ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 3 · 2017-05-27 · มาตรฐานที่ 5.1 มีความรู้ ความเข้าใจ

ชดวชาการเงนเพอชวต 3 | ระดบมธยมศกษาตอนปลาย

ชดวชา

การเงนเพอชวต 3

รายวชาเลอกบงคบ

ระดบมธยมศกษาตอนปลาย

รหส สค32029

หลกสตรการศกษานอกระบบระดบการศกษาขนพนฐาน

พทธศกราช 2551

ส านกงานสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย ส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ

กระทรวงศกษาธการ


ค าน า

ชดวชาการเงนเพอชวต 3 สค32029 ตามหลกสตรการศกษานอกระบบระดบการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 ใชกบผเรยนระดบมธยมศกษาตอนปลาย ชดนประกอบดวยเนอหาความรเกยวกบวาดวยเรองของเงน การวางแผนการเงน สนเชอ สทธและหนาทของผใชบรการทางการเงน และภยทางการเงน ซงเนอหาความรดงกลาว มวตถประสงคเพอใหผเรยน กศน. มความร ความเขาใจ ทกษะ และตระหนกถงความจ าเปนของการเงนเพอชวต ส านกงานการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย ขอขอบคณธนาคารแหงประเทศไทย ทใหการสนบสนนองคความรประกอบการน าเสนอเนอหา รวมทงผเกยวของในการจดท าชดวชา หวงเปนอยางยงวาชดวชานจะเกดประโยชนตอผเรยน กศน. และน าไปสการเงนเพอชวตอยางเหนคณคาตอไป

ส านกงาน กศน. กรกฎาคม 2559


ค าแนะน าการใชชดวชา

ชดวชาการเงนเพอชวต 3 รหสวชา สค32029 ใชส าหรบผเรยนหลกสตรการศกษา นอกระบบระดบการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 ระดบมธยมศกษาตอนปลาย แบงออกเปน 2 สวน คอ สวนท 1 โครงสรางของชดวชา แบบทดสอบกอนเรยน โครงสรางของ หนวยการเรยนร เนอหาสาระ กจกรรมเรยงล าดบตามหนวยการเรยนร และแบบทดสอบหลงเรยน สวนท 2 เฉลยแบบทดสอบและกจกรรม ประกอบดวย เฉลยแบบทดสอบกอนเรยนและหลงเรยน เฉลยกจกรรมเรยงล าดบตามหนวยการเรยนร วธการใชชดวชา ใหผเรยนด าเนนการตามขนตอน ดงน

1. ศกษารายละเอยดโครงสรางชดวชาโดยละเอยด เพอใหทราบวาผเรยนตองเรยนรเนอหาในเรองใดบางในรายวชาน

2. วางแผนเพอก าหนดระยะเวลาและจดเวลาทผเรยนมความพรอมทจะศกษาชดวชาเพอใหสามารถศกษารายละเอยดของเนอหาไดครบทกหนวยการเรยนร พรอมท ากจกรรมตามทก าหนดใหทนกอนสอบปลายภาค

3. ท าแบบทดสอบกอนเรยนของชดวชาตามทก าหนด เพอทราบพนฐาน ความรเดมของผเรยน โดยใหท าลงในสมดบนทกกจกรรมการเรยนรและตรวจสอบค าตอบจากเฉลยแบบทดสอบเฉลย/แนวตอบกจกรรมทายเลม

4. ศกษาเนอหาในชดวชาในแตละหนวยการเรยนรอยางละเอยดใหเขาใจ ทงในชดวชาและสอประกอบ (ถาม) และท ากจกรรมทก าหนดไวใหครบถวน

5. เมอท ากจกรรมเสรจแตละกจกรรมแลว ผเรยนสามารถตรวจสอบค าตอบไดจากเฉลย/แนวตอบ ทายเลม หากผเรยนยงท ากจกรรมไมถกตองใหผเรยนกลบไปทบทวนเนอหาสาระ ในเรองนนซ าจนกวาจะเขาใจ

6. เมอศกษาเนอหาสาระครบทกหนวยการเรยนรแลว ใหผเรยนท าแบบทดสอบหลงเรยนและตรวจค าตอบจากเฉลยทายเลมวาผเรยนสามารถท าแบบทดสอบไดถกตองทกขอหรอไม หากขอใดยงไมถกตอง ใหผเรยนกลบไปทบทวนเนอหาสาระในเรองนน ใหเขาใจอกครงหนง ผเรยนควรท าแบบทดสอบหลงเรยนใหไดคะแนนมากกวาแบบทดสอบ กอนเรยน และควรไดคะแนน ไมนอยกวารอยละ 60 ของแบบทดสอบทงหมด (หรอ 24 ขอ) เพอใหมนใจวาจะสามารถสอบปลายภาคผาน

7. หากนกศกษาไดท าการศกษาเนอหาและท ากจกรรมแลวยงไมเขาใจ ผเรยนสามารถสอบถามและขอค าแนะน าไดจากครหรอแหลงคนควาเพมเตมอน ๆ


หมายเหต : การท าแบบทดสอบกอนเรยน – หลงเรยน และท ากจกรรมทายเรอง ใหท าและบนทก ลงในสมดบนทกกจกรรมการเรยนรประกอบชดวชา การศกษาคนควาเพมเตม ผเรยนอาจศกษาหาความรเพมเตมไดจากแหลงเรยนรอน ๆ เชน ศนยคมครองผใชบรการทางการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย โทร.1213, เวบไซต : www.1213.or.th , เฟสบค : www.facebook.com/hotline1213 การศกษาจากอนเทอรเนต พพธภณฑ นทรรศการ หนวยงานทเกยวของกบการเงนการธนาคาร การศกษาจากผร เปนตน การวดผลสมฤทธทางการเรยน ผเรยนตองวดผลสมฤทธทางการเรยน ดงน

1. ระหวางภาค วดผลจากการท ากจกรรมหรองานทไดรบมอบหมายระหวางเรยน รายบคคล

2. ปลายภาค วดผลจากการท าขอสอบวดผลสมฤทธปลายภาค


โครงสรางชดวชา

สาระการเรยนร สาระการพฒนาสงคม

มาตรฐานการเรยนร มาตรฐานท 5.1 มความร ความเขาใจ และตระหนงถงความส าคญเกยวกบ

ภมศาสตร ประวตศาสตร เศรษฐศาสตร การเมอง การปกครอง สามารถน ามาปรบใชในการด ารงชวต มาตรฐานการเรยนรระดบ

มความร ความเขาใจ ตระหนกเกยวกบภมศาสตร ประวตศาสตร เศรษฐศาสตร การเมอง การปกครองในโลก และน ามาปรบใชในการด าเนนชวต เพอความมนคงของชาต ผลการเรยนรทคาดหวง

- อธบายขอมลเกยวกบเรองการเงนไดอยางถกตอง - วเคราะห เปรยบเทยบ การช าระเงนผานชองทางตาง ๆ ตลอดจนบญชเงนฝาก

ประเภทตาง ๆ และเลอกใชไดอยางเหมาะสม - ค านวณอตราแลกเปลยนเงนตราตางประเทศ และดอกเบยบญชเงนฝากได - ประยกตใชและเลอกใชความรทางการเงนมาก าหนดเปาหมายมาออกแบบ

วางแผนการเงนของตนเองไดอยางเหมาะสม - มความรบผดชอบตอการใชจาย จดการการเงนไดอยางเหมาะสม คมคา

ตระหนกถงสทธและหนาททางการเงน สาระส าคญ

เงนเปนปจจยส าคญในการด ารงชวตของประชาชนทกคน เนองจากเปนสอกลางทใชส าหรบแลกเปลยนกบสนคาและบรการตาง ๆ ทจ าเปนตองใชในชวตประจ าวน นอกจากนน “เงน” ยงเปนปจจยส าคญส าหรบการลงทนเพอเพมพนรายได อยางไรกตาม ในปจจบนนสภาพสงคม เศรษฐกจทเปลยนแปลงไปอยางรวดเรว มวธทางการเงนใหม ๆ ถกพฒนาขนอยางหลากหลาย เชน บตรเครดต บตรเครดต บตรเอทเอม การท าธรกรรมทางโทรศพท ทางอนเทอรเนต การลงทนทางการเงนประเภทตาง ๆ เปนตน และเมอมการพฒนาทางการเงนเพมขน ภยทางการเงนกเพมขนเปนเงาตามตว เชน เงนนอกระบบ แชรลกโซ ภยการเงนออนไลน เปนตน จงตองพฒนาทกษะความสามารถดานการเงนใหมความร ความเขาใจ


สามารถออกแบบ วางแผน และตดสนใจทางการเงน ตลอดจนหลกเลยงความเสยงภยทางการเงน อนเปนประโยชนตอการด ารงชวตในปจจบน ขอบขายเนอหา หนวยการเรยนรท 1. วาดวยเรองของเงน

2. การวางแผนการเงน 3. สนเชอ 4. สทธและหนาทของผใชบรการทางการเงน 5. ภยทางการเงน

สอประกอบการเรยนร 1. ชดวชา 2. สมดบนทกกจกรรมการเรยนร ประกอบชมวชา 3. สอเสรมการเรยนรอน ๆ

จ านวนหนวยกต 3 หนวยกต (120 ชวโมง) กจกรรมเรยนร

1. ท าแบบทดสอบกอนเรยน ตรวจสอบค าตอบจากเฉลยทายเลม 2. ศกษาเนอหาสาระในหนวยการเรยนรทกหนวย 3. ท ากจกรรมตามทก าหนด และตรวจสอบค าตอบจากเฉลยทายเลม 4. ท าแบบทดสอบหลงเรยน และตรวจสอบค าตอบจากเฉลยทายเลม

การประเมนผล

1. ท าแบบทดสอบกอนเรยน – หลงเรยน 2. ท ากจกรรมในแตละหนวยการเรยนร 3. เขารบการทดสอบปลายภาค


สารบญ

หนา ค าน า ค าแนะน าการใชชดวชา โครงสรางชดวชา สารบญ หนวยการเรยนรท 1 วาดวยเรองของเงน 1 เรองท 1 ความหมายและประโยชน 4 เรองท 2 ประเภทของเงน 6 เรองท 3 การฝากเงน การประกนภย และการลงทน 20 เรองท 4 การช าระเงนทางอเลกทรอนกส 51 เรองท 5 ผใหบรการทางการเงนในประเทศไทย 59 หนวยการเรยนรท 2 การวางแผนการเงน 69 เรองท 1 การวางแผนการเงน 71 เรองท 2 การประเมนฐานะการเงนของตนเอง 74 เรองท 3 การบนทกรายรบ-รายจาย 80 เรองท 4 การตงเปาหมายและจดท าแผนการเงน 87 เรองท 5 การออม 94 หนวยการเรยนรท 3 สนเชอ 100 เรองท 1 การประเมนความเหมาะสมกอนตดสนใจกอหน 102 เรองท 2 ลกษณะของสนเชอรายยอยและการค านวณดอกเบย 104 เรองท 3 เครดตบโร 120 เรองท 4 วธการปองกนปญหาหน 122 เรองท 5 วธการแกไขปญหาหน 124 เรองท 6 หนวยงานทใหค าปรกษาวธการแกไขปญหาหน 129 หนวยการเรยนรท 4 สทธและหนาทของผใชบรการทางการเงน 132 เรองท 1 สทธของผใชบรการทางการเงน 133 เรองท 2 หนาทของผใชบรการทางการเงน 135 เรองท 3 บทบาทศนยคมครองผใชบรการทางการเงน (ศดง.) 137 และหนวยงานทรบเรองรองเรยนอน ๆ เรองท 4 ขนตอนการรองเรยนและหลกการเขยนหนงสอรองเรยน 139


สารบญ (ตอ) หนา

หนายการเรยนรท 5 ภยการเงน 142 เรองท 1 หนนอกระบบ 143 เรองท 2 แชรลกโซ 147 เรองท 3 ภยใกลตว 150 เรองท 4 แกงคอลเซนเตอร 153 เรองท 5 ภยออนไลน 156 เรองท 6 ภยธนาคารออนไลน 160 เรองท 7 ภยบตรอเลกทรอนกส 165 เฉลยแบบทดสอบกอนเรยน-หลงเรยน 168 เฉลย/แนวตอบกจกรรมทายเรอง 169 บรรณานกรม 224 คณะผจดท า 228

1

ชดวชาการเงนเพอชวต 3 | หนวยการเรยนรท 1 วาดวยเรองของเงน

หนวยการเรยนรท 1

วาดวยเรองของเงน

สาระส าคญ

เงนเปนสงส าคญทมผลตอการด ารงชวตในยคปจจบน เพราะเปนสงทใชในการซอหาสงของหรอบรการเพอใหสามารถด ารงชพ หรอเพอความสะดวกสบาย เงนทรจกกนสวนใหญม 2 ชนด คอ ธนบตรและเหรยญกษาปณ โดยในประเทศไทยใชสกลเงนบาท อยางไรกด หากตองเดนทางหรอท าการคาทตางประเทศ กจะตองเขาไปเกยวของกบเงนตราของประเทศอน ๆ ดวย ซงคาของเงนในแตละประเทศจะไมเทากน จงตองมการก าหนดอตราแลกเปลยนขนเพอเทยบราคาของเงนตราประเทศหนงกบเงนตราของอกประเทศหนง

เมอไดรบเงนจากแหลงตาง ๆ เชน จากการประกอบอาชพ สงทควรท าคอแบงเงนบางสวนไปเกบออมเพอวตถประสงคตาง ๆ เชน ไวใชยามฉกเฉน เปนคาใชจายหลงเกษยณหรอเลกท างาน แตบางครงการเกบออมเงนไวใชยามฉกเฉนอาจไมเพยงพอทจะรองรบเหตการณ ไมคาดฝน จงอาจตองพจารณาความจ าเปนในการท าประกนภยเพอรองรบความเสยงทไมคาดคด เชน ประสบอบตเหต หรอเสยชวต ซงหากเกดเหตการณนนบรษทประกนภยจะเปนผจายสนไหมทดแทนใหตามเงอนไขทตกลงไวในกรมธรรม นอกจากการออมเงนทไดผลตอบแทนแลว การลงทนกเปนอกทางเลอกหนงทใหผลตอบแทนสง แตกมความเสยงสงเชนกน ผลงทนจงควรมความรความเขาใจเพอเลอกรปแบบการลงทนทเหมาะกบตนเอง และสามารถรบความเสยงได

ดวยยคสมยปจจบนเปลยนไป มการน าเทคโนโลยมาอ านวยความสะดวกเพอใหใชเงนไดงายขน ไมตองพกพาเงนสดจ านวนมาก เชน บตรเดบต และบตรเครดต ซงแตละชนดออกแบบมาเพอลกษณะการใชงานทตางกน นอกจากน ยงมชองทางการช าระเงนทรวดเรวยงขน เชน internet payment, mobile payment ทท าใหการโอนเงน ช าระเงนเปนเรองงาย ไมตองเสยเวลาเดนทางไปท าธรกรรมทธนาคาร

นอกจากเงนจะมบทบาทส าคญตอชวตประจ าวนของทกคน ยงเปนสงส าคญ ในการขบเคลอนเศรษฐกจทงระบบ ทงในดานการลงทน การผลต และการจางงาน จงม ผใหบรการทางการเงนในระบบจ านวนมากซงมบทบาทหนาทแตกตางกนไปในการตอบสนองระบบเศรษฐกจในแตละดาน โดยสถาบนการเงนมทงทรบฝากเงน และไมไดรบฝากเงน ซงผใชบรการทางการเงนสามารถวางใจและเชอถอได เนองจากมหนวยงานทท าหนาทก ากบดแลอยางใกลชด

2


ตวชวด

1. อธบายความหมายและประโยชนของเงน

2. บอกความหมายและความแตกตางของการใหเงนและการใหยมเงน

3. บอกความหมายของเงนเฟอ เงนฝด

4. อธบายวธการตรวจสอบธนบตร

5. ค านวณอตราแลกเปลยนเงนตราตางประเทศ

6. บอกชองทางการแลกเปลยนเงนตราตางประเทศ

7. อธบายเงนเสมอน

8. บอกลกษณะบญชเงนฝากแตละประเภท

9. ค านวณดอกเบยเงนฝากแบบทบตน

10. อธบายการคมครองเงนฝาก

11. อธบายความหมายและประโยชนของการประกนภย บอกประเภทและลกษณะการประกนภยแตละประเภท

12. บอกลกษณะการลงทนแตละประเภท

13. วเคราะหความแตกตางระหวางการฝากเงน การประกนภย และการลงทน

14. บอกความหมายและประโยชนของการช าระเงนทางอเลกทรอนกส

15. บอกลกษณะของบตรเอทเอม บตรเดบต บตรเครดต Internet paymentและ Mobile payment

16. บอกกฎหมายทเกยวของกบระบบการช าระเงนทางอเลกทรอนกส

17. บอกผใหบรการทางการเงนในประเทศไทย

18. บอกบทบาทหนาทของสถาบนการเงนและหนวยงานอน ๆ ภายใตการก ากบดแลของธนาคารแหงประเทศไทย

19. บอกบทบาทหนาทของผใหบรการภายใตการก ากบดแลของหนวยงานอน ๆ

3


ขอบขายเนอหา

เรองท 1 ความหมายและประโยชนของเงน

เรองท 2 ประเภทของเงน

เรองท 3 การฝากเงน การประกนภย และการลงทน

เรองท 4 การช าระเงนทางอเลกทรอนกส

เรองท 5 ผใหบรการทางการเงนในประเทศไทย

สอการเรยนร

1. เวบไซตธนาคารแหงประเทศไทย (ธปท.) www.bot.or.th 2. เวบไซตส านกงานคณะกรรมการก ากบหลกทรพยและตลาดหลกทรพย

(ก.ล.ต.) www.sec.or.th 3. เวบไซตส านกงานคณะกรรมการก ากบและสงเสรมการประกอบธรกจ

ประกนภย (คปภ.) www.oic.or.th

เวลาทใชในการศกษา 24 ชวโมง

4


เรองท 1 ความหมายและประโยชนของเงน

ความหมายและประโยชนของเงน

พจนานกรมฉบบราชบณฑตยสถาน พ.ศ. 2554 ใหความหมายของ “เงน” คอ วตถทก าหนดใหใชเปนสอกลางในการแลกเปลยนหรอช าระหน ปจจบนสวนใหญ คอ ธนบตรและเหรยญกษาปณ อยางไรกด เงนอาจไมไดจ ากดอยในรปธนบตรและเหรยญกษาปณเทานน แตอาจอยในรปแบบอน ๆ อก เชน เงนอเลกทรอนกส

“เงน” เปนสงส าคญทมผลตอการด ารงชวตในยคปจจบน เพราะเปนสงทใชในการซอหาสงของหรอบรการเพอใหสามารถด ารงชพได หรอเพอความสะดวกสบาย เชน การซอหาอาหาร สงของจ าเปน การศกษา การรกษาพยาบาล คาใชจายเดนทาง ดงนน ทกคนจงจ าเปนตองประกอบอาชพ สรางอาชพใหตนเองเพอใหมเงนหรอมรายไดเลยงตนเองและคนในครอบครว

เมอไดเงนมาแลวกควรรจกวางแผนการเงนของตนเอง เพอใหใชเงนอยางรคณคาและมเงนเพยงพอตอการด ารงชพ เชน เมอมรายไดใหน าไปเกบออมสวนหนงกอน โดยล าดบแรกควรออมเผอฉกเฉนเมอเกดเหตการณไมคาดฝนจะไดดงเงนทออมมาใชจายได หรอการรจก วางแผนการใชจาย โดยใชจายในสงทจ าเปนกอน หรอหากมเงนออมเพยงพอแลว อาจน าเงนออมบางสวนไปสรางผลตอบแทนเพมขน เชน การฝากเงนในบญชเงนฝากประจ าเพอรบดอกเบย ทสงขน หรอการลงทนภายใตความเสยงทยอมรบได เพอใหเงนทหามาไดสรางมลคาทเพมขน

การใหเงนและการใหยมเงน

การใหเงน หมายถง การใหเงนโดยไมไดหวงผลตอบแทน และไมไดหวงใหมการน าเงนดงกลาวมาจายคนให เชน พอแมใหคาขนมแกลก การบรจาคเงนเพอการกศล

การใหยมเงน หมายถง การใหเงนโดยคาดหวงใหมการจายคนภายในระยะเวลาทก าหนด และมการก าหนดอตราผลตอบแทนของการใหยมเงนนนดวย ซงเรยกวา “ดอกเบย” เชน สมชายใหสมหญงกยม 10,000 บาท คดดอกเบย 2% ตอปและใหใชคนเมอครบ 1 ปหมายความวา สมหญงตองจายเงนคนสมชาย 10,200 บาท เมอครบ 1 ป

จะเหนวาการใหเงนเปนการใหเปลาไมตองคน แตส าหรบการใหยมเงนเปนการคาดหวงใหมการจายเงนคน ซงผใหยมอาจตองการดอกเบยหรอไมตองการดอกเบยกได ดงนน กอนทจะใหเงนหรอใหยมเงน ผใหยมควรอธบายใหชดเจนและเขาใจตรงกนวา ตองการใหเงน

5


หรอตองการใหยมเงน ซงหากเปนการใหยมเงน ผใหยมควรแจงอตราดอกเบย ระยะเวลาทตองช าระคน และควรท าเอกสารเปนลายลกษณอกษรเพอเปนหลกฐานการใหยมเงนไวดวย

เงนเฟอ เงนฝด

เงนเฟอ หมายถง ภาวะทระดบราคาสนคาโดยทวไปเพมสงขนตอเนอง หรอพดงาย ๆ วาเปนภาวะทขาวของแพงขนไปเรอย ๆ

ลองเปรยบเทยบราคากวยเตยวในปจจบน เมอ 10 ปทแลว และอก 10 ปขางหนา ในวนนเราอาจซอกวยเตยวไดในราคาชามละ 30 บาท เมอ 10 ปกอน เงน 30 บาท อาจซอกวยเตยวไดถง 2 ชาม แตในอก 10 ปขางหนาอาจจะซอกวยเตยวไมไดสกชามกเปนไปได

นนแสดงใหเหนอยางชดเจนวา เงนเฟอท าใหเงนในกระเปาสตางคของเรา ทมอยเทาเดมแตกลบมคาลดลง เพราะซอของไดนอยลง หรออาจตองใชเงนมากขนเพอใหสามารถซอสนคาไดจ านวนเทาเดม หรอทเรยกวา “มลคาของเงน” หรอ “อ านาจซอ” ของเราลดลง เมอเวลาผานไปนนเอง

ในภาวะทตรงขามกบเงนเฟอคอ เงนฝด หมายถง ภาวะทระดบราคาสนคาโดยทวไปลดต าลงเรอย ๆ หรอพดงาย ๆ วาเปนภาวะทขาวของมราคาถกลงเรอย ๆ ซงนาจะเปนเรองทดหากขาวของถกลงเพราะตนทนถกลง แตหากขาวของถกลงเพราะบรษทตาง ๆ ผลตสนคาออกมาขายมากเกนกวาความตองการซอของประชาชน บรษทอาจจ าเปนตองลดราคาสนคาลงเพอใหขายไดหมด หรอไมกตองลดการผลตลงเพราะวาถาผลตออกมาเทาเดม กขายไดไมหมด ผลทตามมากคอ การจางงานจะลดลงตามไปดวย ดงนน ภาวะเงนฝดจงสง ผลกระทบเปนลกโซเศรษฐกจโดยรวม

กจกรรมทายเรองท 1 ความหมายและประโยชนของเงน

(ใหผเรยนไปท ากจกรรมทายเรองท 1 ทสมดบนทกกจกรรมการเรยนร)

6


เรองท 2 ประเภทของเงน

เงนตราไทย

เงนตราทใชในประเทศไทย ปจจบนม 2 ชนด คอ ธนบตรและเหรยญกษาปณ โดยมรายละเอยด ดงน

ธนบตร

ธนาคารแหงประเทศไทยเปนหนวยงานทท าหนาทบรหารจดการธนบตรภายในประเทศทกขนตอน เรมตงแตการผลต น าธนบตรใหมออกใชหมนเวยนและท าลายธนบตรเกา รวมทงประเมนความตองการใชธนบตรใหมในแตละปวาควรจะผลตธนบตรชนดราคาใดออกมาจ านวนมากนอยเพยงใด เพอใหเพยงพอตอความตองการใชจายของประชาชน ในประเทศ ซงในแตละปปรมาณการผลตธนบตรจะผนแปรไปตามความตองการใชธนบตร ทเพมขนหรอลดลงตามภาวะเศรษฐกจของประเทศ

ธนาคารแหงประเทศไทยเปนผมสทธพมพและออกใชธนบตรในประเทศไทยแตเพยงผเดยว โดยปฏบตตามทพระราชบญญตเงนตรา พ.ศ. 2501 ก าหนดไววาการน าธนบตรออกใชหมนเวยนในระบบเศรษฐกจสามารถท าได 2 กรณ คอ

1. แลกเปลยนทนทกบธนบตรทออกใชหมนเวยนอยแลวในมลคาทเทากน เชน ธนบตรชนดราคา 1000 บาท 10 ฉบบ มลคา 10,000 บาท แลกเปลยนกบธนบตรใหมชนดราคาเดยวกนหรอชนดราคาอนในมลคาทเทากน อาท ธนบตรชนดราคา 500 บาท จ านวน 20 ฉบบ

2. แลกเปลยนทนทกบสนทรพยทกฎหมายก าหนดใหเปนทนส ารองเงนตรา ในมลคาทเทากน เชน น าทองค ามลคา 100 ลานบาทมาเขาบญชทนส ารองเงนตรา แลกเปลยนกบธนบตรเพอน าออกใชมลคา 100 ลานบาทเทากน

ทนส ารองเงนตรา คอสนทรพยทใชหนนหลงธนบตรออกใช เพอสรางความเชอมนใหแกประชาชน และเปนหลกประกนวาธนบตรออกใชทกฉบบมมลคาตามราคาทระบไวบนหนาธนบตร โดยสนทรพยทกฎหมายก าหนดใหเปนทนส ารองเงนตรา เชน ทองค า เงนตราตางประเทศทอยในรปของเงนฝากในธนาคารนอกราชอาณาจกรหรอในสถาบนการเงนระหวางประเทศ หลกทรพยตางประเทศ หลกทรพยรฐบาลไทย ตวเงนในประเทศ

7


ธนบตรทใชหมนเวยนในปจจบน

นบจากป พ.ศ. 2445 ทเรมน าธนบตรแบบแรกออกใช จนถงปจจบนป พ.ศ. 2559 ประเทศไทยมธนบตรออกใชหมนเวยนรวมจ านวน 16 แบบ โดยธนบตรแบบปจจบน คอ ธนบตรแบบสบหก1 ม 5 ชนดราคา ไดแก 20 บาท 50 บาท 100 บาท 500 บาท และ 1000 บาท

ลกษณะธนบตรดานหนา

ภาพประธาน : พระบรมฉายาสาทสลกษณพระบาทสมเดจพระเจาอยหว ในฉลองพระองคครยมหาจกรบรมราชวงศ

ลกษณะธนบตรดานหลง

ภาพประธาน : ภาพพระบรมราชานสาวรยพอขนรามค าแหงมหาราช ภาพประกอบ : ภาพการประดษฐอกษรไทย ภาพศลาจารกหลกท 1 จารกพอขนรามค าแหง ภาพลายสอไทย ภาพทรงรบเรองราวรองทกขของราษฎร ภาพกระดง และภาพเครองสงคโลก

ขนาด วนประกาศออกใช วนออกใช

7.20 x 13.80 เซนตเมตร ลงวนท 2 พฤศจกายน 2555 วนท 1 เมษายน 2556

1 ขอมล ณ เดอนมถนายน 2559

8





ภาพประธาน : ภาพพระบรมราชานสาวรยสมเดจพระนเรศวรมหาราช ภาพประกอบ : ภาพจตรกรรมฝาผนง ทรงพระแสงดาบ น าทหารเขาตคายพมา พระบรมราชานสาวรย ณ อนสรณดอนเจดย และพระเจดยชยมงคล วดใหญชยมงคล จงหวดพระนครศรอยธยา


7.20 x 14.40 เซนตเมตร ลงวนท 24 มถนายน 2554 วนท 18 มกราคม 2555




ภาพประธาน : ภาพพระบรมรปสมเดจพระเจาตากสนมหาราช ภาพประกอบ : ภาพทรงเกลยกลอมใหประชาชนรวมก าลงกนตอสกอสรภาพ ภาพทองพระโรงพระราชวงกรงธนบร ภาพพระบรมราชานสาวรยสมเดจพระเจาตากสนมหาราช ทรงมาพระทนงออกศก และภาพปอมวไชยประสทธ


7.20 x 15.00 เซนตเมตร ลงวนท 27 ธนวาคม 2557 วนท 26 กมภาพนธ 2558

9





ภาพประธาน : ภาพพระบรมราชานสาวรยพระบาทสมเดจพระพทธยอดฟาจฬาโลกมหาราช ภาพประกอบ : ภาพวดพระเชตพนวมลมงคลาราม ภาพปอมพระสเมร


7.20 x 15.60 เซนตเมตร ลงวนท 27 ธนวาคม 2556 วนท 12 พฤษภาคม 2557




ภาพประธาน : ภาพพระบรมรปพระบาทสมเดจ พระจลจอมเกลาเจาอยหว พระปยมหาราช ภาพประกอบ : ภาพพระบรมราชานสาวรยพระบาทสมเดจพระจลจอมเกลาเจาอยหวทรงมาพระทนง ภาพพระทนงอนนตสมาคม และภาพการเลกทาส


7.20 x 16.20 เซนตเมตร ลงวนท 24 มถนายน 2558 วนท 21 สงหาคม 2558

10


ขนาดมาตรฐานของธนบตรแบบปจจบน2 (แบบสบหก)

การก าหนดขนาดธนบตรมงเนนถงความสะดวกในการพกพาเปนหลก และเพอประโยชนตอการสงเกตของประชาชน โดยเฉพาะอยางยงผทมความบกพรองทางสายตาซงสามารถแยกแยะชนดราคาธนบตรดวยการสมผสเทานน จงก าหนดใหธนบตรทกชนดราคา มความกวางเทากนคอ 72 มลลเมตร แตมความยาวทลดหลนกนชนดราคาละ 6 มลลเมตร

วธการตรวจสอบธนบตรแบบสบหก

1. สมผส 1.1 กระดาษธนบตร

ธนบตรท าจากกระดาษชนดพเศษทมใยฝายเปนสวนประกอบหลก จงมความแกรง ทนทาน ไมยยงาย เมอจบสมผสจะใหความรสกแตกตางจากกระดาษทวไป

1.2 ลายพมพเสนนน

สามารถสมผสความนนตามจดตาง ๆ ไดแก ตวเลขอารบกแจงชนดราคาทมมขวาบนของธนบตร ตวอกษรค าวา “รฐบาลไทย” และตวเลขไทยแจงชนดราคาดานหนาธนบตร

นอกจากน ทบรเวณมมลางดานขวาของธนบตรทกชนดราคาจะมลายพมพ เสนนนรปดอกไม ซงเปนสญลกษณแจงชนดราคาธนบตรทประยกตมาจากอกษรเบรลล เพออ านวยความสะดวกแกผมความบกพรองทางสายตา

2 ขอมล ณ เดอนมถนายน 2559

11


2. ยกสอง

2.1 ลายน า

ลายน าเกดขนในขนตอนการผลตกระดาษทท าใหเนอกระดาษมความหนาไมเทากน เมอยกธนบตรสองกบแสงสวางจงมองเหนภาพทมการไลระดบของแสงเงา และตวเลขไทยตามชนดราคาธนบตรทมความโปรงแสงเปนพเศษ ประดบควบคลายน าพระบรมฉายาสาทสลกษณพระบาทสมเดจพระเจาอยหว

2.2 แถบสและแถบสเหลยมเคลอนไหวสลบส

ธนบตรทกชนดราคามแถบสตาง ๆ ตามชนดราคาธนบตรทฝงไวใน เนอกระดาษตามแนวตง มบางสวนของแถบปรากฏใหเหนเปนระยะ ๆ ทดานหลงของธนบตร

เมอยกสองดกบแสงสวางจะเหนเปนเสนตรงยาวตอเนอง บนแถบมตวเลขและตวอกษร โปรงแสงแจงชนดราคาธนบตรทมองเหนไดทงสองดาน และสามารถมองเหนการเปลยนสของแถบนเมอพลกเอยงธนบตรไปมา

ภาพท 1 ภาพท 2 ภาพท 3 ภาพท 4 ภาพท 5

ภาพท 1 - 3 เปนแถบส ซงมอยในธนบตรชนดราคา 20 บาท 50 บาท และ 100 บาท ภาพท 4 - 5 เปนแถบสทมสเหลยมเคลอนไหวสลบส ซงมอยในธนบตรชนดราคา 500 บาท

และ 1000 บาท

12


2.3 ภาพซอนทบ

บรเวณมมบนดานซายของธนบตรมตวเลขอารบกแจงชนดราคาธนบตร ทพมพแยกไวในต าแหนงตรงกนของดานหนาและดานหลงธนบตร จะมองเหนเปนตวเลข ทสมบรณเมอยกธนบตรสองกบแสงสวาง

3. พลกเอยง

3.1 หมกพมพพเศษสลบส

เปนจดสงเกตส าหรบธนบตรชนดราคา 500 บาท และ 1000 บาทเทานน โดยใหสงเกตทมมลางดานซายของธนบตรเมอพลกขอบลางธนบตรขน ลายประดษฐ สทองจะเปลยนเปนสเขยว

13


3.2 แถบฟอยล 3 มต

แถบฟอยล 3 มตทผนกอยบนดานหนาธนบตรชนดราคา 100 บาท 500 บาท และ 1000 บาท จะมองเหนเปนหลายมตแตกตางกนตามชนดราคาและจะเปลยนสสะทอนแสงวาววบเมอพลกเอยงธนบตรไปมา

3.3 ตวเลขแฝง

ในลายประดษฐมมลางซายของธนบตรทกชนดราคาเมอยกธนบตรเอยงเขาหาแสงสวางและมองผานจากมมลางซายเขาหากงกลางธนบตรในมมทเหมาะสม จะเหนตวเลขอารบกแจงชนดราคาธนบตรฉบบนน

เหรยญกษาปณ

กรมธนารกษไดผลตเหรยญกษาปณหมนเวยนออกใชในระบบเศรษฐกจตงแต พ.ศ. 2493 เปนตนมา ซงมหลากรนหลายแบบ โดยไดปรบเปลยนรปลกษณะ ลวดลาย และกรรมวธการผลตเรอยมา เพอใหสะดวกตอการพกพา การใชสอย และยากตอการปลอมแปลง

เหรยญกษาปณหมนเวยน เปนเหรยญกษาปณทใชหมนเวยนกนอย ทวไป ในชวตประจ าวน ม 9 ชนดราคาคอ 10 บาท 5 บาท 2 บาท 1 บาท 50 สตางค 25 สตางค 10 สตางค 5 สตางค และ 1 สตางค แตใชหมนเวยนในระบบเศรษฐกจม 6 ชนดราคา คอ

14


10 บาท 5 บาท 2 บาท 1 บาท 50 สตางค 25 สตางค สวนเหรยญชนดราคา 10 สตางค 5 สตางค และ 1 สตางค มใชในทางบญชเทานน

ในป พ.ศ. 2551 กระทรวงการคลงไดอนมตใหกรมธนารกษ จดท าเหรยญกษาปณออกใชหมนเวยนชดใหมในระบบเศรษฐกจ โดยมลกษณะและชนดราคา ดงน

1. เหรยญกษาปณโลหะสองส (สขาวและสทอง) ชนดราคา 10 บาท

2. เหรยญกษาปณโลหะสขาว (ทองแดงผสมนกเกล เคลอบไสทองแดง) ชนดราคา 5 บาท

3. เหรยญกษาปณโลหะสทอง (ทองแดงผสมนกเกลและอลมเนยม) ชนดราคา 2 บาท

4. เหรยญกษาปณโลหะสขาว (ไสเหลกชบนกเกล) ชนดราคา 1 บาท

5. เหรยญกษาปณโลหะสแดง (ไสเหลกชบทองแดง) ชนดราคา 50 สตางค

6. เหรยญกษาปณโลหะสแดง (ไสเหลกชบทองแดง) ชนดราคา 25 สตางค

7. เหรยญกษาปณโลหะสขาว (อลมเนยม) ชนดราคา 10 สตางค 5 สตางค 1 สตางค

เหรยญกษาปณกบการใชช าระหนตามกฎหมาย

ตามพระราชบญญตเงนตรา พ.ศ. 2501 มาตรา 11 ระบวา เหรยญกษาปณเปนเงนทช าระหนไดตามกฎหมาย ไมเกนจ านวนทก าหนดโดยกฎกระทรวง ดงน

ชนดราคา จ านวนการช าระหนตอครง เหรยญชนดราคา 1 สตางค ช าระหนไดครงละไมเกน 5 บาท เหรยญชนดราคา 5, 10, 25 และ 50 สตางค ช าระหนไดครงละไมเกน 10 บาท เหรยญชนดราคา 1, 2 และ 5 บาท ช าระหนไดครงละไมเกน 500 บาท เหรยญชนดราคา 10 บาท ช าระหนไดครงละไมเกน 1,000 บาท

สาเหตทกฎหมายตองก าหนดจ านวนเงนในการช าระหนของเหรยญกษาปณ คอ เพอปองกนการกลนแกลงระหวางลกหนกบเจาหนในการช าระหน

15


เงนตราตางประเทศ

ในการด าเนนชวตประจ าวนทว ๆ ไป เราจะใชเงนสกลของประเทศไทยคอ เงนบาทในการจบจายใชสอยในประเทศ แตหากตองเดนทางหรอมการท าธรกจระหวางประเทศ เรากจะตองเขาไปเกยวของกบเงนตราของประเทศอน ๆ

ตวอยาง เงนสกลตางประเทศทส าคญ

ชอประเทศ ชอสกลเงน อกษรยอสกลเงน สหรฐอเมรกา ดอลลารสหรฐ (United States Dollar) USD สหราชอาณาจกร ปอนด (British Pound) GBP ยโรโซน ยโร (Euro) EUR ญปน เยน (Japanese Yen) JPY ฮองกง ดอลลารฮองกง (Hong Kong Dollar) HKD มาเลเซย รงกต (Malaysian Ringgit) MYR

ซงคาของเงนในแตละสกลจะไมเทากน จงตองมการก าหนดอตราแลกเปลยนขนอตราแลกเปลยน หมายถง ราคาของเงนตราสกลหนงเมอเทยบกบเงนตราอกสกลหนง เชน

1 USD เทากบ 31 บาท หมายถง เงนบาทจ านวน 31 บาท แลกเปนเงนดอลลารสหรฐได 1 ดอลลารสหรฐ

1 EUR เทากบ 42 บาท หมายถง เงนบาทจ านวน 42 บาท แลกเปนเงนยโรได 1 ยโร

อตราแลกเปลยนไมไดคงท แตมการเปลยนแปลงขนลงอยเสมอในแตละชวงเวลาตามปจจยทมผลกระทบ เชน ภาวะเศรษฐกจของประเทศ เศรษฐกจโลก ภาวะตลาดการเงน

การดอตราแลกเปลยนอยางงาย

ตวอยาง ตารางแสดงอตราแลกเปลยนระหวางเงนตางประเทศและเงนบาท ทผใหบรการ ซงประกอบธรกจปจจยช าระเงนตราตางประเทศทไดรบอนญาตจากธนาคารแหงประเทศไทย ประกาศไว

16


(เงนบาทตอ 1 หนวยสกลเงนตราตางประเทศ)

ประเทศ สกลเงน อตรารบซอ อตราขาย สหรฐอเมรกา USD 34.89 35.22 สหราชอาณาจกร GBP 49.84 50.69 ยโรโซน EUR 39.25 39.96 ญปน (ตอ 100 เยน) JPY 31.68 32.37 ฮองกง HKD 4.47 4.55 มาเลเซย MYR 8.85 9.13

อตรารบซอ คอ อตราทผใหบรการเสนอซอเงนตราตางประเทศ อตราขาย คอ อตราทผใหบรการเสนอขายเงนตราตางประเทศ

หากตองการน าเงนบาทไทยไปแลกเปนเงนดอลลารสหรฐ กลาวคอ ตองการซอเงนดอลลารสหรฐ เราตองดราคาทอตราขาย จากตวอยางขางตน 1 USD = 35.22 บาท

หากตองการน าเงนดอลลารสหรฐไปแลกเปนเงนบาท กลาวคอ ตองการขายเงนดอลลารสหรฐ เราตองดราคาทอตรารบซอ จากตวอยางขางตน 1 USD = 34.89 บาท

วธการค านวณอตราแลกเปลยนเงนตราตางประเทศ

ในกรณทตองเดนทางไปตางประเทศ เราอาจตองแลกเปลยนสกลเงนเปนของประเทศนน ๆ ซงสามารถค านวณอตราแลกเปลยนได ดงน

ตวอยางท 1

หากตองการเดนทางไปยงประเทศสหรฐอเมรกา ซงใชสกลเงนดอลลารสหรฐ (USD) สมมตวา อตราแลกเปลยนขณะนนอยท 1 USD = 30 บาท หากตองการแลก 100 USD ตองใชเงนบาทไทยแลกเปนจ านวนเทาไร

วธค านวณ

1 USD = 30 บาท

100 USD = [30 x 100] ÷ 1

= 3,000 บาท

ดงนน ตองใชเงนบาทไทยจ านวนเงน 3,000 บาท จงจะแลกได 100 USD

17



หากตองการไปประเทศญปน ซงใชสกลเงนเยน สมมตวาอตราแลกเปลยนขณะนนอยท 100 เยน = 30 บาท หากตองการแลก 1,000 เยน ตองใชเงนไทยแลกเปนจ านวนเทาไร


100 เยน = 30 บาท

1,000 เยน = [30 x 1,000] ÷ 100

= 300 บาท

ดงนน ตองใชเงนบาทไทยจ านวนเงน 300 บาท จงจะแลกได 1,000 เยน


หากตองการน าเงนดอลลารสหรฐมาแลกเปนเงนบาท สมมตวา อตราแลกเปลยนขณะนนอยท 1 USD = 30 บาท หากตองการแลก 1,500 บาท จะตองใชเงนดอลลารสหรฐจ านวนเงนเทาไร


30 บาท = 1 USD

1,500 บาท = [1 x 1,500] ÷ 30

= 50 USD

ดงนน ตองใชเงนดอลลารสหรฐจ านวนเงน 50 USD จงจะแลกได 1,500 บาท

ชองทางการแลกเปลยนเงนตราตางประเทศ

การตดตอขอแลกเปลยนเงนตราตางประเทศสามารถตดตอกบผใหบรการซงประกอบธรกจปจจยช าระเงนตราตางประเทศทไดรบอนญาตจากธนาคารแหงประเทศไทย (ธปท.) เชน

- นตบคคลรบอนญาต (authorized financial institution) หมายถง ธนาคารพาณชยทไดรบอนญาตใหประกอบธรกจซอ ขาย แลกเปลยน ใหกยม หรอโอนเงนตราตางประเทศ

18


- บคคลรบอนญาต (authorized money changer) หมายถง นตบคคล ทไดรบอนญาตใหประกอบธรกจซอและขายธนบตรตางประเทศ และรบซอเชคเดนทาง เชน ผประกอบธรกจโรงแรม หรอบรษททไดรบอนญาตใหประกอบธรกจแลกเปลยนเงนตราตางประเทศ

เงนเสมอน

เงนเสมอน (virtual currency) ถกสรางขนโดยบคคลกลมหนง และยอมรบใหใชงานกนภายในกลมสงคมนน โดยมการก าหนดมลคาของเงนเสมอนเปนหนวยขอมลทางอเลกทรอนกส เชน coin, point เพอน ามาใชซอสนคาและบรการในกลมทยอมรบเงนเสมอนดงกลาว

เงนเสมอน3 อาจแบงตามคณสมบตการใชงานไดดงน

1. เงนเสมอนทไมสามารถใชซอสนคาจรงไดและแลกเปนเงนจรงไมได โดยรบมาจากโลกออนไลนดวยกจกรรมตางๆ เชน การเลนเกมออนไลนแลวไดรบแตมหรอเงนเสมอน แตจะสามารถใชไดแคในโลกออนไลนเทานน

2. ใชเงนจรงแลกเปลยนเปนเงนเสมอน แตไมสามารถแลกเปลยนกลบมาเปนเงนจรงได สามารถใชซอสนคาและบรการออนไลนหรอแอพพลเคชนตาง ๆ ได

3. สามารถใชเงนจรงแลกเปลยนกบเงนเสมอนไดทงสองทาง โดยสามารถใชซอของไดทงในโลกออนไลนและโลกจรง เชน Bitcoin

ขอควรระวงเกยวกบเงนเสมอน

1. หนวยขอมลทางอเลกทรอนกสน ไมถอเปนเงนทใชช าระหนไดตามกฎหมายไทย การใชหนวยขอมลดงกลาวในการช าระคาสนคาหรอบรการ จงอาจถกปฏเสธจากรานคาได

2. มความเสยงจากการทมลคาหนวยขอมลทางอเลกทรอนกสผนแปรอยางรวดเรว เนองจากมลคาของหนวยขอมลอเลกทรอนกสเกดจากความตองการแลกเปลยนในกลมของผใชดวยกน มลคาจงมความผนผวนสงและไมสมพนธกบสภาพเศรษฐกจจรง ผถอครองหนวยขอมลจงมความเสยงทจะสญเสยเงนจากการทมลคาของหนวยขอมลลดต าลงอยางรวดเรว และหากรานคาใดรบหนวยขอมลดงกลาว เพอแลกเปลยนกบสนคาและบรการของตน กอาจม 3 ทมา : บทความเรอง “เงนเสมอน (Virtual Currency) ตางจากเงนจรงอยางไร” โดย กณตภณ ศรชาต ธนาคารแหงประเทศไทย

19


ความเสยงทหนวยขอมลทไดรบมาและถอไวนนอาจมมลคาหรอราคาลดต าลงไดตลอดเวลาอยางรวดเรวจากมลคาหรอราคาเดม ณ ขณะทรานคาไดรบหนวยขอมลอเลกทรอนกสนนมา

3. มความเสยงจากการถกขโมยขอมล เนองจากหนวยขอมลอเลกทรอนกสดงกลาวจะตองจดเกบไวในอปกรณคอมพวเตอรเทานน จงมความเสยงทผถอครองอาจสญเสยหนวยขอมลดงกลาวไดจากการถกลกลอบโจรกรรมขอมล

4. มความเสยงทผใชไมไดรบการคมครอง เนองจากหนวยขอมลอเลกทรอนกสดงกลาวไมไดเปนสอการช าระเงนตามกฎหมาย ดงนน หากมการใชเปนชองทางในการหลอกลวงหรอฉอโกง หรอกรณทเกดปญหาในการใชงาน เชน การโอนไปยงผรบผดคนหรอ ผดจ านวน หรอโอนไปยงรานคาแลวแตไมไดรบสนคา การตดตามขอมลการโอนเพอใชเปนพยานหลกฐานอาจท าไดยากหากตองฟองรองด าเนนคด ซงตางจากการโอนเงนผานธนาคารพาณชยหรอผใหบรการช าระเงนภายใตการก ากบดแลของทางการทมระบบตดตาม

กจกรรมทายเรองท 2 ประเภทของเงน


20


เรองท 3 การฝากเงน การประกนภย และการลงทน

การฝากเงน

เมอไดรบเงนจากแหลงตาง ๆ เชน รายไดจากการประกอบอาชพ สงทควรท า คอแบงเงนบางสวนไปเกบออมเพอวตถประสงคตาง ๆ เชน ไวใชยามฉกเฉน เปนคาใชจายหลงเกษยณหรอเลกท างาน การมองหาสถานทเกบรกษาเงนจงเปนเรองจ าเปน โดยแหลงเกบเงน ทนยมกนคอการฝากเงนไวกบธนาคาร ซงนอกจากมความปลอดภยกวาการเกบเงนสดไวกบตวหรอไวทบานแลว การฝากเงนไวกบธนาคารยงท าใหไดรบผลตอบแทนในรปของดอกเบย เงนฝากดวย

อยางไรกด การจะไดรบดอกเบยมากหรอนอยขนอยกบวาเปนบญชเงนฝากประเภทใด มเงอนไขอยางไร เราจงจ าเปนตองรจกบญชเงนฝากแตละประเภท เพอเลอกบญช ทเหมาะสมและตรงกบความตองการของเรามากทสด โดยปจจบนบญชเงนฝากทรจกและใชกนมาก เชน บญชเงนฝากออมทรพย บญชเงนฝากประจ า

ประเภทของบญชเงนฝาก

1. บญชเงนฝากออมทรพย

ลกษณะ

สามารถฝากหรอถอนเงนเมอไหรกได

ก าหนดจ านวนเงนฝากขนต าไวไมสงนก เชน 100 - 1,000 บาท

จายดอกเบยใหปละ 2 ครง ในเดอนมถนายนและธนวาคมของทกป

ประโยชน

ถาดอกเบยรบไมเกน 20,000 บาท ไมตองเสยภาษ 15% ของดอกเบย ทไดรบ (รวมรบจากทกสถาบนการเงนใน 1 ป) ถาเกน 20,000 บาท ธนาคารจะหกภาษ ณ ทจายไวเลยจากบญชเงนฝาก

มบรการบตรเอทเอมหรอบตรเดบต ส าหรบใชถอนหรอโอนเงนทเครองเอทเอมไดสะดวก (บตรเดบตยงสามารถใชช าระคาสนคาและบรการไดดวย) แตหากตองการเปดบญชเพยงอยางเดยวกสามารถท าไดโดยไมจ าเปนตองท าบตรใด ๆ

ขอจ ากด

21


อตราดอกเบยคอนขางต า

มคาธรรมเนยมกรณบญชเงนฝากไมเคลอนไหวและมยอดเงนฝากคงเหลอนอยกวาทก าหนด

กรณท าบตรเอทเอมและบตรเดบตมกจะตองเสยคาท าบตรและคาธรรมเนยมรายป

บญชนเหมาะกบใคร:

ผทใชบรการรบโอนเงนเดอนหรอคาจาง หรอคาสนคา

ผทเบกถอนบอยครง หรอใชบรการหกบญชเพอช าระคาใชจายรายเดอน เชน คาน า คาไฟ คาบตรเครดต และคาใชจายอน ๆ

ผทตองการออมเงนไวใชยามฉกเฉน เนองจากถอนไดสะดวก (ถอนไดหลายชองทางและถอนเมอไหรกได)

นอกจากน บางธนาคารมบญชเงนฝากออมทรพยพเศษ ซงใหอตราดอกเบยทสงกวาบญชเงนฝากออมทรพย แตจะมเงอนไขทเพมขนดวย เชน เงนฝากขนต า 10,000 บาท ถอนไดไมเกน 2 ครงตอเดอน หากถอนตงแตครงท 3 เปนตนไปในเดอนนนจะถกคดคาธรรมเนยมครงละ 500 บาท ซงบญชในลกษณะนเหมาะกบการออมเงนมากกวาทจะใชเปนบญชเพอช าระคาใชจาย

ค าแนะน า

1. ควรท ารายการฝาก ถอน หรอโอนอยางนอยปละ 1 ครง เพอหลกเลยงการถกคดคาธรรมเนยมรกษาบญชกรณบญชเงนฝากไมเคลอนไหว และมยอดเงนฝากคงเหลอนอยกวาทก าหนด

2. ปรบสมดบญชอยางสม าเสมอเพอดวามเงนคงเหลอในบญชเพยงพอส าหรบการหกบญชหรอเงอนไขตาง ๆ ทก าหนดหรอไม เชน คาใชจายทจะถกตดออกจากบญช ยอดเงนขนต าทธนาคารก าหนด เพอไมใหพลาดการช าระเงนหรอมเงนไมพอทจะช าระซงอาจท าใหตองเสยคาใชจายเพมเตม

3. หากไมมความจ าเปนตองใชบตรเอทเอมหรอบตรเดบตควรแจงยกเลกบตร หรอแจงเจาหนาทวาไมตองการท าบตร จะชวยประหยดคาธรรมเนยมทไมจ าเปนได

22


ตวอยางการค านวณดอกเบยเงนฝากออมทรพย

ส ารวยเปดบญชเงนฝากออมทรพยทธนาคารมงมนเมอวนท 1 ม.ค. 58 จ านวน 10,000 บาท ไดรบดอกเบยเงนฝากในอตรา 3% ตอป โดยธนาคารจะจายดอกเบยใหในวนท 30 ม.ย. และ 31 ธ.ค. ของทกป หากส ารวยฝากเงนไวทงป โดยไมถอนเงนออกหรอฝากเงนเพม และไมไดถอนดอกเบยออกมาใชในระหวางป หากครบ 1 ป ส ารวยจะมเงนฝากในบญชรวมดอกเบยเปนเงนเทาไร

วธการค านวณ

1. ระยะเวลาในการค านวณจ านวนวนในการฝากเงน จะค านวณถงวนกอนวนทจายดอกเบย ดงน จายดอกเบย 30 ม.ย. 58 จะเรมนบตงแตวนท 1 ม.ค. 58 ถง 29 ม.ย. 58 = 180 วน

จายดอกเบย 31 ธ.ค. 58 จะเรมนบตงแตวนท 30 ม.ย. 58 ถง 30 ธ.ค. 58 = 184 วน

2. อตราดอกเบย 3% ในทนดอกเบยเงนฝากออมทรพยไมตองเสยภาษ ณ ทจาย 15% จงสามารถน ามาค านวณในสตรได

3. เงนฝากออมทรพยนใหดอกเบยทบตน ดงนน ตองน าเงนตนบวกดอกเบยกอน จากนนจงน าผลทไดไปเปนฐานค านวณดอกเบยส าหรบงวดถดไป

ค าตอบ ณ 31 ธ.ค. 58 ส ารวยจะมเงนตนบวกดอกเบยทงสนเทากบ 10,301 บาท

โดยประมาณ

23


ตวอยาง การค านวณเงนรวมทจะไดจากดอกเบยทบตนอยางงาย

พอใจฝากเงน 10,000 บาท เปนระยะเวลา 3 ป ธนาคารใหอตราดอกเบย 3% ตอป เทากนทกป โดยจายดอกเบยใหปละครง หากพอใจไมมการฝากเพมระหวางป และไมถอนเงนตนหรอดอกเบยออกมาใช จะสามารถค านวณเงนรวมเมอครบ 3 ปตามสตรได ดงน

สตรค านวณเงนรวมทจะไดจากดอกเบยทบตนอยางงาย

ดงนน เมอฝากครบ 3 ป สมรวยจะมเงนรวมทงสน 10,927 บาทโดยประมาณ

2. บญชเงนฝากประจ า มหลายรปแบบ เชน

2.1 บญชเงนฝากประจ าทวไป

ลกษณะ

มระยะเวลาการฝากหลายแบบ เชน 3 เดอน 6 เดอน 12 เดอน

สวนใหญจะก าหนดจ านวนเงนฝากขนต าไวประมาณ 1,000 บาท

การจายดอกเบย แลวแตเงอนไขธนาคาร เชน บญช 3 เดอน 6 เดอน และ 12 เดอน จายดอกเบยเมอครบก าหนด บญช 24 เดอน และ 36 เดอน จายดอกเบยทก 3 เดอน โดยอาจจะน าดอกเบยทไดมาฝากเขาบญชเงนฝากประจ า (ทบตน) หรออาจจะโอนดอกเบยเงนฝากเขาบญชเงนฝากออมทรพยหรอกระแสรายวน ซงธนาคารจะแจงใหทราบตงแตตอนเปดบญชกบธนาคาร

กรณถอนกอนครบก าหนด อาจไมไดรบดอกเบย หรอไดรบในอตราดอกเบยเงนฝากออมทรพย เชน ธนาคารอาจก าหนดวาหากเลอกฝากประจ า 6 เดอน

24


แตฝากยงไมถง 3 เดอนแลวตองการถอนออกมาจะไมไดรบดอกเบย หรอถอนหลง 3 เดอนไปแลว แตยงไมครบก าหนด 6 เดอน จะไดรบดอกเบยในอตราดอกเบยเงนฝากออมทรพย พรอมทง ถกหกภาษ ณ ทจาย

นอกจากน บางธนาคารมรปแบบการฝากประจ าแบบพเศษ เชน ใหเลอกระยะเวลาการฝากไดตามทสะดวก ก าหนดระยะการฝากเปนจ านวนวน (เชน 99 วน) หรอจายดอกเบยเงนฝากตงแตวนแรกทผฝากเปดบญช โดยอาจมเงอนไขทก าหนดจ านวนเงนฝาก ทคอนขางสง เชน 100,000 บาทขนไป

บญชนเหมาะกบใคร

ผทตองการเกบออมเพอเพมรายไดจากดอกเบย

ผ ทมเงนกอนและไมมความจ าเปนทจะใชเงนทออมไวในชวงระยะเวลาหนง

ตวอยางการค านวณดอกเบยเงนฝากประจ า

รงโรจนเลอกเปดบญชเงนฝากประจ า 3 เดอน จ านวน 10,000 บาท ไดรบอตราดอกเบย 3% ตอปแบบทบตน โดยเรมตนฝากวนท 1 ม.ค. 58 และเมอครบก าหนด 3 เดอน นายรงโรจนกยงคงฝากอยางตอเนองไปเรอย ๆ โดยไมมการถอนเงนตนและดอกเบย ใหค านวณวาเมอครบก าหนดทก 3 เดอนในชวงเวลา 1 ป รงโรจนจะไดรบเงนตนและดอกเบยเปนเงนเทาไร


1. ระยะเวลาในการค านวณจ านวนวนในการฝากเงน จะค านวณถงวนกอนวนทจายดอกเบย ดงน

จายดอกเบย 1 เม.ย. 58 จะเรมนบตงแตวนท 1 ม.ค. 58 ถง 31 ม.ค. 58 รวม 90 วน จายดอกเบย 1 ก.ค. 58 จะเรมนบตงแตวนท 1 เม.ย. 58 ถง 30 ม.ย. 58 รวม 91 วน จายดอกเบย 1 ต.ค. 58 จะเรมนบตงแตวนท 1 ก.ค. 58 ถง 30 ก.ย. 58 รวม 92 วน จายดอกเบย 1 ม.ค. 59 จะเรมนบตงแตวนท 1 ต.ค. 58 ถง 31 ธ.ค. 58 รวม 92 วน

2. ดอกเบยทไดรบจะถกหกภาษ ณ ทจาย 15% ดงนน อตราดอกเบยทรงโรจนจะไดรบหลงหกภาษ ณ ทจาย เทากบ 2.55% (3 x 0.85)

3. เงนฝากประจ านธนาคารใหดอกเบยทบตน ดงนน ตองน าเงนตนบวกดอกเบยกอน จากนนจงน าผลทไดไปเปนฐานค านวณดอกเบยส าหรบงวดถดไป

25


ค าตอบ รงโรจนจะไดรบเงนตนและดอกเบยเปนเงน 10,257 บาทโดยประมาณ

2.2 บญชเงนฝากประจ าแบบปลอดภาษ

ลกษณะ

เปนบญชเงนฝากประจ าทไดรบยกเวนภาษ แตเปดไดเพยงบญชเดยว

ตามเกณฑสรรพากรไมไดมการก าหนดจ านวนเงนฝากขนต าไว แตมเพดานฝากสงสดอยท 25,000 บาทตอเดอน และเมอรวมจ านวนเงนทฝากทกเดอนแลวตอง ไมเกน 600,000 บาท ซงตองฝากตอเนองในจ านวนทเทากนทก ๆ เดอน เดอนละ 1 ครง เปนเวลาไมนอยกวา 24 เดอน

หากเงนฝากครบก าหนด บางธนาคารจะโอนเงนตนและดอกเบยเขาบญชออมทรพยหรอบญชกระแสรายวนตามทลกคาแจงความประสงคไวตอนเปดบญช หรอบางกรณหากลกคาไมไดถอนเงนออก ธนาคารกอาจเปลยนประเภทเปนบญชเงนฝากประจ าใหอตโนมตโดยมเงอนไขการฝากเงนและอตราดอกเบยตามประกาศของธนาคารทใชอยในขณะนน

ในระหวางระยะเวลาการฝาก ขาดฝากไดไมเกน 2 ครง และยงคงตองฝากใหครบตามวงเงนทก าหนด

กรณถอนกอนครบก าหนด สวนใหญมกก าหนดวาหากฝากไมถง 3 เดอน จะไมไดรบดอกเบย หากถอนหลงจาก 3 เดอนไปแลวจะไดรบในอตราดอกเบยเงนฝากออมทรพย พรอมทงถกหกภาษ ณ ทจาย

26


จายดอกเบยเมอครบก าหนดระยะเวลาการฝาก โดยทวไปจะโอนดอกเบยไปยงบญชเงนฝากออมทรพยหรอกระแสรายวน

ประโยชน

ไดรบอตราดอกเบยเงนฝากสงกวาบญชเงนฝากออมทรพย

ไดฝกวนยการออม (ตองน าเงนไปฝากทกเดอน เดอนละเทา ๆ กน)

ดอกเบยทไดรบไมตองเสยภาษ

ขอจ ากด มขอจ ากดและเงอนไขในการถอน เชน หากมการถอนกอนระยะเวลาทก าหนดไวอาจไมไดรบดอกเบย และไมไดรบสทธยกเวนการหกภาษ ณ ทจาย 15%


ผทตองการสรางวนยการออม และเพมรายไดจากดอกเบย

ผ ทไมมความจ าเปนทจะใชเงนทออมไวในชวงระยะเวลาหนง (อยางนอย 2 ป)

ค าแนะน า

ผสนใจจะฝากเงนในบญชเงนฝากประจ าทง 2 ประเภทน ควรศกษาเงอนไขการฝากและถอนเงนใหเขาใจ และตองมนใจวายงไมมความจ าเปนตองใชเงนในระหวางทฝากเงนไวกบธนาคาร เพอปองกนปญหาการไมปฏบตตามเงอนไขและท าใหไมไดรบดอกเบยตามทก าหนด

3. บญชเงนฝากแบบขนบนได

ลกษณะ

จ านวนเงนฝากขนต า สวนใหญมกจะสงกวาบญชเงนฝากประจ าทวไป เชน ไมนอยกวา 5,000 บาท

ก าหนดการจายดอกเบยขนอยกบเงอนไขของธนาคาร เชน จายดอกเบยทกเดอน โดยจะโอนดอกเบยเงนฝากเขาบญชเงนฝากออมทรพยหรอกระแสรายวน ซงธนาคารจะแจงใหทราบตงแตตอนเปดบญชกบธนาคาร

มกจงใจผฝากดวยการโฆษณาวาใหอตราดอกเบยสงมาก แตในความจรงแลวมกเปนเพยงชวงเวลาสน ๆ (สวนใหญจะสงมากเฉพาะเดอนสดทาย) และในแตละชวงเวลาการฝากดอกเบยจะคอย ๆ เพมสงขน อาท

27


เดอนท 1 - 5 อตราดอกเบย 1% เดอนท 6 - 7 อตราดอกเบย 1.7% เดอนท 8 - 9 อตราดอกเบย 1.9% เดอนท 10 อตราดอกเบย 8%

ดงนน ผสนใจฝากตองมองหาอตราดอกเบยเฉลยตอปของทงโครงการ ทธนาคารตองเขยนไวในใบโฆษณา หรอสอบถามจากเจาหนาทธนาคารเพมเตมเพอขอรายละเอยดทชดเจน

หากเงนฝากครบก าหนด แลวไมไดถอนเงนออก ธนาคารมกจะเปลยนประเภทเปนบญชเงนฝากประจ าใหอตโนมตโดยมเงอนไขการฝากเงนและอตราดอกเบยตามประกาศของธนาคารทใชอยในขณะนน

ขอก าหนดในเรองถอนกอนครบก าหนดมหลายรปแบบ อาท อาจตอง ปดบญชเลย หรอตองถอนทงจ านวนของแตละยอดการฝาก เชน ฝากครงแรก 10,000 บาท ครงท 2 ฝาก 20,000 บาท หากตองการถอนเงนทฝากไวจะตองถอนเงนทยอด 10,000 บาท หรอ 20,000 บาท เทานน ไมสามารถถอนบางสวนได

ส าหรบเรองดอกเบย ผฝากทถอนกอนครบก าหนดอาจไดดอกเบยตามอตราทก าหนดไวในแตละชวงระยะเวลาการฝาก หรออาจไมไดดอกเบย หรอไดรบอตราดอกเบยเงนฝากออมทรพย ขนอยกบเงอนไขทธนาคารก าหนด

ขอจ ากด

ใหอตราดอกเบยเงนฝากสงกวาเงนฝากออมทรพย แตสวนใหญมกอย ในรปแบบของบญชเงนฝากประจ าจงจะถกหกภาษ ณ ทจาย 15% ของดอกเบยทไดรบ

มขอจ ากดและเงอนไขในการถอน เชน กรณการถอนกอนครบก าหนด (อยางทกลาวไปแลว)


ผทตองการเกบออมเพอเพมรายไดจากดอกเบย

ผทมเงนกอนและไมมความจ าเปนทจะใชเงนในชวงระยะเวลาหนง

ตวอยาง การค านวณดอกเบยเงนฝากแบบขนบนได

เยนใจฝากเงนในบญชเงนฝากแบบขนบนไดประเภทฝากประจ า 10,000 บาทเมอวนท 1 ม.ค. 58 โดยธนาคารจะจายดอกเบยทกเดอนเขาบญชเงนฝากออมทรพย (ดอกเบยไมน าไปทบกบเงนตน) ซงธนาคารใหอตราดอกเบยแบบขนบนไดระยะเวลา 5 เดอน ดงน

เดอนท 1 – 2 อตราดอกเบย 1% ตอป

28


เดอนท 3 – 4 อตราดอกเบย 2% ตอป เดอนท 5 อตราดอกเบย 4% ตอป

ทงน ดอกเบยรบจะถกหกภาษ ณ ทจาย 15% ใหค านวณดอกเบยเงนฝากทเยนใจจะไดรบ


1. ระยะเวลาในการค านวณจ านวนวนในการฝากเงน จะค านวณถงวนกอนวนทจายดอกเบย ดงน

จายดอกเบย 1 ก.พ. 58 จะเรมนบตงแตวนท 1 ม.ค. 58 ถง 31 ม.ค. 58 รวม 31 วน จายดอกเบย 1 ม.ค. 58 จะเรมนบตงแตวนท 1 ก.พ. 58 ถง 28 ก.พ. 58 รวม 28 วน จายดอกเบย 1 เม.ย. 58 จะเรมนบตงแตวนท 1 ม.ค. 58 ถง 31 ม.ค. 58 รวม 31 วน จายดอกเบย 1 พ.ค. 58 จะเรมนบตงแตวนท 1 เม.ย. 58 ถง 30 เม.ย. 58 รวม 30 วน จายดอกเบย 1 ม.ย. 58 จะเรมนบตงแตวนท 1 พ.ค. 58 ถง 31 พ.ค. 58 รวม 31 วน

2. ดอกเบยทไดรบจะถกหกภาษ ณ ทจาย 15% ดงนน อตราดอกเบยทจะไดรบตองน ามาหกภาษ ณ ทจายกอน

อตราดอกเบยกอนหกภาษ ณ ทจาย อตราดอกเบยหลงหกภาษ ณ ทจาย เดอนท 1 – 2 อตราดอกเบย 1% ตอป เดอนท 3 – 4 อตราดอกเบย 2% ตอป เดอนท 5 อตราดอกเบย 4% ตอป

(1 x 0.85) = 0.85% (2 x 0.85) = 1.70% (4 x 0.85) = 3.40%

29


ค าตอบ เยนใจจะไดรบดอกเบยเปนเงนทงสน 71 บาท ซงเมอค านวณอตราดอกเบยทแทจรงทเยนใจไดรบจะเทากบ

30


ขอแนะน าการเลอกประเภทบญชเงนฝาก

เมอไดประเภทบญชทตองการแลว ใหหาขอมลบญชประเภทเดยวกนจากหลาย ๆ ธนาคาร เพอน ามาเปรยบเทยบ ซงสามารถหาขอมลไดจากเวบไซตของธนาคารแตละแหง หรอแผนพบหรอโฆษณาทธนาคารเผยแพร อยางไรกตาม ควรดประกาศอตราดอกเบยเงนฝากของธนาคารประกอบดวย เนองจากจะมการระบรายละเอยดและเงอนไขในการจายดอกเบยตาง ๆ ในสวนทายของประกาศ โดยขอมลทควรน ามาเปรยบเทยบมดงน

1. อตราดอกเบย ไมควรดเฉพาะในใบโฆษณา แตควรดจากประกาศอตราดอกเบยในเวบไซตของธนาคารทเราสนใจจะน าเงนไปฝากดวย เพอใหไดขอมลทครบถวน

2. ระยะเวลาการฝาก ตองมนใจวาสามารถฝากไดตามระยะเวลาทเปนเงอนไขของบญชนน

3. เงนฝากขนต า และเงอนไขการฝาก เชน ตองฝากตอเนองทกเดอนหรอไม และทส าคญควรดความสามารถในการฝากของตนเองดวย เพราะหากเปนเงนฝากทใหอตราดอกเบยสง กมกจะก าหนดจ านวนเงนฝากขนต าไวสงเชนกน

4. วธการจายดอกเบย หากเปนบญชออมทรพยทวไป ธนาคารจะน าดอกเบยเขาบญชเงนฝากไปสมทบกบเงนตนให แตหากเปนบญชเงนฝากประจ าบางประเภท ธนาคารอาจจะโอนดอกเบยเขาบญชออมทรพยหรอบญชกระแสรายวนตามทไดแจงใหลกคาทราบตอนเปดบญช ซงการจายดอกเบยจะมทงจายเมอครบก าหนดระยะเวลาการฝาก หรอจายดอกเบยทก 3 เดอน

5. เงอนไขเกยวกบภาษ ดอกเบยจะถกหกภาษ ณ ทจาย 15% หรอไม เพราะหากเสยภาษ อตราดอกเบยทจะไดรบกจะนอยกวาทธนาคารประกาศไว

6. เงอนไขการใชบรการ ฝาก ถอน โอน หรอเงอนไขกรณการถอนกอนครบระยะเวลา หรอการเรยกเกบคาธรรมเนยม เชน กรณบญชเงนฝากไมเคลอนไหวหรอมยอดเงนในบญชต ากวาทก าหนดจะถกเรยกเกบคาธรรมเนยมรกษาบญช หรอกรณมเงอนไขเรองจ านวนครงการถอน เชน ถอนไดเพยง 2 ครงตอเดอน หากถอนตงแตครงท 3 เปนตนไป จะเสยคาธรรมเนยมการถอนครงละ 500 บาท

31


สลากออมทรพย/สลากออมสน

เปนทางเลอกการออมอยางหนงของผทชอบลนรางวล แมจะใหผลตอบแทน ไมสงนก (หากไมถกรางวล) แตจะไดเงนตนคนเตมจ านวนเมอครบก าหนด ซงแตกตางจากการซอหวย หรอสลากกนแบงรฐบาล สถาบนการเงนทออกสลากในปจจบน4เปนสถาบนการเงนเฉพาะกจของรฐ

ลกษณะของสลากออมทรพย/สลากออมสน คอ ขายเปนจ านวนหนวยและมการก าหนดอายทแนนอน (เชน อาย 3 ป หรอ 5 ป) และมกมการจายดอกเบยเปนผลตอบแทนหากถอจนครบตามเกณฑทผออกสลากก าหนด ผซอสลากสามารถลนรางวลไดทกงวดจนกวาสลากจะหมดอาย แตกอาจมสลากบางรนซงหากถอนกอนครบก าหนดอาจไดคนเงนตนนอยกวาทจายไป หรอมบรการพเศษทสามารถใชสลากค าประกนการกเงนไดดวย

ทงน เมอซอสลาก สถาบนการเงนทออกสลากมกแนะน าใหเปดบญชเงนฝากออมทรพยคกนเพอเปนบญชเงนฝากส าหรบการรบเงนหากถกรางวล

ขอจ ากด

1. เงนทน ามาซอสลากออมทรพยควรจะเปนเงนเยน หรอเปนเงนทไมตองการใชตลอดอายของสลาก เพราะหากถอนสลากกอนก าหนด อาจไดรบเงนคนนอยกวาจ านวนทซอ

2. ควรศกษาเงอนไขใหละเอยดกอนซอ

3. เมอไดสลากมาควรตรวจสอบความถกตองทกครง เชน ชอ นามสกล จ านวนหนวย จ านวนเงนทซอ

4. ควรเกบรกษาสลากใหด หากท าหายตองไปแจงความ และตดตอขอท าสลากใหมซงจะมคาธรรมเนยมในการออกสลากใหมดวย

5. ควรพจารณาและเปรยบเทยบผลตอบแทนของสลากแตละประเภท หรอ แตละรนกอนตดสนใจซอ

การคมครองเงนฝาก

เปนการคมครองประโยชนของประชาชนทฝากเงนไวกบสถาบนการเงน ซงเปนระบบสากลทประเทศตาง ๆ น ามาใชมากกวา 100 ประเทศ โดยการก าหนดวงเงนทรบรองวา ผฝากจะไดรบคนเปนจ านวนทแนนอนภายในระยะเวลาทก าหนดโดยเรวหากสถาบนการเงน

4 ขอมล ณ มถนายน 2559

32


ถกปดกจการ ส าหรบเงนฝากสวนทเกนวงเงนดงกลาว ผฝากมโอกาสไดรบเพมเตมหลงจากการขายสนทรพยและช าระบญชสถาบนการเงนนนแลว

การคมครองเงนฝากในประเทศไทย

ในอดตหากสถาบนการเงนถกปดกจการ ผฝากเงนจะตองไปด าเนนการฟองรองเพอใหไดรบเงนฝากคนเอง ซงไมมความแนนอนวาจะไดรบเงนคนหรอไม จะไดรบเงนคนเมอใดและจ านวนเทาใด ดงนน ภาครฐจงไดจดใหมระบบคมครองเงนฝากขน เพอชวยเหลอประชาชน ผฝากเงนใหไดรบเงนฝากคนภายในเวลาทรวดเรวหากสถาบนการเงนถกปดกจการ ซงการมระบบคมครองเงนฝากจะไมกอใหเกดภาระกบภาครฐ เนองจากมการเรยกเกบเงนน าสงจากสถาบนการเงนตาง ๆ สะสมไวใชในการจายคนเงนใหกบประชาชนผฝากเงน ซงด าเนนการโดยสถาบนคมครองเงนฝาก (Deposit Protection Agency: DPA)

สถาบนคมครองเงนฝาก เปนหนวยงานของรฐ จดตงขนเมอวนท 11 สงหาคม 2551 เพอคมครองประชาชนผฝากเงน โดยมหนาทหลก คอ

1. จายเงนคนผฝากภายในวงเงนและระยะเวลาทกฎหมายก าหนด ในกรณ ทสถาบนการเงนทอยภายใตการคมครองถกปดกจการ

2. ช าระบญชสถาบนการเงนทถกปดกจการ เพอรวบรวมเงนจากการขายสนทรพยมาช าระคนใหแกเจาหนของสถาบนการเงนนน รวมถงเงนฝากสวนทเกนวงเงนคมครองดวย

คมครองอะไรบาง

เงนบาททฝากไวกบสถาบนการเงนทอยภายใตการคมครอง (ธนาคารพาณชย บรษทเงนทน และบรษทเครดตฟองซเอร) แตไมครอบคลมถงเงนทฝากไวกบสถาบนการเงนเฉพาะกจของรฐ เนองจากมกฎหมายเฉพาะจดตงขน ทงน สถาบนการเงนทงหมดอยภายใตการก ากบดแลของกระทรวงการคลง และธนาคารแหงประเทศไทย ซงจะก ากบดแลความมนคงอยางใกลชด และจะปองกนหรอแกไขปญหาทอาจเกดขนมใหตองปดกจการโดยงาย

33


เงนฝากทไดรบความคมครอง เงนฝากทไมไดรบการคมครอง

เงนฝากออมทรพย

เงนฝากประจ า

เงนฝากกระแสรายวน

บตรเงนฝาก

ใบรบฝากเงน

เงนฝากใน “บญชรวม” หรอ“บญชเพอ”

เงนฝากทเปนเงนตราตางประเทศ

เงนฝากทมอนพนธแฝง

เงนฝากระหวางสถาบนการเงน

เงนฝากในบญชเงนบาทของผมถนทอยนอกประเทศ (เปนประเภทบญชพเศษทเปดเพอท ารายการเฉพาะ ตาม พ.ร.บ.ควบคมการแลกเปลยนเงน)

เงนฝากในสหกรณ (เนองจากสหกรณไมไดเปน สถาบนการเงนภายใตกฎหมายคมครองเงนฝาก)

เงนลงทนอน ๆ เชน กองทนรวม หนก ตวแลกเงน พนธบตรรฐบาล สลากออมทรพย (เปนผลตภณฑอนทมใชเงนฝากจงไมไดรบการคมครอง)

จ านวนเงนทไดรบการคมครอง5

จ านวนเงนฝากรวมดอกเบยทจะไดรบการคมครองตามเกณฑทกฎหมายก าหนดดงน

ระยะเวลา จ านวนเงนฝากทคมครอง

(ตอรายผฝาก ตอสถาบนการเงน) 11 ส.ค. 2558 – 10 ส.ค. 2559 ไมเกน 25 ลานบาท 11 ส.ค. 2559 – 10 ส.ค. 2561 ไมเกน 15 ลานบาท 11 ส.ค. 2561 – 10 ส.ค. 2562 ไมเกน 10 ลานบาท 11 ส.ค. 2562 – 10 ส.ค. 2563 ไมเกน 5 ลานบาท 11 ส.ค. 2563 เปนตนไป ไมเกน 1 ลานบาท

หมายเหต: เงนฝากสวนทเกนความคมครอง จะไดรบคนเพมเตมหลงจากการช าระบญชสถาบนการเงนทปดกจการ

5 ขอมลนอาจมการปรบเปลยนในอนาคต ดงนน ควรสอบถามรายละเอยดเพมเตมไดทสถาบนคมครองเงนฝาก โทร. 1158 เวบไซต www.dpa.or.th

http://www.dpa.or.th/

34


การประกนภย

ความหมายและประโยชน

การท าประกนภยเปนการบรหารความเสยงภยวธหนง ซงจะโอนความเสยงภยของผเอาประกนภยไปสบรษทประกนภย เมอเกดความสญเสยหรอความเสยหายจากเหตการณไมคาดฝน บรษทประกนภยจะชดใชคาสนไหมทดแทนตามทไดรบความคมครองในกรมธรรมประกนภยใหแกผเอาประกนภย โดยทผเอาประกนภยจะตองเสยเบยประกนภยใหแกบรษทประกนภยตามทไดตกลงกนไว

การประกนภยจะชวยสรางความมนคงทางการเงนใหแกผเอาประกนภยและครอบครว กลาวคอ หากเกดความสญเสยหรอความเสยหายตอสงทเอาประกนจะไมสงผลกระทบตอฐานะการเงนของผเอาประกน นอกจากน การท าประกนภยยงชวยใหผเอาประกนภยคลายความกงวลกบสงทเหนอการควบคมหรอคาดเดาไดยากวาในอนาคตจะเกดอะไรขนบาง เชน การท าประกนชวต โดยหากผเอาประกนเกดเสยชวตข นมาในขณะทยงมภาระดแลครอบครว ผทอยขางหลงจะไดรบคาสนไหมทดแทนในฐานะผรบประโยชนตามทผเอาประกนภย ไดตกลงไวกบบรษทประกนภย

หลกการพจารณาความจ าเปนในการท าประกนภย

อยางไรกตาม ไมจ าเปนวาทกคนตองท าประกนภยเสมอไป หากตวเราเองสามารถรบความเสยงหรอมแผนการรองรบทดกไมจ าเปนตองท าประกนภย โดยมหลกในการพจารณาวาจ าเปนตองท าประกนภยหรอไมดงน

1. ภาระรบผดชอบทม หากเราเปนเสาหลกทางการเงนของครอบครว เชน เปนคนดแลคาใชจายของทกคนในบาน หรอมภาระหนทตองรบผดชอบ ถาเกดปญหากบเราจนไมสามารถดแลครอบครวได เชน เจบปวยหนก เกดอบตเหตรนแรงหรอเสยชวต จะสรางภาระใหแกคนทอยเบองหลงมากนอยแคไหน เรามแผนการรองรบความเสยงทจะเกดขนแลวหรอไม (ถาเรามเงนเกบมากพอ มทรพยสนทปลอดภาระแลว การเสยชว ตของเราไมท าใหผ ท อยเบองหลงเดอดรอน ประกนภยกอาจไมจ าเปนส าหรบเรา)

2. โอกาสความเปนไปไดทจะเกดความเสยงหรอประกอบอาชพทมความเสยง เชน ตองอยในเขตกอสราง ผลตสารเคม หรอเดนทางบอย ยอมมความเสยงมากกวาผทท างานในออฟฟศ ในกรณนกควรท าประกนภย

35


ในการประกนภยจะมบคคลทเกยวของ 3 ฝาย คอ

ผรบประกนภย คอ บรษททประกอบธรกจประกนภย

ผเอาประกนภย คอ บคคลทตองการจะท าประกนภยและมหนาทจาย เบยประกนภยใหแกผรบประกนภย

ผรบประโยชน คอ คนทจะไดรบสนไหมทดแทนตามทผเอาประกนภยระบไว โดยผเอาประกนภยกบผรบประโยชนอาจเปนคนคนเดยวกนได

รปแบบประกนภย

กอนซอประกนภย ผเอาประกนภยควรศกษาท าความเขาใจ เปรยบเทยบรปแบบ ความคมครอง และเบยประกนภยของการประกนภยกอน เพอใหไดรบแบบประกนภยทมความเหมาะสม ตรงตามความตองการมากทสด ซงสามารถแบงประกนภยออกเปน 2 ประเภทใหญ ไดแก 1) ประกนชวต 2) ประกนวนาศภย โดยแตละประเภทกยงมรปแบบการประกนภยทจ าแนกยอยอก

36


1. ประกนชวต เปนสญญาระหวางผรบประกนภย (บรษทประกนชวต) กบ

ผเอาประกนภย โดยเรยกสญญาดงกลาววากรมธรรมประกนชวต ซงก าหนดใหผเอาประกนภยตองจายเบยประกนภยใหแกบรษทประกนชวต หากผ เอาประกนภยเกดเสยชวตขณะทกรมธรรมมผลบงคบ (ยงอยในระยะเวลาการคมครอง) ภายใตเงอนไขในกรมธรรม เชน การเสยชวตทไมใชการฆาตวตาย บรษทประกนชวตจะจายเงนจ านวนหนงใหกบผรบผลประโยชนเรยกวาเงนสนไหม

หากพจารณาจากลกษณะความคมครองและผลประโยชน สามารถแบงแบบการประกนชวตไดดงน

1) แบบการประกนชวตพนฐาน มอย 4 แบบคอ

1.1) ประกนชวตแบบชวระยะเวลา (term insurance) เปนการประกนชวตทบรษทประกนชวตจะจายเงนเอาประกนภยใหแกผรบประโยชน เมอผเอาประกนภยเสยชวตในระยะเวลาเอาประกนภย วตถประสงคเพอคมครองการเสยชวตกอนวยอนสมควร การประกนชวตแบบนไมมสวนของการออมทรพย เบยประกนภยจงต ากวาแบบ อน ๆ และไมมเงนเหลอคนใหหากผเอาประกนภยมชวตอยจนครบก าหนดสญญา

ตวอยางการประกนชวตแบบชวระยะเวลา เชน กรมธรรมประกนชวตแบบคมครองสนเชอเพอทอยอาศย จะใหความคมครองการเสยชวตของผกยมซงไดแก ผเอาประกนภยซงเปนผมรายไดหลกของครอบครว หากผเอาประกนภยเสยชวต สมาชก

https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%AA%E0%B8%B1%E0%B8%8D%E0%B8%8D%E0%B8%B2

https://th.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%B9%80%E0%B8%9A%E0%B8%B5%E0%B9%89%E0%B8%A2%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%81%E0%B8%B1%E0%B8%99&action=edit&redlink=1

37


ในครอบครวซงเปนผรบประโยชน จะไดรบความคมครองเปนเงนรายงวดเพอน าไปผอนช าระสนเชอใหแกสถาบนการเงน

1.2) ประกนชวตแบบตลอดชพ (whole life) เปนการประกนชวตทบรษทประกนชวตจะจายเงนเอาประกนภยใหแกผรบประโยชนเมอผเอาประกนภยเสยชวตในขณะทกรมธรรมมผลบงคบ หรอหากผเอาประกนภยมอายยนยาวจนครบก าหนดสญญา ผเอาประกนภยจะไดรบจ านวนเงนเอาประกนภย (ระยะเวลาเอาประกนชวตแบบตลอดชพ ก าหนดใหครบก าหนดสญญาเมอผเอาประกนภยมอายครบ 90 ป ถง 99 ป) วตถประสงคเพอคมครองการเสยชวต เพอใหบคคลทอยในความอปการะของผเอาประกนภยไดรบเงนทนจ านวนหนงไวส าหรบจนเจอ หรอเปนเงนทนส าหรบการเจบปวยครงสดทายและคาท าศพ เพอไมใหตกเปนภาระของคนอน

1.3) ประกนชวตแบบสะสมทรพย (endowment) เปนการประกนชวตทบรษทประกนชวตจะจายจ านวนเงนเอาประกนภยใหแกผเอาประกนภย เมอมชวตอยครบก าหนดสญญา หรอจายเงนเอาประกนภยใหแกผรบประโยชนเมอผเอาประกนภยเสยชวตลงภายในระยะเวลาเอาประกนภย วตถประสงคเพอคมครองการเสยชวตและการออมทรพย โดยในสวนของการออมทรพย ผเอาประกนภยไดรบเงนคนในระหวางสญญาหรอเมอสญญาครบก าหนด

1.4) ประกนชวตแบบบ านาญ (annuity) เปนการประกนชวตทบรษทประกนชวตจะจายเงนจ านวนหนงเทากนอยางสม าเสมอใหแกผเอาประกนภยทกเดอน นบแตผเอาประกนภยเกษยณอาย หรอมอายครบ 55 ป หรอ 60 ป เปนตนไป แลวแตเงอนไขในกรมธรรมทก าหนดไว ส าหรบระยะเวลาการจายเงนข นอยกบความตองการของผเอาประกนภย โดยบรษทประกนชวตจะเกบเบยประกนภยจนถงอายหนงซงชวงระยะเวลาทเกบเบยประกนภยจะอยในชวงทท างาน หรอชวงกอนเกษยณอาย วตถประสงคเพอใหความคมครองกรณทผเอาประกนภยทคาดวามอายยนยาว และตองการใหมเงนไดประจ าหลงจากทเกษยณอาย

2) แบบการประกนชวตควบการลงทน คอ การประกนชวตทใหความคมครองการเสยชวตและการออมทรพย โดยเบยประกนภยจะแบงออกเปน 3 สวน ไดแก สวนของความคมครอง สวนของคาใชจายตาง ๆ และสวนของการออมทรพย เงนในสวนของการออมทรพยทไดรบจะมากหรอนอยขนกบผลตอบแทนทไดรบจากการลงทน มอย 2 แบบคอ

38


2.1) ประกนชวตแบบยนเวอรแซลไลฟ (universal life) เปนการประกนชวตทใหความคมครองการเสยชวตและการออมทรพย โดยสวนของการออมทรพยบรษทประกนชวตเปนผบรหารการลงทน

ความคมครองกรณผเอาประกนภยเสยชวต จะไดรบจ านวนเงนเอาประกนภยรวมกบเงนผลประโยชนในสวนของการออมทรพยซงจะไดรบเปนจ านวน ทมากหรอนอยขนกบผลตอบแทนจากการลงทนของบรษท

ความคมครองกรณมชวตอยครบก าหนดสญญา จะไดรบ เงนผลประโยชนในสวนของการออมทรพย ซงจะไดรบเปนจ านวนทมากหรอนอยขนกบผลตอบแทนจากการลงทนของบรษท

ทงน เงนผลประโยชนทไดรบทงกรณความคมครองการเสยชวต และกรณมชวตอยครบก าหนดสญญา ตองไมนอยกวาเบยประกนภยทผเอาประกนภยไดช าระไปแลว

2.2) ประกนชวตแบบควบการลงทน (unit link) เปนการประกนชวต ทใหความคมครองการเสยชวตและการออมทรพย โดยสวนของการออมทรพย ผเอาประกนภยเปนผเลอกลงทนในกองทนรวมประเภทตาง ๆ ซงกองทนรวมดงกลาวบรษทไดพจารณาจดสรรเพอใหผเอาประกนภยไดเลอกลงทน

ความคมครองกรณผเอาประกนภยเสยชวต จะไดรบ เงน เอาประกนภยรวมกบเงนผลประโยชนในสวนของการลงทนในกองทนรวม เงนในสวนของการลงทนทไดรบจะมจ านวนมากหรอนอยขนกบผลตอบแทนจากการลงทนของกองทนรวมทเลอกลงทน

ความคมครองกรณมชวตอยครบก าหนดสญญา จะไดรบเงนผลประโยชนในสวนของการลงทนในกองทนรวม เงนในสวนของการลงทนทไดรบจะมจ านวนมากหรอนอยขนกบผลตอบแทนจากการลงทนของกองทนรวมทเลอกลงทน ทงน เงนลงทนทไดอาจมากกวาหรอนอยกวาเบยประกนภยในสวนลงทน ดงนน เงนครบก าหนดทไดรบอาจนอยกวาเบยประกนภยทจาย

39


เบยประกนชวต

จะแตกตางกนไปตามประเภทของประกนทท า เชน ถาเปนประกนชวตแบบสะสมทรพย คาเบยประกนภยจะแพงกวาแบบอน ๆ นอกจากน ขอมลของผเอาประกนภย เชน เพศ อาย กมผลตอการค านวณเบยประกนภยดวยเชนกน

2. ประกนวนาศภย เปนการท าประกนภยเพอใหความคมครองตอทรพยสน เชน ประกนอคคภย ประกนภยรถยนต หากทรพยสนทไดรบการคมครองเสยหาย บรษทอาจจะจายเปนตวเงน หรอซอมแซม หรอหาของมาทดแทน หรอท าใหกลบคนสสภาพเดม ขนอยกบเงอนไขทไดตกลงหรอก าหนดไว ประกนวนาศภย ม 4 ประเภท ไดแก

1) การประกนอคคภย (fire insurance) คอ การประกนภยเพอคมครองความเสยหายของทรพยสนทเกดจากไฟมาเผาผลาญ ซงเมอเกดภยขนแลวบรษทประกนภยชดใชคาเสยหายให ซงภยทคมครอง ไดแก ไฟไหม ฟาผา การระเบดของแกสทใชในครวเรอน และความสญเสยหรอเสยหายจากสาเหตใกลชดของอคคภย เชน ทรพยสนทเสยหายจากน าหรอสารเคมทใชในการดบเพลง

2) การประกนภยรถยนต (automobile insurance) คอ การประกนเพอคมครองความเสยหายอนเกดจากการใชรถยนต ไดแก

ความสญเสยหรอเสยหายทเกดแกรถยนต ไดแก ความเสยหาย บบสลาย หรอสญหายของตวรถยนต

ความสญเสยหรอเสยหายทรถยนตกอใหเกดขนแกชวต รางกายและทรพยสนของบคคลภายนอก รวมทงบคคลทโดยสารอยในรถยนตนนดวย

3) การประกนภยทางทะเล (marine insurance) คอ การประกนภยความเสยหายของตวเรอ สนคาและทรพยสนทอยระหวางการขนสงภายในประเทศและระหวางประเทศ รวมทงพาหนะและสงอน ๆ ทใชในการขนสงดวย และยงขยายขอบเขตความคมครองรวมไปถงภยทางบกและความสญเสยในขณะขนสง

4) การประกนภยเบดเตลด (miscellaneous insurance) คอ การประกนภยทใหความคมครองตอความสญเสยหรอความเสยหายอนเนองมาจากภยอน ๆ ทอยนอกเหนอจากการคมครองของกรมธรรมประกนภยรถยนต ประกนภยทางทะเล ประกนอคคภย และประกนชวต

40


เบยประกนวนาศภย

คาเบยประกนภยกจะแตกตางกนตามระดบความเสยงภย ระยะเวลาทคมครอง และจ านวนเงนเอาประกนภย นอกจากน ยงมรายละเอยดเพมเตม เชน

- เบยประกนอคคภย จะพจารณาปจจยจากสถานทตงของสงปลกสราง ลกษณะของสงปลกสราง ค านงถงความเสยงภยทจะเกด เชน อยในพนททมสงปลกสรางหนาแนน การเขาถงไดของรถดบเพลง หรอสงปลกสรางเปนไมหรอวสดตดไฟ

- เบยประกนภยรถยนต ผรบประกนภยจะพจารณาจากหลาย ๆ ปจจย เชน อาย รน ประเภทของรถยนต ขนาดของเครองยนต ประเภทกรมธรรม รวมถงอาย เพ ศ ของผเอาประกนภยดวย

แบบประกนภยใกลตว

1. สญญาเพมเตมกรมธรรมประกนชวต เปนสญญาประกนภยชนดหนง เวลาทเราท าประกนชวต เราสามารถเลอกท าสญญาเพอรบความคมครองเพมเตมไดอก เชน

1) คมครองความทพพลภาพถาวรสนเชง (สญเสยสมรรถภาพในการท างานอนเกดจากอบตเหต การเจบปวยหรอเชอโรคท าใหไมสามารถประกอบหนาทการงาน ไดแบบถาวร) เชน สญเสยสายตา มอหรอเทาหรอทง 2 ขางหรออยางใดอยางหนงรวมกนตงแตสองอยางขนไป สญญาเพมเตมนมกจะเพมไวในกรมธรรมประกนชวตใหโดยอตโนมต และก าหนดผลประโยชนเทากบจ านวนเงนเอาประกนภย

2) คมครองโรครายแรงและการเจบปวยขนวกฤต หากปวยดวยโรครายแรงหรอขนวกฤต มกจะมคารกษาพยาบาลเปนจ านวนสง การท าประกนภยเพอความคมครองกรณดงกลาวจะชวยแบงเบาภาระคารกษาลงได เชน โรคมะเรง โรคหลอดเลอดสมอง โรคหวใจขาดเลอด ไตวาย ซงผรบประกนภยอาจท าเพมเปนอกหนงกรมธรรมได

3) ประกนอบตเหต เปนสญญาทใหความคมครองกรณทผเอาประกนภยประสบอบตเหต เสยชวต สญเสยอวยวะ รวมถงใหผลประโยชนดานคารกษาพยาบาลจากการไดรบอบตเหตดวย

4) ประกนสขภาพ เปนสญญาเพมเตมทผ เอาประกนภยจะไดรบการคมครองเมอตองเขาพกรกษาตวในโรงพยาบาล ซงในสญญาจะระบรายการผลประโยชนทจะไดรบ และจ านวนเงนทผรบประกนภยจะจายให เชน คาหอง คาอาหาร คาบรการพยาบาล 1,000 บาทตอวน คาหองผาตด 4,000 บาทตอการเขารบการรกษา 1 ครง

41


2. ประกนคมครองสนเชอ (mortgage reducing term assurance - MRTA) เปนกรมธรรมประกนชวตทใหความคมครองกรณผเอาประกนภยมภาระหน โดยหากเกดเหตกบผเอาประกนภยทท าใหเสยชวตหรอทพพลภาพสนเชงถาวร ผรบประกนภยจะช าระหนแกเจาหนแทนผเอาประกนภยตามเงนเอาประกนภย ประกน MRTA จะชวยลดภาระหนบางสวนทครอบครวและลกหลานตองช าระตอ หรอไมตองประสบปญหาถกยดทอยอาศยเพอน าเงนไปช าระหนคนเจาหน ธนาคารจงมกเสนอประกนภยประเภทนแกลกคาเมอขอสน เชอ ทอยอาศยกบธนาคาร โดยมกจะก าหนดใหลกคาท าประกนคมครองวงเงนสนเชอไมต ากวา 70% ของวงเงนสนเชอ

ประกน MRTA จะตางกบประกนอนตรงท - จ านวนเงนเอาประกนภยจะลดลงทกปตามยอดหนททยอยลดลง และ

ความคมครองสนสดเมอภาระหนหมดลง - จายคาเบยประกนภยครงเดยว แตหากช าระหนหมดกอนครบก าหนด

คมครองสามารถขอเวนคนกรมธรรมได

3. กรมธรรมประกนภยส าหรบรายยอยหรอไมโครอนชวรนส (micro insurance) หมายถง การประกนภยส าหรบผมรายไดนอย - ปานกลาง ซงมลกษณะทส าคญดงน

- เบยประกนภยราคาไมแพง - ความคมครองไมซบซอน เขาใจงาย - การขอรบเงนคาสนไหมทดแทนไมยงยาก - ชองทางการจ าหนายหลากหลาย เขาถงประชาชนทกกลม - สามารถเปนเครองมอในการรองรบความเสยงของประชาชนได

โดยเฉพาะผมรายไดนอย

กรมธรรมประกนภย 200 ส าหรบรายยอย เปนประกนภยทถกออกแบบมาใหเหมาะกบผมรายไดนอย มขนตอนการซองายเพยงใชบตรประชาชนพรอมช าระเบยประกนภยเพยง 200 บาท ซงผเอาประกนภยจะไดรบใบรบรองการประกนภย และไดรบความคมครองทนทเมอซอ โดยแบบประกนภยนมระยะเวลาคมครอง 1 ป สามารถตออายปถดไปได ใหความคมครองกรณเสยชวต การสญเสยมอ เทา สายตา หรอทพพลภาพถาวรสนเชงจากอบตเหตหรอถกฆาตกรรม รวมถงคาใชจายในการจดงานศพกรณเสยชวตจากการเจบปวย ผสนใจสามารถตดตอซอไดตามชองทางการจ าหนายตาง ๆ เชน บรษทประกนภยและสาขา

42


ตวแทนประกนชวต/ประกนวนาศภย นายหนาประกนชวต/ประกนวนาศภย เคานเตอรเซอรวสในรานเซเวนอเลฟเวน โบรกเกอรประกนภยในหางเทสโก โลตส ทท าการไปรษณย โดยซอได คนละไมเกน 2 กรมธรรม

4. ประกนภยคมครองผประสบภยจากรถ (ประกนภย พ.ร.บ.) เปนประกนภยรถยนตภาคบงคบทเจาของรถหรอผเชาซอรถตองจดท าประกนภยรถยนตตาม พ.ร.บ. คมครองผประสบภยจากรถ พ.ศ. 2535 มวตถประสงคเพอคมครองใหความชวยเหลอแกประชาชนผประสบภยจากรถทไดรบบาดเจบหรอเสยชวตเพราะเหตประสบภยจากรถ โดยจายชดใชเปนคารกษาพยาบาลกรณบาดเจบ หรอเปนคาท าศพในกรณเสยชวต

อยางไรกด การท าประกนภยรถยนตภาคบงคบหรอประกนภย พ.ร.บ. น จะ ไมคมครองความเสยหายทเกดขนกบรถยนต ดงนน ผใชรถจงอาจเลอกท าประกนภยรถยนตเพมเตมได ซงเรยกวาประกนภยรถยนตภาคสมครใจ ตวอยางทพบเหนบอย ดงน

1) ประกนภยรถยนตประเภท 1 (ประกนชน 1) ใหความคมครองชวต รางกายและทรพยสนของบคคลภายนอก ความเสยหายของตวรถ การสญหายและไฟไหม ตวรถยนตของผเอาประกนภย

2) ประกนภยรถยนตประเภท 2 (ประกนชน 2) ใหความคมครองชวต รางกายและทรพยสนของบคคลภายนอก การสญหายและไฟไหมตวรถยนตของผเอาประกนภย

3) ประกนภยรถยนตประเภท 3 (ประกนชน 3) ใหความคมครองชวต รางกายและทรพยสนของบคคลภายนอก

4) ประกนภยรถยนตแบบคมครองเฉพาะภย (2+, 3+) ใหความคมครองชวต รางกายและทรพยสนของบคคลภายนอก ความเสยหายของตวรถจากการชนกบยานพาหนะทางบก การสญหายและไฟไหมตวรถยนตของผเอาประกนภย นอกจากน ผเอาประกนภยสามารถซอความคมครองเพมเตมส าหรบผขบขและผโดยสารทอยในรถยนตคนเอาประกนภยได โดยมความคมครองอบตเหตสวนบคคล ความคมครองคารกษาพยาบาล และการประกนตวผขบขในคดอาญา

5. ประกนอคคภยส าหรบทอยอาศย ใหความคมครองการสญเสยหรอเสยหายของทรพยสนทเอาประกนภย ไดแก สงปลกสราง (บาน ทาวนเฮาส ตกแถวส าหรบอยอาศย โรงรถ ก าแพง รว ประต หองชดส าหรบอยอาศยในแฟลต คอนโดมเนยม ยกเวนฐานราก) และทรพยสนภายในสงปลกสราง ทเกดจาก

43


1) ไฟไหม ฟาผา (รวมถงความเสยหายตอเครองใชไฟฟาทเกดจาการลดวงจรจากฟาผา) ระเบด ภยจากการเฉยว และ/หรอการชนของยานพาหนะหรอสตวพาหนะ ภยจากอากาศยาน และ/หรอวตถทตกจากอากาศยาน ภยเนองจากน าทเกดขน โดยอบตเหตจากการปลอยการรวหรอลนออกมาของน าหรอไอน า จากทอน า ถงน า ฯลฯ ทงน บรษทจะชดใชตามความเสยหายทเกดขนจรง แตไมเกนจ านวนเงนเอาประกนภย

2) กลมภยธรรมชาต ไดแก ภยลมพาย ภยน าทวม ภยแผนดนไหว หรอภเขาไฟระเบด หรอคลนใตน า หรอสนาม และภยจากลกเหบ ทงน บรษทจะชดใชตามความเสยหายทเกดขนจรง ทกภยรวมกนแลวไมเกน 20,000 บาท

3) การขยายความคมครองคาเชาทอยอาศยชวคราว กรณทรพยส นท เอาประกนภยเปนสงปลกสรางและไดรบความเสยหายอนเนองจากภยตามขอ 1)

ทงน หากผรบประกนภยพบวาความเสยหายเกดจากการทจรตหรอความประมาทอยางรายแรง หรอการกระท าโดยเจตนา ของผเอาประกนภยหรอผรบประโยชน หรอแสดงขอความ เอกสารอนเปนเทจเพอใหไดมาซงผลประโยชนของการประกนภยน บรษทมสทธปฏเสธการชดใชคาสนไหมทดแทนในความเสยหาย โดยไมตองคนเบยประกนภย

ขอแนะน าในการตดสนใจเลอกประเภทประกนภย

เมอเรารจกผลตภณฑประกนภยแตละประเภทแลว กอาจท าใหเราอยากจะท าประกนภยขนมาบาง และเพอใหเราไดประกนภยตามทตองการ โดยไมเกนความสามารถในการจายเบยประกนภย กอนตดสนใจท าประกนภย เราควรพจารณาขอมลเพมเตม ดงน

1. วตถประสงคของการท าประกนภย เปนสงทตองพจารณาเปนอนดบแรก ตองรกอนวา “เราตองการท าประกนภยเพออะไร”เพอเลอกไดตรงกบความตองการ เชน

ตองการปองกนความเสยง ควรจะเลอกประกนภยโดยดทการคมครองเปนหลก เชน ถากงวลวาครอบครวจะผอนบานตอไมไหวหากเราซงเปนผหารายไดหลกของครอบครวเสยชวตไปกอน กควรเลอกท าประกนคมครองวงเงนสนเชอ ถากงวลวาจะไมมเงนซอรถใหมถารถหาย กควรเลอกท าประกนภยรถยนตประเภท 1

ตองการท าประกนชวตและเนนการออมเงนควบคไปดวย อาจจะเลอกท าประกนภยแบบสะสมทรพย หรอแบบบ านาญทจะจายคนเงนกอนครงเดยว หรอทยอยคนอยางสม าเสมอหลงเกษยณ

ตองการท าประกนชวตเพอใหลกหลานไมล าบากในอนาคตหากตนเองเสยชวตกะทนหน อาจเลอกท าประกนชวตแบบชวระยะเวลา (term insurance) ซงจะ

44


ใหความคมครองชวตสงในขณะทจายคาเบยประกนนอย (หากเปรยบเทยบกบประกนภยแบบสะสมทรพยในกรณทจายคาเบยประกนภยเทากน) ถาผเอาประกนภยเสยชวตในระยะเวลาทท าประกนภย แบบชวระยะเวลาจะใหผลตอบแทนแกผรบประโยชนมากกวาแบบสะสมทรพย

2. การเลอกระยะเวลาท าประกนภยใหครอบคลม ผทท าประกนภยโดยเลอกระยะเวลาสน แตเพงคดอยากจะท าตอเมอสนสดกรมธรรม มกตองจายเบยประกนภยแพงกวาการเลอกระยะเวลายาวตงแตแรก เพราะความเสยงของตนเองจะสงขนตามอายทมากขนในกรณประกนชวต หรอในกรณประกนคมครองวงเงนสนเชอหากประกนทท าไมครอบคลมกบระยะเวลาผอนหน และตอมามเหตเกดขนหลงจากทประกนภยหมดสญญา ผขอสนเชอหรอลกหลานกตองเปนผรบผดชอบภาระหนนนเอง

3. ความสามารถในการจายเบ ยประกนภย ควรพจารณาดวยว ามความสามารถในการจายเบยประกนภยหรอไม แมวาตองการท าประกนภยใหครอบคลมความเสยง แตหากเกนก าลงในการจายเบยประกนภย กอาจเลอกเงนเอาประกนภยทจ านวนไมสงนก เพอทอยางนอยจะไดชวยแบงเบาภาระบางสวนหากเกดเหตรายขนจรง

4. การเปรยบเทยบขอมล ควรเปรยบเทยบรายละเอยดความคมครอง ระยะเวลาการคมครอง เบยประกนภยของบรษทหลาย ๆ แหง เพอเลอกประกนภยทคมคา ในราคาทเหมาะสม

เมอไดรบกรมธรรมประกนภย ควรอานสาระส าคญของกรมธรรมประกนภย และตรวจสอบความถกตอง ไดแก

1. ชอ - ทอยของผเอาประกนภย ทตงของทรพยสน

2. ระยะเวลาประกนภย ไดแก วนทเรมตนจนถงวนทสนสด

3. ขอมลของสงทเอาประกนภย เชน กรณประกนภยรถยนต จะตองมขอมลของชอ รน เลขทะเบยนรถยนต ขอมลเลขตวถง เลขเครอง ป รนทผลต จ านวนทนง

4. จ านวนเงนเอาประกนภย และรายละเอยดความคมครอง

5. เบยประกนภยทตองจาย

6. ชอผรบประโยชน

7. เงอนไขทวไป หรอขอยกเวนการคมครอง ในสวนน ควรท าความเขาใจรายละเอยดความคมครองวาตรงกบทตองการหรอไม

45


การลงทน

การลงทนมหลายรปแบบ ซงแตละแบบกมความเสยงและผลตอบแทนมากนอยแตกตางกนไป แตสงส าคญทนกลงทนโดยเฉพาะอยางยงผทเปนมอใหมตองค านงกคอ ควรเลอกรปแบบการลงทนใหเหมาะสมกบตวเอง เชน ตองการผลตอบแทนเทาใด และรบความเสยงทจะขาดทนไดแคไหน

ประเภทการลงทนทควรร

1. พนธบตรรฐบาล คอ ตราสารหน ทรฐบาลโดยกระทรวงการคลงหรอหนวยงานภาครฐออกจ าหนายเพอระดมทนจากประชาชนและสถาบนการเงนในประเทศ

ขอด

ความเสยงนอย เงนตนมความมนคง และไดรบดอกเบยแนนอน

ใชเปนหลกประกนกบสวนราชการ หนวยงานของรฐ หรอสถาบนการเงน ได

ขอควรร หากตองการขายพนธบตรกอนครบก าหนดไถถอน สามารถขายผานตลาดรองได ซงราคาขายอาจสงหรอต ากวาราคาตนทนทซอมา เพราะราคาของตราสาร ผนแปรไดตามปจจยทางเศรษฐกจ

2. หน เปนหลกทรพยประเภทตราสารทน ทผลงทนทวไปสามารถลงทนไดโดยการเขาซอหนของบรษททเสนอขายหลกทรพยแกประชาชนเปนการทวไป หรอของบรษทท จดทะเบยนซอขายในตลาดหลกทรพย ซงผลงทนควรศกษารายละเอยดจากแหลงขอมลตาง ๆ

46


เชน หนงสอชชวนเสนอขายหน งบการเงน หรอขอมลอน ๆ ของบรษทนน ๆ กอนตดสนใจลงทน

ขอด หากผลงทนศกษาขอมลเปนอยางด มการเลอกหนทเหมาะสม หน กเปนทางเลอกหนงทมโอกาสใหผลตอบแทนสงกวาการลงทนประเภทอน ๆ โดยเฉพาะในระยะยาวจากเงนปนผลและก าไรจากการขายหน

ขอควรร การลงทนในหนมความเสยงจากหลายปจจย ราคาหนจงมความ ผนผวนไปตามสถานการณตาง ๆ เชน ภาวะเศรษฐกจและการเมอง ผลประกอบการของบรษท หากตองขายหนในชวงทราคาหนต ากวาทซอมากจะท าใหขาดทน กอนซอจงตองมนใจวาเขาใจและสามารถยอมรบความเสยงทอาจเกดขนได

3. กองทนรวม เหมาะส าหรบผลงทนมอใหมทยงไมมประสบการณและความรเกยวกบการลงทน และผลงทนทอาจไมมเวลาตดตามขอมลหรอบรหารจดการลงทนดวยตนเอง รวมทงเปนชองทางทเปดโอกาสใหสามารถลงทนดวยจ านวนเงนไมมากนก โดยบรษทหลกทรพยจดการกองทนรวมจะน าเงนไปลงทนในหลกทรพยหรอทรพยสนประเภทตาง ๆ เชน หน ตราสารหน ทองค า ตามนโยบายการลงทนทไดระบไว

เนองจากกองทนรวมมความหลากหลาย ผลงทนจงตองท าความเขาใจเกยวกบประเภทหรอรายละเอยดของกองทนรวมใหด เพอทจะตดสนใจไดวาเหมาะสมกบ ทตนเองตองการจะลงทนหรอไม

ตวอยางประเภทของกองทนรวม

การแบงประเภทของกองทนรวม สามารถแบงออกไดหลายลกษณะ เชน

1) แบงตามลกษณะของการขายคน กไดแก

1.1) กองทนรวมประเภทไมรบซอคนหนวยลงทน (กองทนปด) เปนกองทนรวมทบรษทหลกทรพยจดการกองทน (บลจ.) จะเสนอขายหนวยลงทนเพยงครงเดยวตอนเรมตนโครงการ และจะไมรบซอคนหนวยลงทนจนกวาจะครบก าหนดอายกองทนรวม

1.2) กองทนรวมประเภทรบซอคนหนวยลงทน (กองทนเปด) เปนกองทนรวมท บลจ. ขายหนวยลงทนและรบซอคนหนวยลงทนตามระยะเวลาทก าหนดไวในโครงการ

47


2) แบงตามนโยบายการลงทน จะมชอเรยกแตกตางกนตามทรพยสนหรอนโยบายการลงทน เชน

2.1) กองทนรวมตราสารแหงทน (equity fund) คอกองทนรวมทมวตถประสงคทจะลงทนในหรอมไวซงตราสารแหงทนโดยเฉลยในรอบปบญชไมนอยกวา 65% ของมลคาทรพยสนสทธของกองทนรวม ซงตราสารแหงทนหมายความถงหนสามญของบรษทตาง ๆ หนของบรษททจดทะเบยนในตลาดหลกทรพย และใบส าคญแสดงสทธทจะซอหน

2.2) กองทนรวมตราสารแหงหน (fixed income fund) คอ กองทนรวมทน าเงนทไดจากผลงทนไปลงทนในตราสารแหงหน เชน พนธบตร ตวเงนคลง บตรเงนฝาก ตวสญญาใชเงน ตวแลกเงน หนก โดยจะไมลงทนในหนหรอใบส าคญแสดงสทธทจะซอหน

2.3) กองทนรวมผสม (balanced fund) คอ กองทนรวมทมวตถประสงคทจะด ารงอตราสวนการลงทนในหรอมไวซงตราสารแหงทนในขณะใดขณะหนง ไมเกน 65% และไมนอยกวา 35% ของมลคาทรพยสนสทธของกองทนรวม ดงนน กองทนรวมผสมจะลงทนทง ในตราสารแหงทนและตราสารแหงหน

2.4) กองทนรวมตลาดเงน คอ กองทนรวมทมนโยบายการลงทนในหรอมไวซงตราสารหนทมคณภาพและมก าหนดช าระเงนตนเมอทวงถามหรอมอายคงเหลอ ไมเกน 1 ป

2.5) กองทนรวมประเภทพเศษ เชน

กองทนรวมหนระยะยาว (long term equity fund) หรอ LTF กองทนชนดนเนนการลงทนในหนสามญทจดทะเบยนในตลาดหลกทรพยไมนอยกวา 65% ของมลคาสนทรพยสทธในกองทน

กองทนรวมเพอการเลยงชพ (retirement mutual fund) หรอ RMF เปนกองทนทใหบคคลทวไปซอหนวยลงทนเพอออมเงนไวใชยามเกษยณ โดยจ านวนเงนลงทนขนต าไมนอยกวา 3% ของเงนไดในแตละป หรอ 5,000 บาท แลวแตจ านวนใดจะต ากวา

48


LTF กบ RMF แตกตางกนอยางไร6

LTF RMF

ตองถอหนวยลงทนไมนอยกวา 7 ปปฏทน7 จงจะสามารถขายคนหนวยลงทนได

สามารถหกลดหยอนภาษไดตามทจายจรง สงสดไมเกน 15% ของเงนได ในปภาษนน แตไมเกน 500,000 บาท

ตองถอหนวยลงทนไมนอยกวา 5 ป และจะขายไดเมอผถอหนวยลงทนอายครบ 55 ป

สามารถหกลดหยอนภาษไดตามทจายจรง สงสดไมเกน 15% ของเงนไดในปภาษนน และเมอรวมเขากบเงนกองทนส ารองเลยงชพ กองทนบ าเหนจบ านาญขาราชการ (กบข.) กองทนสงเคราะหครโรงเรยนเอกชน และเบยประกนชวตแบบบ านาญจะตองไมเกน 500,000 บาท

ขอควรร ผลงทนควรศกษาถงเงอนไขการลงทน นโยบายการลงทน สภาพคลองในการซอขาย ผลการด าเนนงานของกองทน และความความสามารถในการบรหารจดการกองทนของผจดการกองทนใหรอบดาน กอนตดสนใจลงทนใหเหมาะสมกบตนเอง

4. กองทนส ารองเลยงชพ คอ กองทนทนายจางและลกจางจดตงขน มเปาหมายส าหรบใหลกจางมเงนใชจายเมอเกษยณอาย ทพพลภาพ หรอออกจากงาน โดยเงนของกองทนมาจาก 2 สวน คอ

1) เงนสะสมจากลกจาง กฎหมายก าหนดใหสะสมไดในอตราทไมต ากวา 2% และไมเกน 15% ของคาจาง

2) เงนสมทบจากนายจาง กฎหมายก าหนดใหสมทบในอตราทไมต ากวา เงนสะสมของลกจาง แตไมเกน 15% ของคาจาง

ขอด ชวยใหเกบออมเงนไดในระยะยาว ไดรบผลตอบแทนจากการทกองทนน าเงนไปลงทนในหลกทรพยหรอทรพยสนประเภทตาง ๆ และเงนทสะสมเขากองทนสามารถน าไปลดหยอนภาษได

6 ขอมล ณ มถนายน 2559 เงอนไขและรายละเอยดอาจเปลยนแปลงจากน 7 วธนบปปฏทน จะเรมนบปทท าธรกรรมนน เชน ซอ LTF ในเดอนธนวาคม 2559 จะนบป 2559 เปนปท 1 ดงนน จะสามารถขายหนวยลงทนไดตงแตวนท 2 มกราคม 2565 เปนตนไป

49


ขอควรร สมาชกกองทนส ารองเลยงชพไมสามารถถอนเงนออกมาบางสวนกอนสนสดสมาชกภาพ (เกษยณอาย ทพพลภาพ หรอออกจากงาน)

คดใหรอบคอบกอนลงทน

1. จ าไวเสมอวาผลตอบแทนทคาดหวงมาพรอมกบความเสยงเสมอ การลงทนทมโอกาสใหผลตอบแทนสง กจะมความเสยงสงตามไปดวย

2. ควรก าหนดเปาหมายของการลงทนวาตองการเงนเทาใด เมอใด และค านวณอตราผลตอบแทนทสอดคลองเพอใหไดจ านวนเงนตามเปาหมายนน

3. มวนยในการออม เพอมเงนไปลงทน โดยรจกเกบกอนใช เชน หกรายได ไปลงทนตามจ านวนเงนทเราตงเปาไวกอน ทเหลอจงคอยใช

4. เลอกลงทนโดยพจารณาทงโอกาสของผลตอบแทนทจะไดรบ และระดบความเสยงของการลงทนทยอมรบได รวมทงประเมนดวยวา ถาลงทนแบบทเลอกจะบรรลเปาหมายทวางไวไดหรอไม

5. สามารถรบความเสยงไดแคไหน เชน คนท างานรบความเสยงไดมากกวา คนทเกษยณแลว เพราะยงมรายรบเขามาเรอย ๆ แตวยเกษยณไมมรายรบอยางตอเนอง จงควรลงทนในผลตภณฑการเงนทมความเสยงต า เชน พนธบตรรฐบาล

6. ควรกระจายความเสยงอยางไร ควรเลอกลงทนในสนทรพยทแตกตางกน เพอเฉลยระดบความเสยงทมากนอยใหพอเหมาะตามความเสยงทรบได ไมควรลงทนในสนทรพยทมความเสยงสงเพยงอยางเดยว

7. ตดตามขาวสาร ทบทวน และปรบปรงแผนการลงทนอยเสมอ ใหสอดคลองกบสภาพการณ เชน ทก 6 เดอน หรอเมอมเหตการณทสงผลกระทบตอตลาดเงนตลาดทนกอาจจะปรบสดสวนการลงทน หรอตนเองมรายไดมากขน กอาจจะลงทนเพมขนไดอก

ความแตกตางระหวางการฝากเงน การประกนภย และการลงทน

50


จากทไดกลาวมาขางตน สามารถจ าแนกความแตกตางของ การฝากเงน การประกนภย และการลงทนไดดงน

การฝากเงน การลงทน การประกนภย วตถประสงค เพอเกบออมเงน เพอใหไดผลตอบแทนท

สงขนกวาการฝากเงน เพอคมครองชวตหรอทรพยสน

อตราดอกเบย/ผลตอบแทน

อตราดอกเบยทไดรบคอนขางแนนอน

ผลตอบแทนขนอยกบสถานการณ

ผลตอบแทนขนอยกบกรมธรรมประกนภยทท า

การถอน/ยกเลก สามารถถอนเมอไหร กได โดยไดเงนตนครบตามจ านวน แตจะไดรบดอกเบยตามเงอนไขทก าหนด

ขนอยกบเงอนไขและสถานการณนน ๆ เชน หากตองการยกเลกการลงทนในชวงขาลง อาจท าใหมผลขาดทน ไดเงนตนไมครบ หรอหากสถานการณอยในชวงขาขนอาจไดก าไรเพมขนหรอเทาทน

การยกเลกประกนภยกอนครบก าหนด อาจไมไดรบเงนคน หรอไดรบคนนอยกวา เบยประกนทจายไป

กจกรรมทายเรองท 3 การฝากเงน การประกนภย และการลงทน


51


เรองท 4 การช าระเงนทางอเลกทรอนกส

ความหมายและประโยชนของการช าระเงนทางอเลกทรอนกส

การช าระเงน (payment) คอ การสงมอบเงนหรอโอนเงนผานชองทางตาง ๆ เพอซอสนคาและบรการ หรอใชช าระหน โดยสามารถใชสอการช าระเงนทเปนไดทงเงนสดและไมใชเงนสด ในบางครงการช าระเงนอาจท าผานคนกลางทเปนผใหบรการเพออ านวยความสะดวกและรกษาความปลอดภยของการท ารายการ ซงผใหบรการมทงทเปนสถาบนการเงนและมใชสถาบนการเงน (non-bank)

เงนสดเปนสงทเราคนเคยในการใชจายมากทสด จนนกไมถงวาทจรงแลวการใชเงนสดนนไมสะดวกหลายประการ เชน ตองเตรยมเงนสดใหเพยงพอในการซอสนคา และหากยงพกพาจ านวนมากกเสยงตอการถกปลน ขโมย หรอหากมองในมมเจาของกจการ การรบช าระดวยเงนสดอาจถกยกยอกหรอขโมยไดงายและตรวจสอบไดยาก รวมถงเสยโอกาสในการขายสนคาหากมชองทางใหลกคาช าระคาสนคาเปนเงนสดเพยงอยางเดยว ส าหรบมมของประเทศนน เงนสดมคาใชจายในการจดการคอนขางสง เชน คาใชจายทเกดจากการผลต การขนสง การเกบรกษา การตรวจนบ การคดแยก และการท าลาย ถาเราหนมาชวยกนใชการช าระเงนทางอเลกทรอนกส (e-Payment) จะชวยลดภาระคาใชจายในการจดการได 2 - 3 เทาเลยทเดยว

ความหมายการช าระเงนทางอเลกทรอนกส

การช าระเงนทางอเลกทรอนกส หมายถง การสงมอบหรอโอนเงนเพอซอสนคาและบรการ หรอช าระหน ผานชองทางตาง ๆ ทมความสะดวกและรวดเรวโดยใชสออเลกทรอนกสมาชวย ท งดานส อท ใชช าระเงนแทนเงนสด เชน บตรเอทเอม บตรเดบต บตรเครดต เงนอเลกทรอนกส รวมถงชองทางการช าระเงนทใชงานงายและรวดเรว เชน ผานอนเทอรเนต โดยใชอปกรณประเภทตาง ๆ อาท คอมพวเตอร โทรศพทมอถอ

52


ประโยชนของการช าระเงนทางอเลกทรอนกส

ตอประชาชน โอนเงนหรอช าระเงนไดทกททกเวลา ไมตองเสยเวลาและคาใชจายในการ

เดนทาง ปลอดภย ไมตองกลวเงนสดหายหรอ

ถกขโมย ตรวจสอบได มหลกฐานชดเจน มรปแบบการช าระเงนใหเลอกได

หลากหลายตามความสะดวก

ตอเจาของกจการ ไมตองเกบเงนสดจ านวนมากไวทรานคา

ลดปญหาพนกงานยกยอกหรอขโมยเงน จดท าบญชไดรวดเรว และมระบบท

ตรวจสอบได มทางเลอกใหลกคาในการช าระเงนได

หลายวธ ไมจ าเปนตองมสถานทหรอหนาราน

กขายของได ขยายฐานลกคาไดกวางขน ไมจ ากดแต

พนทใดพนทหนง หรอในประเทศเทานน ตอประเทศ

ลดคาใชจายในการพมพธนบตร ลดคาใชจายในการบรหารจดการเงนสด เชน การขนสงธนบตร การหมนเวยนของเงนในเศรษฐกจมความคลองตว การคาและการช าระเงนระหวางประเทศท าไดสะดวกรวดเรวขน

ลกษณะของบตรเอทเอม บตรเดบต บตรเครดต และเงนอเลกทรอนกส

บตรอเลกทรอนกสเปนสอการช าระเงนทถกพฒนาเพอน ามาใชแทนเงนสด ปจจบนมดวยกน 4 ประเภท คอ บตรเอทเอม บตรเดบต บตรเครดต และเงนอเลกทรอนกส

เทคโนโลยของบตรอเลกทรอนกส

บตรอเลกทรอนกสมการน าเทคโนโลยมาใช ซงจะท าใหเราสามารถใชงานไดอยางปลอดภยและหายกงวล โดยแบบดงเดมเปนบตรแถบแมเหลก (magnetic stripe) มลกษณะเปนแถบสด าคาดอยหลงบตร กวางประมาณ 1 เซนตเมตร ซงขอมลของผถอบตรจะ ถกบนทกอยทแถบแมเหลก อยางไรกด ยงมชองโหวของการรกษาความปลอดภยโดยอาจถกมจฉาชพคดลอกขอมลในบตรผานเครองสกมเมอร (skimmer) ได (หากเปนบตรเอทเอมหรอบตรเดบตจะตองไดรหสผานสวนตวของผถอบตร (PIN: personal identification number) 4 หรอ 6 หลกดวยจงจะใชได) ในปจจบนไดมการพฒนาบตรแบบชป (chip) ซงขอมลจะถกฝง

53


อยในชปดานหนาของบตร โดยบตรแบบนจะปองกนการขโมยขอมลไดดกวา เพราะมการเขารหสขอมลทท าใหยากตอการคดลอกหรอขโมยขอมลในบตร

1. บตรเอทเอม เปนบตรอเลกทรอนกสทธนาคารพาณชยออกใหแกลกคา โดยผกกบบญชเงนฝากของเจาของบตร เพอใชท าธรกรรมทางการเงนผานเครองท ารายการอตโนมตแทนการเดนทางไปท าธรกรรมทธนาคาร เชน เครองเอทเอม (ATM : automated teller machine)

ลกษณะเดน

ใชบตรเอทเอมท าธรกรรมการเงน เชน ฝาก/ถอน/โอน/ช าระเงน/ สอบถามยอดเงนในบญชทเครองท ารายการอตโนมต

การท าธรกรรมจะมผลกบยอดเงนในบญชเงนฝากทนท

ใชบตรเอทเอมควบคกบรหสผานสวนตว (PIN) 4 หรอ 6 หลก เพอท าธรกรรมทางการเงนทเครองท ารายการอตโนมต ซงธนาคารพาณชยจะใหผถอบตรก าหนดรหสผานสวนตวหรอมอบรหสผานสวนตวใหแกผถอบตร (ผถอบตรสามารถเปลยนรหสผานสวนตวไดเองในภายหลง)

2. บตรเดบต (debit card) เปนบตรอเลกทรอนกสทธนาคารพาณชยออกใหแกลกคาโดยผกกบบญชเงนฝากของเจาของบตรและสามารถใชงานไดเชนเดยวกบบตรเอทเอม แตมคณสมบตทเพมขนจากบตรเอทเอมตรงทสามารถใชซอสนคาและบรการตาง ๆ ณ จดขายและทางออนไลนได โดยผถอบตรสามารถสงเกตจดทรบบตรไดจากตราหรอโลโก ทรานคาตดหรอแสดงไว เชน VISA, MasterCard, UnionPay


สามารถน าไปท าธรกรรมทางการเงน ไมวาจะเปน ฝาก/ถอน/โอน/ ช าระเงนทเครองท ารายการอตโนมตไดเหมอนบตรเอทเอม

ใชซอสนคาและบรการ ณ จดขายและออนไลนได โดยเมอใชแลวยอดเงนทใชจายจะถกตดจากบญชเงนฝากทนท

การใชบตรเดบต มทงแบบใชลายเซน และแบบกดรหสผานสวนตวของ ผถอบตร (PIN) ขนอยกบระบบการใหบรการ

การใชจายผานบตรเดบตเปนการใชเงนของเราทมอยในบญช จงไมสรางภาระหน

54


บตรเดบตมจดทแตกตางจากบตรเอทเอมอยางไร

รหรอไมวา

หากคณตองการท าบตรเดบตทธนาคาร คณมสทธเลอกไดวาตองการประกนพวงหรอไม ซงธนาคารสามารถน าเสนอผลตภณฑอนควบคกบผลตภณฑหลกของธนาคารได แตจะบงคบขายไมได ซงหากคณตองการบตรธรรมดาทไมพวงประกนสามารถแจงพนกงานได

3. บตรเครดต (credit card) เปนบตรทออกโดยธนาคารพาณชยหรอบรษท ผประกอบธรกจบตรเครดต (ผออกบตร) เพอใหผใชบรการ (ผถอบตร) น าไปใชช าระคาสนคาและบรการแทนเงนสดโดยไมเกนวงเงนทผออกบตรก าหนดไว โดยผออกบตรจะจายเงนใหกบรานคาไปกอน และจะเรยกเกบเงนจากผถอบตรตามระยะเวลาทก าหนด (ดรายละเอยดเพมเตมไดจากหนวยการเรยนรท 3 เรอง สนเชอ)

4. เงนอเลกทรอนกส (e-Money) เราอาจไดยน e-Money ในชอเรยกอน ๆ เชน บตรเงนอเลกทรอนกส บตรเตมเงนรถไฟฟา e-Wallet, e-Purse, Mobile money, e-Cash แมจะมชอเรยกตางกนไป แตลกษณะทเหมอนกน คอ มลคาเงนจะถกบนทกอยในสอ

55


อเลกทรอนกสโดยอาจจะอยในรปของบตรหรอบนเครอขายคอมพวเตอรกได ซงผใชบรการจะตองเตมเงนกอนจงสามารถน าไปซอสนคาและบรการตามรานคาทผออก e-Money ก าหนดได

ตวอยาง e-Money ทใชในปจจบน เชน บตรเตมเงนรถไฟฟา (บตร Rabbit, บตร MRT) บตร smart purse ทใชซอสนคาในราน 7-eleven อกทงผใชบรการสามารถตรวจสอบมลคาคงเหลอได


ผใชบรการเตมเงนไดตามมลคาทตองการ

ใหความสะดวกรวดเรวในการใชจาย ไมตองพกเงนสด

ขอแนะน าในการใชบตรอเลกทรอนกสใหปลอดภย

1. เมอไดรบบตรมาใหมใหรบเซนชอหลงบตรทนท เพอปองกนผอนน าไปแอบอาง

2. เกบรกษารหสบตรไวเปนความลบ ไมตงรหสทคาดเดางาย และควรเปลยนรหสอยเสมอ

3. อยาใหขอมลสวนตวหรอเกยวกบบตรแกผทตดตอเขามาทางโทรศพทหรออเมล โดยทเราไมไดเปนผตดตอไปกอน

4. ตรวจสอบความถกตองของรายการธรกรรมทกครง เชน ยอดเงนทตองช าระ รวมถงตรวจสอบรายการใชจายเปนประจ าเมอไดรบใบแจงหน

5. สงเกตสงแปลกปลอมทอาจตดตงอยกบเครองเอทเอม เชน กลองขนาดเลก ทอาจถกตดอยบรเวณเครองเอทเอม หรออปกรณแปลกปลอมทตดอยตรงชองสอดบตร

6. หากมรายการธรกรรมทางการเงนทเราไมไดใชเกดขน ใหรบตดตอผออกบตรเพอตรวจสอบทนท

7. เมอท าบตรหายตองรบแจงอายดบตรทนท อยางไรกด บตร e-Money โดยทวไปทไมมการลงทะเบยน หากบตรหายกเหมอนกบท าเงนหาย

Internet payment และ Mobile payment

ในปจจบนมการพฒนาเทคโนโลยและน ามาใชเปนชองทางการช าระเงนใหม ๆ ไดแก การช าระเงนทางอนเทอรเนต (internet payment) และการช าระเงนผานอปกรณเคลอนท (mobile payment) เพอเพมทางเลอกและอ านวยความสะดวกตอผใชบรการในการท าธรกรรมทางการเงน ดงน

56


1. การช าระเงนทางอนเทอรเนต ( internet payment) เปนการช าระ คาสนคาและบรการหรอโอนเงนผานเครอขายอนเทอรเนต โดยผใชบรการสามารถเลอกช าระ คาสนคาและบรการไดในหลายรปแบบ เชน

1) ผานบรการ internet banking ของธนาคารพาณชย ซงเปนบรการ ทผใชบรการสามารถโอนเงน ช าระเงนคาสนคาและบรการโดยตดเงนจากบญชเงนฝาก ทผใชบรการเปดไวกบธนาคารและยงสามารถตรวจสอบยอดเงนในบญช เรยกดรายการใชจายยอนหลงได โดยสามารถสมครใชบรการกบธนาคารทผใชบรการมบญชเงนฝากอย ส าหรบการซอของทางอนเทอรเนต ระบบของรานคาบางแหงจะเชอมโยงไปยงระบบ internet banking ของธนาคารเพอตรวจสอบและอนมตรายการช าระเงน หากท ารายการส าเรจ ผใชบรการจะไดรบการยนยนการท ารายการทางเวบไซต ทาง SMS หรอทางอเมลตามทไดแจงลงทะเบยนไวกบธนาคาร

2) ผานเวบไซตของรานคาออนไลนดวยบตรเครดต บตรเดบต หรอ เงนอเลกทรอนกส โดยสามารถซอสนคาและบรการกบรานคาออนไลนทมชองทางช าระเงนผานบตรเครดตหรอบตรเดบต ซงผซอเพยงกรอกรายละเอยดการช าระเงน เชน หมายเลขบตร ชอผถอบตร วนหมดอาย หมายเลขรหส CVV8 รวมถงอาจตองใสรหสผาน OTP9 ดวย และเมอการช าระเงนส าเรจจะไดรบขอความยนยนการช าระเงนทางหนาเวบไซต ทาง SMS หรอทางอเมล ตามทไดแจงลงทะเบยนไวกบธนาคารหรอผออกบตร

2. การช าระเงนผานอปกรณเคลอนท (Mobile Payment) สามารถช าระ คาสนคาและบรการผานเครอขายของระบบโทรศพทเคลอนท โดยสามารถใชงานไดทรานคาทวไปและรานคาบนอนเทอรเนต แตผใชตองลงทะเบยนกบผใหบรการช าระเงนเพอเชอม โยงบญชทจะช าระเงนเขากบโทรศพทเคลอนทหรอแทบเลตกอน อาท บญชธนาคาร บตรเครดต และเงนอเลกทรอนกส

8 CVV (card verification value) หรอ CVC (card verification code) คอ รหสส าหรบการท าธรกรรมออนไลน เชน VISA และ MasterCard ใชเลข 3 หลกดานหลงบตร สวนของ American Express ใชเลข 4 หลกดานหนาบตร 9 OTP (one time password) เปนรหสทใชครงเดยว โดยผออกบตรจะสงใหแกผถอบตรผาน SMS หรอสงทางอเมล ตามทผถอบตรไดลงทะเบยนไว เพอใชในการยนยนตวตนความเปนเจาของบตร

57


ขอดของการช าระเงนผาน Internet Payment และ Mobile Payment

ส าหรบผใชบรการ ลดเวลาและคาใชจายในการท าธรกรรม

ไมตองเสยเวลาเดนทางไปทรานคา เพราะสามารถจดการธรกรรมไดดวยตวเอง ทไหน เมอไหรกได ไมวาจะอยตางจงหวด หรอตางประเทศ

มนใจได เพราะสามารถตรวจสอบรายการไดตลอด และมการแจงเตอนการท าธรกรรมผาน SMS

ไมตองถอเงนสดในการซอสนคา

ส าหรบรานคา ไดรบเงนรวดเรวเพราะเงนเขาบญชโดยตรง

และลดความเสยงในการจดการเงนสด มชองทางการช าระเงนใหลกคาเลอกมาก

ขน ขายสนคาไดทกเวลา ไมจ าเปนตองเปด หนาราน

มบนทกขอมลการขาย และสรปขอมล ทางบญชไดอยางรวดเรว

กฎหมายพนฐานทเกยวของกบระบบการช าระเงนทางอเลกทรอนกส

ธนาคารแหงประเทศไทยท าหนาทก ากบดแลผ ใหบรการช าระเงนทางอเลกทรอนกสทงทเปนสถาบนการเงน (bank) และมใชสถาบนการเงน (non-bank) โดย ผใหบรการตองอยภายใตกฎหมายตาง ๆ ไดแก

กฎหมายทเกยวของ

สาระส าคญ ประเภทสถาบน ทถกควบคมดแล

พ.ร.บ. ธรกจ สถาบนการเงน พ.ศ. 2551

ควบคมดแลสถาบนการเงนเพอใหเกดการดแล เงนฝากของประชาชน การก ากบดแลในเรองตาง ๆ และการก าหนดเกณฑการปฏบตในการใหบรการทางการเงน เชน สาขาธนาคารอเลกทรอนกส บรการผานเครอขายอนเทอรเนต และเงนอเลกทรอนกส รวมถงการโอนเงนทางอเลกทรอนกส เพอสรางความเชอมนและคมครองผบรโภคหรอผใชบรการทางการเงน

- ธนาคารพาณชย - บรษทเงนทน - บรษทเครดตฟองซเอร

พ.ร.ฎ. วาดวยการควบคมดแลธรกจบรการการช าระเงนทางอเลกทรอนกส พ.ศ. 2551

ควบคมดแลผใหบรการ e-Payment ในธรกจบรการ 8 ประเภท (ไดแก เงนอเลกทรอนกส (e-Money) เครอขายบตรเครดต เครอขายอดซ สวตชชงในการช าระเงน หกบญช ช าระดล รบช าระเงนแทน และการช าระเงนทางอเลกทรอนกสผานอปกรณอยางหนงอยางใด หรอผานทางเครอขาย) เพอรกษาความมนคงทางการเงนและ

- ธนาคารพาณชย - ผประกอบธรกจบรการการช าระเงนทางอเลกทรอนกส ทมใชสถาบนการเงน (non-bank)

58


กฎหมายทเกยวของ

สาระส าคญ ประเภทสถาบน ทถกควบคมดแล

การพาณชย เสรมสรางความเชอถอและยอมรบในระบบขอมลอเลกทรอนกส ปองกนความเสยหายตอสาธารณชน รวมทงสงเสรมการใชบรการ e-Payment และคมครองผใชบรการทางการเงน

พระราชกฤษฎกา (พ.ร.ฎ.) วาดวยการควบคมดแลธรกจบรการการช าระเงนทางอเลกทรอนกสของสถาบนการเงนเฉพาะกจ พ.ศ. 2559 (มผลบงคบใชตงแต 28 กรกฎาคม 2559)

ควบคมดแลผใหบรการ e-Payment ในธรกจบรการ 8 ประเภท (ไดแก เงนอเลกทรอนกส (e-Money) เครอขายบตรเครดต เครอขายอดซ สวตชชงในการช าระเงน หกบญช ช าระดล รบช าระเงนแทน และการช าระเงนทางอเลกทรอนกสผานอปกรณอยางหนงอยางใด หรอผานทางเครอขาย) เพอรกษาความมนคงทางการเงนและการพาณชย เสรมสรางความเชอถอและยอมรบในระบบขอมลอเลกทรอนกส ปองกนความเสยหายตอสาธารณชน รวมทงสงเสรมการใชบรการ e-Payment และคมครองผใชบรการทางการเงน

- สถาบนการเงน เฉพาะกจ

ประกาศกระทรวงการคลงซงออกตามประกาศคณะปฏวต ฉบบท 58 (บตรเงนอเลกทรอนกส)

ควบคมดแลผใหบรการเงนอเลกทรอนกสทสามารถใชซอสนคาและบรการไดจากหลายรานคา (multi-purpose e-Money)

- ผประกอบธรกจบตรเงนอเลกทรอนกสทมใชสถาบนการเงน (non-bank)

สามารถศกษารายละเอยดเพมเตมไดจากเวบไซตธนาคารแหงประเทศไทย www.bot.or.th เลอก หวขอ “เกยวกบ ธปท.” และหวขอยอย “กฎหมายทเกยวของ”

กจกรรมทายเรองท 4 การช าระเงนทางอเลกทรอนกส


59


เรองท 5 ผใหบรการทางการเงนในประเทศไทย

ผใหบรการทางการเงนในประเทศไทย

ระบบการเงนเปนกลไกส าคญยงในการจดสรรทรพยากรระหวางภาคเศรษฐกจจากผทมเงนออมไปยงผตองการเงนทน ซงจะกอใหเกดการลงทน การผลต และการจางงาน อนเปนแรงขบเคลอนส าคญทท าใหเศรษฐกจของประเทศเตบโต ซงสถาบนการเงนมบทบาทส าคญอยางมากในการเปนแรงผลกดนใหเกดการเตบโตทางเศรษฐกจ

ผใหบรการทางการเงนในประเทศไทย มทงทเปนสถาบนการเงนทรบฝากเงน และสถาบนการเงนทไมไดรบฝากเงน รวมทงผใหบรการทไมใชสถาบนการเงน สามารถจ าแนก ผใหบรการทางการเงนไดตามหนวยงานทก ากบดแล ดงน

60


ผใหบรการทางการเงนภายใตการก ากบดแลของธนาคารแหงประเทศไทย (ธปท.)

ธนาคารแหงประเทศไทย (ธปท.) หรอแบงกชาต เปนธนาคารกลางของ ประเทศไทย มหนาทหลก ดงน

1. รกษาเสถยรภาพทางเศรษฐกจการเงนของประเทศ ซงครอบคลมหนาทในการรกษาคาเงน เชน ดแลอตราเงนเฟอ อตราดอกเบย อตราแลกเปลยน และสภาพคลองของเมดเงนในระบบเศรษฐกจ

2. ก ากบดแลสถาบนการเงนทกฎหมายใหอ านาจไว ใหมความมนคงและ มเสถยรภาพ เพอลดผลกระทบตอผฝากเงน และสนบสนนการเจรญเตบโตของเศรษฐกจอยางยงยน

3. ดแลและพฒนาใหระบบการช าระเงนของประเทศมประสทธภาพ มนคงและปลอดภย เพอเปนกลไกสนบสนนการท าธรกจและการพฒนาเศรษฐกจการเงน

4. หนาทอน ๆ เชน การออกธนบตรและบรหารจดการใหมธนบตรหมนเวยนอยางเพยงพอ การบรหารเงนส ารองทางการของประเทศ การเปนนายธนาคารใหแกรฐบาลในการรบฝากเงน โอนเงน และเปนแหลงกยมเงนสดทายแกสถาบนการเงนทขาดเงนทนหมนเวยน รวมถงการใหความรและคมครองผใชบรการทางการเงนใหไดรบความเปนธรรม

ธปท. ก ากบดแลผใหบรการทางการเงน แบงไดดงน

1. สถาบนการเงน ตามพระราชบญญตธรกจสถาบนการเงน พ.ศ. 2551 คอ สถาบนทท าหนาทใหบรการดานการเงน เชน การรบฝากเงน การรบช าระเงน การใหสนเชอ และธรกรรมทางการเงนอนตามทไดรบอนญาต ไดแก

1) ธนาคารพาณชย (ธพ.) คอ บรษททไดรบอนญาตใหประกอบธรกจธนาคารพาณชย เชน การรบฝากเงน การโอนและรบช าระเงน และการใหสนเชอ รวมถงบรการทางการเงนอน ๆ เชน การค าประกน บรการเกยวกบเงนตราตางประเทศ ธรกจตางประเทศ เชน สนเชอเพอการสงออกน าเขา ตลอดจนบรการทางการเงนเพอการบรหารความเสยงใหแกลกคา เชน สญญาซอขายอตราแลกเปลยนลวงหนา ในปจจบนธนาคารพาณชยไดรบอนญาตใหประกอบธรกจทเกยวของกบหลกทรพยและประกนภยบางประเภทเพมขน เชน การเปนนายหนาซอขายหนวยลงทน นายหนาประกนภย การแนะน าบรการของบรษทประกนภยใหลกคา

61


2) ธนาคารพาณชยเพอรายยอย (ธย.) คอ บรษททไดรบอนญาตใหประกอบธรกจธนาคารพาณชย โดยมวตถประสงคหลกเพอใหบรการแกประชาชนรายยอยและวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม และสามารถใหบรการทางการเงนพนฐานอน เชน การรบฝากเงน การโอนและรบช าระเงนไดดวย แตไมไดรบอนญาตใหประกอบธรกจทมความซบซอนและมความเสยงสง เชน ธรกจเกยวกบเงนตราตางประเทศ และตราสารอนพนธ

3) ธนาคารพาณชยทเปนบรษทลกของธนาคารตางประเทศ คอ บรษท ทจดทะเบยนในประเทศไทยและไดรบอนญาตใหประกอบธรกจธนาคารพาณชย โดยมธนาคารพาณชยตางประเทศถอหนไมต ากวา 95% ของหนทจ าหนายไดแลวทงหมด

4) สาขาของธนาคารพาณชยตางประเทศ คอ สาขาของธนาคารพาณชยตางประเทศทไดรบอนญาตใหประกอบธรกจธนาคารพาณชยในประเทศไทย

5) บรษทเงนทน (บง.) คอ บรษททไดรบอนญาตใหประกอบธรกจเงนทน โดยรบฝากเงนหรอรบเงนจากประชาชนทตองจายคนเมอทวงถาม หรอเมอสนระยะเวลา ทก าหนดไว และสามารถใหกยมเงนตามประเภทของธรกจเงนทนทไดรบอนญาต เชน การใหกยมเงนระยะปานกลางและระยะยาวแกกจการอตสาหกรรม เกษตรกรรม หรอพาณชยกรรม การใหเชาซอบางประเภท แตไมสามารถประกอบธรกจทเกยวของกบเงนตราตางประเทศได

6) บรษทเครดตฟองซเอร (บค.) คอ บรษททไดรบอนญาตใหประกอบธรกจเครดตฟองซเอร โดยสามารถรบฝากเงนหรอรบเงนจากประชาชนทจะจายคนเมอสนระยะเวลาทก าหนดไว เชน ไมนอยกวาหนงป และตองฝากเงนไมนอยกวาหนงพนบาท โดยสามารถใหกยมเงนโดยวธรบจ านองอสงหารมทรพย การรบซออสงหารมทรพยโดยวธขายฝาก

2. ส านกงานผแทนธนาคารพาณชยตางประเทศ คอ ส านกงานของธนาคารพาณชยตางประเทศทไดรบอนญาตจากธนาคารแหงประเทศไทยใหด าเนนการในประเทศไทยแทนธนาคารพาณชยตางประเทศ ส านกงานผแทนฯ สามารถด าเนนการเพอประโยชนของส านกงานใหญ หรอส านกงานอน ๆ ของธนาคาร ไดเฉพาะทเกยวกบการตดตอ ประสานงาน การแนะน าลกคา และการรวบรวมขอมลขาวสารเพอสงใหส านกงานใหญ หรอส านกงานอน ๆ ของธนาคารเทานน เชน การรวบรวมขอมลขาวสารเกยวกบฐานะทางการเงนของลกคาและสถานการณทางเศรษฐกจและการเงน ส านกงานผแทนฯ ตองไมประกอบธรกจใดอนเขาขายธรกจธนาคารพาณชยและธรกจทเกยวเนอง เชน ธรกจใหเชาซอ ลสซง แฟกเตอรง รบซอ รบโอนลกหนเงนใหกยม ธรกจสญญาซอขายลวงหนา

62


3. บรษทบรหารสนทรพย คอ บรษททไดรบใบอนญาตตามกฎหมายวาดวยบรษทบรหารสนทรพย ใหสามารถประกอบธรกจรบซอหรอรบโอนสนทรพยและหลกประกนของสถาบนการเงน เชน ลกหนสนเชอดอยคณภาพ (Non-Performing Loans: NPLs) สนทรพยของสถาบนการเงนทปดกจการไปแลว โดยจะน ามาบรหารตอ เชน ใหกยมเพมเตม ปรบปรงโครงสรางหน

4. สถาบนการเงนเฉพาะกจ หมายถง สถาบนการเงนของรฐทมกฎหมายเฉพาะจดตงขน เพอด าเนนการตามนโยบายของรฐในการพฒนาสงเสรมเศรษฐกจ และสนบสนนการลงทนตาง ๆ แบงเปน

1) สถาบนการเงนเฉพาะกจทรบฝากเงนจากประชาชนทวไป หมายถง สถาบนการเงนเฉพาะกจทเปนธนาคารและใหบรการทางการเงนทงดาน เงนฝากและการใหสนเชอ เชน ธนาคารออมสน ธนาคารเพอการเกษตรและสหกรณการเกษตร

2) สถาบนการเงนเฉพาะกจทไมรบฝากเงนจากประชาชนทวไป หมายถง สถาบนการเงนเฉพาะกจทท าธรกจตามขอบเขตทก าหนด เชน ใหสนเชอหรอรบประกนสนเชอใหแกลกคาเฉพาะกลม แตไมรบเงนฝากจากประชาชนทวไป เชน ธนาคารเพอการสงออกและน าเขาแหงประเทศไทย

5. ผประกอบธรกจทมใชสถาบนการเงน (non-bank) แบงได 5 ประเภท ดงน

1) ผประกอบธรกจบตรเครดต จะด าเนนกจการเกยวกบบตรเครดต เพอใหผถอบตรน าไปใชช าระคาสนคา คาบรการ หรอคาอนใดแทนการช าระดวยเงนสด หรอเพอใชเบกถอนเงนสด โดยผประกอบธรกจทดรองจายเงนแทนผถอบตรนนกอน และจะไดรบช าระคนจากผถอบตรในภายหลง

2) ผประกอบธรกจสนเชอสวนบคคลภายใตการก ากบ จะด าเนนกจการเกยวกบการใหกยมเงนแกบคคลธรรมดาโดยไมมหลกประกน เพอน าไปใชจายสวนตว หรอเพอผอนช าระคาสนคา โดยไมรวมการเชาซอรถยนตและรถจกรยานยนต

3) ผประกอบธรกจสนเชอรายยอยเพอการประกอบอาชพภายใตการก ากบ หรอสนเชอนาโนไฟแนนซ จะด าเนนกจการใหกยมแกบคคลธรรมดาน าไปใชในการประกอบอาชพ เพอสงเสรมการเขาถงแหลงเงนทนและเพมโอกาสในการประกอบอาชพ

63


4) ผประกอบธรกจใหบรการการช าระเงนทางอเลกทรอนกส ทอยภายใต พระราชกฤษฎกาวาดวยการควบคมดแลธรกจบรการการช าระเงนทางอเลกทรอนกส พ.ศ. 2551 และมธนาคารแหงประเทศไทยเปนผก ากบดแลเฉพาะสวนของธรกจน

5) ผประกอบธรกจใหบรการดานการแลกเปลยนเงนหรอโอนเงนตราตางประเทศ ปจจบนผใหบรการดานการแลกเปลยนเงน (ทไมใชธนาคารพาณชย) ทไดรบอนญาตใหประกอบธรกจเงนตราตางประเทศ ม 2 ประเภท ไดแก

5.1) บคคลรบอนญาต สามารถประกอบธรกจการซอและขายธนบตรตางประเทศ และรบซอเชคเดนทางจากลกคา

5.2) ตวแทนโอนเงนระหวางประเทศ สามารถประกอบธรกจการโอนเงนเขาออกจากประเทศไทย

สามารถศกษาขอมลเพมเตมไดทเวบไซต ธปท. www.bot.or.th

ผใหบรการทางการเงนภายใตการก ากบดแลของหนวยงานอน ๆ

1. ภายใตการก ากบดแลของส านกงานคณะกรรมการก ากบหลกทรพยและตลาดหลกทรพย (ก.ล.ต.)

ส านกงานคณะกรรมการก ากบหลกทรพยและตลาดหลกทรพย (ก.ล.ต.) เปนหนวยงานของรฐทกอตงขนตามพระราชบญญตหลกทรพยและตลาดหลกทรพย พ.ศ. 2535 มหนาทก ากบและพฒนาตลาดทนของประเทศ สรปไดดงน

1) การก ากบดแลการระดมทนของกจการโดยการออกตราสารทนและตราสารหน มวตถประสงคหลกคอการคมครองผลงทน โดย ก.ล.ต. จะพจารณาคณสมบตของบรษทผออกหลกทรพยในกรณทเปนการออกและเสนอขายตราสารทน และจะพจารณาคณสมบตของหลกทรพยทเสนอขายในกรณทเปนการออกและเสนอขายตราสารหน และดแลการเปดเผยขอมลเพอใหผลงทนมขอมลประกอบการตดสนใจลงทน ทงน การเสนอขายหลกทรพยตางประเภท หรอเสนอขายใหแกบคคลตางกลม ระดบการก ากบดแลกอาจแตกตางกนได

ในการก ากบดแลการระดมทนจากประชาชน ก.ล.ต. จะใหความส าคญกบประเดนดงตอไปน

1.1) การกลนกรองคณสมบตในเบองตน โดยในการเสนอขายหลกทรพยตอประชาชน ก.ล.ต. จะเนนเรองการก ากบดแลกจการ (corporate governance) กลาวคอ

64


บรษททจะระดมทนจากประชาชนตองมโครงสรางบรษททชดเจน ผบรหารไมมลกษณะตองหาม มการเปดเผยขอมลทโปรงใส นาเชอถอ

1.2) การเปดเผยขอมลเกยวกบหลกทรพยทเสนอขาย เพอใหประชาชนทสนใจลงทนมขอมลประกอบการตดสนใจลงทน ก.ล.ต. จงก าหนดขอมลขนต าทบรษทจะตองเปดเผยใหแกผลงทนกอนการเสนอขาย เชน ขอมลบรษท ฐานะการเงนผลการด าเนนงาน ความเสยงในการลงทน

2) ก ากบดแลตลาดหลกทรพย (ตลาดรอง) เพอใหระบบการซอขายหลกทรพยมความมนคง และสามารถด าเนนงานไดอยางตอเนอง เพอใหผลงทนมนใจไดวาจะไดรบหลกทรพยหรอเงนคาขายในจ านวนและเวลาทถกตอง มความโปรงใสและเปนธรรมในการซอขายหลกทรพย มการบรหารความเสยงทเหมาะสม เพอสรางความเชอมนใหแกตลาดทนโดยรวม

3) ก ากบดแลการปฏบตงานของผประกอบธรกจตวกลาง ไดแก บรษทหลกทรพย บรษทหลกทรพยจดการกองทน และตวแทนซอขายสญญาซอขายลวงหนา โดย ผประกอบธรกจดงกลาวตองมความนาเชอถอ ทงดานฐานะการเงน ความรความสามารถ และความซอสตยสจรต และตองไดรบใบอนญาตประกอบธรกจ หรอขนทะเบยนกบ ก.ล.ต. เพอใหมการกลนกรองผทจะประกอบธรกจและมการก ากบดแลทเหมาะสม โดย ก.ล.ต. พจารณาทความพรอมและความเหมาะสม (fit and proper) ของผขอใบอนญาต กรรมการและผบรหาร รวมถงบคลากรทเกยวของกบการท าธรกจ เชน ผแนะน าการลงทน นกวเคราะหการลงทน ผวางแผนการลงทน เปนตน

ก.ล.ต. ใหความส าคญกบระบบงานตาง ๆ ของผประกอบธรกจตวกลาง ดงน

3.1) ระบบงานและการด าเนนงานทไดมาตรฐาน มบคลากรทมคณภาพ ซอสตย สจรต เพอใหลกคาไดรบบรการทดมคณภาพ

3.2) ระบบดแลรกษาทรพยสนของลกคาใหมความปลอดภย

3.3) ระบบการบรหารความเสยงและการจดการทด มฐานะทางการเงนมนคง ไมท าใหเกดปญหาตอระบบการซอขายโดยรวม

4) ตรวจสอบและลงโทษผกระท าผด ก.ล.ต. มบทบาทหนาทในฐานะ ผบงคบใชกฎหมาย เพอใหตลาดทนมความโปรงใส นาเชอถอ โดยจะท าการตรวจสอบและ

65


ลงโทษผกระท าผดบทบญญตในพระราชบญญตหลกทรพยและตลาดหลกทรพย พ.ศ. 2535 อาท การเปดเผยขอมลอนเปนเทจ การฉอฉลทจรต และการกระท าอนไมเปนธรรมในการซอขายหลกทรพย ทงน ในกรณการตรวจสอบความผดปกตในการซอขายหลกทรพย จะมตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทยทท าหนาทเปนดานแรกในการตรวจสอบขอมล และหากพบความผดปกต กจะจดสงขอมลให ก.ล.ต. ตรวจสอบขอมลในเชงลก และด าเนนการตอไปในฐานะผใชบงคบกฎหมาย

5) พฒนาตลาดทน ไดแก

5.1) การพฒนาในเชงโครงสราง เชน การปรบปรงคณภาพบรษทจดทะเบยน การปรบปรงกระบวนการซอขายหลกทรพย การเสนอขายผลตภณฑทางการเงน เปนตน

5.2) สงเสรมใหกจการและประชาชนเขาถงทนและสามารถใชประโยชนจากตลาดทน โดยสงเสรมชองทางการระดมทนและเครองมอตาง ๆ เพอใหกจการสามารถระดมทนดวยรปแบบและตนทนทเหมาะสม ในขณะเดยวกนเปนการเพมทางเลอกใหแกผลงทนดวยตลอดจนสงเสรมใหเกดการออมเพอรองรบการเกษยณ เพอเตรยมความพรอมการเขาสสงคมผสงอาย

5.3) การเสรมสรางประสทธภาพและความสามารถในการแขงขนของ ผประกอบธรกจตวกลางใหสามารถแขงขนไดทงในและตางประเทศ

5.4) การสงเสรมใหผเกยวของในตลาดทนมความพรอมรเทาทนและ ใชประโยชนจากเทคโนโลยทางการเงน (FinTech)

หนวยงานทอยภายใตการก ากบดแลของ ก.ล.ต.

1) ผประกอบธรกจตวกลาง ไดแก บรษทหลกทรพย บรษทหลกทรพยจดการกองทน และตวแทนซอขายสญญาซอขายลวงหนา

1.1) บรษทหลกทรพย คอบรษททไดรบอนญาตใหท าธรกจหลกทรพย เชน เปนนายหนาซอขายหลกทรพย ทปรกษาการลงทน และการจดจ าหนายหลกทรพย

1.2) บรษทหลกทรพยจดการกองทน คอ บรษททไดรบอนญาตใหท าธรกจหลกทรพยทเกยวกบการจดการเงนของบคคลอนหรอของประชาชน

1.3) ตวแทนซอขายสญญาซอขายลวงหนา คอ บรษททไดรบอนญาตใหเปนตวแทนหรอผคาสญญาซอขายลวงหนา

66


2) ตลาดหลกทรพย ศนยรบฝากหลกทรพย และส านกหกบญช

3) บรษททออกและเสนอขายหลกทรพย ทงประเภทตราสารทน และ ตราสารหน

4) ผประกอบวชาชพในตลาดทน เชน ผแนะน าการลงทน นกวเคราะห ทปรกษาทางการเงน ผสอบบญช ซงตองไดรบความเหนชอบจาก ก.ล.ต. กอน

สามารถศกษาขอมลเพมเตมไดทเวบไซต ก.ล.ต. www.sec.or.th

2. หนวยงานทอยภายใตการก ากบดแลของส านกงานคณะกรรมการก ากบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย (คปภ.)

ส านกงานคณะกรรมการก ากบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย (คปภ.) เปนหนวยงานของรฐทท าหนาทด าเนนงานตามนโยบายทก าหนดโดยคณะกรรมการก ากบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย มภารกจหลก ดงน

1) ก ากบและพฒนาธรกจประกนภยใหมความเขมแขงมนคง

2) สงเสรมสนบสนนใหธรกจประกนภยมบทบาทสรางเสรมความแขงแกรงใหระบบเศรษฐกจและสงคมของประเทศ ตลอดจนคณภาพชวตทดของประชาชน

3) คมครองสทธประโยชนของประชาชนดานการประกนภย

หนวยงานและบคคลท คปภ. ก ากบดแล

1) บรษทประกนชวต หมายถง บรษททไดรบใบอนญาตประกอบธรกจประกนชวตจากรฐมนตรวาการกระทรวงการคลง เพอประกอบธรกจการรบประกนตอความสญเสยหรอความเสยหายตอบคคลหรอกลมบคคล โดยบรษทสญญาวาจะจายชดเชยใหผเอาประกนเมอมการเสยชวต และอาจมความคมครองอน ๆ เพมเตม เชน การประกนอบตเหตและสญเสยอวยวะ การประกนกรณทพพลภาพ การประกนสขภาพ

2) บรษทประกนวนาศภย หมายถง บรษททไดรบใบอนญาตประกอบธรกจประกนวนาศภยจากรฐมนตรวาการกระทรวงการคลง เพอประกอบธรกจการรบประกนความเสยหายตามลกษณะของวนาศภยตาง ๆ แบงได 4 ประเภท ไดแก การประกนอคคภย การประกนรถยนต การประกนทางทะเลและขนสง และการประกนเบดเตลด สามารถศกษาขอมลเพมเตมไดทเวบไซตของ คปภ. www.oic.or.th

67


3) คนกลางประกนภย หมายถง ตวแทนประกนภย (agent) หรอ นายหนาประกนภย (broker) ผซงจะตองไดรบใบอนญาตเปนตวแทน/นายหนาประกนภย โดยตวแทนประกนภย เปนผซงบรษทมอบหมายใหท าการชกชวนใหบคคลท าสญญาประกนภยกบบรษท ส าหรบนายหนาประกนภย เปนผซงชชองหรอจดการใหบคคลท าสญญาประกนภยกบบรษท โดยหวงบ าเหนจเนองจากการนน โดยนายหนาประกนภยมทงนายหนาบคคลธรรมดาและนายหนานตบคคล ผซงไดรบใบอนญาตจากนายทะเบยน

3. ผใหบรการทางการเงนประเภทอน ๆ

สหกรณ เปนองคกรทสมาชกรวมกนจดตงขนดวยการลงหนรวมกนและ จดทะเบยนตามกฎหมายวาดวยสหกรณ มวตถประสงคเพอสงเสรมการประกอบอาชพของสมาชกในดานการผลต การจ าหนายสนคา หรอใหบรการตามความตองการของสมาชก ซงสมาชกอาจมการออมทรพยในรปแบบของการช าระคาหนเปนประจ า โดยอาจมการจายเงนปนผลคาหนใหแกสมาชกทกสนป สหกรณบางประเภท เชน สหกรณออมทรพย จะมบรการรบฝากเงนและจายดอกเบยใหเปนผลตอบแทน รวมทงใหบรการก ยมแกสมาชกเมอเกดความจ าเปน ในลกษณะคลายกบธนาคารพาณชย หลกการส าคญอยางหนงของสหกรณ คอ สมาชกแตละคนมสทธออกเสยงไดหนงเสยงในการบรหารสหกรณ โดยไมขนกบจ านวนหนทถออย สหกรณม 7 ประเภท ไดแก สหกรณการเกษตร สหกรณประมง สหกรณนคม สหกรณรานคา สหกรณออมทรพย สหกรณบรการ และสหกรณเครดตยเนยน

หนวยงานราชการทดแลสงเสรมคณภาพและมาตรฐานในการใหบรการของสหกรณ ไดแก กรมสงเสรมสหกรณเปนผพฒนาระบบสหกรณและสรางความเขมแขงในการด าเนนธรกจสหกรณ และกรมตรวจบญชสหกรณเปนผตรวจสอบบญช

โรงรบจ าน า คอ องคกรทใหบรการเงนกแกประชาชนในวงเงนไมเกน 1 แสนบาทตอราย โดยทผกหรอทเรยกวาผจ าน าจะตองน าสงของมามอบใหโรงรบจ าน าเพอเปนหลกประกนในการช าระหน เชน เครองใชไฟฟา เครองประดบ ทองค า ซงผจ าน าตองม อาย 15 ปขนไป

68


โรงรบจ าน าแบงเปน 2 ประเภทคอ

1. โรงรบจ าน าของรฐบาล ซงแบงยอยไดอกคอ สถานธนานเคราะห อยในความดแลของกระทรวงพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย และสถานธนานบาล อยในความดแลของกรงเทพมหานครหรอเทศบาล

2. โรงรบจ าน าเอกชน

กจกรรมทายเรองท 5 ผใหบรการทางการเงนในประเทศไทย


69

ชดวชาการเงนเพอชวต 3 | หนวยการเรยนรท 2 การวางแผนการเงน


การวางแผนการเงน


วถชวตทเปลยนแปลงไปท าใหคนเราตองใชเงนในการด ารงชพมากขน จนท าใหหลายครอบครวเกดปญหาเงนไมพอใช เราจงจ าเปนตองวางแผนการเงนเพอแกไขปญหา ซงในทสดแลวอาจชวยสรางความมนคงและมงคงใหเราไดดวย โดยเรมจากการประเมนตนเองเพอใหทราบฐานะการเงนและรจกการใชจายของตนเองผานการจดบนทกรายรบ-รายจาย แลวตงเปาหมายการเงนใหสอดคลองกบฐานะทางการเงนและความสามารถของตนเอง รวมไปถงรจกการออมเงนและระบบการออมเงนตาง ๆ

ตวชวด

1. อธบายหลกการประเมนฐานะการเงน 2. ค านวณฐานะทางการเงนของตนเอง 3. อธบายลกษณะของการมสขภาพการเงนทด 4. ประเมนสขภาพการเงนของตนเอง 5. วเคราะหความแตกตางของ “ความจ าเปน” และ “ความตองการ” 6. จดล าดบความส าคญของรายจาย 7. บอกลกษณะของการบนทกรายรบ-รายจาย 8. บอกประโยชนของการบนทกรายรบ-รายจาย 9. จดบนทกรายรบ-รายจาย 10. วเคราะหบนทกรายรบ-รายจาย 11. บอกประโยชนของการมเปาหมายการเงนในชวต 12. บอกเปาหมายการเงนทควรมในชวต 13. สามารถตงเปาหมายการเงนระยะสน ระยะกลาง และระยะยาวตามหลก

SMART ทเหมาะสมกบตนเอง 14. วางแผนการเงนของตนเองทสอดคลองกบเปาหมายในชวต 15. อธบายความหมาย และประโยชนของการออม 16. ตงเปาหมายการออมทเหมาะสมกบตนเอง 17. อธบายหลกการออมใหส าเรจ

70


18. บอกบทบาทหนาทและหลกการของกองทนการออมแหงชาต (กอช.) 19. บอกความหมายของหลกการของกองทนส ารองเลยงชพ


1. การประเมนฐานะการเงนของตนเอง 2. การบนทกรายรบ-รายจาย 3. การตงเปาหมายการเงน 4. การออม



1. ชดวชาการเงนเพอชวต 3 2. หนงสอรรอบเรองการเงน ของศนยคมครองผใชบรการทางการเงน

ตอน วางแผนการเงนอยางชาญฉลาด 3. สมดเงนออม ของศนยคมครองผใชบรการทางการเงน 4. เวบไซต www.1213.or.th เฟซบก www.facebook.com/hotline1213

71


เรองท 1 การวางแผนการเงน

การวางแผนการเงนเปนเครองมอทจะชวยใหเราสามารถจดการชวตอยางเปน

ระบบ ใหมรายไดเพยงพอกบรายจาย มเงนใชเมอเกดเหตฉกเฉน มเงนออมไวซอสงตาง ๆ หรอลงทน รวมไปถงมเงนไวใชจายยามแกชรา

การวางแผนการเงนในแตละวย

ไมวาจะอยในชวงวยไหน อายเทาไหร กตองเกยวของกบเงน ดงนน ทกคน จงควรวางแผนการเงน แตอายทแตกตางท าใหเหตการณทเกดขนในชวตแตกตางกนไป คนใน แตละวยจงอาจมการวางแผนการเงนทไมเหมอนกน

วยเดก

ลกษณะส าคญ เปนวยทยงไมมรายได แตอาจมรายรบเปนเงนของขวญทอาจไดตามเทศกาลตาง ๆ สวนรายจายโดยมากผปกครองจะเปนผรบผดชอบ

การวางแผนการเงน เหมาะแกการบมเพาะนสยการออมอยางสม าเสมอ ใหรจกคาของเงนและใชจายอยางสมเหตสมผล เชน ฝกใหออมเงนเพอซอของทอยากได หรอฝกจดสรรเงนโดยใหเงนเมอไปเทยว แลวใหวางแผนใชจายเอง

วยท างาน

ลกษณะส าคญ เปนวยทเรมมรายไดเปนของตนเอง มอสระในการ ใชจาย แตสวนมากมกเปนรายจายทไปตามกระแสสงคม กน เทยว ชอป และเรมเขาถงบรการสนเชอ

การวางแผนการเงน ควรวางแผนการใชจายไมใหเกนรายไดทมอย ระมดระวงการกอหน และควรเรมวางแผนการออมโดยก าหนดเปาหมายการออมใหชดเจน เชน ออมเพอซอบาน ซอรถ แตงงาน หรอแมกระทงเพอใชจายในวยชรา

72


วยสรางครอบครว

ลกษณะส าคญ เปนวยทมรายไดเพมขน แตในขณะเดยวกนรายจาย กเพมขนเชนกน เพราะตองรบผดชอบสมาชกในครอบครว และมกมภาระหนทตองจาย

การวางแผนการเงน ตองวางแผนการเงนอยางรดกม ตงงบประมาณส าหรบคาใชจายแตละประเภทและพยายามใชจายไมใหเกนงบ เพอปองกนปญหาเงนไมพอใช นอกจากน ควรวางแผนการเงนเพอการศกษาบตร และลงมอท าตามแผนการเงนเพอใชจายในวยชราอยางจรงจง

วยชรา

ลกษณะส าคญ เปนวยทรายไดลดลงหรอไมมรายไดเลย ภาระหนอาจหมดไปแลวหรอเหลอไมมากนก แตรายจายในชวตประจ าวนยงมอย และอาจมคารกษาพยาบาลเพมขน

การวางแผนการเงน วางแผนใชจายใหไมเกนเงนทมอย จ ากด วงเงนในการใชจายแตละประเภท และกนเงนสวนหนงไว เปน คารกษาพยาบาล แตทางทดควรออมเงนเพอใชในยามชราและควรเตรยมความพรอมเรองสวสดการหรอการประกนสขภาพตงแตยงหนมสาวจะไดมชวตในวยชราอยางสขสบาย

ขนตอนการวางแผนการเงน

การวางแผนการเงนสามารถท าไดจาก 5 ขนตอน ดงน

1. ประเมนฐานะการเงนของตนเอง เพอใหทราบฐานะทางการเงนในปจจบน แลวใชขอมลดงกลาวเพอก าหนดเปาหมายการเงนในขนตอนตอไป ซงรายละเอยดจะกลาวในเรองท 2

2. ตงเปาหมายการเงน เพอก าหนดแผนปฏบต โดยเปาหมายทดจะตองชดเจนและสอดคลองกบความสามารถทางการเงน ซงรายละเอยดจะกลาวในเรองท 4

3. จดท าแผนการเงน เพอเปนแนวทางในการปฏบตใหบรรลเปาหมายการเงนทตงไว ซงรายละเอยดจะกลาวในเรองท 4

73


4. ปฏบตตามแผนอยางเครงครด เพอใหบรรลเปาหมายทตงไว ซงเปนชวงทตองมวนยเปนอยางมาก เพราะถงแมจะตงเปาหมายไวดอยางไร แตหากขาดการปฏบตจรงจงและตอเนอง กอาจเผลอใจไปกบสงทอยนอกแผนได

5. ตรวจสอบและปรบแผนใหสอดคลองกบสถานการณ บางครงสถานการณการเงนของเราอาจแยลง ท าใหไมสามารถปฏบตตามแผนได กควรทบทวนแลวปรบแผนเพอใหสามารถปฏบตตามแผนและบรรลเปาหมายโดยไมรสกกดดนจนเกนไปได แตขณะเดยวกน หากสถานการณเปลยนแปลงไปในทางทดขน เชน สามารถออมเงนไดมากขน กควรปรบแผน ใหออมมากขน

กจกรรมทายเรองท 1 การวางแผนการเงน


74


เรองท 2 การประเมนฐานะการเงนของตนเอง

การประเมนฐานะการเงนเปนขนตอนแรกในการวางแผนการเงน โดยเรมจาก

การพจารณาวาเรามฐานะทางการเงนในปจจบนเปนอยางไร ซงจะชวยใหเขาใจสถานการณการเงนของตนเอง และสามารถวางแผนการเงนส าหรบอนาคตได

การประเมนฐานะการเงน

การประเมนฐานะการเงนสามารถท าไดหลายดาน ซงแตละดานจะมเครองมอทชวยประเมนแตกตางกนไป การประเมนฐานะทางการเงนทส าคญมดงน

1. การประเมนฐานะการเงน (ภาพรวม) สามารถประเมนฐานะการเงนโดยค านวณหาความมงคงสทธ ซงกคอ มลคาทเหลออยหลงจากทน าทรพยสนทงหมดลบดวยหนสนทงหมด

ความมงคงสทธจะบอกฐานะทแทจรงของเราวามสนทรพยทเปนของเราจรง ๆ

เทาไหร โดยสามารถค านวณความมงคงสทธไดตามขนตอนดงน

1) ค านวณมลคาสนทรพยทงหมดทมอยโดยจดรายการสนทรพยแยกออกเปน 3 ประเภท ไดแก สนทรพยสภาพคลอง คอ เงนสด และสนทรพยทเปลยนเปน

เงนสดไดงาย เชน เงนฝากธนาคาร สนทรพยเพอการลงทน คอ สนทรพย ทถอครองเพอมงหวง

ผลตอบแทนจากการลงทน เชน สลากออมทรพย พนธบตรรฐบาล หนก กองทนรวม กองทนส ารองเลยงชพ โดยบนทกในราคาตลาด (ราคาซอขายในปจจบน)

สนทรพยสวนตว คอ สนทรพยทมไวเพอใชในชวตประจ าวนหรอเพอสะสม เชน ทอยอาศย รถยนต เสอผา เครองประดบ โดยบนทกในราคาตลาดแลวรวมมลคาของสนทรพยทง 3 ประเภท

75


2) ค านวณมลคาหนสนทงหมดทมอย โดยแยกหนสนออกเปน 2 ประเภท ไดแก หนสนระยะสน ไดแก หนทตองจายคนภายในเวลาไมเกน 1 ป ซง

สวนใหญเปนหนทเกดจากการอปโภคบรโภค เชน หนบตรเครดต หรอการซอสนคาเงนผอน

หนสนระยะยาว ไดแก หนทมเวลาผอนช าระนานกวา 1 ป เชน หนทเกดจากการซอบานและรถยนต โดยใชตวเลขของจ านวนหนทเหลออย แลวรวมมลคาของหนสนทง 2 ประเภท

3) ค านวณความมงคงสทธ เมอไดมลคาสนทรพยทงหมดแลวใหน าไปหกออกดวยมลคาหนสนทงหมด สวนทเหลออยกจะเปน “ความมงคงสทธของเรา”

ตวอยางการค านวณความมงคงสทธ

76


2. การประเมนดานหน สามารถประเมนไดจากอตราสวนภาระหนตอรายไดตอเดอน ซงเปนสดสวนการช าระหนตอรายได นอกจากจะท าใหทราบภาระหนทตองจาย ตอเดอนแลว ยงสามารถใชประเมนความสามารถในการช าระหนหากตองการกเงนในอนาคต อกดวย

อตราสวนภาระหนตอรายได สามารถค านวณไดจากน าจ านวนหนทตองจาย ตอเดอนหารดวยจ านวนรายไดทไดรบในแตละเดอน ผลลพธทไดจะบอกวา เราน ารายไดทมไปจายหนเปนจ านวนเทาไหร

ตวอยาง นาง ก มรายไดจากการขายของในตลาดเดอนละ 9,000 บาท และมหนคาผอนทวรนใหมลาสดอกเดอนละ 4,950 บาท อตราสวนภาระหนตอรายไดของนาง ก เทากบเทาไหร และมความหมายอยางไร

อตราสวนภาระหนตอรายได = 4,950 ÷ 9,000 = 0.55 หรอ 55% จากการค านวณ อตราสวนภาระหนตอรายไดของนาง ก มคาเทากบ 55%

นนหมายความวา หากมรายได 100 บาท นาง ก ตองใชเงนจายหนถงเดอนละ 55 บาท เหลอใชเพยงแคเดอนละ 45 บาทเทานน

3. การประเมนดานการออม สามารถประเมนไดจากอตราสวนเงนออม ตอรายไดตอเดอน

อตราสวนนค านวณไดจากน าจ านวนเงนทออมตอเดอนหารดวยจ านวนรายได ทไดรบในแตละเดอน ผลลพธทไดจะบอกวา เราน ารายไดทมไปเปนเงนออมเปนสดสวนเทาไหร

77


ตวอยาง นาง ก มรายไดจากการขายของในตลาดเดอนละ 9,000 บาท และออมเงน เดอนละ 450 บาท อตราสวนเงนออมตอรายไดของนาง ก มคาเทาไหรและมความหมายอยางไร

อตราสวนเงนออมตอรายได = 450 ÷ 9,000 = 0.05 หรอ 5% จากการค านวณ อตราสวนเงนออมตอรายไดของนาง ก มคาเทากบ 5%

นนหมายความวา หากมรายได 100 บาท นาง ก น าไปเปนเงนออมแค 5 บาท

4. การประเมนดานรายรบ-รายจาย สามารถประเมนไดจากการบนทก รายรบ-รายจาย แลวสงเกตดวาในแตละเดอนมรายรบ-รายจายอะไรบาง ซงรายละเอยด จะกลาวในบทเรยนท 3

ลกษณะของการมสขภาพการเงนทด

การมสขภาพทางการเงนทด จะท าใหมความมนคงทางการเงน ลดความเสยงทจะเกดปญหาการเงน หรอปญหาเงนไมพอใช โดยลกษณะของการมสขภาพการเงนทดมดงน

1) มอตราสวนหนตอรายไดไมเกน 33% หรอมภาระหนตอเดอนไมเกน 1 ใน 3 ของรายได ซงเปนสดสวนของหนทคนทวไปพอจะจายไหว แตหากมอตราสวนหน ตอรายไดมากกวาหรอนอยกวาลกษณะของการมสขภาพการเงนทด อาจมความหมายดงน

อตราเปรยบเทยบ ความหมาย ค าแนะน า

1. อตราสวนภาระหนตอรายไดมากกว า 33%

มหนมากเกนไป จนอาจ ท าให เงนไมพอใชจายในชวตประจ าวน หรอซอของทอยากได และยงมโอกาสทจะเกดปญหาทางการเงนได

ควรวางแผนการจายหนใหด และเมอมเงนได ควรแบงเงนไวเปนเงนออมเพอใชจายยามเกดฉกเฉน โดยไมตองกอหน เพ มจนกลายเปนปญหาทางการเงน

2. อตราสวนภาระหนตอรายไดนอยกว า 33%

ม ภ า ร ะ ห น ไ ม ม า ก น ก ท า ใหการใชจ ายในช วต ประจ าวนไมตดขด และสามารถกนเงนสวนหนงไวเปนเงนออมได

ควรออมเงนไวส าหรบเหตการณฉกเฉน เพอหลกเลยงการกอหนเพม และอาจออมเงนเพอเปาหมาย อน ๆ เชน เพอใชจายในยามท ไมสามารถหาเงนได

78



เราสามารถคดงาย ๆ ไดวา “ภาระหนทตองจายตอเดอนไมควรเกน 1 ใน 3 ของรายได” เชน นาง ก มรายไดเดอนละ 9,000 บาท

นาง ก กไมควรมหนทตองจายคนในแตละเดอนเกน = รายได ÷ 3 = 9,000 ÷ 3

= 3,000 บาท

2) มอตราสวนเงนออมตอรายไดอยางนอย 25% หรอมเงนออมตอเดอนอยางนอย 1 ใน 4 ของรายได ซงเปนสดสวนของเงนออมทคนทวไปควรมไวเพอวตถประสงคตาง ๆ แตหากมอตราสวนเงนออมตอรายไดมากกวาหรอนอยกวาน อาจมความหมายดงน


1. อตราสวนเงนตอรายไดมากกวา 25%

ออมเงนในระดบทด แตหากมากไปจนตองใชจายอยางกระเบยดกระเสยร อาจท าใหเกดความรสกกดดนจนท าใหชวตไมมความสขได

อาจแบ งส วน เ ง นออม ไ ว เ ป น สวน ๆ เพอเปาหมายตาง ๆ เชน เพอลงทน หรอออมไวใชจายในวยชรา หากมเงนออมเผอฉกเฉนแลว กอาจแบงเงนออมสวนหนงไวท าความฝนของตวเองใหเปนความจรง

2. อตราสวนเงนออมตอรายไดนอยกวา 25%

ออม เง นน อย เกน ไป เม อตองการซออะไรกอาจตอง กอหน

ควรออมเงนใหมากขน อาจเรมออมจ านวนทไมมาก แลวคอย ๆ เพมทละนด เชน เรม ท 10% ของรายได แลวพยายามเพมใหไดจนถง 25%


เราสามารถคดงาย ๆ ไดวา “เราควรออมเงนเดอนละ 1 ใน 4 ของรายได” เชน นาง ก มรายไดจากการขายของในตลาดเดอนละ 9,000 บาท

นาง ก กควรออมเงนเดอนละ = รายได ÷ 4 = 9,000 ÷ 4

= 2,250 บาท

79


3) มเงนออมเผอฉกเฉนอยางนอย 6 เทาของรายจายจ าเปนตอเดอน เงนออมเผอฉกเฉนเปนเงนทเกบไวใชยามจ าเปน เมอเกดเหตการณไมคาดฝนหรอเหตการณทเกดขนอยางกะทนหนและตองใชเงนจ านวนมาก เชน เจบปวยหรออบตเหตทตองรกษาตว ในโรงพยาบาล รายไดลดกะทนหน หรอตกงาน ซงควรมอยางนอย 6 เทาของรายจายจ าเปน ตอเดอน

ตวอยาง นาง ก มรายไดจากการขายของในตลาดเดอนละ 9,000 บาท มคาใชจายจ าเปนตอเดอนละ 4,000 บาท นาง ก ควรมเงนออมเผอฉกเฉนอยางนอยเทาไหร

นาง ก ควรมเงนออมเผอฉกเฉนอยางนอย = คาใชจายจ าเปนตอเดอน x 6 = 4,000 x 6 = 24,000 บาท เมอมความจ าเปนตองน าเงนออมเผอฉกเฉนออกมาใช กควรออมเงนคนใหอยใน

ระดบเดมโดยเรว เพราะเมอเกดเหตฉกเฉน กจะสามารถน าเงนออกมาใชไดอก โดยเงนออมเผอฉกเฉนควรเกบไวในททสามารถน าออกมาใชไดงาย เชน ฝากในบญชออมทรพย เพอใหสามารถถอนออกมาใชไดสะดวก ทนเวลา และไมตดเงอนไขการฝากถอน ทงน ควรแยกบญชเงนออมเผอฉกเฉนจากบญชเงนเดอนเพอปองกนการน าเงนออมออกมาใชโดยไมตงใจหรอเพอเหตท ไมจ าเปน


เราสามารถดจ านวนคาใชจายจ าเปนของเราจากการบนทกรายรบ -รายจาย โดยตองท าการบนทกรายรบ-รายจายอยางนอย 1 เดอน และแยกรายการคาใชจายเปน “คาใชจายจ าเปน” และ “คาใชจายไมจ าเปน” ซงสามารถดรายละเอยดเพมเตมไดในเรองท 3

กจกรรมทายเรองท 2 การประเมนฐานะการเงนของตนเอง


80


เรองท 3 การบนทกรายรบ-รายจาย

การบนทกรายรบ–รายจาย เปนเครองมอหนงในการประเมนตนเอง เพอวางแผนการเงน โดยการบนทกรายรบ-รายจายจะท าใหทราบถงลกษณะของรายไดและนสยการใชจายของผบนทก ซงจะเปนประโยชนในการวางแผนการเงน

ขนตอนการจดท าบนทกรายรบ-รายจาย

การท าบนทกรายรบ-รายจายไมมกฎหรอขอบงคบตายตว แตหากจะท าเพอใหเกดประโยชนในการวางแผนการเงน การบนทกรายรบ-จายควรมขนตอนดงน

1. ก าหนดระยะเวลาทจะบนทก เชน 1 เดอน 1 ป หรอตลอดไป โดยจะตองเลอกระยะเวลาทสามารถท าไดจรงและสามารถบนทกไดทกวน และเพอประโยชนในการวางแผนการเงนควรบนทกทกวนตดตอกนอยางนอย 1 เดอน ซงจะท าใหทราบพฤตกรรมใชจายทแทจรง

2. เลอกสมดเพอใชบนทกรายรบ-รายจาย โดยควรเลอกสมดเลมเลกทสามารถพกพาไดสะดวก หรออาจใชวธจดลงในสมดเลมเลกระหวางวน แลวกลบมาเขยนลงในสมดบนทกรายรบ-รายจายตวจรงทบาน หรออาจบนทกลงในสมารตโฟนผานแอปพลเคชนตาง ๆ

3. จดการรบและจายเงนทกครงลงในบนทกรายรบ-รายจาย ไมวาจะเปนเงนจ านวนมากหรอเงนจ านวนนอย กไมควรละเลย และไมควรปรบเปลยนตวเลขหรอรายการ ทงน กเพอใหทราบพฤตกรรมการใชจายทแทจรง โดยจะตองแยกรายจายออกเปน 2 ประเภท ไดแก รายจายจ าเปน และรายจายไมจ าเปน

1) รายจายจ าเปน หมายถง รายจายทจะตองจาย ไมสามารถตดออกได เพราะเปนคาใชจายทส าคญส าหรบชวต เชน คาอาหาร คาผอนหรอเชาทอยอาศย คาใชจาย ในการเดนทางไปท างาน คารกษาพยาบาล คาเทอม

2) รายจายไมจ าเปน หมายถง รายจายทไมมบทบาทส าคญตอชวต จะจายหรอไมจายกยงสามารถมชวตอยได เปนแคเพยงความตองการ เชน คาอปกรณแตงรถ คาหวย คาเสอผาทซอมาเพยงเพราะวาเหนวาสวยดแตไมไดใช คาเหลา คาบหร

4. รวมยอดเงนของรายรบ เงนออม รายจายทจ าเปน และรายจายทไมจ าเปนทงหมดเพอใชวเคราะหพฤตกรรมการใชจายของตนเอง

81


รหรอไมวา การพจารณาวารายจายใดเปนรายจายจ าเปนหรอไมจ าเปน ขนอยกบ

ลกษณะการใชชวตของแตละบคคล เพราะรายจายจ าเปนของคนหนงอาจเปนรายจาย ไมจ าเปนของอกคนหนง หรอรายจายไมจ าเปนของคนหนงอาจมความจ าเปนส าหรบอกคนหนงกได เชน ผทมอาชพรบจางขนของ รถกเปนรายจายทจ าเปนมาก แตส าหรบอาชพครทสอนอยโรงเรยนใกลบาน รายจายเกยวกบรถอาจเปนสงไมจ าเปนเลยกได ดงนน การพจารณาวาสงใดเปนรายจายจ าเปนหรอไมจ าเปน จงแตกตางกนไปในแตละบคคล

สวนประกอบทส าคญของบนทกรายรบ-รายจาย

การบนทกรายรบ-รายจายสามารถท าไดหลากหลายรปแบบ ผบนทกสามารถออกแบบตารางบนทกไดตามความถนดหรอตามทตนเองชนชอบ แตการบนทกรายรบ-รายจายในแตละเดอนนน ควรมสวนประกอบดงน

1. สวนของการบนทกรายรบ-รายจาย ควรเปนตารางทมความยาวเพยงพอตอการบนทกตลอดระยะเวลาอยางนอย 1 เดอน (อาจใชกระดาษมากกวา 1 หนา) โดยจะตองประกอบดวยหวขอดงน

วนท – กรอกวนททมรายรบหรอรายจายเกดขน รายการ – กรอกรายการรายรบหรอรายจายทเกดขน และหากม

ค าอธบายเพมเตมกสามารถกรอกลงในชองนได รายรบ – กรอกจ านวนเงนส าหรบรายการทเปนรายรบ เงนออม – กรอกจ านวนเงนส าหรบรายการทการออมเงน รายจาย – กรอกจ านวนเงนส าหรบรายการทเปนรายจาย ซงผบนทก

ตองแยกระหวางรายจายจ าเปนและรายจายไมจ าเปน โดยพจารณาถงความจ าเปนของรายจายนนตอการด ารงชวต

82


ตวอยางสวนของการบนทกรายรบ-รายจาย

2. สวนของการสรปรายรบ-รายจาย เปนสรปการใชจายในแตละเดอนเพอให

ทราบวา ผบนทกใชจายเกนรายรบทไดรบมาหรอไม สามารถค านวณไดจากน ายอดรวมของรายรบตลอดทงเดอน ลบออกดวยเงนออมและรายจายทง 2 ประเภททเกดขนตลอด ระยะเวลา 1 เดอน

หากผลลพธทไดเปนบวก แสดงวามการใชจายนอยกวารายรบทมอย จงยงม เงนเหลอตามจ านวนทค านวณได และเมอพบวาเงนเหลอ กควรวางแผนจดสรรวาจะน าเงนนนไปท าอะไร เชน น าไปเปนเงนออมเพมเตมจากทออมไปแลวเมอมรายไดเขามา น าไปบรจาค หรอตงเปนเงนออมอกกอนหนงเพอน าเงนไปลงทน

แตหากผลลพธตดลบ แสดงวามการใชเงนเกนรายรบทมอยตามจ านวน ทตดลบ จงตองหาสาเหตของการใชเงนเกน เชน อาจมคาใชจายบางประเภทมากเกนไปหรอมากกวาปกต ดงนน จะตองวางแผนลดรายจาย โดยเรมพจารณาจาก “รายจายไมจ าเปน” วามรายการใดทสามารถลดได หรอพจารณาจาก “รายจายจ าเปน” วามรายจายทไมจ าเปน แอบแฝงอยหรอไม

83


ตวอยางสวนของการสรปรายรบ-รายจาย

3. สวนของการวเคราะหรายรบ-รายจาย เปนการวเคราะหรายรบ-รายจาย

ทเกดขนตลอดระยะเวลา 1 เดอน โดยผบนทกสามารถวเคราะหบนทก รายรบ-รายจาย ของตนเองได 4 ดานดงน

1) รายรบ ใหพจารณาถงจ านวนและความถของรายรบ เชน รายวน รายสปดาห รายเดอน เพอเปนแนวทางในการวางแผนใชเงนวา เงนทไดรบนนจะตองใช อกกวน จงจะไดรบเงนรอบใหม หากมคาใชจายเกดขนในวนทยงไมไดรบเงน จะน าเงนสวนไหนออกมาใชจาย และหากจ าเปนตองหารายไดเพม จะหารายไดเพมจากแหลงใด

2) เงนออม ใหพจารณาถงจ านวนและความถของการออม เชน ออมทกวน วนละ 20 บาท หรอออมสปดาหละครง ครงละ 500 บาท หรอเดอนละครง ครงละ 2,500 บาท ซงจะท าใหทราบความสามารถในการออมวา สามารถออมไดเทาไหร และสามารถออมไดทกวน สปดาหละครง หรอเดอนละครง โดยขอมลเหลานจะเปนประโยชนตอการวางแผนการออม

นอกจากน ยอดรวมของเงนออมสามารถน าไปใชค านวณอตราสวนเงนออมตอรายไดเพอบอกวา ณ ปจจบนผบนทกมเงนออมเพยงพอแลวหรอยง ถาหากพบวายงมไมพอ กควรวางแผนออมเพม โดยการลดรายจายหรอหารายไดเพม

84



การออมเงนทนททไดรบเงน จะท าใหสามารถบรรลเปาหมายไดงายกวา เพราะหากน าเงนไปใชจายกอน กจะมความเสยงทจะใชหมดจนไมมเงนออม

3) รายจายไมจ าเปน โดยเปรยบเทยบกบรายจายจ าเปนวารายจายไหน สงกวากน หากม “รายจายไมจ าเปน” สงกวา “รายจายจ าเปน” นนแสดงวา ควรลดรายจาย ไมจ าเปนลง ดงนน ควรวางแผนลดรายจายไมจ าเปน โดยเรมดวามรายจายไหนในกลมรายจายนสามารถลดไดบาง เชน คาหวย คาเหลา คาบหร คากาแฟ และลองค านวณดวาหากลดรายจายเหลานแลว ใน 1 เดอนจะมเงนเหลอเทาไหร

4) รายจายจ าเปน ใหทบทวนรายจายจ าเปนอกครงวา ทกรายการเปนรายจายจ าเปนทงหมดจรงหรอไม หากบางรายการสามารถลดหรอซอของทถกกวามาทดแทนได กควรลองลดหรอซอของทถกกวามาใชแทน

ตวอยางสวนของการวเคราะหรายรบ-รายจาย

85


ประโยชนของการบนทกรายรบ-รายจาย

บนทกรายรบ-รายจายทมขอมลครบถวน และบนทกตดตอกนอยางนอย 1 เดอน จะมประโยชนดงน

1. ท าใหรพฤตกรรมการใชจายทอาจท าใหเกดปญหาเงนไมพอใช การบนทกรายจายทเกดขนทกครง จะท าใหทราบวาใชจายเงนไปกบสงใดบาง เชน จายคาสงสรรคหรอ คาเหลาเดอนละ 2,000 บาท (1 ปกเปนเงน 24,000 บาท) ซอหวยงวดละ 1,000 บาท (แตในระยะเวลา 2 ป ถกรางวลแค 1 ครง ไดเงนรางวลนอยกวาคาหวยทเสยไป) เมอทราบวาเงนหายไปไหน กสามารถวางแผนใหมเงนพอใชได เชน ลดคาเหลาเหลอเดอนละ 1,000 บาท (กจะไดเงนเกบปละ 12,000 บาท) หรองดเหลาไปเลย เลกซอหวยเดอนละ 1,000 บาทแลวน าเงนมาออมแทน (สนปกเหมอนถกรางวล 24,000 บาท 4 ปกมเงนเกบเกอบแสน)

2. ท าใหสามารถวางแผนการเงนทเหมาะสมกบพฤตกรรมของตนเองได การบนทกจะท าใหทราบลกษณะของรายรบและรายจายวามความถแคไหน จ านวนเทาไหร ซงขอมลเหลานจะเปนประโยชนตอการวางแผนจดสรรเงนทไดรบ ใหมพรอมและเพยงพอตอรายจายทเกดขนในแตละเดอน และหากพบวารายรบไมเพยงพอกบรายจาย กสามารถวางแผนลดรายจายหรอหารายไดเพมได

3. ท าใหเหนสญญาณของปญหาทางการเงนและสามารถวางแผนแกไขได การบนทกรายรบ-รายจายเปนประจ า จะท าใหทราบทนทหากมสญญาณของปญหาการเงน เชน มรายจายเกนรายรบตดตอกนหลายเดอนจนตองกอหน (เงนไมพอใชอยแลว พอกอหนเพมกไมมเงนจายหน) ตองจายหนมากกวา 1 ใน 3 ของรายรบ (อาจท าใหไมมเงนเหลอไวใชจายอน ๆ จนตองกอหนเพม หนกมมากอยแลว กยงเพมมากขนจนเงนไมพอจาย) ไมมเงนออมเลย (เมอมความจ าเปนตองใชเงนกอน กตองกอหน) และเมอทราบสญญาณของปญหา กจะสามารถวางแผนแกไขกอนทจะกลายเปนปญหาใหญโต

หลกการจดล าดบความส าคญของรายจาย

สงส าคญในการวางแผนการเงนคอ วางแผนการใชจายใหอยภายใตรายไดทมอย แตเมอบนทกรายรบ-รายจายแลว มกพบวารายจายมมากจนบางครงมากกวารายรบทม จงจ าเปนทจะตองจดล าดบความส าคญของรายจาย ซงสามารถท าไดดงน

1. ใหจาย “รายจายจ าเปนและไมสามารถรอได” กอน โดยพจารณาวา รายจายนนเปนรายจายจ าเปนตอการด ารงชวตชวตหรอไม และตองจายวนนหรอในเรววนน

86


หรอไม หากเปนรายจายจ าเปนและไมสามารถรอได เชน คารกษาพยาบาล ใหจายรายจายนกอน และหากมเงนไมพอจาย กอาจตองกยมแตจะตองวางแผนจายเงนคนอยางรดกม เพอปองกนไมใหกอใหเกดปญหาหนตามมาภายหลง

2. ใหออมเงนเพอจาย “รายจายจ าเปนแตสามารถรอได” เชน คาเรยนภาษาทสาม หรอตเยนเครองใหมทจะตองซอมาแทนของเดมทก าลงจะเสย โดยออมเงนใหครบกอน แลวจงจะซอ หรออาจน าเงนออมทมอยแลวมาจายกอนไดและจะตองออมเงนคนใหเงนออม มจ านวนเทาเดมโดยเรว แตทงน ไมควรกอหนเพอน าเงนมาจายคาใชจายเหลาน

3. ใหพยายามตดใจจาก “รายจายไมจ าเปน” ซงเปนรายจายทไมมผลตอ การด ารงชวต ถงแมจะไมจาย กยงสามารถด ารงชวตอยได แตหากรสกไมมความสขทไมไดซอหรอจายเงนส าหรบของนน ใหออมเงนใหครบกอนแลวจงจะซอ และทส าคญ จะตองไมกอหนเพอรายจายประเภทน เพราะเมอถงคราวจ าเปนอาจกเงนไดยากขน หรอหากกไดกอาจท าใหมภาระหนมากเกนไปจนไมสามารถจายไหวได

กจกรรมทายเรองท 3 การบนทกรายรบ-รายจาย


87


เรองท 4 การตงเปาหมายและจดท าแผนการเงน

เมอประเมนฐานะการเงนของตนเองแลว ไมวาจะเปนการค านวณอตราสวน

ตาง ๆ หรอการจดท าบนทกรายจาย จะท าใหทราบถงจ านวนรายรบ รายจาย หน และความสามารถในการออม ซงจะเปนประโยชนตอการตงเปาหมายและจดท าแผนการเงนทเปนสวนส าคญในการวางแผนการเงน

การตงเปาหมายการเงน

การตงเปาหมายการเงนเปนการก าหนดจดหมายดานการเงนทตองการไปใหถง ซงเปนขนตอนหนงในการวางแผนการเงน โดยจะตองอาศยขอมลจากการประเมนฐานะการเงนเพอใหไดเปาหมายการเงนทสอดคลองกบความสามารถทางการเงนของผวางแผนการเงน ซงการตงเปาหมายการเงนทดจะมประโยชนดงน

1. ท าใหจดท าแผนการเงนไดงายขน เชน มเปาหมายทจะปลดหนจ านวน 12,000 บาทภายใน 1 ป กจะสามารถจดท าแผนการเงนเพอการปลดหนไดวา ตองเกบเงนเพอจายหนเดอนละ 1,000 บาทนาน 12 เดอน เพอใหครบ 12,000 บาท

2. ท าใหเกดความมงมนและบรรลสงทตองการงายขน เปาหมายและแผนการเงนทชดเจนเปรยบเสมอนแผนทน าทางชวตเพอใหบรรลเปาหมายโดยไมเสยเวลาไปกบสงลอใจอน ๆ เชน มเปาหมายปลดหนจ านวน 12,000 บาทภายใน 1 ป ซงในระหวางนอาจม สงลอใจใหซอหรอกอหนเพม เชน ทวใหม โทรศพทมอถอเครองใหม แตเมอตงเปาหมายวาจะปลดหนแลว กจะเกดการยบยงชงใจขน แทนทจะซอของเหลานนทนท กอาจเลอนไปซอหลงจากปลดหนแลวหรอไมซอเลย

3. ท าใหทราบถงอปสรรคทอาจท าใหไมบรรล เปาหมายทต งไว เชน มเปาหมายเกบเงนเพอไปเทยวจ านวน 24,000 บาทภายใน 1 ป จงจดท าแผนออมเงนเดอนละ 2,000 บาท แตนกขนไดอกวาในอก 4 เดอนขางหนาจะตองจายคาชดนกเรยนใหม จงอาจตองปรบเปาหมายการทองเทยวหรอตงเปาหมายออมเงนเพอซอชดนกเรยนเพมเตมดวย

4. ชวยใหบรรลเปาหมายดานอน ๆ เชน อยากมรถไวขบรบจางเปนอาชพ กสามารถตงเปาหมายทางการเงนวาจะเกบเงนเพอซอรถ หรออยากไปเทยวพกผอน กอาจตงเปาหมายออมเงนเพอพกผอนได

88


เปาหมายการเงนทควรมในชวต

การตงเปาหมายการเงนสามารถตงไดหลายดาน ซงมตวอยางดงน

เปาหมายดานรายรบ เปาหมายดานการออม

เพมรายไดจากการท าอาชพเสรม เชน ท าขนมขาย รบจางเยบผา ซอมเครองใชไฟฟา

ฯลฯ

ออมเผอเหตฉกเฉน ออมเพอเปนคาเลาเรยน ออมเพอแตงงาน ออมเพอซอรถ/บาน ออมเพอลงทน ออมเพอใชจายในวยชรา ออมเพอซอของทอยากได ฯลฯ

เปาหมายดานรายจาย เปาหมายดานหนสน

ลดรายจายคาของใชไมจ าเปน เชน ลดคาหวย ลดคาเหลา ลดคาบหร

งดรายจายไมจ าเปน เชน งดคาน าสมนไพรดบกระหาย งดคาหวย

ลดรายจายจ าเปนโดยใชสนคาทราคาถกกวาแทน เชน ใชสบธรรมดาแทนสบน าเขาจากตางประเทศราคาแพง

ฯลฯ

เพอปลดหนรถ/บาน/อน ๆ เพอลดหน (จายหนใหมากขน เพอให

หนหมดเรวขน) งดใชบตรผอนสนคาหรอบตรเครดต กอหนเฉพาะรายจายจ าเปน ฯลฯ

คนเราสามารถมเปาหมายการเงนไดมากกวาหนงเปาหมาย เชน บคคลหนงอาจมเปาหมายทจะเกบเงนเพอซอโทรศพทมอถอ เพอซอตเยน เพอซอทว หรอเพอซออะไรหลาย ๆ อยางในเวลาเดยวกน แตความสามารถดานการเงนของแตละคนมจ ากด จงยากทจะบรรล หลายเปาหมายในเวลาเดยวกน ดงนน เราจ าเปนทจะตองเลอกและจดล าดบเปาหมายการเงนในชวตทควรม เพอใหสามารถบรรลเปาหมายการเงนได

การเลอกและจดล าดบเปาหมายการเงนจะพจารณาจากปจจยดงตอไปน

1. ความส าคญของเปาหมาย พจารณาวาเปาหมายนนมผลกระทบตอ การด ารงชวตหรอไม หากมผล อาจจะจดล าดบใหเปนเปาหมายทจะตองบรรลเปนอนดบแรก

89


เชน เปาหมายในการเกบเงนเพอจายหนกยอมมความส าคญมากกวาการออมเงนเพอซอโทรศพทมอถอใหม เพราะหากไมจายหน กอาจท าใหยอดหนเพมขนเพราะดอกเบย และหากเปนเงนกนอกระบบ กมความเสยงทจะถกทวงถามหนอยางโหดราย

2. ความสามารถดานการเงน พจารณาจากการประเมนฐานะการเงนของตนเองวา มความสามารถทจะออมเงนหรอใชจายเงนตามเปาหมายนนหรอไม เชน มเปาหมายทจะซอโทรศพทมอถอ ตเยน ทว และรถยนต แตมรายรบเดอนละ 9,000 บาท ดงนน อาจจะตองเลอกเปาหมายทมความส าคญและอาจจะพอเปนไปไดกอน เชน เลอกซอตเยนใหมแทน เครองเดมทเสยแลว

ตวอยางการเลอกและจดล าดบเปาหมายการเงน

กรณทมหน... กรณทไมมหน...

1. ปลดหนไปพรอม ๆ กบออมเผอฉกเฉน เพอปองกนการกอหนเพมในกรณเกดเหตฉกเฉน

2. ลดคาใชจายเพอกนเงนไวจายหน 3. ออมเงนเพอใชจายในวยชรา 4. ออมเพอซอของทอยากได 5. ออมเพอลงทน 6. ฯลฯ

1. ออมเผอฉกเฉน

2. ออมเพอใชจายในวยชรา

3. ออมเพอซอของทอยากได

4. ออมเพอลงทน

5. ฯลฯ

ทงน หากมความสามารถทางการเงนมาก กอาจมหลายเปาหมายพรอม ๆ กนได แตควรจดสรรเงนใหด เพอไมใหการออมทมากเกนไปสรางความกดดนในการใชชวตดานอน ๆ เชน ออมเงนจนไมมเงนเพอซออาหารทมประโยชนตอรางกาย หรอออมเงนจนตอ งไปเบยดเบยนคนอน

90


ประเภทของเปาหมายการเงน

เปาหมายการเงนสามารถแบงออกเปน 3 ประเภท ไดแก

1. เปาหมายระยะสน เปนเปาหมายทสามารถบรรลไดในเวลา 1 ป เชน ออมเงนเผอฉกเฉนใหไดจ านวน 30,000 บาท ออมเงนเพอซอโทรศพทมอถอ

2. เปาหมายระยะกลาง เปนเปาหมายทสามารถบรรลไดในระยะเวลา 1 – 3 ป เชน ซอมอเตอรไซค หรอออมเงนเพอดาวนรถยนต

3. เปาหมายระยะยาว เปนเปาหมายทตองใชระยะเวลามากกวา 3 ปเพอบรรลเปาหมาย เชน ออมเงนเพอดาวนบาน ออมเงนไวใชในยามสงวย

การตงเปาหมายการเงนทดตามหลก SMART

เปาหมายการเงนจะเปนตวก าหนดแผนการเงนเพอใหไปถงจดหมายทตงไว ดงนน เปาหมายการเงนจะตองชดเจนและสอดคลองกบความสามารถทางการเงน โดยเปาหมายการเงนทดจะตองมลกษณะดงน

S Specific

1. ตองระบใหชดเจนวาจะท าอะไร เพออะไร เชน ตองการเกบเงนเพอซอทว

M Measurable

2. ตองวดผลไดโดยก าหนดเปนตวเลข เชน ซอทวราคา 8,400 บาท

A Achievable

3. ตองร วาควรท าอยางไรเพอไปใหถ งเปาหมาย เชน ออมเงนเพมเดอนละ 700 บาท

R Realistic

4. ตองมความเปนไปได ไมใชเรองเพอฝน เชน จรง ๆ แลวอยากซอทวเครองละ 100,000 บาท แตเกบเงนเพมไดเพยงเดอนละ 700 บาท จงเลอกซอทวราคา 8,400 บาทแทน

T Time Bound

5. ตองก าหนดระยะเวลาทชดเจน เพอใหวางแผนไดตามก าหนด เชน ตองการซอทวราคา 8,400 บาทใน 1 ป

91


ตวอยางการตงเปาหมายการเงน

เปาหมาย ด/ไมด เหตผล

ฉนจะเกบเงนใหไดภายในปน ระบไมชดวาตองเกบเงนเพออะไร

ไมสามารถวดผลได เพราะไมไดระบจ านวนเงน

ฉนจะซอคฤหาสนราคา 10 ลานภายในปหนา (รายไดเดอนละ 20,000 บาท)

ไมมความเปนไปได

ฉนจะเกบเงน 1,000 บาททกเดอนเปนระยะเวลา 2 ป เพอเปนเงนออมเผอฉกเฉน

เปาหมายชดเจน

วดผลได

สามารถท าส าเรจได

มความเปนได

มระยะเวลาแนชด

การวางแผนการเงน

การวางแผนการเงน เปนการวางแผนเตรยมเงนและ/หรอใชจายอยางไร ในอนาคตเพอใหบรรลเปาหมายทตงไว โดยจดท าเปนแผนการเงนเพอเปนแนวทางในการปฏบต

ขนตอนการจดท าแผนการเงน

แผนการเงนอาจจดท าไดหลากหลายรปแบบ ขนอยกบความถนดและความชอบของผวางแผน แตควรมขนตอนหลก ๆ ดงน

1. ระบเปาหมายการเงน เพอบอกจดมงหมายของแผนทงหมด โดยจะตองเปนไปตามหลกเปาหมายการเงนทด (SMART)

2. ระบจ านวนเงนทตองการเพอใหบรรลเปาหมาย โดยจะตองระบเปนจ านวนเงนหรอตวเลขใหชดเจนวาตองใชเงนเทาไหร

92


3. ระบระยะเวลาทตองใชเพอใหบรรลเปาหมายการเงน โดยระบเปนจ านวนวน เดอน หรอป

4. ค านวณจ านวนเงนทตองออมตอเดอน โดยค านวณวาตองออมเงนเดอนละเทาไหรเพอใหไดจ านวนตามทตองการ สามารถค านวณไดจากน าจ านวนเงนทตองการหารดวยระยะเวลา (เดอน) กจะท าใหทราบวาควรเกบเงนเดอนละเทาไหรเพอใหไดเงนตามจ านวนทตองการ

ตวอยาง นาง ก ตองการซอทวราคา 8,400 บาทในอก 12 เดอน นาง ก จะตองออมเงนเดอนละ = จ านวนเงนทตองการ ÷ ระยะเวลา (เดอน) = 8,400 ÷ 12 = 700 บาท

ดงนน แผนการออมของนาง ก กคอ จะตองออมเงนเดอนละ 700 บาทเพอใหไดซอทวมลคา 8,400 บาทในอก 12 เดอนขางหนา

5. จดท าแผนการออม โดยก าหนดแหลงเงนทจะใชเปนเงนออมในแตละเดอน ซงสามารถท าไดทงการเพมรายรบและลดรายจาย โดยพจารณารายจายจากการบนทก รายรบ-รายจายวามรายจายไมจ าเปนใดทสามารถลดหรอเลกแลวน ามาเปนเงนออมไดหรอไม เชน ลดคากาแฟจากทดมทกวนเปนดมวนเวนวน หากกาแฟราคา 30 บาทตอแกว ลดคากาแฟจ านวน 15 วน จะไดเงน 450 บาท (30x15)

93


ตวอยางแผนการเงน

แผนการเงนของ................................ จดท า ณ วนท.................................

เปาหมายการเงน: ซอทว

จ านวนเงนทตองการ: 8,400 บาท

ระยะเวลา: 12 เดอนขางหนา

ค านวณจ านวนเงนทตองออมตอเดอน:

……………………………………………………………………………………………………………………………….…

……………………………………………………………………………………………………………………………….…

……………………………………………………………………………………………………………………………….…

……………………………………………………………………………………………………………………………….…

แผนการออม:

1. ลดคากาแฟจากทกวนเหลอวนเวนวน (กาแฟแกวละ 30 บาท ลด 15 วน) ไดเงน

450 บาท

2. ลดคาหวยจากงวดละ 300 บาท เหลองวดละ 200 บาท (ลดงวดละ 100 บาท จ านวน 2 งวดตอเดอน) ไดเงน

200 บาท

3. หารายไดเพมโดยรบจางปกผาผนละ 15 บาท จ านวน 4 ผน ไดเงน

60 บาท

ไดเงนออมรวมตอเดอนเทากบ 710 บาท

กจกรรมทายเรองท 4 การตงเปาหมายและจดท าแผนการเงน


นาง ก จะตองออมเงนเดอนละ = จ านวนเงนทตองการ ÷ ระยะเวลา (เดอน) = 8,400 ÷ 12

= 700 บาท

ดงนน นาง ก จะตองออมเงนเดอนละ 700 บาท เปนระยะเวลา 12 เดอน

นาง ก

1 มกราคม 25XX

94


เรองท 5 การออม

การออมเปนสงททกคนคนเคยกนด แตมกจะละเลยทจะท า เพราะตองใชเวลานานกวาจะเหนผล บางคนมองวาการออมเปนเรองของเดก แตแทจรงแลวการออมเปนจดเรมตนของความมนคงทางการเงน และเปนเหมอนวรบรษทชวยเหลอเราเมอมปญหาการเงน

ความหมายของการออม

การออมเปนการแบงรายไดสวนหนงในปจจบนไปเกบสะสมไวใชในอนาคต ซงสามารถท าไดหลายรปแบบ ตงแตการเกบสะสมดวยตนเอง เชน หยอดกระปกออมสน เกบสะสมไวทบาน ไปจนถงการน าไปฝากไวกบสถาบนการเงน ซงมกอยในรปแบบทมความเสยงตอการสญเสยเงนตนต า และไดรบผลตอบแทนไมสงนกเมอเทยบกบการลงทน เชน การฝากในบญชเงนฝากออมทรพย บญชเงนฝากประจ า การซอสลากออมทรพย

ประโยชนของการออม

การออมอยางสม าเสมอจะท าใหผออมมเงนกอนสะสมเกบไว ซงมประโยชนหลายประการ เชน

1. ชวยแบ ง เบาภาระเม อ เกด เหตฉก เฉน โดยไมตองกอหน หรอขอ ความชวยเหลอจากบคคลอน

2. ชวยลดความเสยงทจะมปญหาการเงน เมอมเหตท าใหเงนทมไมพอตอคาใชจายทเกดขน กสามารถน าเงนออมออกมาใชกอนได ชวยลดปญหาเงนไมพอใชซงเปนสาเหตหนงของปญหาการเงนได

3. ชวยท าใหความฝนเปนความจรง เงนออมทมอาจน าไปเปนเงนทนเพอ ท ากจการของตนเอง เรยนเพมทกษะ คอมพวเตอร ภาษา หรอปรญญาโท เปนเงนดาวนบาน ดาวนรถ หรอเพอสรางครอบครว เชน เพอจดงานแตงงาน เพอการศกษาบตร เพอทองเทยวกบครอบครว

4. ชวยสรางโอกาสใหมรายไดมากขน เชน น าเงนออมไปซอหน พนธบตร กองทนรวม หรอน าไปลงทนซอหองแถวใหเชา กมโอกาสทจะท าใหเงนทมอยงอกเงยมากขน

95


เปาหมายการออม

การออมไมตางจากการท าเรองอนทจะตองมเปาหมายทชดเจน นอกจากจะเปนประโยชนในการจดท าแผนการเงนแลว ยงเปนแรงผลกดนในการท าใหส าเรจหรอไมน าเงนออมไปใชในเรองอนกอนถงเปาหมาย

เปาหมายการออมสามารถตงไดหลายดานและอาจมหลาย ๆ เปาหมายในเวลาเดยวกนได ซงเปาหมายการออมทส าคญมดงน

1. เงนออมเพอใชในยามฉกเฉน เปนเงนทออมไวใชจายหากเกดเรอง ไมคาดคด เชน อบตเหต เจบปวย หรอรายไดลดกะทนหน ซงควรมเงนออมกอนนอยางนอย 6 เทาของรายจายจ าเปนตอเดอน

เงนออมเผอฉกเฉน = รายจายจ าเปนตอเดอน x 6

ส าหรบผทยงไมเคยมเงนออมเผอฉกเฉน อาจเรมตงเปาหมายท 3 เทาของคาใชจายจ าเปนตอเดอนกอน เพอเปนก าลงใจในการออม แลวคอย ๆ ออมเพมไปใหถง จ านวน 6 เทาของรายจายจ าเปนตอเดอน และหากมเหตใหตองน าเงนออมเผอฉกเฉนออกไปใช ควรหาเงนมาออมเพอใหเงนกอนนกลบมาอยในระดบเดมโดยเรว

2. เงนออมเพอใชจายในยามชรา เปนเงนทออมไวใชจายในยามทไมมรายไดแลว หลายคนคดวาเปนเรองไกลตว แตจ านวนเงนทตองใชจายในยามชรานนคอนขางสง จงออมเงนไวเพอใชจายในยามชราตงแตตอนทยงมรายรบอย

จ านวนเงนทจะตองใชในยามชรา สามารถประมาณการอยางคราว ๆ ไดดงน

เงนทควรม = คาใชจายตอเดอนในยามชรา x 12 เดอน x จ านวนปทคาดวาจะมชวตหลงจากทไมมรายได

3. เงนออมเพอคาใชจายจ าเปนทเปนกอนใหญ การวางแผนลวงหนาจะท าใหทราบจ านวนเงนทตองใชจายและวางแผนออมเงนไดทนเวลา เชน คาเทอมบตร คาดาวนบาน คาซอมบาน ซงการวางแผนออมแตเนน ๆ จะท าใหเรามเวลาพอสมควรทจะทยอยออมและ ท าใหยอดออมตอครง (เชน ตอเดอน) ไมสงเกนก าลง ท าใหออมเงนไดงายขน และไมสรางความรสกกดดนจนเกนไป และเมอถงเวลาทตองจาย คาใชจายนนกจะไมเปนภาระและไมตอง กเงนเพอคาใชจายเหลานน

96


ตวอยาง นาง ก ตองจายคาเทอมของลกจ านวน 12,000 บาทในอก 6 เดอนขางหนา นาง ก กควรออมเงนเดอนละ = จ านวนเงนทตองการใช ÷ ระยะเวลา = 12,000 ÷ 6 = 2,000 บาท ดงนน นาง ก ควรออมเงนเดอนละ 2,000 บาทเพอใหมเงนจายคาเทอมลก

จ านวน 12,000 บาทในอก 6 เดอนขางหนา เปรยบเทยบกบกรณทนาง ก มเวลาเหลอเพยงแค 2 เดอน นาง ก จะตองออม

มากถง 6,000 บาทตอเดอน

4. เงนออมเพอการลงทน เปนออมเงนเพอน าไปลงทนใหเงนงอกเงย ซงท าไดตงแตลงทนซอหองแถวหรอเครองมอตาง ๆ เพอใหเชา หรอลงทนในตลาดหลกทรพย ซงการลงทนบางประเภทอาจตองใชเงนกอนในการลงทน และการลงทนมความเสยงตาง ๆ เชน การขาดทน การไดผลตอบแทนนอยกวาทคาดหวง ผลงทนจงควรพจารณาใหรอบคอบกอนตดสนใจลงทน

5. เงนออมเพอของทอยากได เปนการออมเพอน าเงนไปใชจายในสงทตองการ เชน ทองเทยว ซอเครองเสยง เครองประดบสวย ๆ ซงสวนมากมกเปนรายจายไมจ าเปน ดงนน จงควรออมเงนกอนซอและไมควรกอหนเพอซอของเหลาน แตควรจะตองตงเปาหมายการออมเพอซอของเหลานใหชดเจน และหากออมเงนไมครบ กไมควรซอ

6. เงนออมเพอปลดหน เปนการออมเพอน าเงนทไดไปจายหนเพม เพอลดจ านวนเงนตนและดอกเบย และท าใหจายหนหมดไดเรวขน

นอกจากน เราควรออมเงนอยางนอย 1 ใน 4 ของรายไดหรอ 25% ของรายได เมอมรายรบ กควรออมทนทโดยแบงไปตามเปาหมายทตงไววาเปนเงนออมเพออะไร แตส าหรบผทเรมตนออมทรสกกดดนกบการออมเงน 25% ของรายได อาจเรมออมท 10% ของรายไดกอน แลวคอย ๆ ออมเพมขน และควรออมอยางสม าเสมอ

หลกการออมใหส าเรจ

การออมสามารถท าไดหลายวธ ผออมอาจเลอกใชวธการออมทตนเองถนดและเหมาะสมกบรายรบ-รายจายของตนเอง แตทงน ควรมหลกการออมดงน

1. ออมกอนใช เมอไดรบเงนมา ควรแบงเงนไปออมไวทนท เพราะหากใชกอนออม สดทายอาจไมเหลอเงนออมตามทตงใจไว

97


2. แบงเงนเปนสวน ๆ ตามเปาหมายทตองการใช เชน เงนออมเผอฉกเฉน เงนออมเพอใชจายในยามชรา เงนออมเพอซอของทอยากได และใชเงนตามวตถประสงคนน ๆ ไมปะปนกน

ทงน ควรเปดบญชส าหรบออมเงนโดยเฉพาะ เพอแยกเงนทตองการออมและเงนส าหรบใชจายออกจากกน และอาจเพมความยากในการถอนเงน เชน ไมท าบตรเดบต หรอฝากเงนไวในบญชทจ ากดจ านวนครงในการถอน (ถาถอนเกนจ านวนครงทก าหนดจะถกปรบ) ยกเวนบญชเงนออมเผอฉกเฉนทจะตองถอนงาย

3. มวนยในการออม โดยใชเทคนคการออมทสนกสนาน ท าไดงาย เพอสรางแรงจงใจในการออมใหไดตามทตงใจไว เชน

หยอดกระปกกอนออกจากบานวนละ 10 บาท ผกการออมกบพฤตกรรมทชอบท า เชน เลนเกมชวโมงละ 10 บาท ไดแบงก 50 มาเมอไหร กเกบไวไปหยอดกระปก ไมน ามาใช ไมชอบพกเหรยญเพราะมนหนก พอไดเหรยญทอนมากหยอดกระปกให

หมด ซอของไมจ าเปนไปเทาไหร กใหน าเงนมาออมเทานน เชน ถาซอของ

ไมจ าเปน 1,000 บาท กตองออมเงนใหได 1,000 บาท ออมใหพอ ทเหลอใชใหเรยบ คอ การตงเปาหมายวาจะออมเดอนละ

เทาไหร แลวน าไปออมหรอลงทนเทาทวางแผนไว เงนทเหลอกใชไดตามสบาย

ตงค าสงหกเงนเดอนอตโนมตไปฝากเขาบญชเงนออมหรอซอหนสหกรณ

ความรเบองตนเกยวกบกองทนการออมแหงชาต (กอช.) และกองทนส ารองเลยงชพ

ระบบการออมเพอการเกษยณในประเทศไทยมหลายรปแบบ โดยมตวอยางดงตอไปน

1. กองทนการออมแหงชาต (กอช.) เปนกองทนส าหรบประชาชนทมอายตงแต 15 – 60 ป ซงไมอยในระบบบ าเหนจบ านาญภาครฐหรอเอกชนหรอกองทนตามกฎหมายอนทไดรบเงนสมทบจากรฐหรอนายจาง

98


หลกการออมเงนของ กอช.

หลกการออมแบงเปน 2 สวน คอ เงนทสมาชกออม และเงนทรฐจายสมทบ ซงสมาชกทกคนไมจ าเปนตองสงเงนสะสมเขากองทนทกเดอน ในกรณทสงเงนสะสมตองไมต ากวาครงละ 50 บาท สงสดไมเกน 13,200 บาทตอป และรฐจะจายสมทบใหตามชวงอาย ดงน

ชวงอาย 15 – 30 ป 30 – 50 ป 50 – 60 ป

จ านวนเงน ทจายสมทบ

50% ของเงนสะสม (ไมเกน 600 บาทตอป)


100% ของเงนสะสม (ไมเกน 1,200 บาทตอป)

ทงนหากเดอนใดสมาชกไมสงเงนเขากองทน รฐกจะไมจายสมทบใหเชนกน

การไดรบเงนคนของ สมาชก กอช.

1) กรณอายครบ 60 ปบรบรณ (รวมทงสมาชกทมอายตงแต 50 ป ขนไป เมอครบระยะเวลา 10 ป หรอลาออกเมออายครบ 60 ป) หากค านวณเงนบ านาญได ตามเกณฑทก าหนด จะไดรบเงนบ านาญตลอดชวต หากไดนอยกวาเกณฑจะไดรบเปน เงนด ารงชพเดอนละ 600 บาทจนกวาเงนในบญชจะหมด

2) กรณทพพลภาพกอนอายครบ 60 ป สามารถเลอกไดวาจะรบเงนทสมาชกสะสมเองพรอมดอกผลทงจ านวนหรอบางสวน โดยขอรบไดเพยงครงเดยว และเงน สวนทรฐจายสมทบพรอมดอกผลจะจายเปนเงนบ านาญหลงอายครบ 60 ป หากยงมเงนสะสมเหลออยในกองทน กจะน ามาค านวณการจายบ านาญดวย

3) กรณลาออกจากกองทน จะไดรบเงนทสมาชกสงสะสมเองพรอมดอกผลทงจ านวน แตเงนสวนทรฐสมทบจะตกเปนของกองทน

4) กรณเสยชวต ผรบผลประโยชนทสมาชกแจงชอไวจะไดรบเงน ในบญชทงหมด

2. กองทนส ารองเลยงชพ (provident fund) คอกองทนทลกจางและนายจางจดตงขนดวยความสมครใจ โดยมจดมงหมายเพอสงเสรมการออมเงนแบบผกพนระยะยาวส าหรบลกจาง เพอไวใชจายเมอยามเกษยณอาย ทพพลภาพ หรอตองออกจากงาน ซงเงนทน าเขากองทนประกอบดวย 2 สวนหลก ไดแก

1) เงนทลกจางจายเขากองทน เรยกวา "เงนสะสม" ซงกฎหมายก าหนดใหสะสมไมต ากวา 2% แตไมเกน 15% ของคาจาง

99


2) เงนทนายจางจายเพมให เรยกวา "เงนสมทบ" ซ งกฎหมายก าหนดใหสมทบไมต ากวาเงนสะสมของลกจาง

ประโยชนกองทนส ารองเลยงชพ

ส าหรบลกจาง ส าหรบนายจาง

กอนเกษยณ

เงนสะสมทจายเขากองทนสามารถน าไปลดหยอนภาษเงนได ไมเกน 500,000 บาท และตองไมเกน 15% ของคาจาง

หลงเกษยณ

ไดรบเงนกองทน (ประกอบดวยเงนสะสม เงนสมทบ และผลประโยชนจ ากก ารล ง ทน ) ไ ว ใ ช จ า ยยามเกษยณอาย ทพพลภาพ หรอออกจากงาน ซงไดรบยกเวนภาษ

สรางแรงจ งใจในการท างานใหแกลกจาง

เงนสมทบทนายจางจ ายเข ากอง ทนแต ไ ม เก น 15% ของคาจาง สามารถน ามาหกเปนคาใชจายในการค านวณก าไรสทธเพอเสยภาษได

กจกรรมทายเรองท 5 การออม


100

ชดวชาการเงนเพอชวต 3 | หนวยการเรยนรท 3 สนเชอ


สนเชอ


ในยคปจจบนผลตภณฑสนเชอมความหลากหลายและประชาชนสามารถเขาถงไดงายขน จง ท าใหการเปนหนเปนเรองทพบเหนไดโดยทวไป แมการกอหนจะมประโยชน เพราะเปนตวชวยของหลาย ๆ คนในยามฉกเฉน หรอท าใหไดสงทตองการงายขน แตหากเปนหนโดยขาดความระมดระวงและการไตรตรองทด กอาจสรางปญหาขนได ดงนน เมอเจอสถานการณทคดวาการกอหนนาจะเปนทางออก กควรคดใหรอบคอบถงความจ าเปนและความสามารถในการช าระหน นอกจากน หนทจะเกดขนนนควรเปนหนทด คอเปนหนทชวยสรางรายได สรางอนาคต

เมอพรอมทจะกอหนแลว กควรมความรความเขาใจในเรองสนเชอเพอใหสามารถเลอกสนเชอไดตรงตามความตองการ และมวนยทางการเงนเมอไดรบสนเชอ เพอใหจายคนไดตรงเวลา เตมจ านวน และมประวตเครดตด แตหากลกหนเกดปญหาไมสามารถช าระหนไดเพราะภาระหนทมากเกนกวาจะจายได หรอเกดเหตสดวสย กควรรบหาทางแกไขซงมหลายวธ เชน แกไขดวยตนเอง เจรจากบเจาหน หรอขอค าปรกษาจากหนวยงานทเกยวของ

ตวชวด

1. บอกลกษณะทส าคญของสนเชอประเภทตาง ๆ 2. บอกประเภทและวธค านวณดอกเบยเงนก 3. บอกความหมาย บทบาทหนาท และขอมลตาง ๆ ทส าคญเกยวกบเครดตบโร 4. บอกวธการปองกนปญหาหน 5. บอกวธแกไขปญหาหน 6. บอกชองทางในการใหค าปรกษาวธแกไขปญหาหน


เรองท 1 การประเมนความเหมาะสมกอนตดสนใจกอหน เรองท 2 ลกษณะของสนเชอรายยอยและการค านวณดอกเบย เรองท 3 เครดตบโร เรองท 4 วธการปองกนปญหาหน เรองท 5 วธการแกไขปญหาหน เรองท 6 หนวยงานทใหค าปรกษาวธการแกไขปญหาหน


101


สอประกอบการเรยนร

1. ชดวชาการเงนเพอชวต 3 2. หนงสอรรอบเรองการเงนของศนยคมครองผใชบรการทางการเงน ตอน เปนหนอยางเปนสข 3. เวบไซต www.1213.or.th เฟซบก www.facebook.com/hotline1213

102


เรองท 1 การประเมนความเหมาะสมกอนตดสนใจกอหน

หากทกคนสามารถเลอกได คงไมมใครอยากเปนหน แตหลายคนกเลยงไมได

เพราะความจ าเปนในการด ารงชวต หรอบางคนเปนหนเพราะตกหลมพรางสงลอตาลอใจภายนอก แตจะท าอยางไรใหการเปนหนไมกลายเปนปญหาในภายหลง ดงนน กอนตดสนใจ กอหนควรท าความรจกกบหน ซงสามารถแบงประเภทตามประโยชนทจะไดรบจากการเปนหน ดงน

1. หนด คอ หนทชวยสรางรายไดและสรางความมนคงในอนาคต เชน หนเพอการศกษา หนเพอการประกอบอาชพ หนเพอทอยอาศย

2. หนพงระวง คอ หนทเกดจากการน าเงนไปซอของทไมจ าเปนหรอของฟมเฟอย และไมสรางรายไดในอนาคต เชน หนทเกดจากการซอของใชราคาแพงเกนฐานะ หนทเกดจากการพนน

ไมวาจะเปนหนประเภทใดตองค านงไวเสมอวา หนไมใชของฟร แตเปนสงทมราคาทตองจายในรปของดอกเบย ดงนน กอนทจะตดสนใจเปนหน ตองถามตวเองอยางนอย 2 ค าถามกอนวา

1. หนทจะกอ “จ าเปนหรอไม” สงทจ าเปน คอ สงทตองใชในการด ารงชวต เชน ปจจยส (อาหาร เครองนงหม

ยารกษาโรค ทอยอาศย)

สงทไมจ าเปน คอ สงทหากไมมกยงสามารถด ารงชวตอยตอไปไดหรอม สงอนทดแทนกนได เชน ตองการมโทรศพทมอถอรนใหมลาสด ทงทเครองเดมยงใชไดอย

2. หนทจะกอ “รอไดหรอไม” หมายถง หากพจารณาแลววามความจ าเปน กควรดวาสงทตองการจะซอนนสามารถรอไดหรอไม หากยงไมมความจ าเปนทจะตองซอตอนน กควรวางแผนเกบเงนจนครบกอน แตหากคดอยางถถวนแลวเหนวาจ าเปนตองซอของสงนนทนท กอาจน าเงนออมเผอฉกเฉนออกมาใชแลวรบเกบเงนเตมเขาไปใหม และหากเงนออม เผอฉกเฉนไมเพยงพอ จงคอยไปกยม

นอกจากน จะตองประเมนความสามารถในการช าระหนทก าลงจะเกดขนดวย กลาวคอ ภาระหนตอเดอนทตองจาย (หนเดมทมอยแลวรวมกบหนทก าลงจะเกดขน) ไมควรเกน 1 ใน 3 (33%) ของรายไดตอเดอน

103


ตวอยาง ดวงใจท างานมรายไดเดอนละ 21,000 บาท เมอแบงเงนเดอนออกเปน 3 สวน เงนเดอน 1 ใน 3 คอ 7,000 บาท

ดงนน ถาดวงใจจะกอหน ภาระหนทจะตองจายในแตละเดอนไมควรเกน 7,000 บาท เพอใหสามารถช าระหนไดโดยไมกระทบกบการใชจายในชวตประจ าวน และท าใหสขภาพจตของตนเองด ไมตองเครยดวาจะมเงนพอใชตลอดทงเดอนหรอไม นอกจากน หากเรามหนมากในขณะทภาระคาใชจายในชวตประจ าวนกมมากอยแลว อาจท าใหเรามปญหาการเงนและตองไปกอหนเพมขนอก

104


เรองท 2 ลกษณะของสนเชอรายยอยและการค านวณดอกเบย

เมอไตรตรองอยางถถวนแลววาจ าเปนตองขอกยม ในล าดบตอมาผขอสนเชอ

ควรพจารณาวาจะเลอกกยมจากแหลงใด โดยควรเลอกกยมจากผใหบรการในระบบเพราะมหนวยงานของทางการก ากบดแล ปจจบนมผใหบรการสนเชอในระบบหลายประเภท ทงทเปนสถาบนการเงน เชน ธนาคารพาณชย สถาบนการเงนเฉพาะกจของรฐ และผบรการทไมใชสถาบนการเงน (non-bank) เชน บรษทผประกอบธรกจสนเชอสวนบคคลภายใตการก ากบ (สนเชอสวนบคคลแบบไมตองใชหลกประกน) นอกจากเลอกการกยมกบผใหบรการในระบบแลว ผใชบรการไมวาจะเปนประชาชนหรอภาคธรกจกตองเลอกประเภทสนเชอทตรงกบความตองการทจะใชดวย เชน อปโภคบรโภค ประกอบอาชพ

จากความแตกตางของทงประเภทของผใชบรการ และวตถประสงคของการขอสนเชอ สนเชอจงถกออกแบบใหมความหลากหลายทงในเรองของการก าหนดคณสมบตของผขอสนเชอ ระยะเวลา ตลอดจนอตราดอกเบย เพอใหสามารถตอบสนองตอความตองการของผขอสนเชอ และรองรบความเสยงของสถาบนการเงนในกรณทลกหนไมสามารถช าระหนได

ตวอยาง สนเชอสวนบคคลแบบไมตองใชหลกประกนในการขอสนเชอ มระยะเวลาในการผอนสนกวา และมอตราดอกเบยสงกวาสนเชอเพอทอยอาศย เพราะมความเสยงทธนาคารหรอบรษททใหสนเชอจะไมไดเงนคนเลยหากลกหนไมช าระหนตามทตกลงไว เนองจากลกหน ไมมหลกประกนใด ๆ ทเจาหนจะน าไปขายเพอน าเงนมาชดเชยในกรณทลกหนไมจายได ในขณะทสนเชอเพอทอยอาศยมหลกประกน เชน ทดนและสงปลกสราง อตราดอกเบยจง ต ากวา และดวยจ านวนเงนกทมากกวาจงออกแบบใหผอนนานกวา

ในบทเรยนนจะกลาวถงเฉพาะสนเชอรายยอย เนองจากเปนสนเชอทเกยวของในการด ารงชวตของประชาชน

สนเชอรายยอย เปนสนเชอทสถาบนการเงนใหแกบคคลธรรมดา เพอน าไปใชตามวตถประสงคตาง ๆ โดยสวนใหญคอน าไปใชจายซอสนคาและบรการทไมไดน าไปใชประกอบธรกจ ในทนจะขอกลาวถงตวอยางสนเชอรายยอยและผลตภณฑอน ๆ ทชวยใหผใชบรการไดรบสนคาและบรการกอน โดยยงไมตองจายเงนทงกอนในทนท ดงน

105


1. สนเชอเพอทอยอาศย เปนสนเชอทสถาบนการเงนใหบคคลธรรมดากยม เพอน าเงนไปใชในการจดหาทอยอาศย เชน ซอทดนและสรางทอยอาศย ซอทดนพรอมสงปลกสราง ซอหองชด หรอเพอปรบปรง ตอเตม ซอมแซมทอยอาศย

ลกษณะของสนเชอเพอทอยอาศย

1) วงเงน โดยทวไปสถาบนการเงนจะใหสนเชอประมาณ 80% ของมลคาหลกประกน (เชน ทดนพรอมสงปลกสราง หองชด) 2) อตราดอกเบย สถาบนการเงนแตละแหงจะก าหนดอตราดอกเบยแตกตางกน แตสวนใหญมกจะใชอตราดอกเบยคงท และอตราดอกเบยแบบลอยตว อตราดอกเบยคงท (fixed rate) คอ อตราดอกเบยทก าหนดไวเปนตวเลขคงทในชวงเวลาทก าหนด เชน ดอกเบยคงท 5% ตอปเปนระยะเวลา 3 ป ดอกเบยคงท 5% ตอปตลอดอายสญญา อตราดอกเบยลอยตว (floating rate) คอ อตราดอกเบยทเปลยนแปลงไปตามตนทนของสถาบนการเงน อตราดอกเบยลอยตวทเหนไดบอย คอ อตราดอกเบยอางองของธนาคารพาณชย

- MLR (minimum loan rate) ส าหรบลกคาสนเชอรายใหญชนด ใชกบเงนกระยะยาว ทมก าหนดระยะเวลาไวแนนอน เชน สนเชอเพอการประกอบธรกจ

- MOR (minimum overdraft rate) ส าหรบลกคารายใหญชนด ใชกบวงเงนเบกเกนบญช

- MRR (minimum retail rate) ส าหรบลกคารายยอยชนด เชน สนเชอสวนบคคล สนเชอเพอทอยอาศย สถาบนการเงนอาจใหอตราดอกเบยแกผขอสนเชอแตละรายแตกตางกนได โดยอาจสงหรอต ากวาอตราดอกเบยอางอง ขนอยกบความเสยงของผขอสนเชอแตละราย การก าหนดอตราดอกเบยส าหรบสนเชอเพอทอยอาศยอาจผสมกนระหวางอตราดอกเบยคงทและอตราดอกเบยลอยตวกได เชน

- ปท 1 - 3 คดอตราดอกเบยแบบคงท 2.5% ตอป - ปท 4 เปนตนไป คดอตราดอกเบยแบบลอยตว MRR – 1% ตอป

ทงน ผขอสนเชอสามารถดประกาศอตราดอกเบยอางองได ซงจะตดประกาศไว ณ ทท าการ หรอในเวบไซตของสถาบนการเงน

106


ตวอยาง ธนาคาร A ประกาศอตราดอกเบยอางอง โดย MLR เทากบ 4% MOR เทากบ 5% และ MRR เทากบ 6% เมอตองการขอสนเชอทอยอาศยกบธนาคาร A - หากธนาคาร A แจงวา คดอตราดอกเบย MRR + 1% หมายความวา ธนาคาร A จะคดอตราดอกเบยเทากบ 7% ตอป (6% + 1%)

- หากธนาคาร A แจงวา คดอตราดอกเบย MRR - 1% หมายความวา ธนาคาร A จะคดอตราดอกเบยเทากบ 5% ตอป (6% - 1%)

3) วธการคดดอกเบย คดดอกเบยแบบลดตนลดดอก (effective rate) ซงเปนการคดดอกเบยจากฐานเงนตนทลดลง กลาวคอ เมอเงนตนลดดอกเบยกจะลดลงดวย ถาผใหสนเชอก าหนดใหตองผอนงวดละเทา ๆ กน จะตองคดดอกเบยทตองจายงวดนนกอน จากนนจงน าคางวดทผอนช าระหกดวยดอกเบยทตองจาย กจะไดจ านวนเงนตน แลวน ามาหกออกจาก เงนตนทยงมอยทงหมด กจะไดเงนตนคงเหลอเพอน าไปใชค านวณดอกเบยในงวดถดไป โดยค านวณตามขนตอนท 1 - 3 ดงน

ขนท 1 ค านวณดอกเบยทตองจายในงวดนน โดยมสตรค านวณ ดงน

* จ านวนวนใน 1 ป สถาบนการเงนอาจใช 360 วน หรอ 365 วน หรอ 366 วนกได

แตไมวาจะก าหนดจ านวนวนเปนเทาใดกตาม สถาบนการเงนจะตองใชจ านวนวนเดยวกนส าหรบการค านวณทงดอกเบยจาย เชน เงนฝาก และดอกเบยรบ เชน สนเชอ

ขนท 2 ค านวณเงนตนทลดลงในงวดนน ขนตอนน ใหน าเงนคางวดทตองจายในงวดนน หกออกดวยดอกเบยจายทค านวณไดจากในขนท 1 ยอดทไดกคอ เงนตนทไดจายไปในงวดนน

107


ขนท 3 ค านวณเงนตนคงเหลอ ขนตอนนเพอหาเงนตนคงเหลอเพอใชในการค านวณดอกเบยทตองจายในงวดถดไป

ทงน หากเปนการผอนช าระดวยจ านวนเงนตนเทากนทกเดอน หรอมการ

ก าหนดจ านวนเงนตนทตองจายไวแนนอน กสามารถใชสตรในขนท 1 ค านวณหาดอกเบยทตองจายไดเชนกน

ตวอยาง การค านวณดอกเบยแบบลดตนลดดอก

ยอดชายกเงนจากธนาคารจ านวน 40,000 บาท ธนาคารก าหนดระยะเวลาผอนช าระ 12 เดอน อตราดอกเบย 7.5% ตอป และคดดอกเบยแบบลดตนลดดอก โดยธนาคารใหผอนช าระงวดละ 3,400 บาท ยกเวนเดอนสดทายใหผอนช าระ 4,267 บาท ยอดชายจะตองจายดอกเบยเปนเงนเทาไหร

ขางตนเปนการค านวณส าหรบงวดท 1 ซงจะตองค านวณส าหรบงวดตอ ๆ ไปตามขนตอนขางตน (ขนท 1 - 3) จนครบทกงวด กจะไดผลลพธตามตารางดานลาง

108


งวด จ านวนผอนช าระตองวด

(1)

ช าระดอกเบย (2)

ช าระเงนตน (1) - (2)

เงนตนคงเหลอ

0 - - - 40,000 1 3,400 255 3,145 36,855 2 3,400 212 3,188 33,667 3 3,400 214 3,186 30,481 4 3,400 188 3,212 27,269 5 3,400 174 3,226 24,043 6 3,400 148 3,252 20,791 7 3,400 132 3,268 17,523 8 3,400 112 3,288 14,235 9 3,400 88 3,312 10,923 10 3,400 70 3,330 7,593 11 3,400 47 3,353 4,240 12 4,267 27 4,240 0 รวม 1,667 40,000

จากการค านวณขางตน จะเหนวาดอกเบยจะทยอยลดลงตามเงนตนทลดลง โดย นายยอดชายจะตองจายดอกเบยทงหมด 1,667 บาท

4) การผอนช าระ ใหระยะเวลาผอนนานแตไมเกน 30 ป

ขอควรร

1) เงนผอนช าระทจายไปนน จะน าไปหกดอกเบยกอน ทเหลอจงจะน าไปหกเงนตน

2) เนองจากอตราดอกเบยเปนแบบลอยตว หากชวงใดอตราดอกเบยปรบตวสงขน จ านวนเงนทจายในงวดนน ๆ อาจถกน าไปหกเปนดอกเบยมากขนและเหลอไป ตดเงนตนนอยลง

3) หากคางช าระหรอช าระคางวดลาชา อาจถกคดดอกเบยในอตราดอกเบยผดนดช าระหนทสงกวาอตราดอกเบยปกต ซงจะท าใหตองจายดอกเบยเปนจ านวนมาก เพราะธนาคารจะคดดอกเบยจากยอดเงนตนคงคางทงหมด ซงหากลกหนยงคงช าระดวยจ านวนเงน

109


เทาเดมในงวดถดไป เงนทลกหนช าระเขาไป จะไมครอบคลมยอดเงนทตองจายทงหมด สงผลใหเงนตนไมลด หรอลดนอยมาก

การตดสนใจทจะมบานสกหลง เปนการตดสนใจครงส าคญและเปนเรองใหญในชวต จงจ าเปนทจะตองคดอยางรอบคอบ ซงสงทควรค านงถงกอนตดสนใจซอบานมมากมาย เชน ท าเลทตง จ านวนสมาชกในครอบครว ความสะดวกในการเดนทาง ราคา และความนาเชอถอของโครงการ แตสงทส าคญทสดในกรณซอบานดวยการขอสนเชอ กคอความสามารถในการผอนช าระหน เพราะหากซอบานทถกใจแตเกนก าลงทจะผอนช าระ สดทายกอาจท าใหเกดปญหาได ดงนน กอนตดสนใจซอบานควรตองส ารวจความพรอมของตวเอง ดงน

- เลอกบานทไมเกนกบความสามารถในการผอนช าระหน และมนใจวา จะสามารถผอนไดตลอดรอดฝง

- ศกษาและเปรยบเทยบอตราดอกเบย ระยะเวลาผอนช าระ คาใชจายอน ๆ ทเกยวของ เพอเลอกธนาคารทใหเงอนไขทรบได

- ควรมเงนอยางนอย 20% ของราคาทอยอาศยเพอเปนเงนดาวน (เงนดาวน คอ เงนสวนหนงทผจะซอบานจายใหโครงการทอยอาศย กอนทจะจายเงนกอนใหญเพอช าระ คาบานทงหมด ซงโครงการทอยอาศยอาจใหช าระเปนกอนเดยว หรอทยอยผอนช าระเปน รายงวด โดยมกก าหนดไวประมาณ 15 - 20% ของราคาทอยอาศย)

- เตรยมเอกสารเพอท าเรองขอกใหพรอม

- ตงเปาหมายเกบเงน เพอเปนคาใชจายทจะเกดขนในอนาคต (นอกจาก เงนดาวนและคาผอนบาน) เชน

1) คาประเมนหลกประกน เปนคาใชจายส าหรบการประเมนวาบานหรอหลกประกนมมลคาเทาไร ซงธนาคารจะใชเปนตวก าหนดวงเงนกใหแกผขอสนเชอ

2) คาจดจ านองและคาอากรแสตมป ซงตองจายใหแกสวนราชการหรอส านกงานทดน

3) คาประกนภย เพอเปนการปองกนความเสยงใหกบผขอสนเชอ เชน การท าประกนอคคภย ซงหากเกดความเสยหายกบทอยอาศยกยงมเงนกอนหนงจากการประกนภยมาจายคาบาน ชวยลดภาระแกผขอสนเชอ (ศกษารายละเอยดเรองประกนภย ไดจากหนวยการเรยนรท 1) อยางไรกด ธนาคารไมสามารถบงคบใหผขอสนเชอท าประกนภยกบบรษทใดบรษทหนงโดยเฉพาะ เพราะผขอสนเชอมสทธทจะเลอกท าประกนภยไดอยางอสระ

110


4) คาใชจายอน ๆ เกยวกบบาน เชน คาตกแตง คาปมน า คาน า คาไฟ และคาสวนกลาง (ถาอยในหมบานจดสรรหรอคอนโดมเนยม)

2. การเชาซอ

เชาซอ (Hire Purchase) มลกษณะคลายการใหสนเชอ โดยผเชาซอท าสญญากบผใหเชาซอวาจะช าระคาสนคาเปนงวด ๆ ตามจ านวนเงนและระยะเวลาทก าหนด ซงระหวางนนผเชาซอสามารถน าทรพยสนทเชาซอมาใชงานไดกอน โดยทกรรมสทธในทรพยสนยงเปนของผใหเชาซอจนกวาจะจายเงนครบตามสญญาจงจะโอนกรรมสทธในทรพยสนนนมาเปนของ ผเชาซอ เชน การเชาซอรถยนตหรอรถจกรยานยนต

ลสซง (Leasing) มลกษณะคลายกบสญญาเชาซอ คอ จะตองช าระเงนคาเชาเปนงวด ๆ ตามจ านวนเงนและเวลาทก าหนดในสญญาเชา ตางกนตรงทเมอสนสดสญญาเชา สามารถเลอกไดวาจะซอ ตอสญญาเชา หรอสงคนทรพยใหกบผใหเชา สวนมากผทท าสญญาลกษณะน มกเปนบรษทหรอนตบคลทตองการเชาทรพยสนทมราคาแพงหรอเชาทรพยสนในปรมาณมาก เชน เครองจกร

ตวอยาง การเชาซอและลสซง

เชาซอ นายรกชาต (ผเชาซอ) ตดสนใจจะเชาซอรถยนตจากบรษท ABC (ผใหเชาซอ) โดย ผเชาซอตกลงช าระเปนรายงวดตามจ านวนเงนและระยะเวลาทก าหนด รกชาตสามารถน ารถยนตมาใชงานไดกอน โดยกรรมสทธจะตกเปนของรกชาตตอเมอไดช าระคารถยนตครบถวนแลว ซงบรษท ABC จะตองด าเนนการจดทะเบยนโอนรถใหเปนชอของรกชาตภายใน 30 วนนบจากวนทไดรบ เอกสารประกอบการจดทะเบยนครบถวน

ลสซง บรษทไทยทอผาท าสญญาลสซงกบบรษทส าราญลสซง เพอเชาเครองจกรส าหรบทอผาจ านวน 10 เครอง โดยท าสญญา 5 ป ซงบรษทส าราญลสซงยนดเปลยนเครองใหหากเครองขดของ เมอครบก าหนดสญญา บรษทไทยทอผาเหนว า มเทคโนโลยการทอผาแบบใหมจากญปนซงตนทนต ากวา จงไมจ าเปนตองใช เครองทอผารนเดมอกตอไป จงตดสนใจคนเครองทอผาใหกบบรษทส าราญลสซง

111


การเชาซอรถ ลกษณะของการเชาซอรถ

1) วงเงน กรณ ให เชาซ อรถใหมประมาณ 75 - 80% กรณรถใชแลวจะขนอยกบสภาพรถและราคาประเมนรถ

2) ระยะเวลาการผอนช าระ ประมาณ 12 - 72 เดอน 3) อตราดอกเบย สวนใหญจะก าหนดอตราดอกเบยคงท (fixed rate) ตลอด

อายสญญา 4) วธการคดดอกเบย สวนใหญคดดอกเบยแบบเงนตนคงท (flat rate) คอ การคดดอกเบยจากเงนตนทงจ านวนและระยะเวลาในการผอนช าระทงหมด จากนน ผใหเชาซอจะน าดอกเบยทค านวณไดมารวมกบเงนตน แลวหารดวยจ านวนงวดทจะผอนช าระ ซงเงนทผอนช าระจะเทากนทกงวด โดยมหลกการค านวณ ดงน

ตวอยาง นายยอดชายตองการเชาซอรถจกรยานยนตราคา 60,000 บาท ผใหเชาซอ คดอตราดอกเบยแบบเงนตนคงท 4% ตอป โดยใหระยะเวลาผอน 60 งวด (5 ป) จะตองจาย คางวดเปนเงนเทาไหร

วธค านวณดอกเบย

112


ขอควรร

1) หากผเชาซอเคยคางช าระ และงวดตอมาช าระหนไมครอบคลมยอดหน คงคางของงวดกอน หรอไมครอบคลมคาใชจายตาง ๆ ทเรยกเกบ อาจสงผลใหเงนทช าระ คางวดนนไมพอตดเงนตน และยงคงเปนหนคางช าระซงจะถกคดเบยปรบและคาใชจายในการตดตามทวงถามหนในงวดถดไปไดอก (ตามประมวลกฎหมายแพงและพาณชย มาตรา 329 ระบวา หากเงนทลกหนจายเพอช าระหนไมเพยงพอ ใหน าเงนทลกหนช าระนนไปหกคาธรรมเนยม หรอคาใชจายอน ๆ กอน แลวจงหกดอกเบย ทเหลอจงน าไปหกเงนตน)

2) หากผเชาซอตองการช าระคาเชาซอทงหมดเพอปดบญชกอนครบก าหนด ผใหเชาซอตองใหสวนลดแกผเชาซอในอตราไมนอยกวา 50% ของดอกเบยเชาซอทยงไมถงก าหนดช าระ โดยใหคดค านวณตามมาตรฐานการบญชวาดวยเรองสญญาเชา

3) ผใหเชาซอสามารถบอกเลกสญญาเชาซอได หากผเชาซอผดนดช าระ คาเชาซอ 3 งวดตดกน อยางไรกด ผใหเชาซอตองมหนงสอบอกกลาวผเชาซอใหช าระหน ทคางช าระภายใน 30 วนนบจากวนทผเชาซอไดรบหนงสอ หากเลยก าหนดและผเชาซอยงไมมาช าระ ผใหเชาซอจงจะมสทธบอกเลกสญญาและด าเนนการน ารถกลบคนได แตหากผเชาซอไดน าเงนไปช าระครบถวนภายในระยะเวลาทผใหเชาซอก าหนดไว ผใหเชาซอไมมสทธทจะยดรถคนจากผเชาซอ

4) การยดรถจะใชก าลงขเขญหรอท ารายรางกายไมได หากมการกระท าดงกลาวใหแจงความด าเนนคดทสถานต ารวจ และรองเรยนตาม พ.ร.บ. การทวงถามหน พ.ศ. 2558 ซงมหนวยงานทมหนาทรบเรองรองเรยน ไดแก กรมการปกครอง สถานต ารวจทองท ส านกงานเศรษฐกจการคลง กองบญชาการต ารวจนครบาล ทท าการปกครองจงหวด และทวาการอ าเภอ

ขอควรระวง

กรณมผอางตววาเปนเจาหนาทของสถาบนการเงนหรอบรษททเปนผใหเชาซอรถมาตดตอ ผเชาซอควรขอตรวจสอบเอกสารแสดงตนวาเปนผรบมอบอ านาจจรงหรอไม เชน ใบรบมอบอ านาจ บตรประจ าตวเจาหนาท และโทรศพทตดตอผใหเชาซอโดยตรงวามการมอบอ านาจใหบคคลตามทกลาวอางมายดรถจรงหรอไมดวย รวมถงตรวจสอบประวตการคางช าระของตนเองวาไดเขาสกระบวนการยดรถแลวหรอไม อยางไร

113


5) หลงจากผใหเชาซอยดรถไปแลว กอนทจะน ารถออกขาย ตองแจง ผเชาซอและผค าประกน (ถาม) ทราบลวงหนาเปนหนงสอไมนอยกวา 7 วน เพอใหผเชาซอใชสทธซอรถคน หากผเชาซอไมใชสทธ ผใหเชาซอกจะน าออกประมลขาย

- หากขายไดราคามากกวายอดหนทคางช าระ ผใหเชาซอตองคนเงนสวนเกนใหแกผเชาซอ

- หากขายไดราคานอยกวายอดหน ทคางช าระ ผเชาซอยงตองช าระหน สวนตางใหแกผใหเชาซอจนครบจ านวน

6) แมวารถจะใหความสะดวกสบายแตกมคาใชจายมากมายตามมา นอกเหนอไปจากคาผอนรถในแตละเดอน ถายงไมมนใจวาจะรบมอกบคาใชจายไดกควร ชะลอการซอรถออกไปกอน และใชเวลาชวงทยงไมพรอมนเกบเงนดาวนเพมขนเพอจะได ลดภาระคาผอนช าระในอนาคต

ประมาณการคาใชจายทเกยวของกบรถ

กอนตดสนใจเชาซอรถสกคน ควรส ารวจความพรอมของตนเอง ดงน

- ความสามารถในการผอนช าระกบรายไดตนเอง ภาระผอนหนเมอรวมกบหนอนทมทงหมดแลวไมควรเกน 1 ใน 3 ของรายไดตอเดอน และมความสามารถในการจายคาใชจายตาง ๆ ทจะตามมาจากการเชาซอรถ

- มเงนออมเพอจายเงนดาวนใหไดมากทสด ซงจะชวยลดภาระดอกเบย ทตองจายลงไปไดอกมาก

114


- ศกษาและเปรยบเทยบอตราดอกเบย ระยะเวลาผอนช าระ เงอนไข อน ๆ ของผใหเชาซอหลาย ๆ แหง และตองดวาอตราดอกเบยทเสนอใหนนเปนอตราดอกเบยตอเดอนหรอตอป

- เลอกระยะเวลาผอนทสนลง จะชวยใหประหยดดอกเบยลงไปได

3. สนเชอสวนบคคลภายใตการก ากบ

เปนสนเชอสวนบคคลทไมมหลกประกน เปนการใหกเพอน าไปใชจายเพอการอปโภคบรโภค แตไมรวมถงการใหเชาซอและลสซงรถยนตหรอจกรยานยนต สนเชอเพอการศกษา สนเชอเพอการเดนทางไปท างานในตางประเทศ สนเชอเพอรกษาพยาบาล สนเชอเพอสวสดการพนกงาน

ในปจจบนสนเชอสวนบคคลภายใตการก ากบ ม 3 รปแบบ คอ

1) เชาซอสนคารายชน ผใหบรการสนเชอสวนบคคลจะออกบตรสมาชกให หรอทมกเรยกกนวา “บตรผอนสนคา” เพอน าไปใชเมอตองการซอสนคาและบรการจากรานคารวมรายการ เชน ซอเครองใชไฟฟา จากนนทยอยช าระคนเปนรายเดอน โดยมระยะเวลาผอนช าระคอนขางหลากหลายแลวแตผใหบรการก าหนด

2) รบเงนสดทงกอน แลวทยอยผอนช าระคนเปนรายเดอน เหมาะกบผ ทตองการเงนไปใชจายเปนกอน

3) วงเงนส ารองพรอมใชผานบตรกดเงนสด หลงจากทไดรบอนมตวงเงนสนเชอแลว ผถอบตรสามารถเบกถอนเงนออกมาใชไดตลอดเวลา

นอกจากน ยงมการพฒนารปแบบใหสามารถเชาซอสนคารายชนและ กดเงนสดจากวงเงนส ารองพรอมใชไดในบตรใบเดยว ผ ใชบรการจงควรศกษารปแบบ อตราดอกเบย และเงอนไขใหเขาใจ เพอใหสามารถเลอกไดตรงกบความตองการ

115


ลกษณะของสนเชอสวนบคคลภายใตการก ากบ

1) คณสมบตผสมคร เปนบคคลทผใหสนเชอพจารณาแลวเหนวามฐานะ ทางการเงนเพยงพอส าหรบการช าระหนได

2) วงเงน ไมเกน 5 เทาของรายไดเฉลยตอเดอน หรอของกระแสเงนสดหมนเวยนในบญชเงนฝากเฉลยยอนหลงไมนอยกวา 6 เดอน

3) อตราดอกเบย คาปรบ คาบรการ และคาธรรมเนยม รวมกนแลว ไมเกน 28% ตอป (effective rate) ซงผขอกแตละรายอาจไดรบเงอนไขทตางกนขนอยกบคณสมบตของผขอกวามความเสยงมากนอยเพยงใด นอกจากน อาจเรยกเกบคาใชจายอน ๆ ทผประกอบธรกจไดจายใหแกบคคลภายนอก เชน คาใชจายตดตามทวงถามหน ซงผประกอบธรกจจะเรยกเกบไดไมเกนจากทไดประกาศไว

4) วธการคดดอกเบย คดดอกเบยแบบลดตนลดดอก (effective rate)

กอนตดสนใจขอสนเชอสวนบคคลภายใตการก ากบ ควรส ารวจความพรอมของตนเองกอน ดงน

- เลอกใชบรการจากสถาบนการเงนหรอบรษททไดรบอนญาต เนองจากมขอดหลายประการ เชน ไดรบเงนกเตมจ านวน ดอกเบยถกกวาเงนกนอกระบบ และมหนวยงานทางการก ากบดแล

- ศกษาและเปรยบเทยบขอมล เรองอตราดอกเบย คาปรบ คาบรการ คาธรรมเนยมตาง ๆ กอนการเลอกใชบรการ

- ระมดระวงโฆษณาทระบในท านองวา “ดอกเบยตอเดอนนอยนด” โดยตอง ดวาอตราดอกเบยดงกลาวใชหนวยอะไร เชน ถาเปนอตราดอกเบยตอเดอน ใหคณ 12 จงจะไดอตราดอกเบยตอป

- อยาใชบรการเพยงเพราะตองการของแถม 4. บตรเครดต

เปนบตรอเลกทรอนกส ทออกโดยธนาคารพาณชยหรอผประกอบธรกจ บตรเครดต (ผออกบตร) เพอใหผบรโภค (ผถอบตร) น าไปใชช าระคาสนคาและบรการแทนเงนสด โดยไมตองพกเงนสดจ านวนมาก หรอท ารายการซอสนคาและบรการแบบออนไลนผานอนเทอรเนตได ซงผออกบตรจะจายเงนใหกบรานคาไปกอน และผถอบตรสามารถใช บตรเครดตเบกถอนเงนสดออกมาใชในยามฉกเฉนไดดวย โดยไมเกนวงเงนทผออกบตรก าหนดไว และจะถกเรยกเกบเงนพรอมดอกเบย (ถาม) จากผออกบตรตามระยะเวลาทก าหนด

116


ลกษณะส าคญของบตรเครดต

1) คณสมบตผสมคร มรายไดไมนอยกวา 15,000 บาทตอเดอน หรอมเงนฝากหรอสนทรพยตามทธนาคารแหงประเทศไทย (ธปท.) ก าหนด

2) วงเงน ไมเกน 5 เทาของรายไดเฉลยตอเดอน หรอขนกบประเภทเงนฝากหรอสนทรพยตามเกณฑท ธปท. ก าหนด

3) อตราดอกเบย คาปรบ คาบรการ และคาธรรมเนยม รวมกนแลวไมเกน 20% ตอป

- หากช าระหนบตรเครดตตรงเวลาและเตมจ านวน (โดยไมไดเบกถอนเงนสดเลย) จะไดรบระยะเวลาปลอดดอกเบย ประมาณ 45 – 55 วน

- หากช าระหนบตรเครดตลาชา ช าระขนต าหรอช าระบางสวน หรอมการเบกถอนเงนสด จะถกคดดอกเบยฯ

- กรณเบกถอนเงนสดดวยบตรเครดตจะไมมชวงเวลาปลอดดอกเบยและ ถกเรยกเกบคาธรรมเนยมการเบกถอนไดอกไมเกน 3% ของจ านวนเงนสดทถอน และภาษมลคาเพม 7% ของคาธรรมเนยมการเบกถอน

4) วธการคดดอกเบยฯ เปนแบบลดตนลดดอก (effective rate) โดยจะแยกการคดเปนสองชวง คอ 4.1) กอนช าระ 4.2) หลงช าระ (บางสวนหรอทงหมด)

ตวอยาง นางสาวพลอยรดบตรเครดตเพอซอเสอผาและรองเทาเปนเงน 10,000 บาท ตอมาผออกบตรไดสงใบเรยกเกบใหช าระหน 10,000 บาท ภายในวนท 10 ก.พ. เมอถงวนช าระ พลอยไดไปช าระหนแตเลอกช าระขนต า (10%) 1,000 บาท ดงนน ในรอบบลถดไป พลอยจะเสยดอกเบยฯ 20% ตอป ซงธนาคารผออกบตรจะคดดอกเบย ดงน

1) กอนช าระ คดจากเงนตนเตมจ านวน 10 ,000 บาท โดยผออกบตร สวนใหญจะนบจ านวนวนตงแตวนบนทกรายการจนถงวนกอนหนาวนทช าระเงน

2) หลงจากทไดช าระเขามาบางสวน คดจากยอดหนคงเหลอ 9,000 บาท (10,000 - 1,000) โดยจะนบจ านวนวนตงแตวนทช าระจนถงวนสรปยอดรอบตอไป

117


ขอควรร

1) การน าบตรเครดตไปใชในตางประเทศ ผออกบตรอาจคดคาความเสยงจากอตราแลกเปลยนประมาณ 2 – 2.5% ของยอดใชจาย จงควรศกษาเงอนไขจากผออกบตรวามการคดหรอไม อยางไร

2) การช าระเงน ควรช าระเตมจ านวนและตรงเวลา แตหากไมสามารถช าระเตมจ านวนได กตองช าระหน ขนต าไมนอยกวา 10% ของยอดหนคงคางในแตละงวด (ผออกบตรจะก าหนดจ านวนเงนขนต าไวดวย เชน ช าระขนต าไมนอยกวา 10% ของยอดหนคงคางแตตองไมนอยกวา 1,000 บาท)

อยางไรกด หากมรายการผอนช าระเงอนไข 0% อยในใบแจงหน ยอดผอนช าระอาจจะมากกวา 10% ได

ตวอยาง หากมการใชจายซอโซฟา 10,000 บาท และมรายการซอเครองใชไฟฟา 20,000 บาท ซงตกลงผอนช าระ 0% จ านวน 4 เดอน เดอนละ 5,000 บาท

การค านวณรายการเรยกเกบขนต า ยอดขนต าของรายการซอโซฟา = 1,000 บาท (10,000 x 10%) ยอดผอนช าระรายการซอเครองใชไฟฟา = 5,000 บาท ดงนน ยอดขนต าในรอบบลนนจะเรยกเกบเทากบ 6,000 บาท (1,000 + 5,000)

118


3) กรณคางช าระบตรเครดตตดตอกนเกนกวา 3 เดอนนบแตวนทครบก าหนดช าระ ผออกบตรสามารถระงบการใชบตรเครดต (อายดบตร) ไดทนท และลกหนอาจถกสงฟองศาลเพอเรยกใหช าระหนทคางอยทงหมด

ขอคดกอนตดสนใจมบตรเครดต

1) ท าความเขาใจเงอนไขกอนสมคร 2) ใชบตรเครดตเทาทจ าเปนและมนใจวาจะสามารถจายคนได 3) ช าระเตมจ านวน ตรงเวลา หรอจายใหไดมากทสด เพอ ใหจายดอกเบยฯ

นอยทสด 4) อยาท าบตรเพราะเหนแกของแถม


หากได รบอนมต วง เงนบตรเครดต 75,000 บาท แล วใชบตรเครดตซ อของ ครงเดยวเตมวงเงนและไมซออะไรเพมเลย จากนนกทยอยจายขนต าทละ 10% ของยอดคงคางไปเรอย ๆ จะตองใชระยะเวลาถง 43 เดอนหรอเกอบ 4 ปกวาจะช าระหนทงหมดได

เกณฑในการพจารณาสนเชอของสถาบนการเงน

การพจารณาวาจะใหสนเชอหรอไมนน ผใหสนเชอจะพจารณาขอมลจากหลายดาน เชน คณสมบตของผขอสนเชอ อาชพ แหลงรายได ประวตการขอสนเชอ ประวตการช าระหน วงเงนทขอ และวตถประสงคในการขอก ซงผใหสนเชอจะน ามาพจารณาวาสามารถอนมตสนเชอใหไดหรอไม

สาเหตทสถาบนการเงนปฏเสธการใหสนเชอ อาจเกดจาก

1. มประวตคางช าระ หากผขอสนเชอมประวตคางช าระหนและยง ไมสะสางภาระหน ผใหสนเชออาจเหนวามความเสยงทจะไมไดรบการช าระคน จงไมอนมตสนเชอ ดงนน ควรตดตอเจาหนทตนเองมประวตคางช าระเพอช าระหนทคางใหเสรจสน และพยายามสรางประวตการช าระเงนทดอยาใหมประวตการคางช าระอก เพอเพมโอกาสในการไดรบอนมตสนเชอในอนาคต

119


2. แหลงรายไดขาดความนาเชอถอ อาจเกดจากผขอสนเชอประกอบอาชพอสระหรอมรายไดไมแนนอน ซงผใหสนเชออาจเหนวาจะสงผลตอการช าระหนคนในอนาคต ดงนน เพอสรางความมนใจแกผใหสนเชอ ผขอสนเชอควรเปดบญชเงนฝากกบสถาบนการเงน และน าเงนทไดจากการประกอบอาชพเขาบญชอยางสม าเสมออยางนอย 6 เดอนหรอ 1 ป เพอแสดงใหเหนวา ผขอสนเชอมรายไดเพยงพอและมความสามารถในการช าระหน

3. ขาดความสามารถในการช าระหน สถาบนการเงนอาจเหนวา วงเงนสนเชอทขอสงเกนกวาความสามารถในการช าระหน ซงในกรณน ผขอสนเชออาจตองหารายไดเพมและน าหลกฐานมาแสดง หรอหาผกรวม เพอใหไดวงเงนสนเชอทตองการ

กจกรรมทายเรองท 2 ลกษณะของสนเชอรายยอยและการค านวณดอกเบย


120


เรองท 3 เครดตบโร

หนาทของเครดตบโร

1. จดเกบ รกษา รวบรวม ขอมลของลกคาสนเชอทกบญชทมกบสถาบนการเงนและบรษททเปนสมาชกของเครดตบโรซงจะเกบขอมลตามขอเทจจรง ไมวาขอมลนนจะม การช าระหนตามปกตหรอการผดนดช าระหน โดยเครดตบโรจะเกบขอมลไวไมเกน 3 ป นบแตวนทเครดตบโรไดรบขอมลจากสมาชก

2. แสดงขอเทจจรงการช าระเงนของลกหน เพอทสถาบนการเงนจะน าขอมล มาวเคราะหในการตดสนใจในการใหสนเชอ ประวตเครดตมขอมลอะไรบาง

ประวตเครดตหรอรายงานขอมลเครดตจะมรายละเอยดเกยวกบขอมลสวนบคคลของผขอสนเชอ รายละเอยดของบญชสนเชอทใชบรการ ประวตการไดรบอนมตและช าระสนเชอ เชน วนเปดบญช ประเภทบญช เลขทบญช ยอดหนคงเหลอ และจ านวนวนคงคาง ซงสถาบนการเงนและบรษททเปนสมาชกจะน าสงขอมลดงกลาวทกเดอนใหแกเครดตบโร ประโยชนของเครดตบโร

1. ผขอสนเชอรจกขอมลประวตสนเชอของตนเอง ในฐานะเปนเจาของขอมลควรรวาตนเองมสนเชออะไรบาง และมภาระหนคงคางกบสถาบนการเงนหรอบรษทไหนบาง ถาพบวามบญชสนเชอทไมไดขอ ซงอาจเกดจากการถกปลอมเอกสารไปสมคร ตองรบแจงแกไขทนท ไมเชนนนอาจตองมารบภาระหนทไมไดกอ

2. สถาบนการเงนและบรษททเปนสมาชกสามารถใชขอมลนประกอบการพจารณาอนมตสนเชอ เพอดวาผขอสนเชอมประวตคางช าระหรอไม หรอมภาระหนสนมากนอยเพยงใด เพอพจารณาความเสยงวาหากใหกไปแลวผขอสนเชอจะสามารถช าระหนไดหรอไม ถาไมเคยผดนด กจะเปนตวชวยใหขอสนเชอไดงายยงขน อยางไรกด สถาบนการเงนและบรษททเปนสมาชกจะตองไดรบความยนยอมจากเจาของขอมลกอน จงจะเขาไปดขอมลได โดยมกใหลกคาลงนามยนยอมตอนขอสนเชอ อยางไรกด ประวตขอมลเครดตเปนเพยงปจจยหนงในการพจารณาอนมตสนเชอ ซงจรง ๆ แลวยงมปจจยอน ๆ อกดวย เชน รายได อาชพ หลกประกน (ถาม)

วธการตรวจสอบขอมลเครดตของตนเอง

ตดตอขอตรวจสอบขอมลเครดตไดท ศนยตรวจเครดตบโร โดยสามารถรอรบไดภายในเวลา 15 นาท เสยคาบรการ 100 บาท เพยงใชบตรประชาชนตวจรงในการขอตรวจสอบขอมล (กรณเปนบคคลธรรมดา)

121


หากถกปฏเสธการใหสนเชอจากสถาบนการเงนหรอบรษททเปนสมาชก และ ผขอสนเชอไดรบหนงสอแจงการปฏเสธสนเชอทมขอความวา “เปนผลจากการตรวจสอบขอมลเครดต” ผขอสนเชอสามารถขอตรวจสอบขอมลดงกลาวได โดยน าหนงสอแจงปฏเสธสนเชอน ามายนขอตรวจสอบขอมลเครดตพรอมหลกฐานอน ๆ ทงน บรษทจะไมคดคาธรรมเนยม ในการตรวจสอบขอมลเครดตหากยนค าขอภายใน 30 วน นบจากวนทในหนงสอแจงปฏเสธดงกลาว สามารถดรายละเอยดเพมเตมเกยวกบการตรวจสอบขอมลเครดตไดจากเวบไซต www.ncb.co.th หรอสอบถามไดทหมายเลขโทรศพท 0 2643 1250 หรออเมล : [email protected] สงทคนสวนใหญมกเขาใจผด

เครดตบโรขนบญชด า (Blacklist) รายชอผทคางช าระหน ความจรงคอ เครดตบโรจะเกบขอมลทงหมดของผขอสนเชอไมวาจะเปนหนปกตหรอหนคางช าระ ไมไดจดท าบญชด าเพอขนรายชอผทคางช าระแตอยางใด

หากช าระหนทคางช าระหมดแลว เครดตบโรจะลบขอมลให ตองท าความเขาใจเบองตนกอนวา สถาบนการเงนหรอบรษททเปนสมาชกจะสงขอมลแสดงยอดคงคาง ณ วนสนเดอนไปยงเครดตบโร เชน เดอน ม.ย. 58 ไมไดช าระ กจะขนวา “ไมคางช าระหรอคางช าระไมเกน 30 วน” ตอมาเดอน ก.ค. 58 ไมไดช าระอก กจะขนวา “คางช าระ 31 - 60 วน” ตอมาเดอน ส.ค. 58 ไดช าระหนทคางช าระของเดอน ม.ย. 58 ถงเดอน ส.ค. 58 เสรจสน ในสนเดอนนนกจะรายงานวา “ไมคางช าระหรอคางช าระไมเกน 30 วน” ซงขอมลทสงเดอนใหมจะไมไปลบหรอทบขอมลเดอนกอนหนา และประวตของแตละเดอนจะถกเกบไวไมเกน 3 ป นบแตวนทเครดตบโรไดรบขอมล ดงนน การลบประวตเครดตทคางช าระออกจาก เครดตบโรทนทจงไมสามารถท าได แตสามารถสรางประวตเครดตใหดขนเรอย ๆ ได โดยกรณมหนคางช าระกควรตดตอเจาหนเพอช าระหนทคางใหเสรจสน หลงจากช าระแลว ประวตในเดอนลาสดจะขนสถานะวาปกต หลงจากนน ควรพยายามสรางประวตการช าระเงนทดอยาใหมประวตคางช าระอก

กจกรรมทายเรองท 3 เครดตบโร


http://www.ncb.co.th/

mailto:[email protected]

122


เรองท 4 วธการปองกนปญหาหน

บางครงปญหาเพยงเลกนอย เชน น าเงนกไปใชไมตรงตามวตถประสงคทขอ

(บอกเจาหนวาจะกมาขยายธรกจ แตกลบแบงเงนสวนหนงไปเทยว) ลมจาย เดอนไหนไมมเงน กไมจาย หรอไมเคยอานเงอนไขของสนเชอ อาจกลายเปนปญหาใหญในอนาคตไดหากไมรจกปองกน

กรณศกษา

วารตงใจจะขอสนเชอกบธนาคาร A เพอน าเงนไปเปนทนซอสนคามาขาย ธนาคาร A ใหกจ านวน 50,000 บาท เมอไดรบอนมตสนเชอกน าเงนบางสวนไปใหแฟนซอเครองปรบอากาศ จงเหลอเงนไมพอทจะซอของเขาราน ยอดขายสนคาจงไดนอยกวาทตงเปาไว

เมอถงคราวตองช าระหน กช าระบางสวนเพราะเงนไมพอ เดอนตอ ๆ มา กช าระบาง ไมช าระบาง จงถกธนาคารคดดอกเบยในอตราทสงขนเนองจากวารผดนดช าระ นานวนเขากเรมถกตดตามทวงถามหน เพราะขาดการผอนช าระมากกวา 3 เดอน สดทายวารจงตองไปกเงนจากธนาคาร B อก 50,000 บาท เพอหวงจะน าเงนมาเปนทน จะไดมเงนพอช าระหน แตปรากฏวาธนาคาร B ปฏเสธการอนมตสนเชอ เนองจากวารมประวตคางช าระ

จากกรณศกษาขางตน จะเหนวาปญหาเลกนอยไดลกลามกลายเปนปญหาใหญ เพยงเพราะการน าเงนไปใชไมตรงตามวตถประสงค รวมถงไมไดศกษาเงอนไขวาสนเชอทตนเองกมานนจะคดดอกเบยปรบในอตราทสงขนหากไมช าระหนตามทตกลงกนไว

ดงนน กอนทหนจะกลายเปนปญหาใหญ เมอไดรบสนเชอแลว ควรปฏบตตน ดงน

1. ใชเงนตามวตถประสงคทตงใจขอสนเชอจรง ๆ เชน กเงนมาเพอประกอบอาชพ กไมแบงเงนไปท าอยางอน เพราะอาจท าใหเราเหลอเงนไมพอทจะท าในสงทตงใจและมประโยชน

2. จายเงนใหตรงเวลาและตามเงอนไข เพอจะไดไมเสยคาปรบกรณช าระลาชา หรอถกคดคาตดตามทวงถามหน และสรางประวตเครดตทด นอกจากน ควรศกษาเงอนไขและคาธรรมเนยมของสนเชอนน ๆ ดวย

3. ตรวจสอบความถกตองเมอไดรบใบแจงหนและใบเสรจรบเงน เชน ยอดเงนถกตองหรอไม หากพบวาไมถกตอง ควรรบแจงเจาหนโดยเรว

123


4. ช าระหนทนทเมอมเงนกอน จะชวยลดภาระหนได (แตตองมนใจวาไมเสยคาปรบหากช าระหนกอนก าหนด หรอถามคาปรบตองดกอนวาคมกบดอกเบยทประหยดไดหรอไม)

5. แจงเจาหนใหทราบทกครงเมอมการเปลยนทอย เพอปองกนการขาดการตดตอสอสารระหวางกน

6. หากจะกอหน เพมอก อยาลมตรวจสอบภาระหนทตองผอนตอเดอน ไมควรเกน 1 ใน 3 (33%) ของรายไดตอเดอน เพอใหมนใจวาจะสามารถช าระหนได หากเกนแลวควรชะลอการกอหนไวกอน

กจกรรมทายเรองท 4 วธการปองกนปญหาหน


124


เรองท 5 วธการแกไขปญหาหน

จดเรมตนของการเปนหนของแตละคนอาจแตกตางกน บางคนอาจเปนหน

เพราะความจ าเปนในชวต หรอบางคนอาจเปนหนเพราะเหตการณไมคาดฝน เชน ตกงาน ลมปวยกะทนหน หรอบางคนเปนหนเพราะตองการความสะดวกสบายในชวต ไมวาจะเปนหนจากสาเหตใด หากกาวเขาสบวงหนจนถงขนทเปนปญหากบชวตแลว กควรยอมรบความจรงและพยายามทจะไมสรางภาระหนใหกบตนเองเพมขนอก ทส าคญคอตองหาทางปลดหนใหแกตนเองโดยเรว เพราะการเปนหนมภาระดอกเบยทตองจายนอกเหนอไปจากเงนตน และอาจมคาปรบหรอคาใชจายตาง ๆ ตามมาถาผเปนหนไมปฏบตตามเงอนไขทก าหนด

กรณศกษา

ธดาเปนพนกงานบรษทเอกชนแหงหน งมรายได เดอนละ 20,000 บาทจดเรมตนของการเปนหนเกดจากความอยากไดของแถมจากการสมครบตรเครดต โดย ผออกบตรไดเสนอเงอนไขวา ถาสมครบตรและใชจายผานบตรเครดตเพยง 1 รอบบญช กจะไดกระเปาลอลาก เธอจงตกลงใจท าบตรเครดต

เมอมบตรเครดตแลว เธอกยงสามารถซอของไดสะดวกขนและมากขน เพราะไมตองจายเงนกอน และยงไดรบสวนลดหรอโปรโมชนจากรานคาอกตางหาก เธอจงใชจายแบบไมยงคด ทงซอเสอผา รองเทา กระเปา และการเสรมความงาม

ตอนนนธดาคดเพยงวารสกมความสขและสนกกบการใช และไดสมคร บตรเครดตเพมอกหลายใบ พอมบตรมากกใชมากขน แตกลบช าระหนไดลดลงไปเรอย ๆ จนกระทงช าระไดเพยงยอดหนขนต าของบตรแตละใบ นานวนเขาหนกเรมพอกพนจนท าให มหนเกนกวา 300,000 บาท ภายในเวลาไมถง 3 ป แมเธอจะน าเงนเกบบางสวนไปโปะหนบางแลว แตหนกยงไมลดลงเทาไหรนก

จากกรณตวอยางขางตน ปญหาหนเกดจากความเพลดเพลนในการใชจายเพอความสะดวกสบายใหแกตนเอง จงใชเงนโดยไมทนคดวาตนเองมความสามารถในการช าระคนหรอไม นอกจากนน การช าระหนคนเพยงขนต าหรอบางสวน ท าใหภาระหนและดอกเบย พอกพน กลายเปนปญหาทแกไขไดยากขนไปเรอย ๆ

125


แนวทางการแกไขปญหาหน

1. ยอมรบวาตนเองเปนหน และมความตงใจทจะแกปญหา

2. ส ารวจภาระหนทงหมด เพอรวบรวมรายละเอยดหนทมทงหมด และหาทางแกไขปญหาตอไป โดยการจดลงบนกระดาษหรอในโปรแกรมคอมพวเตอร ตามรายการดงน

- รายการหน เพอใหรวามหนอะไรบาง - ยอดหนทงหมด เพอใหรจ านวนเงนกแรกเรมของหนแตละรายการ - ยอดหนคงเหลอ เพอใหรภาระหนคงเหลอ - หลกประกน เพอใหรวาหนรายการนน มสนทรพยใดค าประกนหรอไม - อตราดอกเบย เพอใหร วาหนแตละกอนมอตราดอกเบย เทาใด

ตอปซงควรเปนอตราดอกเบยทค านวณแบบลดตนลดดอก (effective rate) หากเปนหน ทคดดอกเบยแบบเงนตนคงท (flat rate) เชน การเชาซอรถยนต กสามารถแปลงเปนแบบ ลดตนลดดอกไดอยางคราว ๆ โดยน าอตราดอกเบยทคดแบบ flat rate คณดวย 1.8

- วนครบก าหนดช าระ เพอใหรก าหนดเวลาจายหนแตละงวด - ยอดเงนผอนตอเดอนของหนแตละรายการ เพอใหรจ านวนเงน

ทตองจายแตละงวด - รวมหนทตองจายตอเดอน เพอใหรจ านวนเงนทงหมดทจะตองจายหน

ในแตละเดอน

การส ารวจภาระหนจะเปนประโยชนอยางมากในการวางแผนจดการหน ซงขอมลหรอรายละเอยดเกยวกบหน สามารถหาไดจากสญญาเงนก ใบแจงหน หรอหลกฐาน การช าระหน

126


ตวอยางตารางภาระหน

ล าดบท

รายการหน

รายละเอยดเงนก เงนตนทงหมด (บาท)

เงนตนคงเหลอ(บาท)

หลก ประกน

อตราดอกเบย(คดแบบ

ลดตนลดดอก)

วนครบก าหนดช าระ

เงนผอน ตอเดอน (บาท)

1. หนนอกระบบ 10,000 10,000 - 252% ทกวน 4,500 (150 บาทตอ

วน) 2. กสหกรณ 40,000 14,235 หน

สหกรณ 7.5% ทกวนท 8 3,400

3. เชาซอรถ จกรยานยนต

40,000 40,000 - 7.2%* ทกวนท 25

966.67

รวม 90,000 64,235 8,866.67

* ค านวณจากอตราดอกเบยคดแบบเงนตนคงท 4% คณดวย 1.8

3. จดล าดบความส าคญของหนทตองช าระ เมอทราบจ านวนหนทงหมด ทตนเองมแลว การจดล าดบการปลดหนจะท าใหจดการหนใหหมดไปไดงายขน โดยอาจใชวธจดล าดบหนทตองช าระ ดงน

- ก าจดหนแพงกอน ในกรณทอตราดอกเบยของหนแตละกอนตางกนมาก ใหเลอกจายหนทอตราดอกเบยสงกอน เชน หนนอกระบบ เพอปองกนดอกเบยทอาจ พอกพนอยางรวดเรว

- จายหนกอนเลกกอน ในกรณทหนมอตราดอกเบยเทากนหรอไมแตกตาง กนมาก ใหเลอกจายหนทมมลคานอยกอน เพอลดจ านวนรายการหนใหนอยลงเมอเหนจ านวนบญชหรอเจาหนลดลงเรอย ๆ กจะมก าลงใจเพมขนในการปลดหนกอนทเหลอตอไป

4. มองหาวธการแกไขปญหาหน ซงหากเปนปญหาหนทไมถงขนลนพนตว กสามารถปลดหนดวยตนเองได แตหากปญหาหนนนมากเกนจะจดการดวยตนเองไหวกควรเจรจากบเจาหน

4.1 การแกไขปญหาหนดวยตนเอง

ส าหรบผทรวาตนเองมปญหาหน แตยงไมถงขนลนพนตว การปลดหนดวยตนเองจงเปนเรองทไมยากเกนไป ซงเรมตนงาย ๆ ดงน

(1) ลดรายจาย บางคนอาจไมรวาควรจะเรมตนอยางไร อาจใชวธ “บนทกรายรบ-รายจาย” ซงจะชวยหาพฤตกรรมในการใชจายของตนเอง วาจายไปกบ

127


อะไรบางรวมทงชวยในการทบทวนตนเองเพอหาขอบกพรองหรอ “รรว” เชน คาใชจายทจายไปนนเปนสงจ าเปนหรอไม อะไรเปนรายจายเพราะความอยากไดหรอไมจ าเปน แลวพยายามหาทางงดหรอลดคาใชจายนน เมอลดคาใชจายได กจะน าเงนไปจายหนไดมากขน

(2) เพมรายได อาจหารายไดเสรม หรอเปลยนงานอดเรกใหกลายเปนรายไดเมอมรายไดเพมขนกจะชวยใหสามารถช าระหนไดเพมขน

(3) ส ารวจสนทรพยทมและขายสนทรพยทไมจ าเปน เพอน าเงนไปช าระหน

(4) ตงเปาหมายปลดหน ปลดหนในทนหมายถง มงมนตงใจและเพมความพยายามในการใชหนใหหมดโดยเรว แตยงคงช าระหนอน ๆ ตามก าหนดเพอรกษาประวตเครดตทดเอาไว อยางไรกด อยาน าเงนไปใชหนหมดจนไมมเงนเกบออม เพราะหากมเหตฉกเฉนตองใชเงน อาจตองหนกลบไปเปนหนอก จงควรใชหนและออมไปพรอม ๆ กน

(5) ตดตามอยางใกลชด วาสามารถท าไดตามเปาหมายหรอไม หากไมเปนไปตามแผน อาจหาทางปรบแผนใหสอดคลองกบสถานการณทเกดขน เมอปลดหนไดแลวกไมควรกลบไปกอหนอก แตควรหาทางปลดภาระหนกอนอน ๆ ตอไป (ถาม) และสะสม เงนออมใหมมากขนเพอไวใชในยามจ าเปน

4.2 การเจรจากบเจาหนเพอขอปรบปรงโครงสรางหน

ส าหรบผทมปญหาหนทไมสามารถจดการดวยตนเองได กจ าเปนตองเจรจากบเจาหนเพอขอปรบปรงโครงสรางหน ซงท าไดหลายรปแบบ เชน

(1) การขอเปลยนเงอนไขการผอนช าระ เชน การขอลดจ านวนเงนทตองผอนช าระตองวดลง ขอขยายระยะเวลาการผอนช าระหน ขอปรบลดอตราดอกเบยจากอตราดอกเบยผดนดช าระหนเปนอตราดอกเบยปกต

ขอดของวธน คอ เปนการปรบเงอนไขการผอนช าระใหไมเกนความสามารถในการช าระหนตองวดของตนเอง

(2) การช าระหนปดบญช คอ การช าระหนเปนเงนกอนตามทเจาหนยอมลดใหและตองช าระภายในเวลาท เจาหนก าหนด ซงกรณของการช าระหนปดบญช ฝงเจาหนจะเปนผเสนอเงอนไขใหแกลกหน

ขอดของวธน คอ มโอกาสทลกหนจะไดรบการลดหนบางสวน เนองจากเปนการช าระหนคนทงหมดในคราวเดยว ซงลกหนควรมองหาแนวทางทจะน าเงนมาช าระหนปดบญชใหครบจ านวนและภายในระยะเวลาทเจาหนก าหนด เชน อาจกยมเงนญาต

128


หรอกยมจากสถาบนการเงนอน แตสงส าคญคอ ตองไมกเงนทดอกเบยแพงมาช าระหนทดอกเบยถก หรอไปกเงนนอกระบบ ซงจะท าใหลกหนตองรบภาระดอกเบยทสงมาก และสรางภาระหนเพมขนไปอก

อยางไรกตาม การปรบปรงโครงสรางหนเปนดลยพนจของเจาหน และเปนกระบวนการทลกหนและเจาหนเจรจาหาขอยตรวมกน ซงจะส าเรจหรอไมกขนอยกบการเจรจาเหตผลและความจ าเปนของทงสองฝาย

ในกรณทมภาระหนกบสถาบนการเงนและตองการจะขอปรบปรงโครงสรางหนควรท าเปนลายลกษณอกษรถงสถาบนการเงนเพอขอความอนเคราะห โดยสงทควรระบในหนงสอ ไดแก

1) ขอมลของลกหน เชน เลขทสญญา ประเภทสนเชอทม หนคงคางช าระ ประวตการช าระทผานมา

2) ปญหาทท าใหไมสามารถช าระหนได เชน รายไดลดลงเนองจากภาวะเศรษฐกจ ตกงาน หรอตองใชจายเงนเพอรกษาพยาบาลคนในครอบครว โดยควรแจงรายไดทไดรบในปจจบน คาใชจายจ าเปนทเกดขนในแตละเดอน และคาใชจายทเกยวของกบเหตฉกเฉน (ถาม) ซงสงผลท าใหไมสามารถช าระหนไดตามจ านวนทเคยท าขอตกลงไว และควรมเอกสารทเกยวของมาแสดงใหเจาหนดดวย เชน สลปเงนเดอน ใบเสรจคารกษาพยาบาล บนทกรายรบ-รายจายทจดเปนประจ า

3) แนวทางทตองการใหสถาบนการเงนชวยเหลอปรบปรงโครงสรางหน

กจกรรมทายเรองท 5 วธการแกไขปญหาหน


129


เรองท 6 หนวยงานทใหค าปรกษาวธการแกไขปญหาหน

เมอพบปญหาหน หลายคนอาจยงนกไมออกวาตนเองจะแกไขปญหาไดอยางไร มทางใดทจะชวยบรรเทาความเดอดรอนทเกดจากปญหาหนไดบาง มคนจ านวนไมนอยทเมอเจอกบปญหาหนทไมสามารถแกไขได กใชวธการหลบหนา ไมรบโทรศพท หรอยายทอยเพอหน ทงทบางครงปญหาหนยงมหนทางทจะแกไขได เพยงแคเรมตนทมคนชวยชแนะแนวทางทถกตอง

หนวยงานทใหค าปรกษาวธการแกไขปญหาหน

หากไมทราบวาจะเรมตนแกไขปญหาหนอยางไร หรอตองการหาทางออกจากปญหาหน สามารถตดตอหนวยงานภาครฐทเกยวของ ซงพรอมใหค าแนะน า ค าปรกษา เพอชแนะแนวทางแกผมปญหาหน ไมวาจะเปนหนในระบบหรอนอกระบบ โดยมหนวยงานหลก ทสามารถตดตอขอค าแนะน า ค าปรกษา ดงน

หนในระบบ

- ศนยคมครองผใชบรการทางการเงน (ศคง.) ธนาคารแหงประเทศไทย โทร. 1213

หนนอกระบบ - ศนยรบแจงการเงนนอกระบบ กระทรวงการคลง โทร. 1359

นอกจากน ยงมหนวยงานภาครฐอน ๆ อก ทมบทบาทส าคญในการชวยเหลอประชาชนและพรอมใหค าแนะน าหรอชวยหาทางแกไขปญหาตาง ๆ ได อาท

- สายดวนของรฐบาล สงกดส านกนายกรฐมนตร โทร. 1111 - ศนยด ารงธรรม สงกดกระทรวงมหาดไทย โทร. 1567 - ส านกงานคมครองสทธและชวยเหลอทางกฎหมายแกประชาชน สงกด

ส านกงานอยการสงสด โทร. 0 2142 2034 - ศนยชวยเหลอลกหนและประชาชนทไมไดรบความเปนธรรม สงกด

กระทรวงยตธรรม โทร. 0 2575 3344 - กองบงคบการปราบปรามการกระท าผดเกยวกบการคมครองผบรโภค

สงกดส านกงานต ารวจแหงชาต โทร. 1135

อยางไรกตาม ค าปรกษาจากหนวยงานตาง ๆ เปนเพยงแนวทางในการแกไขปญหาหน เทานน การตดสนใจวาจะแกไขปญหาหนแบบไหน หรอวธการใดทเหมาะสมและสามารถปฏบตไดจรง

130


ขนอยกบผมปญหาหนเปนผพจารณาวาแบบใดจงจะเหมาะกบตนเองโดยค านงถงปจจยตาง ๆ เชน สถานการณ ความเปนไปได และขอจ ากด

เมอถกตดตามทวงถามหน

ถาถงเวลาช าระหนแลวลกหนไมช าระ หรอช าระลาชา เจาหนสามารถตดตามทวงหนได แตการทวงหนตองปฏบตตาม พ.ร.บ. การทวงถามหน พ.ศ. 2558 เชน

ตองแสดงตวตนตอลกหน โดยแจงชอและวตถประสงคในการตดตอ หากเปนผรบมอบใหทวงถามหน ใหแสดงหลกฐานการมอบอ านาจใหทวงถามหนดวย

ใหตดตอลกหนตามสถานททลกหนระบไว ในวนเวลาทก าหนด คอ วนจนทร-ศกร เวลา 08.00 - 20.00 น. และวนหยดราชการ เวลา 08.00 - 18.00 น. โดยตดตอ ในจ านวนครงทเหมาะสม

หามขมข ใชความรนแรง หรอใชวาจาดหมน

หามตดตอลกหนโดยใชไปรษณยบตร โทรสาร หรอใชขอความ เครองหมาย สญลกษณบนซองจดหมายทสอวาเปนการทวงหน

หามทวงหน ในลกษณะทเปนเทจ หรอท าใหเกดความเขาใจผด เชน ใชสญลกษณทท าใหเขาใจวาเปนการกระท าของศาล เจาหนาทของรฐ

ทงน หากถกตดตามทวงถามหนอยางไมเหมาะสม สามารถรองเรยนกบหนวยงานทมหนาทรบเรองรองเรยนตาม พ.ร.บ. การทวงถามหน พ.ศ. 2558 โดยตรง ไดแก กรมการปกครอง สถานต ารวจทองท ส านกงานเศรษฐกจการคลง กองบญชาการต ารวจ นครบาล ทท าการปกครองจงหวด และทวาการอ าเภอ

131


บญญต 8 ประการ เพอเปนหนอยางเปนสข

1. กอหนเมอจ าเปน ควรเลอกกอหนทด และตองเปนหนทเกดจากความจ าเปนมากกวาความตองการหรอความอยากได

2. ไมเนนตามกระแส ไมควรเปนหนเพอน าไปซอของฟมเฟอยทไมมความจ าเปนตอการด ารงชวตประจ าวน เพราะจะยงท าใหสรางหนเกนความจ าเปน

3. ไมดแนถาภาระหนเกน 1 ใน 3 ของรายไดตอเดอน เมอใดทจะกอหนควรดความสามารถในการผอนช าระของตนเองดวย โดยภาระผอนหนทมอย (ถาม) บวกกบภาระ ผอนหนใหม เมอรวมกนแลวไมควรเกน 1 ใน 3 (33%) ของรายไดตอเดอน

4. อานและถามกอนเซนสญญา ในการท าสญญาเงนก กอนทจะเซนชอในสญญา ตองอานสาระส าคญและท าความเขาใจเงอนไขการใหกยม เชน จ านวนเงนทกยมทงทเปนตวเลขและตวอกษรตองตรงกน ระยะเวลาการก อตราดอกเบย เงอนไขการผดนดช าระหน และเงอนไขการช าระหน

5. ใชเงนกทไดมาตามวตถประสงค เมอไดสนเชอมากควรใชใหตรงตามวตถประสงคทตงใจไว ไมน าไปใชนอกลนอกทาง

6. จายตรงตามเวลา การช าระหนลาชาอาจสรางภาระคาใชจายมากเกนไป เชน ดอกเบยหรอคาปรบกรณช าระลาชา คาตดตามทวงถามหน

7. รบเจรจากอนหนทวม ลกหนทไมคอยมวนย เชน ผอนบาง ไมผอนบาง ผอนไมตรงก าหนดบาง อาจสงผลใหภาระหนสงขนเรอย ๆ หากมปญหาการช าระหน ควรรบเจรจากบเจาหนเพอหาทางออกแกไขปญหา

8. ไมตดบวงหนนอกระบบ เพราะนอกจากดอกเบยสงเกนไปแลว หากไมช าระอาจถกทวงหนโหดได

กจกรรมทายเรองท 6 หนวยงานทใหค าปรกษาวธการแกไขปญหาหน


132

ชดวชาการเงนเพอชวต 3 | หนวยการเรยนรท 4 สทธและหนาทของผใชบรการทางการเงน


สทธและหนาทของผใชบรการทางการเงน


ผใชบรการทางการเงนมสทธทพงตระหนก 4 ประการเพอใหสามารถเลอกใชบรการทางการเงนไดอยางเหมาะสมและตรงกบความตองการของตนเอง และยงมหนาททควรปฏบตดวยความรบผดชอบอก 5 ประการเพอลดความเสยงและความเสยหายทอาจเกดจากการใชบรการทางการเงน รวมถงรจกบทบาทหนาทของศนยคมครองผใชบรการทางการเงน (ศคง.) และหนวยงานทรบเรองรองเรยนอน ๆ

ตวชวด

1. บอกสทธของผใชบรการทางการเงน 2. บอกหนาทของผใชบรการทางการเงน 3. บอกบทบาทหนาทของศนยคมครองผใชบรการทางการเงน (ศคง.) และ

หนวยงานทรบเรองรองเรยนอน ๆ 4. บอกขนตอนการรองเรยน 5. บอกหลกการเขยนหนงสอรองเรยน


เรองท 1 สทธของผใชบรการทางการเงน เรองท 2 หนาทของผใชบรการทางการเงน เรองท 3 บทบาทศนยคมครองผใชบรการทางการเงน (ศคง.) และหนวยงานท

รบเรองรองเรยนอน ๆ เรองท 4 ขนตอนการรองเรยนและหลกการเขยนหนงสอรองเรยน



1. ชดวชาการเงนเพอชวต 3 2. หนงสอรรอบเรองการเงนของศนยคมครองผใชบรการทางการเงน

ตอน รหนาท รกษาสทธ เขาใจผลตภณฑการเงน 3. เวบไซต www.1213.or.th เฟซบก www.facebook.com/hotline1213

133


เรองท 1 สทธของผใชบรการทางการเงน

ปจจบนผลตภณฑและบรการทางการเงนมความหลากหลาย ซบซอน และเปลยนแปลงอยางรวดเรวไปตามพฒนาการทางเทคโนโลย ผใชบรการทางการเงนจงควรศกษาหาความรเกยวกบผลตภณฑและบรการทางการเงนตาง ๆ รวมทงสทธและหนาทในการเปนผใชบรการทางการเงนเพอใหสามารถเลอกใชบรการอยางมนใจ ตรงกบความตองการ ไมเสยสทธทพงได และเปนผใชบรการทางการเงนทท าหนาทไดอยางเหมาะสมและไดรบประโยชนสงสด โดยผใชบรการทางการเงนมสทธ 4 ประการ ดงน

1. สทธทจะไดรบขอมลทถกตอง (right to be informed) ผใชบรการทางการเงนมสทธทจะไดรบขอมลทถกตองเกยวกบบรการทสนใจ โดยเจาหนาทสถาบนการเงนตองอธบายรายละเอยดเกยวกบผลตภณฑและเงอนไขตาง ๆ อยางถกตอง ชดเจน และครบถวนเพยงพอตอการตดสนใจในการใชบรการ เชน ลกษณะส าคญของผลตภณฑ ผลประโยชนท คาดวาจะไดรบ ความเสยง คาปรบ คาธรรมเนยม ตลอดจนคาใชจายทเกดขนเมอไมท าตามเงอนไข และการใชสอทางการตลาดเพอสงเสรมการขายตองไมชวนเชอเกนจรง ไมท าใหผใชบรการเขาใจผด

เมอไดรบขอมลทถกตองและครบถวนแลว ผใชบรการทางการเงนกควรพจารณา ตรวจสอบ และสอบถามรายละเอยดใหแนใจกอนตดสนใจใชบรการ เพอใหได ผลตภณฑและบรการทเหมาะสมและตรงความตองการของผใชบรการ

2. สทธทจะเลอกใชผลตภณฑและบรการไดอยางอสระ (right to choose) เจาหนาทสถาบนการเงนสามารถน าเสนอผลตภณฑและบรการอน ๆ ควบคกบผลตภณฑทผใชบรการทางการเงนตองการ แตผใชบรการทางการเงนควรเลอกผลตภณฑและบรการทางการเงนทตองการจรง ๆ เทานน โดยค านงถงความจ าเปน ประโยชนทไดรบ ความคมคา รวมถงความสามารถในการรบภาระคาใชจายทเกยวของ หากผใชบรการไมตองการผลตภณฑและบรการทเจาหนาทเสนอขาย กสามารถปฏเสธได

3. สทธทจะรองเรยนเพอความเปนธรรม (right to be heard) หากผใชบรการทางการเงนพบวาตนเองไดรบการปฏบตทไมถกตองหรอถกเอาเปรยบ เชน ไดรบขอมลทไมถกตอง ไมครบถวน ถกบงคบใหซอผลตภณฑทางการเงนทไมตองการ ถกท าให เขาใจผดเกยวกบผลตภณฑ ค านวณดอกเบยผด กสามารถรองเรยนไปยงสถาบนการเงนทใชบรการ และหากยงไมไดรบความเปนธรรม กสามารถรองเรยนไปยงหนวยงานทก ากบดแลได

134


4. สทธทจะไดรบการพจารณาคาชดเชยหากเกดความเสยหาย (right to redress) ผใชบรการทางการเงนมสทธไดรบการชดเชยตามความเหมาะสม หากพสจนแลววาเปนความผดพลาดของสถาบนการเงน เชน ไมไดปฏบตตามแนวนโยบายทเ กยวของกบ การน าเสนอขอมลหรอการเสนอขายผลตภณฑทางการเงน หรอปฏบตงานทเกยวของกบ การใหบรการทางการเงนอยางไมเหมาะสม ไมวาจะจงใจหรอประมาทเลนเลอ เปนเหตใหผใชบรการไดรบความเสยหาย เชน เจาหนาทธนาคารขโมยเงนฝากจากบญช ระบบไมตดเ งนจากบญชท าใหมยอดหนคางช าระ แตผใชบรการทางการเงนจะไมไดรบการชดเชยหากความผดพลาดนนเกดจากผใชบรการเอง เชน ฝากสมดบญชไวกบเจาหนาทธนาคารเพอท ารายการแทน โอนเงนจากเครองเอทเอมไปผดบญชหรอใสตวเลขจ านวนเงนผด

กจกรรมทายเรองท 1 สทธของผใชบรการทางการเงน


135


เรองท 2 หนาทของผใชบรการทางการเงน

นอกจากสถาบนการเงนตองใหบรการดวยความรบผดชอบแลว ผใชบรการทาง

การเงนยงม “หนาท” ทควรปฏบตดวยความรบผดชอบเพอลดความเสยงและความเสยหายทอาจเกดขนจากการใชบรการทางการเงน โดยหนาทของผใชบรการทางการเงนมดงน

1. วางแผนการเงน เพอจดการรายจายใหเหมาะสมกบรายรบ ซงจะท าใหทราบฐานะทางการเงนของตนเอง และหากมปญหาทางการเงน กจะสามารถมองเหนสญญาณและวางแผนรบมอกบปญหาลวงหนาได

2. ตดตามขอมลขาวสารทางการเงนอยางสม าเสมอ เพอใชเปนขอมลในการตดสนใจเลอกใชบรการใหเหมาะสมและตรงกบความตองการของตนเอง นอกจากขาวสารเกยวกบบรการทางการเงนแลว ภยทางการเงนกเปนสงหนงทผใชบรการทางการเงนไมควรละเลยเพราะการตดตามขาวสารจะท าใหเขาใจและรทนรปแบบการหลอกลวงของมจฉาชพ และสามารถปองกนตวเองจากมจฉาชพได

3. ศกษารายละเอยดและเปรยบเทยบขอมลกอนเลอกใช จะท าใหเขาใจลกษณะของผลตภณฑและบรการ เงอนไขทเกยวของ ผลประโยชนทจะไดรบ ความเสยง และตองไมลมทจะเปรยบเทยบผลตภณฑทสนใจจากหลาย ๆ แหลง เชน สถาบนการเงน ผประกอบธรกจสนเชอทไมใชสถาบนการเงน (non-bank) เพอเลอกสงทเหมาะสมและตรงกบความตองการของตนเองมากทสด เชน สอบถามพนกงาน อานและท าความเขาใจหนงสอชชวนหรอเอกสารสรปขอมลส าคญประกอบการเสนอขายผลตภณฑ (fact sheet) เพอเปรยบเทยบผลตภณฑ

136


รหรอไมวา fact sheet ชวยคณไดอยางไร

fact sheet หรอเอกสารสรปขอมลส าคญของผลตภณฑ คอ ขอมลทสถาบนการเงนจดท าขนเพอเปดเผยใหลกคาไดทราบขอมลเกยวกบผลตภณฑหรอบรการทางการเงนโดยเฉพาะผลตภณฑทางการเงนบางประเภททมความซบซอน เชน สนเชอเพอทอยอาศย บญชเงนฝากแบบขนบนได

มอะไรอยใน fact sheet 1. ลกษณะส าคญของผลตภณฑ เชน ประเภทของผลตภณฑ อตราดอกเบย

วธคดดอกเบย 2. คาบรการหรอคาธรรมเนยมทสถาบนการเงนอาจเรยกเกบจากการซอ

ผลตภณฑหรอใชบรการเหลาน 3. เงอนไขและขอก าหนดทควรทราบ

fact sheet จะเปนตวชวยทท าใหคณรจกผลตภณฑนน ๆ มากขน และยงสามารถใชเปรยบเทยบกบผลตภณฑประเภทเดยวกนของสถาบนการเงนอน ๆ จงชวยใหคณตดสนใจเลอกผลตภณฑไดงาย และตรงกบความตองการดวย

อาน fact sheet ทกครงกอนตดสนใจ เพอประโยชนสงสดของคณเอง

นอกจากน กอนลงนามหรอเซนชอในสญญาท าธรกรรมใด ๆ ผใชบรการทางการเงนควรอานรายละเอยดสญญาใหถถวน และตองเขาใจเงอนไขของสญญากอนลงนาม หากไมเขาใจ ใหสอบถามเจาหนาท เพอปองกนปญหาทอาจเกดขนภายหลง

4. ตรวจทานความถกตองของธรกรรมทางการเงนทกครง เพอรกษาผลประโยชนของตนเอง โดยเฉพาะอยางยงขอมลทส าคญ เชน ชอบญช เลขทบญช จ านวนเงน หากพบวาไมถกตอง ควรรบแจงเจาหนาททนท

5. ช าระหนเมอเปนหน กอนกอหนใหดความสามารถในการช าระหนของตนเอง ซงหากมความจ าเปนและสามารถผอนช าระไหว กสามารถกอหนได และเมอเปนหนแลว ผใชบรการทางการเงนมหนาททจะตองช าระหนนน หากไมช าระหน นอกจากจะท าใหหนเพมขนเพราะดอกเบยแลว กจะท าใหประวตเครดตเสย และเมอตองการกเงนเพอสงจ าเปนในอนาคต อาจถกปฏเสธการขอกได

กจกรรมทายเรองท 2 หนาทของผใชบรการทางการเงน


137


เรองท 3 บทบาทศนยคมครองผใชบรการทางการเงน (ศคง.) และหนวยงานทรบ เรองรองเรยนอน ๆ

ศนยคมครองผใชบรการทางการเงน (ศคง.)

ธนาคารแหงประเทศไทย (ธปท.) หรอแบงกชาตไดก าหนดใหการคมครองผใชบรการทางการเงนเปนหนงในยทธศาสตรส าคญ โดยจดตงศนยคมครองผใชบรการทางการเงน (ศคง.) ขนเมอเดอนมกราคม 2555 เพอใหเปนศนยกลางในการด าเนนงานดานการคมครองผใชบรการทางการเงนอยางเปนระบบ ผานการสงเสรมความรและดแลเรองรองเรยนเกยวกบบรการทางการเงน เพอใหสามารถตอบสนองตอความคาดหวงของประชาชนไดดยงขน และเออตอการด าเนนการทสอดประสานกบหนวยงานภายนอกโดยมหนาทหลก 3 ประการ คอ

1. ดแลเรองรองเรยนทเกยวของกบบรการทางการเงนของผใหบรการทางการเงนทอยภายใตการก ากบของ ธปท. (ธนาคารพาณชย บรษทเงนทน บรษทเครดตฟองซเอร สถาบนการเงนเฉพาะกจ บรษทบตรเครดต บรษทสนเชอสวนบคคลภายใตการก ากบ บรษทสนเชอรายยอยเพอการประกอบอาชพภายใตการก ากบ (นาโนไฟแนนซ) ผใหบรการการช าระเงนทางอเลกทรอนกส และผประกอบธรกจปจจยช าระเงนตราตางประเทศ (เชน การแลกเปลยนเงนตราตางประเทศ) รวมทงบรการทางการเงนอนทแบงกชาตดแล เชน ธนบตร พนธบตร กฎระเบยบธรกรรมเงนตราตางประเทศ

2. สงเสรมความรเกยวกบบรการทางการเงน เพอใหประชาชนมความรพนฐานทางการเงนเพยงพอทจะดแลตนเองได ตระหนกถงความส าคญของการวางแผนการเงน การมวนยทางการเงน เขาใจสทธและหนาทของตนเอง สามารถเลอกใชบรการทางการเงนไดอยางเหมาะสม และรเทาทนเลหเหลยมกลโกง

3. สงเสรมบทบาทหนาทของ ธปท. ในการก ากบดแลใหสถาบนการเงนใหบรการแกลกคาอยางเปนธรรม โดยการสงขอมลปญหา ขอรองเรยน ขอเสนอแนะไปยงหนวยงานทงภายในและภายนอก ธปท. เพอน าไปใชในการก ากบดแลสถาบนการเงนใหด าเนนการอยางถกตอง เปนธรรม และค านงถงสทธของผใชบรการทางการเงน

138


หนวยงานทรบเรองรองเรยนอน ๆ

ส าหรบผลตภณฑและผใหบรการทางการเงนทไมไดอยภายใตการก ากบดแล ของแบงกชาต ผใชบรการสามารถขอค าแนะน าหรอรองเรยนไดดงน

1. ส านกงานคณะกรรมการก ากบหลกทรพยและตลาดหลกทรพย (ก.ล.ต.) มหนาทใหค าปรกษา แนะน า รบเรองรองเรยนเกยวกบบรการของบรษทหลกทรพย บรษทหลกทรพยจดการกองทน เชน หนสามญ กองทนรวม สญญาซอขายลวงหนา โทร. 1207

2. ส านกงานคณะกรรมการก ากบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย (คปภ.) มหนาทใหค าปรกษา แนะน า รบเรองรองเรยนเกยวกบบรการของบรษทประกนภย เชน ประกนชวต ประกนวนาศภย โทร. 1186

3. ส านกงานเศรษฐกจการคลง (สศค.) มหนาทใหค าปรกษา แนะน า รบเรองรองเรยนเกยวกบการเงนนอกระบบ เชน หนนอกระบบ แชรลกโซ โทร. 1359

4. บรษท ขอมลเครดตแหงชาต จ ากด (เครดตบโร) มหนาทใหค าปรกษา แนะน า รบเรองรองเรยนเกยวกบขอมลประวตเครดต โทร. 0 2643 1250

5. ส านกงานคณะกรรมการคมครองผบรโภค (สคบ.) มหนาทใหค าปรกษา แนะน า รองเรยนเกยวกบสนคาและบรการทวไป เชน การโฆษณาเกนจรง การไมปฏบตตามสญญา โทร. 1166

6. หนวยงานทรบเรองรองเรยนเกยวกบการทวงหนอยางไมเหมาะสม 1) กรมการปกครอง โทร. 0 2356 9660 2) ส านกงานเศรษฐกจการคลง โทร. 1359 3) ทท าการปกครองจงหวด 4) กองบญชาการต ารวจนครบาล โทร. 0 2354 5249 5) สถานต ารวจ 6) ทวาการอ าเภอ

กจกรรมทายเรองท 3 บทบาทศนยคมครองผใชบรการทางการเงน (ศดง.) และหนวยงานทรบเรองรองเรยนอน ๆ


139


เรองท 4 ขนตอนการรองเรยนและหลกการเขยนหนงสอรองเรยน

ขนตอนการรองเรยน

หากไดรบการปฏบตทไมถกตองหรอถกเอาเปรยบจากสถาบนการเงนหรอผใหบรการทางการเงน เชน ไดรบขอมลไมถกตองท าใหเขาใจผดในตวผลตภณฑ ค านวณดอกเบยผด ผใชบรการทางการเงนสามารถรองเรยนไดตามขนตอนดงน

1. รองเรยนทศนยบรการลกคา (call center) ของสถาบนการเงนหรอ ผใหบรการทางการเงนนน ๆ เพอแจงเรองรองเรยนหรอปญหาทพบ

2. หากไมไดรบการตดตอกลบภายในระยะเวลาการใหบรการมาตรฐาน10 หรอไมไดรบการปฏบตทเหมาะสม สามารถขอรบค าปรกษาไดทศนยคมครองผใชบรการทางการเงน (ศคง.) โทร. 1213 ในวนจนทร - วนศกร ระหวางเวลา 08.30 - 12.00 น. และ 13.00 - 16.30 น. หรอชองทางอน ๆ ดงน

1) จดหมายอเลกทรอนกส (e-mail) ของ ศคง. [email protected] โดยกรอกขอมลตามแบบฟอรมใน www.1213.or.th11

2) เวบไซต ศคง. www.1213.or.th 3) รองเรยนดวยตนเอง เพอตดตอขอพบเจาหนาทตามเวลาราชการ

โดยการนดหมายลวงหนา 4) จดหมาย/โทรสาร (fax) ตามทอยหรอหมายเลขโทรสาร ดงน

ภาคกลาง

ผอ านวยการ ศนยคมครองผใชบรการทางการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย ส านกงานใหญ 273 ถนนสามเสน แขวงวดสามพระยา เขตพระนคร กรงเทพฯ 10200 โทรสาร (fax) 0 2283 6151

10 ธนาคารแหงประเทศไทย (ธปท.) โดยศนยคมครองผใชบรการทางการเงน (ศคง.) รวมกบสมาคม

ธนาคารไทย และสาขาของธนาคารพาณชยตางประเทศทใหบรการลกคาบคคลธรรมดารายยอย รวม 18 ธนาคาร ก าหนดมาตรฐานการใหบรการของแตละธนาคาร (SLA) โดยจดท าเปนตารางแสดงระยะเวลาการใหบรการของธนาคารแตละแหงเผยแพรผานทางเวบไซต ศคง. www.1213.or.th โดยเลอก ขอมลเปรยบเทยบ เลอก SLA

11 สามารถพมพไดจาก www.1213.or.th โดยเลอก เกยวกบ ศคง. เลอก ขอรบค าปรกษาหรอรองเรยน เลอก 04 อเมล

mailto:[email protected]

140


ภาคเหนอ

ผอ านวยการอาวโส ธนาคารแหงประเทศไทย ส านกงานภาคเหนอ 68/3 ถนนโชตนา ต าบลชางเผอก อ าเภอเมอง จงหวดเชยงใหม 50300 หมายเลขโทรสาร (fax) 0 5393 1103

ภาคตะวนออก เฉยงเหนอ

ผอ านวยการอาวโส ธนาคารแหงประเทศไทย ส านกงานภาคตะวนออกเฉยงเหนอ 393 ถนนศรจนทร ต าบลในเมอง อ าเภอเมอง จงหวดขอนแกน 40000 หมายเลขโทรสาร (fax) 0 4324 1045

ภาคใต

ผอ านวยการอาวโส ธนาคารแหงประเทศไทย ส านกงานภาคใต 472 ถนนเพชรเกษม อ าเภอหาดใหญ จงหวดสงขลา 90110 หมายเลขโทรสาร (fax) 0 7423 4701

อยางไรกด มเรองรองเรยนทอยนอกเหนอขอบเขตการด าเนนการของ ศคง. เชน

เรองรองเรยนทไมเกยวของกบสถาบนการเงนหรอผประกอบธรกจภายใต การก ากบดแลของ ธปท.

เรองรองเรยนทศาลมค าวนจฉย ค าสง หรอค าพพากษาเสรจเดดขาดไปแลว หรอเรองทอยในระหวางการพจารณาของศาล

เรองทขอให ธปท. ฟองรองคดแทน/ชวยเหลอเงนในการตอสคด/ชวยจดหาหรอวาจางทนายความใหผรองเรยน

เรองทขอให ธปท. เรยกรอง/สงการใหสถาบนการเงนหรอผประกอบธรกจภายใตการก ากบดแลของ ธปท. ชดใชคาเสยหายตามขอพพาททคสญญาผกพนกนทางแพง

เรองทเปนกรณพพาทระหวางพนกงานของสถาบนการเงนหรอผประกอบธรกจภายใตการก ากบดแลของ ธปท. กบสถาบนการเงนหรอผประกอบธรกจขางตน ทไมเกยวของกบกฎหมายท ธปท. ก ากบดแล

เรองทรองเรยนซ าเรองเดม ซง ธปท. ไดเคยด าเนนการจนผรองเรยนไดรบค าชแจงแลว หรอเรองรองเรยนทขอโตแยงผลการพจารณาโดยผรองเรยนไมมขอมลใหมเพมเตม/การด าเนนการทอยในอ านาจหนาทของหนวยงานราชการ/ผก ากบดแลอน

141


เรองขอความอน เคราะหซ งเปนดลยพนจทางธรกจของสถาบนการเงนหรอ ผประกอบธรกจภายใตการก ากบดแลของ ธปท. และไมมขอขดตอกฎหมายหรอกฎเกณฑหรอแนวนโยบายของ ธปท. เชน การขอปรบปรงโครงสรางหน การขอเพมวงเงนสนเชอ การขอลด/ยกเวนดอกเบย คาธรรมเนยม หรอคาปรบตาง ๆ เปนตน

เรองทเปนกรณสมมตและใหพจารณาแสดงความเหนวาถกหรอผด การขอตรวจสอบขอมลของบคคลอน การขอขอมลท ธปท. ไมใชเจาของขอมล

หลกการเขยนหนงสอรองเรยน

ในการรองเรยน ควรเตรยมเอกสารทเกยวของใหครบถวน เชน เอกสารแสดงตวตน (ส าเนาบตรประจ าตวประชาชน/หนงสอเดนทาง) เอกสารประกอบเรองรองเรยน (เชน ส าเนาใบแจงหน/สญญา) โดยควรด าเนนการ ดงน

เลาเหตการณส าคญโดยมการเรยงล าดบเหตการณ ใหขอมลทส าคญและจ าเปนใหครบถวน แจงสงทตองการใหสถาบนการเงนด าเนนการ แจงขอมลสวนตว เชน ชอ ทอย เบอรโทรศพททสามารถตดตอได แนบเอกสารทเกยวของใหครบถวน

กจกรรมทายเรองท 4 ขนตอนการรองเรยนและหลกการเขยนหนงสอรองเรยน


142

ชดวชาการเงนเพอชวต 3 | หนวยการเรยนรท 5 ภยทางการเงน


ภยทางการเงน

สาระส าคญ รปแบบการด ารงชวตและเทคโนโลยทเปลยนแปลงไป ท าใหมจฉาชพพฒนาสารพดกลโกงเพอหลอกขโมยเงนจากเหยอ โดยมกจบจดออนของเหยอ คอ ความกลว ความโลภ และความไมรมาเปนตวชวย ผใชบรการทางการเงนจงจ าเปนตองรเทาตามทนกลโกงของมจฉาชพ ไมวาจะเปนกลโกงทมาใน ร ป แ บบขอ งก า ร เ ง น นอ ก ระ บบ ท ม ท ง หน น อก ระ บบ แ ละ แ ช ร ล ก โ ซ ภ ย ใ ก ล ต ว ภยออนไลน และภยทแฝงมากบบตรอเลกทรอนกสตาง ๆ เพอใหสามารถปองกนตนเองจาก ภยเหลานได รวมไปถงรจกหนวยงานหรอองคกรทใหค าปรกษาหากตกเปนเหยอภยทางการเงน

ตวชวด 1. บอกประเภทและลกษณะของภยทางการเงน และยกตวอยางภยทางการเงน

ทมในชมชน 2. บอกวธการปองกนตนเองจากภยทางการเงน 3. บอกวธแกปญหาทเกดจากภยทางการเงน

ขอบขายเนอหา เรองท 1 หนนอกระบบ เรองท 2 แชรลกโซ เรองท 3 ภยใกลตว เรองท 4 ภยออนไลน เรองท 5 ภยธนาคารออนไลน เรองท 6 ภยบตรอเลกทรอนกส



1. ชดวชาการเงนเพอชวต 3 2. หนงสอรรอบเรองการเงนของศนยคมครองผ ใชบรการทางการเงน

ตอน รรอบระวงภย 3. เวบไซต www.1213.or.th เฟซบก www.facebook.com/hotline1213

143


เรองท 1 หนนอกระบบ

เมอจ าเปนตองใชเงน แตไมสามารถขอกเงนจากสถาบนการเงนได หลายคนคงนกถงการกเงนนอกระบบทไดเงนเรว ไมยงยาก ไมตองมหลกประกนหรอใชบคคลค าประกน จนอาจลมนกถงเลหเหลยมหรอกลโกงทอาจแฝงมากบการกเงนนอกระบบ

ลกษณะกลโกงหนนอกระบบ

1. ใชตวเลขนอย ๆ เพอจงใจ

นายทนเงนกนอกระบบมกบอกตวเลขนอยเพอจงใจผก ไมวาจะเปนจ านวนเงนผอนตองวดหรอดอกเบย เชน กเงน 10,000 บาท ใหผอนวนละ 150 บาทเปนระยะเวลา 90 วน แตเมอค านวณแลวตองจายหนคน 13,500 บาทภายใน 3 เดอน ดอกเบยสงถง 35% ตอสามเดอนหรอ 140% ตอป

เจาหนบางรายกบอกแคอตราดอกเบย แตไมไดบอกวาเปนอตราดอกเบยตอวน ตอเดอน หรอตอป เชน เจาหนรายหนงปลอยเงนก 3% ลกหนเหนวาอตราดอกเบยนอยกวาสถาบนการเงนกแหไปกเงน แตเมอค านวณดอกเบยทงปแลว ลกหนกตกใจ เพราะดอกเบย 3% นนเปนดอกเบยตอวน ถาคดเปนตอป กสงถง 1,080%

2. ใหเซนเอกสารทไมไดกรอกตวเลข

นอกจากจะใชตวเลขคางวดหรอดอกเบยนอย ๆ ดงดดลกหนแลว เจาหน บางรายกใหลกหนเซนสญญากยมโดยทยงไมไดกรอกตวเลข ลกหนรายหนงตองใชเงนคนเจาหน 100,000 บาท ทง ๆ ทกเงนมาแค 20,000 บาท เพยงเพราะไปเซนสญญาในเอกสารทยงไมไดกรอกจ านวนเงนก

3. ไมใหลกหนอานเอกสารทตองเซน

เจาหนบางรายไมยอมใหลกหนอานเอกสารทจะตองเซน เชน เจาหนหวงจะ ยดเอาทดนของลกหนทน ามาค าประกนเงนก จงหลอกวาเปนการท าสญญาจ านอง แตแทจรงเปนสญญาขายฝาก

4. บบใหเซนสญญาเงนกเกนจรง

เจาหนบางรายบบบงคบใหลกหนเซนสญญาเงนกเกนจรง เชน ขอก 10,000 บาท แตบงคบใหเซนในเอกสารทเขยนวาขอก 30,000 บาท ลกหนบางรายมความจ าเปนตองใชเงน กจ าใจเซนสญญานน

144


5. ท าสญญาขายฝากแทนสญญาจ านอง

เจาหนหลายรายหลอกลกหนใหท าสญญาขายฝากแทนสญญาจ านอง ถงแมเจาหนจะอางวาเปนการค าประกนเงนกเหมอนกน แตการบงคบหลกประกนตางกน สญญาขายฝากจะท าใหกรรมสทธของบานหรอทดนนนตกเปนของเจาหนตงแตวนทท าสญญา ซงลกหนจะตองไถบานหรอทดนคนภายในเวลาทก าหนด หากชาเพยงวนเดยว บานหรอทดนนนกจะ ตกเปนของเจาหนทนท โดยเจาหนไมตองมหนงสอแจงหรอฟองศาลเพอบงคบคด

ดวยเหตนเจาหนนอกระบบบางคนจงบายเบยง หลบหนาลกหนเพอไมใหมโอกาสไดไถถอนบานหรอทดนนนคนในเวลาทก าหนด หรอไมยอมขยายเวลาไถให (การขยายเวลาไถ ตองท าหลกฐานเปนหนงสอพรอมลงลายมอชอ) โดยเฉพาะบานหรอทดนทอยในท าเลดและมมลคามากกวายอดหน

6. หลกเลยงใหกโดยตรง

หลายครงทสญญาอ าพรางเงนกถกน ามาใชเพอหลอกลอผทเดอดรอนเรองเงน เชน ลกหนรายหนงตดตอขอกเงนกบเจาหนนอกระบบจ านวน 20,000 บาท เจาหนบงคบใหลกหนใชบตรผอนสนคาหรอบตรเครดตซอสนคาทก าลงเปนทนยมมลคา 23,000 บาทเพอมาแลกกบเงนก 20,000 บาท

ลกหนไดเงนมาแค 20,000 บาท แตกลบตองแบกภาระเงนกสงถง 23,000 บาทกบบรษทบตรผอนสนคาหรอบรษทบตรเครดต และยงมภาระดอกเบยทตองจายอกตางหาก สวนเจาหนแทบจะไมมความเสยงใดเลย แถมยงไดสนคาในราคาถกอกดวย

7. ทวงหนโหด

นอกจากภาระดอกเบยทแสนแพงแลว ลกหนเงนกนอกระบบอาจตองเจอกบการทวงหนโหดหากไมช าระตรงตามเวลา ซงเจาหนอาจไมไดแคขหรอประจานใหไดอาย แต บางรายกถงขนท ารายรางกาย

วธปองกนภยหนนอกระบบ

1. หยดใชเงนเกนตว – ตรวจสอบพฤตกรรมการใชเงนของตนเองโดยการจดบนทกรายรบ-รายจาย แลววางแผนใชเงนอยางเหมาะสมกบรายไดและความจ าเปน

2. วางแผนการเงนลวงหนา – ค านงถงคาใชจายกอนใหญทอาจเกดขนในอนาคต เชน คาเลาเรยนลก แลววางแผนทยอยออมลวงหนา รวมถงออมเงนเผอเหตการณฉกเฉนดวย

145


3. คดใหดกอนตดสนใจกอหน – ทบทวนดความจ าเปนวาตองใชเงนจรง ๆ หรอไม และหากตองกจรง ๆ จะสามารถช าระหนไดหรอไม เพราะนอกจากดอกเบยทแสนแพงแลว อาจตองเจอกบเหตการณทวงหนแบบโหด ๆ อกดวย

4. เลอกกในระบบ – หากจ าเปนตองก ควรเลอกกในระบบดกวา เพราะนอกจากจะมหนวยงานภาครฐคอยดแลแลว ยงระบดอกเบยในสญญาชดเจนและเปนธรรมกวา

5. ศกษารายละเอยดผใหก – ดวาผใหกนนนาเชอถอหรอไม มเงอนไขช าระเงนหรออตราดอกเบยทเอาเปรยบผกเกนไปหรอไม

6. ศกษาวธคดดอกเบย – หนนอกระบบมกคดอตราดอกเบยดวยวธเงนตนคงท (flat rate) ซงท าใหลกหนตองจายดอกเบยมากกวาการคดดอกเบยแบบลดตนลดดอก (effective rate) เพราะดอกเบยจะถกคดจากเงนตนทงกอนแมวาจะทยอยจายคนทกเดอน กตาม

7. หากจ าเปนตองกเงนนอกระบบตองใสใจ

ไมเซนสญญาในเอกสารทยงไมไดกรอกขอความหรอวงเงนกไมตรงกบความจรง

ตรวจสอบขอความในสญญาเงนก รวมถงดวาเปนเงอนไขทเราท าไดจรง ๆ

เกบสญญาคฉบบไวกบตวเพอเปนหลกฐานการก

ท าสญญาจ านองแทนการท าสญญาขายฝาก เพราะการขายฝากจะท าใหกรรมสทธตกเปนของเจาหนทนทหากผกไมมาไถคนตามก าหนด

8. ตดตามขาวสารกลโกงเปนประจ า

ท าอยางไรเมอตกเปนเหยอหนนอกระบบ

หากเปนเหยอหนนอกระบบแลว ผกควรหาแหลงเงนกในระบบทมดอกเบย ถกกวามาช าระคน แตหากไมสามารถกยมในระบบได ผกอาจตองยอมขายทรพยสนบางสวนเพอน ามาช าระหน เพอแกไขปญหาดอกเบยทเพมขนจนไมสามารถช าระคนได ทงน ลกหนเงนกนอกระบบสามารถขอรบค าปรกษาไดจากองคกรดงตอไปน

1. ศนยรบแจงการเงนนอกระบบ กระทรวงการคลง โทร. 1359 2. กองบงคบการปราบปรามการกระท าผดเกยวกบการคมครองผบรโภค

ส านกงานต ารวจแหงชาต โทร. 1135 3. สายดวนรฐบาล ส านกนายกรฐมนตร โทร. 1111

146


4. ส านกงานคมครองสทธและชวยเหลอทางกฎหมายแกประชาชน ส านกอยการสงสด โทร. 0 2142 2034

5. ศนยชวยเหลอลกหนและประชาชนทไมไดรบความเปนธรรม กระทรวงยตธรรม โทร. 0 2575 3344

6. ศนยด ารงธรรม กระทรวงมหาดไทย โทร. 1567 7. หนวยงานทรบเรองรองเรยนเกยวกบการทวงถามหนไมเหมาะสม ไดแก

กรมการปกครอง ส านกงานเศรษฐกจการคลง ทท าการปกครองจงหวด กองบญชาการต ารวจนครบาล สถานต ารวจทองท และทวาการอ าเภอทกแหง

กจกรรมทายเรองท 1 หนนอกระบบ


147


เรองท 2 แชรลกโซ

แชรลกโซเปนภยทางการเงนทอาจสรางความเสยหายไดตงแตเงนจ านวนนอย ๆ

จนไปถงเงนหลกแสนหลกลาน มจฉาชพมกใช “โอกาสรวย” หรอ “สนคาราคาถกมาก” มาหลอกลอใหเหยอรวมลงทนหรอซอสนคาแลวเชดเงนหนไป

ลกษณะกลโกงแชรลกโซ

1. แชรลกโซในคราบธรกจขายตรง

มจฉาชพจะโฆษณาชวนเชอใหเหยอท าธรกจขายตรงทมผลตอบแทนสง โดยทเหยอไมตองท าอะไร เพยงแคชกชวนเพอนหรอญาตพนองใหรวมท าธรกจ ไมเนนการขาย สาธต หรอท าใหสมาชกเขาใจในตวสนคา เมอเหยอเรมสนใจ จะใหเหยอเขารวมฟงสมมนา และ โนมนาวหรอหลอกลอใหเหยอจายคาสมครสมาชก หรอซอสนคาแรกเขาซงมมลคาทคอนขางสง (สนคาสวนมากมกไมมคณภาพ) หรออาจใหเหยอซอหนหรอหนวยลงทนโดยไมตองรบสนคาไปขาย แลวกรอรบเงนปนผลไดเลย

คาสมครสมาชก คาซอสนคาแรกเขา คาหนหรอคาหนวยลงทนของสมาชกใหมจะถกน ามาจายเปนผลตอบแทนใหกบสมาชกเกา เมอไหรทไมสามารถหาสมาชกใหมได แชรกจะลมเพราะไมสามารถหาเงนมาจายผลตอบแทนและเงนทลงทนคนสมาชกได

ปจจบนยงมการโฆษณาชกชวนผลงทนผานอนเทอรเนตอกดวย โดยมจฉาชพจะหลอกใหเหยอกรอกขอมลสวนตวในอนเทอรเนต แลวตดตอเหยอเพอชกชวนใหเขารวมงานสมมนาโดยอางวามบคคลทมชอเสยงเขารวมดวย

2. แชรลกโซหลอกลงทน

มจฉาชพมกอางวามสทธพเศษ หรอไดโควตาซอสนคาราคาถกเปนจ านวนมาก หรอมการลงทนทใหผลตอบแทนสงและแนนอน จงอยากชกชวนใหเหยอลงทนรวมกน เชน โควตาจ าหนายสลากกนแบงรฐบาล (แชรลอตเตอร) อตสาหกรรมปลกปาเพอสงขายตลาดในตางประเทศ (แชรไม) เกงก าไรจากอตราแลกเปลยน (แชร FOREX) โดยสรางเวบไซตเพอใหดนาเชอถอ หรอบางรายกอางวามสาขาในตางประเทศ แตความจรงแลว ไมไดท าธรกจดงกลาวจรง

มจฉาชพจะใชวธหมนเงนจากผลงทนรายใหมไปจายเปนผลตอบแทนใหแก ผลงทนรายเกา จงตองพยายามหาผลงทนรายใหมอย เรอย ๆ เพอใหมเงนไปจายเปนผลตอบแทน แตหากไมสามารถหาผลงทนรายใหมได กจะไมสามารถจายผลตอบแทนคนใหแกรายเกาได

148


3. แชรลกโซหลอกขายสนคาผานอนเทอรเนต

มจฉาชพจะแฝงตวเปนพอคาหรอแมคา แลวอางวาสามารถหาสนคาหายากหรอสนคาทก าลงอยในความตองการของตลาด (เชน สนคารนใหมลาสด หรอยงไมมขายในประเทศไทย) ไดในราคาถก จงประกาศขายสนคาดงกลาวในราคาทถกกวาทองตลาดเปนจ านวนมากผานทางอนเทอรเนต

เมอเหยอหลงเชอสงซอสนคาและโอนเงนใหแกมจฉาชพในครงแรก มจฉาชพจะสงสนคาใหเหยอตามจ านวนทสงซอ และเมอเหยอไดสนคาในราคาถก กจะบอกตอชกชวนญาตพนองหรอเพอนฝงใหมาซอสนคาเปนจ านวนมากแลวโอนเงนคาสนคาทงหมดใหแกมจฉาชพ หลงจากนนมจฉาชพกจะเชดเงนนนหนไปโดยไมสงสนคาใด ๆ ใหแกเหยอเลย

วธปองกนภยแชรลกโซ

1. ไมโลภไปกบผลตอบแทนหรอสนคาราคาถกทน ามาหลอกลอ เพราะผลตอบแทนยงสง ยงมความเสยงมากทจะเปนแชรลกโซ

2. ไมกรอกขอมล หรอใหขอมลสวนตวในเวบไซต หรอตอบกลบอเมลท ไมนาเชอถอ เพราะอาจกลายเปนเหยอแชรลกโซ

3. หลกเลยงการเขารวมกจกรรมกบกลมธรกจทไมแนใจ เพราะอาจถก หวานลอมใหรวมลงทนในธรกจแชรลกโซ

4. อยาเกรงใจจนไมกลาปฏเสธ เมอมคนชกชวนท าธรกจทมลกษณะคลายแชรลกโซ เพราะอาจท าใหสญเสยเงนได

5. ศกษาทมาทไปของการลงทนหรอสนคาใหดกอนการลงทน โดยเฉพาะธรกจหรอสนคาทใหผลตอบแทนสงมากในเวลาอนสน หรอมราคาถกผดปกต

6. ตดตามขาวสารกลโกงเปนประจ า

149


ท าอยางไรเมอตกเปนเหยอแชรลกโซ

หากตกเปนเหยอแชรลกโซ ควรรวบรวมเอกสารทเกยวของทงหมด แลวตดตอขอรบค าปรกษาไดท

สวนปองปรามการเงนนอกระบบ ส านกนโยบายพฒนาระบบการเงนภาคประชาชน ส านกงานเศรษฐกจการคลง กระทรวงการคลง ซอยอารยสมพนธ ถนนพระราม 6 สามเสนใน พญาไท กรงเทพฯ 10400 โทร. 1359

กจกรรมทายเรองท 2 แชรลกโซ


150


เรองท 3 ภยใกลตว

หลายครง ทความโลภกลายเปนจดออนทมจฉาชพใชโจมตเหยอ โดยน า

ผลประโยชนจ านวนมากมาหลอกลอ ใหเหยอยอมจายเงนจ านวนหนงใหกอน แลวน าเงนหนไป

ลกษณะกลโกงของภยใกลตว

1. เบยประกนงวดสดทาย

มจฉาชพจะแอบอางเปนพนกงานบรษทประกนชวตตดตอญาตของผตายวา ผตายท าประกนชวตไวกบบรษท แตขาดการช าระเบยประกนงวดสดทาย หากญาตจายคาเบยประกนทคางอย กจะไดรบเงนคนตามกรมธรรมซงเปนจ านวนเงนคอนขางมาก เมอเหยอจายเงนให ผทอางวาเปนพนกงานบรษทประกนภยกจะหายตวไปพรอมเงนประกนงวดสดทาย

2. ตกทอง/ลอตเตอรปลอม

มจฉาชพจะอางวามทองหรอลอตเตอรรางวลทหนง แตไมมเวลาไปขายหรอ ขนเงน จงเสนอขายใหเหยอในราคาถก กวาจะรวาเปนทองหรอลอตเตอรปลอม มจฉาชพกหายไปพรอมกบเงนทไดไป

3. นาย (พน) หนา...หลอกลวงเงน

มจฉาชพจะแอบอางวาเปนเจาหนาทในองคกรหรอสถาบนการเงนทสามารถชวยเหยอหางาน หรอขอสนเชอจากสถาบนการเงนได แตเหยอตองจายคานายหนาใหกอน มจฉาชพบางรายกหลอกใหเหยอเปนนายหนาขายทดน โดยท างานกนเปนทม คนแรกหลอกวาอยากขายทดน คนทสองหลอกวาอยากซอทดน แลวขอใหเหยอเปนนายหนาให จากนนคนซอจะอางวาเงนไมพอจายคามดจ าจงขอใหเหยอชวยออกเงนคามดจ า สดทายคนซอและคนขาย หนหาย เหยอไมไดคานายหนาแถมยงเสยเงนคามดจ าไปอกดวย

4. แกงเงนด า

มจฉาชพจะอางวามธนบตรดอลลารสหรฐฯ ทเคลอบดวยสารเคมสด าเปนจ านวนมาก และมน ายาพเศษทสามารถลางน ายานนออกได พรอมทงสาธตการลางเงนด าใหเหยอด เมอเหยอหลงเชอ จะหลอกเหยอวา น ายาพเศษนนอยทสถานทต แตไมสามารถน าออกมาไดเพราะตองจายคาธรรมเนยมในการด าเนนการคอนขางสง

มจฉาชพจงชกชวนเหยอใหรวมหนจายคาธรรมเนยม แลวจะแบงธนบตรดอลลารสหรฐฯ ทลางเรยบรอยแลวใหเหยอ หากเหยอหลงเชอจายเงนไป มจฉาชพกจะหายไปพรอมกบเงนของเหยอ

151


วธปองกนจากภยใกลตว

1. ไมโลภ ไมอยากไดเงนรางวลทไมมทมา หากมคนเสนอให ควรสงสยไวกอนวาอาจเปนภยทางการเงน

2. ไมรจก...ไมให ไมใหทงขอมลสวนตว เชน เลขทบตรประจ าตวประชาชน วน/เดอน/ปเกด และขอมลทางการเงน เชน เลขทบญช รหสบตรเอทเอม/บตรเดบต และ ไมโอนเงน แมผตดตอจะอางวาเปนหนวยงานราชการหรอสถาบนการเงน

3. ศกษาหาขอมล กอนเซนสญญา ตกลงจายเงน หรอโอนเงนให ใคร ควรศกษาขอมล เงอนไข ขอตกลง ความนาเชอถอและความนาจะเปนไปไดกอน

4. อางใคร ถามคนนน อางถงใครใหสอบถามคนนน เชน ธนาคารแหง ประเทศไทย โทร. 1213 หรอ DSI โทร. 1202

5. สงสยใหปรกษา ควรหาทปรกษาทไวใจได หรอปรกษาเกยวกบภยทางการเงนไดท ศคง. โทร. 1213 และศนยรบแจงการเงนนอกระบบ โทร. 1359

6. ตดตามขาวสารกลโกงเปนประจ า เพอรเทาทนเลหเหลยมกลโกง

รไว...ไมเสยงเปนเหยอ 1. อางหนวยงานราชการไมไดแปลวาเชอถอได มจฉาชพมกอางถง

หนวยงานราชการหรอองคกรขนาดใหญเพอสรางความนาเชอถอ หากมการอางถง ควรสอบถามหนวยงานนนโดยตรง

2. ธรกจทจดทะเบยนแลวไมไดแปลวาไมโกง บางธรกจจดทะเบยนอยางถกตองตามกฎหมายจรง แตไมไดประกอบธรกจตามทขออนญาตไว

3. ไมม “ทางลดรวยทมนอยคนร” หากทางลดนมจรง คงไมมใครอยากบอกคนอนใหร แอบรวยเงยบ ๆ คนเดยวดกวา

4. หวขโมยไมหมนเงนนอย มจฉาชพไมไดมงหวงเงนหลกแสนหลกหมนเทานน มจฉาชพบางกลมมงเงนจ านวนนอยแตหวงหลอกคนจ านวนมาก

5. อยาระวงแคเรองเงน มจฉาชพบางรายกหลอกขอขอมลสวนตวหรอขอมลทใชท าธรกรรมการเงน เพอน าไปท าธรกรรมทางการเงนในนามของเหยอ

6. มจฉาชพไมใชบญชตนเองรบเงนจากเหยอ มจฉาชพบางรายจางคนเปดบญชเพอเปนทรบเงนโอนจากเหยออกรายหนง เพอหนการจบกมของเจาหนาทต ารวจ

152


รหรอไมวา การรบจางเปดบญชหรอการหลอกใหผอนโอนเงนใหเขาขายฉอโกงประชาชนซงเปนหนงในค ว า ม ผ ด ม ล ฐ า น ต า ม พ ร ะ ร า ช บ ญ ญ ต ป อ ง ก น แ ล ะ ป ร า บ ป ร า ม ก า ร ฟ อ ก เ ง น พ.ศ. 2542 มาตรา 60 ตองระวางโทษจ าคกตงแตหนงปถงสบป หรอปรบตงแตสองหมนบาทถงสองแสนบาท หรอทงจ าทงปรบ ดงนน การเหนแกคาจางเพยงไมกบาทจงอาจท าให คณตองตกเปนผตองหาและไปใชชวตในเรอนจ าได จงไมควรหลงเชอหรอรบจางเปดบญชโดยเดดขาด

กจกรรมทายเรองท 3 ภยใกลตว


153


เรองท 4 แกงคอลเซนเตอร

แกงคอลเซนเตอรมกใชวธสมเบอรโทรศพทเพอโทรไปหาเหยอแลวใชขอความ

อตโนมตสรางความตนเตนหรอตกใจใหแกเหยอ บางครงกแอบอางเปนเจาหนาทหนวยงานตาง ๆ หลอกใหเหยอท ารายการทเครองเอทเอมเปนเมนภาษาองกฤษ โดยแจงวาเปนการท ารายการ เพอลางหน หรออาจหลอกใหเหยอไปโอนเงนใหหนวยงานภาครฐเพอตรวจสอบ

ลกษณะกลโกงแกงคอลเซนเตอร

1. บญชเงนฝากถกอายดหรอเปนหนบตรเครดต มจฉาชพจะหลอกเหยอวา บญชเงนฝากถกอายด หรอเปนหนบตรเครดต

จ านวนหนง โดยเรมจากการใชระบบตอบรบอตโนมตแจงเหยอวาจะอายดบญชเงนฝากเนองจากเหตการณตาง ๆ เชน เปนหนบตรเครดตหรอกระท าการผดกฎหมาย โดยอาจมเสยงอตโนมต เชน “คณเปนหนบตรเครดตกบทางธนาคาร กด 0 เพอตดตอพนกงาน” ซงเหยอสวนมากมกจะตกใจและรบกด 0 เพอตดตอพนกงานทนท

หลงจากนนมจฉาชพจะหลอกถามฐานะทางการเงนของเหยอ หากเหยอม เงนฝากจ านวนไมมากนก มจฉาชพอาจหลอกใหเหยอโอนเงนผานเครองเอทเอมโดยหลอกวาเปนการท ารายการเพอลางบญชหน

2. บญชเงนฝากพวพนกบการคายาเสพตดหรอการฟอกเงน แตหากมจฉาชพพบวา เหยอมเงนฝากคอนขางมาก กจะหลอกเหยอใหตกใจ

วา บญชเงนฝากนนพวพนกบการคายาเสพตดหรอการฟอกเงน และจะใหเหยอโอนเงนทงหมดผานเครองเอทเอม / เครองฝากเงนอตโนมต (CDM หรอ ADM) เพอท าการตรวจสอบกบหนวยงานราชการ ทงน เพอปองกนไมใหเหยอไดมโอกาสสอบถามความจรงจากพนกงานธนาคาร

3. เงนคนภาษ นอกจากจะหลอกใหเหยอตกใจแลว มจฉาชพบางรายกอางวาตนเปน

เจาหนาทสรรพากร หลอกใหเหยอตนเตนดใจวา เหยอไดรบเงนคนคาภาษ แตตองท ารายการยนยนการรบเงนทเครองเอทเอม และวนนเปนวนสดทายทจะยนยนร บเงนคน หากเลยก าหนดเวลาแลว เหยอจะไมไดรบเงนคนคาภาษ ดวยความรบเรงและกลววาจะไมไดเงนคน เหยอกจะรบท าตามทมจฉาชพบอก โดยไมไดสงเกตวารายการทมจฉาชพใหท าทเครองเอทเอมนน เปนการโอนเงนใหแกมจฉาชพ

154


4. โชคดไดรบรางวลใหญ มจฉาชพบางรายกหลอกใหเหยอดใจวา เหยอไดรบรางวลใหญทมมลคาสง

จากการจบสลากรางวล หรอเปดบรษทใหมจงจบสลากมอบรางวลแกลกคา แตกอนทลกคาจะรบรางวล ลกคาจะตองจายคาภาษใหกบทางผแจกรางวลกอน จงจะสามารถสงของรางวลไปให

5. ขอมลสวนตวหาย มจฉาชพประเภทนจะโทรศพทแอบหลอกถามขอมลสวนตวของเหยอเพอใช

ประกอบการปลอมแปลงเอกสาร หรอใชบรการทางการเงนในนามของเหยอ โดยมจฉาชพจะอางวาตนเปนเจาหนาทของสถาบนการเงนทเหยอใชบรการอย แตเกดเหตการณทท าใหขอมลสวนตวของลกคาสญหาย เชน น าทวม จงขอใหเหยอแจงขอมลสวนตวเพอยนยนความถกตอง เชน วน/เดอน/ปเกด เลขทบตรประชาชน เลขทบญชเงนฝาก

เมอไดขอมลสวนตวของเหยอแลว มจฉาชพจะน าขอมลเหลานไปแอบอางใชบรการทางการเงนในนามของเหยอ เชน ขอสนเชอ

6. โอนเงนผด หากมจฉาชพมขอมลหรอเอกสารสวนตวของเหยอ มจฉาชพอาจใชวธหลอก

เหยอวาโอนเงนผดแลวขอใหเหยอโอนเงนคน โดยเรมจากใชเอกสารและขอมลสวนตวของเหยอตดตอขอสนเชอ เมอไดรบอนมตสนเชอ สถาบนการเงนจะโอนเงนกทไดรบอนมตเขาบญช เงนฝากของเหยอ หลงจากนนมจฉาชพจะโทรศพทไปแจงเหยอวา โอนเงนผดเขาบญชของเหยอและขอใหเหยอโอนเงนคนให

เมอเหยอตรวจสอบบญชเงนฝากของตนเองและพบวามเงนโอนเงนเขามาในบญชจรง เหยอกรบโอนนนใหแกมจฉาชพทนท โดยไมรวาเงนนนเปนเงนสนเชอทมจฉาชพขอในนามของเหยอ

155


วธปองกนภยแกงคอลเซนเตอร 1. คดทบทวน วาเรองราวทไดยนมามความเปนไปไดมากนอยแคไหน เคยท า

ธรกรรมกบหนวยงานทถกอางถงหรอไม หรอเคยเขารวมชงรางวลกบองคกรไหนจรงหรอเปลา 2. ไมรจก ไมคนเคย ไมใหขอมล ทงขอมลสวนตว เชน เลขทบตรประชาชน

วน/เดอน/ปเกด และขอมลทางการเงน เชน เลขทบญช รหสกดเงน 3. ไมท ารายการทเครองเอทเอมตามค าบอก แมคนทโทรมาจะบอกวาเปน

เจาหนาทของรฐหรอสถาบนการเงน เพราะหนวยงานของรฐและสถาบนการเงนไมมนโยบายสอบถามขอมลสวนตวของประชาชนหรอลกคาผานทางโทรศพท

4. ไมโอนเงนคนเอง หากมคนโอนเงนผดเขาบญช ควรสอบถามโดยตรงกบสถาบนการเงนถงทมาของเงนดงกลาว หากเปนเงนทโอนผดจรง จะตองใหสถาบนการเงนเปนผด าเนนการโอนเงนคนเทานน

5. ตรวจสอบขอมลกอนโอนเงน สอบถามสถาบนการเงนหรอหนวยงานทถกอางถงโดยตรง โดยตดตอฝายบรการลกคา (call center) หรอสาขาของสถาบนการเงนนน ๆ

ท าอยางไรเมอตกเปนเหยอภยแกงคอลเซนเตอร

1. ตดตอฝายบรการลกคา (call center) ของสถาบนการเงนนน ๆ เพอระงบการโอนและถอนเงน โดยรวบรวมเอกสารทเกยวของเพอเปนขอมลประกอบการขอระงบการโอนและถอนเงน ทงน แตละสถาบนการเงนมวธปฏบตทแตกตางกน ควรตดตอสอบถามขนตอนจากสถาบนการเงนโดยตรง

2. แจงเบาะแสไปยงกรมสอบสวนคดพเศษ (DSI) เลขท 128 ถนนแจงวฒนะ แขวงทงสองหอง เขตหลกส กรงเทพฯ 10210 โทร. 1202

กจกรรมทายเรองท 4 แกงคอลเซนเตอร


156


เรองท 5 ภยออนไลน

อนเทอรเนตเปนชองทางการสอสารทสะดวกและรวดเรว ท าใหเพอนฝง ญาตพนอง

หรอคนทไมรจก สามารถตดตอหากนไดอยางงายดาย ความสะดวกสบายเหลานนอกจากจะเออประโยชนตอผใชบรการแลว กเออประโยชนตอมจฉาชพเชนกน อนเทอรเนตจงกลายเปนอกชองทางทมจฉาชพจะเขามากอบโกยผลประโยชนจากเหยอ

ลกษณะกลโกงภยออนไลน

1. แอบอางเปนบคคลตาง ๆ

มจฉาชพจะแอบอางเปนบคคลตาง ๆ และหลอกเหยอวาจะโอนเงนจ านวนมากใหแกเหยอ พรอมทงสงหลกฐานการโอนเงนปลอมใหดวามการโอนเงนจรง แตแทจรงไมมการโอนเงนใด ๆ ทงสน หลงจากนนจะแอบอางเปนเจาหนาทองคกรหรอหนวยงานตาง ๆ เชน ธนาคารกลางของประเทศตนทาง ธนาคารแหงประเทศไทย หรอสหประชาชาต แจงเหยอวา เงนทโอนมาถกระงบและขอตรวจสอบเงน

จากนนจะขอใหเหยอจายคาธรรมเนยมเพอยกเลกการระงบเงนโอน โดยจะเรมจากคาธรรมเนยมทไมมากนกแลวคอย ๆ เพมมลคาสงขนเรอย ๆ จนกวาเหยอจะรตว เหยอบางรายโอนเงนใหแกมจฉาชพมากกวาสบครง มลคาความเสยหายรวมกนเปนหลกลาน ซงมจฉาชพเหลานมกใชมกอางดงน

นกธรกจตองการสงสนคาจ านวนมาก – เหยอสวนมากเปนผประกอบธรกจขายสนคาทางอนเทอรเนต มจฉาชพจะสงอเมลแอบอางเปนนกธรกจตางชาตทตองการสงซอสนคาจ านวนมาก แลวสงหลกฐานการโอนเงนปลอมใหเหยอตายใจวาโอนเงนแลว สวนเหยอ นอกจากจะไมไดเงนคาสนคาแลว ยงเสยเงนทนและเวลาในการผลตสนคาตามค าสงซออกดวย (บางรายสงสนคาไปใหมจฉาชพแลว)

ผใจบญตองการบรจาคเงนจ านวนมาก – เหยอมกจะเปนองคกรการกศลทเปดรบเงนบรจาคอยแลว โดยมจฉาชพจะสงอเมลตดตอเหยอวา ตองการบรจาคเงนพรอมทงขอเลขทบญชของเหยอ เมอไดขอมลทางการเงนของเหยอแลว มจฉาชพจะน าขอมลดงกลาวไปสรางหลกฐานการโอนเงนปลอมแลวสงมาใหเหยอดเสมอนวามการโอนเงนจรง

ทายาททไมสามารถรบมรดกได – มจฉาชพมกตดตอเหยอผานชองทางโซเชยลมเดย (social media) ตาง ๆ แลวอางวาตนเองไดรบมรดกเปนเงนจ านวนมากในประเทศหนง แตไมสามารถรบมรดกนนไดดวยตดเหตผลทางการเมองหรอเหตผลอน ๆ จงขอใช

157


ชอและเลขทบญชเงนฝากของเหยอในการรบมรดก แลวสงหลกฐานการโอนเงนปลอมใหเหยอดเสมอนวามการโอนเงนมรดกไปใหเหยอจรง

ชายหนมทตองการหารกแท – มจฉาชพจะเรมท าความรจกกบเหยอผานทางโซเชยลมเดยโดยอางวาตนเปนชาวตางชาตทมรายไดและหนาทการงานทด แลวใชเวลา ตสนทเปนปกอนจะบอกวาอยากยายมาแตงงานและอยเมองไทยกบเหยอ และหลอกวาได โอนเงนมาใหเพอเตรยมซอบานพรอมสงหลกฐานการโอนเงนปลอมมาใหแกเหยอ

นอกจากหลอกวาจะโอนเงนมาใหเหยอแลว มจฉาชพบางรายกอางวา สงของขวญพรอมเงนสดมาใหเหยอ แลวอางตวเปนกรมศลกากรเรยกเกบคาภาษ หรอคาธรรมเนยมในการน าเงนสดออกมา

องคกรใจดแจกเงนทนหรอรางวล – เหยอจะไดรบอเมลแจงวาเหยอไดรบเงนทนหรอรางวล แตเหยอจะตองปฏบตตามขนตอนทแจงมาตามอเมล ซงจะตองจายคาเปดบญช คาธรรมเนยม คาเอกสารตาง ๆ สดทายกไมไดรบเงนทนหรอรางวลใด ๆ

รหรอไมวา ผรบสนคาหรอรบเงนโอนจากตางประเทศ ไมจ าเปนตองเสยภาษหรอ

คาธรรมเนยมเปนเงนสดแกเจาหนาทในตางประเทศ ส าหรบการสงสนคาเขามาใหผรบในประเทศ เจาหนาทจะเรยกเกบอากรจากผรบตามกฎหมายไทยในขนตอนการรบสนคา โดย ไมมการเปดตรวจหรอเกบภาษทตางประเทศ หากมขอสงสย สามารถสอบถามเพมเตมไดทสายดวนศลกากร โทร. 1164 หรอ www.customs.go.th

ส าหรบการโอนเงนระหว างประเทศ ผ โอนสามารถเลอกไดวาจ ายคาธรรมเนยมเอง หรอระบใหหกคาธรรมเนยมจากยอดเงนโอนไดโดยผรบโอนไมจ าเปนตองจายเปนเงนสด

2. แอบอางเปนคนรจก

มจฉาชพบางรายอาจแอบอางเปนผใหบรการอเมลโดยสงอเมลแจงเหยอวาจะปดการใหบรการบญชอเมลของเหยอ หากเหยอไมท าการยนยนการใชงานโดยการกรอกขอมลชอบญชผใชอเมล (email address) และรหสผาน (password) ในหนาจอของอเมลทสงมา หากไมยนยนกจะปดบญชอเมลของเหยอ

เหยอหลายรายหลงเชอและกรอกชอบญชผ ใชอ เมลและรหสผานไป มจฉาชพจงน าขอมลดงกลาวไปเขาใชบญชอเมลของเหยอ หลงจากนนจะสงอเมลหาเพอนของเหยอโดยสรางเรองเพอหลอกใหโอนเงน เชน เหยอไปตางประเทศและไดท ากระเปาเงนหาย จงใชความเปนหวงเพอนในการหลอกใหเพอนของเหยอโอนเงนใหแกมจฉาชพ

158


3. หลอกขายของออนไลน

มจฉาชพมกประกาศขายสนคาดราคาถกในเวบไซตแลวหลอกใหเหยอโอนเงนคาสนคาหรอเงนมดจ าให เมอถงเวลาสงของ ผซอกไมไดรบสนคาและไมสามารถตดตอคนขายได เงนคาสนคาหรอเงนมดจ าทโอนไปกไมไดคน เมอตรวจสอบกพบวา มจฉาชพใชวธจางคนอนเปดบญชหรอหลอกใชบญชคนอนรบเงนโอนเพอหลกหนการจบกม

มจฉาชพบางรายกประกาศขายสนคาโดยใชเลขทบญชของผขายรายอน เมอมเหยอสงซอและโอนเงนให มจฉาชพจะตดตอเจาของบญชนนแลวอางวาตนโอนเงนผดไปและขอรบคนเปนเงนสด ขณะเดยวกนเหยอทสงซอสนคากไมไดรบสนคา เจาของบญชรายนนจงกลายเปนผตองสงสยทนท ดงนน หากมผอนอางวาไดโอนเงนผดเขาบญช ไมควรถอนเงนสดหรอโอนเงนคนดวยตนเอง ควรใหผทอางวาโอนผดตดตอแจงยกเลกการโอนเงนและขอเงนคนผานธนาคาร

4. ขอเลขทบญชเงนฝากเปนทพกเงน มจฉาชพจะประกาศรบสมครงานผานทางอนเทอรเนตหรออาจตดตอเหยอ

ไปเองวาเปนบรษทจากตางประเทศทสงสนคาเขามาขายในประเทศไทย ตองการพนกงานทคอยรวบรวมเงนคาสนคาในประเทศไทย จงตองใชบญชเงนฝากของเหยอเปนทพกเงน โดย ตกลงวาจะแบงสวนแบงจากการขายสนคาให (เชน รอยละ 25 ของเงนคาสนคา)

วนหนงเหยอไดรบโทรศพทจากมจฉาชพแจงวา มคนโอนคาสนคา ใหเหยอ หกสวนแบงไวตามทตกลงกน และใหโอนเงนทเหลอใหแกบรษทแม เมอเหยอตรวจสอบบญชเงนฝาก กพบวามเงนเขามาจรง จงโอนเงนทเหลอหลงหกสวนแบงแลวใหแกมจฉาชพ

เวลาผานไป เหยอไดรบการตดตอจากเจาหนาทต ารวจวา เงนทเขามาในบญชเงนฝากของเหยอนนเปนเงนทมจฉาชพไปหลอกเหยอรายอนมา สดทายเหยอกลายเปน ผตองสงสย สวนมจฉาชพตวจรงกลอยนวลหายไป

5. เงนกออนไลน เหยอรายหนงตองการใชเงนอยางเรงดวนแตไมมเงนส ารองไว จงคดหาทาง

ออกโดยการกเงนนอกระบบ พอดไดอานประกาศบรการเงนกนอกระบบดอกเบยต าในอนเทอรเนต จงรบตดตอไปยงเบอรโทรศพททใหไวทนท

เมอเหยอตดตอไป มจฉาชพ (ผใหก) กอางวาจะสงสญญามาใหเหยอเซน โดยเหยอจะตองช าระคาท าสญญา คาเอกสาร คามดจ า หรอดอกเบยลวงหนาภายในเวลาทก าหนด เชน ภายในวนนเวลา 18.00 น. (เพอเรงใหเหยอตดสนใจโดยไมไตรตรอง) แตเมอเหยอโอนเงนไปแลว กลบไมสามารถตดตอผใหกไดอกเลย

159


6. เรยกคาไถขอมลดวยมลแวร

มจฉาชพจะแอบอางเปนหนวยงานหรอองคกรตาง ๆ เชน บรษทขนสงสนคา สงอเมลทแนบไฟลเรยกคาไถหรอไฟลแรนซมแวร (ransomware) หรอแนบลงกใหเหยอตดตงแรนซมแวรในคอมพวเตอรของเหยอ ซงแรนซมแวรเปนมลแวร (malware) หรอไวรสชนดหนง เมอถกตดตงในคอมพวเตอรจะท าการเขารหสลบ (encryption) ในไฟลเอกสารตาง ๆ ทอยในเครองคอมพวเตอรนน ท าใหผใชงานไมสามารถเปดใชงานหรอแกไขไฟลได หากไมมรหสจากผสรางแรนซมแวรเพอถอดรหสลบขอมล (decryption) เสมอนถกเรยกคาไถ

หลงจากนนหนาจอจะแสดงหนาตางเรยกคาไถ โดยผใชงานจะตองจายเงนจ านวนหนงเพอแลกกบการถอดรหสใชงานไฟลดงกลาว แตกไมมใครรบประกนวาจายเงนแลว เราจะไดรบรหสหรอใชไฟลงานเอกสารเหลานนหรอไม เหยออาจตองลบขอมลทงหมดเครองคอมพวเตอรเพอก าจดแรนซมแวร

วธปองกนภยรายบนโลกออนไลน

1. คดทบทวน วาเรองทเจอหรอไดยนมามความนาเชอถอมากนอยแคไหน หากโอนเงนไปแลวมปญหา จะมโอกาสไดคนไหม

2. เปดเผยเทาทจ าเปน โดยเฉพาะขอมลสวนตวในโซเชยลมเดยทมจฉาชพอาจน าไปแอบอางใชท าธรกรรมตาง ๆ ได

3. ตรวจสอบขอมลกอนโอนเงน หากอางถงบคคล หนวยงาน หรอองคกรใด ๆ ควรตดตอสอบถามบคคลนน หรอองคกรนน ๆ โดยตรง

4. ตดตามขาวสารกลโกงเปนประจ า เพอรเทาทนเลหเหลยมกลโกง

ท าอยางไรเมอตกเปนเหยอภยรายบนโลกออนไลน 1. หากถกแอบอางใชบญชอเมล ใหตดตอผใหบรการอเมลทนท เพอเปลยน

รหสผานหรอปดบญช 2. หากโอนเงนใหมจฉาชพแลว ให 1) ตดตอฝายบรการลกคา (call center) ของธนาคารนน ๆ เพอระงบการโอน

และถอนเงน โดยรวบรวมเอกสารเพอเปนขอมลประกอบการขอระงบการโอนและถอนเงน ทงน แตละธนาคารมวธปฏบตทแตกตางกน ควรตดตอสอบถามขนตอนจากธนาคารโดยตรง

2) แจงเบาะแสแกเจาหนาทต ารวจเพอตดตามคนราย

กจกรรมทายเรองท 5 ภยออนไลน


160


เรองท 6 ภยธนาคารออนไลน

เทคโนโลยทพฒนากาวหนาท าใหธนาคารอยเพยงปลายนวมอ ผใชบรการ

สามารถจดการบญชเงนฝากของตนเองผานทางอนเทอรเนตไดโดยไมตองเดนทางไปธนาคาร ซงขนตอนหลก ๆ ในการโอนเงนผานทางอนเทอรเนต (โอนเงนออนไลน) มดงน

1. ผใชบรการเขาระบบธนาคารออนไลนโดยใชรหสผใชงาน (username) และรหสผาน (password) และสงค าสงโอนเงน

2. ธนาคารสงรหสผานชวคราว (OTP หรอ One Time Password) ผานทาง SMS ไปยงโทรศพทมอถอทผใชบรการลงทะเบยนไว เพอใหผใชบรการยนยนการท าธ รกรรมทตองการท า ซง OTP นเปนรหสผานทธนาคารออกใหผใชบรการเพอใชยนยนการท าธรกรรมธนาคารออนไลนทส าคญ โดยจะใชไดเพยงหนงครงภายในเวลาทก าหนด ทงน ธนาคารจะสง OTP มาพรอมกบรายละเอยดของธรกรรมทจะใช OTP นน

3. เมอผใชบรการไดรบ OTP แลว กกรอก OTP เพอยนยนการโอนเงน

ความสะดวกสบายในการท าธรกรรมผานทางอนเทอรเนตน ท าใหผใชบรการสามารถจดการเงนในบญชไดอยางงายดาย แตใครจะร...ธนาคารออนไลนทมาพรอมกบความสะดวกสบายเหลาน หากใชไมระวง เงนทอยในบญชอาจหายไปได

ลกษณะกลโกงทแฝงอยในธนาคารออนไลน

1. แฝงโปรแกรมรายหรอมลแวร (Malware) มาใหดาวนโหลด

1) โปรแกรมรายในคอมพวเตอร

โปรแกรมราย หรอมลแวร (Malware) เชน ไวรส โทรจน เปนโปรแกรมทสรางขนมาเพอท าลายหรอสรางความเสยหายใหแกระบบคอมพวเตอร ระบบ

161


เครอขาย รวมถงขโมยขอมลของผใชงาน ซงมจฉาชพสามารถน าขอมลดงกลาวไปท าธรกรรมทางการเงนแทนเหยอได

มจฉาชพจะแฝงโปรแกรมรายในลงกดาวนโหลด ไฟล หรอโปรแกรมตาง ๆ และมกจะใชขอความหลอกลอใหคลกลงกหรอตดตงโปรแกรม เชน “คณเปนผโชคด คลกทนเพอรบรางวล” “คลปฉาวลบสดยอดของคจนเบอร 1 ของวงการ คลกทน”

เมอโปรแกรมรายถกตดตงในเครองคอมพวเตอร จะท าหนาทขโมยขอมลหรอบนทกขอมลการใชงานของเจาของเครอง เชน รหสผใชงาน (username) รหสผาน (password) หรออาจเขาควบคมการใชงาน รวมไปถงปลอมแปลงค าขอท าธรกรรมการเงนใหเหมอนเปนค าสงจากเจาของบญช

หากปลอมแปลงค าสงโอนเงนแลว โปรแกรมรายจะสรางหนาตางปลอมหรอหนาจอ pop-up เพอหลอกถาม “รหสผานชวคราว (OTP)” หรออาจใชโปรแกรมบนทกการกด OTP แลวน ามาใชยนยนการโอนเงนออกจากบญชเงนฝากของเหยอ

2) แอปพลเคชนรายในสมารตโฟน

ไมเฉพาะเครองคอมพวเตอรเทานนทมโปรแกรมรายแฝงอย ในสมารตโฟนกมแอปพลเคชนรายแฝงอยไดเชนกน โดยมจฉาชพจะสงลงกผาน SMS หรออเมลใหเหยอตดตงแอปพลเคชนรายในสมารตโฟนหรอแทบเลต

เมอแอปพลเคชนรายถกตดตงในสมารตโฟนแลว จะท าหนาทเหมอนโปรแกรมรายในคอมพวเตอรคอขโมยขอมล หรอบนทกขอมลการใชงาน หรอเขาควบคมการใชงานธนาคารออนไลนของเหยอ รวมถงเขาใชงานธนาคารออนไลนแทนเหยอ

162


2. ปลอมแปลงอเมลหลอกเหยอใหขอมลในเวบไซตปลอม

นอกจากการแฝงโปรแกรมรายในเครองคอมพวเตอรหรอสมารตโฟนแลว มจฉาชพกอาจสรางอเมลและเวบไซตปลอมขนมาเพอหลอกขอขอมลจากเหยอ โดยเรมจากสงอเมลทสรางเรองโกหกขนมาเพอท าใหเหยอตกใจ เชน อางวาจะอายดบญช หรออยระหวางการปรบปรงระบบความปลอดภย จงขอใหเหยอกรอกขอมลในเวบไซตตามลงกทแนบมา

เมอเหยอหลงเชอคลกลงก เหยอจะถกเชอมตอไปยงหนาเวบไซตปลอมทมลกษณะคลายหรอเกอบจะเหมอนเวบไซตจรง หากเหยอไมระวง ลงชอเขาใชธนาคารออนไลนในหนาเวบไซตปลอม ท าใหขอมลรหสผใชงาน (username) และรหสผาน (password) ในการใชงานธนาคารออนไลนของเหยอ ถกมจฉาชพบนทกเกบไวและน าไปเขาใชท าธรกรรมธนาคารออนไลนเพอถอนเงนเหยอออกมา

163


วธปองกนภยธนาคารออนไลน

1. ไมตดตงหรอดาวนโหลดโปรแกรมแปลก ๆ หรอผดกฎหมาย เพราะอาจเปนชองทางใหมลแวรเขามาในอปกรณทใช (คอมพวเตอร สมารตโฟน หรอแทบเลต) ได

2. ตรวจสอบอปกรณทใชท าธรกรรมออนไลนเปนประจ าวามมลแวรแฝงอยหรอไม โดยใชโปรแกรมตรวจสอบและปองกนไวรสทถกกฎหมายและเปนปจจบน

3. สงเกตอเมลและเวบไซต กอนคลกลงกหรอลงชอเขาใชงานธนาคารออนไลน โดยสามารถสงเกตจดตาง ๆ ดงน

1) อเมล

2) เวบไซต

4. จ ากดวงเงนในการท าธรกรรมผานธนาคารออนไลน เพอลดความเสยหาย

หากถกแอบเขาใชบญช

164


5. ตรวจสอบรายการเคลอนไหวในบญช และการเขาใชระบบธนาคารออนไลนอยเสมอวาเปนรายการทไดท าไวหรอไม

6. หลกเลยงการท าธรกรรมทางการเงนผานอนเทอรเนตสาธารณะ หรอ ฟร Wi-Fi เพอปองกนการดกขโมยขอมล แตหากจ าเปนตองใช ใหรบเปลยนรหสผานหลงจากการใชงาน

7. หลกเลยงการใชงานธนาคารออนไลนผานอปกรณทมการดดแปลง หรอแกไขระบบปฏบตการ เพราะมความเสยงสงทจะถกขโมยขอมล

8. ควรกดปม “ออกจากระบบ” (log out) ทกครงเมอไมใชงาน

ท าอยางไรเมอตกเปนเหยอภยธนาคารออนไลน

1. หากไดรบอเมลหรอ SMS ทตองสงสย หรอเผลอคลกลงกเพอดาวนโหลดโปรแกรมทแนบมา หรอหลงเชอใหขอมลในเวบไซตปลอมไป รวมทงไดรบรหสผานชวคราวโดยทไมไดสงค าสงโอนเงน ใหแจงเหตการณแกเจาหนาทธนาคารหรอฝายบรการลกคา (call center) ของธนาคารทนท พรอมทงขอค าปรกษาเกยวกบวธแกไขและการใชงานทปลอดภย

2. หากพบเวบไซตปลอมของสถาบนการเงน ใหรบแจงสถาบนการเงนนน ๆ ทนท เพอด าเนนการตอไป เชน แจงปดเวบไซตดงกลาว ด าเนนคด

กจกรรมทายเรองท 6 ภยธนาคารออนไลน


165


เรองท 7 ภยบตรอเลกทรอนกส

บตรอเลกทรอนกสถกใชกนอยางแพรหลาย ไมวาจะเปนบตรเครดต บตรเดบต

บตรเอทเอม หรอบตรกดเงนสด ซงขอมลของผใชจะถกบนทกไวภายในบตร ซงขอมลเหลานเปนกญแจส าคญในการเขาถงบญชของเจาของบตร จงเปนสงทเหลามจฉาชพตองการ

ลกษณะกลโกงภยบตรอเลกทรอนกส

1. ขโมยขอมลในบตรแถบแมเหลก (ผานเครองขโมยขอมล)

1) สกมเมอร (Skimmer): เครองขโมยขอมลในบตรทเครองเอทเอม

มจฉาชพจะตดตงอปกรณ คอ เครอง skimmer ไวทชองสอดบตรทเครองเอทเอม และแปนครอบตวเลขหรอกลองขนาดจวไวบรเวณทมองเหนการกดรหส เมอเหยอใชบตรทเครองเอทเอม เครอง skimmer จะท าหนาทอานขอมลทอยในแถบแมเหลกของบตรแลวบนทกเกบไว ในขณะเดยวกนแปนครอบตวเลขหรอกลองขนาดจวจะท าหนาทบนทกการกดรหสผานของผใชบรการ

เมอไดขอมลครบ มจฉาชพจะน าขอมลดงกลาวไปผลตบตรปลอมแลวน าไปใชโอนเงนของเหยอออกจากบญช ซงสวนมากจะน าบตรไปใชในตางประเทศเพอปองกนการถกเจาหนาทต ารวจจบกม

2) แฮนดเฮลด สกมเมอร (Handheld Skimmer): เครองขโมยขอมลขนาดพกพา

เครอง handheld skimmer เปนเครองขโมยขอมลขนาดเลกทสามารถพกพาได มจฉาชพจะใชเลหเหลยมขอบตรจากเหยอ เชน แฝงตวเปนพนกงานเกบเงนในรานคา หรออางเปนเจาหนาทธนาคารทคอยใหความชวยเหลอทหนาเครองเอทเอม เมอเหยอเผลอ กจะน าบตรมารดกบเครองขโมยขอมลทซอนไว

2. ปลอมเอกสารสมครบตร/บญชสนเชอ

มจฉาชพจะขโมยเอกสารสวนตวของเหยอ เชน ส าเนาบตรประจ าตวประชาชน แลวน าไปสมครบตรเครดตหรอบตรกดเงนสด หรออาจน าเอกสารดงกลาวไป แจงเปลยนบตรพรอมทงเปลยนทอยในการสงบลเรยกเกบ แลวน าบตรไปใชในนามของเหยอ กวาเหยอจะรตวกโดนทวงหนแลว

166


3. ขโมยขอมลจากใบบนทกรายการ (ATM Slip)

มจฉาชพจะเลอกใบบนทกรายการทตกอยบรเวณเครองเอทเอม โดยเลอกใบบนทกรายการทมยอดเงนคงเหลอมาก ๆ หลงจากนนจะน าขอมลในใบบนทกรายการไปหาขอมลสวนตวของเหยอเพอใชท าบตรประจ าตวปลอม (ทมรปเปนของมจฉาชพแตชอเปนของเหยอ)

เมอไดบตรประจ าตวปลอมทมรปเปนของมจฉาชพแตชอเปนของเหยอแลว มจฉาชพจะน าบตรนนไปขอเปดบญชเงนฝากและท าบตรเอทเอมเพมในชอของเหยอ พรอมทงขอเปดบรการธนาคารออนไลนกบบญชเงนฝากทเปนของเหยอจรง ๆ ทกบญช แลวโอนเงนทงหมดมาไวในบญชทเปดใหม แลวถอนออกดวยบตรเอทเอมทเพงเปดใหม

วธปองกนภยบตรอเลกทรอนกส

1. ไมบอกขอมลสวนตวแกบคคลอน ไมวาจะเปนรหสบตรเอทเอม บตรเครดต หรอขอมลทางการเงน หรอใหคนอนท าธรกรรมแทน

2. สงเกตเครองเอทเอม วามสงแปลกปลอมตดอยทชองสอดบตร แปนกดตวเลข และบรเวณโดยรอบวามกลองขนาดจวแอบดการกดรหสหรอไม

3. เปลยนรหสผานอยางนอยทก 3 เดอน หรอบอยกวา โดยรหสผานจะตองเดายาก เปนความลบ แตเจาของบตรตองจ าได

4. อยในระยะทมองเหนการท ารายการเมอใชบตรทรานคา เพอปองกนพนกงานน าบตรไปรดกบเครองขโมยขอมล

5. ตรวจสอบใบบนทกรายการของบตรเอทเอมทกครง และควรเกบไวเพอเปนหลกฐานในการตรวจสอบ

6. ตรวจสอบรายการใชจายของบตรเครดตอยางสม าเสมอ 7. แจงธนาคารผออกบตรทนท หากมรายการผดปกต

ท าอยางไรเมอตกเปนเหยอภยบตรอเลกทรอนกส

1. หากพบรายการถอนเงนหรอโอนเงนผดปกต ควรแจงอายดบตรทนท พรอมทงตรวจสอบรายการและยอดเงนคงเหลอ

2. หากถกขโมยขอมลจากเครอง skimmer ทตดอยกบเครองเอทเอมของธนาคาร ใหปฏบตดงน

167


1) ทบทวนเหตการณทเกดขน แลวรบตดตอฝายบรการลกคา (call center) ของธนาคารเพออายดบตร และขอทราบวธการและขนตอนการแกไขปญหา ทงน แตละธนาคารมวธปฏบตทแตกตางกนไป

2) รวบรวมขอมลทเกยวของ เชน ต าแหนงทตงเครองเอทเอม และไป แจงความ ณ สถานต ารวจในทองททเกดเหต

ทงน หากพสจนแลววาลกคาด าเนนการตามขนตอนปกตและสญเสยเงนจากการทบคคลภายนอกใชเครอง skimmer ตดกบเครองเอทเอมและลกลอบบนทกขอมลในแถบแมเหลกหรอกระท าทจรตอน ๆ จนเกดความสญเสยตอลกคา ธนาคารจะตองรบผดชดใชความสญเสยใหแกลกคารายนน (ตามประกาศ ธปท. เลขท สนส. 26/2551 เรอง การอนญาตใหธนาคารพาณชยใหบรการการเงนทางอเลกทรอนกส ลงวนท 3 สงหาคม 2551)

3. แจงเบาะแส แกเจาหนาทต ารวจเพอตดตามคนราย

กจกรรมทายเรองท 7 ภยบตรอเลกทรอนกส


168

เฉลยแบบทดสอบกอนเรยน – หลงเรยน ชดวชาการเงนเพอชวต 3 l ระดบมธยมศกษาตอนปลาย

เฉลยแบบทดสอบกอนเรยน – หลงเรยน

เฉลย แบบทดสอบกอนเรยน

1. ก 2. ง 3. ง 4. ค 5. ค

6. ง 7. ก 8. ข 9. ข 10. ก

11. ง 12. ก 13. ค 14. ก 15. ค

16. ง 17. ข 18. ง 19. ก 20. ง

21. ข 22. ค 23. ข 24. ง 25. ก

26. ค 27. ง 28. ข 29. ก 30. ข

เฉลย แบบทดสอบหลงเรยน

1. ก 2. ง 3. ง 4. ค 5. ค

6. ง 7. ก 8. ข 9. ข 10. ก

11. ง 12. ก 13. ค 14. ก 15. ค

16. ง 17. ข 18. ง 19. ก 20. ง

21. ข 22. ค 23. ข 24. ง 25. ก

26. ค 27. ง 28. ข 29. ก 30. ข

169

เฉลย/แนวตอบกจกรรมทายเรอง ชดวชาการเงนเพอชวต 3 l ระดบมธยมศกษาตอนปลาย

เฉลย/แนวค าตอบกจกรรมทายเรอง


กจกรรมทายเรองท 1 ความหมายและประโยชนของเงน

ใหเลอกค าตอบทถกตองทสดเพยงค าตอบเดยว

1. ขอใดตอไปนไมถกตอง

ข) เงนม 2 รปแบบเทานน คอ ธนบตรและเหรยญกษาปณ

2. ขอใดตอไปนเปนการใหเงน

ค) วารใหเงนนองชายไปดาวนรถ

3. ขอใดคอสงทไมควรท า

ค) ใชจายกอน เหลอแลวคอยออม

4. ภาวะเงนฝด หมายถงขอใดตอไปน

ก) ภาวะทระดบราคาสนคาโดยทวไปลดต าลงเรอย ๆ

5. สมใจเคยซอขาวราดแกงกบไกทอด 1 ชน จานละ 20 บาท แต 10 ปตอมาเงน 20 บาท ไดเพยงขาวราดแกงอยางเดยว เหตการณนแสดงใหเหนวาเกดจากสาเหตใด

ข) ภาวะเงนเฟอ

170


กจกรรมทายเรองท 2 ประเภทของเงน

กจกรรมท 2.1 ใหใสเครองหมาย หนาขอความทกลาวถกตอง และใสเครองหมาย X หนาขอหากเหนวาไมถกตอง

1. ยกสอง มองเหน “ลายน า” พระบรมฉายาสาทสลกษณพระบาทสมเดจ พระเจาอยหว

2. แถบฟอยลทผนกอยบนดานหนาธนบตรจะมองเหนลวดลายเปนหลายมต เมอพลกธนบตรไปมา

3. กระดาษธนบตรมความเหนยวแกรงตางจากกระดาษทวไป เพราะผลตจาก ใยฝาย

4. แถบสเหลยมเคลอนไหวสลบส คอ จดสงเกตธนบตรแบบสบหก ชนดราคา 500 บาท และ 1000 บาท

X 5. ตวเลขแฝง จะมองเหนเมอพลกเอยงธนบตรโดยจะเหนเปนเลขไทย

6. หนวยงานทท าหนาทผลตและน าธนบตรออกใชหมนเวยน คอ ธนาคารแหงประเทศไทย

X 7. ลายน าโปรงแสงในธนบตรแบบปจจบน (แบบสบหก) จะเหนเปนตวเลขอารบก

8. สนทรพยทใชหนนหลงธนบตร เพอใหมมลคาตามราคาทตราไวหนาธนบตรคอ ทนส ารองเงนตรา

X 9. ธนบตรแบบปจจบนทกชนดราคา (แบบสบหก) มความกวางไมเทากน

10. วธสงเกตธนบตรแบบงายโดยไมตองใชอปกรณ คอ สมผส ยกสอง พลกเอยง

171


กจกรรมท 2.2 ใหค านวณอตราแลกเปลยนเงนตราตางประเทศตามโจทยทใหมาดงตอไปน

1. ซอรองเทาผาใบจากประเทศสหรฐอเมรกา 1 ค ราคา 120 ดอลลารสหรฐ คดเปนเงนบาทไทยจ านวนเงนเทาไร (อตราแลกเปลยน 1 ดอลลารสหรฐ เทากบ 35 บาท)

1 USD = 35 บาท

120 USD = [120 x 35] ÷ 1

= 4,200 บาท

ค าตอบ คดเปนเงนบาทไทยเทากบ 4,200 บาท

2. ดวงแกวจะเดนทางไปฮองกง ตองการน าเงนบาทจ านวน 10,000 บาท ไปแลกเปนเงนดอลลารฮองกง ดวงแกวจะไดเงนดอลลารฮองกงเปนจ านวนเงนเทาไร (อตราแลกเปลยน 1 ดอลลารฮองกงเทากบ 4.50 บาท)

4.50 บาท = 1 HKD

10,000 บาท = [10,000 x 1] ÷ 4.5

= 2,222.22 HKD

ค าตอบ คดเปนเงนดอลลารฮองกงเทากบ 2,222.22 HKD

3. พพฒนกลบจากทองเทยวเมองจน มเงนหยวนตดตวกลบมาดวย 3,000 หยวน ตองการน ามาแลกเปลยนเปนเงนไทย พพฒนจะไดเงนบาทเปนจ านวนเงนเทาไร (อตราแลกเปลยน 1 หยวน เทากบ 5 บาท)

1 หยวน = 5 บาท

3,000 หยวน = [3,000 x 5] ÷ 1

= 15,000 บาท

ค าตอบ คดเปนเงนบาทเทากบ 15,000 บาท

172


กจกรรมท 2.3 ใหท าเครองหมาย หนาขอความทเปนชองทางการแลกเปลยน เงนตราตางประเทศ และ X หนาขอความทไมถกตอง

ธนาคารพาณชยทไดรบอนญาต X ธนาคารแหงประเทศไทย

X สหกรณออมทรพย X รานคาสะดวกซอ

โรงแรมทไดรบอนญาตใหประกอบธรกจแลกเปลยนเงนตราตางประเทศ

บรษทรบแลกเปลยนเงนตราตางประเทศ ทไดรบอนญาต

173


กจกรรมท 2.4 ใหท าเครองหมาย หนาขอ หากเหนวาถกตอง และท าเครองหมาย X หนาขอ หากเหนวาไมถกตอง

X 1. เงนเสมอนในประเทศไทย มรฐบาลควบคมดแลเหมอนอยางเงนตราทใชในปจจบน

2. เงนเสมอนมความเสยงทผถอครองอาจสญเสยหนวยขอมลอเลกทรอนกสไดจากการถกโจรกรรมขอมล

3. เงนเสมอนเปนหนวยขอมลทางอเลกทรอนกส เชน coin, point

4. เงนเสมอนไมสามารถช าระหนไดตามกฎหมายไทย

5. มลคาของเงนเสมอนมความผนผวนไมสมพนธกบสภาพเศรษฐกจ

X 6. สามารถน าเงนเสมอนฝากเขาบญชธนาคารได

7. หากโอนเงนเสมอนไปใหผดคน อาจยากทจะตามเงนคนกลบมาได

X 8. เงนเสมอนเปนเงนตราตางประเทศชนดหนง

174


กจกรรมทายเรองท 3 การฝากเงน การประกนภย และการลงทน

กจกรรมท 3.1 ใหพจารณาลกษณะของบญชเงนฝากดานลางวาเปนลกษณะของบญช เงนฝากประเภทใด จากนนใหน าหมายเลขมาใสในตารางใหถกตอง (แตละบญชสามารถมหมายเลขซ ากนได)

บญชเงนฝาก ออมทรพย

บญชเงนฝากประจ าทวไป

บญชเงนฝากประจ าปลอดภาษ

บญชเงนฝากประจ า แบบขนบนได

5, 7, 8 2, 4, 9 1, 3, 9, 10 4, 6, 9

ลกษณะของบญชเงนฝาก

1. ตองฝากตอเนองในจ านวนทเทากนทก ๆ เดอน เดอนละ 1 ครง เปนเวลาไมนอยกวา 24 เดอน

2. มระยะเวลาการฝากหลายแบบ เชน 3 เดอน 6 เดอน 12 เดอน

3. เปนบญชเงนฝากประจ าทไดรบยกเวนภาษ แตเปดไดเพยงบญชเดยว

4. เสยภาษหก ณ ทจาย 15%

5. สามารถฝากหรอถอนเงนเมอไหรกได

6. ในแตละชวงเวลาการฝาก ดอกเบยจะ คอย ๆ เพมสงขน สวนใหญเดอนสดทายอตราดอกเบยจะสงทสด

7. เหมาะกบการใชเปนบญชเพอรบเงนเดอน/คาจาง

8. ถาดอกเบยรบไมเกน 20,000 บาท ไมตองเสยภาษ ณ ทจาย 15% ของดอกเบยทไดรบ (รวมรบจากทกสถาบนการเงนใน 1 ป)

9. เปนบญชเกบออมเพอเพมรายไดจากดอกเบย และไมมความจ าเปนทจะใชเงนในชวงระยะเวลาหนง

10. ขาดฝากไดไมเกน 2 ครง

175


กจกรรมท 3.2 ใหค านวณดอกเบยเงนฝากแบบทบตนอยางงายตามโจทยทใหมาดงน

โจทย ช านาญเปดบญชเงนฝากทธนาคารมงมน เมอวนท 1 ม.ค. 58 จ านวน 6,000 บาท ไดรบดอกเบยเงนฝากในอตรา 5% ตอป ซงธนาคารจายดอกเบยปละ 1 ครง หากส าราญฝากเงนไว 3 ป โดยไมถอนเงนตนหรอดอกเบยออกมาใชในระหวางป และไมไดฝากเงนเพม ส าราญจะมเงนรวมเมอครบ 3 ปเปนเงนเทาไร แสดงวธการค านวณ

ตอบ

176


กจกรรมท 3.3 ผลตภณฑใดดงตอไปนเปนผลตภณฑทไดรบการคมครองจากสถาบนคมครองเงนฝาก โดยท าเครองหมาย หนาขอความทถกตอง และท าเครองหมาย X หนาขอความทไมถกตอง

1. เงนฝากออมทรพย

2. บตรเงนฝาก

X 3. เงนฝากทเปนเงนตราตางประเทศ

X 4. เงนฝากระหวางสถาบนการเงน

5. เงนฝากประจ า

6. เงนฝากกระแสรายวน

X 7. เงนฝากในสหกรณ

X 8. กองทนรวม

9. เงนฝากใน “บญชรวม” หรอ“บญชเพอ”

10. ใบรบฝากเงน

X 11. สลากออมทรพย

X 12. พนธบตรรฐบาล

X 13. หนก

X 14. ตวแลกเงน

177


กจกรรมท 3.4 ใหเลอกค าตอบทถกตองทสดเพยงค าตอบเดยว

1. ขอใดตอไปนกลาวถกตอง

ก) การท าประกนภยเปนการโอนความเสยงในอนาคตไปใหผรบประกนภย

2. ขอใดตอไปนเปนการประกนวนาศภย

ก) ประกนภยรถยนต

3. ลกษมตองการท าประกนภยเพอทวาหากรถยนตเกดอบตเหตจะไดไมตองเสยคาใชจายในการซอมแซมรถ หรอรถสญหาย หรอไฟไหมตวรถยนต และคมครองชวตรางกายและทรพยสนของบคคลภายนอกดวย ลกษมควรท าประกนภยแบบใด

ค) ประกนภยรถยนตภาคสมครใจประเภท 1

4. ประกนภยประเภทใดทเหมาะกบผมรายไดนอย

ก) ประกนภย 200 ส าหรบรายยอย

5. ขอใดตอไปนเปนลกษณะของประกนคมครองสนเชอ

ข) ผรบประกนภยจะช าระหนแกเจาหนแทนผเอาประกนภย หากผเอาประกนภยเสยชวต

6. พนธบตรรฐบาล คอ

ข) ตราสารหนทรฐบาลโดยกระทรวงการคลงหรอหนวยงานภาครฐออกจ าหนายเพอระดมทนจากประชาชนและสถาบนการเงนในประเทศ

7. ขอใดตอไปนทผจะลงทนในหนควรใชในการศกษาขอมล

ค) ถกทกขอ


ข) LTF ตองถอหนวยลงทนไมนอยกวา 7 ป

9. กฎหมายใหลกจางสงเงนสะสมเขากองทนส ารองเลยงชพในอตราใด

ค) ไมต ากวา 2% และไมเกน 15% ของคาจาง


ข) ผลตอบแทนของเงนลงทนขนอยกบสถานการณ ณ ขณะนน ซงอาจไดก าไร ขาดทน หรอเทาทน

178


กจกรรมทายเรองท 4 การช าระเงนทางอเลกทรอนกส

กจกรรมท 4.1

1. ใหท าเครองหมาย หนาขอทเปนการช าระเงนทางอเลกทรอนกส และท าเครองหมาย X หนาขอทเหนวาไมใชระบบการช าระเงนทางอเลกทรอนกส

X 1. สมชายใหเงนสมหญงเพอน าไปใหพอทอยตางจงหวด

2. เสนหจายคางวดรถมอเตอรไซคผาน internet banking

3. ครสมปองช าระคาไฟผานเครองเอทเอมของธนาคารมงมน

X 4. กรกนกจายเงนสดซอของทรานสะดวกซอ

5. รตนาน าบตรเครดตไปซอสนคาทหางสรรพสนคา

X 6. พงศน าเงนไปช าระหนญาตดวยตนเอง

7. เสาวนยช าระคาสนคาใหแกรานคาออนไลนผานโทรศพทมอถอ

8. อมรน าบตรเดบตไปซอสนคาออนไลน

X 9. ทอมน าเงนสดมาจองซอบาน

10. วารใชบตรรถไฟฟาจายคาโดยสารแทนการจายเงนสด

2. ใหระบประโยชนของการช าระเงนทางอเลกทรอนกสทมตอประชาชน

1) โอนเงนหรอช าระเงนไดทกททกเวลา 2) ไมตองเสยเวลาและคาใชจายในการเดนทาง 3) ปลอดภย ไมตองกลวเงนหายหรอถกขโมย 4) ตรวจสอบได มหลกฐานชดเจน 5) มรปแบบการช าระเงนใหเลอกไดหลากหลายตามความสะดวก

179


กจกรรมท 4.2 ใหน าตวเลอกดานลางมาเตมในชองประเภทสออเลกทรอนกสใหมความสมพนธกบลกษณะของระบบการช าระเงน

ประเภทสออเลกทรอนกส/ชองทางการช าระเงน

ลกษณะของระบบการช าระเงนทางอเลกทรอนกส

บตรเอทเอม 1. ท าธรกรรมทางการเงน เชน ฝาก/ถอน/โอน/ช าระเงน/สอบถามยอดเงนในบญชผานเครองเอทเอม

บตรเดบต 2. ท าธรกรรมทางการเงน เชน ฝาก/ถอน/โอน/ช าระเงน ทเครองเอทเอม ใชซอสนคาและบรการ ณ สถานทขายสนคา/บรการ และซอออนไลนโดยตดเงนจากบญชเงนฝากทนท

บตรเครดต 3. มวงเงนในบตร สามารถเบกถอนเงนสดจากเครองเอทเอม ใชช าระคาสนคาและบรการแทนเงนสด และผออกบตรจะเรยกเกบเงนจากเจาของบตรตามระยะเวลาทก าหนด

internet payment

4. โอนเงน/ช าระเงนในการซอสนคาและบรการ ตรวจสอบยอดเงนในบญช ผานเครอขายอนเทอรเนตของธนาคารทเปดบญชไว

mobile payment

5. ช าระคาสนคาและบรการผานอปกรณโทรศพทมอถอหรอแทบเลต โดยผใชมบญชเงนฝากอยกบธนาคาร

บตรเครดต internet payment

บตรเดบต mobile

payment บตรเอทเอม

180


กจกรรมท 4.3 ใหน าประเภทสถาบนการเงนดานลางมาใสในตารางดานบนใหสมพนธกน

กฎหมายทเกยวของกบบรการ e-Payment ประเภทสถาบนการเงน

ทถกควบคมดแล พระราชกฤษฎกา (พ.ร.ฎ.) วาดวยการควบคมดแลธรกจบรการการช าระเงนทางอเลกทรอนกสของสถาบนการเงนเฉพาะกจ พ.ศ. 2559

สถาบนการเงนเฉพาะกจ

พ.ร.ฎ. วาดวยการควบคมดแลธรกจบรการการช าระเงนทางอเลกทรอนกส พ.ศ. 2551

ธนาคารพาณชย ผประกอบธรกจบรการการช าระเงนทางอเลกทรอนกส ทมใชสถาบนการเงน (non-bank)

พ.ร.บ. ธรกจสถาบนการเงน พ.ศ. 2551 ธนาคารพาณชย บรษทเงนทน บรษทเครดตฟองซเอร

ประกาศกระทรวงการคลงซงออกตามประกาศคณะปฏวต ฉบบท 58 (บตรเงนอเลกทรอนกส)

ผประกอบธรกจบตรเงนอเลกทรอนกสทมใชสถาบนการเงน (non-bank)

ประเภทสถาบนทถกควบคมดแล

ธนาคารพาณชย สถาบนการเงนเฉพาะกจ

บรษทเงนทน/ บรษทเครดตฟองซเอร

ผประกอบธรกจบรการการช าระเงนทางอเลกทรอนกสทมใชสถาบนการเงน

(non-bank)

ผประกอบธรกจบตรเงนอเลกทรอนกส ทมใชสถาบนการเงน (non-bank)

181


กจกรรมท 5 ผใหบรการทางการเงนในประเทศไทย

กจกรรมท 5.1 ใหเขยนชอหนวยงานทก ากบดแลในชองขวามอ โดยใหมความสมพนธกน

ผใหบรการทางการเงน หนวยงานทก ากบดแล

1. บรษทหลกทรพยจดการกองทน ก.ล.ต.

2. ผประกอบธรกจบตรเครดต ธปท.

3. สถานธนานเคราะห กระทรวงพฒนาสงคมและความมนคง ของมนษย

4. ธนาคารพาณชย ธปท.

5. สหกรณ กรมสงเสรมสหกรณ และกรมตรวจบญชสหกรณ

6. บรษทประกนชวต คปภ.

7. สถาบนการเงนเฉพาะกจ ธปท.

8. ผใหบรการการช าระเงนทางอเลกทรอนกส ธปท.

9. บรษทหลกทรพย ก.ล.ต.

10. บรษทประกนวนาศภย คปภ.

182


กจกรรมท 5.2 ใหเลอกค าตอบทถกตองทสดเพยงขอเดยว

1. ขอใดคอบทบาทหนาทของธนาคารพาณชย


2. ขอใดตอไปนคอหนาทของธนาคารแหงประเทศไทย

ข) ก ากบดแลสถาบนการเงน

3. ธปท. ไมไดก ากบดแลผใหบรการใดตอไปน

ค) บรษทประกนชวต

4. คปภ. คอหนวยงานใด


5. ขอใดกลาวถกตองเกยวกบหนาทของสหกรณ

ก) ใหบรการกยมแกสมาชกเมอเกดความจ าเปน

6. ขอใดตอไปนคอสถาบนการเงนเฉพาะกจ

ก) ธนาคารออมสน

7. ขอใดตอไปนเปนหนาทของ ก.ล.ต.


8. หากบรษทวองไว ด าเนนธรกจใหกยมโดยไมมหลกประกน ซ ง ไดรบอนญาตจากกระทรวงการคลงแลว บรษทวองไวจดเปนผใหบรการทางการเงนประเภทใด

ข) ผประกอบธรกจสนเชอสวนบคคลภายใตการก ากบ

9. บรษทหลกทรพยจดการกองทน ท าธรกจประเภทใด

ค) บรหารเงนใหแกลกคาในการจดการกองทนรวม

10. บรษทประกนวนาศภยด าเนนกจการประเภทใดตอไปน

ค) ประกนรถยนต

183



กจกรรมทายเรองท 1 การวางแผนการเงน

กจกรรมท 1 ตอบค าถามตอไปน

1. บคคลในวยไหนทตองวางแผนการเงน และตองวางแผนอยางไร ตอบ ทกวย โดยแตละวยอาจวางแผน ดงน

วยเดก

เหมาะแกการบมเพาะนสยการออมอยางสม าเสมอ ใหรจกคาของเงนและใชจายอยางสมเหตสมผล เชน ฝกใหออมเงนเพอซอของท อยากได หรอฝกจดสรรเงนโดยใหเงนเมอไปเทยว แลวใหวางแผน ใชจายเอง

วยท างาน

ควรวางแผนการใชจายไมใหเกนรายไดทมอย ระมดระวงการกอหน และควรเรมวางแผนการออมโดยก าหนดเปาหมายการออมใหชดเจน เชน ออมเพอซอบาน ซอรถ แตงงาน หรอแมกระทงเพอใชจาย ในวยชรา

วยสรางครอบครว

ตองวางแผนการเงนอยางรดกม ตงงบประมาณส าหรบคาใชจาย แตละประเภทและพยายามใชจายไมใหเกนงบ เพอปองกนปญหา เงนไมพอใช นอกจากน ควรวางแผนการเงนเพอการศกษาบตร และลงมอท าตามแผนการเงนเพอใชจายในวยชราอยางจรงจง

วยชรา

ควรวางแผนใชจายใหไมเกนเงนทมอย จ ากดวงเงนในการใชจาย แตละประเภท และกนเงนสวนหนงไวเปนคารกษาพยาบาล แต ทางทดควรออมเงนเพอใชในยามชราและควรเตรยมความพรอมเรองสวสดการหรอการประกนสขภาพตงแตยงหนมสาวจะไดมชวต ในวยชราอยางสขสบาย

184


2. ศกษากรณศกษา แลวตอบค าถาม

จากกรณศกษา ใหเรยงล าดบขนตอนวางแผนการเงนเพอซอมอถอของนางมาลลงในชองวาง ตอบ ขนตอนท 1: ก. ดเงนเกบทมตอนน เพอประเมนฐานะทางการเงน ขนตอนท 2: ง. ตงเปาหมายวาจะซอมอถอราคากบาทและจะซอเมอไหร

ขนตอนท 3: จ. วางแผนการเงนวาจะออมเงนวนละหรอเดอนละเทาไรเพอใหไดเงนตามจ านวนทตงเปาหมายไว

ขนตอนท 4: ข. ปฏบตตามแผนการออมอยางเครงครด ไมเผลอน าเงนไปซออยางอน

ขนตอนท 5: ค. หากท าตามแผนไมได กใหปรบแผนใหสอดคลองกบสถานการณ

185


กจกรรมทายเรองท 2 การประเมนฐานะการเงนของตนเอง

กจกรรมท 2.1 ตอบค าถามตอไปน

1. เราสามารถประเมนฐานะการเงนของตนเองในดานใดไดบาง ใหอธบาย ตอบ

1) การประเมนฐานะการเงน (ภาพรวม) สามารถประเมนฐานะการเงน โดยค านวณหาความมงคงสทธ ซงกคอ มลคาทเหลออยหลงจากทน าทรพยสนทงหมดลบดวยหนสนทงหมด โดยความมงคงสทธจะบอกฐานะ ทแทจรงของเราวามสนทรพยทเปนของเราจรง ๆ เทาไร

2) การประเมนดานหน สามารถประเมนไดจากอตราสวนภาระหนตอรายได

ตอเดอน ซงเปนสดสวนการช าระหนตอรายได นอกจากจะท าใหทราบภาระหนทตองจายตอเดอนแลว ยงสามารถใชประเมนความสามารถในการช าระหนหากตองการกเงนในอนาคตอกดวย

3) การประเมนดานการออม สามารถประเมนไดจากอตราสวนเงนออม

ตอรายไดตอเดอน

4) การประเมนดานรายรบ-รายจาย สามารถประเมนไดจากการบนทก รายรบ-รายจาย แลวสงเกตดวาในแตละเดอนมรายรบ-รายจายอะไรบาง

186


กจกรรมท 2.2 ใหค านวณความมงคงสทธของตนเอง

ตอบ ในสวนของการค านวณจะไมมเฉลย เนองจากเปนขอมลสวนตวของผเรยน ทงน ความมงคงสทธจะบอกฐานะทแทจรงของเราวามสนทรพยทเปนของเราจรง ๆ เทาไร

กจกรรมท 2.3 ใหประเมนฐานะการเงนของตนเอง

1. ประเมนดานหน พรอมอธบายความหมายอตราสวนภาระหนตอรายไดของตนเอง ตอบ ผลลพธทไดจะบอกวาเราจายหนเปนสดสวนเทาไรของรายได

2. ประเมนดานการออม พรอมอธบายความหมายอตราสวนเงนออมตอรายไดของตนเอง ตอบ ผลลพธทไดจะบอกวาเราน ารายไดทมไปเปนเงนออมเปนสดสวนเทาไรของรายได

กจกรรมท 2.4 ใหตอบค าถามตอไปน

1. ลกษณะของการมสขภาพการเงนทดมอะไรบาง ตอบ

1) มอตราสวนหนตอรายไดไมเกน 33% 2) มอตราสวนเงนออมตอรายไดอยางนอย 25% 3) มเงนออมเผอฉกเฉนอยางนอย 6 เทาของรายจายจ าเปนตอเดอน

2. ใหประเมนสขภาพการเงนของตนเอง โดยเปรยบเทยบตวเลขการประเมนฐานะการเงนของตนเองกบลกษณะของการมสขภาพการเงนทด แลวใหเขยนค าอธบายและค าแนะน า โดยใชตารางตอไปน ตอบ

1) มอตราสวนหนตอรายไดไมเกน 33% หรอมภาระหนตอเดอนไมเกน 1 ใน 3 ของรายได ซงเปนสดสวนของหนทคนทวไปพอจะจายไหว แตหากมอตราสวนหนตอรายไดมากกวาหรอนอยกวาลกษณะของการมสขภาพการเงนทด อาจมความหมายดงน


อตราสวนภาระหนตอรายไดมากกวา 33%

มหนมากเกนไป จนอาจท าใหเงนไมพอใชจายในชวตประจ าวน หรอซอของทอยากได และยงมโอกาสทจะเกดปญหาทางการเงนได

ควรวางแผนการจายหนใหด และเมอมเงนได ควรแบงเงนไวเปนเงนออมเพอใชจายยามเกดเหตฉกเฉน โดยไมตองกอหนเพมจนกลายเปนปญหาทางการเงน

187



อตราสวนภาระหนตอรายไดนอยกวา 33%

ม ภ า ร ะ ห น ไ ม ม า ก น ก ท าใหการใชจายในชวตประจ าวนไมตดขด และสามารถกนเงนสวนหนงไวเปนเงนออมได

ควรออมเงนไวส าหรบเหตการณฉกเฉน เพอหลกเลยงการกอหนเพม และอาจอ อ ม เ ง น เ พ อ เ ป า ห ม า ย อ น ๆ เ ช น เ พ อ ใ ช จ า ย ใ น ย า ม ท ไมสามารถหาเงนได

2) มอตราสวนเงนออมตอรายไดอยางนอย 25% หรอมเงนออมตอเดอนอยางนอย 1 ใน 4 ของรายได ซงเปนสดสวนของเงนออมทคนทวไปควรมไวซอของทอยากได หรอไวใชจายในอนาคต แตหากมอตราสวนเงนออมตอรายไดมากกวาหรอ นอยกวาน อาจมความหมายดงน


อตราสวนเงนตอรายไดมากกวา 25%

ออมเงนในระดบทด แตหากม า ก ไ ป อ า จ ท า ใ ห เ ก ดความรสกกดดนจนท าใหชวตไมมความสขได

อาจแบ งส วนเงนออมไว เปน สวน ๆ เพอเปาหมายตาง ๆ เชน เพอลงทน หรอออมไวใชจายในวยชรา หากมเงนออมเผอฉกเฉนแลว กอาจแบงเงนออมสวนหนงไวเตมฝนกบตวเอง

อตราสวนเงนออมตอรายไดนอยกวา 25%

ออม เง นน อย เกน ไป เม อตองการซออะไรกอาจตอง กอหน

ควรออมเงนใหมากขน อาจเรมออมจ านวนทไมมาก แลวคอย ๆ เพมทละนด เชน เรม ท 10% ของรายได แลวพยายามเพมใหไดจนถง 25%

3) มเงนออมเผอฉกเฉนอยางนอย 6 เทาของรายจายจ าเปนตอเดอน โดย เงนออมเผอฉกเฉนเปนเงนทเกบไวใชยามจ าเปน เมอเกดเหตการณไมคาดฝนหรอเหตการณทเกดขนอยางกะทนหนและตองใชเงนจ านวนมาก เชน เจบปวยหรออบตเหตทตองรกษาตวในโรงพยาบาล รายไดลดกะทนหน หรอตกงาน ซงควรมอยางนอย 6 เทาของรายจายจ าเปนตอเดอน

188


กจกรรมทายเรองท 3 การบนทกรายรบ-รายจาย


1. ใหท าเครอง หนาความหมายของรายจายทเปน “รายจายจ าเปน” และใหท าเครอง หนาความหมายของรายจายทเปน “รายจายไมจ าเปน” ตอบ

1) รายจายทจะตองจาย ไมสามารถตดออกได

2) รายจายทจะจายหรอไมจายกยงสามารถมชวตอยได

3) คารกษาพยาบาล

4) คาเหลา

5) รายจายทส าคญส าหรบชวต เชน อาหาร คาทอยอาศย

6) รายจายทไมมบทบาทส าคญตอชวต

7) คาหวย

2. ขนตอนของการจดท าบนทกรายรบ-รายจายมอะไรบาง ใหอธบาย ตอบ ขนตอนท 1: ค. ใหก าหนดระยะเวลาทจดรายรบ-รายจายวาจะจดกวน ขนตอนท 2: ก. หากระดาษหรอสมดทพกงาย ๆ มาเปนบนทกรายรบ-รายจาย ขนตอนท 3: ง. จดทกครงทใชเงน ไมวาจะรบหรอจาย ขนตอนท 4: ข. สรปการใชจายเมอถงสนเดอน

3. สวนประกอบทส าคญของบนทกรายรบ-รายจายมอะไรบาง ใหอธบาย ตอบ การบนทกรายรบ-รายจายสามารถท าไดหลากหลายรปแบบ ผบนทกสามารถออกแบบตารางบนทกไดตามความถนดหรอ ทตนเองชนชอบ แตการบนทก รายรบ-รายจายในแตละเดอนนน ควรมสวนประกอบดงน

1) สวนของการบนทกรายรบ-รายจาย ควรเปนตารางทมความยาวเพยงพอตอการบนทกตลอดระยะเวลาอยางนอย 1 เดอน (อาจใชกระดาษมากกวา 1 หนา) โดยจะตองประกอบดวยหวขอดงน วนท – กรอกวนททมรายรบหรอรายจายเกดขน

189


รายการ – กรอกรายการรายรบหรอรายจายทเกดขน และหากมค าอธบายเพมเตมกสามารถกรอกลงในชองนได

รายรบ – กรอกจ านวนเงนส าหรบรายการทเปนรายรบ เงนออม – กรอกจ านวนเงนส าหรบรายการทการออมเงน รายจาย – กรอกจ านวนเงนส าหรบรายการทเปนรายจาย ซงผบนทก

ตองแยกระหวางรายจายจ าเปนและรายจายไมจ าเปน โดยพจารณาถงความจ าเปนของรายจายนนตอการด ารงชวต

2) สวนของการสรปรายรบ-รายจาย เปนสรปการใชจายในแตละเดอนเพอใหทราบวา ผบนทกใชจายเกนรายรบทไดรบมาหรอไม สามารถค านวณไดจากน ายอดรวมของรายรบตลอดทงเดอน ลบออกดวยเงนออมและรายจาย ทง 2 ประเภททเกดขนตลอดระยะเวลา 1 เดอน

3) สวนของการวเคราะหรายรบ-รายจาย เปนการวเคราะหรายรบ-รายจาย ทเกดขนตลอดระยะเวลา 1 เดอน โดยผบนทกสามารถวเคราะหบนทกรายรบ-รายจายของตนเองได 4 ดานไดแก รายรบ เงนออม รายจาย ไมจ าเปน รายจายจ าเปน

4. การจดท าบนทกรายรบ-รายจายมประโยชนอยางไร ใหอธบาย ตอบ

1) ท าใหรพฤตกรรมการใชจายทอาจท าใหเกดปญหาเงนไมพอใช การบนทกรายจายทเกดขนทกครง จะท าใหทราบวาใชจายเงนไปกบสงใดบาง เชน จาย คาสงสรรคหรอคาเหลาเดอนละ 2,000 บาท (1 ปกเปนเงน 24,000 บาท) ซอหวยงวดละ 1,000 บาท (แตในระยะเวลา 2 ป ถกรางวลแค 1 ครง ไดเงนรางวลนอยกวาคาหวยทเสยไป) เมอทราบวาเงนหายไปไหน กสามารถวางแผนใหมเงนพอใชได เชน ลดคาเหลาเหลอเดอนละ 1,000 บาท (กจะไดเงนเกบปละ 12,000 บาท) หรองดเหลาไปเลย เลกซอหวยเดอนละ 1,000 บาทแลวน าเงนมาออมแทน (สนปกเหมอนถกรางวล 24,000 บาท 4 ปกมเงนเกบเกอบแสน)

2) ท าใหสามารถวางแผนการเงนทเหมาะสมกบพฤตกรรมของตนเองได การบนทกจะท าใหทราบลกษณะของรายรบและรายจายวามความถแคไหน จ านวนเทาไร ซงขอมลเหลานจะเปนประโยชนตอการวางแผนจดสรรเงนทไดรบ ใหม

190


พรอมและเพยงพอตอรายจายทเกดขนในแตละเดอน และหากพบวารายรบ ไมเพยงพอกบรายจาย กสามารถวางแผนลดรายจายหรอหารายไดเพมได

3) ท าใหเหนสญญาณของปญหาทางการเงนและสามารถวางแผนแกไขได การบนทกรายรบ-รายจายเปนประจ า จะท าใหทราบทนทหากมสญญาณของปญหาการเงน เชน มรายจายเกนรายรบตดตอกนหลายเดอนจนตอ งกอหน (เงนไมพอใชอยแลว พอกอหนเพมกไมมเงนจายหน) ตองจายหนมากกวา 1 ใน 3 ของรายรบ (อาจท าใหไมมเงนเหลอไวใชจายอน ๆ จนตองกอหนเพม หนกมมากอยแลว กยงเพมมากขนจนเงนไมพอจาย) ไมมเงนออมเลย (เมอมความจ าเปนตองใชเงนกอน กตองกอหน) และเมอทราบสญญาณของปญหา กจะสามารถวางแผนแกไขกอนทจะกลายเปนปญหาใหญโต

5. จากกรณศกษาและตามหลกการจดล าดบความส าคญของรายจาย นายประชาควรท าอยางไรกบคาใชจายของเขาตอไปน ตอบ

1) คารกษาพยาบาลของพอ ใหจายกอน 2) คาเรยนภาษาองกฤษ ใหออมเงนกอนแลวคอยจาย 3) คาแตงรถ ใหพยายามตดใจ แตหากตดใจไมได กใหออมเงนเพอแตงรถ

กจกรรมท 3.2 ใหจดท าบนทกรายรบ-รายจายตามขนตอนการจดท าบนทกรายรบ-จายเปนระยะเวลา 1 เดอน แลววเคราะหดงน

1. สรปรายรบ-รายจาย ตอบ หากผลลพธทไดเปนบวก แสดงวามการใชจายนอยกวารายรบทมอย จงมเงนเหลอตามจ านวนทค านวณได และเมอเงนเหลอ กควรวางแผนจดสรรวาจะน าเงนนนไปท าอะไร เชน น าไปเปนเงนออมเผอฉกเฉน เงนออมเพอซอของทอยากได หรอเงนออมเพอเกษยณ หากผลลพธตดลบ แสดงวามการใชเงนเกนรายรบทมอยตามจ านวนทตดลบ จงตองหาสาเหตของการใชเงนเกน เชน อาจมคาใชจายเยอะเกนไป ดงนน จะตองวางแผนลดรายจาย โดยเรมพจารณาจาก “รายจายไมจ าเปน” วามรายการใดทสามารถลดได หรอพจารณาจาก “รายจายจ าเปน” วามรายจายทไมจ าเปนแอบแฝงอยหรอไม

191


2. วเคราะหรายรบ-รายจาย ตอบ

1) รายรบ ใหพจารณาถงจ านวนและความถของรายรบ เชน รายวน รายสปดาห รายเดอน เพอเปนแนวทางในการวางแผนใชเงนวา เงนทไดรบนนจะตองใชอกกวน จงจะไดรบเงนรอบใหม หากมคาใชจายเกดขนในวนทยงไมไดรบเงน จะน าเงนสวนไหนออกมาใชจาย และหากจ าเปนตองหารายไดเพม จะหารายไดเพมจากแหลงใด

2) เงนออม ใหพจารณาถงจ านวนและความถของการออม เชน ออมทกวน วนละ 20 บาท หรอออมสปดาหละครง ครงละ 500 บาท หรอเดอนละครง ครงละ 2,500 บาท ซงจะท าใหทราบความสามารถในการออมวา สามารถออมไดเทาไร และสามารถออมไดทกวน สปดาหละครง หรอเดอนละครง โดยขอมลเหลานจะเปนประโยชนตอการวางแผนการออม

3) รายจายไมจ าเปน โดยเปรยบเทยบกบรายจายจ าเปนวารายจายไหนสงกวากน หากม “รายจายไมจ าเปน” สงกวา “รายจายจ าเปน” นนแสดงวา ควรลดรายจายไมจ าเปนลง ดงนน ควรวางแผนลดรายจายไมจ าเปน โดยเรมดวามรายจายไหนในกลมรายจายนสามารถลดไดบาง เชน คาหวย คาเหลา คาบหร คากาแฟ และลองค านวณดวาหากลดรายจายเหลานแลว ใน 1 เดอนจะมเงนเหลอเทาไร

4) รายจายจ าเปน ใหทบทวนรายจายจ าเปนอกครงวา ทกรายการเปนรายจายจ าเปนทงหมดจรงหรอไม หากบางรายการสามารถลดหรอซอของทถกกวามาทดแทนได กควรลองลดหรอซอของทถกกวามาใชแทน

192


กจกรรมทายเรองท 4 การตงเปาหมายและจดท าแผนการเงน


1. ประโยชนของการมเปาหมายการเงนมอะไรบาง ใหอธบาย ตอบ

1) ท าใหจดท าแผนการเงนไดงายขน เชน มเปาหมายทจะปลดหนจ านวน 12,000 บาทภายใน 1 ป กจะสามารถจดท าแผนการเงนเพอการปลดหนไดวา ตองเกบเงนเพอจายหนเดอนละ 1,000 บาทนาน 12 เดอน เพอใหครบ 12,000 บาท

2) ท าใหเกดความมงมนและบรรลสงทตองการงายขน เปาหมายและแผนการเงนทชดเจนเปรยบเสมอนแผนทน าทางชวตเพอใหบรรลเปาหมายโดยไมเสยเวลาไปกบสงลอใจอน ๆ เชน มเปาหมายปลดหนจ านวน 12,000 บาทภายใน 1 ป ซงในระหวางนอาจมสงลอใจใหซอหรอกอหน เพม เชน ทวใหม โทรศพทมอถอเครองใหม แตเมอตงเปาหมายวาจะปลดหนแลว กจะเกด การยบยงชงใจขน แทนทจะซอของเหลานนทนท กอาจเลอนไปซอหลงจากปลดหนแลวหรอไมซอเลย

3) ท าใหทราบถ งอปสรรคทอาจท าให ไมบรรล เป าหมายทต ง ไว เชน เชน มเปาหมายเกบเงนเพอไปเทยวจ านวน 24,000 บาทภายใน 1 ป จงจดท าแผนออมเงนเดอนละ 2,000 บาท แตนกขนไดอกวาในอก 4 เดอนขางหนาจะตองจายคาชดนกเรยนใหม จงอาจตองปรบเปาหมายการทองเทยวหรอตงเปาหมายออมเงนเพอซอชดนกเรยนเพมเตมดวย

4) ชวยใหบรรลเปาหมายดานอน ๆ เชน อยากมรถไวขบรบจางเปนอาชพ กสามารถตงเปาหมายทางการเงนวาจะเกบเงนเพอซอรถ หรออยากไปเทยวพกผอน กอาจตงเปาหมายออมเงนเพอพกผอนได

193


2. ใหยกตวอยางเปาหมายการเงนทควรมในชวตอยางนอย 2 เปาหมายในแตละดานตอไปน ตอบ

เปาหมายดานรายรบ เปาหมายดานการออม

เพมรายไดจากการท าอาชพเสรม เชน ท าขนมขาย รบจางเยบผา ซอมเครองใชไฟฟา

ฯลฯ

ออมเผอเหตฉกเฉน ออมเพอเปนคาเลาเรยน ออมเพอแตงงาน ออมเพอซอรถ/บาน ออมเพอลงทน ออมเพอใชจายในวยชรา ออมเพอซอของทอยากได ฯลฯ

เปาหมายดานรายจาย เปาหมายดานหนสน

ลดรายจายคาของใชไมจ าเปน เชน ลดคาหวย ลดคาเหลา ลดคาบหร

งดรายจายไมจ าเปน เชน งดคาน าสมนไพรดบกระหาย งดคาหวย

ลดรายจายจ าเปนโดยใชสนคาทราคาถกกวาแทน เชน ใชสบธรรมดาแทนสบน าเขาจากตางประเทศราคาแพง

ฯลฯ

เพอปลดหนรถ/บาน/อน ๆ เพอลดหน (จายหนใหมากขน

เพอใหหนหมดเรวขน) งดใชบตรผอนสนคาหรอบตร

เครดต กอหนเฉพาะรายจายจ าเปน ฯลฯ

3. ใหตงเปาหมายการเงนของตนเองทง 3 ประเภทลงในตารางดานลาง ตอบ เปาหมายการเงนสามารถตงไดดงน

1) เปาหมายระยะสน เปนเปาหมายทสามารถบรรลไดในเวลา 1 ป เชน ออมเงนเผอฉกเฉนใหไดจ านวน 30,000 บาท ออมเพอซอโทรศพทมอถอ

2) เปาหมายระยะกลาง เปนเปาหมายทสามารถบรรลไดในระยะเวลา 1 – 3 ป เชน ซอมอเตอรไซค หรอออมเงนเพอดาวนรถยนต

194


3) เปาหมายระยะยาว เปนเปาหมายทตองใชระยะเวลามากกวา 3 ปเพอบรรลเปาหมาย เชน ออมเงนเพอดาวนบาน ออมเงนไวใชในยามสงวย

กจกรรมท 4.2 ใหวางแผนการเงนของตนเองลงในชองวาง

ตอบ วางแผนการเงนสามารถท าไดดงน

1) ระบเปาหมายการเงน เพอบอกจดมงหมายของแผนทงหมด โดยจะตองเปนไปตามหลกเปาหมายการเงนทด (SMART)

2) ระบจ านวนเงนทตองการเพอใหบรรลเปาหมาย โดยจะตองระบเปนจ านวนเงนหรอตวเลขใหชดเจนวาตองใชเงนเทาไร

3) ระบระยะเวลาทตองใชเพอใหบรรลเปาหมายการเงน โดยระบเปนจ านวนวน เดอน หรอป

4) ค านวณจ านวนเงนทตองออมตอเดอน โดยค านวณวาตองออมเงนเทาไรเดอนละเทาไรเพอใหไดจ านวนตามทตองการ สามารถค านวณไดจากน าจ านวนเงนทตองการหารดวยระยะเวลา (เดอน) กจะท าใหทราบวาควรเกบเงนเดอนละเทาไรเพอใหไดเงนตามจ านวนทตองการ

5) จดท าแผนการออม โดยก าหนดแหลงเงนทจะใชเปนเงนออมในแตละเดอน ซงสามารถท าไดทงการเพมรายรบและลดรายจาย โดยพจารณารายจายจากการบนทกรายรบ-รายจายวามรายจายไมจ าเปนใดทสามารถลดหรอเลกแลวน ามาเปนเงนออมไดหรอไม เชน ลดคากาแฟจากทดมทกวนเปนดมวนเวนวน หากกาแฟราคา 30 บาทตอแกว ลดคากาแฟจ านวน 15 วน จะไดเงน 450 บาท

195


กจกรรมทายเรองท 5 การออม


1. ใหบอกความหมายของการออม ตอบ การออมเปนการแบงรายไดสวนหนงในปจจบนไปเกบสะสมไวใชในอนาคต ซง

สามารถท าไดหลายรปแบบ ตงแตการเกบสะสมดวยตนเอง เชน หยอดกระปกออมสน เกบสะสมไวทบาน ไปจนถงการน าไปฝากไวกบสถาบนการเงน ซงมกอยในรปแบบทมความเสยงตอการสญเสยเงนตนต า และไดรบผลตอบแทนไมสงนกเมอเทยบกบการลงทน เชน การฝากในบญชเงนฝากออมทรพย บญชเงนฝากประจ า การซอสลากออมทรพย

2. ประโยชนของการออมมอะไรบาง ใหอธบาย ตอบ

1) ชวยแบงเบาภาระเมอเกดเหตฉกเฉน โดยไมตองกอหนหรอขอความชวยเหลอจากบคคลอน

2) ชวยลดความเสยงทจะมปญหาการเงน เมอมเหตท าใหเงนทมไมพอตอคาใชจายทเกดขน กสามารถน าเงนออมออกมาใชกอนได ชวยลดปญหาเงนไมพอใชซงเปนสาเหตหนงของปญหาการเงนได

3) ชวยท าใหความฝนเปนความจรง เงนออมทมอาจน าไปเปนเงนทนเพอท ากจการของตนเอง เรยนเพมทกษะ คอมพวเตอร ภาษา หรอปรญญาโท เปนเงนดาวนบาน ดาวนรถ หรอเพอสรางครอบครว เชน เพอจดงานแตงงาน เพอการศกษาบตร เพอทองเทยวกบครอบครว

4) ชวยสรางโอกาสใหมรายไดมากขน เชน น าเงนออมไปซอหน พนธบตร กองทนรวม หรอน าไปลงทนซอหองแถวใหเชา กมโอกาสทจะท าใหเงนทมอยงอกเงยมากขน

3. ใหตงเปาหมายการออมทดของตนเองลงในตาราง ตอบ อาจตงเปาหมายดงตอไปน

1) เงนออมเพอใชในยามฉกเฉน 2) เงนออมเพอใชจายในยามชรา 3) เงนออมเพอคาใชจายจ าเปนทเปนกอนใหญ 4) เงนออมเพอการลงทน

196


5) เงนออมเพอของทอยากได 6) เงนออมเพอปลดหน

4. หลกการออมใหส าเรจมอะไรบาง ใหอธบาย ตอบ

1) ออมกอนใช เมอไดรบเงนมา ควรแบงเงนไปออมไวทนท เพราะหากใชกอนออม สดทายอาจไมเหลอเงนออมตามทตงใจไว

2) แบงเงนเปนสวน ๆ ตามเปาหมายทตองการใช เชน เงนออมเผอฉกเฉน เงนออมเพอใชจายในยามชรา เงนออมเพอซอของทอยากได และใชเงนตามวตถประสงคนน ๆ ไมปะปนกน

3) มวนยในการออม โดยใชเทคนคการออมทสนกสนาน ท าไดงาย เพอสรางแรงจงใจในการออมใหไดตามทตงใจไว เชน หยอดกระปกกอนออกจากบานวนละ 10 บาท ผกการออมกบพฤตกรรมทชอบท า เชน เลนเกมชวโมงละ 10 บาท ไดแบงก 50 มาเมอไหร กเกบไวไปหยอดกระปก ไมน ามาใช ไมชอบพกเหรยญเพราะมนหนก พอไดเหรยญทอนมากหยอดกระปกให

หมด ซอของไมจ าเปนไปเทาไร กใหน าเงนมาออมเทานน เชน ถาซอของ

ไมจ าเปน 1,000 บาท กตองออมเงนใหได 1,000 บาท ออมใหพอ ทเหลอใชใหเรยบ คอ การตงเปาหมายวาจะออมเดอนละ

เทาไร แลวน าไปออมหรอลงทนเทาทวางแผนไว เงนทเหลอกใชไดตามสบาย

ตงค าสงหกเงนเดอนอตโนมตไปฝากเขาบญชเงนออมหรอซอหนสหกรณ

กจกรรมท 5.2 ใหตอบค าถามเกยวกบกองทนแหงชาต (กอช.)

1. กองทนการออมแหงชาต หรอ กอช. คออะไร ตอบ กองทนการออมแหงชาต (กอช.) เปนกองทนส าหรบประชาชนทมอายตงแต

15 – 60 ป ซงไมอยในระบบบ าเหนจบ านาญภาครฐหรอเอกชนหรอกองทน ตามกฎหมายอนทไดรบเงนสมทบจากรฐหรอนายจาง

197


2. หลกการออมเงนของ กอช. มอะไรบาง ใหอธบาย ตอบ หลกการออมแบงเปน 2 สวน คอ เงนทสมาชกออม และเงนทรฐจายสมทบ ซง

สมาชกทกคนไมจ าเปนตองสงเงนสะสมเขากองทนทกเดอน ในกรณทสงเงนสะสมตองไมต ากวาครงละ 50 บาท สงสดไมเกน 13,200 บาทตอป และรฐจะจายสมทบใหตามชวงอาย ดงน

ชวงอาย 15 – 30 ป 30 – 50 ป 50 – 60 ป

จ านวนเงน ทจายสมทบ



100% ของเงนสะสม (ไมเกน 1,200 บาทตอป)

ทงนหากเดอนใดสมาชกไมสงเงนเขากองทน รฐกจะไมจายสมทบใหเชนกน

3. เงอนไขการไดรบเงนคนของสมาชก กอช. มอะไรบาง ใหอธบาย ตอบ

1) กรณอายครบ 60 ปบรบรณ (รวมทงสมาชกทมอายตงแต 50 ปขนไป เมอครบระยะเวลา 10 ป หรอลาออกเมออายครบ 60 ป) หากค านวณเงนบ านาญไดตามเกณฑทก าหนด จะไดรบเงนบ านาญตลอดชวต หากไดนอยกวาเกณฑจะไดรบเปนเงนด ารงชพเดอนละ 600 บาทจนกวาเงนในบญชจะหมด

2) กรณทพพลภาพกอนอายครบ 60 ป สามารถเลอกไดวาจะรบเงนทสมาชกสะสมเองพรอมดอกผลทงจ านวนหรอบางสวน โดยขอรบไดเพยงครงเดยว และเงนสวนทรฐจายสมทบพรอมดอกผลจะจายเปนเงนบ านาญหลงอายครบ 60 ป หากยงมเงนสะสมเหลออยในกองทน กจะน ามาค านวณการจายบ านาญดวย

3) กรณลาออกจากกองทน จะไดรบเงนทสมาชกสงสะสมเองพรอมดอกผล ทงจ านวน แตเงนสวนทรฐสมทบจะตกเปนของกองทน

4) กรณเสยชวต ผรบผลประโยชนทสมาชกแจงชอไวจะไดรบเงนในบญชทงหมด

198


กจกรรมท 5.3 ใหตอบค าถามเกยวกบกองทนส ารองเลยงชพ

1. กองทนส ารองเลยงชพคออะไร ตอบ กองทนส ารองเลยงชพ (provident fund) คอกองทนทลกจางและนายจางจดตงขน

ดวยความสมครใจ โดยมจดมงหมายเพอสงเสรมการออมเงนแบบผกพนระยะยาวส าหรบลกจาง เพอไวใชจายเมอยามเกษยณอาย ทพพลภาพ หรอตองออกจากงาน

2. เงนทน าเขากองทนส ารองเลยงชพมกสวน อะไรบาง ตอบ ประกอบดวย 2 สวนหลก ไดแก

1) เงนทลกจางจายเขากองทน เรยกวา "เงนสะสม" ซงกฎหมายก าหนดใหสะสมไมต ากวา 2% แตไมเกน 15% ของคาจาง

2) เงนทนายจางจายเพมให เรยกวา "เงนสมทบ" ซงกฎหมายก าหนดใหสมทบไมต ากวาเงนสะสมของลกจาง

3. ประโยชนของกองทนส ารองเลยงชพมอะไรบาง ใหอธบาย ตอบ

ส าหรบลกจาง ส าหรบนายจาง

กอนเกษยณ

เงนสะสมทจายเขากองทนสามารถน าไปลดหยอนภาษเงนได ไมเกน 500,000 บาท และตองไมเกน 15% ของคาจาง

หลงเกษยณ

ไดรบเงนกองทน (ประกอบดวยเงนสะสม เงนสมทบ และผลประโยชนจ ากก ารล ง ทน ) ไ ว ใ ช จ า ยยามเกษยณอาย ทพพลภาพ หรอออกจากงาน ซงไดรบยกเวนภาษ

สรางแรงจ งใจในการท างานใหแกลกจาง

เงนสมทบทนายจางจ ายเข ากอง ทนแต ไ ม เก น 15% ของคาจาง สามารถน ามาหกเปนคาใชจายในการค านวณก าไรสทธเพอเสยภาษได

199



กจกรรมทายเรองท 2 ลกษณะของสนเชอรายยอยและการค านวณดอกเบย

กจกรรมท 2.1 ใหน าหมายเลขขอดานลางมาใสในชอง “ลกษณะ” โดยใหมความสมพนธกบผลตภณฑทางดานซายมอ

1. ผอนช าระไดนานถง 25 - 30 ป 2. ควรมเงนดาวนอยางนอย 20% 3. คดดอกเบยแบบเงนตนคงท (flat rate) 4. คดอตราดอกเบย คาปรบ คาบรการ และคาธรรมเนยม รวมกนไมเกน 28% ตอป 5. ผใชบรการตองมเงนเดอนขนต า 15,000 บาท 6. ไดรบระยะเวลาปลอดดอกเบย 45 - 55 วน 7. คดอตราดอกเบย คาปรบ คาบรการ และคาธรรมเนยม รวมกนไมเกน 20% ตอป 8. ใหวงเงนไมเกน 5 เทาของรายไดตอเดอน 9. ใชบตรซอสนคาและบรการแทนการใชเงนสด และไมเสยดอกเบยถาจายตรงเวลาและ

เตมจ านวน 10. กรรมสทธจะตกเปนของผเชาซอเมอช าระเงนครบตามจ านวน 11. มกใชอตราดอกเบยลอยตว (float rate) 12. ขอกเพอน าเงนสดไปใช โดยทยอยผอนช าระคนเปนรายเดอน

200


กจกรรมท 2.2 พจารณาขอมลทก าหนดให และน าไปตอบค าถามใหถกตอง

รานขายรถจกรยานยนต 2 แหง ตดปายขายรถยหอเดยวกนในราคาเทากน คอ 50,000 บาท แตระยะการผอนช าระตางกน โดยมรายละเอยด ดงน

ราน ก ราน ข

รถจกรยานยนตราคา 50,000 บาท รถจกรยานยนตราคา 50,000 บาท

ดาวน 10,000 บาท ดาวน 10,000 บาท

ยอดเงนก 40,000 บาท ยอดเงนก 40,000 บาท

อตราดอกเบย (flat rate) 4% ตอป อตราดอกเบย (flat rate) 4% ตอป

ระยะเวลาผอนช าระ 60 เดอน (5 ป)

ระยะเวลาผอนช าระ 48 เดอน (4 ป)

1. ใหค านวณหาดอกเบยทตองช าระทงหมด และจ านวนเงนผอนช าระตอเดอนของทง 2 ราน พรอมแสดงวธการค านวณ

ราน ก

ราน ข

201


2. จากการค านวณขางตน คดวาจะเลอกเชาซอรถจกรยานยนตจากรานใด เพราะเหตใด

เลอกซอรถจกรยานยนตจากราน ข เพราะระยะเวลาทผอนช าระนอย ท าใหเสยดอกเบย นอยกวา ซงหากสามารถผอนช าระเดอนละ 966.67 บาทได จะประหยดดอกเบยทจะตองจาย 1,600 บาท (8,000 - 6,400)

กจกรรมท 2.3 พจารณาขอมลทก าหนดให และน าไปตอบค าถามใหถกตอง รถกระบะยหอ A 850,000 บาท รถกระบะยหอ B 700,000 บาท ดาวน 170,000 บาท ดาวน 140,000 บาท ยอดเงนก 680,000 บาท ยอดเงนก 560,000 บาท อตราดอกเบย (flat rate) 4% ตอป อตราดอกเบย (flat rate) 4% ตอป ระยะเวลาผอนช าระ 60 เดอน

(5 ป) ระยะเวลาผอนช าระ 60 เดอน

(5 ป)

1. ใหค านวณหาดอกเบยทตองช าระทงหมด และจ านวนเงนผอนช าระตอเดอนของ รถกระบะทง 2 ยหอ

รถกระบะยหอ A

รถกระบะยหอ B

2. หากผเรยนมรายได 40 ,000 บาทตอเดอน และมภาระผอนช าระหนอนอยแลวอก เดอนละ 1,500 บาท ผเรยนควรเลอกเชาซอรถยนตยหอใด จงจะไมเดอดรอน (ภาระการผอนหนไมควรเกน 1 ใน 3 (33%) ของรายไดตอเดอน) พรอมใหเหตผล

เลอกซอรถกระบะยหอ B เพราะมรายได 40,000 บาท ภาระผอนหนตอเดอนไมควรเกน 13,333.33 บาท ซงปจจบนมผอนช าระหนอยแลวเดอนละ 1,500 บาท หากรวมกบคาผอนรถยหอ B รวมภาระหนทงสน 12,700 บาท (1,500 + 11,200) จงไมเกนความสามารถในการผอนช าระ (ถาผอนรถยหอ A จะมภาระหนทงสน 15,100 บาท (1,500 + 13,600) ซง เกนความสามารถในการผอนช าระ)

202


กจกรรมทายเรองท 3 เครดตบโร

ท าเครองหมาย หนาขอ หากเหนวาถกตอง และท าเครองหมาย X หนาขอ หากเหนวา ไมถกตอง 1. เครดตบโรท าหนาทจดเกบขอมลการช าระหนของลกหนทกราย X 2. เราไมสามารถตรวจสอบขอมลเครดตของตนเองได 3. ประวตเครดตจะมรายละเอยดเกยวกบขอมลสวนบคคลของผขอสนเช อ

รายละเอยดของบญชสนเชอทใชบรการ 4. หากคางช าระหน ประวตการคางช าระหนจะถกบนทกอยในประวตเครดต X 5. สถาบนการเงนและบรษททเปนสมาชกสามารถเรยกดประวตเครดตของ

ผขอสนเชอไดโดยไมตองไดรบความยนยอมจากผขอสนเชอ 6. ถาสถาบนการเงนปฏเสธสนเชอเนองจากผลจากการตรวจสอบขอมล

เครดต ผถกปฏเสธสนเชอสามารถขอตรวจสอบขอมลดงกลาวไดโดย ไมเสยคาธรรมเนยมในการตรวจสอบ หากยนค าขอภายใน 30 วนนบจากวนทในหนงสอแจงปฏเสธดงกลาว

7. เครดตบโรจะจดเกบขอมลเครดตไวไมเกน 3 ป นบแตวนทเครดตบโรไดรบขอมลจากสมาชก

8. หากตองการตรวจสอบขอมลเครดตของตนเอง สามารถตดตอได ท ศนยตรวจเครดตบโร

X 9. หากมประวตคางช าระหน เครดตบโรจะขนบญชด าไว ท าใหหมดสทธไดรบสนเชอจากสถาบนการเงน

10. หากช าระหนทคางหมดแลว ประวตเครดตกจะรายงานวา “ไมคางช าระหรอคางช าระไมเกน 30 วน” แตรายการทเคยคางช าระกอนหนานจะ ไมถกลบออกไป จนกวาจะครบ 3 ป

203


กจกรรมทายเรองท 4 วธการปองกนปญหาหน

อานพฤตกรรมตามโจทยทใหตอไปน และวเคราะหวาเปนพฤตกรรมทดหรอควรปรบปรง พรอมทงระบเหตผล

พฤตกรรม ด ควร

ปรบปรง เหตผล

1. สมหญงมรายได 18,000 บาท ปจจบนผอนหนเดอนละ 8,000 บาท

ภาระผอนหนไมควรเกน 1 ใน 3 ของรายไดตอเดอน ในกรณนคอ 6,000 บาท (18,000 ÷ 3) ดงนน สมหญงควรพยายามลดรายจาย หรอหารายไดเพม เพอน าเงนมาลดภาระหน (เชน โปะหน) เพอใหภาระหนตอเดอนลดลง

2. สมยศช าระหนปดบญช คาเชาซอรถกอนครบก าหนด

เพราะการปดบญชคาเชาซอกอนครบก าหนด จะไดรบสวนลดไมนอยกวา 50% ของดอกเบยเชาซอทยงไมถงก าหนดช าระ

3. สมหวงขอกเงนเพอเปดรานขายอาหาร แตพอไดเงนมา กเอาเงนไปซอรถยนตมาไวขบ

ควรน าเงนไปใชใหตรงตามวตถประสงค (ถ า รถยนต ไ ม ม ประ โยชน ต อการประกอบอาชพกไมควรซอมาตงแตแรก หรอควรน าไปขาย เพอน าเงนมาใชในก ารท า ร านอาหารอย า ง เ ต ม เม ด เตมหนวย และสรางรายไดในอนาคต)

4. นารรบตดตอบรษทบตรเครดตเมอพบวามรายการทตนเองไมไดจาย

หา ก พบ ว า ร า ยก า ร เ ร ย ก เ ก บ ห น ไมถกตองควรรบตดตอเจาหน เพ อด าเนนการตรวจสอบโดยเรว

204


พฤตกรรม ด ควร

ปรบปรง เหตผล

5. คมกฤชไดรบโบนสและน าเงนไปช าระหนทงหมดทนท

เพอจะไดไมตองแบกภาระดอกเบย แตตองตรวจสอบกอนวามคาปรบในการช าระหนกอนก าหนดดวยหรอไม ถามใหลองค านวณกอนวาคมหรอไม ทจะจายคาปรบเมอเปรยบเทยบกบดอกเบยทจะประหยดได

6. สพฒนไปหาแหลงเงนกนอกระบบเพอน าเงนไปช าระหนในระบบ

เพราะหนนอกระบบอตราดอกเบย สงมาก สงทสพฒนท ายงเปนการเพมภาระหนใหมากขนอก

7. ดนยผอนรถจกยานยนต บางครงกจายตรงเวลา บางครง กช าระลาชาบาง แตกจายทกงวด

การช าระลาชาท าใหเสยคาปรบ หรอ คาตดตามทวงถามหน

8. สมใจลมบอกเจาหนวาตนเองยายบาน

ควรแจงเจาหนทราบหากเปลยนแปลงทอย เพอไมใหขาดการตดตอโดยเฉพาะเรองทส าคญ

205


กจกรรมทายเรองท 5 วธการแกไขปญหาหน

ใหศกษาปญหาหนของนายณรงค แลวตอบค าถามใหถกตอง

ณรงคเปนเกษตรกรปลกล าไย มรายไดจากการขายล าไยเฉลยปละ 600,000 บาท ตอมาณรงคอยากจะปลกบานใหมบนทดนของตนเอง จงกยมเงนจากธนาคาร A เพอสรางบานจ านวน 1,500,000 บาทโดยใช

ทดนและบานเปนหลกประกน โดยณรงคจะตองผอนช าระเดอนละ 20,000 บาท ระยะเวลา 20 ป ซงณรงคคดวาตนเองมรายไดเฉลยกประมาณ 50,000 บาทตอเดอน การผอนเพยงเดอนละ 20,000 บาท ไมนามปญหา

แตเมอผอนไปได 3 ป ณรงคเรมประสบปญหาการเงนเนองจากราคาขายล าไยตกต า จงกระทบตอความเปนอยของครอบครว เพราะนายณรงคมภาระทตองเลยงดภรรยาและมบตรอก 2 คนทก าลงเรยนหนงสอ และยงมคาใชจายในการดแลสวนล าไยทตองจายทกเดอน นอกจากน ไมเพยงแตจะมภาระผอนหนบาน ยงตองผอนคางวดรถกระบะทตนเพงซอมาไดไมถงปดวยอกเดอนละ 14,000 บาท

เมอเงนเรมไมพอใช ณรงคจงไปกเงนจากธนาคาร B เพอน ามาใชจายอก ซงตองผอนเดอนละ 6 ,000 บาท ท าใหภาระผอนหนเพมขนเปนเดอนละ 40 ,000 บาท เมอรายไดไมเพม ท าใหณรงคไมสามารถช าระหนได จงเรมขาดการช าระหน ในทสดเจาหน จงมจดหมายแจงใหช าระหนคาเชาซอรถยนตทคางช าระภายใน 30 วน หากไมช าระจะ บอกเลกสญญาและจะยดรถคน สวนธนาคาร A กตดตามทวงถามหนเปนระยะ แตณรงค ไมรบโทรศพท และไมตดตอกลบใด ๆ จนธนาคาร A มหนงสอใหณรงครบตดตอธนาคาร เพอช าระหนทคางอยทงหมดโดยเรว มฉะนนจะด าเนนการฟองรองตามกฎหมายและจะยดทรพยสนทเปนหลกประกนน ามาใชหนตอไป

206


ในสถานการณน ณรงคควรแกไขปญหาหนดวยวธการใดจงเหมาะสมทสด พรอมอธบายเหตผล

แกไขปญหาหนดวยตนเอง เจรจากบเจาหน

เนองจากณรงคมภาระผอนหนเกนกวาทควรจะม และมระยะเวลาจ ากดในการช าระหนคน แกเจาหน เพราะเจาหนแตละรายไดแจงใหช าระหนทคางช าระภายในระยะเวลาอนสน ดงนน การเจรจากบเจาหนจงเปนทางออกในการแกไขปญหารวมกนทดทสด ซงณรงคอาจขอปรบโครงสรางหน โดยขอลดจ านวนเงนในการผอนช าระตอเดอนลง หรอลดดอกเบย คาปรบคาธรรมเนยมตาง ๆ

207


กจกรรมทายเรองท 6 หนวยงานทใหค าปรกษาวธการแกไขปญหาหน

อานสถานการณในแตละขอตอไปน และตอบค าถามใหถกตอง

1. สมหวงไปกยมเงนจากธนาคาร A ตอมาสมหวงมปญหาไมสามารถช าระหนได แตสมหวง ไมรจะแกไขปญหาหนของตนเองอยางไร

กรณดงกลาวน ทานคดวาสมหวงควรขอค าปรกษาไปยงหนวยงานใด

ตอบ ศนยคมครองผใชบรการทางการเงน (ศคง.) ธนาคารแหงประเทศไทย

2. สายใจหลวมตวไปกยมเงนจากนายบซงเปนเจาหนนอกระบบ คดดอกเบยสงถง 365% ตอป ท าใหเงนทจายไปหมดไปกบการจายดอกเบย

ทานคดวาสายใจควรขอค าปรกษาหรอรองเรยนหนวยงานใด (สามารถตอบไดมากกวา 1 หนวยงาน)

ตอบ 1) ศนยรบแจงการเงนนอกระบบ กระทรวงการคลง โทร. 1359

2) กองบงคบการปราบปรามการกระท าผดเกยวกบการคมครองผบรโภค ส านกงานต ารวจแหงชาต โทร. 1135

3. วลลภเชาซอรถยนตจากบรษทมงม ตอมามปญหาคางช าระ 3 งวดตดตอกน บรษทมงมจงไดมหนงสอตดตอใหไปช าระหนภายใน 30 วน มฉะนนจะยกเลกสญญา วลลภกยงไมยอมจายอยด ในทสด บรษทไดสงเจาหนาทมายดรถ โดยเขามากระชากกญแจรถและท ารายรางกายวลลภ จากสถานการณนวลลภควรรองเรยนไปทใด (สามารถตอบไดมากกวา 1 หนวยงาน)

ตอบ หากมการกระท าดงกลาวใหแจงความด าเนนคด และรองเรยนตาม พ.ร.บ. การทวงถามหน พ.ศ. 2558 โดยสามารถรองเรยนไดทกรมการปกครอง สถานต ารวจทองท ส านกงานเศรษฐกจการคลง กองบญชาการต ารวจนครบาล ทท าการปกครองจงหวด และทวาการอ าเภอ

208



กจกรรมทายเรองท 1 สทธของผใชบรการทางการเงน กจกรรมท 1.1 ตอบค าถามตอไปน

สทธของผใชบรการทางการเงนมอะไรบาง ใหอธบาย ตอบ 1) สทธทจะไดรบขอมลทถกตอง (right to be informed) ผใชบรการทางการเงนม

สทธทจะไดรบขอมลทถกตองเกยวกบบรการทสนใจ โดยเจาหนาทสถาบนการเงนตองอธบายรายละเอยดเกยวกบผลตภณฑและเงอนไขตาง ๆ อยางถกตอง ชดเจน และครบถวนเพยงพอตอการตดสนใจในการใชบรการ เชน ลกษณะส าคญของผลตภณฑ ผลประโยชนทคาดวาจะไดรบ ความเส ยง คาปรบ คาธรรมเนยม ตลอดจนคาใชจายทเกดขนเมอไมท าตามเงอนไข และการใชสอทางการตลาดเพอสงเสรมการขายตองไมชวนเชอเกนจรง ไมท าใหผใชบรการเขาใจผด

เมอไดรบขอมลทถกตองและครบถวนแลว ผใชบรการทางการเงนกควรพจารณา ตรวจสอบ และสอบถามรายละเอยดใหแนใจกอนตดสนใจใชบรการ เพอใหไดผลตภณฑและบรการทเหมาะสมและตรงความตองการของผใชบรการ

2) สทธทจะเลอกใชผลตภณฑและบรการไดอยางอสระ (right to choose) เจาหนาทสถาบนการเงนสามารถน าเสนอผลตภณฑและบรการอน ๆ ควบคกบผลตภณฑทผใชบรการทางการเงนตองการ แตผใชบรการทางการเงนควรเลอกผลตภณฑและบรการทางการเงนทตองการจรง ๆ เทานน โดยค านงถงความจ าเปน ประโยชนทไดรบ ความคมคา รวมถงความสามารถในการรบภาระคาใชจายทเกยวของ หากผใชบรการไมตองการผลตภณฑและบรการทเจาหนาทเสนอขาย กสามารถปฏเสธได

3) สทธทจะรองเรยนเพอความเปนธรรม (right to be heard) หากผใชบรการทางการเงนพบวาตนเองไดรบการปฏบตทไมถกตองหรอถกเอาเปรยบ เชน ไดรบขอมลทไมถกตอง ไมครบถวน ถกบงคบใหซอผลตภณฑทางการเงนทไมตองการ ถกท าใหเขาใจผดเกยวกบผลตภณฑ ค านวณดอกเบยผด กสามารถรองเรยนไปยงสถาบนการเงนทใชบรการ และหากยงไมไดรบความเปนธรรม กสามารถรองเรยนไปยงหนวยงานทก ากบดแลได

4) สทธทจะไดรบการพจารณาคาชดเชยหากเกดความเสยหาย (right to redress) ผใชบรการทางการเงนมสทธไดรบการชดเชยตามความเหมาะสม หากพสจนแลววาเปนความผดพลาดของสถาบนการเงน เชน ไมไดปฏบตตามแนวนโยบายทเกยวของ

209


กบการน าเสนอขอมลหรอการเสนอขายผลตภณฑทางการเงน หรอปฏบตงานทเกยวของกบการใหบรการทางการเงนอยางไมเหมาะสม ไมวาจะจงใจหรอประมาทเลนเลอ เปนเหตใหผใชบรการไดรบความเสยหาย เชน เจาหนาทธนาคารขโมย เงนฝากจากบญช ระบบไมตดเงนจากบญชท าใหมยอดหนคางช าระ แตผใชบรการทางการเงนจะไมไดรบการชดเชยหากความผดพลาดนนเกดจากผใชบรการเอง เชน ฝากสมดบญชไวกบเจาหนาทธนาคารเพอท ารายการแทน โอนเงนจากเครองเอทเอมไปผดบญชหรอใสตวเลขจ านวนเงนผด

กจกรรมท 1.2 ใหศกษากรณตวอยางทก าหนด แลวตอบค าถามตอไปน

1. กรณท 1 บตรเดบตพวงประกน: จากกรณตวอยาง การกระท าดงกลาวเกยวของกบสทธในขอใด ตอบ 1) สทธทจะเลอกใชผลตภณฑและบรการไดอยางอสระ (right to choose)

ผใชบรการทางการเงนมสทธทจะเลอกใชหรอไมใชบรการใด ๆ กได ตามความจ าเปนและประโยชนทจะไดรบ

2) สทธทจะรองเรยนเพอความเปนธรรม (right to be heard) หากผใชบรการทางการเงนยนยนวาตองการบตรธรรมดาหรอเปดบญชเพยงอยางเดยว และพนกงานปฏเสธการเปดบญชให สามารถรองเรยนตามขนตอนดงน 1) รองเรยนทศนยบรการลกคา (call center) ของสถาบนการเงนหรอผ

ใหบรการทางการเงนนน ๆ เพอแจงเรองรองเรยนหรอปญหาทพบ 2) ห

ากไมไดรบการตดตอกลบภายในระยะเวลาการใหบรการมาตรฐาน หรอ ไมไดรบการปฏบตทเหมาะสม สามารถขอรบค าปรกษาหรอรองเรยนไดท ศนยคมครองผใชบรการทางการเงน (ศคง.) โทร. 1213 (ผเรยนอาจกลาวถงชองทางอน ๆ ดวยกได เชน e-mail เวบไซต การรองเรยนดวยตนเอง และจดหมาย/โทรสาร)

210


2. กรณท 2 กดเงนแตไดเงนไมครบ: จากกรณตวอยาง การกระท าดงกลาวเกยวของกบสทธในขอใด ตอบ สทธทจะไดรบการพจารณาคาชดเชยหากเกดความเสยหาย (right to

redress) หากพสจนแลววาเกดจากความขดของของเครองเอทเอมจรง ผใชบรการทางการเงนมสทธทจะไดรบการพจารณาคาชดเชย โดยจะตอง รบโทรศพทแจงศนยบรการลกคาของธนาคารทเปนเจาของเครองเอทเอมทนท อยาปลอยใหเวลาผานไปนาน เพราะยงท าใหการพสจนล าบากขน

กจกรรมทายเรองท 2 หนาทของผใชบรการทางการเงน กจกรรมท 2.1 ใหเตมค าในชองวางใหถกตอง

1. ผใชบรการทางการเงนมหนาทอะไรบาง ตอบ 1) วางแผนการเงน – เพอจดการรายจายใหเหมาะสมกบรายรบ ซงจะท าใหทราบ

ฐานะทางการเงนของตนเอง และหากมปญหาทางการเงน กจะสามารถมองเหนสญญาณและวางแผนรบมอกบปญหาลวงหนาได

2) ตดตามขอมลขาวสารทางการเงนอยางสม าเสมอ - เพอใชเปนขอมลในการตดสนใจเลอกใชบรการใหเหมาะสมและตรงกบความตองการของตนเอง นอกจากขาวสารเกยวกบบรการทางการเงนแลว ภยทางการเงนกเปนสงหนงทผใชบรการทางการเงนไมควรละเลยเพราะการตดตามขาวสารจะท าใหเขาใจและรทนรปแบบการหลอกลวงของมจฉาชพ และสามารถปองกนตวเองจากมจฉาชพได

3) ศกษารายละเอยดและเปรยบเทยบขอมลกอนเลอกใช - จะท าใหเขาใจลกษณะของผลตภณฑและบรการ เงอนไขทเกยวของ ผลประโยชนทจะไดรบ ความเสยง และตองไมลมทจะเปรยบเทยบผลตภณฑทสนใจจากหลาย ๆ แหลง เพอเลอกสงทเหมาะสมและตรงกบความตองการของตนเองมากทสด เชน สอบถามพนกงาน อานและท าความเขาใจหนงสอชชวนหรอเอกสารสรปขอมลส าคญประกอบการเสนอขายผลตภณฑ (fact sheet) เพอเปรยบเทยบผลตภณฑ

211


นอกจากน กอนลงนามหรอเซนชอในสญญาท าธรกรรมใด ๆ ผใชบรการทางการเงนควรอานรายละเอยดสญญาใหถถวน และตองเขาใจเงอนไขของสญญากอนลงนาม หากไมเขาใจ ใหสอบถามเจาหนาท เพอปองกนปญหาทอาจเกดขนภายหลง

4) ตรวจทานความถกตองของธรกรรมทางการเงนทกครง - เพอรกษาผลประโยชนของตนเอง โดยเฉพาะอยางยงขอมลทส าคญ เชน ชอบญช เลขทบญช จ านวนเงน หากพบวาไมถกตอง ควรรบแจงเจาหนาททนท

5) ช าระหนเมอเปนหน – กอนกอหนใหดความสามารถในการช าระหนของตนเอง ซงหากมความจ าเปนและสามารถผอนช าระไหว กสามารถกอหนได และเมอเปนหนแลว ผใชบรการทางการเงนมหนาททจะตองช าระหนนน หากไมช าระหน นอกจากจะท าใหหนเพมขนเพราะดอกเบยแลว กจะท าใหประวตเครดตเสย และเมอตองการกเงนเพอสงจ าเปนในอนาคต อาจถกปฏเสธการขอกได

2. จงอธบายเกยวกบเอกสารสรปขอมลส าคญประกอบการเสนอขายผลตภณฑ หรอ fact sheet ตามหวขอตอไปน ตอบ

ความหมาย fact sheet หรอเอกสารสรปขอมลส าคญของผลตภณฑ คอ ขอมลทสถาบนการเงนจดท าขนเพอเปดเผยใหลกคาไดทราบขอมลเกยวกบผลตภณฑหรอบรการทางการเงน องคประกอบ 1) ลกษณะส าคญของผลตภณฑทางการเงน 2) คาบรการหรอคาธรรมเนยมทสถาบนการเงนอาจเรยกเกบจากการใช

บรการผลตภณฑนน 3) เงอนไขและขอก าหนดทควรทราบ ความส าคญ 1) ชวยท าใหคณรจกผลตภณฑนน ๆ มากขน 2) สามารถใชเปรยบเทยบกบผลตภณฑประเภทเดยวกนของสถาบนการเงนอน ๆ 3) ชวยใหสามารถตดสนใจเลอกผลตภณฑไดงาย และตรงกบความตองการ

212


กจกรรมท 2.2 ใหศกษากรณตวอยางทก าหนด แลวตอบค าถามตอไปน

1. กรณท 1 ทวหรอคาเทอม: จากกรณตวอยาง ปญหาทเกดขนมสาเหตมาจากอะไร และสามารถปองกนปญหาไดอยางไร ตอบ สาเหต เกดจากการไมวางแผนการเงน เมอจ าเปนตองใชเงนจงไมมเงนใช ในกรณน คอ ไมไดเตรยมเงนส าหรบคาใชจายกอนใหญ คอ คาเทอมของลกแมวา จะไดรบโบนสมา กยงน าไปซอของ (ทว) ทมความจ าเปนนอยกวาคาเทอม

วธปองกน ลงมอวางแผนการเงน หรอเรมตนจดการกบรายจายแบบงาย ๆ ดวยการจดรายจายทอาจเกดขนในแตละเดอนลงบนปฏทน กจะท าใหทราบวา แตละเดอนมคาใชจายอะไรบางทตองเตรยมไว และหากมปญหาทางการเงน เชน ดแลวคดวาจะหมนเงนไมทนในชวงเปดเทอม กจะสามารถวางแผนรบมอกบปญหาลวงหนาได โดยการทยอยออมเงนทกเดอนเปนคาเทอม

2. กรณท 2 สองลานเหลอสองแสน: จากกรณตวอยาง ปญหาทเกดขนมสาเหต มาจากอะไร และสามารถปองกนปญหาไดอยางไร ตอบ สาเหต เกดจากความผดพลาดของพนกงาน และการทผใชบรการไมตรวจสอบความถกตองของธรกรรมการเงนทท า

วธปองกน ตองตรวจทานความถกตองของธรกรรมทเราท าทกครง โดยเฉพาะอยางยงขอมลทส าคญ เชน ชอบญช เลขทบญช จ านวนเงน หากพบวาไมถกตอง ตองแจงเจาหนาททนท อยาปลอยไวนานเพราะท าใหแกไขล าบาก

3. กรณท 3 เพราะรถคนเดยว: จากกรณตวอยาง ปญหาทเกดขนมสาเหตมาจากอะไร และสามารถปองกนปญหาไดอยางไร ตอบ สาเหต เกดจากไมช าระหนเดม ท าใหไมสามารถกเงนครงใหมได

วธปองกน เมอเปนหน ควรช าระตามก าหนดเวลา เพอไมใหมประวตคางช าระ และมโอกาสมากขนทจะกเงนไดตามความตองการ เมอตองการกเงนเพอสงอน ๆ ในอนาคต

213


กจกรรมทายเรองท 3 บทบาทศนยคมครองผใชบรการทางการเงน (ศคง.) และหนวยงานทรบเรองรองเรยนอน ๆ

กจกรรมท 3 ใหเตมค าในชองวางใหถกตอง 1. ศนยคมครองผใชบรการทางการเงน (ศคง.) มหนาทอยางไร

ตอบ 1) ดแลเรองรองเรยนทเกยวของกบบรการทางการเงนของสถาบนการเงนทอยภายใต

การก ากบของ ธปท. 2) สงเสรมความรเกยวกบบรการทางการเงน 3) สงเสรมบทบาทหนาทของ ธปท. ในการก ากบดแลใหสถาบนการเงนใหบรการแก

ลกคาอยางเปนธรรม 2. หากตองการขอค าปรกษา/รองเรยนเรองตอไปน ควรตดตอหนวยงานใด

เรองทขอค าปรกษา/รองเรยน หนวยงานทเกยวของ

1. บรษททเสนอขายหลกทรพยใหขอมลไมถกตอง

1. ส านกงานคณะกรรมการก ากบหลกทรพยและตลาดหลกทรพย (ก.ล.ต.)

2. ตองการทราบขนตอนการขอยกเลกกรมธรรมประกนชวต

2. ส านกงานคณะกรรมการก ากบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย (คปภ.)

3. สงสยวาธรกจทเพอนมาชวนรวมลงทนจะเปนแชรลกโซ

3. ส านกงานเศรษฐกจการคลง (สศค.)

4. ตรวจสอบขอมลประวตเครดตแลวพบวามบตรกดเงนสด 3 ใบ แตจรง ๆ แลวมเพยงใบเดยว

4. บรษท ขอมลเครดตแหงชาต จ ากด (เครดตบโร)

5. จายคาเชาซอรถครบตามสญญาตงแต 2 เดอนกอน แตบรษทลสซงยงไมยอมโอนรถให

5. ส านกงานคณะกรรมการคมครองผบรโภค (สคบ.)

214


กจกรรมทายเรองท 4 ขนตอนการรองเรยนและหลกการเขยนหนงสอรองเรยน

กจกรรมท 4 ตอบค าถามตอไปน 1. การรองเรยนเกยวกบบรการทางการเงนมขนตอนอยางไร

ตอบ 1) รองเรยนทศนยบรการลกคา (call center) ของสถาบนการเงนหรอผใหบรการ

ทางการเงนนน ๆ เพอแจงเรองรองเรยนหรอปญหาทพบ 2) หากไมไดรบการตดตอกลบภายในระยะเวลาการใหบรการมาตรฐาน หรอไม

ไดรบการปฏบต ท เหมาะสม สามารถขอรบค าปรกษาได ทศนยคมครองผใชบรการทางการเงน (ศคง.) โทร. 1213 (ผเรยนอาจกลาวถงชองทางอน ๆ ดวยกได เชน e-mail เวบไซต การรองเรยนดวยตนเอง จดหมาย/โทรสาร)

2. การเขยนหนงสอรองเรยนมหลกการเขยนอยางไร ตอบ

1) เลาเหตการณส าคญโดยมการเรยงล าดบเหตการณ 2) ใหขอมลทส าคญและจ าเปนใหครบถวน 3) แจงสงทตองการใหสถาบนการเงนด าเนนการ 4) แจงขอมลสวนตว เชน ชอ ทอย เบอรโทรศพททสามารถตดตอได 5) แนบเอกสารทเกยวของใหครบถวน (ผเรยนอาจยกตวอยางเอกสารทเกยวของ

ประกอบดวย เชน ส าเนาบตรประจ าตวประชาชน ส าเนาใบแจงหน)

215



กจกรรมทายเรองท 1 หนนอกระบบ กจกรรมท 1.1 หาภาพขาวจากหนงสอพมพเกยวกบกลโกงของหนนอกระบบมา พรอมทงอธบายลกษณะกลโกงดงกลาว

ตอบ ลกษณะกลโกง มดงน

1) ใชตวเลขนอย ๆ เพอจงใจ 2) ใหเซนเอกสารทไมไดกรอกตวเลข 3) ไมใหลกหนอานเอกสารทตองเซน 4) บบใหเซนสญญาเงนกจรง 5) ท าสญญาขายฝากแทนสญญาจ านอง 6) หลกเลยงใหกโดยตรง 7) ทวงหนโหด

กจกรรมท 1.2 ศกษากรณตวอยางทก าหนดใหและตอบค าถามตอไปน

กรณตวอยาง เจเคยวเงนดวน

1. เราจะปองกนตนเองจากภยเงนกนอกระบบไดอยางไร ตอบ 1) หยดใชเงนเกนตว – ตรวจสอบพฤตกรรมการใชเงนของตนเองโดยการจดบนทก

รายรบ-รายจาย แลววางแผนใชเงนอยางเหมาะสมกบรายไดและความจ าเปน 2) วางแผนการเงนลวงหนา – ค านงถงคาใชจายกอนใหญทอาจเกดขนในอนาคต เชน

คาเลาเรยนลก แลววางแผนทยอยออมลวงหนา รวมถงออมเงนเผอเหตการณฉกเฉนดวย

3) คดใหดกอนตดสนใจกอหน – ทบทวนดความจ าเปนวาตองใชเงนจรง ๆ หรอไม และหากตองกจรง ๆ จะสามารถช าระหนไดหรอไม เพราะนอกจากดอกเบยทแสนแพงแลว อาจตองเจอกบเหตการณทวงหนแบบโหด ๆ อกดวย

4) เลอกกในระบบ – หากจ าเปนตองก ควรเลอกกในระบบดกวา เพราะนอกจากจะมหนวยงานภาครฐคอยดแลแลว ยงระบดอกเบยในสญญาชดเจนและเปนธรรมกวา

5) ศกษารายละเอยดผใหก – ดวาผใหกนนนาเชอถอหรอไม มเงอนไขช าระเงนหรออตราดอกเบยทเอาเปรยบผกเกนไปหรอไม

216


6) ศกษาวธคดดอกเบย – หนนอกระบบมกคดอตราดอกเบยดวยวธเงนตนคงท (flat rate) ซงท าใหลกหนตองจายดอกเบยมากกวาการคดดอกเบยแบบลดตนลดดอก (effective rate) เพราะดอกเบยจะถกคดจากเงนตนทงกอนแมวาจะทยอยจายคนทกเดอนกตาม

7) หากจ าเปนตองกเงนนอกระบบตองใสใจ

ไมเซนสญญาในเอกสารทยงไมไดกรอกขอความหรอวงเงนกไมตรงกบความจรง

ตรวจสอบขอความในสญญาเงนก รวมถงดวาเปนเงอนไขทเราท าไดจรง ๆ

เกบสญญาคฉบบไวกบตวเพอเปนหลกฐานการก

ท าสญญาจ านองแทนการท าสญญาขายฝาก เพราะการขายฝากจะท า ใหกรรมสทธตกเปนของเจาหนทนทหากผกไมมาไถคนตามก าหนด

8) ตดตามขาวสารกลโกงอยางตอเนอง

2. จากกรณตามภาพขางตน ชายในภาพควรแกไขปญหาของตนเองอยางไร ตอบ 1) หาแหลงเงนกในระบบทมดอกเบยถกกวามาช าระคน 2) หากไมสามารถกยมเงนในระบบได ผกอาจตองยอมขายทรพยสนบางสวนเพอน ามา

ช าระหน 3) ขอรบค าปรกษาไดจากองคกร/หนวยงานทเกยวของ

217


กจกรรมทายเรองท 2 แชรลกโซ


1. อธบายลกษณะกลโกงแชรลกโซในคราบธรกจขายตรง

ตอบ มจฉาชพจะโฆษณาชวนเชอใหเหยอท าธรกจขายตรงทมผลตอบแทนสง โดยทเหยอไมตองท าอะไร เพยงแคชกชวนเพอนหรอญาตพนองใหรวมท าธรกจ ไมเนนการขาย สาธต หรอท าใหสมาชกเขาใจในตวสนคา เมอเหยอเรมสนใจ จะใหเหยอเขารวมฟงสมมนา และโนมนาวหรอหลอกลอใหเหยอจายคาสมครสมาชก หรอซอสนคาแรกเขาซงมมลคาทคอนขางสง (สนคาสวนมากมกไมมคณภาพ) หรออาจใหเหยอซอหนหรอหนวยลงทนโดยไมตองรบสนคาไปขาย แลวกรอรบเงนปนผลไดเลย

คาสมครสมาชก คาซอสนคาแรกเขา คาหนหรอคาหนวยลงทนของสมาชกใหมจะถกน ามาจายเปนผลตอบแทนใหกบสมาชกเกา เมอไหรทไมสามารถหาสมาชกใหมได แชรกจะลมเพราะไมสามารถหาเงนมาจายผลตอบแทนและเงนทลงทนคนสมาชกได

ปจจบนยงมการโฆษณาชกชวนผลงทนผานอนเทอรเนตอกดวย โดยมจฉาชพจะหลอกใหเหยอกรอกขอมลสวนตวในอนเทอรเนต แลวตดตอเหยอเพอชกชวนใหเขารวมงานสมมนาโดยอางวามบคคลทมชอเสยงเขารวมดวย

2. อธบายลกษณะกลโกงแขรลกโซหลอกลงทน ตอบ มจฉาชพมกอางวามสทธพเศษ หรอไดโควตาซอสนคาราคาถกเปนจ านวนมาก หรอมการลงทนทใหผลตอบแทนสงและแนนอน จงอยากชกชวนใหเหยอลงทนรวมกน เชน โควตาจ าหนายสลากกนแบงรฐบาล (แชรลอตเตอร) อตสาหกรรมปลกปาเพอ สงขายตลาดในตางประเทศ (แชรไม) เกงก าไรจากอตราแลกเปลยน (แชร FOREX) โดยสรางเวบไซตเพอใหดนาเชอถอ หรอบางรายกอางวามสาขาในตางประเทศ แตความจรงแลว ไมไดท าธรกจดงกลาวจรง

มจฉาชพจะใชวธหมนเงนจากผลงทนรายใหมไปจายเปนผลตอบแทนใหแก ผลงทนรายเกา จงตองพยายามหาผลงทนรายใหมอยเรอย ๆ เพอใหมเงนไปจายเปนผลตอบแทน แตหากไมสามารถหาผลงทนรายใหมได กจะไมสามารถจายผลตอบแทนคนใหแกรายเกาได

3. อธบายลกษณะกลโกงแชรลกโซหลอกขายสนคาผานอนเทอรเนต ตอบ มจฉาชพจะแฝงตวเปนพอคาหรอแมคา แลวอางวาสามารถหาสนคาหายากหรอสนคาทก าลงอยในความตองการของตลาด (เชน สนคารนใหมลาสด หรอยงไมมขายใน

218


ประเทศไทย) ไดในราคาถก จงประกาศขายสนคาดงกลาวในราคาทถกกวาทองตลาดเปนจ านวนมากผานทางอนเทอรเนต

เมอเหยอหลงเชอสงซอสนคาและโอนเงนใหแกมจฉาชพในครงแรก มจฉาชพจะสงสนคาใหเหยอตามจ านวนทสงซอ และเมอเหยอไดสนคาในราคาถก กจะบอกตอชกชวนญาตพนองหรอเพอนฝงใหมาซอสนคาเปนจ านวนมากแลวโอนเงนคาสนคาทงหมดใหแกมจฉาชพ หลงจากนนมจฉาชพกจะเชดเงนนนหนไปโดยไมสงสนคาใด ๆ ใหแกเหยอเลย

กจกรรมท 2.2 ศกษากรณตวอยางทก าหนดให และตอบค าถามตอไปน

1. กรณตวอยางเปนกลโกงลกษณะใด ตอบ แชรลกโซในคราบธรกจขายตรง

2. หากไมตองการตกเปนเหยอกลโกงดงกลาว ควรมวธปองกนอยางไร ตอบ

1) ไมโลภไปกบผลตอบแทนหรอสนคาราคาถกทน ามาหลอกลอ เพราะผลตอบแทน ยงสง ยงมความเสยงมากทจะเปนแชรลกโซ

2) ไมกรอกขอมลหรอใหขอมลสวนตวในเวบไซต หรอตอบกลบอเมลทไมนาเชอถอ เพราะอาจกลายเปนเหยอแชรลกโซ

3) หลกเลยงการเขารวมกจกรรมกบกลมธรกจทไมแนใจ เพราะอาจถกหวานลอมใหรวมลงทนในธรกจแชรลกโซ

4) อยาเกรงใจจนไมกลาปฏเสธ เมอมคนชกชวนท าธรกจทมลกษณะคลายแชรลกโซ เพราะอาจท าใหสญเสยเงนได

5) ศกษาทมาทไปของการลงทนหรอสนคาใหดกอนการลงทน โดยเฉพาะธรกจหรอสนคาทใหผลตอบแทนสงมากในเวลาอนสน หรอมราคาถกผดปกต

6) ตดตามขาวสารกลโกงเปนประจ า

3. หากตกเปนเหยอกลโกงดงกลาว จะขอรบค าปรกษาจากองคกรหรอหนวยงานใด ตอบ สวนปองปรามการเงนนอกระบบ ส านกนโยบายพฒนาระบบการเงนภาคประชาชน ส านกงานเศรษฐกจการคลง กระทรวงการคลง ซอยอารยสมพนธ ถนนพระราม 6 สามเสนใน พญาไท กรงเทพฯ โทร. 1359

219


กจกรรมทายเรองท 3 ภยใกลตว

กจกรรมท 3 ศกษากรณตวอยางทก าหนดให และตอบค าถามตอไปน

1. จากกรณตวอยาง เราจะมวธการปองกนตนเองอยางไร ตอบ 1) ไมโลภ ไมอยากไดเงนรางวลทไมมทมา หากมคนเสนอให ควรสงสยไวกอนวาอาจ

เปนภยทางการเงน 2) ไมรจก...ไมให ไมใหทงขอมลสวนตว เชน เลขทบตรประจ าตวประชาชน วน/เดอน/

ปเกด และขอมลทางการเงน เชน เลขทบญช รหสบตรเอทเอม/บตรเดบต และ ไมโอนเงน แมผตดตอจะอางวาเปนหนวยงานราชการหรอสถาบนการเงน

3) ศกษาหาขอมล กอนเซนสญญา ตกลงจายเงน หรอโอนเงนใหใคร ควรศกษาขอมล เงอนไข ขอตกลง ความนาเชอถอและความนาจะเปนไปไดกอน

4) อางใคร ถามคนนน อางถงใครใหสอบถามคนนน เชน ธนาคารแหงประเทศไทย โทร. 1213 หรอ DSI โทร. 1202

5) สงสยใหปรกษา ควรหาทปรกษาทไวใจได หรอปรกษาเกยวกบภยทางการเงนไดท ศคง. โทร. 1213 และศนยรบแจงการเงนนอกระบบ โทร. 1359

6) ตดตามขาวสารกลโกงเปนประจ า เพอรเทาทนเลหเหลยมกลโกง

220


กจกรรมทายเรองท 4 แกงคอลเซนเตอร

กจกรรมท 4 ศกษากรณตวอยางเพอตอบค าถามขอท 1 – 3

กรณตวอยาง กรงเดยว...เงนกหายได 1. จากกรณตวอยาง เปนลกษณะของกลโกงประเภทใด

ตอบ แกงคอลเซนเตอร/หลอกวาเปนหนบตรเครดต 2. หากไมตองการตกเปนเหยอเหมอนสมชาย จะมวธปองกนอยางไร

ตอบ 1) คดทบทวน วาเรองราวทไดยนมามความเปนไปไดมากนอยแคไหน เคยท าธรกรรม

กบหนวยงานทถกอางถงหรอไม หรอเคยเขารวมชงรางวลกบองคกรไหน จรงหรอเปลา

2) ไมรจก ไมคนเคย ไมใหขอมล ทงขอมลสวนตว เชน เลขทบตรประชาชน วน/เดอน/ปเกด และขอมลทางการเงน เชน เลขทบญช รหสกดเงน

3) ไมท ารายการทเครองเอทเอมตามค าบอก แมคนทโทรมาจะบอกวาเปนเจาหนาทของรฐหรอสถาบนการเงน เพราะหนวยงานของรฐและสถาบนการเงนไมมนโยบายสอบถามขอมลสวนตวของประชาชนหรอลกคาผานทางโทรศพท

4) ไมโอนเงนคนเอง หากมคนโอนเงนผดเขาบญช ควรสอบถามโดยตรงกบสถาบนการเงนถงทมาของเงนดงกลาว หากเปนเงนทโอนผดจรง จะตองใหสถาบนการเงนเปนผด าเนนการโอนเงนคนเทานน

5) ตรวจสอบขอมลกอนโอนเงน สอบถามสถาบนการเงนหรอหนวยงานทถกอางถงโดยตรง โดยตดตอฝายบรการลกคา (call center) หรอสาขาของสถาบนการเงน นน ๆ

3. หากตกเปนเหยอแกงคอลเซนเตอรแลว ควรท าอยางไร ตอบ

1) ตดตอฝายบรการลกคา (call center) ของสถาบนการเงนนน ๆ เพอระงบการโอนและถอนเงน โดยรวบรวมเอกสารทเกยวของเพอเปนขอมลประกอบการขอระงบการโอนและถอนเงน ทงน แตละสถาบนการเงนมวธปฏบตทแตกตางกน ควรตดตอสอบถามขนตอนจากสถาบนการเงนโดยตรง

2) แจงเบาะแสไปยงกรมสอบสวนคดพเศษ (DSI) เลขท 128 ถนนแจงวฒนะ แขวงทงสองหอง เขตหลกส กรงเทพฯ 10210 โทร. 1202

221


กจกรรมทายเรองท 5 ภยออนไลน

กจกรรมท 5 ศกษากรณตวอยางตอไปน แลวตอบค าถามในขอ 1 – 3

1. จากกรณตวอยาง เปนลกษณะของกลโกงประเภทใด ตอบ ภยออนไลน/เงนกออนไลน

2. หากไมตองการตกเปนเหยอเหมอนนายชย จะมวธปองกนอยางไร ตอบ 1) คดทบทวนวาเรองทเจอหรอไดยนมามความนาเชอถอมากนอยแคไหน หากโอนเงน

ไปแลว มโอกาสไดคนไหม 2) เปดเผยเทาทจ าเปน โดยเฉพาะขอมลสวนตวในโซเชยลเนตเวรกทมจฉาชพอาจ

น าไปแอบอางใชท าธรกรรมตาง ๆ ได 3) ตรวจสอบขอมลกอนโอนเงน หากอางถงบคคล หนวยงาน หรอองคกรใด ๆ ควร

ตดตอสอบถามบคคลนน หรอองคกรนน ๆ โดยตรง 4) ตดตามขาวสารกลโกงเปนประจ า เพอรเทาทนเลหเหลยมกลโกง

3. ในกรณน นายชยควรแกไขปญหานอยางไร ตอบ 1) ตดตอฝายบรการลกคา (call center) ของธนาคารนน ๆ เพอระงบการโอนและ

ถอนเงน โดยรวบรวมเอกสารเพอเปนขอมลประกอบการขอระงบการโอนและ ถอนเงน ทงน แตละธนาคารมวธปฏบตทแตกตางกน ควรตดตอสอบถามขนตอนจากธนาคารโดยตรง

2) แจงเบาะแสแกเจาหนาทต ารวจเพอตดตามคนราย

222


กจกรรมทายเรองท 6 ภยธนาคารออนไลน

กจกรรมท 6 ศกษากรณตวอยางเพอตอบค าถามขอท 1 - 3

1. กรณตวอยางเปนลกษณะของกลโกงประเภทใด ตอบ ภยธนาคารออนไลน/แฝงโปรแกรมรายหรอมลแวรมาใหดาวนโหลดในคอมพวเตอร

2. หากไมตองการตกเปนเหยอเหมอนวลลภ จะมวธปองกนอยางไร ตอบ 1) ไมตดตงหรอดาวนโหลดโปรแกรมแปลก ๆ หรอผดกฎหมาย เพราะอาจเปนชองทาง

ใหมลแวรเขามาในอปกรณทใช (คอมพวเตอร สมารตโฟน หรอแทบเลต) ได 2) ตรวจสอบอปกรณทใชท าธรกรรมออนไลนเปนประจ าวา มมลแวรแฝงอยหรอไม

โดยใชโปรแกรมตรวจสอบและปองกนไวรสทถกกฎหมายและเปนปจจบน 3) สงเกตอเมลและเวบไซต กอนคลกลงกหรอลงชอเขาใชงานธนาคารออนไลน 4) จ ากดวงเงนในการท าธรกรรมผานธนาคารออนไลน เพอลดความเสยหายหากถก

แอบเขาใชบญช 5) ตรวจสอบรายการเคลอนไหวในบญช และการเขาใชระบบธนาคารออนไลนอยเสมอ

วาเปนรายการทไดท าไวหรอไม 6) หลกเลยงการท าธรกรรมทางการเงนผานอนเทอรเนตสาธารณะ หรอ ฟร Wi-Fi เพอ

ปองกนการดกขโมยขอมล แตหากจ าเปนตองใช ใหรบเปลยนรหสผานหลงจากการ ใชงาน

7) หลกเลยงการใชงานธนาคารออนไลนผานอปกรณทมการดดแปลง หรอแกไขระบบปฏบตการ เพราะมความเสยงสงทจะถกขโมยขอมล

8) ควรกดปม “ออกจากระบบ” (log out) ทกครงเมอไมใชงาน

3. วลลภควรแกไขปญหานอยางไร ตอบ แจงเหตการณแกเจาหนาทธนาคารหรอฝายบรการลกคา (call center) ของธนาคารทนท พรอมทงขอค าปรกษาเกยวกบวธแกไขและการใชงานทปลอดภย

223


กจกรรมทายเรองท 7 ภยบตรอเลกทรอนกส

กจกรรมท 7 ศกษากรณตวอยางเพอตอบค าถามขอท 1 - 3

1. จากกรณตวอยาง เปนลกษณะของกลโกงประเภทใด ตอบ ขโมยขอมลในบตรแถบแมเหลกผานเครอง skimmer

2. หากไมตองการตกเปนเหยอในลกษณะน จะมวธปองกนอยางไร ตอบ 1) ไมบอกขอมลสวนตวแกบคคลอน ไมวาจะเปนรหสบตรเอทเอม บตรเครดต หรอ

ขอมลทางการเงน หรอใหคนอนท าธรกรรมแทน 2) สงเกตเครองเอทเอม วามสงแปลกปลอมตดอยทชองสอดบตร แปนกดตวเลข และ

บรเวณโดยรอบวามกลองขนาดจวแอบดการกดรหสหรอไม 3) เปลยนรหสผานอยางนอยทก 3 เดอน หรอบอยกวา โดยรหสผานจะตองเดายาก

เปนความลบ แตเจาของบตรตองจ าได 4) อยในระยะทมองเหนการท ารายการเมอใชบตรทรานคา เพอปองกนพนกงานน า

บตรไปรดกบเครองขโมยขอมล (กรณทน าบตรไปใชซอสนคาและบรการ) 5) ตรวจสอบใบบนทกรายการของบตรเอทเอมทกครง และควรเกบไวเพอเปนหลกฐาน

ในการตรวจสอบ 6) ตรวจสอบรายการใชจายของบตรเครดตอยางสม าเสมอ 7) แจงธนาคารผออกบตรทนท หากมรายการผดปกตให

3. หากเราตกเปนเหยอ เราควรแกไขปญหาอยางไร

ตอบ 1) ทบทวนเหตการณทเกดขน แลวรบตดตอฝายบรการลกคา (call center) ของ

ธนาคารเพออายดบตรและขอทราบวธการและขนตอนการแกไขปญหา ทงน แตละธนาคารมวธปฏบตทแตกตางกนไป

2) รวบรวมขอมลทเกยวของ เชน ต าแหนงทตงเครองเอทเอม และไปแจงความ ณ สถานต ารวจในทองททเกดเหต

224

บรรณานกรม ชดวชาการเงนเพอชวต 3 l ระดบมธยมศกษาตอนปลาย

บรรณานกรม

ตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย. (2553). การบรหารการเงนสวนบคคล. กรงเทพฯ: ตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย.

ธนาคารแหงประเทศไทย. (2016). รรอบเรองการเงน กรงเทพฯ: ธนาคารแหงประเทศไทย.

Australian Securities and Investment Commission. (2012). Managing Your Money. Australia: Australian Securities and Investment Commission.

Commission for Financial Capability. (2014). Set Your Goals. New Zealand: Commission for Financial Capability.

Securities and Exchange Board of India. (2011). Financial Education for Middle Income. Mumbai: Securities and Exchange Board of India.

The Investor Education Center. (2014). Financial Planning. Hong Kong: The Investor Education Center.

225


แหลงอางองออนไลน

กรมอาเซยน กระทรวงการตางประเทศ. [ออนไลน]. เขาถงไดจาก: http://www.mfa.go.th/asean/th/other/2363 (วนทคนขอมล: 8 มถนายน 2559).

กรมเอเชยใต ตะวนออกกลางและแอฟรกา กระทรวงการตางประเทศ. [ออนไลน]. เขาถงไดจาก: http://sameaf.mfa.go.th/th/country/ (วนทคนขอมล: 8 มถนายน 2559).

กนตภณ ศรชาต. เงนเสมอน (Virtual Currency) ตางจากเงนจรงอยางไร.[ออนไลน]. เขาถงไดจาก: http://www.fpo.go.th/S-I/Source/ECO/ECO46.pdf (วนทคนขอมล: 8 มถนายน 2559).

ตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย. (2558) การวางแผนการเงนคออะไร. [ออนไลน]. เขาถงไดจาก: https://www.set.or.th/education/th/start/start_start.pdf. (วนทคนขอมล: 22 เมษายน 2559).

ศนยประสานการรกษาความมนคงปลอดภยระบบคอมพวเตอรประเทศไทย (ไทยเซรต). เตอนภยมลแวร CTB Locker ระบาดหนกทวโลก เรยกคาไถผใชงานในการกไฟลทถกเขารหสลบ. [ออนไลน]. เขาถงไดจาก: https://www.thaicert.or.th/alerts/user/2015/al2015us001.html (วนทคนขอมล: 7 กรกฎาคม 2558).

ศนยประสานการรกษาความมนคงปลอดภยระบบคอมพวเตอรประเทศไทย (ไทยเซรต). CryptoLocker: เรองเกาทถกเอามาเลาใหม. [ออนไลน]. เขาถงไดจาก: https://www.thaicert.or.th/papers/technical/2013/pa2013te011.html (วนทคนขอมล: 7 กรกฎาคม 2558).

ส านกงานพฒนาธรกรรมทางอเลกทรอนกส (องคการมหาชน). เตอนระวงเปดอเมล เจอมลแวรเรยกคาไถระบาด ภยทาทายความมนคงโลกไซเบอร. [ออนไลน]. เขาถงไดจาก: https://www.etda.or.th/content/found-ransom-malware-outbreaks.html (วนทคนขอมล: 29 มถนายน 2559).

http://www.mfa.go.th/asean/th/other/2363

http://sameaf.mfa.go.th/th/country/

http://www.fpo.go.th/S-I/Source/ECO/ECO46.pdf

https://www.set.or.th/education/th/start/start_start.pdf

https://www.thaicert.or.th/alerts/user/2015/al2015us001.html

https://www.thaicert.or.th/papers/technical/2013/pa2013te011.html

https://www.thaicert.or.th/papers/technical/2013/pa2013te011.html

https://www.etda.or.th/content/found-ransom-malware-outbreaks.html

https://www.etda.or.th/content/found-ransom-malware-outbreaks.html

226


ส านกงานราชบณฑตยสภา. ประเทศ. [ออนไลน]. เขาถงไดจาก: http://www.royin.go.th/wp-content/uploads/2015/03/419_1494.pdf (วนทคนขอมล: 8มถนายน 2559).

Australian Securities & Investment Commission. (2016) Spending. [ออนไลน]. เขาถงไดจาก: https://www.moneysmart.gov.au/managing-your-money/budgeting/spending#create (วนทคนขอมล: 8 มถนายน 2559).

http://www.royin.go.th/wp-content/uploads/2015/03/419_1494.pdf

https://www.moneysmart.gov.au/managing-your-money/budgeting/spending#create

https://www.moneysmart.gov.au/managing-your-money/budgeting/spending#create

227


ขอขอบคณ

กรมธนารกษ

กองทนการออมแหงชาต

บรษท ขอมลเครดตแหงชาต จ ากด

สถาบนคมครองเงนฝาก

ส านกงานคณะกรรมการก ากบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย

ส านกงานคณะกรรมการก ากบหลกทรพยและตลาดหลกทรพย

228

คณะผจดท า ชดวชาการเงนเพอชวต 3 l ระดบมธยมศกษาตอนปลาย

คณะผจดท า

คณะทปรกษา

นายสรพงษ จ าจด เลขาธการ กศน. ส านกงาน กศน.

นายประเสรฐ หอมด รองเลขาธการ กศน. ส านกงาน กศน.

นางศทธน งามเขตต ผเชยวชาญเฉพาะดานพฒนาหลกสตร

นางชนาธป จรยาวโรจน ผอ านวยการศนยคมครองผใชบรการทางการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย

นางตรนช สขสเดช ผอ านวยการกลมพฒนาการศกษานอกระบบ

และการศกษาตามอธยาศย

นางสาวชญานน พนมยงค ผบรหารสวน สวนสงเสรมการใหความรทางการเงน

ธนาคารแหงประเทศไทย

คณะท างาน

นายพชญา สฤษเนตร ธนาคารแหงประเทศไทย

นางสาวจฬาลกษณ พบลชล ธนาคารแหงประเทศไทย

นางสาวนรชรา ปญญาจกร ธนาคารแหงประเทศไทย

นางสาวจนทรธดา พวรตนอรณกร ธนาคารแหงประเทศไทย

นางอบลรตน มโชค สถาบน กศน.ภาคเหนอ

นางวมลพรรณ กลตถนาม ส านกงาน กศน.จงหวดสรนทร

นางอนงค ฉนทโชต ส านกงาน กศน. จงหวดพษณโลก

นางอมรา เหลาวชยา ส านกงาน กศน. จงหวดพจตร

นายบญชนะ ลอมสรอดม กศน.เขตหนองแขม กรงเทพมหานคร

นายธณลธวรรธน ภคพฑวฒนฐากร กศน.เขตหนองแขม กรงเทพมหานคร

นางมณฑนา กาศสนก กศน.อ าเภอเมอง จงหวดแมฮองสอน

นางสาวอนงค ชชยมงคล กศน.อ าเภอเมอง จงหวดอทยธาน

นางยพน อาษานอก กศน.อ าเภอพล จงหวดขอนแกน

229


คณะท างาน (ตอ)

นางพสมย ค าแกว กศน.อ าเภอพล จงหวดขอนแกน

นางกมลวรรณ มโนวงศ กศน.อ าเภอหางดง จงหวดเชยงใหม

นางสพตรา ณ วาโย กศน.อ าเภอสะเดา จงหวดขอนแกน

นางสาวพจนย สวสดรตน กศน.อ าเภอเมอง จงหวดก าแพงเพชร

นางกลยา หอมด ศนยการศกษานอกระบบและการศกษา

ตามอธยาศยกลมเปาหมายพเศษ

นางสาวมนทา เกรยงทวทรพย ศนยวทยาศาสตรเพอการศกษารงสต

นางสาวจรรยา สงหทอง หนวยศกษานเทศก

นางพรรณทพา ชนชชวาล กลมพฒนาระบบการทดสอบ

นายสรพงษ มนมะโน กลมพฒนาการศกษานอกระบบและการศกษา ตามอธยาศย

นางญานศา สขอดม กลมพฒนาการศกษานอกระบบและการศกษา ตามอธยาศย

นายศภโชค ศรรตนศลป กลมพฒนาการศกษานอกระบบและการศกษา ตามอธยาศย

นางสาววรรณพร ปทมานนท กลมพฒนาการศกษานอกระบบและการศกษา ตามอธยาศย

นางสาวสลาง เพชรสวาง กลมพฒนาการศกษานอกระบบและการศกษา ตามอธยาศย

นางกมลทพย ชวยแกว กลมพฒนาการศกษานอกระบบและการศกษา ตามอธยาศย

นางสาวทพวรรณ วงคเรอน กลมพฒนาการศกษานอกระบบและการศกษา ตามอธยาศย

นางวรรณ ศรศรวรรณกล กลมพฒนาการศกษานอกระบบและการศกษา ตามอธยาศย

นางสาวชาลน ธรรมธษา กลมพฒนาการศกษานอกระบบและการศกษา ตามอธยาศย

นางสาวชมพนท สงขพชย กลมพฒนาการศกษานอกระบบและการศกษา ตามอธยาศย

230


คณะบรรณาธการ

นางชนาธป จรยาวโรจน ผอ านวยการศนยคมครองผใชบรการทางการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย

นางสาวชญานน พนมยงค ธนาคารแหงประเทศไทย

นายพชญา สฤษเนตร ธนาคารแหงประเทศไทย

นางสาวจฬาลกษณ พบลชล ธนาคารแหงประเทศไทย

นางสาวนรชรา ปญญาจกร ธนาคารแหงประเทศไทย

นางสาวจนทรธดา พวรตนอรณกร ธนาคารแหงประเทศไทย

ผออกแบบปก

นายศภโชค ศรรตนศลป กลมพฒนาการศกษานอกระบบและการศกษา ตามอธยาศย

Documents

ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 3 · 2017-05-27 · มาตรฐานที่ 5.1 มีความรู้ ความเข้าใจ