265

หนวยท 11

เทคโนโลยทใชในการจดการ

นางอมราพร พรพงษ

วทยาลยชมชนระนอง สถาบนวทยาลยชมชน

สำนกงานคณะกรรมการการอดมศกษา กระทรวงศกษาธการ

266

แผนการสอนประจำหนวย

หนวยท 11 เทคโนโลยทใชในการจดการ

1. หวขอเนอหา

1.1 แนวคดเกยวกบเทคโนโลยสารสนเทศ

1.2 การประยกตใชเทคโนโลยสารสนเทศกบการจดการในองคการ

1.3 ปญหาและแนวทางสรางความสำเรจในการประยกตใชเทคโนโลยสารสนเทศ

2. วตถประสงคการเรยนร

เมอศกษาหนวยท 10 จบแลว นกศกษาสามารถ

2.1 อธบายแนวคดเกยวกบเทคโนโลยสารสนเทศได

2.2 อธบายการประยกตใชเทคโนโลยสารสนเทศกบการจดการในองคการได

2.3 อธบายปญหาและแนวทางสรางความสำเรจในการประยกตใชเทคโนโลยสารสนเทศได

3. สาระการเรยนร

เทคโนโลยสารสนเทศเปนเทคโนโลยคอมพวเตอรและเทคโนโลยสอสารคมนาคม ซงใชใน

การประมวลผล จดเกบขอมล และสอสารขอมลอยางมประสทธภาพ ซงผรบผดชอบและผใชงาน

มบทบาทสำคญในการนำมาประยกตใชในองคการ โดยการสำรวจความตองการและศกษาความ

เปนไปได การออกแบบระบบและการจดหาโปรแกรม การเตรยมความพรอมและการทดลอง

การนำไปใชและการบำรงรกษา และการตดตามประเมนผล

องคการสามารถนำเทคโนโลยสารสนเทศมาประยกตใชในการจดการดานตาง ๆ ซงสงผล

ใหการจดการองคการมประสทธผลและประสทธภาพมากยงขน

การประยกตใชเทคโนโลยสารสนเทศในองคการพบปญหาหลายประการ ดงนน องคการ

ตาง ๆ จงควรใหความสำคญกบการสรางความพรอมในดานตาง ๆ ไดแก ดานผบรหาร ดาน

บคลากร ดานโครงสรางพนฐาน ดานงบประมาณ ดานหนวยงานดานเทคโนโลยสารสนเทศ และ

ดานวฒนธรรมองคการ

267

4. วธสอนและกจกรรมการเรยนการสอน

4.1 วธสอน

4.1.1 วธสอนแบบบรรยายและอภปรายซกถาม

4.1.2 วธการใหนกศกษา ศกษาคนควาดวยตนเอง

4.1.3 วธสอนแบบทำงานเปนทม

4.2 กจกรรมการเรยนการสอน

4.2.1 ผ สอนนำเสนอส อ Power Point เสนอเน อหาเก ยวกบ แนวคดเก ยวกบ

เทคโนโลยสารสนเทศ การประยกตใชเทคโนโลยสารสนเทศกบการจดการในองคการ ปญหาและ

แนวทางสรางความสำเรจในการประยกตใชเทคโนโลยสารสนเทศ พรอมทงใหนกศกษาจดบนทก

4.2.2 แบงกลมนกศกษาใหมจำนวนสมาชกแตละกลมใกล เคยงกนแลวใหศกษา

คนควาเนอหาลวงหนาจากเอกสารประกอบการสอนรายวชา หลกการจดการ เอกสารตำราท

เกยวของ แลวใหนำเสนอรายงานจากการคนควาในชวโมงสอน

4.2.3 มอบหมายใหนกศกษาทำแบบฝกหดเปนการบานเปนรายบคคล

5. สอการเรยนการสอน

5.1 สอ Power Point ประกอบดวยคอมพวเตอรพกพา พรอมเครองฉาย LCD Projector

5.2 เอกสารประกอบการเรยนการสอนรายวชา หลกการจดการ และเอกสารตำรา

ทเกยวของ

6. การวดและประเมนผล

6.1 สงเกตและบนทกผลจากพฤตกรรมความสนใจ และการมสวนรวมในชนเรยน

6.2 สงเกตและบนทกผลการมสวนรวมในการทำกจกรรม การทำกจกรรมการเรยน

การสอน การตอบคำถามในขณะทมการอภปราย และซกถาม

6.3 สงเกตและบนทกผลการนำไปใชในการทำแบบฝกหด

6.4 ตรวจผลงานทไดรบมอบหมายจากการทำแบบฝกหด

6.5 ประเมนผลจากการสอบกลางภาคเรยนและปลายภาคเรยน

268

เทคโนโลยทใชในการจดการ

บทนำ

การจดการในปจจบน ไดนำเทคโนโลยสมยใหมมาใชในการจดการมากมาย จงทำให

การทำงานรวดเรวมประสทธภาพมากยงขน และสามารถสรางความพงพอใจใหแกผบรโภคเปน

อยางมาก โดยการทองคการนำปจจยพนฐานทสงเสรมดานคณภาพมาใชในองคการ จงทำให

องคการมการพฒนากาวควบคไปกบเทคโนโลยใหม ๆ อยางมาหยดยง โดยเฉพาะปจจบน ธรกจม

การแขงขนกนอยางรนแรงถาหนวยงานใดไมมการปรบปรง พฒนา แนนอน หนวยงานนน

กจะลาหลงเทคโนโลยสารสนเทศเปนเทคโนโลยคอมพวเตอรและเทคโนโลยสอสารคมนาคม ซงใช

ในการประมวลผล จดเกบขอมล และสอสารขอมลอยางมประสทธภาพ ซงผรบผดชอบและ

ผใชงานมบทบาทสำคญในการนำมาประยกตใชในองคการ โดยการสำรวจความตองการและ

ศกษาความเปนไปได การออกแบบระบบและการจดหาโปรแกรม การเตรยมความพรอมและการ

ทดลอง การนำไปใชและการบำรงรกษา และการตดตามประเมนผล

องคการสามารถนำเทคโนโลยสารสนเทศมาประยกตใชในการจดการดานตาง ๆ ซงสงผล

ใหการจดการองคการมประสทธผลและประสทธภาพมากยงขน

การประยกตใชเทคโนโลยสารสนเทศในองคการพบปญหาหลายประการ ดงนน องคการ

ตาง ๆ จงควรใหความสำคญกบการสรางความพรอมในดานตาง ๆ ไดแก ดานผบรหาร ดาน

บคลากร ดานโครงสรางพนฐาน ดานงบประมาณ ดานหนวยงานดานเทคโนโลยสารสนเทศ และ

ดานวฒนธรรมองคการ

1. แนวคดเกยวกบเทคโนโลยสารสนเทศ

การเปลยนแปลงและความกาวหนาของเทคโนโลยสารสนเทศสงผลกระทบตอการจดการ

องคการและเปนความทาทายสำหรบผ บรหารองคการในการนำเทคโนโลยสารสนเทศมา

ประยกตใชใหเกดประโยชนตอองคการของตนเองมากทสด อยางไรกตาม แมวาเทคโนโลย

สารสนเทศจะเปนเครองมอทมความสำคญทงตอองคการและบคลากรในองคการ แตผบรหาร

องคการและบคลากรในบางองคการยงไมสามารถนำเทคโนโลยสารสนเทศมาประยกตใชเพอเพม

ประสทธผลและประสทธภาพขององคการ ในทางตรงกนขาม ในบางองคการยงมการตอตาน

การเปลยนแปลงอนเกดจากการนำเทคโนโลยสารสนเทศมาประยกตใช ดงนน องคการทงภาครฐ

และเอกชนจงควรใหความสำคญกบการสรางความรความเขาใจแกบคลากรเกยวกบความหมาย

และประโยชนของเทคโนโลยสารสนเทศ

269

1.1 ความหมายของเทคโนโลยสารสนเทศ

มนกวชาการหลายทานใหความหมายคำวา เทคโนโลย (Technology) ไวดงน

เทคโนโลย หมายถง การประยกตความรทางดานวทยาศาสตรมาใชใหเกดประโยชน

การศกษาพฒนาองคความรตาง ๆ เพอใหเขาใจธรรมชาต กฎเกณฑของสงตาง ๆ และหาทาง

นำมาประยกตใชใหเกดประโยชน (ดำรง วฒนา, 2551 : 382)

เทคโนโลย หมายถง กระบวนการทเปลยนปจจยนำเขาเปนผลผลต ซงกระบวนการน

จะสามารถเปลยนไดทงความร ปญญา และวตถ (ทพวรรณ หลอสวรรณรตน, 2554 : 111)

ในสวนของสารสนเทศ ( Information) มนกวชาการหลายทานไดใหความหมาย

ใกลเคยงกน ดงน

สารสนเทศ หมายถง ขอมลทมความสมพนธเกยวเนองกน มวตถประสงครวมกน

หรอเปนขอมลทผานการประมวลผลแลว (จราภรณ สธมมสภา, 2550 : 297)

สารสนเทศ หมายถง ขอมลทไดผานการประมวลผลหรอจดระบบแลว เพอใหม

ความหมายและคณคาสำหรบผใช (ทพวรรณ หลอสวรรณรตน, 2554 : 9)

สารสนเทศ หมายถง ขอมลท ไดผานการประมวลผลและจดใหอย ในรปท ม

ความหมายและมประโยชนตอการใชงาน (ชยยง วองวฒกำจร, 2554 : 1-12)

สารสนเทศ หมายถง ขอมลทผานการประมวลผล จดการ แปลความ จดรปแบบ

วเคราะห และ สรปผล และผบรหารนำมาใชในการวางแผน การตดสนใจ และการคาดการณ

อนาคต (ปรชญา ชมนาเสยว, 2556 : 13-6)

สารสนเทศ หมายถง ขอมล ขอสรป ขอเทจจรงทไดรบการจดการหรอผลลพธทผาน

การประมวลผล วเคราะห สงเคราะห หรอจดระเบยบขอมลใหอยในรปแบบทเหมาะสมกบการ

นำไปใชประโยชนไดตามความตองการ (อำนาจ ศรพนสข, 2556 : 12-8)

สำหรบเทคโนโลยสารสนเทศหรอ Information Technology กมนกวชาการหลายทาน

ใหความหมาย

เทคโนโลยสารสนเทศ หมายถง เทคโนโลยทใชจดการสารสนเทศ เปนเทคโนโลย

ทเกยวของกบเครองจกร เครองมอทงหลายทงปวงทนำไปใชในการจดการสารสนเทศต งแต

การรวบรวม การจดเกบขอมล การประมวลผล การพมพ การสรางรายงาน การสอสารขอมล

ฯลฯ เทคโนโลยสารสนเทศรวมไปถงเทคโนโลยททำใหเกดระบบการใหบรการ การใช และการดแล

ขอมลดวย (ดำรง วฒนา, 2551 : 379)

นอกจากน ยงมการใหความหมายท งแบบแคบและแบบกวาง ของเทคโนโลย

สารสนเทศ ใน ความหมายแบบแคบ เทคโนโลยสารสนเทศ หมายถง อปกรณ หรอเครองมอ

ทเกยวของกบการรวบรวม ประมวล เกบรกษา และเผยแพรขอมลและสารสนเทศ โดยรวมทง

270

ฮารดแวร ซอฟตแวร ฐานขอมล และการสอสาร โทรคมนาคม สวนความหมายแบบกวางเปน

ความหมายคลายกบระบบสารสนเทศ โดยทวไปจะนยมใชความหมายแบบแคบ โดยพจารณาวา

เทคโนโลยสารสนเทศเปนสวนประกอบหนงของระบบสารสนเทศ และเทคโนโลยสารสนเทศ

จดเปนเทคโนโลยสมยใหม ซงมลกษณะแตกตางจากเทคโนโลยโดยทวไป คอ

1. เทคโนโลยสารสนเทศไมสามารถตดตอนไดอยางชดเจนระหวางปจจยนำเขา

กระบวนการ และผลผลต แบบเทคโนโลยอนทวไป ทงน เพราะเทคโนโลยสารสนเทศเกยวของกบ

งานทเปนนามธรรมซงเปนงานทตองทำอยางตอเนอง และเทคโนโลยสารสนเทศจะปฏบตการอย

ภายในเครอง ซงมนษยไมสามารถมองเหนได

2. เทคโนโลยสารสนเทศตองใชเครองกลทมโปรแกรมการทำงาน ซงตองการทกษะ

ในการใหเหตผลมากกวาเทคโนโลยแบบเครองกลอน ๆ โปรแกรมน คอ ชดของระเบยบกฎเกณฑ

สำหรบกระบวนการเปลยนแปลง และยงตองการความคดสรางสรรค จนตนาการ การประมวลผล

การตดตาม และทำความเขาใจสงตาง ๆ ทดำเนนไปโดยไมสามารถมองเหนได

3. เทคโนโลยสารสนเทศเกยวของโดยตรงกบ ผใช และโตตอบไดทนทกบผใชซง

แตกตางจากเทคโนโลยแบบเดม นกวชาการทผานมามกใหความสำคญกบเทคโนโลยในโรงงานซง

ผลตสนคาทจบตองได และมปฏสมพนธกบผใชนอย (ทพวรรณ หลอสวรรณรตน, 2554 : 16)

เทคโนโลยสารสนเทศ หมายถง เทคโนโลยท ประกอบข นดวยระบบจดเกบและ

ประมวลผลขอมล ระบบสอสารโทรคมนาคม และอปกรณสนบสนนการปฏบตงานดานสารสนเทศ

ทมการวางแผน จดการ และใชงานรวมกนอยางมประสทธภาพ (ไพบลย เกยรตโกมล, 2551 : 13)

เทคโนโลยสารสนเทศ หมายถง เทคโนโลยทใชจดการสารสนเทศ เปนเทคโนโลยท

เกยวของตงแตการเกบรวบรวมขอมล การประมวลผล การแสดงผลลพธ การทำสำเนา และการ

สอสารโทรคมนาคม เพอใหไดสารสนเทศทเหมาะสม และสามารถนำไปใชใหเกดประโยชนได

(จรส อตวทยาภรณ, 2553 : 7)

เทคโนโลยสารสนเทศ หมายถง เทคโนโลยสารสนเทศจะประกอบดวย เทคโนโลย

คอมพวเตอรและเทคโนโลยสอสารคมนาคม ซงอปกรณอยางคอมพวเตอรสามารถนำมาใชเพอ

การจดเกบและประมวลผลขอมลใหสำเรจลลวงไดภายในเวลาอนสน ในขณะทเทคโนโลยสอสาร

คมนาคม กชวยใหการสอสารเพอแลกเปลยนขอมลระหวางกน สามารถดำเนนการไดบนระยะ

ทางไกล ๆ โดยไมจำกดระยะทาง (โอภาส เอยมสรวงศ, 2554 : 17)

271

กลาวโดยสรปไดวา เทคโนโลยสารสนเทศ หมายถง การนำเอาเทคโนโลยมาใชสราง

มลคาเพ มใหกบสารสนเทศ ทำใหสารสนเทศมประโยชน และใชงานไดกวางขวางมากข น

เทคโนโลยสารสนเทศรวมไปถงการใชเทคโนโลยดานตาง ๆ ทจะรวบรวม จดเกบ ใชงาน สงตอ

หรอสอสารระหวางกน ในระบบสารสนเทศนนประกอบดวย 5 สวนหลก ๆ ไดแก บคลากร ขนตอน

การทำงาน ซอฟตแวร ฮารดแวร และขอมล ปจจบน เทคโนโลยสารสนเทศมความสำคญตอวถ

ชวตของประชาชน ทงดานการตดตอสอสาร การเปนแหลงขอมลความร การดำเนนธรกจ และ

อน ๆ อกนบไมถวน

1.2. ประโยชนของเทคโนโลยสารสนเทศ

เนองจากการนำเทคโนโลยสารสนเทศมาใชในการจดการองคการ มกเกดคำถามจาก

บคลากรในองคการอยเสมอวา “ทำไมจงควรนำเทคโนโลยสารสนเทศดงกลาวมาใช” “การนำ

เทคโนโลยสารสนเทศมาใชมประโยชนตอพวกเขาอยางไร” หรอ “การนำเทคโนโลยสารสนเทศมา

ใชในองคการมความสำคญอยางไร” ซงคำตอบสำหรบคำถามเหลาน สรปไดดงน

1.2.1 ประโยชนตอผปฏบตงาน

1.2.1.1 ทำใหผปฏบตงานสามารถเขาถงและประมวลผลสารสนเทศในและ

นอกองคการไดอยางรวดเรว เนองจากการจดเกบสารสนเทศและขอมลตาง ๆ ในองคการเปน

ระบบ และคอมพวเตอรสามารถประมวลผลไดรวดเรวกวาการใชแรงงานคน เชน สารสนเทศ

ผรบบรการ สารสนเทศขอมลสนคา สารสนเทศการลงทะเบยนเรยนและการจดการเรยนการสอน

ของมหาวทยาลย เปนตน

1.2.1.2 ทำใหผปฏบตงานมผลการปฏบตงานทดข น และมโอกาสเกดการ

สรางนวตกรรมหรอความคดใหม ๆ เนองจากองคการมสารสนเทศและขอมลทสามารถนำมาใช

ประโยชน และผปฏบตงานสามารถรบรสารสนเทศและขอมลจากภายนอกองคการไดอยางรวดเรว

รวมท งมโอกาสในการแลกเปล ยนความร และประสบการณท งภายในและภายนอกมากขน

อนสงผลตอการพฒนาความรความสามารถและการปรบปรง ผลการปฏบตงาน

1.2.1.3 ทำใหผปฏบตงานทอยหางไกลจากสำนกงานใหญมขวญและกำลงใจ

ในการปฏบตงาน เนองจากสามารถตดตอสอสาร และแลกเปลยนความคดเหนกบบคลากรสาขา

อนและสำนกงานใหญไดสะดวกและรวดเรวยงขน

1.2.1.4 ทำใหผ ปฏบ ตงานปฏบตงานผดพลาดและซำซอนนอยลง เชน

เทคโนโลยสารสนเทศชวยใหไมตองบนทกขอมลเรองเดยวกนซำ ๆ และระบบประมวลรายการ

(Transaction Processing Subsystem: TPS) ชวยผปฏบตงานในการเกบรวบรวมขอมล ประมวลผล

การปฏบตงานประจำวนอยางถกตองและรวดเรวยงขน เปนตน

272

1.2.1.5 ทำใหผปฏบตงานมสวนรวมในการจดการและการตดสนใจตาง ๆ

ในองคการมากขน โดยเฉพาะอยางยงผปฏบตงานในสาขาหรอพนทตาง ๆ สามารถเขามามสวน

รวมในการจดการและการตดสนใจกบสำนกงานใหญหรอองคการสวนกลางมากยงขน

1.2.1.6 ทำใหผปฏบตงานมอสระในการทำงาน การทำงานมความยดหยน

และมคณภาพชวตทดขน การนำเทคโนโลยสารสนเทศมาใชในองคการมหลายรปแบบ ตวอยาง

เชน การทำงานทบานโดยใชเทคโนโลยสารสนเทศ และการจดองคการแบบเสมอนจรง ซงเปน

องคการท ไมมสถานท ต งแนนอนและอาศยการตดตอส อสารผานระบบเครอขายจะทำให

ผปฏบตงานมอสระ ความคลองตว และความ ยดหยนในการทำงานมากยงขน อนจะสงผลตอ

คณภาพชวตของผปฏบตงานหรอเกดความสมดลระหวางชวต สวนตวและชวตการทำงานมากขน

ดวย เนองจากผปฏบตงานมเวลาในการอยกบครอบครวและใชชวตสวนตว

1.2.2 ประโยชนตอผบรหาร

1.2.2.1 ชวยผบรหารในการทบทวนผลการปฏบตงานของผปฏบตงาน เพอ

แกไขขอบกพรองและพฒนาผลการปฏบตงาน เชน ผบรหารสามารถใชระบบสารสนเทศสำหรบ

ผบรหาร ในการทบทวนและแกไขปญหาเกยวกบผลการปฏบตงานของผปฏบตงานได เปนตน

1.2.2.2 ชวยผบรหารในการวเคราะหปญหา สาเหต และแนวทางแกไขปญหา

ตาง ๆ ในองคการ โดยเฉพาะอยางยงกรณผลการดำเนนงานขององคการไมเปนไปตามเปาหมาย

ทกำหนดไว เชน การใชระบบ ผเชยวชาญ ซงเปนโปรแกรมคอมพวเตอรทนำความรความเชยวชาญ

มาใชในการแกไขเกยวกบการวางแผนขนสงสนคา เปนตน

1.2.2.3 เปนเคร องมอของผ บรหารในการตดสนใจไดทนตอสถานการณ

เน องจากการจดเกบสารสนเทศ และขอมลตาง ๆ เปนปจจบนและสารสนเทศท มคณภาพ

โดยเฉพาะอยางยงระบบสารสนเทศทชวยในการสนบสนนการตดสนใจ ชวยใหผบรหารตดสนใจได

ทนตอสถานการณ เชน ผ บรหารสามารถตดสนใจซอวตถดบไดทนตอความตองการใชงาน

เนองจากมเทคโนโลยสารสนเทศชวยประมวลผลความตองการสนคาอยางถกตองและเทยงตรง

เปนตน นอกจากน การนำเทคโนโลยสารสนเทศมาใชในองคการจะลดภาระการตดสนใจในงาน

ประจำบางอยางลง และทำใหองคการมลกษณะแนวราบมากขน อกดวย

1.2.2.4 ชวยผบรหารในการกำหนดเปาหมายและกลยทธตาง ๆ ขององคการ

เนองจากสารสนเทศและขอมลตาง ๆ ถกเกบรวบรวมและจดการอยางเปนระบบ การสรางเวบไซต

เพอเพมความสามารถในการใหบรการตอบคำถามลกคาจำนวนมากดวยคาใชจายทตำ เปนตน

รวมทงองคการตาง ๆ สามารถนำเทคโนโลยสารสนเทศมาใชประหยดพลงงานและอนรกษ

สงแวดลอมไดอกดวย

273

1.2.2.5 ชวยผบรหารในการตดตาม ควบคมผลการดำเนนงานตามแผนตาง ๆ

ขององคการ การทองคการนำเทคโนโลยสารสนเทศมาใชในการตดตาม ควบคมผลการดำเนนงาน

ตามแผน ทำใหผบรหารสามารถตดตาม ควบคมงานขององคการไดอยางเปนระบบ งาย และ

สะดวกยงขน เชน บางองคการใชเทคโนโลยสารสนเทศในการสราง เพอแสดงผลการดำเนนงาน

ตามแผนตาง ๆ เปนตน

1.2.2.6 ลดภาระงานทไมจำเปนของผบรหารและผบรหารไดทำงานทมระดบ

ความสำคญมากกวา ผบรหารมเวลาในการคดและตดสนใจเกยวกบทศทางองคการมากข น

ไมตองคอยแกไขปญหาเกยวกบงาน ประจำวน เชน ผบรหารใชเทคโนโลยสารสนเทศในการ

ตดตามผลการปฏบตงานของผปฏบตงานโดยใหผปฏบตงานรายงานผลการปฏบตงานผานระบบ

อเลกทรอนกสเปนระยะ ๆ ทำใหผบรหารมเวลาสำหรบการวเคราะหปญหาและการตดสนใจแกไข

ปญหามากยงขน เปนตน

1.2.3 ประโยชนตอองคการ

1.2.3.1 ชวยใหการประสานงานและการสอสารในและนอกองคการสะดวก

และรวดเรวยงขน เชน การสอสารระหวางบคลากรในองคการผานระบบอนทราเนต (Intranet) การ

สอสารกบซพพลายเออรเก ยวกบการสงซ อสนคาหรอการสอสารกบผ รบบรการผานระบบ

อนเทอรเนต (Internet) การประชาสมพนธ โฆษณาและ สงเสรมการขายผานระบบอเลกทรอนกส

และการจดตงศนยขอมลขาวสารขององคการ เปนตน

1.2.3.2 ชวยเพมประสทธภาพขององคการ เทคโนโลยสารสนเทศชวยให

องคการใชทรพยากรไดอยางคมคายงขน กลาวคอ ลดคาใชจาย ลดระยะเวลา ลดขนตอนการ

ปฏบตงาน และลดจำนวนบคลากรทใชในการปฏบตงานตาง ๆ ในองคการ เชน การใชเทคโนโลย

บารโคด (Bar Code) ในหางสรรพสนคาบนทกรายการสนคาทลกคาซอเชอมโยงไปสขนตอนการ

ตดสนใจสงซ อสนคาเพมเตมทำใหการปฏบตงานรวดเรวย งข น การใชระบบธนาคารจกรกล

(Automatic Teller Machine: ATM) เพอลดขนตอนการปฏบตงาน ระยะเวลา แรงงานคน และ

คาใชจายของธนาคาร การใชรปแบบองคการเสมอนจรงเพอลดคาใชจายเกยวกบสถานทตงและ

การสอสารคมนาคมขององคการ การใชไปรษณยอเลกทรอนกส (Electronic Mail) เพอประหยด

คาใชจายในการเดนทาง จากสถานทหนงไปยงสถานทหนงและลดคาใชจายเกยวกบงานเอกสาร

1.2.3.3 เปนเครองมอในการสรางเครอขายทงภายในและภายนอกองคการ

เน องจากเทคโนโลยสารสนเทศทำใหขอจำกดดานเวลาและสถานทไมเปนอปสรรคอกตอไป

การสรางเครอขายภายในองคการและภายนอกสามารถกระทำไดผานทงขอความ เสยง ภาพ และ

ชองทางตาง ๆ เชน การใชเทคโนโลยสารสนเทศในการพฒนาเครอขายของระบบหองสมดใน

274

ประเทศไทย (Thai Library Integrated System: Thai LIS) ซงมงเนนทจะมการจดหาและใชบรการ

ฐานขอมลรวมกน เพอใหเกดประสทธภาพและคมคาทสด

1.2.3.4 เปนเครองมอในการจดการความร ในองคการ เน องจากองคการ

สามารถนำเทคโนโลยสารสนเทศมาใชในการสราง การจดเกบ การถายทอด และการแลกเปลยน

ความรในองคการได เชน การ แลกเปลยนความรเกยวกบเทคนคการเพมยอดขาย การถายทอด

ความรเฉพาะดานตาง ๆ ผานระบบ E-Learning หรอ E-Training เปนตน

1.2.3.5 พฒนาผลการปฏบตงานขององคการ เนองจากเทคโนโลยสารสนเทศ

ชวยวเคราะหปญหาอปสรรคจากการทำงานของแตละฝาย จงสามารถปรบปรงการปฏบตงานของ

องคการใหไดผลการปฏบตงานทด และเปนไปตามมาตรฐานทกำหนดไว นอกจากน เทคโนโลย

สารสนเทศยงเปนปจจยพนฐานในการผลตและพฒนาสนคาและบรการตาง ๆ ขององคการ

1.2.3.6 สรางความไดเปรยบทางการแขงขน เทคโนโลยสารสนเทศชวย

องคการในการสรางความไดเปรยบทางการแขงขนดานตาง ๆ ไดแก การสรางความไดเปรยบ

ทางการแขงขนดานตนทน การสรางความไดเปรยบทางการแขงขนดานความรวดเรว การสราง

ความไดเปรยบทางการแขงขนดานนวตกรรม และการสรางความไดเปรยบทางการแขงขนดาน

คณภาพ นอกจากนองคการยงสามารถสรางตลาดทงในระดบชมชน ระดบประเทศ และระดบโลก

1.2.3.7 ทำใหองคการสามารถปรบตวไดสอดคลองกบสภาพแวดลอม

ทเปลยนแปลงไป และอยรอด ตอไปได ในปจจบนถอไดวาเปนยคสารสนเทศ และเศรษฐกจยคใหม

ทระบบเศรษฐกจมความสมพนธใกลชดกนมากขน ดงนนองคการใดทสามารถนำเทคโนโลย

สารสนเทศมาประยกตใชไดอยางเหมาะสมจะทำใหสามารถตดตอสอสารไดอยางรวดเรวและ

ปรบตวไดสอดคลองกบสภาพแวดลอมภายนอกทเปลยนแปลงไปเชน การตดตอกบผรบบรการทง

ภายในประเทศและตางประเทศผานทางสออเลกทรอนกสตาง ๆ ไดตลอด 24 ชวโมง เปนตน

นอกจากนการนำเทคโนโลยสารสนเทศมาใชในองคการยงเปนเครองมอสำคญในการวเคราะห

สภาพแวดลอมทงภายในและภายนอกองคการอกดวย

1.2.3.8 เปนเครองมอสำคญในการสรางคณภาพการบรการ หรอความพง

พอใจของผรบบรการใหมากขน การนำเทคโนโลยสารสนเทศมาใชทำใหผรบบรการมทางเลอก

มากขน โดยสามารถรบทราบขอมล เกยวกบสนคาและบรการไดอยางรวดเรวทงจากองคการและ

ลกคารายอน และสามารถทำธรกรรมกบองคการผานชองทางตาง ๆ ไดตลอด 24 ชวโมง รวมทง

การจดสงสนคาและบรการตาง ๆ สะดวกรวดเรวยงขน ซงสงผล ตอความพงพอใจของผรบบรการ

ในทสด เชน ผรบบรการโรงพยาบาลไดรบการรกษารวดเรวขนเนองจากโรงพยาบาลมการเกบ

รวบรวมขอมลของผรบบรการดวยระบบคอมพวเตอรทำใหการคนหาขอมลของผรบบรการสะดวก

และรวดเรวยงขน เปนตน

275

1.2.3.9 ทำใหการจดการองคการมความโปรงใสและมสวนรวมมากยงข น

การนำเทคโนโลยสารสนเทศมาประยกตใชในการองคการเออใหเกดการเผยแพรขอมลขาวสารตอ

สาธารณะสะดวก รวดเรว และผรบบรการยงสามารถตดตอ เสนอความคดเหน และมสวนรวมใน

กจกรรมตาง ๆ ขององคการมากขน เชน การนำเทคโนโลยสารสนเทศมาใชในการจดซอจดจาง

ทางอเลกทรอนกส (E-Procurement) เปนตน

กลาวโดยสรป เทคโนโลยสารสนเทศมความสำคญขนมากทงในระดบบคคลและ

ระดบองคการ เพอใหการนำเทคโนโลยสารสนเทศไปประยกตใชในองคการไดเกดประโยชนอยาง

แทจรง บคลากรในองคการจงควรทราบถงประโยชนของเทคโนโลยสารสนเทศดงทกลาวมาแลว

ขางตน

1.3 กระบวนการนำเทคโนโลยสารสนเทศไปใชในองคการ

ปจจบนมการนำเทคโนโลยสารสนเทศมาใชในองคการทงภาครฐและเอกชน ดงนน

ในเรองนจะกลาวถงกระบวนการนำเทคโนโลยสารสนเทศมาใชในองคการ ซงมข นตอนสำคญ

ไดแกการสำรวจความตองการและศกษาความเปนไปได การออกแบบระบบและจดหาโปรแกรม

การเตรยมความพรอมและทดสอบ การนำไปใชและบำรงรกษา และการตดตามประเมนผล

1.3.1 การสำรวจความตองการและการศกษาความเปนไปได องคการควรสำรวจ

ความตองการของผบรหารและบคลากรในองคการเกยวกบการนำเทคโนโลยสารสนเทศมาใช

ประโยชนหรอกลาวอกนยหนงคอ องคการตองการนำเทคโนโลยสารสนเทศมาใชประโยชน

ในเรองใด เพออะไร โดยใคร อยางไร เนองจากผบรหารและบคลากรแตละระดบตองการใช

เทคโนโลยสารสนเทศแตกตางกน การสำรวจความตองการสามารถดำเนนการผานการเกบ

รวบรวมขอมลดวยวธการตาง ๆ เชน การใช แบบสอบถาม การสงเกตการณ การประช ม

เชงปฏบตการ การสมภาษณ และการเกบขอมลเอกสาร เปนตน รวมทงองคการควรศกษา

ความเปนไปไดของการนำเทคโนโลยสารสนเทศมาใชในดานตาง ๆ ไดแก

1.3.1.1 ความเปนไปไดทางเศรษฐกจ เพอใหทราบวาองคการมงบประมาณ

เพยงพอตอการนำเทคโนโลยสารสนเทศมาใชในองคการหรอไม เพยงใด และจะจดหางบประมาณ

ไดจากแหลงใดบาง รวมทงเมอนำเทคโนโลยสารสนเทศมาใชในองคการแลวจะมคมคาเพยงใด

โดยเปรยบเทยบระหวางตนทนและผลประโยชนหรอ ผลตอบแทนทองคการจะไดรบ

1.3.1.2 ความเปนไปไดทางเทคโนโลย เพอใหทราบวาองคการมความพรอม

ดานโครงสรางพนฐานและสมรรถนะดานเทคโนโลยสารสนเทศหรอไม เพยงใด

1.3.1.4 ความเปนไปไดทางพฤตกรรม เพอใหทราบวาคนในองคการจะยอมรบ

หรอตอตานการนำเทคโนโลยสารสนเทศมาใชในองคการ

276

1.3.2 การออกแบบระบบและจดหาโปรแกรม

การออกแบบระบบ เปนการกำหนดสงทระบบจะดำเนนการเพอตอบสนอง

ความตองการและแกไขปญหาตาง ๆ ขององคการ ประกอบดวย ปจจยนำเขาของระบบ

กระบวนการของระบบ และปจจยนำออกหรอผลผลตของระบบ รวมทงการจดหาโครงสรางพน

ทางกายภาพทจำเปนตอการดำเนนงานของระบบ โดยเฉพาะอยางยงโปรแกรมหรอซอฟตแวร ซง

การออกแบบระบบและการจดหาโปรแกรม องคการอาจดำเนนการได 3 วธ

1.3.2.1 การดำเนนการเอง มขอด คอ ระบบสามารถตอบสนองความตองการ

ของผใชและผใชมสวนรวมในการออกแบบระบบหรอโปรแกรม ซงจะสงผลตอความพงพอใจของ

ผใชในอนาคต และการปรบปรงระบบเทคโนโลยสารสนเทศสามารถดำเนนการไดงายเนองจาก

ผออกแบบระบบและโปรแกรมเปนบคลากรภายในองคการเอง ในขณะเดยวกนการดำเนนการเอง

มขอจำกด คอ คาใชจายในการออกแบบระบบหรอจดทำโปรแกรมคอนขางสง ระยะเวลาในการ

ออกแบบและพฒนาระบบนาน และองคการอาจขาดแคลนผเชยวชาญดานเทคโนโลยสารสนเทศ

ในการดำเนนการ

1.3.2.2 การจางหนวยงานอน การจางหนวยงานอนมขอด คอ มคาใชจาย

เฉพาะระบบทองคการตองการเทานน และหนวยงานทจางมาสวนใหญมความร ความเชยวชาญ

และประสบการณสงทำใหสามารถพฒนาระบบเทคโนโลยสารสนเทศเพอ ตอบสนองความ

ตองการและแกไขปญหาขององคการได ในขณะเดยวกนการจางหนวยงานอนมขอจำกด คอ

อาจสญเสยความลบทางการคาและการควบคมระบบเทคโนโลยสารสนเทศขององคการ เนองจาก

มหนวยงานอนเขามาดำเนนการ และอาจใชระยะเวลาในการออกแบบและพฒนาระบบนาน

รวมทงถาเลอกหนวยงานมาไมเหมาะสมหรอไมมความรและประสบการณสงจรงอาจทำใหระบบ

ไมสามารถนำมาใชงานไดอยางมประสทธภาพ

1.3.2.3 การจดซอโปรแกรมจากภายนอก การจดซอโปรแกรมจากภายนอกม

ขอด คอ มคาใชจายเฉพาะโปรแกรมสำเรจรป ท องคการตองการ และการทองคการไมได

ออกแบบและพฒนาขนเอง ทำใหคาใชจายในการนำเทคโนโลยสารสนเทศมาใชในองคการไมสง

เกนไป รวมทงการจดซอโปรแกรมมความทนสมยและยดหย นกวาการพฒนาโปรแกรมเอง

เนองจากเทคโนโลยสารสนเทศมการเปลยนแปลงอยางรวดเรว บรษททขายโปรแกรมสำเรจรป

จะตองพฒนาโปรแกรมอยางตอเนองทำใหองคการไดโปรแกรมททนสมย นอกจากนการซ อ

โปรแกรมจากภายนอกมกไดรบการฝกอบรม และคมอการใชงานจากบรษททขายโปรแกรม และ

ไมตองเสยเวลาในการออกแบบ พฒนาระบบ และทดสอบระบบนาน

277

อกทงชวยแกไขปญหาการขาดแคลนบคลากรดานเทคโนโลยสารสนเทศใน

การออกแบบและพฒนาโปรแกรม อยางไรกตาม การจดซอโปรแกรมจากภายนอกมขอจำกด คอ

ในบางกรณไมสามารถนำโปรแกรม ทซอมาใชงานในองคการไดทนท ตองปรบแตงใหเหมาะสมกบ

ระบบงานและบรบทอน ๆ ขององคการดวย โปรแกรมทซอมาอาจไมสามารถตอบสนองความ

ตองการขององคการไดอยางสมบรณ และอาจไมเชอมโยงกบระบบเทคโนโลยสารสนเทศอน ๆ

ขององคการ รวมทงการทบคลากรในองคการไมไดมสวนรวมในการออกแบบและพฒนาระบบ

ทำใหไมเกดพนธะผกพนกบเทคโนโลยสารสนเทศดงกลาว

1.3.3 การเตรยมความพรอมและทดสอบ องคการควรเตรยมความพรอมใหกบ

เจาหนาทดานเทคโนโลยสารสนเทศ ผใชในองคการ และผรบบรการ เพอใหสามารถนำเทคโนโลย

สารสนเทศไปใชงานไดอยางถกตอง เหมาะสม เชน การจดทำคมอ การใชงาน การจดทำคมอการ

บำรงรกษาระบบคอมพวเตอร การฝกอบรมแกบคลากรดานเทคโนโลยสารสนเทศ และผใชงาน

เปนตน รวมทงเพอความสมบรณ ควรทดสอบกอนนำไปใชจรง ซงหากมขอบกพรองประการใด

จะไดดำเนนการปรบปรงแกไขกอนนำไปใชตอไป

1.3.4 การนำไปใชและบำรงรกษา เม อไดเตรยมความพรอมและทดสอบแลว

องคการสามารถนำเทคโนโลยสารสนเทศดงกลาวไปใชจรง โดยอาจดำเนนการแทนทระบบหรอ

วธการเดมทใชอยในปจจบน หรอดำเนนการคขนานกบระบบหรอวธการเดมกได เชน กรณทระบบ

เทคโนโลยสารสนเทศมหลายระบบยอย อาจทดลองนำระบบยอยบางระบบไปใชกอน เปนตน

ในระหวางการนำระบบเทคโนโลยสารสนเทศไปใชในองคการ ควรมการบำรงรกษาและปรบปรง

ใหระบบทนสมยอยเสมอดวย

1.3.5 การตดตามประเมนผล องคการควรกำกบดแลการใชงานของระบบเทคโนโลย

สารสนเทศและตรวจสอบวาระบบเทคโนโลยสารสนเทศทองคการนำมาใชประสบผลสำเรจตาม

วตถประสงคท กำหนดไวหรอไม หรอกลาวอกนยหนงคอ การนำเทคโนโลยสารสนเทศมาใช

สามารถตอบสนองความตองการและปญหาตาง ๆ ในองคการไดหรอไมอยางไร ถาพบวาระบบ

ดงกลาวมปญหา อปสรรคในเรองใด กดำเนนการปรบปรง แกไขตอไป ซงองคการควรตดตามการ

ดำเนนงานเปนระยะ ๆ เชน ทก 3 เดอน ทก 6 เดอน เปนตน และควรกำหนดตวชวดความสำเรจ

ของการนำเทคโนโลยสารสนเทศมาใชในองคการ ซงพจารณาไดจาก

1.3.5.1 ประสทธผล หมายถง ระดบความสามารถของระบบเทคโนโลย

สารสนเทศในการบรรลวตถประสงคทองคการกำหนดไว

1.3.5.2 ประสทธภาพ หมายถง ระดบความคมคาในการใชทรพยากรหรอการ

ลงทนนำเทคโนโลยสารสนเทศมาใชในองคการ เชน การลดคาใชจาย การลดกำลงคน เปนตน

278

1.3.5.3 ความพงพอใจ หมายถง ระดบความสามารถของระบบเทคโนโลย

สารสนเทศในการ ตอบสนองความตองการของผใช

1.3.5.4 การใชงาน หมายถง ปรมาณและคณภาพของการใชระบบเทคโนโลย

สารสนเทศ เชน ความถในการใชงานตอวน และจำนวนครงของการนำเทคโนโลยสารสนเทศมาใช

ในการตดสนใจ เปนตน

กลาวโดยสรปไดวา กระบวนการการนำเทคโนโลยสารสนเทศไปใชในองคการจงควร

เรมตนจากการสำรวจความตองการและศกษาความเปนไปได การออกแบบระบบและจดหา

โปรแกรม การเตรยมความพรอมและทดสอบการนำไปใชและบำรงรกษา และการตดตาม

ประเมนผล

1.4 ผรบผดชอบและผใชงานเทคโนโลยสารสนเทศในองคการ

เนองจากเทคโนโลยสารสนเทศสงผลกระทบตอองคการทงภาครฐและเอกชน และ

การทองคการม งบประมาณสำหรบจดหาเทคโนโลยสารสนเทศไมไดเปนเครองรบประกนวา

องคการจะประสบความสำเรจในการจดการเทคโนโลยสารสนเทศแตอยางใด หากแตขนอยกบ

ผรบผดชอบและผใชงานเทคโนโลยสารสนเทศในองคการซงควรมความรความเขาใจเกยวกบ

เทคโนโลยสารสนเทศ เพอทจะนำมาประยกตใชในองคการไดอยางเหมาะสมและสอดคลองกบ

บรบทขององคการ ผ ร บผดชอบงานดานเทคโนโลยสารสนเทศในองคการ ไดแก ผ บรหาร

สารสนเทศระดบสง ผบรหารฐานขอมล ผบรหารระบบคอมพวเตอร ผวเคราะหและออกแบบ

ระบบคอมพวเตอร ผเขยนโปรแกรม และผดแลรกษาคอมพวเตอร สำหรบผใชงาน ไดแก ผบรหาร

ระดบสง ผบรหารระดบกลาง ผบรหารระดบตน และผปฏบตงาน

1.4.1 ผรบผดชอบดานเทคโนโลยสารสนเทศในองคการ

1.4.1.1 ผบรหารสารสนเทศระดบสง ปจจบนการจดการดานเทคโนโลย

สารสนเทศในองคการตาง ๆ มการแตงต งผ บรหารสารสนเทศระดบสง ท เรยกวา “Chief

Information Office: CIO” ทำหนาทคลายผบรหารสงสดขององคการ (Chief Executive Officer:

CEO) โดยมงเนนรบผดชอบงานดานเทคโนโลยสารสนเทศทงหมดขององคการ ซงบางองคการอาจ

เรยกวาผบรหารเทคโนโลยระดบสง (Chief Technology Office: CTO) ซงผบรหารสารสนเทศ

ระดบสงมบทบาทสำคญในการจดการงานดานเทคโนโลยสารสนเทศทงในดานนโยบายและการ

จดสรรทรพยากรดานเทคโนโลยสารสนเทศขององคการ

279

1.4.1.2 ผบรหารฐานขอมล การนำเทคโนโลยสารสนเทศมาใชในองคการควร

มการจดการขอมล ดงนน ผบรหารฐานขอมลหรอทเรยกวา “Database Administrator” จงม

บทบาทสำคญในการจดการฐานขอมลขององคการ โดยการศกษาความตองการดานขอมล การ

ออกแบบฐานขอมล การกำหนดวธการเกบรวบรวมขอมล ในฐาน การกำหนดมาตรฐานความ

ปลอดภยของขอมล การกำหนดสทธการใชงาน การควบคมสมรรถนะของฐานขอมล และการก

ฐานขอมล

1.4.1.3 ผบรหารระบบคอมพวเตอร เพอใหระบบคอมพวเตอรขององคการใช

งานไดอยางมประสทธผลและประสทธภาพ ผบรหารระบบคอมพวเตอร หรอท เรยกวา “System

Manager” จงมบทบาทสำคญ ในการกำหนดแผนและกำกบดแลทรพยากรคอมพวเตอรและระบบ

คอมพวเตอรในองคการ

1.4.1.4 ผ ว เคราะหและออกแบบระบบคอมพวเตอร ในกระบวนการนำ

เทคโนโลยสารสนเทศมาใชในองคการมขนตอนทสำคญประการหนงคอ การออกแบบระบบและ

จดหาโปรแกรม ซ งเปนข นตอนตอเน องจากการสำรวจความตองการและความเปนไปได

ผวเคราะหและออกแบบระบบคอมพวเตอร หรอทเรยกวา “System Analyst” จงมบทบาทในการ

วเคราะห ความตองการและปญหาตาง ๆ ขององคการและผใชงาน เพอออกแบบระบบงาน

ใหสามารถตอบสนองความตองการและปญหาตาง ๆ ไดในองคการได รวมทงการใหคำแนะนำ

และประสานงานกบผเขยนโปรแกรมเพอจดทำโปรแกรม และดำเนนงานฝกอบรมงานใหสามารถ

ใชระบบไดอยางมประสทธภาพ

1.4.1.5 ผเขยนโปรแกรม บคลากรอกประเภทหนงทเกยวของกบกระบวนการ

นำเทคโนโลยสารสนเทศ มาใชในองคการ คอ ผเขยนโปรแกรม หรอทเรยกวา “Programmer”

โดยเฉพาะอยางยงในกรณทองคการดำเนนการจดทำโปรแกรมขนเอง ซงผเขยนโปรแกรมควร

ปฏบตงานรวมกบผวเคราะหและออกแบบระบบ เพอเขยนโปรแกรมใหสามารถตอบสนองความ

ตองการของผใชและแกไขปญหาตาง ๆ ในองคการได ผเขยนโปรแกรมจะเขยนโปรแกรมและ

ทดสอบโปรแกรม รวมทงจดทำคมอและเอกสารประกอบการใชโปรแกรม

1.4.1.6 ผดแลรกษาคอมพวเตอรในองคการ หรอทเรยกวา “Technician”

มบทบาทสำคญในการดแลรกษาคอมพวเตอรให สามารถใชงานไดอย างมประสทธ ผล

ประสทธภาพ และสามารถตอบสนองความตองการของผใชงานไดอยางตอเนอง ซงบางกรณ

บรษทคอมพวเตอรอาจเขามาชวยดแลรกษาคอมพวเตอรรวมกบผด แลรกษาคอมพวเตอรใน

องคการดวย

280

1.4.2 ผใชงานเทคโนโลยสารสนเทศในองคการ

1.4.2.1 ผบรหารระดบสง หมายถง กล มบคคลทมหนาท กำหนดทศทาง

องคการ โดยใหความสำคญกบความสมพนธระหวางองคการกบปจจยภายนอก เชน อธบด

ผวาการ ประธานบรษท คณะกรรมการบรหารระดบสง กรรมการผบรหาร เปนตน ผบรหาร

ระดบสงมบทบาทสำคญในการใชเทคโนโลยสารสนเทศ เพอกำหนดทศทางการดำเนนงานของ

องคการ การกำหนดนโยบายและการวางแผนกลยทธขององคการ สารสนเทศทผบรหาร ระดบสง

ใชมกอยในรปของบทสรปผบรหาร (Executive Summary) และเปนสารสนเทศทงภายในและ

ภายนอกองคการ มขอบเขตคอนขางกวางขวาง เชน สวนแบงตลาดของคแขง และจำนวนคแขง

รายใหม เปนตน

ระบบสารสนเทศท ผ บรหารระดบสงนยมใช ไดแก ระบบสนบสนนการ

ตดสนใจ (Decision Support System: DSS) ซงนำขอมลจากฐานขอมลตาง ๆ ขององคการมาใชใน

การตดสนใจ และนยมจดทำเปนแบบจำลองทางคณตศาสตรเพอชวยในการตดสนใจของผบรหาร

และระบบสนบสนนผบรหาร (Executive Support Systems: ESS) หรอระบบสารสนเทศสำหรบ

ผบรหาร (Executive Information System: EIS) ซงใชในการสนบสนนการทำงานของผบรหาร

ระดบสงในเรองทมความสำคญตอองคการหรอทศทางการดำเนนงานขององคการ ดงนน การนำ

เทคโนโลยสารสนเทศมาประยกตใชจงมสวนชวยใหผบรหารระดบสงสามารถกำหนดทศทางการ

ดำเนนงานขององคการไดดยงขน

1.4.2.2 ผบรหารระดบกลาง หมายถง กล มบคคลทมหนาท ควบค มและ

ประสานงานระหวางผบรหารระดบตนกบผบรหารระดบสง เพอใหการดำเนนงานในองคการ

ประสบความสำเรจ และรบผดชอบในการแปลกลยทธขององคการสการปฏบต เชน ผอำนวยการ

สำนก ผบรหารสาขา ผบรหารฝาย และคณบด เปนตน ผบรหารระดบกลาง มบทบาทในการใช

เทคโนโลยสารสนเทศ เพอการควบคมผลการปฏบตงานของหนวยงานตาง ๆ ในองคการใหเปนไป

ตามนโยบายหรอแผนทกำหนดไว ซงสารสนเทศทผบรหารระดบกลางใชสวนใหญเปนสารสนเทศ

ภายในองคการ เชน ผลประกอบการของสาขา ผลการปฏบตงานของสำนก และผลการดำเนนงาน

ของคณะ เปนตน และมรายละเอยดมากกวาสารสนเทศของผบรหารระดบสง ซ งตองการทราบ

เพยงบทสรป

ระบบสารสนเทศทผบรหารระดบกลางนยมใช ไดแก ระบบสารสนเทศแบบ

รายงานเพอการจดการ (Management Reporting System: MRS) หรอระบบการเตอนภยทางการ

บรหาร ซ งสรปสถานการณและปญหาตาง ๆ ซ งมโครงสรางคอนขางแนนอนทำใหผบรหาร

ระดบกลางสามารถตดสนใจ ในเรองทเกดขนเปนประจำไดอยางเหมาะสม และระบบสารสนเทศ

เพอการจดการ (Management Information System: MIS) ซงเปนระบบสารสนเทศทประมวลและ

281

สรปผลจากฐานขอมลในระบบสารสนเทศประมวลผลธรกรรม (Transaction Processing System:

TPS) เพอใหผบรหารนำไปใชในการตดสนใจ การวางแผน การจด ระบบงาน การสงการ และการ

ควบคมงานในองคการ เชน สารสนเทศผลการเรยนของนกศกษาในชดวชา ตาง ๆ ของสาขาวชา

เพอนำไปใชเปนขอมลในการจดอบรมเขมและการสอนเสรมของสาขาวชา เปนตน ดงนน การนำ

เทคโนโลยสารสนเทศมาใชจะมสวนชวยใหผบรหารระดบกลางสามารถควบคมผลการปฏบตงาน

ของหนวยงานตาง ๆ ในองคการใหเปนไปตามนโยบายหรอแผนทกำหนดไว และประสานขอมลกบ

หนวยงานตาง ๆ ไดอยางมประสทธภาพยงขน

1.4.2.3 ผบรหารระดบตน หมายถง กลมบคคลทมหนาทรบผดชอบตดตาม

ควบคมการปฏบตงานของบคลากรระดบปฏบตงาน เพอใหการปฏบตงานในองคการประสบ

ความสำเรจ ผบรหารระดบตนจะคอยดแล การปฏบตงานของบคลากรในองคการและมความ

เกยวของโดยตรงกบบคลากร เชน หวหนาแผนก หวหนาฝายและผอำนวยการกลมงาน เปนตน

ผบรหารระดบตนมบทบาทในการใชเทคโนโลยสารสนเทศเพอการปฏบตงาน ซงสารสนเทศท

ผ บรหารระดบตนใชเปนสารสนเทศภายในองคการ เชน ยอดขายแตละวน การสงซ อสนคา

การฝากหรอถอนเงนของสถาบนการเงน และการลงทะเบยนนกศกษา เปนตน สารสนเทศดงกลาว

มลกษณะเปนงานประจำและมรายละเอยดมากกวาสารสนเทศของผบรหารระดบสงและผบรหาร

ระดบกลาง ระบบสารสนเทศทผ บรหารระดบตนนยมใช ไดแก ระบบสารสนเทศประมวลผล

ธรกรรม (Transaction Processing System: TPS) ซ งเกบรวบรวมขอมลในฐานขอมลและ

ประมวลผลธรกรรมและการปฏบตงานประจำตาง ๆ ขององคการ ผบรหารระดบตนจงมบทบาท

ในการใชระบบดงกลาวในการตดตามควบคมการปฏบตงานของบคลากรระดบปฏบตงานและ

ประกอบการตดสนใจดำเนนงาน ดงนน การนำเทคโนโลยสารสนเทศมาใชมสวนชวยใหผบรหาร

ระดบตนสามารถตดตามควบคมการปฏบตงานของบคลากรระดบปฏบตงาน รวมทงตดสนใจ

วางแผนงานในระยะสนไดอยางมประสทธภาพ

1.4.2.4 ผปฏบตงาน กลมสดทายถอไดวาเปนบคลากรทมความสำคญตอการ

นำเทคโนโลยสารสนเทศมาใชในองคการในระยะยาว ซงคอ ผปฏบตงาน เนองจากเปนกลมทม

บทบาทในการนำเทคโนโลยสารสนเทศมาประยกตใชใหเกดประโยชนตอการปฏบตงานในองคการ

อยางแทจรง ซงควรเปลยนแปลงวธการทำงานโดยใชเทคโนโลยสารสนเทศเปนพนฐาน เชน การ

ตดตอสอสารระหวางบคลากรในองคการดวยจดหมายอเลกทรอนกส การนำเขาขอมลสารสนเทศ

ทเปนประโยชนตอการปฏบตงาน เปนตน ดงนน ผปฏบตงานควรมความรความเขาใจเกยวกบการ

ใชงานเทคโนโลยสารสนเทศทถกตองดวยระบบสารสนเทศทผปฏบตงานสวนใหญใช ไดแก ระบบ

สารสนเทศสำนกงาน (Office Information System: OIS) หรอระบบสำนกงานอตโนมต (Office

Automation System: OAS) ซงประกอบดวยระบบการจดการเอกสาร การจดการขาวสาร การ

282

ประชมทางไกล การประมวลภาพ และการจดการสำนกงาน และระบบสารสนเทศประมวลผล

ธรกรรม (Transaction Processing System: TPS) ซงประมวลผลธรกรรมและการปฏบตงานประจำ

ตาง ๆ ขององคการ ผปฏบตงานมบทบาทในระบบดงกลาวทงในฐานะผปอนขอมลเขาสระบบ

แลกเปลยนขอมลขาวสารกน และรบขอมลจากระบบสารสนเทศดงกลาว เชน ระบบการจองตว

เครองบน และระบบการสำรองหองพก เปนตน

นอกจากน การจดการองคการยคใหมใหความสำคญกบการจดการแบบทมงานมากขน

ดงน นในบางองคการจงมการจดต งคณะกรรมการอำนวยการระบบเทคโนโลยสารสนเทศ

ซงมบทบาทในการวางแผน การกำหนดนโยบายดานเทคโนโลยสารสนเทศ และการนำเทคโนโลย

สารสนเทศไปประยกตใชในองคการ อกดวย และกลาวไดว าการจดการองคการยคใหม

ผรบผดชอบและผใชงานเทคโนโลยสารสนเทศมความสำคญตอความสำเรจของการนำเทคโนโลย

สารสนเทศมาประยกตใชในองคการเปนอยางมาก ซงแตละกลมจะมบทบาทดานเทคโนโลย

สารสนเทศแตกตางกนดงกลาวไปแลวขางตน

2. การประยกตใชเทคโนโลยสารสนเทศกบการจดการ

2.1 การประยกตใชเทคโนโลยสารสนเทศกบการวางแผน

การนำเทคโนโลยสารสนเทศมาประยกตใชในการจดการดานตาง ๆ โดยยกตวอยาง

การประยกตใชเทคโนโลยสารสนเทศในการวางแผนและการควบคม นำเสนอการประยกตใชระบบ

สารสนเทศสำหรบผ บรหาร (Executive Support System: ESS หรอ Executive Information

System: EIS) เพอนำมาใชในการวางแผนองคการ เนองจากระบบสารสนเทศสำหรบผบรหาร

ระดบสงดงกลาวมพนฐานการทำงานดวยระบบคอมพวเตอรทชวยใหผบรหารระดบสงสามารถ

เขาถงและวเคราะหสารสนเทศทงภายในและนอกองคกรเพอใชในการตดสนใจกำหนดทศทางการ

ดำเนนงานขององคการไดอยางถกตอง สะดวก และรวดเรวยงขนองคการสามารถใชสารสนเทศ

ดงกลาวในการวเคราะหสภาพแวดลอม โดยแบงการวเคราะหสภาพแวดลอมเปน 2 ประเภท ดงน

2.1.1 การวเคราะหสภาพแวดลอมภายใน หมายถง การวเคราะหหรอการประเมน

สภาพแวดลอมภายในขององคการหรอสงทองคการสามารถควบคมได โดยองคการวเคราะห

ทรพยากรและปจจยตาง ๆ ภายในองคการ รวมถงความสามารถหลก หรอกลมทกษะหรอความ

เชยวชาญขององคการ

2.1.2 การวเคราะหสภาพแวดลอมภายนอก หมายถง การวเคราะหหรอการประเมน

สภาพแวดลอมภายนอกขององคการหรอสงท องคการไมสามารถควบคมได การวเคราะห

สภาพแวดลอมภายนอก ประกอบดวย

283

2.1.2.1 การวเคราะหสภาพแวดลอมท วไป หรอสภาพแวดลอมมหภาค

ทมอทธพลตอองคการไดในระยะยาว ไดแก

(1) การวเคราะหการเมอง เชน เสถยรภาพของรฐบาลและนโยบาย

ของรฐบาล เปนตน

(2) การวเคราะหเศรษฐกจ เชน อตราการวางงานและอตราแลกเปลยน

เปนตน

(3) การวเคราะหสงคมและวฒนธรรม เชน สงคมไทยเปนสงคมสงวย

และมคานยมเกยวกบการรกษาสขภาพมากขน เปนตน

(4) การวเคราะหเทคโนโลยสารสนเทศ เชน การเตบโตของการใช

เครอขายทางสงคมออนไลน และความกาวหนาทางเทคโนโลยสารสนเทศ เปนตน

2.1.2.1 การวเคราะหสภาพแวดลอมเฉพาะหรอสภาพแวดลอมทางการแขงขน

ขององคการ ไดแก

(1) อำนาจต อรองของผ ขายหร อผ จ ดหาว ตถ ด บ หมายถ ง

การวเคราะหผลกระทบของผขายหรอผจดหาวตถดบตอการดำเนนงานขององคการ เชน องคการ

มผจดหาวตถดบจำนวนนอยรายอาจทำใหองคการไมมทางเลอกในการซอวตถดบจากผจดหา

วตถดบรายอน เปนตน

(2) อำนาจตอรองของผ ซ อหรอผ รบบรการ หมายถง ผ ซ อหรอ

ผรบบรการอาจมสวนผลกดนใหองคการตองพฒนาสนคาและบรการตาง ๆ ใหดขน และมอำนาจ

ในการตอรองราคาสนคาและบรการ

(3) ภยคกคามจากผเขามาใหม หมายถง การวเคราะหผลกระทบของ

องคการหรอคแขงขนทเขามาใหมวาสงผลกระทบตอองคการอยางไร เชน นโยบายการเขาส

ประชาคมอาเซยนอาจทำใหองคการตาง ๆ ไดรบผลกระทบจากคแขงทเขามาใหมจากประเทศ

ตาง ๆ ในประชาคมอาเซยน เปนตน

(4) ภยคกคามจากสนคาทดแทน หมายถง การวเคราะหผลกระทบ

ของสนคาหรอบรการขององคการอนตอการดำเนนงานขององคการ เชน สนคาประเภทพลาสตก

สามารถทดแทนสนคาประเภทไมไดทำใหยอดขายสนคาประเภทไมของบรษทลดลง เปนตน

(5) การแขงขนในอตสาหกรรม หมายถง การวเคราะหผลกระทบ

ของการแขงขนระหวางองคการ เชน การแขงขนทสงทำใหองคการตองลดตนทนคาใชจายและ

พฒนาคณภาพการบรการ เปนตน เนองจากระบบสารสนเทศสำหรบผบรหาร มความสามารถ

ในการเจาะขอมล (Drill Down) หรอกลาวอกนยหนงคอ ความสามารถในการใหรายละเอยดของ

สารสนเทศ และระบบดงกลาวสามารถใชตวแบบวเคราะหแนวโนมหรอตวแบบพยากรณตาง ๆ

284

ทำใหผบรหารสามารถวเคราะหสภาพแวดลอมหรอสถานการณทงในอดต ปจจบน และพยากรณ

หรอคาดการณแนวโนมในอนาคต เชน เมอผบรหารทราบผลการปฏบตงานหรอกำไรของแตละ

สาขาแลว ตองการทราบวาสนคาหรอบรการใดของแตละสาขาสามารถทำกำไรไดมากท สด

กสามารถเจาะลกขอมลจากระบบสารสนเทศสำหรบ ผบรหารได หรอเมอผบรหารทราบจำนวน

คแขงรายใหมในปนแลว อาจตองการทราบจำนวนคแขง 5 ปยอนหลงเพอเปนขอมลในการวเคราะห

สภาพแวดลอมการแขงขนกสามารถทำได หรอถาผบรหารตองการทราบสวนแบงตลาดในอนาคต

กสามารถใชตวแบบในการวเคราะหแนวโนมเพอคาดการณสวนแบงตลาดขององคการได เปนตน

การวเคราะหในระบบสารสนเทศสำหรบผบรหาร (Executive Support System : ESS

หรอ Executive Information System: EIS) ดงกลาวทำใหทราบวาองคการของเราอยตรงไหน

ในขณะน (Where are we now?) และมจดแขง จดออน โอกาส อปสรรคหรอขอจำกดขององคการ

อยางไร ซงโอกาสและอปสรรคเปนผลจากการวเคราะหสภาพแวดลอมภายนอกขององคการ

ทสงผลดานบวกและดานลบตอการดำเนนงานขององคการ

ในขณะทจดแขงและจดออนเปนผลจากการวเคราะหสภาพแวดลอมภายในองคการท

เปนดานบวกหรอดานลบ ดงแนวความคดของซนวท กลาวไววา “รเขา รเรา รบรอยครง ชนะรอย

ครง” ซง “รเรา” คอ รจดแขงและจดออน ขององคการตนเอง และ“รเขา” คอ รโอกาสและอปสรรค

ดงนน ผบรหารจงสามารถใชเปนเครองมอในการกำหนดทศทางการดำเนนงานในแผนขององคการ

หรอกลาวอกนยหนงคอเปนการตอบคำถามวา องคการของเราจะไปอยตรงไหนในอนาคต (Where

will we go?) และ “องคการของเราจะตองทำอะไรบาง (What do we do?)” ในรปของวสยทศน พนธ

กจ เปาประสงค และกลยทธ เพอใหการดำเนนงานขององคการประสบความสำเรจตอไป

ทงน ระบบสารสนเทศสำหรบผ บรหาร (Executive Support System: ESS หรอ

Executive Information System: EIS) มความสามารถในการนำเสนอขอมลทมความยดหยนและ

มรปแบบการรายงานผลหลากหลาย การนำเสนอผลการวเคราะหสภาพแวดลอมและการนำเสนอ

แผนขององคการจงสามารถแสดงขอมลในหลายมต (Multidimensional Data) และใชส อได

หลากหลาย (Multimedia) เชน แผนท ภาพ และเสยง เปนตน ทำให การสอสารเกยวกบการวางแผน

องคการงายและสะดวกยงขนอกดวย

285

กลาวโดยสรป การนำเทคโนโลยสารสนเทศมาประยกตใชในการวางแผนปจจบนเปนท

นยมในการจดการองคการทงภาครฐและภาคเอกชน โดยองคการตาง ๆ สามารถนำระบบสารสนเทศ

สำหรบผบรหาร (Executive Support System: ESS หรอ Executive Information System: EIS) มาใชใน

การวางแผนองคการ ซงระบบสารสนเทศดงกลาวเปนระบบสารสนเทศทชวยใหผบรหารองคการ

สามารถเขาถงและวเคราะหสารสนเทศ ทงภายในและนอกองคการเพอใชในการตดสนใจกำหนดทศ

ทางการดำเนนงานขององคการไดอยางถกตอง สะดวก รวดเรวยงขน รวมทงทำใหองคการสามารถ

ปรบตวไดสอดคลองกบสภาพแวดลอมทงภายในและภายนอกองคการดงทกลาวมาแลวขางตน

2.2 การประยกตใชเทคโนโลยสารสนเทศกบการควบคม

ในปจจบ นองคการท งภาครฐและเอกชนใหความสำคญกบการนำเทคโนโลย

สารสนเทศมาใชในการควบคมองคการมากข น ซ งการควบคมองคการ เปนการตดตาม

ตรวจสอบการทำงานขององคการ เพอใหผลการปฏบตงานเปนไปตามมาตรฐานผลการปฏบตงาน

ทกำหนดไว กระบวนการควบคมจงมขนตอนสำคญ ไดแก การกำหนดมาตรฐานผลการปฏบตงาน

การวดผลการปฏบตงาน การเปรยบเทยบผลการปฏบตงาน การพจารณาสวนเบยงเบนและ

ขอจำกด และการปรบปรงแกไขผลการปฏบตงาน โดยองคการสามารถนำเทคโนโลยสารสนเทศ

มาใชในการควบคมไดดงน

2.2.1 การกำหนดมาตรฐานผลการปฏบตงาน

การกำหนดมาตรฐานผลการปฏบตงาน หมายถง การกำหนดมาตรฐานเพอ

วดระดบผลการปฏบตงานตามความคาดหวงขององคการ โดยพจารณาจากมาตรฐานในอดตของ

องคการหรอเปรยบเทยบกบองคการอนแลวกำหนดเปนตวชวดผลการปฏบตงานหลก และคา

เปาหมาย ซงตวช วด คอ หนวยวดความสำเรจของการปฏบตงานทกำหนดขนเปนหนวยวด

ความสำเรจตามผลสมฤทธหลก และคาเปาหมาย คอ คาททำใหทราบวาผลสมฤทธของงานเปนไป

ตามทคาดหวงหรอไมอยางไร

ปจจบนองคการตาง ๆ ไดพฒนาระบบรายงานผลการปฏบตงานหรอจดซอ

ซอฟตแวรสำเรจรป เชน Balanced Scorecard Software ของ Balanced Scorecard Institute เปน

ตน เพอใชในการควบคมผล การปฏบตงานของหนวยงานตาง ๆ ในองคการ ซ งบคลากรใน

องคการสามารถปอนขอมลตวชวดและคาเปาหมายทกำหนดไวแลวแตละปลงในระบบรายงาน

ดงกลาวและเผยแพรใหบคลากรในองคการทราบเพอนำไปส การปฏบตตามมาตรฐานตอไป เชน

การกำหนดตวชวดและคาเปาหมายของคำรบรองการปฏบตงานประจำปในระบบอนทราเนต

(Intranet) ขององคการ เปนตน

286

2.2.2 การวดผลการปฏบตงาน

การวดผลการปฏบตงาน หมายถง การนบผลการปฏบตงานจรงซงอาจแบงได

เปน 2 ประเภทไดแก

2.2.2.1 การวดเชงปรมาณ เชน จำนวนรายงานการฝกอบรม และจำนวน

รายการของงานทดำเนนการสำเรจ เปนตน

2.2.2.2 การวดเชงคณภาพ เชน คณภาพของรายงานการฝกอบรม และความ

พงพอใจของผรบบรการ เปนตน ทงน สามารถเกบรวบรวมขอมลไดจากการสงเกตการณ การใช

แบบสอบถาม หรอการสมภาษณ ดงนน หนวยงานทรบผดชอบตวชวดตาง ๆ ควรเกบรวบรวม

ขอมล โดยใชเทคโนโลยสารสนเทศเปนเครองมอ เชน การอดเสยงและถอดเทปสมภาษณดวย

MP3 และคอมพวเตอร การใชกลองวดโอ การถายรปเปนหลกฐานอางอง และการใชแบบสอบถาม

อเลกทรอนกส (E-Questionnaire) เปนตน ซ งองคการตาง ๆ นยมจดทำแบบสอบถามทาง

อเลกทรอนกสเพ อวดผลการปฏบตงานเรองตาง ๆ และรวบรวมไวทเดยวกนในเวบเพจของ

องคการเพอ ความสะดวกของบคลากรในการตอบแบบสอบถาม ดงตวอยางเวบเพจแบบสอบถาม

ทางอเลกทรอนกส ซงรวบรวมแบบสอบถามตวชวดตามคำรบรองการปฏบตราชการไวทเดยวกน

นอกจากน หนวยงานตาง ๆ ในองคการสามารถใช เทคโนโลยสารสนเทศ

ในการประมวลผลขอมล และรายงานผลการดำเนนงานทางอเลกทรอนกสตามตวช วดและ

คาเปาหมายทกำหนดไว พรอมอพโหลด (Upload) ไฟลเอกสารอางอง ซ งการนำเทคโนโลย

สารสนเทศมาใชในการวดผลการปฏบตงานจะทำใหองคการสามารถลดภาระงานเอกสารและ

พนทในการจดเกบเอกสารไดคอนขางมาก

2.2.3 การเปรยบเทยบผลการปฏบตงาน

การเปรยบเทยบผลการปฏบตงาน หมายถง การนำผลการปฏบตงานไป

เปรยบเทยบกบมาตรฐานทกำหนดไว การเปรยบเทยบเปนขนตอนททำใหทราบถงความแตกตาง

ระหวางผลการปฏบตงานจรงเมอเทยบกบมาตรฐานทกำหนดไว และหากผลการปฏบตงานตำกวา

มาตรฐานทกำหนดไว กเปนหนาทของผบรหารใน การดำเนนการปรบปรงแกไขผลการปฏบตงานตอไป

ในระบบรายงานผลการปฏบตงานทางอเลกทรอนกสมรปแบบการนำเสนอ

เพอเปรยบเทยบผล การปฏบตงานกบมาตรฐานทกำหนดไว ไดแก

2.2.3.1 การนำเสนอเปนคาคะแนนเปรยบเทยบระหวางตวชวดคาเปาหมายกบ

ผลการปฏบตงาน เปนการเปรยบเทยบผลการปฏบตงานกบตวชวดคาเปาหมายทองคการกำหนดไว

2.2.3.2 การนำเสนอเปนกราฟเพ อเปรยบเทยบความแตกตางระหวาง

มาตรฐานการปฏบตงานหรอเปาหมายการปฏบตงานและผลการปฏบตงานในแตละชวงเวลาวาอย

ในระดบทเปนไปตามเปาหมาย สงกวาเปาหมาย หรอตำกวาเปาหมาย

287

2.2.3.3 การนำเสนอเปนสตาง ๆ เหมอนสญญาณไฟจราจร (Traffic Light)

โดยกำหนดใหแตละสแทนคาคะแนนในระดบตาง ๆ เชน สเขยวแกแทนคาคะแนน 4.50–5.00

(สงกวาคาเปาหมายอยางมาก) สเขยวออนแทนคาคะแนน 3.50-4.49 (ทำไดสงกวาคาเปาหมาย)

สเหลองแทนคาคะแนน 2.50–3.49 (ทำไดเทากบคาเปาหมาย) สชมพแทนคาคะแนน 1.50-2.49

(ทำไดตำกวาคาเปาหมาย) สแดงแทนคาคะแนน 1.00–1.49 (ทำไดตำกวาคาเปาหมาย อยางมาก)

ทงน การเปรยบเทยบผลการปฏบตงานผานระบบรายงานผลทางอเลกทรอนกส

อาจแบงเปนรายเดอน รายไตรมาส รายคร งป และรายป เพ อใหผ บรหารสามารถควบคม

การปฏบตงานของหนวยงานทรบผดชอบไดตลอดเวลา การเปรยบเทยบดงกลาวจะทำใหหนวยงาน

ตาง ๆ สามารถทราบถงผลปฏบตงานของตนเองเมอเปรยบเทยบกบมาตรฐานการปฏบตงานและยง

สามารถเปรยบเทยบกบผลการปฏบตงานของหนวยงานอน ๆ ในองคการเดยวกนได ซงอาจใชเปน

ขอมลในการกำหนดมาตรฐานผลการปฏบตงานในครงตอไป และองคการไดทราบผลการปฏบตงาน

ของหนวยงานตาง ๆ เปนระยะ ทำใหสามารถควบคมการดำเนนงานไดอยางตอเนอง ซงถาวา

หนวยงานใดมแนวโนมผลการปฏบตงานตำกวาคาเปาหมาย องคการจะไดหาแนวทางการปรบปรง

แกไขกอนสนสดระยะเวลาทกำหนดไว

2.2.4 การปรบปรงแกไขผลการปฏบตงาน

การปรบปรงแกไขผลการปฏบตงาน หมายถง การทบทวนปรบปรงแกไขใหผล

การปฏบตงานสอดคลองกบมาตรฐานทกำหนดไว เม อพบวาผลการปฏบตงานไมตำกวาคา

ทคาดหวงหรอไมเปนไปตามมาตรฐาน เชน การปรบเปลยนกลยทธ โครงสราง การสรรหาหรอ

พฒนาบคลากร และการออกแบบงานใหม เปนตน

ทงน องคการตาง ๆ นยมนำเทคโนโลยสารสนเทศมาใชในการทบทวนและ

ปรบปรงแกไขผลการปฏบตงานในลกษณะหองประชมออนไลนทเรยกวา “Cockpit Room” ซงม

การรายงานผลการปฏบตงานผานระบบอเลกทรอนกสและใหผ บรหารประชมรวมกนเพอ

ดำเนนการปรบปรงแกไขใหผลการปฏบตงานสอดคลองกบมาตรฐานทกำหนดไว ในหองดงกลาว

จะนำเสนอผลสมฤทธของงานเปรยบเทยบกบเปาหมายขององคการทกำหนดไวตามกรอบของ

วดผลตารางสมดล (Balanced Scorecard) ซงถาเปนภาคธรกจจะแสดงเปนตวชวดใน 4 มต คอ มต

ดานการเงน มตดานลกคา มตดานกระบวนการ และมตดานการเรยนรและการเตบโต ในขณะทถา

นำมาใชกบภาครฐ จะแสดงผลสมฤทธเปรยบเทยบกบเปาหมายขององคการทกำหนดไวเปน

ตวชวดใน 4 มต คอ มตดานประสทธผล มตดานคณภาพการใหบรการ มตดานประสทธภาพการ

ปฏบตราชการ และมตการพฒนาองคการ ดงตวอยางหองประชมออนไลนของกรมสขภาพจต

ทเรยกวา “หองปฏบตการทางการจดการสารสนเทศ (Management Cockpit )”

288

กลาวโดยสรป องคการสามารถนำเทคโนโลยสารสนเทศมาใชในการกำหนด

มาตรฐานผลการปฏบตงาน การวดผลการปฏบตงาน การเปรยบเทยบผลการปฏบตงาน และการ

ปรบปรงแกไขผลการปฏบตงาน ทำให ผบรหารสามารถตดตาม ควบคมผลการดำเนนงานไดอยาง

เปนระบบ รวมทงทบทวนและแกไขปญหาเกยวกบผลการปฏบตงานของผปฏบตงานไดงายและ

สะดวกยงขน ดงนนการควบคมองคการจงมประสทธผลและประสทธภาพมากขน

2.3 การประยกตใชเทคโนโลยสารสนเทศในงานการเงนและการพาณชย

สถาบนการเงนตาง ๆ ใชเทคโนโลยสารสนเทศในรปแบบของเครองถอนเง นโดย

อตโนมต หรอ ATM เพออำนวยความสะดวกในการฝาก ถอนเงน และไดนำคอมพวเตอรระบบ

ออนไลนและออฟไลนเขามาชวยในการทำงานประจำวนของธนาคาร

2.3.1 ระบบสารสนเทศดานการเงน (Financial Information System)

ระบบสารสนเทศดานการเงน จะเก ยวกบสภาพคลอง (Liquidity) ในการ

ดำเนนงาน เกยวของกบการจดการเงนสดหมนเวยน ถาธรกจขาดเงนทนอาจกอใหเกดปญหาขน

ทงโดยตรงและออม โดยทการจดการทางการเงนจะมหนาทสำคญ 3 ประการ ดงน

2.3.1.1 การพยากรณ (Forecast) คอการศกษาวเคราะห การคาดการณ

การกำหนดทางเลอก และการวางแผนทางดานการเงนของธรกจ เพอใชทรพยากรทางการเงน

ใหเก ดประโยชนสงส ด โดยนกการเงนสามารถใชหลกการทางสถตและแบบจำลองทาง

คณตศาสตรมาประยกต การพยากรณทางการเงนจะอาศยขอมลทงภายในและภายนอกองคการ

ตลอดจนประสบการณของผบรหารในการตดสนใจ

2.3.1.2 การจดการดานการเงน (Financial Management) คอการบรหารเงน

ใหเกดประโยชนสงสด เชน รายรบและรายจาย การหาแหลงเงนทนจากภายนอก เพอทจะเพมทน

ขององคการ โดยวธทางการเงน เชน การกยม การออกหน หรอตราสารทางการเงน

2.3.1.3 การควบคมทางการเงน (Financial Control) เปนการตดตามผล

ตรวจสอบ และประเมนความเหมาะสมในการดำเนนงานวาเปนไปตามแผนทกำหนดหรอไม

ตลอดจนวางแนวทางแกไขหรอปรบปรงใหการดำเนนงานทางการเงนของธรกจมประสทธภาพ

โดยทการตรวจสอบและการควบคมทางการเงนของธรกจจะจำแนกได 2 ประเภท คอ

(1) การควบคมภายใน (Internal Control)

(2) การควบคมภายนอก (External Control)

บรการธนาคารทางอนเทอรเนต (internet banking) ธนาคารพาณชย

เรมนำบรการธนาคารทางอนเทอรเนตมาใชตงแตป พ.ศ. 2543 โดยเนนการใหบรการดานการ

ทำธรกรรมทางการเงนผานเครอขายอนเทอรเนตซงมรายละเอยดการใหบรการดงตอไปน

289

(1) บรการเปดบญช

(2 บรการสอบถามยอดบญช บรการขอรายการเดนบญช ยอดเงน

คงเหลอในบญชออมทรพย บญชเดนสะพด บญชฝากประจำ บญชเงนฝากระยะยาว สนเชอบคคล

Speedy Loan และสนเชอเพอการเคหะ (Mortgage) หรอ ดใบแจงยอดบตรเครดตไทยพาณชยและ

บตร Speedy Cash ผานบรการ E-Bill

(3) บรการชำระคาสนคาและบรการ ทงเตมเงนโทรศพทมอถอ

บตรเครดต คางวดเงนก/เชาซอ คาสาธารณปโภคตาง ๆ คา บรการโทรศพทเคลอนท บรการจาย

คากวดวชาออนไลน ฯลฯ

(4) สมครบรการบตรเครดตและอนมตเบองตน เปนการสมครผาน

ระบบอนเตอรเนต แทนการไปสมครทธนาคาร โดยทำการกรอกขอมล ผานระบบออนไลนทงหมด

และรอการอนมต จากทางธนาคาร โดยไมตองออกไปขางนอก

(5) บรการโอนเงน ระหวางบญชของตนเอง บญชบคคลอนทงบญช

ไทยพาณชย บญชตางธนาคาร หรอโอน เงนตางประเทศ จดเดนดานบรการสามารถสมครใช

บรการไดดวยตนเองตลอด 24 ชม. โดยไมตองเดนทางไปสาขา

(5.1) เพ มบญชผ รบโอนไดดวยตนเอง ดวยระบบ One Time

Password (OTP)

(5.2) มระบบรกษาความปลอดภยของ ขอมล ดวยการเขารหส

ขอมล (Data Encryption) ดวย Secured Socket Layer (SSL) 128 bits

(5.3) เรยกดใบแจงยอดบตรเครดตไทยพาณชยและบตร Speedy

Cash ไดตลอดเวลาผานบรการ e-Bill

(5.4) ชำระคาสนคา/บรการไดถงกวา 1,000 กวารานคา รวมถง

บรการเตมเงนมอถอ

(5.5) โอนเงนระหวางบญชตนเอง บคคลอนใน SCB และตาง

ธนาคารแบบเขาบญชทนท/ตงเวลาหกบญชลวงหนา

2.3.2 ระบบการชำระเงนแบบอเลกทรอนกส (E-Payment)

ในการใชชวตประจำวนของประชาชนโดยทวไป ลวนแตมความเกยวของกบ

การชำระเงนอยทกวน ไมวาจะเปนการชำระเงนเพอซอสนคาหรอการรบบรการ การโอนเงน

หรอการทำธรกรรมทางการเงนอนใด การขยายตวของเศรษฐกจและความกาวหนาทางเทคโนโลย

เปนปจจยทสงผลใหการบรการดานการชำระเงนมการพฒนาอยางตอเนองโดยรปแบบการชำระ

เงนมความหลากหลายและซบซอนมากขน โดยการใหบรการมความรวดเรว และคลองตวมากขน

สอดคลองกบความตองการของภาคธรกจและประชาชน และมผใหบรการ รายใหม ๆ เกดขน

290

รวมทงมการนำเอากระบวนการชำระเงนเขาไปในระบบอเลกทรอนกส หรอเรยกกนวา ระบบการ

ชำระเงนแบบอเลกทรอนกส (E-Payment) (ระบบชำระเงนอเลกทรอนกส) คอ กระบวนการสง

มอบหรอโอนส อการชำระเงนเพ อชำระราคา โดยผานส ออเล กทรอนกส เชน อนเทอรเนต

คอมพวเตอร ระบบสอสารโทรคมนาคม โทรสาร โทรศพทมอถอ เปนตน

ปจจยแหงความสำเรจม 4 ประเดน คอ

2.3.2.1 การบรการลกคา เทคโนโลยตองเขาถงไดงายและเปนมตรกบ

ประชาชน ลดขนตอนทางราชการทย งยากซบซอน ใหสารสนเทศททนสมยและตรงกบความ

ตองการ

2.3.2.2 การออกแบบและประเมนผล บรการตองมการบรหารจดการทดและ

รกษาระบบใหมเสถยรภาพแมในภาวะวกฤต กำหนดนโยบายและกระบวนการรบขอรองเรยน

ทชดเจน ตดตามผลและปรบปรงระบบชวยสรางการมสวนรวมอยางตอเนอง

2.3.2.3 ความมนคงและความปลอดภย บรการตองอำนวยความสะดวก

ในการทำธรกรรมออนไลน และใหความสำคญสงสดตอความปลอดภยในขอมลสวนบคคล

2.3.2.4 การเหนคณคาและความสำคญ บรการทดตองถกใหความสำคญ

ในลำดบสงสดจากทกภาคสวน ผนำประเทศ นกการเมองทองถน เจาหนาทระดบสง และพนกงาน

ของรฐ ตองใหการสนบสนนกระบวนการเรยนรและตอบขอสงสยแกประชาชนผานการสอสารสอง

ทางอยางประสทธภาพ

การเพมประสทธภาพดานการบรหารการเงน เนองจากการบรการ E - Pay

เปนการชำระเงนแบบ Online และ Real Time จงเพมความสะดวกในกรณททานตองการจะสงชำระ

เงนเปนกรณเรงดวนโดยไมจำเปนตองเดนทางเพอไปชำระเงนเหมอนระบบเดม โดยผรบเงน

สามารถรบเงนและนำเงนไปบรหารตอไดภายในระยะเวลาไมเกน 3 นาท โดยไมตองรอธนาคาร

การเคลยรรง ถอเปนการเพมประสทธภาพในการบรหารเงนสดของบรษทอกทางหนง

การลดความผดพลาดในการกรอกขอมลการทำรายการ ระบบ E – Pay จะดง

ขอมลจากฐานขอมลมาใช เชนเลขทบญชผมอำนาจในการสงจาย ,วงเงนในการสงจาย เปนตนทำให

ทานสามารถทำงานไดรวดเรวและลดขอผดพลาดทอาจเกดขนจากการจดพมพเอกสารไดทำใหการ

ดำเนนงานทางดานบญชและการเงนของบรษทจงมความสะดวก รวดเรวและถกตองมากยงขน

2.3.3 การจดการดานการแพทย

เทคโนโลยสารสนเทศไดรบการนำมาใชในการพฒนา ดานสาธารณสขอยาง

กวางขวาง และทำใหงานดานสาธารณสขเจรญกาวหนาอยางรวดเรว โดยกระทรวงสาธารณสข

ไดปรบระบบการบรหารงาน และนำเทคโนโลยสารสนเทศมาใชในงานตาง ๆ ดงน

291

2.3.3.1 ดานการลงทะเบยนผปวย ตงแตเรมทำบตร จายยา เกบเงน

2.3.3.2 การสนบสนนการรกษาพยาบาล โดยการเชอมโยงระบบคอมพวเตอร

ของโรงพยาบาลตาง ๆ เขาดวยกน สามารถสรางเครอขายขอมลทางการแพทย แลกเปลยนขอมล

ของผปวย

2.3.3.3 สามารถใหคำปรกษาทางไกล โดยแพทยผเชยวชำนาญ เทคโนโลย

สารสนเทศจะชวยใหแพทยสามารถเหนหนา หรอทาทางของผปวยได ชวยใหสงขอมลทเปน

เอกสาร หรอภาพเพอประกอบการพจารณาของแพทยได

2.3.3.4 เทคโนโลยสารสนเทศจะชวยในการใหความรแกประชาชนของแพทย

หรอหนวยงานสาธารณสขตาง ๆ เปนไปดวยความสะดวก รวดเรว ไดผลขน โดยสามารถใชสอตาง ๆ

เชนภาพนง ภาพเคลอนไหวมเสยงและอน ๆ เปนตน

2.3.3.5 เทคโนโลยสารสนเทศ ชวยใหผบรหารสามารถกำหนดนโยบาย และ

ตดตามกำกบการดำเนนงานตามนโยบายไดดยงขน โดยอาศยขอมลทถกตองฉบไว และขอมล

ทจำเปน ทงนอาจใชคอมพวเตอรเปนตวเกบขอมลตาง ๆ ทำใหการบรหารเปนไปไดดวยความ

รวดเรว ถกตองมากยงขน

2.3.3.6 ในดานการใหความรหรอการเรยน การสอนทางไกล เทคโนโลย

สารสนเทศ โดยเฉพาะดาวเทยม จะชวยใหการเรยนการสอนทางไกล ทางดานการแพทยและ

สาธารณะสข เปนไปไดมากขนประชาชนสามารถเรยนรพรอมกนไดทวประเทศและ ยงสามารถ

โตตอบหรอถามคำถามไดดวย

2.5 การประยกตใชเทคโนโลยสารสนเทศกบงานดานบรหาร

สำหรบงานดานบรหาร ซงเปนงานทผ บรหารสวนใหญตองอาศยสารสนเทศเปน

เครองมอในการประกอบการตดสนใจ การกำหนดนโยบายตาง ๆ ซงนบวาเปนสวนทมความสำคญ

ตอองคกรธรกจเปนอยางมาก จงไดมการนำเทคโนโลยสารสนเทศเขามาสนบสนนการทำงานของ

ผบรหารในลกษณะตาง ๆ ดงน

2.5.1 ระบบสนบสนนการตดสนใจ (Decision Support System : DSS) เปนระบบ

ทชวยสนบสนนการตดสนใจซงมเปาหมายเพอเตรยมสารสนเทศทเปนประโยชนใหแกผใชระบบท

เปนผ บรหารโดยสารสนเทศน มกเก ยวของกบการตดสนใจแบบไมมโครงสราง หรอแบบกง

โครงสรางทเปนการตดสนใจตอเหตการณทไมสามารถคาดการณไดลวงหนาหรอคาดการณ

ไดยาก ระบบสนบสนนการตดสนใจเปนระบบทสงเสรมใหผใชสามารถกระทำการตดสนใจไดดวย

ความชาญฉลาด แตทงนไมไดใชระบบสนบสนนการตดสนใจ เพอใชในการตดสนใจแทน ดงนน

เมอผใชระบบตองการตดสนใจเรองใดเรองหนง หรอตอเหตการณใดเหตการณหนง ผใช จะทำ

การปอนขอมลทเปนตวแปรตาง ๆ ของเหตการณนนเขาสระบบสนบสนนการตดสนใจ จากนน

292

ระบบจะประมวลผลลพธตาง ๆ แลวรายงานออกมาเปนทางเลอกใหผ ใชระบบไดเหน และ

รบทราบถงขอเปรยบเทยบ โดยผลลพธทไดนนขนอยกบตวแปรทแตกตางกนของสถานการณนน ๆ

และสดทายจงเปนหนาทของผทจะตดสนใจวาจะปฏบตตามแนวทางหรอไมอยางไรจงจะดทสดใน

กรณทระบบสนบสนนการตดสนใจ ถกนำไปใชโดยผบรหารระดบสง (Executive Manager) ระบบ

นจะถกเรยกวา “ระบบสารสนเทศเพอผบรหารระดบสง (Executive Information Systems : EIS)”

2.5.2 ระบบสนบสนนการทำงานแบบกลม (Group Support System : GSS) คอ

การนำเทคโนโลยสารสนเทศมาใชเปนเคร องมอสนบสนนการทำงานรวมกนเปนกล ม เชน

การประชมทางไกล การถายโอนขอมลจากคอมพวเตอรเครองหนงไปยงอกเครองหนง เปนตน

ระบบสนบสนนการทำงานแบบกลมเปนระบบทมความสำคญตอระบบสนบสนนการตดสนใจมาก

ทงน กเพอชวยใหเกดการตดสนใจแบบกลมได ดงนน โดยทวไปจงมกเรยกระบบสนบสนน

การทำงานแบบกล มวา “ระบบสนบสนนการตดสนใจแบบกล ม” หรอ “ระบบการประชม

อเลกทรอนกส ” การทำงานเปนกลมหรอการตดสนใจแบบกลมนน จะพบในองคกรขนาดใหญ

เน องจากงานบางอยางไมสามารถตดสนใจเพยงลำพงได และวธการรวมกนตดสนใจกคอ

“การประชม” ซงถงแมวาการตดสนใจแบบกลมจะเปนงานทซบซอนและใชเวลามาก แตเมอนำ

เทคโนโลยสารสนเทศเขามาชวยแลว จะชวยใหทกอยางเปนเรองงายขน ลดขอจำกดในเรองของ

การเดนทางมาประชมได หรอสามารถรวมประชมโดยสมาชกอยตางสถานทกนได

2.5.3 ระบบสารสนเทศภมศาสตร (Geographic Information System : GIS) คอ

ระบบสารสนเทศทใชจดการขอมลทางดานภมศาสตร ตงแต การจดเกบ ประมวลผล วเคราะห

และแสดงผลขอมล ไมวาจะเปนขอมลทภาพถาย (ภาพถายดาวเทยม ภาพถายทางอากาศ) ขอมล

สภาพภมศาสตร พนท ประชากร และอน ๆ ทเกยวของกบภมศาสตรทงหมด โดยซอฟตแวรระบบ

สารสนเทศภมศาสตรจะชวยใหผใชสามารถจดการเรยกใชและวเคราะหขอมลเชงภมศาสตรท

ตองการไดการจดเกบขอมลของระบบสารสนเทศภมศาสตรจะเกบเปนเลเยอร (Layer) แตละ

เลเยอร คอ ขอมลแตละชนด เชน ขอมลทเปนภาพถาย แผนท ขอมลพนท ขอมลประชากร

ขอมลเสนทาง ขอมลยอดขายของแตละพนท เปนตน เมอแสดงผลขอมลเหลานจะมการซอนทบ

กน จนกลายเปนรปเดยวกนถงแมวาขอมลจะถกแยกเปนเลเยอรแตทกเลเยอรจะมความสมพนธ

เชอมโยงกนทงหมดองคกรทตดตงระบบสารสนเทศภมศาสตรจะสามารถนำขอมลมาวเคราะหหา

ผลลพธทตองการเพอนำไปใชในการตดสนใจดานตาง ๆ ดงนนเทคโนโลยสารสนเทศทนำมาพฒนา

เปนระบบสารสนเทศภมศาสตรนน จะตองมความสามารถทางดานกราฟกเพอใชในการแสดงผล

นอกจากน ยงตองมามฐานขอมลเพอจดเกบขอมลชนดตาง ๆ โดยเฉพาะอยางยงฐานขอมลเพอ

จดเกบแบบจำลอง ทสรางขนระบบสารสนเทศภมศาสตรนอกจากจะถกนำไปใชงานทางดาน

การทหาร หรองานดานการวางผงเมองแลว ยงถกนำไปใชงานธรกจอกมากมาย เชน การคำนวณ

293

เสนทางการจดสงสนคา การวเคราะหหาทำเลทเหมาะกบการทำธรกจ เปนตน สำหรบทศทาง

ระบบสารสนเทศภมศาสตรโดยสวนใหญ จะเพมความสามารถในดานตาง ๆ ดงน

2.5.3.1 สามารถสรางแบบจำลองแบบ 3 มต เพอจำลองการเคลอนทของ

พายเฮรเคนได

2.5.3.2 เชอมโยงฐานขอมลแผนทใหสามารถแสดงบนเวบไซตในเครอขาย

อนเทอรเนตได

2.5.3.3 เพมความสามารถในงานดานตาง ๆ ได เชน งานกระดาษคำนวณ งาน

วเคราะหขอมลดวยเหมองขอมล เปนตน

2.5.3.4 เพมเทคโนโลยไรสายใหสามารถตดตามการเดนทางของรถบรรทกได

2.5.4 ปญญาประดษฐ (Artificial Intelligence : AI) หมายถง ศาสตรแขนงหนงของ

วทยาศาสตรการคอมพวเตอร ทตองการประดษฐเครองจกร เชน คอมพวเตอร หรอหนยนต

ใหสามารถคดและมพฤตกรรมเลยนแบบมนษยในกระบวนการตดสนใจ แกไขปญหาได ซงอาจจะ

ตองมการวนจฉย หาเหตผล จากความรทจดเกบไว และนำความรนนมาเชอมโยงเพอหาขอสรป

หรอผลลพธของปญหานนไดในทสดปญญาประดษฐเปนแนวคดทเรมมมาเมอ 40 ปทแลว แต

เทคโนโลยคอมพวเตอรพฒนาความสามารถจนนำมาใชสรางปญญาประดษฐได เมอ 10 ป ทผาน

มา งานวจยปญญาประดษฐสวนใหญ จะเกยวของกบงานแขนงตาง ๆ หลายดาน ไดแก หนยนต

(Robotic)ระบบผเช ยวชาญ (Expert System : ES) การประมวลผลภาษาธรรมชาต (Natural

Language Processing : NLP) และเทคโนโลยเสยง คอมพวเตอรโครงขายใยประสาท ตรรกะ

คลมเครอ ตวแทนปญญา ระบบชวยสอนอนชาญฉลาด ระบบความเปนจรงเสมอน ซงงานแตละ

แขนงลวนมความเกยวของกนทงหมด และมจดประสงคเดยวกนคอ ตองการใหคอมพวเตอรหรอ

อปกรณตาง ๆ สามารถเลยนแบบมนษยได ตวอยางเชน ระบบผเชยวชาญ ซงเปนโปรแกรม

คอมพวเตอรทใชในการนำเสนอองคความรของผเชยวชาญ เพอแกไขปญหาและใหคำแนะนำอยาง

มเหตผล สามารถนำขอมลทมอยในฐานขอมลของตนมาใชในการฝกฝนการแกไขปญหาเองได

คลายกบผเชยวชาญทเปนมนษย การพฒนาระบบผเชยวชาญจำเปนตองอาศยองคความรจำนวน

มาก เพอการแปลความ เปรยบเทยบ และวเคราะหจนกวาจะไดผลลพธ ตวอยางการนำระบบ

ผเชยวชาญมาใชในงานดานธรกจ เชน ระบบ Expert Scheduling System ทใชเพอจดตารางงาน

ผลตในโรงงานโดยมการเชอมโยงเขากบระบบอน ๆ ของโรงงานดวย เพอใหสามารถทำงานได

อยางอตโนมต นอกจากน ยงมการนำระบบผเชยวชาญมาใชเขยนแผนธรกจสำหรบผลตภณฑใหม

ของ บรษทดวย โดยระบบผเชยวชาญจะใหขอมลดานตาง ๆ เพอวเคราะหและตดสนใจ เปนตน

2.5.5 คอมพวเตอรโครงขายใยประสาท (Neural Network Computing) หรอ “โครงขาย

ใยประสาทเสมอน (Artificial Neural Network : ANN)” หมายถง คอมพวเตอรทสามารถเลยนแบบ

294

การทำงานของสมองมนษยได ดวยการประมวลผลขอมลสารสนเทศ และองคความรไดในคราวละ

มาก ๆ นอกจากน ยงสามารถรบและจดจำสารสนเทศในรปแบบทเปนประสบการณไดทำให

สามารถเชอมโยงขอเทจจรงทงหลายเขาดวยกนเพอหาขอสรป และใชประสบการณทจดเกบไวมา

เรยนรและทำความเขาใจวา ขอเทจจรงใหมทไดรบเขามามความเกยวของกนอยางไร เพอทำ

การปรบปรงองคความรใหมความทนสมยเพอประโยชนใน อนาคตการเลยนแบบการทำงานของ

สมองมนษยของเครองคอมพวเตอร เร มจากการกำหนดใหแตละซอฟตแวรเรยกวา “โหนด

(Node)” เปรยบเสมอนวาเปน “เซลลประสาท” และสรางการเช อมตอใหกบโหนดเหลานน

ใหเปนโครงขาย (Network) แตละโครงขายจะประกอบไปดวยโหนดท ถ กจดแบงเปนช น ๆ

เรยกวา “เลเยอร” แตละเลเยอรจะมหนาทการทำงานแตกตาง

ตวอยางการนำโครงขายใยประสาทเสมอนมาใชในงานดานธรกจ เชน ใชพยากรณ

ราคาหนเปนการประเมนความเสยงของการประกนภยทรพยสน ทำนายตวชวดทางเศรษฐกจ

พยากรณอากาศ สรางกลไกการวนจฉยขอผดพลาด เปนตน

2.5.6 ระบบความเปนจรงเสมอน (Virtual Reality System) หมายถง ระบบทชวยให

ผใชระบบเคลอนไหวจะมปฏกรยาโตตอบกบสภาพแวดลอมทถกจำลองขนมา โดยคอมพวเตอรได

การทผใชระบบจะสามารถมองเหนและเขาไปอยในสภาพแวดลอมจำลองนนได ตองผานจำพวก

อปกรณพเศษทประดษฐขนมาโดยเฉพาะ เพอนำพาผใชไปสโลกความเปนจรงเสมอน ทสามารถ

สมผสไดทงภาพและเสยง อปกรณพเศษเหลานจะมโปรแกรมบนทกการเคลอนไหว เสยง และ

การรบรความรสกของผใชได เชน รบรวาใชหนศรษะไปทางขวา ระบบ จะตองจำลองภาพใหม

การเคลอนไหวไปทางขวาตามผใช เปนตน ซงทำใหผใชมความรสกคลายกบอยในโลกของความ

เปนจรง ยกตวอยางอปกรณสำหรบระบบความเปนจรงเสมอน เชน ถงมอ แวนตา หมวก เปนตน

ระบบความเปนจรงเสมอนถกนำมาใชในกบงานดานตาง ๆ เชน ใชในการฝกทหาร ฝกขบรถบรรทก

ภายใตสภาพพนทแตกตางกน ใชแสดงแบบจำลองบานและอาคารบนเวบไซต แสดงแบบจำลอง

ของสนคา หรอแสดงแบบจำลองหองพกของโรงแรม เปนตน

3. ปญหาและแนวทางสรางความสำเรจในการประยกตใชเทคโนโลยสารสนเทศ

3.1 ปญหาในการประยกตใชเทคโนโลยสารสนเทศ การนำเทคโนโลยสารสนเทศมาประยกตใชในองคการมความสำคญและมประโยชน

ตอองคการในหลายดาน อยางไรกตาม การประยกตใชเทคโนโลยสารสนเทศในองคการยงพบ

ปญหาหลายประการ ไดแก ปญหาดานผบรหาร ปญหาดานบคลากร ปญหาดานเทคโนโลย

สารสนเทศ ปญหาดานงบประมาณ ปญหาดานหนวยงานเทคโนโลยสารสนเทศ และปญหาดาน

วฒนธรรมองคการ

295

3.1.1 ปญหาดานผ บรหาร การนำเทคโนโลยสารสนเทศมาประยกตใชในบาง

องคการขาดการสนบสนนจากผบรหารขององคการ กลาวคอ ผบรหารไมใหความสนใจหรอใสใจ

ทจะดำเนนการ ตอตานการเปลยนแปลง ไมเขามามสวนรวมใน การนำมาประยกตใชอยางจรงจง

ปลอยใหเปนหนาทของหนวยงานดานเทคโนโลยสารสนเทศรบผดชอบเพยงหนวยงานเดยว

โดยเหนวาเรองดงกลาวเปนเพยงการดำเนนการตามกระแสหรอสมยนยมเทานน ซงมส าเหต

สำคญมาจากผบรหารขาดความรความเขาใจในเรองดงกลาว นอกจากน ผบรหารในบางองคการ

ใหความสำคญกบการลงทนงบประมาณในโครงสรางพนฐานดานเทคโนโลยสารสนเทศมากกวา

สาระสำคญในเรองของ การเพมประสทธผลและประสทธภาพของการปฏบตงานและแกไขปญหา

ตาง ๆ ขององคการ ทำใหการประยกตใชเทคโนโลยสารสนเทศในองคการไมสงผลตามเจตนารมณ

อยางแทจรง 3.1.2 ปญหาดานบคลากร ปญหาสำคญประการหนงของการประยกตใชเทคโนโลย

สารสนเทศในองคการ คอ ปญหาดานบคลากร ซงพบปญหาสำคญสรปไดดงน 3.1.2.1 บคลากรขาดความร และทกษะดานเทคโนโลยสารสนเทศ เชน

บคลากรในองคการไมเขาใจ การทำงานของเครองคอมพวเตอรทำใหตอตานการนำเทคโนโลย

สารสนเทศมาใชในองคการ บคลากรในองคการไมทราบวธการเขาถงขอมลและสารสนเทศเพอ

นำมาใชในเกดประโยชนตอการปฏบตงาน รวมถงการขาดแคลนบคลากรดานเทคโนโลย

สารสนเทศทเชยวชาญในการพฒนาระบบเทคโนโลยสารสนเทศทเหมาะสมกบองคการ เปนตน 3.1.2.2 บคลากรขาดทศนคตท ด ต อการนำเทคโนโลย สารสนเทศมา

ประยกตใชในองคการ เชน บคลากรไมเหนความสำคญหรอประโยชนของการนำเทคโนโลย

สารสนเทศมาประยกตใช เกดความเครยดหรอความ เกรงกลววาเทคโนโลยสารสนเทศจะนำมาใช

แทนแรงงานคน ซ งผลกระทบตออำนาจและผลประโยชนของตนเอง รวมถงมองวาการนำ

เทคโนโลยสารสนเทศมาประยกตใชเปนหนาทของหนวยงานดานเทคโนโลยสารสนเทศไมใชหนาท

ของตนเอง 3.1.2.3 บคลากรขาดการมสวนรวมในการนำเทคโนโลยสารสนเทศมา

ประยกตใช เชน การออกแบบระบบจากความตองการของผ บรหารหรอความคดเหนของ

ผเชยวชาญในลกษณะบนลงลาง (Top-Down Approach) โดย ไมไดสำรวจความคดเหนหรอความ

ตองการของบคลากร ทำใหการนำเทคโนโลยสารสนเทศมาใชในองคการจง ไมสามารถตอบสนอง

ความตองการของบคลากรและแกไขปญหาตาง ๆ ในองคการไดอยางสมบรณ เปนตน 3.1.2.4 บคลากรไมใหความรวมมอในการนำเทคโนโลยสารสนเทศมาใชในการ

ปฏบตงาน เกดการตอตานระบบเทคโนโลยสารสนเทศ และขาดความมงมนในการนำเทคโนโลย

สารสนเทศมาใชประโยชน เนองจากตองเปลยนวธการทำงานและเปลยนบทบาทการทำงาน

296

3.1.3 ปญหาดานเทคโนโลยสารสนเทศ การประยกตใชเทคโนโลยสารสนเทศใน

องคการจำเปนตองอาศยโครงสรางพนฐานดานเทคโนโลยสารสนเทศทเหมาะสม ซงในบาง

องคการประสบปญหาดานเทคโนโลยสารสนเทศ ดงน 3.1.3.1 ขาดแคลนโครงสรางพนฐาน เชน ในบางองคการระบบเครอขาย

ระหวางหนวยงานยงไมสมบรณทำใหการตดตอสอสารระหวางหนวยงานประสบปญหา หรอไม

ครอบคลมทกพนทหรอทกหนวยงานในองคการ และทำใหเกดความลาชาในการดาวนโหลดขอมล

ผานอนเทอรเนต เปนตน 3.1.3.2 การนำเทคโนโลยสารสนเทศมาประยกตใชเปดโอกาสใหเกดการ

โจรกรรมทางเทคโนโลยหรอปญหาอนอนเกยวเนองกบเทคโนโลยได เชน ปญหาไวรสคอมพวเตอร

เปนตน ทงน ปญหาดงกลาวเกดจากบคลากร ขาดความรดานความปลอดภยหรอระบบเทคโนโลย

สารสนเทศยงไมปลอดภยเพยงพอ 3.1.3.3 การออกแบบระบบเทคโนโลยสารสนเทศไมด ยากแกการใชงาน และ

ไมทนสมย เชน ระบบม ความซบซอนทำใหใชระยะเวลาในการปฏบตงานมากยงขน เปนตน 3.1.3.4 ระบบเทคโนโลยสารสนเทศขดแยงหรอไมเหมาะสมกบโครงสรางหรอ

กระบวนการทำงานขององคการ 3.1.3.5 การนำเทคโนโลยสารสนเทศมาใชในองคการขาดการวางแผนดาน

เทคโนโลยสารสนเทศทชดเจน 3.1.3.4 ปญหาดานงบประมาณ องคการตาง ๆ มกประสบปญหาดาน

งบประมาณในการนำเทคโนโลยสารสนเทศมาประยกตใช ไดแก

(1) ขาดงบประมาณในการพฒนาความรและทกษะดานเทคโนโลย

สารสนเทศใหกบบคลากรดานเทคโนโลยสารสนเทศ เพอใหมความรความสามารถและทกษะใน

การปฏบตหนาททรบผดชอบใหทนกบเทคโนโลยสารสนเทศทมการเปลยนแปลงอยางรวดเรว (2) งบประมาณท ร บจ ดสรรไม เพ ยงพอกบการพฒนาระบบ

เทคโนโลยสารสนเทศและไมทนตอ ความตองการใชบรการทางอเลกทรอนกสทมมากขนอยาง

ตอเนอง เชน การเชาเครอขาย การพฒนาระบบรกษาความปลอดภย การพฒนาระบบการบรการ

ทางอเลกทรอนกส และการบำรงรกษาฮารดแวรและซอฟตแวร เปนตน 3.1.5 ปญหาดานหนวยงานเทคโนโลยสารสนเทศ หนวยงานดานเทคโนโลย

สารสนเทศขององคการตาง ๆ บอยคร งประสบปญหาขาดความเช ยวชาญดานเทคโนโลย

สารสนเทศ กลาวคอ หนวยงานเทคโนโลยสารสนเทศในบางองคการไมมประสบการณใน

การพฒนาระบบเทคโนโลยสารสนเทศมากอน รวมทงขาดความรและทกษะทเพยงพอ ทำให

การนำเทคโนโลยสารสนเทศมาใชในองคการตองอาศยการวาจางหนวยงานภายนอกมาดำเนนการ

297

ซงมขอจำกดในเรองของคาใชจายและอาจสญเสยความลบทางการคาและการควบคมระบบ

เทคโนโลยสารสนเทศขององคการ และบคลากรดานเทคโนโลยสารสนเทศขององคการมจำนวนไม

เพยงพอตอภารกจในการดแลระบบเทคโนโลยสารสนเทศขององคการ หรอเกดสภาวะสมองไหล

นอกจากน หนวยงานเทคโนโลยสารสนเทศขององคการบางครงยงไมสามารถสนบสนนหนวยงาน

ตาง ๆ ในองคการในการนำเทคโนโลยสารสนเทศมาประยกตใชไดอยางมประสทธภาพ 3.1.6 ปญหาดานวฒนธรรมองคการ วฒนธรรมองคการและผรบบรการบางครงไม

เออตอการนำเทคโนโลยสารสนเทศมาใชในองคการ เชน บางองคการมวฒนธรรมปกปดขอมลและ

มองวาขอมลคออำนาจ ไมตองการใหบคคลอนไดรบทราบขอมลของตนเอง ทำใหไมสามารถ

เชอมโยงขอมลระหวางบคคลทอยตางสถานทหรอแลกเปลยนขอมลผานระบบเทคโนโลยสารสนเทศ

เปนตน นอกจากน ผ รบบรการขององคการอาจเคยชนกบการรบบรการรปแบบเดม ๆ หรอ

การตดตอสอสารกบองคการแบบเผชญหนาระหวางผรบบรการและเจาหนาทขององคการ ทำให

การนำเทคโนโลยสารสนเทศมาประยกตใชในองคการไมประสบความสำเรจ กลาวโดยสรป แมวาองคการตาง ๆ จะนำเทคโนโลยสารสนเทศมาประยกตใชใน

องคการมากขนดวยเจตนารมณทดในการเพมประสทธผลและประสทธภาพการปฏบตงานของ

องคการ แตการนำไปสการปฏบตนน เปนสงทไมงาย ดงจะเหนไดวาหลายองคการประสบปญหา

การประยกตใชในดานตาง ๆ ดงทกลาวมาแลวขางตน 3.2 แนวทางสรางความสำเรจในการประยกตใชเทคโนโลยสารสนเทศ การประยกตใชเทคโนโลยสารสนเทศในองคการจะประสบความสำเรจขนอย กบ

ปจจย ดงน 3.2.1 การสนบสนนของผบรหาร ผบรหารองคการทกระดบควรใหความสำคญและ

สนใจอยางจรงจงตอการนำเทคโนโลยสารสนเทศมาประยกตใชในองคการ เนองจากผบรหารม

บทบาทสำคญในหลายประการ ไดแก 3.2.1.1 บทบาทในการสรางทศนคตและแรงจงใจ กลาวคอ ถาผ บรหาร

มทศนคตท ด ต อการนำเทคโนโลยสารสนเทศมาประยกตใช และส อสารถงประโยชนและ

ความสำคญของเทคโนโลยสารสนเทศ พรอมทงผลกดน ใหบคลากรนำเทคโนโลยสารสนเทศมาใช

เปนเครองมอในการปฏบตงานอยางตอเนอง โดยอาจมมาตรการจงใจตาง ๆ เชน การชมเชย

ยกยองบคลากรทนำเทคโนโลยสารสนเทศมาใชในการปฏบตงานและการใหรางวล สำหรบ

บคลากร ทเสนอนวตกรรมสนคา บรการ หรอกระบวนการใหม ๆ ใชเทคโนโลยสารสนเทศ เปนตน

บทบาทของผบรหารดงกลาวจะทำใหบคลากรมทศนคตทดและมแรงจงใจในการนำเทคโนโลย

สารสนเทศมาประยกตใชในองคการมากยงขน

298

3.2.1.2 บทบาทในการสนบสนนทรพยากร องคการตาง ๆ จำเปนตองใช

ทรพยากรการจดการ จำนวนมากในการพฒนาระบบเทคโนโลยสนเทศ เชน ทรพยากรทางการเงน

ทรพยากรบคคลดานเทคโนโลยสารสนเทศ เครองมอและอปกรณเทคโนโลยสารสนเทศ ดงนน

ผบรหารควรสนบสนนทรพยากรดานตาง ๆ อยางเพยงพอและตอเนอง 3.2.1.3 บทบาทในการพฒนาบคลากร กลาวคอ ผบรหารควรพฒนาความร

และทกษะของบคลการเพอใหสามารถนำเทคโนโลยสารสนเทศมาใชในการปฏบตงานได เชน

การสอนวธการใชงานเทคโนโลยสารสนเทศตาง ๆ อยางถกตองหรอจดฝกอบรมดานเทคโนโลย

สารสนเทศแกบคลากรทกระดบในองคการ

3.2.1.4 บทบาทในการเปนตวอยาง กลาวคอ ผบรหารควรเปนตวอยางหรอ

ตนแบบในการนำเทคโนโลยสารสนเทศมาประยกตใชในองคการ กลาวคอ ถาผ บรหารให

ความสำคญและนำเทคโนโลยสารสนเทศมาใชในองคการอยางตอเนองแลว บคลากรในองคการ

จะมแนวโนมใหความสำคญกบเรองดงกลาวเชนเดยวกน

3.2.2 การสรางความพรอมดานบคลากร

การสรางความพรอมดานบคลากรมความสำคญเปนอยางยงตอความสำเรจ

ของการประยกตใชเทคโนโลยสารสนเทศในระยะยาว ดงนน องคการตาง ๆ ควรดำเนนการ ดงน

3.2.2.1 การพฒนาความรและทกษะดานเทคโนโลยสารสนเทศแกบคลากร

ในองคการอยางตอเน อง ท งน หากบคลากรในองคการมความร และทกษะดานเทคโนโลย

สารสนเทศจะทำใหสามารถสอสารกบหนวยงานดานเทคโนโลยสารสนเทศทงภายในและภายนอก

องคการไดอยางถกตอง และสามารถนำเทคโนโลยสารสนเทศมาใชในการปฏบตงานไดประโยชน

สงสดอกดวย เชน การฝกอบรมความร แกผ ปฏบตงานหรอผ ใชงานในเร องของ การใชงาน

ซอฟตแวร ระบบการทำงานทนำเทคโนโลยสารสนเทศมาประยกตใช และวธการเขาถงขอมล

สารสนเทศตาง ๆ ในองคการ เปนตน

3.2.2.2 การสรางทศนคตทดตอการนำเทคโนโลยสารสนเทศมาประยกตใช

ในองคการ โดยชแจงถงวตถประสงคและแนวทางการนำเทคโนโลยสารสนเทศมาประยกตใช

รวมทงความสำคญของเทคโนโลยสารสนเทศ และควรชแจงใหทกฝายตระหนกวา “การนำ

เทคโนโลยสารสนเทศมาประยกตใช ไมใชหนาทของหนวยงานดานเทคโนโลยสารสนเทศหรอ

ผบรหารระดบสงเทานน แตเปนหนาทและความรบผดชอบของทกคนในองคการ”

3.2.2.3 การเปดโอกาสใหบคลากรมสวนรวมในกระบวนการนำเทคโนโลย

สารสารสนเทศมาใชในองคการ เชน การสำรวจความคดเหนหรอพดคยกบบคลากรเกยวกบความ

ตองการของบคลากร และการใหบคลากรม สวนรวมในการออกแบบระบบ เปนตน เพอใหการนำ

เทคโนโลยสารสนเทศมาใชในองคการสามารถตอบสนองความตองการของบคลากรและแกไข

299

ปญหาตาง ๆ ในองคการไดประสบความสำเรจ บคลากรเกดทศนคตท ดและความผกพน

(Commitment) ตอการประยกตใชเทคโนโลยสารสนเทศ รวมทงทำใหบคลากรเกดทศนคตทดและ

ความผกพน (Commitment) ตอการประยกตใชเทคโนโลยสารสนเทศ

3.2.3 การพฒนาดานเทคโนโลยสารสนเทศ

การประยกตใชเทคโนโลยสารสนเทศในองคการจำเปนตองอาศยการพฒนา

ดานเทคโนโลยสารสนเทศทเหมาะสม ซงองคการควรดำเนนการ ดงน

3.2.3.1 สรางความพรอมดานโครงสรางพ นฐาน เชน การพฒนาระบบ

เครอขายใหสามารถตดตอกนภายในหรอภายนอกองคการไดอยางทวถง และรวดเรว เปนตน

3.2.3.2 พฒนาระบบเทคโนโลยสารสนเทศใหมความปลอดภย ใชงานไดงาย

สอดคลองกบโครงสรางหรอกระบวนการทำงานขององคการ ตอบสนองความตองการและแกไข

ปญหาในองคการ และมความทนสมย

3.2.3.3 การนำเทคโนโลยสารสนเทศมาใชองคการควรคำนงถงผลกระทบทง

ดานบวกและดานลบทมตอองคการและบคลากร เพอใหประยกตใชเทคโนโลยสารสนเทศเกด

ประโยชนสงสด และลดโอกาสการเกดปญหาอนเกยวเนองกบเทคโนโลยสารสนเทศ

3.2.3.4 วางแผนหรอกำหนดกลยทธดานเทคโนโลยสารสนเทศทชดเจนบน

พนฐานของการมสวนรวมของ ผบรหาร บคลากรดานเทคโนโลยสารสนเทศ และบคลากรในองคการ

เพอใหการนำเทคโนโลยสารสนเทศมาใชในองคการมทศทางทชดเจนและมความเปนไปไดในทางปฏบต

3.2.4 การสนบสนนงบประมาณ

องคการตาง ๆ ควรกำหนดงบประมาณและวางแผนการจดหางบประมาณ

ใหเพยงพอตอการพฒนาความรและทกษะดานเทคโนโลยสารสนเทศใหกบบคลากรและการ

พฒนาระบบเทคโนโลยสารสนเทศ ซงมการเปลยนแปลงอยางรวดเรว

3.2.5 การพฒนาหนวยงานดานเทคโนโลยสารสนเทศ

เนองจากหนวยงานดานเทคโนโลยสารสนเทศในองคการมบทบาทสำคญใน

การนำเทคโนโลยสารสนเทศมาประยกตใชตงแตเรมตนจนสนสดกระบวนการโดยเฉพาะอยางยง

ในระยะเร มตน และการประยกตใชอยาง ถกตองและสอดคลองกบเปาหมายขององคการ

จำเปนตองอาศยบคลากรและหนวยงานดานเทคโนโลยสารสนเทศทเขมแขง ดงนน หนวยงานดาน

เทคโนโลยสารสนเทศในองคการควรดำเนนการดงน

3.2.5.1 พฒนาบคลากรในหนวยงานใหมความร ประสบการณ และความ

เชยวชาญดานเทคโนโลยสารสนเทศอยางตอเนอง ทงน ถาองคการใดมบคลากรดานเทคโนโลย

สารสนเทศทมประสบการณและความเชยวชาญดานเทคโนโลยสารสนเทศจะทำใหลดปญหาดาน

เทคนค รวมถงความเสยงตาง ๆ อนเกดจากการนำเทคโนโลยสารสนเทศมาประยกตใชได

300

3.2.5.2 สนบสนนการเร ยนร ด านเทคโนโลย สารสนเทศของบคลากร

ในองคการ เชน การจดฝกอบรมและการจดเวทสมมนาเพอใหความรและแลกเปลยนความร

เก ยวกบการนำเทคโนโลยสารสนเทศมาประยกตใชในองคการอยางถกตอง รวมทงการให

คำปรกษาแนะนำแกบคลากรในองคการผานชองทางตาง ๆ อยางตอเนอง เปนตน

3.2.5.3 เปนผนำการเปลยนแปลง กลาวคอ การเปนหนวยงานนำรองในการ

นำเทคโนโลยสารสนเทศททนสมยมาประยกตใชในองคการ เพอจะไดทราบผลของการประยกตใช

ทงขอดและขอจำกด และวางแผนปองกนปญหาทอาจเกดขนเมอนำมาประยกตใชทวทงองคการ

3.2.5.4 การเตรยมบคลากรดานเทคโนโลยสารสนเทศใหมจำนวนเพยงพอกบ

ความตองการขององคการ และสรางแรงจงใจใหบคลากรดงกลาวมขวญและกำลงใจในการทำงาน

3.2.6 การปรบเปลยนวฒนธรรมการทำงานและการใหบรการ การประยกตใช

เทคโนโลยสารสนเทศควรใหความสำคญกบการปรบเปลยนวฒนธรรมการทำงานใหเออตอการนำ

เทคโนโลยสารสนเทศมาใชในองคการดวย เชน การปรบเปลยนจากวฒนธรรมปกปดความรเปน

วฒนธรรมการแลกเปล ยนขอมลความร ระหวางกน การปรบเปล ยนจากวฒนธรรมมงเนน

รายละเอยดเปนวฒนธรรมการทำงานแบบมงผลสมฤทธ ซงเออตอการนำเทคโนโลยสารสนเทศ

มาใชในการเพมประสทธผล และประสทธภาพการทำงาน รวมทงการสอสารกบผรบบรการถง

ประโยชนและแนวปฏบตในการใหบรการผานระบบเทคโนโลยสารสนเทศอยางตอเนองและทวถง

301

สรป

เทคโนโลยสารสนเทศ เปนเทคโนโลยคอมพวเตอรและเทคโนโลยสอสารคมนาคมซงใชใน

การประมวลผล จดเกบขอมลและสอสารขอมลอยางมประสทธภาพ ซงมประโยชนตอผปฏบตงาน

ผบรหารและองคการกระบวนการนำาเทคโนโลยสารสนเทศไปใชในองคการมขนตอนสำคญ ไดแก

การสำรวจความตองการ และศกษาความเปนไปได การออกแบบระบบ และจดหาโปรแกรมการ

เตรยมความพรอมและทดสอบการนำาไปใช และบำรงรกษา และการตดตามประเมนผล

ผรบผดชอบงานดานเทคโนโลยสารสนเทศในองคการ ไดแก ผบรหารสารสนเทศระดบสง ผบรหาร

ฐานขอมล ผ บรหารระบบคอมพวเตอร ผ วเคราะหและออกแบบระบบคอมพวเตอร ผ เขยน

โปรแกรม และผดแลรกษาคอมพวเตอร และผใชงาน ไดแก ผบรหารระดบสง ผบรหารระดบกลาง

ผบรหารระดบตน และผปฏบตงาน

องคการสามารถนำาเทคโนโลยสารสนเทศมาประยกตใชในการวางแผนเพอชวยให

ผบรหาร องคการสามารถใชสารสนเทศทงภายในองคการและภายนอกองคการในการวเคราะห

และ ตดสนใจกำาหนดทศทาการดำาเนนงานขององคการไดอยางถกตอง สะดวก แ ล ะ ร ว ด เ ร ว

ยงขน

องคการสามารถนำาเทคโนโลยสารสนเทศมาประยกตใชในการควบคมองคการทงในการ

กำาหนดมาตรฐานผลการปฏบตงาน การวดผลการปฏบตงาน การเปรยบเทยบผลการปฏบตงาน

และการปรบปรงแกไขผลการปฏบตงาน อนสงผลใหการควบคมองคการมประสทธ ผลและ

ประสทธภาพมากยงขน

ปญหาในการประยกตใชเทคโนโลยสารสนเทศ ไดแก ขาดการสนบสนนจากผบรหารขาด

ความรทศนคตทดการมสวนรวม และความรวมมอของบคลากร ขาดแคลนโครงสรางพนฐาน

การออกแบบระบบยากแกการใชงานไมเหมาะสมกบโครงสราง หรอกระบวนการทำงาน

ขาดการวางแผนดานเทคโนโลยสารสนเทศงบประมาณในการพฒนาความรและทกษะและระบบ

เทคโนโลยสารสนเทศไมเพยงพอ หนวยงานดานเทคโนโลย สารสนเทศขาดความเช ยวชาญ

วฒนธรรมองคการและผรบบรการไมเออตอการนำาเทคโนโลยสารสนเทศมาใชในองคการ

แนวทางสรางความสำเรจในการประยกตใชเทคโนโลยสารสนเทศ ไดแก การสนบสนนของ

ผบรหาร การสรางความพรอมดานบคลากร การสรางความพรอมดานโครงสรางพนฐานการ

พฒนาระบบเทคโนโลยสารสนเทศใหมความปลอดภยใชงานงายการวางแผนดานเทคโนโลย

สารสนเทศทชดเจนการกำาหนดงบประมาณและวางแผนการจดหางบประมาณใหเพยงพอการ

พฒนาบคลากรดานเทคโนโลยสารสนเทศใหมความเชยวชาญ สนบสนนการเรยนรของบคลากร

ในองคการและเปนผนำาการเปลยนแปลง รวมทงการปรบเปลยนวฒนธรรมการทำงานและการ

ใหบรการ

302

แบบฝกหดหลงเรยน หนวยท 11 เทคโนโลยทใชในการจดการ

ตอนท 1 : จงตอบคำถามตอไปนใหไดใจความสมบรณ

1. เทคโนโลยสารสนเทศหมายถงอะไร

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………………………………….......………

2. จงอธบายขนตอนในกระบวนการนำเทคโนโลยสารสนเทศไปใชในองคกรมอะไรบาง

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………………………………….......………

3. ผบรหารระดบสงใชเทคโนโลยในองคกรอยางไร

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………………………….......………………

4. ระบบสารสนเทศใดสามารถนำมาใชในการวางแผนองคกร

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………………….......…

5. การประยกตใชเทคโนโลยสารสนเทศในองคการจะประสบความสำเรจขนอยกบปจจยอะไรบาง

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………………….......……………

************************************************

303

ตอนท 2 : เลอกขอทถกตองทสดเพยงขอเดยว โดยทำเครองหมาย X ลงหนาขอทถกตอง

ทสด

1. ขอใดคอกลาวถกตองทสดเกยวกบเทคโนโลยสารสนเทศ

ก. เปนเทคโนโลยทนำมาใชในโรงงาน

ข. เปนเทคโนโลยทมปฏสมพนธกบผใชนอยมาก

ค. เปนเทคโนโลยทเอามาใชกบงานทเปนรปธรรม

ง. เปนเทคโนโลยทไมสามารถนำมาตดตอนไดระหวางปจจยนำเขา กระบวนการ และผลผลต

2. ขนตอนใดตอไปนของกระบวนการทนำเทคโนโลยสารสนเทศไปใชในองคการควรอาศยการม

สวนรวมจากฝายบรหาร ฝายเทคโนโลยสารสนเทศ และบคลากรในองคการมากทสด

ก. การออกแบบระบบ

ข. การสำรวจความตองการ

ค. การเตรยมความพรอม

ง. การตดตามประเมนผล

3. ใครทมหนาทรบผดชอบงานดานเทคโนโลยสารสนเทศทงหมดในองคการ

ก. ผบรหารฐานขอมล

ข. ผบรหารสารสนเทศระดบสง

ค. คณะกรรมการบรหารระดบสง

ง. ผบรหารระบบคอมพวเตอร

4. ระบบใดตอไปนทควรนำมาใชในการวางแผนในองคการ

ก. ระบบประมวลผลธรกรรม

ข. ระบบเตอนภยทางการบรหาร

ค. ระบบสารสนเทศสำหรบผบรหาร

ง. ระบบรายงานเพอการจดการ

5. แนวทางการพฒนาดานเทคโนโลยสารสนเทศทจะประยกตใชในองคการควรทำอยางไร

ก. การพฒนาระบบเครอขาย

ข. วางแผนการจดหางบประมาณ

ค. การพฒนาความรและทกษะของบคลากร

ง. การสอสารถงประโยชนของเทคโนโลยสารสนเทศ

304

6. ขอใดยกเวนบทบาทของผบรหารทจะประยกตใชเทคโนโลยสารสนเทศ

ก. บทบาทในการพฒนาบคลากร

ข. บทบาทในการสนบสนนทรพยากร

ค. บทบาทในการสรางทศนคตและแรงจงใจ

ง. บทบาทในการเปนผเชยวชาญดานเทคโนโลยสารสนเทศ

7. ระบบใดทสามารถเขาถงและวเคราะหสารสนเทศ ทงภายในและนอกองคการเพอใชในการ

ตดสนใจในการกำหนดทศทางการดำเนนงานขององคการไดรวดเรว สะดวก และถกตอง

ก. ระบบสำนกงานอตโนมต

ข. ระบบสารสนเทศสำนกงาน

ค. ระบบเตอนภยทางการบรหาร

ง. ระบบสารสนเทศสำหรบผบรหาร

8. ขอใดเปนปญหาดานบคลากรในการนำเทคโนโลยสารสนเทศมาประยกตใชในองคการ

ก. บคลากรเคยชนกบการทำงานในรปแบบเดม ๆ

ข. บคลากรกลวการโจรกรรมทางเทคโนโลย

ค. บคลากรขาดทศนคตทดตอการนำเทคโนโลยสารสนเทศมาประยกตใช

ง. บคลากรขาดแคลนทรพยากรเพอการนำเทคโนโลยสารสนเทศมาประยกตใช

9. ขอใดคอขนตอนแรกของกระบวนการนำเทคโนโลยสารสนเทศไปใชในองคการ

ก. การทดสอบ

ข. การจดหาโปรแกรม

ค. การเตรยมความพรอม

ง. การสำรวจความตองการ

10. การนำเทคโนโลยสารสนเทศมาใชในองคการในระยะยาว ใครมความสำคญมากทสด

ก. ผปฏบตงาน

ข. ผบรหารสารสนเทศระดบสง

ค. ผดแลรกษาคอมพวเตอร

ง. ผบรหารระบบคอมพวเตอร

****************************************************

305

บรรณานกรม

กจจา บานชน. (2559). หลกการจดการ. กรงเทพมหานคร : ซเอดยเคชน.

จรส อตวทยาภรณ. (2553). ระบบสารสนเทศเพอการจดการ. สงขลา : มหาวทยาลยทกษณ.

จราภรณ สธมมสภา. (2550). “หนวยท 15 ระบบสารสนเทศเพอการกำหนดนโยบาย

สาธารณะและการวางแผน” ในเอกสารการสอนชดวชานโยบายสาธารณะและ

การวางแผน. นนทบร : สำนกพมพมหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช.

ชยยง วองวฒกำจร. (2554). “หนวยท 1 ความรเบองตนเกยวกบระบบสารสนเทศเพอ

การจดการ” ในเอกสารการสอนชดวชานโยบายสาธารณะและการวางแผน.

นนทบร :สำนกพมพมหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช.

ชยธนตถกร ภวศพรยะกฤต. (2553). เอกสารประกอบการสอนรายวชาองคการและ

การจดการ. คณะวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา.

ดำรง วฒนา. (2551). “หนวยท 14 รฐประศาสนศาสตรกบระบบเทคโนโลยภาครฐ”

ในเอกสารการสอนชดวชาแนวคดทฤษฎและหลกการรฐประศาสนศาสตร. นนทบร :

สำนกพมพมหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช.

ทพวรรณ หลอสวรรณรตน. (2554). ระบบสารสนเทศเพอการจดการ. พมพครงท 2

กรงเทพมหานคร : เอสแนดจกราฟฟค.

ปรชญา ชมนาเสยว. (2556). “หนวยท 13 ระบบสารสนเทศทางการบรหาร” ในเอกสารการ

สอนชดวชาความรเบองตนเกยวกบการบรหาร. นนทบร : สำนกพมพ

มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช.

ไพบลย เกยรตโกมล. (2551). ระบบสารสนเทศเพอการจดการ. กรงเทพมหานคร : ว พรนท จำกด.

วลาวรรณ รพพศาล. (2550). หลกการจดการ. พมพครงท 3 กรงเทพฯ : โรงพมพวจตรหตถกร.

สำนกบรหารงานวทยาลยชมชน. (2558). หลกการจดการ : โรงพมพจตพรดไซน.

_______. (2551). หนวยท 1-3. ใน แนวการศกษาชดวชาแนวคด ทฤษฎ และ

หลกการทางการจดการธรกจ. นนทบร: สาขาวชาวทยาการจดการ

โรงพมพมหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช.

โอภาส เอยมสรวงศ. (2554). ระบบสารสนเทศเพอการจดการ. กรงเทพมหานคร : เอเชยเพรส จำกด.

อำนาจ ศรพนสข. (2556). “หนวยท 12 ระบบสารสนเทศเพอการจดการทรพยากรมนษย.”

ในเอกสารการสอนชดวชาความรเบองตนเกยวกบการบรหาร. นนทบร :

สำนกพมพมหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช.