอบสภาพอาคาร ทดสอบการสงนาและการจดทารายงานสรปการสงมอบ พรอมทงขอคดเหนและขอเสนอแนะ 4. กลมงานกอสรางในฐานะผสงมอบ จะตองจดเตรยมเอกสารเกยวกบการสงมอบ ไดแก ประวตความเปนมาของโครงการ รายงานการศกษาความเหมาะสมของโครงการ แผนการ

คมอการกอสราง บทท 8 โครงการชลประทานขนาดกลาง

8-3

กอสรางงบประมาณ ผงหลกเขตชลประทาน แผนทและแบบกอสราง รวมทงเอกสารการจดหาทดนประกอบดวย แผนทแปลงกรรมสทธทดนทจายคาทดแทนแลว พรอมรายละเอยดการคางรงวดและคางจายเงนคาทดแทน สาเนาหนงสอสาคญสาหรบทหลวง หลกฐานการขนทะเบยนทราชพสด หลกฐานการขอใชทดนจากสวนราชการอน พรอมแผนทการจดทดนอพยพทจะสงมอบ (ถาม) ประกอบดวยแผนผงแปลงจดสรร พรอมบญชรายชอผมสทธโดยใหสงมอบเมอการกอสรางแลวเสรจ 5. เนองจากกรมชลประทานไดอนมตหลกการเมอวนท 20 เมษายน 2549 ใหโครงการกอสรางและฝายกอสรางทกโครงการ เมอไดกอสรางหวงาน อางเกบนา ฝายและระบบสงนาแลวเสรจ ใหจดทารายละเอยดเอกสารการกอสรางอางเกบนา และหรอทางนาชลประทานทสามารถนาไปออกประกาศเปนทางนาชลประทานตามมาตรา 5 ไดทนท ไวในบนทกการสงมอบงานระหวางโครงการกอสรางกบฝายสงนาและบารงรกษา เพอใหฝายสงนาและบารงรกษาพจารณาเสนอใหกองกฎหมายและทดนประกาศเปนทางนาชลประทานตามมาตรา 5 ไดทนท เปนการลดขนตอนการปฏบตงานของกรมชลประทาน ซงกลมงานกอสราง จะตองจดทารายละเอยดดงกลาวไวในบนทกการสงมอบโครงการดวย 6. คณะกรรมการสงมอบตรวจสอบความพรอมของงานกอสราง และงานดานเอกสารทจะตองดาเนนการสงมอบและรบมอบงานของโครงการ รวมกบคณะกรรมการตรวจรบมอบงาน จากนนใหคณะกรรมการจดทารายงานสรปการสงมอบพรอมทงขอคดเหนและขอเสนอแนะตลอดจนรายงานปดงาน (Completion Report) จานวน 4 เลม (ตนฉบบ 1 เลม และสาเนา 3 เลม) พรอมทงดาเนนการนดหมายและแจงใหผเกยวของทราบกาหนดเวลาทแนนอนทจะดาเนนการสงมอบและรบมอบงานของโครงการอยางเปนทางการ 7. ดาเนนการสงมอบและรบมอบงานของโครงการอยางเปนทางการ จากนนนารายงานสรปการสงมอบในขอ 6. เสนอผอานวยการสานกชลประทาน เพอพจารณาอนมต แลวเสนอกรมฯ เพอทราบ เอกสารรายงานการสงมอบทผอานวยการสานกชลประทานอนมตแลว ใหสงตนฉบบเกบทสานกชลประทาน และสาเนาเกบทกองแผนงาน

8.2 การบารงรกษาเขอนดนและอาคารประกอบ การบารงรกษา หมายถงการซอมแซมหรอตกแตงสวนของอาคารหรอสงกอสรางทชารดเสยหายใหมสภาพดดงเดม และรวมไปถงการปรบปรงในลกษณะตางๆ เปนตนวา การปรบปรงตามรปแบบเดม เพมเตมและแกไขอาคารเพยงบางสวนหรอทงหมด เพอใหอาคารหรอสงกอสรางนนใชงานไดผลตามจดมงหมาย และมความปลอดภย

คมอการกอสราง บทท 8 โครงการชลประทานขนาดกลาง

8-4

งานบารงรกษา เปนงานทมความสาคญเทาเทยมกบงานวางโครงการ สารวจออกแบบและกอสราง ซงวศวกรและนายชางผปฏบตงานดานนจะตองหมนตรวจสอบสภาพอาคารและสงกอสรางอยางสมาเสมอ มความเขาใจถงการวเคราะหปญหาเพอคนหาสาเหตของการชารดเสยหาย และจะตองมความสามารถในการวางแผนและกาหนดวธการซอมแซมหรอปรบปรงใหเหมาะสมกบหลกวชาการไดเปนอยางดอกดวย การบารงรกษาเขอนดนและอาคารประกอบสวนใหญจะเปนการซอมแซม และการปรบปรงในลกษณะตางๆ ดงกลาวแลว เพอใหตวเขอนและอาคารทงหมดมสภาพมนคงแขงแรง มความปลอดภยและสามารถใชงานไดผลดอยเสมอ ซงในบทความนจะขอกลาวถงรายละเอยดสาคญ และขอควรปฏบตตางๆ สาหรบนายชางและวศวกรผทางานดานนตลอดทงผทสนใจทวไป จะไดยดเปนหลกการประกอบการบารงรกษาใหถกตองและเหมาะสมตอไป

8.2.1 ลกษณะการซอมแซม การซอมแซมแบงได 3 ลกษณะดงน 1 การซอมแซมเลกนอย หมายถงการซอมบารงหรอตกแตงสวนทตรวจสอบพบวามการชารดเสยหาย หรอมความผดปกตไปจากสภาพเดมยงไมมากนก การซอมแซมเลกนอยควรปฏบตอยางสมาเสมอ หรอกระทาทนทเมอตรวจพบวา โดยไมปลอยทงไว จนการชารดเสยหายนนลกลามขยายตวไปมาก การซอมแซมเลกนอยจะสามารถกระทาไดดและครบถวน ควรมการตรวจสอบสภาพตวเขอนและอาคารสวนตางๆ อยางสมาเสมอเปนประจา เฉพาะอยางยงในชวงเวลาสาคญ เชน ตอนชวงฤดฝน เมอเขอนดนกกกนนาสงเตมท และระหวางหรอหลงจากมนาจานวนมากไหลผานอาคารนาระบายนาลน เปนตน รวมทงความเอาใจใสของผปฏบตงานและผรบผดชอบดวย 2 การซอมแซมประจาป หมายถงการซอมแซมใหญประจาป จนทวตลอดทงตวเขอนและอาคาร ในบรเวณทมการชารดเสยหาย ใหมสภาพดเชนเดม สาหรบเขอนดนและอาคารทกแหง ควรมการกาหนดแผนซอมแซมประจาปไวเสมอ เพอซอมแซมสงบกพรองตางๆ ทอาจหลงเหลออยใหมสภาพสมบรณครบถวนหรอใกลเคยงกบสภาพตอนสรางเสรจใหมๆ การละเลยตอการซอมแซม กบสวนใดสวนหนงของเขอนดนและอาคารประกอบซงกาลงชารดเสยหายเปนเวลาหลายปตดตอกน มกเปนสาเหตสาคญทาใหตองมการกอสรางเพอปรบปรงดวยคาใชจายสง หรอดวยวธการทยากลาบากยงขน ดงปรากฏใหเหนในปจจบน ซงมเขอนดนหลายแหงกาลงมการปรบปรงเพมเตมเพอแกไขใหพนจากสภาพในระดบอนตราย

คมอการกอสราง บทท 8 โครงการชลประทานขนาดกลาง

8-5

3 การซอมแซมฉกเฉน หมายถงการซอมแซมสวนใดสวนหนงของตวเขอนและอาคารประกอบทชารดเสยหายในทนททนใด เพราะหากปลอยทงไวเขอนหรออาคารประกอบนนจะไดรบอนตราย ซงการซอมแซมลกษณะนอาจเปนการซอมไวเพยงชวคราวเพราะความเรงดวน หลงจากนนจงจะทาการซอมแซมใหเรยบรอยตามแผนประจาปตอไป

8.2.2 ลกษณะการปรบปรง การปรบปรงแบงได 2 ลกษณะ ดงน 1.การปรบปรงตามรปแบบเดม หมายถงการกอสรางเพอปรบปรงใหทงหมด หรอเกอบทงหมดตามรปแบบเดม ในกรณทอาคารนนไดกอสรางและใชงานมานานจนหมดอาย หรอเสอมโทรมไปมากตามอายขยของวสดทใชกอสราง การปรบปรงลกษณะนมกไมคอยพบ สาหรบงานเขอนดนเกบกกนาและอาคารประกอบ

2. การปรบปรงดวยการกอสรางเพมเตมและแกไข หมายถงการปรบปรงดวยการกอสรางเพมเตม หรอแกไขสวนใดสวนหนง หรอทาการกอสรางใหมทงหมดโดยเปลยนรปแบบไปจากเดม

สาหรบงานเขอนดนและอาคารประกอบมกจะมการปรบปรงโดยการกอสรางเพมเตมหรอแกไขเปลยนแปลงเพยงสวนใดสวนหนงเสมอ เพอใหตวเขอนและอาคารมความมนคงแขงแรงดหรอเพอใหใชงานไดผลตามทวางโครงการไว สวนการปรบปรงใหมทงหมดโดยการเปลยนแปลงรปแบบเดม จะมอยบางกบอาคารของโครงการเขอนเกบกกนาบางแหง ในกรณท criteria ของการออกแบบไดกาหนดไวไมสอดคลองกบวธการ operate ทเหมาะสมหรอเมอตองการเปลยนแปลงเคาโครงงานสวนใหญของโครงการ

8.2.3 วธการซอมแซมและปรบปรงเขอนดน การซอมแซมและปรบปรงเขอนดนเมอสวนใดสวนหนงชารดเสยหายใหมสภาพดดงเดม

หรอการกอสรางเพมเตมเพอปรบปรงสภาพใหมนคงแขงแรงยงขนอยางไดผลดนน ผปฎบตตงานจาเปนตองมความรความเขาใจในงานดานนพอสมควร ทงสาเหตของการชารดเสยหายดงทไดกลาวมาแลว วธการแกไข ตลอดจนวธการทางานในสนามทถกตองและเหมาะสมกบเหตการณ ในประเดนจะกลาวถงวธการซอมแซมและปรบปรงสภาพชารดเสยหายซงมกพบเสมอกบเขอนดนตางๆ ทสรางเสรจแลว เพอเปนแนวทางสาหรบผเกยวของจะไดนาไปพจารณาเปนหลกปฎบตตอไป 1.การซอมปรบปรงกรณพนดนทายเขอนมนาไหลพออกมา เมอตรวจพบใหรบดาเนนการซอมแซมฉกเฉนทนท หลงจากนนจงวางแผนและซอมแซมปรบปรงทงหมดโดยดวนตอไป โดยดาเนนการตามลาดบดงน

คมอการกอสราง บทท 8 โครงการชลประทานขนาดกลาง

8-6

1) จดหาทรายหยาบและกรวด (หรอหนเกลด) มสวนผสมในอตราสวนเทากนโดยปรมาตร นามาปทบคลมบรเวณทนาไหลพออกใหทว รวมความหนาประมาณ 30 เซนตเมตร 2) จดหาหนยอยและหนใหญทมขนาดตางๆ คละกน นามาปปดทบชนทรายและกรวดใหทวบรเวณนนอกความหนาประมาณ 30 เซนตเมตร ซงจะสามารถปองกนดนและตะกอนทรายไมใหนาชะพาหลดออกไปได สวนนากจะไหลซมออกมาตามปกตและไมเปนอนตรายตอตวเขอน 3) การดาเนนการตามขอ 1) และ 2) นน เปนหลกและวธาการปองกนแบบฉกเฉน ซงสามารถลดและปองกนอนตรายอนอาจจะเกดขนในปนนและปตอไดตามสมควร ซงการซอมปรบปรงใหมความมนคงถาวรตลอดไป ควรดาเนนการตออกดงน

ก) ตรวจสอบแรงดนของนาในชนดนทไมทบนา (ตะกอนทราย ทราย หรอกรวด) ซงมอยในแนวลกใตผวดนวาจะมจานวนมากนอยเทาใด ดวยการตดตง standpipe piezometer

ข) วดระดบนาใน standpipe piezometer ทกสปดาหเปนอยางนอย พรอมดวยระดบนาในอางเกบนา

จากนนจะทราบวาทปลายทอ piezometer มแรงดนของนากระทาขนคดเปนความสงของนาจานวนเทาใด (เทากบความสงของระดบนาใน piezometer ) ซงทายเขอนแหงใดทมนาซมไหลออก ระดบนาในทอ piezometer มกปรากฏเหนอผวดนสงมากเสมอ ตวอยางเชนสมมตวาปลาย piezometer ฝงในชนกรวดทความลก 6 เมตร จากผวดน ขณะทระดบนาในอางเกบนาเสมอระดบนาเกบกก ใน standpipe piezometer มนาระดบสงกวาผวดนบรเวณนน 1.50 เมตร ยอมแสดงวา

- นาพยายามไหลซมผานชนดนความหนา 6 เมตร ขนมาดวย hydraulic gradient = 0.2 - ตลอดแนวชนดนความหนา 6 เมตร ดานลางทวตลอดบรเวณนนจะมแรงนาดนขน

เทากบความสงของนา 7.5 เมตร หรอเทากบ 7.5 ดนตอตารางเมตร โดยมนาหนกของดนความหนา 6 เมตร (นาหนกแบบ submerged weight) รวมกบแรงเกาะยดระหวางอนภาคของของดนคอยตานไว

ค) จากขอมลเกยวกบระดบนาในทอ piezometer ดงกลาว จะสามารถวนจฉยหาขอบเขตการซอมแซมใหมไดวา ควรดาเนนการใหเหมาะสมในทกดานอยางไรบางซงตามตวอยางในขอ ข) อาจกาหนดแผนและรปแบบการซอมปรบปรงใหถาวรไดดงน - ปทบคลมบรเวณทนาไหลพออกมาดวยทรายหยาบผสมกรวดใหทว ความหนา 30 – 50 เซนตเมตรตามความเหมาะสม (ทาเพมเตมจากการซอมฉกเฉน โดยนาหนใหญออกแลว

คมอการกอสราง บทท 8 โครงการชลประทานขนาดกลาง

8-7

เพมความหนาของกรวดและทราย) พรอมกบเชอมชนกรวดและทรายทป ใหนาทซมผานดนออกมาไหลตดตอถงกนได แลวนาออกยงบรเวณทตาดวยรองใสกรวดและทรายความกวางประมาณ 1-2 เมตร เชนกน หลงจากนนจงถมดนบดอดแนนทบรเวณทายเขอนตลอดความยาวเขอนบรเวณทลม ดวยความหนาประมาณ 1.00 เมตร เปนอยางนอย และมความยาวออกไปตามลานาดานทายเขอนจนพนเขตอนตรายหรออกวธหนง

- ปทบคลมบรเวณทนาไหลออกดวยทรายหยาบผสมกรวดใหทว ความหนา 30-50 เซนตเมตรเชนกน หลงจากนนจงถมดวยหนขนาดเลกใหญคละกน (มสวนผสมตามทระเบดได โดยขนาดใหญทสดไมควรโตกวา 30 เซนตเมตร) ความหนาไมนอยกวา 60 เซนตเมตร ใหทวบรเวณทายเขอนตลอดความยาวเขอนบรเวณทลม และมความยาวออกไปตามลานาดานทายเขอนจนพนเขตอนตราย 2. การซอมแซมปรบปรงกรณพนดนทายเขอนออนตวและยบไป-มา เมอตรวจพบใหรบดาเนนการซอมแซมฉกเฉนทนท เชนเดยวกบพนดนทายเขอนทมนาไหลพออกมา ซงการทพนดนออนตวยบไป-มา นจะเนองมาจากถกแรงดนนาขางใตกระทา และบรเวณดนออนตวมกเกดรวมกบการมนาไหลพดานทายเขอนนนเสมอ หลงจากซอมปองกนแบบฉกเฉนแลว กตองวางแผนและกาหนดวธการซอมปรบปรงทงหมดโดยดวนตอไปดวย ทงการซอมแซมฉกเฉนและการซอมปรบปรงครงใหมสภาพมนคงตลอดไปนน ควรดาเนนการตามลาดบดวยวธการเหมอนกบการซอมปรบปรงกรณพนดนทายเขอนทมนาไหลพออกมาในขอ 1 3. การซอมแซมปรบปรงกรณพนดนทายเขอนทะลดอดขนเนองมาจากลาดของเขอนเลอนทลาย ควรซอมแซมควบคกบการซอมลาดเขอนทเลอนทลาย โดยหลกการแลว ทบรเวณดานทายเขอนนจะตองมการถมดนจนสงขนมา เพอใหมนาหนกกดทบมาก เปนการเพมแรงตานทานการเลอนทลาย จนสามารถตานนาหนกดนลาดเขอนทพยายามกดผลกลาดเขอนสวนนน ลาดเขอนจงไมเลอนลงอก การซอมปรบปรงลกษณะนจะตองมการวเคราะหและคานวณใหถกตองเพอหาความหนาของดนทจะกดทบใหเหมาะสม 4. การซอมปรบปรงลาดเขอนดานทายนากรณมนาซมผานตวเขอนจนดนทลาดเปยกแฉะมาก ควรรบซอมและแกไขโดยดาเนนการตามลาดบ ดงน

1.จดหาทรายหยาบและกรวด (หรอหนเกลด) มสวนผสมในอตราสวนเทากนโดยปรมาตร นามาปทบคลมลาดเขอนบรเวณทมนาซม ไปจนถงพนดนธรรมชาตใหมความหนาประมาณ 30 เซนตเมตร

คมอการกอสราง บทท 8 โครงการชลประทานขนาดกลาง

8-8

2. จดหาหนยอยและหนใหญทมขนาดตางๆ คละกนนามาปทบชนทรายและกรวดอก ความหนาประมาณ 40 เซนตเมตรซงจะสามารถปองกนดนทลาดเขอนไมใหเลอนไหลและไมมนาเปยกแฉะทลาดเขอนดงกลาวตอไปอก

3. ถาหากดนทเปยกแฉะมการเลอนทลาย เนองจากนาทไหลซมออก อาจทาการซอมปรบปรงตามขอ 1) และขอ 2) ในขณะทเขอนกาลงเกบกกนาอยในระดบสงไดไมเรยบรอยนก ควรดาเนนการดงน

ก) ซอมปองกนฉกเฉน โดยการนาทรายและกรวดบรรจถงจานวนมากไปถมกดทบทบรเวณดนเลอนและมนาไหลแฉะนนใหเตม จนเกนพนแนวลาดเขอนออกมาใหหนาพอสมควร เพอปองกนไมใหดนลาดเขอนเลอนทลายตอไปอก ข) สาหรบการซอมปรบปรงตามแผนซอมปรบปรงแบบถาวร ใหดาเนนการตอนชวงระดบนาในอางลดลงตาแลว และบรเวณทชารดเสยหายไมมนาซมออกมาดวยวธการตอไปน - ถากตดดนบรเวณหลมบอและดนออนทถกนากดเซาะจนหมดดนออน เปนแนวเอยงขนาดกบแนวลาดเขอน ตงแตระดบตากวาพนดนธรรมชาตเลกนอยขนไปจนพนแนวดนทถกกดเซาะ - ถมดนบดอดแนนดวยเครองจกร หรอดวยแรงคน ใหมความแนนตามเกณฑมาตรฐาน จนเสมอกบแนวลาดเขอนทวไป - ปทบลาดเขอนดวยชนกรวดทรายหนา 30 เซนตเมตร ตามลาดเขอนทปรบปรงใหม หลงจากนนจงปปดดวยหนยอยและหนขนาดใหญทมขนาดตางๆ คละกนอกดวยความหนาประมาณ 40 เซนตเมตร ทงนจากระดบพนดนธรรมชาตทายเขอนขนมาตามลาดถงระดบขอบบนทเคยมนาไหลซมออกมา 5.การซอมปรบปรงลาดเขอนดานทายนากรณทลาดเขอนถกนาฝนกกเซาะ ลาดเขอนดานทายนาสวนใหญมกถกนาฝนกดเซาะจนเปนรองหลม ทงน เพราะขาดการดแลทะนบารงหญาทปลกไวใหอยในสภาพทด และลาดเขอนดานทายนาอกหลายแหงเชนกน ทมการปองกนนาฝนกดเซาะลาดเขอนไวดวยหนทงแลวปรากฏวาดนใตหนทงนนถกนาฝนซงไหลลงตามลาดกดเซาะเปนรองลกจนหนทปปดทบยบลงเปนแหงๆไป ซงการซอมปรบปรงลาดเขอนทชารดเสยหายควรพจารณาดาเนนการใหเหมาะสมแลวแตกรณ ดงตอไปน 1) บรเวณทเรมจะถกนาฝนกดเซาะเปนบางแหง เนองจากหญาทปลกไวดวย หรอปลกไมขน ควรรบซอมเสรมใหดอยอยางสมาเสมอ โดยไมปลอยทงไวเพราะอาจจะลกลามมากขน ก) จดหาดนผวหนา (top soil) มาปรองพนดวยความหนา 10-15 เซนตเมตร จนทวบรเวณทไมมหญา

คมอการกอสราง บทท 8 โครงการชลประทานขนาดกลาง

8-9

ข) นาหญามาปลกแบบเปนแผนปดทบใหทวบรเวณทไมมหญา ค) หมนรดนาหญาทปลกใหม จนตนหญาเจรญงอกงามด 2) บรเวณทถกนากดเซาะเปนรองแลว เนองจากการละเลยไมจดการซอมตามขอ 1) นน ใหรบดาเนนการทนทโดยไมปลอยทงไวอก เพราะรองตางๆ เหลานนจะขยายมขนาดใหญมากขนอยางรวดเรวในฤดฝน แลวจะทาใหการซอมแซมตอไปมความยากลาบาก หรอตองเสยคาใชจายแพงโดยไมจาเปน ก) ถมดนบดอดแนนกลบรองใหเตม ข) ปดนผวหนา (top soil) ดวยความหนา 10-15 เซนตเมตร จนทวบรเวณ ค) นาหญามาปลกแบบเปนแผนปดทบใหทวบรเวณ แลวหมนรดนาหญาทปลกจนเจรญงอกงามด 3) สาหรบลาดเขอนดานทายนาซงปลอยใหดนถกนาฝนกดเซาะเปนรองหลมปรากฎกระจดกระจายไปทวตลอดทงลาดเขอน เนองจากการไมเคยดแลและซอมแซมสวนทถกนากดเซาะเลยหลงจากสรางเขอนแลว ซงไดแกการซอมปรบปรงตามขอ 1) และขอ 2) ดงทกลาวกไวขางตนนน จงจาเปนตองมการปรบปรงลาดเขอนครงใหญตามรปแบบเดม หรอมการเปลยนไปบางตามเหมาะสมดงตอไปน ก) ถากตดดนลาดเขอนบรเวณรองหลมตลอดความยาวเขอนใหเปนแนวเอยงขนานกบแนวลาดเขอน โดยมความลกของดนทถกตดถากจนพนจากกนรองหลมนน ดนทถากตดออกแลวใหเกลยทบลงมาเพอบดอดแนนใหมดวยการรดนาใหมความชนใกลเคยงกบเกณฑมาตรฐาน ข) ถากตดดนออกแลวนามาบดอดแนนใหมตงแตระดบฐานเขอนทพนดนจนถงสวนบนของตวเขอนทพนบรเวณรองหลม ใหมความลาดเทและสดสวนตามทออกแบบไวแตเดมเปนอยางนอย (อาจมลาดและสดสวนเปลยนแปลงได ตามผลการวเคราะหและออกแบบปรบปรงครงใหม) ค) หลงจากตดและถมบดดนลาดเขอนเสรจเรยบรอยแลว กอนจะเรมงานปลกหญาใหถมดนผวหนา (top soil) ความหนา 10-15 เซนตเมตร แลวจงปลกหญาแบบปพรมปดผวดนทงหมด หามการปลกหญาไวเปนหยอมๆ อยางเดดขาด เพราะดนลาดเขอนทปรบปรงใหมแลวนจะตองถกนากดเซาะใหเวาแหวงจนเปนรองลกกลบไปเหมอนสภาพเดมกอนปรบปรงอกภายในเวลา 1-2 ป ง) แผนงานปรบปรงดงกลาวขางตน ตองวางแผนการทาใหเสรจไดภายในฤดแลง นนคอการปลกหญาทงหมดจะตองเสรจเรยบรอยกอนยางเขาฤดฝน จ) หญาทปลกเสรจเรยบรอยแลว ใหจดการรดนาหญาทปลกใหมนอยางนอยสปดาหละหนงครง เพอเลยงหญาไมใหแหงเฉามากจนกวาจะไดรบฝนตนฤด

คมอการกอสราง บทท 8 โครงการชลประทานขนาดกลาง

8-10

4) ดนลาดเขอนทายนาเมอถกนาฝนอาจเกดการกดเซาะลกษณะทเปนรโพรงลกลงไปในตวเขอน ซงเปนลกษณะการถกกดเซาะของดน Dispersive Soil ซงหลงจากการตรวจสภาพดนทางดานกายภาพและดานเคมแลว พบวาดนบรเวณรโพรงนนเปน Dispersive Soil ใหดาเนนการดงน ก) เมอพบรโพรงเพงเกดมขนจานวนไมกแหงตามลาดเขอน ใหรบจดารซอมอดทนท โดยการขดตดดนออนทขางและกนหลมใหเรยบทกแหง แลวใชดนซงผสมปนขาวจานวน 2 % โดยนาหนก (ดนผสมปนขาวดงกลาวตองใหมความชนเทากบ optimum moisture content แลวบมไว 3-4 วนกอนจงจะนาไปใชได) ถมอดแนนลงในหลมจนเตม หลงจากนนจงปดนผวหนา (top soil) ความหนา 10-15 เซนตเมตรใหเรยบรอย แลวจงปลกหญาปดแบบปพรมเชนเดยวกน ข) สาหรบลาดเขอนซงเปนรโพรงจานวนมาก กระจดกระจายไปตลอดทงยาวเขอน ใหถากตดดนลาดเขอนสวนทเปนรโพรงใหหมดแลวนามาบดอดแนนใหมดวยวธการเชนเดยวกบขอ 3) หลงจากนนจงถมดนซงผสมปนขาวจานวน 2 % โดยนาหนก ความหนาประมาณ 30 เซนตเมตร ปปดทบดน Dispersive อกชนหนง แลวปดนผวหนา (top soil) ความหนา 10-15 เซนตเมตร และปลกหญาแบบปพรมเปนอนดบสดทาย การดาเนนงานปรบปรงทงหมดจนถงขนปลกหญาใหเรยบรอยดงกลาว ตองดาเนนการใหเสรจกอนยางเขาฤดฝน และระหวางทฝนยงไมตกกตองมการรดนาหญาทปลกใหมอยางสมาเสมอไมนอยกวาสปดาหละหนงครงดวยเชนกน

5) ลาดเขอนซงไดปองกนนาฝนกดเซาะไวดวยหนทงแลว แตปรากฏวาดนใตหนทงถกนาฝนกดเซาะเปนรอง ควรพจารณาซอมแซมดงน

ก) หากใตดนทงไมม bedding หรอสรางหนทงไวดวยหนทมขนาดใหญใกลเคยงเสมอกน จะไมสามารถยบยงไมใหนาฝนไหลกดเซาะดนได ควรรอหนทงหมดออกแลวแตงดนทลาดเขอนใหเรยบรอย หลงจากนนใหปชนทรายหยาบผสมกรวดความหนาประมาณ 2 เซนตเมตร เปน bedding สวนหนใหญทมขนาดคอนขางเสมอกนนนใหเปลยนเปนหนมขนาดเลกใหญคละกน (ตามสดสวนทระเบดได) ความหนาประมาณ 30 เซนตเมตร

ข)หากรองหรอโพรงใตหนทงมจานวนมากและลก กระจดกระจายไปทวบรเวณตามลาดเขอนทมหนทงนน ใหรอหนทงออกแลวดาเนนการถากตดดนออกแลวบดอดแนนเขาไปใหมตามวธาการทกลาวในขอ 3) เสยกอนหลงจากนนจงป bedding ความหนา 20 เซนตเมตรแลวทบดวยหนทงขนาดเลกใหญคละกนความหนาประมาณ 30 เซนตเมตร เชนเดยวกบทกลาวมาแลวขางตน

คมอการกอสราง บทท 8 โครงการชลประทานขนาดกลาง

8-11

6. การซอมปรบปรงลาดเขอนดานทายนากรณทดนลาดเขอนเลอนทลาย ควรซอมปรบปรงในชวงฤดแลงขณะทนาในอางลดลงตา ซงจาเปนตองมการวเคราะหคานวณหาความมงคงของลาดเขอนนใหมดวย เพอกาหนดรปแบบการซอมปรบปรงใหเหมาะสม

1) อาจตองปรบปรงลาดเขอนตงแตแนวบนของลาดเขอนทดนเลอนนนใหมความลาดเทแบนราบกวาเดมหรอเสรมดนบดอดแนนเขากบลาดเขอนเปน berm อยางใดอยางหนงตามความเหมาะสม

2) ในการซอมปรบปรงจะตองขดถากดนสวนทเลอนออกจนหมด แลวถมดนบดอดแนนกลบเขาไปใหมใหไดขนาดและสดสวนตามรปแบบทกาหนดในขอ 1) นน

7.การซอมปรบปรงสนเขอนทยบเปนหลมบอ ใหถมดนลกรงบดอดแนนลงในหลมบอจนเตม โดยลกรงทใชควรเลอกชนดมดนเหนยวผสมอยนอยทสด หลงจากนนตามสนเขอนสวนอนกควรตรวจสอบและเสรมลกรงบนสนเขอนใหมความหนารวม 20-30 เซนตเมตร โดยตลอดดวย แลวแตงสนเขอนใหมความลาดเทประมาณ 2 % ลงไปทางดานอางเกบนาและดานทายเขอนเพอการระบายนาฝนทงไปไดสะดวก

8. การซอมปรบปรงลาดเขอนดานเหนอนากรณถกคลนกดเซาะจนเวาแหวง ลาดเขอนดานเหนอนาสวนใหญจะมหนทงรองดวย bedding ปปดดนลาดเขอนไวเพอปองกนคลนกดเซาะ แตเขอนดนขนาดเลกซงมงบประมาณกอสรางจานวนนอยอาจมการปองกนคลนกดเซาะดนลาดเขอนไวดวยการปลกหญา โดยปลกใหขนงอกงามเตมทกอนจะมการเกบกกนา และถงแมวาหลงจากทนาในอางมระดบสงแลวทวมหญาทปลกไวตาย แตรากของหญาทยดเกาะดนไวแนนแลวจะชวยยดดนไวไดบาง ซงพอระดบนาในอางลดลงหญากอาจจะงอกขนมาใหมตามเดม ทงสองกรณหากปรากฎวาลาดเขอนตอนใดถกคลนกดเซาะเวาแหวงไปควรดาเนนการซอมแซมดงน

1) ลาดเขอนทเปนหนทงแลวถกคลนกดเซาะดนขางใตจนเปนรองเวาแหวง อาจจะเนองมาจากสาเหตทหนทงนนมขนาดคอนขางสมาเสมอ จนไมสามารถกรอง bedding ไมใหไหลทะลกเลอนตามคลนออกไปได หรอใตหนทงดงกลาวไมม bedding แลวแตกรณ ควรดาเนนการดงน

ก) ปใดทวางแผนจะซอมแซม ในปนนควรตดสนใจระบายนาออกจนระดบนาในอางลดลงตาใหมากทสด (ตองคานงถงการใชนาในฤดแลง ซงจะตองจดการใหเหมาะใหควร และการระบายนาออกจากอางนกพงระวงเรองการเลอนทลายของลาดเขอนดวย)

ข) รอหนทงทงหมดออกแลวแตงลาดเขอนใหเรยบรอย ค) ปชนทรายหยาบผสมกรวด ความหนาประมาณ 20 เซนตเมตร เปน bedding ง) ปทบ bedding ดวยหนใหญคละหนเลกขนาดตางๆ ตามความหนาทกาหนด

คมอการกอสราง บทท 8 โครงการชลประทานขนาดกลาง

8-12

2) ลาดเขอนดนขนาดเลกซงปลกหญาไวแลวถกคลนกดเซาะเปนแนวยาว ควรดาเนนการดงน ก) ถมดนกลบรองจนเตม แลวปลกหญาใหขนงอกงามและมสภาพดตามเดม หรอ ข) จดหาหนขนาดเลกใหญคละกนถมในรองหลมทถกกดเซาะจนเตมตลอดตามแนวเขอน ซงการซอมลาดดานเหนอนาทมการปลกหญาปองกนคลนกดเซาะน หากมการดแลและ

ซอมสวนทถกนากดเซาะอยางสมาเสมอเปนประจาทกปแลว จะสามารถรกษาลาดเขอนใหมสภาพมนคงดตลอดไปได

8.2.4 วธการซอมแซมและปรบปรงอาคารประกอบ การซอมแซมและปรบปรงอาคารประกอบของเขอนดน เมอสวนใดสวนหนงชารด

เสยหายใหมสภาพดดงเดม อยางไดผลดนน ผปฎบตงานตองสามารถกาหนดวธการทางานใหถกตองและเหมาะสมกบเหตการณ ซงจะกลางถงการซอมปรบปรงสภาพชารดเสยหายบางอยางพอเปนสงเขป เพอเปนแนวทางสาหรบผเกยวของจะไดนาไปพจารณาเปนหลกปฎบตตอไป ดงน

1.การซอมปรบปรงรอยแตกราวของคอนกรต รอยแตกราวซงเกดขนเพราะเหลกเสรมสาหรบรบแรงดงมจานวนไมเพยงพอ ซงอาจจะเนองมาจากแรงดนภายนอกกระทาหรอจากการเปลยนแปลงของอณหภมกตาม นบเปนการชารดเสยหายทจาเปนตองมการปรบปรงอาคารสวนนนเสยใหมโดยดวน

วศวกรผชานาญควรไปตรวจสอบอยางละเอยดแลวออกแบบปรบปรงใหมใหถกตอง สวนการกอสรางเพอปรบปรงตอไปใหวางแผนดาเนนงานในชวงเวลาทเหมาะสม

สวนรอยแตกเลกนอยทไมเกยวกบความมนคงของอาคารดงกลาวแลวตองการซอมคอนกรตสวนทแตกใหมสภาพดเชนเดม โปรดดรายละเอยดในขอ 7.4 เปนแนวประกอบการซอมแซม

2. การซอมปรบปรงพนดนหรอลาดเขอนขางอาคาร เมอมนาไหลซมมาตามขางอาคาร พนดนหรอลาดเขอนดานทายนาขางอาคารทงสองดานอาจเปยกแฉะเนองจากมนาไหลซมมาตามขางผนงอาคาร ควรดาเนนการซอมแซมฉกเฉนทนท หลงจากนนจงวางแผนและซอมปรบปรงทงหมดโดยดวนตอไป โดยดาเนนการตามลาดบดงน

1) จดหาทรายและกรวด (หรอหนเกลด) มสวนผสมในอตราสวนเทากนโดยปรมาตร นามาปทบคลมบรเวณทนาไหลซมออกใหทว ความหนาประมาณ 30 เซนตเมตร เชนเดยวกบการซอมปรบปรงพนดนและลาดทายเขอนเมอมนาไหลพออกมา

2) หลงจากนน จดหาหนยอยและหนใหญทมขนาดตางๆ คละกน นามาปปดทบชนทราย และกรวดใหทวบรเวณนนอก ความหนาประมาณ 30 เซนตเมตร ซงจะสามารถปองกนดนและตะกอนไมใหนาชะพาหลดออกมา สวนนากจะไหลซมออกมาตามปกต และไมเกดอนตราย

คมอการกอสราง บทท 8 โครงการชลประทานขนาดกลาง

8-13

3) การดาเนนการตามขอ 1) และ 2) นน เปนวธการซอมปองกนแบบฉกเฉน ซงการซอมปรบปรงใหมความมนคงถาวรตลอดไป ควรดาเนนการตออกดงน

ก) บรเวณทไดจดการซอมแซมตามวธในขอ 1) และ 2) แลวนน ใหตรวจสภาพตอไป ถาหากทรายกรวดและหนทงสามารถปองกนตะกอนทรายและอนภาคดนเหนยวไมใหนาชะพาออกมาได จนสภาพพนดนหรอลาดเขอนมนคงแขงแรงดอยเสมอ การซอมแซมเพมเตมอาจพจารณาเพมชนทรายและกรวดพรอมกบปดทบดวยหนทงใหมความหนามากขนจนเปนบรเวณกวางตามความเหมาะสม

ข) ถาหากเปนการไหลซมตามดานขางอาคารแบบทอซงสรางผานตวเขอน การปรบปรงลกษณะถาวรอาจพจารณาจดทาเพมเตมขนอกเมอนาในอางเกบนาลดตากวาธรณทอลงไป โดยขดดนบรเวณลาดเขอนทดานขางและหลงทอออกเปนบรเวณกวาง มความหนาตงฉากกบแนวลาดเขอนประมาณ 2-3 เมตร แลวใชดนทบนาถมกลบโดยบดอดใหแนนเปนพเศษโดยรอบทอบรเวณนน เพอชวยสกดกนนาทเรมไหลซมเขาตามขางทอ

3.การซอมปรบปรงหนทงทาย stilling basin และการกดเซาะของทางระบายนา ทางระบายนา (หรอคลองสงนา) และหนทงดานทาย stilling basin ของอาคารระบายนาลน คลองสงนา หรอคลองระบายนาลงสลานาธรรมชาตดานทายเขอน มกพบวามการชารดเสยหายเนองจากกระแสนาไหลและคลนกดเซาะเสมอ ในทกปควรมแผนการซอมบารงใหมสภาพดดงเดม เพอปองกนมใหดนทพนทางนาและลาดตลงถกกดเซาะเขาไปลกมาก จนเปนอนตรายกบอาคาร stilling basin โดยดาเนนการตามลาดบดงน

1) ถาหากหนทงดานทาย stilling basin ถกกระแสนาพดพาไปเนองจากหนมขนาดเลก จนไมสามารถตานทานกระแสนาไวได ควรจดหาหนขนาดใหญมขนาด 40-50 เซนตเมตร เปนอยางนอยมาเสรมแทน โดยรองพนดวยหนซงถกนาพดพาออกไปนนตามความเหมาะสม และใหไดความหนาตามทกาหนด

2) สาหรบความยาวของหนทง เมอตรวจพบวามความยาวไมพอในการปองกนคลนกดเซาะพนและตลงของทางนา ใหทงหนขนาดเลกใหญเพมเตมในบรเวณทถกกดเซาะทงหมดตอออกไปโดยไมตองถมดนสวนทถกนากดเซาะแลว

3) สาหรบคลองสงนาตอจากดานทาย stilling basin ซงคาดวยคอนกรตแลวแตกเนองจากแรงดนนาใตดนและหลงจากนนไดถกกระแสนาปนปวนกระทาใหชารดเสยหาย ควรดาเนนการดงน

ก.รอคอนกรตสวนทชารดเสยหายออกจนหมดตามความยาวทตองการ แลวจดทาระบบลดแรงดนนาใตดนใหทวบรเวณพนและลาดดานขางโดยสรางชน filter ทรายหยาบและกรวดให

คมอการกอสราง บทท 8 โครงการชลประทานขนาดกลาง

8-14

เปนแผงตอเนองไปตลอดความยาวทงทพนแบลาดดานชางขนไป เปนความสงประมาณเทากบความลกของนาในคลอง

ข.สรางคอนกรตเสรมเหลกความหนา 15-20 เซนตเมตร ตามความเหมาะสมทพนและลาดดานขางแทนคอนกรตลวนทเคยใชดาดคลอง โดยมทอลดแรงดนนาใตดนออกเปนระยะๆ ตามเกณฑมาตรฐานของคลองทดาดดวยคอนกรตทวไป หรอ

ค.สรางหนกอความหนาประมาณ 30 เซนตเมตร ทงทพนทคลองและลาดดานขาง 4. การซอมปรบปรงผวคอนกรตกรณถกนากดเซาะเปนหลม ควรซอมปรบปรงใหทวบรเวณตอนชวงทไมมนาไหลผาน ดงตอไปน

1) สกดคอนกรตเปนหลมหรอบรเวณกวาง มความสกจนหมดคอนกรตคณภาพไมดดงน ก.ดานขางของหลมหรอบรเวณทสกดควรใหมความลาดเอยงหรอสอบเขาไปถงกน

หลม ความลกของหลมไมควรนอยกวา 3 เซนตเมตร ข.ผวคอนกรตทวบรเวณดานขางและกนหลมทสกดตองมความเรยบไมเปนหลม

หรอแงมม ค.ระหวางดานขางของหลมและระหวางดานขางกบพนลางตองสกดใหโคงมน

ยกเวนตามขอบหลมซงดานขางกบผวพนคอนกรตนนจะตองสกดและแตงใหเปนแนวเหลยมสมาเสมอไป โดยไมมตอนใดกะเทาะหรอเวาแหวง

2) ถาหากหลมทสกดลกจนถงเหลกเสรม ใหสกดลกพนเหลกเสรมลงไปจนสามารถเทคอนกรตใหมไปหมเหลกเสรมโดยรอบไดเปนความหนาไมนอยกวา 3 เซนตเมตร

3) หลงจากสกดคอนกรตจนไดความลกและขนาดทตองการแลว ใหลางทาความสะอาดหลมหรอบรเวณทสกดคอนกรตจนหมดเศษหนและทราย แลวใชกระสอบปปดผวคอนกรตทสกดไวพรอมกบรดนาทกระสอบใหชมตลอดเวลาไมนอยกวาหนงวน กอนทจะเทคอนกรตใหมลงไป

4) ควรเลอกใชคอนกรตหรอปนซเมนตผสมทรายกบหลมหรอบรเวณซอมแซมใหเหมาะสมตามเกณฑดงน

5) หลงจากเทคอนกรตหรอปนซเมนตผสมทรายเสรจเรยบรอยแลวใหทาการบมคอนกรตเชนเดยวกบงานคอนกรตทวไป

8.2.5 สรปและขอเสนอแนะ การบารงรกษาเขอนดนและอาคารประกอบตามแนวทเสนอมาทงหมด หวงเปนอยางยง

วาจะเปนประโยชนตอทานผอานโดยเฉพาะอยางยงสาหรบทานผทางานเกยวของกบการบารงรกษาเขอน

คมอการกอสราง บทท 8 โครงการชลประทานขนาดกลาง

8-15

ดนและอาคารประกอบ ซงสงกอสรางเหลานกรมชลประทานไดดาเนนการกอสรางไวเปนจานวนมาก เพอการพฒนาแหลงนาใหบงเกดประโยชนกบเกษตรกร และราษฎรทวไปในภมภาคตางๆ ทวประเทศ

งานบารงรกษาจดวาเปนงานทมความสาคญมากดานหนงในการรกษาเขอนดนและอาคารไวใหมสภาพมนคงแขงแรงและใชงานอยไดนานปทสด ซงผปฎบตงานนอกจากจะตองมความรความชานาญในเทคโนโลยขนพนฐานของงานแตละอยางเปนอยางดแลว ความตงใจจรง ความขยนขนแขง ตลอดจนความเอาใจใสตองาน กเปนสวนสาคญยงทจะชวยสงเสรมใหการทางานบารงรกษาดงกลาวดาเนนไปดวยด มประสทธภาพและเสยคาใชจายนอย

สาหรบความคดเหนเกยวกบเรองเทคโนโลยและวธการทางานบารงรกษา สงทเปนหวใจสาคญในการทางานบารงรกษาเขอนดนและอาคารประกอบใหมประสทธภาพและเสยคาใชจายนอยทสดนน คอผปฏบตงานตองหมน “ทาการตรวจสภาพ” สวนตางๆของเขอนและอาคารอยางสมาเสมอ ทงในชวงเวลาสาคญและเปนประจาทกป เพอการใหทราบโดยเรวทสดวาจะมบรเวณใดหรอสวนใดบางกาบงเรมชารดเสยหาย แลวจะไดจดการซอมบารงใหมสภาพดดงเดมเสยแตแรก โดยไมบอยทงไวการชารเยหายนนลลานใหญโต จนเปนเหตใหการซอมปรบปรงมความยากสาบากยงขน แบะตองอเสยคาใชจายแพงมากขนไปอกโดยไมจาเปน

ซงรายละเอยดทเสนอในบทความนมอยอยางพรอมมลพอประมาณ คาดวาผทางานบารงรกษาคงนาไปเปนแนวทางประกอบการปฏบตงาน หรออาจใชเปนแนวประกอบการพจาณาใหกวางขวางลกซงยงขน อยางใดอยางหนงไดตามทตองการ