โรคหลอดเลอดสมอง (stroke) และโรคหวใจขาดเลอดเฉยบพลน (STEMI) ถอเปนสาเหตลาดบตน ๆของการเสยชวตและความพการในผสงอาย ปจจยสาคญทมกทาใหเกดโรคทงสองคอ โรคความดนโลหตสงโรคเบาหวาน มไขมนหรอคอเลสเตอรอลในเลอดสง รวมทงโรคอวน ผสงอายทปวยเปน stroke และ STEMIรอยละ 60 จะพบวามปญหาสขภาพดงกลาวรวมกน stroke และ STEMI มกเกดขนอยางเฉยบพลน และเปนภาวะฉกเฉนคกคามตอชวตผสงอาย จาเปนอยางยงทผปวยและญาต รวมทงผดแลผสงอายตองมความเขาใจตวโรคการประเมนและสงเกตอาการ การดแลและนาสงสถานพยาบาลทเหมาะสม และทสาคญ คอ ม “เวลา” ทตองรบการรกษาอยางทนทวงท เพอปองกนความพการและการสญเสยชวตทจะตามมาในภายหลง สานกงานสาธารณสขจงหวดอบลราชธาน โดยผรบผดชอบงานการแพทยฉกเฉน งานดานผสงอายองคการปกครองสวนทองถน โรงพยาบาลวารนชาราบ และสพฉ. รวมกนศกษาวจยพฒนารปแบบการจดระบบบรการการแพทยฉกเฉนสาหรบผสงอายกลมเสยง stroke และ STEMI ทเชอมกบทกระบบทมในพนทอาเภอวารนชาราบ ตงแตการสงเสรมเพอปองกนการเกดโรค การเพมการเขาถงบรการการแพทยฉกเฉน(prevention) การดแลรกษาและนาสงกอนถงโรงพยาบาล (pre hospital care) และการดแลรกษาผสงอายในโรงพยาบาล (in hospital care)

รปแบบการจดระบบบรการการแพทยฉกเฉนสาหรบผสงอายกลมเสยง stroke และ STEMI อาเภอวารนชาราบ จงหวดอบลราชธาน

ญาตผปวยหนวยกชพดแลทเกดเหต

ผดแลผสงอาย (CG)ประสาน

เพอประเมนอาการ

ศนยรบแจงเหตคดแยกตามระบบCBD และ checklist

อาสาสมครฉกเฉนการแพทย (EMR)ประเมนอาการตาม checklist

ไลน / เวบไซตฐานขอมลกลมเสยง

stroke หรอ STEMIบน google map

healthdata

center

สสจ.แจงเหตฉกเฉนผาน1669

1

ประสานEMRในพนท

2

CGประเมนอาการในทเกดเหต

4

6 AGING ZONE

ผปวยฉกเฉนเรงดวน / ผปวยฉกเฉนทวไป ผปวยฉกเฉนวกฤต

stroke fast track 7

ปท 4 ฉบบท 20 ธนวาคม 2561สถาบนการแพทยฉกเฉนแหงชาต (สพฉ.)

EMSBRIEF

รปแบบการจดระบบบรการการแพทยฉกเฉนสาหรบผสงอายกลมเสยง stroke และ STEMI อาเภอวารนชาราบ จงหวดอบลราชธาน | หนาท 1

รพ.สรรพสทธประสงค

CPG fast trackหอง ER

หนวย Advance Life ของ รพ. วารนชาราบ

3 EMR เขาระบบ google map

เตรยมเขาระบบ Dual System5

กลมมอาการเหมอน

stroke, STEMI

ประสานหนวย ALS

รพ. วารนชาราบรพ. วารนชาราบ

ผปวยมอาการเหมอนstroke หรอ STEMI

หนวยกชพนาสงผปวย

หนวยกชพ อบต./มลนธ

รปแบบการจดระบบบรการการแพทยฉกเฉนสาหรบผสงอายกลมเสยง stroke และ STEMI อาเภอวารนชาราบ จงหวดอบลราชธาน

แบงเปน 4 องคประกอบหลกการพฒนาระบบขอมลผปวยฉกเฉน Stroke และ STEMI ผสงอาย1

รปแบบการดแลเฝาระวงและเตรยมพรอมกบภาวะฉกเฉนผสงอายกลมเสยงstroke และ STEMI ระดบชมชน2

กลมเปาหมาย เคร องมอ / แนวทางปฏบต วธการ

1. พยาบาลทหองอบตเหตและฉกเฉน 2. พยาบาลใน รพ.สต.3. ผดแลผสงอาย4. อาสาสมครฉกเฉนการแพทย

1. อบรมใหความรเร อง stroke, STEMI2. แบบประเมนอาการ stroke, STEMI3. ขอเสนอแนะการปฏบตเบองตน4. การใชงานขอมลกลมเสยงในระบบ google map5. วธปฏบตในการประสานงานระหวางอาสาสมคร ฉกเฉนการแพทยและผดแลผสงอาย

จดฝกอบรมใหความรเกยวกบโรค และสญญาณเตอนของstroke, STEMI/ แนวทางการดแลผปวยสงอาย การประเมนอาการผปวย stroke, STEMI และฝกทกษะดวยการวเคราะหสถานการณสมมต 5 เหตการณ รวมทงฝกปฏบตในการประสานงานระหวางศนยรบแจงเหต อาสาสมครฉกเฉนการแพทยและผดแลผสงอาย เมอเกดสถานการณพบผปวยสงอายทมอาการเขาขายเปน stroke, STEMI

นางกรม ธรรมวรรณา

49 ม. ต.หวยขะยง อ.วารนชาราบ จ.อบลราชธาน

โทร. 089456XXXX

ญาตผดแล: นายญาต ใกลชด โทร. 081345XXXX

ผดแลผสงอาย: นางบรบาล ชมชน 080123XXXX

15.11168, 104.68005

เคร องมอ / แนวทางปฏบต วธการ

1. ขอมลกลมเสยง ใน google map 2. weblink ใน google map และกลมไลน3. checklist ประเมนอาการ stroke, STEMI

กลมเปาหมาย

1. ผสงอายกลมเสยง stroke STEMI2. อาสาสมครฉกเฉนการแพทย (emergency medical responder - EMR) 3. ผดแลผสงอาย

1. ดงขอมลจาก health data center ระดบจงหวด2. วเคราะหกลมทมภาวะเสยงตอภาวะ stroke & STEMI3. นาขอมลกลมเสยงประกอบดวย ชอ – สกล อาย ทอย ญาตผดแลพรอม เบอรโทรผดแลผสงอายในชมชนพรอมเบอรโทรและประวตไขมนในเสนเลอด คา HbA1C และ CVD risk score นาเขาใน google map4. นาลงกของระบบกลมไปวางไวในกลมไลนและเวบไซตของหนวยกชพแตละแหง

อาสาสมครฉกเฉนการแพทย ผดแลผสงอายศนยรบแจงเหตและสงการ

หนาท 2 | รปแบบการจดระบบบรการการแพทยฉกเฉนสาหรบผสงอายกลมเสยง stroke และ STEMI อาเภอวารนชาราบ จงหวดอบลราชธาน

แนวทางการจดบรการการแพทยฉกเฉนกอนถงโรงพยาบาลสาหรบผสงอายกลมเสยง stroke และ STEMI3

พนทรองรบผสงอายเฉพาะในบรเวณหองอบตเหตและฉกเฉน (AGING ZONE) และการพฒนาเชอมตอระบบการนาสงผปวยดวยบรการ EMS แบบไรรอยตอกบบรเวณเฉพาะอาเภอวารนชาราบ4

กลมเปาหมาย วธการ

1. ญาตแจงเหตผาน 1669

2. เมอศนยรบแจงเหตและสงการ ไดรบแจงเหต 1669 จากผปวยหรอญาต จะคดแยกตามระบบ CBD ควบคกบ checklist ประเมนอาการ stroke, STEMI ประสานไปทอาสาสมครฉกเฉนการแพทยพนท

อาสาสมครฉกเฉนการแพทย

ศนยรบแจงเหตและสงการ

ผสงอายมอาการเขาขาย stroke, STEMI

ผดแลผสงอาย

หนวยปฏบตการฉกเฉนของ รพ.วารนชาราบ(ALS-Advance Life Support)

3. อาสาสมครฉกเฉนการแพทยเขาระบบ google map ขอมลผปวยและพกดบานผานลงกเวบไซต หรอกลมไลน ประสานกบผดแลผสงอายเพอประเมนอาการตาม checklist และจะประเมนอกครงเมอถงทเกดเหต รวมทงประสานกบ ศนยรบแจงเหตและสงการ หากเปนผปวย stroke ศนยรบแจงเหตฯ จะประสานหนวย ALS ของรพ.วารนชาราบ ณ จดทสะดวกและเรวทสด เพอนาสงไป รพ.สรรพสทธประสงค ในระบบ stroke fast track หากไมใชผปวย stroke อาสาสมครฉกเฉนการแพทยจะนาสงท รพ.วารนชาราบ สาหรบผปวย STEMI ทกกรณ อาสาสมครฉกเฉนการแพทย จะนาสงท รพ.วารนชาราบ

4. ผดแลผสงอายเขาประเมนอาการตาม checklist/ ใหคาแนะนาผปวย/ญาตเบองตน และประสานกบอาสาสมคร ฉกเฉนการแพทย

5. เตรยมพรอมนาสงผปวย stroke, ในระบบ dual system ไป รพ.สรรพสทธประสงค เมอไดรบการประสานจาก ศนยรบแจงเหตฯ

6. เตรยมรบผปวยสงอายทสงสยเปน stroke และผปวย STEMI และจดพนทเฉพาะเฝาระวงอาการในผสงอาย (AGING ZONE)

หอง ER ของ รพ.วารนชาราบ

รพ. สรรพสทธประสงค 7. รบผปวยสงอาย ในระบบ stroke fast track

กลมเปาหมาย เคร องมอ/แนวทางปฏบต/อปกรณใน AGING ZONE วธการ

1. ผปวยสงอายทมารบ บรการท ER และได รบคดแยกเปนผปวย ฉกเฉนเรงดวน, ฉกเฉนทวไป2. ผใหบรการ ไดแก แพทยและพยาบาลท ปฏบตงานในหอง ER

AGING ZONE เปนพนทบรเวณหอง ER ทจดไวเพอสงเกตอาการผปวยทเปนผสงอาย มทงทนงรอและเตยงจานวน 3 เตยง นอกจากเปนพนทเพอสงเกตและประเมนอาการผสงอายผปวยฉกเฉนเรงดวน (สเหลอง) และผปวยฉกเฉนทวไป (สเขยว) อกทงยงสามารถเปนพนทใหสขศกษาและความรอนๆ

1. ผปวยสงอายมาทหอง ER (มาดวย EMS จะมการประสานเบองตน) ดวยทกอาการฉกเฉน จะถกคดแยกดวย A2.หากเปนกลมเสยง stroke และ STEMI จะประเมนเพอเขาระบบ fast track + ดแลตาม Clinical Practice Guideline (CPG) และสงตอ รพ.สรรพสทธประสงค อบลราชธานดวย B3.ผปวยฉกเฉนวกฤตจะเขาสระบบการดแลรกษาทนท ผปวยฉกเฉน เรงดวนและฉกเฉนทวไป จะเขา AGING ZONE ดวย C4.AGING ZONE มพนทและเตยงเพอเฝาระวงอาการตาม D E ทกๆ 15-30 นาท นอกจากนนจะใหความรสขศกษาตาม F อกทงเกบ ประวตขอมลผสงอายดวย G5. ผปวยมอาการวกฤต จะดแลตาม CPG fast track และเปนผปวย อาการคงทจะดแลตาม CPG service ดวย E

A ระบบและเคร องมอคดแยกผปวย ESI triage B CPG ในระบบ fast tractC CPG ในการใหบรการ ท ER จนถงยายเปนผปวยในD mini chart 3 ส เพอเฝาระวงอาการE แนวทางปฏบตในการดแลผสงอายใน AGING ZONEF แนวทางการใหความร + สขศกษาG ระบบเชอมโยงขอมลกบคลนกผสงอาย และคลนกโรคเร อรง ใน รพ.

AGING ZONE

รปแบบการจดระบบบรการการแพทยฉกเฉนสาหรบผสงอายกลมเสยง stroke และ STEMI อาเภอวารนชาราบ จงหวดอบลราชธาน | หนาท 3

การตดตอตดตามรายงานวจยไดท : http://www.niems.go.th/th/View/KnowledgeBase.aspx?CateId=122

เอกสารนเปนสวนหนงของ :การพฒนารปแบบการจดระบบบรการการแพทยฉกเฉนสาหรบผสงอายกลมเสยง Stroke และ STEMI อาเภอวารนชาราบ จงหวดอบลราชธานโดย รงรตน พละไกร, เบญจวรรณ ออนอรรถ, รงเจรญ ภะวง, ฐตกา แสนการณ, นฤมล กมทชาต, นมมลา สวสดพนธ และ พนชญา ขนตจตร

จดทาและตดตอสอบถาม :กลมงานวจย สานกวจยและพฒนาวชาการ สถาบนการแพทยฉกเฉนแหงชาต (สพฉ.)88/40 ซ.สาธารณสข 6 ถ.ตวานนท ต.ตลาดขวญ อ.เมอง จ.นนทบร 11000 โทรศพท 02-872 1669

ขอเสนอแนะการนาไปใชประโยชนในระดบพนทและในเชงนโยบาย

1. รพ.สต. หนวยปฏบตการฉกเฉนและศนยรบแจงเหตและสงการจงหวด มระบบฐานขอมลผสงอายเสยงตอ stroke, STEMI จานวน 219 คน เพอใหขอมลประวตปจจยเสยงเบองตน มพกดตาแหนงทอยอาศยทชดเจน มเบอรตดตอญาตและผดแลผสงอายในชมชน และเขาสระบบการคนหาโดยผาน google map เปนประโยชนตอการจดการสขภาพระดบชมชน (ผดแลผสงอาย อสม. รพ.สต.) และสถานบรการสขภาพ ทงดานการแพทยฉกเฉน (ศนยรบแจงเหตฯ, หนวยปฏบตการฉกเฉน) และสถานพยาบาล (รพช., รพศ./รพท.)

ผลการใชรปแบบการจดระบบบรการการแพทยฉกเฉนสาหรบผสงอายกลมเสยงstroke และ STEMI อาเภอวารนชาราบ จงหวดอบลราชธาน

2. checklist มความเหมาะสมกบการใชงานจรงเพอเปนเคร องมอเฝาระวงการเกดภาวะ stroke และ STEMI ทผดแลผสงอายในชมชนสามารถใชงานไดอยางมประสทธผล สามารถสอสารและประสานกบอาสาสมครฉกเฉนการแพทยไดอยางเขาใจ ถกตอง ตรงกน และเชอมกบโรงพยาบาลเพอใหผสงอายไดรบการบรการทรวดเรวและเหมาะสม 3. เกดเครอขายการทางานรวมกนภายในชมชนระหวางหนวยกชพ ผดแลผสงอาย เจาหนาท รพ.สต. ศนยรบแจงเหตและสงการ หองฉกเฉน/คลนกผสงอายในโรงพยาบาล ทาใหมการเชอมโยงขอมลแบบไรรอยตอในการเตรยมความพรอมสาหรบการดแลผสงอายทมภาวะฉกเฉน 4. AGING ZONE ถอเปนแนวทางและสญลกษณของการบรณาการของกระบวนการการทางาน เคร องมอทมใน รพ. ทาใหเจาหนาททกสวนทมสวนเกยวของในการดแลผสงอาย วางแผนการทางานทารวมกน ทาใหผสงอายไดรบการดแลรกษาอยางเหมาะสมและทนทวงท

กระทรวงสาธารณสขและสถาบนการแพทยฉกเฉนแหงชาตนารปแบบฯ ทพฒนาขนเปนกรณตวอยาง เพอสนบสนนและผลกดนใหเกดจากเชอมระบบการดแลผสงอายกบระบบ

สานกงานสาธารณสขจงหวดอบลราชธานรวมกบโรงพยาบาล วารนชาราบ โรงพยาบาลสรรพสทธประสงค รวมทงศนยรบแจง เหตและสงการหนวยปฏบตการฉกเฉน สานกงานสาธารณสขอาเภอ และโรงพยาบาลสงเสรมสขภาพตาบลนารปแบบฯ ดงกลาว ไปดาเนนการในพนทอยางตอเนอง โดยนาระบบการบนทกและการใชขอมลกลมเสยง ใน google map การพฒนาเคร องมอ checklist และกระบวนการจดการสขภาพใน ชมชนไปจนถงการไดรบการดแลรกษาทสถานพยาบาลทเหมาะสม มประสทธภาพ และไรรอยตอและผลกดนใหเกดการขยายรปแบบฯ ในพนทอน ๆ

การแพทยฉกเฉน เพอเปนกลไกในการปองกนและรองรบเมอเกดภาวะฉกเฉนในผสงอายกลมเสยง stroke และ STEMI

1 2

ฐานขอมลผสงอายเสยง stroke, STEMI จานวน 219 คน บน google map

ดงขอมลได ดงขอมลได

หนวยปฏบตการฉกเฉนและศนยรบแจงเหตและสงการ

1669 คะ

รพ.สต.

หนาท 4 | รปแบบการจดระบบบรการการแพทยฉกเฉนสาหรบผสงอายกลมเสยง stroke และ STEMI อาเภอวารนชาราบ จงหวดอบลราชธาน