16
| 103 มหาวิทยาลัยราชภัฏสวนสุนันทา อ.เอกภพ อินทรภู Email:[email protected] วิทยาลัยนวัตกรรมและการจัดการ รายวิชา GES2203 ความรู้เท่าทันสารสนเทศ htttp://www.aekkaphob.ssru.ac.th หน่วยที่ 7 การประยุกต์ความเข้าใจเชิงจริยธรรมและเชิงกฎหมาย ผลลัพธ์การเรียนรู1. นักศึกษาเข้าใจความหมายของคุณธรรมและจริยธรรมของการใช้เทคโนโลยีคอมพิวเตอร์ 2. นักศึกษาเข้าใจความหมายของทรัพย์สินทางปัญญา ลิขสิทธิ์ สิทธิบัตรและอนุสิทธิบัตร 3. นักศึกษาทราบถึงกฏหมายที่เกี่ยวข้องกับเทคโนโลยีสารสนเทศและจริยธรรมทาง เทคโนโลยีสารสนเทศ 4. นักศึกษาทราบและรู้จักวิธีป้องกันอาชฌากรรมทางคอมพิวเตอร์ 5. นักศึกษาเข้าใจและตระหนักถึงความสาคัญในการป้องกันการเข้าถึงข้อมูลทางคอมพิวเตอร์ บทนา เกี่ยวข้องกับการเข้าถึงและการใช้สารสนเทศ การสร้างผู้รู้สารสนเทศให้เป็นคนดี มีคุณธรรม จริยธรรม และจรรยาบรรณ เพื่อปลูกฝังผู้เรียนให้รู้จักใช้สารสนเทศโดยชอบธรรม บนพื้นฐานของ จริยธรรมทางสารสนเทศ เช่น การนาข้อความหรือแนวคิดของผู้อื่นมาใช้ในงานของตนจาเป็นต้อง อ้างอิงเจ้าของผลงานเดิม การไม่นาข้อมูลที่ขัดต่อศีลธรรมและจรรยาบรรณของสังคมไปเผยแพร่ ตลอดจนกฎหมายในการเข้าถึง การนาไปใช้ การเผยแพร่ การอ้างอิงและลิขสิทธิ์ที่คุ้มครองทรัพยากร สารสนเทศ หัวเรื่อง 1. ความหมายของคุณธรรมและจริยธรรม 2. คุณธรรมจริยธรรมเกี่ยวกับการใช้เทคโนโลยีคอมพิวเตอร์และสารสนเทศ 3. ทรัพย์สินทางปัญญา ลิขสิทธิ์ สิทธิบัตรและอนุสิทธิบัตร 4. กฏหมายที่เกี่ยวข้องกับเทคโนโลยีสารสนเทศ 5. อาชญากรรมคอมพิวเตอร์ 6. ตัวอย่างพฤติกรรมที่มีความผิดตามพระราชบัญญัติว่าด้วยการกระทาความผิดเกี่ยวกับ คอมพิวเตอร์ พ.ศ. ๒๕๕๐ 7. วิธีการป้องกันการเข้าถึงข้อมูลและคอมพิวเตอร์ 8. เว็บไซต์ที่เกี่ยวข้องกับกฏหมายและจริยธรรมทางเทคโนโลยีสารสนเทศ เทคโนโลยีสารสนเทศเป็นเทคโนโลยีที่มีการขยายตัวอย่างรวดเร็ว มีความสามารถในการใช้ งานมากขึ้น ผลของการพัฒนา ทาให้มีการประยุกต์ใช้งานกันอย่างกว้างขวาง จนอาจกล่าวได้ว่า ปัจจุบันเทคโนโลยีสารสนเทศได้เข้ามามีส่วนเกี่ยวข้องกับมนุษย์ทุกคนไม่ทางตรงก็ทางอ้อมผลกระทบ ของเทคโนโลยีสารสนเทศมีทั้งทางบวกและทางลบ ทางบวกทาให้มนุษย์มีความเป็นอยู่ดีช่วยส่งเสริมให้ มีประสิทธิภาพในการทางาน ทาให้เกิดการผลิตในอุตสาหกรรม ส่งเสริมให้เกิดการค้นคว้าวิจัยสิ่งใหมส่งเสริมสุขภาพและความเป็นอยู่ให้ดีขึ้น ทางลบทาให้เกิดอาชญากรรม ทาให้ความสัมพันธ์ของมนุษย์ เสื่อมถอย ทาให้เกิดการเสี่ยงภัยทางด้านธุรกิจ ธุรกิจในปัจจุบันจาเป็นต้องพึ่งพาอาศัยเทคโนโลยี

หน่วยที่ 7 การประยุกต์ความเข้าใจเชิงจริยธรรมและเชิงกฎหมาย · หน่วยที่

  • Upload
    others

  • View
    13

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: หน่วยที่ 7 การประยุกต์ความเข้าใจเชิงจริยธรรมและเชิงกฎหมาย · หน่วยที่

| 103

มหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา อ.เอกภพ อนทรภ Email:[email protected]

วทยาลยนวตกรรมและการจดการ รายวชา GES2203 ความรเทาทนสารสนเทศ htttp://www.aekkaphob.ssru.ac.th

หนวยท 7 การประยกตความเขาใจเชงจรยธรรมและเชงกฎหมาย

ผลลพธการเรยนร

1. นกศกษาเขาใจความหมายของคณธรรมและจรยธรรมของการใชเทคโนโลยคอมพวเตอร 2. นกศกษาเขาใจความหมายของทรพยสนทางปญญา ลขสทธ สทธบตรและอนสทธบตร 3. นกศกษาทราบถงกฏหมายทเกยวของกบเทคโนโลยสารสนเทศและจรยธรรมทาง

เทคโนโลยสารสนเทศ 4. นกศกษาทราบและรจกวธปองกนอาชฌากรรมทางคอมพวเตอร 5. นกศกษาเขาใจและตระหนกถงความส าคญในการปองกนการเขาถงขอมลทางคอมพวเตอร

บทน า เกยวของกบการเขาถงและการใชสารสนเทศ การสรางผรสารสนเทศใหเปนคนด มคณธรรม

จรยธรรม และจรรยาบรรณ เพอปลกฝงผเรยนใหรจกใชสารสนเทศโดยชอบธรรม บนพนฐานของจรยธรรมทางสารสนเทศ เชน การน าขอความหรอแนวคดของผอนมาใชในงานของตนจ าเปนตองอางองเจาของผลงานเดม การไมน าขอมลทขดตอศลธรรมและจรรยาบรรณของสงคมไปเผยแพร ตลอดจนกฎหมายในการเขาถง การน าไปใช การเผยแพร การอางองและลขสทธทคมครองทรพยากรสารสนเทศ

หวเรอง

1. ความหมายของคณธรรมและจรยธรรม 2. คณธรรมจรยธรรมเกยวกบการใชเทคโนโลยคอมพวเตอรและสารสนเทศ 3. ทรพยสนทางปญญา ลขสทธ สทธบตรและอนสทธบตร 4. กฏหมายทเกยวของกบเทคโนโลยสารสนเทศ 5. อาชญากรรมคอมพวเตอร 6. ตวอยางพฤตกรรมทมความผดตามพระราชบญญตวาดวยการกระท าความผดเกยวกบ

คอมพวเตอร พ.ศ. ๒๕๕๐ 7. วธการปองกนการเขาถงขอมลและคอมพวเตอร 8. เวบไซตทเกยวของกบกฏหมายและจรยธรรมทางเทคโนโลยสารสนเทศ เทคโนโลยสารสนเทศเปนเทคโนโลยทมการขยายตวอยางรวดเรว มความสามารถในการใช

งานมากขน ผลของการพฒนา ท าใหมการประยกตใชงานกนอยางกวางขวาง จนอาจกลาวไดวา ปจจบนเทคโนโลยสารสนเทศไดเขามามสวนเกยวของกบมนษยทกคนไมทางตรงกทางออมผลกระทบของเทคโนโลยสารสนเทศมทงทางบวกและทางลบ ทางบวกท าใหมนษยมความเปนอยดชวยสงเสรมใหมประสทธภาพในการท างาน ท าใหเกดการผลตในอตสาหกรรม สงเสรมใหเกดการคนควาวจยสงใหม สงเสรมสขภาพและความเปนอยใหดขน ทางลบท าใหเกดอาชญากรรม ท าใหความสมพนธของมนษยเสอมถอย ท าใหเกดการเสยงภยทางดานธรกจ ธรกจในปจจบนจ าเปนตองพงพาอาศยเทคโนโลย

Page 2: หน่วยที่ 7 การประยุกต์ความเข้าใจเชิงจริยธรรมและเชิงกฎหมาย · หน่วยที่

104 |

มหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา อ.เอกภพ อนทรภ Email:[email protected]

วทยาลยนวตกรรมและการจดการ รายวชา GES2203 ความรเทาทนสารสนเทศ htttp://www.aekkaphob.ssru.ac.th

สารสนเทศมากขน ขอมลขาวสารของธรกจฝากไวในศนยขอมล หากขอมลเกดการสญหาย ยอมท าใหเกดผลกระทบตอธรกจโดยตรง คอมพวเตอรเปนอปกรณทท างานตามค าสง การน ามาใชในทางใดจงขนอยกบผใช จรยธรรมการใชคอมพวเตอรจงเปนเรองส าคญทจะตองปลกฝงใหกบผใชคอมพวเตอร เพอใหรจกการใชงานทเหมาะสม ในเรองการใชเทคโนโลยสารสนเทศกจ าเปนตองปลกฝงเชนเดยวกน เพอใหผใชน าไปใชงานทเปนประโยชนเชงสรางสรรคหรอทางบวก มใชน าไปใชในทางทไมด ดงนนในการใชงานคอมพวเตอรรวมกนในสงคม ในแตละประเทศจงไดมการก าหนดระเบยบ กฎเกณฑ รวมถงกฎหมายทใชเปนแนวทางในการปฏบตเพอใหเกดคณธรรมและจรยธรรมในการใชเทคโนโลยสารสนเทศ

ความหมายของคณธรรมและจรยธรรม

ดร. จรวยพร ธรณนทร ไดใหความหมายของคณธรรม (Moral / Virtue) และจรยธรรม (Ethics) ไวดงน คณธรรม คอค าวา “คณ” รวมกบค าวา “ธรรมะ” ซงหมายถงคณงามความดทเปนธรรมชาต กอใหเกดประโยชนตอตนเองและสงคม รวมสรปวาคอสภาพคณงาม ความด

จรยธรรม เปนการรวมกนของค าวา “จรย” รวมกบค าวา “ธรรมะ” หมายถงความประพฤตทเปนธรรมชาต เกดจากคณธรรมในตวเอง กอใหเกดความสงบเรยบรอยในสงคม รวมสรปวาคอ ขอควรประพฤตปฏบต ซงความหมายของจรยธรรมสามารถครอบคลมได 3 ประเดนดงน

1. ประมวล กฎหมาย ทกลมชนหรอสงคมหนงๆ ยอมรบเปนแนวควบคมความประพฤต เพอแยกแยะใหเหนวาสงใดเหมาะสม หรอไปกนไดกบการบรรลวตถประสงคของกลม

2. ปรชญาสาขาหนงวาดวย ความประพฤต และการครองชวต วาอะไรด อะไรชว อะไรถก อะไรผด หรออะไรควร อะไรไมควร

3. กฎเกณฑความประพฤตของมนษยซงเกดขนจากธรรมชาตของมนษยเอง ไดแก ความเปนผมปญญา และเหตผลหรอปรชาญาณท าใหมนษยมมโนธรรมและรจกไตรตรองแยกแยะความด - ความชว ถก - ผด ควร - ไมควร เปนการควบคมตวเอง และเปนการควบคม กนเองในกลม หรอเปนศลธรรมเฉพาะกลม

กระทรวงศกษาธการ (2548 : 2) ใหความหมายคณธรรมไววา สงทบคคลสวนใหญยอมรบวาดงาม ซงสงผลใหเกดการกระท าทเปนประโยชน และความดงามทดทแทจรงตอสงคม สวนค าวาจรยธรรม ทางกระทรวงศกษาธการไดกลาวไววา จรยธรรม หมายถง สงทบคคลหรอสงคมยดถอเปนเครองมอชวยตดสน และก าหนดการกระท าของตนเอง

ดงนนสรปไดวา คณธรรมจรยธรรม หมายถง คณลกษณะทเกยวกบการประพฤตปฏบต ตลอดจนการคดในทางทถกตอง ดงาม มคณประโยชนทงตนเอง และสวนรวมสามารถควบคมตนเองในการประพฤตปฏบต และการปรบตวเพอความสงบสขในการอยรวมกนไดอยางมความสขในสงคม

ในยคปจจบนเปนยคของเทคโนโลย ดงนนหากจะกลาวถงคณธรรมจรยธรรมในการใชเทคโนโลยสารสนเทศ อาจกลาวไดวาผใชเทคโนโลยควรยดถอและปฏบตตามม 12 ขอดงน (กนกจต สดวง)

1. ไมใชคอมพวเตอรท าราย หรอละเมดผอน 2. ไมใชคอมพวเตอรในการรบกวนการท างานของผอน 3. ไมใชคอมพวเตอรในการเขาถงขอมล หรอคอมพวเตอรของบคคลอนโดยไมไดรบอนญาต 4. ไมใชคอมพวเตอรเพอการโจรกรรมขอมลขาวสาร

Page 3: หน่วยที่ 7 การประยุกต์ความเข้าใจเชิงจริยธรรมและเชิงกฎหมาย · หน่วยที่

| 105

มหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา อ.เอกภพ อนทรภ Email:[email protected]

วทยาลยนวตกรรมและการจดการ รายวชา GES2203 ความรเทาทนสารสนเทศ htttp://www.aekkaphob.ssru.ac.th

5. ไมใชคอมพวเตอรสรางหลกฐานทเปนเทจ 6. ไมคดลอกโปรแกรมผอนทมลขสทธ 7. ไมละเมดการใชทรพยากรคอมพวเตอรโดยทตนเองไมมสทธ 8. ไมน าเอาผลงานของผอนมาเปนของตน 9. ค านงถงสงทจะเกดขนกบสงคมอนตดตามมาจากการกระท า 10. ไมใชคอมพวเตอรกอความเสยหายหรอความร าคาญแกผอน เชน การน าภาพหรอขอมล

สวนตวของบคคลไปลงบนอนเทอรเนตโดยไมไดรบอนญาต 11. ไมเผยแพรขอมลทไมเหมาะสม หรอไมควรจะเผยแพร 12. ใชคอมพวเตอรโดยเคารพกฎระเบยบ และกตกามารยาท

คณธรรมจรยธรรมเกยวกบการใชเทคโนโลยคอมพวเตอรและสารสนเทศ คณธรรมจรยธรรมเกยวกบการใชเทคโนโลยคอมพวเตอรและสารสนเทศ สามารถแบงไดเปน

4 ประเดนดงน 1. ความเปนสวนตว (Information Privacy) ความเปนสวนตว หมายถงสทธทจะอยตามล าพง และเปนสทธทเจาของสามารถทจะควบคม

ขอมลของตนเองในการเปดเผยใหกบผอน สทธนใชไดครอบคลมทงปจเจกบคคล กลมบคคล และองคการตางๆ ปจจบนมประเดนเกยวกบความเปนสวนตวทเปนขอหนาสงเกตดงน

1.1 การเขาไปดขอความในจดหมายอเลกทรอนกสและการบนทกขอมลในเครองคอมพวเตอร รวมทงการบนทก-แลกเปลยนขอมลทบคคลเขาไปใชบรการเวบไซตและกลมขาวสาร

1.2 การใชเทคโนโลยในการตดตามความเคลอนไหวหรอพฤตกรรมของบคคล ซงท าใหสญเสยความเปนสวนตว ซงการกระท าเชนนถอเปนการผดจรยธรรม

1.3 การใชขอมลของลกคาจากแหลงตางๆ เพอผลประโยชนในการขยายตลาด 1.4 การรวบรวมหมายเลขโทรศพท ทอยอเมล หมายเลขบตรเครดต และขอมล

สวนตวอนๆ เพอน าไปสรางฐานขอมลประวตลกคาขนมาใหม แลวน าไปขายใหกบบรษทอน ดงนน เพอเปนการปองกนการละเมดสทธความเปนสวนตวของขอมลและสารสนเทศ จงควร

จะตองระวงการใหขอมล โดยเฉพาะการใชอนเทอรเนตทมการใชโปรโมชน หรอระบใหมการลงทะเบยนกอนเขาใชบรการ เชน ขอมลบตรเครดต และทอยอเมล

2. ความถกตอง (Information Accuracy) ในการใชคอมพวเตอรเพอการรวบรวม จดเกบ และเรยกใชขอมลนน คณลกษณะทส าคญ

ประการหนง คอ ความนาเชอถอไดของขอมล ทงน จะขนอยกบความถกตองในการบนทกขอมลดวย โดยทวไปจะพจารณาวาใครจะเปนผรบผดชอบตอความถกตองของขอมลทจดเกบและเผยแพร ดงนน ในการจดท าขอมลและสารสนเทศใหมความถกตองและนาเชอถอนน ขอมลควรไดรบการตรวจสอบความถกตองกอนทจะน าเขาฐานขอมล รวมถงการปรบปรงขอมลใหมความทนสมยอย เสมอ นอกจากน ควรใหสทธแกบคคลในการเขาไปตรวจสอบความถกตองของขอมลตนเองดวย

3. ความเปนเจาของ (Information Property)

Page 4: หน่วยที่ 7 การประยุกต์ความเข้าใจเชิงจริยธรรมและเชิงกฎหมาย · หน่วยที่

106 |

มหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา อ.เอกภพ อนทรภ Email:[email protected]

วทยาลยนวตกรรมและการจดการ รายวชา GES2203 ความรเทาทนสารสนเทศ htttp://www.aekkaphob.ssru.ac.th

สทธความเปนเจาของ หมายถง กรรมสทธในการถอครองทรพยสน ซงอาจเปนทรพยสนทวไปทจบตองได เชน คอมพวเตอร รถยนต หรออาจเปนทรพยสนทางปญญา (ความคด) ทจบตองไมได เชน บทเพลง โปรแกรมคอมพวเตอร ซงสามารถถายทอดและบนทกลงในสอตางๆ ได เชน สงพมพ เทป ซดรอม เปนตน

4. การเขาถงขอมล (Data Accessibility) ปจจบนการเขาใชงานโปรแกรม หรอระบบคอมพวเตอรมกจะมการก าหนดสทธตามระดบของ

ผใชงาน ทงน เพอเปนการปองกนการเขาไปด าเนนการตางๆ กบขอมลของผใชทไมมสวนเกยวของ และเปนการรกษาความลบของขอมล ดงนน ในการพฒนาระบบคอมพวเตอรจงไดมการออกแบบระบบรกษาความปลอดภยในการเขาถงของผใช และการเขาถงขอมลของผอนโดยไมไดรบความยนยอมนน กถอเปนการผดจรยธรรมเชนเดยวกบการละเมดขอมลสวนตว

ดงนนในการใชงานคอมพวเตอรและเครอขายรวมกนใหเปนระเบยบ หากผใชรวมใจกนปฏบตตามระเบยบและขอบงคบของแตละหนวยงานอยางเครงครดแลว การผดจรยธรรมตามประเดนดงทกลาวมาขางตนกคงจะไมเกดขน แตถาผใชเทคโนโลยสารสนเทศไมค านงถงคณธรรมจรยธรรมกอาจท าใหเกดปญหาตางๆตามมามากมาย อาทเชน

1. ท าใหเกดอาชญากรรม เทคโนโลยสารสนเทศสามารถน ามาใชในการกอใหเกดอาชญากรรมไดโจรผรายใช

เทคโนโลยสารสนเทศในการวางแผนการปลน วางแผนการโจรกรรม มการลกลอบใชขอมลขาวสาร มการโจรกรรมหรอแกไขตวเลขบญชดวยคอมพวเตอร การลอบเขาไปแกไขขอมลอาจท าใหเกดปญหาหลายอยาง เชน การแกไขระดบคะแนนของนกเรยน การแกไขขอมลในโรงพยาบาลเพอใหการรกษาพยาบาลคนไขผด ซงเปนการท ารายหรอฆาตกรรมดงทเหนในภาพยนตร

2. ท าใหความสมพนธของมนษยเสอมถอย การใชคอมพวเตอรและอปกรณสอสารท าใหสามารถตดตอสอสารกนไดโดยไมตอง

เหนตว การใชงานคอมพวเตอรหรอแมแตการเลนเกมทมลกษณะการใชงานเพยงคนเดยว ท าใหความสมพนธกบผอนลดนอยลง ผลกระทบนท าใหมความเชอวา มนษยสมพนธของบคคลจะนอยลง สงคมใหมจะเปนสงคมทไมตองพงพาอาศยกนมาก

3. ท าใหเกดความวตกกงวล ผลกระทบนเปนผลกระทบทางดานจตใจของกลมบคคลบางกลมทมความวตกกงวล

วาคอมพวเตอรอาจท าใหคนตกงานมากขน มการใชงานหนยนตมาใชงานมากขน มระบบการผลตทอตโนมตมากขน ท าใหผใชแรงงานอาจวางงานมากขน ซ งความคดเหลานจะเกดกบบคคลบางกลมเทานน แตถาบคคลเหลานนสามารถปรบตวเขากบเทคโนโลย หรอมการพฒนาใหมความรความสามารถสงขนแลวปญหานจะไมเกดขน

4. ท าใหเกดความเสยงภยทางดานธรกจ ธรกจในปจจบนจ าเปนตองพงพาอาศยเทคโนโลยสารสนเทศมากขน ขอมลขาวสาร

ทงหมดของธรกจฝากไวในศนยขอมล เชน ขอมลลกหนการคา ขอมลสนคา และบรการตางๆ หากเกดการสญหายของขอมล อนเนองมาจากเหตอบตภย เชน ไฟไหม น าทวม หรอดวยสาเหตใดกตามทท าใหขอมลหายยอมท าใหเกดผลกระทบตอธรกจโดยตรง

5. ท าใหการพฒนาอาวธมอ านาจท าลายสงมากขน

Page 5: หน่วยที่ 7 การประยุกต์ความเข้าใจเชิงจริยธรรมและเชิงกฎหมาย · หน่วยที่

| 107

มหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา อ.เอกภพ อนทรภ Email:[email protected]

วทยาลยนวตกรรมและการจดการ รายวชา GES2203 ความรเทาทนสารสนเทศ htttp://www.aekkaphob.ssru.ac.th

ประเทศทเปนตนต ารบของเทคโนโลย สามารถน าเอาเทคโนโลยไปใชในการสรางอาวธทมอานภาพการท าลายสง ท าใหหมนเหมตอสงครามทมการท าลายสงเกดขน

6. ท าใหเกดการแพรวฒนธรรมและกระจายขาวสารทไมเหมาะสมอยางรวดเรว คอมพวเตอรเปนอปกรณทท างานตามค าสงของมนษย การน ามาใชในทางใดจงขนอย

กบผใช จรยธรรมการใชคอมพวเตอรซงเปนเรองส าคญ ดงเชน การใชงานอนเทอรเนตมผสรางโฮมเพจหรอสรางขอมลขาวสารในเรองทไมเหมาะสม เชน ภาพอนาจาร หรอภาพทท าให ผ อนเสยหาย นอกจากนยงมการปลอมแปลงระบบจดหมาย เพอสง จดหมายถงผอนโดยมเจตนากระจายขาวทเปนเทจ ซงจรยธรรมการใชงานเครอขายจงเปนเรองจ าเปนทตองปลกฝงกนอยางมาก

ทรพยสนทางปญญา ลขสทธ สทธบตรและอนสทธบตร

1. ทรพยสนทางปญญา (Intellectual Property) ทรพยสนทางปญญา เวบไซตวกพเดยไดใหความหมายของทรพยสนทางปญญาวาหมายถง

สทธทางกฎหมายทใหเจาของสทธ หรอ ผทรงสทธ มอยเหนอสงทเกดจากความคดสรางสรรคทางปญญาของมนษย ทรพยสนทางปญญา ถอเปนทรพยสนชนดหนง เชน ความสามารถ ประสบการณหรอทกษะ โดยผลตผลหรอผลงานนน อาจจะเปนสงประดษฐ ผลตภณฑ สนคา บรการ หรอกรรมวธ เปนตน แบงออกเปน 2 ประเภท คอ เรองของลขสทธ และทรพยสนทางอตสาหกรรม ซงไดแก สทธบตร (Patent) เครองหมายการคา (Trademark) ความลบทางการคา (Trade Secrets) ชอทางการคา (Trade Name) แบบผงภมทางวงจรรวม (Layout Designs of Integrated) และสงบงชทางภมศาสตร (Geographical Indication)

2. ลขสทธ (Copyright) ลขสทธ (ใชสญลกษณ “©”) คอการคมครองการแสดงออกทางดานความคด ซงเปนการ

สรางสรรคจากการรเรมของตนเอง โดยไมจ าเปนตองมความใหม (Novelty) งานทไดรบความคมครองภายใตกฎหมายลขสทธสวนใหญเปนงานประเภทในสาขาวรรณกรรม ศลปกรรม ดนตรกรรม หรองานภาพยนตร เปนตน และงานดานอนๆ ในแผนกวทยาศาสตร รวมทงสทธขางเคยงทเกดจากการน างานดานลขสทธออกแสดง โปรแกรมคอมพวเตอรหรอชดค าสงทใชกบเครองคอมพวเตอร งานฐานขอมลทรวบรวมเพอใชใหเกดประโยชนดานตางๆ

ลกษณะการละเมดลขสทธ สามารถจ าแนกไดดงน 1.1 ท าซ า/ดดแปลง 1.2 เผยแพรตอสาธารณชน 1.3 ใหเชาตนฉบบ หรอส าเนางานดงกลาว 1.4 ขาย หรอมไวเพอขาย เสนอขาย ใหเชา ใหเชาซอ หรอเสนอใหเชาซอ 1.5 แจกจายในลกษณะทอาจกอใหเกดความเสยหายแกเจาของลขสทธ

เมอมการละเมดลขสทธเกดขน ผละเมดจะถกด าเนนคดทงทางแพงและอาญา โดยในทางแพง ผถกละเมดลขสทธ นอกจากการฟองรอง ด าเนนคด ยงสามารถฟองเรบกคาเสยหายได ในทางอาญาอาจแบงออกไดเปนการละเมดลขสทธทางตรงและทางออม การละเมดลขสทธทางตรง คอ การท าซ า ดดแปลง ผลงานทมลขสทธ ถากระท าเพอการคา มโทษจ าคกตงแต 6 เดอน ถง 4 ป หรอปรบ ตงแต 100,000-800,000 บาท หรอทงจ าทงปรบ กรณทไมไดกระท าเพอการคา จะเสยคาปรบอยระหวาง

Page 6: หน่วยที่ 7 การประยุกต์ความเข้าใจเชิงจริยธรรมและเชิงกฎหมาย · หน่วยที่

108 |

มหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา อ.เอกภพ อนทรภ Email:[email protected]

วทยาลยนวตกรรมและการจดการ รายวชา GES2203 ความรเทาทนสารสนเทศ htttp://www.aekkaphob.ssru.ac.th

20,000-200,000 บาท สวนการละเมดลขสทธทางออม คอ พอคา แมคา รบของทมการละเมดลขสทธมาขายตอ มบทลงโทษอยท ปรบตงแต 10,000-100,000 บาท

3. สทธบตร (Patent) สทธบตร หมายถงเอกสารสทธทแสดงถงการจดทะเบยนคมครองการประดษฐและการ

ออกแบบผลดตภณฑ ใหความคมครองสงประดษฐทางอตสาหกรมทมความใหมและสามารถประยกตใชในทางอตสาหกรรมได เปนสทธพเศษทกฎหมายบญญตใหเจาของสทธบตรมสทธเดดขาด หรอสทธแตเพยงผเดยว ในการแสวงหาประโยชนจากการประดษฐ หรอการออกแบบผลตภณฑทไดรบสทธบตรนน โดยการจดทะเบยนสทธบตรนนไมสามารถเผยแพรการประดษฐคดคน หรอออกแบบผลตภณฑกอนการจดสทธบตรเวนแตเปนการแสดงในงานทหนวยงานราชการไดจดใหมขน การจดทะเบยนสทธบตรในประเทศไทยจะใหความคมครองเฉพาะในประเทศไทยเทานน หากตองการจะไดรบความคมครองทประเทศใดกตองไปยนขอจดทะเบยนสทธบตรในประเทศนนๆ

4. อนสทธบตร (Petty Patent) อนสทธบตร หมายถงเอกสารสทธทแสดงถงการจดทะเบยนคมครองการประดษฐและการ

ออกแบบผลตภณฑ ใหความคมครองสงประดษฐทางอตสาหกรรมทมความใหม และสามารถประยกตใชในทางอตสาหกรรมไดเชนกน แตตางกบสทธบตรทเปนการประดษฐทมเทคนคไมสงมากนก อาจจะเปนการปรบปรงเพยงเลกนอย เงอนไขการขอรบอนสทธบตร ผลงานหรอสงประดษฐนน ตองเปนการประดษฐขนใหม ยงไมเคยมการใช หรอเผยแพรกอนวนทยนจอ หรอยงไมเคยเปดเผยสาระส าคญมากอนวนยนขอทงในประเทศ หรอตางประเทศ สามารถประยกตใชในทางอตสาหกรรมได

กฎหมายทเกยวของกบเทคโนโลยสารสนเทศ

ดวยความกาวหนาทางเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร หรอ ICT (Information and Communication Technology) ท าใหการด าเนนกจกรรมตางๆ ทงทางดานอตสาหกรรมและบรการมการท าธรกจผานทางอเลกทรอนกสกนมากขน การซอ-ขายสนคา แลกเปลยนขอมล ตลอดจนการใหบรการระหวางประชาชนกบองคการหรอระหวางองคการดวยกนเอง มการด าเนงานและใหบรการแบบไมจ ากดสถานทและเวลา

1. ทมาของกฏหมายเทคโนโลยสารสนเทศ เมอป พ.ศ. 2539 คณะรฐมนตรไดมมตเหนชอบตอนโยบายเทคโนโลยสารสนเทศ หรอท

เรยกวา IT2000 ตามทเสนอโดยกระทรวงวทยาศาสตรเทคโนโลยและสงแวดลอม เพอเสรมสรางความแขงแกรงทางธรกจ อตสาหกรรมและการคาระหวางประเทศในการกาวสสงคมสารสนเทศ โดยหนงในมาตรการทส าคญคอการปฏรปกฏหมายเทคโนโลยสารสนเทศ โดยไดมอบหมายใหคณะกรรมการเทคโนโลยสารสนเทศแหงชาตเปนศนยกลางในการด าเนนการและประสานงานระหวางหนวยงานตางๆ ทก าลงจดท ากฏหมายเทคโนโลยสารสนเทศและกฏหมายอนๆทเกยวของ โดยมศนยเทคโนโลยอเลกทรอนกสและคอมพวเตอรแหงชาต หรอเนคเทค (NECTEC) ส านกงานพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาต ท าหนาทเปนเลขานการของคณะกรรมการ

2. ประเภทของกฏหมายเทคโนโลยสารสนเทศ เมอวนท 28 กมภาพนธ 2539 คณะรฐมนตรไดมมตเหนชอบตอนโยบายเทคโนโลย

สารสนเทศแหงชาต โดยมเปาหมายหลกคอ การปฏรปกฎหมายเทคโนโลยสารสนเทศใหสอดคลองกบรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย ซงไดก าหนดหลกการส าคญไววา “รฐจะตอง….พฒนาเศรษฐกจ

Page 7: หน่วยที่ 7 การประยุกต์ความเข้าใจเชิงจริยธรรมและเชิงกฎหมาย · หน่วยที่

| 109

มหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา อ.เอกภพ อนทรภ Email:[email protected]

วทยาลยนวตกรรมและการจดการ รายวชา GES2203 ความรเทาทนสารสนเทศ htttp://www.aekkaphob.ssru.ac.th

ทองถนและระบบสาธารณปโภคตลอดจนโครงสรางพนฐานสารสนเทศใหทวถงและเทาเทยมกนทวประเทศ” จงไดออกกฎหมายเทคโนโลยสารสนเทศขนโดยมการรางกฎหมายทเกยวของทงสน 6 ฉบบ ดงน

2.1 กฎหมายเกยวกบธรกรรมทางอเลกทรอนกส (Electronic Transactions Law) เปนกฏหมายทจดท าขนเพอรบรองสถานะทางกฎหมายของขอมลอเลกทรอนกสให

เสมอดวยกระดาษ อนเปนการรองรบนตสมพนธตาง ๆ ซงแตเดมอาจจะจดท าขนในรปแบบของหนงสอใหเทาเทยมกบนตสมพนธรปแบบใหม อยในรปแบบของขอมลอเลกทรอนกส รวมตลอดทงการลงลายมอชอในขอมลอเลกทรอนกส และการรบฟงพยานหลกฐานทอย ในรปแบบของขอมลอเลกทรอนกส

2.2 กฎหมายเกยวกบลายมอชออเลกทรอนกส (Electronic Signatures Law) เพอรบรองการใชลายมอชออเลกทรอนกสดวยกระบวนการใด ๆ ทางเทคโนโลยให

เสมอดวยการลงลายมอชอธรรมดา อนสงผลตอความเชอมนมากขนในการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกส และก าหนดใหมการก ากบดแลการใหบรการ เกยวกบลายมอชออเลกทรอนกสตลอดจนการให บรการอน ทเกยวของกบลายมอชออเลกทรอนกส

2.3 กฎหมายเกยวกบการคมครองขอมลสวนบคคล (Data Protection Law) เพอกอใหเกดการรบรองสทธและใหความคมครองขอมลสวนบคคล ซงอาจถก

ประมวลผล เปดเผยหรอเผยแพรถงบคคลจ านวนมากไดในระยะเวลาอนรวดเรวโดยอาศยพฒนาการทางเทคโนโลย จนอาจกอใหเกดการน าขอมลนนไปใชในทางมชอบอนเปนการละเมดตอเจาของขอมล ทงน โดยค านงถงการรกษาดลยภาพระหวางสทธขนพนฐานในความเปนสวนตว เสรภาพในการตดตอสอสาร และความมนคงของรฐ

2.4 กฎหมายเกยวกบการกระท าความผดเกยวกบคอมพวเตอร (Computer Crime Law) เพอก าหนดมาตรการทางอาญาในการลงโทษผกระท าผดตอระบบการท างานของ

คอมพวเตอร ระบบขอมล และระบบเครอขาย ทงนเพอเปนหลกประกนสทธเสรภาพ และการคมครองการอยรวมกนของสงคม

2.5 กฎหมายเกยวกบการโอนเงนทางอเลกทรอนกส (Electronic Funds Transfer Law) เ พอก าหนดกลไกส าคญทางกฎหมายในการรองรบระบบการโอนเงนทาง

อเลกทรอนกส ทงทเปนการโอนเงนระหวางสถาบนการเงน และระบบการช าระเงนรปแบบใหมในรปของเงนอเลกทรอนกสกอใหเกดความเชอมนตอระบบการท าธรกรรมทางการเงน และการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกสมากยงขน

2.6 กฎหมายเกยวกบการพฒนาโครงสรางพนฐานสารสนเทศใหทวถง และเทาเทยมกน (National Information Infrastructure Law)

เพอกอใหเกดการสงเสรม สนบสนน และพฒนาโครงสรางพนฐานสารสนเทศ อนไดแก โครงขายโทรคมนาคม เทคโนโลยสารสนเทศ สารสนเทศทรพยากรมนษย และโครงสรางพนฐานสารสนเทศส าคญอน ๆ อนเปนปจจยพนฐาน ส าคญในการพฒนาสงคม และชมชนโดยอาศยกลไกของรฐ ซงรองรบเจตนารมณส าคญประการหนงของแนวนโยบายพนฐานแหงรฐตามรฐธรรมนญ มาตรา 78 ในการกระจายสารสนเทศใหทวถง และเทาเทยมกน และนบเปนกลไกส าคญในการชวยลดความเหลอมล าของสงคมอยางคอยเปนคอยไป เพอสนบสนนใหทองถนมศกยภาพในการปกครองตนเองพฒนาเศรษฐกจภายในชมชน และน าไปสสงคมแหงปญญา และการเรยนร

Page 8: หน่วยที่ 7 การประยุกต์ความเข้าใจเชิงจริยธรรมและเชิงกฎหมาย · หน่วยที่

110 |

มหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา อ.เอกภพ อนทรภ Email:[email protected]

วทยาลยนวตกรรมและการจดการ รายวชา GES2203 ความรเทาทนสารสนเทศ htttp://www.aekkaphob.ssru.ac.th

3. การบงคบใชกฏหมายเทคโนโลยสารสนเทศ กฏหมายเทคโนโลยสารสนเทศทง 6 ฉบบทไดกลาวมานเปนกฏหมายทมงคมครองการใช

เทคโนโลยสารสนเทศของประชาชนและควบคมการใชเทคโนโลยดงกลาวในทางทไมเหมาะสม หรอสรางความเสยหายใหแกบคคลอน หรอสงคมสวนรวม โดยกฏหมายทงหมดมผลบงคบใชแลวตงแตวนท 18 กรกฏาคม 2550 เปนตนไป

อาชญากรรมคอมพวเตอร

อาชญากรรมคอมพวเตอร (Computer Crime หรอ Cyber-crime) หมายถงการกระท าผดทางอาญาในระบบคอมพวเตอร หรอการใชคอมพวเตอรเพอกระท าผดทางอาญา เชน ท าลาย เปลยนแปลง หรอขโมยขอมลตาง ๆ เปนตน ระบบคอมพวเตอรในทนหมายรวมถงระบบเครอขายคอมพวเตอรและอปกรณทเชอมกบระบบดงกลาวดวย (วกพเดย)

ปจจบนมการใชคอมพวเตอรเปนเครองมอในการกระท าความผดมากมายหลายอยาง เชน การโจรกรรมขอมลหรอความลบของบรษท การบดเบอนขอมล การฉอโกง การฟอกเงน การถอดรหสโปรแกรมคอมพวเตอร รวมถง ไวรสคอมพวเตอร การท าลายขอมลและอปกรณ เปนตน

1. แฮกเกอร แครกเกอร สครปตคดดส 1.1 แฮกเกอร (Hacker) คอ คอบคคลทมความรความสามารถในระบบคอมพวเตอร

และระบบเครอขาย และใชความรทมนนไปในทางทถกตอง เชนการตรวจสอบหาชองโหวของระบบเครอขาย ชวยใหค าแนะน า แกไข ปรบปรงระบบการรกษาความปลอดภบของเครอขายใหมประสทธภาพ เราอาจเรยกกลมคนเหลานวากลมหมวกขาว (White-Hat)

1.2 แครกเกอร (Cracker) คอบคคลทมความรความสามารถในระบบคอมพวเตอรและระบบเครอขาย แตใชความสามารถทมอยไปในทางทไมถกตอง ผดกฎหมาย ไดแก การลกลอบเขาไปยงคอมพวเตอรเครองอนโดยผานการสอสารเครอขายโดยไมไดรบอนญาต เพอเขาไปอาน คดลอก เปลยนแปลง ลบ หรอท าความเสยหายใหกบขอมล เราเรยกกลมบคคลเหลานวาหมวกด า (Black-Hat)

1.3 สครปตคดดส (Script - Kiddies) บคคลประเภทนจะไมคอยมความร ความเชยวชาญมากนก ไมสามารถเขยนโปรแกรมในการเจาะระบบไดเอง อาศยการดาวนโหลดโปรแกรมส าเรจรปจากอนเทอรเนตมาใชงาน ซงในปจจบนนมเปนจ านวนมากและก าลงเพมขนอยางรวดเรว

คอมพวเตอรเปนทงเครองมอและเปาหมายของอาชญากรรมคอมพวเตอร คอมพวเตอรใน

ฐานะทเปนเครองมอ เชน ใชในการขโมยเงน รายชอลกคา ขอมลสวนตว หมายเลขบตรเครดต และอนๆ สวนคอมพวเตอรในฐานะทเปนเปาหมายของการกออาชญากรรม เชน แฮกเกอรเขาไปกอกวน ท าลายระบบของผอน อาชญากรคอมพวเตอรจะกออาชญากรรมหลายรปแบบ ซงปจจบนทวโลกจดออกเปน 9 ประเภท (ตามขอมลคณะอนกรรมการเฉพาะกจรางกฎหมายอาชญากรรมคอมพวเตอร)

1) การขโมยขอมลทางอนเทอรเนต ซงรวมถงการขโมยประโยชนในการลกลอบใชบรการ

2) อาชญากรน าเอาระบบการสอสารมาปกปดความผดของตนเอง 3) การละเมดสทธปลอมแปลงรปแบบ เลยนแบบระบบซอฟตแวรโดยมชอบ 4) ใชคอมพวเตอรแพรภาพ เสยง ลามก อนาจาร และขอมลทไมเหมาะสม

Page 9: หน่วยที่ 7 การประยุกต์ความเข้าใจเชิงจริยธรรมและเชิงกฎหมาย · หน่วยที่

| 111

มหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา อ.เอกภพ อนทรภ Email:[email protected]

วทยาลยนวตกรรมและการจดการ รายวชา GES2203 ความรเทาทนสารสนเทศ htttp://www.aekkaphob.ssru.ac.th

5) ใชคอมพวเตอรในการฟอกเงน 6) อนธพาลทางคอมพวเตอรทเขาไปกอกวน ท าลายระบบสาราณปโภค เชน ระบบ

จายน า จายไป ระบบการจราจร 7) หลอกลวงใหรวมคาขายหรอลงทนปลอม 8) แทรกแซงขอมลแลวน าขอมลนนมาเปนประโยชนตอตนโดยมชอบ เชน ลกลอบ

คนหารหสบตรเครดตคนอนมาใช ดกขอมลทางการคาเพอเอาผลประโยชนนนเปนของตน 9) ใชคอมพวเตอรแอบโอนเงนบญชผอนเขาบญชตวเอง

2. ประเภทของอาชญากรคอมพวเตอร อาชญากรคอมพวเตอรสามารถแบงออกไดเปนหลายประเภท โดยในปจจบนมการแบง

ประเภทไวทงหมด 10 ประเภทดงน 2.1 พวกมอใหม (Novices) หรอมอสมครเลน อยากทดลองความรและสวนใหญจะ

มใชผทเปนอาชญากรโดยนสย มไดด ารงชพโดยการกระท าผด อาจหมายถงพวกทเพงไดรบความไววางใจใหเขาสระบบเครอขายคอมพวเตอร

2.2 พวกจตวปรต (Darnged person) เปนบคคลทมลกษณะชอบความรนแรง และอนตราย มกเปนพวกทชอบท าลายทกสงทขวางหนาไมวาจะเปนบคคล สงของ หรอสภาพแวดลอม

2.3 องคกรอาชญากรรม (Organized Crime) พวกนเปนกลมอาชญากรทรวมมอกนท าผดในลกษณะขององคกรใหญๆ ทมระบบ จะใชคอมพวเตอรท าหนาททแตกตางกนไป โดยสวนหนงอาจใชเปนเครองหาขาวสาร เหมอนองคกรธรกจทวไป อกสวนหนงกจะใชเทคโนโลยเพอเปนตวประกอบส าคญในการกออาชญากรรม หรอใชเทคโนโลยกลบเกลอนรองรอย ใหรอดพนจากเจาหนาท

2.4 อาชญากรมออาชพ (Career Criminal) เปนกลมอาชญากรคอมพวเตอรทมอยมาก กลมนนาเปนหวงมากทสด เนองจากนบวนจะทวจ านวนมากขนเรอยๆ คนพวกนจะด ารงชพจากการกระท าความผด เชนพวกทมกจะใช ความรทางเทคโนโลยฉอโกงสถาบนการเงน หรอการจารกรรมขอมลไปขาย เปนตน

2.5 กลมคนหวพฒนา (Com Artist) เปนพวกทชอบความกาวหนาทางคอมพวเตอร เพอใหไดมาซงผลประโยชนสวนตน อาชญากรประเภทนจะใชความกาวหนา เกยวกบระบบคอมพวเตอร และความรของตนเพอหาเงนโดยผดกฎหมาย

2.6 กลมคนคลงลทธ (Dreamer) เปนพวกทคอยท าผดเนองจากมความเชอถอสงหนงสงใดอยางรนแรง

2.7 แครกเกอร (Cracker) หมายถง ผทมความรและทกษะทางคอมพวเตอรเปนอยางด จนสามารถลกลอบเขาสระบบได โดยมวตถประสงคเขาไปหาผลประโยชนอยางใดอยางหนง มกเขาไปท าลายหรอลบไฟล หรอท าใหคอมพวเตอรใชการไมได รวมถงท าลายระบบปฏบตการ

2.8 นกเจาะขอมล ผทชอบเจาะเขาระบบคอมพวเตอรของผอน พยายามหาความทาทายทางเทคโนโลยเขาไปในเครอขายของผอนโดยทตนเองไมมอ านาจ

2.9 อาชญากรในรปแบบเดมทใชเทคโนโลยเปนเครองมอ เชนพวกลกเลกขโมยนอยท พยายามขโมยบตร ATM ของผอน

2.10 พวกหวรนแรงคลงอดมการณ มกกออาชญากรรมทางคอมพวเตอร เพอ อดมการณทางการเมอง เศรษฐกจ ศาสนา หรอสทธมนษยชน เปนตน

Page 10: หน่วยที่ 7 การประยุกต์ความเข้าใจเชิงจริยธรรมและเชิงกฎหมาย · หน่วยที่

112 |

มหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา อ.เอกภพ อนทรภ Email:[email protected]

วทยาลยนวตกรรมและการจดการ รายวชา GES2203 ความรเทาทนสารสนเทศ htttp://www.aekkaphob.ssru.ac.th

3. วธการทใชในการกระท าความผดทางอาชญากรรมทางคอมพวเตอร โดยทวไปแลว วธการทใชในการประกอบอาชญากรรมทางคอมพวเตอรจะมดงตอไปน

3.1 Data Diddling คอ การเปลยนแปลงขอมลโดยไมไดรบอนญาตกอนหรอระหวางทก าลงบนทกขอมลลงไปในระบบคอมพวเตอร การเปลยนแปลงขอมลดงกลาวนสามารถกระท าโดยบคคลใดกไดทสามารถเขาไปถงตวขอมล ตวอยางเชน พนกงานเจาหนาททมหนาทบนทกเวลาการท างานของพนกงานทงหมด ท าการแกไขตวเลขชวโมงการท างานของคนอนมาลงเปนชวโมงการท างานของตนเอง ซงขอมลดงกลาวหากถกแกไขเพยงเลกนอย พนกงานแตละคนแทบจะไมสงสยเลย

3.2. Trojan Horse การเขยนโปรแกรมคอมพวเตอรทแฝงไวในโปรแกรมทมประโยชน เมอถงเวลาโปรแกรมทไมดจะปรากฎตวขน หรอท าการเปดชองโหวในระบบคอมพวเตอรเพอปฏบตการท าลายขอมล วธนมกจะใชกบการฉอโกงทางคอมพวเตอรหรอการท าลายขอมลหรอระบบคอมพวเตอร

3.3 Salami Techniques วธการปดเศษจ านวนเงน เชน ทศนยมตวท 3 หรอปดเศษทงใหเหลอแตจ านวนเงนทสามารถจายได แลวน าเศษทศนยมหรอเศษทปดทงมาใสในบญชของตนเองหรอของผอนซงจะท าใหผลรวมของบญชยงคงสมดล และจะไมมปญหากบระบบควบคมเนองจากไมมการน าเงนออกจากระบบบญช นอกจากใชกบการปดเศษเงนแลววธนอาจใชกบระบบการตรวจนบของในคลงสนคา

3.4 Superzapping มาจากค าวา "Superzap" เปนโปรแกรม "Macro utility" ทใชในศนยคอมพวเตอรของบรษท IBM เพอใชเปนเครองมอของระบบ (System Tool) ท าใหสามารถเขาไปในระบบคอมพวเตอรไดในกรณฉกเฉน เสมอนกญแจผ (Master Key) ทจะน ามาใชเมอกญแจดอกอนหายมปญหา โปรแกรมอรรถประโยชน (Utility Program) อยางเชนโปรแกรม Superzap จะมความเสยงมากหากตกไปอยในมอของผทไมหวงด

3.5 Trap Doors เปนการเขยนโปรแกรมทเลยนแบบคลายหนาจอปกตของระบบคอมพวเตอร เพอลวงผทมาใชคอมพวเตอร ท าใหทราบถงรหสประจ าตว ( ID Number) หรอรหสผาน (Password) โดยโปรแกรมนจะเกบขอมลทตองการไวในไฟลลบ

3.6 Logic Bombs เปนการเขยนโปรแกรมค าสงอยางมเงอนไขไว โดยโปรแกรมจะเรมท างานตอเมอมสภาวะหรอสภาพการณตามทผสรางโปรแกรมก าหนด สามารถใชตดตามดความเคลอนไหวของระบบบญช ระบบเงนเดอนแลวท าการเปลยนแปลงตวเลขดงกลาว

3.7 Asynchronous Attack เนองจากการท างานของระบบคอมพวเตอรเปนการท างานแบบ Asynchronous คอสามารถท างานหลายๆ อยางพรอมกน โดยการประมวลผลขอมลเหลานนจะเสรจไมพรอมกน ผใชงานจะทราบวางานทประมวลผลเสรจหรอไมกตอเมอเรยกงานนนมาด ระบบดงกลาวกอใหเกดจดออน ผกระท าความผดจะฉวยโอกาสในระหวางทเครองก าลงท างานเขาไปแกไขเปลยนแปลงหรอกระท าการอนใดโดยทผใชไมทราบวามการกระท าผดเกดขน

3.8 Scavenging คอ วธการทจะไดขอมลททงไวในระบบคอมพวเตอรหรอบรเวณใกลเคยง หลงจากเสรจการใชงานแลว วธทงายทสดคอ คนหาตามถงขยะทอาจมขอมลส าคญไมวาจะเปนเบอรโทรศพทหรอรหสผานหลงเหลออย หรออาจใชเทคโนโลยทซบซอนท าการหาขอมลทอยในเครองคอมพวเตอรเมอผใชเลกใชงานแลว

Page 11: หน่วยที่ 7 การประยุกต์ความเข้าใจเชิงจริยธรรมและเชิงกฎหมาย · หน่วยที่

| 113

มหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา อ.เอกภพ อนทรภ Email:[email protected]

วทยาลยนวตกรรมและการจดการ รายวชา GES2203 ความรเทาทนสารสนเทศ htttp://www.aekkaphob.ssru.ac.th

3.9 Data Leakage หมายถงการท าใหขอมลรวไหลออกไป อาจโดยตงใจหรอไมกตาม เชนการแผรงสของคลนแมเหลก ไฟฟาในขณะทก าลงท างาน คนรายอาจตงเครองดกสญญาณไวใกลกบเครองคอมพวเตอรเพอรบขอมลตามทตนเองตองการ

3.10 Piggybacking วธการดงกลาวสามารถท าไดทงทางกายภาพ (physical) การทคนรายจะลกลอบเขาไปในประตทมระบบรกษาความปลอดภย คนรายจะรอใหบคคลทมอ านาจหรอไดรบอนญาตมาใชประตดงกลาว เมอประตเปดและบคคลคนนนไดเขาไปแลว คนรายกฉวยโอกาสตอนทประตยงไมปดสนทแอบเขาไปได ในทางอเลกทรอนกสกเชนกน อาจเกดขนในกรณทใชสายสอสารเดยวกนกบผทมอ านาจใชหรอไดรบอนญาต เชนใชสายเคเบลหรอโมเดมเดยวกน

3.11 Impersonation คอ การทคนรายแกลงปลอมเปนบคคลอนทมอ านาจหรอไดรบอนญาต เชน เมอคนรายขโมยบตรเอทเอมของเหยอได กจะโทรศพทและแกลงท าเปนเจาพนกงานของธนาคารและแจงใหเหยอทราบวาก าลงหาวธปองกนมใหเงนในบญชของเหยอ จงบอกใหเหยอเปลยนรหสประจ าตว (Personal Identification Number: PIN) โดยใหเหยอบอกรหสเดมกอน คนรายจงทราบหมายเลขรหส และไดเงนของเหยอไป

3.12 Wiretapping เปนการลกลอบดกฟงสญญาณการสอสารโดยเจตนาทจะไดรบประโยชนจากการเขาถงขอมลผานเครอขายการสอสาร หรอทเรยกวาโครงสรางพนฐานสารสนเทศ โดยการกระท าความผดดงกลาวก าลงเปนทหวาดวตกกบผทเกยวของอยางมาก

3.13 Simulation and Modeling ในปจจบนคอมพวเตอรถกใชเปนเครองมอในการวางแผน การควบคมและตดตามความเคลอนไหวในการประกอบอาชญากรรม และกระบวนการดงกลาวกสามารถใชโดยอาชญากรในการสรางแบบจ าลองในการวางแผนเพอประกอบอาชญากรรมไดเชนกน เชนในกจการประกนภย มการสรางแบบจ าลองในการปฏบตการหรอชวยในการตดสนใจในการท ากรมธรรมประกน ภย โปรแกรมสามารถท ากรมธรรมประกนภยปลอมขนมาเปนจ านวนมาก สงผลใหบรษทประกนภยลมละลายเมอถกเรยกรองใหตองจายเงนใหกบกรมธรรมทขาดตออาย หรอกรมธรรมทมการจายเงนเพยงการบนทก(จ าลอง)แตไมไดรบเบยประกนจรง หรอตองจายเงนใหกบกรมธรรมทเชอวายงไมขาดอายความ

3.14 การเจาะระบบ หมายถงการเขาไปในเครอขายคอมพวเตอรโดยไมไดรบอนญาต (Unauthorized Access) และเมอเขาไปแลวกท าการส ารวจ ทงขอความ เปดโปรแกรม ลบ แกไขเปลยนแปลงหรอขโมยขอมล การถกลกลอบเจาะระบบอาจสงผลใหความลบทางการคา ขอมลทส าคญหรอแมแตเงนของหนวยงานตองถกขโมยไป การกระท าดงกลาวอาจท าจากคแขงทางการคา อาชญากรหรอผทไมหวงด และอาจจะท าจากในหนวยงานเองหรอจากสวนอนๆ ทอยหางไกลออกไป หรอจากนอกประเทศโดยใชเครอขายการสอสารสาธารณะหรอโทรศพท

นกเจาะระบบอาจไดรหสการเขาสเครอขายโดยการดกขอมลทางสายโทรศพท หรอใชเครองมอสอสารน าไปตดกบเครองคอมพวเตอรหรอใชเครองจบการแผรงสจากการสงผานขอมลทไมมการปองกนการสงขอมล (Unshielded Data Transmission) เพอจะไดมาซงรหสผาน (Password)

3.15 ไวรสคอมพวเตอร ไวรสเปนโปรแกรมชนดหนงทถกเขยนขนใหสามารถจดการกบตวมนเอง โดยมลกษณะเลยนแบบสงมชวต คอเจรญเตบโตเองได ขยายและแพรกระจายตวเองได สามารถอยรอดไดดวยการอ าพรางตน เหมอนกบไวรสทเปนเชอโรครายท าลายสงมชวตทงหลายนนเอง

ไวรสคอมพวเตอร สามารถส าเนาตวเองใหแพรกระจายไปยงไฟลในระบบคอมพวเตอรจากเครองหนงไปยงอกเครองหนง ผานตวกลางทเปนพาหะเชน การส าเนาไฟลดวย

Page 12: หน่วยที่ 7 การประยุกต์ความเข้าใจเชิงจริยธรรมและเชิงกฎหมาย · หน่วยที่

114 |

มหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา อ.เอกภพ อนทรภ Email:[email protected]

วทยาลยนวตกรรมและการจดการ รายวชา GES2203 ความรเทาทนสารสนเทศ htttp://www.aekkaphob.ssru.ac.th

แผนดสคเกตระหวางเครอง การส าเนาขอมลผานระบบเครอขายหรอระบบสอสาร การทคอมพวเตอรเครองใดตดไวรส หมายความวา ไวรสไดเขาไปฝงตวอยในหนวยความจ าคอมพวเตอรเรยบรอยแลว เนองจากไวรสเปนโปรแกรมชนดหนงการทจะเขาไปอยในหนวยความจ าไดจะตองมการถกเรยกใชงานหรอถกกระตนใหท างาน (ขนอยกบประเภทของไวรสชนดนนๆ) ซงปกตผใชเครองมกจะไมรตววาไดท าการปลกไวรสคอมพวเตอรใหขนมาท างานแลว การท างานของไวรสแตละตวจะขนกบวตถประสงคของผเขยนโปรแกรมนนขนมา เชน ท าลายระบบปฏบตการ โปรแกรมใชงานหรอขอมลอนๆ ทอยในเครองคอมพวเตอร หรอรบกวนการท างาน เชน การบตระบบชาลง เรยกใชโปรแกรมไดไมสมบรณ หรอเกดอาการคาง เกดขอความวงไปมาทหนาจอ หรอกรอบขอความเตอนไมทราบสาเหต เปนตน ตวอยางพฤตกรรมท มความผดตามพระราชบญญต วาดวยการกระท าความผดเกยวกบคอมพวเตอร พ.ศ. ๒๕๕๐

1. การใช user name/password ของผอน Log in เขาสระบบ มความผดมาตรา 5 ปรบไมเกน 10,000 บาท หรอจ าคกไมเกน 6 เดอนหรอทงจ าทงปรบ ค าแนะน าคอ ไมใช user/password ของผอน และหามไมใหผอนลวงร password ของตน

2. การสงตอหรอทเรยกวา forward email ทมขอความ เนอหา หรอรปภาพทไมเหมาะสม เปนเทจกระทบความมนคง หรอลามกกอนาจาร มความผดมาตรา 14 ปรบไมเกน 100,000 บาท หรอจ าคกไมเกน 5 ป หรอทงจ าทงปรบ ค าแนะน าคอ ไมสงตอ (forward email) ทไมเหมาะสม

3. การโพสขอความตามกระทตางๆ ทมเนอหาไมเหมาะสม เปนเทจ กระทบความมนคง หรอลามกอนาจาร มความผดมาตรา 14 ปรบไมเกน 100,000 บาท หรอจ าคกไมเกน 5 ป หรอทงจ าทงปรบ ค าแนะน าคอ ควรใชวจารณญาณในการแสดงความคดเหน และค านงถงผลทจะตามมา

4. การเผยแพรภาพตดตอใหผอนไดรบความเสอมเสย หรออบอาย มความผดมาตรา 16 ปรบไมเกน 60,000 บาท หรอจ าคกไมเกน 3 ป หรอทงจ าทงปรบ

5. การเจาะระบบคอมพวเตอรของผอน ทมการสรางระบบปองกนไว โทษจ าคกไมเกน 6 เดอน ปรบไมเกน 10,000 บาท หากเจาะระบบและเขาถงขอมลทเกบรกษาไว โทษจะเพมเปน 2 เทา

6. การดกขอมลทเปนสวนตว ซงสงถงกนทางอนเทอรเนต ทาง e-mail มโทษจ าคกไมเกน 3 ป ปรบไมเกน 60,000 บาท

7. การท าลายขอมล หรอไปเปลยนแปลงขอมลของคนอน ไมวาดวยวธใด จะใชไวรส หรอแอบเขาไปท าลายตรงๆ หรอพวกพนกงานทท างานอยแลวก าลงจะออก ไปท าลายขอมล มโทษจ าคกไมเกน 5ป ปรบไมเกน 10,000 บาท หากท าลายระบบคอมพวเตอร จะมขอมลหรอไมกตาม มโทษเทากน ถาการท าลายขอมลคนอน ท าใหเกดความเสยหายแกประชาชน ประเภทคอมพวเตอรควบคมจราจร โทษสงขนเปน จ าคก 10 ป ปรบ 200,000 บาท และถากระทบถงความมนคงของประเทศ โทษจะสงขนเปนจ าคก 3-15 ป ถาจนเปนเหตใหบคคลอนถงแกความตาย โทษจะหนกถงจ าคก 10-20 ป

ผใหบรการหรอเจาของเวบไซตตางๆ มหนาทตองเกบขอมลของผใชบรการไวอยางนอย 90 วน เพอใชเปนหลกฐานในการตรวจสอบ และใหสามารถคนหาผทมาใชบรการและกระท าความผด เพอใหเจาหนาทเขามาตรวจสอบได มฉะนนผใหบรการหรอเจาของเวบ จะตองรบโทษคอปรบไมเกน 500,000 บาท

Page 13: หน่วยที่ 7 การประยุกต์ความเข้าใจเชิงจริยธรรมและเชิงกฎหมาย · หน่วยที่

| 115

มหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา อ.เอกภพ อนทรภ Email:[email protected]

วทยาลยนวตกรรมและการจดการ รายวชา GES2203 ความรเทาทนสารสนเทศ htttp://www.aekkaphob.ssru.ac.th

การกระท าความผดตามกฎหมายน แมจะท านอกราชอาณาจกร ไมวาคนไทยหรอคนตางดาวเปนผท า กตองยอมรบโทษตามกฎหมายนดวย อกทงกฎหมายยงใหอ านาจ เรยกขอมลจากผใหบรการหรอเจาของเวบไซต รวมถงมอ านาจทจะ เขาไปตดตาม ตรวจสอบ กอปป ในระบบคอมพวเตอร ถามเหตอนควรเชอถอไดวามการกระท าความผด แตการใชอ านาจเขาไปตรวจสอบในระบบคอมพวเตอรของคนอน จะตองขอนญาตตอศาลเสยกอน จะท าโดยพลการไมได หากเจาหนาทเปดเผยขอมลทใชอ านาจหนาทไปเจาะขอมลเขามาโดยไมมอ านาจ เจาหนาทกตองรบโทษดวยอตราโทษจ าคก ไมเกน 3 ป ปรบไมเกน 60,000 บาทและแมไมไดตงใจเปดเผย แตดวยความประมาท ท าใหขอหลดเขาส อนเทอรเนต กตองรบโทษดวย คอจ าคกไมเกน 1 ป ปรบไมเกน 20,000 บาท วธการปองกนการเขาถงขอมลและคอมพวเตอร

1. การใช username หรอ user ID และ รหสผาน (password) ผใชควรเปลยนแปลงดวยตนเองในภายหลงอยเสมอ และควรหลกเลยงการก าหนดรหสทเปนวนเกด หรอรหสอนๆ ท สามารถคาดเดาไดงาย

2. การใชวตถใดๆ เพอการเขาสระบบ ไดแก บตร หรอกญแจ ซงมรหสผาน ไมควรใชรหสผานทสามารถคาดเดาไดงาย หรอจดรหสผานลงในบตรทใชอย และไมควรมอบบตรผานนนใหกบบคคลอน

3. การใชอปกรณทางชวภาพ (biometric device) เปนการใชอปกรณทตรวจสอบลกษณะสวนบคคลเพอการอนญาตใชโปรแกรม ระบบ หรอการเขาใชหองคอมพวเตอร

4. ระบบเรยกกลบ (callback system) เปนระบบทผใชระบชอและรหสผานเพอขอเขาใชระบบปลายทาง หากขอมลถกตอง คอมพวเตอรกจะเรยกกลบใหเขาใชงานเอง อยางไรกตามการใชงานลกษณะนจะมประสทธภาพมากขนถาผขอใชระบบใชเครองคอมพวเตอรจากต าแหนงเดม คอ จากบาน หรอทท างาน (หมายเลขโทรศพทเดม) ในขณะทการใชคอมพวเตอรแบบพกพาอาจตองเปลยนหมายเลขโทรศพท ท าใหเกดความเสยงมากกวา เวบไซตทเกยวของกบกฏหมายและจรยธรรมทางเทคโนโลยสารสนเทศ

1. “ http://www.mict.go.th/ ” เวบไซตกระทรวงเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร

ภาพท 7.1 แสดงหนาโฮมเพจของเวบไซต mict.go.th

Page 14: หน่วยที่ 7 การประยุกต์ความเข้าใจเชิงจริยธรรมและเชิงกฎหมาย · หน่วยที่

116 |

มหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา อ.เอกภพ อนทรภ Email:[email protected]

วทยาลยนวตกรรมและการจดการ รายวชา GES2203 ความรเทาทนสารสนเทศ htttp://www.aekkaphob.ssru.ac.th

เปนเวบไซตทรวบรวมความรทเกยวของกบเทคโนโลยสารสนเทศ รวมถงกฏหมายทเกยวของ

กบเทคโนโลยสารสนเทศ พรอมทงยงมบรการขาวสาร การแลกเปลยนความรตางๆทนาสนใจทางไอท 2. “ http://www.nlt.go.th/Data/law_com_2550.pdf ” พระราชบญญตวาดวยการ

กระท าความผดเกยวกบคอมพวเตอร พ.ศ. ๒๕๕๐ สามารถดาวนโหลดเปน pdf ไฟล มาเกบไวศกษาตอไปได โดยเรมตนเขาไปท http://www.nlt.go.th/ ซงเปนหนาเวบไซตของหอสมดแหงชาต (National Library of Thailand ) แลวเลอกทเมนพระราชบญญตวาดวยการกระท าความผดเกยวกบคอมพวเตอร พ.ศ. ๒๕๕๐

ภาพท 7.2 แสดงหนาโฮมเพจของเวบไซต nlt.go.th (หอสมดแหงชาต)

ภาพท 7.3 แสดงเมนการดาวนโหลดพระราชบญญตวาดวยการกระท าความผดเกยวกบคอมพวเตอร

พ.ศ. ๒๕๕๐

Page 15: หน่วยที่ 7 การประยุกต์ความเข้าใจเชิงจริยธรรมและเชิงกฎหมาย · หน่วยที่

| 117

มหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา อ.เอกภพ อนทรภ Email:[email protected]

วทยาลยนวตกรรมและการจดการ รายวชา GES2203 ความรเทาทนสารสนเทศ htttp://www.aekkaphob.ssru.ac.th

3. “ http://www.nectec.or.th/ ” เวบไซตศนยอเลกทรอนกสและคอมพวเตอรแหงชาต(National Electronics and Computer Technology Center : NECTEC) เปนองคกรของรฐทจดตงขนเพอศกษา วจยดานเทคโนโลยอเลกทรอนกส และคอมพวเตอรเพอการพฒนาประเทศไทย และไมไดมวตถประสงคเพอแสวงหาก าไร

ภาพท 7.4 แสดงหนาโฮมเพจของเวบไซตศนยอเลกทรอนกสและคอมพวเตอรแหงชาต (NECTEC) สรป

การเรยนรเทคโนโลยจดวาเปนสงจ าเปนในยคปจจบน แตสงทส าคญกวาคอ ตองรเทาทนเทคโนโลย หมายความวารถงประโยชนของการน าเทคโนโลยมาใชในทางทถกตอง สรางสรรค น ามาใชพฒนาตนเอง หนวยงานหรอองคกรใหมความเจรญกาวหนา และรถงผลเสยทจะเกดขน หากการใชเทคโนโลยนนเปนไปในทางตรงกนขาม คอใชเทคโนโลยอยางไมถกตอง ผดกฏหมาย ผดจรยธรรม น ามาซงความเดอดรอน เกดความเสยหาย ทงกบตนเองและบคคลอน ดงนนการเรยนรและรอยางเทาทนจะท าใหใชเทคโนโลยอยางชาญฉลาด จงเปนสงส าคญทจะชวยใหเราใชประโยชนจากเทคโนโลยไดอยางคมคา เกดประโยชนตอตนเองและองคกร อกทงยงสามารถปองกนการกระท าผดโดยใชเทคโนโลยเปนเครองมอ รวมถงใหค าแนะน ากบบคคลอนๆไดอยางถกตองเหมาะสมอนจะน ามาซงประโยชนสงสดกบสงคมและประเทศตอไปได

Page 16: หน่วยที่ 7 การประยุกต์ความเข้าใจเชิงจริยธรรมและเชิงกฎหมาย · หน่วยที่

118 |

มหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา อ.เอกภพ อนทรภ Email:[email protected]

วทยาลยนวตกรรมและการจดการ รายวชา GES2203 ความรเทาทนสารสนเทศ htttp://www.aekkaphob.ssru.ac.th

ค าถามทายบท 1. การใชกลองวงจรปดเพอตรวจสอบการปฏบตงานของพนกงานโดยไมไดรบอนญาต เปนการ

กระท าทผดกฏหมายหรอไม อยางไร 2. ค าวา “องคกรอาชญากรรม” มหมายความวาอยางไร 3. นายปเตอรดาวนโหลดโปรแกรมเจาะระบบมาจากอนเทอรเนต และไดทดลองใชงานโดยใช

โปรแกรมเพอการขโมยรหสผานการเขาใชอเมลของบคคลอน นายปเตอรจดเปนบคคลประเภทใด 4. นางสาวกกไก เปนแฟนเพลงทชนชอบในผลงานของพเบรดอยางมาก จงซอแผนซดเพลงของพ

เบรดมา และดวยความชนชอบอยางมาก จงตองการใหเพอนทอยตางประเทศฟงดวย จงท าส าเนา (copy) ซดเพลงแลงสงไปใหเพอนทางไปรษณย จากทกลาวมาขางตน นางสาวกกไก ท าผดเกยวกบทรพยสนทางปญญาในขอใด

5. ไวรสคอมพวเตอรคออะไร และเครองคอมพวเตอรทตดไวรสจะมอาการเปนอยางไร

เอกสารอางอง

กนกจต สดวง. ๒๕๕๕. จรยธรรมการใชคอมพวเตอร . (ออนไลน). แหลงทมา : http://www.bs.ac.th/2548/e_bs/G7/kanokjit/index.html. ๓๐ ธนวาคม ๒๕๕๕

จตชย แพงจนทร (2553). Master in security 2nd Edition. นนทบร: ไอดซ พรเมยร จรวยพร ธรณนทร . ๒๕๕๕. คณธรรมและจรยธรรม. (ออนไลน ) . แหล งท มา :

http://www.charuaypontorranin.com. ๒๐ ธนวาคม ๒๕๕๕ ธวชชย ชมศร. (2553). Computer & Network security ความปลอดภยของระบบเครอขาย

คอมพวเตอร. กรงเทพฯ: โปรวชน. พนดา พานชกล. (2553). จรยธรรมทางเทคโนโลยสารสนเทศ Ethics in Information

technology, กรงเทพฯ: เคทพ คอมพ แอนด คอนซลท. ไพบลย อมรภญโญเกยรต. (2553). ค าอธบาย พ.ร.บ. คอมพวเตอร พ.ศ. 2550. กรงเทพฯ:โปรวชน. เวบไซตวกพเดย. ๒๕๕๕. (ออนไลน). แหลงทมา : Wikipedia.org. ๒๐-๓๑ ธนวาคม ๒๕๕๕ ส านกงานเลขานการคณะกรรมการเทคโนโลยสารสนเทศแหงชาต. (2544). โครงการพฒนากฏหมาย

เทคโนโลยสารสนเทศ. กรงเทพฯ : ส านกงานเขานการคณะกรรมการเทคโนโลยสารสนเทศแหงชาต.

ส านกเทคโนโลยสารสนเทศ กรมทดน. ๒๕๕๕. ประวตความเปนมาของไวรสคอมพวเตอร . (ออนไลน). แหลงทมา : http://www.dol.go.th/it/. ๓๐ ธนวาคม ๒๕๕๕

อดศกด ทสานนท.๒๕๕๕. กฏหมายเกยวกบเทคโนโลยสารสนเทศ. (ออนไลน). แหลงทมา : http://kruoong.blogspot.com/. ๒๙ ธนวาคม ๒๕๕๕