การศกษาปจจยทมผลตออตราแลกเปลยน คาเงนบาทตอดอลลารสหรฐฯ คาเงนบาทตอยโร และคาเงนบาทตอหยวน

นภาพร โชตพฤกษวน

การศกษาคนควาดวยตนเองเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตรบรหารธรกจมหาบณฑต

สาขาวชาการเงน บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยหอการคาไทย

ปการศกษา 2554 ลขสทธของมหาวทยาลยหอการคาไทย

หวขอการศกษาคนควาดวยตนเอง การศกษาปจจยทมผลตออตราแลกเปลยน คาเงนบาทตอดอลลารสหรฐฯ คาเงนบาทตอยโร และคาเงนบาทตอหยวน

ชอผศกษา นางสาวนภาพร โชตพฤกษวน ปรญญา บรหารธรกจมหาบณฑต

สาขาวชา การเงน

อาจารยทปรกษา ผชวยศาสตราจารย ดร.วรรณรพ บานชนวจตร

ปการศกษา 2554

บทคดยอ

การศกษาปจจยทมผลตออตราแลกเปลยน คาเงนบาทตอดอลลารสหรฐฯ คาเงนบาทตอ ยโร และคาเงนบาทตอหยวน มวตถประสงคเพอศกษาปจจยทมผลตออตราแลกเปลยนระหวางคาเงนบาทตอดอลลารสหรฐฯ คาเงนบาทตอยโร และคาเงนบาทตอหยวน ตวแปรทนามาศกษาไดแก อตราดอกเบยใหกยมระหวางธนาคาร (IBR) อตราเงนเฟอ (INF) ดลบญชเดนสะพด (CA) มลคาการสงออกสนคาไทย-สหรฐอเมรกา (XUS) มลคาการสงออกสนคาไทย-สหภาพยโรป (XEU) และมลคาการสงออกสนคาไทย-จน (XCN) ขอมลทใชเปนขอมลรายเดอน ตงแตวนท 1 มกราคม พ.ศ. 2544 ถง วนท 31 พฤษภาคม พ.ศ. 2554 จานวน 125 เดอน โดยใชสมการถดถอยเชงซอน (Multiple Regression) มาประมาณคาสมประสทธของตวแปรอสระทมตอตวแปรตาม ดวยวธกาลงสองนอยทสด (Ordinary Least Squares: OLS)

จากการศกษาพบวา อตราเงนเฟอ (INF) เปนปจจยทมผลตออตราแลกเปลยนระหวางคาเงนบาทตอดอลลารสหรฐฯ คาเงนบาทตอยโร และคาเงนบาทตอหยวน ในทศทางเดยวกน ซงตรงตามสมมตฐานทกาหนดไว อยางมนยสาคญทางสถต ณ ระดบนยสาคญ 95% สาหรบตวแปรอตราดอกเบยใหกยมระหวางธนาคาร (IBR) เปนปจจยทมผลตออตราแลกเปลยนระหวางคาเงนบาทตอยโร ในทศทางตรงกนขาม ซงตรงตามสมมตฐานทตงไว อยางมนยสาคญทางสถต ณ ระดบนยสาคญ 95% แตไมมผลตออตราแลกเปลยนระหวางคาเงนบาทตอดอลลารสหรฐฯ และคาเงนบาทตอหยวน

จ

สวนดลบญชเดนสะพด (CA) มลคาการสงออกสนคาไทย-สหรฐอเมรกา (XUS) มลคาการสงออกสนคาไทย-สหภาพยโรป (XEU) และมลคาการสงออกสนคาไทย-จน (XCN) เปนปจจยทไมมผลตออตราแลกเปลยนระหวางคาเงนบาทตอดอลลารสหรฐฯ คาเงนบาทตอยโร และคาเงนบาทตอหยวน

กตตกรรมประกาศ

การศกษาคนควาดวยตนเองครงนสาเรจไดดวยความกรณาจาก ผชวยศาสตราจารย ดร.วรรณรพ บานชนวจตร อาจารยทปรกษาการคนควาดวยตนเอง ทไดใหความกรณาชแนะแนวทางในการศกษา ตรวจตรา ใหขอคดเหน และแกไขเนอหา ตลอดจนตดตามความคบหนาของการศกษาครงนดวยดเสมอมา ขอขอบคณ อาจารย ดร .นงนภส แกวพลอย ประธานกรรมการ และอาจารยสกญญา ภสวรรณรตน กรรมการการสอบการศกษาคนควาดวยตนเอง ทไดใหขอคดเหนและแนวทางทเปนประโยชน ทาใหการศกษาครงนมความเรยบรอยสมบรณมากขน สดทายน ขอขอบคณเพอนนกศกษาปรญญาทกทาน ทไดใหกาลงใจและใหความชวยเหลอในการทาการศกษาคนควาดวยตนเองตลอดมา

สารบญ

หนา บทคดยอ ........................................................................................................................ . ง

กตตกรรมประกาศ ........................................................................................................... ฉ

สารบญ ........................................................................................................................... ช

สารบญตาราง ................................................................................................................. ฌ

สารบญภาพ .................................................................................................................... ญ

บทท 1. บทนา .......................................................................................................... . 1

ความเปนมาและความสาคญของปญหา ................................................... 1 วตถประสงคของการศกษา ...................................................................... 4 สมมตฐาน ............................................................................................... 4 ขอบเขตการศกษา ................................................................................... 4 คานยามศพท .......................................................................................... 5 ประโยชนทคาดวาจะไดรบ ....................................................................... 6

2. แนวคด ทฤษฎ และงานวจยทเกยวของ .......................................................... 7 สวนท 1 แนวคดและทฤษฎทใชในการศกษา ............................................ 7 สวนท 2 งานวจยทเกยวของ .................................................................. 34

3. ระเบยบวธการศกษา ................................................................................... 38 ประชากรและกลมตวอยาง ..................................................................... 38 ตวแปรในการศกษา .............................................................................. 38 เครองมอทใชในการศกษา ..................................................................... 41 การเกบรวบรวมขอมล ........................................................................... 41 การวเคราะหขอมล ................................................................................ 42 การนาเสนอขอมล ................................................................................. 45

ซ

สารบญ (ตอ) บทท หนา

4. ผลการวเคราะหขอมล ................................................................................. 46 อตราแลกเปลยนระหวางคาเงนบาทตอดอลลารสหรฐฯ ........................... 48 อตราแลกเปลยนระหวางคาเงนบาทตอยโร ............................................ 50 อตราแลกเปลยนระหวางคาเงนบาทตอหยวน ........................................ 53

5. สรปผลการศกษา อภปรายผล และขอเสนอแนะ ........................................... 57 สรปผลการศกษา .................................................................................. 57 อภปรายผล .......................................................................................... 58 ขอเสนอแนะสาหรบการศกษาครงน ....................................................... 61 ขอเสนอแนะสาหรบการศกษาครงตอไป .................................................. 61

บรรณานกรม ................................................................................................................. 63

ภาคผนวก ..................................................................................................................... 67

ประวตผศกษา ............................................................................................................... 79

สารบญตาราง

ตารางท หนา 1. ปรมาณการซอขายเงนตราตางประเทศ โดยแยกตามเงนสกลตาง ๆ .................... 3 2. สรปแนวคด ทฤษฎทเกยวของ ........................................................................... 34 3. สรปความสมพนธระหวางตวแปรอสระทมตอตวแปรตาม ..................................... 40 4. แสดงการวเคราะหคาสถตเบองตนของตวแปรตาง ๆ ........................................... 46 5. แสดงคาความสมพนธระหวางตวแปรอสระ

ของอตราแลกเปลยนระหวางคาเงนบาทตอดอลลารสหรฐฯ .................................. 48 6. แสดงคาความสมพนธระหวางตวแปรอสระ

ของอตราแลกเปลยนระหวางคาเงนบาทตอยโร ................................................... 51 7. แสดงคาความสมพนธระหวางตวแปรอสระ

ของอตราแลกเปลยนระหวางคาเงนบาทตอหยวน ............................................... 53 8. สรปและเปรยบเทยบคาสมประสทธของตวแปรอสระ

ทมผลตออตราแลกเปลยนระหวางคาเงนบาทตอดอลลารสหรฐฯ คาเงนบาทตอยโร และคาเงนบาทตอหยวน ......................................................... 57

สารบญภาพ

ภาพท หนา 1. อตราแลกเปลยนสกลเงนบาทตอดอลลารสหรฐฯ สกลเงนบาทตอยโร

และสกลเงนบาทตอหยวน ระหวางวนท 1 มกราคม พ.ศ. 2550 ถง วนท 31 พฤษภาคม พ.ศ. 2554 .................................................................... 2

2. อตราแลกเปลยนสกลเงนบาทตอดอลลารสหรฐฯ ระหวางวนท 1 มกราคม พ.ศ. 2550 ถง วนท 31 พฤษภาคม พ.ศ. 2554 ............. 25

3. อตราแลกเปลยนสกลเงนบาทตอยโร ระหวางวนท 1 มกราคม พ.ศ. 2550 ถง วนท 31 พฤษภาคม พ.ศ. 2554 ............. 26

4. อตราแลกเปลยนสกลเงนบาทตอหยวน ระหวางวนท 1 มกราคม พ.ศ. 2550 ถง วนท 31 พฤษภาคม พ.ศ. 2554 ............. 26

5. อตราดอกเบยใหกยมระหวางธนาคาร ระหวางวนท 1 มกราคม พ.ศ. 2544 ถง วนท 31 พฤษภาคม พ.ศ. 2554 ............. 27

6. อตราเงนเฟอ ระหวางวนท 1 มกราคม พ.ศ. 2544 ถง วนท 31 พฤษภาคม พ.ศ. 2554 ............. 29

7. ดลบญชเดนสะพด ระหวางวนท 1 มกราคม พ.ศ. 2544 ถง วนท 31 พฤษภาคม พ.ศ. 2554 ............. 31

8. มลคาการสงออก ระหวางวนท 1 มกราคม พ.ศ. 2544 ถง วนท 31 พฤษภาคม พ.ศ. 2554 ............. 33

บทท 1 บทน า

ความเปนมาและความส าคญของปญหา

อตราแลกเปลยนเงนตราตางประเทศ (Foreign Exchange Rate) เปนปจจยทสาคญปจจยหนงในการตดตอธรกรรมกบตางประเทศ ไมวาจะเปนการคา การลงทน รวมถงการใหความชวยเหลอระหวางประเทศ จาเปนตองอาศยอตราแลกเปลยนเงนตราตางประเทศ ในการทาหนาทเปนสอกลางเชอมโยงราคาสนคาและบรการระหวางประเทศทเปนเงนสกลตางกนใหมมลคาเทาเทยมกน

ในอดตประเทศไทยใชนโยบายการกาหนดอตราแลกเปลยนเงนตราตางประเทศโดยใชระบบการกาหนดคาเงนบาทองกบเงนดอลลารสหรฐฯ เนองจากคาเงนดอลลารสหรฐฯ เปนเงนตราสกลหนงทเปนทยอมรบของนานาชาตในฐานะทเปนเงนสกลสาคญของโลก แตภายหลงจากเหตการณผนผวนทางเศรษฐกจทงในระดบโลกและภายในประเทศไทยเอง คาของเงนในระบบการเงนระหวางประเทศไดมการปรบตวตลอดเวลา ประเทศไทยจงทาการเปล ยนแปลงระบบการกาหนดอตราแลกเปลยนใหม โดยองไวกบสกลเงนตราตางประเทศหลายสกลทมความสาคญทางการคากบประเทศเปนหลก หรอเรยกวาตะกราเงน (ชวงเดอนพฤศจกายน พ.ศ. 2527 – มถนายน พ.ศ. 2540) เพอทาใหคาเงนบาทมเสถยรภาพมากขน ตอมาในภาวะทอตราแลกเปลยนเงนตราหลายสกลมความผนผวนตลอดเวลา ประเทศไทยจงเปลยนมาใชระบบอตราแลกเปลยนเงนตราลอยตวแบบจดการ (Managed Floating Exchange Rate) ตงแตวนท 2 กรกฎาคม พ.ศ. 2540 ซงชวยสงผลใหการทางานของนโยบายการเงนไทยมความยดหยนและคลองตวขน แตกทาใหคาเงนบาทผนผวนมากขนเชนกน กลาวคอ คาเงนบาทจะเปลยนแปลงตามคาของกลมสกลเงนของประเทศคคาทสาคญของประเทศไทย และสามารถเปลยนแปลงขนลงไดตามปจจยพนฐานทางเศรษฐกจ โดยธนาคารแหงประเทศไทยจะเขาซอหรอขายเงนดอลลารสหรฐฯ ตามความจาเปน เพอไมใหอตราแลกเปลยนมความผนผวนมากเกนไป และเพอใหสอดคลองกบนโยบายเศรษฐกจมหภาค ระบบดงกลาวทาใหนโยบายการเงนมความคลองตวและมประสทธภาพมากยงขนในการแกไขปญหาเศรษฐกจ อกทงชวยเสรมสรางความมนใจของนกลงทนทงในและตางประเทศ รวมทงทาใหสามารถดแลการไหลเขาออกของเงนทนตางประเทศไดดขน อยางไรกตามแมวาระบบอตราแลกเปลยนดงกลาวจะสงผลใหการทางาน

2

ของเครองมอการเงนของทางการไทยมความยดหยนและคลองตวขน แตคาเงนบาทกยงคงมความผนผวนมาก โดยเฉพาะอยางยงเมอเกดการเปลยนแปลงทางการเงนจากภายนอกประเทศ

ภาพท 1 อตราแลกเปลยนสกลเงนบาทตอดอลลารสหรฐฯ สกลเงนบาทตอยโร และสกลเงนบาทตอหยวน ระหวางวนท 1 มกราคม พ.ศ. 2550 ถง วนท 31 พฤษภาคม พ.ศ. 2554

ทมา: Forex Trading and Exchange Rates Services: OANDA, 2554

ปจจบนประเทศไทยมอตราแลกเปลยนระหวางเงนบาทเทยบกบเงนสกลอน ๆ ทใชกนอยในประเทศรวมทงสน 48 สกล โดยเพมขนจากเดม 35 สกล ตงแตเดอนเมษายน พ.ศ. 2551 เปนตนมา (ทมา: อตราแลกเปลยนเฉลยของธนาคารพาณชยในกรงเทพมหานคร ป 2545-ปจจบน: ธนาคารแหงประเทศไทย, 2554) ในสวนของการศกษาน จะทาการศกษาปจจยทมผลตออตราแลกเปลยนระหวางคาเงนบาทตอสกลเงนตางประเทศ 3 สกล อนไดแก คาเงนบาทตอดอลลารสหรฐฯ คาเงนบาทตอยโร และคาเงนบาทตอหยวน ซงถอเปนสกลเงนอตราแลกเปลยนทสาคญและนาสนใจศกษา โดยเงนทง 3 สกลดงกลาวนน อาจกลาวไดวาเปนตวแทนของเงนสกลหลกของโลกในแตละทวป กลาวคอ เงนดอลลารสหรฐฯ เปนเงนสกลหลกในทวปอเมรกาและเปนเงนสกลหลกทสาคญของโลก โดยเปนเงนตราทใชอางองกบเงนตราอน ๆ ทกสกลทวโลก รวมไปถงเงนทนสารองระหวางประเทศของไทย เงนยโร เปนเงนสกลหลกในทวปยโรป โดยมกลมประเทศสมาชกสหภาพยโรป 17 ประเทศ ทรวมกนใชเงนยโรเปนสกลเงนของประเทศ ไดแก ออสเตรย เบลเยยม ไซปรส เอสโตเนย ฟนแลนด ฝรงเศส เยอรมน กรซ ไอรแลนด อตาล ลกเซมเบรก มอลตา เนเธอรแลนด โปรตเกส สโลวาเกย สโลวเนย และสเปน (ทมา: Map of euro area 1999: European Central Bank, 2554) และสดทายเงนหยวน เปน

3

หนงสกลหลกในทวปเอเชย โดยทงหมดไดพจารณาจากสดสวนการซอขายเงนตราตางประเทศของประเทศสาคญ ๆ ทวโลก

ตารางท 1 ปรมาณการซอขายเงนตราตางประเทศ โดยแยกตามเงนสกลตาง ๆ

ทมา: ธนาคารเพอการชาระบญชระหวางประเทศ (Bank for International Settlements: BIS),

2554

จากตารางท 1 เนองจากธรกรรมซอขายเงนตราตางประเทศเกยวของกบเงน 2 สกล ผลรวมของรอยละการซอขายเงนตราแตละสกลจงเทากบ 200% ทงนธนาคารเพอการชาระบญชระหวางประเทศ (Bank for International Settlements: BIS) และธนาคารกลางทวโลก จะมการจดทาแบบสารวจกจกรรมการซอขายเงนตราตางประเทศทก ๆ 3 ป ดงนนแบบสารวจลาสด คอ เดอนเมษายน 2010 จากตารางแสดงใหเหนวาสดสวนการซอขายเงนตราทใชใน

4

ตลาดการเงนระหวางประเทศ อนดบ 1 อยในรปเงนดอลลารสหรฐฯ (84.9%) อนดบ 2 อยในรปเงนยโร (39.1%) ในสวนของเงนหยวน (0.9%) จดอยในอนดบท 17 ของมลคาโดยรวมทวโลก และจดอยในอนดบ 5 ของมลคาโดยรวมในทวปเอเชย

ดงนน ผศกษาจงสนใจศกษาถงปจจยทมผลตออตราแลกเปลยนระหวางคาเงนบาทตอดอลลารสหรฐฯ คาเงนบาทตอยโร และคาเงนบาทตอหยวน เพอเปนประโยชนแกภาคเศรษฐกจการเงน รวมทงผมสวนเกยวของอน ๆ ทราบถงสาเหตสาคญทสงผลตออตราแลกเปลยนระหวางคาเงนบาทตอดอลลารสหรฐฯ คาเงนบาทตอยโร และคาเงนบาทตอหยวน วตถประสงคของการศกษา

เพอศกษาปจจยทมผลตออตราแลกเปลยนระหวางคาเงนบาทตอดอลลารสหรฐฯ คาเงนบาทตอยโร และคาเงนบาทตอหยวน สมมตฐาน

อตราดอกเบยใหกยมระหวางธนาคาร (Interbank Rate) อตราเงนเฟอ (Inflation Rate) ดลบญชเดนสะพด (Current Account) และมลคาการสงออกสนคาไทย-สหรฐอเมรกา (Exports to USA) อยางนอย 1 ปจจย มผลตออตราแลกเปลยนระหวางคาเงนบาทตอดอลลารสหรฐฯ

อตราดอกเบยใหกยมระหวางธนาคาร (Interbank Rate) อตราเงนเฟอ (Inflation Rate) ดลบญชเดนสะพด (Current Account) และมลคาการสงออกสนคาไทย-สหภาพยโรป (Exports to European Union) อยางนอย 1 ปจจย มผลตออตราแลกเปลยนระหวางคาเงนบาทตอยโร

อตราดอกเบยใหกยมระหวางธนาคาร (Interbank Rate) อตราเงนเฟอ (Inflation Rate) ดลบญชเดนสะพด (Current Account) และมลคาการสงออกสนคาไทย-จน (Exports to China) อยางนอย 1 ปจจย มผลตออตราแลกเปลยนระหวางคาเงนบาทตอหยวน ขอบเขตการศกษา

ขอบเขตการศกษา คอ ศกษาปจจยทมผลตออตราแลกเปลยนระหวางคาเงนบาทตอดอลลารสหรฐฯ คาเงนบาทตอยโร และคาเงนบาทตอหยวน โดยขอมลทนามาใชในการศกษาเปนขอมลทตยภม (Secondary Data) ทาการเกบขอมลโดยใชขอมลสถตของตวแปรอสระและตวแปรตามทงหมดเปนรายเดอน ตงแต วนท 1 มกราคม พ.ศ. 2544 ถง วนท 31 พฤษภาคม พ.ศ. 2554 จานวน 125 เดอน

5

โดยเกบขอมลจากตวแปรทใชในการศกษา ซงประกอบดวย 1. ตวแปรตาม (Dependent Variable: Y) คอ อตราแลกเปลยนคาเงนบาทตอดอลลารสหรฐฯ อตราแลกเปลยนคาเงนบาทตอยโร และอตราแลกเปลยนคาเงนบาทตอหยวน 2. ตวแปรอสระ (Independent Variable: X) ทคาดวาจะมผลตออตราแลกเปลยน ไดแก อตราดอกเบยใหกยมระหวางธนาคาร (Interbank Rate) อตราเงนเฟอ (Inflation Rate) ดลบญชเดนสะพด (Current Account) มลคาการสงออกสนคาไทย-สหรฐอเมรกา (Exports to USA) มลคาการสงออกสนคาไทย-สหภาพยโรป (Exports to European Union) และมลคาการสงออกสนคาไทย-จน (Exports to China) ค านยามศพท

อตราแลกเปลยนเงนตราตางประเทศ (Foreign Exchange Rate) หมายถง ราคาของเงนตราสกลหนง จานวน 1 หนวย คดเทยบใหอยในหนวยเงนตราอกสกลหนง

อตราแลกเปลยนคาเงนบาทตอดอลลารสหรฐฯ (THB: USD) หมายถง ราคาของเงนดอลลารสหรฐฯ 1 หนวย ตอมลคาของเงนบาท

อตราแลกเปลยนคาเงนบาทตอยโร (THB: EUR) หมายถง ราคาของเงนยโร 1 หนวย ตอมลคาของเงนบาท

อตราแลกเปลยนคาเงนบาทตอหยวน (THB: CNY) หมายถง ราคาของเงนหยวน 1 หนวย ตอมลคาของเงนบาท

อตราดอกเบยใหกยมระหวางธนาคาร (Interbank Rate) หมายถง อตราดอกเบยเงนกยมในตลาดเงนระยะสนเพอใชในการปรบสภาพคลองของธนาคารพาณชย โดยธรกรรมอาจจะอยในรปการกยมแบบจายคนเมอทวงถาม (At Call) หรอเปนการกยมแบบมกาหนดระยะเวลา (Term) ตงแต 1 วน ถง 6 เดอน ในทางปฏบตสวนใหญ ประมาณรอยละ 50-70 เปนการกยมระยะ 1 วน (Overnight) รองลงมาเปนการกยมแบบจายคนเมอทวงถาม (At Call)

อตราเงนเฟอ (Inflation Rate) หมายถง ภาวการณทระดบราคาสนคาและบรการโดยทวไปเพมขนอยางตอเนอง ในประเทศไทยเงนเฟอวดจากอตราการเปลยนแปลงของดชนราคาผบรโภคทวไป ซงเปนดชนทจดทาโดยกรมการคาภายใน กระทรวงพาณชย โดยคานวณจากคาเฉลยถวงนาหนกของราคาสนคาและบรการตาง ๆ ทผบรโภคซอหาเปนประจา โดยนาหนกของสนคาและบรการแตละรายการกาหนดจากรปแบบการใชจายของครวเรอนซงไดจากการสารวจ

ดลบญชเดนสะพด (Current Account) หมายถง บญชทบนทกรายการเปลยนแปลงของสนคาเขา สนคาออก การบรการ และเงนโอนหรอเงนบรจาคภายในประเทศหนง โดยการบนทก

6

รายการสนคาออกจากราคา ณ แหลงผลต (Free on Board – F.O.B.) ซงเปนรายการบวกเนองจากมรายไดเขาประเทศ และรายการสนคาเขาซงเปนราคา ณ ปลายทางของผซอ (Cost Insurance and Freight – C.I.F.) เปนรายการลบเนองจากเปนรายจายของประเทศ

มลคาการสงออกสนคาไทย-สหรฐอเมรกา (Exports to USA) หมายถง มลคาการขายสนคาจากประเทศไทยไปประเทศสหรฐอเมรกา (หนวย: พนลานบาท)

มลคาการสงออกสนคาไทย-สหภาพยโรป (Exports to European Union) หมายถง มลคาการขายสนคาจากประเทศไทยไปประเทศในกลมสหภาพยโรป ซงประกอบดวยประเทศสมาชก 27 ประเทศ ไดแก ออสเตรย เบลเยยม บลแกเรย ไซปรส สาธารณรฐเชก เดนมารก เอสโตเนย ฟนแลนด ฝรงเศส เยอรมน กรซ ฮงการ ไอรแลนด อตาล ลตเวย ลทวเนย ลกเซมเบรก มอลตา เนเธอรแลนด โปแลนด โปรตเกส โรมาเนย สโลวาเกย สโลวเนย สเปน สวเดน และสหราชอาณาจกร (หนวย: พนลานบาท)

มลคาการสงออกสนคาไทย-จน (Exports to China) หมายถง มลคาการขายสนคาจากประเทศไทยไปประเทศจน (หนวย: พนลานบาท) ประโยชนทคาดวาจะไดรบ

ผลการศกษาครงน เปนประโยชนแกผมสวนเกยวของทราบถงปจจยทมผลตออตราแลกเปลยนระหวางคาเงนบาทตอดอลลารสหรฐฯ คาเงนบาทตอยโร และคาเงนบาทตอหยวน เพอใชเปนขอมลประกอบการวางแผนทางการเงนใหสอดคลองกบทศทางของอตราแลกเปลยนทมความผนผวน

บทท 2 แนวคด ทฤษฎ และงานวจยทเกยวของ

ในการศกษาเรอง “การศกษาปจจยทมผลตออตราแลกเปลยน คาเงนบาทตอดอลลารสหรฐฯ คาเงนบาทตอยโร และคาเงนบาทตอหยวน” ผศกษาไดศกษาคนควาแนวคด ทฤษฎและงานวจยทเกยวของมาประกอบการนาเสนอผลการศกษา เพอใหบรรลวตถประสงคของการศกษาทไดกาหนดไว โดยแบงออกเปน 2 สวน ดงตอไปน

สวนท 1 แนวคดและทฤษฎทใชในการศกษา สวนท 2 งานวจยทเกยวของ

สวนท 1 แนวคดและทฤษฎทใชในการศกษา ทฤษฎทนามาประยกตใชในการอธบายเกยวกบการกาหนดอตราแลกเปลยนในการศกษาน มหลายทฤษฎ โดยมรายละเอยดดงตอไปน สวนท 1.1 อตราแลกเปลยน อตราแลกเปลยนเงนตราตางประเทศ (Foreign Exchange Rate) หมายถง ราคาของเงนตราสกลหนงจานวน 1 หนวย คดเทยบใหอยในหนวยเงนตราอกสกลหนง

ประเภทของอตราแลกเปลยน การแบงระบบอตราแลกเปลยนสามารถจาแนกเปน 5 ระบบ คอ 1. ระบบอตราแลกเปลยนคงท (Fixed Exchange Rate) หมายถง ระบบอตรา

แลกเปลยนเงนตราระหวางประเทศทกาหนดคาเสมอภาค (Parity) ของเงนแตละสกลไว โดยเทยบกบทองคาหรอเงนดอลลาร หรอเงนสกลหลกอน ๆ เชน มารก ฟรงซ เยน เปนตน ซงอตราแลกเปลยนทกาหนดไวจะมการเปลยนแปลงเคลอนไหวขนลงไดภายในขอบเขตจากด ขอดของระบบแลกเปลยนคงท คอ งายตอการทาธรกจระหวางประเทศ เนองจากผสงออกและผนาเขาสนคาสามารถทราบตนทนทแนนอนของตน จงมอตราเสยงทจะตองขาดทนจากอตราแลกเปลยนทเปลยนแปลงไดนอยมาก นอกจากนยงไมคอยเกดการเกงกาไรตออตราแลกเปลยน เนองจาก อตราแลกเปลยนจะเคลอนไหวขนลงไมมากนกทาใหไมคมกบการเกงกาไร ขอเสยของระบบแลกเปลยนคงท คอ คาเงนทกาหนดนนอาจไมสะทอนคาความเปนจรงทางเศรษฐกจ อาจนาไปสการโจมตคาเงนอนจะนาไปสวกฤตเศรษฐกจ

8

2. ระบบอตราแลกเปลยนลอยตวหรออตราแลกเปลยนทเปลยนแปลงได (Floating or Flexible Exchange Rate Arrangements) เปนอตราแลกเปลยนทเคลอนไหวขนลงไดอยางเสร โดยอตราแลกเปลยนจะเปนเทาใดนนขนอยกบอปสงคและอปทานของเงนตราตางประเทศ ระบบนจะไมมการแทรกแซงจากรฐ แตอยางไรกตาม ระบบอตราแลกเปลยนเงนตราระหวางประเทศทแตละประเทศใชอยในปจจบน ยงมอตราแลกเปลยนทผสมระหวางอตราแลกเปลยนแบบคงท และอตราแลกเปลยนแบบลอยตว

3. อตราแลกเปลยนทสามารถปรบคาเสมอภาคได (Adjustable Peg) เปนอตราแลกเปลยนทสามารถปรบคาเสมอภาคไดตอเมอประเทศนนเกดการขาดดลการชาระเงนตดตอกนมาหลายป

4. อตราแลกเปลยนทสามารถเปลยนแปลงไดทละเลกละนอย (Crawling Peg) เปนอตราแลกเปลยนทสามารถปรบคาเสมอภาคไดตลอดเวลา โดยไมจาเปนวาประเทศทปรบคาเสมอภาคตองขาดดลการชาระเงนตดตอกนหลายป

5. ระบบอตราแลกเปลยนลอยตวแบบมการจดการ (Managed Float) หมายถง ระบบอตราแลกเปลยนแบบลอยตวทมกลไกการปรบตวตามการเปลยนแปลงของอปสงคและอปทานเงนตราระหวางประเทศ กลาวคอ เปนระบบอตราแลกเปลยนทไมมคาเสมอภาคตายตว แตปลอยใหอปสงคและอปทานของเงนสกลนนทางานไดในระดบหนง โดยทธนาคารกลางของประเทศเขาไปแทรกแซงเพอจากดขนาดและความผนผวนของการเปลยนแปลงอตราแลกเปลยนซงเปนจดดอยของระบบอตราแลกเปลยนแบบลอยตวอยางเสร ระบบนจงใชกนแพรหลายทวโลก รวมทงระบบอตราแลกเปลยนของไทยในปจจบน

จากการศกษาของกองทนระหวางประเทศพบวา แตละประเทศมการเปลยนแปลงการใชระบบอตราแลกเปลยนตลอดเวลา โดยมแนวโนมจะเลอกใชอตราแลกเปลยนแบบลอยตวมากขน สาหรบกรณประเทศไทยนน ธนาคารแหงประเทศไทยจะเปนผควบคมดแลในเรองอตราแลกเปลยน โดยระบบอตราแลกเปลยนทประกาศใชแตเดมจะเปนอตราแลกเปลยนแบบลอยตว ตอจากนนมาไดใชอตราแลกเปลยนแบบคงท เมอวนท 20 ตลาคม พ.ศ. 2506 ในครงนนกาหนดอตราแลกเปลยนท 1 ดอลลารสหรฐฯ เทากบ 20.08 บาท และตอมาคาของเงนบาทกปรบเปลยนตามการเปลยนแปลงของเงนดอลลารสหรฐฯ ดงน

1) วนท 15 กรกฎาคม พ.ศ. 2516 ปรบเปน 1 ดอลลารสหรฐฯ เทากบ 20 บาท 2) วนท 12 พฤษภาคม พ.ศ. 2524 ปรบเปน 1 ดอลลารสหรฐฯ เทากบ 21 บาท 3) วนท 15 กรกฎาคม พ.ศ. 2524 ปรบเปน 1 ดอลลารสหรฐฯ เทากบ 23 บาท และในวนท 5 พฤศจกายน พ.ศ. 2527 เกดการเปลยนแปลงครงใหญ ในระบบอตรา

แลกเปลยนของไทย โดยไมผกคาเงนบาทกบเงนดอลลารสหรฐฯ เพยงสกลเดยวอกตอไป เนองจากการผกตดกบเงนตราสกลหลกเพยงสกลเดยวนน เมอคาเงนตราสกลหลกนนเปลยนแปลงจะสงผลตอการเปลยนแปลงคาเงนบาทเปนอยางมากดวย จงไดเปลยนมาผกตดกบ

9

เงนตราหลายสกลทเปนประเทศคคาของไทย หรอเรยกวาระบบตะกราเงน (Basket of Currency) ในครงนนกาหนดใหเงน 1 ดอลลารสหรฐฯ เทากบ 27.15 บาท จนถงวนท 2 กรกฎาคม พ.ศ. 2540 ประเทศไทยจงเปลยนมาใชระบบอตราแลกเปลยนเงนตราลอยตวแบบจดการ (Managed Floating Exchange Rate)

การก าหนดอตราแลกเปลยน การกาหนดอตราแลกเปลยนนนจะพจารณาเงนตราตางประเทศเหมอนกบสนคาชนดหนง

โดยวธการกาหนดจะใชหลกเกณฑการกาหนดราคาทางเศรษฐศาสตรทวไป คอพจารณาจาก อปสงคและอปทานเงนตราตางประเทศ

1. อปสงคของเงนตราตางประเทศ คอ จานวนการซอเงนตราตางประเทศในระดบอตราแลกเปลยนตาง ๆ กนในชวงเวลาใดเวลาหนง อปสงค เงนตราตางประเทศจะมลกษณะเปน อปสงคสบเนอง (Derived Demand) เนองจากจะตองมกจกรรมทตองตดตอกบตางประเทศกอน ไมวาจะเปนการซอสนคาและบรการระหวางประเทศ การสงเงนไปลงทนในตางประเทศ การชาระหนตางประเทศ และการบรจาคใหแกตางประเทศ จงตองมอปสงคเงนตราตางประเทศตามมา

อปสงคเงนตราตางประเทศจะเปลยนแปลงในทศทางตรงกนขามกบอตราแลกเปลยน เชน ราคาสนคาจากตางประเทศมราคาแพงขน ทาใหมการนาเขาลดลง ความตองการใชเงนตราตางประเทศกจะลดลงตามไปดวย

2. อปทานของเงนตราตางประเทศ คอ จานวนเงนตราตางประเทศทมผนามาเสนอขายในระดบอตราแลกเปลยนตาง ๆ กน ในชวงเวลาใดเวลาหนง สาหรบอปทานเงนตราตางประเทศ จะมลกษณะเปนอปทานสบเนอง (Derived Supply) เนองจากจะตองมกจกรรมทตองตดตอกบตางประเทศกอน ไมวาจะเปนการขายสนคาและบรการระหวางประเทศ การรบเงนลงทนจากตางประเทศ การรบชาระหนจากตางประเทศ การกเงนจากตางประเทศ และการได รบเงนบรจาคจากตางประเทศ จงตองมอปทานเงนตราตางประเทศตามมา

อปทานของเงนตราตางประเทศจะเปลยนแปลงในทศทางเดยวกนกบอตราแลกเปลยน เชน หากอตราแลกเปลยนเดมอยท 1 ดอลลารสหรฐฯ เทากบ 25 บาท มผนาเงนดอลลารสหรฐฯ ออกมา ขาย 70 ลานดอลลารสหรฐฯ ตอมาอตราแลกเปลยนมาอยท 1 ดอลลารสหรฐฯ เทากบ 40 บาท มผนาดอลลารสหรฐฯ ออกมาขายถง 140 ลานดอลลารสหรฐฯ และเมออตราแลกเปลยนมาอยท 1 ดอลลารสหรฐฯ เทากบ 60 บาท มผนาเงนดอลลารสหรฐฯ ออกมาขายถง 200 ลานดอลลารสหรฐฯ เนองจากสงออกไดมากขน เพราะสนคาไทยเมอสงไปตางประเทศจะมราคาถกลงเมอใชอตราแลกเปลยนใหม

3. อตราแลกเปลยนดลยภาพจะเกดขนเมออปสงคเงนตราตางประเทศเทากบอปทานเงนตราตางประเทศ

10

แนวคด ทฤษฎ ทเกยวของกบอตราแลกเปลยน ตงแตอดตนกเศรษฐศาสตรการเงนระหวางประเทศไดพยายามพฒนาแนวคดและทฤษฎ

ในการกาหนดอตราแลกเปลยน เพออธบายถงปรากฏการณเกยวกบความเปนไปไดของอตราแลกเปลยนในแตละชวงเวลา และยงอธบายถงแนวทางในการกาหนดอตราแลกเปลยนทได ดลยภาพ (Equilibrium Exchange Rate) ซงเปนอตราแลกเปลยนททาใหดลการชาระเงนอยในดลยภาพโดยไมกอใหเกดปญหาตอเศรษฐกจภายในประเทศ (International Equilibrium) แนวคดและทฤษฎตาง ๆ ดงกลาว อธบายปจจยและวถทางในการกาหนดอตราแลกเปลยน ดลยภาพทแตกตางกนไปหลายลกษณะ ทฤษฎทนามาประยกตใชในการอธบายเกยวกบการกาหนดอตราแลกเปลยนในการศกษาน มหลายทฤษฎ โดยมรายละเอยดดงตอไปน

สภาวะความเสมอภาคระหวางประเทศ (International Parity Conditions) ทฤษฎตาง ๆ ภายใตเงอนไขสภาวะความเสมอภาคระหวางประเทศ (International Parity

Conditions) เปนการอธบายถงความสมพนธระหวางปจจยตาง ๆ ทมผลตอการกาหนดอตราแลกเปลยน รวมถงการเชอมโยงระหวางอตราแลกเปลยนแบบทนท (Spot Exchange Rate) กบอตราแลกเปลยนแบบลวงหนา (Forward Exchange Rate) ซงความสมพนธดงกลาวจะมประโยชนในการอธบายและพยากรณแนวโนมอตราแลกเปลยนในระยะยาว

จากการประชมของกลมประเทศสมาชกกองทนการเงนระหวางประเทศ (IMF) ในป ค.ศ. 1976 ไดมการประกาศรบรองใหระบบปรวรรตเงนตราแบบลอยตวเปนระบบทางการของโลก อยางไรกตาม จนถงปจจบนน ระบบปรวรรตเงนตราตางประเทศทประเทศตางๆ ใชอยมไดเหมอนกนหมดทกประเทศ เนองจากแตละประเทศยงคงมความแตกตางกนในดานพนฐานเศรษฐกจและระดบการพฒนาของประเทศ ดงนน บางประเทศจงใชระบบอตราแลกเปลยนเงนตราลอยตวแบบเสร (Freely Floating Exchange Rate) บางประเทศใชระบบอตราแลกเปลยนเงนตราลอยตวแบบจดการ (Managed Floating Exchange Rate) ขณะทบางประเทศยงคงใชระบบอตราแลกเปลยนเงนตราแบบคงท (Fixed Exchange Rate) ดวยเหตน จงเปนการยากทจะนาทฤษฎใดเพยงทฤษฎหนงในเรองเงอนไขเสมอภาคระหวางประเทศ (International Parity Conditions) มาใชพยากรณการเปลยนแปลงของอตราแลกเปลยนเงนตราตางประเทศใหถกตองแมนยาไดในทกสถานการณ อยางไรกตาม ทฤษฎเหลานยงนบวามประโยชนตอนกการเงน ในเรองการอธบายทศทางการเปลยนแปลงของตวแปรทางเศรษฐกจ มหภาคบางตวไดคอนขางแมนยา แนวความคดและทฤษฎทสนบสนนสภาวะความเสมอภาคซงกระทบตออตราแลกเปลยน โดยทฤษฎในกลมแรก จะเปนการอธบายถงความสมพนธระหวางอานาจซอและอตราแลกเปลยนเงนตราตางประเทศผานกลไกราคาสนคา และในกลมทสอง เปนการอธบายความสมพนธระหวางอตราดอกเบยและอตราแลกเปลยนเงนตราตางประเทศ โดยเรมจากทฤษฎฟชเชอร (The Fisher Effect) และตามดวยผลกระทบระหวางประเทศแบบ ฟชเชอร (The International Fisher Effect) ซงอธบายความสมพนธระหวางอตราดอกเบยใน

11

ตลาดเงนสองประเทศกบอตราแลกเปลยนเงนตราสองสกล นอกจากนยงไดพดถงปจจยตาง ๆ ทมอทธพลตอการเปลยนแปลงในราคาอตราแลกเปลยนเงนตราตางประเทศ (Exchange Rate Determination) แนวความคดและทฤษฎทสนบสนนสภาวะความเสมอภาคในสวนของราคาสนคา

ทฤษฎความเสมอภาคแหงอ านาจซอ (The Purchasing - Power Parity Theory: PPP)

ทฤษฎความเสมอภาคแหงอานาจซอ (PPP) ไดถกนามาใชอธบายพฤตกรรมของอตราแลกเปลยนจรง (Actual Exchange Rate) ในระยะยาวราคาสนคาเปรยบเทยบของสองประเทศเปนตวกาหนดอตราแลกเปลยนเงนตราตางประเทศทสาคญมาก หรอกลาวอกนยหนงอตราแลกเปลยนเงนตราตางประเทศจะสะทอนใหเหนอานาจซอเปรยบเทยบของเงน 2 สกล ทฤษฎนสามารถใชพยากรณอตราแลกเปลยนในระยะยาว และใชพยากรณระดบทคาของเงนตราควรจะเปนภายใตระบบอตราแลกเปลยนลอยตวแบบจดการ (Managed Floating Exchange Rate)

ทฤษฎ PPP เปนทฤษฎทตองการอธบายดลยภาพของอตราแลกเปลยน โดยแสดงวธคานวณหาดลยภาพอตราแลกเปลยนวธลด เมอประเทศมดลการชาระเงนไมสมดล ความจาเปนทจะตองมการคานวณจงเกดขน เพราะประเทศตาง ๆ ไมมความรวาอปสงคและอปทานของเงนตราตางประเทศมรปรางทแนนอนอยางไร ทฤษฎนไดรบแนวความคดมาจากนกเศรษฐศาสตรชาวสวเดนชอ Gustav Cassel ในทศวรรษ 1920 ซงไดเสนอแนวคดเกยวกบการพจารณากลไกความเชอมโยงระหวางอตราแลกเปลยนและเงนตราภายในประเทศจากสนคาในประเทศตาง ๆ (Cassell, 1918: 413-415) ผซงกลาววาดวยจานวนเงนเทากนควรซอสนคาชนดเดยวกนไดจานวนเทากนในประเทศตาง ๆ (หนวยเงนตราคดเปนเงนตราสกลเดยวกน) โดยไดแนวความคดมาจาก กฎราคาเดยว (Law of One Price) ของดลยภาพตลาดทมการแขงขน ซงเปนวธทงายและเนนเฉพาะสนคาโดยไมไดคานงถงการเคลอนยายเงนทนระหวางประเทศ แนวคดดงกลาวไดอธบายถงปจจยกาหนดอตราแลกเปลยนทเหมาะสม ซงหมายถงระดบอตราแลกเปลยนททาใหเกดดลการชาระเงน (Balance of Payment) โดยอตราแลกเปลยนจะมความสมพนธระหวางระดบราคาสนคาภายในประเทศและตางประเทศ และอตราแลกเปลยนระหวางเงนสองสกลจะปรบตวเพอใหสอดคลองกบชองวางระหวางอตราเงนเฟอ (Differential Rates of Inflation) ระหวางสองประเทศ โดยจะมทศทางการปรบตวจนกระทงดลยภาพของดลการชาระเงนของทงสองประเทศไดดล

โดยกลาววา อตราแลกเปลยนทสมดลระหวางเงนตราสองสกล คออตราแลกเปลยนททาใหอานาจซอเทากน กลาวคออตราแลกเปลยนทสมดลจะเปนอตราแลกเปลยนทไมทาใหประชาชนของประเทศใดประเทศหนง มความตองการทจะแลกเปลยนเงนตราเพอซอสนคาชนดเดยวกนจากนอกประเทศ เพราะเมอไดแลกเปลยนเงนตราทสมดลแลว สนคาอยางเดยวกนจะม

12

ราคาเทากนในทกประเทศ ภายใตเงอนไขในตลาดทมการแขงขน ไมมคาขนสง และไมมการกดขวางทางการคา ตามกฎนกลาววาสนคาชนดเดยวกนควรขายในราคาเดยวกนในทก ๆ ประเทศ เมอคดอยในรปเงนสกลเดยวกน ดงนนระดบอตราแลกเปลยนดลยภาพจะถกกาหนดโดยสดสวนของระดบราคาสนคาในประเทศตอระดบราคาสนคาในตางประเทศ กลาวคอ หากสนคาชนดเดยวกนมราคาไมเทากนในรปเงนสกลเดยวกนในแตละประเทศ ประเทศทมราคาสนคาสงกวาโดยเปรยบเทยบกบคคา อตราแลกเปลยนของประเทศนนจะมแนวโนมออนลงเนองจากความตองการซอสนคาจากประเทศนนลดลง จะเกดการทากาไรจากสวนตางของสองตลาด (Arbitrage) ทาใหราคาเทากน โดยความตองการในสกลเงนของประเทศนนจะลดลงเรอยๆ จนในทสดทาใหราคาสนคาของทงสองประเทศเมอคดเปนเงนสกลเดยวกนเทากน นนคอ ดลการคาระหวางประเทศอยในภาวะสมดล และอตราแลกเปลยนดงกลาวเปนอตราแลกเปลยนดลยภาพ

แนวคดกฎราคาเดยว (Law of One Price) สามารถแสดงไดตามสมการ ตอไปน

E × P* = P

โดยท E = อตราแลกเปลยน (แสดงราคาของเงนสกลในประเทศตอ 1 หนวยของ เงนสกลตางประเทศ)

P = ระดบราคาสนคาในประเทศ ในรปของเงนสกลทองถน P* = ระดบราคาสนคาตางประเทศ ในรปของเงนตราตางประเทศ

ทงนขอสรปของทฤษฎนอยภายใตขอสมมตวาตลาดการคาระหวางประเทศมการแขงขนอยางสมบรณ ไมมตนทนคาขนสงและการกดกนทางการคาใด ๆ

ภายหลงสงครามโลกครงท 2 การเคลอนยายเงนทนระหวางประเทศไดเพมสงขนอยางรวดเรว และมการปรบตวเปลยนระบบอตราแลกเปลยนมาใชระบบอตราแลกเปลยนแบบลอยตวมากขนภายหลงประเทศสหรฐอเมรกาประกาศลดคาเงนในป ค.ศ. 1973 และ ตอมาใน ป ค.ศ. 1979 J.A. Frankel ไดพฒนาแนวคดเกยวกบปจจยกาหนดอตราแลกเปลยน โดยการนาปรมาณเงนและความแตกตางของอตราดอกเบยทแทจรง (Real Interest Rate) มาอธบายอตราแลกเปลยน แนวคดนนาไปสแบบจาลองตามแนวคดทางการเงน (Monetary Approach) โดยมขอสมมตฐานทางทฤษฎวา พนธบตรในประเทศและตางประเทศสามารถทดแทนกนไดอยางสมบรณ (Frankel, 1979: 610-622)

ตอมา Hooper and Morton ไดนาแนวคดความเสมอภาคของอานาจซอ (PPP) มาพฒนาแนวคด Hybrid Model โดยการนาดลบญชเดนสะพดเขามาพจารณาในแบบจาลองการกาหนดอตราแลกเปลยน (Hooper, Peter and John Morton, 1982: 39-56)

13

ทฤษฎความเสมอภาคของอานาจซอม 2 แนวความคด คอทฤษฎความเสมอภาคอานาจซออยางสมบรณ (Absolute PPP) และทฤษฎความเสมอภาคอานาจซอโดยเปรยบเทยบ (Relative PPP)

ทฤษฎความเสมอภาคอ านาจซออยางสมบรณ (Absolute Purchasing Power Parity: APP)

เปนทฤษฎซงใชคาดชนราคาสนคาแทนราคาสนคาชนดใดชนดหนงในการคานวณอตราแลกเปลยนตาม PPP โดยมสมมตฐานวาถาตลาดเปนตลาดทมประสทธภาพ (Efficient Market) ราคาของสนคาจะเทากนทกตลาด

จากสตรทแสดง “Law of one price” สามารถคานวณหาอตราแลกเปลยน ไดคอ

E = P / P*

สตรทแสดงนมชอเรยกทางวชาการวา ทฤษฎความเสมอภาคอานาจซออยางสมบรณ (Absolute Purchasing Power Parity) ซงในทางปฏบตจะมปญหาในการพจารณาวาระดบราคาทกลาวในทฤษฎจะใชกบสนคาประเภทใด และกลมสนคาทบรโภคในแตละประเภทกมนาหนกตางกน ดงนนในทางปฏบตจงนยมใชดชนราคาแทนระดบราคา ซงดชนราคาทนยมใชม 3 ประเภท คอ คาดชนราคาผบรโภค (Consumer Price Index: CPI) คาดชนราคาขายสง (Wholesale Price Index: WPI) และดชนผลตภณฑประชาชาต (GDP deflator)

ทฤษฎความเสมอภาคอานาจซออยางสมบรณ (Absolute Purchasing Power Parity) ใชกาหนดอตราแลกเปลยนดลยภาพระยะยาว ซงจะเทากบราคาเปรยบเทยบในสองประเทศ ซงสามารถเขยนในรปสมการดงน

S = P / P*

โดยท S = คาของเงนตราในประเทศตอ 1 หนวยเงนตราตางประเทศ (Spot Rate) P = ระดบราคาสนคาในประเทศ ในรปของเงนสกลทองถน P* = ระดบราคาสนคาตางประเทศ ในรปของเงนตราตางประเทศ

เมอสนคาในประเทศสงขน คา S จะสงขน ซงหมายถงคาเงนของประเทศนนจะมการเสอมคาลง (Depreciation) กรณทประเทศนนใชอตราแลกเปลยนเสร หรอจะมการลดคาเงน (Devaluation) กรณทประเทศนนใชอตราแลกเปลยนคงท

ทฤษฎความเสมอภาคอานาจซออยางสมบรณ (Absolute Purchasing Power Parity) กลาววา ดลยภาพของอตราแลกเปลยนเทากบอตราสวนของระดบราคาสนคาของสองประเทศ สมมตมประเทศสองประเทศ คอ ประเทศ A และประเทศ B ดลยภาพของอตราแลกเปลยนของประเทศ A คอ

14

SA = P

A / P

B

ในทน SA คออตราแลกเปลยนระหวางเงนตรา 2 สกล P

A และ P

B กคอระดบราคาสนคาใน

ประเทศ A และประเทศ B ตามลาดบ ในรปแบบดลยภาพบางสวน (Partial Equilibrium Model) ณ อตราแลกเปลยนใดอตรา

หนง ไมวาจะเปนอตราแลกเปลยนดลยภาพหรอไม ราคาสนคาในประเทศ A เทากบราคาสนคาประเทศ B คณดวยอตราแลกเปลยน หรอ P

A = S x P

B ตวอยางเชน ราคาสนคาของประเทศ B

เทากบ 100 บาท และอตราแลกเปลยนคอ 25 บาทตอดอลลาร ราคาสนคาของประเทศ A จะเทากบ 2,500 บาท ความสมพนธในลกษณะเชนนจะเปนอยตลอดไปสาหรบสนคาทซอขายกนแตละชนด ถาไมมคาขนสงและขอกดขวางทางการคา ซงทาใหทฤษฎความเสมอภาคของอานาจซออยางสมบรณเปนจรง

ตามความเปนจรง การคาระหวางประเทศมขอกดขวางมากมาย และมคาใชจายเกยวกบการขนสง นอกจากนนสนคาทซอขายกนกมหลายชนด ทาใหเกดปญหาในการเลอกใชระดบราคาทเทากนของ 2 ประเทศ และสนคาบางชนดเปนสนคาทไมมการแลกเปลยนระหวางประเทศ (Non-Traded Goods) เชน การตดผม ซงเปนบรการทไมมการแลกเปลยนระหวางประเทศ สนคาเหลานจงไมมความสมพนธทางดานราคาระหวางประเทศตาง ๆ ฉะนน ความสมพนธระหวางราคาสนคาของประเทศตาง ๆ ดงกลาวมาแลวขางตน จงไมเปนจรงเสมอไป เราจงไมสามารถใชสมการ S

A = P

A / P

B ในการกาหนดอตราแลกเปลยนดลยภาพ

เมอใช Law of One Price สนบสนนทฤษฎความเสมอภาคของอานาจซออยางสมบรณ เราจะหมายถงระดบราคาสนคาชนดหนง แตเมอเราขยายเปนระดบราคาสนคาหลายชนดของประเทศหนงเทากบของอกประเทศหนง ขอความนไมเปนจรง เพราะประการแรกราคาสนคาหลายชนดอาจจะไมเทากนในทกประเทศ ถงแมสนคาเหลานนจะมลกษณะเหมอนกนแตราคาตางกน ประการทสอง การใชตวถวงนาหนกระดบราคาในแตละประเทศตางกน ทาใหเกดความแตกตางระหวางระดบราคา ถงแมวา Law of One Price ของสนคาแตละชนดจะเปนจรง

ทฤษฏความเสมอภาคอ านาจซอโดยเปรยบเทยบ (Relative Purchasing Power Parity: RPP)

ใชกาหนดอตราแลกเปลยนดลยภาพโดยนาเอาภาวะเงนเฟอมาพจารณารวมดวย ทเกดแนวคดนเพราะ PPP จะเปนจรง ถาไมมคาขนสงและไมมการกดขวางทางการคา ซงเปนไปไดยากในความเปนจรง

มแนวคดวา PPP ไมไดชวยในการกาหนดอตราแลกเปลยนแบบทนท ณ วนน แตการเปลยนแปลงของราคาเชงเปรยบเทยบระหวางสองประเทศในชวงเวลาหนง จะเปนสงทกาหนดอตราแลกเปลยนในชวงเวลานน หรอในอกความหมายหนงกคอถาอตราแลกเปลยนแบบทนท

15

ระหวางสองประเทศเรมจากจดเสมอภาค การเปลยนแปลงใดๆ ทเกดขนตอความแตกตางในอตราเงนเฟอของสองประเทศมแนวโนมทจะถกทาใหหมดไปในระยะยาวดวยการเปลยนแปลงของอตราแลกเปลยนแบบทนทในขนาดทเทากนแตเปนไปในทศทางตรงขาม

ทฤษฏความเสมอภาคอานาจซอโดยเปรยบเทยบ (Relative PPP) จะอธบายถงการเปลยนแปลงของอตราแลกเปลยน โดยอตราแลกเปลยนจะปรบตวไปตามสภาวะเศรษฐกจทเปลยนแปลง ซงแสดงในรปสมการไดดงน

%S = %P – %P*

โดยท %S = เปอรเซนตการเปลยนแปลงในอตราแลกเปลยน %P = เปอรเซนตการเปลยนแปลงในอตราเงนเฟอภายในประเทศ %P* = เปอรเซนตการเปลยนแปลงในอตราเงนเฟอตางประเทศ

ซงแสดงใหเหนวาการเปลยนแปลงของอตราแลกเปลยนในชวงเวลาหนงจะเทากบการเปลยนแปลงในระดบราคาของสองประเทศในชวงเวลาเดยวกน ฉะนนการคานวณหาดลยภาพของอตราแลกเปลยน แสดงในรปสมการไดดงน

St = P P

P P

t

t

/

/* *

0

0

x S0

โดยท S0 = ดลยภาพของอตราแลกเปลยนของเงนในประเทศตอ 1 หนวย

เงนตราตางประเทศ ในปฐาน S

t = ดลยภาพของอตราแลกเปลยนของเงนในประเทศตอ 1 หนวย

เงนตราตางประเทศ ในปท t P

0 = ระดบราคาสนคาภายในประเทศ ในปฐาน

Pt = ระดบราคาสนคาภายในประเทศ ในปท t

P*0 = ระดบราคาสนคาตางประเทศ ในปฐาน

P*t = ระดบราคาสนคาตางประเทศ ในปท t

ในปจจบนน ทฤษฎความเสมอภาคอานาจซอโดยเปรยบเทยบ ไมสามารถอธบายถงอตราแลกเปลยนไดอยางแทจรง เนองจากตวแปรทางการเงนมผลตออตราแลกเปลยน นอกจากนน เทคโนโลย รสนยม ระดบการจางงาน มการเปลยนแปลงตลอดเวลาในการคาระหวางประเทศ รวมทงการเคลอนยายเงนทนระหวางประเทศ และขอกดขวางทางการคามากมาย สงเหล านม

16

ผลตออตราแลกเปลยน แตในระยะยาวตวแปรทางการเงนจะเปนกลาง (Neutral) ฉะนนทฤษฎความเสมอภาคแหงอานาจซอ (PPP) จะเปนจรงในระยะยาว

Grennes (Grennes, 1984: 514) อธบายวา ทฤษฏความเสมอภาคอานาจซอโดยเปรยบเทยบ ไดแสดงถงความสมพนธในรปเปอรเซนตการเปลยนแปลง โดยเปอรเซนตการเปลยนแปลงในอตราแลกเปลยนจะถกคาดการณใหเทากบความแตกตางระหวางอตราเงนเฟอภายในประเทศและตางประเทศ เชน ถาภายในประเทศมเงนเฟอ 10% ในขณะทเงนเฟอของโลก 3% อตราแลกเปลยนภายในประเทศจะมการเสอมคา 7% ในทางตรงกนขาม ถาภายในประเทศมเงนเฟอ 10% ในขณะทเงนเฟอโลก 12% อตราแลกเปลยนภายในประเทศจะมการเพมคาขน 2% ดงนน ความสาคญของ Relative PPP คอ พฤตกรรมอตราแลกเปลยนทถกกาหนดโดยอตราเงนเฟอโดยเปรยบเทยบ หมายความวา ภายใตระบบอตราแลกเปลยนแบบเสร นโยบายความตองการมวลรวมของความสมพนธระหวางประเทศมความเสถยรภาพมากขน อยางไรกตามอาจมปญหาเกยวกบการหาอตราเงนเฟอของโลกโดยเฉลย

หลงสงครามโลกครงท 1 สงครามทาใหการคาระหวางประเทศคสงครามไดรบผลกระทบกระเทอน และในทสดกไมมการคาเกดขน จนกระทงสงครามยตลงจงมการคาระหวางประเทศเกดขนใหม ซงทาใหประเทศตองสรางอตราแลกเปลยนใหม บางประเทศคดวาตนควรกลบไปใชอตราแลกเปลยนเดมกอนสงคราม แตปรากฏวาอตราแลกเปลยนเดมไมเหมาะสม เพราะหลายประเทศมภาวะเงนเฟอเกดขน Cassel จงเสนอใหปรบอตราแลกเปลยนใหมตามภาวะเงนเฟอ โดยใชสตรอตราแลกเปลยนใหมตามภาวะเงนเฟอ ซงกคอสตรอตราแลกเปลยนดลยภาพตามทฤษฎความเสมอภาคของอานาจซอโดยเปรยบเทยบ

ในปจจบนนทฤษฎความเสมอภาคอานาจซอโดยเปรยบเทยบไมเปนจรง เพราะตวแปรทางดานการเงนมผลตออตราแลกเปลยน นอกจากนน เทคโนโลย รสนยม ระดบการจางงาน เปลยนแปลงตลอดเวลาในการคาระหวางประเทศ รวมทงมการเคลอนยายเงนทน มขอกดขวางทางการคามากมาย สงเหลานมผลตออตราแลกเปลยน แตอยางไรกตามในระยะยาว (Long-run) ตวแปรทางการเงนจะเปนกลาง (Neutral) ฉะนน ทฤษฎความเสมอภาคของอานาจซอจะเปนจรงในระยะยาว

จากสตรคานวณหาอตราแลกเปลยนไมวาจะเปน Absolute PPP หรอ Relative PPP จะเหนวา อตราแลกเปลยนจะถกกาหนดจากระดบราคาเปรยบเทยบ และการปรบเปลยนในอตราแลกเปลยนอนเนองมาจากความแตกตางระหวางการเปลยนแปลงของระดบราคา จะเกดขนได 2 ทางคอ

1. เกดจากการเปลยนแปลงในราคาเปรยบเทยบระหวางสนคาเขาและสนคาออกทงสอง ประเทศ กลาวคอ ประเทศทมอตราเงนเฟอสงกวาโดยเปรยบเทยบกบอกประเทศ ราคาสนคาสงออกจะสงขนเมอเปรยบเทยบกบราคาสนคานาเขา จงทาอปสงคสนคานาเขาสงขน และ อปสงคสนคาสงออกลดลง สงผลใหดลการคาของประเทศจะลดลง จากผลดงกลาวจงทาให

17

อปสงคของเงนตราสกลตางประเทศเพมขน ขณะทอปสงคสาหรบเงนตราสกลของประเทศตนเองลดลง จงทาใหคาเงนของประเทศทมอตราเงนเฟอสงกวาเสอมคาลง (Depreciate) ในทศทางกลบกน สาหรบประเทศทมอตราเงนเฟอตากวา ราคาสนคานาเขาจะสง ทาใหลดการนาเขา อปสงคสาหรบเงนตราประเทศคคาลดลง ขณะทราคาสนคาสงออกโดยเปรยบเทยบจะถกลง การสงออกจะเพมขน ดลการคาจะดขน คาเงนของประเทศทมอตราเงนเฟอตากวาจะเพมขน (Appreciate) ซงจะมผลตออตราแลกเปลยนปจจบน (Spot Exchange Rates)

2. อตราแลกเปลยนอาจเปลยนแปลงเพอสนองตอบตอความแตกตางของอตราเงนเฟอ ซงเปนผลมาจากการเกงกาไร (Speculation) ขณะทการเปลยนแปลงของดชนราคาในประเทศหนงสงกวาอกประเทศหนง ผจดการกองทนและพวกนกเกงกาไรอาจมการคาดการณวาอานาจซอของเงนของประเทศทมอตราเงนเฟอสงจะลดลง พวกกองทนและนกเกงกาไรจงตองเปลยนแปลงการถอเงนจากสกลเงนประเทศทมอานาจซอลดลง ไปถอครองเงนสกลอนทมอานาจซอโดยเปรยบเทยบเพมขน จงเปนผลทาใหคาเงนของประเทศททอตราเงนเฟอสงเสอมคาลง (Depreciate) ซงจะมผลตออตราซอขายลวงหนา (Forward Exchange Rates)

ผลการวจยตามหลกการ PPP สามารถสรปได 2 ประการ ดงน 1. ทฤษฎ PPP สามารถใชในการพยากรณอตราแลกเปลยนไดแมนยาในระยาว แตไม

สามารถใชไดดในระยะสน 2. สามารถใชไดดกบประเทศทมอตราเงนเฟอสง และประเทศทมตลาดทนทดอยพฒนา อยางไรกตามทฤษฎความเสมอภาคแหงอานาจซอ (PPP) ยงมขอจากดหลายประการ จง

ไมสามารถสะทอนคาทเปนจรงไดมากนก โดยเฉพาะขอจากดทางดานการคาระหวางประเทศและการกดขวางทางการคา ซงกอใหเกดความแตกตางในตนทนคาขนสง มาตรการทางดานภาษ และตนทนของขอมลในการทาธรกรรมทางการคาระหวางประเทศ การควบคมอตราการแลกเปลยนสนคาทมการแลกเปลยนระหวางประเทศ ตลอดจนสนคาทซอขายมหลากหลายชนด จงมกเกดปญหาในการเลอกใชระดบราคาทเทากนของประเทศคคา อกทงลกษณะการคานวณดชนราคาหรอระดบราคาทแตกตางกนของประเทศพฒนาแลวและประเทศกาลงพฒนา

การสงผานของการเปลยนแปลงในอตราแลกเปลยน (Exchange Rate Pass – Through: ERPT)

นกเศรษฐศาสตรทางดานการเงนระหวางประเทศ (International Finance) ไดนาเสนอผลการศกษาเพออธบายถงความสมพนธระหวางราคาสนคาและอตราแลกเปลยนมาตงแตชวงปทศวรรษท 1980 และไดตงรปแบบความสมพนธดงกลาววา ทฤษฎการสงผานของการเปลยนแปลงในอตราแลกเปลยน (Exchange Rate Pass – Through: ERPT) โดยทฤษฎดงกลาวไดอธบายวา การสงผานของการเปลยนแปลงในอตราแลกเปลยน หมายถง ระดบการเปลยนแปลงราคาสนคานาเขาและสงออก ซงเปนผลมาจากการเปลยนแปลงในอตราแลกเปลยน โดยอตราการเปลยนแปลงของราคานนเรยกอกอยางวาการสงผาน (Pass – Through) และการ

18

สงผานผลของอตราแลกเปลยนไปยงราคาสนคาสงออกจะเกดขนไดทงแบบสมบรณ (Complete Pass – Through) หรอแบบไมสมบรณ (Not Complete Pass – Through)

โดยการสงผานอตราแลกเปลยนแบบสมบรณ (Complete Exchange Rate Pass – Through) คอ การตอบสนองของการเปลยนแปลงราคาสนคา 1 หนวย ทมผลจากการเปลยนแปลงอตราแลกเปลยน 1 หนวย แตในความเปนจรงนนผนาเขาสนคานนจะมการบวกสวนเพมกาไรจากสนคาทนาเขาและนาไปผลตและขายตอใหผบรโภคในประเทศ หรอลดราคาสนคาในประเทศลงมากกวา 1 หนวย ทาใหการสงผานของอตราแลกเปลยนตอระดบราคาสนคานนไมสมบรณ หรอการตอบสนองของราคาสนคาจากการเปลยนแปลงของอตราแลกเปลยน 1 หนวยนนเปลยนแปลงมากกวาหรอนอยกวา 1 หนวย หรอเรยกวาการสงผานอตราแลกเปลยนแบบไมสมบรณ (Incomplete Exchange Rate Pass – Through) เชน ถาเงนบาทลดคาลง 10% เมอเทยบกบเงนดอลลารสหรฐฯ ถาอตราแลกเปลยนใหมทเกดขนทาใหราคาสนคาทสงออกไปยงประเทศอเมรกาในรปคาเงนดอลลารสหรฐฯ ลดลงเปนรอยละ เดยวกบอตราแลกเปลยนทลดลงแลว การสงผานของอตราแลกเปลยนจะเปนไปอยางสมบรณ (100%) แตถาราคาในรปเงนดอลลารสหรฐฯ ลดลงนอยกวาอตราการลดลงของอตราแลกเปลยน การสงผานจะเปนแบบไมสมบรณ การสงผานของอตราแลกเปลยนทไมสมบรณจะเปนสาเหตหนงททาใหดชนอตราแลกเปลยนทแทจรงของประเทศไมอย ณ จดเสมอภาคตาม PPP ทระดบ 100 โดยทการสงผานทลดลงอาจจะเกดจากการเพมกาไรใหมากขนหรอการเพมขนของตนทนการผลต และแนวคดเรองอปสงคของความยดหยนของราคา (Price Elasticity of Demand) จะมสวนชวยในการกาหนดระดบการสงผานของการเปลยนแปลงในอตราแลกเปลยนใหอยในระดบทตองการ

การวจยการสงผานของการเปลยนแปลงในอตราแลกเปลยน (Exchange Rate Pass – Through: ERPT) จะมงไปทการศกษาการปรบตวของราคาตอการเปลยนแปลงอตราแลกเปลยนระหวางประเทศผนาเขาและประเทศผสงออก แนวความคดและทฤษฎทสนบสนนสภาวะความเสมอภาคในสวนของอตราดอกเบย

ทฤษฎฟชเชอร (The Fisher effect) ทฤษฎฟชเชอร (The Fisher Effect) ถกคดคนขนโดยนกเศรษฐศาสตรชอ Irving Fisher

เพอใชอธบายความสมพนธระหวางอตราดอกเบยและอตราเงนเฟอของประเทศ โดยมหลกการวา อตราดอกเบยทเปนตวเงน (Nominal Interest Rate) ของแตละประเทศ จะเทากบอตราดอกเบยทแทจรง (Real Interest Rate) บวกดวยอตราเงนเฟอทคาดวาจะเกดขน (Expected Inflation) ในประเทศนน ๆ

หลกการของทฤษฎสามารถแสดงความสมพนธระหวางตวแปรตางๆ ไดดงน คอ

i = (1 + r)(1 + I) – 1 = r + I + rI

19

เนองจาก rI ซงเปนคาปฏสมพนธระหวาง r กบ I เปนตวเลขหลงจดทศนยมทมคาคอนขางนอยจนแทบจะไมมนยสาคญ และเพอใหเกดความสะดวกในการนาไปใชในทางปฏบต จงอนโลมใหตด rI ทงไปได โดยถอวามไดทาใหความหมายโดยรวมผดไปมากนก ซงสามารถแสดงความสมพนธในรปแบบอยางงายไดดงน

i = r + I

โดยท i = อตราดอกเบยทเปนตวเงน (Nominal Interest Rate) r = อตราดอกเบยทแทจรง (Real Interest Rate) I = อตราเงนเฟอทคาดทวาจะเกดขน (Expected Inflation Rate)

เนองจากอตราดอกเบยทแทจรงในตลาดเงนทกประเทศควรจะเทากน เพอไมใหนกลงทน เกดความไดเปรยบหรอเสยเปรยบ ทงนโดยผานกระบวนการ Arbitrage นนคอ

rh = rf

โดยท rh = อตราดอกเบยทแทจรงภายในประเทศ rf = อตราดอกเบยทแทจรงในตางประเทศ

จงอาจกลาวไดวา อตราดอกเบยทเปนตวเงนจะแปรผนโดยตรงตามอตราเงนเฟอทคาดวาจะเกดขนในแตละประเทศ ดงนนประเทศทมอตราเงนเฟอสงจงควรมอตราดอกเบยทเปนตวเงนสงกวาอกประเทศหนงทมอตราเงนเฟอตากวาโดยเปรยบเทยบ

ทงน ความสมพนธระหวางตวแปรตามทฤษฎ The Fisher Effect ในอกรปแบบหนงแสดงไดดงน (1 + If) ÷ (1 + Ih) = (1 + if) ÷ (1 + ih)

ih – if = Ih – If

โดยท ih = อตราดอกเบยทเปนตวเงนภายในประเทศ if = อตราดอกเบยทเปนตวเงนในตางประเทศ Ih = อตราเงนเฟอทคาดวาจะเกดขนภายในประเทศ If = อตราเงนเฟอทคาดวาจะเกดขนในตางประเทศ

ถาผลตอบแทนแทจรงทคาดการณไวสาหรบเงนสกลหนงสงกวาเงนอกสกลหนงแลว เงนทนจะไหลออกจากประเทศทมผลตอบแทนตาไปประเทศทมผลตอบแทนสงกวา และกระบวนการ Arbitrage จะดาเนนตอไปจนกระทงอตราผลตอบแทนแทจรงทคาดการณไวจะเทากน ดงนนหากไมมการเขาแทรกแซงของรฐบาลแลว ณ จดดลยภาพจะทาใหความแตกตาง

20

ของอตราดอกเบยในนามทงสองตลาดเทากบความแตกตางของอตราเงนเฟอทงสองตลาดเชนกน

Shapiro (Shapiro, 1996: 227-231) สรปทฤษฎฟชเชอร (The Fisher effect) โดยไดอธบายถงความสมพนธของความแตกตางของอตราดอกเบยในสองประเทศกบอตราแลกเปลยนระหวางเงนตราสองสกลของสองประเทศนน หากอตราความแตกตางของอตราดอกเบยทเปนตวเงนในประเทศเทยบกบตางประเทศเพมสงขน หรออตราดอกเบยในประเทศสงกวาอตราดอกเบยตางประเทศมากขน จะทาใหอตราความแตกตางของคาเงนสกลในประเทศเทยบกบตางประเทศลดลง นนคอคาเงนในประเทศลดลง คาเงนสกลตางประเทศเพมขนโดยเปรยบเทยบ กลาวโดยสรปคอ เงนสกลของประเทศทมอตราดอกเบยสงจะมคาลดลง และเงนสกลของประเทศทมอตราดอกเบยตากวากมคาเพมขน เนองจากหากอตราดอกเบ ยของสองประเทศตางกนจะทาใหมเงนทนเคลอนยายจากประเทศทมดอกเบยตาไปสประเทศทมอตราดอกเบยสงเพอหากาไร แตกาไรสวนนจะถกหกลดดวยการลดคาเงนสกลของประเทศทมอตราดอกเบยสง เพอทาใหการหากาไรจากการเคลอนยายเงนทนลดลงหรอไมเกดขน ถาหากคาเงนในประเทศลดลงโดยทยงมสวนตางของผลตอบแทนทยงสามารถทากาไรไดอย จะทาใหเกดการเคลอนยายเงนทนจากตางประเทศมายงในประเทศมากขนเรอย ๆ จนกระทงอตราความแตกตางของดอกเบยในสองประเทศถกลบดวยอตราความแตกตางของคาเงนของสองประเทศนนพอด และในทสดการเคลอนยายเงนทนกจะหยดลง โดยแสดงเปนสมการไดดงน

et = e

0 x [(1 + r

h)t / (1 + r

f)t]

et / e

0 = (1 + r

h)t / (1 + r

f)t

โดยท et = อตราแลกเปลยน ณ ชวงเวลา ท t

e0 = อตราแลกเปลยน ณ ชวงเวลาเรมตน (0)

rh = อตราแลกเปลยนทเปนตวเงนภายในประเทศ

rf = อตราแลกเปลยนทเปนตวเงนตางประเทศ

เมอคดเวลาเปนชวงเวลาเดยวจะไดวา (1 + rh) / (1 + r

f) = e

t / e

0

ถาเอา 1 ลบออกทงสองขาง (1 + rh– 1 – r

f) / (1 + r

f) = (e

t – e

0) / e

0

(rh – r

f) / (1 + r

f) = (e

t – e

0) / e

0

ถา rf มคานอยมากจะไดวา (r

h – r

f) = (e

t – e

0) / e

0

21

ดงนนเงนสกลทมอตราดอกเบยตาจะมแนวโนมทจะแขงตวขน เมอเทยบกบเงนสกลทมอตราดอกเบยสง

ในการทดสอบทฤษฎ The Fisher Effect นน ไดมการวจยเชงประจกษเพอทดสอบทฤษฎดงกลาว ซงผลการวจยตาง ๆ สามารถสรปไดดงน

1. ทฤษฎ The Fisher Effect สามารใชอธบายความสมพนธระหวางอตราเงนเฟอและอตราดอกเบยไดอยางมประสทธภาพ เมอใชขอมลอตราดอกเบยจากหลกทรพยรฐบาลทมระยะเวลาครบกาหนดไถถอนสน เชน ตวเงนคลง (Treasury Bills)

2. ในระยะยาวแลวทฤษฎ The Fisher Effect จะอธบายความสมพนธระหวางอตราเงนเฟอและอตราดอกเบยไดไมแมนยานก เนองจากอตราดอกเบยระยะยาวทนามาใชในการ ทดสอบทฤษฎ จะไดรบผลกระทบจากระดบความเสยงทางการเงนทแฝงอยในหลกทรพยระยะยาวนนดวย

3. ในการเปรยบเทยบอตราดอกเบยระหวางหลกทรพยเอกชนตาง ๆ ควรพจารณาใชหลกทรพยทมระดบความเสยงเทากน เพอหลกเลยงความผดพลาดและความเบยงเบนทเกดขน จากสวนชดเชยความเสยง (Risk Premium) ทแฝงอยในอตราดอกเบยของหลกทรพยบรษท ตาง ๆ

ผลกระทบระหวางประเทศแบบฟชเชอร (The International Fisher Effect) ทฤษฎ The International Fisher Effect ไดถกพฒนามาจากการเชอมโยงทฤษฎ The

Fisher Effect กบทฤษฏความเสมอภาคอานาจซอโดยเปรยบเทยบ (Relative PPP) โดยอาศย ความแตกตางของอตราเงนเฟอระหวางสองประเทศเปนตวกลาง โดยทฤษฎนไดแสดงความสมพนธระหวางอตราดอกเบย และอตราแลกเปลยนเงนตราตางประเทศ โดยหลกการของทฤษฎนกลาวไววา

“ความแตกตางของอตราดอกเบยทเปนตวเงน (Nominal Interest Rate) ในตลาดเงนสองประเทศ จะเทากบเปอรเซนตการเปลยนแปลงของอตราแลกเปลยนระหวางเงนสองสกลนน แตมเครองหมายหรอทศทางตรงกนขาม” (วเรศ อปปาตก, 2540: 140)

ดงนนการทา Arbitrage ระหวางตลาดการเงนในรปของการไหลของเงนทน จะเปนการทาใหความแตกตางของอตราดอกเบยของสองประเทศเปนตวพยากรณทไมมความลาเอยงกบการเปลยนแปลงของอตราแลกเปลยนแบบทนทในอนาคต อยางไรกดเงอนไขนมไดหมายความวาความแตกตางของอตราดอกเบยจะเปนตวพยากรณทเทยงตรงมาก แตหมายความวาความผดพลาดในการพยากรณจะหกกลบกนเมอเวลาผานไป

จากทฤษฎ The International Fisher Effect เงนตราสกลทมอตราดอกเบยตากวาโดยเปรยบเทยบ จะมแนวโนมแขงคาขนเมอเทยบกบเงนตราสกลทมอตราดอกเบยสงกวา เนองจากในมมมองนกลงทน หากสกลเงนของประเทศทไปทาการลงทนไวมแนวโนมออนคาลง นกลงทนยอมเรยกรองการชดเชยผลขาดทนทอาจจะเกดขนจากอตราแลกเปลยนเงนตราในรปของอตรา

22

ดอกเบยทสงกวาโดยเปรยบเทยบ เพอใหไดรบอตราผลตอบแทนทแทจรงเทากบการไปลงทนในประเทศทมแนวโนมวาคาเงนจะแขงขน หลกการดงกลาวขางตน สามารถแสดงความสมพนธไดดงน

[(S0 – S1) ÷ S1] × 100 = ih – if หรอ S0 – S1) ÷ S1 = (ih – if) ÷ (1+ if)

S1 = S0 (1+ if) ÷ (1+ ih)

โดยท S0 = อตราแลกเปลยนทนท ณ เวลาปจจบน S1 = อตราแลกเปลยนทนท ณ เวลาหนงงวดนบจากวนน

เปนการเสนอราคาแบบโดยออม (Indirect Quote) ตอเงนสกลตางประเทศหรอเงนสกลทองถน (FC / H)

ih = อตราดอกเบยในประเทศ if = อตราดอกเบยตางประเทศ (พรชย ชนหจนดา, 2545)

ทงน ถาเปนการเสนอราคาแบบโดยตรง (Direct Quote) ตอเงนสกลทองถนหรอเงนสกลตางประเทศ (H / FC) สมการของทฤษฎ The International Fisher Effect จะเปนดงน คอ

S1* = S0 × [(1+ih) ÷ (1+if)]

โดยท S0* = อตราแลกเปลยนทนท ณ เวลาปจจบน

S1* = อตราแลกเปลยนทนท ณ เวลาหนงงวดนบจากวนน

ในการทดสอบ ทฤษฎ The International Fisher Effect ไดมการวจยเชงประจกษเพอทดสอบทฤษฎดงกลาว ซงผลการวจยตาง ๆ สามารถสรปไดดงน

1. ผลการทดสอบจากการวจยใหผลสนบสนนทฤษฎ The International Fisher Effect ในระดบหนง

2. การนาขอมลระยะยาวมาใชในการทดสอบ จะสนบสนนทฤษฎ The International Fisher Effect ไดดกวาการนาขอมลระยะสนมาใช

3. งานวจยในระยะหลง ๆ ไดใหขอสงเกตเกยวกบการบดเบอนในตลาดเง นตราตางประเทศ ไดแก การมสวนชดเชยความเสยงจากการแลกเปลยนเงนตราตางประเทศสาหรบเงนสกลหลก ๆ และการเกงกาไรในอตราดอกเบย ซงทาใหการเปลยนแปลงของอตราแลกเปลยนทคาดการณไวสงกวาความแตกตางในอตราดอกเบย

23

ทฤษฎความเสมอภาคของอตราดอกเบย (The Interest - Rate Parity Theory: IRP) ทฤษฎความเสมอภาคของอตราดอกเบย (IRP) เชอวาอตราแลกเปลยนจะปรบเปลยน

เพอใหสอดคลองกบความแตกตางระหวางอตราดอกเบย ทงนมขอสมมตวาเมอตลาดการเงนของประเทศเปดเสร ความแตกตางระหวางอตราดอกเบยของสนทรพยประเภทตาง ๆ เชน พนธบตร ตวสญญาใชเงน จะมผลทาใหนกลงทนเคลอนยายเงนทนจากประเทศทมอตราดอกเบยตาไปสประเทศทมอตราดอกเบยสง การเคลอนยายเงนทนดงกลาวจะมผลกระทบตออตราแลกเปลยน

Chacoliades (Chacoliades, 1978: 6) กลาววาทฤษฎความเสมอภาคของอตราดอกเบย (IRP) นบเปนพนฐานสาคญในการอธบายความสมพนธของอตราดอกเบยกบคาเงนสกลใดสกลหนงเมอเทยบกบอกสกลหนงวามคาเปนสวนเพม (Premium) หรอสวนลด (Discount) โดยมขอสมมตฐานเพมเตมวา การเคลอนยายเงนทนเปนไปอยางเสร ไมมตนทนในการทาธรกรรม (Transaction costs) หลกทรพยหรอเงนตราสกลใดทมความเสยงและมกาหนดระยะเวลาไถถอนทเทากนของสองประเทศอาจมอตราดอกเบยแตกตางกน ซงความแตกตางอนนมคาเทากบสวนเพมหรอสวนลด (Forward Premium / Discount) ของอตราแลกเปลยนแบบลวงหนาระหวางเงนสกลของสองประเทศนน แตในทศทางตรงกนขาม

โดยปกตแลว นกลงทนตองการแสวงหากาไรจากการเคลอนยายเงนทนระยะสน โดยเงนทนจะเคลอนยายไปสประเทศทใหผลตอบแทนสงกวา อยางไรกตาม ในความเปนจรงนน นกลงทนยงตองเผชญความเสยงอนเนองมาจากการเปลยนแปลงของอตราแลกเปลยน ซงอาจเพมขนหรอลดลงในชวงเวลาใด ๆ จงเกดกระบวนการทเรยกวา Covered Interest Arbitrage ในการทจะหลกเลยงความเสยงอนเนองมาจากการเปลยนแปลงของอตราแลกเปลยนนน นกลงทนตองเขาไปซอขายเงนตราตางประเทศทไดมาจากการลงทนในตลาดเงนตราตางประเทศลวงหนา โดยถาขณะนนอตราแลกเปลยนลวงหนามคาเทากบอตราแลกเปลยนทนท นกลงทนกจะไดกาไรจากการลงทนเทากบอตราผลตอบแทนจากการลงทนเทานน และถาอตราแลกเปลยนลวงหนามคามากกวาอตราแลกเปลยนทนท นกลงทนกจะไดรบกาไรจากการลงทนเทากบอตราผลตอบแทนจากการลงทน บวกดวยกาไรจากการซอเงนสกลหนงในตลาดทนทในราคาถก และขายเงนสกลนนในตลาดลวงหนาในราคาแพง แตถาอตราแลกเปลยนลวงหนามคานอยกวาอตราแลกเปลยนทนท นกลงทนอาจขาดทนหรอไดกาไรจากการกระทาครงนได ทงนขนอยกบความแตกตางของอตราแลกเปลยนกบอตราผลตอบแทนทไดรบจากการลงทนวาคาใดจะมากกวากน

การทา Covered Interest Arbitrage จะดาเนนไปจนกระทงความแตกตางของอตราแลกเปลยนลวงหนาและอตราแลกเปลยนทนทเทากบความแตกตางของอตราดอกเบยของสองประเทศทพจารณา ซง ณ จดนเรยกไดวาเกดดลยภาพตามหลกการของทฤษฎอตราดอกเบยเสมอภาค (Neutrality Condition หรอ Interest Rate Parity) ดงนน โอกาสในการคากาไรโดย

24

ปราศจากความเสยง (Arbitrage Opportunity) จากสวนตางของอตราดอกเบยระหวางสองประเทศจงไมเกดขน

ตวอยางเชน ถาฝากเงน B บาท อตราดอกเบย i ตอป สนปจะไดรบเงนจานวน

B + i (B)= B (1 + i) บาท

ถานกลงทนมทางเลอกในการเปลยนเงน 1 บาท กาหนดใหเปลยนเปนดอลลารจะไดเงน

จานวนเทากบ 1 x E

1 โดยท E คอ อตราแลกเปลยนกาหนดในรปของเงนบาทตอ 1 หนวย

ของเงนตราตางประเทศแลวไปฝากยงตางประเทศ สมมตวาไดรบดอกเบยรอยละ i* สนปจะไดรบเงนเทากบ

B x (E

1 ) + i* {B x (E

1 )} = B x (E

1 ) (1+ i*)

อยางไรกตาม ในการนาเงนไปลงทนในตางประเทศจะมความเสยงเรองการผนผวนของอตราแลกเปลยนทคาดวาจะเกดในอนาคต คอ อตราแลกเปลยนในอนาคตอาจแตกต างจากอตราแลกเปลยนในปจจบนทตดสนใจทจะลงทนในตางประเทศ ซงถากาหนดวา นกลงทนไดทาการปองกนความเสยงประเภทนโดยการทาการขายลวงหนา ณ ระดบ Forward Rate 1 ป (Ft) ดงนน ณ สนป นกลงทนจะไดรบเงนคนในรปเงนตราในประเทศเทากบ

B x (E

1 ) (1+ i*) Ft

ณ ดลยภาพ ผลตอบแทนจากการลงทนทงภายในและตางประเทศตองเทากน นนคอ

B (1+ i) = B x (E

1 ) (1+ i*) Ft

t

t

E

F = )1(

)1(*i

i

จากดลยภาพทแสดง อาจใชพยากรณอตราแลกเปลยนในงวดตอไปได คอ

Ft+1 = )1(

)1(*i

i

x Et

จากหลกการของทฤษฎอตราดอกเบยเสมอภาคดงกลาวขางตน สามารถแสดง ความสมพนธไดดงน คอ

F / S = (1 + if) / (1 + ih) F = S(1 + if) / (1 + ih) F(1 + ih) = S(1 + if) %Forward Premium (Discount) = [(S + F) / F] * (12 / M) * 100%

25

เมอ F = อตราแลกเปลยนลวงหนา ซงเปนการเสนอราคาแบบโดยออม (เงนตราสกลตางประเทศ/เงนตราสกลทองถน)

S = อตราแลกเปลยนทนท ซงเปนการเสนอราคาแบบโดยออม M = จานวนททาสญญาซอขายอตราแลกเปลยนลวงหนา

ทงน ถาเปนการเสนอราคาอตราแลกเปลยนเงนตราแบบโดยตรง (เงนตราสกลทองถน/เงนตราสกลตางประเทศ) สมการของทฤษฎอตราดอกเบยเสมอภาคจะเปนดงน คอ

F / S = (1 + ih) / (1 + if) F = S(1 + ih) / (1 + if) F(1 + if) = S(1 + ih) %Forward Premium (Discount) = [(F – S) / S] * (12 / M) * 100%

การศกษาปจจยทางเศรษฐกจดงกลาว มพนฐานมาจากแนวความคดกฎราคาเดยว โดยกลาววา ภายใตสมมตฐานโครงสรางตลาดแขงขนสมบรณ (Competitive Markets) ซงสองประเทศทาการคาระหวางกน ไมมการกดกนทางการคาระหวางประเทศ ไมมตนทนคาขนสงสนคาและตนทนขอมลในการทาธรกรรมการคาระหวางประเทศ กลมสนคาชนดเดยวกนนขายในสองประเทศจะมราคาซงคานวณเปนสกลเดยวกนเทากน

ภาพท 2 อตราแลกเปลยนสกลเงนบาทตอดอลลารสหรฐฯ ระหวางวนท 1 มกราคม พ.ศ. 2550 ถง วนท 31 พฤษภาคม พ.ศ. 2554 ทมา: Forex Trading and Exchange Rates Services: OANDA, 2554

26

ภาพท 3 อตราแลกเปลยนสกลเงนบาทตอยโร ระหวางวนท 1 มกราคม พ.ศ. 2550 ถง วนท 31 พฤษภาคม พ.ศ. 2554 ทมา: Forex Trading and Exchange Rates Services: OANDA, 2554

ภาพท 4 อตราแลกเปลยนสกลเงนบาทตอหยวน ระหวางวนท 1 มกราคม พ.ศ. 2550 ถง วนท 31 พฤษภาคม พ.ศ. 2554 ทมา: Forex Trading and Exchange Rates Services: OANDA, 2554

27

ภาพท 5 อตราดอกเบยใหกยมระหวางธนาคาร ระหวางวนท 1 มกราคม พ.ศ. 2544 ถง วนท 31 พฤษภาคม พ.ศ. 2554 ทมา: ขอมลตวเลขจากธนาคารแหงประเทศไทย, 2554

สวนท 1.2 อตราเงนเฟอ (Inflation Rate) ภาวะเงนเฟอ (Inflation) เปนภาวะทระดบราคาสนคาโดยทวไปในระบบเศรษฐกจเพมขน

เรอย ๆ อยางตอเนองและตลอดเวลา ระดบราคาสนคาโดยทวไป (General Price Level) หมายถง ระดบราคาโดยเฉลยของสนคาและบรการประเภทตาง ๆ ในภาวะเงนเฟอราคาสนคาบางชนดเทานนทมราคาสงขนมากจนทาใหระดบราคาสนคารวมสงขน มไดหมายถงราคาสนคาทกชนดในระบบเศรษฐกจตองสงขน

ภาวะเงนเฟอสามารถเกดไดจากสาเหตตาง ๆ ดงน ภาวะเงนเฟอดานอปสงค (Demand Pull Inflation) เปนภาวะเงนเฟอทเกดขน

เนองจากอปสงครวมเพมขนเรวกวาอปทานรวมของสนคาและบรการ เพราะระบบเศรษฐกจไดนาปจจยการผลตทประเทศมอยมาใชในการผลตสนคาและบรการจนเตมท จงไมสามารถขยายการผลตสนคาและบรการเพมขนอกไดโดยเฉพาะในระยะสน ดงนนเมออปสงครวมเพมขนอยางมากโดยทสนคามอยจากด กจะสงผลทาใหระดบราคาเพมสงขน และตราบทอปสงครวมยงคงเพมขน ระดบราคาจะสงขนไปเรอย ๆ จนเกดภาวะเงนเฟอ

ภาวะเงนเฟอดานตนทน (Cost Push Inflation) เปนภาวะเงนเฟอทมสาเหตมาจากทางดานอปทานหรอตนทน เกดขนเนองจากตนทนการผลตสนคาเพมขนซงเกดไดจากหลายปจจย เชน อตราภาษการคาหรออตราภาษสนคาเขาสงขน เปนตน และบางครงเนองจากอปสงคมวลรวมของประเทศทเพมสงขนเปนปจจยกระตนใหผผลตสนคาเรงการผลต เกดการแยงทรพยากรเพอใชในการผลต ผผลตจงตองเสนอขายสนคาในราคาทสงขนเนองจากไดบวกตนทนทสงขนเขาไปในราคาขาย ดงนนราคาขายสนคาจะเพมสงขนอยางตอเนอง จนกระทงเกดภาวะเงนเฟอตามมา

28

เมอเกดภาวะเงนเฟอขนในระบบ ระบบเศรษฐกจยอมเกดผลกระทบตาง ๆ ดงน อ านาจซอของเงน เมอเกดภาวะเงนเฟอ ระดบราคาสนคาจะสงขน อานาจซอของเงน

แตละหนวยลดลง ประชาชนจงรบใชจายเงนในการซอสนคาและบรการตาง ๆ สงผลทาใหอปสงครวมเพมขนและทาใหเกดภาวะเงนเฟอรนแรงขนไปอก

การออมและการลงทน ในระยะทเกดภาวะเงนเฟอ ประชาชนมกจะรบเรงใชจายเงน สงผลใหเงนออมและการลงทนของประเทศลดลงดวย

การกระจายรายได เมอเกดภาวะเงนเฟอจะทาเกดการเปลยนแปลงในการกระจายรายได บคคลกลมทมฐานะดและมอานาจการตอรองสงจะไดรบประโยชน ในขณะทบคคลกลมทมฐานะยากจนและขาดอานาจการตอรองตองเสยประโยชน ผลของภาวะเงนเฟอจงทาใหคนรวยยงรวยขนและคนจนยงจนมากขน

การคาตางประเทศ ภาวะเงนเฟอกอใหเกดผลกระทบตอการสงออกและการนาเขา ดานการสงออก ปรมาณการสงออกจะลดลงเนองจากราคาสนคาทสงขน ทาใหสงออกไปไดนอยลง ดานการนาเขา การทราคาสนคาในประเทศสงขนกระตนใหมการนาเขาสนคาจากตางประเทศมากขน

การเมอง การทระดบราคาสงขนจะมผลทาใหคาครองชพของประชาชนเพมขน บคคลจงพยายามทจะปรบปรงรายไดใหสงขน การกระจายรายไดยงเหลอมลา คนทมรายไดนอยยงจนลง ถารฐบาลไมสามารถลดภาวะเงนเฟอเพอชะลอการเพมขนของระดบราคาไดแลว จะเกดความไมพอใจในประสทธภาพการทางาน สงผลใหเกดการเปลยนแปลงรฐบาลได

การแกปญหาเงนเฟอ ทาไดโดยใชนโยบายการเงนและนโยบายคลงซงเปนนโยบายหลกในการแกไขปญหาเงนเฟอ ดงน

ดานนโยบายการเงน ธนาคารกลางอาจใชมาตรการทางการเงนเพอลดปรมาณเงนทหมนเวยนในระบบเศรษฐกจ มผลใหอตราดอกเบยสงขน การใชจายรวมและการลงทนของประเทศลดลง หรออาจใชวธควบคมการใหสนเชอของธนาคารพาณชย การปรบอตราดอกเบยเงนฝากเปนอกวธหนงทจะจงใจใหประชาชนลดการบรโภคและเพมการออม ทาใหอปสงครวมลดลง

ดานนโยบายการคลง รฐบาลจะลดการใชจายโดยเฉพาะรายจายทไมจาเปน เพมอตราภาษเงนได เพอใหรายไดทพนจากภาษเพมขน เปนการดงเงนจากระบบเศรษฐกจมาเกบไว การบรโภคของประชาชนจะลดลง ในชวงทเกดภาวะเงนเฟองบประมาณฯ ควรเปนแบบขาดดลนอยลงหรอเกนดลมากขน

29

ภาพท 6 อตราเงนเฟอ ระหวางวนท 1 มกราคม พ.ศ. 2544 ถง วนท 31 พฤษภาคม พ.ศ. 2554 ทมา: ขอมลตวเลขจากกรมการคาภายใน กระทรวงพาณชย, 2554

สวนท 1.3 ดลการช าระเงนกบอตราแลกเปลยนเงนตราระหวางประเทศ ดลการชาระเงน (Balance of Payment) ตามคาจากดความของกองทนการเงนระหวาง

ประเทศ (IMF) หมายถง รายงานทางสถตทไดจากการรวบรวมรายการทางเศรษฐกจและการเงนอยางเปนระบบของประเทศใดประเทศหนง ระหวางผพานกอาศย (Residents) ในประเทศผบนทกกบผพานกอาศยในประเทศอน ๆ (Nonresident) ในระยะเวลาใดเวลาหนง บญชดลการชาระเงนระหวางประเทศ ประกอบดวยรายการกจกรรมทางเศรษฐกจทเกดขนระหวางประเทศ แบงเปน 3 ประเภทไดดงน คอ บญชเดนสะพด (Current Account) บญชเงนทนเคลอนยาย (Capital and Financial Accounts) และทนสารองระหวางประเทศ (International Reserve Account) บญชดลการชาระเงนจงแสดงใหเหนถงกจกรรมทางเศรษฐกจระหวางประเทศซงมความสาคญตอระบบอตราแลกเปลยน เพราะขอมลในบญชดลการชาระเงนเปนขอมลสาคญทนามาวเคราะหและคาดคะเนทศทางการเคลอนไหวของอตราแลกเปลยน ความสมพนธระหวางอตราแลกเปลยนกบดลการชาระเงน (Relative between Exchange Rate and Balance of Payment) เปนการศกษาถงความสมพนธของอตราแลกเปลยนกบดลการชาระเงนผานการปรบตวของดลการคา กลาวคอการปรบตวตอบสนองของมลคาสนคาเขาและสนคาออกตอการเปลยนแปลงของอตราแลกเปลยน ซงระยะเวลาในการปรบตวของดลการคานจะขนอยกบความยดหยน (Elasticity) ของสนคาเขาและสนคาออก สมการดลการชาระเงนแสดงไดดงน

BOP = (X – M) + (CI – CO) + (FI – FO) + FXB

30

โดยท BOP = บญชดลการชาระเงน X = การสงออกสนคาและบรการ M = การนาเขาสนคาและบรการ

(X – M) = ดลบญชเดนสะพด (เฉพาะรายการหลก) CI = กระแสการไหลเขาของเงนทน CO = กระแสการไหลออกของเงนทน

(CI – CO) = ดลบญชเงนลงทน FI = กระแสการไหลเขาทางการเงน FO = กระแสการไหลออกทางการเงน

(FI – FO) = ดลบญชทางการเงน FXB = ทนสารองระหวางประเทศ

ผลจากความไมสมดลของดลการชาระเงนจะสงผลกระทบตออตราแลกเปลยนของแตละประเทศแตกตางกน ขนอยกบระบบอตราแลกเปลยนทประเทศนนใช สามารถสรปได 3 กรณ ดงน

1. ระบบอตราแลกเปลยนแบบคงท (Fixed Exchange Rate) รฐบาลจะพยายามบรหารจดการใหดลการชาระเงนเปนศนยหรอเขาใกลศนยใหมากทสด โดยรฐบาลหรอธนาคารกลางสามารถเขาแทรกแซงในตลาดแลกเปลยนเงนตราตางประเทศ โดยการเขาไปซอหรอขายทนสารองตางประเทศ เพอปรบระดบอปสงคและอปทานของเงนทาใหคาของอตราแลกเปลยนอยในภาวะสมดลได ดงนนจงจาเปนอยางยงทรฐบาลตองดารงทนสารองแลกเปลยนตางประเทศอยางเพยงพอ เพอทาใหการเขาแทรกแซงดงกลาวขางตนเปนไปอยางมประสทธภาพ ถาประเทศมทนสารองแลกเปลยนตางประเทศไมพอ จะทาใหรฐบาลไมสามารซอเงนสกลในประเทศนนกลบได ซงจะสงผลใหเงนสกลในประเทศออนคาลง

2. ระบบอตราแลกเปลยนแบบลอยตว (Floating Exchange Rate) อตราแลกเปลยนจะเปลยนแปลงตามอปสงคและอปทานของตลาด โดยรฐบาลไมมหนาทในการกาหนดอตราแลกเปลยนใหอยในอตราใดอตราหนง กลาวคอ เมอเกดความไมสมดลของดลการชาระเงน ตามทฤษฎแลว อตราแลกเปลยนจะเปลยนแปลงโดยอตโนมตไปในทศทางทจะทาใหดลการชาระเงนเขาใกลศนย และปรบตวเขาสดลยภาพตามกลไกของตลาด อยางไรกตาม ตลาดอตราแลกเปลยนจะไมปรบเปลยนโดยอตโนมตเปนไปตามทฤษฎเสมอไป โดยเฉพาะอยางยงในระยะสนและระยะปานกลาง

3. ระบบอตราแลกเปลยนลอยตวแบบมการจดการ (Managed Floating) อตราแลกเปลยนยงขนอยกบสภาพแวดลอมทางการตลาดในแตละวน โดยธนาคารกลางจะปลอยใหอตราแลกเปลยนเปนไปตามอปสงค และอปทานของเงนตราในตลาด โดยทรฐจะเขาแทรกแซงบาง

31

เมออตราแลกเปลยนมความผนผวนมากเกนไป สาหรบการเขาแทรกแซงของรฐบาลหรอธนาคารกลางนนจะไมเขาไปแทรกแซงตลาดอตราแลกเปลยนเงนตราตางประเทศโดยตรง แตจะใชนโยบายการเงน (Monetary Policy) เพอกระตนกจกรรมทางการตลาด เชน นโยบายอตราดอกเบย ซงเปนหนงปจจยพนฐานในการกาหนดอตราแลกเปลยน และมบทบาทสาคญตอการเคลอนไหวของเงนทนระหวางประเทศ ในการควบคมการไหลเขาออกของเงนทน โดยรฐบาลจะพจารณาปรบขนอตราดอกเบย เพอดงดดเงนทนจากตางประเทศ ซงจะสงผลใหความตองการในเงนสกลในประเทศมมากขน ทงนรฐบาลจะสงสญญาณใหผมสวนเกยวของในตลาดแลกเปลยนทราบลวงหนาวาจะเขาแทรกแซง อยางไรกตาม การปรบขนอตราดอกเบยน จะทาใหตนทนการกยมของธรกจในประเทศสงขนตามไปดวย

สาหรบนกธรกจและนกลงทนในประเทศทมระบบอตราแลกเปลยนแบบลอยตวแบบมการจดการ สามารถใชสถตขอมลแนวโนมดลการชาระเงน เพอชวยในการพยากรณการเปลยนแปลงนโยบายของรฐบาลในดานอตราดอกเบย

ภาพท 7 ดลบญชเดนสะพด ระหวางวนท 1 มกราคม พ.ศ. 2544 ถง วนท 31 พฤษภาคม พ.ศ. 2554 ทมา: ขอมลตวเลขจากธนาคารแหงประเทศไทย, 2554

สวนท 1.4 มลคาการสงออก ทฤษฎการคาระหวางประเทศ เปนทฤษฎของนกเศรษฐศาสตรชาวสวเดน 2 ทาน คอ

Eli Heckscher และ Bertil Ohlin (นฐตา เบญจมสทน และนงนช พนธกจไพบลย, 2548: 44-45) อธบายถงการทแตละประเทศมความสามารถในการผลตแตกตางกน และจานวนปจจยการผลตทแตละประเทศมอยแตกตางกน รวมถงความแตกตางกนในดานความอดมสมบรณของปจจยการผลต (Factor Abundance) ในประเทศตาง ๆ จะเปนตวกาหนดความไดเปรยบโดยเปรยบเทยบ และเปนสาเหตทาใหเกดการคาระหวางประเทศ โดยอยภายใตขอสมมตดงตอไปน

32

1. มประเทศคคาสองประเทศ ผลตสนคา 2 ชนด โดยใชปจจยการผลต 2 ชนด คอ แรงงาน (Labor) และทน (Capital)

2. ประเทศทงสองใชเทคโนโลยในการผลตอยางเดยวกน 3. ในประเทศทงสอง สนคาชนดหนงเปนสนคาทผลตโดยใชแรงงานในสดสวนทสง

(Labor Intensive) และสนคาอกชนดหนงเปนสนคาทผลตโดยใชปจจยทนในสดสวนทสง (Capital Intensive)

4. สนคาทง 2 ชนดถกผลตภายใตผลไดตอขนาดคงท (Constant Returns to Scale) ในทงสองประเทศ หมายความวาเมอเพมปจจยแรงงานและทนเขาไปในกระบวนการผลต จะทาใหผลผลตทไดรบเพมขนในสดสวนเดยวกนกบปจจยการผลตทเพมขน

5. ประเทศทงสองมความถนดในการผลตสนคาเปนแบบไมสมบรณ (Incomplete Pecialization) กลาวคอ เมอมการคาระหวางประเทศเกดขนแลว ทงสองประเทศกยงคงผลตสนคาทง 2 ชนดอย แตจะไปเนนการผลตสนคาทตนไดเปรยบโดยเปรยบเทยบ

6. ประเทศทงสองมรสนยมในการบรโภคเหมอนกน 7. ตลาดสนคาและตลาดปจจยการผลตในประเทศทงสอง เปนตลาดแขงขนสมบรณ 8. ปจจยการผลตสามารถเคลอนยายไดโดยเสรภายในประเทศ แตไมสามารถเคลอนยาย

ออกนอกประเทศ 9. ไมมตนทนคาขนสง ไมมการเกบภาษและการคาระหวางประเทศเปนไปอยางเสร 10. ทรพยากรการผลตถกนาไปใชงานอยางเตมทในทงสองประเทศ

สาระสาคญของทฤษฎ Heckscher-Ohlin กลาวคอ ประเทศหนงจะสงออกสนคาทผลตโดยใชปจจยการผลตทประเทศนนมอยมากโดยเปรยบเทยบ และจะนาเขาสนคาทผลตโดยใชปจจยการผลตทประเทศนนมอยนอยโดยเปรยบเทยบ ดงนนประเทศทมปจจยแรงงานมากเมอเปรยบเทยบกบปจจยทนกจะสงออกสนคาทเนนการใชปจจยแรงงาน (Labor Intensive Goods) และประเทศทมปจจยทนมากเมอเปรยบเทยบกบปจจยแรงงาน กจะสงออกสนคาทเนนหนกการใชปจจยทน (Capital Intensive Goods)

ทฤษฎการไดเปรยบโดยเปรยบเทยบ (Comparative Advantage) Ricardo (นฐตา เบญจมสทน และนงนช พนธกจไพบลย, 2548: 10-11) อธบายวา การคา

ระหวางประเทศไมจาเปนตองขนอยกบการทประเทศนนมความไดเปรยบโดยสมบรณเสมอไป แตจะขนอยกบการไดเปรยบโดยเปรยบเทยบ ถงแมประเทศหนงจะมความเสยเปรยบโดยสมบรณกวาอกประเทศหนงในสนคา 2 ชนดกตาม การคาระหวางประเทศจะเกดขนไดโดยประเทศนนเลอกผลตสนคาทตนเสยเปรยบนอยทสดเมอเทยบกบสนคาอกชนดหนง และประเทศทมความไดเปรยบโดยสมบรณในสนคาทง 2 ชนด กจะเลอกผลตสนคาทตนไดเปรยบมากทสดเมอเทยบกบสนคาอกชนดหนง ดงนนตามกฎของการไดเปรยบโดยเปรยบเทยบจะใชตนทนโดยเปรยบเทยบเปนตวอธบายการคาระหวางประเทศ ถาตนทนโดยเปรยบเทยบของ

33

สนคา 2 ชนดในสองประเทศแตกตางกน การคาระหวางประเทศจะเกดขน โดยแตละประเทศจะเลอกผลตและสงออกสนคาทตนสามารถผลตโดยเสยตนทนเปรยบเทยบตากวาสนคาอกชนดหนง

ภาพท 8 มลคาการสงออก ระหวางวนท 1 มกราคม พ.ศ. 2544 ถง วนท 31 พฤษภาคม พ.ศ. 2554 ทมา: ขอมลตวเลขจากธนาคารแหงประเทศไทย, 2554

34

ตารางท 2 สรปแนวคด ทฤษฎทเกยวของ

อตราแลกเปลยน สภาวะความเสมอภาคระหวางประเทศ แนวความคดและทฤษฎทสนบสนนภาวะความเสมอภาค ในสวนของราคาสนคา -ทฤษฎความเสมอภาคแหงอานาจซอ -ทฤษฎความเสมอภาคอานาจซออยางสมบรณ -ทฤษฎความเสมอภาคอานาจซอโดยเปรยบเทยบ -การสงผานของการเปลยนแปลงในอตราแลกเปลยน แนวความคดและทฤษฎทสนบสนนสภาวะความเสมอภาค ในสวนของอตราดอกเบย -ทฤษฎฟชเชอร -ผลกระทบระหวางประเทศแบบฟชเชอร -ทฤษฎความเสมอภาคของอตราดอกเบย อตราดอกเบยใหกยม ทฤษฎฟชเชอร ระหวางธนาคาร ผลกระทบระหวางประเทศแบบฟชเชอร ทฤษฎความเสมอภาคของอตราดอกเบย อตราเงนเฟอ ทฤษฎความเสมอภาคแหงอานาจซอ ทฤษฎความเสมอภาคอานาจซอโดยเปรยบเทยบ ทฤษฎฟชเชอร ผลกระทบระหวางประเทศแบบฟชเชอร ดลบญชเดนสะพด ทฤษฎความเสมอภาคแหงอานาจซอ ดลการชาระเงนกบอตราแลกเปลยนเงนตราระหวางประเทศ มลคาการสงออก การสงผานของการเปลยนแปลงในอตราแลกเปลยน

ทฤษฎการคาระหวางประเทศ ทฤษฎการไดเปรยบโดยเปรยบเทยบ

สวนท 2 งานวจยทเกยวของ

สดา ปตะวรรณ และเพาพนธ กลยาณมตร (2552) ศกษาความสมพนธระหวางอตราแลกเปลยนระหวางคาเงนบาทกบคาเงนดอลลารสหรฐฯ กบปจจยทางเศรษฐกจ ไดแก รอยละการเปลยนแปลงของดลบญชเดนสะพด รอยละการเปลยนแปลงของทนสารองระหวางประเทศ อตราดอกเบยใหกยมระหวางธนาคาร อตราเงนเฟอทวไป และดชนตลาดหลกทรพยแหง

35

ประเทศไทย โดยใชขอมลรายเดอน ตงแตวนท 1 มกราคม พ.ศ. 2543 ถง วนท 30 พฤศจกายน พ.ศ. 2552 วธการศกษาใชรปแบบสมการถดถอยเชงซอน (Multiple Linear Regression) ผลการศกษาพบวา รอยละการเปลยนแปลงของดลบญชเดนสะพด และดชนตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย เปนปจจยทางเศรษฐกจทมผลตออตราแลกเปลยนระหวางคาเงนบาทกบคาเงนดอลลารสหรฐฯ ในทศทางตรงกนขาม ซงตรงตามสมมตฐานทกาหนดไว สาหรบตวแปรรอยละการเปลยนแปลงของทนสารองระหวางประเทศ อตราดอกเบยใหกยมระวางธนาคาร และอตราเงนเฟอ ไมมผลตออตราแลกเปลยนระหวางคาเงนบาทกบคาเงนดอลลารสหรฐฯ อยางมนยสาคญทางสถตทระดบความเชอมนรอยละ 95

วรรณา พรหมมา (2551) ศกษาผลกระทบจากการเปลยนแปลงของอตราแลกเปลยนทสงผลตอราคาสนคานาเขา โดยพจารณาถงความสมพนธของราคานาเขา อตราแลกเปลยนและราคาสนคาโลก รวมถงพจารณาคาสมประสทธการสงผานของอตราแลกเปลยนทเกดขน ใชขอมลรายเดอน ตงแตเดอนมกราคม พ.ศ. 2543 ถง เดอนกรกฎาคม พ.ศ. 2550 โดยประมาณคาดวยวธกาลงสองนอยทสด (OLS) และพจารณาคาสมประสทธการสงผานของอตราแลกเปลยนทมผลตอราคาสนคานาเขา ผลการศกษาพบวา ความสมพนธของการเปลยนแปลงของระดบราคาสนคานาเขาของประเทศไทยกบการเปลยนแปลงของอตราแลกเปลยนทลาชา 1 ชวงเวลา และการเปลยนแปลงของราคาสนคาในตางประเทศทลาชา 1 ชวงเวลา มความสมพนธในทศทางเดยวกนอยางไมมนยสาคญ ผลการทดสอบคาสมประสทธการสงผานของอตราแลกเปลยนตอราคาสนคานาเขา ทงในระยะสนและระยะยาว เปนการสงผานแบบไมสมบรณ (Incomplete Pass – Through)

ภาคน จตโภคเกษม (2550) ศกษาเรองผลกระทบของอตราแลกเปลยนตอระดบราคาสนคาในประเทศ ใชขอมลรายไตรมาส ตงแตไตรมาสท 1 พ.ศ. 2538 ถง ไตรมาสท 4 พ.ศ. 2548 โดยประมาณคาดวยวธ Co integration และ Error Correction Model: EMC ผลการศกษาพบวา ผลกระทบของอตราแลกเปลยนตอระดบราคาสนคาในประเทศ มการสงผานทไมเตมทหรอการสงผานอตราแลกเปลยนแบบไมสมบรณ (Incomplete Exchange Rate Pass –Through)

ชรพร เจยบนา (2549) ศกษาความสมพนธและการเปลยนแปลงของอตราแลกเปลยนทมาจากปจจยตาง ๆ ไดแก อตราดอกเบยมาตรฐานของประเทศไทย อตราดอกเบยมาตรฐานของประเทศสหรฐอเมรกา อตราเงนเฟอ ราคาทองคา และมลคาการสงออกของประเทศ โดยใชขอมลเปนรายเดอน ตงแตเดอนมกราคม พ.ศ. 2544 ถง เดอนตลาคม พ.ศ. 2549 วธการศกษาจะทาการศกษาเชงปรมาณทางสถต (Quantitative Approach) โดยใชการวเคราะหสหสมพนธ (Correlation Coefficient) การถดถอยเชงพห (Multiple Regression) และวธการเปรยบเทยบคาเฉลยกบเกณฑ (One–Sample t–test) โดยศกษาตวแปรตามคอ อตราแลกเปลยนเงนสกล

36

ดอลลารสหรฐฯ ปอนดสเตอรง และเยนญ ปน ผลการศกษาพบวา ราคาทองคาเฉลยมความสมพนธกบการเปลยนแปลงของอตราแลกเปลยนสกลเงนดอลลารสหรฐฯ อยางมนยสาคญทางสถต ณ ระดบความเชอมนทรอยละ 95 และสามารถนามาสรางสมการในการพยากรณอตราแลกเปลยนสกลเงนดอลลารสหรฐฯ ได โดยมคาความผดพลาดไมเกน 1.3 บาท มลคาการสงออกรวมมความสมพนธกบการเปลยนแปลงของอตราแลกเปลยนสกลเงนปอนดสเตอรง อยางมนยสาคญทางสถต ณ ระดบความเชอมนทรอยละ 95 และสามารถนามาสรางสมการในการพยากรณอตราแลกเปลยนสกลเงนปอนดสเตอรงได โดยมคาความผดพลาดไมเกน 2.91 บาท อตราดอกเบยมาตรฐานของไทย มความสมพนธกบการเปลยนแปลงของอตราแลกเปลยนเงนสกลเยนญปน อยางมนยสาคญทางสถต ณ ระดบความเชอมนทรอยละ 95 และสามารถนามาสรางสมการในการพยากรณอตราแลกเปลยนเงนสกลเยนญปนได โดยมคาความผดพลาดไมเกน 0.02 บาท

ณรงค จลเพชร (2549) ศกษาปจจยทางเศรษฐกจทมอทธพลตออตราแลกเปลยนลอยตวแบบมการจดการ ใชขอมลรายไตรมาส ตงแตไตรมาสท 3 พ.ศ. 2540 ถง ไตรมาสท 2 พ.ศ. 2548 เฉพาะกรณการเคลอนไหวของอตราแลกเปลยนระหวางเงนบาทกบดอลลารสหรฐฯ ผลการศกษาพบวา ดลบญชเดนสะพดมความสมพนธในทศทางตรงกนขามกบอตราแลกเปลยนอยางสอดคลองกบสมมตฐานทตงไว สาหรบตวแปรทางดานระดบราคาโดยเปรยบเทยบ (PPP) ทนสารองระหวางประเทศ และการเปลยนแปลงของอตราแลกเปลยนในชวงเวลากอนหนาไมมผลตออตราแลกเปลยน

กอบเกยรต อศววฒนาพร (2543) ศกษาเรองความสมพนธระหวางการเปลยนแปลงของอตราแลกเปลยนในระบบอตราแลกเปลยนลอยตวแบบมการจดการและสวนตางของอตราดอกเบยทเปนตวเงน โดยใชขอมลรายวน ตงแตเดอนมกราคม พ.ศ. 2542 ถง เดอนธนวาคม พ.ศ. 2542 ผลการศกษาพบวา สวนตางของอตราดอกเบยทเปนตวเงนไมสามารถอธบายการเปลยนแปลงของอตราแลกเปลยน ไดอยางมนยสาคญทางสถต ณ ระดบความเชอมนรอยละ 95 ในทกสกลเงนททาการทดสอบ

นงนช อนทรวเศษ (2543) ศกษาประสทธภาพของแบบจาลองทกาหนดอตราแลกเปลยน โดยมวตถประสงค 2 ประการ คอ เพอศกษาปจจยพนฐานทางเศรษฐกจทกาหนดอตราแลกเปลยน และเพอเปรยบเทยบประสทธภาพของแบบจาลองทคาดการณการเปลยนแปลงของอตราแลกเปลยน 2 ทฤษฎ คอแบบจาลองทางการเงน (Monetary Approach) และแบบจาลองการเลอกถอสนทรพย (Portfolio Balance Approach) การศกษาใชวธเทคนคการประมาณคาดวยวธกาลงสองนอยทสด และใชคา Root Mean Square Error (RMSE) ในการเปรยบเทยบประสทธภาพในการคาดการณแบบจาลองอตราแลกเปลยน ใชขอมลเปนรายเดอน ตงแตเดอนกรกฎาคม พ.ศ. 2540 ถง เดอนธนวาคม พ.ศ. 2543 โดยพจารณาอตราแลกเปลยนของไทย

37

เทยบกบสกลเงนของประเทศอตสาหกรรมชนนา 5 ประเทศ ไดแก ฝรงเศส เยอรมน ญปน องกฤษ และสหรฐอเมรกา ผลการศกษาพบวา ปจจยพนฐานทางเศรษฐกจทกาหนดอตราแลกเปลยนอยางมนยสาคญทางสถต ไดแก ปรมาณเงน ปรมาณพนธบตร และอตราดอกเบย ขณะทอตราเงนเฟอและรายไดประชาชาต ไมมผลตออตราแลกเปลยนอยางมนยสาคญทางสถต นอกจากน ยงพบวา อตราแลกเปลยนในชวงเวลากอนหนา มผลอยางมากตออตราแลกเปลยน และเมอทาการเปรยบเทยบประสทธภาพของแบบจาลอง พบวาแบบจาลองทง 2 แบบ คอ แบบจาลองทางการเงน และแบบจาลองการเลอกถอสนทรพย มความสามารถพยากรณอตราแลกเปลยนไดด และใหผลการพยากรณทไมแตกตางกน

นภสสร ณ เชยงใหม (2542) ศกษาปจจยทางเศรษฐกจทมผลตอการเปลยนแปลงอตราแลกเปลยนระหวางเงนบาทกบเงนดอลลารสหรฐภายใตระบบอตราแลกเปลยนลอยต วแบบมการจดการ โดยใชขอมลรายวน ตงแตวนท 1 กรกฎาคม ถง วนท 31 ธนวาคม พ.ศ. 2540 ผลการศกษาพบวา ดชนตลาดหลกทรพย และอตราแลกเปลยนในวนกอนหนา เปนปจจยทางเศรษฐกจทมผลตออตราแลกเปลยนระหวางเงนบาทกบเงนดอลลารสหรฐฯ ในระบบอตราแลกเปลยนลอยตวแบบมการจดการ อยางมนยสาคญทางสถต ณ ระดบความเชอมนรอยละ 99

บทท 3 ระเบยบวธการศกษา

ในการศกษาเรอง “การศกษาปจจยทมผลตออตราแลกเปลยน คาเงนบาทตอดอลลารสหรฐฯ คาเงนบาทตอยโร และคาเงนบาทตอหยวน” มวตถประสงคเพอศกษาปจจยทมผลตออตราแลกเปลยน คาเงนบาทตอดอลลารสหรฐฯ คาเงนบาทตอยโร และคาเงนบาทตอหยวน เพอประโยชนแกผมสวนเกยวของใชเปนขอมลประกอบการวางแผนทางการเงนใหสอดคลองกบทศทางของอตราแลกเปลยนทมความผนผวน ซงผทาการศกษาไดดา เนนการตามขนตอนการศกษาเพอใหตรงตามวตถประสงค โดยศกษาจากขอมลและวธตาง ๆ ดงตอไปน ประชากรและกลมตวอยาง ประชากรและกลมตวอยางทนามาใชในการศกษาเปนขอมลทตยภม (Secondary data) ทาการเกบขอมลโดยใชขอมลสถตของตวแปรอสระและตวแปรตามทงหมดเปนรายเดอน ตงแต วนท 1 มกราคม พ.ศ. 2544 ถง วนท 31 พฤษภาคม พ.ศ. 2554 จานวน 125 เดอน ตวแปรในการศกษา

ตวแปรทใชในการศกษา ประกอบดวย 1. ตวแปรตาม (Dependent Variable: Y) คอ อตราแลกเปลยนคาเงนบาทตอดอลลารสหรฐฯ อตราแลกเปลยนคาเงนบาทตอยโร และอตราแลกเปลยนคาเงนบาทตอหยวน 2. ตวแปรอสระ (Independent Variable: X) ทคาดวาจะมผลตออตราแลกเปลยน ไดแก อตราดอกเบยใหกยมระหวางธนาคาร (Interbank Rate) อตราเงนเฟอ (Inflation Rate) ดลบญชเดนสะพด (Current Account) มลคาการสงออกสนคาไทย-สหรฐอเมรกา (Exports to USA) มลคาการสงออกสนคาไทย-สหภาพยโรป (Exports to European Union) และมลคาการสงออกสนคาไทย-จน (Exports to China)

โดยมการคาดการณความสมพนธระหวางตวแปรอสระ (X) ทมตอตวแปรตาม (Y) ดงน 1. อตราดอกเบยเงนใหกยมระหวางธนาคาร (Interbank Rate) ถาอตราดอกเบยใน

ประเทศไทยสงขนเมอเทยบกบอตราดอกเบยตางประเทศ จะดงดดนกลงทนใหนาเงนเขามาลงทนในประเทศไทยเพมขน สงผลใหความตองการเงนบาทมากขน คาเงนบาทจะแขงคาขน

39

ดงนนอตราดอกเบยเงนใหกยมระหวางธนาคารจงมความสมพนธในทศทางตรงกนขามกบอตราแลกเปลยนระหวางคาเงนบาทตอดอลลารสหรฐฯ คาเงนบาทตอยโร และคาเงนบาทตอหยวน

2. อตราเงนเฟอ (Inflation Rate) ถาอตราเงนเฟอของประเทศไทยมแนวโนมเพมสงขน แสดงวาระดบราคาของสนคาหรอบรการของประเทศมราคาสงขน อนนาไปสความไมแนนอนและกอใหเกดปญหาตอระบบเศรษฐกจ สงผลใหคาเงนบาทออนคาลง ดงนนอตราเงนเฟอจงมความสมพนธในทศทางเดยวกนกบอตราแลกเปลยนระหวางคาเงนบาทตอดอลลาร สหรฐฯ คาเงนบาทตอยโร และคาเงนบาทตอหยวน

3. ดลบญชเดนสะพด (Current Account) ถาประเทศมดลบญชเดนสะพดเกนดล หมายถงมรายไดสทธเพมขน แสดงวามการไหลเขาของเงนตราตางประเทศมากกวาการไหลออกของเงนตราตางประเทศ ทาใหประเทศมทนสารองเพมขน อนนาไปสอปทานของเงนตราตางประเทศเพมขน สงผลใหคาเงนบาทแขงคาขน ดงนนดลบญชเดนสะพดจงมความสมพนธในทศทางตรงกนขามกบอตราแลกเปลยนระหวางคาเงนบาทตอดอลลารสหรฐฯ คาเงนบาทตอยโร และคาเงนบาทตอหยวน

4. มลคาการสงออกสนคาไทย-สหรฐอเมรกา (Exports to USA) ถาประเทศมมลคาการสงออกสนคาเพมขน แสดงวามการไหลเขาของเงนตราตางประเทศเพมขน อนนาไปสอปทานของเงนตราตางประเทศเพมขน สงผลใหคาเงนบาทแขงคาขน ดงนนมลคาการสงออกสนคาไทย-สหรฐอเมรกาจงมความสมพนธในทศทางตรงกนขามกบอตราแลกเปลยนระหวางคาเงนบาทตอดอลลารสหรฐฯ

5. มลคาการสงออกสนคาไทย-สหภาพยโรป (Exports to European Union) ถาประเทศมมลคาการสงออกสนคาเพมขน แสดงวามการไหลเขาของเงนตราตางประเทศเพมขน อนนาไปสอปทานของเงนตราตางประเทศเพมขน สงผลใหคาเงนบาทแขงคาขน ดงนนมลคาการสงออกสนคาไทย-สหภาพยโรปจงมความสมพนธในทศทางตรงกนขามกบอตราแลกเปลยนระหวางคาเงนบาทตอยโร

6. มลคาการสงออกสนคาไทย-จน (Exports to China) ถาประเทศมมลคาการสงออกสนคาเพมขน แสดงวามการไหลเขาของเงนตราตางประเทศเพมขน อนนาไปสอปทานของเงนตราตางประเทศเพมขน สงผลใหคาเงนบาทแขงคาขน ดงนนมลคาการสงออกสนคาไทย-จนจงมความสมพนธในทศทางตรงกนขามกบอตราแลกเปลยนระหวางคาเงนบาทตอหยวน

40

ตารางท 3 สรปความสมพนธระหวางตวแปรอสระทมตอตวแปรตาม ปจจยทคาดวาจะมผลตออตราแลกเปลยนระหวางคาเงนบาทตอดอลลารสหรฐฯ

ความสมพนธในทศทางเดยวกน (เครองหมาย +) อตราเงนเฟอ ความสมพนธในทศทางตรงกนขาม (เครองหมาย –) อตราดอกเบยเงนใหกยมระหวางธนาคาร

ดลบญชเดนสะพด มลคาการสงออกสนคาไทย-สหรฐอเมรกา

ปจจยทคาดวาจะมผลตออตราแลกเปลยนระหวางคาเงนบาทตอยโร

ความสมพนธในทศทางเดยวกน (เครองหมาย +) อตราเงนเฟอ ความสมพนธในทศทางตรงกนขาม (เครองหมาย –) อตราดอกเบยเงนใหกยมระหวางธนาคาร

ดลบญชเดนสะพด มลคาการสงออกสนคาไทย-สหภาพยโรป

ปจจยทคาดวาจะมผลตออตราแลกเปลยนระหวางคาเงนบาทตอหยวน

ความสมพนธในทศทางเดยวกน (เครองหมาย +) อตราเงนเฟอ ความสมพนธในทศทางตรงกนขาม (เครองหมาย –) อตราดอกเบยเงนใหกยมระหวางธนาคาร

ดลบญชเดนสะพด มลคาการสงออกสนคาไทย-จน

แบบจ าลองทใชในการศกษา แบบจาลองทใชในการศกษา ในการสรางความสมพนธของปจจยทมผลตออตราแลกเปลยน ระหวางคาเงนบาทตอดอลลารสหรฐฯ คาเงนบาทตอยโร และคาเงนบาทตอหยวน แสดงไดดงน

สมการท 1 USD = a + b1IBR + b2INF + b3CA + b4XUS

สมการท 2 EUR = a + b1IBR + b2INF + b3CA + b4XEU สมการท 3 CNY = a + b1IBR + b2INF + b3CA + b4XCN

41

โดยกาหนดให USD = อตราแลกเปลยนสกลเงนบาทตอดอลลารสหรฐฯ ของธนาคารพาณชยใน

ประเทศไทย EUR = อตราแลกเปลยนสกลเงนบาทตอยโร ของธนาคารพาณชยในประเทศไทย CNY = อตราแลกเปลยนสกลเงนบาทตอหยวน ของธนาคารพาณชยในประเทศ

ไทย a = คาคงท b = คาสมประสทธของตวแปรอสระ IBR = อตราดอกเบยใหกยมระหวางธนาคาร INF = อตราเงนเฟอ CA = ดลบญชเดนสะพด XUS = มลคาการสงออกสนคาไทย-สหรฐอเมรกา XEU = มลคาการสงออกสนคาไทย-สหภาพยโรป XCN = มลคาการสงออกสนคาไทย-จน

เครองมอทใชในการศกษา

การศกษาเชงปรมาณและใชวธทางเศรษฐมตในการศกษา โดยใชสมการถดถอยเชงซอน (Multiple Regression) มาประมาณคาสมประสทธของตวแปรอสระทมตอตวแปรตาม ดวยวธกาลงสองนอยทสด (Ordinary Least Squares: OLS) เพอคานวณคาทางสถตและหาความสมพนธของตวแปรตาง ๆ ทมผลตออตราแลกเปลยน การเกบรวบรวมขอมล

การเกบรวบรวมขอมลทเกดขนจรงในอดตของตวแปรทกตวทกาหนดไว แลวนามาคานวณหาคาสมประสทธ (Parameters) ทบงบอกลกษณะความสมพนธของตวแปรทสนใจ

ขอมลทนามาใชในการศกษาเปนขอมลทตยภม (Secondary data) วธเกบรวบรวมจะทาการเกบขอมลโดยใชขอมลสถตของตวแปรอสระและตวแปรตามทงหมดเปนรายเดอน ตงแต วนท 1 มกราคม พ.ศ. 2544 ถง วนท 31 พฤษภาคม พ.ศ. 2554 จานวน 125 เดอน โดยเกบรวบรวมขอมลรายเดอนจากธนาคารแหงประเทศไทย (Bank of Thailand) เขาถงไดจาก www.bot.or.th และกระทรวงพาณชย (Ministry of Commerce) เขาถงไดจาก www.moc.go.th

42

การเกบขอมลทนามาใชศกษา มรายละเอยด ดงน 1. อตราดอกเบยเงนใหกยมระหวางธนาคาร (Interbank Rate) เกบรวบรวมขอมลราย

เดอนจากธนาคารแหงประเทศไทย เขาถงไดจาก http://www.bot.or.th/Thai/Statistics/FinancialMarkets/InterestRate/Pages/StatInterestRate.aspx

2. อตราเงนเฟอ (Inflation Rate) เกบรวบรวมขอมลรายเดอนจากกระทรวงพาณชย เขาถงไดจาก http://www.indexpr.moc.go.th/price_present/cpi/stat/others/report_core1.asp?tb=cpig_index_country&code=93&c_index=a.change_year และ http://www.indexpr.moc.go.th/price_present/cpi/stat/others/indexg_report2.asp

3. ดลบญชเดนสะพด (Current Account) เกบรวบรวมขอมลรายเดอนจากธนาคารแหงประเทศไทย เขาถงไดจาก http://www2.bot.or.th/statistics/ReportPage.aspx?reportID=60&language=th

4. มลคาการสงออกสนคาไทย-สหรฐอเมรกา (Exports to USA) มลคาการสงออกสนคาไทย-สหภาพยโรป (Exports to European Union) และมลคาการสงออกสนคาไทย-จน (Exports to China) เกบรวบรวมขอมลรายเดอนจากธนาคารแหงประเทศไทย เขาถงไดจาก http://www2.bot.or.th/statistics/ReportPage.aspx?reportID=52&language=th

5. อตราแลกเปลยนระหวางคาเงนบาทตอดอลลารสหรฐฯ คาเงนบาทตอยโร และคาเงนบาทตอหยวน เกบรวบรวมขอมลรายเดอนจากธนาคารแหงประเทศไทย เขาถงไดจาก http://www.bot.or.th/Thai/Statistics/FinancialMarkets/ExchangeRate/Pages/StatExchangeRate.aspx# และhttp://www.bot.or.th/Thai/Statistics/FinancialMarkets/ExchangeRate/_layouts/Application/ExchangeRate/ExchangeRateAgo.aspx การวเคราะหขอมล ในการศกษาเรอง “การศกษาปจจยทมผลตออตราแลกเปลยน คาเงนบาทตอดอลลารสหรฐฯ คาเงนบาทตอยโร และคาเงนบาทตอหยวน” เพอใหบรรลวตถประสงคของการศกษาในครงน จะทาการวเคราะหขอมลดวยวธการวเคราะหเชงปรมาณ (Quantitative Analysis) โดยการนาเอาตวปจจยทคาดวาจะมผลตออตราแลกเปลยนระหวางคาเงนบาทตอดอลลารสหรฐฯ คาเงนบาทตอยโร และคาเงนบาทตอหยวน มาทดสอบความสมพนธระหวางตวแปรอสระ (X) ทง 4 ตว ดวยการวเคราะหแบบแยกเปนรายสกลเงน โดยใชขอมลรายเดอนมาวเคราะหตามทฤษฎสมการถดถอยเชงซอน (Multiple Regression) มาประมาณคาสมประสทธของตวแปร

43

อสระทมตอตวแปรตามดวยวธกาลงสองนอยทสด (Ordinary Least Squares: OLS) เพอคานวณคาทางสถตและหาความสมพนธของตวแปรตาง ๆ ทมผลตออตราแลกเปลยน แลวนาผลทไดมาสรปและอธบายถงความสมพนธของตวแปรอสระ (X) ทมตอตวแปรตาม (Y) ขนตอนการวเคราะห มดงน

ขนท 1 การวเคราะหคาสถตเบองตน โดยใชการวเคราะหสมการเสนตรงเชงถดถอยเชงเดยวทละตวแปรในการวเคราะห เพอหาคาสงสด (Maximum) คาตาสด (Minimum) คาเฉลย (Mean) และคาสวนเบยงเบนมาตรฐาน (Standard Deviation: SD) ของตวแปรอสระ (X) และตวแปรตาม (Y)

ขนท 2 พจารณาความสมพนธระหวางตวแปรอสระ (X) ทง 4 ตว เพอปองกนการซาซอนของคตวแปรในการวเคราะห โดยตวแปรอสระตองไมมความสมพนธกนระหวางตวแปร ทาการทดสอบดวยการสรางสมการถดถอยเชงซอน (Multiple Regression) เพอประมาณคาสมประสทธของตวแปรอสระทมตอตวแปรตามดวยวธกาลงสองนอยทสด (Ordinary Least Squares: OLS) ซงความสมพนธนจะบอกใหทราบวาตวแปรอสระและตวแปรตามมความสมพนธกนในระดบใด หากคาสมประสทธคใดมคามากกวา 0.8 แสดงวาตวแปรอสระมความสมพนธกนระหวางตวแปร (Multicollinearity) ซงมผลทาใหตวคานวณทไดมคาเบยงเบนไปจากคาทแทจรง

ขนท 3 คดเลอกตวแปรอสระ (X) ทมความสมพนธสงสดกบตวแปรตาม (Y) เขาสมการ ถา R-squared มคาใกล 1 แสดงวาตวแปรอสระชดนนมความสมพนธกบตวแปรตามมาก ถา R-squared มคาใกล 0 แสดงวาตวแปรอสระชดนนมความสมพนธกบตวแปรตามนอย

หรอไมมความสมพนธเลย ขนท 4 สรางสมการแสดงความสมพนธระหวางตวแปรอสระ (X) ทมตอตวแปรตาม (Y)

ณ ระดบนยสาคญ 95% โดยแสดงสมการไดดงน

สมการท 1 ปจจยทมผลตออตราแลกเปลยนระหวางคาเงนบาทตอดอลลารสหรฐฯ

USD = a + b1IBR + b2INF b3CA + b4XUS

โดยกาหนดให USD = อตราแลกเปลยนสกลเงนบาทตอดอลลารสหรฐฯ ของธนาคารพาณชยใน

ประเทศไทย a = คาคงท b = คาสมประสทธของตวแปรอสระ CA = ดลบญชเดนสะพด IBR = อตราดอกเบยใหกยมระหวางธนาคาร

44

INF = อตราเงนเฟอ XUS = มลคาการสงออกสนคาไทย-สหรฐอเมรกา

สมการท 2 ปจจยทมผลตออตราแลกเปลยนระหวางคาเงนบาทตอยโร

EUR = a + b1IBR + b2INF + b3CA + b4XEU

โดยกาหนดให EUR = อตราแลกเปลยนสกลเงนบาทตอยโร ของธนาคารพาณชยในประเทศไทย a = คาคงท b = คาสมประสทธของตวแปรอสระ CA = ดลบญชเดนสะพด IBR = อตราดอกเบยใหกยมระหวางธนาคาร INF = อตราเงนเฟอ XEU = มลคาการสงออกสนคาไทย-สหภาพยโรป

สมการท 3 ปจจยทมผลตออตราแลกเปลยนระหวางคาเงนบาทตอหยวน

CNY = a + b1IBR + b2INF + b3CA + b4XCN

โดยกาหนดให CNY = อตราแลกเปลยนสกลเงนบาทตอหยวน ของธนาคารพาณชยในประเทศ

ไทย a = คาคงท b = คาสมประสทธของตวแปรอสระ CA = ดลบญชเดนสะพด IBR = อตราดอกเบยใหกยมระหวางธนาคาร INF = อตราเงนเฟอ XCN = มลคาการสงออกสนคาไทย-จน

ขนท 5 ทดสอบนยสาคญของสมประสทธสหสมพนธพหคณ (R) และทดสอบวาตวแปรอสระ (X) ทเขาในสมการยงคงอยในสมการตอไปไดหรอไมดวยสถต F (F-Statistic)

สมตฐานในการทดลอง : ตวแปรตามขนกบตวแปรอสระทง 4 ตว : ตวแปรตามขนกบตวแปรอสระอยางนอย 1 ตว

45

ขนท 6 ทาการทดสอบนยสาคญของสมประสทธการถดถอย เพอตรวจสอบวาตวแปรอสระ (X) สามารถพยากรณตวแปรตาม (Y) ไดหรอไม ดวยสถต T (T-Statistic) ณ ระดบนยสาคญ 95%

สมตฐานในการทดลอง : ตวแปรตามไมขนกบตวแปรอสระ

: ตวแปรตามขนกบตวแปรอสระ

ขนท 7 ทาการทดสอบคาสมประสทธสหสมพนธทเปลยนแปลง (Adjusted R-squared) ดวยสถต F (F-Statistic) ถา Adjusted R-squared ไมมนยสาคญกแสดงวาตวแปรอสระ (X) ไมสามารถอยในสมการพยากรณได

ขนท 8 ตรวจสอบเงอนไขของการวเคราะหความถดถอยเชงพห ซงประกอบดวยเงอนไขดงน 8.1 คาความคลาดเคลอนตองเปนอสระจากกน (คาเฉลยของคาความคลาดเคลอนเทากบ 0) เปนการตรวจสอบวาเกดปญหา Autocorrelation หรอไม โดยพจารณาจากคา Durbin-Watson Test

ปญหาเรอง Autocorrelation สมตฐาน คอ : ไมเกดปญหา Autocorrelation

: เกดปญหา Autocorrelation

8.2 คาความคลาดเคลอนเปนอสระกน โดยพจารณาจากคา F-Statistic วาปฏเสธ หรอไม โดยทดสอบสมมตฐาน ณ ระดบนยสาคญ 95% ถาคา P-Value มคามากกวา 0.05 จะไมปฏเสธ คอไมม Auto correlation แตถาคาP-Value มคานอยกวา 0.05 จะปฏเสธ คอม Auto Correlation ซงหากเกดปญหา Auto Correlation จะแกไขปญหาดงกลาวโดยวธการเพม Autoregressive ลาดบขนท 1 (First Order Regressive) หรอทเรยกวา AR (1) และเพม Autoregressive ลาดบขนท 2 (Second Order Autoregressive) หรอทเรยกวา AR (2) ตามลาดบ

การน าเสนอขอมล

จากการทบทวนทฤษฎ วรรณกรรม และผลการวจยทเกยวของ หลงจากนนจงทาการเกบรวบรวมและวเคราะหขอมลเบองตน และสรปความสมพนธเปนตาราง

บทท 4 ผลการวเคราะหขอมล

ในการศกษาเรอง “การศกษาปจจยทมผลตออตราแลกเปลยน คาเงนบาทตอดอลลารสหรฐฯ คาเงนบาทตอยโร และคาเงนบาทตอหยวน” ในบทนจะนาเสนอผลการวเคราะหขอมลตามขนตอนการศกษา โดยใชสมการถดถอยเชงซอน (Multiple Regression) มาประมาณคาสมประสทธของตวแปรอสระทมตอตวแปรตามดวยวธกาลงสองนอยทสด (Ordinary Least Squares: OLS) เพอคานวณคาทางสถตและอธบายความสมพนธของตวแปรตาง ๆ ทมผลตออตราแลกเปลยน ตงแต วนท 1 มกราคม พ.ศ. 2544 ถง วนท 31 พฤษภาคม พ.ศ. 2554 จานวน 125 เดอน เพอทดสอบวาปจจยทางเศรษฐกจตาง ๆ ไดแก อตราดอกเบยใหกยมระหวางธนาคาร (Interbank Rate) อตราเงนเฟอ (Inflation Rate) ดลบญชเดนสะพด (Current Account) มลคาการสงออกสนคาไทย-สหรฐอเมรกา (Exports to USA) มลคาการสงออกสนคาไทย-สหภาพยโรป (Exports to European Union) และมลคาการสงออกสนคาไทย-จน (Exports to China) มปจจยใดบางทมผลตออตราแลกเปลยนระหวางคาเงนบาทตอดอลลารสหรฐฯ คาเงนบาทตอยโร และคาเงนบาทตอหยวน ตามลาดบ และทดสอบวาเปนไปตามสมมตฐาน ตามแบบจาลองทตงไวหรอไม

วเคราะหคาสถตเบองตน ของตวแปรอสระ (X) และตวแปรตาม (Y) ตารางท 4 แสดงการวเคราะหคาสถตเบองตนของตวแปรตาง ๆ Variables Mean Median Maximum Minimum Std. Deviation

USD 37.79251 38.44180 45.56880 29.88600 4.501297 EUR 45.96018 46.80730 52.74110 37.98300 3.888848 CNY 4.887480 4.884600 5.506400 4.442600 0.254354 IBR 2.301680 1.890000 4.950000 0.960000 1.203042 INF 2.643200 2.500000 9.200000 -4.400000 2.205321 CA 20.25953 18.18500 164.7770 -74.04748 35.87068 XUS 52.68490 52.50426 69.49930 39.28505 6.954960 XEU 51.59907 51.57030 71.67392 32.35302 9.703244 XCN 33.55788 34.02393 71.28124 9.221820 16.22219

ทมา: จากการคานวณ

47

จากตารางท 4 พบวา ตวแปรตาม (Dependent variable: Y) มคาดงน

1. อตราแลกเปลยนสกลเงนบาทตอดอลลารสหรฐฯ (USD) มคาเฉลย (Mean) 37.79 คาฐานนยม (Median) 38.44 คาสงสด (Maximum) 45.57 คาตาสด (Minimum) 29.89 และคาเบยงเบนมาตรฐาน (Standard Deviation) 4.50

2. อตราแลกเปลยนสกลเงนบาทตอยโร (EUR) มคาเฉลย (Mean) 45.96 คาฐานนยม (Median) 46.81 คาสงสด (Maximum) 52.74 คาตาสด (Minimum) 37.98 และคาเบยงเบนมาตรฐาน (Standard Deviation) 3.89

3. อตราแลกเปลยนสกลเงนบาทตอหยวน (CNY) มคาเฉลย (Mean) 4.89 คาฐานนยม (Median) 4.88 คาสงสด (Maximum) 5.51 คาตาสด (Minimum) 4.44 และคาเบยงเบนมาตรฐาน (Standard Deviation) 0.25 ตวแปรอสระ (Independent variable: X) ตวแปรอสระ IBR มคาดงน

อตราดอกเบยใหกยมระหวางธนาคาร มคาเฉลย (Mean) อยท 2.30% คาฐานนยม (Median) อยท 1.89% คาสงสด (Maximum) อยท 4.95% คาตาสด (Minimum) อยท 0.96% และคาเบยงเบนมาตรฐาน (Standard Deviation) อยท 1.20% ตวแปรอสระ INF มคาดงน

อตราเงนเฟอ มคาเฉลย (Mean) 2.64% คาฐานนยม (Median) 2.50% คาสงสด (Maximum) 9.20% คาตาสด (Minimum) -4.40% และคาเบยงเบนมาตรฐาน (Standard Deviation) 2.21% ตวแปรอสระ CA มคาดงน

ดลบญชเดนสะพด มคาเฉลย (Mean) 20.26 พนลานบาท คาฐานนยม (Median) อยท 18.19 พนลานบาท คาสงสด (Maximum) 164.78 พนลานบาท คาตาสด (Minimum) -74.05 พนลานบาท และคาเบยงเบนมาตรฐาน (Standard Deviation) 35.87 พนลานบาท ตวแปรอสระ XUS มคาดงน

มลคาการสงออกสนคาไทย-สหรฐอเมรกา มคาเฉลย (Mean) 52.68 พนลานบาท คาฐานนยม (Median) 52.50 พนลานบาท คาสงสด (Maximum) 69.50 พนลานบาท คาตาสด (Minimum) 39.29 พนลานบาท และคาเบยงเบนมาตรฐาน (Standard Deviation) 6.95 พนลานบาท ตวแปรอสระ XEU มคาดงน

มลคาการสงออกสนคาไทย-สหภาพยโรป มคาเฉลย (Mean) 51.60 พนลานบาท คาฐานนยม (Median) 51.57 พนลานบาท คาสงสด (Maximum) 71.67 พนลานบาท คาตาสด

48

(Minimum) 32.35 พนลานบาท และคาเบยงเบนมาตรฐาน (Standard Deviation) 9.70 พนลานบาท ตวแปรอสระ XCN มคาดงน

มลคาการสงออกสนคาไทย-จน มคาเฉลย (Mean) 34.56 พนลานบาท คาฐานนยม (Median) 34.02 พนลานบาท คาสงสด (Maximum) 71.28 พนลานบาท คาตาสด (Minimum) 9.22 พนลานบาท และคาเบยงเบนมาตรฐาน (Standard Deviation) 16.22 พนลานบาท

อตราแลกเปลยนระหวางคาเงนบาทตอดอลลารสหรฐฯ วเคราะหคาความสมพนธระหวางตวแปรอสระ (X)

ทาการตรวจสอบปญหา Multicollinearity โดยพจารณาจากคา Correlation Matrix ของตวแปรอสระ (X) ทง 4 ตว ผลการคานวณไดตามตารางท 5 มดงน

ตารางท 5 แสดงคาความสมพนธระหวางตวแปรอสระ ของอตราแลกเปลยนระหวางคาเงนบาทตอดอลลารสหรฐฯ

Variables IBR INF CA XUS IBR 1.000000 0.488109 -0.120099 0.571600 INF 0.488109 1.000000 -0.314776 0.554133 CA -0.120099 -0.314776 1.000000 -0.108258

XUS 0.571600 0.554133 -0.108258 1.000000 ทมา: จากการคานวณ

จากตารางท 5 แสดงคาความสมพนธระหวางตวแปรอสระทงหมด ปรากฏวาความสมพนธระหวางตวแปรมคาไมเกน 0.8 แสดงวาไมเกดปญหา Multicollinearity

สรางสมการแสดงความสมพนธระหวางตวแปรอสระ (X) ทมตอตวแปรตาม (Y) สรางสมการแสดงความสมพนธระหวางตวแปรอสระ (X) ทมตอตวแปรตาม (Y) โดยนาตว

แปรอสระทง 4 ตวแปร และตวแปรตามทผานการทดสอบปญหา Multicollinearity มาสรางเปนสมการไดดงน

สมการท 1 USD = 44.76903 + 0.041023IBR – 0.498529INF – 0.050341CA – 0.089843XUS

(13.98637) (0.106690) (-2.299921) (-4.648509) (-1.284880)

F-Statistic = 7.524138 (Sig. = 0.000019) R2 = 0.200515

49

Adjusted R2 = 0.173865 Durbin-Watson = 0.243946 N = 125 ตวเลขในวงเลบหมายถงคา T-Statistic ของสมประสทธตวแปร

ทดสอบความมสหสมพนธของขอมล (Autocorrelation) โดยใชสถตทดสอบของ Durbin-Watson ปรากฏวาคา Durbin-Watson มคาเทากบ 0.243946 จากการเปดตาราง คา Durbin-Watson ตองอยระหวาง 1.788 – 2.212 ดงนนจงเกดปญหา Autocorrelation

ทาการแกไขปญหาความคลาดเคลอนทมความสมพนธหางกน 1 ชวงเวลา ดวยการเพม Autoregressive ลาดบขนท 1 (First Order Regressive) หรอทเรยกวา AR (1) เขาไปในสมการ จะไดสมการท 2 ไดผลการทดสอบดงน

สมการท 2 USD = – 118.8081 – 0.071789IBR + 0.119077INF – 0.000211CA + 0.006340XUS

(-0.048348) (-0.283932) (1.869659) (-0.138773) (0.682534)

F-Statistic = 1701.566 (Sig. = 0.000) R2 = 0.986320

Adjusted R2 = 0.985741 Durbin-Watson = 1.346652 N = 124 ตวเลขในวงเลบหมายถงคา T-Statistic ของสมประสทธตวแปร

ผลการทดสอบความมสหสมพนธของขอมล (Autocorrelation) โดยใชสถตทดสอบของ Durbin-Watson ปรากฏวาคา Durbin-Watson มคาเทากบ 1.346652 จากการเปดตาราง คา Durbin-Watson ตองอยระหวาง 1.788 – 2.212 ดงนนจงเกดปญหา Autocorrelation

ทาการแกไขปญหาดวยการเพม Autoregressive ลาดบขนท 2 (Second Order Autoregressive) หรอทเรยกวา AR (2) เขาไปในสมการ จะไดสมการท 3 ไดผลการทดสอบดงน

สมการท 3 USD = 23.74303 – 0.099961IBR + 0.127896INF – 0.000565CA – 0.000400XUS

(0.719778) (-0.360180) (1.994343)* (-0.438279) (-0.052409)

50

F-Statistic = 1569.274 (Sig. = 0.000) R2 = 0.987803 Adjusted R2 = 0.987201 Durbin-Watson = 1.839389 N = 123 ตวเลขในวงเลบหมายถงคา T-Statistic ของสมประสทธตวแปร * แสดงนยสาคญทางสถต ณ ระดบนยสาคญ 95%

การคานวณหาคาความสมพนธของตวแปรตาง ๆ โดยการทา Multiple Regression และตรวจสอบความนาเชอถอทางสถตของสมการถดถอยดวยสถตทดสอบ F-Test และ T-Test จากขอมล สามารถสรปไดวา การใชสถตทดสอบ F-Stat ในการตรวจสอบความนาเชอถอของทงสมการ ผลการคานวณจะไดคา F = 1569.274 และไดคานยสาคญทางสถต = 0.000 ซงคานยสาคญทางสถตทคานวณไดนนนอยกวา 0.05 จงสงผลใหปฏเสธสมมตฐานหลก H0: ไมมตวแปรอสระใด ๆ ทมผลตออตราแลกเปลยนระหวางคาเงนบาทตอดอลลารสหรฐฯ แตจะยอมรบสมมตฐานรอง H1: มตวแปรอสระอยางนอย 1 ตว มผลตออตราแลกเปลยนระหวางคาเงนบาทตอดอลลารสหรฐฯ อยางมนยสาคญ ณ ระดบนยสาคญ 95% โดยคา Durbin-Watson ทไดจากการศกษาเทากบ 1.839389 ซงเปนคา Durbin-Watson ทอยระหวาง 1.788 – 2.212 จงทาใหตวแปรทนามาใช ไมเกดปญหา Autocorrelation หลงจากนนจะใช T-Stat ในการทดสอบความสมพนธระหวางตวแปรอสระ (X) ทมตอตวแปรตาม (Y) ทละค

ผลการวเคราะหปจจยทมผลตออตราแลกเปลยนระหวางคาเงนบาทตอดอลลารสหรฐฯ เมอพจารณาจากสมการท 3 พบวาปจจยทางเศรษฐกจ 1 ปจจย คอ อตราเงนเฟอ (INF) สามารถอธบายการเปลยนแปลงอตราแลกเปลยนระหวางคาเงนบาทตอดอลลารสหรฐฯ (USD) ไดอยางมนยสาคญทางสถต ณ ระดบนยสาคญ 95% โดยมคาสมประสทธเทากบ 0.127896

กลาวคอ ถาอตราเงนเฟอ เปลยนแปลงรอยละ 1 จะมผลทาใหอตราแลกเปลยนระหวางคาเงนบาทตอดอลลารสหรฐฯ เปลยนแปลงไป 0.127896 บาท ในทศทางเดยวกน ซงตรงตามสมมตฐานทตงไว นอกจากน การวเคราะหคาสหสมพนธระหวางตวแปรอสระแตละคพบวาไมเกดปญหาความสมพนธกน (Correlation) ระหวางตวแปรอสระ

อตราแลกเปลยนระหวางคาเงนบาทตอยโร วเคราะหคาความสมพนธระหวางตวแปรอสระ (X)

ทาการตรวจสอบปญหา Multicollinearity โดยพจารณาจากคา Correlation Matrix ของตวแปรอสระ (X) ทง 4 ตว ผลการคานวณไดตามตารางท 6 มดงน

51

ตารางท 6 แสดงคาความสมพนธระหวางตวแปรอสระ ของอตราแลกเปลยนระหวางคาเงนบาทตอยโร

Variables IBR INF CA XEU IBR 1.000000 -0.099544 -0.283572 -0.071923 INF -0.099544 1.000000 0.490802 0.574091 CA -0.283572 0.490802 1.000000 0.558304

XEU -0.071923 0.574091 0.558304 1.000000 ทมา: จากการคานวณ

จากตารางท 6 แสดงคาความสมพนธระหวางตวแปรอสระทงหมด ปรากฏวาความสมพนธระหวางตวแปรมคาไมเกน 0.8 แสดงวาไมเกดปญหา Multicollinearity

สรางสมการแสดงความสมพนธระหวางตวแปรอสระ (X) ทมตอตวแปรตาม (Y) สรางสมการแสดงความสมพนธระหวางตวแปรอสระ (X) ทมตอตวแปรตาม (Y) โดยนาตว

แปรอสระทง 4 ตวแปรและตวแปรตามทผานการทดสอบปญหา Multicollinearity มาสรางเปนสมการไดดงน

สมการท 1 EUR = 38.38387 – 0.237462IBR + 0.274381INF – 0.022431CA + 0.152175XEU

(21.05133) (-0.747811) (1.438722) (-2.202681) (3.520682)

F-Statistic = 8.558426 (Sig. = 0.000004) R2 = 0.221960

Adjusted R2 = 0.196025 Durbin-Watson = 0.133260 N = 125 ตวเลขในวงเลบหมายถงคา T-Statistic ของสมประสทธตวแปร

ทดสอบความมสหสมพนธของขอมล (Autocorrelation) โดยใชสถตทดสอบของ Durbin-Watson ปรากฏวาคา Durbin-Watson มคาเทากบ 0.133260 จากการเปดตาราง คา Durbin-Watson ตองอยระหวาง 1.788 – 2.212 ดงนนจงเกดปญหา Autocorrelation

ทาการแกไขปญหาความคลาดเคลอนทมความสมพนธหางกน 1 ชวงเวลา ดวยการเพม Autoregressive ลาดบขนท 1 (First Order Regressive) หรอทเรยกวา AR (1) เขาไปในสมการ จะไดสมการท 2 ไดผลการทดสอบดงน

52

สมการท 2 EUR = 46.82669 – 0.778909IBR + 0.305693INF – 0.003594CA + 0.011924XEU (15.73742) (-1.720045) (2.629256) (-1.267953) (0.683447)

F-Statistic = 372.3733 (Sig. = 0.000) R2 = 0.940400

Adjusted R2 = 0.937875 Durbin-Watson = 1.405573 N = 124 ตวเลขในวงเลบหมายถงคา T-Statistic ของสมประสทธตวแปร

ผลการทดสอบความมสหสมพนธของขอมล (Autocorrelation) โดยใชสถตทดสอบของ Durbin-Watson ปรากฏวาคา Durbin-Watson มคาเทากบ 1.405573 จากการเปดตาราง คา Durbin-Watson ตองอยระหวาง 1.788 – 2.212 ดงนนจงเกดปญหา Autocorrelation

ทาการแกไขปญหาดวยการเพม Autoregressive ลาดบขนท 2 (Second Order Autoregressive) หรอทเรยกวา AR (2) เขาไปในสมการ จะไดสมการท 3 ไดผลการทดสอบดงน

สมการท 3 EUR = 48.21928 – 1.215912IBR + 0.291000INF – 0.004353CA + 0.009799XEU

(19.48711) (-2.462682)* (2.461800)* (-1.791229) (0.694297)

F-Statistic = 342.2645 (Sig. = 0.000) R2 = 0.946534 Adjusted R2 = 0.943768 Durbin-Watson = 1.884344 N = 123 ตวเลขในวงเลบหมายถงคา T-Statistic ของสมประสทธตวแปร * แสดงนยสาคญทางสถต ณ ระดบนยสาคญ 95%

การคานวณหาคาความสมพนธของตวแปรตาง ๆ โดยการทา Multiple Regression และตรวจสอบความนาเชอถอทางสถตของสมการถดถอยดวยสถตทดสอบ F-Test และ T-Test จากขอมล สามารถสรปไดวา การใชสถตทดสอบ F-Stat ในการตรวจสอบความนาเชอถอของทงสมการ ผลการคานวณจะไดคา F = 342.2645 และไดคานยสาคญทางสถต = 0.000 ซงคานยสาคญทางสถตทคานวณไดนนนอยกวา 0.05 จงสงผลใหปฏเสธสมมตฐานหลก H0: ไมมตว

53

แปรอสระใด ๆ ทมผลตออตราแลกเปลยนระหวางคาเงนบาทตอยโร แตจะยอมรบสมมตฐานรอง H1: มตวแปรอสระอยางนอย 1 ตวมผลตออตราแลกเปลยนระหวางคาเงนบาทตอยโร อยางมนยสาคญ ณ ระดบนยสาคญ 95% โดยคา Durbin-Watson ทไดจากการศกษาเทากบ 1.884344 ซงเปนคา Durbin-Watson ทอยระหวาง 1.788 – 2.212 จงทาใหตวแปรทนามาใช ไมเกดปญหา Autocorrelation หลงจากนนจะใช T-Stat ในการทดสอบความสมพนธระหวางตวแปรอสระ (X) ทมตอตวแปรตาม (Y) ทละค ผลการวเคราะหปจจยทมผลตออตราแลกเปลยนระหวางคาเงนบาทตอยโร เมอพจารณาจากสมการท 3 พบวาปจจยทางเศรษฐกจ 2 ปจจยคอ อตราดอกเบยใหกยมระหวางธนาคาร (IBR) และอตราเงนเฟอ (INF) สามารถอธบายการเปลยนแปลงอตราแลกเปลยนระหวางคาเงนบาทตอยโร (EUR) ไดอยางมนยสาคญทางสถต ณ ระดบนยสาคญ 95% โดยมคาสมประสทธเทากบ -1.215912 และ 0.291000 ตามลาดบ

กลาวคอ ถาอตราดอกเบยใหกยมระหวางธนาคาร เปลยนแปลงรอยละ 1 จะมผลทาให อตราแลกเปลยนระหวางคาเงนบาทตอยโรเปลยนแปลงไป 1.215912 บาท ในทศทางตรงกนขาม และถาอตราเงนเฟอ เปลยนแปลงรอยละ 1 จะมผลทาใหอตราแลกเปลยนระหวางคาเงนบาทตอยโรเปลยนแปลงไป 0.291000 บาท ในทศทางเดยวกน ซงตรงตามสมมตฐานทตงไว นอกจากน การวเคราะหคาสหสมพนธระหวางตวแปรอสระแตละคพบวาไมเกดปญหาความสมพนธกน (Correlation) ระหวางตวแปรอสระ

อตราแลกเปลยนระหวางคาเงนบาทตอหยวน วเคราะหคาความสมพนธระหวางตวแปรอสระ (X)

ทาการตรวจสอบปญหา Multicollinearity โดยพจารณาจากคา Correlation Matrix ของตวแปรอสระ (X) ทง 4 ตว ผลการคานวณไดตามตารางท 7 มดงน

ตารางท 7 แสดงคาความสมพนธระหวางตวแปรอสระ ของอตราแลกเปลยนระหวางคาเงนบาทตอหยวน

Variables IBR INF CA XCN IBR 1.000000 -0.099544 -0.283572 -0.071923 INF -0.099544 1.000000 0.490802 0.574091 CA -0.283572 0.490802 1.000000 0.558304

XCN -0.071923 0.574091 0.558304 1.000000 ทมา: จากการคานวณ

จากตารางท 7 แสดงคาความสมพนธระหวางตวแปรอสระทงหมด ปรากฏวาความสมพนธระหวางตวแปรมคาไมเกน 0.8 แสดงวาไมเกดปญหา Multicollinearity

54

สรางสมการแสดงความสมพนธระหวางตวแปรอสระ (X) ทมตอตวแปรตาม (Y) สรางสมการแสดงความสมพนธระหวางตวแปรอสระ (X) ทมตอตวแปรตาม (Y) โดยนาตวแปรอสระทง 4 ตวแปรและตวแปรตามทผานการทดสอบปญหา Multicollinearity มาสรางเปนสมการไดดงน

สมการท 1 CNY = 5.300276 – 0.037395IBR – 0.005561INF + 0.000504CA – 0.009603XCN

(110.9792) (-2.294386) (-0.553572) (0.908230) (-7.862342)

F-Statistic = 25.34389 (Sig. = 0.000) R2 = 0.457935 Adjusted R2 = 0.439866 Durbin-Watson = 0.195207 N = 125 ตวเลขในวงเลบหมายถงคา T-Statistic ของสมประสทธตวแปร

ทดสอบความมสหสมพนธของขอมล (Autocorrelation) โดยใชสถตทดสอบของ Durbin-Watson ปรากฏวาคา Durbin-Watson มคาเทากบ 0.195207 จากการเปดตาราง คา Durbin-Watson ตองอยระหวาง 1.788 – 2.212 ดงนนจงเกดปญหา Autocorrelation

ทาการแกไขปญหาความคลาดเคลอนทมความสมพนธหางกน 1 ชวงเวลา ดวยการเพม Autoregressive ลาดบขนท 1 (First Order Regressive) หรอทเรยกวา AR (1) เขาไปในสมการ จะไดสมการท 2 ไดผลการทดสอบดงน

สมการท 2 CNY = 4.753779 + 0.026245IBR + 0.016151INF + 0.0000192CA – 0.001014XCN (18.93054) (0.792281) (1.870448) (0.098209) (-0.637151)

F-Statistic = 306.5989 (Sig. = 0.000) R2 = 0.928528 Adjusted R2 = 0.925499 Durbin-Watson = 1.229990 N = 124 ตวเลขในวงเลบหมายถงคา T-Statistic ของสมประสทธตวแปร

55

ผลการทดสอบความมสหสมพนธของขอมล (Autocorrelation) โดยใชสถตทดสอบของ Durbin-Watson ปรากฏวาคา Durbin-Watson มคาเทากบ 1.229990 จากการเปดตาราง คา Durbin-Watson ตองอยระหวาง 1.788 – 2.212 ดงนนจงเกดปญหา Autocorrelation

ทาการแกไขปญหาดวยการเพม Autoregressive ลาดบขนท 2 (Second Order Autoregressive) หรอทเรยกวา AR (2) เขาไปในสมการ จะไดสมการท 3 ไดผลการทดสอบดงน

สมการท 3 CNY = 4.836214 + 0.021911IBR + 0.017300INF – 0.000101CA – 0.001705XCN

(29.73038) (0.611001) (2.047978)* (-0.642655) (-1.360545)

F-Statistic = 304.6680 (Sig. = 0.000) R2 = 0.940329 Adjusted R2 = 0.937243 Durbin-Watson = 1.927023 N = 123 ตวเลขในวงเลบหมายถงคา T-Statistic ของสมประสทธตวแปร * แสดงนยสาคญทางสถต ณ ระดบนยสาคญ 95%

การคานวณหาคาความสมพนธของตวแปรตาง ๆ โดยการทา Multiple Regression และตรวจสอบความนาเชอถอทางสถตของสมการถดถอยดวยสถตทดสอบ F-Test และ T-Test จากขอมล สามารถสรปไดวา การใชสถตทดสอบ F-Stat ในการตรวจสอบความนาเชอถอของทงสมการ ผลการคานวณจะไดคา F = 304.6680 และไดคานยสาคญทางสถต = 0.000 ซงคานยสาคญทางสถตทคานวณไดนนนอยกวา 0.05 จงสงผลใหปฏเสธสมมตฐานหลก H0: ไมมตวแปรอสระใด ๆ ทมผลตออตราแลกเปลยนระหวางคาเงนบาทตอหยวน แตจะยอมรบสมมตฐานรอง H1: มตวแปรอสระอยางนอย 1 ตวมผลตออตราแลกเปลยนระหวางคาเงนบาทตอหยวน อยางมนยสาคญ ณ ระดบนยสาคญ 95% โดยคา Durbin-Watson ทไดจากการศกษาเทากบ 1.927023 ซงเปนคา Durbin-Watson ทอยระหวาง 1.788 – 2.212 จงทาใหตวแปรทนามาใช ไมเกดปญหา Autocorrelation หลงจากนนจะใช T-Stat ในการทดสอบคาสหสมพนธระหวางตวแปรตาม (Y) กบตวแปรอสระ (X) ทละค การวเคราะหพบวาไมเกดปญหาความสมพนธกน (Correlation) ระหวางตวแปรอสระ ผลการวเคราะหปจจยทมผลตออตราแลกเปลยนระหวางคาเงนบาทตอหยวน เมอพจารณาจากสมการท 3 พบวาปจจยทางเศรษฐกจ 1 ปจจยคอ อตราเงนเฟอ (INF) สามารถ

56

อธบายการเปลยนแปลงอตราแลกเปลยนระหวางคาเงนบาทตอหยวน (CNY) ไดอยางมนยสาคญทางสถต ณ ระดบนยสาคญ 95% โดยมคาสมประสทธเทากบ 0.017300

กลาวคอ ถาอตราเงนเฟอ เปลยนแปลงรอยละ 1 จะมผลทาใหอตราแลกเปลยนระหวางคาเงนบาทตอหยวนเปลยนแปลงไป 0.017300 บาท ในทศทางเดยวกน ซงตรงตามสมมตฐานทตงไว นอกจากน การวเคราะหคาสหสมพนธระหวางตวแปรอสระแตละคพบวาไมเกดปญหาความสมพนธกน (Correlation) ระหวางตวแปรอสระ

บทท 5 สรปผลการศกษา อภปรายผล และขอเสนอแนะ

จากผลการศกษาเรอง “การศกษาปจจยทมผลตออตราแลกเปลยน คาเงนบาทตอดอลลารสหรฐฯ คาเงนบาทตอยโร และคาเงนบาทตอหยวน” โดยทาการศกษาปจจยทคาดวาจะมผลตออตราแลกเปลยน ไดแก อตราดอกเบยใหกยมระหวางธนาคาร (IBR) อตราเงนเฟอ (INF) ดลบญชเดนสะพด (CA) มลคาการสงออกสนคาไทย-สหรฐอเมรกา (XUS) มลคาการสงออกสนคาไทย-สหภาพยโรป (XEU) และมลคาการสงออกสนคาไทย-จน (XCN) โดยใชสมการถดถอยเชงซอน (Multiple Regressions) ดวยวธกาลงสองนอยทสด (Ordinary Least Squares: OLS) ขอมลทใชเปนรายเดอน ตงแต วนท 1 มกราคม พ.ศ. 2544 ถง วนท 31 พฤษภาคม พ.ศ. 2554 สรปผลการศกษา

จากผลการศกษาปจจยทมผลตออตราแลกเปลยน คาเงนบาทตอดอลลารสหรฐฯ คาเงนบาทตอยโร และคาเงนบาทตอหยวน สามารถวเคราะหและสรปผล ไดดงน

ตารางท 8 สรปและเปรยบเทยบคาสมประสทธของตวแปรอสระทมผลตออตราแลกเปลยนระหวางคาเงนบาทตอดอลลารสหรฐฯ คาเงนบาทตอยโร และคาเงนบาทตอหยวน

ทมา: จากการคานวณ

หมายเหต: * แสดงนยสาคญทางสถต ณ ระดบนยสาคญ 95% / แสดงความสมพนธเปนไปในทศทางเดยวกนกบสมมตฐานทตงไว

ตวแปร

USD EUR CNY คาสมประสทธ สมมตฐาน คาสมประสทธ สมมตฐาน คาสมประสทธ สมมตฐาน

IBR -0.099961 -1.215912* / 0.021911 INF 0.127896* / 0.291000* / 0.017300* / CA -0.000565 -0.004353 -0.000101

XUS -0.000400 XEU 0.009799 XCN -0.001705

58

จากตารางท 8 จะเหนไดวา อตราเงนเฟอ มผลตออตราแลกเปลยนระหวางคาเงนบาทตอดอลลารสหรฐฯ คาเงนบาทตอยโร และคาเงนบาทตอหยวน ณ ระดบนยสาคญ 95% และมความสมพนธทศทางเดยวกบสมมตฐานทตงไว

อตราแลกเปลยนระหวางคาเงนบาทตอดอลลารสหรฐฯ มคา R2 เทากบ 0.987830 แสดงใหเหนวา ตวแปรอสระสามารถอธบายตวแปรตามไดถงรอยละ 98.78 สวนทเหลออกรอยละ 1.22 เกดจากปจจยอน โดยอตราเงนเฟอ มผลตออตราแลกเปลยนระหวางคาเงนบาทตอดอลลารสหรฐฯ ณ ระดบนยสาคญ 0.000 และมทศทางเดยวกบสมมตฐานทตงไว

อตราแลกเปลยนระหวางคาเงนบาทตอยโร มคา R2 เทากบ 0.946534 แสดงใหเหนวา ตวแปรอสระสามารถอธบายตวแปรตามไดถงรอยละ 94.65 สวนทเหลออกรอยละ 5.35 เกดจากปจจยอน โดยอตราดอกเบยใหกยมระหวางธนาคาร และอตราเงนเฟอ มผลตออตราแลกเปลยนระหวางคาเงนบาทตอยโร ณ ระดบนยสาคญ 0.000 และมทศทางเดยวกบสมมตฐานทตงไว

อตราแลกเปลยนระหวางคาเงนบาทตอหยวน มคา R2 เทากบ 0.940329 แสดงใหเหนวา ตวแปรอสระสามารถอธบายตวแปรตามไดถงรอยละ 94.03 สวนทเหลออกรอยละ 5.97 เกดจากปจจยอน โดยอตราเงนเฟอ มผลตออตราแลกเปลยนระหวางคาเงนบาทตอหยวน ณ ระดบนยสาคญ 0.000 และมทศทางเดยวกบสมมตฐานทตงไว อภปรายผล ตวแปรอสระทมผลตออตราแลกเปลยนระหวางคาเงนบาทตอดอลลารสหรฐฯ คาเงนบาทตอยโร และคาเงนบาทตอหยวน อยางมนยส าคญทางสถต และมความสมพนธเปนไปตามสมมตฐานทตงไว

อตราเงนเฟอ (INF) มผลตออตราแลกเปลยนระหวางคาเงนบาทตอดอลลารสหรฐฯ คาเงนบาทตอยโร และคาเงนบาทตอหยวน อยางมนยสาคญทางสถต ซงเปนไปตามทฤษฏความเสมอภาคอานาจซอโดยเปรยบเทยบ (Relative Purchasing Power Parity: RPP) อธบายถงการเปลยนแปลงของอตราแลกเปลยน โดยอตราแลกเปลยนจะปรบตวไปตามสภาวะเศรษฐกจทเปลยนแปลง ซงแสดงใหเหนวาการเปลยนแปลงของอตราแลกเปลยนในชวงเวลาหนงจะเทากบการเปลยนแปลงในระดบราคาของสองประเทศในชวงเวลาเดยวกน โดยอตราแลกเปลยนจะมความสมพนธระหวางระดบราคาสนคาภายในประเทศและตางประเทศ และอตราแลกเปลยนระหวางเงนสองสกลจะปรบตวเพอใหสอดคลองกบชองวางระหวางอตราเงนเฟอ (Differential Rates of Inflation) ระหวางสองประเทศ โดยจะมทศทางการปรบตวจนกระทง ดลยภาพของดลการชาระเงนของทงสองประเทศไดดล ถาอตราเงนเฟอของประเทศใดมแนวโนมเพมสงขน แสดงวาระดบราคาของสนคาหรอบรการของประเทศมราคาสงขน อน

59

นาไปสความไมแนนอนและกอใหเกดปญหาตอระบบเศรษฐกจ สงผลใหคาเงนของประเทศนนออนคาลง ดงนนอตราเงนเฟอจงมความสมพนธในทศทางเดยวกนกบอตราแลกเปลยนระหวางคาเงนบาทตอดอลลารสหรฐฯ คาเงนบาทตอยโร และคาเงนบาทตอหยวน ซงเปนไปตามสมมตฐานทตงไว แตไมสอดคลองกบผลการศกษาของสดา ปตะวรรณ และเพาพนธ กลยาณมตร (2552) วรรณา พรหมมา (2551) ภาคน จตโภคเกษม (2550) และ นงนช อนทรวเศษ (2543)

อตราดอกเบยใหกยมระหวางธนาคาร (IBR) มผลตออตราแลกเปลยนระหวางคาเงนบาทตอยโร ซงเปนไปตามทฤษฎความเสมอภาคของอตราดอกเบย (The Interest - Rate Parity Theory: IRP) อธบายถงอตราแลกเปลยนจะปรบเปลยนเพอใหสอดคลองกบความแตกตางระหวางอตราดอกเบย อตราดอกเบยเปนตวสะทอนความตองการลงทนของนกลงทน หากอตราดอกเบยในประเทศสงขนเมอเทยบกบอตราดอกเบยตางประเทศ จะดงดดใหนกลงทนนาเงนเขามาลงทนในประเทศนน เงนตราสกลของประเทศนนจะแขงคาขน สบเนองมาจากปญหาวกฤตหนสาธารณะในยโรป ทเรอรงมาตงแตป 2553 ธนาคารกลางของยโรป มความจาเปนตองยนอตราดอกเบยนโยบายในระดบทตาเปนประวตการณ อนเนองมาจากกรซใชสกลเงนยโร จงไมสามารถประกาศลดคาเงนดวยตนเองได ทาใหตองมมาตรการรดเขมขดออกมาอยางตอเนอง นกลงทนจงไมกลาตดสนใจลงทน ดงนนอตราดอกเบยเงนใหกยมระหวางธนาคารจงมความสมพนธในทศทางตรงกนขามกบอตราแลกเปลยนระหวางคาเงนบาทกบคาเงนยโร ซงเปนไปตามสมมตฐานทตงไว และสอดคลองกบผลการศกษาของ นงนช อนทรวเศษ (2543) แตไมสอดคลองกบผลการศกษาของสดา ปตะวรรณ และเพาพนธ กลยาณมตร (2552) กอบเกยรต อศววฒนาพร (2543) และ นภสสร ณ เชยงใหม (2542)

แตอตราดอกเบยใหกยมระหวางธนาคาร (IBR) ไมมผลตออตราแลกเปลยนระหวางคาเงนบาทตอดอลลารสหรฐฯ และคาเงนบาทตอหยวน อยางมนยสาคญทางสถต ทงนอาจเปนเพราะผลจากการใชนโยบายดอกเบยของรฐบาล โดยรฐบาลไดทาการเขาแทรกแซงอตราดอกเบยในประเทศ เชน ปรบลดอตราดอกเบยเมอสภาพคลองในระบบการเงนมสง (พ.ศ. 2540-2547) เพอสงเสรมการลงทนในประเทศ ในชวงวกฤตสนเชอซบไพรม (Subprime พ.ศ. 2550-2552) หรอทาการปรบขนอตราดอกเบยนโยบาย เมอมแรงกดดนดานเงนเฟออนเนองมาจากราคานามนทสงขน (พ.ศ.2548-2550) เพอไมใหเงนเฟอสงมากจนกระทบเสถยรภาพทางเศรษฐกจของประเทศ และนบตงแตป 2553 เปนตนมา ธนาคารแหงประเทศไทยไดปรบเพมอตราดอกเบยนโยบายอยางตอเนอง อนเนองมาจากความกงวลตอภาวะเงนเฟอทอยในระดบสง ตอเนองจากราคานามนและอาหารทปรบตวสงขน การใชนโยบายดงกลาวทาใหอตราดอกเบยไมเปนไปตามกลไกตลาด สงผลตอการเคลอนยายเงนทน เนองจากเกดการบดเบอนในตลาดเงนตราตางประเทศ ดงนนอตราดอกเบยใหกยมระหวางธนาคาร จงไมมผลตออตราแลกเปลยนระหวางคาเงนบาทตอดอลลารสหรฐฯ และคาเงนบาทตอหยวน อยางมนยสาคญทางสถต ซง ผล

60

การศกษานสอดคลองกบผลการศกษาของสดา ปตะวรรณ และเพาพนธ กลยาณมตร (2552) กอบเกยรต อศววฒนาพร (2543) และ นภสสร ณ เชยงใหม (2542) แตไมสอดคลองกบผลการศกษาของนงนช อนทรวเศษ (2543) ตวแปรอสระทไมมผลตออตราแลกเปลยนระหวางคาเงนบาทตอดอลลารสหรฐฯ คาเงนบาทตอยโร และคาเงนบาทตอหยวน อยางมนยส าคญทางสถต

ดลบญชเดนสะพด (CA) ไมมผลตออตราแลกเปลยนระหวางคาเงนบาทตอดอลลารสหรฐฯ คาเงนบาทตอยโร และคาเงนบาทตอหยวน อยางมนยสาคญทางสถต ซงตามแนวคดการกาหนดอตราแลกเปลยนในระบบลอยตว อตราแลกเปลยนถกกาหนดโดยอปสงคและอปทานเงนตราตางประเทศ โดยดลบญชเดนสะพดเปนคาทสะทอนใหเหนถงระดบอปสงคและอปทานทมในเงนตราตางประเทศ และสามารถนามาใชเปนตวบงชถงแรงกดดนทมตออตราแลกเปลยนเงนตราตางประเทศ เพราะถาดลบญชเดนสะพดเพมขน แสดงวาประเทศไทยมดลการชาระเงนเกนดล เมอใดทประเทศมดลการชาระเงนเกนดล หมายถงมลคาการสงออกมากกวามลคาการนาเขา หรอรายรบภาคบรการมากกวารายจายภาคบรการ แสดงวาประเทศไดรบเงนตราตางประเทศมากกวาจานวนทจายออก สงผลใหอปสงคความตองการของเงนบาทมากขน ซงมผลทาใหประเทศมทนสารองระหวางประเทศเพมขน อปทานของเงนตราตางประเทศกจะเพมขน ทาใหคาเงนบาทแขงคาขน ในทางตรงกนขาม หากดลการชาระเงนขาดดล แสดงวาประเทศไดรบเงนตราตางประเทศนอยกวาจานวนทจายออกไป นนคออปทานของเงนตราตางประเทศลดลง สงผลใหคาเงนบาทออนตวลง โดยพจารณาจากแนวโนมทนสารองระหวางประเทศทมแนวโนมสงขนตรงขามกบแนวโนมอตราแลกเปลยนทมความผนผวนขนลงตลอดเวลา ซงตามปกตหากประเทศใดมดลการชาระเงนเกนดล คาของเงนของประเทศนน ๆ ควรจะมเสถยรภาพและมแนวโนมแขงคาขน แตเนองจากอตราแลกเปลยนของไทยอยภายใตระบบอตราแลกเปลยนลอยตวทมการจดการ (Managed Float) ซงจะมกลไกการปรบตวตามการเปลยนแปลงของอปสงคและอปทานเงนตราระหวางประเทศของไทย โดยธนาคารแหงประเทศไทยมการเขาแทรกแซงดวยการใชนโยบายการเงน (Monetary Policy) เพอกระตนกจกรรมทางการตลาด เชน นโยบายอตราดอกเบย ซงเปนหนงปจจยพนฐานในการกาหนดอตราแลกเปลยน และมบทบาทสาคญตอการเคลอนไหวของเงนทนระหวางประเทศ เพอรกษาระดบอตราแลกเปลยนคาเงนบาทใหเหมาะสมมเสถยรภาพและสอดคลองกบภาวะเศรษฐกจในแตละชวงเวลา ดงนนดลบญชเดนสะพด จงไมมผลตออตราแลกเปลยนระหวางคาเงนบาทตอดอลลารสหรฐฯ คาเงนบาทตอยโร และคาเงนบาทตอหยวน อยางมนยสาคญทางสถต ซงไมสอดคลองกบผลการศกษาของสดา ปตะวรรณ และเพาพนธ กลยาณมตร (2552) และ ณรงค จลเพชร (2549)

61

มลคาการสงออกสนคาไทย-สหรฐอเมรกา (XUS) มลคาการสงออกสนคาไทย-สหภาพยโรป (XEU) และมลคาการสงออกสนคาไทย-จน (XCN) ไมมผลตออตราแลกเปลยนระหวางคาเงนบาทตอดอลลารสหรฐฯ คาเงนบาทตอยโร และคาเงนบาทตอหยวน อยางมนยส าคญทางสถต ทงนอาจเปนเพราะการแทรกแซงจากรฐบาล ท าใหมลคาการสงออกไมไดอยภายใตสมมตฐานทวาตลาดการคาระหวางประเทศมการแขงขนอยางสมบรณ ไมมตนทนคาขนสง และการกดกนทางการคาใด ๆ แตการใชนโยบายการเงนของรฐบาล สงผลใหอตราแลกเปลยนระหวางคาเงนบาทตอดอลลารสหรฐฯ คาเงนบาทตอยโร และคาเงนบาทตอหยวน เมอเปรยบเทยบกบราคาสนคาทคาขายกบตางประเทศของประเทศไทยไมเปลยนแปลงมากนก หรอเรยกไดวาสนคาสงออกและน าเขาของประเทศไทยม “การสงผานของอตราแลกเปลยนทคอนขางต าและไมสมบรณ” โดยมระดบของการสงผาน (Pass-Through Degree) นอยกวา 1 โดยอยทประมาณ 0.3 - 0.5 ขนอยกบประเภทของสนคา ทงนเปนไปตามงานงานวจยเรอง “Exchange Rate Pass-Through in Thailand’s Import Industries” ทตพมพผลงานวจยในวารสาร TDRI Quarterly Review ในป พ.ศ.2546 ดงนนมลคาการสงออกสนคาไทย-สหรฐอเมรกา (XUS) มลคาการสงออกสนคาไทย-สหภาพยโรป (XEU) และมลคาการสงออกสนคาไทย-จน (XCN) จงไมมผลตออตราแลกเปลยนระหวางคาเงนบาทตอดอลลารสหรฐฯ คาเงนบาทตอยโร และคาเงนบาทตอหยวน อยางมนยส าคญทางสถต ซงสอดคลองกบผลการศกษาของ วรรณา พรหมมา (2551) ภาคน จตโภคเกษม (2550) แตไมสอดคลองกบผลการศกษาของชรพร เจยบนา (2549) ขอเสนอแนะส าหรบการศกษาครงน

เนองจากบางชวงเวลาททาการศกษา ประเทศไทยประสบปญหาดานเศรษฐกจและความรนแรงทางการเมอง รวมถงภาวะเศรษฐกจทชะลอตวลงทงในและตางประเทศ สงผลใหธนาคารแหงประเทศไทยมการประกาศใชมาตรการและนโยบายทางการเงนตาง ๆ เชน การควบคมปรมาณเงนและอตราดอกเบย รวมถงมการเขาแทรกแซงคาเงนบาท ทาใหอตราแลกเปลยนไมสามารถปรบตวไปตามปจจยทางเศรษฐกจทเปลยนแปลงไปอยางเสร ดงนนผทตองการนาผลการศกษานไปใชควรพจารณาเงอนไขดงกลาวนดวย

ขอเสนอแนะส าหรบการศกษาครงตอไป

1. เนองจากการศกษาน ศกษาขอมลเปนรายเดอน จานวน 125 เดอน ผทสนใจทาการศกษาตออาจทาการศกษาเปนชวง ๆ และสามารถขยายชวงเวลาใหยาวขน อาจไดผลการศกษาทสามารถเปรยบเทยบกนในแตละชวงเวลาได

62

2. การศกษาในเรองปจจยทมผลตออตราแลกเปลยนนน สามารถทาการศกษาเปรยบเทยบไดในสกลเงนอตราแลกเปลยนทสาคญอน ๆ

3. ผทตองการนาผลการศกษานไปใชควรนาปจจยอนทอาจสงผลตออตราแลกเปลยนเขามาศกษาเพมเตม เชน ปจจยทางการเมอง ซงจะชวยใหสามารถอธบายปจจยทมผลตออตราแลกเปลยนไดดยงขน

4. ในการศกษาครงตอไป อาจใชตวแปรทมความลาของเวลา (Time Lag) เนองจากตวแปรบางตวอาจสงผลตออตราแลกเปลยนในงวดเวลาถดไป ดงนนถามการศกษาโดยใชตวแปรทมความลาของเวลาเพมขนผลการวเคราะหอาจจะถกตองมากยงขน

บรรณานกรม

ภาษาไทย

การเงนระหวางประเทศ [ออนไลน]. 6 ตลาคม 2554. เขาถงไดจาก: http://www.eco.ru.ac.th/tawin/M_political/interfin.doc กอบเกยรต อศววฒนาพร. 2543. ความสมพนธระหวางการเปลยนแปลงของอตรา

แลกเปลยนในระบบอตราแลกเปลยนลอยตวแบบการจดการและสวนตางของอตราดอกเบยทเปนตวเงน. การคนควาแบบอสระ ปรญญาบรหารธรกจมหาบณฑต มหาวทยาลยเชยงใหม.

ฉตรมงคล ระวงเหต. 2547. ปจจยทมอทธพลตอการเปลยนแปลงอตราแลกเปลยนระหวางเงนบาทตอยโร. การคนควาแบบอสระ ปรญญาเศรษฐศาสตรมหาบณฑต มหาวทยาลยรามค าแหง.

ชวนะ พรสวาท. 2543. การพยากรณอตราแลกเปลยนเงนบาทตอเงนดอลลารสหรฐ จากระบบอตราแลกเปลยนแบบลอยตวภายใตการก าหนดเปาหมายเงนเฟอ. การคนควาแบบอสระ ปรญญาบรหารธรกจมหาบณฑต มหาวทยาลยหอการคาไทย.

ชรพร เจยบนา. 2549. การศกษาความสมพนธและการเปลยนแปลงของอตราแลกเปลยนทมาจากปจจยตาง ๆ. การคนควาแบบอสระ ปรญญาบรหารธรกจมหาบณฑต มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลธญบร.

ณรงค จลเพชร. 2549. ปจจยพนฐานทางเศรษฐกจทมอทธพลตออตราแลกเปลยนลอยตวแบบมการจดการ . วทยานพนธ ปรญญาเศรษฐศาสตรมหาบณฑต มหาวทยาลยรามค าแหง.

ทฤษฎการก าหนดอตราแลกเปลยน [ออนไลน]. 6 ตลาคม 2554. เขาถงไดจาก: http://e-book.ram.edu/e-book/e/EC353/EC353-3.pdf ธนนทรฐ รตนพงศภญโญ. 2553. “การศกษาปจจยทมผลกระทบตอการเคลอนไหวระยะสน

ของอตราแลกเปลยนคาเงนบาทตอดอลลารสหรฐอเมรกา .” วารสารวชาการมหาวทยาลยหอการคาไทย. ปท 30, ฉบบท 1: 1-10

นงนช อนทรวเศษ. 2543. ประสทธภาพของแบบจ าลองอตราแลกเปลยน. วทยานพนธ ปรญญาเศรษฐศาสตรมหาบณฑต มหาวทยาลยเกษตรศาสตร.

64

บรรณานกรม (ตอ) นภสสร ณ เชยงใหม. 2542. ปจจยทางเศรษฐกจทมผลตอการเปลยนแปลงอตรา

แลกเปลยนระหวางคาเงนบาทกบเงนดอลลารสหรฐฯ ในระบบอตราแลกเปลยน ลอยตวแบบมการจดการ. การคนควาแบบอสระ ปรญญาบรหารธรกจมหาบณฑต มหาวทยาลยเชยงใหม.

นฐตา เบญจมสทน และนงนช พนธกจไพบลย . 2548. เศรษฐศาสตรระหวางประเทศ. พมพครงท 2. กรงเทพมหานคร: ส านกพมพแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย.

พรชย ชนหจนดา. 2545. การบรหารการเงนระหวางประเทศ. กรงเทพมหานคร: โรงพมพมหาวทยาลยธรรมศาสตร. ภาควชาการเงน มหาวทยาลยธรรมศาสตร.

พรสวรรค พาณช. 2543. ปจจยทก าหนดอตราแลกเปลยนของเงนบาทเทยบกบสกลเงนของสหภาพยโรป. การคนควาแบบอสระ ปรญญาเศรษฐศาสตรมหาบณฑต มหาวทยาลยหอการคาไทย.

พนธทพยพา เชาววนกลาง. 2544. ปจจยก าหนดอตราแลกเปลยนในระยะสนและระยะยาว. วทยานพนธ ปรญญาเศรษฐศาสตรมหาบณฑต มหาวทยาลยรามค าแหง.

ภาคน จตโภคเกษม. 2550. ผลกระทบของความผนผวนของอตราแลกเปลยนตอระดบราคาสนค าในประเทศ . วทยานพนธ ปรญญาเศรษฐศาสตรมหาบณฑ ต มหาวทยาลยธรรมศาสตร.

วรรณรพ บานชนวจตร. 2551. การเงนธรกจระหวางประเทศ. กรงเทพมหานคร: คณะบรหารธรกจ มหาวทยาลยหอการคาไทย.

วรรณา พรหมมา. 2551. การสงผานของอตราแลกเปลยนตอราคาสนคาน าเขาของประเทศไทย. วทยานพนธ ปรญญาเศรษฐศาสตรมหาบณฑต มหาวทยาลยรามค าแหง.

วเรศ อปปาตก. 2540. ทศทางเศรษฐกจไทยป 2540: เศรษฐกจระหวางประเทศ. กรงเทพมหานคร: คณะเศรษฐศาสตร มหาวทยาลยธรรมศาสตร.

เศรษฐา ทองเจรญ. 2544. ปจจยทมอทธพลตอการก าหนดอตราแลกเปลยนเงนบาทตอดอลลารสหรฐอเมรกา. การคนควาแบบอสระ ปรญญาเศรษฐศาสตรมหาบณฑต มหาวทยาลยหอการคาไทย.

สถตดลบญชเดนสะพดเดอนมกราคม 2545 – พฤษภาคม 2554 [ออนไลน]. 5 มกราคม 2555. เขาถงไดจาก http://www2.bot.or.th/statistics/ReportPage.aspx?reportID=60&language=th

65

บรรณานกรม (ตอ) สถตดชนราคาผบรโภคชดทวไป ป 2537 – 2555 [ออนไลน]. 5 มกราคม 2555. เขาถงได

จาก http://www.indexpr.moc.go.th/price_present/cpi/stat/others/indexg_report2.asp สถตสนคาออกและสนคาเขาจ าแนกตามกลมประเทศเดอนมกราคม 2545 – พฤษภาคม

2554 [ออนไลน]. 6 ตลาคม 2554. เขาถงไดจาก: http://www2.bot.or.th/statistics/ReportPage.aspx?reportID=52&language=th

สถตอตราเงนเฟอทวไปเดอนมกราคม 2545 – พฤษภาคม 2554 [ออนไลน]. 5 มกราคม 2555. เขาถงไดจากhttp://www.indexpr.moc.go.th/price_present/cpi/stat/others/report_core1.asp?tb=cpig_index_country&code=93&c_index=a.change_year

สถตอตราดอกเบยกยมระหวางธนาคารเดอนมกราคม 2545 – พฤษภาคม 2554 [ออนไลน]. 6 ตลาคม 2554. เขาถงไดจาก: http://www.bot.or.th/Thai/Statistics/FinancialMarkets/InterestRate/Pages/StatInterestRate.aspx

สถตอตราแลกเปลยนเฉลยของธนาคารพาณชยในกรงเทพมหานครเดอนมกราคม 2545 – พฤษภาคม 2554 [ออนไลน]. 5 มกราคม 2555. เขาถงไดจากhttp://www.bot.or.th/Thai/Statistics/FinancialMarkets/ExchangeRate/Pages/StatExchangeRate.aspx#

สภาวะความเสมอภาคระหวางประเทศ [ออนไลน]. 6 ตลาคม 2554. เขาถงไดจาก: http://teacher.snru.ac.th/waratorn/admin/document/userfiles/6.pdf สรรพงศ สทธโสภณก าจร. 2551. การศกษาปจจยทมผลตออตราแลกเปลยนระหวางเงน

บาทตอเงนดอลลารสหรฐอเมรกา ภายใตระบบอตราแลกเปลยนลอยตวแบบมการจดการ. การคนควาแบบอสระ คณะบรหารธรกจมหาบณฑต มหาวทยาลยหอการคาไทย.

สดา ปตะวรรณ และเพาพนธ กลยาณมตร. 2552. ปจจยทางเศรษฐกจทมผลตออตราแลกเปลยนระหวางคาเงนบาทกบคาเงนดอลลารสหรฐฯ . การคนควาแบบอสระ คณะบรหารธรกจมหาบณฑต มหาวทยาลยหอการคาไทย.

อรณ เกยระสาร. 2538. เศรษฐศาสตรการเงนระหวางประเทศ. กรงเทพมหานคร: คณะเศรษฐศาสตร มหาวทยาลยเกษตรศาสตร.

อครพงศ อนทอง. 2551. คมอการใชโปรแกรม Eviews เบองตน. เชยงใหม: สถาบนวจยสงคม มหาวทยาลยเชยงใหม.

66

บรรณานกรม (ตอ) ภาษาตางประเทศ

Cassel, Gustav. 1918, December. “Abnormal Deviations in International Exchanges.” Economic Journal: 413–415.

Chacoliades, Miltiades. 1978. International Trade Theory and Policy. 2nd ed. McGraw-Hill: 6.

Frankel, J.A. 1979. “On the Mark: A Theory of Floating Exchange Rates Based on Real Interest Differentials.” American Economic Review. 69: 610-622.

Grennes, Thomas. 1984. International Economics. Englewood Cliffs, NJ: Prentice-Hall: 514

Hooper, Peter, and John Morton. 1982. “Fluctuations in the Dollar: A Model of Nominal and Real Exchange Rate Determination.” Journal of International Money and Finance. 1: 39-56.

Moffett, Stonehill and Eiteman. 2009. Fundamentals of Multinational Finance. 3rd ed. Boston: Pearson Education,Inc.

Shapiro, Alan C. 1996. “What does Purchasing Power Parity Mean?.” Journal of International Money and Finance. Vol. 2. Issue 3: 227-231.

ภาคผนวก

ภาคผนวก ขอมลสถตของตวแปรอสระและตวแปรตาม DATE USD EUR CNY IBR INF CA XUS XEU XCN

01/2544 43.0779 40.7526 4.8983 2.0100 1.3000 7.7950 45.3578 37.4308 9.6237

02/2544 42.5890 39.5515 4.8830 1.5500 1.4000 31.0800 44.1829 42.6412 9.2218

03/2544 43.8440 40.2315 5.0052 1.4700 1.4000 8.3780 50.0628 47.7849 10.1150

04/2544 45.4126 40.8768 5.1394 1.5300 2.5000 2.3680 40.2445 38.0376 9.8605

05/2544 45.4355 40.0439 5.1196 1.6000 2.7000 12.5440 51.8970 43.8239 11.5503

06/2544 45.2016 38.8773 5.3520 2.1300 2.1000 18.6290 51.9538 40.5193 9.3513

07/2544 45.5688 39.5470 5.5064 2.3800 2.1000 10.7580 52.9281 37.8252 9.9791

08/2544 44.8655 40.7160 5.4212 2.1600 1.4000 40.7440 55.5788 42.0689 12.0373

09/2544 44.2837 40.6851 5.3540 2.5900 1.3000 9.8890 52.6176 36.9386 11.7441

10/2544 44.6728 40.8407 5.3982 2.2400 1.3000 20.1320 47.5790 38.6217 12.0001

11/2544 44.3715 39.7139 5.3605 2.1800 0.9000 24.4490 46.9115 38.9846 10.9869

12/2544 43.8596 39.4454 5.2986 2.1400 0.7000 39.5740 45.1831 37.6832 10.7350

01/2545 43.9817 38.9120 5.3139 1.9200 0.8000 6.4850 39.8594 34.0412 9.8634

02/2545 43.7771 38.1004 5.2885 1.9500 0.3000 37.6670 40.3308 35.1241 10.0918

03/2545 43.3455 37.9830 5.2357 1.8000 0.6000 11.8290 47.3195 39.2375 10.7358

04/2545 43.3761 38.4128 5.2383 1.8000 0.4000 -16.6330 39.2851 32.3530 9.8762

05/2545 42.7591 39.1756 5.1640 1.6700 0.1000 17.4220 52.5043 39.5204 10.6700

06/2545 42.1165 40.1710 5.0880 1.7000 0.2000 5.5390 49.8605 37.9906 11.8543

07/2545 41.1654 40.8592 4.9760 1.7100 0.1000 -2.0630 49.9423 34.1691 11.9572

08/2545 42.1212 41.1985 5.0913 1.7500 0.3000 23.1770 54.9438 38.7945 11.1388

09/2545 42.7680 41.9253 5.1668 1.8400 0.4000 27.4690 54.0803 39.9303 15.7203

10/2545 43.6048 42.7915 5.2667 1.7600 1.4000 29.2290 54.7121 43.0683 15.4554

11/2545 43.2699 43.3230 5.2259 1.6400 1.2000 33.1820 52.3965 41.1207 18.4389

12/2545 43.2357 43.9896 5.2215 1.5900 1.6000 28.9210 43.8372 39.1297 16.7897

01/2546 42.7280 45.3764 5.1611 1.4900 2.2000 15.7020 45.5206 44.4703 16.5386

02/2546 42.8269 46.1383 5.1724 1.4200 1.9000 44.1140 42.5400 41.1870 20.0178

03/2546 42.7131 46.1218 5.1586 1.5700 1.7000 10.6290 45.9316 44.2044 20.1113

04/2546 42.8329 46.6140 5.1729 1.6400 1.6000 -8.4360 43.1501 39.2184 17.4177

05/2546 42.1058 48.8250 5.0874 1.5700 1.9000 5.7350 50.7602 43.5361 17.3581

06/2546 41.6019 48.5778 5.0258 1.5600 1.7000 22.1510 44.8257 39.9653 20.8169

07/2546 41.7325 47.4728 5.0401 1.0300 1.8000 8.7700 48.1474 39.9937 18.6138

08/2546 41.6182 46.3918 5.0262 1.0700 2.2000 16.2240 48.6751 38.6869 19.2875

09/2546 40.4563 45.4086 4.8873 1.1000 1.7000 17.1050 52.4117 44.1625 19.3569

10/2546 39.6791 46.4099 4.7933 1.1100 1.2000 12.4380 50.7430 44.1165 20.8741

11/2546 39.8551 46.6228 4.8114 1.1200 1.8000 31.9930 47.3867 44.1860 22.1878

12/2546 39.6661 48.7734 4.7878 1.0300 1.8000 20.8500 45.0028 44.1091 23.4772

01/2547 39.0482 49.2552 4.7157 1.0200 1.2000 18.1850 45.6782 42.4969 22.0946

02/2547 39.0511 49.3586 4.7156 1.0500 2.2000 31.4330 46.4571 45.6644 21.1330

03/2547 39.3996 48.3684 4.7583 1.0400 2.3000 -5.8300 48.9069 50.2167 21.2254

04/2547 39.3885 47.2748 4.7585 1.0000 2.5000 -15.4810 43.3974 42.3087 20.0666

05/2547 40.5165 48.6257 4.8942 1.0000 2.4000 -3.5620 48.8948 46.7589 21.1135

06/2547 40.7571 49.4460 4.9212 1.0200 3.0000 2.1070 52.0623 50.2426 22.9027

07/2547 40.8827 50.1978 4.9366 1.0700 3.1000 6.0150 54.0020 48.7459 22.7273

08/2547 41.4499 50.4978 5.0052 1.1300 3.1000 -5.2970 54.3556 46.1273 24.1532

09/2547 41.4267 50.5907 5.0022 1.4500 3.6000 10.1490 59.0917 52.3889 27.4247

10/2547 41.2695 51.4641 4.9840 1.5200 3.5000 26.7620 60.7660 52.7855 27.3816

11/2547 40.3015 52.2776 4.8682 1.6600 3.0000 6.0590 56.1003 50.2325 28.6326

12/2547 39.1783 52.4755 4.7331 1.7900 2.9000 39.5890 52.7846 51.4892 26.8307

01/2548 38.7049 50.7513 4.6752 1.8900 2.7000 -50.3091 47.7501 44.8744 23.1378

02/2548 38.4418 49.9862 4.6427 1.8800 2.5000 -6.6164 45.8200 44.6202 21.3166

03/2548 38.5518 50.8298 4.6567 1.9300 3.2000 -34.2740 53.3680 53.8056 29.2029

04/2548 39.4786 51.1420 4.7701 2.0500 3.6000 -74.0475 46.4116 46.1385 25.7719

05/2548 39.7765 50.4977 4.8057 2.1900 3.7000 -71.3705 54.8936 49.5191 28.4668

06/2548 40.8663 49.7371 4.9367 2.3500 3.8000 -71.9593 57.7538 52.6232 27.9273

07/2548 41.7064 50.2102 5.0637 2.5300 5.3000 -4.6992 61.9321 49.4445 34.6238

08/2548 41.1464 50.5409 5.0609 2.6800 5.6000 -7.5431 65.8293 52.4372 37.1273

09/2548 41.0077 50.2564 5.0482 3.0700 6.0000 19.8946 67.6653 53.0593 34.5422

10/2548 40.8624 49.1551 5.0366 3.3700 6.2000 -8.7169 60.7556 51.9898 33.2308

11/2548 41.0710 48.4578 5.0636 3.6700 5.9000 5.0201 60.7532 51.5374 35.4349

12/2548 41.0281 48.6926 5.0515 3.8000 5.8000 2.1285 57.3894 53.0470 36.6229

คาสถตเบองตนของตวแปรอสระและตวแปรตาม Date: 02/9/12 Time: 21:34 Sample: 1 125

USD EUR CNY IBR INF CA XUS XEU XCN Mean 37.79251 45.96018 4.887480 2.301680 2.643200 20.25953 52.68490 51.59907 33.55788

Median 38.44180 46.80730 4.884600 1.890000 2.500000 18.18500 52.50426 51.57030 34.02393 Maximum 45.56880 52.74110 5.506400 4.950000 9.200000 164.7770 69.49930 71.67392 71.28124 Minimum 29.88600 37.98300 4.442600 0.960000 -4.400000 -74.04748 39.28505 32.35302 9.221820 Std. Dev. 4.501297 3.888848 0.254354 1.203042 2.205321 35.87068 6.954960 9.703244 16.22219 Skewness -0.058759 -0.482879 0.206910 0.788976 0.005921 0.406891 0.192290 0.092045 0.136849 Kurtosis 1.729135 2.046092 2.148880 2.455304 4.357840 5.026384 2.446780 2.059967 1.913542

Jarque-Bera 8.483894 9.597028 4.664861 14.51370 9.603482 24.83580 2.364346 4.778909 6.538031 Probability 0.014380 0.008242 0.097060 0.000705 0.008215 0.000004 0.306612 0.091680 0.038044

Sum 4724.063 5745.023 610.9350 287.7100 330.4000 2532.441 6585.612 6449.884 4194.735 Sum Sq. Dev. 2512.447 1875.269 8.022330 179.4663 603.0667 159551.5 5998.062 11674.97 32631.75

Observations 125 125 125 125 125 125 125 125 125

69

70

1. อตราแลกเปลยนระหวางคาเงนบาทตอดอลลารสหรฐฯ คาความสมพนธระหวางตวแปรอสระ

IBR INF CA XUS

IBR 1.000000 0.488109 -0.120099 0.571600

INF 0.488109 1.000000 -0.314776 0.554133

CA -0.120099 -0.314776 1.000000 -0.108258

XUS 0.571600 0.554133 -0.108258 1.000000

Correlation Matrix

USD IBR INF CA XUS

USD 1.000000 -0.139422 -0.189538 -0.310572 -0.224463

IBR -0.139422 1.000000 0.488109 -0.120099 0.571600

INF -0.189538 0.488109 1.000000 -0.314776 0.554133

CA -0.310572 -0.120099 -0.314776 1.000000 -0.108258

XUS -0.224463 0.571600 0.554133 -0.108258 1.000000

Dependent Variable: USD

Method: Least Squares

Date: 02/09/12 Time: 21:44

Sample: 1 125

Included observations: 125

Variable Coefficient Std. Error t-Statistic Prob.

C 44.76903 3.200904 13.98637 0.0000

IBR 0.041023 0.384506 0.106690 0.9152

INF -0.498529 0.216759 -2.299921 0.0232

CA -0.050341 0.010829 -4.648509 0.0000

XUS -0.089843 0.069923 -1.284880 0.2013

R-squared 0.200515 Mean dependent var 37.79251

Adjusted R-squared 0.173865 S.D. dependent var 4.501297

S.E. of regression 4.091317 Akaike info criterion 5.694789

Sum squared resid 2008.665 Schwarz criterion 5.807921

Log likelihood -350.9243 F-statistic 7.524138

Durbin-Watson stat 0.243946 Prob(F-statistic) 0.000019

71

Dependent Variable: USD

Method: Least Squares

Date: 02/09/12 Time: 21:46

Sample (adjusted): 2 125

Included observations: 124 after adjustments

Convergence achieved after 8 iterations

Variable Coefficient Std. Error t-Statistic Prob.

C -118.8081 2457.345 -0.048348 0.9615

IBR -0.071789 0.252840 -0.283932 0.7770

INF 0.119077 0.063689 1.869659 0.0640

CA -0.000211 0.001517 -0.138773 0.8899

XUS 0.006340 0.009290 0.682534 0.4962

AR(1) 0.999317 0.010742 93.03106 0.0000

R-squared 0.986320 Mean dependent var 37.74988

Adjusted R-squared 0.985741 S.D. dependent var 4.494157

S.E. of regression 0.536661 Akaike info criterion 1.640279

Sum squared resid 33.98465 Schwarz criterion 1.776744

Log likelihood -95.69728 F-statistic 1701.566

Durbin-Watson stat 1.346652 Prob(F-statistic) 0.000000

Inverted AR Roots 1.00

Dependent Variable: USD

Method: Least Squares

Date: 02/09/12 Time: 21:46

Sample (adjusted): 3 125

Included observations: 123 after adjustments

Convergence achieved after 8 iterations Variable Coefficient Std. Error t-Statistic Prob. C 23.74303 32.98659 0.719778 0.4731

IBR -0.099961 0.277532 -0.360180 0.7194

INF 0.127896 0.064129 1.994343 0.0485

CA -0.000565 0.001288 -0.438279 0.6620

XUS -0.000400 0.007635 -0.052409 0.9583

AR(1) 1.343050 0.088450 15.18436 0.0000

AR(2) -0.347691 0.089089 -3.902722 0.0002 R-squared 0.987830 Mean dependent var 37.71054

Adjusted R-squared 0.987201 S.D. dependent var 4.491047

S.E. of regression 0.508093 Akaike info criterion 1.538924

Sum squared resid 29.94643 Schwarz criterion 1.698967

Log likelihood -87.64383 F-statistic 1569.274

Durbin-Watson stat 1.839389 Prob(F-statistic) 0.000000 Inverted AR Roots .99 .35

72

0

4

8

12

16

20

-1.0 -0.5 -0.0 0.5 1.0 1.5

Series: Residuals

Sample 3 125

Observations 123

Mean -7.01e-13

Median -0.040339

Maximum 1.510070

Minimum -1.357782

Std. Dev. 0.495442

Skewness 0.380522

Kurtosis 3.510387

Jarque-Bera 4.303376

Probability 0.116288

73

2. อตราแลกเปลยนระหวางคาเงนบาทตอยโร คาความสมพนธระหวางตวแปรอสระ

IBR INF CA XEU

IBR 1.000000 0.488109 -0.120099 0.486495

INF 0.488109 1.000000 -0.314776 0.485854

CA -0.120099 -0.314776 1.000000 0.193203

XEU 0.486495 0.485854 0.193203 1.000000

Correlation Matrix

EUR IBR INF CA XEU

EUR 1.000000 0.212059 0.369349 -0.173704 0.379583

IBR 0.212059 1.000000 0.488109 -0.120099 0.486495

INF 0.369349 0.488109 1.000000 -0.314776 0.485854

CA -0.173704 -0.120099 -0.314776 1.000000 0.193203

XEU 0.379583 0.486495 0.485854 0.193203 1.000000

Dependent Variable: EUR

Method: Least Squares

Date: 02/9/12 Time: 21:56

Sample: 1 125

Included observations: 125

Variable Coefficient Std. Error t-Statistic Prob.

C 38.38387 1.823346 21.05133 0.0000

IBR -0.237462 0.317543 -0.747811 0.4560

INF 0.274381 0.190712 1.438722 0.1528

CA -0.022431 0.010184 -2.202681 0.0295

XEU 0.152175 0.043223 3.520682 0.0006

R-squared 0.221960 Mean dependent var 45.96018

Adjusted R-squared 0.196025 S.D. dependent var 3.888848

S.E. of regression 3.486922 Akaike info criterion 5.375094

Sum squared resid 1459.035 Schwarz criterion 5.488226

Log likelihood -330.9434 F-statistic 8.558426

Durbin-Watson stat 0.133260 Prob(F-statistic) 0.000004

74

Dependent Variable: EUR

Method: Least Squares

Date: 02/09/12 Time: 21:57

Sample (adjusted): 2 125

Included observations: 124 after adjustments

Convergence achieved after 7 iterations

Variable Coefficient Std. Error t-Statistic Prob.

C 46.82669 2.975501 15.73742 0.0000

IBR -0.778909 0.452842 -1.720045 0.0880

INF 0.305693 0.116266 2.629256 0.0097

CA -0.003594 0.002835 -1.267953 0.2073

XEU 0.011924 0.017446 0.683447 0.4957

AR(1) 0.965802 0.022650 42.63954 0.0000

R-squared 0.940400 Mean dependent var 46.00218

Adjusted R-squared 0.937875 S.D. dependent var 3.876059

S.E. of regression 0.966106 Akaike info criterion 2.816092

Sum squared resid 110.1367 Schwarz criterion 2.952557

Log likelihood -168.5977 F-statistic 372.3733

Durbin-Watson stat 1.405573 Prob(F-statistic) 0.000000

Inverted AR Roots .97

Dependent Variable: EUR

Method: Least Squares

Date: 02/09/12 Time: 21:58

Sample (adjusted): 3 125

Included observations: 123 after adjustments

Convergence achieved after 7 iterations Variable Coefficient Std. Error t-Statistic Prob. C 48.21928 2.474420 19.48711 0.0000

IBR -1.215912 0.493735 -2.462682 0.0153

INF 0.291000 0.118206 2.461800 0.0153

CA -0.004353 0.002430 -1.791229 0.0759

XEU 0.009799 0.014114 0.694297 0.4889

AR(1) 1.267318 0.087004 14.56626 0.0000

AR(2) -0.310704 0.086453 -3.593926 0.0005 R-squared 0.946534 Mean dependent var 46.05462

Adjusted R-squared 0.943768 S.D. dependent var 3.847483

S.E. of regression 0.912364 Akaike info criterion 2.709671

Sum squared resid 96.55931 Schwarz criterion 2.869714

Log likelihood -159.6448 F-statistic 342.2645

Durbin-Watson stat 1.884344 Prob(F-statistic) 0.000000 Inverted AR Roots .94 .33

75

0

4

8

12

16

20

24

-2 -1 0 1 2

Series: Residuals

Sample 3 125

Observations 123

Mean 1.36e-12

Median 0.062829

Maximum 2.587234

Minimum -2.568396

Std. Dev. 0.889646

Skewness -0.105762

Kurtosis 3.582562

Jarque-Bera 1.968616

Probability 0.373698

76

3. อตราแลกเปลยนระหวางคาเงนบาทตอหยวน คาความสมพนธระหวางตวแปรอสระ

IBR INF CA XCN

IBR 1.000000 0.488109 -0.120099 0.177265

INF 0.488109 1.000000 -0.314776 0.299623

CA -0.120099 -0.314776 1.000000 0.291673

XCN 0.177265 0.299623 0.291673 1.000000

Correlation Matrix

CNY IBR INF CA XCN

CNY 1.000000 -0.317510 -0.340434 -0.071091 -0.637488

IBR -0.317510 1.000000 0.488109 -0.120099 0.177265

INF -0.340434 0.488109 1.000000 -0.314776 0.299623

CA -0.071091 -0.120099 -0.314776 1.000000 0.291673

XCN -0.637488 0.177265 0.299623 0.291673 1.000000

Dependent Variable: CNY

Method: Least Squares

Date: 02/09/12 Time: 22:01

Sample: 1 125

Included observations: 125

Variable Coefficient Std. Error t-Statistic Prob.

C 5.300276 0.047759 110.9792 0.0000

IBR -0.037395 0.016299 -2.294386 0.0235

INF -0.005561 0.010046 -0.553572 0.5809

CA 0.000504 0.000555 0.908230 0.3656

XCN -0.009603 0.001221 -7.862342 0.0000

R-squared 0.457935 Mean dependent var 4.887480

Adjusted R-squared 0.439866 S.D. dependent var 0.254354

S.E. of regression 0.190364 Akaike info criterion -0.440577

Sum squared resid 4.348626 Schwarz criterion -0.327444

Log likelihood 32.53605 F-statistic 25.34389

Durbin-Watson stat 0.195207 Prob(F-statistic) 0.000000

77

Dependent Variable: CNY

Method: Least Squares

Date: 02/09/12 Time: 22:02

Sample (adjusted): 2 125

Included observations: 124 after adjustments

Convergence achieved after 8 iterations

Variable Coefficient Std. Error t-Statistic Prob.

C 4.753779 0.251117 18.93054 0.0000

IBR 0.026245 0.033126 0.792281 0.4298

INF 0.016151 0.008635 1.870448 0.0639

CA 1.92E-05 0.000196 0.098209 0.9219

XCN -0.001014 0.001592 -0.637151 0.5253

AR(1) 0.970786 0.023801 40.78703 0.0000

R-squared 0.928528 Mean dependent var 4.887393

Adjusted R-squared 0.925499 S.D. dependent var 0.255384

S.E. of regression 0.069707 Akaike info criterion -2.441864

Sum squared resid 0.573364 Schwarz criterion -2.305399

Log likelihood 157.3956 F-statistic 306.5989

Durbin-Watson stat 1.229990 Prob(F-statistic) 0.000000

Inverted AR Roots .97

Dependent Variable: CNY

Method: Least Squares

Date: 02/09/12 Time: 22:02

Sample (adjusted): 3 125

Included observations: 123 after adjustments

Convergence achieved after 9 iterations Variable Coefficient Std. Error t-Statistic Prob. C 4.836214 0.162669 29.73038 0.0000

IBR 0.021911 0.035860 0.611001 0.5424

INF 0.017300 0.008447 2.047978 0.0428

CA -0.000101 0.000157 -0.642655 0.5217

XCN -0.001705 0.001253 -1.360545 0.1763

AR(1) 1.367213 0.085705 15.95254 0.0000

AR(2) -0.414442 0.086294 -4.802673 0.0000 R-squared 0.940329 Mean dependent var 4.887428

Adjusted R-squared 0.937243 S.D. dependent var 0.256429

S.E. of regression 0.064239 Akaike info criterion -2.597191

Sum squared resid 0.478688 Schwarz criterion -2.437148

Log likelihood 166.7273 F-statistic 304.6680

Durbin-Watson stat 1.927023 Prob(F-statistic) 0.000000 Inverted AR Roots .91 .45

78

0

5

10

15

20

25

-0.1 -0.0 0.1 0.2

Series: Residuals

Sample 3 125

Observations 123

Mean -1.08e-12

Median -0.007954

Maximum 0.247201

Minimum -0.151798

Std. Dev. 0.062639

Skewness 0.626624

Kurtosis 4.293508

Jarque-Bera 16.62446

Probability 0.000245

ประวตผศกษา นางสาวนภาพร โชตพฤกษวน เกดวนท 20 เดอนกนยายน พทธศกราช 2524 ทจงหวดกาแพงเพชร สาเรจการศกษาระดบปรญญาตร จากมหาวทยาลยนเรศวร จงหวดพษณโลก ในปการศกษา 2546 และศกษาตอระดบปรญญาโท หลกสตรบรหารธรกจมหาบณฑต สาขาวชาการเงน บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยหอการคาไทย ในปการศกษา 2553