นโยบาย การพฒนาทรพยากรสารสนเทศกลมหนงสออางอง

ทจดใหบรการ ณ สานกบรรณสารสนเทศ : กรณกลมเนอหาสารสนเทศ หมวด H (สงคมศาสตร)

และหมวด Z (บรรณานกรมและบรรณารกษศาสตร)

จดทาโดย สานกบรรณสารสนเทศ

มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช

ผลผลตจากโครงการการจดการความร ประจาป 2551 สานกบรรณสารสนเทศ มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช

คานา

เอกสารนโยบายการพฒนาทรพยากรสารสนเทศกลมหนงสออางองทจดใหบรการ ณ สานกบรรณารสนเทศ มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช ฉบบน เปนผลผลตชนหนงจากแผนงานในโครงการการจดการความรของสานกบรรณสารสนเทศ ประจาป 2551 จดทาขนเพอใชเปนคมอประกอบการปฏบตงานในการพฒนาทรพยากรสารสนเทศกลมหนงสออางอง ทจดใหบรการในสานกบรรณสารสนเทศ โดยเฉพาะการพฒนาทรพยากรสารสนเทศกลมหนงสออางอง หมวด H (สงคมศาสตร) และหมวด Z (บรรณานกรมและบรรณารกษศาสตร) ทจดใหบรการ ในปจจบน เนอหาในคมอประกอบดวย 3 บท บทท 1 กลาวถงความเปนมาและการดาเนนโครงการการจดการความรของสานก ในปงบประมาณ 2551 เรอง การพฒนาและการจดการทรพยากรสารสนเทศกลมหนงสออางองของสานกบรรณสารสนเทศ บทท 2 เรอง การพฒนาทรพยากรสารสนเทศกลมหนงสออางอง กลาวถง ขอบเขต ความหมาย ความสาคญ กระบวนงานในการพฒนาทรพยากรสารสนเทศกลมหนงสออางอง และการกาหนดนโยบายการพฒนาทรพยากรสารสนเทศกลมดงกลาวของสานกบรรณสารสนเทศ บทท 3 เรอง นโยบายการพฒนาทรพยากรสารสนเทศกลมหนงสออางองของสานก ประกอบดวยสาระ 3 สวน ไดแก สวนนา ซงกลาวถง จดมงหมาย เปาหมาย และวตถประสงคของการกาหนดนโยบาย สวนลกษณะและขอกาหนดตางๆ เกยวกบทรพยากรสารสนเทศกลมหนงสออางอง อาท ลกษณะ ประเภทของหนงสออางองทจดใหบรการ ระดบความจาเปนในการจดหา เกณฑการพจารณาคดเลอกและคดออกหนงสออางอง หมวด H และหมวด Z ทจดใหบรการ ณ สานกบรรณสารสนเทศ และ สวนท 3 สวนกระบวนการ ขนตอน/วธการของการจดการทรพยากรสารสนเทศกลมดงกลาว คณะผจดทาหวงเปนอยางยงวา คมอเลมนจะเปนประโยชนในการพฒนาทรพยากรสารสนเทศกลมหนงสออางอง หมวด H และหมวด Z ทจดใหบรการ ณ สานกบรรณสารสนเทศได โดยเฉพาะหนวยจดหาทรพยากรมแนวทางในการปฏบตงานการจดหาทรพยากรสารสนเทศอางองในหมวดดงกลาว และสามารถใชเปนตนแบบสาหรบการกาหนดแนวทางพฒนาทรพยากรสารสนเทศกลมหนงสออางอง หมวดอน ๆ หรอการดาเนนการในเรองดงกลาวสาหรบมวลทรพยากรสารสนเทศประเภทอนๆ ของสานกไดตอไป

สานกบรรณสารสนเทศ 25 กนยายน 2551

สารบญ เรอง หนา คานา (1) สารบญ (2) บทท 1 บทนา 1.1 ความเปนมา 1 1.2 โครงการการจดการความรของสานกบรรณสารสนเทศ ประจาป 2551 2 เรอง การพฒนาและการจดการทรพยากรสารสนเทศกลมหนงสออางอง บทท 2 การพฒนาทรพยากรสารสนเทศกลมหนงสออางอง ของสานกบรรณสารสนเทศ 6 2.1 ขอบเขตและความหมายของการพฒนาทรพยากรสารสนเทศกลมหนงสออางอง 6 2.2 ความสาคญของการพฒนาทรพยากรสารสนเทศกลมหนงสออางอง 6 2.3 กระบวนงานในการพฒนาทรพยากรสารสนเทศกลมหนงสออางอง 7 2.4 การกาหนดนโยบายการพฒนาทรพยากรสารสนเทศกลมหนงสออางองของ สานกบรรณสารสนเทศ 7 บทท 3 นโยบายการพฒนาทรพยากรสารสนเทศกลมหนงสออางองของสานกบรรณสารสนเทศ 9

3.1 สวนนา 9 3.2 ขอกาหนดตางๆ เกยวกบทรพยากรสารสนเทศฯ 9

3.2.1 ลกษณะของทรพยากรสารสนเทศกลมหนงสออางอง 10 3.2.2 ประเภทของทรพยากรสารสนเทศกลมหนงสออางอง 10 3.2.3 ระดบความจาเปนในการจดใหบรการทรพยากรสารสนเทศ 11 กลมหนงสออางอง 11

3.2.4 เกณฑการคดเลอกและคดออกหนงสออางอง 13 1) ขอบเขตเนอหาของหนงสออางองทจะกาหนดแนวพฒนา 13 2) เกณฑการคดเลอกหนงสออางอง หมวด H และหมวด Z 13 3) เกณฑการคดออกหนงสออางอง หมวด H และหมวด Z 29

3.3 กระบวนงานในการจดการทรพยากรสารสนเทศกลมหนงสออางอง 31 บรรณานกรม ภาคผนวก

บทท 1 บทนา

1.1 ความเปนมา

สานกบรรณสารสนเทศมภารกจหลกในการจดบรการหองสมดและสารสนเทศ เพอสนบสนนการเรยนการสอนและการวจย แก คณาจารย นกศกษา และบคลากรของมหาวทยาลย รวมทงผสนใจทวไป จากผลการสารวจความพงพอใจในการใชบรการของผใชบรการหองสมดสวนกลาง สานกบรรณสารสนเทศ ทสานกไดทาการสารวจในชวง 2 ป ทผานมา มขอเสนอแนะในการปรบปรงงานบรการหองสมดดานสภาพพนทบรการของหองสมด ซงเปนประเดนในเรอง พนทบรการของหองสมดมความคบแคบและแออด เมอมนกศกษาเขาใชพรอมกนมาก ๆ ซงปญหานมระดบความวกฤตเพมขนเรอย ๆ ทงนเนองมาจาก

1. สาขาวทยาการทมหาวทยาลยเปดสอนมเพมมากขน และเปดระดบทสงขน จงมการปรบขยายการใหบรการหองสมดและสารสนเทศแกผใชบรการหองสมด โดยเฉพาะนกศกษาของมหาวทยาลยในระดบตาง ๆ ทงในเชงปรมาณและคณภาพ

2. ขอจากดดานพนทของสานก ปจจบนสานกมพนททงหมดรวม 3,675.25 ตารางเมตร เฉพาะพนท ของอาคารบรรณสาร มจานวน 2,794.50 ตารางเมตร ซงในจานวนนเปนพนทเฉพาะงานหองสมดเพยง 1,965 ตารางเมตร เทานน

3. ปรมาณทรพยากรสารสนเทศทสานกจดหาเขามาใหบรการมจานวนสะสมเพมมากขนเรอย ๆ มทรพยากรสารสนเทศบางสวนสมควรจาหนายออกจากหองสมดได เชน ทรพยากรสารสนเทศทมการใชนอยหรอไมมการใชเลย ทมสภาพเกาชารด ทมเนอหาลาสมย ทเปนฉบบซ าจากการทคณาจารยผสอนไดขอใหหองสมดจดหาและสารองไวจานวนมากเพอใชในการเรยนการสอนในชวงหนง ๆ

ในอดตทผานมา สานกไดทาการสารวจ ประเมน และไดคดออกทรพยากรสารสนเทศกลมตางๆ ทจดใหบรการแลว แตมการใชนอย ไมมการใชเลย มเนอหาลาสมย หรอมสภาพเกาชารด ไมเหมาะสมสาหรบการใหบรการออกมาจากชนในพนทบรการ และคดออกหนงสอสงพมพทคางอยในขนตอนการดาเนนการทางเทคนคหองสมด ทมเนอหาลาสมย หรอเปนฉบบซ ากบทจดใหบรการแลว รวมจานวน 3 ครง ในป 2534, 2539 และ 2545 โดยหนงสอสงพมพทมการใชนอยและไมมการใชเลย ไดถกนามาจดเกบเพอใหบรการในลกษณะ ชนปดภายในอาคารของหองสมดทอยนอกพนทบรการผใช เพอลดความแออดของทรพยากรสารสนเทศใน ชนเปด สวนหนงสอทมสภาพเกาชารดเกนกวาจะซอมแซมได หนงสอทมเนอหาลาสมย หรอเปนฉบบซ าไดถกรวบรวมไวเปนกลมเพอดาเนนการจาหนายออกตามระเบยบทางพสดของทางราชการ แตในขณะนน สานกยงไมสามารถดาเนนการจาหนายออกทรพยากรสารสนเทศในหองสมด ไดครบตามขนตอนทางพสด เนองจากทรพยากรสารสนเทศในหองสมดมการลงทะเบยนหรอทาบญชอยางละเอยด ตางจากการลงทะเบยนพสดโดยทวไป รวมทงม

2

การควบคมการมอยและการใชงานตามลกษณะเฉพาะทางวชาชพหองสมดดวยระบบหองสมดอตโนมต การจาหนายออกจงตองมการดาเนนการทงกอนและหลงการจาหนายออกหลายขนตอนมากกวาการจาหนายออกพสดโดยทวไป

ในปงบประมาณ พ.ศ. 2550 สานกจงไดนากระบวนการของการจดการความรมาสรางกระบวนงานการจาหนายออกทรพยากรสารสนเทศของหองสมดตามระเบยบสานกนายกรฐมนตรวาดวยการพสด พ.ศ.2535 และทแกไขเพมเตม เพอใหมขนตอนการปฏบตทชดเจน ถกตองตามระเบยบของทางราชการ และเปนไปตามหลกการของวชาชพบรรณารกษศาสตร รวมทง เพอใหผปฏบตงานในทกฝายทเกยวของมความเขาใจตรงกน สงตองานกนในการปฏบตประจาได และผลจากการดาเนนงานตามกระบวนการของการจดการความรในป 2550 สานกไดดาเนนการจาหนายออกหนงสอสงพมพตามระเบยบและกระบวนการทางพสดของทางราชการ จานวน 2 ครง อยางไรกตาม กระบวนงานทไดจากการจดการความรในเรองกระบวนงานการจาหนายออกทรพยากรสารสนเทศตามระเบยบสานกนายกรฐมนตรวาดวยการพสดฯ ยงไมครอบคลมถงกระบวนงานการสารวจประเมนและคดออกทรพยากรสารสนเทศ ซงเปนกระบวนทตองดาเนนการกอนกระบวนงานการจาหนายออก ซงควรมการศกษาและจดการใหไดองคความรทสอดรบตอเนองกนเพอสรางเปนกระบวนงานทชดเจนปฏบตไดตอไป 1.2 โครงการการจดการความรของสานกบรรณสารสนเทศ ประจาป 2551 เรอง การพฒนาและการจดการ ทรพยากรสารสนเทศกลมหนงสออางอง ของสานกบรรณสารสนเทศ 1.2.1 ทมาและหลกการของโครงการ

สานกบรรณสารสนเทศไดดาเนนการในการจดการความรภายในบรบทขอบขายงานของสานก ใหเปนไปตามแผนการจดการความรของมหาวทยาลยมาอยางตอเนอง โดยในปงบประมาณ 2551 มหาวทยาลยไดกาหนดใหหนวยงานตางๆ ดาเนนโครงการการจดการความรของหนวยงาน โดยเนนเรองการปรบปรงคณภาพงานบรการ โดยเฉพาะการปรบปรงกระบวนงานหลกหรอกระบวนงานสาคญของหนวยงาน

สานกไดทบทวนการจดการความรของสานกในชวงทผานมา (ป 2549-2550) และไดจดทาโครงการการจดการความรของสานก ประจาป 2551 เรอง การพฒนาและการจดการทรพยากรสารสนเทศกลมหนงสออางอง ของสานกบรรณสารสนเทศ ดวยวตถประสงคทจะใหสานกมแนวทางในการพฒนาทรพยากรสารสนเทศและมกระบวนการทางานในการประเมนและคดออกทรพยากรสารสนเทศทจดใหบรการชดเจนขน และสามารถดาเนนการในเรองดงกลาวไดครบกระบวนงานทตอเนอง ครบวงจรการจดใหบรการ ถกตองตามระบยบของทางราชการ และตรงตามหลกการของวชาชพบรรณารกษศาสตร รวมทงสามารถบรรลผลไปสการบรรเทาปญหาขอจากดดานพนทบรการทสานกประสบอยไดดวย สานกจงนากระบวนการของการจดการความรมาเปนเครองมอในการพฒนาทรพยากรสารสนเทศกลมหนงสออางอง ทจดใหบรการ ณ สานกบรรณสารสนเทศ และสรางกระบวนงานทชดเจนในการจดการ/พฒนาทรพยากรสารสนเทศกลมดงกลาว โดยเนนดาเนนการกบกลมหนงสออางองดานสงคมศาสตรและบรรณารกษศาสตรทจดใหบรการในสานกในปจจบน คอ หมวด H

3

(สงคมศาสตร) และหมวด Z (บรรณานกรมและบรรณารกษศาสตร) ตามการจดหมวดความรของระบบหอสมดรฐสภาอเมรกน 1.2.2 เหตผลทสานกเลอกดาเนนการกบทรพยากรสารสนเทศกลมหนงสออางองเปนกลมแรก 1. กลมหนงสออางองเปนสอทจาเปนตองพฒนาใหมความทนสมยอยเสมอ เพอใหเปนแหลงให ขอเทจจรงเบองตน ทคนหาไดรวดเรว เปนขอมลตงตนสาหรบการศกษาคนควาวจยในเรองหนงๆ ตอไป 2. กลมหนงสออางองทสานกจดใหบรการในปจจบน สวนใหญมเนอหาลาสมย มสภาพเกาชารด เปนฉบบซา ไมเหมาะสมตอการใชอางอง 3. กลมหนงสออางองทสานกจดใหบรการในปจจบน เปนกลมสอทมขนาดปานกลาง ไมใหญมาก สามารถดาเนนการใหแลวเสรจไดภายในระยะเวลา 1 ป เพอเปนตนแบบของการดาเนนกระบวนการสารวจ ประเมน และคดออกฯได

4. กลมหนงสออางองเปนกลมสอทโดยปกตไมอนญาตใหผใชบรการขอยมออกนอกหองสมด ดงนน หากมการดาเนนการสารวจประเมนตวเลม จะไมกระทบตอผใชบรการ

1.2.3 หลกการและแนวทางในการจดการความรของสานก ในป 2551 1) ยดหลกการของการจดการความรของมหาวทยาลย ป 2550 ทวา “ การจดการความรจะสาเรจตามเปาหมายได หนวยงานจะตองดาเนนการใหบรรลผลตามตวชวดทตงไว และนาผลผลตทไดจากการจดการความร มาใชในกระบวนการทางาน จนทาใหงานตางๆ มประสทธภาพ”

2) หลกการและแนวทางในระดบของสานก - มงเนน “การแบงปน/แลกเปลยนเรยนรในระหวางผปฏบตงาน” - มงเนน “ใหไดวธการปฏบตทดขน ชดเจนขน และปฏบตไดผล (Better practices)” - มงเนนการใชวธการ/กระบวนงานการจดการความรเพอการแกไขปญหาทเกยวของกบ การ

ใหบรการผใชหองสมดและการปฏบตงานของบคลากรของสานก ตามสภาพแวดลอม/ในบรบทของสานก โดยมความคาดหวงเรมจากการบรรเทาปญหาทมอยและสรางกระบวนงาน/ขนตอนงานทชดเจนขน - มงเนนการปฏบตตาม 7 กจกรรม ของกระบวนการการจดการความร (Knowledge Management Process-KMP) ทระบไวในแผนฯ อนไดแก (1) การบงชความร (2) การสรางและแสวงหาความร (3) การจดหมวดหมความร (4) การประมวลและกลนกรองความร (5) การเขาถงความร (6) การแบงปน/แลกเปลยนความร และ (7) การเรยนร รวมทง ใช 6 ขนของกระบวนการบรหารจดการการเปลยนแปลง (Change Management Process-CMP) อนไดแก (1) การเตรยมการและปรบเปลยนพฤตกรรม (2) การสอสาร (3) กระบวนการและ เครองมอ (4) การเรยนร เพอสรางความเขาใจและตระหนกถงความสาคญและหลกการของการจดการความร (5) การวดผล (6) การยกยองชมเชยและใหรางวล เพอนาบคลากรของสานกเขาสกระบวนการจดทา KM

4

- การดาเนนงานในการปรบปรงงาน/แกปญหางานทงหมดอาจไมแลวเสรจใน 1 ป มความคาดหวงทจะใชวธการของ KMP และ CMP ดาเนนการตอเนองในปตอๆ ไป

1.2.4 การดาเนนงานตามแผนของโครงการฯ สานกไดแตงต งคณะทางานยอยขน 2 คณะ เพอดาเนนการจดการความรใน 2 เ รองยอย คอ คณะทางานกาหนดนโยบายการพฒนาทรพยากรสารสนเทศกลมหนงสออางอง และคณะทางานกาหนดกระบวนงานการประเมนและคดออกทรพยากรสารสนเทศกลมหนงสออางอง โดยแตละคณะมหนาท มองคคณะบคคล และผลการดาเนนงาน ดงน

1) คณะทางานกาหนดนโยบายการพฒนาทรพยากรสารสนเทศกลมหนงสออางอง ทาหนาทในการกาหนดนโยบายการพฒนากลมหนงสออางอง ทจดใหบรการในสานกบรรณสารสนเทศ โดยเฉพาะหนงสออางองในหมวดสงคมศาสตร (หมวด H) และในดานบรรณารกษศาสตร (หมวด Z บรรณานกรมและบรรณารกษศาสตร) มหวหนาฝายเทคนคเปนประธานคณะทางาน และหวหนาหนวยจดหาทรพยากรเปนเลขานการ องคคณะทางานประกอบดวย บรรณารกษ/นกเอกสารสนเทศของหนวยจดหาทรพยากร หวหนาหนวยวเคราะหทรพยากร หวหนาฝายบรการสอการศกษา หวหนาหนวยบรการสอสงพมพ บรรณารกษงานบรการสออางอง เลขานการสานก และเจาหนาทจากสานกงานเลขานการ รวม 10 ราย มการจดประชมคณะทางาน 6 ครง มผลการดาเนนงาน คอ มการกาหนดนโยบายการพฒนาสารสนเทศกลมหนงสออางอง ของสานกบรรณสารสนเทศ กาหนดขอบเขตและลกษณะของกลมหนงสออางอง กาหนดเกณฑในการคดเลอกเขา และเกณฑในการคดออกหนงสออางอง หมวด H (สงคมศาสตร) และหมวด Z (บรรณานกรมและบรรณารกษศาสตร)

2) คณะทางานกาหนดกระบวนงานการประเมนและคดออกทรพยากรสารสนเทศกลมหนงสออางอง มหนาทในการสรางกระบวนงานการประเมนและคดออกทรพยากรสารสนเทศกลมหนงสออางอง องคคณะทางานประกอบดวย หวหนาฝายบรการสอการศกษาเปนประธานคณะทางาน และบรรณารกษงานบรการสออางองเปนเลขานการ มหวหนาฝายเทคนค เลขานการสานก หวหนาศนยเทคโนโลยบรรณสารสนเทศ หวหนาหนวยจดหาทรพยากร หวหนาหนวยบรการสอสงพมพ หวหนาหนวยบรการสอสงพมพตอเนอง บรรณารกษงานบรการสอสงพมพ และเจาหนาทจากสานกงานเลขานการ รวม 12 ราย มการจดประชมคณะทางาน 5 ครง (ประชมนอกรอบอก 3 ครง) มผลการดาเนนงาน คอ สรางกระบวนงาน 2 กระบวนงาน ทตอเนองกนในการสารวจประเมนและการคดออกทรพยากรสารสนเทศกลมหนงสออางอง

1.2.5 ผลผลตจากการดาเนนงานการจดการความร ประจาป 2551 1) สานกไดแนวทางในการพฒนาหนงสออางอง และ เกณฑในการคดเลอกและคดออกหนงสออางอง

หมวด H (สงคมศาสตร) และหมวด Z (บรรณานกรมและบรรณารกษศาสตร) โดยผลผลตอยในรปของเอกสารนโยบายในการพฒนาสารสนเทศกลมหนงสออางองของสานกบรรณสารสนเทศ : กรณกลมเนอหา หมวด H (สงคมศาสตร) และหมวด Z (บรรณานกรมและบรรณารกษศาสตร)

5

2) สานกไดกระบวนงานทตอเนองกนในการสารวจประเมนหนงสออางอง และกระบวนงานในการคดออกหนงสออางอง โดยผลผลตอยในรป คมอกระบวนงานการประเมนและคดออกทรพยากรสารสนเทศกลมหนงสออางองทจดใหบรการ ณ สานกบรรณสารสนเทศ

3) มการทากจกรรมปฏบตจรง/แลกเปลยนเรยนร ครงท 1 เมอวนท 18-22 สงหาคม 2551 ในการสารวจประเมนและคดออกหนงสออางองทจดใหบรการแลวของสานก จานวนรวม 4,527 เลม จาแนกเปนหมวด H จานวน 2,953 เลม และหมวด Z จานวน 1,574 เลม บคลากรทรวมดาเนนการมาจาก 4 ฝาย/ศนย (สานกงานเลขานการสานก ฝายเทคนค ฝายบรการสอการศกษา และ ศนยเทคโนโลยบรรณสารสนเทศ) จานวนรวม 30 คน ไดผลการดาเนนงานคอ

- ไดคดออกหนงสออางอง จานวนรวม 3,556 เลม จาแนกไดเปน หมวด H จานวน 2,418 เลม และหมวด Z จานวน 1,138 เลม

- ไดจาแนกหนงสออางองทคดออกเปน 3 กลม คอ กลมหนงสอจาหนายออก มจานวน 3,079 เลม กลมหนงสอทสงเขาจดเกบในชนบรการในลกษณะปด มจานวน 382 เลม และกลมหนงสอทสงเขาชน บรการปกต มจานวน 95 เลม

4) มการจดกจกรรมสมมนาแลกเปลยนเรยนร ครงท 2 ในวนท 1 กนยายน 2551 ในการสรปการดาเนนงานของผปฏบตงานกจกรรมการสารวจประเมนและคดออกหนงสออางอง ทง 2 หมวด เพอนาผลมาปรบปรงกระบวนงานและการจดกจกรรมปฏบตจรงในโอกาสตอ ๆ ไป

6

บทท 2 การพฒนาทรพยากรสารสนเทศกลมหนงสออางอง ของสานกบรรณสารสนเทศ

2.1 ขอบเขตและความหมายของการพฒนาทรพยากรสารสนเทศกลมหนงสออางอง การพฒนาทรพยากรสารสนเทศกลมหนงสออางอง หมายถง กระบวนการในการจดการเพอให ทรพยากรสารสนเทศกลมหนงสออางองทจดใหบรการมความเหมาะสม กระบวนการประกอบดวยกจกรรมตางๆ ททาใหมการวางแผนงานดานทรพยากรสารสนเทศกลมหนงสออางอง ท งในระยะส นและระยะยาว เพอการจดหาใหสอดคลองกบความจาเปนและความตองการของผใช ภายในวงเงนงบประมาณทมอย โดยสามารถตรวจสอบทรพยากรสารสนเทศกลมดงกลาวทจดหาเขาไปไดวา สวนใดมขอดหรอมขอบกพรองเพยงใด หากพบขอบกพรองกจาเปนตองปรบปรงใหดขน

หลกการและขอบเขตของกระบวนการเนนการดาเนนการคดเลอกจดหาอยางตอเนอง (Continuous) มการตรวจสอบใหทรพยากรสารสนเทศฯ มคณภาพ (Review) มการประเมนคณคา ความเหมาะสม และประโยชน ในภาพรวมของมวลทรพยากรสารสนเทศฯกลมดงกลาวทจดใหบรการ (Evaluation) และมการคดออกทรพยากรสารสนเทศฯ ทไมเหมาะสมในการใหบรการตอไป ออกจากพนทบรการ (Weeding)

หนงสออางอง (Reference books) หมายถง หนงสอทจดทาขนเพอใชคนหาคาตอบหรออางอง ขอเทจจรงบางอยาง โดยทวไป หนงสออางองจะมการจดทาอยางด มลกษณะพเศษ สาหรบใชคนควาเพออานวยความสะดวกแกผใช หนงสออางองจงมราคาแพง หนงสออางองแบงไดเปน 10 ประเภท คอ 1) พจนานกรม 2) สารานกรม 3) หนงสอรายป 4) อกขรานกรมชวประวต 5) หนงสออกขรานกรมภมศาสตร 6) ทาเนยบนามหรอนามานกรม 7) หนงสอคมอ 8) หนงสอบรรณานกรม 9) หนงสอดรรชน และ 10)สงพมพรฐบาล

2.2 ความสาคญของการพฒนาทรพยากรสารสนเทศกลมหนงสออางอง การพฒนาทรพยากรสารสนเทศฯ มความสาคญในดานตางๆ ดงน 2.2.1 ดานคณภาพของทรพยากรสารสนเทศฯ การวางแผนการทางานอยางเปนระบบและสามารถตรวจสอบผลการปฏบตงานได จะทาใหทรพยากรสารสนเทศกลมหนงสออางองทจดหาและรวบรวมมคณภาพ สอดคลองกบความตองการและความจาเปนของผใชอยางแทจรง 2.2.2 ดานการใชหนงสออางอง การพฒนาใหทรพยากรสารสนเทศกลมหนงสออางองมคณภาพ ยอมทาใหจานวนการใชบรการหนงสออางองมมากขน ยงใชมากกนบวาการลงทนจดซอไดผลคมคา 2.2.3 ความสาเรจของงานบรการ ถาจดหาไดตรงตามความตองการของผใช ทาใหผใชพงพอใจและเหนความสาคญของงานหองสมด แสดงวางานพฒนาทรพยากรสารสนเทศ สงเสรมงานบรการใหประสบผลสาเรจ 2.2.4 ดานความรวมมอของผปฏบตงาน ลกษณะงานในกจกรรมตางๆ ของกระบวนการพฒนาทรพยากรสารสนเทศ ทาใหตองมการประสานความรวมมอกนกบฝายตางๆ ทงภายในและภายนอกหนวยงาน

7

2.3 กระบวนงานในการพฒนาทรพยากรสารสนเทศกลมหนงสออางอง การพฒนาทรพยากรสารสนเทศฯ ประกอบดวย 3 กระบวนงานใหญ แตกยอยไดเปน 6 กจกรรม คอ 2.3.1 ขนการวางแผนพฒนาทรพยากรสารสนเทศฯ เปนกจกรรมการรวบรวมขอมลพนฐานของผใช หรอการใชของผใช เพอนาไปจดทาเปนนโยบายการพฒนาทรพยากรสารสนเทศกลมดงกลาว 2.3.2 ขนการดาเนนงานตามนโยบายทไดจดทาขนเปนกจกรรมการคดเลอกและจดหาทรพยากร สารสนเทศกลมหนงสออางองตามนโยบายทกาหนด 2.3.3 ขนการตรวจสอบทรพยากรสารสนเทศกลมหนงสออางองทไดจดหา เปนกจกรรมการคดทรพยากรสารสนเทศทไมมการใช ออกจากการใหบรการ และการประเมนทรพยากรสารสนเทศกลมดงกลาวในภาพรวม และเมอจาแนกเปนระดบกจกรรมจะประกอบดวยกจกรรม 6 ประการ คอ

1) การศกษาผใช เปนการศกษาเกยวกบผใชบรการของหองสมด ทงผใชปจจบน ผทเคยใช และผทจะเปนผใชในอนาคต ศกษาเพอใหไดขอมลการใชและความตองการใชทรพยากรสารสนเทศ

2) การจดทานโยบายการพฒนาทรพยากรสารสนเทศ เปนการกาหนดรายละเอยดของทรพยากรสารสนเทศทจดหา เพอเปนแนวทางในการปฏบตงาน โดยใชขอมลจากการศกษาผใชเปนตวกาหนดทศทางการพฒนา

3) การเลอกทรพยากรสารสนเทศ เปนงานทผปฏบตรบนโยบายทกาหนดไว ไปเลอกทรพยากรสารสนเทศใหสอดคลองกบความตองการ สนองความจาเปนและเหมาะสมกบกลมผใช

4) การจดหาทรพยากรสารสนเทศ เปนงานทผปฏบตเสาะหา และจดหาทรพยากรสารสนเทศทคดเลอกไวแลว ดวยวธการจดซอ การแลกเปลยน การขอรบบรจาค การเชา การทาสาเนา หรอการผลตขน เพอสงใหหนวยงานทรบผดชอบการใหบรการตอไป

5) การคดออกทรพยากรสารสนเทศ เปนขนตอนการพจารณาประเมนและนาทรพยากรสารสนเทศทไมเหมาะสมทจะจดใหบรการ หรอมการใชนอย หรอไมมการใชเลย ออกจากชนในพนทบรการ

6) การประเมนทรพยากรสารสนเทศ เปนกจกรรมสดทายของกระบวนงานการพฒนาทรพยากรสารสนเทศ เปนงานทพจารณาภาพรวมของมวลทรพยากรสารสนเทศ วามขอบกพรองในสวนใด อยางไร เพอนาไปสการปรบปรงพฒนาใหเหมาะสมยงขน

2.4 การกาหนดนโยบายการพฒนาทรพยากรสารสนเทศกลมหนงสออางอง ของสานกบรรณสารสนเทศ การจดทานโยบายการพฒนาทรพยากรสารสนเทศ เปนการกาหนดทศทางและรายละเอยดในการพฒนาทรพยากรสารสนเทศทหองสมดจดใหบรการ รวมทง แสดงขนตอนวธปฏบตในกระบวนงานตางๆ ทกระทาตอทรพยากรสารสนเทศกลมดงกลาวเพอการปรบปรงและพฒนาใหเปนมวลทรพยากรฯ ทมคณภาพและมประโยชนมากทสดตอผใชบรการของหองสมด

ในฐานะทสานกบรรณสารสนเทศเปนหองสมดของมหาวทยาลย ซงเนนการใหบรการสารสนเทศทางวชาการเปนสวนใหญ สานกไดเลงเหนความสาคญและความจาเปนในการปรบปรงการจดใหบรการทรพยากร

8

สารสนเทศของหองสมดของมหาวทยาลย ใหมคณภาพ ใหเปนกลมทรพยากรสารสนเทศทมประโยชน นาเขาใช มเนอหาตรงตามความตองการการใชงานของผใชบรการ โดยสานกมแนวคดรเรมทาการพฒนาทรพยากรสารสนเทศกลมสออางองเปนอนดบแรก ดวยการกาหนดนโยบายการพฒนาทรพยากรสารสนเทศกลมหนงสออางอง (Collection development policy for reference) ขนเปนลายลกษณอกษร (Written policy)

การกาหนดแนวทางในการดาเนนการการพฒนา และบารงรกษาทรพยากรสารสนเทศกลมหนงสออางอง มขอมลจากการศกษาผใชเปนการกาหนดทศทางในการพฒนาทรพยากรสารสนเทศ กลมหนงสออางอง ของสานก ในป 2551 โดยในเบองตนจากดขอบเขตการพฒนาเฉพาะกลมหนงสออางองบางสาขา คอ ดานสงคมศาสตรและดานบรรณานกรมและบรรณารกษศาสตร

สาระโดยสรปภายใตนโยบายทกาหนดขน ประกอบดวย 3 สวน ไดแก - สวนท 1 สวนนา ทประกอบดวย จดมงหมาย เปาหมาย และวตถประสงคของการกาหนดนโยบายฯ - สวนท 2 สวนลกษณะและขอกาหนดตางๆ เกยวกบทรพยากรสารสนเทศกลมหนงสออางอง ประกอบดวย

ขอกาหนดเกยวกบลกษณะ ประเภท ระดบความจาเปนในการจดหาเพอใหบรการของหนงสออางอง เกณฑในการคดเลอกหนงสออางองหมวดสงคมศาสตรและดานบรรณารกษศาสตรเขาหองสมด และเกณฑในการคดออกหนงสออางองหมวดดงกลาว

- สวนท 3 สวนกระบวนงาน ขนตอน/วธการของการจดการทรพยากรสารสนเทศฯ ซงเปนกระบวนงานทดาเนนตอเนองกน 2 กระบวนงาน คอ กระบวนงานสารวจประเมนหนงสออางองทไดจดใหบรการแลวและกระบวนงานคดออกหนงสออางองกลมดงกลาว

9

บทท 3 นโยบายการพฒนาทรพยากรสารสนเทศกลมหนงสออางอง

ของสานกบรรณสารสนเทศ

3.1. สวนนา สานกบรรณสารสนเทศไดกาหนดนโยบายการพฒนาทรพยากรสารสนเทศกลมหนงสออางองขน เพอให

เปนเครองมอในการวางแผน การจดการ การดาเนนการ และการสอสารในการพฒนา ปรบปรง และบารงรกษาทรพยากรสารสนเทศกลมหนงสออางอง โดยระบขอกาหนดตางๆ และสรางแนวทาง (guidelines) ในการจดวางทรพยากรสารสนเทศกลมหนงสออางองในหองสมดของมหาวทยาลยใหมความชดเจนขนและนาไปถอปฏบตได เนอหาภายในเอกสารนโยบายประกอบดวยวตถประสงค ขอบเขตและประเภทของสอ การสรางเกณฑและขนตอนการดาเนนกจกรรมในการคดเลอกสอฯ ใหมเพมเตมและคดออกสอฯ เกาทไมเหมาะสมทจะจดใหบรการตอไป 3.1.1 จดมงหมายของการกาหนดนโยบายฯ สรางแนวทางในการปรบปรงการจดใหบรการทรพยากรสารสนเทศกลมหนงสออางอง ของสานกบรรณสารสนเทศ ใหเปนกลมทรพยากรฯ ทมประโยชนตอผใชบรการ สนองตอบ/สนบสนนการดาเนนภารกจหลกของมหาวทยาลย ในดานการเรยนการสอน การทาวจย และ การบรการทางวชาการแกสงคม 3. 1.2 เปาหมายของนโยบายฯ กาหนดรายละเอยดการจดใหบรการและสรางกระบวนงานในการปรบปรงบารงรกษาทรพยากรสารสนเทศกลมหนงสออางอง ของสานกบรรณสารสนเทศ ดานสงคมศาสตรและมนษยศาสตร (เฉพาะดานบรรณารกษศาสตร) 3.1.3 วตถประสงคของการกาหนดนโยบาย

1) สรางนโยบายขนเพอใหเปนเครองมอในการวางแผน ดาเนนงาน/จดการ และสอสารในการปรบปรงใหทรพยากรสารสนเทศกลมหนงสออางองของสานกมความเหมาะสม มประโยชนตอการใชของผใชบรการ สามารถสนบสนนหลกสตรการเรยนการสอนและการวจยของมหาวทยาลย มความทนสมย และมขนาดเหมาะสม

2) เพอสรางแนวทางปฏบตในการดาเนนกจกรรมตางๆ ของการพฒนาทรพยากรสารสนเทศกลมดงกลาว อาท การคดเลอก การสารวจ การประเมน และการคดออกทรพยากรสารสนเทศกลมหนงสออางอง ทชดเจนขน สามารถนาไปใชปฏบตภายในหนวยงาน หรอระหวางหนวยงานในการปฏบตงานประจาได

10

3.2. ขอกาหนดตางๆ เกยวกบทรพยากรสารสนเทศกลมหนงสออางอง 3.2.1 ลกษณะของทรพยากรสารสนเทศกลมหนงสออางองทจดใหบรการ

1) วสดสารสนเทศในกลมสออางองเปนสอทไมอนญาตใหยมออก (non-circurating materials) 2) วสดสารสนเทศในกลมสออางองเปนสอทสนบสนนหลกสตรการเรยนการสอนของมหาวทยาลยตรง

กบความตองการในการศกษาคนควาวจยของนกศกษา คณาจารย และบคลากรของมหาวทยาลย 3) วสดสารสนเทศในกลมสออางองมทงทเปน สอสงพมพ และสออเลกทรอนกส 4) โดยทวไป จดใหบรการสออางองฉบบพมพ/เวอรชนลาสด สวนฉบบพมพ/เวอรชนเกาทมฉบบใหมกวา

แทนทแลวจะถกคดออกไปจากกลมสออางอง โดยอาจถกนาไปจดใหบรการยมคนหรอถกจาหนายออกจากหองสมดไปดวยวธการใดวธการหนง

5) วสดสารสนเทศในกลมสออางองทจดหาเขามาใหม จะถกคดเลอกตามเกณฑการคดเลอกสออางองตามทไดกาหนดไวในนโยบายการพฒนาทรพยากรสารสนเทศกลมสออางอง

6) วสดสารสนเทศในกลมสออางองเปนสอทมลกษณะการนาเสนอเนอหาใหขอเทจจรงในเรองใดเรองหนงมากกวาการอานตอเนอง และโดยปกตเนอหาจะถกจดเรยงตามลาดบอยางใดอยางหนงในลกษณะของระบบดรรชน เพอใหงายตอการคนหาเฉพาะเรองทตองการไดอยางรวดเรว

7) วสดสารสนเทศในกลมสออางองทจดใหบรการจากดเฉพาะภาษาไทยและภาษาองกฤษเทานน 8) วสดสารสนเทศในกลมสออางองทจดใหบรการ กาหนดใหมจานวน 1 ฉบบ (copy) ตอ 1 ชอเรอง

3.2.2 ประเภทของสออางองทจดใหบรการ สานกกาหนดจดใหบรการหนงสออางองประเภทตาง ๆ ดงน 1) รายป (Almanacs, Annuals และ Yearbook) จดใหบรการหนงสอรายป ทใหขอมลหรอขอเทจจรงของเหตการณ กจกรรม การดาเนนงาน ในรอบปทผานมา ทจดทาโดยบคคล หนวยงาน องคกรทมอานาจหนาทโดยตรงในการเสนอขอมลนน ทงในระดบชาตและนานาชาต สวนหนงสอรายปอนๆ อาจพจารณาจดเกบในชนบรการทวไป

2) บรรณานกรม (Bibliographies) ทงบรรณานกรมทวไป และบรรณานกรมแหงชาต สวนบรรณานกรมเฉพาะสาขาวชาจะใหบรการในชนบรการทวไป

3) แหลงขอมลชวประวต (Biographical Source) จดใหบรการแหลงขอมลชวประวตทงทเปนแหลงในระดบชาต ระดบนานาชาต ทงปจจบนและในอดต โดยตองเปนแหลงขอมลชวประวตบคคลในสาขาวชาตาง ๆ ทสนบสนนการเรยนการสอนของมหาวทยาลย สวนหนงสอ/แหลงขอมลชวประวตอนๆ จดใหบรการในชนบรการทวไป

4) พจนานกรม (Dictionaries) จดใหบรการพจนานกรมภาษาทงทเปนภาษาเดยว สองภาษา หลายภาษา และเฉพาะสาขาวชา

11

5) สารานกรม (Encyclopedias) จดใหบรการท งสารานกรมเนอหาทวไปทเหมาะสม สารานกรมเลอกสรร และสารานกรมเฉพาะวชา กรณมการจดหาสารานกรมใดอยในรปสออเลกทรอนกสแลว จะไมจดหารปสงพมพ

6) คมอ (Handbooks) จดใหบรการหนงสอคมอทจดทาโดยผมอานาจหนาทโดยตรงในงานหรอสาขาวชาการนนๆ โดยเฉพาะ เนนคมอในสาขาวชาตาง ๆ ทสนบสนนการเรยนการสอนของมหาวทยาลย สวนคมออนๆ จดใหบรการในชนบรการทวไป

27) ดรรชนและบทคดยอ (Indexes and Abstracts) จดใหบรการดรรชนและบทคดยอ เนอหาทวไปและเฉพาะสาขาวชา

8) Legal material เปนกฎหมายทสนบสนนการเรยนการสอนของสาขาวชา ในกลมธรกจ การศกษา และรฐธรรมนญของไทย

9) ขอสนเทศทองถนและของรฐ จดใหบรการขอสนเทศทองถนในพนททมหาวทยาลยตงอยและขอสนเทศของรฐทสาคญ เพอการอางอง

10) แหลงขอมลสถต จดใหบรการขอมลสถตระดบชาตและนานาชาต ทจดทาโดยผมอานาจหนาทโดยตรงในการรวบรวมและนาเสนอขอมล/ขอเทจจรงนนๆ เชน สานกงานสถตแหงชาต

3.2.3 ระดบความจาเปนในการจดใหบรการทรพยากรสารสนเทศกลมหนงสออางอง สานกกาหนดระดบความจาเปนในการจดหาทรพยากรสารสนเทศอางองใดๆ เปน 6 ระดบ ดงน

1) ระดบนอกขอบเขต (Out of scope of STOU’s reference collection) หมายถง สารสนเทศอางองอนๆ ทอยนอกขอบขายนโยบายการจดหากลมทรพยากรสารสนเทศอางองของหองสมดของมหาวทยาลย ซงสานกไมจดใหบรการในกลมหนงสออางองของสานก เชน หนงสออางองภาษาตางประเทศทไมใชภาษาองกฤษ รายงานผลการสารวจในเรองใดเรองหนงในรอบป ของผแตง หรอหนวยงาน/องคกรใดๆ ทไมใชตนแหลงขอมลทมหนาทรบผดชอบโดยตรง/ไมใชหนวยงานราชการตนแหลง เปนตน

2) ระดบพนฐานทวไป (To support inquiry at the basic level in all subject areas) หมายถง สารสนเทศอางองทเกยวของสนบสนนการเรยนการสอนวชาพนฐานทเปดสอนในระดบปรญญาตรของมหาวทยาลย เปนกลมหนงสออางองทสามารถใชรวมกนไดในหลายสาขาวชา ไมจากดอยในสาขาวชาใดวชาหนง บางครงอาจจะใชไดตงแตระดบสาขาวชา ไปจนถงระดบแขนงวชาหรอวชาเอก หนงสออางองกลมนประกอบดวย

2.1) สารานกรมทวไป (General encyclopedias) 2.2) พจนานกรมศพทภาษาองกฤษ (English language dictionaries) 2.3) หนงสอแผนททวไป (General atlases) 2.4) หนงสอสถตทวไป (General statistical source) 2.5) สมพตสร (Almanacs) 2.6) ฐานขอมลหรอดรรชนทวไป (General indexes/databases)

12

3) ระดบพนฐานตามหลกสตรมหาวทยาลย (To support the university curriculum at an initial level of inquiry) หมายถง เปนสารสนเทศอางองทจดหามาเพอสนบสนนการเรยนการสอนในระดบปรญญาตร โดยมงเนนวาตองเกยวของกบวชาทเปดสอนเปนวชาเอกหรอวชาเฉพาะสาขาในระดบปรญญาตรของมหาวทยาลย

3.1) สารานกรมเฉพาะวชาเอก (Major subject encyclopedias) 3.2) หนงสอรายป (yearbooks) 3.3) หนงสอรายปเฉพาะวชาเอก (Major statistical sources) 3.4) หนงสอคมอ (Handbooks) 3.5) หนงสอแผนท (Major atlases) 3.6) ผลงานการศกษาและการสารวจทางประวตศาสตร (Literary and historical surveys) 3.7) บรรณานกรมทมความสาคญและบทวเคราะหวจารณรายปทเลอกสรรแลว (Important

bibliographies and selected annual reviews) 3.8) ดรรชน, บทคดยอ, และฐานขอมล เฉพาะวชาเอก (Major abstracts, indexes, and

databases) 4) ระดบการศกษาและการสอนขนสง (To support inquiry at the advanced study level) หมายถง เปน

สารสนเทศอางองทจดหามาเพอสนบสนนการเรยนการสอนในระดบปรญญาโทและเอก โดยมงเนนวาตองเกยวของกบวชาทเปดสอนในระดบปรญญาโทหรอเอกของมหาวทยาลย

4.1) งานพเศษเฉพาะสาขาวชา (Specialized works of the discipline) 4.2) คมอวธการวจยสาหรบการวจยในระดบปรญญาโท (Methodological guides for research) 4.3) คมอแนวทางการวเคราะห/วจารณตนฉบบและการแปล (Guides for textual criticism and

interpretation) 4.4) นามานกรม (Directories) 4.5) บรรณานกรมเฉพาะสาขาวชา (Specialized bibliographies) 4.6) ดรรชน, บทคดยอ, และฐานขอมล เฉพาะสาขาวชา (Specialized indexes, abstracts, and

databases) 5) ระดบเพอการวจย (To support inquiry at the research level) หมายถง เปนสารสนเทศอางองทจดหา

มาเพอสนบสนนการทาวจยของอาจารยและนกศกษา 5.1) บรรณานกรมเฉพาะสาขาวชาเชงลก (Highly specialized bibliographies) 5.2) สหรายการเฉพาะสาขาวชาเชงลก (Highly specialized union lists) 5.3) บรรณานกรมของแหลงขอมลระดบปฐมภม (Bibliographies of primary source materials)

6) ระดบเนอหาเฉพาะดาน (To support inquiry of distance education and open university system) หมายถง เปนสารสนเทศอางองทเกยวของกบระบบการศกษาทางไกลและมหาวทยาลยเปดโดยเฉพาะ

13

3.2.4 เกณฑการคดเลอกและคดออกทรพยากรสารสนเทศกลมหนงสออางอง ทจดใหบรการ ณ สานกบรรณ สารสนเทศ 1) ขอบเขตของเกณฑการคดเลอกทรพยากรสารสนเทศกลมหนงสออางอง ในป 2551 สานกกาหนดเกณฑในการพจารณาคดเลอกทรพยากรสารสนเทศกลมหนงสออางอง เฉพาะกลมหนงสออางองดานสงคมศาสตรและมนษยศาสตร ซงไดแก หมวด H (Social Sciences) และหมวด Z (Bibliography and Library Science) ตามระบบการจดหมเนอหาระบบหอสมดรฐสภาอเมรกนทสานกกาหนดใชจดหมวดหมเนอหาทรพยากรสารสนเทศสวนใหญของสานก

2) เกณฑการคดเลอกหนงสออางอง ทจดใหบรการ ณ สานกฯ กรณ หมวด H และหมวด Z ก. เกณฑทวไปในการคดเลอกหนงสออางอง หมวด H และหมวด Z

1) เปนสอประเภทอางองทมการใช หรอ จาเปนตอการใชอางอง 2) เปนหนงสออางองทมคณคาในเชงเอกลกษณและสญลกษณของ มสธ. 3) มสภาพด พรอมใหบรการการใชได 4) กรณมทงฉบบปกแขงและปกออน เลอกฉบบปกแขงไว 5) การจดเรยงเนอหาเปนระบบดรรชน 6) ความทนสมยของเนอหา เปน edition ลาสด (ทมในหองสมด) กรณ ในทองตลาดมฉบบลาสด

กวา ใหคงฉบบทหองสมดมไวกอนและเสนอจดหาฉบบลาสดในทองตลาดมาทดแทน 7) มความนาเชอถอ มคณภาพ ผเขยน/ผรวบรวมและ/หรอสานกพมพมชอเสยง เปนทยอมรบ

เชน มอยใน list ในแหลงอนๆ (หองสมด สถาบนบรการสารสนเทศ สานกพมพ) ทมชอเสยง

ข. เกณฑเฉพาะดานเนอหาสาหรบการคดเลอกหนงสออางอง หมวด H จากการศกษาเลขหมวดหมระบบหอสมดรฐสภาอเมรกน กลมหมวด H และหลกสตรการศกษาของสาขาวชาตาง ๆ ทงระดบปรญญาตร ระดบปรญญาตรตอเนอง และระดบปรญญาโท สามารถสรปไดวาม 6 สาขาวชาทไมเกยวของกบหมวด H คอ สาขาวชานตศาสตร สาขาวชาวทยาศาสตรสขภาพ สาขาวชาวทยาศาสตรและเทคโนโลย สาขาวชาพยาบาลศาสตร สาขาวชาศลปศาสตร สาขาวชาศกษาศาสตร และมเนอหาทเกยวของกบหลกสตรของมหาวทยาลยทงหมด 6 สาขาวชา ดงน 1) สาขาวชาวทยาการจดการ - วชาเอกทเปดการสอนในระดบปรญญาตรทงหมด 7 วชาเอก คอ - วชาเอกการจดการทวไป

- วชาเอกรฐประศาสนศาสตร - วชาเอกการเงนและการธนาคาร - วชาเอกการตลาด

14

- วชาเอกการบญช - วชาเอกการจดการงานกอสราง

- วชาเอกทเปดสอนระดบปรญญาโททงหมด 2 หลกสตร คอ - หลกสตรบรหารธรกจมหาบณฑต - หลกสตรรฐประศาสนศาสตรมหาบณฑต

- วชาเอกทเปดสอนระดบปรญญาเอกทงหมด 1 วชาเอก คอ หลกสตรบรหารธรกจ ดษฎบณฑต (เปดรบนกศกษาในป 2552)

หวขอทเกยวของ หมวดหม LC ประเภทสออางอง Coll. level หมายเหต สงคมศาสตรทวไป H9 Yearbooks 2 สงคมศาสตรทวไป H40.A2 – H49.A-Z Dictionaries. Encyclopedias 2 สงคมศาสตรทวไป H50 Directories 2 สงคมศาสตรทวไป H57 – H59.A-Z Biography 2 องคการการผลต, การจดการ และการจดการอตสาหกรรม

HD30.15 Dictionaries. Encyclopedias 3,4

อตสาหกรรม, ธรกจ HD2324 Dictionaries. Encyclopedias 3,4 การขนสง HE567 Dictionaries. Encyclopedias 3 การขนสง HE568 Guides, timetables, etc. (General) 2 การพาณชย HF53 Yearbooks 3 การพาณชย HF54.A-Z Directories (General) by country 2 การพาณชย HF1001 – HF1002 Dictionaries. Encyclopedias 3 การพาณชย HF1016 - HF1017 Statistics 4 การเงน HG61 Yearbooks 3, 4 การเงน HG64 – HG69 Directories 4 การเงน HG151 Dictionaries. Encyclopedias 3 การเงน HG172.A2 –

HG172.A3-Z Biography 3

เงนตรา HG216 Dictionaries. Encyclopedias 3 เงนตรา HG219 Handbook, Manuals, etc 3 การจดการดานการเงน HG4007 Yearbooks 3

15

หวขอทเกยวของ หมวดหม LC ประเภทสออางอง Coll. level หมายเหต การจดการดานการเงน HG4008 Dictionaries. Encyclopedias 3 การจดการดานการเงน HG4009 Directories 3 การจดการดานการเงน HG4027 –

HG4027.15 Statistics 3

การจดการดานการเงน HG4027.3 Handbooks, manuals, etc 3 2) สาขาวชามนษยนเวศศาสตร - วชาเอกทเปดการสอนในระดบปรญญาตรทงหมด 4 วชาเอก คอ

- วชาเอกโภชนาการชมชน - วชาเอกพฒนาการเดกและครอบครว - วชาเอกการโรงแรมและภตตาคาร - วชาเอกธรกจอาหาร

- วชาเอกทเปดสอนระดบปรญญาโททงหมด 1 หลกสตร 4 วชาเอก คอ หลกสตร คหกรรมศาสตรมหาบณทต ประกอบดวย

- วชาเอกโภชนาการชมชน - วชาเอกพฒนาการเดกและครอบครว - วชาเอกการโรงแรมและภตตาคาร - วชาเอกธรกจอาหาร

หวขอทเกยวของ หมวดหม LC ประเภทสออางอง Coll. level หมายเหต

พฒนาการของเดก HQ767.84 Dictionaries Encyclopedias 3 พฒนาการถอยหลงของเดก HQ769.5 Guidebooks for babysitters 3 พฒนาการถอยหลงของเดก HQ769.9 –

HQ770.A-Z Biography 3

การชวยเหลอซงกนและกน HS365 Yearbooks 2 การชวยเหลอซงกนและกน HS375 Dictionaries Encyclopedias 2 การชวยเหลอซงกนและกน HS381–HS390.A-Z Directories and lists 2 การชวยเหลอซงกนและกน HS399–HS400.A-Z Biography 2 คลบและสงคมของเดกและวยรน

HS3252 Dictionaries Encyclopedias 3

16

หวขอทเกยวของ หมวดหม LC ประเภทสออางอง Coll. level หมายเหต คลบและสงคมของเดกและวยรน

HS3256 – HS3256.2.A-Z

Biography 3

ความผดปกตของสงคม, สวสดภาพสงคมและอาชญากรรม

HV Directories (International) 3, 4

ความผดปกตของสงคม, สวสดภาพสงคมและอาชญากรรม

HV12 Dictionaries. Encyclopedias

3

ความผดปกตของสงคม, สวสดภาพสงคมและอาชญากรรม

HV27 – HV28.A-Z Biography 3

ความผดปกตของสงคม, สวสดภาพสงคมและอาชญากรรม

HV35 Handbooks, manuals, etc 3

เดก HV711 Dictionaries. Encyclopedias

3

3) สาขาวชาสงเสรมการเกษตรและสหกรณ - เปดการสอนในระดบปรญญาตรทงหมด 6 วชาเอกคอ - วชาเอกสงเสรมการเกษตร - วชาเอกสงเสรมการปาไมและสงแวดลอม - วชาเอกสหกรณ - วชาเอกการจดการการผลตพช - วชาเอกการจดการการผลตสตว - วชาเอกธรกจการเกษตร - เปดสอนระดบปรญญาโททงหมด 3 หลกสตร 3 วชาเอกคอ

- หลกสตรเกษตรศาสตรมหาบณฑต แขนงวชาสงเสรมการเกษตร - หลกสตรเกษตรศาสตรมหาบณฑต แขนงวชาการจดการการเกษตร วชาเอกการ

จดการทรพยากรเกษตร - หลกสตรบรหารธรกจสหกรณมหาบณฑต แขนงวชาสหกรณ

17

หวขอทเกยวของ หมวดหม LC ประเภทสออางอง Coll. level หมายเหต เศรษฐศาสตรการเกษตร* HD1410 Dictionaries. Encyclopedias 3 เศรษฐศาสตรการเกษตร HD1771 –

HD1755.A-W Biography 2

อตสาหกรรม HD2324 Dictionaries. Encyclopedias 3 บรษท ทรสต HD2713 Dictionaries. Encyclopedias 2 สหกรณ HD2924 Dictionaries. Encyclopedias 3, 4 สหกรณ HD2965 Handbooks, manuals, etc 3, 4 * เลขนใชรวมกบสาขาวชาเศรษฐศาสตร

4) สาขาวชานเทศศาสตร - เปดการสอนในระดบปรญญาตรทงหมดเพยง 1 วชาเอกคอ วชาเอกนเทศศาสตร - เปดสอนระดบปรญญาโททงหมด 1 หลกสตรคอ หลกสตรนเทศศาสตรมหาบณฑต

หวขอทเกยวของ หมวดหม LC ประเภทสออางอง Coll. level หมายเหต การโฆษณา HF5802 Yearbooks 3 การโฆษณา HF5803 Dictionaries. Encyclopedias 3 การโฆษณา HF5804 – HF5808.A-Z Directories of advertisers

and advertising agents 3

5) สาขาวชาเศรษฐศาสตร - เปดการสอนในระดบปรญญาตรทงหมด 2 วชาเอกคอ

- วชาเอกเศรษฐศาสตร - วชาเอกเศรษฐศาสตรธรกจ

- เปดสอนระดบปรญญาโททงหมด 1 หลกสตร คอ หลกสตรเศรษฐศาสตรมหาบณฑต

18

หวขอทเกยวของ หมวดหม LC ประเภทสออางอง Coll. level หมายเหต ทฤษฏเศรษฐศาสตร HB61 Dictionaries. Encyclopedias 3 ทฤษฏเศรษฐศาสตร HB63 Directories 4 ทฤษฏเศรษฐศาสตร HB76 Biography 3 สถตประชากร, ประชากรศาสตร, เหตการณในชวตประจาวน

HB849.3 Directories 3, 4

สถตประชากร, ประชากรศาสตร, เหตการณในชวตประจาวน

HB855 Biography 3

ประวตศาสตรและสภาพเศรษฐกจ HC14 Yearbooks 3 ประวตศาสตรและสภาพเศรษฐกจ HC15 Dictionaries. Encyclopedias 3 ประวตศาสตรและสภาพเศรษฐกจ HC29 Biography 3 ประวตศาสตรและสภาพเศรษฐกจสหรฐอเมรกา

HC102 Dictionaries. Encyclopedias 2

ประวตศาสตรและสภาพเศรษฐกจสหรฐอเมรกา

HC102.2 Directories 2

ประวตศาสตรและสภาพเศรษฐกจสหรฐอเมรกา

HC102.5.A2 – HC102.5.A3-Z

Biography 2

เศรษฐกจการเกษตร* HD1410 Dictionaries. Encyclopedias 3 ประเทศกาลงพฒนา HD1421 –

HD1425 Statistics 3, 4

เศรษฐกจการเกษตรในสหรฐอเมรกา

HD1771 – HD1771.5.A-Z

Statistics 3

เศรษฐกจการเกษตรในประเทศ อน ๆ

HD1781 – HD2210

Biography 3, 4

การเงนสาธารณะ HJ120 – HJ129.A-Z

Dictionaries. Encyclopedias 3

การบญชสาธารณะและการตรวจสอบ

HJ9708 Dictionaries 3

* เลขนใชรวมกบสาขาวชาสงเสรมการเกษตรและสหกรณ

19

6) สาขาวชารฐศาสตร - เปดการสอนในระดบปรญญาตรทงหมด 2 วชาเอกคอ

- วชาเอกทฤษฎและเทคนคทางรฐศาสตร - วชาเอกความสมพนธระหวางประเทศและการเมองการปกครองเปรยบเทยบ

- เปดสอนระดบปรญญาโททงหมด 1 หลกสตร คอ หลกสตรรฐศาสตรมหาบณฑต แขนงวชาการเมองการปกครอง

หวขอทเกยวของ หมวดหม LC ประเภทสออางอง Coll. level หมายเหต อนาธปไตย HX830 Biography (Collective) 3

หมายเหต 3, 4 หมายถง เนอหามความเกยวของทงระดบท 3 และระดบท 4

ค. เกณฑเฉพาะดานเนอหาในการคดเลอกหนงสออางอง หมวด Z จากการศกษาเลขหมวดหมระบบหอสมดรฐสภาอเมรกนหมวด Zและหลกสตรการศกษาของ

สาขาวชาตาง ๆ ทงระดบปรญญาตร ระดบปรญญาตรตอเนอง ระดบปรญญาโท และปรญญาเอกสามารถสรปหมวด Z มความเกยวของกบ ทง 12 สาขาวชาและมหมวดหมทสมพนธกบเนอหาในหลกสตรของมหาวทยาลย ดงน

1) สาขาวชาศลปศาสตร - เปดการสอนในระดบปรญญาตรทงหมด 4 วชาเอกคอ

- วชาเอกสารสนเทศทวไป - วชาเอกสารสนเทศสานกงาน

- เปดสอนระดบปรญญาโททงหมด 2 หลกสตร คอ - หลกสตรศลปศาสตรมหาบณฑต แขนงวชาสารสนเทศศาสตร - หลกสตรศลปศาสตรมหาบณฑต แขนงวชาไทยคดศกษา หวขอทเกยวของ หมวดหม LC ประเภทสออางอง Coll. level หมายเหต

การเขยน Writing Z40.A2 Bibliography 3, 4 ชวเลข, ศลปะการจดชวเลข, หบเสยง ในภาษาองกฤษ Shorthand. Stenography. Phonography by English language

Z55.5 Dictionaries 3

20

หวขอทเกยวของ หมวดหม LC ประเภทสออางอง Coll. level หมายเหต ชวเลข, ศลปะการจดชวเลข, หบเสยง ในภาษาองกฤษ Shorthand. Stenography. Phonography by English language

Z56 Manual 3

เอกสารตนฉบบทเขยนดวยมอ, จารก Manuscripts. Paleography

Z106 Bibliography 3

เอกสารตนฉบบทเขยนดวยมอ, จารก Manuscripts. Paleography

Z111 Dictionaries. Abbreviations

3

สารสนเทศศาสตร Information science Z666 Bibliography 3, 4

บรรณารกษศาสตรและสารสนเทศศาสตร Library science. Information science

Z670.A2-Z670.A3

Handbooks, manuals, etc 3, 4

บรการสารสนเทศ Information service Z674.25 Bibliography 3, 4 บรการสารสนเทศ Information service Z674.3 Directories 3, 4 คอลเลคชนหนงสอ The collections. The books

Z695.9 - Z695.94.A-Z

Indexing. Abstracting 3

Machine methods of information storage and retrieval. Mechanized bibliographic control

Z699.2 Bibliography 3, 4

หองสมด (เรองทวไป) Libraries (General)

Z719 Bibliography including bibliography of directories

3, 4

หองสมด (เรองทวไป) Libraries (General)

Z720.A1 -Z725.A-Z

Biography of librarians 3, 4

หองสมดเฉพาะและการรวบรวมหนงสอ Private libraries. Book collecting

Z988 Bibliography 3

ศลปศาสตร Art science (Fine art) Z5931 Bibliography 3 /

21

2) สาขาวชาศกษาศาสตร - เปดการสอนในระดบปรญญาตรทงหมด 4 วชาเอก คอ

- วชาเอกการแนะแนว - วชาเอกการศกษานอกระบบ - วชาเอกการวดและประเมนผลการศกษา - วชาเอกเทคโนโลยและสอสารการศกษา

- เปดสอนระดบปรญญาโททงหมด 6 วชาเอก คอ - วชาเอกหลกสตรและการสอน - วชาเอกบรหารการศกษา - วชาเอกการวดและประเมนผลการศกษา - วชาเอกการแนะแนว - วชาเอกการศกษานอกระบบ - วชาเอกเทคโนโลยและสอสารการศกษา

- เปดสอนระดบปรญญาเอกทงหมด 6 วชาเอก คอ - วชาเอกหลกสตรและการสอน - วชาเอกบรหารการศกษา - วชาเอกการประเมนการศกษา - วชาเอกจตวทยาการแนะแนวและการปรกษา - วชาเอกการศกษาทางไกล - วชาเอกเทคโนโลยและสอสารการศกษา หวขอทเกยวของ หมวดหม LC ประเภทสออางอง Coll. level หมายเหต

การศกษา Education Z5811 Bibliography 3,4,5 // หลกสตร Curriculum Z5814.C9 Bibliography 4,5 การศกษาทางไกล Distance education

Z5814.D54 Bibliography 3,5

เทคโนโลยและสอสารทางการศกษา Educational technology and communication

Z5814.E34 Bibliography 3,4

การศกษานอกระบบ Non-formal education

Z5814.N58 Bibliography 3,4

การใหคาปรกษา Counseling Z7204.A6 Bibliography 3,4,5 /

22

3) สาขาวชาวทยาการจดการ - เปดการสอนในระดบปรญญาตรทงหมด 7 วชาเอก คอ

- วชาเอกการจดการทวไป - วชาเอกรฐประศาสนศาสตร - วชาเอกการเงนและการธนาคาร - วชาเอกการตลาด - วชาเอกการจดการการทองเทยว - วชาเอกการบญช - วชาเอกการจดการงานกอสราง

- เปดสอนระดบปรญญาโททงหมด 2 หลกสตร คอ - หลกสตรบรหารธรกจมหาบณฑต - หลกสตรรฐประศาสนศาสตรมหาบณฑต

- เปดสอนระดบปรญญาเอกทงหมด 1 วชาเอก คอ หลกสตรบรหารธรกจดษฎบณฑต (เปดรบนกศกษาใน ปการศกษา 2552)

หวขอทเกยวของ หมวดหม LC ประเภทสออางอง Coll. level หมายเหต การจดการ Management Z7164.C81 Bibliography 3,4 / การบญช Accounting Z7164.C81 Bibliography 3,4 การเงนการธนาคาร Banking Z7164.F5 Bibliography 3,4 / การตลาด Marketing Z7164.M18 Bibliography 3,4 งานคลงสาธารณะ Public finance Z7164.P9555 Bibliography 4 นโยบายสาธารณะ Public policy Z7405.P8 Bibliography 4* การทองเทยว Tours, Industrial (Tourism)

Z7913.I53 Bibliography 3

*ใชรวมกบสาขาวชารฐศาสตร

23

4) สาขาวชานตศาสตร เปดการสอนในระดบปรญญาตรทงหมดเพยง 1 วชาเอก คอ วชาเอกนตศาสตร

หวขอทเกยวของ หมวดหม LC ประเภทสออางอง Coll. level หมายเหต กฎหมาย Law Z6461 Bibliography 3 /

5) สาขาวชาเศรษฐศาสตร - เปดการสอนในระดบปรญญาตรทงหมด 2 วชาเอก คอ

- วชาเอกเศรษฐศาสตร - วชาเอกเศรษฐศาสตรธรกจ

- เปดสอนระดบปรญญาโททงหมด 1 หลกสตร คอ หลกสตรเศรษฐศาสตรมหาบณฑต

หวขอทเกยวของ หมวดหม LC ประเภทสออางอง Coll. level หมายเหต การบญช Accounting Z7164.C81 Bibliography 3** เศรษฐศาสตร Economics Z7164.E2 Bibliography 3 / การธนาคาร (การเงน) Banking Z7164.F5 Bibliography 3** / การตลาด Marketing Z7164.M18 Bibliography 3** การบรหารงานอตสาหกรรม Industrial management

Z7164.O7 Bibliography 3*

* ใชรวมกบสาขาวชาวทยาศาสตรสขภาพ ** ใชรวมกบสาขาวชาวทยาการจดการ

6) สาขาวชาวทยาศาสตรสขภาพ - เปดการสอนในระดบปรญญาตรทงหมด 3 วชาเอก คอ - วชาเอกสาธารณสขศาสตร - วชาเอกบรหารสาธารณสข - วชาเอกอาชวอนามยและความปลอดภย - เปดสอนระดบปรญญาโททงหมด 3 วชาเอก คอ - วชาเอกบรหารสาธารณสข

- วชาเอกบรหารโรงพยาบาล - วชาเอกการจดการสงแวดลอมอตสาหกรรม

24

หวขอทเกยวของ หมวดหม LC ประเภทสออางอง Coll. level หมายเหต อตสาหกรรมโรงพยาบาล Hospitality industry

Z6250 Bibliography 4

สขภาพและสขวทยา Health and hygiene

Z6475.H4 Bibliography 3

สาธารณสข Public Health Z6673+ Bibliography 3,4 / การวางแผนสาธารณสข Health planning

Z6673.4 Bibliography 3

การจดการอตสาหกรรม Industrial management

Z7164.O7* Bibliography 4

* ใชรวมกบสาขาวชาเศรษฐศาสตร

7) สาขาวชามนษยนเวศศาสตร - เปดการสอนในระดบปรญญาตรทงหมด 4 วชาเอก คอ - วชาเอกโภชนาการชมชน

- วชาเอกพฒนาการเดกและครอบครว - วชาเอกการโรงแรมและภตตาคาร - วชาเอกธรกจอาหาร

- เปดสอนระดบปรญญาโททงหมด 4 วชาเอก คอ - วชาเอกโภชนาการชมชน - วชาเอกพฒนาการเดกและครอบครว - วชาเอกการโรงแรมและภตตาคาร - วชาเอกธรกจอาหาร

หวขอทเกยวของ หมวดหม LC ประเภทสออางอง Coll. level หมายเหต บคคลไรความสามารถ Disabled persons (Disability)

Z1039.D5 Bibliography 2

คหกรรมศาสตร Home economics Z5775+ Bibliography 3 การทาอาหาร Cookery Z5776.G2 Bibliography 2 มนษยนเวศวทยา Human ecology Z5861+ Bibliography 3,4 /

25

หวขอทเกยวของ หมวดหม LC ประเภทสออางอง Coll. level หมายเหต การบรการอาหาร Food service Z5986 Bibliography 3 อตสาหกรรมโรงพยาบาลและโรงแรม Hospitality industry and hotel

Z6250 Bibliography 3

สารอาหารและสขภาพ Nutrition and health

Z6663.N9 Bibliography 3 /

ครอบครว Family Z7164.M2 Bibliography 3,4 สงคมสงเคราะห Social welfare Z7164.C4 Bibliography 4 สงคมวทยา Sociology Z7164.S68 Bibliography 3,4 จตวทยา Psychology Z7201- Z7205 Bibliography 3 เทคโนโลยอาหาร Food technology

Z7914.F63 Bibliography 3 /

เสนใยและเสอผา Textile and clothing

Z7914.T3 Bibliography /

8) สาขาวชารฐศาสตร - เปดการสอนในระดบปรญญาตรทงหมด 2 วชาเอก คอ

- วชาเอกทฤษฎและเทคนคทางรฐศาสตร - วชาเอกความสมพนธระหวางประเทศและการเมองการปกครองเปรยบเทยบ

- เปดสอนระดบปรญญาโท 1 หลกสตร คอ หลกสตรรฐศาสตรมหาบณฑต แขนงวชาการเมองการปกครอง

หวขอทเกยวของ หมวดหม LC ประเภทสออางอง Coll. level หมายเหต รฐศาสตร Politics Z7161.A2 Bibliography 3,4 // นโยบายสาธารณะ Public policy Z7405.P8 Bibliography 4*

* ใชรวมกบสาขาวชาวทยาการจดการ

26

9) สาขาวชาสงเสรมการเกษตรและสหกรณ - เปดการสอนในระดบปรญญาตรทงหมด 6 วชาเอก คอ

- วชาเอกสงเสรมการเกษตร - วชาเอกการจดการทรพยากรปาไมและสงแวดลอม - วชาเอกสหกรณ - วชาเอกการจดการการผลตพช - วชาเอกการจดการการผลตสตว - วชาเอกธรกจการเกษตร

- เปดสอนระดบปรญญาโททงหมด 3 หลกสตร 3 วชาเอกคอ - หลกสตรเกษตรศาสตรมหาบณฑต แขนงวชาสงเสรมการเกษตร - หลกสตรเกษตรศาสตรมหาบณฑต แขนงวชาการจดการการเกษตร วชาเอกการจดการทรพยากรการเกษตร - หลกสตรบรหารธรกจสหกรณมหาบณฑต แขนงวชาสหกรณ

หวขอทเกยวของ หมวดหม LC ประเภทสออางอง Coll. level หมายเหต การเกษตร Agriculture Z5071-Z5076 Bibliography 3,4 // นเวศวทยา Agricultural Ecology Z5074.E29 Bibliography 3 การจดการฟารม Farm management Z5074.F25 Bibliography 3 กฏวทยา Entomology Z5856+ Bibliography 2 สงแวดลอม Environment Z5863.A35 Bibliography 3 การประมง Fisheries Z5971-Z5975 Bibliography 2 / ปาไม Forest Z5991 Bibliography 3 พชสวน Gardening plant Z5996 Bibliography 3 สหกรณ Cooperative Z7164.C93 Bibliography 3,4 สตว Animal Z7994.A56,

Z5633.A53, Z6675.A54

Bibliography 3

27

10) สาขาวชานเทศศาสตร - เปดการสอนในระดบปรญญาตรทงหมดเพยง 1 วชาเอก คอ วชาเอกนเทศศาสตร - เปดสอนระดบปรญญาโททงหมด 1 หลกสตร คอ หลกสตรนเทศศาสตรมหาบณฑต

หวขอทเกยวของ หมวดหม LC ประเภทสออางอง Coll. level หมายเหต การพมพ Printing Z117 Bibliography 2 การพมพ Printing Z118.A5-Z Dictionaries 2 การพมพ Printing Z119.5 Yearbooks 2 การสอสาร, สอสารมวลชน Z5630-Z5635 Bibliography 3,4 / ภาพยนตร Motion pictures Z5784.M9 Bibliography 3 เครองเสยง Audio Z5814.V8 Bibliography 2 การขาว Journalism Z6940 Bibliography 3 หนงสอพมพ Newspapers Z6941 Bibliography 3 / การโฆษณา Advertising Z7164.C81 Bibliography 3 ประชาสมพนธ Public relation Z7164.P957 Bibliography 3 / โทรคมนาคม Z7164.T28 Bibliography 4 วทย Radio Z7221-Z7225 Bibliography 3 โทรทศน Television Z7711 Bibliography 3 / 11) สาขาวชาวทยาศาสตรและเทคโนโลย - เปดการสอนในระดบปรญญาตรทงหมด 2 วชาเอก คอ

- วชาเอกเทคโนโลยการพมพ - วชาเอกเทคโนโลยสารสนเทศธรกจ

หวขอทเกยวของ หมวดหม LC ประเภทสออางอง Coll. level หมายเหต คอมพวเตอร Computer science Z5640.A5-Z Bibliography 3 / วทยาศาสตร Science Z7401+ Bibliography 3 // เทคโนโลย Technology Z7911+ Bibliography 3 /

28

12) สาขาวชาพยาบาลศาสตร - เปดการสอนในระดบปรญญาตร 1 วชาเอก คอ วชาเอกพยาบาลศาสตร - เปดสอนระดบปรญญาโท 1 หลกสตร คอ หลกสตรพยาบาลศาสตรมหาบณฑต แขนงการบรหารการพยาบาล

หวขอทเกยวของ หมวดหม LC ประเภทสออางอง Coll. level หมายเหต การพยาบาลจตเวช Psychiatric nursing

Z6665.6 Bibliography 3 /

พยาบาลศาสตร Nursing Z6675.N7 Bibliography 3,4 / เภสชวทยา Pharmacology Z6675.P5 Bibliography 3 /

/ หมายถง มหนงสออางองในหวขอนแลว // หมายถง มหนงสออางองมากกวา 10 ชอเรองในเนอหาน 3, 4 หมายถง หวขอนมเนอหาทงในหลกสตรปรญญาตร และปรญญาโท 3, 4, 5 หมายถง หวขอนมเนอหาทงในหลกสตรปรญญาตร ปรญญาโท และปรญญาเอก

2.4.3 เกณฑการคดออกหนงสออางอง ทจดใหบรการ ณ สานกฯ กรณ หมวด H และหมวด Z ก. เกณฑทวไปในการคดออกหนงสออางอง หมวด H และหมวด Z (รหสเกณฑทใช Hg.& Zg.)

1) คดออกหนงสออางองฉบบซา ตงแต ฉ. 2 เปนตนไปของเลมทเลอกไวในกลมหนงสอ อางอง

2) คดออกหนงสออางองทไมครบเลม/ไมครบชด 3) คดออกหนงสออางองเปนฉบบพมพครงเกาทมฉบบพมพลาสดกวาทดแทนแลว

(Superseded edition) ยกเวนฉบบเกาเปนงานคลาสสกหรอเปนฉบบมาตรฐาน ซงในฉบบลาสดไมมลกษณะดงกลาว ใหคงไวทง 2 ฉบบพมพ

4) คดออกหนงสออางองมสภาพชารด เกนกวาจะซอมแซมได 5) คดออกหนงสออางองเนอหาไมเกยวของกบหลกสตรการเรยนการสอนของ มสธ. (และ

ไมใชสออางองพนฐาน) 6) คดออกหนงสออางองไมนาเชอถอทงดานเนอหาและการผลต/เผยแพร (ผเขยน+ผผลต) 7) คดออกหนงสอทไมใชหนงสออางอง (ดแนวทางในหมายเหต) - หนงสอทพมพในปปจจบนหรออยในชวง 5 ป (2546-2550) เกบในชนปกต ชน 3 - หนงสอทพมพอยในชวง 10 ป (2541-2545) เกบในชนปด (Closed stack 3)

29

ข. เกณฑเฉพาะดานเนอหาสาหรบการคดออกหนงสออางอง หมวด H 1) ภาพรวมทวไป เปนไปตามกลมเนอหา/หวขอของหมวด H (H-HV) ทสมพนธกบหลกสตรการเรยนการสอนของ 12 สาขาวชา ของ มสธ. (องเกณฑการคดเลอกหมวด H จาแนกตามสาขาวชา)

(1) หมวด H-HA = สงคมศาสตร (Social Sciences) พจารณาตามเกณฑทวไปของการ คดออก

(2) หมวด HB-HJ = เศรษฐศาสตร (Economics) คดออกปพมพเกา คงงานของนก เศรษฐศาสตรตางแนวคด/ตางกลมไว เนนเรองความทนสมยของเนอหา

(3) หมวด HM-HX = สงคมวทยา (Sociology) คดออกปพมพเกา เกบงานของนกสงคมวทยาตางแนวคด/ตางกลมไว

2) เกณฑเฉพาะดานเนอหาฯ หมวด H ภายใต 3 กลม (รหสเกณฑทใช =Hs…) (1) พจนานกรมและสารานกรม ใหเกบฉบบปปจจบน/ปลาสดทม คงอยไวจนกวาจะจดหา

ฉบบพมพใหมมาทดแทน (2) นามานกรม ใหเกบปลาสด เนองจากลาสมยเรว และคดปเกาออกทกป (3) บรรณานกรม ใหเกบฉบบปปจจบน/ปลาสดและอก 2 ปถดไป (ใชปพมพ/ป

ลขสทธ/ปเนอหา ตามลาดบ) (4) หนงสอรายป ใหเกบปปจจบนไว เฉพาะหนงสอรายปประเภทขอมลสถตรายป

รายงานการสารวจทเปนรายป/ประจาป (ไมใชปในชอเรองทเปนปของเนอหา/ปทสารวจ) ปเกาใหจาหนายออก - รายงานประจาปของหนวยงาน (รายงานผลการดาเนนงานของหนวยงาน) ไมจดเปน

อางอง ใหเกบปปจจบนไวทชนหนงสอทวไป ปเกาใหจาหนายออก - รายงานตางๆ ทเปนรายป เชน รายงานการสารวจ เกบปปจจบนไวทชนหนงสอทวไป/ป

เกาใหจาหนายออก

สาหรบแนวทางการพจารณายายหนงสอในกลมอางองไปอยในกลมทวไป/ชนปด มดงน (1) เปนหนงสออางองทมการขอยมใชบอย/ยมนาน (2) เปนสอทไมจดเปนประเภทสออางอง - ไมมการจดเรยงเนอหาในลกษณะของสออางอง ตามระบบดรรชน - การจดทาไมไดมงเนนใหเปนหนงสออางอง (3) มสอ Online electronic resources มาสนบสนนแลว

30

ค. เกณฑเฉพาะดานเนอหาฯ หมวด Z 1) ภาพรวมทวไป เปนไปตามกลมเนอหา/หวขอของหมวด Z ทสมพนธกบหลกสตรการเรยนการสอนของ 12 สาขาวชา ของ มสธ. (องเกณฑการคดเลอกหมวด Z จาแนกตามสาขาวชา)

- หมวดยอย Z4-Z659 (Books + Book Industries and trade) - หมวดยอย Z662-Z1000.5 (Libraries) - หมวดยอย Z1001-Z1121 (General Bibliography) - หมวดยอย Z1201-Z4980 (National Bibliography) - หมวดยอย Z5051-Z7999 (Subject Bibliography) - หมวดยอย Z8001-Z8999 (Subject Bibliography) - หมวดยอย ZA (Information Resources (General))

2) เกณฑเฉพาะเนอหาหมวด Z ภายใต 7 กลม (รหสเกณฑทใช = Zs…) - บรรณานกรมทวไปและบรรณานกรมแหงชาต ใหเกบไว 3 ป (ปพมพ/ปลขสทธ/ปเนอหา

ตามลาดบ) รวมทงปปจจบน เมอมฉบบใหมเขามาแลวใหคดทปทเกาสดออก โดยตองทาตอเนองทกป ในกรณทไมมปลาสดเขามากใหคดปทเกาสดออก โดยคงเกบไวเพยง 2 ป กรณทไมออกตอเนอง ใหเกบไว 3 ป สวนบรรณานกรมเฉพาะสาขาวชา จดใหบรการในชนบรการหนงสอทวไป

- บทคดยอ/สาระสงเขปงานวจย/งานวจย/สงเขป/บรรณนทศน ใหคงไว 5 ปรวมทงปปจจบน และคดปเกาสดออกทกป ในกรณทไมออกตอเนองหรอเฉพาะเรองหลงจาก 5 ปแลวใหบรรณารกษอางองพจารณาคณคาในการเกบไวใหบรการในหองสมด (พจารณาเปนรายชอ และรายเลม)

- นามานกรมใหเกบปลาสด เนองจากลาสมยเรว แลวใหคดปเกาออกทกป - หนงสอรายปใหเกบเฉพาะปปจจบน - รายงานการประชม สมมนาประจาปทเคยจดเปนหนงสอรายป ใหจดปปจจบนไปไวท

ชนหนงสอทวไป สวนปเกาใหจาหนายออก - พจนานกรมและสารานกรม เกบฉบบลาสด คงอยไวจนกวาจะมฉบบพมพใหม มาทดแทน หรอหากสภาพของตวเลมมการชารดฉกขาด ไมเหมาะสมกบการใชงานในหองสมด ใหจาหนายออก

- กฤตภาคขาว ใหจดเกบทชนหนงสอทวไป - ดรรชน ใหจดเกบไว 5 ป รวมทงปปจจบน เมอมฉบบใหมเขามาแลวใหคดทปทเกา

สดออก โดยตองทาตอเนองทกป ในกรณทไมมปลาสดเขามากใหคดปทเกาสดออก โดยคงเกบไวเพยง 4 ป กรณทไมออกตอเนองใหเกบไว 3 ป

- สงเขปแหลงสารสนเทศ/แนะนาแหลงสารสนเทศ แยกไปตามสาขาวชา - บทคดยอวทยานพนธ จาหนายออกทงหมด จดใหบรการฉบบอเลกทรอนกสแทน

31

3. กระบวนงานการจดการทรพยากรสารสนเทศกลมหนงสออางอง

3.1 ขอบเขตของกระบวนงานการจดการฯ ในคมอน แสดงเฉพาะกระบวนงานของกจกรรมยอย 2 กจกรรมทตอเนองกน เปนองคความรในการจดการทรพยากรสารสนเทศกลมหนงสออางอง หลงจากการจดใหบรการทรพยากรสารสนเทศนนแลวระยะหนง คอ การสารวจประเมนและการคดออกทรพยากรสารสนเทศกลมหนงสออางอง ซงทง 2 กจกรรม แบงขนตอนภายในเปน 3 กลมขนตอน คอ 1) ขนตอนการเตรยมการ 2) ขนตอนการดาเนนการ และ 3) ขนตอนหลงการดาเนนการ

3.2 กระบวนงานการประเมนและคดออกทรพยากรสารสนเทศกลมหนงสออางองทจดใหบรการ ณ สานกบรรณสารสนเทศ

กระบวนงาน/ขนตอนหลก การดาเนนการ/ขนตอนยอย

1. การเตรยมความพรอมดานตางๆ 1.1 ดานตวเลม โดย อานชน/จดเรยงหนงสออางอง (reading shelves) 1.2 ดานหลกฐาน: อาน/ตรวจบตรแจงหมหนงสอ/ตรวจสอบขอมลรายเลมในฐานขอมล 1.3 ดานผปฏบตงาน 1.4 ดานวสดอปกรณ 1.5 ดานสถานท 1.6 ดานอนๆ

1.1 หนวยบรการสอสงพมพ รวบรวมตวเลมหนงสออางองใหครบ/ใหไดมากทสดและจดเรยงหนงสอบนชนตามลาดบเลขเรยก 1.2 หนวยวเคราะหทรพยากร ตรวจและจดเรยงหลกฐานบตรแจงหมหนงสอของหนงสออางองตามลาดบเลขเรยกหนงสอและตรวจสอบขอมลในระเบยนรายเลม (Item records ) ในฐานขอมลระบบหองสมดอตโนมตใหตรงกบบตรแจงหม 1.3 คณะทางานกาหนดกระบวนงานการประเมนและคดออกฯ กาหนดตวบคคลและหนาทรบผดชอบปฏบตในสวนการสารวจประเมนและสวนการคดออก เตรยมความพรอม/ซกซอมความเขาใจใหตรงกน/อบรม/ถายทอดความรในการปฏบตใหชดเจน 1.4 ผรบผดชอบจดเตรยมวสดสานกงาน/เครองใชทจาเปนและอปกรณตางๆ (เครองคอมพวเตอรพรอมการเชอมตอเครอขาย ฐานขอมลระบบหองสมดอตโนมต รถเขน ฯลฯ) 1.5 ผรบผดชอบจดเตรยมสถานท 2 สวนคอ สถานทสาหรบจดกจกรรมการประเมนและคดออกและจดเกบตวเลมทคดออก 1.6 ผรบผดชอบเตรยมการดานอนๆ เชน จดหางบประมาณ คาตอบแทนการปฏบตงานลวงเวลา คาวสด ฯลฯ ประชาสมพนธการดาเนนกจกรรมในการประเมนและคดออก เปนตน

32

กระบวนงาน/ขนตอนหลก การดาเนนการ/ขนตอนยอย

2. สารวจหนงสออางองแตละเลมกบหลกฐานวาขอมลตรงกนหรอไม

2.1 ผประเมนสารวจขอมลตวเลมทละเลม ไดแก ชอเรอง ผแตง ปทพมพ ISBN ฉบบครงทพมพ และขอมลแสดงการมอยในหองสมดของเลมดงกลาว ไดแก Item-ID/Barcode no., Bib-ID, เลขทะเบยน, location name วาตรงกบขอมลในบตรแจงหมและขอมล Item record ในฐานฯ VIRTUA Clas01 หรอไม 2.2 ถามขอมลใดไมตรงกน ใหแจงไวในหมายเหตของแบบฟอรมประเมน เพอใหหนวยวเคราะหทรพยากรตรวจสอบและปรบแกไขตอไป ถาขอมลตรงกน ดาเนนการประเมนตามขนตอนท 3

3. ประเมนความเหมาะสมของการเปนหนงสออางองตามเกณฑทกาหนด

3.1 ผประเมนพจารณาประเมนตวเลมเปรยบเทยบกบเกณฑการคดเลอกหนงสออางองทกาหนด วาเปนหนงสอทเหมาะสมตอการใหบรการในกลมหนงสออางองของสานกตอไปหรอไม (ดประเภทหนงสออางอง เนอหา ปทผลต ผผลต การเรยบเรยง/การนาเสนอเนอหา) 3.2 กรณหนงสอควรอยในกลมหนงสออางองตามเดม บนทกวา “สารวจประเมน วนท...” ททายเลข Item- ID/เลขทะเบยน ในบตรแจงหม และในสวนหมายเหตของระเบยนขอมลรายเลมในฐานขอมล VIRTUA Clas01 ถาหนงสอไมควรอยในกลมหนงสออางองอกตอไป พจารณาคดออกในขนตอนท 4

4. พจารณาประเภทการคดออกวาอยในขายควรจาหนายออกหรอยาย collection กรณทหนงสอไมเหมาะสมในการจดบรการในกลมหนงสออางองตอไป

4.1 ผประเมนพจารณาประเมนตวเลมเปรยบเทยบกบเกณฑการคดออก วาสมควรยายไปเปนหนงสอทใหบรการในชนเปด/ชนปด หรอควรจาหนายออก 4.2 กรณหนงสอถกยายหรอจาหนายออก บนทก ชอ Collection ทจะยายไป หรอบนทกคาวา จาหนายออก และระบการสารวจวา “สารวจประเมน วนท....” ททายเลข Item- ID/เลขทะเบยน ในบตรแจงหม และในสวนหมายเหตของระเบยนขอมลรายเลมในฐานขอมล VIRTUA Clas01 4.3 บนทกผลการพจารณาในแบบฟอรมตามลกษณะการคดออกแนบแบบฟอรมไวกบตวเลม สงดาเนนการในขนตอนตอไป

33

กระบวนงาน/ขนตอนหลก การดาเนนการ/ขนตอนยอย

5. ปรบปรงขอมลหลกฐานถอดออกจากการเปนหนงสออางอง

5.1 เปลยน Location name ในระเบยนขอมลรายเลม จากกลมหนงสออางอง เปน Location name ใหม 5.2 กรณยายไปใหบรการใน collection ใหมใหปรบขอมลระยะเวลาการยมคน ตามเงอนไขของ collection ใหม ดวย

6. ปรบปรงสญลกษณของตวเลมใหเปนสญลกษณของหนงสอใน collection ใหม

6.1 ถอดสญลกษณแสดงการเปนหนงสออางองทตวเลมทกแหง 6.2 เตมสญลกษณแสดงการเปนหนงสอใน collection ใหม ตามขอกาหนดการระบสญลกษณของ collection นน

7. จดเกบหมายเลขระเบยนของขอมลรายเลม (Item ID) ในฐานขอมลระบบหองสมดอตโนมต เพอจดทาบญชหลกฐานการ คดออก/เปลยน collection

7.1 ใช barcode reader อานและเกบหมายเลข Item ID จากแถบบารโคดในตวเลม และบนทกไวในโปรแกรม text editor โปรแกรมใดโปรแกรมหนง 7.2 จดเรยงหมายเลขฯ ตามลาดบ แลวนาไป extract ขอมลเกยวกบตวเลม (จาก Bib. record) จากฐานขอมลระบบหองสมดอตโนมต 7.3 จดทาบญชรายชอหนงสอทถกคดออกแยกเปนกลมตางๆ

8. ขนยายและจดเรยงตวเลมหนงสอทคดออก ในพนททกาหนด

8.1 ดาเนนการการขนยายหนงสอทยาย collection และจดเรยงเขาชนหนงสอ ตามเลขเรยกหนงสอใน collection ใหม 8.2 หนงสอในกลมจาหนายออกสงดาเนนการตามกระบวนการจาหนายออกตามระเบยบฯ วาดวยการพสดฯ ตอไป

9. จดชน/พนทหนงสออางองหลงการสารวจประเมนและคดออก

9.1 ปรบการจดเรยงหนงสออางองทเหลอบนชน 9.2 ปรบการจดชนบรการหนงสออางองในภาพรวม 9.3 ปรบพนทบรเวณ collection หนงสออางองจากพนทวางทเกดขนจากการคดออก

10. สรปและเสนอรายงานสรปการดาเนนการตามกระบวนงาน เสนอตอสานก

10.1 ปรบปรงและสรปกระบวนงานและขนตอนยอยตางๆ ภายใตแตละกระบวนงาน 10.2 สรปการดาเนนงานดานตางๆ ผลงานทได พรอมปญหาอปสรรค และขอเสนอแนะในการดาเนนงานการสารวจประเมนและคดออกในครงตอไป 10.3 เสนอรายงานสรปกระบวนงานและการดาเนนงานตอสานก

34

3.3 แนวทางการพจารณายายหนงสอในกลมอางองไปอยในกลมทวไป/ชนปด 3.3.1 เปนหนงสออางองทมการขอยมใชบอย/ยมนาน 3.3.2 เปนสอทไมจดเปนประเภทสออางอง

1) ไมมการจดเรยงเนอหาในลกษณะของสออางอง ตามระบบดรรชน 2) การจดทาไมไดมงเนนใหเปนหนงสออางอง

3.3.3 มสอ Online electronic resources มาสนบสนนแลว

3.4 การดาเนนการหลงการสารวจประเมนและคดออกหนงสออางอง หลงการดาเนนการสารวจประเมน และคดออกหนงสออางอง จะทาใหทราบสภาพของมวลทรพยากรฯ กลมดงกลาวในปจจบน อนจะเปนทมาของการดาเนนการพฒนาตอไป ซงม 3 กลม คอ 3.4.1 กลมทเสนอควรจาหนายออกจากหองสมด (should be discarded) 3.4.2 กลมทเสนอควรจดหาฉบบพมพททนสมย/ลาสด (should be updated) 3.4.3 กลมทเสนอควรจดหาเขา กลมหนงสออางองชอใหม (should be added)

35

บรรณานกรม

นนทพร ธนะกลบรภณฑ “การคดทรพยากรสารสนเทศออก” ใน เอกสารการสอนชดวชาการพฒนา ทรพยากรสารสนเทศ ฉบบปรบปรง หนวยท 10 นนทบร สาขาวชาศลปศาสตร มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช 2546 ประยงคศร พฒนกจจารญ “กระบวนการพฒนาทรพยากรสารสนเทศ” ใน เอกสารการสอนชดวชาการพฒนา ทรพยากรสารสนเทศ ฉบบปรบปรง หนวยท 4 นนทบร สาขาวชาศลปศาสตร มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช 2546 Butte College Library. “Weeding Policy” 2008. Available: http://www.butte.edu/informatiom/library/weeding.html Retrieved August 1, 2008 Florida Atlantic University Libraries. “FAU Libraries Collection Development Policy : the Reference Collection” 2007. Available: http://www.library.fau.edu/policies/pubpol/refpol.htm Retrieved August 1, 2008 Pendleton, Nancy S. “Evaluating the reference collection of the Flower mound Public Library” 1997. Available: http://www.unt.edu/slis/students/projects/5320/pendleton.htm. Retrieved August 1, 2008 St. Lawrence University Libraries. “Reference collection Development Policy” 2005. Available: http://www.stlawu.edu/library/refcollect.html Retrieved August 1, 2008 University of Maryland. University Libraries. “Collection Policy : McKeldin Reference.” 2006. Available: http://lib.umd.edu/CLMD/COLL.Policies/policy-ref.html Retrieved August 9, 2008

36

ภาคผนวก

คณะผจดทา

ทปรกษาโครงการ รองศาสตราจารย ดร.สมพร พทธาพทกษผล ผเขยน และบรรณาธการ นางนนทพร ธนะกลบรภณฑ นายเฉลมศกด เกษไตรยกล และดวยความเหนชอบของคณะทางานกาหนดนโยบายการพฒนาทรพยากรสารสนเทศกลมหนงสอ อางอง สานกบรรณสารสนเทศ ปงบประมาณ 2551 25 กนยายน 2551 .................................................................................................................................................................................

รายนามคณะทางานกาหนดนโยบายการพฒนาทรพยากรสารสนเทศกลมหนงสออางอง สานกบรรณสารสนเทศ ปงบประมาณ 2551

1. นางนนทพร ธนะกลบรภณฑ ประธานคณะทางาน 2. นางสาวเครอทพย เจยรณย ผทางาน 3. นางสาวพรทพย สวนทารตน ผทางาน 4. นางพรพงศ พยบพฤกษ ผทางาน 5. นางสาวทพยวลย ออนใจงาม ผทางาน 6. นางสาวสมสร เบญจวรานนท ผทางาน 7. นางสาวเทพรตน หาญวาร ผทางาน 8. นายเฉลมศกด เกษไตรยกล ผทางาน

9. นางสชาวด ผลาผล ผทางานและเลขานการ 10. นางวรรณ ทปประชย ผทางานและผชวยเลขานการ