Upload
others
View
9
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
รหสโครงการ 53-2-03
รายงานวจยสถาบน
เรอง
ปจจยทมความสมพนธกบการเกดอบตเหตจากการขบรถจกรยานยนต
ของนกศกษา มหาวทยาลยเทคโนโลยสรนาร
Factors Related to Motorcycle Accidents among
Students of Suranaree University of Technology
อาจารยพงษสทธ บญรกษา และคณะ
ไดรบทนอดหนนการวจยสถาบนจาก มหาวทยาลยเทคโนโลยสรนาร
มนาคม 2555
รหสโครงการ 53-2-03
รายงานวจยสถาบน
เรอง
ปจจยทมความสมพนธกบการเกดอบตเหตจากการขบรถจกรยานยนต ของนกศกษา มหาวทยาลยเทคโนโลยสรนาร
Factors Related to Motorcycle Accidents among Students of Suranaree University of Technology
ทปรกษาโครงการ รองศาสตราจารย ดสต สจรารตน
คณะผวจย หวหนาโครงการ
อาจารย พงษสทธ บญรกษา สาขาวชาอาชวอนามยและความปลอดภย สานกวชาแพทยศาสตร
มหาวทยาลยเทคโนโลยสรนาร
ผรวมวจย
อาจารยพรชฎา มสกะพงศ นกวจย อาจารยทดขวญ มธรชน นกวจย นางรกษา ศวาพรรกษ นกวจยและเลขานการ
ไดรบทนอดหนนการวจยสถาบนจาก มหาวทยาลยเทคโนโลยสรนาร มนาคม 2555
คานา ปญหาอบตเหตจากการจราจรเปนปญหาทสาคญทตองไดรบการแกไขและปองกน
ไมใหเกดขน เนองจากอบตเหตจากการจราจรเปนสาเหตทมความสาคญอนดบตนๆ ททาใหมนษยสญเสยชวต พการ หรอ บาดเจบ รวมถงกอใหเกดความเสยหายตอทรพยสนของทงตวผขบ และหรอผอนทใชถนนรวมกน ซงรถจกรยานยนตเปนประเภทของยานพาหนะทเกดอบตเหตมากทสดในประเทศไทย มหาวทยาลยเทคโนโลยสรนาร เปนมหาวทยาลยทมอาณาเขต พนทกวางขวางประมาณ 7,000 ไร นกศกษานยมใชรถจกรยานยนตเปนพาหนะในการเดนทางภายในบรเวณมหาวทยาลย ดงนนจงมความเสยงตอการเกดอบตเหตจากการขบรถจกรยานยนต การลดการเกดอบตเหตจากการขบรถจกรยานยนต จาเปนตองทราบถงปจจยทเกยวของกบการเกดอบตเหต ซงอาจมความเหมอนหรอแตกตางกนตามลกษณะของประชากร สถานท และเวลาททาการศกษา ดงนนคณะผ วจย จงทาการศกษาอบต เห ตจากการขบ
รถจกรยานยนตทเกดขนในชวง พ.ศ. 2552 เพอหาปจจยทมความสมพนธกบการเกดอบตเหตจากการขบรถจกรยานยนตของนกศกษา มหาวทยาลยเทคโนโลยสรนาร โดยคาดหวงวาผลทไดจากการศกษาครงน จะเปนประโยชนตอการหาแนวทางในการควบคม ปองกน และลดการเกดอบตเหตจากการขบรถจกรยานยนตของนกศกษา ตอไป
คณะผวจย
บทสรปสาหรบผบรหาร
ชอเรอง : ปจจยทมความสมพนธกบการเกดอบตเหตจากการขบรถจกรยานยนต ของนกศกษา
มหาวทยาลยเทคโนโลยสรนาร
ผวจย : อาจารยพงษสทธ บญรกษา และคณะ
ปทพมพ : 5
แหลงทน : มหาวทยาลยเทคโนโลยสรนาร
การวจยครงน มวตถประสงคหลกเพอ (1) ศกษาลกษณะการเกดอบตเหตจากการขบ
รถจกรยานยนตของนกศกษา (2) ศกษาระดบความร และทศนคต และพฤตกรรมเกยวกบความ
ปลอดภยในการขบรถจกรยานยนตของนกศกษา (3) ศกษาความสมพนธของปจจยทเกยวของกบ
การเกดอบตเหตจากการขบรถจกรยานยนตของนกศกษา โดยทาการศกษาวจยเชงวเคราะหแบบ
ยอนหลง (Retrospective study) ศกษาในกลมตวอยาง กลม ไดแก ( ) กลมศกษา และ ( ) กลม
ควบคม โดยกลมศกษาคอ นกศกษาระดบปรญญาตร ทมประวตการเกดอบตเหตจากการขบ
รถจกรยานยนต ในป พ.ศ. จานวน คน และกลมควบคม คอ นกศกษาระดบปรญญาตร ซง
เปนผขบรถจกรยานยนตแตไมเกดอบตเหต ในป พ.ศ. และเปนนกศกษาเพศเดยวกนกบกลม
ศกษา สานกวชาเดยวกนกบกลมศกษา อายแตกตางกบกลมศกษาไมเกน ป โดยใชแบบสอบถาม
เปนเครองมอในการเกบรวบรวมขอมล และทาการวเคราะหขอมลโดยใชสถตพรรณา สถต Chi-
square test หรอ Fisher's Exact Test และ Multiple logistic regression
สรปผลการวจย
1. ลกษณะการเกดอบตเหตจากการขบรถจกรยานยนตของนกศกษา
. นกศกษาทเกดอบตเหตจากการขบรถจกรยานยนต เปนเพศหญงคดเปนรอยละ .
อายเฉลย . ± . ป โดยรอยละ . ศกษาอยในสานกวชาวศวกรรมศาสตร รอยละ . พก
อยในหอพกของมหาวทยาลย รอยละ . มรถจกรยานยนตเปนของตนเอง รอยละ . ม
ใบอนญาตขบรถ รอยละ . ของผ ประสบอบต เหตจากการขบรถจกรยานยนตมการใช
รถจกรยานยนตทกวน รอยละ . มประสบการณขบรถมากกวา ป รอยละ . ใชความเรวใน
การขบรถเฉลยมากกวา กโลเมตรตอชวโมง และรอยละ . มการดมเครองแอลกอฮอล โดยม
การดมเฉลยเทากบ . ครงตอเดอน
2
. นกศกษาทเกดอบตเหตจากการขบรถจกรยานยนต รอยละ . ใชรถจกรยานยนต
จงหวะ รถจกรยานยนตขนาด ซซ มใชมากทสดคดเปนรอยละ . รอยละ . ของ
รถจกรยานยนตมอายมากกวา ป มากกวารอยละ ของรถจกรยานยนตมสภาพของสญญาณไฟ
หนา สญญาณไฟทาย สญญาณไฟเลยว กระจกมองขาง แตร เบรก เกยร ยางรถ ลอรถ อยในสภาพ
ทใชงานไดด
. อบตเหตจากการขบรถจกรยานยนตเกดขนมากทสดในชวงบาย รอยละ .
รองลงมาคอชวงกลางคน รอยละ . โดยเกดในชวงวนจนทรถงศกรมากกวาชวงวนหยดเสารและ
อาทตย อบตเหตเกดขนมากทสดในชวงฤดฝน (มถนายน – กนยายน) คดเปนรอยละ . โดย
สถานททเกดอบตเหตมากทสด คอบรเวณถนนมหาวทยาลย และแยกทางออกประต คดเปนรอย
ละ .
. ลกษณะของการเกดอบตเหตทพบมากทสด คอการลม แฉลบเอง รอยละ . โดย
รถจกรยานยนตทเกดอบตเหตรอยละ . เปนของผขบเอง กอนเกดอบตเหตผขบรถจกรยานยนต
ดมสราหรอเครองดมทมแอลกอฮอลกอนขบรถ คดเปนรอยละ . เมอพจารณาถงสภาวะอารมณ
ของผขบรถจกรยานยนตพบวาอยในภาวะรบเรง และ เมา คดเปนรอยละ . และ . ตามลาดบ
. ถนนทเกดอบตเหตมากทสดคอถนนลาดยาง รอยละ . ถนนทางตรงเปนถนนท
เกดอบตเหตมากทสด รอยละ . รองลงมาคอถนนทางแยก รอยละ . โดยรอยละ . มการใช
ถนนเสนทเกดอบตเหตเปนประจา เมอพจารณาถงสภาพแวดลอมของการเกดอบตเหตพบวารอยละ
. เกดขนในสภาพการจราจรทไมคบคง รอยละ . ของอบตเหตเกดขนในบรเวณทมดหรอแสง
สวางไมเพยงพอ
. การบาดเจบจากอบตเหตจากการขบรถจกรยานยนตรอยละ เปนการบาดเจบ
เพยงเลกนอย เชน แผลถลอก เยบแผล ทาแผล แตอยางไรกตาม มการบาดเจบรนแรงถงขนสญเสย
อวยวะคดเปนรอยละ โดยรอยละ ของผบาดเจบเขารบการรกษาทสถานพยาบาลของ
มหาวทยาลย
. ระดบความร และท ศนคต และพ ฤตกรรมเกยวกบความปลอดภยใน การขบ
รถจกรยานยนตของนกศกษา
. คะแนนเฉลยของความรเกยวกบความปลอดภยในการขบรถจกรยานยนตของกลม
ศกษา (คาเฉลย = . ) มความแตกตางกบกลมควบคม (คาเฉลย = . ) อยางมนยสาคญทางสถต
(p = 0.015) โดยกลมศกษามระดบความรอยในระดบด ปานกลาง และนอย คดเปนรอยละ . , .
และ . ตามลาดบ สวนกลมควบคมมระดบความรอยในระดบด ปานกลาง และนอย มคารอยละ
3
. , . และ . ตามลาดบ เมอพจารณาถงระดบความรเกยวกบความปลอดภยในการขบ
รถจกรยานยนตในภาพรวมของนกศกษาทงสองกลม พบวาประมาณรอยละ ยงคงมความร
เกยวกบความปลอดภยในการขบรถจกรยานยนต อยในระดบนอย
. ทศนคตเกยวกบความปลอดภยในการขบรถจกรยานยนตของกลมศกษาและกลม
ควบคมมคาไมแตกตางกน โดยกลมศกษามทศนคตเชงบวก และเชงลบตอความปลอดภยในการขบ
รถจกรยานยนต คดเปนรอยละ และ ตามลาดบ สวนกลมควบคมมทศนคตเชงบวก และเชงลบ
ตอความปลอดภยในการขบรถจกรยานยนต คดเปนรอยละ และ ตามลาดบ
. พฤตกรรมเกยวกบความปลอดภยในการขบรถจกรยานยนตของกลมศกษาและกลม
ควบคมมคาไมแตกตางกน โดยกลมศกษามพฤตกรรมทด และไมดเกยวกบความปลอดภยในการ
ขบรถจกรยานยนต คดเปนรอยละ . และ . ตามลาดบ โดยกลมควบคมมพฤตกรรมทด และ
ไมดเกยวกบความปลอดภยในการขบรถจกรยานยนต คดเปนรอยละ . และ . ตามลาดบ
ถงแมวาพฤตกรรมเกยวกบความปลอดภยในการขบรถจกรยานยนตของกลมศกษาและกลมควบคม
มคาไมแตกตางกน แตเมอพจารณาในภาพรวม พบวา นกศกษายงคงมพฤตกรรมเสยงตอการเกด
อบตเหตจากการขบรถจกรยานยนต คดเปนประมาณรอยละ
3. ความสมพนธของปจจยทเกยวของกบการเกดอบตเหตจากการขบรถจกรยานยนของ
นกศกษา
. การปรบแตงรถจกรยานยนต มความสมพนธกบการเกดอบตเหตจากการขบ
รถจกรยานยนต โดยผทขบรถจกรยานยนตทมการปรบแตงมความเสยงตอการเกดอบตเหตสงกวาผ
ทขบรถจกรยานยนตทไมมการปรบแตง เทากบ . เทา (p = 0.001)
. ความรเกยวกบความการขบรถจกรยานยนตอยางปลอดภยเปนปจจยทชวยลดความ
เสยงของการเกดอบตเหตจากการขบรถจกรยานยนต (p = 0.044)
. ปจจยพฤตกรรมการขบรถจกรยานยนตทไมปลอดภย การขาดประสบการณในการ
ขบรถจกรยานยนต สภาพรถจกรยานยนตทชารด มแนวโนมทจะเปนปจจยทมความสมพนธกบการ
เกดอบตเหตจากการขบรถจกรยานยนตของนกศกษา
4
ขอเสนอแนะ
ขอเสนอแนะในการนาผลการวจยไปใช
ผลการวจยทไดจากการศกษาครงน สามารถนาไปประยกตใชในการวางแผนควบคม
ปองกนการเกดอบตเหตจากการขบรถจกรยานยนตของนกศกษา โดยคณะผวจยขอขอเสนอแนะใน
การนาผลการวจยไปใช ดงน
. ดาเนนโครงการตรวจสอบสภาพของรถจกรยานยนตของนกศกษา อยางนอย ครง
ตอป เพอใหมนใจวานกศกษาขบรถจกรยานยนตทไมชารด อยในสภาพพรอมใชงาน และ รณรงค
สรางความเขาใจทถกตองเกยวกบการดดแปลงหรอปรบแตงรถจกรยานยนต ซงสงผลใหเกดความ
เสยงตอการเกดอบตเหตเพมมากขน
. จดอบรมหลกสตรการขบรถจกรยานยนตอยางปลอดภย ซงมเนอหาการอบรม
ครอบคลมทงภาคทฤษฎและภาคปฏบตใหกบนกศกษาทขบรถจกรยานยนต เพอใหมความรความ
เขาใจทถกตองเกยวกบหลกการขบรถจกรยานยนตทปลอดภย และเกดทกษะในการขบ
รถจกรยานยนตทปลอดภย เนองจากผลการวจยพบวานกศกษาสวนใหญยงมความรเกยวกบการขบ
รถจกรยานยนตอยางปลอดภยอยในระดบปานกลางถงนอย และประมาณครงหนงของนกศกษาม
พฤตกรรมการขบรถจกรยานยนตทไมปลอดภย โดยการจดอบรมดงกลาวควรจดเปนประจาทกป
ใหกบนกศกษาทเขาใหมทกคนทนารถจกรยานยนตมาใชภายในมหาวทยาลย
. สงเสรมและรณรงค เพอลดปจจยอน ๆ ทอาจมแนวโนมจะเปนปจจยเสยงตอการเกด
อบตเหตจากการขบรถจกรยานยนต เชน การรณรงค หรอออกนโยบายกาหนดความเรวในการขบ
รถจกรยานยนตในมหาวทยาลย รวมทงรณรงคและสรางคานยมในการสวมหมวกนรภยทกครงใน
การขบรถจกรยานยนต ผานโครงการหรอกจกรรมตาง ๆ ทนกศกษามสวนรวม และมมาตรการใน
การตรวจตราการสวมใสหมวกนรภยขณะขบรถจกรยานยนตอยางตอเนอง เนองจากผลการวจย
พบวา ประมาณห นงในสของนก ศกษาเทานนทสวมหมวกนรภยทกครง ตลอดการขบ
รถจกรยานยนต
. จดทาระบบการรายงานอบตเหต การสอบสวนอบตเหต และระบบการตดตาม
มาตรการแกไขปองกนเมอเกดอบตเหตจากการขบรถจกรยานยนต รวมถงจดทาระบบฐานขอมล
เกยวกบอบตเหต เนองจากปจจบนมขอมลเรองการเกดอบตเหตจากหลายหนวยงาน แตขอมลไม
สอดคลองกน ซงการมระบบฐานขอมลทมประสทธภาพจะเปนขอมลทสาคญในการวางแผนแนว
5
ทางการควบคม และปองกนอบตเหตจากการขบรถจกรยานยนต รวมถงชวยในการประเมนผลการ
ดาเนนการมาตรการควบคมและปองกนอบตเหตจากการขบรถจกรยานยนต
. สงเสรมรปแบบการเดนทางภายในมหาวทยาลยดวยวธอน ๆ เพอลดปรมาณและ
ความถของการใชรถจกรยานยนตภายในมหาวทยาลย เชน การรณรงคการใชรถจกรยาน รวมถง
รณรงคใหนกศกษาใชบรการรถประจาทางทมหาวทยาลยจดใหบรการ
ขอเสนอแนะในการทาวจยตอไป
. ศกษาปจจยเสยงตอการเกดอบตเหตรถจกรยานยนต เชงวเคราะห โดยใชรปแบบการ
วจยแบบศกษาไปขางหนา (Prospective study) โดยศกษาในชวงเวลาเรมตน ตงแตนกศกษาเขา
ศกษาในมหาวทยาลย จนนกศกษาสาเรจการศกษา
. ศกษาปจจย ปญหา และอปสรรคททาใหนกศกษาไมนยมใชรถประจาทางท
มหาวทยาลยจดให เพอนามาพฒนาและปรบปรงรปแบบการเดนรถและใหบรการรถประจาทาง
ภายในมหาวทยาลย เพอลดปรมาณและความถของการใชรถจกรยานยนตของนกศกษาภายใน
มหาวทยาลย
บทคดยอ
วจยสถาบน เรอง ปจจยทมความสมพนธกบการเกดอบตเหตจากการขบรถจกรยานยนต ของนกศกษา มหาวทยาลยเทคโนโลยสรนาร มวตถประสงคหลกเพอ (1) ศกษาลกษณะการเกดอบตเหตจากการขบรถจกรยานยนตของนกศกษา (2) ศกษาระดบความร และทศนคต และพฤตกรรมเกยวกบความปลอดภยในการขบรถจกรยานยนตของนกศกษา (3) ศกษาความสมพนธของปจจยทเกยวของกบการเกดอบตเหตจากการขบรถจกรยานยนตของนกศกษา รปแบบการศกษา เปนการศกษาวจยเชงวเคราะหแบบยอนหลง (Retrospective study) ศกษาในกลมตวอยาง 2 กลม ไดแก (1) กลมศกษา และ (2) กลมควบคม โดยกลมศกษาคอ นกศกษาระดบปรญญาตร มหาวทยาลยเทคโนโลยสรนารทมประวตการเกดอบตเหตจากการขบรถจกรยานยนต ในป พ.ศ.2552 จานวน 101 คน และกลมควบคม คอ นกศกษาระดบปรญญาตร มหาวทยาลยเทคโนโลยสรนารซงเปนผขบรถจกรยานยนต แตไมเกดอบตเหต ในป พ.ศ. 2552 และเปนนกศกษาเพศเดยวกนกบกลมศกษา สานกวชาเดยวกนกบกลมศกษา อายแตกตางกบกลมศกษาไมเกน 1 ป โดยใชแบบสอบถามเปนเครองมอในการเกบรวบรวมขอมล และทาการวเคราะหขอมลโดยใชสถตพรรณา สถต Chi-square test หรอ Fisher's Exact Test และ Multiple logistic regression
ผลการวจยสถาบน สรปไดดงน 1. ลกษณะการเกดอบตเหตจากการขบรถจกรยานยนต ครงหนงเกดจากการขบรถลม แฉลบเอง บรเวณทเกดอบตเหตมากทสดคอ ถนนมหาวทยาลย 1 และแยกออกประต 1 (รอยละ 21.8) ส วนใหญของผ ข บรถม ใบอนญ าตขบ ข และมประสบการณ ขบรถมากกว า 2 ป รถจกรยานยนตทเกดอบตเหตมากทสดคอ รถจกรยานยนต 4 จงหวะ (รอยละ 55.4) รถมอายเฉลยมากกวา 3 ป และรอยละ 17.8 มการดมเครองดมแอลกอฮอลกอนขบรถจกรยานยนต โดยสวนใหญผเกดอบตเหตรอยละ 72.3 ใชความเรวในการขบรถเฉลยมากกวา 50 กโลเมตรตอชวโมง และมเพยงรอยละ 22.8 ทสวมหมวกนรภยทกครงขณะขบรถจกรยานยนต
2. การบาดเจบจากอบตเหตการขบรถจกรยานยนต รอยละ 86.0 เปนการบาดเจบเพยงเลกนอย แตอยางไรกตามมการสญเสยอวยวะเกดขนคดเปนรอยละ 2.0 โดยรอยละ 64.0 ของผบาดเจบเขารบการรกษาทสถานพยาบาลของมหาวทยาลย
3. ความรเกยวกบความปลอดภยในการขบรถจกรยานยนตของกลมศกษาและกลมควบคมมความแตกตางกน (p = 0.015) แตอยางไรกตามทงกลมศกษาและกลมควบคมมความรเกยวกบความปลอดภยในการขบรถจกรยานยนตอยในระดบปานกลางถงคอนขางนอย โดยกลมศกษาและกลมควบคมมความรอยในระดบดเพยงรอยละ 3.0 และ 6.9 ตามลาดบ
ค
4. ทศนคตเกยวกบความปลอดภยในการขบรถจกรยานยนตของกลมศกษาและกลมควบคมมคาไมแตกตางกน โดยท งสองกลมศกษามทศนคตเชงบวกตอความปลอดภยในการขบรถจกรยานยนตคอนขางสง คดเปนรอยละ 97.0 สาหรบกลมศกษา และรอยละ 95.0 สาหรบกลมควบคม
5. พฤตกรรมเกยวกบความปลอดภยในการขบรถจกรยานยนตของกลมศกษาและกลมควบคมมคาไมแตกตางกน กลมศกษาและกลมควบคมมพฤตกรรมทดเกยวกบความปลอดภยในการขบรถจกรยานยนต คดเปนเพยงรอยละ 44.6 และ 53.5 ตามลาดบ 6. ปจจยทมความสมพนธกบการเกดอบตเหตจากการขบรถจกรยานยนต ไดแก การปรบแตงรถจกรยานยนต โดยผทปรบแตงรถจกรยานยนตมความเสยงตอการเกดอบตเหตมากกวาผ ทไมมการปรบแตงเทากบ 3.37 เทา (p = 0.001) นอกจากนนปจจยดานความรเกยวกบการขบรถจกรยานยนตอยางปลอดภยเปนปจจยทชวยลดความเสยงของการเกดอบตเหตจากการขบ
รถจกรยานยนต (p = 0.044)
Abstract
The main objectives of this institutional research, Factors Related to Motorcycle Accidents among Students of Suranaree University of Technology, were (1) to study the characteristics of motorcycle accidents occurring in 2009, (2) to study the knowledge, attitudes, and behaviors regarding motorcycle safe riding among students of Suranaree University of Technology, (3) to study the factors related to the motorcycle accidents.
The retrospective study was used for this research. The sample of this study was divided into 2 groups (1) a study group and (2) a control group. The study group composed of 101 undergraduate students with motorcycle accidents in 2009, whereas the control group composed of 101 undergraduate students with no motorcycle accident in 2009, the same gender and institute of the control group, and the age not different from the study group more than 1 year. The questionnaires were used to collect the data. The data were then statistically analyzed using descriptive statistics, Chi-square test or Fisher's Exact Test, and Multiple logistic regression. The results of the research are as follows:
1. Half of motorcycle accidents were caused by fall by themselves. The highest accidents report occurred on University road 1 and interjunction to gate 1 area (21.8%). Most of riders had riding licenses and experienced more than 2 years for riding. 4-stroke motorcycle was the highest accidents record (55.4%), and the average age of motorcycles was more than 3 years. Before accidents, 17.8 percent of students had consumed alcoholic drinks. Seventy Three percent of students rode their motorcycles with the speed of more than 50 kilometer per hour. Only 22.8 percent of students worn helmet every time when riding their motorcycles.
2. Eighty six percent of accidents caused minor injuries; however, there were 2 percent of students with organ loss. About 64 percent of students with accidents were cured in University health care unit.
3. The difference of knowledge on safe riding between the study group and the control group was statistically significant (p = 0.015). However, most of both groups had the knowledge on safe riding at medium to poor levels. Only 3 percent of study group and 6.9 percent of control group had knowledge on safe riding at high level.
4. The attitude on safe riding between the study group and the control group was not different. Both of them had positive attitude on safe riding. The percentage of positive attitude on
จ
safe riding in study group and control group were 97 percent and 95 percent, respectively. 5. The safe riding behaviors between the study group and the control group were not different. The percentage of safe riding in study group and control group were only 44.6 percent and 53.5 percent, respectively. 6. The factor related to motorcycle accidents was motorcycle modification. The study group had consistently 3.37 times higher risk of motorcycle accidents than the control group (p = 0.001). Moreover, the knowledge on safe riding was a significant factor that reduced the risk of motorcycle accidents (p = 0.044).
กตตกรรมประกาศ
วจยสถาบนฉบบนสามารถดาเนนการและสาเรจลลวงไปไดดวยด ดวยความกรณาของ
มหาวทยาลยเทคโนโลยสรนารและคณะอนกรรมการวจยสถาบน ทไดใหความอนเคราะห
สนบสนนทนวจย
ขอกราบขอบพระคณ ผทมสวนเกยวของทกทานททาใหการทาวจยนสาเรจตามวตถประสงค อาท ทปรกษาโครงการวจย ไดแก รองศาสตราจารย ดสต สจรารตน และใครขอขอบพระคณผ
ทรงวฒ ในการตรวจสอบคณภาพเครองมอ และวเคราะหเลมหลกสตร ไดแก รองศาสตราจารย
ดสต สจรารตน รองศาสตราจารย ธราดล เกงการพานช ร.ต.อ.เกยรตศกด จนดา ตลอดจนทมงาน
นกวจย ผชวยวจย และเจาหนาททมสวนเกยวของทกทาน
สดทายนตองขอขอบพระคณ นกศกษาทกทานทไดกรณาใหขอมลในการทาวจยครงน จน
สามารถจดทาเปนเลมฉบบสมบรณไดดวยด
อาจารยพงษสทธ บญรกษา
หวหนาโครงการวจย
สารบญ
หนา
คานา....................…........................................................................................................... ก
บทคดยอภาษาไทย............................................................................................................. ข
บทคดยอภาษาองกฤษ........................................................................................................ ง
กตตกรรมประกาศ............................................................................................................. ฉ
สารบญ................................................................................................................................ ช
สารบญตาราง...................................................................................................................... ฌ
สารบญภาพ………………………………………………………………………………. ญ
บทท
บทนา....................................................................................................................
ความเปนมาและความสาคญของปญหา.........................................................
วตถประสงคของการวจย...............................................................................
ขอบเขตของการวจย......................................................................................
นยามศพททใชในการวจย.............................................................................
ประโยชนทคาดวาจะไดรบ............................................................................
กรอบแนวคด................................................................................................. 4
เอกสารและงานวจยทเกยวของ............................................................................
ทฤษฎการเกดอบตเหต.................................................................................. 6
ระบาดวทยาของการเกดอบตเหตจากการจราจร...........................................
ความสมพนธระหวาง ความร ทศนคต และ การปฏบต................................
แนวทางการปองกนและควบคมอบตเหตจากการจราจร...............................
งานวจยทเกยวของ.........................................................................................
วธดาเนนการวจย..................................................................................................
ประชากรและกลมตวอยาง.............................................................................
เครองมอทใชในการวจย................................................................................
การเกบรวบรวมขอมล....................................................................................
การวเคราะหขอมล.........................................................................................
ซ
สารบญ (ตอ)
หนา
ผลการวจย............................................................................................................
ขอมลทวไปของกลมตวอยาง......................................................................... 18
ขอมลการเกดอบตเหตรถจกรยานยนตในป พ.ศ. ..................................
ความรเกยวกบการขบรถจกรยานยนตดวยความปลอดภย.............................
ทศนคตดานความปลอดภยในการขบรถจกรยานยนต...................................
พฤตกรรมการขบรถจกรยานยนต..................................................................
ความสมพนธของปจจยทสงผลใหเกดอบตเหตจากรถจกรยานยนต.............
สรปผลการวจย อภปรายผล และขอเสนอแนะ.....................................................
สรปผลการวจย..............................................................................................
อภปรายผล.....................................................................................................
ขอเสนอแนะ..................................................................................................
รายการอางอง.....................................................................................................................
ภาคผนวก...........................................................................................................................
ภาคผนวก ก แบบสอบถาม...........................................................................
ภาคผนวก ข การประเมนรายขอความร ทศนคต และพฤตกรรม.................. 60
ประวตผวจย........................................................................................................................ 6
ฌ
สารบญตาราง
ตารางท หนา ลกษณะทวไปของกลมศกษาและกลมควบคม
ขอมลของกลมศกษาและกลมควบคมทเกยวกบรถจกรยานยนต
ขอมลรถจกรยานยนตของกลมศกษาและกลมควบคม
4 การปรบแตงรถจกรยานยนต
5 สภาพของรถจกรยานยนตของกลมศกษาและกลมควบคม
จานวนครงของการเกดอบตเหตรถจกรยานยนตของกลมศกษา
ขอมลทวไปของการเกดอบตเหตรถจกรยานยนตของกลมศกษา
ลกษณะของการเกดอบตเหตรถจกรยานยนตของกลมศกษา
ขอมลดานบคคลเกยวกบการเกดอบตเหตรถจกรยานยนตของกลมศกษา
ลกษณะของถนนทเกดอบตเหตรถจกรยานยนตของกลมศกษา
สภาวะแวดลอมขณะเกดอบตเหตของกลมศกษา
ลกษณะการบาดเจบและสถานทเขารบการรกษาพยาบาลของกลมศกษา
สาเหตหลกของการเกดอบตเหต ตามความคดเหนของกลมศกษา
ระดบความรเกยวกบการขบรถจกรยานยนตดวยความปลอดภย
ของกลมศกษาและกลมควบคม
ความแตกตางของความรเกยวกบการขบรถจกรยานยนตดวยความปลอดภย
ของกลมศกษาและกลมควบคม
ทศนคตเกยวกบการขบรถจกรยานยนตดวยความปลอดภยของกลมศกษาและ
กลมควบคม
ความแตกตางของทศนคตเกยวกบการขบรถจกรยานยนตอยางปลอดภย
ของกลมศกษาและกลมควบคม
พฤตกรรมทเกยวของกบการขบรถจกรยานยนตของกลมศกษาและกลมควบคม
พฤตกรรมการขบรถจกรยานยนตอยางปลอดภยของกลมศกษาและกลมควบคม
ความแตกตางของพฤตกรรมการขบรถจกรยานยนตอยางปลอดภยของกลมศกษา
และกลมควบคม
ผลการทดสอบความสมพนธระหวางปจจยตาง ๆ กบการเกดอบตเหต
จากการขบรถจกรยานยนต กรณวเคราะหทละตวแปร (univariable analysis)
ผลการทดสอบความสมพนธระหวางปจจยตาง ๆ กบการเกดอบตเหต
จากการขบรถจกรยานยนต กรณวเคราะหหลายตวแปร (multivariable analysis)
ญ
สารบญตาราง (ตอ)
ตารางท หนา จานวนและรอยละการตอบคาถามถก เรองความรเกยวกบการขบรถจกรยานยนต
ดวยความปลอดภยของกลมศกษาและกลมควบคม
ทศนคตดานความปลอดภยในการขบขรถจกรยานยนตรายขอของกลมศกษา
และกลมควบคบ
พฤตกรรมดานความปลอดภยในการขบรถจกรยานยนตรายขอของกลมศกษา
และกลมควบคม
สารบญภาพ
ภาพท หนา
1 กรอบแนวคดปจจยทเกยวของกบการเกดอบตเหตรถจกรยานยนต 4
บทท
บทนา
1.1 ความเปนมาและความสาคญของปญหา
ปญหาอบตเหตจราจรและความปลอดภยบนทองถนนเปนปญหาสาคญทสงผลกระทบใน
ดานเศรษฐกจ สงคม และการสาธารณสขของประเทศไทยเปนอยางมาก โดยมอบตเหตทางถนน
เกดขนเฉลย , ครงตอป มผเสยชวตเฉลยปละ , ราย หรอคดเปน รายตอวน ซงสง
กวาประเทศอตสาหกรรมถง เทา และมผไดรบบาดเจบไมตากวาปละ , ราย คดเปนมลคา
ความสญเสยประมาณ , ลานบาทตอป หรอประมาณรอยละ . ของผลผลตมวลรวม
ประชาชาต (ศาศวต ภรภสสรกล, ) ดงนนอบตเหตทางถนนจงเปนปญหาสาคญระดบชาตท
ตองไดรบการแกไขและหามาตรการปองกนอยางเรงดวน
จากสถตอบตเหตจราจรของสานกงานตารวจแหงชาตพบวารถจกรยานยนตเปนพาหนะทม
ความเสยงตอการเกดอบตเหตมากทสด โดยขอมลชวงป - มอตราการเกดอบตเหตจาก
รถจกรยานยนตเฉลยสงสดถงรอยละ จากจานวนอบตเหตทางถนนทงหมดแยกตามประเภทยานพาหนะ
ซงสาเหตของการเกดอบตเหตสามารถอธบายโดยใชทฤษฎโดมโน คอ องคประกอบของการเกดอบตเหต
ประกอบดวยสภาพแวดลอมหรอภมหลงของบคคลซงมผลตอเจตคตดานความปลอดภย ความ
บกพรองของบคคล การกระทาหรอสภาพแวดลอมทไมปลอดภย ซงมความสมพนธกนเกดเปน
ลกโซของการเกดอบตเหต (Peterson, 2001) และมรายงานการศกษาเปรยบเทยบปจจยทเกยวของกบ
การเกดอบตเหตขณะขบรถจกรยานยนตของนกเรยนชนมธยมศกษา จงหวดสระบร พบวาการฝาฝน
กฎจราจร ความรเกยวกบกฎจราจร ประสบการณในการขบรถจกรยานยนตนอยกวา ป และสภาพ
ของรถจกรยานยนตทไม มกระจกสองหลง เปนปจจยเสยงตอการเกด อบต เหตขณ ะขบ
รถจกรยานยนต (กาไล ตรชยศร, ) สวนการศกษาการเกดอบตเหตรถจกรยานยนตของนกศกษา
วทยาลยเทคนคหาดใหญ จงหวดสงขลา พบวาการดดแปลงรถจกรยานยนตใหว งเรวขน และ
ประสบการณขบรถจกรยานยนตมากกวา ป เปนปจจยเสยงตอการเกดอบตเหตขณะขบรถจกรยานยนต
(เกรยงศกด หลวจนทรพฒนา และคณะ, ) นอกจากนนยงมผลการศกษาเกยวกบปจจย
พฤตกรรมการขบรถจกรยานยนตอยางปลอดภยของนกศกษาระดบอดมศกษาในจงหวดลาปาง ท
พบวาปจจยเพศ และการเคยประสบอบตเหตมผลตอพฤตกรรมการขบรถจกรยานยนตอยางปลอดภย
และทศนคตเกยวกบการขบอยางปลอดภยมความสมพนธทางบวกกบความรและพฤตกรรมการขบ
รถอยางปลอดภย (พวงนอย แสงแกว, )
มหาวทยาลยเทคโนโลยสรนาร เปนมหาวทยาลยขนาดใหญมเนอทประมาณ , ไร
โดยมบคลากรของมหาวทยาลยทงในสายงานวชาการ งานปฏบตการวชาชพและบรหารทวไป และ
ลกจางประจารวมทงสน , คน (ทมา: สวนการเจาหนาท ขอมล ณ ม.ค. ) และนกศกษา
จานวน , คน แบงเปนนกศกษาระดบปรญญาตร , คน ปรญญาโท คน และปรญญา
เอก คน (ทมา: ศนยบรการการศกษา ขอมล ณ ม.ค. ) การจดแบงพนทภายในมหาวทยาลยม
การกาหนดโซนไวอยางชดเจน ไดแกบรเวณสาหรบการเรยนการสอน บรเวณสนทนาการ สนามกฬา
บรเวณทพกอาศยของบคลากรและนกศกษา การเดนทางภายในมหาวทยาลยมรถประจาทางบรการ
ตามเสนทางตาง ๆ ในมหาวทยาลยใหกบบคลากรและนกศกษาโดยไมเสยคาบรการ แตอยางไรก
ตามนกศกษาสวนใหญกมกนายานพาหนะสวนตวมาใชงานในมหาวทยาลย เชน การเดนทางจาก
หอพกนกศกษามายงสถานทเรยน หรอจากหอพกเอกชนภายนอกรอบ ๆ มหาวทยาลยเดนทางมายง
มหาวทยาลย ซงรถจกรยานยนตเปนยานพาหนะทนกศกษานามาขบในมหาวทยาลยมากทสด และม
การเกดอบต เหตจากการขบรถจกรยานยนตของนกศกษาทตองเขารบการรกษาพยาบาลท
สถานพยาบาลของมหาวทยาลยเปนจานวนมาก จากการเกบขอมลของสถานพยาบาลในป พ.ศ.
พบวามนกศกษาเขามาใชบรการสถานพยาบาลจากสาเหตอบตเหตรถจกรยานยนต และใชการ
รกษาพยาบาลจากภายนอกมหาวทยาลยโดยนาคารกษาพยาบาลมาเบกคาประกนสขภาพรวม
จานวนทงสน ราย และเกดอบตเหตถงขนเสยชวต ราย และบาดเจบสาหส ราย (ทมา:
หนวยงานรกษาความปลอดภย ขอมล ณ ธ.ค. ) ซงปญหาดงกลาวกอใหเกดความสญเสยทง
ทางตรงและทางออมกบทางมหาวทยาลย ไดแก การบาดเจบ การเสยชวตของนกศกษาซงเปน
ทรพยากรทสาคญของประเทศ การสญเสยคาใชจายในการรกษาพยาบาลและทรพยสนทเกดจากการ
เสยหายจากอบตเหตรถจกรยานยนต เปนตน
ดวยเหตนทางคณะผวจยจงสนใจทจะศกษาลกษณะ และปจจยทมผลตอการเกดอบตเหต
จากการขบรถจกรยานยนตของนกศกษามหาวทยาลยเทคโนโลยสรนาร เพอนาไปสการหามาตรการ
แนวทางในการปองกน แกไข และลดการเกดอบตเหตจากการขบรถจกรยานยนตของนกศกษา
ตอไป
1.2 วตถประสงคของการวจย
1.2. เพอศกษาลกษณะการเกดอบตเหตจากการขบรถจกรยานยนตของนกศกษา
1. .2 เพอศกษาระดบความร ทศนคต และพฤตกรรมเกยวกบความปลอดภยในการขบรถ
จกรยานยนตของนกศกษา
1.2.3 เพอศกษาความสมพนธของปจจยทเกยวของกบการเกดอบตเหตจากการขบรถ
จกรยานยนตของนกศกษา
1.3 ขอบเขตของการวจย
1.3.1 การวจยครงน เปนการศกษาเพอหาปจจยทมความสมพนธระหวางผขบรถจกรยานยนต
ซงเปนนกศกษาระดบปรญญาตรกบการเกดอบตเหตจากการขบรถจกรยานยนตในบรเวณ
มหาวทยาลยเทคโนโลยสรนาร และถนนรอบ ๆ มหาวทยาลยในรศม กโลเมตร ในชวงระหวาง
วนท มกราคม ถง ธนวาคม
1.3.2 กรณทนกศกษาคนเดยวกนเกดอบตเหตจากการขบรถจกรยานยนตภายในป พ.ศ.
2552 มากกวา 1 ครง การเกบขอมลเกยวกบการเกดอบตเหตจากการขบรถจกรยานยนตจะเกบขอมล
ในครงทเกดอบตเหตรายแรงทสด
1.4 นยามศพททใชในการวจย
.4.1 อบตเหตจากการขบรถจกรยานยนต หมายถง เหตการณทเกดขนโดยไมเจตนา ไม
คาดคดมากอนหรอไมยนดใหเกดขนจากการกระทาทไมปลอดภย หรอสถานการณทไมปลอดภย
เนองจากการขบรถจกรยานยนตของนกศกษาปรญญาตรในพนทมหาวทยาลยเทคโนโลยสรนาร และ
ถนนรอบ มหาวทยาลยรศม กโลเมตร ทาใหเกดการบาดเจบหรอเสยชวต
1.4. ปจจยทเกยวของกบการเกดอบตเหตจากการขบรถจกรยานยนต หมายถง องคประกอบ
ตาง ๆ ทมผลตอการเกดอบตเหตจากการขบรถจกรยานยนต ปจจยดงกลาวไดแก ปจจยสวนบคคล
สภาพของรถจกรยานยนต สภาพแวดลอม พฤตกรรมการขบรถจกรยานยนต ความร และทศนคต
ดานความปลอดภยในการขบรถจกรยานยนต
1.4.3 หมวกนรภย หมายถง หมวกทใชสวมใสขณะขบรถจกรยานยนต ซงเปนอปกรณ
เพมความปลอดภยแกผขบรถจกรยานยนตโดยปองกนมใหศรษะของผขบรถจกรยานยนตกระแทก
กบตวรถหรอพนถนนเมอเกดอบตเหต
1.4.4 ความรเกยวกบการขบรถจกรยานยนตอยางปลอดภย หมายถง ความรในเรองการขบ
รถจกรยานยนตทถกตองตามกฎจราจร ความรเกยวกบสถานะการณทอาจกอใหเกดอบตเหต และ
ความรเกยวกบการปฏบตทเสยงตอการเกดอบตเหต
1.4.5 ทศนคตเกยวกบการขบรถจกรยานยนตอยางปลอดภย หมายถง ทาท ความรสก
ความคดเหน ความเชอ เกยวกบการขบรถจกรยานยนต ซงสงผลใหเกดการปฏบตตามกฎจราจร
สงผลตอการปองกนอบตเหตทอาจจะเกดขน ทาใหเกดความปลอดภยตอตนเองและผอน
1.4.6 พฤตกรรมการขบรถจกรยานยนตอยางปลอดภย หมายถง การขบรถจกรยานยนต
โดยปฏบตตามกฎจราจรและปองกนตนเองใหปลอดภยจากอบตเหตรถจกรยานยนต
1.5 ประโยชนทคาดวาจะไดรบ
1.5. ทราบขอมลพนฐาน และลกษณะการเกดอบตเหตรถจกรยานยนตของนกศกษา
1.5. ทราบปจจยทมความสมพนธตอการเกดอบตเหตรถจกรยานยนตของนกศกษา
1.5. นาขอมลทไดจากการวจย ไปเปนแนวทางการแกไขปญหา และลดอตราการเกด
อบตเหตรถจกรยานยนตของนกศกษา
ภาพท 1 กรอบแนวคดปจจยทเกยวของกบการเกดอบตเหตรถจกรยานยนต
อบตเหตรถจกรยานยนต
ปจจยบคคล
- เพศ, อาย
- การมใบอนญาตขบรถ - ความเปนเจาของรถ - ประสบการณการขบรถ - ความรเกยวกบการขบรถอยางปลอดภย - ทศนคตเกยวกบการขบรถอยางปลอดภย
- พฤตกรรมการขบรถอยางปลอดภย
ปจจยรถจกรยานยนต
- สภาพรถจกรยานยนต
- ประเภทของรถจกรยานยนต - การปรบแตงรถจกรยานยนต
ปจจยสงแวดลอม
- สภาพถนน
- ทศนวสยขณะขบรถ
- สงแวดลอมอน ๆ เชน ฤดกาล
บทท
เอกสารและงานวจยทเกยวของ
การวจยครงน เปนการศกษาปจจยทมความสมพนธกบการเกดอบตเหตจากการขบ
รถจกรยานยนตของนกศกษา มหาวทยาลยเทคโนโลยสรนาร จงจาเปนตองศกษาแนวความคด
ทฤษฎ และงานวจยทเกยวของ เพอเปนแนวทางในการศกษาวจย โดยแบงเนอหาทเกยวของ
ออกเปน สวน ดงน
. ทฤษฎการเกดอบตเหต
. ระบาดวทยาของการเกดอบตเหตจากการจราจร
. ความร ทศนคต และการปฏบต
. แนวทางการปองกนและควบคมอบตเหตจากการจราจร
. งานวจยทเกยวของ
2. ทฤษฎการเกดอบตเหต
อบตเหต หมายถง เหตการณทเกดขนโดยไมคาดคด ไมไดตงใจมากอน ไมมการวางแผนไว
ลวงหนา เปนผลใหเกดความเสยหายตอทรพยสน เปนอนตรายตอรางกายและจตใจ และทาใหสญ
เสยชวตได แตอบตเหตไมใชเรองของโชคชะตาหรอพรหมลขตทเหนอความสามารถของมนษยท
จะควบคมหรอปองกนได (วจตร บณยะโหตระ, 38 และ เกรยงศกด หลวจนทรพฒนา, )
2. . ทฤษฎโดมโน (Domino Theory)
H.W. Heinrich เปนผคดทฤษฎโดมโน ซงไดอธบายวาการบาดเจบหรอเสยหายตาง ๆ เปน
ผลสบเนองโดยตรงมาจากอบตเหต และอบตเหตเปนผลจากการกระทาทไมปลอดภยหรอสภาพ
การณทไมปลอดภย ซงเปรยบเหมอนตวโดมโนทเรยงกน ตวใกลกน เมอตวหนงลมยอมมผลทา
ใหตวโดมโนถดไปลมตามกนเปนลกโซ ตวโดมโนทง ตว ไดแก
. สภาพแวดลอมหรอภ มหลงของบคคล (Social Environm ent of Background)
. ความบกพรองผดปกตของบคคล (Defect of Person)
. การกระทาหรอสภาพการณทไมปลอดภย (Unsafe Acts/Unsafe Conditions)
. อบตภย (Accident)
. การบาดเจบหรอเสยหาย (Injury or Damage)
สภาพแวดลอมของสงคมหรอภมหลงของบคคล เชน สภาพครอบครว ฐานะ ความเปนอย
การศกษาอบรม กอใหเกดความบกพรองผดปกตของคนนน เชน มทศนคตตอความปลอดภยไม
ถกตอง ชอบเสยง มกงาย กอใหเกดการกระทาทไมปลอดภยหรอสภาพการณทไมปลอดภย สงผล
ใหเกดอบตเหต และเกดความเจบหรอความเสยหาย
การปองกนอบตเหตตามทฤษฎโดมโนคอการตดลกโซของอบตเหต (accident chain) โดย
การกาจดการกระทาหรอสภาพการณทไมปลอดภยดวยวธการตางๆ อบตเหตกไมเกดขน การทจะ
แกไขปองกนทโดมโนตวท (สภาพแวดลอมของสงคมหรอภมหลงของบคคล) หรอ ตวท (ความ
บกพรองผดปกตของบคคล) เปนเรองทแกไขไดยากกวาเพราะเปนสงทเกดขน และปลกฝงเปน
คณสมบตสวนตวของแตละบคคล
2. . ทฤษฎความโนมเอยงใหเกดอบตเหต (Accident Proneness)
Thygerson อธบายทฤษฎนวา ความแตกตางระหวางการเกดอบตเหตบอยครง และความ
โนมเอยงททาใหเกดอบตเหตซา ๆ คอการทบคคลบางคนประสบอบตเหตมากกวาคนอนๆ หรอม
ความไวตอการเกดอบตเหต ความโนมเอยงททาใหเกดอบตเหตม ประเภท ไดแก
. ความโนมเอยงใหเกดอบตเหตในชวงเวลาสน ไดแก
. การเกดผลในชวงวกฤตในบคคลทอยในภาวะเครยด เชน นกเรยนทกาลงวตก
กงวลกบผลการสอบ หรอบดากงวลในเรองคาใชจาย แตเมอระยะวกฤตหมดลง บคคลนนกจะ
ปรบตวกลบสสภาวะปกต
. การแสดงผลในสภาพชวคราว ไมถาวร เชน ผปวยทอยในระยะพกฟนจากโรคตด
เชอซงยงมอาการออนเพลย ออนลา จงเปนสาเหตสนบสนนใหเกดอบตเหตได
. ความโนมเอยงใหเกดอบตเหตซงขนกบลกษณะสวนบคคล
. บคลกลกษณะ บคคลเหลานมกมลกษณะทตอตานสงคม มพฤตกรรมชอบฝาฝน
กฎเกณฑ ซงบคลกดงกลาวจะเปลยนแปลงตามวย การศกษา การมครอบครว หรอเมอมความ
รบผดชอบ
. สภาพจตใจ และอารมณ เชน อาการซมเศรา ฉนเฉยวงาย
. สภาพรางกาย เชน ความพการของรางกาย ความชรา
คณลกษณะเหลาน มผลทาใหบคคลมความโนมเอยงทจะเกดอบตเหต ตามแนวคดของ
Thygerson ตงอยบนสภาพแหงความเปนจรงทสามารถทานายการเกดอบตเหตของบคคลได ซง
แนวคดน กลาววา อบตเหตสามารถหลกเลยงไดโดยการทบคคลมพฤตกรรมทเหมาะสม
.2 ระบาดวทยาของการเกดอบตเหตจากการจราจร
ปจจยทเกยวของกบระบาดวทยาของอบตเหตจากการจราจร (เกรยงศกด กองพลพรหม,
) จาแนกไดเปน ปจจย ดงน
2. . ปจจยทเกยวกบคน
2. . . ผขบ เปนผทกอใหเกดอบตเหตโดยตรง เพราะเปนผบงคบและควบคมยานพาหนะ
ในสถานการณทตางๆ กน เมอวเคราะหปจจยของผข บพบวา มองคประกอบทเกยวของหลาย
ประการ เชน อาย เพศ ประสบการณ ความสามารถในการขบ สภาพรางกาย จตใจ อารมณ การดม
สรา การใชยา และพฤตกรรมในการขบ ซงพฤตกรรมของผขบทจะกอใหเกดอบตเหต ไดแก การ
ขบรถจกรยานยนตอยางประมาท ขบดวยความคกคะนอง การไมปฏบตตามกฎจราจร เชน การขบ
รถเรวเกนอตราทกาหนด การไมใหสญญาณไฟกอนจะเปลยนชองทางเดนรถ เปนตน
2. . . ผโดยสาร เปนผเกยวของทางออมในการกอใหเกดอบตเหต เชน การเรงเราใหผขบ
ขบรถเรวเกนกาหนด ขบรถดวยความประมาท ขบรถฝาฝนกฎจราจร และขบรถแขงขนกบผอนจน
ทาใหเกดอบตเหต
2. . ปจจยทเกยวกบยานพาหนะ
ยานพาหนะทมสภาพชารด มความบกพรอง อนเกดจากขาดการตรวจสอบและการ
บารงรกษาทด สงผลใหอปกรณเกดความบกพรอง เชน ระบบหามลอ ระบบสญญาณชารด ระบบ
การทรงตว หรอยางหมดสภาพ นอกจากนนการใชยานพาหนะทไมเปนไปตามมาตฐานกเปน
สาเหตหนงของการเกดอบตเหต เชน การดดแปลงสภาพรถจกรยานยนต การบรรทกของหนกเกน
กวาทกฎหมายกาหนด เปนตน
2. . ปจจยทเกยวกบทางและสภาพสงแวดลอม
2. . . ลกษณะของถนน ไดแก สถาพผวถนนทมความขรขระ ชารด ลน เปนหลมเปนบอ
ความกวางของชองถนนและจานวนชองเดนรถทไมเหมาะสม การไมมแนวกนถนนกรณทม
การจราจรสวนกน การไมมไหลทาง เปนตน
.2. . สภาพแวดลอม ไดแก การไมมอปกรณปายสญญาณจราจรทชดเจน เชน ปายแนะนา
ปายบงคบ และปายเตอน อปสรรคทางธรรมชาต ทาใหเกดทศนวสยไมดสาหรบการขบ เชน
หมอกลงจด ฝนตกหนก นาทวมทาง เปนตน นอกจากนน การทางานของมนษยกทาใหเกด
สภาพแวดลอมทมผลอาจกอใหเกดอบตเหตทางการจราจรได เชน สภาพทพบบอยในเขตเมองมาก
ทสด คอ มลพษ เชน เสยงดงรบกวนจากทอไอเสยรถยนต ทาใหไมไดยนเสยงแตรเตอนจากรถคน
อน ควนจากทอไอเสย สวนทพบมากในเขตชนบท เชน การเผาวสดจาพวกหญา ฟางขาว ใบไม
บรเวณสองขางทางหลวง ซงทาใหเกดกลมหมอกควนหนาทบมองไมเหนทางขางหนา
2. ความสมพนธระหวางความร ทศนคต และการปฏบต
สชาต โสมป ระยร และคณ ะ ( 42) ก ลาววา ความ ร ทศนคต และการปฏบต ม
ความสมพนธใกลชดกน จะไมเกดโดยอสระแตจะเกดโดยพงพาอาศยกน ประภาเพญ สวรรณ
( 4) ใหขอคดวา ความรอยางเดยวไมไดเปนขอยนยนวาบคคลจะปฏบตตามสงทตนรเสมอไป
ทศนคตเปนตวเชอมระหวางความรทผเรยนไดรบตอการกระทาหรอการปฏบต โดยความสมพนธ
ระหวางความร ทศนคต และการปฏบตไดหลายแบบ ซงอาจจะเปนทางตรงหรอทางออม ดงน
. ความรมความสมพนธกบทศนคตซงมผลทาใหเกดการปฏบต
ความร ทศนคต การปฏบต
. ความรและทศนคตมความสมพนธกน ทาใหเกดการปฏบต
. ความรและทศนคตตางกทาใหเกดการปฏบต โดยทความรและทศนคตไมจาเปนตองม
ความสมพนธกน
. ความรมผลตอการปฏบตทงทางตรงและทางออม สาหรบทางออมมทศนคตเปน
ตวกลางทาใหเกดการปฏบต
ความร
การปฏบต
ทศนคต
ความร
ทศนคต
การปฏบต
ความร
ทศนคต
การปฏบต
2. แนวทางการปองกนและควบคมอบตเหตจากการจราจร
การปองกนอบตเหตในการจราจรมหลกสาคญ ประการ (3E) โดย วจตร บญยะโหตระ
(2538) ไดสรปไว ดงน
2. . ดานการศกษา (Education) การใหการศกษาเปนกระบวนการปรบเปลยนพฤตกรรมท
นาไปสความปลอดภย โดยการใหความรเกยวกบความปลอดภยอยางถกตอง เพอใหเกดคานยม
แนวคด ทศนคตนาไปสการมพฤตกรรมทปลอดภย วธการจดการศกษาสามารถทาได ดงน
2. . . การใหความรเกยวกบกฎจราจร เครองหมาย สญญาณจราจร การใชถนนอยาง
ปลอดภย การจดการเผยแพรความรทงทางตรง และทางออมแกประชาชน นกเรยน และนกศกษา
2. . . การใหความรโดยตรง โดยจดหลกสตรในโรงเรยนระดบประถมศกษา จนถง
อดมศกษา รวมทงพอแม ผปกครองจะตองใหความรแกบตรหลานของตนเกยวกบเรองนดวย
2. . . การใหการศกษาทางออม โดยการเผยแพรความรเกยวกบความปลอดภย ผานทาง
สอมวลชนประเภทตาง ๆ แกบคคลทวไป จากการสารวจพบวาผใชทางสวนใหญมากกวารอยละ
ไดรบการเรยนรจากบคคลตาง ๆ และสอมวลชน
วตถประสงคสาคญของการใหการศกษาเกยวกบความปลอดภยบนทองถนนเพอปรบปรง
คนขบรถ คนเดนเทาใหมความสมพนธอนดตอกน รจกรบผดชอบ เขาใจกฎขอบงคบและการเหน
อกเหนใจซงกนและกน โดยเฉพาะอยางยงเปนการสรางจตสานกทตองมใหกนและกน เพอความ
ปลอดภยของสมาชกในสงคม
2. . ดานวศวกรรม (Engineering) เปนการดาเนนงานเกยวกบงานวศวกรรม การใชเทคโนโลย
และอปกรณตางๆ ททนสมย มาปรบปรงแกไข ในดานตาง ๆ ดงน
2. . . การออกแบบถนน วงเวยน สะพาน ฯลฯ ทปลอดภย และมความเหมาะสมตามหลก
วชาการ รวมทงผวถนนทแขงแรง มนคง
2. . . การตดตงเครองหมาย และสญญาณจราจรตาง ๆ เพอชวยใหการควบคมพาหนะใน
ถนนเปนไปดวยความสะดวกและปลอดภย
2. . . การทาทางเทา ทางขาม สะพานขามทจาเปน และใหความปลอดยแกคนเดนเทา
2. . . การตดตงไฟใหแสงสวางบนถนนอยางทวถง
2. . . การกาหนดขนาดนาหนกยานพาหนะใหเหมาะสมกบสภาพและการใชถนน
2. . . การกาหนดอตราความเรวของยานพาหนะใหเหมาะสม
2. . ดานการบงคบใชกฎหมาย (Enforcement)
2. . . กฎหมายจราจร (Traffic law) ตองควบคมใหผใชรถใชถนนตามกฎระเบยบท
กาหนดไว และเมอทาผดตองลงโทษอยางเครงครด ไมมการยกเวน สวนกฎหมายทซาซอนควรม
การทบทวนใหมใหรดกมและเฉยบขาด เชน รถยนตตองมเขมขดนรภย ผขบและผโดยสารตอง
สวมเขมขดนรภยทกครงใหเรยบรอยกอนเคลอนรถ ผขบรถจกรยานยนตตองสวมหมวกนรภยทงผ
ขบและผซอนทายรถจกรยานยนต
2. . . การควบคมรถยนต (Motor vehicle Administration) จะชวยในการแกไขปญหาจราจร
คบคง การควบคมจานวนรถยนต ทาไดหลายวธ เชน การเพมภาษ การจดระบบการขนสงสาธารณะ
ทสะดวก รวดเรว ปลอดภย และประหยด ประชาชนกจะใชบรการรถสาธารณะมากขน และรวมถง
การควบคมการสรางยานพาหนะใหมความปลอดภยในการใชงาน
อบตเหตการจราจรจะลดลง จาเปนททกฝายทเกยวของตองรวมมอกนอยางจรงจง ทงผขบ
ผเดนถนน ผรกษากฎหมาย แตอยางไรกตามปญหาหลกเกดจากผข บ โดย วจตร บญยะโหตระ
( ) ไดแนะนาวธการขบรถใหปลอดภย ประการ ดงน
. รอบรเรองรถ ผขบรถทดจะตองรอบรเรองรถทขบเปนอยางด หมนตรวจตรา แกไข
ขอบกพรองอยเสมอ โดยเฉพาะอยางยงกอนออกเดนทางไกล ควรตรวจอปกรณเพอความปลอดภย
เชน เบรคตาง ๆ ใชงานไดดหรอไม
. รอบรเรองทาง ผขบรถทดควรศกษาเสนทางทจะไป โดยเฉพาะการเดนทางไกล เพราะ
สภาพถนน และสงแวดลอมในเสนทางตางๆ มสภาพทตางกน
. รอบรวธขบรถ ขอนเปนสงทสาคญมาก เพราะนอกจากจะขบรถเปนแลว ยงตองรวธ
แกปญหาเฉพาะหนาโดยฉบพลน อบตเหตทเกดขนเปนประจาในระหวางขบรถมกมสาเหตมาจาก
. ขาดความชานาญในการขบรถ หรอไมทราบกฎจราจร
. มความประมาท เชน แซงซาย แซงในทขบขน ขบรถเรวเกนอตราทกาหนด ขบ
รถในขณะมนเมา
. ขาดความรสกผอนปรน เชน เมอรถวงตามหลงมาใหสญญาณขอแซงขนหนากไม
ยอมใหแซง กลบเรงความเรวแขงกน เปนตน ซงมความเสยงตอการเกดอบตเหต
เปนอยางมาก
. เหตสดวสย เชน เบรกแตก หรอกรณทมคนวงตดหนาในระยะกระชนชด
. สขภาพจต เชน อารมณขนมว ฉนเฉยว โมโหงาย ทาใหการขบรถมความเสยงตอ
การเกดอบตเหตเพมมากขน
. ความรอบรเรองกฎจราจร ผขบรถตองมความรอบรเรองกฎจราจรเปนอยางด กฎ
จราจรมไวเพอใหผข บรถประพฤตและปฏบตในแนวเดยวกน เพอความสะดวกรวดเรวและ
ปลอดภย การฝาฝนกฎจราจรยอมเปนอนตรายตอสวสดภาพของผใชรถใชถนน และทาใหเกดความ
สญเสยทางเศรษฐกจเปนอยางมากดวย
. รอบรเรองมารยาท ผขบรถตองมมารยาทในการขบรถและใหอภยตอความผดพลาด
ของผอน โดยตองยดหลก ดงน
. แสดงความเหนใจแกรถทจะเขาออกในซอย โดยการเบารถหรอหยดรถให เขา-
ออกได
. แสดงความเหนใจแกรถทเลยวขวา ทรออยเปนเวลานาน โดยการชะลอหรอหยดรถ
. แสดงความเหนใจแกผอน เมอกระทาผด ควรใหอภยกน
. แสดงกรยาขอบคณอนเปนมารยาททดตอผขบรถทใหความเออเฟอ
. แสดงความเหนใจตอคนเดนทางเทาทขามถนน โดยการหยดรถใหไดขามถนนโดย
ปลอดภย
. เมอเหนรถวงตามหลงทาทาจะแซง แตทางดานหนาไมปลอดภย มสงกดขวางหรอม
รถวงสวนมา จงใหสญญาณเตอนอยาเพงแซง และเมอเหนวาทางขางหนาปลอดภย
แลว จงใหสญญาณแซงขนหนาได
. ขณะขบรถ ตองใหสญญาณเตอนเมอตองเปลยนทางเดนรถหรอหยดรถ
2. งานวจยทเกยวของ
Cicco D and Moberg (1987) ศกษาความปลอดภยทางจราจรและความคดเหนของผขบขท
มอาย – ป เพอสารวจปญหาความปลอดภยทางจราจรและเพอแกปญหาของผขบขทมอาย
นอย ผลการศกษาพบวาปญหาดานความปลอดภยทางจราจรของผขบขทมอายนอย คอพฤตกรรม
การขบทเสยง ทศนคตเกยวกบปญหาการจราจรของเพศหญงจะแตกตางจากเพศชาย เพศหญงมการ
ปองกนเกยวกบปญหาการจราจรมากกวาเพศชาย และผทมพฤตกรรมการขบทปลอดภยจะม
ทศนคตทางบวกในเรองความปลอดภยทางจราจรสง
วนดา พนธสอาด ( ) ศกษาพฤตกรรมความปลอดภยดานการจราจรทางบกของ
นกเรยนมธยมศกษาปท โรงเรยนสงกดกรมสามญศกษา เขตกรงเทพมหานคร พบวานกเรยนชาย
กบหญงมการปฏบตเกยวกบความปลอดภยดานการจราจรแตกตางกน โดยนกเรยนหญงมการ
ปฏบตทดกวานกเรยนชาย นกเรยนทไมเคยมประสบการณไดรบอบตเหตจากการจราจรมการ
ปฏบตทดกวานกเรยนทมประสบการณไดรบอบตเหตจากการจราจร ความรมความสมพนธใน
ระดบปานกลางกบเจตคตของนกเรยนเกยวกบความปลอดภยดานการจราจรทางบก และเจตคตม
ความสมพนธในระดบปานกลางกบการปฏบตของนกเรยนเกยวกบความปลอดภยดานการจราจร
ทางบก
สรชย เจยมกล ( ) ศกษาปจจยทเกยวของกบการเกดอบตเหตของผขบรถจกรยานยนต
ในกลมอาย - ป จงหวดตราด ผลการศกษาพบวา ปจจยทเกยวของกบการเกดอบตเหตของผขบ
ขรถจกรยานยนต คอ ระดบการศกษา อาชพ ประสบการณในการขบรถจกรยานยนต การไดรบ
ความรเกยวกบกฎจราจร การมใบอนญาตขบขรถจกรยานยนต ขนาดจกระบอกสบของเครองยนต
ความถในการขบรถจกรยานยนต ความเรวเฉลยในการขบขรถจกรยานยนต การดมสราหรอ
เครองดมแอลกอฮอลกอนขบรถจกรยานยนต และการสวมหมวกนรภยในการขบรถจกรยานยนต
เออมพร รกจรรยาบรรณ ( ) ศกษาการปองกนอบตเหตจากการขบรถจกรยานยนตของ
นกเรยนมธยมศกษาตอนปลาย จงหวดชลบร พบวาความรและทศนคคตเกยวกบการปองกน
อบตเหตอยในระดบปานกลาง การปฏบตอยในเกณฑด ความรเกยวกบการปองกนอบตเหตจากการ
ขบรถจกรยานยนตมความสมพนธเชงบวกกบการปฏบต แตทศนตมความสมพนธเชงลบกบความร
และการปฏบต การปฏบตเกยวกบการปองกนอบตเหตจากการขบรถจกรยานยนตระหวางนกเรยน
ทเคยประสบอบตเหตและนกเรยนทไมเคยประสบอบตเหตไมแตกตางกน และนกเรยนทงสองกลม
มความร และทศนคตไมแตกตางกน
ประภา นครา ( ) ศกษาพฤตกรรมความเสยงตอการเกดอบตเหตรถจกรยานยนตใน
จงหวดภเกต พบวา พฤตกรรมเสยงตอการเกดอบตเหตจากรถจกรยานยนต ไดแก การพดคยกบรถ
คนอนขณะขบข เมอมธรกจเรงดวนมากมกจะขบแซงซายเพอใหถงทหมายโดยเรว การขบรถโดย
ใหนงซอนทายมากกวา คน สวมเสอสดาหรอสเขมขณะขบรถในเวลากลางคน สวนปจจยทพบวา
มความสมพนธกบพฤตกรรมเสยง ไดแก เพศ อาย สถานภาพสมรส อาชพ การประสบอบตเหตจาก
รถจกรยานยนตของคนใกลชดในครอบครว จานวนครงการถกจบกมหรอรบใบสง ความถของการ
ดมสราขณะทขบรถ ความรเกยวกบกฎจราจร และปจจยทไมมความสมพนธกบพฤตกรรมเสยง
ไดแก รายไดตอเดอน ประสบการณการขบรถ การประสบอบตเหตรถจกรยานยนตทรนแรงของผ
ขบรถและบคลกภาพ
วสทธ อรยภญโญ ( ) ศกษาตวแปรทางจตใจและสถานการณในการขบรถทเกยวของ
กบพฤตกรรมการขบขอยางปลอดภยของผขบรถจกรยานยนตสวนบคคลในกรงเทพมหานคร ผล
การศกษา พบวา ไมวาผขบรถจะมความรเกยวกบการขบขทปลอดภยมากหรอนอย และไดรบความ
คลองตวจากสภาพการจราจรมากหรอนอย หรอมสภาพของถนนทใชอานวยความสะดวกใหมาก
หรอนอย ผทมทศนคตทดมากตอพฤตกรรมการขบขอยางปลอดภย จะมพฤตกรรมการขบขดาน
ความระมดระวงมากกวาผทมทศนคตทดนอยตอพฤตกรรมการขบขอยางปลอดภย
เกรยงศกด หลวจนทรพฒนา (2542) ศกษาปจจยทมความสมพนธกบการเกดอบตเหต
รถจกรยานยนต ในนกศกษาวทยาลยเทคนคหาดใหญ จงหวดสงขลา พบวา ความชกของการเกด
อบต เหตรถจกยานยนตคด เปนรอยละ 12.9 ปจจยท มความสมพนธกบการเกด อบต เห ต
รถจกรยานยนตเมอวเคราะหแบบหลายตวแปร (Multiple logistic regression) พบวา ตวแปรการ
ดดแปลงรถจกรยานยนต ทาใหความเสยงในการเกดอบตเหตรถจกรยานยนตเพมขน 3.77 เทา และ
ตวแปรประสบการณการขบขรถจกรยานยนตทมากกวา 5 ป มความเสยงในการเกดอบตเหตเพมขน
1.96 เทา ซงผลของการศกษาในประเดนนคอนข างข ด แยงก บความรสกท วไปทวา ผ ท ม
ประสบการณขบรถทยาวนานกวานาจะเสยงตอการเกดอบตเหตนอยกวา แตทไมเปนเชนนน ผวจย
ไดอธบายวา การศกษาครงนทาการศกษาในประชากรกลมวยรน อายเฉลย 19 ป วยรนทม
ประสบการณขบรถมาก มไดหมายความวาจะเพมความระมดระวงมากขน ตรงกนขามอาจกลบม
ความรสกเชอมนตนเองสง จนลมระวงถงเรองความปลอดภยขณะขบรถจกรยานยนต ความเชอมน
ทมากเกนในวยรน บางครงกลบกลายเปนความประมาท ผลทเกดขนคอเกดอบตเหตไดงาย แต
อยางไรกตาม ผลการศกษานแตกตางจากการศกษาของ วจตร บณยโหตระ (2529) วนดา
เมธาลกษณ (2534) และกาไล ตรชยศร (2536) ซงศกษาในกลมอายทแตกตางจากการศกษาน พบวา
กลมทมประสบการณการขบรถนอย (1-3 ป) จะประสบอบตเหตมากกวากลมทมประสบการณขบ
รถยาวนานกวา
พวงนอย แสงแกว (2546) ศกษาความร ทศนคตและพฤตกรรมการขบรถจกรยานยนตของ
นกศกษาระดบอดมศกษาในจงหวดลาปาง พบวา นกศกษามความรเกยวกบการขบรถจกรยานยนต
อยางปลอดภยอยในระดบปานกลาง ทศนคตและพฤตกรรมการขบรถจกรยานยนตอยางปลอดภย
อยในระดบถกตองมาก ความรเกยวกบการขบรถจกรยานยนตอยางปลอดภยมความสมพนธ
ทางบวกกบพฤตกรรมการขบรถอยางปลอดภย และทศนคตเกยวกบการขบรถอยางปลอดภยม
ความสมพนธทางบวกกบความรและพฤตกรรมการขบรถอยางปลอดภย ตวพยากรณทดในการ
ทานายพฤตกรรมการขบรถจกรยานยนตอยางปลอดภย ไดแก เพศ การสวมหมวกนรภยขณะขบ
รถจกรยานยนต ทศนคตเกยวกบการขบรถจกรยานยนต การเคยถกตารวจเรยกไปตกเตอน ขณะ
ประสบอบตเหตสวมหมวกนรภย และความรเกยวกบการขบรถจกรยานยนตอยางปลอดภย
ตามลาดบ
บทท
วธดาเนนการวจย
รปแบบการศกษา เปนการศกษาวจยเชงวเคราะหแบบยอนหลง (Retrospective study) เพอ
ศกษาปจจยทมความสมพนธกบการเกดอบตเหตจากการขบรถจกรยานยนตของนกศกษา
มหาวทยาลยเทคโนโลยสรนาร
3. ประชากรและกลมตวอยาง
ประชากรในการศกษาครงน คอ นกศกษาระดบปรญญาตร มหาวทยาลยเทคโนโลยสรนาร
ซงขบรถจกรยานยนต จานวน , คน โดยกลมตวอยางในการศกษาแบงเปน กลม ดงน
3. กลมศกษา (Study group) คอ นกศกษาระดบปรญญาตร มหาวทยาลยเทคโนโลยสร
นารทมประวตการเกดอบตเหตจากการขบรถจกรยานยนต และมประวตเขารบบรการจาก
สถานพยาบาล หรอมการใชสทธเบกประกนสขภาพของนกศกษา ระหวางวนท มกราคม ถง
ธนวาคม จานวน คน
3. กลมควบคม (Control group) คอ นกศกษาระดบปรญญาตร มหาวทยาลยเทคโนโลย
สรนารซงเปนผข บรถจกรยานยนต แลวไมเกดอบตเหต ระหวางวนท มกราคม ถง
ธนวาคม และเปนนกศกษาเพศเดยวกนกบกลมศกษา สานกวชาเดยวกนกบกลมศกษา อาย
แตกตางกบกลมศกษาไมเกน ป โดยใชวธสมเลอกจานวน เทาของกลมศกษา จานวน คน
3. เครองมอทใชในการวจย
เครองมอทใชในการวจยครงน คอแบบสอบถาม จานวน ชด ทคณะผวจยสรางขนจาก
การทบทวนวรรณ กรรมและประยกตมาจากแบบสอบถามของงานวจยท เกยวของ โดย
แบบสอบถามแบงออกเปน สวน ดงน
สวนท ขอมลทวไปของกลมตวอยาง เปนลกษณะแบบสอบถามตรวจรายการ (Check
list) และแบบสอบถามใหเตมขอมล รวมจานวนทงสน 18 ขอ
สวนท 2 ขอมลการเกดอบตเหต สาหรบกลมศกษา ซงเกดอบตเหตรถจกรยานยนตในป
พ.ศ. เปนลกษณะแบบสอบถามตรวจรายการ (Check list) และแบบสอบถามใหเตมขอมล
รวมจานวนทงสน 20 ขอ
řŝ
สวนท 3 ความรเกยวกบการขบรถจกรยานยนตอยางปลอดภย เปนแบบอตนยเตมคาตอบ
และแบบปรนยชนดเลอกตอบ (Multiple choice) 4 ตวเลอก รวมจานวนทงสน 22 ขอ
สวนท 4 ทศนคตดานความปลอดภยในการขบรถจกรยานยนต เปนแบบมาตราสวน
ประมาณคา (Rating scale) 5 ระดบ ไดแก เหนดวยอยางยง เหนดวย ไมแนใจ ไมเหนดวย และไม
เหนดวยอยางยง ตามคาถามทสรางขน ซงแบงเปนลกษณะขอความเชงบวก (Positive statement)
และลกษณะขอความเชงลบ (Negative statement) รวมจานวนทงสน 25 ขอ
สวนท 5 พฤตกรรมการขบรถจกรยานยนต เปนลกษณะแบบสอบถามตรวจรายการ
(Check list) และแบบมาตราสวนประมาณคา (Rating scale) 4 ระดบ ไดแก ปฏบตเปนประจา
ปฏบตบอยครง ปฏบตนานๆ ครง และไมเคยปฏบต ซงคาถามทสรางขน มทงขอความเชงบวก
(Positive statement) และขอความเชงลบ (Negative statement) รวมจานวนทงสน 31 ขอ
การตรวจสอบคณภาพของเครองมอ โดยการนาแบบสอบถามไปทดสอบความเทยงตรง
และทดสอบความเชอมน ดงน
. การทดสอบหาความเทยงตรง (Validity) โดยนาแบบสอบถามเสนอผเชยวชาญ ทาน
และ คณะกรรมการ ไดแก ( ) รองศาสตราจารย ดสต สจรารตน ภาควชาระบาดวทยา คณะ
สาธารณสขศาสตร มหาวทยาลยมหดล ( ) รองศาสตราจารย ธราดล เกงการพานช ภาควชา
สขศกษาและพฤตกรรมศาสตร คณะสาธารณสขศาสตร มหาวทยาลยมหดล ( ) รอยตารวจเอก
เกยรตศกด จนดา รองสารวตรจราจร สภ.เมองนครราชสมา (4) คณะอนกรรมการวจยสถาบน
มหาวทยาลยเทคโนโลยสรนาร เพอตรวจสอบความถกตรงของเนอหา และความสอดคลองของการ
วจย ซงคณะผวจยไดนาขอเสนอแนะดงกลาวมาดาเนนการปรบปรงแกไขแบบสอบถาม เพอ
นาไปใชเกบรวบรวมขอมลในกลมตวอยาง ในขนตอไป
. ทดสอบความเชอมน (Reliability) ของแบบสอบถาม โดยทดสอบกบกลมตวอยาง
จานวน คน ทมคณสมบตใกลเคยงกบกลมประชากร จานวน ครง แลวนามาวเคราะหหาคา
ความเชอมนโดยวธการหาความสอดคลองภายใน (Internal consistency method) ซงผลการทดสอบ
แบบสอบถามความรไดคาสมประสทธแหงความเทยงตรงโดยใชสตร คเดอร-รชารดสน 20 ไดคา
KR-20 เทากบ 0.68 และผลการทดสอบแบบสอบถามทศนคตและพฤตกรรมตามวธของครอนบค
โดยใชสตรสมประสทธแอลฟาไดคา α เทากบ 0.84 และ 0.88 ตามลาดบ
.3 การเกบรวบรวมขอมล
3. . ศกษา และรวบรวมขอมลเกยวกบจานวนการเกดอบตเหตจากการขบรถจกรยานยนต
การเขารบการรกษาพยาบาลจากสถานพยาบาล หนวยงานรกษาความปลอดภยของมหาวทยาลย
เพอศกษารายละเอยดทวไป และกาหนดกลมตวอยางทศกษา
řŞ
3. . ทาการเกบรวมรวมขอมลโดยใชแบบสอบถามทสรางขนกบกลมตวอยางทกาหนดไว
จานวนวน 234 คน แบงเปน กลมทศกษา จานวน 117 คน และกลมควบคม จานวน 117 คน เพอ
นาไปวเคราะหผลในขนตอไป
3. การวเคราะหขอมล
3.4.1 แบบสอบถามสวนท ขอมลทวไปของกลมตวอยาง วเคราะหขอมลโดยใชสถต
พรรณนา ไดแก ตารางแจกแจงความถ คารอยละ คาเฉลย และคาสวนเบยงเบนมาตรฐาน
3.4.2 แบบสอบถามสวนท 2 ขอมลการเกดอบตเหต สาหรบกลมศกษา วเคราะหขอมลโดย
ใชสถตพรรณนา ไดแก ตารางแจกแจงความถ คารอยละ คาเฉลย และคาสวนเบยงเบนมาตรฐาน
3.4.3 แบบสอบถามสวนท 3 ความรเกยวกบการขบรถจกรยานยนตอยางปลอดภย จานวน
22 ขอ ขอละ 1 คะแนน ดงนนคะแนนเตมจงเปน 22 คะแนน ทดสอบความแตกตางของคะแนน
เฉลยของทงสองกลมโดยใช สถต t-Test และคานวณรอยละของระดบความรเกยวกบการขบ
รถจกรยานยนตอยางปลอดภย โดยมเกณฑการแบงระดบความรดงน
ความรระดบด หมายถง คะแนนมากกวาหรอเทากบรอยละ 80 ของคะแนนเตม
ความรปานกลาง หมายถง คะแนนตงแตรอยละ 60 ถง 79 ของคะแนนเตม
ความรนอย หมายถง คะแนนตากวารอยละ 60 ของคะแนนเตม
3.4.4 แบบสอบถามสวนท 4 ทศนคตดานความปลอดภยในการขบรถจกรยานยนต มการ
เสนอการวเคราะหขอมลดงน
3.4.4.1 นาขอมลมาแจกแจงความถของคาตอบแตละขอ แลวใหคะแนนในแตละขอดงน
1) ขอความคาถามเชงบวก การใหคะแนนแบงเปน
เหนดวยอยางยง เทากบ คะแนน
เหนดวย เทากบ คะแนน
ไมแนใจ เทากบ คะแนน
ไมเหนดวย เทากบ คะแนน
ไมเหนดวยอยางยง เทากบ คะแนน
2) ขอความคาถามเชงลบ การใหคะแนนแบงเปน
เหนดวยอยางยง เทากบ 1 คะแนน
เหนดวย เทากบ 2 คะแนน
ไมแนใจ เทากบ คะแนน
ไมเหนดวย เทากบ 4 คะแนน
ไมเหนดวยอยางยง เทากบ 5 คะแนน
řş
3.4.4.2 ทาการรวมคะแนน โดยมทงสนจานวน 25 ขอ ดงนนคะแนนเตมจงเปน 125
คะแนน ทดสอบความแตกตางของคะแนนเฉลยของทงสองกลมโดยใช สถต t-Test และคานวณ
รอยละของทศนคตดานความปลอดภยในการขบรถจกรยานยนต โดยมเกณฑการแบงดงน
ทศนคตเชงบวก หมายถง คะแนนรวมมากกวาหรอเทากบรอยละ 50 ของคะแนนเตม
ทศนคตเชงลบ หมายถง คะแนนนอยกวารอยละ 50 ของคะแนนเตม
3.4.5 แบบสอบถามสวนท 5 พฤตกรรมการขบรถจกรยานยนต มการเสนอการวเคราะห
ขอมลดงน
3.4.5.1 นาขอมลมาแจกแจงความถของคาตอบแตละขอ แลวใหคะแนนในแตละขอ
ดงน
1) ขอความคาถามเชงบวก การใหคะแนนแบงเปน
ปฏบตเปนประจา เทากบ 4 คะแนน
ปฏบตบอยครง เทากบ 3 คะแนน
ปฏบตนานๆ ครง เทากบ 2 คะแนน
ไมเคยปฏบต เทากบ 1 คะแนน
2) ขอความคาถามเชงลบ การใหคะแนนแบงเปน
ปฏบตเปนประจา เทากบ 1 คะแนน
ปฏบตบอยครง เทากบ 2 คะแนน
ปฏบตนานๆ ครง เทากบ 3 คะแนน
ไมเคยปฏบต เทากบ 4 คะแนน
3.4.5.2 ทาการรวมคะแนน โดยมทงสนจานวน 26 ขอ ดงนนคะแนนเตมจงเปน 104
คะแนน ทดสอบความแตกตางของคะแนนเฉลยของทงสองกลมโดยใช สถต t-Test และคานวณ
รอยละของทศนคตดานความปลอดภยในการขบรถจกรยานยนต โดยมเกณฑการแบงดงน
พฤตกรรมด หมายถง คะแนนรวมมากกวาหรอเทากบรอยละ 80 ของคะแนนเตม
พฤตกรรมไมด หมายถง คะแนนนอยกวารอยละ 80 ของคะแนนเตม
3.4.6 ทาการวเคราะหหาความสมพนธของปจจยตาง ๆ กบการเกดอบตเหตจากการขบ
รถจกรยานยนต โดยทดสอบความสมพนธวเคราะหทละตวแปร (Univariate analysis) ดวยสถต
Chi-square test หรอ Fisher’s Exact test
3.4.7 ทาการวเคราะหหาความสมพนธของปจจยตางๆ กบการเกดอบตเหตจากการขบ
รถจกรยานยนต โดยทดสอบความสมพนธวเคราะหแบบหลายตวแปร (Multivariate analysis) ใช
สถต Multiple logistic regression
บทท
ผลการวจย
การศกษาครงนเปนการศกษาปจจยทมความสมพนธกบการเกดอบตเหตจากการขบ
รถจกรยานยนตของนกศกษามหาวทยาลยเทคโนโลยสรนาร ทาการเกบรวบรวมขอมลโดยใช
แบบสอบถามในกลมตวอยางจานวน คน แบงเปนกลมศกษา คอ นกศกษาทเกดอบตเหตจาก
การขบรถจกรยานยนต จานวน คน (คดเปนรอยละ . ของนกศกษาทเกดอบตเหตจากการขบ
รถจกรยานยนตทงหมด คน) และกลมควบคม คอ นกศกษาทไมเกดอบตเหตจากการขบ
รถจกรยานยนต จานวน คน โดยกลมควบคมตองเปนเพศเดยวกบกลมศกษา อายแตกตางจาก
กลมศกษาไมเกน ป และศกษาในสาขาวชาเดยวกนกบกลมศกษา เมอทาการวเคราะหขอมล
ไดผลการศกษา แบงเปนหวขอไดดงน
1. ขอมลทวไปของกลมตวอยาง
2. ขอมลการเกดอบตเหตรถจกรยานยนตในป พ.ศ. 2552
3. ความรเกยวกบการขบรถจกรยานยนตดวยความปลอดภย
4. ทศนคตดานความปลอดภยในการขบรถจกรยานยนต
5. พฤตกรรมการขบรถจกรยานยนต
6. ความสมพนธของปจจยทสงผลใหเกดอบตเหตจากรถจกรยานยนต
4. ขอมลทวไปของกลมตวอยาง
กลมศกษาและกลมควบคม มสดสวนของเพศชายและหญงเทากน คอ เปนเพศชาย รอยละ
. และเพศหญง รอยละ 0. อายเฉลยของกลมศกษาและกลมควบคมมคาเทากบ . ± 1.48 ป
และ . ± 1.34 ป ตามลาดบ รอยละ . ของกลมศกษาและกลมควบคมเปนนกศกษาสานกวชา
วศวกรรมศาสตร รองลงมาคอสานกวชาเทคโนโลยการเกษตร รอยละ . กลมศกษาและกลม
ควบคมสวนใหญพกอยในหอพกของมหาวทยายาลย รอยละ . และ . ตามลาดบ กลมศกษา
รอยละ . และ กลมควบคม รอยละ . มโรคประจาตว (ตารางท )
ตารางท ลกษณะทวไปของกลมศกษาและกลมควบคม
ลกษณะของตวอยาง กลมศกษา (n =101) กลมควบคม (n = 101)
จานวน รอยละ จานวน รอยละ
. เพศ
ชาย
.
.
หญง . .
. อาย
คาเฉลย (ป) . .
สวนเบยงเบนมาตรฐาน (ป) . .
. สานกวชา
วศวกรรมศาสตร . .
เทคโนโลยการเกษตร . .
แพทยศาตร . .
เทคโนโลยสงคม . .
วทยาศาสตร . ..
. สถานทพกอาศย
หอพกในมหาวทยาลย . .
หอพกนอกมหาวทยาลย . .
. การมโรคประจาตว
ม . .
ไมม . .
กลมศกษาและกลมควบคมมรถจกรยานยนตเปนของตนเอง คดเปนรอยละ . และ .
ตามลาดบ กลมศกษามใบอนญาตขบรถจกรยานยนตมากกวากลมควบคมรอยละ ความถของการ
ขบรถจกรยานยนตตอสปดาหของกลมศกษาและกลมควบคมสวนใหญประมาณรอยละ ขบ
รถจกรยานยนตทกวน โดยกลมศกษามระยะเวลาขบรถเฉลยเทากบ . นาทตอวน ขณะทกลม
ควบคมมระยะเวลาขบรถเฉลยเทากบ . นาทตอวน สวนใหญของกลมศกษาและกลมควบคมม
ประสบการณ ขบรถจกรยานยนตกอนเขาศกษาทมหาวทยาลย และมประสบการณ ขบ
รถจกรยานยนตมากกวา ป รอยละ . และ . สาหรบกลมศกษา และกลมควบคม ตามลาดบ
สมาชกในครอบครวของกลมศกษาและกลมควบคมมประวตเคยเกดอบตเหตจากรถจกรยานยนต
รอยละ 23.8 และ 28.7 ตามลาดบ (ตารางท )
ตารางท ขอมลของกลมศกษาและกลมควบคมทเกยวกบรถจกรยานยนต
ขอมล กลมศกษา (n =101) กลมควบคม (n = 101)
จานวน รอยละ จานวน รอยละ
. ความเปนเจาของรถ
รถของตนเอง . .
รถของผอน . .
. ใบอนญาตขบรถ
ม . .
ไมม . .
. ความถของการขบรถ
ทกวน . .
- วน . .
- วน . .
- วน . .
. ระยะเวลาทใชขบรถตอวน
คาเฉลย (นาท) . .
สวนเบยงเบนมาตรฐาน (นาท) . .
. การขบรถครงแรก
ทมหาวทยาลย . .
กอนเขามหาวทยาลย . .
. ประสบการณขบรถ
นอยกวา ป . .
- ป . .
- ป . .
ป ขนไป . .
. สมาชกในครอบครวเคยเกด
อบตเหตจากรถจกรยานยนต
เคย . .
ไมเคย . .
มากกว าค รงของก ลมศกษ า (รอยละ . ) และก ลมควบ คม (รอยละ . ) ใช
รถจกรยานยนต จงหวะ รองลงมา คอรถจกรยานยนตออโตเมตกรอยละ . ในกลมศกษา และ
รอยละ . ในกลมควบคม ขนาดของเครองยนตทใชมากทสดในกลมศกษาไดแกขนาด ซซ
รอยละ . รองลงมาคอ ซซ รอยละ . แตในกลมควบคมขนาดของเครองยนตทใชมาก
ทสดไดแก ขนาด ซซ รอยละ . รองลงมาคอ ซซ รอยละ . เกอบครงหนงของ
รถจกรยานยนตของกลมศกษา รอยละ . และกลมควบคม รอยละ . มอายการใชงานนอย
กวาหรอเทากบ ป กลมศกษารอยละ . มการปรบแตงเครองยนตหรออปกรณตางๆ ของ
รถจกรยานยนตมากกวากลมควบคมประมาณ . เทา (ตารางท ) โดยการปรบแตงทพบมากทสด
ไดแก การปรบเบาะรถ คดเปนรอยละ . รองลงมาไดแกการปรบลอรถ และ ปรบเครองยนตให
แรงขน คดเปนรอยละ . และ . ตามลาดบ (ตารางท )
เมอพจารณาถงสภาพอปกรณของรถจกรยานยนตพบวา กลมศกษาและกลมควบคม
มากกวารอยละ มอปกรณ สญญาณไฟหนา สญญาณไฟทาย สญญาณไฟเลยว กระจกมองขาง
แตร เบรก มสภาพการใชงานอยในเกณฑดมาก สวนยางรถ ลอรถ มสภาพการใชงานอยในเกณฑด
(ตารางท )
ตารางท ขอมลรถจกรยานยนตของกลมศกษาและกลมควบคม
ประเภทรถจกรยานยนต กลมศกษา (n =101) กลมควบคม (n = 101)
จานวน รอยละ จานวน รอยละ
. ประเภทรถจกรยานยนต
จงหวะ . .
ออโตเมตก . .
จงหวะ . .
. ความจของเครองยนต
ซซ . .
ซซ . .
ซซ . .
ซซ . .
ไมทราบ . .
. อายรถ
นอยกวาหรอเทากบ ป . .
มากกวา – ป . .
ตารางท (ตอ)
ประเภทรถจกรยานยนต กลมศกษา (n =101) กลมควบคม (n = 101)
จานวน รอยละ จานวน รอยละ
. อายรถ (ตอ)
มากกวา – ป . .
มากกวา ป . .
. การปรบแตงเครองยนต
หรออปกรณตางๆ
มการปรบแตง . .
ไมมการปรบแตง . .
ตารางท การปรบแตงรถจกรยานยนต
ประเภทการปรบแตง จานวน (n =202) รอยละ
ปรบเบาะ .
ปรบลอ .
ปรบเครองยนตใหแรงขน .
ปรบทจบบงคบรถ .
ปรบระดบรถใหตาลง .
อน ๆ .
ตารางท สภาพของรถจกรยานยนตของกลมศกษาและกลมควบคม
อปกรณ กลมศกษา (n =101) กลมควบคม (n =101)
จานวน รอยละ จานวน รอยละ
. สญญาณไฟหนา
ดมาก . .
ด . .
พอใช . .
ไมด . .
. สญญาณไฟทาย
ดมาก . .
ด . .
ตารางท (ตอ)
อปกรณ กลมศกษา (n =101) กลมควบคม (n =101)
จานวน รอยละ จานวน รอยละ
. สญญาณไฟทาย (ตอ)
พอใช . .
ไมด . .
. สญญาณไฟเลยว
ดมาก . .
ด . .
พอใช . .
ไมด . .
. กระจกมองขาง
ดมาก . .
ด . .
พอใช . .
ไมด . .
. แตร
ดมาก . .
ด . .
พอใช . .
ไมด . .
. เบรก
ดมาก . .
ด . .
พอใช . .
ไมด . .
. เกยร
ดมาก . .
ด . .
พอใช . .
ไมด . .
ตารางท (ตอ)
อปกรณ กลมศกษา (n =101) กลมควบคม (n =101)
จานวน รอยละ จานวน รอยละ
. ยางรถ
ดมาก . .
ด . .
พอใช . .
ไมด . .
. ลอรถ
ดมาก . .
ด . .
พอใช . .
ไมด . .
4. ขอมลการเกดอบตเหตจากการขบรถจกรยานยนต ในป พ.ศ. 2552
กลมศกษาจานวน 101 คน ประสบอบตเหตจากการขบรถจกรยานยนตในรอบป พ.ศ. 2552
เฉลยเทากบ 1.22 ± 0.77 ครง คาสงสดและตาสดมคาเทากบ 6 ครงและ 1 ครง ตามลาดบ (ตารางท
6) โดยอบตเหตเกดมากทสดในชวงบาย รอยละ 31.7 รองลงมาคอชวงกลางคน และชวงเชา รอยละ
26.7 และ 18.8 ตามลาดบ ชวงวนจนทรถงวนศกร เกดอบตเหตสงกวาชวงวนหยดเสารและอาทตย
โดยวนพธเกดอบตเหตมากทสด รอยละ 19.8 รองลงมาคอวนศกร รอยละ 18.8 เดอนทเกดอบตเหต
สงสด คอเดอนกนยายน รอยละ 18.8 รองลงมา คอเดอนกรกฎาคม และตลาคม รอยละ 15.8 และ
11.9 ตามลาดบ อบตเหตสวนใหญ รอยละ 69.3 เกดขนในมหาวทยาลย และสถานทเกดอบตเหต
มากทสด คอ ถนนมหาวทยาลย 1 และแยกออกประต 1 รอยละ 21.8 รองลงมาคอถนนและแยกเขา
อาคารเรยนรวม รอยละ 12.9 (ตารางท 7)
ลกษณะของการเกดอบตเหตมากทสด คอการลม แฉลบเอง รอยละ 54.5 รองลงมาคอชน
หรอเฉยวกบรถจกรยานยนต และ ชนวตถ สงกดขวาง สตว รอยละ 20.8 และ 10.9 ตามลาดบ
(ตารางท 8) โดยรถจกรยานยนตทเกดอบตเหตรอยละ 71.3 เปนของผขบเอง กอนเกดอบตเหตผขบ
รถจกรยานยนตดมสราหรอเครองดมทมแอลกอฮอลกอนขบ รอยละ 17.8 เมอพจารณาถงสภาวะ
อารมณของผขบรถจกรยานยนตพบวาอยในภาวะรบเรง และเมา รอยละ 20.8 และ 10.9 ตามลาดบ
(ตารางท 9)
ถนนทเกดอบตเหตมากทสดคอถนนลาดยาง รอยละ 66.3 รองลงมาคอถนนคอนกรต รอย
ละ 26.7 โดยผวถนนมลกษณะแหง เปยกลน ขรขระเปนหลมเปนบอ รอยละ 24.8, 23.8 และ 10.9
ตามลาดบ ถนนทางตรงเปนถนนทเกดอบตเหตมากทสด รอยละ 44.6 รองลงมาคอถนนทางแยก
และทางโคง รอยละ 25.7 และ 20.8 ตามลาดบ ความถของการใชถนนเสนทเกดอบตเหต รอยละ
61.4 มการใชถนนเสนนเปนประจา (ตารางท 10) เมอพจารณาถงสภาพแวดลอมของการเกด
อบตเหตพบวารอยละ 67.3 เกดขนในสภาพการจราจรทไมคบคง มเพยงรอยละ 10.9 ทเกดในสภาพ
การจราจรทคบค ง ทศนวสยขณะเกดอบตเหต รอยละ 49.5 มสภาพสวางแจมใสหรอแสงสวาง
เพยงพอ ในขณะทรอยละ 27.7 เกดขนในบรเวณทมด แสงสวางไมเพยงพอ (ตารางท 11)
ลกษณะของการบาดเจบจากการขบรถจกรยานยนตสวนใหญรอยละ 86 เปนการบาดเจบ
เพยงเลกนอย เชน ถลอก ตองเยบแผล ทาแผล แตอยางไรกตามผลของการเกดอบตเหตทาใหเกด
การสญเสยอวยวะรอยละ 2.0 การเขารบการรกษาพยาบาลสวนใหญรอยละ 63.4 ใชบรการ
ของสถานพยาบาลของมหาวทยาลย (ตารางท 12)
จากการสารวจความคดเหนของกลมศกษา ซงเกดอบตเหตจากการขบรถจกรยานยนต
พบวา รอยละ . ของกลมศกษาใหความเหนวา ปจจยตวบคคล เชน ความประมาท รางกายไม
พรอมในการขบรถ อาการเมาเปนสาเหตหลกของการเกดอบตเหตจากการขบรถจกรยานยนต
รองลงมาคอ พฤตกรรมการขบ เชน การไมปฏบตตามกฎจราจร และสภาพแวดลอม เชน ความมด
ฝนตก การจราจรคบคง คดเปนรอยละ . และ . ตามลาดบ (ตารางท )
ตารางท จานวนครงของการเกดอบตเหตรถจกรยานยนตของกลมศกษา (n = 101)
จานวนการเกดอบตเหต จานวน (คน) รอยละ
ครง .
ครง .
ครง .
มากกวา ครง .
คาเฉลย (mean) = 1.22 (Max = ครง, Min = ครง),
สวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) = 0.77 ครง
ตารางท ขอมลทวไปของการเกดอบตเหตรถจกรยานยนตของกลมศกษา (n = 101)
รายละเอยดขอมล จานวน (คน) รอยละ
. ชวงเวลาเกดอบตเหต
ชวงเชา ( . - . น.) .
ชวงบาย ( . - . น.) .
ชวงเยน ( . - . น.) .
ชวงกลางคน ( . - . น.) .
ชวงดก ( . - . น.) .
. วนทเกดอบตเหต
วนจนทร .
วนองคาร .
วนพธ .
วนพฤหสบด .
วนศกร .
วนเสาร .
วนอาทตย .
. เดอนทเกดอบตเหต
มกราคม .
กมภาพนธ .
มนาคม .
เมษายน .
พฤษภาคม .
มถนายน .
กรกฎาคม .
สงหาคม .
กนยายน .
ตลาคม .
พฤศจกายน .
ธนวาคม .
. บรเวณทเกดอบตเหต
เกดในมหาวทยาลย .
เกดรอบนอกมหาวทยาลย .
ตารางท (ตอ)
รายละเอยดขอมล จานวน (คน) รอยละ
. สถานทเกดอบตเหต
ถนนมหาวทยาลย และแยกออกประต .
ถนนและแยกเขาอาคารเรยนรวม .
ถนนหลงมอ .
วงเวยนหนา มหาวทยาลย .
ทางแยกบรเวณเทคโนธาน .
ถนนบรเวณหอชาย .
ถนนสรสวสด .
อน ๆ .
ตารางท ลกษณะของการเกดอบตเหตรถจกรยานยนตของกลมศกษา (n = 101)
ลกษณะของการเกดอบตเหต จานวน (คน) รอยละ
ลมแฉลบเอง .
ชนกบรถจกรยานยนต .
ชนวตถ/สงกดขวาง/สตว .
ชนกบรถยนต .
อนๆ .
ตารางท ขอมลดานบคคลเกยวกบการเกดอบตเหตรถจกรยานยนตของกลมศกษา (n = 101)
รายละเอยดขอมล จานวน (คน) รอยละ
. ความเปนเจาของรถจกรยานยนต
รถเปนของตนเอง .
ยมผอน .
. การดมเครองดมทมแอลกอฮอลกอนขบรถ
ไมดม .
ดมมาก .
ดมปานกลาง .
ดมเลกนอย .
ตารางท 9 (ตอ)
รายละเอยดขอมล จานวน (คน) รอยละ
. ภาวะอารมณขณะขบรถ
รบเรง .
เมา .
ออนเพลย เมอยลา .
วตกกงวล .
งวงนอน .
โกรธ โมโห .
ดใจ ตนเตน .
ซมเศรา .
ตารางท ลกษณะของถนนทเกดอบตเหตรถจกรยานยนตของกลมศกษา (n = 101)
รายละเอยด จานวน (คน) รอยละ
. ประเภทของผวถนนทเกดอบตเหต
ลาดยาง .
คอนกรต .
ลกรง .
ดน .
. ลกษณะของผวถนนทเกดอบตเหต
ปกต .
แหง .
เปยกลน .
ขรขระเปนหลมเปนบอ .
อน ๆ .
. ประเภทของทางทเกดอบตเหต
ทางตรง .
ทางแยก .
ทางโคง .
ทางลาดชน .
ทางมลกระนาด .
ตารางท 10 (ตอ)
รายละเอยดขอมล จานวน (คน) รอยละ
. ประเภทของทางทเกดอบตเหต (ตอ)
ทางวงเวยน .
. ความถของการใชถนนทเกดอบตเหต
เปนประจา .
เคยบอยๆ .
นานๆ ครง .
ไมเคย ครงนเปนครงแรก .
ตารางท สภาวะแวดลอมขณะเกดอบตเหตของกลมศกษา (n = 101)
สภาวะแวดลอม จานวน (คน) รอยละ
. สภาพการจราจรขณะเกดอบตเหต
คบคงนอย .
คบคงปานกลาง .
คบคงมาก .
. ทศนวสยขณะเกดอบตเหต
สวางแจมใสหรอแสงสวางเพยงพอ 50 9.5
มด แสงสวางไมเพยงพอ 28 27.7
ฝนตกปรอยๆ .
ฝนตกหนก ถนนลน .
อนๆ .
ตารางท ลกษณะการบาดเจบและสถานทเขารบการรกษาพยาบาลของกลมศกษา (n = 101)
รายละเอยด จานวน (คน) รอยละ
. ลกษณะของการบาดเจบ
บาดเจบเลกนอย เชน ทาแผล, เยบแผล .
ศรษะกระแทก แตก .
กระดกหก .
สญเสยอวยวะ .
อนๆ .
ตารางท 12 (ตอ)
รายละเอยดขอมล จานวน (คน) รอยละ
. สถานททเขารบการรกษาพยาบาล
สถานพยาบาล มทส. .
โรงพยาบาลแมและเดก .
โรงพยาบาลกรงเทพ .
โรงพยาบาลมหาราชนครราชสมา .
อน ๆ .
ตารางท สาเหตหลกของการเกดอบตเหต ตามความคดเหนของกลมศกษา (n = 101)
สาเหตในการเกดอบตเหต จานวน (คน) รอยละ
ตวบคคล (เชน ประมาท รางกายไมพรอม เมา) .
พฤตกรรมการขบ (เชน ไมปฏบตตามกฎจราจร) .
สงแวดลอม (เชน มด ฝนตก การจราจรคบคง) .
สภาพถนน (เชน พนถนนลน) .
ตวสภาพรถจกรยานยนต (เชน เบรกไมทางาน) .
อน ๆ .
4. ความรเกยวกบการขบรถจกรยานยนตดวยความปลอดภย
ประมาณรอยละ ของกลมศกษาและกลมควบคมมระดบความรเกยวกบการขบ
รถจกรยานยนตดวยความปลอดภยในระดบปานกลาง รอยละ 4.5 ของกลมศกษา และรอยละ
3.6 ของกลมควบคมมระดบความรเกยวกบการขบรถจกรยานยนตอยางปลอดภยอยในระดบนอย
(ตารางท ) โดยกลมตวอยางทงสองกลมยงขาดความร (ตอบถกนอยกวารอยละ ) ในเรองตางๆ
ไดแก กฎหมายจราจรอนญาตใหรถจกรยานยนตซอนทายไมเกน คน อตราความเรวสงสดในการ
ขบรถจกรยานยนตในเขตชมชน การสวมหมวกนรภยขณะขบรถจกรยานยนตมจดมงหมายสาคญ
เพอลดความรนแรงจากการบาดเจบทศรษะไมใชการใสหมวกนรภยแลวชวยปองกนการเกด
อบตเหต การขบรถอยางปลอดภยเมอถงทางรวมหรอทางแยก รวมทงการขบรถจกรยานยนตออก
จากทจอดอยางปลอดภย (ภาคผนวก ข ตารางท )
เมอเปรยบเทยบความรเกยวกบการขบรถจกรยานยนตอยางปลอดภยของกลมตวอยาง
พบวา คาคะแนนเฉลยของกลมศกษา ( . ) และกลมควบคม ( . ) มความแตกตางกนอยางม
นยสาคญทางสถต (p = 0.015) (ตารางท )
ตารางท ระดบความรเกยวกบการขบรถจกรยานยนตดวยความปลอดภยของกลมศกษาและ
กลมควบคม
ระดบความร กลมศกษา (n = 101) กลมควบคม (n = 101)
จานวน รอยละ จานวน รอยละ
ด . .
ปานกลาง . .
นอย . .
ตารางท ความแตกตางของความรเกยวกบการขบรถจกรยานยนตดวยความปลอดภยของ
กลมศกษาและกลมควบคม
ความร จานวน คาเฉลย SD t-Test Sig
กลมศกษา . . - . .
กลมควบคม . .
4. ทศนคตดานความปลอดภยในการขบรถจกรยานยนต
ทศนคตเกยวกบการขบรถจกรยานยนตอยางปลอดภยของกลมศกษาและกลมควบคมม
ลกษณะทใกลเคยงกน คอ รอยละ 97 ของกลมศกษา และรอยละ 95 ของกลมควบคม มทศนคตเชง
บวกเกยวกบการขบรถจกรยานยนตอยางปลอดภย (ตารางท )
เมอเปรยบเทยบทศนคตเกยวกบการขบรถจกรยานยนตอยางปลอดภยของกลมตวอยางทง
สองกลม พบวา ไมมความแตกตางของคาคะแนนเฉลยของทศนคตเกยวกบการขบรถจกรยานยนต
อยางปลอดภยของกลมศกษา ( . 4) และกลมควบคม ( .85) (ตารางท )
ตารางท ทศนคตเกยวกบการขบรถจกรยานยนตดวยความปลอดภยของกลมศกษาและ
กลมควบคม
ทศนคต กลมศกษา (n = 101) กลมควบคม (n = 101)
จานวน รอยละ จานวน รอยละ
เชงลบ . .
เชงบวก . .
ตารางท ความแตกตางของทศนคตเกยวกบการขบรถจกรยานยนตอยางปลอดภยของกลมศกษา
และกลมควบคม
ทศนคต จานวน คาเฉลย SD T-Test Sig
กลมศกษา . . . .
กลมควบคม . .
4. พฤตกรรมการขบรถจกรยานยนต
สวนใหญของกลมศกษา (รอยละ . ) และกลมควบคม (รอยละ . ) ขบรถจกรยานยนต
ดวยความเรวมากกวา กโลเมตร/ชวโมง ประมาณครงหนงของกลมศกษา (รอยละ . ) และ
กลมควบคม (รอยละ . ) มกจะสวมหมวกนรภยขณะขบรถจกรยานยนต (บอยครง) มเพยงรอย
ละ . ของกลมศกษา และรอยละ . ของกลมควบคม ทสวมหมวกนรภยทกครงตลอดการ
เดนทาง ซงหมวกนรภยทสวมใสไดมาตรฐานอตสาหกรรมคดเปนรอยละ . และ รอยละ .
สาหรบกลมศกษาและกลมควบคมตามลาดบ สดสวนของการดมเครองดมแอลกอฮอลในกลม
ศกษา (รอยละ . ) กบกลมควบคม (รอยละ . ) มคาใกลเคยงกน แตความถในการดมตอเดอน
ในกลมศกษา ( . ครง/เดอน) สงกวากลมควบคม ( . ครง/เดอน) สวนใหญของกลมศกษา
(รอยละ . ) และกลมควบคม (รอยละ . ) ขบรถจกรยานยนตในสภาพพนถนนทเปนลาดยาง
(ตารางท )
พฤตกรรมเกยวกบการขบรถจกรยานยนตอยางปลอดภยของกลมศกษาและกลมควบคมม
ลกษณะทใกลเคยงกน คอ มเพยงรอยละ 44.6 ของกลมศกษา และรอยละ 53.5 ของกลมควบคมม
พฤตกรรมการขบรถจกรยานยนตอยางปลอดภยอยในระดบด (ตารางท 9) เมอพจารณาถงความ
แตกตางของพฤตกรรมการขบรถจกรยานยนตอยางปลอดภยพบวากลมศกษาและกลมควบคมมคา
ไมแตกตางกน (ตารางท )
ตารางท พฤตกรรมทเกยวของกบการขบรถจกรยานยนตของกลมศกษาและกลมควบคม
พฤตกรรม กลมศกษา (n = 101) กลมควบคม (n = 101)
จานวน รอยละ จานวน รอยละ
. ความเรวเฉลยของการขบ
ตากวาหรอเทากบ ก.ม./ช.ม. . .
- ก.ม./ช.ม. . .
- ก.ม./ช.ม. . .
มากกวา ก.ม./ช.ม. . .
. การสวมหมวกกนนอคขณะขบรถ
สวมทกครงตลอดการเดนทาง . .
สวมบอยครง . .
สวมบางไมสวมบาง . .
ไมคอยไดสวม . .
ไมสวมเลย . .
. หมวกทใชไดรบมาตรฐาน มอก.
ไดมาตรฐาน . .
ไมไดมาตรฐาน . .
ไมทราบ . .
. การดมสราหรอแอลกอฮอล
ดมสรา . .
ดมเฉลย (ครง/เดอน) . .
สวนเบยงเบนมาตรฐาน . .
ไมดมสรา . .
. ลกษณะถนนทใชเปนประจา
ลาดยาง . .
คอนกรต . .
ลกรง . .
ดน . .
ตารางท พฤตกรรมการขบรถจกรยานยนตอยางปลอดภยของกลมศกษาและกลมควบคม
พฤตกรรม กลมศกษา (n = 101) กลมควบคม (n = 101)
จานวน รอยละ จานวน รอยละ
ไมด . .
ด . .
ตารางท ความแตกตางของพฤตกรรมการขบรถจกรยานยนตอยางปลอดภยของกลมศกษาและ
กลมควบคม
พฤตกรรม จานวน คาเฉลย SD t-Test Sig
กลมศกษา . . - . .
กลมควบคม . .
4.6 ความสมพนธของปจจยตางๆ กบการเกดอบตเหตจากการขบรถจกรยานยนต
ผลการทดสอบปจจยเกยวกบความเปนเจาของรถ การมใบอนญาตขบรถ ความถของการ
ขบรถ ประสบการณการขบรถ ความเรวของการขบรถ การดมแอลกอฮอล สมาชกในครอบครว
เคยประสบอบตเหตจากการขบรถจกรยานยนต ประเภทของรถจกรยานยนต การปรบแตง
รถจกรยานยนต อายของรถจกรยานยนต สญญาณไฟหนา สญญาณไฟทาย สญญาณไฟเลยว
กระจกมองขาง แตร เบรก เกยร ยางรถ ลอรถ ความรและทศนต และพฤตกรรมในการขบ
รถจกรยานยนตอยางปลอดภย โดยทาการวเคราะหทละตวแปร (univariable analysis) พบวา การ
ปรบแตงรถมความสมพนธกบการเกดอบตเหตจากการขบรถจกรยานยนตอยางมนยสมพนธทาง
สถต (p < . ) โดยผทขบรถจกรยานยนตทมการปรบแตงจะมความเสยงตอการเกดอบตเหต
มากกวาผทขบขรถจกรยานยนตทไมมการปรบแตง เทากบ . เทา (ตารางท )
เมอทาการวเคราะหหาความสมพนธของปจจยตาง ๆ กบการเกดอบตเหตจากการขบ
รถจกรยานยนต กรณวเคราะหหลายตวแปร (Multivariable analysis) โดยนาปจจยทมคา OR > 1.5
จากการวเคราะหทละตวแปร เขาทดสอบในแบบจาลอง Logistic regression โดยทาการปรบคา
(adjusted) ปจจยเพศ และอาย พบวาปจจยทมความสมพนธกบการเกดอบตเหตจากการขบ
รถจกรยานยนตอยางมนยสมพนธทางสถตไดแก การปรบแตงรถ (p = 0.001) และความร (p =
. ) โดยผทขบรถจกรยานยนตทมการปรบแตงจะมความเสยงตอการเกดอบตเหตมากกวาผท
ขบรถจกรยานยนตทไมมการปรบแตง เทากบ . เทา และการมความรเกยวกบการขบ
รถจกรยานยนตอยางปลอดภยเปนปจจยทชวยลดความเสยงของการเกดอบตเหตจากการขบ
รถจกรยานยนต (ตารางท )
ตารางท ผลการทดสอบความสมพนธระหวางปจจยตาง ๆ กบการเกดอบตเหตจากการขบ
รถจกรยานยนต กรณวเคราะหทละตวแปร (univariable analysis)
ปจจย กลมศกษา กลมควบคม
OR 95% CI p-
จานวน % จานวน % Value
. ความเปนเจาของรถ
รถของผอน . . . . - . .
รถของตนเอง . . .
. ใบอนญาตขบข
ไมม . . . . - . .
ม . . .
. ความถของการขบ
วน / สปดาห . . . . - . .
- วน / สปดาห . . . . - . .
- วน / สปดาห . . .
. ประสบการณขบรถ
≤ ป . . . . - . .
> ป . . .
. ความเรวของการขบ
> ก.ม./ช.ม. . . . . - . .
≤ ก.ม./ช.ม. . . .
. การดมแอลกอฮอล
ดม . . . . - . .
ไมดม . . .
. สมาชกในครอบครวเคยเกดอบตเหตจากการขบรถจกรยานยนต
เคย . . . . - . .
ไมเคย . . .
. ประเภทของรถ
จงหวะ . . . . - . .
จงหวะ . . . . - . .
ตารางท (ตอ)
ปจจย กลมศกษา กลมควบคม
OR 95% CI p-
จานวน % จานวน % Value
. ประเภทของรถ (ตอ)
ออโตเมตก . . .
. การปรบแตงรถ
มการปรบแตง . . . . - . < .
ไมมการปรบแตง . . .
. อายรถ
> ป . . . . - . .
≤ ป . . . .
. สญญาณไฟหนา
ไมด . . . 0.51 – . .
ด . . .
. สญญาณไฟทาย
ไมด . . . . - . .
ด . . .
. สญญาณไฟเลยว
ไมด . . . . - . .
ด . . .
. กระจกมองขาง
ไมด . . . . - . .
ด . . .
. แตร
ไมด . . . . - . .
ด . . .
. เบรก
ไมด . . . . - . .
ด . . .
. เกยร
ไมด . . . . - . .
ด . . .
ตารางท (ตอ)
ปจจย กลมศกษา กลมควบคม
OR 95% CI p-
จานวน % จานวน % Value
. ยางรถ
ไมด . . . . - . .
ด . . .
. ลอรถ
ไมด . . . . - . .
ด . . .
. ความร
นอย . . . . - . .
ปานกลาง . . . . - . .
ด . . .
. ทศนคต
เชงลบ . . . . - . .
เชงบวก . . .
. พฤตกรรม
ไมด . . . . - . .
ด . . .
ตารางท 22 ผลการทดสอบความสมพนธระหวางปจจยตาง ๆ กบการเกดอบตเหตจากการขบ
รถจกรยานยนต กรณวเคราะหหลายตวแปร (multivariable analysis)
ปจจย B S.E. OR 95% CI p-Value
. ความถของการขบ
วน / สปดาห . . . . - . .
- วน / สปดาห . . . . - . .
. ประสบการณขบรถ ≤ ป . . . . - . .
. การปรบแตงรถ . . . . - . .
. สญญาณไฟหนาสภาพไมด . . . . - . .
. เกยรสภาพไมด . . . . - . .
. ความร - . . . . - . .
หมายเหต : adjusted ปจจยเพศ และ อาย, correct percent = 84.3%
บทท
สรปผลการวจย อภปรายผล และขอเสนอแนะ
การศกษาปจจยทมความสมพนธกบการเกดอบตเหตจากการขบรถจกรยานยนตของนกศกษา
มหาวทยาลยเทคโนโลยสรนาร มวตถประสงคเพอศกษาลกษณะการเกดอบตเหตจากการขบรถจกร
ยานยนต ศกษาระดบความร ทศน คต และพฤตกรรมเกยวกบความปลอดภยในการขบ
รถจกรยานยนตของนกศกษา และหาปจจยทมความสมพนธกบการเกดอบตเหตจากการขบ
รถจกรยานยนตของนกศกษา มหาวทยาลยเทคโนโลยสรนาร
การศกษาวจยครงน เปนการวจยเชงวเคราะหแบบยอนหลง (Retrospective study) แบบ
: ก ลมศกษาตอกลมควบคม โดยกลมศกษา คอ นกศกษาระดบปรญญาตร มหาวทยาลย
เทคโนโลยสรนารทมประวตการเกดอบตเหตจากการขบขรถจกรยานยนต และมประวตเขารบ
บรการจากสถานพยาบาล หรอมการใชสทธเบกประกนสขภาพของนกศกษา ระหวางวนท
มกราคม ถง ธนวาคม จานวน คน สวนกลมควบคม คอ นกศกษาระดบปรญญา
ตร มหาวทยาลยเทคโนโลยสรนารทเปนผข บขรถจกรยานยนต แลวไมเกดอบตเหตในชวง
ระยะเวลาเดยวกนกบกลมศกษา และเปนนกศกษาชนปเดยวกน สานกวชาเดยวกน เพศเดยวกน อาย
แตกตางกบกลมศกษาไมเกน ป จานวน คน โดยใชแบบสอบถามเปนเครองมอในการเกบ
รวบรวมขอมล จากการวเคราะหขอมลดงกลาว สามารถสรปผลการวจย อภปรายผล และ
ขอเสนอแนะจากการศกษาวจย ครงน ดงน
5. สรปผลการวจย
5. . ลกษณะของการเกดอบตเหตจากการขบรถจกรยานยนต ในป พ.ศ.
5. . . นกศกษาทเกดอบตเหตจากการขบรถจกรยานยนต เปนเพศหญงคดเปนรอยละ .
อายเฉลย . ± . ป โดยรอยละ . ศกษาอยในสานกวชาวศวกรรมศาสตร รอยละ . พก
อยในหอพกมหาวทยาลย รอยละ . มรถจกรยานยนตเปนของตนเอง รอยละ . มใบอนญาต
ขบรถ รอยละ . ของผประสบอบตเหตจากการขบขรถจกรยานยนตมการใชรถจกรยานยนตทก
วน รอยละ . มประสบการณขบรถมากกวา ป รอยละ . ใชความเรวในการขบรถเฉลย
มากกวา กโลเมตรตอชวโมง รอยละ . มการดมเครองแอลกอฮอล โดยมการดมเฉลยเทากบ
. ครงตอเดอน
śš
5. . . ประเภทของรถทเกดอบตเหต รอยละ . เปนรถจกรยานยนต จงหวะ รอยละ
. มความจของเครองยนต ซซ รอยละ . รถมอายมากกวา ป มากกวารอยละ ของ
รถจกรยานยนตมสภาพของสญญาณไฟหนา สญญาณไฟทาย สญญาณไฟเลยว กระจกมองขาง
แตร เบรก เกยร ยางรถ ลอรถ อยในสภาพทใชงานไดด
5. . . อบตเหตจากการขบรถจกรยานยนตเกดขนมากทสดในชวงบาย รอยละ .
รองลงมาคอชวงกลางคน รอยละ . โดยเกดในชวงวนจนทรถงศกรมากกวาวนหยดเสารอาทตย
เดอนกนยายนเกดอบตเหตมากทสดคดเปน . โดยสถานททเกดอบตเหตมากทสด คอบรเวณ
ถนนมหาวทยาลย 1 และแยกทางออกประต คดเปนรอยละ .
5. . . ลกษณะของการเกดอบตเหตทพบมากทสด คอการลม แฉลบเอง รอยละ . โดย
รถจกรยานยนตทเกดอบตเหตรอยละ . เปนของผขบเอง กอนเกดอบตเหตผขบรถจกรยานยนต
ดมสราหรอเครองดมทมแอลกอฮอลกอนขบ รอยละ . เมอพจารณาถงสภาวะอารมณของผขบ
รถจกรยานยนตพบวาอยในภาวะรบเรง และ เมา รอยละ . และ . ตามลาดบ
5. . . ถนนทเกดอบตเหตมากทสดคอถนนลาดยาง รอยละ . ถนนทางตรงเปนถนนท
เกดอบตเหตมากทสด รอยละ .6 รองลงมาคอถนนทางแยก รอยละ . โดยรอยละ . มการ
ใชถนนเสนทเกดอบตเหตเปนประจา เมอพจารณาถงสภาพแวดลอมของการเกดอบตเหตพบวารอย
ละ . เกดขนในสภาพการจราจรทไมคบคง รอยละ . ของอบตเหตเกดขนในบรเวณทมดหรอ
แสงสวางไมเพยงพอ
5. . . การบาดเจบจากอบตเหตจากการขบรถจกรยานยนตรอยละ เปนการบาดเจบ
เพยงเลกนอย เชน ถลอก ตองเยบแผล ทาแผล โดยรอยละ 64 ของผบาดเจบเขารบการรกษา
ทสถานพยาบาลของมหาวทยาลย
5.1. ความร ทศนคต พฤตกรรมเกยวกบความปลอดภยในการขบรถจกรยานยนต
5.1. . คะแนนเฉลยของความรเกยวกบความปลอดภยในการขบรถจกรยานยนตของกลม
ศกษามความแตกตางกบกลมควบคมอยางมนยสาคญทางสถต (p = 0.015) โดยกลมศกษามระดบ
ความรอยในระดบด ปานกลาง และนอย คดเปนรอยละ . , . และ . ตามลาดบ สวนกลม
ควบคมมระดบความรอยในระดบด ปานกลาง และนอย มคารอยละ . , . และ . ตามลาดบ
5. . . ทศนคตเกยวกบความปลอดภยในการขบรถจกรยานยนตของกลมศกษาและกลม
ควบคมมคาไมแตกตางกน โดยกลมศกษามทศนคตเชงบวก และเชงลบตอความปลอดภยในการขบ
รถจกรยานยนต คดเปนรอยละ และ ตามลาดบ สวนกลมควบคมมทศนคตเชงบวก และเชงลบ
ตอความปลอดภยในการขบรถจกรยานยนต คดเปนรอยละ และ ตามลาดบ
5. . . พฤตกรรมเกยวกบความปลอดภยในการขบรถจกรยานยนตของกลมศกษาและกลม
ควบคมมคาไมแตกตางกน โดยกลมศกษามพฤตกรรมทด และไมดเกยวกบความปลอดภยในการ
ŜŘ
ขบรถจกรยานยนต คดเปนรอยละ . และ . ตามลาดบ โดยกลมควบคมมพฤตกรรมทด และ
ไมดเกยวกบความปลอดภยในการขบรถจกรยานยนต คดเปนรอยละ . และ . ตามลาดบ
5. . ปจจยทมความสมพนธกบการเกดอบตเหตจากการขบรถจกรยานยนต
5. . . การปรบแตงรถจกรยานยนต มความสมพนธกบการเกดอบตเหตจากการขบข
รถจกรยานยนต โดยผทขบรถจกรยานยนตทมการปรบแตงมความเสยงตอการเกดอบตเหตมากกวา
ผทขบขรถจกรยานยนตทไมมการปรบแตง เทากบ . เทา (p = 0.001)
5. . . ความรเกยวกบการขบรถจกรยานยนตอยางปลอดภยเปนปจจยทชวยลดความเสยง
ของการเกดอบตเหตจากการขบรถจกรยานยนต (p = 0.044)
5. อภปรายผล
5. . ปจจยการปรบแตงรถจกรยานยนต กบการเกดอบตเหตจากการขบรถจกรยานยนต
ผลการศกษาพบวา การปรบแตงรถจกรยานยนตเปนปจจยทมความสมพนธกบการเกด
อบตเหตจากการขบรถจกรยานยนต (p = 0.001) โดยกอใหเกดความเสยงตอการเกดอบตเหตจาก
การขบรถจกรยานยนตมากเปน . เทาของกลมทไมไดปรบแตงรถจกรยานยนต การปรบแตง
ดดแปลงรถจกรยานยนตทนกศกษานยม ไดแก การปรบแตงเบาะใหเลกลง ปรบลอใหเลกลง ปรบ
เครองยนตใหแรงขน ปรบทจบบงคบรถ ปรบระดบรถใหตาลง (load ตา) ซงการปรบแตงดงกลาวม
ผลทาใหการควบคมบงคบรถทาไดยากขน ซงเปนปจจยสาคญในการเกดอบตเหต ตวอยางเชน การ
ปรบเบาะใหมขนาดเลกลงจากมาตรฐานซงไมถกหลกการยศาสตร ทาใหการน งขบรถไมสบาย
กอใหเกดความเมอยลาในการน งขบรถ การปรบเปลยนลอใหมขนาดเลกลง เปนการลดพนทของ
ลอรถในการยดเกาะถนนทาใหลมไดงาย การปรบเครองใหแรงขน ทาใหสามารถเพมความเรวใน
การขบสงผลใหเกดอบตเหตไดงายขน การปรบทจบบงคบรถสงผลใหการควบคมบงคบทศทาง
ของรถไดยากขน และทาใหเกดความเมอยลาในการขบรถมากขนดวย การปรบระดบรถใหตาลง
จากปกตสงผลใหจดสมดลของรถเสยไป ทาใหการบงคบรถทาใหยากขน ซงสอดคลองกบ
ผลการวจยของเกรยงศกด หลวจนทรพฒนา และคณะ ( ) ทพบวานกศกษาทดดแปลง
รถจกรยานยนตเกดอบตเหตเปน . เทาของกลมทไมไดดดแปลง โดยสวนใหญดดแปลง โดยการ
ถอดกระจกมองขางออกเพอไมใหตานลมและไมรบกวนการขบ ดดแปลงทอไอเสยเพอใหไอเสย
ออกมาเตมทและมเสยงดง เปลยนลอให เลกลง เพราะเชอวาการดดแปลงดงกลาวทาให
รถจกรยานยนตวงเรวขน ซงไมถกตอง เพราะการดดแปลงทาใหมาตรฐานเดมของรถจกรยานยนต
ถกเปลยนแปลงไป สงผลใหขาดความปลอดภยในการขบข สงผลใหเกดอบตเหตไดงายยงขน ซง
สอดคลองกบผลการวจยของ กาไล เตมชยศร ( ) ทพบวานกเรยนชนมธยมทดดแปลง ปรบแตง
Ŝř
รถ ถอดอปกรณของรถจกรยานยนตออก หรออปกรณชารดแลวไมซอมแซมจะเกดอบตเหต
มากกวานกเรยนทไมไดดดแปลงรถจกรยานยนตหรอรถจกรยานยนตทอยในสภาพสมบรณ
5. . ปจจยความรเกยวกบความปลอดภยในการขบรถจกรยานยนตกบการเกดอบตเหตจากการ
ขบรถจกรยานยนต
ผลการวจยพบวาปจจยความรเกยวกบความปลอดภยในการขบรถจกรยานยนตมความสมพนธ
กบการเกดอบตเหต (p = 0.044) โดยการมความรดจะเปนปจจยในการชวยลดความเสยงของการเกด
อบตเหตจากการขบรถจกรยานยนต ซงสอดคลองกบผลการวจยของวรวทย จนทรชม ( ) และ
กาไล ตรชยศร ( ) ทพบวาผขบรถจกรยานยนตทมความรนอยเกยวกบกฎจราจรมความเสยงตอ
การเกดอบตเหตจากการขบรถจกรยานยนตมากกวากลมทมความรเรองกฎจราจรเปนอยางด เทากบ
. เทา และ . เทาตามลาดบ แตอยางไรกตามผลการศกษามความขดแยงกบผลการศกษาของ
สรชย เจยมกล ( ) ทพบวาความรเกยวกบกฎจราจรไมมความสมพนธกบการเกดอบตเหตจาก
การขบรถจกรยานยนต เพราะวา ผข บรถจกรยานยนตสวนใหญจะมความรเกยวกบสญญาณ
เครองหมายหรอปายบงคบตาง ๆ อยในเกณฑด แตพฤตกรรมการขบทประมาท ขาดความ
ระมดระวงในการขบรถ จงอาจเปนสาเหตทสงผลใหเกดอบตเหตจากการขบรถจกรยานยนต
ผลการวจย ครงนยงพบวาภาพรวมของกลมตวอยาง สวนใหญมระดบความรเกยวกบความ
ปลอดภยในการขบรถจกรยานยนตอยในระดบปานกลาง (คะแนนอยระหวางรอยละ - ) ถง
นอย (คะแนนนอยกวารอยละ ) โดยมความรในระดบด (คะแนนมากกวา รอยละ )ในกลม
ศกษา และกลมควบคมเพยง รอยละ . และ . ตามลาดบ โดยเรองทกลมตวอยาง ยงมความรนอย
(ตอบถกนอยกวารอยละ ) ไดแก กฎหมายจราจรอนญาตใหรถจกรยานยนตซอนทายไมเกน
คน อตราความเรวสงสดในการขบรถจกรยานยนตในเขตชมชน การสวมหมวกนรภยขณะขบ
รถจกรยานยนตมจดมงหมายสาคญเพอลดความรนแรงจากการบาดเจบทศรษะไมใชการใสหมวก
นรภยแลวชวยปองกนการเกดอบตเหต การขบรถอยางปลอดภยเมอถงทางรวมหรอทางแยก
รวมทงการขบรถจกรยานยนตออกจากทจอดอยางปลอดภย ซงมแนวโนมไปในทางเดยวกนกบ
ผลการวจยทพบวา รอยละ . ของกลมตวอยางไมมใบอนญาตขบรถจกรยานยนต จงยงไมได
ผานการอบรมและทดสอบความรในการขบรถจกรยานยนตทถกตองทงในภาคทฤษฎและ
ภาคปฏบตจากกรมการขนสงทางบก สงผลใหขาดความรในเรองดงกลาว นอกจากนนผท ม
ใบอนญาตขบรถจกรยานยนตอาจมความรเฉพาะกฎจราจรหรอขอบงคบทใชในการสอบใบอนญาต
ขบขเทานน จงอาจไมครอบคลมหลกการขบรถจกรยานยนตอยางปลอดภย ซงแตกตางจากบาง
ประเทศ เชนประเทศญปน มกฎหมายบงคบใหผทจะขบรถจกรยานยนตตองผานหลกสตรการขบ
ŜŚ
รถจกรยานยนตดวยความปลอดภยเสยกอน ซงจะมการฝกหดและสอนทงภาคทฤษฎและภาคปฏบต
บนถนนกอนทจะขอใบอนญาตขบข เพอใหผทจะขอใบอนญาตขบขมความชานาญสามารถขบข
รถจกรยานยนตไดอยางถกตองตามกฎจราจรและกฎความปลอดภย (พวงนอย แสงแกว, )
5. . ปจจยอน ๆ
จากผลการศกษา ยงพบปจจยอนๆ ทมแนวโนมจะเปนปจจยเสยงตอการเกดอบตเหตจาก
การขบรถจกรยานยนต แตในการศกษาครงนไมมความสมพนธกบการเกดอบตเหตจากการขบ
รถจกรยานยนตอยางมนยสาคญทางสถต ซงสามารถนามาอภปรายผลได ดงน
5. . . ประสบการณในการขบรถ ผลการศกษา พบวานกศกษาทมประสบการณขบ
รถจกรยานยนตนอยกวาหรอเทากบ ป มแนวโนมทจะเกดอบตเหตมากกวานกศกษาทม
ประสบการณการขบรถจกรยานยนตมากกวา ป (OR = 2.16, 95% CI = 0.84 – . ) ซงสอดคลอง
กบผลการศกษาทพบวาลกษณะการเกดอบตเหตจากการขบรถจกรยานยนตของนกศกษาทเกดมาก
ทสดคอการลมแฉลบเอง (รอยละ . ) ซงสาเหตหนงอาจเกดจากผขบรถจกรยานยนตขาดทกษะ
และความชานาญในการขบรถจกรยานยนต การขาดประสบการณในการขบรถจกรยานยนตยง
สงผลใหการตดสนใจในเหตการณทเกดขนเฉพาะหนายงไมด และบวกกบยงไมคอยมความชานาญ
ทางทาใหเกดอบตเหตไดมากกวา ซงผลการวจยของสมจนดา ชมพนท ( ) วนดา เมธาลกษณ
( ) และพวงทอง ปองภยและคณะ ( ) พบวา ผขบรถจกรยานยนตทมประสบการณขบ -
ป ประสบอบตเหตมากทสด และประสบการณในการขบรถจกรยานยนตมความสมพนธกบการเกด
อบตเหต
5. . . ดานความชารดหรอไมพรอมใชงานของรถจกรยานยนต ผลการศกษาพบวา
นกศกษาทขบรถจกรยานยนตทไฟหนาอยในสภาพทไมด (OR = 1.61, 95% CI = 0.43 – . ) และ
เกยรอยในสภาพทไมด (OR = 3.29, 95% CI = 0.31 – . ) มแนวโนมทจะเกดอบตเหตสงกวา
กลมนกศกษาทขบรถจกรยานยนตทมสภาพปกต ซงสอดคลองกบผลการศกษาทพบวารอยละ .
เกดอบตเหตในชวงกลางคนและชวงดก ซงในชวงดงกลาวถาไฟหนาของรถจกรยานยนตชารดหรอ
อยในสภาพทไมดจะลดความสามารถในการมองเหนของผขบรถจกรยานยนต และยานพาหนะคน
อนทขบรวมกนอยในทองถนน ทาใหเกดอบตเหตไดงายยงขน ซงสอดคลองกบผลการศกษาของ
วระ กสานตกล ( ) ทพบวาปจจยดานยานพาหนะททาใหเกดอบตเหตรถจกรยานยนตสวนใหญ
เกดจากการขาดการดแลรกษาอปกรณทสาคญ ไดแกไฟหนารถ ไฟทาย เบรก เกยร และกระจกมอง
หลง เปนตน
5.2.3.3 พฤตกรรมการขบรถจกรยานยนตอยางปลอดภย ผลการศกษาพบวาประมาณรอย
ละ 50 ของกลมนกศกษามคาพฤตกรรมการขบรถจกรยานยนตทไมปลอดภย ซงสวนหนงอาจเกด
จากการขาดความรเกยวกบความปลอดภยในการขบรถจกรยานยนต นอกจากนนยงพบวาประมาณ
รอยละ 70 ของนกศกษามพฤตกรรมการขบรถเรว ความเรวเฉลยมากกวา 50 ก.ม./ช.ม. และรอยละ
Ŝś
17.8ของการเกดอบตเหตจากการขบรถจกรยานยนตมการดมสรากอนการขบรถ สงผลใหลด
ความสามารถในการควบคมรถจกรยานยนต ทาใหเกดอบตเหตไดงายยงขน และอาจสะทอนให
เหนวาการควบคมและรณรงคเรองเมาไมขบในกลมนกศกษายงไมมประสทธภาพเทาทควร หรอยง
ไมสามารถเขาถงกลมนกศกษาอยางท วถง นอกจากนนผลการศกษาของ กาไล ตรชยศร (2536)
พบวาความเรวขณ ะขบรถจกรยานยนตมความสมพนธกบการเกดอบต เห ต โดยผ ทขบ
รถจกรยานยนตทใชความเรวสงกวา 60 กโลเมตรตอชวโมง เสยงตอการเกดอบตเหตมากกวาผทขบ
รถจกรยานยนตโดยใชความเรวนอยกวา คดเปน 2.86 เทา
5.2.3.4 สภาพสงแวดลอม จากผลการวจยพบวาประมาณครงหนงของอบตเหต (รอยละ
. ) เกดขนในฤดฝน (มถนายน – กนยายน) ซงเมอฝนตกทาใหพนถนนลนทาใหการควบคมรถ
ทาไดยากยงขน จงสงผลในเกดอบตเหตไดงาย โดยเฉพาะอยางยงกบผขบรถจกรยานยนตทขาดประ
การณในการขบรถ ซงสอดคลองกบผลการสอบถามความคดเหนของนกศกษาทเกดอบตเหตจาก
การขบรถจกรยานยนตทใหความเหนวาสาเหตหลกจากการเกดอบตเหตมากจากสภาพถนนลน คด
เปนรอยละ . (ตารางท ) แตอยางไรกตาม รอยละ . ใหความเหนวาปจจยสวนบคคล เชน
ความประมาท การขบรถเมอรางการไมพรอม เชน เมา เปนสาเหตหลกของการเกดอบตเหต
นอกจากนนลกษณะการใชชวตของนกศกษากมอาจมสวนสนบสนน หรอเปนปจจยเสรมในการ
เกดอบตเหตจากการขบรถจกรยานยนต เชน ความถของการขบรถ ซงผลการวจยพบวาผเกด
อบตเหตจากการขบรถจกรยานยนตรอยละ . ขบรถจกรยานยนตทกวน และอบตเหตเกดขน
ในชวงวนจนทรถงศกรมากกวาชวงวนหยดเสารและอาทตย และเกดมากในชวงบาย (รอยละ . )
และชวงกลางคน (รอยละ . ) ซงในชวงวนจนทรถงศกรมการเรยนการสอน มการใช
รถจกรยานยนตและรถยนตบนทองถนนมากกวาในชวงวนหยดเสารและอาทตย และมความรบเรง
ในการเดนทางมากกวาวนหยดเสารและอาทตย เชน ตองเดนทางไปใหทนเขาเรยน ซงผลการวจย
พบวา รอยละ . ของผเกดอบตเหตจากการขบรถจกรยานยนตขบรถดวยความรบเรง
5.2.3.5 การสวมหมวกนรภย จากผลการศกษาพบวานกศกษาโดยภาพรวมมการสวมหมวก
นรภยทกครงตลอดการเดนทาง มเพยงรอยละ 26.2 และลกษณะการบาดเจบพบวารอยละ 4 ของการ
บาดเจบเกดศรษะแตก หรอโดนกระแทก ซงการบาดเจบดงกลาวสามารถปองกนไดดวยการสวม
หมวกนรภยขณะขบรถจกรยานยนต ซงผลการศกษาของ Fitzharris และ คณะ (2009) พบวาผทขบ
รถจกรยานยนตแตไมสวมหมวกนรภยมความเสยงของการเกดอบตเหตบรเวณศรษะระดบปาน
กลางถงขนรนแรงมากกวา 5 เทาของผทสวมหมวกนรภยขณะขบรถจกรยานยนต และ Heng และ
คณะ (2006) ยงพบวาการลดลงของการบาดเจบบรเวณศรษะเนองจากการสวมหมวกนรภยม
ความสมพนธกบอตราการตายจากอบตเหตรถจกรยานยนตทลดลง แตอยางไรกตามคณภาพของ
หมวกนรภยมความสาคญตอการลดความรนแรงจากการบาดเจบบรเวณศรษะจากการเกดอบตเหต
ŜŜ
รถจกรยานยนต โดย Peek-Asa และคณะ (1999) พบวาการสวมหมวกนรภยทไมไดมาตรฐาน จะม
ประโยชนเพยงเลกนอยในการปองกนการบาดเจบบรเวณศรษะเมอเกดอบตเหตรถจกรยานยนต
5.2.4 ขอจากดของรปแบบการวจย
การวจยครงน เปนการศกษาวจยเชงวเคราะหแบบยอนหลง (Retrospective study) เพอ
ศกษาปจจยทมความสมพนธกบการเกดอบตเหตจากการขบรถจกรยานยนตของนกศกษา
มหาวทยาลยเทคโนโลยสรนาร ในชวง พ.ศ. 2552 ซงรปแบบการวจยดงกลาว อาจเกดความ
คลาดเคลอนหรออคตจากการนกยอนหลง (recall bias) เนองจากผตอบแบบสอบถามตองนก
ยอนหลงเปนเวลา 1 ป จงควรมการศกษาเพมเตมในรปแบบของการวจยแบบศกษาไปขางหนา
(Prospective study)
5. ขอเสนอแนะตอมหาวทยาลย
5.3.1 ขอเสนอแนะจากผลการวจย
5.3.1.1 ดาเนนโครงการตรวจสอบสภาพของรถจกรยานยนตของนกศกษา อยางนอย 1 ครงตอป
เพอใหมนใจวานกศกษาขบรถจกรยานยนตทไมชารด อยในสภาพพรอมใชงาน และรณรงคสราง
ความเขาใจทถกตองเกยวกบการดดแปลงหรอปรบแตงรถจกรยานยนต ซงสงผลใหเกดความเสยง
ตอการเกดอบตเหตเพมมากขน
5.3.1.2 จดอบรมหลกสตรการขบรถจกรยานยนตอยางปลอดภย ซงมเน อหาการอบรม
ครอบคลมทงภาคทฤษฎและภาคปฏบตใหกบนกศกษาทขบรถจกรยานยนต เพอใหมความรความ
เขาใจทถกตองเกยวกบหลกการขบรถจกรยานยนตทปลอดภย และเกดทกษะในการขบ
รถจกรยานยนตทปลอดภย เนองจากผลการวจยพบวานกศกษาสวนใหญยงมความรเกยวกบการขบ
รถจกรยานยนตอยางปลอดภยอยในระดบปานกลางถงนอย และมประมาณครงหนงของนกศกษาท
มพฤตกรรมการขบรถจกรยานยนตทปลอดภยอยในระดบด โดยการจดอบรมดงกลาวควรจดเปน
ประจาทกป ใหกบนกศกษาทเขาใหมทนารถจกรยานยนตมาใชภายในมหาวทยาลย
5.3.1.3 สงเสรมและรณรงค เพอลดปจจยอนๆ ทอาจมแนวโนมจะเปนปจจยเสยงตอการเกด
อบตเหตจากการขบรถจกรยานยนต เชน การรณรงค หรอออกนโยบายกาหนดความเรวในการขบ
รถจกรยานยนตในมหาวทยาลย รวมทงรณรงคและสรางคานยมในการสวมหมวกนรภยทกครงใน
การขบรถจกรยานยนต ผานโครงการหรอกจกรรมตาง ๆ ทนกศกษามสวนรวม และมมาตรการใน
การตรวจตราการสวมใสหมวกนรภยขณะขบรถจกรยานยนตอยางตอเนอง เนองจากผลการวจย
พบวา ประมาณ หนงในสของนกศกษาเทานนทสวมหมวกนรภยทกครง ตลอดการขบ
รถจกรยานยนต
Ŝŝ
5.3.1.4 จดทาระบบการรายงานอบตเหต การสอบสวนอบตเหต และระบบการตดตามมาตรการ
แกไขปองกนเมอเกดอบตเหตจากการขบรถจกรยานยนต รวมถงจดทาระบบฐานขอมลเกยวกบ
อบตเหต เนองจากปจจบนมขอมลเรองการเกดอบตเหตจากหลายหนวยงาน แตขอมลไมตรงกน
เนองจากขาดระบบการประสานงานเกยวกบขอมลการเกดอบตเหต ซงการมระบบฐานขอมลทม
ประสทธภาพ จะเปนขอมลทสาคญในการวางแผนแนวทางการควบคม และปองกนอบตเหตจาก
การขบรถจกรยานยนต รวมถงชวยในการประเมนผลการดาเนนการ มาตรการการควบคมและ
ปองกนอบตเหตจากการขบรถจกรยานยนต
5. 3.2 ขอเสนอแนะอนๆ
5.3.2.1 ศกษาปจจยเสยงตอการเกดอบตเหตรถจกรยานยนต เชงวเคราะห โดยใชรปแบบการวจย
ศกษาไปขางหนา (Prospective study) โดยศกษาในชวงเวลาเรมตน ตงแตนกศกษาเขาศกษาใน
มหาวทยาลย จนนกศกษาสาเรจการศกษา
5.3.2.2 สงเสรมรปแบบการเดนทางภายในมหาวทยาลยดวยวธอนๆ เพอลดปรมาณและความถ
ของการใชรถจกรยานยนตภายในมหาวทยาลย เชน การรณรงคการใชรถจกรยาน รวมถงการ
สงเสรมใหนกศกษาใชบรการรถประจาทางทมหาวทยาลยจดให โดยทาการศกษาวจยเพมเตมถง
ปจจย ปญหา และอปสรรคททาใหนกศกษาไมนยมใชรถประจาทางทมหาวทยาลยจดให เพอนามา
พฒนาและปรบปรงรปแบบการเดนรถและใหบรการรถประจาทางทมหาวทยาลยจดให เพอนามา
พฒนาและปรบปรงรปแบบการเดนรถและใหบรการรถประจาทางในมหาวทยาลย
รายการอางอง
เกรยงศกด กองพลพรหม. (2537). บทบาทและการพฒนาความรวมมอในการแกไขปญหาโรคไม
ตดตอ. กรงเทพมหานคร : ศนยพฒนาการควบคมโรคไมตดตอ กรมการแพทย กระทรวง
สาธารณสข.
เกรยงศกด หลวจนทรพฒนา และคณะ. ( ). ระบาดวทยาการบาดเจบในเวชศาสตรชมชน. พมพ
ครงท . ภาควชาเวชศาสตรชมชน คณะแพทยศาสตร มหาวทยาลยสงขลานครนทร.
เกรยงศกด หลวจนทรพฒนา และคณะ. ( ). ปจจยทมความสมพนธกบการเกดอบตเหต
รถจกรยานยนตในนกศกษาวทยาลยเทคนคหาดใหญ จงหวดสงขลา. สงขลานครนทรเวชสาร.
( ): - .
กาไล ตรชยศร. ( ). การศกษาเปรยบเทยบปจจยทเกยวของกบการเกดอบตเหตในขณะขบข
รถจกรยานยนตของนกเรยนชนมธยมศกษา จงหวดสระบร. วทยานพนธ ปรญญาวทยาศาสตร
มหาบณฑต สาขาวชาระบาดวทยา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยมหดล.
ประภา นครา. (2539). พฤตกรรมเสยงตอการเกดอบตเหตรถจกรยานยนตในจงหวดภเกต.
วทยานพนธปรญญาสงคมศาสตรมหาบณฑต. มหาวทยาลยมหดล.
ประภาเพญ สวรรณ. (2534). พฤตกรรมสขภาพ เอกสารการสอนชดวชาสขศกษา หนวยท 1 - 7.
พมพครงท 9 นนทบร : มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช.
พวงนอย แสงแกว. ( ). ปจจยทเกยวกบพฤตกรรมการขบขรถจกรยานยนตอยางปลอดภยของ
นกศกษาระดบอดมศกษา. คณะมนษยศาสตรและสงคมศาสตร. สถาบนราชภฏลาปาง.
พวงทอง ปองภย และคณะ. ( ). รายงานการวจย เรอง การศกษาอบตภยของนกเรยนมธยม
ศกษาใน จงหวดชายแดนภาคใต. คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยสงขลานครนทร.
วรวทย จนทรชม. ( ). ปจจยทมผลตอการเกดอบตเหตรถจกรยานยนตในนกเรยนชนมธยม
ศกษา อาเภอเมอง จงหวดปตตาน. วทยานพนธปรญญาวทยาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชา
การจดการสงแวดลอม มหาวทยาลยสงขลานครนทร.
วนดา พนธสอาด. (2535). พฤตกรรมความปลอดภยดานการจราจรทางบกของนกเรยนชนมธยม
ศกษาปท 4 โรงเรยนสงกดกรมสามญศกษา เขตกรงเทพมหานคร. วทยานพนธการศกษา
มหาบณฑต. มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ประสานมตร.
วนดา เมธาลกษณ. ( ). ปจจยทมความสมพนธกบความรนแรงของการบาดเจบในผประสบ
อบตเหตจากการขบขรถจกรยานยนต : ศกษาเฉพาะกรณโรงพยาบาลในสงกดกรงเทพ
มหานคร. วทยานพนธปรญญาวทยาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาชวสถต บณฑตวทยาลย
มหาวทยาลยมหดล.
ŜŞ
วจตร บญยะโหตระ. (2529). สถานการณอบตเหตในประเทศไทย. วารสารอบตเหต, 5: 35-45.
วจตร บญยะโหตระ. (2538). อบตภยใกลตวเรา 2. กรงเทพมหานคร : ธรรมสาร.
วสทธ อรยภญโญ. (2539). ตวแปรทางจตและสถานการณในการขบขทเกยวของกบพฤตกรรมการ
ขบขอยางปลอดภยของผขบขรถยนตสวนบคคลในกรงเทพมหานคร. วทยานพนธปรญญา
วทยาศาสตรมหาบณฑต. มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ประสานมตร.
วระ กสานตกล และคณะ. ( ). รายงานการวจย เรอง อบตเหตรถจกรยานยนตในประเทศไทย
และมาตรการการแกไข. คณะแพทยศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย.
ศาศวต ภรภสสรกล. ( ). การใชผวทางแบบมส (Colored Pavement) เพอกระตนเตอนใหผ
ขบขลดความเรวเมอเขาสเขตชมชน. กรมทางหลวงชนบท.
สมจนดา ชมพนท. ( ). อบตเหตจกรยานยนตและปจจยทเกยวของ ณ โรงพยาบาลจฬาลงกรณ.
วทยานพนธปรญญาวทยาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาเวชศาสตรปองกนและสงคม
บณฑตวทยาลย จฬาลงกรณมหาวทยาลย.
สชาต โสมประยร และคณะ. (2542). การสอนสขศกษา. กรงเทพมหานคร : เอม เทรดดง.
สรชย เจยมกล. ( ). ปจจยทเกยวของกบการเกดอบตเหตของผขบขรถจกรยานยนตใน
กลมอาย - ป จงหวดตราด. วทยานพนธปรญญาวทยาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชา
ระบาดวทยา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยมหดล.
เออมพร รกจรรยาบรรณ. (2538). การศกษาการปองกนอบตเหตจากการขบขรถจกรยานยนตของ
นกเรยนชนมธยมศกษาตอนปลาย ในจงหวดชลบร. วทยานพนธปรญญาครศาสตรมหาบณฑต
ภาควชาพลศกษา บณฑตวทยาลย จฬาลงกรณมหาวทยาลย.
Cicco, D and Moberg I. (1987). Traffic safety and connotative meaning of 18 to 22 year old
drivers. Columbia University Inchers College.
Fitzharris M. et al. (2009) Crash Characteristics and Pattern of Injury among Hospitalized
Motorised Two-wheeled Vehicle Users in Urban India. BMC Public Health [On-line
serial]. Available: http://www.biomedcenter.com/1471-2458/9/11.
Heng KWJ. et al. (2006). Helmet Use and Bicycle-related Trauma in Patients Presenting to
an Acute Hospital in Singapore. Singapore Medical Journal, 47(5): 367-372.
Pee-Asa C. (1999). The Prevalence of Non-standard Helmet Use and Head Injury among
Motorcycle Riders. Accident Analysis & Prevention, 31(3): 229-233.
Peterson D. (2001). Safety Management: A Human Approach. 3 edition. American Society
of Safety Engineers.
ภาคผนวก ก
แบบสอบถาม
ปจจยทมความสมพนธกบการเกดอบตเหตจากการขบรถจกรยานยนต
ของนกศกษา มหาวทยาลยเทคโนโลยสรนาร
แบบสอบถามฉบบน มจดประสงคเพอทาการรวบรวมขอมล และศกษาถงปจจยทมความ สมพนธกบการเกดอบตเหตจากการขบรถจกรยานยนตของนกศกษา มหาวทยาลยเทคโนโลยสรนาร เพอนาขอมลทไดจากการศกษา เสนอแนะแนวทางการปองกนอบตเหตทางรถจกรยานยนตของนกศกษาตอไป โดยแบบสอบถามฉบบนประกอบดวยขอมล สวน ดงน
สวนท ขอมลทวไป
สวนท 2 ขอมลการเกดอบตเหต (สาหรบผทเกดอบตเหตรถจกรยานยนตในพนทภายใน
และพนทรอบ ๆ มหาวทยาลย รศม กโลเมตร ระหวาง มกราคม ถง
ธนวาคม )
สวนท 3 ความรเกยวกบการขบรถจกรยานยนต
สวนท 4 ทศนคตดานความปลอดภยในการขบรถจกรยานยนต
สวนท 5 ขอมลพฤตกรรมการขบรถจกรยานยนต
คณะผวจยขอความรวมมอทกทาน กรณากรอกขอมลใหครบถวนสมบรณตามความเปนจรง เพอเปนประโยชนตอการทาวจยครงน และคณะผวจยจะเกบขอมลทไดจากแบบสอบถามของทานเปนความลบ
** ขอขอบคณ สาหรบความรวมมอ **
สวนท 1 ขอมลทวไป
คาชแจง กรณาทาเครองหมาย ลงใน , ( ) หรอกรอกคาตอบใหชดเจนตามความเปนจรงและ
ตอบคาถามทกขอ
1. เพศ ชาย หญง
2. อาย __________ ป
3. สานกวชา
แพทยศาสตร สาขาวชา__________________________________
วศวกรรมศาสตร สาขาวชา__________________________________
เทคโนโลยการเกษตร สาขาวชา__________________________________
เทคโนโลยสงคม สาขาวชา__________________________________
วทยาศาสตร สาขาวชาวทยาศาสตรการกฬา 4. ทานพกอาศยอยทใดขณะทเรยนท มทส.
หอพกภายในมหาวทยาลย หอพก / หมบานบรเวณหนามหาวทยาลย หอพก / หมบาน หลงมหาวทยาลย อนๆ ระบ ___________________________
5. รถจกรยานยนตททานใชขบขเปนประจาเปนรถของใคร รถของทานเอง/รถของทบาน รถผอน (เชน ยมเพอน)
6. ทานมใบอนญาตขบขรถจกรยานยนตหรอไม ม ตงแต พ.ศ._____________ ( ) กอนเขาศกษาในมทส. ( ) หลงเขาศกษาในมทส.
ไมม
7. โดยปกตทานขบรถจกรยานยนตบอยแคไหน ใน 1 สปดาห ทกวน (7 วน) 6 วน 5 วน 4 วน 3 วน 2 วน 1 วน 8. ระยะเวลาเฉลยตอวนในการขบขรถจกรยานยนต โดยประมาณเทากบ ชวโมง นาท 9. ทานขบรถจกรยานยนตครงแรกทมหาวทยาลยใชหรอไม ใช ไมใช
10. ทานมประสบการณในการขบขรถจกรยานยนตมานานเทาไร (นบถง 31 ธนวาคม 2551) นอยกวา ป ป ป ป ป ป ป ป มากกวา ป (โปรดระบ__________ ป) 11. รถจกรยานยนตททานใชเปนประเภทใด
รถออโตเมตก รถ 2 จงหวะ รถ 4 จงหวะ อนๆ ระบ ______________ 12. รถจกรยานยนตททานใชมความจของเครองยนต (cc) เทาใด
cc cc cc cc ไมทราบ
13. รถจกรยานยนตททานใชมการปรบแตงเครองยนตหรออปกรณตาง ๆ หรอไม ม (ตอบไดมากกวา 1 ขอ) ( ) ปรบเครองใหแรงขน ( ) ปรบแฮนด ( ) ปรบเบาะ
( ) ปรบลอใหเลกลง/ใหญขน ( ) ปรบอนๆ โปรดระบ________________________ ไมม 14. อปกรณของรถจกรยานยนตททานใชขบขสวนใหญ (มากกวา 80% ของเวลาทใชรถ) อยในสภาพใด
สญญาณไฟหนา ดมาก ด พอใช ไมด สญญาณไฟทาย ดมาก ด พอใช ไมด สญญาณไฟเลยว ดมาก ด พอใช ไมด กระจกมองขาง ดมาก ด พอใช ไมด แตร ดมาก ด พอใช ไมด เบรก ดมาก ด พอใช ไมด เกยร ดมาก ด พอใช ไมด ยางรถ ดมาก ด พอใช ไมด ลอรถ ดมาก ด พอใช ไมด
15. รถของทานมอายการใชงานมานานกป (นบถง 31 ธนวาคม 2551) นอยกวา 1 ป 1-3 ป มากกวา 3-5 ป
มากกวา 5-7 ป มากกวา 7-8 ป อนๆ โปรดระบ______________ 16. ปจจบนทานมโรคประจาตวหรอไม
ม ( ) โรคหวใจ ( ) โรคลมชก ( ) อนๆ ระบโรค______________ ไมม
17. สมาชกในครอบครวของทาน เคยบาดเจบสาหส ทพพลภาพ หรอเสยชวตจากอบตเหตรถจกรยานยนต หรอไม
เคย โปรด_________________________ ไมเคย
สวนท 2 ขอมลการเกดอบตเหต (กรอกขอมล เฉพาะผทเคยเกดอบตเหตรถจกรยานยนต
ตงแต 1 ม.ค. 52 - 31 ธ.ค. 52)
1. รอบ 1 ป (1 ม.ค. 52 - 31 ธ.ค. 52) ทผานมา ทานเคยประสบอบตเหตจากการขบรถจกรยานยนต จานวน____________ ครง ** กรณทเกดอบตเหต มากกวา 1 ครง ใหทานกรอกขอมลตอไปนโดยยดเหตการณทเปนอบตเหตครงท
รนแรงทสด** 2. เวลาทประสบอบตเหต
ชวงเชา (06.00-12.00 น.) ชวงบาย (12.01-16.00 น.) ชวงเยน (16.01-19.00 น.) ชวงกลางคน (19.01-24.00 น.) ชวงดก (00.01-06.00 น.)
3. วนทประสบอบตเหต ( ) จนทร ( ) องคาร ( ) พธ ( ) พฤหสบด ( ) ศกร ( ) เสาร ( ) อาทตย 4. เดอนทประสบอบตเหต โปรดระบ ( ) มกราคม ( ) กมภาพนธ ( ) มนาคม ( ) เมษายน ( ) พฤษภาคม ( ) มถนายน ( ) กรกฎาคม ( ) สงหาคม ( ) กนยายน ( ) ตลาคม ( ) พฤศจกายน ( ) ธนวาคม 5. บรเวณทเกดอบตเหต เกดบรเวณในมหาวทยาลย เกดภายนอกมหาวทยาลย 6. ลกษณะอบตเหตททานประสบเปนแบบใด รถจกรยานยนตลมแฉลบเอง ชนกบรถจกรยานยนต ชนกบรถยนต ชนวตถ / สงกดขวาง / สตว อน ๆ โปรดระบ____________________________________________________________ 7. ลกษณะถนนทเกดอบตเหต
แหง เปยกลน เปนโคลน ขรขระเปนหลมเปนบอ ปกต อนๆ โปรดระบ______________________________________________
8. ประเภทของผวถนนทเกดอบตเหต ลาดยาง ลกรง คอนกรต ดน
9. ประเภทของทาง/ถนน ทางตรง ทางโคง ทางแยก วงเวยน
บนสะพาน ทางลาดชน อน ๆ โปรดระบ___________________ 10. ทศนวสยขณะเกดอบตเหต
สวางแจมใส มด มไฟสวางพอ ฝนตกปรอยๆ สลว แสงสวางไมเพยงพอ มหมอก ฝ น ควนหนาแนน ฝนตกหนก ถนนลน แสงอาทตยสะทอนเขาตา อน ๆ ระบ_____________
11. ทานเคยใชเสนทางนหรอไม เปนประจา เคยบอย ๆ นานๆ ครง ไมเคย ครงนเปน ครงแรก 12. สภาพการจราจรขณะเกดอบตเหต
คบคงมาก คบคงปานกลาง คบคงนอยหรอไมคบคงเลย 13. สถานทเกดอบตเหต
ทางแยกเขาหอพกสรนเวศ 1, 2, 3 วงเวยนหนามอ ทางเขาสนามเทนนส ถนนมหาวทยาลย 1 และสแยกประต 1
ทางแยกบรเวณเซเวน และอาคารสรสมนา ทางแยกเขาหอพกสรนเวศ 15 อน ๆ โปรดระบ 14. กอนขบรถจกรยานยนต ทานไดดมสราหรอเครองดมทมแอลกอฮอลหรอไม
ดมมาก ดมปานกลาง ดมเลกนอย ไมดม 15. ขณะเกดอบตเหตทานคดวาภาวะอารมณอยในภาวะใด (สามารถตอบได มากกวา 1 ขอ)
ปกต งวงนอน เมา ซมเศรา เหมอลอย วตกกงวล โกรธ โมโห ดใจ ตนเตน รบเรง ออนเพลย เมอยลา อนๆ โปรดระบ 16. รถจกรยานยนตทเกดอบตเหต เปนรถของใคร
ตวทานเอง ยมผอน 17. ลกษณะการบาดเจบ
บาดเจบเลกนอย เชน เปนแผล ศรษะกระแทก แตก กระดกหก สญเสยอวยวะ
อนๆ โปรดระบ_____________________________________________________________ 18. เมอทานประสบอบตเหตทางรถจกรยานยนตทานรบการรกษาพยาบาลทใด
สถานพยาบาล มทส. โรงพยาบาล ระบชอ______________________________ 19. กรณเปนผปวยใน ตองพกรกษาทโรงพยาบาลจานวน _________วน 20. จากอบตเหตครงน ทานคดวาเกดจากสาเหตใดมากทสด (เลอกได 1 สาเหต)
ตวบคคล (เชน รางกายไมพรอม, เมา) ตวสภาพรถจกรยานยนต พฤตกรรมการขบ (เชน ขบรถเรว เลยวไมใหสญญาณ) สภาพถนน สงแวดลอม (เชน มด ฝนตก การจราจรคบคง)
อน ๆ โปรดระบ
สวนท 3 ความรเกยวกบการขบขรถจกรยานยนตดวยความปลอดภย
คาชแจง คาถามขอท 1 -9 โปรดเขยนตอบเพอบอกความหมายของปายสญญาณจราจร ดงตอไปน
1.___________________________________________________________________
2.___________________________________________________________________
3.___________________________________________________________________
4.___________________________________________________________________
5.___________________________________________________________________
6.___________________________________________________________________
7.___________________________________________________________________
8.___________________________________________________________________
9.___________________________________________________________________
คาชแจงคาถามขอท 10 - 22
โปรดเลอกตอบขอททานคดวาถกทสด โดยทาเครองหมาย ลงในชอง
10. ตามกฎหมายจราจรอนญาตใหรถจกรยานยนตซอนไดไมเกนกคน 1 คน 2 คน 3 คน หามซอน
11. การขบรถจกรยานยนตทกครง ทานควรขบชดถนนทางดานใด ชดซาย ชดขวา ชดดานใดกได
12. รถจกรยานยนตขบในเขตชมชน เชน ในเขตมหาวทยาลย ตองขบดวยอตราเรวไมเกนเทาใด 50 กม./ชม. 60 กม./ชม. 70 กม./ชม. 80 กม./ชม.
13. การสวมหมวกนรภย ขณะขบรถจกรยานยนตมจดมงหมายทสาคญมากทสด ตามขอใด ปองกนการเกดอบตเหตทเกดขนในขณะขบข ลดความรนแรงจากการบาดเจบทศรษะ ปองกนลม ฝ นละออง และแสงแดดเขาตา ลดและปองกนการบาดเจบเมอเกดอบตเหต
14. เมอทานขบรถมาถงทางรวมทางแยก พรอมกบรถคนอน ทานควรจะปฏบตอยางไร ลดความเรว ใหรถทอยทางดานซายมอไปกอน ลดความเรว ใหรถทอยทางดานขวามอไปกอน ลดความเรว ใหรถทอยทางดานขวามอ หรอซายไปกอนกได ขนกบวารถคนใดเรวกวากน เลยวซายหรอขวากได โดยไมตองหยดใหทางแกรถทางอน
15. เมอตองการขบรถจกรยานยนตแซงรถคนอน ควรปฏบตอยางไรจงปลอดภยมากทสด ใหสญญาณแตรแลวขบรถแซงขนหนา ใหสญญาณมอแลวขบรถแซงทางดานซายของรถทถกแซง ขบรถแซงทางดานซาย เวนระยะหางจากรถทถกแซงพอสมควร ขบรถแซงทางดานขวา เวนระยะหางจากรถทถกแซงพอสมควร
16. เมอจะขบรถจกรยานยนตออกจากทจอด ควรปฏบตอยางไรจงจะปลอดภยทสด มองกระจกมองขาง แลวใหสญญาณแตร มองกระจกหลง เมอถนนวางจงออกรถได เปดไฟกระพรบดานซาย มองกระจกหลง เมอถนนวางจงออกรถได เปดไฟกระพรบดานขวา มองกระจกหลง เมอถนนวางจงออกรถได
17. ขอบทางททาสขาวกบสเหลองสลบกนมความหมายวาอยางไร หามจอดรถ หามหยดรถ หามจอดรถ หามหยดรถ จอดรถรบสงไดชวคราว
18. เมอทานตองการจะเลยวรถ ตองใหสญญาณไฟเลยวในระยะทางกเมตร กอนเลยวรถ 10 เมตร 20 เมตร 30 เมตร 40 เมตร
19. เสนแบงถนนทมเสนทบคกบเสนประ ควรจะทาอยางไร รถทอยทางดานเสนทบแซงได รถทอยดานเสนประหามแซง รถทอยทางดานเสนทบหามแซง รถทอยดานเสนประแซงได รถทอยทางดานเสนทบและรถทอยดานเสนประหามแซง รถทอยทางดานเสนทบและรถทอยดานเสนประแซงได
20. เมอทานเหนสญญาณไฟกระพรบสเหลอง ทานควรปฏบตอยางไร หยดรถหลงเสน และเมอเหนวาทางปลอดภยแลวจงขบไปดวยความระมดระวง ลดความเรวลง และคอยแลนผานทางไปดวยความระมดระวง แลนรถผานไปไดทนท โดยใชความเรวปกต เรงความเรวใหมากขน เพอผานบรเวณดงกลาวโดยเรว
21. การกลบรถเมอมรถอนสวนมา ผขบขจะกระทาไดอยางปลอดภยเมอมระยะหางจากรถทสวนมา อยางนอย กเมตร
100 เมตร 150 เมตร 200 เมตร 300 เมตร 22. ขบรถแซงเพอขนหนารถอนไดเมอใด
รถกาลงลงสะพานหรออยในทางโคง
เมออยในเขตปลอดภย
เมอมหมอก ฝน ฝ นหรอควน จนไมอาจเหนทางขางหนาไดใน 30 เมตร
ภายในระยะทาง 60 เมตร กอนถงทางขาม ทางรวม ทางแยก วงเวยนหรอเกาะทสรางไว
สวนท 4 ทศนคตดานความปลอดภยในการขบขรถจกรยานยนต
คาชแจง กรณาเขยนเครองหมาย ลงในชองทตรงกบความคดเหนของทานมากทสด
ทศนคตเกยวกบการขบขรถจกรยานยนต
ระดบความคดเหน
เหนดวย
อยางยง
เหน
ดวย ไมแนใจ
ไมเหน
ดวย
ไมเหนดวย
อยางยง
. อบตเหตไมสามารถปองกนหรอหลกเลยง ได เพราะเปน เรองของเคราะหกรรม
. ผทเคยประสบอบตเหตจากรถจกรยานยนตแลว มกมโอกาสนอยทจะเกดอบตเหตอก
. การขบรถ เมอสภาพรางกายไมพรอม (เชน ออนเพลย) ชวยเพมโอกาสเกดอบตเหต
. การสวมหมวกนรภยชวยปองกนอบตเหตจากการขบรถจกรยานยนต
. หมวกนรภยทมขนาดพอดกบศรษะไมจาเปนตองใชสายรดคางเมอสวมใส
. การสวมหมวกกนนอคอยางถกตองทกครงทขบรถ จะชวยลดความรนแรงทางสมองเมอเกดอบตเหต
. การดดแปลงสภาพรถ ทาใหมโอกาสเกดอบตเหตขณะขบรถ
. รถจกรยานยนตไมจาเปนตองมกระจกมองขาง เพราะหนไปมองไดสะดวกกวา
. การตรวจสถาพรถ (เชน เครองยนต) กอนขบรถทกครง เปนสงทจาเปน
. การตรวจสอบสภาพรถ (เชนเครองยนต) กอนขบรถ ทกครงทาใหเสยเวลา
. การขอใบอนญาตขบรถจกรยานยนตอาจไมจาเปน สาหรบผทขบทมความชานาญ
. การแซงซายเปนเรองปกตสาหรบการขบรถจกรยานยนต
. การขบรถแบบแซงซาย แซงขวามความจาเปน หากมธระดวน
. การขบรถตดหนารถคนอน จะทาใหเกดอบตเหตไดงาย
ทศนคตเกยวกบการขบขรถจกรยานยนต
ระดบความคดเหน
เหนดวย
อยางยง
เหน
ดวย ไมแนใจ
ไมเหน
ดวย
ไมเหนดวย
อยางยง
. การใหสญญาณไฟ หรอสญญาณมอทกครงกอนเลยวรถ ชวยปองกนการเกดอบตเหต
. การลดความเรวในการขบรถ ชวยลดการเกดอบตเหต
. ขณะเรงรบ ทานจะขบรถแซงไปในทกชองทางททาให ทานผานไปได
. การเรงความเรวเมอถงทางโคงทาใหมโอกาสเกดอบตเหต
. การขบรถยอนศรชวยประหยดเวลา ไมตองขบไปกลบรถไกล
. ผขบทมความชานาญ สามารถใหคนนงซอนทายได มากกวา คน
. เมาไมขบเปนสงทผขบ ควรปฏบตอยางเครงครด
. การแขงขนขบรถบนทองถนนมโอกาสไดรบอนตรายถงชวต
. การขบรถฝาสายฝนมโอกาสเกดอบตเหตไดมากกวาปกต
. ควรสวมเสอสขาว เหลอง หรอเสอสะทอนแสง ขณะขบรถในเวลากลางคน
. การขบรถตามกฎจราจร ชวยในการปองกนอบตเหต
สวนท 5 ขอมลพฤตกรรมการขบขรถจกรยานยนต
โปรดเลอกตอบขอททานคดวาถกทสด โดยทาเครองหมาย ลงในชอง
1. ปกตทานขบขรถจกรยานยนตดวยความเรวเฉลยเทาไร
≤ 40 กม./ชม. 41-50 กม./ชม. 51-60 กม./ชม. 61-70 กม./ชม.
71-80 กม./ชม. 81-90 กม./ชม. มากกวา 90 กม./ชม.
2. ทานสวมหมวกกนนอคขณะขบขรถจกรยานยนตหรอไม
สวมทกครงตลอดการเดนทาง ( %)
สวมบอยครง ( %)
สวมบางไมสวมบาง ( %)
ไมคอยไดสวม ( %)
ไมสวมเลย ( %)
3. หมวกกนนอคของทาน ไดรบการรบรองมาตรฐาน มอก. หรอไม
ได ไมได ไมทราบ
4. สภาพพนผวถนนทใชอยเปนประจา มลกษณะอยางไร
ลาดยาง ลกรง คอนกรต ดน
5. โดยปกตทานดมสรา หรอเครองดมทมแอลกอฮอลหรอไม
ดม เฉลย____________ ครง/เดอน
ไมดม
คาชแจง กรณาเขยนเครองหมาย ลงในชองทตรงกบการปฏบตของทานมากทสด
พฤตกรรมทเกยวกบการขบรถจกรยานยนต ระดบการปฏบต
ประจา บอยครง นานๆ ครง ไมเคย
. ตดสายรดคางของหมวกนรภย และปรบใหกระชบ
. ทาการตรวจสภาพรถกอนการขบรถ
. เปดไฟเลยวหรอใหสญญาณมอกอนเลยว
. มองกระจกมองขางเพอดรถทมาขางหลงกอนเลยว
. การแซงรถคนหนา โดยแซงทางดานซาย
. ทานขบรถตดหนารถคนอน
. ในชวโมงเรงดวนทานพยายามแซงรถทกคน
. ชะลอความเรวเพอใหรถทกาลงออกจากซอยไปกอน
. ใหทางกบรถทเปดไฟขอทางอยนานแลว
พฤตกรรมทเกยวกบการขบรถจกรยานยนต ระดบการปฏบต
ประจา บอยครง นานๆ ครง ไมเคย
. ชะลอความเรวเมอถงทางแยก หรอทางโคง
. ทาการแซงรถคนอนในขณะกาลงเลยวเหมอนกน
. ขบรถขณะมนเมา
. ขณะฝนตกจะเรงความเรวของรถเพอใหถงทหมายเรวขน
. ขบรถชาลงและเพมความระมดระวงขณะฝนตกหนก หรอมหมอกควน หรอในทมด
. หยอกลอหรอพดคยกบคนซอนทายขณะขบรถ
. ขบรถขนานกบรถของเพอนเพอคยกนไดสะดวก
. ใชโทรศพทมอถอขณะขบรถ
. ใชแตรรถในการขอทางรถคนอน
. ทานใชไฟตาในการขบรถเวลากลางคน
. ขบรถแขงขนกบเพอน
. ใหเพอนซอนทายรถมากกวา คน
. ขบรถดวยมอขางเดยว เชน มออกขางหนงถอของอยางอน
. ขบรถตามหลงรถทอยดานหนาแบบประชด
. ลดความเรวขณะขบผานลกระนาด
. เลยวรถ แซงรถหรอขบรถตดหนารถคนอนในระยะ กระชนชด
. หลกเลยงการขบรถ เมอรบประทานยาททาใหสภาพ
การรบรลดลง เชน ยาแกหวด ยาแกแพ หรอยาลดนามก
ภาคผนวก ข
การประเมนรายขอความร ทศนคต และพฤตกรรม
. ความรเกยวกบการขบรถจกรยานยนตดวยความปลอดภย
ตารางท 3 จานวนและรอยละการตอบคาถามถก เรองความรเกยวกบการขบรถจกรยานยนตดวย
ความปลอดภย ของกลมศกษาและกลมควบคม
คาถาม
กลมศกษา กลมควบคม
ตอบคาถามถก ตอบคาถามถก
จานวน รอยละ จานวน รอยละ
1. ปายหามจอด . .
2. ปายจดกลบรถ . .
3. ปายจากดความเรว . .
4. ปายแสดงวามวงเวยนขางหนา . .
5. ปายเตอนรถกระโดด(ลกระนาด) . .
6. ปายแสดงความเรวขนตา . .
7. ปายใหเดนรถสองทาง . .
8. ปายใหหยดรถ . .
9. ปายใหทาง . .
10. ซอนทายรถหามเกน 1 คน . .
11. การขบรถตองขบชดซาย . .
12. การขบดวยอตราเรวทปลอดภย . .
13. การสวมหมวกกนนอค . .
14. การปฏบตเมอทางรวมทางแยก . .
15. การปฏบตเมอแซงรถคนอน . .
16. การขบรถออกจากทจอด . .
17. ความรเกยวกบเสนขอบทาง . .
18. การใหสญญาณไฟ . .
19. เสนแบงถนน . .
ตารางท 3 (ตอ)
คาถาม
กลมศกษา กลมควบคม
ตอบคาถามถก ตอบคาถามถก
จานวน รอยละ จานวน รอยละ
. สญญาณไฟกระพรบ . .
. การกลบรถทปลอดภย . .
. เขตปลอดภยในการแซง . .
. ทศนคตดานความปลอดภยในการขบรถจกรยานยนต
ตารางท 2 ทศนคตดานความปลอดภยในการขบรถจกรยานยนตรายขอ ของกลมศกษา
และกลมควบคบ
คาถาม กลมศกษา กลมควบคม
คาเฉลย S.D. แปรผล คาเฉลย S.D. แปรผล
1. อบตเหตไมสามารถปองกนหรอ
หลกเลยงได เพราะเปนเรองของ
เคราะหกรรม
. . ไมเหน
ดวย
. . ไมเหน
ดวย
2. ผทเคยประสบอบตเหตจากรถ
จกยานยนตแลว มกมโอกาสนอย
ทจะเกดอบตเหตอก
. . ไมแนใจ . . ไมเหน
ดวย
3. การขบรถเมอสภาพรางกายไม
พรอมเชน ออนเพลย ชวยเพม
โอกาสเกดอบตเหต
. . เหนดวย
อยางยง
. . เหนดวย
อยางยง
. การสวมหมวกนรภยชวยปอง
กนอบตเหตจากการขบรถจกร
ยานยนต
. . เหนดวย . . เหนดวย
5. สวมหมวกนรภยทมขนาดพอด
กบศรษะ ไมจาเปนตองใชสายรด
คางเมอสวมใส
. . ไมเหน
ดวย
อยางยง
. . ไมเหน
ดวย
อยางยง
ตารางท 4 (ตอ)
คาถาม กลมศกษา กลมควบคม
คาเฉลย S.D. แปรผล คาเฉลย S.D. แปรผล
6. การสวมหมวกนรภยอยางถกตอง
ทกครงทขบข จะชวยลดความรน
แรงทางสมองเมอเกดอบตเหต
. . เหนดวย
อยางยง
. . เหนดวย
อยางยง
7. การดดแปลงสภาพรถ ทาใหม
โอกาสเกดอบตเหตขณะขบได
. . เหนดวย . . เหนดวย
8. รถจกรยานยนตไมจาเปนตองม
กระจกมองขาง เพราะหนไปมอง
สะดวกกวา
. . ไมเหน
ดวย
อยางยง
. . ไมเหน
ดวย
อยางยง
9. การตรวจสภาพรถ (เชนเครอง
ยนต) กอนขบรถเปนสงทจาเปน
. . เหนดวย
อยางยง
. . เหนดวย
อยางยง
10. การตรวจสภาพรถ (เชน เครอง
ยนต) กอนขบรถทกครง ทาให
เสยเวลา
. . ไมเหน
ดวย
. . ไมเหน
ดวย
11. การขอใบอนญาตขบรถจกรยาน
ยนต อาจไมจาเปนสาหรบผท
ขบขอยางชานาญ
. . ไมเหน
ดวย
อยางยง
. . ไมเหน
ดวย
อยางยง
12. การแซงซาย เปนเรองปกต
สาหรบรถจกรยานยนต
. . ไมเหน
ดวย
. . ไมเหน
ดวย
13. การขบรถแบบแซงซาย แซง
ขวามความจาเปนหากมธระ
ดวน
. . ไมเหน
ดวย
. . ไมเหน
ดวย
14. การขบรถตดหนาคนอนอาจทา
ใหเกดอบตเหตไดงาย
. . เหนดวย
อยางยง
. . เหนดวย
อยางยง
15. การใหสญญาณไฟ หรอสญ
ญาณมอทกครง กอนเลยวรถ
ชวยปองกนการเกดอบตเหต
. . เหนดวย
อยางยง
. . เหนดวย
อยางยง
ตารางท 24 (ตอ)
คาถาม กลมศกษา กลมควบคม
คาเฉลย S.D. แปรผล คาเฉลย S.D. แปรผล
16. การลดความเรวในการขบรถ
ชวยลดการเกดอบตเหต
. . เหนดวย
อยางยง
. . เหนดวย
อยางยง
17. ขณะรบเรง ทานจะขบรถแซง
ไปในทกชองททาใหทานผาน
ไปได
. . ไมเหน
ดวย
. . ไมแนใจ
18. การเรงความเรวเมอถงทางโคง
ทาใหเกดอบตเหต
. . เหนดวย
อยางยง
. . เหนดวย
อยางยง
19. การขบรถยอนศรชวยประหยด
เวลา ไมตองขบไปกลบรถไกล
. . ไมเหน
ดวย
. . ไมเหน
ดวย
20. ผขบทมความชานาญสามารถ
ใหคนนงซอนทายไดมากกวา 1
คน
. . ไมเหน
ดวย
. . ไมเหน
ดวย
21. เมาไมขบเปนสงทผขบควร
ปฏบตอยางเครงครด
. . เหนดวย
อยางยง
. . เหนดวย
อยางยง
22. การแขงขนขบรถบนทองถนน
มโอกาสไดรบอนตรายถงชวต
. . เหนดวย
อยางยง
. . เหนดวย
อยางยง
23. การขบรถฝาฝนมโอกาสเกด
อบตเหตไดมากกวาปกต
. . เหนดวย
อยางยง
. . เหนดวย
อยางยง
24. ควรสวมเสอสขาว เหลอง หรอ
เสอสะทอนแสง ขณะขบรถ
ในเวลากลางคน
. . เหนดวย . . เหนดวย
25. การขบรถตามกฎจราจร ชวย
ปองกนอบตเหต
. . เหนดวย . . เหนดวย
3. การสารวจดานพฤตกรรมการขบรถจกรยานยนต
ตารางท 2 พฤตกรรมดานความปลอดภยในการขบรถจกรยานยนตรายขอ ของกลมศกษา
และกลมควบคม
คาถาม กลมศกษา กลมควบคม
คาเฉลย S.D. แปรผล คาเฉลย S.D. แปรผล
. ตดสายรดคางใหกระชบ . . ประจา . . ประจา
. ตรวจสภาพรถกอนขบ . . นานๆ
ครง
. . นานๆ ครง
. เปดไฟเลยว/ใหสญญาณมอ
กอนเลยว
. . ประจา . . ประจา
4. มองกระจกหลงกอนเลยว . . ประจา . . ประจา
5. แซงรถคนหนา โดยแซงดานซาย
. . นานๆ
ครง
. . นานๆ ครง
6. ขบรถตดหนารถคนอน . . ไมเคย . . ไมเคย
7. ชวโมงเรงดวน พยายามแซงรถ
ทกคน
. . นานๆ
ครง
. . นานๆ ครง
8. ชะลอความเรวเพอใหรถออก
จากซอยไปกอน
. . บอยครง . . บอยครง
9. ใหทางกบรถทเปดไฟขอทาง . . ประจา . . บอยครง
10. ลดความเรวเมอถงทางแยก/โคง . . ประจา . . ประจา
11. แซงรถคนอน ขณะเลยว . . ไมเคย . . นานๆ ครง
12. ขบรถขณะมนเมา . . ไมเคย . . ไมเคย
13. เรงความเรวขณะฝนตกเพอให
ถงทหมายเรวขน
. . นานๆ
ครง
. . นานๆ ครง
14. ขบรถชาลง และเพมความ ระวง
ขณะฝนตก มหมอกควน หรอ
มด
. . ประจา . . ประจา
15. หยอกลอ พดคยกบคนซอน
ขณะขบขรถ
. . นานๆ
ครง
. . นานๆ ครง
16. ขบรถขนานกบรถเพอน . . นานๆ ครง . . นานๆ ครง
17. ใชโทรศพทมอถอขณะขบรถ . . นานๆ ครง . . นานๆ ครง
ตารางท 25 (ตอ)
คาถาม กลมศกษา กลมควบคม
คาเฉลย S.D. แปรผล คาเฉลย S.D. แปรผล
18. ใชแตรรถในการขอทาง . . นานๆ ครง . . นานๆ ครง
19. ใชไฟตา ขบรถเวลากลางคน . . ประจา . . ประจา
20. ขบรถแขงกบเพอน . . ไมเคย . . ไมเคย
21. ใหเพอนซอนมากกวา คน . . นานๆ ครง . . นานๆ ครง
22. ขบรถดวยมอขางเดยว . . นานๆ ครง . . นานๆ ครง
23. ขบรถตามหลงอยางกระชนชด . . นานๆ ครง . . นานๆ ครง
24. ลดความเรวขณะขบรถผานลก
ระนาด
. . ประจา . . ประจา
25. เลยว แซงรถหรอขบตดหนา
รถคนอนในระยะกระชนชด
. . ไมเคย . . ไมเคย
26. หลกเลยงการขบรถ เมอทาน
ยาททาใหสภาพการรบรลดลง
เชน ยาแกหวด ยาแกแพ
. . บอยครง . . บอยครง
ประวตผวจย
. นายพงษสทธ บญรกษา (หวหนาโครงการ)
ระดบการศกษา:
วศม. (วศวกรรมสงแวดลอม) มหาวทยาลยเกษตรศาสตร
วทบ. (สาธารณสขศาสตร) สาขาวชาอาชวอนามยและความปลอดภย
มหาวทยาลยมหดล
ตาแหนง: อาจารยประจาสาขาวชาอาชวอนามยและความปลอดภย สานกวชาแพทยศาสตร
ประสบการณในการทางาน/การวจย:
. การประเมนหลกสตรวทยาศาสตรบณฑต สาขาวชาอาชวอนามยและความปลอดภย ฉบบปรบปรง พทธศกราช มหาวทยาลยหวเฉยวเฉลมพระเกยรต (ผรวมวจย) . ประสทธผลของการจดเกบสารเคมตามกฎหมาย กรณศกษา โรงงานอตสาหกรรม แหงในจงหวดสมทรปราการ (ผรวมวจย) 3. ปจจยทมความสมพนธกบการเสอมสมรรถภาพปอดของพนกงาน โรงงานแปงมน
สมประหลง (หวหนาโครงการ)
สถานทตดตอ:
สาขาวชาอาชวอนามยและความปลอดภย สานกวชาแพทยศาสตร โทรศพท - , โทรสาร 044-223920, E-mail: [email protected]
. นางสาวพรชฎา มสกะพงศ (ผรวมวจย)
ระดบการศกษา:
วทม. (สขศาสตรอตสาหกรรมและความปลอดภย) มหาวทยาลยมหดล
วทบ. (อาชวอนามยและความปลอดภย) มหาวทยาลยมหดล ตาแหนง: อาจารยประจาสาขาวชาอาชวอนามยและความปลอดภย สานกวชาแพทยศาสตร
ประสบการณในการทางาน/การวจย:
1. คณะกรรมการรางมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรม สาขาความปลอดภยและสภาพ แวดลอมในการทางาน ป เรองขอแนะนาในการเลอกอปกรณปกปองระบบทาง เดนหายใจสาหรบผปฏบตงาน
2. คณะกรรมการรางมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรม สาขาความปลอดภยและสภาพ แวดลอมในการทางาน ป เรองขอแนะนาในการเลอกอปกรณปกปองการไดยน
3. คณะกรรมการรางมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรม สาขาความปลอดภยและสภาพ แวดลอมในการทางาน ป เรองขอแนะนาในการเลอกอปกรณปองกนใบหนาและ
ดวงตา
4. คณะอนกรรมการรางมาตรฐาน “การประเมนการสมผสสารอนตรายในสงแวดลอมการ
ทางาน” สมาคมอาชวอนามยและความปลอดภยในการทางาน เพอเสนอตอ สานกงาน
มาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรม ( )
5. Co-chair การประชมสงแวดลอมแหงชาต ครงท ( )
6. ผชวยนกวจย เรอง “Health Risk Assessment Caused by Asbestos in indoor
environment in Thailand” (2547)
การนาเสนอผลงานวจย
1. HIA 2010, 3rd Asia and Pacific Regional Health Impact Assessment Conference/
Health, wellbeing, and HIA: working better, working smarter: PITFALLS,
PROBLEMS AND WAYS FORWARD HIA in MAPTAPUT, THAILAND
2. International Occupational Hygiene-Association, 8th International Scientific
Conference ROMA (2010), Italy-Universita Urbaniana, Health, Work and Social
Resposibility: Asbestos Exposure among Mitering Workers
3. ISES-ISEE 2010 Technology, Environmental Sustainability and Health: Visual
Fatigue during Inspection with and without convex lens
4. The Study of Carbon Monoxide and Total Dust Quantity Caused by Engine
Combustion in Parking Areas. Kiattisak Batsungnoen, Piratchada Muksikapong,
Pongsit Boonruksa. EE'10 Proceedings of the 5th IASME/WSEAS international
conference on Energy & environment
สถานทตดตอ:
สาขาวชาอาชวอนามยและความปลอดภย สานกวชาแพทยศาสตร โทรศพท - , โทรสาร - , E-mail: [email protected]
. นางสาวทดขวญ มธรชน (ผรวมวจย)
ระดบการศกษา:
วท.ม. (ประสาทวทยาศาสตร) มหาวทยาลยมหดล
ประกาศนยบตรพยาบาลศาสตรและผดงครรภชนสง วทยาลยพยาบาลบรมราชชนน นครราชสมา
ตาแหนง: อาจารยประจาสาขาวชาการพยาบาลชมชน สานกวชาพยาบาลศาสตร
ประสบการณในการทางาน/การวจย: -
สถานทตดตอ:
สาขาวชา สานกวชาพยาบาลศาสตร โทรศพท - , โทรสาร 044-223920, E-mail: [email protected]
. นางรกษา ศวาพรรกษ (ผรวมวจย)
ระดบการศกษา:
วทบ.(พยาบาลศาสตร) มหาวทยาลยขอนแกน
ตาแหนง: เจาหนาทบรหารงานทวไป สวนกจการนกศกษา ประสบการณในการทางาน/การวจย: -
สถานทตดตอ:
สวนกจการนกศกษา มหาวทยาลยเทคโนโลยสรนาร โทรศพท -