44
หน่วยที1 วิชา งานเชื่อมโลหะ 1 รหัสวิชา 2103-2104 ระดับประกาศนียบัตรวิชาชีพ (ปวช.) หน่วยที1 เรื่อง ความปลอดภัยในงานเชื่อม เวลา 20 ชั่วโมง สอนครั ้งที1 เรื่อง ความปลอดภัยในงานเชื่อม เวลา 4 ชั่วโมง สาระสาคัญประจาหน่วย การปฏิบัติงานของช่างเชื่อม เป็นงานที่อาจเกิดอันตรายกับผู้ปฏิบัติงานและกับผู้อื่นได้เสมอ หากไม่มีการระมัดระวังและการป้องกันที่ถูกต้อง อันตรายต่างๆ ที่สาคัญ เช่น อันตรายจากไฟฟ้าดูด อันตรายจากรังสีอาร์ก อันตรายจากควันและแก๊สที่เกิดจากการเชื่อม ซึ ่งอันตรายต่างๆ ที่กล่าวมานั ้น มักจะทาให้เกิดความสูญเสียแก่มนุษย์และทรัพย์สิน การป้องกันไม่ให้อันตรายเกิดขึ ้นหรือเกิดขึ ้นน้อยที่สุด สามารถทาได้โดยการไม่กระทาการ ที่เสี่ยงต่ออันตรายหรือใช้เครื่องมือป้องกันอย่างถูกวิธีและถูกต้อง สาระการเรียนรู 1. ความปลอดภัยทั่วไปในงานเชื่อม 2. อันตรายจากการเชื่อม 3. การป้องกันอันตรายจากการเชื่อม 4. อุปกรณ์ป้องกันอันตรายส่วนบุคคล 5. งานเชื่อมแก๊สต่อชนท่าราบ (1G) 6. งานเชื่อมแก๊สต่อชนท่าระดับ (2G) จุดประสงค์เชิงพฤติกรรม 1. อธิบายลักษณะของอันตรายทั่วไปที่อาจเกิดกับช่างเชื่อมได้ 2. อธิบายอันตรายและวิธีการป้องกันอันตรายจากการเชื่อมได้ 3. เลือกใช้อุปกรณ์ป้องกันอันตรายส่วนบุคคลได้อย่างถูกต้องเหมาะสม 4. ปฏิบัติงานเชื่อมแก๊สต่อชนท่าราบ (1G) ได้ 5. ปฏิบัติงานเชื่อมแก๊สต่อชนท่าระดับ (2G) ได้ 6. เพื่อให้มีกิจนิสัยที่ดี ทางานด้วยความเป็นระเบียบเรียบร้อย ประหยัด ประณีต รอบคอบ ซื่อสัตย์และปลอดภัย

หน่วยที่ 1 - Udontechsar.udontech.ac.th/43/public/files/1520751102_38731d1a... · 2018-03-11 · หน่วยที่ 1 เรื่อง ความปลอดภัยในงานเชื่อม

  • Upload
    others

  • View
    6

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: หน่วยที่ 1 - Udontechsar.udontech.ac.th/43/public/files/1520751102_38731d1a... · 2018-03-11 · หน่วยที่ 1 เรื่อง ความปลอดภัยในงานเชื่อม

หนวยท 1 วชา งานเชอมโลหะ 1 รหสวชา 2103-2104 ระดบประกาศนยบตรวชาชพ (ปวช.) หนวยท 1 เรอง ความปลอดภยในงานเชอม เวลา 20 ชวโมง สอนครงท 1 เรอง ความปลอดภยในงานเชอม เวลา 4 ชวโมง

สาระส าคญประจ าหนวย การปฏบตงานของชางเชอม เปนงานทอาจเกดอนตรายกบผปฏบตงานและกบผอนไดเสมอ หากไมมการระมดระวงและการปองกนทถกตอง อนตรายตางๆ ทส าคญ เชน อนตรายจากไฟฟาดด อนตรายจากรงสอารก อนตรายจากควนและแกสทเกดจากการเชอม ซงอนตรายตางๆ ทกลาวมานนมกจะท าใหเกดความสญเสยแกมนษยและทรพยสน การปองกนไมใหอนตรายเกดขนหรอเกดขนนอยทสด สามารถท าไดโดยการไมกระท าการ ทเสยงตออนตรายหรอใชเครองมอปองกนอยางถกวธและถกตอง

สาระการเรยนร 1. ความปลอดภยทวไปในงานเชอม 2. อนตรายจากการเชอม

3. การปองกนอนตรายจากการเชอม 4. อปกรณปองกนอนตรายสวนบคคล 5. งานเชอมแกสตอชนทาราบ (1G) 6. งานเชอมแกสตอชนทาระดบ (2G)

จดประสงคเชงพฤตกรรม 1. อธบายลกษณะของอนตรายทวไปทอาจเกดกบชางเชอมได 2. อธบายอนตรายและวธการปองกนอนตรายจากการเชอมได 3. เลอกใชอปกรณปองกนอนตรายสวนบคคลไดอยางถกตองเหมาะสม

4. ปฏบตงานเชอมแกสตอชนทาราบ (1G) ได 5. ปฏบตงานเชอมแกสตอชนทาระดบ (2G) ได

6. เพอใหมกจนสยทด ท างานดวยความเปนระเบยบเรยบรอย ประหยด ประณต รอบคอบ ซอสตยและปลอดภย

Page 2: หน่วยที่ 1 - Udontechsar.udontech.ac.th/43/public/files/1520751102_38731d1a... · 2018-03-11 · หน่วยที่ 1 เรื่อง ความปลอดภัยในงานเชื่อม

2

แบบทดสอบกอนเรยน/หลงเรยน วชา งานเชอมโลหะ 1 รหสวชา 2103-2104 หนวยท 1 เรอง ความปลอดภยในงานเชอม

จงเลอกค าตอบทถกตองทสด แลวกาเครองหมาย (X) ลงในกระดาษค าตอบ 1. เรองใดทผปฏบตงานเชอมและงานตด ตองค านงถงเปนอนดบแรก ก. ลกษณะงานทท า ข. ระยะเวลาในการท างาน ค. ความปลอดภยในการท างาน ง. การใชเครองมอเหมาะสม 2. ในการปฏบตงานเชอม สาเหตของการเกดไฟฟาดดมาจากขอใดมากทสด ก. การใชเครองมอผดประเภท ข. การปฏบตงานในบรเวณทชนแฉะ ค. การไมสวมถงมอหนง ง. ความประมาท 3. ควนชนดใดทเกดจากการเชอมเหลก ก. ออกไซดเหลก ข. คารบอนมอนอกไซด ค. ออกไซดสงกะส ง. ทองแดง 4. การเชอมโลหะประเภทใด ควรจดระบบระบายอากาศใหถายเทไดสะดวกทสด ก. เหลก ข. โครเมยม ค. อะลมเนยม ง. แคดเมยม 5. การปองกนการระเบดของถงบรรจเชอเพลงในขณะเชอม ควรท าอยางไร ก. ควรอดแกสออกซเจนลงถงกอนเชอม ข. อดแกสเฉอยลงในถงกอนเชอม ค. อดแกสไนโตรเจนลงในถงขณะเชอม ง. อดแกสคารบอนลงในถงกอนเชอม 6. สงใดทเกดขนกบผปฏบตงานเชอมและตดโลหะไดมากทสด ก. ถกของมคมบาด ข. อนตรายเกยวกบสายตา ค. การไหมบรเวณผวหนง ง. เครองมอหลนทบเทา 7. อนตรายจากรงสในขอใดหากมการปองกนทไมดพออาจท าใหเกดตอกระจกได ก. อลทราไวโอเลท ข. แสง ค. อนฟาเรด ง. แสงและอนฟาเรด 8. เมอท าการเคาะสแลกควรปฏบตอยางไร ก. สวมหนากากเชอมทกครง ข. สวมแวนตานรภย ค. สวมชดปองกนความรอน ง. สวมปลอกแขน

Page 3: หน่วยที่ 1 - Udontechsar.udontech.ac.th/43/public/files/1520751102_38731d1a... · 2018-03-11 · หน่วยที่ 1 เรื่อง ความปลอดภัยในงานเชื่อม

3

9. ขอใดไมใชหลกการเลอกใชอปกรณปองกนอนตรายสวนบคคล ก. ตองมคมอการใชงาน ข. มน าหนกเบา สวมใสสบาย ค. งายตอการใช และทนทาน ง. ขนาดเหมาะสมกบผใช 10. อปกรณปองกนหมกชนด ก. 1 ชนด ข. 2 ชนด ค. 3 ชนด ง. 4 ชนด 11. ในต าแหนงทาเชอมใดทควรมการปองกนรางกายใหรดกมทสด ก. ทาราบ ข. ทาตง ค. ทาเหนอศรษะ ง. ทาระดบ 12. การเคลอนยายทอแกสเพอความปลอดภย ควรท าอยางไร ก. ชวยกนหามจะไดไมหนก ข. ใสรถเขนและใชโซคลอง ค. กลงไปกบพนจะไดรวดเรว ง. ปดฝาครอบแลวลากไปกบพน 13. การทดสอบรอยรว ของแกสควรใชสงใดมาท าการทดสอบ ก. น ามน ข. จาระบ ค. น าสบ ง. น าเปลา 14. ขอใดไมใชสาเหตทอาจท าใหเกดการระเบดขนได ก. เคลอนยายทอแกสโดยกลงไปบนพน ข. ความประมาท ค. การเชอมถงทมฝาปดมดชด ง. ไมมชดอปกรณปองกนอนตราย 15. เสอผาส าหรบชางเชอมควรท าจากวสดในขอใด ก. ผาฝาย ข. ผาราคาแพง ค. ใยหน ง. ผาใยสงเคราะห

Page 4: หน่วยที่ 1 - Udontechsar.udontech.ac.th/43/public/files/1520751102_38731d1a... · 2018-03-11 · หน่วยที่ 1 เรื่อง ความปลอดภัยในงานเชื่อม

4

1.1 ความปลอดภยทวไปในงานเชอม ความปลอดภยทวไปในงานเชอมและงานตดเปนสงส าคญอยางยง ซงผปฏบตงานตองศกษา และปฏบตตามอยางเครงครด เพอปองกนไมใหเกดอนตรายขน ดงนนผปฏบตงานจงจ าเปนตองศกษาถงอนตรายทอาจเกดขนในการปฏบตงานเชอมและสวมใสอปกรณปองกนอนตรายสวนบคคลทกครง อนตรายทอาจเกดขนไดกบชางเชอม ไดแก

1. แกสพษทเกดขนจากการเชอมโลหะบางชนด 2. การระเบดทเกดจากการเคลอนยายหรอใชถงก าเนดแกสอะเซทลน 3. การระเบดทเกดจากการเคลอนยายแกสหรออปกรณทใชในการเชอม 4. ชางเชอมหรอผรวมงานถกไฟลวกหรอไหม โดนสะเกดไฟ สะเกดโลหะรอน

หรอสแลกรอน 5. ตาเจบเนองจากไดรบรงสเชอมหรอโดนเศษโลหะและสแลก 6. ทอหรอถงบรรจวสดไวไฟระเบด 7. ไฟไหมเนองจากสะเกดเชอม สแลกรอนและโลหะรอน 8. ไฟฟาดด

1.2 อนตรายจากการเชอม 1.2.1 อนตรายจากแกสและควนเชอม การเชอมโลหะบางชนดจะกอใหเกดควนพษหรอแกสทเปนอนตราย ซงเปนสวนเลก ๆ ของออกไซดทเกดจากการเชอม เมอหายใจเขาไปจะเปนอนตรายตอสขภาพ ตองก าจดหรอท าใหแกสและควนดงกลาวเจอจาง โดยตดตงระบบระบายอากาศหรอท าการเชอมในบรเวณทโลงหรอกวางพอ โดยเฉพาะการเชอมอารกและการเชอมแกส

1.2.1.1 ชนดของควนทเกดจากการเชอมโลหะ 1) ควนทเกดจากการเชอมโลหะประเภทเหลก เปนควนของเหลกออกไซด ปกตแลว

จะไมเปนอนตรายตอรางกาย 2) ควนทองแดง ปกตแลวออกไซดของทองแดงไมมอนตราย แตถาหากท าการเชอม

ในทจ ากด โดยไมมการระบายอากาศทด กสามารถท าใหเจบปวยได ซงจะมอาการคลายกบการหายใจเอาควนสงกะสเขาไป ท าใหมอาการทองผก คลนไส อาเจยนและอาการอนๆ อกมาก

3) ควนสงกะส โดยเฉพาะหากเชอมเหลกอาบสงกะสในบรเวณทไมมอากาศถายเท จะท าใหชางเชอมมอาการผดปกตขน ไดแก ปวดศรษะ เปนไขและแนนหนาอก

Page 5: หน่วยที่ 1 - Udontechsar.udontech.ac.th/43/public/files/1520751102_38731d1a... · 2018-03-11 · หน่วยที่ 1 เรื่อง ความปลอดภัยในงานเชื่อม

5

4) ควนตะกว ควนของตะกวทสดดมเขาไปจะสะสมในทกสวนของรางกาย รวมทง กระดก ท าใหมอาการทองผก คลนไส อาเจยนและอาการอนๆ อกมาก

5) ควนแมงกานสและแมงกานสผสม เปนควนทเปนอนตรายตอระบบการหายใจ และเกดการเปลยนแปลงในระบบประสาทของชางเชอม

6) ควนแคดเมยม โลหะทชบหรอเคลอบผวไวดวยแคดเมยมถาหากไดรบความรอน จะเกดควนทเปนอนตรายอยางรายแรง ดงนนการเชอมแคดเมยมตองจดระบบระบายอากาศใหถายเท ไดสะดวกและมวสดบางชนดทเคลอบผวไวดวยปรอท เมอน ามาเชอมกจะเกดควนทเปนอนตรายไดเชนเดยวกน

7) ควนทเกดจากการเชอมโลหะอนๆ เชน อะลมเนยม ไทเทเนยม โครเมยม นกเกล และวานาเดยม ถงแมวาจะไมเปนอนตรายแตในการเชอมโลหะทกชนดตองมอากาศบรสทธเพยงพอ เพอสขภาพของชางเชอม

1.2.1.2 การจดระบบระบายอากาศ บรเวณการเชอมโลหะดวยแกสหรอไฟฟา ควรจดระบบระบายอากาศใหเหมาะสม

เพอปองกนอนตรายทเกดจากแกสและควนเชอม ดงน 1) หองเชอมหรอฉากกนควรใหอากาศถายเทไดสะดวก 2) การเชอมทองเหลองหรอบรอนซ จะเกดควนทเปนอนตรายถาหากจะท าการเชอม

ตองมการจดระบบระบายอากาศทดพอ 3) การเชอมเหลกอาบสงกะส ควรจดระบบระบายอากาศทเหมาะสม 4) การเชอมงานทมควนทเปนอนตรายและบรเวณท าการเชอมไมมการระบายอากาศ

ชางเชอมตองสวมใสทกรองอากาศชนดจายออกซเจนในตว 5) ใชอากาศเปาหรอพดลม สามารถชวยระบายควนและแกสพษได

1.2.2 อนตรายจากการระเบด อนตรายทเกดจากการระเบดนน มสาเหตหลายประการ เชน การระเบดของถงเนองจากการเชอม โดยเฉพาะถงบรรจเชอเพลง เนองมาจากการลางเชอเพลงทตกคางอยภายในถงออกไมหมดกอนจะท าการเชอมและสงทตองค านงถงอกอยางหนงกคอน ามนเบนซนหรอเชอเพลง ถาหากจะเชอม หรอท าการตดถงบรรจเชอเพลงดงกลาวตองระมดระวง เพราะความรอนจะไปจดไอน ามนใหลกไหม และอาจระเบดได การเชอมสามารถหลกเลยงการเกดการระเบดไดดงน 1.2.2.1 โดยการเตมน าในถงแทนทอากาศ ใหมระดบต ากวาจดทจะท าการเชอมเลกนอย ถาจดทจะท าการเชอมอยบรเวณดานขางของถงสามารถพลกหรอเอยงใหน าทเตมเขาไปมระดบต ากวา จดทจะท าการเชอมเลกนอย ดงแสดงในรปท 1.1

Page 6: หน่วยที่ 1 - Udontechsar.udontech.ac.th/43/public/files/1520751102_38731d1a... · 2018-03-11 · หน่วยที่ 1 เรื่อง ความปลอดภัยในงานเชื่อม

6

เปดฝาปดถง รอยแตกทจะท าการเชอม ระดบน า ปดชองระบาย (เกบน าไว) ถงน ามน

รปท 1.1 แสดงการก าจดอากาศโดยการเตมน าแทนทอากาศ

1.2.2.2 ก าจดอากาศหรอออกซเจนออกจากงานเชอม โดยใชแกสเฉอย เชน ไนโตรเจน อารกอน หรอฮเลยม อดเขาภายในชนงานหรอถงกอนเชอม ดงแสดงในรปท 1.2 ชองระบายออก ชองอดแกสเฉอย (ก) ในกรณทวสดเชอเพลงเบากวาอากาศ วสดเชอเพลงเบากวาอากาศ ใหอดแกสเฉอยเขาดานบนและมชอง อากาศ ระบายแกสและเชอเพลงอยดานบน อากาศและวสดเชอเพลง

(ข) การอดแกสเฉอยจากดานลางของถง อากาศ ชองระบายออก เมอวสดเชอเพลงทบรรจอยในถง วสดเชอเพลงหนกกวาอากาศ หนกกวาอากาศ แตชองระบายแกส และเชอเพลงอยดานบนของถง ชองอดแกสเฉอย

รปท 1.2 แสดงการอดแกสเฉอยเขาถงกอนเชอม

(ทมา:สมบรณ เตงหงสเจรญ. 2544: 11)

Page 7: หน่วยที่ 1 - Udontechsar.udontech.ac.th/43/public/files/1520751102_38731d1a... · 2018-03-11 · หน่วยที่ 1 เรื่อง ความปลอดภัยในงานเชื่อม

7

1.2.3 อนตรายจากการไหม ในกระบวนการเชอมและตด การไหมบรเวณผวหนงของผปฏบตงาน มสาเหตมาจากโลหะรอน สะเกดไฟและจากเปลวไฟโดยตรง ซงนบวาเปนอนตรายรายแรงทสด รองลงมา ไดแก อนตรายทเกดกบตา เนองจากรงสของการอารกหรอจากการเชอมออกซอะเซทลน(Oxy-acetylene Welding) ชางเชอมจงควรศกษาและหาวธปองกนอนตรายดงกลาว 1.2.3.1 เสอผาส าหรบชางเชอม ชางเชอมควรสวมเสอผา หรอสวมใสสงปกปดทกสวนของรางกาย เพอปองกนมใหสมผสรงสเชอม ซงจะท าใหเกดอนตรายขนกบผวหนงได การใชเสอผาหรอสงปองกนตางๆ ควรเลอกใหเหมาะสมกบสภาพการปฏบตงาน เสอผาไมควรท าจากวสดทตดไฟและตองปราศจากคราบน ามนหรอจาระบ เสอผาชางเชอมควรท าดวยผาฝาย ผาลนน ซงลกไฟไมตดและราคาไมแพง สวนเสอผาทท าดวยหนงสตวหรอใยหนใชไมคอยสะดวกเพราะรอน น าหนกมากและราคาแพง 1.2.3.2 อปกรณปองกนอนตราย ผปฏบตงานเชอมควรเลอกใชอปกรณปองกนอนตรายใหเหมาะสม ซงอปกรณปองกนอนตรายส าหรบชางเชอมมหลายชนด ดงแสดงในรปท 1.3

แวนตาเชอม

เสอหนง

ปลอกแขน ถงมอ ปลอกขา

รปท 1.3 แสดงอปกรณปองกนอนตรายส าหรบชางเชอม

Page 8: หน่วยที่ 1 - Udontechsar.udontech.ac.th/43/public/files/1520751102_38731d1a... · 2018-03-11 · หน่วยที่ 1 เรื่อง ความปลอดภัยในงานเชื่อม

8

อปกรณปองกนอนตรายส าหรบชางเชอมสามารถแยกไดดงน 1) หนากากหรอแวนตา พรอมหมวกแขง เพอปองกนเศษโลหะ เมดโลหะกระเดน 2) เสอคลมนอก ปลอกแขน ใสไวภายนอก ท าดวยวสดทนไฟ เพอปองกนสะเกดไฟ หรอประกายไฟ 3) ถงมอ ท าดวยวสดทนไฟ ไมหดตวและไมเปนตวน าไฟฟา โดยทวไปผลตจาก ใยหนออนซงสามารถผลตไดงายและใชไดอยางปลอดภย 4) กางเกงใยหน 5) รองเทาและทหอหมเทา 1.2.4 อนตรายจากรงสเชอม ในกระบวนการเชอมหลายๆ กระบวนการ เกดรงสทกอใหเกดอนตรายตอผวหนงและตาของผปฏบตงาน ดงนนในการปฏบตงานทกครงตองใชอปกรณปองกนอนตราย เพอเปนการปองกน ไมใหเกดอนตรายตอตาและผวหนงได การเชอมหรอตดจะมรงสเกดขน 3 ชนด คอ 1.2.4.1 รงสอลทราไวโอเลท ถาหากมความเขมขนสง จะมผลท าใหเนอเยอของรางกาย และตา ไหมไดอยางรวดเรว ดงนนชางเชอมตองสวมอปกรณปองกนใบหนา แขน คอและสวนตางๆ ของรางกายมใหสมผสรงส ปจจบนพบวารงสอลทราไวโอเลทอาจท าใหเกดมะเรงผวหนงไดอกดวย 1.2.4.2 แสง เปนรงสทมองเหนไดดวยตาเปลา เมอเกดการอารกและไมมการปองกนตากจะท าใหตาพรามวและมองไมเหนชวขณะ 1.2.4.3 รงสอนฟาเรด หากไมมการปองกนทดพอและเกดการสะสมมากๆ กอาจท าให ตาเปนตอกระจกหรออาจเปนอนตรายตอเยอตาได ส าหรบรงสอนฟาเรดนบวามอนตรายรายแรงทสด เมอเทยบกบรงสอนๆ การปองกนอนตรายจากรงสตางๆ ดงกลาว สามารถปองกนได โดยใชกระจกกรองแสง การเลอกใชกระจกกรองแสงเปนสงส าคญมาก ซงกระจกกรองแสงทดจะตองเขมแตสามารถมองเหนบรเวณรอยเชอมไดชดเจนโดยทไมมผลเสยตอตา กระจกกรองแสงมทงชนดสเขยวและสเหลองอ าพน การเลอกใชตองใหเหมาะสมกบงานและตาของชางเชอม ถาเลอกใชกระจกกรองแสงทความเขมนอย อาจเปนอนตรายตอสายตาได การสาธตวธการปฏบตงานเชอมสามารถปองกนรงสไมใหไปรบกวน หรอเปนอนตรายตอผอน โดยการเชอมในหองสาธตการปฏบตงานเชอมทมกระจกกรองแสงโดยรอบ ดงแสดงในรปท 1.4 และ รปท 1.5

Page 9: หน่วยที่ 1 - Udontechsar.udontech.ac.th/43/public/files/1520751102_38731d1a... · 2018-03-11 · หน่วยที่ 1 เรื่อง ความปลอดภัยในงานเชื่อม

9

รปท 1.4 แสดงการใชหนากากปองกนรงสจากการเชอม

รปท 1.5 แสดงหองสาธตงานเชอม

1.2.5 อนตรายจากไฟฟาดด

แมวาไฟฟาดดเพยงเลกนอยแตกอาจเปนสาเหตท าใหเกดอนตรายหรอเกดการพลดตกมา จากทสงได อนตรายอาจไมเกดจากไฟฟาดดโดยตรงแตไฟฟาดดเปนสาเหตใหเกดอนตรายอนตามมา กระแสไฟฟาทไหลผานวงจรเชอมหากมอปกรณตางๆ ช ารดเสยหาย เชน สายเชอม หวจบลวดเชอม ท าใหเกดการรวไหลของกระแสไฟฟาและอาจจะดดชางเชอมได ดงนนจงตองมการปองกนอนตรายโดยการสวมใสอปกรณทมฉนวนหม เชน ถงมอ เสอหนงและรองเทานรภย เปนตน ขณะท าการเชอมหรอเปลยนลวดเชอมตองสวมใสถงมออยตลอดเวลาและหมนตรวจสอบสายเชอม ฉนวนหมหวเชอมวาแตกหรอช ารดหรอไม หวจบลวดเชอมทช ารด ดงแสดงในรปท 1.6

รปท 1.6 แสดงหวจบลวดเชอมทช ารด

Page 10: หน่วยที่ 1 - Udontechsar.udontech.ac.th/43/public/files/1520751102_38731d1a... · 2018-03-11 · หน่วยที่ 1 เรื่อง ความปลอดภัยในงานเชื่อม

10

1.2.6 อนตรายจากการปฏบตงาน การปฏบตงานเชอมหากขาดความรอบคอบ ความระมดระวงในเรองของความปลอดภยอาจท าใหเกดอนตรายขนได ทงตอตวผปฏบตงานเอง เพอนรวมงาน ตลอดจนเครองมอและอปกรณตางๆ เชน การวางหวเชอมแกสทงไวโดยไมปดเปลวไฟ การจดเปลวไฟแกสโดยการยนหวเชอมแกส ไปจดจากผทก าลงเชอมอย ซงอาจท าใหเกดอนตรายขนได การวางหวจบลวดเชอมไฟฟาบนโตะเชอมเมอหยดเชอมอาจเกดการอารกขนทปลายลวดเชอมได การทดลองอารกบนทยดสายดนกเปนสาเหตท าใหตวอปกรณไดรบความเสยหายได ดงแสดงในรปท 1.7

การวางหวเชอมแกสไวโดยไมปดเปลวไฟ การจดเปลวไฟโดยการยนไปจดจากผอน

การวางหวจบลวดเชอมบนโตะเชอม ผลจากการอารกบนทยดสายดน

รปท 1.7 แสดงอนตรายทเกดจากการปฏบตงาน

1.3 การปองกนอนตรายจากการเชอม 1.3.1 การปองกนอนตรายสวนบคคล เสอผาทใชสวมใสปองกน ตองเลอกใหเหมาะสมกบกระบวนการเชอม ขนาดกระแสไฟ ต าแหนงทาเชอม ส าหรบงานเชอมทวๆ ไป ใชเสอผาฝายแขนยาว ถงมอ ผาคลมคอและรองเทานรภย ชางเชอมไมควรสวมเสอผาใยสงเคราะห เชน ไนลอน โพลเอสเตอร ซงวสดสงเคราะหจะตดไฟไดงาย เสอผาชางเชอมควรสะอาดปราศจากน ามนและจารบ หามเกบไมขดไฟ หรอไฟแชกไวในกระเปาเสอ หรอกระเปากางเกงเดดขาด เพราะอาจโดนสะเกดไฟหรอความรอน ท าใหเกดการลกไหมขนได

Page 11: หน่วยที่ 1 - Udontechsar.udontech.ac.th/43/public/files/1520751102_38731d1a... · 2018-03-11 · หน่วยที่ 1 เรื่อง ความปลอดภัยในงานเชื่อม

11

เมอเชอมในต าแหนงทาตงและทาเหนอศรษะ ควรท าการปองกนรางกายจากสะเกดไฟ โดยสวมเสอหนงและสวมหมวกทสามารถปองกนสะเกดไฟรอนทอาจตกใสศรษะได สวนในการตด และการเจยระไน เพอความปลอดภยของชางเชอมจะตองสวมใสอปกรณปองกน เชน แวนตานรภย ทอดหและหนากากใสปดหนาขณะท าการเจยระไน ดงแสดงในรปท 1.8

รปท 1.8 แสดงการใสหนากากในการเจยระไน

1.3.2 การปองกนพนทปฏบตงานเชอม กอนทจะท าการเชอมหรอตด ตองแนใจวาบรเวณพนทปฏบตงานเชอมในรศมโดยรอบประมาณ 10 เมตร ไมมวสดไวไฟ หรอมสงของทวางเกะกะอย การปฏบตงานในพนทคบแคบหรอพนททจ ากด ตองใชเครองดดควนและแกสอนตรายออก ควรมฉากหรอมานกนเพอปองกนรงสเชอม รบกวนผอน พนโตะปฏบตงานเชอมแกสควรปดวยอฐทนไฟ ดงแสดงในรปท 1.9

รปท 1.9 แสดงพนทปฏบตงานเชอม

Page 12: หน่วยที่ 1 - Udontechsar.udontech.ac.th/43/public/files/1520751102_38731d1a... · 2018-03-11 · หน่วยที่ 1 เรื่อง ความปลอดภัยในงานเชื่อม

12

1.3.3 การเคลอนยายทอแกส ทอแกสทใชในการเชอมและตด ทงทอแกสความดนสง เชน แกสปกคลม แกสออกซเจน

และทอแกสเชอเพลง จะตองเกบไวในพนททอากาศถายเทไดสะดวก แกสเชอเพลงกบแกสออกซเจน ควรเกบแยกออกจากกนหรอมผนงทนไฟกนไว การเกบทอแกสหามเกบใกลเปลวไฟ ใกลเครองจกร หรอพนททมการเจยระไนชนงาน เพราะประกายไฟอาจท าใหเกดการระเบดขนได

การเคลอนยายทอแกส ไมควรใชวธกลงไปบนพนหรอใชวธการแบกหาม เพราะวธการ ดงกลาวอาจท าใหเกดการกระแทกและเกดระเบดขนได ในการเคลอนยายควรปดฝาครอบหวทอแกส ใชรถเขนทมโซรดคลองทอในการเคลอนยายและกระท าดวยความระมดระวง ดงแสดงในรปท 1.10

รปท 1.10 แสดงการเคลอนยายทอแกส

1.4 อปกรณปองกนอนตรายสวนบคคล ในการปฏบตงานเชอมหรองานตดนนอาจเกดอนตรายไดตลอดเวลา ดงนนสงทผปฏบตงานควรค านงถงเปนอนดบแรกกคอ เรองความปลอดภย ความปลอดภยตามหลกอาชวอนามยจะหมายถง ความปลอดภยในการท างาน โดยค านงถงสขภาพอนามยของผปฏบตงานใหปลอดภยจากมลพษตางๆ การปฏบตงานจะปลอดภยไดนน สงหนงทจะชวยปองกนอนตรายไดคอ อปกรณส าหรบผปฏบตงาน ทสวมใสในขณะท างาน เพอใชปองกนอนตรายทอาจเกดขนอนเนองมาจากสภาพงานและสงแวดลอม ในการท างาน ดงนนการใชอปกรณปองกนอนตรายสวนบคคลจงเปนอกวธการหนงในหลายๆ วธการของการปองกนอนตรายจากการท างาน การเลอกและใชอปกรณปองกนอนตรายสวนบคคลใหเกดประสทธภาพสงสด ผรบผดชอบ ควรยดหลกดงน

Page 13: หน่วยที่ 1 - Udontechsar.udontech.ac.th/43/public/files/1520751102_38731d1a... · 2018-03-11 · หน่วยที่ 1 เรื่อง ความปลอดภัยในงานเชื่อม

13

1. เลอกซอใหเหมาะสมกบลกษณะของอนตรายทพบจากการท างาน 2. อปกรณทเลอก ควรไดรบการตรวจสอบและรบรองตามมาตรฐาน 3. มประสทธภาพสง ในการปองกนอนตรายและทนทาน 4. มน าหนกเบา สวมใสสบาย ขนาดเหมาะสมกบผใชและงายตอการใช 5. มใหเลอกหลายแบบและหลายขนาด 6. การบ ารงรกษางาย หาซองายและไมแพงเกนไป 7. ใหความรกบผใชในเรองประโยชนของอปกรณปองกนอนตราย วธการเลอกใชงาน การสวมใสทถกตองและการบ ารงรกษา 8. มแผนการชกจงการใช การปรบตวในการใชระยะแรกและสงเสรมการใช 9. ใหรางวลส าหรบผใชทสามารถปฏบตตามกฎระเบยบ การใชเครองปองกนอนตรายสวนบคคลไดอยางถกตอง เหมาะสม 10. มปรมาณพอเพยงกบจ านวนผใช 11. กรณทอปกรณปองกนอนตรายสวนบคคลช ารด ตองเปลยนหรอซอมแซมได

1.4.1 อปกรณปองกนใบหนาและตา อปกรณปองกนใบหนาและตา ชวยปองกนอนตรายทอาจเกดขนจากสารเคม เศษโลหะกระเดนเขาตา โดนใบหนาหรอปองกนรงสทจะท าลายดวงตา ดวยการใชแวนตานรภยหรอหนากาก ชางเชอมจะตองเลอกใชอปกรณปองกนใหเหมาะสมกบสภาพของการปฏบตงาน อปกรณปองกนดงกลาว ไดแก 1.4.1.1 แวนตานรภย มใหเลอกใชอย 2 แบบ คอแบบทไมมกระบงขางทเหมาะส าหรบ งานทมเศษโลหะหรอวตถกระเดนเฉพาะทางดานหนา สวนแบบมกระบงขางเหมาะส าหรบการใชงานทมเศษโลหะหรอวตถกระเดนดานขาง ดงแสดงในรปท 1.11 แบบไมมกระบงขาง แบบมกระบงขาง

รปท 1.11 แสดงแวนตานรภยแบบไมมกระบงขางและแบบมกระบงขาง

Page 14: หน่วยที่ 1 - Udontechsar.udontech.ac.th/43/public/files/1520751102_38731d1a... · 2018-03-11 · หน่วยที่ 1 เรื่อง ความปลอดภัยในงานเชื่อม

14

1.4.1.2 หนากากและแวนตาเชอม เปนอปกรณปองกนใบหนาและดวงตา ใชในงานเชอม เพอปองกนการกระเดนของเมดโลหะ ความรอน แสงจาและรงสจากการเชอม ดงแสดงในรปท 1.12

รปท 1.12 แสดงหนากากและแวนตาเชอม

1.4.2 อปกรณปองกนห เปนอปกรณทใชสวมใสเพอกนหรอลดความดงของเสยงทจะกระทบตอแกวห กระดกห

เพอปองกนอนตรายทมตอระบบการไดยน แบงตามลกษณะการใชงานได 2 ชนด 1.4.2.1 ชนดสอดเขาไปในรห (Ear Plugs) มหลายชนด บางชนดท าจากวสดทสามารถเปลยนแปลงรปรางตางๆ ได เมอปลอยไวสกครจะขยายตวเทากบขนาดรหของผสวมใส วสดทใชท า กแตกตางกนออกไป เชน พลาสตกบาง โฟม เปนตน อปกรณปองกนหชนดนนยมใชมาก เนองจาก มราคาไมแพง สะดวกในการเกบและท าความสะอาด สามารถลดเสยงลงไดประมาณ 15-20 เดซเบล วธการใสอปกรณชนดนเขาไปในรหคอ เมอจะใสเขาไปในหขวาใหใชมอซายออมผานดานหลงศรษะ ดงใบหขวาขนและใชมอขวาหยบอปกรณปองกนห สอดเขาไปในรหคอยๆ หมนใสเขาไปจนกระชบพอด สวนการใสทหซายกใชวธการเชนเดยวกน ดงแสดงในรปท 1.13

รปท 1.13 แสดงอปกรณปองกนชนดสอดเขาไปในรห (ทมา:http://www.bsdsafety.com)

Page 15: หน่วยที่ 1 - Udontechsar.udontech.ac.th/43/public/files/1520751102_38731d1a... · 2018-03-11 · หน่วยที่ 1 เรื่อง ความปลอดภัยในงานเชื่อม

15

1.4.2.2 ชนดครอบห(Ear Muffs) เปนอปกรณปองกนหทครอบปดหสวนนอก ท าใหสามารถกนเสยงไดมากกวาชนดสอดเขาไปในรห ประสทธภาพในการกนเสยงของอปกรณชนดนขนอยกบขนาดรปรางของวสดกนเสยงรวรอบๆ ทครอบหและวสดดดซบเสยงในทครอบห โดยปกตจะลดเสยงไดประมาณ 20-30 เดซเบล ดงแสดงในรปท 1.14

รปท 1.14 แสดงอปกรณปองกนชนดครอบห

1.4.3 อปกรณปองกนการหายใจ อปกรณปองกนการหายใจ เปนอปกรณปองกนอนตรายจากมลพษเขาสรางกายโดยผาน

ทางปอด ซงเกดจากการหายใจเอาพษทปนเปอนในอากาศเขาไป หรอเกดจากการทปรมาณออกซเจน ในอากาศไมเพยงพอ กระบวนการเชอมและตดโลหะอาจเกดแกสและควนพษได เชน การเชอมตะกว แคดเมยม เหลกอาบสงกะส เปนตน ดงนนผปฏบตงานจงตองสวมใสอปกรณปองกนระบบการหายใจ ซงมหลายรปแบบจะตองเลอกใหเหมาะสมกบลกษณะของงาน สวนตวอปกรณมสวนประกอบหลกๆ ทเหมอนกนคอ สวนทเปนหนากาก สวนของกรองอากาศ สวนวสดกรองอากาศ (Filter) สายรดศรษะทสามารถปรบไดตามตองการเพอใหมความกระชบกบใบหนาผสวมใสอยเสมอ สวนประกอบตางๆ ของหนากากจะรวมเปนชนเดยว สวนบนของตวหนากากเปนแผนโลหะออนสามารถปรบใหโคงงอตามแนวสนจมก เพอชวยใหแนบกบใบหนาผสวมใส ดงแสดงในรปท 1.15

รปท 1.15 แสดงอปกรณปองกนการหายใจ

Page 16: หน่วยที่ 1 - Udontechsar.udontech.ac.th/43/public/files/1520751102_38731d1a... · 2018-03-11 · หน่วยที่ 1 เรื่อง ความปลอดภัยในงานเชื่อม

16

1.4.4 อปกรณปองกนมอ ใชส าหรบงานทตองจบหรอสมผสกบวตถรอน เชน งานรดเหลก ถลงโลหะ เชอมโลหะ เปนตน วสดทท าถงมอมหลายชนด ขนอยกบอณหภมของวตถทตองสมผส เชน ถงมอทท าจากวสดทมสวนผสมของแรใยหน อะลมเนยมและหนง เปนตน ดงแสดงในรปท 1.16

รปท 1.16 แสดงถงมอปองกนความรอน

1.4.5 อปกรณปองกนเทา เปนอปกรณสวมใสปองกนเทา นวเทา ขา ไมใหไปสมผสกบอนตรายจากการปฏบตงาน

มอยหลายชนด ไดแก รองเทานรภย รองเทาปองกนอนตรายจากไฟฟาดด รองเทาปองกนสารเคมและอปกรณปองกนขาและรองเทาจากสะเกดไฟเชอม ดงแสดงในรปท 1.17 และ รปท 1.18 โลหะเสรม

รปท 1.17 แสดงรองเทานรภย (ทมา: Mike Gellerman. 1995: 96)

รปท 1.18 แสดงอปกรณหมเทาและปลอกขา

Page 17: หน่วยที่ 1 - Udontechsar.udontech.ac.th/43/public/files/1520751102_38731d1a... · 2018-03-11 · หน่วยที่ 1 เรื่อง ความปลอดภัยในงานเชื่อม

17

1.4.6 อปกรณปองกนแขน ปลอกแขนยาวหรอปลอกแขนสน ใชส าหรบการเชอมหรอการตด เพอปองกนความรอน และเมดโลหะรอนกระเดนมาโดนแขนในขณะทปฏบตงาน โดยเฉพาะการเชอมงานในต าแหนงทาตง และทาเหนอศรษะ เปนอปกรณทชวยลดความรนแรงของรงสเชอมทอาจท าใหผวหนงไหมไดอกดวย อปกรณปองกนแขน ดงแสดงในรปท 1.19

รปท 1.19 แสดงปลอกแขน

1.4.7 อปกรณปองกนล าตว เสอคลมแบบตางๆ เปนอปกรณส าหรบปองกนสวนของล าตวผปฏบตงานจากความรอน รงสและเมดโลหะกระเดนทเกดจากการเชอมหรอการตดโลหะและชวยปองกนสวนทองของชางเชอม เมอโคงตวท างานบนโตะ จะท าใหสวนทองของชางเชอมไมสมผสกบโตะงาน ดงแสดงในรปท 1.20

รปท 1.20 แสดงเสอหนงคลมตว

1.4.8 ฉากหรอมานกน ในขณะเชอมจะเกดรงสและแสงจากการเชอม ท าใหรบกวนผอน ดงนนจงตองตดมานหรอฉากกน ลอมบรเวณทปฏบตงานเชอมเพอปองกนไมใหรงสหรอแสงไปรบกวนผอนทปฏบตงานบรเวณใกลๆ มานหรอฉากกนทนยมใชมท งชนดทบแสงและชนดทยอมใหแสงผานไดบางสวน สามารถมองเหนผทปฏบตงานอยภายในได หากมอนตรายเกดขน ผทอยภายนอกสามารถมองเหนและชวยเหลอไดทน มานหรอฉากกนจะตองเปนวสดทไมตดไฟไดงาย ดงแสดงในรปท 1.21

Page 18: หน่วยที่ 1 - Udontechsar.udontech.ac.th/43/public/files/1520751102_38731d1a... · 2018-03-11 · หน่วยที่ 1 เรื่อง ความปลอดภัยในงานเชื่อม

18

ฉากกน

รปท 1.21 แสดงการใชฉากหรอมานกนหองปฏบตงานเชอม

1.5 งานเชอมแกสตอชนทาราบ (1G) เทคนควธการเชอมแกสตอชนทาราบ (1G) มดงน 1. ปรบเปลวไฟใหไดเปลวนวทรล 2. เชอมยดชนงาน 3 จด โดยการเวนระยะหางทจดเรมตนเทากบความโตของลวดเชอมทใช และทจดสนสดใหหางกวาจดเรมตนเลกนอยเพอเผอการขยายตวของชนงานท าใหรอยตอแคบลง จดเรมตน จดเชอมยด 3. เชอมจากจดเรมตนไปยงจดสนสดแนวเชอม เคลอนทโดยการใหลวดเชอมน าหนาหวทพ ใหหวทพเอยงท ามมประมาณ 45 องศาและท ามมดานขาง 90 องศา

Page 19: หน่วยที่ 1 - Udontechsar.udontech.ac.th/43/public/files/1520751102_38731d1a... · 2018-03-11 · หน่วยที่ 1 เรื่อง ความปลอดภัยในงานเชื่อม

19

4. ขณะเคลอนทใหสายหวทพเลกนอย เพอใหขอบของชนงานทงสองขางมการหลอมเหลว เกดเปนคยโฮลด (key hole) ท าใหแนวเชอมเกดรอยหลอมลกตลอดแนว ลกษณะการสายหวทพ key hole

5. เตมลวดเชอมทจดสนสดแนวเชอมใหเตมและระวงการหลอมเหลวจนเกดการขาดทะล เนองจากการสะสมความรอนจากการเชอมจนท าใหจดสนสดแนวเชอมรอนแดงเปนบรเวณกวาง

1.6 งานเชอมแกสตอชนทาระดบ (2G) เทคนควธการเชอมแกสตอชนทาระดบ (2G) มดงน 1. ปรบเปลวไฟใหไดเปลวนวทรล 2. เชอมยดชนงาน 3 จด โดยเวนระยะหางดานจดเรมตนเทากบความโตของลวดเชอมทใช และทจดสนสดใหหางกวาจดเรมตนเลกนอยเพอเผอการขยายตวของชนงานท าใหรอยตอแคบลง จดเรมตน จดเชอมยด

3. ใชอปกรณจบยดชนงานใหอยในต าแหนงทาระดบ เรมเชอมจากจดเรมตนไปยงจดสนสดแนวเชอมใหหวทพเอยงท ามมประมาณ 45-80 องศา กบชนงานและใหปลายหวทพเงยขนเลกนอยประมาณ 5-10 องศา เพอชวยพยงน าโลหะไว

Page 20: หน่วยที่ 1 - Udontechsar.udontech.ac.th/43/public/files/1520751102_38731d1a... · 2018-03-11 · หน่วยที่ 1 เรื่อง ความปลอดภัยในงานเชื่อม

20

4. ในขณะเคลอนทใหสายหวทพเลกนอย โดยการเคลอนขนชาแตเคลอนลงเรว เพอปองกน การกดแหวงทขอบแนวเชอมดานบนและใหขอบของชนงานหลอมเหลวเกดเปนคยโฮลด(key hole)ท าใหแนวเชอมเกดรอยหลอมลกตลอดแนว ลงเรว

ขนชา key hole 5. เตมลวดเชอมทจดสนสดแนวเชอมใหเตมและระวงการหลอมเหลวจนเกดการขาดทะล เนองจากการสะสมความรอนจากการเชอม จนท าใหจดสนสดแนวเชอมรอนแดงเปนบรเวณกวาง

บทสรป อนตรายทอาจเกดขนไดกบชางเชอม ไดแก 1. อนตรายจากแกสและควนเชอม ในการเชอมโลหะบางชนดกอใหเกดควนหรอแกส ทเปนอนตราย ซงเปนสวนเลกๆ ของออกไซดทเกดจากการเชอม เมอหายใจเขาไปจะเปนอนตรายตอสขภาพ 2. อนตรายจากการระเบด อนตรายทเกดจากการระเบดนน มสาเหตหลายประการ เชน การระเบดของถงเนองจากการเชอม โดยเฉพาะถงบรรจเชอเพลงและการเคลอนยายทอแกสทผดวธ 3. อนตรายจากการไหม ในกระบวนการเชอมและตด การไหมบรเวณผวหนง มสาเหตมาจากโลหะรอน สะเกดไฟและจากเปลวไฟโดยตรง ซงนบเปนอนตรายรายแรงทสด 4. อนตรายจากรงสเชอม กระบวนการเชอมหลายๆ กระบวนการ เกดรงสทเปนอนตรายตอผวหนงและตาของผปฏบตงาน

การเชอมหรอตดจะมรงสเกดขน 3 ชนด คอ 1) รงสอลทราไวโอเลท ถาหากมความเขมขนสง จะมผลท าใหเนอเยอของรางกาย

และตา ไหมอยางรวดเรว 2) แสง เปนรงสทมองเหนไดดวยตาเปลา ท าใหตาพรามวและมองไมเหนชวขณะ

3) รงสอนฟาเรด หากไมมการปองกนทดพอและเกดการสะสมมากๆ อาจท าให ตาเปนตอกระจกหรอเปนอนตรายตอเยอตาได

Page 21: หน่วยที่ 1 - Udontechsar.udontech.ac.th/43/public/files/1520751102_38731d1a... · 2018-03-11 · หน่วยที่ 1 เรื่อง ความปลอดภัยในงานเชื่อม

21

การปองกนอนตรายจากการเชอม 1. การปองกนอนตรายสวนบคคล โดยการเลอกใชอปกรณปองกนอนตรายสวนบคคล ใหถกตองเหมาะสมกบลกษณะงาน 2. การปองกนพนทปฏบตงานเชอม บรเวณพนทปฏบตงานเชอมรศมโดยรอบ ตองไมมวสดไวไฟ หรอมสงของวางเกะกะอย

3. การเคลอนยายทอแกส หากเคลอนยายผดวธ อาจท าใหเกดการกระแทกและระเบดได การเคลอนยายควรปดฝาครอบหวทอและใชรถเขนทมโซรดคลองทอและกระท าดวยความระมดระวง

Page 22: หน่วยที่ 1 - Udontechsar.udontech.ac.th/43/public/files/1520751102_38731d1a... · 2018-03-11 · หน่วยที่ 1 เรื่อง ความปลอดภัยในงานเชื่อม

22

แบบฝกหดหนวยท 1 วชา งานเชอมโลหะ 1 รหสวชา 2103-2104 เรอง ความปลอดภยในงานเชอม

ตอนท 1 จงเลอกค าตอบทถกตองทสด แลวกาเครองหมาย (X) ลงในกระดาษค าตอบ 1. เรองใดทผปฏบตงานเชอมและงานตด ตองค านงถงเปนอนดบแรก ก. ลกษณะงานทท า ข. ระยะเวลาในการท างาน ค. ความปลอดภยในการท างาน ง. การใชเครองมอเหมาะสม 2. ในการปฏบตงานเชอม สาเหตของการเกดไฟฟาดดมาจากขอใด ก. การใชเครองมอผดประเภท ข. การปฏบตงานเชอมในบรเวณทชนแฉะ ค. การไมสวมถงมอหนง ง. ความประมาท 3. ควนชนดใดทเกดจากการเชอมเหลก ก. ออกไซดเหลก ข. คารบอนมอนอกไซด ค. ออกไซดสงกะส ง. ทองแดง 4. ควนของสงกะสทสดดมเขาไป จะท าใหมอาการอยางไร ก. ทองผก ข. คลนไส ค. อาเจยน ง. แนนหนาอก 5. ควนในการเชอมนอกจากเกดจากการเผาไหมของโลหะแลวยงเกดจากสงใดมากทสด ก. แกนลวดเชอม ข. แกสในบรรยากาศ ค. ฟลกซหมลวดเชอม ง. สงมลทนตางๆ 6. การเชอมโลหะประเภทใดควรจดระบบระบายอากาศใหถายเทไดสะดวก ก. เหลก ข. เหลกอาบสงกะส ค. อะลมเนยม ง. โครเมยม 7. สงใดทไมควรอยใกลพนทขณะปฏบตงานเชอม ก. น า ข. ทราย ค. เครองดบเพลง ง. วสดเชอเพลง 8. อนตรายทเกดจากการระเบด มสาเหตมาจากขอใด ก. ความประมาท ข. ปฏบตการเชอมในทไมมการระบายอากาศ ค. การเชอมถงบรรจเชอเพลง ง. ไมมชดอปกรณปองกนอนตราย

Page 23: หน่วยที่ 1 - Udontechsar.udontech.ac.th/43/public/files/1520751102_38731d1a... · 2018-03-11 · หน่วยที่ 1 เรื่อง ความปลอดภัยในงานเชื่อม

23

9. การปองกนการระเบดของถงบรรจเชอเพลงในขณะเชอม ควรท าอยางไร ก. ควรอดแกสออกซเจนลงถงกอนเชอม ข. อดแกสเฉอยลงในถง ค. อดไนโตรเจนลงในถง ง. อดแกสคารบอนลงในถง 10. สงใดทเกดขนกบผปฏบตงานเชอมและตดไดมากทสด ก. ถกของมคมบาด ข. อนตรายเกยวกบสายตา ค. การไหมบรเวณผวหนง ง. เครองมอหลนทบเทา 11. อนตรายจากรงสในขอใดหากมการปองกนทไมดพออาจท าใหเกดตอกระจกได ก. อลทราไวโอเลท ข. แสง ค. อนฟาเรด ง. แสงและอนฟาเรด 12. รงสในขอใดอาจท าใหผวหนงไหมหรอเปนมะเรงผวหนงได ก. แสงและอนฟาเรด ข. อนฟาเรด ค. แสง ง. อลทราไวโอเลท 13. เมอท าการเคาะสแลกควรปฏบตอยางไร ก. สวมหนากากเชอมทกครง ข. สวมแวนตานรภย ค. สวมชดปองกนความรอน ง. สวมปลอกแขน 14. การเชอมไฟฟาในขอใดอาจเกดอนตรายจากไฟฟาดดไดมากทสด ก. เชอมงานในทชนแฉะ ข. ไมสวมปลอกแขน ค. เปลยนลวดเชอมโดยไมสวมถงมอ ง. ไมสวมถงมอขณะเชอม 15. เสอผาส าหรบชางเชอมควรท ามาจากวสดชนดใด ก. ไนลอน ข. โพลเอสเตอร ค. ใยสงเคราะห ง. ฝาย 16. ในต าแหนงทาเชอมใดทควรมการปองกนรางกายใหรดกมทสด ก. ทาราบ ข. ทาตง ค. ทาเหนอศรษะ ง. ทาระดบ

17. การวางทอบรรจแกสขณะเชอมในลกษณะใดถกตองทสด ก. วางราบกบพนปองกนการลม ข. วางตงตรงและใชโซคลอง ค. วางราบแลวหนนดวยไม ง. วางเอยง 45 องศา 18. การเคลอนยายทอแกสควรท าอยางไร ก. กลงไปกบพน ข. ใสรถเขนและใชโซคลอง ค. ชวยกนแบกเพอผอนแรง ง. ใสรถเขนในแนวนอนกนลม

Page 24: หน่วยที่ 1 - Udontechsar.udontech.ac.th/43/public/files/1520751102_38731d1a... · 2018-03-11 · หน่วยที่ 1 เรื่อง ความปลอดภัยในงานเชื่อม

24

19. ขอใดไมใชประโยชนของฉากหรอมานกน ก. กนแสงรบกวนผอน ข. ปองกนรงสเชอมรบกวนผอน ค. ปองกนผอนไมใหมารบกวนขณะเชอม ง. ปองกนสะเกดเชอมโดนผอน 20. วสดในขอใดไมควรน ามาท าถงมอจบงานรอน ก. หนง ข. เสนใยสงเคราะห ค. แรใยหน ง. อะลมเนยม

ตอนท 2 จงตอบค าถามตอไปนใหไดใจความสมบรณ

1. อนตรายทอาจเกดขนไดกบชางเชอม มอะไรบาง บอกมาอยางนอย 5 ขอ ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... 2. ควนทเกดจากการเชอมโลหะตอไปน เปนอนตรายตอสขภาพอยางไร 1) สงกะส ..................................................................................................................................... 2) ตะกว ..................................................................................................................................... 3) แมงกานสและแมงกานสผสม ................................................................................................... 3. การปองกนการระเบดจากการเชอมถงบรรจเชอเพลง ท าไดอยางไรบาง ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... 4. อปกรณปองกนอนตรายส าหรบชางเชอมมอะไรบาง ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... 5. รงสทเกดจากการเชอมตอไปน เปนอนตรายอยางไร 1) รงสอนฟาเรด ................................................................................................................... 2) รงสอลทราไวโอเลท ...................................................................................................................

Page 25: หน่วยที่ 1 - Udontechsar.udontech.ac.th/43/public/files/1520751102_38731d1a... · 2018-03-11 · หน่วยที่ 1 เรื่อง ความปลอดภัยในงานเชื่อม

25

6. อนตรายจากไฟฟาดดในงานเชอมมสาเหตมาจากอะไรบาง ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... 7. การเคลอนยายทอแกส เพอความปลอดภยควรปฏบตอยางไร ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... 8. การเลอกใชอปกรณปองกนอนตรายสวนบคคล มหลกในการเลอกอยางไร บอกมาอยางนอย 5 ขอ ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... 9. แวนตานรภยมกแบบ อะไรบาง ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... 10. จงอธบายวธการใชงานอปกรณปองกนห ชนดสอดเขาไปในรห (Ear plugs) มาพอเขาใจ ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ...........................................................................................................................................................

Page 26: หน่วยที่ 1 - Udontechsar.udontech.ac.th/43/public/files/1520751102_38731d1a... · 2018-03-11 · หน่วยที่ 1 เรื่อง ความปลอดภัยในงานเชื่อม

26

เฉลยแบบฝกหดหนวยท 1 วชา งานเชอมโลหะ 1 รหสวชา 2103-2104 เรอง ความปลอดภยในงานเชอม

ตอนท 1

1. ค 6. ข 11. ค 16. ค 2. ข 7. ง 12. ง 17. ข 3. ก 8. ค 13. ข 18. ข 4. ง 9. ข 14. ก 19. ค 5. ค 10. ค 15. ง 20. ข

ตอนท 2 ขอ 1. 1. แกสพษทเกดขนจากการเชอมโลหะบางชนด 2. การระเบดทเกดจากการเคลอนยายหรอใชถงก าเนดแกสอะเซทลน 3. ถกเปลวไฟลวกหรอไหม โดนสะเกดไฟ สะเกดโลหะรอน

4. ตาเจบเนองจากไดรบรงสเชอมหรอโดนเศษโลหะและสแลก 5. ไฟฟาดด

ขอ 2. 1. มอาการปวดศรษะ เปนไขและแนนหนาอก 2. มอาการทองผก คลนไส อาเจยน 3. เปนอนตรายตอระบบการหายใจ ขอ 3. 1. โดยการเตมน าในถงแทนทอากาศ 2. ก าจดอากาศหรอออกซเจนออกจากงานเชอม ขอ 4. 1. หนากากหรอแวนตา 2. เสอคลมนอก ปลอกแขน 3. ถงมอ 4. กางเกงใยหน 5. รองเทาและทหอหมเทา

Page 27: หน่วยที่ 1 - Udontechsar.udontech.ac.th/43/public/files/1520751102_38731d1a... · 2018-03-11 · หน่วยที่ 1 เรื่อง ความปลอดภัยในงานเชื่อม

27

ขอ 5. 1. หากเกดการสะสมมากๆ อาจท าใหตาเปนตอกระจกได 2. ท าใหเนอเยอของรางกายและตาไหม ขอ 6. อปกรณช ารด เชน สายเชอม หวจบลวดเชอมหรอเชอมงานในทชนแฉะ ขอ 7. ควรปดฝาครอบหวทอและใชรถเขนทมโซรดคลองทอในการเคลอนยาย และควรกระท าดวยความระมดระวง ขอ 8. 1. เลอกซอใหเหมาะสมกบลกษณะของอนตราย ทพบจากการท างาน 2. มใหเลอกหลายแบบและหลายขนาด 3. มประสทธภาพสง ในการปองกนอนตรายและทนทาน 4. มน าหนกเบา สวมใสสบาย ขนาดเหมาะสมกบผใชและงายตอการใช 5. การบ ารงรกษางาย หาซองายและไมแพงเกนไป ขอ 9. ม 2 แบบ 1) แบบไมมกระบงขาง 2) แบบมกระบงขาง ขอ 10. เมอใสเขาไปในหขวาใชมอซายออมผานดานหลงศรษะดงใบหขวาขนและใชมอขวา

หยบอปกรณปองกนหสอดเขาไปในรหคอยๆ หมนใสเขาไปจนกระชบพอด

Page 28: หน่วยที่ 1 - Udontechsar.udontech.ac.th/43/public/files/1520751102_38731d1a... · 2018-03-11 · หน่วยที่ 1 เรื่อง ความปลอดภัยในงานเชื่อม

28

เฉลยแบบทดสอบกอนเรยน/หลงเรยน วชา งานเชอมโลหะ 1 รหสวชา 2103-2104 หนวยท 1 เรอง ความปลอดภยในงานเชอม

1. ค 6. ค 11. ค 2. ข 7. ค 12. ข 3. ก 8. ข 13. ค 4. ง 9. ก 14. ง 5. ข 10. ข 15. ก

Page 29: หน่วยที่ 1 - Udontechsar.udontech.ac.th/43/public/files/1520751102_38731d1a... · 2018-03-11 · หน่วยที่ 1 เรื่อง ความปลอดภัยในงานเชื่อม

29

ใบมอบหมายงานท 1 หนวยท 1

วชา งานเชอมโลหะ 1 รหสวชา 2103-2104 สอนครงท 1

ชอหนวย ความปลอดภยในงานเชอม เวลารวม 24 ชวโมง

ชองาน งานเชอมแกสตอชนทาราบ (1G) เวลา 10 ชวโมง แนวเชอม

ชนงาน รอยหลอมลก

วตถประสงคเชงพฤตกรรม วสด 1. สามารถใชเครองมอและอปกรณในการเชอมแกส ไดอยางถกตองและปลอดภย 2. สามารถเชอมแกสตอชนทาราบได 3. มกจนสยทด ท างานดวยความเปนระเบยบเรยบรอย ประหยด ประณต รอบคอบ ซอสตยและปลอดภย

1. เหลกกลาละมนแผน เบอร 16 ขนาด 150×40×2 มลลเมตร จ านวน 2 แผน 2. ลวดเตม (Filler Rod) เหลกกลาละมน ขนาดเสนผานศนยกลาง 2.6 มลลเมตร

เครองมอและอปกรณ 1. ชดเชอมแกสออกซอะเซทลน 2. อปกรณจดเปลวไฟ 3. อปกรณท าความสะอาดหวทพ 4. แวนตาเชอมแกส 5. แปรงลวด 6. ตะไบแบน 7. บรรทดเหลก 8. เสอหนงคลมตว 9. ถงมอหนง 10. คมจบชนงานรอน

Page 30: หน่วยที่ 1 - Udontechsar.udontech.ac.th/43/public/files/1520751102_38731d1a... · 2018-03-11 · หน่วยที่ 1 เรื่อง ความปลอดภัยในงานเชื่อม

30

ใบมอบหมายงานท 1 หนวยท 1

วชา งานเชอมโลหะ 1 รหสวชา 2103-2104 สอนครงท 1

ชอหนวย ความปลอดภยในงานเชอม เวลารวม 24 ชวโมง

ชองาน งานเชอมแกสตอชนทาราบ (1G) เวลา 10 ชวโมง

รปประกอบ ล าดบขนการปฏบตงาน

1. เตรยมเครองมออปกรณงานเชอมแกสใหเรยบรอย ครบถวน

2. ตดชนงานใหไดขนาดพรอมตะไบครบ ลบคม ขอบชนงานใหเรยบทง 2 ชน

3. ประกอบอปกรณงานเชอมแกสใหเรยบรอย ขอควรระวง - กอนประกอบตวคมคาความดนแกส ตองเปดวาลว ทอบรรจแกสชาๆ แลวรบปด เพอเปาฝ นผงออกกอน

4. เปดวาลวหวทอบรรจแกสออกซเจนสดเกลยว ปรบความดนใชงานท 5 ปอนดตอตารางนว เปดวาลวทหวเชอม อานคาความดนและปรบใหได 5 ปอนดตอตารางนว ซงเปนความดนจรงขณะเชอม

5. เปดวาลวหวทอบรรจแกสอะเซทลนเพยงครงรอบ ปรบความดนใชงาน ท 5 ปอนดตอตารางนว เปดวาลวทหวเชอม อานคาความดนและปรบใหได 5 ปอนดตอตารางนว ซงเปนความดนจรงขณะเชอม ขอควรระวง - ประแจเปดทอตองเสยบไวทหวทอตลอดเวลา หากมแกสรวสามารถปดไดทนท

Page 31: หน่วยที่ 1 - Udontechsar.udontech.ac.th/43/public/files/1520751102_38731d1a... · 2018-03-11 · หน่วยที่ 1 เรื่อง ความปลอดภัยในงานเชื่อม

31

จดเรมตน

จดสนสด

ใบมอบหมายงานท 1 หนวยท 1

วชา งานเชอมโลหะ 1 รหสวชา 2103-2104 สอนครงท 1

ชอหนวย ความปลอดภยในงานเชอม เวลารวม 24 ชวโมง

ชองาน งานเชอมแกสตอชนทาราบ (1G) เวลา 10 ชวโมง

รปประกอบ(ตอ) ล าดบขนการปฏบตงาน(ตอ) 6. ตรวจสอบรอยรวของแกสทจดตออปกรณทกจด

โดยใชน าสบ หากมรอยรวใหรบท าการแกไข ขอควรระวง - หามทดสอบรอยรวโดยใชการดมกลน เพราะอาจเปนอนตรายตอผปฏบตงานได

7. จดเปลวไฟและปรบเปลวไฟใหไดเปลวนวทรล ขอควรระวง - ปรบปรมาณแกสใหเหมาะสมกบความหนา ของชนงาน

8. เชอมยดชนงาน 3 จด โดยเวนระยะหางจดเรมตน เทากบความโตลวดเชอมและจดสนสดใหหางกวา จดเรมตนเลกนอยเพอเผอการขยายตว ของชนงาน แลวใชคอนเคาะรอยตอใหเรยบ 9. สงงานใหครตรวจการเตรยมงาน

Key hole

10. เชอมจากจดเรมตนเคลอนทโดยลวดเชอมน าหนา หวทพ ใหหวทพเอยงท ามมประมาณ 45 องศา มมดานขาง 90 องศา ขณะเคลอนทใหสายหวทพ เลกนอย เพอใหขอบชนงานทงสองขางหลอมเหลว เกดคยโฮลด(key hole)เพอใหเปนรอยหลอมลก ขอควรระวง - สายหวทพ ความเรวในการเคลอนทใหสม าเสมอ

Page 32: หน่วยที่ 1 - Udontechsar.udontech.ac.th/43/public/files/1520751102_38731d1a... · 2018-03-11 · หน่วยที่ 1 เรื่อง ความปลอดภัยในงานเชื่อม

32

ใบมอบหมายงานท 1 หนวยท 1

วชา งานเชอมโลหะ 1 รหสวชา 2103-2104 สอนครงท 1

ชอหนวย ความปลอดภยในงานเชอม เวลารวม 24 ชวโมง

ชองาน งานเชอมแกสตอชนทาราบ (1G) เวลา 10 ชวโมง

รปประกอบ(ตอ) ล าดบขนการปฏบตงาน(ตอ) 11.ใชคอนเคาะแตงชนงานและใชแปรงลวด

ขดใหสะอาด

เขมชทเลข “0”

12. ปดวาลวหวทอแกสออกซเจนและแกสอะเซทลน 13. เปดวาลวแกสอะเซทลนและแกสออกซเจน ทหวเชอมเพอปลอยแกสทคางในสายเชอมออก เมอเขมทเกจวดความดนต าและเกจวดความดนสง ชทเลข “ 0 ” จงปดวาลวของแกสออกซเจน และแกสอะเซทลนทหวเชอมใหเรยบรอย ขอควรระวง - อยาปดวาลวจนแนนเกนไป

14. คลายสกรปรบความดนทตวคมคาความดน แกสออกซเจนและแกสอะเซทลน หมนในทศทาง ทวนเขมนาฬกา ขอควรระวง - ระวงอยาคลายจนสกรหลดออกจากเกลยว ซงอาจจะท าใหเกลยวเสยหายได

15. มวนเกบสายเชอม ท าความสะอาดโตะเชอม และพนทปฏบตงานใหเรยบรอย 16. ท าความสะอาดเครองมอ ตรวจเชคใหครบทกชน 17. เกบเครองมออปกรณเขาท 18. น าผลงานสงตรวจและรวมประเมนผลงานกบคร

Page 33: หน่วยที่ 1 - Udontechsar.udontech.ac.th/43/public/files/1520751102_38731d1a... · 2018-03-11 · หน่วยที่ 1 เรื่อง ความปลอดภัยในงานเชื่อม

33

แบบประเมนผลการปฏบตงาน ชอผปฏบตงาน.........................................สกล..........................................ระดบชน...............กลม.........สาขาวชา..............................................................สาขางาน..................................................................... ใบมอบหมายงานท.....1….......ชอชนงาน............งานเชอมแกสตอชนทาราบ (1G)................................ วนท...........เดอน..............................พ.ศ. ............. เวลาเรมงาน.............. น. เวลางานเสรจ.............. น.

รายการ ผลการประเมน

ดมาก (3) ด (2) พอใช (1) รวม การเตรยมการ 1. การเตรยมชนงาน

2. การเตรยมเครองมออปกรณ คณภาพงาน 1. ขนาดของแนวเชอม

2. การหลอมลกของแนวเชอม 3. รอยแหวงขอบแนว รอยเกยของแนวเชอม 4. จดเรมตนและจดสนสดของแนวเชอม 5. ความสมบรณของแนวเชอม กจนสย 1. ความปลอดภยในการปฏบตงาน

2. การใชและการเกบเครองมออปกรณ อยางถกวธ เวลาทใชปฏบตงาน 1. ปฏบตงานแลวเสรจตามเวลาทก าหนด

รวม 30 คะแนน สรป คะแนนรวมทได ................ คะแนน ผลการตดสน ผานการประเมน ไมผานการประเมน หมายเหต เกณฑผาน 60 เปอรเซนต *หากไมผานเกณฑตองปรบปรงงานหรอปฏบตงานซ า ขอเสนอแนะ ............................................................................................................................. ......................................................................................... ...................................................................................................................................................................... ................................................

ลงชอ.................................................ผประเมน (.................................................)

Page 34: หน่วยที่ 1 - Udontechsar.udontech.ac.th/43/public/files/1520751102_38731d1a... · 2018-03-11 · หน่วยที่ 1 เรื่อง ความปลอดภัยในงานเชื่อม

34

เกณฑการใหคะแนนแบบประเมนผลการปฏบตงาน ชองาน งานเชอมแกสตอชนทาราบ (1G)

รายการ เกณฑการประเมน คะแนน 1. การเตรยมการ 1.1 การเตรยมชนงาน

1.1.1 ตะไบขอบลบคมและเคาะแตงรอยตอเรยบสม าเสมอตลอดชนงาน 3 1.1.2 ตะไบขอบลบคมและเคาะแตงรอยตอไมเรยบสม าเสมอเปนบางจด 2 1.1.3 ไมตะไบขอบลบคมและเคาะแตงรอยตอไมเรยบ 1

1.2. การเตรยมเครองมออปกรณ 1.2.1 เตรยมเครองมออปกรณถกตองและครบถวน 3 1.2.2 เตรยมเครองมออปกรณถกตอง ขาดไมเกน 2 ชน 2 1.2.3 เตรยมเครองมออปกรณไมถกตอง ขาด 3 ชนขนไป 1

2. คณภาพงาน 2.1 ขนาดของแนวเชอมเหมาะสม 2.1.1 ขนาดของแนวเชอมกวางระหวาง 6-7 มลลเมตร 3 2.1.2 ขนาดของแนวเชอมมากกวา 7 มลลเมตร แตไมเกน 8 มลลเมตร 2 2.1.3 ขนาดของแนวเชอมมากกวา 8 มลลเมตร 1

2.2 การหลอมลกของแนวเชอม 2.2.1 หลอมลก 0.5 มลลเมตร แตไมเกน 1 มลลเมตร 3 2.2.2 หลอมลก 1 มลลเมตร แตไมเกน 1.5 มลลเมตร 2 2.2.3 มากกวา 1.5 มลลเมตร 1

2.3 รอยแหวงขอบแนว รอยเกยของแนวเชอม 2.3.1 ลกเกน 0.5 มลลเมตร แตไมเกน 1 มลลเมตร 3 2.3.2 ลกเกน 1 มลลเมตร แตไมเกน 1.5 มลลเมตร 2 2.3.3 ลกเกน 1.5 มลลเมตร 1

2.4 จดเรมตนและจดสนสดแนวเชอม 2.4.1 จดเรมตนและจดสนสดแนวเชอมหลอมเหลวด ไมมจดบกพรอง 3 2.4.2 จดเรมตนและจดสนสดแนวเชอมมจดบกพรอง ไมเกน 2 จด 2 2.4.3 จดเรมตนและจดสนสดแนวเชอมมจดบกพรอง มากกวา 2 จด 1

2.5 ความสมบรณของแนวเชอม 2.5.1 เกลดแนวเชอมสม าเสมอตลอดแนว 3 2.5.2 มความหางระหวางเกลดแนวเชอมไมเกน 2 มลลเมตร 2 2.5.3 มความหางระหวางเกลดแนวเชอมเกน 2 มลลเมตร 1

Page 35: หน่วยที่ 1 - Udontechsar.udontech.ac.th/43/public/files/1520751102_38731d1a... · 2018-03-11 · หน่วยที่ 1 เรื่อง ความปลอดภัยในงานเชื่อม

35

เกณฑการใหคะแนนแบบประเมนผลการปฏบตงาน (ตอ) ชองาน งานเชอมแกสตอชนทาราบ (1G)

รายการ เกณฑการประเมน คะแนน 3. กจนสย 3.1 ความปลอดภยในการปฏบตงาน

3.1.1 ไมปฏบตผดกฎความปลอดภยเลย 3 3.1.2 ปฏบตผดกฎความปลอดภย 1-2 ครง 2 3.1.3 ปฏบตผดกฎความปลอดภย 3 ครงขนไป 1

3.2 การใชและการเกบเครองมออปกรณ อยางถกวธ 3.2.1 ใชเครองมออปกรณอยางถกตองและเกบเครองมอครบถวน 3 3.2.2 ใชเครองมออปกรณไมถกตองบางครง เกบเครองมอครบถวน 2 3.2.3 ใชเครองมออปกรณไมถกตองและเกบเครองมอไมครบถวน 1

4. เวลาทใช ปฏบตงาน

4.1 ปฏบตงานไดตามเวลาทก าหนด 4.1.1 ปฏบตงานเสรจตามเวลาทก าหนด 3 4.1.2 ปฏบตงานเสรจเกนเวลาทก าหนดไมเกน 15 นาท 2 4.1.3 ปฏบตงานเสรจเกนเวลาทก าหนดมากกวา 15 นาท 1

Page 36: หน่วยที่ 1 - Udontechsar.udontech.ac.th/43/public/files/1520751102_38731d1a... · 2018-03-11 · หน่วยที่ 1 เรื่อง ความปลอดภัยในงานเชื่อม

36

ใบมอบหมายงานท 2 หนวยท 1

วชา งานเชอมโลหะ 1 รหสวชา 2103-2104 สอนครงท 2

ชอหนวย ความปลอดภยในงานเชอม เวลารวม 24 ชวโมง

ชองาน งานเชอมแกสตอชนทาระดบ (2G) เวลา 10 ชวโมง รอยหลอมลก แนวเชอม

วตถประสงคเชงพฤตกรรม วสด 1. สามารถใชเครองมอและอปกรณในการเชอมแกส ไดอยางถกตองและปลอดภย 2. สามารถเชอมแกสตอชนทาระดบได 3. มกจนสยทด ท างานดวยความเปนระเบยบเรยบรอย ประหยด ประณต รอบคอบ ซอสตยและปลอดภย

1. เหลกกลาละมนแผน เบอร 16 ขนาด 150×40×2 มลลเมตร จ านวน 2 แผน 2. ลวดเตม (Filler Rod) เหลกกลาละมน ขนาดเสนผานศนยกลาง 2.6 มลลเมตร

เครองมอและอปกรณ 1. ชดเชอมแกสออกซอะเซทลน 2. อปกรณจดเปลวไฟ 3. อปกรณท าความสะอาดหวทพ 4. แวนตาเชอมแกส 5. แปรงลวด 6. ตะไบแบน 7. บรรทดเหลก 8. เสอหนงคลมตว 9. ถงมอหนง 10. คมจบชนงานรอน

Page 37: หน่วยที่ 1 - Udontechsar.udontech.ac.th/43/public/files/1520751102_38731d1a... · 2018-03-11 · หน่วยที่ 1 เรื่อง ความปลอดภัยในงานเชื่อม

37

ใบมอบหมายงานท 2 หนวยท 1

วชา งานเชอมโลหะ 1 รหสวชา 2103-2104 สอนครงท 2

ชอหนวย ความปลอดภยในงานเชอม เวลารวม 24 ชวโมง

ชองาน งานเชอมแกสตอชนทาระดบ (2G) เวลา 10 ชวโมง

รปประกอบ ล าดบขนการปฏบตงาน

1. เตรยมเครองมออปกรณงานเชอมแกสใหเรยบรอย และครบถวน

2. ตดชนงานใหไดขนาดพรอมตะไบครบ ลบคม ขอบชนงานใหเรยบทง 2 ชน

3. ประกอบอปกรณงานเชอมแกสใหเรยบรอย ขอควรระวง - กอนประกอบตวคมคาความดนแกส ตองเปดวาลว ทอบรรจแกสชาๆ แลวรบปด เพอเปาฝ นผงออกกอน

4. เปดวาลวหวทอบรรจแกสออกซเจนสดเกลยว ปรบความดนใชงาน ท 5 ปอนดตอตารางนว เปดวาลวทหวเชอม อานคาความดนและปรบใหได 5 ปอนดตอตารางนว ซงเปนความดนจรงขณะเชอม

5. เปดวาลวหวทอบรรจแกสอะเซทลนเพยงครงรอบ ปรบความดนใชงาน ท 5 ปอนดตอตารางนว เปดวาลวทหวเชอม อานคาความดนและปรบใหได 5 ปอนดตอตารางนว ซงเปนความดนจรงขณะเชอม ขอควรระวง - ประแจเปดทอตองเสยบไวทหวทอตลอดเวลา หากมแกสรวสามารถปดไดทนท

Page 38: หน่วยที่ 1 - Udontechsar.udontech.ac.th/43/public/files/1520751102_38731d1a... · 2018-03-11 · หน่วยที่ 1 เรื่อง ความปลอดภัยในงานเชื่อม

38

จดเรมตน

จดสนสด

ใบมอบหมายงานท 2 หนวยท 1

วชา งานเชอมโลหะ 1 รหสวชา 2103-2104 สอนครงท 2

ชอหนวย ความปลอดภยในงานเชอม เวลารวม 24 ชวโมง

ชองาน งานเชอมแกสตอชนทาระดบ (2G) เวลา 10 ชวโมง

รปประกอบ(ตอ) ล าดบขนการปฏบตงาน(ตอ) 6. ตรวจสอบรอยรวของแกสทจดตออปกรณทกจด

โดยใชน าสบ หากมรอยรวใหรบท าการแกไข

ขอควรระวง - หามทดสอบรอยรวโดยใชการดมกลน

7. จดเปลวไฟและปรบเปลวไฟใหไดเปลวนวทรล

ขอควรระวง - ปรบปรมาณแกสใหเหมาะสมกบความหนาชนงาน

8. เชอมยดชนงาน 3 จด โดยเวนระยะหางจดเรมตน เทากบความโตลวดเชอมและจดสนสดใหหางกวา จดเรมตนเลกนอยเพอเผอการขยายตว ของชนงาน แลวใชคอนเคาะรอยตอใหเรยบ 9. สงงานใหครตรวจการเตรยมงาน

ลงเรว ขนชา Key hole

10. จบชนงานใหอยในต าแหนงทาระดบ เชอมจาก จดเรมตน หวทพเอยงท ามมประมาณ 45-80 องศา กบชนงานและใหปลายหวทพเงยขนประมาณ 5-10 องศา เพอพยงน าโลหะไว ในขณะเคลอนท ใหสายหวทพโดยเคลอนขนชาเคลอนลงเรว เพอปองกนการกดแหวงทขอบแนวเชอมดานบน ใหขอบชนงานทงสองขางหลอมเหลว เกดคยโฮลด (key hole)เพอใหเปนรอยหลอมลก

ขอควรระวง - สายหวทพ ความเรวในการเคลอนทใหสม าเสมอ

Page 39: หน่วยที่ 1 - Udontechsar.udontech.ac.th/43/public/files/1520751102_38731d1a... · 2018-03-11 · หน่วยที่ 1 เรื่อง ความปลอดภัยในงานเชื่อม

39

ใบมอบหมายงานท 2 หนวยท 1

วชา งานเชอมโลหะ 1 รหสวชา 2103-2104 สอนครงท 2

ชอหนวย ความปลอดภยในงานเชอม เวลารวม 24 ชวโมง

ชองาน งานเชอมแกสตอชนทาระดบ (2G) เวลา 10 ชวโมง

รปประกอบ(ตอ) ล าดบขนการปฏบตงาน(ตอ) 11.ใชคอนเคาะแตงชนงานและใชแปรงลวด

ขดใหสะอาด

เขมชทเลข “0”

12. ปดวาลวหวทอแกสออกซเจนและแกสอะเซทลน 13. เปดวาลวแกสอะเซทลนและแกสออกซเจน ทหวเชอมเพอปลอยแกสทคางในสายเชอมออก เมอเขมทเกจวดความดนต าและเกจวดความดนสง ชทเลข “ 0 ” จงปดวาลวของแกสออกซเจน และแกสอะเซทลนทหวเชอมใหเรยบรอย ขอควรระวง - อยาปดวาลวจนแนนเกนไป

14. คลายสกรปรบความดนทตวคมคาความดน แกสออกซเจนและแกสอะเซทลน หมนในทศทาง ทวนเขมนาฬกา ขอควรระวง - ระวงอยาคลายจนสกรหลดออกจากเกลยว ซงอาจจะท าใหเกลยวเสยหายได

15. มวนเกบสายเชอม ท าความสะอาดโตะเชอม และพนทปฏบตงานใหเรยบรอย 16. ท าความสะอาดเครองมอ ตรวจเชคใหครบทกชน 17. เกบเครองมออปกรณเขาท 18. น าผลงานสงตรวจและรวมประเมนผลงานกบคร

Page 40: หน่วยที่ 1 - Udontechsar.udontech.ac.th/43/public/files/1520751102_38731d1a... · 2018-03-11 · หน่วยที่ 1 เรื่อง ความปลอดภัยในงานเชื่อม

40

แบบประเมนผลการปฏบตงาน ชอผปฏบตงาน.........................................สกล..........................................ระดบชน...............กลม.........สาขาวชา..............................................................สาขางาน..................................................................... ใบมอบหมายงานท.....2….......ชอชนงาน............งานเชอมแกสตอชนทาระดบ (2G)............................. วนท...........เดอน..............................พ.ศ. ............. เวลาเรมงาน.............. น. เวลางานเสรจ.............. น.

รายการ ผลการประเมน

ดมาก (3) ด (2) พอใช (1) รวม การเตรยมการ 1. การเตรยมชนงาน

2. การเตรยมเครองมออปกรณ คณภาพงาน 1. ขนาดของแนวเชอม

2. การหลอมลกของแนวเชอม 3. รอยแหวงขอบแนว รอยเกยของแนวเชอม 4. จดเรมตนและจดสนสดของแนวเชอม 5. ความสมบรณของแนวเชอม กจนสย 1. ความปลอดภยในการปฏบตงาน

2. การใชและการเกบเครองมออปกรณ อยางถกวธ เวลาทใชปฏบตงาน 1. ปฏบตงานแลวเสรจตามเวลาทก าหนด

รวม 30 คะแนน สรป คะแนนรวมทได ................ คะแนน ผลการตดสน ผานการประเมน ไมผานการประเมน หมายเหต เกณฑผาน 60 เปอรเซนต *หากไมผานเกณฑตองปรบปรงงานหรอปฏบตงานซ า ขอเสนอแนะ ............................................................................................................................. ......................................................................................... ...................................................................................................................................................................... ................................................

ลงชอ.................................................ผประเมน (.................................................)

Page 41: หน่วยที่ 1 - Udontechsar.udontech.ac.th/43/public/files/1520751102_38731d1a... · 2018-03-11 · หน่วยที่ 1 เรื่อง ความปลอดภัยในงานเชื่อม

41

เกณฑการใหคะแนนแบบประเมนผลการปฏบตงาน ชองาน งานเชอมแกสตอชนทาระดบ (2G)

รายการ เกณฑการประเมน คะแนน 1. การเตรยมการ 1.1 การเตรยมชนงาน

1.1.1 ตะไบขอบลบคมและเคาะแตงรอยตอเรยบสม าเสมอตลอดชนงาน 3 1.1.2 ตะไบขอบลบคมและเคาะแตงรอยตอไมเรยบสม าเสมอเปนบางจด 2 1.1.3 ไมตะไบขอบลบคมและเคาะแตงรอยตอไมเรยบ 1

1.2. การเตรยมเครองมออปกรณ 1.2.1 เตรยมเครองมออปกรณถกตองและครบถวน 3 1.2.2 เตรยมเครองมออปกรณถกตอง ขาดไมเกน 2 ชน 2 1.2.3 เตรยมเครองมออปกรณไมถกตอง ขาด 3 ชนขนไป 1

2. คณภาพงาน 2.1 ขนาดของแนวเชอมเหมาะสม 2.1.1 ขนาดของแนวเชอมกวางระหวาง 6-7 มลลเมตร 3 2.1.2 ขนาดของแนวเชอมมากกวา 7 มลลเมตร แตไมเกน 8 มลลเมตร 2 2.1.3 ขนาดของแนวเชอมมากกวา 8 มลลเมตร 1

2.2 การหลอมลกของแนวเชอม 2.2.1 หลอมลก 0.5 มลลเมตร แตไมเกน 1 มลลเมตร 3 2.2.2 หลอมลก 1 มลลเมตร แตไมเกน 1.5 มลลเมตร 2 2.2.3 มากกวา 1.5 มลลเมตร 1

2.3 รอยแหวงขอบแนว รอยเกยของแนวเชอม 2.3.1 ลกเกน 0.5 มลลเมตร แตไมเกน 1 มลลเมตร 3 2.3.2 ลกเกน 1 มลลเมตร แตไมเกน 1.5 มลลเมตร 2 2.3.3 ลกเกน 1.5 มลลเมตร 1

2.4 จดเรมตนและจดสนสดแนวเชอม 2.4.1 จดเรมตนและจดสนสดแนวเชอมหลอมเหลวด ไมมจดบกพรอง 3 2.4.2 จดเรมตนและจดสนสดแนวเชอมมจดบกพรอง ไมเกน 2 จด 2 2.4.3 จดเรมตนและจดสนสดแนวเชอมมจดบกพรอง มากกวา 2 จด 1

2.5 ความสมบรณของแนวเชอม 2.5.1 เกลดแนวเชอมสม าเสมอตลอดแนว 3 2.5.2 มความหางระหวางเกลดแนวเชอมไมเกน 2 มลลเมตร 2 2.5.3 มความหางระหวางเกลดแนวเชอมเกน 2 มลลเมตร 1

Page 42: หน่วยที่ 1 - Udontechsar.udontech.ac.th/43/public/files/1520751102_38731d1a... · 2018-03-11 · หน่วยที่ 1 เรื่อง ความปลอดภัยในงานเชื่อม

42

เกณฑการใหคะแนนแบบประเมนผลการปฏบตงาน (ตอ) ชองาน งานเชอมแกสตอชนทาระดบ (2G)

รายการ เกณฑการประเมน คะแนน 3. กจนสย 3.1 ความปลอดภยในการปฏบตงาน

3.1.1 ไมปฏบตผดกฎความปลอดภยเลย 3 3.1.2 ปฏบตผดกฎความปลอดภย 1-2 ครง 2 3.1.3 ปฏบตผดกฎความปลอดภย 3 ครงขนไป 1

3.2 การใชและการเกบเครองมออปกรณ อยางถกวธ 3.2.1 ใชเครองมออปกรณอยางถกตองและเกบเครองมอครบถวน 3 3.2.2 ใชเครองมออปกรณไมถกตองบางครง เกบเครองมอครบถวน 2 3.2.3 ใชเครองมออปกรณไมถกตองและเกบเครองมอไมครบถวน 1

4. เวลาทใช ปฏบตงาน

4.1 ปฏบตงานไดตามเวลาทก าหนด 4.1.1 ปฏบตงานเสรจตามเวลาทก าหนด 3 4.1.2 ปฏบตงานเสรจเกนเวลาทก าหนดไมเกน 15 นาท 2 4.1.3 ปฏบตงานเสรจเกนเวลาทก าหนดมากกวา 15 นาท 1

Page 43: หน่วยที่ 1 - Udontechsar.udontech.ac.th/43/public/files/1520751102_38731d1a... · 2018-03-11 · หน่วยที่ 1 เรื่อง ความปลอดภัยในงานเชื่อม

43

สรปแบบการประเมนผลการเรยน หนวยท 1 เรอง ความปลอดภยในงานเชอม

ค าชแจง 1. ใหนกเรยนประเมนผลการเรยนของตนเองประจ าหนวย 2. การประเมนผลการเรยนร แบงออกเปน 2 สวน คอ 2.1 สวนท 1 ประเมนผลการเรยนภาคทฤษฎของแบบฝกหดประจ าหนวย จ านวน 30 คะแนน 2.2 สวนท 2 ประเมนผลการเรยนภาคปฏบต จากใบมอบหมายงานท 1 และ 2 จ านวน 60 คะแนน คะแนนรวม 90 คะแนน ผลการประเมนภาคทฤษฎ คะแนนทท าได ตอนท 1 (20 คะแนน)

ดมาก (18-20 คะแนน)

ด (14-17 คะแนน)

พอใช (10-13 คะแนน)

ปรบปรง (ต ากวา 10 คะแนน)

ตอนท 2 (10 คะแนน)

ดมาก (9-10 คะแนน)

ด (7-8 คะแนน)

พอใช (5-6 คะแนน)

ปรบปรง (ต ากวา 5 คะแนน)

ผลการประเมนตนเอง (ตอนท 1 + ตอนท 2) (30 คะแนน)

ดมาก (26-30 คะแนน)

ด (20-25 คะแนน)

พอใช (15-19 คะแนน)

ปรบปรง (ต ากวา 15 คะแนน)

ผลการประเมนภาคปฏบต คะแนนทท าได

ใบมอบหมายงานท 1 (30 คะแนน)

ดมาก (26-30 คะแนน)

ด (20-25 คะแนน)

พอใช (15-19 คะแนน)

ปรบปรง (ต ากวา 15 คะแนน)

ใบมอบหมายงานท 2 (30 คะแนน)

ดมาก (26-30 คะแนน)

ด (20-25 คะแนน)

พอใช (15-19 คะแนน)

ปรบปรง (ต ากวา 15 คะแนน)

ผลการประเมนตนเอง (ใบมอบหมายงานท 1+ 2) (60 คะแนน)

ดมาก (51-60 คะแนน)

ด (39-50 คะแนน)

พอใช (30-38 คะแนน)

ปรบปรง (ต ากวา 30 คะแนน)

สรปผลการประเมนตนเอง คะแนนทท าได

(ภาคทฤษฎ + ภาคปฏบต) (90 คะแนน)

ดมาก (76-90 คะแนน)

ด (58-75 คะแนน)

พอใช (45-57 คะแนน)

ปรบปรง (ต ากวา 45 คะแนน)

ขอเสนอแนะ…………………………………………………………………………………………………………... ………………………………………………………………………………………………………………………… ผประเมน…………………………………………………… วนท........เดอน............................ พ.ศ. ..................

Page 44: หน่วยที่ 1 - Udontechsar.udontech.ac.th/43/public/files/1520751102_38731d1a... · 2018-03-11 · หน่วยที่ 1 เรื่อง ความปลอดภัยในงานเชื่อม

44