98
1 สุดารัตน์ บัวศรี หน่วยบรรณาธิการ คู่มือ การปฏิบัติงานบรรณาธิการผู้ช่วย สาหรับชุดการสอนทางไกลประเภทสิ่งพิมพ์ โดย นางสุดารัตน์ บัวศรี นักวิชาการศึกษา ชานาญการพิเศษ หน่วยบรรณาธิการ ฝ่ายวิชาการ สานักพิมพ์ มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช

คู่มือ การปฏิบัติงานบรรณาธิการผู้ช่วย ส าหรับชุดการสอน ...¸ารปฏิบัติงาน... ·

  • Upload
    others

  • View
    0

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: คู่มือ การปฏิบัติงานบรรณาธิการผู้ช่วย ส าหรับชุดการสอน ...¸ารปฏิบัติงาน... ·

1

สดารตน บวศร หนวยบรรณาธการ

คมอ

การปฏบตงานบรรณาธการผชวย

ส าหรบชดการสอนทางไกลประเภทสงพมพ

โดย

นางสดารตน บวศร

นกวชาการศกษา ช านาญการพเศษ

หนวยบรรณาธการ ฝายวชาการ ส านกพมพ

มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช

Page 2: คู่มือ การปฏิบัติงานบรรณาธิการผู้ช่วย ส าหรับชุดการสอน ...¸ารปฏิบัติงาน... ·

2

สดารตน บวศร หนวยบรรณาธการ

ค าน า

การเรยนการสอนทางไกลของมหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราชใชสงพมพเปนสอหลกในการศกษาทกระดบการศกษา ไดแก ระดบบณฑตศกษา ระดบมหาบณฑต และระดบดษฎบณฑต ซงประกอบดวย เอกสารการสอนและแบบฝกปฏบต ประมวลสาระและแนวการศกษา ในแตละภาคการศกษาฝายคณาจารยจากสาขาวชาจะผลตชดวชาขนใหทนการเปดสอนตามหลกสตรในแขนงวชาตาง ๆ มทงชดวชาทเขยนใหมและปรบปรงชดวชาเดมทเคยผลตมาแลว ปรบใหทนสมยมากขนสอดคลองกบความเปลยนแปลงขอมลทางวชาการ หนวยบรรณาธการไดรบบทบาทหนาทสนบสนนในการจดท าตนฉบบชดวชา น ามาก าหนดคอลมน แบบตวอกษร ขนาดตวอกษร พสจนอกษรตนฉบบและอารตเวรก ดแลและประสานงานตนฉบบใหเปนอารตเวรกฉบบสมบรณในขนตอนกอนพมพกอนเขาสกระบวนการพมพแลวจดท าเปนรปเลม ในการนบรรณาธการผชวยเปนผทมบทบาทหนาทน โดยตรง ดงนน การจดท าคมอจงมความส าคญในการใชเปนเอกสารประกอบการปฏบตงานบรรณาธการ รวมทงมการรวบรวมเทคนคทเปนประโยชนสามารถน าไปปฏบตงานไดจรง การจดท าคมอการปฏบตงานนมวตถประสงคเพอใหความร ความเขาใจขนตอน และวธการการปฏบตงานตามหนาทของบรรณาธการผชวย และขอบขายงานทปฏบต รวมทงใชเปนเอกสารอบรมการปฏบตงานบรรณาธการดวย ซงท าใหการปฏบตงานมมาตรฐานดานคณภาพและเกดประสทธภาพยงขน ในการจดท าคมอส าเรจไดดวยความกรณาอยางยงจากผอ านวยการส านกพมพ ไดตรวจทานและใหค าแนะน าท เปนประโยชน รวมทงบคลากรฝายวชาการทใหขอคดเหนอนเปนประโยชน ในโอกาสนขอขอบพระคณอยางสงมา ณ ทน

ผจดท าคมอ

สดารตน บวศร

Page 3: คู่มือ การปฏิบัติงานบรรณาธิการผู้ช่วย ส าหรับชุดการสอน ...¸ารปฏิบัติงาน... ·

3

สดารตน บวศร หนวยบรรณาธการ

สารบญ

ค าน า................................................................................................................................................. (2)

บทท 1 บทน า 5

ความเปนมาและความส าคญของการจดท าคมอ 5

วตถประสงคของการจดท าคมอ 6

ขอบเขตของการศกษา 6

นยามศพทของคมอ 6

ประโยชนทไดรบจากการจดท าคมอ 7

บทท 2 การวเคราะหงาน 8 ระบบการเรยนการสอนทางไกลของมหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช 9

ความเปนมาของส านกพมพ 10 โครงสรางการบรหารงานส านกพมพ 11

ภาระหนาทของหนวยงานส านกพมพ 14 โครงสรางหนวยงานฝายวชาการ ส านกพมพ 15 วเคราะหงานในหนาทของหนวยบรรณาธการ ส านกพมพ 16 จ านวนบคลากรกบความรบผดชอบงานบรรณาธการ ส านกพมพ 17 การด าเนนงานและการบรหารจดการของหนวยบรรณาธการ ส านกพมพ 19 กรอบระยะเวลาในการปฏบตงานของหนวยบรรณาธการ ส านกพมพ 20

บทท 3 องคประกอบของระบบงาน 23

การผลตชดการสอนประเภทสงพมพ 23 รปแบบชดการสอนประเภทสงพมพ 25 องคประกอบของงานบรรณาธการ 26

แผนผงระบบงานบรรณาธการ 35

Page 4: คู่มือ การปฏิบัติงานบรรณาธิการผู้ช่วย ส าหรับชุดการสอน ...¸ารปฏิบัติงาน... ·

4

สดารตน บวศร หนวยบรรณาธการ

บทท 4 ขนตอน วธการปฏบตงานอยางเปนระบบ 39

ขนตอนและวธการปฏบตงานบรรณาธการโดยละเอยด 39 เทคนคการปฏบตงานบรรณาธการ 57 - เทคนคการตรวจพสจนอกษรงานชดวชา 58

- เทคนคการใชเครองหมายค าสงพสจนอกษร 61

บทท 5 วเคราะหปญหา อปสรรค และแนวทางการแกไขปญหา 62

ปญหา อปสรรค และแนวทางการแกไขปญหา 62

ขอเสนอแนะในการปรบปรงและพฒนางาน 70

บรรณานกรม 72

ภาคผนวก 74

ประวตผเขยน 98

Page 5: คู่มือ การปฏิบัติงานบรรณาธิการผู้ช่วย ส าหรับชุดการสอน ...¸ารปฏิบัติงาน... ·

5

สดารตน บวศร หนวยบรรณาธการ

บทท 1

บทน า

ความเปนมาและความส าคญของการจดท าคมอ

มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช เปนมหาวทยาลยทจดระบบการเรยนการสอนทางไกล ทมงพฒนาคณภาพประชาชน โดยใชสอประสมในการศกษา ประกอบดวย สออเลกทรอนกส สอสงพมพ และการสอนเสรม โดยผเรยนสามารถศกษาดวยตนเองในเวลาและสถานททสะดวก และศกษาจากแหลงความรและแหลงวทยาการในชมชนและสงคม

ส านกพมพซงเปนหนวยงานหนงของมหาวทยาลยทรบผดชอบการผลตสอสงพมพใชเปนสอหลกในการจดการศกษาทางไกล เพอใชในการศกษาของนกศกษาทกระดบ ไดแก ปรญญาตร ปรญญาโท และปรญญาเอก และจดพมพสงพมพอน ๆ ไวตอบสนองการจดการศกษาของมหาวทยาลยฯ มโครงสรางการบรหารงานภายใน 4 ฝาย ไดแก ฝายส านกงานเลขานการ ฝายจดพมพ ฝายวชาการ และฝายเผยแพรและจดจ าหนาย ในแตละฝายประกอบดวยหนวยงานตาง ๆ ท าหนาทสนบสนนการท างานตามภาระงาน และปฏบตงานตามแผนปฏบตการทส านกพมพก าหนดไว ผลกดนใหงานบรรลวตถประสงคของส านก

ฝายวชาการมขอบขายงานดานบรรณาธการเอกสารการสอนของมหาวทยาลย งานพสจนอกษร การพมพรางตนฉบบชดวชา การเลอกสรรหนงสอทรงคณคามาจดพมพ ดแลและจดตารางการผลตชดวชาทพมพซ า รวมทงใหบรการงานพมพแกบคลากรภายในและภายนอกมหาวทยาลย ซงประกอบดวย 4 หนวย ไดแก หนวยบรรณาธการ หนวยเตรยมตนฉบบ หนวยเลอกสรรหนงสอ และหนวยพมพซ าสอสงพมพ

หนวยบรรณาธการ เปนหนวยงานตงตนของกระบวนงานการผลตเอกสารการสอนเพอการศกษา ท างานดานบรรณาธการเอกสารการสอนตนฉบบและพสจนอกษรอารตเวรก เอกสารการสอนชดวชาของมหาวทยาลยฯ เรยกแตกตางกนออกไปตามการจดหลกสตรการเรยนทมหลกสตรตงแตระดบบณฑต มหาบณฑต และดษฎบณฑต มชอเรยกตามประเภทของหนงสอ ไดแก เอกสารการสอน แบบฝกปฏบต ประมวลสาระชดวชา แนวการศกษา คมอการศกษา คมออบรมเขม เอกสารการสอนฉบบเพมเตม เอกสารประกอบการศกษา แบบฝกปฏบตเสรมทกษะ ฯลฯ ปจจบนในแตละภาคการศกษา หนวยบรรณาธการท าหนาทบรรณาธการตนฉบบชดวชาผลตใหมและชดวชาปรบปรง รวมทงเอกสารอน ๆ ใชประกอบการเรยนร นอกจากนยงไดบรรณาธการในสวนเอกสารอนทจดท าขนส าหรบการศกษาของสถาบนภายนอกดวย ชวง 8 ปทผานมามชดวชาทผลตไปแลวใน พ.ศ. 2553-2560 จ านวน 468 ชดวชา ดวยความหลากหลายของประเภทเอกสารการสอนและปรมาณงานในแตละภาคการศกษามมาจดท าอยางตอเนอง บคลากรหนวยบรรณาธการทรบผดชอบตองปฏบตงานดวยทกษะ ประสบการณ ประกอบกบการมความรดานการพมพ ตลอดจนตองทราบขนตอนและวธการท างานดวย ซงในปจจบนบคลากรเขาใหมปฏบตงานโดยไมมคมอการปฏบตงาน ท าตามค าชแนะของบคลากรรนพ เปนการท างานแบบบอกตอกนไป ไมมหลกเกณฑการปฏบตงานในรปแบบทชดเจน

Page 6: คู่มือ การปฏิบัติงานบรรณาธิการผู้ช่วย ส าหรับชุดการสอน ...¸ารปฏิบัติงาน... ·

6

สดารตน บวศร หนวยบรรณาธการ

เปนลายลกษณอกษร ดวยเหตผลดงกลาวนจงเหนความจ าเปนในการจดท าคมอฉบบนขนเพอใหบรรณาธการผชวยทราบขนตอนและวธการปฏบตงาน ขอบขายการปฏบตงาน และน าไปใชการปฏบตงานบรรณาธการชดวชาใหมมาตรฐานงาน มระบบงานทชดเจน นอกจากนยงรวบรวมเทคนคส าคญทไดรบจากประสบการณท างานระยะเวลานานมารวบรวมไวเปนประโยชนตอบรรณาธการผชวย โดยสามารถน าความรจากคมอนไปจดการฝกอบรมบคลากรหนวยบรรณาธการใหเกดประโยชนกบส านกพมพตอไป

วตถประสงคของการจดท าคมอ

1. เพอใหบรรณาธการผชวยมความรและเขาใจในงานบรรณาธการชดการสอนทางไกล 2. เพอใหบรรณาธการผชวยทราบขนตอน วธการปฏบตงาน และขอบขายการปฏบตงาน

บรรณาธการชดการสอนทางไกล 3. เพอใหบรรณาธการผชวยน าไปใชในการปฏบตงานบรรณาธการชดการสอนทางไกล

ขอบเขตของการศกษา

1. ขอบเขตการปฏบตงานของบคลากรหนวยบรรณาธการ ฝายวชาการ ส านกพมพ มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช

2. ขอบเขตการด าเนนงานของบคลากรในหนวยงานทเกยวของกบการท างานทงภายในและภายนอกส านกพมพ

นยามศพทของคมอ หนวยบรรณาธการ หมายถง หนวยงานในฝายวชาการ ส านกพมพ ท าหนาทบรรณาธการชดการสอนทผลตใหมและปรบปรง หรอเอกสารการศกษารปแบบอนของมหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช บรรณาธการชดวชา หมายถง คณาจารยจากสาขาวชาของมหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช ทไดรบการแตงตงใหท าหนาทเปนบรรณาธการชดวชา บรรณาธการผชวย หมายถง บคลากรในหนวยบรรณาธการทรบผดชอบงานการบรรณาธการชดการสอน โดยท าหนาทเปนผชวยของบรรณาธการชดวชา ชดการสอนทางไกลประเภทสงพมพ หมายถง เอกสารหรอชดวชาการเรยนทางไกลตามหลกสตรการสอนของมหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราชทจดพมพในรปแบบหนงสอ ไดแก เอกสารการสอนชดวชา แบบประเมนผลตนเองกอนและหลงเรยนหรอแบบฝกปฏบต ประมวลสาระชดวชา แนวการศกษาชดวชา และเอกสารการสอนฉบบเพมเตม คมอการศกษาชดวชา คมออบรมเขม คมอประกอบซดมลตมเดยประจ าชดวชา จดสงใหแกนกศกษาทางไปรษณย ตนฉบบ หมายถง หนวยการสอนฉบบราง 3 ของมหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราชทผานการบรณาการจากคณะกรรมการกลมผลตชดวชาหรอกลมปรบปรงชดวชาเพอใหส านกพมพจดท าอารตเวรก

Page 7: คู่มือ การปฏิบัติงานบรรณาธิการผู้ช่วย ส าหรับชุดการสอน ...¸ารปฏิบัติงาน... ·

7

สดารตน บวศร หนวยบรรณาธการ

พสจนอกษร หมายถง การอานตรวจแกความถกตองของเนอความ ภาพประกอบ และรปแบบการจดหนา และใชเครองหมายพสจนอกษรในการแกไข อารตเวรก 1 หมายถง หนวยของชดวชาทไดรบการจดหนาขอความและภาพประกอบแลว จะพรนตใหบรรณาธการผชวยตรวจสอบความถกตองครงท 1 อารตเวรก 2 หมายถง อารตเวรกครงท 1 ทไดผานการอานตรวจแกไขแลว จะพรนตใหบรรณาธการผชวยตรวจสอบความถกตองในครงท 2 การปดเลม หมายถง การจบกระบวนการท างานของบรรณาธการผชวย โดยน าอารตเวรกฉบบสมบรณถกตองเขาสกระบวนการจดพมพเปนรปเลมหนงสอ ประโยชนทไดรบจากการจดท าคมอ

1. ใชเปนคมอปฏบตงานบรรณาธการส าหรบบรรณาธการผชวย 2. ชวยใหการปฏบตงานของบรรณาธการผชวยเปนมาตรฐานเดยวกน 3. ชวยใหการปฏบตงานของบรรณาธการผชวยสอดคลองกบนโยบายของส านกพมพทก าหนด

มาตรฐานการท างานใหมคณภาพ 4. เปนความรทส าคญของหนวยบรรณาธการ ฝายวชาการ ส านกพมพ ซงใชเปนหลกฐานในการอบรม

ถายทอด และแบงปนความร

Page 8: คู่มือ การปฏิบัติงานบรรณาธิการผู้ช่วย ส าหรับชุดการสอน ...¸ารปฏิบัติงาน... ·

8

สดารตน บวศร หนวยบรรณาธการ

บทท 2

การวเคราะหงาน

มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราชเปนมหาวทยาลยในระบบเปด ยดหลกการศกษาตลอดชวต มงพฒนาคณภาพของประชาชนทวไป เพมพนวทยฐานะแกผประกอบอาชพและขยายโอกาสทางการศกษาตอส าหรบทกคน เพอสนองความตองการของบคคลและสงคมดวยการจดระบบการเรยนการสอนทางไกล โดยไมตองเขาชนเรยนตามปกต มวสยทศน พนธกจ และวตถประสงค ดงน (สบคนจาก http://www.stou.ac.th/main/ symbols.html วนท 25 เมษายน 2560)

วสยทศน มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราชเปนมหาวทยาลยเปดชนน าของโลกทใชระบบการศกษาทางไกล ให

การศกษาตลอดชวตส าหรบทกคน พนธกจ 1. พฒนาระบบการศกษาทางไกลและสงเสรมการเรยนรตลอดชวต โดยมงผลตบณฑตแตละระดบเพอ

ตอบสนองตอการพฒนาประเทศ 2. วจย สงเสรมและพฒนาองคความรดานการศกษาทางไกลและองคความรดานการพฒนาประเทศท

ยงยน 3. บรการวชาการโดยพฒนาทรพยากรมนษย ชมชน และองคกรสถาบนในสงคม เพอน าไปสสงคม

แหงการเรยนรและสงคมฐานความร 4. วจย สงเสรม และพฒนาองคความร และภมปญญาไทย 5. อนรกษ สงเสรม พฒนาและเผยแพรศลปะและวฒนธรรมของชาต 6. พฒนาองคกรสการเปนมหาวทยาลยเปดชนน าของโลก

วตถประสงค 1. เพอพฒนามหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราชใหเปนมหาวทยาลยเปดทางไกลชนน าทไดรบการ

ยอมรบในระดบสากล 2. เพอผลตบณฑตทมคณธรรมน าความรและจดการศกษาใหมคณภาพไดมาตรฐาน ตอบสนองตอการ

พฒนาสงคมและประเทศ 3. เพอเปนมหาวทยาลยเปดทางไกลทใชเทคโนโลยททนสมย พฒนาสระบบการเรยนการสอน

อเลกทรอนกส

Page 9: คู่มือ การปฏิบัติงานบรรณาธิการผู้ช่วย ส าหรับชุดการสอน ...¸ารปฏิบัติงาน... ·

9

สดารตน บวศร หนวยบรรณาธการ

1. ระบบการเรยนการสอนทางไกลของมหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช

มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราชใชระบบการเรยนการสอนทางไกล ซงเปนระบบการเรยนการสอนทไมมชนเรยน ผเรยนและผสอนอยไกลกน แตสามารถมกจกรรมการเรยนการสอนรวมกนไดโดยอาศยสอประสม ไดแก สอสงพมพ วทยกระจายเสยง วทยโทรทศน สอออนไลน การสอนเสรม และผเรยนผสอนมโอกาสพบกนอยบาง ณ ศนยบรการการศกษาเทาทจ าเปน ผเรยนจะใชวธการเรยนดวยตนเองในเวลาและสถานททสะดวก ในป 2542 มหาวทยาลยไดพฒนาระบบการสอนทางไกล โดยคณะกรรมการพฒนาระบบและสอการสอนทางไกล และสภามหาวทยาลยไดประกาศใช “ระบบการสอนทางไกลตามแผน มสธ. 2543” ในการประชมครงท 3/2544 เมอวนท 14 มนาคม 2544 โดยมองคประกอบส าคญ 9 องคประกอบดงน (ระบบการเรยนการสอนทางไกล มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช สบคนจาก http://www.stou.ac.th/main/ StouPlan.html วนท 25 เมษายน 2560)

1) ปรชญาและวสยทศน เปนแนวทางกวาง ๆ ส าหรบการด าเนนงานของหลกสตรตาง ๆ ทสอดคลองกบปรชญาการเรยนการสอนทางไกล และเนนการศกษาเลาเรยนดวยตนเอง จากแหลงความรและวทยาการทจดในรปฐานความรผานสอประสมประเภทตาง ๆ รวมถงแหลงวทยาการในชมชนและสงคม

2) สภาพปญหาและความตองการของสงคม เปนขอมลเกยวกบสภาพสงคม (โครงสรางพนฐานของสงคม และของนกศกษา/ผเรยน โดยเฉพาะทเกยวกบวถชวต สภาพแวดลอมทางกายภาพ จตภาพ และสงคมทมผลกระทบตอวถการศกษาของนกศกษา/ผเรยน) ปญหาสงคม (จดออน สภาพบบคน และขอจ ากด ทเกยวกบหรอเปนผลมาจากการดอยคณภาพดานก าลงคน) และความตองการของสงคม (ขอมลทสะทอนสงทสงคมคาดหวงเพอใหไดก าลงคนทมคณลกษณะความร และประสบการณ) เพอน ามาใชในการพฒนาหลกสตรการศกษา/ฝกอบรม

3) ธรรมชาตนกศกษาและมาตรฐานบณฑต ธรรมชาตนกศกษา เปนขอมลพนฐานเกยวกบการศกษา อาย อาชพ สถานภาพทางสงคม และความพรอมในการรบสอ และความคาดหวงของนกศกษา/ผเรยน สวนมาตรฐานบณฑตครอบคลมมาตรฐานดานประสบการณมาตรฐานดานองคความร มาตรฐานดานคณธรรม และมาตรฐานดานทกษะชวตเพอการด ารงตนอยในสงคมไดอยางมความสข

4) บรบทการเรยนร บรบทการเรยนรครอบคลมสถานการณและสภาพแวดลอมการเรยนรทเปนตวแทนของสถานการณ และสภาพแวดลอมทบณฑต/ผส าเรจการศกษาจะออกไปเผชญชวตและการท างานอยางแทจรง

5) หลกสตร เปนมวลประสบการณทมงจะถายทอดไปสนกศกษา/ผเรยน เพอเกดการเปลยนแปลงพฤตกรรมทพง

ประสงค เปนหลกสตรทองประสบการณ ทจดเนอหาสาระของแตละหลกสตรในลกษณะบรณาการเพอใหประสานสมพนธกนอยางเหมาะสมในรปของชดวชา

Page 10: คู่มือ การปฏิบัติงานบรรณาธิการผู้ช่วย ส าหรับชุดการสอน ...¸ารปฏิบัติงาน... ·

10

สดารตน บวศร หนวยบรรณาธการ

6) ชดการสอนทางไกล เปนชดสอประสมทเปนแหลงความรส าหรบการเผชญประสบการณ จ าแนกตามโครงสรางสอการสอนทางไกล เปนชดการสอนทางไกลองสอสงพมพ และชดการสอนทางไกลองสอคอมพวเตอร

7) การถายทอดและเผชญมวลประสบการณ เปนวธการและชองทางการถายทอดเนอหาสาระและมวลประสบการณ และแหลงเผชญมวล

ประสบการณ ทสอดคลองกบชดการสอนทางไกลองสอสงพมพและชดการสอนทางไกลองสอคอมพวเตอร 8) การประเมน

เปนการตรวจสอบคณภาพและประสทธภาพขนสดทาย ทงการประเมนผลสมฤทธทางการเรยนของนกศกษา/ผเรยนอยางครบวงจร การประเมนเพอตรวจสอบประสทธภาพของระบบการสอนทางไกลของมหาวทยาลยทงระบบ

9) การประกนคณภาพ เปนกระบวนการควบคม ตรวจสอบ และประเมนคณภาพ ทงในสวนกระบวนการและผลลพธของระบบการสอนทางไกล

2. ความเปนมาของส านกพมพ

ส านกพมพ มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราชเปนหนวยงานทรบผดชอบดานการจดพมพเอกสารการ

สอนและสงพมพตาง ๆ ในระยะเรมแรกยงเปนฝายการพมพทเปนหนวยงานในสงกดส านกเทคโนโลยการศกษา

เมอมหาวทยาลยมการขยายตวทางการศกษาจงไดเพมหลกสตรสาขาวชาตาง ๆ ขนมารองรบกบความตองการ

ในการศกษา และปรมาณนกศกษาในแตละปกเพมจ านวนมากขนเรอย ๆ จงเปนเหตใหภาระงานดานการพมพ

นนมจ านวนมากขนตามล าดบ ดวยเหตน มหาวทยาลยจงไดยกฐานะจากฝายการพมพ ส านกเทคโนโลยการ

พมพเปนส านกพมพเพอรองรบปรมาณงานดงกลาว และมการประกาศจดตงส านกพมพในราชกจจานเบกษา

ฉบบพเศษ เมอวนท 18 กมภาพนธ 2529 เพอตอบสนองความตองการการศกษาของประชาชนทมเพมมากขน

ส านกพมพกอตงเมอ พ.ศ. 2529 จนถงปจจบน ไดรบการปรบปรงและพฒนาหนวยงานอยางตอเนอง

ในดานการจดตงองคกรและบทบาทหนาทเพอความเหมาะสมสอดคลองกบภารกจทขยายตวเพมขน ตลอดจน

ปรบปรงในดานเทคโนโลยการผลตสอสงพมพใหมความทนสมย และเทคโนโลยสารสนเทศดานการจดการการ

ผลตเอกสารการสอนใหมผลการด าเนนงานทมประสทธภาพดยงขน โดยส านกพมพไดก าหนดการวางแผนการ

ด าเนนงานตามเปาหมายทตงไว ไดแก วสยทศน พนธกจ วตถประสงคของหนวยงาน โดยมรายละเอยดดงน

(ส านกพมพ สบคนจาก http://www.stou.ac.th/offices วนท 25 เมษายน 2560)

วสยทศน เปนหนวยงานทผลตและจดจ าหนายสงพมพทมคณภาพ โดยใชเทคโนโลยททนสมยและ

พฒนาความรบคลากรในอตสาหกรรมการพมพของประเทศ

Page 11: คู่มือ การปฏิบัติงานบรรณาธิการผู้ช่วย ส าหรับชุดการสอน ...¸ารปฏิบัติงาน... ·

11

สดารตน บวศร หนวยบรรณาธการ

พนธกจ ประกอบดวย

1) พฒนาระบบการผลตสงพมพรปแบบตาง ๆ ทมคณภาพ สอดรบกบการพฒนาสอการศกษา

ทางไกลของมหาวทยาลย

2) พฒนาระบบการเผยแพรและจดจ าหนายสอการศกษาเพอตอบสนองตอการพฒนาการศกษาของ

ประเทศ

3) พฒนาระบบบรหารจดการททนสมย

4) เปนศนยกลางพฒนาบคลากรในอตสาหกรรมการพมพของประเทศเพอเพมพนและยกระดบ

คณภาพบคลากรในอตสาหกรรมการพมพ

5) เปนสถานทฝกภาคปฏบตทางดานเทคโนโลยการพมพใหกบนกศกษาของมหาวทยาลยและ

สถาบนการศกษาดานการพมพอน ๆ

6) สามารถหารายไดตามหลกการพงพาตนเองของมหาวทยาลย

วตถประสงค ประกอบดวย

1) พฒนากระบวนการผลตสงพมพทใหประสทธภาพและประสทธผล โดยใชเทคโนโลยททนสมย

2) พฒนาระบบการเผยแพรและจดจ าหนาย

3) พฒนาผลตภณฑและรปแบบการใหบรการทหลากหลาย

4) พฒนาระบบการใหบรการลกคา

5) พฒนาบคลากรใหมความร ความสามารถและทกษะในงานใหมากขน

6) สรางขวญ ก าลงใจใหบคลากร

7) พฒนาคณภาพการใหบรการ/วชาชพดานการพมพใหมมาตรฐานและทนสมย

นอกจากนยงไดจดท าแผนยทธศาสตรของส านกพมพทก ๆ 5 ป วางแนวทางปฏบตตามเปาหมายเพอใหเกดผลสมฤทธ ตลอดจนด าเนนกจกรรมตาง ๆ เพอพฒนาบคลากรใหเปนไปตามแผน มการประเมนผลและรายงานผลการด าเนนงานครบถวน

3. โครงสรางการบรหารงานส านกพมพ 3.1 แผนภมโครงสรางการบรหารงาน โครงสรางการบรหารงานของส านกพมพ ประกอบดวย

ส านกงานเลขานการ ฝายวชาการ ฝายจดพมพ และฝายเผยแพรและจดจ าหนาย รวมทงศนย ฝกอบรมเทคโนโลยการพมพแหงชาตทอยภายใตการก ากบดแลของส านกพมพ

Page 12: คู่มือ การปฏิบัติงานบรรณาธิการผู้ช่วย ส าหรับชุดการสอน ...¸ารปฏิบัติงาน... ·

12

สดารตน บวศร หนวยบรรณาธการ

คณะกรรมการบรหารส านกพมพ คณะกรรมการประกนคณภาพการศกษาระดบส านก

แผนภมท 2.1 โครงสรางการบรหารงานภายในส านกพมพ

ผอ านวยการส านกพมพ

ส านกงานเลขานการ

- หนวยวางแผนและประสานงานการผลต - หนวยพสจนอกษร - หนวยจดหนาชดวชา* - หนวยศลปะ - หนวยฟลมและวางรปแบบ - หนวยผลต - หนวยท าสงพมพส าเรจ* - หนวยพมพระบบดจตอล* - หนวยอาคารสถานท

- หนวยเผยแพร

- หนวยจดจ าหนาย

- หนวยบญชและการเงน

- หนวยเลอกสรรหนงสอ

- หนวยเตรยมตนฉบบ

- หนวยบรรณาธการ

- หนวยพมพซ าสอสงพมพ*

- งานอ านวยการ - งานบรหารทวไป - งานบญชและการเงน - งานพสด

ฝายจดพมพ

ฝายเผยแพรและจดจ าหนาย

ฝายวชาการ

รองผอ านวยการส านกพมพ

หมายเหต * หนวยงานไมเปนทางการ

ตามประกาศราชกจจานเบกษาฉบบพเศษ เมอวนท 18 กมภาพนธ 2529 * มสธ. ประกาศจดโครงสรางส านกงานเลขานการใหม ตงแตวนท 24 มถนายน 2547 มสธ. ณ วนท 30 กรกฎาคม 2547

Page 13: คู่มือ การปฏิบัติงานบรรณาธิการผู้ช่วย ส าหรับชุดการสอน ...¸ารปฏิบัติงาน... ·

13

สดารตน บวศร หนวยบรรณาธการ

3.2 บคลากร จ าแนกตามประเภทบคลากรและจ านวนบคลากร ดงน (ขอมล ณ วนท 21 สงหาคม 2560)

ประเภท จ านวน (คน)

ขาราชการ 56

พนกงานมหาวทยาลย 21

ลกจางประจ างบแผนดน 2

ลกจางประจ าลกษณะพเศษ 74

ลกจางประจ าเงนรายได 43

ลกจางชวคราวรายเดอน 24

รวม 220

ขาราชการ25.4%

พนกงานมหาวทยาลย

9.5%

ลกจางประจ างบแผนดน1%

ลกจางประจ าลกษณะพเศษ

33.6%

ลกจางประจ าเงนรายได19.5%

ลกจางชวคราวรายเดอน10.9%

กราฟแสดงประเภทและรอยละของบคลากร ส านกพมพ

Page 14: คู่มือ การปฏิบัติงานบรรณาธิการผู้ช่วย ส าหรับชุดการสอน ...¸ารปฏิบัติงาน... ·

14

สดารตน บวศร หนวยบรรณาธการ

4. ภาระหนาทของหนวยงานส านกพมพ

ส านกพมพประกอบดวย 4 ฝาย ไดแก 1) ส านกงานเลขานการ 2) ฝายวชาการ 3) ผายจดพมพ และ 4)

ฝายเผยแพรและจดจ าหนาย โดยแตละฝายมภาระหนาท ดงตอไปน

1) ส านกงานเลขานการ มหนาทรบผดชอบงานบรหารและงานบรการทวไปของส านก รบผดชอบ

เกยวกบงานสารบรรณ งานธรการ งานบคคล งานบญช งานการเงน งานงบประมาณ งานพสด งานบรการ

ยานพาหนะ งานพมพหนงสอราชการ งานดแลความสะอาดและความปลอดภยของอาคารสถานทและทรพยสนของ

ส านก งานจดท าแผนงบประมาณและตดตามประเมนผลการปฏบตงานส านก งานประกนคณภาพของส านก และ

งานการจดการความรของส านก ตลอดจนประสานงาน อ านวยความสะดวกแกบคลากร และสนบสนนการ

ด าเนนการของฝายตาง ๆ ในส านกพมพ งานประสานงานกบบคคลและหนวยงานภายในและภายนอกมหาวทยาลย

เพอสนบสนนภาระงานของส านกพมพใหด าเนนไปอยางมประสทธภาพ

2) ฝายวชาการ มหนาทรบผดชอบงานพมพรางตนฉบบชดวชา ใหบรการงานพมพรางตนฉบบแก

บคลากรภายในและภายนอกมหาวทยาลย งานบรรณาธการรปเลมเอกสารการสอน งานพสจนอกษรชดวชา งาน

ประสานกบบรรณาธการชดวชาของคณะกรรมการกลมผลตและปรบปรงเอกสารการสอน และประสานงานกบฝาย

จดพมพในการด าเนนการจดการภาพประกอบและจดหนาอารตเวรกเอกสารการสอนเพอใหเปนสอการสอนทางไกล

ทมประสทธภาพ และงานพมพซ าเอกสารการสอน และแบบฝกปฏบตชดวชา ประมวลสาระ แนวการศกษา เอกสาร

โสตทศน ตลอดจนงานเลอกสรรผลงานทางวชาการทหายากและมคณคาควรแกการอนรกษ น ามาจดพมพเผยแพร

ไวเพอบรการทางวชาการแกนกศกษาและสงคม และงานประสานกบส านกบรการการศกษา

3) ฝายจดพมพ มหนาทรบผดชอบงานวางแผนจดพมพเอกสารการสอนและสงพมพอน ๆ ของ

มหาวทยาลย งานวางแผนวสดทางการพมพ ไดแก กระดาษและวสดอน ๆ ทจ าเปนในการผลตและท าสงพมพ งาน

ก าหนดรายละเอยดของการจดพมพสงพมพ ใบสงพมพงาน งานก าหนดเครองพมพ ล าดบงานและการก าหนดเสรจ

ของงานพมพทด าเนนการจดพมพของหนวยตาง ๆ ประสานงานจดจางพมพภายนอก ควบคมการผลตใหเปนไปตาม

แผน การประเมนราคา การด าเนนการจดพมพ ตงแตการรบตนฉบบ การออกแบบ การพสจนอกษร การท าอารต

เวรก การท าฟลมและวางรปแบบ การประสานงานกบเจาของงาน ผเขยน บรรณาธการ และการบรการจดเกบและ

คนฟลม หนงสอตวอยาง และอารตเวรกเพอการจดพมพ การเตรยมแมพมพ งานค านวณกระดาษและสงตดกระดาษ

ปอนเครองพมพ การผสมหมกเพอใหไดคณภาพตรงตามตองการอยางสม าเสมอ งานพมพออฟเซตทงปอนแผนและ

ปอนมวน งานพมพระบบดจตอลทงระบบเลเซอรและปรไข งานตดเจยนกระดาษกอนขนแทน งานพบ งานเกบเลม

งานอดตดตามแมแบบ งานเดนรอยรอย การควบคมคณภาพงานพมพ การควบคมการใชวสด งานตดเจยนรปเลม

งานซอมบ ารงเครองจกรและอปกรณ และงานจดสงสงพมพส าเรจแกเจาของทสงพมพ

Page 15: คู่มือ การปฏิบัติงานบรรณาธิการผู้ช่วย ส าหรับชุดการสอน ...¸ารปฏิบัติงาน... ·

15

สดารตน บวศร หนวยบรรณาธการ

4) ฝายเผยแพรและจดจ าหนาย มหนาทรบผดชอบในการจดจ าหนายวสดการศกษา สงพมพอน ๆ และ

ของทระลกของมหาวทยาลย ไดแก เอกสารการสอน และแบบฝกปฏบตชดวชา และแบบประเมนผลตนเองกอน

เรยนและหลงเรยน ในระดบปรญญาตร ประมวลสาระ แนวการศกษา ในระดบบณฑตศกษา เอกสารทางวชาการ

ตาง ๆ ทมหาวทยาลยจดท าขน ไดแก วารสารสโขทยธรรมาธราช วารสารบณฑตศกษา หนงสอโครงการสงเสรมการ

แตงต ารา หนงสอหายากในโครงการเลอกสรรหนงสอ หนงสอโครงการสโขทยศกษา หนงสอโครงการกตตเ มธ

หนงสอและสอการศกษารบฝากขายซงเปนผลงานทางวชาการของคณาจารยและบคลากรมหาวทยาลยฯ สอเสรม

ประกอบการศกษา ไดแก ซด วซด เอมพ 3 ซดเอม (CD Multimedia) ดวด รวมถงสงพมพและของทระลกตรา

สญลกษณของมหาวทยาลย

5. โครงสรางหนวยงานฝายวชาการ

ฝายวชาการแบงการบรหารงานออกเปน 4 หนวย ไดแก 1) หนวยเตรยมตนฉบบ 2) หนวยบรรณาธการ 3) หนวยเลอกสรรหนงสอ และ 4) หนวยพมพซ าสอสงพมพ แตละหนวยท าหนาทรบผดชอบงานภายในส านกพมพ ดงน

1) หนวยเตรยมตนฉบบ ท าหนาทพมพรางตนฉบบชดวชาและพมพตนฉบบงานอน ๆ ตรวจรางและพสจนอกษร จดหนาชดวชาคณตศาสตรโดยใชคอมพวเตอรโปรแกรมไมโครซอฟตเวรด ประสานงานกบหนวยงานอนๆ

2) หนวยบรรณาธการ ท าหนาทบรรณาธการชดการสอน ไดแก การก าหนดรปแบบและขนาดตวอกษรตนฉบบชดวชา การตรวจสอบตนฉบบ การอานตนฉบบ การตรวจสอบภาพประกอบและปก การตรวจพสจนอกษรอารตเวรก การประสานงานการจดท าชดวชากบบคลากรภายในส านกพมพ ตดตามและประสานงานกบบรรณาธการชดวชาหรอบคลากรอน ๆ ทเกยวของ การด าเนนการขอขอมลบตรรายการและเลขมาตรฐานสากลประจ าหนงสอ (ISBN) ประสานงานการขอจ านวนพมพหนงสอ การจดท ารายงานความกาวหนาและการจดเกบขอมลชดวชาในแตละภาคการศกษา

3) หนวยเลอกสรรหนงสอ ท าหนาทเกยวกบการวางแผนและส ารวจหนงสอหายาก เพอน าเสนองานเลอกสรรตอคณะกรรมการสงเสรมการแตงต ารา พจารณาจดพมพ ตดตอประสานงานขอลขสทธจดพมพ ประสานงานกบผเชยวชาญจดท าตนฉบบ จดเตรยมเนอหาและภาพ บรรณาธการตนฉบบและพสจนอกษรอารตเวรก ส ารวจคณภาพการผลตและการจดพมพ ประสานงานกบฝายเผยแพรในการก าหนดราคาจ าหนาย และงานพมพซ าหนงสอหายาก

4) หนวยพมพซ าสอสงพมพ ท าหนาทพจารณาจ านวนพมพและจดเตรยมตวอยางงานเพอจดพมพชดวชา ไดแก แกไขหนาลขสทธ แกไขค าผด ปรบ รวมเลมเอกสารการสอนและแบบฝกปฏบต ชดวชาพมพซ าระดบปรญญาตรและบณฑตศกษา งานจดพมพเอกสารโสตทศน (ใหม/ปรบปรง/พมพซ า) งานตรวจแกไข พสจนอกษร ตรวจรางตนฉบบ อารตเวรก และตรวจฟลมชดวชา ประสานงานการจดพมพกบหนวยงานภายในและภายนอกส านกพมพ

Page 16: คู่มือ การปฏิบัติงานบรรณาธิการผู้ช่วย ส าหรับชุดการสอน ...¸ารปฏิบัติงาน... ·

16

สดารตน บวศร หนวยบรรณาธการ

6. วเคราะหงานในหนาทของหนวยบรรณาธการ ส านกพมพ

งานในหนาทของหนวยบรรณาธการ รบผดชอบงานดงตอไปน 6.1 งานชดการสอน คอ ชดวชาการสอนทสาขาวชาของมหาวทยาลยฯ จดท าขนตามหลกสตรแขนงวชาตาง ๆ เพอใชในการศกษาของนกศกษา แบงออกเปน 1) งานชดวชา มดงน - ชดวชาระดบปรญญาตร มการจดท าโดยเรยกชอประเภทเอกสารแตกตางกน ไดแก รปแบบท 1 คอ เอกสารการสอน และแบบฝกปฏบต รปแบบท 2 ประมวลสาระและคมอการศกษา รปแบบท 3 เอกสารการสอนฉบบเพมเตม - ชดวชาระดบปรญญาโท มการจดท าโดยเรยกชอตามประเภทเอกสารแตกตางกนไดแก รปแบบท 1 คอ ประมวลสาระและแนวการศกษา รปแบบท 2 คมอการอบรมเขม รปแบบท 3 ประมวลสาระฉบบเพมเตม - ชดวชาระดบปรญญาเอก มการจดท าโดยเรยกชอตามประเภทเอกสาร ไดแก แนวการศกษา 2) งานลกษณะอน มดงน - เอกสารการเรยนของสถาบนการศกษาอนทมหาวทยาลยฯ มโครงการความรวมมอโดยมสวนรวมในการเขยนและใหส านกพมพของมหาวทยาลยบรรณาธการและจดพมพรปเลม เชน ต าราเรยนชด ทกษะภาษาไทย ของมหาวทยาลยนเรศวร เอกสารชดการเรยนตามหลกสตรของก านนผใหญบาน เอกสารชดการเรยนตามหลกสตรของวทยาลยชมชน เปนตน - คมออบรมขององคการเอกชนภายนอก เชน คมออบรมงานประกนภย คมออบรมงานประกนชวต เปนตน - อน ๆ (ถาม)

6.2 งานหวหนากลมตรวจสอบคณภาพอารตเวรกกอนการปดเลม เปนงานของบรรณาธการผชวยในอกบทบาทหนง คอเปนหวหนากลมตรวจสอบคณภาพทมอบหมายให

ตรวจคณภาพอารตเวรกชดวชากอนทจะสงงานใหโรงพมพ ทงนตองการใหงานในกระบวนการกอนการจดพมพรปเลมนนมความสมบรณ มคณภาพและไดมาตรฐานงานตามหลกเกณฑการประกนคณภาพ

6.3 ปรมาณงานชดวชา หนวยบรรณาธการท าหนาทบรรณาธกรณเอกสารการสอนทกระดบการศกษา รวมทงดแลสอสาร

ประสานงานตลอดจนกระทงถงสงงานเขาไปจดท ารปเลม งานชดวชาตาง ๆ ไดแก เอกสารการสอน ประมวลสาระ แนวการศกษา แบบฝกปฏบต เอกสารการสอนฉบบเพมเตม คมอการศกษา คมออบรมเขม คมอประกอบซดมลตมเดยประจ าชดวชา ฯลฯ ระยะเวลา 3 ปทผานมาสาขาวชาของมหาวทยาลยฯ ไดเปดสอนในแขนงวชาตาง ๆ ไดแก ชดวชาผลตใหมและชดวชาปรบปรง หนวยบรรณาธการไดด าเนนการจดท าชดว ชาตงแต พ.ศ. 2557-2559 (สดารตน บวศร, 2554) ดงตารางท 2.1

Page 17: คู่มือ การปฏิบัติงานบรรณาธิการผู้ช่วย ส าหรับชุดการสอน ...¸ารปฏิบัติงาน... ·

17

สดารตน บวศร หนวยบรรณาธการ

ตารางท 2.1 ปรมาณงานขอมลชดวชาใหมและปรบปรงตงแต พ.ศ. 2557-2559

ปการศกษา

ชด

ป.ตร ป.โท ป.เอก

ใหม

ปรบปรง

อน ๆ ใหม

ปรบปรง

อน ๆ

ใหม

ปรบปรง

อน ๆ

ภาค 1/2557 46 7 17 5 14 - 1 2 - - ภาค 2/2557 45 9 22 - 12 2 - - - - ภาค 1/2558 42 9 20 9 2 - - 2 - - ภาค 2/2558 32 10 17 - 5 - - - - - ภาค 1/2559 21 6 8 1 6 - - - - - ภาค 2/2559 23 6 11 - 6 - - - - -

รวม 209 47 95 15 45 2 1 4 0 0 จากตารางจะเหนไดวาการผลตชดวชาปรบปรงนนมจ านวนมากกวาชดวชาผลตใหม เนองจากอย ในชวงรอบของการปรบปรงชดวชาและการปรบปรงหลกสตร และปรบเนอหาสาระใหทนสมยสอดคลองตามการเปลยนแปลงขอมลทางวชาการ ท าใหจ านวนชดวชาปรบปรงมจ านวนมากกวา ดงนน หนวยบรรณาธการจงมบทบาทส าคญในการสนบสนนการผลตเอกสารการสอนของมหาวทยาลยฯ ใหสมฤทธผล บทบาทหนาทของหนวยบรรณาธการ คอ

1) สนบสนนงานการผลตชดวชาของมหาวทยาลยในระดบปรญญาตร ปรญญาโท และปรญญาเอก และเอกสารเพมเตมอน ๆ

2) ควบคมและบรหารจดการงานชดวชาใหเสรจตามก าหนดเวลาตามแผนงาน 3) ดแลและด าเนนงานชดวชาดวยระบบสารสนเทศภายในหนวยบรรณาธการอยางมประสทธภาพ 4) การบรรณาธการและตรวจพสจนอกษรชดวชา และเอกสารฉบบเพมเตมอน ๆ 5) จดท าฐานขอมลชดวชาทเขามาด าเนนการผลตในแตละภาคการศกษา 6) จดท ารายงานผลการด าเนนงานการผลตชดวชาตามตวชวดใหแกส านกพมพ

7. จ านวนบคลากรกบความรบผดชอบงานบรรณาธการ ส านกพมพ

บคลากรหนวยบรรณาธการทรบผดชอบงานบรรณาธการชดการสอนของมหาวทยาลยฯ

มจ านวน 19 อตรา ดงน

1. ต าแหนงนกวชาการศกษา ช านาญการ (ขาราชการ) จ านวน 5 อตรา

2. ต าแหนงนกวชาการศกษา ปฏบตการ (พนกงานมหาวทยาลย) จ านวน 4 อตรา

3. ต าแหนงนกวชาการศกษา (ลกจางประจ าเงนรายได) จ านวน 5 อตรา

4. ต าแหนงนกวชาการศกษา (ลกจางชวคราวรายเดอน) จ านวน 5 อตรา

Page 18: คู่มือ การปฏิบัติงานบรรณาธิการผู้ช่วย ส าหรับชุดการสอน ...¸ารปฏิบัติงาน... ·

18

สดารตน บวศร หนวยบรรณาธการ

ความรบผดชอบแบงตามงานทไดรบมอบหมาย ดงแผนผง ดงน

Page 19: คู่มือ การปฏิบัติงานบรรณาธิการผู้ช่วย ส าหรับชุดการสอน ...¸ารปฏิบัติงาน... ·

19

สดารตน บวศร หนวยบรรณาธการ

8. การด าเนนงานและการบรหารจดการของหนวยบรรณาธการ ส านกพมพ

หนวยบรรณาธการ สงกดฝายวชาการ ส านกพมพ รบผดชอบการบรรณาธการชดการสอนทางไกลของ

มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช ลกษณะงานเปนชดการสอนหรอชดวชาทผลตขนใหมตามหลกสตรทสาขาวชาเปด

สอนใหแกนกศกษาในภาคการศกษาปจจบนและชดวชาปรบปรงทเคยเขยนไวแลวเก นกวา 5 ปมาปรบปรงดาน

เนอหาสาระใหทนสมยมากขนและมเนอหาครอบคลมสอดคลองตามหลกสตรทก าหนด โดยหวหนาหนวย

บรรณาธการมอบหมายงานใหบรรณาธการผชวยปฏบตงานบรรณาธการชดวชาในปรมาณงานทเทากน เสมอภาค

กน ซงเกดผลดตอการด าเนนงานแลวเสรจตามตวชวดของหนวยบรรณาธการได ทงก าหนดชดวชาทยาก เชน ชด

วชาทางดานคณตศาสตร วทยาศาสตร พยาบาลศาสตร ภาษาตางประเทศ ส าหรบผทช านาญการ และเคยม

ประสบการณ ความร ทกษะ มความละเอยดรอบคอบสง และส าหรบบคลากรทมประสบการณนอยกวา 2 ป ตอง

ศกษาเรยนรการบรรณาธการกอน ในระยะแรกจงตองจดท าคมอการปฏบตงานส าหรบการบรรณาธการชดการสอน

ไวใชในหนวยงาน ท าใหสามารถบรหารเวลา ลดภาระบคลากรสอนงานไดอยางด มประสทธผล ชวยลดและปองกน

ขอบกพรองความผดพลาดทเกดขนได การรบผดชอบการบรรณาธการชดวชานนรบผดชอบงานรายละ 2-3 ชดวชา

แบบเบดเสรจภายในบคคลเดยวกน ซงจะมขอดในดานการบรรณาธการเนอหาและการจดรปแบบสงพมพ และการ

พสจนอกษรมเอกภาพ ท าใหการสอสารประสานงานรวมกบบรรณาธการชดวชารบรและเขาใจตรงกน จงสามารถ

ดแล วางแผนงาน และตดสนใจแกไขปญหางานดวยตนเองอยางมประสทธภาพ

นอกจากปรมาณงานชดการสอนของมหาวทยาลยฯ แลวยงมงานบรรณาธการเอกสารการเรยนส าหรบ

สถาบนอน ๆ ทมหาวทยาลยฯ มโครงการความรวมมอเขยนชดการเรยน อาท โครงการความรวมมอของ

มหาวทยาลยฯ กบกระทรวงมหาดไทยผลตชดวชาส าหรบผเรยนทเปนก านนและผใหญบาน หรอโครงการวทยาลย

ชมชน เปนตน ซงบคลากรในหนวยบรรณาธการตองบรรณาธการงานทเพมเตมเขามาอกลกษณะหนงซงมเนอหาใน

รปแบบวชาการเชนกน

การด าเนนงาน จะปฏบตงานทละหนวยการเรยน 1 ชดวชามทงหมด 15 หนวย ในระดบปรญญาตร สวน

ระดบปรญญาโทม 15 หนวยเชนกน แตในบางชดวชาอาจมจ านวนหนวยการเรยนทนอยกวาขนอยกบความเหนชอบ

ตามมตของคณะกรรมการกลมผลตชดวชานน ๆ ตนฉบบราง 3 พมพดวยโปรแกรมไมโครซอฟตเวรด

หนวยชดวชาจากสาขาวชา หรอเรยกวา ตนฉบบราง 3 บรรณาธการผชวย ส านกพมพจะท าหนาทก าหนด

รปแบบและก าหนดแบบตวอกษร การก าหนดรปแบบแตกตางกนไปตามระดบการศกษาและประเภทของเอกสาร

การตรวจพสจนอกษรตนฉบบ โครงสรางการเขยนเนอหาสาระและภาพประกอบ แผนภม ตาราง เชงอรรถ

บรรณานกรม ภาคผนวก ตรวจสอบโครงสรางและรปแบบการเขยนทงหมดใหครบถวน

การจดการขนอารตเวรก เปนการจดประกอบหนาเนอหาและภาพประกอบเขาดวยกนตามรปแบบทก าหนดไวแลวในตนฉบบราง 3 การจดการงานในขนนเปนการอานตรวจสอบแกไขในดานรปแบบสงพมพ และตรวจพสจนอกษรเนอหาสาระและภาพประกอบ ตลอดจนแบบตวอกษร ขนาดตวอกษรและคอลมน เปนรปแบบ

Page 20: คู่มือ การปฏิบัติงานบรรณาธิการผู้ช่วย ส าหรับชุดการสอน ...¸ารปฏิบัติงาน... ·

20

สดารตน บวศร หนวยบรรณาธการ

เฉพาะตวของแตละระดบการศกษาซงมความแตกตางกนไป การอานอารตเวรกท าการตรวจสอบความถกตองจ านวน 2 ครง ดวยการตรวจแบบ 2 คนตรวจ หมายถง การมบรรณาธการประจ าชดวชาจ านวน 1 คน และบรรณาธการผชวยอก 1 คน ชวยปฏบตงานและด าเนนการดงกลาว ดแลและประสานงานอน ๆ ในสวนทเกยวของดวย

งานตรวจสอบคณภาพ เปนกระบวนงานกลนกรองขนตอนหนงของหนวยบรรณาธการ งานชดวชาทผานการอานตรวจพสจนอกษรโดยบรรณาธการผชวยแลว จะตองใหทมตรวจสอบคณภาพทแตงตงขนตรวจคณภาพทกชดวชาหรอทกเลมกอนทจะสงงานใหโรงพมพ ทงนเพอตองการใหงานในกระบวนการกอนพมพนนมคณภาพและไดมาตรฐานงานตามหลกเกณฑการประกนคณภาพ ในการปฏบตหนาทการตรวจสอบคณภาพตองมกรอบและหลกเกณฑ จงไดก าหนดหลกเกณฑมาตรฐานขนมาเพอใชเปนแนวทางในการตรวจสอบคณภาพ โดยน าหลกเกณฑหรอแนวทางปฏบตมาใชเพอควบคมคณภาพงานใหมประสทธภาพมากขน และท าใหผตรวจสอบเกดความสงเกต ช านาญ และพฒนาทกษะการปฏบตงานตรวจสอบเพมขน

การประสานงานจดท าชดการสอนของหนวยงาน ไดแก การประสานงานใหขอมลการรบ-การสงตนฉบบราง 3 ทถกตองแกส านกวชาการและส านกทะเบยนและวดผล ประสานงานแนวทางการแกไขปญหาความลาชาการผลตหนงสอไมทนตามก าหนดจากสาขาวชา ประสานงานยอดการสงพมพและใหขอมลชดวชาทผลตใหมและปรบปรง ประสานงานจ านวนพมพหนงสอ ประสานงานการสงพมพหนงสอ/การส าเนาตนฉบบ ประสานงานการขอเลขมาตรฐานสากลประจ าหนงสอ ประสานงานการขอขอมลบตรรายการจากส านกบรรณสารสนเทศ

การบรหารระบบสารสนเทศเพอการบรหารการผลตเอกสารการสอน (TPMIS) โดยการควบคม ดแล จดการระบบสารสนเทศเพอการบรหารการผลตเอกสารการสอนหนวยบรรณาธการในฐานะผดแลระบบทางเวบไซต http://printing.stou.ac.th/index.php?t=4 รวมถงดแลระบบสารสนเทศใหมความเสถยรภาพ ถกตอง ไมสงผลกระทบตอหนวยงานอนทใชระบบรวมกน และแกไขปญหาอนเกดจากความผดพลาดของผใชขณะใชงาน เพอมใหสงผลตอหนารายงานผลการด าเนนงานการจดท าเอกสารการสอนตรวจสอบการปฏบตงานโดยรวม ตดตามความกาวหนาของบคลากรทางระบบสารสนเทศเพอการบรหารงานหนวยบรรณาธการเกดประสทธภาพสงสด 9. กรอบระยะเวลาในการปฏบตงานของหนวยบรรณาธการ ส านกพมพ

ในการปฏบตงานบรรณาธการก าหนดมาตรฐานการอานไวคนละ 60 หนา ตอ 1 วน เปนตวชวดรายบคคล และหวหนากลมตรวจสอบคณภาพงาน 1 เลม (มประมาณ 7 -8 หนวย) ตอ 1 วน และไดก าหนดมาตรฐานตามขนตอนงานบรรณาธการและการปฏบตงานของหนวยอนเปนงานทมวงจรสมพนธกนโดยมขอก าหนดรวมกนไวแลว ซงท าใหการปฏบตงานมผลสมฤทธตามเปาหมายขององคการ ดงแผนผงน

Page 21: คู่มือ การปฏิบัติงานบรรณาธิการผู้ช่วย ส าหรับชุดการสอน ...¸ารปฏิบัติงาน... ·

21

สดารตน บวศร หนวยบรรณาธการ

Page 22: คู่มือ การปฏิบัติงานบรรณาธิการผู้ช่วย ส าหรับชุดการสอน ...¸ารปฏิบัติงาน... ·

22

สดารตน บวศร หนวยบรรณาธการ

Page 23: คู่มือ การปฏิบัติงานบรรณาธิการผู้ช่วย ส าหรับชุดการสอน ...¸ารปฏิบัติงาน... ·

23

สดารตน บวศร หนวยบรรณาธการ

บทท 3 องคประกอบของระบบงาน

1. การผลตชดการสอนประเภทสงพมพ

การผลตสอสงพมพชดการสอนทางไกลตามประกาศมหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราชเรอง แนวทางการเพมประสทธภาพกระบวนการผลตหรอปรบปรงชดวชา พ.ศ. 2558 (2558, น.3 -4) มหาวทยาลยฯ จะแตงตงคณะกรรมการขนเพอท าหนาทผลตและปรบปรงชดวชา ประกอบดวย ระดบปรญญาตร ระดบปรญญาโท และระดบปรญญาเอก มรายละเอยดดงน

1.1 การผลตหรอปรบปรงเอกสารการสอนในระดบปรญญาตร คณะกรรมการประจ าสาขาวชาเสนอเพอพจารณาแตงตงคณะกรรมการในแตละชดวชาจากสภาวชาการ โดยมกรรมการจ านวนไมเกน 12 คน ตามองคประกอบดงน

1) ประธานกรรมการ 2) กรรมการดานเนอหาจ านวนไมนอยกวา 6 คน แตไมเกน 8 คน 3) กรรมการดานเทคโนโลยการศกษาจ านวน 1 คน 4) กรรมการดานวดผลการศกษาจ านวน 1 คน 5) กรรมการและบรรณาธการจ านวน 1 คน 6) เลขานการ

ทงน ประธานกรรมการอาจเปนผทรงคณวฒภายนอกกได และกรรมการอาจท าหนาทเลขานการดวยกได 1.2 การผลตหรอปรบปรงประมวลสาระในระดบปรญญาโท และแนวการศกษาในระดบปรญญาเอก

คณะกรรมการบณฑตศกษาเสนอตอสภาวชาการเพอพจารณาแตงตงคณะกรรมการผลตและปรบปรงชดวชา หรอคณะกรรมการผลตหรอปรบปรงแนวการศกษาชดวชา โดยมกรรมการไมเกน 9 คน ตามองคประกอบ ดงน

1) ประธานกรรมการ 2) กรรมการดานเนอหาจ านวนไมนอยกวา 2 คน แตไมเกน 4 คน 3) กรรมการดานการออกแบบระบบการสอนจ านวนไมเกน 2 คน 4) กรรมการและบรรณาธการจ านวน 1 คน 5) กรรมการและเลขานการ 6) ผชวยเลขานการ

ทงน ประธานกรรมการอาจเปนผทรงคณวฒภายนอกกได และกรรมการอาจท าหนาทเลขานการดวยกได เมอไดคณะกรรมการกลมผลตหรอปรบปรงชดวชาแลว จะด าเนนการวเคราะหเนอหาปรบแบงเนอหาออกเปนแตละหนวย ตอน และเรอง ก าหนดผรวมผลต ระยะเวลาการเขยนหนวย พจารณารางหนวยการสอนและความสอดคลองกนระหวางหนวยการสอน วนจฉยปญหาเชงวชาการ พจารณาความเหมาะสมการใชสอรายการวทยโทรทศน สอโสตทศน หรอสอการสอนประกอบอน ๆ

Page 24: คู่มือ การปฏิบัติงานบรรณาธิการผู้ช่วย ส าหรับชุดการสอน ...¸ารปฏิบัติงาน... ·

24

สดารตน บวศร หนวยบรรณาธการ

การผลตชดวชาในระดบปรญญาเอกจะผลตหนงสอเฉพาะแนวการศกษา สวนเอกสารส าหรบการศกษาจะเปนหนงสอทจะตองสงซอตามทคณะกรรมการผลตชดวชาหรอปรบปรงชดวชาเหนสมควร

ในการผลตชดวชาทกระดบการศกษาจะมผเขยนหนวยการสอนหลายคน จงตองมบรรณาธการประจ าชดวชาท าหนาทตรวจตนฉบบใหถกตองและจดโครงสรางการเขยนหนวยชดวชาตามรปแบบเฉพาะของมหาวทยาลยฯ ท าการคดเลอกหรอควบคมเนอหาความสนยาว ความซ าซอน ความคงเสนคงวา ความขดแยงของเนอหาสาระ การขดเกลาการใชภาษา การอางองและการลอกเลยนงานผอนตามพระราชบญญตลขสทธ และภาพประกอบ ตรวจสอบการเขยนเชงอรรถและบรรณานกรม และก าหนดใหมบรรณาธการผชวยอกหนงคนประจ าแตละชดวชาเปนบคลากรประจ าหนวยบรรณาธการ ส านกพมพ ชวยประสานงานการผลตชดวชาและตรวจพสจนอกษรจนกระทงเสรจเปนอารตเวรกสมบรณ สามารถดขนตอนระบบการผลตชดการสอนหรอเอกสารการสอนของส านกพมพ มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช จากแผนผงดงน

ทมา: แผนพบส านกพมพ มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช. (2550).

Page 25: คู่มือ การปฏิบัติงานบรรณาธิการผู้ช่วย ส าหรับชุดการสอน ...¸ารปฏิบัติงาน... ·

25

สดารตน บวศร หนวยบรรณาธการ

2. รปแบบชดการสอนประเภทสงพมพ

ชดการสอนของมหาวทยาลยฯ คอ หนงสอเลมทเขยนขนเปนชดวชาในลกษณะต าราเรยนตามหลกสตรการเรยนการสอนของสาขาวชา มเนอหาความรเกยวกบศาสตรเรองใดเรองหนง เชน วทยาศาสตร การศกษา ภาษาองกฤษ คณตศาสตร เทคโนโลย กฎหมาย ฯลฯ

สวนประกอบของชดการสอนของมหาวทยาลยฯ มดงน ชดการสอนของมหาวทยาลยฯ 1 ชดวชา ประกอบดวย เนอหาการเรยน 15 หนวย ในแตละหนวยแบงเปน

2-5 ตอน แตละตอนจ าแนกออกเปนหวเรองตงแต 2 หวเรองขนไป ดานรปเลมม 2 ขนาด ไดแก หนงสอระดบปรญญาตรม 2 รปแบบ แบบแรกเปนขนาดรปเลมเดมมขนาดรปเลม 210 × 297 มลลเมตร หรอกระดาษ A4 สวนแบบทสองนมการปรบปรงขนาดรปแบบใหกะทดรด สวยงาม เรมปรบเปลยนตงแตภาคการศกษา 2557 เปนตนไป โดยการปรบเพอใหเปนขนาดเดยวกบหนงสอระดบปรญญาโท คอ 190 × 260 มลลเมตร หรอขนาด 8 หนายก สวนระดบปรญญาโทมขนาดรปเลม 190 × 260 มลลเมตร หรอขนาด 8 หนายกเชนเดยวกน ลกษณะของชดการสอนแบงออกเปน 4 สวน คอ สวนปก สวนหนา สวนเนอหา และสวนอางอง ดงน

1) สวนปก เปนสวนหนาสดของหนงสอ ไดรบการออกแบบและจดวางองคประกอบตามรปแบบของมหาวทยาลยฯ ประกอบดวยภาพและขอความ ไดแก ชอชดวชา ชอสาขาวชา ระดบการศกษา รหสชดวชา ชอมหาวทยาลย ประเภทเอกสาร หนวยท ฉบบปรบปรงครงท (บอกครงทปรบปรง) เลข ISBN ตราสญลกษณของมหาวทยาลย และภาพประกอบบนปกทออกแบบโดยชางศลป ส านกพมพ

2) สวนหนา ประกอบดวย 2.1) ปกรอง อยถดมาจากปกหนงสอ มสวนประกอบขอความเชนเดยวกบปกหนา และเพมรายนามคณะกรรมการกลมผลตเอกสารการสอนชดวชา 2.2) หนาลขสทธ บอกสถานทจดพมพ จ านวนพมพ การพมพครงท สถานทจดจ าหนาย และขอมลบตรรายการ และเลขหมหนงสอ เลข ISBN และมรายละเอยดการจดท าหนงสอ ไดแก ชอบรรณาธการผชวย ฝายศลป การถายภาพ การจดพมพตนฉบบ 2.3) ค าน า อธบายเนอหาการเรยนภายในเลม วตถประสงคการจดท า ประโยชนและการขอบคณการใหความรวมมอในการจดท า หรออน ๆ 2.4) สารบญ ประกอบดวยรายชอหนวย ชอตอน ชอเรอง และบอกเลขหนาตามหวเรองทส าคญอยภายในเลม 2.5) รายละเอยดชดวชา ประกอบดวย ค าอธบายชดวชา วตถประสงคชดวชา รายชอหนวยการสอนทง 15 หนวย 2.6) วธการศกษา เปนการอธบายล าดบการศกษาชดวชานน ๆ 2.7) อน ๆ ทอาจเพมเตม เชน การอธบายค ายอของศพท เชน ค ายอของศพททางดานกฎหมายในชดวชากฎหมาย เปนตน

Page 26: คู่มือ การปฏิบัติงานบรรณาธิการผู้ช่วย ส าหรับชุดการสอน ...¸ารปฏิบัติงาน... ·

26

สดารตน บวศร หนวยบรรณาธการ

3) สวนเนอหา ประกอบดวย 3.1) สวนน าเนอหา ประกอบดวย ชอผเขยน ภาพและประวตผเขยน หวเรองการเรยน แนวคดขอ ง

เนอหาในแตละตอน วตถประสงคการเรยน และความน าหรอบทน าเขาสเรองทจะเรยน 3.2) สวนเนอหา คอ เนอหาทเปนสวนนกศกษาตองศกษาเรยนรตลอดทง 15 หนวยการเรยน 3.3) สวนภาพประกอบการเรยนหรอตาราง แผนภม แผนผง แผนภาพทสอดแทรกอยในหนวยการเรยน 4) สวนทาย ประกอบดวย 4.1) เชงอรรถ คอ การเพมการอธบายความในสวนทผเขยนตองการ หรอบอกรายชอหนงสออางองใน

เนอหา 4.2) บรรณานกรม คอ รายชอเอกสาร หนงสอ วารสาร หรอเวบไซตทเปนแหลงคนควาประกอบการ

เขยนเนอหา 4.3) ภาคผนวก สวนประกอบความรทผเขยนเพมเตมเขามาเพอเสรมความเขาใจในการเรยน

3. องคประกอบของงานบรรณาธการ 3.1 ความหมาย ความส าคญ และบทบาทหนาทในงานบรรณาธการ

ความหมายของค าวา บรรณาธการ (ค านาม) (edit) หมายถง ผจดเลอกเฟน รวบรวม ปรบปรง และรบผดชอบเรองทลงพมพ ถาค าวาบรรณาธการทใชในภาษากฎหมายจะหมายถง บคคลซงรบผดชอบในการจดท า ตรวจแก คดเลอก หรอควบคมบทประพนธหรอสงอนในหนงสอพมพ (พจนานกรมฉบบราชบณฑ ตยสถาน พ.ศ. 2554, 2546, น. 604)

สวนบรรณาธกร หรอบรรณาธกรณ (ค ากรยา) (editing) หมายถง รวบรวมและจดเลอกเฟนเรองลงพมพ Editing มาจากรากศพท e = out, dit = write, dirty จงหมายถง การน าสงทไมดงามออกไป จะเหนไดวา การบรรณาธการจะเปนผทด าเนนการใหตนฉบบงานเขยนและพมพออกเผยแพร โดยอาจ

ด าเนนการคนเดยว หลายคน หรอเปนคณะ และอาจมทปรกษาผทรงคณวฒซงขนอยกบลกษณะงาน ปรมาณงาน และความละเอยดลกซง ความซบซอนของเนอหา เมองานทมปรมาณมากหรอมความซบซอน จ าเปนตองมบรรณาธการดานตาง ๆ ท าหนาทหลายคน เชน บรรณาธการดานเนอหา บรรณาธการผชวย บรรณาธการภาพ บรรณาธการการผลต บรรณาธการจดจ าหนาย ฯลฯ สวนการจดท าชดวชาของมหาวทยาลยฯ จะมคณะกรรมการกลมผลตชดวชารบผดชอบการผลตเนอหา และมบรรณาธการประจ าชดวชาเปนผอานตรวจแกตนฉบบจากผเขยนจ านวนหลายคน ลกษณะการแกไขตนฉบบ มดงน

1) แกไขสาระส าคญ มวตถประสงคเพอปรบปรงเนอความและน าเสนออยางละเอยดโดยการใหขอเสนอแนะแกผเขยนใหปรบปรงใหม จดเนอหาใหม แนะน าภาพประกอบทดกวา เปนตน ในขนนบรรณาธการจะตองดเรองปญหาการละเมดงานเขยนทคดลอกเนอหาหรอแอบน าผลงานผอนมาเขยน

2) แกไขเนอหารายละเอยดดวยหลกเหตและผล เรองความชดเจนของเนอหา การเลอกใชค า การสะกดค า การใชค ายอ การเปรยบเทยบระหวางเนอหาทเชอมโยงขอมลในตาราง ดภาพประกอบและค าอธบายภาพ หรอสวนอน ๆ ในขนนบรรณาธการตองดการอางองภาพ อาจตองขออนญาตจากเจาของลขสทธเพอมใหผดกฎหมายลขสทธ

Page 27: คู่มือ การปฏิบัติงานบรรณาธิการผู้ช่วย ส าหรับชุดการสอน ...¸ารปฏิบัติงาน... ·

27

สดารตน บวศร หนวยบรรณาธการ

3) ตรวจสอบความสม าเสมอของการใชค าศพท การสะกดค า การใชเครองหมายวรรคตอน จากนนดรปแบบโครงสรางหนวยทก าหนดไว ตรวจสอบการเรยงล าดบภาพ ตาราง เลขเชงอรรถทายหนา การเชอมโยงการอางองในเนอหา การเชอมโยงการอางองของบรรณานกรม การเพมเตมภาคผนวก เพอความสมบรณของเนอหาตนฉบบ

ตนฉบบทผานการบรณาการจากคณะกรรมการกลมผลตหรอปรบปรงเรยบรอยแลว จะด าเนนการใหส านกพมพจดท ารปเลมหนงสอ โดยทหนวยบรรณาธการส านกพมพจะก าหนดบรรณาธการผชวยประจ าแตละชดวชาเปนผชวยบรรณาธการในดานพสจนอกษร ดานรปแบบและจดท ารปเลม และดแลรบผดชอบประสานงานการผลตชดวชาจนเสรจเปนรปเลม ชวยใหเพมคณภาพการผลตต ารามความละเอยดและถถวนมากขน

งานพสจนอกษรของบรรณาธการผชวยจงเปนงานทเกยวของกบการอานเพอการตรวจแกทผดใหถกตอง โดยใชเครองหมายตรวจแก ในการตรวจจงควรเทยบกบตนฉบบเสมอ อานทกค าทกบรรทด ตรวจสอบการใชภาษาโดยมพจนานกรมเปนคมอชวยในการท างาน การพสจนอกษรตองตรวจสอบองคประกอบตาง ๆ ของหนงสอ ไดแก รปแบบ การวางหนา (หนาค หนาค) การเวนวรรค การใชวรรคตอน การยอหนา ตองเรยนรและเขาใจกระบวนการพมพและภาษาทางการพมพ รวมทงความสามารถในการตดตอประสานงานกบบรรณาธการชดวชา บคลากรภายนอกหนวยงานตาง ๆ ทเกยวของ

งานพสจนอกษรของบรรณาธการผชวยจงมบทบาทส าคญทชวยสงเสรมให งานต ารามคณภาพ ในบางครงการผลตต าราขนมาใชในการเรยนการสอนอยในภาวะเรงรบ และมขอจ ากดหลายอยางทอาจเกดขนตลอดในการผลต อาจท าใหบรรณาธการชดวชาลดขนตอนการตรวจแกไขตนฉบบหรอท าดวยขอจ ากดดานเวลา บรรณาธการผชวยจงมบทบาทหนาทส าคญในการชวยตรวจสอบความผดพลาดจากการเรยงพมพ และตรวจสอบความถกตองของเนอหาผเขยนได

3.2 การพสจนอกษร (proof reading) การพสจนอกษรเปนหนาทส าคญของบรรณาธการผชวย การพสจนอกษรคอการอานเพอตรวจสอบความ

ถกตองของตนฉบบและอารตเวรกทอาจเกดความผดพลาดจากการเรยงพมพและตรวจความถกตองของเนอหาทผเขยนอาจตกหลนไดเนองจากความเรงรบในการจดท าตนฉบบ บรรณาธการผชวยตองพสจนอกษร 2 ขนตอนดวยกน คอ

1) ขนตอนการพสจนอกษรตนฉบบ หมายถง การตรวจสอบเนอหาวามความครบถวนทกตอน ทกเรอง มกจกรรมและแนวตอบกจกรรม แผนการสอนประจ าตอน แผนการสอนประจ าเรอง เลขเชงอรรถ และบรรณานกรม เมอตรวจสอบแลวครบถวนสมบรณจงอานเนอความ พจารณาทค า ประโยค ตวสะกดค า การนต การใชค าทบศพทภาษาตางประเทศ ตวอกษรภาษาองกฤษ ตวพมพใหญใชกบค าเฉพาะ สวนตวภาษาองกฤษตวพมพเลกใชกบค าทวไป ปรบการใชค าในเนอความใหสอดคลองกนตลอดทงหนวย ทงเลม การเวนวรรคตอนระหวางประโยคใหถกตอง เวนวรรคระหวางประโยค 2 เคาะ เวนวรรคระหวางค าเวน 1 เคาะ การใชค าควรเปนภาษาเขยน ไมใชภาษาพด การเรยงล าดบหวขอใหญและหวขอยอยใหถกตอง การจดเรยงเชงอรรถตามหมายเลขตองตรวจสอบวามหมายเลขทอยในเนอความตรงกบหมายเลขอยตอนทายของหนากระดาษดวย การจดเรยงเอกสารอางองบรรณานกรมใหเปนไปตามล าดบตวอกษรเชนเดยวกบหลกการของพจนานกรมฉบบราชบณฑตยสถาน และจดรปแบบการอางองระบบ APA ตามทมหาวทยาลยก าหนด

Page 28: คู่มือ การปฏิบัติงานบรรณาธิการผู้ช่วย ส าหรับชุดการสอน ...¸ารปฏิบัติงาน... ·

28

สดารตน บวศร หนวยบรรณาธการ

การตรวจสอบในขนตนฉบบเปนการตรวจสอบทกเรองดงทกลาวมาแลว ซงตองการใหตนฉบบมความ

ถกตอง ครบถวน มากทสด ไมขาดเนอหาสวนใดสวนหนงไป การเพมเตมเนอหาในภายหลงอาจท าไดเฉพาะเรองเรงดวนและจ าเปนจรง ๆ การขดเกลาค าผด ค าตกหลน การใชค าใหสม าเสมอ สอดคลองกน ควรท าในขนตอนนจะท าใหไมพบขอผดพลาดในขนถดไป

2) ขนตอนการพสจนอกษรอารตเวรก หมายถง การอานเนอหาสาระและตรวจรปแบบการจดหนาอารตเวรก ในขนนมวตถประสงคในการตรวจเนอหาวามความถกตองตรงกบตนฉบบหรอไม โดยตรวจเทยบเคยงกบตนฉบบ การตรวจไดแก 1) ตรวจดานการใชภาษา เชน การสะกดค า การนต การเวนวรรค การตดค า การใชค าทบศพทภาษาตางประเทศ การเรยงล าดบภาพ ตาราง แผนภม ภาพประกอบ เชงอรรถ บรรณานกรม ฯลฯ 2) ตรวจดานรปแบบการจดหนาอารตเวรก ซงรปแบบการจดหนาอารตเวรกในระดบปรญญาตรและปรญญาโทมความแตกตางกน โดยพจารณาการวางต าแหนงเนอหาและภาพประกอบในแตละหนาตามรปแบบของมหาวทยาลยฯ ไดแก การวางต าแหนงของเลขหนาคและหนาคของชอชดวชาและชอหนวยถกตอง การจดวางคอลมน เลขเรองทตรงกบกจกรรมและแนวตอบกจกรรม การจดล าดบยอหนา ขนาดของตวอกษรทอยในสวนเนอหา ชอเรอง ชอตอน ตวเนน ตวบาง ตวเอน เปนไปตามรปแบบทก าหนด การใชแบบตวพมพทแตกตางกนในตวเนนและตวปกต (ตวพน) ระยะหางระหวางบรรทด การจดวางภาพประกอบและความคมชดของภาพ ค าบรรยายภาพมความชดเจน ครบถวน ฯลฯ

การพสจนอกษรขนอารตเวรกควรตรวจเทยบกบตนฉบบเสมอ โดยอานทกค า ทกประโยค ทกบรรทด ตงแตตนจนจบ หากมขอผดพลาดเกดขนใหท าเครองหมายพสจนอกษรตรวจลงบนอารตเวรก ลากเสนและเขยนค าทถกตองลงบนบรเวณทวางดานซายมอหรอขวามอ ในการอานตรวจควรอานอยางชา ๆ เพงความสนใจในความหมายของถอยค า การสะกดค า ความสมเหตสมผลของขอความตามความเปนจรง การตรวจไมควรตรวจหลายเรองพรอมกน ควรเลอกตรวจอยางใดอยางหนง ตวอยางเชน อานตรวจดานการใชภาษา ตวสะกดในครงแรก ล าดบตอมาตรวจดานรปแบบการจดหนาอารตเวรก การเรยงเลขล าดบหวขอตาง ๆ ขนาดตวอกษร การยอหนา การเนนหวขอ การตรวจพสจนอกษรอารตเวรกควรตรวจอยางนอย 2 รอบ เพอใหไดงานทมคณภาพ เปนมาตรฐานการตรวจทด

3.3 การใชเครองหมายค าสงในการพสจนอกษร เครองหมายค าสงพสจนอกษร คอ เครองหมายหรอสญลกษณทใชสอสารการตรวจแกไขค าผดระหวาง

บรรณาธการชดวชาและบรรณาธการผชวย กบผเรยงพมพและ/หรอเจาหนาทแกไขอารตเวรก เครองหมาย ค าสงพสจนอกษรทใชในงานบรรณาธการจนเปนทเขาใจตรงกนเปนเครองหมายทใชกนแพรหลายในวงการพมพ อาจมการใชเครองหมายแตกตางกนบางในแตละโรงพมพแตสวนใหญมลกษณะคลายคลงกน การใชเครองหมายค าสงพสจนอกษรในงานพมพกเพอประหยดเวลาอานของผพมพแก เมอเหนเครองหมายจะเขาใจทนทท าใหการแกไขงานตนฉบบหรออารตเวรกรวดเรวขน เขาใจไดงายกวาการเขยนสงเปนประโยคยาว การเขยนสงเปนประโยคดวยลายมอเขยนผแกไขอาจเขาใจผดหรอสบสนได เชน สงโดยเขยนค าวา “ตดทง” กสบสนไดวาจะตดทงหรอพมพเตม

Page 29: คู่มือ การปฏิบัติงานบรรณาธิการผู้ช่วย ส าหรับชุดการสอน ...¸ารปฏิบัติงาน... ·

29

สดารตน บวศร หนวยบรรณาธการ

ค าวา “ตดทง” เขาไปแทนท เปนตน ฉะนน การใชเครองหมายพสจนอกษรในงานบรรณาธการจงเปนสงจ าเปนทบรรณาธการผชวยตองรและเขาใจและน าไปใชในการปฏบตงานไดอยางถกตอง

เครองหมายค าสงพสจนอกษรทใชในงานบรรณาธการจนเปนทเขาใจตรงกน ยกตวอยางเครองหมายค าสงท

มการใชในหนวยบรรณาธการ ดงตารางท 3.1

ตารางท 3.1 การใชเครองหมายค าสงพสจนอกษรของหนวยบรรณาธการ

Page 30: คู่มือ การปฏิบัติงานบรรณาธิการผู้ช่วย ส าหรับชุดการสอน ...¸ารปฏิบัติงาน... ·

30

สดารตน บวศร หนวยบรรณาธการ

ตารางท 3.1 (ตอ)

Page 31: คู่มือ การปฏิบัติงานบรรณาธิการผู้ช่วย ส าหรับชุดการสอน ...¸ารปฏิบัติงาน... ·

31

สดารตน บวศร หนวยบรรณาธการ

ตารางท 3.1 (ตอ)

Page 32: คู่มือ การปฏิบัติงานบรรณาธิการผู้ช่วย ส าหรับชุดการสอน ...¸ารปฏิบัติงาน... ·

32

สดารตน บวศร หนวยบรรณาธการ

3.4 ระบบงานบรรณาธการกบหนวยงานทเกยวของ

ลกษณะงานบรรณาธการมการปฏบตงานรวมกนหลายหนวยงานทงภายในและภายนอกส านกพมพ

หนวยงานภายในมความเชอมโยงตงแตการรบตนฉบบและแกไขไฟลงาน การก าหนดรปแบบตวอกษรและขนาด

ตวอกษร การสงแกไขตนฉบบและอารตเวรก การรบงานคนแลวตรวจสอบ การพสจนอกษรขอความและภาพ การ

ตรวจสอบความถกตองดานเนอหา การตรวจรปแบบอารตเวรก เชงอรรถและบรรณานกรม การท าและแกไข

ภาพประกอบเนอหาและปกชดวชา การตรวจปรฟกอนพมพหนงสอ (POD) การค านวณยกพมพ การพมพภาพส

และอน ๆ สวนหนวยงานภายนอกส านกพมพ ไดแก สาขาวชาเกยวของกบการประสานงานการผลตชดวชา/

ปรบปรงชดวชาและตรวจสอบเนอหาชดวชาทรบผดชอบรวมกบบรรณาธการผชวย ประสานงานการผลตชดวชา

ด าเนนไปจนกระทงแลวเสรจเปนรปเลม นอกจากนยงประสานงานกบหนวยงานตาง ๆ เพอขอขอมลประกอบการ

จดพมพรปเลม ไดแก ส านกเทคโนโลยการศกษา ส านกบรรณสารสนเทศ ส านกวชาการ ส านกบรการการศกษา จะ

เหนไดวาระบบงานบรรณาธการจะตองเกยวของกบการปฏบตงานหลายหนวย ฝาย รายละเอยดดงตารางท 3.2

Page 33: คู่มือ การปฏิบัติงานบรรณาธิการผู้ช่วย ส าหรับชุดการสอน ...¸ารปฏิบัติงาน... ·

33

สดารตน บวศร หนวยบรรณาธการ

ตารางท 3.2 ระบบงานบรรณาธการเกยวของกบหนวยงานภายในส านกพมพ

หน

วยบร

รณาธ

การ

หนวยงานภายใน การปฏบตงานทเกยวของกบงานบรรณาธการ

1. หนวยเตรยมตนฉบบ 1. พมพรางตนฉบบ/แกไขค าผด/ค าตกหลน/ค าเกน/ขอความเพมเตมลงในไฟลของตนฉบบ

2. จดหนาชดวชาคณตศาสตรดวยโปรแกรมไมโครซอฟตเวรดและแกไขอารตเวรก

3. พมพขอความทเพมเตมมาในขนตอนอารตเวรก

2. หนวยศลปะ 1. ท าภาพและแกไขภาพประกอบชดวชา 2. ท าภาพปกและแกไขปกชดวชา

3. หนวยจดหนาชดวชา

1. จดหนาสงพมพตามรปแบบทมหาวทยาลยก าหนดในระดบปรญญาตร ปรญญาโท และปรญญาเอก

2. ใหขนาดตวอกษรและรปแบบตวอกษร จดคอลมน จดหนาขอความและภาพประกอบ

3. แกไขค าผด/ค าตกหลน/ค าเพมเตมในอารตเวรก 4. แปลงนามสกลไฟลจาก .inn เปนไฟล .pdf เพอใหรองรบกบ

ระบบการพมพ

4. หนวยฟลมและวางรปแบบ 1. ส าเนาฟลมภาพ 2. ส าเนาฟลมหนวยชดวชา 3. ขอหนงสอตวอยางเพอน าไปใชประกอบการจดท าชดวชา

5. หนวยพมพระบบดจตอล

1. พรนตปรฟใหบรรณาธการผชวยตรวจสอบความถกตองในครงสดทายกอนสงพมพจรง

2. บนทกไฟลงานใหใหมเมอพบขอผดพลาดในการตรวจสอบงาน พรนตปรฟ

3. สแกนอารตเวรกหนวยชดวชาทเคยผลตไปแลวใหเปนไฟล PDF เพอน ามาใชในชดวชาอน ๆ

6. หนวยวางแผนและ

ประสานงานการผลต 1. วางแผนการจดพมพชดวชาทหนวยบรรณาธการปดเลมแลว 2. ค านวณราคาคาพมพชดวชา 3. ด าเนนการจดพมพชดวชา

Page 34: คู่มือ การปฏิบัติงานบรรณาธิการผู้ช่วย ส าหรับชุดการสอน ...¸ารปฏิบัติงาน... ·

34

สดารตน บวศร หนวยบรรณาธการ

ตารางท 3.3 ระบบงานบรรณาธการเกยวของกบหนวยงานภายนอกส านกพมพ (ตอ)

หนวย

บรรณ

าธกา

หนวยงานภายนอก การปฏบตงานทเกยวของกบงานบรรณาธการ

1. สาขาวชา 1. อานและตรวจสอบความถกตองของตนฉบบ 2. อานและตรวจสอบความถกตองของอารตเวรก 3. ประสานงานกบบรรณาธการผชวยดานรปแบบการผลต

และเนอหา 4. ประสานงานกบเลขานการชดวชาขอขอมลชดวชา 5. ตรวจอารตเวรกสดทายและอนมตพมพ

2. ส านกเทคโนโลยการศกษา 1. หาภาพประกอบชดวชา 2. หาและท าภาพปกชดวชา 3. ประสานงานผานบรรณาธการผชวยดานภาพประกอบและ

ปกชดวชา

3. ส านกบรรณสารสนเทศ

1. การขอขอมลบตรรายการแตละชดวชา 2. ประสานงานรายละเอยดขอมลชดวชา

4. ส านกวชาการ 1. การปรบเปลยน/แกไขขอมลชดวชาทผดพลาดในระบบ สารสนเทศของส านกวชาการ

2. การลงบนทกรบขอมลหนวยชดวชาทางระบบสารสนเทศของส านกวชาการ

3. ประสานงานการเบกจายคาตอบแทนชดวชา

5. ส านกบรการการศกษา

1. การขอจ านวนพมพหนงสอ 2. ประสานงานดานการจดสงหนงสอ 3. เบกหนงสอจากคลงวสดการศกษาใชในการจดท าชดวชา

Page 35: คู่มือ การปฏิบัติงานบรรณาธิการผู้ช่วย ส าหรับชุดการสอน ...¸ารปฏิบัติงาน... ·

35

สดารตน บวศร หนวยบรรณาธการ

แผนผงระบบงานบรรณาธการ

Page 36: คู่มือ การปฏิบัติงานบรรณาธิการผู้ช่วย ส าหรับชุดการสอน ...¸ารปฏิบัติงาน... ·

36

สดารตน บวศร หนวยบรรณาธการ

ระบบงานหนวยบรรณาธการ อธบายโดยยอจากขนตอนตามแผนผงไดดงน

1. บรรณาธการชดวชา(สาขาวชา)สงตนฉบบราง 3 มาทหนวยบรรณาธการ ส านกพมพ โดยมหนวยการศกษา 15 หนวย และแบบฝกปฏบต 15 หนวย ชดวชาปรญญาโทม 15 หนวย และแนวการศกษา 15 หนวย ชดวชาปรญญาเอกหนวยการศกษามไมแนนอนแตอยภายใน 15 หนวย ในทางปฏบตมกจะไดรบหนวยการศกษามาพรอมกนครงละ 1-2 หนวย

2. หนวยบรรณาธการรบตนฉบบราง 3 โดยก าหนดใหบรรณาธการผชวยดแลประจ าชดวชาตรวจสอบความถกตองของตนฉบบตรงกบชดวชาทตนรบผดชอบ ใหมเนอหาครบถวนพรอมทจะด าเนนการตอไป ซงไมควรขาดเนอหาเรองใดเรองหนง องคประกอบของเนอหาครบทกตอนทกเรอง เชงอรรถ บรรณานกรม ภาคผนวก ภาพประกอบเนอหา รวมทงมไฟลงานพมพดวยโปรแกรมไมโครซอฟตเวรดทสมบรณและถกตอง

3. บรรณาธการผชวยอานตนฉบบราง 3 พสจนอกษร และก าหนดรปแบบตวอกษร โดยการก าหนดขนาดและแบบตวอกษรลงในตนฉบบราง 3 ตามรปแบบทก าหนดไวในหนงสอคมอการก าหนดรปแบบทแตกตางกนไปในระดบปรญญาตร ปรญญาโท และปรญญาเอก สวนเนอหาพจารณาตวสะกด การใชการนต ความสม าเสมอของการใชค า ค าหรอขอความเกนเขามา การใชภาษาภายในเนอหา ไดแก ค ายอ ตวยอ ภาษาองกฤษตวใหญ ตวเลก ตวเลข จ านวน ชอบคคล ชอประเทศ ค าทบศพทภาษาตางประเทศ และสวนของภาพประกอบ แผนภม ตาราง สถต กราฟ สวนทาย ไกแก ภาคผนวก เชงอรรถ บรรณานกรม และสดทายตรวจสอบความถกตองของเคาโครงหนวย ไดแก ชอชดวชา ชอหนวยทเขยน ชอตอน ชอเรอง การล าดบหวขอของตอน การล าดบหวขอของเรอง การล าดบหวขอของกจกรรมและแนวตอบกจกรรมทายเรองทกเรอง การล าดบหวขอใหญ การล าดบหวขอยอย และท าส าเนาภาพประกอบ และตรวจสอบภาพ ใสรหสภาพ บรรณาธการผชวยท าการตรวจสอบภาพวาในสวนภาพนนมความคมชดสามารถน าไปใชในงานพมพได ควรพสจนอกษรทกค าทปรากฏบนภาพวามการสะกดค าถกตองแลว ควรสงลบตราสญลกษณหรอลบขอความสวนใดสวนหนงของภาพทไมตองการออกไปตงแตครงน แลวจงสงส าเนาตนฉบบภาพไปด าเนนการท าภาพประกอบตอไป

4. หนวยศลปะท าภาพประกอบ และปกชดวชา หนวยศลปะมหนาทรบผดชอบในสวนงานการท าภาพ

ตกแตง ดดแปลง วาดภาพ ออกแบบปกชดวชา และแกไขงานภาพ ชางศลปจะใชเครองมอการวาด ตกแตงดวย

โปรแกรมคอมพวเตอรกราฟกในการปฏบตงานภาพประกอบ

5. สงตนฉบบราง 3 ไปหนวยเตรยมตนฉบบเพอแกไขไฟลตนฉบบ ตนฉบบชดวชาท ไดรบจาก บรรณาธการชดวชาผานคณะกรรมการตรวจเนอหามาแลว แตเมอบรรณาธการผชวยอานและก าหนดตวอกษรอาจพบค าทสะกดผดอกหรอปรบใชค าใหสอดคลองกน และปรบการเขยนบรรณานกรมใหเปนไปตามรปแบบ ท าใหตองแกไขไฟลในสวนทแกไข/เพมเตมใหเรยบเรยบรอยกอนทจะจดหนาสงพมพในขนตอนถดไป

บรรณาธการผชวยรบตนฉบบราง 3 คนมาจากหนวยเตรยมตนฉบบ สามารถสงงานตอไปยงหนวยจดหนา

ชดวชาในกรณทไมมภาพประกอบ สวนอกกรณหนง หนวยชดวชานนมภาพประกอบ ตองสงงานไปยงหนวยศลปะ

เพอรอภาพทสงท า เมองานท าภาพเสรจสนแลวชางศลปจะรวบรวมภาพพรอมสงหนวยชดวชาไปยงหนวยจดหนาชด

วชา พรอมจดเกบไฟลภาพทท าเสรจใสไวในเซรฟเวอรกลางเพอใหหนวยจดหนาชดวชาน าภาพไปใชได

Page 37: คู่มือ การปฏิบัติงานบรรณาธิการผู้ช่วย ส าหรับชุดการสอน ...¸ารปฏิบัติงาน... ·

37

สดารตน บวศร หนวยบรรณาธการ

6. หนวยจดหนาชดวชาจดหนาอารตเวรก จดหนาตามตนฉบบราง 3 ทบรรณาธการผชวยก าหนดแบบ

และตวอกษรไว งานทจดหนาแลวเรยกวา อารตเวรกครงท 1 สงใหบรรณาธการผชวยอานตรวจ

7. บรรณาธการผชวยตรวจพสจนอกษรอารตเวรก 1 เทยบกบตนฉบบราง 3 ในครงน เรยกวา การอาน

อารตเวรกครงท 1 ตรวจเสรจแลวสงใหบรรณาธการชดวชาทรบผดชอบตรวจความถกตองดานเนอหา

8. บรรณาธการชดวชาตรวจสอบเนอหาอารตเวรกครงท 1 แลวสงกลบคน บรรณาธการผชวยตรวจสอบ

งานทมาจากบรรณาธการชดวชากอนเพอตรวจทานทกจดทมการแกไข แลวน างานไปทหนวยจดหนาชดวชาให

ด าเนนการแกไขตามระบไว ในกรณทบรรณาธการชดวชามการปรบแกภาพประกอบ เปลยนภาพใหม หรอเพมภาพ

ในอารตเวรกครงนมาดวย จะตองสงงานไปแกไขหรอเพมเตมภาพใหเรยบรอยกอนสงไปหนวยจดหนาชดวชา

การปฏบตงานบรรณาธการผชวยตองอานในรอบ 2 และ 3 และเตรยมงานดานอน ๆ ดวยคอ

งานอานอารตเวรกครงท 2 บรรณาธการผชวยตรวจพสจนอกษรอารตเวรกครงท 2 เทยบกบอารตเวรก

ครงท 1 เมอตรวจเสรจแลวจงสงใหบรรณาธการชดวชาตรวจความถกตองอกครง (ปกตบรรณาธการชดวชาจะอาน

ตรวจ 2 ครง แตถางานทจ าเปนเรงดวน หรองานทอาจารยปรบแกนอยมากเนองจากตรวจตนฉบบราง 3 มาอยาง

ละเอยดดแลว ควรลดขนตอนเหลอเพยง 1 ครงไดตามความเหมาะสม)

ขนตอนการท าสวนหนา โดยรวบรวมขอมลทงหมด ประกอบดวย รายนามคณะกรรมการกลมผลตชดวชา

หนาลขสทธ ค าน า สารบญ รายละเอยดชดวชา วธการศกษา และอน ๆ (ถาม)

การเขยนหนาลขสทธ ประกอบไปดวยการระบลขสทธของมหาวทยาลยฯ และประวตการพมพ ไดแก ครง

ทพมพ จ านวนพมพ สถานทจดจ าหนาย รวมทงขอมลบตรรายการ ประกอบดวย เลขหมหนงสอ รหสชดวชา ขอมล

ส าคญของชดวชา และรายละเอยดการจดพมพของส านกพมพ ประกอบดวย รายชอบรรณาธการผชวยและชางศลป

หนวยงานทรบผดชอบในการจดพมพ

ในรอบการตรวจแกเพอปดเลม บรรณาธการผชวยตรวจพสจนอกษรอารตเวรกครงท 3 เทยบกบอารตเวรก

ครงท 2 จนครบถกตองทงหมด

9. การตรวจสอบคณภาพงาน เมองานเสรจเปนอารตเวรกท 2 เปนตนไป ตองสงทงเนอหา สวนหนา ปก

ตรวจสอบคณภาพภายในหนวยกอนทจะปดเลม เพอใหงานไดมาตรฐานการประกนคณภาพงานของส านกพมพ ลด

ความบกพรองผดพลาดทอาจจะเกดขนได ท าใหงานมคณภาพ

อนง เมอการตรวจสอบคณภาพงานเสรจสนแลว บรรณาธการผชวยควรตรวจสอบอารตเวรกจากผ

ตรวจสอบคณภาพงานกอน แลวจงสงใหบรรณาธการชดวชาตรวจปดเลมครงสดทาย

บรรณาธการชดวชาตรวจสอบความถกตองเนอหาครงสดทาย บรรณาธการชดวชามาตรวจงานปดเลมท

ส านกพมพ เสรจแลวสงคนบรรณาธการผชวยด าเนนการตอไป ตามมาตรฐานการอานตรวจของส านกพมพจะสง

อารตเวรกใหตรวจประมาณ 2 ครง และตรวจปดเลมในขนตอนสดทายอก 1 ครง

Page 38: คู่มือ การปฏิบัติงานบรรณาธิการผู้ช่วย ส าหรับชุดการสอน ...¸ารปฏิบัติงาน... ·

38

สดารตน บวศร หนวยบรรณาธการ

10. สงงานปดเลมหนวยวางแผนและประสานงานการผลต เมอบรรณาธการผชวยตรวจสอบการแกไข

อารตเวรกไดถกตองทงหมดแลว ประกอบดวย สวนเนอหา สวนหนา และปกชดวชา ใหค านวณยกพมพ ระบจ านวน

หนาทงหมดลงในใบสรปยอ จากนนใหสงอารตเวรกฉบบสมบรณแกหนวยจดหนาชดวชาตรวจสอบคณภาพไฟลงาน

และแปลงไฟลงานใหเปน PDF ไฟล เพอรองรบระบบการพมพงาน สดทายออกใบสงพมพสงงานเขาหนวยวางแผน

และประสานงานการผลต ออกเอกสารเพอการประเมนราคาและด าเนนการจดพมพตอไป

Page 39: คู่มือ การปฏิบัติงานบรรณาธิการผู้ช่วย ส าหรับชุดการสอน ...¸ารปฏิบัติงาน... ·

39

สดารตน บวศร หนวยบรรณาธการ

บทท 4 ขนตอน วธการปฏบตงานอยางเปนระบบ

งานบรรณาธการเปนงานทตองบรรณาธการทงเนอหาและรปเลม การก าหนดรปแบบ และการตรวจพสจน

อกษรตนฉบบและอารตเวรกชดวชาทผลตใหมและปรบปรงของระดบการศกษาทแตกตางกนทกภาคการศกษา โดย

บรรณาธการผชวยจะปฏบตงานตรวจสอบรปแบบและเนอหารวมกบบรรณาธการชดวชา ใชรปแบบการตรวจงาน

แบบ 2 คนตรวจ นอกจากนยงมงานประสานขอมลการผลตและการจดท าชดวชารวมกนกบหนวยงานภายใน

ส านกพมพ ไดแก หนวยเตรยมตนฉบบด าเนนการพมพตนฉบบราง 1, 2 พมพแกไขในไฟลตนฉบบราง 3 และพมพ

เนอหาเพมเตมในอารตเวรก หนวยศลปะด าเนนการจดท าภาพประกอบ แกไขภาพประกอบ และจดท าภาพปกชด

และหนวยจดหนาชดวชา ด าเนนการจดหนาอารตเวรก แกไขอารตเวรก หนวยวางแผนและประสานงานการผลต

ด าเนนการจดพมพหนงสอ เปนตน การประสานงานกบบคลากรหนวยงานภายนอก ไดแก บรรณาธการประจ าชด

วชา เลขานการประจ าชดวชา นกเทคโนโลยการศกษา ฯลฯ เมอด าเนนงานจนกระทงไดอารตเวรกถกตองสมบรณ

แลวด าเนนการสงงานใหฝายจดพมพด าเนนการจดพมพเปนหนงสอ ทงหมดทกลาวมาเปนหนาทของงาน

บรรณาธการของส านกพมพมหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช

งานของบรรณาธการผชวยทรบผดชอบคอ การก าหนดคอลมน ก าหนดแบบตวอกษรและขนาดตวอกษร

อานตรวจแกตนฉบบและพสจนอกษรอารตเวรก สวนอกหนาทหนงคอ การประสานงานภายในและภายนอก

ส านกพมพในดานขอมลเพอด าเนนงานหรอขอมลทเปนองคประกอบส าคญใชในงานผลตสงพมพ บรรณาธการผชวย

จงจ าเปนตองทราบถงขนตอนและวธการปฏบตงานตองท าอะไร ใครเปนผปฏบตงานในขนตอนใด ทหนวยงานใด

และมวธการอยางไร รวมทงเทคนควธความรดานบรรณาธการ เพอใหการปฏบตหนาทไดอยางถกตองเปนระบบงาน

เดยวกน

ขนตอนและวธการปฏบตงานบรรณาธการโดยละเอยด มขนตอนการปฏบตงาน 37 ขนตอน ตามล าดบดงน

1. รบตนฉบบจากสาขาวชา ขนตอนนเปนจดเรมตนของงานบรรณาธการ เมอบรรณาธการชดวชา

รวบรวมหนวยชดวชา ตรวจสอบเนอหา โครงสรางการเขยน ตรวจสอบส านวนภาษาแตละหนวยจากผเขยนจนเปนท

ถกตองแลว จะสงตนฉบบราง 3 พรอมไฟลมาทหนวยบรรณาธการ ฝายวชาการ ครงละหนวยหรอหลายหนวย โดย

หวหนาหนวยบรรณาธการจะก าหนดบรรณาธการผชวยใหดแลรบผดชอบงานประจ าชดวชาคนละ 2-3 ชดวชาในแต

ละภาคการศกษา ในขนตอนแรกเมอรบตนฉบบ บรรณาธการผชวยตองตรวจสอบวางานนน เปนชดวชาท ตรงกบ

Page 40: คู่มือ การปฏิบัติงานบรรณาธิการผู้ช่วย ส าหรับชุดการสอน ...¸ารปฏิบัติงาน... ·

40

สดารตน บวศร หนวยบรรณาธการ

ตนเองรบผดชอบ มเนอหาครบไมขาดสวนใดสวนหนง อาท แผนการสอนประจ าหนวย เนอหาตอน และเนอหาเรอง

ตามโครงสรางทระบในแผนการสอน มกจกรรมและแนวตอบกจกรรมครบถวน มภาพประกอบ แผนภม ตาราง

บรรณานกรม ภาคผนวก เชงอรรถ รวมถงตรวจไฟลงานเบองตน ถาตรวจแลวเนอหาไมครบควรตดตอกลบอาจารย

เพอขอใหเพมเตม

2. ลงบนทกรบตนฉบบราง 3 ทางเวบไซต http://school.stou.ac.th คอ การทส านกพมพยนยนวนท

รบตนฉบบราง 3 ทางเวบไซตภายในของส านกวชาการ เพอแสดงขอมลยนยนการสงตนฉบบราง 3 แกผ บรหารได

ต ดต ามความก าวหน าในการผล ตช ดว ช าของคณ ะกรรมการกล ม ผล ต โดยม ว ธ ก ารค อ พ ม พท อ ย

http://school.stou.ac.th ทแถบยอารแอล (URL) คลกเลอกท ระบบจดการขอมลการผลต/ปรบปรงชดวชา

จากนนคลกปมเลอกปการศกษาและภาคทตองการ การลงบนทกรบตนฉบบราง 3 ทางเวบไซตมขนตอนดงน

• คลกเลอกทระบบการจดการขอมลการผลต/ปรบปรงชดวชา

แถบยอารแอล (URL)

Page 41: คู่มือ การปฏิบัติงานบรรณาธิการผู้ช่วย ส าหรับชุดการสอน ...¸ารปฏิบัติงาน... ·

41

สดารตน บวศร หนวยบรรณาธการ

• คลกเลอกทปการศกษาและเลอกภาค

• คลกเลอกทแทบภาคการศกษา ทตองการ

Page 42: คู่มือ การปฏิบัติงานบรรณาธิการผู้ช่วย ส าหรับชุดการสอน ...¸ารปฏิบัติงาน... ·

42

สดารตน บวศร หนวยบรรณาธการ

• คลกเลอกทสาขาวชา

• เลอกชอชดวชาทตองการลงบนทกรบตนฉบบราง 3 เขา

Page 43: คู่มือ การปฏิบัติงานบรรณาธิการผู้ช่วย ส าหรับชุดการสอน ...¸ารปฏิบัติงาน... ·

43

สดารตน บวศร หนวยบรรณาธการ

• คลกทเครองหมายสญลกษณเพอเขาไปใสรหสผใชงานและรหสผาน

• กรอกวนทส านกพมพรบตนฉบบราง 3 ในชองวาง

Page 44: คู่มือ การปฏิบัติงานบรรณาธิการผู้ช่วย ส าหรับชุดการสอน ...¸ารปฏิบัติงาน... ·

44

สดารตน บวศร หนวยบรรณาธการ

• คลกกดปมบนทกรบตนฉบบราง 3 เขาส านกพมพ

3. ลงบนทกรบตนฉบบราง 3 ทางเวบไซต http://printing.stou.ac.th คอ การทส านกพมพรบงาน

ตนฉบบราง 3 จากสาขาวชาบนทกรบหนวยชดวชาเขาทางเวบไซต และกรอกลงระบบสารสนเทศของหนวย

บรรณาธการท าการมอบหมายงานใหบรรณาธการผชวยทรบผดชอบด าเนนการตามขนตอนของระบบสารสนเทศ

วธการท างานของระบบสารสนเทศ ดงน หวหนาหนวยบรรณาธการจะท าหนาทกรอกขอมลชดวชาทจะผลตในแตละ

ภาคการศกษาไว จากนนน าหนวยชดวชาเขาระบบเพอสงงานใหบรรณาธการผชวยทรบผดชอบปฏบตงานตาม

ขนตอนของระบบสารสนเทศ เชน การอานก าหนดตวอกษรและขนาดตวอกษร การสงท าภาพประกอบ การสง

ตนฉบบแกไข การจดหนาอารตเวรก ฯลฯ บรรณาธการผชวยตองบนทกการท างานในแตละขนตอนทางระบบ

สารสนเทศจนกระทงงานเสรจปดเลมออกใบสงพมพ การปฏบตงานดงกลาวเปนหนาทเพมขนมาในปจจบนท

มหาวทยาลยตองการรบรขอมลการผลตชดวชาทรวดเรวในการบรหารงานและตดตามความกาวหนา การแสดงผล

รายงานไดรวดเรวและมประสทธภาพ จงเปนการปฏบตงานทตองท าแบบควบคกนไปดวย

4. อานและก าหนดตวอกษร เมอส ารวจความครบถวนและความถกตองแลว ในขนตอนนคอ การอาน

ตนฉบบ การก าหนดแบบตวอกษร การก าหนดขนาดตวอกษร คอลมน รวมทงการก าหนดยอหนา การจดล าดบเลข

Page 45: คู่มือ การปฏิบัติงานบรรณาธิการผู้ช่วย ส าหรับชุดการสอน ...¸ารปฏิบัติงาน... ·

45

สดารตน บวศร หนวยบรรณาธการ

ของหวขอใหญ หวขอยอยตาง ๆ ปรบรปแบบใหมความเหมอนกนตลอดทงหนวย เชน การจดค าวา “ตวอยางท...”

มกพบในชดวชาคณตศาสตร ก าหนดรปแบบใหยอหนา 1 ครง หรอใหชดรมซาย ตองเลอกอยางใดอยางหนงให

เหมอนกน เปนตน สวนการอานรายละเอยดเนอหา ตรวจตวสะกด การนต การใชค าใหถกความหมาย การปรบค า

ทบศพทภาษาองกฤษใหสอดคลองตลอดหนวย การเรยงล าดบเลขทภาพ ตาราง แผนภม กราฟ ฯลฯ การเรยงล าดบ

หรอการใสหมายเลขเชงอรรถไมใหตกหลน การปรบรปแบบและการจดเรยงบรรณานกรม การเรยงล าดบตวอกษรใช

หลกเดยวกบพจนานกรม การใสเลขหนาตนฉบบ สดทายตรวจสอบชอหนวย ชอตอน ชอเรอง ใหตรงกนตงแต

แผนการสอนประจ าหนวยไปจนถงเนอหาภายใน ตรวจเลขล าดบระหวางเรองทกบแนวตอบกจกรรมตองตรงกน

สวนการก าหนดรปแบบนนสามารถดจากคมอปฏบตงานทมไวให ไดแก 1) คมอการก าหนดรปแบบปรญญาตร

เอกสารการสอนและแบบฝกปฏบต 2) คมอการก าหนดรปแบบปรญญาตรรปแบบใหม ประมวลสาระและคมอ

การศกษา 3) คมอการก าหนดรปแบบปรญญาโท ประมวลสาระและแนวการศกษา 4) คมอการก าหนดรปแบบ

ปรญญาเอก แนวการศกษา และ 5) คมอการก าหนดรปแบบเอกสารการสอนฉบบเพมเตมระดบปรญญาตร และ

ปรญญาโท

ฉะนน ในขนตอนนตองอานเนอหา ตรวจสอบการสะกดค า การนต วรรคตอน ความสอดคลองกนของค าท

ใชในเนอหาและตรวจความถกตองชดเจนของภาพประกอบ ตรวจเนอหาของตอนทและเรองทมครบโครงสรางการ

เขยนหนวยการสอนของมหาวทยาลยมลกษณะรปแบบเฉพาะ ควรดตงแตหนาแรกจนกระทงหนาบรรณานกรมหรอ

ภาคผนวกในหนาสดทาย ยงตรวจดมากเทาไร กยงเปนผลดเทานนทท าใหงานชดวชาน าไปสการแกไขนอยท สดใน

ขนตอนอารตเวรก บรรณาธการผชวยบางคนอาจถนดตางกน เชน บางคนอานตนฉบบใหเสรจกอนแลวจงก าหนด

รปแบบและก าหนดตวอกษร หรอก าหนดตวอกษรเสรจกอนจงอานตนฉบบตามภายหลง บางครงการท างานไปทละ

อยางท าใหเกดประสทธผลดกวา ผดพลาดนอยกวาการท างานแบบพรอม ๆ กนไป ทงนไมวาจะท าอะไรกอนหรอ

หลง ใหท าตามความถนดแตละบคคล

5. ท าภาพประกอบ กรณทมการน าภาพประกอบมาใชในเนอหา ตองคดแยกภาพออกไปส าเนา 1 ชด

ตรวจการเรยงล าดบหมายเลขภาพใหถกตองกอนจงใสรหสภาพบนตนฉบบส าเนา แลวสงพรอมไฟลภาพไปยงหนวย

ศลปะ ตวอยางการใสรหสภาพหรอแผนภม ใหใสรหสตามการเรยงของภาพ ไดแก ในเนอหามภาพท 1.1 ถง ภาพท

1.5 ใสรหสภาพ 1-1, 1-2, 1-3, 1-4 และ 1-5 ไปตามล าดบรวม 5 ภาพ ถาภาพท 1.1 มภาพยอย 3 ภาพ ใหตงรหส

ภาพวา 1-1-1, 1-1-2, 1-1-3 สวนภาพทไมมเลขทก ากบ ใหใสรหสจากเลขหนาตนฉบบทปรากฏ เชน หนาท 20 ใส

รหสภาพวา P20 หรอหนาท 20 มภาพอย 2 ภาพ ใหตงรหสวา P20-1, P20-2 เปนตน เมอใสรหสภาพดงกลาวบน

กระดาษส าเนาแลวตองตรวจสอบวาภาพนนถกตองตรงกบเนอความ ภาพชดเจน ตองการตดส วนเกนของภาพ

ออกไปหรอไม พสจนอกษรตวหนงสอทอยบนภาพดวยวาสะกดค าถกตอง และเขยนอธบายสงทตองการแกไขให

ชดเจน โดยชางศลปจะใชโปรแกรมคอมพวเตอรกราฟกปรบแกตามทระบไวในตนฉบบภาพใหถกตองตงแตครงน

Page 46: คู่มือ การปฏิบัติงานบรรณาธิการผู้ช่วย ส าหรับชุดการสอน ...¸ารปฏิบัติงาน... ·

46

สดารตน บวศร หนวยบรรณาธการ

6. สงตนฉบบราง 3 ไปแกไขหนวยเตรยมตนฉบบ หลงจากอานและก าหนดแบบตวอกษรและขนาด

ตวอกษรเสรจแลว ใหสงตนฉบบราง 3 พรอมไฟลไปแกไขขอความในสวนทบรรณาธการชดวชาแกไขไว และสวนท

บรรณาธการผชวยไดแกไขค าผด ตวสะกด การนต วรรคตอน เชงอรรถ บรรณานกรม ฯลฯ

7. สงขอมลเพอท าบตรรายการหองสมด ขอมลทส านกบรรณสารสนเทศตองการไดแก รหส ชอชดวชา

ภาษาไทยและภาษาองกฤษ ภาคการศกษา สาขาวชา ระดบการศกษา ฉบบปรบปรงครงท... (ถาม) ประเภทเอกสาร

ทจดท า เชน ประมวลสาระ แนวการศกษา เอกสารการสอน แบบฝกปฏบต คมอการศกษา คมออบรมเขม เอกสาร

ประกอบการศกษา ฯลฯ รายชอหนวยการเขยนทง 15 หนวย (บางชดวชาอาจจดท าไมครบทง 15 หนวย ใหสง

ขอมลตามหนวยทท าจรง) โดยประสานงานขอขอมลจากบรรณาธการชดวชาหรอเลขานการชดวชา จากนนสง

ขอมลดงกลาวใหเจาหนาทปฏบตงานบรหารสงหนงสอออก ขอมลบตรรายการจะเปนขอมลทน ามาใชประกอบการ

จดท าเนอหาหนาปกรอง หรอหนาลขสทธ จงตองเตรยมการลวงหนา

8. รบตนฉบบราง 3 ทแกไขแลวจากหนวยเตรยมตนฉบบ หลงจากเจาหนาทพมพแกค าผด ค าตกหลน

การเวนวรรคตอน พมพเตมขอความลงในไฟลแลว ใหตรวจวาตนฉบบราง 3 นมภาพประกอบหรอไม ถามภาพอยใน

เนอหาตองน าตนฉบบราง 3 นไปสงยงหนวยศลปะ ชางศลปจะท าภาพรอไว เมอตนฉบบราง 3 มาถงจงน าใบค าสง

ท าภาพประกอบ และตนฉบบราง 3 ไปพรอมกน แตถาไมมภาพประกอบสามารถสงตนฉบบราง 3 ไปยงหนวยจด

หนาชดวชาไดเลย

9. สงตนฉบบราง 3 ทแกไขแลวไปทหนวยศลปะรอรวมกบภาพประกอบ หนวยศลปะรบตนฉบบเเลว รอ

รวมกบภาพประกอบทท าเสรจ แลวสงงานตอไปยงหนวยจดหนาชดวชาด าเนนการจดหนาอารตเวรก

10. หนวยจดหนาชดวชาจดหนาอารตเวรก เมอท าภาพเสรจและไดตนฉบบราง 3 ทแกไขไฟลถกตองแลว

หวหนาหนวยจดหนาชดวชาจะมอบหมายงานใหผทรบผดชอบท าทละหนวย โดยใชไฟลทแกไขแลวมาจดท าเปน

อารตเวรกโดยใชโปรแกรมอนดไซน (InDesign) ในการจดหนาชดวชาจะมรปแบบทแตกตางกนตามระดบชน

การศกษา เพอความสะดวกจงมการสรางหนาเทมเพลทไวใชในการปฏบตงานจดหนา การวางขอความและภาพให

เหมาะสมตามขนาดของสงพมพ เชน ระดบปรญญาตรก าหนดคอลมน 35 ไพกา หนงคอลมน สวนระดบปรญญาโท

ก าหนดคอลมน 35 ไพกา หนงคอลมนเชนกน แตมแบบตวอกษรทก าหนดใหใชตางกน เปนตน (สามารถด

รายละเอยดเพมเตมการจดหนาสงพมพจากหนงสอคมอการก าหนดรปแบบ)

11. รบและอานอารตเวรก 1 หลงจากหนวยจดหนาชดวชาจดหนาเสรจแลว เรยกวา อารตเวรก 1 สงงาน

ใหกบบรรณาธการผชวย ในขนตอนนบรรณาธการผชวยรบงานและอานอารตเวรกครงท 1 เทยบกบตนฉบบ ราง 3

สงทตองตรวจ คอ 1) อานเทยบความถกตองของอารตเวรกกบตนฉบบทกค า ทกบรรทด ดค าหรอขอความทตกหลน

หรอจดทมการเพมเตมปรบแกในตนฉบบ ตรวจสอบตวสะกด การนต วรรคตอน การเรยบเรยงการใชภาษาตามหลก

เหตและผล เมอพบค าผดใหใชเครองหมายสญลกษณพสจนอกษรแกไขลงบนอารตเวรก 2) ตรวจความถกตองดาน

Page 47: คู่มือ การปฏิบัติงานบรรณาธิการผู้ช่วย ส าหรับชุดการสอน ...¸ารปฏิบัติงาน... ·

47

สดารตน บวศร หนวยบรรณาธการ

รปแบบการจดขอความ ไดแก ขนาดตวอกษรและแบบตวอกษรในต าแหนงหวขอใหญ หวขอรอง หวขอยอยใน

เนอความ ล าดบการยอหนา ระยะหางระหวางบรรทด ขนาดคอลมนแตละระดบชน และสวนทาย ไดแก เชงอรรถ

บรรณานกรม ภาคผนวก และ 3) ตรวจความถกตองของโครงสรางการเขยนหนวย ซงมรปแบบเฉพาะตวเปน

โครงสรางเดยวกนทงหมด ไดแก การตรวจสอบเลขหนวย เลขตอน เลขเรอง เลขกจกรรม และเลขแนวตอบ ดการ

เรยงล าดบตวเลขใหสอดคลองตรงกน เลขทภาพ เลขทแผนภม กราฟ ฯลฯ และเลขหวหนงสอดานมมบนดานขวา

และซาย รวมทงการเรยงล าดบหวขอเรองในเนอความนนถกตอง ในสวนภาพประกอบ ตาราง แผนภม ทน ามา

อธบายนนมการอางองภาพ ตาราง แผนภมไดถกตองตรงกบเนอหาทกลาวถง ภาพมความชดและพสจนตวอกษรใน

ภาพนนดวย

12. สงอารตเวรก 1 ใหบรรณาธการชดวชา (สาขาวชา) อานตรวจ เมอบรรณาธการผชวยอานตรวจ

แลวจะสงใหบรรณาธการชดวชาทรบผดชอบประจ าชดวชานนตรวจสอบดานเนอหา ไดแก โครงสรา งของเนอหา

สาระ ความตอเนองของเนอหา ความถกตองและความชดเจนของเนอหา การคดลอกอางองขอมลเปนแบบแผน

เดยวกน ตรวจสอบภาษา ไดแก การสะกดค า การใชศพทวชาการ ศพทบญญต การทบศพทภาษาตางประเทศ การ

ใชตวยอ การใชเครองหมายวรรคตอน และการตรวจสอบอน ๆ ไดแก ภาพ ตาราง แผนภม แผนภาพ เชงอรรถ การ

อางองบรรณานกรม การวางภาพถกตอง ตรวจสอบตวเลข และจ านวนนบ บรรณาธการชดวชาจะวนจฉยวาควรตด

ออกหรอเพมเตมสวนใด หรอการแกไขปรบเปลยนเรยบเรยงใหมในกรณท เนอหาไมชดเจน คลมเครอ หรอ

บรรณาธการผชวยมประเดนความคดเหนสอบถาม บรรณาธการชดวชาจะใชดลยพนจตรวจสอบตดสนใจความ

ถกตองของเนอความ ในบางชดวชา เชน ชดวชาภาษาองกฤษ อาจมผเชยวชาญหลายทานชวยตรวจสอบเนอหา

รวมกน เรยกวา บรรณาธการรวม การตรวจสอบอาจใชเวลาประมาณ 1 อาทตย ตอ 1 หนวย ซงไมควรปลอยงาน

นานเกนไป ควรเรงตดตามเมอเหนวาชาเกนก าหนดไปมากแลว

13. รบและตรวจสอบการแกไขจากบรรณาธการชดวชา บรรณาธการผชวยตรวจงานแกไขในแตละหนวย

ทแกไขมากอน อาจมขอค าถามมาใหตดสนใจหรอมขอคดเหน การแกไขหรอการใชสญลกษณ พสจนอกษรของ

บรรณาธการชดวชาอาจไมชดเจนใหท าความเขาใจในแตละจด แลวเขยนวงกลมใหเหนชดหรอลากออกมาบรเวณท

วางดานขวามอ ถาเขยนไมชดใหเขยนใหมเพอใหเจาหนาทแกไขเขาใจดขนสามารถพมพแกไดถกตอง กรณท

บรรณาธการชดวชาใหตดสนใจในเรองใดเรองหนง ควรตดสนใจทนทเพอทจะแกไขในครงเดยวเสรจ แตถา

บรรณาธการชดวชาขอหารอในเรองใดเรองหนงควรประสานงานกลบทนทเพอหาขอยต เพอทจะไดขอสรปแลว

น าไปใชในหนวยอนตอไป

กรณทมการเพมภาพหรอแกไขภาพตองสงใหหนวยศลปะท าเพมใหมหรอแกไขภาพตามทอาจารยระบไว แต

ถามการเพมเตมเนอความเขามาจ านวนมาก ตองสงใหหนวยเตรยมตนฉบบชวยพมพสวนเพมใหม เนองจาก

Page 48: คู่มือ การปฏิบัติงานบรรณาธิการผู้ช่วย ส าหรับชุดการสอน ...¸ารปฏิบัติงาน... ·

48

สดารตน บวศร หนวยบรรณาธการ

เจาหนาทหนวยเตรยมตนฉบบมความช านาญในการเรยงพมพสงกวาเจาหนาทจดหนา ซงในสวนนจะท าใหลดความ

ผดพลาดทอาจพมพผดได

14. หนวยเตรยมตนฉบบพมพสวนเพม เมอพมพเสรจสงคนบรรณาธการผชวย ในขนตอนนถาไมมการ

พมพเพม สามารถขามไปขนตอนท 15 (ท าภาพเพมหรอแกไขภาพไดทนท)

15. หนวยศลปะท าภาพเพมหรอแกไขภาพ ถามการเพมภาพหรอแกไขภาพใหสงหนวยศลปะ โดยสงอารต

เวรก 1 พรอมแยกหนาทมภาพเพมหรอภาพแกไขไปด าเนนการพรอมแนบไฟลภาพ เจาหนาทศลปะด าเนนการท า

ภาพใหมหรอแกไขภาพ เสรจแลวสงตอใหหนวยจดหนาชดวชาแกไขอารตเวรก 1 (ถาไมมภาพเพมหรอแกไขในสวน

ภาพประกอบ ใหสงขามไปขนตอนท 16 ไดเลย)

16. แกไขอารตเวรก 1 หนวยจดหนาชดวชารบงานและสงใหผรบผดชอบคนเดมแกไข เมอแกไขเสรจแลว

พรนตงานสงอารตเวรก 2 ใหบรรณาธการผชวยตรวจ

17. รบและอานอารตเวรก 2 เมอเจาหนาทแกไขเสรจแลวพรนตงานอารตเวรก 2 ใหบรรณาธการผชวย

พสจนอกษรอก 1 รอบ โดยอานอยางละเอยดเทยบกบอารตเวรก 1 เปนการอานครงท 2 ในขนตอนนเปนการอาน

แบบท าความเขาใจในเนอความทอาจตกหลน จบผดเนอหา และตรวจสอบค าศพทหรอขอความทเพมเตมมา ในครง

กอน ซงผแกอาจแกไขใหไมครบถวน ชดวชาทมค าทบศพทภาษาตางประเทศ ชอคน ชอสถานทจ านวนมากควรจด

บนทกการสะกดค าและการใชค าในแตละหนวยไว การจดบนทกค าเหลานจะเปนประโยชนในเรองของการปรบแก

ค าใหสอดคลองกนไมสบสนกบชดวชาอน ๆ ชวยใหท างานไดรวดเรวยงขน

18. สงอารตเวรก 2 ใหบรรณาธการชดวชา (สาขา) อานตรวจ ในขนตอนนบรรณาธการชดวชาจะอาน

ตรวจสอบเหมอนเดมอกครง ในการอานครงท 2 จะอานทงหมดหรอดเฉพาะค าทไดมการแกไขหรอการมขอสงสย

จากบรรณาธการผชวยวาขอมลอาจผดพลาด รวมทงตรวจสอบภาพท แกไขไวในครงกอน ตนฉบบทไดตรวจสอบ

เนอหาอยางละเอยดตงแตครงตนฉบบ สวนใหญจะตรวจสอบเฉพาะสวนทแกไขเทานน และตรวจการเชอมโยงการ

อางองขอมลของผเขยนกบบรรณานกรม นอกจากนยงดภาพรวมทวไปของหนวยนน ๆ ดวย

19. รบและตรวจสอบการแกไขจากบรรณาธการชดวชา บรรณาธการชดวชาตรวจแกเสรจ สงอารตเวรก

2 คนใหบรรณาธการผชวย บรรณาธการผชวยรบงานแลวตรวจสอบรายละเอยดการแกไขทงหมด แยกเฉพาะหนาท

มการแกไขสงแก

20. หนวยศลปะท าภาพเพมหรอแกไขภาพ เมอบรรณาธการผชวยตรวจการแกไขอารตเวรก 2 นอาจม

ภาพใหมเพมเตมเขามาอก หรอมการปรบแกไขภาพเดมเนองจากยงไมถกตอง จะตองสงภาพเพมหรอภาพแกไขไปท

หนวยศลปะใหท าภาพเพมเตมและแกไขภาพในสวนทยงผดอย (ถาไมมการแกไขภาพ สามารถสงงานไปหนวยจด

หนาท าการแกไขอารตเวรก 2 ในขนตอนท 21 ไดเลย)

Page 49: คู่มือ การปฏิบัติงานบรรณาธิการผู้ช่วย ส าหรับชุดการสอน ...¸ารปฏิบัติงาน... ·

49

สดารตน บวศร หนวยบรรณาธการ

21. แกไขอารตเวรก 2 เจาหนาทผรบผดชอบคนเดมแกไขสวนทผด พรนซเฉพาะหนาทแกมาใหเทานน แต

ถาขอความเลอนไปอยอกหนาหนงสวนใหญกจะพรนซมาใหทงหมด

22. รบและอานอารตเวรก 3 บรรณาธการผชวยอานตรวจอารตเวรก 3 เทยบกบอารตเวรก 2 ตรวจเฉพาะ

สวนทมการแกไข ไมอานทงหมดเหมอนกบครงท 1 และ 2 แลว ฉะนนในขนตอนการอานอารตเวรก 2 ควร

ตรวจสอบใหถถวน และครบถวนสมบรณมากทสด การอานและพสจนอกษรในขนอารตเวรกจะท าทละหนวยจนครบ

15 หนวย เมอเลมใดครบสามารถปดเลมไดกอน กควรรบเรงซงเปนวธทดทสดในการผลตหนงสอ เนองจาก

กระบวนการจดท าอารตเวรกเปนกระบวนการกอนพมพจดวาเปนตนทางการผลต ยงมกระบวนการพมพ และ

กระบวนการหลงพมพ ซงใชเวลาด าเนนการพอสมควร

ท าสวนหนาชดวชา หนวยชดวชาทเขามาครบพรอมปดเลมใดเลมหนงได ปกตแลวในหนงชดวชา แบงเปน

เอกสาร 2-3 เลม และแบบฝกปฏบต 1 เลม หรอแนวการศกษา 2-3 เลม การท าสวนหนาควรเตรยมเขยนหนา

สารบญพรอมกบลงเลขหนาไว หนาปกรองบรรจรายละเอยดชดวชาและคณะกรรมการกลมผลตชดวชา หนาปกรอง

ดานในหรอหนาลขสทธบรรจขอมลรายละเอยดการพมพหนงสอ ลขสทธการจดพมพ แหลงเผยแพรจดจ าหนาย โรง

พมพ คณะผจดท าหนงสอ และขอมลบตรรายการ ควรจดเตรยมไวลวงหนา สวนอน ๆ ไดแก ค าน า รายชอ

คณะกรรมการกลมผลต รายละเอยดชดวชา วธการศกษา ฯลฯ สามารถประสานงานทบรรณาธการชดวชาจดสงมา

ให รอรวบรวมไวลวงหนาใหครบถวน

เตรยมขอมลสงท าปกชดวชา มรายละเอยดดงน 1) หนวยทตองการปดเลม เชน หนวยท 1-7 หรอหนวยท

8-15 2) ประเภท เชน เอกสารการสอน ประมวลสาระ แบบฝกปฏบต แนวการศกษา 3) รหสชดวชา 4) สาขาวชา

5) ชอชดวชาภาษาไทย 6) ชอชดวชาภาษาองกฤษ 7) ฉบบปรบปรงครงท....(ถาม) 8) เลขมาตรฐานสากลหนงสอ

(ISBN) 9) จ านวนหนาทงหมด 10) จ านวนพมพ ในขนสงท าปกนเปนขนตอนทายสดทตองรอหนวยใหครบเลมและ

สวนหนาเสรจเปนอารตเวรก 1 กอนจงจะทราบจ านวนหนาทงหมดได

ขอจ านวนพมพ สามารถขอจ านวนพมพทหวหนาหนวยบรรณาธการ จะประสานงานการสงพมพกบ

เจาหนาทส านกบรการการศกษา ในแตละชดวชาจ านวนการสงพมพจะไมเทากนขนอยกบจ านวนนกศกษาท

ลงทะเบยนเรยน และสภาพชดวชาพนฐานหรอวชาเลอก ระดบปรญญาตร มยอดสงพมพตงแต 500-10,000 เลม

สวนปรญญาโทมยอดสงพมพจ านวนนอยกวา ตงแต 100-300 เลม

23. หนวยเตรยมตนฉบบพมพสวนหนา เมอเตรยมขอมลสวนหนาครบแลว พรอมกบแนบไฟลตนฉบบ

สวนหนา (ถาม) สงทหนวยเตรยมตนฉบบ พมพในสวนทเปนลายมอเขยนและสวนทไมมขอมลในไฟล เชน สารบญ

ปกรอง หนาลขสทธ ฯลฯ เสรจแลวสงกลบคนบรรณาธการผชวย

24. หนวยศลปะรบขอมลท าปกชดวชา บรรณาธการผชวยสงขอมลท าปกพรอมใบสงท าปกใหหนวยศลปะ

ด าเนนการจดท า ในขนตอนนเจาหนาทศลปะรบผดชอบจดท าปกจะน าการออกแบบปกฉบบรางจากอาจารยส านก

Page 50: คู่มือ การปฏิบัติงานบรรณาธิการผู้ช่วย ส าหรับชุดการสอน ...¸ารปฏิบัติงาน... ·

50

สดารตน บวศร หนวยบรรณาธการ

เทคโนโลยทรบผดชอบสงให มาออกแบบตกแตงภาพปกจนผานการเหนชอบจากคณะกรรมการกลมผลตชดวชา

จงพรนตปกออกมาใหบรรณาธการผชวยไดตรวจสอบครงสดทาย

25. ประสานยอดพมพชดวชา หวหนาหนวยบรรณาธการรบผดชอบการประสานเรองการขอยอดการสง

พมพ

26. จดหนาสวนหนาชดวชา สงตนฉบบสวนหนาไปจดหนาอารตเวรกสวนหนา เมอจดหนาสวนหนาเสรจ

แลว สงตนฉบบพรอมอารตเวรกสวนหนาครงท 1 ใหบรรณาธการผชวยตรวจ

27. รบและอานอารตเวรก 1 สวนหนาและตรวจปกชดวชา บรรณาธการผชวยอานอารตเวรกสวนหนา

เทยบกบตนฉบบ พรอมกบตรวจปกชดวชาทท าเสรจ

28. ขอเลข ISBN คอ การขอจดแจงเลขทางการพมพ โดยการเขยนใบขอจดแจงเลขมาตรฐานสากลประจ า

หนงสอ (เลข ISBN) สงใหเจาหนาทปฏบตการสงค าขอทางไปรษณยอเลกทรอนกส (e-mail) ไปยงหอสมดแหงชาต

ใหออกเลข ISBN ใชเวลาประมาณ 1-2 ชวโมง จากนนใหน าเลข ISBN ใสบนปกชดวชาและสวนหนา

29. ตรวจสอบคณภาพงานปดเลมเนอหา สวนหนา และปกชดวชา เมอบรรณาธการผชวยอานอารต

เวรกทกหนวยในครงท 2 แลว รวบรวมเนอหา สวนหนา และปกชดวชาสงใหหวหนากลมงานตรวจสอบคณภาพ

ประจ าหนวยบรรณาธการ หรอหวหนาหนวยบรรณาธการท าการตรวจสอบคณภาพงาน

30. บรรณาธการชดวชาตรวจสอบงานปดเลมเนอหา สวนหนาและปกชดวชา บรรณาธการผชวย

รวบรวมอารตเวรกครงท 2 สงใหบรรณาธการตรวจปดเลมเพอทจะด าเนนการในขนตอนการพมพหนงสอตอไป ใน

กรณทอารตเวรก 1 มการแกไขไมมากนก สามารถรวบรวมหนวยอารตเวรก 2 สงตรวจปดเลมไดเลย หมายความวา

บรรณาธการอานตรวจเพยง 1 ครง สวนครงสดทายเปนการตรวจปดเลม ถามปรบแกเนอหาจ านวนมาก ปรบค า

และเพมเตมคอนขางมากควรสงอานตรวจ 2 รอบ ครงท 3 จงตรวจปดเลมอกครง ทงนขนอยกบความตองการของ

บรรณาธการชดวชาและความเรงดวนของงานรวมถงภาระของบรรณาธการชดวชา โดยทวไปตร วจประมาณ 1-3

ครง ตามเหตผลดงกลาว มาตรฐานการตรวจ 2 ครงกมคณภาพเพยงพอ การสงใหตรวจเนอหา สวนหนา และปก

พรอม ๆ กน ท าใหเหนภาพรวมของงานทงหมด การตรวจปดเลมอาจมาตรวจทส านกพมพ ถาบรรณาธการชดวชา

ไมสะดวกมา สามารถสงงานไปทสาขาวชาได และการตรวจครงนถอวาเปนการอนมตใหพมพ

31. รบและตรวจการแกไขอารตเวรกปดเลมเนอหา สวนหนา และปกชดวชา บรรณาธการผชวยรบงาน

มาตรวจดการแกไขทกหนาทงสวนหนา เนอหา และปกชดวชา ใหสงแกไขเฉพาะหนาทผด สวนปกชดวชาสงหนวย

ศลปะ (ถามการแกไข) พรอมสงตรวจสอบคณภาพงานปก

32. ตรวจสอบคณภาพงานปกชดวชา หนวยศลปะตรวจสอบคณภาพงานปกชดวชา โดยตรวจระยะความ

หนาสนปกตรงกบจ านวนหนาทงหมด ขนาดกระดาษหรอขนาดหนงสอ ระดบปรญญาตร ปรญญาโท ปรญญาเอก

ภาพประกอบปกหลายภาพซอนทบกนไมตกหลน มรหสบารโคด การใหสและรหสสตรงกน การเวนขอบกระดาษเผอ

การตดตก

Page 51: คู่มือ การปฏิบัติงานบรรณาธิการผู้ช่วย ส าหรับชุดการสอน ...¸ารปฏิบัติงาน... ·

51

สดารตน บวศร หนวยบรรณาธการ

33. แกไขอารตเวรกปดเลม เจาหนาทจดหนาแกไขอารตเวรกปดเลมจนถกตอง สงคนบรรณาธการผชวย

ซงจะอานตรวจจนกระทงถกตองทงหมด

34. รบและตรวจอารตเวรกปดเลมเนอหาและปกชดวชาจนถกตอง

35. ออกใบสรปงานและใบค านวณยกพมพเพอประมาณราคา เมออารตเวรกปดเลมแกไขจนกระทงจน

ครบทกหนวยแลว ในขนนตองเขยนใบส าคญ 2 ใบ ไดแก ใบสรปงานและใบค านวณยกพมพ

1) ใบสรปงานระบจ านวนหนาสวนหนา จ านวนหนาแตละหนวย และระบหนาวางถาหนวยนนลงทาย

ดวยเลขค รวมทงระบผลรวมของจ านวนหนาทงหมดและการเพมหนาวางในการค านวณยกพมพ ระดบปรญญาตร

พมพดวยระบบการพมพออฟเซต กรณผลรวมหารดวย 8 ไมลงตวลงทายดวยเลข 0.5 เชน จ านวนหนา 362 หนา

หารดวย 8 เทากบ 45.25 ยก ตองเพมหนาวางอก 2 หนา จะได 45.5 ยก จงจะสามารถลงยกพมพได (การพมพ

แบบ 8 หนายก หมายถง 1 ยก มหนา 8 หนา) ใบสรปงานเปนการแสดงรายละเอยดจ านวนหนาแตละหนวย หนา

วาง และบอกจ านวนยกของหนงสอ เปนประโยชนกบการวางเลยเอาตหนาหนงสอ

2) ใบค านวณยกพมพ เปนใบทระบรายละเอยดของงาน ไดแก ชอชด รหส ภาคการศกษา ฉบบ

ปรบปรงครงท... (ถาม) สาขาวชา รวมจ านวนหนา รวมยก รวมจ านวนภาพประกอบ พรอมทงรายละเอยดปลกยอย

ทตองการระบเปนพเศษ เชน เยบแบบมงหลงคา กระดาษทใชพมพ มใบแทรก มสส เปนตน โดยน ายอดค านวณได

จากใบสรปงานมาเขยนลงในใบค านวณยกพมพ

ใบสรปงานเปนเอกสารทหนวยบรรณาธการจดท าขนเพอแสดงรายละเอยดจ านวนหนา และหนาวาง

จ านวนยก สวนใบค านวณยกพมพเปนเอกสารทหนวยบรรณาธการจดท าขนเพอใหหนวยวางแผนและประสานงาน

การผลตน าขอมลไปจดท าการประมาณราคาหนงสอ

ใบสรปงาน

ใบค านวณยกพมพ

Page 52: คู่มือ การปฏิบัติงานบรรณาธิการผู้ช่วย ส าหรับชุดการสอน ...¸ารปฏิบัติงาน... ·

52

สดารตน บวศร หนวยบรรณาธการ

การออกใบสงพมพและออกใบแบบสงพมพงาน

ออกใบสงพมพ ใบสงพมพมความส าคญเพราะเปนค าสงพมพออกจากฝายวชาการทระบยอดพมพ จ านวน

หนา จ านวนยก รายละเอยดของชดวชาโดยรวมทงหมด พรอมดวยลายเซนผมอ านาจในการอนมตสงพมพ (เปนใบท

ตองออกทางระบบสารสนเทศ)

ออกใบแบบสงพมพงาน แบบสงพมพงานเปนใบส าคญทางการเงนและงบประมาณของมหาวทยาลย ทตอง

ระบรายละเอยดชดวชาเชนเดยวกบใบสงพมพ และตองขอเลขหนงสอออกจากเจาหนาทปฏบตการบรหาร หนวย

บรรณาธการ สวนทตองเขยนเพมเตมกคอ ตองลงรหสหมวดคาใชจายใหถกตองกบงานดวย เชน งานระดบปรญญา

ตร ปรญญาโท และปรญญาเอก จะแตกตางกนออกไป ซงรหสในแตละปอาจมการเปลยนแปลง ควรระวง และ

สอบถามกอนการเขยน (เปนใบทตองเขยนขนเอง และกรอกขอมลทางระบบสารสนเทศควบคกนไป)

36. บนทกการปดเลมชดวชา เขยนทงหมด 4 ใบ ไดแก 1) ใบสรปงาน 2) ใบค านวณยกพมพ 3) ใบสง

พมพ และ 4) ใบแบบสงพมพงาน สงใบสงพมพใหหวหนาหนวยบรรณาธการลงบนทกการปดเลม ซงเปนการ

แสดงผลการท างานวา งานไดส าเรจออกจากหนวยบรรณาธการแลว ไดท าการบนทกวนทปดเลม จ านวนหนา

จ านวนยก เพอใชเปนการรายงานผลการด าเนนงานของหนวยบรรณาธการ จากนนใหน างานทงหมดสงใหหนวยจด

หนาชดวชาตรวจสอบคณภาพไฟลงาน และแปลงไฟลเปนไฟล PDF กอนเขาสกระบวนการจดพมพหนงสอเปน

ขนตอนถดไป

37. หนวยวางแผนและประสานงานการผลตรบงานปดเลม สงอารตเวรกปดเลม สวนหนา และปกชดวชา

และใบส าคญทงหมดใหเจาหนาทวางแผนและประสานงานการผลต ด าเนนการเตรยมจดพมพเปนหนงสอตอไป

ขนตอนทงหมด 37 ขนเปนกระบวนงานทตองปฏบตตงแตรบตนฉบบราง 3 จนกระทงสงงานอารตเวรกปด

เลมใหแกหนวยวางแผนและประสานงานการผลต สามารถสรปขนตอนและผรบผดชอบด าเนนการในแตละขนได

ตามแผนภาพน

ขนตอนการท างาน ผรบผดชอบและด าเนนการ

1. 1. บก.ผชวย (หนวย บก.)

2. 2. บก.ผชวย (หนวย บก.)

รบตนฉบบราง 3 จากสาขาวชา

(เนอหาไมครบ) สงคน

ลงบนทกรบตนฉบบราง 3 ทาง

http://school.stou.ac.th

บก.ชดวชา

Page 53: คู่มือ การปฏิบัติงานบรรณาธิการผู้ช่วย ส าหรับชุดการสอน ...¸ารปฏิบัติงาน... ·

53

สดารตน บวศร หนวยบรรณาธการ

3. 3. หวหนาหนวย บก. (หนวย บก.)

4. 4. บก.ผชวย (หนวย บก.)

5. 5. ชางศลป (หนวยศลปะ)

ไมมภาพ

6. 7. 6. เจาหนาทพมพ (หนวยเตรยมตนฉบบ)

7. เจาหนาทปฏบตงานบรหาร

(หนวย บก.)

8. มภาพ 8. บก.ผชวย (หนวย บก.)

9. ชางศลป (หนวยศลปะ)

10. 10. เจาหนาทจดหนา (หนวยจดหนาชดวชา)

11. 11. บก.ผชวย (หนวย บก.)

12. 12. บก.ชดวชาทรบผดชอบ (สาขาวชา)

ลงบนทกรบตนฉบบราง 3 ทาง

http://printing.stou.ac.th

อานก าหนดตวอกษรและแบบตวอกษร

สงตนฉบบราง 3 ไปแกไขไฟลหนวยเตรยมตนฉบบ

หนวยจดหนาชดวชา

จดหนาอารตเวรก

ท าภาพประกอบ

ไมมภาพ

สงงาน

รบตนฉบบราง 3 ทแกไขไฟลแลวจากหนวยเตรยมตนฉบบ

บก.ชดวชา (สาขา) อานตรวจ

อารตเวรก 1 แลวสงคน

หนวยศลปะรบตนฉบบราง 3 และรอรวมกบภาพประกอบทท าเสรจ

9.

มภาพ

รบและอานอารตเวรก 1

สงขอมลเพอท า

บตรรายการหองสมด

Page 54: คู่มือ การปฏิบัติงานบรรณาธิการผู้ช่วย ส าหรับชุดการสอน ...¸ารปฏิบัติงาน... ·

54

สดารตน บวศร หนวยบรรณาธการ

13. บก.ผชวย (หนวย บก.)

13. 14. เจาหนาทพมพ (หนวยเตรยมตนฉบบ)

15. ชางศลป (หนวยศลปะ)

16. 16. เจาหนาทจดหนา (หนวยจดหนาชดวชา)

17. 17. บก.ผชวย (หนวย บก.)

18. 18. บก.ชดวชาทรบผดชอบ (สาขาวชา)

19. บก.ผชวย (หนวย บก.)

19. 20. ชางศลป (หนวยศลปะ)

21. 21. เจาหนาทจดหนา (หนวยจดหนาชดวชา)

รบและตรวจสอบการแกไข

จาก บก.ชดวชา

หนวยศลปะท าภาพ

เพมหรอแกไขภาพ 15.

แกไขอารตเวรก 1

หนวยเตรยมตนฉบบ

พมพสวนเพม (กรณ

มการเตมขอความ

จ านวนมาก)

รบและอานอารตเวรก 2

รบและตรวจสอบการ

แกไขจาก บก.ชดวชา

หนวยศลปะท าภาพ

เพมหรอแกไขภาพ

14.

แกไขอารตเวรก 2

สงอารตเวรก 2 ให บก.ชดวชา

(สาขา) อานตรวจ

20.

มภาพเพม/แกไข

มภาพเพม/แกไข

Page 55: คู่มือ การปฏิบัติงานบรรณาธิการผู้ช่วย ส าหรับชุดการสอน ...¸ารปฏิบัติงาน... ·

55

สดารตน บวศร หนวยบรรณาธการ

22. บก.ผชวย (หนวย บก.)

22. 23. เจาหนาทพมพ (หนวยเตรยมตนฉบบ)

24. ชางศลป (หนวยศลปะ)

25. 25. หวหนาหนวย บก. (หนวย บก.)

26. 26. เจาหนาทจดหนา (หนวยจดหนาชดวชา)

27. 27. บก.ผชวย (หนวย บก.)

28.

28. เจาหนาทปฏบตการบรหาร (หนวย บก.)

28

29. 29. หวหนากลมงานตรวจสอบคณภาพ

(หนวย บก.)

30. 30. บก.ชดวชาทรบผดชอบ (สาขาวชา)

31. 31. บก.ผชวย (หนวย บก.)

24.

รบและอานอารตเวรก 3

ท าสวนหนาชดวชาทหนวยเขามาครบ พรอมปดเลมได

ตรวจสอบคณภาพงานปด

เลมเนอหาทงหมด สวนหนา

และปกชดวชา

เตรยมขอมลสงท าปกชดวชา

หนวยเตรยม

ตนฉบบพมพสวน

หนา

23.

บก.ชดวชาตรวจสอบงานปดเลมเนอหาทงหมด สวนหนา และปกชดวชา

หนวยศลปะรบขอมล

ท าปกชดวชา/สงปก

จดหนาสวนหนาชดวชา

รบและอานอารตเวรก 1

สวนหนา และตรวจปกชด

วชา

รบและตรวจสอบการแกไข

อารตเวรกปดเลมเนอหา สวน

หนา และปกชดวชา

ขอจ านวนพมพ

ประสานยอด

พมพชดวชา

ขอเลข ISBN ขอเลขจดแจง

ทางการพมพ

(เลข ISBN)

Page 56: คู่มือ การปฏิบัติงานบรรณาธิการผู้ช่วย ส าหรับชุดการสอน ...¸ารปฏิบัติงาน... ·

56

สดารตน บวศร หนวยบรรณาธการ

32. ชางศลป (หนวยศลปะ)

33. 33. เจาหนาทจดหนา (หนวยจดหนาชดวชา)

34. 34. บก.ผชวย (หนวย บก.)

36.

35. 35. บก.ผชวย (หนวย บก.)

36. หวหนาหนวยบรรณาธการ (หนวย บก.)

37. 37. เจาหนาทวางแผนและประสานงานการ

การผลต (หนวยวางแผนและประสานงาน

การผลต ฝายจดพมพ)

การปฏบตงานชดวชาของบรรณาธการผชวยจะปฏบตงานไปตามขนตอน เรมตงแตขนตอนท 1 จนกระทง

ถงขนตอนท 37 นอกจากนยงตองปฏบตงานดวยระบบสารสนเทศจดการเอกสารการสอนชดวชาผานทางเวบไซต

http://printing.stou.ac.th เปนการท างานแบบคขนาน ระบบสารสนเทศหนวยบรรณาธการนมวตถประสงคเพอ

การบรหารการผลตเอกสารการสอน และรายงานผลการด าเนนงานชดวชา ทงบรรณาธการผชวย หวหนางาน และ

ผบรหารสามารถดแลตดตามผลไดตลอดเวลาจากระบบสารสนเทศ ตลอดจนใชขอมลสารสนเทศในการตดสนใจเชง

นโยบายของผบรหารไดอยางมประสทธภาพ ซงมการจดการไปตามขนตอนงานตงแตเรมตนจนกระทงเสรจสน

กระบวนงานบรรณาธการ (สามารถดคมอการใชงานจากหนาของระบบ) ขนตอนการปฏบตงานทางระบบ

หนวยวางแผนและ

ประสานงานการผลต

รบงานชดวชาปดเลม

ออกใบสงพมพ ออกใบสงพมพ

ออกใบแบบสงพมพงาน

สงปกชดวชา

ตรวจสอบคณภาพ

ตรวจสอบคณภาพ

งานปกชดวชา

32.

รบและตรวจอารตเวรกปด

เลมเนอหาและปกจน

ถกตอง

แกไขอารตเวรกปดเลม

ออกใบสรปงานและออกใบค านวณยกพมพเพอการประมาณราคา

บนทกการปดเลม

ชดวชาเพอการ

รายงาน

Page 57: คู่มือ การปฏิบัติงานบรรณาธิการผู้ช่วย ส าหรับชุดการสอน ...¸ารปฏิบัติงาน... ·

57

สดารตน บวศร หนวยบรรณาธการ

สารสนเทศหนวยบรรณาธการแบงออกเปน 4 สวน คอ สวนเนอหา สวนหนา สวนปก และสวนงานตรวจสอบ

คณภาพปดเลม มดงน

ขนตอนงานทตองท างานทางระบบสารสนเทศหนวยบรรณาธการ

เนอหา สวนหนา ปก ตรวจคณภาพงาน

ปดเลม 1. ลงบนทกรบงาน 2. สงท าภาพ 3. สงแกไขตนฉบบ 4. สงจดหนาอารตเวรก 5. รบและอานอารตเวรก 1 6. สงอารตเวรก 1 ให บก. 7. รบคนอารตเวรก 1 จาก บก. 8. สงแกไขอารตเวรก 1 9. สงท าภาพเพม/แกไข (ถาม) 10. รบและอานอารตเวรก 2 11. สงอารตเวรก 2 ให บก. 12. สงแกไขอารตเวรก 2 13. รบและอานอารตเวรก

1. สงพมพสวนหนา 2. สงจดหนาสวนหนา 3. รบและอานอารตเวรก 1 สวน

หนา 4. สงอารตเวรก 1 สวนหนาให

บก. 5. รบคนอารตเวรก 1 สวนหนา

จาก บก. 6. สงแกไขอารตเวรก 1 สวนหนา 7. รบและอานอารตเวรก 2 สวน

หนา

1. สงขอมลชดวชาเพอออกแบบปก

2. สงใบท าปก

1. สงตรวจสอบคณภาพงานปดเลม

2. ผตรวจบนทกคะแนนตรวจสอบคณภาพงานปดเลม

เทคนคการปฏบตงานบรรณาธการ

การพสจนอกษรเปนขนตอนส าคญทขาดไมไดในการท าหนงสอ เปนการตรวจสอบตวอกษรทเกดจากการ

เรยงพมพผดทตกหลนหรอเกนเขามาของค าและขอความ ตวสะกด การนต วรรคตอน ส านวนภาษา การใชภาษาท

ไมถกความหมาย และการตรวจความถกตองของการก าหนดรปแบบเอกสาร ดงกลาวนเปนหนาทหลกของ

บรรณาธการผชวยในการตรวจสอบความถกตองและขจดขอผดพลาดใหไดมากทสดเพอใหหนงสอมความสมบรณทง

เนอหาและรปแบบ ในการจดท าหนงสอทกประเภทตองผานกระบวนการตรวจพสจนอกษรอยางนอย 2 ครงจงจะม

ความสมบรณเพยงพอถอวาเปนมาตรฐานของทกส านกพมพ ในการบรรณาธการและตรวจพสจนอกษรอยางม

ประสทธภาพนนบรรณาธการผชวยควรทราบเทคนควธ ซงเทคนคนจะเปนเครองมอชวยในการปฏบตงานเนองจาก

Page 58: คู่มือ การปฏิบัติงานบรรณาธิการผู้ช่วย ส าหรับชุดการสอน ...¸ารปฏิบัติงาน... ·

58

สดารตน บวศร หนวยบรรณาธการ

เปนการอานตรวจแบบมจดมงหมาย ถาไดทราบเทคนควธจะท าใหการปฏบตงานบรรณาธการผชวยมคณภาพ

เพมขน เนอหาถกตองเปนทยอมรบของผศกษาคนควา ซงเปนแนวทางการปฏบตงานทดเกดประโยชนตอหนวยงาน

เทคนคการตรวจพสจนอกษรงานชดวชา

เทคนคการตรวจพสจนอกษรชดวชามอย 2 ขน คอ ขนของการอานตนฉบบ และขนของการตรวจพสจน

อกษรอารตเวรก ดงน

1.1 ขนของการอานตนฉบบ ตนฉบบ คอ หนวยการสอนของมหาวทยาลยฯ ประกอบดวย 15 หนวยตอ 1

ชดวชา ไดแก เอกสารการสอน 15 หนวย และแบบฝกปฏบต 15 หนวย โดยทยงไมไดจดหนา เนอหาพมพดวย

คอมพวเตอรโปรแกรมไมโครซอฟตเวรด มภาพประกอบ และไฟลเนอหาพรอมภาพ

ในขนของการอานตนฉบบมวธการปฏบตงาน 2 สวน คอ

1) การก าหนดรปแบบสงพมพและก าหนดแบบตวอกษรและขนาดตวอกษร โครงสรางและรปแบบ

การเขยนต าราของมหาวทยาลย ประกอบดวย สวนตน ไดแก แผนการสอนประจ าหนวย สวนเนอเรอง ไดแก เนอหา

ทแบงเปนตอน จากตอนแบงยอยเปนเรอง และภาพประกอบเนอหา สวนทาย ไดแก เชงอรรถ บรรณานกรม และ

ภาคผนวก

เอกสารของมหาวทยาลยม 3 ระดบ คอ ปรญญาตร ปรญญาโท และปรญญาเอก มขนาดรปเลม

คอลมน รวมถงโครงสรางและรปแบบการวางทแตกตางกน ดงนนจงตองก าหนดรปแบบไวใหในตนฉบบ เจาหนาท

จดหนาชดวชาสามารถด าเนนการจดหนาไดอยางถกตองตรงกบงาน ซงการก าหนดรปแบบสามารถดจากคมอการ

ก าหนดรปแบบทจดไวใหส าหรบผปฏบตงาน สวนแบบตวอกษรและขนาดตวอกษร บรรณาธการชดวชาบางทาน

ตองการแบบตวอกษรเนนตรง เนนเอน ตวปกต ตวเอนในหวขอหรอเนนสวนเนอความ รหสทใชเปนตวเลขระบแบบ

และขนาดตวอกษร โดยไดก าหนดไวเปนทเขาใจตรงกนทงสองฝาย

2) การอานตนฉบบ ไดแก การตรวจสอบโครงสรางของแผนการสอนประจ าหนวย แผนการสอน

ประจ าตอน การใชภาษาในเนอความ ภาพประกอบ เชงอรรถ บรรณานกรม ภาคผนวก การเรยงล าดบหวขอในแต

ละเรอง แผนการสอนประจ าหนวยตองดวาองคประกอบของเนอหาทแบงเปนตอนและแบงเปนเรองครบถวน ดใน

ภาพกวางกอนคอ จากแผนหนวยไปสแผนตอน และสวนเนอเรอง ตรวจชอหนวย ชอตอน ชอเรองใหตรงกนทกจด

ถาเขยนไมตรงกนใหท าเครองหมายค าถามไวสอบถามอาจารยภายหลงได ซงมความส าคญมากชอเรองทกเรองตอง

เหมอนกนทกท การตรวจตงแตขนตนฉบบเปนสงทควรกระท าอยางละเอยด เพราะการแกไขหรอเพมเตมภายหลง

อาจเตมไมครบได การปฏบตงานไปถงขนอารตเวรกจะมภาระงานอานตรวจหลายหนวย หลายประเดน หลายรอบ

อาจหลงลมได จงควรตรวจในขนตนฉบบซงเปนจดเรมตนจะท าใหงานมความถกตอง สมบรณ มประสทธภาพ ดาน

เนอความหรอเนอหาสาระนนควรตรวจสอบความสม าเสมอของค าศพท การสะกดค า การใชเครองหมายวรรคตอน

ความถกตองการใชภาษา ควรตรวจหลกใหญ ๆ ดงทกลาวมา กรณทไมแนใจ ควรตรวจสอบความถกตองของค าท

Page 59: คู่มือ การปฏิบัติงานบรรณาธิการผู้ช่วย ส าหรับชุดการสอน ...¸ารปฏิบัติงาน... ·

59

สดารตน บวศร หนวยบรรณาธการ

สงสยจากพจนานกรมฉบบราชบณฑตยสถานกอน ควรจดบนทกการใชค าศพทยากหรอศพทเฉพาะของแตละหนวย

ในแตละชดวชาทไดรบ เพราะการไดรบหนวยชดวชามาตอเนองจ านวนมากสลบกนหลายชดวชา บางชดวชาสงมา

ลาชามากท าใหผปฏบตงานลมการใชค าศพทได บางครงสามารถใชไดทง 2 แบบ อาจมขอผดพลาดใชสลบชดวชากน

การจดบนทกจะเปนวธทดทสดปองกนความสบสน เปนระบบงานทด

1.2 ขนของการตรวจพสจนอกษรอารตเวรก อารตเวรก คอ การจดหนาตามรปแบบทบรรณาธการผชวย

ก าหนดไวในตนฉบบ การอานตรวจอารตเวรกเปนการตรวจแบบเทยบเคยงกบตนฉบบแบบค าตอค า เพอไมตองการ

ใหขอความตกหลนและตรวจอยางละเอยดถถวน สงทตองตรวจ คอ 1) รปแบบการจดหนาถกตองตามทก าหนดไวใน

ตนฉบบ มการจดตามทก าหนดไวทกจดทกท และ 2) เนอหาสาระหรอขอความทเปนเนอหาทงหมด ประกอบดวย

เนอความ ภาพประกอบ ตาราง แผนภม แผนผง และสวนทายคอ เชงอรรถ บรรณานกรม ภาคผนวก

เทคนคการพสจนอกษรอารตเวรกชดวชา มดงน

1) ตรวจการก าหนดรปแบบตามทก าหนดไวในตนฉบบ แยกความแตกตางระหวางรปแบบปรญญาตร

ปรญญาโท และปรญญาเอก เพราะแตละระดบการก าหนดคอลมน ยอหนา รายละเอยดการจดรปแบบแตกตางกน

เชน การวางต าแหนงของเสนคนแตละระดบไมเหมอนกน ขนาดของตวอกษรตางกน การจดวางชอเรองอยใน

ต าแหนงทตางกน เปนตน ถาเปนบคลากรใหมอาจจ ารายละเอยดไมครบทงหมด ควรตรวจพสจนอกษรไปพรอมกบ

เปดคมอการก าหนดรปแบบ

2) อานเทยบอารตเวรกกบตนฉบบทกค า ทกบรรทดใหตรงกน การเลอกใชค า การสะกดค า การใชค า

ยอ การเวนวรรคตอน ความชดเจนของเนอหา การใชภาษา โดยอานแบบจบผดทกถอยค า

3) ตรวจสอบความสม าเสมอของค าศพทตนฉบบ บางค าสามารถใชไดทง 2 แบบ ควรเลอกใชค าใด

ค าหนงตลอดทงหนวย ชอบคคล และสถานททเปนค าทบศพทภาษาตางประเทศ มการถอดค าเปนภาษาไทยตาม

หลกเกณฑการเขยนค าทบศพทภาษาตางประเทศของราชบณฑตยสถาน ควรเขยนใหเหมอนกนตลอดทงหนวย อาจ

ท าการจดบนทกไวในสมดจด การสะกดค าศพทภาษาองกฤษแบบองกฤษ หรอการสะกดค าศพทภาษาองกฤษแบบ

อเมรกนตองสอดคลองตรงกน

4) เปรยบเทยบเนอหาทเชอมโยงถงขอมลในตาราง ภาพประกอบและค าอธบายภาพ หรออน ๆ การ

อางองของภาพตรงกบเนอหาทอางไว การเรยงตวเลขล าดบเชงอรรถถกตองตรงกบเนอหา การใชเสนกรอบภาพ เสน

ตาราง ขนาดตวพมพในภาพ การเชอมโยงชอหนวย ชอตอน ชอเรอง ชอชดตองตรงกนทกจด

5) การเรยงล าดบหวขอใหญ หวขอรอง ล าดบตวเลขนนถกตอง การจดตารางลงในพนททถกตอง

เกยวเนองกบเนอหาทกลาวไวขางตน การเรยงล าดบเลขทของตาราง การเรยงล าดบภาพ การเรยงล าดบรายการ

อางองของบรรณานกรม ใชวธการเรยงตวอกษรตามแบบพจนานกรม

Page 60: คู่มือ การปฏิบัติงานบรรณาธิการผู้ช่วย ส าหรับชุดการสอน ...¸ารปฏิบัติงาน... ·

60

สดารตน บวศร หนวยบรรณาธการ

6) การพสจนอกษรอารตเวรกแตละครงควรตรวจอยางใดอยางหนง ไมควรตรวจหลายอยางพรอมกน

เชน ตรวจรปแบบการจดหนา เสรจแลวตรวจล าดบเลขของเนอหา เปนตน การตรวจพสจนอกษรควรพงระวงค าผด

ควรอานตามหลกความถกตอง ความสมเหตสมผล จบผดการเรยงพมพ ควรเพงความสนใจในความหมายของถอยค า

อานไปทละประโยคอยางชา ๆ เพอทจะสามารถเหนทกตวอกษร อาจใชไมบรรทดหรอแถบกระดาษยาววางพาดตาม

แนวตวอกษรในแตละบรรทด เพอใหสายตามองไปตามแนวเสนทวางไวแลวเคลอนลงมาทละบรรทด เมอตรวจเสรจ

ควรอานย าอกครง เพอดวาประโยคนนอาจผด ดการเปด-ปดวงเลบทอาจตกหลนไป

7) ในการอานตรวจควรใชดนสอในการตรวจแก เพอทจะลบออกหรอปรบแกเครองหมายพสจนอกษร

ไดดกวาปากกา และใหตรวจแบบมจดมงหมาย ปรบแกใหถกตอง ควรจดบนทกระหวางการอานในแตละชดวชา

บนทกการสะกดค า การใชค าแตละหนวยแยกสวนแตละชดกน การใชตวอกษรใหญ-เลกตามทบรรณาธการตองการ

การใชค าทบศพทตาง ๆ การจดบนทกเหลานจะเปนประโยชนในเรองการปรบแกค าใหสอดคลองกน และท างานได

รวดเรว ระมดระวงค าทมาจากภาษาตางประเทศ ความไมตรงกนของชอคน ชวงเวลา และอายไปพรอม ๆ กน

ขอความอน ๆ (Butcher, J., pp. 134-136)

8) ในการตรวจพสจนอกษร ถาพบวามค าบางค าทตองการปรบแกควรเขยนเหตผลในการแกไขลงไป

บรเวณทวางดวย เชน แกค านเพอปรบใหค านสอดคลองกนในสวนอน ๆ ของหนวย เพราะบรรณาธการชดวชา /

ผเขยนอาจไมเขาใจเหตผลในการปรบแกนนได และเมอพบค าผด บางครงตองพจารณาความหมายใหรอบคอบ

เพราะค าบางค าแตกตางกนเลกนอย ถาอานเรวเกนไป หรอดผวเผนอาจแกไขค าผดความหมายได

9) การตรวจอารตเวรกตองอานตรวจอยางนอย 2 รอบ ในครงแรกควรอานไปอยางชา ๆ เพราะม

เนอหาและรายละเอยดทตองตรวจจ านวนมาก อาจใชเวลาอานคอนขางนานกวาครงทสอง สวนในครงทสอง

สามารถอานเรวขนได มงท าความเขาใจเนอความเปนหลกเนองจากครงแรกอานแบบเทยบเคยงกบตนฉบบ อาจไม

สามารถเขาใจเนอความเพราะมงไปจบค าผดค าศพทและความครบถวนของขอความ ฉะนนในการอานครงทสองนจง

เปนการอานอกแบบหนง นอกจากนยงจบค าศพททยงอาจผดหลงเหลอ หรอค าทแกไขในครงแรกแลวแกไขในครงน

ไมหมด ถอวาการอานครงนเปนครงสดทาย ถาพบวาอานแลวไมเขาใจเนอความ ควรประสานท าความเขาใจกบ

บรรณาธการชดวชาทรบผดชอบเพอใหตรวจสอบเนอหาอกครง สวนครงทสาม ตรวจเฉพาะสวนทผดวาไดแกไข

อยางครบถวนตามทระบไว

Page 61: คู่มือ การปฏิบัติงานบรรณาธิการผู้ช่วย ส าหรับชุดการสอน ...¸ารปฏิบัติงาน... ·

61

สดารตน บวศร หนวยบรรณาธการ

เทคนคการใชเครองหมายค าสงพสจนอกษร

การตรวจแกไขงานอารตเวรกจะใชเครองหมายค าสงพสจนอกษรเปนสญลกษณในการตรวจแก สญลกษณ

หรอเครองหมายในการพสจนอกษรเปนภาษาสญลกษณใชเพอสอความหมายหรอความตองการแทนทจะใชภาษา

เขยน เพราะการใชภาษาสญลกษณท าใหเขาใจงาย เหนชด สามารถแกไขงานอยางรวดเรว การตรวจแกโดยใช

เครองหมายค าสงพสจนอกษรเปนไปอยางมประสทธภาพนน มขอควรปฏบตดงน

1) ใชเครองหมายค าสงพสจนอกษร การแกค าทสะกดผดควรเขยนค าทถกตองลงไปกอนแลวจงเขยน

เครองหมายกากบาท (X) ลงบรเวณทวางดานซายมอหรอขวามอเพอใหผแกรวามการแกไขบางอยางในขอความ

2) ใชเครองหมายค าสงพสจนอกษรใหถกตอง ควรสอสารตรงกบความตองการของตนเองและเขยนใหเหน

ชดเจน โดยใชดนสอ 2B ทมความเขมพอสมควรใหผแกงานเหนชด การเขยนค าแกตวเลกเกนไปจะท าใหเหนไม

เหนชด เชน มหพภาคหรอจดจบประโยคภาษาองกฤษ จดไขปลา ตวยก ตวหอย ควรวงกลมค านนไว หรอกรณต ด

ออกหรอเพมแทรกตวอกษรเขาไปใหม ผแกไขอาจสบสน เขาใจผดได ควรเขยนค านนใหมแทนทค าเดม

3) การลากเสนโยงไปไมควรทบตวอกษรทอยบนบรรทด ท าใหผแกไขอาจเขาใจวาจะตดค าหรอขอความท

เสนทบออกไป และไมควรลากเสนทบกนไปมากบเสนกอนหนา (Butchers, J., pp.105-107)

4) ถามค าผดแบบเดยวกนหลายทใหวงกลมไว ใหแกตวแรกเพยงทเดยว แลวเขยนค าทตองการแกไขใหม

บรเวณทวางขอบกระดาษ

5) ถาค าผดเพยงเลกนอยในบรรทดนนสามารถเขยนแกลงไปทค านนไดเลย แตถาแกคอนขางซบซอน ควร

เขยนอธบายสงทแกไขหรอเขยนประโยคใหมลงบรเวณขอบกระดาษ

6) การท าเครองหมายค าสงแกหรอเพมเตมเนอหาเขาไปควรอานขอความใหมทงบรรทดอกครง เพอจะเรยก

ความเขาใจทางภาษาวาทแกไขนนถกตองแลว

สรปไดวา งานตรวจพสจนอกษรเปนกระบวนการตรวจสอบการสะกดค าใหถกตองตามตนฉบบทอาศยความ

ละเอยด รอบคอบ ชางสงเกต และความรอบรดานภาษา ความถกตองตามหลกไวยากรณ ความรความสามารถ

สบคนเอกสารอางองทจ าเปนเนองดวยเปนงานทางวชาการทตองการความถกตองของเนอหา บรรณาธการผชวยจง

ตองตรวจสอบความถกตองจากแหลงอางองตาง ๆ ได รวมทงความรดานการจดท า รปเลมหนงสอ ดงนน เทคนค

ตาง ๆ ทไดกลาวถงเปนประโยชนตองานของบรรณาธการผชวยอยางยง

Page 62: คู่มือ การปฏิบัติงานบรรณาธิการผู้ช่วย ส าหรับชุดการสอน ...¸ารปฏิบัติงาน... ·

62

สดารตน บวศร หนวยบรรณาธการ

บทท 5 วเคราะหปญหา อปสรรค และแนวทางการแกไขปญหา

1. ปญหา อปสรรค และแนวทางการแกไขปญหา

หนวยบรรณาธการท าหนาทบรรณาธการชดการสอนทางไกล ไดแก การจดรปแบบชดการสอน การก าหนด

ตวอกษรและขนาดตวอกษร การพสจนอกษรอารตเวรก ดแลและควบคมชดการสอนใหสามารถจดพมพเปนรปเลม

การปฏบตงานจะเปนไปตามขนตอนตาง ๆ ทก าหนดไว โดยรวมกบหนวยงานตาง ๆ ของส าน กพมพ รวมทงการ

ตดตอประสานงานกบบคลากรภายในและภายนอกส านกพมพ ปญหาทพบจากการปฏบตงานเปนปญหาทเชอมโยง

เกยวเนองกบหนวยงานตาง ๆ จ าเปนตองแกไขปญหารวมกนจงจะสามารถแกไขปญหาใหบรรลผลได ดงนนจงเสนอ

ปญหา พรอมขอเสนอแนะแนวทางแกไขปญหา เมอแกไขแลวจะเกดประโยชนในการบรหารงานแกส านกพมพ

ในการปฏบตงานบรรณาธการชดการสอนมหนวยงานทปฏบตงานรวมกน ไดแก หนวยเตรยมตนฉบบ หนวย

ศลปะ หนวยจดหนาชดวชา และบรรณาธการชดวชา (สาขาวชา) ในขนตอนการท างานเรมจากบรรณาธการชดวชา

(สาขาวชา) สงตนฉบบเขาส านกพมพ หนวยบรรณาธการจดบรรณาธการผชวยดแลรบผดชอบและพสจนอกษร

ประจ าชดวชานน ๆ สงตนฉบบไปยงหนวยเตรยมตนฉบบเพอแกไขขดเกลาไฟลตนฉบบใหถกตองตามทบรรณาธการ

ชดวชาแกไขมา สงงานท าภาพและตกแตงภาพประกอบ และสงตนฉบบทแกไขไฟลเรยบรอยท าการจดหนาเปน

อารตเวรก จากนนอานตรวจพสจนอกษรอารตเวรกรวมกนกบบรรณาธการชดวชา (สาขาวชา) สงแกไขอารตเวรก

และตรวจแกไขอารตเวรกและภาพประกอบจนกระทงถกตองสมบรณ ดงนนอารตเวรกทสมบรณตองผาน

กระบวนการตรวจแกไข อานหลายครงจนกระทงเสรจเรยบรอยถกตอง รวมเรยกวา กระบวนการกอนพมพ หลงจาก

นนจงเปนหนาทของฝายจดพมพทรบผดชอบตอในกระบวนการพมพ และกระบวนการหลงพมพ ในทนจงขอ

กลาวถงปญหาและอปสรรคเฉพาะหนวยงานทเกยวของกบการปฏบตงานในกระบวนงานกอนพมพ ไดแก หนวย

เตรยมตนฉบบ หนวยจดหนาชดวชา หนวยบรรณาธการ หนวยศลปะ และบรรณาธการชดวชา (สาขาวชา) ดงน

Page 63: คู่มือ การปฏิบัติงานบรรณาธิการผู้ช่วย ส าหรับชุดการสอน ...¸ารปฏิบัติงาน... ·

63

สดารตน บวศร หนวยบรรณาธการ

หนวยงาน ปญหาทเกดขนระหวางการปฏบตงาน แนวทางการแกไขปญหา

1. การแกไขงานไฟลตนฉบบของหนวย

เตรยมตนฉบบ ไดแก ค าผด การเตมขอความ การยายต าแหนงค า วรรคตอน หรออน ๆ ไมครบถวน

1. บรรณาธการผชวยควรตรวจงานตนฉบบ

กอนสงแกไข โดยเฉพาะการตรวจแกทเปนลายมอจากบรรณาธการชดวชาวาตวหนงสอบางหรอเขยนหวดเกนไป เสนการโยงเปลยนยายค าชดเจนดพอหรอไม หรออานแลวไมชดเจน ควรเขยนทบใหชดมากขนหรอเขยนใหมดวยปากกาสแตกตางกน จะท าใหผพมพแกสามารถเหนไดชด และพมพแกตามไดดมากขน

เตรยมตนฉบบ

2. ตนฉบบทมลกษณะภาพสแกนมา

โดยมค าอธบายฝงอย รวมทงตวหนงสอทปรากฏในภาพกราฟ แผนภม แผนผง สตร สมการคณตศาสตร หรอสวนอน ๆ ซงค าเหลานไมไดพมพใสใหในไฟล

2. บรรณาธการผชวยตองตรวจสอบภาพ

ตนฉบบนนวา องคประกอบทมอยในภาพ ไดแก ค าอธบายในภาพ ค าอธบายแกน X, Y ในกราฟ แผนภม แผนผง ถาค าเหลานนเขยนดวยลายมอ หรอเปนภาพสแกนมา พจารณาแลวเหนวาตวอกษรไมคมชด หรอสตร สมการ เครองหมาย สญลกษณทางคณตศาสตรตดสถานะทไมสามารถถอดค าเหลานนไปใชในขนตอนจดหนาอารตเวรกได ควรมวธการสอสารดวยการเขยนก ากบลงไปทตนฉบบภาพ ไวบรเวณขวามอเพอใหผปฏบตไดเหน เขาใจรวดเรวขน

3. การสงพมพงานสวนหนาชดวชา ได

น าไฟลสวนหนาจากชดวชาอนมาเปนส าเนาแลวไมเปลยนในสวนทแตกตาง โดยเฉพาะหนาลขสทธเนอความบางสวนเหมอนกน ในขณะทมเนอความบางสวนแตกตางกนไปแตละชดวชา เชน ชอชดวชา เลขหนวยทจะปดเลมสาขาวชา เปนตน

3. หนวยบรรณาธการไดจดท าตนแบบสวน

หนา (template) ไวใชในงานบรรณาธการ ในสวนทแตกตางกนนนไดเวนวางไวใหหนวยเตรยมตนฉบบไดพมพเตมเขาไป ท าใหไมตองพมพทงหมด

Page 64: คู่มือ การปฏิบัติงานบรรณาธิการผู้ช่วย ส าหรับชุดการสอน ...¸ารปฏิบัติงาน... ·

64

สดารตน บวศร หนวยบรรณาธการ

หนวยงาน ปญหาทเกดขนระหวางการปฏบตงาน แนวทางการแกไขปญหา

เตรยมตนฉบบ

4. การบนทกไฟลหลงจากทแกไข

ตนฉบบเสรจแลวสงไฟลผดหนวย ผดชดวชาทางระบบสารสารเทศการบรหารการผลตเอกสารการสอนชดวชา

4. บรรณาธการผชวยควรตรวจสอบโดยการเปด

ไฟลงานดกอนการคลกสงตอทางระบบสารสนเทศฯ ไปยงหนวยจดหนาชดวชาวาไฟลนนมความถกตอง และหวหนาหนวยบรรณาธการผรบผดชอบการด าเนนการระบบสารสนเทศตองน าเสนอใหส านกพมพแจงปรบปรงระบบสารสนเทศฯ เชงปองกนการน าชอไฟลผดมาใช

1. การแกผดท ผดบรรทด และผปฏบต

ไมเขาใจสญลกษณทางพสจนอกษรทเขยนแกไวในอารตเวรก

1. หวหนาหนวยบรรณาธการควรนดประชมการ

จดการความรแลกเปลยนรบฟงปญหางานทเกดขนระหวางหนวย ใหเขาใจปญหาหรอการใชสญลกษณทางพสจนอกษรรวมกนท าใหแกไขปญหาทเกดขนได

จดหนาชดวชา

2. ชอชดวชา ชอหนวย และเลขทหนวย

บรเวณดานบนของขอบกระดาษ (heading) เปนของชดวชาอน

2. ประสานงานปญหาทเกดขนกบหวหนาหนวยจด

หนาชดวชา โดยการจดใหมเทมเพลตงานชดวชาโดยเฉพาะ ส าหรบเอกสารการสอนระดบปรญญาตร ประมวลสาระระดบปรญญาโท

3. การแกไขอารตเวรกสดทายตงแต

อารตเวรกท 3 เปนตนไป สวนใหญมแกเลกนอย แตแกไขไมครบถวน

3. หวหนาหนวยบรรณาธการควรนดประชมหารอ

รวมแลกเปลยนและแบงปนปญหางานทเกดขนระหวางกน ซงท าใหเขาใจปญหารวมกนและแกไขปญหาทเกดขนไดอยางมประสทธภาพ

Page 65: คู่มือ การปฏิบัติงานบรรณาธิการผู้ช่วย ส าหรับชุดการสอน ...¸ารปฏิบัติงาน... ·

65

สดารตน บวศร หนวยบรรณาธการ

หนวยงาน ปญหาทเกดขนระหวางการปฏบตงาน แนวทางการแกไขปญหา

4. การบนทกไฟลหลงจากทแกไขงาน

เสรจแลวบนทกไฟลผดหนวย ท าใหขอมลหนวยชดวชาไมถกบนทกเปนปจจบน

4. ประสานงานปญหาทเกดขนกบหวหนาหนวย

จดหนาชดวชา อาจใหมระบบงานจดเกบทมคณภาพ พรอมกบเนนย ากบผปฏบตชวยปองกนปญหาทอาจเกดขน

จดหนาชดวชา

5. การตรวจคณภาพงานปดเลมบนไฟล

ชดวชาหลงจากบรรณาธการผชวยปดเลมแลว เมอเหนทผดมการแกไขดวยตนเองโดยการพมพเพม เชน การลบค าหรอขอความ การปรบเปลยนระยะหางระหวางบรรทด ผลการแกเหลานอาจสงผลกระทบตอขอความในหนาถดไปท าใหขอความเลอน ลกศรในภาพเคลอนตวหลดออกจากภาพ

5. ประสานงานกบหวหนาหนวยจดหนาชดวชา

สอสารกบผปฏบตใหระมดระวงการแกไขดวยตนเองในครงสดทาย โดยการตรวจสอบในหนาถดไปดวย เพอลดความผดผลาดทลกศรเคลอนตวออกจากภาพซงเปนปญหาทเคยพบในหนงสอ

6. ไมสามารถท าภาพงาย ๆ หรอการ

ซอมแกไขภาพเลกนอยได งานถกยอนไปแกไขทหนวยศลปะ จงท าใหสนเปลองเวลามาก

6. ประสานงานกบหวหนาหนวยจดหนาชดวชา

และหวหนาหนวยศลปะจดใหมการฝกอบรมการท าภาพประกอบอยางงายใหแกผปฏบตงานสามารถสรางภาพอยางงายดวยตนเองและซอมแกไขภาพเลกนอยได

Page 66: คู่มือ การปฏิบัติงานบรรณาธิการผู้ช่วย ส าหรับชุดการสอน ...¸ารปฏิบัติงาน... ·

66

สดารตน บวศร หนวยบรรณาธการ

หนวยงาน ปญหาทเกดขนระหวางการปฏบตงาน แนวทางการแกไขปญหา

1. ละเลยการตรวจสอบภาพ พสจน

อกษรในภาพ ค าอธบายภาพ รายละเอยดอนในภาพกอนทจะสงท า ภาพประกอบ

1. บรรณาธการผชวยตองตรวจสอบภาพและ

พสจนอกษรค าในภาพกอนสงท าภาพประกอบ เมอเหนค าผด การยายต าแหนงของค า/สญลกษณอน ๆ ทไมตองการ หรอตดค าทงในภาพนน ควรปรบตรวจแกใหถกตองกอนทจะสงท าภาพเพอใหชางศลปไดแกไข ตกแตง ตดทอนกอน ชวยท าใหงานเสรจเรวขนไปไมยอนกลบไปแกไขภาพอกครง ลดเวลาการปฏบตงาน

หนวยบรรณาธการ

2. ในบางครงตนฉบบทบรรณาธการชด

วชา (สาขาวชา) สงมายงหนวยบรรณาธการ มภาพและตารางประกอบ ในไฟลงานเมอมการขยบบรรทดแตภาพหรอตารางไมขยบตาม ท าใหภาพซอนทบกบเนอหา

2. บรรณาธการผชวยควรสงเกตเนอหาในตนฉบบ

เมออานท าความเขาใจแลวเนอหาสาระไมครบ เนอความขาดหาย เนอหาบางสวนอาจถกทบดวยภาพ ควรตรวจสอบกบไฟลทางหนาจอคอมพวเตอรทนท ถาทบกนควรขยบขอความในไฟล แลวพรนซหนาตนฉบบนนออกมาใหม

3. บรรณาธการผชวยไมไดปรบการใชค า

ใหสอดคลองกนตลอดทงหนวย หรอทงชดในขนตนฉบบ

3. หวหนาหนวยบรรณาธการควรใหค าแนะน าให

ขอสงเกตแกบรรณาธการผชวยตรวจการใชตวสะกด การใชค าใหสอดคลองกนทกหนวย ไดแก ชอคน ตวเลข ชวงเวลา อาย การใชเครองหมายวรรคตอน การใชเครองหมาย ตาง ๆ ภาษาองกฤษตวใหญ-ตวเลก เชน Mac, Mc, M’ ควรเลอกใชตวใดตวหนงใหเหมอนกนตลอดหนวย การปรบแกค าดงกลาวตงแตตนฉบบเปนวธการท างานทถกตองและเปนระบบ จดบนทกค าศพททใชในแตละชดลงในสมดบนทกเพอเตอนความจ า และเพอปองกนการใชสบสนในแตละชด

Page 67: คู่มือ การปฏิบัติงานบรรณาธิการผู้ช่วย ส าหรับชุดการสอน ...¸ารปฏิบัติงาน... ·

67

สดารตน บวศร หนวยบรรณาธการ

หนวยงาน

ปญหาทเกดขนระหวางการปฏบตงาน

แนวทางการแกไขปญหา

4. ละเลยการคนควาค าทไมรหรอไมแนใจวาถกหรอผด

4.หวหนาหนวยบรรณาธการควรจดใหมการจดการความร แลกเปลยนความรจากผมประสบการณภายในหนวยงาน รวมทงการจดท าฐานขอมลของค าศพทดงกลาว และบรรณาธการผชวยควรตรวจค าศพททไมร ไมแนใจ ค าศพทยาก ค าทอาจสะกดผด และคนควาหาค าตอบจากพจนานกรม เอกสารอางองทางอนเทอรเนต หนงสอ เอกสารอางองตาง ๆ อยเสมอ

หนวยบรรณาธการ

5. ไมไดวางแผนการท างานและจดล าดบงานท ากอน-หลง

5. หวหนาหนวยบรรณาธการควรเสนอแนะใหบรรณาธการผชวยจดล าดบงานทควรจะท ากอน-หลง เพอเปนการเตรยมความพรอมงานไวลวงหนา สวนใหญเปนองคประกอบอนของงาน คอ การก าหนดใหขอขอมลบตรรายการไวกอนปดเลม 1 เดอน ลวงหนา เขยนสารบญลงเลขหนาไวทกหนวยเมองานเสรจเปนอารตเวรกท 2 จดบนทกจ านวนภาพการสงท าภาพประกอบไวในแตละหนวย และมการจดบนทกจ านวนหนาแตละหนวยไวเพอสงขอมลท าปกชดวชา วางแผนงานไว จะท าใหงานเสรจเรวขน

Page 68: คู่มือ การปฏิบัติงานบรรณาธิการผู้ช่วย ส าหรับชุดการสอน ...¸ารปฏิบัติงาน... ·

68

สดารตน บวศร หนวยบรรณาธการ

หนวยงาน

ปญหาทเกดขนระหวางการปฏบตงาน

แนวทางการแกไขปญหา

ศลปะ

1. ท าภาพประกอบใหไมครบ

1. หวหนาหนวยบรรณาธการประสานงานกบหวหนาหนวยศลปะสอสารกบผปฏบตใหตรวจสอบภาพทอาจท าแลว บนทกไฟลแตสงไฟลภาพเขาเซรฟเวอรไมครบทกภาพ ใหนบจ านวนภาพตามใบก ากบงานกบงานทท า

2. การสงท าภาพตาราง แผนภม ชารตทเปนภาพสแกนมาจากหนงสอ ท าภาพแลวไมคมชด

2. หวหนาหนวยบรรณาธการประสานงานกบหวหนาหนวยศลปะสอสารกบผปฏบตเนนย าถงคณภาพของภาพทได เพราะการสแกนภาพจากตนฉบบจะไมชดเจนเทากบการวาดใหม โดยเฉพาะเสนทเปนองคประกอบของภาพจะไมคมชด เมอภาพถกน ามาพมพหนงสอ คณภาพการมองเหนกจะไมดเทาทควร

1. ไดรบตนฉบบหนวยชดวชาชากวาทก าหนดไว (นอยกวา 4 เดอน)

1.หวหนาหนวยบรรณาธการเสนอแกผบรหารของส านกพมพตดตามเปนระยะ และเรงรดงานตามแผนก าหนดเวลา เพอใหไดหนงสอทนกอนเปดภาคการศกษา

บรรณาธการชดวชา (สาขาวชา)

2. ตนฉบบและไฟลงานสงมาไมพรอมกน

2. หวหนาหนวยบรรณาธการก าหนดทอยอเมลสวนกลางไวทางเวบไซตฝายวชาการของส านกพมพในกรณทยงไมทราบผรบผดชอบงาน สวนทรบทราบชอแลวบรรณาธการผชวยควรประสานกบเลขาชดวชาลวงหนาในการขอไฟลพรอมตนฉบบเขาหนวยบรรณาธการ โดยการแจงทอยอเมลไว หรอแจงชองทางการตดตอสอสารอน ๆ

Page 69: คู่มือ การปฏิบัติงานบรรณาธิการผู้ช่วย ส าหรับชุดการสอน ...¸ารปฏิบัติงาน... ·

69

สดารตน บวศร หนวยบรรณาธการ

หนวยงาน

ปญหาทเกดขนระหวางการปฏบตงาน

แนวทางการแกไขปญหา

บรรณาธการชดวชา (สาขาวชา)

3. ตนฉบบทไดรบมเนอหาไมครบหรอไมสมบรณ

3. หวหนาหนวยบรรณาธการเนนย าบรรณาธการผชวยใหตรวจสอบตนฉบบทสงมาเปนล าดบแรก ไดแก แผนการสอน จ านวนเรองท จ านวนตอนท ความครบถวนของภาพประกอบ จ านวนกจกรรมและแนวตอบกจกรรม บรรณานกรม แลวประสานงานกบเลขาชดวชาหรอบรรณาธการชดวชาในเนอหาทตองการเพม เพอไมใหงานลาชาเกนไป

4. บรรณาธการชดวชาสงสวนหนาชาเกนไป

4. บรรณาธการผชวยควรประสานงานกบกบบรรณาธการชดวชาใหทราบกอนลวงหนาเพอใหอาจารยไดเตรยมความพรอมและมระยะเวลาจดท าเมอหนวยชดวชาครบเลมแลว และควรจดท าเทมเพลตสวนหนาส ารองไวกรณเรงดวน เพออ านวยความสะดวก และสามารถวางแผนก าหนดการปดเลมไดรวดเรวขน

5. บรรณาธการชดวชาไมไดก าหนดค าศพททจะใชในหนวยชดวชาไวลวงหนาใหบรรณาธการผชวยไดทราบกอนการท างาน ท าใหการเลอกใชค าไมเปนทตองการ แลวตองปรบแกอารตเวรกตามในภายหลง อาจท าใหแกค าไมครบถวน

5. หวหนาหนวยบรรณาธการท าแบบฟอรมขอตกลงดานค าศพทระหวางกนกอนเรมท างานในขนตนฉบบ รวมทงประสานงานเพมเตม โดยการก าหนดรายการค าศพททตองการใชในชดวชาทมการใชค าทบศพทภาษาตางประเทศ ศพทเฉพาะจ านวนมาก

Page 70: คู่มือ การปฏิบัติงานบรรณาธิการผู้ช่วย ส าหรับชุดการสอน ...¸ารปฏิบัติงาน... ·

70

สดารตน บวศร หนวยบรรณาธการ

2. ขอเสนอแนะในการปรบปรงและพฒนางาน

ในการด าเนนงานจดท าตนฉบบเปนอารตเวรกสมบรณน าไปจดพมพเปนหนงสอ การปฏบตงานได

ด าเนนงานไปตามขนตอนของระบบงานบรรณาธการ ในระหวางนนตองมการด าเนนการและประสานงานกบหลาย

หนวยงาน ขอเสนอแนะจากการปฏบตงานบรรณาธการชดวชาเปนการเสนอความคดเหนทสามารถน าไปปรบปรง

แกไขปญหา และพฒนาหนวยงาน หรอประยกตใชใหเกดประโยชนแกหนวยงาน โดยพจารณาในประเดนปญหา

ดงตอไปน

2.1 ดานตนฉบบเนอหา

1) ชดวชาระดบปรญญาตรและปรญญาโท มระบบโครงสรางการเขยนหนวยชดวชาเปนแบบชด

การสอนทางไกลและมการจดรปแบบชดเจน และรปแบบของมหาวทยาลยฯ มรายละเอยดตาง ๆ ตองตรวจหลาย

จดใหถกตองตรงกน เชน ชอหนวย ชอตอน ชอเรอง ทเชอมโยงตงแตหนาแผนการสอนจนกระทงถงเนอหาดานใน

เปนการเชอมโยงกนหลายจดหลายท ถามฟอรมเปนเทมเพลทไวกจะมประโยชนอยางมาก ท าใหตนฉบบทไดรบม

โครงสรางและรปแบบการเขยนถกตองและครบถวน ชวยใหบรรณาธการผชวยท างานตรวจสอบตนฉบบไดเรวมาก

ขน ตนฉบบงานไมตองยอนคนอาจารยเพราะเขยนโครงสรางมาใหไมครบ ดงนนการตรวจสอบตนฉบบจ ะม

ความส าคญอยางยง เพราะเปนขนตอนแรก ถาไดตรวจสอบถกตองตงแตตนฉบบแลว ในขนอานอารตเวรกจะเรว

มากขน บรรณาธการผชวยตองฝกฝนใหแมนย าในโครงสรางดงกลาวดวยเนองจากตองจดรปแบบทแตกตางกนไป

ตามระดบการศกษา

2) การท าขอตกลงดานการใชค าศพทกบบรรณาธการชดวชาในแตละชดวชาใหเปนทเขาใจกนกอน

เรมงาน เปนวธการท างานทมประสทธภาพ ท าใหการท างานมแบบแผน คลองตว รวดเรว ปดงานไดเรวขน การใช

ค าศพทในเนอหาสอดคลองตรงกนทกหนวย ท าใหไดหนงสอทางวชาการทมคณภาพ

3) บรรณาธการผชวยควรปรบรปแบบของบรรณานกรมใหเปนแบบแผนตามทมหาวทยาลยตงแต

ขนตนฉบบ เมอเปนอารตเวรกตองปรบแกใหนอยทสด เปนวธการทสามารถลดคาใชจายดานตนทนการผลตชดนน

ๆ ได

2.2 ดานบคลากร

1) จดใหมการฝกอบรมทางวชาการ สมมนา การศกษาดงาน สรางความรในงานบรรณาธการอยาง

ตอเนองเพอพฒนาบคลากรอยางนอย 1 ครงตอป

2) จดใหมการประชม อภปรายกลม แสดงความคดเหน พดคยปญหาและอปสรรคของงาน

3) จดใหมกจกรรมแลกเปลยนเรยนร สาระสงสนทนในเรองการท างาน เพอสรางสรรคการท างาน

เปนทม และสรางความสามคค

Page 71: คู่มือ การปฏิบัติงานบรรณาธิการผู้ช่วย ส าหรับชุดการสอน ...¸ารปฏิบัติงาน... ·

71

สดารตน บวศร หนวยบรรณาธการ

4) เพอใหการประสานงานระหวางบรรณาธการชดวชาและบรรณาธการผชวยสะดวกขน เสนอใหมการ

ประสานงานผานชองทางใหม ดวยเทคโนโลยในการเขาถงกนไดตลอดเวลาและรวดเรว ท าใหสะดวกในการ

สอสารยงขน เชน การรบสงขอมลทางอเมล (email) ไลน (Line) และแมสเซนเจอร (messenger) ทวตเตอร

(twitter) เปนตน

2.3 ดานเทคโนโลย ควรมการน าเทคโนโลยมาใชเพอสนบสนนการปฏบตงานบรรณาธการชดวชา

1) ปรบปรงระบบสารสนเทศเพอการบรหารการผลตเอกสารการสอน (Textbook Publishers

Management Information Systems -- TPMIS) ใหเชอมโยงกบระบบสารสนเทศอนในหนวยงาน เชน หนวย

วางแผนและประสานงานการผลต เพอใหสามารถดความเคลอนไหวของงานวาด าเนนการไปอยในขนตอนใด ใน

การบรการตอบค าถามดานขอมลแกลกคาไดทนท (ผใชบรการ)

2) มหนาเวบไซตของหนวยบรรณาธการเพอเผยแพรการด าเนนการชดวชา และเผยแพรการ

จดการความรในงานบรรณาธการ หรอขาวสารความรดานตาง ๆ เชน มมภาษาไทย การบญญตศพทใหม ความร

ดานมาตรฐานวชาชพบรรณาธการ เปนตน

3) มระบบการจดเกบประวตขอมลผเขยนหนวยชดวชา เนองจากตนฉบบหนวยชดวชาทสงมายง

ส านกพมพ สวนหนงไมมขอมลประวตผเขยน ไดแก รป วฒการศกษา ต าแหนง การจดท าระบบการจดเกบ

ผเขยนเดมทเคยเขยนชดวชาไว จะท าใหบรรณาธการผชวยสะดวกในการคนหาขอมล และลดเวลาการท างาน

สามารถคดลอกขอมลไปใชไดทนท โดยไมตองสงคนเพอทจะใหบรรณาธการชดวชาเตมขอมล

Page 72: คู่มือ การปฏิบัติงานบรรณาธิการผู้ช่วย ส าหรับชุดการสอน ...¸ารปฏิบัติงาน... ·

72

สดารตน บวศร หนวยบรรณาธการ

บรรณานกรม

การพมพ สารานกรมส าหรบเยาวชน โดยพระประสงคในพระบาทสมเดจพระเจาอยหว. สบคนจาก

http://kanchannapisek.or.th/kp6/New/sup/book/book..php?book=16&chap=6&page=t16-...

ชนสสา นนทวชรนทร. (2548). วสดใชพมพ. ใน เอกสารการสอนชดวชาความรทวไปเกยวกบการพมพ (หนวยท 3). นนทบร:

สาขาวชาวทยาศาสตรและเทคโนโลย มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช.

ชนสสา นนทวชรนทร. (2548). การพมพพนนน. ใน เอกสารการสอนชดวชาความรทวไปเกยวกบการพมพ (หนวยท 6). นนทบร:

สาขาวชาวทยาศาสตรและเทคโนโลย มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช.

ผกามาศ ผจญแกลว. (2545). เอกสารการสอนชดวชาการออกแบบทางการพมพ (หนวยท 8-15). นนทบร: สาขาวชาวทยาศาสตร

และเทคโนโลย มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช.

ฝายวชาการ. (2553). เทคนคการตรวจรางหนงสอ การเวนวรรค และการใชเครองหมายวรรคตอน. กรงเทพฯ: บรษท ส.เอเชยเพรส

(1898) จ ากด.

มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช. (2542). เอกสารชดฝกอบรมการเปนบรรณาธการชดวชา (ฉบบปรบปรงครงท 1, หนวยท 1-3).

นนทบร: มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช.

มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช. (2542). เอกสารชดฝกอบรมการเปนบรรณาธการชดวชา (ฉบบปรบปรงครงท 2, หนวยท 1-3).

นนทบร: มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช.

ประกาศมหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราชเรอง แนวทางการเพมประสทธภาพกระบวนการผลตหรอปรบปรงชดวชา พ.ศ. 2558.

(2558). เอกสารส าเนา.

ระบบการจดการขอมลการผลต/ปรบปรงชดวชา. สบคนจาก http://school วนท 20 เมษายน 2559.

ระบบการเรยนการสอนทางไกล มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช. สบคนจาก http://www.stou.ac.th/main/

StouPlan.html วนท 25 เมษายน 2560.

ระบบสารสนเทศเพอการบรหารการผลตเอกสารการสอน (Textbook publishers management information systems).

หนวยบรรณาธการ ส านกพมพ สบคนจาก http://printing.stou.ac.th

ราชบณฑตยสถาน. (2556). พจนานกรมฉบบราชบณฑตยสถาน พ.ศ. 2554 (พมพครงท2). กรงเทพฯ: ศรวฒนาอนเตอรพรน.

มาตรฐานขนาดกระดาษระบบ ISO, ระบบอเมรกาเหนอ, ระบบ ANSI. สบคนจาก

http://www.supremeprint.net/index.php?lay=show&ac=article&Id=538771421

วรวพจน รอบร. (2546). ความรเบองตนในการจดพมพหนงสอ. วารสารศกษาศาสตร, ปท 14 ฉบบท 2 พฤศจกายน 2545-มนาคม.

หนา 21-30.

วรยะ สรสงห. (2550). กวาจะเปนหนงสอ. กรงเทพฯ: สวรยาสาสน. หนา 38-51.

วสยทศน พนธกจ และวตถประสงค. สบคนจาก http://www.stou.ac.th/main/ symbols.html วนท 25 เมษายน 2560.

สอง บญธรรม, สภาวด ธรธรรมากร, สภณ เรยบเลศหรญ. (2548). การพมพพนราบ. ใน เอกสารการสอนชดวชาความรทวไป

เกยวกบการพมพ (หนวยท 7). สาขาวชาวทยาศาสตรและเทคโนโลย มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช.

ส านกพมพ. สบคนจาก http://www.stou.ac.th/offices วนท 14 มนาคม 2559.

สดารตน บวศร. (2554). ขอมลการปฏบตงานชดวชาหนวยบรรณาธการ. เอกสารส าเนา.

Page 73: คู่มือ การปฏิบัติงานบรรณาธิการผู้ช่วย ส าหรับชุดการสอน ...¸ารปฏิบัติงาน... ·

73

สดารตน บวศร หนวยบรรณาธการ

สภาวด ธรธรรมากร. (2548). เอกสารการสอนชดวชาความรทวไปเกยวกบการพมพ. สาขาวชาวทยาศาสตรและเทคโนโลย

มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช. ศภณ เรยบเลศหรญ. (2537). การค านวณเกยวกบกระดาษและตนทนงานพมพ. เอกสารการสอนรายวชาพนฐานการพมพ (หนวยท

7). ศนยฝกอบรมการพมพแหงชาต มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช.

บทท 2 ความรเกยวกบการพมพระบบตาง ๆ. สบคนจาก http://www.epccorps.com/lesson02.html

เอกเทพ ภกดศรมงคล และเกยรตประถม สนรงเรองกล (บ.ก.). (2553). จดท าตนฉบบหนงสอดวยโปรแกรมคอมพวเตอร. กรงเทพฯ:

ส านกพมพแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย.

Flann, E. & Hill, B. (2001). The Australian editing handbook. Australia: Griffin Press.

Butcher, J. (1992). The Cambridge handbook for editors, authors and publishers: Copy-editing (3rd ed.). New

York: Cambridge University Press.

Page 74: คู่มือ การปฏิบัติงานบรรณาธิการผู้ช่วย ส าหรับชุดการสอน ...¸ารปฏิบัติงาน... ·

74

สดารตน บวศร หนวยบรรณาธการ

ภาคผนวก

Page 75: คู่มือ การปฏิบัติงานบรรณาธิการผู้ช่วย ส าหรับชุดการสอน ...¸ารปฏิบัติงาน... ·

75

สดารตน บวศร หนวยบรรณาธการ

ภาคผนวก ก. ความรเกยวการผลตสงพมพ

บรรณาธการผชวยควรมความรความเขาใจภาพรวมทางดานการผลตสงพมพ และความรเกยวกบงานบรรณาธการซงทงหมด

เปนความรพนฐานทเกยวของ ชวยเสรมความเขาใจในงาน สามารถปฏบตงานบรรณาธการไดอยางถกตองและมประสทธภาพ ดงน

1. ความรดานการผลตสงพมพ

บรรณาธการผชวยควรรพนฐานดานการจดท าตนฉบบเพอเตรยมการพมพและกระบวนการผลตสงพมพ เพราะจะท าใหเขาใจระบบการท างานโดยรวม ดงน

ประเภทของกระดาษ จะขอกลาวถงการแบงประเภทของกระดาษตามมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรม (มอก.) และการแบง

กระดาษตามการใชงานในอตสาหกรรมการพมพ (ชนสสา นนทวชรนทร, 2548, หนา 186-190)

1.1 การจ าแนกกระดาษตามมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรม (มอก.) แบงออกเปน 5 ประเภท คอ กระดาษพมพและ

เขยน กระดาษหนงสอพมพ กระดาษแขงเพอการพมพ กระดาษเหนยว และกระดาษท าลกฟก ดงน

1.1.1 กระดาษพมพและเขยน เปนกระดาษทท าขนเพอใหเหมาะส าหรบการพมพหรอเขยน หรอนยมเรยกวา

กระดาษพมพเขยน ยกเวน กระดาษหนงสอพมพ แบงออกเปน 2 ชนดตามกรรมวธการท า คอ

1) กระดาษเคลอบผว หมายถง กระดาษทมการเคลอบผวหนาหรอสองหนาดวยตวเตมและตวยดเพอใหผวหนาม

ความเรยบและมนวาว แบงออกเปน 2 ชนด

- กระดาษเคลอบผวมน เปนกระดาษทมความมนวาวสง โดยตองมคาความมนวาวไมนอยกวารอยละ 50

เนองจากเปนกระดาษทมความเรยบสง จงเหมาะส าหรบการพมพภาพทตองการความอมตวส และความเปรยบตางสง

- กระดาษเคลอบผวดาน เปนกระดาษเคลอบผวทผวหนามการสะทอนแสงนอยเหมาะส าหรบพมพงานท

ตองการความอมตวสไมสงมากนก นอกจากนยงเหมาะส าหรบพมพงานทเนนตวหนงสอ เนองจากผวหนาของกระดาษมการสะทอน

แสงนอย จงท าใหสามารถอานตวอกษรไดงาย

2) กระดาษไมเคลอบผว หมายถง กระดาษทไมผานการเคลอบผดดวยตวเตมและตวยด จงมความเรยบนอยกวา

กระดาษเคลอบผว ยกตวอยางกระดาษทใชงาน 8 ประเภท คอ

- กระดาษพมพ หรอแตเดมเรยกวา กระดาษปอนดส าหรบพมพ เปนกระดาษทท าขนเพอใหเหมาะส าหรบการ

พมพทวไป เชน งานหนงสอ นตยสาร งานพมพอน ๆ เปนตน

- กระดาษเขยน หรอแตเดมเรยกวา กระดาษปอนดส าหรบเขยน เปนกระดาษทท าขนเพอใหเหมาะส าหรบการ

เขยนดวยน าหมกแลวไมซม

- กระดาษออฟเซต หรอแตเดมเรยกวา กระดาษปอนดส าหรบพมพออฟเซต เปนกระดาษทท าขนเพอใหเหมาะ

ส าหรบการพมพออฟเซต

- กระดาษอดส าเนา หรอแตเดมเรยกวา กระดาษปอนดส าหรบอดส าเนา เปนกระดาษทท าขนเพอใชท าส าเนา

ดวยเครองอดส าเนา

Page 76: คู่มือ การปฏิบัติงานบรรณาธิการผู้ช่วย ส าหรับชุดการสอน ...¸ารปฏิบัติงาน... ·

76

สดารตน บวศร หนวยบรรณาธการ

- กระดาษแมนโฟลด หรอแตเดมเรยกวา กระดาษแอรเมล เปนกระดาษทมลกษณะแผนบางและเบา เหมาะ

ส าหรบใชท าส าเนาใบเสรจ มน าหนกพนฐานอยระหวาง 28-40 กรมตอตารางเมตร

- กระดาษเอมจ เปนกระดาษทท าขนเพอการพมพ มความมนเพยงหนาเดยว ความมนของกระดาษไมไดเกด

จากการเคลอบแตเกดจากการขดหนา

- กระดาษวาดเขยน เปนกระดาษเนอหนา ทนตอการขดลบ เหมาะส าหรบการเขยนดวยดนสอหรอระบายดวย

สน า

- กระดาษปก เปนกระดาษหนาททนตอการพบ เหมาะส าหรบท าปก มน าหนกพนฐานอยระหวาง 120-200

กรมตอตารางเมตร

1.1.2 กระดาษหนงสอพมพ หมายถง กระดาษทท าจากเยอเชงกลเปนหลกเพอใชพมพหนงสอพมพหรอสงพมพอนทไม

ตองการเกบไวนาน (มอก. 758-2531) กระดาษหนงสอพมพโดยทวไปเปนกระดาษไมเคลอบผว ใชส าหรบผลตหนงสอพมพรายวน

เนองจากกระดาษหนงสอพมพเปนกระดาษทผลตจากเยอเชงกล จงยงคงมลกนนอยในกระดาษ ซงจะท าใหกระดาษเกดการ

เปลยนแปลงเปนสเหลองหรอน าตาล เมอเกบไวนานๆ หรอเมอไดรบอณหภมสง โดยทวไปกระดาษประเภทนมกจะใชส าหรบพมพ

สงพมพทมราคาไมสง สงพมพดงกลาวทนอกเหนอจากหนงสอพมพ เชน หนงสอแบบเรยน สมดรายนามผใชโทรศพท เปนตน ม

น าหนกพนฐานอยระหวาง 45-52 กรมตอตารางเมตร

1.1.3 กระดาษแขงเพอการพมพ หมายถง กระดาษทมน าหนกพนฐานตงแตประมาณ 180 กรมตอตารางเมตรขนไป ม

ความหนาตงแตประมาณ 150 ไมโครเมตร (0.15 มลลเมตร) มกนยมใชพมพน าไปผลตเปนบรรจภณฑ มความหนาและความแขงแรง

สงสามารถปกปองผลตภณฑทอยภายในได ตาม มอก. 283-2534 หมายถง กระดาษกลอง และกระดาษการด ทท าขนเพอใหเหมาะ

ส าหรบการพมพดานเดยวหรอสองดาน ซงมอย 2 ประเภท ดงน

1) กระดาษกลอง คอ กระดาษแขงหลายชน ซงผวหนาดานหนงของกระดาษเหมาะส าหรบการพมพ โดยกระดาษ

กลองนยงแบงไดเปน 2 ประเภท คอ กระดาษกลองเคลอบผว และกระดาษกลองไมเคลอบผว กระดาษกลองสวนใหญเปนกระดาษท

นยมน าไปผลตเปนบรรจภณฑเพอบรรจผลตภณฑตาง ๆ นอกจากนยงอาจมการน าไปใชพมพสงพมพอน ๆ เชน ปกหนงสอ โปสเตอร

เปนตน มน าหนกพนฐานอยระหวาง 190-600 กรมตอตารางเมตร

2) กระดาษการด หมายถง กระดาษแขงชนเดยวหรอหลายชน ซงผวหนาทงสองดานเหมาะส าหรบการพมพ ม

น าหนกพนฐานของกระดาษการดอยระหวาง 150-600 กรมตอตารางเมตร

1.1.4 กระดาษเหนยว เปนกระดาษทใชกนมากในอตสาหกรรมบรรจภณฑเชนเดยวกบกระดาษกลอง โดยทวไปกระดาษ

เหนยวมกจะถกน าไปเปนสวนประกอบของบรรจภณฑประเภทกลองหรอน าไปผลตเปนถง กระดาษเหนยวทใชเปนวสดใชพมพทงใน

ลกษณะทเปนมวนและเปนแผน ความหมายของกระดาษเหนยวตามมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรม มอก.170-2529 หมายถง

กระดาษเหนยวทเหมาะส าหรบหอของ ท าถง หรอท าผวแผนกระดาษลกฟก กระดาษเหนยวจ าแนกเปน 5 ประเภท ดงน

1) กระดาษถงชนเดยว เหมาะส าหรบหอของหรอผลตเปนถงชนเดยว ใชบรรจผลตภณฑทมน าหนกไมมาก

2) กระดาษถงหลายชน เหมาะส าหรบผลตเปนถงหลายชน ใชบรรจผลตภณฑทมน าหนกมากได มความแขงแรงตอ

แรงฉกขาดสงกวากระดาษถงชนเดยว

3) กระดาษผวกลอง เหมาะส าหรบท าผวของแผนลกฟก มความแขงแรงตอแรงดนทะลสง

4) กระดาษเวตสเตรงท คอ กระดาษเหนยวทเมอเปยกน าจนอมตวแลวจะรกษาความแขงแรงตอแรงดงไดไมนอย

กวารอยละ 25 ของกระดาษเหนยวเมอยงไมเปยกน า

Page 77: คู่มือ การปฏิบัติงานบรรณาธิการผู้ช่วย ส าหรับชุดการสอน ...¸ารปฏิบัติงาน... ·

77

สดารตน บวศร หนวยบรรณาธการ

5) กระดาษรบดคราฟท คอ กระดาษเหนยวทมรว

1.1.5 กระดาษท าลกฟก คอ กระดาษทน ามาใชเปนลอนเพอประกอบเปนแกนกลางของแผนลกฟก (มอก. 321-2522)

1.2 การแบงกระดาษตามการใชงานในอตสาหกรรมการพมพ ในอตสาหกรรมการพมพนน มการจ าแนกประเภทของกระดาษแตกตางไปจากทส านกงานมาตรฐานผลตภณฑอตสากรรมก าหนด การจ าแนกประเภทของกระดาษทอตสาหกรรมการพมพใชเกณฑการจ าแนกตามความเหมาะสมกบการใชงาน ดงน

1.2.1 กระดาษชนดไมเคลอบผวหรอกระดาษปอนด เปนกระดาษทใชพมพหรอเขยน มน าหนกพนฐาน 50-120 กรมตอตารางเมตร ขนาดกระดาษมาตรฐานทซอขายกนทวไปมอย 2 ขนาด คอ 31 × 43 นว และ 24 × 35 นว ใชส าหรบการพมพงานหนงสอ นตยสาร และสงพมพทวไป

1.2.2 กระดาษชนดเคลอบผวหรอกระดาษอารต เปนกระดาษทเคลอบดวยสารเคลอบสขาวทงสองหนา มน าหนกพนฐานอยระหวาง 85-160 กรมตอตารางเมตร ขนาดกระดาษมาตรฐานมอย 2 ขนาด คอ 31 × 43 นว และ 24 × 35 นว กระดาษอารตแบงเปน 2 ประเภท คอ กระดาษอารตมนและกระดาษอารตดาน ใชส าหรบพมพงานนตยสาร ปฏทน แผนพบและโปสเตอร

1.2.3 กระดาษอารตการด เปนกระดาษทมน าหนกพนฐานอยระหวาง 150-260 กรมตอตารางเมตร ขนาดมาตรฐานม 2 ขนาด คอ 25 × 36 นว และ 31 × 43 นว เนองจากเปนกระดาษทมความแขง จงมกใชกบงานพมพทตองการความทานในการใชงาน เชน ปกสมด ปกนตยสาร โปสการด และปฏทน เปนตน

1.2.4 กระดาษเหนยว เปนกระดาษส าหรบใชผลตเปนถงหรอกลองลกฟก มความหนาและขนาดหลากหลาย ขนกบความตองการใชงานของลกคา กระดาษเหนยวทน ามาผลตเปนถงมน าหนกพนฐานระหวาง 80-95 กรมตอตารางเมตร สวนกระดาษผวกลองลกฟก มน าหนกพนฐานระหวาง 125-300 กรมตอตารางเมตร ตวอยางกระดาษเหนยวทใชในการผลตกลองลกฟก อาท กระดาษเหนยว KS ซงมน าหนกพนฐาน 170 กรมตอตารางเมตร โดย KS เปนชอทางการคาของบรษทผผลตกระดาษ นอกจากนยงมกระดาษชนดพเศษทใชงานพเศษเฉพาะอยาง เรยกวา กระดาษชนดพเศษ ตวอยางมดงน

1. กระดาษปลอดปลอม โดยทวไปเปนกระดาษทมราคาสง เนองจากเปนกระดาษทผลตขนเพอพมพสงพมพมคา เชน ธนบตร พนธบตร เชค และหนงสอเดนทาง เปนตน สงพมพเหลานเปนสงพมพทไมตองการใหท าปลอมแปลง จงตองใชกระดาษทมลกษณะพเศษในการพมพ ตวอยางลกษณะพเศษของกระดาษปลอดปลอม เชน กระดาษปลอดปลอมทประกอบดวยเสนใยพเศษ กระดาษปลอดปลอมทผลตในลกษณะเปนชน ๆ เหมอนกระดาษแขง และกระดาษลายน า เปนตน

2. กระดาษส าเนาในตว หรอเรยกวา กระดาษเอนซอาร เปนกระดาษส าเนาในตว ประกอบดวยกระดาษตงแตสองแผนขนไปแตไมเกนแปดแผนเยบตดกน ทงนขนอยกบจ านวนส าเนาทตองการ กระดาษแผนแรกเปนกระดาษทดานหนาพมพเปนฟอรมไวส าหรบพมพหรอเขยนขอความ สวนดานหลงของกระดาษเคลอบดวยสารเคมพเศษเอาไว สารเคมพเศษนบรรจอยในแคปซลขนาดเลกมากเมอพมพหรอเขยนบนดานหนาดวยแรงกดทมากพอกจะท าใหแคปซลแตกออก สารเคมทบรรจในแคปซลจงสามารถถายโอนไปตดบนกระดาษอกแผนทอยดานหลงได กระดาษส าเนาในตวนยมใชพมพใบเสรจรบเงน ใบสงสนคา และใบลงทะเบยนเรยน

3. กระดาษสงเคราะห คอ กระดาษทสงเคราะหขนจากพลาสตกประเภทตาง ๆ เชน พอลเอทลน พอลโพรพลน พอลแอไมด และพอลสไตรน เปนตน โดยเปนกระดาษทไมมสวนผสมทเปนเสนใยเซลลโลสอยเลย ขอดของกระดาษสงเคราะห คอ มความแขงแรงและการคงสภาพเชงมตดกวากระดาษทผลตเซลลโลส จงมกนยมใชพมพสงพมพทตองการความทนทานตอการใชงานสงหรอตองการใหเกดการยดหดตวนอย เนองจากความเปลยนแปลงความชนของสภาพแวดลอม เชน ปกสมด ปายราคา และฉลาก เปนตน อยางไรกตาม กระดาษสงเคราะหกมขอเสยทส าคญอยสองประการ คอ ราคาแพงกวากระดาษเซลลโลส และการก าจดท าไดยากเนองจากผลตจากพลาสตก

1.3 น าหนกกระดาษ กระดาษทใชพมพม 2 ประเภท คอ กระดาษแบบมวน และแบบแผน สวนใหญในการผลตสงพมพจะใชกระดาษแบบแผนทตดเรยบรอยแลว ยกเวน หนงสอพมพจะใชกระดาษแบบมวน

กระดาษในแตละแผนมน าหนกตามการตดมาใชงาน มการเรยกน าหนกกระดาษออกเปน 3 แบบ คอ

Page 78: คู่มือ การปฏิบัติงานบรรณาธิการผู้ช่วย ส าหรับชุดการสอน ...¸ารปฏิบัติงาน... ·

78

สดารตน บวศร หนวยบรรณาธการ

1) กรมหรอแกรม เรยกตามน าหนกกระดาษทวดจากขนาด 1 × 1 เมตร หรอมพนทเทากบ 1 ตารางเมตร เรยกวา แกรม/ม2 (80 g/m2) เชน กระดาษน าหนก 80 แกรม เขยนหนวยวาเปน 80 แกรม/ม2 (80 g/m2) เปนตน

2) กโลกรม เรยกตามน าหนกวดเปนกโลกรมของกระดาษขนาด 31 × 43 นว ซงมขนาดกระดาษใหญขน กระดาษ 500 แผน เรยกวา 1 รม (ream)

3) ปอนด เรยกตามทวดเปนปอนดของกระดาษขนาด 31 × 43 นว จ านวน 1 รม 1.4 ขนาดกระดาษ หมายถง คาทบอกความกวางและความยาวของแผนกระดาษ คาความกวางและความยาว โดยม

เครองหมายคณอยกลาง เชน ขนาด 31 × 43 นว และ 24 × 35 นว กระดาษทผลตออกมาใชทางการพมพม 2 ลกษณะ คอ แบบแผนและแบบมวน กระดาษแบบแผนมขนาดมาตรฐานของตนเอง สวนกระดาษมวนจะเปนกระดาษยาวตอเนองกนเปนมวนใหญ วดจากหนากวางของกระดาษวาเปนเทาไร

หลงจากองคการมาตรฐานสากลระหวางประเทศไดก าหนดขนาดมาตรฐานสากลแลวเปนทนยมใชกนอยางแพรหลายกวาขนาดมาตรฐานระบบอมพเรยล (ระบบเดมทมหลายขนาดตดเปนแผนขนอยกบการใชงาน ไมไดแบงเปนชดตวอกษรมเลขตวอกษรก ากบเหมอนระบบกระดาษมาตรฐานสากล)

กระดาษมาตรฐานองคการมาตรฐานสากล (International Standard Organization: ISO) ม 3 ชด คอ กระดาษชด A ชด B และชด C กระดาษทง 3 ชด ก าหนดใหขนาด A0 B0 C0 เปนขนาดพนฐานของกระดาษในแตละชด

โดย A0 เทากบ 841 × 1189 มลลเมตร B0 เทากบ 1000 × 1414 มลลเมตร C0 เทากบ 917 × 1297 มลลเมตร

ใชหนวยวดเปนระบบมลลเมตร ในกระดาษชด A และ B จะใชตวเลข 1,2,3... ขนาดจะลดลงทละครงของตวเลขกอนหนา เชน กระดาษ A1 มขนาดครงหนงของ A0 และกระดาษ A2 มขนาดครงหนงของ A1 เปนล าดบไปเรอย ๆ กระดาษชด A มขนาด A0 เปนขนาดทใหญทสด มขนาด 841 × 1189 มลลเมตร (0.841 เมตร × 1.189 เมตร) เมอน าความกวางและความยาวมาคณกนจะเทากบ 1 ตารางเมตรพอด ดขนาดของกระดาษโดยละเอยด ดงภาพ

ภาพท 1 สดสวนของกระดาษชด A

Page 79: คู่มือ การปฏิบัติงานบรรณาธิการผู้ช่วย ส าหรับชุดการสอน ...¸ารปฏิบัติงาน... ·

79

สดารตน บวศร หนวยบรรณาธการ

ตารางท 1 ขนาดกระดาษมาตรฐานสากลชด A ชด B ชด C

ชด A ชด B ชด C

มลลเมตร นว มลลเมตร นว มลลเมตร นว

4A0 1682 × 2378 66.25 × 93.6 4B0 1682 × 2378 78.75 × 111.4 - -

2A0 1189 × 1682 46.75 × 66.25 2B0 1414 × 2000 55.6 × 78.75 - -

A0 841 × 1189 33.1 × 46.75 B0 1000 × 1414 39.4 × 55.6 C0 917 × 1297 36.1 × 51

A1 594 × 841 23.4 × 33.1 B1 707 × 1000 27.9 × 39.4 C1 648 × 917 25.5 × 36.1

A2 420 × 594 16.5 × 23.4 B2 500 × 707 19.6 × 27.9 C2 458 × 648 158 × 51

A3 297 × 420 11.75 × 16.5 B3 353 × 500 13.9 × 19.6 C3 324× 458 12.75 × 18

A4 210 × 297 8.25 × 11.75 B4 250 × 353 9.9 × 13.9 C4 229 × 324 9 × 12.75

A5 148 × 210 5.9 × 8.25 B5 176 × 250 7 × 9.9 C5 162 × 229 6.4 × 9

A6 105 × 148 4.1 × 5.9 B6 125 × 176 5 × 7 C6 114 × 162 4.5 × 6.4

A7 74 × 105 2.9 × 4.1 B7 88 × 125 3.5 × 5 C7 81 × 114 3.25 × 4.5

A8 52 × 74 2 × 2.9 B8 62 × 88 2.5 × 3.5 C8 57 × 81 2.25 × 3.25

ทมา: ศภณ เรยบเลศหรญ. (2537). เอกสารการสอนรายวชาพนฐานการพมพ. ศนยฝกอบรมการพมพแหงชาต

มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช. หนา 412.

กระดาษชด B เปนกระดาษใชส าหรบสงพมพขนาดใหญ เชน แผนท โปสเตอร กระดาษปดฝาผนง และเปนกระดาษชดทมขนาดใหญสดเมอเทยบกบชด A และ C

สวนกระดาษชด C เปนกระดาษส าหรบใสซองเอกสารของกระดาษชด A เชน ขนาด C4 (229 × 324 มลลเมตร) ใชบรรจขนาดกระดาษ A4 หรอ C5 (162 × 229 มลลเมตร) ใชบรรจขนาดกระดาษ A5 เปนตน

กระดาษมาตรฐานสากลมลกษณะเฉพาะคอ 1) มอตราสวนระหวางความกวางตอความยาวของกระดาษทกแผนคงท อตราสวนมคาเทากนเสมอ คอมคาเทากบ 1 ตอ √2 หรอ 1.414 เมอตดดานใดดานหนงจะเปนครงหนงหรอหนงในสหรอหนงในแปดของ 1 เมตรไปเรอย ๆ และ 2) การเรยกกระดาษจะก าหนดเปนตวอกษร A, B, C ทมตวเลขก ากบ

Page 80: คู่มือ การปฏิบัติงานบรรณาธิการผู้ช่วย ส าหรับชุดการสอน ...¸ารปฏิบัติงาน... ·

80

สดารตน บวศร หนวยบรรณาธการ

ขอดของการใชขนาดกระดาษมาตรฐาน คอ 1) ประหยดการใชกระดาษ เพราะจะไมมเศษเหลอหลงจากการตด 2) ความยาวและความกวางของกระดาษจะเปนสดสวนกน ไมวาจะยอหรอขยายเทาใดจะไดสดสวนกนเสมอ และ 3) ท าใหขนาดหนงสอเปนมาตรฐานเดยวกนกบหนงสอนานาชาต

1.5 ลกษณะของตวอกษร (font style) คอ ตวอกษรทมลกษณะเพมเตมจากตวอกษรปกต เชน ตวหนา ตวเอน หรอตวเจาะขาว เปนตน ลกษณะของตวอกษรแบงได 9 ลกษณะ ดงน (เอกเทพ ภกดศรมงคล, 2553, หนา 60-63)

1) ตวอกษรปกต คอ ตวอกษรทนยมใชกบขอความทเปนเนอหา เพราะเปนตวอกษรทมลกษณะอานงาย ตวอกษรจะมหลายชดแบบอกษร

2) ตวอกษรหนา คอ ตวอกษรชนดหนงทนยมน ามาใชเพอเนนค าหรอขอความส าคญ ซงมขนาดหนากวาตวอกษรปกต มชอเรยกหลายชอตางกน เชน Bold, Semibold หรอ Book ขนอยกบฟอนตทเลอกใช

3) ตวอกษรเอน คอ ตวอกษรทมลกษณะเอนไปทางขวา นยมใชกบขอความทตองการใหเกดความแตกตางระหวางตวอกษรปกต ตวอกษรเอนมกใชกบขอความทอยในวงเลบ ในเครองหมายค าพด (บทสนทนา) ชอหนงสอ หรอชอพนธพช

4) ตวอกษรแบบขดเสนใต คอ ตวอกษรทมเสนใตทค าหรอขอความ ใชส าหรบเนนค าหรอขอความสวนนนเปนพเศษ 5) ตวอกษรแบบขดฆา คอ ลกษณะของตวอกษรทมเสนพาดทบบนตวอกษร ใชขดฆาค าหรอขอความทไมตองการแต

ยงมความจ าเปนตองคงขอความสวนนนไว 6) ตวอกษรแบบเจาะขาว คอ ตวอกษรเจาะขาวทมสขาวหรอสออน ๆ ใชกบตวอกษรทถกวางบนพนหลงทมสเขมหรอ

ภาพถาย ตวอกษรแบบเจาะขาวไมควรใชกบตวอกษรขนาดเลกเพราะท าใหอานยาก และสทใชพมพอาจซมเขามาในตวอกษรได ดงนน หากตองการใชตวอกษรแบบเจาะขาว ควรใชกบตวอกษรขนาดใหญหรอตวหนาจะเหมาะสมกวา

7) ตวพมพใหญ เปนลกษณะตวอกษรทใชกบตวอกษรภาษาองกฤษ นยมใชกบงานออกแบบ เชน ใชส าหรบพาดหวขอความส าคญในหนาหนงสอพมพ ใบปดประกาศ โปสการด ฯลฯ

8) ตวยก (superscript) เปนลกษณะตวอกษรทถกลดขนาดลงและถกจดวางบนต าแหนงทเหนอกวาตวอกษรปกต 9) ตวหอย (subscript) หรอตวอกษรทถกลดขนาดใหเลกลงและถกจดวางในต าแหนงทต ากวาตวอกษรปกต

1.6 ขนาดตวอกษร (size) มหนวยวด เรยกวา พอยต (point) 1 พอยต เทากบ 0.04 เซนตเมตร หรอ 0.35 มลลเมตร ขนาดตวอกษรมหลายขนาดใหน าไปใช ซงการก าหนดขนาดตวอกษรขนอยกบลกษณะงานแตละชนดดวย เชน หนงสอวชาการหรอต าราสวนใหญตวอกษรในเนอหาควรเปนขนาดตวอกษร 14-16 พอยต เพราะเปนขนาดทไมเลกไมใหญเกนไป สามารถอานไดงาย เปนตน ในการเลอกใชขนาดตวอกษร ควรตรวจสอบชดแบบอกษร (font) กอน โดยการพรนตตวอกษรแบบตาง ๆ ในขนาดทเทากนออกมาใหเหนตามขนาดจรง เพราะวาฟอนตทเลอกใชถกออกแบบรปรางความสง-ต าไมเทากน ดงนน การก าหนดขนาดตวอกษรจงตองพจารณาฟอนตประกอบดวยจะท าใหสามารถเลอกขนาดไดอยางเหมาะสม

1.7 ระยะหางระหวางบรรทด (leading) หรอชองวางระหวางบรรทด เปนองคประกอบหนงทตองพจารณาในการจดท าหนงสอ การเลอกระยะหางระหวางบรรทดทเหมาะสม ชวยท าใหเนอหาของหนงสอนาอาน และอานไดงาย สบายตาขณะอาน การเลอกระยะหางระหวางบรรทดตองมระยะหางระหวางชองวางบรรทดลางกบชองวางบรรทดบนทแนนหรอหลวมเกนไป การเลอกไมแนนเกนไปท าใหอานยาก ไมสบายตาขณะอาน สวนหลวมเกนไปท าใหการอานไมตอเนอง

1.8 ชองไฟตวอกษร (letter space) ชองไฟตวอกษร คอ ชองวางระหวางตวอกษรทเรยงตอกนเปนประโยค การจดท าหนงสอควรจดชองไฟใหมความสม าเสมอกนตลอดระยะบรรทด ในการจดขอความแบบชดซายกบชดขวาเสมอกน (justify) อาจท าใหชองไฟแนนหรอหลวมไป ถาขอความบรรทดบนมมากกวาบรรทดลาง ตองจดใหขอความเลอนลงมาหรอปรบเพมหรอลดชองไฟในสวนของการเวนวรรค ชองไฟของตวอกษรในบรรทดบนและลาง ตองมความใกลเคยงจงจะเหมาะสม ลกษณะของชองไฟจ าแนกได 3 แบบ คอ ชองไฟปกต (normal) ชองไฟแนน (tight) ชองไฟหลวม (loose) 1.9 การจดการภาพประกอบ การจดท าภาพประกอบในอดตตองใชการวาดดวยมอบนโตะไฟลงบนกระดาษอารตการด หรอใชการถายฟลมจากตนฉบบดวยกลองงานพมพ (PMT: Photomultiplier Tube) เมอมเทคโนโลยดานคอมพวเตอรเขามา ไดน า

Page 81: คู่มือ การปฏิบัติงานบรรณาธิการผู้ช่วย ส าหรับชุดการสอน ...¸ารปฏิบัติงาน... ·

81

สดารตน บวศร หนวยบรรณาธการ

โปรแกรมการจดการภาพประกอบมาใชแทนการจดการภาพดวยมอ ท าไดรวดเรวและหลากหลายมากขน นยมใชงานอย 2 โปรแกรม คอ โปรแกรมอลสเทรเตอร ใชส าหรบการสรางภาพหรอวาดภาพ และโปรแกรมโฟโตชอปใชส าหรบตกแตงภาพและออกแบบภาพ ภาพตนฉบบทน ามาใชงานม 3 ลกษณะ (ผกามาศ ผจญแกลว, 2554, หนา 45-47) ไดแก ภาพลายเสนมลกษณะภาพทมเสนสด าบนพนกระดาษ ลายเสนด าสนท เชน ภาพแผนผง แผนภม กราฟ การตนลายเสน เปนตน ภาพวาดหรอภาพกราฟกเปนภาพทน าหนกสออนแกหลายระดบ เชน ภาพวาดดวยพกน สน ามน สชอลก ดนสอส เปนตน และภาพถาย ภาพทมน าหนกสตอเนอง เชน ภาพทน ามาจากเวบไซต ภาพถายจากกลองดจทล ภาพตนฉบบทน ามาใชประกอบเนอหาในเอกสารการสอนมหลายชนด ไดแก ภาพถาย ภาพจากอนเทอรเนต ภาพสแกนจากหนงสอ ภาพแผนภม ภาพลายเสน และภาพวาด ภาพแตละชนดจะตองน ามาตกแตงหรอปรบใหมคาความคมชด ความสวาง ความละเอยดภาพ (resolution) ขนาดภาพ การแปลงโหมดสเปน grayscale หรอลบสวนทไมตองการออก จดสกปรก รอยยนของกระดาษ ซงเปนการเตรยมภาพใหเหมาะสมกอนน าไปใชประกอบกบเนอความ คาความละเอยดทเหมาะสมกบการพมพคอ 300 พเซลตอนวขนไป ภาพตนฉบบควรเปนภาพทมขนาดใหญกวาขนาดของหนาสงพมพจงจะไดภาพทมความคมชดทางการพมพ การแปลงนามสกลภาพไฟลแบบดจทลตองเลอกแปลงใหมความเหมาะสมกบการใชงาน ถาน าไฟลไปใชกบงานพมพดจทลสามารถแปลงเปน JEG หรอ GIF แตเมอน าไฟลภาพไปใชระบบงานพมพออฟเซตตองเลอกแปลงเปน TIFF เปนไฟลทมคณภาพสงเหมาะกบงานพมพออฟเซต การพจารณาภาพกอนน ามาใชงานพมพเปนสงจ าเปน บรรณาธการผชวยตองชวยพจารณาความเหมาะสมหลก ไดแก

1) ภาพทน ามาใชเกยวของกบเนอความ 2) สอความหมายไดตรงตามวตถประสงค 3) ภาพมสาระส าคญ เขาใจงาย 4) ภาพมความคมชด ไมสกปรก มจดด าบนพน 5) ภาพจดวางลงในต าแหนงทเหมาะสมและสดสวนไมบดเบยว 6) มรายละเอยดสวนเกนมาในภาพ ควรใหชางศลปตดออก เมอเหนไมเหมาะสม เชน มภาพโปเปลอยหรอบคคลส าคญ

อยในฉากหลง หรอมโลโกสนคาตดอย เปนตน 7) ไมควรน าภาพทมลขสทธมาใชงาน ควรเปลยนภาพใหม 1.10 ระบบการพมพ บรรณาธการผชวยควรมความรเกยวกบระบบพมพและขนตอนการจดพมพหนงสอของมหาวทยาลย

เพอท าใหรเขาใจระบบงานทงกระบวนการ สามารถวางแผนระยะเวลาการท างานลวงหนา และสามารถเตรยมงานกอนพมพอยางถกตอง ลดปญหาการแกไขงานทอาจจะเกดขนตามมาในขนตอนพมพและขนตอนหลงพมพ

การพมพในปจจบนมอยหลายระบบ แตกตางกนไปตามลกษณะงานพมพ ในทนจะกลาวโดยยอ ดงน 1.10.1 การพมพพนนน การพมพพนนนแบงออกได 3 แบบ คอ (ชนสสา นนทวชรนทร, 2548, หนา 366-368) 1) แบบเลตเตอรเพลสส (letter press) เปนการพมพพนนนทคดคนเปนระบบแรก แมพมพทใชม 2 ประเภท คอ

แมพมพโลหะและแมพมพพอลเมอร เครองพมพทใชในปจจบนสวนใหญเปนเครองพมพโรตารแบบปอนมวนเพอใชในงานพมพฉลาก สงพมพทพมพดวยการพมพเลตเตอรเพรสสมทงสงพมพทวไป สงพมพบรรจภณฑ และสงพมพลกษณะพเศษ

2) แบบเฟลกโซกราฟ (flexography) เปนการพมพทพฒนามาจากการพมพเลตเตอรเพลสสแบบโรตาร แมพมพทใชเปนแมพมพพอลเมอร เครองพมพของการพมพเฟลกโซกราฟมทงแบบปอนมวนและปอนแผน สงพมพทพมพดวยการพมพเฟลกโซกราฟมหลากหลาย ทงสงพมพทพมพบนกระดาษแขง กระดาษลกฟก ฟลมพลาสตก

3) การพมพออฟเซตแหง เปนการพมพทใชแมพมพเลตเตอรเพรสสแบบเเมพมพพอลเมอร แตเปนการพมพทตองมการถายทอดหมกพมพผานตวกลางกอนถายทอดไปยงวสดใชพมพ สงพมพทนยมพมพดวยการพมพออฟเซตแหงเปนสงพมพประเภทกระปองโลหะและถวยพลาสตก

1.10.2 การพมพพนราบ เปนการพมพทมบรเวณภาพและบรเวณไรภาพ ทจะกลาวถงไดแก การพมพพนราบใชน า และการพมพพนราบไรน า (สอง บญธรรม; สภาวด ธรธรรมากร; ศภณ เรยบเลศหรญ, 2548, หนา 420)

Page 82: คู่มือ การปฏิบัติงานบรรณาธิการผู้ช่วย ส าหรับชุดการสอน ...¸ารปฏิบัติงาน... ·

82

สดารตน บวศร หนวยบรรณาธการ

การพมพพนราบใชน า เปนการพมพพนราบทมการใชน าปกคลมผวแมพมพกอนการจายหมกพมพ สมบตการรบน าและหมกทแตกตางกนของบรเวณภาพและบรเวณไรภาพท าใหเกดการรบหมกพมพเฉพาะบรเวณภาพเมอท าการจายหมกพมพและปรบสมดลน ากบหมกทจายอยางเหมาะสม การพมพพนราบใชน า สามารถพมพไดดวยเครองพมพทงแบบปอนมวนและปอนแผน นยมใชพมพสงพมพทวไป สงพมพบรรจภณฑ และสงพมพลกษณะพเศษ

การพมพพนราบไรน า เปนการพมพพนราบทมบรเวณภาพเปนอะลมเนยมหรอพอลเมอรทมสมบตรบหมกพมพ สวนบรเวณไรภาพเปนยางซลโคนทมสมบตไมรบหมกพมพ เมอจายหมกพมพใหกบแมพมพพนราบไรน า หมกพมพจงตดเฉพาะทบรเวณภาพ การพมพพนราบไรน าสวนใหญเปนการพมพปอนแผน นยมใชพมพสงพมพหลากหลายประเภทเชนเดยวกบการพมพใชน า

1.10.3 การพมพพนลก เปนการพมพทบรเวณภาพมลกษณะเปนรอง หรอบอ หรอหลม ต ากวาบรเวณไรภาพ การท าใหเกดความแตกตางระหวางบรเวณภาพและบรเวณไรภาพบนแมพมพสามารถท าไดหลายวธ การพมพพนลกทส าคญม 3 ประเภท คอ การพมพอนทาลโย การพมพกราววร และการพมพแพด (สภาวด ธรธรรมากร, 2548, หนา 2)

- การพมพอนทาลโย เปนการพมพพนลกวธตรง สามารถท าการพมพหลายสบนแมพมพเดยวกน ซงเปนลกษณะเดนทส าคญ การเกดเปนรองภาพบนแมพมพอนทาลโย สามารถท าไดโดยการเรมจากการท าแมพมพตนแบบกอน แลวน ามาใชท าแมพมพตบแบบ และถายโอนใหเกดเปนแมพมพส าหรบใชในการพมพอนทาลโยตอไป เครองพมพอนทาลโยทใชมทงเครองพมพสเดยวและเครองพมพหลายส การพมพพนลกประเภทนสวนใหญเปนการพมพส าหรบสงพมพทเนนการปลอดปลอมเปนส าคญ

- การพมพกราววร เปนการพมพพนลกวธตรง ลกษณะการท าใหเกดเปนบอหมกบนแมพมพกราววร สามารถท าไดโดยวธทางเคม และวธทางฟสกส เครองพมพทใชในการพมพกราววรมสวนประกอบส าคญและมหลายรปแบบ ในการพมพกราววรนยมใชส าหรบพมพสงพมพทมจ านวนพมพสง และการพมพพนลกประเภทนสามารถพมพบนวสดหลากหลาย รวมทงสงพมพทมลกษณะเปนลวดลายทตอเนอง

- การพมพแพด เปนการพมพพนลกวธออม ทมการถายโอนภาพจากแมพมพไปยงตวกลางทเรยกวา แพด ซงมลกษณะและรปแบบหลากหลายเพอใหสามารถพมพบนผววสดใชพมพทมรปทรงหลากหลายได แมพมพทใชในการพมพแพดเปนแมพมพพนลกมทงแบบราบและแบบโม ส าหรบเครองพมพทใชในการพมพแพดมสวนประกอบส าคญและรปแบบทหลากหลายขนอยกบความเหมาะสมในการน าไปใชพมพ สงพมพสวนใหญเปนสงพมพทมรปทรง มทงขนาดเลกและขนาดใหญ ผวเรยบและหยาบ

1.10.4 การพมพพนฉลลายผา เปนแมพมพทมบรเวณภาพเปนชองเปดใหหมกพมพสามารถลอดผานลงบนวสดใชพมพ (สภาวด ธรธรรมากร, 2548, หนา 60)

- การพมพปรไข เปนการพมพพนฉลลายผาโดยมหลกการพมพผานสเตนซล ซงมบรเวณภาพเปนชองเปดใหหมกพมพลอดผานลงบนวสดใชพมพ โดยสเตนซลถกน ามาพนรอบโมแมพมพกอนการพมพ แมพมพปรไขทใชมกระบอกแมพมพเปนชนรองรบและมสเตนซลเปนชนเกดภาพ โดยสเตนซลทใชเปนเทอรมลสเตนซลทไวตอความรอน เครองพมพปรไขในทนเปนเครองพมพปรไขแบบดจทลซงมสวนประกอบส าคญทกสวนท างานสมพนธกนและควบคมการท างานดวยระบบคอมพวเตอร การพมพปรไขสวนใหญใชพมพสงพมพทวไปทไมเนนคณภาพงานพมพภาพสและมจ านวนงานพมพไมมากนก

- การพมพสกรน เปนการพมพพนฉลลายผาทใชหลกการพมพผานแมพมพทมบรเวณภาพเปนชองใหหมกพมพลอดผานไปบนวสดใชพมพเชนเดยวกบการพมพปรไข แตมลกษณะแมพมพแตกตางกน แมพมพสกรนประกอบดวย กรอบแมพมพสกรน และผาสกรน ซงทงกรอบแมพมพสกรนและผาสกรนสามารถผลตจากวสดหลากหลายชนด ท าใหแมพมพสกรนมสมบตในการใชงานตางกน การพมพสกรนสามารถพมพไดดวยเครองพมพสกรนหลายลกษณะ เพอใหไดงานพมพทตองการ โดยลกษณะงานพมพสวนใหญเปนงานทเนนความสดใสของส เนองจากการพมพสกรนใหชนหมกพมพทหนาและสามารถพมพงานสอดสได 1.10.5 การพมพไรแรงกด เปนระบบการพมพแบบดจทลทไมมการใชแรงกดพมพหรอใชแรงกดพมพนอย พฒนามาจากเครองพมพผลออก (printer) เปนการน าคอมพวเตอรและอปกรณตอพวงไดแก เครองพมพ มาใชผลตสงพมพ เครองพมพทเปนอปกรณตอพวงนพฒนามาตามล าดบ ท าใหการท างานไดสะดวกและรวดเรว เชน เครองพมพแบบถายโอนความรอน (thermal transfer printing) เครองพมพแบบพนหมกหรอองคเจท (ink jet printing) เครองพมพแบบเลเซอร (laser printing) เปนตน ปจจบนมขอเสยคอ ก าลง

Page 83: คู่มือ การปฏิบัติงานบรรณาธิการผู้ช่วย ส าหรับชุดการสอน ...¸ารปฏิบัติงาน... ·

83

สดารตน บวศร หนวยบรรณาธการ

การผลตต าเมอเทยบกบระบบการพมพออฟเซต ในการเลอกใชการพมพไรแรงกด ไดแก ตนทนตอแผนพมพ ความเรวการพมพ จ านวนสทพมพ คณภาพการพมพ ขนาด ชนดและรปรางวสดใชพมพทพมพได ตลอดจนขอควรค านงอนๆ

1.11 ขนตอนการผลตสงพมพ ระบบการผลตเอกสารการสอนของส านกพมพ มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราชใชระบบการพมพออฟเซต 1 ส และระบบการพมพดจทลพมพ 1 ส และพมพ 4 ส ในการจดพมพงานเอกสารการสอนชดวชา วารสาร โบชวร ปกชดวชา แคตตาลอก จดหมายขาว หรอสงพมพอน ๆ

1.12 การค านวณยกพมพ ยกหรอหนายก เปนค าทเรยกขนาดของหนงสอ หมายถง จ านวนหนาของหนงสอทเครองจกร

ใชพมพดดหรอยกกระดาษขนไปแตะกบแมพมพ 1 ครง เรยกวา 1 ยก เมอพมพ 1 ครงบนกระดาษแผนใหญจะไดจ านวนหนาหลาย

หนา เชน 1 ยกได 8 หนา 16 หนา หรอ 32 หนา นอกจากน จ านวนหนาทไดจะมากหรอนอยขนอยกบขนาดเลมหนงสอดวยวา

ตองการขนาดเลก-ใหญเทาไร เรยก ขนาดหนงสอนนวา 8 หนายก 16 หนายก หรอ 32 หนายก เปนตน โดยหนายกในแตละแบบนน

สมพนธกบการตดของกระดาษทน ามาใชพมพ ยกตวอยางเชน

ถาน ากระดาษขนาด 31 × 43 นว ตด 1 ครง จะไดกระดาษ 2 แผน

น ากระดาษขนาด 31 × 43 นว ตด 2 ครง จะไดกระดาษ 4 แผน

น ากระดาษขนาด 24 × 35 นว ตด 1 ครง จะไดกระดาษ 2 แผน สวนใหญกระดาษขนาดนตดเพยงแค 1 ครง เพราะถาตด

อกครง ขนาดจะเลกเกนไป เมอน ามาพมพจะไดขนาดหนาใหญกวากระดาษขนาด 31 × 43 นว เลกนอย จะได 8 หนายกพเศษ 16

หนายกพเศษ หรอ 32 หนายกพเศษ เปนตน

ขนาดสงพมพในปจจบนมหลายขนาดและทนยมกน วรยะ สรสงห (2550, 38) กลาวไวดงน

1. ขนาด 8 หนายก คอ หนงสอทมขนาด 7¼ × 10¼ นว

2. ขนาด 8 หนายกพเศษ คอ หนงสอทมขนาด 8¼ × 11¼ นว จะมขนาดใหญกวา 8 หนายกเลกนอย

3. ขนาด 12 หนายก คอ หนงสอทมขนาด 6¾ × 7¼ นว

4. ขนาด 16 หนายก คอ หนงสอทมขนาด 5 × 7¼ นว (ขนาดประมาณครงหนงของ A4 หรอพอกเกตบก)

5. ขนาด 16 หนายกพเศษ คอ หนงสอทมขนาด 5⅝ × 8¼ นว

6. ขนาด 32 หนายก คอ หนงสอทมขนาด 3⅝ × 5 นว

7. ขนาด 32 หนายกพเศษ คอ หนงสอทมขนาด 4⅛ × 5½ นว

วธการค านวณหนายก เมอบรรณาธการชดวชาตรวจแกไขอารตเวรกจนกระทงถกตองสมบรณ พรอมน าสกระบวนการพมพในขนตอไปนน

บรรณาธการผชวยตองรและเขาใจวธการค านวณยกตามจ านวนหนาอารตเวรกทมอย โดยรวาโรงพมพใชขนาดกระดาษ A4 มาท าการพมพหนงสอ (ขนาดกระดาษมาตรฐานชด A) ยกพมพเปน 8 หนายก กใหน า 8 มาหารจ านวนหนาทงหมด แตถาหารแลวไมลงตวใหเพมหนาวางเขาไปอกใหพอครงยก ตวอยางการไมลงตว เชน จ านวนหนาอารตเวรก 458 หนา หารดวย 8 จะได 57.25 ยก ซงตองเพมหนาวางอก 2 หนา เพอใหสามารถลงครงยกไดลงตว (ในกรณทพมพระบบออฟเซต) ถางานน าไปพมพระบบดจทลสามารถหาร 8 เหลอเศษได โดยทไมจ าเปนตองใหลงตว

การจดพมพต าราหรอเอกสารการสอนจ านวนมากตองเลอกระบบการพมพใหเหมาะสม การพมพจ านวนมาก ตนทนในการพมพตอหนวยจะต ากวาการพมพจ านวนนอย ปจจบนคอมพวเตอรเขามามบทบาทในชวตประจ าวน สามารถผลตงานพมพเอกสารการสอนหรอหนงสอทมจ านวนนอยไดดวย สามารถจดรปแบบ เลอกขนาดตวอกษร จดหนา รวมถงการน าภาพเขามาประกอบหนงสอ

Page 84: คู่มือ การปฏิบัติงานบรรณาธิการผู้ช่วย ส าหรับชุดการสอน ...¸ารปฏิบัติงาน... ·

84

สดารตน บวศร หนวยบรรณาธการ

ภาคผนวก ข. ความรเกยวกบการบรรณาธการ

1. คมอในงานบรรณาธการ

การบรรณาธกรหนงสอจ าเปนตองใชคมอประกอบในการคนควาอางองขอมลใหถกตองไดจากแหลงเวบไซตของ

ราชบณฑตยสถานคอ www.royin.go.th รายชอหนงสออางองส าคญของราชบณฑตยสถานทควรทราบ ดงน

ตารางท 1 รายชอหนงสออางองของราชบณฑตยสถาน

รายชอหนงสอ

เนอหาภายในหนงสอ

การน าไปใช

1. พจนานกรมฉบบ

ราชบณฑตยสถาน พ.ศ.2554

1. บอกค า ส านวน และค าสแลง 2. บอกค าอาน 3. อธบายความหมายของค า/ส านวน 4. บอกทมาของค า 5. บอกชนดของค า

1. คนหาค าและความหมาย 2. หลกเกณฑการเรยงล าดบ

ตวอกษร เพอน าไปใชในการจดเรยงบรรณานกรมชดวชา

Page 85: คู่มือ การปฏิบัติงานบรรณาธิการผู้ช่วย ส าหรับชุดการสอน ...¸ารปฏิบัติงาน... ·

85

สดารตน บวศร หนวยบรรณาธการ

รายชอหนงสอ

เนอหาภายในหนงสอ

การน าไปใช

2. พจนานกรมภาษาองกฤษ-ไทย

1. บอกค า ส านวน และค าสแลง 2. บอกค าอานและทมาของค า 3. อธบายความหมายของค า/ส านวน 4. บอกชนดของค าและการเปลยนรปค า 5. บอกค าทมความหมายเหมอนและ

ความหมายตรงขามกน 6. มวาดภาพประกอบในค าเกา

1. คนหาค าและความหมาย

ของค า 2. คนหาค าอานและทมา

ของค า 3. คนหาชนดของค าและ

การเปลยนรปค า 4. คนหาความหมายเหมอน

และความหมายตรงขาม

3. หนงสอการเขยนค าทบศพทจาก

ภาษาตางประเทศ และรายชอจงหวดในประเทศไทย

1. น าค าทบศพทภาษาตางประเทศจาก

พจนานกรมฉบบ พ.ศ.2525 มาแสดงไว 2. รายชอประเทศไทยเขยนดวย

ภาษาองกฤษ

1. คนหาค าทบศพทคอนขาง

เกาทใชกนมานานแลวได 2. คนรายชอประเทศไทยท

เขยนดวยภาษาองกฤษ

Page 86: คู่มือ การปฏิบัติงานบรรณาธิการผู้ช่วย ส าหรับชุดการสอน ...¸ารปฏิบัติงาน... ·

86

สดารตน บวศร หนวยบรรณาธการ

รายชอหนงสอ

เนอหาภายในหนงสอ

การน าไปใช

4. หนงสอการใชเครองหมายวรรคตอน

ภาษาองกฤษ (punctuation guide)

1. การใชเครองหมายวรรคตอน

ภาษาองกฤษ 16 ประเภท 2. ขอผดพลาดทพบบอย

1. คนหาการใชวรรคตอน

ส าหรบชดวชาภาษาองกฤษ

5. หนงสอลกษณนาม (ฉบบราช

บณฑต)

1. บอกค าลกษณนาม

1. คนหาค าลกษณนาม

6. ภาษต ค าพงเพย ส านวนไทย

1. บอกรายการค าภาษตไทย ค าพงเพย

และส านวนไทย 2. อธบายความหมายภาษต ค าพงเพย

และส านวนไทย

1. คนหาค าและความหมาย

ของภาษต ค าพงเพย และส านวนไทย

Page 87: คู่มือ การปฏิบัติงานบรรณาธิการผู้ช่วย ส าหรับชุดการสอน ...¸ารปฏิบัติงาน... ·

87

สดารตน บวศร หนวยบรรณาธการ

รายชอหนงสอ

เนอหาภายในหนงสอ

การน าไปใช

7. การใชกระ และ กะ

1. บอกรายการค าวา กระ- และ กะ- 2. บอกชนดของค าวา กระ- และ กะ- 3. บอกความหมายของค าวา กระ- และ กะ-

1. คนหาการใชค าของค าวา

กระ- และ กะ- 2. คนหาความหมายของค าวา

กระ- และ กะ-

8. อานอยางไร และ เขยนอยางไร

1. บอกค า ตวเลข และเครองหมายวรรค

ตอนทมกอานผดและเขยนผด 2. บอกการอานค า ตวเลข และรายชอ

จงหวดทมกอานผดและเขยนผด 3. บอกความหมายค าทมกอานผดและ

เขยนผด

1. คนหาการอานของค า

ตวเลข เครองหมายวรรคตอน รายชอจงหวด และความหมายของค าทมกอานผดและเขยนผด

2. คนหาการอานค าและค าทเขยนถกตองของชอจงหวด อ าเภอ กงอ าเภอ ถนน ตรอก ซอย ชอพระอารามหลวง เครองราชฯ

Page 88: คู่มือ การปฏิบัติงานบรรณาธิการผู้ช่วย ส าหรับชุดการสอน ...¸ารปฏิบัติงาน... ·

88

สดารตน บวศร หนวยบรรณาธการ

รายชอหนงสอ

เนอหาภายในหนงสอ

การน าไปใช

9. ศพทบญญตชอแร และศพท

บญญตชอธาต

1. บอกรายชอแร และชอธาตเปน

ภาษาองกฤษและภาษาไทย

1. คนหาศพทและการเขยนชอ

แรและชอธาตทงภาษาไทยและภาษาองกฤษ

10. ประกาศส านกนายกรฐมนตร

และประกาศราชบณฑตยสถาน เรอง ก าหนดชอประเทศ ดนแดน เขตการปกครอง และเมองหลวง

1. บอกชอและการเขยนชอประเทศ เมอง

หลวง ชอทวปทงภาษาไทย และภาษาองกฤษ

1. คนหาชอประเทศ เมอง

หลวง ทวป 2. คนหาการเขยนศพท

ภาษาไทย และภาษาองกฤษของชอประเทศ เมองหลวง ทวป

Page 89: คู่มือ การปฏิบัติงานบรรณาธิการผู้ช่วย ส าหรับชุดการสอน ...¸ารปฏิบัติงาน... ·

89

สดารตน บวศร หนวยบรรณาธการ

รายชอหนงสอ

เนอหาภายในหนงสอ

การน าไปใช

11. ประกาศส านกนายกรฐมนตร

และประกาศราชบณฑตยสถาน เรอง การเขยนชอจงหวด เขต อ าเภอ และกงอ าเภอ และเรองหลกเกณฑการถอดอกษรไทยเปนอกษรโรมนแบบถายเสยง

1. บอกชอและการเขยนชอจงหวด เขต

อ าเภอ และกงอ าเภอ 2. บอกการถอดอกษรไทยเปนอกษรโรมน

แบบถายเสยง

1. คนหาชอจงหวด เขต

อ าเภอ และกงอ าเภอ 2. คนหาหลกการถอด

อกษรไทยเปนอกษรโรมนแบบถายเสยง

12. ซดศพทบญญต

1. บอกรายการศพทบญญต 19 สาขา

ไดแก คอมพวเตอร แพทยศาสตร รฐศาสตร การเชอม พลงงาน ประชากรศาสตร พฤกษศาสตร ปรชญา ประกนภย วรรณกรรม ปรบอากาศ สทศาสตร นตศาสตร ศลปะ เทคโนโลยสารสนเทศ ยานยนต ทนตแพทยศาสตร ธรณวทยา และคณตศาสตร

1. คนหาศพทบญญต 19

สาขา

Page 90: คู่มือ การปฏิบัติงานบรรณาธิการผู้ช่วย ส าหรับชุดการสอน ...¸ารปฏิบัติงาน... ·

90

สดารตน บวศร หนวยบรรณาธการ

2. หลกเกณฑการก าหนดชอปรญญา

หลกเกณฑการก าหนดชอปรญญานใชเปนคมอประกอบของบรรณาธการผชวยตรวจสอบขอมลการเขยนชอปรญญาและ

วฒยอของผเขยนทงรปเตมและรปยอ

หลกเกณฑการก าหนดชอปรญญา

แบงเปน 4 ประเภท

1) ปรญญาศลปศาสตร สาขาวชาทใชชอปรญญานมลกษณะเนนศาสตรบรสทธทางดานศลปศาสตร โดยมงศกษาสาระและวธการของศาสตรสาขาวชานน ๆ เปนหลก ใหใชชอปรญญาดงน

ชอปรญญาภาษาไทยและอกษรยอ ชอปรญญาภาษาองกฤษและอกษรยอ

(ตามระดบปรญญาตร ปรญญาโท ปรญญาเอก) (ตามระดบปรญญาตร ปรญญาโท ปรญญาเอก)

1. ปรญญาศลปศาสตร

ศลปศาสตรบณฑต ศศ.บ. Bachelor of Arts B.A.

ศลปศาสตรมหาบณฑต ศศ.ม. Master of Arts M.A.

ศลปศาสตรดษฎบณฑต ศศ.ด. Doctor of Arts D.A.

หรอ หรอ

ปรชญาดษฎบณฑต ปร.ด. Doctor of Philosophy Ph.D.

สาขาวชาทใชชอปรญญาน ไดแก

1.1 กลมสาขาวชามนษยศาสตร (Humanities)

(1) สาขาวชาปรชญา ศาสนา เทววทยา อาท พทธศาสตร พทธศาสนศกษา ศาสนาเปรยบเทยบ

(2) สาขาวชาภาษา วรรณคด อาท ภาษาศาสตร ภาษาไทย ภาษาบาล และสนสกฤต จารกภาษาไทย การ

แปล วรรณคดไทย วรรณคดองกฤษ วรรณคดเปรยบเทยบ

(3) สาขาวชาประวตศาสตร โบราณคด อาท โบราณคด ประวตศาสตร

(4) สาขาวชาศลปะ วฒนธรรม อาท วฒนธรรมศกษา อารยธรรมศกษา

1.2 กลมสาขาวชาสงคมศาสตร (Social Sciences)

(1) สาขาวชาสงคมศาสตรและพฤตกรรมศาสตร (Social and Behavioral Science) อาท ประชากรศาสตร

ภมภาคศกษา พฤตกรรมศาสตร

(2) สาขาวชาการจดการ (Management) อาท การจดการ บรหารสถาบน การพาณชย การเลขานการ

(3) สาขาวชานเทศศาสตรและสารสนเทศ (Mass Communication and Information) อาท ภาพยนตร

วทยกระจายเสยง วทยโทรทศน การโฆษณา การประชาสมพนธ วารสารศาสตร การพพธภณฑ บรรณารกษศาสตร

(4) สาขาวชาคหกรรมศาสตร (Home Economics) อาท อาหารและโภชนาการ เสอผาและสงทอ ผาและ

เครองแตงกาย ศลปะการออกแบบพสตราภรณ คหกรรมศลป การอบรมเลยงดเดก

Page 91: คู่มือ การปฏิบัติงานบรรณาธิการผู้ช่วย ส าหรับชุดการสอน ...¸ารปฏิบัติงาน... ·

91

สดารตน บวศร หนวยบรรณาธการ

(5) สาขาวชาอตสาหกรรมบรการ (Service Industries) อาท การภตตาคาร การโรงแรม การทองเทยว

อตสาหกรรมบรการดานตาง ๆ

2) ปรญญาวทยาศาสตร สาขาวชาทใชชอปรญญานมลกษณะเนนศาสตรทางดานวทยาศาสตรและคณตศาสตร โดยมง

ศกษาสาระและวธการของศาสตรสาขาวชานน ๆ เปนหลก ใหใชชอปรญญา ดงน

ชอปรญญาภาษาไทยและอกษรยอ ชอปรญญาภาษาองกฤษและอกษรยอ

(ตามระดบปรญญาตร ปรญญาโท ปรญญาเอก) (ตามระดบปรญญาตร ปรญญาโท ปรญญาเอก)

2. ปรญญาวทยาศาสตร

วทยาศาสตรบณฑต วท.บ. Bachelor of Science B.S., B.Sc.

วทยาศาสตรมหาบณฑต วท.ม. Master of Science M.S., M.Sc.

วทยาศาสตรดษฎบณฑต วท.ด. Doctor of Science D.S., D.Sc.

หรอ หรอ

ปรชญาดษฎบณฑต ปร.ด. Doctor of Philosophy Ph.D.

สาขาวชาทใชชอปรญญาน ไดแก

2.1 กลมสาขาวชาวทยาศาสตรธรรมชาต (Natural Sciences)

(1) สาขาวชาวทยาศาสตรชวภาพ (Life Sciences) อาท ชววทยา ชวเคม ชวฟสกส จลชววทยา พษวทยา

พฤกษศาสตร สตววทยา กฏวทยา พนธศาสตร

(2) สาขาวชาวทยาศาสตรกายภาพ (Physical Sciences) อาท เคม ฟสกส ดาราศาสตร ธรณวทยา ธรณ

ฟสกส ภมศาสตรกายภาพ สมทรศาสตร อตนยมวทยา

(3) สาขาวชาคณตศาสตรและสถต (Mathematics and Statistics) อาท คณตศาสตร การวจยด าเนนงาน

สถต คณตศาสตรประกนภย (Actuarial Science)

(4) สาขาวชาคอมพวเตอร (Computing) อาท วทยาการคอมพวเตอร

2.2 กลมสาขาวชาวทยาศาสตรประยกต (Applied Sciences)

(1) สาขาวชาเกษตรศาสตร (Agriculture) อาท ปฐพศาสตร ประมง พชศาสตร วทยาศาสตรการอาหาร

เทคโนโลยการอาหาร วนผลตภณฑ วนศาสตร สตวบาล สตวศาสตร

(2) สาขาวชาวทยาการสงแวดลอมและทรพยากรธรรมชาต (Environmental Sciences and Natural

Resources) อาท การจดการสงแวดลอม วทยาการสงแวดลอม

(3) สาขาวชาวทยาศาสตรการแพทย (Medical Sciences) อาท กายวภาคศาสตร นตเวชศาสตร เวชนทศน

สรรวทยา

(4) สาขาวชาสาธารณสขศาสตร (Public Health) อาท การสาธารณสขทวไป การสงเสรมสขภาพ

สาธารณสขมลฐาน สขศกษา

(5) สาขาวชาวทยาศาสตรประยกตอน ๆ (Other Applied Sciences)

Page 92: คู่มือ การปฏิบัติงานบรรณาธิการผู้ช่วย ส าหรับชุดการสอน ...¸ารปฏิบัติงาน... ·

92

สดารตน บวศร หนวยบรรณาธการ

3) ปรญญาวชาชพ สาขาวชาทใชชอปรญญานเนนการศกษาในลกษณะของศาสตรเชงประยกต เพอน าสการปฏบตตาม

มาตรฐานวชาชพ โดยเฉพาะสาขาวชาทตองมใบอนญาตประกอบวชาชพตามกฎหมาย ขององคกรวชาชพ หรอสาขาวชาทไมได

ก าหนดใหมองคกรวชาชพ หรอกฎหมายรองรบ แตมลกษณะเปนวชาชพใหใชชอปรญญา ดงน

ชอปรญญาภาษาไทยและอกษรยอ (ตามระดบปรญญาตร ปรญญาโท ปรญญาเอก)

ชอปรญญาภาษาองกฤษและอกษรยอ (ตามระดบปรญญาตร ปรญญาโท ปรญญาเอก)

3.1 ปรญญาส าหรบวชาชพ 3.1.1 สาขาวชากายภาพบ าบด 1) กายภาพบ าบดบณฑต กภ.บ. 2) กายภาพบ าบดมหาบณฑต กภ.ม. 3) กายภาพบ าบดดษฎบณฑต กภ.ด. 3.1.2 สาขาวชาการบญช 1) บญชบณฑต บช.บ. 2) บญชมหาบณฑต บช.ม. 3) บญชดษฎบณฑต บช.ด. 3.1.3 สาขาวชาการแพทยแผนไทย 1) การแพทยแผนไทยบณฑต พท.บ. 2) การแพทยแผนไทยมหาบณฑต พท.ม. 3) การแพทยแผนไทยดษฎบณฑต พท.ด. และ 1) การแพทยแผนไทยประยกตบณฑต พทป.บ. 2) การแพทยแผนไทยประยกต พทป.

มหาบณฑต พทป.ม. 3) การแพทยแผนไทยประยกตดษฎ บณฑต พทป.ด.

1) Bachelor of Physical Therapy B.PT. 2) Master of Physical Therapy M.PT. 3) Doctor of Physical Therapy D.PT. 1) Bachelor of Accountancy B.Acc. 2) Master of Accountancy M.Acc. 3) Doctor of Accountancy D.Acc. 1) Bachelor of Thai Traditional

Medicine B.TM. 2) Master of Thai Traditional Medicine

M.TM. 3) Doctor of Thai Traditional Medicine

D.TM. และ 1) Bachelor of Applied Thai Traditional Medicine B.ATM. 2) Master of Applied Thai Traditional Medicine M.ATM. 3) Doctor of Applied Thai Traditional

Medicine D.ATM.

Page 93: คู่มือ การปฏิบัติงานบรรณาธิการผู้ช่วย ส าหรับชุดการสอน ...¸ารปฏิบัติงาน... ·

93

สดารตน บวศร หนวยบรรณาธการ

ชอปรญญาภาษาไทยและอกษรยอ (ตามระดบปรญญาตร ปรญญาโท ปรญญาเอก)

ชอปรญญาภาษาองกฤษและอกษรยอ (ตามระดบปรญญาตร ปรญญาโท ปรญญาเอก)

3.1.4 สาขาวชาทนตแพทยศาสตร 1) ทนตแพทยศาสตรบณฑต ท.บ. 3.1.5 สาขาวชาเทคนคการแพทย 1) เทคนคการแพทยบณฑต ทพ.บ. 2) เทคนคการแพทยมหาบณฑต ทพ.ม. 3) เทคนคการแพทยดษฎบณฑต ทพ.ด. 3.1.6 สาขาวชานตศาสตร 1) นตศาสตรบณฑต น.บ. 2) นตศาสตรมหาบณฑต น.ม. 3) นตศาสตรดษฎบณฑต น.ด. 3.1.7 สาขาวชาพยาบาลศาสตร 1) พยาบาลศาสตรบณฑต พย.บ. 2) พยาบาลศาสตรมหาบณฑต พย.ม. 3) พยาบาลศาสตรดษฎบณฑต พย.ด. 3.1.8 สาขาวชาแพทยศาสตร 1) แพทยศาสตรบณฑต พ.บ. 3.1.9 สาขาวชาเภสชศาสตร 1) เภสชศาสตรบณฑต ภ.บ. 2) เภสชศาสตรมหาบณฑต ภ.ม. 3) เภสชศาสตรดษฎบณฑต ภ.ด. 3.1.10 สาขาวชาวศวกรรมศาสตร 1) วศวกรรมศาสตรบณฑต วศ.บ. 2) วศวกรรมศาสตรมหาบณฑต วศ.ม. 3) วศวกรรมศาสตรดษฎบณฑต วศ.ด. 3.1.11 สาขาวชาศกษาศาสตร 1) ศกษาศาสตรบณฑต ศษ.บ. 2) ศกษาศาสตรมหาบณฑต ศษ.ม. 3) ศกษาศาสตรดษฎบณฑต ศษ.ด. 3.1.12 สาขาวชาสถาปตยกรรมศาสตร 1) สถาปตยกรรมศาสตรบณฑต สถ.บ. 2) สถาปตยกรรมศาสตรมหาบณฑต สถ.ม. 3) สถาปตยกรรมศาสตรดษฎบณฑต สถ.ด.

1) Doctor of Dental Surgery D.D.S. 1) Bachelor of Medical Technology B.MT. 2) Master of Medial Technology M.MT. 3) Doctor of Medical Technology D.MT. 1) Bachelor of Laws LL.B. 2) Master of Laws LL.M. 3) Doctor of Laws LL.D. 1) Bachelor of Nursing Science B.N.S. 2) Master of Nursing Science M.N.S. 3) Doctor of Nursing Science D.N.S. 1) Doctor of Medicine M.D. 1) Bachelor of Pharmacy B.Pharm. 2) Master of Pharmacy M.Pharm. 3) Doctor of Philosophy Ph.D. 1) Bachelor of Engineering B.Eng. 2) Master of Engineering M.Eng. 3) Doctor of Engineering D.Eng. 1) Bachelor of Education B.Ed. 2) Master of Education M.Ed. 3) Doctor of Education D.Ed. 1) Bachelor of Architecture B.Arch. 2) Master of Architecture M.Arch. 3) Doctor of Architecture D.Arch.

Page 94: คู่มือ การปฏิบัติงานบรรณาธิการผู้ช่วย ส าหรับชุดการสอน ...¸ารปฏิบัติงาน... ·

94

สดารตน บวศร หนวยบรรณาธการ

ชอปรญญาภาษาไทยและอกษรยอ (ตามระดบปรญญาตร ปรญญาโท ปรญญาเอก)

ชอปรญญาภาษาองกฤษและอกษรยอ (ตามระดบปรญญาตร ปรญญาโท ปรญญาเอก)

และ 1) ภมสถาปตยกรรมศาสตรบณฑต ภ.สถ.บ. 2) ภมสถาปตยกรรมศาสตรมหาบณฑต ภ.สถ.ม. 3) ภมสถาปตยกรรมศาสตรดษฎบณฑต ภ.สถ.ด. 3.1.13 สาขาวชาสตวแพทยศาสตร 1) สตวแพทยศาสตรบณฑต สพ.บ. 3.2 ปรญญาส าหรบศาสตรในลกษณะเชงวชาชพ หรอกงวชาชพ 3.2.1 สาขาวชาทางวจตรศลปและประยกตศลป (Fine and Applied Arts) 1) ศลปบณฑต ศล.บ. หรอ ศลปกรรมศาสตรบณฑต ศป.บ. 2) ศลปมหาบณฑต ศล.ม. หรอ ศลปกรรมศาสตรมหาบณฑต ศป.ม. 3) ศลปดษฎบณฑต ศล.ด. หรอ ศลปกรรมศาสตรดษฎบณฑต ศป.ด. หรอ ปรชญาดษฎบณฑต ปร.ด. 3.2.2 สาขาวชาบรหารธรกจ (Business

Administration) 1) บรหารธรกจบณฑต บธ.บ. 2) บรหารธรกจมหาบณฑต บธ.ม. 3) บรหารธรกจดษฎบณฑต บธ.ด. หรอ ปรชญาดษฎบณฑต ปร.ด. 3.2.3 สาขาวชาบรหารรฐกจ (Public Administration) 1) รฐประศาสนศาสตรบณฑต รป.บ. 2) รฐประศาสนศาสตรมหาบณฑต รป.ม. 3) รฐประศาสนศาสตรดษฎบณฑต รป.ด. หรอ ปรชญาดษฎบณฑต ปร.ด.

1) Bachelor of Landscape

Architecture B.L.A. 2) Master of Landscape

Architecture M.L.A. 3) Doctor of Landscape

Architecture D.L.A. 1) Doctor of Veterinary Medicine D.V.M.

1) Bachelor of Fine Arts B.F.A. หรอ Bachelor of Fine and Applied Arts 2) Master of Fine Arts M.F.A. หรอ Master of Fine and Applied Arts 3) Doctor of Fine Arts หรอ Doctor of Fine and Applied Arts D.F.A. หรอ Doctor of Philosophy Ph.D. 1) Bachelor of Business

Administration B.B.A. 2) Master of Business

Administration M.B.A. 3) Doctor of Business

Administration D.B.A. หรอ Doctor of Philosophy Ph.D. 1) Bachelor of Public Administration B.P.A. 2) Master of Public Administration M.P.A. 3) Doctor of Public Administration D.P.A. หรอ Doctor of Philosophy Ph.D.

Page 95: คู่มือ การปฏิบัติงานบรรณาธิการผู้ช่วย ส าหรับชุดการสอน ...¸ารปฏิบัติงาน... ·

95

สดารตน บวศร หนวยบรรณาธการ

ชอปรญญาภาษาไทยและอกษรยอ (ตามระดบปรญญาตร ปรญญาโท ปรญญาเอก)

ชอปรญญาภาษาองกฤษและอกษรยอ (ตามระดบปรญญาตร ปรญญาโท ปรญญาเอก)

3.2.4 สาขาวชาเศรษฐศาสตร (Economics) 1) เศรษฐศาสตรบณฑต ศ.บ. 2) เศรษฐศาสตรมหาบณฑต ศ.ม. 3) เศรษฐศาสตรดษฎบณฑต ศ.ด. หรอ ปรชญาดษฎบณฑต ปร.ด. 3.2.5 สาขาวชาสงคมสงเคราะหศาสตร (Social Work) 1) สงคมสงเคราะหศาสตรบณฑต สส.บ. 2) สงคมสงเคราะหศาสตรมหาบณฑต สส.ม. 3) สงคมสงเคราะหศาสตรดษฎบณฑต สส.ด. หรอ ปรชญาดษฎบณฑต ปร.ด. 3.2.6 สาขาวชาสารสนเทศศาสตร 1) สารสนเทศศาสตรบณฑต สท.บ. 2) สารสนเทศศาสตรมหาบณฑต สท.ม. 3) สารสนเทศศาสตรดษฎบณฑต สท.ด. หรอ ปรชญาดษฎบณฑต ปร.ด. 3.2.7 สาขาวชารฐศาสตร 1) รฐศาสตรบณฑต ร.บ. 2) รฐศาสตรมหาบณฑต ร.ม. 3) รฐศาสตรดษฎบณฑต ร.ด. หรอ ปรชญาดษฎบณฑต ปร.ด. 3.2.8 สาขาวชานเทศศาสตร 1) นเทศศาสตรบณฑต นศ.บ. 2) นเทศศาสตรมหาบณฑต นศ.ม. 3) นเทศศาสตรดษฎบณฑต นศ.ด. หรอ ปรชญาดษฎบณฑต ปร.ด.

3.2.9 สาขาวชาสาธารณสขศาสตร 1) สาธารณสขศาสตรบณฑต ส.บ. 2) สาธารณสขศาสตรมหาบณฑต ส.ม. 3) สาธารณสขศาสตรดษฎบณฑต ส.ด. หรอ ปรชญาดษฎบณฑต ปร.ด.

1) Bachelor of Economics B.Econ. 2) Master of Economics M.Econ. 3) doctor of Economics D.Econ.

หรอ Doctor of Philosophy Ph.D. 1) Bachelor of Social Work B.S.W. 2 Master of Social Work M.S.W. 3) Doctor of Social Work D.S.W. หรอ Doctor of Philosophy Ph.D. 1) Bachelor of Information Science B.I.S. 2) Master of Information Science M.I.S. 3) Doctor of Information Science D.I.S. หรอ Doctor of Philosophy Ph.D. 1) Bachelor of Political Science B.Pol.Sc. 2) Master of Political Science M.Pol.Sc. 3) Doctor of Political Science D.Pol.Sc. หรอ Doctor of Philosophy Ph.D. 1) Bachelor of Communication Arts

B.Com.Arts 2) Master of Communication Arts

M.Com.Arts 3) Doctor of Communication Arts

D.Com.Arts หรอ Doctor of Philosophy Ph.D. 1) Bachelor of Public Health B.P.H. 2) Master of Public Health M.P.H. 3) Doctor of Public Health Dr.P.H. หรอ Doctor of Philosophy Ph.D.

Page 96: คู่มือ การปฏิบัติงานบรรณาธิการผู้ช่วย ส าหรับชุดการสอน ...¸ารปฏิบัติงาน... ·

96

สดารตน บวศร หนวยบรรณาธการ

สาขาวชาทใชชอปรญญาน ไดแก

3.1) กลมสาขาวชาทตองมใบอนญาตประกอบวชาชพ การก าหนดชอปรญญาใหใชตามสาขาวชาชพนน ๆ เปนหลกใน

ทกระดบปรญญา (บณฑต มหาบณฑต และดษฎบณฑต) ส าหรบระดบปรญญาเอก อาจก าหนดชอปรญญาเปน ปรชญาดษฎบณฑตก

ได กลมสาขาวชาทใชชอปรญญาน คอ

(1) สาขาวชากายภาพบ าบด (Physical Therapy)

(2) สาขาวชาการบญช (Accountancy)

(3) สาขาวชาการแพทยแผนไทย (Thai Traditional Medicine)

(4) สาขาวชาทนตแพทยศาสตร (Dentistry)

(5) สาขาวชาเทคนคการแพทย (Medical Technology)

(6) สาขาวชานตศาสตร (Laws)

(7) สาขาวชาพยาบาลศาสตร (Nursing Science)

(8) สาขาวชาแพทยศาสตร (Medicine)

(9) สาขาวชาเภสชศาสตร (Pharmacy)

(10) สาขาวชาวศวกรรมศาสตร (Engineering) อาท วศวกรรมเครองกล วศวกรรมไฟฟา วศวกรรมโยธา วศวกรรม

อเลกทรอนกส วศวกรรมการผลต วศวกรรมอตสาหการ

(11) สาขาวชาศกษาศาสตร (Education)

(12) สาขาวชาสถาปตยกรรมศาสตร (Architecture)

(13) สาขาวชาสตวแพทยศาสตร (Veterinary Medicine)

3.2) กลมสาขาวชาทไมไดก าหนดใหมองคกรวชาชพ แตเปนศาสตรในลกษณะเชงวชาชพ

หรอกงวชาชพ การก าหนดชอปรญญาใหใชตามกลมสาขาวชาทก าหนด ตอไปน

(1) สาขาวชาวจตรศลปและประยกตศลป (Fine and Applied Arts) อาท

การถายรปและการถายภาพยนตร การละครหรอนาฏศาสตร จตรกรรม ดรยางคศาสตร ประตมากรรม

(2) สาขาวชาบรหารธรกจ (Business Administration)

(3) สาขาวชาบรหารรฐกจ (Public Administration)

(4) สาขาวชาเศรษฐศาสตร (Economics)

(5) สาขาวชาสงคมสงเคราะหศาสตร (Social Work)

(6) สาขาวชาสารสนเทศศาสตร (Information Science)

(7) สาขาวชารฐศาสตร (Political Science)

(8) สาขาวชานเทศศาสตร (Communication Arts)

(9) สาขาวชาสาธารณสขศาสตร (Public Health)

Page 97: คู่มือ การปฏิบัติงานบรรณาธิการผู้ช่วย ส าหรับชุดการสอน ...¸ารปฏิบัติงาน... ·

97

สดารตน บวศร หนวยบรรณาธการ

4) ปรญญาทางเทคโนโลย สาขาวชาทใชชอปรญญานมลกษณะเปนการน าวทยาศาสตรประยกตไปใชพฒนาความรและ

ทกษะเชงปฏบตการเฉพาะ เพอประโยชนในการด าเนนงานในดานอตสาหกรรม เกษตรกรรม พาณชยกรรม การศกษา เคหการ และ

การดแลรกษาสขภาพ และมลกษณะเปนหลกสตรแบบพหวทยาการ (Multidisciplinary) เพอสรางความช านาญการเฉพาะทาง ให

ใชเฉพาะระดบปรญญาตร โดยใหใชชอวา เทคโนโลยบณฑต (Bachelor of Technology) ส าหรบปรญญาโทและปรญญาเอก ใหใช

ชอปรญญาตามศาสตรทเนนในการศกษา เชน วทยาศาสตรมหาบณฑต (Master of Science) หรอวทยาศาสตรดษฎบณฑต

(Doctor of Science) ดงน

ชอปรญญาภาษาไทยและอกษรยอ ชอปรญญาภาษาองกฤษและอกษรยอ

(ตามระดบปรญญาตร ปรญญาโท ปรญญาเอก) (ตามระดบปรญญาตร ปรญญาโท ปรญญาเอก)

4. ปรญญาทางเทคโนโลย

ใหใชเฉพาะระดบปรญญาตร โดยใชชอวา

เทคโนโลยบณฑต ทล.บ. Bachelor of Technology B.Tech.

ส าหรบปรญญาโทและปรญญาเอก ใหใชชอ

ปรญญาตามศาสตรทเนนการศกษาทง

ปรญญาภาษาไทยและปรญญาภาษาองกฤษ

สาขาวชาทใชชอปรญญาน ไดแก

(1) กลมสาขาวชาเทคโนโลยทางการเกษตร (Agricultural Technology) อาท เทคโนโลยการผลตพช เทคโนโลยการผลต

สตว วนผลตภณฑ

(2) กลมสาขาวชาเทคโนโลยทางวศวกรรมศาสตรและอตสาหกรรม (Engineering Technology and Industrial

Technology) อาท เทคโนโลยการพมพ เทคโนโลยชวภาพ เทคโนโลยโทรคมนาคม เทคโนโลยสงแวดลอม เทคโนโลยอเลกทรอนกส

ทมา: - ประกาศกระทรวงศกษาธการเรอง หลกเกณฑการก าหนดชอปรญญา พ.ศ. 2549

- ประกาศกระทรวงศกษาธการเรอง หลกเกณฑการก าหนดชอปรญญา (ฉบบท 2) พ.ศ. 2551

- ประกาศกระทรวงศกษาธการเรอง หลกเกณฑการก าหนดชอปรญญา (ฉบบท 3) พ.ศ. 2551

Page 98: คู่มือ การปฏิบัติงานบรรณาธิการผู้ช่วย ส าหรับชุดการสอน ...¸ารปฏิบัติงาน... ·

98

สดารตน บวศร หนวยบรรณาธการ

ประวตผเขยน

ชอ นางสดารตน บวศร วฒการศกษา ศศ.บ. (ภาษาไทย) มหาวทยาลยเชยงใหม ศศ.ม. (ภาษาไทย) มหาวทยาลยเกษตรศาสตร

ประกาศนยบตรรบรองสมรรถนะวชาชพบรรณาธการ ระดบ 3 สถาบนคณวฒวชาชพ (องคการมหาชน) พ.ศ. 2560

ต าแหนง นกวชาการศกษา ช านาญการพเศษ สถานทท างาน หนวยบรรณาธการ ฝายวชาการ ส านกพมพ มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช ผลงานวจย 1. งานวจยรวมหลกสตรพฒนานกวจยระดบตน รนท 5 พ.ศ. 2548 เรอง “ความคดเหนของบณฑตสาขาวชาเศรษฐศาสตรเกยวกบเอกสารการสอน ชดวชา 60120 หลกเศรษฐศาสตรเบองตน”

2. งานวจยเรอง “การพฒนารปแบบการจดหนาเอกสารการสอนระดบปรญญาตรของมหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช”

สถาบนวจยและพฒนา มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช พ.ศ. 2558